Column Mark Koppenol : Wat te doen bij schade tijdens zeevervoer?

Wat te doen bij schade tijdens zeevervoer?

Als advocaat gespecialiseerd in transport en handel kom ik regelmatig zaken tegen waarin sprake is van zeevervoer van bijvoorbeeld Zuid-Amerika naar Rotterdam van een reefer container met fruit en dat bij aankomst is geconstateerd dat er kwaliteitsproblemen zijn met het fruit. Op het eerste gezicht zou je denken dat het duidelijk is dat de zeevervoerder aansprakelijk is voor de ontstane schade. Hij heeft het fruit toch in slechte staat afgeleverd? Maar zo makkelijk is dat niet. Hieronder zal ik schetsen wat je in zo’n geval het beste kunt doen en waar je aan moet denken.

VERWITTIG DE JUISTE MENSEN

Als er kwaliteitsproblemen zijn geconstateerd, dan is het verstandig om gelijk een expertisebureau in te schakelen om de schade en situatie vast te laten stellen. Idealiter is de reefer container waarmee het fruit is vervoerd dan ook nog aanwezig en staat het fruit daar zelfs ook nog in. Het is namelijk niet alleen van belang om de schade aan het fruit vast te stellen, maar onder meer ook of het fruit op een juiste wijze is geladen vanwege de koeling en of de ventilatie en temperatuur van de reefer juist zijn afgesteld. Dit heeft te maken met mogelijke verweren van de zeevervoerder in dat verband.

Tegelijkertijd moet er een bericht naar de zeevervoerder worden gestuurd dat er sprake is van schade en nodig je de zeevervoerder uit om ook expertise te verrichten. Let er hierbij wel op dat je de juiste partij bericht. Het moet gaan om de zeevervoerder die als zodanig staat vermeld op het vervoersdocument (bijvoorbeeld bill of lading of seawaybill). Als je dat niet doet, dan kan dat namelijk nadelige gevolgen hebben voor je vordering.

Ook de verkoper bericht je zo spoedig mogelijk van de mogelijke schade. Bedenk daarbij wel gelijk of jij wel degene bent die het verhaal naar de vervoerder op zich moet nemen. Daarvoor is het van belang om te kijken welke afspraken er zijn gemaakt met de verkoper. Welke Incoterm is er afgesproken? Als er bijvoorbeeld ‘FOB Salvador’ is afgesproken, dan is het risico van het vervoer inderdaad voor jou als koper.

Als je de schade onder de verzekering wilt claimen, dan moet je natuurlijk ook de verzekering op de hoogte brengen. Doe ook dit dan zo spoedig mogelijk.

VERHAAL OP DE ZEEVERVOERDER

In beginsel geldt dat bij goed erin en slecht eruit de zeevervoerder aansprakelijk is. Als het fruit bij aankomst slecht uit de container komt, dan is de zeevervoerder echter niet automatisch aansprakelijk. Je zult eerst moeten bewijzen dat het fruit in goede conditie in de container is geladen.

Daarvoor is het van belang om de feiten en omstandigheden van het fruit voorafgaand aan de belading op papier te hebben. Gegevens van wanneer het fruit is geoogst en wanneer het fruit is ingepakt kunnen daarbij helpen. Maar ook het bewijs dat het fruit voorafgaand aan het vervoer bij de juiste temperatuur is bewaard. Verder zijn documenten waaruit de kwaliteit van het fruit blijkt nodig. Bij mango’s kan hierbij bijvoorbeeld gedacht worden aan metingen met een Effegi penetrometer. Tevens kunnen kleurenfoto’s van het fruit voorafgaand aan de belading behulpzaam zijn. is geladen in de container. Een fyto certificaat geeft enkel aan dat het fruit geen bepaalde ziektes bevat, maar zegt niets over bijvoorbeeld de rijpheid van of eventuele rot of andere schade aan het fruit.

Een veel gemaakte denkfout hierbij is overigens dat het fyto certificaat sluitend bewijs oplevert. Dit levert echter geen volledig bewijs op dat het fruit in goede staat Daarnaast hanteren de zeevervoerders ieder hun eigen voorwaarden. Deze staan op de achterkant van het vervoersdocument. Naar deze voorwaarden zal ook goed gekeken moeten worden voordat een aansprakelijkstelling wordt gestuurd. Er staan namelijk diverse uitsluitingen van aansprakelijkheid in of er worden nog nadere voorwaarden gesteld voor een aansprakelijkheid.

Zeker ten aanzien van reefer containers zijn er speciale bepalingen opgenomen in de voorwaarden van de zeevervoerders. De meeste zeevervoerders hebben bijvoorbeeld opgenomen dat het aan de afzender is om te controleren of de juiste temperatuur en ventilatie is ingesteld op de reefer. Ook hier ligt dus weer een bewijsplicht voor jou als eiser.

Om de aansprakelijkheid van een zeevervoerder juridisch in te kleden, is documentatie dus erg belangrijk. En wat op het eerste gezicht eenvoudig lijkt, is toch gecompliceerder. Ga hier dus zorgvuldig mee aan de slag of laat je bijstaan door iemand met ervaring en kennis.

Mark Koppenol is gespecialiseerd in privaatrecht en maritiem- en transportrecht. Sinds 2012 is hij werkzaam als advocaat op het gebied van transport, logistiek en handel bij Deck Advocaten.

koppenol@deckadvocaten.nl