12 minute read
í×½óÅ
ìñÜÆå ÇÃ³Ø õÅñÃÅ
×°ðÈ éÅéÕ ÃÅÇÔì ç¶ ÁÅ×îé 寺 êÇÔñ» ï¯× îå é¶ ÇÂÔ ÇÃè»å Çç¼åÅ ÃÆ ÇÕ Ã³ÃÅð ç¹¾Ö» çÅ Øð ÔË, ÇÂà ñÂÆ ç¹¾Ö» 寺 ìÚä ÇÔ¾å ×zÇÔÃåÆ ÃîÅÜ å¯º çÈð Úñ¶ ÜÅäÅ ÔÆ Ü¯× ÔËÍ ÇÂÔ ï¯×ÆÁ» çÆ ÃîÅÜ å¯º å¶ ÜÆòé óØðô 寺 Òí×½ó¶Ó Ô¯ ÜÅä çÆ ÇÕÇðÁÅ ÔÆ ÃÆ, êð À°Ô ÇÂà ù òÆ ÇÂÕ ÃÈðî×åÆ î³éä ç¶ íðî ÇòÚ ÇòÚð ðÔ¶ ÃéÍ À°é·» çÅ ÇÂÔ íðî ×°ðÈ éÅéÕ ÃÅÇÔì é¶ å¯ÇóÁÅÍ íÅÂÆ ×°ðçÅà ÜÆ ÇÃ¼è» éÅñ Ô¯ÂÆ ×°ðÈ éÅéÕ ÃÅÇÔì ÜÆ çÆ ×¯ôà çÅ ò¶ðòÅ ÇòÃæÅð ÃÅÇÔå Çç³ç¶ ÔéÍ ï¯×ÆÁ» ù í°ñ¶ÖÅ ÃÆ ÇÕ èðî ÕîÅÀ°ä ñÂÆ Ã³ÃÅð (ÃîÅÜ) ù ÇåÁÅ×äÅ ÷ðÈðÆ ÔËÍ À°é·» ù ×°¼ÃÅ ÃÆ ÇÕ ÇÂÔ (×°ðÈ) éÅéÕ ÇÕà åð·» çÅ èðîÆ ÔË, ܯ ×zÇÔÃåÆ òÆ ÔË å¶ ÃîÅÜ ÓÚ òÆ ðÇÔ³çÅ ÔËÍ
Advertisement
Ì◊ΩÛ≈
óÃÅð ç¶ ôìçÕ¯ô» ÇòÚ ÇÜÔó¶ ôìç ÇÜé·» Áðæ» ù Ãéî¹Ö ð¼Ö Õ¶ Ô¯ºç ÇòÚ ÁÅÀ°ºç¶ Ôé, À°Ô ñ×ÅåÅð À°é·» ÔÆ Áðæ» êzæÅÇ òðå¶ éÔƺ Ü»ç¶Í
ÇÃ¼Ö ×°ðÈ ÃÅÇÔìÅé Ã ò¼Ö-ò¼Ö ÇÂñÅÇÕÁ» ÓÚ¯º ó×å» å¯º çÃò³è ÇÂÕ¼åð Õð Õ¶ ×°ðÈ çðìÅð ÓÚ í¶Üä òÅñ¶ ×°ðÇüֻ ù ÒîóçÓ ÇÕÔÅ Ü»çÅ ÃÆ; ÒîóçÓ ìÔ°å ÔÆ ÃÇåÕÅðï¯× ôìç ÃÆ, êð ìÅÁç ÓÚ îóç ÁÖòÅÀ°ä òÅñ¶ Ü篺 Çízôà Ô¯ ׶ å» ×°ðÈ ÃÅÇÔì é¶ îÃ³ç» ù Ã÷Åò» òÆ Çç¼åÆÁ»Í ÇÂà 寺 ìÅÁç ÒîóçÓ ôìç ÇÜÔóÅ ÇÕ ÇÕö Ã ìÔ°å ÃéîÅéï¯× ôìç ÃÆ, ¶éÅ ìçéÅî Ô¯ Ç×ÁÅ ÇÕ Á¼Ü òÆ Ü¶ ÇÕö ù ×Åñ· Õ¼ãäÆ Ô¯ò¶ å» À°Ã ù îóç ÇÕÔÅ Ü»çÅ ÔËÍ îóç ôìç ò»× Á¼Ü-Õ¼ñ· Õ°Þ ÒÁÕÅñÆÓ ÁÖòÅÀ°ä òÅÇñÁ» çÆÁ» Õðå±å» ÕÅðé ÁÕÅñÆ ôìç òÆ ìçéÅî Ô°³çÅ ÜÅ ÇðÔÅ ÔËÍ ê³ÜÅì Á³çð ÇêÛñ¶ Ã Òí×½óÅÓ ôìç ù ñ×ÅåÅð ÁÃñ Áðæ» ç¶ À°ñà òðÇåÁÅ Ü»çÅ ÇðÔÅ ÔËÍ Ü°ÞÅðÈ é½ÜòÅé» ç¶ Ã³çðí ÓÚ ÇÂÔ ôìç òè¶ð¶ òðå¶ ÜÅä ÕÅðé ÇÂÔ îÅóÅ ôìç òÆ ÇÃ¼Ö ÁòÅî ÓÚ ÃéîÅéï¯× ã³× éÅñ òðÇåÁÅ Ü»çÅ ÇðÔÅÍ
Òí×½óÅÓ ôìç ç¶ Á¼ÖðÆ Áðæ Ôé, îËçÅé ÓÚ¯º Çê¼á ÇòÖÅ Õ¶ í¼Ü ÜÅä òÅñÅÍ ÇÂà ñÂÆ Òí×½óÅÓ ôìç çÆ êzÆíÅôÅ ÓÚ ÁÅÀ°ä òÅÇñÁ» ìÅð¶ â±³ØÆ ÇòÚÅð-ÚðÚÅ çÆ ñ¯ó ÔËÍ ×°ðÈ éÅéÕ ÃÅÇÔì ç¶ ÁÅ×îé 寺 êÇÔñ» ï¯× îå é¶ ÇÂÔ ÇÃè»å Çç¼åÅ ÃÆ ÇÕ Ã³ÃÅð ç¹¾Ö» çÅ Øð ÔË, ÇÂà ñÂÆ ç¹¾Ö» 寺 ìÚä ÇÔ¾å ×zÇÔÃåÆ ÃîÅÜ å¯º çÈð Úñ¶ ÜÅäÅ ÔÆ Ü¯× ÔËÍ ÇÂÔ ï¯×ÆÁ» çÆ ÃîÅÜ å¯º å¶ ÜÆòé óØðô 寺 Òí×½ó¶Ó Ô¯ ÜÅä çÆ ÇÕÇðÁÅ ÔÆ ÃÆ, êð À°Ô ÇÂà ù òÆ ÇÂÕ ÃÈðî×åÆ î³éä ç¶ íðî ÇòÚ ÇòÚð ðÔ¶ ÃéÍ À°é·» çÅ ÇÂÔ íðî ×°ðÈ éÅéÕ ÃÅÇÔì é¶ å¯ÇóÁÅÍ íÅÂÆ ×°ðçÅà ÜÆ ÇÃ¼è» éÅñ Ô¯ÂÆ ×°ðÈ éÅéÕ ÃÅÇÔì ÜÆ çÆ ×¯ôà çÅ ò¶ðòÅ ÇòÃæÅð ÃÅÇÔå Çç³ç¶ ÔéÍ ï¯×ÆÁ» ù í°ñ¶ÖÅ ÃÆ ÇÕ èðî ÕîÅÀ°ä ñÂÆ Ã³ÃÅð (ÃîÅÜ) ù ÇåÁÅ×äÅ ÷ðÈðÆ ÔËÍ À°é·» ù ×°¼ÃÅ ÃÆ ÇÕ ÇÂÔ (×°ðÈ) éÅéÕ ÇÕà åð·» çÅ èðîÆ ÔË, ܯ ×zÇÔÃåÆ òÆ ÔË å¶ ÃîÅÜ ÓÚ òÆ ðÇÔ³çÅ ÔËÍ íÅÂÆ ×°ðçÅà Áé°ÃÅð:
ÖÅèÆ Ö¹äÇà ܯ×ÆÃð» ׯÃÇà ÕðÇé Ãí¶ À°Çá ÁÅÂƨ ê¹Û¶ ܯ×Æ í³×ð éÅæ¹ å°ÇÔ ç¹è ÇòÇÚ ÇÕÀ° Õ»ÜÆ êÅÂƨ ÇëÇàÁÅ ÚÅàÅ ç¹è çÅ ÇðóÇÕÁÅ îÖä¹ ÔÇæ é ÁÅÂƨ í¶Ö À°åÅÇð À°çÅÇà çÅ òÇå ÇÕÀ° óÃÅðÆ ðÆÇå ÚñÅÂƨ (òÅð 1, êÀ¹óÆ 40, íÅÂÆ ×¹ðçÅà ÜÆ)
×°ðÈ éÅéÕ ÃÅÇÔì é¶ Ü¯×ÆÁ» ç¶ ÇÂà ôìçÆ Ôîñ¶ çÅ á¯Ã çñÆñ» ðÅÔƺ Çå¼ÖÅ ÜòÅì ç¶ Õ¶ ܯ×ÆÁ» ù ÇéðÀ°µåð Õð Çç¼åÅ:
éÅéÕ ÁÅÖ¶ í³×ÇðéÅæ å¶ðÆ îÅÀ° Õ°ÚÜÆ ÁÅÔƨ í»âÅ è¯Ç é ÜÅÇåúÇé íÅÇ հÚܶ ë¹ñ¹ ÃóÅÂƨ ԯǠÁåÆå¹ Ç×zÔÃÇå åÇÜ ÇëÇð À°éÔ¹ Õ¶ Øð î³×Çä ÜÅÂƨ Çìé¹ Ççå¶ ÕÛ¹ ÔÇæ é ÁÅÂÆ ¨40¨ (òÅð 1, êÀ¹óÆ 40, íÅÂÆ ×¹ðçÅà ÜÆ)
À°é·» Õ¯ñ ÇÂà ÃòÅñ çÅ Õ¯ÂÆ ÜòÅì éÔƺ ÃÆ ÇÕ ×zÇÔÃæ ù êÅê ÕÇÔä òÅñ¶ ܯ×Æ À°é·» ×zÇÔÃæÆÁ» ç¶ Øð ÔÆ ÇÕÀ°º î³×ä Ü»ç¶ ÔéÍ ×°ðÈ ÃÅÇÔì é¶ ÇÂÔ òÆ ÇÕÔÅ ÇÕ Ü¶Õð èðîÆ ê¹ðÖ ÃîÅÜ å¯º í×½ó¶ Ô¯ Õ¶ êðìå» Óå¶ ÁÅ ñ°Õä׶ å» Ã³ÃÅð ù öè Õ½ä ç¶ò¶×Å?
ÕÈó¹ ÁîÅòÇà òðÇåÁÅ ÔÀ° íÅñÇä ÚÇó·ÁŠóÃÅðŨ êÅÇê Ç×ðÅÃÆ ÇêðæîÆ èÀ¹ñ¹ ÖóÅ èÇð Ô¶á ê¹ÕÅðŨ ÇÃè ÛÇê ìËᶠêðìåÆ ÕÀ¹ä¹ Ü×Çå ÕÀ° êÅÇð À°åÅðŨ ܯ×Æ Ç×ÁÅé ÇòÔÈÇäÁÅ ÇéÃÇçÇé Á³Ç× ñ×Ŷ ÛÅðŨ ìÅÞ¹ ×°ðÈ â°ìÅ Ü×¹ ÃÅðÅ ¨29¨ (òÅð 1, êÀ¹óÆ 29, íÅÂÆ ×¹ðçÅà ÜÆ)
ì¶ô¼Õ ×°ðÈ éÅéÕ ÃÅÇÔì é¶ òÆ À°é·» ÔÆ ê³Ü ÇòÕÅð» (ÕÅî, Õð¯è, ñ¯í, î¯Ô, Ô³ÕÅð) ù îé°¼Ö ç¶ ç¹ôîä î³ÇéÁÅ, ÇÜé·» ù ܯ×Æ òÆ ç¹ôîä î³éç¶ Ãé, êð ×°ðÈ éÅéÕ ÃÅÇÔì é¶ ÇÂé·» ÇòÕÅð» 寺 âð Õ¶ ÃîÅÜ
寺 ÔÆ í×½ó¶ Ô¯ ÜÅä çÆ Ã¯Ú ù éÕÅð Õ¶ ÇÂé·» ÇòÕÅð» ù ÁÅêä¶ ÕÅìÈ ÇòÚ ð¼Ö Õ¶ ÇÂé·» çÆ ÃÔÆ òð寺 Õðé çÆ êz¶ðéÅ Çç¼åÆÍ ÁÕÅñ ê¹ðÖ çÆ ôðé ÇòÚñ¶ îé°¼Ö ù ÇÂé·» ÇòÕÅð» 寺 íËíÆå Ô¯ Õ¶ óÃÅð 寺 í×½ó¶ Ô¯ä çÆ ñ¯ó éÔƺ, À°ñàÅ ÇÂÔ ê³Ü ç¹ôîä îé°¼Ö ç¶ Á¼×¶ ñ¼× Õ¶ í¼Ü À°áç¶ Ôé:
ðÅÇÖ ñƶ ÁêéÆ ÇÕðêÅ èÅÇð¨ ê³Ú çÈå íÅ׶ ÇìÕðÅñ ¨...¨4¨12¨ 14¨ (ׯºâ îÔñÅ 5, ê¿éÅ : 866)
èðî ç¶ îÔÅé êË׳ìð ×°ðÈ éÅéÕ ÃÅÇÔì çÆ ìõôÆ ñÅÃÅéÆ Ã¶è Áé°ÃÅð èðîÆ Çüֻ é¶ ÃîÅÜ ÇòÚ ÇòÚðÇçÁ», ×zÇÔÃæ èðî ÇéíÅÀ°ºç¶ ԯ¶ èðîÆ ÜÆòé çÆ ÇÂÕ ÇîÃÅñ ê¶ô ÕÆåÆÍ
ܶÕð íÅðåÆ ÃîÅÜ ÇòÚñ¶ ê¹ðÅåé èÅðîÕ îå» çÅ ÁÇèÁËé ÕÆåÅ ÜÅò¶ å» êåÅ ñ¼×çÅ ÔË ÇÕ ÃîÅÜ å¯º í×½ó¶ Ô¯ Õ¶ ܳ×ñ» ÓÚ Úñ¶ ÜÅäÅ, ÃÅèÈ í¶Ã èÅðé Õð ñËäÅ å¶ î³× Õ¶ ÖÅäÅ ÁÅÇç ð°ÞÅé ìÔ°å ÷¯ð» Óå¶ ÃéÍ ÇÂÕ õÅà êÇÔðÅòÅ èðîÆ Ô¯ä çÆ ÇéôÅéÆ î³ÇéÁÅ Ü»çÅ ÃÆÍ ÇÂà åð·» ÃîÅÜ å¯º í×½ó¶ Ô¯ä çÅ ÕÅðé ÇÃðø ÇòÕÅð» 寺 ìÚäÅ ÔÆ éÔƺ ÃÆ, ìñÇÕ Øð¶ñÈ å¶ ÃîÅÇÜÕ Ç÷³î¶òÅðÆÁ» 寺 íË-íÆå ԯ¶ ñ¯Õ» ñÂÆ òÆ Ãí 寺 òèÆÁÅ ðÅÔ èÅðÇîÕ ìÅäÅ êÅ Õ¶ ÃîÅÜ å¯º í×½ó¶ Ô¯ ÜÅäÅ ÃÆÍ ×°ðÈ éÅéÕ ÃÅÇÔì é¶ ÇÂà ð°ÞÅé çÅ òÆ ìóÅ Çå¼ÖÅ Çòôñ¶ôä ÕðÇçÁ» ×zÇÔÃæÆ å¶ ÇÕðåÆ ÃîÅÜ ù ÇÂà ìÅð¶ ÜÅ×ðÈÕ ÕÆåÅ:
îÖàÈ Ô¯Ç ÕË Õ³é êóŶ¨ ëÕð° Õð¶ Ô¯ð° ÜÅÇå ×òŶ¨ ×°ð° êÆð° ÃçŶ î³×ä ÜÅǨ åÅ ÕË îÈÇñ é ñ×ÆÁË êÅǨ ØÅÇñ ÖÅÇ ÇÕÛ° ÔæÔ° ç¶Ç¨ éÅéÕ ðÅÔ° êÛÅäÇÔ Ã¶Ç¨1¨ (Ãñ¯Õ î.1, ê¿éÅ : 1245)
×°ðÈ éÅéÕ ÃÅÇÔì é¶ ÁÅêä¶ Çüֻ ù Øð¶ñÈ Çܳî¶òÅðÆÁ» ÇéíÅÀ°ä ñÂÆ ÒÇÕðåÆÓ òÆ ìäÅÇÂÁÅ, ÃîÅÜÕ Çܳî¶òÅðÆÁ» ÇéíÅÀ°ºç¶ ԯ¶ ñ°¼à-Öù¼à Çòð°¼è âà ÜÅä Óå¶ ÜÈÞä òÅñÅ ÒÃÈðîÅÓ òÆ ìäÅÇÂÁÅ Áå¶ ÇÂö ÔÆ åð·» ÇòÕÅð» ç¶ Ôîñ¶ ù á¼ñ·ä òÅñÅ ÒóåÓ òÆ ìäÅÇÂÁÅ, ÇÂà ñÂÆ ÇÃ¼Ö í×½óÅ Ô¯ ÔÆ éÔƺ ÃÕçÅÍ Ü¯ í×½óÅ Ô¯ò¶, úÔ ÇÃ¼Ö éÔƺ Ô¯ ÃÕçÅÍ
ÇÂ¼æ¶ ÇÂÔ òÆ Ãê¼ôà Ô¯ ÜÅäÅ ÷ðÈðÆ ÔË ÇÕ ÚÅð-Ú¹ë¶Çðúº ç¹ôîä ÇòÚ ÇØð ÜÅä Çê¼Û¯º ܶÕð Õ¯ÂÆ ÃÈðîÅ ÇÂà ñóÅÂÆ ù ÜÅðÆ ð¼Öä ñÂÆ Ø¶ðÅ å¯ó Õ¶ ÇéÕñ Ü»çÅ ÔË å» À°Ô í×½óÅ éÔƺ, ìñÇÕ Ü°ÞÅðÈ ÃÈðîÅ ÔÆ î³ÇéÁÅ ÜÅò¶×ÅÍ ÇîÃÅñ òܯº ÜÈé 1984 ÇòÚ íÅðåÆ ø½Ü òñ¯º ÃzÆ çðìÅð ÃÅÇÔì Óå¶ ÕÆå¶ Ôîñ¶ Ã î¼Ú¶ ԯ¶ ØîÃÅä ÓÚ¯º ÁÖÆð Ã ìÚ ÇéÕñä òÅñ¶ íÅÂÆ Ã¹Öç¶ò ÇÃ³Ø ì¼ìð, íÅÂÆ ÚðéÜÆå ÇÃ³Ø Ú³éÆ (åñò³âÆ) å¶ íÅÂÆ ×°ðÜÆå ÇÃ³Ø (Þ¯Õ ÔðÆ Ôð) ÁÅÇç ÇÃ³Ø í×½ó¶ éÔƺ Ãé, ìñÇÕ í×½ó¶ å» ñ½º×¯òÅñ å¶ À°Ã ç¶ ÃÅæÆ ÃéÍ ÕÂÆ òè¶ð¶ À°ñÅð üÜä ×°ðçÅà é§×ñ çÆ ×ó·Æ çÆ Ü³× ÓÚ¯º ضðÅ å¯ó Õ¶ ÇéÕñ¶ ìÅìÅ Çìé¯ç ÇÃ³Ø ç¶ éÅñ ñ½º×¯òÅñ çÆ å°ñéÅ Õðç¶ Ôé, êð ÇÂÔ áÆÕ éÔƺ; Çìé½ç ÇÃ³Ø é¶ Ã³Øðô ù Á×»Ô å¯ÇðÁÅ ÃÆÍ
Ü篺 Áé§çê¹ð ÃÅÇÔì ù î¹×ñ» Áå¶ êÔÅóÆ ÇÔ³çÈ ðÅÇÜÁ» çÆ ÇòôÅñ ø½Ü é¶ ÕÂÆ îÔÆé¶ ñ×ÅåÅð ضðÅ êÅÂÆ ð¼ÇÖÁÅ å» À°Ã ضð¶ ÓÚ¯º íÅÂÆ îÔ» ÇÃ³Ø Áå¶ À°Ã ç¶ 40 ÃÅæÆÁ» çÅ ÕÅøñÅ òÆ ÇéÕÇñÁÅ ÃÆ Áå¶ ×°ðÈ ÃÅÇÔì çÆ ÁÅêäÆ Á×òÅÂÆ ÇòÚ íÅÂÆ ÜÆòé ÇóØ, íÅÂÆ À°çË ÇÃ³Ø Áå¶ ÚÅð ÃÅÇÔì÷ÅÇçÁ» çÅ ÕÅøñÅ òÆ, êð ç¯Ô» ÕÅøÇñÁ» ç¶ ÇéÕñä ÇòÚ øðÕ ÃÆÍ íÅÂÆ îÔ» ÇÃ³Ø òÅñ¶ ÕÅøñ¶ ç¶ ÇÃ³Ø í°¼Ö ÃÅÔò¶º ÇÔ³îå ÔÅð Õ¶ ×°ðÈ ù ì¶çÅòÅ ç¶ Õ¶ ÇéÕñ¶ Ãé, ÇÂà ñÂÆ À°Ô í×½ó¶ Ãé, êð ÃÅÇÔì÷Åç¶ Áå¶ Ô¯ð ìÅÕÆ ÇÃ³Ø çÃî¶ô ÇêåÅ ç¶ Ô°Õî î¹åÅìÕ ÷°ñî Çòð°¼è Ü³× ÜÅðÆ ð¼Öä ç¶ îÕÃç éÅñ ÇéÕñ¶ Ãé, ÇÂà ñÂÆ À°Ô Ü°ÞÅðÈ ìä Õ¶ ÔÆ ÇéÕñ¶Í ÇÂÔ ×¼ñ ò¼ÖðÆ ÔË ÇÕ íÅÂÆ îÔ» ÇÃ³Ø çÆ Á×òÅÂÆ ÓÚ ÇéÕñ¶ Çóػ ù òÆ ìÅÁç ÇòÚ ÁÅêäÆ ÕÆåÆ Óå¶ êÛåÅòÅ Ô¯ÇÂÁÅ å¶ À°é·» é¶ ÁÅêä¶ ÇÕðçÅð À°µêð ñ¼×Å ì¹÷ÇçñÆ ÇòÖÅÀ°ä Áå¶ í×½ó¶ Ô¯ä çÅ çÅ× ÁÅêä¶ ñÔÈ éÅñ è¯ Ã¹¼ÇàÁÅÍ À°Ô í×½ó¶ Ô¯ä ç¶ ÇÂñ÷Åî 寺 î¹Õå Ô¯ ׶, ÇÂö ÔÆ ÕÅðé À°é·» ù î¹Õå¶ ÇÕÔÅ Ç×ÁÅÍ
Á³×ð¶÷» ç¶ ðÅÜ Ã Ü篺 öçð ñÇÔð ç¶ Ã³ÚÅñÕ» çÆ ÇÂÕ ÁÇÔî ï¯ÜéÅ î¹õìðÆ Ô¯ ÜÅä ÕÅðé éÅÕÅî Ô¯ ×ÂÆ å» öçð ñÇÔð ç¶ ÕÅðÕ°³é å¶ ñÆâð ìóÆ ò¼âÆ Ç×äåÆ ÓÚ Ç×zøåÅð Õð ñ¶ ×Â¶Í Ü篺 ÇÕö òÆ ñÇÔð Óå¶ ÁÇÜÔÅ î¹ôÕñ Ãî» ÁÅ Ü»çÅ ÔË å» ñÇÔð ç¶ ÃÇÔï¯×ÆÁ» ÓÚ¯º ìÔ°å¶ Ü¯ ÇÕ Õ¼Ú¶-Çê¼ñ¶ Áå¶ ÔòÅ çÅ ð°õ ò¶Ö Õ¶ Ú¼ñä òÅñ¶ Ô°³ç¶ Ôé, À°Ô òÆ êÅñÅ ìçñ Ü»ç¶ ÔéÍ ÁÃñ ÇòÚ ñÇÔð ù òè¶ð¶ ãÅÔ ÁÇÜÔ¶ î½ÕÅêzÃå å¶ ÕîÇçñ¶ ÁéÃð ÔÆ ñÅÀ°ºç¶ ÔéÍ ÇÂà Çòð¯èÆ ò¶× 寺 Õ°Þ Ã ñÂÆ ñ»í¶ Ô¯ Õ¶ ñÇÔð ù Á¼×¶ å¯ðé ñÂÆ öçð ñÇÔð ç¶ î¯ãÆÁ» ÓÚ¯º ܯôÆñÅ é½ÜòÅé ÕðåÅð ÇÃ³Ø ÃðÅíÅ Áå¶ À°Ã ç¶ ç¯ ÃÅæÆ ê³ÜÅì Û¼â Õ¶ ÕÅìñ ò¼ñ ÇéÕñ å°ð¶Í À°é·» çÅ ÇÂÔ Õçî óØðô ù ÜÅðÆ ð¼Öä ñÂÆ ÃÆÍ ÇÂÇåÔÅà ç¼ÃçÅ ÔË ÇÕ À°Ô õåð¶ òÅñ¶ ÇÂñÅÕ¶ 寺 ÕÅøÆ çÈð
ܶÕð íÅðåÆ ÃîÅÜ ÇòÚñ¶ ê¹ðÅåé èÅðîÕ îå» çÅ ÁÇèÁËé ÕÆåÅ ÜÅò¶ å» êåÅ ñ¼×çÅ ÔË ÇÕ ÃîÅÜ å¯º í×½ó¶ Ô¯ Õ¶ ܳ×ñ» ÓÚ Úñ¶ ÜÅäÅ, ÃÅèÈ í¶Ã èÅðé Õð ñËäÅ å¶ î³× Õ¶ ÖÅäÅ ÁÅÇç ð°ÞÅé ìÔ°å ÷¯ð» Óå¶ ÃéÍ ÇÂÕ õÅà êÇÔðÅòÅ èðîÆ Ô¯ä çÆ ÇéôÅéÆ î³ÇéÁÅ Ü»çÅ ÃÆÍ ÇÂà åð·» ÃîÅÜ å¯º í×½ó¶ Ô¯ä çÅ ÕÅðé ÇÃðø ÇòÕÅð» 寺 ìÚäÅ ÔÆ éÔƺ ÃÆ, ìñÇÕ Øð¶ñÈ å¶ ÃîÅÇÜÕ Ç÷³î¶òÅðÆÁ» 寺 íË-íÆå ԯ¶ ñ¯Õ» ñÂÆ òÆ Ãí 寺 òèÆÁÅ ðÅÔ èÅðÇîÕ ìÅäÅ êÅ Õ¶ ÃîÅÜ å¯º í×½ó¶ Ô¯ ÜÅäÅ ÃÆÍ ×°ðÈ éÅéÕ ÃÅÇÔì é¶ ÇÂà ð°ÞÅé çÅ òÆ ìóÅ Çå¼ÖÅ Çòôñ¶ôä ÕðÇçÁ» ×zÇÔÃæÆ å¶ ÇÕðåÆ ÃîÅÜ ù ÇÂà ìÅð¶ ÜÅ×ðÈÕ ÕÆåÅÍ
ÇéÕñ Ú¹¼Õ¶ Ãé, Ü篺 ÇòÔñ¶ Ã ÇÂé·» Çå³é» ÇòÚ¯º ÁÅî ÔÅñå ÔÆ ×°ä×°äÅ ðÔ¶ ÇÂÕ ÃÅæÆ ç¶ ×Æå çÆÁ» Ãåð» ÕðåÅð ÇÃ³Ø ÃðÅí¶ ù ÇîÔä¶ ò»× ò¼ÜÆÁ»Í À°Ô Ãåð» Ãé:
Üç ô¶ð» ç¶ ÇÃð ÁÅ ìäÆ ÕÆ ÜÅäÅ í¼Ü Õ¶...?
À°é·» îÇÔÃÈà ÕÆåÅ, ÇÜò¶º ÁÃƺ ðä ó×ðÅî ÓÚ¯º í×½ó¶ Ô¯ ðÔ¶ Ô»Í ÔÅñ»ÇÕ ÁÇÜÔÅ Õ°Þ éÔƺ ÃÆ, Çëð òÆ À°Ô Á¼×¶ ÜÅä çÆ ìÜŶ òÅêà êðå ÁÅÂ¶Í ÇÂÕ òÅÕø ÔòÅñçÅð ׳ãÅ ÇÃÔ°³ 寺 ÔÇæÁÅð êzÅêå Õðé çÅ ïåé ÕÆåÅ, êð úö ÔÆ ÔòÅñçÅð é¶ ÇÂé·» Çå³é» ù ëóÅ Çç¼åÅÍ ÕðåÅð ÇÃ³Ø ÃðÅíŠóØðô ù Á×»Ô éÅ å¯ð ÃÇÕÁÅ, Çëð òÆ À°Ô Ô¼ÃçÅ-Ô¼ÃçÅ ë»ÃÆ Úó· Õ¶ ÕÂÆ ÛÅåÆÁ» Á³çð Á÷ÅçÆ çÆ åóê å¶ Ü°ÞÅðÈ ÃÇêÇðà çÆÁ» îôÅñ» ìÅñ Ç×ÁÅÍ ôÔÆç í×å ÇÃ³Ø ç¶ Ççñ ÓÚ ñà-ñà ìñçÆ ÁÅ÷ÅçÆ çÆ îôÅñ ÁÃñ ÇòÚ ÕðåÅð ÇÃ³Ø ÃðÅíÅ çÆ ôÔÅçå é¶ ÔÆ Ü×ÅÂÆ ÃÆÍ
Ü篺 ÃzÆ çðìÅð ÃÅÇÔì À°µêð íÅðåÆ ÔÕÈîå é¶ ÔîñÅ ÕÆåÅ, å» ÕÂÆ æ»ò» 寺 ÇÃ¼Ö ø½ÜÆ ×°¼Ã¶ Áå¶ ð¯Ô éÅñ íð¶ ԯ¶ ìËðÕ» Û¼â Õ¶ ÃzÆ Á³ÇîzåÃð ÃÅÇÔì ò¼ñ í¼Ü å°ð¶Í ÇÂÔ À°é·» çÆ ÁÅêä¶ èðî êzåÆ Ãîðêä çÆ íÅòéÅ ÃÆÍ ÇÂé·» ÓÚ¯º ÕÂÆ ôÔÆç Ô¯ ׶ å¶ ÕÂÆ Ç×zøåÅðÍ ÁõìÅð» é¶ ÇÂé·» ù í×½ó¶ ø½ÜÆ ÁÅÇÖÁÅ, êð ÇÃ¼Ö îÅéÇÃÕåÅ ê¹ÕÅð À°µáÆ:
ÒÒéÔƺ, ÇÂÔ Òí×½ó¶ ø½ÜÆÓ éÔƺ....ÒèðîÆ ø½ÜÆÓ Ôé...ÍÓÓ
íÅðåÆ ø½Ü ç¶ ÇÂÕ ÁÇÔî ÇÃ¼Ö ÜðéËñ Üéðñ Ôðìõô ÇÃ³Ø é¶ ÇÂé·» èðîÆ ø½ÜÆÁ» ç¶ Ô¼Õ ÓÚ çñÆñ Çç¼åÆ:
ÒÒÇÃ¼Ö ø½ÜÆÁ» ù ×°ðÈ ×ð³æ ÃÅÇÔì çÆ Ô÷ÈðÆ ÓÚ ÃÔ°³ Ú¹ÕÅÂÆ Ü»çÆ ÔË, Çëð Ü篺 úö ÔÆ ×°ðÈ ×ð³æ ÃÅÇÔì ç¶ ÃðÈê ÇòÚ ×¯ñÆÁ» ò¼ÜÆÁ» å» ÇÃ¼Ö ø½ÜÆÁ» ÇòÚ ìöÅòå Ô¯äÆ Õ°çðåÆ ÃÆÍÓÓ
Üéðñ Ôðìõô ÇÃ³Ø é¶ ÇÂÔ òÆ ÇÕÔÅ:
ÒÒÇÂÔ ø½ÜÆ í×½ó¶ éÔƺ, ìñÇÕ í×½ó¶ å» À°Ô (ÇÔ³çÆ) ø½ÜÆ Ãé, ÇÜÔó¶ óé 1965 çÆ Ü³× ÇòÚ êÅÇÕÃåÅéÆ ø½Ü 寺 âðç¶ îÅð¶ î¶Üð Çéð³Üä êzÃÅç çÆ Á×òÅÂÆ ÓÚ î¯ðÚ¶ Û¼â Õ¶ Çê¼Û¶ í¼Ü ÁŶ Ãé å¶ Ö¶å» ÇòÚ ñ°Õ ׶ Ãé; À°é·» ÇõñÅø å» î¶ð¶ ÷¯ð êÅÀ°ä ç¶ ìÅòÜÈç Õ¯ÂÆ ÕÅðòÅÂÆ éÔƺ ÕÆåÆ ×ÂÆ, Ô°ä èðîÆ ÇÃ¼Ö ø½ÜÆÁ» ÇõñÅø ÖÅÔîÖÅÔ ÔÆ ÕÅðòÅÂÆ ÕÆåÆ ÜÅ ðÔÆ ÔË...ÍÓÓ
ÇÂé·» á¯Ã çñÆñ» ò¼ñ íÅðåÆ ÔÕÈîå é¶ ×½ð ÕÆåÅ Ô¯ò¶ Ü» éÅ, êð Çéðê¼Ö ÇÂÇåÔÅÃÕÅð î³éä׶ ÇÕ çðìÅð ÃÅÇÔì Óå¶ Ôîñ¶ ç¶ ð¯Ã òܯº ìËðÕ» Û¼âä òÅñ¶ ÇÃ¼Ö ø½ÜÆ Òí×½ó¶Ó éÔƺ, ÒèðîÆÓ Ãé å¶ À°é·» é¶ ÇÂÔ èðî ÇÃð åñÆ Óå¶ èð Õ¶ ÕîÅÇÂÁÅ ÃÆÍ
ÃzÆ çðìÅð ÃÅÇÔì Óå¶ íÅðåÆ Ôîñ¶ Çê¼Û¯º Ü篺 Çüֻ Áå¶ íÅðå ç¶ô ÇòÚÕÅð ñÔÈ çÆ ×Èó·Æ ñÕÆð ÇÖ¼ÚÆ ×ÂÆ å» ÇÂà ñÕÆð ç¶ Ãéî¹Ö î¼Ú¶ ØîÃÅä ÇòÚ í×½óÅ ôìç ê³ÜÅì ç¶ Çê³â» Á³çð ÁÅî ì¯ñÚÅñ ÓÚ ÕÅøÆ òðÇåÁÅ Ü»çÅ ÇðÔÅÍ ÁÅî å½ð Óå¶ ÇÃ¼Ö ÁÅ÷ÅçÆ ç¶ Ã³Øðô ÇòÚ ÁÅêä¶ Øð ù Û¼â Õ¶ ðä-Ö¶åð ÓÚ ÁÅ òóé òÅñ¶ Ôð Ü°ÞÅðÈ ù í×½ó¶ ÇÕÔÅ Ü»çÅ ÃÆ, ܯ ÇÕ áÆÕ éÔƺ ÃÆÍ À°Ô í×½ó¶ éÔƺ, Ü°ÞÅðÈ ÃéÍ ÇÂÔ ÔÕÆÕå çÅ ÇòÁ³× ÔË ÇÕ ÇÜé·» ÃÈðÇîÁ» é¶ ÁÅêäÆ Õ½î ñÂÆ ÁÅêä¶ Øð Û¼â Çç¼å¶, À°é·» ù ÁÃƺ òÆ í×½ó¶ ÕÇÔ³ç¶ ðÔ¶ å¶ ÇÜé·» î½ÕÅêzÃå» é¶ ÁÅêä¶ Øð» ñÂÆ ÁÅêäÆ Õ½î Û¼â Çç¼åÆ, Õ½îÆ ÇÃè»å Û¼â Çç¼å¶, À°é·» ù Á¼Ü òÆ ÁÃƺ Çüֻ ç¶ ñÆâð ÁÅÖÆ Ü»ç¶ Ô», î³éÆ ÜÅ ðÔ¶ Ô»Í Ô°ä Ãî» ÁÅ Ç×ÁÅ ÔË ÇÕ Õ½îÆ ÇÃè»å» ç¶ í×½ÇóÁ» çÆ ÇéôÅéç¶ÔÆ ÕðÕ¶ À°é·» ù À°é·» ç¶ ìäç¶ æ» Óå¶ êÔ°³ÚÅÇÂÁÅ ÜÅò¶Í
Çüֻ çÆ ÁÅ÷ÅçÆ çÆ Ü³× ñ§îÆ ÔË, ÇÂÔ ÜÅðÆ ðÔ¶×Æ, ÇÂÃ Ü³× ÇòÚ Õ½î ñÂÆ Øð Û¼âä òÅñ¶ å¶ ôÔÆç Ô¯ä òÅñ¶ Ü°ÞÅðÈ Õî-ÇçzôàÆ òÅñ¶ ñ¯Õ» ù ìçéÃÆì ÜÅêç¶ ðÇÔä׶ å¶ çÈܶ êÅö ÁÅêä¶ ôÅéçÅð Øð ìäÅÀ°ä ñÂÆ Õ½îÆ ÇÃè»å» ù Û¼â ç¶ä òÅñ¶ í×½ó¶ ñÆâð õ°ôéÃÆì ÜÅêä׶, êð ÇÂÇåÔÅà ܰÞÅðÈÁ» ù ÇÃÜçÅ Õðç¶ Ôé å¶ ö¼çÅð» ù ñÅÔéå» êÅÀ°ºç¶ ÔéÍ ÁÕìð çÆ ÂÆé î³éä 寺 é»Ô Õð Õ¶ ܳ×ñ» ÇòÚ ÃÅðÆ Ç÷³ç×Æ ×°÷Åðé òÅñÅ îÔÅðÅäÅ êzåÅê ÇÂÇåÔÅà çÅ éÅÇÂÕ ÔË, êð ÁÕìð çÆ ÂÆé î³é Õ¶ îÇÔñ» ÇòÚ Ç÷³ç×ÆÁ» Õ¼àä òÅñ¶ À°Ã ç¶ ò³ôÜ» çÅ Õ¯ÂÆ é»Á òÆ éÔƺ ÜÅäçÅÍ
ÕðåÅð ÇÃ³Ø ÃðÅíŠܶÕð Á³×ð¶÷ Ü¼Ü çÆ ×¼ñ î³é Õ¶ ÁÅêäÅ ÇìÁÅé ìçñ ñ˺çÅ å» ôÅÇÂç À°Ô ÁÅêäÆ Ç÷³ç×Æ òÕåÆ å½ð Óå¶ å» ìÚÅÁ ñ˺çÅ, êð ì¹¼ãÅ Ô¯ Õ¶ ÁÖÆð ÃçÅ ñÂÆ îð Ü»çÅ; êð ÇÂéÕñÅì Ç÷³çÅìÅç ç¶ éÅÔð¶ ñÅÀ°ºç¶ ԯ¶ ø»ÃÆ Óå¶ ÞÈñ Õ¶ À°Ô ÁÅêä¶ ñÂÆ ÁÇÜÔÆ ÁîðåÅ å¶ ÜòÅéÆ ÔÅÃñ Õð Ç×ÁÅ, ÇÜà Óå¶ ðÇÔ³çÆ ç¹éÆÁ» å¾Õ ÕçÆ ì¹ãÅêÅ éÔƺ ÁÅ ÃÕçÅÍ
Á¼Ü Ü篺 ç¹éÆÁ» íð ÇòÚ ö°ñÅî Õ½î» Ã³Øðô ðÅÔƺ ç¹éÆÁ» ç¶ éÕô¶ Óå¶ ÁÇÔî ÃæÅé ÔÅÃñ Õðé ñÂÆ ïåéôÆñ Ôé å» ôÔÆç» çÆ Õ½î ç¶ òÅðà ÁÖòÅÀ°ä òÅñ¶ Ôð ÇÃ¼Ö ç¶ ÇÃð Óå¶ ÇÂÕ ÁÇÔî Ç÷³î¶òÅðÆ ÁÅÇÂç Ô°³çÆ ÔËÍ ÃÅù ÇÂÔ Ú¶åÅ ð¼ÖäÅ ÚÅÔÆçÅ ÔË ÇÕ ÃÅⶠîÔÅé ×°ðÈ ÃÅÇÔìÅé é¶ ÃÅù, ÇÃð ìÚÅÀ°ä ñÂÆ ÇÃè»å» å¶ Ç÷³î¶òÅðÆÁ» 寺 í×½ó¶ ԯ¶ ñ¯Õ» çÆ íÆó ÓÚ¯º Õ¼ã Õ¶, ÇÃè»å» ñÂÆ ÇÃð òÅð ç¶ä òÅñ¶ ÃÈð¶ ìäÅÇÂÁÅ ÔËÍ ÇÂà ñÂÆ À°é·» é¶ ÷ìÅéÆ ÇüÇÖÁÅ ÔÆ éÔƺ Çç¼åÆ, ìñÇÕ õ°ç ôÔÆçÆÁ» ç¶ Õ¶ ÃÅù Õ°ðìÅéÆÁ» çÅ êÅá êó·ÅÇÂÁÅ ÔËÍ ÇÂà ñÂÆ ÁÃƺ ÇÃè»å» ñÂÆ ÇÃð åñÆ Óå¶ èð Õ¶ å°ð¶ ÕÅøñ¶ éÅñ ðñäÅ ÔËÍ
ÇÂà ÕÅøñ¶ éÅñ ðñä çÅ Áðæ ÇÂÔ éÔƺ ÇÕ Ôð Õ¯ÂÆ ÔÆ ÇÃð åñÆ Óå¶ èð Õ¶ ÜÈÞä å°ð êò¶, ìñÇÕ ÁÅî Çê³â» ÇòÚ ðÇÔ³ç¶ ÇÕðåÆ ÇÃ¼Ö ÇÃðø ¶éÆ Õ° ×¼ñ ÇèÁÅé Çò¼Ú ð¼Öä ÇÕ À°é·» é¶ ÁÅêäÅ Ôð óíò ÃÇÔï¯× úà Çèð ù ç¶äÅ ÔË, ÇÜÔóÆ Çèð ÇÃ¼Ö Ã³Øðô ç¶ ôÔÆç» çÆ Ã¯Ú Óå¶ êÇÔðÅ Çç³çÆ Ô¯ÂÆ, À°é·» ôÔÆç» ç¶ êÇò¼åð ÇéôÅé¶ ÒÕ½îÆ ØðÓ çÆ êzÅêåÆ ñÂÆ Ã³ØðôôÆñ ÔËÍ ôÔÆç» ù ÒÁ¼åòÅçÆÓ ÕÇÔä òÅñÆ Çèð çÅ ÃÅæ ç¶ä òÅñ¶ éÅ å» ÇÃ¼Ö ÁÖòÅ ÃÕç¶ Ôé å¶ éÅ ÔÆ ×°ðÈ éÅéÕ ÃÅÇÔì ç¶ çð Óå¶ êzòÅé ÔÆ Ô¯ ÃÕç¶ Ôé, ÇÕÀ°ºÇÕ ÃÅⶠװðÈ ÃÅÇÔì çÆ ÇÂñÅÔÆ ìÅäÆ òÆ ôÔÆç» ù ÃÇåÕÅðçÆ ôÔÆç» çÆ Ã¯Ú å¯º í×½ó¶ Ô¯ä òÅÇñÁ» ù ÇëàÕÅðçÆ Ô¯ÂÆ ÁÇÔî ÇéðäÅ Çç³çÆ ÔË :