“We brengen een universele sound, die dicht bij mijn levensfilosofie staat”
Interview
Christian Scott
Een herwaardering van communicatie Voor de tweede keer delen ze samen het podium, wederom voor een ‘nachtelijk avontuur’. Het Jazz Orchestra of the Concertgebouw en de eigenzinnige trompettist Christian Scott vertolken in de nacht van 7 op 8 november hoofdzakelijk materiaal van Scotts nieuwe album Stretch Music in Het Concertgebouw. TEKST: ANGELIQUE VAN OS
Met een knipoog kijken Scott en het JOC terug én vooruit. Ze grijpen terug naar de kortstondige traditie waarvan Dizzy Gillespie in 1953 de kick-off gaf - legendes als Billie Holiday, Nat King Cole, Chet Baker en Count Basie volgden hem - en werken samen met jonge, hedendaagse sterren die een jonger publiek moeten aanspreken. Juan Martinez, algemeen en artistiek directeur van het Jazz Orchestra of the Concertgebouw (JOC), wil de jazznachtoptredens in Het Concertgebouw doen herleven. Op 7 november slaat ‘zijn’ bigband voor de tweede keer de handen ineen met Christian Scott (1983). Diezelfde avond staat de trompettist ook met zijn band op het Eindhovense So What’s Next? Festival en op 10 november geeft hij een concert in de Oosterpoort, Groningen. “We hebben Christian opnieuw gevraagd omdat we de trompettist een belangrijke eigentijdse jazzmusicus vinden. Twee jaar geleden was het concert een tribute aan Miles Davis. Nu gaat het hoofdzakelijk om Christians eigen muziek, maar het programma bevat ook een knipoog naar een aantal jazzstandards”, vertelt Martinez.
Orkest en solist zijn tijdens onze gesprekken nog druk bezig om het repertoire - arrangementen van Rob Horsting en Dennis Mackrel - af te stemmen. Dirigent Mackrel staat niet alleen op 7 november voor het JOC: hij is de opvolger van Henk Meutgeert, die in augustus als eerste Nederlander de prestigieuze Concertgebouw Jazz Award ontving voor zijn gehele oeuvre en afscheid nam van het orkest. Het JOC werkt al sinds 2003 samen met de Amerikaanse Mackrel (1962), die als negentienjarige de jongste drummer ooit was bij The Count Basie Orchestra en de laatste die persoonlijk door Basie werd aangesteld. Mackrel heeft met uiteenlopende orkesten en musici gewerkt, zoals het Maria Schneider Jazz Orchestra, de WDR Big Band en Alfred McCoy Tyner. Grappig, want Scott werkte ook meermaals met leermeester McCoy Tyner.
“Muziek zit niet meer in een vacuüm door internet en de internationalisering”
Christian, je ster is dusdanig rijzende, je kunt met elk orkest samenwerken. Waarom kies je voor het JOC? “Ik voel me zo welkom, en niet alleen bij het orkest. Ik - en veel collega’s met mij - ervaren nergens op deze planeet zoveel waardering als in Nederland. Ik www.jazzism.nl
OKTOB E R / N OVE M B E R 2015 33
“Het was een feestje om in harmonie met mezelf te blijven en het natuurlijk te laten klinken”
reis sinds mijn dertiende al de wereld rond, maar de warmte en sterke open mind van het Hollandse publiek is ongekend. En het orkest is simpelweg steengoed. Daarnaast verheug ik me erop dat dit keer ook mijn groep meedoet. Met het JOC erbij moet het wel een superband worden. Dennis kan fantastisch arrangeren en dirigeren: hij laat band en muziek op fabuleuze wijze samensmelten. Hij heeft een enorme staat van dienst en het is een eer als je daar onderdeel van mag zijn. Ik hoop dat we dit kunnen volhouden tot we heel, heel oud zijn.” ‘Stretch Music’ verschijnt vier jaar na ’Christian aTunde Adjuah’, maar je hebt niet stilgezeten, want tussendoor toerde je en verscheen het album ‘Cover Art’ met The Next Collective ( met onder andere Gerald Clayton, Matthew Stevens, Kris Bowers). Eigenlijk is ‘Stretch Music’ een term die al lang in de lucht hangt en die je zelf ook regelmatig in de mond neemt tijdens optredens. Hoe zit dat? “Nou, dat verhaal gaat al een tijd terug. Tijdens het vele toeren, kwamen in de VS veel jonge conservatoriumstudenten op onze concerten af. Die gasten hadden het er steeds over dat ik en Robert Glasper, hij met hiphop en jazz en ik met mijn band, op diverse manieren muziek aan het ‘uitrekken, verlengen, mixen oftewel stretchen’ zijn. De afgelopen jaren horen we steeds van ons publiek dat we door dat ‘stretchen’ onze eigen sound hebben gecreëerd, terwijl dat voor ons een logisch verhaal is: het is een genreblinde manier van muziek maken, waarbij diverse muziekachtergronden en invloeden samenkomen. Muziek zit niet meer in een vacuüm door internet en de internationalisering. Ik weet zeker dat wanneer je vijf muziekliefhebbers van verschillende nationaliteiten, etnische achtergronden en culturen met uiteenlopende smaken onze muziek voorschotelt, iedereen er wel iets in herkent wat hij of zij tof vindt. We brengen een universele sound, die dicht bij mijn levensfilosofie staat: iedereen is voor mij gelijk ongeacht culturele verschillen, afkomst of status. Voor mij is Stretch Music een herwaardering van communicatie. Hoe we communiceren met elkaar en een manier om musici en publiek te laten zien dat we elkaar welkom heten en naar elkaar luisteren.” Ook qua instrumentatie verleng je jezelf, nietwaar? “Ja, ik probeer graag nieuwe dingen uit. Ik speel nu met twee drummers, waarbij deze jonge gast Joe Dyson, die zijn eigen gecreëerde Pan Africandrumkit gebruikt, een mix van traditionele drums en elektronica. Zelf speel ik op drie nieuwe trompetten: de Siren, Sirenette en de Reverse-bugel. Die zijn ontworpen door de fantastische en hartelijke Miel Adams, ook al een Nederlander.”
34 O K TO B E R / N OV E M B E R 2 0 1 5
www.jazzism.nl
STRETCH MUSIC APP Christian Scott heeft een bijzondere app bedacht waarbij muzikanten kunnen meespelen met zijn album in allerlei vormen. Hij liep al een paar jaar met dit idee in zijn hoofd, maar pas sinds kort is de techniek toepasbaar. “Stretch Music wordt het eerste interactieve album met een mediaspeler waarbij de luisteraar zelf controle heeft over de nummers. Je kunt instrumenten weglaten, toevoegen, het tempo wijzigen, versnellen, vertragen, stukjes loopen, er zit bladmuziek bij…,je kunt er echt van alles mee doen. Stel, je bent vijftien en speelt trompet. Je wilt graag de textuur leren van mijn spel, dan haal je gewoon mijn leadpartij weg en vul je die zelf in! De bezetting bestaat uit een tentet, dus daar kun je aardig mee experimenteren, ook met je eigen vrienden of bandje”, vertelt de trompettist uitbundig. Bijzonder is overigens dat de orkestrale arrangementen van het JOC ook te downloaden zijn via de app, dus je kunt zelf ervaren hoe het is om met zo’n orkest te spelen. De app is vanaf eind september verkrijgbaar. Je betaalt een dollar per nummer: de app heeft dezelfde prijs als het album. Overigens is de trompettist ook zijn eigen Stretch Music Label begonnen (onder Ropeadope), waarbij nieuwe artiesten ook ruimte op de app krijgen en hun eigen kanalen kunnen toevoegen. Scott heeft er hoge verwachtingen van onder jonge muzikanten en studenten, omdat hij een samenwerking aangaat met het Berklee Music College en Quincy Jones Productions. Er moet ook een platform, een Stretch Music-gemeenschap, gaan groeien.
In opener ‘Sunrise In Beijing’ zit een opmerkelijk drumritme dat ergens vaag bekend voorkomt en drum-’n-bass-achtig aanvoelt, wat is dat precies? “Het is een ritme van Elvin Jones dat gemixt is met elektronische en akoestische drums. Ik ben gek op Elvin Jones! Hij is een van die helden bij wie ik het interessant vind om bestaande muziek te mixen met nieuwe technieken, waardoor je niet het gevoel hebt dat je - zoals in dit geval - naar Elvin Jones luistert, maar naar iets nieuws.” In het nummer ‘Twin’ lijk je te duelleren met jezelf en geef je een ode aan je tweelingbroer, Kiel. “Ja, Kiel en ik zijn heel close. Niet alleen op persoonlijk vlak, ook zakelijk. Hij is filmmaker, protegé van Spike Lee, en verzorgt mijn artwork. Ik
verzorg zijn filmscores. Het ene moment zijn we vier handen op één buik, het andere moment gaan we tegen elkaar in, maar we vinden altijd harmonie bij elkaar. Ik wilde muzikaal deze dynamiek tussen ons weergeven, dus heb ik twee aparte solo’s opgenomen. De ene heb ik spontaan ingespeeld, vervolgens teruggeluisterd en er een nieuwe solo overheen gespeeld. Ik heb het niet geëdit. Ik heb geen noten verplaatst of veranderd, het moest niet perfect klinken. Om eerlijk te zijn, was dit een van de meest spannende dingen die ik heb gedaan in mijn studiocarrière. Het was een feestje om in harmonie met mezelf te blijven en het natuurlijk te laten klinken. En als je goed luistert, hoor je ook verschillende ritmen erin verwerkt uit Mali, Senegal, Benin, Cuba en New Orleans, die allen verwijzen naar mijn AfroAmerikaanse en Indiaanse voorouders. Mijn grootvader was de Indiaanse chief Donald Harrison. Mijn voorouders hebben een soort muzikale reis moeten afleggen om in New Orleans terecht te komen. Het is een heel belangrijk en persoonlijk nummer voor mij.” Je introduceert de fluitiste Elena Pinderhughes (20). Is het waar dat je graag met nieuw talent speelt voor een jong publiek? “Ja, natuurlijk! Elena is fantastisch! Ik wil mijn muziek delen, met talent, geïnteresseerden, studenten, publiek, iedereen! Ik wil niemand uitsluiten van wat we doen. Daarom heb ik ook de app ontwikkeld (zie kader). Ik ga niet mijn ego strelen omdat iemand meespeelt met mijn muziek. Ik zie het als iets moois dat mensen dit delen met elkaar.”
MERRY JAZZMAS Vocalist José James is ook kind aan huis bij het JOC. Na diverse samenwerkingen toeren orkest en solist samen van 7 tot en met 11 december door Nederland. Naast eigen repertoire van zijn nu al klassieke albums The Dreamer, No Beginning, No End en het recente Yesterday I Had The Blues (tribute aan Billie Holiday), zingt hij ook kerstsongs, vandaar de naam ‘Merry Jazzmas’. Verder presenteert het JOC diverse series en projecten met jonge talenten, zoals Rhythm Changes, JOC All Stars, Culture Clash en Blues for the Date.