SCHAKEL IN SUCCES magazine voor AGRARISCH ondernemers, NR 1, MAART 2016
“Over de bodem valt nog ontzettend veel te ontdekken” PAGINA 14
KPN over 5G-Internet PAGINA 20
Vleespluimveehouder Jac Hereijgers
“Goed Nest kip prikkelt ons ondernemerschap” PAGINA 6
2
vooraf
2015: Groeiende afzet 2015 was een jaar waarin veel van onze leden te maken hadden met slechte tot zeer slechte prijzen voor hun producten. De toch al lastige situatie in de varkenssector verslechterde afgelopen jaar. Ook veel melkveehouders kregen te maken met negatieve bedrijfsopbrengsten doordat de melkprijzen fors daalden. De akkerbouwsector kende daarentegen een goed jaar, maar met grote verschillen tussen regio’s. Gelukkig is er ook positief nieuws: door goede bedrijfsresultaten is Agrifirm in staat haar leden over 2015 totaal 20 miljoen euro uit te keren in de vorm van Ledenkorting en Ledenvoordeel. De strategie ‘Focus en Versnelling’ die Agrifirm in 2014 vaststelde, is volgens plan uitgevoerd. De bedrijven binnen de Agrifirm groep lieten in het binnenen buitenland een fraaie groei van het resultaat zien. We verkochten in Nederland 100.000 ton meer mengvoer terwijl de afzet van gewas beschermingsmiddelen met 2 procent steeg. Niet-kernactiviteiten, zoals een belang in Plukon, werd afgestoten. Daarnaast werd fors geïnvesteerd in de kernactiviteiten. Nieuwe productielocaties in China en België werden opgeleverd, terwijl in Nederland in Oss, Drachten en Veghel grote verbeterings- en uitbreidingsinvesteringen zijn gedaan. De acquisitie van Nutrifarma in Brazilië was een verdere stap in de uitbreiding van onze Specialties-activiteiten. Dit bedrijf heeft vanaf het eerste moment aan de winst van Agrifirm bijgedragen. Hopelijk herstellen de markten waarin u opereert dit jaar en ontvangt u een goede prijs voor uw producten. Agrifirm gaat verder op de ingeslagen weg, met goede en innova tieve producten en een uitstekende service waarmee we werken aan het verbeteren van uw bedrijfssaldo.
Ton Loman voorzitter hoofddirectie agrifirm
MOOI WERK pagina 4
3
Aanvulling op Schakel in Succes nr. 4, december 2015 In de vorige Schakel in Succes stond een interview met VVD Tweede Kamerlid Helma Lodders. De intro van dit artikel gaf enige verwarring betreffende de genoemde steunbedragen. Het leek alsof de Nederlandse land- en tuinbouw jaarlijks 50 miljard euro steun krijgt uit de EU. Dit is natuurlijk niet het geval, de EU (Brussel) keert jaarlijks in totaal 50 miljard euro uit aan steunmaatregelen. Daarvan ontvangt de Nederlandse land- en tuinbouw ook een deel. Waar het vooral om gaat, is de Nederlandse envelop waarin 29,9 miljoen
“Samenwerken maakt je minder kwetsbaar”
euro extra zit. Destijds benadrukte staatssecretaris Sharon Dijksma (Economische Zaken, PvdA) dat het ging om “nieuw geld”.
pagina 13
“Er valt altijd iets nieuws te leren” pagina 9
Verder in dit nummer 6 Interview Jac Hereijgers | 10 Innovatie | 12 Inspiratie: onzichtbare geluidswal |14 “Over de bodem valt nog ontzettend veel te ontdekken” | 18 360 | 20 Vijf vragen aan Jacob Groote | 21 Opinie: Kees-Jaap Hin | 22 Spiegel: fruitteler ontmoet varkenshouder | 25 Over Agrifirm | 28 De grote stap van Yde Roorda
wie? Medewerkers van spruitkoolteler Johan Doff WAAR? Uithuizen (Groningen) WANNEER? 28 januari 2016
MOOI WERK
wat? Spruiten oogsten. Doff heeft 113 hectare spruitkool en oogst met zijn medewerkers 1 hectare per dag. Dat komt neer op gemiddeld 30 ton spruitjes per hectare. waarom? Tijdens vorstperioden is oogsten niet mogelijk, maar zodra de temperaturen boven nul zijn, gaan Doff en zijn medewerkers het land op. Spruiten worden vooral aan足足 geboden wanneer de R in de maand is. Het aanbod van andere groenten is in de winter beduidend minder en de spruitkoolteler wil daar optimaal gebruik van maken.
6
Ondernemers Jac (62 jaar) en Toos (58 jaar) Hereijgers Bedrijf Sinds 1978 vleespluimveebedrijf in Wernhout (Noord-Brabant). In 2015 gestart met concept Goed Nest Kip. Aantal: 60.000 vleeskuikens.
7
INTERVIEW
Vleespluimveehouder Jac Hereijgers
“ Goed Nest Kip prikkelt ons ondernemerschap” Vanaf 1 januari 2016 verkopen Nederlandse super markten als AH, C1000 en Plus alleen nog vlees van langzamer groeiende kippen. Vleespluimveehouder Jac Hereijgers en zijn vrouw Toos zijn in 2015 omgeschakeld naar de langzamer groeiende Goed Nest Kip. “Een goede stap”, aldus Jac. Waarom zijn jullie overgestapt
jullie niet eens nadenken over de Goed
len namelijk niet oneindig door blijven
op de Goed Nest Kip?
Nest Kip? Alles viel toen eigenlijk samen.
werken. De belangrijkste wijziging is het
“Zo’n anderhalf jaar geleden is het bij ons
Het concept past ons goed.”
ras en het aantal kippen: we hebben er
gaan leven. We zagen dat de discussie
nu 60.000 in plaats van 90.000. Verder zijn
over vlees toenam. Dat zette ons aan het
Hebben jullie veel moeten aan-
er wel richtlijnen omtrent lichtschema’s,
denken. Tegelijkertijd dachten we ook na
passen op je bedrijf om aan de
afleidingsmateriaal in de stal en anti
over de toekomst van ons bedrijf. We heb-
voorwaarden van deze Goed
bioticagebruik. Deze richtlijnen waren
ben geen bedrijfsopvolger en zagen niets
Nest Kip te kunnen voldoen?
voor ons eenvoudig te realiseren.”
in schaalvergroting. Wij zijn van mening
“Nee, eigenlijk niet. We hebben er geen
dat pluimveehouders in Nederland zich
grote investeringen voor hoeven te doen.
beter kunnen richten op kwaliteit in plaats
Dat was voor ons een voorwaarde. Als
de resultaten in de stal?
van op kwantiteit. Vanuit die insteek
we flink hadden moeten investeren, was
“Het werken met de Goed Nest Kip is echt
wilden we ons bedrijf voortzetten. Toen
het waarschijnlijk niet doorgegaan. De
geweldig. Het zijn prachtige kuikens, die
volgde de vraag van de slachterij: willen
terugverdientijd is dan te kort, we wil-
mooi alert zijn. Er is een duidelijk verschil
Hoe bevalt de overstap? Wat zijn
8
INTERVIEW
Jac en Toos Hereijgers
met de kuikens die we eerst hadden.
vaak moeten uitleggen dat het beeld dat
komende jaren hogere eisen gaat stellen
Dit nieuwe ras is sterker en dat maakt dat
Wakker Dier schetste, ongenuanceerd
aan vlees. Vragen als: ‘waar komt mijn eten
je minder problemen in de stal hebt. We
was. Dat is niet altijd makkelijk. Toch
vandaan en hoe is het geproduceerd’,
hebben net een eerste ronde afgeleverd,
vonden we, en vinden we nog steeds,
gaan steeds vaker een rol spelen. Dat
met duidelijk minder uitval. Ik heb met
dat we niets te verbergen hebben. We
vind ik ook geen probleem; je moet
veel plezier door de stal gewandeld,
hebben altijd hart voor ons bedrijf en
goed nadenken over datgene dat op
het draaide lekker.”
onze dieren gehad. Dat willen we graag
je bord ligt. Ik denk dat er ook nieuwe
laten zien. De maatschappelijke discussie
standaarden ontwikkeld gaan worden
En financieel?
rondom vlees is wel één van de redenen
voor rundvlees en varkensvlees. Hierbij
“Wat betreft de opbrengsten: die zijn
geweest waarom we overgestapt zijn naar
speelt de retail een grote rol. Dankzij hun
onder aan de streep gelijk gebleven. Dit
dit concept. Wij zien ook dat de consu-
afspraken rondom de Kip van Morgen
hebben we natuurlijk vooraf uitgebreid
ment op een andere manier naar voedsel
(naam voorganger van Goed Nest Kip)
laten berekenen. Het is van belang dat je
kijkt en dat ze kritischer is. Dat zijn wij
ligt er nu een nieuwe standaard kippen-
er geen geld op hoeft toe te leggen. We
namelijk zelf ook. Het was dus niet alleen
vlees in de supermarkten. ”
hebben een jaarcontract afgesloten met
de druk van buitenaf die ervoor zorgde
de slachterij voor levering van de kuikens.
dat we overstapten, maar vooral ook onze
Hoe zien jullie je eigen toekomst?
Dus dit eerste jaar zitten we zeker goed
eigen overtuiging.”
“Wij willen nog zeker wel een paar jaar meedraaien met ons bedrijf. De overstap
wat betreft afname. Wat we daarna doen, mochten de resultaten tegenvallen? Daar hebben we nog helemaal niet over nagedacht! We geloven in dit concept en denken dat het de toekomst is.”
“We hebben altijd hart voor ons bedrijf en onze dieren gehad.”
Voelden jullie de druk van de
naar het Goed Nest Kip-concept heeft ons in ons ondernemerschap weer wat meer geprikkeld. Natuurlijk willen we niet werken tot we 80 zijn, dat gaf ik al eerder aan. Maar we hebben wel weer een stukje extra arbeidsvreugde teruggevon-
Hoe gaat zich dat in de toekomst
den. De kip van nu is een alerte, sterke kip,
stappen op een ander concept?
ontwikkelen, denk je?
die meer natuurlijk gedrag vertoont en er
“We hebben de afgelopen jaren heel
“Ik denk dat de consument ook de
prachtig uitziet. Wij zijn er erg blij mee!” <
publieke opinie om over te
9
VOLLUK!
Erfbetreders over hun rol op het boerenerf
Nico Theelen is ongeveer twee jaar servicemonteur bij Inno+. Hij onderhoudt en repareert luchtwassers op varkens- en pluimveebedrijven door heel Nederland. “Ik werk er graag. Het is uitdagend. De ene dag stel ik een nieuwe luchtwasser in bedrijf, de andere dag ga ik langs voor het halfjaarlijkse onderhoud, weer een andere dag word ik ingeschakeld voor het oplossen van een storing of
“ Er valt altijd iets nieuws te leren”
het updaten van systeemdata. En altijd is er het persoonlijke en prettige contact met de boer. Ik hou altijd in het oog of de klant wel netjes met zijn luchtwasser omgaat, want dat is heel belangrijk voor het goed functioneren van het systeem. Luchtwassers zijn onontbeerlijk in de stal. Ze halen ammoniak, fijnstof, geur en optioneel ook energie uit de lucht die uit de stal verdwijnt en dragen zo in belangrijke mate bij aan een schoner milieu. We leveren biologische en chemische luchtwassers. Bij de biologische eten bacteriën de vervuilende stoffen uit de lucht, bij de chemische wordt dat gedaan met behulp van zwavelzuur. Ik kan dit werk nog tot in lengte van dagen blijven doen. Inno+ is namelijk een zeer innovatief bedrijf en blijft daardoor continu veranderen. Zo zijn er de nieuwe energieconcepten om energie uit de luchtwassers te halen en terug in de stallen te brengen. Er valt altijd iets nieuws te leren.” <
INNOVATIE
Weidekompas: weiden bij élk melksysteem
Compleet weiden tot 3 koeien per ha beweidbaar oppervlak > dag en nacht weidegang (>15 uur) > hoogste voeropname uit gras
Wilt u starten met beweiden? Wilt u meer rendement uit weidegang halen? Agrifirm
> lage krachtvoerkosten per koe
Feed heeft nu haar adviesconcept WeideKompas verder ontwikkeld. Het resultaat:
> hoog economisch voordeel uit weiden
meer rendement en gemak uit beweiding bij elk melksysteem. Combi weiden Binnen het WeideKompas wordt onderscheid gemaakt in drie beweidingsstrategieën, die
tot 6 koeien per ha beweidbaar oppervlak
van elkaar verschillen in de mate waarin weidegras bijdraagt aan het rantsoen: Compleet
> 6 tot 12 uur weidegang
Weiden, Combi Weiden en Compact Weiden. Binnen elke richting passen verschillende
> hoog technisch resultaat uit weiden
beweidingssystemen. Een aantal uitgangspunten die voor alle strategieën gelden:
>b ijvoeding afstemmen op graskwaliteit en –opname
Elke dag vers gras Welke strategie u ook kiest, Agrifirm adviseert altijd dagelijks omweiden. Of uw koeien dag
Compact weiden
en nacht weiden of 6 uur per dag. Door elke dag een nieuw stuk gras aan te bieden, benut
tot 10 koeien per ha beweidbaar oppervlak
u uw grasland beter en haalt u meer uit uw koeien.
> tot 8 uur weidegang > stabiele productie
Weiden past bij elk melksysteem
> uitgebalanceerde bijvoeding mogelijk
Voor veehouders die in een melkstal melken, worden dezelfde criteria gehanteerd als voor robotmelkers. De combinatie AMS en beweiden werd in het verleden wel eens in twijfel getrokken. Tegenwoordig zijn er veel robotmelkers die goede ervaring hebben
Meer informatie?
met weidegang.
Wilt u starten met beweiden of meer rendement en gemak uit weidegang
Schakelen tussen beweidingsstrategieen
halen? Agrifirm Feed adviseert u graag
Een keuze voor een beweidingsstrategie betekent niet dat u er voor altijd aan vast zit. Met
met behulp van WeideKompas.
name bedrijven met een melkstal kunnen gedurende het seizoen schakelen. Voor robot-
Kijk voor meer informatie op
bedrijven en bedrijven met veel koeien per beweidbaar oppervlak is dit lastiger. <
www.weidekompas.nl.
INNOVATIE Positieve resultaten met Virusapp in proeven met pootgoed en tulpen Voorjaar 2015 startte Agrifirm Plant in
Tot nu moesten telers zelf op zoek naar
de app op het juiste moment kunnen
samenwerking met Nieveen & Bouma
actuele informatie over weer en infectie-
worden ingezet kan de virus aantasting beter worden beperkt.
Agro Weather Services de ontwikkeling
druk, maar met de Virusapp van Agrifirm
van een Virusapp voor bloembollen-
Plant wordt dit nu een stuk makkelijker.
en pootgoedtelers. De telers krijgen
De app is getest in een pilotgroep van
De resultaten van de proeven in tulpen
door een aantal teeltgegevens in te
specialisten en 10 pootgoed- en bloem
en pootgoed, uitgevoerd door PT
vullen in een oogopslag inzicht welk
bollentelers door het hele land. Met hun
Zwaagdijk, zijn positief. De objecten
spuitinterval toe te passen voor een
input is de functionaliteit van de app
die volgens het advies van de app zijn
goede virusbeperking.
verbeterd en afgestemd op gebruik in
behandeld - dus met een variabel
de praktijk. Doordat de pyrethroiden met
spuitinterval - hebben de laagste virus infectie. Agrifirm Plant introduceert de Virusapp zowel in de bloembollen als
Percentage (%) Y-virus in Agrifirm Virusproef Pootaardappelen Zwaagdijk 2015
pootgoed teelt in het voorjaar van 2016.
Onbehandeld
Hiernaast ziet u de resultaten van het onderzoek in pootgoed. <
Pyrethroiden + Hulpstof + 6,25 l Olie H (wekelijks) Pyrethroiden + 1,0 l Olie H/ dag (Virusapp) Pyrethroiden + 6,25 l Olie H (wekelijks) 12,5 l Olie H Wekelijks Opbouw Sumicidin en Olie (Virusapp)
De verschillen groter dan zes procent zijn
Pyrethroiden + Hulpstof + 1,0 l Olie H/ dag (Virusapp)
werkelijke, significante, verschillen. 0.0
10.0
20.0
30.0
40.0
50.0
Eerste proef levende insecten in legpluimveevoer succesvol afgerond Agrifirm Feed heeft het afgelopen jaar samen met
Vanaf 26 tot 86 weken leeftijd voerde de pluimveehouder
insectenbedrijf Protix uit Dongen een proef uitgevoerd
insectenlarven aan de scharrelhennen. De proefgroep kreeg
met het voeren van levende larven aan leghennen.
80% kernvoer en 20% levende larven van de Black Soldier Fly.
De eerste fase van de proef is afgerond en de resultaten
De op uitsluitend plantaardige reststromen gegroeide larven
zijn zeer positief.
werden door Protix geleverd, Agrifirm Feed verzorgde het sojavrije kernvoer. In het begin van de ronde was er geen verschil tussen
De eiproductie van de proefgroep is hoger, de voerconversie
de controlegroep en de productie van de scharrelhennen gevoerd
gunstiger en het uitvalpercentage in de proefgroep is duidelijk
met levende larven. Vanaf 60 weken was de productie van de
lager dan de uitval op de rest van het bedrijf. De proef is uit
proefgroep duidelijk hoger.
gevoerd met enkele honderden Bovans Bruin scharrelhennen
De komende maanden wordt de proef verder uitgebreid,
op het legpluimveebedrijf van de broers Léon en Wilco Jansen
EKOZ onderzoekt de mogelijkheden om het aantal hennen
(EKOZ Pluimvee VOF uit Schore).
op de huidige locatie op te schalen. <
INNOVATIE Innovaties van buiten de agrarische sector
IN
SPIRATIE
Verkeerslawaai verminderen met een onzichtbare geluidswal
Gezonde bodem en planten door goedaardige schimmels Een gewas met mycorrhizaschimmels kan beter voedings stoffen opnemen en is minder gevoelig voor droogte. Daarnaast zorgen mycorrhizaschimmels voor een divers
Geluidsoverlast veroorzaakt door (snel)wegen is één van
bodemleven waarin aaltjes en ziekteverwekkers minder kans
de grootste milieuproblemen binnen Europa. Door grote
krijgen. De verhoogde weerbaarheid van de plant kwam
geluidswallen te plaatsen en stil asfalt te gebruiken is het
duidelijk naar voren in een Rhizoctonia-proef die Agrifirm in
geluid tegen te houden en te absorberen. Inmiddels is ook
2015 heeft laten uitvoeren in bio-aardappelen. Toevoeging
een derde alternatief toepasbaar, dat gebruik maakt van
van het product BiomyPro-mycorrhizaschimmels zorgde voor
resonantie.
minder aantasting van Rhizoctonia op de knollen. Uit de proef bleek dat dit de biologische pootgoedteler een 20% hoger
Whisstone van het bedrijf 4Silence is een betonnen element met
financieel resultaat oplevert.
gleuven dat vlak naast de rijbaan wordt geplaatst. In plaats van absorptie maakt Whisstone gebruik van resonantie. De gleuven
Als goedaardige schimmels gaan mycorrhizaschimmels een
buigen het lawaai af in een opwaartse richting. De geluidsgolven
samenlevingsverband aan met planten. De schimmels groeien
die uit de Whisstone omhoog komen nemen de andere geluids-
in en om de fijne wortels van planten. Met hun uitgebreide
stromen mee omhoog en creëren zo een onzichtbare geluidswal.
netwerk van schimmeldraden bereiken ze een groot bodem oppervlak. Hieruit nemen ze vocht en nutriënten, waaronder
Het idee is wereldwijd een vernieuwend concept. In 2014 won
fosfaat en kali, op en leveren dit aan de planten. Op hun beurt
4Silence met dit product de Accenture Innovation Award en de
leveren de planten suikers terug. Een win-win situatie voor
Young Technology Award. In Nederland lopen al een aantal pilot
beide partijen én voor de teler. <
projecten. Zo is Whisstone geplaatst in Hummelo, Soesterberg, bij Doetinchem langs de A18 en tussen Enschede en Losser. “Binnenkort gaan we aan de slag langs een spoorlijn, want voor dit product maakt het niet uit of het geluid van een auto of een trein komt”, aldus Eric de Vries, CEO van 4Silence.
Hogere benutting van stikstof uit drijfmest
De wettelijke voorschriften rondom verkeerslawaai liggen vast
De nitrificatieremmer Top Flow entec fl is een toevoeging aan
en hierdoor is het lastig en tijdrovend om een innovatief product
drijfmest die ervoor zorgt dat stikstof langer beschikbaar blijft
als Whisstone op de markt te krijgen. Toch is De Vries positief over
in de vorm van ammonium, waardoor het risico op nitraat-
de toekomst. “We hebben aangetoond dat Whisstone werkt en
uitspoeling wordt beperkt. Vooral op uitspoelingsgevoelige
zijn nu samen met onder andere het RIVM en Rijkswaterstaat
zandgronden heeft Top Flow entec fl meerwaarde, zo blijkt
bezig om het in de regelgeving op te laten nemen.” <
uit diverse bemestingsproeven die Agrifirm in 2015 heeft laten uitvoeren op PPO-locaties. In de grasproef op zandgrond zorgde toevoeging van Top Flow entec fl aan drijfmest voor 6,0% meer droge stof en 6,8% meer ruw eiwit per hectare in de eerste snede. Dit jaar zal Top Flow entec fl opnieuw worden beoordeeld in diverse bemestingsproeven. <
&co
13 Ondernemers over hun samenwerking
“ samenwerken maakt je minder kwetsbaar” Voor akkerbouwers Johan Bergmans en Christiaan Schat
“Later kwamen er meer machines bij. Een landbouwspuit, een snel-
uit Dronten (Flevoland), samen goed voor zo’n 140 hectare
eg, een 4-rijige pootmachine, noem maar op. De aanschaf van de
bouwland, is het simpel: “We werken samen omdat het de
machines werd zo’n beetje verdeeld tussen ons. Behalve dat we
kosten fors drukt en een stuk efficiënter is. Het is een vrij
gebruik maken van elkaars machinepark, verdelen we ook de werk-
organisch proces. Je moet alleen goed overleggen.”
zaamheden. Zo zorg ik voor het eggen, Johan voor het zaaiwerk, of omgekeerd. Doen we het spuitwerk in één keer door voor beide
De samenwerking startte toen beide telers nog uitsluitend
arealen, die 1,5 km van elkaar verwijderd liggen. En helpen we
in de pootaardappelen zaten. Inmiddels zijn daar ook friet
elkaar met het zaaien en oogsten. Het is goedkoper en efficiënter.
aardappelen, uien, suikerbieten, wortelen, peterselie en
Je ziet dat meer boeren in de streek ons voorbeeld volgen.”
wintertarwe bijgekomen. “We schaften destijds samen een
“Bovendien maakt het je minder kwetsbaar als eenmansbedrijf
sorteermachine aan, waar we beiden gebruik van maakten”,
op momenten dat de nood aan de man is”, vult Bergmans aan.
vertelt Schat.
“Zo vang je elkaar op bij ziekte of vakantie. Dat is belangrijk, zeker in de oogsttijd. Christiaan rijdt mijn land in, hij kent dat als geen ander. Ik weet dan direct dat het goed zit. Natuurlijk moet je als persoonlijkheden bij elkaar passen en elkaar blindelings vertrouwen. Een kwestie van naar elkaar toe groeien. Uiteindelijk zijn we samen twee keer zo wijs!” < Christiaan Schat (l) en Johan Bergmans (r)
16 14
ONDERNEMEN
“ Over de bodem valt nog ontzettend veel te ontdekken”
15
ONDERNEMEN
Grond is belangrijk kapitaal voor iedere teler en veehouder. Het ligt voor de hand om daarbij te denken aan de grondprijs in euro’s. Maar er is ook steeds meer aandacht voor het natuurlijke kapitaal dat de bodem vertegenwoordigt.
Wet- en regelgeving verhogen de nood-
in de glastuinbouw, is de interesse in het
zaak om precies te weten hoe het gesteld
bodemleven groot. Juist in kunstmatige
is met de bodemkwaliteit op je bedrijf.
situaties met substraat is de weerbaarheid
Daarnaast willen steeds meer ondernemers
van gewassen vaak lager en glastuinders
weten hoe en waarmee ze de bodem
willen weten hoe ze daar in kunnen
vruchtbaar houden om daarmee optimaal
bijsturen. De aandacht die telers tot voor
en langdurig te kunnen telen. Hij had
kort voor het bodemleven hadden, was
tijdens zijn presentatie voor bollentelers
vrijwel alleen gericht op de negatieve
maar één sheet over het bodemleven
gevolgen van plantparasitair bodemleven,
laten zien, maar juist daarover kwamen
zoals aaltjes.”
de meeste vragen uit de zaal. Arjan Reijneveld, product manager bij Eurofins
Mollen
Agro, merkt in de praktijk dat er veel
Melkveehouder Harm van der Giezen uit
belangstelling is voor het bodemleven.
Onderdendam (Gr.) constateert tevreden
“Van bollenteler tot veehouder, en ook
dat er meer mollen in zijn land zitten. “Dat >
16
ONDERNEMEN
toont aan dat de kwaliteit van de grond
van goeie kwaliteit. Zo kunnen we aan
De grondanalyses die we laten maken
beter wordt door meer bodemleven. Acht
de verplichte normen voldoen en meer
laten elke keer verbetering van de bodem
jaar geleden zijn we verhuisd naar een
gebruiksruimte creëren. Het is een sport
zien. Dat gaat niet hard hoor, een punt
voormalig akkerbouwbedrijf waar we 120
om een superkwaliteit kuil binnen te
organische stof in 2 tot 3 jaar. Maar we
melkkoeien houden. Sindsdien proberen
halen. Niet te zware snedes maaien, dan
merken de verbetering aan de gras
we zo goed mogelijk met de grond om
heb je ook een goede hergroei. Een paar
opbrengsten door de jaren heen.
te gaan. De 48 hectare zware klei was in
honderd schapen vreten in de winter het
Afgelopen 2 jaar lag deze volgens de
het verleden constant gescheurd en
laatste gras op en met deze begrazing
kringloopwijzer boven de 15.000 kg
bevatte weinig organische stof en
stoelt het gras weer mooi uit.
droge stof per hectare.”
daarmee weinig bodemleven.” De inspanningen van Van der Giezen om de bodem te verbeteren, vat hij samen met ‘netjes werken’. “Dat komt neer op bemesten en maaien op het juiste moment.
g
We weiden niet en kunnen direct en alles
ro
em enb
e s ter s
gew as
s
n
te
in één keer bemesten; niet te zwaar en
re
heel constant. We proberen zoveel
wo r
co m p o
Schijf van vijf voor het bodemleven
telexudaten
mogelijk van het land te halen
st
Gevarieerd en voldoende voeden is het devies voor wie de bodem
balans in chemische samenstelling, de fysische
d ie r li j k e m e s t
van de bodem wordt bepaald door de juiste
teringsorgaan van de mens. “De kwaliteit
bodem te vergelijken met het spijsver-
vruchtbaar wil houden. In die zin is de
structuur en het biologische aspect; het bodemleven”, vertelt Aaldrik Venhuizen, manager R&D bij Agrifirm Plant. “ Het is belangrijk om het gehalte aan organische stof op peil te
heb je een weerbare bodem en dan wil er een
houden als voedingsbron voor het bodemleven. Bij de vertering
goed gewas groeien.” Afscheidingsproducten van de wortels
komen nutriënten vrij en wordt de structuur van de grond verbe-
- ook wel wortelexudaten genoemd - van een goed groeiend
terd. Het voedselaanbod bepaalt het bodemleven: bacteriën eten
gewas vormen al een derde van het voedsel voor het bodemleven.
vooral makkelijk afbreekbaar materiaal, schimmels hebben graag
Overige componenten in de schijf van vijf voor het bodemleven
wat meer moeilijk afbreekbaar materiaal. Bij veel bodemleven
zijn: gewasresten, compost, dierlijke mest en groenbemesters. <
17
Lange termijn
18 hectare
De biologie en de structuur van de grond
zandgrond.
verbeteren is lange termijnwerk, beaamt
“We rijden
Reijneveld. “Alles wat je met chemie doet,
ieder jaar
gaat sneller. Je ziet resultaten binnen
compost
het seizoen, terwijl investeringen in
en vullen daar
structuur en biologie over jaren gaan.
de fosfaatruimte
Nu stikstof en fosfaat minder worden
helemaal mee in. Op
gebruikt, worden de verschillen ook
basis van de uitslagen van de
duidelijker zichtbaar. In West-Vlaanderen,
grondmonsters vullen we minimaal
vlak bij de Franse grens, heb ik gezien
aan wat is afgebroken. Daarnaast zijn
wat er gebeurt als je alleen vertrouwt op
we voor de gelden van de het Gemeen-
chemie, en weinig of niet investeert in
schappelijk Landbouwbeleid (GLB)
het organische stofgehalte. Het bodem-
verplicht om een groenbemester te
leven kwam daar onder de kritische
zaaien. Deze vraagt tijd om te verteren.
ënten. Het minimaliseren van de uitstoot
grens en teelten werden erg gevoelig
Het levert geld op maar het helpt ook
kan worden gerealiseerd door betere
voor ziekten, terwijl het niet in de lijn
goed om het bodemleven optimaal te
benutting van de nutriënten. Dit geeft
ligt om meer gewasbeschermingsmid-
houden. De teelt van spinazie vraagt
weer ruimere bemestingsmogelijkheden
delen en nutriënten te gebruiken. Telers
veel ruimte, daarmee telen we twee
binnen het bedrijf. Melkveehouder Jan
wilden weten hoe ze de condities weer
keer op hetzelfde stuk grond. We zaaien
Eggenkamp uit Oosterwolde (F.) houdt
konden verbeteren, maar als de grond
per week 1 hectare en dan planten we
150 melkkoeien en heeft al zijn percelen
dood is, is het een knap kunstje om het
er paksoi bij. We proberen vier weken
gedraineerd om de draagkracht van
bodemleven weer op te peppen. De
tussen de oogst van de eerste spinazie
de grond te verbeteren. Hij bemest de
organische stof die de telers op het land
en de tweede zaaironde aan te houden.
grond op het juiste tijdstip en met sleep-
brachten, zag er een jaar later precies zo
Op zes hectare passen we niet-kerende
slangen, zodat hij water kan toevoegen.
uit. Eigenlijk zou het vermengd moeten
grondbewerking toe. Dat is heel lichte
“Door drijfmest met water te verdunnen,
zijn door het bodemleven, maar dat was
zandgrond, die kan het goed aan.”
benutten we de mest beter en wordt
dus niet meer aanwezig. Door langdurig
Luijkx teelt op bedden en bemest zijn
de emissie van ammoniakpercentage
alleen op chemie te vertrouwen, laat je
gewassen plaatsspecifiek, met behulp
aanzienlijk gereduceerd. We houden de
een enorm productiepotentieel liggen.
van GPS. Daardoor valt de stikstof niet
koeien binnen, waardoor we de mest
De kennis over chemie, de werking van
in de trekkersporen. Toepassing van de
zelf goed kunnen verdelen.”
nutriënten, is behoorlijk uitgekristalli-
Verisscan, waarmee hij een bodemscan
Twee jaar geleden volgde Eggenkamp
seerd. Over de bodem valt nog ontzet-
kan laten maken om aan de hand
een cursus over goed bodemgebruik.
tend veel te ontdekken, maar deze vaart
daarvan nog specifieker te bemesten,
“Het is strategisch goed om te weten
in ieder geval wel bij structuur en een
is de volgende stap die Luijkx wil gaan
wat je doet voor de bodem en hoe je
goed bodemleven.”
toepassen op zijn bedrijf zijn.
aan de normen kunt voldoen. Aan het begin van het jaar doe ik een prognose.
Teeltplan
Fingerspitzengefühl
Ik weet hoeveel mest er afgevoerd moet
In het teeltplan van Johan Luijkx uit
Naast het optimaliseren van het bo-
worden. De kringloopwijzer is een mid-
Breda is het organische stofgehalte altijd
demleven, krijgt de bodem ook veel
del waar je mee om moet leren gaan.
al een belangrijk thema geweest. Luijkx
aandacht van veehouders die moeten
Maar het komt naast berekeningen ook
teelt spinazie, paksoi en knolselderij op
voldoen aan excretienormen van nutri-
aan op fingerspitzengefühl.” <
melkveehouderij Maatschap Hornstra, eesveen (Overijssel) Familie Hornstra 90 melkkoeien, in omschakeling naar een biologische bedrijfsvoering. Verwerft certificaat naar verwachting in juli 2017.
360
Toen Hornstra senior in 1980 overleed, moest Sierd het bedrijf op jonge leeftijd overnemen. “Ik was pas 21. Doordat niemand me tegenhield, heb ik veel kunnen experimenteren. Zo zijn we al in de tachtigerjaren begonnen met kruisen. Uiteindelijk hebben we nu 80 kruisingen tussen Brown-Swiss en Jersey in deze ligboxenstal staan. Hele sterke koeien.”
De familie Hornsta besloot eind 2015 om te schakelen naar een biologische bedrijfsvoering. “Ik keek altijd al met een schuin oog naar biologisch. Aan de normen voldeden we al bijna, maar ik was bang de derogatie te missen. Na een voorlichtingsdag bij Agrifirm was ik om. Nu zitten we vooral met de wachttijd. De bodem moet een jaar vrij zijn van kunstmest en bestrijdingsmiddelen en daarna duurt het nog een half jaar tot we ook de melk biologisch mogen noemen.” Hornstra liet het woonhuis in 1983 bouwen. Zijn moeder heeft de overgang van het dorp naar de koude polder nooit aangedurfd. Zijn zoon werkt al mee in het bedrijf om het uiteindelijk over te nemen. “Met nog een paar loonwerkers voor het maaien en mest rijden, kunnen we het prima rondzetten.”
o
Bedrijfsontwikkeling: verleden, heden, toekomst
“We produceren onder het label ‘Pure Graze’ en hebben 3 hectare saladebuffet door“Deze houten mestsilo konden we
gezaaid. Hierin zit veel cichorei
overnemen van iemand die ermee
en klaver. De koeien vinden het
stopte. Hout reageert niet met
heerlijk. Als ik zo’n baal bij het
mest, waardoor het veel duurzamer
hek leg, breken ze de tent af.
is dan metaal of beton. Deze staat
De komende jaren willen we
hier al sinds 1988.”
daarom een groter aandeel van onze 57 hectares met deze mix aanplanten.”
De reden om voor biologisch te gaan was niet alleen economisch. “Natuurlijk helpt die 10 cent extra bij het verdienen van een boterham, maar even belangrijk is plezier in je werk. Ik wil het op mijn manier kunnen doen. Als ik kijk naar het jongvee in de hellingstal of de In 2014 bouwde Hornstra deze hellingstal.
koeien die voor het eerst naar buiten
“Een moderne vorm van een potstal, met
gaan, geniet ik. En als de klein
minder stro. Hier houden we het jongvee
kinderen bij de kalfjes komen kijken,
in een grote groep. Als zij in het weide
ben ik blij dat ik boer ben. Dan besef
seizoen naar buiten gaan, gaan de kalfjes er
ik weer hoe mooi mijn werk is.”
in. De stal heeft dus een dubbele functie.”
20
OPINIE Vijf vragen, vijf antwoorden
5
Jacob Groote (KPN) over 5G-internet Zonder 5G-internet is rendabele land-
in Tokio. Vorig jaar is een document met
mee meer data kunnen worden opgehaald
bouw in de toekomst niet mogelijk
richtlijnen opgesteld dat dient als input
en weggestuurd. Zo hebben we er eind
volgens eurocommissaris Günther
voor de standaardisatie. Die is in 2018
vorig jaar voor gezorgd dat 4G beschikbaar
Oettinger. Hoe lang moeten boeren en
klaar en dan moet deze nog worden
is voor afgelegen gebieden via een speci-
tuinders in Nederland wachten op 5G,
omgezet in software.
ale 4G modem. Maar we krijgen ook meer
waarmee minimaal 500 mB aan data
inhoudelijke vragen, zoals: ‘hoe kan ik de
per seconde beschikbaar komt?
3. En tot die tijd?
gezondheid van m’n koeien met behulp
En worden er al stappen gezet om
Op dit moment rollen we 4G+ uit, super-
van data in de gaten houden?’ We hebben
het platteland van 5G te voorzien?
snel mobiel internet via het landelijk dek-
een Technology lab waarin we samen wer-
Jacob Groote, directeur Mobiele
kende 4G netwerk van KPN. En vóór de zo-
ken met onder andere TNO en de faculteit
Netwerken bij KPN, vertelt.
mer willen we het Long Range Wide Area
voor Diergeneeskunde, om mogelijkheden
(LORA) netwerk landelijk dekkend hebben,
te vinden voor dit soort vraagstukken.
een speciaal netwerk voor Internet of 1. Is het realistisch om het
Things oplossingen. Dat biedt onnoe-
5.Is KPN betrokken bij initiatieven
platteland te voorzien van 5G?
melijk veel mogelijkheden voor nieuwe
die zijn opgezet door het
Dat is het zeker. Vaak wordt bij snelle
toepassingen, ook in de landbouw. Voor
bedrijfsleven om de digitale
internetverbindingen gedacht aan de
specifieke doeleinden bekijken we of 5G
infrastructuur te verbeteren?
stad, maar ook het rurale gebied, en zeker
echt een voorwaarde is, of dat sensoren
Met het project 5Groningen werken
de landbouw, heeft snel internet nodig.
ook al in het LORA-netwerk ingepast kun-
we met verschillende partijen aan het
Daarom zijn we als KPN betrokken bij de
nen worden.
realiseren van 5G op het platteland. Dit
eerste 5G test ter wereld in het buiten-
project in de gemeente Loppersum levert 4. Krijgt KPN nu al veel vragen
ons veel input voor wat we allemaal
vanuit de land- en tuinbouw
moeten regelen. LTO-Noord is één van de
2. Op welke termijn zou dat
over een verbeterde internet-
initiatiefnemers. De samenwerking met
haalbaar zijn?
voorziening op het platteland?
belangenorganisaties geeft ons inzicht in
5G zal waarschijnlijk in 2020 worden
Ja, en steeds vaker. Boeren en loon
de gewenste toepassingen en hoe we die
geïntroduceerd bij de Olympische Spelen
bedrijven vragen om sneller internet waar
kunnen realiseren.
gebied van Groningen.
21
OPINIE
5G op het platteland
“ Ik heb al 5G: Gras, Grond, Graan en Gigantisch Genieten”
A rie Furm
Starten met weiden? Laat je begeleiden! Weidegang helpt voor het draagvlak van de sector. Ook groeit in
In de vingers
binnen- en buitenland de vraag naar zuivel van weidende koeien.
Als veehouder weet je dat het daarna niet meteen op rol-
Voor de Nederlandse zuivel is toename van het aantal weiders van
letjes loopt. De koeien moeten weer echt leren grazen. Wees
strategisch belang. Voor veel melkveehouders is het interessant,
daar psychologisch op voorbereid. Je kunt de dames het best
omdat ze met de weidepremie en lagere voerkosten (vers gras)
opvoeden door juist niks te doen en zo duidelijk te maken dat
hun saldo kunnen verbeteren.
hun vreten in de wei staat. In het coachingstraject voor Nieuwe Weiders trek je ook samen op met collega-melkveehouders
Voor veehouders die willen overstappen van opstallen naar weiden is er nu een tweejarig coachingstraject: Nieuwe Weiders. Begeleid door deskundige WeideCoaches kun
die weer starten. Je staat er dus niet alleen voor en ontwikkelt samen weer het gevoel voor weidegras en de dagelijkse en wekelijkse planning. Na een tijdje heb je weiden weer
je zo een goede start maken.
in de vingers; je bent een echte Nieuwe Weider.
Voorbereiding
Wil je kijken of dit ook iets voor jou is? Een Weide-
Tot zeven koeien per hectare huiskavel kan in principe
Coach komt vrijblijvend bij je langs om te bespreken
iedereen weiden. Een goede voorbereiding is daarbij
of starten met weiden bij je past.
het halve werk. Heb je bijvoorbeeld al een goed bruikbare infrastructuur: omheining, waterbakken, dammen, hekken en kavelpaden? Maak
Kijk op www.nieuweweiders.nl voor meer informatie of meld je nu meteen aan voor het kennis makingsgesprek bij info@stichtingweidegang.nl.
met je WeideCoach ook een bewuste keuze voor het beweidingssysteem dat bij jou en je bedrijf past. Plan het weiden, maaien en bemesten.
Kees-Jaap Hin secretaris Stichting Weidegang
22 fruitteler ontmoet varkenshouder
SPIEGEL
Dat het proces van een bedrijfsovername niet altijd makkelijk is, is bekend. Wat komt er allemaal bij kijken? Hoe regel je het als ondernemer met de bank? En met je ouders? In de rubriek SPIEGEL gaan een jonge fruitteler en varkenshouder met elkaar in gesprek over hun ervaringen.
Voor de één was het een lang, zwaar
Traject
traject, voor de ander een eenvoudige
Voor fruitteler Matijs Beers was het traject
stap: het overnemen van een bedrijf
een stuk eenvoudiger. “Ik zat al een aantal
van een familielid. Ondanks het verschil
jaren in maatschap met mijn vader en
in ervaring, herkennen varkenshouder
oom. Mijn oom was wat ouder en wilde
Jos Naalden en fruitteler Matijs Beers
er graag mee stoppen. Mijn vader en ik
veel aspecten in elkaars verhaal. Naalden
hebben zijn deel overgenomen. Dat is
nam na een jarenlang traject in 2015 het
heel goed gegaan, we waren het snel
varkensbedrijf van zijn ouders over. Hij
met zijn drieën eens.” Toen moest Beers
vertelt: “Het overnametraject was niet
naar de bank. “Dat was nog wel een
eenvoudig. De gesprekken met de bank
pittige kluif”, lacht hij. “Maar na een korte
en het waarborgfonds gingen op zich
periode van onderhandelen gingen ze
nog wel redelijk, maar het was vooral las-
toch akkoord.” “Hoe heb jij het traject met
tig dat mijn ouders en ik het onderling
de bank ervaren?, vraagt Naalden aan
niet eens konden worden. Dat was een
Beers. “Eigenlijk best positief”, aldus Beers.
vervelende situatie. We wilden allemaal
“Ik heb zelf een bedrijfsplan opgesteld
dat het goed geregeld werd, maar had-
en we kwamen vrij snel tot overeen
den een ander idee over wat dat ‘goed’
stemming.” Naalden had zelf niet zo’n
was.” Uiteindelijk zette Naalden in sep-
prettige ervaring met de bank. Hij stapte
tember 2015 zijn handtekening onder de
zelfs over naar een andere bank. “De
overdrachtspapieren.
accountmanager van de bank bepaalt Matijs Beers (l) en Jos Naalden
23
“ Er zijn altijd mogelijkheden”
24
SPIEGEL
zijn zo gestegen de laatste jaren. Ook de pachtprijs gaat omhoog, maar dat is beter op te brengen dan grond te kopen voor 90.000 euro per hectare. Want naast de rente, moet er ook flink worden afgelost. Dat is een behoorlijk bedrag.” Naalden herkent het dilemma van Beers. “Wij hebben nu eigenlijk hetzelfde dilemma maar dan op het gebied van dierrechten. Die kan ik nu leasen voor ongeveer 6 euro of kopen voor 50 euro. Ik heb nu het geld niet om te kopen. Maar als ik dat zou doen, heb ik meer eigendom, meer zekerMatijs Beers (l) en Jos Naalden (r).
heid.” “Ja”, lacht Beers, “Daar worden we ook iedere keer mee om de oren gesla-
voor een groot deel het gevoel dat je bij
gen als we weer naar de bank gaan. Maar
Matijs Beers (31)
een bank hebt, los van alle regels die er
het moet wel financieel mogelijk zijn”.
Marknesse (Flevoland)
zijn. Het klikte gewoon helemaal niet tus-
> Vollegrondsgroenten- en fruitteelt-
sen de accountmanager en ons. Per toeval
Altijd geluk, altijd pech
kwam er een accountmanager van een
“Ondernemen is moeilijker geworden”,
bedrijf. Bloemkool, witte en rode
andere bank bij ons langs en we raakten in
concludeert Naalden aan het eind van
kool, appels en peren.
gesprek. De klik met de adviseur was er nu
het gesprek. “Zeker”, reageert Beers.
duidelijk wel.” Ook Beers benadrukt het
“Toen ik net begonnen was, wilde ik
schap van zijn vader en oom.
belang van een goede sparringpartner bij
het voor iedereen allemaal netjes doen.
Nam 3 jaar geleden met zijn vader
de bank. “Vanaf de tweede afspraak ging
Maar dat idee moet je loslaten, want dat
het deel van zijn oom over.
het prima. We hebben veel aan hem, hij
kan gewoon niet altijd. Je moet vooral
heeft heel nuttige adviezen voor ons. Maar
het belang van je eigen bedrijf voor ogen
je zit nu eenmaal in een bepaalde risico-
houden.”
groep als ondernemer, en dan zijn er richt-
Beide ondernemers zijn positief gestemd
lijnen waar moeilijk van afgeweken wordt.”
over de toekomst van hun bedrijf.
> Stapte 8 jaar geleden in de maat-
Jos Naalden (37) Bergen op Zoom (Noord-Brabant) > Gesloten varkensbedrijf met 300 zeugen en 2300 vleesvarkens. > Nam in 2015 het bedrijf van zijn ouders over.
Naalden: “Als ondernemer moet je voor Mogelijkheden zoeken
ogen houden dat ‘altijd geluk’ en ‘altijd
Toch blijven beide ondernemers naar
pech’ niet bestaat. Er zijn altijd mogelijk-
mogelijkheden zoeken. Beers: “Wij spelen
heden.” Beers sluit zich bij hem aan:
al jaren met de gedachte om grond bij
“Als ondernemer moet je vooruit durven
te kopen, maar dat kan ik moeilijk recht-
denken. Met een beetje vertrouwen en
rekenen met mijn saldo’s. De grondprijzen
lef kom je ver.” <
25
OVER AGRIFIRM
Vice-voorzitter Arian Kamp
Raad van Commissarissen:
“ tevreden over gevolgde koers Agrifirm” Met deze Schakel in Succes ontvangt u ook het Agrifirm Jaarbericht over 2015. Vicevoorzitter Arian Kamp van de Raad van Commissarissen (RvC) beschouwt de resultaten van het afgelopen jaar. “De RvC is tevreden over het tempo bij de focus op kernactiviteiten en behoud haar aandacht op de versnelling van een aantal verbeteringen. Een punt van aandacht: we mogen als Agrifirm best wat minder ingetogen zijn.”
“Na de fusie, die alweer vijf jaar geleden
pen gezet, aldus Kamp. “In Oost-Europa
synergie en kostenbesparing. De RvC zal
plaatsvond, is door de directie, RvC en
draaiden we prima en ook met Nuscience
scherp blijven toezien op deze voortgang
ledenraad een strategie bepaald. We
zijn mooie resultaten behaald. De RvC is
in 2016.”
hebben ingezet op de focus op kern
bovendien content met de divisie Plant.
activiteiten en versnelling van verbetering
Nadat er eerst veel energie is gestoken in
Differentiëren
van resultaten. In dit kader is regelmatig
kwalitatieve en kostenbesparende ope-
Het Nederlandse Feed-bedrijf is groot,
binnen RvC en ledenraad gesproken
raties, is er nu ook meer aandacht voor
met veel klanten en grote volumes. “Het
over de realisatie van de strategie. Ik kan
de innovatieve kant. Ontwikkelingen met
is een complex bedrijf om het goed te
wel zeggen dat we als RvC tevreden zijn
big data, satellieten en drones bieden
laten presteren”, verklaart de vicevoor
over de uitvoering van de strategie tot
veel kansen voor de sector. Het is heel
zitter. “De nieuwe insteek is dat Agrifirm
dusver. Agrifirm heeft goede vorderingen
belangrijk dat Agrifirm ook in deze wereld
Feed iets meer gaat differentiëren in
gemaakt, met name met de focus op kern-
een voortrekkersrol blijft innemen.
soorten producten en markten om zo
activiteiten. De doelstellingen zijn op dat
De divisies Feed in Nederland, België
beter in te spelen op vragen van de
punt allemaal zeer voortvarend gehaald.”
en Duitsland en Co-producten vormen
betreffende klanten. Bij Feed in België
vanaf dit jaar de nieuwe divisie: Noord-
zijn in het voerbedrijf goede resultaten
Innovatie
West Europa. Het vorm geven aan deze
behaald en worden de afspraken die
Voor wat betreft de versnelling van verbe-
nieuwe divisie is een prachtige uitdaging
gemaakt werden over de eiercontrac-
tering van resultaten zijn goede stap-
die nog meer mogelijkheden biedt voor
ten afgerond. Deze contracten worden >
26
OVER AGRIFIRM
gefaseerd afgebouwd en dat ligt mooi
een betrouwbare, maar ook bescheiden
op schema. Duitsland is een ingewik-
coöperatie. Als RvC denken we dat we
kelde markt gebleken, zowel voor Plant
meer van onszelf mogen laten zien. Met
als voor Feed. Daar wordt bekeken welke
Dutch Farming maakt Agrifirm duidelijk
verbeteringen mogelijk zijn en wordt
wat boeren bijdragen aan de Neder-
de toekomstige strategische keuze op
landse samenleving en daarbuiten. En
gebaseerd”.
daarmee ook aan het zelfbewustzijn van
Agrifirm zet een volgende stap in haar
Nieuw inkoopbeleid verantwoorde grondstoffen
veehouders en telers. Je moet jezelf niet
‘verantwoorde grondstoffenbeleid’
Dutch Farming
overschreeuwen, maar je moet jezelf ook
door proactief met alle grondstoffen
Over de ambities van Agrifirm zegt Kamp:
zeker niet kleiner voordoen dan je bent.
van Agrifirm Feed aan de slag te gaan.
“De basis van Agrifirm blijft: zorgen dat
We creëren een prachtig voedselpakket
Samen met de leveranciers wordt in kaart
veehouders en telers zo goed mogelijke
en producten voor andere doeleinden,
gebracht welke issues er spelen in de pro-
resultaten kunnen behalen. Dat vraagt
we leveren een flinke bijdrage aan de
ductiegebieden en welke maatregelen
scherpte en inzet van de beste mensen.
economie. Daar mogen we meer dan
eventueel nodig zijn.
Hard werken, elke dag top presteren met
trots op zijn.”
producten voor een nette prijs. Agrifirm is
Agrifirm wil een bijdrage leveren aan het voeden van de snel groeiende wereld bevolking, maar dan wel op basis van
Kerncijfers 2015 (bedragen in miljoenen euro’s)
transparante en verantwoorde keuzes voor grondstoffen, leveranciers en
Omzet en resultaat
2015
2014
herkomstgebieden. Deze visie krijgt in-
Netto-omzet
2.385
2.359
middels steun vanuit de toeleveranciers,
Operationeel bedrijfsresultaat (excl. bijzondere lasten)
48,0
26,9
Bijzondere lasten
0
-11,7
Bedrijfsresultaat
48,0
15,2
Netto resultaat
76,2
3,1
ketenpartners en diverse maatschap pelijke organisaties. Alle partijen zien de aanpak als een logische vervolgstap richting een verantwoorde inkoop van grondstoffen. In 2015 voerde Agrifirm pilots uit met drie van de grotere agro-commodities: maïs,
Netto activa Vaste activa
342,3
331,5
Netto werkkapitaal
121,0
116,8
Totaal netto activa
463,3
448,3
tarwe en raapschroot. Dit jaar worden de regioanalyses voor deze grondstoffen afgerond en worden samen met de leveranciers de prioriteiten in deze gebieden bepaald. Daarnaast organiseert Agrifirm
Groepsvermogen in % van totaal vermogen
52,0%
51,6%
stakeholdersessies over eventuele risico’s in de betreffende regio’s. <
Ledenvoordeel/Ledenkorting
20,0
14,0
27
OVER AGRIFIRM
Agrifirm & BIG Challenge
Gebruik BestelApp in de lift
Dit jaar doet Agrifirm voor het eerst met
producten. Sinds de app twee maanden geleden werd geïntroduceerd, instal-
twee ‘eigen’ teams wielrenners en een
leerden ruim 2.600 klanten deze tool op een mobiel apparaat. Agrifirm onder-
hardloper mee aan de BIG Challenge.
zocht met een enquête de klanttevredenheid over de app. Het onderzoek bevat-
Samen met andere teams uit de
te vragen met betrekking tot het installeren, inloggen en bestellen met de app.
Steeds meer klanten van Agrifirm gebruiken de BestelApp voor het bestellen van
agrarische sector beklimmen 15 Agrifirmmedewerkers op 2 juni de Alpe d’HuZes
Eén van de doelen was inzicht te verkrijgen in de manier waarop klanten de
om zoveel mogelijk geld in te zamelen
BestelApp gebruiken, zodat duidelijk wordt welke eventuele verbeteringen nodig
voor het KWF.
zijn. Zo blijkt uit het onderzoek dat veel klanten een product zoeken op trefwoord en dat de zoekfunctie van de app kan worden uitgebreid. Ook blijkt dat de
De teamleden zijn al flink aan het trainen
app veel is geïnstalleerd op tablets en dat aanpassing voor tabletgebruik wense-
en ze houden hun vorderingen bij in een
lijk zijn.
teamblog. Ook zijn ze hard op zoek naar sponsoren en druk bezig met het be
Uit het onderzoek blijkt verder dat de BestelApp belangrijk bijdraagt aan het
denken van leuke acties waar ze geld mee
bestelgemak: bijna 90% van de bestellingen wordt geplaatst met de voorgestel-
op kunnen halen. Zo staan ze bijvoorbeeld
de leverdatum. <
namens BIG Challenge op beurzen en verkopen daar onder andere t-shirts. <
Heeft u opmerkingen of suggesties over de BestelApp, dan kunt u deze met ons delen via apps@agrifirm.com. Meer informatie vindt u in de bijgevoegde leaflet
Meer weten over BIG Challenge of wilt
over de BestelApp (alleen in Nederland).
u ook een steentje bijdragen? Kijk dan op www.bigchallenge.eu.
Kom naar de Agrifirm Ambitiedag Op zoek naar een uitdagende startersfunctie, stageplek of traineeship in de agrarische sector? Kom naar de Agrifirm Ambitiedag op 1 april 2016! Kijk op www.agrifirm.com/ambitiedag voor meer informatie en om je direct aan te melden. <
SCHAKEL IN SUCCES is het relatiemagazine van Agrifirm en verschijnt 4 keer per jaar. Contact communicatie@agrifirm.com Fotografie Ivo Hutten, Wouter Borre, Agrifirm, Marnix Klooster, Shutterstock Concept en realisatie JEEN bureau voor communicatie Drukwerk Bek, Veghel
De grote stap van...
LEF
Yde Roorda Teelt klimaatneutraal “Toen we in 2007 de verwerking van onze producten in eigen hand namen, betekende dit een ommezwaai voor ons bedrijf. We zijn toen gestopt met de aardappelen, meer gaan inzetten op broccoli en bloemkool en zijn ook gegaan voor een fikse efficiëntieslag. Ons doel is om onze producten zo voordelig mogelijk van het land te krijgen. Daarvoor hebben wij geïnvesteerd in innovaties en teeltspecifieke machines om sneller, beter en goedkoper te kunnen oogsten. We werken veel met GPS en sensoren bij het strooien en spuiten en maken ook gebruik van apps zodat we op het meest voordelige tijdstip gaan spuiten. Dat kan veel schelen. Als ik ‘s middags ga rijden moet ik bijvoorbeeld 100 procent dosering gebruiken, terwijl ik ‘s avonds misschien met 70 procent af kan. Dat is beter voor het milieu, maar zeker ook voor mijn beurs.” “Als de koelmachines en de verwerkingslijnen staan te draaien, hebben we zo’n 350.000 KwH nodig. 275.000 daarvan wekken we op via ruim 1.000 zonnepanelen op de daken. Voor de laatste 75.000 hebben we meer daken nodig, want alles ligt nu vol.” <
wie? Yde Roorda Ternaard (Friesland) STAP? Is broccoli en bloemkool klimaatneutraal gaan telen EN VERDER? Voor de groei van zijn bedrijf heeft Roorda binnen enkele jaren weer een nieuwe loods nodig. Als het dak van deze loods dan ook van zonnepanelen is voorzien, is hij helemaal zelfvoorzienend in stroom.