JÖRGEN RAYMANN ‘Elke dag extra is een cadeau

Cabaretier en consultant Jörgen Raymann (54) ‘We worden niet ouder, maar wijzer en mooier’

2021 is een nieuwe start voor Jörgen Raymann. Na jaren optreden in theaters, op televisie en op de radio stapt hij als consultant het bedrijfsleven in. Zijn humor neemt hij mee: “Dingen die je met een lach doet, blijven langer hangen dan dingen met een traan.”

TEKST MARGOT EGGENHUIZEN FOTO’S ANOUK DE KLEERMAEKER

Een uur lang heeft Jörgen Raymann net zitten praten op radiozender BNR, waar hij tot voor kort dagelijks een programma presenteerde. En hij is nog lang niet uitgekletst: “Mijn werk bestaat voor een groot deel uit praten. Als ik geen zin had in praten, dan heb ik het verkeerde beroep gekozen.” Een luisterend oor vindt Raymann ook thuis bij zijn vrouw Sheila én aan zijn voeten. Hond Samuel Jackson Raymann – kortweg Sammy – ligt daar. “Het is niet mijn trouwe vriend, het is mijn enige échte vriend. Een hond kent onvoorwaardelijke loyaliteit en liefde. Hij kan een keer onhebbelijk zijn – zoals konijnenkeutels eten tijdens een wandeling – en dan geef ik hem een standje, maar hoe streng ik ook ben geweest, hij komt altijd liefdevol bij me terug.”

‘Nu is het tijd voor de menselijke revolutie’

FAMILIEMAN Raymann is een familieman: hij is al 33 jaar samen met Sheila en hun twee inmiddels volwassen dochters wonen op nog geen kwartiertje loopafstand van het ouderlijk nest. Zijn gezin is zijn grote geluk: “Zeker nu in deze coronatijden. Er is veel eenzaamheid, maar als je beseft hoe gelukkig je bent met je familie, dan is dat alles. Je hoeft trouwens niet geografisch dicht bij elkaar te wonen om samen te zijn. Mijn moeder

woont op 10 minuten afstand, maar mijn schoonmoeder woont in Suriname. Het is wel anders contact houden via een scherm dan in het echt, maar de oprechtheid en interesse zijn er niet minder om door de afstand. We kennen elkaar al zo lang, ik merk het meteen als er iets aan de hand is, als mijn schoonmoeder niet lekker in haar vel zit.”

HOE GAAT HET? Écht aanvoelen hoe het met iemand gaat, dat doen we niet vaak meer, vindt Raymann: “We leven in een tijd waarin we heel oppervlakkig zijn geworden. Als je aan iemand vraagt ‘Hoe gaat het?’ is het antwoord bijna altijd ‘Het gaat goed’. Steeds minder gaan we een gesprek aan, het wordt tijd dat we dat weer gaan doen. Iemand waar ik een project mee doe zei laatst: ‘We moeten de derde revolutie gaan ontketenen’. De eerste was de industriële, de tweede de technologische en nu is het tijd voor de menselijke revolutie. Door de welvaart zijn we vaak het welzijn vergeten.” WARM BAD EN KOUDE KRAAN Dit speelt bij alle leeftijdsgroepen, vertelt Raymann. “Kijk alleen al naar de hoge burn-out cijfers onder 25- tot 35-jarigen. Een oudere generatie roept snel: ‘Die gasten hebben geen weerstand’. Maar wij hebben dit voor jongeren gecreeerd – een warm bad. Dan kun je niet opeens zeggen dat ze onder de koude kraan moeten gaan staan, alleen omdat wij vroeger ook alleen koud water hadden. Onze jeugd wil meerwaarde creëren en niet alleen maar met hun carrière of met een leaseauto bezig zijn. Op een gegeven moment is het plafond bereikt van luxe en welvaart. Ik heb het beter gehad dan mijn ouders, maar mijn dochters zijn de eerste generatie die het niet beter hebben dan hun ouders. Ze zijn bijvoorbeeld meer aangewezen op flexwerken. Maar: deze generatie wíl ook helemaal niet meer 40 jaar voor een baas werken. Ik wil de jonge generatie begrijpen, zodat het voor mij makkelijker is om me aan te passen.”

‘Elke dag extra is een cadeau’

DE KLOOF VERKLEINEN Om in gesprek te blijven met de generatie van zijn dochters, blijft Raymann luisteren naar zijn kinderen. Met zijn oudste dochter gaat hij zelfs een podcast (audio-uitzending, red.) maken over ‘bridging the gap’, dus de kloof verkleinen tussen generaties. “Je kunt naar influencers op social media kijken en denken: wat is dat voor onzin, wat is de meerwaarde van de hele dag filmpjes maken? Maar als je je erin verdiept, merk je dat het anders in elkaar steekt en dat is wat ik interessant vind. Ik wil mijn kinderen begrijpen en niet vervallen in ‘Wij hadden vroeger…’. Zo’n oude man wil ik niet worden.”

NIET BOOS BLIJVEN Ook op andere vlakken is Raymann bewust bezig met hóe hij ouder wil worden. “Vooral mijn inzichten zijn veranderd, hoe ik in het leven sta. Ik heb geen behoefte meer aan een grote vriendenkring en de BN’erschap-behoefte is ook aan het tanen. Ik vind de relativering als je ouder wordt fijn. Vaak raken mensen verbitterd als ze iets hebben meegemaakt, dan brengen ze boos of chagrijnig hun oude dag door. Het is een goede emotie, boos zijn, maar niet boos

blijven. Dat heb ik geleerd in de loop der jaren: dat je zelf bepaalt hoe je met dingen omgaat. Als er vroeger iemand stierf, dacht ik: ik kom dit verdriet nóóit meer te boven. Als er nu een dierbare overlijdt, weet ik het beter een plek te geven en ben ik vooral dankbaar voor de mooie herinneringen. Vandaag is een tante van me overleden, eergisteren is mijn nichtje bevallen van een prachtige dochter. Daarom ben ik niet bang om alleen achter te blijven: er worden altijd weer dierbare mensen geboren.”

ELKE DAG EEN CADEAU “Leeftijd heb ik nooit een issue gevonden. Ouder worden vind ik heel mooi, echt een zegen. Elke dag extra is een cadeau, een extra dag om te groeien in het leven. Leeftijd is heel abstract, we gebruiken het om dingen te kaderen. We worden niet zozeer ouder, we worden wijzer. En mooier. Soms worden ouderen met dor hout vergeleken, dat is zo onterecht. Mensen die denken dat het leven van schoonheid afhankelijk is, hebben een negatief zelfbeeld. Ik vind oudere mensen het mooiste wat er is. Die rimpels, die tekening van het gezicht – dat rijpingsproces vind ik zo mooi. Ja, ook bij mijn vrouw en bij mijzelf. Ik vind niet dat ik knapper word – dat ben ik nooit geweest – maar ik ben wel tevreden. Dan kijk ik in de spiegel en denk ik: niet slecht. Nou ja, misschien alleen nog wat doen aan die buik, haha.”

RUIMTE OM TE VLIEGEN “Mijn vrouw is nog steeds het meisje waar ik verliefd op werd. Zij is net als ik milder geworden en kan nu makkelijker relativeren dan vroeger. We ergeren ons minder aan bijvoorbeeld berichten in de krant. Het geheim van onze relatie? Dat we nooit hebben geprobeerd om elkaar te veranderen, we kunnen zijn wie we zijn. Soms komen mensen bij elkaar en begint het gesleutel aan de partner: minder uitgaan, je haar opsteken in plaats van los dragen, meer of juist minder make-up op doen. Wij hebben elkaar altijd de ruimte gegeven om te groeien. Zij vooral aan mij, ik kreeg ruimte om te vlíegen. Het eerste wat ik doe als ik in de auto stap, is Sheila bellen.” Lachend: “Soms zelfs als ik thuis wegrij, dan zegt ze: ‘Wat is er?!’”

BESTE VERSIE Als je Raymann vraagt wat hij nog wil bereiken, heeft hij een duidelijk antwoord: “De beste Jörgen Raymann zijn die ik kan zijn. Niet de beste comedian, niet de beste radiomaker – gewoon de beste versie van mezelf. Dat inzicht heeft met ouder worden te maken. Toen ik 20 jaar was, dacht ik: ik moet een groot huis bouwen en veel geld verdienen. Dat huis heb ik ook gebouwd en het geld klotste soms tegen de plinten.” Na een financieel drama een paar jaar geleden, toen onder meer zijn tv-programma’s werden geschrapt, zat Raymann werkloos en met een lege bankrekening thuis. Hij schreef er een openhartig boek over. “Als je op je bek gaat, dan zie je opeens de betrekkelijkheid van bepaalde dingen. Dan krijg je inzicht in waar het werkelijk om gaat in het leven.”

‘Die rimpels, die tekening van het gezicht - ik vind het mooi’

‘Er worden altijd weer dierbare mensen geboren’

SPEELRUIMTE IN HET LEVEN “Vroeger dacht ik: ik wil tot mijn 55e werken en dan met pensioen. Dat zou dit jaar al zijn! Door de financiële omstandigheden kan dat niet, maar ik moet er ook niet aan denken om nu al thuis te zitten. Dan zou Sheila echt gek van me worden. Bepaalde dingen moet je goed plannen, maar verder hou ik een speelruimte in mijn leven. Ik blijf open in mijn verwachtingen, ook omdat de wereld verandert. Je kunt doelen stellen, maar targets halen is iets voor bedrijven. Ouder worden is iets persoonlijks. Ik geef mezelf ruimte om dingen anders te doen dan voorheen. Dus niet stoppen met werken met vijf miljoen op mijn bankrekening, maar wel met het idee dat ik mijn kinderen een goed leven heb gegeven. Dat zou ik fijn vinden, dat mensen op me terugkijken en zeggen: ‘Die Raymann was een aardige vent, hij heeft het goed gedaan’. De helft van de mensen vindt je leuk, de andere helft een lul. Als je dierbaren maar zeggen dat ze blij zijn dat je in hun leven bent geweest, daar gaat het om.” •

IETSJE SLIMMER NAAR BED “Mijn vader had veel wijze lessen. Hij is financieel ook bijna alles kwijtgeraakt, zoals ik. Ik merk dat ik toch dezelfde fout heb gemaakt. Je neemt veel dingen van je ouders over, daarom zitten veel families in een vicieuze cirkel. Het is als het ware een blueprint van je familie. Pas later besef je de waarde van wat ouders je meegeven. Ik neem het mijn kinderen nu niet meer kwalijk als ze bepaalde dingen verkeerd aanpakken. Als dat gebeurt, wil ik er voor ze zijn als vangnet. Mensen zeggen vaak dat de geschiedenis zich herhaalt. Maar nee, elke generatie moet door bepaalde ervaringen gaan. Het is niet minder of slechter, gewoon een generatieding. Wijsheid komt met de jaren, het wil niet zeggen dat je de wijsheid in pacht hebt. Het doel is dat je elke avond als je gaat slapen, ietsje slimmer bent dan die ochtend toen je opstond.”

Luisteren

naar Raymann

Jörgen Raymann werkt regelmatig samen met zijn familie. Met zijn vrouw Sheila maakt hij het radioprogramma De Raymannetjes op Easy FM Almere: zij verzorgt de muziek, hij interviewt de gasten (www.easyfm.nl). Met zijn oudste dochter Melody werkt hij aan een podcast over verschillende generaties. De afleveringen zijn regelmatig te beluisteren via Raymanns social-mediakanalen.

@jorgenraymannofficial

VRAAG & ANTWOORD

HOE OUD VOEL JE JE? “54 jaar! Ik voel me gezond van lijf en geest. Ja, ik mag wat meer gaan bewegen. Ik ben dit najaar gestopt met roken en daardoor zitten er nu wat meer kilo’s aan. Ik moet wat vaker naar de gym.”

WELKE MENSEN ZIJN BELANGRIJK VOOR JE? “Familie, en voor mij is familie: mensen die mij dierbaar zijn. De dochter van mijn beste vriend zie ik ook als mijn dochter. Familie kan ook de buurman zijn, of mijn fysiotherapeut die een goede vriend is geworden. Zo komt het dat ik vandaag maar liefst vijf jarigen om me heen heb.”

IN HOEVERRE BEÏNVLOEDT GEZONDHEID JULLIE LEVEN? “Sheila heeft spierreuma en constant pijn. We hebben ons leven moeten aanpassen, maar we laten onze levensvreugde er niet door bepalen. Wij kunnen geen actieve vakanties houden, maar we kunnen wél een uurtje door het bos lopen. En daar genieten we misschien wel net zo veel van. Het gaat om het managen van je verwachtingen.”

IS HUMOR DE RODE DRAAD IN ALLES WAT JE DOET? “Humor groeit met je mee. Het is van 0 tot 99 jaar, er zit geen piek in. Ik kan erg lachen om mijn oudtantes en oudooms. Ook in mijn nieuwe baan als consultant is humor belangrijk. Ik ga onder meer sessies organiseren met bedrijven die in slecht weer zitten en daarbij zal ik altijd naar een lichtpuntje zoeken. Want dat is mijn ervaring: dingen die je met een lach doet, blijven langer hangen dan dingen met een traan.”

HEB JE EEN TOEKOMSTDROOM? “Ik leef bij de dag. Maar ik zie het al voor me: een plek in het Caribisch gebied waar ik naartoe ga met mijn kleinkinderen, om ze daar verhalen te vertellen. Maar dat kan net zo goed met Sheila. Zelfs als we dat met een rollator zouden moeten doen. Zolang ik bij mijn verstand ben en anderen niet te veel tot last ben, ga ik maximaal van het leven genieten.”

JÖRGEN RAYMANN

Jörgen Raymann (1966) werd geboren in Amsterdam, maar bracht zijn jeugd door in Suriname. Na een studie economie in Rotterdam opende hij een eigen restaurant in Suriname, waar hij regelmatig cabaretavonden organiseerde. In 2001 verhuisde Raymann met zijn gezin naar Nederland. Hij was te zien als stand-upcomedian en maakte diverse tv-programma’s, waaronder Raymann is Laat! en een show rond zijn beroemde ‘typetje’ Tante Es. Tot eind december 2020 was Raymann elke werkdag op radiozender BNR te horen. Sinds januari van dit jaar is hij werkzaam als consultant in het bedrijfsleven. Raymann woont met zijn vrouw Sheila en hond Sammy in Almere en heeft twee volwassen dochters.

www.jorgenraymann.com

Op 17 maart is de Tweede Kamerverkiezing Ook in deze coronatijd zorgen we ervoor dat iedereen kan stemmen. Want elke stem telt.

Uiterlijk op woensdag 3 maart ontvangt u uw stempas thuis. Met die stempas en een geldig identiteitsbewijs kunt u op woensdag 17 maart uw stem uitbrengen in een stemlokaal. In het stemlokaal gelden coronamaatregelen.Vanwege het coronavirus zijn er dit jaar extra mogelijkheden om uw stem uit te brengen.

• Zo gaat vooral voor risicogroepen in alle gemeenten een aantal stem lokalen al open op maandag 15 en dinsdag 16 maart.

• Kunt of wilt u niet naar een stemlokaal gaan? Dan kunt u een andere kiezer machtigen om voor u te stemmen in een stemlokaal. Dat kan tot op de dag van de verkiezing via de achterkant van uw stempas.

Het kan ook via een schri elijke volmacht die u tot uiterlijk vrijdag 12 maart 17:00 uur bij uw gemeente kunt aanvragen.

• Bent u 70 jaar of ouder? Dan kunt u bij deze verkiezing ook per brief stemmen. De documenten die u daarvoor nodig hebt, ontvangt u uiterlijk op donderdag 11 maart. Daar zit ook een duidelijke uitleg bij over hoe u per brief kunt stemmen. Hee u vragen over briefstemmen?

Dan kunt u ook bellen met het nummer 0800 – 1351.

Stempas niet ontvangen, kwijt of beschadigd?

Neem dan zo snel mogelijk contact op met uw gemeente en vraag een vervangende stempas aan. Dat kunt u mondeling of schri elijk doen tot uiterlijk vrijdag 12 maart 17:00 uur.

Geldig identiteitsbewijs

Om te kunnen stemmen hee u naast uw stempas een identiteitsbewijs nodig. Identiteitsbewijzen die zijn toegestaan zijn: een paspoort, rijbewijs of identiteitskaart uit Nederland. Uw identiteitsbewijs is geldig om mee te stemmen als het op woensdag 17 maart 2021 niet langer dan 5 jaar verlopen is.

Naar het stemlokaal? Doe eerst de gezondheidscheck!

U vindt de gezondheidscheck bij uw stempas. Beantwoordt u op de dag dat u gaat stemmen een van de vragen met ‘ja’? Ga dan niet zelf naar het stemlokaal. U kunt via de achterkant van uw stempas een andere kiezer machtigen om uw stem uit te brengen.

Politiek

Op 17 maart zijn de Tweede Kamerverkiezingen. Dé kans om uw stem te laten gelden. Hoe wilt u dat ons land bestuurd wordt? Welke partij past bij uw standpunten en behartigt het beste uw belangen? Wat doet ANBO allemaal voor u in Den Haag? Hoe gaat zo’n politieke lobby in z’n werk? En stemmen in tijden van corona, hoe doet u dat eigenlijk? Een bomvol dossier dus, met achtergronden, tips, informatie en antwoorden over politiek en stemmen.