04 augustus 2013
Ad van Schendel:
“ Kwaliteit begint met een schone basis” Sterke reputatie door hoge kwaliteit pagina 8 - 11
schakel in succes voor ondernemers in de tuinbouw, akkerbouw en veehouderij
Mestinvesteringsfonds van start pagina 5
‘ Floratuin etalage voor het bollenvak’ pagina 16 - 17
In dit nummer Korting door automatische incasso
Strategie en ‘de waan van de dag’ 3 Als financiële resultaten veel aandacht vragen, kan
Investeren in duurzame energieproductie
4
de focus van ondernemers op de korte termijn komen te liggen. Op zichzelf is dat geen probleem. ‘De waan van de dag’ wordt wel een probleem, wanneer deze de bedrijfsstrategie gaat overheersen of zelfs door
Mestinvesteringsfonds van start Ervaring opdoen met soja Sterke reputatie door hoge kwaliteit
5 6 8
kruisen. De strategie moet in beeld blijven, bijvoorbeeld voor de melkveehouders als ze in willen spelen op de ingrijpende veranderingen in 2015 of bijvoorbeeld voor de akkerbouwers die verder werken aan de optimalisering van hun teelten.
‘ Biologische wintertarwe goed voor bodem’
12
Voor Agrifirm is het niet anders. Grondstofprijs ontwikkeling, lastige markten, debiteurenvoorzieningen en een moeizaam voorjaar vormen een scala van
Innovaties op PotatoEurope Bollenbodem in balans
‘ Floratuin Julianadorp etalage voor het bollenvak’
14 15
16
redenen om vooral met vandaag bezig te zijn. Ook Agrifirm moet keihard werken om de doelstellingen voor 2013 te realiseren. Agrifirm wil scherp in de markten opereren en mes scherp de kosten analyseren en daar waar mogelijk of noodzakelijk bijsturen of ingrijpen om te komen tot betere resultaten. Zo wordt bij Agrifirm Feed de
18 Kennismiddagen Boomteelt & Openbaar groen 19 Monitoring kali in prei
Meer grasopname met juiste bemesting
20
organisatie opnieuw ingericht en wordt in een aantal andere Agrifirm-bedrijven de organisatie versterkt, met het oog op een betere performance in de toekomst. En tegelijk herijken de Raad van Commissarissen en de directie de strategie voor de komende jaren. De wereld verandert en daarmee de manier waarop Agrifirm wil ontwikkelen. Groei staat centraal, een
Excellent voeren levert meer op Monitoring kengetallen geeft inzicht Gericht sturen op kwaliteit varkens
22 23 24
groei met succes, dus groei die rendement oplevert voor u als klant of lid van de coöperatie. De ‘waan van de dag’ is belangrijk, de strategie is essentieel voor uw bedrijf en voor Agrifirm.
Puur en Eerlijk scharrelkuikens
26
‘Uitgekiend voer voor biologische hennen’
27 28
Samenspel
2
schakel in succes augustus 2013
J oost Helsen Operationeel directeur Agrifirm Group
Z ach Jansen
<
SEPA: automatische incasso vernieuwen
‘ Die 1 procent korting kun je niet laten liggen’ In de komende maanden gaan alle
We zochten nog naar manieren om het
Vanuit De Nederlandse Bank (DNB)
Nederlandse consumenten en bedrijven
saldo per kuiken omhoog te krijgen. De
wordt via het Nationaal Forum de
over op IBAN. Dit is onderdeel van de
betalingskorting van 1 procent kun je
overstap naar SEPA gemonitord. Er is
overgang naar een gezamenlijke
eigenlijk niet zo maar laten liggen.”
contact met alle banken. Daarnaast wordt er contact onderhouden met
Europese betaalmarkt, SEPA (Single Euro Payment Area). Dit betekent
Goede voorbereiding
brancheorganisaties en de grootste
dat rekeningnummers veranderen in
De stap naar automatische incasso werd
bedrijven binnen Nederland.
IBAN-nummers en dat machtigingen
goed voorbereid. Jansen maakte eerste
Agrifirm is een van deze bedrijven.
voor zakelijke incasso’s opnieuw
zelf verschillende berekeningen waar hij
moeten worden afgegeven.
de incassokorting en de rentepercentages
“Gezien het relatieve
van de bank met elkaar vergeleek. Daarna
grote aantal zakelijke
Agrifirm gaat aan het eind van het jaar
vroeg hij de specialist van Agrifirm om
incasso’s heeft deze
over op SEPA. Alle bestaande incasso-
een berekening te maken. Jansen: “Ik vind
nieuwe regelgeving
machtigingen zijn dan niet meer geldig.
het belangrijk om zelf eerst goed onder-
een aanzienlijke im-
Om de overgang vlekkeloos te laten
zoek te doen en dan pas bij de specialist
pact op Agrifirm en
verlopen, vraagt Agrifirm haar klanten
aan te kloppen. Zo kun je je eigen bevin-
haar klanten”, geeft
om de machtigingen zo snel mogelijk
dingen naast die van de specialist leggen.
Bernard Juffermans,
opnieuw af te geven. Klanten ontvan-
Dat werkt heel goed.”
Programma Manager van het nationale programma, aan. “Dit zit hem
gen bij automatische incasso op alle Administratieve omschakeling
vooral in de gewijzigde regels omtrent
Jansen is tevreden met automatische
het zakelijke incasso. Agrifirm gebruikt
Rendement
incasso, maar geeft aan dat het admi-
nu ook zakelijke incasso’s en blijft in
Eén van de klanten die profiteert van
nistratief een omschakeling is. “Mijn
het SEPA tijdperk het zakelijke incasso
deze 1 procent korting is Zach Jansen.
bedrijf heeft verschillende locaties, het
gebruiken. Doordat de regels van deze
Hij woont in Nieuw Buinen en heeft
is wat gecompliceerder om vast te stel-
incassovorm veranderen is het ver-
een vleespluimvee- en akkerbouwbedrijf.
len wat je voerstand is. Eerder was de
plicht hiervoor een nieuwe machtiging
In totaal heeft het pluimveebedrijf
geldstroom heel inzichtelijk, nu moet je
te vragen aan de klant.”
400.000 plaatsen verspreid over meer-
iets meer je best doen om een helder
dere locaties in de Veenkoloniën. Sinds
overzicht te maken van je financiën.
Vanuit Agrifirm worden de klanten,
december 2012 betaalt hij het voer van
Ik betaalde eerder altijd de voerkosten
per Agrifirm bedrijf, benaderd op
Agrifirm Feed via automatische incasso.
zodra het geld van de slachtopbrengst
een wijze die aansluit op hun situatie.
Hij legt uit waarom: “Als ondernemer
binnen was. De voordelen van de korting
Kijk voor meer informatie op
zoek je naar mogelijkheden om het
wegen wat mij betreft op tegen de
www.agrifirm.com/sepa
rendement van je bedrijf te verhogen.
aanpassing van je administratie.”
facturen 1 procent betalingskorting.
schakel in succes augustus 2013
3
Ondernemers investeren in duurzame energieproductie
Een kwestie van lange adem <
Jan van Alphen
Jan en Gerry van Alphen willen hun activiteiten in het transport en de vergisting
vastomlijnd traject.” Dat is soms frus-
van mest en co-producten verder uitbreiden en professionaliseren. Agrifirm Exlan
trerend. “De eisen veranderen continu.
begeleidt de complexe vergunningprocedures.
Duurzame energie wil iedereen, maar de productie ervan is minder geaccep-
Veehouders Jan en Gerry van Alphen
72.000 ton en 2 megawatt, aangevraagd
teerd”, zegt Van Alphen. “Bij de eerste
verplaatsten hun bedrijf in 1999 van
en uitbreiding van de activiteiten met
co-vergister, tien jaar geleden, hebben
Brabant naar Axel, in Zeeuws-Vlaanderen.
met het scheiden, hygiëniseren en be- en
we het meeste zelf gedaan, toen was
Daar begonnen ze met 110 melkkoeien
verwerken van mest. “Ook in deze tak is
het veel eenvoudiger. Nu heb je er een
en het transport van mest en agrarische
schaalgrootte nodig om te overleven.
dagtaak aan. Dat is zelf niet te doen.”
grondstoffen. “Met het mesttransport
Bovendien zagen we kansen in het feit
kwamen we regelmatig bij vergisters en
dat mestverwerking binnenkort wettelijk
Lange adem
zo ontstond het idee om zelf te investe-
verplicht wordt voor veel veehouders.”
De grootste obstakels zijn de juridische en wettelijke aspecten, vertelt Schepers.
ren in de duurzame energieproductie en bouwden we een co-vergistings
Complex
“De milieuregels zijn wel helder, maar de
installatie”, vertelt Van Alphen.
Adviseur Peter Schepers van Agrifirm
ruimtelijke aspecten en de politieke en
Exlan begeleidt de ondernemers in het
maatschappelijke acceptatie zijn de
Schaalgrootte
vergunningstraject. “De procedures zijn
uitdagingen. Aan ons de taak om te
De installatie produceert biogas door
zo complex, dat is als ondernemer niet
onderbouwen waarom dit een positieve
het vergisten van mest en zogeheten
meer zelf te doen”, legt Schepers uit.
stap is en gelukkig lijkt dat nu te lukken.”
co-producten, reststromen uit de land-
“We zijn nu twee jaar – en mappen vol
Van Alphen voegt toe: “Het is een kwestie
bouw en voedingsindustrie. De energie
papierwerk – verder, en eindelijk lijkt er
van lange adem, we geven niet zomaar
productie werd een volwaardige tak en
zicht op een positief besluit.” Aanvragen
op.”
de ondernemers besloten zich hierin
voor mestverwerkers en -vergisters
verder te specialiseren. Het melkvee
zijn per definitie moeizame trajecten,
Meer weten over duurzame energie
maakte plaats voor jongveeopfok en in
vertelt Schepers. “Mest is een politiek
productie? Neem dan contact op met
2011 begon een langdurig vergunnings
en maatschappelijk gevoelig onder-
Agrifirm Exlan of kijk op www.exlan.nl.
traject. Daarin werd een verdubbeling
werp. Daarnaast is de regelgeving nog
van de capaciteit voor co-vergisting, tot
niet definitief vastgelegd, er is geen
4
schakel in succes augustus 2013
Agrifirm mede-initiatiefnemer
Mestinvesteringsfonds van start In de Tweede Kamer wordt veel gesproken over de nieuwe mestwetgeving. Onderdeel van de plannen is dat boeren met een mestoverschot op hun eigen erf verplicht zijn een deel van de mest te verwerken. Op korte termijn moet er veel mestverwerk-
Korte termijn
ingscapaciteit op gang komen. Daarom heeft Agrifirm, samen met ForFarmers en
Zo’n 25 ondernemingen, waaronder
De Heus, het initiatief genomen tot de oprichting van het Mestinvesteringsfonds.
veevoerbedrijven ForFarmers en De Heus, de LTO’s en de NVV, participeren
Dit fonds biedt financiële ondersteuning
ook het optimaliseren van de plaatsings
in het Mestinvesteringsfonds. Samen
aan collectieven, bedrijven en particu-
ruimte van organische meststoffen.
leggen ze 4,5 miljoen euro op tafel om
lieren om de mestverwerkingscapaciteit
Met dit Mestinvesteringsfonds willen
projecten te ondersteunen. Tijssens legt
verder te ontwikkelen. Ruud Tijssens,
wij een belangrijke stap zetten om
uit om wat voor projecten het gaat en
director Corporate Affairs bij Agrifirm,
mest in de toekomst nog beter te
waarom het fonds zich richt op bestaan-
is voorzitter van het bestuur van het
kunnen verwaarden.”
de methodes. “Innovatieve projecten in
Mestinvesteringsfonds. Hij legt uit
de mestverwerking zijn veelbelovend,
waarom Agrifirm intensief betrokken
Voorwaarden
maar wij concentreren ons op de snel te
was bij de oprichting van het fonds.
De ondersteuning van het Mest
realiseren, eerder beproefde methodes.
“Mestverwerking is geen kernactiviteit
investeringsfonds bestaat uit een
We moeten er namelijk samen voor
van Agrifirm, maar we vinden het wel
achtergestelde lening tegen een ver-
zorgen dat de capaciteit op korte ter-
van groot belang dat het van de grond
goeding van 5 procent. De aanvrager
mijn toeneemt.” Voorbeelden van be-
komt in Nederland. We zien het als onze
moet aan een aantal voorwaarden
staande initiatieven zijn biovergisters
verantwoordelijkheid om een bijdrage
voldoen om in aanmerking te komen
die met de restwarmte de mest drogen
te leveren aan het uitbreiden van de
voor de lening. Zo moet het gaan om
of mestscheidingsinstallaties die de
verwerkingscapaciteit. Mest wordt in
een bestaande methode van mest
dikke en dunne fractie scheiden.
Nederland vaak gezien als een probleem.
verwerking en moet de aanvrager mini-
Wij zien dat anders. Mest is een kostbare
maal 20 procent van het totale bedrag
Kansrijk
grondstof. Agrifirm neemt binnen haar
zelf financieren. Het Mestinvesterings-
Bij het Mestinvesteringsfonds zijn
kernactiviteiten ook haar verantwoorde-
fonds zorgt voor een achtergestelde
33 aanvragen voor financiering binnen
lijkheid. Zo werken we via het voerspoor
lening van maximaal 30 procent van
gekomen (tussenstand 20 juni). “Een
aan een hogere voerefficiëntie, maar
het totale bedrag. Dat betekent dat er
mooi begin”, aldus Tijssens. “We zijn
nog voor 50 procent vreemd vermogen
erg tevreden met het aantal aan
nodig is, bijvoorbeeld van een bank.
meldingen. We zijn nog niet aan de
Tijssens: “Banken vinden mestverwerking
inhoudelijke beoordeling toegekomen,
een risicovol gebied om in te investeren.
maar we kunnen al wel zeggen dat er
Om risico’s uit te sluiten berekenen ze
kansrijke projecten bij zitten.”
flinke toeslagen. Met de Rabobank is intensief overlegd over het verminderen
<
Ruud Tijssens, director Corporate Affairs.
van deze risicotoeslagen. Hierdoor wor-
Kijk voor meer informatie over
den de financiële lasten aanzienlijk lager
het Mestinvesteringsfonds op
en wordt het voor de aanvrager makke-
www.mestverwerkingsloket.nl.
lijker om het project te financieren.”
schakel in succes augustus 2013
5
Sojateelt in Nederland Elf telers doen mee aan een praktijktest voor de eerste commerciële teelt van soja. Het doel is om praktische obstakels voor een rendabele teelt en afzet te identificeren. Er doen akkerbouwers en veehouders, zowel biologisch als gangbaar, mee aan het initiatief. De telers kunnen zelf kiezen hoe ze de soja afzetten: op het eigen erf als onderdeel van het rantsoen voor eigen vee, of via de eerste Agrifirm sojapool. De soja in de pool gaat naar een ‘sojadrink’ producent en naar Agrifirm Feed. Kijk voor meer informatie op op www.agrifirm.com/plant
6
schakel in succes augustus 2013
schakel in succes augustus 2013
7
Groot belang voor export
Sterke reputatie door hoge kwaliteit Nederlandse landbouw
Nederland is een exportland. Een groot
Suzan Horst, Director Quality Affairs bij
producten staan wereldwijd
deel van de agrarische producten die in
FrieslandCampina. “Vooral buiten Europa
ons land geproduceerd worden, zijn
zijn er groeimarkten, waar de kwaliteit
bekend om hun hoge kwaliteit.
voor het buitenland bestemd. De hoge
van de Nederlandse zuivel het belang-
Dit is het resultaat van jaren-
kwaliteit van de producten heeft een
rijkste verkoopargument is.” Ook voor
lange ervaring, vakmanschap
belangrijke rol gespeeld in het bereiken
pootgoed is de export een groot onder-
van die positie en is een voorwaarde
deel van de afzet. In beide markten geldt
om die te behouden. Zuivel, bloem
dat Nederland in wereldwijd perspectief
bollen en pootgoed zijn voorbeelden
niet alleen op prijs kan concurreren. De
van producten waarvan de Nederlandse
producten moeten zich dus op een an-
kwaliteit internationaal wordt geroemd.
der terrein onderscheiden. “Kwaliteit is
Voor twee van deze sectoren, zuivel en
belangrijk om de concurrentiepositie te
pootgoed, gaan we dieper in op het
behouden”, stelt Eise Timmerman, teelt-
belang van die hoge kwaliteit en goede
begeleider bij pootgoedhandelshuis
reputatie.
HZPC. “We kunnen ons onderscheiden
en de inspanningen van de hele keten.
door een constant en hoog kwaliteitsExportpositie
niveau te bieden.”
Juist vanwege de exportpositie van
8
schakel in succes augustus 2013
Nederland is het belangrijk om een
Veiligheid
constante hoge kwaliteit te leveren.
Kwaliteit is dus belangrijk, maar wat
“Vorig jaar heeft de Nederlandse zuivel-
wordt er in deze context onder verstaan?
sector voor 5,9 miljard euro geëxpor-
De hoge kwaliteit van de Nederlandse
teerd en die exportwaarde groeit”, stelt
agrarische producten heeft vooral te
< ....
“...”
maken met veiligheid en betrouwbaar-
Het gaat dan zowel om de afwezigheid
zijn het kiemgetal en het celgetal.
heid. Afnemers kiezen juist voor de
van chemische vervuilingen, zoals
Wientjes legt uit: “Het kiemgetal is het
Nederlandse producten vanwege een
zware metalen of dioxinen, als om
aantal kiemen in de melk. Dat wordt
vlekkeloze reputatie en constante
microbiologische, bijvoorbeeld bacteriën
vooral bepaald door hygiënisch werken,
kwaliteit. “Nederlandse melk staat
en ziekten.
goed koelen en goede reiniging van de
bekend als de beste melk van de wereld”,
melkmachine. Het celgetal zegt wat
vertelt Horst. “Juist in opkomende
Celgetal
over de activiteit van het afweersys-
markten als Azië en Rusland is de veilig-
Voor de chemische kwaliteit van de melk
teem en dus de gezondheid van de koe,
heid van producten niet vanzelfsprekend.
speelt voeding een belangrijke rol.
onder andere de uiergezondheid.”
De aantoonbare hoge kwaliteit van
“Veilige melk begint natuurlijk met
onze zuivel maakt dat afnemers, zeker
veilige voeding”, zegt Rob Wientjes,
Uitgangsmateriaal
voor bijvoorbeeld babyvoeding, het
Nutritionist Rundvee bij Agrifirm Feed.
Ook bij pootgoed is de kwaliteit van
liefst Nederlandse zuivel willen.
“Het voer moet vrij zijn van chemische
verschillende factoren afhankelijk. Timmerman: “Pootgoed moet in ieder
“ We kunnen ons onderscheiden met een constante hoge kwaliteit.”
geval vrij zijn van Erwinia’s en, zeker in de hoogste kwaliteitsklassen, ook van virusziekten. Maar ook de innerlijke kwaliteit is belangrijk, zoals de houdbaarheid en het onderwatergewicht.”
Zuivel is een consumentenproduct en
verontreinigingen. Ook de microbiologi-
Pootgoed komt, in tegenstelling tot
dat maakt de veiligheid heel erg be-
sche kwaliteit wordt beïnvloed door
zuivel, niet bij de consument terecht
langrijk.” Dat betekent met name dat
voeding.” Belangrijke factoren waaraan
maar is het uitgangsmateriaal voor
de melk vrij is van ongewenste stoffen.
de kwaliteit van melk gemeten wordt
de volgende teelt. Alleen de beste
schakel in succes augustus 2013
>
9
>
aardappelen zijn daarvoor geschikt.
verleden speelde dat een grote rol toen
alle schakels van de keten. De keten
“Als de kwaliteit van het pootgoed
er minder technische en chemische
werkt professioneel en zorgvuldig”,
niet goed is, begin je in de volgende
mogelijkheden waren om de teelt te
aldus Horst. “Daarnaast is de agrarische
teelt al verkeerd. De kwaliteit van poot-
ondersteunen”, vertelt Venhuizen.
sector in Nederland gemiddeld
aardappelen is de basis voor de groei en
Nederland heeft daardoor al generaties
genomen erg hoogopgeleid, we
de kwaliteit van de volgende schakel en
lang ervaring in de pootaardappelteelt
hebben bijzonder goed agrarisch
moet dus heel hoog zijn”, aldus Aaldrik
en in onderzoek, mechanisatie en
onderwijs.”
Venhuizen, manager R&D bij Agrifirm
bewaring. Er vindt veel innovatie en
Plant. “Een poter moet egaal kiemen,
onderzoek plaats, wat de kwaliteit
Primaire producent
goed groeien en vrij zijn van ziekten
steeds verder brengt. “Dat is ook een
De primaire producent speelt een
en plagen.”
voorwaarde om onze positie vast te
belangrijke rol in de kwaliteitsketen. “De
houden”, stelt Timmerman. “We zijn
kwaliteit valt of staat met de keuzes
Vakmanschap
niet het enige land waar dit kan en
die de teler maakt”, stelt Venhuizen.
Dat de kwaliteit van de Nederlandse
andere landen zitten ook niet stil.
“Daarbij worden ze intensief begeleid
producten zo hoog ligt, heeft deels te
We moeten dus blijven innoveren om
door onze teeltspecialisten. Een uit
maken met jarenlange ervaring en
onze koppositie te behouden.” Ook in
gekiende plantenvoeding, gewasbescher-
de daarbij horende vakmanschap en
de zuivel kent Nederland een rijke
ming en bewaring zijn heel belangrijk
kennis. Voor de teelt van pootgoed
geschiedenis.”We hebben al heel
voor een goede opbrengst en kwaliteit.
kent Nederland een gunstig klimaat
lang ervaring met de grootschalige
Dat is maatwerk, waarbij we geduren-
en grondsoorten. ”Met name in het
zuivelproductie en dat zie je terug in
de het seizoen continu samen met de
‘ Lager celgetal met speciale voeding’ Bas van Raaij uit Gassel heeft in maatschap met zijn ouders Herman en Sepha en broer Krijn ruim honderd melkkoeien, ongeveer 90 stuks jongvee en 46 hectare grond in gebruik. Melkkwaliteit is voor hem erg belangrijk. “Ik wil een goed product afleveren. Daarnaast kosten koeien met een hoog celgetal geld. Je kunt de melk niet leveren, hebt kosten voor medicijnen en het is ook gewoon frustrerend voor jezelf.” Een aantal jaren terug had Van Raaij veel koeien met mastitis en daardoor een hoog celgetal. Op advies van zijn specialist ging hij ImmuunExcellent voeren. “Sindsdien is het celgetal gedaald, ondanks dat de stal verouderd en overbezet is. Sinds we met een melkrobot melken, nu ongeveer een half jaar, is het celgetal wel weer wat gestegen. We zitten nu rond de 200.000 omdat we onze weg nog moeten <
Bas van Raaij
vinden in de nieuwe manier van melken. Dat gaat steeds beter en het celgetal zal ook weer gaan zakken, daar ben ik van overtuigd.” Daarnaast is de melkproductie gestegen sinds Van Raaij Immuun Excellent gebruikt. “Het rollend jaargemiddelde is ongeveer 9.500 kg per koe, terwijl de koeien er goed uit blijven zien. Ze zijn vitaal, worden goed tochtig en er zijn weinig problemen. Dat is prettig werken.”
10
schakel in succes augustus 2013
Monitoring
Ketenaanpak
zijn.” Hetzelfde geldt voor melkvee
Zowel melkveehouders als pootgoed
Juist de ketenaanpak maakt de kwali-
houders. Factoren als huisvesting, klimaat
telers worden afgerekend op de kwaliteit
teitsborging zo sterk, stelt Horst. “Iede-
en hygiëne tijdens het melken en in de
van hun producten. Wie het goed doet,
re schakel in de keten heeft invloed op
stal hebben veel invloed op de kwaliteit
kan meer verdienen. Dat kan alleen met
de uiteindelijke kwaliteit. Het veevoer
van de melk, vertelt Wientjes. “Het gaat
een goed sluitend kwaliteits- en monito-
is een belangrijke schakel. Veevoerleve-
om het totaalplaatje. Onze specialisten
ringssysteem en dat is een belangrijke
ranciers staan aan het begin van de ke-
Rundveehouderij kijken dan ook niet
factor in het Nederlandse kwaliteits
ten en het voer is de basis voor een
alleen naar de voeding, maar hebben
imago. “Met een sluitend systeem en
goed eindproduct. We werken daarom
ook oog voor managementfactoren.
goede monitoring kun je niet alleen de
ook wel samen met voerproducenten,
Veevoer kan wel een belangrijke
kwaliteit steeds verbeteren, maar toon je
bijvoorbeeld om samen veehouders te
ondersteunende rol spelen, want met
ook aan afnemers dat de kwaliteit hoog
begeleiden om de kwaliteit te verbete-
voeding kun je zorgen voor een goede
is”, legt Horst uit. In zowel de zuivel als de
ren.” Ook in de pootgoedteelt is die sa-
energievoorziening en daarmee voor
pootgoedsector zijn er wettelijke bepa-
menwerking belangrijk, legt Timmer-
een sterkere koe. Het product Immuun
lingen waar de producten aan moeten
man uit. “Agrifirm weet bijvoorbeeld
Excellent is een goed voorbeeld. Het
voldoen. Daarnaast zijn er eigen kwali-
alles van gewasbescherming en bemes-
bevat Aromabiotic ® Cattle, wat de af-
teitssystemen van de sectoren of het
ting, wij weten weer heel veel van de
weerreactie vergroot. Daardoor kun je
bedrijfsleven, zoals het programma Foqus
verschillende rassen en de beste aan-
uierontstekingen in de kiem smoren en
van FrieslandCampina. Die systemen
pak per ras. Samen kom je verder.”
dat zorgt weer voor een lager celgetal.”
hebben betrekking op de hele keten.
‘ Kwaliteit begint met een schone basis’
Ad van Schendel
Ad van Schendel, pootgoedteler in Marknesse, is duidelijk: een kwalitatief goed eindproduct begint met een schone basis. “Deze basis bestaat uit de percelen, het erf, de gebouwen, de machines en de mensen die met het product te maken hebben. We proberen alles er strak bij te hebben liggen. Daarnaast zorg ik voor kwalitatief goed pootgoed en zaaizaad van speciaal geselecteerde leveranciers, waaronder Agrifirm Plant. In de bewaring zit ons pootgoed in kisten om de kwaliteit te waarborgen. Ook na het sorteren bewaar ik het pootgoed in kisten in onze eigen koeling.” Dat voor Van Schendel niet alleen het eindproduct van belang is, maar ook het traject er naartoe, blijkt wel uit zijn deelname aan stichting Veldleeuwerik. Van Schendel: “ Met het Veldleeuwerik- project breng je heel precies in kaart waar je mee bezig bent en hoe je iets wilt bereiken. Een soort van kwaliteitsstappenplan.” Ook de keuze voor Agrifirm Plant als partner is een keuze voor kwaliteit, legt Van Schendel uit. “Bij Agrifirm heb je de beste prijs-kwaliteit verhouding. Ik voel me er thuis en de persoonlijke begeleiding zorgt ervoor dat ik de kwaliteit van mijn pootgoed constant een beetje kan verbeteren.”
schakel in succes augustus 2013
11
<
teler aan het analyseren en verbeteren
plant
Extra rendement met grondverbetering
‘ Biologische wintertarwe goed voor bodem’ Han Kavelaars, biologisch akkerbouwer, teelt dit seizoen voor het
bemesters en ondieper ploegen. Nu er
eerst wintertarwe. Hij wil daarmee de structuur en vruchtbaarheid
gezonde, bakwaardige biologische winter-
van zijn grond verbeteren. Ook levert het extra saldo op door hogere opbrengsten per hectare ten opzichte van zomertarwe.
tarwerassen beschikbaar zijn, wil ik weer wintertarwe zaaien. Ik heb eerder luzerne gezaaid om de structuur te verbeteren, maar bij de verschillende oogstmomenten gaf dat toch veel insporing.”
Het bedrijf van Kavelaars is een typisch
Biologische akkerbouwers telen meestal
Kavelaars heeft 175 kilo zaaizaad per
akkerbouwbedrijf in oostelijk Flevoland
zomertarwe, omdat ze onkruiden in
hectare in rijtjes gezaaid met een tussen-
op kleigrond. “In de polder staat circa
wintertarwe minder makkelijk kunnen
afstand van 23 centimeter. Het gezaaide
30 procent tarwe. Op deze dure grond
bestrijden.
ras is ‘Julius’. “Dit wintertarweras heeft een goede ziekteresistentie met name
kan dat eigenlijk niet uit, maar het is noodzakelijk voor een goede bodem-
Wintertarwe goede optie
tegen gele roest en een goede bakkwa-
structuur en bodemvruchtbaarheid”,
Kavelaars zaaide vorig jaar op 27 en
liteit. Dat zijn belangrijke voorwaarden
begint Han Kavelaars zijn verhaal over
28 oktober 14 hectare wintertarwe. Voor
voor een geslaagde en rendabele teelt”,
zijn motivatie om wintertarwe te telen.
de omschakeling naar een biologische
zegt Anja Hoorweg, specialist biologi-
“Ik heb wintertarwe gezaaid om op
productiewijze in 2000 had hij al goede
sche akkerbouw van Agrifirm Plant. Ze
langere termijn de opbrengsten en
ervaringen met de teelt van wintertarwe
geeft aan dat op dit moment één biolo-
het rendement van vooral mijn hoog-
ter verbetering van de bodemstructuur.
gisch zomertarweras, ‘Lavett’, resistent
renderende gewassen te verhogen.”
“De bodem gaat vooruit, ook door groen-
is tegen gele roest. “Agrifirm Plant legt
12
schakel in succes augustus 2013
plant < Han Kavelaars en Anja Hoorweg.
Bedrijfsgegevens
oktober gezaaid, want dan is de onkruid-
maaidorser maait hij het gewas vrij
druk nog te hoog. Dan krijg je muur bijna
hoog af en laat het stro achter op het
niet weg”, zegt Kavelaars, die begin maart
perceel. “Het stro draagt ook bij aan
met de eg door de wintertarwe ging en
bodemverbetering. Het verhoogt het
eind maart op één van de twee percelen
organische stofgehalte en het levert
met de torsiewieder schoffelde. Eind april
mineralen voor de bodem.”
is met een sleepslang 35 kuub runder-
Wintertarwe levert onder normale
drijfmest, ofwel 140 kilo stikstof per
teeltomstandigheden door het langere
Han Kavelaars heeft in Dronten
hectare, aangewend. Het effect van
een biologisch akkerbouwbedrijf
eggen eind mei viel tegen, daarom is
op 60 hectare kleigrond met een
begin juni nog een keer geschoffeld en
afslibbaarheid van 35 procent en
is de dag daarna rode klaver gezaaid als
3,5 procent humus. Het bouwplan
ondervrucht. “De rode klaver verbetert
bestaat dit jaar uit tafelaardappelen,
de bodem, het zorgt voor extra bewor-
gele en rode uien, peen, spinazie,
teling en levert stikstof voor het volg-
industriekool, pompoenen, zomer-
gewas.” Kavelaars en Hoorweg zien
groeiseizoen circa twee tot drie ton meer
tarwe (2 hectare) en wintertarwe
begin juli dat de ontwikkeling van de
opbrengst per hectare (7,5 tot 8 ton/ha)
(14 hectare). Kavelaars wisselt dat
wintertarwe door het koude voorjaar
in vergelijking met zomertarwe (5,5 tot
af met suikermaïs en erwten, afhan-
wat achter loopt. Volgens Hoorweg is
6 ton/ha). Ondanks dat de kosten van bemesting van wintertarwe hoger zijn,
kelijk van wat past in de vrucht wisseling. Kavelaars is voorzitter van de biologische graanpoolcommissie van Agrifirm.
“ De huidige wintertarwe rassen zijn interessant voor biologische telers.”
“ Wintertarwe is beter voor de bodem dan zomertarwe.”
levert wintertarwe uiteindelijk toch meer rendement op dan zomertarwe. “Omdat de zomertarwe er nu goed op staat en de wintertarwe wat minder, verwacht ik dit jaar een minder groot opbrengstverschil tussen de zomer- en
elk jaar rassenproeven aan om verschil-
extra bijmesten met verenmeel tijdens
wintertarwe”, stelt Kavelaars, die al zijn
lende rassen zomer- en wintertarwe te
de bloei zinvol. “Dat verhoogt de op-
tarwe levert in de biologische pool van
beoordelen op geschiktheid voor de
brengst en het eiwitgehalte van tarwe.”
Agrifirm Plant. “Maar omdat wintertarwe dieper wortelt, is het positieve effect
biologische teelt. Zowel op deze kleine schaal als in de praktijk zijn goede
Oogst en opbrengsten
op de groei van de vervolgteelt groter
resultaten behaald met wintertarwe
Kavelaars verwacht de wintertarwe
dan bij zomertarwe, zeker in combinatie
wat ziekteresistentie, opbrengst en
eind augustus, ongeveer 55 dagen na
met onderzaai van rode klaver. Op de
bakkwaliteit betreft. Dit maakt het
de bloei, te oogsten. Dat gebeurt zeer
langere termijn brengt mij dat het
telen van wintertarwe voor biologische
waarschijnlijk tegelijkertijd met de
meeste, maar dat is moeilijk in euro’s
akkerbouwers een goede optie.”
oogst van de zomertarwe. Met een
uit te drukken.”
Onkruiden goed aanpakken
Een goede onkruidbestrijding in wintertarwe is belangrijk voor een geslaagde teelt. Dat begint al met het tijdstip van zaaien. “Ik heb bewust niet al begin
<
Op 3 juli 2013 was de zomertarwe (links) hoger dan de wintertarwe.
schakel in succes augustus 2013
13
plant
Innovaties Agrifirm Plant op PotatoEurope Emmeloord is op 11 en 12 september het centrum van de internationale aardappelteelt. Dan wordt daar namelijk PotatoEurope 2013 gehouden. Agrifirm Plant presenteert veel innovaties op het gebied van de aardappelteelt. PotatoEurope heeft dit jaar als thema
Betere opbrengst pootgoed door Talent bewaring
‘The Next Level’. Het evenement geeft de bezoeker een doorkijk naar de toekomstige aardappelteelt en staat in het teken van technische vernieuwingen. Een greep uit de Agrifirm Plant innovaties: > Akkerweb. Applicaties waarmee <
Johan Remijn
praktische adviezen geografisch worden gepresenteerd en gekop-
Kwaliteit staat boven alles voor pootgoedteler Johan Remijn. Daarom besloot hij zo’n acht jaar geleden over te stappen op Talent bewaring. Een succesvolle overstap.
peld aan taakkaarten. > Fosfaatcoating bij knollen in
Remijn heeft in de bewaring minder last van bewaarziektes en hij heeft een hogere
pootgoed. Na uitgebreide proeven
opbrengst afleverbare pootgoedmaten.
vorig jaar met deze coating, laat Agrifirm Plant met een demo zien
Remijn heeft 72 ha land in Tollebeek.
Fusarium, Phoma en zilverschurft.” In
dat deze coating succesvol toe
Op een derde van het land teelt hij
Jeroen Nijenhuis van Agrifirm Plant
gepast kan worden in pootgoed.
pootaardappelen. Acht jaar geleden is
heeft Remijn een goede sparringpart-
hij gestart met Talent bewaring. Sa-
ner. “Dankzij de kennis van Agrifirm
meet onder andere het organische
men met Agrifirm Plant heeft hij de
Plant kan ik de kwaliteit van mijn
stofgehalte en de pH-variatie van
afgelopen jaren succesvol gewerkt aan
pootgoed verbeteren. Niet alle rassen
de bodem. Vooral heel nuttig bij
het optimaliseren van de bewaring.
zijn geschikt om te behandelen met
variabel poten, bekalken of
Talent. Ook is het opbrengstverhogend
begipsen en meerdere andere
> De Veris Bodemscan. Deze scan
Meer stengels, meer knollen
effect niet voor elk ras gelijk. Agrifirm
Talent is een kiemreguleringsmiddel.
Plant heeft door het aanleggen van
Het remt de topspruit, hierdoor wordt
proefvelden al meerdere jaren onder-
een groter aantal secundaire ogen tot
zoek gedaan. Van de informatie uit
uitlopen gestimuleerd en komen er
deze proeven kan ik profiteren. Hier in
bodemanalyse met een nieuw
per knol meer kiemen tot ontwikke-
de buurt heeft Agrifirm Plant ook lui-
structuuradvies voor klei en zavel.
ling. Dat betekent meer stengels, dus
zenvangbakken staan, Jeroen mailt mij
meer knollen. Remijn: “Talent zorgt er-
de resultaten altijd door. Dat is zeer
Deze innovaties zijn ontwikkeld
voor dat de knollen met dezelfde kwa-
nuttige informatie. Ik streef natuurlijk
samen met Wageningen UR,
liteit de bewaring uitkomen als ze erin
naar zo goed mogelijk uitgangsmateri-
WUR-PPO, Altic, Dacom, NAK AGRO,
gegaan zijn. Daarnaast zijn de knollen
aal. Dankzij de Talent bewaring sluit je
Horticoop en Agrometius.
minder vatbaar voor bewaarziektes als
al heel wat dingen uit.”
14
schakel in succes augustus 2013
bewerkingen binnen uw perceel. > Pleksgewijs inunderen om aaltjesbestrijding uit te voeren. > Spurway-analyse. Uitgebreide
plant
Bollenbodem in balans
‘ Met juiste bemesting organische stof op peil’ Organische stof breekt op bollengronden in het noordelijk zandgebied en de
de meststof Orgaplus. Orgaplus zorgt
bollenstreek rondom Lisse snel af. Het aanbrengen van effectieve organische stof
voor een extra organische stofaanvoer
(e.o.s.), zoals groencompost, compenseert de jaarlijkse afbraak.
van 540 kilo bij de startgift van fosfaat. Met het Agrifirm bemestingsadvies
De snelle afbraak van organische stof
Groencompost
kunnen telers 7.040 kilogram e.o.s. ha/
op de bollengronden heeft meerdere
Om de jaarlijkse afbraak van 4680 kilo-
jaar aanvoeren. Daarmee compenseren
oorzaken. “Doordat bollenkwekers de
gram te compenseren, is bovenop
ze ruimschoots de gemiddelde afbraak
zandgronden intensief en diep bewer-
de groenbemester (500 kilo) en stro
van 4.680 kilogram ha/jaar.”
ken is er aanmerkelijk meer afbraak dan
aanvoer (1500 kilo) 2680 kilo organische
op zwaardere gronden. Ook de relatief
stof extra nodig. Oonk: “Groencompost
Voor meer informatie kunt u contact
hoge pH-waarde op deze gronden speelt
is hiervoor een goed product, evenals
opnemen met uw specialist.
een rol. Daarnaast is de organische stof in een bollenbodem veelal vers, en daarmee makkelijk afbreekbaar, materiaal”, legt
Agrifirm-strategie versus stalmest-strategie
Karin Oonk, kenniscoördinator bodem
Voorbeeldberekening voor een bedrijf met 10 hectare tulpen, 10 hectare
en bemesting bij Agrifirm Plant, uit. Het
narcissen en 10 hectare hyacinten.
afbraakpercentage ligt op minimaal 6 procent en kan oplopen tot 10 procent. Traditioneel wordt meestal gerekend met een afbraak van 2 á 2,5 procent.
1. Agrifirm-strategie; voor iedere teelt 1500 kilogram Orgaplus/ha gecombineerd met 30 ton natuurcompost ha na de teelt. 2. Stalmest-strategie; 30 ton stalmest op 10 ha hyacint; 30 kg start-P op 20 ha. Nog fosfaatruimte voor maximaal 113 ton natuurcompost.
Aanvoer verse fosfaat
De beperkte fosfaatruimte maakt de
Voorbeeldberekening aanvoer e.o.s.
aanvoer van organische stof niet gemakkelijk. Van de 65 kilogram fosfaat-
Agrifirm-strategie
Stalmest-strategie
Aanvoer met stro
30 ha * 500 kg = 15.000 kg
30 ha * 1.500 kg = 45.000 kg
Aanvoer groenbemester
30 ha * 500 kg = 15.000 kg
30 ha * 500 kg = 15.000 kg
Aanvoer met Orgaplus
30 ha * 540 kg e.o.s. = 16.200 kg
ruimte is ongeveer 30 kilo verse fosfaat nodig. Voor de aanvoer van organische stof blijft dan nog 35 kilo. “Het is interes sant zoveel mogelijk kilogram e.o.s aan te voeren per kilo fosfaatruimte. In ons bemestingsadvies nemen we daarom graag groencompost op. Dit
Aanvoer met stalmest
voert 136 kilo e.o.s per kilo fosfaat aan,
Aanvoer met natuur compost
bij stalmest is dat bijvoorbeeld slechts
Totale aanvoer
27 kilo”, aldus Oonk.
30 ton * 10 ha * 105 kg e.o.s. = 31.500 kg 30 ha * 30 ton * 150 kg e.o.s. = 135.000 kg
max. 113 ton * 150 = 17.000 kg
211.200 (gem. 7.040 per ha)
108.500 (gem. 3.617 per ha)
schakel in succes augustus 2013
15
plant
Promotie bollensector
‘ Floratuin Julianadorp is etalage voor het bollenvak’ Negen jaar geleden kochten Arno en Annelies Kroon 7000 m2 grond in Julianadorp. Ze maakten er een showtuin van met het nieuwste assortiment lentebollen. Inmiddels is Floratuin Julianadorp niet meer weg te denken als etalage van het bollenvak voor exporteurs, bloembollenhandelaren, kwekers én voor consumenten. Daarmee is deze kleine Keukenhof een unieke combinatie.
De promotietuin is in het hoogseizoen, de
Nederlandse Bloembollencentrale (CNB)
bolkwaliteit”, legt hij uit. Veredelaars
maanden april en mei, zeven dagen per
en is gespecialiseerd in bloembollen op
en bollenkwekers brengen hun nieuwe
week geopend. Er komen in die periode
pot en nieuwe bolgewassen. “Je moet
soorten bij Floratuin Julianadorp. “Iedere
circa 20.000 toeristen in de enige
ons bedrijf zien als bollenkwekerij en
soort krijgt netto één vierkante meter.
commerciële showtuin in de omgeving.
broeibedrijf, waarbij we het accent leg-
Dat kost niets. Veredelaars en kwekers
gen op uiterlijk. Daarom gaan we uit van
betalen per advertentie in de Floratuin-
Uiterlijk
een dikkere bolmaat. Bij bollenkwekers
gids, die jaarlijks uitkomt”, vertelt Kroon.
In het hoogseizoen staan ongeveer
daarentegen gaat het vooral om de
Hij laat zich wat betreft de teelt adviseren
duizend nieuwe en exclusieve bloembollenrassen in de Floratuin in bloei: tulpen, narcissen, hyacinten, muscari’s en bijgoed. Van bollen uit het handelsassortiment, tot verbeteringen van het bestaande assortiment, tot vernieuwende rassen. Kroon is vertegenwoordiger van het Florateam van de Coöperatieve
16
schakel in succes augustus 2013
door Stendert Schilder, specialist bij
“ We zoeken constant naar nieuwe en innovatieve middelen en oplossingen voor het vak.”
Agrifirm Plant. Consumenten
‘We hebben hier een selectie van ongeveer 300 soorten en rassen”, vertelt Annelies Kroon. In het voorjaar zijn de winkel en pluktuin geopend voor de
plant < Arno en Annelies Kroon samen met Stendert Schilder, specialist bij Agrifirm Plant.
promotie
Proeven voor kennis
De gedachte achter de inspanningen
Op het terrein van de Floratuin vindt ook
van de CNB-vertegenwoordiger is
onderzoek plaats. Proeftuin Zwaagdijk
promotie voor de bollensector. “Het
ligt op kleigrond. Omdat veel bloembol-
bollenvak is goed in productie en heeft
len en bijgoed op zandgrond worden
een hoge opbrengst. We vergeten alleen
gekweekt, huurt de proeftuin grond bij
te vertellen wat we kunnen. Nederland is
de Floratuin voor gewasbeschermings-
maar een klein stipje op de grote wereld-
en bemestingsproeven.
kaart. Toch moeten we meer kunnen
De proeftuin voert ook onderzoek uit in
afzetten dan we nu doen.”
opdracht van Agrifirm Plant. Schilder:
Een van de kernpunten is de vakkennis,
“In samenwerking met proeftuin
die naar de mening van de Kroon ver-
Zwaagdijk zetten we proeven uit voor
schraalt. “Veel bestellingen gaan via de
het continu vergaren van nieuwe kennis.
computer; e-mail is de baas. Daar spreekt
Ook zoeken we constant naar nieuwe
het mooie van het vak niet uit en dat
en innovatieve middelen en oplossingen. Aan de hand van de uitslagen van de
“ Kopieer de Keukenhof naar vijftien andere wereldsteden.”
proeven, bepalen we samen met onze klanten wat de beste keuze is.” Kroon vult hem aan: “De proeftuin is mooi en centraal gelegen, ook voor lezingen en open dagen. Alle kwekers vanuit de omgeving weten waar het is.” Tweemaal per jaar
voorjaarsbloeiers. Tussen augustus en
is jammer.” Hij spreekt liever over op-
houdt Agrifirm Plant dan ook in samen-
december kunnen mensen dahlia’s
lossingen dan over problemen. Zo ziet
werking met Proeftuin Zwaagdijk open
plukken en voorjaarsbollen kopen.
Arno graag een ketenbrede promotie,
dagen op het proefveld bij Showtuin
Kroon: “Het voordeel van verkoop
waarbij hij de Keukenhof als voorbeeld
Julianadorp. “Telers krijgen toelichting bij
aan huis is dat we de mening van de
noemt. “Jaarlijks gaan er een miljoen
de proeven in voorjaarsgewassen als tulp,
consument horen. Bovendien zien
mensen naar de Keukenhof toe. We zou-
narcis, hyacint, Muscari en zomerbloeiers
consumenten dat er meer te koop is
den dit moeten kopiëren naar vijftien
als lelie en Calla. In het afgelopen seizoen
dan de massasoorten. Ze zijn vaak
andere wereldsteden. Dat creëert afzet.
bespraken we onder meer de bestrijding
enthousiast en weten niet dat er zulke
Bollen zijn voorjaarsbodes. Daar wor-
van Rhizoctonia in tulp, bemestings
mooie tulpen bestaan, zoals dubbele
den mensen vrolijk van. Er is genoeg
onderzoek bij tulp en muscari en onkruid-
crispa’s en parkieten.”
nieuws en moois om te tonen.”
bestrijding in tulp, narcis en hyacint.”
Floratuin Julianadorp
Rijksweg 85, Julianadorp www.floratuin.com Oppervlakte 7000 m2 Oppervlakte kas 500 m2 Jaarlijks bezoek consumenten 20.000
schakel in succes augustus 2013
17
plant
Picto
In de proef wordt de grond geanalyseerd met een Spurway-analyse. Het
Onderzoek kali in prei
unieke van deze analysetechniek is dat wordt gekeken naar de hoeveelheid
‘ Hoger resultaat door betere kalibemesting’
kali die de wortels kunnen opnemen gedurende het groeiseizoen, in plaats van naar de totale bodemvoorraad. In de proef wordt verschil gemaakt tussen basis- en bijbemesting. Daarnaast liggen er kalitrappen met zowel chloorhoudende als chloorarme korrelmeststoffen.
Dit jaar start Agrifirm Plant een bemestingsonderzoek naar het element kali in
Preimonitoring
geplante prei via een daarvoor opgezette kaliproef. Doel van de proef is om
Naast de optimalisatie van de kaligift
kalibemesting in prei verder te optimaliseren. Het onafhankelijke onderzoek wordt
heeft de proef een tweede doel. In
uitgevoerd door laboratorium Altic.
combinatie met het gebreksziektenveld in Rolde (ter plaatse gezaaide prei) wordt
In kalibehoeftige gewassen zoals
beperkt vanwege de mestwetgeving en
een monitoringssysteem voor stikstof
aardappelen en uien zijn steeds vaker
zijn kaligehaltes uit dierlijke mest de
en kali ontwikkeld. In aardappelen
problemen met kaligebrek te zien. Ook
laatste jaren teruggelopen. Bovendien
en peen is het monitoringssysteem
prei behoort tot de kalibehoeftige
spoelt een deel van de kali op de lichtere
inmiddels gemeengoed. Met Spurway-
gewassen. Er is weinig bekend over de
zandgronden in de wintermaanden uit.
monsters in combinatie met drogestof-
relatie tussen de hoeveelheid kali en de
analyses in het groeiseizoen wordt het
opbrengst en kwaliteit van geoogste
Proefopzet
opnameverloop en de gewasgroei
prei. Wat dat betreft staan stikstof en
Om de effecten van een kalibemesting
gedurende het teeltseizoen in kaart
fosfaat veel vaker in de belangstelling,
in de teelt van prei beter in beeld te
gebracht. Met deze cijfers ontwikkelt
ingegeven door de aanscherping van de
brengen, zet Agrifirm Plant in 2013 een
Agrifirm Plant in samenwerking met
gebruiksnormen. Met de opgezette kali
kaliproef op in late herfst- en winterprei.
Altic een praktijkrijp systeem zodat
proef komt meer kennis in huis om de
De proef ligt in het zuidoostelijk zand-
telers vanaf volgend jaar kunnen
kalibemesting en daarmee het resultaat
gebied in vier herhalingen. De bedoeling
kennismaken met de preimonitoring.
van de preiteelt verder te optimaliseren.
is antwoord te krijgen op vragen als: > Hoeveel kali heeft een gewas prei
Kaligebrek
Er zijn verschillende oorzaken te noemen voor het toenemend kaligebrek. Allereerst worden de opbrengsten hoger, waardoor gewassen meer kali opnemen en er meer kali wordt afgevoerd.
nodig? > Hoe verloopt de opnamecurve gedurende het teeltseizoen? > Wat is de invloed van chloorarme of chloorhoudende kali? > Wat voor invloed heeft de hoogte
Resultaat
In zowel november 2013 als in maart 2014 wordt een deel van de prei geoogst en beoordeeld op opbrengst en kwaliteit. De uitkomsten van deze proef geven de teler hand vatten voor de optimalisatie van de
Daarnaast zijn de mogelijkheden om
van de kaligift op de opbrengst,
kalibemesting en daarmee voor
organische mest aan te voeren sterk
kwaliteit en wintervastheid?
resultaatsverbetering.
18
schakel in succes augustus 2013
plant
‘ Bladbespuiting in maïs kan altijd uit’ Schimmelziekten in maïs komen steeds vaker voor. Een effectieve bestrijding was er tot nu toe niet. Onlangs heeft het middel Retengo Plus van BASF een toelating gekregen. Dit middel bestrijdt bladschimmels en zorgt voor een hogere opbrengst. Jan-Eric Geersing van Cebeco Agrochemie
gekomen. Het ideale spuitmoment is
ruimschoots vergoed, zelfs bij een
volgde de innovatie voor Agrifirm Plant
vlak voor de bloei. De maïs is dan nog
lage schimmeldruk. Je spuit dus nooit
op de voet. Hij legt uit dat verschillende
niet verhout en flexibel genoeg om zich
voor niets.”
gewassen in toenemende mate kampen
weer op te richten na een bespuiting,
met bladziekten vanaf de bloei. Blad
ook met een ‘trekkerspuit’. Geersing:
Meer weten over bladbespuiting
bespuitingen worden hierdoor steeds
“Het middel zorgt naast schimmel
in maïs? Bezoek dan de
gangbaarder. “Ook in maïs sloegen een
bestrijding ook voor een hogere
Gras- en maïsmanifestatie:
jaar of vier terug schimmels toe en is
opbrengst. Daarnaast is het mogelijk
> Vredepeel, 5 september 2013
een duidelijke toename waar te nemen,
om vloeibare meststoffen als Top Trace
> Marwijksoord, 12 september 2013
maar bladbespuiting in maïs was tot voor
Efficiency N in de bespuiting mee te
Kijk voor meer informatie op:
kort niet mogelijk.” Met de toelating
nemen. Omdat de opbrengst toeneemt,
www.agrifirm.com/plant > agenda
van Retengo Plus is daar verandering in
worden de kosten van een bespuiting
Kennismiddagen Boomteelt & Openbaar groen
‘Kennis delen over bemesting en gewasbescherming’ Op 27 augustus en 5 september 2013 vinden kennismiddagen voor de Boomteelt &
Op een minimarkt presenteren fabrikan-
Openbaar groen plaats. De opening van de middag is voor iedereen gelijk, daarna
ten, toeleveranciers en waterschappen
volgen parallelle programma’s. Er is volop gelegenheid om te netwerken.
zichzelf en hun producten.
Voor de boomtelers zijn er demo’s in de spillenlaanbomenteelt. U krijgt
Locaties
een rondleiding langs zeven gewas
27 augustus M. van den Oever
beschermingsdemo’s en een demo over
in Haaren (Noord-Brabant)
bemesting. Ook maakt u kennis met
5 september Combinatie Mauritz
nieuwe middelen en ontwikkelingen
in Opheusden (Gelderland)
die nu alleen nog in proeven toegepast
Beide kennismiddagen zijn
worden. Daarnaast is er de mogelijk-
van 13.00 tot 17.00 uur.
heid om de spuitlicentie te verlengen. Voor de sector openbaar groen zijn er
aanmelden
presentaties en demonstraties over
www.agrifirm.com/plant
onkruidbestrijding en het tegengaan
> agenda
van eikenprocessierups en iepziekte.
schakel in succes augustus 2013
19
feed
In één werkgang bemesten met Grasmix® Smakelijk
Hoge opname vers gras Beweiden is voor Peter en Suzanne Robben bijna vanzelfsprekend.
dan extra belangrijk. Om dat te realise-
“We hebben nooit anders gedaan. Het is goed voor het imago van
ren bemest hij zijn land met Grasmix®
de melkveehouderij, maar we doen het vooral voor ons eigen
Smakelijk van Agrifirm Feed. “De meststoffen in deze mix hebben dezelfde
werkplezier”, stelt Robben. Het bedrijf in Berkel-Enschot heeft een
korrelgrootte en -gewicht. De kunst-
huiskavel van vijftien hectare. Daarmee is het de uitdaging om het
mest bevat naast stikstof elementen
gras maximaal te benutten en zo de 65 koeien ook in het weideseizoen op niveau te laten presteren.
als zwavel, natrium en magnesium”, legt Marcel van den Tillaart, specialist Rundveehouderij bij Agrifirm Feed, uit. “Het grote voordeel is dat we hiermee in één werkgang kunnen bemesten”,
De melkveehouders investeren bewust
Grasmixen®
vult Robben aan. “Voorheen strooiden
in kwaliteit van de bedrijfsvoering, in
De nadruk op kwaliteit wordt beloond
we KAS en graszout apart. Het is ideaal
plaats van in de bedrijfsomvang. “Zoals
met een goede melkproductie. “Het
dat het nu in één keer kan, terwijl de
het er nu naar uit ziet hebben onze drie
rollend jaargemiddelde ligt iets onder
kwaliteit van het gras beter is geworden.”
zoons geen interesse om het bedrijf
tienduizend kilogram per koe. De uitda-
over te nemen. Dat bepaalt voor een
ging blijft om met wisselende weers-
Selenium
groot deel hoe je je bedrijf verder in-
omstandigheden de hoeveelheid en
Sinds twee jaar is Robben deelnemer
richt en wat je toekomstplannen zijn.
kwaliteit van het gras op peil te houden.”
aan het project ‘Campina-Melk’. “Voor
Kwaliteit staat bij ons voorop. We blij-
Robben laat zijn koeien al het verse
die tijd bemestten we ons land met
ven steeds zoeken naar hoe het beter
gras zelf in de wei halen. Een hoge
Grasmix® Zomer”, vertelt hij. Deze gras-
kan”, aldus Robben.
kwaliteit en goede smakelijkheid zijn
mix bevat naast magnesium, natrium
20
schakel in succes augustus 2013
feed < Peter Robben samen met Marcel van den Tillaart, specialist Rundveehouderij.
daarmee voor een hogere opname van
ze de hele dag bij de krachtvoerboxen
vers gras.”
terecht waar ze maximaal 7 kilo Stal Excellent krijgen, afhankelijk
Beweiden
van lactatiestadium en productie.”
De veestapel van Robben leert op jonge leeftijd weiden. “We laten het jongvee in
Maatwerk
het zomerseizoen vier tot vijf maanden
“Beweiden blijft maatwerk. Het is
naar buiten. Het is goed voor de weer-
belangrijk om op het goede moment
stand en daarmee raken ze gewend
de goede beslissing te nemen”, merkt
aan het weiden. Daarnaast stimuleert
Robben op. “Dit jaar hebben we de
“ Met wisselende weersomstandigheden de hoeveelheid en kwaliteit van het gras op peil houden.” onze manier van voeren het melkvee
eerste snede gemaaid en daarna de
hun voedsel in de wei te halen.” Van
koeien buiten gelaten. Volgend jaar wil
’s morgens tien uur tot ’s middags zes
ik toch proberen de koeien eerder te
uur zijn de staldeuren geopend. De
laten weiden. Ik ben ervan overtuigd
koeien kunnen dan zelf bepalen of ze
dat je het hoogste rendement uit het
naar buiten gaan. “Omdat we in die tijd
vroege gras haalt. Als de koeien het
en zwavel ook selenium, wat belangrijk
binnen niet bijvoeren, kunnen ze hun
verse gras dan rechtstreeks uit de wei
is voor de vruchtbaarheid en weerstand
voer alleen in de wei halen. Voldoende
halen, is er zo min mogelijk kwaliteits-
van de veestapel. “Sinds we Campina-
opname van vers gras wordt daardoor
verlies.” Robben realiseert zich dat
melk leveren, verstrekken we elke dag
gestimuleerd”, legt Robben uit. Na het
beweiden vooral afhankelijk is van
melkmineralen aan de koeien. Daarin is
melken kunnen de koeien weer aan het
weersomstandigheden en de mogelijk-
al voldoende selenium opgenomen”,
voerhek vreten. “Op dit moment voeren
heden binnen zijn huiskavel. “We hebben
legt Robben uit. “Omdat het bemesten
we zo’n 22 kilo maïs per koe per dag,
een niet al te grote huiskavel, maar de
met de Grasmix® ons goed beviel, zijn
samen met één kilo droge stof voor-
grond ligt mooi hoog. Een goede smake
we toen op zoek gegaan naar een andere
droog. Daarbij krijgen ze één kilo Ba-
lijkheid helpt dan om het maximale uit
lijn binnen dit concept.”
lans® Select nP en luzerne. Ook kunnen
beweiding te halen.”
Smakelijkheid
Robben bemest nu met Grasmix®
Bedrijfsgegevens
Smakelijk. Van den Tillaart: “Dit is een
Peter en Suzanne Robben
meststof zonder selenium. Daarnaast bevat het met 10,5 procent natrium
Omvang
meer zout dan Grasmix® Zomer, waarin
65 melkkoeien, 45 stuks jongvee en
8 procent natrium is opgenomen. Zeker
26 hectare grond waarvan 7 ha pacht
voor bedrijven die weidegang toepassen
Rollend jaargemiddelde
is dat een mooie plus. De hoeveelheid
9.500 kilogram, 4,36% vet en 3,50% eiwit
zout bepaalt namelijk de smakelijkheid van het gras. Voldoende natrium zorgt
schakel in succes augustus 2013
21
feed
Excellent voeren levert per koe €69 extra op Veehouders die voeders uit de
Met name na de afschaffing van het
Bij Exact voeders staat de laagste prijs
Excellent lijn voeren, halen een hoger
melkquotum neemt het belang van kg
voorop. In de Rendementlijn staat de
voersaldo per koe dan veehouders
melk per koe toe ten opzichte van
prijs-kwaliteitverhouding voorop en de
die Exact voeren. Dat blijkt uit
voerkosten. Ook nu levert dat al meer
Excellent voeders staan voor excellente
Agrifirm Focus Melkvee.
rendement op. (zie tabel)
resultaten door topprestaties.
In de Excellent lijn zijn de voerkosten
Verschil tussen Exact, Rendement en Excellent voeders
hoger, maar de hogere melkproductie,
Per koe
Exact
Rendement
Excellent
en dus meer melkgeld, compenseert
kg melk
2160
2268
2439
dit ruimschoots. Het resultaat: een
kg krachtvoer
645
659
675
beduidend hoger saldo van €69 ten
melkgeld
865
907
972
opzichte van Exact voeders.
voerkosten
196
212
234
voersaldo per koe (€)
669
694
738
Bron: Agrifirm Focus Melkvee, 1e kwartaal 2013
Bekalken en vanggewas na maïs Het verhogen van de ruwvoeropbrengst van volgend jaar begint al na de maïsoogst van dit najaar, met het bekalken van het bouwland en het telen van een vanggewas.
Tips voor de overgang van wei naar stal
Bekalken draagt bij aan de pH van de bodem en daarmee aan een hogere
Om de melkproductie ook na de zomer
opbrengst. Een vanggewas legt stikstof (N) vast en bouwt organische stof op
op peil te houden is het van belang om
in de bodem. Het telen van een goed vanggewas na maïs draagt daarmee bij
tijdig om te schakelen van vers gras-
aan een betere bodemgezondheid en een hogere ruwvoerproductie. Op zand-
rantsoen naar stalrantsoen.
en lössgrond is het verplicht om na de teelt van maïs een vanggewas te telen. Toegelaten vanggewassen zijn grassen, wintergraan (rogge, tarwe, gerst en
Een aantal tips:
triticale), bladkool en bladrammenas. Agrifirm GrasRogge is bijvoorbeeld een
> Pas de bijvoeding aan op de gras
uitstekend vanggewas na de maïsteelt.
kwaliteit. (zie www.grasmonitor.com) > Verhoog op tijd de krachtvoergift. > Maai in dienst van beweiding. > Weid uw koeien snel om voor voldoende grasaanbod. > Houd uw resultaten in de gaten met behulp van Agrifirm Focus Melkvee. > Stal uw jongvee op tijd op om groeiverlies te voorkomen.
22
schakel in succes augustus 2013
WeideKompas
feed
De monitoring van kengetallen is een
<
Monitoring kengetallen geeft extra inzicht
Bedrijven met voerstations en stro scoren bovengemiddeld.
Huisvesting
belangrijk hulpmiddel om inzicht te
Voerstations
Voerstations met stro
Ligboxen met uitloop
Vloervoedering
28
13
45
22
krijgen in de eigen prestaties. Dat geldt zowel voor varkenshouders als
Aantal bedrijven
voor Agrifirm.
Gespeend/zeug/jaar
28,1
29,8
28,6
28,7
Levend geboren/worp
13,7
14,3
13,9
14,0
Voor de ondernemer geeft het vergelijken
Dood geboren/worp
1,0
0,9
1,2
1,2
van de eigen kengetallen met gemiddelde
Gespeend/worp
12,0
12,5
12,0
12,1
cijfers aan hoe hij scoort ten opzichte van collega’s en waar mogelijk nog
over de bedrijven, zoals het gekozen
met beide systemen vergelijkbare
potentie ligt. Voor Agrifirm geeft het
groepshuisvestingssysteem of biggen-
resultaten behaald worden. Het goed
waardevolle informatie over hoe de
voersysteem. Bij de vergelijking van
afstellen van de droogvoerbak en de
voeders in de praktijk presteren.
huisvestingssystemen blijkt dat bedrij-
brijbak is belangrijker dan alleen de
ven met voerstations en stro bovenge-
keuze van het systeem.
Algemeen
middeld scoren. Een exacte verklaring
Uit de vergelijking van de Agrifirm
is moeilijk te geven, mogelijk zorgt het
kengetallen over 2012 met het landelijke
stro voor meer rust of een betere
Voersysteem
Brijbak
Droog voerbak
gemiddelde blijkt dat onze zeugen
maaggezondheid. Bedrijven met vloer-
houders jaarlijks gemiddeld 28,6 big per
voedering halen vergelijkbare resultaten
Aantal resultaten
53
52
zeug grootbrengen: dat is 1 big meer
als bij ligboxen met uitloop. Bedrijfs-
271
445
dan het landelijk gemiddelde. De uitval
grootte speelt hier geen rol.
Gem. aanwezige zeugen Gem. aflevergew. biggen
24,7
24,1
Gem. afleverleef tijd big(dgn)
71
70
Gem. biggen groei/dag (gr)
333
327
Gecorr. biggen groei 70 dgn (gr)
329
327
na spenen lag 0,4 procent lager, op 1,8 procent, en het voerverbruik per big
Voersysteem gespeende biggen
was 1,4 kg lager terwijl de groei 9 gram
Het biggenvoersysteem is belangrijk
per big/per dag hoger was. Om specifieke
voor de voeropname en groei bij de
analyses te kunnen maken en nog ge-
gespeende biggen. Uit de cijfers blijkt
detailleerder te vergelijken combineren
dat grotere bedrijven meer gebruik
we deze kengetallen met extra informatie
maken van droogvoerbakken, maar dat
schakel in succes augustus 2013
23
feed
Goede resultaten bij zeugen en vleesvarkens
‘ Veel aandacht en gericht sturen’ Het kan altijd beter, is het uitgangspunt van Jan en Christian
we niet over getwijfeld. Je kunt veel
Hardeman. Met veel aandacht en gericht sturen werken ze
nauwkeuriger voeren en dat is goed voor
continu aan steeds betere technische resultaten. Uit de cijfers blijkt dat dit zijn vruchten afwerpt.
het resultaat en voor de voerkosten.” Controle
Ook de CDI wordt regelmatig gecontroleerd. “Met een extra voerventiel op de Christian Hardeman en zijn ouders Jan
CDI
gang kunnen we het voer gemakkelijk
en Mieke Hardeman hebben in Ederveen
Voor een goede classificatie vinden de
nawegen”, legt Christian uit. “Alleen
een gesloten bedrijf met 240 zeugen en
varkenshouders meten en controleren
dan weet je zeker dat de instellingen
2.350 vleesvarkens. Ze streven naar sterke,
erg belangrijk. “Je moet weten wat er
nog kloppen.” Ook de klimaatinstel
gezonde biggen en vleesvarkens die goed
gebeurt, om te kunnen sturen”, vindt
lingen worden regelmatig nagegaan.
scoren in de classificatie. “Liever sterke
Jan. Dat begint al bij het opleggen van
Ongeveer eens per jaar komt de
biggen die goed groeien, dan een halve
de biggen. Jan en Christian hebben in
klimaatspecialist langs, tussendoor
big meer”, vertelt Christian, die naast
de gang een vaste weegschaal. Zo kun-
controleert Hardeman de klimaat
het eigen bedrijf twee dagen in de week
nen ze de koppels voor het opleggen
instellingen samen met Agrifirm Feed
bij een subfokker werkt. “Omdat we
wegen om de computergestuurde
specialist Wytse de Jong. “We doen zo
de biggen zelf afmesten is het extra
droogvoerinstallatie (CDI) goed in te
nu en dan een rookproef en CO2-meting
belangrijk dat ze het in de vleesvarkens-
stellen. Bij de bouw van de vleesvarkens-
en ik controleer bijvoorbeeld de tempe-
stal goed doen. Daar moet het verdiend
stal, 2,5 jaar geleden, was de keuze voor
ratuurinstellingen in de afdelingen met
worden.”
een CDI snel gemaakt. “Daar hebben
dataloggers”, vertelt Wytse.
24
schakel in succes augustus 2013
feed < Jan (m) en Christian (r) Hardeman bevestigen samen met specialist Wytse de Jong een datalogger om de klimaatinstellingen te controleren.
Optimaliseren
Zeugen
ze een week lang een prestarter en in
Sinds begin dit jaar leveren de varkens-
Ook bij de zeugen draaien de onderne-
de laatste week voor het spenen zetten
houders aan Duitsland en worden de
mers goed, met 31,2 gespeende biggen
we ze al op Air Line® Speen”, somt Jan
varkens geclassificeerd met AutoFOM.
per zeug per jaar. Ook dit is het resultaat
op. De varkenshouders zetten zo nodig een Mambo kunstzeug in om de kwaliteit van de biggen ook bij grote tomen
“ Liever sterke biggen die goed groeien, dan een halve big meer.”
hoog te houden. Toekomst
Het streven blijft om de cijfers nog verder te verbeteren. “De uitval in de kraam“In het begin was de classificatie niet
van veel aandacht en goed vakman-
stal kan nog wat omlaag, maar dan moet
optimaal”, vertelt Jan. “Wytse heeft toen
schap, denkt Agrifirm specialist Wytse.
de stal eerst worden vernieuwd”, vertelt
samen met de nutritionist van Agrifirm
“Jan en Christian voeren een standaard
Christian. “Verder draait het technisch
de voerschema’s geoptimaliseerd.”
lactovoer, de Rendementlijn, en halen
gewoon goed bij de zeugen. Dat willen
Daarbij hebben ze het programma
daarmee topresultaten. Dat komt door-
we vasthouden en daarnaast blijven
Voerwinst ingezet. Wytse: “Daarmee
dat ze er zelf zo mee bezig zijn en heel
zorgen voor een maximale kwaliteit van
kun je het effect van een aanpassing in
gericht sturen. Daardoor zijn de zeugen
zowel de biggen als de vleesvarkens.”
het voerschema doorrekenen. De gelten
ook in goede conditie en dat speelt ze-
werden te luxe gevoerd, terwijl de beren
ker mee.” Daarnaast zoeken Jan en
extra lysine nodig hadden. Beide krijgen
Christian steeds naar manieren om de
nog steeds Air Line® [2.0] start- en
resultaten verder te verbeteren. Afge
Bedrijfsgegevens
groeivoer, maar de gelten krijgen minder
lopen jaren namen ze bijvoorbeeld het
Thuislocatie: 240 zeugen, 2.350 vlees-
en gaan aan het eind over op een afmest-
management van de eersteworpszeugen
varkens, 9.500 uitloopkippen
voer met een lager EW (Rendement lijn).
onder de loep. Een belangrijke stap
Op andere locatie 350 vleesvarkens
De beren krijgen juist een speciale
was het invoeren van een quarantaine-
Technisch resultaat zeugen:
periode voor de gelten. Daarnaast slaan
31,2 big gespeend, 15 levend geboren
de varkenshouders de eerste berigheid
afbigpercentage 90 %
AutoFOM
over. “Daardoor is het aantal levend
Groei vleesvarkens: 860 gram
In de eerste maanden scoorden zowel
geboren bij de gelten met 1 big gestegen
Voederconversie: 2,27
de beren als de gelten 0,97 in AutoFOM,
naar 14,1 en het afbigpercentage van
EW-conversie gecorrigeerd: 2,61
nu ligt dat op 0,994. “We kunnen hier
85 naar 97 procent”, vertelt Jan.
berenafmestkorrel.”
misschien nog iets in stijgen, maar niet veel. Het zijn mooie punten met Tybor
Voeding
varkens. Dat is een kruising tussen de
Door de grote tomen zijn uniforme
Tempo en Piétrain, die de vleeseigen-
koppels en vitale biggen extra belangrijk.
schappen van de Piétrain combineert
Het voer speelt daarin een belangrijke
met de vitaliteit van de Tempo”, legt
rol. “We geven de biggen vanaf dag 2
Christian uit. De gecorrigeerde EW-
ongeveer twee weken lang iedere dag
conversie is gedaald van 2,75 naar 2,61,
yoghurt. Daardoor worden ze mooi vol
met een groei die gelijk is gebleven op
en leren ze naast de moedermelk ook
860 gram per dag.
ander voer op te nemen. Daarna krijgen
schakel in succes augustus 2013
25
feed
Van kalkoenen naar vleeskuikens
‘ Puur en Eerlijk concept sprak ons meteen aan’ <
Madelon en Ernst-Jan de Boer.
Begin dit jaar stapten Ernst-Jan en Madelon de Boer over van kalkoenen naar Puur en
de pluimveehouder zelf minimaal
Eerlijk scharrelkuikens. De eerste rondes liepen goed en het houderijsysteem bevalt
70 procent tarwe bij inmengt. “Het
de ondernemers.
voer is wat minder luxe, zodat ze niet te hard groeien.”
De pluimveehouderij is de tweede tak
houderij.” Het vlees van de kuikens
op het bedrijf van De Boer in Giethoorn,
wordt verkocht met één ster van de
Prettig werken
met 140 melkkoeien als hoofdactiviteit.
Dierenbescherming en moet daarvoor
De veehouders hebben nu twee rondes
Meer dan 25 jaar waren er kalkoenen
aan bepaalde voorwaarden voldoen.
achter de rug. De Boer: “Het is even
op het bedrijf, maar begin dit jaar werd
De kuikens hebben twee keer zoveel
zoeken in het begin, vooral het verschil
de stal omgebouwd voor vleeskuikens.
ruimte als gangbaar, met een overdekte
tussen natuurlijke ventilatie en de nieuwe
“De stal was verouderd en met de
uitloop naar buiten en daglicht en stro
mechanische ventilatie, maar de eerste
kalkoenen konden we niet verder uit-
in de stal. De dieren worden minimaal
rondes zijn heel goed gegaan. We hadden
breiden. De ammoniakuitstoot van
56 dagen oud en zijn dan ook van een
weinig problemen en nauwelijks uitval.”
vleeskuikens ligt veel lager, waardoor
traag groeiend, sterker ras.
“De nadruk ligt bij dit systeem minder op de snelste groei van de kuikens.
we daar wel langere tijd mee vooruit zouden kunnen”, legt De Boer uit.
Speciaal kernvoer
Dat werkt prettig, je bent iets minder
“Bovendien is het houden van kalkoenen
Ook aan het voer worden eisen gesteld,
kwetsbaar. Het is een andere manier
veel bewerkelijker.”
vertelt Agrifirm Feed specialist Evert
van werken, die bij het bedrijf moet
van den Brink. Hij begeleidt verschillende
passen. In dit geval is dat zo”, vindt
Eén ster
bedrijven die in het scharrelconcept
Van den Brink. De Boer voegt toe: “Dit
De keuze voor scharrelkuikens was snel
meedraaien. “Het voer moet voor mini-
is de ideale combinatie met melkvee,
gemaakt. “We waren al vanaf de opzet
maal 70 procent uit graan bestaan. De
je kan niet in beide takken topsport
bij het Puur en Eerlijk concept betrok-
uitdaging is ook om te zorgen dat de
bedrijven. Daarnaast hebben we er
ken en het sprak ons meteen aan. Het
kuikens wel binnen de gewichtsgrenzen
gewoon veel plezier in.”
is een maatschappelijke verantwoorde
blijven, ondanks dat ze ouder worden en
manier van kuikens houden en we zien
onbeperkt voer krijgen.” Agrifirm Feed
Benieuwd of scharrel wat voor u is?
er toekomstperspectief in. Het streven
heeft daarom een speciaal kernvoer
Vraag er naar bij uw specialist.
is een gelijk saldo als in de gangbare
voor scharrelkuikens ontwikkeld, waar
26
schakel in succes augustus 2013
feed
VIGOR
‘ Uitgekiend voerconcept voor biologische leghennen’ Het legpluimveevoer VIGOR is sinds
bevestiging dat we hiermee antwoord
Voerkeuze
kort ook beschikbaar voor de biologische
geven op de marktvraag”, blikt
VIGOR is een goed alternatief naast
pluimveehouderij. Na het succes van
Van Santvoort tevreden terug.
bestaande voerconcepten. “Voerkeuze
VIGOR voor de gangbare pluimvee
is een afweging die de legpluimvee-
houderij, speelt Agrifirm Feed met de
Vertering
houder zelf maakt, passend bij het
biovariant in op de vraag vanuit
Met name stimulerende werking op
koppel en het bedrijf. Bestaande voer-
de markt. De eerste ervaringen zijn
de vertering maakt het verschil tussen
concepten zijn dan ook niet minder,
positief.
VIGOR en andere voerconcepten.
maar VIGOR is een mooie aanvulling op
“VIGOR staat voor krachtige en gezon-
het aanbod”, aldus Van Santvoort.
VIGOR is eind juni binnen de biologische
de hennen. Het stimuleert de maag-
sector geïntroduceerd. “Voorafgaand aan
werking en reguleert de darmpassage.
de introductie is het voer uitvoerig getest
Daardoor verteren de grondstoffen
op onze Researchfarm Laverdonk en op
beter en neemt de hen meer voedings-
verschillende praktijkbedrijven”, vertelt
stoffen op”, legt Van Santvoort uit.
Adrie van Santvoort, sectormanager
Vergeleken met standaardvoer stijgt
Legpluimveehouderij bij Agrifirm Feed.
de vertering van eiwit met dertien
“We hebben niet hoeven twijfelen of er
procent en de vertering van vet met Introductie
VIGOR is op 26 juni 2013 in Heino
“ VIGOR is een mooie aanvulling op het aanbod.”
geïntroduceerd tijdens een studie middag speciaal voor de biologische legpluimveesector. De studiemiddag,
voldoende vraag is naar het voer. De
drie procent. “Dat resulteert in een
waarbij legpluimveehouders, vakpers,
ervaringen met VIGOR voor de gangbare
lager ruweiwitgehalte en er blijven
broederijen en pakstations vertegen-
sector zijn positief. Toen VIGOR klaar was
minder onverteerbare eiwitten over.
woordigd waren, werd gecombineerd
om getest te worden, gaven verschillende
Op deze manier voorkomt VIGOR darm-
met een bezoek aan de grootste
biologische legpluimveehouders aan
problemen. Het resultaat is een sterk
biologische varkenshouderij van
dat ze graag wilden meedraaien in de
koppel met een goede legpersistentie
Nederland.
proefrondes. Dat gaf vertrouwen en de
en weinig uitval.”
schakel in succes augustus 2013
27
“ Erik is een vakman en heel secuur. Hij draait technisch goed, maar wil altijd nog betere resultaten. Daar werken we samen aan.” William Bokkers, specialist Varkenshouderij Agrifirm Feed
“William heeft veel ervaring en een kritische blik. Dankzij zijn adviezen doen de biggen het na het spenen nu veel beter.”
Erik Otten, zeugenhouder in Langenboom
Samenspel Varkenshouder Erik Otten heeft een bedrijf met 450 zeugen. Het aantal levend geboren biggen ligt hoog, maar daardoor waren de biggen wel aan de lichte kant. De voeropname na het spenen bleef achter en de biggen hadden last van een speendip. Samen met specialist William Bokkers zocht Otten naar een oplossing. Ze besloten om de biggen later te gaan spenen en Otten geeft ze brij om de voeropname te stimuleren. Vanaf een week voor het spenen tot vier dagen na het spenen krijgen de biggen een papje van voer op, waardoor de uitval lager is en de groei 20 gram hoger ligt.
colofon
schakel in succes is het relatiemagazine van Agrifirm en verschijnt 6 keer per jaar. Redactie Afdeling Communicatie Agrifirm (communicatie@agrifirm.com) Fotografie Marcel Bekken, Albert Brunsting, Wim Roefs en Agrifirm Concept en realisatie JEEN bureau voor communicatie Drukwerk Ten Brink, Meppel
ISSN 2211-5811
speenvoer, wat geleidelijk vervangen wordt door droog speenvoer. De voerovergang is zo geleidelijker en de biggen nemen meer