Live Great Being Terrific Iirresistible Queer
Q QQ
MAGAZINE s WARRIOR
เสนอทางเลือก เพศ x สำ�หรับคนไม่ระบุเพศ เปลี่ยนคำ�นำ�หน้า นาย นางสาว ทำ�ไมมันยุ่งนัก? ในปัจจุบันสังคมมีการเปิดกว้างให้กลุ่มคนที่มีความหลาก หลายทางเพศมากขึ้น ทั้งการให้สิทธิการแต่งงาน การรับเลี้ยงดู ก้าวหน้า เสาวกุล กัลยารวิศ พูลสวัสดิ ์ บุตร การท�ำงาน ฯลฯ แต่การระบุตัวตนในเอกสารต่าง ๆ ยังเป็น อีกหนึง่ ข้อเรียกร้องทีถ่ กเถียงกันมายาวนาน เมือ่ การระบุเพศชาย หรือหญิงอาจไม่ใช่ตัวเลือกที่เพียงพออีกต่อไป การใช้ค�ำน�ำหน้า นาย นาง นางสาว อาจไม่ใช่สิ่งที่บางคนต้องการจะถูกเรียก แต่ เพศจากชายเป็นหญิงแล้วเล่าว่า “ตอนนัน้ ไปทัวร์ตา่ งประเทศ พอ สิทธิในการเลือกตัวตนของตนเองคือสิ่งที่พวกเขาก�ำลังโหยหา ไปถึงตม. หน้าตาเราเป็นผู้หญิง แต่พาสปอร์ตเราเป็น Mr. เขาไม่ เชื่อว่าเราเป็นตัวเราจริงๆ ต้องเรียกเราไปห้องตรวจสอบ สั่งให้ หยุดรอก่อน และมาสอบสวนว่าท�ำอะไรมาบ้าง” นอกจากอุปสรรคในการเดินทางไปต่างประเทศแล้ว คนข้าม เพศยังต้องเจอปัญหาในการพบแพทย์, การระบุตวั ในสถานศึกษา และการสวมเครื่องแบบ แต่สิ่งที่ท�ำให้ผู้มีความหลากหลายทาง เพศอึดอัดใจมากที่สุดคือความรู้สึกกระอักกระอ่วนใจทุกครั้งที่ ต้องแสดงค�ำน�ำหน้าตามเพศก�ำเนิด “เวลาเขียนชื่อในห้องเรียนหรือเมื่ออาจารย์เช็คชื่อ เราไม่ อยากถูกเรียกว่านางสาว ถ้าเลือกได้กไ็ ม่อยากให้ตอ้ งมีใครมาเรียก ว่า นางสาว ทุกวันนี้เลยพยายามจะไม่เขียนค�ำน�ำหน้า” กัลยารวิ ศ พูลสวัสดิ์ หรือ ยูยู่ หญิงรักหญิงที่มีบุคลิกแบบชาย กล่าว เขา รู้สึกว่าการต้องใช้ค�ำน�ำหน้าว่า “นางสาว” คล้ายกับเป็นตัวบีบ บังคับและตอกย�้ำความรู้สึกว่าจ�ำเป็นต้องท�ำตัวให้เป็น “สาว” หรือเป็นผู้หญิง นาย หรือ นางสาว? ค�ำถามที่คนหลากหลายทางเพศไม่อยาก ตอบ “กว่าจะเป็นแบบนีไ้ ด้คอื พูดได้เลยว่าใช้ชวี ติ แลกมา ถ้าจะให้ ไปท�ำตัวเป็นผูห้ ญิง เงินเท่าไหร่กซ็ อื้ เราไม่ได้” นีค่ อื ค�ำพูดอันหนัก แน่นของ ก้าวหน้า เสาวกุล หรือ โตโต้ ประธานร่วมสมาคมอิลก้า เอเชีย และคณะกรรมการสมาคมอิลก้า (International Lesbian, Gay, Bisexual, Trans and Intersex Association - ILGA) ซึ่ง นิยามตนเองเป็นผู้ชายข้ามเพศ เพราะมีความต้องการจะแปลง เพศเป็นผู้ชาย และอยู่ในขั้นตอนของการใช้ฮอร์โมนเพื่อเข้าสู่ขั้น ตอนของแปลงเพศจากหญิงเป็นชายต่อไป โตโต้เล่าว่าเขาเคยโดนปฏิเสธหลังสัมภาษณ์งานเป็นสิบๆครัง้ “พอเห็นเราแล้ว เขาก็ขอดูบัตรประชาชน และบอกว่าวันมา สัมภาษณ์ใส่กระโปรงมาได้ไหม... เคยไปสมัครงานธนาคารใหญ่ แห่งหนึง่ เขาก็ถามว่าคุณจะไปเป็นทีป่ รึกษาการลงทุน จะมีบคุ ลิก แบบนี้ได้อย่างไร” ซึ่งแสดงให้เห็นว่าเขาถูกกีดกันจากที่ท�ำงาน ไม่ใช่เพราะไม่มีคุณสมบัติเพียงพอ แต่เพราะการแสดงออก ทางเพศ การสมัครงานเป็นหนึง่ ในหลายปัญหาทีเ่ กิดขึน้ ต่อกลุม่ คนที่ มีความหลากหลายทางเพศ เมื่อภาพที่คนทั่วไปเห็นไม่ตรงกับ ค�ำน�ำหน้าบนเอกสารทางราชการว่า “นาย” และ “นางสาว” ศุภพร วาจาสัตย์ หรือ พีช ผู้หญิงข้ามเพศที่ผ่านการแปลง
ทลายกรอบกฏหมายสองเพศ ก้าวหน้า เสาวกุล ให้ข้อมูลว่าอาร์เจนติน่าคือประเทศ ต้นแบบของกฏหมายรับรองความหลากหลายทางเพศที่สามารถ ทลายก�ำแพงเพศสองขั้วลงได้อย่างราบคาบ โดยใช้หลักการสิทธิ ในการก�ำหนดตัวตนของตนเอง (rights to self-determination) อนุญาตให้ประชากรสามารถเปลีย่ นเพศและค�ำน�ำหน้าได้ โดยไม่ ต้องได้รับการอนุมัติจากแพทย์หรือผู้พิพากษา เท่ากับว่าไม่ว่าจะ
cclCLOSET
Heartbeats :
เคลิบเคลิ้มไปกับ ความสัมพันธ์อันซับซ้อน
ศุภพร วาจาสัตย์
เกิดมาเป็นเพศอะไร จะแปลงเพศแล้วหรือไม่แปลง ก็สามารถ เปลี่ยนเพศ เลือกค�ำน�ำหน้า หรือจะไม่ระบุเลยก็ได้ โตโต้ยงั เสนอว่าควรให้มตี วั เลือกระบุเพศ x ส�ำหรับทีไ่ ม่อยาก บอกเพศด้วย ดังตัวอย่างจากประเทศออสเตรเลีย และเยอรมันนี “เราไม่ได้คิดไปไกลเกินกว่าสังคมจะรับได้นะ แต่ว่าสังคมเองจะ ต้องเรียนรู้รับความเปลี่ยนแปลง เราควรมีพื้นที่ให้ทุกคน คนที่ สบายใจกับการอยูใ่ นกรอบ (กรอบแบ่งเพศชายหญิง) ก็อยูไ่ ป คน อยากออกก็ควรจะมีทางเลือกที่จะเลือก” โตโต้ กล่าว กระแสสังคมไทยส่วนมากต่อต้านการเรียกร้องการเปลี่ยน ค�ำน�ำหน้านาม เพราะเห็นว่าจะเป็นการท�ำให้เกิดความสับสนและ ไม่ยุติธรรมกับคนที่มีเพศวิถีตรงกับเพศก�ำเนิด แต่ศุภพรมองว่า คนในสังคมไม่ควรใช้ตนเองเป็นเครื่องตัดสินหรือคิดแทนคนที่มี ความหลากหลายทางเพศ “คนชอบพูดว่า เราชอบมาเรียกร้อง อะไรมากมาย แต่เขาไม่เข้าใจหรอกว่ากว่าเราจะผ่านจุดทีข่ า้ มเพศ มาอย่างนี้ได้ เราล�ำบากแค่ไหน ต้องผ่านขั้นตอนอะไรบ้าง” ศุภพร กล่าว ในที่สุดแล้วความหลากหลายแตกต่างล้วนมีอยู่ในสังคมทุก สังคม เสียงของพีช โตโต้ และยูยู่ ได้แสดงให้เห็นแล้วว่าคนใน สังคมทุกคนไม่ได้มีความต้องการแบบเดียวกันหมด เพศไม่ได้ถูก แบ่งตามลักษณะทางกายภาพเพียงอย่างเดียว ดังนัน้ เวลาออกกฏ หมายรัฐจึงไม่สามารถขีดเส้นนิยามชีวิตทุกคนได้ว่าคุณต้องมี อวัยวะเพศแบบใดจึงจะถูกเรียกว่าอะไร แต่รัฐต้องเปิดกว้างและ เคารพในความเป็นมนุษย์ของคนในสังคม เพื่อให้คนที่มีความ หลากหลายสามารถยืนได้อย่างเต็มภาคภูมิ
Heartbeats (Les Amours Imaginaires) เล่าเรื่องราว ความสัมพันธ์รักสามเศร้าของเพื่อนรักสองคน มารีย์ (โมเนีย โชว์ ครี) และ ฟรานซิส (ซาร์เวียร์ โดแลน) ที่เกิดไปหลงไหลผู้ชาย ไบเซ็กชวลเจ้าเสน่ห์คนเดียวกันคือ นิโคลา (นีลส์ ชไนเดอร์) ภาพยนตร์ ที่ ดู เ หมื อ นจะเป็ น หนั ง รั ก วั ย รุ ่ น ธรรมดาๆ แต่ ใ น ความเป็นจริงแล้วกลับเต็มไปด้วยการถ่ายทอดความสัมพันธ์ อันซับซ้อนของมนุษย์ทงั้ ความเป็นเพือ่ น ความคลัง่ ไคล้ ความใคร่ และการแข่งขัน ผสานกับเทคนิคการตัดต่อที่แปลกใหม่ ใช้ภาพ จินตนาการสลับกับภาพความจริง แฟชัน่ และการแต่งตัวทีฉ่ ดู ฉาด ของตัวละครแทบทุกตัว การใช้มุมกล้องโคสอัพ ภาพสโลโมชั่น รวมทั้งการเลือกใช้ส�ำเนียงภาษาอันเย้ายวนอย่างภาษาฝรั่งเศส ท�ำให้ Heartbeats เป็นภาพยนตร์ที่น่าหลงไหล ติดตลก ดูสนุก จนไม่อยากให้จบลง ภาพยนตร์เริม่ ต้นด้วยภาพของชายหญิงหลายคนนัง่ อยูห่ น้า กล้องและให้สัมภาษณ์เกี่ยวกับประสบการณ์ความรักของตนเอง ที่ล้วนเป็นความรักอย่างไม่มีเหตุผล พร้อมกับการตัดสลับเข้าสู่
เรื่องของมารีย์และเพื่อนสนิทชาวเกย์อย่างฟรานซิสที่ตกหลุมรัก ผู้ชายคนเดียวกัน หนังถ่ายทอดความเป็นเพื่อนที่ยากจะอธิบาย ของทัง้ สองได้อย่างยอดเยีย่ ม แสดงให้เห็นว่าความเป็นเพือ่ นทีไ่ ม่ ได้มีรูปแบบการมอบความรักและความหวังดีให้กันเพียงอย่าง เดียว แต่เป็นเพือ่ นทีแ่ ข่งขันแก่งแย่งชิงความสนใจจากผูช้ ายทีท่ งั้ สองคลัง่ ไคล้ แต่ในขณะเดียวกันก็ยงั อยูเ่ คียงข้างและรักกันอยูล่ กึ ๆ พร้อมทัง้ ความสัมพันธ์อนั น่าค้นหาของนิโคลา ผูช้ ายไบเซ็กซวลที่ มักท�ำตัวน่าค้นหาจนท�ำให้มารีย์และฟรานซิสไม่สามารถรับรู้ได้ เลยว่าเขาก�ำลังคิดอะไรอยูก่ นั แน่ ถือว่า ซาร์เวียร์ โดแลน ผูก้ ำ� กับ ภาพยนตร์สื่อสารความสัมพันธ์ของมนุษย์ที่ไม่สามารถก�ำหนด ตายตัวไปทีร่ ปู แบบได้รปู แบบหนึง่ ได้อย่างชัดเจน แต่มคี วามซ้อน ทับกันทางอารมณ์ของความรัก โลภ โกรธ หลง นอกจากท�ำหน้าที่ ผู้ก�ำกับแล้ว เขายังเป็นผู้เขียนบท ตัดต่อ และออกแบบเสื้อผ้าใน ภาพยนตร์เองทั้งหมดอีกด้วย แต่กใ็ ช่วา่ Heartbeats จะเต็มไปด้วยความดราม่า หนังเต็ม ไปด้ ว ยความตลกเสี ย ดสี และการภาพถ่ า ยนิ่ ง ๆ ช้ า ๆ แต่
บาดอารมณ์ จุดเด่นที่ละเลยไม่ได้เลยก็คือการเลือกใช้เพลง ประกอบหลักอย่างเพลง Bang Bang โดย Dalida ดนตรีที่ อบอวนไปด้วยความอันตรายแต่นา่ เข้าไปสัมผัส ซาร์เวียร์นำ� เพลง นี้ ม าขยี้ เ สน่ ห ์ ข องหนั ง ให้ ยิ่ ง ยวดขึ้ น ไปอี ก ในทุ ก ฉากที่ เ พลง Bang Bang ดังขึ้น ด้วยการผสมภาพสโลโมชั่นเข้ากับการตัดต่อ สลับภาพ โดยเฉพาะฉากการเดินทางไปพบนิโคลาของฟรานซิส และมารีย์ ผู้ชมจะรู้สึกราวกับว่ามีควันบุหรี่บาง ๆ ลอยคลุ้งอยู่ทั่ว หน้าจอพร้อมกับพลังที่นักแสดงเปล่งออกมาสื่อความคิดของตัว ละครให้ เ ราได้ รู ้ สึ ก เอง นอกจากนี้ เ สื้ อ ผ้ า เครื่ อ งแต่ ง กายใน ภาพยนตร์คืออีกหนึ่งองค์ประกอบที่น่าจดจ�ำ เพราะเต็มไปด้วย สีสันฉูดฉาดของสไตล์การแต่งตัวแบบวินเทจ โดยรวมถือว่า ภาพยนตร์เรื่องนี้เหมาะกับการดูเพลิน ซึมซับความเก๋ไก๋ของ เสือ้ ผ้า เพลง และการตัดต่อแบบชิคๆ เรียกเสียงหัวเราะเบาๆ ต่อ ความน่ า เห็ น ใจต่ อ ฟรานซิ ส และมารี ย ์ ที่ ต กหลุ ม รั ก กั น จน หัวปักหัวป�ำ แต่ก็เต็มไปด้วยปรัชญาความรักความหลงไหลตาม ธรรมชาติของมนุษย์อย่างลึกซึ้ง