Alliantie AMC-VUmc by Amsterdam UMC

INTENT TIEVERKL LARING SAMENWE S ERKING AMC - VUm mc Partijen, te weten 1.

Het VU med disch centrum, uitgaand e van de Vereniging voor christelijk hhoger onderw wijs, w wetenschapp pelijk onderz zoek en patië ëntenzorg, ge evestigd te Amsterdam, A hhierbij rechts sgeldig vvertegenwoo ordigd door: drs. E.B.. Mulder, voo orzitter van d de raad van bestuur, b prof. dr. W.A.B. Stalm man, vice–vo oorzitter raad d van bestuur, decaan, drs. W.M M. van Ewijk MBA, lid raa ad van bestuu ur, h hierna te noe emen: VUmc c,

en Het Academ misch Medisch Centrum m Universiteit van Amste erdam (AMC C), gevestigd d te A Amsterdam, hierbij rechttsgeldig verte egenwoordig gd door: prof. dr. M.M. Levi, voorzitter v van n de raad van n bestuur, de ecaan, drs. R.J.M. Hopstake en, vice-voorrzitter raad va an bestuur, prof. dr. M. Dzoljic, lid raad van b bestuur, vice--decaan

h hierna te noe emen: AMC; Overweg gende dat: -

A AMC en VUm mc universita air medische e centra zijn die d een publiieke taak kennnen ten beh hoeve vvan de patiënt en daarmee een bijzo ndere veranttwoordelijkhe eid op het geebied van de e beschikbaarheid voor (to b opreferente) zzorg, acute zorg, z wetenschappelijk o nderzoek en n o onderwijs, on ntwikkeling en e innovatie, overdracht en e toepassin ng van deze kennis;

A AMC en VUm mc zelfstandige organisa aties zijn mett een eigen id dentiteit en eeen eigen, h herkenbaar profiel p dat de eels complem mentair is;

A AMC en VUm mc in hun ac ctiviteiten ookk multidiscipllinaire en inte erfacultaire ssamenwerkin ng zzoeken met regionale en n (inter)nation nale partners s;

iin de regio Amsterdam A sprake is van een bijzondere situatie ten t opzichte van andere regio’s d door het naa ast elkaar bestaan van tw wee universitair medische e centra en ddeze situatie de m mogelijkheid d biedt dat wa aar nodig en mogelijk wo ordt samenge ewerkt, zekeer waar het de h hoogcomplexe-laag volume zorg en a acute zorg betreft; b

A AMC en VUm mc al een aa antal jaren su uccesvol sam menwerken op o diverse te rreinen;

A AMC en VUm mc een traject hebben op pgestart om met elkaar te e onderzoeke ken en vast te e stellen o of en hoe mo ogelijkheden bestaan voo or verdere sa amenwerking g op diverse thema’s om: -

kwaliteit, innovattie, toeganke elijkheid en doelmatigheid d d van de patiiëntenzorg te e waarborgen van de hoogcom mplexe-laagv volume en ac cademische zzorg;

patië ëntenzorg, he et wetenscha appelijk onde erzoek en on nderwijs op eeen nog hoge er kwaliteitsniveau te brengen e en in dat kad der zogenoem mde ‘centerss of excellenc ce’ per them ma te vormen n om hun possities nationa aal en interna ationaal te veerstevigen als a toon naangevende e en aantrekkkelijke instelllingen;

coörrdinatie en re egie van de a acute zorg te e optimalisere en;

te ko omen tot een n kosteneffecctieve benuttting van expe ertise en dure re infrastructu uur;

Partijen bove enstaande ov verwegingen n nader hebb ben uitgewerkt in het Visiiedocumentt ((bijlage), datt zij gezamen nlijk hebben vvastgesteld op o 14 septem mber 2011 een waarmee dit d vvisiedocume ent onlosmak kelijk verbond den is met de eze intentiev verklaring;

Partijen aan de hand van n de thema’ss die in het Visiedocumen V nt zijn gedefinnieerd (verde er te noemen The n ema’s) hun onderlinge o sa amenwerking g gezamenlijk onderzoekken en besch hrijven m met inachtne eming van de e navolgende e bepalingen n en het Visie edocument;

g op een du urzame acad Partijen bere eid zijn verde ere stappen tte nemen in voorbereidin v demischm medische allliantie tussen n beide inste ellingen en he et startpunt van v dit trajecct wensen te m markeren me et onderhavige intentieve erklaring;

Partijen bij de verkenning g van de sam menwerking in het bijzond der de verpliichtingen die e vvoortvloeien uit de Mede edingingswett in acht nem men, zowel wa at betreft de inhoudelijke e toetsing vvan de same enwerking alsook wat bettreft de onde erlinge uitwisseling van ((concurrentie egevoelige) informatie i en n Partijen hie ertoe een No on-disclosuree agreement (NDA) e en Uitgangsp punten waarrborgen inforrmatie-uitwiss seling (Uitga angspunten)) zijn o overeengeko omen;

Verklare en als hun in ntentie Artikel 1 1. Intentie en n doelstellin ng 1.1

V VUmc en AM MC hebben, als twee zelffstandige org ganisaties, de e intentie om m samen een n a academisch medische allliantie (hiern na te noemen n: Alliantie), te vormen. De Alliantie zal z bestaan uit de b d samenwerking tussen Partijen op het gebied van v de verschhillende Thema’s zzoals gedefin nieerd in hett Visiedocum ment en zal na ader uitgewe erkt worden iin een ssamenwerkin ngsovereenk komst die uitterlijk 1 jaar na n onderteke ening van dezze intentieve erklaring g gereed is. In n het kader va an de samen nwerkingsovereenkomst zullen in iedeer geval de aspecten a iinhoud, strucctuur, govern nance en fina anciële consequenties na ader zijn uitggewerkt.

1.2

Met het vorm men van de Alliantie A beog gen Partijen: • de kwalitteit, innovatie e, toegankeliijkheid en do oelmatigheid van hoogco mplexe-laag gvolumezorg te verhogen; v • centers of o excellence e te creëren vvoor onderzo oek en topre eferente zorgg op het gebie ed van de verscchillende The ema’s, welke centers of excellence e un niek zijn in N ederland en die zich qua kwaliteit en omvang kunnen meten met de d beste centra in Europaa; • de coörd dinatie en reg gie van de accute zorg te intensiveren.

Artikel 2 2. Tijdpad 2.1

mber 2012 een Partijen strevven ernaar per p 14 septem e bestuurliijk voorstel ggereed te heb bben o over de juridische, organ nisatorische e en bestuurlijk ke vormgevin ng van de beeoogde ssamenwerkin ng op het ge ebied van de Thema’s.

2.2

Partijen strevven ernaar uiterlijk u 14 se eptember 201 12 een same enwerkingsovvereenkomstt gereed tte hebben waarin w een na adere uitwerkking van de gezamenlijke g e uitgangspu nten van de ssamenwerkin ng wordt voo orgesteld.

2.3

A Alvorens ove er zal worden n gegaan tott feitelijke tek kening van de samenwerrkingsoveree enkomst zzullen Partije en binnen de e organisatiess de regulierre adviestraje ecten doorloppen.

2.4

Partijen zulle en zich er voorts van verg gewissen da at de samenw werking en dee gekozen ssamenwerkin ngsvorm pas ssend is binn nen de releva ante wettelijk ke kaders.

Artikel 3 3. Uitwerking 3.1

De verdere uitwerking u zo oals in artikell 2.1 bedoeld d vindt plaats s onder leidinng van een sstuurgroep bestaande b uitt de raden va an bestuur van v Partijen (verder te noeemen Stuurrgroep). Deze Stuurg groep heeft to ot taak (de u itwerking van n) de samenwerking te ssturen en te b begeleiden. Daartoe richt de Stuurgro oep een prog grammaorga anisatie in, zooals beschre even in h het Visiedoccument.

3.2

De Stuurgroe ep formeert per Thema e een gezamen nlijke projectgroep AMC-V -VUmc. Deze e p projectgroep p krijgt de opd dracht om ee en analyse en e beoordelin ng te maken van concrete e m mogelijkhede en voor samenwerking o op het gebied d van het betreffende Theema.

Artikel 4 4. Wettelijk kader k 4.1

Partijen nem men bij de uitw werking van de samenwe erking alle re elevante wetttelijke kaders s, w waaronder de d regels van n het mededi ngingsrecht,, in acht.

4.2

Partijen nem men bij de uitw werking van de samenwe erking voorts s de op 14 juuni 2011 o ondertekend de Uitgangsp punten – waa arborgen info ormatie-uitwis sseling en No Non Disclosurre A Agreement in acht.

5. Communiicatie Artikel 5 5.1

De communicatie over onderhavige IIntentieverkla aring en het verdere trajeect binnen de e o organisaties van Partijen n (bijvoorbee ld richting on ndernemings sraden, cliënttenraden en raden vvan toezicht)) wordt in goed onderling g overleg gec coördineerd en e afgestem md.

5.2

O Ook de communicatie na aar derden (b bijvoorbeeld verzekeraars, zusterinsteellingen, n goed onde ttoezichthoud ders en overh heid) wordt in erling overleg g gecoördineeerd en afges stemd. Partijen zulle en geen med dedelingen d oen aan derden zonder voorafgaand v de instemming van de a andere Partijj.

5.3

In het kader van de verke enning en be eoordeling va an de samen nwerkingsmoogelijkheden tussen partijen is he p et noodzakelijk om vertro ouwelijke geg gevens onderling uit te wiisselen. Parttijen h hebben daarrtoe op 14 juni 2011 een non-disclosu ure agreeme ent (NDA) onndertekend. Partijen P zzullen de hie erin vervatte geheimhoud dingsverplich hting en overiige bepalingeen van deze NDA ssteeds in ach ht nemen.

Artikel 6 6. Samenwe erking met derden d 6.1

G Gedurende de d looptijd va an deze Inten ntieverklaring zullen Parttijen alleen inn onderling overleg o nsieve same m met derden onderhandel o en over inten enwerking, sa amenvoegingg of samengaan van d de organisattie met een derde d partij.

6.2

G Gedurende de d looptijd va an deze Inten ntieverklaring onderneme en Partijen ggeen acties die d a afbreuk kunn nen doen aan de doelste ellingen van Partijen. P

Artikel 7 7. Duur van de Intentiev verklaring en n ontbinding 7.1

Deze Intentie everklaring wordt w aangeg gaan per 14 september 2011 2 voor eeen periode va an een jjaar. Een eve entuele verle enging van d e duur van de d Intentieverklaring worddt uitdrukkelijk sschriftelijk tussen partijen n overeenge komen.

7.2

Deze Intentie everklaring is s, tenzij partiijen dit uitdru ukkelijk anders overeenkoomen, met o onmiddellijke e ingang en zonder z nade ere rechterlijk ke tussenkom mst ontbondeen, indien: a a) partijen op o 14 septem mber 2012 g geen samenw werkingsovereenkomst zzoals bedoeld d in artikel 1..1, of geen ve erlenging zo als bedoeld in artikel 7.1 zijn aangeggaan, of b b) voor 1 ja anuari 2013 voor de in de eze verklarin ng omschreven beoogde nauwe samenw werking niet is s verkregen: ‐ de d vereiste instemming o of goedkeurin ng van de be estuurlijke enn toezichthou udende o organen, en//of ‐ een positief advies van d de advies- en n medezegge enschapsorgganen dan wel w na besluitvormin ng door partiijen op basis s van enig ad dvies van de medezeggen nschapsorga anen een uits spraak van de Ondernem mingskamer s strekkende tot t instandho ouding van de e genomen bestuursbesl b luiten.

7.3

Indien één of o meer van bovengenoem b mde omstandigheden zic ch voordoet een het onderrhavige ttraject wordtt beëindigd, zijn z Partijen o over en weer niet gehoud den tot vergooeding van enige e sschade.

Aldus ovvereengekom men in tweev voud te Amstterdam op 14 4 september 2011, VUmc:

AMC:

--------------------------------------drs. E.B.. Mulder voorzitte er raad van bestuur b

-----------------------------------------prof. dr. M.M. Levvi voorz zitter raad vaan bestuur, decaan

--------------------------------------prof. dr. W.A.B. Stalm man vice–voo orzitter raad van v bestuur, decaan

-----------------------------------------drs. R.J.M. R Hopsttaken vice-v voorzitter raaad van bestu uur

--------------------------------------drs. W.M M. van Ewijk MBA lid raad vvan bestuur

-----------------------------------------prof. dr. M. Dzoljicc lid raa ad van bestuuur, vice-dec caan

Inho oudsopgave e 1. Man nagementsam menvatting ................................................................................. ............................... 9 2. Inleiding ............................................................................................................... ............................. 11 2.1 Aanleiding .............................................................................................. ............................. 11 Vraagste 2.2 elling visiedo ocument .................................................................. ............................. 12 2.3 Inhoud, doel en opbo ouw docume ent ...................................................... ............................. 12 3. Misssie, doelstellingen en beo oogde resulttaten ................................................... ............................. 13 Missie en 3.1 e doelstellingen ........................................................................ ............................. 13 3.2 Beoogde e resultaten ............................................................................... ............................. 14 3.3 Scope en e uitgangspu unten ...................................................................... ............................. 14 3.4 Thema´ss en samenw werkingsvorm men .................................................... ............................. 15 4. Uitg gangspunten en voorwaarden ....................................................................... ............................. 18 Voorwaa 4.1 arden voor samenwerkin ng ........................................................ ............................. 18 4.2 Organisatie en governance ................................................................... ............................. 18 Financië 4.3 ële aspecten............................................................................... ............................. 19 4.4 Persone ele inrichting ............................................................................... ............................. 19 4.5 Mededin ngingsaspecten .......................................................................... ............................. 20 4.6 Relatie met m onderwijjs en opleidin ng ....................................................... ............................. 21 4.7 Samenw werking met andere a partijjen ...................................................... ............................. 21 4.8 Toetsing gscriteria .................................................................................... ............................. 21 5. Vervvolgstappen en planning............................................................................... ............................. 22 BIJLAGE E A Betrokken partijen n: AMC en V Umc ................................................... ............................. 22 VUmc ...................................................................................................... ............................. 23 A.1 A.2 AMC ........................................................................................................ ............................. 23 A.3 Vergelijkking ............................................................................................ ............................. 24 BIJLAGE E B Verkla arende woorrdenlijst ................................................................... ............................. 27

M Manage ementsa amenva atting

De ambiitie en noodzzaak tot same enwerking tu ussen AMC en e VUmc bes staat er ten eeerste uit om m voor een aanttal aandoeningen of verrichtingen exccellente kwa aliteit van zorrg voor de paatiënt te waarborgen en innovvatie te stimu uleren. Daarn naast is de b udgettaire grroeiruimte in de komendee jaren bepe erkt en biedt dezze onvoldoen nde ruimte voor v de verwa achte groei van v de zorgv vraag. Om bijj toenemend de marktwe erking deze groei g toch bin nnen de budg gettaire kade ers op te van ngen, wordenn instellingen n gedwong gen na te denken en keu uzes te make en in hun kerntaken en zo orgpalet. Om antw woord te geven op deze maatschappe m elijke vragen n en het realiseren van eiigen ambities s, vinden de raden n van bestuu ur van AMC en e VUmc hett wenselijk om m deze samenwerking tee intensiveren. Het gewenstte resultaat iss een goed samenhange s ende concenttratie, lateralisatie en coöördinatie van n hoog kwalitatie eve academische medisc che zorg, on derzoek, ond derwijs en op pleiding, unieek in Nederla and en met een omvang die zich kan me eten met de b beste centra in Europa. Het uitga angspunt hie erbij is dat de eze samenwe erking leidt to ot een allianttie, waarbij A AMC en VUm mc niet de intentie h hebben om te t fuseren. Door D de comp plexiteit en omvang van het h verzorginngsgebied, de e kennis en expertise en de verschilleende achterg regionale e zorgvraag,, de aanwezige specifieke grond en identiteitt van de beid de instellingen is er in Am msterdam ruim mte voor twe ee UMC´s. De vorm m van deze allliantie wordtt bepaald doo or de uiteind delijke inhoud d en is nu, aaan het begin van dit proces, d dan ook niet aan te geve en. Met ande re woorden, het proces van v verkenneen van de samenw werking maakkt de contourren steeds sccherper. VUm mc en AMC beogen b met deze alliantie drie doelstellingen: 1) Het creëren van centers of excellence1 p er thema voo or onderzoek k en topreferrente zorg AMC C en VUmc beschikken b op een aanta l gebieden over o internatio onaal erkendde en deels complementaire kennis en ex xpertise. Hett combineren n van kennis,, expertise, ppatiëntengroe epen en speccifieke infrasttructuur in be eide instelling gen zal leide en tot de vorm ming van eenn (beperkt aa antal) centers of excelle ence per the ema, die hoog gtechnologis sche zorg aanbieden op bbasis van interrnationaal vo ooraanstaand d onderzoek en Nederlan nds en buiten nlands toptaleent aantrekk ken voor hun postgraduate e programma a. 2) Verh hoging kwalitteit, toeganke elijkheid en d doelmatigheiid hoogcomp plexe/laagvollume-zorg Om kwaliteit, innovatie, toega ankelijkheid e en doelmatig gheid van de e patiëntenzoorg te waarbo orgen is a en of verrichttingen noodz zakelijk. Boveendien wordt door conccentratie van een aantal aandoeninge een open en amb bitieuze cultu uur de keten samenwerking met ande ere partners iin de regio bevo orderd. Met name n de hoo ogcomplexe/llaagvolume-zorg stelt eis sen aan het vvolume om een e hoge kwallitatieve standaard van zo org te kunne en handhaven. nsivering coö ördinatie en regie r van de e acute zorg 3) Inten AMC C en VUmc achten a intens sivering van d de samenwe erking op hett gebied van de acute zorg in heel Noorrdwest Nede erland noodzakelijk om de e twee acute e zorg regio’s s optimaal opp elkaar aan te laten sluite en. Beschikb baarheid en veiligheid v vo rmen hierbij de randvoorrwaarden, waaardoor de beide b UMC C’s als back-up kunnen fu ungeren en e er voldoende e capaciteit bestaat b om N Noord-Holland en Flevo a complexitteit te kunnen n bedienen. oland zowel in omvang als De raden n van bestuu ur van AMC en e VUmc he bben gezam menlijk thema a´s gedefinieeerd, waarvoo or nieuwe mogelijkkheden tot (ve erregaande) samenwerkking worden verkend v of be estaande sa menwerkingsinitiatieve en verbreed//geïntensivee erd. Bij de ke euze voor de e thema´s is gekeken naaar de mate van v complem mentariteit, de mogelijkhe eden om tot e een center of excellence binnen een bepaald them ma te komen, b bestaande vormen van samenwerkin s ng, de aanwe ezigheid van hoogcompleexe en gespecia aliseerde acu ute zorg en de d verwachte e ontwikkelin ngen in de regio.

Zie voor d definitie de verkklarende woorde enlijst: bijlage B B.

De them ma’s die op ba asis van bov venstaande n nader uitgewerkt en/of ve erkend gaan w worden zijn: _______ ___________ __________ ___________ ___________ __________ ______________

‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐

Acute zorg regio´s zorg, preven ntie, epidemiologie en statistiek s Extrramurale gezondheidsz Hartt- long en va aatziekten Imm munologie en n transplanttatie Klinisch onders steunende specialismen s n happen Neurowetensch cologie Onc Ond dersteunend de (staf)dien nsten Ond derwijs en opleiding Ond derzoek (o.a. infrastructtuur) Overige speciallismen c in inn novatieprogrramma van Amsterdam m Rol van beide centra Vrou uw en kind

_______ ___________ __________ ___________ ___________ __________ ______________ In de periode tot en met m 2015 zal een substa ntieel deel van de activite eiten van be ide instelling gen in samenw werkingsverba anden onderrgebracht wo orden. Bij de inrichting va an deze samenw werkingsverba anden kunne en vier inrichttingsprincipe es worden ge ehanteerd, d ie ook in mengvorrmen binnen n een thema mogelijk zijn n: -

latera alisatie: speccialisatie binn nen een vakg gebied, waarrbij onderdele en van het vaakgebied tus ssen beide e instellingen n worden verd deeld. conce entratie van zorg z en onde erzoek: het g gehele vakge ebied wordt ondergebrac o cht in één van n de beide e instellingen n. Dit kan leid den tot een cconcentratie in i de zin van n de Mededinngingswet. oprich hting van een gemeenschappelijke re echtspersoon n (of persone envennootscchap), waarin n geme eenschappelijke activiteiten worden o ondergebrach ht. Hier kan sprake s zijn va van een conc centratie in de zin van de Mededinging M swet; afstem mming: de samenwerking brengt gee en directe verandering met zich mee, afgezien van eventtueel noodza akelijke afste emming van a activiteiten.

De beide e besturen gaan er vanuiit dat het noo odzakelijk is de samenwe erking mededdingingsrech htelijk te beoordelen op veren nigbaarheid met m het karte elverbod. Bij een specifieke vorm vann samenwerk king kan tevens ssprake zijn va an een conce entratie in de e zin van de Mededinging gswet (hiervaan kan zowel bij n een gezam concentrratie van zorg als bij de oprichting o van menlijke entiteit sprake zijjn).

IInleiding

AMC en VUmc zijn tw wee succesv volle universiitaire medisc ch centra, me et ieder een eeigen signattuur en een grotte bovenregio onale instroo om van patië nten. Een ve ergelijking va an beide UMC C’s in Amste erdam laat zien n dat beide UMC’s U gelijkw waardige parttners zijn, maar dat same enwerking esssentieel is en e het behoud vvan twee vollwaardige UM MC’s evenee ens2. AMC en VUmc werken al geruim me tijd samen n op diverse terreinen, t zo oals de kindeerchirurgie, kinderge eneeskunde, neurochirurg gie, gynaeco ologische onc cologie en de e medisch-sppecialistische zorg voor de BES-eilande en. Echter, om m antwoord tte geven op maatschapp pelijke vragenn en het realliseren van eige en ambities, vinden v beide e besturen he et wenselijk om o te verken nnen hoe dezze samenwe erking te intensive eren. Het uitg gangspunt hierbij is dat d deze samenw werking leidt tot een allianntie tussen beide b organisa aties. Het succces van een vergaande samenwerkin s ng hangt med de af van een n gezamenlijjk goed uitge ewerkte toekomsstvisie. In dit visiedocume ent geven de e besturen va an AMC en VUmc V daarom m hun gezam menlijke visie op de samenwe erking en gaa an de uitdag ing aan om te t komen tot een doelmaatigere en effficiëntere organisa atie van de aangeboden zorg. z De aan ndacht gaat uit u naar de noodzaak, meeerwaarde en randvoorwaarden va an de samenw werking op rregionaal, na ationaal en internationaal niveau. Ook k wordt de conte ext van beide e organisaties en de beoo ogde invulling en diepte van v het sameenwerkingsv verband omschre even.

2.1

A Aanleidin ng

De aanle eiding voor dit d initiatief is de maatsch appelijke vra aag naar het verhogen enn waarborgen van de kwaliteit van zorg voor de patiëntt en het stimu uleren van zorgvernieuw z wing. Concreeet hebben AM MC en VUmc de e ambitie om m binnen een n aantal speccialismen inte ernationaal hoogstaande h patiëntenzo org en vooraansstaand onde erzoek uit te voeren v en da aarvoor geza amenlijk enke ele centers oof excellence e op te zetten. H Hiervoor is biinnen die spe ecialismen e een bundeling g van expertise, infrastruuctuur en volu ume nodig om m te kunnen excelleren op het gebied d van (veelal topreferente e) patiëntenzzorg en het daaraan gekoppe elde onderzoek en (postg graduate) ond derwijs en op pleiding. Naar verrwachting zu ullen de beroe epsverenigin ngen en de in nspectie de komende k jareen nieuwe volumen normen opste ellen om de kwaliteit k van zorg te waarborgen. Hie erdoor neemtt ook de noodzaak tot concentrratie toe. Er is i namelijk veel medisch inhoudelijk bewijs b voor een e verbeterring van kwalliteit van zorg perr aandoening g door concentratie, zeke er als het om meer complexe zorg gaaat. Bovendie en is een UM MC verplicht zorgvuldig e en doelmatig met publieke e middelen oom te gaan. De budgetta aire groeiruim mte is de kom mende jaren beperkt en biedt b onvoldo oende ruimtee voor de verrwachte groei van n de zorgvra aag. Door sam menwerking,, taakverdelin ng en concentratie kan dde groei van de zorgvraa ag binnen de e budgettaire kaders word den opgevan ngen. Dit geld dt met namee voor de hoogcom mplexe/laagvvolume-zorg, die zich ken nmerkt door een e kapitaaliintensieve innfrastructuur. Investeriingen in dit tyype zorg moeten op een beperkt aan ntal locaties worden w gedaaan en alleen n als dat vanuit m medisch oogp punt mogelijk k en wenselijkk is (proportiioneel). Dat geeft g tegelijkkertijd ruimte om op de andere locatie we eer te kunnen n investeren in een andere soort kosttbare hoogcoomplexe zorg g. Bovendie en gaan con ncentratie uit het oogpuntt van kwaliteiit en uit het oogpunt o van doelmatighe eid meestal hand in hand: een vergro oting van hett volume hee eft vaak een positief effecct op beiden. Taakverd deling en concentratie va an patiëntenzzorg is niet strijdig s met de e introductie van marktw werking in de zorg e en de komen nde invoering g van prestattiebekostigin ng. Door de marktwerking m g worden ins stellingen juist gedwongen na te t denken ov ver hun kernttaken, zorgpalet en doelm matigheid enn daarbij keuzes te maken. IIn de regio Amsterdam, A waar w het aan nbod van zorrgvoorziening gen relatief ggroot is, kan geen enkel zie ekenhuis op termijn alles blijven doen n, ook de twe ee UMC´s nie et. Deze opvvatting wordt gedeeld en actieff uitgedragen n door de verrzekeraars. Als laatsste punt verdient de same enwerking op p het gebied van de acute zorg in Nooordwest Ned derland specifiekke aandacht. Doordat hett verzorgingssgebied van de beide UM MC’s erg grooot is (3,2 miljjoen 2

Zie bijlage A

inwonerss), zijn zowel VUmc als AMC A als trau macentrum verantwoord v elijk voor eeen eigen regio o. Dit is niet allee en noodzake elijk vanuit be eschikbaarhe eid- maar ook vanuit veiligheidsoogpuunt. Hierbij valt v te denken a aan de back-up functie voor v bijvoorbe eeld de inten nsive care en n de complexxe spoedeise ende hulp. Bovendien kennen beide tra aumaregio’s bovengemid ddelde specifieke risico’ss (Schiphol, de d haven van Amssterdam, inte ensief verkee er en transpo ort en veel grrote eveneme enten) en is dde mogelijkh heid van snel opsschalen belan ngrijk. Aange ezien beide U UMC’s een coördinerend c e verantwooordelijkheid voor v de eigen reg gio en de da aarin gelegen n andere ziekkenhuizen he ebben, is hett van belang dat er goede e en transparrante afsprakken worden gemaakt g om de regio’s go oed op elkaa ar aan te lateen sluiten.

2.2

V Vraagstelling visie edocume ent

Gegeven n deze externe ontwikkellingen en inte erne ambities is de vraag gstelling van dit visiedocu ument: de visie van AMC en VU Umc op de n noodzaak, meerwaarde m en voorwaaarden voor de d Wat is d onderlin nge samenw werking? En n op welke w wijze kan dez ze visie vorrm krijgen in n de verkenn ning van specifie eke thema’s? ?

2.3

IInhoud, doel d en op pbouw do ocument

Dit document beschrrijft de missie e, doelstelling gen en beoo ogde resultate en van de saamenwerking g tussen AMC en VUmc tegen n de achtergrond van onttwikkelingen op zowel regionaal, landdelijk als op internatio onaal niveau u. Naast een omschrijving g van de alge emene kaders en richtlijnnen voor de samenw werking bevatt dit document een besch hrijving van tw waalf samen nwerkingsgebbieden, ook wel w thema’s genoemd. In n het hoofddo ocument worrdt voor iede er thema glob baal de richtiing van samenw werking weerg gegeven. Na a vaststelling van dit visie edocument worden w deze thema’s in meer m detail uittgewerkt. Met dit vvisiedocumen nt beogen de e raad van be estuur VUmc c en raad van n bestuur AM MC hun medewerkers en releva ante externe e partijen, als s de overheid d, verzekeraa ars en de NM Ma: - cconcreet te informeren over en comm mitment te ve erkrijgen voor de visie opp, ambities vo oor en de betekenis va b an de samenwerking in h et algemeen n en per them ma; - kkaders aan te t reiken waa arbinnen perr thema een nadere uitwe erking van dee samenwerk king zal w worden gem maakt door de e projectgroe epen. In bijlage e A is het pro ofiel van beid de organisatiies opgenom men en wordt aangegevenn in hoeverre e er sprake iss van overlap p en complementariteit vvan functies. In bijlage B is een verklaarende woord denlijst opgenom men.

M Missie, doelste ellingen n en beo oogde resultate r en

3.1

M Missie en n doelstelllingen

Samenw werking tusse en AMC en VUmc V moet le eiden tot een n alliantie op het gebied vvan universittair medisch he patiëntenzzorg, onderzo oek en onderrwijs/opleidin ng op verschillende terreiinen, waarbijj er geen intentie is om te fuse eren. Dit resu ulteert in een n goed samen nhangende concentratie, c , lateralisatie e en coördina atie van hoog g kwalitatieve e academiscche medische e activiteit, un niek in Nedeerland en met een omvang die zich kan n meten met de beste cen ntra in Europ pa. De vorm m van deze allliantie wordtt bepaald doo or de uiteind delijke inhoud d en is nu, aaan het begin van dit proces, d dan ook niet aan te geve en. Met ande re woorden, het proces van v verkenneen van de samenw werking maakkt de contourren steeds sccherper. VUm mc en AMC beogen b met deze alliantie drie doelstellingen: ce per thema a voor onderz zoek en toprreferente zorg rg Creëren van centerss of excellenc AMC en VUmc beschikken op ee en aantal geb bieden over internationaa al erkende enn deels complem mentaire kennis en experrtise. Dit is va aak gekoppe eld aan de da aarbij behoreende patiënten ngroepen. Het combinere en van kenniis, expertise, patiëntengrroepen en sppecifieke infrastrucctuur in beide instellingen zal leiden ttot de vormin ng van een (b beperkt aanttal) centers of o excellence per thema a, die interna ationaal voorraanstaand onderzoek o uitvoeren en N Nederlands en e buitenlan nds toptalentt aantrekken voor hun po ostgraduate programma. p Samenwerkking op dit ge ebied kan ook leide en tot concen ntratie en lateralisatie van n het aan de e zorg gekoppelde onderzzoek naar hoogcom mplexe en topreferente aandoeningen n. Verhoge en kwaliteit, toegankelijkh t heid en doelm matigheid ho oogcomplexe//laagvolumee-zorg Om kwaliteit3, innova atie, toegank kelijkheid en d doelmatighe eid van de pa atiëntenzorg tte waarborge en is concentrratie van een n aantal aand doeningen off verrichtinge en noodzake elijk. Bovendiien wordt doo or een open en ambitieuze cultuur de ke etensamenw werking met andere a partne ers in de reggio bevorderd d. Met name de e hoogcomplexe/laagvolu ume-zorg ste elt eisen aan het volume om een hogee kwalitatieve aarnaast wordt dit type zorg standaarrd van zorg te t kunnen ha andhaven. Da z gekenm erkt door een kapitaalintensieve inffrastructuur, waardoor in nvesteringen op een bepe erkt aantal loocaties gedaa an moeten w worden als dat d vanuit me edisch oogpu unt mogelijk en wenselijk k is (proportiooneel). ering coördin natie en regie e van de acu ute zorg Intensive AMC en VUmc achte en intensiverring van de ssamenwerkin ng op het geb bied van de aacute zorg in n NoordHolland en Flevoland d noodzakelijk om de twe ee acute zorg g regio’s optiimaal op elkaaar aan te la aten sluiten. B Beschikbaarh heid en veilig gheid vormen n hierbij de randvoorwaa r arden waardooor de beide UMC’s als backk-up kunnen fungeren f en er voldoend e capaciteit bestaat om heel h Noordw west Nederlan nd en Flevolan nd zowel in omvang als complexiteit te e kunnen be edienen. De drie d doelstellingen overlappen n voor een d deel. Zo kan de d vorming van v centers oof excellence e per thema vo oor het onde erzoek leiden n tot concentrratie van hoo ogcomplexe aandoeningeen. Toch is het h op een concceptueel nive eau zinvol he et ondersche eid te blijven maken vanw wege de versschillen in: -

sschaalgroottte: regionaal (acute zorg)), groot-Amstterdam tot landelijk ((hoogcomple exe/laagvolume-zorg), la ndelijk en/off internationaal (centers oof excellence e);

b betrokkenhe eid van (ande ere) samenw werkingspartn ners, waaronder de verzeekeraars;

m mededinging gsaspecten;

a aansturing en e daarmee de d organisatiievorm en go overnance.

Het begrip p kwaliteit heeft in dit document zow wel betrekking op dde processen (bijv voorbeeld afstemm ming, doorlooptijdden), als op de uitk komsten van die processe en (bijvoorbeeld gezondheidswinst, g , publicaties, innovvatief vermogen). Ook is een combinatie van beide m mogelijk.

3.2

B Beoogde e resultate en

Intensievvere samenw werking tusse en AMC en V VUmc levert veel meerwa aarde en synnergie, op verschille ende niveaus. Daarnaast levert het o op specifieke e onderdelen de volgendee meerwaard de op: Meerwaarde voor

Intensievere sam menwerking resulteert in

Patiënten nzorg

Wetensc chappelijk onderzoe ek

Onderwijjs en opleidin ng Bedrijfsv voering

Werkgev verschap en HRM H

Strategis sche positione ering

Samenle eving

(Lokale) overheid

Ketenparrtners

Industrie e

Be etere kwaliteit,, toegankelijkh heid en doelmatigheid van zzorg in internationaal too onaangevende e centers of excellence voor specifieke paatiëntengroep pen met complexe aando oeningen, omd dat AMC en VUmc V samen: - meer patiiënten met de ezelfde aandoe ening kunnen behandelen (volumen normen); er scala aan aandoeningen - een brede a kunnen behaandelen; - betere afs fspraken met andere a ziekenhuizen kunneen maken; - tot een efffectievere benutting van be estaande en nnieuwe infrastrructuur kunnen kkomen. - basale en n toegepaste kennis k eerder beschikbaar tte maken/dele en voor patiënten nzorg - Brede(re)) toepassing van v ‘integrated d care’ Be ehoud van vold doende moge elijkheden om vakgebieden v zzowel in de brreedte als s in de diepte voldoende te blijven ontwikkelen en ople idingen te wa aarborgen No og sterkere inttegratie van zo org en onderzoek mogelijk een daarmee gepaard g ee en kwaliteits- e en expertise ve erbetering. Grrotere aantrekkkingskracht op toptalent Me eer mogelijkhe eden voor ond derzoekers door grotere ondderzoekspopu ulaties Ve erdere integrattie en betere benutting b onde erzoeksinfrasttructuur door ge ezamenlijk bele eid en investe eringsfinancierring (ook steviggere positie in n de og gen van banke en) Grroter wervend vermogen in de financiering g van onderzooek Ve ersterking van ‘natuurlijke’ netwerken n tuss sen beide parttijen door open on ntmoetingsculttuur anzuigende we erking op toek komstig talent door betere pprofilering Aa Me eer doelmatige e bedrijfsvoering, o.a. door schaalvoordeelen (infrastruc ctuur (EPD), administtratie, gezame enlijke inkoop, ICT, facilitairee diensten) antrekkelijkere e en sterkere positie p op de arbeidsmarkt a ((m.n. voor de Aa verpleegkundige en) HR RM: meer mog gelijkheden in takenpakket, carrière en m mobiliteit Be etere nationale e en internatio onale positione ering met profifiel ‘Amsterdam m’ Me eer ontwikkelin ngskansen vo oor beide organisaties afzonnderlijk en voo or de ge ezamenlijke iniitiatieven Be etere regionale e ketensamen nwerking; versterking regiefuunctie in regio onaal ne etwerk ziekenh huizen Sa amenwerking A AMC – VUmc kan als mode el dienen voorr verdere samenwerking e en concentratie in Nederland Ge esprekspartne er voor lokale overheid o voor bijvoorbeeld iinnovatie en on ntwikkeling in d de regio – op landelijk nivea au Be etere coördina atie van zorg, onderzoek, o on nderwijs en oppleiding in de (re egionale) keten n Me eer samenwerrking met bedrijfsleven doorr aanzuigendee werking (ke enniskwartier))

Tabel 1. M Meerwaarde

3.3

S Scope en n uitgangs spunten

De scope van de sam menwerking is gericht op p de vorming van een aca ademische aalliantie tusse en beide UMC’s. D nale zorgvraaag, de aanw Door de omvvang van hett verzorgingssgebied, de (boven)regio ( wezige specifiekke kennis en expertise en n de verschil lende achterrgrond, identiteit en visie van de beide instelling gen is er in Amsterdam A ru uimte voor tw wee UMC´s4. Een voorwa aarde hierbij is dat beide UMC’s hun activviteiten zo bu undelen of in n gemeensch happelijkheid d afstemmen dat complem mentariteit on ntstaat en er doelmatig gebrruik gemaaktt wordt van d de infrastructtuur.

Zie ook bijlage A3

Voor een n aantal – vo olgens de beide besturen n kansrijke – thema’s worrdt nagegaann wat de mogelijkkheden voor intensieve i sa amenwerking g zijn. De verkenning wordt uitgevoerrd op basis van v de volgende e uitgangspu unten: - A AMC en VUm mc willen afs spraken makken over sam menwerking en e afstemminng op specifieke g gebieden (th hema´s), - d deze afsprakken worden zodanig z gem maakt dat op die gebieden n: o netw werkorganisa aties ontstaan n, vanuit één n of beide mo oederinstellinngen vormge egeven, die elk e een eigen n, herkenbaa ar profiel (me erk) hebben; de netwerkoorganisaties kunnen even ntueel in een n derde, geza amenlijk merrk ondergebracht wordenn; o het profiel p van be eide instellin gen complem mentair is, op p basis van eexpertise en infra astructuur; o heldere aansturing mogelijk iis, met flexib bele organisa atievormen pper samenwerkingsg gebied (vorm m volgt immers inhoud). De verke enning per th hema kan, na a verdere uitw twerking, leid den tot een in nrichtings- enn vervolgens s tot een impleme entatiefase. Een aan ndachtspunt is i dat de voo orgenomen ssamenwerkin ng kan leiden tot een toenname van bureaucratie, ingewikkkelde logisttieke processsen, complex xe communic catielijnen (ve verticaal en horizonta aal), en omvvangrijke nieu uwbouwinitia atieven. AMC C en VUmc moeten m daaroom zorgvuldig bepalen op welke terrreinen same enwerking no oodzakelijk en e wenselijk is. Dit zal tevvens meebre engen dat de same enwerking proportioneel blijft b en niet vverder gaat dan d noodzak kelijk om de vvoordelen te behalen. Een twee ede aandach htspunt betre eft de noodza aak om een voldoende v gevarieerd zoorgaanbod te e handhavven, met de mogelijkheid m tot concurre entie tussen de d verschillende aanbiedders. Daarbij moet een onde erscheid gem maakt worde en tussen dee elmarkten: voor de basiszorg is Amstterdam de re elevante schaal, vvoor topklinissche zorg is er een boven nregionale markt, m voor de e topreferentte zorg zal eerder naar de landelijke ma arkt gekeken n moeten wo orden.

3.4

T Thema´s en samenwerking gsvormen n

De raden n van bestuu ur van AMC en e VUmc he bben thema´s gedefiniee erd, waarvooor de mogelijk kheden tot (verre egaande) samenwerking worden verkkend. Bij de keuze voor de d thema´s iss gekeken na aar de mate van n complementariteit, de mogelijkhede m en om tot een center of excellence e bi nnen een be epaald thema te e komen, besstaande vorm men van sam menwerking, de aanwezig gheid van hooogcomplexe e en gespecia aliseerde acu ute zorg en de d verwachte e ontwikkelin ngen in de regio. De them ma´s die op korte k termijn n nader uitgewerkt worden, staan hieron nder opgeso omd. Acute zo orgregio´s AMC en VUmc zijn elk e coördinerend ziekenh uis voor een n eigen acute e zorgregio (A AMC 1,5 miljjoen oners). Door samenwerking en het maken van heeldere afspra aken kan inwonerss, VUmc 1,7 miljoen inwo de kwalitteit, doelmattigheid en be eschikbaarhe eid van de ac cute zorg in Noord N Hollannd en Flevola and verbeterrd worden. Samenwerking op dit terre ein is kansrijk k omdat de UMC’s U een reegiefunctie in n de regio is ttoebedeeld en e overheid, verzekeraarrs en inspectie dit beleid zullen z steuneen. Extramu urale gezondh heidszorg, preventie, epiidemiologie en e statistiek De gericchte focus va an het onderz zoek, het bellang van de publieke p en eerste e lijnszoorg voor de volksgezzondheid, de e ontwikkeling g naar sterk transmurale zorgpaden, maar ook aaansluiting bij de grootsted delijke proble ematiek in Amsterdam A e .o. en haar in nstellingen voor publiekee en eerstelijn nszorg bieden g goede mogelijkheden voo or concentrattie van experrtise en de vorming van eeen onderzoeks-, onderwijjs en zorginn novatiecentru um met intern nationale uits straling. Dit thema omvatt vier onderw werpen waarom samenwerkiing kansrijk is, maar die iieder maatwerk verdienen bij de verdder uitwerking g: de extramurale afdelingen en experttise (o.a. pub blic & occupa ational health h, huisartsgeeneeskunde en verpleeg ghuisgeneeskkunde/ ouderengeneesku unde), medic cal humanitie es,(o.a gezonndheidsethie ek, gezondh heidsrecht), epidemiologi e e & biostatisstiek en onde erzoeksinfras structuur en ––ondersteuning.

Hart-, lon ngen vaatzziekten AMC en VUmc willen n nagaan in hoeverre taa akverdeling en e concentratie op het breedere terrein n van de hart-, lon ngen vaatziiekten mogellijk en wense elijk is. Same enwerking is kansrijk, zow wel ten beho oeve van gezamen nlijke academ misering, als voor het bun ndelen van krachten k in een e markt meet een hoge concentrratiegraad. Immunollogie en tran nsplantatie AMC en VUmc willen n nagaan op welke wijze taakverdelin ng en concen ntratie op hett gebied van de immunollogie en transplantatie mogelijk is. Be eide organisa aties zijn com mplementair en hebben een e eigen foccus. Samenw werking is ka ansrijk doord at hierdoor focus f en gerichte groei (oop specifieke e groepen en dan vvooral de com mplexe patiënten op basiis van nieuw we technieken n) per organiisatie mogelijk is. Klinisch ondersteune ende specialiismen Door sam (apotheek, beeldvormen menwerking tussen de kllinisch onderrsteunende specialismen s nde- en laboratoriumdiagnostiek) kan belangrijke kwa aliteits- en do oelmatigheidswinst geboeekt worden. Neurowe etenschappe en Met nam me in de neurrochirurgie wordt w al inten sief samengewerkt onde er leiding vann één afdeling gshoofd. De verw wachte mogellijkheid om op onderzoekksgebied een n center of ex xcellence te vormen maa akt, naast de comp plementariteitt en goede verhoudingen v n tussen de afdelingen, a samenwerkin s ng in dit them ma kansrijk. Oncolog gie Amsterdam kent drie e grote centra a voor oncolo ogische zorg g: VUmc, AM MC en NKI/AvvL, waarbij in n elk van de centra a een belang grijk deel van n het onderzo oek direct off indirect gere elateerd is aaan oncologis sche patiënten nzorg. Juist dit d gebied bie edt kansen vvoor de vorm ming van een internationaaal center of excellence. AMC en VUmc kieze en ervoor eerrst samen de e mogelijkhed den voor sam menwerking te verkenne en. Bij het ve erkennen van n samenwerkking zal op patiënt-resea p archniveau naaar concentrratie/lateralissatie gekeken n moeten wo orden. Onderste eunende (sta af)diensten Voor dezze diensten (HR, ( financië ën/administra atie, huisvestting, inkoop, facilitaire seervices en IC CT) geldt dat doorr samenwerkking doelmatigheidswinst geboekt kan n worden. Me et name finannciën en ICT T worden als belan ngrijke onderrwerpen gezien waarop ssamenwerkin ng kansrijk is s. Er is o.a. nnu momentum m om gezamen nlijk op te tre ekken in het ontwikkelen o van een elek ktronisch pattiëntendossieer (EPD). Onderwijijs en opleidiing Beide pa artijen dragen n ieder de ve erantwoordellijkheid voor hun eigen onderwijs- en opleidingsre egio (OOR), ssamenwerkin ng is kansrijk k en kan zorg gen voor betere coördina atie, profilerinng van eigen aandach htsgebieden, additionele trainingen en n toename professionaliteit door gezaamenlijk optrreden op kwaliteitssdossier. Ditt geldt speciffiek voor de rresearchmas sters, waardo oor beide orgganisaties zic ch nog steviger kunnen proffileren op hun n onderzoekkszwaartepun nten. Onderzo oek (o.a. infra astructuur) Om te ko omen tot top onderzoek in i AMC en V VUmc, met aa antrekkingsk kracht op ondderzoekers en e onderzoe eksfinancierss in binnen- en buitenlan nd is het nood dzakelijk een n onderzoekssklimaat en onderzoe eksinfrastrucctuur te organiseren en te e realiseren waarin w onderzoekstalentt en –expertis se binnen d de gekozen speerpunten s zo goed mo gelijk gefacilliteerd wordt. Met het wa ar nodig en nuttig bundelen n van de krachten tussen n AMC en VU Umc ontstaat een onderz zoeksorganissatie en expertise ecentrum me et een nog krrachtiger ste m richting po olitiek en (inter)nationale financiers en bedrijven n; essentiële e partners in het realisere en van deze infrastructuur. Samenwe rking biedt bovendie en kansen to ot meer doelm matig gebruikk van de faciliteiten. Bovendien kunnnen beide ins stellingen ook in de e organisatie e van het bas sale en het p patiëntgebonden onderzo oek samenweerken, keuze es maken en focuss aanbrengen n.

Overige specialismen Tijdens h het proces va an intensiverring van de ssamenwerkin ng kunnen zich op deelteerreinen mogelijkkheden tot sa amenwerking g en afstemm ming (lateralis satie) voordo oen, bijvoorbeeeld wannee er er in (ĂŠĂŠn van n) beide huizzen een afdellingshoofd ve ertrekt. Ook volume-eisen van inspecctie, beroeps sgroepen of verzekkeraars kunn nen een aanleiding zijn o om op korte termijn de mo ogelijkhedenn tot concentrratie te onderzoe eken. Rol van beide centra a in innovatie eprogramma van Amsterd dam Vanuit de visie dat in nnovatie in Amsterdam A vo ooral vanuit de academis sche centra m moet komen (innovatiieprogramma a van Economic Develop pment Board Amsterdam - EDBA), mooeten AMC en e VUmc een gem meenschappe elijk geluid la aten horen. Vrouw en kind Dit them ma omvat de afdelingen a kindergeneesskunde, verlo oskunde en gynaecologie g e (inclusief academiisering van de d 1e lijnsverloskunde), k inderchirurgiie en klinisch he genetica, jeugdgezzondheidszo org en daarm mee verbonde en researcha afdelingen. Verkend V worddt wat de meerwaa arde is van in ntensievere samenwerkin ng (lateralisa atie) tussen deze d afdelinggen die al in hoge mate com mplementairr zijn. In hoofdsstuk vijf is ee en nadere uittwerking geg geven van de e fasering en n aanpak vann deze thema aâ&#x20AC;&#x2122;s.

U Uitgang gspunte en en vo oorwaarrden

4.1

V Voorwaarden voor samenw werking

Belangrijjke voorwaarden voor de e samenwerkking die AMC C en VUmc beogen b zijn: - e een basis va an vertrouwen tussen de betrokkenen n vanuit AMC C en VUmc; - ccommitmentt en actieve medewerking m g van de bela angrijkste intterne en exteerne stakeho olders; - ssamenwerkin ng tussen AM MC en VUmcc kan alleen leiden tot me eerwaarde een synergie als a zowel b besturen, ma anagement en e profession nals hieroverr een constru uctieve dialooog aangaan;; - ssamenwerkin ng tussen AM MC en VUmcc past binnen n de wettelijk ke kaders tenn aanzien va an zorg, o opleiding, me ededinging en e in de regio ovisie van de e verzekeraa ars; - ssamenwerkin ng tussen AM MC en VUmcc past binnen n de kaders en governanncestructuur die vvanuit de bin nding met de e universiteite en UvA en VU V gegeven zijn. z

4.2

O Organisa atie en go overnance e

Bij de inrrichting van een e alliantie tussen AMC C en VUmc kunnen k vier in nrichtingsprinncipes worde en gehantee erd, die ook in mengvorm men binnen e een thema mogelijk m zijn: -

llateralisatie: specialisatie e binnen een vakgebied, waarbij onde erdelen van hhet vakgebie ed tussen b beide instellingen worden n verdeeld. cconcentratie van zorg en onderzoek: het gehele vakgebied v wo ordt ondergeebracht in éé én van de b beide instellingen. Dit kan leiden tot e een concentrratie in de zin n van de Meddedingingsw wet. o oprichting va an een gemeenschappelijjke rechtspersoon (of personenvennoootschap), waarin w g gemeenscha appelijke activiteiten word den ondergebracht. Hier kan sprake zzijn van een cconcentratie in de zin van n de Mededi ngingswet; a afstemming: de samenwerking breng gt geen direc cte verandering met zich mee, afgezie en van e eventueel no oodzakelijke afstemming van activiteiten.

In figuur 1 zijn deze inrichtingspr i incipes sche ematisch en sterk s vereenv voudigd weeergegeven.

Fig guur 1. Inrichting gsprincipes

Elke wijzziging in de bestaande b orrganisatiestru uctuur heeft allerlei gevolgen voor dee betrokken afdelinge en, maar ookk de aanpale ende afdeling gen. Door middel van hett zo goed moogelijk analys seren en doorreke enen van de consequenties, worden d de organisattiebrede effecten voor beeide partijen in i kaart gebrachtt. en voor gov vernance Gevolge Bij latera alisatie en co oncentratie za al in het alge emeen voor contractuele c samenwerkiing en/of een n personele unie op he et niveau van n het afdeling gshoofd als (juridische) ( samenwerkin s ngsvorm worden gekozen n. Dit heeft ge een gevolgen voor de org ganisatie en de governan nce van de samenw werkingsactiviteiten: VUmc of AMC blijijven verantw woordelijk, al naar gelangg de instelling g waar de activiteit is onderg gebracht. De e bestaande vverantwoord dings- en rapportagelijnenn binnen de instelling gen blijven in n tact.

Bij de op prichting van een gemeen nschappelijkke rechtspers soon of vennootschap ligtt dit anders, dan verandert de zeggen nschap over de d samenwe erkingsactivitteit. Aandach htspunten hieerbij zijn: - d de gewenste e mate van onafhankelijkh heid en integ gratie van de e instellingenn of onderdelen e ervan; - d de wijze waa arop aansturiing en (intern n) toezicht wordt w georgan niseerd; - d de wijze waa arop aanspra akelijkheid wo ordt geregeld d. De bestu uren van beid de instellinge en kiezen er voor eerst per p thema te onderzoekenn hoe de samenw werking er ide ealiter uit zou u moeten zie n en vervolg gens te beoorrdelen hoe dde onderlinge e samenha ang en same enwerking pa ast in een tottaalplan. Afhankelijk van de uitkomsteen van deze inventariisatie wordt vervolgens v bepaald b welkke overkoepe elende juridis sche samenw werkingsvorm m en organisa atiestructuur tussen beide e instellingen n het meest passend p is. De volge ende vragen moeten daa arom op totaa alniveau en per p samenwe erkingsinitiattief beantwoo ord worden: - W Welke zegge enschap en welke w mate vvan bestuurliijke zelfstand digheid willenn AMC en VU Umc g geven aan de verschillen nde samenw werkingsinitiattieven (daarb bij zijn gradaaties mogelijk k)? - H Hoe flexibel moet de gov vernance stru uctuur zijn? (hoe ( makkelijk kunnen anndere activite eiten in d de toekomstt toegevoegd d worden?) - H Hoe makkelijjk moet de samenwerkin g weer terug ggedraaid kunnen wordenn als partijen n daartoe b besluiten? De bestu uren voorzien n de medeze eggenschapssorganen van cliënten/pa atiënten en w werknemers tijdig t van informatie en betrekkken hen bij de d samenwerrking.

4.3

F Financiëlle aspecten

Bij een ssamenwerkin ngsverband moet m er spra ke zijn van een e goede ba alans tussenn kosten en opbrengsten. Met de e huidige bek kostigingssysstematiek bestaat er voorr veel verrichhtingen geen n direct verband tussen prestatie en verg goeding. Dit w wordt grotendeels onderv vangen doorr de voorgenomen invoering g van prestattiebekostigin ng. Door de p prestatiebeko ostiging zulle en de opbrenngsten neerslaan op de plek w waar de kostten worden gemaakt. g In het ge eval er een aparte a (juridis sche) organissatie wordt opgezet, o is he et niet alleenn van belang dat de opbrengsten op de ju uiste plaats neerslaan, n m maar ook dat de opbrengs sten en kosteen in balans zijn en er geen kruisbestuiviing plaatsvin ndt vanuit and dere geldstro omen. Een rand dvoorwaarde e voor samen nwerking is e een eenduidiige en transp parante budggetteringssys stematiek waarmee e: - kwalliteit van de dienstverleni d ing wordt bevvorderd; - een bijdrage worrdt geleverd aan de realissatie van stra ategische do oelstellingen van beide pa artijen; - beide locaties op p adequate wijze w worden gecompens seerd voor de e geleverde pproductie in relatie tot d de gemaakte kosten.

4.4

P Personele inrichting

De perso onele inrichtiing kan per thema sterk vverschillen en is afhankelijk van de orrganisatievorm en de governancestructuurr. Bij de inrich hting van bijvvoorbeeld ee en nieuwe ge ezamenlijke nnetwerkorganisatie of stichting ligt het voorr de hand om m een gezam menlijke leidin nggevende aan te stellenn. Tijdens d de inrichting van het sam menwerkingsvverband zal er uitdrukkelijk aandachtt besteed worden aan de culturrele verschillen tussen be eide huizen. Duidelijke ve erantwoordelijkheden en open commun nicatielijnen zijn z randvoorrwaarden voo or de samen nwerking. Bij de op prichting van een nieuwe rechtsperso oon neemt die rechtspers soon het betrrokken perso oneel in dienst en n gaan de re echten en verrplichtingen vvan AMC en VUmc t.o.v. de betrokkeen werkneme ers over op de nie euwe ondern neming. Bij ´llichtere´ sam menwerkingsv vormen kan, indien nodigg, volstaan worden w met het d detacheren van v personeel.

4.5

M Mededing gingsasp pecten

Omdat A AMC en VUm mc zelfstandige aanbiede ers blijven, moet m in begins sel uitgegaann worden van een mededin ngingsrechtelijke beoorde eling onder h het kartelverb bod. Op gron nd hiervan is afstemming tussen ziekenhu uizen, die de e concurrentie e op de zorg gmarkt beperrkt, in beginsel verboden.. Onder voorrwaarden is samen nwerking ech hter niet in sttrijd met dit kkartelverbod en dus wel toegestaan. D De beoogde samenw werking tusse en AMC en VUmc V moet vvoldoen aan de d wettelijke eisen en zaal daarop stee eds, per onderdeel en in z’n totaliteit, word den getoetstt. Indien een gemeenschappelijke recchtspersoon of personenvennootsch hap wordt op pgericht, een personele unie u wordt ge evormd of act ctiviteiten op een vakgebie ed (incl. speccialisten) worrden overged dragen, kan er sprake zijn van een daaadwerkelijk ke concentrratie in de zin n van de Mededingingsw wet. Op grond d van de volgende kaderrs wordt duid delijk hoe sam menwerkings sinitiatieven vvanuit mededin ngingsrechtelijk perspectiief worden be eoordeeld en n welke stakeholders daaarbij een rol spelen. De kade ers 4 tot en met m 7 betreffe en toetsing d oor de NMa.. Bij een marrktaandeel vaan meer dan n 30% dient ookk rekening te e worden geh houden met ttoetsing doo or de NZa me et het oog opp aanmerkelijjke marktma acht (AMM). 1. VWS - indie en VWS de samenwerkin s ng dwingend oplegt, is die e daarmee (mededingin ngsrechtelijk) gelegitimee erd. VWS ka an de samenw werking ook sturen. Daarmee is in de regel geen g sprake van overhei dslegitimatie e, maar de stturing kan weel deels als rechtvaardig ging dienen. VWS kan oo ok de samen nwerking verz zoeken; in daat geval is err geen sprake van legitimering (en zal altijd nog een eig gen beoordeling moeten pplaatsvinden n). Het kader VWS kan dus verrschillen in diie zin dat hett kan gaan om opleggen,, sturen of verzoeken. 2. Zorgverzek keraar - als de d zorgverze ekeraar de sa amenwerking g daadwerkeelijk afdwingt (bijvoorbeelld concentrattie van zorg d door middel van selectieve inkoop) iss er geen sprrake van afstemming tussen ziekenhuizen en is het kartelverbod niet van v toepassiing. Het moe et wel gaan om afg gedwongen samenwerkin ng en geen “stempel” “ achteraf van dee zorgverzek keraar op een akkoord d tussen de ziekenhuizen z n. 3. Normen (va an specialis stenverengin ngen en/of IGZ) - norme en van de weetenschappelijke vereniginge en en/IGZ zijn n een helderre indicatie dat de samenwerking vooordelen met zich z brengt en le eidt tot kwaliteitsverbeteriing. Daarmee e is wel spra ake van enigee externe stu uring, maar daardoor zal het kartelverbod k niet volledig opzij worden n gezet. Er zzal altijd enige restconcurre entie over moeten blijven n. De toets onder het karttelverbod blijjft noodzakelijk. 4. Specialisattieafspraken n - een speciialisatieafsprraak tussen concurrenten c n (lateralisatie) moet getoetst worden aan de voorwaarde en voor de we ettelijke vrijsttelling van heet kartelverb bod. Dit betekent da at sprake moet zijn van siignificante meetbare m verb betering van de kwaliteit of doelmatighe eid ten gunstte van de pattiënt of het onderzoek. o De D samenwerrking mag niet verder gaan dan no oodzakelijk om o deze voo ordelen te behalen (propo ortioneel) en er moeten voldoende andere a aanbieders overb blijven (restco oncurrentie) en voldoendde keuzevrijh heid voor de patiënt. 5. Niet meded dingingsbep perkend - de e samenwerk king is niet mededingings m sbeperkend, omdat er bijvoorbeeld d geen sprak ke is van con ncurrentie of van het aanb bieden van eeen product of o dienst aan de markt. 6. Concentrattie (in de zin dedingingsw n van de Med wet) – indien n er sprake iss van een concentratie e, dan hoeft deze vorm vvan samenwe erking niet on nder het karttelverbod te worden w beoordeeld,, maar wordtt aangemerkt kt als een con ncentratie die e van tevorenn ter goedke euring aangemeld moet worden bij de NMa a5. 7. Onderzoek k en Ontwikk keling - overreenkomsten n die als hooffddoel gezam menlijk onderzoek en exploitatie van v de onderrzoeksresulta aten hebben, zullen niet in alle gevalllen onder he et

Er is bijvoo orbeeld sprake va an concentratie bij de oprichting vann een gemeenscha appelijke entiteit die d alle functies opp de markt overne eemt en in concurrentie e treedt met anderre vergelijkbare aa anbieders (fusie/jooint venture/gezam menlijk bestuur/pe ersonele unie).

kartelverbod d vallen, of zullen z bij een laag gezam menlijk markta aandeel in aaanmerking ko omen voor een vriijstelling.

4.6

R Relatie met m onderrwijs en o opleiding

Indien err concentratie en specialisatieafsprakken gemaaktt worden, mo oet er ook aaandacht zijn voor v (formele en creatieve e) oplossinge en voor de co ontinuïteit va an onderwijs en opleidingg in OOR verrband. Er moet forrmeel gerege eld worden dat AIOS’en d de mogelijkheid krijgen om de beide ccentra (en waar mogelijkk ook partnerinstellingen) te leren en w werken. Dit biedt b een oplossing voor de continuïte eit van opleiding g bij concenttratie- en late eralisatieafsp praken en he et voldoen aa an eisen van de MSRC en de beroepsvverenigingen n.

4.7

S Samenwe erking me et andere e partijen

AMC en VUmc beseffen dat sam menwerking m met andere partners p belangrijk is om dde gestelde ambities te realise eren. Het succces van de samenwerkiing tussen AMC A en VUmc hangt medde af van een n goede inbeddin ng van de alliiantie in een (regionaal) n netwerk. AMC en VUmc respecteren daarom de bestaand de samenwe erkingsverbanden met an ndere partnerrs. Nieuwe samenwerkinngsverbanden n moeten passen b binnen de ge ezamenlijke visie v van hett VUmc en he et AMC. De voorgenome v en samenw werkingsverba anden moete en bovendien n passen bin nnen de afspraken die in NFU-verban nd worden g gemaakt. De e (bestaande e) samenwerkking met and dere partners s zijn ook releevant in het kader van de m mededingingsrechtelijke beoordeling. b

4.8

T Toetsings scriteria

Hieronde er worden de e toetsingscrriteria genoem md voor sam menwerking. D Domein Maatscha appelijk

Strategiscch

Criteria • • • • • • •

Mededing ging

• • •

Infrastrucctureel

• • •

Financiee el/Economisch h

• • •

Sa amenwerking h heeft voor de patiënt toegev voegde waardde. Sa amenwerking llevert maatsch happelijke win nst op (m.n. kw waliteit- en ge ezondheidswin nst). Sa amenwerking b bevordert het delen van aca ademische ke nnis (zorginno ovaties). De e voordelen m moeten meetba aar zijn. Sa amenwerking vversterkt direc ct of indirect de zwaartepuntten van AMC en VU Umc. In de samenwerrking is de identiteit van AMC en VUmc aaltijd zichtbaar (zowel n). inttern als extern Sa amenwerking d draagt bij aan behoud van een e volledig e n breed same engesteld pa alet van acade emische gezon ndheidszorgvo oorzieningen vvoor de regio grootg Am msterdam en ((Noordwest) Nederland. N Aa an samenwerkkingsinitiatieve en ligt altijd een mededinginngsrechtelijke analyse ten n grondslag. Sa amenwerking iis in overeens stemming met de Mededing ingswet en wo ordt zonodig voorafg gaand gemeld. Infformatie-uitwissseling in aanloop naar een samenwerkinng is toegestaan indien de e noodzakelijke e waarborgen in acht worde en genomen. Sa amenwerking zzorgt voor me eer infrastructu urele capaciteiit voor zorg binnen zw waartepunten. Sa amenwerking ccreëert schaalvoordelen (do oelmatigheid) bij dure infras structuur. Inffrastructurele ssamenwerking g zorgt voor betere aansluitting op transm murale zorgketen. Aa an samenwerkkingsinitiatieve en ligt altijd een business caase ten gronds slag. Sa amenwerking lleidt tot een meer m doelmatig ge inzet van m mensen en mid ddelen. Sa amenwerking kkan leiden tot versterking va an de econom mische structuu ur van de reg gio Amsterdam m en Noordwe est Nederland (technology ttransfer, aantrrekken be edrijvigheid, fo cus op life sciences, valoris satie, etc.).

Tabel 2. To oetsingscriteria

V Vervolg gstappen en pla anning

Met onde erhavig visie edocument en de onderte ekening van de intentieve erklaring op 114 septembe er 2011 bereiken n AMC en VU Umc een eerste mijlpaal. De vervolgfa ase staat in het h teken vann het vertale en van de visie naa ar een uitwerrking per thema. De vervo olgfase heeftt tot doel ‘elk k thema (qua a breedte en n diepte) du usdanig te ve verkennen en n analyse eren dat besluitvorming g mogelijk is s over welke e concrete onderdelen o o onder de allliantie te concenttreren / laterraliseren zijjn’. Het tege elijkertijd uitvo oeren van alle verkennin ngen is te com mplex en doe et een te grooot beroep op p beide organisa aties. De uitw werking van de d thema´s g geschiedt dakpansgewijs, om zo iteraatief snelheid d op te bouwen.. Bij de aa an te brengen n prioritering g en fasering zijn in ieder geval de vollgende criterria gehanteerrd: -

het n nut en de noodzaak van de samenwe erking (de te bereiken me eerwaarde: ddoelmatigheid, betere afste emming, inno ovatiekracht etc.); kanssen en risico’s m.b.t. sam menwerking; de m mogelijkheid om op korte termijn ‘quicck wins’ te be ereiken, die een e stimulanns zijn voor samenwerking op o andere gebieden; (indien mogelijk)) de aansluiting bij region nale (SIGRA, AGIS, ROA AZ) en landeliijke (NFU, verzzekeraars) initiatieven om m te komen to ot taakverdelling en conce entratie; (indien mogelijk)) de aansluiting bij de eco onomische in nnovatieagen nda van de ggemeente Amssterdam (EBD DA).

De aanp pak geschied dt in een geza amenlijke pro ojectgroep per thema. Vo oor de verschhillende pgesteld. Vó projectgrroepen is een programmastructuur op óór de zomerr van 2012 m moeten alle th hema’s uitgewerrkt zijn en kan er een tota aalbeoordelin ng plaatsvind den. Vervolgen moeten eer ook priorite eiten gesteld w worden met betrekking to ot de implem mentatie van de d keuzes, het h kan immeers niet allem maal tegelijk. De beide e raden van bestuur strev ven ernaar m medio septem mber 2012 ee en samenweerkingsovereenkomst te sluiten n, waarin een n nadere uitw werking van de gezamen nlijke uitgangspunten vann de samenw werking wordt va astgelegd. He et tijdspad en n de planning g zien er globaal als volg gt uit:

Figuur F 2 - planning totstandkoming en vervolgproc ces visiedocument

BIJLA AGE A

Betro okken p partijen: AMC en VUmc c

In deze b bijlage wordtt een omschrrijving gegevven van het profiel p van AMC en VUmcc en worden n beide organisa aties op een aantal dimen nsies naast e elkaar gezet. Hieruit blijktt dat VUmc een AMC gelijkwaa ardige organ nisaties zijn, en e vanuit dit startpunt de e samenwerk king aangaann.

A.1

V VUmc

ziekenhuis d In 1965 o opende het Academisch A der Vrije Univ versiteit zijn deuren voorr patiënten. Het H ziekenhu uis is deels ontstaan o door particulier iinitiatief en vanuit v een ch hristelijke leveensovertuiging. In 2001 onttstond VU medisch m centrrum door hett samengaan n van de med dische faculteeit en zieken nhuis. VUmc vo ormt samen met de Vrije universiteit e en de Christelijke Hogeschool Windeesheim de ve ereniging VU-Wind desheim. VUmc he eeft ongevee er 7000 medewerkers, ee en jaarlijkse omzet van 766 miljoen een een capac citeit van 733 bedd den. In 2010 0 waren er on ngeveer 52.0 000 (dag)opn namen. Het VUmc V is goeed voor 2300 wetenschappelijke publicaties, met m een citatie e/impactscorre van 1,51 in de CWTS analyse (200 09), Daarnaa ast biedt VUm mc ruimte aa an 2450 stude enten genee eskunde, 370 0 fte artsen inn opleiding to ot medisch h specialist en n 128 huisarrtsen in oplei ding. VUmc he VUmc staat voor onderscheidende ppatiëntenzorg eeft een eige en herkenbarre identiteit. V g, eiding en gre hoogwaa ardig wetensschappelijk onderwijs/ople ensverleggen nd onderzoeek. Voor VUm mc is de vertaalsllag naar de maatschappi m j een belang grijk aandach htspunt: VUm mc is meer daan ziekenhuiszorg en richt zich h juist op gezzondheidszorg (inclusief gedrag en gezondheid). Zoals be enoemd, kom mt VUmc voo ort uit een chrristelijke trad ditie en koppe elt daardoor geloof in persoonlijke, integere e en respecttvolle behand deling van mensen m aan gezonde g ambbitie en funda amentele nieuwsgierigheid. Hie erbij heeft VU Umc drie kerrnwaarden benoemd die zijn identiteitt als geheel verwoord den: betrokkken, zorgvuld dig en ambitie eus. VUmc w wil zowel natio onaal als inte ernationaal e excelleren in de vijf zwaartepunten diee zijn benoemd: kanker e en afweer, vittale functies,, hersenen, b bewegen en extra- en tra ansmuraal. D Daarnaast zal door de fusie me et GGZ inGee est zorg word den aangebo oden waarbijj lichaam en geest als ééén geheel wo ordt benaderrd. De ambiitie is steeds betere zorg te leveren d door toepassiing van ontw wikkelde kennnis. Het opleiden van professio onals is esse entieel om de e kennis ove r te dragen. Het motto va an VUmc is ddan ook “Ken nnis de wordt nau maakt on ns beter”. In de opleiding g geneeskund uw samenge ewerkt met dee VU, daarna aast heeft VU Umc zijn (verpleegkundige)vervolgoplleidingen ond dergebracht in een eigenn opleidingsc centrum, de Amsttel Academie e VUmc. Hierrin is nauwe samenwerking met partn ners in de reggio, hogesch hool INHOLLA AND en ROC C ASA. Daarrnaast is er n nauwe samenwerking me et universiteitt Groningen en Hogesch hool INHOLL LAND in de verloskundea v academie. Het bela ang van de pa atiënt staat in VUmc voo rop, net als de d maatscha appelijke betrrokkenheid en e de aandach ht voor medissch-ethische onderwerpe en. Deze iden ntiteit wil VUmc behoudeen en blijven uitdragen, ook in de samenwerking met AMC C.

A.2

A AMC

Het AMC C is ontstaan n in 1983. Toen kwamen twee ziekenhuizen uit de e Amsterdam mse binnensttad, het Wilhelmiina Gasthuiss en het Binnengasthuis, onder één dak met de ge eneeskundeffaculteit van de Universitteit van Amssterdam. Vijf jaar j later we erd ook het Emma E Kinderrziekenhuis oonderdeel va an het nieuwe u universiteitszziekenhuis. C is werkgevver van ongev veer 7000 m medewerkers en een jaarlijkse omzet vvan 806 miljo oen. In Het AMC 2010 wa aren er ongevveer 60.000 (dag)opnam men. Het AMC C is goed voo or ruim 28000 wetenschap ppelijke publicaties, met een citatie/impac ctscore van 1 1,41 in de CW WTS analyse e (2009), Daaarnaast bied dt AMC an 2300 stud denten geneeskunde, on ngeveer 400 fte. f artsen in opleiding toot medisch sp pecialist ruimte aa en 235 h huisartsen in opleiding.

Het AMC C wordt geke enmerkt doorr haar divers iteit met een n verzorgings sregio bestaaande uit onge eveer 120 versschillende na ationaliteiten en haar maa atschappelijk ke betrokkenheid gericht op het welzijn van de patiën nt. Tevens heeft het AMC C een sterke e oriëntatie op p International Health. M Medewerkers van het AMC hebben de waa arden betrouwbaarheid, ttoewijding en n verantwoorrdelijkheid hooog in het va aandel staan. Speerpu unten in patië ëntenzorg en n onderzoek b binnen het AMC A zijn: Cardiovasculairre aandoenin ngen, Infectiezziekten en Im mmunologie, Maag/darm e en Leverziek kten en Stofw wisselingsstooornissen, Neurowe etenschappe en en Psychia atrie, Oncolo ogie, en Publlic Health. Da aarnaast is vvrouw/moede er/kind (inclusief Voortplantingsgeneeskunde) een be elangrijk groeiend thema a. Als unive ersitair medissch centrum heeft het AM MC drie kern ntaken: behan ndeling van ppatiënten (m met name toprefere ente en topkllinische zorg g maar ook e en substantieel deel basiszorg voor dde adherente e regio), (bio)med disch wetensschappelijk onderzoek en n medisch en n paramedisc ch onderwijs en opleiding g. Naast de opleid ding geneeskkunde is er de d opleiding medische infformatiekund de. Er zijn naauwe banden n en een gezamen nlijke opleiding met HvA op het gebie ed van verple eegkunde. Kennis en innoovatie zijn hierbij de bindende e factor: het gaat bij de kernactiviteite k en om kennis sontwikkeling g, kennisoveerdracht en kennisto oepassing. Het AMC heefft een sterke evidence-ba ased benade ering en speeelt daarbij ee en toonaang gevende rol in Nederland d. Op haar ke erntaken, wil het AMC na ationaal en innternationaal een innovatie eve rol spele en en behoren tot de top ttien van de Europese E universitaire m medische centra en patiënten n de hoogwa aardige kwaliteit bieden w waar ze recht op hebben.

A.3

V Vergelijking

Een verg gelijking van beide UMC’s in Amsterd dam laat zien n dat beide UMC’s U gelijkw waardige parrtners zijn, maa ar dat samen nwerking ess sentieel is en n het behoud van twee vo olwaardige U UMC’s evene eens. ografisch • Geo AMC en VUmc opere eren in groottstedelijke m arkt, dat wil zeggen: z een relatief grote te omvang en n concentrratie van kwe etsbare groepen: - veel mensen me et een zwakkere sociaal-e economische e positie; - mee er allochtone groepen, me et elk hun eig gen specifiek ke gezondhe eidsproblemeen en hulpvra agen; - hoge ere concentrratie van marrginale groep pen, zoals da aken thuislo ozen, drugs- of alcoholverslaafden, illegalen, ex-psychiattrische patiënten en een sterk groeiennde groep ee enzame oude eren. Hierdoorr heeft de lokkale gezondh heidsproblem matiek waar AMC A en VUm mc beiden m mee te maken n hebben een speccifiek karakte er: - hoge ere zorgconssumptie; - grote ere variëteit in gezondheidsprobleme en; - samenhang met andere prob blematiek, zo oals verslavin ngsprobleme en, psychiatriische ziekten n, licha amelijke, socciale en mate eriële problem matiek en (errnstige) psyc chosociale prroblemen. Binnen d die grootsted delijke markt zijn (grote) vverschillen pe er wijk: er is sprake van cconcentratie in achtersta andswijken. De markt in de directe om mgeving van n beide zieke enhuizen verttoont hierdoo or (kleine) vverschillen. AMC en VUmc hebb ben beide een bovenregio onale zorgvra aag: Ongeveer 60 0% van de patiënten van n VUmc komtt van buiten de d stad Amssterdam (bron n • O Prismant klin niek, dagbehandelingen e en polikliniek k). • 6 65% van de patiënten va an AMC kom t van buiten de stad Ams sterdam (broon Prismant kliniek, k d dagbehande elingen en po olikliniek). In de reg gio is bezien vanuit de vraag naar top preferente, to opklinische en e acute zorgg en vanuit de opleiding gsbehoefte een e noodzaak twee UMC C’s in stand te e houden. Bo ovendien hebbben beide organisa aties, vanweg ge hun experrtise op speccifieke gebied den, ook een n grote popu latie buiten hun h adherentiegebied. ategisch • Stra Strategissch gezien iss er enige ov verlap maar vvooral ook co omplementarriteit in zwaartep punten/speerpunten, toprreferente fun ncties en spe eerpunten va an beide orgaanisaties (zeker wanneerr er op patiën nt-researchniveau gekekken wordt). Bovendien kan de samenw werking de kans k vergroten op de ontw wikkeling van n nieuwe zwa aartepunten//speerpunten n.

Zwaartep punten VUmc c

Speerpunten n AMC

Hersenen n* Kanker en n afweer*

Neurological and a Psychiatric Disorders* Infection and Immunity* Oncology* Cardiovascula ar Diseases* Public Health and Epidemio ology* Gastro-intestinal diseases Metabolic Dis sorders

Hart & Va aten* Extra- en transmuraal* Bewegen n

Tabel 3. Zw waartepunten en e speerpunten * = overlap AM MC – VUmc: echter wanneer w op aandoen ningsniveau is er eerrder sprake van comp plementariteit.

Er is ove erlap in strate egische aand dachtspunten n, o.a. ontwik kkelen van een e geïntegreeerd patiënte enzorg informatiesysteem, stroomlijnen s processen/L p EAN, aandacht voor focu ussen en keuuzes maken oanalyse in AMC), A patiën ntveiligheid, vverbeteren se ervice aan patiënten. (portfolio In beide organisatiess wordt hard gewerkt aan n veren nieu uwbouw op de d huidige loocatie. ntiteit organisaties • Iden Uit recen nte onderzoe eken blijkt ec chter dat de b buitenwereld d een gering verschil v ziet tussen beide e partijen: de medische e kwaliteit wo ordt hetzelfd de beoordeeld, patiënten en verwijzerrs beoordelen de reputatie als sterk ma e van beide organisaties o aar zien op ac ccenten onderscheid. VU Umc staat meer bekend o om oncologissche aandoe eningen, neu urologische aandoeninge a n, aandoeninngen aan het bewegin ngsapparaat en de relatie e soma-psych he (fusie GG GZ inGeest), AMC A meer oom hartaand doeningen, gastro-intesti g nale aandoe eningen, infec ctieziekten en kindergeneeeskunde. AMC en VUmc hebb ben beide een eigen identtiteit en cultu uur. Uit onderzoek blijkt oook dat patiënten soms sp pecifiek kieze en voor de be enadering va an VUmc of AMC. A Het verschil in cultuuur kan als volgt v worden o omschreven: AMC komt extraverter o over dan VUmc; VUmc oogt kleiner een persoonlijk ker; AMC komt zelfverzekerderr en creatiev ver over; VUm mc lijkt symp pathieker en zorgvuldiger z r (TNS NIPO, 2007). Opgeme erkt moet worden dat dez ze beelden a l weer datere en van vier ja aar geleden.. vang organiisaties • Omv AMC en VUmc zijn beide b twee middelgrote m U UMC’s in Ned derland (op basis b van de parameters omzet en produ uctie). Boven ndien zijn beiide partijen fifinancieel gez zond. In totaal bestrijken AMC en VU Umc ongevee er een kwart van de (acad demische) zo org en het on nderzoek in Nederland. N Z Zie de kenge etallen van VUm mc en AMC in onderstaan nd tabel. allen AMC en VUmc Kengeta Financieriing (*1000€) (geeconsolideerde balans: b incl. GGZ Z inGeest)

Omzet

VUmcc 2010

AM MC 2010

€ 7766.000

€ 806.497

€ 8.334

€ 1.035

Eigen verrmogen

€ 1122.766

€ 95.647

Totaal ve ermogen

€ 7737.750

€ 828.006

Resultaatt

Productie (VUmc, excl GGZ G inGeest)

VUmcc 2010

AMC C 2010

Klinische opnames

27.096

29.473

Dagbehandelingen

24.729

30.977

Eerste po olikliniek bezoe eken

1122.120

121.703

Verpleegd dagen

1155.426

201.777

5,7

6.8

Gemiddelde verpleegduur

Capacite eit (VUmc, excl GGZ inGeest)

VUmcc 2010

Standaard bedden

AMC C 2010

733

1.002

5.610

5.885

fte medisch specialisten

353

364

Studenten n geneeskund de

2453

2342

107

153

2.300

2.828

1.51

1.41

€€75.665

€ 66.691

fte person neel

Promotiess Aantal we etenschappelijjke publicaties s Positie in n CWTS analyyse (periode 2005-2009) cita atiescore: imp pact van de artikelen Totale om mvang 2e, 3e 4e 4 geldstroom m engetallen Tabel 4. Ke

• Exte erne partijen n/rol regio Beide UM MC’s zetten (fors) in op samenwerkin s ng met partners binnen/buiten de reg io. ners VUmc Belangrrijkste partn • Fusie GGZ-inGe eest • Sam menwerking in n Pentagoon nverband op het gebied van v onderwijs s, opleiding een onderzoek (SLAZ, MCA A, Spaarne Ziekenhuis Z en n Kennemer Gasthuis) verband • Sam menwerking opleiding o in OOR-OZON O • Sam menwerking radiotherapie r e in Esperanzz verband • Read de • Afslu uiten van pacckage deals met partner ziekenhuize en (ZMC en Ziekenhuis Z A Amstelland) • OsiraGroep • Alan nt Vrouw ners AMC Belangrrijkste partn • OLV VG (o.a. Hartcentrum Amsterdam: con ncentratie en n taakverdeling cardiologgie en card diochirurgie); teaching hospital • Sam menwerking Flevoziekenh F huis Almere ((o.a. heelkun nde, radiothe erapie en diveerse andere speccialismen) en n verdere opttimalisatie va an laagcomp plexe en/of ho oogvolume zzorg • Sam menwerking opleiding o in OOR O verband d • Inten nsieve same enwerking me et NKI-AvL • Sanq quin voor immunologisch h, en hemato ologisch onde erzoek • Sam menwerking met m Arkin op gebied van psychiatrie • Oogziekenhuis Amsterdam A (i.s.m. Zonne estraal) • Alan nt Vrouw • VZA A

BIJLA AGE B

Verklarende woorde enlijst

Alliantie:… ………………… …

een alliantie is een hecchte, langdurig ge, voor alle be etrokken partijjen nuttige overeenko omst tussen tw wee of meer partners, p waarrbij kernmiddeelen, kennis, en capaciteiten met elkaarr worden gede eeld met als do oel het verbeteeren van de kwaliteit, k doelmatig gheid en toega ankelijkheid va an de patiëntenzorg, onderzzoek en onderrwijs en opleiding

nden:………… …. BES-eilan

staat voor de eilanden Bonaire, Sint Eustatius en Saba

…. Center off excellence:…

een centrum waar een innovatief, ho oogwaardig aanbod aan zorgg geleverd wo ordt, ardig onderzoe ek. Er is sprak ke van een unnieke concentrratie van gebaseerd op hoogwaa nde infrastructtuur en technoologie. Aan ee en centrum expertise en de meest vvooruitstreven o meer specifiieke patiënten ngroepen verbonden zijn een of

Concentratie:…………...

het gehele e vakgebied w wordt onderge ebracht in een van de beide instellingen zonder dat hiervoor een e aparte recchtspersoon wordt w opgericht

EDBA: … ………………… ….

Economic c Developmen nt Board Amste erdam, een re egionaal advieesorgaan op economis sch gebied

………………… … Entiteit:…

organisatiievorm

………………... IGZ:………

Inspectie voor de Gezo ondheidszorg

d care:……….. Integrated

zorg geric cht op preventtie, behandelin ng en nazorg van v zowel som matische, psyc chische als maats schappelijk geb bonden proble emen.

Kartel:…… ………………...

Een karte elafspraak is e en afspraak tu ussen onderne emingen die dde concurrentie verhindertt, beperkt of vvervalst.

atie:…………... Lateralisa

specialisa atie binnen vakkgebied, waarrbij onderdelen n van een vakkgebied worde en verdeeld tussen t beide iinstellingen

MSRC:… ………………… …

Medisch Specialisten S R Registratiecom mmissie

NFU: …… ………………...

Nederland dse Federatie van Universittair Medische Centra, heeft als algemene e doelstellin ng het behartig gen van de ge ezamenlijke be elangen van dde UMC's

………………… … NMa:……

Nederland dse Mededing gingsautoriteit

… NZa:……………………

Nederland dse Zorgautorriteit

………………… … OOR:……

Onderwijs s- en Opleiding gsRegio

ROAZ:…………………..

Regionaa al Overleg Acu ute Zorgketen, heeft als taak k om het acutee zorgaanbod in de regio in ka aart te brenge en en oplossingen te bedenk ken voor evenntuele gaten in n de bereikbaa arheid.

………………… … SIGRA:…

Samenwe erkende Instel lingen Gezond dheidszorg Re egio Amsterdaam

Toprefere ente zorg:

zeer spec cialistische pattiëntenzorg die e gepaard gaa at met bijzonddere diagnostie ek en behandeliing, waarvoor geen doorverrwijzing meer mogelijk is ('laast resort', eindstation).

entrum:……… …. Traumace

Een traum macentrum is e een ziekenhuiis dat door hett ministerie vaan VWS is aan ngewezen voor de opvang van en zorg voor sla achtoffers van ernstige ongeevallen. Daarn naast heeft macentrum enkkele bijzonderre taken, waarronder het opzzetten van een n een traum regionaal samenwerkin ngsverband tus ssen hulpverle eners in de traaumazorg

WBMV:… ………………… …

Wet op Biijzondere Med dische Verrichtingen, hierin wordt onder aandere de vergunnin ngsplichtige zo org geregeld