บทที่ 1 ระเบียบวิธีวิจัยสําหรับการสอนวิชาโครงการ รศ.ดร.บุญเรียง ขจรศิลป
ความนํา พระราชบัญญัติการศึกษาแหงชาติ พ.ศ. 2542 และที่แกไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2545 มาตรา 24 วรรค 5 ไดระบุไววา “... ใหสถานศึกษาและหนวยงานที่เกี่ยวของดําเนินการสงเสริม สนับสนุนใหผูสอนสามารถจัดบรรยากาศ สภาพแวดลอม สื่อการเรียน และอํานวยความสะดวก เพื่ อ ให ผู เ รี ย นเกิ ด การเรี ย นรู แ ละมี ค วามรอบรู รวมทั้ ง สามารถใช ก ารวิ จั ย เป น ส ว นหนึ่ ง ของ กระบวนการเรียนรู...” (สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาแหงชาติ, มปป.: 14) และจากนโยบาย กระทรวงศึกษาธิการ ที่ไดประกาศเจตนารมณใหป 2549 เปนปแหงการปฏิรูป การเรียนการสอน การศึกษาตามหลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพ หรือระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง สังกัด สํานักงานคณะกรรมการอาชีวศึกษา นักเรียน/นักศึกษาตองลงทะเบียนเรียนวิชาโครงการ ภายใต การชี้แนะของอาจารยที่ปรึกษา ซึ่งรายวิชาดังกลาวมีจุดประสงคเพื่อใหผูเรียนประมวลความรูและ ทักษะจากการศึกษามาประยุกตในการสรางผลงานของตนเอง ดังนั้นเพื่อเปนการฝกทักษะการวิจัย ในการแสวงหาองคความรูใหแกผูเรียน ผูสอนควรจัดการเรียนการสอนในลักษณะที่ มุงใหผูเรียน เกิดความเขาใจในกระบวนการวิจัย และสามารถนํากระบวนการวิจัยมาใชในการจัดทําโครงการได ซึ่งการจัดการเรียนการสอนลักษณะนี้ นอกจากจะเพิ่มพูนทักษะการวิจัยใหแกผูเรียนแลว ยังเปนการ ฝกทักษะการคิดวิเคราะหเชิงเหตุผลอีกดวย
ความหมายของการวิจัย “การวิจัย” หมายถึง กระบวนการเสาะแสวงหาความรูเพื่อตอบคําถาม หรือ ปญหาที่มีอยู อยางเปนระบบ และมีวัตถุประสงคที่ชัดเจน โดยมีการกําหนดคําถามวิจัย ซึ่งอาจไดมาจากการศึกษา เอกสารและ/หรือประสบการณตรง มีการวางแผนการวิจัย หรือเขียนโครงการวิจัย สรางเครื่องมือ เพื่อรวบรวมขอมูลในการวิจัย รวบรวมขอมูล วิเคราะหขอมูล และเขียนรายงานการวิจัย
ตัวแปรและประเภทของตัวแปร ตัวแปร คือคุณสมบัติหรือคุณลักษณะของสิ่งตาง ๆ หรือเหตุการณตางๆ ที่สามารถแปรคา ไดหลายคา ซึ่งคาของตัวแปรเปนไดทั้งเชิงปริมาณ หรือ เชิงคุณลักษณะ เชน “สีผม” เปนตัวแปร เนื่องจาก “สีผม” เปนคุณลักษณะของผม ซึ่งมีหลายคา ดํา น้ําตาล แดง เปนตน ซึ่งคาของตัวแปร “สีผม” เปนคาเชิงคุณลักษณะ “น้ําหนัก” เปนตัวแปร เนื่องจาก “น้ําหนัก” เปนคุณสมบัติของสิ่งของ ซึ่งคา