04 augustus 2012
Johan Vermeulen:
“Met maatmeststoffen werk je efficiënt en bespaar je energie” Meer met minder pagina 8 - 11
schakel in succes voor ondernemers in de tuinbouw, akkerbouw en veehouderij
Bloeiende akkerranden in Flevoland pagina 14
Open dag Agrifirm Feed pagina 23
Wisselend beeld eerste helft 2012
In dit nummer Resultaten klanttevredenheidsonderzoek Agrifirm Exlan begeleidt bouwproces Bedrijfsontwikkeling in Duitsland Partner in duurzaamheid
3 4 5 6
De cijfers over het eerste halfjaar van 2012 zijn bekend. Dat geeft de mogelijkheid om kort in te gaan op de ontwikkelingen. De ontwikkeling in de afzet van Agrifirm Feed laat een wisselend beeld zien. Tegenover de licht dalende afzet van varkensvoer door de vele stoppende varkens houders, staat de positieve ontwikkeling in de afzet in de rundvee- en pluimveesector. De plantaardige sector
Meer met minder
8
kende een goede start, de natte juli baart met vooral in de graanteelt zorgen. Agrifirm Plant draait op alle fronten beter dan in het eerste fusiejaar. Hierdoor
12 Bloeiende akkerranden houden luizen in toom 14 Vragen van klanten beantwoord 15 Vloeibare kalimeststoffen populair
groeit de marktpositie. De buitenlandse Feed bedrijven draaien goed. Wel zijn er verschillen per land, ook in Oost Europa hebben primaire ondernemers last van de hoge voerprijzen. De Co-producten divisie heeft zich versterkt door twee acquisities: Wefelnberg in Duitsland en James and Son
Duurzame verwerking fusten
16
in Engeland. De divisie Specialiteiten, onder de naam Nuscience actief in de markt, ontwikkelt zich goed. De productiecapaciteit in China wordt verdubbeld om aan de grote vraag te voldoen.
Uw innovatie is geld waard Proeven gewasbescherming prei
18 19
Winkel BV had door een koud en nat voorjaar in combinatie met de economische recessie moeite om de omzet op peil te houden, maar maakte wel winst. Mechanisatiebedrijf Abemec kon opnieuw een werk plaats toevoegen aan de organisatie door de overname
‘Meer rendement uit jongvee’
20
van HBM in Schoondijke (Zeeland). De minderheidsdeelnemingen, waarvan Agrifirm voor minder dan de helft eigenaar is, laten in tegenstelling
Open dag productielocatie Oss Duurzaam produceren tegen lage kostprijs De nieuwe weg naar pluimveehouden
23 24 26
tot 2011 goede resultaten zien. Alles bij elkaar ligt Agrifirm op koers. Onze zorg blijft natuurlijk de ontwikkeling van de bedrijfsresultaten bij onze klanten. Met goede producten, deskundige begeleiding en een scherpe prijsstelling spannen we ons elke dag in om onze bijdrage aan het verbeteren
Opfokken is millimeterwerk
27
van deze resultaten te leveren. Ton Loman voorzitter hoofddirectie
Samenspel
2
schakel in succes augustus 2012
28
Agrifirm Group
Onderneem groot, blijf klein
Agrifirm Feed onderzoekt tevredenheid van klanten
Agrifirm Jongerendag op 16 januari 2013
Onderneem groot, blijf klein, is het belangrijkste advies dat klanten geven aan Agrifirm
In 2013 wordt de Jongerendag van
Feed. Dit blijkt uit het klanttevredenheidsonderzoek waaraan ruim een vijfde van alle
Agrifirm gehouden op 16 januari
klanten van Agrifirm Feed deelnam. Een mooie score voor een online onderzoek.
(10.00-16.00 uur). Voor de tweede keer zal deze plaatsvinden in theater
Het online onderzoek werd eerder dit
nemen. We bespreken de uitkomsten
jaar uitgevoerd door het onafhankelijke
van het klanttevredenheidsonderzoek
Orpheus in Apeldoorn.
onderzoeksbureau Blauw Research uit
met al onze collega’s van de verschillende
Reserveer deze datum in de agenda,
Rotterdam. Een hoge klanttevredenheid
afdelingen. Het is van belang dat iedere
het belooft een inspirerende dag
op basis van goede voerkwaliteit en
medewerker goed op de hoogte is van
met vele gezichten te worden.
goed advies van de specialist is een
de antwoorden die veehouders hebben
U wordt van harte uitgenodigd
belangrijke uitkomst uit het klant
gegeven. We delen elkaars inzichten en
deze dag samen met de leden van
tevredenheidsonderzoek. Een duidelijk
gaan gezamenlijk aan de slag om de
de Jongerenraad tot een succes te
punt voor verbetering is de klachten
klant nog beter van dienst te zijn.
maken. De dag staat in het teken
afhandeling. Daarnaast hebben onze
Alle klanten die meededen aan het
van het gegeven dat in 2050 circa
klanten ons nog veel goede tips en
onderzoek willen we daarvoor van
9 miljard mensen gevoed moeten
adviezen gegeven die we ter harte
harte bedanken.
worden. De land- en tuinbouw heeft daarin een sleutelrol. Kan het voedsel
Coöperaties belangrijk in huidige economische crisis
wel geproduceerd worden? En, ten koste van wat mag die productie plaatsvinden? Waar moet die pro-
Coöperatieve ondernemingen zijn van groot economisch en maatschappelijk belang.
ductie dan vandaan komen? Vragen
Met het aanwijzen door de Verenigde Naties van 2012 als internationaal jaar van de
waar jonge ondernemers antwoorden
coöperatie wordt dat nogmaals onderstreept.
op moeten vinden. Antwoorden waarvoor de Agrifirm Jongerendag
In Nederland is de coöperatieve ondernemingsvorm in de land- en tuinbouw en in de
een aanzet geeft.
financiële dienstverlening altijd al populair en succesvol geweest. De laatste tijd groeit het aantal coöperaties ook buiten deze sectoren snel, zoals in de duurzame energie en de zorgsector. Op 1 januari 2012 blijken er 7.489 coöperaties ingeschreven bij de Kamer van Koophandel. Agrifirm is er daar één van. Volgens de NCR Coöperatie Top 100, die in mei 2012 verscheen, staat Agrifirm qua omzet op de tiende plaats, voorafgegaan door grote financiële -(Rabobank) en zorginstellingen (Achmea, VGZ en de CZ groep). Binnen de landbouw staan FrieslandCampina, ForFarmers en FloraHolland hoger op de omzetlijst. Belangrijker dan de top 100 lijst qua omzet is natuurlijk de manier waarop leden een beter resultaat behalen met hun coöperatie en de manier waarop deze de belangen van de leden vertaalt in ontwikkelingen, innovaties en maatschappelijke projecten. En de manier waarop deze daarover communiceert met haar leden. Agrifirm organiseert daarvoor onder ander de Ledendagen. In februari 2013 worden opnieuw tien Ledendagen georganiseerd, waarbij het bestuur en de directie naast het verantwoording afleggen, ook volop de mogelijkheid geven om met hen in discussie te gaan over belangrijke onderwerpen in de land- en tuinbouw en de maatschappij.
schakel in succes augustus 2012
3
Agrifirm Exlan begeleidt bouwproces
Nieuwe ligboxen stal in een paar maanden klaar <
Vlak voor de zomer begon de bouw van de nieuwe stal van maatschap Veron. Begin dit najaar al verhuizen de koeien vanuit Bladel (N-B) naar het Groningse Overschild.
Jurgen Veron (l) en Agaath Timmerman bespreken de voortgang van de bouw met Agrifirm Exlan-adviseur Evert Wind
Goede afspraken
Na de aanbesteding maakte Veron zelf de afspraken met de gekozen aannemer. “Aan de hand daarvan hebben wij de
Jurgen Veron houdt van doorpakken. In
Evert Wind, senior adviseur bedrijfsontwik-
overeenkomst gemaakt”, vertelt Wind.
december 2010 kreeg Veron geen vergun-
keling bij Agrifirm Exlan. “Maar het is gelukt.
“Goede afspraken zijn heel belangrijk,
ning voor een nieuwe jongveestal bij het
Dat is ook aan Jurgen en Agaath zelf te
zodat je nergens discussie over krijgt.”
melkveebedrijf in Bladel dat hij met zijn
danken, ze weten goed wat ze willen.”
Veron vult aan: “De ervaring van Exlan is
ouders Jan en Irene runt. Minder dan een
daarbij een voordeel. Juist kleine dingen
jaar later kochten ze een bedrijf met 55
Begeleiding
waar je zelf niet snel aan denkt zijn
hectare grond in Overschild. Daar wordt
Exlan begeleidde de ondernemers vooral
belangrijk om goed vast te leggen.”
nu gebouwd aan een nieuwe ligboxen-
in de aanloop naar het bouwproces.
Nu de bouw in volle gang is, is de rol van
stal, waar Jurgen en zijn vriendin Agaath
“We zijn meteen om tafel gaan zitten
Wind minder groot. “Vaak leiden we ook
Timmerman 150 koeien gaan melken.
om de plannen te bespreken. Jurgen
de bouwvergadering en hebben we con-
had veel voorwerk gedaan, dus het was
tact met de aannemer, maar in dit geval
Ambitieus
vooral een kwestie van details invullen”,
doen ze veel zelf.” Veron is tevreden. “De
“We waren er snel uit dat we wilden
vertelt Wind. Daarna verzorgde Exlan
rol van Evert is om het proces te bege-
verhuizen”, vertelt Veron. “De manier
de bouwtekening, de vergunningaan-
leiden en dat heeft hij goed gedaan.
van boeren hier past bij ons. Veel meer
vraag en de benodigde onderzoeken.
Evert heeft veel kennis in huis. Het is
grondgebonden dan in Brabant.” In het
Wind: “De plannen pasten in het
ook allemaal vlot gegaan. Dat moest ook
najaar moet het bedrijf helemaal
gemeentelijk beleid, dus de procedures
wel, gezien de planning.”
verhuisd zijn. Veron klopte daarom met
liepen vlot. Rond Pasen konden we al
een uitdagende opdracht bij Agrifirm
met de aanbesteding beginnen.” Exlan
Heeft u uitbreidingsplannen?
Exlan aan. “Ik kwam op 7 februari met
schreef het bestek en deed de aanbeste-
Neem dan contact op met Exlan via
het verzoek om vóór maart de aanvraag
ding, Veron had zelf de contacten met
T (0522) 26 86 00 of T (0413) 38 26 67
voor de omgevingsvergunning in te
aannemers. “Bewust, zo kon ik er ook
en informeer naar de mogelijkheden en
dienen”, lacht Veron. Ambitieus, beaamt
gevoel bij krijgen.”
de interessante Agrifirm Advieskorting.
4
schakel in succes augustus 2012
Agrifirm Deutschland
Ondernemers laten groeien in omvang en resultaat <
Duitse ondernemers in de land- en tuinbouw zijn net als hun Nederlandse collega’s ‘managers complexe problemen’. De afdeling bedrijfsontwikkeling van Agrifirm Deutschland ondersteunt hen
Een bouwproject dat Agrifirm Deutschland begeleidt.
de banken hier niet altijd gewend. Bovendien vraagt bij zulke investeringen
in de ontwikkeling van hun bedrijf in omvang en/of resultaten.
de privésituatie ook veel aandacht”,
Kostprijsoptimalisering staat daarbij op de eerste plaats.
schetst Hukelmann belangrijke aspecten van zijn werk. Elke drie tot zes maanden worden de resultaten en sterke en
Een bedrijf ontwikkelen vraagt veel
groei op zijn bedrijf verdienen”, stelt
zwakke punten met de ondernemer
van een ondernemer. Het lijstje invloed
Hukelmann. “Vaak gaat het om hoge
besproken. “Naast de inbreng van de
factoren dat Marcus Hukelmann van
investeringen om het bedrijf te laten
ondernemer is natuurlijk ook de kennis
de afdeling bedrijfsontwikkeling op-
groeien en daarbij zijn top technische
van de buitendienst van belang. Zo
stelt is indrukwekkend. “Daarin verschilt
resultaten essentieel.” Daarom kijkt
zijn we allemaal een ‘Schakel in succes’
Duitsland niet van Nederland”, is zijn
Agrifirm Deutschland ook naar de
of, zoals we in Duitsland hanteren,
overtuiging. Er zijn wel verschillen in de
kwaliteit van het ondernemerschap en
‘Erfolg verbindet’.”
mate waarin ze op een ondernemer
het vermogen van de ondernemer mee
inwerken. Zo is de invloed van de levens-
te groeien met zijn bedrijfsvoering.
middelenindustrie (en de consument)
Agrifirm Deutschland
groter en wordt meer gebruik gemaakt
Sectoren
Agrifirm Deutschland ontstond op
van groene energie. Dichter bij de boer
Veel plannen hebben betrekking op de
1 juli 2011 uit de Agrifirm dochter-
staan de bouwregels, waar deze in geval
intensieve veehouderij. In de regio’s
ondernemingen KOFU en Strahmann
van uitbreiding mee te maken krijgt.
waarin Agrifirm Deutschland al langer
en levert (meng)voer, gewas
“In Duitsland hebben we ook te maken
actief is, met name in Emsland, liggen
beschermingsmiddelen en mest
met regels vanuit een maatschappelijke,
in de akkerbouw niet zoveel mogelijk-
stoffen aan circa 9.000 veehouders
landschappelijke of milieuachtergrond.
heden. “Vaak is de grondkwaliteit matig”,
en akkerbouwers onder het motto
Het is altijd spannend of je die verenigd
weet Hukelmann. Ondertussen is
‘Erfolg verbindet’.
krijgt met de plannen van de onder
Agrifirm Deutschland in veel meer
Agrifirm Deutschland is actief in de
nemers”, schetst Hukelmann een bekende
regio’s actief, waarbij de akkerbouw
deelstaten Nedersaksen, Noordrijn-
uitdaging.
op de bedrijven juist ondersteunend
Westfalen, Hessen, Rijnland-Palts,
werkt in de bedrijfsontwikkeling van
Mecklenburg-Vorpommern en Bran-
de intensieve veehouderijtak.
denburg. Agrifirm Deutschland be-
Vooruitgang
Belangrijk is ook het realiseren van
hoort tot de middelgrote spelers in
technische vooruitgang. Naast de
Erfolg verbindet
de markt voor veevoer, in de
Agrifirm-buitendienst speelt ook de
Met veel plannen is een investering
bedrijfsontwikkeling zijn vier
begeleiding vanuit bedrijfsontwikkeling
gemoeid die al snel oploopt tot boven
personen werkzaam.
daar een rol. “Een ondernemer moet de
de miljoen euro. “Deze bedragen zijn
schakel in succes augustus 2012
5
plant
Agrifirm als partner in duurzaamheid
‘Uiteindelijk moet het beter zijn voor de boer en het bedrijf’ Duurzaamheid is een belangrijke pijler onder de strategie van Agrifirm. Dat gaat verder dan de activiteiten van de eigen onderneming: Agrifirm zet zich ook actief in voor onderwerpen die niet tot de kernactiviteiten behoren, of die in eerste instantie niet direct rendement op lijken te leveren. Een voorbeeld is het mestdossier.
bij Agrifirm Group, legt uit waarom
hebben. “Ondernemers vragen ons om
Agrifirm zet zich daarin ook in voor
Agrifirm dit doet. “We zijn een grote
ze te helpen bij het zichtbaar maken
thema’s die niet direct met de kern
speler in de sector en dat schept ver-
van duurzaamheid op hun bedrijf.”
activiteiten te maken hebben, zoals
wachtingen. Zeker ook richting onze
mestverwerking. Andere voorbeeld
leden voelen we die verantwoordelijk-
Businesskansen
thema’s zijn regionale sojateelt en
heid. Een onderwerp als de mest
Daar ligt ook eigen belang: wie voorop
activiteiten om de broeikasgasemissie
problematiek raakt rechtstreeks aan de
loopt in duurzaamheid kan ook als eerste
goed in beeld krijgen.
bedrijfsvoering van de leden. Wij willen
reageren als de markt er naar vraagt.
een partner voor hen zijn en ze dus
Maar Tijssens benadrukt: “Als we ergens
Verantwoordelijkheid
ook ondersteunen in het omgaan met
onze nek voor uitsteken, moet het op
Ruud Tijssens, directeur Corporate Affairs
duurzaamheidsthema’s.” Tijssens ziet
termijn wel toegevoegde waarde kunnen
en CSR (Corporate Social Responsibility)
dat de leden daar ook behoefte aan
opleveren.” Uiteindelijk blijft het doel van
6
schakel in succes augustus 2012
Agrifirm & duurzame soja Medio februari is Agrifirm begonnen met het project ‘Soja in Noordwest Europa’, om de teelt van regionale grondstoffen voor de Nederlandse veevoerindustrie mogelijk te maken. Dit nadat in 2010 en 2011 al bemoedigende resultaten waren geboekt in de samenwerking tussen Agrifirm en een kweker. De inspanningen hebben resultaat. Zo is dit jaar de eerste Nederlandse soja verwerkt in Agrifirm veevoer, een tweede kweker sloot zich aan om nieuwe sojarassen te ontwikkelen en het ras Adsoy komt in 2013 beperkt beschikbaar als zaaizaad. <
Mestverwerking is een thema wat de bedrijfsvoering van Agrifirm klanten direct raakt.
Daarnaast zijn er bijvoorbeeld voortdurend initiatieven om de
de coöperatie om waarde te creëren voor
geen financieel interessant project
de leden. “Daarom vragen we ons ook
gezien, dus gaan we er niet in investeren.
altijd af of een project de investering
Er moet zeker wat gebeuren, maar dat
Terwijl de ontwikkelingen door-
waard is. Betaalt die investering zichzelf
zal vanuit het collectief moeten komen.”
gaan, oriënteert Agrifirm zich op
uiteindelijk terug? Dat is een absolute voorwaarde”, stelt Tijssens. “Onderaan
“ Als we ergens onze nek voor uitsteken, moet het wel toegevoegde waarde kunnen opleveren.”
opbrengst/hectare te verhogen.
haar rol en positie in dit onderwerp. Thema’s
Uitgangspunt is dat zij zich ook na
Bovendien voelt Agrifirm niet op alle
2012 wil blijven inspannen binnen
duurzaamheidsthema’s die de sector
het project.
raken een verantwoordelijkheid. “We blijven wel dicht bij onze kerntaken. Thema’s als wind- of zonne-energie, of de sanering van asbestdaken, staan te ver van ons af. Daar hebben we ook geen verstand van en daar zien we voor Agrifirm geen primaire verantwoordelijk-
Duurzaamheids jaarverslag 2011
Samen werken aan duurzaamheid Maatschappelijk jaarverslag 2011
de streep moet het iets opleveren.”
heid. Daar waar we wel verantwoorde-
Het voorbeeld mestverwerking illustreert
lijkheid voelen en kansen zien, zetten
Op www.agrifirm.com vindt u
dit. Agrifirm is actief in onderzoek en
we ons graag in voor verdere verduur-
het Agrifirm duurzaamheids
ondersteunt initiatieven, maar investeert
zaming, het liefst in samenwerking
jaarverslag 2011.
niet zelf in installaties. “We hebben nog
met andere partijen.”
schakel in succes
schakel in succes augustus 2012
7
Meer met minder
Efficiency en duurzaamheid: een prima combinatie Gezonde planten, een gezonde bodem en gezonde dieren: de
Dit resulteert in een lage voederconversie
basis van elk agrarisch bedrijf. Hoe kun je als ondernemer zo
en zo wordt er met zo min mogelijk voer
efficiënt mogelijk produceren en daarbij oog voor het milieu aspect houden?
een zo hoog mogelijk resultaat behaald. Agrifirm Feed heeft meerdere concepten ontwikkeld die helpen bij het verlagen van de voederconversie. Een goed
Duurzame oplossingen moeten finan
zowel voor de wet als voor de maat
voorbeeld is VIGOR. Het grondstoffen-
cieel rendabel zijn. Dat is één van de
schappelijke acceptatie. Het is belangrijk
pakket van dit voer heeft niet alleen een
uitgangspunten van Agrifirm. Daarom
te blijven innoveren en te werken aan
lage CO2 voetafdruk, maar bevordert
wordt er hard gewerkt aan concepten
nog betere efficiëntie. In de veehouderij
ook de gezondheid van de kippen. Ria
die het ondernemers mogelijk maken
speelt voederconversie daarbij een
Wiltenburg, nutritionist bij Agrifirm Feed:
efficiënter te produceren, financieel
centrale rol, een belangrijk aandachts-
“Omdat VIGOR beter verteerbaar is dan
rendement te behalen én oog te houden
punt binnen de nieuwe voeders en
standaardvoeders, is de benutting van
voor de toekomst en het milieu. Een
concepten van Agrifirm Feed. Binnen
voedingsstoffen beter. Daarnaast zijn
efficiëntere productie betekent immers
akker- en tuinbouw zijn belangrijke
hennen minder gevoelig voor verterings-
dat minder grondstoffen nodig zijn om
thema’s bijvoorbeeld de bodemvrucht-
problemen, wat onder andere leidt tot
minstens hetzelfde resultaat te behalen.
baarheid en een efficiënt gebruik van
minder uitval. Hierdoor gaat de totale
Meer met minder dus.
gewasbeschermingsmiddelen.
efficiëntie van het koppel omhoog.”
Innoveren
VIGOR
Kernvoer
Het zichtbaar en meetbaar maken van
De uitdaging is om dieren gezond te
Een ander voorbeeld in de pluimvee-
verduurzaming wordt steeds belangrijker,
houden en optimaal te laten presteren.
houderij is Kernvoer, een geconcentreerd
8
schakel in succes augustus 2012
mengvoer. Vleeskuikenhouders vullen het
(Corporate Social Responsibility) van
staat de bodemvruchtbaarheid onder
zelf aan met lokaal verbouwde tarwe
Agrifirm legt uit: “De Carbon Footprint
druk, er mag minder dierlijke mest en
tot de gewenste verhouding. Deze tarwe
van varkens die gevoerd zijn met Air
kunstmest gestrooid worden.
wordt over minder grote afstanden ver-
Line® [2.0] ligt 4,5 procent lager dan bij
Een belangrijke parameter voor bodem-
voerd en hoeft niet verwerkt te worden
reguliere voeders. Daarnaast is er bij
vruchtbaarheid is het organische stof-
in de fabriek. Het grote voordeel voor
gebruik van Air Line® [2.0] per afgeleverd
gehalte van de grond. Een door Agrifirm
de vleeskuikenhouders is een flinke
varken ruim 6 procent minder landop-
ontwikkelde sneltest geeft de teler in
besparing op transportkosten en
pervlakte nodig voor de teelt van de
vier stappen inzicht in de organische
energieverbruik. Daarnaast kan de
grondstoffen voor het voer.”
stofvoorziening op het bedrijf. Onder
vleeskuikenhouder per dag variëren in
andere precisielandbouw en maat-
de samenstelling van zijn voer. Hij kan
Organische stof
meststoffen zorgen voor een gerichter
de verhouding eiwit-zetmeel aanpassen
Binnen de akker- en tuinbouw zijn
gebruik van gewasbeschermingsmid-
en daardoor sturen op de behoefte van
bodemvruchtbaarheid en een efficiënt
delen en meststoffen, minder verliezen
zijn kuikens.
gebruik van gewasbeschermingsmidde-
en een lagere milieubelasting. En, ook
len en meststoffen belangrijke thema’s.
belangrijk: voor een hogere financiële
Door de scherpere bemestingsnormen
opbrengst.
Air Line® [2.0]
>
Voor de varkenshouderij is Air Line® [2.0] een voorbeeld van een product dat bijdraagt aan meer duurzaamheid en efficiëntie. Het zorgt voor hogere
Nederlandse landbouw: zeer efficiënt
stikstofefficiëntie en een verlaagde
De Nederlandse landbouw staat bekend als de meest efficiënte ter wereld. Dat
voederconversie. Bertus Oving,
resulteert in hoge opbrengsten, zowel in de dierlijke als de plantaardige sectoren,
nutritionist Varkens bij Agrifirm Feed
tegen een relatief lage kostprijs. De milieubelasting per kilo product is laag. Deze
legt uit: “Met Air Line® [2.0] kan het
efficiënte Nederlandse high tech-landbouw is volgens Aalt Dijkhuizen, voorzitter
fosfaatgehalte in de mest 60 procent
van de Raad van Bestuur van Wageningen UR hard nodig om de wereld te voeden.
worden verlaagd. Het zorgt daarnaast
Voor iedere boer die uit Nederland verdwijnt, zijn elders in de wereld drie of vier
voor een hogere groei en scherpe voer-
nodig om hetzelfde te kunnen produceren, stelt hij. “Er komt meer vraag naar
kosten.” Recent onafhankelijk onder-
dierlijke eiwitten en dat moeten we met minder middelen en ruimte zien te
zoek toont aan dat Air Line® [2.0] ook
realiseren. Dat lukt niet door steeds extensiever te gaan produceren. We
zorgt voor een lagere CO2 voetafdruk.
moeten onze efficiënte manier van produceren beter benutten.”
Martijn Buijsse, Coördinator CSR
schakel in succes augustus 2012
9
Precisielandbouw
worden. De variatie loopt soms wel
Een gezonde bodem begint bij gedegen
Precisielandbouw is een effectief middel
van plus 20 procent tot min 30 procent
bodemonderzoek. Met behulp van de
om op nóg efficiëntere wijze gewasbe-
in vergelijking met een standaardgift.”
Spurway-analyse brengen Agrifirm
schermingsmiddelen en meststoffen
Deze vorm van precisielandbouw kan
Plant-specialisten de behoefte van een
toe te dienen. Een handige tool is de
ook ingezet worden voor een verant-
perceel in kaart. Met maatmeststoffen
Yara N-sensor, vertelt Johan Brooijmans.
woord gebruik van gewasbeschermings-
kan de bemesting vervolgens geheel
“Door verschillen in bodemvruchtbaar-
middelen, bijvoorbeeld bij de loofdoding
toegespitst worden op het gewas.
heid binnen een perceel is de stikstof-
in aardappelen. Brooijmans: “Akkerbou-
Johan Brooijmans, Teeltspecialist
behoefte in een gewas niet overal het-
wers werken ook met een gps-bestuurde
Agrifirm Plant: “De maatmeststoffen
zelfde. Tijdens het bemesten analyseert
veldspuit. Op plekken waar geen gewas
zorgen ervoor dat er niet onnodig
en berekent de Yara N-sensor de stikstof-
staat wordt ook niet gespoten en op
> Maatmeststoffen
zwaar bemest wordt. Je dient alleen die
moeilijk bereikbare plekken voorkom je
meststoffen toe die het gewas nodig
dubbel spuiten. Al met al kan dit al snel
heeft en krijgt daardoor met minder meststoffen hetzelfde resultaat.” Met een Wolftrax coating kunnen ook sporenelementen zoals borium,
“ Economisch rendement kan prima samen gaan met duurzaamheid.”
een besparing van 10 tot 15 procent aan middel opleveren.” Adviesprogramma’s
mangaan en zink aan de meststoffen
Uiteindelijk bepalen niet de producten
worden toegevoegd. Ook hierbij zit de
de efficiëntie, maar de wijze waarop er
winst in het feit dat de akkerbouwer
behoefte en stuurt de kunstmesstrooier
met de gewassen, dieren en grondstoffen
precies kan geven wat het gewas nodig
naar behoefte aan. Pleksgewijs kan
wordt omgegaan: het management.
heeft.
daardoor meer of minder gestrooid
Zowel Agrifirm Feed als Agrifirm Plant
‘Efficiënter omgaan met mest op eigen grond’ Sinds juli 2010 gebruikt varkenshouder Lambert de Groot uit het Noord-Brabantse Lithoijen Air Line® [2.0] van Agrifirm. Een voersoort met meer lucht in de korrels dan traditioneel voer. Daardoor leidt het tot een betere voederconversie en gezondere dieren. “Groeistijging is ons grootste voordeel”, antwoordt De Groot op de vraag welke voordelen hij ziet nu hij Air Line® [2.0] aan zijn 1.000 vleesvarkens voert. Behalve de vleesvarkens houdt hij 140 zeugen en heeft hij een akkerbouwtak van rond de 40 ha en een paardentak met 30 boxen. “Daarmee is een ander groot voordeel voor ons dat we nu efficiënter kunnen omgaan met de mest op onze eigen grond. De fosfaatbenutting steeg van 44 procent in 2010 naar 52 procent in 2011. Positief is ook dat we nu een halve ronde meer draaien dan voorheen.” De cijfers liegen er niet om. “De EW-conversie lag in 2010 net op de 2,9. Dit daalde tot aan de eerste maanden van 2012 naar onder de 2,7. Daarnaast is de groei juist gestegen <
Lambert de Groot
van 800 gram in 2010 naar 950 gram in de eerste helft van 2012”, vertelt De Groot enthousiast. “Ik wil graag meer uit de varkens blijven halen met minder grondstoffengebruik. Zeker vanuit economisch oogpunt, maar ik vind dit juist ook richting de consument een goede zaak.”
10
schakel in succes augustus 2012
bieden computerprogramma’s die de
MasterLink
van Agrifirm kunnen op basis van een
ondernemer bijstaan in management-
Voorbeelden van adviesprogramma’s
bemonsteringsuitslag een perceel
beslissingen, bijvoorbeeld door het
waarmee Agrifirm Plant klanten
specifiek advies geven.
optimale rantsoen te berekenen, of
ondersteunt zijn ziektemodules voor 13
het ideale tijdstip om een bespuiting
gewassen op Mijn Agrifirm Plant en
Advies
uit te voeren. Agrifirm Feed onder-
Masterlink. Met Masterlink biedt
Tot slot is goed advies belangrijk om
steunt de varkenshouder met het
Agrifirm Plant via internet teeltonder-
efficiënt en rendabel te produceren
adviesprogramma Voerwinst.nl. Samen
steuning door technische gegevens om
met oog voor het milieu. Brooijmans:
met de specialist vult de vleesvarkens-
te zetten naar praktisch advies. Brooij-
“Onze specialisten houden in hun
houder verschillende variabelen over
mans: “Gegevens van het bedrijf, de
advisering altijd rekening met eventuele
zijn bedrijf in. Het programma berekent
percelen en de teelt worden gekoppeld
milieueffecten. Het belangrijkste is
vervolgens welk voerschema de beste
aan actuele informatie over bijvoorbeeld
dat wij er zijn voor de klant, en het
resultaten oplevert. Melkveehouders
de weersomstandigheden. Telers kunnen
economische rendement van de klant.
kunnen gebruik maken van de beoorde-
via het programma het bemestings-
Maar het kan prima samen gaan:
ling- en adviestool MelkNavigator. De
plan aanpassen of een waarschuwing
duurzaamheid en efficiëntie.” Oving:
veehouder bepaalt van tevoren wat hij
krijgen wanneer het tijd is om te spuiten”
“Ieder bedrijf is anders, en bij elk
wil bereiken, bijvoorbeeld meer melk of
Agrifirm Plant werkt ook met Nema-
bedrijf zijn er andere factoren die
meer grammen vet of eiwit in de melk.
Decide. Op basis van dit aaltjesadvies-
bepalen of een bedrijf succesvol is. De
Het programma berekent dan precies
systeem krijgt de akkerbouwer een
Agrifirm-specialist werkt samen met
van welke voedingsstoffen zijn koeien
objectief advies voor de beheersing van
de klant om het beste uit zijn bedrijf
meer nodig hebben voor het gewenste
aardappelmoeheid, wortelknobbelaaltje
halen. Op economisch én duurzaam
resultaat.
en het wortellesieaaltje. De specialisten
vlak.”
‘Maatmeststoffen efficiënt en energiebesparend’ Johan Vermeulen heeft samen met zijn broer Arjan in Ossendrecht een vollegronds<
groentebedrijf. Zij telen ijsbergsla, broccoli, peen en prei. Sinds ongeveer negen jaar
Johan Vermeulen
werkt hij met maatmeststoffen van Agrifirm. Elk jaar laat Vermeulen voor aanvang van het seizoen een bodemonderzoek uitvoeren. Op basis van deze analyse en in overleg met zijn specialist, bestelt hij voor de teelt van broccoli en ijsbergsla de benodigde basiselementen (stikstof, fosfaat, kali en magnesium) van de maatmeststof. In de preiteelt gebruikt Vermeulen een mix op basis van stikstof in Entec-vorm en chloorarme kali. Vooral het gebruiksgemak van de maatmeststoffen spreekt Vermeulen erg aan. “De meststoffen zijn goed verstrooibaar en uniform van korrelgrootte. In één werkgang heb ik mijn gewas bemest. Dat is erg efficiënt en dat bespaart mij veel tijd en energie. De gewassen krijgen precies wat ze nodig hebben. Naast de arbeidsbesparing levert dit ook een kwaliteitsverbetering op van het gewas.” De mineralenwetgeving heeft het gebruik van maatmeststoffen alleen maar verder gestimuleerd. Het bemesten binnen de huidige regels wordt volgens Vermeulen steeds strakker en moeilijker. Dit vraagt om maatwerk. Vermeulen: “Met maatmeststoffen werken we voordeliger dan vroeger, oogsten we kwalitatief betere producten en houden we oog voor een duurzame bodem en het milieu.”
schakel in succes augustus 2012
11
Vloeibare kalimeststoffen populair
‘ Gemakkelijk en efficiënt bemesten’ Voldoende kali is belangrijk voor de aardappelteelt, vooral voor
in zicht. De pootaardappelen krijgen
pootaardappelen. Het kaligehalte in de bodem via drijfmest op
daarom in het voorjaar een extra kaligift
peil houden valt echter niet mee, omdat daarmee ook fosfaat
in de vorm van protamylasse. Dit is een reststof van Avebe/Emsland Stärke dat
wordt toegediend en dan is al snel het plafond voor fosfaat in
in het voorjaar erg geschikt is als kali-
zicht. Akkerbouwer Wim Harders uit het Drentse Smilde vond
meststof voor veel gewassen.
een goed alternatief: de vloeibare kalimeststof Natu C.
Groenbemester
Als de granen zijn geoogst, zaait Harders een groenbemester in. Naar volle tevreWim Harders heeft een bedrijf van 125
graan is bestemd voor zaaizaad voor
denheid. “De laatste zes, zeven jaar
hectare dalgrond. Zestig hectare wordt
Agrifirm. De strengere aanvoernormen,
doen we dit al en het bevalt prima.
gebruikt voor de teelt van zetmeelaard-
vooral voor fosfaat, zorgen ervoor dat
Groenbemester is voer voor het bodem-
appelen, waarvan vijf hectare voor eigen
het bemestingsplan steeds uitgekiender
leven en dat merk je. De gewassen
TBM-pootgoed. De rest van het areaal
moet zijn. Harders wil de bemesting in
kunnen beter droge en natte perioden
bestaat uit 15 hectare suikerbieten,
het voorjaar zoveel mogelijk rondzetten
overbruggen en de bewerkbaarheid
12 hectare wintertarwe, 14 hectare
met varkensdrijfmest, maar het
van de bodem is ook beter. In het voor-
zomertarwe en 24 hectare gerst. Het
fosfaatplafond komt steeds sneller
jaar zaaien we zonder kerende grond-
12
schakel in succes augustus 2012
plant
< Akkerbouwer Wim Harders (r) en akkerbouwspecialist Roel Bron inspecteren een perceel wintertarwe dat is bedoeld voor zaaizaadteelt voor Agrifirm.
teelt zetmeelaardappelen. Hier is dan
goed. Als de kaligift niet meer via drijf-
geen aparte kalibemesting meer nodig.
mest lukt, moet je een andere
“Het resultaat was zeer bevredigend”,
oplossing zoeken.” Harders vult aan:
blikt Harders terug. “De groenbemester
“Alles hangt met elkaar samen en heeft
gele mosterd groeide er goed op en de
zijn functie. Daarom kun je niet zomaar
kali kon ik dit jaar benutten.”
minder kali gaan bemesten, want dat heeft ook weer gevolgen voor de
Gemak
opname van andere mineralen. Bewust
Een ander voordeel van de vloeibare
mineralenmanagement vind je terug in
kalimeststof is het gemak: de meststof
je portemonnee, maar zeker ook in de
wordt in een tankwagen aangevoerd
kwaliteit van je producten.”
en door de loonwerker uitgereden. De akkerbouwer zelf heeft er geen omkijken
PPL plus/kalimix
naar. Ook is de vloeibare meststof
Natu C kan zowel in het voorjaar onder
goedkoper dan een stikstofmeststof
het gewas als in het najaar onder de
in korrelvorm zoals KAS. De vloeibare
groenbemester worden toegepast. Een
meststoffen vallen bovendien in een
andere veelgebruikte vloeibare kali-
andere categorie in de mestwetgeving.
meststof met dezelfde voordelen is PPL
Het gaat om reststoffen uit industriële
plus/kalimix. Dit is de meest geschikte
productie en de stikstof hierin telt
vloeibare kali voor de herfsttoepassing
slechts voor de helft mee in de wettelijke
onder wintergranen. PPL plus/kalimix is
norm.
een prima meststof om voor de graanteelt de kalibalans in de bodem in even-
Bewust mineralenmanagement
wicht te brengen en het gewenste
Het gebruik van Natu C over de graan-
kaligehalte te bereiken. Met PPL plus/
bewerking. Dat is goed te doen en veel
stoppel begint steeds populairder te
kalimix wordt in verhouding tot de kali
gemakkelijker”, vertelt Harders. De
worden, merkt akkerbouwspecialist
het minste fosfaat meegegeven. Een
groenbemester zelf heeft echter wel
Roel Bron van Agrifirm Plant. “Akker-
gift van 150 tot 200 kilo is vaak vol-
bemesting nodig om goed te kunnen
bouwers lopen sneller tegen het fos-
doende voor wintertarwe, maar in de
groeien. Vorig najaar zorgde dat voor
faatplafond aan en kunnen daardoor
praktijk worden vaak hogere doseringen
hoofdbrekens, omdat Harders vrijwel
minder drijfmest uitrijden. Daarmee
gegeven om de afvoer door voorgewas-
aan de top zat wat betreft het fosfaat.
wordt echter ook de kaligift via de
sen te compenseren. Voor Harders is
Drijfmest was daarom uitgesloten. De
drijfmest lager. Dit is goed op te vangen
het duidelijk. “Ik ga dit jaar weer Natu C
oplossing werd gevonden in Natu C.
met bijvoorbeeld Natu C, waarmee
gebruiken onder mijn groenbemester”,
zowel kali als stikstof wordt toegediend”,
zegt hij stellig. “Het is economisch
Natu C
legt Bron uit. “Het is belangrijk om de
gezien voordelig en een goede mest-
Natu C is een vloeibare meststof, die
kali goed in de gaten te houden”, waar-
stof voor zowel de groenbemester als
kalium, stikstof, sporenelementen en
schuwt hij. “Met hoge aardappel- en
de teelt daarna.”
maar weinig fosfaat bevat. Door de
bietenopbrengsten haal je ook veel kali
stikstof kan de groenbemester zich snel
van je land. Wil je hoge opbrengsten
Wilt u meer weten over de
ontwikkelen. Voordeel van Natu C is
blijven houden, dan moet je dat wel
beschikbare reststromen in uw regio?
dat de kali vooral in het volgende voor-
weer aanvullen. Bovendien is kali
Neem dan contact op met uw
jaar beschikbaar komt voor de vervolg-
belangrijk voor kwalitatief goed poot-
specialist.
schakel in succes augustus 2012
13
plant
Project Akkerranden Flevoland
Bloeiende akkerranden houden luizen in toom <
Erik Nagelhoud, specialist Akkerbouw (l) en Koos Grubben.
Het graan en de aardappelen op het land van Koos Grubben in Dronten (Flevoland)
Maar het belangrijkste is natuurlijk dat
staan er mooi bij. Toch steelt de fleurige bloemenrand rond zijn percelen nu de
de bloemenrand het gewenste resultaat
show. Om het fraaie aanzien is het Grubben niet in de eerste plaats te doen. Hij is
heeft. “Ik heb inderdaad niet hoeven
vooral blij dat hij dankzij de bloemenpracht en het project Akkerranden Flevoland
spuiten. De schadedrempel voor luizen
nog niet heeft hoeven te spuiten.
is nog niet overschreden. Blijkbaar zitten er zoveel natuurlijke vijanden in de
Al een paar jaar loopt in de IJsselmeer-
2013, het jaar waarin het project afloopt,
bloemen, dat het aantal luizen binnen
polders het project Akkerranden Flevo-
ongeveer 200 kilometer akkerrand tot
de perken blijft. In andere jaren had ik
land. Het is bedoeld om het gebruik van
stand te hebben gebracht. Dat moet
om deze tijd toch al wel een keer met
gewasbeschermingsmiddelen in de
voldoende zijn om iets zinnigs te kunnen
de spuit over het land gereden. Maar
landbouw te verminderen en de kwaliteit
zeggen over het nut van ‘functionele
dit jaar nog niet, evenals vorig jaar. Dat
van het oppervlaktewater te verbeteren.
agrobiodiversiteit’.
scheelt me toch al gauw vijftien euro
Daarnaast zijn akkerranden waardevol voor natuur en landschap.
per hectare aan middel, nog afgezien Financieel voordeel
van arbeidsuren en diesel.”
De bloemen en kruiden in de akkerran200 kilometer
den zijn geselecteerd op de mate waarin
Wel of niet spuiten
“Naar keuze kan een boer een strook
ze nuttige insecten aantrekken, zoals
Nagelhoud komt regelmatig, afhankelijk
van drie of zes meter langs de slootkant
sluipwespen, zweefvliegen en lieve-
van de ziekte- en plaagdruk, tellen hoe
inzaaien met één- of meerjarige bloe-
heersbeestjes. Deze helpen als natuur-
het met de hoeveelheid plaaginsecten
men- en kruidenmengsels”, vertelt
lijke bestrijders om plagen in het gewas
is gesteld. Nagelhoud: “Op basis daar-
Erik Nagelhoud, specialist Akkerbouw
te bestrijden, waaronder luizen en trips.
van adviseer ik de boer om al dan niet
bij Agrifirm Plant. Inmiddels doen zo’n
“Ik kan niet anders zeggen dan dat het
te spuiten. Tot nu toe is het inderdaad
100 boeren in Flevoland mee aan het
me bevalt”, zegt Koos Grubben. “Die
niet nodig geweest. Dus zowel de boer
project en vorig jaar heeft ook Grubben
rand ziet er leuk uit en ik kan toch
als de natuur heeft er baat bij.”
zich aangesloten. Het streven is om in
gewoon de slootkant klepelen.”
14
schakel in succes augustus 2012
plant
Terugkoppeling vragen Ledendagen Agrifirm
Hoe kan ik... Tijdens de Agrifirm Ledendagen vroegen we u: welke vragen heeft u voor Agrifirm Plant? Een groot aantal vragen vereisen nog verder onderzoek. In dit artikel geven we alvast antwoorden op twee vragen van onze leden.
Hoe kan ik het beste aaltjes bestrijden met een groenbemester? Groenbemesters hebben verschillende voordelen. Ze verbeteren
cysteaaltje weegt mee bij de keuze van het ras bladrammenas.
de structuur van grond en kunnen ook sommige schadelijke
Bladrammenas is helaas geen goede groenbemester als er P.
aaltjes bestrijden. Daarentegen vermeerderen ze soms juist
penetrans (wortellesieaaltje) in het perceel voorkomt en er
andere aaltjes. Dat maakt de keuze voor de goede groen
volgend jaar op dit perceel aardappelen geteeld gaan worden.
bemester voor uw situatie niet eenvoudig.
Bladrammenas vermeerdert namelijk P. penetrans en aardappelen zijn schadegevoelig voor dit aaltje. In deze situatie is het beter te kiezen voor Japanse haver.
Meloidogyne chitwoodi en Pratylenchus penetrans
Met een resistente bladrammenas als groenbemester kunt u
3500 3000
procent over van het aantal aaltjes dat aanwezig was na de
2500
M. chitwoodi/100 ml
M. chitwoodi actief bestrijden. Daarmee blijft minder dan één teelt van het hoofdgewas (zie figuur). In de praktijk blijkt dat 3500
het ene ras zich sneller ontwikkelt dan het andere. Als de begin
2000 Beginpopulatie Eindpopulatie
1500 1000
3000
ontwikkeling traag is dan krijgt onkruid veel meer kans. Dit is
500
M. chitwoodi/100 ml
2500 een groot nadeel, want ook onkruid vermeerdert M. chitwoodi.
0
2000 minder effectief. Ook Daardoor zijn deze groenbemesters dan
Rogge
Zwarte braak
Radical
Anaconda
Contra
Defender
Doublet
Begin- en eindbesmetting M. chitwoodi na de teelt van rogge en zes verschillende rassen bladrammenas.
de resistentie van de verschillende rassen 1500 tegen het bieten
Terranova
Beginpopulatie Eindpopulatie
1000 500
Hoe kan ik de bodemvruchtbaarheid op mijn bedrijf verder optimaliseren? 0
Rogge
Zwarte braak
Radical
Anaconda
Contra
Defender
Doublet
Terranova
Om de bodemvruchtbaarheid te kunnen verbeteren moet je als
gevallen alleen aan hoe de score, bijvoorbeeld qua bacteriën, is
teler eerst weten hoe het met de bodemvruchtbaarheid gesteld
ten opzichte van de boeren in de regio. Zodra het bodemleven per
is. Chemisch, fysisch en biologisch moet de bodem in balans zijn
perceel nog beter kaart gebracht kan worden, kan er ingezet wor-
om gewassen goed te laten groeien. Diverse partijen ontwikkelen
den op optimalisering van het bodemleven. Tot die tijd is het
op dit moment bodemlevenanalyses om het bodemleven een
voor het bodemleven het beste te zorgen voor een optimale ge-
waardering te kunnen geven. Toch is deze waardering van resul-
wasgroei en een gevarieerde aanvoer van organische stof, dierlijke
taten moeilijk. Deze zijn namelijk veelal gebaseerd op gemiddelden
mest, groenbemester, gewasresten en compost. Want een goed
van een streek. De uitslag van een analyse geeft in de meeste
groeiend gewas is de beste motor voor een goed bodemleven.
Neem voor meer advies over groenbemesters en/of bodemvruchtbaarheid contact op met uw specialist.
schakel in succes augustus 2012
15
plant
Duurzame verwerking gewasbeschermingsmiddelenfust
‘We willen op een verantwoorde manier afvoeren’ Bloembollenexporteur P. Aker BV laat sinds een jaar lege gewasbe-
Container
schermingsmiddelenfusten (gbm-fusten) op een duurzame manier
Agrifirm Plant startte een proef met
verwerken. “Want de tijd dat al het afval samen werd weggegooid
een container bij de Welkoopwinkel in Zwaagdijk, waar bollenkwekers lege
is voorbij”, zegt Jan Aker. “We hebben diverse afvalstromen op ons
gbm-fusten konden inleveren. Probleem
bedrijf. Die willen we op een verantwoorde manier afvoeren.”
was echter dat er ook ander afval in de container belandde. “Dat is moeilijk te controleren”, zegt Vlaming. “Dat kan
Het bloembollenexportbedrijf uit
problemen aanliepen bij het opruimen
alleen als je er een mannetje bij zet,
Venhuizen (Noord Holland) streeft naar
van lege gbm-fusten. Voorheen brachten
maar dan wordt het project te duur.”
een milieubewuste manier van afval
zij deze naar een depot in Wieringermeer,
scheiden. Dat is de sector verplicht aan
waar het volgens de richtlijnen van de
Duurzaam
de samenleving, vindt Aker. “We zamelen
STORL-regeling (Stichting Opruiming
Vlaming zocht vervolgens contact met
plastic, papier, glas en restafval toch ook
Restanten Landbouwbestrijdings
HSR Verpakkingen uit Ede, een bedrijf
gescheiden in? Waarom een leeg
middelen) werd afgevoerd. Het depot
dat is gespecialiseerd in het recyclen van
gbm-fust dan niet?”
verplicht sinds enige tijd de vaten door-
lege verpakkingen tot grondstoffen.
gesneden aan te leveren. “Een zeer
Inmiddels is een samenwerking aan
Oplossing
omslachtige klus”, vindt bloembollen-
gegaan. “HSR reinigt en verkleint nu het
Het project ‘Duurzame verwerking van
specialist Arno Vlaming van Agrifirm
fust, waarna het wordt omgesmolten
gewasbeschermingsmiddelenfust’ is een
Plant. “Wij kregen vragen van onze
tot een regranulaat”, legt Vlaming uit.
initiatief van Agrifirm Plant. Het idee
klanten hoe ze dit probleem moesten
“Dit is uitgangsmateriaal dat wordt
ontstond toen bloembollentelers in
aanpakken. Dus zijn we op zoek gegaan
gebruikt voor kunststoffen voorwerpen,
het noorden van Noord-Holland tegen
naar een werkbare oplossing.”
zoals de piketpaaltjes langs de kant van
16
schakel in succes augustus 2012
P. Aker BV P. Aker BV uit Venhuizen is een exportbedrijf in bloembollen. Het bedrijf is gespecialiseerd in het prepareren en exporteren van tulpen, lelies, gladiolen, narcissen,
Bollenteler Jos Borst wint titel Agrarisch Ondernemer 2012
irissen en hyacinten. Jos Borst uit Obdam is in mei dit jaar gekozen tot Agrarisch Ondernemer
Meedoen?
2012. De jury heeft de tulpenbroeier en vermeerderaar gekozen uit vijf
Wilt u net als Aker uw bedrijfs
genomineerden. Uit handen van
activiteiten verduurzamen? Neem
staatssecretaris Henk Bleker ontving
dan contact op met Van Gansewinkel
Borst 12.500 euro.
Nederland, telefoon 0800-0130,
Jan Aker (l) en Arno Vlaming inspecteren de lege fusten.
zodat zij ook aan u de kunststof
Aangezien Jos Borst klant is van
zakken kunnen verstrekken.
Agrifirm Plant bezocht algemeen di-
Heeft u andere vragen, dan kunt u
recteur Drees Beekman hem op 29
contact opnemen met uw specialist
juni op zijn bedrijf in Obdam (Noord-
of bel naar Agrifirm Plant,
Holland), samen met specialist Ton
T (088) 488 12 10.
Buter. Ton adviseert Jos al jaren, zowel op zijn bedrijf in Obdam als in Nieuw Zeeland en Chili. Tijdens een open gesprek bleek hoe gepassio-
de weg. Omdat de vaten niet worden
al zouden de zakken wel wat groter
neerd Jos bezig is met zijn vak door
verbrand maar worden gerecycled, is het
mogen zijn. “Misschien dat we in de
continue te zoeken naar vernieuwin-
bovendien een hele duurzame oplossing.”
toekomst met twee maten gaan werken”,
gen en verbeteringen. Daarbij wordt
De bollentelers bieden de fusten in
zegt Vlaming. “We gaan het project over
elk detail meegenomen en wordt er
zakken van 400 liter aan. Deze worden
een half jaar evalueren, om te kijken wat
marktgericht gewerkt. Anderzijds
opgehaald door de afvalinzamelaar Van
goed gaat en wat mogelijk beter kan.”
houdt Jos oog voor de teelt in het veld: kwaliteit staat centraal.
Gansewinkel Groep, die het lege fust aflevert bij HSR Verpakkingen. Volgens
Breder uitrollen
Namens Agrifirm Plant heeft Drees
Jan Aker werkt dit systeem prima. “In ons
Inmiddels doen er tussen de zeventig
Beekman Jos Borst gefeliciteerd en
bedrijf hebben we 200 tot 300 zakken
en tachtig bloembollenkwekers uit
een hotelbon aangeboden.
met lege fusten per jaar. In het begin
Noord-Holland mee aan het duurzaam
hadden we wat aanloopmoeilijkheden
verwerken van lege gbm-fusten.
met het ophalen, maar na twee tele-
Vlaming: “We zijn met veertig telers
foontjes aan Van Gansewinkel was dat
begonnen en er haken steeds meer
vrij snel geregeld.”
belangstellenden aan. Agrifirm Plant gaat het project nu over het hele land
Grotere zakken
uitrollen. In andere delen van Nederland
Als de zakken vol zijn, worden ze in
is het echter niet verplicht een leeg fust
principe binnen vijf werkdagen opge-
voor aanlevering door te snijden. Het is
haald. Deze werkwijze bevalt Aker goed,
daarom de vraag of alle bloembollente-
“ Er haken steeds meer belangstellenden aan.”
lers geïnteresseerd zijn. Maar je werkt als teler wel mee aan een stukje verduurzaming van de sector.”
schakel in succes augustus 2012
17
plant
Proef vitaliteit en kwaliteit van loof wortelen De afgelopen jaren is de loofkwaliteit van biologisch geteelde wortelen, specifiek de
meproducten als digestaat, lucerne, en
laatste periode van de teelt, erg wisselend geweest. Juist in deze teelt is het belangrijk
kippenmestkorrels aan de basis, maar
om het loof tijdens de hele teelt gezond te houden. Wanneer het loof het laat
ook plantversterkers als bitterzout en
afweten, is het vatbaarder voor een zwakteschimmel als Alternaria sp. en kan rooien
Trianum. In het najaar wordt van alle
met de klembandrooier moeilijk worden.
objecten de opbrengst bepaald. De beoordeling op de vitaliteit en kwaliteit
Om een goed advies te kunnen geven
bemestingsstrategieën, specifiek
van het loof staat hierin centraal. Met
in het vitaal en gezond houden van
gericht op de vitaliteit en kwaliteit
deze gegevens kunnen de specialisten
wortelloof, heeft de biologische afdeling
van het loof. Naast een nul-object
in de toekomst een gerichter bemes-
van Agrifirm Plant dit jaar een demoveld
vergelijken we in deze proef snelwer-
tingsadvies geven, daarbij rekening
aangelegd bij PPO in Lelystad. Deze
kende meststoffen als vinasse kali,
houdend met de kwaliteit van het
demo bestaat uit verschillende
verenmeel en ecofeed vergeleken
wortelloof.
Uw innovatie is geld waard Innovatie is de drijvende kracht in de Nederlandse akker- en tuinbouw. Daarmee heeft Nederland al jaren een voorsprong op de buitenlandse concurrentie. Het Wim Luijkx Innovatiefonds (WLIF) beloont jaarlijks vernieuwende ideeën van boeren en telers. U kunt met uw innovatie daar ook voor in aanmerking komen. Het WLIF stimuleert innovaties op het
Jaarlijks stelt het WLIF 50.000 euro
Meld u daarvoor aan voor 15 september
boerenerf. Vaak hebben ondernemers
beschikbaar. Diverse ondernemers
2012 via www.wlif.nl.
bijzondere verbeteringen op hun bedrijf
hebben al een financiële ondersteuning
ontwikkeld, zonder dat zij de mogelijk
ontvangen voor hun innovatie, zoals de
Deelnemende bedrijven aan het WLIF zijn:
heden hebben deze verder uit te dragen
familie Bos voor een productiesysteem
Agrico, Agrifirm Plant, BASF, Bayer, Certis,
en/of te professionaliseren. Daarnaast
van miniknollen en Diederik van Liere
CZAV, OCI Agro, HZPC, Kali,
hebben sommige innovaties mogelijk-
voor zijn idee om ganzen te weren
Limagrain, Nedato, Syngenta, PPO,
heden voor bredere toepassing in de
met bewegend draad. U kunt met
Wageningen UR en Yara.
sector. Het WLIF wil dergelijke initiatie-
uw innovatie ook voor een financiële
ven stimuleren.
ondersteuning in aanmerking komen.
18
schakel in succes augustus 2012
plant
Agrifirm Plant legt proefveld aan
Gewasbeschermings middelen prei verder onderzocht Vanaf dit jaar zijn verschillende gewasbeschermingsmiddelen niet langer toegestaan in de onkruidbestrijding van prei. Agrifirm Plant onderzoekt welke middelen komende seizoenen als alternatief gebruikt kunnen worden. In Zeeland (Noord-Brabant) legt Agrifirm
bestaande middelen wordt ook een
derde deel met contactherbiciden én
Plant een prei-onkruidbestrijdingsproef
aantal nieuwe middelen getest die nog
bodemherbiciden. Door deze opzet
aan. De resultaten van deze proef zijn
niet toegelaten zijn. Mogelijk komen die
hopen we een goede manier te vinden
te bekijken tijdens de Bladgewassen en
vanaf volgend jaar op de markt.
voor de bestrijding van veel voorkomende onkruiden als muur, melganzevoet,
Prei demodag op 31 augustus. Harry Roerink, senior kenniscoördinator afde-
Lastig te bestrijden
nachtschade, straatgras en perzikkruid.
ling R&D van Agrifirm Plant en Paul
Goorden coördineert de proef: hij stelt
Deze onkruidsoorten blijken in de praktijk
Goorden van Cebeco Agrochemie zijn
samen met de preispecialisten van
erg lastig te bestrijden.”
betrokken bij de totstandkoming van
Agrifirm Plant de objecten vast en
de proef. Paul Goorden: “De proef is
benadert producenten voor deelname.
Kennis en advies
ontwikkeld omdat twee veelvoorko-
Harry Roerink, vooral betrokken bij de
De uitkomsten van de proef, uitgevoerd
mende gewasbeschermingsmiddelen
inrichting van de proef, beschrijft de
door Proeftuin Zwaagdijk, kunnen volgend
niet meer toegelaten zijn. Wij willen
opzet: “De proef heeft drie thema
jaar door de specialisten van Agrifirm Plant
telers effectieve alternatieven bieden.
behandelingen. Een eerste deel van de
gebruikt worden in hun advies aan de
De proef bestaat voornamelijk uit de
objecten wordt behandeld met alleen
klanten. Goorden: “Uiteindelijk gaat het
toepassing van bestaande middelen
bodemherbiciden, een tweede deel
erom dat wij kennis vergaren en klanten
in verschillende schema’s.” Naast
met alleen contactherbiciden en het
van goed advies voorzien.”
Bladgewassen en Prei demodag 31 augustus Het is de eerste keer dat Agrifirm Plant
groente.net en ZLTO, zijn er ook nog
markt. Locatie: terrein Compliment BV,
deelneemt aan de Bladgewassen en
andere gewasbeschermingsproeven,
Zeeland.
Preidemodag op 31 augustus in Zeeland
rassenproeven en meststoffenproeven
(Noord-Brabant). Tijdens deze dag,
te bekijken. Daarnaast is er ook een grote
Kijk voor meer informatie op:
georganiseerd door LTO vollegronds-
mechanisatieshow en een informatie-
www.agrifirm.com/plant.
schakel in succes augustus 2012
19
Agrifirm Focus Jongvee
‘ Meer rendement uit mijn jongvee’ <
Henk Dijkshoorn: “Het meten van de hoogte is zo gedaan.”
De belangrijkste uitdaging voor melkveehouder Henk Dijkshoorn
programma waarin de melkveehouder
is het vervangingspercentage op zijn bedrijf te verlagen. “Dat
gegevens kan invoeren en in één oog-
betekent dat het jongvee dát ik heb, het goed moet doen.” Om
opslag de groei en ontwikkeling van zijn jongvee beoordeelt.
dit te bereiken werkt Dijkshoorn met Agrifirm Focus Jongvee. Makkelijk en goed
Makkelijk en goed uitvoerbaar. Dat Dijkshoorn heeft op zijn bedrijf in
berekent Wouter Hartendorf, specialist
stond voor Dijkshoorn voorop bij de
Scharwoude (NH) al langer de focus
Rundveehouderij bij Agrifirm Feed, het
stap naar Agrifirm Focus Jongvee. “In
op het jongvee liggen. “In het verleden
juiste rantsoen voor de dieren. “Bij de
het verleden hebben we de borstom-
was onze veestapel klein in hoogte-
juiste VEM-DVP verhouding kan het
vang van het jongvee gemeten, maar
maat. Nu hebben ze het juiste formaat,
jongvee tot vier maanden net zo veel
dat vond ik te veel werk. Inmiddels
wat we door zowel fokkerij als juiste
eten als ze willen; er kan dan weinig
kunnen we het jongvee vastzetten aan
voeding voor elkaar hebben gekregen.
fout gaan. Daarna wordt corrigeren
het voerhek en het meten van de hoog-
Zo voeren we ons jongvee nu DairyStart®
echt van belang. Door vanaf die leeftijd
temaat is dan zo gedaan.” Dijkshoorn
Vitaal. Dit bevat meer eiwit en is beter
om de drie maanden de hoogtemaat
is blij dat het programma praktisch
verteerbaar dan de A-brok die wij voor-
te bepalen en de Body Condition Score
werkt. “Ik loop de stal in met de maatlat
heen voerden.”
(BCS) van elk dier te checken, kan Henk
en een uitgeprinte lijst van het jongvee.
gericht corrigeren”, vertelt Hartendorf.
Voor elk dier schrijf ik de resultaten op,
Agrifirm Focus Jongvee
Dijkshoorn is daarom aan de slag gegaan
die ik vervolgens invoer in Agrifirm
Vanaf een leeftijd van vier maanden
met Agrifirm Focus Jongvee, het online
Focus Jongvee. De rest doet het
20
schakel in succes augustus 2012
feed
Bedrijfsgegevens Henk Dijkshoorn, Scharwoude (Noord-Holland) Omvang 105 melkkoeien, 55 stuks jongvee en 68 ha land
Agrifirm Focus Jongvee overzicht van de jongveekengetallen van Henk Dijkshoorn. De oranje kleur geeft mogelijke verbeter punten aan.
Gemiddelde 305-dagen productie 9.414 kilogram, 4,31% vet en 4,57% eiwit
programma voor mij.” Terwijl Dijks-
Afkalfleeftijd
gericht aan de slag en zo veel mogelijk
hoorn dit vertelt, laat hij de grafiek zien
Zo ziet Dijkshoorn nu met het online
rendement uit mijn jongvee halen.”
met de gemiddelde conditiescore van
programma Agrifirm Focus Jongvee
het jongvee op zijn bedrijf. “Zo kan ik
precies wat hij in euro’s bespaart als hij
Volgende stap
uit deze grafiek onder andere per dier
de gemiddelde afkalfleeftijd terubrengt
Met Agrifirm Focus Jongvee kunnen
opmaken of het wel of niet afwijkt van
naar 24 maanden en niet onnodig veel
melkveehouders ook vergelijken hoe
het gemiddelde, om daar zo nodig op
jongvee aanhoudt. Dijkshoorn: “Sinds
de afgekalfde vaarzen ten opzichte
te sturen”, legt Dijkshoorn tevreden uit.
een jaar ben ik hier bewust mee bezig.
van hun koeien scoren. Dijkshoorn
Hartendorf: “Daarmee beschermt het
Nu de kostenbesparing mij duidelijk is,
besluit: “Als ik het jongvee echt goed
programma tegen bedrijfsblindheid.”
ben ik nog gemotiveerder om de afkalf-
op orde heb, wil ik die volgende stap,
leeftijd, die nu gemiddeld nog op 26
een goede ontwikkeling van de
maanden ligt, naar beneden te brengen.
vaarzen, gaan maken. Zo bereik ik
Wil ik de afkalfleeftijd van 24 maanden
een goede veestapel. Daarbij is het
voor elkaar krijgen, dan moet de conditie
mijn streven de gemiddelde hoogte-
van de dieren echt goed zijn. Eerder
maat van de vaarzen hetzelfde te
deed ik dat op gevoel. Nu heb ik de
houden, want daar ben ik nu tevreden
resultaten zwart op wit staan en kan ik
over.”
“ Ik ben blij dat we nu ook met het jongvee gerichter aan de slag kunnen.”
Cijfers
“Henk is echt een man van de cijfers”, vertelt Hartendorf. “Hij wil weten wat hij met mijn adviezen kan verdienen en dat is ook terecht.” Dijkshoorn vult hem aan: “Ik bouw inderdaad graag op cijfers. Zo houden we voor het melkvee ook alles zo goed mogelijk in de gaten via Agrifirm Focus Melkvee en de melk controle. Daar komen betrouwbare gegevens uit en ik ben blij dat we nu ook met het jongvee gerichter aan de slag kunnen, we hoeven niet meer te <
gissen.”
Henk Dijkshoorn (r) en Agrifirm Feed specialist Wouter Hartendorf.
schakel in succes augustus 2012
21
feed
Verhoog nu de ruwvoeropbrengst van 2013
Gras & Maïsmanifestatie op 6 september 2012
Na de teelt van maïs op zand- en lössgrond is het verplicht een
Donderdag 6 september 2012 organise-
gras en maïs. U bent van harte welkom
vanggewas te zaaien. Een goed
ren PPO Vredepeel, Agrifirm Feed en
van 9.00 uur tot 17.00 uur bij PPO Vredepeel, Vredeweg 1c in Vredepeel.
vanggewas bindt zoveel mogelijk
Agrifirm Plant de zevende editie van de
stikstof en bouwt extra organische
Gras & Maïsmanifestatie. Het centrale
stof op. Dit verhoogt de bodem
thema is ‘20 ton droge stof in 2020’.
Deze dag telt mee voor verlenging
gezondheid en daarmee de droge
Ook dit jaar is er weer volop aandacht
van de spuitlicentie - thema veiligheid
stofopbrengst van de grond.
voor innovaties rondom de teelt van
en techniek
Het beste resultaat
Maïsmonitor
Gras en granen hebben een verschillende beworteling. De combinatie van gras en rogge is daarom het
Jaarlijks laat Agrifirm Feed op een aantal maïsproefvelden meten wat de droge
beste vanggewas, omdat het de
stofopbrengst is, zodat melkveehouders het optimale oogsttijdstip van hun maïs
meeste stikstof bindt. Zaai voor het
kunnen bepalen.
beste resultaat 60 tot 75 kilogram Agrifirm GrasRogge per hectare.
Bekijk de actuele gegevens op www.maismonitor.com
Voeding melkkoeien in de nazomer In de nazomer loopt de kwaliteit, smakelijkheid en voederwaarde van gras terug en is er meer kans op broei in de kuil. Hierdoor daalt de voeropname. Om smakelijk gras te houden, is het aan te bevelen veel te maaien en te bloten. Op tijd bijvoeren levert melk én geld op. Enkele tips:
> Voer de koeien bij minder gunstige
> Voer een op dat moment passend
omstandigheden extra voer met
veel LACTO-energie. Dit kan aan het
> Als u in deze periode al start met
voerhek, bijvoorbeeld met Corngold,
ruwvoerbijvoeding, maak dan
maar ook in de melkstal of
gebruik van een aantal gewikkelde
voercomputer.
pakken of een lage graskuil. Zo kunt
> Stal nieuwmelkte koeien tijdig op.
u met veel voersnelheid de kuil
Dat bevordert een goede opname,
> Stuur op tijd de eiwitkwaliteit in het
opvoeren in deze broeigevoelige
waardoor de melkproductie op peil
rantsoen bij. Voer niet alleen op het
periode en blijft het voer smakelijk.
blijft.
ureumgehalte van de melk.
22
schakel in succes augustus 2012
bijproduct.
feed
Open dag Agrifirm Feed Zaterdag 8 september 10.30 - 17.00 uur Waalkade 33, Oss
Hoe wordt voor u het beste voer gemaakt?
Open dag productielocatie Oss op zaterdag 8 september Heeft u altijd al een kijkje willen nemen in de keuken van Agrifirm Feed? Op 8 september 2012 zet de productielocatie in Oss haar fabrieksdeuren open van 10.30 uur tot 17.00 uur. Alle klanten, relaties en medewerkers
innovatieve voerconcepten voor de
van Agrifirm Feed zijn van harte uit
melkvee-, varkens- en pluimveehouderij
Open dag Oss
genodigd voor de open dag. Een dag
en laten we zien hoe Agrifirm Feed
8 september 2012
met een informatief en ontspannend
efficiënt om gaat met transport, zoekt
karakter. Nieuwe producten, diensten en productiemethoden
Ja,
Antwoordkaart ik kom naar de open dag
naar nieuwe grondstoffen en deze ook
Naam
ontwikkelt. Ook zijn diverse andere
Postcode/Plaats
bedrijfsonderdelen van Agrifirm vertegenwoordigd op deze open dag.
Innovatie staat op deze dag centraal.
in Oss op zaterdag 8 septe mber 2012
Adres Ik ben/wij zijn aanwezig
met
Relatie met Agrifirm Feed
volwassene(n)
kind(eren)
Klant Medewerker Overig, namelijk
Agrifirm Feed werkt voortdurend aan
Voor jong en oud
nieuwe producten, diensten en produc-
Tevens zijn er op de open dag tal van
tiemethoden. Tijdens de open dag zijn
leuke activiteiten voor de kinderen en
Meld u aan via bijgevoegde
daarvan aansprekende voorbeelden te
natuurlijk zorgen we voor een hapje en
antwoordkaart voor de open dag
zien. Zo zijn de flexlijnen te bekijken
een drankje. Het belooft een interes-
van 8 september. Een postzegel is niet
waarmee het productieproces nog
sante en gezellige dag te worden, waar
nodig. U kunt zich ook aanmelden
efficiënter is ingericht. Daarnaast
we u graag ontmoeten.
via www.agrifirm.com/opendagoss
komen bezoekers meer te weten over
schakel in succes augustus 2012
23
Nieuwbouw vleesvarkensstal
Evenwicht tussen duurzaamheid en lage kostprijs Varkens- en melkveehouder Gino Schrijver wil duurzaam
helpt oudste zoon Dennis na school
produceren tegen een lage kostprijs. Het was het uitgangspunt
graag en vaak mee. De controle en de
bij de bouw van zijn nieuwe vleesvarkensstal, die eind juli in gebruik werd genomen.
dagelijkse werkzaamheden doet Schrijver zelf. Het bedrijf is zo ingericht dat dat, met goed plannen en gestructureerd werken, ook kan. “Ik werk bij de koeien met een melkrobot en een kalverdrink-
Gino en Petra Schrijver hebben in het
gekozen beide takken te houden. Twee
automaat en ook de nieuwe varkensstal
Overijsselse Wijhe een bedrijf met 70
takken is een vorm van risicospreiding
is gebouwd om efficiënt te kunnen
melkkoeien en 2.750 vleesvarkens op
en ik vind de afwisseling juist leuk.
werken. Er zit bijvoorbeeld een inweek-
twee locaties. Om aan de eisen van
Daarnaast ben ik met deze omvang
installatie in de afdelingen en ik heb
2013 te kunnen voldoen werd er in de
flexibeler, wat ook een voordeel is,
bewust voor droogvoer gekozen.”
afgelopen maanden geïnvesteerd in
zeker omdat ik ook bestuurswerk doe.”
een nieuwe stal voor 1.344 vleesvarkens. “Daarmee heb ik ook de keuze gemaakt
Efficiënt
om definitief verder te gaan met de
Schrijver besteedt de pieken in de arbeid,
varkens”, vertelt Schrijver. “Ik moest een
zoals het schoonspuiten en veel land-
keuze maken en dan reken je toch ver-
werk, uit aan een ZZP-er of loonwerker.
schillende scenario’s door, ook stoppen
Daarnaast heeft hij voor één dag in de
met de varkens. Toch hebben we ervoor
week een medewerker in dienst en
24
schakel in succes augustus 2012
“ Een goed imago is belangrijk, zowel in de directe omgeving als voor de sector als geheel.”
feed < Gino Schrijver tijdens de bouw van zijn nieuwe stal < xxxxx xxxxx xxxxxxx
systeem. “Het komt er op neer dat ik
ringen hield Schrijver rekening met de
ventileer via de ramen. De stal heeft
wensen van de consument en maat-
een verbrede spouwmuur, met zowel in
schappij. “Een goed imago is belangrijk,
de binnen- als de buitenmuur een raam.
zowel in de directe omgeving als voor de
Het buitenste raam staat open, waar-
sector als geheel. Duurzaam produceren
door de lucht in de spouw komt en
draagt daar aan bij. Op de nieuwe stal
onder de bolle vloer door weer in de
liggen bijvoorbeeld zonnepanelen, een
afdeling. Op die manier probeer ik het
nivelleringssysteem zorgt ervoor dat de
simpel te houden, zonder dat dat ten
zware varkens de jonge dieren verwar-
koste gaat van het resultaat.”
men en we hebben er tijdens de bouw al rekening mee gehouden om in de toe-
Gezonde varkens
komst eventueel met een ster van het
Een voorwaarde daarbij is om met gezon-
Beter Leven kenmerk te kunnen produ-
de en goede biggen te werken. De biggen
ceren. Dat zijn duurzame oplossingen
zijn Topigs 30 x Piétrain, voor de Duitse
die ook een financieel voordeel hebben
markt. “Daardoor kon ik ook kiezen voor
en dat is denk ik wel een voorwaarde.”
een eenvoudig voersysteem, dat onbeperkt voert. Deze varkens kunnen daar goed mee om gaan.” Schrijver werkt al jaren met dezelfde genetica en haalt er goede resultaten mee. De groei ligt structureel boven de 820 gram per dag en het productiegetal boven de 4,5. De combinatie van gezonde biggen en een gestructureerde aanpak zorgt bovendien voor een laag antibioticagebruik.
Verhaal vertellen
Behalve de efficiëntie, speelden ook de
Na een wat moeizamer jaar in 2011
Voor een goed imago is het volgens
bouwkosten daarbij een rol. Een droog-
hoefde Schrijver dit jaar nog maar
Schrijver vooral belangrijk om het verhaal
voerinstallatie vraagt een lagere inves-
nauwelijks antibiotica te gebruiken.
te vertellen en te laten zien wat je doet.
tering dan brijvoer en Schrijver wilde de
Het past in zijn streven om duurzaam te
“Voorafgaand aan en tijdens de bouw
bouwkosten zo laag mogelijk houden.
produceren en rekening te houden met
heb ik steeds contact gehad met de
de veranderende wensen van markt en
buurt en uitgelegd wat we deden en
samenleving.
waarom. Niemand heeft bezwaar
Lage bouwkosten
“Ook dat is weer keuzes maken. Ik vind
gemaakt, terwijl in de omgeving actie
het belangrijk om duurzaam te produ-
Duurzaam produceren
wordt gevoerd tegen ‘varkensflats’.” De
ceren en dat speelt ook steeds meer in
“Enkele jaren geleden vroeg ik me wel
open dag op 20 juli was dan ook vooral
de maatschappij, maar uiteindelijk wil
eens af waar de sector tien jaar later
voor omwonenden en geïnteresseerden
de consument toch goedkoop vlees. Je
zou staan. Nu vraag ik me eerder af waar
uit de omgeving bedoeld. “Voor hen
zal dus toch moeten zorgen voor een
we over drie jaar staan. De ontwikkelin-
wilde ik absoluut een open dag organi-
lage kostprijs.” Schrijver keek daarom
gen in de markt en de maatschappij
seren. Voor collega’s zijn de meeste
kritisch naar bijvoorbeeld de materiaal-
gaan zo snel. Duurzaamheid wordt
dingen niet nieuw, die weten wel hoe
keuze. Onder andere de voermachine
steeds belangrijker en de eisen van de
een luchtwasser werkt en hoe efficiënt
en silo’s werden tweedehands gekocht,
retail en consument veranderen snel.
er in Nederland geproduceerd wordt.
bij de inrichting werd alleen kunststof
Als je erg veel investeert is het ook
Voor de buitenwereld is dat vaak wel
gebruikt en Schrijver ontwikkelde zelf
moeilijk om op zulke ontwikkelingen in
nieuw en dat is juist zo belangrijk om
een eenvoudig aan te leggen ventilatie-
te spelen.” Ook bij de huidige investe-
te vertellen en te laten zien.”
schakel in succes augustus 2012
25
feed
< Klaas Knol hoopt dat de eerste kuikens van Der Neue Weg rond de jaarwisseling uit het ei komen.
De nieuwe weg naar pluimveehouden Broeden en afmesten van vleeskuikens op één locatie: dat is het concept Der Neue
23-jarige loopbaan bij Agrifirm zorgt
Weg GmbH. Initiatiefnemer is Klaas Knol, verkoopleider bij Agrifirm Deutschland.
ervoor dat Knol kennis van zaken
Samen met zijn Duitse compagnon, rundveehouder Gerard Reinink, bouwt hij in
heeft. “Ik zie beide kanten van het
Duitsland aan de toekomst.
speelveld. Die ervaring kan ik gebruiken in mijn ondernemingen, maar ook
Klaas Knol is een bevlogen man en
komen uit het ei in een aparte High Care
bij Agrifirm.” Agrifirm speelt sowieso
vertelt graag over Der Neue Weg , in
stal, die een verwarmde strooiselvloer
een rol in Der Neue Weg. “Agrifirm
het Duitse Emlichheim. Op één locatie
en speciale stalinrichting bevat. Onder
levert natuurlijk het voer en de per-
vindt zowel het hele broedproces als
ideale omstandigheden blijven de kui-
soonlijke begeleiding. Maar we wisse-
het afmesten plaats. De broedeieren
kens tien dagen in de High Care stal.
len ook informatie uit om het voer te
komen direct van de vermeerderaar.
Daarna gaan ze naar de meststallen.”
optimaliseren. Het bedrijf biedt goede
Totdat de dieren naar de slacht gaan, is
Per jaar verwacht Knol zo bijna 21 ronden
mogelijkheden om proeven te doen. Ik
er dus geen tussenkomst van externe
te kunnen draaien. Omdat per ronde
vind dat je constant moet streven naar
leveranciers.
110.000 dieren worden afgemest,
een optimaal resultaat.”
betekent dat een totale afleverproductie Diervriendelijk en efficiënt
van 2,3 miljoen kuikens per jaar. Daarbij
Toekomst
Het pluimveebedrijf is daarom duur-
wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt
Der Neue Weg is nog in aanbouw. De
zaam, diervriendelijk en efficiënt. Knol
van duurzame energie. Biogas zorgt
investeringskosten liggen rond de 4,5
legt uit: “Ik verwacht dat het gebruik
voor de warmte voor onder andere de
miljoen euro. Maar met de speciale ap-
van antibiotica nihil is doordat de dieren
verwarmde strooiselvloer en het bedrijf
paratuur en een optimale bezetting per
bijvoorbeeld niet tussendoor op trans-
is uitgerust met zonnepanelen.
vierkante meter, zet Knol in op een hoog rendement. Voorlopig is het
port hoeven. En dat is ook efficiënt, want we verliezen geen dag; de kuikens
Resultaat
afwachten; Der Neue Weg hoopt haar
kunnen meteen als ze uit het ei komen
Knol heeft al een vleespluimveebedrijf
eerste kuikens rond de jaarwisseling
voer en water opnemen. ”De kuikens
in Duitsland. In combinatie met zijn
uit te broeden.
26
schakel in succes augustus 2012
feed
Opfokken is millimeterwerk
Basis voor succesvolle vermeerdering <
Peter Jacobs (l) en specialist Ton van Kessel ontvangen de eerste kuikens in de nieuwe stal.
Een mooi uniform koppel, waar de vermeerderaar een topronde mee kan draaien. Dat is waar het pluimvee opfokker Peter Jacobs uit Duizel (N-B) om gaat. Samen met zijn vrouw Lia houdt Jacobs
bezetting optimaal te kunnen draaien.”
in gewicht, ontwikkeling en gezondheid
sinds juni 80.000 vleeskuikenouder
Die kwaliteit is belangrijk, want alleen
is belangrijk.” Zeker in de eerste weken
dieren in opfok in vier nieuwe stallen in
met een goed koppel kan de vermeer-
van een ronde steekt Jacobs daar dan
het landbouwontwikkelingsgebied. Op
deraar een goede ronde draaien.
ook veel tijd en aandacht in. “Dan ben
korte termijn komen er twee stallen bij
ik bijna dag en nacht in de stal. Later
en met een capaciteit van 120.000 die-
Vergoeding
wordt dat minder, maar je blijft bijsturen.
ren is het bedrijf dan helemaal klaar
Jacobs werkt, zoals de meeste opfokkers,
Dat vind ik ook mooi. De kippen moeten
voor de toekomst. “Onze oudste zoon
op vergoedingsbasis. De kippen zijn
in één rechte lijn groeien en dat is
Bas is negentien en werkt sinds kort
eigendom van Pluvita en de opfokker
millimeterwerk: wegen, selecteren,
fulltime mee”, vertelt Peter Jacobs. “Ik
krijgt een vergoeding per afgeleverd en
bijvoeren van lichtere kippen.”
ga hem de komende jaren het vak leren
goedgekeurd ouderdier. “Met deze aan-
zodat hij het straks kan overnemen.”
tallen is het risico te groot om ze zelf te
Begeleiding
hebben”, legt Jacobs uit. “Ik ga er wel
Pluvita zorgt voor zaken als een ent-
Perfect in orde
mee om alsof ze van mezelf zijn. Dat
schema, transport en voer. Daarnaast
Bas zal een naam hoog te houden
zou ik niet anders kunnen, en anders
komt Van Kessel regelmatig op het
hebben. Specialist Ton van Kessel van
houd je het als ondernemer ook niet
bedrijf langs. “Goede begeleiding is
opfokorganisatie Pluvita, een dochter-
vol.” De vergoeding die de opfokker
belangrijk”, vindt Jacobs. “Het gaat er
onderneming van Agrifirm, roemt
ontvangt is namelijk mede afhankelijk
om dat je na twintig weken zo’n goed
Jacobs om de goede kwaliteit die hij
van de kwaliteit van het koppel.
koppel aflevert dat de vermeerderaar
aflevert. “We werken al veertig jaar
de volgende keer weer om jouw kippen
samen met de familie Jacobs en de
Uniformiteit
vraagt.” Van Kessel: “Een goede opfok is
koppels doen het altijd volgens verwach-
Uniformiteit is daarbij een sleutelwoord.
gewoon de basis voor een succesvolle
ting. Zeker in de nieuwe stallen is alles
Van Kessel: “De vermeerderaar kan alleen
vermeerdering, en daarmee voor de
perfect in orde om met een maximale
op koppelniveau sturen, dus uniformiteit
hele keten.”
schakel in succes augustus 2012
27
“Peter Jan is een belangrijke sparring partner. We hebben samen het jongveerantsoen aangepast, waardoor het beter loopt en ik minder tijd kwijt ben.” Cees van Asch melkveehouder in Rumpt (Gld)
“ Arbeid is een knelpunt op het bedrijf van Cees en Anja. Ik zoek samen met hen naar manieren om dat op te lossen en zo het bedrijf vooruit te helpen.” Peter Jan Liebrecht specialist Rundveehouderij bij Agrifirm Feed
Samenspel Met 95 melkkoeien, 70 stuks jongvee en 63 hectare land heeft Cees van Asch (r) zijn handen aardig vol. Tot voor kort iets te vol. De jongveeopfok kostte veel tijd en bovendien liep het niet helemaal lekker. Tijdens het maandelijkse bezoek van Agrifirm Feed specialist Peter Jan Liebrecht aan het bedrijf van Cees en zijn vrouw Anja werd naar een oplossing gezocht. Ze kwamen al snel uit op de DairyStart® All in One Mix. Door het grote arbeidsgemak bespaart Cees tijd, terwijl de kalveren een betere start krijgen de kalveren gezonder zijn en beter presteren.
colofon
schakel in succes is het klantenblad van Agrifirm en verschijnt 6 keer per jaar. Redactie Afdeling Communicatie Agrifirm (communicatie@agrifirm.com) Fotografie Sytze Bakker, Marcel Bekken, Albert Brunsting, Ida Hylkema, Lex Salverda en Agrifirm Concept en realisatie JEEN bureau voor communicatie Drukwerk Ten Brink, Meppel
ISSN 2211-5811
door de stabiele samenstelling. De jongveeopfok loopt nu weer soepel, waardoor Cees meer tijd voor het melkvee overhoudt en