Schakel in Succes nr. 5 – december 2014

05 december 2014

Simon Alberda:

“Grond ruilen met akkerbouwer: we worden er allebei beter van�

Ruwvoer telen Pagina 8 - 11

schakel in succes voor ondernemers in de tuinbouw, akkerbouw en veehouderij

Succesvol pionieren met SOLIQ Pagina 16 - 17

Plaatsspecifiek bekalken met taakkaarten Pagina 20-21

In dit nummer

De kracht van samenwerking Agrifirm lanceerde onlangs Ruwvoer Totaal®.

Een totaalconcept voor de (rund)veehouderij,

50 jaar proefboerderij Laverdonk Jongerendag 2015

3 4

waarbij de kennis van Agrifirm Exlan, Agrifirm Feed en Agrifirm Plant gebundeld is. Met die bundeling wordt de Agrifirm-kennis op het gebied van bodem, bemesting, gewassen, oogst en diervoeding bij elkaar gebracht. Om daarmee

Soja oogst 2014

Werken bij Agrifirm Ruwvoer telen

5

opbrengsten en kwaliteit van voedergewassen op een veel hoger niveau te brengen.

Ruwvoer Totaal® is een uniek concept waar de

6 8

kracht van de samenwerking tussen de bedrijven binnen de Agrifirm Group wordt ingezet ten behoeve van onze klanten. Agrifirm is daarmee het enige Nederlandse bedrijf dat kennis van

‘Scherp zijn op voersaldo’

12

plant én veehouderij zo dicht bij elkaar brengt.

Een combinatie waarmee voor de klanten steeds meer synergie wordt gecreëerd.

Varkenshouder optimaliseert bedrijfsvoering 14 Succesvol pionieren met SOLIQ

16

Deze combinatie blijft ook in de toekomst gehandhaafd. De Agrifirm-Ledenraad heeft namelijk de nieuwe strategie goedgekeurd, waarbij deze unieke combinatie van plantaardige en veehouderij activiteiten tot hoeksteen van de

’De kunst van bemesten’

18

Agrifirm-strategie is aangewezen.

Deze kracht van samenwerking staat in dienst

20 Bodem in balans door BemestingsNavigator 21 Aaltjes bestrijden met de Veris bodemscan

van onze klanten/leden. Hun succes staat voorop, mede mogelijk gemaakt door Agrifirm!

Ton Loman voorzitter hoofddirectie Agrifirm Group

2

Plaatsspecifiek bekalken

22

Samenspel

24

schakel in succes december 2014

Agrifirm Group op EuroTier Agrifirm was voor het eerst aanwezig en actief op EuroTier in Hannover; de grootste Europese veehouderijbeurs in Europa. De aandacht voor de kwaliteitsproducten uit de land- en tuinbouw, via de ‘mede mogelijk maken’-campagne, viel op en kreeg waardering.

Proefboerderij Laverdonk

Al 50 jaar onderzoek in veehouderij 50 jaar geleden startte proefboerderij

het Agrifirm Innovation Center. En het

Om het 50-jarige jubileum te

Laverdonk met onderzoek in de

bewijs dat Agrifirm veel waarde hecht

vieren ontvangt elke veehouderijklant

veevoeding en -houderij. Grote

aan onderzoek en innovatie gericht op

een jubileumgids. Een gids met een

vernieuwingen werden eerst in de

de (veehouderij) leden/klanten.

terugblik, een tijdsbalk met de mooie

stallen uitgetest, waarna de praktijk het met gerust hart kon toepassen.

resultaten uit de praktijk en een blik Laverdonk vervult een grote rol bij de

op toekomstgericht onderzoek.

vertaling van de resultaten naar de Na 50 jaar zijn de stallen op proef-

praktische toepassing. Voor de akker- en

De jubileumgids is toegevoegd aan

boerderij Laverdonk in Heeswijk Dinther

tuinbouw zijn onderzoek en innovatie

deze Schakel in Succes.

nog steeds een belangrijk onderdeel van

geconcentreerd binnen Agrifirm Plant.

schakel in succes december 2014

3

Voorzitter Jongerenraad aan het woord

Thema Jongerendag: ‘Limits of risk’ De Agrifirm Jongerendag 2015 vindt

Waarom zou ik, als jonge ondernemer,

tegen zitten. Daarnaast komt er een

plaats op woensdag 7 januari. Het

naar de Jongerendag komen?

inspirerende collega-ondernemer aan

thema is ‘Limits of Risk’, oftewel

“Het onderwerp, risicomanagement,

het woord, die om zijn bedrijf te kunnen

risicomanagement. Johan Barendregt,

is actueler dan ooit. Bedrijven worden

starten, in het diepe moest springen.

voorzitter van de Jongerenraad, vertelt

steeds groter, en daarmee groeien ook

Ook hebben we sprekers uit andere

waarom de Jongerendag ook in 2015

de risico’s. Daarnaast is het helaas zo

sectoren. Frank Krake schreef het

de moeite waard is.

dat in veel sectoren de prijzen onder

boek De rampondernemer. Hij kreeg

druk staan. Juist als de marges krimpen,

als ondernemer te maken met alle

is het belangrijk om je risico’s inzich-

tegenslag die je je voor kunt stellen.”

telijk te hebben en te beheersen.”

“Geen succesverhaal, maar wel een

WAAR

verhaal over doorzettingsvermogen

ZET JIJ OP IN?

7 januari 2015 van 09.45 - 15.30 uur, Schouwburg en Congrescentrum Orpheus Apeldoorn

AGRIFIRM JONGERENDAG 2015

LIMITS OF RISK

Hoe ziet het programma eruit?

waar we allemaal van kunnen leren.

“We hebben erg leuke en boeiende

En om te laten zien dat risico’s niet

sprekers gevonden, die risicomanage-

alleen bij ondernemers horen,

ment op een verrassende manier onder

ontvangen we bergbeklimster Katja

de aandacht brengen. Cees Maas, van

Staartjes, die als eerste Nederlandse

DCA, weet bijvoorbeeld alles van het

vrouw de top van de Mount Everest

afdekken van risico’s en grip houden

bereikte.”

op de markt. Godert Tegelberg, COO Pork van VION, weet als geen ander

Hoe kan ik me aanmelden?

hoe je in een moeilijke markt omgaat

Ga voor meer info over de Jongerendag

met ondernemersrisico’s en het tij

naar www.agrifirm.com/jongerendag.

kunt keren als de omstandigheden

Hier kun je je ook aanmelden.

KANS OF RISICO? Hoe ver wil jij gaan als jonge ondernemer bij het nemen van risico’s? Of denk je vooral in kansen? De land- en tuinbouw kent vele uitdagingen: de kapitaalsverstrekking, het investeringsrendement, de oogstonzekerheid, noem maar op. Het nemen of juist vermijden van risico’s staat centraal op de Agrifirm Jongerendag 2015. Kom luisteren naar hoe onder meer Nederlands meest succesvolle bergbeklimster Katja Staartjes en ‘ramp ondernemer’ Frank Krake omgaan met de ‘limits of risk’. In deze wereld van onzekerheden is één ding zeker: je zult een boeiende dag beleven! Ga voor meer info en je aanmelding naar www.agrifirm.com/jongerendag #limitsofrisk facebook.com/agrifirm

Mestinvesteringsfonds steunt project Kumac Schakel in succes

Het Mestinvesteringsfonds steunt de

technologie om met behulp van infra-

fosfaat bevat (Fertraat). Met de installatie

investering van Kumac in een mestver-

rood panelen de dikke fractie van de

wordt extra verwerkingscapaciteit voor

werkingsinstallatie. Het is het derde

mest te hygiëniseren. De dikke fractie

ruim 200.000 kg fosfaat gerealiseerd.

project dat dit jaar wordt afgerond.

kan daarna worden geëxporteerd.

Het Mestinvesteringsfonds is een

Daarmee is een totale verwerkings-

Kumac heeft ruime ervaring met de

samenwerking van 24 voerbedrijven,

capaciteit gerealiseerd voor 430.000

verwerking van mest. Met de bestaande

waaronder Agrifirm, die met achter-

kilo fosfaat.

installatie in Deurne wordt sinds 2007

gestelde leningen de ontwikkeling van

varkensmest gescheiden in een dikke

voldoende mestverwerkingsprojecten

De investering ondersteunt bestaande

fractie (Fertex), en een stikstof/

ondersteunt. Het fonds heeft meer dan

technologie van Kumac, namelijk de

kali-concentraat dat nagenoeg geen

80 aanvragen ontvangen.

4

schakel in succes december 2014

Soja oogst 2014 Jakob Bartelds uit Tweede Exloërmond oogst de eerste soja verbouwd door de Maatschap Bartelds. “We hebben geoogst op 4 oktober, als de combine normaal al in de winterstalling staat. De combine is uitgerust met autocontour, waarbij het maaibord van 7,5 m breed aan beide kanten even hoog boven de grond blijft. Daarnaast heb ik het mes van de combine maximaal naar voren geschoven, om te voorkomen dat peulen die open springen voor het maaibord vallen”, vertelt Bartelds. “De teelt en de oogst zijn goed verlopen. De opbrengst lag net boven de 3 ton.” Bartelds levert de soja aan Agrifirm.

Onderzoek Agrifirm Innovation Center

Voer van Europese origine Het Agrifirm Innovation Center (AIC)

Het gebruik van Europese grondstoffen

en omdat de nutritionele waarden

onderzoekt in samenwerking met

in plaats van overzeese eiwitten heeft

verschillen. Het AIC onderzoekt het

Agrifirm Feed de mogelijkheden om

voordelen voor klimaat, bodem,

effect van enkel Europese grondstoffen

enkel Europese grondstoffen voor voer

biodiversiteit en maatschappij.

op het technische en financiële

te gebruiken. Hiermee speelt Agrifirm

Het brengt echter ook hogere kosten

resultaat van veehouders, om te

in op de stijgende interesse voor

met zich mee omdat niet op de

bepalen of deze richting toekomst

regionaal geteelde eiwitten.

wereldmarkt kan worden ingekocht

heeft.

schakel in succes december 2014

5

Werken bij Agrifirm?

Kom naar de Agrifirm Ambitiedag Heb jij de ambitie om bij de beste werkgever* binnen de agrarische sector te werken?

En ben jij die enthousiaste HBO of WO student die op zoek is naar een interessante stageopdracht, een uitdagend traineeship of die fantastische baan binnen de agrarische sector? Dan zijn wij op zoek naar jou! Ontdek op 6 maart 2015 welke mogelijkheden Agrifirm jou te bieden heeft tijdens de eerste Agrifirm Ambitiedag in het kantoor van Agrifirm te Apeldoorn.

Meer informatie, het programma en aanmeldformulier voor deze Ambitiedag vind je vanaf januari a.s. op onze website www.agrifirm.com/werkenbijagrifirm of volg ons op twitter @agrifirmjobs. *Top 20 meest aantrekkelijke werkgevers onder studenten 2014, onderzoek uitgevoerd in opdracht van V-Focus.

Een greep uit onze vacatures >V erkoopmanager | Regio Zuidwest | Agrifirm Feed > Medewerker BIM | Apeldoorn | Agrifirm Feed > J unior Procestechnoloog | Apeldoorn | Agrifirm Feed > Nutritionist Varkens | Apeldoorn | Agrifirm Feed >V erkoper | regio Midden-Brabant | Abemec

Kijk voor de functiebeschrijving en – eisen van deze en andere

>V erkoper | regio Zeeuws Vlaanderen | Abemec

actuele vacatures op www.agrifirm.com/werkenbijagrifirm

>V erkoper Services | Veghel | Abemec

of volg ons op twitter @agrifirmjobs

6

schakel in succes december 2014

Kennis bundelen voor ideale jongveestal >

De ideale jongveestal volgens Agrifirm Feed en Agrifirm Exlan, met helemaal links het compartiment voor de jongste kalveren.

Hoe ziet de ideale jongveestal eruit?

je vooral dat het goed loopt. Dat

vergunningen en het bouwtraject.

Om een antwoord te geven op deze

verhoogt je werkplezier. De stal gaat

De jongveespecialist van Agrifirm Feed

vraag sloegen Agrifirm Exlan en

uit van de ideale situatie: wat heb je

begeleidt de veehouder bij de keuzes van

Agrifirm Feed de handen ineen. Het

nodig om de beste stal te bouwen. In

de inrichting van de stal en helpt hem

resultaat: een basisontwerp voor een

de praktijk gebruiken we dit ontwerp

de stal optimaal te gebruiken. Zo zijn

stal die de opfok van jongvee naar een

als een uitgangspunt. Op basis hiervan

we allemaal een schakel in het traject.”

hoger plan tilt.

hebben we al meerdere stallen gerealiseerd. Per stal hebben we wat

Snelle terugverdientijd

“Agrifirm Feed werkt met het concept

aanpassingen gedaan, zodat de stal

De kosten van de ideale jongveestal

OPFOK24, een totaalaanpak voor een

paste bij de wensen van de veehouder.

bedragen zo’n 2000 tot 2500 euro

optimale opfok. Agrifirm Exlan heeft

We kijken samen met de veehouder

per dierplaats, vertelt De Lange.

een jongveestal ontwikkeld die aan-

naar de investeringsmogelijkheden

“Deze kosten worden snel terug-

sluit bij dit concept”, legt Bé Duitman,

en de praktische uitvoerbaarheid.

verdiend omdat een goed opgefokte

specialist Jongvee bij Agrifirm Feed, uit.

Zo maken we een stal op maat die

vaars al snel €600 per jaar extra

Deze stal is ingedeeld in compartimen-

exact past bij het bedrijf.”

opbrengst geeft. Je moet vooral kijken wat je er op termijn mee verdient.”

ten voor de verschillende leeftijdsgroepen (0 - 14 dagen, 14 dagen –

Kennis bundelen

Duitman: “Het is een investering in

4 maanden, 4 - 6 maanden, ouder

In het plan- en realisatietraject werken

de toekomst van je bedrijf.”

dan 6 maanden). Het deel waar de

Agrifirm Exlan en Agrifirm Feed nauw

jongste kalveren staan is mechanisch

samen, vertelt Duitman. “Als specialist

geventileerd en goed geïsoleerd.

Jongvee kom je regelmatig bij de

Verder is er een voerkeuken en een

veehouder op het bedrijf en ken je

hygiënesluis.

zijn wensen en werkwijze. Deze kennis

Bé Duitman Specialist Jongvee Agrifirm Feed

kunnen we gebruiken om de beste Werkplezier

stal te bouwen voor die specifieke

Johan de Lange, Senior adviseur be-

veehouder.” De Lange: “We bundelen

drijfsontwikkeling bij Agrifirm Exlan:

alle kennis die we binnen de Agrifirm-

Johan de Lange

“Een goede jongvee opfok resulteert in

organisatie hebben om de stal te

Senior Adviseur

robuuste vaarzen en een hogere levens-

bouwen. Agrifirm Exlan begeleidt

Bedrijfsontwikkeling

productie. In het quotumloze tijdperk

de veehouder bijvoorbeeld bij het

Agrifirm Exlan

telt iedere koeplaats. Als veehouder wil

ontwerp, met de aanvraag van de

schakel in succes december 2014

7

Kennis delen en samenwerken

Ruwvoer telen: weten wat je van je land haalt De succesvolle teelt van een gewas vraagt om een gezonde bodem, de juiste bemesting binnen de kaders van de regelgeving en een goede oogst. Of het nu gaat om aardappels of uien, gras of maïs.

Naarmate de ruwvoerteelt belangrijker wordt voor melkveehouders, liggen er steeds meer kansen voor samenwerking tussen veehouders en akkerbouwers.

“Een veehouder weet vaak precies

“We onderscheiden eigenlijk vijf pijlers

Bodem

hoeveel melk zijn koeien geven, maar

die van belang zijn voor een optimale

In heel veel gevallen is de bodem het

niet wat hij van zijn land haalt”, legt

ruwvoeropbrengst en benutting van

knelpunt. “De bodem is letterlijk en

Toine Heijmans, productmanager

het ruwvoer: bodem, bemesting,

figuurlijk de basis van een goede teelt

Ruwvoermanagement bij Agrifirm

koe, gewas en oogst. Al die factoren

en daar kan heel veel mee mis gaan”,

Feed, uit. “Een akkerbouwer weet dat

moeten in orde zijn en vier van deze

stelt accountmanager Rob van de

wel. Logisch ook, voor de akkerbouwer

vijf punten hebben duidelijke raak-

Lindeloof van Agrifirm Plant.

is de bodem zijn belangrijkste

vlakken met de akkerbouw.”

“Bodemgezondheid, bodemvrucht-

productiemiddel. Daardoor is er in de

baarheid en bodemleven zijn allemaal

akkerbouw veel kennis beschikbaar

thema’s die van groot belang zijn voor

over bodem, bemesting, teelt en oogst.” Heijmans verwacht dat deze akkerbouwmatige kennis voor veehouders heel waardevol kan zijn om de ruwvoeropbrengst te verhogen.

8

schakel in succes december 2014

“De bodem is letterlijk en figuurlijk de basis van een goede teelt.”

de uiteindelijke opbrengst. Veehouders zullen zich daar verder in moeten verdiepen. Daarnaast wordt de mineralenefficiëntie een steeds belangrijker thema. De strenger

Door een akkerbouwmatige benadering van de ruwvoerteelt ontstaan er kansen voor samenwerking tussen akkerbouwers en veehouders. wordende bemestingsnormen, in

de pH van de bodem in kaart brengt,

te laten aan een expert. Soms betekent

combinatie met de hoge ambities

om op basis daarvan gericht te kunnen

dat dat de veehouder het landwerk

die veehouders met hun land hebben,

bemesten of bekalken. “Maïs is bij

uitbesteed aan een akkerbouwer, in

vragen om een hoge mineralen-

uitstek een gewas dat heel gevoelig

andere gevallen koopt de veehouder

efficiëntie.”

is voor schommelingen in de pH, dus

het ruwvoer aan bij de akkerbouwer.”

hiermee bespaar je niet alleen op Meten is weten

kalk- of meststof, maar verhoog je

Landruil

Van de Lindeloof merkt dat veehouders

de opbrengst ook aanzienlijk.”

Een andere vorm van samenwerking

zoeken naar manieren om hun

die voor beide partijen voordelen heeft,

ruwvoeropbrengst te optimaliseren.

Uitbesteden

is landruil. Een veel voorkomende

“Principes die we in de akkerbouw

Door de akkerbouwmatige benadering

situatie is dat de akkerbouwer

toepassen, kunnen hier zeker aan

van de ruwvoerteelt ontstaan er ook

(poot)aardappelen verbouwt op grond

bijdragen en bovendien zorgen voor

steeds meer kansen voor samen-

van de veehouder en dat de veehouder

een betere mineralenefficiëntie.

werking tussen akkerbouwers en

op zijn beurt gras of maïs teelt op

In de akkerbouw zijn we bijvoorbeeld

veehouders. “Niet alle veehouders

het bouwland van de akkerbouwer.

heel ver met het toepassen van

kunnen of willen zich intensief bezig

Een vergelijkbare situatie komt veel

satellietbeelden en GEO-informatie,

houden met de teelt van hun ruwvoer”,

voor in de bollenteelt, met telers die

waarmee in de veehouderij ook grote

weet Heijmans. “Sommige veehouders

land huren van andere ondernemers.

slagen kunnen worden gemaakt.”

kiezen er bewust voor om zich voor

“Vanuit de akkerbouwer of teler bezien,

Als voorbeeld noemt Van de Lindeloof

100 procent te richten op hun koeien

is landruil in de eerste plaats gunstig

de Veris bodemscan, die plaatsspecifiek

en de melk, en de ruwvoerteelt over

voor de bodemvruchtbaarheid”, stelt

schakel in succes december 2014

9

>

Akkerbouwer Thomas Keur uit Nagele

‘Het gras heeft een gunstig effect op de bodem’ “We teelden altijd 1 op 3 consumptieaardappelen en tarwe, maar dat bracht niet meer genoeg op. Zowel financieel als qua uitdaging. Ik besloot daarom pootaardappelen te gaan telen en kwam toevalligerwijs in gesprek met een veehouder uit de buurt.

Hij stelde voor om land te ruilen. Afgelopen jaar hebben we 18 hectare geruild, komend jaar 28 hectare. Eigenlijk huur ik grond van hem en hij weer van mij, voor een marktconform bedrag.

Grond voor pootgoed is immers duurder dan voor gras. Op de helft van mijn land staat nu gras. De veehouder bewerkt dat zelf en na twee jaar ploegen we het weer onder. Ik verwacht dat het tweejarige gras en de rundveemest een gunstig effect hebben op de onkruiddruk en de bewerkbaarheid. Daarnaast kunnen we nu beiden zoveel mogelijk hectare telen van het gewas waar we het mee moeten verdienen, zonder de grond uit te putten.”

> Van de Lindeloof. “De bodem heeft

Exlan. “Akkerbouwers moeten bij-

is bijvoorbeeld duurder om te huren

baat bij teeltwisseling en zeker bij

voorbeeld voldoen aan de eisen voor

dan grasland. In ruil voor de waarde-

gewassen als pootaardappelen is het

gewasdiversificatie. Dat betekent dat

vollere grond, kan de akkerbouwer

noodzakelijk om een rotatieschema

ondernemers met meer dan 30 hectare

dan extra plaatsingsruimte aan de

toe te passen. In de praktijk telen

grond minimaal drie gewassen moeten

veehouder bieden, of meer grond in

veehouders binnen zo’n samenwerking

verbouwen. Als dat niet in het bouw-

de ruil inbrengen dan de veehouder.

vooral maïs, maar ik zie juist voor gras

plan past, kan het een oplossing zijn

Froklage: “Je moet elkaar daarin wel

veel voordelen. Gras voegt veel meer

om op een deel van het areaal gras of

kunnen vinden en het zo afspreken

toe aan de bodem, qua organische stof

maïs te verbouwen. Andersom hebben

dat beiden er voordeel van hebben.

en bodemleven.” Voor veehouders is

melkveehouders minimaal 80 procent

Er is een wereld aan varianten mogelijk,

een voordeel van landruil dat ze het

grasland nodig om binnen de derogatie

van het simpelweg verhuren van land

grasland met hoge regelmaat kunnen

te vallen. Landruil kan het dan mogelijk

tot een intensievere samenwerking.”

vernieuwen en daardoor kunnen

maken om toch meer maïs te verbou-

Zeker in dat laatste geval is het van

profiteren van nieuwe, hoogproductieve

wen.”

belang om de voor- en nadelen voor

grasmengsels. Ook betekent het vaak,

iedere ondernemer in beeld te brengen

afhankelijk van de gemaakte afspraken,

Succesvol samenwerken

en open met elkaar te bespreken.

extra plaatsingsruimte voor de mest.

Het ruilen van land kan ook nadelen,

De winst die voortvloeit uit de samen-

of risico’s met zich meebrengen. Voor

werking, zowel in euro’s als in arbeid

Regelgeving

een succesvolle samenwerking is het

en ruimte in wetgeving, wordt zo

Daarnaast kan landruil in sommige

van belang dat de ondernemers de

inzichtelijk. Froklage: “Het is belangrijk

gevallen een antwoord zijn op de eisen

mogelijke voor- en nadelen vooraf

om goede afspraken te maken waarbij

die binnen het nieuwe GLB aan zowel

benoemen en afspreken wat men

er voor beide partijen voldoende

akkerbouwers als veehouders worden

van elkaar verwacht. Het is niet altijd

voordeel te behalen is. Dan word je

gesteld. Dat zegt Arnold Froklage,

voor de hand liggend om één op één

er beiden beter van en dat is natuurlijk

adviseur Mestregelgeving bij Agrifirm

grond te ruilen. Grond voor pootgoed

altijd het doel van samenwerking.”

10

schakel in succes december 2014

Veehouder Simon Alberda uit Dronrijp

‘We worden er allebei beter van’ “Ik ruil ieder jaar grond met een akkerbouwer uit de buurt.

Hij teelt pootaardappelen op mijn grond, ik verbouw snijmaïs op zijn land. Zo doen we het al jaren. Ik heb 65 hectare grond en met 125 melkkoeien is dat voldoende, maar op deze manier kan ik regelmatig mijn grasland vernieuwen en daardoor met de nieuwste mengsels werken, die een veel hogere productie opleveren.

Afgelopen jaar hebben we goede resultaten behaald met rode klaver. Dat betekent voor de akkerbouwer een heel mooie voorvrucht, voor mij een productief perceel zonder kunstmest.

Ieder jaar zitten we samen om tafel om goede afspraken voor dat jaar te maken. Komend jaar zijn er veranderingen in de wetgeving, bijvoorbeeld de regelgeving rondom toeslagrechten en mestverwerking. We moeten daardoor weer zoeken naar een nieuw evenwicht, zodat ik bijvoorbeeld wel voldoende plaatsingsruimte overhoud en de bodemvruchtbaarheid voor beiden goed is. We moeten er wel allebei beter van worden.”

De hoogste ruwvoeropbrengst Door constant onderzoek, proeven en praktijkervaring is er binnen Agrifirm Exlan, Agrifirm Feed en Agrifirm Plant veel kennis aanwezig op het gebied van regelgeving, teelt en voeding. In het nieuwe concept Ruwvoer Totaal® bundelen de drie bedrijven alle kennis die ze in huis hebben.

Dat maakt het mogelijk om factoren als bodem, bemesting, gewas en oogst perfect op elkaar af te stemmen voor een hogere ruwvoeropbrengst en een betere mineralenefficiëntie. Uitgangspunt is dat de verschillende factoren elkaar allemaal beïnvloeden en kunnen versterken, zoals de pionnen op een schaakbord. De juiste zetten zorgen voor de hoogste ruwvoeropbrengst.

schakel in succes december 2014

11

feed

Erik van Grinsven

‘ Scherp zijn op voersaldo’ <

Erik van Grinsven

Is er een lage of juist een heel hoge

De puntjes op de i zetten. Dat is de uitdaging van melkveehouder

herkauwactiviteit? Al deze gegevens

Erik Van Grinsven. Het nieuwe concept Gemengd Voeren 2.0 van

koppel je aan het rantsoen en de cijfers

Agrifirm Feed helpt hem om zijn bedrijf te optimaliseren.

die je verzameld hebt. Dat zijn allemaal stukjes van de puzzel.”

Messen vervangen

Erik van Grinsven heeft een melk­-

2.0 zorgt ervoor dat wij een rantsoen

Deze puzzelstukjes probeert Van

vee­bedrijf met 215 melkkoeien in

neer kunnen leggen aan het voerhek

Grinsven op de juiste plaats te leggen.

het Brabantse Sint Michielsgestel.

dat exact aansluit bij de behoefte van

Van Grinsven vertelt: “We zagen te

De melkveehouder is een man van

de koeien. Elke hap van elke koe is

veel variatie in de mest en dan ga je

de cijfers: hij brengt veel aspecten

hetzelfde, selectie wordt voorkomen.

alles nalopen. Ik had er nog nooit bij

van zijn bedrijf in kaart en stuurt,

De koeien krijgen een gelijke vertering

stil gestaan, maar Cees kwam met de

waar nodig, bij. Sinds een jaar of 6 is

en dit resulteert in een betere voer­

tip: vervang de messen van de voer-

hij al bezig met voerefficiëntie. Steeds

efficiëntie.”

mengwagen. Ze leken wel scherp, maar dat bleek niet zo te zijn. Het wisselen

meer krijgt hij daar grip op. Eén van de manieren om een hoge voerefficiëntie te behalen, is een korte tussenkalftijd, die nu 388 dagen is. Zijn voerefficiëntie ligt inmiddels op 1,56. Van Grinsven:

“ Elke hap van elke koe is hetzelfde”

van de messen heeft zeker resultaat gehad, het voer is nu een mooier, homogener mengsel.” Naast de nieuwe messen in de voermengwagen besloot Van Grinsven ook het advies

“Met het verdwijnen van het melk­ quotum wordt het nog belangrijker

Puzzel

van Oomen op te volgen om langer te

om scherp te zijn op je voersaldo.”

De aanpak verschilt per bedrijf, legt

mengen. “Dit komt de homogeniteit

Van Grinsven werkt sinds juni vorig

Oomen uit. “Je gaat vooral kijken naar

van het mengsel ook ten goede.”

jaar volgens de principes van Gemengd

de signalen die je oppikt in de stal. Is er

Voeren 2.0. Agrifirm Feed adviseur

selectie aan het voerhek? Zijn koeien

Drogestof ruwvoer

Rundvee Cees Oomen legt uit wat dit

aan het roeren of vissen. Hoe zit het

Wat voor de veehouder ook een

concept inhoudt. “Gemengd Voeren

met de homogeniteit van de mest?

belangrijke stap is geweest, is de

12

schakel in succes december 2014

Bedrijfsgegevens

> Vet 4,45 %

Van Grinsven VOF

> Eiwit 3,68 %

Erik en Marian van Grinsven

> Gemiddelde levensproductie:

> 215 melkkoeien

> Totale voerkosten per 100 kg

42.801 kg bij afvoer > 2.300.000 kg melk > Hectare grond: 79 > Rollend jaargemiddelde: 10.518 kg melk per koe

meetmelk: 12,42 > Waarvan 7,60 krachtvoer en bijproducten > Voerefficiëntie: 1,56

<

E rik van Grinsven (l) en Agrifirm Feed adviseur Rundvee Cees Oomen beoordelen de mest.

aanschaf van een drogestofmeter. “We

veranderen, zag de veehouder.

van om het nóg beter te willen doen.

meten nu regelmatig het drogestofge-

“Bij het voerhek zagen we kuilen in

“Ik ben nu bezig met het optimaliseren

halte van de maïs en de graskuil. Als je

het rantsoen. Het meel zakte uit het

van het ruwvoer, de bodem verbeteren

een kuil van 70 meter bemonstert,

mengsel en de koeien likten het meel

voor een hogere opbrengst. Daar heb

neem je op slechts drie plaatsen een

ertussen uit. Het gevolg: een wisselen-

ik de laatste tijd veel over geleerd en is

monster. Dus dat houdt in dat op de

de mestsamenstelling. De oplossing

nog veel te leren. Er is nog veel winst te

plaats waar je voert een grote afwijking

was simpel: we hebben water toe­

behalen in het ruwvoer, in de kwaliteit

kan zitten. Dan ben je het rantsoen tot

gevoegd aan het voer, zodat het meel

en de kwantiteit.” Oomen: “Dat klopt.

drie cijfers achter de komma uit aan

meer plakte. Het resultaat was vrij snel

Een goede kuil is en blijft de basis

het rekenen, terwijl het drogestof-

zichtbaar: de mest van de koeien werd

van een gezonde koe. Erik blijft altijd

gehalte zomaar hele procenten af kan

veel homogener. Ik vind deze resultaten

zoeken naar hoe het nog beter kan.

wijken.”

heel opzienbarend. Het zijn simpele

Dat is zijn uitdaging.” “Het is relatief

dingen, maar het werkt wel!”

gemakkelijk om iets op een hoger plan te brengen, het is lastiger om iets op

Homogene mest

Naast de aanpassingen in de voer-

Hoger plan

een hoger plan te houden. Daar werk ik

mengwagen en de droge stofmetingen,

Van Grinsven is tevreden met de resul-

elke dag aan”, sluit Van Grinsven af.

moest er ook aan het voerhek wat

taten, maar dat weerhoudt hem er niet

Boer on Tour naar Engeland Melkvee

In september ging de Boer on Tour voor Young Dairy Farmers naar het zonnige Engeland. Het thema was: ‘Hoe organiseer ik mijn bedrijf en waarin investeer ik bij krappe marges?’. De dagverslagen en foto’s vindt u op www.agrifirm.com/boerontour Geiten

Begin oktober gingen maar liefst 60 geitenhouders richting Engeland.

Mooie bedrijven en een goede sfeer in de groep maakte het een zeer geslaagde Boer on Tour Geit. Bekijk de reisverslagen en alle foto’s op www.agrifirm.com/boerontourgeit

schakel in succes december 2014

13

feed

Bedrijfsvoering doorgelicht

‘ Het loopt beter en ik heb er veel meer plezier in’ <

J oop Langelaan bij zijn vleesvarkens.

In de afgelopen maanden nam vleesvarkenshouder

eindelijk op afgerekend”, legt Agrifirm

Joop Langelaan uit Luttelgeest zijn hele bedrijfsvoering onder

Feed adviseur Varkens Frank Spiekker

de loep. Het leverde hem een beter technisch en financieel resultaat en meer werkplezier op.

uit. Samen met Spiekker besloot Langelaan de schouders eronder te zetten en gestructureerd te werken aan het verbeteren van de resultaten.

Joop Langelaan heeft 1.200

is er veel meer rust in de stal en het

Rust

vleesvarkens en 50 stuks melkvee.

loopt gewoon beter.”

Om de rust bij de varkens terug te brengen, begonnen ze met het

De varkenstak van het bedrijf werd in de afgelopen maanden compleet

AutoFOM

aan­passen van de instellingen van

doorgelicht en geoptimaliseerd. Van

De belangrijkste aanleiding voor de

de computergestuurde droogvoer­

de klimaat- en voerinstellingen tot het

optimalisatieslag waren de AutoFOM

installatie (cdi). “Frank heeft het zo

drinkwater en het voer. Het resultaat

punten, die iets achterbleven bij het

ingesteld dat de computer om 9.30

is een wereld van verschil, vindt Joop

streven. “De scores lagen structureel

gaat voeren. Ik controleer de varkens

Langelaan. “De varkens lopen minder

onder de 100 en dat moest hier

altijd om half zes ’s ochtends en dan

uiteen in groei en ze zijn gezonder.

gewoon beter kunnen. Joop levert zijn

moet er overal nog voer in de bakken

Daardoor is de uitval lager en de

varkens in Duitsland en daar vragen ze

zitten. Ze zitten dus maximaal een paar

classificatie van de varkens, de

toch wat luxere varkens. Dat bepalen

uur zonder voer en dat brengt veel

AutoFOM punten, beter. Bovendien

ze met AutoFOM, daar word je uit­

meer rust in de stal”, vertelt Langelaan.

14

schakel in succes december 2014

feed

aan het water toe te voegen en in

geplaatst. Dat was eigenlijk het laatste

plaats daarvan het zuur via het voer

puntje op de i.” Om de vinger aan de

toe te dienen. “We gebruiken nu de

pols te houden, zit Langelaan iedere

Effect-lijn, waar extra zuren aan zijn

vier maanden om tafel met de veearts,

toegevoegd om salmonella goed onder

de handelaar en Agrifirm. Spiekker

controle te krijgen. Dat hebben we ook

komt maandelijks op het bedrijf en

samen met de dierenarts besloten, in

geeft tussentijds terugkoppeling over

Duitsland wordt salmonella hard

de technische cijfers.

afgestraft.” Als eindvoer krijgen de varkens de Vleesvarken Robustior

Werkplezier

Effect, een voer op basis van een nieuw

Beiden zijn tevreden met de stappen

grondstof­waarderingssysteem dat

die in de afgelopen maanden zijn gezet.

rekening houdt met de behoeften van

“Er is veel veranderd”, vindt Spiekker.

vlees­varkens boven de 75 kg. Dat zorgt

“De ondernemer en de stal zijn

voor een hogere karkaskwaliteit met

het­zelfde, de rest is bijgesteld. Het is

minder spek op de varkens.

gewoon belangrijk om gestructureerd te werken, bij de basis te beginnen en

Klimaat

dan kun je in korte tijd veel bereiken.”

Tot slot liepen Langelaan en Spiekker

De aanpak betaalt zich in de eerste

het klimaat in de stal na. Ook daar

paar maanden al terug: de AutoFOM-

bleek nog wat te winnen. “We hebben

scores stegen met gemiddeld 1,20

de onderdruk gemeten, de ventilatoren

punten en stijgen nog steeds verder.

nagemeten en de instellingen van de

Bij een opbrengstprijs van € 1,40 is dit

klimaatcomputer nagelopen”, vertelt

een financieel voordeel van 4.47 per

Spiekker. “Naar aanleiding daarvan

plaats per jaar. Langelaan: “Het draait

“Dat werkt prettiger, maar het is ook

hebben we de inlaatventielen

beter en ik heb vooral veel meer plezier

beter voor het beenwerk en ik heb

veranderd om beter te kunnen

in het werk.”

daardoor minder uitval.” De cdi zelf

ventileren en tochtstrips om de deur

bleek heel goed te functioneren.

<

werd ook helemaal doorgelicht en Joop Langelaan (r) met Agrifirm Feed adviseur Frank Spiekker.

Water en voer

Als tweede agendapunt stond het drinkwater op de agenda. Hoewel Langelaan leidingwater gebruikt, was de waterkwaliteit niet optimaal.

Spiekker: “Water is het belangrijkste nutriënt voor een varken, dat moet goed zijn. We hebben een reinigingsprotocol opgesteld en op basis daarvan de waterleidingen gereinigd. Joop had zuur op het water staan, om salmonella tegen te gaan, maar dat kwam niet ten goede van de waterkwaliteit.”

Spiekker adviseerde daarom om niets

schakel in succes december 2014

15

feed

Succesvol pionieren met SOLIQ

‘ Hoge productie, lage voerconversie’ <

C hiel en Eveline Gielen.

Pluimveehouders Chiel en Eveline

motoren in de voergoot. De capaciteit

technische cijfers. “Ze blijven veel beter

Gielen uit Biddinghuizen zijn niet bang

van de motoren hield bij ons al niet

produceren en zitten goed in de veren.

om iets nieuws uit te proberen. Bij de

over en het vochtige voer is zwaarder.”

De uitval is vanaf het begin laag. De productie is hoog en de voerconversie

introductie van SOLIQ waren ze dan ook de eersten die instapten.

“Ik was altijd al geïnteresseerd in vochtig voeren”, vertelt Chiel. “Als kippen niet selectief pikken, en met vochtig voer kunnen ze dat niet, krijgen ze veel meer

“Halverwege de eerste ronde heb ik de investering al half terugverdiend.”

laag. Daarnaast wordt er veel minder uitgesorteerd bij het pakstation.”

Investering

SOLIQ vergde voor Gielen een investering van ongeveer een euro per hen. “Dat heb ik nu, halverwege de

nutriënten binnen. Dat is beter voor de Eerste resultaten

eerste ronde, al wel half terugverdiend.

Het droge voer, een mengsel van

Zoals het er nu uit ziet, heb ik het er

Aanpassingen

kernvoer, tarwe en kalksteen, komt op

aan het einde van de ronde uit.” Bij 60

Eind vorig jaar werd SOLIQ geïntrodu-

de gebruikelijke manier de stal binnen.

weken is de productie van 92,3% met

ceerd, net voor het einde van de ronde

Aan het begin van de voergoot wordt

een cumulatieve voerconversie van 2,10.

bij Gielen. De pluimveehouders grepen

de vloeibare legmix toegediend en de

“Het draait gewoon echt goed, daar zijn

dat moment aan om het voersysteem

spiraal mengt dit samen tot een stevig,

wij ook heel blij mee”, lacht adviseur

aan te passen, zodat ze de nieuwe

vochtig mengsel. “Ik merkte meteen

Legpluimvee Jaap Temmermans. “Het

gezondheid, en dus voor de productie.”

ronde begin dit jaar met SOLIQ konden

dat de kippen het beter vraten”, vertelt

echte verschil zie je ongeveer vanaf

beginnen. “We hadden het geluk dat

Gielen. “Ze vinden het lekker en, zoals

week 45. Normaal komen dan de

we al een Bridolay voerspiraal hadden.

de bedoeling was, vreten ze ook al

eerste slijters. Deze ronde zag je dat

Die heb je ook wel echt nodig, met een

het voer op. Niet alleen de lekkerste

nauwelijks. De goede hennen doen

ketting gaat dit niet lukken. Er is een

deeltjes.” Halverwege de ronde, tevens

het net zo goed als altijd, de slechtere

pomp geïnstalleerd, een tank, het

de eerste ronde met hennen van het

hennen doen het veel beter. Het koppel

bij­behorende leidingwerk, de schakel-

ras H&N Brown Nick, kan Gielen de

is uniformer en daardoor blijven de

kast en daarnaast, in ons geval, extra

eerste resultaten ook terugzien in de

gezondheid en de productie op peil.”

16

schakel in succes december 2014

SOLIQ in de praktijk zien?

Chiel en Eveline Gielen doen op 14 januari mee met de BOER&VOER dagen van Agrifirm Feed. Collega’s kunnen dan terecht in Bidding­ huizen om het bedrijf en het SOLIQ voersysteem met eigen ogen te bekijken Daarnaast krijgen ze een rondleiding op de productielocatie van Agrifirm Feed in Meppel.

Aanmelden kan via www.agrifirm.com/ boerenvoerdagenlegpluimvee

<

Chiel Gielen (l) en adviseur Legpluimvee Jaap Temmermans.

Pionieren

ondernemers bij wie dit past”, vindt

SOLIQ is een samenwerking van

Temmermans. “SOLIQ is een systeem

Agrifirm Feed, Bonda en Roxell.

voor de innovatieve pluimveehouder,

Het voersysteem van Gielen werd

die echt het maximale uit zijn bedrijf

Mts. Gielen-Dielissen

geïnstalleerd door Roxell-dealer

en uit zijn koppel wil halen. Hij moet

44.500 vrije uitloophennen

SmitsAgro. Gielen “We waren natuurlijk

het niet erg vinden om daar dan wat

45 hectare akkerbouw

het eerste bedrijf, na de testbedrijven,

meer mee bezig te zijn. Die investering

Resultaten 60 weken:

dus het is voor iedereen nog nieuw.

betaalt zich terug, maar het moet bij je

Uitvalpercentage cumm.: 2,35%

We hebben dan ook veel contact gehad

passen.”

Ei per ophok hen: 251,3

Bedrijfsgegevens

Voederconversie cumm.: 2,10

met SmitsAgro en met Agrifirm, zeker in het begin. Het was in het begin een

De foto’s zijn genomen voordat de

Legpercentage: 92,7%

beetje pionieren, maar dat vind ik ook

ophokplicht naar aanleiding van de

2e soort eieren: 3,7%

wel mooi.“ “Chiel en Eveline zijn echt

vogelgriepuitbraak van kracht werd.

Taart voor een uitstekend resultaat Arend en Janneke Hoekstra uit Nijega schakelden twee jaar geleden om van eenden naar vleeskuikens. In deze twee jaar is er veel kennis opgedaan en de resultaten zijn steeds verder verbeterd.

De afgelopen ronde waren de kuikens op 36 dagen 2277 gram, met een VC van 1.16. Een fantastisch resultaat.

Agrifirm Feed, sector Vleespluimvee, heeft een taartactie voor bedrijven die topresultaten behalen. Arend en Janneke kregen hun welverdiende taart uitgereikt door Agrifirm Feed adviseur Vleespluimvee Rein Ybema.

schakel in succes december 2014

17

plant

www.meststoffen.nl

‘ De kunst van bemesten’ Goed bemesten is niet altijd eenvoudig. Het is een kunst om de verschillende soorten meststoffen in de juiste combinatie, op het juiste tijdstip en op de juiste manier toe te passen. Met de nieuwe website www.meststoffen.nl helpt Agrifirm telers om meer rendement uit hun meststoffen te halen. Ton Stoorvogel (Productmanagement meststoffen) vertelt over de visie van Agrifirm op bemesten.

Wat maakt bemesten zo

het beste resultaat. Het luistert heel

zijn maatwerk advies te leveren, gericht

gecompliceerd?

nauw om de bemesting zo uit te

op specifieke bedrijfssituaties.”

“Mede door de constant veranderende

voeren dat het gewas het beste uit de

wet- en regelgeving wordt bemesting

verf kan komen. Dat vergt niet alleen

steeds complexer. Het is soms een hele

kennis van de teelten maar ook kennis

goed assortiment meststoffen

kunst om tot de optimale bemesting

van producten en innovaties. Om de

nodig. Hoe wordt dat samengesteld?

te komen. Daarbij moet niet alleen

kennis van bemesting en bemestings-

“We bieden bewust een breed palet

gekeken worden naar de situatie op

producten binnen Agrifirm op een

aan producten en diensten, om telers

het bedrijf maar ook naar de vele

hoog niveau te houden doen wij ieder

optimaal te kunnen bedienen. Denk

verschillende soorten meststoffen,

jaar veel eigen onderzoek. In 2014 zijn

naast korrelmeststoffen bijvoorbeeld

de verschillende toepassingstechnieken

er 25 proeven uitgevoerd in een grote

ook aan vloeibare meststoffen,

en het toepassingstijdstip.”

diversiteit van gewassen en op ver­

bladmeststoffen, bodemverbeteraars

Behalve kennis, is natuurlijk ook een

schillende grondsoorten. Specialisten

en organische mest. Nieuwe producten

Wat is de visie van Agrifirm op

van Agrifirm worden regelmatig

worden pas opgenomen als in

bemesten?

bij­geschoold zodat zij beschikken over

literatuuronderzoek of in eigen proeven

“Bemesting moet altijd gericht zijn op

up to date kennis waarmee zij in staat

in het veld is bewezen dat ze iets

18

schakel in succes december 2014

toe­voegen. We kopen meststoffen in bij een groot aantal producenten en daarnaast maken wij onze eigen productlijnen, zoals Top Mix, Grasmix en Top Soil. Exclusief door Agrifirm ontwikkelde lijnen met extra toe­gevoegde waarde op het gebied van kwaliteit, hogere opbrengst en ge­bruikersgemak. Producten waarmee de teler meer uit zijn meststoffen kan halen.”

Hoe past de website meststoffen.nl binnen het assortiment van Agrifirm?

“Op de site staat ons volledige assortiment, met technische gegevens van de verschillende meststoffen en specifieke bemestingsoplossingen per sector of gewas. Daarnaast vindt u op deze site

Hoogwaardige kuilfolie voor een optimale bescherming

het laatste nieuws over regelgeving, aanbod van organische mest en wordt

Een goed ingekuild product vertegenwoordigt een grote waarde.

er regelmatig aandacht besteed aan

De besparing van een paar tientjes op een goedkopere folie weegt vaak niet op

resultaten uit onderzoek.”

tegen mogelijke beschadigingen en conserveringsverliezen. Kies daarom voor een hoogwaardige Excellent Kuilfolie van Agrifirm.

Haal meer uit uw bodem met Top Soil calcium

Om de kwaliteit van het ingekuilde product te behouden, is het belangrijk om de kuil luchtdicht af te dekken. Hiervoor kan onderfolie worden gebruikt.

Onderfolie is dun, soepel en trekt rondom het product, waardoor er minder lucht in de kuil komt. Daaroverheen komt dan de kuilfolie.

Een optimale teelt start met een goede vruchtbare bodem. De nieuwe

Soorten folie

Top Soil calcium lijn van Agrifirm Plant

In sommige gevallen is het bovendien raadzaam een kuilkleed of wand­folie

is een op maat gemaakte bodem-

te gebruiken. In het geval van een gronddek zorgt een kuilkleed over het folie

verbeteraar op basis van jonge

dat de grond niet van de kuil afglijdt. Ook voorkomt het beschadiging van de

zeekalk. Een zeer snel werkende

kuilfolie. Bij een sleufsilo is het aan te raden om een wandfolie aan te brengen,

kalksoort die makkelijk door de bodem

die de wanden van de sleufsilo beschermt tegen kuilzuren.

opgenomen wordt. Hierdoor is er minder kans op uitspoeling van de mineralen. Met Top Soil calcium blijft

Voorkoop

de beschikbaarheid van nutriënten in balans en stabiliseert de pH.

In december starten Agrifirm Plant en Agrifirm Feed de voorkoop van kuilfolie,

De bodemstructuur wordt hierdoor

kuilkleden en zandslurven, tegen extra aantrekkelijke prijzen.

onderhouden en de bewerkbaarheid van de grond verbetert.

Wilt u bestellen of meer informatie? Neem contact op met uw specialist of de afdeling Verkooponder­steuning 088 488 12 10.

schakel in succes december 2014

19

plant

Proefvelden aangelegd

Aaltjes bestrijden met Veris bodemscan <

Gert Veninga (r) en Hans Kuper controleren de wortels van de bollen.

Lelies zijn zeer gevoelig voor wortellesieaaltjes (Pratylenchus penetrans). Vorig jaar is Agrifirm Plant gestart met uitgebreide proeven om aaltjesschade in lelies te voorkomen. De Veris bodemscan blijkt een zeer nuttig wapen in de strijd tegen aaltjesschade.

“De Veris bodemscan geeft een gede-

in aaltjesschade te meten. Dit heeft

(Dr). De teler is enthousiast over deel-

tailleerd beeld van een perceel. Het

onder andere te maken met een

name aan de proeven. “Al jaren zoeken

meet het organische stof percentage,

variatie in het organische stof gehalte

we naar manieren om aaltjesschade te

de pH-waarde en de EC waarde van de

van de bodem, de pH-waarde en de

voorspellen. Het ontbrak ons nog aan

bodem”, vertelt Hetty Regeer, project-

textuur van de bodem. “Als we de

een manier om de bodem objectief in

leider R&D van Agrifirm Plant. “Op

verzamelde waarden over elkaar leggen

beeld te brengen. Dat kan nu met de

basis van de scan maakt Agrifirm Plant

en dat koppelen aan de verschillende

Veris bodemscan. Mijn percelen zijn

perceelkaarten die de variatie van deze

bodemvariabelen, kunnen we in de

behoorlijk bont, binnen de percelen

variabelen in beeld brengt. De teler kan

toekomst mogelijk een voorspelling

variëren pH-waarde, organische stof

dan gericht bodemmonsters laten

doen voor aaltjesschade”, vertelt Kuper.

en EC. Voor ons is het dus erg belangrijk

nemen en plaatsspecifiek de aaltjes-

”Deze voorspelling kun je dan koppelen

om de samenstelling van de grond te

populatie laten bepalen.”

aan een advies”, aldus Regeer. “Dat kan

vergelijken met het aantal aaltjes in de

een bestrijdingsadvies zijn, of een teelt-

bodem. Op basis daarvan kunnen we

Voorspelling

advies. Er kan bijvoorbeeld worden

het risico op aaltjesschade inschatten.

Agrifirm Plant teamleider bloembollen

gekozen voor een lelieras dat minder

Het bestrijden van aaltjes wordt steeds

klei Hans Kuper vertelt: “Met behulp

gevoelig is voor aaltjes. Ook kan een

lastiger nu we bijvoorbeeld een middel

van de gegevens die we verzamelen

plaatsspecifieke behandeling met kalk

als Monam bijna niet meer kunnen

met de Veris bodemscan willen we een

helpen om de pH-waarde van de grond

gebruiken. Dat maakt deze proeven

techniek ontwikkelen die bijdraagt aan

te verhogen.”

nog belangrijker dan dat we bij

het voorkomen van aaltjesschade in de

aanvang al dachten.”

bollenteelt. Onze ervaring is dat de

Een objectief beeld

mate van aantasting door aaltjes per

Een van de percelen waar Agrifirm

Vragen of meer informatie?

grondsoort verschilt.” Binnen een

Plant proefvelden had liggen, was het

Neem contact op met uw specialist.

perceel zijn zelfs grote verschillen

perceel van Gert Veninga uit Hijken

20

schakel in succes december 2014

Bodem in balans door BemestingsNavigator <

In 2013 heeft Agrifirm Plant bemestingsonderzoek gedaan in winterprei. Dit

Ronald Hendriksen (r) en Rolf van Dijck.

resulteerde dit jaar in de introductie van de BemestingsNavigator Prei. Ook voor asperges ontwikkelt Agrifirm Plant samen met Altic een BemestingsNavigator.

De BemestingsNavigator meet meer-

Een andere aanpassing is het inzichtelijk

van de proeven zal iets anders zijn dan

dere keren per groeiseizoen of een

maken van het stikstofgehalte van de

bij prei, omdat het bij asperges om

gewas over voldoende stikstof, kali en

bodem met twee cijfers: een cijfer

een meerjarige teelt gaat. De eerste

magnesium kan beschikken voor een

stikstof-nitraat en een stikstof-

groeifase na het planten van de kronen

optimale groei, opbrengst en kwaliteit.

ammonium cijfer. Deze werden bij

is bepalend voor de ontwikkeling van

De navigator voor prei is toe aan zijn

elkaar opgeteld, wat een vertekend

het gewas. Er zijn nog niet vaak proeven

eerste evaluatieronde, vertelt Ronald

beeld kan geven. Zo wordt de navigator

geweest in de asperges, dus we komen

Hendriksen, specialist vollegronds-

verder doorontwikkeld.”

nu al tot veel interessante waarnemingen.

groente van Agrifirm Plant.

Die geven ons inzicht in de elementen die Asperges

van invloed zijn op wortelontwikkeling.

gebreksziektenveld

De ontwikkeling van de navigator voor

We willen gerichter sturen op deze

“De BemestingsNavigator Prei is

asperges is nog in de beginfase, vertelt

elementen voor behoud van productie,

ontstaan uit onderzoeken van ons

Rolf van Dijck, specialist Akkerbouw/

en waar mogelijk zelfs de productie te

gebreksziektenveld in Rolde (2013),

Vollegrondsgroenten. “Op het gebreks-

verhogen.”

PPO prei onderzoek uit verleden en de

ziektenproefveld in Rolde , bij PPO

kali trappen proef Agrifirm Plant (2014).

Kooijenburg, voert Agrifirm Plant in

evenwicht

Dit jaar zijn zo’n 10 bedrijven gestart

samenwerking met veredelingsbedrijf

Voor een optimale groei van het gewas,

met de navigator. Na het introductie-

Limgroup uit Horst een tweejarig

zowel prei als asperges, is het vooral

jaar hebben we de BemestingsNaviga-

onderzoek uit in de aspergeteelt.

van belang dat alle elementen in de

tor iets bijgeschaafd. De Bemestings-

Daarnaast worden percelen van negen

bodem in evenwicht zijn, vervolgt

Navigator voert nu twee keer een

aspergetelers gemonitord. Door de

Van Dijck: “Elementen kunnen elkaar

bodemanalyse uit. Vijf weken na plant

planten nauwgezet te volgen, gaan we

onderdrukken, of bevorderen juist

kijken we naar de bodemvoorraad, tien

elementengebreken sneller herkennen

de opname van elkaar. Dat moet je

weken na plant naar de bodem én de

en onderscheiden. We kunnen tevens

zorgvuldig afstemmen. De Bemestings-

plant: het groeistadium van de plant

onderzoeken welk element effect heeft

Navigator is hierbij een zeer nuttige

en de gewenste oogstdatum.

op de groei van de asperge. De opzet

tool.”

schakel in succes december 2014

21

plant

Plaatsspecifiek bekalken

‘Het is belangrijk om bodem in kaart te brengen’ De juiste bemesting op de juiste tijd en plek. Het wordt steeds

kan de taakkaarten gebruiken om

belangrijker voor akkerbouwers om hun bodem optimaal te

plaatsspecifiek te bekalken.”

bemesten. Loonwerker Gerwin Peters weet dit als geen ander.

Bodem optimaliseren

Met behulp van bodemkaarten, gemaakt door de Veris bodem-

Peters ziet veel voordelen in het

scan, voert Peters plaatsspecifieke bekalking uit.

gebruik van de bodemkaarten en de Veris bodemscan. “Akkerbouwers mogen steeds minder bemesten.

Gerwin Peters heeft een loonbedrijf in

bodemscan, een gezamenlijke

De bemesting die er wél op mag, moet

Odiliapeel. Vorig jaar is hij gestart met

adviesdienst die is ontwikkeld

dan op het juiste moment komen en

plaatsspecifiek bekalken. Hij vertelt

door Agrometius en Agrifirm Plant.

vooral op de juiste plaats. Daarom is

waarom: “We zijn in het bedrijf al

John Albers, specialist loonwerk bij

het essentieel om je bodem goed in

behoorlijk intensief bezig met GPS. Niet

Agrifirm Plant, legt de werking van de

kaart te hebben. Voorheen waren er

alleen met het recht sturen, maar ook

Veris bodemscan uit. “De bodemscan

standaard adviezen voor het strooien

met het aansturen van verschillende

meet onder andere het organische

van kalk. Maar er zijn veel verschillen

zaaimachines. Het werken met bodem-

stof gehalte en de pH-waarde van de

binnen een perceel. Daar werd

kaarten en plaatsspecifiek bemesten

bodem. Agrometius voert de bodem-

helemaal geen rekening mee

past daarom precies bij ons bedrijf.”

scan uit, in opdracht van de akker-

gehouden.” Albers vult hem aan:

bouwer. De gegevens van de scan

“De pH waarde kan binnen een perceel

Bodemkaarten

verwerkt Agrifirm Plant in digitale

zelfs variëren van 6,8 tot 4,2. Dat is een

De bodemkaarten die Peters gebruikt,

kaarten, en wij gebruiken deze kaarten

groot verschil. Als je op een gedeelte

zijn gemaakt met behulp van de Veris

om de teler te adviseren. De loonwerker

van het perceel waar de pH al 6 of

22

schakel in succes december 2014

plant < Loonwerker Gerwin Peters

hoger is, kalk gaat strooien, is dit

houden.” Peters: “Je gaat uiteindelijk

specialist hem aan. “Als je bedenkt

eigenlijk zinloos. Maar als de pH 4,2 is,

voor het beste resultaat voor al je

dat een te lage pH-waarde kan

breng je met een standaard bemesting

gewassen. Niet alleen nu, maar ook

leiden tot een opbrengstverlies van

nog te weinig kalk naar de bodem.

voor de komende jaren. Bekalken doe

20 procent, dan is wat mij betreft een

Plaatsspecificieke bekalking is dus een

je tenslotte voor vier jaar, dus je moet

kalkbemesting niet meer dan logisch.”

uitstekende methode om je bodem en

goed in beeld hebben wat je de komende

Precieze cijfers over wat dan precies

de gewasopbrengsten te optimaliseren.”

vier jaar gaat telen. De pH-waarde in je

die opbrengsten zouden zijn, hebben

perceel zakt ook ieder jaar, dit is iets

de adviseur en loonwerker nog niet.

waar je alert op moet zijn.”

Daarvoor is het te vroeg, leggen ze uit.

Wanneer uitvoeren?

De Veris bodemscan kan het beste

Peters: “Dit is het eerste jaar dat we

uitgevoerd worden in de periode na

Opbrengsten

ermee gewerkt hebben, we kunnen

de oogst, zodat indien nodig in de

“Met een plaatsspecifieke bekalking

nu nog niet heel veel zeggen over de

wintermaanden of in de lente nog een

kun je op een efficiënte manier

resultaten. Het duurt wel zo’n twee

kalkbemesting kan worden uitgevoerd.

omgaan met kalk. Je bespaart kalk op

jaar voordat we uit eigen ervaring

De taakplannen, die binnen 6 weken

plekken waar de bodem het niet nodig

resultaten kunnen zien.” Albers: “De

na de scan gereed zijn, worden volledig

heeft en je geeft de bodem meer kalk

pH-waarde van de bodem komt wel

afgestemd op het bouwplan van de

op plekken waar de pH-waarde laag is.

sneller op peil. We weten uit proeven

akkerbouwer. Albers: “De suikerbieten-

Plaatsspecifiek bemesten lijkt duur,

dat de juiste pH-waarde dé basis is

teelt heeft bijvoorbeeld een hogere

maar de kosten vallen reuze mee.

voor een goede gewasgroei.”

pH-behoefte dan een aardappelteelt.

Vooral als je ziet wat het je potentieel

Als er suikerbieten in het bouwplan

kan opleveren”, aldus Peters. “Grond is

Meerwaarde

zitten, moet je hier rekening mee

schaars en duur”, vult de Agrifirm Plant

Toch twijfelt Peters er niet aan dat de resultaten goed zullen zijn. Peters: “Als

<

Loonwerker Gerwin Peters (r) en John Albers, specialist loonwerk bij Agrifirm Plant.

je hiermee start moet je er vertrouwen in hebben dat het meerwaarde heeft voor de toekomst. Het is een investering in de toekomst die niet meteen tot uitbetaling komt. Dat duurt wel enkele jaren. Maar het is volgens mij ook geen optie om maar gewoon verder te gaan op de voet waarop we het al jaren hebben gedaan. Dat is niet meer van deze tijd. De technieken zijn er nu om het allemaal beter en professioneler te doen.

Daar wil ik gebruik van maken, ook om in de toekomst een stukje meerwaarde te blijven bieden aan mijn klanten.”

Meer informatie over de mogelijkheden om uw bodem te optimaliseren en de Veris bodemscan inzetten? Neem dan contact op met uw specialist.

schakel in succes december 2014

23

“Vincent investeert in nieuwe technieken en daarmee in de toekomst van zijn bedrijf.”

Ton Witte teamleider bloembollen zand Agrifirm Plant

“ Het mestbeleid is complex en verandert continu. Wij zijn hier hele dagen mee bezig en kunnen er dus het maximale uithalen voor de veehouder.”

Arnold Froklage adviseur mestregelgeving bij Agrifirm Exlan

“Met Ton kan ik goed sparren.

Ik vind het mooi dat hij het resultaat “Ik bespreek de berekeningen altijd met vanen deArend, klant altijd zet.”

Agrifirm Exlan zodatvoorop hij overal van op de hoogte is en zich met een Vincent van Gijtenbeek gerust hart op zijnLoonbedrijf koeien kanM.richten.” eigenaar Agrarisch Konijn B.V. Jan de Groot, adviseur Rundvee Agrifirm Feed

Samenspel Vincent van Gijtenbeek is sinds 2004 samen met zijn schoonvader eigenaar van Agrarisch Loonbedrijf M. Konijn B.V. in St. Maartensvlotbrug. De ondernemer heeft zo’n 30 medewerkers in dienst. Het loonbedrijf werkt veel in de bloembollenverzorging en teelt daarnaast, deels op contractbasis, bloembollen, eerste jaar plantuien, winterpeen en waspeen. Van Gijtenbeek heeft de afgelopen jaren geïnvesteerd in machines die plaatsspecifiek bemesten,- strooien en - spuiten. Ook werkt hij sinds dit jaar met taakkaarten van de Veris scan. De loonwerker wil zijn onderneming verder brengen, zijn resultaten én de resultaten van zijn klanten optimaliseren. Agrifirm Plant teamleider bloembollen Ton Witte helpt hem daar bij. Witte komt nu zo’n drie jaar bij Van Gijtenbeek. Hij bezoekt het bedrijf één samen naar de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van precisielandbouw.

colofon

schakel in succes is het relatiemagazine van Agrifirm en verschijnt 6 keer per jaar. Redactie Afdeling Communicatie Agrifirm (communicatie@agrifirm.com) Fotografie Marcel Bekken, Ivo Hutten, Wim Roefs en Agrifirm Concept en realisatie JEEN bureau voor communicatie Drukwerk Ten Brink, Meppel

ISSN 2211-5811

keer in de twee weken. Ze sparren over teeltverzorging, veranderingen op het gebied van mestwetgeving, het gbm-beleid en ze kijken