VOLLEGRONDSGROENTEN
NIEUWS & ADVIES
Editie maart 2016
Teelttechnische Nieuwsbrief gaat digitaal Agrifirm Plant brengt naast de Teeltkrant
Drie wegen naar duurzame gewasbescherming
ook de Teelttechnische Nieuwsbrief speciaal voor u uit. Een actuele nieuwsbrief vol artikelen, geschreven door de teeltspecialisten, specifiek over teeltadviezen en doseringen voor de vollegrondsgroententeelt. Vanaf komende zomer kunt u deze artikelen ook per e-mail ontvangen. Zo heeft u sneller advies op het moment dat iets in het veld speelt, is het nieuws
Telers moeten omgaan met een smaller pakket aan chemische gewasbeschermingsmiddelen,
actueler en kunt u direct actie ondernemen.
voldoen aan regels van onze overheid én aan bovenwettelijke eisen van hun afnemers.
Kijk voor meer informatie en de mogelijk-
Ook de extra eisen op het etiket kunnen de praktische toepassing in de weg staan. Volgens
heden op www.agrifirm.com/TTN
Paul Goorden, productmanager gewasbeschermingsmiddelen bij Cebeco Agrochemie, is een overstap naar duurzame gewasbescherming noodzakelijk.
Verminder emissie met de erfemissiescan De erfemissiescan is ontwikkeld in het Toolboxteam, een samenwerkingsverband tussen Nefyto, Agrodis, LTO en de waterschappen. Doel is om telers bewust te maken van waar er problemen kunnen ontstaan met erfemissie van gewasbeschermingsmiddelen en inzicht te geven in wettelijke eisen. Ondanks vele inspanningen meet het waterschap nog te veel normoverschrijdingen van GBM in het oppervlaktewater. Door zelf actief te zijn kunnen we voorkomen dat er extra beperkingen op de etiketten komen of zelfs toelatingen worden ingetrokken. In een kwartier vult u de erfemissiescan
l Pau
Go
ord
en
Preventie
in. Zo ontdekt u waar bij u op het bedrijf
Preventie gaat om het voorkomen van ziektes door een scala aan
mogelijke afspoeling van GBM naar de
maatregelen: de zorg voor een goede bodembalans, vruchtwisseling,
sloot ontstaat en kunt u gericht aan het
middelen te bewaren voor momenten dat ze
het gebruik van resistente rassen en de toepassing van plantverster-
werk om dit te verminderen en het liefst
écht nodig zijn. Goorden onderscheidt drie
kende middelen bij het poten en zaaien of later in de teelt, zoals
te voorkomen. Dit is in het belang van
sporen: preventie, schadedrempels & advies-
bladbemesting of het toepassen van mycorrhizaschimmels.
alle partijen!
Daarbij doelt hij op geïntegreerd telen: het combineren van maatregelen om inzet van chemische
systemen en uitgekiend toepassen.
verder op pagina 2
Ga naar www.erfemissiescan.nl om de scan in te vullen
In deze editie o.a. Groeien als kool p.2 Nieuw advies uit Akkerweb p.3 Slim bestrijden trips en koolvlieg in spruitkool p.4 Agrifirm Plant intermediair voor telers en SMK p.5 Wat is in sluitkool het voordeel van rijenbemesting? p.6 Extra eisen voor middelen gewasbescherming p.7 Vollegrondsgroentenbedrijf Willem van der Heijden VOF p.8
VOLLEGRONDSGROENTEN
vervolg van pagina 1
Spil in de keten
Drie wegen naar duurzame gewasbescherming
Retailers en andere marktpartijen proberen
behouden. Zonder middelen kunnen we geen
Tegelijkertijd signaleert Van der Maarl knel-
al jaren te scoren met hun verse groenten.
geïntegreerde teelt uitvoeren en is de kans op
punten, die hij aankaart bij het groenteoverleg.
Met name Lidl profileert zich graag als
resistentieontwikkeling groter. Nederland stelt
supermarkt met de beste groenten en fruit. Deze strijd heeft er mede toe
extra eisen ten aanzien van normoverschrijding
Cok van der Maarl
in het oppervlaktewater. De fabrikanten zetten
‘Wij zijn in staat u te adviseren bij een geïntegreerde teelt.’
geleid dat de eisen voor telers
extra beperkingen op het etiket om een
steeds strenger zijn geworden.
verbod op het middel te voorkomen, waardoor
Soms zelfs ver onder de maximale
onwerkzame situaties kunnen ontstaan’, schetst Goorden.
residulimiet (MRL).
‘Dit is een overleg tussen Agrifirm Plant en Cebeco Agrochemie. Hierna geven we een
Door deze ontwikkelingen heeft Agrifirm
Agrifirm Plant speelt een belangrijke rol in dit
advies aan de belangenbehartigers van de
Plant zich steeds meer in een bemiddelende
geheel. Teeltspecialist Cok van der Maarl helpt
betreffende teelt. Deze dragen het knelpunt
rol gemanoeuvreerd. We schakelen inmid-
telers bij het geïntegreerd telen. Als voorbeeld
aan bij de Coördinator Effectief Middelenpakket
dels met diverse partijen in de keten en
geeft hij de begeleiding van de monitoring van
(CEMP), die het weer doorspeelt naar de
adviseren en onderhandelen over eisen en
Knelpunten
het koolmotje in spruitkool voor een effectieve
overheid. Agrifirm Plant levert de input en
haalbaarheid. Zo overleggen we ook met
Ook het signaleren van knelpunten in het veld
bestrijding. Dit systeem probeert hij uit te
de benodigde kennis om de punten te onder-
milieukeurpartijen. Het afgelopen jaar zijn
is belangrijk. ‘We willen beschikbare middelen
breiden naar andere koolsoorten en insecten.
bouwen.’
onze contacten met bijvoorbeeld SMK versterkt en hebben we onder andere tijdens hoorzittingen onze kennis laten gelden om de eisen beter af te stemmen op de praktijk. Met groentesnijderijen bespreken we de inzet van groene middelen en hun invloed op de voedselveiligheid. Daar is onder andere onderzoek naar spuitschema’s uit voortgekomen. Die bleken direct van invloed op de MRL. Dit is waardevolle kennis die we meteen kunnen inzetten bij onze telers!
Groeien als kool Groeien als kool. Die uitdrukking kennen we allemaal. En de vergelijking is niet toevallig. Kool heeft inderdaad een aantal intensieve groeifases. In die fases moeten er heel wat elementen in de juiste verhouding opgenomen worden.
Het CLM wil graag een versnelde toelating
Onbalans of tekort leidt tot opbrengstderving en kwaliteits-
Agrifirm Plant nam met Brassitrel PRO afgelopen twee jaar
voor deze groene gewasbeschermingsmid-
verlies. Stikstofbemesting en kaliumgift afgestemd op de
deel aan proeven in broccoli bij Proeftuin Zwaagdijk. In totaal
delen. Terwijl sommige producten maar voor
bodemvoorraad zijn dan ook bekende aandachtspunten.
zijn er 21 bemestingsstrategieën getest waarbij gelijktijdig
60% werkzaam zijn. Dat soort zaken moet
Maar de bemesting van secundaire- en sporenelementen wordt
ook de invloed is onderzocht op de aantasting met de
eerst goed onderzocht worden en ook daar
vaak minder goed opgevolgd. YaraVita™ Brassitrel PRO voorziet
Pseudomonasbacterie.
bemiddelen we in.
hierin en zorgt voor opbrengst en kwaliteit. In grafiek 1 staan Brassitrel PRO objecten aangevuld met de
Kortom, onze rol als spil in de keten wordt
hulpstoffen Wetcit, Cuprum, CuForte en zwavel. Onbehandeld
alleen maar belangrijker. Waarbij wat ons
was in deze proef met circa 80% aangetaste planten met
betreft het mes aan twee kanten snijdt:
schermrot fors aangetast. Zowel Brassitrel PRO + Wetcit als
enerzijds de eisen voor u als teler haalbaar
andere combinaties reduceren de aantasting aanmerkelijk.
houden en anderzijds zoveel mogelijk kennis
Voor opbrengst en kwaliteit hebben we in de teelt van broccoli
en data vergaren. Wij houden u op de
dus Brassitrel PRO nodig.
hoogte! Grafiek 1: % planten met schermrot in broccoliproef PT Zwaagdijk 2015
80 60
2
Brassitel + Cuforte
Brassitel + Wetcit 5x + 3x S CU laat
0
Brassitel + Wetcit 5x + 3x S laat
20
Brassitel + Wetcit 5x
Verkoopleider vollegrondsgroenten
40
Onbehandeld
Adrie Strikkeling
EDITIE MAART 2016
Rust en rendement met Agri Mineraal teelt, zegt Hendriksen. ‘Steeds meer telers leveren aan afnemers die met een keurmerk werken. Een keurmerk als Stichting Milieukeur (SMK) eist dat telers een organische stof-balans bijhouden. Het programma kan daar rekening mee houden door bijvoorbeeld een groenbemester voor een teelt te adviseren.’ Rust op bedrijf Theo Rooijakkers verwacht dat een goed ingevuld
Ronald Hendriksen
‘Bemestingsplan maken op basis van verwachte opbrengst.’
bemestingsplan in Agri Mineraal tot rust in de bedrijfsvoering en een hoger rendement leidt. ‘Als je de module netjes invult weet je tijdens de teelt en aan het einde van het jaar precies waar je staat. Daarnaast berekent het programma elke verandering die je invoert meteen door, zodat je niet voor verrassingen
Vollegrondsgroenteteler Theo Rooijakkers uit Helden streeft naar rust en rendement in zijn bedrijfsvoering. Met het programma Agri Mineraal van Agrifirm Plant heeft hij een goed overzicht van al zijn percelen, zodat hij het hele seizoen door de juiste teeltbeslissingen kan nemen. De Limburgse groenteteler zit samen met vollegronds-
dierlijke mest aan de basis kunnen we in één oogopslag
groentespecialist Ronald Hendriksen van Agrifirm Plant aan
zien hoeveel stikstof en kali kan en moet worden bijbemest,
de keukentafel om zijn bemestingsplan voor 2016 in Agri
om de aan- en afvoer van nutriënten in balans te houden.’
Mineraal in te vullen. De module bevat uitgangspunten als bodemanalyse, voorvrucht, groenbemester en uitgevoerde
Advies per perceel
bemesting. Theo is enthousiast over het programma. ‘Het is
Het mooie van het programma is dat alle informatie op
een goed hulpmiddel om de juiste teeltkeuzes te maken.
één plek staat en aan elkaar is gekoppeld, vindt Rooijakkers.
Dat scheelt een hoop denkwerk achteraf.’ De maatschap
‘We hebben vorig jaar voor het eerst met Agri Mineraal
Rooijakkers teelt Chinese kool, radicchio rosso, asperge,
gewerkt. Dat was toen nog even wennen. We wisselen nog
spitskool, pompoenen en bosui op 70 hectare grond.
wel eens van perceel: als dat niet goed wordt bijgehouden
Theo Rooijakkers
‘Als je de module netjes invult, weet je aan het einde van het jaar precies waar je staat.’
komt te staan.’ Hendriksen: ‘Een teler krijgt ook gelijk een overzicht van welke meststoffen voorradig moeten zijn. Hierdoor verdwijnt het ad hoc-principe. Dat geeft rust voor de teler en zijn toeleverancier, omdat de meststoffen op tijd bij de ondernemer worden afgeleverd.’
TOPTIP!
in de module, ontstaat er enige onduidelijkheid. Ik ga dit Agri Mineraal is een app op
jaar de percelen zelf op Akkerweb intekenen, met de juiste
Akkerweb, die speciaal is
namen erbij.’ Het programma werkt geo-based. Dat betekent
ontwikkeld voor specialisten
dat van alle percelen die op een kaart worden ingetekend,
van Agrifrim Plant. ‘We maken
het juiste oppervlak automatisch wordt berekend.
hierin samen met de klant een bemestingsplan op basis
De app berekent ieder perceel apart. De teler kan dus per
van de verwachte opbrengst’, zegt specialist Ronald
perceel een advies uitdraaien. De klant krijgt rapporten van
Hendriksen. ‘Het prettige van de module is dat de bodem-
zijn bemestingsplan, strooibonnen, wettelijke normen,
analyses van Eurofins door gps-coördinaten automatisch
mineralenbalans, orderbonnen en organische stof-balans.
aan de percelen worden gekoppeld. Met een advies met
Die organische stof-balans is interessant voor de groente-
Groeiverschillen opsporen en slim aanpakken met de eBee Door groeiverschillen in het gewas op een perceel in kaart te brengen en die slim aan te pakken, kunt u meer gewas oogsten en dus meer inkomsten
Nieuw advies uit Akkerweb Akkerweb is een onafhankelijk geo adviesplatform voor telers en adviseurs. U ontsluit er alle informatie over uw bouwplan, percelen en gewassen. Het is de basis voor advies dat rendement in uw bedrijfsvoering oplevert.
genereren. Met de eBee gaat dat heel eenvoudig. Door de zeer nauwkeurige opname heb je als het ware iedere plant in beeld. Daarmee bestaat de mogelijkheid om op maat én specifieker bij te sturen. Waarom uw gewas dieper doorgronden? > Opbrengstverschillen van 10 tot 80%? > Aaltjes valplek tijdig opsporen? > Van huurpercelen de risicoplekken in beeld?
Agrifirm Plant gebruikt Akkerweb al enkele jaren intern
Het is gemakkelijk om een eigen account aan te maken
en de komende tijd worden nieuwe adviesapplicaties
en direct samen te werken met uw adviseur. Ga naar
toegevoegd. Zo wordt de data voor het plaatsspecifiek
www.akkerweb.nl en ervaar de voordelen van een
Wat de aanleiding ook is, we spitten het samen
bekalken op basis van de Verisscan straks via Akkerweb
onafhankelijk geo adviesplatform waarop alle perceeldata
dieper uit. Voor vragen kunt u ons bereiken via
ontsloten. Een mooie praktische toepassing die direct een
geografisch worden gepresenteerd.
088 488 12 70 of plant@agrifirm.com.
> Gewasvariatie preciezer managen?
taakkaart oplevert voor de kalkstrooier.
3
RESULTAAT IN BEELD
VOLLEGRONDSGROENTEN
Rooiproces van invloed op zwarte vlekken in peen Afgelopen teeltseizoenen hebben drie HBO-stagiaires op de afdeling R&D van Agrifirm Plant onderzoek verricht naar zwarte vlekken in peen. Er zijn diverse teeltonderdelen bestudeerd, onderzocht en beoordeeld. Daarbij hebben bemesting, bodemkwaliteit, gewasbescherming en de oogst onze speciale aandacht gehad. Met de uitslagen van dit onderzoek verbeteren we ons advies en daarmee het rendement.
Waarnemingen In 2015 hebben we ons gericht op de invloed van beschadigingen bij het rooien die een gemakkelijke opening kunnen zijn voor diverse ziekten. Het onderzoek is uitgevoerd op dertig percelen, verspreid over Nederland. Er zijn meerdere waarnemingen gedaan: lucht- en bodemtemperatuur, bodemvochtigheid, suikergehalte en de aanmaak van speciaal RNA als afweer tegen zwarte vlekken-complex. Ook zijn er drie oogstmonsters genomen; met de hand geoogst, van de klemband gehaald en uit de kist. De verzamelde gegevens zijn statistisch verwerkt om een relatie te kunnen leggen tussen waarnemingen en het percentage zwarte vlekken op de oogstmonsters. Het blijkt dat de peen gerooid met de machine gemiddeld een hoger zwarte vlekkenpercentage had dan met de
Zwarte vlekken zijn de laatste jaren een echt probleem. Het is een complex van 5 ziekten:
hand gerooid. Het rooiproces heeft dus invloed op de kwaliteit. De peen die van de klemband is
Mycocentrospora acerina, Altenaria radicina, Chalaropsis thielavioides, Chalara elegans en
gehaald had niet meer zwarte vlekken dan die uit de kist. De kans op extra beschadigingen van
Acrothecium carotae. Tijdens de teelt is nauwelijks te zien of de peen is geĂŻnfecteerd.
de klemband naar de kist is dus klein. Invoer, kloppers en tussenbanden hebben uw aandacht
De zwarte vlekken treden pas op in de bewaring en na het wassen. En dan is een partij
om beschadigingen en daarmee uitbreiding van de kans op zwarte vlekken tijdens de bewaring
peen moeilijk te verkopen.
te voorkomen.
Slim bestrijden trips en koolvlieg in spruitkool Was tot voor kort de koolmot het insect dat de meeste schade bracht in de spruitkool, sinds enkele jaren zijn de trips en de koolvlieg de grootste bedreiging. Voor de bestrijding van rupsen zijn er de laatste seizoenen effectieve middelen behouden gebleven en zelfs bijgekomen. Voor de bestrijding van trips en koolvlieg geldt dit niet. Er is dus nog heel wat onderzoek te verrichten. Omdat er
Hoe die in te passen zijn in schema’s moet nog nader
regionaal grote verschillen zijn is er gekozen voor twee
onderzocht worden. Voor de koolvlieg blijft het toch
proeven in Nederland. In Flevoland en West-Brabant is de
moeilijk om goede resultaten te krijgen. Ook in 2016 vindt
druk van trips het grootst en in het westen en zuidwesten is
er onderzoek plaats in spruitkool.
dat de koolvlieg. De proeven zijn opgezet in opdracht van het Productschap Tuinbouw en participanten. Specialisten
Richard Knol, stagiair van Wageningen UR, heeft ook
van onder andere Agrifirm Plant hebben bijgedragen aan
onderzoek gedaan naar de tripsproblematiek in Nederland.
de opzet.
Onlangs heeft hij het verslag gepresenteerd en daar komen heel interessante zaken in naar voren die aanknopings-
4
Uit de resultaten blijkt dat er voor de trips in de toekomst
punten geven voor vervolgonderzoek. Deze resultaten
wel middelen aankomen die meerwaarde hebben.
bespreken onze specialisten komend seizoen met u.
RESULTAAT IN BEELD
EDITIE MAART 2016
Agrifirm Plant intermediair voor telers en SMK Agrifirm Plant en Stichting Milieukeur (SMK) werken in 2016 intensief samen voor een betere afstemming. ‘We zitten op de goede weg’, zegt Ronald Hendriksen, vollegrondsgroentespecialist bij Agrifirm Plant. ‘Maar het blijft belangrijk elkaar op te zoeken en het gesprek aan te gaan.’ Hendriksen merkte in gesprekken met telers dat zij het lastig vonden om aan het certificeringssysteem van Milieukeur te voldoen. ‘De eisen blijken in de praktijk niet altijd haalbaar’, zegt hij. ‘Veel gewasbeschermingsmiddelen krijgen een maluspunt. Vooral bij een teelt als winterprei, die lang op het veld staat, heb je te maken met onkruid-, trips- en Phytophthorabestrijding.’ gaat en wat de eisen zijn of welk keurmerk de afnemer
Deskundigen laat zich adviseren door diverse belanghebbende
Bonuspunten
hanteert. Daar kan de vollegrondsgroentespecialist van
partijen. Wij denken dat er nog veel kansen liggen voor de
De specialist trad in contact met SMK om over de knel-
Agrifirm Plant de strategie op aanpassen.’
Nederlandse tuinbouw om te verduurzamen. Agrifirm Plant kan daar een belangrijke rol in spelen.’
punten te praten. Hij maakte een lijst met twintig suggesties inclusief onderbouwing, waarmee telers bonuspunten
Hendriksen heeft voor 2016 namens zeven telers
kunnen halen. Een groot deel van deze punten is voor
plaatsgenomen in de begeleidingscommissie Milieukeur
2016 gehonoreerd, zegt Hendriksen. Voorbeelden hiervan
vollegrondsgroenten. ‘Daar kan je direct uitleg geven
zijn het gebruik van klimaatdoek in plaats van folie of acryl,
rondom praktijksituaties’, legt hij uit. ‘Indien mogelijk
de toevoeging van nitrificatieremmers aan varkens-
proberen we gezamenlijk bij te sturen op specifieke
drijfmest in combinatie met geleide bemesting en het
situaties of knelpunten.’
aantoonbaar terugvoeren van gewasresten/verwerkingsresten naar het perceel of composteren.
Prettige samenwerking
Aan de slag met trips in prei
Stefanie de Kool, projectleider agro/food bij SMK,
De trips die we in prei vinden is vrijwel altijd tabakstrips (Thrips
Verder wordt gekeken naar de inzet van gewas-
is tevreden over de samenwerking met Agrifirm Plant.
tabaci). In Nederland veroorzaakt die schade in uien, prei en
beschermingsmiddelen. Een teler kan in zijn
‘Agrifirm Plant is één van onze stakeholders.
koolgewassen en dat betekent kwaliteitsverlies, extra afval en
gewasbeschermingsplan rekening houden met de
We ontvangen graag input over de mogelijkheden
meer kosten voor schoningswerk. Belangrijk is om de eerste
eisen van Milieukeur door een alternatief te kiezen of
en knelpunten vanuit de praktijk. Het contact en
vlucht goed te pakken, zodat geen opbouw in het perceel
te kijken naar het risico op milieubelasting van een
de uitwisseling van informatie verloopt prettig.
plaatsvindt. Een goede BOS voor het volgen van vluchtver-
bepaald middel, legt de Agrifirm-specialist uit. ‘Als we
De specialisten van Agrifirm Plant komen op veel
wachting en de populatieopbouw is zeer zinvol.
een plan maken voor de bestrijding van insecten zoals
bedrijven en er wordt goed meegedacht over de
trips, schimmels en luis, of onkruiden moeten we van
verduurzaming van de teelt. Voor ons is het belangrijk
In Maasbree hebben we afgelopen jaar een tripsproef
tevoren goed nadenken over waar het product naartoe
om een evenwichtig beeld te hebben: ons College van
gehad met Decis (Deltamethrin), Vertimec Gold (Abametine), Tracer (Spinosad) en Flipper. Die laatste is een nieuw product. Een biological oftewel een middel van
Phytophthora porri-bestrijding in prei
natuurlijke oorsprong die werkt op alle stadia van de trips. Het celmembraan wordt aangetast waardoor uitdroging van het organisme plaatsvindt. Flipper bleek een goede aanvulling te zijn op het middelenpakket.
De beschikbare middelen ter bestrijding van Phytophthora porri
goede bestrijding van papiervlekken. Folio Gold daarentegen laat
(papiervlekken) in de teelt van prei zijn beperkt. Op dit moment
een tegenvallend resultaat zien. Waarschijnlijk is hier sprake van
In de proef geven de wisselstrategieën een goed resultaat.
zijn alleen Orvego en Folio Gold toegelaten en die mogen twee,
een verminderde gevoeligheid van Phytophthora. Bij een hoge
De productvolgorde is afhankelijk van de ontwikkelings-
respectievelijk drie keer worden ingezet.
sporendruk is starten met Folio Gold en eindigen met Orvego
stadia van de trips in het perceel. Samen met uw
minder sterk dan starten met Orvego en eindigen met Folio Gold.
Agrifirm-specialist kiest u de beste strategie.
Orvego is in 2015 voor het eerst toegelaten in de teelt van prei. Zo ontstond de
De proef heeft duidelijk gemaakt welke positie de middelen in het bestrijdingsschema moeten krijgen.
vraag hoe groot de effectiviteit is ten opzichte van Folio Gold. Daarvoor is in juli 2015 een proefveld met zes objecten in vier herhalingen aangelegd op een perceel prei met een verwachte hoge sporendruk van papiervlekken. Er zijn diverse spuitschema’s met elkaar vergeleken. De proefresultaten staan in grafiek 2. De verschillen in visuele aantasting zijn groot. Orvego preventief toepassen geeft een
Grafiek 2: % aantasting papiervlekkenziekte prei
100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0
1 Untreated Check 2 Syngenta 3 BASF 4 Syngenta +Wetcit 5 Exp. Agrifirm 1 6 Exp. Agrifirm 2
14-1-2016
24-12-2015
3-12-2015
12-11-2015
26-10-2015
30-9-2015
10-9-2015
21-9-2015
5
RESULTAAT IN BEELD
VOLLEGRONDSGROENTEN
Wat is in sluitkool het voordeel van rijenbemesting? Traditioneel wordt sluitkool volvelds met korrels bemest. Sinds enkele jaren staat bemesting in de rij weer meer in de belangstelling. Is dit beter dan volveldsbemesting? Een veelgestelde vraag. In het verleden is er meerdere jaren door Agrifirm
Dit kan met Maxistart
Plant onderzoek gedaan naar rijenbemesting
microgranulaat NP 10-31
versus volvelds. Daarbij is onder andere volvelds
of Top Flow PK 30-5.
gestrooide kalkammonsalpeter vergeleken met
Zo wordt ook op de
NTS 27 + 7,5 SO3 in de rij. Qua opbrengst bleken
hoeveelheid fosfaat bespaard,
er gemiddeld genomen weinig verschillen.
waardoor mogelijkheden ontstaan voor het
Met toepassing in de rij werd met 10% minder
aanvoeren van organische mest of compost.
Vraag & antwoord
stikstof wel hetzelfde resultaat behaald. Naast de vorm en de manier van toepassen, spelen Als in sluitkool de volledige stikstofbehoefte in de
er nog veel meer factoren een rol. Om tot een
rij wordt toegepast, bestaat er kans op wortel-
verantwoorde keus te komen, kunt u samen met
verbranding. Om dit risico te beperken, wordt de
uw specialist bepalen wat in uw specifieke situatie
meststof een stukje van de rij af gelegd. Hierdoor is
het beste is.
de start doorgaans wat trager. Maar dit wordt deels opgevangen door vlakbij de wortels een zachte meststof als startgift te leggen.
TOPTIP! Compleet pakket wildafweer Agrifirm Plant biedt een compleet pakket wildafweer aan. En dat is niet voor niets. Want om schade in gewassen door wild en vogels zoveel mogelijk te voorkomen, is het afwisselen van producten het meest effectief. De dieren worden steeds op een andere manier in verwarring gebracht en blijven voor langere tijd weg. Wij leveren onder andere een knalapparaat, konijnennetten, geluidssystemen en diverse vliegers.
Jan Schipper, teeltspecialist
Handig bestellen Online en op rekening
Firm gelanceerd. Een webwinkel met een
De artikelen in de Handy Firm bestelt u snel
Laserpen blijvend effectief
ruim assortiment van bedrijfsbenodigdheden
en eenvoudig online op rekening. Bovendien
Speciaal voor het verjagen van ganzen, kraaien en duiven op grote afstand is er een
voor akker- en tuinbouw. Handy Firm biedt
worden ze gratis bezorgd. Handy Firm vindt
laserpen beschikbaar met een bereik van twee kilometer. Vogels wennen niet aan de
onder andere informatie en advies over:
u op onze website bij vollegrondsgroenten
groene laserbundel. Dus als de laserpen regelmatig gehanteerd wordt, gaan de vogels uw
• wildafweer
onder het item: Handy Firm: bedrijfsbeno-
perceel als onveilig gebied beschouwen. Een klein, effectief en gunstig geprijsd product!
• teeltbescherming- en vervroeging
digdheden.
En u kunt de laserpen nu ook uitvoeren met een kijker, zodat u de bundel beter kunt
• watermanagement
volgen. De laserpen is te bestellen via de bestelapp.
6
Agrifirm Plant heeft afgelopen jaar Handy
RESULTAAT IN BEELD
EDITIE MAART 2016
CleanLight UV Innovatieve techniek beperkt verspreiding schimmels, bacteriën en virussen
Ultraviolet licht staat bekend om toepassingen voor oppervlakte desinfectie, luchtzuivering en waterzuivering. CleanLight bv heeft daarnaast de gepatenteerde CleanLight UV ontwikkeld als gewasbeschermingstechniek. CleanLight UV kan ingezet worden ter bestrijding van schimmels, bacteriën en virussen op planten. Voorwaarde is dat de organismen in hun gevoelige stadium aan de juiste concentratie UV licht worden blootgesteld. Ervaring in de bollenteelt
Multifunctioneel
Telersvereniging Rodeko door Proeftuin Zwaagdijk onderzoek
Agrifirm Plant heeft middels onderzoek vastgesteld dat
CleanLight UV is multifunctioneel en kan breed ingezet
laten doen naar de werking. De eerste resultaten gaven
leliebollen veilig blootgesteld kunnen worden aan hoge
worden ter bestrijding van schimmels, bacteriën en virussen.
aanleiding om vervolgonderzoek in te zetten waarvan de
concentraties CleanLight UV. Dit heeft geen negatieve invloed
Phytophthora is een algemeen voorkomende schimmel, die
resultaten tijdens de ledenvergadering van Rodeko in maart
op de bolkwaliteit en op de groei van de lelie na uitplanten. In
rotstrukken veroorzaakt in kool. Jaarlijks gaat een deel van
worden gepresenteerd.
onderzoek, uitgevoerd in opdracht van Agrifirm Plant, is door
de sluitkool tijdens bewaring verloren door Phytophthora.
PPO Lisse aangetoond dat de methode CleanLight UV effectief
Een aanzienlijke kostenpost. Op dit moment zijn er geen
CleanLight heeft inmiddels een behandelingsunit ontwikkeld
is tegen PlAMV bij de getoetste lichtintensiteit. De milieuvrien-
middelen toegelaten om deze schimmel te bestrijden.
voor op de oogstband, die de strukken van de langskomende
delijke CleanLight UV behandelingsunit is een kant en klare
Om na te gaan of een naoogstbehandeling met CleanLight UV
kolen enkele seconden beschijnt.
machine die ingebouwd kan worden in de verwerkingslijn.
op de oogstband de schade zou kunnen beperken, heeft
Extra eisen voor gewasbeschermingsmiddelen Op 1 juni 2016 doet de comparatieve assessment, ofwel de vergelijkende beoordeling, van alle toegelaten middelen zijn intrede. Deze beoordeling geldt alleen voor de zogenaamde substitutiestoffen: middelen die de EU om milieutechnische redenen liever wil vervangen. Als er betere alternatieven zijn, krijgt de toepassing geen toelating of verlenging hiervan. Dit uitvloeisel van de Europese verordening wordt op nationaal niveau bekeken. Het gevaar bestaat dat het middelenpakket verder verschraalt waardoor bijvoorbeeld resistentiemanagement in de knel komt.
‘De eerste signalen zijn dat men er in Nederland praktisch mee om gaat en de gevolgen voor kleine teelten meevallen’, zegt Paul Goorden, productmanager gewasbeschermingsmiddelen bij Cebeco Agrochemie. Hij bekijkt de zorg voor een breed middelenpakket liever ruimer. ‘Door nieuwe inzichten worden de Europese eisen bij de toelating en herbeoordeling van middelen jaarlijks strenger. Daarbij komen nog nationale eisen. Nederland stelt bijvoorbeeld extra eisen aan normoverschrijdingen in het oppervlaktewater. Gelukkig zijn er nog ontwikkelingen bij fabrikanten die ervoor zorgen dat er nieuwe middelen bij komen’, relativeert hij. Naar telers toe benadrukt hij het belang van duurzame gewasbescherming om ook in de toekomst over een voldoende breed pakket te kunnen blijven beschikken.
7
VOLLEGRONDSGROENTEN
Tips voor bestrijding van aaltjes Vruchtwisseling • Van der Heijden maakt optimaal gebruik van vruchtwisseling. Teel vooral geen schadegevoelig gewas na een goede waardplant. Globale informatie over waardplantstatus en schadegevoeligheid is te vinden op www.aaltjesschema.nl. Agrifirm Plant gebruikt NemaDecide. Voor Pratylenchus penetrans en Meloidogyne chitwoodi kan dit programma de vermeerdering op een groot aantal gewassen nauwkeuriger voorspellen. Intensieve bemonstering • Intensieve bemonstering is goed, want aaltjesbesmettingen zijn zeer grillig. Op het ene deel van een
VRAAG HET DE TELER
perceel kan een besmetting heel laag zijn terwijl die op een ander deel van het perceel zo hoog is dat je er niet schadevrij kunt telen. Daarom adviseren wij monsters te nemen van maximaal 1 ha. Beter een keer per vijf jaar een
Vollegrondsgroentenbedrijf Willem van der Heijden VOF
goede bemonstering per ha, dan ieder jaar één monster per 5 ha. Bemonsteringstijdstip • Bemonster op het goede moment. Altijd na een goede waardplant, bij voorkeur vlak na de teelt. Dan is de kans op het vinden van aaltjes het grootst. En vraag om incubatie, dan wordt ook gekeken naar aaltjes in de gewasresten, anders wordt de aaltjespopulatie onderschat.
2. Hoe groot is de aaltjesproblematiek Eigenaren:
Willem en Carolien van der Heijden
op jullie bedrijf?
Oppervlakte: 35 ha in eigendom
Schadelijke aaltjes vormen een toenemend probleem
Gewassen: prei (hoofdteelt), selderij, tuinbonen, snijbonen,
in diverse teelten vanwege het terugdringen van het
witte kool, spitskool, winterpeen
gebruik van chemische grondontsmettingsmiddelen
Grondsoort: zand
en beperkte inzet van chemische gewasbeschermings-
Medewerkers: een vaste medewerker, ouders,
middelen. Wij hebben zelf geen grote problemen. Door
wisselend aantal seizoenarbeiders
Colofon Teeltkrant vollegrondsgroenten is een uitgave van Agrifirm Plant.
maximaal gebruik van vruchtwisseling en de keuze voor een juiste groenbemester krijgen schadelijke aaltjes hier
Redactie en productie
nauwelijks kans. Het probleem blijft wel sluimerend
Agrifirm Plant, www.agrifirm.com/plant, T 088 488 12 70
Drie vragen aan Willem van der Heijden, vollegronds-
aanwezig. Door intensief bemonsteren weten we of en
groententeler in Den Dungen
welke aaltjes er aanwezig zijn. Op basis daarvan kiezen
Vormgeving en concept
onze we onze groenbemester. De teelten van Tagetes en
Emotion
1. Wat betekent ‘de bodem in balans’ voor jullie?
Japanse haver passen goed binnen onze bedrijfsvoering
De bodem in balans is het allerbelangrijkst voor onze
en bestrijden het schadelijke wortellesieaaltje
Fotografie
bedrijfsvoering! Ons teeltdek is ons banksaldo.
Pratylenchus penetrans. Voordat we de groenbemester
Agrifirm Plant, Albert Brunsting, Sjoerd Stellingwerf,
De afgelopen vijf jaar hebben we geïnvesteerd in
inwerken, klepelen we het gewas eerst fijn om het
Ivo Hutten, Marnix Klooster, Wim Roefs.
eigen grond. Hierdoor bepaal ik zelf wat er met de
inkuileffect te voorkomen.
bodem gebeurt qua voeding en gewasbescherming.
Drukwerk
Ons streven is dat elementen in de juiste verhouding in
3. Welke bijdrage levert Agrifirm Plant?
Bek
de bodem aanwezig zijn en opneembaar voor de plant.
Telers hebben een steeds hoger kennisniveau. We zien
Deze krant is gedrukt op BalancePure® papier.
Daarnaast streven we naar een goede bodemstructuur.
onze vollegrondsgroentenspecialist Rolf van Dijck
Om het organisch stofgehalte op peil te houden, vullen
daarom als sparringpartner. Daarnaast heb ik nog meer
we de bodem aan met compost en stalmest. We merken
adviseurs, zoals mijn vader. Hun visies leg ik naast elkaar
dat onze grond en dus de gewassen weerbaarder
om vervolgens zelf te beslissen. Nieuwe kennis en
worden.
innovaties leveren mij voordelen op. Agrifirm Plant investeert veel in proeven om deze kennis in praktijk te brengen. Er liggen diverse praktijkproeven op het gebied
Volg ons ook op facebook en twitter.
Arie Roos
van gewasbescherming en voeding, onder andere op PPO-locaties. Daar kun je bijvoorbeeld zien wat langzaam werkende meststoffen of bodemverbeteraars doen en of nieuwe, alternatieve middelen werken. Ook hun winterlezingen zijn interessant. Voor vragen en bestellen kunt u ons bereiken via 088 488 12 70 of plant@agrifirm.com. Uw bestelling kunt u plaatsen via Mijn Agrifirm of de BestelApp!
8