ZEEHAVENS
AMSTERDAM
AMSTERDAM BEVERWIJK IJMUIDEN ZAANSTAD
Foto voorpagina: Xxx
Logistiek
Cruciaal voor meer groei
2013/nr2
Havenbedrijf Amsterdam NV
Dertje Meijer blij met verzelfstandiging
Holland Jachtbouw
Nichespeler uit Zaandam
making the difference
SGS is unique in the market in finding and creating opportunities and is recognized as the global benchmark for quality and integrity. As the world’s leading inspection, verification, testing and certification company, with more than 75,000 employees, SGS operates a network of over 1,500 offices and laboratories around the world. SGS helps to improve quality, safety, performance and efficiency for the following industries: Agricultural - Automotive Consumer Testing - Environmental - Industrial - Life Science - Minerals - Oil, Gas & Chemicals - Systems & Services Certification Governments & Institutions.
sgs gRoUP NETHERLANDs
sgs gRoUP BELgiUm
Malledijk 18 P.O. Box 200 NL-3200 AE Spijkenisse t +31 (0)181 69 33 33 e sgs.nl@sgs.com
SGS House Noorderlaan 87 B-2030 Antwerpen t +32 (0)3 545 44 00 e sgs.be@sgs.com
www.sgs.com
Inhoud Themanummer
Logistiek 05 07 09 18 20 22 24 26 29 30 31 32 34 36 37 39 41 43 45 46 47
10
Kansen voor logistiek Korte berichten Korte berichten
Interview Dertje Meijer: ‘Wij willen samenwerken’ Per 1 april 2013 is het Amsterdamse havenbedrijf verzelfstandigd. De hoogste tijd voor een interview met CEO Dertje Meijer van Havenbedrijf Amsterdam NV over de kansen voor groei, samenwerking en het promoten van zowel de Amsterdamse havenregio als heel logistiek Nederland.
ICT is basis van logistieke processen TS e-SIS: marktplaats voor bevrachting B van kustvaartschepen msterdamse havenregio zet in op meer A containervervoer over het water aterland Terminal brengt W tunnelboormachines naar huis isicomanagement in logistieke sector R voorkomt ellende roekman Group: grootmacht in B logistieke dienstverlening msterdamse havenregio goed A vertegenwoordigd op Intermodal avenberoepen: ‘geen dag hetzelfde bij H Waterland Terminal’ ansen voor Noordzeekanaalgebied als K cluster voor offshore wind
15
“Op tijd, zonder schade, het juiste afleveren.” Zo vat Jeroen Brauns, general manager van VCK, samen waar het, naast duurzaamheid, om gaat in de logistiek van de belangrijke ladingstroom papier. De Amsterdamse terminals slagen er goed in zich staande te houden in deze niche-, vecht- én krimpmarkt.
aanse superjachtbouwer behoort tot Z de wereldtop Opinie: Sven Kramer moet op ballet eer samenwerking nodig bij Visie M Noordzeekanaalgebied 2040 lothavenpier: toonbeeld van modern V havengebied
Foto voorpagina: Een bijzonder logistiek transport voltrok zich op 12 maart bij Waterland Terminal aan de Westhaven. Daar gingen de tunnelboormachines van de NoordZuidlijn, die in december 2012 klaar waren met graven, op transport naar fabrikant Herrenknecht in ZuidDuitsland. Een reis van drie dagen via het AmsterdamRijnkanaal en de Rijn. Omdat deze machines 83 meter lang zijn en 870 ton zwaar, moesten ze in aparte segmenten aan boord worden gehesen van het lichterschip Mission. Foto: Reinder Weidijk.
Juridische havenzaken: vervoer of expeditie? Mijlpaal voor DFDS Seaways avenberoepen: Shipdock biedt medewerkers H alle kansen om te groeien De Wijkerhaven: voor elk wat wils Boekrecensies
Colofon: Zeehavens Amsterdam is een uitgave van Amports, De Ruijterkade 7, 1013 AA Amsterdam. Tel: 020 627 37 06 E-mail: amports@amports.nl Twitter: @Amports Directeur: Laura Keegstra
Redactie: Bart Stam (hoofdredacteur) Samia Dif (bureauredacteur) Cees Visser (eindredacteur a.i.) Advertenties: Chris van der Deijl vanderdeijl@amports.nl Ontwerp en opmaak: FIZZ Ondernemers in marketing en communicatie, Meppel Druk: Ten Brink, Meppel
Amsterdamse havenregio dé papierspecialist
Adverteerdersindex: 28 ABN AMRO 12 AYOP 42 BAM Industrie Service 16 Bek & Verburg 8 Blom BV 35 Broekman Group 8 C.V.V. 8 EPMC Europe
www.amports.nl
27 44 8 16 44 44 48 6
Forkliftcenter Holland Repair and Services De Koperen Ploeg KVSA Libelle Service Marpol Services MEO B.V. Rabobank Amsterdam
44 21 2 38 40 4 6
Reym Machinefabriek Saedt BV SGS Specialised Tanker Services Telstar VCK Logistics Waterland Terminal
April 2013
3
Port of Amsterdam +31 20 58 77 877 - info.logistics@vcklogistics.nl Port of Rotterdam +31 10 494 37 77 - info.ocean@vcklogistics.nl Amsterdam Airport Schiphol +31 20 65 49 100 - info.air@vcklogistics.nl www.vcklogistics.nl
Kansen in de logistiek
Begin april bezocht ik als voorzitter van Amports de vakbeurs Intermodal in São Paulo (Brazilië). Waarom helemaal daarheen, vraagt u zich af? Intermodal is de grootste logistieke vakbeurs van Zuid-Amerika die elk jaar wordt gehouden. Op bijna 30.000 vierkante meter staan zo’n 450 exposanten, waaronder steeds meer bedrijven en autoriteiten uit de Amsterdamse havenregio en andere Nederlandse zeehavens. Dit jaar trok de beurs meer dan 45.000 professionele bezoekers. Voor het merendeel uit Brazilië, maar ook uit buurlanden als Argentinië, Uruguay en Chili. Ik durf te stellen dat Intermodal representatief is voor de geweldige dynamiek van LatijnsAmerika van de laatste jaren. Landen als Brazilië, Colombia en Chili kennen economische groeicijfers waarvan we in West-Europa alleen maar kunnen dromen. Maar voor een duurzame groei is een volwaardige infrastructuur nodig. Geen wonder dat Brazilië en haar buurlanden in hoog tempo hun vliegvelden en zee-
ZEEHAVENS
AMSTERDAM
havens, maar ook hun achterlandverbindingen moderniseren. Zo bieden de duizenden kilometers aan rivieren geweldige kansen voor de ontwikkeling van de binnenvaart. Juist hier liggen grote kansen voor logistieke bedrijven uit Nederland, of het nu gaat om kennis, moderne ICT-systemen of fysieke transportsystemen.
Zo is de Amsterdamse havenregio van oudsher sterk in de aanvoer, opslag en doorvoer van papier, maar hebben we ook stuwadoors die op andere ladingstromen hun mannetje staan. Mag ik u nog een voorbeeld geven? Waterland Terminal heeft onlangs de tunnelboormachines van de Noord-Zuidlijn, die klaar zijn met graven, op transport gezet naar de fabrikant in Duitsland. Dat was een ingewikkeld logistiek project, en geeft maar weer eens aan welke toonaangevende bedrijven we hier aan het Noordzeekanaal hebben.
Het deed mij goed te zien dat de Amsterdamse havenregio - net als Rotterdam, Zeeland en Groningen - steeds nadrukkelijker aanwezig is in dit deel van de wereld. Zonder andere deelnemers tekort te doen, noem ik Business Telecom Solutions (BTS) in IJmuiden. Dit onderdeel van KVSA heeft het elektronisch bevrachtingssysteem e-SIS ontwikkeld en probeert dit internationaal aan de man te brengen. Ik ben ervan overtuigd dat er in Brazilië en de rest van ZuidAmerika voor dergelijke systemen grote belangstelling is.
Het is nog even wennen, maar in april is ook het verzelfstandigde Havenbedrijf Amsterdam NV van start gegaan. U weet dat ik jarenlang heb gepleit voor deze stap en nu is het eindelijk zover. Het zal de Amsterdamse havenregio zeker verder helpen met de ontwikkeling van de belangrijke logistieke sector.
Sterk in papier
Michiel A. Wijsmuller, voorzitter Amports
Deze editie van Zeehavens Amsterdam staat in het teken van logistiek, een breed vakgebied.
AMSTERDAM BEVERWIJK IJMUIDEN ZAANSTAD
ZEEHAVENS AMSTERDAM
informatieblad over het Noordzeekanaalgebied, met de havens en het havenbedrijfsleven van Amsterdam, Beverwijk, IJmuiden en Zaanstad, is een uitgave van Amsterdam Ports Association. Verschijnt zes keer per jaar. E-mail: amports@amports.nl.
Mee r o v e r A m s t e r d a m P o r t s A s s o c i a t i o n e n z i j n 3 0 0 l e d e n : w w w. a m p o r t s . n l
Foto voorpagina: Xxx
Logistiek
Cruciaal voor meer groei
2013/nr2
Havenbedrijf Amsterdam NV
Dertje Meijer blij met verzelfstandiging
Holland Jachtbouw
Nichespeler uit Zaandam
www.amports.nl
April 2013
5
Zeehavens Amsterdam treinstellen:Opmaak 1
18-07-2012
13:40
Pagina 1
Houden we het droog vandaag? In de grootste All Weather Terminal van Europa is het overslaan van kwetsbare produkten als staal, hout, papier en zelfs treinstellen voor de Olympische winterspelen niet afhankelijk van weersomstandigheden! Kijk op onze vernieuwde website en vraag de brochure of een vrijblijvend bezoek aan!
Waterland Terminal Stevedore and Terminal operator
Westpoort 5079 - Elbaweg 10 - 1044 AD Amsterdam T +31 20 44 80 620 E kantoor@waterlandterminal.eu W www.waterlandterminal.eu
Rabobank. De grootste exportfinancier van Nederland. Als het gaat om de exportmarkt kun je de Rabobank wel de ‘linking pin’ noemen. We kennen de markten. We kennen de exportstromen. We kennen de wereld. En we kennen de partijen die ertoe doen bij een financieringsvraag. Een vraag die we overigens zelden met ‘nee’ beantwoorden. Want met onze coöperatieve achtergrond vinden we vaak een oplossing. We doen het nu eenmaal op onze eigen manier. De manier waarop we wereldspeler zijn geworden.
Een wereldspeler die zichzelf blijft. Dat is het idee. Rabobank. Een bank met ideeën.
www.rabobank.nl/wholesale
6
April 2013
Zeehavens Amsterdam
KORTE BERICHTEN Havenbedrijf Amsterdam: twee duurzame patrouilleboten Havenbedrijf Amsterdam NV heeft op donderdag 18 april twee duurzame patrouillevaartuigen in de vaart genomen. De PA1/Castor en PA5/Pollux van Damen Shipyards Group hebben milieuvriendelijke dieselmotoren en kunnen afgewerkte vloeistoffen aan boord opslaan. Rijkshavenmeester Janine van Oosten en CEO Dertje Meijer van Havenbedrijf Amsterdam NV doopten de beide vaartuigen die de PA7/Hephaistos en PA8/Poseidon vervangen.
Scheepvaartroutes op de schop Met ingang van 1 augustus 2013 ondergaan de scheepvaartroutes in het Nederlandse deel van de Noordzee een ingrijpende wijziging. In het aanloopgebied naar de haven van IJmuiden komt, in navolging van Rotterdam, een verkeersscheidingsstelsel om het scheepvaatverkeer bij knelpunten te kanaliseren. Daarnaast komen er nieuwe ankergebieden bij en krijgen voormalige munitiestortplaatsen het label ‘areas to be avoided’. De Noordzee is een van de drukste zeeën ter wereld. Het aanpassen van de bestaande routes is nodig om de veiligheid van het scheepvaartverkeer te waarborgen, de bereikbaarheid van de havens te verbeteren en de ruimte efficiënter te benutten. De publicatie van nieuwe zeekaarten en elektronische navigatiekaarten heeft medio juni plaats.
De nieuwe patrouillevaartuigen tijdens de doop voor het Havengebouw. Foto: Evert Bruinekool
Water Afval Verwerking (WAV) start in Amsterdam Water Afval Verwerking (WAV) heeft op donderdag 28 maart zijn officiële opening gevierd. Het bedrijf, met een vaste ligplaats in de Australiëhaven, zamelt (sanitair) afvalwater en overige afvalstromen in van voornamelijk passagiersschepen. Met de aangepaste tanker IJsselmonde komt WAV langszij het schip van de opdrachtgever en pompt de afvalstromen over. De schipper ontvangt vervolgens een gecertificeerd afgifteformulier.
Het overpompen van afvalwater over naar de IJsselmonde. Foto: Evert Bruinekool
De nieuwe sleepboot met zijn naamgever Karel Blom. Foto: Chris van der Deijl
Sleepboten Svitzer op transport De Fagelgracht van rederij Spliethoff heeft op tweede paasdag (maandag 1 april) in de IJmondhaven de havenslepers Svitzer Bison en Svitzer Buffel geladen. Svitzer heeft de sleepboten verkocht aan de Dominicaanse Republiek. waar ze waarschijnlijk worden ingezet door de lokale vestiging Svitzer Americas. De Bison en Buffel zijn boventallig geworden nu andere slepers van Svitzer Amsterdam het werk hebben over genomen. (WM) De Fagelgracht in de IJmondhaven met aan boord twee havenslepers van Svitzer. Foto: Willem Moojen
Sleepboot Blom op biodiesel Op vrijdag 19 april heeft Blom BV zijn nieuwe sleepboot Karel in gebruik genomen. Het bijzondere van dit vaartuig, genoemd naar voormalig directeur-eigenaar Karel Blom, is de milieuvriendelijke biodiesel. Het sleepvaart- en dekverhuurbedrijf heeft de sleepboot ontwikkeld voor zowel de grachten als de Amsterdam haven, zoals de aan- en afvoer van bouwmaterialen en bouwstoffen. Scheepswerf Kuipers Woudsend heeft het negen meter lange en 3,5 meter brede schip met boegschroef gebouwd.
Meer over Amsterdam Ports Association en zijn 300 leden: www.amports.nl www.amports.nl
April 2013
7
Blom bv
SLEEPDIENST EN DEKSCHUITENVERHUURDERIJ
• Sleepboten • (Koppel)dekschuiten met spudpalen
• Watertransporten • Op- en overslagmogelijkheden
• Pontons / Beunbakken
• Duurzaam vervoeren *
* Duurzaam aan- en afvoeren van bouwstoffen en materialen Pier Afrika 10,bv 1013 BK Amsterdam Blom S LEEPDIENST
EN DEKSCHUITENVERHUURDERIJ
Tel: 020 - 686 60 07 - 6866023 Fax: 020 - 686 60 82 www.dekschuitenenpontons.nl
Electric, Parts, Maintenance & Consultancy EPMC Europe is een veelzijdig bedrijf, gespecialiseerd in de verkoop, onderhoud en inspectie van haven- en overslagkranen, boorplatforms en on- en off-shore staalconstructies zoals bruggen, sluizen, alsmede monopiles en jackets t.b.v. windmolenparken. Onderhoud van hijs- en hefwerktuigen en besturingssystemen. Werkzaamheden aan elektrische-, mechanische en hydraulische installaties; dit alles merkonafhankelijk.
www.epmceurope.com T +31 (0)20 606 99 00 | info@epmceurope.com
8
April 2013
Zeehavens Amsterdam
KORTE BERICHTEN Waterland Terminal: 500.000 Nissans Waterland Terminal heeft op donderdag 21 maart een mijlpaal bereikt. Sinds de start in januari 2010 heeft de moderne all-weather terminal aan de Westhaven een half miljoen personenauto’s van Nissan gelost. Dit gebeurt onder de naam Westhaven Alliantie in nauwe samenwerking met ‘buurman’ Koopman Car Terminal en Hoëgh Autoliners onder de supervisie van Nissan. De 500.000e Nissan bevond zich aan boord van de mv City of Amsterdam.
De feestelijke aankomst van de 500.000e Nissan bij Waterland Terminal. Foto: Arend Velsink
Coaster Pavonis terug in Nederland Reder Daniël Hartman uit Urk heeft zijn droom verwezenlijkt: de aankoop van de Cabo de São Vicente, de voormalige Nederlandse coaster Pavonis. Het 42,40 meter lange en 7,44 meter brede schip, dat in 1951 werd gebouwd in Foxhol, is van binnen totaal verbouwd. De coaster voer medio februari vanuit de thuishaven Urk via Shipdock in AmsterdamNoord naar de haven van Beverwijk, waar het schip enkele dagen bleef liggen. (WM) De Cabo de São Vicente vaart in de haven van Beverwijk. Foto: Willem Moojen
Tien schepen Viking gedoopt Om te onderstrepen dat Amsterdam voor riviercruiseschepen aan populariteit wint, heeft rederij Viking River Cruises op woensdag 20 maart tien gloednieuwe longships van 135 meter gelijktijdig ten doop gehouden. Vier bij Passenger Terminal Amsterdam (PTA), zes op scheepswerf Neptun in Rostock, Duitsland. Dertje Meijer, Chief Executive Officer (CEO) van Havenbedrijf Amsterdam NV, verrichtte de doop van de Viking Bragi, één van de nieuwe riviercruiseschepen voor circa 190 passagiers. Namens de andere vrouwelijke ‘godmothers’ overhandigde Meijer het traditionele Amsterdamse havenschildje aan de kapitein van de Dertje Meijer doopt ‘haar’ Viking Viking Bragi. De doop van tien rivier- Bragi. Foto: Max Dijksterhuis cruiseschepen op één dag was goed voor een vermelding in het Guinness World Records. Viking River Cruises, de grootste riviercruiserederij ter wereld, verzorgt luxe reizen in alle delen van Europa, maar ook in China, Zuid-Oost Azië en Egypte. Ook in Amsterdam laat het aantal calls van Viking de voorbije jaren een sterke stijging zien. Naast Viking weten ook andere rederijen van riviercruises Amsterdam vaker te vinden. Was 2012 al goed voor een record van 1382 calls, dit jaar mag de hoofdstad uitzien naar 1500 aanlopen.
Regels scheepvaart vernieuwd voor Noordzeekanaal Omdat het afwikkelen van het scheepvaartverkeer van IJmuiden naar Amsterdam steeds complexer wordt, ondergaat de Regeling Scheepsbewegingen een aanscherping. Dit convenant, waarvan de laatste versie uit 1999 dateert, moet de afhandeling van het scheepvaartverkeer over het Noordzeekanaalgebied (NZKG) veilig, efficiënt en vlot laten verlopen. Het accent van de nieuwe ‘spelregels’ ligt op het aanvragen van een ligplaats in de havens en op de wijze waarop schepen een schutting in de zeesluis in IJmuiden krijgen toebedeeld. Een en ander is tot stand gekomen op initiatief van de Commissie Scheepsbewegingen, waarin vertegenwoordigd havendienstverleners, scheepsagenten, loodsen, Rijkswaterstaat en Havenbedrijf Amsterdam NV. Op 7 maart ondertekenden ORAM-directeur Kees Noorman en rijkshavenmeester Janine van Oosten het convenant in het Havengebouw.
Cacaotransport naar Berlijn Cargill Cocoa & Chocolade Netherlands, Katoen Natie Amsterdam en Ter Taak Intermodaal hebben op vrijdag 19 april de aftrap gegeven voor een wekelijkse shuttletrein tussen de USA Terminal in de Amsterdamse haven en een chocoladefabriek van Cargill in Berlijn. Het betreft hier het transport van zo’n duizend ton cacaobonen uit West-Afrika. Deze cacao gaat via de opslagloodsen van Katoen Natie in 30-voets containers naar de Duitse hoofdstad. Volgens de drie partijen levert dit nieuwe transport grote milieu- en efficiëntievoordelen op ten opzichte van het vervoer per vrachtwagen. De partners onderzoeken de mogelijkheden om de shuttletrein te beladen met andere ladingstromen, zoals laminaat of bloemen vanuit Aalsmeer.
Ondertekening van het convenant door Kees Noorman en Janine van Oosten. Foto: Toon Buchner
Meer over Amsterdam Ports Association en zijn 300 leden: www.amports.nl www.amports.nl
April 2013
9
INTERVIEW
CEO Dertje Meijer blij met verzelfstandigd Havenbedrijf Amsterdam NV
‘Wij willen samenwerken om er als regio en Nederland sterker uit te komen’
P
er 1 april 2013 is het Amsterdamse havenbedrijf verzelfstandigd. Tijd voor een interview met Chief Executive Officer (CEO) Dertje Meijer over groei, samenwerking en de promotie van Nederland.
Berber Paarlberg Waarom is het havenbedrijf verzelfstandigd? Meijer: “We willen onze nieuwe strategie kunnen uitrollen. Belangrijk onderdeel is dat we naar een regionaal havenbedrijf willen groeien. Dat betekent meer aandeelhouders dan alleen de gemeente Amsterdam, bijvoorbeeld de gemeenten langs het Noordzeekanaal en de provincie. Zo kunnen we de lusten en lasten beter verdelen. Daarnaast willen we daadkrachtiger en slagvaardiger kunnen optreden naar klanten.” Wat is de groeidoelstelling? “De verwachting is dat er groei afkomt op de havens in de Rijndelta. Amsterdam, Antwerpen en Rotterdam moeten blijven groeien om te voldoen aan de vraag van de markt. Wij willen groeien naar 125 miljoen ton overslag in 2026 op bestaande terreinen, daarvoor is ook de nieuwe grote sluis geoutilleerd.” “Voor meer groei hebben we extra terrein nodig. In de visie Noordzeekanaalgebied die dit voorjaar wordt vastgesteld, wordt waarschijnlijk de Houtrakpolder of de Wijkermeerpolder aangewezen voor verder onderzoek naar de mogelijkheden. Dan zou 140 miljoen ton per jaar achter het sluizencomplex haalbaar zijn.” “Daarnaast willen wij kijken of we samen met klanten business kunnen doen die minder terreingebonden is. Op locaties buiten de gemeente Amsterdam, zoals in Lelystad waar we een haalbaarheidsstudie doen naar een binnenvaarthaven, of in het buitenland.”
Verzelfstandiging versus privatisering
Dertje Meijer. Foto: Haven Amsterdam
10
April 2013
De gemeente is honderd procent aandeelhouder in de nieuwe NV. Bij privatisering zijn de aandelen in handen van private partijen maar dat is bij Havenbedrijf Amsterdam NV niet aan de orde. Na drie jaar kunnen behalve de gemeente Amsterdam ook andere partijen toetreden. Dit kunnen overigens alleen overheden of door overheden gehouden vennootschappen zijn. De gemeente Amsterdam moet altijd toestemming geven voor toetreding van nieuwe aandeelhouders.
Zeehavens Amsterdam
INTERVIEW
Dertje Meijer (links) en minister Schultz van Haegen zetten hun handtekening onder de verzelfstandiging van het havenbedrijf op donderdag 21 maart in Ruigoord. Foto: Max Dijksterhuis
Hoe houdt de gemeente Amsterdam grip op het havenbedrijf? “Als aandeelhouder gaat de gemeente de strategische visie vaststellen, de jaarverslagen goedkeuren enzovoort. Daarnaast blijft de gemeente verantwoordelijk voor structuurvisies, bestemmingsplannen van verschillende gebieden in de haven en allerlei vergunningen.” Hoe zorgt het havenbedrijf ervoor dat de gemeente voldoende feeling houdt met de haven? “Er blijft een havenwethouder en met hem of haar zullen we veel contact hebben. Via de havenmeester hebben we rechtstreekse lijnen met de burgemeester over veiligheid. Daarnaast blijven we de gemeente én de Amsterdammer uitnodigen in, en informeren over de haven.” Wat merken klanten van de verzelfstandiging? “Alle lopende afspraken blijven overeind. Klanten merken vooral dat wij nog meer gaan inspelen op hun wensen. En dat we, vanuit een gemeenschappelijke groeibehoefte, meer met hen gaan samenwerken en kijken wat we voor elkaar kunnen betekenen. We noemen ons niet voor niets Port of Partnerships.” Wat verstaat u onder Port of Partnerships? “Samenwerken om de internationale concurrentiepositie van het hele havengebied en Nederland te versterken. Er is beperkte ruimte en ICT (informatie- en communicatietechnologie) heeft een enorme ontwikkeling doorgemaakt, waardoor je veel gemakkelijker zaken met elkaar kunt delen. Een goed voorbeeld is het Port Community System met Rotterdam voor alle logistieke informatie. Door dit samen te doen, zijn de investeringen veel lager. Voor de klant is het veel prettiger één systeem te hebben. We kijken of Cargonaut van Schiphol kan aanhaken en hebben laatst een convenant getekend om voor heel Nederland een neutraal logistiek informatieplatform op te zetten. Dát vind ik met elkaar samenwerken.” “Een meer recent voorbeeld van samenwerking in de regio is tussen de cruiseterminals in IJmuiden en Amsterdam. Vroeger waren dat concurrenten, nu werken
www.amports.nl
ze hecht samen. Er worden geen prijsafspraken gemaakt maar ze gaan zich samen als één merk in de markt zetten, met één logo. Daar kom je als regio sterker uit.” “Internationaal lijkt er ook belangstelling om samen te werken, bijvoorbeeld met Ghana, Marokko, Zuid-Afrika, India en Brazilië. Wij kijken waar onze klanten zitten en waar wij hen in het buitenland kunnen versterken. Hoe blijf je aantrekkelijk, daar gaat het over. Wij waren de eerste haven ter wereld met een app. Daar verdienen we niks aan maar de dienstverlening wordt beter. De agenten kunnen overal mobiel zien hoe laat een schip binnenkomt.” Wat maakt het samenwerken gemakkelijker als zelfstandig havenbedrijf? “De gemeenteraad is met duizenden dingen bezig die allemaal hun eigen prioriteiten kennen. Voor alle duidelijkheid: de gemeenteraad heeft niks tegengehouden, ze zijn best haven-minded. Maar daadkracht en slagkracht geeft het niet. Vooral nieuwe ontwikkelingen waarvoor grotere investeringen nodig waren, kostten extra tijd. De raadsleden moesten zich inlezen en de agenda Lees verder op pagina 13
A pril 2013
11
Amsterdam IJmuiden Offshore Port, Serving up offshore energy solutions. Our partners are ready to be of service in the following disciplines: • Base Facilities (office, warehouses, open yard) • Construction, Engineering • Decommissioning • Design, Development • General Services • Maintenance and Repair • Offshore Wind Power • Port Related Services • Regional Authorities • Transport, Logistics & Supply
AmsterdAm IJmuIden OffshOre POrt
WWW.AYOP.com Ing m O uPC nts: eve
om/ c . p .ayo geNda/ w w w op-a y a / NL
COntACt detAIls
• info@ayop.com
Airborne Composite Tubulars • Amports • AON Nederland BV • ASCO Holland (Logistics) BV • AYOP • Ballast Nedam Infra Noord West BV • Boon Transport BV • CMF Central Mudplant & Fluid Serv. • Container Company Amsterdam BV • De Vries & Van de Wiel • De Vries & van de Wiel Kust en Oeverwerken BV • EPMC Europe • Gemeente Beverwijk • Gemeente Velsen • Gemeente Zaanstad • Grontmij Nederland BV • Gulf Oil Nederland BV • IRO • Iskes Towage & Salvage • Isolatie Combinatie Beverwijk BV • KVSA BV • Mammoet Nederland BV • MEO BV • MNO Vervat BV • MSCY Vastgoed BV • Oliehandel K. de Boer BV • Peterson SBS IJmuiden BV • Port of Amsterdam • Provincie NoordHolland • Reym BV • Royal Haskoning DHV • Schot Verticaal Transport BV • Shipdock BV • SPIE Industry Noordwest • Stadsdeel Amsterdam Noord • Svitzer Amsterdam BV • Tata Steel IJmuiden BV • Wesco IJmuiden Apparatenbouw BV • Willis BV • Zebra Maritime BV • Zeehaven IJmuiden NV
PORT
ORE Zeehavens Amsterdam Alliance of port & offshore OFFSH related industries and regional authorities
INTERVIEW
moest ruimte hebben. Als die er niet was, dan was je weer een maand verder. Wij hebben te maken met global players en directeuren-eigenaren. Zij spreken een andere taal dan de gemeenteraad van een hoofdstad, en schakelen vaak heel snel.” Betekent samenwerking met andere havens minder onderlinge concurrentie? “Nee. Je moet de Rijndelta zien als een gebied waarin we samenwerken en soms concurreren. Maar de echte concurrentie zit bij de klanten onderling. Samenwerking betekent vooral zorgen dat Nederland een interessant land is om te investeren. Dus dat je je achterlandvervoer efficiënt organiseert, samenwerkt met de douane en je ICT-systemen allemaal hetzelfde organiseert, want dan hoeven je klanten op slechts één systeem in te loggen als ze in Nederland aankomen. Dat betekent minder vrachtbrieven en papierwerk. Zodra klanten in Nederland zijn, kun je wel weer gaan concurreren. Maar je moet eerst zorgen dat ze hier komen.”
Lopende afspraken met klanten In de praktijk verandert er niets voor de relaties van Havenbedrijf Amsterdam NV. Het havenbedrijf krijgt de grond in erfpacht van de gemeente en geeft deze voortaan uit in ondererfpacht of huur. Huurcontracten gaan automatisch over naar Havenbedrijf Amsterdam NV dat het aanspreekpunt blijft; de gemeente heeft alle overeenkomsten van Haven Amsterdam met leveranciers en andere partijen overgedragen aan de NV, inclusief rechten en verplichtingen. “Tijdens een medewerkersdag hebben we de nieuwe strategie gedeeld en gekeken wat dat betekent voor iedereen en qua interne samenwerking. We zijn veel bewuster gefocust waarmee we bezig zijn en waarom. Iedereen is heel betrokken, gedreven en gepassioneerd. Dat moeten we vasthouden door de mensen betrokken te houden bij wat er speelt, de buitenwereld naar binnen te brengen en de verantwoordelijkheid laag in de organisatie te leggen.”
Wat verandert er voor de Nautische Sector? “De Nautische Sector blijft verantwoordelijk voor een vlotte en veilige afwikkeling van het scheepvaartverkeer op het Noordzeekanaal. Verantwoordelijkheid voor calamiteiten is daar bijgekomen. We willen voorkomen dat de commerciële lijn en de lijn die de veiligheid borgt, in elkaars vaarwater komen. Daarom zit de havenmeester niet meer in de directie en heeft de Nautische Sector een onafhankelijke positie binnen het havenbedrijf gekregen. In opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Milieu, Rijkswaterstaat, het Centraal Nautisch Beheer Noordzeekanaalgebied (CNB) en de gemeente Amsterdam voert de havenmeester ‘Iedereen is heel publieke taken uit en legt hierover direct verantwoording betrokken, gedreven en aan hen af.”
Hoe zorgt u ervoor dat uw medewerkers gepassioneerd’ de switch maken Wat is het belangrijkste dat het Amsterdamse naar zakelijk, alert havenbedrijf heeft geleerd van Havenbedrijf Rotteren klantgericht dendam (HbR) dat in 2004 is verzelfstandigd? ken en opereren? “Dat doe je niet in één dag. Maar we “Dat je een ongelooflijk goede binding moet houden met je aandeelhouder. We hebben niet gewacht tot het zover was. hebben veel goede en ontzettend open gesprekken gehad met Rotterdam, dat was We hebben een bepaald type mensen heel prettig. De gemeente Rotterdam heeft de gemeente Amsterdam ook van zeer aangenomen omdat we wisten dat dit veel advies en informatie voorzien om dit proces te ondersteunen.” eraan kwam. Sinds januari doen we onze financiële administratie op een andere Kan Havenbedrijf Amsterdam zijn ambities voor duurzaamheid, maatmanier, vorig jaar zijn we overgegaan op schappelijk verantwoord ondernemen en innovatie goed uitvoeren nu het kwartaalrapportages in plaats van een jaar- meer moet letten op winstgevendheid? afsluiting. Zo zullen we de komende jaren “Ik zou bijna zeggen: juist. Mensen investeren alleen maar in duurzaamheid als het allemaal professionaliseringsslagen gaan iets oplevert. In internationale havens hoor je wel over het belang van community en climate. Vervolgens roep ik: dat kan alleen als je commercie niet uit het oog maken.” verliest. Het is intrinsiek: je wilt iets en dat sijpelt door in alle processen. Er komen steeds meer goederenstromen op Nederland af. Die gaan we echt niet allemaal over de weg wegwerken. Dus wil je veel meer via het water naar het achterland hebben. Financiële structuur, Als haven kun je daarin een grote rol spelen. We zijn nu een grote energiehaven grondwaarde en eigen maar hoe ziet die eruit over dertig jaar? Over de breedte van al deze markten die in vermogen havens actief zijn, kunnen wij een rol hebben in welke richting wij willen dat het Havenbedrijf Amsterdam NV is opgaat. Dat is wat ons betreft een innovatieve.” en blijft kredietwaardig, zodat het bedrijf de gewenste investeringen Wat is voor u persoonlijk het belangrijkste verschil tussen een gemeentekan doen en goed kan inspelen lijke dienst en een verzelfstandigd havenbedrijf? op marktkansen. Daarmee wordt “De verzelfstandiging en de nieuwe zeesluis zijn voor de haven heftige historische het verdienvermogen optimaal dossiers maar ze legden nogal beslag op mijn tijd. Nu voor de nieuwe zeesluis het ontwikkeld. Het eigen vermogen eerste belangrijk besluit is gevallen en de verzelfstandiging erdoor is, krijg ik meer van de NV bedraagt driehonderd tijd en kan ik me meer focussen op de haven en de klant: wat gaan wij samen doen miljoen euro. in de toekomst?” www.portofamsterdam.nl
www.amports.nl
A pril 2013
13
L o g i s tiek Hoogwaardige spelers aan het Noordzeekanaal
Amsterdamse havenregio de papierspecialist
“O
p tijd, zonder schade, het juiste afleveren”. Zo vat Jeroen Brauns, general manager van VCK, samen waar het, naast duurzaamheid, om gaat in de papierlogistiek. De Amsterdamse terminals slagen er goed in zich staande te houden in deze niche-, vecht- én krimpmarkt.
Rob Schoemaker De economische crisis en de opmars van de tablet: volgens de internationale brancheorganisatie CEPI (Confederation of European Paper Industries) zou de Europese markt voor grafisch papier in 2020 wel eens met 40 tot 50 procent kunnen krimpen ten opzichte van 2007. Verdringing van papier door het computerscherm en teruglopende oplagecijfers van steeds dunnere magazines eisen hun tol waarvan de precieze omvang nog onbekend is. Zolang de papierindustrie nog geen nieuwe balans heeft gevonden tussen productie en afzet, zal overcapaciteit tot een flinke prijsdruk leiden waarbij de papierfabrikanten de stijging van grondstof- en energieprijzen niet altijd zullen doorberekenen. “Deze prijsdruk treft de gehele keten,” zegt Dorothy Winters, commercieel manager stukgoed van Havenbedrijf Amsterdam NV. “Grote producenten kijken met een scheef oog naar hun logistieke dienstverleners of het niet efficiënter en duurzamer kan, want dat is al decennia een Hot item in deze industrietak. Historisch is het zo dat de Amsterdamse dienstverleners flexibel zijn, willen investeren, 14
April 2013
Een lading cellulose klaar voor transport per goederentrein op de expeditieafdeling van Waterland Terminal. Foto: Dick van den Berg
goed luisteren naar de wensen van hun klanten en ook uit zichzelf voorstellen doen om de logistiek effectiever te maken. Zo heeft Sea-Cargo onlangs samen met VCK een groot ladingpakket binnengehaald door de gehele logistieke regie over te nemen vanaf een Noorse papierfabriek.”
Cellulose via Waterland In de papierlogistiek heeft de Amsterdamse havenregio sterke ijzers in het vuur. Uiteraard ligt Amsterdam geografisch gunstig ten opzichte van de grote Zweedse, Noorse en Finse producenten die, vanwege hun beperkte diepgang, uitsluitend te bereiken zijn met relatief kleine schepen. Voorts heeft Amsterdam uitstekende verbindingen naar het Europese achterland, terwijl de Rotterdamse deepsea containerterminals dichtbij liggen.
Opslag van papierrollen bij VCK op de Scandia Terminal. Foto: VCK
Zeehavens Amsterdam
L o g i s tiek
Vochtige lucht
Oploopkast
Warmteterugwinning
Continue kwaliteitsmeting
Droge lucht
Doekpartij
Opwikkelaar
Rollensnijmachine
Gladwerk Rakellij
Nadrooggroep
Infrarooddroger Waterrecirculatie
Perspartij
Rakellijmpers
Droogpartij
Schematische weergave van de papierproductie. Bron: Crown Van Gelder (CVG)
Belangrijker is wellicht de kwaliteit van de Amsterdamse dienstverleners en hun Velthoven: “In feite is dat een trendbreuk faciliteiten. Met papier kan immers gemakkelijk iets mis gaan: het product is omdat papierproducenten de logistiek traschadegevoelig, met name voor vocht. Waterland ditiegetrouw in eigen Terminal, waar jaarlijks zo’n 325.000 ton cellulose en hand houden. Voor de ‘Onze faciliteiten zijn een 125.000 ton verpakkingspapier en krantenpapier in Amsterdamse haven rollen arriveert, heeft een uniek concept met zijn overbetekent dat een extra krachtig verkoopargument dekte (dus droge) overslag voor drie schepen gelijktijladingpakket van bij onze opdrachtgevers, de dig. Ook heeft de moderne all-weather terminal aan de 100.000 ton dat naar papierproducenten. De kans op Westhaven geïnvesteerd in speciale vacuümklemmen, VCK gaat. De rollen schade is minimaal’ waarmee het bedrijf papierrollen gegarandeerd schaworden gelost vanuit devrij kan aanpakken. Directeur René Finson: “Onze speciale sideportschefaciliteiten zijn een krachtig verkoopargument bij onze pen (schepen met een opdrachtgevers, de papierproducenten. De kans op schade is minimaal.” laad- en losdeur aan de zijkant, red.). Hierna worden ze opgeslagen, gestuft
Driemaal rond de aarde
Over verkoopargumenten gesproken: de geïntegreerde distributiedienstverlening die de Scandia Terminal van VCK aan papierproducenten aanbiedt, is een enorme pré. “De dienstverlening die wij verkopen is op tijd en schadevrij het juiste papier af te leveren,” zegt general manager Jeroen Brauns van VCK. “Hiervoor hebben wij onder andere geïnvesteerd in dedicated papierloodsen, intelligente papierklemmen en een state-of-the-art ERP-systeem (Enterprise Resource Planning, red.). Wij ontvangen papier met alle vervoersmodaliteiten en slaan dat op. Vervolgens leveren wij dat in opdracht van de papierproducent aan eindverbruikers, zoals drukkerijen. Wij zijn namens de eigenaar de laatste ogen op het product voordat het wordt afgeleverd. Via EDI (Electronic Data Interchange, standaard voor elektronische uitwisseling van bedrijfsdocumenten, red.) zijn wij geheel geïntegreerd in de systemen van de papierproducenten die wij als klant hebben, en dat zijn alle grote Europese spelers. Stel, je zou de rollen die wekelijks bij ons langskomen, afwikkelen dan kun je twee tot drie keer de aarde rond. De helft van de rollen blijft overigens in Nederland.” Een goed voorbeeld van dat laatste is de drukkerij van De Telegraaf. VCK is de logistieke partner van De Telegraaf Media Groep (TMG). Elke dag is er overleg tussen beide partijen over welk papier, hoeveel grams, de lengte van de rol en het volume dat moet worden geleverd aan de nabijgelegen drukkerij van TMG die naast De Telegraaf, Sp!ts en Metro tal van andere periodieken drukt.
Door-to-door In het kantoor van VCK in Amsterdam-Westpoort zetelt ook Sea-Cargo Agencies, het kantoor van de Noorse rederij Sea-Cargo. Deze rederij onderhoudt twee wekelijkse afvaarten vanaf de Suezhaven op Noorwegen en is de specialist in het vervoer van industriële lading tussen de westkust van Noorwegen en Europa, via de Amsterdamse haven. Sea-Cargo ontwikkelt zich steeds meer tot een door-to-door logistiek dienstverlener, vertelt general manager Hans van Velthoven: “We opereren in een vecht- en in een nichemarkt. Dat betekent dat we heel goed moeten luisteren wat onze klanten willen. Wat dat betreft is Amsterdam een perfecte haven. Hier is ruimte, flexibiliteit, een prima prijs-kwaliteitverhouding en een uitstekende mentaliteit.”
Twee schepen op LNG In januari heeft Sea-Cargo papierproducent Norske Skog een voorstel gedaan dat het Noorse bedrijf niet konden weigeren: verzorging van de gehele logistiek vanaf de fabriek naar het Europese vasteland en het Verenigd Koninkrijk. Van
www.amports.nl
Lees verder op pagina 17
De productie van papier Papier en karton worden voornamelijk gemaakt uit cellulose - ook wel maagdelijke vezel of pulpcelstof genaamd - en uit oud papier ofwel gebruikte vezels. Daarnaast zijn er vulstoffen nodig. Elke houtsoort levert cellulose met andere eigenschappen. Cellulose komt vooral uit Noorwegen, Zweden, Finland, Rusland, Spanje, Portugal, Noorden Zuid-Amerika en Indonesië. Oud papier kent wel zestig verschillende kwaliteiten, waarbij een vezel tot zo’n zes keer kan worden hergebruikt voordat hij definitief te kort is. Oud papier komt voornamelijk uit West-Europa en de VS. Papierfabrieken, die zich vooral bevinden nabij afzetgebieden waar goedkope energie beschikbaar is, maken papier of karton uit een combinatie van maagdelijke en gebruikte vezel, afhankelijk van de gewenste toepassing. Aan de ene kant van het spectrum, zoals bij Crown Van Gelder, wordt uitsluitend cellulose gebruikt als vezelbron, aan de andere kant uitsluitend oud papier. Uiteindelijk levert dit een enorme diversiteit aan papiersoorten en -kwaliteiten op. De papierproductie is zeer energie- en kapitaalsintensief. Energiebesparing en minder milieubelasting zijn al decennia een absoluut speerpunt bij de papierindustrie. Dit strekt zich uiteraard ook uit tot het transport tot aan de eindverbruiker. Logistieke dienstverleners die voor de papierindustrie werken, hebben qua duurzaamheid hun sporen meer dan verdiend.
A pril 2013
15
Specialist in: garbage-transport, removal of all types cargo residues, damaged cargo solutions, Cleaning/sweeping/barges
ROTTERDAM - AMSTERDAM - DEN HELDER - IJMUIDEN DORDRECHT - SCHEVENINGEN - MOERDIJK
Contact: Email Internet
020 - 486 76 40
(24/7)
info@bek-verburg.nl www.bek-verburg.nl
24-1-2011 17:06:19
Service comes First
advertentie_februari_1.indd 1
STEVEDORING
SHIP REPORTING
TALLY AND CONTROL
SHIP AGENCY
FORWARDING
www.kvsa.nl
16
April 2013
Zeehavens Amsterdam
L o g i s tiek
De moderne productiehal van papierfabriek Crown Van Gelder in Velsen-Noord. Foto: CVG
in containers en vervolgens per binnenvaartschip naar Rotterdam en Antwerpen getransporteerd voor verder vervoer over zee.” De papierindustrie is volgens Van Velthoven gevoelig voor de aanstaande vlootuitbreiding van Sea-Cargo met twee multipurpose schepen die op LNG (vloeibaar aardgas) varen. Deze milieuvriendelijke schepen stoten twintig procent minder CO2 , negentig procent minder NOx en een minimale hoeveelheid fijnstof en zwavel uit in vergelijking van schepen met conventionele dieselmotoren.
Honderd papiersoorten In het Noordzeekanaalgebied bevindt zich Dorothy Winters, commercieel manager stukgoed van Havenbedrijf Amsterdam NV: Foto:
ook een papierfabriek, te weten Crown Van Gelder (CVG) in Velsen-Noord. CVG produceert jaarlijks 220.000 ton papier, uitsluitend uit maagdelijke pulp en vulstoffen. Crown Van Gelder richt zich op grootgebruikers en levert alleen rollen papier aan klanten. Naast papier voor grafische toepassingen bestaat de afzet in toenemende mate uit nicheproducten met een goed toekomstperspectief, zoals papier voor digitale printtoepassingen, labels en verpakkingspapier. De pulp is afkomstig uit Scandinavië, Spanje, Noord- en Zuid-Amerika en komt als stukgoedlading binnen via de haven van Amsterdam, Rotterdam en Antwerpen. Ver‘Stel, je zou de rollen volgens gaat deze grondstof deels via binnendie wekelijks bij vaartschepen naar de haven van Beverwijk, om uiteindelijk per truck bij de papierfabriek aan te ons langskomen, komen. Hoewel gelegen aan het Noordzeekaafwikkelen dan kun naal heeft Crown Van Gelder namelijk zelf geen je twee tot drie keer kadecapaciteit. Het grootste deel van de afzet vindt plaats bij de aarde rond’ klanten in Europa, vooral per vrachtwagen. Voor afnemers buiten Europa werkt het bedrijf vooral met containers. Voor de verzendingen naar de afnemers werkt Crown Van Gelder samen met de Zaanse logistieke dienstverlener IFO die het vervoer per vrachtwagen organiseert. CVG voert circa honderd papiersoorten die de papierfabriek op bestelling produceert. Supply chain manager Gea ten Hoeve: “Ook wij hebben last van de teruggang in de grafische sector. Maar we vangen dat op door ons te richten op lucratieve nichemarkten zoals de productie van inkjetpapier op rollen. Dit sluit aan bij de ontwikkeling van high-speed inkjetprinters die inmiddels de concurrentie met offset aankunnen bij grotere aankunnen, en daarmee printing-on-demand mogelijk maken. Met andere woorden: het wordt mogelijk om drukwerk te personaliseren.” www.vck.nl www.waterlandterminal.nl www.sea-cargo.no/amsterdam.asp www.cvg.nl
www.amports.nl
A pril 2013
17
L o g i s tiek
ICT is basis van logistieke processen Cees Visser ICT staat voor informatie- en communicatietechnologie en behelst het ontwikkelen en beheren van (computer) systemen, netwerken, databanken, software en websites. ICT bevordert de communicatie en geeft betrokken partijen toegang tot up-to-date informatie. Om bij de havenlogistiek te blijven: ICT verbetert het logistieke concept en het gehele traject van productie, transport, voorraadbeheer tot en met de distributie naar klanten. Het stroomlijnt processen, stemt schakels in de keten op elkaar af en verbetert de doorstroming. Kortom, dankzij ICT hebben alle logistieke spelers in het havengebied hun werkterrein op het beeldscherm. Wie daarover nadenkt, kan zich nauwelijks nog voorstellen dat er ooit een haven heeft gefunctioneerd zonder ICT.
Z
onder ICT geen efficiënte logistiek en zonder een vlotte goederenstroom geen moderne haven. Voor Koen Overtoom, Chief Operations Officer (COO) van Havenbedrijf Amsterdam NV, is ICT cruciaal voor de logistieke processen in de Amsterdamse havenregio.
de rol speelde van een soort landlord. “We verdienen ons geld met het uitgeven van grond en het innen van zeehavengelden. Als ‘tegenprestatie’ leggen wij een (nautische) infrastructuur neer waarvan bedrijven gebruikmaken. Maar onze rol is aan het veranderen nu er, sinds een jaar of vijftien, geleidelijk schaalvergroting optreedt. Wij zijn steeds meer de ketenregisseur van logistieke processen.” Deze schaalvergroting vindt niet alleen plaats aan de zeezijde - de frequenties en grootte van de schepen, de ladingvolumes en het aantal wachtplekken- maar ook op het land, vervolgt Overtoom. “Alles moet meegroeien en uitbreiden om bottlenecks uit te sluiten: van treinstations tot werkkades en van transportmodaliteiten tot luchthavens.” Hij licht dit nader toe: “Een havenbedrijf moet heel veel zaken regelen omdat we onderdeel zijn van het achterland, de toegangspoort tot de delta Amsterdam, Rotterdam en Antwerpen. Het komt erop neer dat schaalvergroting leidt tot meer actie, meer bezigheden dan alleen grond verkopen. Op het moment Landlord dat het havenbedrijf de op- en overslag van goederen niet Iemand die prima is ingewijd in meer goed kan faciliteren, komen er minder schepen de ICT-processen in de haven naar Amsterdam. Zo is railvervoer van groot belang. en voor alles tot doel heeft Daarom ook is Havenbedrijf Amsterdam samen met de goederenstroom effiHavenbedrijf Rotterdam (HbR) aandeelhouder in ciënt te laten verlopen, Keyrail (de exploitant van de Betuweroute, red.). is Koen Overtoom. Zijn We hebben belang bij een goed railnetwerk voor nieuwe functie bij het goederenvervoer.” verzelfstandigde Haven“Het zijn aspecten die zich niet meer alleen bedrijf Amsterdam NV beperken tot het eigen gebied. We zijn niet meer is Chief Operations sec voor de Amsterdamse haven aan het werk Officier (COO), daarmaar voor grote delen van Nederland, Duitsland voor was hij comen andere landen in het Europese achterland. mercieel directeur. Als Het is een fysiek verhaal: van schaalvergroting COO is hij verantaan de zeezijde ga je ook naar schaalvergroting woordelijk voor de en slimme logistiek aan de landzijde.” commerciële zaken, Het punt dat Overtoom wil maken is dat voor infrastructuur en een soepele schaalvergroting ICT onmisbaar nautische zaken. is. Het is de basis die de uiteenlopende componenten verbindt, zich daaraan aanpast en kan Overtoom is matemeegroeien. “Daarvoor moet je binnen je eigen loos geïnteresbedrijf heel goede informatie hebben. Een systeem seerd in de logisbijvoorbeeld om schepen vlot en veilig naar hun tiek-commerciële bestemming te brengen. We hebben allemaal inforkant van de matie nodig om onze producten te optimaliseren en die haven, hij gelooft komt via ICT tot ons.” Koen Overtoom, Chief er heilig in. Bij Operations Officer (COO) van Port Community System wijze van inleiding Havenbedrijf Amsterdam. Gevraagd naar de ICT-toepassingen die voor de logistieke legt hij uit dat het Foto: Havenbedrijf Amsterdam processen in de haven (van Amsterdam) onontbeerlijk havenbedrijf vroeger 18
April 2013
Zeehavens Amsterdam
L o g i s tiek
4 20
2
3
7
8
5
35
12 16
1
11
9
10 14
17 27
15
21
13 19 22
32
18 24 25 26
2
30
31 22
3
33
25
28 34
26
6
24
23
27
29
Schematische weergave van de zogeheten Service Selector van Portbase. Deze maakt de verschillende diensten in de import- en exportprocessen van de havenlogistiek zichtbaar. Bron: Portbase
zijn, noemt Overtoom als eerste het Port Community System, Portbase. Portbase brengt alle meldingen die via het Port Community System mogelijk zijn bij het bezoek van een zeeschip, samen in een systeem dat de Amsterdamse en Rotterdamse haven gebruiken. Het systeem geeft inzicht in vervoermiddelen en ladingstromen, inclusief douanestatus, details of aankomsttijden van ladingen. Zo biedt het platform inmiddels een groot scala aan overheidsmeldingen. Voorbeelden zijn berichten aan de havenbedrijven, de douane en de Voedsel- en Warenautoriteit (VWA). Daarnaast zijn er diensten voor onderlinge communicatie tussen bedrijven, om gebruik te maken van de informatie die reeds in Portbase is opgeslagen. Deze informatie is gericht op de communicatie tussen cargadoors en terminals, expediteurs en verladers (onder andere loslijsten, losen ladinginformatie). Daarnaast ondersteunt Portbase de communicatie tussen achterlandvervoerders met terminals en opdrachtgevers. Daarbij gaat het om zaken als transportopdrachten en voormeldingen van modaliteit en lading door wegvervoerders, binnenvaart- en railoperators. Ook van groot belang vindt Koen Overtoom de ontwikkeling van het walradarsysteem. Het systeem geeft continu een actueel beeld van de scheepvaart en wil onder alle omstandigheden een veilige verkeersbegeleiding garanderen. “Vlot, veilig en verantwoord zijn de sleutelwoorden,” aldus Overtoom. En last but not least noemt hij HaMIS, het Haven Management Informatie systeem. Dit is bedoeld is voor het administreren, begeleiden en inspecteren van de scheepsbezoeken door de Amsterdamse en Rotterdamse havenmeester. De groei van de havens stelt hogere eisen aan informatie-uitwisseling en HaMIS draagt volgens Overtoom bij aan de harmonisatie van de havenprocessen in de Rotterdamse en Amsterdamse haven.
Transparantie “We willen intensiveren, meer tonnages doen op de bestaande ruimte,” vervolgt het directielid van Havenbedrijf Amsterdam zijn betoog. “Als het krap wordt, moet je afspraken maken met elkaar. Als treinen niet op tijd rijden en schepen te laat binnenkomen - het risico dat we op termijn gaan lopen - dan moeten we een oplossing zoeken en die ligt in de ICT. Daarmee kun je tot nieuwe logistieke modellen komen.”
www.amports.nl
Voordat alle betrokken partijen dat inzien ben je even verder, beaamt Koen Overtoom. “Inderdaad. Wij kunnen als havens wel zeggen dat wij wéér een goed logistiek systeem hebben, maar als je dat niet goed communiceert met je stakeholders dan wil niemand er aan. Je moet je eigen mensen meenemen en andere partijen goed begeleiden. Communicatie is daarbij een wezenlijk onderdeel.” En dan is er nog een hobbel, zo heeft Overtoom inmiddels geconstateerd. “Wat je ziet in een heel mooie wereld, is transparantie. Maar transparantie brengt ook aandachtspunten met zich mee. De informatie in de systemen moet gepast worden gebruikt, en daarmee moet je omzichtig omgaan. Want er komt informatie beschikbaar die moet worden beschermd. Denk dan bijvoorbeeld in termen van concurrentie. Er zijn er bedrijven die zeggen: ho, wacht eens even. Met die bedrijven gaan we dan het gesprek aan want ICT werkt het best in transparantie.” Tot slot geeft Overtoom aan: ”De grote uitdaging is om de kracht van ICT zodanig te gebruiken dat iedere logistieke stakeholder de toegevoegde waarde ervan inziet. Om uiteindelijk robuuste en duurzame logistieke processen te creëren.’’ www.portofamsterdam.nl Voor een uitgebreide versie van de illustratie kunt u een e-mailen sturen aan: info@portbase.com
A pril 2013
19
L o g i s tiek
BTS e-SIS telt inmiddels meer dan duizend leden
Marktplaats voor bevrachting van kustvaartschepen
B
TS is al meer dan veertig jaar de telecomafdeling van scheepsagent KVSA in IJmuiden. Het kroonjuweel is e-SIS: een besloten netwerk waarop schepen en ladingen elkaar ontmoeten.
Cees Visser Brian van der Wiele is als sales executive werkzaam voor BTS (Business Telecom Solutions). In deze functie is hij betrokken bij de abonnementenverkoop en het onderhouden van klantencontacten rondom e-SIS. Dit door BTS ontwikkelde privécommunicatienetwerk richt zich op rederijen en brokers voor het uitwisselen van commerciële informatie over de chartering van droge - en bulkgoederen, zoals kolen, oud ijzer en graan. Een hele mond vol. Vandaar dat Van der Wiele in de vergaderruimte van het KVSA-kantoor in IJmuiden graag een toelichting wil geven op het systeem. “Eigenlijk is het een online marktplaats voor scheeps- en ladingeigenaren,” zo vat Van der Wiele e-SIS samen. “In de jaren zeventig deden we dat nog met een verzendlijst via de telex. Deze opstelling is doorgeëvolueerd via een omgeving met een e-mailfunctie naar – anno 2013 – een koppeling met een website, inclusief zoekmachine.”
Meer dan duizend leden Helemaal nieuw is e-SIS niet; in zijn huidige vorm bestaat het systeem al sinds 2003. Van der Wiele legt uit dat het netwerk meer dan duizend leden telt en
zich uitstrekt over de havens in Europa (de Oost-, Middellandse en Zwarte Zee), West- Afrika, Noord-, Midden- en ZuidAmerika: uiteraard de regio’s waar de leden het actiefst zijn. In Nederland is het aantal aangesloten partijen circa zeventig, waaronder bevrachtingskantoren als Spliethoff, Amons & Co Cargadoor en Nebam. Heeft een eigenaar van een schip of lading op enig moment ruimte (nodig), dan maakt hij dit via e-SIS kenbaar en kan hij zaken doen met belangstellenden. De toegang tot e-SIS is eenvoudig: een gebruiker heeft een internetverbinding en een e-mailaccount nodig. Van der Wiele: “Nu zeg ik erbij dat het netwerk vooral interessant is voor bedrijven die actief zijn in de kust- en handysizevaart, ofwel schepen van 500 tot 45.000 ton.”
Zeshonderd berichten per dag Om een en ander verder te verduidelijken, opent Van der Wiele een bericht op het beeldscherm van zijn notebook waarvan er dagelijks zo’n zeshonderd het netwerk passeren. Dit specifieke bericht is afkomstig van een scheepseigenaar; behalve contactgegevens bevat het ook informatie over de positie van een schip, inclusief bouwjaar, type, capaciteit en ijsklassement. En natuurlijk details over in welke haven wanneer beschikbaar. Een paar muisbewegingen later toont een oproep van een ladingeigenaar: het type lading, de grootte en de vraag van en naar welke haven de lading moet. Wat opvalt, is de snelheid waarmee de informatie rouleert: tot op de minuut nauwkeurig. Van der Wiele merkt op dat de charteringbusiness van drogebulkgoederen een markt is waarin het is om
Brian van der Wiele voor zijn werkplek aan het Noordzeekanaal in IJmuiden
20
April 2013
Zeehavens Amsterdam
L o g i s tiek
Kijkt Van der Wiele op de wereldkaart die aan de wand in het kantoor hangt, dan ziet hij voor e-SIS nog een groeimarkt in het Verre Oosten en is het systeem in Noord- en Zuid-Amerika nog verder uit te rollen. “Uiteindelijk willen we naar een wereldwijde dekking van ons netwerk.” www.kvsa.nl
Tarieven e-SIS
Brian van der Wiele: “Uiteindelijk willen wij naar een wereldwijde dekking van e-SIS.” Foto’s: Reinder Weidijk
essentieel snel te anticiperen op verkregen informatie over lading- of scheepsposities.
Geïnteresseerde bedrijven kunnen een testaccount aanvragen. Dat betekent dat e-SIS gedurende een maand gratis en vrijblijvend te gebruiken is. Daarna gelden twee tarieven: een introductietarief van 150 euro per maand gedurende het eerste jaar en vervolgens het reguliere tarief van 225 euro per maand. My e-SIS kost los € 100 per maand met toegang voor een onbeperkt aantal gebruikers binnen een bedrijf. Een pakket van e-SIS en My e-SIS kost € 255 per maand met toegang voor een onbeperkt aantal gebruikers. www.e-sis.nl/signup
Ook ‘persoonlijke’ smaak Leden kunnen e-SIS ook in een persoonlijke smaak bestellen. Van der Wiele verklaart zich nader: “Een beetje broker of rederij ontvangt zo’n tweeduizend à drieduizend e-mails per dag over wanneer schepen waar ladingen aanbieden. Zoiets is moeilijk te managen. Daarom hebben we ook een soort Mijn e-SIS ontwikkeld: een filtersysteem voor de eigen mailbox maar wel met dezelfde functionaliteit als e-SIS. Een bedrijf kan hiermee zeer nauwkeurig door zijn eigen e-mail zoeken op haven, regio, scheeps- of ladingtype. Zo specifiek zoeken is in een normaal e-mailprogramma niet mogelijk, en ons filtersysteem bespaart de klanten tijd en geld.”
Veiligheid Van der Wiele benadrukt dat niet iedereen zich op e-SIS kan aanmelden. “Nieuwe aanvragers ondergaan een uitgebreide verificatieprocedure, waarbij we contact opnemen met de testaanvrager en vragen stellen over hoe hij in aanraking is gekomen met e-SIS, via welke relatie en of het bedrijf een website heeft. Hieruit leiden wij dan af of het bedrijf legitiem is of niet – wat natuurlijk moet voorkomen dat andere klanten opeens in zee gaan met een louche broker of scheepsagent.” Luisterend naar Van der Wiele doet een abonnement op e-SIS meer dan logisch klinken. Want waarom zou je het niet willen gebruiken? Zoals bekend lopen de kosten flink op als een schip een dag stilligt; dit ‘minutensysteem’ van vraag en aanbod kan schepen continu aan het werk houden. Het antwoord is dat er partijen zijn die een voorkeur geven aan een exclusieve basis met bestaande contacten - en dus niet op een open markt, waarin e-SIS voorziet. Gevraagd naar een eventuele trend, antwoordt Van der Wiele dat de laatste maanden het scheepsaanbod dat van het ladingaanbod overtreft. “Het is een cyclus. Veel rederijen hebben in de ‘goede tijden’ nieuwe schepen besteld, en die worden nu in de huidige crisistijd opgeleverd. Daardoor ontstaat een overcapaciteit aan schepen.”
Advertentie
Pomprevisie voor scheepvaart, industrie en overheid
. . . .
Eigen machinale werkplaats Revisie van pompen, ventilatoren, roerwerken en tandwielkasten Steiger vluchtladder systemen ARC keramische coatings (extreem chemisch, corrosieen erosiebestendig voor de industrie en scheepvaart)
Westhavenweg 45 1042 AL Amsterdam T. 020 4486448 • F. 020 4486444 • info@saedt.nl • www.saedt.nl
www.amports.nl
A pril 2013
21
L o g i s tiek
Flevokust als nieuwe overslaghaven voor de binnenvaart
Amsterdamse havenregio zet in op meer containervervoer over het water
H
et vervoer van containers van en naar de Amsterdamse havenregio zal de komende jaren fors toenemen. Volgens onderzoek van Havenbedrijf Amsterdam NV heeft het achterland een potentie van 1,2 miljoen containers per jaar waarvan de meeste nu over de weg hun bestemming vinden naar de mainports Amsterdam, Rotterdam en Antwerpen. Diverse projecten voor containervervoer over het water zijn al succesvol of lijken veel kans van slagen te hebben. Doel is uiteraard meer vervoer via de binnenvaart en het spoor en minder over de weg.
Pieter van Hove Een initiatief om het goederentransport per container te stimuleren is Flevokust. Een gezamenlijk project van Havenbedrijf Amsterdam NV en de gemeente Lelystad. Flevokust is ook de naam van een nieuw havengebied dat moet verrijzen ten noorden van Lelystad. Koen Overtoom, Chief Operations Officer (COO) van Havenbedrijf Amsterdam NV, zegt in een toelichting: “Versterking van het vestigingsklimaat en de concurrentiepositie van Amsterdam als logistiek knooppunt, staan hoog op de agenda. Logistiek is één van de negen topsectoren in Nederland, terwijl de logistieke mainports Amsterdam en Rotterdam zijn aangewezen als speerpunten van het ruimtelijk-economisch beleid. Met luchthaven Schiphol en Lelystad Airport, de Amsterdamse haven en Bloemenveiling Aalsmeer beschikt onze metropoolregio over een unieke combinatie van logistieke knooppunten, met verbindingen naar Europa en de rest van de wereld. Een ontwikkeling als Flevokust past uitstekend in het streven meer goederen via het water naar het achterland te vervoeren. We zijn net gestart met de vraag aan marktpartijen hoe zij denken over deze plannen, en wie zich zou willen vestigingen in Flevokust.”
Marktverkenning geïnteresseerde bedrijven Uit onderzoek is gebleken dat het gebied ten noorden van Lelystad een geschikte locatie is voor een multimodale overslaghaven. Op het terrein staan onder andere een containerterminal en een vierhonderd meter lange insteekhaven gepland. Verder zijn er kavels voor havengebonden bedrijven en industrieën in de hogere milieucategorieën (klasse 3, 4 en 5). Dit havengebonden gebied van circa 43 hectare maakt onderdeel uit van een groot bedrijventerrein van 115 hectare dat in fasen wordt aangelegd. In 2015 zou de multimodale overslaghaven (water, spoor en weg) operationeel moeten zijn. Inmiddels is er medio februari een marktverkenning gestart onder bedrijven met de vraag of zij belangstelling hebben voor een vestiging op het nieuwe haventerrein. De eerste resultaten moeten dit voorjaar bekend worden. Volgens prognoses kan de terminal in het eerste jaar (2015) rond de 27.000 containers behandelen. Dit aantal zou in 2020 moeten doorgroeien naar 90.000 stuks. Weer zo’n tien jaar 22
April 2013
Zeehavens Amsterdam
Artist’s impression van de toekomstige multimodale overslaghaven Flevokust ten noorden van Lelystad
later is dan de maximale capaciteit (circa 105.000 containers) bereikt. Volgens Havenbedrijf Amsterdam NV heeft men voor Lelystad gekozen om onder andere de verbindingen te verbeteren vanuit de Randstad en het achterland van Noord-Nederland. Zo komt Flevokust te liggen aan de drukke scheepvaartroute Amsterdam-Lemmer. Andere voordelen van Lelystad zijn het diepe vaarwater, de directe nabijheid van Lelystad Airport, de snelweg A6 en de Hanze- en Flevolijn. Containers komen per binnenschip aan en gaan vervolgens per truck of trein naar het directe achterland. Flevokust ligt dus op een strategische locatie aan één van de belangrijkste binnenvaartroutes van Nederland. Samen met ontwikkelingen als de uitbreiding van Lelystad Airport en de Hanzelijn (opening in 2012) versterkt dit de functie van Flevoland en Lelystad als logistiek knooppunt.
Circle Lines als voorbeeld Bij de ontwikkeling van de plannen waren de zogeheten Circle Lines het uitgangspunt, een door Havenbedrijf Amsterdam ontwikkeld vervoersconcept. Uitgangspunt is een fijnmazig transportsysteem voor vervoer over water, vergelijkbaar met een metrosysteem. Dit systeem is te verfijnen met lokale shuttles en lijnen naar Rotterdam, Antwerpen en het Duitse achterland. Met een netwerk van overslagpunten kan de doorvoer van goederen efficiënter, goedkoper en duurzamer verlopen omdat er minder vrachtwagens nodig zullen zijn voor het wegtransport.
L o g i s tiek
over een containerterminal, inclusief containerkraan, en ook loodsen voor de op- en overslag van diverse goederen. Volgens MEO zijn de tarieven voor containervervoer gunstig. Een gevolg van dit alles is wel dat de overslag van pootaardappelen in de haven van Beverwijk, alom bekend als dé grootste aardappelhaven ter wereld, in 2012 met twintig procent is afgenomen. Ging er in 2011 nog ruim 70.000 ton naar landen als Egypte, Libanon en Marokko, vorig jaar was dit nog maar 56.300 ton.
Eigen containerterminal Beverwijk
Gevolg: minder uitstoot van CO2 en fijnstof. De provincie Flevoland, de gemeente Lelystad, Havenbedrijf Amsterdam en de rijksoverheid financieren de haven en het bedrijventerrein. De kosten worden geraamd op 50 miljoen tot 75 miljoen euro.
Aardappels in containers Ook elders in de Amsterdamse havenregio wordt volop gebruikt gemaakt van containers. MEO vervoert anno 2013 veel aardappelen per containerschip vanaf de Velserkade in Velsen-Noord. De logistiek dienstverlener heeft hier de beschikking
Al enige jaren beschikt de haven van Beverwijk over een eigen containerterminal, genaamd CTB. De overslagkade is tweehonderd meter lang, terwijl er op de terminal 1,5 hectare beschikbaar is aan verharde op- en overslagruimte, omgeven door hekken. Dagelijks varen er twee binnenvaartschepen tussen Beverwijk en hoofdzakelijk Rotterdam. De containers zijn van klanten uit Beverwijk maar ook uit plaatsen als Alkmaar en Schagen. Logistiek dienstverlener Daalimpex in Velsen-Noord bijvoorbeeld laat jaarlijks ongeveer vijfduizend containers met vis vervoeren naar Rotterdam. “Van daaruit gaan de transporten naar Azië, al moet ik zeggen dat West-Afrika in opkomst is,” aldus directeur Johan Kloosterboer van Kloosterboer, het moederbedrijf van Daalimpex. “Naar China en Japan vervoeren we veel kabeljauw of makreel, richting landen als Egypte en Nigeria vooral aardappelen, blauwe wijting en haring.” Het eerste binnenvaartschip vertrekt elke middag om 17 uur. Om dezelfde tijd vertrekt een tweede schip vanuit Rotterdam naar Beverwijk met retourlading voor de klanten. Het laden en lossen van de binnenvaartschepen gebeurt met een containerkraan. Drie jaar geleden heeft CTB deze kraan aangepast tot 180 meter, waardoor het bedrijf nu containers kan stapelen tot maximaal zes hoog. De terminal biedt plaats aan zo’n 1750 containers van veertig voet. Het water heeft een diepte van 8,5 meter onder NAP, geschikt dus voor zeeschepen.
Ook vis in containers Sinds een aantal jaren wordt ook in IJmuiden diepgevroren vis voor een deel in containers vervoerd. De Haringhaven beschikt sinds 2011 over een terrein voor de overslag van containers met vis. Zeehaven IJmuiden NV ging drie jaar eerder het samenwerkingsverband Container Stevedoring Ymuiden (CSY) aan met de Ter Haak Group. Op frequente tijden komt er een binnenvaartschip met lege containers. Na een paar dagen vertrekt het schip naar de USA-terminal in Amsterdam, waar ook andere containers aan boord gaan richting Rotterdam, waar de containers opnieuw worden verladen. De vis (vooral haring, horsmakreel en makreel) heeft als eindbestemming China en verder Nigeria, Benin en Ivoorkust. Deze vis wordt in deze landen direct op de lokale markt verkocht. De rederijen zijn tevreden over deze vorm van containervervoer. Zo bieden containers de mogelijkheid om vis veel dieper te vervoeren naar de binnenlanden van bijvoorbeeld Nigeria. Daarnaast handelen Afrikaanse havens containerschepen veel eerder af dan reefers (koelschepen). Bovendien kunnen de rederijen met containers veel gerichter en in kleine fragmenten hun klanten beleveren. De kwaliteit van de vis blijft uitstekend. In 2007 was de start bescheiden met honderd containers, in 2008 waren dat er al 1700. Twee jaar later ging het om 2400 exemplaren en in 2012 bijna vierduizend. Dat spaarde zo’n achtduizend vrachtwagenritten uit. www.portofamsterdam.nl www.zeehaven.nl www.meo.nl www.zeehaven.nl
Containeroverslag bij CTB Beverwijk. Foto: Willem Moojen
www.amports.nl
A pril 2013
23
L o g i s tiek in beel d
Waterland Terminal brengt tunnelboormachines naar huis Samia Dif In december 2012 was Victoria, de laatste van vier tunnelboormachines van de Noord-Zuidlijn, klaar met graven. Sinds maart 2010 hebben Victoria, Molly, Noortje en Gravin de tunnels geboord voor de nieuwe metrolijn tussen het Damrak en het Scheldeplein in Amsterdam-Zuid. In opdracht van hoofdaannemer Saturn heeft Mammoet de 83 meter lange en 870.000 kilo zware machines in segmenten vervoerd op zes volgwagens naar Waterland Terminal. De moderne all-weather terminal zorgde op dinsdag 12 maart
24
Maart 2013
voor het verdere transport via de lichter Mission naar fabrikant Herrenknecht in Schwanau (Zuid-Duitsland), direct gelegen aan de Rijn. Een driedaagse reis over het water. Ondanks het zware laadwerk van ruim zeven uur, werkt Waterland Terminal graag aan dit soort bijzondere transporten. Een deel van de tunnelboormachines blijft voorlopig nog in Amsterdam om te werken aan de nooduitgangen van de Noord-Zuidlijn. In oktober 2017 moet de nieuwe metrolijn in bedrijf gaan. Foto’s: Reinder Weidijk www.waterlandterminal.nl
Zeehavens Amsterdam
L o g i s tiek in beel d
www.amports.nl
M a art 2013
25
L o g i s tiek
Aon Risk Solutions biedt oplossingen op maat
Risicomanagement in logistieke sector voorkomt ellende Rob Schoemaker
R
isico’s op schade en de bijbehorende aansprakelijkheid horen nu eenmaal bij het zakendoen. Bedrijven kunnen zich veelal verzekeren tegen dergelijke risico’s, maar bedreigingen kunnen in een klein hoekje zitten. Onder de noemer risicomanagement kan ook in de logistieke sector aandacht voor deze ‘kleine hoekjes’ vaak schade voorkomen met relatief geringe inspanningen en investeringen. Aon Risk Solutions biedt oplossingen op maat aan, ook voor logistieke (haven)bedrijven.
“Een container met fruit komt vanuit ZuidAmerika keurig op tijd aan in Amsterdam. Alleen blijkt de temperatuurinstelling van de koelunit fout te zijn geweest. Het gevolg: rottende lading. Wie is er nu aansprakelijk voor de instelling van de koelcontainer? Welke afspraken zijn er gemaakt? En wat staat er in de Bill of Lading en de overige uitgewisselde stukken? Kortom: wie draait er op voor de schade?” hierover: “Risicomanagement is het in kaart brengen van de risico’s, deze inzichAan het woord is Ron Ellens die als claimtelijk maken en de benodigde maatregelen treffen om de risico’s tegemoet te behandelaar bij Aon Risk Solutions nogal eens te maken krijgt treden. Dus gaan we met de klant om de tafel zitten. Wat doet hij? Wat zijn de gemaakte afspraken en de contracten met met dit soort zaken. ‘Zonder alert partners in de logistieke keten en zijn die afspraken ondub“Het zijn vaak heel belzinnig duidelijk? Waar zit de aansprakelijkheid voor schade kleine dingen, zoals risicomanagement is elk afspraken en afgesloals het misgaat? Waar zit de kwetsbaarheid van de klant? Juist bedrijf kwetsbaar en kan ten contracten waar de mogelijke consequenties van het niet goed toepassen van de continuïteit zelfs in bijvoorbeeld de voorwaarden kunnen verstrekkende gevolgen partijen niet altijd aan hebben. Het is immers van belang dat duidelijk is wie waardenken maar die vergevaar komen’ strekkende gevolgen voor verantwoordelijk is.” kunnen hebben. Zonder alert risicomanagement is elk bedrijf kwetsbaar en kan zelfs de continuïteit in gevaar komen.” Bij het zakendoen is een bewustzijn van de contracten en de gemaakte afspraken in de gehele logistieke keten volgens Ellens van groot belang. Dat bewustzijn moet een onderneming op strategisch en operationeel niveau, van hoog tot laag, hebben ingebed in haar bedrijfsvoering. Bij twijfel over de inhoud en mogelijke effecten van afspraken, contracten, clausules en dergelijke, doet een contractpartij er goed aan deze te laten beoordelen door interne of externe juristen.
Al eeuwen speerpunt Ellens werkt bij risicoadviseur en verzekeringsmakelaar Aon Risk Solutions. Risicomanagement is voor Aon, met zijn wortels in Hudig-Langeveldt (sinds 1688), al eeuwen een speerpunt. Met als gevolg specifieke kennis, een brede klantenkring en een omvangrijke service. Kees Starrenburg, executive director van Transport & Logistiek bij Aon Nederland op het hoofdkantoor in Rotterdam, zegt 26
April 2013
Schematische weergave van risicocategorieën. Bron: Aon Risk Solutions
Zeehavens Amsterdam
L o g i s tiek
Protectiepolis Naast consultancy biedt Aon ook verzekeringen aan. Bijna twintig jaar geleden heeft het bedrijf de zogeheten Logistiek Protectiepolis ontworpen. Hierin heeft Aon de mogelijke aansprakelijkheden samengebracht waarmee logistieke bedrijven kunnen worden geconfronteerd. “Het grote voordeel is dat logistieke bedrijven niet meer diverse aansprakelijkheidsverzekeringen hoeven af te sluiten maar slechts één,” legt Harold Nijkamp uit, senior-account manager Transport & Logistiek. “Wij zijn een verzekeringsmakelaar die oplossingen biedt op basis van eigen polisvoorwaarden. Een gespecialiseerd team zorgt voor de volledige afhandeling en afwikkeling van schades.”
Toolkits Ook werkt Aon mee aan toolkits, zoals de Integrale Security Toolkit die de risicoadviseur samen met ORAM, EVO, CBRB, ACN, TLN, Havenbedrijf Rotterdam (HbR) en Fenex heeft ontwikkeld. Deze toolkit is een overzichtelijk online self assessment instrument dat alle denkbare maatregelen en certificeringen bevat op het gebied van veiligheid, inclusief criminaliteit en terrorismedreiging. De toolkit bevat een groot aantal veiligheidsprogramma’s rond onder meer de ISPS-Code, de binnenvaart en het grensoverschrijdend vervoer buiten de Europese Unie (Authorised Economic Operator ofwel AEO). De toolkit kan een onmisbaar hulpmiddel blijken voor producenten, vervoerders, depothouders, expediteurs, agenten en dergelijke. Nijkamp: “Deze toolkit hebben we speciaal ontwikkeld zodat bedrijven eenvoudiger kunnen voldoen aan de wetgeving. Een snelle afhandeling van de doorvoer van goederen, een gevolg van de AEO-status, is uiteraard een majeur
concurrentievoordeel voor Nederland in zijn geheel, en de afzonderlijke zeehavens op zich.”
Hulp bij cybercrime Ook bedrijven in de logistieke keten krijgen steeds vaker te maken met cybercrime. Waar voorheen schade ontstond door verlies van goederen die ‘van de vrachtwagen waren gevallen’, kan het tegenwoordig zo zijn dat door het kwaadwillig veranderen van bijvoorbeeld een los adres in de computersystemen, een hele lading verdwijnt. Dat is een heel andere vorm van criminaliteit die door haar vorm zeer schadelijk kan zijn. Bescherming van data schuift dan ook snel op naar de top tien van belangrijkste bedrijfsrisico’s. Aon kan helpen om ook deze risico’s inzichtelijk te maken. www.aon.nl/transportenlogistiek www.portfacilitysecurity.nl/ integralesecuritytoolkit
Advertentie
www.amports.nl
A pril 2013
27
ADVERTORIAL
PARTNERSHIPS VORMEN DE ROUTE NAAR SUCCES De wereld verandert snel, maar sommige dingen blijven. Het nostalgische tegeltje aan de wand laat oude spreekwoorden zien, die echter nog steeds opgaan. Zoals “Gedeelde smart is halve smart”. Of een meer positieve variant “Samen zijn we sterker”. Belangrijk in tijden als deze is dat we met elkaar het verschil kunnen en moeten maken. Inderdaad, partnerships kosten tijd en vragen om (persoonlijke) investeringen, maar het resultaat is veel beter. Koppel elkaars kwaliteiten en het teamwork leidt tot verrassende en ook vaak creatieve resultaten. En dat geeft energie voor de volgende stap! Juist de samenwerking binnen de keten is in de logistieke sector harder nodig dan ooit. De werkelijkheid lijkt weerbarstiger. We beconcurreren elkaar al een paar jaar heftig waardoor de logistieke sector echt geremd wordt in de ontwikkeling. In tijden van toegenomen verzakelijking (tenders, snelheid, concurrentie) moet ruimte komen voor herstel van de relatie tussen opdrachtgever en logistiek dienstverlener. Deze relatie is immers de enige basis voor continuïteit. “In recession, customers with a strong relationship tend to find win-win solutions, where customers with a weak link in relationship tend to look at cost and seek for an alternative cost solution”. Weer zo’n wijze uitspraak, echter te lang voor een tegeltje. Deel elkaars agenda zodat samen kan worden ingespeeld op verbetering van supply chains. Er moet meer ruimte komen voor waardevolle partnerships, leidend tot innovatie, rendement en vooruitgang. Het goede gevoel heeft een boost nodig, dus investeer in de klantrelatie. Daar zit potentie en uw winst! ABN AMRO heeft het rapport “logistieke waarde creëer je samen” gepubliceerd in samenwerking met Transport en Logistiek Nederland en FENEX. Onderdeel hiervan is een onderzoek onder verladers, logistieke bedrijven en expediteurs hoe zij de huidige markt ervaren. En hoe zij denken over de potentie die schuil gaat achter ‘true partnerships’. Met een aantal verrassende constateringen en tegelijkertijd simpel lijkende kansen. Het zal u een waardevolle richting geven bij de gesprekken met uw verlader. Uw bedrijf heeft het nodig, de sector heeft het nodig, en dat geldt ook voor Nederland! Het rapport is te downloaden op www.abnamro.nl/transport
28
Bart.Banning@nl.abnamro.com
Sector Advisory Transport en Logistiek
Ans.Dijksterhuis@nl.abnamro.com
Corporate Clients Noord West
Gijs.van.der.Lugt@nl.abnamro.com
Corporate Clients Noord West
Frans.Wilhelmus@nl.abnamro.com
District Amsterdam-Centrum
Sandra.Pelsma@nl.abnamro.com
District Amsterdam-Centrum
Ruud.de.Jonge@nl.abnamro.com
District IJmond
Ad.Soetebier@nl.abnamro.com
District Zaandam
April 2013 800010056 Advertorial Zeehavens 185x275.indd 1
Zeehavens Amsterdam
04-04-13 17:37
L o g i s tiek Broekman Group
Grootmacht in logistieke dienstverlening
Een schip van Grimaldi op de USA Terminal. Broekman Shipping is al ruim 25 jaar de vertegenwoordiger van deze grote Italiaanse rederij in Nederland. Foto: Dick van den Berg
Cees Visser Zoals de bedrijfsnaam reeds doet vermoeden, gaan achter Broekman Group meerdere divisies schuil; vier om precies te zijn. Broekman Automotive, Logistics, Special Products en Shipping. Het bedrijf werd in 1960 opgericht in Rotterdam als Scheepvaartmaatschappij Broekman Motorships. Jaap van Zevenbergen is general manager van de divisie Broekman Shipping dat fungeert als scheepsagent voor grote rederijen in Nederland. In die wereld is een bijzondere rol weggelegd voor Amsterdam. Daarvoor hoeft Van Zevenbergen alleen maar te wijzen naar Grimaldi Lines. Deze grote Italiaanse rederij wordt al ruim 25 jaar vertegenwoordigd door Broekman Shipping, en heeft als één van de weinige rederijen een wekelijkse lijndienst voor containers, break-bulk, heavy lift, projectlading en RoRo van en naar West-Afrika en Amsterdam. Eenzelfde samenwerking onderhoudt Broekman Shipping met de Duitse rederij BOCS (Bremen Overseas Chartering and Shipping). Van Zevenbergen: “Afrika is een specifieke, niet onbelangrijke markt voor Nederlandse verladers. Terwijl vooral grote containerrederijen dit continent in het vizier krijgen, is Broekman Groep sinds jaar en dag zeer actief in Afrika.”
Verschuiving naar Amsterdam Een interessante trend van de afgelopen jaren is dat de ‘Afrika-markt‘, met uitzondering van containers, van Rotterdam naar Amsterdam verschuift, en gedeelte-
B
roekman Group bestaat uit vier divisies op het gebied van de logistieke dienstverlening. Het cargadoorsbedrijf zetelt weliswaar in Rotterdam maar heeft de hand in veel logistieke activiteiten in de Amsterdamse haven.
lijk Antwerpen. Niet voor niets is Amsterdam hierdoor uitgegroeid tot de grootste cacaohaven ter wereld. Daarnaast wordt er ook veel Afrikaans hout aangevoerd via de haven van Amsterdam. Voor de goede orde: voor Broekman en ‘zijn’ rederijen zijn alle ladingstromen belangrijk maar bovenaan staat de import van cacao en hout. Als de general manager nog een derde, substantiële ladingstroom mag noemen, dan is dat de export van tweedehands RoRo, zoals occasions. Juist van RoRo, cacao en hout moet Amsterdam het in de toekomst hebben, denkt Van Zevenbergen.
Langdurige banden met Ter Haak Vermeldenswaard is de bijzondere relatie die Broekman onderhoudt met Ter Haak Group die teruggaat tot de jaren zeventig. Van Zevenbergen herinnert zich nog het eerste schip dat aan de kade van Ter Haak afmeerde. Oorzaak waren de in 1993 verhoogde terminaltarieven in Rotterdam, waardoor de verplaatsing van de – toen nog – lijndienst Grimaldi & Cobelfret (G&C) naar Amsterdam noodzakelijk was geworden. “Het eerste schip was de Fides, één van de eerste moderne ConRo-schepen met containers en RoRo aan boord.” Gevraagd naar meer logistieke activiteiten in de Metropoolregio Amsterdam wijst Van Zevenbergen op Schiphol, waar Broekman Logistics Amsterdam een kantoor heeft. “Daar concentreren we ons voornamelijk op de luchtvracht. Ook bieden wij diensten aan voor zeevracht, wegtransporten en warehousing: het gehele logistieke concept.”
Flexibele haven Wie naar Van Zevenbergen luistert, hoort een logistiek expert die in de Amsterdamse haven goed uit de voeten kan. “De schepen van de rederijen die wij vertegenwoordigen, laden en lossen bij de USA Terminal van Ter Haak Group aan de Amerikahaven. Hier is de logistieke en nautische ruimte, de infrastructuur, goed georganiseerd. In het algemeen onderscheidt de Amsterdamse haven zich door flexibiliteit en door de mogelijkheden voor uiteenlopende ladingstromen: van containers en droge en natte bulk tot break-bulk en RoRo. Daarnaast is er ruimte voor cruise- en binnenvaart. Kortom, Amsterdam richt zijn pijlen niet op één marktsegment!” www.broekman-group.com
www.amports.nl
A pril 2013
29
L o g i s tiek
Amsterdamse havenregio goed vertegenwoordigd op Intermodal São Paulo Laura Keegstra Spliethoff neemt al jaren deel aan Intermodal. Met vijf medewerkers, onder wie de lokale agent, was de Amsterdamse rederij sterk vertegenwoordigd. Dochtermaatschappij BigLift, gespecialiseerd in zware-ladingtransporten, was met twee man van de partij. Voor Spliethoff en BigLift is Intermodal een uitstekend ontmoetingsmoment. Deputy director Hayo Jansen: “We proberen onze tijd zo efficiënt mogelijk te benutten. We spreken zo’n vijftien verschillende relaties per dag tijdens de beurs, iets dat je onder normale omstandigheden niet zal lukken in São Paulo.” Spliethoff gelooft in de lange-termijnaanpak. “Vier jaar geleden kende ik hier nog niemand, nu zit de week vol met afspraken,” aldus Jansen. Spliethoff vaart regelmatig met zo’n drie schepen tussen Europa en Brazilië. “Hoewel we als reder niet zoveel invloed hebben op de uiteindelijke afleveringshaven van de lading eigenaar, proberen we de Amsterdamse haven zoveel mogelijk te promoten, als alternatieve bestemming naast Rotterdam en Antwerpen. Als Amsterdamse rederij hebben we daar een taak.”
I
ntermodal in São Paulo is sinds jaar en dag de belangrijkste logistieke vakbeurs van Zuid-Amerika. Vanwege de grote kansen voor de logistieke sector waren de Nederlandse zeehavens, waaronder Amsterdam, onder de vlag van HollandPorts weer prominent aanwezig met een gezamenlijke stand. Naast Havenbedrijf Amsterdam NV en Amports gaven ook Spliethoff, BigLift, BTS, Forkliftcenter en SGS acte de présence van 2-4 april in het Transamerica Expo Center.
Samen optrekken Forkliftcenter nam voor het tweede jaar deel aan Intermodal. Directeur Björn André de la Porte: “Dat je een week samen optrekt met andere Nederlandse bedrijven, is ontzettend belangrijk. Hier leggen we contacten en ontstaan er ideeën die gek genoeg in Nederland, in de drukte van alledag, moeilijker van de grond komen.” Voor Havenbedrijf Amsterdam NV is dat ook een belangrijke reden om deel te namen aan de beurs in Brazilië. “Samen optrekken in het buitenland is goed voor de onderlinge relatie en dus uiteindelijk voor de business,” zegt Michael van Toledo, Clustermanager Logistiek. Forkliftcenter is wereldwijd actief in de markt van gebruikte heftrucks en mobiel havenmaterieel. Brazilië is met z’n vele, soms verouderde, havens dan ook een interessante markt. “In 2012 waren we hier voor het eerst,” vervolgt André de la Porte. “Het afgelopen jaar hebben we hier al reach stackers verkocht en ook deze week hebben we weer interessante gesprekken gevoerd. Zo zijn wij in contact gekomen met mogelijke, lokale agenten voor de toekomst. Nederlandse collega’s en hun Braziliaanse vertegenwoordigers die al wat verder zijn in deze markt, helpen je ook graag op weg.”
Relatienetwerk uitbreiden
De Amsterdamse havenregio, onderdeel van Holland Ports, was begin april prominent aanwezig op Intermodal in São Paulo. Foto: Francesco Faes, Zeeland Seaports
30
April 2013
Brian van der Wiele van BTS (Business Telecom Solutions, zie ook pag. 20 en 21) heeft dezelfde ervaring. “Wij nemen nu voor de tweede keer deel, en het is dit jaar al gemakkelijker om het relatienetwerk verder uit te breiden en informatie over de markt te verzamelen, als onderdeel van de Holland-delegatie.” SGS (Agricultural Services) komt al zeven jaar op Intermodal als deelnemer aan de Holland Ports-stand. Albert Wesenhagen: “Elk jaar kunnen wij nieuwe contacten leggen en bestaande aanhalen. Deze beurs levert altijd wel iets op. Diverse potentiële klanten bezoeken dit evenement. Ook onze bestaande klanten, zoals Cargill, staan hier. SGS werkt internationaal, dus ook voor de lokale Braziliaanse collega’s hebben we interessante gesprekken kunnen voeren.” Ook dankzij de succesvolle Holland-borrel, waar ruim honderd gasten op af kwamen, kunnen alle partijen terugkijken op een geslaagde beurs. www.intermodal.com.br
Zeehavens Amsterdam
H a venberoe p en Nethan Timisela, medewerker planning en logistiek
‘Geen dag is hetzelfde bij Waterland Terminal’
Nethan Timisela, medewerker planning op de kade bij het lossen van een schip. Foto: Reinder Weidijk
I
n de Amsterdamse havenregio werken ongeveer 55.000 mensen in uiteenlopende functies en beroepen. In de rubriek Havenberoepen komt steeds een van hen aan het woord. Deze keer: Nethan Timisela (30), medewerker planning en logistiek bij Waterland Terminal.
Noor Backers “Dat het een baan in de logistiek zou gaan worden wist ik eigenlijk al vrij snel. Dat vind ik interessant werk. Mijn eerste baan was logischerwijs in de logistiek maar dan op Schiphol. Daarna heb ik de overstap gemaakt naar de Amsterdamse haven. Bij Waterland Terminal kon ik in het diepe springen en heb ik gaandeweg veel bijgeleerd.”
Stressbestendig
“Om dit allemaal in goede banen te leiden, zorg ik voor de werkindeling van de collega’s. Daarbij hoort trouwens ook de scheepsplanning bij. Hoewel we veel plannen, is het een baan waarbij je niet weet wat je over tien minuten doet. Het intensieve contact met klanten verloopt grotendeels via telefoon en e-mail, en gaat over het type en de omvang van de lading, wanneer en hoe die gaat worden vervoerd. Maar ook de chauffeurs die hun lading komen halen of afleveren, willen zo snel mogelijk door ons worden geholpen aan het loket. Vervolgens handel ik het papierwerk af.” Logistieke puzzel maken “Als planner ben ik, naast het kantoorwerk, ook veel in de loodsen en op de kade te “Met nog twee collega’s zorg ik ervoor dat vinden voor de afstemming met de stuurman en de voorman van onze expeditie. In elke dag alles weer soepel achter elkaar de praktijk kunnen dingen anders lopen dan verwacht; schepen en vrachtwagens zijn doorloopt: dat de logistieke puzzel klopt. vertraagd of arriveren juist eerder. Waterland Terminal verkoopt nooit ‘nee’ aan zijn Bij Waterland Terminal kunnen namelijk klanten. Tel daarbij op dat onze collega’s van het expeditiecentrum en de stuwadoors in drie overdekte terminals van alles vragen aan ons over de ladingen, dan snap je wel dat je onten aan de kade meerdere zettend stressbestendig moet zijn in dit werk.” ‘Hoewel we veel schepen gelijktijdig laden “Het is elke dag keihard knallen, het werk verveelt nooit. Door rustig plannen, is het en lossen. Daarbij wordt te blijven, flexibel te zijn en af en toe een portie humor te gebruiken, de lading overgezet naar krijg je alles voor elkaar. Dat een baan waarbij de loodsen, vrachtwagens, heb ik hier wel geleerd. Door je niet weet Nethan Timisela, Waterland Terminal goederentreinen en kleiveel Duitstalige klanten sprewat je over tien Naam: Nethan Timisela nere binnenvaartschepen. ken we ongeveer de helft van minuten doet’ Leeftijd: 30 jaar Er is altijd veel beweging op de tijd Duits, waardoor mijn Functie: medewerker planning ons terrein. Bij lading gaat taalniveau flink is verbeterd en logistiek het om staal- en metaalsinds de middelbare school. Bedrijf: Waterland Terminal producten, zoals zink en aluminium, Doordat we soms in de avonduren en weekenWerkzaam in de maar ook om zwaar materieel als graaf- den meelopen in de terminals, leer je veel over Amsterdamse machines, auto’s en treinstellen. Maar hoe je je eigen werk het beste kunt doen.” havenregio sinds: 2006 we zijn ook gespecialiseerd in papier en www.waterlandterminal.nl hout(pulp).”
www.amports.nl
A pril 2013
31
WINDENERGIE Kansen voor Noordzeekanaalgebied als cluster voor offshore wind
Voor de wind
Overhandiging van het onderzoeksrapport door AYOP-voorzitter Ron Davio (links) aan gedeputeerde Jaap Bond. In het midden Rob Verweij van de Kamer van Koophandel. Foto: Reinder Weidijk
H
et Noordzeekanaalgebied (NZKG) is één van de belangrijkste regio’s voor de offshore-industrie van ons land. Dit is te danken aan de gunstige ligging, de beschikbare ruimte en een sterk bedrijvennetwerk. Dat is de uitkomst van het onderzoek naar de offshore wind supply chain in deze regio.
Pieter van Hove “Ik wist dat het Noordzeekanaalgebied een belangrijke regio is voor windenergie. Maar dat neemt niet weg dat het altijd bemoedigend is om van een onafhankelijk onderzoeksbureau te horen dat deze veronderstelling ook klopt. Sterker nog, de regio is meer concurrerend voor de offshore-windsector dan werd aangenomen.” Ron Davio, voorzitter van regionale promotie-organisatie AYOP (Amsterdam Ymuiden Offshore Port) voor de aan de
BASISCIJFERS OFFSHORE WINDENERGIE De productie van windenergie op zee neemt almaar toe. Volgens gegevens van het European Wind Energy Association is er ruim 3800 MW geïnstalleerd offshore vermogen in Europa. Nederland neemt met 246 MW geïnstalleerd vermogen (eind 2011) een derde plaats in. De Nederlandse overheid wil in 2020 een vermogen van 5200 MW geïnstalleerd hebben. Het topteam Energie verwacht dat de omzet in de Nederlandse offshore windsector toeneemt van ongeveer één miljard (2012) naar circa zes miljard in 2020. In dat laatste jaar zou de sector 15.000 volledige arbeidsplaatsen opleveren.
32
April 2013
offshore gerelateerde industrie, is zichtbaar verheugd. Reden zijn de conclusies van het onderzoek Inventarisatie supply chain offshore wind sector Noordzeekanaalgebied van bureau Buck Consultants International (BCI). Hierin staat een inventarisatie van ondernemingen die zich op de een of andere manier bezighouden met deze duurzame energievoorziening.
JONGE, GROEIENDE MARKT Uit het rapport, dat op vrijdag 15 maart op de Maritieme Academie in IJmuiden werd gepresenteerd, komt naar voren dat maar liefst 66 bedrijven in de Amsterdamse havenregio direct of indirect te maken hebben met windenergie. Hetzij als projectontwikkelaar, producent, de assemblage van onderdelen, de installatie, het onderhoud en (in de toekomst) ook de ontmanteling van windturbines. Davio: “Windenergie op zee is een jonge maar groeiende markt. Volgens de onderzoekers blijkt dat er in deze regio weinig bedrijven zijn die onderdelen produceren van windmolens. Hetzelfde geldt voor contacten met ‘bovenregionale kennisinstituten’ zoals universiteiten. Maar dat neemt niet weg dat veel bedrijven in dit gebied over veel kennis beschikken op het gebied van windenergie. We moeten al die kennis bundelen en AYOP kan daarbij helpen.” Volgens de onderzoekers scoort het Noordzeekanaalgebied, in vergelijking met andere havens, hoog op aspecten als havenbereikbaarheid, beschikbare ruimte, de afstand tot de windparken op zee en fysieke kenmerken als kadelengte. Davio: “Zelfs als uitvalbasis voor de aanleg van windturbineparken op het Britse deel van de Noordzee gooit ons gebied vaak hogere ogen dan de Engelse havensteden die niet zelden kampen met getijdenstromingen.” Bovendien, zo stelt de AYOP-voorzitter, heeft het Noordzeekanaalgebied al bij de aanleg van de parken voor de kust van Egmond aan Zee en IJmuiden laten zien een perfecte uitvalsbasis te zijn. “Vanaf deze regio zijn alle belangrijke windmolenparken goed bevaarbaar. Dat geldt ook voor het te bouwen park
Zeehavens Amsterdam
W in d ener g ie
Enquête onder bedrijven Bij de inventarisatie van het bedrijfsleven dat betrokken is bij offshore-wind in het Noordzeekanaalgebied, hebben 44 ondernemingen meegedaan aan een enquête. Hierbij heeft men ook gevraagd naar zaken die volgens de ondernemers ontbreken. Daaruit kwam het volgende naar voren: • driekwart van de respondenten ziet in één of meer fasen van de productieketen een tekort aan bedrijvigheid. Zij noemen de installatiefase het minst, kennis en innovatie het meest; • een deel van de respondenten geeft aan samen te werken met andere bedrijven maar dit zijn veelal ondernemingen buiten de regio. De meeste bedrijven geven aan op internationale schaal samen te werken; • veel bedrijven vinden dat de Nederlandse overheid te weinig doet om offshore windenergie van de grond te krijgen; • volgens de respondenten is de beste impuls voor de offshore windenergie in het Noordzeekanaalgebied de ontwikkeling van nieuwe parken; • de ontwikkeling van nieuwe windparken in de Noordzee kan ertoe leiden dat het Noordzeekanaalgebied een groot productiebedrijf kan aantrekken voor windmolens; • de samenwerking tussen bedrijven kan en moet worden verbeterd, aldus de respondenten.
bij Zandvoort en Noordwijk (Luchterduinen in vak Q-10, red.) en op langere termijn het enorme windmolenpark East Anglia voor de kust van Great Yarmouth.” Volgens ruwe schattingen van Davio is in het gebied minstens honderd hectare grond voorhanden voor onderhoud, reparatie of assemblage van windturbines. Te denken valt daarbij aan de voormalige ACT-terminal in Amsterdam, bedrijventerrein HoogTij bij Zaandam, scheepsreparatiewerf Shipdock en de IJmondhaven.
Onderwijs Naar schatting zijn er op dit moment in Nederland zo’n tweeduizend men-
sen werkzaam in de windenergiesector. Wanneer de Nederlandse overheid haar ambities – 6000 MW op zee in 2010 – handhaaft, dan kunnen ruim tienduizend werknemers in deze branche actief zijn. Dit betekent dat onderwijsinstellingen hierop moeten inspelen. Het NOVA-college in IJmuiden gaat een opleiding aanbieden voor onderhoud van windturbines, binnen de bestaande opleiding Allround Operationale Techniek. Dit doet zij in samenwerking met onder meer Het Noorderpoort in Delfzijl. Deze onderwijsinstelling op mbo-niveau heeft al een opleiding voor technici in de windenergiesector, met hulp van het bedrijfsleven. Directeur Jan Wieger Hof van het NOVAcollege wil iets dergelijks ook op zijn school beginnen. “Zeven jaar geleden zijn wij al met de opleiding Allround Operationale Techniek (AOT) gestart. Dat hebben wij gedaan op verzoek van de energiebedrijven. Zij hadden behoefte aan hoger opgeleid personeel. De opleiding, die vier jaar duurt, kan worden uitgebreid met offshore windenergie.” Tijdens de bijeenkomst op de Maritieme Academie in IJmuiden, onderdeel van het NOVA-college, riep hij vertegenwoordigers van bedrijven op zich bij het initiatief aan te sluiten. www.ayop.com
De bijeenkomst op de Maritieme Academie in IJmuiden trok ruim tachtig belangstellenden.
www.amports.nl
A pril 2013
33
J a chtbo u w
Zaanse superjachtbouwer behoort tot de wereldtop
H
olland Jachtbouw heeft in zijn 25-jarig bestaan een opmerkelijke ontwikkeling doorgemaakt. Het bedrijf bouwde hoofdzakelijk platbodems, kleinere jachten en lemsteraken, totdat het bedrijf in 1996 verkaste naar het haventerrein aan de Vredeweg in Zaandam. Het nieuwe onderkomen aan de Isaac Baart haven blijkt een ideale locatie voor de bouw van superjachten. Tegenwoordig behoort Holland Jachtbouw tot de absolute wereldtop.
Evert Bruinekool “Het is snel gegaan,” vertelt commercieel directeur Tako van Ineveld. “Hier aan de Isaac Baarthaven kunnen wij, met diep water aan de kade, echt zeegaande superjachten bouwen. Om dat mogelijk te maken hebben wij flink geïnvesteerd. Aanvankelijk hadden wij slechts één loods van 45 bij 20 meter. In 2004 kwam er een nieuwe loods bij van 70 bij 20 meter en
vervolgens nog een werkplaatsloods van 45 bij 10 meter en drie verdiepingen hoog.” Hij vervolgt: “De kade is onlangs verlengd van 45 naar 110 meter zodat we aan meer jachten gelijktijdig kunnen werken. Ook hebben we een flink buitenterrein. Inmiddels hebben wij zeventig medewerkers in vaste dienst, terwijl wij daarnaast samenwerken met een selecte groep onderaannemers zoals schilders, cascobouwers en elektriciens.”
Nieuwbouw én refits Op dit moment werkt Holland Jachtbouw alleen nog in het marktsegment van de superjachten. Van Ineveld: “Wij doen hier nieuwbouw en verzorgen ook zogeheten refits (bootrestauratie en -afbouw op maat, red.). Dat is een ideale mix en er is relatief veel vraag naar. Het is zelfs zo dat wij hier op de werf helemaal vol zitten met nieuwe opdrachten. Zo zijn we bezig met een nieuwe high performance sloep van 45 meter, een nieuw J-klasse zeiljacht van 43,5 meter en de refits van een 90-voeter en een 41 meter lange schoener.” Dat de werf nu vol zit, wil niet zeggen dat Holland Jachtbouw momenteel geen nieuwe opdrachten in behandeling neemt. “Nieuwe projecten zijn op elk gewenst moment te starten omdat je voor het ontwerp en de engineering al snel zes maanden voorbereidingstijd nodig hebt,” aldus Van Ineveld. “Daarna wordt het casco gebouwd. Dat doen wij samen met enkele gespecialiseerde cascobouwers op een andere locatie. Deze manier van werken stelt ons in de gelegenheid voortdurend door te gaan.”
Proefvaarten Het havengebied van Zaanstad is een ideale locatie voor de superjachtbouwer. “Wij hebben diep water aan de kade voor de deur. Dat is zeker met grote zeiljachten heel belangrijk. De nieuwe J-klasse heeft bijvoorbeeld een diepgang van vijf meter. Daarnaast is de verbinding met de Noordzee een groot voordeel. Je
Commercieel directeur Tako van Ineveld van Holland Jachtbouw. Achter hem de 41-meter lange schoener en de J8-jacht in aanbouw. Foto’s: Evert Bruinekool
34
April 2013
Zeehavens Amsterdam
J a chtbo u w
‘Iedereen die hier aan een jacht werkt, is supertrots op wat hij of zij maakt’ Zuinig op personeel
De J8-jacht in aanbouw in de zeventig meter lange loods die Holland Jachtbouw in 2004 in gebruik heeft genomen.
vaart in één uur naar IJmuiden en bent buiten. Dat biedt ons de mogelijkheid om dagelijks proefvaarten te maken en dezelfde dag weer terug te zijn op de werf. Daarnaast is dit gebied perfect omdat wij hier op korte afstand een prima netwerk hebben van leveranciers en onderaannemers.” Het enige nadeel is soms het verkeer. “Onze leveranciers en de mensen die hier op de werf hun werk uitvoeren, staan regelmatig in de file,” weet Van Ineveld. “Zodra de Tweede Coentunnel opengaat, wordt dat beter. Aan de andere kant is dit wel het logistieke centrum van Nederland. De korte afstand tussen Schiphol en Zaandam is ideaal voor klanten die ons vanuit het buitenland komen bezoeken.”
Van Ineveld is zuinig op zijn medewerkers. “Een goede jachtbouwmedewerker ben je niet één-twee-drie. Zelfs met een uitstekende opleiding op jouw vakgebied, heb je echt een interne training nodig voordat je alles in de gaten hebt. De superjachtbouw is een wereld apart en dat maakt het ook zo leuk. Het werk is nooit hetzelfde. Je bent projectmatig aan het werk met uitsluitend custom build jachten. Iedereen die hier aan een jacht werkt, is supertrots op wat hij of zij maakt.” Juist omdat de medewerkers zo trots zijn op hun werk, en dat ook duidelijk laten weten, is het niet moeilijk geschikte kandidaten te vinden voor vacatures. “Als wij bekendmaken dat wij nieuwe mensen zoeken, dan komen daar goede reacties op. Er zijn weliswaar enkele superjachtbouwers in Nederland maar er bestaat maar één Holland Jachtbouw!” www.hollandjachtbouw.nl
Advertentie
Your ultimate breakbulk / container / Ro-Ro and project specialist to/from West-Africa SHIPPING
AUTOMOTIVE
LOGISTICS
SPECIAL PRODUCTS
www.broekman-group.com
For more information : grimaldi@broekman-group.com www.amports.nl
A pril 2013
35
V er z el f s t a n d i g in g
De geboorte van Havenbedrijf Amsterdam NV in beeld
L
ocoburgemeester Carolien Gehrels wist het op donderdag 21 maart in het sfeervolle kerkje van Ruigoord misschien nog wel het best te verwoorden. Sinds de gemeenteraad van Amsterdam in 2008 de aftrap gaf tot de verzelfstandiging van Haven Amsterdam, heeft het projectteam ruim 150 keer vergaderd, kwam de stuurgroep 75 maal bijeen, het bestuurlijk team 35 keer en vergaderden de raadscommissies achttien keer over dit thema. Voorts waren er nog twee second opinions en een burgerinitiatief. ‘Kortom, er is goed over nagedacht,” aldus Gehrels met gevoel voor understatement. Hoe dan ook, op die historische donderdag zetten alle betrokkenen op een steenworp afstand van de Afrikahaven, hun handtekening onder het zogeheten Havenmeesterconvenant. Dit maakt van Havenbedrijf Amsterdam per 1 april een naamloze vennootschap waarvan de gemeente de eerste drie jaar de enig aandeelhouder is. (BS)
Ondertekening van het zogeheten Havenmeesterconvenant. V.l.n.r Jan-Hendrik Dronkers (directeur-generaal Rijkswaterstaat), Dertje Meijer (CEO Havenbedrijf Amsterdam NV), Melanie Schultz van Haegen (minister van infrastructuur en milieu), locoburgemeester Carolien Gehrels, havenwethouder Freek Ossel en rijkshavenmeester Janine van Oosten. Foto’s Max Dijksterhuis
Carolien Gehrels: “De stad kan niet zonder de haven, de haven niet zonder de stad”
Na gedane arbeid is het tijd voor een glas champagne om de verzelfstandiging te vieren
Het ultieme bewijs: de zes handtekeningen onder het Havenmeesterconvenant
36
April 2013
Zeehavens Amsterdam
O p inie
It’s the economy, stupid!
Op ballet met Sven Kramer
H
et Rijk, de provincie en de vijf (haven)gemeenten aan het Noordzeekanaal zijn bezig met de Structuurvisie Noordzeekanaalgebied 2040. Doel is de schaarse ruimte evenwichtig te verdelen tussen enerzijds economische groei en werkgelegenheid en anderzijds woningbouw, recreatie en een gezond leefmilieu. Rein Aarts, adjunct-directeur van ORAM, geeft zijn visie namens de ondernemersvereniging. Hij pleit ervoor om niet de kip met de gouden eieren (lees: de brandstofsector) te slachten.
Rein Aarts, adjunct-directeur van ORAM. Foto: Toon Buchner
Sleutelrol Rein Aarts In welke tak van sport gaat Sven Kramer volgend jaar op de Olympische Spelen in Sotsji drie gouden medailles winnen? Enig idee? Een gekke vraag toch? Maar misschien ook weer niet. Want wat Sven Kramer is in het schaatsen, is de Amsterdamse havenregio in de op- en overslag van brandstoffen: een winnaar, een onbetwiste nummer een. Maar in de discussies over de toekomst van deze sector, bijvoorbeeld in het kader van de Structuurvisie Noordzeekanaalgebied 2040, horen we steevast geluiden dat ‘de brandstoffen’ in de Amsterdamse haven nu wel groot genoeg zijn. Er zijn zelfs mensen die zeggen: daar hebben we Rotterdam toch voor? Dat schaatsen van Sven Kramer, daar hebben we toch Bob de Jong voor? Sven moet op ballet!
Als branchevereniging van de Amsterdamse havenregio leggen we dan met veel liefde het verschil maar weer eens uit tussen brandstoffen en petrochemie. Dat we inderdaad samen met de Rotterdamse haven in dezelfde competitie spelen, maar dat die competitie er juist voor zorgt dat je niet achterover gaat leunen maar samen scherp blijft en boven jezelf uitstijgt (inderdaad, het is net Ajax-Feyenoord). Dat de brandstofsector voor heel veel scheepsbewegingen zorgt en daarmee een sleutelrol speelt in het succes van de Amsterdamse havenregio. Dat brandstoffen de gemeente Amsterdam, de aandeelhouder van het verzelfstandigde Havenbedrijf Amsterdam NV, in tijden van economische tegenspoed goud geld oplevert. Het succes van deze sector moet je niet voor lief nemen, dat moet je maximaal uitnutten en uitbouwen; it’s the economy, stupid!
Volop investeringen Sven Kramer heeft inmiddels wel genoeg gewonnen in het schaatsen. Wat meer ballet zou hem geen kwaad doen. Volgens mij is dit een bizarre gedachte. Laten we ook de brandstofsector op waarde schatten. Uit onderzoek dat ORAM recent heeft laten doen, blijkt dat de sector volop in ontwikkeling is en dat deze bedrijfstak de toekomst in de Amsterdamse havenregio zonnig inziet. Dat bedrijven veel investeren, ook in bovenwettelijke milieumaatregelen. Men heeft ambities om verder te groeien. Het is nooit af. Heel gericht blijven werken aan je sterktes, daar win je prijzen mee. www.oram.nl
www.amports.nl
A pril 2013
37
38
April 2013
Zeehavens Amsterdam
R u i m te in d e h a ven
Vlothavenpier: toonbeeld van een modern havengebied
D
e Amsterdamse havenregio heeft volop ruimte voor nieuwe (haven) bedrijven. Alleen al in Amsterdam-Westpoort gaat het om zo’n 315 hectare. Maar ook Zaanstad, Beverwijk, Velsen-Noord en IJmuiden hebben nog voldoende terreinen beschikbaar. In de nieuwe rubriek ‘Ruimte in de Haven’ staat steeds een terrein centraal. Ditmaal: de Vlothavenpier.
• 50.000 m2 aan diepwater; • optie kantoor- en kleedruimte 560 m2; • 680 meter kadelengte;
Xxx
• waterdiepte tot 12,5 meter; • spooraansluiting (drie sporen); • walstroom en evenementaansluiting; • afstand 500 meter tot A-10 Ringweg; • ISPS-afsluitbaar;
De Vlothavenpier maakt onderdeel uit van het Vlothavengebied. Het geldt als één van de bruisendste, efficiëntste en innovatiefste gebieden van de Amsterdamse haven met een breed scala aan activiteiten. Bulkoverslag, industriële verwerking, logistieke dienstverlening, opslag en
distributie zijn hier allemaal te vinden. De Vlothavenpier ligt binnen de Ringweg A-10 en heeft voldoende diepwaterkades. Door de combinatie van enerzijds multimodale aan- en afvoer van goederen over het water, het spoor en de weg en anderzijds hoogwaardige loodsen en kantoren,
www.amports.nl
is de Vlothavenpier een toonbeeld van een modern havengebied. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de commercieel managers James Hallworth (06-100 410 84, James.Hallworth@portofamsterdam.nl) en Marcel Gorris (06- 203 650 55, Marcel.Gorris@portofamsterdam.nl) van Havenbedrijf Amsterdam NV.
A pril 2013
39
PORT OF FOOTBALL Telstar Port of Football is het businessprogramma van eerstedivisieclub Telstar. Een uniek platform bedoeld voor bedrijven in het Noordzeekanaalgebied om in een even plezierige als sportieve ambiance hun zakelijke en maatschappelijke relaties te ontmoeten. Interesse om ook mee te doen? Neem dan nu contact op met Steef Hammerstein, commercieel directeur Telstar, via steef@sctelstar.nl.
DEELNEMENDE BEDRIJVEN:
Tata Steel Stadion | 1970 AB IJmuiden | Tel. 0255-546920 | www.telstarrrrrrrrrrrrrr.nl
40
April 2013
Zeehavens Amsterdam
Thuis bij Telstar
J u ri d i s che h a ven z a ken
Vervoer of expeditie?
M
r. Ernst Bulthuis is partner bij ROHE Advocaten in Amsterdam. Elk nummer behandelt hij een actueel juridisch thema voor het bedrijfsleven in de Amsterdamse havenregio. Ditmaal: het verschil tussen vervoer en expeditie. Mr. Ernst Bulthuis, partner bij ROHE Advocaten. Foto: Reinder Weidijk
Ernst Bulthuis Logistiek is een breed begrip. Vast onderdeel is vrijwel altijd het transport, vaak ook aangeduid als expeditie. Zijn er verschillen tussen vervoer en expeditie en zo ja, welke? Uw kwetsbare producten op transport, richting koper of distributeur. Een goede gedachte. Maar dan gaat het mis. Uw product belandt in de vangrail, in duizend stukjes. Een nachtmerrie. U denkt: geen nood, ik stel de vervoerder aansprakelijk. Deze vertelt u echter geen vervoerder te zijn maar slechts ‘expediteur’. Daarbij meldt hij ook dat zijn eventuele aansprakelijkheid beperkt is. De nachtmerrie verandert in een tastbaar drama want de schade is fors. Waar moet u nu op letten bij het inschakelen van een vervoers- of expeditiebedrijf?
Vervoeren en doen vervoeren Terug naar de basis. Een vervoerder vervoert een zaak of persoon van A naar B. Het is het bedrijf dat de zaken daadwerkelijk fysiek gaat (of door een onderaannemer laat) vervoeren. Als goederen beschadigd of te laat arriveren, dan is deze partij daarvoor aansprakelijk. Een expediteur doet vervoeren. Dat is wezenlijk anders. De expediteur vervoert niet zelf maar zorgt ervoor dat een ander dat gaat doen. Hij fungeert als logistiek tussenpersoon. Er is dus sprake van twee contracten. Een tussen u en de expediteur en één (door de expediteur afgesloten) tussen u en de feitelijke vervoerder. Maar dit is lang niet altijd duidelijk. Vaak presenteert een expediteur zich aan de buitenwereld als ‘echte’ vervoerder, terwijl hij het feitelijke transport niet uitvoert.
Terug naar het voorbeeld. De expediteur wijst elke aansprakelijkheid af met verwijzing naar de zogeheten FENEX-voorwaarden. Waar zit de valkuil?
Wel of niet aansprakelijk De mogelijke aansprakelijkheid van een expediteur zit slechts op het tot stand laten komen van de vervoersovereenkomst, verder gaat zijn verplichting niet. In ons geval is er keurig een vervoersovereenkomst ontstaan die echter niet goed is uitgevoerd. Maar daarvoor is alleen de (feitelijk) vervoerder aan te spreken. Kortom, twee heel verschillende aansprakelijkheidsvragen. Bij goederenschade wordt aansprakelijkheid van vervoerders vaker vastgesteld dan bij expediteurs. Als men te lang wacht met het aanspreken van de ‘echte’ vervoerder, dan loopt men het risico van verjaring van de claim of het faillissement van de vervoerder. Dat laatste is helaas niet ongebruikelijk in deze tijden.
Een oplossing? Hoe kan een dergelijk debacle worden voorkomen? Vraag én creëer duidelijkheid bij het aangaan van de overeenkomst. De volgende tips zijn bruikbaar: • Kijk in de Kamer van Koophandel hoe de contractspartij staat omschreven; • Let op de factuur van het bedrijf. Als er naast vracht ook commissie wordt berekend, dan duidt dat op expeditie; • Bewaar telefoonnotities, e-mails en vrachtbrieven goed zodat later de bedoeling van partijen kan worden vastgesteld; • Let op de verwijzing naar FENEX-voorwaarden, dit duidt op expeditie; • Laat uw contractspartij weten dat hij daadwerkelijk moet vervoeren en niet iemand anders; • Spreek bij schade niet alleen de expediteur aan maar ook het bedrijf dat het transport daadwerkelijk vervoerde. Laat de expediteur bevestigen met wie hij vervoersafspraken maakte, u hebt wettelijk recht op deze informatie! De expediteursdienst is geen taboe. Expediteurs hebben veel logistieke kennis. Ze hebben vaak enorme netwerken en zijn in staat scherp geprijsde en efficiënte vervoerstrajecten te regelen. Het is wel zaak dat duidelijk is in welke hoedanigheid de expediteur contracteert. Deze duidelijkheid wordt door expediteurs niet altijd gegeven. Eigen onderzoek scheelt veel potentiële moeilijkheden achteraf www.roheadvocaten.nl Aan de inhoud van dit artikel zijn geen rechten te ontlenen. Voor een reactie kunt u e-mailen met: ernst@roheadvocaten.nl
www.amports.nl
A pril 2013
41
BAM Industrie Service Samen meer.
Technische oplossingen voor industriële uitdagingen Sinds vele jaren ondersteunen BAM-werkmaatschappijen industriële bedrijven bij het realiseren van hun projecten. Nieuwbouwprojecten, uitbreidingen, maar ook modificaties van bestaande procesinstallaties, gebouwen en terreinen worden uitgevoerd door deskundige medewerkers. Bedrijven uit de voedingsmiddelenindustrie, de chemie, de afvalverwerking, staalindustrie en de olie- en gassector spreken over een succesvolle samenwerking. Onze dienstverlening start met alle voorbereidende studies met aansluitend de turnkey realisatie en onderhoud van industriële installaties. BAM Industrie Service is een gezamenlijk initiatief van BAM Techniek – Industrie, BAM Civiel, BAM Infratechniek, BAM Leidingen & Industrie, BAM Wegen, BAM Utiliteitsbouw en Tebodin Consultants & Engineers. Een initiatief bedoeld om in alle projectfasen aan uw verwachtingen te voldoen. Voor meer informatie belt u 088 400 80 83.
www.bamindustrieservice.nl Tel. 088 400 80 83
Ferr y ’ s Newcastle in trek bij toeristen
Mijlpaal voor DFDS Seaways
D
FDS Seaways onderhoudt met twee grote cruiseferry’s een dagelijkse lijndienst tussen IJmuiden en Newcastle. Voor het eerst kon de rederij al na het eerste kwartaal de honderdduizendste passagier begroeten.
Willem Moojen Een mijlpaal voor DFDS Seaways (‘Det Forenede Dampskips Selskab’ ofwel ‘De Verenigde Stoomvaart Maatschappij’). Nooit eerder bereikte de ferrymaatschappij op de lijn IJmuiden-Newcastle de grens van honderdduizend passagiers na het eerste kwartaal. Vorig jaar was dat in dezelfde periode zes procent lager. Volgens DFDS Seaways is de groei onder andere te danken aan de lage stand van het Britse pond. Directeur Teun Wim Leene is erg blij met het boekingsrecord. Een stijging van zes procent is volgens hem iets om trots op te zijn in het huidige economische klimaat. Naast de koers van het Britse pond noemt hij als tweede verklaring het veranderende vakantiegedrag in ons land. Nederlanders kiezen volgens hem voor meerdere korte vakanties dichtbij huis.
Cijfers IJmuiden-Newcastle 2012 * Totaal aantal passagiers IJmuiden-Newcastle: 544.387; * Verenigd Koninkrijk (38 %), Nederland (32 %), Duitsland (17 %), België en Frankrijk (2 %). Overige nationaliteiten 9 %. * Via DFDS Seaways bezoeken 9133 Nederlanders een voetbalwedstrijd in Engeland of Schotland; * 37% boekt een gewone overtocht, 28% een mini-cruise, 10% een verzorgde pakketreis
De Princess Seaways in de haven van IJmuiden. Foto: Willem Moojen
Newcastle kent twee overdekte winkelcentra: Eldon Square (156 winkels) aan de noordkant van de Tyne en MetroCentre, het grootste winkelcentrum van Europa met 330 winkels en restaurants aan de zuidkant van de rivier. MetroCentre heeft tevens het grootste indoor amusementspark van Europa. Een ander voordeel van Newcastle is dat het slechts een uur rijden is naar de grens van Engeland en Schotland en het prachtige Edinburgh. Omdat de lijn IJmuidenNewcastle de snelste en meest noordelijke verbinding is van Nederland naar GrootBrittannië is, heeft DFDS Seaways weinig concurrentie van andere ferrymaatschappijen die meer op zuidellijke bestemmingen varen. Een belangrijk punt is ook dat de huidige schepen Princess Seaways en King Seaways meer vertier en luxe bieden dan hun voorgangers van enkele decennia geleden. Fraaie hutten, goede restaurants en amusement aan boord geven passagiers het gevoel dat ze een echte cruise hebben geboekt.
Start in nederland De oorsprong van DFDS Seaways in Nederland begint in 1966 als twee Zweedse rederijen, Trans-Oil en Rex Shipping (TOR), Tor Line oprichten. Later gebeurt dat in samenwerking met de KNSM uit Amsterdam. Vanaf de Scandia Terminal aan de Coenhaven vaart Tor Line met twee ferryschepen naar het Engelse Immingham: Tor Anglia en Tor Hollandia. In 1982 koopt het Deense DFDS A/S in Kopenhagen Tor Line. In 1983 worden de Nederlandse activiteiten gestaakt. Toch blijkt er hierna weer behoefte aan een ferrydienst tussen Amsterdam en Gotenburg. Vanaf 1989 vaart DFDS onder de naam Scandinavian Seaways op deze route: eerst met één ferry, in 1990 al met twee schepen. De Tor Brittania (1975) en Tor Scandinavia (1976) van 184,5 meter lang zouden jarenlang een vertrouwd beeld zijn op het Noordzeekanaal met aan boord ruimte voor 1700 passagiers en bijna vierhonderd voertuigen. In 1991 werden beide ferry’s herdoopt in respectievelijk Prince of Scandinavia en Princess of Scandinavia.Om het schutten in de sluizen van de IJmuiden en de twee uur durende tocht door het Noordzeekanaal te ontlopen, verhuist het bedrijf in 1994 naar de nieuwe Felison Terminal in IJmuiden. Naast de dienst op Gotenburg volgt in de zomer van dat jaar een dienst op Kristiansand (Noorwegen). Door tegenvallende resultaten worden deze twee lijndiensten naar Scandinavië in 1997 al weer opgeheven. De dienst op Newcastle trekt evenwel steeds meer passagiers. Momenteel varen twee grote cruise-ferry’s dagelijks naar Newcastle. www.dfdsseaways.nl
www.amports.nl
A pril 2013
43
Steel Repairs - Constructions Works Pipe Works - Lay by berth 300m x 7m Engine Repairs - Electrical Repairs
Vlothavenweg 16 • 1013 BJ Amsterdam • Harbour 2311 • +31 (0)20-682 90 05 • www.hors.nl
Industrial Services our concern
ww
De Reym Groep is een grote vooruitstrevende dienstverlener op het gebied van industriële reiniging, transport en afvalmanagement. Bij Reym werken bijna 550 medewerkers, die hun professionele talenten inzetten om onze opdrachtgevers een hoogwaardig product te leveren. Reym verbetert continu om er voor te zorgen dat werkzaamheden veiliger en efficiënter worden uitgevoerd én minder belastend zijn voor mens en milieu. Reym Amsterdam Postbus 58108 1040 HC Amsterdam Dukdalfweg 5 1041 BC Amsterdam Tel: 020 – 613 29 73 E-mail: amsterdam@reym.nl
a4 advertentie marpol.indd 1
44
April 2013
Reym Beverwijk Postbus 276 1940 AG Beverwijk Nijverheidsweg 50 1948 PV Beverwijk Tel: 0251 – 22 92 33 E-mail: beverwijk@reym.nl
16-05-11 13:51
Adv_Reym_2803_A6.indd 1 Zeehavens Amsterdam
15-08-12 13:3
H a venberoe p en Arjan de Vos, projectmanager Shipdock
‘Shipdock biedt medewerkers alle kansen om te groeien’
I
n de Amsterdamse havenregio werken ongeveer 55.000 mensen in uiteenlopende functies en beroepen. In de rubriek Havenberoepen komt steeds een van hen aan het woord. Deze keer: Arjan de Vos (29), projectmanager bij scheepsreparatiewerf Shipdock in Amsterdam-Noord.
Evert Bruinekool
op te doen als door opleidingen te volgen. Als je studie met het werk te maken heeft en de werkgever er profijt van heeft, dan krijg je alle steun.” “Ik had vooral praktijkervaring nodig. Binnen het team schoof ik door naar de functie van projectassistent. Ik verrichtte allerlei hand-en-spandiensten voor de projectleider. Na een tijdje mocht ik ook offertes maken en de administratie voeren. Op deze manier groeide ik door naar mijn huidige functie van projectmanager. Straks kan ik weer een stap maken. Damen Shipyards heeft Shipdock overgenomen. Als gevolg daarvan komen er mensen op nieuwe plekken. Ik word dan senior projectmanager.”
Voorlieden aansturen
“In Rotterdam heb ik het Scheepvaart“Als projectmanager ben ik verantwoordelijk voor de projectadministratie en en Transport College (STC) en de studie stuur ik de voorlieden aan van de ijzerwerkers, lassers en bankwerkers. Met hen Scheepsbouwkunde gevolgd. Ik had nooit heb ik bijna dagelijks een bijeenkomst van het projectteam. Daarnaast overleg ik gedacht dat deze laatste studie me uiteinelke dag met de klant, zijn machinist, de kapitein en stuurman. Wat ik met hen delijk naar Amsterbespreek, komt weer terug in de andere vergadering. Zo zorg ik dam zou brengen. ervoor dat zowel de klant als de collega’s voortdurend weten ‘Ik stond hier om tien Aan het einde van de wat er speelt.” uur ’s ochtends in mijn studie ScheepsbouwOranjekostuum en oranje Werken tijdens feestdagen kunde volg je twee “Iedereen, van hoog tot laag, werkt mee om projecten op tijd stages: een bij een vlaggetjes op mijn wangen af te ronden. Dat betekent weleens dat je in het weekend en op nieuwbouw- en een een bootje op te vlotten’ feestdagen aan het werk bent. Klanten die niet bekend zijn met bij een reparatiewerf. de Nederlandse feestdagen, staan soms vreemd te kijken. Een De tweede stage heb schipper wilde bijvoorbeeld per se op Koninginnedag weg. Dus stond ik hier om ik bij Shipdock gevolgd. Dat beviel beide tien uur ’s ochtends in vol ornaat in mijn oranjekostuum, met een grote hoge hoed partijen zo goed dat ik hier direct na mijn en oranje vlaggetjes op mijn wanafstuderen aan het werk ben gegaan. Ik gen, een bootje op te vlotten. Dat startte als werkopnemer en werkvoorbeArjan de Vos, SHIPDOCK ook op zo’n dag iedereen aanwezig reider in de staalbouwafdeling. Het was Naam: Arjan de Vos is, heeft te maken met de mentalide periode dat er veel grote staalwerkopLeeftijd: 29 jaar teit in de Amsterdamse haven. Het is drachten waren. In korte tijd leerde ik heel Functie: projectmanager recht voor z’n raap, open en eerlijk. veel over het staalwerk en de werkwijze bij Bedrijf: Shipdock Je kunt elkaar flink de waarheid zegShipdock.” Werkzaam in de gen en vijf minuten later is het over. Alle steun van Shipdock Amsterdamse Ik voel me hier thuis.” “Shipdock biedt medewerkers alle kansen havenregio sinds: 2004 www.shipdock.nl om te groeien, zowel door praktijkervaring
www.amports.nl
A pril 2013
45
H orec a
De Wijkerhaven: voor elk wat wils
D
e offshoremedewerker die wacht op een klus op zee kan er terecht, de aardappelhandelaar is er vaste klant en ook bezoekers van de automarkt in Beverwijk zijn er kind aan huis. Hotel-restaurant De Wijkerhaven aan de Noorderkade in de haven van Beverwijk is een toevluchtsoord voor allerlei klanten.
Het restaurant van De Wijkerhaven ademt de sfeer uit van een oud scheepsruim. Foto: De Wijkerhaven
restaurant heeft gebouwd. De draagbalken moesten echter wel dóór de zaak heen. “We zijn ruim een jaar bezig geweest,” blikt De Groot terug. “Maar we hebben de deuren nooit gesloten. Er zijn zóveel mensen die hier elke dag komen, we wilden hen niet teleurstellen. Zo kon het gebeuren dat gasten aan de ene kant koffie dronken, terwijl aan de andere kant de palen in de grond werden geheid.”
Maar het resultaat mag er wezen. De Wijkerhaven telt zestien ruime kamers plus de mogelijkheid om vanaf zes uur uitgebreid te ontbijten. Hotelgasten moeten overiPieter van Hove gens via een ijzeren trap aan de buitenkant naar hun appartement. In de ’aardappeltijd’ - wanneer de Beverwijkse haven wordt gebruikt voor de over“In de ochtend zijn we koffieshop, daarna slag van pootaardappelen - is het een topdrukte in het hotel. Expediteurs en keurlunchroom, na het werk een café, dan res- ders, allemaal zitten ze dan in De Wijkerhaven. “Toeristen komen hier in principe taurant en late gasten bieden we een over- niet. We moeten het vooral hebben van gasten uit de industrie. Bezoekers van Tata nachtingsmogelijkheid. Steel of personeel in de offshore.” Gasten kunnen beneden in het Dus vervullen we eigenrestaurant terecht voor hun maaltijden. De Groot heeft daar de sfeer ‘We moeten het lijk vijf functies,” zegt van een oud scheepsruim nagebootst. Co de Groot die samen vooral hebben Alle hens aan dek met zijn partner Ilona van gasten uit Sinds de opening van de automarkt in Beverwijk is het op maandag, van Vegten sinds 2001 de industrie’ een dag voor de markt, alle hens aan dek. Handelaren uit binnenDe Wijkerhaven runt. en buitenland verblijven dan in het hotel. “Dat zijn vooral GeorEerst was het alleen resgiërs,” aldus de eigenaar. Op de twee grootste kamers staan acht taurant, later ook hotel. De Groot: “Vanaf het begin ontving ik bedden. “Dan betalen ze per persoon minder maar slapen ze wel met onbekenden regelmatig gasten die mij vroegen waar ze op dezelfde kamer.” konden overnachten in Beverwijk, want Hoewel het restaurant er volgens Ilona van Vegten veel gezelliger uitziet dan een in deze stad was geen hotel. Dan moest paar jaar geleden, heeft De Wijkerhaven nog altijd het imago van ’dat chauffeurs ik hen doorverwijzen naar Wijk aan Zee, tentje’. “Je kunt hier nu ook prima met een zakenpartner komen.” Ondanks de industriële omgeving komen ook steeds meer Beverwijkers er een hapje Akersloot of Haarlem.” Deze belangstelling zette hem aan het eten. Op de digitale snelweg weten chauffeurs De Wijkerhaven ook steeds beter te denken. De Groot onderzocht of er moge- vinden. “Daarom zet ik de daghap op Facebook,” zegt Ilona van Vegten. Onder lijkheden waren om op het grondgebied Nederlandse truckers zijn de spare ribs populair. “Syriërs eten weer meer vis, want van het restaurant een hotel in te passen. die zijn doodsbang dat ik varken serveer!” De uitkomst was een ingenieuze constructie, waarbij men een stalen karkas over het www.dewijkerhaven.nl 46
April 2013
Zeehavens Amsterdam
B oekrecen s ie
Amsterdam basis voor walvisvangst Jan van den Berg
Titel: De laatste traan: Walvisvangst met de Willem Barendsz, 1946-1964 Auteurs: Jaap R. Bruijn en Joost Schokkenbroek Omvang: 336 pagina’s, rijk geïllustreerd (kleur en zwart-wit) Prijs: € 29,95 ISBN: 978.90.5730.844.4 Uitgeverij: Walburg Pers
Direct na de Tweede Wereldoorlog hechtte Nederland veel belang aan de walvisvangst. De traan die uit het vet van deze zeedieren werd gewonnen, was een belangrijke grondstof voor de voedselproductie. Om hierin te voorzien, richtte men in 1945 de Nederlandsche Maatschappij voor de Walvischvaart (NMW) op. Aandeelhouders van dit geheel Amsterdams bedrijf waren rederij Vinke & Co, de Amsterdamsche Droogdok Maatschappij (ADM) en de Nederlandse Dok en Scheepsbouw Maatschappij (NDM). Vinke & Co voerde de directie, terwijl de beide werven zorgden voor de ombouw van de Zweedse tanker Pan Gothia tot walvisvaarder Willem Barendsz. Dit schip kreeg Amsterdam als thuishaven waar het ook ’s zomers lag voor onderhoud. Tijdens de andere helft van het jaar voer het schip in het Zuidpoolgebied, vergezeld door circa acht tot achttien walvisjagers. Deze kleine schepen concentreerden zich op de vangst en sleepten gevangen exemplaren vervolgens naar de Willem Barendsz waar de bemanning de zoogdieren verwerkte. De Willem Barendsz deed dienst tussen 1946 en 1955. In het laatstgenoemde jaar kwam de nieuwe, veel grotere Willem Barendsz 2 in bedrijf. Toen dat schip in 1964 werd verkocht viel ook het doek voor de Nederlandsche Maatschappij voor de Walvischvaart. Per saldo werd in al deze jaren geen winst gemaakt. Wel werden er 27.172 walvissen gevangen. De geschiedenis van de NMW, de schepen en de achttien walvisvaarten worden boeiend en duidelijk beschreven in het boek De laatste traan. En daarbij biedt het een mooi overzicht van een speciaal hoofdstuk in de Amsterdamse maritieme historie. www.walburgpers.nl
Jaarlijkse ‘must-read’ voor reders Cees Visser
Titel: Scheepvaart 2012 Auteur: G.J. de Boer Omvang: 536 pagina’s Prijs: € 49,90 ISBN: 978.90.6013.329.3 Uitgeverij: De Alk
Wat in 1977 begon op pocketformaat met zwart-witfoto’s, is anno 2013 een ingenaaid, 534 pagina’s tellend boekwerk op A4-formaat met ruim driehonderd kleurenfoto’s. De bedoeling van de 36e editie van het jaarboek Scheepvaart is evenwel onveranderd gebleven: een overzicht van de vlootlijsten van Nederlandse, Belgische en Luxemburgse rederijen, inclusief technische informatie over de schepen. Scheepvaart 2012 bevat alle koopvaardijschepen, sleepboten met zeebrief, loods- en betonningsvaartuigen, zeegaande zeilschepen en de bagger- en aannemersschepen. Daarnaast is aan het boek een alfabetisch scheepsnamenregister toegevoegd, waarin ex-namen zijn terug te vinden. Ook biedt het naslagwerk de adresgegevens van cargadoors, scheepsagenten, werven, scheepsleveranciers, maritieme opleidingen, crewmanagers en maritieme uitzendbureaus. Verder geeft Scheepvaart 2012 een beeld van de in de vaart gebrachte en afgevoerde schepen, marineschepen en toeleveringsbedrijven. Niet alleen lijsten komen aan bod. Zo besteedt auteur Gerrit de Boer een groot deel van het boek aan de ontwikkeling van de wereldwijde scheepvaart. Daarop past maar een conclusie: dit jaarlijkse naslagwerk blijft onmisbaar voor reders, zeevarenden, hobbyisten, (zeevaart)schoolverlaters en een ieder die geïnteresseerd is in de Nederlandse zeevaart. www.alk.nl
www.amports.nl
A pril 2013
47