Dick Pijpers: Jacoticaba

Jaboticaba

(Myrciaria cauliflora syn.Eugenia cauliflora) Myrtaceae

Jaboticaba, die al sinds de pre-Columbiaanse tijd in Brazilië wordt verbouwd en veel gevraagd is in het midden en zuiden van het land, is een veelbelovende vrucht van deze familie. Het wordt gekweekt in kleine commerciële boomgaarden van 500 tot 1000 bomen. Afkomstig uit Brazilië en verspreid over Argentinië, Paraguay, Bolivia en zelfs naar Australië, California en Florida.

De Jaboticaba wordt voor het eerst genoemd door Nederlandse kolonisten in 1658. Dat is in de tijd dat we daar suikerrietplantages hadden. Toch duurde het tot 1904 voordat in Californië en 1908 in Florida de eerste bomen werden aangeplant. Rond 1900 werden ook in Hawaï Jaboticaba-bomen geplant. Een bomenkwekerij in Florida verkocht in de jaren 40 van de vorige eeuw al geënte Jaboticaba-bomen.

Van de Jaboticaba bestaan meerdere verschillende nauwelijks van elkaar te onderscheiden soorten, o.a. de Jaboticatuba met grotere vruchten. De vruchten groeien aan struiken die tot 12 meter hoog worden, direct op de takken en de stam. Uit zaad gekweekte bomen geven pas na 4 tot 8 jaar het eerste fruit, pas na 12 jaar is de boom volwassen en kan dan twee tot vier

NL: Jaboticaba, Braziliaanse druif FR: Jaboticaba DE: Jaboticaba, Baumstammkirsche ENG: Jaboticaba, Brazilian grape tree IT: Jaboticaba ES/PL: Jaboticaba, Ibaouru, sabara, Ybaponu oogsten per jaar geven. Dit is afhankelijk van de klimaatomstandigheden, zoals de grondsoort en watergift.

De vruchten worden 1 tot 4 cm groot, kogelrond en bruinpaars tot zwart van kleur.

De harde stugge schil is niet eetbaar. Daaronder bevindt zich het witte zachte vruchtvlees wat fris zoet van smaak is. De pitten zijn niet eetbaar.

De houdbaarheid is zeer beperkt, twee tot vier dagen bij kamertemperatuur. Wanneer direct na de oogst wordt teruggekoeld tot 10°C, vijf tot tien dagen. In sommige teeltgebieden van Brazilië worden de vers geoogste vruchten in bijenwas gedompeld, dan luchtdicht verpakt en koel bewaard bij ca. 10°C, een houdbaarheid van 21 dagen is dan mogelijk. Invriezen bij – 18°C, zes tot acht maanden houdbaar.

De aanvoer is nog beperkt, maar zal zeker toenemen. Australië kent inmiddels een grote teelt van de Jaboticaba. Naast de verse consumptie gaat een belangrijk deel naar de verwerkende industrie.

Jaboticaba wordt vers gegeten en staat bekend om zijn uitstekende eigenschappen, een overvloed aan sap en een bijzonder zoete smaak. Het wordt industrieel gebruikt voor gelei en om huislikeuren en wijnen te bereiden.

Commerciële telers in Hawaï en Australië verpakken Jaboticaba-vruchten in kleine clamshells voor verkoop aan de consument. Door meerdere oogsten per jaar en uit verschillende gebieden is een jaarronde aanvoer mogelijk. Rassen: Branca: Boom is halfstam en geeft grote vruchten die heldergroen van kleur zijn, saprijk en smakelijk.

Paulista: Een hoogstamboom die meerdere keren per jaar vruchten geeft. De vruchten zijn groot met een fris aroma.

Rajada: Een hoogstamboom met grote vruchten, de dunne schil is paars-brons van kleur. Het aroma is kruidig zoet.

Sabará: Halfstamboom, een van de populairste rassen in Brazilië. De vruchten zijn donkerpaars tot zwart van kleur en hebben een dunne schil. Het vruchtvlees is uitgesproken zoet. Dit ras kan vier oogsten per jaar geven.

Grimal: Een ras dat in Australië royaal is aangeplant. De vruchten zijn roodpaars van kleur met een fris aroma.

Overige rassen in Brazilië zijn o.a.: Ascuda, Murta, Corona, Ponhema, Rujada, Roxa en Sao Paulo.

Voedingswaarde per 100 gram product. Energie ..........................45,7Kcal Koolhydraten .................... 12,58 g Water ..............................87,1 g Eiwit ...............................0,11 g Vet .................................0,01 g Vezel ...............................0,08 g Calcium ...........................6,3 mg Fosfor .............................9,2 mg IJzer ..............................0,49 mg Vitamine C .......................22,7 mg Vitamine B .......................0,02 mg Vitamine B2 ......................0,02 mg Vitamine B3 ......................0,21 mg