Santiago e Comarca w xullo 2010 Número 148 Precio: 0,90 €
Hostelería Compostela quere que a nova Lei de Turismo aposte pola autorregulación do sector
>> Hostelería Compostela participa na campaña “Restaurantes contra a fame”. Páx. 19 >> Medra ata o 76% a ocupación hoteleira na cidade no mes de xuño. Páx. 22
A
>> A Xunta inviste 400.000 euros este ano en promover o turismo de reunións. Páx. 24 >> Os hostaleiros piden ao Goberno un estudo económico do impacto da prohibición total de fumar. Páx. 25 >> O director do CGAC, o portugués Miguel von Hafe, expón a súa visión de Compostela. Páx. 32
Dous establecementos asociados gañan os primeiros premios de Santiago(é)Tapas
P
C
asado o ecuador do Ano Santo, o conselleiro de Cultura e Turismo amósase satisfeito co rumbo do Xacobeo e aspira a superar as previsións iniciais de oito millóns de turistas. Roberto Varela critica a pouca implicación do Goberno do Estado na celebración do Ano Santo e márcase como obxectivo consolidar Galicia como destino tamén no 2011. Analizamos con el a modificación da Lei de Turismo e o futuro da Cidade da Cultura, e preguntámoslle pola súa postura fronte a prohibición total de fumar nos locais de hostalería. Páx. 4 a 7
Foto: Santi Alvite
Roberto Varela: “Aspiramos a superar o noso obxectivo de oito millóns de viaxeiros”
Roberto Varela, conselleiro de Cultura e Turismo.
oncluíu a terceira edición de Santiago(é)Tapas, un evento que se consolida xa como unha cita de referencia a nivel nacional. Durante 24 días, degustáronse máis de 35.000 tapas nos 56 establecementos participantes, que ofertaron 109 creacións distintas. O restaurante Calderón conseguiu o “Premio Estrella Galicia á Mellor Tapa” polo seu “xurelo afumado”, mentres que a tapa preferida polo público foi a “hamburguesa de xoubiña” da tapería Castelao. Os dous son establecementos asociados a Entrega do premio ao restaurante Calderón. Hostelería Compostela Páx. 16 e 17
Foto: Santi Alvite
Foto: Santi Alvite
Asociación Hostelería Compostela vén de presentar 29 alegacións ao anteproxecto modificado da nova Lei de Turismo de Galicia, en nome e representación de Cehosga. As alegacións recollen algunhas das principais demandas do sector de cara á mellora do marco legal do turismo, no camiño de potenciar a autorregulación responsable, cunha maior participación das propias asociacións do sector na regulación dos asuntos que lles afectan. Entrevistamos a catro socios e socias de Hostelería Compostela para que opinen sobre os Turistas en Santiago de Compostela. cambios previstos nesta reforma. Páx. 9 a 13
pág. 2
Os Presidentes opinan
Hostelería • Xullo 2010
No bo camiño José A. Liñares Bar Hospedaxe
Jesús Sordo García Restauración
C
ase sen decatarnos deixamos atrás medio Ano Santo. Comezamos con dúbidas razoables, xa que a Xunta iniciaba tarde e con pouca forza a súa campaña de promoción. Os datos de ocupación dos primeiros meses alimentaron o pesimismo no sector e esfumábanse as esperanzas que tiñamos todos na celebración xacobea para contrarrestar os efectos da crise económica. No segundo trimestre as perspectivas melloraron. A Xunta corrixiu a orientación da súa política promocional e fomos coñecendo máis detalles da programación cultural. Logo soubemos que o Papa visitaría a cidade en novembro. A ocupación foi medrando ata situarse en porcentaxes similares ás do Xacobeo de 2004 e sensiblemente superiores ás de 2009. Un dato moi positivo se temos en conta que hoxe
Hostelería Órgano de difusión da Asociación de Empresarios de Hostelería de Santiago e Comarca
As previsións de cara ao próximo trimestre son boas. Estamos no bo camiño. As nosas mensaxes están chegando aos destinatarios. A programación cultural fíxose agardar pero a espera pagou a pena. Compostela é unha garantía de éxito. Cada vez que se inviste en eventos
16. Dous establecementos de Hostelería Compostela gañan os primeiros premios de Santiago(é)Tapas
culturais na capital de Galicia, prodúcese un retorno económico do que se beneficia toda a cidade. Este Xacobeo ten que servirnos de plataforma para edificar unha estrutura estable de programación. Temos que captar eventos, facer festivais, feiras e xornadas que manteñan o noso atractivo de xeito continuado. O Xacobeo 2010 non debe ser o final do camiño, senón o principio dun vieiro que continúa no 2011 e máis aló. Hostelería Compostela inicia unha nova etapa. Unha mostra vai ser esta publicación, que á volta do verán chegará cun novo formato, máis áxil e dinámico. Será unha revista amena e útil para os asociados e os seus clientes, que se renova para seguir sendo a voz dos hosteleiros de Compostela e comarca.
Ano Santo Compostelán 30. O Xacobeo aposta polo pop-rock na súa oferta cultural de verán
18. A Pulpería Alongos II gaña o I Concurso de Tapas de Melide cun polbo á grella moi especial
31. Arte, literatura, música e teatro no programa
19. Hostelería Compostela participa na campaña “Restaurantes contra a fame”
A Compostela de...
xacobeo do Ministerio de Cultura
20. A retirada parcial do andamio do Pórtico da Gloria permite velo desde o chan
32. Miguel von Hafe, director do Centro Galego
22. Medra ata o 76% a ocupación hoteleira na cidade no mes de xuño
Achegámonos a...
23 A Casa da Viña, o refuxio do sushi no barrio de San Lázaro. Aires novos para o Ferrenquín, o bar máis antigo de Bertamiráns
de Arte Contemporánea
34. Seis razóns para achegarse a Porto do Son
Receitas 36. Rape con almejas y tarta de limón
A actualidade do sector: Galicia
A opinión do socio 37. Mª Carmen Morán, del restaurante
A entrevista
24. A Xunta inviste 400.000 euros este ano en promover o turismo de reunións
4.
A actualidade do sector: España
Roberto Varela, conselleiro de Cultura e Turismo: “Aspiramos a superar o noso obxectivo de oito millóns de viaxeiros”
A fondo 9.
Hostelería Compostela quere que a nova Lei de Turismo aposte pola autorregulación do sector
11. Os socios e socias opinan sobre a modificación da Lei de Turismo de Galicia
25. Los hosteleros piden al Gobierno un estudio económico del impacto de la prohibición total de fumar 26. CEHAT detecta la denegación de la mayoría de los créditos ICO Dyrecto a hoteleros
Colaboran con nós
A actualidade do sector: Santiago
28. José García Costas, novo presidente do Consello Galego de Cámaras
14. Santiago acollerá en setembro o V Campionato de Baristas de Galicia
29. 350 alumnos do CSHG fan prácticas en países de catro continentes
Mazaricos: “Si no estuviese contenta con el trabajo de la asociación no llevaría tantos años en ella”
Socios novos 38. Café bar “Venus”, café bar especial “O Rodeo”, restaurante “Senra”, restaurante “Yunque”, restaurante “Santos” e pensión “Maribel”
Toda unha vida 40. José Luis Seoane, o impulso do Hotel Castro
sumario
Rúa Salvadas, 29-31, Baixo, Santiago de CompoStela Teléfonos: 981 592700 • 981 592704 Fax: 981 598099 e-mail: informacion@santiagohosteleria.org www.santiagohosteleria.com www.santiagohosteleria.net Deseño, Fotomecánica e Impresión: A Asociación de Empresarios Tórculo Artes Gráficas S.A. de Hostelería de Santiago Vía Edison 33-35 e Comarca non comparte Pol. do Tambre • Santiago necesariamente as opinións Teléfono 981 95 83 20 vertidas polos colaboradores nos seus artigos. Os Dirección de comunicación asinantes son totalmente e márketing: Aser Álvarez independentes e os únicos Redacción: Moisés Álvarez responsables dos artigos. Fotografía: Santi Alvite Colabora o persoal da Asociación de Hostelería
hai 500 prazas hoteleiras máis que seis anos atrás. Mais aínda queda moito camiño por diante. As estancias dos turistas son curtas e gastan pouco. Un enfoque da promoción e da xestión cara a públicos diversos, con produtos dirixidos a sectores cun poder adquisitivo máis alto contribuirían a xerar máis riqueza. Son moitos os retos e o traballo que temos por diante. Nesta xeira, tanto as administracións como o tecido asociativo debemos ir da man para optimizar recursos, consensuar estratexias e camiñarmos na mesma dirección.
Servizos da Asociación
pág. 3
La unión del sector, nuestro patrimonio ASOCIACIÓN PROVINCIAL DE EMPRESARIOS DE RESTAURACIÓN Y HOSPEDAJE DE SANTIAGO DE COMPOSTELA
ASESORAMIENTO
Asesoría Fiscal • Información detallada de Obligaciones Fiscales y Renta • Tramitación CIF empresa. • Altas y bajas de empresas. • Variaciones censales. • Declaraciones trimestrales. • Presencia y asesoramiento en inspecciones. • Libros de Registro de I.V.A. • Declaración de la Renta y Patrimonio Asesoría Jurídica • Asesoramiento general al asociado. • Confección de contratos. • Agotamiento de recursos hasta la vía Contencioso-Administrativa. • Defensa del asociado en material jurídico- laboral. • Horario de consulta: Lunes, Martes, Miércoles y Jueves. Asesoría Laboral • Información Convenio Colectivo de las distintas provincias gallegas. • Calendario laboral. • Formalización de contratos de trabajo. • Libro de visitas. • Aviso finalización de contrato de trabajo. • Confección de nóminas, liquidaciones a la Seguridad Social. • Altas, bajas y variaciones de autónomos. • Cambio de base de cotización de autónomos. • Altas y bajas por enfermedad. • Liquidaciones trimestrales por retención a los trabajadores. • Indicación de bonificaciones de la Seguridad Social en contratos de personal.
SERVICIOS
PRESENCIA EN ORGANISMOS • Federación Español de Hostelería (FERH). • Confederación de Empresarios de Hostelería de Galicia (CEHOSGA). • Organización Supranacional de la Pymes en el Eje Atlántico (OSPEA). • Confederación de Empresarios de A Coruña (CEC). • Confederación Nacional de Empresarios de Hoteles y Apartamentos Turísticos (CEHAT).
PUBLICACIONES • Publicación de 8 números al año de la Revista “HOSTELERÍA”. • Circulares informativas de interés para el Sector. • Dossier monográfico sobre determinadas actividades. • Guía Oficial con todos los establecimientos asociados. • Planos de Santiago. • Páginas Web: • www.santiagohosteleria.com
CENTRAL DE RESERVAS • www.santiagohosteleria.net • (para todos los asociados que lo soliciten).
DECLARACIÓN RENTA-PATRIMONIO
CAMPING ENTRADA
MES
5 estrellas
150 €
71,00 €
4 estrellas
125 €
51,00 €
3 estrellas
100 €
39,00 €
2 estrellas
85 €
27,00 €
1 estrella
65 €
22,00 €
CASA DE TURISMO RURAL ENTRADA
MES
65 €
22,00 €
HOSTALES Y PENSIONES ENTRADA
MES
3 estrellas
50 €
22,00 €
2 estrellas
45 €
17,00 €
1 estrella
45 €
17,00 €
Camping
• Consultar ENTRADA
MES
50 €
22,00 €
ENTRADA
MES
RESTAURANTES 4 3 2 1
tenedores tenedores tenedores tenedor
75 50 50 45
€ € € €
33,00 27,00 22,00 17,00
€ € € €
CAFETERÍA 2 tazas 1 taza
ENTRADA
MES
50 € 50 €
27,00 € 22,00 €
ENTRADA
MES
45 € 75 €
14,50 € 25,00 €
CAFÉ BAR 4º categoría Espec.-Pub
ENTRADA
MES
35€
14,50 €
Discoteca
Rúa Salvadas, 29-31. Bajo CP 15705 Santiago de Compostela Tel.: 981 59 27 00 / 981 58 33 66 | Fax: 981 59 80 99 / 981 58 20 41 www.santiagohosteleria.net e-mail: informacion@santiagohosteleria.org
MANIPULADOR ALIMENTOS • M anipuladores Alto Riesgo: 25 € inscripción curso • M anipuladores Bajo Riesgo: 17 € inscripción curso • I mplantación A.PP.CC. y entrega de la Guía de Prácticas Correctas en Hostelería (entre 50 y 100 € + I.V.A.) • Reciclaje: 15 €
LABORAL • 1º Trabajador y Autónomo: 20 € + I.V.A. • P or cada trabajador a mayores: 6,50 € + I.V.A.
CONTABILIDAD - LIBROS REGISTRO MODALIDAD
DISCOTECA
CASA DE HUÉSPEDES Y FONDAS Hospedaje
• Formación continua y de reciclaje. • Formación ocupacional. • Jornadas gastronómicas. • Actos de catas y degustaciones.
Turismo • Confección y sellado de las Listas de Precios de establecimientos de Restauración y de Hospedajes. • Confección listas de precios en varios idiomas (gallego, inglés, francés y alemán). • Carteles obligatorios. • Altas y bajas. • Cambios de titularidad. • Tramitación Libro de Inspección y Hojas de Reclamaciones. • Placas obligatorias. Subvenciones • Información de las subvenciones pueden afectar a los asociados. • Tramitación y presentación de solicitudes. Concello • Tramitación de cambios de titularidad de licencias de apertura. • Solicitud de autorización o modificación de ocupación de vía pública (terrazas). • Gestiones para solucionar problemas de aperturas, recursos, bajas,... Sanidad • Certificado de Manipulador de Alimentos. • Documentación personalizada y asesoramiento para A.PP.CC. • Guía de Prácticas Correctas de Higiene en Hostelería. • Carteles obligatorios en cumplimiento con la ley Antitabaco. Convenios • Descuentos y bonificaciones de hasta un 15% de descuento en las cuotas de la SGAE. • Convenios con Repsol Gas con descuentos para asociados. • Convenio con Cepsa en descuento de Gasóleo para aquellos asociados en un depósito de al menos 3.000 litros.
HOTELES
Turismo rural
FORMACIÓN
General • La publicada en el Diario Oficial de Galicia (D.O.G.A.), Boletín Oficial de la Provincia (B.O.P.) y Boletín Oficial del Estado (B.O.E.). • Créditos turísticos y pymes. • Agencias de viajes morosas.
ENTRADA
MES
75 €
35,00 €
De 100 aptes De 250 aptes De 500 aptes De 1000 aptes De 1500 aptes En adelante
OBJETIVA DIRECTA DIRECTA SIMP.
35 € 35 € 35 € 40 € 45 € 50 €
18 € 35 € 75 € 80 € 85 € 95 €
95 € 95 € 95 € 95 € 105 € 120 €
Asóciate, comprobarás las ventajas
Hostelería • Xullo 2010
A entrevista
Hostelería • Xullo 2010
Entrevista ao conselleiro de Cultura e Turismo da Xunta de Galicia
Roberto Varela: “Aspiramos a superar o noso obxectivo de oito millóns de viaxeiros”
Considera que os datos amosan un incremento do turismo en Galicia comparado con outras comunidades e con anteriores anos santos
R
oberto Varela deixou hai ano e medio unha tranquila vida diplomática como cónsul de España en Nova York para poñerse á fronte das áreas de Cultura e Turismo do Goberno galego. Fíxoo a poucos meses do inicio do Xacobeo 2010, o maior escaparate para Santiago e Galicia, e con outras frontes abertas, como o futuro da Cidade da Cultura, e frontes que se foron abrindo neste tempo, como os problemas de interlocución con algúns sectores culturais. Despois de fixar un obxectivo ambicioso en canto á chegada de turistas, o Xacobeo comezou de maneira tibia, ao tempo que se erguían voces críticas polo pouco peso da programación e por unha campaña de comunicación na que o Camiño de Santiago pasaba case desapercibido. Pasado o ecuador do Ano Santo, parece que o rumbo endereitouse. A visita papal, o anuncio nos últimos meses de concertos con público masivo e a paulatina pero notable mellora nas cifras de turistas, fan respirar con optimismo ao conselleiro, que xa aspira a superar as previsións iniciais de oito millóns de turistas. Roberto Varela critica a pouca implicación do Goberno do Estado e márcase como obxectivo consolidar Galicia como destino tamén no 2011. Analizamos con el a modificación da Lei de Turismo e o futuro da Cidade da Cultura, e preguntámoslle pola súa postura fronte
Foto: Santi Alvite
pág. 4
O conselleiro de Cultura e Turismo, Roberto Varela.
Acción contra el Hambre te invita a participar en la campaña “Restaurantes contra el Hambre” que se desarrollará en el mes de diciembre. Desde el mes de mayo han participado los siguientes establecimientos: Berenguela, Caney, Lizarrán, Creperie Cre-Cottê, Dezaseis y Vilas. Con esta campaña se ofrece la posibilidad a los clientes de aportar un donativo de 1 o un menú más para recaudar fondos para la lucha contra el hambre en el mundo.
Si estás interesado en colaborar puedes ponerte en contacto con la Asociación de Hostelería o con Acción contra el Hambre en Santiago, telf: 981 52 32 65 o por e-mail: achgalicia@achesp.org
A entrevista
Hostelería • Xullo 2010
Xa pasou medio Ano Xacobeo, pode ser un bo momento para facer unha valoración con certa perspectiva sobre como van as cousas. Está satisfeito? As cousas van segundo o previsto; ao meu parecer moi ben. En seis meses ofrecemos un programa cheo de espectáculos, exposicións e concertos de todo tipo, repartido por toda a xeografía galega. Eu creo que, aínda que é cedo para facer valoracións, e vendo a afluencia de público (entradas esgotadas para a meirande parte dos concertos) e as opinións da cidadanía, creo que as cousas están saíndo francamente ben. De todos os xeitos, proximamente presentaremos algún espectáculo máis que consolidará este Xacobeo 2010 como un referente a nivel de público, calidade da programación e diversidade de artistas. Está tendo o Xacobeo o efecto agardado sobre a economía galega? Si, o Xacobeo 2010 está atraendo a millóns de persoas a Galicia, o que está repercutindo moi positivamente no sector turístico e, desta forma, na economía galega. Como está sendo o grao de colaboración do goberno central no Xacobeo? Cre que lle dá a importancia que merece? Decepcionante. Non entendo como o goberno de España non se implica máis neste Ano Santo coa Xunta de Galicia. O Xacobeo 2010 debería ser un orgullo para todos, e aínda que o goberno galego leve o groso da organización do Xacobeo, si que esperabamos moita máis colaboración por parte do goberno español. Hai moitos feitos que explican a escasa implicación do Goberno central. Por exemplo, que a decisión de non celebrar un Premio Extraordinario de Lotería Nacional na cidade de Santiago, tal e como se fixo en 1999 e 2004, supuxo deixar de ingresar entre 10 e 12 millóns de euros; que as actividades programadas polo Ministerio de Cultura e Galicia con motivo do Xacobeo son pobres e escasas, non hai máis que comparala
cos artistas que trae a Xunta de Galicia; ou que neste Ano Santo Galicia non albergue ningunha das nove reunións sobre Cultura durante a presidencia española da Unión Europea. O número de peregrinos nos albergues é superior ao de anteriores anos santos, pero as porcentaxes de ocupación hoteleira en Santiago non chegan aínda ás do Xacobeo 2004. Os datos de ocupación comezaron sendo comparativamente baixos, e nos meses de abril e maio amosaron xa mellores resultados. Cre que ten que ver niso o cambio de rumbo na campaña de comunicación, coa inclusión nas mensaxes de referencias explícitas ao Camiño de Santiago?
Foto: Santi Alvite
a prohibición total de fumar nos locais de hostalería.
O conselleiro diante da Catedral de Santiago.
Canarias, que tamén experimentaron crecementos notorios no mes de maio.
Ben, non estou de acordo coa súa afirmación, e voulle enumerar unha serie de datos que creo que falan por si sós. No Consello da Xunta do pasado 8 de xullo presentouse o informe relativo á ocupación dos establecementos de aloxamento regrado no pasado mes de maio. O número total de viaxeiros aloxados neste tipo de establecementos foi de 383.002, a cifra máis elevada da década, que supón un incremento do 20,4% en relación ao mesmo período do ano pasado. En relación ao mesmo mes de 2004, anterior ano Xacobeo, produciuse un incremento do 14,9%, segundo datos oficiais do Instituto Nacional de Estatística (INE).
Asemade, nos cinco primeiros meses do ano rexistráronse un total de 1.281.108 viaxeiros, cifras que supoñen un incremento importante, tanto en relación ao pasado ano (10,8%), como en relación ao último Xacobeo (6,9%). En canto a unha cifra total para este ano 2010, non me quero deixar levar polo optimismo, pero analizando estes datos de ocupación aspiramos a superar o noso obxectivo de oito millóns de viaxeiros e, incluso, chegar á unha cifra máis elevada. A Consellería de Cultura e Turismo apostou desde un principio por “Galicia” como marca central na promoción do Xacobeo, o que lle reportou críticas en Santiago. Foi unha decisión acertada?
Esta dinámica positiva supera en Galicia o observado no conxunto do Estado, onde por termo medio a cifra de viaxeiros aloxados en establecementos hoteleiros incrementouse só nun 5,8%. A taxa media de crecemento de Galicia é a máis elevada do conxunto de comunidades autónomas do Estado, superando neste caso a Madrid, Cataluña ou
Creo que é unha decisión acertada, pero o tempo dirá se nos equivocamos. Voume explicar: Santiago é a meta, pero por moitos puntos de Galicia pasa algún dos dez camiños. A maioría dos turistas que acoden a Galicia visitan Santiago. Entón, a nosa estratexia está pensada para conseguir que estes visitantes se queden tamén algúns días coñecendo outras vilas ou cidades galegas. Esta decisión de promocionar Galicia no seu conxunto consegue promover paraxes únicos da nosa Comunidade, sen restar turismo a Santiago. Non debemos de esquecer que o 20% no primeiro trimestre do 2010 e o 33% no segundo trimestre da programación do Xacobeo é en Santiago, sendo Compostela a cidade que alberga os concertos e exposicións máis relevantes.
“Aínda que é cedo para facer valoracións, vendo a afluencia de públicoe as opinións Foto: Santi Alvite
da cidadanía, creo que as cousas están saíndo francamente ben”
pág. 5
Roberto Varela é o máximo responsable da área de Turismo da Xunta.
Manifestou nalgunha ocasión que o obxectivo do seu departamento é sentar as bases para que Galicia siga sendo un destino apetecible unha vez que pase o Xacobeo. Cales son as claves para iso?
pág. 6
A entrevista
Hostelería • Xullo 2010
Estamos a traballar para que o efecto do Xacobeo perdure no tempo, porque sempre é un bo momento para visitar Galicia. Hai que lembrar que, por desgraza, non teremos outro Ano Santo ata 2021, e por suposto non nos imos quedar parados durante once anos. En 2011 a Catedral de Santiago cumprirá o seu oitavo centenario e celebraremos o Ano da Música en Galicia. Seguiremos programando unha oferta cultural de calidade e continuaremos o noso labor para que Galicia siga a crecer como un destino turístico preferente.
“A Cidade da Cultura é un proxecto moi importante, vai ser o noso símbolo e debe involucrar a toda a sociedade polo que debemos estar moi orgullosos del” deceres de verán. Concertos Express”, onde se ofrece un breve programa musical ao final do percorrido.
Nun momento no que hai grandes obras arquitectónicas contemporáneas en case todas as cidades, cre que a Cidade da Cultura pode ser un atractivo turístico? Por suposto, traballamos para que a Cidade da Cultura de Galicia sexa un referente mundial pola súa programación cultural e como icona arquitectónica. A Cidade da Cultura xa pode ser visitada por calquera persoa que se apunte ao Programa de Visitas Guiadas ás Obras 2010, que entre marzo e maio conseguiu atraer a máis de cinco mil visitantes. Esta cifra demostra a boa acollida deste novo programa, que en tres meses superou a cifra que antes se lograba nun ano. Cando poderemos incorporar a Cidade da Cultura á oferta turística de Compostela? Como xa dixen anteriormente, a Cidade da Cultura xa pode visitarse, e antes do remate deste ano 2010 inauguraremos os dous primeiros edificios, a Biblioteca de Galicia e o Arquivo de Galicia. A partir deste momento comezaremos a encher de contidos e actividades este complexo e a potencialo como referente cultural e arquitectónico fora das nosas fronteiras. Asemade, co obxectivo de enriquecer o Programa de Visitas, xa se puxo en marcha, en colaboración co Festival Via Stellae, un novo tipo de visitas: “Atar-
A Cidade da Cultura é un proxecto moi importante para Compostela e para Galicia, vai ser o noso símbolo e debe involucrar a toda a sociedade polo que debemos estar moi orgullosos del. Neste sentido, hai que destacar o efecto dinamizador que a Cidade da Cultura vai ter para Galicia, tanto dende o punto de vista cultural como económico, tal e como produciu o Guggenheim en Bilbao ou outros centros culturais arredor do mundo en diferentes cidades. Estanse cumprindo os primeiros obxectivos do Plan de Acción do Turismo de Galicia 2010-2013? Si, xa son moitas as medidas en marchas das 56 que forman o Plan. Entre os exemplos máis importantes destaca a zonificación turística de Galicia en xeodestinos, que está a punto de rematarse, ou as campañas de sensibilización da poboación xa realizadas a través de Turgalicia. Outras medidas de relevancia postas xa en marcha son a optimización da estrutura do transporte aéreo en base ás decisións do Comité de Rutas; a convocatoria de cursos de optimización de procesos de xestión e dirección empresarial; o apoio ás asociacións empresariais e sectoriais para ampliar as prestacións aos asociados; o estímulo ás figuras de integración que fomenten medidas e accións de unificación de políticas territoriais e de oferta; ou o fortalecemento do Consello de Turismo de Galicia, pendente da modificación da Lei de Turismo. Doutra banda, merece especial atención a presentación inminente do observatorio do Instituto de Estudios
“A maioría dos turistas que acoden a Galicia visitan Santiago. A nosa estratexia busca que estes visitantes se Foto: Santi Alvite
queden tamén algúns
Roberto Varela percorrendo un tramo do Camiño Francés de Santiago.
días coñecendo outras vilas ou cidades galegas”
Turísticos de Galicia, así como o desenvolvemento de accións concertadas que fomenten medidas no seo do sector privado e, conxuntamente privado e público, e que deron lugar a realidades tan necesarias como a Agrupación Empresarial Innovadora (AITEGAL), entre outros aspectos. A súa consellería impulsou unha serie de modificacións na Lei de Turismo só dous anos despois da súa aprobación. Cales eran os aspectos máis urxentes a reformar? O aspecto fundamental era facer realidade a petición do sector, unha petición que foi recollida no Plan de Acción do Turismo de Galicia 2010-2013. A segunda gran razón era que a lei do sector turístico recolle as necesidades da oferta e as esixencias da demanda actuais co fin de lograr un destino turístico, atractivo, diferenciador e competitivo en servizos. Cumpría, sen dúbida, establecer as canles axeitadas para permitir o fortalecemento e posicionamento das nosas empresas turísticas dentro dun contorno cada vez máis competitivo; sentar as bases legais para proseguir na procura da calidade e da excelencia turística, acadando unha maior rendibilidade económica e reforzando o papel social do turismo. Asemade, o cambio lexislativo ten a súa base na necesidade de eliminar as imprecisións conceptuais da norma derrogada para evitar lagoas e disfuncións nun sector clave da economía galega. A incorporación da adaptación da normativa á Directiva europea, 2006/123/CE, ten como obxectivo avanzar cara un auténtico mercado interior, eliminando as barreiras legais nas autorizacións administrativas, limitando o propio réxime de autorización nalgúns procedementos, simplificando os trámites administrativos ou promovendo a tramitación dos mesmos a través de medios telemáticos que permitan a implantación real e efectiva do portelo único. En definitiva, preténdese obter unha maior flexibilidade e axilidade nos tempos de resposta ante as realidades cambiantes nun sector tan sensible, dinámico e en constante evolución como é o do turismo, que ten que reinventarse cada día para afrontar novos retos. A Asociación Hostelería Compostela bota en falta nas modificacións unha flexibilización normativa no que se refire ás reservas e cancelacións. É posible un sistema menos ríxido para o hoteleiro? O tema da flexibilización figura nun decreto de desenvolvemento regulamentario, no que a actual Administración autonómica está traballando. Trátase, efectivamente, de permitir a maior
A entrevista
“O tema da flexibilización nas políticas de reservas e cancelacións figura nun decreto de desenvolvemento regulamentario no que estamos traballando” flexibilidade posible dentro dos cauces legais pertinentes. Cambiando de tema, como cre que pode afectar ao sector turístico a prohibición total de fumar en espazos públicos incluída na reforma da Lei do Tabaco? Noutros países da Unión Europea, como por exemplo Italia, tense acometido xa dende hai anos esta medida de reforma dunha maneira restritiva e non afectou notablemente ao sector turístico. Seguramente, ao principio, como adoita acontecer nestes casos, será necesario un cambio de mentalidade, pero persoalmente considero que su-
perado este, o tema carecerá logo de tanta controversia como, en principio, suscita actualmente. Xa para rematar, hai unhas semanas participou nun acto no que se recoñecía o labor desempeñado por Vázquez Portomeñe na promoción do Camiño de Santiago. En relación co Xacobeo, como lle gustaría que fose recordada dentro de 20 anos a súa etapa á fronte da Consellaría de Cultura e Turismo? Gustaríame que me recordaran como unha persoa traballadora, que puxo toda a súa experiencia, coñecemento, ilusión e esforzo nun proxecto chamado Xacobeo 2010. Malia as dificultades económicas que nos impuxo a conxuntura, organizamos 2.000 eventos: concertos, exposicións, congresos e todo tipo de actos de gran calidade pola xeografía galega ao completo e para todos os públicos. En canto a promoción turística, gustaríame que se alguén mira atrás e examina a miña xestión, vexa a un home que dende a humildade intentou facer de Galicia un destino turístico aínda máis atractivo; e no campo da cultura a unha persoa que traballou profunda-
pág. 7
mente por internacionalizar o gran potencial cultural que se está a producir en Galicia.
“Coa reforma da Lei de Turismo de Galicia preténdese obter unha maior flexibilidade e axilidade nos tempos de resposta ante as realidades cambiantes”
Foto: Santi Alvite
Hostelería • Xullo 2010
Roberto Varela amósase satisfeito coa marcha do Xacobeo.
pág. 8
Publicidade
Hostelería • Xullo 2010
A fondo
Hostelería • Xullo 2010
pág. 9
A asociación presenta en nome de Cehosga as alegacións á reforma legal
Hostelería Compostela quere que a nova Lei de Turismo aposte pola autorregulación do sector
Pide á Xunta que se cree unha Comisión de Arbitraxe e Conciliación, ademais dunha Comisión Executiva con participación das asociacións
Hostelería Compostela considera imprescindible unha maior implicación desta e outras asociacións do sector en Galicia no proceso de elaboración da propia norma e no seu desenvolvemento e aplicación. Para iso sería imprescindible celebrar re-
unións multilaterais e participar activamente no Consello do Turismo de Galicia, así como poñer en marcha dúas ferramentas non contempladas neste borrador: a Comisión Executiva e a Comisión de Arbitraxe e Conciliación. A creación destas comisións resultan imprescindibles para facer máis operativo e fluído o desenvolvemento da normativa turística, e evitar a inseguridade xurídica á que en moitas ocasións se ven abocados os empresarios do sector na aplicación da normativa.
to da normativa. Sería unha Comisión de Arbitraxe e Conciliación que servise para interpretar e executar na práctica a nova lexislación e os regulamentos. O obxectivo é que facilite que se resolvan os conflitos con rapidez e eficacia, antes de iniciar procesos sancionadores.
Autorregulación responsable A asociación considera esencial introducir e potenciar a cultura da autorregulación responsable. Para iso propón crear un organismo de intermediación participado por usuarios, prestadores de servizos e actores públicos implicados na actividade turística, que garanta e supervise o cumprimen-
Foto: Santi Alvite
A
Asociación Hostelería Compostela vén de presentar unha serie de alegacións ao anteproxecto modificado da nova Lei de Turismo de Galicia, un borrador que estivo sometido a exposición pública até o pasado 25 de xuño. As 29 alegacións presentadas en nome e representación de Cehosga (Confederación de Empresarios de Hostelería de Galicia), recollen algunhas das principais demandas do sector de cara á mellora do marco legal do turismo. Estas propostas van no camiño de potenciar a autorregulación responsable, cunha maior participación das propias asociacións do sector na regulación dos asuntos que lles afectan.
Turistas na praza do Obradoiro.
A fondo
Hostelería • Xullo 2010
Na Comisión de Arbitraxe deberían estar representadas tanto as administracións públicas máis directamente implicadas no sector como os representantes das principais asociacións de hospedaxe e restauración de Galicia. Hostelería Compostela entende que son as propias asociacións de empresarios hostaleiros as que están mais interesadas no bo funcionamento do sector para manter unha imaxe de calidade e afianzar a cultura da excelencia no sector.
Foto: Santi Alvite
pág. 10
Clientes nunha terraza da zona vella.
Os traballos desta Comisión de Arbitraxe estarían supervisados e coordinados por unha Comisión Executiva, tampouco prevista nesta reforna da lei. Nela estarían representados os subsectores presentes no Consello do Turismo de Galicia.
Revisar o sistema de sancións e inspeccións Hostelería Compostela considera necesario revisar a casuística de sancións e mellorar o sistema de inspección turística, para o que propón formar mesas de traballo sectoriais onde teñan representación a administración, os prestadores de servizos turísticos e os usuarios. Varias das alegacións da asociación ao texto da reforma da lei fan referencia a redaccións ambiguas en aspectos relacionados cos dereitos e obrigas dos usuarios, que complican a interpretación do texto e deixan a porta aberta a sancións desmedidas e inxustas para os empresarios. A asociación tamén pide que se reelabore a listaxe de infraccións graves e moi graves, buscando o consenso co sector no que se refire á súa cualificación e a proporción entre as faltas e as sancións económicas que levan parellas. Como exemplo de sancións desproporcionadas, unha das infraccións recollidas como moi grave é “vulnerar o dereito á intimidade das clientas e dos clientes”. Isto implica que se un traballador entra coa tarxeta ou chave mestra nunha habitación despois de chamar e non obter resposta porque o cliente non oe, ou está no baño ou a durmir, algo que ocorre a diario nos hoteis, o establecemento podería ter que afrontar unha sanción por infracción moi grave. A ambigüidade nas interpretacións que permite o texto é especialmente preocupante para o sector, que ten un sentimento de inseguridade xurídica, que este novo texto legal pode contribuír a reforzar. Outras alegacións fan referencia a eliminar a limitación de número de prazas de vivendas turísticas e hospederías rurais, e precisar mellor as características dos establecementos baixo a cualificación de pensión. A asociación propón que poidan usar a denominación de hostal, a efectos de comercialización, aquelas pensións de unha a tres estrelas que teñan acceso independente e exclusivo para o seu establecemento.
A fondo
Hostelería • Xullo 2010
pág. 11
Os socios e socias opinan sobre a modificación da Lei de Turismo de Galicia
A
que debe dar lo mejor en su negocio, para fidelizar al cliente y tener buenos resultados, y ninguno deseamos “reclamaciones” y en algunos aspectos de la nueva ley dará lugar a mucha “picaresca” ya que hay que tener en cuenta las clases de clientes que tenemos: el cliente exigente, que sabe lo que demanda y lo exige y cualquier sugerencia que nos haga es buena para el buen funcionamiento del establecimiento; y el cliente caprichoso, que por “pagar” se cree con derecho a “todo” y te exige mas de lo contratado y, por lo general, es el que mas relamaciones pone.
s modificacións previstas no borrador de reforma da Lei de Turismo de Galicia van afectar ao traballo diario dos establecementos de aloxamento e restauración. Aos socios e socias preocúpalles como o novo texto legal pode modificar as súas relacións coa clientela, e os aspectos da lei que se poderían mellorar e non están recollidos nesta proposta. Para coñecer o sentir dos socios e socias de Hostelería Compostela, preguntámoslles a catro deles que lles parece o borrador que presentou a Xunta.
1.Que lle parece que se modificase a Lei de Turismo de Galicia só dous anos despois da súa aprobación?
3.Que lle parecería que se dese máis liberdade aos establecementos para fixar as súas propias políticas de reservas e cancelacións? 4.Hai algún outro aspecto que cambiaría vostede na Lei de Turismo de Galicia?
Foto: Santi Alvite
2.Como cre que lle afecta que se elimine a obrigación de selar e comunicar os prezos á administración?
2. Me preocupa muy seriamente. Soy consciente de que no podemos con-
Carlos Tardáguila, do hotel “San Lorenzo”, de Santiago de Compostela 1. Creo que es una ley adaptada a los nuevos tiempos aunque un poco “light”, hay que ser mas contundentes en algunos aspectos y en cambio, no tan severos en otros. Cada empresario turistico es consciente de
ESPECIALISTAS EN SERVICIO A LA HOSTELERÍA Teléfono pedidos: 981 59 71 62 563 050 572 180 563 066
Parking Gratuíto Avda. Villagarcía, 14 - Santiago
“Hay que cambiar la idea de que “el cliente siempre tiene la razon”, si la tiene hay que dársela, pero muchas veces nos encontramos indefensos ante reclamaciones de clientes caprichosos”
COMERCIAL HOSTALEIRA GALEGA Polígono del Tambre Vía Ptolomeo, 16 15700 Santiago de Compostela
Telf. 981 563 050 981 572 180 Fax: 981 563 066
A fondo tradecir la propia directiva europea de servicios y que los precios son libres, pero creo que nos dará muchos problemas con el cliente. Siempre luché por un mínimo según categoría en beneficio de todos. En el articulo 1 apartado i) se hace mención a la competencia desleal, personalmente creo que no hay mayor competencia desdeal que hoteles de mayor categoria “bajen” sus precios a mínimos y perjudiquen al resto de categoría de hoteles. 3. Hay articulos en la nueva ley que deberían ser mas “claros” en beneficio de todos: los derechos del cliente, reclamaciones, sanciones…, hay que cambiar la idea de que “el cliente siempre tiene la razon”, si la tiene hay que dársela, pero muchas veces nos encontramos indefensos ante reclamaciones de clientes caprichosos que no tienen razon de ser y tenemos que demostrarle a la administraccion lo contrario, y ellos lo saben. 4. Me parece bien las alegaciones a la nueva ley por parte de Cehosga, en particular a la implantacion de una comision de arbitraje y conciliacion, así como la participacion y compromiso de “todas” las asociaciones de hostelería y restauración de Galica, en beneficio de todos.
Patricia Calvelo, da casa de turismo rural “Casa de Casal”, de Boqueixón 1. Esta claro que a lei tiña erros, porque os políticos, aínda que poidas facer alegacións, non escoitan. Que a cambien paréceme mal, porque non van cambiar os erros se non poñelo á súa maneira. Non o fan para escoitar todas as alegacións e facelo ben, senón par dicir que o que fixeron os
Hostelería • Xullo 2010
demais está mal e o que fan eles está ben feito.
Foto: Santi Alvite
pág. 12
2. Gústame a idea de non ter que estar pendente de se están ou non selados e aforrar as solicitudes, os desprazamentos e demais trámites. Pero hai que ter coidado de que iso non signifique que o cliente está desprotexido. Nunha casa rural non tanto, pero nos hoteis corres o perigo de que varíen demasiado os prezos. Eu poría unhas cláusulas que aseguren uns máximos e uns mínimos, que os prezos non se poidan cambiar dun día para outro. 3. Estaría totalmente de acordo. É necesario. Un hotel que está no centro ao lado da catedral pode ter unha política de cancelacións máis flexible, pero para os que estamos nas aforas é difícil que un turista apareza pola porta, polo que se tes unha cancelación de última hora é difícil que consigas volver reservar as habitacións.
“Creo que en vez da clasificación actual das casas rurais, deberíase diferenciar basicamente entre as casas que se alugan enteiras e as que o fan por habitacións” 4. No que respecta á clasificación de casas rurais inclúen de novo “hospedería rural”, que é o que era antes “aldea rural”, e que se caracteriza porque ten que ter actividades. Ademais hai distinción entre “pazos” e “casas de aldea”. Entendo que se diferencien os pazos das demais casas rurais, pero creo que en vez da clasificación actual, deberíase diferenciar basicamente entre as casas que se alugan enteiras e as que o fan por habitacións. Creo que é a distinción máis importante e efectiva, e non está recollida.
Manuel Rodríguez, do hotel “Gran Hotel Santiago”, de Santiago de Compostela 1. Como ha sido para mejor, me parece bien. Lo que no tengo tan claro es que cada vez que cambie el Gobierno se modifique la ley, creo que eso es negativo para el sector. Pero creo que esta ley está más en la línea de lo que necesitamos. 2. Me parece fenomenal, era un trámite que no tenía justificación cuando el mercado ya era libre. Lo que provocaba era perder la oportunidad de bajar o subir los precios por el tiempo que tardábamos en cambiarlo.
A fondo
Foto: Santi Alvite
Hostelería • Xullo 2010
rece muy importante que se haya metido una pequeña referencia al turismo profesional. En lo que respecta a la clasificación de establecimientos hoteleros, creemos que debería eliminarse la palabra pensión, que tiene connotaciones negativas, y pasar todos a la categoría de hostal. Las “pousadas” deberían definirse bien, porque esta palabra tiene diferentes interpretaciones dentro del sector. Otra cosa que nos gustaría excluír de esta ley son las viviendas turísticas, que deberían estar reguladas de una manera diferenciada, para que este asunto esté bien ordenado y que no todas las viviendas particulares puedan ser viviendas turísticas.
3. No parece una mala fórmula, pero debería estar regulada por la administración o por un ente que nos agrupe. Las normas deberían ser comunes en los hoteles de 3, 4 y 5 estrellas, para que no hubiese una competencia desleal. 4. Hay varias cosas que nos gustaría cambiar, y vamos a hacer alegaciones para que se nos oiga. El tema de los furanchos es esencial regularlo. En relación con las inspecciones provocadas por denuncias, creo que estamos jurídicamente desprotegidos, deberíamos regular eso mejor para que una simple denuncia no nos cueste un montón de prejuicios. Nos gusta que la ley se vaya unificando con respecto a la regulación europea, y nos pa-
“El sellado de precios no tenía justificación cuando el mercado ya era libre. Provocaba perder la oportunidad de bajar o subir los precios por el tiempo que tardábamos en cambiarlos”
que se se decide cambiala ten que facerse ben. 2. A min, como empresaria e como cliente, non me gusta o cambio. Para nós é un trastorno ir selar os prezos cada vez que queres cambiar algo na carta, pero eu sentíame máis segura selándoa. Véñenche con calquera problema e tes todo perfectamente selado. Eu teño intención de que apareza o selo da asociación na miña carta, porque creo que dá seriedade. Paréceme que co cambio os clientes saen prexudicados porque dá marxe á pillería.
“É un trastorno ir selar os prezos cada vez que queres cambiar algo na carta, pero eu sentíame máis segura. Paréceme que co cambio os clientes saen prexudicados porque dá marxe á pillería”
Foto: Santi Alvite
3. Pareceríame ben que houbese máis liberdade nas cancelacións, porque me imaxino que cada aloxamento ten un tipo de funcionamento, e iso faríao máis operativo. Faríase fronte así ás cancelacións sen ton nin son en tempada alta, que fan bastante dano.
Dolores del Carmen Mariño, do restaurante “A Cociña das Monadas”, de Porto do Son 1. Creo que moi ben non estaba, pero aínda así cambiouse para deixala bastante incompleta. Nalgúns aspectos saen prexudicados os clientes e noutros os empresarios turísticos. Creo
4. Pois seguindo co tema das cancelación, unha das cousas que me gustaría é poder estar máis defendida fronte ás reservas. Cando nun restaurante che fan unha reserva para moitas persoas nun día de moito traballo e logo só veñen a metade ou ninguén, arruínante. Como usuario temos que estar defendidos, pero tampouco podemos abusar. Pero como empresarios, como nos defendemos diso? A nova lei non nos protexe máis que antes.
pág. 13
A actualidade do sector: Santiago
Hostelería • Xullo 2010
O mesmo mes haberá un concurso para escoller o mellor café de Compostela
Santiago acollerá en setembro o V Campionato de Baristas de Galicia Hostelería Compostela organiza un curso sobre elaboración de café que se celebrará do 1 ao 3 de setembro
O
23 e 24 de setembro, o Centro Comercial Área Central acollerá a quinta edición do Campionato de Baristas de Galicia. O evento, organizado por Cafento e Fórum del Café, conta coa colaboración da Asociación Hostelería Compostela. Nel participarán baristas especializados procedentes de diferentes lugares de Galicia. Os finalistas participarán no V Concurso Nacional de Baristas, de onde sairán os participantes na II Gran Final de Andorra, España e Portugal, que se celebrará do 5 ao 9 de novembro en Barcelona. O obxectivo destes certames é divulgar a cultura do café e dar prestixio á profesionalidade dos baristas. No concurso, todos os participantes terán que demostrar non só a súa habilidade á hora de preparar os diferentes tipos de café, senón que terán que saber transmitir os coñecementos que teñan sobre este produto. Cada concursante dispón de 15 minutos para poñer a punto a cafeteiro e o muíño e os accesorios necesarios, e 16 minutos máis para preparar catro expresos, dous capuchinos, dúas bebidas de especialidade a base de café e outras dúas maridaxes con alcohol tomando como base o expreso. Ao mesmo tempo, os baristas explicarán a procedencia, características e propiedade aromáticas do café que están elaborando. Cinco xuíces valorarán a actuación de cada un dos baristas participantes. No Campionato será posible comprobar os diferentes cafés do mundo e coñecer os
diversos métodos da súa preparación, da man dos mellores especialistas de Galicia. Está prevista a participación e asistencia de profesionais da hostalería e do mundo do café, ademais de consumidores e prensa especializada e xenérica.
Curso de barista en Hostelería Compostela Antes da celebración do concurso en Santiago, Hostelería Compostela organizará en colaboración con Cafento e Fórum del Café un curso teórico e práctico sobre preparación de café. Do 1 ao 3 de setembro os profesionais dos establecementos asociados poden participar neste curso, dividido en tres sesións. A primeira fai un achegamento teórico ao café, da semente á cunca. A segunda consiste nunha análise sensorial do café, unha cata para apreciar as diferentes orixes e calidades dos cafés. A terceira e última sesión é unha clase práctica sobre o traballo do barista. O curso será impartido
no Centro de Formación da asociación polo barista Marcel Schaal, xuíz barista homologado do Fórum del Café e da Asociación Europea de Cafés Especiales.
O mellor café de Compostela Hostelería Compostela, Cafento e Fórum do Café traballan tamén na organización dun concurso para escoller o mellor café de Santiago e Comarca. O campionato “O mellor café de Compostela” celebrarase os días 15, 16 e 17 de setembro, e nel poderán participar os profesionais da Asociación Hostelería Compostela e os alumnos do curso de barista que desexen participar, que o poderán facer nas instalacións da asociación. A participación será gratuita. A inscripción farase antes do venres 10 de setembro, enviando a solicitude a asociación. Para maior comodidade de todos os participantes, serán os xuíces os que se desprazarán ao establecemento que o participante elixa para a participación.
Foto: Santi Alvite
pág. 14
Victor Couto, primeiro clasificado do IV Campionato de Baristas de Galicia 2009.
Hostelería • Xullo 2010
Publicidade
pág. 15
A actualidade do sector: Santiago
Hostelería • Xullo 2010
Entrega de premios da III edición do concurso
Dous establecementos de Hostelería Compostela gañan os primeiros premios de Santiago(é)Tapas O xurelo afumado, do restaurante Calderón, e a hamburguesa de xoubiña, da tapería Castelao acadaron os premios do xurado e do público
C
oncluíu a terceira edición de Santiago(é)Tapas, un evento que se consolida xa como unha cita de referencia a nivel nacional. Durante 24 días, degustáronse máis de 35.000 tapas nos 56 establecementos participantes, que ofertaron 109 creacións distintas. O restaurante Calderón conseguiu o “Premio Estrella Galicia á Mellor Tapa” polo seu “xurelo afumado”, dotado con 2.500 euros, unha viaxe para dúas persoas a Praga e unha inserción publicitaria na revista Culturall. A tapa preferida polo público foi a “hamburguesa de xoubiña” da tapería Castelao, dotado con 1.000 euros. Os dous establecementos son socios da Asociación Hostelería Compostela, o que mostra o excelente nivel de formación, innovación e creatividade de moitos dos establecementos asociados. O “Premio Asociación Hostelería Compostela á Segunda Mellor Tapa”, dotado con 1.500 euros, recaeu no “queixo con marmelo” do restaurante A Tafona. O encargado de entregar este galardón foi o presidente da sección de aloxamento de Hostelería Compostela, José Antonio Liñares, quen destacou o valor da ilusión como motor deste concurso, facendo das tapas auténticas obras de arte e promovendo a creatividade entre os membros máis innovadores e vangardistas do sector hostaleiro en Compostela e comarca. O “Premio La Casera á Terceira Mellor Tapa”, dotado con 1.000 euros, obtívoo o restaurante Acio, coa súa tapa “mexillón con casca”. O “Premio (é) xcelente Caixa Galicia”, no que se valorará o servizo do establecemento, as instalacións e a experiencia global dos clientes, gañouno El Olivo, situado en Fontiñas. Este premio conta cunha dotación de 500 euros.
Foto: Santi Alvite
pág. 16
José A. Liñares na súa intervención na gala do III Santiago(é)Tapas.
Un evento consolidado A gala de Santiago(é)tapas tivo lugar o xoves 8 de xullo no Teatro Principal, onde se trasladou desde o Mercado de Abastos polo mal tempo. Nela participaron numerosos persoeiros do mundo da cultura, da política e do sector da hostalería da área de Compostela. Foi o punto final da terceira edición, que superou as cifras das anteriores e demostrou que o concurso segue medrando ano a ano. As 35.000 tapas consumidas nesta edición superan amplamente as 27.000 de 2009 e as 20.000 tapas de 2008. O Concello destacou ademais que se repartiron máis de 9.000 “tapasportes” entre composteláns e persoas procedentes de toda Galicia, España e países como Italia, Francia, Alemaña, Reino Uni-
do, Portugal, EEUU ou Canadá. O concurso repartiu 213 premios entre aquelas persoas que completaron algunha das rutas do tapasporte. Houbo sete persoas que visitaron os 56 establecementos participantes, recibindo como agasallo un lote de viños máis neveira de Despensa Selecta-Saavedra Boado, valorado en 500 euros. Ademais, entregáronse ceas en restaurantes de Santiago, noites de hotel para dúas persoas nos establecementos AC Hotels de España, viaxes en goleta clásica polas Rías Baixas, lotes de produtos gastronómicos... O concelleiro de Turismo, Xosé Manuel Iglesias, destacou na valoración da terceira edición de Santiago(é)Tapas o recoñecemento do evento, avalado entre outras cousas porque dous congresos de nivel estatal que se celebraron na cidade estas
Hostelería • Xullo 2010
A actualidade do sector: Santiago
pasadas semanas decidiron que unha das ceas consistise nunha ruta de tapas polos establecementos. En concreto, repartíronse 500 tapasportes aos participantes na Semana das Enfermidades Dixestivas e 300 aos participantes na Convención Nacional da Semana da Estrada”.
Unha das novidades máis importantes do concurso deste ano 2010 é a edición do Libro de Receitas Santiago(é)Tapas, no que se recollen as 109 receitas tapas presentadas a concurso, con fotos de alta calidade de cada unha das tapas, e no que se inclúen tamén as que resultaron gañadoras dalgún premio nas dúas edicións anteriores. Trátase dun libro colectivo que en case 300 páxinas sintetiza a creatividade gastronómica de Santiago de Compostela. A publicación está coeditada pola Concellería de Turismo de Santiago e Baía Edicións, que xa ten publicados varios libros sobre gastronomía. O libro está redactado en tres idiomas, galego, castelán e inglés, para que poda servir como unha ferramenta promocional de Santiago e a gastrono-
Foto: Santi Alvite
Libro de receitas
Os gañadores da terceira edición do certame.
mía da cidade. Editaranse 3.000 exemplares, que estarán á venda na oficina de información de Turismo de Santiago e en 400 librerías de toda Galicia e 300 do resto do resto do Estado. Agardamos que para o ano poidan ser moitas máis as tapas consumidas, os
sabores mesturados con mestría e creatividade polos participantes, e que membros de Hostelería Compostela, como o Calderón, o Castelao e moitos outros, demostren unha vez máis que a ilusión move montañas tamén no mundo da hostelería.
pág. 17
pág. 18
A actualidade do sector: Santiago
Hostelería • Xullo 2010
Máis de 3.000 persoas degustaron as tapas participantes
A Pulpería Alongos II gaña o I Concurso de Tapas de Melide cun polbo á grella moi especial A tapa de Celia Casares obtivo tamén o premio á mellor proposta elaborada con produtos galegos
P
olbo, pataca, queixo de Arzúa-Ulloa e gambas. Esa é a combinación coa que Celia Casares se fixo co premio á mellor tapa no I Concurso de Tapas de Melide, unha iniciativa da Asociación de Empresarios Terra de Melide. Doce establecementos da vila participaron neste certame preparando as súas mellores tapas, que foron degustadas por máis de 3.000 persoas ao longo das fins de semana do mes de xuño.
Celia Casares comezou a idear a súa receita hai dous anos, cando un peregrino lle pediu un bocadillo de polbo con queixo. A partir daquela proba, foi elaborando a proposta ata dar coa tapa triunfadora. Así a prepara: “Cozo o polbo, lamínoo e pásoo pola grella, despois monto un anaco de pataca cocida, queixo e polbo por riba, e a iso bótolle un refrito para que o polbo non quede seco. Fago as gambas ao alliño, con lagostinos bos, e flambéoas cun pouco de wiski. As cabezas dos langostinos machácoas para facer unha salsa que boto por riba de todo. Logo vai ao forno, co que o queixo queda cremoso e se mestura coas gambas, e todo iso dálle un sabor exquisito”. Niso están de acordo os membros do xurado e os melidenses que a probaron.
Foto: Santi Alvite
O “polbo á grella con queixo de Arzúa-Ulloa e salsa de gambas” de Celia Casares preparouse e serviuse no mesón Pulpería Alongos II, que rexenta co seu marido, Manuel Pérez. Unha receita que tivo tanto éxito que obtivo tamén o premio á mellor tapa con produtos galegos. Os outros dous premios foron para Adega Mandil, que cos seus callos á galega obtivo o galardón á mellor tapa tradicional, e para o Bar Principal, que gañou na categoría de tapa innovadora coas súas empanadillas de polbo. Celia Casares coa tapa gañadora do certame.
“A tapa é moi elaborada, pero mereceu a pena porque agora estou vendo a compensación”, di Celia Casares. “Onte viñeron 22 peregrinos a probar esta tapa porque a viran nun xornal. Xa a incorporei entre as tapas da casa, agora teño que rexistrala!”. Celia non descansa, polo que xa está traballando nos detalles da tapa que vai propoñer para a próxima edición: carrillera de tenreira ao viño Mencía. “Espero que o ano que vén haxa máis concursantes, que participen e se fagan moitas tapas máis elaboradas”, di a cociñeira, que considera que o deste ano “para Melide foi un éxito total”.
Melide acolle o I Concurso de Mestres Cortadores de Xamón
E TELÉFONO: 981 55 75 45 - FAX: 981 55 75 42 15890 SANTIAGO DE COMPOSTELA
dores. Haberá trofeos para todos os participantes, nunha velada que arrancará ás 20.30 horas e na que se espera a asistencia de profesionais e empresarios dos ámbitos da alimentación e a gastronomía, ademais de persoas da vida social e cultural. Na xornada serviranse viños ecolóxicos e de denominacións de orixe galegas e españolas.
Manuel Pérez é o responsable da empresa de distribución e cerebro do concurso. Ese día xuntará en Melide a catro dos cortadores mestres de xamón máis importantes de Galicia, un chegado de cada unha das catro provincias. Enfrontaranse a catro xamóns ibéricos de recebo e terán que demostrar as súas capacidades no corte de xamón: a colocación da peza, o tamaño das talladas, a limpeza do corte, a posición do cortador, a presentación do prato... estas e outras cuestións son as que valora o xurado á hora de elixir o mellor cortador. Diso se encargarán catro expertos, encabezados por José Ignacio Costoya, vixente campión de España de xefes de sala-metres. O concurso constará dunhas semifinais, que darán paso a unha final na que se enfrontarán os dous mellores corta-
Foto: Santi Alvite
ALM A C E N E S MO U R E , S . L . VI N O S Y LIC O R E S
n Melide a gastronomía non toma descanso. O concurso de tapas dá paso ao I Concurso de Mestres Cortadores de Xamón de Melide, un certame que se celebra o 29 de xullo por primeira vez na localidade. Será na Pulpería Alongos II, organizado por Distribuciones O Carrizo, unha empresa que desde hai dous meses incorporou os ibéricos ao seu catálogo de produtos.
Manuel Pérez, organizador do concurso de corte de xamón.
Hostelería • Xullo 2010
A actualidade do sector: Santiago
pág. 19
Os establecementos poderán colaborar coa solidariedade dos clientes
Hostelería Compostela participa na campaña “Restaurantes contra a fame” No mes os outubro os restaurantes implicados na campaña poden incluír na carta uns “pratos solidarios” nos que parte do prezo irá destinado a loitar contra a fame
D
o 1 ao 31 de outubro, ao comer en restaurantes de Santiago de Compostela estarase colaborando na loita contra a desnutrición infantil en moitos países do mundo. A ONG Acción Contra a Fame promove a campaña “Restaurantes contra a fame”, unha iniciativa pioneira apoiada pola Federación Española de Hostalaría (FEHR), e que en Santiago contará coa colaboración da Asociación Hostelería Compostela. Os establecementos de restauración que queiran poderán unirse a esta campaña, que se realiza desde 1998 no Reino Unido con gran éxito para o sector hostaleiro, e que este ano se lanza en España por primeira vez. Durante o mes de outubro, restaurantes de toda España participarán ao mesmo tempo nesta iniciativa, que dará aos clientes a oportunidade de ser solidarios dunha forma tan sinxela como converter a súa comida ou cea fóra de casa nun xesto solidario. Os restaurantes que participen na iniciativa só terán que designar dentro da súa carta unha serie de pratos solidarios (entrantes, principais e/ou sobremesas), ou preparar pratos ou menús especiais para esta iniciativa. Do prezo destes pratos doaríase unha cantidade entre os 0,50 e os 2 euros á campaña. Outra opción para participar é achegar á campaña unha porcentaxe das vendas xeradas durante ese mes. Nos dous casos, os fondos recadados destinaranse aos programas para o tratamento da desnutrición infantil e das súas familias nos países máis pobres do mundo.
Un valor engadido Os restaurantes terán así a oportunidade de amosar o seu carácter solidario e a súa implicación cos problemas sociais, ao tempo que engaden un valor valor diferenciador dentro do sector e poden chegar a novos clientes e fidelizar os habituais. Tamén se beneficiarán da campaña en medios de comunicación que se vai desenvolver para dar a coñecer a iniciativa. Ademais poderán deducir unha porcentaxe importante das súas achegas á Acción Contra a Fame nas súas declaracións do Imposto de Sociedades ou do IRPF.
Acción Contra a Fame Acción Contra a Fame é unha organización humanitaria internacional, neutral e independente, que se desde 1979 combate a desnutrición á vez que garante auga e medios de vida seguros ás poboacións máis vulnerables. Está presente en máis en 40 países do cinco continentes. Máis de 500 cooperantes e 5.000 traballadores locais de Acción Contra a Fame combaten a fame con programas de nutrición e saúde, auga e saneamento e seguridade alimentaria. Co fin último de devolver a dignidade aos preto de mil millóns de persoas que hoxe en día viven ameazados pola fame, os programas de emerxencias e desenvolvemento desta ONG asegúranse de que as intervencións a curto prazo convértanse en solucións permanentes para que as comunidades máis vulnerables recuperen a estabilidade e a autonomía.
Anuncios breves Se vende o alquila casa Calle Virgen de la Cerca, Santiago. Ideal para Hotel. Superficie: 800 m2. Razón: 981 56 53 42 – 696 540 639 Se vende Hotel zona Barbanza. Tfno: 608 277 698 Se vende maquinaria, mobiliario y equipamiento semi-nuevo procedente de un local de Café-Bar y Restaurante que cierra sus puertas. Tfno: 679 400 601 Se venden mesas y banquetas de mesón, seminuevas. Razón: 981 885 158 Se venden sillas de terraza e interior de cafetería seminuevas por renovación de mobiliario. Tfno: 981 590 296 – 981 596 683 Se alquila pensión (14 habitaciones – 17 plazas) zonas facultades, razón Asociación Hostelería Se admiten ofertas para la explotación de un hostal y restaurante en el Milladoiro (TEO) por jubilación de los titulares. Tfno: 619 591 195 Se alquila local en el Pajonal. Superficie 120 m2. Para cualquier tipo de negocio. Impresionantes vistas. Razón: Asociación de Hostelería. Se traspasa en Arzúa. Cervecería-Restaurante “Venus”. En el Camino de Santiago. www. venusarzua.com. Tfno: 629 509 152 SE TRASPASA Negocio de hostelería, amplio. Buena situación. Renta antigua. Tfno: 649 407 988 – 616 245 543 SE ALQUILA. Hotel-Restaurante. Licencia en funcionamiento. A 15 km. de Santiago. Tfno: 609 211 193 Se alquila Café-Bar zona ensanche. Tfno: 981 561 029 Se vende expositor de sobremesa (medidas: 1,80 de largo, 25 de ancho) (seminuevo) Tfno: 679 373 119 – 699 230 850 Se alquila Café Bar y Restaurante “Stop” sito en la Avda. de Lugo, 16 de Santiago de Compostela y local colindante para oficinas. Tfno. de contacto: 696 595 296 – 981 599 411 Traspaso Restaurante en zona vella de Santiago. Dous anos de antiguedade e pleno rendimento. Interesados, chamar ó tlfno. 981556469 de 21.00 a 23.00 horas. Se vende maquinaria de hostelería en buen estado. Razón: 981 56 58 41 – 620 29 27 75 Se vende Pensión de 9 habitaciones, a pleno rendimiento y recientemente restaurada, en el centro de Santiago de Compostela. Tfno: 600 548 579 SE ALQUILA negocio de hostelería totalmente instalado muy próximo al Hospital Clínico de Santiago. Interesados: 625 05 00 62 Se traspasa local en la calle San Clemente de 140m2 con renta antigua y contrato indefinido. Tfno: 981 56 35 69. Se pone a la venta el Hostal-Restaurante O’Cadaval, a 20 min de Santiago de Compostela. Superficie de 3.000 m² con comedor preparado para 500 comensales, 15 habitaciones con baño y tv, vivienda y terreno. Tfnos: 629 586 189, 981 692 296, e-mail mivilari@gmail.com. Preguntar por Juan. www.ocadaval.com. Se alquila local comercial de hostelería. A estrenar, recién montado en la calle Calderería. 130 m². Tfno: 629 859 128. Se venden mesas (5) y sillas (20) de terraza. Llamar de 12 a 16 h. Tfno: 981 556 469. Se vende exprimidora Frucosol nueva. Tfno: 981 577 399 Se vende máquina para asar de seis varillas, marca FECA. Dimensiones: 175 x 116 x 53 cm. Tfno: 628 779 333. Se venden cabezales, puertas y cuadros. Tfno: 637 511 231
Imaxe dunha comunidade beneficiada polos programas da ONG Acción Contra a Fame.
Se vende exprimidora Frucosol nueva. Tfno: 981 577 399.
A actualidade do sector: Santiago
Hostelería • Xullo 2010
Estaba cuberto desde finais de 2008
A retirada parcial do andamio do Pórtico da Gloria permite velo desde o chan Nos últimos 15 meses, 20.000 persoas puideron ver o monumento desde escasos metros no alto da estada
A
finalización da fase de estudos previos do proxecto de conservación e restauración do Pórtico da Gloria da Catedral de Santiago permitiu a retirada parcial do andamio que cobre este monumento para poder velo desde o chan. Realizouse durante tres noites, entre o 12 e o 15 de xullo.
os postos de control e monitorización de condicións microclimáticas necesarios e o espazo de traballo habilitado nun dos tímpanos laterais. Os traballos duraron tres días, e leváronse a cabo en horario nocturno para non interferir nas actividades propias da Catedral.
Ao alixeirar o andamio, deuse por rematado o programa de visitas guiadas, que desde marzo de 2009 ata xullo de 2010 contou con case 20.000 participantes, que puideron gozar do monumento desde a cima da estada e a escasos metros.
A decisión de alixeirar a estada que cubría o Pórtico da Gloria foi tomada conxuntamente pola Fundación Barrié, o Arcebispado e o Cabido o pasado mes de marzo, para facer compatibles os intereses de restauración do monumento coa súa visualización durante este ano Santo. Tívose especialmente en conta a visita do Papa Benedito XVI o próximo 6 de novembro. A Fundación Barrié explicou que durante o tres últimos meses os equipos técnicos tomaron as mostras necesarias para analizar a situación do Pórtico e comezar, a partir de agora, a redacción do plan de conservación preventiva e a proposta de intervención cos que proseguirán as súas actuacións. Iso permitiu que se puidese alixeirar a estada que permitía tomar os datos necesarios para o estudo previo do Pórtico, co que será máis fácil ver o monumento desde o chan. A eliminación de parte do andamio mellorará a visibilidade do tímpano central do Pórtico, aínda que se manterán
Foto: Santi Alvite
pág. 20
Aspecto do Pórtico da Gloria logo da retirada parcial dos andamios.
A Xunta investirá 4 millóns de euros na visita do Papa
O gasto destinarase á retransmisión, seguridade, programación e atención á prensa duns actos no que se agardan 200.000 persoas
A
Xunta de Galicia investirá na visita do Papa Benedito XVI a Santiago de Compostela, o 6 de novembro, catro millóns de euros, destinados a garantir a retransmisión de todos os eventos, a programación, a seguridade e a atención aos xornalistas internacionais e ás 200.000 persoas que se espera que participen no evento. O Goberno galego xa creou unha oficina adscrita á Consellería de Presidencia que se encarga de coordinar o traballo diario para a preparación desta
visita e que conta cun equipo permanente para combinar tanto as decisións da Comisión Autonómica como os plans da Santa Sé e o Arcebispado. O conselleiro de Presidencia, Alfonso Rueda, agarda que esta “visita histórica” sexa “o peche perfecto para o Xacobeo 2010”. A Televisión de Galicia realizará un dispositivo informativo especial, que comezará coa saída de Benedito XVI desde Roma. No dispositivo participarán máis de 70 cámaras e un equipo de 600
profesionais. Para atender aos máis de 1.000 xornalistas de todo o mundo que se agardan, habilitarase un centro internacional de prensa no Palacio de Congresos. O conselleiro de Cultura, Roberto Varela, sinalou que o seu departamento organizará unha programación cultural especial con motivo desta visita que, enmarcada nos actos do Xacobeo 2010, ofrecerá actividades especiais tanto os días previos á visita como os posteriores.
Hostelería • Xullo 2010
Publicidade
pág. 21
A actualidade do sector: Santiago
Hostelería • Xullo 2010
Optimismo moderado no sector
Medra ata o 76% a ocupación hoteleira na cidade no mes de xuño Na fin de semana do Apóstolo a ocupación sitúase preto do 100%
A
ocupación media do mes de xuño nos hoteis de Santiago de Compostela é do 76,33%, unha porcentaxe moi similar á rexistrada no anterior Ano Santo, en 2004. Despois dun arranque de ano frouxo, o volume de turistas aumentou notablemente nos últimos meses. Na fin de semana do Apóstolo, a ocupación volveu situarse preto do 100%.
A ocupación máis elevada deuse nos hoteis de 3 e 2 estrelas, con 78,52% e 78,74% respectivamente. Os de 5 estrelas tiveron un 76,89 %, os de 2 estrelas un 73,85% e os de 1 estrela un 56,61.
A Asociación Hostelería Compostela valora estes datos dun xeito positivo e moderadamente optimista. Os datos de ocupación hoteleira do mes de xuño son case coincidentes cos do mesmo mes do anterior Ano Xacobeo, que foron do 76,37%, polo que se percibe un bo comportamento do turismo na capital de Galicia, a pesares da crise. Na interpretación dos datos hai que ter en conta que no 2004 había 2.300 prazas hoteleiras na cidade, mentres que no ano 2010 hai 2.830 camas nos establecementos de hospedaxe da capital de Galicia. Si se percibiu un incremento notable en relación co 2009, cando a porcentaxe de ocupación foi do 55,65%.
Os datos xa resultaran positivos en maio, cando a ocupación media en hoteis foi do 68,55%, case 14 puntos máis elevada que no ano anterior. A ocupación máis alta deuse nos hoteis de 5 e 3 estrelas, que chegaron ao 74,29% e o 73,40% respectivamente. A ocupación media nas pensións foi do 71,58%.
No caso das pensións, a ocupación media foi do 71,64%, cunha ocupación do 87,19% nas de 3 estrelas, do 57,01 % nas de 2 estrelas e do 65,07 % nos de 1 estrela.
Hoteis case cheos polo Apóstolo Como ven sendo habitual nos últimos anos, os primeiros datos indican que os hoteis volven roldar o cheo na fin de semana da festividade do 24 e 25 de xullo, cunha ocupación media prevista do 95,06% nos hoteis e do 93,98% nas pensións.
Foto: Santi Alvite
pág. 22
Nos últimos meses é frecuente ver longas colas para acceder á Catedral pola Porta Santa.
A Xunta solicita exencións fiscais para 2011 polo 800 aniversario da catedral
A
Xunta de Galicia propuxo ao Consello Xacobeo que se realizase unha nova concesión de beneficios
fiscais que debería ser incorporada aos orzamentos xerais do Estado para 2011. Este aumento na duración do programa de apoio arguméntase en que o próximo Ano Xacobeo non sexa ata 2021, que no 2011 se celebra o oitavo centenario da Consagración da Catedral e na necesidade de adecuar as exencións ao novo escenario aberto pola visita do Papa Be-
nedito XVI a Santiago o 6 de novembro de 2010. No pleno do Consello Xacobeo celebrado en xuño en Madrid, o conselleiro de Cultura e Turismo, Roberto Varela, defendeu “o importante papel que o Ano Santo está a xogar como dinamizador social, pero sobre todo económico”. Apoiándose nos datos de ocupación e de visitantes, subliñou que “nos últimos meses, non só non se destruíu emprego senón que en ramas como as actividades de servizos se xeraron miles de novas afiliacións á segu-
ridade social”. Varela insistiu en que “os datos avalan a nosa reclamación, queremos que en 2011 o 800 aniversario da Catedral de Santiago se converta nun revulsivo e nun proxecto ilusionante para os axentes económicos e sociais”. As exencións fiscais suporían a captación de máis fondos e recursos de entidades que se poidan beneficiar dos incentivos e acadar deste xeito unha maior promoción do Xacobeo co fin de divulgar o coñecemento da cultura galega e española en todo o mundo.
Hostelería • Xullo 2010
A actualidade do sector: Santiago
A Casa da Viña, o refuxio do sushi no barrio de San Lázaro filipino especializado neste tipo de comida. A Casa da Viña conta cunha zona reservada para comer á carta, e unha zona de tapeo e viñoteca, ademais de comedores privados para comidas e ceas. Ao fondo ábrese unha ampla terraza con xardín. Un lugar máis que agradable nun barrio en expansión, que sen dúbida contribuirá a consolidar unha ruta de viños e tapas en San Lázaro. Nas primeiras semanas, veciños da zona, traballadores da administración e peregrinos forman parte da cliente-
Foto: Santi Alvite
S
an Lázaro conta desde o 24 de xuño cun novo restaurante de calidade a prezos axustados: A Casa da Viña. Situado moi preto da igrexa que dá nome ao barrio, en fronte da sede da Consellaría de Medio Ambiente, conta cunha ampla bodega de viños, cunha selección da mellores denominacións de orixe de España. A súa carta ofrece cociña galega con peixes da ría, mariscos e carnes, tenreira galega e chuletón de boi. Pero o máis novidoso da Casa da Viña é que ven cubrir un oco na oferta gastronómica da cidade: o sushi. Para preparar esta especialidade da cociña oriental, o restaurante conta cun auténtico “sushi man”, un cociñeiro
A Casa da Viña, no barrio de San lázaro
la do restaurante, ademais de moitos composteláns que se achegan doutras zonas da cidade para gozar da posibilidade de comer un auténtico sushi.
E
n 1974, os pais de Cristina Fernández abriron en Bertamiráns o bar Ferrenquín. Viñan de Venezuela, e trouxeron de alá o nome dun bar, que hoxe por hoxe é o máis antigo da localidade. Ao pouco tempo alugárono, ata que o 19 de xullo deste ano é a súa filla a que colle as rendas do local para darlle un novo rumbo. O Ferrenquín atópase na Avenida da Mahía, e abre todos os días agás o domingo. Garda unha clientela fixa de moitos anos, á que pouco a pouco que-
ren ir incorporando a xente moza da comarca, para que nas fins de semana visiten este local antes de saír de copas. Nesta nova etapa, o bar vai incorporar racións, bocadillos, sandwiches, ademais da pulpeira que cada xoves vén desde O Carballiño. Novos camiños para un bar clásico que, 36 anos despois da súa apertura, se renova para afrontar o futuro.
Foto: Santi Alvite
Aires novos para o Ferrenquín, o bar máis antigo de Bertamiráns
O bar Ferrenquín, en Bertamiráns (Ames).
Milleiros de persoas viviron nos bares de Santiago a vitoria de España no Mundial de fútbol
Foto: Santi Alvite
O
11 de xullo, a selección española de fútbol proclamouse campioa do mundo por primeira vez na súa historia. Durante os partidos de todo o Mundial, e especialmente na semifinal e a final, os bares, cafés e cafeterías de todas as cidades se encheron de afeccionados que buscaban compartir cos demais a emoción do fútbol. Os locais de Santiago non foron unha excepción: milleiros de persoas viviron neles os partidos nun ambiente inmellorable.
pág. 23
A actualidade do sector: Galicia
Hostelería • Xullo 2010
Celébranse máis de 1.000 eventos anuais
A Xunta inviste 400.000 euros este ano en promover o turismo de reunións A Secretaría Xeral para o Turismo estima en 54 millóns ao ano o volume de negocio deste tipo de turismo
A
secretaria xeral para o Turismo, Carmen Pardo, volveu apostar pola importancia do turismo de reunións para o sector, “por todo o que contribúe a elevar o gasto medio do turismo, actuando como desestacionalizador da demanda e creando empregos de maior cualificación”. Afirmouno na inauguración do Encontro da Universidade Internacional Menéndez Pelayo ‘Turismo de reunións: unha oportunidade a desenvolver’, que se desenvolveu do 14 ao 16 de xullo na sede da Fundación Caixa Galicia de Ferrol. O volume de negocio do turismo de congresos en Galicia xera anualmente máis de 54 millóns de euros, e segundo estudos realizados por Turgalicia, celébranse ao redor de mil eventos anuais deste tipo, dos que o 60% son congresos, mentres que os restantes baséanse na organización de foros, xornadas e seminarios.
Carmen Pardo explicou que o turista de congresos tamén é importante por ser un prescritor de opinión do destino e un turista potencial para a nosa comunidade. Para promover este tipo de turismo, a Secretaría Xeral está a desenvolver unha serie de accións durante este ano 2010, cun investimento total 407.000 euros.
As viaxes de familiarización para prensa e axencias de viaxe especializadas, campañas publicitarias, workshops de congresos e incentivos en diversos lugares europeos, ademais das realizadas en Galicia, son algunha das actuacións que contemplan a batería de accións globais. A estas súmanse as feiras en Europa e Norteamérica. Asemade, desde Turgalicia asináronse convenios co Palacio de Congresos de Santiago e Palexco da Coruña, iniciativas que se suman á promoción do destino Galicia nos mercados emisores, ou o patrocinio de congresos.
Entre as accións máis importantes destaca a realización dun estudo do turismo de reunións en Galicia. “Trátase de estudar os antecedentes deste mercado en Galicia e o contexto actual, as tendencias do mercado a nivel nacional e internacional, a análise da infraestrutura e os servizos, a cuantificación do volume e o peso deste sector, así como o perfil e comportamento da demanda, o proceso de toma de decisións e a medición en termos económicos da magnitude e o impacto do segmento”, especificou Carmen Pardo.
Entre os retos para o futuro deste tipo de turismo, Carmen Pardo sinalou a necesidade de asocialo á oferta complementaria, xa sexa dende unha perspectiva cultural, urbana, gastronómica ou de compras. Tamén considera que é necesario “informar da oferta turística do destino, para que a estancia nas cidades sexa a primeira toma de contacto cun destino ao que se desexará volver de vacacións”.
A campaña ‘Presume de Galicia’ invita á poboación a mellorar a nosa imaxe turística
A
Consellería de Cultura e Turismo lanzou en xuño unha nova campaña turística. Desta vez non é unha mostra dos atractivos do país nin unha invitación a que os turistas visiten Galicia, senón unha campaña que quere sensibilizar a toda a cidadanía para que que se comprometa coa mellora da imaxe turística de Galicia. A campaña busca, en palabras do conselleiro Roberto Varela “concienciar, aínda máis, a poboación galega e aos profesionais que viven da hostalería da importancia de manter ac-
Alta valoración da hospitalidade
titudes positivas e proactivas cara o turismo, como un xeito fundamental de manter a competitividade do sector”.
Segundo a enquisa de demanda estival que anualmente realiza Turgalicia, en 2009 a hospitalidade e o trato dos galegos foron valorados polos nosos visitantes cunha puntuación de 3,47 puntos sobre 4. “É necesario transmitirlles aos galegos este valor, para que sexan realmente conscientes da vital importancia do seu papel no desenvolvemento turístico de Galicia”, afirmou o conselleiro de Cultura e Turismo.
O conselleiro destacou que “un dos aspectos que máis valoran aqueles que nos visitan é o bo trato e a amabilidade que se lles dispensa en Galicia”, e que a través desta acción de sensibilización “conseguiremos continuar consolidando o turismo como un potente motor económico para Galicia, tanto no volume de ingresos anuais por turista como na creación de oferta”.
Foto: Santi Alvite
pág. 24
O Palacio de Congresos e Exposicións durante un congreso recente na cidade.
A campaña ‘Presume de Galicia’ inclúe un spot televisivo de 30 segundos no que aparecen distintas situacións que son susceptibles de mellorar, simplemente con pequenos xestos. Así, para mostrar que sinxelas actitudes persoais poden mellorar a relación cos visitantes, elixíronse contornos, situacións e elementos como unha praia, un hórreo, un mercado, unha terraza dun bar, unha rúa e a fachada dun edificio histórico. A campaña de publicidade acompañouse de xornadas de sensibilización en servizos turísticos en 17 vilas e cidades de Galicia.
Hostelería • Xullo 2010
A actualidade do sector: España
A la espera de las enmiendas de los partidos a la proposición de ley
Los hosteleros piden al Gobierno un estudio económico sobre el impacto de la prohibición total de fumar Hostelería Compostela y las otras 73 asociaciones que integran la FEHR piden a los partidos que se opongan a la reforma
L
os hosteleros de todas las Comunidades Autónomas han mostrado su preocupación por la proposición de ley para modificar la vigente ley del tabaco, que se aprobó el pasado 22 de junio en el Congreso con el voto favorable de casi todos los grupos políticos. Si no se modifica la actual redacción de la proposición de ley, se impondrá una prohibición total de fumar en la hostelería, que las asociaciones de hosteleros consideran que provocará una caída muy importante del consumo y de las ventas del sector. Las asociaciones de hostelería agrupadas en la Federación Española de Hostelería (FEHR) se dirigirán a los grupos políticos presentes en el Congreso para reiterar su petición de que el Gobierno realice un estudio económico sobre el impacto de la prohibición total que tendrá la modificación legal en la ventas y el empleo de la hostelería y de todo el sector turístico. Las 74 asociaciones que integran la Federación Española de Hostelería, entre las que se encuentra Hostelería Compostela, emitieron de forma conjunta a finales de junio un comunicado para pedir a los grupos su oposición a la proposición de ley. En ese comunicado, las asociaciones denunciaban que la prohibición total de fumar es una medida extrema que provocará graves pérdidas para las empresas y el empleo. Las pérdidas por la prohibición total se sumarán a las causadas por la crisis y harán que la situación resulte absolutamente insostenible para miles de empresas que, ante la caída de las ventas, se verán obligadas al cierre o a reducir plantilla. Consideran que los daños afectarán sobre todo a las empresas más pequeñas y los negocios familiares, mayoría en el sector.
La prohibición total, solución minoritaria Los hosteleros recuerdan que la prohibición total de fumar en la hostelería es una medida que solo se ha impuesto en tres de los 27 países de la Unión Europea: Irlanda en 2004, Reino Unido en 2008 y Chipre en 2010. En los 24 países restantes se permiten zonas de fumadores y no fumadores, y en algunos existe un modelo muy similar al actualmente vigente en España. Las asociaciones agrupadas en la FEHR estiman que esto es así porque estos países “han valorado el coste que la súbita implantación de la prohibición total de fumar tiene en su hostelería y en el conjunto de su economía y han optado por un proceso de restricción progresiva”. A estas denuncias se suma la de que el Ministerio de Sanidad, impulsor de esta Proposición de Ley, insiste en que
las empresas de hostelería no van sufrir pérdidas. Las asociaciones del sector han pedido reiteradamente al Ministerio que haga un estudio del impacto económico de la aplicación de la prohibición total, como también se ha pedido desde varios grupos políticos. La FEHR considera que “negarse a realizar este estudio para detectar las posibles pérdidas es una irresponsabilidad y un error que no solo puede arruinar a miles de pequeñas empresas de hostelería, con la consiguiente pérdida de empleo, sino que también, en estos momentos de crisis general, puede traer muy graves consecuencias para la economía de España”. La propuesta del sector es que se opte por una restricción menos radical y el aplazamiento de la entrada en vigor, con fórmulas que progresivamente vayan ampliando los espacios sin humos en la sociedad y en la hostelería.
pág. 25
pág. 26
A actualidade do sector: España
Hostelería • Xullo 2010
La Confederación de Hoteles recaba datos para exigir un cambio de criterios
CEHAT detecta la denegación de la mayoría de los créditos ICO Dyrecto a hoteleros La nueva línea, dirigida a pymes y que permite financiar la falta de liquidez, lleva un mes abierta
L
a Confederación Española de Hoteles y Alojamientos Turísticos (CEHAT) ha detectado que se están denegando la mayoría de las solicitudes presentadas a los créditos ICO Dyrecto. Esta línea de crédito abierta por el Instituto de Crédito Oficial se dirige a pymes, pero CEHAT considera que “la situación actual después de un mes de la apertura de esta línea, es que no resulta beneficiosa para nuestras empresas asociadas”. Se había creado una gran expectativa alrededor de esta nueva línea de financiación, que aportaba nuevas esperanzas para asegurar la continuidad de muchas
empresas amenazadas por la falta de liquidez. La línea permite acceder a financiación no solo para nuevas inversiones, sinó también para garantizar la liquidez, solicitando los préstamos directamente al ICO para evitar las restricciones que imponen actualmente bancos y cajas. Esta última es la gran novedad de esta modalidad de préstamo. El ICO analiza el riesgo de cada operación, con criterios lógicos de mercado, asumiéndolo en su totalidad. El importe máximo es de 200.000 euros por sociedad, con una dotación total de 2.000 millones de euros.
La CEHAT señala que lleva un año trabajando con el ICO para conseguir que la financiación sea accesible más fácilmente para el sector turístico. La apertura de ICO Dyrecto es fruto de estas negociaciones, pero ahora sospecha que no se están aplicando las condiciones que la confederación de hoteleros había negociado con el ICO para esta línea. Por eso está recogiendo las posibles incidencias en las solicitudes tramitadas ante el ICO o ante las entidades comercializadoras, Banco Santander y BBVA. La CEHAT espera conseguir una información completa y fiable de los casos particulares para poder exigir un cambio de criterios.
El Ministerio y cuatro comunidades promocionan la marca España Verde
E
l Ministerio de Industria, Turismo y Comercio y las comunidades autónomas de Galicia, Asturias, Cantabria y el País Vasco invertirán 1,3 millones de euros este año en la promoción de la marca España Verde. Turespaña aportará 900.000
euros y las comunidades autónomas los 400.000 euros restantes, a partes iguales. El acuerdo pretende mejorar la visión en el exterior del turismo de naturaleza, uno de los principales instrumentos de diversificación de la oferta turística.
Ministerio y comunidades firmaron ya el nuevo acuerdo de colaboración de esta marca. El acuerdo incluye este año la realización de una campaña publicitaria de promoción de la marca, sobre todo en medios online. Esta campaña estará basada en la línea creativa de la nueva campaña de publicidad internacional puesta en marcha en marzo bajo el slogan “I need Spain”. España Verde se ha convertido en la actualidad en una marca turística que ha alcanzado un notable posicionamiento en los mercados extranjeros, con unas óptimas previsiones para una implantación aún mayor en los principales mercados europeos, Estados Unidos, Canadá, Iberoamérica, Japón y Australia. Las acciones promocionales, tanto en mercados europeos como en mercados lejanos, se van a dirigir principalmente a agentes de viajes, turoperadores y prensa. Se va a hacer especial hincapié en la oferta gastronómica, la oferta cultural, el Patrimonio de la Humanidad de la UNESCO, y sobre todo en el turismo de naturaleza. Las cuatro comunidades prevén asistir con espacio conjunto de España Verde a las ferias internacionales de turismo de Messe Wien (Viena), BTL (Lisboa) y Salón des
Espacio dedicado a España Verde en la web Spain.info.
Vacances (Bruselas).
C
Hostelería • Xullo 2010
M
Y
CM
MY
CY CMY
K
Publicidade
pág. 27
hosteleriadigital.es
y de primero… un clic!
Saborea en un clic, la mejor información empresarial del sector hostelero en
hosteleriadigital.es
pág. 28
Colaboran con nós
Hostelería • Xullo 2010
Ocupará o cargo ata o ano 2014
José García Costas, novo presidente do Consello Galego de Cámaras Jesús Asorey, reelixido presidente da Cámara de Santiago, será o vicepresidente do Consello
J
osé García Costas, presidente da Cámara de Comercio de Vigo, foi elixido o pasado 14 de xullo presidente do Consello Galego de Cámaras durante o acto de constitución do organismo. O mandato estenderase ata o 2014. O empresario inicia así a súa primeira lexislatura oficial, xa que o pasado ano ocupou a presidencia en funcións tras a dimisión de Francisco Cruz, ex presidente da Cámara de Comercio de Ferrol. García Costas estará acompañado nesta nova tarefa por Jesús Asorey Carril, presidente da Cámara de Santiago, que ostentará o cargo de vicepresidente; Marcelo Castro-Rial, presidente da Cámara da Coruña, que será o novo Tesoureiro; e os vogais Alfredo Mosteirín Castañer, presidente da Cámara de Lugo, e Celso M. Barbosa Rodríguez, presidente da Cámara de Ourense. Ao acto, presidido polo conselleiro de Economía e Industria, Javier Guerra, acudiu tamén a directora xeral de Comercio, Nava Castro, nove presidentes das Cámaras ga-
legas e a secretaria do Consello Galego de Cámaras, Filomena Casal. Na xornada do día anterior procedeuse a nomear aos vogais consultores, empresarios galegos de recoñecida traxectoria profesional, e que finalmente serán Francisco Rodríguez García, Hipólito Trindade Losada e José Manuel Fernández Alvariño. Os nomeamentos do presidente e o equipo directivo leváronse a cabo sen necesidade de votación, xa que a de García Costas foi a única candidatura presentada. Tras a designación, García Costas agradeceu a confianza de resto dos presidentes e comprometeuse a “traballar duro” en favor das Cámaras de Comercio de Galicia, respectando sempre a súa individualidade. “En Galicia temos nove cámaras de comercio, non hai cámaras grandes nin pequenas, e aquí escoitarase a todo o mundo por igual”, exclamou. O Consello Galego de Cámaras creouse hai cinco anos co obxectivo de defender
de forma global e integrada os intereses do comercio, da industria e da navegación no ámbito da Comunidade Autónoma.
Jesús Asorey renova en Santiago Por outra parte, Jesús Asorey foi reelixido o 17 de xuño como presidente da Cámara de Comercio de Santiago. Asorey leva doce anos no cargo e afronta un novo mandato coa intención de “involucrarse aínda máis” en todos os temas que afecten á cidade e á demarcación cameral, que integran 32 concellos do sur da provincia de A Coruña. O presidente afirma que “estamos nun momento crucial para Santiago e Galicia, debido á transformación urbanística da cidade e á chegada á nosa comunidade da alta velocidade, polo que dende a cámara faremos un esforzo de xestión e programación para estarmos presentes en todos os foros estratéxicos e de toma de decisións”.
ITE Caixa Galicia presenta o seu Máster en xestión e comercialización de empresas hostaleiras
O
pasado 23 de xuño, ITE Caixa Galicia presentou ao sector hostaleiro Galego o seu Máster en xestión e comercialización de empresas hostaleiras, un proxecto claramente orientado á realidade do mundo empresarial. O máster, que comezará a impartirse o próximo curso, está dirixido a titulados universitarios, sen experiencia previa na área, que desexen orientar a súa carreira a un sector que representa practicamente o 11% do PIB e que xera preto de 2,5 millóns de empregos en España. O máster oriéntase a conseguir un perfil que permita competir no mercado turístico actual, profesionais capaces de combinar unha boa capacidade comercializadora, cunha xestión moi eficiente dos recursos, liderando os procesos de cambio necesarios. O máster conta co apoio das principais entidades e empresas do sector hostaleiro, tanto para a colaboración nas actividades formativas, como para a realización de prácticas de integración tanto a nivel nacional e internacional e o desenvolvemento de plans de carreira.
Presentación do Máster en xestión e comercialización de empresas hostaleiras.
Ao longo destes meses e ata o inicio da actividade docente o próximo outubro, realizaranse en ITE Caixa Galicia tanto diversas xornadas informativas, como as sesións de probas de selección do Máster.
Colaboran con nós
Hostelería • Xullo 2010
Hoteis de España e outros 17 países acollen aos estudantes
350 alumnos do CSHG fan prácticas en países de catro continentes A maior parte do alumnado fai un ano prácticas no estranxeiro e outro na costa mediterránea, Canarias ou Baleares
E
ste verán, 350 alumnos e alumnas do Centro Superior de Hostelería de Galicia afrontan as súas prácticas en establecementos hoteleiros de todo o mundo. Un ano máis, todos os alumnos que non repiten curso no Centro Superior de Hostalaría de Galicia afrontaron as súas prácticas de verán en establecementos hostaleiros de todo o mundo. Hoteis de toda España e doutros países como China, Tunicia, México, República Dominicana, Xamaica, Mónaco, Inglaterra, Portugal, Holanda, Alemaña, Bélxica, Francia, Malta, Suecia, Indonesia, Chipre e EE.UU acollen estudantes do CSHG. A estancia nestas empresas é unha parte importante da formación do CSHG, integrada no seu expediente académico. O obxectivo principal é que o alumno coñeza en profundidade os departamentos operativos (servizos, cociña e aloxamento) e de xestión de hoteis, perciba a realidade do sector e poña en práctica os coñecementos adquiridos durante o curso para adaptalos á realidade hostaleira. O proxecto nace do entendemento entre o CSHG e as empresas. O centro asina convenios de colaboración con estas compañías e os seus responsables de Recursos Humanos visitan as instalacións situadas na Barcia (Santiago de Compostela). Así, varias das firmas hostaleiras máis importantes do mundo acudiron ao CSHG entre xaneiro e abril do 2010 para presentarlles
Instalacións do Centro Superior de Hostelería.
os seus establecementos e a súa oferta de prácticas aos estudantes.
De dous a cinco meses O plan de estudos do CSHG estipula a obrigatoriedade de facer prácticas todos os anos en establecementos hostaleiros. O Centro recomenda que, polo menos, un ano sexa no estranxeiro e outro na costa española do Mediterráneo ou nas Illas Baleares ou Canarias. A estancia nas empresas varía entre os dous e os cinco meses segundo a titulación. Ademais de facer as prácticas en hoteis e restaurantes independentes, os alumnos permanecen durante o verán en establecementos de cadeas hostaleiras de recoñecemento mundial: Abba Hotels, AC Hotels, Accor, Barceló Hotels & Resorts, Blau, Catalonia Hotels, Confortel, Elba Hoteles,
Fiesta Hotels, Four Seasons, GH Hoteles, Grupo Husa, High Tech Hotels, Hilton, Holiday Inn, Hesperia, Hyatt International, Mandarín Oriental Hotel Group, Riu Hoteles & Resorts, Sol Meliá, Hotetur, Iberostar Hotels, Insostel, Intercontinental Hotels, Marriot, NH Hotels, Occidental Hoteles, Palafox, Paradores de Turismo, Radison, Ritz-Carlton, Sheraton Hotels, Vincci Hotels, Westin Hotels, etc. Este período práctico nas compañías hostaleiras forma parte do proceso formativo do CSHG. Para levar un control da estancia, o titor visitará ao alumno no establecemento durante o verán. Ao finalizar as prácticas, o CSHG determinará a nota de prácticas en base á avaliación feita no propio centro de traballo e despois de recibir os informes que o estudante e o titor da empresa deben presentar.
pág. 29
Ano Santo Compostelán
Hostelería • Xullo 2010
A Xunta sinala un aumento dos turistas no primeiro semestre
O Xacobeo aposta polo pop-rock na súa oferta cultural de verán O Monte do Gozo acollerá as actuacións de Muse e Arcade Fire, as grandes estrelas da programación
O
Xacobeo vai centrar en grandes estrelas do pop-rock a parte máis destacada da súa oferta cultural de verán. O Monte do Gozo será o escenario dos dous grandes concertos do verán, os que ofrecerán os británicos Muse o 27 de agosto e os canadenses Arcade Fire o 5 de setembro. Xunto a eles, A Festa dos Mundos en Oleiros, o Festival Internacional de Orquestras en Cea e concertos como os de Mika, Leonard Cohen, Jean-Michel Jarre, Elvis Costello e Diana Krall e Mark Knopfler, son outras das grandes apostas do Xacobeo para atraer público a Galicia durante xullo, agosto e setembro. Un dos pratos fortes para os meses de verán será o Festival Xacobeo 10 o 27 de agosto. Aínda que só se coñece o cabeza de cartel, a expectación que despertaron é máxima, e agárdase unha venda rápida das 30.000 entradas dispoñibles. O festival toma o relevo do que se celebrou no 2004, no que Muse xa estivo presente xunto a grupos como Red Hot Chili Peppers, The Cure e Chemical Brothers.
val A Festa dos Mundos, un evento multitudinario na praia de Santa Cristina, en Oleiros, onde o 7 de agosto se programará danza, circo, actividades para nenos, teatro xestual, pasacalles, conferencias e moita música, coa galega Uxía, os colombianos Choc Quib Town, a chinesa Sa Dingding e o proxecto Africa Express, no que Damon Albarn se une a músicos africanos e doutras procedencias nunha experiencia única. Tamén está anunciado o concerto de Mika o 14 de agosto en Vigo, onde soarán os seus grandes éxitos “Relax, take it easy” ou “Grace Kelly”, e o de Leonard Cohen o 11 de setembro en Ourense, onde traerá a súa maxistral elegancia. Do 3 ao 5 de setembro en Cea celebrarase o Festival Internacional de Orquestras de Galicia (FIOU), no que participarán
orquestras de baile de Galicia e doutros países do mundo.
Aumento do 8% nas pernoctacións Na presentación da programación participaron o presidente da Xunta e o conselleiro de Cultura e Turismo. Alberto Núñez Feijoo amosouse moi satisfeito cos resultados obtidos polo Xacobeo no primeiro semestre do ano, no que sinalou que se programaron máis de mil actos culturais. Segundo presidente, as estatísticas turísticas sinalan que na primeira metade do 2010 produciuse en Galicia un aumento do 7% no número de turistas e do 8% no número de pernoctacións respecto ao anterior Ano Santo de 2004. En canto ao mesmo período de 2009, estas cifras supoñen unha subida do 11% e do 7% neses mesmos índices.
Unha semana despois, o mesmo Monte do Gozo acollerá o festival MTV Galicia 2010, cunha serie de concertos gratuítos dos que só se coñece a presencia de Arcade Fire, un dos grupos de referencia do indie-rock actual. Tamén están xa programados en Santiago concertos como o de Elvis Costello e Diana Krall o 27 de xullo na praza da Quintana, e Mark Knopfler, o que fora líder dos Dire Straits, o 28 de xullo no Multiusos do Sar. O 31 deste mes actúa na Quintana o xenio francés da electrónica e a new age Jean Michel Jarre.
Concertos por toda Galicia Fóra de Santiago, unha das grandes citas anunciadas polo Xacobeo é o festi-
Foto: Santi Alvite
pág. 30
Aspecto da praza da Quintana nun dos concertos deste verán.
Hostelería • Xullo 2010
Ano Santo Compostelán
O programa inclúe actividades en nove comunidades autónomas
Arte, literatura, música e teatro no programa xacobeo do Ministerio de Cultura A exposición “Ars Itineris” reunirá simultaneamente en sete cidades 200 obras de 99 artistas contemporáneos
O
A exposición Ars Itineris. A viaxe na arte Contemporánea, reunirá simultaneamente en sete cidades, entre as que se atopa Vigo, 200 obras entre pinturas, esculturas, fotografías, vídeo arte e instalacións de 99
A programación teatral conta con seis grupos de teatro que representarán durante o mes de xullo obras relacionadas co itinerario milenario en máis de 80 localidades de dez comunidades autónomas. No ciclo de concertos poderanse escoitar músicas espirituais e profanas de Europa para reivindicar o Camiño de Santiago como lugar de encontro entre as distintas culturas do continente. O ciclo contempla 18 concertos que serán interpretados por oitos grupos musicais.
O programa de actividades péchase co proxecto Un camiño que conta, que reúne oito grupos de narradores orais que actuarán en 35 localidades de trece provincias, entre as que se atopan A Coruña e Lugo, para difundir narracións en zonas crave do Camiño de Santiago a través de contacontos nacionais e internacionais. Este proxecto complétase coa publicación do libro-cd Un camiño que conta. Contos e lendas do Camiño de Santiago, que recupera as narracións que acompañan ao peregrino no seu percorrido nas voces de María Galiana, Antonio Molero, Eduardo Mendoza, Gemma Nierga, Tamar Novas, Pere Ponce, Antonio Rodríguez Almodóvar, Aitana Sánchez-Gijón e Tristán Ulloa.
Rehabilitación no Camiño
Begano apoia o Xacobeo
Guía virtual para peregrinos
A Consellería de Cultura e Turismo e o Ministerio de Fomento cofinancian as obras de posta en valor de espazos públicos do Camiño de Santiago Francés en dez concellos de Galicia. Os once traballos proxectados contarán cun investimento total de 2.118.000 euros. O programa propón a recuperación sustentable e a posta en valor dos lugares de uso comunitario (prazas, fontes, lavadoiros, etc) que serven de punto de encontro para a celebración de reunións, festas ou actividades comúns nos núcleos rurais. Faranse actuacións nos municipios de Pedrafita do Cebreiro, Triacastela, Samos, Paradela, Monterroso, Palas de Rei, Melide, Arzúa, O Pino e Santiago de Compostela, ás que seguirán outras en Portomarín e Sarria.
O conselleiro de Cultura e Turismo, Roberot Varela, asinou co presidente do Consello de Administración de Begano Coca Cola, Federico Amor, un convenio de patrocinio polo que a empresa galega apoiará ao Xacobeo 2010 con 1 millón de euros. O conselleiro considerou este acordo como “unha canle fundamental para levar o proxecto Xacobeo a todos os recantos de Galicia”. Roberto Varela destacou que coa sinatura deste convenio de patrocinio, BEGANO S. A. “amosa o seu compromiso e o seu apoio aos programas e actividades que se están a desenvolver con motivo deste Xacobeo”. O conselleiro definiu a Begano como un “referente na nosa terra que desde a súa creación apoiou sempre as actividades culturais e deportivas”.
O Grupo de Investigación de Sistemas Intelixentes da Universidade de Santiago (USC) está a traballar na posta a punto dunha ferramenta que permita aos peregrinos viaxar cunha guía virtual ao seu alcance. O profesor Manuel Lama, integrante do grupo, explicou que o proxecto busca desenvolver unha infraestrutura tecnolóxica para que os peregrinos manexen información a través de dispositivos móbiles. Para iso promóvense comunidades de usuarios do Camiño que cos seus móbiles ou PDAs introducen e consultan datos relevantes sobre a ruta que comparten con outros usuarios. O grupo está a desenvolver unha ferramenta online para manexar toda a información en calquera momento e punto do Camiño de Santiago.
Ministerio de Cultura presentou o programa de actividades do Goberno central con motivo da celebración do Ano Santo 2010. A arte, a literatura, a música, o teatro e as publicacións son os eixos desta programación organizada pola Sociedad Estatal de Conmemoraciones Culturales (SECC) co apoio do Consello Xacobeo formado, entre outras institucións, polas Comunidades Autónomas dos territorios polos que transcorre o Camiño de Santiago: Aragón, Asturias, Cantabria, Castela e León, Cataluña, Galicia, A Rioxa, Navarra e o País Vasco.
artistas contemporáneos, de dentro e fóra das nosas fronteiras, que profundarán na definición da viaxe e nas diferentes formas que toma o tránsito segundo os viaxeiros, os destinos e os seus intervalos. En Vigo a mostra complétase cunha instalación de José Freixanes.
pág. 31
pág. 32
A Compostela de...
Hostelería • Xullo 2010
Director do Centro Galego de Arte Contemporánea
A Compostela de Miguel von Hafe Natural de Porto, vive entre a cidade lusa e Santiago, que define como “moi agradable” e da que destaca que se poida atravesar a pé
H
ai algo máis de sete meses que Miguel von Hafe Pérez foi nomeado director do Centro Galego de Arte Contemporánea, o CGAC. O portugués, cunha longa traxectoria como comisario e como director de institucións artísticas, foi elixido por un comité de expertos entre as 15 candidaturas presentadas ao posto. Avalado por este concurso internacional, von Hafe asume o reto de consolidar o CGAC como centro de referencia da arte contemporánea en Galicia, e achegalo á vez aos circuítos internacionais da arte e á cidadanía compostelá. Miguel von Hafe ten 42 años, é licenciado en Historia na especialidade de Arte pola Universidade de Porto e iniciou a súa actividade profesional na Fundação Serralves en 1989. Ademais de ser comisario de exposicións e profesor en materias relacionadas coa arte e a imaxe, von Hafe dirixiu a Fundação Cupertino de Miranda en Vila Nova de Famalicão entre 1995-1998 e foi responsable da área de Artes Plásticas e Arquitectura de Porto 2001, Capital Europea da Cultura. Entre 2002 e 2009 desenvolveu para a Fundação Ilídio Pinho o proxecto www.anamnese.pt, un extenso arquivo sobre o panorama da arte contemporánea en Portugal.
Un espazo dos composteláns Na súa carreira profesional, von Hafe considera que a dirección do CGAC é “un desafío moi importante, que me permite continuar
a liña que desenvolvín como comisario de compromiso coa arte contemporánea nun contexto internacional. Ao mesmo tempo significa ofrecer a un determinado contexto local, o de Galicia, a posibilidade de compartir experiencias e coñecementos”. O CGAC foi acusado nos últimos anos de ter unha programación pouco atractiva que lle restou afluencia de público. O seu actual director cre que “o que importa é presentar unha programación de calidade”, pero recoñece que “para pasar a mensaxe de que este espazo é dos composteláns temos que facer un labor de publicidade e márketing no que aínda temos que traballar”. Von Hafe considera que “por historia e pola dimensión da colección” o CGAC é o centro de referencia en Galicia. “Mantemos o noso papel de referente e fortalecémolo coa veciñanza do Marco”, o Museo de Arte Contemporáneo de Vigo, co que o CGAC colabora estreitamente en diversos proxectos.
Pouca mobilidade entre as cidades Desde que é director do CGAC, von Hafe reside en Compostela, pero confesa que non goza da cidade como quixera. Explica que desde que chegou á cidade e se puxo á fronte do CGAC a elevada carga de traballo fai que as súas xornadas laborais se prolonguen. E as fins de semana segue volvendo a Porto, onde reside a súa familia. “No fondo estou en tránsito”, sinala, “polo que acabo por non vivir a cidade dunha forma moi intensa”.
Miguel von Hafe, director do CGAC.
“Santiago paréceme unha cidade moi agradable. Gústame moito a percepción de que é unha cidade que se pode atravesar a pé”, salienta von Hafe, que cre que “a cidade revela unha calidade de vida moi interesante”. En calquera caso, isto non o colleu por sorpresa, porque por motivos profesionais xa estivera en Compostela en moitas ocasións. “ É unha cidade fácil de ler, percibes inmediatamente cal é o seu espírito”. Da cidade bota en falta un maior cosmopolitismo, aínda que a presencia de universitarios mitiga en parte este efecto. Por outra parte, a importancia do turismo na cidade “fai que teña unha animación particular e dálle certa cor”. Pero o que máis lle sorprende é que “sendo a distancia entre as cidades de Galicia tan curta, imaxinaba que habería un tránsito máis fluído entre unhas e outras, e no que respecta ao meu ámbito, o cultural, vexo que non é así. Hai moito que facer para que esa mobilidade sexa maior, e espero que o CGAC contribúa a iso”.
Bonaval, o espazo da xente nova Preguntado polo seu lugar favorito da cidade, Miguel von Hafe non dubida en sinalar o contorno do CGAC. “A recuperación do parque de Bonaval e a integración do CGAC é unha das xoias arquitectónicas contemporáneas da cidade; só lamento que máis composteláns non gocen desta zona”. A moitos veciños parécelles que Bonaval xa está fóra da cidade. “É unha
A Compostela de...
Hostelería • Xullo 2010
pág. 33
Os artistas e comisarios que chegan ao CGAC acostuman interesarse pola cidade, en particular pola súa dimensión histórica, cultural e monumental. “Perciben que é unha cidade con boa calidade de vida, bos espazos públicos e zonas verdes. Teñen unha relación case de amor a primeira vista”, explica von Hafe, que engade que “perciben que, ao contrario que outras cidades deste tamaño, Santiago ten unha dimensión simbólica que a fai diferente”. A eles e a calquera outro viaxeiro que chegase a Santiago e quixese prescindir de guía, o director do CGAC recomendaríalles camiñar pola cidade e deixarse sorprender. “É a mellor maneira de coñecer calquera cidade, igual en Santiago que en Nova York”.
Confort e boa atención Ademais de moverse constantemente entre Santiago e Compostela, o seu cargo obrígao a viaxar con asiduidade. Nas súas estancias en hotel, o que máis valora é o confort, “máis que elementos de luxo ou aspectos arquitectónicos. Nas viaxes o uso do hotel é sobre todo pragmático”. E á hora de comer fóra, valora a calidade da comida, e sobre todo a atención. “É o que me fai volver ou non a un restaurante. Por moi boa que sexa a comida, se a atención non é boa non volvo”. Está satisfeito co trato nos restaurantes de Santiago, “na maior parte dos casos bastante agradable, o que
Foto: Santi Alvite
barreira psicolóxica que as novas xeracións ultrapasan. A mocidade apropiouse de Bonaval”.
O parque de Bonaval e o seu contorno é o lugar preferido da cidade para von Hafe.
creo que ten que ver cunha maneira de ser que compartimos galegos e portugueses e que é universalmente recoñecida”. Na cidade adoita comer e cear fóra por dúas razóns: “por necesidade profesional, e tamén por necesidade persoal, porque son un pésimo cociñeiro”, recoñece con humor. Da oferta gastronómica da cidade, decántase por todo o que ten que ver co marisco, e tamén coas carnes: “a carne galega paréceme moi boa”. Para comer, case sempre elixe quedar no seu centro de traballo. “Aproveito a
cafetería do CGAC pola súa calidade e bo servizo”. Á hora da cea visita diferentes restaurantes da cidade. Considera que hai varios establecementos de calidade, pero critica que “na comida a oferta é unidireccional, moi ligada á cociña tradicional galega. Incluso a nouvelle cuisine se centra na reinterpretación da cociña tradicional”. Miguel von Hafe bota en falta “unha maior variedade de cociña internacional”. Cita a comida xaponesa, e preguntado por como encaixaría un bo restaurante portugués na cidade, teno claro: “tería moito éxito”.
Alliance Energy Spain C/ Anduriña, 11-Bajo-3 35205-Vigo (Pontevedra) Telf. Y Fax: 986-12-68-66 E-Mail: aes@aespain.es www.aespain.es
¿Le preocupa su consumo de energía eléctrica? ¿Quiere saber cuánto se puede ahorrar? En Alliance Energy Spain le ofrecemos un servicio completo desde un estudio gratuito y sin compromiso hasta nuestra tutela con el mimo fin común: “Lograr el máximo ahorro y pagar justo lo que consume” Confíe en nosotros. Alta calidad en servicios. Máxima prestación en ahorro y asesoramiento. “El equipo perfecto a su servicio” Solo tiene que facilitarnos los tres recibos más recientes. A partir de aquí ya no tiene que preocuparse de nada. Nos ocupamos nosotros de todo.
Ahorros Energéticos-Asesoramiento-Departamento Técnico y Consultor
pág. 34
Achegámonos a...
Hostelería • Xullo 2010
Seis razóns para achegarse a Porto do Son
T
odo o ano hai un bo feixe de razóns para achegarse a Porto do Son, o concello costeiro situado no norte da península do Barbanza, entre Noia e Ribeira. Pero no verán as razóns multiplícanse, ao igual que se multiplican a súa poboación, que no inverno non chega aos 10.000 habitantes. O concello é coñecido pola calidade das súas praias e polo ambiente dos seus dous núcleos principais, Porto do Son e Portosín, co seu porto deportivo. Pero aínda pode sumar entre os seus atractivos a beleza das paisaxes, o seu patrimonio arqueolóxico e as actividades de ocio que ofrece.
1. As praias Ao longo de todo o litoral de Porto do Son sucédense fermosas praias. Son tantas e tan diferentes que todos poden atopar algunha do seu gusto. Entre a vila de Porto do Son e Noia atópanse as máis recollidas, de augas tranquilas, como Revolar, Gafa ou Coira. A partir da vila, en dirección a Ribeira, as praias están expostas ao océano, resultando areais salvaxes, de gran beleza e nas que o vento permite practicar diversos deportes náuticos. Son praias como as de Aguieira, a máis extensa do municipio: Caveiro; Fonforrón, coa súa cova con restos paleolíticos; Arnela; Castro, ao pé do castro de Baroña; Area Longa, pioneira do nudismo; Seira, Río Sieira, As Furnas ou Seráns.
galegas, tamén é empregado como base para a práctica da vela. E desde o ceo tamén se aproveita o vento coa práctica do parapente. Os intrépidos lánzanse desde o monte Iroite, a 620 metros de altitude, para caer sobre as praias de Aguieira, Coira ou O Pozo. Para os que buscan outro tipo de emocións, esta costa tamén permite practicar a pesca deportiva, con exemplares de linguado, robaliza ou rodaballo.
3. O Castro de Baroña É valioso e espectacular a un tempo: o Castro de Baroña é un dos xacementos castrexos máis importantes de Galicia, e polo seu emprazamento ofrece imaxes difíciles de esquecer. Ocupa máis de dúas hectáreas nunha península rochosa, a Punta do Castro. Ao estar rodeado por cantís de 25 metros de altura e murallas defensivas, debeu ser un castro un lugar inexpugnable. Nas escavacións atopáronse gran cantidade de obxectos de pedra, bronce, ferro e ouro.Hoxe pódense apreciar parte das murallas e restos de construcións, ademais de abraiarse coas estampas que ofrece. Non
é o único lugar arqueolóxico destacado dun municipio con varias mámoas, e castros como o de Porto Nadelas e Illa do Mar. Tamén aquí apareceron importantes restos romanos: como a ara de Montemuíño e a lápida funeraria de Queiruga.
4. A ponte sobre o río Sieira Esta ponte dun só arco é unha construción medieval que comunica as parroquias de Caamaño e Xuño. Construído en pedra de sillería, ten un só arco e durante algún tempo pensouse que era romano. A súa fermosa silueta confúndese coa frondosa vexetación do lugar, o que fai deste un lugar especialmente fermoso. Máis arriba, o mesmo río Sieira ofrece outro lugar espectacular: unha fervenza de auga cristalina situada á beira da ermida da Magdalena, na parroquia de Ribasieira.
5. As lagoas de Xuño e San Pedro de Muro Entre o cabo Teira e a desembocadura do río Sieira atópase este complexo húmido, incluído na Rede Natura 2000. Son
O forte vento fai desta costa un dos mellores lugares de Galicia para gozar dos deportes náuticos. Os amantes do windsurf escollen as praias de Aguieira e Coira. O surf practícase nas praias de Río Sieira e Fonforrón, e sobre todo na de Area Longa, que en abril acolle o Campionato de Baroña de surf-board. O porto deportivo de Portosín, un dos máis importantes das rías
MAR SACRO, S.L. Elaboración, transformación y distribución de productos de pesca y acuicultura frescos y congelados. Elaboración, transformación y distribución de vino Albariño Monte Sacro. D.O Rías Baixas. Telf/fax: 986718402. Móvil: 609188320/617710606 mail: montesacro@telefonica.net - info@bodegamontesacro.com
Foto: Santi Alvite
2. Os deportes náuticos
Castro de Baroña, un dos lugares máis emblemáticos do municipio.
¡NOVEDAD! ZAMBURIÑAS DE CAMBADOS
Achegámonos a...
Hostelería • Xullo 2010
Para tomar algo...
Para durmir...
Para comer...
Café Bar Acuario
Hotel-R. O Noso *
Avda. De Galicia, 18 981 767 216
Lg. Mariño, 9. Portosín 981 766 062 / reservas@hotelonoso.com www.hotelonoso.com
Restaurante A Cociña das Monadas
Café Bar Arenal Praia Ornanda. Miñortos 981 767 559
Café Bar Moreira de Río Avda. De Galicia, 19 981 853 433
Café Bar Taita Avda. De Galicia, 22 981 767 440
Hotel-R. Villa del Son * Trincherpe, 11. Portosín 981 853 049 / hotelvilladelson@yahoo.es www.hotelvilladelson.com
Pensión-R. Áncora da Ría *** Trincherpe, 16. Portosín 981 767 443 / pensionrestauranteancoradaria@gmail.com www.ancoradaria.com
Pensión-R. Arnela II **
dúas lagoas de gran riqueza: a de xuño de auga doce, e a de San Pedro de Muro de auga salgada, separadas do mar por unha liña de dunas. Entre unha e outra pódense apreciar grandes diferencias na flora e a fauna. Desde o observatorio ornitolóxico podemos espiar as aves que frecuentan a de Muro, de maior tamaño. Outros lugares de interese natural no municipio son o porto natural de Porto Nadelas, en Queiruga, e a cova de Fonforrón, á que só se pode acceder con marea baixa e na que se atoparon restos paleolíticos.
6. As igrexas de Caamaño, Baroña e Xuño O patrimonio arquitectónico de Porto do Son non é moi coñecido, pero conta con edificios significativos, como o pazo de Nebra ou as súas numerosas igrexas parroquiais. A de Santa María de Caamaño, orixinalmente románica, ten un importante retablo do século XVII. A que si conserva a estrutura románica é a de San Pedro de Baroña, do século XII. E a de Santa Mariña de Xuño ten elementos medievais e renacentistas. No seu contorno graváronse boa parte dos exteriores da película Mar adentro, de Alejandro Amenábar.
Av. 13 de setembro, 4 981 767 344 / arnela2@yahoo.es
Pensión-R. León II ** Praia Ornanda. Miñortos 981 766 188
Pensión-R. Furnas * As Furnas. Xuño 981 769 272
Pensión-R. Portofino * San Andrés, 50. Portosín 981 766 592
Pensión-R. Universal * Nebra s/n 981 767 121
Casa de Turismo Rural Casa do Fieiro O Fieiro, 12. Miñortos 981 824 994 / info@casadofieiro.com www.casadofieiro.com
Cámping Fraga-Balada Xuño, 1 981 769 848
Cámping Punta Batuda Miñortos, s/n 981 766 542
Méndez Núñez, 9 981 853 108 info@acocinhadasmonadas.com www.acocinhadasmonadas.com
Restaurante El Fugu Paseo de Coira, 13. Portosín 981 766 531 / info@elfugu.com www.elfugu.com
Restaurante Portofino San Andrés, 50 981 766 592
Restaurante Áncora da Ría Trincherpe, 16. Portosín 981 767 443 pensionrestauranteancoradaria@gmail.com www.ancoradaria.com
Restaurante Arnela Praia de Arnela s/n 981 854 131
Restaurante Arnela II Avda. 13 de setembro, 13 981 767 344 / arnela2@yahoo.es
Restaurante Bandín Lg. Carballal s/n. Xuño 658 667 643
Restaurante Casa Carou Xeneral Franco, 24 981 767 688
Restaurante Di Pietro Rúa da Rambla, 1. Portosín 981 766 630
Restaurante Furnas As Furnas. Xuño 981 769 272
Restaurante Hórreo Rúa Felipe III, 25 981 767 215
Restaurante León II Praia Ornanda. Miñortos 981 766 188
Restaurante Portonadelas Rúa Salvadas, 29 baixo - VISTA ALEGRE 15705 - SANTIAGO DE COMPOSTELA Telf.: 981 583366 - Fax: 981 582041 e-mail: informacion@santiagohosteleria.org web: www.santiagohosteleria.net
C/ Nogalte 9 28670 Villaviciosa de Odón- Madrid Tfno: 91 604 44 16 /Móvil: 648 02 37 99/ Fax: 91 6168622 www.mirasoluciones.es
Avda. De Galicia 981 854 007
Restaurante Universal Nebra s/n 981 767 121
pág. 35
Receitas do noso Chef
pág. 36
Ingredientes
RAPE CON ALMEJAS
800 gr Rape en medallones
c/s Vino blanco
500 gr Almejas
c/s Sal y pimienta
350 gr Patatas torneadas
c/s Harina
800 gr Cebolla
c/s Perejil
Hostelería • Xullo 2010
Raciones: 4
2 dl Aceite de oliva
Elaboración: 1.- Cortar el ajo en brunoisse y la cebolla. Pochar en el aceite con sal. 2.- Cocer las patatas torneadas con el laurel, un casco de cebolla, un chorrito de aceite de oliva, un chorrito de vino blanco y sal. 3.- Pasar por harina los medallones de rape y dar un golpe de fritura sin que tome mucho color.
Ingredientes
4.- Poner en una cazuela una cucharada de cebolla y el rape, añadir vino blanco y dar un hervor. 5.- Añadir las almejas correspondientes y dejar abrir tapadas. 6.- espolvorear con perejil picado y acompañar con patatas Presentación: Emplatamos en cazuela
TARTA DE LIMÓN
Pasta quebrada
Crema de limón
150 gr. Harina
2 dl. Zumo de limón
75 gr. Mantequilla
200 gr. Azúcar
50 gr. Azúcar
4 und. Huevos
1 und. Huevo
15 gr. Maizena
Sal
50 gr. Mantequilla
Elaboración: 1.- Estirar la pasta quebrada y forrar un molde bajo desmontable. Cocer a medias.
3.- Rellenar el molde con la crema y hornear a 180º C durante un cuarto de hora aproximadamente.
2.- Aparte diluir la maizena en el zumo de limón, agregarle el azúcar y los huevos. Dar un hervor y mezclar la mantequilla.
4.- Al salir cubrir con merengue italiano, espolvorear con azúcar lustre y dorar en el horno fuerte.
nuestras recetas
4 unds Dientes de ajo
Os socios opinan
Hostelería • Xullo 2010
pág. 37
Mª Carmen Morán, del restaurante Mazaricos: “Si no estuviese contenta con el trabajo de la asociación no llevaría tantos años en ella” En lo que me corresponde, siempre que he tenido algún problema me aconsejaron, me dijeron los pasos que tenía que seguir y me ayudaron en la medida de lo posible. ¿Qué demanda le gustaría que la asociación trasladase a las administraciones? Que redujeran los impuestos que nos aplican. Son demasiados, y cada vez ves más locales cerrados. ¿Cómo valora las iniciativas de promoción turística de la asociación?
Foto: Santi Alvite
Me parecen interesantes.
Mª Carmen Morán, del restaurante Mazaricos.
¿Cuántos anos lleva como socia de Hostelería Compostela? Llevo 27 años aquí, y siempre como socia. ¿Cree en la importancia de asociarse? Sí, por supuesto. En conjunto, ¿cómo valora el funcionamento de Hostelería Compostela? Creo que funciona muy bien. Estoy contenta con el trabajo de la asociación, si no fuese así, no llevaría tantos años en ella. ¿Cree que la asociación defiende bien los intereses del sector?
“Para hacer deporte, cada uno tendrá que ir a un gimnasio. Creo que la asociación no debería meterse mucho en esos temas” Como están en obras en la zona, en este momento es complicado aparcar allí, pero por lo demás las veo bien.
¿Qué le parece la revista de la asociación?
¿Está satisfecha con los servicios administrativos y de gestión que ofrece la asociación?
Creo que está bien. Me gustan los contenidos.
Sí.
La información que genera la asociación, ¿es buena, mala o regular?
De todos los servicios (trámites administrativos, asesoramiento jurídico, asesoramiento fiscal y asesoramiento laboral), ¿cuál es el que usa más?
Las notas informativas que nos envían reflejan muy bien todos los cambios que se producen. El que no se entera es porque no quiere. ¿Cree oportuno que la asociación tenga un centro deportivo para los socios? Pues creo que la asociación está para lo que está. Para hacer deporte, cada uno tendrá que ir a un gimnasio. Creo que la asociación no debería meterse mucho en esos temas. ¿Qué nuevas actividades debería poner en marcha la asociación? Me parecen bien los cursos de informática, cocina y demás que hace, creo que es lo que les corresponde. No veo adecuado meterse en otras cosas, mejor centrarse en lo que se tiene que centrar. ¿Qué opina de las nuevas instalaciones de la asociación, con todos los servicios centralizados en la calle Salvadas?
Un poco de todo. Ante cualquier duda fiscal o laboral llamo y les explico mi problema y me lo solucionan. Valore el conjunto de la asociación de 0 a 10. Un notable, para que se vayan haciendo las cosas bien, y que no decaiga.
“Siempre que he tenido algún problema me aconsejaron, me dijeron los pasos que tenía que seguir y me ayudaron en la medida de lo posible”
pág. 38
Socios Novos
Hostelería • Xullo 2010
2813 CAFÉ BAR “VENUS” AVENIDA DE OURENSE, 80. PALAS DE REI
Foto: Santi Alvite
O mellor pincho moruno de Palas Desde hai catro anos, o Café Bar “Venus” serve os mellores pinchos morunos de Palas de Rei. Calquera día da semana, agás os domingos (día de peche), é bo para probar a especialidade da casa, que fai que o local conte cunha clientela fiel a pesar de atoparse algo afastado da ruta pola que pasan os peregrinos de camiño a Compostela. A maior parte da súa clientela é xente da vila, nun ambiente no que se mestura xente maior e xente máis nova, que se multiplica os venres coa chegada da fin de semana. Ademais de pinchos morunos, na barra e as mesas do “Venus” sérvense bocadillos, tapas e racións, e tamén teñen moi boa aceptación as de chipiróns á prancha e queixo con anchoas, entre outras.
2815 CAFÉ BAR ESPECIAL “O RODEO” CAMIÑO VELLO, 7. NEGREIRA
Foto: Santi Alvite
As copas nun ambiente tranquilo Que os clientes se sintan cómodos. Ese é o principal obxectivo do café bar especial “O Rodeo” de Negreira. Desde hai oito anos é unha referencia na localidade para persoas de 25 anos en diante que buscan un local tranquilo no que tomarse unha copa mentres charlan coa parella ou cos amigos. Conta con música agradable, unha zona de sofás e varias opcións de ocio: cartas, xogos de mesa, billar, futbolín... Con certa frecuencia hai actuacións musicais en vivo. Con esta oferta converteuse nun punto de encontro da zona, o lugar que moitos elixen pola semana para tomar a última copa. E na fin de semana son moitas parellas e matrimonios as que se achegan aquí entre as 9 da noite a 5 da mañá para tomar algo e gozar da noite nun ambiente cálido e relaxado.
2817 RESTAURANTE “SENRA” RÚA DA SENRA, 4. SANTIAGO DE COMPOSTELA
Foto: Santi Alvite
Bocados para todos os gustos O restaurante que toma o nome da rúa da Senra é moi bo lugar para cear de racións. Así o entende a súa clientela de tarde-noite, xente nova que se atopa entre a vintena e a trintena de anos e que escolleu o “Senra” como lugar de referencia para tomar unhas boas tapas, entre as que non faltan polbo á grella ou unha deliciosa tortilla. Na caixa tamén hai pratos de carne e peixe, ademais de bocadillos, sandwiches e hamburguesas. Pola mañá, os que frecuentan o local son sobre todo traballadores dos bancos, oficinas e outros negocios da rúa, unha clientela madura que acode a tomar o seu café ou xa cara ao mediodía a aproveitar o completo menú da casa. Aberto de luns a sábado, o “Senra” é unha das mellores propostas a medio camiño entre a Zona Vella e o Ensanche.
MAILING Ensobrado de Publicidad Tarifas Especiales rreo para Publicidad por Co
Ensobrado de Plástico de: Revistas, Periódicos, Libros, etc. Plegado de Carteles Buzoneo Masivo de Publicidad
15890 SANTIAGO Pol. Tambre - Vía Isaac Peral, 26 Fax: 981 572 472
981 572 414
Santiago de Chile, 18 - Bajo Santiago de Compostela
Fax
981 599 285
Socios Novos
Hostelería • Xullo 2010
pág. 39
2818 RESTAURANTE “YUNQUE” RÚA DAS ORFAS, 27. SANTIAGO DE COMPOSTELA Teléfono: 871 581 947
No local que antes ocupaba unha coñecida ferretería, abriu hai tres anos o restaurante “Yunque”, unha proposta fresca que se percibe tanto na decoración como na carta. Conta cunha boa selección de viños cos que acompañar a súa carta, na que apostan por unha cociña de calidade e con toques innovadores. A súa clientela, formada principalmente por xente a partir dos 30 anos, aprecia especialmente as súas ensaladas, tanto as frías como as temperadas, así como a tempura de verduras, as carnes, os peixes, os revoltos... Racións e pratos entre os que os cociñeiros colocan suxestións do día que buscan sorprender. Cunha capacidade de máis de 50 persoas, o “Yunque” abre de luns a sábado da mañá á noite.
Foto: Santi Alvite
Cociña fresca e dinámica
2820 RESTAURANTE “SANTOS” AVDA. DE BARCELONA, 24. SANTIAGO DE COMPOSTELA Teléfono: 981 937 287
Dando servizo a un barrio novo
Foto: Santi Alvite
Entre a Choupana, o Hospital e o Campus Sur érguese unha das novas zonas residenciais de Santiago. Desde hai ano e medio, o restaurante “Santos” ofrece servizo a toda este novo barrio. De luns a sábado, de 7.30 da mañá a 12 da noite, permanece aberto este local con cafetería e restaurante, no que traballan sobre todo carnes, peixes, racións e bocadillos. A hora punta é o mediodía, cando moita xente da zona se apunta ao seu menú da casa. O restaurante “Santos” conta cun comedor para unhas 90 persoas, ao que acoden tanto profesores e estudantes da Universidade como persoal do Hospital.
2821 PENSIÓN “MARIBEL” RÚA MOLLADOS, 23. PEDROUZO, O PINO Teléfono: 981 511 404
Facer o Camiño de Santiago non ten que implicar renunciar ao confort. Despois de longas xornadas de camiñada, a pensión “Maribel” do Pino ofrece un lugar cómodo e agradable no que pasar a noite antes de chegar a Compostela. A propia Maribel puxo en marcha a pensión hai seis anos, e desde entón gañouse o cariño de moitos peregrinos, e doutros turistas que elixen o seu establecemento no centro de Galicia para moverse por toda a xeografía galega. Alí atopan un trato familiar e moi agradable, que sumar a unhas habitacións confortables decoradas con gusto e calidade. A pensión conta con sete habitacións (tres dobres, tres triples e unha para catro persoas), ademais de servizos como internet, unha sala de estar cunha pequena biblioteca, lavadora, terraza, televisión nas habitacións e a posibilidade de facer excursións a pé ou en bus pola zona.
OPINE sobre el funcionamiento de la Asociación en general –puntos negativos o positivos– y sobre el periódico “HOSTELERIA”. Sólo para asociados.
Recorte y envíe por correo a las oficinas de la Asociación con su nombre y domicilio.
Foto: Santi Alvite
A comodidade do peregrino
Asociación Provincial de Empresarios de Restauración e Hospedaxe de Santiago de Compostela Rúa Salvadas, 29-31. Baixo CP 15705 Santiago de Compostela Tel.: 981 59 27 00 / 981 59 27 04 Fax: 981 59 80 99 www.santiagohosteleria.net e-mail: informacion@santiagohosteleria.org
José Luis Seoane,
o impulso do Hotel Castro
Construíu o edificio co financiamento do seu sogro e o apoio da familia. “Fixen toda a fontanería” explica con orgullo. Subido a unha bicicleta conectada a unha polea, José Luis pedaleou durante semanas para bombear a auga da obra, mentres os condutores quedaban asombrados ao pasar. Non era para menos: José Luis pedaleaba moito e ben, que para iso foi de mozo campión galego de ciclismo durante dous anos, e chegou a estar preseleccionado para as Olimpíadas de México 68. Cando abriu o Restaurante Castro, José Luis tiña 26 anos. A pesar de ser tan novo, aquela non era a súa primeira aventura empresarial. “Tiven un negocio de transportes, fun un dos fundadores da cooperativa Compostra, dende onde traballei para defender o sector do transporte”, sinala. Compatibilizaba as dúas dedicacións cando no 1981 abriu no mesmo edificio do restaurante un hostal de 9 habita-
cións, xa coa idea na cabeza de abrir un hotel. Entón decidiu deixar o transporte e centrarse na hostalería. “Foi no 91, cando estaba empezando a facer o hotel, e iso permitiume facelo mellor e abrilo con 3 estrelas; daquela era un dos mellores de Santiago”. Abriuno ao ano seguinte con 42 habitacións e un comedor para 500 persoas. Un ano despois, no Xacobeo do 93, engadiu 18 cuartos máis. “Vendo como funcionaba, pensamos que aínda podíamos duplicar o número de habitacións sen que implicase un gasto excesivo”. Así, no 1999 fixeron a última ampliación: 60 habitacións máis e un novo comedor para 700 persoas. Os seus comedores escolléronos moitas parellas da cidade e arredores para celebrar o seu banquete de voda. Tamén José Luis e a súa muller Carmen Castro celebraron aquí as súas vodas de prata, un día para o recordo: a parella e os fillos cos traxes folclóricos, da mesma maneira que os convidados, cada un co da súa comunidade autónoma. No restaurante á carta, a maior parte da clientela fórmana empresarios, directivos, comerciais e outras persoas que queren degustar a súa cociña, especializada en peixes ao forno. A proximidade do polígono do Tambre fai que no inverno frecuenten o hotel moitos clientes de empresa, mentres que no verán é habitual a presencia de grupos de viaxeiros. No Hotel Castro, José Luis Seoane comparte o peso do negocio coa súa muller e con dous dos seus fillos: Carmen María na dirección do
hotel e Juan Antonio na cociña. “Á miña casa case vou só durmir, paso todo o día aquí”, admite José Luis. Hai xa uns anos que deixou parte da responsabilidade nas mans dos fillos, “pero agora é cando máis falta fai a experiencia para sacar as cousas adiante”. Aos seus 62 anos, con 36 ás costas na hostalería, non pensa en deixalo. “Isto é como unha droga, cando te das conta xa estás enganchado”, di. “Aínda non teño pensado xubilarme, e ademais creo que aínda que te xubiles, tes que seguir conectado”. O futuro próximo debúxase con cambios nas proximidades do Hotel Castro. Por unha banda, avanzan as obras do polígono de Costa Vella, que chegan case á fronte do restaurante; por outra, está previsto unha circunvalación que une a autovía coa estrada a Santa Comba, e que pasa moi próxima ao hotel. José Luis confía en seguir ben situados, máis cerca aínda dos polígonos e da cidade, e manterse como un dos establecementos de referencia da hostalería santiaguesa.
Foto: Santi Alvite
Toda unha vida na hostelería
T
odos sabemos que sacar adiante un negocio de hostalería require traballar duro. Non só na atención aos clientes, a cociña ou a xestión, senón que moitas veces o hostaleiro ten que empezar por construír o establecemento coas súas propias mans. Sábeo ben José Luis Seoane Montero, propietario do Hotel-Restaurante Castro, na Sionlla. No 74, por iniciativa do seu sogro, abriu o restaurante á beira da estrada Santiago-A Coruña. Comezaron o edificio coa idea de que fose un lavadoiro de camións para a empresa familiar, pero un día Moncho Vilas lle comentou que aquel era un lugar estupendo para un restaurante. E por que non?, pensou José Luis.
José Luis Seoane, nos xardíns do Hotel Castro.