ZEEHAVENS
AMSTERDAM AMSTERDAM - BEVERWIJK - IJMuIDEN - ZAANSTAD
Groene sleepboot zonder emissies Amsterdam en Zaanstad kiezen voor walstroom Dampretourleidingen: extra veiligheid op de terminal Nieuwe eigenaar voor Ceres
Themanummer innovatie 2009/nr1
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 1
26-01-2009 14:17:00
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 2
26-01-2009 14:17:03
Werk voor de boeg SWA Havens is de havenpool. Wij beschikken over een vaste ploeg vakmensen, gemotiveerde krachten die inzetbaar zijn op piekmomenten, 7 dagen per week, 24 uur per dag. Meer weten? Neem dan contact op met Patrick de Best: (020) 680 26 11, of kijk op onze website.
SWA Havens Nieuwe Hemweg 10 E info-havens@weetvanwerken.nl
weetvanwerken.nl
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 3
26-01-2009 14:17:04
COLOFON
Inhoud 16
34
ZEEHAVENS AMSTERDAM jaargang 41, nummer 1, 2009 Redactie Jan van den Berg, Albert Boes, Guido van den Heuvel, Joris Moes en Bart Stam (hoofdredacteur)
05
Innovatie van levensbelang
06
Korte berichten
Foto’s Dick van den Berg, Martin Hendriksen, Ed Seeder
07
Korte berichten
Advertenties Joris van der Hoek
09
Nieuwe eigenaar voor Ceres Paragon en CAMT
11
Recordjaar voor Zeehavens Amsterdam
12
Sleepboot op waterstof en brandstofcellen
15
Dampretoursystemen tegen stank en explosies
16
Schepen aan het stopcontract
19
Cirrus Energy kiest voor IJmuiden als uitvalsbasis
20
Door het oog van de loods
23
Opslagcapaciteit Westway Terminals verdubbeld
25
’Duurzaam durven, doen en doorgaan’
27
Rondvaartboot op waterstof
29
Kooldioxide houdt cacao in bedwang
31
Elektriciteit uit Noordzeegas
33
Zeehavens Amsterdam laten zich gelden
34
Van cacao in bulk tot dubbele containerkranen
36
Riviercruisevaart vraagt om extra ligplaatsen
39
Ontwikkeling van de Amsterdamse haven na 1870
De Ruijterkade 7,1013 AA, Amsterdam Telefoon: 020 - 627 37 06 Mobiel: 06 - 41 84 22 10 Fax: 020 - 626 49 69 E-mail: jvdhoek@amports.nl Website: www.amports.nl
Belangrijke adressen:
Omslagfoto: De silo’s van Greenmills steken indrukwekkend de strakblauwe lucht in. De bouw van Europa’s grootste fabriek voor biodiesel en biogas is inmiddels in volle gang, begin 2010 moet Greenmills in bedrijf gaan. Foto: Ed Seeder
Amsterdam Ports Association (tevens correspondentie-adres) De Ruijterkade 7 1013 AA Amsterdam Telefoon: 020 - 627 37 06 Fax: 020 - 626 49 69 E-mail: amports@amports.nl Website: www.amports.nl Haven Amsterdam De Ruijterkade 7, Postbus 19406 1000 GK Amsterdam Telefoon: 020 - 523 45 00 Fax: 020 - 620 98 21 E-mail: info@portofamsterdam.nl Website: www.portofamsterdam.nl Inlichtingen scheepvaart: Tel.: 020 - 622 15 15 Haven Beverwijk Noorderkade 1 1948 NR Beverwijk Telefoon: 0251 - 22 47 50 Fax: 0251 - 21 40 50 E-mail: info@beverwijk.nl Web: www.beverwijk.nl Zeehaven IJmuiden N.V. Halkade 4, Postbus 541 1970 AM IJmuiden Telefoon: 0255 - 54 70 00 Fax: 0255 - 54 70 50 E-mail: info@zeehaven.nl Web: www.zeehaven.nl Haven Zaanstad Westkade 2, 1506 BA Zaandam Telefoon: 075 - 681 65 23 Fax: 075 - 681 67 99 E-mail: postbus@zaanstad.nl Web: www.zaanstad.nl
ONDERNEMERSVERENIGING ORAM De Ruijterkade 7 1013 AA Amsterdam Telefoon: 020 - 622 21 11 Fax: 020 - 620 31 33 E-mail: info@oram.nl Website: www.oram.nl Kamer van Koophandel Amsterdam De Ruijterkade 5 1013 AA Amsterdam Telefoon: 020 - 531 40 00 Fax: 020 - 531 46 99 E-mail: post@amsterdam.kvk.nl Website: www.kvk.nl Regionale Ontwikkelingsmaatschappij Noordzeekanaalgebeid (RON) Havengebouw, De Ruijterkade 7 1013 AA Amsterdam Telefoon: 020 - 523 49 20 Fax: 020 - 523 44 20 Website: www.nzkg.nl Lay-out/lithografie: FIZZ, Meppel Druk: Giethoorn Ten Brink B.V., Meppel
Zeehavens Amsterdam Februari 2009
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 4
www.amports.nl
26-01-2009 14:17:28
AMPORTS
Innovatie van levensbelang Innovatie is van levensbelang voor Nederland dat, als distributie-
stroomvoorzieningen voor de binnenvaart en riviercruisevaart.
land bij uitstek, voor zijn welvaart grotendeels afhankelijk is van
Dat leidt tot een flinke reductie van zowel schadelijke emissies als
een goed functionerende logistiek en transportsector. Dat geldt
de geluidsoverlast omdat de dieselgeneratoren kunnen worden
dus ook voor de Nederlandse zeehavens. Wie niet of te weinig
uitgeschakeld als deze schepen afgemeerd liggen.
innoveert, loopt het gevaar dat zijn belangrijkste rederijen en lijndiensten elders hun heil zoeken. Dat geldt zeker voor de range
Gelukkig heeft ook de nationale overheid steeds meer oog voor
Le Havre-Hamburg, waar de concurrentie moordend is en de
het belang van innovatie in de maritieme sector, en de zee-
onderlinge afstanden tussen de havens gering.
havens in het bijzonder. We hadden al het Maritiem Innovatie Programma (MIP) en innovatieprogramma’s voor de zeescheep-
Gelukkig kunnen Zeehavens Amsterdam bogen op een uitsteken-
vaart, de binnenvaart en de scheepsbouw. Daar is sinds kort een
de staat van dienst als het gaat om innovatie. Ik denk aan enkele
nieuwe subsidieregeling voor de zeehavens bijgekomen (zie
aansprekende voorbeelden van de afgelopen jaren: de geavan-
ook pagina 33). Het kabinet stelt de komende jaren vijf miljoen
ceerde Ceres containerterminal met insteekhaven, de overdekte
euro beschikbaar voor innovatieve en duurzame projecten in
Waterland Terminal, het nieuwe brandbestrijdingssysteem van
de Nederlandse zeehavens. Geen bedrag om talloze grootscha-
Sitos, de ontwikkeling van diverse hoogwaardige dampretour-
lige projecten op te zetten, wel een mooie steun in de rug voor
leidingen bij olieterminals, de AMSbarge, het port community
nieuwe initiatieven om de Nederlandse zeehavens efficiĂŤnter,
system Port NET, de verwerking van afvalvetten bij Greenmills en
doelmatiger, duurzamer en schoner te maken. Ook het nieuwe
de experimentele aandrijving op waterstof voor havensleepboten
Innovatiefonds van Haven Amsterdam, waarvoor jaarlijks een
en vrachtwagens. En zo kan ik nog wel even doorgaan.
miljoen euro beschikbaar is, mag hier niet onvermeld blijven. Ik
De vier havens langs het Noordzeekanaal voeren samen met het
durf te stellen dat de zeehavens van Amsterdam op het gebied
bedrijfsleven een actief beleid om innovatie te bevorderen. Zo
van innovatie reeds het voortouw nemen.
kwam vlak voor de jaarwisseling het bericht dat de gemeente Zaanstad samen met Amsterdam flink wil investeren in wal-
Ir Michiel A. Wijsmuller, voorzitter AmPorts
ZEEHAVENS AMSTERDAM
informatieblad over het Noordzeekanaalgebied, met de havens en het havenbedrijfsleven van Amsterdam, Beverwijk, IJmuiden en Zaanstad, is een uitgave van
Amsterdam Ports Association. E-mail: amports@amports.nl. M eer over A msterdam P orts A ssociation en h aar 3 0 0 leden : www. amports . nl www.amports.nl
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 5
Zeehavens Amsterdam Februari 2009
26-01-2009 14:17:33
KORTE BERICHTEN Nieuwe dienst Ter Haak United Stevedores Amsterdam (USA), onderdeel van Ter Haak Group, heeft zijn
HavenCollege gepresenteerd
vierde deep sea rederij binnengehaald. Het gaat om een nieuwe vaarroute tussen
Wethouder Freek Ossel heeft op 18 december
West-Afrika en Amsterdam van de Israëlische rederij ZIM Integrated Shipping
in het World Trade Center de plannen gepresen-
Services. Het eerste containerschip, de MV San Francisco, moet op woensdag
teerd voor het nieuwe HavenCollege (HC) aan de
11 februari aankomen op de USA-terminal in de Amerikhaven. ZIM gaat voor-
Kwadrantweg 11 in het Westelijk Havengebied.
alsnog drie containerschepen inzetten van 1500 tot 2000 TEU. USA is gespeciali-
Het HavenCollege moet 1 mei 2009 van start
seerd in de overslag van containers, hout, RoRo, breakbulk, bulk- en projectlading.
gaan voor minimaal drie jaar. De leiding van het
USA is een van de grotere stuwadoors in de Amsterdamse haven. Het bedrijf be-
nieuwe opleidingsinstituut is voorlopig in han-
zit drie terminals, een kadelengte van bijna 2.000 meter, 25 hectare aan bedrijfs-
den van het duo Patrick Randell (ROC Nova) en
terrein en 75.000 m2 aan loodsruimte.
Willem Polak (Dienst Werk en Inkomen, DWI). Dit gebeurt in een voormalig pand van Ter Haak. Hier
HOV IJmond: laat Velsen en Beverwijk fuseren
zullen leerlingen van ROC Nova, ROC Amsterdam
Tijdens de nieuwjaarsreceptie van de Haven en Ondernemers Vereniging IJmond
en ROC Asa-Amarantis praktijklessen volgen, zo-
heeft voorzitter Frans Baud gepleit voor het samengaan van de gemeenten
als het laden en lossen van binnenvaartschepen,
Velsen en Beverwijk. “Volledige integratie van de IJmond-gemeenten vergt veel
het oefenen met vorkheftrucks of het werken
politieke moed. Dat geldt ook voor de integratie van Velsen en Beverwijk op
met voorraadbeheer. DWI gaat werkzoekenden
korte termijn. Maar de IJmond moet een sterke rol in onze omgeving blijven
naar het HavenCollege sturen voor bijscholing
spelen met voldoende grootte en massa. Dan kan beter als één bestuurlijk ge-
en voorbereiding op een baan. Volgens Ossel
heel.” Volgens Baud, in het dagelijks leven algemeen directeur van KVSA, sluit een
moet het HavenCollege een ontmoetingsplaats
dergelijke fusie aan bij reeds bestaande instanties als de regionale brandweer en
worden van bedrijven, scholen en organisaties.
de regionale milieudienst. Er zou dan een nieuwe gemeente van ruim 100.000 inwoners ontstaan. “Dan heb je ook richting Amsterdam en de provincie wat te
Verzekering tegen piraterij
vertellen,” aldus de HOV-voorzitter.
Wie anno 2009 door de Golf van Aden vaart,
Baud pleitte verder voor het vervroegen van de uitvoering van de provinciale
loopt een gerede kans op een aanval door zwaar-
infrastructuurprojecten, zoals het Middenhavengebied. Dit kan een belangrijke
bewapende Somalische piraten. Om rederijen,
stimulans zijn voor de regionale bedrijven die lijden onder vraaguitval als gevolg
scheepseigenaren, bevrachters en ladingeige-
van de kredietcrisis.
naren beter te beschermen heeft Aon begin december een nieuwe verzekering in het leven
Nieuwe HAVENmedewerkers ORAM
geroepen om inkomensverlies door piraterij te
Werkgeversvereniging ORAM heeft sinds december twee nieuwe medewerkers
voorkomen. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om de
in dienst. Het gaat om Victor Koopman en Jeroen Oldenkotte, respectievelijk
huur die bevrachters tijdens de kaping moeten
senior en junior medewerker Havens.
doorbetalen, inkomensverlies van de scheepsei-
Victor Koopman gaat zich bezighouden met de sectoren cargadoors, haven-
genaren en ontbinding van contracten voor met
dienstverlening, douane, scheepsbewegingen, het Platform Regionale Havenstra-
name seizoensgoederen bij ladingeigenaren.
tegie, mobiliteitsconvenanten en Kring Westpoort. Koopman studeerde economie aan de Vrije Universiteit. Vervolgens was hij senior beleidsmedewerker op
BAM-symposium
het ministerie van Verkeer en Waterstaat.
Diverse werkmaatschappijen van BAM houden
Jeroen Oldenkotte heeft bedrijfskunde gestudeerd aan de Rijksuniversiteit Gro-
op woensdag 11 maart een ontbijtcongres in
ningen, met als specialisatie business development. Hierna werkte hij bij Unilever
IJmuiden onder de titel ‘Concrete Industriële
Nederland en Rabobank Nederland. Als junior beleidsmedewerker is Jeroen
duurzaamheid’. Gastspreker is prof. dr. Michael
Oldenkotte verantwoordelijk voor de sectoren stuwadoors, opslag en logistiek,
Braungart, een van de grondleggers van het
cacaovemen, BORA, portkey, onderwijs en arbeidsmarkt, ISPS en Kring Westpoort.
‘cradle-to-cradle’ concept. Dit is het gebruik van afval als grondstof voor voedsel en voor nieuwe producten. Er zijn ook lezingen van K. van den Berg (PriceWaterhouseCoopers), W. van de Brink (Corus) en B. Ruter (Triodos Fonds Management). De openingslezing is van ir. N.J. de Vries, vicevoorzitter van de raad van bestuur van Koninklijke BAM Groep. Aanmelden voor het symposium kan via:
Victor Koopman (l) en Jeroen Oldenkotte
congres@bamindustrieservice.nl
meer over amsterdam ports association en 300 leden : www.amports.nl Zeehavens Amsterdam Februari 2009
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 6
www.amports.nl
26-01-2009 14:17:49
KORTE BERICHTEN
‘Gelijke behandeling zeehavens’
Afscheid Joris Moes
Vooral op het gebied van investeringsprojecten
Na ruim 25 jaar heeft Joris Moes (64) op dinsdag 16
hebben de kleinere zeehavens in Nederland
december afscheid genomen van AmPorts. Hij deed
te maken met oneerlijke concurrentie ten op-
dat op een drukbezochte afscheidsreceptie in de
zichte van de grotere zeehavens. Dat verklaarde
Posthoornkerk aan de Haarlemmerweg in Amster-
Arie van der Hek tijdens de viering van veertig
dam, waar zo’n 120 genodigden aanwezig waren.
jaar Nationale Havenraad in Den Haag. De oud-
Joris Moes heeft bijna 42 jaar in de Amsterdamse
voorzitter benadrukte verder het belang van
haven gewerkt. Na de HBS-B begon hij in 1967
het moderniseren van de sluizen in de haven-
op de afdeling acquisitie van de Amsterdamsche
gebieden Delfzijl, IJmuiden en Terneuzen.
Droogdok Maatschappij (ADM). In 1970 stapte hij
Joris Moes tijdens zijn
In de Ridderzaal werd op donderdag 11 decem-
over naar VCK (Verenigd Cargadoors Kantoor) waar
afscheidsreceptie
ber het veertigjarig bestaan gevierd met een
Moes public relations medewerker was.
symposium. Op 17 december 1968 richtte de
In 1983 maakte Joris Moes de overstap naar ‘Vereeniging De Amsterdamsche
toenmalige minister van Verkeer en Waterstaat,
Haven’, tegenwoordig AmPorts geheten. De afgelopen jaren was Joris Moes als
drs. J.A. Bakker, de Commissie Zeehavenover-
hoofdredacteur verantwoordelijk voor ‘Zeehavens Amsterdam’ en de Engelstali-
leg op. Sprekers waren naast Arie van der Hek
ge uitgave ‘Amsterdam Seaports’. De opvolger van Joris Moes is Bart Stam (49) die
onder anderen minister Camiel Eurlings en
van 2006 tot 2008 hoofdredacteur was van het maandblad Maritiem Nederland.
staatssecretaris Tineke Huizinga van Verkeer en
Tijdens zijn afscheid had Joris Moes nog een verrassing voor de aanwezigen in
Waterstaat en de huidige voorzitter Wim van
petto. Met het Naardens Kamerorkest, waarvan hij al 27 jaar deel uitmaakt als
Gelder.
altviolist, speelde hij de Pavane van Fauré en Symfonie 101 (‘De Klok’) van Haydn.
Wintercruises
Distributiecentrum Ter Haak Logistics
Amsterdam en IJmuiden hebben rond de kerst-
Ter Haak Logistics (THL) heeft met ingang van 1 januari een distributiecentrum
dagen het cruiseseizoen 2008 afgesloten met
van 12.000 m2 in Almere in gebruik genomen. Vanuit dit warehouse levert THL
twee schepen van de Noorse rederij Fred. Olsen
rechtstreeks aan de naburige fabriek van Mitsubishi Caterpillar Forklift Europe
Cruises. Beide schepen meerden gelijktijdig af
(MCFE). Ter Haak verzorgt sinds 2002 het voorraadbeheer van MCFE. Door het
aan de Passagiers Terminal Amsterdam (PTA).
nieuwe distributiecentrum stijgt het aantal medewerkers in Almere van vier
Voor Zeehavens Amsterdam is er sprake van
naar vijftien. Omdat de loods nog plaats biedt aan andere klanten kan het aantal
een record met 130 schepen op beide terminals
werknemers verder stijgen. Ter Haak Group heeft nog een optie op een onbe-
in IJmuiden en Amsterdam.
bouwd, aangrenzend terrein van 5.000 m2.
Vissers halen afval op
Nieuwe reefer lijndienst IJMuiden-Alaska
Op vrijdag 12 december heeft Karel Ockeloen,
Met steun van Zeehaven IJmuiden NV gaat Kloosterboer IJmuiden een nieuw
wethouder Milieu van de gemeente Velsen en
complex van koel- en vrieshuizen bouwen in Dutch Harbor in Alaska (VS). Dit ge-
voorzitter van KIMO Nederland, zes IJmuidense
beurt in samenwerking met Dutch Harbor Ports LLC. In deze havenstad bevinden
vissers bedankt voor hun deelname aan het
zich toonaangevende visserijbedrijven als Glacier Fish Company en American
project ‘Fish for Litter’. Dit is het verwijderen van
Seafoods die hun goederen gaan opslaan in het nieuwe vrieshuis. De eerste fase
ronddrijvend afval uit zee. KIMO is de interna-
krijgt een capaciteit van 120.000 m3, bestemd voor vissoorten als Alaska pollock,
tionale milieu- en veiligheidsorganisatie voor
kabeljauw, king’s crab en zalm. De belangrijkste economische activiteit van Dutch
lokale overheden in Noord-Europa.
Harbor (4300 inwoners) is de visserij.
In november 2005 ging dit project in diverse
Vanuit een nieuw kantoor in Seattle (VS) gaat Kloosterboer de administratieve
Europese kustplaatsen van start. De vissers-
en logistieke dienstverlening van het vrieshuis in Alaska verzorgen. Tevens
schepen kregen een big-bag mee om het afval
ondersteunt deze nieuwe vestiging het wereldwijde netwerk van Kloosterboer
uit zee op te pikken. Bij aankomst zorgde Zee-
voor koel- en vrieshuizen. Daarbij gaat het onder andere om een nieuwe reefer
haven IJmuiden NV voor de afvoer en verdere
lijndienst tussen Dutch Harbor en IJmuiden die medio 2009 van start gaat, zodra
verwerking. Aan het project in IJmuiden heb-
het koel- en vrieshuis gereed is.
ben zes vissersschepen deelgenomen. Finan-
De opbouw in Dutch Harbor geschiedt met prefab onderdelen uit Polen, zoals
ciële steun kwam van NoordzeeWind (samen-
panelen vloeren en dakisolatie. Deze materialen gingen op donderdag 22 januari
werkingsverband van Shell en Nuon), Corus,
per schip vanuit IJmuiden naar Alaska. De staalconstructie komt uit Zuid-Korea,
Zeehaven IJmuiden NV en Bek en Verburg, een
het beton en de machines uit de VS.
inzamelingsbedrijf van scheepafvalstoffen.
meer over amsterdam ports association en 300 leden : www.amports.nl www.amports.nl
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 7
Zeehavens Amsterdam Februari 2009
26-01-2009 14:17:53
AMSTERDAM – IJMUIDEN – DELFZIJL – DEN HELDER – SCHEVENINGEN – EEMSHAVEN – UTRECHT – HARLINGEN
SLOP- EN BILGE-INZAMELING - SCHEEPSREINIGING - AFVALVERWERKING OLIE RECYCLING - CALAMITEITENSERVICE - KADEGEBONDEN DIENSTEN - 24/7 MAIN B.V. locatie Amsterdam - Petroleumhavenweg 48 - 1041 AC Amsterdam - Tel.+31 (0)20 6130 225 MAIN B.V. locatie Den Helder - Het Nieuwe Diep 34/DD - 1781 AD Den Helder - Tel. +31 (0)223 632 177 info.amsterdam@main-bv.nl - info.denhelder@main-bv.nl
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 8
26-01-2009 14:18:01
B edrijfsnie u ws
Nieuwe eigenaar voor Ceres Paragon en CAMT
Ceres krijgt een nieuwe eigenaar. Hutchi-
havens, verspreid over 26 landen in Azië,
twee jaar is de terminal voor honderd
son Port Holdings Ltd. (HPH) in Hong Kong
Afrika, Europa, Noord- en Zuid-Amerika
procent eigendom van NYK dat inmiddels
heeft medio december een meerderheids-
en Australië. In 2007 was HPH Group
drie lijndiensten vanuit Azië verzorgt voor
belang verworven in Ceres Container
verantwoordelijk voor de op- en overslag
Grand Alliance.
Terminals Europe (CTE). Het Japanse NYK
van 66,3 miljoen TEU aan containers. NYK
Volgens Freek Ossel, havenwethouder
(Nippon Yusen Kabushiki Kaisha) was tot
heeft momenteel een vloot van zo’n 776
van Amsterdam, betekent het nieuwe
dusver voor honderd procent eigenaar.
zeeschepen. De Japanse reder behaalde
meerderheidsbelang van Hutchison ‘een
CTE bestaat in Nederland uit Ceres Para-
in 2007 een omzet van 26 miljard dollar.
interessante ontwikkeling voor onze ha-
gon Terminal en Ceres Amsterdam Marine
Wereldwijd heeft NYK zo’n 55.000 mensen
ven waarin we veel kansen zien’. Door de
Terminals (CAMT, zie ook Zeehavens Am-
in dienst.
overname kan de Ceres Paragon Terminal
sterdam nummer 6 van december 2008).
Volgens John Meredith, group managing
zich volgens Ossel voortaan meer profile-
Naar verluidt hebben beide partijen zo’n
director van Hutchison Port Holdings, ver-
ren als onafhankelijke containerterminal,
anderhalf jaar onderhandeld. Voor zover
sterkt het meerderheidsbelang in Ceres
waarvan grote rederijen profiteren.
bekend heeft de overname geen gevol-
Container Terminals Europe de positie
gen voor de werkgelegenheid op beide
van zijn onderneming in Noord-Europa.
Jaarcijfers 2008
vestigingen van Ceres in het Amsterdam-
Dit geldt zowel voor containervervoer per
Begin januari heeft Ceres ook de voor-
se havengebied.
zeeschip als voor feeders en achterland-
lopige overslagcijfers over 2008 bekend
Zowel Hutchison als NYK weigeren het
verbindingen.
gemaakt. Met de huidige drie loops voor
bedrag te noemen dat met de transactie
Grand Alliance kwam de ultramoderne
is gemoeid. Wel hebben beide partijen
Belangstelling
terminal uit op ruim 425.000 TEU, ofwel
eind 2008 bekend gemaakt dat NYK een
Hutchison had al geruime tijd belangstel-
250.000 moves. Bij de ro/ro Ceres Amster-
minderheidsbelang krijgt in Europe Con-
ling voor de ultramoderne containerter-
dam Marine Terminal (CAMT) werden vorig
tainer Terminals (ECT) waarvan Hutchison
minal van Ceres. In 2004 bracht Hutchison
jaar meer dan 310.000 personenauto’s
Port Holdings de moedermaatschappij is.
Port Holdings zijn eerste bod uit op de
overgeslagen.
HPH is op zijn beurt weer een onderdeel
containerterminal aan de Amerikahaven,
van het Hutchison Whampoa Limited
maar oprichter Christos Kritikos was
(HWL) dat belangen heeft in vijftig
destijds nog tegen de overname. Sinds
www.ceresglobal.nl www.amports.nl
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 9
BS
Zeehavens Amsterdam Februari 2009
26-01-2009 14:18:04
Waterland Terminal Stevedore and Terminal Operator
Droog overslaan van kwetsbare produkten als staal, hout, papier etc. is nooit meer afhankelijk van weersomstandigheden.
020 44 80 620 - www.waterlandterminal.nl
adv. halve Zeehavens 2008:europoort 2008
08-07-2008
14:23
Pagina 1
HO O G V L I E T - A MS T E R DA M - R A A MS D O N KS V E E R - MO E R D I J K - V E N L O - A S S E N - V E E N DA M - R I J S W I J K - L O N D E R Z E E L ( B )
HĂŠt adres voor verhuur en lease van heftrucks en hoogwerksystemen Peinemann is al ruim 50 jaar een toonaangevend bedrijf in de wereld van horizontaal- en verticaal intern transport. Vanuit het hoofdkantoor in Hoogvliet is Peinemann uitgegroeid tot een one-stop-shopping bedrijf met vestigingen verspreid over heel Nederland. Met een verhuurvloot van ca. 7000 units kunnen wij u altijd een op uw situatie afgestemd aanbod doen. Of het nu gaat om heftrucks, hoogwerkers, verreikers of steigermateriaal: Peinemann is uw zakenpartner!
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 10
Peinemann Amsterdam Nieuw Zeelandweg 16-18, 1045 AL Amsterdam Tel.: 020 - 506 14 00 Fax: 020 - 506 14 49 E-mail: info@peinemann.nl www.peinemann.nl
26-01-2009 14:18:06
J aarcijfers 2 0 0 8
‘In het verleden behaalde resultaten geen garantie voor de toekomst’
Recordjaar voor Zeehavens Amsterdam Voor Zeehavens Amsterdam was 2008 een uitstekend jaar met een totale overslag van maar liefst 94 miljoen ton. Dit jaar zijn de vooruitzichten ongewis, zo bleek tijdens de nieuwjaarsreceptie. Toch zien Haven Amsterdam, ORAM en Zeehaven IJmuiden NV voldoende lichtpuntjes om de economische recessie te lijf te gaan.
“Wat brengt 2009? Wie het weet mag het
gen daalde het aantal riviercruises licht van
projecten voor elkaar te krijgen. Ik roep alle
zeggen,” aldus algemeen directeur Peter van
1090 naar 998, hoewel het aantal opvaren-
partijen dan ook op uit hun loopgraven of
de Meerakker van Zeehaven IJmuiden NV
den contant bleef. Alleen de kolenoverslag
schuttersputjes te komen om te zorgen dat
tijdens de nieuwjaarsreceptie van ORAM en
bleef achter met een minimale groei van 0,1
in 2012 de eerste schop de grond in kan
Haven Amsterdam op donderdag 8 januari.
procent. Haven Amsterdam wijt dit aan de
voor de tweede zeesluis.”
Ook Hans Gerson, algemeen directeur van
gestegen voorraden bij OBA en Rietlanden.
Haven Amsterdam, en ORAM-voorzitter Jas-
In totaal bezochten ruim 5800 zeeschepen
Groei door windenergie
per Heusdens, waagden zich niet aan harde
de Amsterdamse haven, een stijging van 9,5
“Zeehaven IJmuiden NV heeft een uitzon-
voorspellingen voor dit jaar.
procent ten opzichte van 2007.
derlijk succesvol jaar achter de rug,” aldus
Toch waren de drie sprekers het er wel over
De afgelopen drie jaar heeft de haven van
Peter van de Meerakker. Zo steeg de omzet
eens dat Zeehavens Amsterdam over de
Amsterdam groeicijfers gerealiseerd van
van verse vis tot ruim 41 miljoen euro. “Daar-
nodige veerkracht beschikt om de komende
respectievelijk 13,4 procent (2006), 6 en
mee hebben we onze positie als tweede
recessie op te vangen. Gerson: “Het laat zich
11 procent. “Deze groei ligt ver boven de
visafslag versterkt.” Volgens Van de Meerak-
aanzien dat de haven van Amsterdam, door
laatste voorspellingen van het CPB,” aldus
ker begint het Internet Veilingsysteem, dat
de recente investeringen in de energieter-
Gerson. “Zelfs met een groeivertraging in
in maart 2008 in bedrijf kwam, zijn vruchten
minals en zijn brede goederenpakket, het
2009 zullen we daar ruimschoots boven
af te werpen.
relatief goed blijft doen.”
blijven. Een snelle besluitvorming over de
Ook het aantal scheepsbewegingen vanuit
tweede zeesluis is dan ook nog even urgent
IJmuiden nam fors toe, mede door de onder-
Beter dan de rest
als altijd.” Gerson toonde zich verheugd dat
houdswerkzaamheden voor het Near Shore
In 2008 steeg de overslag van Zeehavens
burgemeester Cohen is toegetreden tot het
windpark bij Egmond en het Prinses Amalia
Amsterdam met 7,5 procent van 87,4
speciale bestuursteam. “Met zijn contacten
windpark (voorheen Q7). Van de Meerak-
miljoen naar 94 miljoen ton. Amsterdam zelf
in Den Haag is hij heel waardevol voor de
ker is blij met het recente kabinetsbesluit
noteerde een stijging met maar liefst elf pro-
komst van de zeesluis.”
om 1170 vierkante kilometer voor de kust
cent tot 75,5 miljoen ton. Gerson: “Weliswaar
van IJmuiden aan te wijzen voor offshore
hebben we de positieve cijfers de laatste
Lobbyen
windparken. “De haven van IJmuiden zal
twee maanden moeten bijstellen maar
Ook Jasper Heusdens ging in op dit ‘lood-
zeker profiteren van een toenemend aantal
over het gehele jaar genomen doen we het
zware’ dossier zoals hij het zelf omschreef.
ontwikkelaars van offshore windmolen-
opvallend goed in de range Hamburg-Le
“Het geduld van het havenbedrijfsleven
parken en ook onderhoudsbedrijven van
Havre.” Zo groeide de overslag van oliepro-
raakt echt op, in 2009 is het erop of eronder.
windturbines.” Wel verwacht hij dat de
ducten met 22,1 procent naar 30,3 miljoen
Verder uitstel zal het (inter)nationale
havengelden, die in 2008 nog uitkwamen
ton. Belangrijkste oorzaken zijn de gestegen
vertrouwen in Zeehavens Amsterdam uit-
op een record van 3,2 miljoen euro, dit jaar
export naar de VS en uitbreidingen bij Oil-
hollen.” Enige troost over een goede afloop
onder druk komen te staan.
tanking en NuStar. Ceres Paragon behan-
put de ORAM-voorzitter uit het nieuwe boek
delde vorig jaar zo’n 435.000 containers, een
‘Havens van Amsterdam en Rotterdam sinds
stijging van ruim tien procent. Ook de zee-
1870’. Heusdens: “Daaruit blijkt dat reeds
cruises deden het goed met een stijging van
in de 19e eeuw Amsterdam en Rotterdam
147.000 naar 230.000 passagiers. Daarente-
flink moesten lobbyen bij het Rijk om grote
www.amports.nl
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 11
BS www.havenamsterdam.nl www.zeehaven.nl www.oram.nl Zeehavens Amsterdam Februari 2009 11
26-01-2009 14:18:07
innovatie
Offshore Ship Designers (OSD), Iskes en Smit ontwikkelen Greentug
Sleepboot op waterstof en brandstofcellen Samen met Smit, Bakker Sliedrecht, MARIN, Bureau Veritas en NedStack hebben Offshore Ship Designers (OSD) en Iskes Towage and Salvage het voortouw genomen tot een milieuvriendelijke havensleepboot. Zij vormen samen een joint industrie project (JIP). De ‘GreenTug’ haalt het grootste deel van de tijd zijn vermogen uit brandstofcellen en accu’s. OSD-directeur Michiel Wijsmuller heeft goede hoop dat er in 2011 een prototype klaar is.
“Het idee voor een havensleepboot op waterstof en brandstofcellen is eigenlijk ontstaan toen ik in januari 2008 op een nieuwjaarsreceptie een model zag staan van de HyTruck, de vrachtwagen op waterstof van transportbedrijf Boudesteijn in Beverwijk,” vertelt Michiel A. Wijsmuller, directeur en partner van Offshore Ship Designers (OSD) in IJmuiden, het voormalige WorldWise Marine Engineering (zie kader). “Waarom zou dat met een havensleepboot niet kunnen, dacht ik. Een havensleepboot werkt maximaal 15 procent van zijn tijd op vol vermogen bij het sleepwerk, ook wel assistentie geheten. Zo’n 70 procent ligt hij in stand-by positie en circa vijftien procent is hij bezig met
Projectmanager Marc van der Zwaluw van Offshore Ship Designers (OSD)
(de)mobiliseren, het varen van en naar het sleepobject. In plaats van alleen dieselmotoren levert nu een combinatie van wa-
Brandstofcel met polymeren
Technology in Arnhem is de leverancier.
terstof, brandstofcellen, accu’s en schone
“Uitgangspunt is een sleepboot van dertig
Dit bedrijf is ook al betrokken bij een
dieselgeneratoren de energie. Voordeel is
meter lang, een trekkracht van 65 ton en
proefproject met een binnenvaartschip op
bovendien dat we het overschot aan elek-
200 kilowatt aan brandstofcellen,” vertelt
brandstofcellen.
trisch vermogen tijdelijk kunnen opslaan
projectmanager Marc van der Zwaluw. De
De brandstof, circa 50 kubieke meter wa-
in accu’s.”
brandstofcellen werken via een elek-
terstof, wordt opgeslagen in kunststofcilin-
Uit voorlopige berekeningen blijkt dat de
trochemisch proces. Het ontwerpteam
ders met een druk van 350 bar. Wijsmuller:
Green Tug maar liefst 90 procent minder
denkt dat zogeheten PEM-brandstofcellen
“We zouden de druk nog wel hoger willen
zwavel- en stikstofoxiden, eveneens 90
(Proton Exchange Membrane), ook wel
hebben voor extra opslagcapaciteit,
procent minder roetdeeltje en 30 tot
vaste polymeerbrandstofcel geheten, het
maar daarvoor heeft de Inspectie Verkeer
50 procent minder CO2 produceert ten
meest geschikt zijn. Het Proton Exchange
en Waterstaat (IVW) vooralsnog geen
opzichte van een conventionele haven-
Membrane zorgt voor een reactie tussen
toestemming gegeven.” Van der Zwaluw:
sleepboot. Dit betekent een enorme ver-
waterstof en zuurstof waarbij energie
“Juist omdat dit type voortstuwing nog
betering van de luchtkwaliteit in havenge-
vrijkomt in de vorm van elektriciteit. Het
niet bestaat, is Bureau Veritas bezig met
bieden die dichtbij woonwijken liggen.
‘afvalproduct’ is water. NedStack Fuel Cell
de ontwikkeling van regelgeving voor
12 Zeehavens Amsterdam Februari 2009
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 12
www.amports.nl
26-01-2009 14:18:09
RIN gaat een 2,5 meter groot schaalmodel optimaliseren in een van zijn sleeptanks, terwijl Bakker Sliedrecht het energie management systeem voor zijn rekening neemt. Wijsmuller: “De SMI-subsidie van 450.000 euro vormt een welkome steun in de rug. Het haalbaarheidsonderzoek loopt medio 2009 af en daarna gaan we verder met de planstudie, het detailontwerp en uiteindelijk de bouw van een eerste exemplaar.” Afhankelijk van de bezettingsgraad van de scheepswerven kan volgens Wijsmuller in 2011 dit prototype klaar zijn. Andere innovaties Naast de groene sleepboot heeft Offshore Ship Designers momenteel nog twee Artist’s impression van de toekomstige ‘groene’ sleepboot
andere innovatieve schepen in portefeuille. Zo is het bedrijf voor een Russische
brandstofcellen aan boord van schepen.”
in 2008 veel belangstelling tijdens twee
opdrachtgever bezig met de ontwikkeling
Met volle tanks moet de groene sleepboot
internationale conferenties in Singapore
van een nieuwe sleepboot van 48 meter
minimaal een week kunnen varen. De
en New York. Maar ook in eigen land
met een geringe diepgang (maximaal 2,5
keuze van de accu’s staat volgens Van der
had Offshore Ship Designers al partners
meter). Dit vaartuig is bedoeld voor werk-
Zwaluw nog niet helemaal vast. “Lood-
gevonden in Iskes Towing and Salvage en
zaamheden in de Kaspische Zee en op de
zuur en lithium-ion accu’s komen het
Smit. “Ook weet ik dat de havenbedrijven
rivieren, waarbij de sleper ook dienst doet
meest in aanmerking,” zegt hij.
van Rotterdam en Amsterdam grote in-
als ijsbreker.
Mocht de nieuwe sleepboot er over twee
teresse hebben, omdat ze een duurzame
Het tweede project is de S-bow, een
jaar zijn, dan ziet Wijsmuller geen al te
haven hoog in het vaandel hebben staan.
samenwerkingsverband met dochteron-
grote problemen met het vullen van de
Ze hebben immers te maken met dichtbe-
derneming OSD-IMT in Groot-Brittannië.
waterstoftanks aan boord. “Waterstof is
volkte gebieden.”
Wijsmuller: “Deze nieuwe sleepboot moet
een belangrijk bijproduct van de petro-
Het project heeft inmiddels subsidie
door zijn S-vormige boeg en gunstige wa-
chemische industrie. Daarnaast is er in
gekregen via de nieuwe Subsidieregeling
terlijn bij slecht weer en hoge golven veel
Amsterdam-Noord al een speciaal tanksta-
Maritieme Innovatie (SMI). “Naast OSD,
langer operationeel blijven. Van dit schip
tion voor stadsbussen.”
Iskes en Smit zijn er drie belangrijke on-
hebben we inmiddels het eerste exem-
deraannemers bij het project betrokken”,
plaar afgeleverd bij opdrachtgever North
Sleeptanks MARIN
merkt Wijsmuller op. Naast NedStack zijn
Star. Van de bemanning hoor ik tot nu toe
Met zijn hydrogen hybrid harbour tug
dat het maritiem researchinstituut MARIN
alleen nog maar positieve geluiden.”
(Green Tug) oogstte Michiel Wijsmuller
in Wageningen en Bakker Sliedrecht. MA-
Offshore Ship Designers Offshore Ship Designers (OSD) telt momenteel zo’n 45 medewerkers, grotendeels scheepsbouwkundig en werktuigbouwkundig ingenieurs. Naast het hoofdkantoor in IJmuiden zijn er vier vestigingen in Engeland en Schotland en een in China (Sjanghai). De twee kernactiviteiten zijn de offshore-industrie (80 procent van de orders) en de sleepvaart (20 procent). Momenteel zijn Multra Ship en Vroon Offshore in Nederland en verder Swire Pacific (Hong Kong), North Star (Schotland) en Møkster (Noorwegen) belangrijke opdrachtgevers. Offshore Ship Designers (OSD) is de
nieuwe naam van WorldWise Marine Engineering dat in 2002 was ontstaan uit de samenvoeging van Wijsmuller Engineering en Marman Brokerage. Om zijn marktaandeel in de offshore en sleepvaart te vergroten, nam WorldWise Marine in 2006, samen met collega-ingenieursbureau Sea of Solutions in Vlaardingen, het Britse IMT Marine Consultants over. IMT is gespecialiseerd in het ontwerp van middelgrote offshoreschepen. De overname van Sea of Solutions door het Noorse Ulstein, zorgde ervoor dat WorldWise Marine sinds 2008 meerderheidsaandeelhouder is van IMT. Begin vorig jaar opende OSD ook een
vestiging in Sjanghai. “Een joint-venture met een lokaal Chinees bedrijf waarin wij een meerderheidsbelang hebben van 75 procent,” aldus Wijsmuller. Hier werken twaalf mensen, vooral scheepsbouwkundig en werktuigbouwkundig ingenieurs. Om aan de buitenwacht duidelijk te maken dat alle ontwerpactiviteiten zich nu in één bedrijf bevinden, is Offshore Ship Designers de nieuwe naam voor WorldWise Marine Engineering. Vanwege de naamsbekendheid blijft de naam IMT in Groot-Brittannië bestaan als OSD-IMT Ltd. “IMT is een gevestigde naam die we niet zo maar willen kwijtraken,” aldus Michiel Wijsmuller.
www.amports.nl
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 13
BS
Zeehavens Amsterdam Februari 2009 13
26-01-2009 14:18:35
VAN DEN
BROEKE Consultancy
Werving en selectie
Logistiek, Haven, Scheepvaart, Transport Recruitment specialist voor de regio
Tel. 0255-523692
www.vandenbroeke.nl VAN DEN
BROEKE Consultancy
Een voortrekkersrol in de Amsterdamse Haven De sleepboten in de havens van Amsterdam en IJmuiden behoren tot de modernste, krachtigste en wendbaarste ter wereld. SVITZER is dan ook een van 's werelds toonaangevende sleepvaartbedrijven, met meer dan 600 slepers in havens en terminals over de hele wereld. SVITZER Amsterdam is ISO-, ISM gecertificeerd.
Over een voortrekkersrol gesproken...
We provide safety and support at sea
SVITZER Amsterdam B.V., Capriweg 28, 1044 AL Amsterdam, Nederland. Telefoon: 0255 562 777 (24 hrs). Fax: 0255 562 700 E-mail: nlams.all@svitzer.com www.svitzer.com
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 14
26-01-2009 14:18:40
innovatie
Dampretoursystemen tegen stank en explosies NuStar, Oiltanking, BP Amsterdam en EuroTank investeren flinke sommen geld in nieuwe dampretoursystemen. Niet alleen om stankoverlast terug te dringen, maar ook om de risico’s op explosies zo klein mogelijk te houden.
Bij het beladen van tankers kwamen in het verleden grote hoeveelheden dampluchtmengels in de atmosfeer terecht. Dit leidde soms tot forse stankproblemen, maar leverde tevens explosierisico’s op bij de overslag van benzine of andere aardolieproducten met een laag vlampunt. Begrijpelijk dus dat de overheid de laatste tien jaar de milieuregels zodanig heeft aangescherpt dat damp-luchtmengsels bij de overslag van vloeibare aardolieproducten aan strikte minima gebonden zijn. nieuw systeem nustar Enkele maanden geleden heeft NuStar terminal een nieuw type dampretoursysteem
Een dampretourleiding bij NuStar
in gebruik genomen. Jan Oerlemans, general manager van NuStar: “Bij het nieuwe
tingen van de dampafvoervoorzieningen
tie van de damp. Bij deze terminals maken
systeem hebben we ervoor gekozen dat
op de tankers nauwelijks op elkaar zijn
gasverwerkingseenheden deel uit van het
we de tanks van binnenvaart- en zee-
afgestemd (genormaliseerd). Zo kan de
dampretoursysteem. Hierdoor heeft er
gaande schepen, die bij ons voor de wal
diameter of het aantal afsluitbouten nogal
een afscheiding plaats tussen de lucht en
komen om beladen te worden, verbinden
eens afwijken. Bij binnenvaarttankers heb-
de gassen die uit de scheepsladingtanks
met de dampruimte van de landtanks. Tij-
ben we te maken met een beperkt aantal
ontsnappen tijdens het beladen. Dit houdt
dens het volpompen van de tanks gaat de
aansluitingen waarvoor we dan passende
bijvoorbeeld in dat de damp-luchtmeng-
stikstof via de dampretourleiding naar de
flenzen beschikbaar hebben. Zeegaande
sels afkoelen, waardoor de damp vloeibaar
scheepstanks. Nieuwe stikstof komt als een
tankers plaatsen ons echter nog wel
wordt. In vloeibare vorm is het mogelijk de
soort deken bovenop de producten in de
eens voor problemen door aansluitingen
damp terug te pompen naar de voorraad-
landtanks te liggen. De kans op statische
tussen onze dampretourleiding en hun
tanks.
elektriciteit, en de daarmee samenhan-
manifolds.” Manifolds zijn verbindings-
Een ander systeem is het absorberen van
gende explosierisico’s, kunnen we zo tot
stukken om gassen of vloeistoffen tussen
de dampen met zogeheten actieve kool
een minimum beperken.”
verschillende pijpleidingen of kanalen te
en het periodiek uitwassen van de filters,
Volgens Oerlemans levert dit samen met
transporteren.
waardoor het eveneens mogelijk is de
de regeltechnische voorzieningen voor het
afgescheiden damp in vloeibare toestand
afkoelen van de stikstof, die deel uitmaken
Andere systemen
te verpompen.
van de installatie, een gesloten systeem
Op dampretourgebied zijn er overigens
Hoe dan ook: de Amsterdamse terminals
op. Hierdoor komen tijdens het beladen
meer wegen die naar Rome leiden. Zo be-
voor de overslag van vloeibare lading met
van de tankers geen damp-luchtmeng-
schikt Oiltanking bij zijn steigers over een
lage vlampunten en specifieke milieuas-
sels in de atmosfeer terecht. Oerlemans:
min of meer gelijksoortig dampretoursy-
pecten hebben in de afgelopen jaren tech-
“Dit lijkt een vrij simpel systeem maar
steem als NuStar. BP Amsterdam Terminal
nische oplossingen gevonden om hier op
de uitvoering is minder eenvoudig. Een
en EuroTank hebben afwijkende systemen
een verantwoorde wijze mee om te gaan.
probleem is bijvoorbeeld dat de aanslui-
laten installeren, gebaseerd op condensa-
AB
www.amports.nl
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 15
Zeehavens Amsterdam Februari 2009 15
26-01-2009 14:18:48
innovatie
Amsterdam en Zaanstad nemen voortouw met walstroom
Schepen aan het stopcontact Ook binnenvaart- en riviercruiseschepen aan de kade hebben elektriciteit nodig voor bijvoorbeeld verlichting of verwarming. In plaats van vervuilende en lawaaiige dieselgeneratoren trekken Amsterdam en Zaanstad gezamenlijk op om deze schepen aan te sluiten op walstroom. Beide zeehavens hopen daarbij op een subsidie van de Europese Unie en de provincie Noord-Holland.
Amsterdam en Zaanstad hebben de krach-
die eind 2009 moet zijn afgerond, verhogen
bezit nu 6 kasten met 21 aansluitingen aan
ten gebundeld om dit jaar binnenvaart- en
we het aantal aansluitingen in het oostelijk
de Prins Hendrikkade en de Havenkade in
riviercruiseschepen aan te sluiten op een
havengebied naar 129 ligplaatsen voor de
Zaandam. “We willen echter naar 8 kasten
verbeterd netwerk van walstroom, de
binnenvaart en 24 voor riviercruises.”
met 25 aansluitingen,” zegt Janine Elsinga-
schone en stille variant van dieselgenera-
Ook het bijbehorend elektrisch vermogen
Trumpie, beleidsmedewerker Milieu van de
toren. “Een draaiende dieselgenerator stoot
gaat flink omhoog: van 16 ampère en 220
gemeente Zaanstad. “ Het huidige vermo-
niet alleen veel schadelijke emissies uit als
Volt naar aansluitingen van 63 ampère
gen is voor circa de helft van de schepen te
roet, fijnstof, SO2, NOx en CO2 maar leidt ook
klein. Daarom gaan we de huidige aansluit-
tot geluidsoverlast voor omwonenden,”
punten voor de binnenvaart vervangen en
aldus Wim Vlemmix en André Buijs van
aanpassen voor 63 ampère.”
Haven Amsterdam. Vlemmix is adjunct-di-
De riviercruisevaart kan momenteel nog
recteur en hoofd Infrastructuur en Milieu,
geen gebruik maken van walstroom. “In de
Buijs is bij deze afdeling projectleider voor
nieuwe situatie is dit echter wel het geval
het walstroomproject.
met twee nieuwe kasten van 400 ampère
“Walstroom is een prima alternatief voor de
bij het Zaantheater en de Burcht.”
dieselgenerator,” vervolgt Vlemmix. “Het is
Ook in Zaanstad vormt de verbetering
niet voor niets een van de speerpunten van
van de luchtkwaliteit en reductie van de
ons nieuwe Programma Milieu, een uitwer-
geluidsoverlast de belangrijkste drijfveren,
king van de Havenvisie. Daarbij richten we
als onderdeel van het Luchtkwaliteitsplan.
ons in eerste instantie op binnenvaart- en
Elsinga-Trumpie: “De kades liggen in be-
riviercruiseschepen omdat deze schepen
bouwd gebied. Op dit moment veroorzaken
met een kabel vrij eenvoudig kunnen wor-
de dieselgeneratoren stank- en geluids-
den aangesloten op een schakelkast aan de
overlast, vooral voor omwonenden. Door
wal. Deze kast maakt onderdeel uit van het
walstroomvoorzieningen aan te leggen,
laagspanningsnet. Het grote voordeel is dat de schipper of kapitein de dieselgenerator
lossen we deze klachten op.” Uiteindelijk Walstroomkast in Zaanstad
kan uitschakelen als het schip afgemeerd ligt.”
moeten alle binnenvaartschepen in Zaanstad gebruik maken van walstroom.
en 400 Volt. De riviercruisevaart, die veel meer opvarenden heeft, krijgt schakelkas-
subsidie
Extra vermogen
ten van 125 tot 400 ampère en 400 Volt.
Terug naar Amsterdam. “De eerste fase vergt
Walstroom is overigens geen nieuw
“Daarmee kunnen we een flink aantal jaren
een investering 3,6 miljoen euro,” aldus
fenomeen in Amsterdam en Zaanstad. Zo
vooruit,” aldus Vlemmix. Jaarlijks bezoeken
Vlemmix. “Dit is een aanzienlijk bedrag en
beschikt Haven Amsterdam momenteel
zo’n 80.000 binnenvaartschepen en zo’n
daarom hebben we samen met Zaanstad
over vier schakelkasten met elk vier aanslui-
duizend riviercruiseschepen de hoofdste-
een subsidieverzoek ingediend bij de Euro-
tingen op het Java-eiland. Ook in de Hout-
delijke havens.
pese Unie en de provincie Noord-Holland.
haven zijn enkele kasten aanwezig. ”Maar
Een beslissing hierover moet dit jaar vallen.
deze voorzieningen verkeren in slechte
Samenwerking met Zaanstad
We zijn hoopvol gestemd over een positief
staat, leveren onvoldoende vermogen en
Bij de uitbreiding van de infrastructuur
resultaat omdat zowel Brussel als de provin-
hebben een achterhaald betalingssysteem,”
voor walstroom werkt Haven Amsterdam
cie belang hechten aan duurzame zeeha-
verduidelijkt André Buijs. “In de eerste fase,
nauw samen met Zaanstad. Deze gemeente
vens.” Zaanstad wil 630.000 euro investeren
16 Zeehavens Amsterdam Februari 2009
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 16
www.amports.nl
26-01-2009 14:18:53
in nieuwe aansluitingen voor walstroom. Omstreeks 2011 moeten alle binnenvaarten riviercruiseschepen die de Amsterdamse haven aandoen, walstroom gebruiken. “De Havenverordening zal daarvoor worden aangescherpt,” aldus Wim Vlemmix. “Het aanzetten van de dieselgenerator op een ligplaats met walstroom is dan strikt verboden voor deze schepen.” Ook Zaanstad heeft deze doelstelling. “We zijn van plan het gebruik van dieselgeneratoren op bovengenoemde locaties te verbieden. Dit geldt ook voor de aanlegplaatsen voor de riviercruisevaart.” Gebruiksvriendelijk systeem Schippers kunnen in de nabije toekomst hun vaartuig eenvoudig aansluiten op wal-
De Maashaven in Rotterdam. Amsterdam krijgt een vergelijkbaar systeem.
stroom. Als zij met hun binnenvaartschip of riviercruiseschip aankomen bij de ligplaat-
komen dat schippers in elke haven met
procedure gaan we een commerciële partij
sen, melden ze zich aan via het GSM-net-
verschillende vermogens en niet-passende
selecteren. Uitgangspunt is dat het systeem
werk. Elk binnenvaart- of riviercruiseschip
stekkers te maken krijgen. Gelukkig heeft
tegen zo laag mogelijke kosten wordt inge-
heeft een unieke code als onderdeel van
de Nationale Havenraad in november 2008
voerd en dat de elektriciteitstarieven voor
zijn abonnement. Wanneer de schipper zijn
een landelijke richtlijn aanvaard voor zowel
de gebruikers niet te hoog oplopen.”
eigen stroomkabel aansluit op de schakel-
de infrastructuur als het betalingssysteem.
kast aan de wal en zich aanmeldt via het
Haven Amsterdam gaat daarom dezelfde
Grote investeringen
GSM-netwerk, dan start de stroomlevering.
vermogens en ook hetzelfde betalings-
Rest de vraag of in de toekomst ook andere
De levering stopt na afmelding via de
systeem gebruiken als Rotterdam, hetgeen
schepen gebruik gaan maken van wal-
mobiele telefoon of bij onderbreking van
overeenkomt met de landelijke richtlijn.”
stroom. Wim Vlemmix: “Ik zie bij cruisesche-
de verbinding met de walstroomkast. Later
Zaanstad wil op dit punt gelijk optrekken
pen, containerschepen of bulkcarriers nog
ontvangt hij een afrekening voor het aantal
met Amsterdam. “Het is onze intentie zo-
geen invoering op korte termijn. Dat heeft
gebruikte kilowatturen. André Buijs: “Het
veel mogelijk met elkaar samen te werken
te maken met de forse investeringen die
is een heel gebruiksvriendelijk en veilig
en dezelfde voorzieningen aan te leggen.
zowel aan boord als op de wal nodig zijn.
systeem. Om er zeker van te zijn dat er bij
Daar valt het betalingsysteem dus ook
Je hebt in elk geval zware transformatorsta-
de schippers voldoende draagvlak was,
onder,” aldus Janine Elsinga-Trumpie.
tions nodig en ook een omzetter, omdat
hebben we eerst uitvoerig gesproken met
zeeschepen doorgaans een frequentie van
partijen als Koninklijke Schuttevaer en de
Aanpassingen
60 Herz gebruiken en ons elektriciteitsnet-
Werkgroep Binnenvaart Belangen Amster-
Voor binnenvaartschepen zijn er aan de
werk gebaseerd is op 50 Herz. Er bestaan
dam.”
wal geen ingrijpende veranderingen nodig.
ook nog geen standaards voor aansluit-
Buijs en Vlemmix: “Het bestaande laag-
punten of stekkers. Wel staat walstroom
rotterdam
spanningsnet hoeft er niet voor te worden
inmiddels op de agenda van internationale
Nadrukkelijk kijkt men in Amsterdam en
aangepast, omdat binnenvaartschepen
organisaties als de IAPH (International As-
Zaanstad ook naar de ervaringen met een
uitsluitend stroom nodig hebben voor
sociation of Ports and Harbours). Om meer
grootschalige praktijkproef van vijf jaar in
eigen verbruik. Denk aan verlichting, koken
duidelijkheid te krijgen onderzoeken we
de Maashaven in Rotterdam. Buijs: “Er is
en verwarming. Bij de riviercruises ligt dat
momenteel de mogelijkheden, maar het zal
voortdurend en intensief contact met onze
anders, dat zijn net drijvende hotels met
nog wel jaren duren alvorens zeeschepen
collega’s in Rotterdam, omdat wij natuurlijk
honderden gasten aan boord. Vandaar dat
op grote schaal walstroom gaan toepassen
kunnen leren van de ervaringen tot nu toe.
we voor deze sector vier nieuwe transfor-
tijdens hun verblijf in de haven.”
Ook willen we gezamenlijk de volgende
matorstations moeten bouwen.”
stappen zetten.” Wim Vlemmix: “Een natio-
De komende maanden gaat Haven Amster-
nale aanpak is heel belangrijk. Zo moeten
dam ook het betalingsysteem verder uit-
we zorgen voor standaardisatie om te voor-
werken. Vlemmix: “Via een aanbestedings-
BS
www.amports.nl
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 17
www.havenamsterdam.nl www.zaanstad.nl Zeehavens Amsterdam Februari 2009 17
26-01-2009 14:18:56
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 18
26-01-2009 14:18:58
innovatie
Cirrus Energy kiest voor IJmuiden als uitvalsbasis Cirrus Energy heeft IJmuiden gekozen als uitvalsbasis voor zijn offshore-activiteiten op de Noordzee. Dit gebeurt vanuit het Maritime Service Centre IJmond, kortweg MSCIJ.
Fabricom Oil & Gas bouwt momenteel het onbemande productieplatform M7-A in IJmuiden
Olie en aardgas onder de bodem van de
Onbemand platform
naar het platform L-9 FF van de NAM
Noordzee trekken nog steeds nieuwe
Cirrus Energy heeft vooral belangen
die het aardgas verder verwerkt. In de
bedrijven aan. Meestal zijn het de kleinere
in de kleinere olie- en gasvelden in
loop van 2009 gaat Cirrus hier aardgas
maatschappijen die de exploitatie overne-
verschillende delen van de Noordzee.
produceren.
men van velden die door grote bedrijven
Voor twee blokken heeft het bedrijf
Op de tweede locatie bij Ameland, blok
als Shell zijn geĂŤxploiteerd.
inmiddels toestemming om aardgas te
M1-A, legt Cirrus Energy de benodigde
Een van de nieuwkomers is Cirrus Energy
winnen. Dit zijn de blokken M7 en M1-A
infrastructuur van afsluiters en aan-
uit Canada, opgericht in 2002. Het bedrijf
die op respectievelijk 25 en 50 kilome-
sluitingen aan op de zeebodem. In het
is in 2004 begonnen met de winning van
ter ten noorden van Ameland liggen.
tweede kwartaal van 2009 wil men de
olie in Trinidad and Tobago, voor de kust
Op het eerstgenoemde veld komt het
installatiewerkzaamheden afronden.
van Venezuela. Sinds 1 januari 2008 heeft
onbemande M7-A platform te staan dat
Cirrus zal het aardgas van dit platform
het Canadese bedrijf ook een kantoor in
wordt gebouwd door Fabricom Oil & Gas
door een bestaande pijpleiding vervoe-
Zoetermeer. Het werk op het Nederlands
in IJmuiden. Er is op de locatie M7-A al
ren naar productieplatform G17-A voor
deel van de Noordzee heeft echter plaats
een oude boorput aanwezig maar deze
verdere verwerking.
vanuit het MSCIJ (Maritime Service Centre
voldoet niet meer aan de moderne eisen
Ook voor de kust van Zuid-Holland is
IJmond) in IJmuiden. Vanuit de IJmondha-
wat betreft veiligheid en continuĂŻteit.
Cirrus bezig met de exploratie van een
ven verzorgt dit bedrijf de aan- en afvoer
Daarom gaat oliemaatschappij Winter-
gasveld. Het boorplatform Noble Lynda
van goederen voor offshore-activiteiten
shall een nieuwe put boren die op het
Bossler heeft op deze locatie tot 2.750
die de supply boat Ocean Scotsman van
nieuwe productieplatform kan worden
meter onder de zeebodem geboord.
Cirrus Energy vervolgens naar de plaats
aangesloten.
Cirrus schat dat zich hier vijf miljard m3
van bestemming brengt. Voor MSCIJ is Cir-
Daarnaast is er een dertien kilometer
aardgas bevindt.
rus Energy de eerste klant in de offshore.
lange pijpleiding gelegd vanaf blok M7-A
www.amports.nl
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 19
JvdB
Zeehavens Amsterdam Februari 2009 19
26-01-2009 14:19:12
zee h avens in beeld
20 Zeehavens Amsterdam Februari 2009
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 20
www.amports.nl
26-01-2009 14:19:18
Door het oog van de loods Registerloods Klaas Wester kijkt gespannen toe terwijl hij de
Zeevaart in Amsterdam, de Hogere Zeevaartschool, alvorens
bulkcarrier Coal Age assisteert bij het afmeren aan de IGMA-stei-
hij in 1970 als tweede stuurman in dienst kwam bij de KNSM.
ger in de Vlothaven. Het is een van 120 opnamen uit het fotoboek
Van 1983 tot 2006 was hij registerloods in de regio Amsterdam-
’Door het oog van de loods’ dat Mirjam Terpstra eind 2008 in
IJmond. Tevens was hij docent aan de Enkhuizer Zeevaartschool
eigen beheer heeft uitgebracht. Tijdens tientallen loodsreizen
en instructeur aan de regionale en landelijke opleidingen voor
heeft zij het werk van acht registerloodsen in de regio Amster-
registerloods.
dam-IJmond treffend in beeld gebracht.
‘Door het oog van de Loods’ telt 180 pagina’s in full colour met
Klaas Wester (1951) kwam al vroeg in aanraking met de scheep-
een hard cover omslag. Prijs € 29,95, inclusief verzendkosten.
vaart. Als kind voer hij mee met zijn vader die binnenvaartschipper was. Daarna studeerde hij aan de Kweekschool voor de
www.mirjam-terpstra.nl
www.amports.nl
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 21
Zeehavens Amsterdam Februari 2009 21
26-01-2009 14:34:21
SEAPORT GUIDE:Opmaak 1
14-01-2009
08:56
Pagina 1
Port of Amsterdam +31 20 58 77 877 - info.logistics@vcklogistics.nl Port of Rotterdam +31 10 494 37 77 - info.ocean@vcklogistics.nl Amsterdam Airport Schiphol +31 20 65 49 100 - info.air@vcklogistics.nl www.vcklogistics.nl
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 22
26-01-2009 14:34:28
i n n o vat i e
Opslagcapaciteit Westway Terminals verdubbeld Westway Terminals aan de Amsterdamse Usselincxhaven is al vele jaren actief in de opslag van plantaardige, dierlijke en andere ongevaarlijke producten. Het bedrijf heeft de laatste drie jaar zijn opslag- en steigercapaciteit verdubbeld.
tot 123.000 m3. Dit geschiedde door de uitbreiding met veertien tanks, variërend in volume van 1.300 m3 tot 9.000 m3. De klanten, waarvan de meeste actief zijn in de voedingsmiddelenindustrie, huren tanks met een separaat leidingstelsel voor middellange of lange termijn. Zo kunnen verschillende producten nooit met elkaar in aanraking komen. Het leidingensysteem en de pompen zijn flexibel inzetbaar en kunnen overal worden losgekoppeld en aangesloten. Voor zijn opdrachtgevers vervult Westway een cruciale rol bij de aanvoer van grondLuchtfoto van de Westway Terminals aan de Usselincxhaven
stoffen als onderdeel van hun ‘supply chain’. Bij het bedrijf is 24 uur per dag iemand be-
Bij tankterminals denkt de buitenstaan-
melijk geconcentreerd in Nederland en
der waarschijnlijk het eerst aan vloeibare
het westen van Duitsland.
reikbaar die direct maatregelen kan nemen. Bijna verdubbeling
brandstoffen in enorme, meestal wit geschilderde opslagtanks. Andere vloei-
Wereldwijd netwerk
Tussen 2005 en 2008 heeft Westway Termi-
stoffen komen op de tweede plaats. Maar
De Amsterdamse terminal maakt deel uit
nals een toename gerealiseerd van 93 pro-
hoewel minder in omvang, vormen ook
van een netwerk van tankopslagbedrijven
cent in het aantal overgeslagen tonnen. In
de vloeibare grondstoffen voor de voe-
die sinds twee jaar werken onder de naam
2008 ging het om de aan- en afvoer van
dingsmiddelenindustrie een belangrijke
Westway Terminals. Naast Amsterdam
1,4 miljoen ton via zee. Het aantal schepen
sector van Zeehavens Amsterdam.
exploiteert Westway wereldwijd nog 28
dat de terminal aandoet, is tussen 2005 en
Was Westway Terminals oorspronkelijk
terminals: zeventien in de Verenigde Sta-
2008 gestegen met 86 procent. Vorig jaar
gespecialiseerd in de opslag van melasse
ten, vijf in het Verenigd Koninkrijk, twee in
hebben 716 schepen de terminal aangelo-
onder de oude naam Schuurmans & Van
Denemarken en één in Ierland, Italië, Polen
pen, waarvan 57 zeegaande schepen.
Ginneken, nu is het bedrijf ook ingericht
en Zuid-Korea. Amsterdam is de groot-
Wie nu denkt dat het bij de verdubbelde
voor de opslag van plantaardige oliën,
ste Europese terminal. De commerciële
tankcapaciteit blijft, heeft het mis. West-
vetten, bio-oliën en andere producten,
aansturing heeft plaats in London waar het
way Terminals is nog bezig vier nieuwe
bestemd voor de dier- en voedings-
moederbedrijf van Westway, ED&F Man, is
tanks en een nieuwe controlekamer te
middelenindustrie. Door de nadruk op
gevestigd.
bouwen. Ook heeft men de werkwijze bij
voedingsproducten, gelden de hoogste
Wat opvalt is dat Westway stevig aan de
het lossen van tankers, de opslag en de af-
standaards op het gebied van hygiëne,
weg timmert. Het Britse moederbedrijf
voer geoptimaliseerd. Het bedrijf kijkt ook
veiligheid en milieu. De aanvoer vindt
wil het marktaandeel vergroten en de
naar nieuwe goederensoorten en poten-
grotendeels over zee plaats, terwijl de
opslagmogelijkheden verbreden zodat
tiële klanten in andere landen. Westway
afvoer over de weg en het binnenwater
er een groter assortiment aan vloeibare
Terminals is overal bezig een flinke groei
gebeurt. De ontvangers van de opge-
producten kan worden behandeld. In
te realiseren en Amsterdam levert daartoe
slagen vloeistoffen - de voedings- en
Amsterdam heeft dat vanaf 2006 geleid tot
een stevige bijdrage.
genotsmiddelenindustrie - zijn voorna-
een verdubbeling van de opslagcapaciteit
www.amports.nl
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 23
JM
Zeehavens Amsterdam Februari 2009 23
26-01-2009 14:34:37
The most efficient highway runs over the sea Twice a week v.v. UÊ À Ê > `ÊÌ Ê i >À UÊ À Ê > `ÊÌ ÊÌ iÊ7iÃÌ >ÃÌÊ vÊ ÀÜ>Þ
Sea-Cargo AS Bergen, Norway Tel. +47-55108484 www.sea-cargo.no Sea-Cargo Agencies BV Amsterdam, The Netherlands Tel. +31-205877800 info@sea-cargo.nl
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 24
26-01-2009 14:34:42
i n n o vat i e
Havenmilieuplan Amsterdam
‘Duurzaam durven, doen en doorgaan’ Onder de titel ‘Duurzaam durven, doen en doorgaan’ heeft Haven Amsterdam zijn milieudoelstellingen voor de komende vijf jaar vastgelegd. Er staan veertig acties in.
citeitsproductie van zo’n 35.000 huishoudens. Verder moet de Minervahaven een buffer worden tussen de zware industrie en de omliggende woongebieden. Ook gaat Haven Amsterdam maatregelen nemen om de scheepvaart schoner te maken en de waterverontreiniging te verminderen. Er komen bijvoorbeeld meer afgiftepunten voor scheepsafval. Door onDe Minervahaven moet uitgroeien tot een buffergebied tussen woningen en industriële bedrijven.
der andere walstroom (zie ook pagina 16 en 17) moet de luchtverontreiniging van
Volgens het gemeentelijk milieubeleids-
en olieraffinaderijen weigert. Wel zijn
afgemeerde schepen flink naar beneden
plan ‘Amsterdam, duurzaam aan de top’ en
biomassa en biobrandstoffen welkom, mits
gaan. Zo moet in 2012 de helft van alle
de Havenvisie moet de hoofdstad in 2020
het om duurzame bedrijven en produc-
openbare kades voor de binnenvaart over
uitgroeien tot één van de duurzaamste
tieprocessen gaat. In het Havenmilieuplan
walstroomkasten beschikken. Vanaf 2010
havens van de Europese Unie. Het nieuwe
staan optimaal ruimte- en milieugebruik,
gaan de meest vervuilende binnenvaart-
Havenmilieuplan van Haven Amsterdam
schonere schepen, meer goederenvervoer
schepen extra havengeld betalen.
sluit hierop aan met als hoofddoel: de
via het water en het spoor en risicobeper-
Omdat het laden en lossen en het vervoer
balans tussen enerzijds een economisch
king bij op- en overslag en het vervoer van
van gevaarlijke stoffen de laatste jaren
sterke en concurrerende haven en ander-
gevaarlijke stoffen voorop.
sterk is gestegen, krijgen deze activiteiten
zijds een goede leefomgeving.
extra aandacht vanwege de veiligheid. Ook
In een toelichting schrijft Hans Gerson,
Minervahaven buffergebied
wil Haven Amsterdam het ligplaatsenbe-
algemeen directeur van Haven Amsterdam:
Haven Amsterdam heeft 1565 hectare
leid voor deze schepen verder verbeteren,
“Een schone haven ligt voor de hand. Maar
aan bedrijfsterreinen in beheer, plus 1000
bijvoorbeeld door te werken met veilig-
als je als overheid verantwoordelijk bent
hectare waterbassins en infrastructuur.
heidszones.
voor zowel economische belangen van de
Herstructurering van reeds uitgegeven
Onder het motto “goed voorbeeld doet
bedrijven in jouw gebied, het welzijn van
terreinen moet zorgen voor de helft van de
goed volgen” wil Haven Amsterdam in
de mensen die er leven en werken en een
totale gronduitgifte van het havenbedrijf
2015 een CO2-neutrale gemeentelijke
gezonde flora en fauna, is er nog een lange
(25 hectare per jaar). Voorts mogen bedrij-
dienst zijn. Daarom gaat men volop aan
weg te gaan.”
ven alleen uitbreiden binnen hun huidige
de slag met energiebesparing in de eigen
Ondanks het feit dat de Amsterdamse
percelen.
kantoorgebouwen, schepen en het wa-
haven al relatief schoon is, blijven verbe-
Bij de herstructurering van bedrijfsterrei-
genpark. Waar mogelijk wil men hybride
teringen nodig. Zo zijn er op het gebied
nen kijkt het Amsterdamse havenbedrijf
bedrijfsauto’s inzetten. Voorts gaat het
van de luchtkwaliteit twee knelpunten
ook nadrukkelijk naar samenwerking
havenbedrijf door met de ontwikkeling
voor fijnstof. In de wetenschap dat zowel
tussen ondernemingen, zoals de uitwis-
van duurzame energie. In 2008 hadden
de fysieke als de milieuruimte schaars is,
seling van restwarmte en afvalstoffen als
de windturbines in het Westpoortgebied
kiest Haven Amsterdam voor de ‘slimme
energiebron. Een goed voorbeeld daarvan
een vermogen van 27 megawatt (MW) in
haven’ en niet voor de ‘massahaven’. Dit
is Greenmills dat uit gebruikt frituurvet
het Westpoortgebied, goed voor 40.000
betekent dat Amsterdam bijvoorbeeld
biodiesel gaat produceren en uit gft-afval
huishoudens.
terminals voor vloeibaar aardgas (LNG)
25 miljoen m3 biogas, goed voor de elektriwww.amports.nl
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 25
JM/BS Zeehavens Amsterdam Februari 2009 25
26-01-2009 14:34:50
Daily barge shuttle service: Antwerp - Amsterdam v.v. Rotterdam - Amsterdam v.v. All Rhine destinations up to Basel Barge Company Amsterdam BV gives you the fastest, safest and most reliable alternative in container- and conventional transport at very competitive rates: • Door-to-door delivery in the Amsterdam region with our own trucks from the Amerikahaven or the Suezhaven • Storage of containers at our terminals • Maintenance, repair and cleaning of containers at our terminals Call or e-mail for a quotation without obligation! Ruijgoordweg 80-Westpoort 7989 1047 HM Amsterdam - The Netherlands T +31 20 6116688 E bca@bcamsterdam.com W www.terhaakgroup.com
YOUR COMPASS TO PROFIT! BARGE COMPANY AMSTERDAM BV
BCA, Barge Company Amsterdam bv is a registered trademark and part of the Ter Haak Group.
Konecranes Lifting Businesses, reaching new heights!
09.09.2009 OM U IN DE TOEKOMST NOG BETER VAN DIENST TE KUNNEN ZIJN, ZIJN WIJ GESTART MET DE BOUW VAN EEN NIEUW PAND GELEGEN AAN DE DINTELWEG, EUROPOORT - ROTTERDAM!
DEVELOPMENT • INSPECTION • CRANE TESTING • MAINTENANCE USED CRANES • PARTS • LIFE EXPECTANCY RESEARCH • REPAIR HEAVY TRANSPORTS • MODERNISATION• ALL CRANE BRANDS Konecranes Port Services Pascalweg 1, NL-3208 KL Spijkenisse, The Netherlands P.O. Box 274, NL-3200 AG Spijkenisse, Tel.: +31 (0)181 243 200, Fax: +31 (0)181 243 221 Website www.konecranesservice.nl, E-mail: info@konecranesservice.nl
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 26
26-01-2009 14:34:57
i n n o vat i e
Rondvaartboot op waterstof In opdracht van Lovers bouwt de joint-venture Fuel Cell Boat Construction in Weesp een nieuwe rondvaartboot die uitsluitend waterstof en brandstofcellen gebruikt voor de voortstuwing.
Artist’s impression van de nieuwe rondvaartboot zoals die binnenkort gaat varen door de Amsterdamse grachten
De gemeente Amsterdam ziet vervuilende
Lovers gaat de boot exploiteren voor
met elektriciteit vanaf de wal (walstroom).
rondvaartboten het liefst zo snel mogelijk
enerzijds rondvaarten en anderzijds als
Onder normale omstandigheden kan
verdwijnen. In 2005 besloot de gemeente
veerpont om medewerkers van Shell te
de nieuwe rondvaartboot 30 kilogram
dat zij geen vergunningen meer zou afge-
vervoeren tussen het Centraal Station
waterstof tanken, waarmee het schip
ven voor dergelijke boten die CO2 uitsto-
en het Shell-terrein aan de overkant van
zo’n negen uur kan varen. Dankzij twee
ten. Vandaar dat de rondvaartmaatschap-
het IJ. Hier staat ook een installatie die
draaibare schroeven onder de voor- en de
pijen inmiddels aan schonere vaartuigen
waterstof produceert. Een deel van de
achterzijde is het schip zeer wendbaar. De
werken. Voor rederij Lovers leggen enkele
productie gaat naar de innovatieve rond-
schone rondvaartboot biedt plaats aan 86
partijen momenteel de laatste hand aan
vaartboot.
passagiers.
een rondvaartboot op waterstof.
De brandstofcel die de waterstof via een
De Fuel Cell Boat is niet het eerste vaar-
Fuel Cell Boat Construction bouwt de
elektrochemisch proces omzet in elektri-
tuig op waterstof in Amsterdam. Canal
nieuwe rondvaartboot. Het gaat om een
sche energie, kan niet in alle situaties vol-
Company beschikt over een sloep die
samenwerkingsverband van scheepswerf
doende vermogen leveren. Daarom zijn er
deze brandstof gebruikt. Dit bedrijf ex-
De Kaap in Meppel, elektrotechnisch be-
55 accu’s aan boord die zonodig kunnen
ploiteert samen met Holland International
drijf Alewijnse in Nijmegen en werktuig-
bijspringen. Als er maar een deel van het
ook tien rondvaartboten op aardgas.
bouwkundig bedrijf Marine Service Noord
vermogen nodig is voor de voortstuwing,
in Hoogezand (Groningen). Zij werken
kan de brandstofcel deze accu’s opladen.
nauw samen met Lovers en Shell.
De accu’s kunnen ook worden opgeladen www.amports.nl
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 27
JvdB www.fuelcellboat.nl
Zeehavens Amsterdam Februari 2009 27
26-01-2009 14:34:58
ZEEHAVENS-ICOVA 080320.indd 1
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 28
20-03-2008 10:01:27
26-01-2009 14:35:08
i n n o vat i e
Innovatieve brandpreventie bij Sitos
Kooldioxide houdt cacao in bedwang Zeehavens Amsterdam slaat veel cacao over, zoals bij Sitos Commodities & Logistics. Cacao is echter zeer brandbaar en laat zich moeilijk blussen. Om het gevaar voor het personeel en de omgeving te minimaliseren, heeft Sitos twee loodsen aan de Latexweg voorzien van een innovatief branddovend systeem met CO2 (kooldioxide). Waarschijnlijk is het systeem ook bruikbaar voor andere havenactiviteiten.
Cacaoproducten kunnen brandgevaarlijk zijn. Zo legde in 2003 een uitslaande brand een opslagloods voor cacaopoeder in Wormer geheel in de as. Cacaobranden zijn nauwelijks met water te blussen. De gloeibrand moet worden uitgereden en daarna is het wachten tot het vuur is uitgewoed. Sitos Commodities en Logistics BV bouwde in 2007 twee nieuwe opslagloodsen van zo’n 35.000 à 45.000 m3 voor cacaoproducten aan de Latexweg in het Westelijk Havengebied. Om het risico op een cacaobrand te minimaliseren, heeft het bedrijf beide opslagloodsen uitgerust met een zogeheten 3B-systeem (Bedrijfsruimte-Brandbeheers-Bouwsys-
Het Sitos-terrein in het Westelijk Havengebied van Amsterdam
teem). Gelukkig heeft Sitos het nieuwe systeem nog niet in de praktijk hoeven te
opstallen als aan de opgeslagen produc-
vaart en ICT-sector al veel gebruiken.
gebruiken.
ten, zoals bij water wel het geval is. Pas als
Haven Amsterdam en de gemeentelijke
de brand ontstaat komt de kooldioxide
Milieudienst en Bouw- en Woningtoezicht
Geen schade
vrij. Het systeem voorkomt niet alleen een
gaven ons daarna het groene licht. Bin-
Het brandbestrijdingssysteem bestaat uit
brand met een veel grotere CO2-uitstoot,
nenkort nemen we de proef op de som
een gecombineerde aanpak. Een dubbel
maar ook hitte- en rookontwikkeling.
om te weten of het systeem ook effectief
detectiesysteem signaleert de gering-
Bovendien koelt het koude CO2-gas de
is bij bulkopslag van cacao.”
ste rookontwikkeling in de loodsen die
bedreigde voorraden.
Sitos Commodities heeft de nieuwe op-
luchtdicht en drukvast zijn. Het personeel
lossing ontwikkeld in samenwerking met
wordt gealarmeerd en de blusinrichting
Techniek uit scheepvaart
leverancier Ansul uit de Verenigde Staten.
vult al na twee minuten de ruimte met
Over de totstandkoming van het nieuwe
De brandweer van Amsterdam heeft het
50.000 kilo CO2 onder een druk van 24
systeem zegt Dick de Bruin, directeur van
systeem inmiddels gecertificeerd. Volgens
bar. Dit gebeurt via de sprinklerinstallatie.
Sitos Commodities: “Tijdens het gebruike-
de betrokken partijen is de oplossing ook
Gelijktijdig trekt het systeem de loods
lijke overleg wezen de autoriteiten onze
geschikt voor andere havenbedrijven aan
vacuüm. Hierdoor dooft de brand door
nieuwbouwplannen voor cacao-opslag in
het Noordzeekanaal.
gebrek aan zuurstof.
eerste instantie af. In overleg met de ar-
Het grote voordeel van kooldioxide is dat
chitecten en de constructeur stuitten we
het geen schade toebrengt aan zowel de
toen op de CO2-methode die de scheepwww.amports.nl
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 29
GvdH www.sitosgroup.com Zeehavens Amsterdam Februari 2009 29
26-01-2009 14:35:17
Holland Marine Services Amsterdam b.v. Vlothavenweg 16 • 1013 BJ Amsterdam • Holland P.O. Box 415 • 1500 EK Zaandam • Holland Tel: +31(0)20-682 01 78 • Fax +31(0)20-684 21 05 E-mail: info@hmsa.nl
Holland Repair and Services b.v. Vlothavenweg 16 • 1013 BJ Amsterdam • Holland P.O. Box 415 • 1500 EK Zaandam • Holland Tel: +31(0)20-682 90 05 • Fax +31(0)20-686 39 62 E-mail: info@hors.nl
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 30
26-01-2009 14:35:19
i n n o vat i e
Smart Energy Solutions start in 2012
Elektriciteit uit Noordzeegas Smart Energy Solutions in Amsterdam gaat op de Noordzee elektriciteit opwekken en via de stroomkabel van het Prinses Amalia windpark naar het vasteland transporteren.
Artist’s impression van het toekomstige produktieplatform waarop de turbines en generatoren staan
Onder de Noordzee liggen tal van kleine
van de capaciteit van de kabel onbenut.
gasvelden. De investeringen om deze
Zolang de windturbines niet op volle
velden te exploiteren zijn in veel gevallen
capaciteit presteren, is er dus ‘ruimte’ op
niet rendabel. Echter, het bedrijf Smart
de kabel. Dit zal het grootste deel van de
Energy Solutions in Amsterdam heeft een
tijd het geval zijn. Is de capaciteit van de
nieuwe manier gevonden om het gas toch
kabel wel volledig nodig voor de windtur-
te benutten.
bines, dan schakelt men de gasmotoren
Gas uit een reservoir onder het nieuwe
simpelweg uit.
windpark Prinses Amalia voor de kust van
De installatie die Smart Energy Solutions
infrastructuur nodig. Een gaspijpleiding is
IJmuiden, gaat naar de verbrandingsmo-
wil gebruiken, krijgt een elektrisch vermo-
niet nodig doordat het aardgas boven de
toren op een platform dat het bedrijf bij
gen van 8,8 MW –vergelijkbaar met twee
bron wordt verstookt. De stroomkabel van
het windpark wil plaatsen. De motoren
a drie grote windturbines op zee- of een
het platform met de motoren en genera-
drijven generatoren aan om elektriciteit
veelvoud daarvan. Het is waarschijnlijk,
toren naar het transformatorplatform van
op te wekken. De elektriciteitskabel die het
dat deze installatie nog niet verouderd is
het windpark is enkele kilometers lang,
windpark met de wal verbindt, transpor-
als het gas in het veld opraakt. Dan gaat
waardoor deze kosten meevallen.
teert deze stroom naar het vasteland. Deze
de druk in het reservoir naar beneden en
Smart Energy Solutions heeft nog andere
techniek staat bekend onder de termen
stroomt er niet voldoende gas meer uit de
kleine gasvelden op het oog, zegt Visser.
‘verstromen’ en gas-to-wire.
bron. De gebruiker kan de installatie dan
“Welke dat zijn wil ik nog niet zeggen.
“Het is een goed bruikbare techniek
verplaatsen naar een volgend gasveld.
Maar we zijn overtuigd van de mogelijkhe-
omdat we het aardgas tegen lage kosten
den van verstromen.” De gas- en stroom-
kunnen exploiteren,” zegt directeur Anne
Klaar in 2012
productie bij het Prinses Amalia windpark
Visser van Smart Energy Solutions. “Dit
Twee factoren maken de aanpak van Smart
moet in 2012 van start gaan.
komt onder andere doordat de windtur-
Energy Solutions rendabel. Op de eerste
bines zelden hun maximale vermogen
plaats het hoge rendement van de gasmo-
produceren.” Hierdoor blijft zestig procent
toren. Daarnaast is er maar weinig nieuwe
www.smartenergy-solutions.com
www.amports.nl
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 31
JvdB
Zeehavens Amsterdam Februari 2009 31
26-01-2009 14:35:31
• • • • • • • • • •
E.D.I. reporting P.T.I. reefer service Covered workshops Refurbishing- and paintshop Cleaning facilities Modifications Road transport services Water & rail connected Sale, purchase and lease Two locations in the Amsterdam port • Total surface area 40.000 m2 • ISO-VCA-STEK&IICL certified Sales office & container depot A: Ruijgoordweg 80-Westpoort 7989 1047 HM Amsterdam The Netherlands T +31 20 6115656 E cca.info@cca.nl W www.cca.nl
Depot B: Corsicaweg 6 - Westpoort 5031 - Amsterdam
Modification containers and cabins
Reefer service
YOUR COMPASS TO PROFIT! CONTAINER COMPANY AMSTERDAM BV
CCA, Container Company Amsterdam bv, Huurbox and Koelbox are registered trademarks and part of the Ter Haak Group.
Pronk multiservice bv :
Havenservice en industriele dienstverlening Dealer Cordstrap ladingvastzetsystemen De specialist in: * Het beladen en zeevast zetten (sjorren) van lading in containers bij ons op locatie. 2 * Opslag van goederen en containers (binnen 10000m met hijscapaciteit van 40ton en buiten 6000m2). * Sjorren en losklaar maken van lading in en op schepen, vrachtwagens, treinwagons e.d. * Verlenen van assistentie bij laad- en loswerk (heftruckchauffeurs, aan- en afpikkers). * Alle soorten hand- en spandiensten aan haven en industrie. * Leverancier van alle sjor- en stuwmaterialen, hout (ISPM15), hijsmaterialen en reinigingsmiddelen.
VCA* GECERTIFICEERD V C A DNV Certification BV
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 32
Elbaweg 2 - 1044 AD Amsterdam Tel: 020-6139546 - Fax: 020-6146612 Internet: www.pronkmultiservice.nl E-mail: office@pronkmultiservice.nl
26-01-2009 14:35:34
INNOVATIE
Nieuwe subsidieregeling voor duurzame havens
Zeehavens Amsterdam laat zich gelden Nederlandse zeehavens die werken aan duurzaamheid en innovatie, krijgen een steuntje in de rug. Minister Eurlings en staatssecretaris Huizinga hebben een nieuwe subsidieregeling van vijf miljoen euro in het leven geroepen. Uit de bijlage blijkt dat Zeehavens Amsterdam al veel initiatieven ontplooit.
In de beleidsbrief Duurzame Zeehavens,
voor het collectief vervoer voor 500 à 600
Vliegwiel Maja Stevedores
die eind november is verschenen, geven
werknemers per dag. Twee bussen rijden
De afgelopen drie jaar heeft Maja Steve-
minister Eurlings en staatssecretaris Hui-
sinds maart 2008 op biodiesel.
dores een vliegwielsysteem beproefd in
zinga aan dat er tot 2014 vijf miljoen euro
Ook Greenmills, dat begin 2010 in be-
zijn mobiele kranen. Het vliegwiel leidt
beschikbaar is voor innovatieve projecten
drijf moet gaan en werk biedt aan 130
tot een energiebesparing van 30 à 40
die de Nederlandse zeehavens duurzamer
mensen, staat in de nota. Het bedrijf gaat
procent doordat hij energie opslaat en
maken. Het accent ligt op terugdringing
zorgen voor de grootschalige verwerking
extreme pieken opvangt. Hierdoor hoeft
van het geluid en schadelijke emissies,
van organische reststromen, die wordt
de dieselgenerator minder elektriciteit te
intensief ruimtegebruik en verbetering
omgezet in biobrandstoffen en groene
leveren.
van de waterkwaliteit.
elektriciteit voor zo’n 35.000 huishoudens.
Het laatste project is Stadshaven Minerva
Hoewel het een gering bedrag is, hopen
Uit afval- en rioolslib produceert het Afval
waar sinds 2005 de transformatie bezig is
beide bewindslieden hiermee duurzaam-
Energie Bedrijf (AEB) elektriciteit voor
van houtopslagbedrijven naar een hoog-
heid, innovatie en ook samenwerking
gemeentelijke kantoren en gebouwen,
waardige stedelijk bedrijventerrein met
tussen de zeehavens te stimuleren. “Die
trams, metro en de straatverlichting. In
veel creatieve bedrijven. De uitvoering is
vijf miljoen euro voor de komende vijf
2009 worden 29.000 woningen in Amster-
in 2008 van start gegaan.
jaar is vooral bedoeld als steun in de rug,
dam-Noord aangesloten op stadswarmte
niet om grootschalige projecten mee te
uit deze AEB-centrale, net zoals nu al ge-
financieren” zegt Anne van der Vliet, pers-
beurt bij 15.000 huishoudens in stadsdeel
voorlichter van het ministerie van Verkeer
Nieuw-West.
BS www.verkeerenwaterstaat.nl
en Waterstaat. Veel projecten Amsterdam Uit de bijlage blijkt dat Zeehavens Amsterdam al een aanzienlijk bijdrage levert aan de ontwikkeling van duurzame havens. Een goed voorbeeld is deelname aan Green Award, een vrijwillig certificeringsysteem met strenge milieu- en veiligheidseisen voor grote tankers en bulkcarriers. Een ander voorbeeld zijn de nieuwe dienstvaartuigen op zwavelarme brandstof van Haven Amsterdam die voldoen aan de hoogste norm voor luchtkwaliteit (CCR3). Ook het Loodswezen en De Koperen Ploeg hebben inmiddels gekozen voor deze brandstof. Voorts zorgt de Westpoortbus sinds 2003
De nieuwste patrouilleboten van Havens Amsterdam varen op laagzwavelige brandstoffen
www.amports.nl
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 33
Zeehavens Amsterdam Februari 2009 33
26-01-2009 14:35:38
i n n o vat i e
Zeehavens Amsterdam bleef innoveren
Van cacao in bulk tot dubbele containerkranen Vooral het afgelopen decennium heeft Zeehavens Amsterdam op diverse fronten laten zien dat het een ‘slimme’ havenregio is. Oud-hoofdredacteur Joris Moes, die 42 jaar de havenontwikkeling van dichtbij heeft meegemaakt, doet een greep uit de vele - soms gedurfde – innovaties.
Haven Amsterdam en het bedrijfsleven hebben de laatste tien jaar intensief samengewerkt bij een aantal nieuwe ontwikkelingen. Beide partijen hebben geïnvesteerd in een breed scala aan haven- en transportverbeteringen, waarvan een aantal het predicaat ’zeer geavanceerd’ zeker verdient. Innovatie verbetert de concurrentiepositie en is noodzakelijk voor de havenregio. Het volgen van de – meestal technische – ontwikkelingen in de markt is een ding; iets nieuws bedenken gaat een stapje verder. Artist’s impression van de Dijksgracht, een van de acht speciale opleidingsschepen van Spliethoff
Ceres Paragon Innovatie heeft iets bijzonders in zich: het moet uniek zijn. Zoals de insteekhaven
lossen. Hoe slecht het weer ook is, er kan
Cacao in bulk
voor containerschepen van Ceres Paragon
altijd worden doorgewerkt. Naast het
Begin 1996 besloot de Zaanse cacaofa-
die in 2002 in bedrijf ging. ‘Paragon’ is
zeeschip is er ruimte voor een binnen-
briek Gerkens (Cargill Cocoa) een proef te
Grieks voor ‘uniek’. En uniek is deze con-
vaartschip, zodat ook overboord gelost
doen met de aanvoer van cacao in bulk.
tainerterminal nog steeds, want nergens
kan worden.
Tot dan toe geschiedde de aanvoer van
anders ter wereld kunnen grote contai-
Voormalig directeur-eigenaar Dick Broe-
cacaobonen uitsluitend in jute zakken van
nerreuzen over beide boorden tegelijk
der liep al jaren rond met zijn plannen een
70 kilogram per stuk. Dat was een arbeids-
worden behandeld. Geestelijk vader Chris
all-weather terminal te bouwen. Vijftien
intensieve vorm van stukgoed. In maart
Kritikos, de vroegere directeur-eigenaar
jaar geleden was geen enkele bank bereid
1996 arriveerde het ms ‘Bickersgracht’
van Ceres, vond halverwege de jaren
de bouw te financieren. Haven Amster-
van de Amsterdamse rederij Spliethoff
negentig dat zijn Amsterdamse terminal
dam was echter wel bereid de eerste
met een partij van 3.200 ton onverpakte
iets ‘extra’s moest bieden. En dat is gelukt;
overkapping voor een beperkte periode,
cacaobonen uit Ivoorkust. Hoewel het de
Ceres Paragon boekt het ene na het
en voor een beperkt deel, te financieren.
bedoeling was deze missie strikt geheim
andere record bij het laden en lossen van
Hierdoor werd de droom van Dick Broeder
te houden, stond het bij aankomst zwart
containers, zoals de 161 containers in een
in 1996 toch werkelijkheid. Het bedrijf
van de belangstellenden op de kade in
uur tijd in mei 2008.
draait sindsdien als nooit tevoren. Diverse
Zaandam. De lading bleek geen nadelige
zeehavens hebben deze vernieuwing
gevolgen te hebben opgelopen en sinds-
Overdekte terminal
inmiddels gekopieerd maar drie over-
dien komen er regelmatig bulkverschepin-
Een ander bekend voorbeeld is de over-
dekte ligplaatsen blijft uniek in de wereld.
gen cacao naar Amsterdam en Zaandam.
dekte Waterland Terminal, waar gelijktijdig
In januari 2008 nam het bedrijf zijn derde
Een schoolvoorbeeld van innovatie.
drie schepen droog kunnen laden en
overdekte terminal in gebruik.
Ook elders in het havengebied zit men
34 Zeehavens Amsterdam Februari 2009
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 34
www.amports.nl
26-01-2009 14:35:58
niet stil. Zo hoeft de zeevisgroothandel niet meer naar de visafslag van Zeehaven IJmuiden NV te komen om te bieden in de mijnzaal. Sinds maart 2008 kan dat via internet, dus vanaf de eigen werkplek. De havenautoriteiten hebben daarvoor een digitaal systeem ontwikkeld, waarbij de computer van de mijnklok de reactietijd van de ‘internetbieder’ compenseert. Innovatie is er ook in de samenwerking tussen de maritieme opleidingen. Rederij Spliethoff en de Maritieme Academie in
Het binnenvaartschip Mercius Amsterdam beschikt over een eigen 30-tons containerkraan
IJmuiden gaan aankomende stuurlieden opleiden op zee. Daarvoor laat de rederij voor circa negen miljoen euro acht nieuwbouwschepen, uit een serie van 24, uitrusten met een dubbele brug en extra accommodatie. Deze extra voorzieningen zijn bestemd voor acht zeevaartschoolstudenten en een leerkracht. Waar ter wereld de schepen zich ook bevinden, een satellietverbinding zorgt voor een snelle verbinding met het thuisfront in IJmuiden. AMSbarge In het rijtje van belangwekkende regionale innovaties mag de ‘Mercurius Amsterdam’ natuurlijk niet ontbreken. Het binnenvaartschip, dat een ladingcapaciteit heeft van 144 TEU, heeft een eigen 30-tons containerkraan zodat de Mercurius Amsterdam
De revolutionaire kraan met vliegwiel van Maja Stevedores
kan laden en lossen bij kades zonder walkraan. Dit concept staat bekend onder
het Rotterdamse Portinfolink beide syste-
nieuwe, duurzame energiebronnen. Een
de term AMSBarge.
men samenvoegen tot één nationaal port
voorbeeld is de nieuwe fabriek Greenmills
Het gemeenschappelijke initiatief van
community systeem (zie ook Zeehavens
die organisch restafval gaat verwerken
Haven Amsterdam en binnenvaartreder
Amsterdam no. 5 van 2008).
tot biodiesel, bio-ethanol, biogas en
Mercurius heeft een aantal positieve gevol-
elektriciteit. Als grondstof gebruikt de
gen. Omdat het transport over de weg te
Vliegwiel
nieuwe fabriek afgewerkt frituurvet van
vaak op slot zit, blijkt vervoer via water een
Havenkranen zijn energieverslinders. Het
restaurants en snackbars. De warmte die
veel beter alternatief dan vooraf gedacht.
hijsen van tientallen tonnen lading in
vrijkomt bij de raffinageprocessen, wordt
Computerspecialisten van Haven Amster-
korte tijd kost veel energie, terwijl bij het
omgezet in groene elektriciteit voor zo’n
dam en cargadoors werken nauw samen
laten zakken ervan energie verloren gaat.
35.000 huishoudens. Begin 2010 moet de
aan de totstandkoming van een uniek digi-
Maja Stuwadoors heeft daar een slimme
fabriek in bedrijf gaan.
taal port community systeem. Na uitgebrei-
technische toepassing voor bedacht. Een
Een ander voorbeeld van duurzame
de experimenten is deze PortNET-software
vliegwiel zorgt ervoor dat energie die ont-
energie is een vrachtwagen op waterstof,
geschikt voor gebruik. Ook de Douane
staat bij het laten zakken van de hijs, niet
waarvan transportbedrijf Jan Boudesteijn
doet mee, zodat voortaan het inklaren ook
verloren gaat maar nuttig wordt gebruikt.
uit Beverwijk inmiddels een prototype be-
elektronisch mogelijk is. Scheepsagenten
Het resultaat is een forse brandstofbespa-
zit. Deze HyTruck rijdt inmiddels een jaar
kunnen nu via hun personal computers
ring van 30 tot 40 procent ten opzichte
rond. De brandbestrijding in de loodsen
communiceren met de verschillende syste-
van de conventionele dieselelektrische
van Sitos gebeurt door ze te vullen met
men van de autoriteiten voor de verplichte
aandrijving.
CO2, zodat er geen zuurstof meer bij de
formaliteiten. PortNET gaat nu samen met
Intussen kijkt Zeehavens Amsterdam naar
brand kan komen.
www.amports.nl
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 35
Zeehavens Amsterdam Februari 2009 35
26-01-2009 14:36:13
R i v i e rcru i s e v a a r t
Vraag om extra ligplaatsen in Amsterdam
Riviercruisevaart zoekt nieuwe doelgroepen Naast zeecruises is ook de riviercruisevaart in de regio Amsterdam de laatste tien jaar flink gegroeid. Daar doet een lichte daling in 2008 niets aan af. Maar het aantal ligplaatsen groeit niet met dezelfde snelheid mee. Ondertussen gaat de branche op zoek naar nieuwe doelgroepen.
Hoewel uit de jongste cijfers blijkt dat het
een lans om het aantal ligplaatsen voor
mee dat het ‘vaarseizoen’ van de schepen
aantal riviercruises in 2008 licht is gedaald
riviercruiseschepen minimaal op peil te
toeneemt van 210 tot zo’n 240 dagen per
van 1090 naar 998, was er de laatste tien
houden. Anders lijkt voor de riviercruise-
jaar. Waarom zult u denken? Tijdens de
jaar sprake van een stormachtige groei.
vaart het einde van de groeimogelijkhe-
wintermaanden doen deze luxe schepen
Zowel de zee- als riviercruisevaart speelt
den in de hoofdstad in zicht. Dit vanwege
steeds vaker dienst als ‘reservehotel’ voor
een belangrijke rol in Amsterdam. In IJmui-
de beperkingen voor dergelijke schepen
grootschalige beurzen en andere evene-
den is, naast uiteraard de zeecruises, ook
tot 135 meter om in het centrum van
menten.
de dagelijkse DFDS-ferrydienst op New-
Amsterdam af te meren.
castle van groot belang. In het afgelopen
Het sterk gestegen aantal riviercruise-
Nieuwe doelgroepen
seizoen hadden de 130 zeecruiseschepen
schepen zorgt overigens niet alleen in
De teruglopende economie is uiteraard
die Amsterdam en IJmuiden aandeden,
Amsterdam voor problemen met goede
ook een bedreiging voor de riviercruise-
zo’n 240.000 passagiers aan boord, een
ligplaatsen. “We moeten vaak al een jaar
vaart. Desondanks is De Jong hoopvol
aanzienlijke groei ten opzichte van 2007.
vooraf reserveren waar de schepen op de
gestemd: “We doen zaken met tourope-
Het aantal bezoekende riviercruiseschepen
populaire bestemmingen kunnen afme-
rators op verschillende continenten,
liep echter iets terug: van 1090 tot 998 met
ren,” verzucht Jan Willem de Jong, hotel
hetgeen een gezonde risicospreiding met
zo’n 230.000 passagiers. Dit maakte Peter
operations manager van EuroShipping
zich meebrengt. Eén van de kansen voor
Swelheim, voorzitter van Amsterdam Cruise
Voyages en gastheer op de Serenade I.
de komende jaren is het groeiend aantal
Port (ACP), onlangs bekend tijdens de
“Vaak is het reisprogramma van de tour-
Chinezen, Japanners, Australiërs en Zuid
afsluitende seizoensborrel aan boord van
operators dan nog niet eens bekend.”
Amerikanen die een riviercruise willen
riviercruiseschip Serenade I van rederij Euro
Tot de bedreigingen van de riviercruise-
maken. Mijn rederij EuroShipping Voyages
Shipping Voyages uit Bemmel (Gelderland).
vaart behoort volgens De Jong ook de
heeft nog steeds vertrouwen in de groei-
Voor het Amsterdamse bedrijfsleven en de
klimaatverandering. Door bijvoorbeeld
potentie van de riviercruisevaart. Vandaar
overheid zijn cruiseschepen een welkome
regenval of langdurige droogte krijgen ri-
ook dat we twee nieuwe schepen hebben
bron van inkomsten. Eén zeecruiseschip
viercruiseschepen overal in Europa steeds
aangekocht, de ‘Serenity’ en de ‘My Story’.
levert gemiddeld 225.000 euro op aan
vaker te maken met hoog- en laagwater-
Dit zijn bestaande schepen die we van
bestedingen. Als Amsterdam de begin- of
beperkingen en moeten touroperators de
andere eigenaren hebben overgenomen.”
eindbestemming van de reis is, gaat het
reisschema’s soms op het laatste moment
Jan Willem de Jong, die tot 2006 nauw
zelfs om zo’n 500.000 euro. In het afgelopen
aanpassen. Dit is bijvoorbeeld het geval
verbonden was aan Amsterdam Cruise
seizoen betrof dat 56 van de 130 cruise-
als de toegelaten diepgang minder dan
Port, ziet echter ook veel sterke punten
schepen. Voor een riviercruiseschip gaat het
1,50 meter of de doorvaarthoogte minder
voor de internationale riviercruisevaart. Zo
om een gemiddelde van zo’n 40.000 euro.
dan 7,00 meter bedraagt.
neemt de belangstelling voor de riviercrui-
In totaal leveren zee- en riviercruises de
Een andere bedreiging is dat het aantal
sevaart flink toe, zowel in Europese landen
hoofdstad zo’n 80 miljoen euro op.
vakbekwame nautische en civiele perso-
als ver daarbuiten. Het gaat immers om
neelsleden geen gelijke tred houdt met
een vaargebied van zo’n 3500 kilometer
Ligplaatsen
het groeiend aantal riviercruiseschepen.
tussen Amsterdam en de Zwarte Zee via
Tijdens de afsluitende seizoensborrel
De nieuwste generatie doet qua luxe en
de Rijn, Main en Donau. “Opmerkelijk is
op de Serenade I brak Aart Hiemstra,
comfort nauwelijks onder voor drie- en
dat de belangstelling in Nederland voor
adjunct-havenmeester van Amsterdam,
viersterren hotels. Dit brengt met zich
de riviercruisevaart slechts mondjesmaat
36 Zeehavens Amsterdam Februari 2009
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 36
www.amports.nl
26-01-2009 14:36:13
Het rivciercruiseschip ‘Serenade I, afgemeerd bij de Passenger Terminal Amsterdam (PTA) tijdens de ‘seizoensborrel’ van Amsterdam Cruise Port
toeneemt. Wij worstelen nog met een ‘rol-
kwetsbaar lijken voor een economische
den bij het boeken van riviercruises. Dat
latorsyndroom’ wat betreft de passagiers
recessie. Verder blijkt dat liefhebbers van
geldt zowel voor de luxe van de accom-
op dergelijke schepen,” stelt De Jong.
zeecruises steeds meer voor riviercruises
modatie alsmede voor de reisprogram-
Maar volgens hem is dat beeld aan een
kiezen. Zo neemt het aantal gecombineer-
ma’s die de touroperators aanbieden.”
grondige bijstelling toe. Internationaal is
de zee- en riviercruises toe.
er een steeds grotere groep van kapitaal-
De Jong: “We merken dat vooral buiten-
krachtige en vitale ouderen die niet erg
landse passagiers steeds kieskeuriger wor-
AB
www.amports.nl
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 37
www.amsterdamcruise.nl Zeehavens Amsterdam Februari 2009 37
26-01-2009 14:36:18
Where coffee meets cocoa.
Sitos is a privately owned company that specialises in logistical services such as:
• Warehousing • LIFFE approved & EKO (organic, Dutch license no.022953) • Quality control and inspection services • Shipping, forwarding and chartering • Transport and distribution • Collateral management services • Customs clearance • Supply chain management • Cleaning services • Decontamination of commodities in an organic approved method
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 38
Sitos Commodities & logistics B.V. Sitos Group operates in various countries and locations such as: • The Netherlands - Amsterdam • United Kingdom - London, Tilbury, Hull and Liverpool • Ireland - Dublin • Ghana - Tema and Takoradi • Togo - Lome • Cote d’ Ivoire - Abidjan. Amsterdam: Accraweg 39, 1047 HJ Amsterdam Phone +31 (0) 20 585 3830. Fax +31 (0) 20 585 3849. E-mail: sitos.info@sitosgroup.com
26-01-2009 14:36:19
recensie
De ontwikkeling van de Amsterdamse haven na 1870 Dat Amsterdam en Rotterdam ook heel
ties (foto’s, affiches en prentbriefkaarten)
goed kunnen samenwerken blijkt wel uit
het jaarboek extra aantrekkelijk. Dat
het nieuwe boek ‘Havens van Amsterdam
geldt bijvoorbeeld voor een litho van
en Rotterdam sinds 1870’. Het is het eerste
de opening van het Noordzeekanaal uit
gemeenschappelijke jaarboek van het
1876, een prentbriefkaart uit 1960 van het
Scheepvaartmuseum in Amsterdam en
beroemde passagiersschip Oranje en de
het Maritiem Museum in Rotterdam.
prachtige gebrandschilderde ramen van
Centraal staat de ontwikkeling van de
Vinke & Co. BS
beide zeehavens die omstreeks 1870 een rechtstreekse verbinding kregen met de Noordzee. Rotterdam via de Nieuwe
Titel: Haven van Amsterdam en Rotter-
Waterweg (1872), Amsterdam dankzij het
dam sinds 1870
Noordzeekanaal (1876). Wat volgde was
Auteurs: Remmelt Daalder, Wouter
een snelle mechanisatie van de overslag-
Heijveld e.a.
technieken, de overgang van zeil- naar
ISBN: 978.90.5730.570 2
stoomvaart, nieuwe arbeidsvoorwaarden,
128 pagina’s, rijk geïllustreerd in kleur
schaalvergroting en de komst van de
Prijs: € 19,95
container.
Luxe editie, ISBN: 978.90.5730. 571 9
Onder redactie van Remmelt Daal-
Prijs: € 44,50
der (Scheepvaartmuseum) en Wouter
www.walburgpers.nl
Heijveld (Maritiem Museum) hebben diverse conservatoren van de twee musea zich gebogen over verschillen en overeenkomsten tussen beide zeehavens. Zo zijn er hoofdstukken over de snelle ontwikkeling van zowel Rotterdam als Amsterdam en de opmars van het containervervoer sinds 1970. Maar er staan ook specifieke hoofdstukken in over Amsterdam, zoals het imago van de rederij Vinke & Co en de recente wervingscampagne ‘Ook van Jou’ van Haven Amsterdam. Naast de gedegen teksten maken de vele fraaie illustrawww.amports.nl
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 39
Zeehavens Amsterdam Februari 2009 39
26-01-2009 14:36:28
CERES
New Head office Extension area
60.000 m 2 Rail Terminal
D.C. Sheds
Inland Barge Terminal Deep Sea Quay
Amerikahaven: USA - Container & RoRo terminal
Vlothaven: USA - Bulkterminal
• 550 m Deepsea quay
• 300 m Deep sea quay
• 300 m Coaster & barge quay
• 50.000 m2 Open space area
• 30.000 m2 Rail terminal
• 5.000 m2 Warehouses
• 35.000 m Warehouses
• 525 m Rail track
• 20.000 m Container cleaning, maintenance & repair department
• Sophisticated bulk equipment
2 2
• 10.000 m2 Stuffing & stripping area • Loading docks, 24 units • 2.400 m Offices 2
New Ter Haak group Head Office
Suezhaven: USA - Cocoa/Plywood terminal • 800 m Deep sea quay
• Road connecting to Schiphol
• 25.000 m Warehouses
• Total surface: 30 hectares
All terminals I.S.P.S. certified
Vlothaven
2
Suezhaven
YOUR COMPASS TO PROFIT!
USA, United Stevedores Amsterdam V.O.F, is a registered trademark and part of the Ter Haak Group.
Ruijgoordweg 80, Westpoort 7989 - 1047 HM Amsterdam - The Netherlands T +31 20 6116688 F +31 20 2011882 E usa@usamsterdam.com W www.terhaakgroup.com
HAD_TDS_NED_nr1_09.indd 40
26-01-2009 14:36:37