Schakel in Succes nr. 4 2014

04 september 2014

Ronald van Eijck:

“ Data verzamelen om opbrengsten te verhogen” Data laten spreken pagina 8

schakel in succes voor ondernemers in de tuinbouw, akkerbouw en veehouderij

ptimaal benutten O van regenwater pagina 13

‘ Kip van Morgen is prachtig werken’ pagina 23

In dit nummer

Altijd scherp blijven Als ondernemer zijn uw bedrijfsprincipes zeer

Jongerendag 2015 Agrifirm op EuroTier Splitsing Boerenbond Welkoop

3 4 5

belangrijk en de basis voor succesvol ondernemen.

Agrifirm kent ook drie eenvoudige en heldere bedrijfsprincipes.

Passie voor ons vak

De klanten van Agrifirm ondernemen met passie

Sectorpromotie op bulkwagens

6

voor hun vak, de Agrifirm medewerkers doen dat ook. Wij zetten graag dat stapje extra. Passie voor de sector, uw bedrijf, is daarbij een belangrijke drijfveer.

Bouw nieuwe pluimveestal Business Excellence Steeds meer af erf leveren

7 8 12

Werken aan morgen

Inspelen op toekomstige ontwikkelingen, voorop lopen in innovatie, de drive om het morgen beter te doen. Dat zit bij Agrifirm in de genen.

Optimaal benutten van regenwater

13

Mooie fruitoogst met hagelnetten

14 16

Brancheorganisatie Akkerbouw

Uw bedrijfsresultaat staat voorop: dat is de basis voor de con­tinuïteit van uw bedrijf. Ook de komende maanden introduceren we weer nieuwe innovaties.

Altijd scherp blijven

De marges in de agrarische sector zijn veelal smal.

Dat vraagt scherpte en alertheid. Voor Agrifirm betekent dit dat we u ondersteunen met proactieve advisering. En dat we zelf ook elke dag scherp zijn

Open dagen in beeld

17

Bodemgezondheid melkveehouderij

18 20 22

om onze kosten laag te houden en ons werk efficiënt en effectief te doen.

In deze Schakel in Succes kunt u lezen over ons

Grote stap ontwikkeling zeugenbedrijf Elke ronde beter

Business Excellence programma. Een aanpak die er simpelweg op gericht is om het zowel in Nederland als in het buitenland elke dag beter te doen. Ook hier werken we, zoals u kunt lezen, met Passie om het Morgen weer beter te doen.

‘Kip van Morgen is prachtig werken’

23

Samenspel

24

on Loman T voorzitter hoofddirectie Agrifirm Group

2

schakel in succes september 2014

Jongerendag Agrifirm 7 januari 2015:

‘Limits of risk’

Een greep uit onze vacatures

Hoe ver wil je als jonge ondernemer

Risicomanagement staat centraal

> Monteur | Veghel | Abemec

je grenzen opzoeken en verleggen als

tijdens de Jongerendag 2015. Zijn de

> Bedrijfsleider | Steenbergen |

het gaat om het nemen van risico’s?

‘limits of risk’ in kaart te brengen, te

De land- en tuinbouw kent veel risico’s.

verzekeren en te beheersen? Of moet

Het weer, de kapitaalsverstrekking, in-

je maar accepteren dat ze je bedrijf

specialist bloembollenteelt |

vesteringsrendement, oogstzekerheid

‘hard’ kunnen raken? We kijken ook

Noord-Holland | Agrifirm Plant

maar ook je gezondheid. Omgaan met

naar andere sectoren en bijvoorbeeld

deze risico’s staat centraal op de jaar-

naar extreem sporters. Soms gaan

lijkse Agrifirm Jongerendag 2015.

ze op zoek naar succes over grenzen heen. Prachtige succesverhalen, maar

Verzeker je een kapitaalsintensieve

ook ontnuchterend realisme over wat

teelt of accepteer je het toenemende

mis ging.

Abemec > Jong talent voor opleiding tot

> Medewerker verkoopondersteuning tuinbouw | Zwaagdijk | Agrifirm Plant > Specialist akkerbouw | regio NoordNederland | Agrifirm Plant > Specialist vollegrondsgroenten/ akkerbouw | Noord-Holland | Agrifirm Plant

risico door klimaatverandering en houd je het premiegeld in je portemonnee?

De Agrifirm Jongerenraad nodigt

En hoe staat het met het verwerven

jullie van harte uit om 7 januari 2015

van kapitaal voor je bedrijf? Is de

alvast te reserveren in de agenda.

bank je vaste financier of durf je op

Een inspirerende dag met verrassende

andere manieren aan geldwerving

sprekers in het Orpheus theater en

te doen?

congresgebouw in Apeldoorn.

> Specialist Zeug en Big | heel Nederland | Agrifirm Feed > Specialist Vleesvarkens | heel Nederland | Agrifirm Feed > Verkoopmanager Varkens Brij | heel Nederland | Agrifirm Feed > Verkoopmanagers Rundvee | regio Noord en regio Zuid | Agrifirm Feed > Specialisten Voeding Rundvee | regio Noord en regio Zuid | Agrifirm Feed

Innovatiefonds zoekt nieuwe ideeën

Kijk voor de functiebeschrijving en -eisen van deze en andere actuele vacatures op www.agrifirm.com/werkenbijagrifirm

Ook in 2014 stelt het Innovatiefonds voor Telers een financiële beloning beschikbaar voor telers met een vernieuwend idee binnen tuin- of akkerbouw.

Het Innovatiefonds is een initiatief van Abemec, Agrico, Agrifirm Plant, BASF, Bayer CropScience, KWOOT, OCI Agro en Syngenta. Akkerbouwers en telers kunnen jaarrond hun innovaties insturen. Een onafhankelijke vakjury beoordeelt het innovatieve karakter van de aanvragen en kent daaraan eventueel een bedrag van maximaal €5.000 toe. Uw innovatie is geld waard!

Meld u aan voor 15 november.

Stuur uw innovatie in op www.innovatiefondsvoortelers.nl

schakel in succes september 2014

3

Evenement Agrifirm Belgium

Agrivent trekt veel bezoekers Zaterdag 21 juni stond bij Agrifirm

“Dit jaar vieren we het 25-jarig bestaan

de coverband Desperated Company.

Belgium in het teken van Agrivent.

van onze productielocatie in Grobben-

Tot in de late uurtjes werd er flink

Personeel, klanten en relaties waren

donk,” vertelt Adrie Brands, algemeen

gefeest. Brands: “De reacties van onze

deze dag welkom voor een hapje, een

directeur bij Agrifirm Belgium. “Daar-

bezoekers waren ontzettend positief.

drankje en een kijkje in de fabriek.

om vonden we het de hoogste tijd om

Iedereen heeft lekker gegeten en met

De dag was een groot succes. Meer

onze klanten en relaties een keer in de

collega-veehouders kunnen netwerken.

dan 1.000 mensen bezochten de

watten te leggen.” ’s Middags waren

Ook het weer was ons goedgezind,

locatie in Grobbendonk.

zo’n 650 bezoekers aanwezig voor een

wat maakte dat een groot gedeelte

rondleiding in de fabriek en een

van ons event buiten plaats kon vinden.

dinerbuffet. De kinderen konden zich

De dansvloer stond tot in de vroege

uitleven op springkussens, het voetbal-

uurtjes vol. Onze missie om er een

veld of in de peuterhoek. Daarnaast

onvergetelijk feest van te maken is

waren er workshops cupcakes versieren

geslaagd!”

en dierensleutelhangers maken. De bezoekers van het avondprogramma

Bekijk de foto’s van Agrivent op de

werden getrakteerd op een walking

facebookpagina www.facebook.com/

diner, gevolgd door een optreden van

AgrifirmBelgium

Agrifirm op EuroTier 2014 Agrifirm staat van 11 tot 14 november

komende jaren zal ontwikkelen en wel-

we bezoekers bovendien genieten van

op de EuroTier in Hannover, de groot-

ke producten daarvoor nodig zijn. Als

de hoogwaardige producten die de

ste veehouderijbeurs van Europa.

toonaangevende partij in diervoeding,

veehouderijsector produceert.

Elke twee jaar bezoeken circa 150.000

sluit Agrifirm daar graag bij aan. We

ondernemers uit land- en tuinbouw

vertellen de Europese veehouders graag

Nieuwsgierig geworden? Bezoek dan

deze beurs.

meer over onze innovatieve voeders en

Agrifirm tijdens de EuroTier op het

voerconcepten, die er altijd op zijn ge-

‘Messegelände’ in Hannover, Hal 17,

Meer dan 2.500 standhouders uit de

richt het resultaat op het boerenerf te

stand D04. De beurs is geopend van

hele wereld laten zien op welke manier

verhogen. Geïnspireerd door de nieuwe

09.00 tot 18.00 uur. Kijk voor meer

zij denken dat de veehouderij zich de

campagne Mede mogelijk maken laten

informatie op: www.eurotier.com

4

schakel in succes september 2014

Teije de Jong

>

Agri Retail voor 100% van Agrifirm

Splitsing Boerenbond en Welkoop afgerond De ontvlechting van aandeelhouders binnen Agri Retail is voltooid.

Daarmee zijn Welkoop en Boerenbond niet langer van dezelfde eigenaar.

Agrifirm-dochter Agri Retail is franchisegever van meer dan 150 Welkoop­ winkels, IJsvogel Holding van de 73 Boerenbond-vestigingen.

Omdat naast IJsvogel ook Agruniek­

Nederland liggen, was het logisch dat

begeleiden, heeft Agri Retail met

Rijnvallei terugtrad als aandeelhouder,

IJsvogel verder gaat met Boerenbond

de verschillende betrokkenen een

is Agrifirm Group nu enig aandeel­

en Agri Retail met Welkoop.”

transitieteam opgericht.

al franchisegever van 24 Boerenbond-

Veranderingen

Landelijke campagne

winkels; die gaan dit najaar onder de

Voor de klanten en personeelsleden

“We gaan bestaande en potentiële

naam Welkoop verder.

verandert er weinig. Klanten kunnen

klanten met een landelijke campagne

houder van Agri Retail. Agri Retail was

gewoon terecht in hun vertrouwde

informeren over de naamswijziging”,

Verschil van inzicht

winkels, terwijl het personeel in dienst

vertelt De Jong. “Met die campagne

Teije de Jong, manager operations Agri

blijft bij dezelfde eigenaren. De 24

zullen we tegelijk het Welkoop-merk

Retail: “We hebben de samenwerking

Boerenbondwinkels die overgaan

verder versterken. Het huismerk

met de IJsvogel Holding beëindigd

naar Welkoop worden dit najaar ver-

Boerenbond Welkoop wordt gefaseerd

vanwege verschil van inzicht over de

bouwd. Zij krijgen dezelfde uitstraling

omgebouwd naar Welkoop. Zo kunnen

winkelformule. Omdat de wortels van

als de andere Welkoop-vestigingen.

we ons als Agri Retail volledig richten

zowel IJsvogel als Boerenbond in Zuid-

Om de totale overgang zorgvuldig te

op één merk.”

Mestinvesteringsfonds blijkt een succes Het bestuur van het Mestinvesterings-

“Zes daarvan zijn nu dus goedgekeurd.

die een zeer goede kans maken om

fonds heeft in de afgelopen maanden

Nog zeker een tiental zeer concrete

goedgekeurd te gaan worden. Dat is

vijf projecten goedgekeurd. Het totale

projecten die nu worden beoordeeld

al voor zeker 1,8 miljoen kilo aan te

aantal projecten dat gebruik maakt

lijken ook kansrijk.”

verwerken fosfaat. Met enkele andere projecten samen gaan we naar ver-

van het fonds komt daarmee op zes en er lopen nog meer aanvragen.

De goedgekeurde projecten krijgen een

wachting al over de oorspronkelijke

achtergestelde lening van maximaal

doelstelling heen. Volgend jaar ver­

Het Mestinvesteringsfonds is in het

30 procent van het investeringsbedrag.

wachten we tegen de financiële grenzen

voorjaar van 2013 opgericht door

“Ons startdoel was om op die manier

aan te lopen, maar we verwachten ook

Agrifirm, samen met andere veevoer-

25 procent van het fosfaatoverschot

dat de gefinancierde projecten dan

producenten en sectororganisaties.

dat buiten de Nederlandse landbouw

meer dan 35 procent van het te plaatsen

In totaal heeft het fonds nu rond de

moet worden geplaatst te verwerken.

overschot verwerken. Het fonds blijkt

80 aanvragen ontvangen, vertelt Ruud

Er liggen op dit moment al een fors

dus buitengewoon succesvol en voorziet

Tijssens, director Corporate Affairs.

aantal projecten bij de fondsmanager,

duidelijk in een behoefte.”

schakel in succes september 2014

5

Sectorpromotie op bulkwagens

Trots op de sector delen met het brede publiek Nederlandse veehouders en telers maken prachtige kwaliteitsproducten. Daar mogen we best trots op zijn. Om die trots te delen en te stimuleren, rijden er steeds meer Agrifirm bulkwagens met foto’s van Nederlandse zuivel, vlees, bloemen, groenten en eieren.

“We lopen in de Nederlandse land­bouw

Dat is immers waar we het allemaal

advertenties waarin ondernemers de

voorop in kwaliteit, efficiëntie en duur-

voor doen”, legt Oostdam uit. “We

hoofdrol spelen. Oostdam: “Acht vee-

zaamheid. Dat vertaalt zich in mooie

willen onze leden en klanten daarom

houders en telers zijn het gezicht van

producten waar miljoenen mensen in

graag ondersteunen bij het versterken

de campagne. Zij vertellen aan collega’s

binnen- en buitenland dagelijks van

van het imago.”

en aan de buitenwereld hoe zij dagelijks

genieten”, vertelt Arno Oostdam,

de mooiste producten produceren.

directeur Communicatie bij Agrifirm.

Video’s

Maar ook alle telers en veehouders

“Als Agrifirm zijn we daar trots op.

Behalve de bestickering van bulkwagens,

kunnen hieraan bijdragen door een

De meer dan honderd bulk­wagens die

draagt Agrifirm hier ook aan bij met

eigen video op te nemen en te delen.

iedere dag door het land rijden zijn een

advertenties in landelijke en regionale

Zo delen we de trots op de agra­rische

uitgelezen kans om deze trots te delen

dagbladen, korte video’s, de website

sector en maken we gezamenlijk een

met het brede publiek.”

www.medemogelijkmaken.com en

beter imago mede mogelijk.”

Mede mogelijk maken

Agrifirm laat in de komende maanden alle bulkwagens bestickeren met foto’s van de producten die door de Nederlandse telers en veehouders worden geproduceerd. De eerste bestickerde bulkwagens rijden inmiddels op de weg. De actie is onderdeel van de campagne ‘Mede mogelijk maken’, die dit voorjaar van start ging. “In de campagne stellen we de kwaliteitsproducten die onze veehouders en telers maken centraal.

6

schakel in succes september 2014

Agrifirm Exlan begeleidt bouw

‘Gas geven als de regels gunstig zijn’ >

Noud Beijer (r) met Agrifirm Exlan adviseur Gieljan van Iersel.

Pluimveehouder Noud Beijer heeft

omgevingsvergunning bouw.” Het ver-

timing. Het helpt ook enorm dat ik kon

een duidelijke toekomstvisie: een

gunningstraject verliep soepel, vertelt

overleggen met Agrifirm Exlan. Samen

mooie, financieel gezonde onder­

Beijer. “Een combinatie van geluk en

bepaal je dan welke acties nodig zijn om

neming achterlaten voor eventuele

op tijd beginnen. Toen ik begon met de

je doel te bereiken.”Na de ruilverkaveling

opvolgers. Om dit te realiseren werkt

aanvragen, was ik eigenlijk nog niet toe

en de bouwblokaanpassing in het be-

hij gestaag aan de uitbreiding van het

aan de bouw. Maar ik heb het toch in

stemmingsplan heeft Beijer ruimte voor

bedrijf. Agrifirm Exlan adviseert en

gang gezet. Nu zijn we twee jaar verder

nóg een stal. Maar voorlopig zal die er

ondersteunt de ondernemer.

en staat de stal er bijna. Ik ben er nu

nog niet komen, lacht hij. “Laten we

klaar voor, en mijn afnemer ook. Dat valt

eerst maar kijken of we met deze stal

mooi samen.”

goede resultaten kunnen behalen.”

Vanaf januari 2015 prijken er vier pluimveestallen op het perceel van Noud en Miriam Beijer in Boven-Leeuwen (Gld.).

Timing

De vierde stal, voor 12.500 vleeskuiken-

Van Iersel prijst de aanpak van de

ouderdieren, krijgt een aparte hanenstal

ondernemer. “Veel ondernemers die

om insleep van ziekten terug te dringen,

starten met de aanvraagprocedure,

3 stallen, vierde in aanbouw

een verbeterde hygiënesluis en een

willen meteen beginnen met de bouw.

Afmeting stallen (per stal):

groot eierlokaal.

Maar een vergunningstraject kost nu

115 meter x 15 meter

eenmaal tijd. Als je de tijd neemt om

Aantal vleeskuikenouderdieren

Vergunningen

alles goed op een rijtje te zetten, kun je

na uitbreiding: 50.000

Gieljan van Iersel, senior adviseur be-

anticiperen op toekomstige regelingen

Bekledingsmateriaal dak en

drijfsontwikkeling bij Agrifirm Exlan,

en bepalingen. Op het moment dat de

wanden: sandwichpanelen

begeleidt Beijer bij het vergunnings­

regels gunstig zijn, moet je gas kunnen

Constructie: Stalen spanten met

traject. Van Iersel: “We hebben Noud

geven.” Beijer beaamt: “Zo heb ik het

trekstang en stalen gordingen

geholpen met de aanvraag van de

stuk land naast de huiskavel kunnen

Legnestensyteem en verdere

omgevingsvergunning milieu, de na-

verkrijgen via ruilverkaveling en kunnen

inventaris: Big Dutchman

tuurbeschermingswetvergunning en

profiteren van de aanpassing van het

Ventilatie: Lengte ventilatie in

de bouwvergunning. Ook maakten

bestemmingsplan. De omgevings­

combinatie met warmtewisselaar.

we rapporten van geluid-, fijnstof- en

vergunning, heb ik via een verklaring

Voer: Agrifirm Feed

geurberekeningen en een berekening

van geen bedenkingen van Provincie ge-

Opfokdieren: Pluvita

beheersbaarheid van brand voor de

regeld. Allemaal een kwestie van goede

Beijer Pluimveebedrijf

schakel in succes september 2014

7

Business Excellence

‘ Data laten spreken’ <

Veel ondernemers verzamelen en vergelijken data.

Hoe verbeter ik mijn bedrijfsresultaat verder? Het is een vraag

gerond. De projecten variëren van

die veel ondernemers bezighoudt. Ook Agrifirm werkt continu

het optimaliseren van productie en het

aan het verbeteren van resultaten. Haar eigen bedrijfsresultaat, maar vooral ook het resultaat van haar klanten.

transport van veevoer tot het optima­ liseren van de leverbetrouwbaarheid bij Agrifirm Plant. Dochteronderneming Abemec heeft een succesvol project afgerond om het onderhoudstraject

Onder de noemer Business Excellence

benoemd, data wordt verzameld en

van machines te verbeteren (zie kader).

werkt Agrifirm met een vast stappen-

geanalyseerd en vervolgens wordt

Ook bij andere dochtermaatschappijen,

plan aan het verbeteren van verschil-

er een plan van aanpak gemaakt en

zoals Agrifirm Polen, Agrifirm België,

lende bedrijfsprocessen. Met als doel:

uitgevoerd. Tot slot volgt er een

Agrifirm Hongarije en Nuscience, zijn

een hogere klanttevredenheid en

evaluatie van het project.

goede resultaten behaald.”

werken. De uitgangspunten van

Rudy Hectors is Manager Business

Klant en data centraal

Business Excellence zijn niet alleen

Excellence bij Agrifirm Group. Samen

“In alles wat je doet, staat de klant

toepasbaar bij een organisatie als

met zijn collega’s begeleidt hij de

centraal en willen we er voor zorgen

Agrifirm, maar ook op het boerenerf.

Business Excellence projecten binnen

dat de Agrifirm pro­ducten en diensten

de organisatie. “Door processen intern

bijdragen aan de resultaten van al onze

Business Excellence

beter te stroomlijnen, kunnen we de

klanten”, vertelt Hectors. “We willen

Agrifirm werkt sinds 2010 aan het

service naar onze klanten verbeteren

met de blik van onze klanten naar

verbeteren van interne processen

en ook de kosten verlagen. De af­

ons bedrijf kijken, het zogenaamde

met de Business Excellence aanpak.

gelopen jaren zijn er in alle Agrifirm

outside-in denken. Alleen dan kunnen

De werkwijze is altijd hetzelfde.

bedrijven zo’n 25 projecten opgestart

er op­lossingen komen die voor een

Knelpunten in de organisatie worden

en het merendeel is succesvol af­

klant nuttig zijn.” Agrifirm is, volgens

betere prestaties door efficiënter

8

schakel in succes september 2014

Efficiënt produceren, tegen lagere kosten Het project ‘Order to Cash’ binnen Agrifirm Feed richt zich op het exact uitvoeren van iedere order in lijn met vraag van de klant. Hiervoor wordt het hele order­traject in kaart gebracht, van bestelling tot en met facturatie. Wat gaat goed, wat kan er beter? Met het project wil Agrifirm Feed knelpunten boven tafel krijgen en ervoor zorgen dat er binnen het ordertraject niets meer mis kan gaan. Alle aspecten worden onder de loep genomen, van productie tot planning en van transport tot administratie. Zo is Agrifirm Feed in staat om zich constant te verbeteren. Met als doel een betrouwbare partner te zijn voor klanten en nog efficiënter te kunnen produceren, tegen een lagere kostprijs.

Hectors, daarnaast nóg meer een data

Efficiënter plannen, minder kilometers

gedreven organi­satie geworden, waarin beslissingen worden genomen op basis

Dit Business Excellence project van Agrifirm Feed is gericht op het

van feiten en steeds minder gebaseerd

ver­beteren van de efficiëntie van het logistieke proces. Afdelingen

op aan­names, veronderstellingen en

als Productie, Transport en Planning werken nog nauwer samen om

onderbuikgevoel.

het transport zo efficiënt en energiezuinig mogelijk te organiseren.

De samenwerking heeft als basis de IDEX (Integrated Daily Excecution)

Kritisch

- principes. Vanuit deze basis wordt dagelijks informatie verzameld die

Agrifirm is niet alleen scherp richting

de medewerkers helpt bij het efficiënter plannen van de bulkwagens,

de resultaten van de klant, maar kijkt

waardoor minder kilometers per afgeleverde ton voer nodig zijn.

ook kritisch naar de eigen resultaten.

Bij het IDEX-project van Agrifirm Feed in Veghel steeg de beladingsgraad

Business Excellence kan hierbij een

van de bulkwagens van 90 procent naar 96 procent en het aantal

goede tool zijn. Onno Jacobs, financieel

kilometers per ton vracht daalde met 6,3 procent (van 6.35 km/ton

directeur van Agrifirm Feed legt uit:

naar 5.95 km/ton). De totale opbrengst van alle IDEX projecten is

“Agrifirm Feed wil vanuit haar innova-

uitstekend. Het efficiënter laden van de wagens heeft ervoor gezorgd

tieve concepten en advies het verschil

dat er ongeveer 1000 vrachten minder per jaar nodig zijn om dezelfde

maken in de markt, maar zal daarnaast

hoeveelheid voer te vervoeren.

ook haar kosten goed onder controle moeten houden. Dit doen we door onze processen verder te optimaliseren.

Business Excellence kan ons hierbij

Gemotiveerd om het nog beter te doen

ondersteunen.” Agrifirm Plant Adjunct directeur Vincent Roelofs sluit zich

De logistiek van Agrifirm Plant is ingericht op het bieden van voordeel en

daarbij aan: “Wij vinden het van het

gemak. Efficiënt als het kan, spoed als het moet. Dat is het uitgangspunt.

allergrootste belang dat een klant

Leverbetrouwbaarheid is voor Agrifirm Plant ontzettend belangrijk. Klanten

kan vertrouwen op een goede levering

moeten er blindelings op kunnen vertrouwen dat Agrifirm Plant producten

van onze producten. Daarom proberen

op tijd bij hen levert. Daarom werkt Agrifirm Plant er hard aan om deze

we het met behulp van Business

leverbetrouwbaarheid te optimaliseren. Business Excellence brengt in kaart

Excellence elke keer weer een stukje

hoe het staat met de lever­betrouwbaarheid van de producten en geeft inzicht

beter te doen.”

welke factoren aangepast kunnen worden om ervoor te zorgen dat het nog beter wordt. Veel klanten zijn inmiddels tevreden over de leverbetrouw­baarheid

Individuele data

van de organisatie. Deze is inmiddels 98 procent. Deze positieve respons

Een van de uitgangspunten van

motiveert Agrifirm Plant om het in de toekomst nóg beter te willen doen.

Business Excellence is het werken met >

schakel in succes september 2014

9

> individuele data, in plaats van werken

maken, kun je als ondernemer gestruc-

ook op het boerenerf. Ook binnen een

met gemiddelden. Hectors: “Business

tureerd veranderingen doorvoeren. Door

agrarisch bedrijf kunnen processen

Excellence laat je inzien dat op ge­

het verbeteren van je bedrijfsprocessen,

worden verbeterd en aangescherpt.

middelden spreiding zit. Gemiddelden

verbeter je ook je bedrijfsresultaat. “Als

Meten is weten, dat is kortgezegd de

kunnen een vertekend beeld geven,

Agrifirm hebben we geleerd dat het

vertaling van Business Excellence naar

je hebt immers vaak uitschieters naar

reduceren van variatie in onze processen

het boerenerf. Roelofs: “Veel boeren

boven en beneden. Deze gemiddelde

tot enorme verbeteringen kan leiden.”

passen op hun eigen bedrijf al Business

cijfers helpen je niet altijd die aspecten

Excellence toe, alleen noemen ze het

te benoemen waar nog verbetering no-

Op het boerenerf

niet zo. Veel ondernemers werken aan

dig is.” Door stap voor stap individuele

De uitgangspunten van Business

het optimaliseren van hun werkproces-

data in kaart te brengen, de cijfers te

Excellence zijn niet alleen toepasbaar

sen, ze verzamelen data en vergelijken

analyseren en een plan van aanpak te

bij een organisatie als Agrifirm, maar

hun gegevens met gegevens van

Erik Hermans

‘ Niets is zo vervelend als een machine die het niet doet’ “Als een boer of loonwerker zijn machine bij ons brengt voor reparatie, wil hij hem natuurlijk zo snel mogelijk weer terug. Elk uur dat een machine stilstaat, is er immers één te veel”, vertelt Martijn Hoorn, bedrijfsleider Abemec Waalwijk.

“Daarom wilden we met behulp van Business Excellence het totale traject van reparatie tot en met facturatie optimaliseren. We startten met het verzamelen van gegevens en het analyseren van die data. Vervolgens zijn we aan de slag gegaan om daad­werkelijk ver­anderingen aan te brengen in onze manier van >

Erik Hermans

werken. En met resultaat! Een van de aanpassingen die we gedaan hebben, is dat we pas gaan werken aan een machine als alle onderdelen binnen zijn.

Zo kunnen we in één keer door sleutelen. 80 procent van alle machines die bij ons binnen­komen, zijn nu binnen één dag de werkplaats weer uit, de reparatie­tijd aan de machines is ver­beterd met 66 procent en de factuurtijd met 60 procent. Verder maken we betere afspraken, intern en extern, over calculaties, eventuele aan­vullende werkzaamheden en de aflevering van machines.”

Erik Hermans is één van de klanten van Abemec Waalwijk. De loonwerker uit Alphen (Gld.) kocht vorig jaar een zelfrijdende veldspuit via Abemec. Hermans had wat opstartproblemen met de machine. Toch heeft hij geen dag stilgestaan met de machine. Dat is best bijzonder, vindt hij. ”Voor een loonwerker is niets zo vervelend als een machine die het niet doet. Het is erg belangrijk dat technische problemen snel worden opgelost, zodat je weer verder kan. Het eerste jaar heb ik mijn portie problemen wel gehad met de veldspuit. Problemen waar Abemec niets aan kon doen, maar die je wel opgelost wilt hebben.

Dat hebben ze echt fantastisch gedaan. Ik heb niets dan lof voor de monteurs van Abemec. Ik moet toegeven, Abemec had bij mij niet zo’n goede naam. Ik twijfelde of ik klant wilde worden, omdat ik gehoord had dat de service wat te wensen overliet. Maar die twijfel is volledig onterecht gebleken. Ze lossen problemen snel en goed op en mijn machine heeft nauwelijks stilgestaan. Beter kan eigenlijk niet. Dit jaar gaat het trouwens stukken beter met de veldspuit. Ik heb gelukkig nog geen beroep hoeven doen op de monteurs van Abemec.”

10

schakel in succes september 2014

Ronald van Eijck

>

Ronald van Eijck

‘ Data verzamelen om opbrengsten te verhogen’ “Precisielandbouw heeft de toekomst. Steeds meer akkerbouwers en loon­werkers zetten precisielandbouw en de verzamelde data in om kosten te verlagen en opbrengsten te verhogen.” Aan het woord is Ronald van Eijck uit Alphen. Van Eijck heeft samen met zijn broer en neef een loonwerkbedrijf met 45 medewerkers. De afgelopen jaren heeft het bedrijf flink geïnvesteerd in machines, geschikt voor precisielandbouw. Van Eijck: “We hebben zaai­machines die op de centimeter nauwkeurig kunnen werken en die automatische besturingssystemen hebben, met onze hakselaar zijn we bezig om opbrengst en voederwaarde te meten. Dit is nog in ontwikkeling. En onze spuitmachines zijn zo in te stellen dat ze op een efficiënte en zuinige manier met de gewasbeschermingsmiddelen omgaan.” Al deze machines verzamelen data. In de toekomst kan de boer met deze resultaten zijn opbrengst verder optimaliseren. Van Eijck: “Hoe meer gegevens worden verzameld, hoe secuurder je kan gaan werken. Met als resultaat: opbrengsten worden hoger en homogener, er zijn geen overlappingen meer in een geer en je kunt flink besparen op zaaizaad en beschermingsmiddelen. Ons streven is om in de toekomst een perceel van A tot Z te bewerken met behulp van precisielandbouw. Bemesten, ploegen, zaaien, kunstmest strooien en oogsten.’

Van Eijck verzamelt niet alleen data voor boeren. “Wij bewerken ook percelen met spinazie, erwten en bonen. De informatie die we verzamelen van die percelen wordt, na toestemming van de klant, rechtsreeks doorgezet naar de verwerkende industrie. Op dit moment is er nog geen koppeling tussen de zaaigegevens en een opbrengstmeting. Dat staat nog in de kinderschoenen. Maar ook dit zal binnen vijf jaar wel mogelijk zijn. De ontwikkelingen gaan hard!”

eer­dere jaren. Bij Business Excellence

Toekomst

coöperatie onze leden en klanten

komt altijd een gezonde dosis

Hectors ziet nog veel meer mogelijk­

helpen door alle beschikbare data

boerenverstand kijken.” Onno Jacobs

heden voor het toepassen van

naast elkaar te leggen. Dan kun­nen

voegt hier aan toe: “Business

Business Excellence op het boeren­-

boeren niet alleen hun eigen data

Excellence is niet moeilijk, maar

erf. Ook denkt hij dat Agrifirm op

vergelijken, maar ook de data van

het vergt wel discipline en doorzet-

termijn boeren kan ondersteunen

de boeren in de regio. Het zou mooi

tingsvermogen. De gestructureerde

op dit gebied. “Kijk bijvoorbeeld

zijn als we onze kennis en ervaring op

methode helpt je om stap voor stap

naar de ontwikkelingen op het

het gebied van Business Excellence

je processen inzichtelijk te maken.

gebied van precisielandbouw. Er

kunnen inzetten om het bedrijfs­

Als je de stappen volgt, zal het je

komt steeds meer data beschikbaar.

resultaat van onze klanten verder

mooie resultaten opleveren.”

Wij kunnen in de toekomst als

te verbeteren.”

schakel in succes september 2014

11

plant

Steeds meer af-erf leveren

Extreem vroege graanoogst efficiënt verwerkt Vanwege het vroege voorjaar kon het

vanaf het erf te verladen. Gemak en

verder gewerkt aan het centraliseren

graan dit jaar extreem vroeg worden

efficiëntie zijn de belangrijkste redenen

van graanopslag. In Kampen is de

geoogst. Eind juli was een groot deel

om niet meer zelf granen naar een

opslag-capaciteit uitgebreid van

van de granen al oogstbaar. In bepaalde

stortlocatie te brengen. De oogst­

65.000 ton vorig jaar, naar 130.000

regio’s brengen steeds minder telers

capaciteit is de laatste jaren zo sterk

ton in oogst 2014. De opslag- en

hun oogst zelf naar een innamepunt;

toegenomen, dat zelf vervoeren tijdens

bewerkingslocaties konden in een

de populariteit van het af-erf leveren

de oogst als onpraktisch wordt ervaren.

korte tijd vlot en slagvaardig grote hoeveelheden graan verwerken.

groeit.

Capaciteit uitgebreid

In combinatie met de service van

Gemak en efficiëntie

Agrifirm Plant heeft in meerdere

stortlocaties in de regio en de afhaal-

Agrifirm Plant ziet dat steeds meer

regio’s de afhaalsystematiek uitgebreid

diensten, blijkt dat goed te voldoen

boeren er voor kiezen om hun granen

en geoptimaliseerd. Tegelijkertijd is er

aan de behoefte van telers.

Succesvolle marktintroductie zwarte vlekken test peen NSure en Agrifirm Plant lanceerden eind vorig jaar een innovatieve testmethode voor het vroeg inschatten van het risico op zwarte vlekken in bewaarpeen: de StoreNSure Peen. De resultaten van het afgelopen seizoen zijn zeer positief.

Bij de oogst van peen zijn de schimmels

Betrouwbaar resultaat

van de telers geeft aan dat de

die de zwarte vlekken veroorzaken niet

In het eerste seizoen waarin de

“StoreNSure” test een waardevolle

met het oog zichtbaar, maar al wel aan-

StoreNSure Peen test op de markt

aanvulling is op de eigen waarneming

wezig. Met de StoreNSure Peen-test

is gebracht, zijn direct veel testen

omdat de test meer inzicht geeft in

wordt de activiteit gemeten van de

verkocht. Het afgelopen seizoen is ook

het risico op zwarte vlekken.

genen die door infectie met schimmels

gebruikt om de referentiedatabase

actief worden. De mate van de acti­

aan te vullen en de betrouwbaarheid

Meer weten?

viteit van deze genen geeft aan in

van de test te controleren.

De StoreNSure Peen-test is beschik­baar voor het ras Nerac.

hoeverre een partij peen risico loopt op het ontwikkelen van zwarte vlekken

Telers-enquête

Belangstellende telers kunnen de

veroorzaakt door Mycocentrospora,

NSure heeft aanvullend een enquête

test bestellen bij hun ­specialist of

Rhexocercosporidium, Alternaria,

gehouden onder telers die de test

de afdeling Verkoop­ondersteuning

Chalaropsis en Phytophthora.

gebruikt hebben. Bijna 75 procent

van Agrifirm Plant.

12

schakel in succes september 2014

plant

Bodemuitvloeier Transformer

>

Optimaal benutten van regenwater Goed beregenen van een perceel is niet eenvoudig en niet goedkoop, weet

Akkerbouwer Piet van der Burgt (r) en Agrifirm Plant teeltspecialist Maurice van der Boom.

akkerbouwer Piet van der Burgt. Vooral op droge zandgronden. Met de inzet van bodemuitvloeier Transformer hoopt hij flink te besparen op beregeningskosten.

“Wij beregenen intensief. Dat kost veel

kunnen geen water bergen. Met Trans-

tijd en geld. Als we met Transformer

former kun je deze droge pockets weg-

De werking van Transformer uitgelegd

10 procent op de beregeningskosten

nemen. Je krijgt niet meer regenwater in

aan de hand van een turfrondje. Links

kunnen bezuinigen, dan is dat interes-

de grond, 10 mm blijft 10 mm, maar het

een rondje met alleen water(druppels)

sant. Zeker met deze brandstofprijzen.”

water trekt wel gelijkmatiger de grond

rechts een rondje met water inclusief

Aan het woord is Piet van der Burgt,

in. Hierdoor wordt de grond egaler voch-

Transformer. Het rechter turfrondje

akkerbouwer in De Rips. Hij legt uit

tig en intensiever beworteld, de planten

neemt het water beter op.

waarom hij dit jaar proefsgewijs

nemen dan beter nutriënten op.”

gestart is met de bodemuitvloeier Transformer van Agrifirm Plant.

Droog

Op drie percelen vroege aardappelen

“Als een aardappelrug eenmaal droog

heeft hij het product gespoten. Van

is, krijg je deze feitelijk niet meer nat.

der Burgt is positief gestemd. “Na de

Het water blijft op de ruggen liggen

oogst weet ik meer, maar voor nu kan

of loopt er vanaf. Daarom is het

ik wel zeggen: de aardappelen staan

belangrijk om het vochtgehalte op

er fantastisch bij.”

peil te houden”, legt Van der Burgt uit. Transformer is met name geschikt

Pockets

voor toepassing op zand- en klei­

Bedrijfsgegevens

Maurice van der Boom, teeltspecialist

gronden. Van den Boom: “Op zand-

VOF van der Burgt-Jansen - De Rips

akkerbouw bij Agrifirm Plant, legt uit

grond is water het meest kostbare

Piet en José van der Burgt

hoe Transformer werkt. “Het vermin-

productiemiddel dat er is. Dat moet

dert de ‘waterafstotendheid’ van

je optimaal benutten. Wij denken

150 ha grond in eigendom,

gronddeeltjes en zorgt voor een ver­

dat Transformer voor veel teelten

pacht en deelteelt

betering van de wateropname van

interessant kan zijn.”

40 ha gazonzoden, 30 ha aardappelen

de bodem. Zelfs als een akkerbouwer goed beregent, kunnen er op percelen

Meer weten? Neem contact op met

80 ha schorseneren, waspeen,

droge pockets ontstaan in de grond.

de afdeling Verkoopondersteuning

bonen, mais, suikerbieten

Deze ontstaan vroeg in het seizoen en

(088) 488 12 10.

schakel in succes september 2014

13

plant

Minder schade, betere kwaliteit

‘Met hagelnetten heb je altijd een mooie oogst’ Mooier fruit, bescherming tegen invloeden van buitenaf en een

eigenlijk onzin, maar toen we een nieuw

langer seizoen. Telers Jan Willem Wellner en Aart Blom hebben

stuk gingen aanplanten kwam Agrifirm

goede ervaringen met het overkappen van hun kersen- en appelbomen.

Plant met een offerte voor hagelnetten.

Vergeleken met een hagelverzekering vielen de kosten erg mee, zeker op de lange termijn.” Na twee keer oogsten is Wellner overtuigd van de voordelen.

“Kersen zijn gewoon kwetsbaar, die

kwetsbaar. Zonder overkapping moet je

“Je kunt je verzekeren tegen hagel­

moet je beschermen. Niet alleen tegen

daarom eerder oogsten. Dat is jammer,

schade, maar dan blijf je zitten met een

hagel, maar ook tegen regen, om

want de kersen worden juist in die laat-

vrijwel onverkoopbaar product. Dat kun

scheuren te voorkomen”, vertelt Aart

ste weken echt groot, mooi rijp en zoet.”

je je gewoon niet meer veroorloven

Blom, kersenteler en directeur van

met de bedrijfsomvang van tegen-

handels- en exportbedrijf Fruitpartners

Appels

woordig en vaste afspraken met

Blom in Deil. Hij teelt ruim 20 hectare

Ook voor hardfruit zijn overkappingen

afnemers. Met hagelnetten heb je

kersen, vrijwel helemaal overkapt.

interessant, stelt Jan Willem Wellner

altijd een mooie oogst.”

“Met overkapping kun je mooiere kersen

uit Meteren. Wellner teelt met name

leveren. Er is geen schade van vogels,

appels en peren en heeft nu voor het

Bescherming

wind en neerslag en ze kunnen beter

derde jaar hagelnetten over de helft

Wellner koos in eerste instantie voor

afrijpen. In de laatste fase zijn ze extra

van zijn appelbomen. “Ik vond het

hagelnetten om de appels tegen hagel

14

schakel in succes september 2014

plant < F ruitteler Jan Willem Wellner (r) met Peter Breedveld, Agrifirm Plant specialist Overkappingen en Ondersteuningsmateriaal.

te beschermen. “Een mooie bijkomstig-

systeem voor een goede prijs dat ge-

Ook bij Wellner staan Frustar hagel­

heid is dat de netten de wind breken en

makkelijk werkt. Een voordeel is ook

netten, net als bij Blom met de Kiefer

ook vogels weghouden. Kraaien komen

dat je het al vroeg kunt sluiten voor de

houtenpalen. “Hout is toch wat veer-

er niet onder, duiven zelden. We heb-

vogels en hagel, en later de waterdichte

krachtiger, ik heb het gevoel dat het be-

ben dan ook veel minder schade van

folie kunt sluiten. De kappen zijn maar

ter bestand is tegen storm”, legt Wellner

vogels en ook zonnebrand hoort tot het

enkele weken helemaal dicht. Daardoor

uit. Beide telers werden tijdens de bouw

verleden.” Voor kersen gelden dezelfde pluspunten, vertelt Blom. “Daarnaast hangen de kersen stiller, waardoor ze minder beschadigen. Omdat de kersenkappen waterdicht zijn voorkom je ook regenschade en het klimaat is beter, onder andere door de topbeluchting, en de kersen glanzen veel mooier.”

Onderzoek

Omdat hagelnetten in Nederland nog een relatief nieuwe markt is, is er nog weinig onderzoek gedaan naar de effecten. Agrifirm Plant is daarom, in samenwerking met Fruitconsult, bezig met proeven, vertelt Specialist Overkappingen en Ondersteunings­ <

materiaal Peter Breedveld. “Zijn er

Kersenteler Aart Blom en Peter Breedveld bij de winterberging van het plastic en de kersenkappen

bijvoorbeeld minder bespuitingen nodig omdat de netten insecten weren, en hoeveel invloed hebben de netten

heb je minder lang een hogere tempe-

geadviseerd door Agrifirm Plant.

op insectenwering, kleuring, kwaliteit,

ratuur en dus minder aantasting van

“Toen wij de netten plaatsten was

rijping van het fruit? Allemaal zaken

insecten.” Breedveld vult aan: “Frustar

het nog vrij nieuw”, kijkt Wellner terug.

die we willen onderzoeken, net als de

heeft veel ervaring in het ontwikkelen

“Het was nog wat zoeken voor alle

techniek van het systeem zelf..” Zowel

en aanleggen van hagelnetten. Een

partijen. Nu steeds meer telers voor

Wellner als Blom hebben de ervaring

groot voordeel is dat de hagel er per

hagelnetten kiezen is er ook veel meer

dat de oogst onder een overkappingen enkele dagen later is. “Ik vind dat niet direct een nadeel, je verlengt het seizoen iets en de appels rijpen mooier

ervaring.” Het feit dat Agrifirm Plant

“ De appels rijpen mooier en egaler.”

en egaler”, vindt Wellner.

een specialist overkappingen heeft aangetrokken geeft wel aan dat de belangstelling voor hagelnetten en kersenkappen groot is. “De specialist

rij uitzakt op het rijpad en doordat de

geeft advies tijdens het hele proces,

Frustar

kopakker ook wordt overkapt, komt de

van de eerste oriëntatie tot en met

Blom werkt met verschillende over­

hagel niet bij de eerste bomen en vanaf

de opbouw”, vertelt Breedveld.

kappingssystemen, maar koos bij de

de zijkant. Daarnaast is het bijvoorbeeld

“Daarnaast zoeken we ook steeds

meest recente uitbreiding voor het

zo te plaatsen dat de teler er nog met

naar manieren om het proces verder

Frustar systeem dat Agrifirm Plant

een 3-rijenspuit door kan en is de boom-

te verbeteren. Zo komen we stap voor

levert. “Het is een stabiel, eenvoudig

gaard geheel vogeldicht af te sluiten.”

stap steeds verder.”

schakel in succes september 2014

15

plant

Agrifirm Plant in Branche­organisatie Akkerbouw De verschillende schakels in de Nederlandse akkerbouwketen gaan hun samenwerking versterken in de Brancheorganisatie (BO) Akkerbouw. Agrifirm Plant is een van de initiatiefnemers. Adjunct-directeur en bestuurslid van BO Akkerbouw Vincent Roelofs: <

“Met deze bundeling van belangen versterken we de positie van de sector.”

Vincent Roelofs

De akkerbouwsector moet voldoen

Vooraanstaande positie

De BO Akkerbouw is een ge­za-

aan steeds hogere eisen aan smaak,

Roelofs: “Agrifirm Plant en de andere

menlijk initiatief van Vakgroep

fyto­sanitaire risico’s, emissie, bodem-

bedrijven pakken veel vraagstukken

Akkerbouw LTO, Nederlandse

gebruik en biodiversiteit. Door de

individueel op, maar er zijn ook

Akkerbouw Vakbond, NAJK,

krachten te bundelen wil het akker-

zaken die sector overschrijdend zijn.

Cosun, Nederlandse Aardappel

bouwbedrijfsleven hierop inspelen.

Onze vooraanstaande positie als

Organisatie, Avebe, CZAV,

exporterend land hebben we vooral

vlas- en hennep-organisatie i.o.,

Erkenning overheid

te danken aan onze kennis, innovatie

Koninklijke Vereniging het Comité

De Brancheorganisatie Akkerbouw zal

en een hoog fytosanitair niveau.

van Graanhandelaren, Agrifirm

bij de Nederlandse overheid erkenning

Met de branche-organisatie kunnen

Plant, Plantum, Vavi en de

aanvragen als Branche Organisatie naar

we deze positie versterken en uit­

Nederlandse Vereniging van

Europees recht. Dan kunnen, als er een

bouwen. Akkerbouwers hebben ook be-

Kwekers van Graszoden.

groot belang is voor publiek of sector,

hoefte aan één brancheorganisatie

afspraken bindend worden verklaard.

voor alle akkerbouwproducten.”

Spruitkoolboulevard 15 november

Proeven en rassendemo spruitkool De Spruitkoolboulevard is een twee­

Op de Spruitkoolboulevard is weer

jaarlijks evenement waar telers onder

een diversiteit aan proeven aan­-

andere interessante proeven en een

gelegd, onder meer een insecten­

de bestrijding van slakken. Hierin liggen

rassendemo kunnen bezichtigen.

bestrijdingsproef. In deze proef

een aantal nieuwe formuleringen van

In 2014 vindt de Spruitkoolboulevard

worden verschillende schema’s met

de metaldehyde korrels. Daarnaast is

plaats op zaterdag 15 november.

elkaar vergeleken op werking tegen

er een rassendemo en is er aandacht

koolmot, koolvlieg, trips, luis en

voor de bemesting in de spruitkool.

De Spruitkoolboulevard wordt iedere

koolwittevlieg. Ook liggen er in de

twee jaar georganiseerd door LTO

insectenbestrijdingsproef een aantal

Het evenement wordt gehouden op

Vollegrondsgroentenet en DLV Plant

interessante hulpstoffen zoals Wetcit.

zaterdag 15 november bij het PPO in

in nauwe samenwerking met CZAV,

Verder ligt er een fungicideproef van

Westmaas. Meer informatie kunt u

Van Iperen en Agrifirm Plant.

diverse fabrikanten en een proef met

vinden op www.spruitkoolboulevard.nl

16

schakel in succes september 2014

plant

Open dagen en proefvelden Agrifirm Plant Vanaf mei tot en met september zijn er veel innovaties en resultaten van proeven getoond aan bezoekers van de diverse open dagen van Agrifirm Plant. Van Noord tot Zuid en van Oost tot West lieten akkerbouwers en tuinbouwers zich voorlichten over de laatste stand van zaken. De proeven leveren veel resultaten op en zijn direct deze winter door te vertalen naar voordeel voor u als teler. Daarnaast maken de bezoekers ook goed gebruik tijden de open dagen om ervaringen met elkaar uit te wisselen.

Vraag uw specialist welke innovatie voor uw situatie toepasbaar is.

schakel in succes september 2014

17

feed

Melkveehouder legt nadruk op bodemgezondheid

>

‘Je kunt veel leren van andere sectoren’ Melkveehouder Goffe Jensma (r) en Agrifirm Feed adviseur Gerard Oosterhoff.

Goffe Jensma is melkveehouder in Uithuizermeeden. Hij is overtuigd beweider en werkt dagelijks aan het vinden van de juiste balans tussen maaien en weiden. Een goede bodemgezondheid is volgens Jensma de basis van een succesvolle weidegang en ruwvoerwinning.

Hoe zorg ik ervoor dat mijn 110 koeien

adviseur Rundvee bij Agrifirm Feed, toe.

door de resultaten van akkerbouw­

voldoende gras krijgen én dat er ook

”Beweiden is mooi, maar gaat niet van-

collega’s om me heen. De bodem is

nog voldoende van het land afkomt

zelf. Er is veel voordeel bij te behalen,

de basis van alles. Zonder goede basis,

om in te kuilen? Deze vraag houdt

maar het is hard werken.” Jensma:

geen goede opbrengsten.” Deze goede

Goffe Jensma vaak bezig. De melkvee-

“Ik denk dat ik niet het meest optimale

basis bereikt hij door een uitgekiend

houder zoekt constant naar wegen om

weidesysteem heb, maar wel het beste

bemestingsplan waarin gips en KAS

de weidegang op zijn bedrijf verder te

voor mijn situatie. De gemiddelde

Zwavel een belangrijke rol hebben.

optimaliseren én de ruwvoeropbrengst

grootte van mijn weidepercelen is 1,25

Jensma: “Met je bemesting moet je er

van zijn percelen te verhogen.

hectare. Na twee dagen gaan de koeien

rekening mee houden of je gaat maaien

naar het volgende perceel. Optimaal

of beweiden. Bij mij staat het maaien

Hard werken

zou zijn om de koeien elke dag naar een

altijd in dienst van het weiden.”

Voor Jensma is beweiden het mooiste

ander perceel te verhuizen, maar dat is te

wat er is. Hij zou niet anders willen.

arbeidsintensief. Dat krijg ik niet rond.”

Bemestingsplan

Oosterhoff legt het bemestingsplan

“Voor mij staat beweiden voorop, ook mijn eerste snede is voor de koeien.

Bodemkwaliteit

van Jensma uit: “In het voorjaar was

Dat zorgt ervoor dat we in de rest van

Jensma heeft speciale aandacht voor

de bemesting afgestemd op een op-

het voorjaar veel krachtvoer kunnen

de kwaliteit van de bodem. “Ik zit hier

brengst van 3.500 kg droge stof per

besparen.” Makkelijk is het beweiden

midden in akkerbouwgebied, dan zou

hectare. Dit betekende een eerste gift

niet altijd, voegt Gerard Oosterhoff,

het gek zijn als ik me niet liet inspireren

drijfmest van 35 kuub per hectare en

18

schakel in succes september 2014

feed

ruim 100 kilo N uit kunstmest voor de maaisnede. Daarnaast heeft Goffe de afgelopen jaren gips gestrooid op zijn

Aankoopmogelijkheden meststoffen

percelen. Gips verbetert de structuur van de bodem en bevat ongeveer 40%

De zekerheid van productbeschikbaarheid in het voorjaar, het voorkomen van sterke

zwavel.”

prijsfluctuaties en gemiddeld een lagere prijs. Dat zijn de belangrijkste redenen dat steeds meer veehouders ook buiten het groeiseizoen meststoffen kopen.

Ruwvoerwinning

Jensma heeft ook een aantal percelen

Agrifirm biedt, naast bestellen op dagprijs, de volgende mogelijkheden:

op afstand. Deze worden niet gebruikt

> Opslag najaar en voorjaar

voor beweiding maar alleen voor ruwvoerwinning. Oosterhoff: “Op de perce-

Na bestelling wordt het product meteen geleverd, de betaling is later. > Voorkoop

len die beweid worden, gebruikt Goffe

Bij ‘voorkoop’ is het bestel- en betaalmoment tegelijkertijd. De levering is

minder meststoffen. De percelen op

op afroep van de veehouder. De ideale oplossing wanneer er geen opslagruimte

afstand zijn bemest met KAS Zwavel.

beschikbaar is. Agrifirm brengt géén opslagkosten in rekening.

Dat merk je goed aan het zwavel­ gehalte in de kuil. Zwavel is een bouwsteen voor eiwitten. Het beïnvloedt

Koopmogelijkheden meststoffen 2014 / 2015

daarmee de voederwaarde van gras.”

De melkveehouder koopt de KAS

Dagprijs

Opslag najaar

Voorkoop

Opslag voorjaar

Zwavel via het Agrifirm Feed voorkoopsysteem (zie voor meer informatie over

Verkoopperiode gehele jaar

11 augustus

11 augustus 8 december

dit systeem het kader rechts op deze

2014 t/m 7

2014 t/m 1

pagina). “Erg handig,” vertelt Jensma.

december 2014 maart 2015 maart 2015

Uitlevering

direct

2014 t/m 1

“En je hebt het product altijd in huis als je het nodig hebt.”

direct

in gewenste direct

week

(vanaf 6 jan

2015)

volgens Jensma niet alleen om kilo-

Minimum

2 ton bulk,

2 ton bulk,

10 ton bulk,

2 ton bulk,

grammen droge stof, maar ook om

ordergrootte*

600 kg BB

2,4 ton BB

10,2 ton BB

2,4 ton BB

VEM, eiwitten en mineralen. “Je kunt

en 25 kg zak en zak

Scherpst van de snede

Een goede ruwvoeropbrengst draait

en zak

veel leren van de aanpak in de fruitteelt en de akkerbouwsector. Daar gaat

Strooigarantie** ja

vanaf 1 sept

ja

ja

het ook om sporenelementen en

2014

heeft veel effect op de pens van de

Prijs

dagprijs

dagprijs

koe. Hoe wordt het gras omgezet in

besteldatum besteldatum

besteldatum besteldatum

verband met de BEX, altijd zijn kuil

Incasso

direct

direct

12 maart 2015

analyseren. “Ik wil graag weten of ik uit

2014

Contract

nee

ja

nee

mineralen. De kwaliteit van de bodem dagprijs

dagprijs

de pens?” Jensma laat, onder andere in 12 december

de grond haal wat ik erin stop en of er voldoende eiwitten en mineralen in de

nee

kuil zitten. Het is echt op het scherpst van de snede acteren, vooral omdat er

* voor Grasmixen® 4 ton bulk en 4200 kg bb en gezakt

nou eenmaal wettelijke beperkingen

** uitgezonderd natriumhoudende meststoffen

zijn op het gebied van bemesting.”

schakel in succes september 2014

19

feed

Grote stap voor zeugenbedrijf

‘Nieuwe stallen mooi uitgangspunt voor toekomst’ Van 185 zeugen gesloten, naar 585 zeugen en 2.200 vlees-

huisvest. “We hebben gekeken of we de

varkens. Het bedrijf van de familie Van der Pas maakte

oude stallen konden gebruiken, maar

afgelopen jaar een grote sprong in de ontwikkeling.

De varkenshouders pakten de verbouwing grondig aan.

dat is qua looplijnen niet ideaal en zou alsnog veel verbouwkosten met zich meebrengen. Daarom hebben we alles nieuw gebouwd en gaan we de oude zeugenstallen verbouwen voor vlees-

Voor de bouw van de nieuwe zeugen-

Agrifirm Exlan de ondernemers advi-

varkens.” Eind juni kon de eerste groep

stal was een wijziging van het bestem-

seerde, betekende dat de ontwikkeling

zeugen in de nieuwe stal. “We gaan

mingsplan nodig. Dat kost tijd. Genoeg

van het bedrijf stil stond. “We hadden

werken in een vierwekensysteem, dus

tijd zelfs om een HBO-studie te volgen,

nog geen groepshuisvesting en waren

moesten we in één keer meer dan hon-

zo ontdekte Joost van der Pas. Hij runt

in 2008 begonnen met de plannen, om

derd zeugen insemineren. Voor de ver-

het bedrijf in Heeswijk-Dinther samen

voor 2013 klaar te zijn”, vertelt Van der

bouwing waren het er acht per week.”

met zijn ouders Erik en Hennie. “Er was

Pas. “Uiteindelijk konden we pas in

voor de uitbreiding te weinig werk voor

2014 bouwen, dus hebben we de

Vloervoedering

ons alle drie, dus besloot ik een een­

groepshuisvesting provisorisch op

De dekstal is tevens wachtstal, met

jarige opleiding aan de HAS te doen.

moeten lossen. Niet ideaal, we zijn

voerligboxen met uitloop. Vanaf hier

Na die tijd zat er nog geen schot in de

blij dat de stal er nu staat.”

gaan de zeugen in groepen van veertig dieren naar de drachtstal, met vloer-

wijziging van het bestemmingsplan, dus ging ik verder en zo heb ik uit­

Vierwekensysteem

voedering. Van der Pas: “Het is goedko-

eindelijk mijn HBO-diploma gehaald.”

De varkenshouders bouwden drie aan-

per bouwen dan voerligboxen en meer

eengesloten stallen, waarin zowel de

maatschappelijk geaccepteerd, zeker op

Provisorisch

dragende zeugen als de kraamzeugen

de lange termijn.” Agrifirm Feed specia-

Het lange vergunningstraject, waarin

en de gespeende biggen worden ge-

list Tom van Bokhoven heeft goede

20

schakel in succes september 2014

feed < Joost van der Pas controleert de laatste aanpassingen in de nieuwe kraamstal.

ervaringen met dit systeem in

eerder dan 3,5 week worden gespeend.

ver­schillende stallen en systemen in

combinatie met een vierweken­

Een nadeel van het vierwekensysteem

de praktijk. “Daarnaast hebben we ook

systeem. “In een weeksysteem zou

is de arbeid, verwacht Van der Pas.

veel met anderen overlegd over de

je ongeveer 30 zeugen per keer spenen.

“Je hebt echt arbeidspieken. In een

plannen, vooral met Tom. Tom komt

Dan komt de hele weekgroep bij elkaar

weeksysteem zou ik het samen met

hier zolang als ik me kan herinneren,

in de dracht­stal en is er te veel verschil

mijn vader kunnen doen, in de pieken

hij kent ons bedrijf en hij ziet ook veel

in conditie. Omdat je nu 120 zeugen

gaat dat nu niet. Maar ook dat is op te

andere bedrijven.”

tegelijk speent, kun je drie groepen

lossen, met ZZP-ers of uitzendkrachten.”

maken en sorteren op basis van conditie.”

Oriëntatie

De varkenshouders hebben zich goed

“ Voor de verbouwing insemineerden we acht zeugen per week, nu meer dan honderd.”

Arbeid

georiënteerd op de bouw en inrichting

De varkenshouders kozen voor het

van de nieuwe stal. Van der Pas:

vierwekensysteem om grotere koppels

“We zijn hier en daar wel van inzicht

biggen te kunnen leveren. “Joost

veranderd. In eerste instantie wilden

levert straks 800 biggen per keer,

we bijvoorbeeld voor voerligboxen

dat is een mooie koppelgrootte”,

gaan, maar in de loop der jaren zijn

Opties open houden

vindt Van Bokhoven. “Daarnaast is

we daar toch van terug gekomen.

De stal is zo gebouwd dat Van der Pas

het beter voor de gezondheid en

We hadden de tijd om het goed te

er ook bij veranderende regels of in­

goedkoper bouwen omdat je relatief

doordenken. Aan de andere kant geeft

zichten mee vooruit kan. “De kraamstal

minder kraamhokken nodig hebt.”

het ook onrust om de plannen steeds

en biggenstal zijn nu grote afdelingen,

De zeugen worden straks alternerend

bij te stellen.” Van der Pas, tevens

maar er kunnen eenvoudig wanden in

gespeend. De speendag verschuift

jongerenraadslid bij Agrifirm, zag

worden geplaatst. Zo houden we de

iedere 20 weken, zodat de biggen niet

tijdens stages en bijbanen veel

optie open om ooit weer in een weeksysteem te kunnen draaien. We hebben

<

Joost van der Pas (r) en Tom van Bokhoven in de nieuwe zeugenstal.

ook zo gebouwd dat we eventueel in aanmerking kunnen komen voor het Beter Leven kenmerk. Nu speelt dat niet, maar wie weet wat er in de toekomst gebeurt.”

Optimaliseren

De komende maanden zijn de dagen van de varkenshouders nog gevuld met het inrichten en afwerken van de zeugenstal, verbouwen van de vleesvarkensstal en het in gebruik nemen van de nieuwe stallen.

“Ik verwacht dat we nog een jaar nodig hebben. Daarna kunnen we gaan optimaliseren. Het streven is om bij de betere bedrijven te horen en de nieuwe stallen zijn een mooi uitgangspunt.”

schakel in succes september 2014

21

feed

< P luimveehouder Ben Beerens controleert de legnesten tussen twee rondes.

Voer en opfok

Omdat Beerens de broedeieren ex­porteert naar Rusland, is hij vrij in de keuze van zijn voerleverancier.

“Sinds die tijd voeren we van Agrifirm.

Ik heb rechtstreeks contact met nutritionist Ria Wiltenburg. Ik wil snel schakelen met degene die het voer maakt.” De pluimveehouder krijgt de jonge dieren via Pluvita

Vleeskuikenouderdieren op twee locaties

van opfokker Jacobs uit Duizel.

“Goede opfok is belangrijk. Ik help zelf met kippen wegen en overleg

‘ Elke ronde beter dan de vorige’

regelmatig met Jacobs. Over het lichtschema, of de stal­inrichting.

Pluvita stuurt iedere paar weken een rapportage met de voortgangs­ resultaten van het opfokkoppel.”

Pluimveehouder Ben Beerens stelt hoge eisen. Aan zichzelf en aan zijn leveranciers.

Verder komen

Alleen zo kan hij voldoen aan de strenge hygiënenormen die voor de productie van

Beerens streeft ernaar om iedere

broedeieren gelden. En aan zijn eigen streven om het iedere ronde weer beter te doen.

ronde beter te draaien dan de vorige.

“Zaken als eieren verzamelen kun je

Pluimveehouder Ben Beerens stelt

Hygiëne

uitbesteden, maar het wegen van de

hoge eisen. Aan zichzelf en aan zijn

Prioriteit nummer één is hygiëne.

dieren en de controle doe ik zelf. Net

leveranciers. Alleen zo kan hij voldoen

“Dat is er echt ingehamerd door mijn

als de afzet en de inkoop van voer en

aan de strenge hygiënenormen die voor

vader, en terecht. Iedere tien weken

kippen. Daar kun je het verschil mee

de productie van broedeieren gelden.

vindt er namelijk bloedonderzoek

maken. Voor een hoger bevruchtings-

En aan zijn eigen streven om het iedere

plaats en om de week moeten we

percentage, hogere productie of lagere

ronde weer beter te doen.

salmonellamonsters nemen. Als die

kosten. Het gaat uiteindelijk om de

Ben Beerens heeft samen met zijn

positief zijn, betekent dat het einde

voerwinst.” Beerens probeert regel­

vrouw Karin een bedrijf met 60.000

voor dat koppel.” Tijdens de ronde

matig iets nieuws uit. Andere ver­

vleeskuikenouderdieren in Hoogeloon.

komt er dan ook vrijwel niemand

lichting, hennen met onbehandelde

Op het naastgelegen ouderlijk bedrijf

in de stal. “De dierenarts komt op

snavels of een nieuw voerconcept.

houdt hij, in maatschap met zijn

maandagochtend, net als het voer.

“Omdat wij alles heel nauwkeurig

ouders Hendrik en Maria 30.000 ouder-

Maarten Bennenbroek, onze begeleider

bijhouden, is het voor Agrifirm ook

dieren. “Deze locatie willen we door

vanuit Pluvita en Agrifirm Feed, komt

interessant om nieuwe producten bij

ontwikkelen tot 50.000 dieren. Met

in het begin van de ronde en daarna

ons te testen. Iedere ronde verbeteren

twee locaties kun je twee leeftijden

niet meer. We hebben wel bijna

betekent ook iedere ronde iets nieuws

houden en heb je dus spreiding in

wekelijks contact. Over markt­

proberen. Alleen zo kun je verder

risico, arbeid en kapitaal.”

ontwikkelingen of technische zaken.”

komen.”

22

schakel in succes september 2014

feed

Oog voor verleden en voor toekomst

‘ Kip van Morgen is prachtig werken’ <

Willy (r) en Pé Roozendaal in hun vleeskuikenstal.

Het bedrijf van de familie Roozendaal bestaat precies een halve eeuw.

De pluimveehouders staan stil bij dit vijftigjarig bestaan, maar kijken vooral vooruit. Dit voorjaar begonnen ze als één van de eersten met de ‘Kip van Morgen’.

Het was de vader van Pé Roozendaal

jaar in beeld te brengen. “Gewoon

ruimte en strobalen en het is een

die in 1964 de eerste vleeskuikenstal

voor onszelf. Het is mooi om de ont­

trager groeiend ras. Per dag groeien

bouwde. Pé: “Hij was tuinder in hart en

wikkeling te zien, de verschillen tussen

ze maximaal 50 gram. Agrifirm heeft

nieren, maar kon daar niet van bestaan.

toen en nu.” Die ontwikkeling gaat ook

daarvoor een speciaal voer ontwikkeld,

Daarom begon hij met de kippen en

in 2014 weer verder. Als één van de

aangepast aan de kip en met verant-

dat beviel zo goed dat hij daar helemaal

eersten stapte Roozendaal over op het

woorde soja.” Daarnaast moet de

in verder ging.” In de jaren erna groeit

‘Kip van Morgen’ concept voor Albert

antibiotica dierdagdosering onder de

het bedrijf in Heerhugowaard tot een

Heijn. “Ik had al eens aangegeven

17 blijven en mogen er minder voet-

omvang van 54.000 vleeskuikens in de

interesse te hebben in scharrelkippen,

zoollaesies voorkomen.

jaren ’70. “In de jaren ‘90 nam ik het

maar daar was een wachtlijst. Begin dit

over en bouwden we twee nieuwe stal-

jaar werden we gebeld of we hieraan

Prachtig

len. Vlak daarna konden we een nabij-

mee wilden doen.”

Het blijkt niet erg moeilijk om aan deze voorwaarden te voldoen. “De kippen

gelegen bedrijf huren en later kopen.

Mijn neef Boy, die in 2004 bij ons kwam

Kip van Morgen

doen het echt super. In de eerste drie

werken, is daar nu bedrijfsleider.”

Een absolute voorwaarde was, dat

rondes hebben we nog bijna geen voet-

het niet minder op mocht leveren dan

zoollaesies gezien en nul antibiotica

Boek

gangbaar. “Het grote voordeel van de

gebruikt”, vertelt Roozendaal trots.

Anno 2014 staat er een bedrijf met

Kip van Morgen is dat het geen investe-

“Er is kritiek geweest vanuit de media,

ruim 140.000 vleeskuikens op twee

ring vraagt. Als je wilt kun je dus zo

maar deze kippen zijn prachtig om mee

locaties en bouwplannen op de tweede

weer terug”, legt adviseur Vleespluim-

te werken. Ze zien er zo goed uit, aan

locatie. De pluimveehouders maakten

vee Evert van den Brink van Agrifirm

het einde van de ronde is het gewoon

een fotoboek om de afgelopen vijftig

Feed uit. “De kippen hebben meer

moeilijk om ze te zien gaan.”

schakel in succes september 2014

23

“ Het geeft een goed gevoel om de mineralenadministratie uit te besteden aan Agrifirm Exlan. Zo weet ik zeker dat het goed gebeurt en zelf kan ik me op mijn vee richten.”

Arend Visscher melkveehouder in Hasselt (OV)

“ Het mestbeleid is complex en verandert continu. Wij zijn hier hele dagen mee bezig en kunnen er dus het maximale uithalen voor de veehouder.”

Arnold Froklage adviseur mestregelgeving bij Agrifirm Exlan

“Ik bespreek de berekeningen altijd met Agrifirm Exlan en Arend, zodat hij overal van op de hoogte is en zich met een gerust hart op zijn koeien kan richten.”

Jan de Groot, adviseur Rundvee Agrifirm Feed

Samenspel Arend Visscher heeft, samen met zijn vrouw Gerrita, een bedrijf met 90 melkkoeien en 37 hectare grond. Visscher is een echte vakman, die streeft naar een gezonde veestapel, goed ruwvoer en een mooie melkproductie. De mineralenadministratie is voor hem een nood­ zakelijk kwaad, dat hij graag uitbesteedt. Sinds een aantal jaren laat Visscher dit verzorgen door Agrifirm Exlan, via het abonnement Mineraal Optimaal. Arnold Froklage en collega’s vullen ieder jaar de BEX en de Kringloopwijzer in, stellen het bemestingsplan op en de hoogte is van de conclusies en eventuele bijzonderheden.

colofon

schakel in succes is het relatiemagazine van Agrifirm en verschijnt 6 keer per jaar. Redactie Afdeling Communicatie Agrifirm (communicatie@agrifirm.com) Fotografie Marten Aukes, Marcel Bekken, Jan Buwalda, Ivo Hutten, Wim Roefs en Agrifirm Concept en realisatie JEEN bureau voor communicatie Drukwerk Ten Brink, Meppel

ISSN 2211-5811

verzorgen tussentijdse updates. Agrifirm Feed adviseur Jan de Groot bespreekt de berekeningen met de veehouder, zodat hij altijd op