Interview
Melody Gardot
“Muziek is mijn drive om door te gaan” “In een oogwenk ben je de dertig gepasseerd. Voor je het weet veranderen bijzondere momenten in heimelijke nostalgie, want we vergeten vaak te genieten in deze snelle wereld.” Vocaliste Melody Gardot vond het tijd om terug te blikken op tien jaar toeren en beluisterde daarvoor ruim driehonderd concerten, met als resultaat de dubbelaar Live In Europe. Tekst: Angelique van Os | Foto's: Currency, Wenn.com
D
e telefoon staat roodgloeiend. “Hallo?”, klinkt de zwoele, twijfelende stem van Melody Gardot (1985). Ze klinkt ver weg. “Maar dat zijn we ook”, grapt ze. Ze verblijft in haar geliefde Parijs, haar tweede thuis. Er is veel internationale belangstelling voor de uit Philadelphia afkomstige singer-songwriter, vanwege haar nieuwe album Live In Europe. Het is na Currency Of Man (2016) haar vijfde plaat en geeft een overzicht van haar rijke repertoire tussen 2012 en 2016 in uiteenlopende bezettingen. Gardot is drukbezet, maar ze laat zich niet opjagen en neemt uitgebreid de tijd om vragen te beantwoorden. Een open gesprek met een verhalenvertelster die zich eindelijk bevrijd voelt.
Met dit album gaat een langgekoesterde wens in vervulling. Je ging niet over een nacht ijs, want met een kritisch oor beluisterde en analyseerde je ruim driehonderd concerten, totdat je erachter kwam dat het niet louter gaat om techniek en de juiste noten, maar een nummer je tot tranen roerde en je terugnam naar een magische avond. Om welk lied gaat dit en wat maakte die avond zo speciaal? “Dat is Deep Within The Corners Of My Mind. Ik hoorde de eerste noten van de cello en die grepen me direct. Ik was het vergeten, want we hebben de band de afgelopen jaren zoveel
veranderd en we zijn zoveel onderweg geweest. Toen ik die combinatie weer hoorde van stem en cello dacht ik: wauw, te gek! Het was een belangrijk leermoment toen de muziek me terugbracht naar dat intense moment. Het is vergelijkbaar met
“ Ik ben op het punt beland dat ik terug wil naar de intimiteit”
het lezen van een dagboek. Dat je teruggaat en denkt: voelde ik me toen zo? Dat heeft wellicht voor luisteraars een ander effect, maar het was voor mij de emotie die me raakte en dat was een eyeopener in dit proces. Je voelt de energie in de zaal, van de band en het publiek. Mijn selectiebenadering van de stukken veranderde hierdoor. Natuurlijk moest het muzikaal wel kloppen, maar ik ging meer op zoek naar de emotie.”
AP R I L / M E I 2018 51
Je hebt eerder twee live-ep’s uitgebracht, ‘Live In Soho’ (2009) en ‘Live In Paris’ (2010). Natuurlijk bevat dit album veel meer repertoire, verspreidt over meerdere jaren, maar in hoeverre was dit anders, gelet op zelfreflectie? “Ik wilde geen album uitbrengen opgenomen op één locatie in een korte tijd, zoals bij de ep’s wel het geval is. Ik ging juist voor dat overzicht, dat vaak pas verschijnt als artiesten overlijden. En ik ben nog lang niet van plan om afscheid te nemen, haha. Ik wilde zoveel mogelijk songs van verschillende plekken laten horen, waarbij je de ontwikkeling van de band hoort. Dat bleek wel een lastige klus, want helaas zijn er ook opnamen verloren gegaan van twee tournees. De akoestiek is ook erg belangrijk. het geeft een extra dimensie aan een concert en beïnvloedt de sfeer. In sommige gevallen, zoals bij de triostukken in de Weense Staatsopera, kun je als je je ogen sluit de prachtige zaal met rode pluchen stoelen voor je zien en de licht galmende akoestiek beleven, waarbij de muziek dankzij het hoge plafond subtiel weerkaatst wordt. Het is een speciale plek en het geluid is er fantastisch.” Over sfeer en energie gesproken, die zijn ook te voelen als je in gesprek raakt met het publiek, bijna een handelsmerk van je inmiddels. Zoals in de ongebruikelijke track ‘Special Spot’. Dit keer lijkt het zelfs bepalend voor de sfeer van het daaropvolgende ‘Baby I’m A Fool’, dat opvallend twee keer te horen is op het album. “Ja, dat was zo’n hilarische situatie. Ondanks dat Baby I’m A Fool een heel romantisch liedje is, kreeg het door de grappige conversatie die eraan vooraf ging een heel andere lading. Ik kon
52 AP R I L / ME I 2 0 1 8
het niet meer serieus zingen, zoals je in de ‘Weense’ versie hoort. In Londen zong ik elke regel met een glimlach. En ik waardeer dat erg, die invloed en interactie met het publiek, want het brengt wat luchtigheid in het geheel. Ook tijdens ons concert in 2009 op het North Sea Jazz Festival gebeurde er wat mafs met dit nummer, want iemands telefoon ging af. Je kunt het op YouTube vinden als ‘the cell phone incident North Sea’, want iemand heeft het gefilmd. Ik haakte tijdens mijn aankondiging spontaan in op een binnenkomend telefoontje. Ik kon er moeilijk over doen, maar ik vond het wel grappig en die sfeer zorgde ervoor dat ik tijdens het nummer de tekst aanpaste. Humor is belangrijk in een show, dus wanneer er live iets geks gebeurt, dan omarm ik dat juist.” In hoeverre voel je je kwetsbaar, en wellicht letterlijk naakt, zoals we kunnen zien op de gewaagde cover van ‘Live In Europe’? “Gelukkig niet zo naakt als op de hoes, haha. Natuurlijk verwijst de foto indirect naar wat er gebeurt op het podium, maar dit album staat vooral symbool voor dat mensen me moeten nemen zoals ik ben. De foto staat voor progressie en groei, want als je weet waar ik vandaan kom … Pffff. Na mijn fietsongeluk in 2003 begonnen in een rolstoel, vechtend om een stap te kunnen zetten. Mijn fysieke gesteldheid is diep verstrengeld met mijn muzikale reis; muziek is altijd een medicijn voor me geweest. Beetje bij beetje voel ik me beter en het publiek ziet en merkt dat ook, zeker als je terugkijkt. En je gaat geloven dat er meer mogelijk is. Dat heeft denk ik te maken met omarming. Ik ben geaccepteerd en uitgenodigd op bijzondere plekken en het is mij gegeven om deze carrière op te bouwen. Het is veel werk, ik moet veel medicijnen blijven slikken om me goed te voelen en het is fysiek zwaar, maar ik zie het als de vriendin met wie je naar fitness gaat. Als zij gaat, ga ik ook. Je moet door. Het publiek is mijn stok achter de deur. Die mensen slepen me er doorheen en daar is dit album ook voor; om hen te bedanken. Als ik dat niet had gehad in mijn leven, had ik nooit kunnen zijn waar ik nu ben. En had ik nooit een foto durven tonen van mijn naakte zelf. Het betekent vrijheid. Een soort verlichting die ik eerder niet kende.”
Ik herinner me onze eerste gesprekken, na ‘Worrisome Heart’ (2006) en ‘My One And Only Thrill’ (2009). Toen was je uiteraard jonger en bleuer, maar fysiek gezien was je er heel anders aan toe dan nu. Je kon bijvoorbeeld niet zonder je stok. Het is prachtig dat muziek bijdraagt aan een helingproces, maar er ligt ook altijd druk op je schouders en dat kan ook zijn tol eisen, nietwaar? “Ja, volledig! Je mag als muzikant geen ‘slechte’ dag hebben. Je moet altijd op de toppen van je kunnen presteren, want dat verwachten mensen van je. En mensen worden heel boos als je afzegt vanwege ‘slechte’ redenen. Dus ik deed dat niet, ik ging door. De laatste jaren heb ik getoerd met veel ziektevormen, van chronische pijnen tot longontsteking. De enige keer dat ik echt een concert moest cancelen, was toen ik me simpelweg niet kon bewegen en verstijfd op de grond lag. Dat was hartverscheurend voor me, want ik realiseerde me dat ik mezelf over een bepaalde grens heen duw, totdat het een keer misgaat en mijn lichaam blokkeert. Ik bleek last van hernia’s te hebben. Ik hoop dat zoiets nooit meer gebeurt. En ik wil niet dat mensen dat zien. Dat is iets
voor achter de schermen, want ook al doet mijn lichaam overal zeer, die pijn raakt op de achtergrond zodra ik op het podium sta. Ik was inderdaad ook in gevecht met mijn stok. Ik wilde af van dat ding. De muziek sleepte me er doorheen. Anders had ik weken in bed gelegen. Muziek is mijn drive om door te gaan. Ik ben heel dankbaar voor de mogelijkheden die ik heb benut. Ik kan eindelijk van mijn lichaam houden, ondanks alle mankementen. En daarmee kom ik weer terug bij de coverfoto, want ik voel me als herboren. Ik voel me sterk. Misschien heerst er nu niet het juiste klimaat, omdat er zoveel discussie is over hoe een vrouw haar seksualiteit moet presenteren en wat voor effect dat heeft, echter heeft dit beeld niets met seks te maken. Ik probeer niet iets verkopen met mijn lichaam. Dit beeld toont kracht en schoonheid en is belangrijk voor mij. En dat een vrouw anno 2018 zelf die keuze maakt, omdat ze het mooi vindt, is voor veel mensen in het gevoelige klimaat nog steeds not done.”
“ Ik ging voor het overzicht, dat vaak pas verschijnt als artiesten overlijden” Als we naar het album luisteren, horen we verschillende bezettingen. Van klein en intiem tot showachtig, met een grote band die veel ruimte krijgt om te improviseren. Hoe kijk je zelf terug op je muzikale ontwikkeling? “Het is als studeren. Hoe meer je studeert en leert, hoe beter je weet welke richting je moet volgen. Ik ben gestart met mijn gitaartje, gevolgd door het trio en mede vanwege de verschillende sounds per album, moest de band ook live anders ingericht worden. Het is een groter kleurenpalet waarmee ik kan spelen. Nu, na twee jaar bombastische shows, ben ik op een punt beland dat ik juist weer terug wil naar de intimiteit, waar alles mee begon.” Ondertussen wandelt Meldoy naar de lift, op weg naar een afspraak. Ze wil echter nog wel verder praten. Dus ik vraag haar naar de kracht van nostalgie en zeg dat veel artiesten veelal pas laat in hun carrière terugkijken op hun eigen werk. “Hopelijk komen er nog genoeg mooie, nieuwe projecten aan, maar ik vond het inderdaad belangrijk om terug te blikken. Er is zoveel gebeurd. Ik knipperde met mijn ogen en ik was dertig.” Ze valt weg. Als ik terugbel, zit ze in een taxi en ratelt ze vrolijk door. “Ik wilde die muzikale periode uit mijn leven vastleggen. Ook kregen we van het publiek vaak de vraag wanneer er een livealbum uit zou komen. Ik had niet gedacht dat ik daarvoor in ons eigen archief zou duiken. Dat was meer bedoeld voor intern gebruik. Maar het materiaal lag er en ik wilde mijn publike muziek bieden die klinkt alsof je er zelf bij bent. Zoals March For Mingus. Het is geen perfecte uitvoering, maar er zit zoveel power in! Het publiek gaat uit z’n dak en ik herinner me een warm onthaal. Liefde. En dat is het mooiste wat er live kan gebeuren.”
AP R I L / M E I 2018 53