Schakel in Succes nr. 1 - maart 2016

SCHAKEL IN SUCCES magazine voor AGRARISCH ondernemers, NR 1, MAART 2016

“Over de bodem valt nog ontzettend veel te ontdekken” PAGINA 14

KPN over 5G-Internet PAGINA 20

Vleespluimveehouder Jac Hereijgers

“Goed Nest kip prikkelt ons ondernemerschap” PAGINA 6

2

vooraf

2015: Groeiende afzet 2015 was een jaar waarin veel van onze leden te maken hadden met slechte tot zeer slechte prijzen voor hun producten. De toch al lastige situatie in de varkenssector verslechterde afgelopen jaar. Ook veel melkveehouders kregen te maken met negatieve bedrijfsopbrengsten doordat de melkprijzen fors daalden. De akkerbouwsector kende daarentegen een goed jaar, maar met grote verschillen tussen regio’s.

Gelukkig is er ook positief nieuws: door goede bedrijfsresultaten is Agrifirm in staat haar leden over 2015 totaal 20 miljoen euro uit te keren in de vorm van Ledenkorting en Leden­voordeel. De strategie ‘Focus en Versnelling’ die Agrifirm in 2014 vaststelde, is volgens plan uitgevoerd. De bedrijven binnen de Agrifirm groep lieten in het binnenen buitenland een fraaie groei van het resultaat zien.

We verkochten in Nederland 100.000 ton meer mengvoer terwijl de afzet van gewas­ beschermingsmiddelen met 2 procent steeg. Niet-kernactiviteiten, zoals een belang in Plukon, werd afgestoten. Daarnaast werd fors geïnvesteerd in de kernactiviteiten. Nieuwe productielocaties in China en België werden opgeleverd, terwijl in Nederland in Oss, Drachten en Veghel grote verbeterings- en uitbreidingsinvesteringen zijn gedaan. De acquisitie van Nutrifarma in Brazilië was een verdere stap in de uitbreiding van onze Specialties-activiteiten. Dit bedrijf heeft vanaf het eerste moment aan de winst van Agrifirm bijgedragen.

Hopelijk herstellen de markten waarin u opereert dit jaar en ontvangt u een goede prijs voor uw producten. Agrifirm gaat verder op de ingeslagen weg, met goede en innova­ tieve producten en een uitstekende service waarmee we werken aan het verbeteren van uw bedrijfssaldo.

Ton Loman voorzitter hoofddirectie agrifirm

MOOI WERK pagina 4

3

Aanvulling op Schakel in Succes nr. 4, december 2015 In de vorige Schakel in Succes stond een interview met VVD Tweede Kamerlid Helma Lodders. De intro van dit artikel gaf enige verwarring betreffende de genoemde steunbedragen. Het leek alsof de Nederlandse land- en tuinbouw jaarlijks 50 miljard euro steun krijgt uit de EU. Dit is natuurlijk niet het geval, de EU (Brussel) keert jaarlijks in totaal 50 miljard euro uit aan steunmaatregelen. Daarvan ontvangt de Nederlandse land- en tuinbouw ook een deel.

Waar het vooral om gaat, is de Nederlandse envelop waarin 29,9 miljoen

“Samenwerken maakt je minder kwetsbaar”

euro extra zit. Destijds benadrukte staatssecretaris Sharon Dijksma (Economische Zaken, PvdA) dat het ging om “nieuw geld”.

pagina 13

“Er valt altijd iets nieuws te leren” pagina 9

Verder in dit nummer 6 Interview Jac Hereijgers | 10 Innovatie | 12 Inspiratie: onzichtbare geluidswal |14 “Over de bodem valt nog ontzettend veel te ontdekken” | 18 360 | 20 Vijf vragen aan Jacob Groote | 21 Opinie: Kees-Jaap Hin | 22 Spiegel: fruitteler ontmoet varkenshouder | 25 Over Agrifirm | 28 De grote stap van Yde Roorda

wie?

Medewerkers van spruitkoolteler Johan Doff WAAR? Uithuizen (Groningen) WANNEER? 28 januari 2016

MOOI WERK

wat?

Spruiten oogsten. Doff heeft 113 hectare spruitkool en oogst met zijn medewerkers 1 hectare per dag.

Dat komt neer op gemiddeld 30 ton spruitjes per hectare. waarom?

Tijdens vorstperioden is oogsten niet mogelijk, maar zodra de temperaturen boven nul zijn, gaan Doff en zijn medewerkers het land op. Spruiten worden vooral aan足足 geboden wanneer de R in de maand is. Het aanbod van andere groenten is in de winter beduidend minder en de spruitkoolteler wil daar optimaal gebruik van maken.

6

Ondernemers Jac (62 jaar) en Toos (58 jaar) Hereijgers Bedrijf Sinds 1978 vleespluimveebedrijf in Wernhout (Noord-Brabant). In 2015 gestart met concept Goed Nest Kip. Aantal: 60.000 vleeskuikens.

7

INTERVIEW

Vleespluimveehouder Jac Hereijgers

“ Goed Nest Kip prikkelt ons ondernemerschap” Vanaf 1 januari 2016 verkopen Nederlandse super­ markten als AH, C1000 en Plus alleen nog vlees van langzamer groeiende kippen. Vleespluimveehouder Jac Hereijgers en zijn vrouw Toos zijn in 2015 om­geschakeld naar de langzamer groeiende Goed Nest Kip. “Een goede stap”, aldus Jac. Waarom zijn jullie overgestapt

jullie niet eens nadenken over de Goed

len namelijk niet oneindig door blijven

op de Goed Nest Kip?

Nest Kip? Alles viel toen eigenlijk samen.

werken. De belangrijkste wijziging is het

“Zo’n anderhalf jaar geleden is het bij ons

Het concept past ons goed.”

ras en het aantal kippen: we hebben er

gaan leven. We zagen dat de discussie

nu 60.000 in plaats van 90.000. Verder zijn

over vlees toenam. Dat zette ons aan het

Hebben jullie veel moeten aan-

er wel richtlijnen omtrent lichtschema’s,

denken. Tegelijkertijd dachten we ook na

passen op je bedrijf om aan de

afleidingsmateriaal in de stal en anti­

over de toekomst van ons bedrijf. We heb-

voorwaarden van deze Goed

bioticagebruik. Deze richtlijnen waren

ben geen bedrijfsopvolger en zagen niets

Nest Kip te kunnen voldoen?

voor ons eenvoudig te realiseren.”

in schaalvergroting. Wij zijn van mening

“Nee, eigenlijk niet. We hebben er geen

dat pluimveehouders in Nederland zich

grote investeringen voor hoeven te doen.

beter kunnen richten op kwaliteit in plaats

Dat was voor ons een voorwaarde. Als

de resultaten in de stal?

van op kwantiteit. Vanuit die insteek

we flink hadden moeten investeren, was

“Het werken met de Goed Nest Kip is echt

wilden we ons bedrijf voortzetten. Toen

het waarschijnlijk niet doorgegaan. De

geweldig. Het zijn prachtige kuikens, die

volgde de vraag van de slachterij: willen

terugverdientijd is dan te kort, we wil-

mooi alert zijn. Er is een duidelijk verschil

Hoe bevalt de overstap? Wat zijn

8

INTERVIEW

Jac en Toos Hereijgers

met de kuikens die we eerst hadden.

vaak moeten uitleggen dat het beeld dat

komende jaren hogere eisen gaat stellen

Dit nieuwe ras is sterker en dat maakt dat

Wakker Dier schetste, ongenuanceerd

aan vlees. Vragen als: ‘waar komt mijn eten

je minder problemen in de stal hebt. We

was. Dat is niet altijd makkelijk. Toch

vandaan en hoe is het geproduceerd’,

hebben net een eerste ronde afgeleverd,

vonden we, en vinden we nog steeds,

gaan steeds vaker een rol spelen. Dat

met duidelijk minder uitval. Ik heb met

dat we niets te verbergen hebben. We

vind ik ook geen probleem; je moet

veel plezier door de stal gewandeld,

hebben altijd hart voor ons bedrijf en

goed nadenken over datgene dat op

het draaide lekker.”

onze dieren gehad. Dat willen we graag

je bord ligt. Ik denk dat er ook nieuwe

laten zien. De maatschappelijke discussie

standaarden ontwikkeld gaan worden

En financieel?

rondom vlees is wel één van de redenen

voor rundvlees en varkensvlees. Hierbij

“Wat betreft de opbrengsten: die zijn

geweest waarom we overgestapt zijn naar

speelt de retail een grote rol. Dankzij hun

onder aan de streep gelijk gebleven. Dit

dit concept. Wij zien ook dat de consu-

afspraken rondom de Kip van Morgen

hebben we natuurlijk vooraf uitgebreid

ment op een andere manier naar voedsel

(naam voorganger van Goed Nest Kip)

laten berekenen. Het is van belang dat je

kijkt en dat ze kritischer is. Dat zijn wij

ligt er nu een nieuwe standaard kippen-

er geen geld op hoeft toe te leggen. We

namelijk zelf ook. Het was dus niet alleen

vlees in de supermarkten. ”

hebben een jaarcontract afgesloten met

de druk van buitenaf die ervoor zorgde

de slachterij voor levering van de kuikens.

dat we overstapten, maar vooral ook onze

Hoe zien jullie je eigen toekomst?

Dus dit eerste jaar zitten we zeker goed

eigen overtuiging.”

“Wij willen nog zeker wel een paar jaar meedraaien met ons bedrijf. De overstap

wat betreft afname. Wat we daarna doen, mochten de resultaten tegenvallen?

Daar hebben we nog helemaal niet over nagedacht! We geloven in dit concept en denken dat het de toekomst is.”

“We hebben altijd hart voor ons bedrijf en onze dieren gehad.”

Voelden jullie de druk van de

naar het Goed Nest Kip-concept heeft ons in ons ondernemerschap weer wat meer geprikkeld. Natuurlijk willen we niet werken tot we 80 zijn, dat gaf ik al eerder aan. Maar we hebben wel weer een stukje extra arbeidsvreugde teruggevon-

Hoe gaat zich dat in de toekomst

den. De kip van nu is een alerte, sterke kip,

stappen op een ander concept?

ontwikkelen, denk je?

die meer natuurlijk gedrag vertoont en er

“We hebben de afgelopen jaren heel

“Ik denk dat de consument ook de

prachtig uitziet. Wij zijn er erg blij mee!” <

publieke opinie om over te

9

VOLLUK!

Erfbetreders over hun rol op het boerenerf

Nico Theelen is ongeveer twee jaar servicemonteur bij Inno+.

Hij onderhoudt en repareert luchtwassers op varkens- en pluimveebedrijven door heel Nederland.

“Ik werk er graag. Het is uitdagend. De ene dag stel ik een nieuwe luchtwasser in bedrijf, de andere dag ga ik langs voor het halfjaarlijkse onderhoud, weer een andere dag word ik ingeschakeld voor het oplossen van een storing of

“ Er valt altijd iets nieuws te leren”

het updaten van systeemdata. En altijd is er het persoonlijke en prettige contact met de boer. Ik hou altijd in het oog of de klant wel netjes met zijn luchtwasser omgaat, want dat is heel belangrijk voor het goed functioneren van het systeem. Luchtwassers zijn onontbeerlijk in de stal. Ze halen ammoniak, fijnstof, geur en optioneel ook energie uit de lucht die uit de stal verdwijnt en dragen zo in belangrijke mate bij aan een schoner milieu. We leveren biologische en chemische luchtwassers. Bij de biologische eten bacteriën de vervuilende stoffen uit de lucht, bij de chemische wordt dat gedaan met behulp van zwavelzuur. Ik kan dit werk nog tot in lengte van dagen blijven doen. Inno+ is namelijk een zeer innovatief bedrijf en blijft daardoor continu veranderen. Zo zijn er de nieuwe energieconcepten om energie uit de luchtwassers te halen en terug in de stallen te brengen. Er valt altijd iets nieuws te leren.” <

INNOVATIE

Weidekompas: weiden bij élk melksysteem

Compleet weiden tot 3 koeien per ha beweidbaar oppervlak > dag en nacht weidegang (>15 uur) > hoogste voeropname uit gras

Wilt u starten met beweiden? Wilt u meer rendement uit weidegang halen? Agrifirm

> lage krachtvoerkosten per koe

Feed heeft nu haar advies­concept Weide­Kompas verder ontwikkeld. Het resultaat:

> hoog economisch voordeel uit weiden

meer rendement en gemak uit beweiding bij elk melksysteem.

Combi weiden Binnen het WeideKompas wordt onderscheid gemaakt in drie beweidingsstrategieën, die

tot 6 koeien per ha beweidbaar oppervlak

van elkaar verschillen in de mate waarin weidegras bijdraagt aan het rantsoen: Compleet

> 6 tot 12 uur weidegang

Weiden, Combi Weiden en Compact Weiden. Binnen elke richting passen verschillende

> hoog technisch resultaat uit weiden

beweidingssystemen. Een aantal uitgangspunten die voor alle strategieën gelden:

>b ijvoeding afstemmen op graskwaliteit en –opname

Elke dag vers gras Welke strategie u ook kiest, Agrifirm adviseert altijd dagelijks omweiden. Of uw koeien dag

Compact weiden

en nacht weiden of 6 uur per dag. Door elke dag een nieuw stuk gras aan te bieden, benut

tot 10 koeien per ha beweidbaar oppervlak

u uw grasland beter en haalt u meer uit uw koeien.

> tot 8 uur weidegang > stabiele productie

Weiden past bij elk melksysteem

> uitgebalanceerde bijvoeding mogelijk

Voor veehouders die in een melkstal melken, worden dezelfde criteria gehanteerd als voor robotmelkers. De combinatie AMS en beweiden werd in het verleden wel eens in twijfel getrokken. Tegenwoordig zijn er veel robotmelkers die goede ervaring hebben

Meer informatie?

met weidegang.

Wilt u starten met beweiden of meer rendement en gemak uit weidegang

Schakelen tussen beweidings­strategieen

halen? Agrifirm Feed adviseert u graag

Een keuze voor een beweidingsstrategie betekent niet dat u er voor altijd aan vast zit. Met

met behulp van WeideKompas.

name bedrijven met een melkstal kunnen gedurende het seizoen schakelen. Voor robot-

Kijk voor meer informatie op

bedrijven en bedrijven met veel koeien per beweidbaar oppervlak is dit lastiger. <

www.weidekompas.nl.

INNOVATIE Positieve resultaten met Virusapp in proeven met pootgoed en tulpen Voorjaar 2015 startte Agrifirm Plant in

Tot nu moesten telers zelf op zoek naar

de app op het juiste moment kunnen

samenwerking met Nieveen & Bouma

actuele informatie over weer en infectie-

worden ingezet kan de virus aantasting beter worden beperkt.

Agro Weather Services de ontwikkeling

druk, maar met de Virusapp van Agrifirm

van een Virusapp voor bloembollen-

Plant wordt dit nu een stuk makkelijker.

en pootgoedtelers. De telers krijgen

De app is getest in een pilotgroep van

De resultaten van de proeven in tulpen

door een aantal teeltgegevens in te

specialisten en 10 pootgoed- en bloem­

en pootgoed, uitgevoerd door PT

vullen in een oogopslag inzicht welk

bollentelers door het hele land. Met hun

Zwaagdijk, zijn positief. De objecten

spuitinterval toe te passen voor een

input is de functionaliteit van de app

die volgens het advies van de app zijn

goede virus­beperking.

ver­beterd en afgestemd op gebruik in

behandeld - dus met een variabel

de praktijk. Doordat de pyrethroiden met

spuitinterval - hebben de laagste virus­ infectie. Agrifirm Plant introduceert de Virusapp zowel in de bloembollen als

Percentage (%) Y-virus in Agrifirm Virusproef Pootaardappelen Zwaagdijk 2015

pootgoed teelt in het voorjaar van 2016.

Onbehandeld

Hiernaast ziet u de resultaten van het onderzoek in pootgoed. <

Pyrethroiden + Hulpstof + 6,25 l Olie H (wekelijks) Pyrethroiden + 1,0 l Olie H/ dag (Virusapp) Pyrethroiden + 6,25 l Olie H (wekelijks) 12,5 l Olie H Wekelijks Opbouw Sumicidin en Olie (Virusapp)

De verschillen groter dan zes procent zijn

Pyrethroiden + Hulpstof + 1,0 l Olie H/ dag (Virusapp)

werkelijke, significante, verschillen.

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

Eerste proef levende insecten in legpluimveevoer succesvol afgerond Agrifirm Feed heeft het afgelopen jaar samen met

Vanaf 26 tot 86 weken leeftijd voerde de pluimveehouder

insecten­bedrijf Protix uit Dongen een proef uitgevoerd

insectenlarven aan de scharrelhennen. De proefgroep kreeg

met het voeren van levende larven aan leghennen.

80% kernvoer en 20% levende larven van de Black Soldier Fly.

De eerste fase van de proef is afgerond en de resultaten

De op uitsluitend plantaardige reststromen gegroeide larven

zijn zeer positief.

werden door Protix geleverd, Agrifirm Feed verzorgde het sojavrije kernvoer. In het begin van de ronde was er geen verschil tussen

De eiproductie van de proefgroep is hoger, de voerconversie

de controlegroep en de productie van de scharrelhennen gevoerd

gunstiger en het uitvalpercentage in de proefgroep is duidelijk

met levende larven. Vanaf 60 weken was de productie van de

lager dan de uitval op de rest van het bedrijf. De proef is uit­

proefgroep duidelijk hoger.

gevoerd met enkele honderden Bovans Bruin scharrelhennen

De komende maanden wordt de proef verder uitgebreid,

op het legpluimveebedrijf van de broers Léon en Wilco Jansen

EKOZ onderzoekt de mogelijkheden om het aantal hennen

(EKOZ Pluimvee VOF uit Schore).

op de huidige locatie op te schalen. <

INNOVATIE Innovaties van buiten de agrarische sector

IN

SPIRATIE

Verkeerslawaai verminderen met een onzichtbare geluidswal

Gezonde bodem en planten door goedaardige schimmels Een gewas met mycorrhizaschimmels kan beter voedings­ stoffen opnemen en is minder gevoelig voor droogte.

Daarnaast zorgen mycorrhizaschimmels voor een divers

Geluidsoverlast veroorzaakt door (snel)wegen is één van

bodemleven waarin aaltjes en ziekteverwekkers minder kans

de grootste milieuproblemen binnen Europa. Door grote

krijgen. De verhoogde weerbaarheid van de plant kwam

geluidswallen te plaatsen en stil asfalt te gebruiken is het

duidelijk naar voren in een Rhizoctonia-proef die Agrifirm in

geluid tegen te houden en te absorberen. Inmiddels is ook

2015 heeft laten uitvoeren in bio-aardappelen. Toevoeging

een derde alternatief toepasbaar, dat gebruik maakt van

van het product BiomyPro-mycorrhizaschimmels zorgde voor

resonantie.

minder aantasting van Rhizoctonia op de knollen. Uit de proef bleek dat dit de biologische pootgoedteler een 20% hoger

Whisstone van het bedrijf 4Silence is een betonnen element met

financieel resultaat oplevert.

gleuven dat vlak naast de rijbaan wordt geplaatst. In plaats van absorptie maakt Whisstone gebruik van resonantie. De gleuven

Als goedaardige schimmels gaan mycorrhizaschimmels een

buigen het lawaai af in een opwaartse richting. De geluidsgolven

samenlevingsverband aan met planten. De schimmels groeien

die uit de Whisstone omhoog komen nemen de andere geluids-

in en om de fijne wortels van planten. Met hun uitgebreide

stromen mee omhoog en creëren zo een onzichtbare geluidswal.

netwerk van schimmeldraden bereiken ze een groot bodem­ oppervlak. Hieruit nemen ze vocht en nutriënten, waaronder

Het idee is wereldwijd een vernieuwend concept. In 2014 won

fosfaat en kali, op en leveren dit aan de planten. Op hun beurt

4Silence met dit product de Accenture Innovation Award en de

leveren de planten suikers terug. Een win-win situatie voor

Young Technology Award. In Nederland lopen al een aantal pilot

beide partijen én voor de teler. <

projecten. Zo is Whisstone geplaatst in Hummelo, Soesterberg, bij Doetinchem langs de A18 en tussen Enschede en Losser.

“Binnenkort gaan we aan de slag langs een spoorlijn, want voor dit product maakt het niet uit of het geluid van een auto of een trein komt”, aldus Eric de Vries, CEO van 4Silence.

Hogere benutting van stikstof uit drijfmest

De wettelijke voorschriften rondom verkeerslawaai liggen vast

De nitrificatieremmer Top Flow entec fl is een toevoeging aan

en hierdoor is het lastig en tijdrovend om een innovatief product

drijfmest die ervoor zorgt dat stikstof langer beschikbaar blijft

als Whisstone op de markt te krijgen. Toch is De Vries positief over

in de vorm van ammonium, waardoor het risico op nitraat-

de toekomst. “We hebben aangetoond dat Whisstone werkt en

uitspoeling wordt beperkt. Vooral op uitspoelingsgevoelige

zijn nu samen met onder andere het RIVM en Rijkswaterstaat

zandgronden heeft Top Flow entec fl meerwaarde, zo blijkt

bezig om het in de regelgeving op te laten nemen.” <

uit diverse bemestingsproeven die Agrifirm in 2015 heeft laten uitvoeren op PPO-locaties.

In de grasproef op zandgrond zorgde toevoeging van Top Flow entec fl aan drijfmest voor 6,0% meer droge stof en 6,8% meer ruw eiwit per hectare in de eerste snede. Dit jaar zal Top Flow entec fl opnieuw worden beoordeeld in diverse bemestingsproeven. <

&co

13 Ondernemers over hun samenwerking

“ samenwerken maakt je minder kwetsbaar” Voor akkerbouwers Johan Bergmans en Christiaan Schat

“Later kwamen er meer machines bij. Een landbouwspuit, een snel-

uit Dronten (Flevoland), samen goed voor zo’n 140 hectare

eg, een 4-rijige pootmachine, noem maar op. De aanschaf van de

bouwland, is het simpel: “We werken samen omdat het de

machines werd zo’n beetje verdeeld tussen ons. Behalve dat we

kosten fors drukt en een stuk efficiënter is. Het is een vrij

gebruik maken van elkaars machinepark, verdelen we ook de werk-

organisch proces. Je moet alleen goed overleggen.”

zaamheden. Zo zorg ik voor het eggen, Johan voor het zaaiwerk, of omgekeerd. Doen we het spuitwerk in één keer door voor beide

De samenwerking startte toen beide telers nog uitsluitend

arealen, die 1,5 km van elkaar verwijderd liggen. En helpen we

in de pootaardappelen zaten. Inmiddels zijn daar ook friet­

elkaar met het zaaien en oogsten. Het is goedkoper en efficiënter.

aardappelen, uien, suikerbieten, wortelen, peterselie en

Je ziet dat meer boeren in de streek ons voorbeeld volgen.”

wintertarwe bij­­ge­komen. “We schaften destijds samen een

“Bovendien maakt het je minder kwetsbaar als eenmansbedrijf

sorteermachine aan, waar we beiden gebruik van maakten”,

op momenten dat de nood aan de man is”, vult Bergmans aan.

vertelt Schat.

“Zo vang je elkaar op bij ziekte of vakantie. Dat is belangrijk, zeker in de oogsttijd. Christiaan rijdt mijn land in, hij kent dat als geen ander. Ik weet dan direct dat het goed zit. Natuurlijk moet je als persoonlijkheden bij elkaar passen en elkaar blindelings vertrouwen. Een kwestie van naar elkaar toe groeien. Uiteindelijk zijn we samen twee keer zo wijs!” < Christiaan Schat (l) en Johan Bergmans (r)

16 14

ONDERNEMEN

“ Over de bodem valt nog ontzettend veel te ontdekken”

15

ONDERNEMEN

Grond is belangrijk kapitaal voor iedere teler en veehouder. Het ligt voor de hand om daarbij te denken aan de grondprijs in euro’s. Maar er is ook steeds meer aandacht voor het natuurlijke kapitaal dat de bodem vertegenwoordigt.

Wet- en regelgeving verhogen de nood-

in de glastuinbouw, is de in­teresse in het

zaak om precies te weten hoe het gesteld

bodemleven groot. Juist in kunstmatige

is met de bodemkwaliteit op je bedrijf.

situaties met substraat is de weerbaarheid

Daarnaast willen steeds meer ondernemers

van gewassen vaak lager en glastuinders

weten hoe en waarmee ze de bodem

willen weten hoe ze daar in kunnen

vruchtbaar houden om daarmee optimaal

bijsturen. De aandacht die telers tot voor

en langdurig te kunnen telen. Hij had

kort voor het bodemleven hadden, was

tijdens zijn presentatie voor bollen­telers

vrijwel alleen gericht op de negatieve

maar één sheet over het bodemleven

gevolgen van plantparasitair bodemleven,

laten zien, maar juist daarover kwamen

zoals aaltjes.”

de meeste vragen uit de zaal. Arjan Reijneveld, product manager bij Eurofins

Mollen

Agro, merkt in de praktijk dat er veel

Melkveehouder Harm van der Giezen uit

belangstelling is voor het bodemleven.

Onderdendam (Gr.) constateert tevreden

“Van bollenteler tot veehouder, en ook

dat er meer mollen in zijn land zitten. “Dat >

16

ONDERNEMEN

toont aan dat de kwaliteit van de grond

van goeie kwaliteit. Zo kunnen we aan

De grondanalyses die we laten maken

beter wordt door meer bodemleven. Acht

de verplichte normen voldoen en meer

laten elke keer verbetering van de bodem

jaar geleden zijn we verhuisd naar een

gebruiksruimte creëren. Het is een sport

zien. Dat gaat niet hard hoor, een punt

voormalig akkerbouwbedrijf waar we 120

om een superkwaliteit kuil binnen te

organische stof in 2 tot 3 jaar. Maar we

melkkoeien houden. Sindsdien proberen

halen. Niet te zware snedes maaien, dan

merken de verbetering aan de gras­

we zo goed mogelijk met de grond om

heb je ook een goede hergroei. Een paar

opbrengsten door de jaren heen.

te gaan. De 48 hectare zware klei was in

honderd schapen vreten in de winter het

Afge­lopen 2 jaar lag deze volgens de

het verleden constant gescheurd en

laatste gras op en met deze begrazing

kring­loop­wijzer boven de 15.000 kg

bevatte weinig organische stof en

stoelt het gras weer mooi uit.

droge stof per hectare.”

daarmee weinig bodemleven.”

De inspanningen van Van der Giezen om de bodem te verbeteren, vat hij samen met ‘netjes werken’. “Dat komt neer op bemesten en maaien op het juiste moment.

g

We weiden niet en kunnen direct en alles

ro

em enb

e s ter s

gew as

s

n

te

in één keer bemesten; niet te zwaar en

re

heel constant. We proberen zoveel

wo r

co m p o

Schijf van vijf voor het bodemleven

telexudaten

mogelijk van het land te halen

st

Gevarieerd en voldoende voeden is het devies voor wie de bodem

balans in chemische samenstelling, de fysische

d ie r li j k e m e s t

van de bodem wordt bepaald door de juiste

teringsorgaan van de mens. “De kwaliteit

bodem te vergelijken met het spijsver-

vruchtbaar wil houden. In die zin is de

structuur en het biologische aspect; het bodemleven”, vertelt Aaldrik Venhuizen, manager R&D bij Agrifirm Plant. “ Het is belangrijk om het gehalte aan organische stof op peil te

heb je een weerbare bodem en dan wil er een

houden als voedingsbron voor het bodemleven. Bij de vertering

goed gewas groeien.” Afscheidingsproducten van de wortels

komen nutriënten vrij en wordt de structuur van de grond verbe-

- ook wel wortelexudaten genoemd - van een goed groeiend

terd. Het voedselaanbod bepaalt het bodemleven: bacteriën eten

gewas vormen al een derde van het voedsel voor het bodemleven.

vooral makkelijk afbreekbaar materiaal, schimmels hebben graag

Overige componenten in de schijf van vijf voor het bodemleven

wat meer moeilijk afbreekbaar materiaal. Bij veel bodemleven

zijn: gewasresten, compost, dierlijke mest en groenbemesters. <

17

Lange termijn

18 hectare

De biologie en de structuur van de grond

zandgrond.

verbeteren is lange termijnwerk, beaamt

“We rijden

Reijneveld. “Alles wat je met chemie doet,

ieder jaar

gaat sneller. Je ziet resultaten binnen

compost

het seizoen, terwijl investeringen in

en vullen daar

structuur en biologie over jaren gaan.

de fosfaatruimte

Nu stikstof en fosfaat minder worden

helemaal mee in. Op

gebruikt, worden de verschillen ook

basis van de uitslagen van de

duidelijker zichtbaar. In West-Vlaanderen,

grond­monsters vullen we minimaal

vlak bij de Franse grens, heb ik gezien

aan wat is afgebroken. Daarnaast zijn

wat er gebeurt als je alleen vertrouwt op

we voor de gelden van de het Gemeen-

chemie, en weinig of niet investeert in

schappelijk Landbouwbeleid (GLB)

het organische stofgehalte. Het bodem-

verplicht om een groenbemester te

leven kwam daar onder de kritische

zaaien. Deze vraagt tijd om te verteren.

ënten. Het minimaliseren van de uitstoot

grens en teelten werden erg gevoelig

Het levert geld op maar het helpt ook

kan worden gerealiseerd door betere

voor ziekten, terwijl het niet in de lijn

goed om het bodem­leven optimaal te

benutting van de nutriënten. Dit geeft

ligt om meer gewasbeschermingsmid-

houden. De teelt van spinazie vraagt

weer ruimere bemestingsmogelijkheden

delen en nutriënten te gebruiken. Telers

veel ruimte, daarmee telen we twee

binnen het bedrijf. Melkveehouder Jan

wilden weten hoe ze de condities weer

keer op hetzelfde stuk grond. We zaaien

Eggenkamp uit Oosterwolde (F.) houdt

konden verbeteren, maar als de grond

per week 1 hectare en dan planten we

150 melk­koeien en heeft al zijn percelen

dood is, is het een knap kunstje om het

er paksoi bij. We proberen vier weken

gedraineerd om de draagkracht van

bodemleven weer op te peppen. De

tussen de oogst van de eerste spinazie

de grond te verbeteren. Hij bemest de

organische stof die de telers op het land

en de tweede zaaironde aan te houden.

grond op het juiste tijdstip en met sleep-

brachten, zag er een jaar later precies zo

Op zes hectare passen we niet-kerende

slangen, zodat hij water kan toevoegen.

uit. Eigenlijk zou het vermengd moeten

grondbewerking toe. Dat is heel lichte

“Door drijfmest met water te verdunnen,

zijn door het bodemleven, maar dat was

zandgrond, die kan het goed aan.”

benutten we de mest beter en wordt

dus niet meer aanwezig. Door langdurig

Luijkx teelt op bedden en bemest zijn

de emissie van ammoniakpercentage

alleen op chemie te vertrouwen, laat je

gewassen plaatsspecifiek, met behulp

aanzienlijk gereduceerd. We houden de

een enorm productiepotentieel liggen.

van GPS. Daardoor valt de stikstof niet

koeien binnen, waardoor we de mest

De kennis over chemie, de werking van

in de trekkersporen. Toepassing van de

zelf goed kunnen verdelen.”

nutriënten, is behoorlijk uitgekristalli-

Verisscan, waarmee hij een bodemscan

Twee jaar geleden volgde Eggenkamp

seerd. Over de bodem valt nog ontzet-

kan laten maken om aan de hand

een cursus over goed bodemgebruik.

tend veel te ontdekken, maar deze vaart

daarvan nog specifieker te bemesten,

“Het is strategisch goed om te weten

in ieder geval wel bij structuur en een

is de volgende stap die Luijkx wil gaan

wat je doet voor de bodem en hoe je

goed bodemleven.”

toepassen op zijn bedrijf zijn.

aan de normen kunt voldoen. Aan het begin van het jaar doe ik een prognose.

Teeltplan

Fingerspitzengefühl

Ik weet hoeveel mest er afgevoerd moet

In het teeltplan van Johan Luijkx uit

Naast het optimaliseren van het bo-

worden. De kringloopwijzer is een mid-

Breda is het organische stofgehalte altijd

demleven, krijgt de bodem ook veel

del waar je mee om moet leren gaan.

al een belangrijk thema geweest. Luijkx

aandacht van veehouders die moeten

Maar het komt naast berekeningen ook

teelt spinazie, paksoi en knolselderij op

voldoen aan excretienormen van nutri-

aan op fingerspitzengefühl.” <

melkveehouderij Maatschap Hornstra, eesveen (Overijssel) Familie Hornstra 90 melkkoeien, in omschakeling naar een biologische bedrijfsvoering. Verwerft certificaat naar verwachting in juli 2017.

360

Toen Hornstra senior in 1980 overleed, moest Sierd het bedrijf op jonge leeftijd overnemen. “Ik was pas 21.

Doordat niemand me tegenhield, heb ik veel kunnen experimenteren. Zo zijn we al in de tachtigerjaren begonnen met kruisen. Uiteindelijk hebben we nu 80 kruisingen tussen Brown-Swiss en Jersey in deze ligboxenstal staan. Hele sterke koeien.”

De familie Hornsta besloot eind 2015 om te schakelen naar een biologische bedrijfsvoering. “Ik keek altijd al met een schuin oog naar biologisch.

Aan de normen voldeden we al bijna, maar ik was bang de derogatie te missen. Na een voorlichtingsdag bij Agrifirm was ik om. Nu zitten we vooral met de wachttijd. De bodem moet een jaar vrij zijn van kunstmest en bestrijdingsmiddelen en daarna duurt het nog een half jaar tot we ook de melk biologisch mogen noemen.”

Hornstra liet het woonhuis in 1983 bouwen.

Zijn moeder heeft de overgang van het dorp naar de koude polder nooit aangedurfd.

Zijn zoon werkt al mee in het bedrijf om het uiteindelijk over te nemen. “Met nog een paar loonwerkers voor het maaien en mest rijden, kunnen we het prima rondzetten.”

o

Bedrijfsontwikkeling: verleden, heden, toekomst

“We produceren onder het label ‘Pure Graze’ en hebben 3 hectare saladebuffet door“Deze houten mestsilo konden we

gezaaid. Hierin zit veel cichorei

overnemen van iemand die ermee

en klaver. De koeien vinden het

stopte. Hout reageert niet met

heerlijk. Als ik zo’n baal bij het

mest, waardoor het veel duurzamer

hek leg, breken ze de tent af.

is dan metaal of beton. Deze staat

De komende jaren willen we

hier al sinds 1988.”

daarom een groter aandeel van onze 57 hectares met deze mix aanplanten.”

De reden om voor biologisch te gaan was niet alleen economisch.

“Natuurlijk helpt die 10 cent extra bij het verdienen van een boterham, maar even belangrijk is plezier in je werk. Ik wil het op mijn manier kunnen doen. Als ik kijk naar het jongvee in de hellingstal of de In 2014 bouwde Hornstra deze hellingstal.

koeien die voor het eerst naar buiten

“Een moderne vorm van een potstal, met

gaan, geniet ik. En als de klein­

minder stro. Hier houden we het jongvee

kinderen bij de kalfjes komen kijken,

in een grote groep. Als zij in het weide­

ben ik blij dat ik boer ben. Dan besef

seizoen naar buiten gaan, gaan de kalfjes er

ik weer hoe mooi mijn werk is.”

in. De stal heeft dus een dubbele functie.”

20

OPINIE Vijf vragen, vijf antwoorden

5

Jacob Groote (KPN) over 5G-internet Zonder 5G-internet is rendabele land-

in Tokio. Vorig jaar is een document met

mee meer data kunnen worden opgehaald

bouw in de toekomst niet mogelijk

richtlijnen opgesteld dat dient als input

en weggestuurd. Zo hebben we er eind

volgens eurocommissaris Günther

voor de standaardisatie. Die is in 2018

vorig jaar voor gezorgd dat 4G beschikbaar

Oettinger. Hoe lang moeten boeren en

klaar en dan moet deze nog worden

is voor afgelegen gebieden via een speci-

tuinders in Nederland wachten op 5G,

omgezet in software.

ale 4G modem. Maar we krijgen ook meer

waarmee minimaal 500 mB aan data

inhoudelijke vragen, zoals: ‘hoe kan ik de

per seconde beschikbaar komt?

3. En tot die tijd?

gezondheid van m’n koeien met behulp

En worden er al stappen gezet om

Op dit moment rollen we 4G+ uit, super-

van data in de gaten houden?’ We hebben

het platteland van 5G te voorzien?

snel mobiel internet via het landelijk dek-

een Technology lab waarin we samen wer-

Jacob Groote, directeur Mobiele

kende 4G netwerk van KPN. En vóór de zo-

ken met onder andere TNO en de faculteit

Netwerken bij KPN, vertelt.

mer willen we het Long Range Wide Area

voor Diergeneeskunde, om mogelijkheden

(LORA) netwerk landelijk dekkend hebben,

te vinden voor dit soort vraagstukken.

een speciaal netwerk voor Internet of 1. Is het realistisch om het

Things oplossingen. Dat biedt onnoe-

5.Is KPN betrokken bij initiatieven

platteland te voorzien van 5G?

melijk veel mogelijkheden voor nieuwe

die zijn opgezet door het

Dat is het zeker. Vaak wordt bij snelle

toepassingen, ook in de landbouw. Voor

bedrijfsleven om de digitale

internetverbindingen gedacht aan de

specifieke doeleinden bekijken we of 5G

infrastructuur te verbeteren?

stad, maar ook het rurale gebied, en zeker

echt een voorwaarde is, of dat sensoren

Met het project 5Groningen werken

de landbouw, heeft snel internet nodig.

ook al in het LORA-netwerk ingepast kun-

we met verschillende partijen aan het

Daarom zijn we als KPN betrokken bij de

nen worden.

realiseren van 5G op het platteland. Dit

eerste 5G test ter wereld in het buiten-

project in de gemeente Loppersum levert 4. Krijgt KPN nu al veel vragen

ons veel input voor wat we allemaal

vanuit de land- en tuinbouw

moeten regelen. LTO-Noord is één van de

2. Op welke termijn zou dat

over een verbeterde internet-

initiatiefnemers. De samenwerking met

haalbaar zijn?

voorziening op het platteland?

belangenorganisaties geeft ons inzicht in

5G zal waarschijnlijk in 2020 worden

Ja, en steeds vaker. Boeren en loon­

de gewenste toepassingen en hoe we die

geïntroduceerd bij de Olympische Spelen

bedrijven vragen om sneller internet waar­­

kunnen realiseren.

gebied van Groningen.

21

OPINIE

5G op het platteland

“ Ik heb al 5G: Gras, Grond, Graan en Gigantisch Genieten”

A rie Furm

Starten met weiden? Laat je begeleiden!

Weidegang helpt voor het draagvlak van de sector. Ook groeit in

In de vingers

binnen- en buitenland de vraag naar zuivel van weidende koeien.

Als veehouder weet je dat het daarna niet meteen op rol-

Voor de Nederlandse zuivel is toename van het aantal weiders van

letjes loopt. De koeien moeten weer echt leren grazen. Wees

strategisch belang. Voor veel melkveehouders is het interessant,

daar psychologisch op voorbereid. Je kunt de dames het best

omdat ze met de weidepremie en lagere voerkosten (vers gras)

opvoeden door juist niks te doen en zo duidelijk te maken dat

hun saldo kunnen verbeteren.

hun vreten in de wei staat. In het coachingstraject voor Nieuwe Weiders trek je ook samen op met collega-melkveehouders

Voor veehouders die willen overstappen van opstallen naar weiden is er nu een tweejarig coachingstraject: Nieuwe Weiders. Begeleid door deskundige WeideCoaches kun

die weer starten. Je staat er dus niet alleen voor en ontwikkelt samen weer het gevoel voor weidegras en de dagelijkse en wekelijkse planning. Na een tijdje heb je weiden weer

je zo een goede start maken.

in de vingers; je bent een echte Nieuwe Weider.

Voorbereiding

Wil je kijken of dit ook iets voor jou is? Een Weide-

Tot zeven koeien per hectare huiskavel kan in principe

Coach komt vrijblijvend bij je langs om te bespreken

iedereen weiden. Een goede voor­bereiding is daarbij

of starten met weiden bij je past.

het halve werk. Heb je bijvoorbeeld al een goed bruikbare infrastructuur: omheining, waterbakken, dammen, hekken en kavelpaden? Maak

Kijk op www.nieuweweiders.nl voor meer informatie of meld je nu meteen aan voor het kennis­ makingsgesprek bij info@stichtingweidegang.nl.

met je WeideCoach ook een bewuste keuze voor het beweidings­systeem dat bij jou en je bedrijf past. Plan het weiden, maaien en bemesten.

Kees-Jaap Hin secretaris Stichting Weidegang

22 fruitteler ontmoet varkenshouder

SPIEGEL

Dat het proces van een bedrijfsovername niet altijd makkelijk is, is bekend. Wat komt er allemaal bij kijken? Hoe regel je het als ondernemer met de bank? En met je ouders? In de rubriek SPIEGEL gaan een jonge fruitteler en varkenshouder met elkaar in gesprek over hun ervaringen.

Voor de één was het een lang, zwaar

Traject

traject, voor de ander een eenvoudige

Voor fruitteler Matijs Beers was het traject

stap: het overnemen van een bedrijf

een stuk eenvoudiger. “Ik zat al een aantal

van een familielid. Ondanks het verschil

jaren in maatschap met mijn vader en

in ervaring, herkennen varkenshouder

oom. Mijn oom was wat ouder en wilde

Jos Naalden en fruitteler Matijs Beers

er graag mee stoppen. Mijn vader en ik

veel aspecten in elkaars verhaal. Naalden

hebben zijn deel overgenomen. Dat is

nam na een jarenlang traject in 2015 het

heel goed gegaan, we waren het snel

varkensbedrijf van zijn ouders over. Hij

met zijn drieën eens.” Toen moest Beers

vertelt: “Het overnametraject was niet

naar de bank. “Dat was nog wel een

eenvoudig. De gesprekken met de bank

pittige kluif”, lacht hij. “Maar na een korte

en het waarborgfonds gingen op zich

periode van onderhandelen gingen ze

nog wel redelijk, maar het was vooral las-

toch akkoord.” “Hoe heb jij het traject met

tig dat mijn ouders en ik het onderling

de bank ervaren?, vraagt Naalden aan

niet eens konden worden. Dat was een

Beers. “Eigenlijk best positief”, aldus Beers.

vervelende situatie. We wilden allemaal

“Ik heb zelf een bedrijfsplan opgesteld

dat het goed geregeld werd, maar had-

en we kwamen vrij snel tot overeen­

den een ander idee over wat dat ‘goed’

stemming.” Naalden had zelf niet zo’n

was.” Uiteindelijk zette Naalden in sep-

prettige ervaring met de bank. Hij stapte

tember 2015 zijn handtekening onder de

zelfs over naar een andere bank. “De

overdrachtspapieren.

accountmanager van de bank bepaalt Matijs Beers (l) en Jos Naalden

23

“ Er zijn altijd mogelijkheden”

24

SPIEGEL

zijn zo gestegen de laatste jaren. Ook de pachtprijs gaat omhoog, maar dat is beter op te brengen dan grond te kopen voor 90.000 euro per hectare. Want naast de rente, moet er ook flink worden afgelost.

Dat is een behoorlijk bedrag.” Naalden herkent het dilemma van Beers. “Wij hebben nu eigenlijk hetzelfde dilemma maar dan op het gebied van dierrechten. Die kan ik nu leasen voor ongeveer 6 euro of kopen voor 50 euro. Ik heb nu het geld niet om te kopen. Maar als ik dat zou doen, heb ik meer eigendom, meer zekerMatijs Beers (l) en Jos Naalden (r).

heid.” “Ja”, lacht Beers, “Daar worden we ook iedere keer mee om de oren gesla-

voor een groot deel het gevoel dat je bij

gen als we weer naar de bank gaan. Maar

Matijs Beers (31)

een bank hebt, los van alle regels die er

het moet wel financieel mogelijk zijn”.

Marknesse (Flevoland)

zijn. Het klikte gewoon helemaal niet tus-

> Vollegrondsgroenten- en fruitteelt­­-

sen de accountmanager en ons. Per toeval

Altijd geluk, altijd pech

kwam er een accountmanager van een

“Ondernemen is moeilijker geworden”,

bedrijf. Bloemkool, witte en rode

andere bank bij ons langs en we raakten in

concludeert Naalden aan het eind van

kool, appels en peren.

gesprek. De klik met de adviseur was er nu

het gesprek. “Zeker”, reageert Beers.

duidelijk wel.” Ook Beers benadrukt het

“Toen ik net begonnen was, wilde ik

schap van zijn vader en oom.

belang van een goede sparringpartner bij

het voor iedereen allemaal netjes doen.

Nam 3 jaar geleden met zijn vader

de bank. “Vanaf de tweede afspraak ging

Maar dat idee moet je loslaten, want dat

het deel van zijn oom over.

het prima. We hebben veel aan hem, hij

kan gewoon niet altijd. Je moet vooral

heeft heel nuttige adviezen voor ons. Maar

het belang van je eigen bedrijf voor ogen

je zit nu eenmaal in een bepaalde risico-

houden.”

groep als ondernemer, en dan zijn er richt-

Beide ondernemers zijn positief gestemd

lijnen waar moeilijk van afgeweken wordt.”

over de toekomst van hun bedrijf.

> Stapte 8 jaar geleden in de maat-

Jos Naalden (37) Bergen op Zoom (Noord-Brabant) > Gesloten varkensbedrijf met 300 zeugen en 2300 vleesvarkens. > Nam in 2015 het bedrijf van zijn ouders over.

Naalden: “Als ondernemer moet je voor Mogelijkheden zoeken

ogen houden dat ‘altijd geluk’ en ‘altijd

Toch blijven beide ondernemers naar

pech’ niet bestaat. Er zijn altijd mogelijk-

mogelijkheden zoeken. Beers: “Wij spelen

heden.” Beers sluit zich bij hem aan:

al jaren met de gedachte om grond bij

“Als ondernemer moet je vooruit durven

te kopen, maar dat kan ik moeilijk recht-

denken. Met een beetje vertrouwen en

rekenen met mijn saldo’s. De grondprijzen

lef kom je ver.” <

25

OVER AGRIFIRM

Vice-voorzitter Arian Kamp

Raad van Commissarissen:

“ tevreden over gevolgde koers Agrifirm” Met deze Schakel in Succes ontvangt u ook het Agrifirm Jaarbericht over 2015.

Vicevoorzitter Arian Kamp van de Raad van Commissarissen (RvC) beschouwt de resultaten van het afgelopen jaar. “De RvC is tevreden over het tempo bij de focus op kernactiviteiten en behoud haar aandacht op de versnelling van een aantal verbeteringen. Een punt van aandacht: we mogen als Agrifirm best wat minder ingetogen zijn.”

“Na de fusie, die alweer vijf jaar geleden

pen gezet, aldus Kamp. “In Oost-Europa

synergie en kostenbesparing. De RvC zal

plaatsvond, is door de directie, RvC en

draaiden we prima en ook met Nuscience

scherp blijven toezien op deze voortgang

ledenraad een strategie bepaald. We

zijn mooie resultaten behaald. De RvC is

in 2016.”

hebben ingezet op de focus op kern­

bovendien content met de divisie Plant.

activiteiten en versnelling van verbetering

Nadat er eerst veel energie is gestoken in

Differentiëren

van resultaten. In dit kader is regelmatig

kwalitatieve en kostenbesparende ope-

Het Nederlandse Feed-bedrijf is groot,

binnen RvC en ledenraad gesproken

raties, is er nu ook meer aandacht voor

met veel klanten en grote volumes. “Het

over de realisatie van de strategie. Ik kan

de innovatieve kant. Ontwikkelingen met

is een complex bedrijf om het goed te

wel zeggen dat we als RvC tevreden zijn

big data, satellieten en drones bieden

laten presteren”, verklaart de vicevoor­

over de uitvoering van de strategie tot

veel kansen voor de sector. Het is heel

zitter. “De nieuwe insteek is dat Agrifirm

dusver. Agrifirm heeft goede vorderingen

belangrijk dat Agrifirm ook in deze wereld

Feed iets meer gaat differentiëren in

gemaakt, met name met de focus op kern-

een voortrekkersrol blijft innemen.

soorten producten en markten om zo

activiteiten. De doelstellingen zijn op dat

De divisies Feed in Nederland, België

beter in te spelen op vragen van de

punt allemaal zeer voortvarend gehaald.”

en Duitsland en Co-producten vormen

betreffende klanten. Bij Feed in België

vanaf dit jaar de nieuwe divisie: Noord-

zijn in het voerbedrijf goede resultaten

Innovatie

West Europa. Het vorm geven aan deze

behaald en worden de afspraken die

Voor wat betreft de versnelling van verbe-

nieuwe divisie is een prachtige uitdaging

gemaakt werden over de eiercontrac-

tering van resultaten zijn goede stap-

die nog meer mogelijkheden biedt voor

ten afgerond. Deze contracten worden >

26

OVER AGRIFIRM

gefaseerd afgebouwd en dat ligt mooi

een betrouwbare, maar ook bescheiden

op schema. Duitsland is een ingewik-

coöperatie. Als RvC denken we dat we

kelde markt gebleken, zowel voor Plant

meer van onszelf mogen laten zien. Met

als voor Feed. Daar wordt bekeken welke

Dutch Farming maakt Agrifirm duidelijk

verbeteringen mogelijk zijn en wordt

wat boeren bijdragen aan de Neder-

de toekomstige strategische keuze op

landse samenleving en daarbuiten. En

gebaseerd”.

daarmee ook aan het zelfbewustzijn van

Agrifirm zet een volgende stap in haar

Nieuw inkoopbeleid verantwoorde grondstoffen

veehouders en telers. Je moet jezelf niet

‘verantwoorde grondstoffenbeleid’

Dutch Farming

over­schreeuwen, maar je moet jezelf ook

door proactief met alle grondstoffen

Over de ambities van Agrifirm zegt Kamp:

zeker niet kleiner voordoen dan je bent.

van Agrifirm Feed aan de slag te gaan.

“De basis van Agrifirm blijft: zorgen dat

We creëren een prachtig voedselpakket

Samen met de leveranciers wordt in kaart

veehouders en telers zo goed mogelijke

en producten voor andere doeleinden,

gebracht welke issues er spelen in de pro-

resultaten kunnen behalen. Dat vraagt

we leveren een flinke bijdrage aan de

ductiegebieden en welke maat­regelen

scherpte en inzet van de beste mensen.

economie. Daar mogen we meer dan

eventueel nodig zijn.

Hard werken, elke dag top presteren met

trots op zijn.”

producten voor een nette prijs. Agrifirm is

Agrifirm wil een bijdrage leveren aan het voeden van de snel groeiende wereld­ bevolking, maar dan wel op basis van

Kerncijfers 2015 (bedragen in miljoenen euro’s)

transparante en verantwoorde keuzes voor grondstoffen, leveranciers en

Omzet en resultaat

2015

2014

herkomstgebieden. Deze visie krijgt in-

Netto-omzet

2.385

2.359

middels steun vanuit de toeleveranciers,

Operationeel bedrijfsresultaat (excl. bijzondere lasten)

48,0

26,9

Bijzondere lasten

0

-11,7

Bedrijfsresultaat

48,0

15,2

Netto resultaat

76,2

3,1

ketenpartners en diverse maatschap­ pelijke organisaties. Alle partijen zien de aanpak als een logische vervolgstap richting een verantwoorde inkoop van grondstoffen.

In 2015 voerde Agrifirm pilots uit met drie van de grotere agro-commodities: maïs,

Netto activa Vaste activa

342,3

331,5

Netto werkkapitaal

121,0

116,8

Totaal netto activa

463,3

448,3

tarwe en raapschroot. Dit jaar worden de regioanalyses voor deze grondstoffen afgerond en worden samen met de leveranciers de prioriteiten in deze gebieden bepaald. Daarnaast organiseert Agrifirm

Groepsvermogen in % van totaal vermogen

52,0%

51,6%

stakeholdersessies over eventuele risico’s in de betreffende regio’s. <

Ledenvoordeel/Ledenkorting

20,0

14,0

27

OVER AGRIFIRM

Agrifirm & BIG Challenge

Gebruik BestelApp in de lift

Dit jaar doet Agrifirm voor het eerst met

producten. Sinds de app twee maanden geleden werd geïntroduceerd, instal-

twee ‘eigen’ teams wielrenners en een

leerden ruim 2.600 klanten deze tool op een mobiel apparaat. Agrifirm onder-

hardloper mee aan de BIG Challenge.

zocht met een enquête de klanttevredenheid over de app. Het onderzoek bevat-

Samen met andere teams uit de

te vragen met betrekking tot het installeren, inloggen en bestellen met de app.

Steeds meer klanten van Agrifirm gebruiken de BestelApp voor het bestellen van

agrarische sector beklimmen 15 Agrifirmmedewerkers op 2 juni de Alpe d’HuZes

Eén van de doelen was inzicht te verkrijgen in de manier waarop klanten de

om zoveel mogelijk geld in te zamelen

BestelApp gebruiken, zodat duidelijk wordt welke eventuele verbeteringen nodig

voor het KWF.

zijn. Zo blijkt uit het onderzoek dat veel klanten een product zoeken op trefwoord en dat de zoekfunctie van de app kan worden uitgebreid. Ook blijkt dat de

De teamleden zijn al flink aan het trainen

app veel is geïnstalleerd op tablets en dat aanpassing voor tabletgebruik wense-

en ze houden hun vorderingen bij in een

lijk zijn.

teamblog. Ook zijn ze hard op zoek naar sponsoren en druk bezig met het be­

Uit het onderzoek blijkt verder dat de BestelApp belangrijk bijdraagt aan het

denken van leuke acties waar ze geld mee

bestelgemak: bijna 90% van de bestellingen wordt geplaatst met de voorgestel-

op kunnen halen. Zo staan ze bijvoorbeeld

de leverdatum. <

namens BIG Challenge op beurzen en verkopen daar onder andere t-shirts. <

Heeft u opmerkingen of suggesties over de BestelApp, dan kunt u deze met ons delen via apps@agrifirm.com. Meer informatie vindt u in de bijgevoegde leaflet

Meer weten over BIG Challenge of wilt

over de BestelApp (alleen in Nederland).

u ook een steentje bijdragen?

Kijk dan op www.bigchallenge.eu.

Kom naar de Agrifirm Ambitiedag Op zoek naar een uitdagende startersfunctie, stageplek of traineeship in de agrarische sector?

Kom naar de Agrifirm Ambitiedag op 1 april 2016! Kijk op www.agrifirm.com/ambitiedag voor meer informatie en om je direct aan te melden. <

SCHAKEL IN SUCCES is het relatiemagazine van Agrifirm en verschijnt 4 keer per jaar.

Contact communicatie@agrifirm.com Fotografie Ivo Hutten, Wouter Borre, Agrifirm, Marnix Klooster, Shutterstock Concept en realisatie JEEN bureau voor communicatie Drukwerk Bek, Veghel

De grote stap van...

LEF

Yde Roorda Teelt klimaatneutraal “Toen we in 2007 de verwerking van onze producten in eigen hand namen, betekende dit een ommezwaai voor ons bedrijf.

We zijn toen gestopt met de aardappelen, meer gaan inzetten op broccoli en bloemkool en zijn ook gegaan voor een fikse efficiëntieslag. Ons doel is om onze producten zo voordelig mogelijk van het land te krijgen. Daarvoor hebben wij geïnvesteerd in innovaties en teeltspecifieke machines om sneller, beter en goedkoper te kunnen oogsten. We werken veel met GPS en sensoren bij het strooien en spuiten en maken ook gebruik van apps zodat we op het meest voordelige tijdstip gaan spuiten. Dat kan veel schelen. Als ik ‘s middags ga rijden moet ik bijvoorbeeld 100 procent dosering gebruiken, terwijl ik ‘s avonds misschien met 70 procent af kan. Dat is beter voor het milieu, maar zeker ook voor mijn beurs.”

“Als de koelmachines en de verwerkingslijnen staan te draaien, hebben we zo’n 350.000 KwH nodig. 275.000 daarvan wekken we op via ruim 1.000 zonnepanelen op de daken. Voor de laatste 75.000 hebben we meer daken nodig, want alles ligt nu vol.” <

wie?

Yde Roorda Ternaard (Friesland) STAP? Is broccoli en bloemkool klimaatneutraal gaan telen EN VERDER? Voor de groei van zijn bedrijf heeft Roorda binnen enkele jaren weer een nieuwe loods nodig. Als het dak van deze loods dan ook van zonnepanelen is voorzien, is hij helemaal zelfvoorzienend in stroom.