E˘Á¤ÓÈÔ˜ TÚÈ‚È˙¿˜
H ¢¤ÛÔÈÓ· Î·È ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ
OÚÁ·ÓˆÙÈ΋ EÈÙÚÔ‹ OÏ˘ÌÈ·ÎÒÓ AÁÒÓˆÓ Aı‹Ó· 2004 H ¢¤ÛÔÈÓ· Î·È ÙÔ ¶ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ
ºÈÏÔÏÔÁÈ΋ ÂÈ̤ÏÂÈ·: ¶fiÏ˘ °Î¤Î· ™‡ÓÙ·ÍË Î·È ÂÈ̤ÏÂÈ· ·Ú·ÚÙ‹Ì·ÙÔ˜: HÚ·ÎÏ‹˜ K¤ÏÏ˘ EÈÎÔÓÔÁÚ¿ÊËÛË: M¿Úˆ AÏÂÍ¿Ó‰ÚÔ˘, ™‡ÚÔ˜ °Ô‡Û˘, N·Ù·Ï›· K··ÙÛÔ‡ÏÈ· ¶·Ú·ÁˆÁ‹: EΉfiÛÂȘ “EÏÏËÓÈο °Ú¿ÌÌ·Ù·” M¿ÚÙÈÔ˜ 2001 Copyright © 2001 OÚÁ·ÓˆÙÈ΋ EÈÙÚÔ‹ OÏ˘ÌÈ·ÎÒÓ AÁÒÓˆÓ Aı‹Ó· 2004 ISBN 960-393-543-3
EÈÎÔÓÔÁÚ¿ÊËÛË: M. AÏÂÍ¿Ó‰ÚÔ˘, ™. °Ô‡Û˘, N. K··ÙÛÔ‡ÏÈ·
K∂º∞§∞π√ ¶ƒø∆√
OÈ ÙÚÂȘ ÛÎȤ˜ Û˘ÓˆÌÔÙÔ‡Ó ŸÔ˘ ÙÚÂȘ ÛÎȤ˜ Û˘ÓˆÌÔÙÔ‡Ó Û’ ¤Ó· ÛÎÔ˘È‰fiÙÔÔ, ÂÓÒ Î¿ÔÈÔ˜ ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı› ·ı¤·ÙÔ˜
E
ΛÓÔ ÙÔ ‚Ú¿‰˘ ÙÚÂȘ ÛÎȤ˜ Û˘Ó·ÓÙ‹ıËÎ·Ó Û’ ¤Ó·Ó ¤ÚËÌÔ ÛÎÔ˘È‰fiÙÔÔ ÎÔÓÙ¿ Û’ ¤Ó· ¤ÏÔ˜, ÛÙ· ‰˘ÙÈο Ù˘ fiÏ˘: Ë ÛÎÈ¿ ÙÔ˘ ÔϤÌÔ˘, Ô ‰·›ÌÔÓ·˜ Ù˘ ‰È¯fiÓÔÈ·˜ Î·È ÙÔ Ó‡̷ ÙÔ˘ ÊıfiÓÔ˘, ÙÔ˘ Ì›ÛÔ˘˜ Î·È ÙÔ˘ ÙÚfiÌÔ˘. K¿ı ÙfiÛÔ Û˘Ó·ÓÙÈfiÓÙÔ˘Û·Ó ·˘ÙÔ› ÔÈ ÙÚÂȘ Û ̤ÚË ˙ÔÊÂÚ¿ Î·È ·fiÌÂÚ· ÁÈ· Ó· Û˘ÓˆÌÔÙÔ‡Ó, Ó· Ì˯·ÓÔÚÚ·ÊÔ‡Ó Î·È Ó· ηٷÛÙÚÒÓÔ˘Ó Ù· ηٷ¯ıfiÓÈ· Û¯¤‰È¿ ÙÔ˘˜. H ÛÎÈ¿ ÙÔ˘ ÔϤÌÔ˘, Ô˘ ÂΛÓÔ ÙÔ ‚Ú¿‰˘ ›¯Â ¿ÚÂÈ ÙË ÌÔÚÊ‹ ÁÂÚ·ÎÈÔ‡ ·Ú·¯ÙÈÎÔ‡ Ì ڿÌÊÔ˜ ÁÚ˘fi Î·È Ì¿ÙÈ ·Ì›ÏÈÎÙÔ, ¤Îڈ͠ÚÒÙË ÎÈ Â›Â:
– Œ¯ˆ Ó· ·Ó·Ê¤Úˆ ¿ÂÈÚ˜ ÂÈÙ˘¯›Â˜: ÔϤÌÔ˘˜, Û˘ÚÚ¿ÍÂȘ ÎÈ ·ÈÌ·ÙÔ¯˘Û›Â˜! EÈÛ‚ÔϤ˜, ÏÂËϷۛ˜, Ó·ÚÎÔ¤‰È·, ¯·Ú·ÎÒÌ·Ù·, Ì¿¯Â˜ Î·È ÔÏÈÔÚ˘! BÔÌ‚·Ú‰ÈÛÌÔ‡˜, ÔÚÊ·Ó¿ Î·È ÊÏÂÁfiÌÂÓ˜ ÔÏÈÙ›˜! MÂÙ¿ Ì›ÏËÛ ÙÔ Ó‡̷ Ù˘ ‰È¯fiÓÔÈ·˜, Ô˘ ›¯Â ¿ÚÂÈ ÂΛÓÔ ÙÔ ‚Ú¿‰˘ ÙË ÌÔÚÊ‹ ‰›Û¯Ù˘ Ó˘¯ÙÂÚ›‰·˜:
– EÁÒ ¤¯ˆ Ó· ·Ó·Ê¤Úˆ fiÙÈ Û¤ÚÓˆ, fiˆ˜ ¿ÓÙ·, ÙÔ˘˜ ÛfiÚÔ˘˜ ÌÔ˘ ÛÙȘ „˘¯¤˜ ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ Î·È Ì ·Á·ÏÏ›·ÛË ÙÔ˘˜ ‚Ϥˆ Ó· ¢‰ÔÎÈÌÔ‡Ó Î·È Ó· ηڛ˙Ô˘Ó... N·È, ¯·›ÚÔÌ·È ÎÈ ·Á¿ÏÏÔÌ·È, fiÙ·Ó ‚Ϥˆ ·‰¤ÏÊÈ· Ó· ÌÈÛÔ‡Ó ·‰¤ÏÊÈ· Î·È ÔÈÎÔÁ¤ÓÂȘ ÔÏfiÎÏËÚ˜ Ó· ÍÂÎÏËÚ›˙ÔÓÙ·È ÁÈ· ÙË ‰È΋ ÌÔ˘ ¯¿ÚË. M ÙÚ·ÓÒÓÂÈ Ô Û·Ú·ÁÌfi˜ Î·È Ô Î·Ù·ÙÚÂÁÌfi˜ Ì ÙÚ¤ÊÂÈ.
8
– EÁÒ ¤¯ˆ Ó· ·Ó·Ê¤Úˆ fiÙÈ ÛÙ¿˙ˆ ÈÎÚfi Î·È ‰ÔÏÂÚfi Ê·ÚÌ¿ÎÈ ÛÙȘ ηډȤ˜ ¯ÈÏÈ¿‰ˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ Î·È ÙÚÈ‚ÂÏ›˙ˆ ̤ڷ-Ó‡¯Ù· Ù· Ì˘·Ï¿ ÙÔ˘˜, η˘¯‹ıËÎÂ Ô ‰·›ÌÔÓ·˜ ÙÔ˘ ÊıfiÓÔ˘, ÙÔ˘ Ì›ÛÔ˘˜ Î·È ÙÔ˘ ÙÚfiÌÔ˘, Ô˘ ›¯Â ¿ÚÂÈ ÙË ÌÔÚÊ‹ ÙÚÈΤʷÏ˘ Ê·ÚÌ·ÎÂÚ‹˜ ԯȿ˜.
– ŒÍÔ¯·, ¤ÎÚˆÍÂ Ë ÛÎÈ¿ ÙÔ˘ ÔϤÌÔ˘, Ì ¯·Ú¿ ÌÔ˘ ‚Ϥˆ fiÙÈ ‰ÂÓ ı· ·ÚÁ‹ÛÂÈ Î·È Ôχ Ó· ÊÙ¿ÛÂÈ Ë Ì¤Ú· Ô˘ ı· ΢ÚÈ·Ú¯‹ÛÔ˘Ì ے ÔÏfiÎÏËÚË ÙËÓ ÔÈÎÔ˘Ì¤ÓË. Ÿˆ˜ ͤÚÂÙÂ, fï˜, ˘¿Ú¯Ô˘Ó ·ÎfiÌ· ·ÚÎÂÙÔ› Ô˘ ·ÓÙÈÛÙ¤ÎÔÓÙ·È ‰˘ÛÙ˘¯Ò˜ ÛÙ· Ï¿Ó· Ì·˜ ÌËӇ̷ٷ, Ì¿¯ÔÓÙ·È Ù· Û¯¤‰È¿ Ì·˜ ÎÈ ·ÌÊÈÛ‚ËÙÔ‡Ó ÙË ‰‡Ó·Ì‹ Ì·˜. – £· ÙÔ˘˜ ·Ù¿ÍÔ˘Ì ·˘ÙÔ‡˜! £· ÙÔ˘˜ ÂÍÔÓÙÒÛÔ˘ÌÂ! £· ÙÔ˘˜ ·Ê·Ó›ÛÔ˘Ì ·fi ÙÔ ÚfiÛˆÔ Ù˘ Á˘! ÛʇÚÈÍÂ Ë ÙÚÈΤʷÏË Ô¯È¿ ÊÙ‡ÓÔÓÙ·˜ Ê·ÚÌ¿ÎÈ Î·È Ì ÙȘ ÙÚÂȘ ‰È¯·ÏˆÙ¤˜ Ù˘ ÁÏÒÛÛ˜. – ™·˜ ˙‹ÙËÛ· Ó· Û˘Ó·ÓÙËıԇ̠ۋÌÂÚ·, Û’ ·˘Ù‹ ÙËÓ fiÏË, Û ÙÔ‡ÙË ÙË ¯ÒÚ·, Û˘Ó¤¯ÈÛ Ì ‡ÊÔ˜ Û΢ıÚˆfi Ë ÛÎÈ¿ ÙÔ˘ ÔϤÌÔ˘, ÁÈ·Ù› ‰ÂÓ ı’ ·ÚÁ‹ÛÔ˘Ó Ó· Á›ÓÔ˘Ó Â‰Ò, ÛÙÔÓ ÙfiÔ Ô˘ ÙÔ˘˜ Á¤ÓÓËÛÂ, ÁÈ· ÌÈ· ÊÔÚ¿ ·ÎfiÌ·, ÔÈ OÏ˘ÌÈ·ÎÔ› AÁÒÓ˜. MfiÏȘ ¿ÎÔ˘Û·Ó ·˘Ù¤˜ ÙȘ ÙÂÏÂ˘Ù·›Â˜ ϤÍÂȘ, Ù· ÙÚ›· Ó‡̷ٷ Ù˘ Û˘ÌÊÔÚ¿˜ Ù·Ú¿¯ÙËÎ·Ó Î·È ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· ÙÚ¤ÌÔ˘Ó Û‡ÁÎÔÚÌ·. – ¶¿ÏÈ... ¿ÏÈ ·˘ÙÔ› ÔÈ ·Ó·ıÂÌ·ÙÈṲ̂ÓÔÈ OÏ˘ÌÈ·ÎÔ› AÁÒÓ˜! ¤ÛÎÔ˘ÍÂ Ë Ó˘¯ÙÂÚ›‰· Ù˘ ‰È¯fiÓÔÈ·˜. – K¿ÙÈ Ú¤ÂÈ Ó· οÓÔ˘Ì ÁÈ· Ó· ÙÔ˘˜ ÔÏÂÌ‹ÛÔ˘ÌÂ, Ó· ÙÔ˘˜ ·Ê·Ó›ÛÔ˘ÌÂ! ÛʇÚÈÍÂ Ë ÙÚÈΤʷÏË Ô¯È¿. – TÈ ¤¯ÂȘ Ó· ÚÔÙ›ÓÂȘ; ÚÒÙËÛÂ Ë Ó˘¯ÙÂÚ›‰· Ù˘ ‰È¯fiÓÔÈ·˜, ·ÓÔÈÁÔÎÏ›ÓÔÓÙ·˜ ÙȘ ·ÁηıˆÙ¤˜ ÊÙÂÚÔ‡Á˜ Ù˘. – ŒÓ·˜ ÙÚfiÔ˜ ˘¿Ú¯ÂÈ ÁÈ· Ó· ··ÏÏ·Áԇ̠ÌÈ· Î·È Î·Ï‹, ÌÈ· ÁÈ· ¿ÓÙ·, ·fi ÙÔ˘˜ OÏ˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ AÁÒÓ˜! ¤Îڈ͠ÙÔ ÁÂÚ¿ÎÈ. – TÈ ÙÚfiÔ˜; – N· ÎÂÚ‰›ÛÔ˘Ì ÙȘ „˘¯¤˜ ÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ Î·È Ó· Ê·ÚÌ·ÎÒÛÔ˘Ì ÙȘ ηډȤ˜ ÙÔ˘˜. – K·È Ò˜ ı· ÙÔ Î·Ù·Ê¤ÚÔ˘Ì ·˘Ùfi; °¤Ï·Û ÙfiÙÂ Ë ·¿ÓıÚˆË ÛÎÈ¿. °¤Ï·Û ۷ÚηÛÙÈο Ì’ ¤Ó· Á¤ÏÈÔ Ô˘ ¤ÌÔÈ·˙ Ì ۿÈÔ Ì‹ÏÔ Ô˘ ¤ÊÙÂÈ Û ‚Ô‡ÚÎÔ ‚·ı‡. – EÏ¿Ù ÎÔÓÙ¿, ÈÔ ÎÔÓÙ¿... EÏ¿Ù ӷ Û·˜ ˆ Ò˜ ı· ÎÂÚ‰›ÛÔ˘Ì ÙȘ „˘¯¤˜ ÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ, ÂÏ¿Ù ӷ Û·˜ ÂÍËÁ‹Ûˆ Ò˜ ı· Ê·ÚÌ·ÎÒÛÔ˘Ì ÙȘ ηډȤ˜ ÙÔ˘˜!
10
EÓÒ ÔÈ ÙÚÂȘ ‰˘ÛÔ›ˆÓ˜ ÛÎȤ˜ Û˘ÓˆÌÔÙÔ‡Û·Ó, Î¿Ô˘ ÂΛ Ôχ ÎÔÓÙ¿, ¯ˆÚ›˜ Ó· ÙÔ ¤¯Ô˘Ó ·ÓÙÈÏËÊı›, ÌÈ· ·ı¤·ÙË ·ÚÔ˘Û›· ÙÔ‡˜ ·Ú·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡ÛÂ. ◊Ù·Ó ¤Ó· ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ. ŒÓ· ÌÈÎÚfi ¿ÛÚÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ. ŒÌÔÈ·˙ Ì fiÏ· Ù’ ¿ÏÏ· ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ·. KÈ fï˜. ¢ÂÓ ‹Ù·Ó ·ÎÚÈ‚Ò˜ ÙÔ ›‰ÈÔ... ◊Ù·Ó ÈÔ Ï¢Îfi, ÈÔ ÊˆÙÂÈÓfi, ÈÔ ·Ó¿Ï·ÊÚÔ. K·ıÈṲ̂ÓÔ ÂΛ, Û’ ¤Ó· η¯ÂÎÙÈÎfi ‰ÂÓÙÚ›, ¿Û¯ËÌ· Ï˘ÁÈṲ̂ÓÔ ·fi ÙȘ ¯ÂÈ̈ÓÈ¿ÙÈΘ ı‡ÂÏϘ, ÎÚ˘Ì̤ÓÔ ÛÙÔ ÌÈÛÔÛÎfiÙ·‰Ô, ¿ÎÔ˘Á ÙÚ¤ÌÔÓÙ·˜ fiÏ· fiÛ· ۯ‰›·˙·Ó ÔÈ ÙÚÂȘ ÛÎȤ˜ Ù˘ Û˘ÌÊÔÚ¿˜. ÕÎÔ˘ÁÂ Î·È Î¿ÙÈ Û¿Ú·˙ ÛÙË ÌÈÎÚ‹ ηډȿ ÙÔ˘.
– ¶Ú¤ÂÈ Ó· Ì·Ù·ÈÒÛˆ Ù· Û¯¤‰È¿ ÙÔ˘˜! ÛΤÊÙËÎÂ Î·È ÊÙÂÚÔ‡ÁÈÛ ے ¤Ó· Á˘ÚÙfiÎψÓÔ ‰¤ÓÙÚÔ, Ï›ÁÔ ÈÔ ÎÔÓÙ¿, ÁÈ· Ó’ ·ÎÔ‡ÂÈ Î·Ï‡ÙÂÚ·. ÕÎÔ˘Û·Ó, fï˜, ÚÒÙ· ÔÈ ÙÚÂȘ ÛÎȤ˜ ÙÔ ÊÙÂÚÔÎfiËÌ¿ ÙÔ˘. H ÙÚÈΤʷÏË Ô¯È¿ ÔÚıÒıËΠÎÈ ¤ÊÙ˘Û ʷÚÌ¿ÎÈ Î·Ù¿ ¿Óˆ ÙÔ˘, Ë Ó˘¯ÙÂÚ›‰· ¯‡ÌËÍÂ Î·È ÙÔ ÁÚ¿ˆÛ Ì ٷ ÎÔÊÙÂÚ¿ Ù˘ Ó‡¯È·Ø ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ, fï˜, ÙÈÓ¿¯ÙËÎÂ Î·È Í¤Ê˘ÁÂ, ·Ê‹ÓÔÓÙ·˜ ›Ûˆ ÙÔ˘ Ï›Á· ÏÂ˘Î¿ Ô‡Ô˘Ï·, ÂÓÒ ÙÔ ¿ÁÚÈÔ ÁÂÚ¿ÎÈ ÚȯÓfiÙ·Ó ›Ûˆ ÙÔ˘ ·Î¿ıÂÎÙÔ Î·È ÙÔ ’·ÈÚÓ ÛÙÔ Î˘Ó‹ÁÈ!
13
K∂º∞§∞π√ ¢∂À∆∂ƒ√
TÔ Î˘ÓËÁË̤ÓÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ ŸÔ˘ ÙÔ Î˘ÓËÁË̤ÓÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ ˙ËÙ¿ÂÈ Î·Ù·Ê‡ÁÈÔ ÛÙÔ ‰ˆÌ¿ÙÈÔ Ù˘ ¢¤ÛÔÈÓ·˜
ŒÙÛÈ ¿Ú¯ÈÛ ÌÈ· ·ÓÂϤËÙË Î·Ù·‰›ˆÍË. ºÙÂÚÔ˘Á›˙ÔÓÙ·˜ ·ÂÏÈṲ̂ӷ, ÙÔ Ï·‚ˆÌ¤ÓÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ ¤Ù·Í ¿Óˆ ·fi ÙÔ ÛÎÔ˘È‰fiÙÔÔ Î·È Ù· ‚·ÏÙfiÓÂÚ· ÙÔ˘ ¤ÏÔ˘˜ ηÈ, Û·Ó ·fi ı·‡Ì·, ηٿÊÂÚ ӷ ÁÏÈÙÒÛÂÈ ·fi ÙÔÓ ·Ì›ÏÈÎÙÔ ‰ÈÒÎÙË ÙÔ˘ Î·È Ó· ¯·ı› ÛÙÔ ÛÎÔÙ¿‰È Ù˘ Ó‡¯Ù·˜. ◊Ù·Ó, fï˜, ‚·ÚÈ¿ ÏËÁˆÌ¤ÓÔ. ¶ÔÓÔ‡Û ·Ê¿ÓÙ·ÛÙ· ÎÈ ¤ÓȈı ÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙÔ˘ ÛÈÁ¿ ÛÈÁ¿ Ó· ÙÔ ÂÁηٷÏ›ԢÓ.
14
H
ÌÈÎÚ‹ ¢¤ÛÔÈÓ· ÌfiÏȘ ›¯Â ÙÂÏÂÈÒÛÂÈ Ù· Ì·ı‹Ì·Ù¿ Ù˘. E›¯Â ÊÔÚ¤ÛÂÈ ¤Ó· Ó˘¯ÙÈÎfi ÛÙÔ ¯ÚÒÌ· ÙÔ˘ ÊÂÁÁ·ÚÈÔ‡ Î·È Â›¯Â Í·ÏÒÛÂÈ ÛÙÔ ÎÚ‚¿ÙÈ. ¶¿Óˆ ÛÙÔ ÙÚ·¤˙È ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ·ÎfiÌ· ‰‡Ô ÙÚ›· ·ÓÔȯٿ ÙÂÙÚ¿‰È· ÎÈ ¿ÏÏ· ÙfiÛ· ‚È‚Ï›· Î·È ÈÔ ÎÂÈ ¤Ó· ‚·˙¿ÎÈ Ì ·ÓÂÌÒÓ˜ Î·È Ù· ÊÏÔ‡‰È· ÂÓfi˜ Ì·ÓÙ·ÚÈÓÈÔ‡ Ô˘ ¤ÙÚˆÁ ÂÓÒ ‰È¿‚·˙Â. OÈ ‰·ÓÙÂψ٤˜ ÎÔ˘ÚÙ›Ó˜ ·Ó¤ÌÈ˙·Ó ·Ê‹ÓÔÓÙ·˜ Ó· ·¯ÓÔÊ·›ÓÔÓÙ·È ÔÈ ‰¿ÊÓ˜ Î·È ÔÈ ÙÚÈ·ÓÙ·Ê˘ÏÏȤ˜ ÙÔ˘ ΋Ԣ. TËÓ Â›¯Â ¿ÚÂÈ Û¯Â‰fiÓ Ô ‡ÓÔ˜, fiÙ·Ó Í·ÊÓÈο ¿ÎÔ˘Û ¤Ó· ÊÙÂÚÔ‡ÁÈÛÌ·. ÕÓÔÈÍ ٷ Ì¿ÙÈ· Î·È ÙÈ Ó· ‰ÂÈ;
ŒÓ· Ï·‚ˆÌ¤ÓÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ Ó· Ì·›ÓÂÈ ·fi ÙÔ ·ÓÔȯÙfi ·Ú¿ı˘ÚÔ Î·È Ó· οıÂÙ·È ÛÙËÓ ¿ÎÚË ÙÔ˘ ÎÚ‚·ÙÈÔ‡. H ¢¤ÛÔÈÓ· ÂÙ¿¯ÙËΠfiÚıÈ·, ÏËÛ›·ÛÂ Î·È ÙÔ ‹Ú ÛÙȘ ·Ï¿Ì˜ ÙˆÓ ¯ÂÚÈÒÓ Ù˘. – TÈ ¤·ı˜, ÌÈÎÚfi ÌÔ˘ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ; ÁÏ˘ÎÔÚÒÙËÛ ¯·˚‰Â‡ÔÓÙ¿˜ ÙÔ ··Ï¿. TÈ ÛÔ˘ ¤Î·Ó·Ó; ¶ÔÈÔ˜ Û ϋÁˆÛÂ; TfiÙ ¤ÁÈÓ οÙÈ ·Ú¿ÍÂÓÔ. TÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ Ì›ÏËÛÂ. M›ÏËÛ Ì ·ÓıÚÒÈÓË ÊˆÓ‹. M›ÏËÛÂ Î·È Â›Â: – K·Ù¿Ï·‚·Ó fiÙÈ ı¤Ïˆ Ó· ÙÔ˘˜ ¯·Ï¿Ûˆ Ù· Û¯¤‰È·. °È’ ·˘Ùfi Ì ϋÁˆÛ·Ó. °È’ ·˘Ùfi ¿Û¯ÈÛ·Ó Ó· Ì ÛÎÔÙÒÛÔ˘Ó! – ¶ÔÈÔÈ; – EΛÓÔÈ!!! – ¶ÔÈÔÈ ÂΛÓÔÈ;
– OÈ ÙÚÂȘ ÛÎȤ˜ Ù˘ Û˘ÌÊÔÚ¿˜ Ô˘ ÙÚ¤ÊÔÓÙ·È Ì ÙÔ ·›Ì· ÙÔ˘ ÔϤÌÔ˘ Î·È ‰˘Ó·ÌÒÓÔ˘Ó Ì ٷ ‰¿ÎÚ˘· Ù˘ Ô‰‡Ó˘. – ¢ÂÓ Û ηٷϷ‚·›Óˆ, Â›Â Ë ¢¤ÛÔÈÓ·. °È· ÔÈÔ˘˜ ÌÈÏ¿˜; AÏÏ¿ ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ ‹Ù·Ó ÙfiÛÔ ÂÍ·ÓÙÏË̤ÓÔ Ô˘ ·Ó Î·È ·ÓÔÈÁfiÎÏÂÈÓ ÙÔ Ú¿ÌÊÔ˜ ÙÔ˘, fiÛÔ Î·È Ó· ÚÔÛ·ıÔ‡ÛÂ, ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÌÈÏ‹ÛÂÈ ¿ÏÏÔ. – £· ÛÔ˘ ʤڈ Ï›ÁÔ ÓÂÚfi Ó· ÈÂȘ. ¶ÂÚ›ÌÂÓÂ! ¢ÂÓ ı· ·ÚÁ‹Ûˆ, „Èı‡ÚÈÛÂ Ë ¢¤ÛÔÈÓ·. AÎÔ‡ÌËÛ ··Ï¿ ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ ÛÙÔ ÙÚ·¤˙È Ì ٷ ÙÂÙÚ¿‰È·, ÙȘ ˙ˆÁÚ·ÊȤ˜ Î·È ÙÔ ‚·˙¿ÎÈ Ì ÙȘ ·ÓÂÌÒÓ˜ ÎÈ ¤ÙÚÂÍ ÛÙËÓ ÎÔ˘˙›Ó· fiÛÔ ÈÔ ·ıfiÚ˘‚· ÌÔÚÔ‡Û ÁÈ· Ó· ÌËÓ Í˘Ó‹ÛÂÈ ÙÔ˘˜ ÁÔÓ›˜ Ù˘, Ô˘ ÙÔ ˘ÓÔ‰ˆÌ¿ÙÈfi ÙÔ˘˜ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ‰˘Ô fiÚÙ˜ ·Ú·¤Ú·.
ŸÙ·Ó fï˜ Á‡ÚÈÛ Û ϛÁÔ Ì ¤Ó· Ù¿ÛÈ ‰ÚÔÛÂÚfi ÓÂÚfi ÛÙ· ¯¤ÚÈ·, ‚ڋΠÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ Ì ÙÔ ÎÂÊ¿ÏÈ ÁÂṲ́ÓÔ ÛÙÔ Ï¢Úfi, ·Î›ÓËÙÔ Î·È ÛȈËÏfi, ÂÓÒ Ï›Á˜ ÛٿϘ ·›Ì· ΢ÏÔ‡Û·Ó ·ÚÁ¿ ·fi ÙË Ï·‚ˆÌ¤ÓË ÙÔ˘ ÊÙÂÚÔ‡Á·... H ¢¤ÛÔÈÓ· ηٿϷ‚ fiÙÈ Â›¯Â Í„˘¯‹ÛÂÈ ÙÔ ¿ÛÈÏÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ Î·È ¤ÓȈÛ ٤ÙÔÈÔ fiÓÔ ‚·ı‡ Ô˘ ¿Ú¯ÈÛ ӷ ÎÏ·›ÂÈ Ì ·Ó·ÊÈÏËÙ¿. ŒÎÏ·ÈÁ Óȯٿ, ÒÛÔ˘ ÙËÓ ‹ÚÂ Ô ‡ÓÔ˜.
K∂º∞§∞π√ Tƒπ∆√
MÈ· ·Ó·¿ÓÙÂ¯Ë Û˘Ó¿ÓÙËÛË ŸÔ˘ ÌÈ· ¢¯¿ÚÈÛÙË ¤ÎÏËÍË ÂÚÈ̤ÓÂÈ ÙË ¢¤ÛÔÈÓ· fiÙ·Ó Í˘Ó¿ÂÈ
T
Ô ¿ÏÏÔ Úˆ›, fiÙ·Ó ÔÈ ÚÒÙ˜ ËÏÈ·¯Ù›‰Â˜ ÁÏ›ÛÙÚÈÛ·Ó ·fi ÙÔ ·Ú¿ı˘ÚÔ Î·È ¯¿È‰Â„·Ó Ì ¯Ú˘Û·Ê¤ÓÈ· ¯¿‰È· ÙÔ˘˜ ÒÌÔ˘˜ Î·È Ù· Ì·ÏÏÈ¿ Ù˘, ͇ÓËÛÂ Ë ¢¤ÛÔÈÓ· Î·È ·Ó·Î¿ıËÛ ÛÙÔ ÎÚ‚¿ÙÈ. KÔ›Ù·Í ÔÏfiÁ˘Ú·, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ Â›‰Â Ô˘ıÂÓ¿ ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ. ™ÙÔ ÙÚ·¤˙È ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ·ÎfiÌ· Ù· ‚È‚Ï›·, Ù· ·ÓÔȯٿ ÙÂÙÚ¿‰È·, ÔÈ ˙ˆÁÚ·ÊȤ˜, ÙÔ ‚·˙¿ÎÈ Ì ÙȘ ·ÓÂÌÒÓ˜, Ù· ÊÏÔ‡‰È· ÙÔ˘ Ì·ÓÙ·ÚÈÓÈÔ‡, fi¯È fï˜ ÙÔ ·Ú·Ì˘ı¤ÓÈÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ. – ÿÛˆ˜ ‹Ù·Ó fiÏ· ¤Ó· fiÓÂÈÚÔ. ÿÛˆ˜ ÙÔ Ê·ÓÙ¿ÛÙËη ÌfiÓÔ Ù’ fiÌÔÚÊÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ... ÌÔÓÔÏfiÁËÛ ÙÔ ÎÔÚ›ÙÛÈ. NÙ‡ıËÎÂ, ÊfiÚÂÛ ¤Ó· ÊfiÚÂÌ· ÛÙÔ ¯ÚÒÌ· ÙÔ˘ ΢ÎÏ¿ÌÈÓÔ˘ Î·È ÌÈ· ΛÙÚÈÓË ÎÔÚ‰¤Ï· ÛÙ· Ì·ÏÏÈ¿, ¤Ê·Á ÌÈ· ÊÚ˘Á·ÓÈ¿ Ì ̷ÚÌÂÏ¿‰· ‚‡ÛÛÈÓÔ ÛÙËÓ ÎÔ˘˙›Ó· ÎÈ fiÙ·Ó Á‡ÚÈÛ ̒ ¤Ó· ÔÙ‹ÚÈ Á¿Ï· ÛÙÔ ‰ˆÌ¿ÙÈfi Ù˘, ‰ÂÓ ÌfiÚÂÛ ӷ Û˘ÁÎÚ·Ù‹ÛÂÈ ÌÈ· ÎÚ·˘Á‹ ¤ÎÏË͢.
EΛ, ÛÙÔ ÂÚ‚¿˙È ÙÔ˘ ·Ú¿ı˘ÚÔ˘, ¿ÏÏ¢ÎÔ, ·Ó¤ÌÔÚÊÔ, ÏÔ˘Ṳ̂ÓÔ ÛÙÔ Êˆ˜ ÙÔ˘ ‹ÏÈÔ˘, ηıfiÙ·Ó ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ Î·È ÙËÓ ÎÔÈÙÔ‡ÛÂ, Ϙ Î·È ÙËÓ ÂÚ›ÌÂÓÂ, Ϙ Î·È ÙË ¯·ÈÚÂÙÔ‡ÛÂ. H ¢¤ÛÔÈÓ· ¤ÙÚÂÍ ÔÏfi¯·ÚË ÎÔÓÙ¿ ÙÔ˘. – EÛ‡ ›۷È; ÚÒÙËÛ ·ÁÁ›˙ÔÓÙ¿˜ ÙÔ ··Ï¿ Ì ٷ ·ÎÚÔ‰¿¯Ù˘Ï·, Û·Ó Ó· ‹Ù·Ó Ê¢Á·Ï¤· ÔÙ·Û›· Ô˘ ı· ¯·ÓfiÙ·Ó ·fi ÛÙÈÁÌ‹ Û ÛÙÈÁÌ‹ ·fi ÌÚÔÛÙ¿ Ù˘. EÛ‡ ›۷È; – N·È, ·ÔÎÚ›ıËΠ·Ï¿ ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ. EÁÒ Â›Ì·È. – Y¿Ú¯ÂȘ ÛÙ’ ·Ï‹ıÂÈ·; ¢ÂÓ Û ›‰· ÛÙ’ fiÓÂÈÚfi ÌÔ˘; – Y¿Ú¯ˆ ·ÏËıÈÓ¿. ¢ÂÓ Ì ›‰Â˜, ¢¤ÛÔÈÓ·, ÛÙ’ fiÓÂÈÚfi ÛÔ˘. M ηÏÔ‰¤¯ÙËΘ Î·È Ì ‚Ô‹ıËÛ˜, fiÙ·Ó Ï·‚ˆÌ¤ÓÔ ·fi ÂΛÓÔ˘˜ Ô˘ Ì’ ¯ıÚ‡ÔÓÙ·È ÎÈ ·Ô˙ËÙÔ‡Ó ÙÔ ¯·Ìfi ÌÔ˘, ˙‹ÙËÛ· ηٷʇÁÈÔ ÛÙÔ ‰ˆÌ¿ÙÈfi ÛÔ˘. – ¶ÔÈÔÈ Â›Ó·È ÂΛÓÔÈ; ¢ÂÓ ÌÔ˘ ›˜! – OÈ ÚÔ·ÈÒÓÈÔÈ Â¯ıÚÔ› ÌÔ˘. OÈ ÙÚÂȘ ÛÎȤ˜ Ô˘ ·ÂÈÏÔ‡Ó ÙËÓ ÂÈÚ‹ÓË, Ô˘ ÂÈ‚Ô˘Ï‡ÔÓÙ·È ÙËÓ ÔÌfiÓÔÈ· Î·È Ì¿¯ÔÓÙ·È ÙËÓ ·‰ÂÏÊÔÛ‡ÓË. – KÈ ÂÁÒ Ô˘ ÓfiÌÈ˙· ˆ˜ ›¯Â˜ Í„˘¯‹ÛÂÈ! – £· ÙÔ ‹ıÂÏ·Ó Ôχ ·˘Ùfi ÔÈ ÙÚÂȘ ‡Ô˘ÏÔÈ Â¯ıÚÔ›. ŸÛ˜ ÊÔÚ¤˜ fï˜ Î·È Ó· Ì ÛÎÔÙÒÓÔ˘Ó, ÂÁÒ Í·Ó·ÁÂÓÓȤ̷È. N·È... Í·Ó·ÁÂÓÓÈ¤Ì·È fiÛÔ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ¿ÓıÚˆÔÈ fiˆ˜ ÂÛ‡, Ô˘ Ó· Ì ÔÓ¿ÓÂ Î·È Ó· ÎÏ·›ÓÂ Î·È Ó· ÓÔÈ¿˙ÔÓÙ·È ÁÈ· ̤ӷ. AfiÚËÛÂ Ë ¢¤ÛÔÈÓ·. – ¶ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ‚Ϥˆ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ Ô˘ Ó· ÌÈÏ¿ÂÈ Î·È Ó· ·ÎÔ‡ÂÈ Î·È Ó· ηٷϷ‚·›ÓÂÈ fiÛ· Ϥˆ. – ¢ÂÓ Â›Ì·È Û˘ÓËıÈṲ̂ÓÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ, ¢¤ÛÔÈÓ·! – TÔ Î·Ù¿Ï·‚·. TÔ ¤ÓȈ۷ ·fi ÙËÓ ÚÒÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ Û ·ÓÙ›ÎÚÈÛ·. N·È, ÛΛÚÙËÛÂ Ë Î·Ú‰È¿ ÌÔ˘ fiÙ·Ó Û ڈÙÔ›‰·! ŒÓȈı· ÙfiÛÔ ·Ú¿ÍÂÓ·, ÙfiÛÔ fiÌÔÚÊ·, ÙfiÛÔ ¯·Úˆ¿. TÈ Â›Û·È fï˜; ¶Â˜ ÌÔ˘! – E›Ì·È ÙÔ Ó‡̷ Ù˘ EÈÚ‹Ó˘! T˘ ÂÏ›‰·˜ Î·È Ù˘ ·ÚÌÔÓ›·˜ ÙÔ Ó‡̷ ›̷È. K·È ¯ÚÂÈ¿˙ÔÌ·È, ¢¤ÛÔÈÓ·, ÙË ‚Ô‹ıÂÈ¿ ÛÔ˘! – EÛ‡; TË ‚Ô‹ıÂÈ¿ ÌÔ˘; °È·Ù›; °È· ÔÈÔ ÏfiÁÔ; – TÔ Í¤ÚÂȘ, Ê·ÓÙ¿˙ÔÌ·È, fiÙÈ ÛÙË ¯ÒÚ· ÛÔ˘ Á›ÓÔÓÙ·È fiÔ˘ Ó· ’Ó·È ÔÈ OÏ˘ÌÈ·ÎÔ› AÁÒÓ˜... – K·È ‚¤‚·È· ÙÔ Í¤Úˆ. – OÈ ·‰˘ÛÒËÙÔÈ Â¯ıÚÔ› ÌÔ˘, Ë ÛÎÈ¿ ÙÔ˘ ÔϤÌÔ˘, Ë Ó˘¯ÙÂÚ›‰· Ù˘ ‰È¯fiÓÔÈ·˜ Î·È Ë ÙÚÈΤʷÏË Ô¯È¿ ÙÔ˘ ÊıfiÓÔ˘, ÙÔ˘ Ì›ÛÔ˘˜ Î·È ÙÔ˘ ÙÚfiÌÔ˘, ¤¯Ô˘Ó Ï˘ÛÛ¿ÍÂÈ ·’ ÙÔ Î·Îfi ÙÔ˘˜! £· οÓÔ˘Ó fi,ÙÈ ÌÔÚÔ‡Ó ÁÈ· Ó· ÙÔ˘˜ ÔÏÂÌ‹ÛÔ˘Ó. A˘Ùfi ÚÔÛ·ıÔ‡Ó ¿ÏψÛÙ ¯ÚfiÓÈ· Î·È ¯ÚfiÓÈ· ÙÒÚ·. – °È·Ù›;
24
– ŒÏ·, ¢¤ÛÔÈÓ·, Ì·˙› ÌÔ˘. ŒÏ· Ó· Ù·Íȉ¤„Ô˘Ì ̷˙›! ŒÏ· Ó· ÛÔ˘ ‰Â›Íˆ ¯›ÏÈ· ‰˘Ô Î·È Ó· ÛÔ˘ ÂÍËÁ‹Ûˆ. – N· Ù·Íȉ¤„Ô˘ÌÂ; M· Ò˜; M ÔÈÔ ÙÚfiÔ; EÁÒ Î·Ïfi ÌÔ˘ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ ‰ÂÓ ¤¯ˆ ÊÙÂÚ¿ Û·Ó Ù· ‰Èο ÛÔ˘! TÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ Ù‹˜ ¤‰ÂÈÍ ÙfiÙ Ì ÙÔ Ú¿ÌÊÔ˜ ÙÔ˘ οÙÈ ÙÈ. K¿ÙÈ Ì·‡ÚÔ Î·È ÌÈÎÚfi, ÂΛ, Ï¿È ÙÔ˘ ÛÙÔ ÂÚ‚¿˙È. – TÈ Â›Ó·È ·˘Ùfi; ÚÒÙËÛÂ Ë ¢¤ÛÔÈÓ·. MÔÈ¿˙ÂÈ Ì ÎÔ˘ÎÔ‡ÙÛÈ. – EÁÒ ÙÔ ¤ÊÂÚ·! ·ÔÎÚ›ıËΠÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ. º‡Ù„¤ ÙÔ ÛÙÔÓ Î‹Ô ÛÔ˘ ÎÈ ·‡ÚÈÔ ÙÔ Úˆ› ı· ‰ÂȘ! £· ‰ÂȘ Ò˜ ı’ ·Ú¯›ÛÂÈ ÙÔ ı·˘Ì·ÛÙfi Ù·Í›‰È Ì·˜!
25
– TÈ ı˜ Ó· ÂȘ; EÍ‹ÁËÛ¤ ÌÔ˘. ¢ÂÓ Î·Ù·Ï·‚·›Óˆ. EΛÓË ÙË ÛÙÈÁÌ‹ fï˜ Ô ¯Ú˘Û·Ê¤ÓÈÔ˜ ‹ÏÈÔ˜ ¿ÛÙÚ·„ ÛÙÔ Ù˙¿ÌÈ Î·È ÙËÓ Ù‡ÊψÛÂ. ™Ê¿ÏÈÛ ÁÈ· ÌÈ· ÛÙÈÁÌ‹ Ù· Ì¿ÙÈ· Ë ¢¤ÛÔÈÓ· ÎÈ fiÙ·Ó Ù· Í·Ó¿ÓÔÈÍÂ, ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ Â›¯Â Á›ÓÂÈ ¿Ê·ÓÙÔ. TÔ ÎÔÚ›ÙÛÈ ‹Ú ÚÔÛ¯ÙÈο ÙÔ ÎÔ˘ÎÔ‡ÙÛÈ Î·È ÙÔ Ê‡Ù„ ÛÙÔÓ Î‹Ô Ï¿È ÛÙȘ ‰ÚÔÛÂÚ¤˜ ‰¿ÊÓ˜ Î·È ÙȘ ÙÚÈ·ÓÙ·Ê˘ÏÏȤ˜ Ì ٷ ÔÏÔÎfiÎÎÈÓ· ÙÚÈ·ÓÙ¿Ê˘ÏÏ·. MÂÙ¿, fiˆ˜ οı ̤ڷ, ‹Ú ÙÔ ‰ÚfiÌÔ ÁÈ· ÙÔ Û¯ÔÏ›Ô.
K∂º∞§∞π√ T∂∆∞ƒ∆√
ŒÓ· ‰¤ÓÙÚÔ ·ÏÏÈÒÙÈÎÔ ·fi Ù· ¿ÏÏ· ŸÔ˘ ·Ú¯›˙ÂÈ ¤Ó· ˘¤ÚÔ¯Ô Ù·Í›‰È ̤۷ ÛÙÔ˘˜ ·ÈÒÓ˜
E
ΛÓÔ ÙÔ ‚Ú¿‰˘ ‰ÂÓ ÙËÓ ¤·ÈÚÓÂ Ô ‡ÓÔ˜ ÙË ¢¤ÛÔÈÓ·. TÈ ı· Û˘Ó¤‚·ÈÓ ¿Ú·Á ·‡ÚÈÔ ÙÔ Úˆ›; TÈ ÂÓÓÔÔ‡Û ÙÔ ÔÓÂÈÚÂ̤ÓÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ, fiÙ·Ó Ù˘ ¤ÏÂÁ fiÙÈ ı· Ù·Íȉ‡·Ó ̷˙› ·Ú¤·; ¶Ò˜ ı· Ù·Íȉ‡·ÓÂ; ¶Ô‡ ı· ËÁ·›Ó·ÓÂ; TÈ ı· Ù˘ ¤‰ÂȯÓÂ; K·È Ò˜ ı· ÙÔ ‚ÔËıÔ‡Û ӷ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÂÈ ÙÔ˘˜ ·Ì›ÏȯÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜ ÙÔ˘; TÂÏÈο ÙËÓ ‹ÚÂ Ô ‡ÓÔ˜, ¤Ó·˜ ‚·ı‡˜ ‡ÓÔ˜ Ì ·Ú¿ÍÂÓ· fiÓÂÈÚ·, Ì˘ÛÙÈÎÔ‡˜ ΋Ԣ˜, Î·È ÛÎÔÙÂÈÓ¤˜ ÛÙÔ¤˜ Ô˘ Ô‰ËÁÔ‡Û·Ó Û ËÏÈfiÏÔ˘ÛÙ· ÏÈ‚¿‰È·. ŸÙ·Ó ͇ÓËÛ ÙÔ ¿ÏÏÔ Úˆ› Î·È ÎÔ›Ù·Í Ì Ϸ¯Ù¿Ú· ÔÏfiÁ˘Ú¿ Ù˘, ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ ‰ÂÓ Ê·ÈÓfiÙ·Ó Ô˘ıÂÓ¿. AÔÁÔËÙÂ˘Ì¤ÓË ÛËÎÒıËÎÂ, ¤Ï˘Ó ÙÔ ÚfiÛˆÔ, ¯Ù¤ÓÈÛ ٷ Ì·ÏÏÈ¿ Ù˘ ηÈ, fiˆ˜ ÂÚÓÔ‡Û ·’ ÙÔ ·Ú¿ı˘ÚÔ, ¤ÚÈÍ ÌÈ· Ì·ÙÈ¿ ÛÙÔÓ Î‹Ô. TfiÙ ÙËÓ Â›‰Â.
29
– ¢ÂÓ ı˘Ì¿Û·È ÙÔ ÎÔ˘ÎÔ‡ÙÛÈ Ô˘ ʇÙ„˜; A’ ÙȘ Ê·ÛÎȤ˜ ÙÔ˘ ʇÙÚˆÛ ÛÙÔÓ Î‹Ô ÛÔ˘. H ÂÏÈ¿ Â›Ó·È ¤Ó· ·Ó¿Ú¯·ÈÔ ‰¤ÓÙÚÔ. TÔ ÈÂÚfi ‰¤ÓÙÚÔ Ù˘ £Â¿˜ AıËÓ¿˜. A˘Ùfi ı· Ì·˜ Ù·Íȉ¤„ÂÈ ÛÙ· ·ÏÈ¿! E›Û·È ¤ÙÔÈÌË; – ŒÙÔÈÌË ÁÈ· ÙÈ; – °È· ÙÔ ·Í¤¯·ÛÙÔ Ù·Í›‰È... TÔ Ù·Í›‰È Ô˘ ı· Ì ‚ÔËı‹ÛÂÈ Ó· ·ÓÙÏ‹Ûˆ ‰‡Ó·ÌË Î·È Ó· ˙ËÙ‹Ûˆ ÙË ‚Ô‹ıÂÈ¿ ÙÔ˘˜. H ¢¤ÛÔÈÓ· ‰ÂÓ Î·Ù¿Ï·‚Â Î·È Ôχ ηϿ ÙÈ ·ÎÚÈ‚Ò˜ ÂÓÓÔÔ‡Û ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ, ·ÏÏ¿ ¯¿ÚËΠԢ ı· ÍÂÎÈÓÔ‡Û·Ó ÁÈ· ¤Ó· ÙfiÛÔ ·Ú¿ÍÂÓÔ Ù·Í›‰È. ÕψÛ ÙÔ ¯¤ÚÈ ÎÈ ¤ÎÔ„Â ÌÂÚÈο Ì·ÓÙ·Ú›ÓÈ· ·fi ÙË Ì·ÓÙ·ÚÈÓÈ¿ ÙÔ˘ ΋Ԣ Î·È Ù· ¤ÎÚ˘„ ÛÙËÓ ÎÔ˘Ê¿Ï· Ù˘ ÂÏÈ¿˜. – M· Ò˜ ı· Ù·Íȉ¤„Ô˘ÌÂ; ÚÒÙËÛÂ.
EΛ, ÛÙÔÓ Î‹Ô Ì ÙȘ Ôχ¯ÚˆÌ˜ ÌÔÛ¯Ô‚ÔÏȤ˜, ‰›Ï· ÛÙȘ ÙÚÈ·ÓÙ·Ê˘ÏÏȤ˜ Ì ٷ ÔÏÔÎfiÎÎÈÓ· ÙÚÈ·ÓÙ¿Ê˘ÏÏ·, ÌÈ· ÌÈÎÚ‹ ÊÔ˘Óوً ÂÏÈ¿ ›¯Â Ê˘ÙÚÒÛÂÈ. OÈ ÚˆÈÓ¤˜ ‰ÚÔÛÔÛÙ·Ï›‰Â˜ Ϸ̇ÚÈ˙·Ó ÛÙ· ÛÎÔ˘ÚÔÚ¿ÛÈÓ· ‰ÚÔÛÂÚ¿ Ù˘ ʇÏÏ· Î·È ÙÔÓ ÎÔÚÌfi Ù˘ ÛÙfiÏÈ˙ ÌÈ· ÊÈÏfiÍÂÓË ÎÔ˘Ê¿Ï·. ŒÌÔÈ·˙ Ì fiϘ ÙȘ ¿ÏϘ ÙȘ ÂÏȤ˜ Ô˘ ›¯Â ‰ÂÈ Ë ¢¤ÛÔÈÓ·. M ÌÈ· ‰È·ÊÔÚ¿: ÔÈ Ú›˙˜ Ù˘, Ó·È, ÔÈ Ú›˙˜ Ù˘, ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ‚˘ıÈṲ̂Ó˜ ÛÙÔ ¯ÒÌ·, ·ÏÏ¿ ·ÏÒÓÔÓÙ·Ó ·Ó¿Ï·ÊÚ· ÛÙÔ ‰ÚÔÛÂÚfi ÁÚ·Û›‰È. – ŒÏ·! ¿ÎÔ˘Û ¤Ó· ÁÓÒÚÈÌÔ Î¿ÏÂÛÌ·. ◊Ù·Ó ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ Ô˘ ηıfiÙ·Ó ÛÙÔ „ËÏfiÙÂÚÔ ÎÏ·‰› Ù˘ ÌÈÎÚ‹˜ ÂÏÈ¿˜ Î·È ÙËÓ ÂÚ›ÌÂÓÂ. H ¢¤ÛÔÈÓ· ‰ÂÓ ¯ÚÂÈ¿ÛÙËΠӒ ·ÎÔ‡ÛÂÈ ‰Â‡ÙÂÚË ÎÔ˘‚¤ÓÙ·. NÙ‡ıËΠ̿ÓÈ Ì¿ÓÈ, ÊfiÚÂÛ ¤Ó· ı·Ï·ÛÛ› ÊÔ˘ÛÙ¿ÓÈ Î·È ‚Á‹Î ÛÙÔÓ Î‹Ô. ™Î·ÚʿψÛ ۂ¤ÏÙ· ÛÙË ÌÈÎÚ‹ ÂÏÈ¿ Î·È Î¿ıÈÛ ے ¤Ó· ÎÏ·‰› ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ. – ¶Ô‡ ‚Ú¤ıËÎÂ Â‰Ò ·˘Ùfi ÙÔ ‰ÂÓÙÚ¿ÎÈ; ÚÒÙËÛÂ.
30
K∂º∞§∞π√ ¶∂ª¶∆√
TÔ ÎÏ·‰› Ù˘ ·ÁÚÈÂÏÈ¿˜ ŸÔ˘ Ë ¢¤ÛÔÈÓ· Î·È ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ Ù·ÍÈ‰Â‡Ô˘Ó ÛÙËÓ AÚ¯·›· OÏ˘Ì›·
– Kϛ۠ٷ Ì¿ÙÈ· ÛÔ˘ Î·È Â˜: «¶¿Ì ÌÈÎÚ‹ ÂÏÈ¿... ŒÏ·, ¿Ì ÛÙ· ·ÏÈ¿...» H ¢¤ÛÔÈÓ· ÛÊ¿ÏÈÛ ٷ Ì¿ÙÈ· Ù˘ ÛÊȯٿ. – «¶¿Ì ÌÈÎÚ‹ ÂÏÈ¿... ŒÏ· ¿Ì ÛÙ· ·ÏÈ¿!...», „Èı‡ÚÈÛÂ Î·È ÙËÓ ›‰È· ÛÙÈÁÌ‹ ¤ÓȈÛ ÙË ÌÈÎÚ‹ ÂÏÈ¿ Ó· ·Ó·Û·Ï‡ÂÈ, Ó· ÛËÎÒÓÂÙ·È ·Ó¿Ï·ÊÚ·, Ó· ·Ó‚·›ÓÂÈ ÛÙ· ‡„Ë, fiÏÔ ÈÔ „ËÏ¿, fiÏÔ „ËÏfiÙÂÚ·, ÈÔ „ËÏ¿ ·fi ÙË ÛÙ¤ÁË ÙÔ˘ ÛÈÙÈÔ‡, ÈÔ „ËÏ¿ ·fi ÙÔ ÈÔ „ËÏfi η̷ӷÚÈfi, Ó· Ù·Íȉ‡ÂÈ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙ’ Ô˘Ú·ÓÔ‡ Ù· Ô˘Ô˘Ï¤ÓÈ· Ó¤ÊË. O ¿ÓÂÌÔ˜ ıÚfiÈ˙ ÛÙ· ÎÏ·‰È¿ ÎÈ ·Ó·Î¿ÙÂ˘Â Ù· Ì·ÏÏÈ¿ Ù˘. K¿Ùˆ ·fi Ù· fi‰È· Ù˘ ¤‚Ï ӷ Ù·ÍÈ‰Â‡Ô˘Ó ÔÈ ·˘Ï¤˜ ÙˆÓ ÛÈÙÈÒÓ, ÔÈ Î‹ÔÈ, Ù· ÁÂʇÚÈ·, Ù· ÏÈ‚¿‰È·, ÔÈ ‰ÚfiÌÔÈ... – ¶Ô‡ ¿ÌÂ; ÚÒÙËÛ Ì ÎÔÌ̤ÓË ÙËÓ ·Ó¿Û·. – ™ÙËÓ ·Ú¯·›· OÏ˘Ì›·! ·¿ÓÙËÛ ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ. EΛ fiÔ˘ ¿Ú¯ÈÛ·Ó fiÏ·.
T
·Íȉ‡·Ó ÁÈ· ÒÚ· ÔÏÏ‹. AÊ‹Û·Ó ›Ûˆ ÙÔ˘˜ Ù· Û‡ÓÓÂÊ· ÙÔ˘ Û‹ÌÂÚ· Î·È ÙÔ˘˜ ÁÏ¿ÚÔ˘˜ ÙÔ˘ ÙÒÚ· Î·È Û˘Ó¤¯ÈÛ·Ó ÙÔ Ù·Í›‰È ÙÔ˘˜ ̤۷ ÛÙÔ ¯ÚfiÓÔ, ÒÛÔ˘ ÊÙ¿Û·Ó ے ¤Ó· ÛÙ¿‰ÈÔ Ì ˘ÎÓ‹ ηٷڿÛÈÓË ‚Ï¿ÛÙËÛË ÔÏfiÁ˘Ú¿ ÙÔ˘. H ¢¤ÛÔÈÓ· ¤Û΢„Â Î·È Â›‰Â Ù¤ÛÛÂÚ· ÁÂÚÔ‰Â̤ӷ ·ÏÈοÚÈ· Ó· ·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·È ÛÙÔ ¿ıÏËÌ· ÙÔ˘ ‰ÚfiÌÔ˘. H ·Ó¿Û· ÙÔ˘˜ ‹Ù·Ó Ï·¯·ÓÈ·Ṳ̂ÓË Î·È ÎfiÌÔÈ È‰ÚÒÙ· ¤ÛÙ·˙·Ó ·fi Ù· ̤و¿ ÙÔ˘˜. – ¶ÔÈÔÈ Â›Ó·È ·˘ÙÔ›; ÚÒÙËÛÂ. – T· Ù¤ÛÛÂÚ· ·‰¤ÏÊÈ· ÙÔ˘ I‰·›Ô˘ HÚ·ÎÏ‹ ·fi ÙËÓ KÚ‹ÙË, ·ÔÎÚ›ıËΠÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ. T· ¤‚·Ï ӷ ·ÁˆÓÈÛÙÔ‡Ó ÁÈ· Ó· ÂÚ¿ÛÔ˘Ó ÙËÓ ÒÚ· ÙÔ˘˜ Î·È Ó· ‰È·ÛΉ¿ÛÔ˘Ó. O ›‰ÈÔ˜ ‰È¿ÏÂÍ ÙÔÓ Î·Ù¿ÏÏËÏÔ ¯ÒÚÔ ÙÔ˘ ÛÙ·‰›Ô˘ Î·È ÚÔÛ‰ÈfiÚÈÛ ÙÔ Ì‹ÎÔ˜ ÙÔ˘... TÔÓ ‚ϤÂȘ; ™ÙÂÊ·ÓÒÓÂÈ ÙÒÚ· ÙÔÓ ÓÈÎËÙ‹ Ì ¤Ó· ÎÏ·‰› ·ÁÚÈÂÏÈ¿˜.
– K·È ÙÈ ¤ÁÈÓ ÌÂÙ¿; ÂӉȷʤÚıËΠӷ Ì¿ıÂÈ Ë ¢¤ÛÔÈÓ·. – TÔ˘ ¿ÚÂÛ ÙÔ ·È¯Ó›‰È ·˘Ùfi Î·È ÛΤÊÙËΠfiÙÈ fi¯È ÌfiÓÔ Ù· ·‰¤ÏÊÈ· ÙÔ˘, ·ÏÏ¿ Î·È fiÏÔÈ ÔÈ Ó¤ÔÈ Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜ ı· ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·È Ì’ ·˘Ùfi ÙÔÓ ÙÚfiÔ. AÚÁfiÙÂÚ· ÔÈ Ì˘ıÈÎÔ› ‚·ÛÈÏÈ¿‰Â˜ Ù˘ HÏ›·˜, Ô A¤ıÏÈÔ˜, Ô EÓ‰˘Ì›ˆÓ, Ô ¶ÂÏ›·˜ Î·È ¿ÏÏÔÈ, ı¤ÛÈÛ·Ó ÛÙÔ Ì¤ÚÔ˜ ÙÔ‡ÙÔ ÙÔ˘˜ OÏ˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ AÁÒÓ˜, ÙÔ˘˜ ÈÔ ÛÔ˘‰·›Ô˘˜ Ù˘ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜ Ô˘ Á›ÓÔÓÙ·È ·fi ÙfiÙ οı ٤ÛÛÂÚ· ¯ÚfiÓÈ· ÁÈ· Ó· ÙÈÌ‹ÛÔ˘Ó ÙÔÓ ‚·ÛÈÏÈ¿ ÙˆÓ ıÂÒÓ, ÙÔÓ ¢›·. H ¢¤ÛÔÈÓ· ¿ÎÔ˘Á Ì ÂӉȷʤÚÔÓ ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ Ó· ÌÈÏ¿, ÂÓÒ ¤Ó· ··Ïfi ·ÂÚ¿ÎÈ ·Ó·Î¿ÙÂ˘Â Ù· Ì·ÏÏÈ¿ Ù˘. MÈ· ·Û¯·Ï›ÙÛ· ‹ÚıÂ Î·È Î¿ıËÛ Û ¤Ó· ÛÎÔ˘ÚÔÚ¿ÛÈÓÔ Ê‡ÏÏÔ Ù˘ ÈÙ¿ÌÂÓ˘ ÂÏÈ¿˜, ÂÓÒ ÛÙÔ ‰ÈÏ·Ófi ÎÏ·‰› ·ÓÔÈÁfiÎÏÂÈÓ ٷ ‰·ÓÙÂϤÓÈ· Ù˘ ÊÙÂÚ¿ ÌÈ· Ôχ¯ÚˆÌË ÂÙ·ÏÔ‡‰·. – ¶ÔÈÔÈ ·›ÚÓÔ˘Ó Ì¤ÚÔ˜ ÛÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜; ÚÒÙËÛ ÙÔ ÎÔÚ›ÙÛÈ. – ŸÏÔÈ ÔÈ ÂχıÂÚÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ·ıÏËÙ¤˜, ·¿ÓÙËÛ ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ, ›Ù ÏÔ‡ÛÈÔÈ Â›Ù ÊÙˆ¯Ô›, ·fi ·Ú¯ÔÓÙÈ΋ ÁÂÓÈ¿ ‹ Ù·ÂÈÓ‹ ηٷÁˆÁ‹, fiÏÔÈ ¤¯Ô˘Ó ÙÔ ‰Èη›ˆÌ· Ó· ·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·È ÁÈ· Ó· ‰ÈÂΉÈ΋ÛÔ˘Ó ÙÔ ÛÙÂÊ¿ÓÈ Ù˘ ·ÁÚÈÂÏÈ¿˜ Î·È Ó· ÙÔÔıÂÙ‹ÛÔ˘Ó ÙÔÓ ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ· ÙÔ˘˜ ‰›Ï· ÛÙ· ·Á¿ÏÌ·Ù· ÙˆÓ ıÂÒÓ ÛÙÔÓ ÈÂÚfi ¯ÒÚÔ Ù˘ ÕÏÙ˘. H ¢¤ÛÔÈÓ· ¿ÎÔ˘Û ÌÈ· ¯·ÚÔ‡ÌÂÓË Ô¯ÏÔ‚Ô‹. TÔ ÛÙÂÓfiÌ·ÎÚÔ ÛÙ¿‰ÈÔ ‹Ù·Ó ÙÒÚ· ÏËÌÌ˘ÚÈṲ̂ÓÔ ·fi ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜, ·fi fiÏ· Ù· ̤ÚË ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÎfiÛÌÔ˘, Ô˘ ·Ú·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û·Ó Á˘ÌÓÔ‡˜, ͢fiÏËÙÔ˘˜ ‰ÈÛÎÔ‚fiÏÔ˘˜ Ó· ·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·È ÛÙÔ ÛÙ›‚Ô, Ú›¯ÓÔÓÙ·˜ Ì ÂȉÂÍÈfiÙËÙ· ÙÔ ‰›ÛÎÔ.
36
™Â ÌÈ· Âͤ‰Ú· ÛÙË ÓfiÙÈ· Ï·ÁÈ¿ ÙÔ˘ ÛÙ·‰›Ô˘ ÔÈ ÂÏÏ·ÓÔ‰›Î˜, ÔÈ ÎÚÈÙ¤˜ ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ, Î·È ÔÈ Â›ÛËÌÔÈ Î·ÏÂṲ̂ÓÔÈ ·Ú·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û·Ó ÎÈ ·˘ÙÔ› ÙÔÓ ·ÁÒÓ· ÂÓÒ, ÛÙÔ ‚¿ıÔ˜, ÌÂÁ·ÏfiÚÂÔÈ Ó·Ô› Î·È Ì·ÚÌ¿ÚÈÓ· ÂÚ›Ù¯ӷ ÌÓËÌ›·, ÓÈÁ̤ӷ ÛÙÔ Ú¿ÛÈÓÔ, ¿ÛÙÚ·ÊÙ·Ó Î·È ¤Ï·Ì·Ó ÛÙÔÓ ‹ÏÈÔ. – TÈ Â›Ó·È fiÏ· ·˘Ù¿; ÚÒÙËÛÂ Ë ¢¤ÛÔÈÓ·. – A˘Ùfi Â›Ó·È ÙÔ §ÂˆÓȉ·›Ô, Ô ¯ÒÚÔ˜ fiÔ˘ ÊÈÏÔÍÂÓÔ‡ÓÙ·È ÔÈ Â›ÛËÌÔÈ ÂÈÛΤÙ˜, Î·È ÈÔ ÎÂÈ ÌÔÚ›˜ Ó· ‰ÂȘ ÙË NfiÙÈ· ™ÙÔ¿ Î·È ÛÙ· ‚fiÚÂÈ¿ Ù˘ ÙÔ BÔ˘ÏÂ˘Ù‹ÚÈÔ, ÙÔ ‰ÈÔÈÎËÙÈÎfi ΤÓÙÚÔ ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ! – KÈ ·˘Ù¿ Ù· ÌÈÎÚ¿ ÔÚıÔÁÒÓÈ· ÎÙ›ÚÈ·; – T· ϤÓ «£ËÛ·˘ÚÔ‡˜», ÂÂȉ‹ ÛÙÂÁ¿˙Ô˘Ó Ù· ÔχÙÈÌ· ·ÊÈÂÚÒÌ·Ù· ÛÙÔ Ó·fi Ù˘ OÏ˘Ì›·˜.
38
TÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ Ù‹˜ ¤‰ÂÈÍ ·ÎfiÌ· ÙËÓ ÕÏÙË, ÙÔ ÈÂÚfi ‰¿ÛÔ˜ Ù˘ ·Ú¯·›·˜ OÏ˘Ì›·˜, ÙÔ N˘ÌÊ·›Ô, ÙÔ HÚ·›Ô, ÙÔ ¶ÂÏfiÂÈÔ, ÙÔ ºÈÏÈ›Ô, ÙÔ ¶Ú˘Ù·Ó›Ô, fiÔ˘ ¤Î·ÈÁ ¿Û‚ÂÛÙË Ì¤Ú· Î·È Ó‡¯Ù· Ë ÈÂÚ‹ ÊÏfiÁ·, ÙËÓ ¶·Ï·›ÛÙÚ·, ¯ÒÚÔ ÚÔfiÓËÛ˘ ÙˆÓ ·ıÏËÙÒÓ Ù˘ ˘ÁÌ·¯›·˜, Ù˘ ¿Ï˘ Î·È ÙÔ˘ ·ÁÎÚ·Ù›Ô˘ ηÈ, Ù¤ÏÔ˜, ÙÔ Ó·fi ÙÔ˘ ¢›·. ŒÓ· Ó·fi Ì ˘¤ÚÔ¯· ·ÂÙÒÌ·Ù· Ô˘ ÛÙ¤Á·˙ ÙÔ ÌÂÁ·ÏfiÚÂÔ ¯Ú˘ÛÂÏÂÊ¿ÓÙÈÓÔ ¿Á·ÏÌ· ÙÔ˘ ¢›·, ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ˘ ÁχÙË Ù˘ ·Ú¯·›·˜ EÏÏ¿‰·˜, ÙÔ˘ ºÂȉ›·, ¤Ó· ¿Á·ÏÌ· ÛÙÔÏÈṲ̂ÓÔ Ì ÔχÙÈÌ· ÂÙÚ¿‰È· ÙfiÛÔ Ù¤ÏÂÈÔ, Ô˘ ıˆÚÔ‡Û·Ó fiÏÔÈ fiÙÈ ‹Ù·Ó ¤Ó· ·fi Ù· ÂÙ¿ ı·‡Ì·Ù· ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘.
– ŸÛÔ ‰È·ÚÎÔ‡Ó ÔÈ ·ÁÒÓ˜, ÙËÓ ÏËÚÔÊfiÚËÛ ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ, fiϘ ÔÈ Ì¿¯Â˜ ÛÙ·Ì·ÙÔ‡Ó Î·È ÔÈ Î·Ù·‰ÈηṲ̂ÓÔÈ Û ı¿Ó·ÙÔ ‰ÂÓ ÂÎÙÂÏÔ‡ÓÙ·È. OÈ Ó¤ÔÈ ·ıÏËÙ¤˜ ‰›ÓÔ˘Ó ÈÂÚfi fiÚÎÔ ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙÔ ¿Á·ÏÌ· ÙÔ˘ ¢›· fiÙÈ ¤¯Ô˘Ó ·ÛÎËı› Û˘ÛÙËÌ·ÙÈο, fiÙÈ ı· Û¤‚ÔÓÙ·È ÙÔ˘˜ ηÓfiÓ˜ ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ, fiÙÈ ‰ÂÓ ı· ‚Ï¿„Ô˘Ó ¿ÏÏÔÓ ·ıÏËÙ‹, Ô‡Ù ı· ÂÍ·ÁÔÚ¿ÛÔ˘Ó Ì ¯Ú‹Ì·Ù· ÙË Ó›ÎË. KÈ fiÏÔÈ Â›Ó·È ›ÛÔÈ ÛÙÔ˘˜ OÏ˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ AÁÒÓ˜. KÔ›Ù·! H ¢¤ÛÔÈÓ· ‹Á οÙÈ Ó· ÚˆÙ‹ÛÂÈ, ·ÏÏ¿ ¿ÎÔ˘Û ʈӤ˜ ÂÓıÔ˘ÛÈ·ÛÌÔ‡ Î·È ¤ÛÙÚ„ ÙÔ ‚ϤÌÌ· Ù˘ ÛÙÔ ™Ù¿‰ÈÔ. E›‰Â ¤ÊË‚Ô˘˜ ·ıÏËÙ¤˜ Ó· ÛËÎÒÓÔ˘Ó ÛÙ· ¯¤ÚÈ· Î·È Ó· ÂÚÈʤÚÔ˘Ó ÛÙÔ ÛÙ¿‰ÈÔ ÙÔÓ OÏ˘ÌÈÔÓ›ÎË Ô˘ ÎÚ·ÙÔ‡Û ÛÙÔ ˘„ˆÌ¤ÓÔ ¯¤ÚÈ ÙÔ˘ ¤Ó· ÎÏ·‰› ·fi ÊÔ›ÓÈη, ÂÓÒ Ë ÎÔÈÏ¿‰· ·ÓÙ˯ԇÛ ·fi ÙȘ ¯·ÚÌfiÛ˘Ó˜ ÎÚ·˘Á¤˜ Î·È ÙȘ ¢ÊË̛˜ ÙˆÓ ı·ÙÒÓ. – ŸÙ·Ó ÂÈÛÙÚ¤„ÂÈ ÛÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘ ıÚÈ·Ì‚Â˘Ù‹˜ ·˘Ùfi ÂΛ ÙÔ ·ÏÈοÚÈ, ͤÚÂȘ ÙÈ ı· Û˘Ì‚Â›; ÚÒÙËÛ ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ. – TÈ ı· Û˘Ì‚Â›; – OÈ Û˘ÌÔϛ٘ ÙÔ˘ ı· ÁÎÚÂÌ›ÛÔ˘Ó ¤Ó· ̤ÚÔ˜ ÙˆÓ ÙÂȯÒÓ Ù˘ fiÏ˘ ÁÈ· Ó· ÂÚ¿ÛÂÈ. – °È· ÔÈÔ ÏfiÁÔ ı· ÁÎÚÂÌ›ÛÔ˘Ó Ù· Ù›¯Ë; ·fiÚËÛÂ Ë ¢¤ÛÔÈÓ·. – °È· Ó· ‰Â›ÍÔ˘Ó fiÙÈ Ë fiÏË Ô˘ ¤¯ÂÈ Ù¤ÙÔÈ· ·ÏÈοÚÈ· ÁÈ· Ôϛ٘ ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ ·Ó¿ÁÎË ·fi Ù›¯Ë ÁÈ· ÙËÓ ¿Ì˘Ó¿ Ù˘... K·È Ó· ’Ù·Ó ÌfiÓÔ ·˘Ùfi; H ÌÓ‹ÌË ÙÔ˘ ı· Â›Ó·È ·ı¿Ó·ÙË Î·È Ù· ηÙÔÚıÒÌ·Ù¿ ÙÔ˘ ı· Ù· ˘ÌÓÔ‡Ó ÔÈ ÔÈËÙ¤˜ ·fi ÁÂÓÈ¿ Û ÁÂÓÈ¿... – °È·Ù› ‰ÂÓ ‚Ϥˆ Á˘Ó·›Î˜ Ó’ ·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·È; ÚÒÙËÛ Ì ÂÚȤÚÁÂÈ· Ë ¢¤ÛÔÈÓ·. – OÈ Á˘Ó·›Î˜ ¤¯Ô˘Ó ‰ÈÎÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜, Ù· HÚ·›·, Ô˘ Á›ÓÔÓÙ·È Î¿ı ٤ÛÛÂÚ· ¯ÚfiÓÈ· ¯ˆÚÈÛÙ¿ ·fi ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ÙˆÓ ·Ó‰ÚÒÓ... ¶ÂÚ›ÌÂÓ¤ ÌÂ... ¢ÂÓ ı’ ·ÚÁ‹Ûˆ... – ¶Ô‡ ·˜; ·ÓËÛ‡¯ËÛÂ Ë ¢¤ÛÔÈÓ·. – N· ÙÔ˘˜ ˆ οÙÈ. – ™Â ÔÈÔ˘˜; – ™Â fiÏÔ˘˜. H ¢¤ÛÔÈÓ· ›‰Â ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ Ó· ÏËÛÈ¿˙ÂÈ ÙÔÓ ÔÏ˘ÌÈÔÓ›ÎË Î·È ÌÂÙ¿ ¤Ó·Ó ¤Ó·Ó ÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜ ·ıÏËÙ¤˜.
40
TÔ Â›‰Â Ó· ÊÙÂÚÔ˘Á›˙ÂÈ ·Ó¿Ï·ÊÚ· ¿Óˆ ·’ Ù· ÎÂÊ¿ÏÈ· ÙÔ˘˜ ‹ Ó· οıÂÙ·È ÛÙÔÓ ÒÌÔ ÙÔ˘˜ Î·È Î¿ÙÈ Ó· ÙÔ˘˜ ϤÂÈ. MÂÙ¿ Á‡ÚÈÛ ¿ÏÈ ÛÙË ÌÈÎÚ‹ ÂÏÈ¿. – ¶¿Ì ÙÒÚ·! ›Â, Î·È Ê·ÈÓfiÙ·Ó Â˘¯·ÚÈÛÙË̤ÓÔ.
XÚÒÌ·Ù· Ì·‚È¿ Î·È ÔÚÊ˘Ú¿ ¤‚·Ê·Ó ÙÔÓ Ô˘Ú·Ófi Î·È ÙÔ ÊÚ‡‰È ÙÔ˘ ‚Ô˘ÓÔ‡. H ¢¤ÛÔÈÓ· Î·È ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ ¿ÊËÛ·Ó ›Ûˆ ÙÔ˘˜ ÙËÓ ÎÔÈÏ¿‰· Ù˘ OÏ˘Ì›·˜ Î·È Û˘Ó¤¯ÈÛ·Ó ÙÔ Ù·Í›‰È ÙÔ˘˜ ̤۷ ÛÙÔ˘˜ ·ÈÒÓ˜, ¿Óˆ ·fi ÏfiÊÔ˘˜ ̠χΘ Î·È ·ÛËÌÔÁ¿Ï·˙· Ú˘¿ÎÈ·, ¿Óˆ ·fi ÎÔÈÏ¿‰Â˜ Ì ΢ÎÏ¿ÌÈÓ· Î·È ·ÏÒÓÈ· Ì ¯Ú˘Û·Ê¤ÓÈ· ÛÙ¿¯È·. ŸÙ·Ó ‚Ú¿‰È·˙Â, Ë ¢¤ÛÔÈÓ· ÎÔÈÌfiÙ·Ó ÛÙËÓ ÎÔ˘Ê¿Ï· Ù˘ ÌÈÎÚ‹˜ ÂÏÈ¿˜. ◊Ù·Ó ˙ÂÛÙ¿ ÎÈ ·Ó··˘ÙÈο Û·Ó ÎÚ˘Ê‹ ʈÏÈ¿ ÂΛ ̤۷! E›¯Â Ì¿ÏÈÛÙ· ¯ÒÚÔ ÁÈ· Ù· Ì·ÓÙ·Ú›ÓÈ· Ô˘ ›¯Â ¿ÚÂÈ Ê‡ÁÔÓÙ·˜, ηıÒ˜ Î·È ÁÈ· ¿ÏÏ· ÊÚÔ‡Ù· Ô˘ ¤ÎÔ‚Â ÂÓÒ Ù·Í›‰Â˘·Ó, Ù· ÍÂÊÏÔ‡‰È˙Â Î·È Ù· ¤ÙÚˆÁ fiÔÙ ÂÈÓÔ‡ÛÂ. AÓ ¿ÏÈ ‰È„Ô‡ÛÂ, η٤‚·ÈÓ·Ó Û οÔÈÔ Ú˘¿ÎÈ, οÔÈ· ÎÚ‹ÓË ‹ οÔÈ· ‰ÚÔÛÔËÁ‹, ¤ÈÓ Ì ÙȘ ¯Ô‡ÊÙ˜ ÎÚ‡Ô ÓÂÚfi Î·È Í‰ȄԇÛÂ.
K∂º∞§∞π√ E∫∆√
M ÙÔÓ ·ÚÈıÌfi ‰ÂηÂÊÙ¿ ŸÔ˘ Ë ¢¤ÛÔÈÓ· ‚ϤÂÈ ÌÂ Û˘ÁΛÓËÛË ¤Ó·Ó ŒÏÏËÓ· Ì·Ú·ıˆÓÔ‰ÚfiÌÔ Ó· ıÚȷ̂‡ÂÈ
44
Œ
ÙÛÈ Ë ¢¤ÛÔÈÓ· Î·È ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ Û˘Ó¤¯ÈÛ·Ó ÙÔ Ù·Í›‰È ÙÔ˘˜ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙ· Û‡ÓÓÂÊ· ÙÔ˘ ηٷÁ¿Ï·ÓÔ˘ Ô˘Ú·ÓÔ‡, Ô˘ ¿ÏÏ·˙·Ó ÔÏÔ¤Ó· ÔÏfiÁ˘Ú¿ ÙÔ˘˜ Û¯‹Ì·Ù· Î·È ¯ÚÒÌ·Ù·. ÕÏÏÔÙ ¤ÌÔÈ·˙·Ó Ì ÂÏ¿ÊÈ·, ¿ÏÏÔÙ Ì ‰ÂÏÊ›ÓÈ· Î·È ¿ÏÏÔÙ Ì Á·Ï¤Ú˜ ÊÔÚو̤Ó˜ ÁÈ·ÛÂÌÈ¿. ŸÙ·Ó οÔÈ· ÛÙÈÁÌ‹ ÛÙ·Ì¿ÙËÛ ¿ÏÈ ÛÙ· ÌÂÛÔ‡Ú·Ó· Ë ÌÈÎÚ‹ ÂÏÈ¿, ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ ¤‰ÂÈÍ ÛÙË ¢¤ÛÔÈÓ·, οو ·fi Ù· fi‰È· Ù˘, ¤Ó· ÛÙ¿‰ÈÔ ÏËÌÌ˘ÚÈṲ̂ÓÔ Ì ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ı·٤˜. ŸÛÔÈ ‰ÂÓ ¯ˆÚÔ‡Û·Ó Ì¤Û·, Û˘ÓˆÛÙ›˙ÔÓÙ·Ó ÛÙÔ˘˜ ‰ÚfiÌÔ˘˜, ÛÙ· Â˙Ô‰ÚfiÌÈ·, ·ÎfiÌ· Î·È ÛÙÔ˘˜ Á‡Úˆ ÏfiÊÔ˘˜, ÎÈ fiÏÔÈ Î¿ÙÈ ÂÚ›ÌÂÓ·Ó Ì ÙËÓ ·ÁˆÓ›· ˙ˆÁÚ·ÊÈṲ̂ÓË ÛÙ· ÚfiÛˆ¿ ÙÔ˘˜. – ¶Ô‡ ‚ÚÈÛÎfiÌ·ÛÙÂ; ÚÒÙËÛÂ Ë ¢¤ÛÔÈÓ·. – ™ÙËÓ Aı‹Ó· ÙÔ˘ 1896, ·ÔÎÚ›ıËΠÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ. E‰Ò Á›ÓÔÓÙ·È Û‹ÌÂÚ· ÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ÔÈ OÏ˘ÌÈ·ÎÔ› AÁÒÓ˜ Ù˘ Û‡Á¯ÚÔÓ˘ ÂÔ¯‹˜. – £¤ÏÂȘ Ó· ÂȘ fiÙÈ ÛÙ·Ì¿ÙËÛ·Ó ÁÈ· ¤Ó· ‰È¿ÛÙËÌ·; ÚÒÙËÛÂ Ë ¢¤ÛÔÈÓ·. – N·È, ÔÈ ÙÂÏÂ˘Ù·›ÔÈ ¤ÁÈÓ·Ó ÙÔ 393 Ì.X., ÛÙ·Ì¿ÙËÛ·Ó ‰ËÏ·‰‹ ÁÈ· 1503 ÔÏfiÎÏËÚ· ¯ÚfiÓÈ·. ¶ÔÏÏÔ› ÚÔÛ¿ıËÛ·Ó Ó· ÙÔ˘˜ ‰ÒÛÔ˘Ó ¿ÏÈ ˙ˆ‹, fiˆ˜ Ô Z¿·˜, Ô ÂıÓÈÎfi˜ ¢ÂÚÁ¤Ù˘, ÒÛÔ˘ ‰‡Ô ÌÂÁ¿Ï˜ ÌÔÚʤ˜ Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜, Ô ‚·ÚÒÓÔ˜ ¶È¤Ú ÓÙ KÔ˘ÌÂÚÙ¤Ó Î·È Ô ÏÔÁÔÙ¤¯Ó˘ ¢ËÌ‹ÙÚ˘ BÈΤϷ˜, ÌÂÙ¿ ·fi ¯›ÏȘ ‰˘Ô ‰˘ÛÎÔϛ˜, ·ÓÙÈÍÔfiÙËÙ˜ Î·È ·Ó·‚ÔϤ˜, ηٿÊÂÚ·Ó Ó· ÂÈÙ‡¯Ô˘Ó ÙËÓ ·Ó·‚›ˆÛ‹ ÙÔ˘˜, fiˆ˜ ‚ϤÂȘ ÙÒÚ·. – ¶ÔÈÔÓ ÂÚÈ̤ÓÂÈ ÙÔ Ï‹ıÔ˜ Ì ÙfiÛË ·ÁˆÓ›·; ÚÒÙËÛ ÙÔ ÎÔÚ›ÙÛÈ, Ú›¯ÓÔÓÙ·˜ ÌÈ· ·ÎfiÌ· Ì¿ÙÈ· ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ Ô˘ ÂÚ›ÌÂÓ ÎÈ ·ÁˆÓÈÔ‡ÛÂ. – TÔÓ Ì·Ú·ıˆÓÔ‰ÚfiÌÔ Ô˘ ı· ÊÙ¿ÛÂÈ ÚÒÙÔ˜! ÙËÓ ÏËÚÔÊfiÚËÛ ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ. H ¢¤ÛÔÈÓ· ¤‚Ï ÛÙ· ÚfiÛˆ· ÙÔ˘ Ï‹ıÔ˘˜ ÙËÓ ·ÔÁÔ‹Ù¢ÛË Ó· ‰È·‰¤¯ÂÙ·È Ë ÂÏ›‰· Î·È ÙËÓ ÂÏ›‰· Ë ·ÁˆÓ›·. M ‰˘ÛÎÔÏ›· ÔÈ Î·‚·Ï¿Úˉ˜ Ù˘ ¤ÊÈ˘ ·ÛÙ˘ÓÔÌ›·˜ ÚÔÛ·ıÔ‡Û·Ó Ó· ‰È·ÙËÚ‹ÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ‰ÚfiÌÔ˘˜ ·ÓÔȯÙÔ‡˜. – KÔ›Ù·! N· ’ÙÔ˜! K¿ÔÈÔ˜ ¤Ú¯ÂÙ·È, ¤‚Á·Ï ÌÈ· ʈӋ ¯·Ú¿˜ Ë ¢¤ÛÔÈÓ·. BϤÂȘ; ¶ÚÔÔÚ‡ÂÙ·È! ¶ÔÈÔ˜ Ó· ’Ó·È ¿Ú·ÁÂ;
47
– ŒÓ·˜ ŒÏÏËÓ·˜, ·¿ÓÙËÛ ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ. ŒÓ· ÂÈÎÔÛÈÙÂÙÚ¿¯ÚÔÓÔ ·ÏÈοÚÈ. ™‡ÚÔ˜ §Ô‡Ë˜ Â›Ó·È ÙÔ fiÓÔÌ¿ ÙÔ˘! K·È Ù’ fiÓÔÌ· ·˘Ùfi ı· Ì›ÓÂÈ ·ı¿Ó·ÙÔ ÁÈ· ¿ÓÙ· ÛÙË ÌÓ‹ÌË ÙˆÓ EÏÏ‹ÓˆÓ! H ¢¤ÛÔÈÓ· ÎÚ·Ù‹ıËΠ·fi ¤Ó· ÎÏ·‰› Ù˘ ÂÏÈ¿˜, ¤Û΢„ fiÛÔ ÌÔÚÔ‡Û ·ÎfiÌ· Î·È Â›‰Â ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ı·٤˜ Ó· ¢ÊËÌÔ‡Ó ÁÂÌ¿ÙÔÈ Ï·¯Ù¿Ú· Î·È ÂÓıÔ˘ÛÈ·ÛÌfi, ηıÒ˜ ¤Ó·˜ Ó·Úfi˜ ‰ÚÔ̤·˜, ÓÙ˘Ì¤ÓÔ˜ ÛÙ· ÏÂ˘Î¿, Ì ÙÔÓ ·ÚÈıÌfi ‰ÂηÂÊÙ¿ ÛÙË Ê·Ó¤Ï· ÙÔ˘, ¤ÊÙ·Ó ÚÒÙÔ˜ ÎÈ ¤Ì·ÈÓ ıÚÈ·Ì‚Â˘Ù‹˜ ÛÙÔ Î·Ù¿ÌÂÛÙÔ ÛÙ¿‰ÈÔ.
TÔ ÙÈ ¤ÁÈÓ ÙfiÙ ‰ÂÓ ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÙ·È! M ‰¿ÎÚ˘· ¯·Ú¿˜ ÛÙ· Ì¿ÙÈ· ÔÈ ı·٤˜ Ù›Ó·˙·Ó „ËÏ¿ Ù· η¤Ï· ÙÔ˘˜. ÕÏÏÔÈ ÊÒÓ·˙·Ó Í·Ó¿ Î·È Í·Ó¿ ÙÔ fiÓÔÌ¿ ÙÔ˘, ¿ÏÏÔÈ ÓÈÁ̤ÓÔÈ ·fi Û˘ÁΛÓËÛË ·ÁοÏÈ·˙·Ó ÛÊȯٿ ÙÔ˘˜ ‰ÈÏ·ÓÔ‡˜ ÙÔ˘˜, ÂÓÒ Ù· ·È‰È¿ ¯ÔÚÔË‰Ô‡Û·Ó Û·Ó ÙÚÂÏ¿ Î·È ·Ì¤ÙÚËÙ· Ì·ÓÙ›ÏÈ· ·Ó¤ÌÈ˙·Ó ·ÓËÁ˘ÚÈο ÛÙÔÓ ·¤Ú·.
48
K∂º∞§∞π√ Eµ¢√ª√
H ¢¤ÛÔÈÓ· ›‰Â ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÛËÌ·›· Ó· ˘„ÒÓÂÙ·È ÛÙÔ ÓÈÎËÙ‹ÚÈÔ ÈÛÙfi Î·È Ó· ·Ó·‰ÈÏÒÓÂÙ·È ÂÚ‹Ê·ÓË ÛÙËÓ ÓÔ‹ Ù’ ·Ó¤ÌÔ˘, ÂÓÒ ÔÈ ÏfiÊÔÈ ÔÏfiÁ˘Ú· ·ÓÙË¯Ô‡Û·Ó ·fi ÙËÓ ˘fiÎÚÔ˘ÛË ÙÔ˘ ÂıÓÈÎÔ‡ ‡ÌÓÔ˘ Ô˘ Ì ÌÈ· ʈӋ ¤„ÂÏÓ·Ó fiÏÔÈ Ì·˙› ÔÈ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ı·٤˜. – K·È ·fi ÙË Ì¤Ú· Ô˘ ‚ϤÂȘ, Ì ϛÁ˜ ÂÍ·ÈÚ¤ÛÂȘ Ô˘ ÔÈ Â¯ıÚÔ› ÌÔ˘ ηٿÊÂÚ·Ó Ó· ÙÔ˘˜ Ì·Ù·ÈÒÛÔ˘Ó, Á›ÓÔÓÙ·È Î¿ı ٤ÛÛÂÚ· ¯ÚfiÓÈ· ÔÈ Û‡Á¯ÚÔÓÔÈ OÏ˘ÌÈ·ÎÔ› AÁÒÓ˜! ÂÍ‹ÁËÛ ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ. – E‰Ò ÛÙËÓ EÏÏ¿‰·; ÚÒÙËÛÂ Ë ¢¤ÛÔÈÓ·. – Ÿ¯È. ™Â ‰È¿ÊÔÚ· ̤ÚË ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘. Afi ÙÔ EÏÛ›ÓÎÈ ÛÙÔ TfiÎÈÔ Î·È ·fi ÙË MÂÏ‚Ô‡ÚÓË ÛÙÔ MfiÓÙÚ·Ï. ¶¿ÓÙ· fï˜, ·fi ÙÔ˘˜ OÏ˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ AÁÒÓ˜ ÙÔ˘ BÂÚÔÏ›ÓÔ˘ ÙÔ 1936 Î·È ÌÂÙ¿, Ë OÏ˘Ìȷ΋ ºÏfiÁ· ÍÂÎÈÓ¿ÂÈ ·fi ÙÔ ›‰ÈÔ Ì¤ÚÔ˜, ·fi ÙÔ ÈÂÚfi Ù˘ OÏ˘Ì›·˜, ·fi ÂÏÏËÓÈΤ˜ ËÏÈ·¯Ù›‰Â˜ ·Ó·Ì̤ÓË Î·È ÔÈ ·ıÏËÙ¤˜ fiÏˆÓ ÙˆÓ ÂıÓÒÓ ÙË ÌÂٷʤÚÔ˘Ó Ì ÌÈ· ÌÂÁ·ÏÂÈÒ‰Ë Ï·Ì·‰Ë‰ÚÔÌ›· ÛÙ· ¤Ú·Ù· ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘. K·È ¿ÏÈ Ù˘ › ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ Ó· ÂÚÈ̤ÓÂÈ Î·È ¿ÏÈ ÊÙÂÚÔ‡ÁÈÛ ·ÎÔ‡Ú·ÛÙÔ. TÔ Â›‰Â Ó· „Èı˘Ú›˙ÂÈ ÛÙÔ˘˜ ·ıÏËÙ¤˜ Î·È ÛÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜ ·Ú¢ÚÈÛÎfiÌÂÓÔ˘˜. KÈ ÂΛÓÔÈ ÎÔ˘ÓÔ‡Û·Ó Ù· ÎÂÊ¿ÏÈ· ÙÔ˘˜ Î·È ¯·ÌÔÁÂÏÔ‡Û·Ó. – ŒÏ· Ó· ÛÔ˘ ‰Â›Íˆ ÙÒÚ· ÎÈ ¿ÏϘ ¯ÒÚ˜ ÎÈ ¿ÏÏÔ˘˜ Ï·Ô‡˜ ÎÈ ¿ÏÏÔ˘˜ ·ıÏËÙ¤˜ ÎÈ ¿ÏϘ OÏ˘ÌÈ¿‰Â˜, › ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ, ÌfiÏȘ Á‡ÚÈÛ ¿ÏÈ ÎÔÓÙ¿ Ù˘, ÛÙË ÌÈÎÚ‹ ÂÏÈ¿, Ô˘ Ù· ʇÏÏ· Ù˘ ¯Ú˘ÛÔʤÁÁÈ˙·Ó ÛÙË Úfi‰ÈÓË ·ÓÙËÏÈ¿.
50
¶ÂÚÈÏ¿ÓËÛË ÛÙÔ˘˜ ¤ÓÙ ·ÎÏÔ˘˜ ŸÔ˘ Ë ¢¤ÛÔÈÓ· ÁÓˆÚ›˙ÂÈ ¯ÒÚ˜ Ì·ÎÚÈÓ¤˜ Î·È ‚ϤÂÈ ¯›ÏÈ· ‰˘Ô ˘¤ÚÔ¯· Î·È ı·˘Ì·ÛÙ¿
T
Ô ˘¤ÚÔ¯Ô Ù·Í›‰È Û˘Ó¯›ÛÙËΠ̤۷ ·fi ËÏÈÔ‚·ÛÈϤ̷ٷ Î·È ·ÛÙÚÔÊÂÁÁȤ˜, ̤۷ ·fi Ô˘Ú¿ÓÈ· ÙfiÍ· Î·È ·ÛË̤ÓȘ ηٷ¯ÓȤ˜... K·È Ô‡ ‰ÂÓ ‹Á ÙË ¢¤ÛÔÈÓ· ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ Ì ÙËÓ ÈÙ¿ÌÂÓË ÂÏÈ¿! TËÓ ‹Á ÛÙË ‰Â‡ÙÂÚË OÏ˘ÌÈ¿‰· ÛÙÔ ¶·Ú›ÛÈ ÙÔ˘ 1900 Î·È Ù˘ ¤‰ÂÈÍ Á˘Ó·›Î˜ ·ıÏ‹ÙÚȘ Ó· ·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·È ÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ÛÙ· ·ıÏ‹Ì·Ù· ÙÔ˘ Ù¤ÓÓȘ Î·È ÙÔ˘ ÁÎÔÏÊ... TËÓ ‹Á ÛÙË ™ÙÔίfiÏÌË ÙÔ˘ 1912, fiÔ˘ ÚˆÙÔ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙËΠÙÔ ÌÔÓÙ¤ÚÓÔ ¤ÓÙ·ıÏÔ Î·È Ë ¢¤ÛÔÈÓ· ·Ú·ÎÔÏÔ‡ıËÛ Ì ÎÔÌ̤ÓË ·Ó¿Û· Î·È Ù· ¤ÓÙ ·ıÏ‹Ì·Ù·, ‰ËÏ·‰‹ ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ÛÎÔÔ‚ÔÏ‹˜, È·Û›·˜, ÍÈÊÔÌ·¯›·˜, ÎÔχ̂ËÛ˘ Î·È ·ÓÒÌ·ÏÔ˘ ‰ÚfiÌÔ˘. – £¤ÏÂȘ Ó· ÛÔ˘ ˆ Ì ÔÈÔ ÙÚfiÔ ÍÂΛÓËÛ ÙÔ ¤ÓÙ·ıÏÔ; ÚÒÙËÛ ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ. – AÓ ı¤Ïˆ ϤÂÈ!
53
ŒÙÛÈ ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ Ù‹˜ Ì›ÏËÛ ÁÈ· ÙËÓ AÚÁÔÓ·˘ÙÈ΋ ÂÎÛÙÚ·Ù›· Î·È ÙÔ˘˜ Û˘ÓÙÚfiÊÔ˘˜ ÙÔ˘ I¿ÛÔÓ· Ô˘ ‹Ù·Ó fiÏÔÈ ÙÔ˘˜ ¿ÚÈÛÙÔÈ ·ıÏËÙ¤˜ ÛÙÔ ¿ÏÌ· Î·È ÙÔ ÙÚ¤ÍÈÌÔ, ÁÈ· ÙÔÓ TÂÏ·ÌÒÓ· Ô˘ ‹Ù·Ó ·Î·Ù·Ó›ÎËÙÔ˜ ÛÙÔ ‰›ÛÎÔ, ÁÈ· ÙÔÓ §˘ÁΤ· Ô˘ ηÓ›˜ ‰ÂÓ ÙÔÓ ÍÂÂÚÓÔ‡Û ÛÙÔ ·ÎfiÓÙÈÔ, ÁÈ· ÙÔÓ Z‹ÙË Ô˘ ‹Ù·Ó ÚÒÙÔ˜ ÛÙËÓ ¿ÏË. O I¿ÛÔÓ·˜, Û˘Ó¤¯ÈÛ ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ, ¤ÓˆÛ ·˘Ù¿ Ù· ¤ÓÙ ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· Û ¤Ó·, ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÒÓÙ·˜ ÙÔ ·Ú¯·›Ô ¤ÓÙ·ıÏÔ Î·È ¤‰ˆÛ ÙË Ó›ÎË ÛÙÔÓ ¶ËϤ·. MÂÙ¿, ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ ÙËÓ ‹Á ÛÙËÓ AÌ‚¤ÚÛ· ÙÔ˘ 1920, fiÔ˘ Ë ¢¤ÛÔÈÓ· ›‰Â ·ıÏËÙ¤˜ Ó· ‰›ÓÔ˘Ó ÙÔÓ OÏ˘ÌÈ·Îfi ŸÚÎÔ, ÂÓÒ Î˘Ì¿ÙÈ˙ ÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ Ë OÏ˘Ìȷ΋ ™ËÌ·›· Ì ÙÔ˘˜ ¤ÓÙ ·ÎÏÔ˘˜ Î·È Ù· ¤ÓÙ ¯ÚÒÌ·Ù· Î·È Ù˘ ÂÍ‹ÁËÛ fiÙÈ ÙÔ Û¯¤‰ÈÔ Ù˘ ÛËÌ·›·˜ Û˘Ì‚ÔÏ›˙ÂÈ ÙËÓ ÂÓfiÙËÙ· ÙˆÓ ·ıÏËÙÒÓ ÙˆÓ ¤ÓÙ Ë›ڈÓ. TËÓ ‹ÁÂ Î·È Û’ ¿ÏÏ· ̤ÚË Ì·ÎÚÈÓ¿ Î·È ¿ÁÓˆÛÙ· ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ. K·È ÙÈ ‰ÂÓ Â›‰Â Ë ¢¤ÛÔÈÓ·... ™ÙÔ §Ô˜ ÕÓÙ˙ÂϘ ÙÔ˘ 1932 ›‰Â Ó· Á›ÓÂÙ·È ÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ Ë ·ÔÓÔÌ‹ ÙˆÓ ÌÂÙ·ÏÏ›ˆÓ ÙˆÓ ÓÈÎËÙÒÓ Ì¤Û· ÛÙÔ ÛÙ¿‰ÈÔ... ™ÙË PÒÌË ÙÔ˘ 1960 Ë ¢¤ÛÔÈÓ· ¿ÎÔ˘Û ÌÂ Û˘ÁΛÓËÛË Ó· ·Ó·ÎÚÔ‡ÂÙ·È Â›ÛËÌ· ÙÔ «AÚ¯·›Ô Ó‡̷ ·ı¿Ó·ÙÔ», Ô OÏ˘ÌÈ·Îfi˜ ⁄ÌÓÔ˜, Ô˘ ¤ÁÚ·„Â Ô ÌÂÁ¿ÏÔ˜ ŒÏÏËÓ·˜ ÔÈËÙ‹˜, Ô KˆÛÙ‹˜ ¶·Ï·Ì¿˜.
54
™ÙËÓ ›‰È· fiÏË Ë ¢¤ÛÔÈÓ· ›‰Â ÙÂÙÚ·ÎfiÛÈÔ˘˜ ·ıÏËÙ¤˜ Ì ۈ̷ÙÈΤ˜ ·Ó·Ëڛ˜ Ó· ·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·È ÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ÛÙÔ ÛÙ›‚Ô Û ‰È¿ÊÔÚ· ·ıÏ‹Ì·Ù·. TÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ Ù‹˜ ÂÍ‹ÁËÛ fiÙÈ ·fi ÙÔ˘˜ OÏ˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ AÁÒÓ˜ Ù˘ ™ÂÔ‡Ï ÙÔ 1988, ÌÈ· ‚‰ÔÌ¿‰· ·ÎÚÈ‚Ò˜ ÌÂÙ¿ ÙË Ï‹ÍË ÙˆÓ OÏ˘ÌÈ·ÎÒÓ AÁÒÓˆÓ Î·È ÛÙȘ ›‰È˜ ÂÁηٷÛÙ¿ÛÂȘ, ‰ÈÂÍ¿ÁÔÓÙ·È ·ÁÒÓ˜ Ô˘ ϤÁÔÓÙ·È ¶·Ú·ÔÏ˘ÌÈ·ÎÔ› Î·È ‰›ÓÔ˘Ó ÙËÓ Â˘Î·ÈÚ›· Û’ fiÏÔ˘˜ fiÛÔ˘˜ Û˘ÌÌÂÙ¤¯Ô˘Ó Ó· ÍÂÂÚÓÔ‡Ó ÙȘ ·Ó·Ëڛ˜ ÙÔ˘˜ Î·È Ó· ·Ô‰ÂÈÎÓ‡Ô˘Ó ÂÚ›ÙÚ·Ó· fiÙÈ Ë ‰‡Ó·ÌË Ù˘ ı¤ÏËÛ˘ Â›Ó·È ÈÛ¯˘ÚfiÙÂÚË ·fi ÙȘ ۈ̷ÙÈΤ˜ ·‰˘Ó·Ì›Â˜. K·È ÙÔ Ù·Í›‰È Û˘Ó¯›ÛÙËÎÂ.
™ÙÔ TfiÎÈÔ ÙÔ˘ 1964 Ë ¢¤ÛÔÈÓ· ›‰Â ÙËÓ OÏ˘Ìȷ΋ ºÏfiÁ· Ó· Ì·›ÓÂÈ ÛÙÔ ÛÙ¿‰ÈÔ ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÙÔ˘ ™·Î¿È °ÈÔÛÈÓfiÚÈ, ÂÓfi˜ °È·ˆÓ¤˙Ô˘ Ô˘ ›¯Â ÁÂÓÓËı› ÛÙË XÈÚÔ̷ۛ ÙËÓ ›‰È· ·ÔÊÚ¿‰· Ë̤ڷ Ô˘ Ë ·ÙÔÌÈ΋ ‚fiÌ‚· η٤ÛÙÚÂÊ ÔÏÔÎÏËÚˆÙÈο ÙËÓ fiÏË. ™ÙÔ MÂÍÈÎfi ÙÔ˘ 1968 ›‰Â ÁÈ· ÚÒÙË ÊfiÚ· ÌÈ· Á˘Ó·›Î· ·ıÏ‹ÙÚÈ· Ó· ·Ó¿‚ÂÈ ÛÙÔ ‚ˆÌfi ÙË ÊÏfiÁ· Ô˘ ›¯·Ó ÌÂٷʤÚÂÈ ·fi ÙËÓ OÏ˘Ì›·, Ô‡Ù ϛÁÔ Ô‡Ù Ôχ, 2778 Ï·Ì·‰Ë‰ÚfiÌÔÈ.
TÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ Ù‹˜ ¤‰ÂȯÓÂ, Ù˘ ÌÈÏÔ‡ÛÂ, Ù˘ ÂÍËÁÔ‡Û ÎÈ ÂΛÓË ¤ÈÓ ‰È„·Ṳ̂ÓË Ù· ÏfiÁÈ· ÙÔ˘ ÎÈ fiÏÔ Î¿ÙÈ ÚˆÙÔ‡ÛÂ, fiÏÔ Î·È Î¿ÙÈ ·Ú·¿Óˆ ‹ıÂÏ ӷ ηٷϿ‚ÂÈ... – TÈ ¤ÁÈÓ·Ó ÔÈ ÙÚÂȘ ÛÎȤ˜ Ô˘ Û ΢ÓËÁÔ‡Û·Ó; ÚÒÙËÛÂ Ë ¢¤ÛÔÈÓ· ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ. TÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ ‰ÂÓ Ì›ÏËÛÂ. – ¶Ô‡ Ó· Â›Ó·È ÙÒÚ· ¿Ú·ÁÂ; ÚÒÙËÛ ¿ÏÈ Ë ¢¤ÛÔÈÓ·. – ¶ÔÈÔ˜ ͤÚÂÈ Ô‡ Ó· ηڷ‰ÔÎÔ‡Ó! ·¿ÓÙËÛ ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ. K¿ÔÈ· ̤ڷ fï˜ ı· ÛÔ˘ ‰Â›Íˆ Ù· ηÙÔÚıÒÌ·Ù¿ ÙÔ˘˜.
K∂º∞§∞π√ O°¢√√
ŸÙ·Ó ¤ÊÙÂÈ ‚·ÚÈ¿ Ë ÛÎÈ¿ ŸÔ˘ ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ ‰Â›¯ÓÂÈ ÛÙË ¢¤ÛÔÈÓ· ÁÈ· ÙÈ Îڛ̷ٷ Î·È ÙÈ Î·Ù·ÛÙÚÔʤ˜ Â›Ó·È ÈηӤ˜ ÔÈ ÙÚÂȘ ÛÎȤ˜
58
–
E
›Ó·È ÙfiÛÔ ˘¤ÚÔ¯· fiÏ· ·˘Ù¿ Ô˘ ÌÔ˘ ‰Â›¯ÓÂȘ, fiÏ· ·˘Ù¿ Ô˘ ÌÔ˘ Ϙ! › ÌÈ· ̤ڷ Ë ¢¤ÛÔÈÓ·, ÂÓÒ ÂÏ¢ı¤ÚˆÓ ¤Ó· ¯·ÚÙ·ÂÙfi Ì ÛÁÔ˘Ú‹ Ô˘Ú¿ Î·È ·ÛÙ›· ÛÎÔ˘Ï·Ú›ÎÈ·, Ô˘ ›¯Â ÌϤÍÂÈ ÛÙ· ÎÏ·‰È¿ Ù˘ ÂÏÈ¿˜. – ¢ÂÓ Â›Ó·È ¿ÓÙ· fiÏ· ˆÚ·›·, ·ÈÛÈfi‰ÔÍ· Î·È ·ÚÌÔÓÈο. ¢ÂÓ Â›Ó·È ¿ÓÙ· fiÏ· ¢¯¿ÚÈÛÙ· Î·È ÂÈÚËÓÈο, › ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ. ¶¿Ì ÙÒÚ· Ó· ÛÔ˘ ‰Â›Íˆ οÙÈ Ô˘ ı· ÛÔ˘ ʤÚÂÈ ¤Ó·Ó ÎfiÌÔ ÛÙÔ Ï·ÈÌfi... K¿ÙÈ Ô˘ ı· Û οÓÂÈ Ó· Ï˘Ëı›˜, ¢¤ÛÔÈÓ·, Î·È Ó· ÔÓ¤ÛÂȘ... H ¢¤ÛÔÈÓ· ·Ú·ÍÂÓ‡ÙËÎÂ, ÊÔ‚‹ıËÎÂ, Ù·Ú¿¯ÙËÎÂ Î·È ÎÔ›Ù·Í ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ Ì ÙËÓ ·ÔÚ›· ˙ˆÁÚ·ÊÈṲ̂ÓË ÛÙÔ ÚfiÛˆfi Ù˘. – ¶Ú¤ÂÈ Ó· ÙÔ ‰ÂȘ ÎÈ ·˘Ùfi ÁÈ· Ó· ηٷϿ‚ÂȘ ÁÈ· ÙÈ Ú¿ÍÂȘ Â›Ó·È ÈηÓÔ› ·˘ÙÔ› Ô˘ Ì ̿¯ÔÓÙ·È, Ó· ηٷϿ‚ÂȘ, ¢¤ÛÔÈÓ·, ̤¯ÚÈ Ô‡ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÊÙ¿ÛÔ˘Ó Î·È Ó· ¿ÚÂȘ ÌÈ· ȉ¤· ÁÈ· ÙÔ ÙÈ Û˘Ì‚·›ÓÂÈ fiÙ·Ó ÂÙ˘¯·›ÓÔ˘Ó Ù· Û¯¤‰È¿ ÙÔ˘˜, fiÙ·Ó Ú›¯ÓÔ˘Ó ‚·ÚÈ¿ ÙË ÛÎÈ¿ ÙÔ˘˜...
61
H ¢¤ÛÔÈÓ· ‰ÂÓ ·¿ÓÙËÛÂ. O‡Ù ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ Í·Ó·Ì›ÏËÛ ÂÓÒ Ù·Íȉ‡·Ó ÛÙËÓ ÔÌ›¯ÏË ÙÔ˘ ¯ÚfiÓÔ˘, ÒÛÔ˘ ¤ÂÛ ‚·ı‡ ÛÎÔÙ¿‰È Î·È Ë ÌÈÎÚ‹ ÂÏÈ¿ ÛÙ·Ì¿ÙËÛ ¿Óˆ ·fi ¤Ó· ·ÂÚÔ‰ÚfiÌÈÔ. TËÓ ›‰È· ÛÙÈÁÌ‹ ÙÔ ÎÔÚ›ÙÛÈ ¿ÎÔ˘Û ÚȤ˜ ÔÏ˘‚fiψÓ, ›‰Â ¤Ó· ÂÏÈÎfiÙÂÚÔ Ó· ÙÈÓ¿˙ÂÙ·È ·fi ÙËÓ ¤ÎÚËÍË ÌÈ·˜ ¯ÂÈÚÔ‚ÔÌ‚›‰·˜ Î·È Ó· ‰È·Ï‡ÂÙ·È ÊÏÔÁÈṲ̂ÓÔ ÛÙÔÓ ·¤Ú·, ›‰Â Û‡ÓÓÂÊ· ηÓÔ‡ Ó· ˘„ÒÓÔÓÙ·È, ·ÓıÚÒÔ˘˜ Ó· ÙÚ¤¯Ô˘Ó ·ÏÏfiÊÚÔÓ˜, ¿ÏÏÔ˘˜ Ó· ηٷÚÚ¤Ô˘Ó ÙÚ·˘Ì·ÙÈṲ̂ÓÔÈØ ·ÓÙÔ‡ ¤Ó· Á‡Úˆ ÎÚ·˘Á¤˜ ÙÚfiÌÔ˘ Ó’ ·ÓÙ˯ԇÓ, ‚ÔÁÁËÙ¿, ˘ÚÔ‚ÔÏÈÛÌÔ›, ıÚ‹ÓÔÈ Î·È ‰È·ÂÚ·ÛÙÈΤ˜ ÛÂÈÚ‹Ó˜. – °È·Ù›; °È·Ù›; ÚÒÙËÛÂ Ë ¢¤ÛÔÈÓ·, ·ÔÛÙÚ¤ÊÔÓÙ·˜ ÙÔ ÚfiÛˆÔ ·fi ÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ Î·È ÙÔ ¯˘Ì¤ÓÔ ·›Ì·. ¶Ô‡ ‚ÚÈÛÎfiÌ·ÛÙÂ; ¶Ô‡ Ì ¤ÊÂÚ˜; TÈ ÌÔ˘ ‰Â›¯ÓÂȘ; – BÚÈÛÎfiÌ·ÛÙ ÛÙÔ MfiÓ·¯Ô ÙÔÓ 1972, ÂÍ‹ÁËÛ ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ. OÚ›ÛÙÂ! N· ÁÈ· ÙÈ Â›Ó·È ÈηӤ˜ ÔÈ ÛÎȤ˜ Ô˘ Ì¿¯ÔÌ·È! N· Ò˜ ¤‚·„·Ó Ì ·›Ì· ÙÔ˘˜ OÏ˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ AÁÒÓ˜. ŒÓÙÂη ·ıÏËÙ¤˜, ·ÓÙ› Ó· ·ÁˆÓÈÛÙÔ‡Ó ÁÈ· Ó· ÎÂÚ‰›ÛÔ˘Ó Ù· ÌÂÙ¿ÏÏÈ· Ô˘ Ï·¯Ù·ÚÔ‡Û·Ó Î·È Ó· ÙÈÌ‹ÛÔ˘Ó ÙË ¯ÒÚ· ÙÔ˘˜, ¤¯·Û·Ó ÙȘ ˙ˆ¤˜ ÙÔ˘˜. KÈ fi¯È ÌfiÓÔ ·˘ÙÔ›. KÈ ¿ÏÏÔÈ ÔÏÏÔ› ·ıÒÔÈ ÛÎÔÙÒıËÎ·Ó ·¿ÓıÚˆ· ·ÎfiÌ·...
62
– ¶Â˜ ÌÔ˘, ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ, Û ·Ú·Î·ÏÒ, fiÙÈ ‰ÂÓ ı· Û˘Ì‚Â› ·˘Ùfi Í·Ó¿. ¶Â˜ ÌÔ˘ ˆ˜ ‰ÂÓ ı· Á›ÓÂÈ ÔÙ¤ οÙÈ Ù¤ÙÔÈÔ... ·Ú·Î¿ÏÂÛÂ Ë ¢¤ÛÔÈÓ· Ì ‰¿ÎÚ˘· ÛÙ· Ì¿ÙÈ·. – Afi ÙÔÓ Î·ı¤Ó· Ì·˜ ÂÍ·ÚÙ¿Ù·È ·˘Ùfi... › ÛÎÂÊÙÈο ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ. EÌ›˜ ÔÈ ‰˘Ô ¿ÓÙˆ˜ ı· οÓÔ˘Ì fi,ÙÈ ÌÔÚԇ̠ÁÈ· Ó· ÙÔ ·ÔÙÚ¤„Ô˘ÌÂ... AÚÎÂÙ¿ ›‰Â˜ fï˜ ‰Ò... ŒÏ·, ¢¤ÛÔÈÓ·, ·˜ Û˘Ó¯›ÛÔ˘Ì ÙÔ Ì·ÎÚÈÓfi Ù·Í›‰È Ì·˜.
K∂º∞§∞π√ E¡∞∆√
OÈ ÙÚÂȘ ‚ÚÔÓÙ¤˜ Ù˘ ηٷÈÁ›‰·˜ ŸÔ˘ Ë ÌÈÎÚ‹ ÂÏÈ¿ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È Í·ÊÓÈο ÛÙË Ì¤ÛË ÌÈ·˜ ·Ó·¿ÓÙ¯˘ ηٷÈÁ›‰·˜ Î·È Ë ¢¤ÛÔÈÓ· ÎÈÓ‰˘Ó‡ÂÈ
O
È ‰˘Ô Ê›ÏÔÈ Û˘Ó¤¯ÈÛ·Ó ÙÔ Ù·Í›‰È ÙÔ˘˜ ̤۷ ÛÙÔ ¯ÚfiÓÔ. ¶Ô‡ Î·È Ô‡ οÔÈÔ˜ ÁÏ¿ÚÔ˜ ‹ οÔÈÔ ¯ÂÏȉfiÓÈ Î·ıfiÙ·Ó ÛÙË ÌÈÎÚ‹ ÂÏÈ¿ Î·È ÙÔ˘˜ ÎÚ·ÙÔ‡ÛÂ Û˘ÓÙÚÔÊÈ¿. MÈ· ̤ڷ Ì¿ÏÈÛÙ· ÙÔ˘˜ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ ¤Ó· ÊÙÂÚˆÙfi ÎÔ¿‰È ¯ÂÏȉfiÓÈ·. ŒÓ· ÚˆÈÓfi, ÂΛ Ô˘ Ù·Í›‰Â˘·Ó, Ë ¢¤ÛÔÈÓ· ¤ÓȈÛ ÌÈ· ·Ú¿ÍÂÓË ·Ó·ÙÚȯ›Ï· Î·È ‰È¤ÎÚÈÓ ÌÔ˘ÓÙ¤˜ ÛÎȤ˜ Ó’ ·ÚÁÔÛ·ÏÂ‡Ô˘Ó ÛÙÔ ‚¿ıÔ˜ ÙÔ˘ ÔÚ›˙ÔÓÙ·. OÈ ÛÎȤ˜, fiÛÔ ‹Á·ÈÓÂ, ÏËÛ›·˙·Ó Î·È ı¤ÚÈ¢·Ó. O Ô˘Ú·Ófi˜ ›¯Â ÛÎÔÙÂÈÓÈ¿ÛÂÈ, ›¯Â ¿ÚÂÈ ¤Ó· ¯ÚÒÌ· ÌÔÏ˘‚¤ÓÈÔ ÎÈ ¤Ó·˜ ¿ÓÂÌÔ˜ ÔÚÌËÙÈÎfi˜ ÛʇÚÈ˙ ‡Ô˘Ï˜ ·ÂÈϤ˜ ÛÙ· ·˘ÙÈ¿ Ù˘. – KÚ·Ù‹ÛÔ˘ ηϿ! ¿ÎÔ˘Û ÙË ÊˆÓ‹ ÙÔ˘ ÂÚÈÛÙÂÚÈÔ‡. – TÈ Û˘Ì‚·›ÓÂÈ; – OÈ Â¯ıÚÔ› Ì·˜ ηٿϷ‚·Ó ÙÈ ¿Ì ӷ οÓÔ˘ÌÂ Î·È ·ÔÊ¿ÛÈÛ·Ó Ó· Ì·˜ ÂÌÔ‰›ÛÔ˘Ó.
67
TËÓ ›‰È· ÛÙÈÁÌ‹ ÙÚÂȘ ··ÓˆÙ¤˜ ‚ÚÔÓÙ¤˜ ηٷÙÚfiÌ·Í·Ó ÙË ¢¤ÛÔÈÓ·. BÔ‡È˙ ÙÒÚ· Ô ¿ÓÂÌÔ˜ fiÏÔ ÈÔ ·ÁÂÚfi˜, fiÏÔ ÈÔ ·ÂÈÏËÙÈÎfi˜, ÂÓÒ ‡ÚÈÓ˜ ·ÛÙÚ·¤˜, Ô˘ ¤ÌÔÈ·˙·Ó Ì ʈÙÂÈÓ¿ ÙÚÈΤʷϷ ÂÚÂÙ¿, ¤ÛÎÈ˙·Ó ÙÔ Î·Ù·ÛÎfiÙÂÈÓÔ ÛÙÂÚ¤ˆÌ·.
AÓ·¿ÓÙ¯·, ·fi ÙË ÌÈ· ÛÙÈÁÌ‹ ÛÙËÓ ¿ÏÏË, Ô ¿ÓÂÌÔ˜ ÊÔ‡ÓÙˆÛÂ, ¤ÁÈÓ ·ÓÂÌÔÛÙÚfi‚ÈÏÔ˜ ·Ó‹ÌÂÚÔ˜ Î·È ·Ú¤Û˘Ú ÛÙË ‰›ÓË ÙÔ˘ ÙË ÌÈÎÚ‹ ÂÏÈ¿. H ¢¤ÛÔÈÓ· Ô˘ ›¯Â ÚÔÏ¿‚ÂÈ Ó· ·ÁηÏÈ¿ÛÂÈ ÛÊȯٿ ¤Ó· ÎÏ·‰› ¤ÓȈı ӷ ÛÙÚÔ‚ÈÏ›˙ÂÙ·È ÛÙÔ ÛÎÔÙÂÈÓÈ·Ṳ̂ÓÔ Ô˘Ú·Ófi. ¶fiÙ ¤‚Ï ÙË ı¿Ï·ÛÛ· Ó· ÛΛ˙ÂÙ·È Î·È Ó’ ·ÊÚ›˙ÂÈ Ì·ÓÈ·Ṳ̂ÓË, fiÙ ¤‚Ï ÙÔÓ Ô˘Ú¿ÓÈÔ ıÔÏfi Ó· Ú·Á›˙ÂÈ ·fi ÎÂÚ·˘ÓÔ‡˜, ÂÓÒ Î‡Ì·Ù· ıÂfiÚ·Ù· ¯˘ÌÔ‡Û·Ó ÛÙ· Ô˘Ú¿ÓÈ·. H ÌÈÎÚ‹ ÂÏÈ¿ ‚ÔÏfi‰ÂÚÓ ¤ÚÌ·ÈÔ ÙÔ˘ ·ÓÂÌÔÛÙÚfi‚ÈÏÔ˘. T· ¯¤ÚÈ· Ù˘ ¢¤ÛÔÈÓ·˜ ¿ÊËÛ·Ó ¿ıÂÏ¿ Ù˘ ÙÔ ÎÏ·‰› Ô˘ ÎÚ·ÙÔ‡ÛÂ, ¤¯·Û ÙËÓ ÈÛÔÚÚÔ›· Ù˘ ÎÈ ¿Ú¯ÈÛ ӷ ¤ÊÙÂÈ ÛÙÔ ÎÂÓfi.
K∂º∞§∞π√ ¢∂∫∞∆√
TÔ ı·˘Ì·ÛÙfi ÓËÛ› Ì ÙË ¯·ÚÔ‡ÌÂÓË ·Ú¤· ŸÔ˘ Ë ¢¤ÛÔÈÓ· Û˘Ó·ÓÙ¿ÂÈ ÌÈ· ·Ú¤· ¯·ÚÈو̤ӷ Ï¿ÛÌ·Ù· Û’ ¤Ó· ·Ú¿ÍÂÓÔ ÓËÛ› Î·È ·ÎÔ‡ÂÈ ÙȘ ÈÛÙÔڛ˜ ÙÔ˘˜
70
Ÿ
Ù·Ó Û˘Ó‹ÏıÂ Ë ¢¤ÛÔÈÓ·, ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó Í·ÏˆÌ¤ÓË ÛÙË ‚·ı˘Ú¿ÛÈÓË ¯ÏfiË ÂÓfi˜ ÏÔ˘ÏÔ˘‰È·Ṳ̂ÓÔ˘ ÏÈ‚·‰ÈÔ‡, ÙÚÈÁ˘ÚÈṲ̂ÓË ·fi ¤Ó· Ï˘Î¿ÎÈ, ¤Ó· ·ÚÎÔ˘‰¿ÎÈ, ¤Ó·Ó οÛÙÔÚ· Î·È Î·ÌÈ¿ ‰ÂηÂÓÙ·ÚÈ¿ ·ÎfiÌ· ÙÚÈÛ¯·ÚÈو̤ӷ Ï¿ÛÌ·Ù· Ô˘ ÙËÓ Âͤٷ˙·Ó Ì ÂӉȷʤÚÔÓ. – ¶Ô‡ ‚Ú›ÛÎÔÌ·È; ÚÒÙËÛÂ. – ¶Ô‡ ·ÏÏÔ‡; ™ÙË M·ÛΈٛ·. – TÈ Â›Ó·È Ë M·ÛΈٛ·; – TÔ ÓËÛ› Ô˘ ˙Ô˘Ó Ù· Ì·ÛÎÒÙ ÙˆÓ OÏ˘ÌÈ·ÎÒÓ AÁÒÓˆÓ, ÙËÓ ÏËÚÔÊfiÚËÛ ÙÔ ·ÚÎÔ˘‰¿ÎÈ. – K·È ÔÈÔÈ Â›Û·ÛÙ ÂÛ›˜, ·Ú·Î·ÏÒ; – T· Ì·ÛÎÒÙ ‚¤‚·È·. H ¢¤ÛÔÈÓ· ·Ó·Î¿ıËÛ ÛÙÔ ÁÚ·Û›‰È ·ÔÚË̤ÓË.
– ¶Â˜ ÌÔ˘ οÙÈ! ¶Â˜ ÌÔ˘ οÙÈ! ¶Ò˜ Û ϤÓÂ; ÙË ÚÒÙËÛ Ì ÂÚȤÚÁÂÈ· ÙÔ ·ÚÎÔ˘‰¿ÎÈ. – ¢¤ÛÔÈÓ·! – E̤ӷ Ì ϤÓ M›Û·, η̿ڈÛ ÙÔ ·ÚÎÔ˘‰¿ÎÈ. ◊ÌÔ˘Ó· ÙÔ Ì·ÛÎÒÙ ÙˆÓ OÏ˘ÌÈ·ÎÒÓ AÁÒÓˆÓ Ù˘ MfiÛ¯·˜. ¶¤Ú·Û· Ôχ ˆÚ·›·! ¶Ô‡ Ó· ÛÙ· Ϥˆ! N· Ê·ÓÙ·ÛÙ›˜ fiÙÈ Ù·Í›‰Â„· ÛÙÔ ‰È¿ÛÙËÌ· Ì·˙› Ì ‰˘Ô ÎÔÛÌÔÓ·‡Ù˜. M¿ÏÈÛÙ·! ™ÙÔ ‰È¿ÛÙËÌ·! M ÈÛÙ‡ÂȘ; – ™Â ÈÛÙ‡ˆ! – M ÈÛÙ‡ÂȘ ·Ï‹ıÂÈ· ‹ οÓÂȘ fiÙÈ Ì ÈÛÙ‡ÂȘ; – AÏ‹ıÂÈ· Û ÈÛÙ‡ˆ. – TfiÙÂ, ¤Ï· Ó· ÛÔ˘ ‰ÒÛˆ ¤Ó· ÊÈÏ¿ÎÈ! O M›Û·, ÙÔ ·ÚÎÔ˘‰¿ÎÈ, ¤‰ˆÛ ¤Ó· ÛηÛÙfi ÊÈÏ¿ÎÈ ÛÙË ¢¤ÛÔÈÓ·. – EÌ›˜ ›̷ÛÙÂ Ë ™Ô‡ÎÈ, Ë NfiÎÈ, Ë §¤ÎÈ Î·È Ë TÛÔ‡ÎÈ ·fi ÙËÓ I·ˆÓ›·! Û˘ÛÙ‹ıËÎ·Ó ·Ì¤Ûˆ˜ ÌÂÙ¿ Ù¤ÛÛÂÚȘ ÌÈÎÚ¤˜ ÎÔ˘ÎÔ˘‚¿ÁȘ Ô˘ οıÔÓÙ·Ó Û ¤Ó· ı¿ÌÓÔ Ì ‚·ÙfiÌÔ˘Ú·. – EÁÒ Â›Ì·È Ô PfiÓÈ ·fi ÙË Ï›ÌÓË ¶Ï¿ÛÈÓÙ Ù˘ AÌÂÚÈ΋˜! › ¤Ó· Ú·ÎÔ‡Ó. •¤ÚÂȘ ÔÈÔ˜ ÌÔ˘ ¤‰ˆÛ ÙÔ ˆÚ·›Ô ·˘Ùfi fiÓÔÌ·; – ¶ÔÈÔ˜; ÚÒÙËÛÂ Ë ¢¤ÛÔÈÓ·. – OÈ IӉȿÓÔÈ Ù˘ AÌÂÚÈ΋˜.
– EÌ›˜ ›̷ÛÙÂ Ô X›ÓÙÈ Î·È Ë XÔ‡ÓÙÈ ·fi ÙÔÓ K·Ó·‰¿! Û˘ÛÙ‹ıËÎ·Ó ‰˘Ô ÔÏÈο ·ÚÎÔ˘‰¿ÎÈ· ÓÙ˘Ì¤Ó· ηԢÌfi˘‰Â˜. – EÁÒ Â›Ì·È Ô KfiÌÈ ·fi ÙË B·ÚÎÂÏÒÓË! Á·‡ÁÈÛ ¤Ó· ÌÈÎÚfi ÙÛÔ·ÓfiÛ΢ÏÔ Ô˘ ÊÔÚÔ‡Û ÚÈÁ¤ ÁÚ·‚¿Ù·. – EÁÒ Â›Ì·È Ô Ù˘ÚÔϤ˙Ô˜ ¯ÈÔÓ¿ÓıÚˆÔ˜ ·fi ÙÔ ÿÓÛÌÔ˘ÚÁÎ Ù˘ A˘ÛÙÚ›·˜, ¤Î·Ó ÌÈ· ˘fiÎÏÈÛË ¤Ó·˜ ¯ÈÔÓ¿ÓıÚˆÔ˜ ÌÂ Ù˘ÚÔϤ˙ÈÎÔ Î·¤ÏÔ. – EÁÒ Â›Ì·È Ô ™·Ì, Ô ·ÂÙfi˜ ·fi ÙÔ §Ô˜ ÕÓÙ˙ÂϘ, ¤Îڈ͠¤Ó·˜ ·ÂÙfi˜ Ô˘ ÊÔÚÔ‡Û ·ÈÁÈfiÓ Î·È „ËÏfi η¤ÏÔ Ì ¿ÛÚ˜, ÎfiÎÎÈÓ˜ Î·È ÌÏ ڛÁ˜. – EÁÒ Â›Ì·È Ô XÔÓÙfiÚÈ ·fi ÙË ™ÂÔ‡Ï Ù˘ KÔÚ¤·˜, › ¤Ó· ÙÈÁÚ¿ÎÈ Ô˘ ›¯Â ÛÙÔ ÎÂÊ¿ÏÈ ÙÔ˘ ¤Ó· ·Ú¿ÍÂÓÔ Î·¤ÏÔ Ì Ôχ Ì·ÎÚÈ¿ ÎÔÚ‰¤Ï·. – EÁÒ Â›Ì·È Ô A̛Π·fi ÙÔ MfiÓÙÚ·Ï! › ¤Ó·˜ οÛÙÔÚ·˜ Î·È ¤ÛÊÈÍ ÙËÓ ÎfiÎÎÈÓË ˙ÒÓË ÙÔ˘. – EÁÒ Â›Ì·È Ô B¿ÏÓÙÈ ·fi ÙÔ MfiÓ·¯Ô Ù˘ °ÂÚÌ·Ó›·˜! Á¿‚ÁÈÛ ¤Ó· ÛÎ˘Ï¿ÎÈ ÏÔ˘Î¿ÓÈÎÔ Ì ̷ÎÚÈ¿ ·˘ÙÈ¿ ÎÈ ¤Î·Ó ÌÈ· ·Ó¿Ô‰Ë Ùԇ̷. – EÁÒ Â›Ì·È Ô BÔ‡ÎÔ ·fi ÙË °ÈÔ˘ÁÎÔÛÏ·‚›·! Û˘ÛÙ‹ıËΠ¤Ó· Ï˘Î¿ÎÈ Ô˘ ÎÚ·ÙÔ‡Û ¤Ó· ˙¢Á¿ÚÈ ÛÎÈ. – EÁÒ Â›Ì·È Ô ŸÏÈ, ÙÔ ÎÔηÌÔ‡Ú· ·fi ÙÔ ™›‰ÓÂ˚! ¤Îڈ͠¤Ó· ÎÔηÌÔ‡Ú·.
ŒÙÛÈ, ÙÔ ¤Ó· Ì·ÛÎÒÙ ÌÂÙ¿ ·fi ÙÔ ¿ÏÏÔ, Ù˘ ¤ÏÂÁ ÙÔ fiÓÔÌ¿ ÙÔ˘ Î·È ÙÔÓ ÙfiÔ Ù˘ ηٷÁˆÁ‹˜ ÙÔ˘. MÂÚÈο Ì·ÛΈٿÎÈ· ÙÚÒÁ·Ó ÌÈÛÎÔÙ¿ÎÈ·, ¿ÏÏ· ¯Ù˘Ô‡Û·Ó ·Ï·Ì¿ÎÈ· ÎÈ ¿ÏÏ· Ì·‰Ô‡Û·Ó Ì·ÚÁ·Ú›Ù˜. – ¶Ò˜ ‚Ú¤ıËη ‰Ò; ÚÒÙËÛÂ Ë ¢¤ÛÔÈÓ· fiÙ·Ó Û˘ÛÙ‹ıËÎ·Ó fiÏ· Ù· Ì·ÛÎÒÙ, Ú¿ÁÌ· Ô˘ ‹Ú ‚¤‚·È· ·ÚÎÂÙ‹ ÒÚ·. – E›¯Â˜ ¤ÛÂÈ ÛÙË ı¿Ï·ÛÛ·, ÙËÓ ÏËÚÔÊfiÚËÛÂ Ë ™Ô‡ÎÈ, Ë ÎÔ˘ÎÔ˘‚¿ÁÈ·. – ™Â ÛÒÛ·Ì ÂÌ›˜! Û˘ÌÏ‹ÚˆÛÂ Ô BÔ‡ÎÔ, ÙÔ Ï˘Î¿ÎÈ. – ¶Ô‡ Â›Ó·È ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ; ¶Ô‡ Â›Ó·È Ë ÂÏÈ¿ ÌÔ˘; ÚÒÙËÛ ·Ó‹Û˘¯Ë Ë ¢¤ÛÔÈÓ·. O PÔÓ, ÙÔ Ú·ÎÔ‡Ó, Ù˘ ¤‰ÂÈÍ ϛÁÔ ·Ú·Î¿Ùˆ ÙËÓ ÂÏÈ¿ Ì ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ Î·ıÈṲ̂ÓÔ ÛÙ· ÎÏ·‰È¿ Ù˘.
H ¢¤ÛÔÈÓ· ·Ó¿Û·Ó Ì ·Ó·ÎÔ‡ÊÈÛË. – TÈ Ï¤ÙÂ; ¶·›˙Ô˘ÌÂ; ÚfiÙÂÈÓÂ Ô M›Û· ÙÔ ·ÚÎÔ˘‰¿ÎÈ. – °È·Ù› fi¯È; ·¿ÓÙËÛÂ Ë ¢¤ÛÔÈÓ·. ¶¤Ú·Û·Ó ˆÚ·›· ÂΛÓÔ ÙÔ ·fiÁÂ˘Ì·. H ¢¤ÛÔÈÓ· ¤·ÈÍ ÎÚ˘ÊÙfi, ΢ÓËÁËÙfi Î·È Ù˘ÊÏfiÌ˘Á· Ì ٷ Ì·ÛÎÒÙ Î·È fiÙ·Ó Ó‡¯ÙˆÛÂ, οıÈÛ·Ó fiÏÔÈ Á‡Úˆ ·fi ÙËÓ ÂÏÈ¿, Ô˘ Ù· ʇÏÏ· Ù˘ Á˘¿ÏÈ˙·Ó ÔÓÂÈÚÈο ÛÙÔ ·ÛË̤ÓÈÔ ÊÂÁÁ·ÚfiʈÙÔ, Î·È Ô Î·ı¤Ó·˜ ÙÔ˘˜ ‰ÈËÁ‹ıËΠÛÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜ ÌÈ· ÈÛÙÔÚ›· ·fi ÙË ‰È΋ ÙÔ˘ ¯ÒÚ·.
– flÚ· Ó· ÍÂÎÔ˘Ú·ÛÙԇ̠ÙÒÚ·! › ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ fiÙ·Ó Ù¤ÏÂÈˆÛ·Ó fiÏÔÈ. – Ÿ¯È ÚÔÙÔ‡ Ì·˜ ÂȘ Î·È Û˘ ÌÈ· ÈÛÙÔÚ›·! ·Ú·Î¿ÏÂÛÂ Ô ™·Ì Ô ·ÂÙfi˜. – N·È! N·È! Û˘ÌÊÒÓËÛ·Ó fiÏ· Ù· Ì·ÛÎÒÙ. £¤ÏÔ˘Ì ӷ Ì·˜ ÂȘ ÎÈ ÂÛ‡ ÌÈ· ÈÛÙÔÚ›·. – EÓÙ¿ÍÂÈ, ı· Û·˜ ˆ ·ÊÔ‡ ÂÈ̤ÓÂÙÂ, Û˘ÌÊÒÓËÛ ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ. – Y¤ÚÔ¯·! £· Â›Ó·È ·ÏËıÈÓ‹; ÚÒÙËÛÂ Ô PfiÓÈ, ÙÔ Ú·ÎÔ‡Ó. – K·È ‚¤‚·È· ı· Â›Ó·È ·ÏËıÈÓ‹! – ¢ËÏ·‰‹; – E›Ó·È Ë ÈÛÙÔÚ›· ÌÈ·˜ ÊÔÚ¿‰·˜ Ô˘ ıÚÈ¿Ì‚Â˘Û ÛÙÔ˘˜ OÏ˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ AÁÒÓ˜ Î·È ÔÈ ·Ú¯·›ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ¤ÛÙËÛ·Ó ÙÔ ¿Á·ÏÌ¿ Ù˘ ÛÙËÓ OÏ˘Ì›· ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙ· ·Á¿ÏÌ·Ù· ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ ÔÏ˘ÌÈÔÓÈÎÒÓ! E›Û·ÛÙ ¤ÙÔÈÌÔÈ; – ŒÙÔÈÌÔÈ! ›·Ó fiÏ· Ì ÌÈ· ʈӋ. ŒÙÛÈ, ηıÈṲ̂ÓÔÈ fiÏÔÈ Á‡Úˆ ·fi ÙËÓ ÂÏÈ¿, ¿ÎÔ˘Û·Ó ÙËÓ ·›ÛÙ¢ÙË ÈÛÙÔÚ›· Ù˘ ÂÚ›ÊËÌ˘ ·˘Ù‹˜ ÊÔÚ¿‰·˜.
78
– O ºÂȉÒÏ·˜, ¿Ú¯ÈÛ ÙÔ ÂÚÈÛÙÂÚ¿ÎÈ, ‹Ù·Ó ¤Ó·˜ ŒÏÏËÓ·˜ ·ıÏËÙ‹˜ Ô˘ ¤ÊÙ·Û ÛÙËÓ OÏ˘Ì›· Ì ÙË ÊÔÚ¿‰· ÙÔ˘, ÙËÓ A‡Ú·, ÁÈ· Ó· Ï¿‚ÂÈ Ì¤ÚÔ˜ ÛÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· Ù˘ ÈÔ‰ÚÔÌ›·˜. K·È ÔÈ ‰˘Ô ÙÔ˘˜, ‰ËÏ·‰‹ Î·È Ô ºÂȉÒÏ·˜ Î·È Ë A‡Ú·, ÂÚ›ÌÂÓ·Ó Ì Ϸ¯Ù¿Ú· ÙËÓ Ë̤ڷ ÙÔ˘ ·ÁÒÓ·. ŸÙ·Ó fï˜ ¤ÊÙ·Û Ì ÙÔ Î·Ïfi Ë ÌÂÁ¿ÏË ÛÙÈÁÌ‹ Î·È ‰fiıËΠÙÔ Û‡ÓıËÌ· Ù˘ ÂÎΛÓËÛ˘, ͤÚÂÙ ÙÈ ¤ÁÈÓÂ; – TÈ ¤ÁÈÓÂ; ÚÒÙËÛ·Ó Ù· Ì·ÛÎÒÙ Ì ÌÈ· ʈӋ. – H A‡Ú·, Ë ÊÔÚ¿‰·, ÍÂΛÓËÛ ÙfiÛÔ ·fiÙÔÌ·, Ì ÙfiÛË ÊfiÚ·, Ô˘ ¤ÚÈÍ οو ÙÔÓ ·Ó·‚¿ÙË Ù˘. T· Ì·ÛÎÒÙ ÍÂηډ›ÛÙËÎ·Ó ÛÙ· Á¤ÏÈ·. O M›Û· ÙÔ ·ÚÎÔ˘‰¿ÎÈ Â›¯Â ‰Èψı› ÛÙ· ‰‡Ô Î·È ÎÚ·ÙÔ‡Û ÙËÓ ÎÔÈÏÈ¿ ÙÔ˘. – H A‡Ú· fï˜ ‰ÂÓ ÛÙ·Ì¿ÙËÛÂ. EÍ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û ӷ ηϿ˙ÂÈ, Û˘Ó¤¯ÈÛ ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ. T· Ì·ÛÎÒÙ ÎÚ¤ÌÔÓÙ·Ó ·fi ÙÔ ÛÙfiÌ· ÙÔ˘. – ¶‹ÚÂ, Ô˘ ϤÙÂ, ηÓÔÓÈο ÙË ÛÙÚÔÊ‹ Î·È ÍÂÂÚÓÒÓÙ·˜ fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜ η‚·Ï¿Úˉ˜, ¤ÊÙ·Û ÚÒÙË ÛÙÔ Ù¤ÚÌ· fiÔ˘ Î·È ÛÙ·Ì¿ÙËÛÂ. – XˆÚ›˜ η‚·Ï¿ÚË; ÚÒÙËÛÂ Ô BÔ‡ÎÔ ÙÔ Ï˘Î¿ÎÈ. – XˆÚ›˜. – K·È ÙÈ ¤ÁÈÓ ÌÂÙ¿; TË Ì·ÏÒÛ·ÓÂ; TËÓ ÙÈ̈ڋ۷ÓÂ; TËÓ ·Ê‹Û·Ó fiÏË Ì¤Ú· ÓËÛÙÈ΋; ÚÒÙËÛÂ Ô AÌ›Î Ô Î¿ÛÙÔÚ·˜.
79
K∂º∞§∞π√ E¡¢∂∫∞∆√
MÈ· ηÈÓÔ‡ÚÁÈ· Aı‹Ó· – AÂÓ·ÓÙ›·˜. ¶·ÚfiÏÔ Ô˘ Ë A‡Ú· ÙÔÓ Â›¯Â ·Ê‹ÛÂÈ ›Ûˆ Ù˘, ÔÈ EÏÏ·ÓÔ‰›Î˜ ·Ó·Î‹Ú˘Í·Ó ÙÔÓ ºÂȉÒÏ· ÔÏ˘ÌÈÔÓ›ÎË Î·È ÙÔ˘ ¤ÙÚ„·Ó Ó· ÛÙ‹ÛÂÈ ÙÔ ¿Á·ÏÌ· Ù˘ A‡Ú·˜ ÛÙËÓ OÏ˘Ì›·. – º·ÓÙ¿˙ÔÌ·È fiÛÔ ı· η̿ڈÓÂ Ë A‡Ú·! ·Ú·Ù‹ÚËÛÂ Ô M›Û· ÙÔ ·ÚÎÔ˘‰¿ÎÈ. – K·È ÙÒÚ· ÒÚ· ÁÈ· ‡ÓÔ! › ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ... ¶¤Ú·ÛÂ Ë ÒÚ·. ŒÂÛ·Ó fiÏÔÈ ÁÈ· ‡ÓÔ Î¿Ùˆ ·fi ÙÔÓ ·ÛÙÚÔʈÙÈṲ̂ÓÔ Ô˘Ú·Ófi. H ¢¤ÛÔÈÓ· ·ÁηÏÈ¿ Ì ÙÔÓ M›Û· ·ÔÎÔÈÌ‹ıËΠ·Ì¤Ûˆ˜, Ì ÙÔ ÎÂÊ¿ÏÈ ·ÎÔ˘ÌÈṲ̂ÓÔ Û ÌÈ· Ú›˙· Ù˘ ÂÏÈ¿˜. M ÙËÓ ·Ó·ÙÔÏ‹ ÙÔ˘ ‹ÏÈÔ˘, Ë ¢¤ÛÔÈÓ· Î·È ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ ·Ô¯·ÈÚ¤ÙËÛ·Ó ÙÔ ·ÚÎÔ˘‰¿ÎÈ, ÙÔÓ Î¿ÛÙÔÚ·, ÙÔ Ú·ÎÔ‡Ó, ÙÔ Ï˘Î¿ÎÈ ÎÈ fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜ Ê›ÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜, Î·È Û˘Ó¤¯ÈÛ·Ó ÙÔ ı·˘Ì·ÛÙfi Ù·Í›‰È ÙÔ˘˜.
ŸÔ˘ ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ ‰Â›¯ÓÂÈ ÛÙË ¢¤ÛÔÈÓ· ÌÈ· ·ÏÏ·Á̤ÓË, ÈÔ fiÌÔÚÊË Aı‹Ó·
H
¢¤ÛÔÈÓ· ›¯Â ÚÔÛ¤ÍÂÈ fiÙÈ fiÛÔ Û˘Ó¤¯È˙·Ó ÙÔ Ù·Í›‰È ÙÔ˘˜ ̤۷ ÛÙÔ ¯ÚfiÓÔ, ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ ÁÈÓfiÙ·Ó fiÏÔ Î·È ÈÔ fiÌÔÚÊÔ, fiÏÔ Î·È ÈÔ ÊˆÙÂÈÓfi. KÈ fiÏÔ Î¿ÙÈ Î·ÈÓÔ‡ÚÁÈÔ Ù˘ ¤‰ÂȯÓÂ... ŒÙÛÈ ¤Ì·ı ÎÈ Â›‰Â ÔÏÏ¿ Ë ¢¤ÛÔÈÓ·. E›‰Â ¯ÒÚ˜ Ì·ÎÚÈÓ¤˜, Ï‹ıË ·Ì¤ÙÚËÙ· Î·È Í·ÎÔ˘ÛÙÔ‡˜ ·ıÏËÙ¤˜, fiˆ˜ ÙË NÙ¿Ô˘Ó ºÚ¤È˙ÂÚ Ô˘ ηٿÊÂÚ ӷ ηٷÎÙ‹ÛÂÈ Ù¤ÛÛÂÚ· ¯Ú˘Û¿ ÎÈ ¿ÏÏ· ÙfiÛ· ·ÚÁ˘Ú¿ ÔÏ˘Ìȷο ÌÂÙ¿ÏÏÈ· ÛÙËÓ ÎÔχ̂ËÛË Û ÙÚÂȘ Û˘Ó¯fiÌÂÓ˜ OÏ˘ÌÈ¿‰Â˜, ÙËÓ N¿ÓÙÈ· KÔÌ·Ó¤ÙÛÈ, ÙË ‚·Û›ÏÈÛÛ· Ù˘ ÂÓfiÚÁ·Ó˘ Á˘ÌÓ·ÛÙÈ΋˜, ÙÔÓ ıÚ˘ÏÈÎfi MÔÌ M‹ÌÔÓ Ô˘ ¤Ú·Û·Ó ÂÈÎÔÛÈÙÚ›· ÔÏfiÎÏËÚ· ¯ÚfiÓÈ·, ÒÛÔ˘ Ó· ηٷÚÚÈÊı› ÙÔ ÚÂÎfiÚ ÙÔ˘ ÛÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ÙÔ˘ ¿ÏÌ·ÙÔ˜ Û ̋ÎÔ˜, ÙÔÓ A̤Ì MÈΛϷ Ô˘ Û˘Ó‹ıÈ˙ ӷ ÙÚ¤¯ÂÈ Í˘fiÏËÙÔ˜ Î·È ¯¿ÚÈÛ ÙÔ ÚÒÙÔ ¯Ú˘Ûfi ÌÂÙ¿ÏÏÈÔ Û ·ÁÒÓ˜ ÛÙ›‚Ô˘ ÛÙË Ì·‡ÚË ‹ÂÈÚÔ, ÙÔÓ T˙ÒÓ˘ B·˚Û̇ÏÂÚ, ÙÔÓ ‰È·ÛËÌfiÙÂÚÔ ÎÔÏ˘Ì‚ËÙ‹ fiÏˆÓ ÙˆÓ ÂÔ¯ÒÓ Ô˘ ˘‹ÚÍ ¤ÓÙ ÊÔÚ¤˜ ÔÏ˘ÌÈÔӛ΢ Î·È ¤·ÈÍ ÙÔ ÚfiÏÔ ÙÔ˘ T·Ú˙¿Ó ÛÙÔÓ ÎÈÓËÌ·ÙÔÁÚ¿ÊÔ.
83
E›‰Â ÙÔÓ KˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ TÛÈÎÏËÙ‹Ú·, ÙÔÓ ÌÔÓ·‰ÈÎfi ¤ÏÏËÓ· ÔÏ˘ÌÈÔÓ›ÎË Ô˘ ΤډÈÛ ٤ÛÛÂÚ· ÌÂÙ¿ÏÏÈ·, ÙË º¿ÓÈ MÏ¿ÓÎÂÚ˜ KfiÂÓ, ÙË ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ·ıÏ‹ÙÚÈ· fiÏˆÓ ÙˆÓ ÂÔ¯ÒÓ, ÙÔÓ T˙¤ÛÛ ŸÔ˘ÂÓ˜, ÙÔÓ ÁÈfi ÙÔ˘ ‚·Ì‚·ÎÔÛ˘ÏϤÎÙË Ô˘ Û ‰È¿ÛÙËÌ· ÏÈÁfiÙÂÚÔ ·fi ÌÈ· ÒÚ· ηٿÊÂÚ ӷ ηٷÚÚ›„ÂÈ ¤ÓÙ ·ÁÎfiÛÌÈ· ÚÂÎfiÚ Î·È ·ÚÁfiÙÂÚ· ÛÙËÓ OÏ˘ÌÈ¿‰· ÙÔ˘ BÂÚÔÏ›ÓÔ˘ Ó· ÓÙÚÔÈ¿ÛÂÈ ÙÔÓ X›ÙÏÂÚ, ÙÔÓ ÈӉȿÓÔ T˙ÈÌ £ÔÚ, ÙÔÓ ºÈÏ·Ó‰fi ¶¿·‚Ô NÔ‡ÚÌÈ, ÙÔÓ AÌÂÚÈηÓfi AÏ ŒÚÙÂÚ Î·È ÔÏÏÔ‡˜ ¿ÏÏÔ˘˜ ·ÎfiÌ·.
E›‰Â ÙÔÓ EÌ›Ï Z¿ÙÔÂÎ Ô˘ ‚Ô‹ıËÛ ¤Ó·Ó Û˘Ó·ıÏËÙ‹ ÙÔ˘ Ó· ÙÂÚÌ·Ù›ÛÂÈ Î·È Ó· ÚÔÎÚÈı›, ÙÔÓ T¿Î·Ù˜ K¿ÚÔÏÈ Ô˘ ¤¯·Û ÙÔ ‰ÂÍ› ÙÔ˘ ¯¤ÚÈ, ·ÏÏ¿ ‰˘Ô ¯ÚfiÓÈ· ·ÚÁfiÙÂÚ· ΤډÈÛ ÙÔ ¯Ú˘Ûfi ÌÂÙ¿ÏÈÔ ÛÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· Ù˘ ÛÎÔÔ‚ÔÏ‹˜, ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÒÓÙ·˜ ÙÔ ·ÚÈÛÙÂÚfi Î·È ÙËÓ O˘›ÏÌ· P¿ÓÙÔÏÊ ÙË «Ì·‡ÚË Á·˙¤Ï·», Ô˘ ·ÚfiÏÔ Ô˘ ÙÔ fi‰È Ù˘ ‹Ù·Ó ·Ú¿Ï˘ÙÔ Ì¤¯ÚÈ Ù· ¤ÓÙÂο Ù˘ ¯ÚfiÓÈ·, η٤ÎÙËÛ ¯¿ÏÎÈÓÔ ÌÂÙ¿ÏÏÈÔ ÛÙË ÛÎ˘Ù·ÏÔ‰ÚÔÌ›· Û ËÏÈΛ· ÌfiÏȘ 16 ÂÙÒÓ Î·È ·ÚÁfiÙÂÚ· ÙÚ›· ¯Ú˘Û¿. MÂÙ¿, ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ ÙËÓ Ù·Í›‰Â„ ÛÙȘ ÔÏÈÙÈÛÙÈΤ˜ OÏ˘ÌÈ¿‰Â˜ Î·È Ë ¢¤ÛÔÈÓ· ı·‡Ì·Û ı¿̷ٷ Ê·ÓÙ·ÛÌ·ÁÔÚÈο, ÙÂÏÂÙ¤˜ ¤Ó·Ú͢ Î·È Ï‹Í˘ OÏ˘ÌÈ·ÎÒÓ AÁÒÓˆÓ, ·Ú·ÎÔÏÔ‡ıËÛ ı·ÙÚÈΤ˜ ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ Î·È ··ÁÁÂϛ˜ Î·È Ì·Ï¤Ù·, ÁÓÒÚÈÛ ÁχÙ˜, ˙ˆÁÚ¿ÊÔ˘˜ Î·È Û˘Óı¤Ù˜ Î·È ¿ÎÔ˘Û ÔÚ¯‹ÛÙÚ˜ Î·È ‰È¿ÛËÌÔ˘˜ ÙÚ·ÁÔ˘‰ÈÛÙ¤˜.
84
NfiÌÈ˙ fiÙÈ ‰ÂÓ ı· Ù¤ÏÂȈÓ ÔÙ¤ ·˘Ùfi ÙÔ ˘¤ÚÔ¯Ô Ù·Í›‰È, ÁÈ’ ·˘Ùfi Í·ÊÓÈ¿ÛÙËΠfiÙ·Ó ÌÈ· ̤ڷ, ÂÓÒ ÂÚÓÔ‡Û·Ó Ì¤Û· ·fi ÙȘ ÂÙ¿ ‡Ï˜ ÙÔ˘ Ô˘Ú¿ÓÈÔ˘ ÙfiÍÔ˘, › ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ: – T¤ÏÂȈÛ ÙÔ Ù·Í›‰È Ì·˜ ÛÙÔ ·ÚÂÏıfiÓ... TÔ ËÏÈÔ‚·Û›ÏÂÌ· ¤‚·Ê Ì ¯ÚÒÌ·Ù· ¯Ú˘Û·ÊÈ¿ Î·È ‚˘ÛÛÈÓÈ¿ ÙË ÌÈÎÚ‹ ÂÏÈ¿. – TÈ Îڛ̷! Â›Â Ë ¢¤ÛÔÈÓ·. ¶Ú¤ÂÈ ‰ËÏ·‰‹ ÙÒÚ· Ó· Á˘Ú›ÛÔ˘ÌÂ; – Ÿ¯È ·ÎfiÌ·. TÒÚ· Ô˘ Ù·Íȉ¤„·Ì ÛÙ· ·ÏÈ¿, ¤ÊÙ·ÛÂ Ë ÛÙÈÁÌ‹ Ó· Ù·Íȉ¤„Ô˘ÌÂ Î·È ÛÙ· ÌÂÏÏÔ‡ÌÂÓ·. – AÏ‹ıÂÈ·; – N·È. ŒÏ·, ¢¤ÛÔÈÓ·, Ó· ÛÔ˘ ‰Â›Íˆ Ò˜ ı· ·ÏÏ¿ÍÂÈ Ë Aı‹Ó· Ì·˜! ŒÏ· Ó· ÛÔ˘ ‰Â›Íˆ Ò˜ ı· Â›Ó·È Û ϛÁÔ, › ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ.
T·Í›‰Â„·Ó ÁÈ· Ï›ÁÔ ÛÙ· ÌÂÛÔ‡Ú·Ó· Ì ÙË ÌÈÎÚ‹ ÂÏÈ¿ ÎÈ fiÙ·Ó ¤ÊÙ·Û·Ó ¿Óˆ ·fi ÙËÓ Aı‹Ó·, Ë ¢¤ÛÔÈÓ· ›‰Â ÌÈ· fiÏË ·ÏÏ·Á̤ÓË, ›‰Â ÎfiÛÌÔ Î·È ÎÔÛÌ¿ÎË Ó· Ì·ÈÓÔ‚Á·›ÓÂÈ ·fi ÙÔ˘˜ ÛÙ·ıÌÔ‡˜ ÙÔ˘ ηÈÓÔ‡ÚÁÈÔ˘ ÌÂÙÚfi.
87
– ¶fiÛÔ˘˜ ÛÙ·ıÌÔ‡˜ ¤¯ÂÈ; ÚÒÙËÛÂ Ë ¢¤ÛÔÈÓ·. – E›ÎÔÛÈ ¤Ó· ÛÙ·ıÌÔ‡˜ Î·È ÔÈ ÁÚ·Ì̤˜ ÙÔ˘ ¤¯Ô˘Ó Ì‹ÎÔ˜ ‰ÂηԯÙÒ ¯ÈÏÈfiÌÂÙÚ·, ÂÍ‹ÁËÛ ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ. ŒÏ· ÙÒÚ· Ó· ÛÔ˘ ‰Â›Íˆ Î·È Î¿ÙÈ ¿ÏÏÔ. KÔ›Ù·. OÈ ‰ÚfiÌÔÈ Î·È Ù· ÎÙ›ÚÈ· Ô˘ ‰˘ÛÎfiÏ¢·Ó ÙËÓ Î˘ÎÏÔÊÔÚ›· ÙˆÓ ÂÚÈËÁËÙÒÓ ÛÙÔ˘˜ ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎÔ‡˜ ¯ÒÚÔ˘˜ Ù˘ Aı‹Ó·˜ ‰ÂÓ ˘¿Ú¯Ô˘Ó È·. H ¢¤ÛÔÈÓ· ›‰Â ¤ÎÏËÎÙË fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎÔ‡˜ ¯ÒÚÔ˘˜ Ù˘ Aı‹Ó·˜ ÂÓÔÔÈË̤ÓÔ˘˜, ·fi ÙÔ ¶·Ó·ıËÓ·˚Îfi ™Ù¿‰ÈÔ ˆ˜ ÙËÓ Aη‰ËÌ›·, Ì ›ÎÂÓÙÚÔ ÙËÓ AÎÚfiÔÏË. E›‰Â ÙÔ £ËÛ›Ô, ÙÔÓ KÂÚ·ÌÂÈÎfi, ÙËÓ AÚ¯·›· AÁÔÚ¿, ÙË ÛÙÔ¿ ÙÔ˘ AÙÙ¿ÏÔ˘, ÙËÓ ¶Ï¿Î·, Ù· AÓ·ÊÈÒÙÈη, ÙËÓ ¶Ó‡Î·, ÙÔ OÏ˘ÌÈÂ›Ô Î·È ÙÔ Z¿ÂÈÔ, fiÏ· Ù· ·Ú¯·›·, Ù· ‚˘˙·ÓÙÈÓ¿ Î·È Ù· ÓÂfiÙÂÚ· ÌÓËÌ›·.
88
MÂÙ¿, Ù·Í›‰Â„·Ó ¿ÏÈ ÁÈ· Ï›ÁÔ Î·È ‚Ú¤ıËÎ·Ó ¿Óˆ ·fi ¤Ó· ·ÂÚÔ‰ÚfiÌÈÔ. – ¶Ô‡ ‚ÚÈÛÎfiÌ·ÛÙÂ; ÚÒÙËÛÂ Ë ¢¤ÛÔÈÓ·. – ™Ù· ™¿Ù·, Î·È ·˘Ùfi Ô˘ ‚ϤÂȘ Â›Ó·È ÙÔ Î·ÈÓÔ‡ÚÁÈÔ ·ÂÚÔ‰ÚfiÌÈÔ Ù˘ Aı‹Ó·˜ Ô˘ Â͢ËÚÂÙ› ÂηÙÔÌ̇ÚÈ· ÂÈÛΤÙ˜ Î·È ·ıÏËÙ¤˜ Ô˘ ¤Ú¯ÔÓÙ·È ·fi fiÏ· Ù· ̤ÚË ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘ ÛÙËÓ EÏÏ¿‰·.
90
K∂º∞§∞π√ ¢ø¢∂∫∞∆√
™ÙȘ ·ıÏËÙÈΤ˜ ÂÁηٷÛÙ¿ÛÂȘ – ¶ÔÈ· Â›Ó·È ·˘Ù‹ Ë ÏˆÊfiÚÔ˜ Ô˘ ÍÂÎÈÓ¿ÂÈ ·fi ÙÔ ·ÂÚÔ‰ÚfiÌÈÔ; ÚÒÙËÛÂ Ë ¢¤ÛÔÈÓ·. – E›Ó·È Ë ÏˆÊfiÚÔ˜ ™·ÙÒÓ-™Ù·˘ÚÔ‡-EÏÂ˘Û›Ó·˜ Ô˘ ı· ¤¯ÂÈ ¿Óˆ ·fi 60 ¯ÈÏÈfiÌÂÙÚ· Û˘ÓÔÏÈÎfi Ì‹ÎÔ˜. A˘Ù‹ Î·È Ë Ó¤· ψÊfiÚÔ˜ YÌËÙÙÔ‡, Ô˘ ı· ÛÔ˘ ‰Â›Íˆ, ı· ‰È¢ÎÔχÓÔ˘Ó Î·È ı· ÂÍÔÈÎÔÓÔÌ‹ÛÔ˘Ó ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ÒÚ˜ Û fiÛÔ˘˜ Ú¤ÂÈ Ó· ÌÂÙ·ÎÈÓÔ‡ÓÙ·È ·fi ÙÔ ¤Ó· ̤ÚÔ˜ ÛÙÔ ¿ÏÏÔ. ŒÏ·, ¿Ì ÙÒÚ· Ó· η̷ÚÒÛÔ˘Ì ÙȘ ·ıÏËÙÈΤ˜ ÂÁηٷÛÙ¿ÛÂȘ!
92
ŸÔ˘ Ë ¢¤ÛÔÈÓ· ‚ϤÂÈ ÙȘ ·ıÏËÙÈΤ˜ ÂÁηٷÛÙ¿ÛÂȘ ÙˆÓ OÏ˘ÌÈ·ÎÒÓ AÁÒÓˆÓ
T
·Í›‰Â„·Ó ÁÈ· Ï›ÁÔ ·ÎfiÌ· Î·È fiÙ·Ó ¤ÊÙ·Û·Ó, ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ Ù‹˜ ¤‰ÂÈÍ ÙȘ ÂÁηٷÛÙ¿ÛÂȘ ÙˆÓ OÏ˘ÌÈ·ÎÒÓ AÁÒÓˆÓ. H ¢¤ÛÔÈÓ· ‰ÂÓ ¯fiÚÙ·ÈÓ ӷ ‚ϤÂÈ, ÂÓÒ ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ Ù‹˜ ı‡ÌÈ˙Â, Ù˘ ÂÍÈÛÙÔÚÔ‡ÛÂ Î·È Ù˘ ÂÍËÁÔ‡ÛÂ... K·È Ô‡ ‰ÂÓ ÙËÓ ‹Á ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ! TËÓ ‹Á ÛÙÔ ™Ù¿‰ÈÔ EÈÚ‹Ó˘ Î·È ºÈÏ›·˜ Î·È ÌÂÙ¿ ÛÙÔ OÏ˘ÌÈ·Îfi K¤ÓÙÚÔ ÙÔ˘ AÌ·ÚÔ˘Û›Ô˘, Î·È Ù˘ ¤‰ÂÈÍ ÙȘ ÂÁηٷÛÙ¿ÛÂȘ fiÔ˘ ı· Á›ÓÔÓÙ·Ó Ù· ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· ÙÔ˘ ÛÙ›‚Ô˘, Ù˘ ηϷıÔÛÊ·›ÚÈÛ˘, Ù˘ ÎÔχ̂ËÛ˘ Î·È ‰È¿ÊÔÚ· ¿ÏÏ· ·ÎfiÌ·.
TËÓ ‹Á ÛÙÔ °Ô˘‰› Î·È Ù˘ ¤‰ÂÈÍ ÙÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜ fiÔ˘ ı· ·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·Ó ÔÈ ·ıÏËÙ¤˜ ÛÙÔ ÌÔÓÙ¤ÚÓÔ ¤ÓÙ·ıÏÔ, Î·È ÛÙËÓ ·Ú·Ï›· ÙÔ˘ º·Ï‹ÚÔ˘ fiÔ˘ ı· Á›ÓÔÓÙ·Ó ÔÈ ·ÁÒÓ˜ Ù˘ ˘ÁÌ·¯›·˜, Ù˘ ¯ÂÈÚÔÛÊ·›ÚÈÛ˘, ÙÔ˘ Ù¿Â Î‚Ô ÓÙÔ.
TËÓ ‹Á ÛÙÔÓ M·Ú·ıÒÓ· Ô˘ ı· ·ÓÙ˯ԇÛ Û ϛÁÔ ·fi ÙȘ ÎÚ·˘Á¤˜ ÙˆÓ ı·ÙÒÓ Ô˘ ı· ·Ú·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û·Ó ÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· Ù˘ ΈËÏ·Û›·˜, Î·È Ù˘ ¤‰ÂÈÍ ÙËÓ ·ÊÂÙËÚ›· ÙÔ˘ Ì·Ú·ıÒÓÈÔ˘ ‰ÚfiÌÔ˘.
K∂º∞§∞π√ ¢∂∫∞∆√ Tƒπ∆√
™ÙÔ OÏ˘ÌÈ·Îfi ¯ˆÚÈfi ŸÔ˘ ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ ‰Â›¯ÓÂÈ ÛÙË ¢¤ÛÔÈÓ· ÌÈ· fiÏË ¯ˆÚ›˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜
MÂÙ¿ ÙËÓ Ù·Í›‰Â„ ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÙÔ˘ ·ÂÚÔ‰ÚÔÌ›Ô˘ ÙÔ˘ EÏÏËÓÈÎÔ‡ Î·È ÛÙÔÓ ÕÁÈÔ KÔÛÌ¿ ÁÈ· Ó· ‰ÂÈ ÙÔ Ì¤ÚÔ˜ fiÔ˘ ı· ·Ú¿‚Á·ÈÓ·Ó ÔÈ ·ıÏËÙ¤˜ ÛÙ· ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· Ù˘ ÈÛÙÈÔÏÔ˝·˜, ÙÔ˘ ÙÚÈ¿ıÏÔ˘ Î·È ÙÔ˘ ¯fiÎÂ˚. TËÓ ‹Á ÛÙË N›Î·È· Î·È Ù· ÕÓˆ §ÈfiÛÈ· ÁÈ· Ó· ‰ÂÈ Ù· Á˘ÌÓ·ÛÙ‹ÚÈ· ¿ÚÛ˘ ‚·ÚÒÓ Î·È ¿Ï˘, Î·È Ù˘ ¤‰ÂÈÍ ·ÎfiÌ· ÙÔ ÈÈÎfi ΤÓÙÚÔ Î·È ÙÔÓ Èfi‰ÚÔÌÔ ÛÙÔ M·ÚÎfiÔ˘ÏÔ fiÔ˘ ı· Á›ÓÔÓÙ·Ó Ù· ·ıÏ‹Ì·Ù· Ù˘ È·Û›·˜. – ¶¿Ì ÙÒÚ· ÛÙÔ ¯ˆÚÈfi! › ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ. – ¶ÔÈÔ ¯ˆÚÈfi; – £· ‰ÂȘ.
98
Ÿ
Ù·Ó ÊÙ¿Û·ÓÂ, Ë ¢¤ÛÔÈÓ· ›‰Â ÌÈ· ÌÈÎÚ‹ ÔÏÈÙ›· Ì ۛÙÈ·, ‰ÚfiÌÔ˘˜ Î·È Î·Ù·ÛÙ‹Ì·Ù·, ·ÏÏ¿ ¯ˆÚ›˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜. – ¶Ô‡ ‚ÚÈÛÎfiÌ·ÛÙÂ; ÚÒÙËÛÂ Ë ¢¤ÛÔÈÓ·. – ™ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ §ÂοÓ˜ A¯·ÚÓÒÓ. – TÈ Â›Ó·È ·˘Ù‹ Ë ÌÈÎÚ‹ ÔÏÈÙ›· ¯ˆÚ›˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜; – E›Ó·È ÙÔ OÏ˘ÌÈ·Îfi ¯ˆÚÈfi. ŒÓ·˜ ÚfiÙ˘Ô˜ ÔÈÎÈÛÌfi˜ Ô˘ ı· ÊÈÏÔÍÂÓ‹ÛÂÈ 16.000 ·ıÏËÙ¤˜ Î·È ·ıÏ‹ÙÚȘ, ηıÒ˜ Î·È ÙÔ˘˜ ÚÔÔÓËÙ¤˜ Î·È Ù· ̤ÏË ÙˆÓ ·ÔÛÙÔÏÒÓ Ô˘ ı· Û˘ÚÚ‡ÛÔ˘Ó ÛÙËÓ EÏÏ¿‰· ·fi fiÏË ÙËÓ ˘Ê‹ÏÈÔ ÁÈ· Ó· Ï¿‚Ô˘Ó Ì¤ÚÔ˜ ÛÙÔ˘˜ OÏ˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ AÁÒÓ˜. – ¶fiÛÔ ÌÂÁ¿ÏÔ Â›Ó·È ÙÔ OÏ˘ÌÈ·Îfi ¯ˆÚÈfi; – ¶¿Óˆ ·fi ¯›ÏÈ· ‰È·ÎfiÛÈ· ÛÙÚ¤ÌÌ·Ù·. Œ¯ÂÈ, fiˆ˜ ‚ϤÂȘ, ·’ fiÏ·! ÕÓÂÙ˜ ηÙÔÈ˘ Ì ¿Óˆ ·fi ÂÓÓÈ¿ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ˘ÓÔ‰ˆÌ¿ÙÈ·, ηıÒ˜ Î·È Î·Ù·ÛÙ‹Ì·Ù· Ì fiÏ· Ù· ¯ÚÂÈ·˙Ô‡ÌÂÓ·, ¯ÒÚÔ˘˜ ·Ó·„˘¯‹˜, ¿ıÏËÛ˘ Î·È ÚÔfiÓËÛ˘.
101
– K·È ÙÈ ı· Á›ÓÂÈ ÙÔ ¯ˆÚÈfi ÌÂÙ¿ ·fi ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜; £· ÙÔ ÁÎÚÂÌ›ÛÔ˘Ó; – Ÿ¯È, ‚¤‚·È·! £· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈËı› ÁÈ· ¿ÏÏÔ˘˜ ÛÎÔÔ‡˜. – TÈ ÛÎÔÔ‡˜; – £· ÊÈÏÔÍÂÓ‹ÛÂÈ ÙÔ˘˜ ·ıÏËÙ¤˜ Ô˘ ı· Ï¿‚Ô˘Ó Ì¤ÚÔ˜ ÛÙÔ˘˜ ¶·Ú·ÔÏ˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜. – ™ÙËÓ ·Ú¯·›· EÏÏ¿‰· ›¯·Ó OÏ˘ÌÈ·Îfi ¯ˆÚÈfi; ÚÒÙËÛÂ Ë ¢¤ÛÔÈÓ·. – Ÿ¯È. ŸÏÔÈ ·˘ÙÔ› Ô˘ ¤Êı·Ó·Ó ÛÙËÓ ÎÔÈÏ¿‰· ÙÔ˘ AÏÊÂÈÔ‡, ¿ÏÏÔÈ Ì ¿Ì·Í˜, ¿ÏÏÔÈ Ì ÏÂÔ‡ÌÂÓ·, ¿ÏÏÔÈ Ì ٷ fi‰È· ÎÈ ¿ÏÏÔÈ Î·‚¿Ï· ÛÙ’ ¿ÏÔÁ¿ ÙÔ˘˜, ηٷÛÎ‹ÓˆÓ·Ó ÛÙËÓ ‡·ÈıÚÔ, ÎÔÓÙ¿ ÛÙ· ÔÙ¿ÌÈ· ‹ ¤ÛÙËÓ·Ó Î·Ù·Ê‡ÁÈ· Ì ٷ ÎÏ·‰È¿ ÙˆÓ ‰¤ÓÙÚˆÓ ÎÈ ¿Ó·‚·Ó ʈÙȤ˜ ÁÈ· Ó· ˙ÂÛÙ·›ÓÔÓÙ·È Ù· ‚Ú¿‰È·. AÎfiÌ· Î·È ÙÔ ÓÂÚfi ‹Ù·Ó Úfi‚ÏËÌ·. ŒÈÓ·Ó ·fi ÙȘ ËÁ¤˜ Î·È Ù· ËÁ¿‰È·, ÒÛÔ˘ Ô HÚ҉˘ Ô AÙÙÈÎfi˜ ¤¯ÙÈÛ ¤Ó· ÌÂÁ¿ÏÔ ˘‰Ú·ÁˆÁ›Ô.
K∂º∞§∞π√ ¢∂∫∞∆√ T∂∆∞ƒ∆√
OÈ ÔÚ‰¤˜ ÍÂÎÈÓÔ‡Ó ŸÔ˘ Ë ¢¤ÛÔÈÓ· ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı› Ì ÙÚfiÌÔ ÙȘ ÙÚÂȘ ÛÎȘ Ó· Á›ÓÔÓÙ·È ÌÈ· Î·È Ó· ÂÈıˆÚÔ‡Ó ÙȘ ÊÔ‚ÂÚ¤˜ ÛÙÚ·ÙȤ˜ ÙÔ˘˜ H ¢¤ÛÔÈÓ· ‰ÂÓ ¯fiÚÙ·ÈÓ ӷ ‚ϤÂÈ Ó· ÚˆÙ¿ÂÈ Î·È Ó’ ·ÎÔ‡ÂÈ... – E›‰·Ì ٷ ·ÏÈ¿ Î·È Ù· ÌÂÏÏÔ‡ÌÂÓ·. K·ÈÚfi˜ Ó· Á˘Ú›ÛÔ˘Ì ÛÙ· ÙˆÚÈÓ¿, › ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ, ÁÈ·Ù› ÏËÛÈ¿˙ÂÈ Ë ÒÚ· Ô˘ ÔÈ ÙÚÂȘ ÛÎȤ˜ ÂÙÔÈÌ¿˙Ô˘Ó ÙËÓ Â›ıÂÛ‹ ÙÔ˘˜! – TÈ ÛÎÔÂ‡Ô˘Ó Ó· οÓÔ˘Ó; ÚÒÙËÛÂ Ë ¢¤ÛÔÈÓ·. – N· ÎÂÚ‰›ÛÔ˘Ó ÙȘ „˘¯¤˜ ÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ! N· Ê·ÚÌ·ÎÒÛÔ˘Ó ÙȘ ηډȤ˜ ÙÔ˘˜! ŒÙÛÈ ÈÛÙÂ‡Ô˘Ó fiÙÈ ı· ηٷÛÙÚ¤„Ô˘Ó ·ÚÁ¿, ·ÏÏ¿ Û›ÁÔ˘Ú· ÙÔ˘˜ OÏ˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ AÁÒÓ˜. AfiÚËÛÂ Ë ¢¤ÛÔÈÓ·. – M ÔÈÔ ÙÚfiÔ ı· ÚÔÛ·ı‹ÛÔ˘Ó Ó· ÎÂÚ‰›ÛÔ˘Ó ÙȘ „˘¯¤˜ ÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ; M ÔÈÔ ÙÚfiÔ ı· Ê·ÚÌ·ÎÒÛÔ˘Ó ÙȘ ηډȤ˜ ÙÔ˘˜; – ŒÏ· Ì·˙› ÌÔ˘ Î·È ı· ηٷϿ‚ÂȘ. AÏÏ¿ fi,ÙÈ ÎÈ ·Ó ‰ÂȘ, ÌË ‰ÂÈÏÈ¿ÛÂȘ, ÌË ¯¿ÛÂȘ ÙÔ ÎÔ˘Ú¿ÁÈÔ ÛÔ˘... MËÓ ÙÚÔÌ¿ÍÂȘ. – K·ıfiÏÔ˘; – K·ıfiÏÔ˘. ¢ÂÓ ı· Â›Ó·È fï˜ ‡ÎÔÏÔ... – °È·Ù›; TÈ ı· ‰ˆ; – ¶Ú¿ÁÌ·Ù· ·Ú¿ÍÂÓ·, ÊÚȯٿ! ¶Ï¿ÛÌ·Ù· ·ÔÙÚfi·È· ÎÈ ·ÔÎÚÔ˘ÛÙÈο! ŸÓÙ· Ô˘ Ì¿ÙÈ ·ÓıÚÒÔ˘ ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ Ì·Ù·‰Â›, ÁÈ·Ù› ‡Ô˘Ï· ͤÚÔ˘Ó Ó· Ù· ÎÚ‡‚Ô˘Ó ÔÈ ÙÚÂȘ ÛÎȤ˜... ¶Ú¤ÂÈ fï˜ Ó· ·ÓÙ¤ÍÂȘ Î·È Ó· ÌË ‚Á¿ÏÂȘ ÌÈÏÈ¿... AÏÏÈÒ˜ ı· ÚÔ‰ÔıÔ‡ÌÂ... TÈ Ï˜; NÔÌ›˙ÂȘ fiÙÈ ÌÔÚ›˜; – £· ÚÔÛ·ı‹Ûˆ! ˘ÔÛ¯¤ıËΠÙÔ ÎÔÚ›ÙÛÈ.
104
Œ
ÙÛÈ, Ë ¢¤ÛÔÈÓ· Î·È ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ Ù·Í›‰Â„·Ó Ì ÙË ÌÈÎÚ‹ ÂÏÈ¿ ¿Óˆ ·fi ‚·ıÈ¿ Ê·Ú¿ÁÁÈ· Î·È ‚¿ÏÙÔ˘˜ Î·È ‰¿ÛË ÛÎÔÙÂÈÓ¿, ÒÛÔ˘ ¤ÊÙ·Û·Ó ÛÙÔ ÛÎÔ˘È‰fiÙÔÔ. EΛ, ÎÚ˘Ì̤ÓÔÈ ›Ûˆ ·fi ¤Ó· ÌÔÏ˘‚¤ÓÈÔ Û‡ÓÓÂÊÔ, ¤ÚÈÍ·Ó ÌÈ· ÎÏÂÊÙ‹ Ì·ÙÈ¿ Î·È ‰È¤ÎÚÈÓ·Ó ÙȘ ÙÚÂȘ ÛÎȤ˜. TȘ ¿ÎÔ˘Û·Ó Ó· ÌÈÏ¿ÓÂ. – E›Ó·È Ù· ÛÙÚ·Ù‡̷ٿ Ì·˜ ¤ÙÔÈÌ·; ÚÒÙËÛ ÙÔ ÁÂÚ¿ÎÈ ÙÔ˘ ÔϤÌÔ˘. – ¶·Ó¤ÙÔÈÌ·! ·ÔÎÚ›ıËÎÂ Ë Ó˘¯ÙÂÚ›‰· Ù˘ ‰È¯fiÓÔÈ·˜. – EÏ¿Ù Ӓ ·‰ÂÏʈıԇ̠ÙfiÙÂ! ÛʇÚÈÍÂ Ë Ô¯È¿ ÙÔ˘ Ì›ÛÔ˘˜, ÙÔ˘ ÊıfiÓÔ˘ Î·È ÙÔ˘ ÙÚfiÌÔ˘.
H ¢¤ÛÔÈÓ· ›¯Â ¯ÏˆÌÈ¿ÛÂÈ. TÔ ·›Ì· Ù˘ ›¯Â ·ÁÒÛÂÈ Î·È ¤ÙÚÂÌ ·fi Êfi‚Ô, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ ¤‚Á·Ï ¿¯Ó·. – EÏ¿Ù ÙÂÌÂÏ›ÓÈ·! ·ÓÙÈ‚Ô‡ÈÛÂ, ›‰È· ‚ÚÔÓÙ‹, Ë ÊˆÓ‹ ÙÔ˘ ÊÚÈÎ·Ï¤Ô˘ Ï¿ÛÌ·ÙÔ˜. TÚ›˙ÔÓÙ·˜ ·Ó·ÛËÎÒıËΠÙfiÙ ·ÚÁ¿ Ë ÏÈÁ‰È·Ṳ̂ÓË Û¯¿Ú· ÂÓfi˜ ˘ÔÓfiÌÔ˘ Î·È ·fi ̤۷ ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· ‚Á·›ÓÔ˘Ó ÛÂÚÓ¿ÌÂÓ· Û·Ó Ó· Ù· ÍÂÚÓÔ‡Û ԯÂÙfi˜ Ù· ÙÂÌÂÏ›ÓÈ·, οÙÈ fiÓÙ· Ï·‰·Ú¿, Ì·Ïı·Î¿ Î·È ÁÏÈÛÙÂÚ¿, Ì ÚËṲ̂ӷ Ì¿ÁÔ˘Ï· Î·È ÙÛÈÌÏÈ·Ṳ̂ӷ Ì¿ÙÈ·. Œ‚Á·ÈÓ·Ó ÎÈ fiÏÔ ¤‚Á·ÈÓ·Ó ·ÁÎÔÌ·¯ÒÓÙ·˜ ÙÔ ¤Ó· ÌÂÙ¿ ·fi ÙÔ ¿ÏÏÔ, ·Ê‹ÓÔÓÙ·˜ Á‡Úˆ ÙÔ˘˜ ÌÈ· ·ÊfiÚËÙË Ì˘Úˆ‰È¿ ÎÏÂÈÛÔ‡Ú·˜ Î·È Û·›Ï·˜, ÒÛÔ˘ ‚Á‹ÎÂ Î·È ÙÔ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô.
TfiÙ ÔÈ ÙÚÂȘ ÛÎȤ˜ ÏËÛ›·Û·Ó, ¤ÛÌÈÍ·Ó ÎÈ ¤ÁÈÓ·Ó ÌÈ·, ¤Ó· Ï¿ÛÌ· ÁÈÁ¿ÓÙÈÔ, ·ÂÈÏËÙÈÎfi Û· Û‡ÓÓÂÊÔ Ì·‡Ú˘ ηٷÈÁ›‰·˜, Ì ڿÌÊÔ˜ ÁÂÚ·ÎÈÔ‡, ÊÙÂÚÔ‡Á˜ Ó˘¯ÙÂÚ›‰·˜ Î·È Ô˘Ú¿ ԯȿ˜ Ô˘ ¿ÏÏ·˙Â Û˘Ó¤¯ÂÈ· Û¯‹Ì· Î·È ÌÔÚÊ‹ Î·È ÎÔ‚fiÙ·Ó Ë ¯ÔÏ‹ ÛÔ˘ ÌfiÓÔ Ó· ÙÔ ‚ϤÂȘ.
108
H ¢¤ÛÔÈÓ· Ô˘ ·Ú·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û ¿ÊˆÓË, ‚·Û·ÓÈ˙fiÙ·Ó ·fi ÌÈ· ÓÈÁËÚ‹ ·›ÛıËÛË, ¤ÓȈı ¿ÚÚˆÛÙË, ·ÏÏ¿ ¿ÏÈ ÎÚ·Ù‹ıËÎÂ Î·È ‰ÂÓ Â›Â Ï¤ÍË. – EÏ¿Ù ˙·‚ÔÏ›ÓÈ·! ·ÓÙ‹¯ËÛ ¿ÏÈ Ë ÚÔÛÙ·Á‹. X·Ì‹ÏˆÛ·Ó ÙfiÙ ٷ Û‡ÓÓÂÊ· Î·È Ë ¢¤ÛÔÈÓ· ›‰Â fiÙÈ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó Û‡ÓÓÂÊ·. ◊Ù·Ó fiÚÓÈ· ·ÔÎÚÔ˘ÛÙÈο Ì Ӈ¯È· ‡·ÈÓ·˜ Î·È ÊÙÂÚÔ‡Á˜ ηÙÛ·Ú›‰·˜ Ô˘ η٤‚·ÈÓ·Ó ÎÈ fiÏÔ Î·Ù¤‚·ÈÓ·Ó ÎÚÒ˙ÔÓÙ·˜ ÙÔ ¤Ó· ÌÂÙ¿ ·fi ÙÔ ¿ÏÏÔ, ÒÛÔ˘ η٤‚ËÎÂ Î·È ÙÔ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô. – EÏ¿Ù ηٷÛÙÚÔÊ›ÓÈ·, ÁÎÚÂÌÔ˘Ï›ÓÈ· Î·È ÙÚÔÌÔ˘Ï›ÓÈ·! ·ÎÔ‡ÛÙËΠ¿ÏÈ Ë ÂÓÙÔÏ‹.
TÔ ÛΤ·ÛÌ· ÂÓfi˜ ˘ÔÓfiÌÔ˘ ¿ÓÔÈÍ ·ÚÁ¿ Î·È Úfi‚·Ï·Ó ÚÔ˘ıÔ˘Ó›˙ÔÓÙ·˜ οÙÈ ÎÙ‹ÓË ÙÚȯˆÙ¿ Î·È Ú˘·Ú¿, ¿ÏÏ· Ì ÌÔ˘ÛÔ‡‰Â˜ ÙÚˆÎÙÈÎÒÓ, ¿ÏÏ· Ì ÁÎÚ›˙˜ Ì¿ÛΘ Î·È ÌÈÛÔηÌ̤ӷ ÚÔ‡¯·, ¿ÏÏ· Ì ÊÈÙ›ÏÈ· ·fi ‚fî˜ Ó· ÎÚ¤ÌÔÓÙ·È ·fi ÙȘ ÎÔ˘ÚÂÏÈ·Ṳ̂Ó˜ Ùۤ˜ ÙÔ˘˜. – EÏ¿Ù ·ÚÛ›ÓÈ·, ÌÈÛÔ˘Ï›ÓÈ·, ÙÚÈ‚ÔÏ›ÓÈ·! ·ÓÙ‹¯ËÛ ¿ÏÈ Ë ÚÔÛÙ·Á‹.
Afi Ù· ıÔÏ¿ ‚·ÏÙfiÓÂÚ· ÙÔ˘ ¤ÏÔ˘˜ Úfi‚·Ï·Ó ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ Ï¿ÛÌ·Ù·... ÕÏÏ· ›¯·Ó ÌÈÛÔÛ·ÈṲ̂ӷ ÏÔοÌÈ· ÁÈ· ¯¤ÚÈ·, ÌÔ˘ÛÔ‡‰Â˜ ‡·ÈÓ·˜ Î·È ‰·ÈÌÔÓÈο ÛÎÔ˘Ï‹ÎÈ· ÁÈ· Ì·ÏÏÈ¿. ÕÏÏ· ›¯·Ó Êȉ›ÛȘ ÁÏÒÛÛ˜ Î·È ÛÒÌ·Ù· ‰‡ÛÌÔÚÊ·, ÊÔÏȉˆÙ¿.
ÕÏÏ· ‹Ù·Ó ÌÈÛ¿ Ù۷οÏÈ· Î·È ÌÈÛ¿ ‚ÚˆÌÔ‡Û˜, Ì ‚‰¤ÏϘ ÁÈ· Ô˘Ú¿, „˘¯Ú¿ ÎÙËÓÒ‰Ë ‚ϤÌÌ·Ù· Î·È ‰fiÓÙÈ· ̷و̤ӷ, ÛÔ˘‚ÏÂÚ¿. ™ÙÚ·ÙȤ˜ Î·È ÛÙÚ·ÙȤ˜ ÔÏfiÎÏËÚ˜ ›¯·Ó ÙÒÚ· ·Ú·Ù·¯Ù›, ˆ˜ ÂΛ Ô˘ ¤ÊÙ·Ó ÙÔ Ì¿ÙÈ ÎÈ ·ÎfiÌ· ·Ú·¤Ú·...
K·È ÙfiÙ ̛ÏËÛÂ Ë ‰˘ÛÔ›ˆÓË ÛÎÈ¿, Ì›ÏËÛÂ Ô ¿Ú¯ÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘˜: – ¶ÈÛÙ¿ ÌÔ˘ Ù¤Ú·Ù·, ÎÙ‹ÓË Ûȯ·ÌÂÚ¿ Î·È ¿Ó·Ú¯· fiÚÓÈ·! ¶Ï¿ÛÌ·Ù· ·ÔÎÚÔ˘ÛÙÈο, ÁÏÔÈÒ‰Ë Î·È ·fi ÙË ÊÚ›ÎË ÈÔ ÊÚÈηϤ·, ¤ÊÙ·ÛÂ Ë ÒÚ· Û·˜, ¤ÊÙ·ÛÂ Ë ÌÂÁ¿ÏË ÒÚ·! °›ÓÂÙ ·fiÚ·Ù· Û·Ó ÙËÓ ÓÔ‹ Ù’ ·Ó¤ÌÔ˘ Î·È ËÁ·›ÓÂÙ ·ÓÙÔ‡ fiÔ˘ ˘¿Ú¯ÂÈ ·È‰›, ËÁ·›ÓÂÙ fiÔ˘ ·Ó·Û·›ÓÂÈ ·ÁfiÚÈ ‹ ÎÔÚ›ÙÛÈ! OÈ ˙ÔÊÂÚ¤˜ ÛÙÚ·ÙȤ˜ ·Ó·Û¿Ï„·Ó Î·È ÂÚÈ̤ӷÓ ̒ ·‰ËÌÔÓ›· ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·. – EÛ›˜ Ì·Ïı·Î¿ ÌÔ˘ ÙÂÌÂÏ›ÓÈ·, ÚfiÛÙ·ÍÂ Ë ÊÔ‚ÂÚ‹ ÛÎÈ¿, ËÁ·›ÓÂÙ Û οı ۯÔÏ›Ô, Û οı Á‹Â‰Ô, Û οı Á˘ÌÓ·ÛÙ‹ÚÈÔ, Û οı fiÏË, Û οı ¯ˆÚÈfi Î·È Î¿ı ·Ï¿Ó·! – £· ¿ÌÂ! – £· ¿ÌÂ! – K·È ÙÈ ı· οÓÔ˘Ì ÂΛ; – TÈ ı· οÓÔ˘ÌÂ; – ¶Â˜ Ì·˜ ¿Ú¯ÔÓÙ¿ Ì·˜! ÁÚ‡ÏÈÛ·Ó Ù· ÙÂÌÂÏ›ÓÈ· ·Ó˘fiÌÔÓ·, ÂÓÒ Î˘ÏÔ‡Û·Ó ‚ÚfiÌÈη Û¿ÏÈ· ÛÙ· Ï·‰·Ú¿ ÚfiÛˆ¿ ÙÔ˘˜.
– £· „Èı˘Ú›˙ÂÙ ÛÙ’ ·˘ÙÈ¿ ÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ fiÙÈ ‰ÂÓ ·Í›˙ÂÈ Ó· ÎÔ˘Ú¿˙ÔÓÙ·È, fiÙÈ ‰ÂÓ ·Í›˙ÂÈ Ó· Á˘ÌÓ¿˙ÔÓÙ·È, «ÙÚÂÏ·ı‹Î·Ù», ı· ÙÔ˘˜ ϤÙÂ, «ÁÈ·Ù› Ó· Û·˜ ‚Á·›ÓÂÈ Ë ›ÛÙË ÛÙËÓ ÚÔfiÓËÛË; °È·Ù› Ó· ȉÚÒÓÂÙÂ Î·È Ó· ÍÂ˚‰ÚÒÓÂÙ ¿‰Èη; °È·Ù› Ó· ٷϷȈÚ›ÛÙÂ; °È·Ù› Ó· ÌËÓ ·ÔÏ·Ì‚¿ÓÂÙ fiÛ· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· fiÛÔ Û˘ÓÙÔÌfiÙÂÚ· ÌÔÚ›ÙÂ; °È· ¤Ó· ÛÙÂÊ¿ÓÈ ÂÏÈ¿˜; X·! TÈ ·Í›· ¤¯ÂÈ ¤Ó· ÛÙÂÊ¿ÓÈ ÂÏÈ¿˜ Ô˘ ·ÚÁ¿ ‹ ÁÚ‹ÁÔÚ· ı· Ì·Ú·ı›; AÍ›· ¤¯ÂÈ Ë Î·ÏÔ¤Ú·ÛË! H ¿ÓÂÛË! TÔ ‚fiÏÂÌ· ¤¯ÂÈ ·Í›·!» ¤ÙÛÈ ı· ÙÔ˘˜ ϤÙÂ... – N·È! N·È! – ŒÙÛÈ ı· ÙÔ˘˜ ϤÌÂ! – ŒÙÛÈ ·ÎÚÈ‚Ò˜! ÁÚ‡ÏÈÛ·Ó Ì ÌÈ· ʈӋ Ù· ÙÂÌÂÏ›ÓÈ·. H ¢¤ÛÔÈÓ· ·ÈÛı¿ÓıËΠ¤Ó· Í·ÊÓÈÎfi ·̷ ÔÚÁ‹˜ Ó· ÊÔ˘ÓÙÒÓÂÈ Ì¤Û· Ù˘, ·ÏÏ¿ Û˘ÁÎÚ·Ù‹ıËÎÂ.
– EÌ›˜, ÂÌ›˜ Ô‡ ı· ¿ÌÂ; TÈ ı· ϤÌÂ, ·Ú¯ËÁ¤, ÂÌ›˜; Ú¤Î·Í·Ó Ù· ˙·‚ÔÏ›ÓÈ·. – EÛ›˜, ÈÛÙ¿ ÌÔ˘ ˙·‚ÔÏ›ÓÈ·, ˙·‚ÔÏ›ÓÈ· ÌÔ˘ ‚‰ÂÏ˘Ú¿ Î·È Ôڈ̤ӷ, ı· ¿Ù ے fiÏÔ˘˜ ·˘ÙÔ‡˜ Ô˘ Ï·¯Ù·ÚÔ‡Ó ÙË Ó›ÎË. – K·È ÙÈ ı· ÙÔ˘˜ ϤÌÂ; – TÈ ı· ÙÔ˘˜ ϤÌÂ, ÎڷٷȤ ¿Ú¯ÔÓÙ¿ Ì·˜; – £· ÙÔ˘˜ ϤÙ fiÙÈ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ÎÈ Â˘ÎÔÏfiÙÂÚÔÈ ÙÚfiÔÈ. Y¿Ú¯Ô˘Ó ·ÏÔ‡ÛÙÂÚ˜ χÛÂȘ ÁÈ· Ó· ÓÈοÓÂ Î·È Ó· ‰È·Ú¤Ô˘Ó! «Ÿ¯È Ë ÚÔÛ¿ıÂÈ·», ı· ÙÔ˘˜ ϤÙÂ, «·ÏÏ¿ Ë Ó›ÎË ¤¯ÂÈ ·Í›·!» KÈ fiÙ·Ó ‚ϤÂÙ οÔÈÔÓ ¿ÏÏÔ ·ÁˆÓÈÛÙ‹ Ó· ¤ÊÙÂÈ ‹ Ó· ÎÈÓ‰˘Ó‡ÂÈ, ı· ÙÔ˘˜ ϤÙ «Ó· ÙÔ˘ ‰›ÓÂÙ ÌÈ· ‰˘Ó·Ù‹ ÎψÙÛÈ¿ ÒÛÙ ̒ ·˘Ùfi ÙÔÓ ÙÚfiÔ Ó· ÂÍ·ÛÊ·Ï›ÛÂÙ ÂÛ›˜ ÙË Ó›ÎË!» – £· ÙÔ˘˜ ÙÔ Ï¤Ì ·˘Ùfi! – £· ÙÔ˘˜ ÙÔ Ï¤ÌÂ. – TÈ ¿ÏÏÔ Ó· ÙÔ˘˜ ϤÌÂ;
– ¶ÔÙ¤ ÌËÓ ·Ó·‚¿ÏÏÂÙ ÁÈ· ·‡ÚÈÔ ¤Ó· ·Ó·‚ÔÏÈÎfi Ô˘ ÌÔÚ›Ù ӷ ¿ÚÂÙ ۋÌÂÚ·! ™ÙfiÌ· Û·˜ ›ӷÈ, fi,ÙÈ ı¤ÏÂÙ ‚¿˙ÂÙ ̤۷! ¢ÂÓ Â›Ó·È ‰· Î·È ÙfiÛÔ ‰‡ÛÎÔÏÔ, Ì˘·Ïfi ¤¯ÂÙÂ, ȉ¤Â˜ Û¿˜ ηÙ‚·›ÓÔ˘Ó! ŸÏÔ Î·È Î¿ÔÈÔ ÙÚfiÔ ı· ‚Ú›Ù ÁÈ· Ó· ÌËÓ Û·˜ ¿ÚÔ˘Ó ¯·Ì¿ÚÈ! KÈ ·Ó Û·˜ ¿ÚÔ˘Ó ¯·Ì¿ÚÈ, fiÏÔ Î·È Î¿ÔÈ· ‰ÈηÈÔÏÔÁ›· ı· ÛηÚÊÈÛÙ›ÙÂ! – ŒÙÛÈ ı· οÓÔ˘ÌÂ! – ŒÙÛÈ ·ÎÚÈ‚Ò˜! ÎÚ·‡Á·Û·Ó Ù· ˙·‚ÔÏ›ÓÈ·. – KÈ ÂÌ›˜... ˜ Ì·˜ ÎÈ ÂÌ¿˜ ÙÈ ı· ϤÌÂ! ÚÒÙËÛ·Ó Ù· ÁÎÚÂÌÔ˘Ï›ÓÈ·, Ù· ηٷÛÙÚÔÊ›ÓÈ· Î·È Ù· ÙÚÔÌÔ˘Ï›ÓÈ·. – KÈ ÂÛ›˜ ηٷÛÙÚÔÊ›ÓÈ· Î·È ÙÚÔÌÔ˘Ï›ÓÈ· ÌÔ˘ ÈÛÙ¿, Ú˘·Ú¿ Î·È ·‰ËÊ¿Á· ÌÔ˘ ÁÎÚÂÌÔ˘Ï›ÓÈ·, ÂÛ›˜ ı· Ï¢ڛÛÂÙ οı ‰˘Û·ÚÂÛÙË̤ÓÔ, οı ÈÎڷ̤ÓÔ Î·È ı· ıÚ¤„ÂÙ ÙÔÓ fiÓÔ, ÙËÓ ›ÎÚ· Î·È ÙÔ Ì›ÛÔ˜ ÙÔ˘, ÁÈ· Ó· ÊÔ˘ÓÙÒÛÂÈ Î·È Ó· Á›ÓÂÈ ¿ıÔ˜ ηٷÛÙÚÔÊ‹˜ ÎÈ ·Ê·ÓÈÛÌÔ‡ Ï·¯Ù¿Ú·. £· ÙÔ˘˜ ÂÓı·ÚÚ‡ÓÂÙ ӷ ηٷÛÙÚ¤ÊÔ˘Ó fi,ÙÈ ÌÔÚÔ‡Ó! Ÿ,ÙÈ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÁÎÚÂÌ›˙Ô˘Ó, Ó· ˘ÔÓÔÌÂ‡Ô˘Ó Î·È Ó· ·Ó·ÙÈÓ¿˙Ô˘Ó!
– N·È! N·È! – N·È, ÙÚÈṲ̂ÁÈÛÙ ·Ú¯ËÁ¤! – KÈ ÂÛ›˜ ÙÚÈ‚ÔÏ›ÓÈ·, ÌÈÛÔ˘Ï›ÓÈ· Î·È Â·ÚÛ›ÓÈ· ÌÔ˘ ¿Ó·Ú¯·, ÂÛ›˜ ··›ÛÈ· ·ÚÛ›ÓÈ·, ËÁ·›ÓÂÙÂ! – £· ¿ÌÂ! £· ¿ÌÂ! – ™ÎÔÚ›ÛÙ ÙÔ Ì›ÛÔ˜! – £· ÙÔ ÛÎÔÚ›ÛÔ˘ÌÂ! – ºÔ˘ÓÙÒÛÙ ÙÔ ÊıfiÓÔ! – £· ÙÔÓ ÊÔ˘ÓÙÒÛÔ˘ÌÂ! – °ÈÁ·ÓÙÒÛÙ ÙËÓ ¤·ÚÛË! – £· ÙË ÁÈÁ·ÓÙÒÛÔ˘ÌÂ!
H ÙÚÔÌÂÚ‹ ÛÎÈ¿ ‹Ú ‚·ıÈ¿ ·Ó¿Û· Î·È Ë ÊˆÓ‹ Ù˘ ÙÒÚ· ÛÔ˘ ¿ÁˆÓ ÙÔ ·›Ì·. – EÌÚfi˜ ÏÔÈfiÓ, ÈÛÙ¿ ÌÔ˘ Ù¤Ú·Ù·, ÎÙ‹ÓË Ú˘·Ú¿ Î·È fiÚÓÈ· ·ÔÎÚÔ˘ÛÙÈο, Ï¿ÛÌ·Ù· ÁÏÔÈÒ‰Ë Î·È ·Ó¿ÏÁËÓÙ·, ËÁ·›ÓÂÙ ·ÓÙÔ‡! °›ÓÂÙ ·fiÚ·Ù·, ÁÏ˘Î¿ÓÂÙ ÙË ÊˆÓ‹ Û·˜. TÚ˘ÒÛÙ ÛÙ· ̤Á·Ú·! Xˆı›Ù ÛÙ· ηٷÁÒÁÈ·! BÚ›Ù fiÏ· Ù· ·È‰È¿, ·ÁfiÚÈ· Î·È ÎÔÚ›ÙÛÈ·! MËÓ ·Ê‹ÛÂÙ ԇÙ ¤Ó·! K¿ÓÙ ÙȘ „˘¯¤˜ ÙÔ˘˜ fiÌÔȘ, ÔÏfiȉȘ, Û·Ó ÂÛ¿˜! K¿ÓÙ ٷ fiÏ· ηْ ÂÈÎfiÓ· Î·È ÔÌÔ›ˆÛ‹ Û·˜! MËÓ ·Ê‹ÛÂÙ ηӤӷ, Ì· ηӤӷ ·ÚfiÛ‚ÏËÙÔ! T· ÊÚÈηϤ· Ï¿ÛÌ·Ù· ¿ÎÔ˘Á·Ó Ì ·Á·ÏÏ›·ÛË ÙÔÓ ËÁ¤ÙË ÙÔ˘˜ Ó· ˆÚ‡ÂÙ·È. °Ú˘Ï›ÛÌ·Ù·, ÛÎÔ˘Í›Ì·Ù·, ÚÔ˘ıÔ˘Ó›ÛÌ·Ù·, Óȯٿ ‚ÔÁÁËÙ¿ Î·È ‚Ú·¯Ó¤˜ È·¯¤˜ ·ÓÙË¯Ô‡Û·Ó ·’ fiϘ ÙȘ ÌÂÚȤ˜... H ¢¤ÛÔÈÓ· ¤‚Ï ÏÔοÌÈ· Ó· ۷χԢÓ, ‰È¯·ÏˆÙ¤˜ ÁÏÒÛÛ˜ Ó· ÙÈÓ¿˙ÔÓÙ·È, Ϥȷ Ó· ÎÚÔÙ·Ï›˙Ô˘Ó, Ì¿ÙÈ· Ó· Ï¿ÌÔ˘Ó Û·Ó ˘ÚˆÌ¤Ó· Î¿Ú‚Ô˘Ó·.
K∂º∞§∞π√ ¢∂∫∞∆√ ¶∂ª¶∆√
– N·È, ¤ÌÓ¢ÛÙ‹ Ì·˜! – N·È, ÎڷٷȤ ¿Ú¯ÔÓÙ¿ Ì·˜! – £· οÓÔ˘Ì fi,ÙÈ Ì·˜ Ϙ! – £· ÂÎÙÂϤÛÔ˘Ì fi,ÙÈ ÂÛ‡ ÚÔÛÙ¿˙ÂȘ! – £· Ï¿ÛÔ˘Ì Ì ٷ ÁÏÈÛÙÂÚ¿ Ì·˜ ¯¤ÚÈ· ÙȘ ÙÚ˘ÊÂÚ¤˜ „˘¯¤˜ ÙÔ˘˜. – £· Ù· ÔÚÒÛÔ˘ÌÂ... – £· Ù· οÓÔ˘Ì fiˆ˜ ÂÛ‡ ÂÈı˘Ì›˜! – AÎÚÈ‚Ò˜ fiˆ˜ ÂÛ‡ ÔÚ›˙ÂȘ! – EÛ‡ Â›Û·È Ô ·Ú¯ËÁfi˜ Ì·˜! – EÛ¤Ó· ÌfiÓÔ ˘·ÎÔ‡ÌÂ! – •ÂÎÈÓ‹ÛÙ ÏÔÈfiÓ! ÚfiÛÙ·ÍÂ Ë ‰›Û¯ÙË ÛÎÈ¿ Ô˘ ›¯Â Ú¿ÌÊÔ˜ ÁÂÚ·ÎÈÔ‡, ÊÙÂÚÔ‡Á˜ Ó˘¯ÙÂÚ›‰·˜ Î·È Ô˘Ú¿ ԯȿ˜ ÎÈ ¿ÏÏ·˙Â Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÌÔÚÊ‹ Î·È Û¯‹Ì·. ¶‹Á·ÈÓ ·ÓÙÔ‡ ·‰¿Ì·ÛÙË Ï·›Ï··, ·‰˘ÛÒËÙË ÛÙÚ·ÙÈ¿! A‹ÙÙËÙÔ ÏÂÊÔ‡ÛÈ! EÌÚfi˜ Ì·Ú˜! ŸÙ·Ó ÔÈ „˘¯¤˜ ÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ Á›ÓÔ˘Ó ‰ÈΤ˜ Ì·˜, ÙfiÙÂ Ô ÎfiÛÌÔ˜ fiÏÔ˜ ı· Ì·˜ ·Ó‹ÎÂÈ!
◊Ù·Ó fiÏÔÈ ÂΛ... ŸÔ˘ Ë ¢¤ÛÔÈÓ· Ì·ı·›ÓÂÈ ÁÈ·Ù› Ù·Í›‰Â„·Ó Ì ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ Ì¤Û· ÛÙÔ˘˜ ·ÈÒÓ˜
M
 ¤Ó· ÈÎÚfi ÛÊ›ÍÈÌÔ ÛÙËÓ Î·Ú‰È¿ Ë ¢¤ÛÔÈÓ· ¤‚Ï ٷ ÊÚÈηϤ· fiÓÙ· Ó· ͯ‡ÓÔÓÙ·È ·‰˘ÛÒËÙ·, ¿ÏÏ· ÛÂÚÓ¿ÌÂÓ·, ¿ÏÏ· ÈÙ¿ÌÂÓ·, ÚÔ˜ fiϘ ÙȘ ηÙ¢ı‡ÓÛÂȘ, ÛÙÚ·ÙȤ˜ Î·È ÛÙÚ·ÙȤ˜, ÏÂÁÂÒÓ˜ Î·È ÏÂÁÂÒÓ˜, ÏÂÊÔ‡ÛÈ· Î·È ÏÂÊÔ‡ÛÈ· ÁÈ· Ó· ÂÎÙÂϤÛÔ˘Ó ÙËÓ ÂÓÙÔÏ‹ ÙˆÓ ·ÊÂÓÙ¿‰ˆÓ ÙÔ˘˜... H ı¤· ÙÔ˘˜ ÙËÓ ·ˆıÔ‡ÛÂ, Ë ·ÔÊÔÚ¿ Ù˘ ÌÔ‡¯Ï·˜ ÙËÓ ·ÚÚÒÛÙ·ÈÓÂ. H Ìfi¯· Ù˘ Û·›Ï·˜ Ù‹˜ ¤ÊÂÚÓ ·Ó·ÁԇϷ. – ŸÏ· Â›Ó·È ¯·Ì¤Ó·! „Èı‡ÚÈÛ Ì ʈӋ Í„˘¯ÈṲ̂ÓË, ÁÂÌ¿ÙË Êfi‚Ô. E›Ó·È ÙfiÛÔ ÊÚȯÙÔ›, ÙfiÛÔ ·Ì›ÏÈÎÙÔÈ, ‰ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ È· Ë ·Ú·ÌÈÎÚ‹ ÂÏ›‰·! – Ÿ¯È! › ·Ï¿ ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ, fi¯È, ¢¤ÛÔÈÓ·, ‰ÂÓ Â›Ó·È fiÏ· ¯·Ì¤Ó·. ¶¿ÓÙ· ˘¿Ú¯ÂÈ ÂÏ›‰·. – M· Â›Ó·È ÙfiÛÔÈ ÔÏÏÔ›! – MÔÚ› Ó· Â›Ó·È ·˘ÙÔ› ÔÏÏÔ›, ·ÏÏ¿ ÂÌ›˜ ›̷ÛÙ ·ÎfiÌ· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ! – EÌ›˜ ÔÈ ‰‡Ô; TÈ Â›Ó·È ·˘Ù¿ Ô˘ Ϙ, ηÏfi ÌÔ˘ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ... – ¢ÂÓ Â›Ì·ÛÙ ÌfiÓÔÈ Ì·˜, ¢¤ÛÔÈÓ·... ŒÏ· Ì·˙› ÌÔ˘!... ŒÏ·! ¶¿ÌÂ!... – ¶Ô‡; – ¶Ô‡ ·ÏÏÔ‡; EΛ Ô˘ Ì·˜ ÂÚÈ̤ÓÔ˘Ó! – ¶ÔÈÔÈ; – ŒÏ· Î·È ı· ‰ÂȘ! A˘Ù¿ › ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ Î·È ÔÈ ‰‡Ô Ê›ÏÔÈ ÂÙ¿Í·Ó Ì ÙË ı·ÏÂÚ‹ ÂÏÈ¿ ¿Óˆ ·fi ÏÈ‚¿‰È·, ÁÂʇÚÈ·, ÎÔÈÏ¿‰Â˜ Î·È ‚Ô˘Ó¿ ÒÛÔ˘ Û ÌÈ· ÛÙÈÁÌ‹... – ºÙ¿Û·ÌÂ! › ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ. ◊Ù·Ó ÛÎÔÙÂÈÓ¿. K·Ù·ÛÎfiÙÂÈÓ·. – ¢ÂÓ ‚Ϥˆ Ù›ÔÙ·! „Èı‡ÚÈÛÂ Ë ¢¤ÛÔÈÓ· ÊÔ‚ÈṲ̂ÓË Î·È ÛÙÔ ÓÔ˘ Ù˘ ‹Úı·Ó ¿ÏÈ ÔÈ Ù˘Ú·ÓÓÈΤ˜ ÌÔÚʤ˜ ÙÔ˘ ÛÎÔ˘È‰fiÙÔÔ˘. ¢ÂÓ ‚Ϥˆ Ù›ÔÙ· ·Ôχو˜... Ô‡Ù ÙË Ì‡ÙË ÌÔ˘... – £· ‰ÂȘ... ÂÚ›ÌÂÓÂ!... ¢ÂÓ Â›¯Â ÚÔÏ¿‚ÂÈ Ó· ·ÔÛÒÛÂÈ ÙË ÊÚ¿ÛË ÙÔ˘ ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ Î·È ÙËÓ ›‰È· ÂΛÓË ÛÙÈÁÌ‹ ÙÔ ÔÏfiÁÈÔÌÔ ÊÂÁÁ¿ÚÈ Úfi‚·Ï ·fi Ù· Ó¤ÊË, Ô˘ ÙÔ ÛΤ·˙·Ó, Î·È ¤ÏÔ˘Û Ì ¤Ó· ʈ˜ ·fiÎÔÛÌÔ Ù· ÂÚ›ȷ ÙÔ˘ ·Ú¯·›Ô˘ ÙfiÔ˘. K·È ÙfiÙÂ Ë ¢¤ÛÔÈÓ·, ÂΛ ÛÙËÓ ÎÔÈÏ¿‰· Ù˘ OÏ˘Ì›·˜, ÏÔ˘Ṳ̂ÓÔ˘˜ Û ÌÈ· Ï¿Ì„Ë ÂÍ·›ÛÈ·, ÙÔ˘˜ ›‰Â fiÏÔ˘˜ Ì·˙Â̤ÓÔ˘˜... ¢ÂÓ ›ÛÙ¢ ÛÙ· Ì¿ÙÈ· Ù˘. ¶ÏËÌÌ˘ÚÈṲ̂ÓÔ ‹Ù·Ó ÙÔ ÛÙ¿‰ÈÔ ÎÈ fiÏË Ë ÎÔÈÏ¿‰·, ˆ˜ ÂΛ Ô˘ ¤ÊÙ·Ó ÙÔ Ì¿ÙÈ.
123
EΛ ‹Ù·Ó fiÏ· Ù· ¿ÏÏ¢η ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ· Ô˘ ›¯·Ó ÊÙÂÚÔ˘Á›ÛÂÈ Û fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ OÏ˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ AÁÒÓ˜ fiÏˆÓ ÙˆÓ ÂÔ¯ÒÓ, ÂΛ ‹Ù·Ó fiÏ· Ù· ÌÈÎÚ¿ Ì·ÛÎÒÙ... EΛ ‹Ù·Ó Ô ¢›·˜ Î·È Ô AfiÏψӷ˜ Î·È Ô EÚÌ‹˜ Î·È fiÏÔÈ ÔÈ ıÂÔ›, ÂΛ ‹Ù·Ó fiÏÔÈ ÔÈ ‹ÚˆÂ˜ ÔÈ Ì˘ıÈÎÔ›... EΛ ‹Ù·Ó Ô HÚ·ÎÏ‹˜ ÎÈ fiÏ· ÙÔ˘ Ù· ·‰¤ÏÊÈ·... EΛ ‹Ù·Ó Ô I¿ÛÔÓ·˜, Ô ¶¤ÏÔ·˜ ÎÈ ÔÈ ¿ÏÏÔÈ Û‡ÓÙÚÔÊÔ› ÙÔ˘˜. EΛ ‹Ù·Ó Ô A¤ıÏÈÔ˜, Ô EÓ‰˘Ì›ˆÓ, Ô ¶ËϤ·˜ Î·È ÔÈ ¿ÏÏÔÈ Ì˘ıÈÎÔ› ‚·ÛÈÏÈ¿‰Â˜ Ù˘ HÏ›·˜, ÂΛ ‹Ù·Ó ÔÈ È¤ÚÂȘ Ù˘ ¢‹ÌËÙÚ·˜... EΛ ‹Ù·Ó ÔÈ ‰ÈÛÎÔ‚fiÏÔÈ Î·È ÔÈ ‰ÚÔÌ›˜, ÔÈ ·Ï·ÈÛÙ¤˜, ÔÈ ·ÚÌ·ÙÔ‰ÚfiÌÔÈ, ÔÈ ˘ÁÌ¿¯ÔÈ, ÔÈ ·ÎÔÓÙÈÛÙ¤˜, ÔÈ ÂÏÏ·ÓÔ‰›Î˜, ÔÈ Î‹Ú˘Î˜, ÔÈ Û·ÏÈÁÎÙ¤˜, ÔÈ Ï·Ì·‰Ë‰ÚfiÌÔÈ, ÔÈ ·Ï˘Ù¿Ú¯Â˜, ÔÈ Á˘ÌÓ·ÛÙ¤˜, ÔÈ ·È‰ÔÙÚ›‚˜, ÔÈ ÔÏ˘ÌÈÔӛΘ ÛÙÂʷӈ̤ÓÔÈ Ì ÙÔ˘˜ ÎfiÙÈÓÔ˘˜ Î·È ÎÏ·‰È¿ ÊÔ›ÓÈη ÛÙ· ¯¤ÚÈ·, ÔÈ ÂıÂÏÔÓÙ¤˜, Ì· ÎÈ fiÏÔÈ ÔÈ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ·ıÏËÙ¤˜, ÁÈ·Ù›, fiˆ˜ ›¯Â ηٷϿ‚ÂÈ ÙÒÚ· È· Ë ¢¤ÛÔÈÓ·, Î·È ÔÈ ÓÈÎË̤ÓÔÈ ·ÎfiÌ· Â›Ó·È ÓÈÎËÙ¤˜ ÛÙÔ˘˜ OÏ˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ AÁÒÓ˜. EΛ ‹Ù·Ó Î·È ÔÈ ÓÂÎÚÔ› ÙÔ˘ MÔÓ¿¯Ô˘, ÔÏfiÚıÔÈ ÙÒÚ·, ÁÂÏ·ÛÙÔ›, Ó‡̷ٷ ÂÚ‹Ê·Ó· Ô˘ ‰ÂÓ Ù· ¿ÁÁÈ˙ ȷ Ë Ô‰‡ÓË Î·È Ô fiÓÔ˜. – ¶Ô‡ ‚Ú¤ıËÎ·Ó fiÏÔÈ ·˘ÙÔ› ‰Ò; ÚÒÙËÛÂ Ë ¢¤ÛÔÈÓ·, ÌËÓ ÌÔÚÒÓÙ·˜ Ó· Û˘ÁÎÚ·Ù‹ÛÂÈ ÙÔ Î‡Ì· Ù˘ ÂÏ›‰·˜, ÙÔ Î‡Ì· Ù˘ ¯·Ú¿˜ Ô˘ ¤ÓȈı ӷ ÊÔ˘ÓÙÒÓÂÈ ÛÙËÓ Î·Ú‰È¿ Ù˘. – °È·Ù› ÓÔÌ›˙ÂȘ fiÙÈ Ù·Íȉ¤„·ÌÂ, ¢¤ÛÔÈÓ·, ÛÙÔ ·ÚÂÏıfiÓ; °È· Ó· ÙÔ˘˜ ηϤÛÔ˘Ì ‰Ò, ÁÈ· Ó· ˙ËÙ‹ÛÔ˘Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ¿ ÙÔ˘˜! TfiÙÂ, ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙ· ¤ÎÏËÎÙ· Ì¿ÙÈ· Ù˘ ¢¤ÛÔÈÓ·˜, ¤ÁÈÓ οÙÈ ·Ó·¿ÓÙ¯Ô. M¤Û· Û’ ¤Ó·Ó ηٷÚÚ¿¯ÙË ÈÚȉÈÛÌÒÓ Â›‰Â Ó· ·ÏÏ¿˙ÂÈ ÌÔÚÊ‹ ÙÔ ¿ÛÈÏÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ, Ì ·Á·ÏÏ›·ÛË Î·È Êfi‚Ô ÙÔ Â›‰Â Ó· ÔÚıÒÓÂÙ·È ÙÒÚ· ˆ˜ ÙÔÓ ÊÂÁÁ·ÚfiÏÔ˘ÛÙÔ Ô˘Ú·Ófi, ÔÙ·Û›· ʈÙÂÈÓ‹, ¿ÓıÚˆÔ˜ Î·È Ô˘Ï›, ıÂfi˜ Î·È ¤ÊË‚Ô˜, ıÓËÙfi˜ ÎÈ ·ı¿Ó·ÙÔ˜, ·Ú¯¿ÁÁÂÏÔ˜ Î·È ‹Úˆ·˜, Û‡ÓÙÚÔÊÔ˜ Î·È ÙÈ̈Úfi˜, ÂΉÈÎËÙ‹˜ Î·È ÂÏ›‰·. T· Ì¿ÙÈ· ÙÔ˘ ηıÚ¤ÊÙÈ˙·Ó ÙÔ Êˆ˜ Ô˘ ›¯·Ó ÛÎÔÚ›ÛÂÈ ÔÈ ‰¿‰Â˜ fiÏˆÓ ÙˆÓ ·ÈÒÓˆÓ.
K·È Ì›ÏËÛÂ. K·È Ë ÊˆÓ‹ ÙÔ˘ ‹Ù·Ó fiÙÂ Ô ÊÏÔ›Û‚Ô˜ Ù˘ ı¿Ï·ÛÛ·˜, fiÙ ÙÔ ıÚfiÈÛÌ· ÙˆÓ Ê‡ÏÏˆÓ Ù˘ ÂÏÈ¿˜, fiÙ ڢ·ÎÈÔ‡ ÎÂÏ¿Ú˘ÛÌ·, fiÙ ˙¤Ê˘ÚÔ˜ ·Ó¿Ï·ÊÚÔ˜ Î·È fiÙ ¯Â›Ì·ÚÚÔ˜ ÔÚÌËÙÈÎfi˜, fiÙÂ Ë¯Ò Ì·ÎÚÈÓÒÓ Ê·Ú·ÁÁÈÒÓ Î·È fiÙ ·ÓٛϷÏÔ˜ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ ‚Ô˘ÓÒÓ... ™ÙÚ¿ÊËΠے fiÏÔ˘˜ ·˘ÙÔ‡˜ Ô˘ ›¯·Ó ·ÓÙ·ÔÎÚÈı› ÛÙÔ Î¿ÏÂÛÌ¿ ÙÔ˘ Î·È ÙÔ˘˜ Ì›ÏËÛÂØ Ì›ÏËÛÂ Î·È Â›Â:
– ŸÏÔÈ, fiÏÔÈ ÂÛ›˜, Ó‡̷ٷ ˘¤ÚÔ¯·, ·ı¿Ó·Ù· Ó‡̷ٷ, ·ÈÒÓÈ·... ÍÂÎÈÓ‹ÛÙÂ. T·Íȉ¤„Ù ·ÓÙÔ‡, ·fiÚ·Ù˜ ÓÔ¤˜ Î·È Ôٷۛ˜ Î·È ·ÎÔÏÔ˘ı›ÛÙ ÙȘ ÛÙÚ·ÙȤ˜ Ô˘ ¤ÛÙÂÈÏ·Ó ÔÈ ÙÚÂȘ ÛÎȤ˜! ¶ËÁ·›ÓÂÙ ÎÈ ÂÛ›˜ fiÔ˘ ÂΛÓÔÈ ¿ÓÂ... AfiÚ·ÙÔÈ ÎÈ ˘¤ÚÔ¯ÔÈ, ËÁ·›ÓÂÙ ·fi Û¯ÔÏÂ›Ô Û ۯÔÏ›Ô, ·fi Û›ÙÈ Û ۛÙÈ, ·fi Î‹Ô Û ΋Ô, Û ηχ‚˜ Î·È Ì¤Á·Ú·, Û ϷÙ›˜ Î·È ÛÔοÎÈ·, ÁÈ· Ó· ‰È·‰ÒÛÂÙ ÙÔ ‰ÈÎfi Ì·˜ Ì‹Ó˘Ì·, ÙÔ ˆÚ·›Ô Î·È ·Ó¿Ú¯·ÈÔ Ì‹Ó˘Ì¿ Ì·˜! N·È! £· ËÁ·›ÓÂÙ ÎÈ ÂÛ›˜ ÂΛ fiÔ˘ ÂΛÓÔÈ ¿ÓÂ, ı· ÌÈÏ¿Ù ÎÈ ÂÛ›˜ Û’ ÂΛÓÔ˘˜ Ô˘ ÂΛÓÔÈ ı· ÌÈÏ¿ÓÂ... EÛ›˜ fï˜ ¿ÏÏ· ı· ϤÙÂ... ı· ÙÔ˘˜ ϤÙ ¿ÏÏ·... £· ÙÔ˘˜ ϤÙ ӷ Á˘ÌÓ¿˙Ô˘Ó ηıËÌÂÚÈÓ¿ ÙÔ Ó‡̷ Î·È ÙÔ ÛÒÌ· ÙÔ˘˜... «AÎfiÌ· ÎÈ ·Ó ÙÔ ÛÒÌ· ÛÔ˘ Û ¤¯ÂÈ ÚÔ‰ÒÛÂÈ», ı· ÙÔ˘˜ ϤÙÂ, «Î·È ¿ÏÈ ÌÔÚ›˜ Ó’ ·ÁˆÓ›˙ÂÛ·È, Ó· ÓÈο˜ Î·È Ó· ÍÂÂÚÓ¿˜ ÙȘ ·‰˘Ó·Ì›Â˜ ÛÔ˘, ÁÈ·Ù› Ô ·ÁÒÓ·˜ ÔÙ¤ ‰ÂÓ ÙÂÏÂÈÒÓÂÈ...».
K∂º∞§∞π√ ¢∂∫∞∆√ E∫∆√
AÓ ÂÚ¯fiÙ·Ó Î·È Û ۤӷ ŸÔ˘ Ì·›ÓÂȘ ÛÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· ÎÈ ÂÛ‡
¶¤ÛÙ ÛÙÔ˘˜ ÈÎڷ̤ÓÔ˘˜, ÛÙÔ˘˜ ÔÚÁÈṲ̂ÓÔ˘˜, ÛÙÔ˘˜ ·‰ÈÎË̤ÓÔ˘˜ ¤ÛÙÂ, fiÙÈ Ì ÙÔ Ó· ÚÔηÏÔ‡Ó ¿ÏÏÔ fiÓÔ ‰ÂÓ ··Ï›ÊÔ˘Ó ÙÔÓ fiÓÔ ÙÔ ‰ÈÎfi ÙÔ˘˜, ·ÏÏ¿ ÙËÓ Ô‰‡ÓË ÔÏÏ·Ï·ÛÈ¿˙Ô˘Ó, fiÙÈ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ¿ÏÏÔÈ ÙÚfiÔÈ ÁÈ· Ó· χÓÔ˘Ó ÙȘ ‰È·ÊÔÚ¤˜ ÙÔ˘˜. ¶¤ÛÙ ے ÂΛÓÔ˘˜ Ô˘ Ì·›ÓÔ˘Ó Û ÂÈÚ·ÛÌfi Ì ̤۷ ¿ÓÔÌ· Ó· ÙËÓ ÍÂÁÂÏ¿ÛÔ˘Ó, fiÙÈ Ë Ó›ÎË ¤¯ÂÈ ÓfiËÌ· ÌfiÓÔ fiÙ·Ó ÙËÓ ·Í›˙Ô˘ÓØ fiÙÈ Ë ¯·Ú¿ Ù˘ ¯¿ÓÂÙ·È fiÙ·Ó ÔÈ ›‰ÈÔÈ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ó fiÙÈ Ì ̤۷ ¿‰Èη ÙËÓ ¤¯Ô˘Ó ÎÂÚ‰›ÛÂÈ. ¶ËÁ·›ÓÂÙÂ, Ó‡̷ٷ ·fiÚ·Ù· ÎÈ ˘¤ÚÔ¯·, ËÁ·›ÓÂÙ ·ÓÙÔ‡! Ÿ,ÙÈ ÁÎÚÂÌ›˙Ô˘Ó ÂÛ›˜ ı· ÙÔ ¯Ù›˙ÂÙÂ, fi,ÙÈ ÌÔÏÂ‡Ô˘Ó ÂÛ›˜ ı· ÙÔ Ï·ÌÚ‡ÓÂÙÂ, fiÔÈÔ ¯¤ÚÈ ÔÏ›˙Ô˘Ó ÂÛ›˜ ı· ÙÔ ·ÊÔÏ›˙ÂÙÂ. Ÿ,ÙÈ ÂΛÓÔÈ ·ÂÈÏÔ‡Ó ÂÛ›˜ ı· ÙÔ ÚÔÛٷهÂÙÂ, fiÔÈÔÓ ÂΛÓÔÈ ·ÂÏ›˙Ô˘Ó ı· ÙÔ˘ ¯·Ú›˙ÂÙ ÂÛ›˜ ·ÚËÁÔÚÈ¿ ÎÈ ÂÏ›‰·!
130
Œ
ÙÛÈ, ÂΛÓÔ ÙÔ ‚Ú¿‰˘, ·fi ‰‡Ô ‰È·ÊÔÚÂÙÈο ÛËÌ›·, ·fi ‰‡Ô ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ηÙ¢ı‡ÓÛÂȘ, ÍÂΛÓËÛ·Ó ÔÈ ‰‡Ô ÛÙÚ·ÙȤ˜ ÁÈ· Ó· ÎÂÚ‰›ÛÔ˘Ó ÙȘ ηډȤ˜ ÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘. Afi ÙÔ ˙ÔÊÂÚfi ÛÎÔ˘È‰fiÙÔÔ Í¯‡ıËÎ·Ó Ù· Ï¿ÛÌ·Ù· Ù· ‰›Û¯ٷ ÁÈ· Ó· ÌÂÙ·‰ÒÛÔ˘Ó ÙÔ Î‹Ú˘ÁÌ· ÙÔ˘ Ì›ÛÔ˘˜, ÙÔ˘ ÂÁˆÈÛÌÔ‡, Ù˘ ηٷÛÙÚÔÊ‹˜ Î·È Ù˘ Ú·ÛÙÒÓ˘. TÔ ›‰ÈÔ fï˜ ÂΛÓÔ ‚Ú¿‰˘, ·fi ÙË ÊÂÁÁ·ÚfiÏÔ˘ÛÙË ·Ú¯·›· ÎÔÈÏ¿‰·, ΛÓËÛ·Ó Ù· Ó‡̷ٷ Ù· ·Ó¿Ú¯·È· ÁÈ· Ó· ʤÚÔ˘Ó Ù· ÌËӇ̷ٷ Ù˘ ÂÈÚ‹Ó˘, Ù˘ ·‰ÂÏÊÔÛ‡Ó˘, Ù˘ ·Ï‹ıÂÈ·˜, Ù˘ ·ÍÈÔÚ¤ÂÈ·˜, ÙÔ˘ ‹ıÔ˘˜ Î·È ÙÔ˘ ̤ÙÚÔ˘. AÓ ¤ÚıÔ˘Ó Û ۤӷ οÔÈ· ÛÙÈÁÌ‹, ·Ó ¤ÚıÔ˘Ó ÛÙÔ ‰ÈÎfi ÛÔ˘ Û›ÙÈ, ÛÙÔ ‰ÈÎfi ÛÔ˘ Û¯ÔÏ›Ô, ÛÙÔ ‰ÈÎfi ÛÔ˘ ‰ˆÌ¿ÙÈÔ, ÛÙË ‰È΋ ÛÔ˘ Ù¿ÍË, ÛÙÔ ‰ÈÎfi ÛÔ˘ ΋Ô, ÛÙË ‰È΋ ÛÔ˘ ·˘Ï‹ Î·È ÛÔ˘ ÌÈÏ‹ÛÔ˘Ó ÙËÓ ÒÚ· Ô˘ ÍÂÎÔ˘Ú¿˙ÂÛ·È ‹ Á˘ÌÓ¿˙ÂÛ·È, Ô˘ ·›˙ÂȘ ‹ ‰È·‚¿˙ÂȘ, ·Ó ¤ÚıÔ˘Ó Î·È ÛÔ˘ ÌÈÏ‹ÛÔ˘Ó Î·È ÛÔ˘ „Èı˘Ú›ÛÔ˘Ó Ù· ÏfiÁÈ· ÙÔ˘˜ ÛÙ’ ·ÊÙ›, ÂÛ‡ ÔÈÔÓ ı· ·ÎÔ‡ÛÂȘ; TȘ ÛÙÚ·ÙȤ˜ ÙȘ Ê·ÚÌ·ÎÂÚ¤˜ ‹ Ù· Ó‡̷ٷ Ù· ·ı¿Ó·Ù·; A˘ÙÔ‡˜ Ô˘ Í·fiÏ˘Û·Ó ÔÈ ÙÚÂȘ ÛÎȤ˜ ‹ ·˘ÙÔ‡˜ Ô˘ ¤ÛÙÂÈÏ·Ó ÁÈ· Û¤Ó· Ë ¢¤ÛÔÈÓ· Î·È ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ; KÈ ¤¯ÂÈ ÛÙ’ ·Ï‹ıÂÈ· ÛËÌ·Û›· ÙÈ ı· ·ÔÊ·Û›ÛÂȘ Î·È ÔÈÔÓ ı’ ·ÎÔ‡ÛÂȘ. Afi ÙËÓ ·¿ÓÙËÛ‹ ÛÔ˘ ı· ÂÍ·ÚÙËı› ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ·˘Ù‹˜ Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜. N·È... ÂÛ‡ ÌfiÓÔ ÌÔÚ›˜ Ó· ÁÚ¿„ÂȘ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÛÙȘ Ï¢Τ˜ ÛÂÏ›‰Â˜ Ô˘ ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó. °È· Û¤Ó· ÁÚ¿ÊÙËΠ·˘Ù‹ Ë ÈÛÙÔÚ›· Î·È ÌfiÓÔ ÂÛ‡ ÌÔÚ›˜ Ó· ÙËÓ ÙÂÏÂÈÒÛÂȘ...
133
134
135
TEยงOโ ข
136
137
AÓ ı˜ Ó· ͤÚÂȘ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ·... £· ÚfiÛÂ͘ ›Ûˆ˜, fiÙÈ, ÛÙÔ Î›ÌÂÓÔ Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜, ÌÂÚÈΤ˜ ϤÍÂȘ Â›Ó·È ÁÚ·Ì̤Ó˜ Ì ÎfiÎÎÈÓÔ ¯ÚÒÌ·. ™ÙÔ ·Ú¿ÚÙËÌ· Ô˘ ·ÎÔÏÔ˘ı›, ÌÔÚ›˜ Ó· ‚ÚÂȘ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ÏÂÙÔ̤ÚÂȘ ÁÈ· ÙȘ ϤÍÂȘ ·˘Ù¤˜, ‰ËÏ·‰‹ Ù· ̤ÚË, Ù· ÚfiÛˆ· Î·È fiÛ· ¿ÏÏ· ÁÓÒÚÈÛ·Ó ÛÙÔ ı·˘Ì·ÛÙfi ÙÔ˘˜ Ù·Í›‰È Ë ¢¤ÛÔÈÓ· Î·È ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ.
∞°∞§ª∞ ∆√À ¢π∞ ∆Ô ¯Ú˘ÛÂÏÂÊ¿ÓÙÈÓÔ ¿Á·ÏÌ· ÙÔ˘ ¢›·, ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ÁχÙË ºÂȉ›·, ıˆÚÂ›Ù·È fiÙÈ ‹Ù·Ó ÙÔ ÌÂÁ·ÏÔÚ¤ÛÙÂÚÔ ¿Á·ÏÌ· Ù˘ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜. ¶·ÚÔ˘Û›·˙ ÙÔ ¢›· ηıÈṲ̂ÓÔ Û ÂÈ‚ÏËÙÈÎfi ıÚfiÓÔ, Ó· ÎÚ·Ù¿ ¯Ú˘ÛÂÏÂÊ¿ÓÙÈÓÔ ·Á·ÏÌ·Ù›‰ÈÔ Ù˘ ı¿˜ ¡›Î˘ ÛÙÔ ‰ÂÍ› ¯¤ÚÈ Î·È, ÛÙÔ ·ÚÈÛÙÂÚfi, Û΋ÙÚÔ Ô˘ ¤ÊÂÚ ÛÙËÓ ÎÔÚ˘Ê‹ ÙÔ˘ ·ÂÙfi, ۇ̂ÔÏÔ Ù˘ ÂÍÔ˘Û›·˜ ÙÔ˘ ıÂÔ‡. ∆· Á˘ÌÓ¿ ̤ÚË ÙÔ˘ ·Á¿ÏÌ·ÙÔ˜ ‹Ù·Ó ÊÙÈ·Á̤ӷ ·fi ÂÏÂÊ·ÓÙfi‰ÔÓÙÔ, ÂÓÒ Ù· ÚÔ‡¯·, Ù· Û·Ó‰¿ÏÈ·, Ù· Ì·ÏÏÈ¿ Î·È Ù· Á¤ÓÈ· ÙÔ˘ ıÂÔ‡ ‹Ù·Ó ·fi ¯Ú˘Û¿ÊÈ. ºÔÚÔ‡Û ·ÛË̤ÓÈÔ ÛÙÂÊ¿ÓÈ ÂÏÈ¿˜. √ ıÚfiÓÔ˜, ηٷÛ΢·Ṳ̂ÓÔ˜ ·fi ¯·ÏÎfi, ¯Ú˘Ûfi, ¤‚ÂÓÔ Î·È ÂÏÂÊ·ÓÙfi‰ÔÓÙÔ, ‹Ù·Ó ‰È·ÎÔÛÌË̤ÓÔ˜ Ì ÔχÙÈÌÔ˘˜ Ï›ıÔ˘˜. ¶·ÚÔ˘Û›·˙ ÙÔ ¢›· ÌÂÈÏ›¯ÈÔ, ÁÂÌ¿ÙÔ ·Á¿Ë Î·È Û˘ÌfiÓÈ· ÁÈ· ÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜. ∆Ô ¿Á·ÏÌ· ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÛÙË ı¤ÛË ÙÔ˘ ÛÙËÓ OÏ˘Ì›·, ̤¯ÚÈ ÙÔ 393 Ì.Ã. ∞ÚÁfiÙÂÚ·, ÌÂٷʤÚıËΠÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË fiÔ˘ Î·È Î¿ËΠ۠ÌÈ· ÌÂÁ¿ÏË ˘ÚηÁÈ¿. ÿÚË ÛÙËÓ ÙÂÏÂÈfiÙËÙ¿ ÙÔ˘, ıˆڋıËΠˆ˜ ¤Ó· ·fi Ù· ÂÙ¿ ı·‡Ì·Ù· Ù˘ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜.
∞∂£§π√™ – ∂¡¢Àªπø¡ √ ∞¤ıÏÈÔ˜ ‹Ù·Ó Ô ÚÒÙÔ˜ Ì˘ıÈÎfi˜ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Ù˘ ∏Ï›·˜. ™‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛË, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ∞¤ıÏÈÔ˘ ‹Ù·Ó Ô ∂Ó‰˘Ì›ÔÓ·˜, ·Ù¤Ú·˜ ÙÔ˘ ¶·›ÔÓ·, ÙÔ˘ ∂ÂÈÔ‡ Î·È ÙÔ˘ ∞ÈÙˆÏÔ‡. √ ∞¤ıÏÈÔ˜, ÂÂȉ‹ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÂÈϤÍÂÈ Î¿ÔÈÔÓ ·fi ÙÔ˘˜ ÂÁÁÔÓÔ‡˜ ÙÔ˘ ÁÈ· Ó· ÙÔ˘ ·Ê‹ÛÂÈ ÙÔ ıÚfiÓÔ ÙÔ˘, ‰ÈÔÚÁ¿ÓˆÛ ·ÁÒÓ˜ ‰ÚfiÌÔ˘ Ì ÛÎÔfi Ó· ÛÙ¤„ÂÈ ‰È¿‰Ô¯fi ÙÔ˘ ÙÔ ÓÈÎËÙ‹. ™ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ Ó›ÎËÛÂ Ô ∂ÂÈfi˜ ÎÈ ¤ÙÛÈ ÛÙ¤ÊıËΠ‰È¿‰Ô¯Ô˜. √ ¶·›ÔÓ·˜, ÈÎڷ̤ÓÔ˜, ¤Ê˘Á ÛÙË ª·Î‰ÔÓ›·. ™‡ÓÙÔÌ·, fï˜, Ô ∂ÂÈfi˜ ¤ı·ÓÂ Î·È ÙÔÓ ‰È·‰¤¯ıËÎÂ Ô ÙÚ›ÙÔ˜ ·‰ÂÏÊfi˜, Ô ∞ÈÙˆÏfi˜, Ô ÔÔ›Ô˜ fï˜, ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÂÓfi˜ ‰˘ÛÙ˘¯‹Ì·ÙÔ˜ ÁÈ· ÙÔ ÔÔ›Ô ıˆڋıËΠ˘Â‡ı˘ÓÔ˜, ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ÂÍÔÚÈÛÙ›. √ ıÚfiÓÔ˜ ÙÔ˘ ∞¤ıÏÈÔ˘ ›¯Â Ì›ÓÂÈ Î·È ¿ÏÈ ¯ˆÚ›˜ ‰È¿‰Ô¯Ô. µ·ÛÈÏÈ¿˜ ¤ÁÈÓÂ Ô ∏Ï›Ԙ, ·ÓÈ„Èfi˜ ÙˆÓ ÙÚÈÒÓ ¿Ù˘¯ˆÓ ·‰ÂÏÊÒÓ. ∞fi ·˘ÙfiÓ ‹Ú ÙÔ fiÓÔÌ¿ Ù˘ Ë ÂÚÈÔ¯‹ ∏Ï›·.
141
∞£∏¡∞
∞∫ƒ√¶√§π™ ∞£∏¡ø¡
°ÂÓÓ‹ıËΠ·fi ÙÔ ÎÂÊ¿ÏÈ ÙÔ˘ ¢›· Ì ı·˘Ì·ÛÙfi ÙÚfiÔ. ◊Ù·Ó ÔÏÂÌÈ΋ ı¿ Î·È ÙÔÓ ÔÏÂÌÈÎfi Ù˘ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· Ì·ÚÙ˘ÚÔ‡Ó ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ Ô˘ ÙËÓ ·ÂÈÎÔÓ›˙Ô˘Ó ¤ÓÔÏË ·fi ÙËÓ ÚÔ˚ÛÙÔÚÈ΋ ‹‰Ë ÂÔ¯‹. ∂˘ÓÔÔ‡Û ÙË Û˘ÓÂÙ‹ ‰ÈÂÍ·ÁˆÁ‹ ÙÔ˘ ÔϤÌÔ˘, ·ÓÙ›ıÂÙ· Ì ÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi Ù˘ ÕÚË. ¶ÚÔÛٿ٢ ÙË ¯ÂÈÚÔÙ¯ӛ·, ÙÔ ÁÓ¤ÛÈÌÔ, ÙËÓ ˘Ê·ÓÙÔ˘ÚÁ›· Î·È ÙËÓ ·ÁÁÂÈÔÏ·ÛÙÈ΋. ∂›¯Â ›Û˘ ÙË Ê‹ÌË Ù˘ ıÂڷ‡ÙÚÈ·˜ ı¿˜ ηıÒ˜ Î·È Ù˘ ı¿˜ Ù˘ ¢ÊÔÚ›·˜. ™‡Ìʈӷ Ì ÙÔ Ì‡ıÔ ÂÈÛ‹Á·Á ÙËÓ Î·ÏÏȤÚÁÂÈ· Ù˘ ÂÏÈ¿˜ ÛÙËÓ ∞ÙÙÈ΋.
∂›Ó·È ¤Ó·˜ ·fiÙÔÌÔ˜ Î·È ÌË ÚÔÛ‚¿ÛÈÌÔ˜, ·fi οı ¿ÏÏË Î·Ù‡ı˘ÓÛË ÏËÓ Ù˘ ‰˘ÙÈ΋˜, ‚Ú¿¯Ô˜, ¿Óˆ ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô Î˘Ú›ˆ˜ ηٿ ÙÔÓ 5Ô ·ÈÒÓ· .Ã. ÎÙ›ÛÙËÎ·Ó Ï·ÌÚ¿ ÔÈÎÔ‰ÔÌ‹Ì·Ù·, Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ÂÎ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ‹Ù·Ó ¤ÚÁ· ÙÔ˘ ºÂȉ›·. ∫fiÛÌËÌ· ÙÔ˘ ‚Ú¿¯Ô˘ Ù˘ ∞ÎÚÔfiψ˜ Î·È ÛÙÔÏ›‰È ̤¯ÚÈ Î·È Û‹ÌÂÚ· Ù˘ fiÏ˘ ÙˆÓ ∞ıËÓÒÓ Â›Ó·È Ô ¶·ÚıÂÓÒÓ·˜, ÔÎÙ¿ÛÙ˘ÏÔ˜, ÂÚ›ÙÂÚÔ˜, ÔÏÔÌ¿ÚÌ·ÚÔ˜ Ó·fi˜, ‰ˆÚÈÎÔ‡ Ú˘ıÌÔ‡.
∞£∏¡∞ 1896
(1Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·, 25 ª·ÚÙ›Ô˘ - 3 ∞ÚÈÏ›Ô˘) ŒÏ·‚·Ó ̤ÚÔ˜ 13 ¯ÒÚ˜ Î·È 311 ·ıÏËÙ¤˜ (fiÏÔÈ ¿Ó‰Ú˜). ¢ÈÂÍ‹¯ıËÛ·Ó 9 ·ıÏ‹Ì·Ù· Î·È 43 ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·. ¶·Ú¿ ÙËÓ ·Ó˘·ÚÍ›· ˘ÏÈÎÔÙ¯ÓÈ΋˜ ˘Ô‰ÔÌ‹˜ Î·È ÙËÓ ¤ÏÏÂÈ„Ë ¯ÚËÌ¿ÙˆÓ, ¯¿ÚË ÛÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ÊÈÏfiÙÈÌÔ Î·È ÙȘ ÚÔÛˆÈΤ˜ ÚÔÛÊÔÚ¤˜, ÔÈ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ› ∞ÁÒÓ˜ ¤ÁÈÓ·Ó Î·È ¿ÏÈ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·. ¶ÚÒÙÔ˜ ŒÏÏËÓ·˜ ¯Ú˘Ûfi˜ √Ï˘ÌÈÔӛ΢ ‹Ù·Ó Ô §ÂˆÓ›‰·˜ ¶‡ÚÁÔ˜, ÛÙËÓ ÍÈÊ·ÛΛ·. ™ÙȘ 29 ª·ÚÙ›Ô˘, Ë̤ڷ Ù¤ÏÂÛ˘ ÙÔ˘ Ì·Ú·ıˆÓ›Ô˘ ‰ÚfiÌÔ˘, ‚‰ÔÌ‹ÓÙ· ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ŒÏÏËÓ˜ ·Ú·ÎÔÏÔ‡ıËÛ·Ó Ì ÂÓıÔ˘ÛÈ·ÛÌfi ÙÔÓ ™‡ÚÔ §Ô‡Ë, ¤Ó·Ó 25¯ÚÔÓÔ ·ıÏËÙ‹ ·fi ÙÔ ª·ÚÔ‡ÛÈ, Ó· ÂÈÛ¤Ú¯ÂÙ·È ÛÙÔ ÛÙ¿‰ÈÔ ÓÈÎËÙ‹˜. ∏¶∞, ∂ÏÏ¿˜, °ÂÚÌ·Ó›·, °·ÏÏ›· Î·È ª. µÚÂÙ·Ó›· η٤ÎÙËÛ·Ó Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ÌÂÙ¿ÏÏÈ·.
∞∫∞¢∏ªπ∞ ∞£∏¡ø¡ ∏ ηٷÛ΢‹ ÙÔ˘ ÌÂÁ·ÏÔÚÂÔ‡˜ ÔÈÎÔ‰ÔÌ‹Ì·ÙÔ˜ Ù˘ ∞η‰ËÌ›·˜ ÍÂΛÓËÛ ÙÔ 1859 › ‚·ÛÈÏ›·˜ ŸıˆÓÔ˜. T· ÂÁη›ÓÈ· ÙÔ˘ ÎÙËÚ›Ô˘ ¤ÁÈÓ·Ó ÙÔ 1885, ·ÏÏ¿ ÌfiÏȘ ÙÔ 1926, Ì ÓÔÌÔıÂÙÈÎfi ‰È¿Ù·ÁÌ· ÙÔ˘ ˘Ô˘ÚÁÔ‡ ¶·È‰Â›·˜ ¢. ∞ÈÁÈÓ‹ÙË, ȉڇıËÎÂ Ë ∞η‰ËÌ›· ∞ıËÓÒÓ Ì ÛÎÔfi ÙËÓ Î·ÏÏȤÚÁÂÈ· Î·È ÙËÓ ÚÔ·ÁˆÁ‹ ÙˆÓ ÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ, ÙˆÓ ÂÈÛÙËÌÒÓ Î·È ÙˆÓ Î·ÏÒÓ Ù¯ÓÒÓ. ∏ ¯ÚËÌ·ÙÔ‰fiÙËÛË ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ˘ ¤ÁÈÓ ·fi ÙÔ ™›ÌˆÓ· ™›Ó·. ∞Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈο, Ë ∞η‰ËÌ›· ¤¯ÂÈ ¤Ó· ÎÂÓÙÚÈÎfi ÎÙ‹ÚÈÔ Î·È ‰‡Ô Ù¤Ú˘Á˜. ™ÙËÓ ÚfiÛÔ„Ë ÙÔ˘ ÎÙËÚ›Ô˘ ÔÈ Î›ÔÓ˜ Â›Ó·È ÈˆÓÈÎÔ‡ Ú˘ıÌÔ‡. ¶ÈÔ ÌÚÔÛÙ¿ ·fi ÙÔ ÎÙ‹ÚÈÔ, ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È Ù· ·Á¿ÏÌ·Ù· ÙÔ˘ ıÂÔ‡ ∞fiÏψӷ Î·È Ù˘ ı¿˜ ∞ıËÓ¿˜ fiˆ˜ ›Û˘ ÔÈ ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ˜ ÙÔ˘ ™ˆÎÚ¿ÙË Î·È ÙÔ˘ ¶Ï¿ÙˆÓ·, ÙˆÓ ‰‡Ô ÁÓˆÛÙfiÙÂÚˆÓ ÊÈÏÔÛfiÊˆÓ Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜. ∆· Û¯¤‰È· ÁÈ· ÙÔ ÎÙ‹ÚÈÔ ·ÏÏ¿ Î·È ÙË ‰È·ÎfiÛÌËÛ‹ ÙÔ˘ ·Ó‹ÎÔ˘Ó ÛÙÔ £ÂfiÊÈÏÔ Ã¿ÓÛÂÓ Î·È ÙËÓ Â›‚ÏÂ„Ë ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ˘ ›¯Â ·Ó·Ï¿‚ÂÈ Ô ∂ÚÓ¤ÛÙÔ˜ ∆Û›ÏÏÂÚ.
142
∞§À∆∂™-∞§À∆∞ƒÃ∏™ √È ∞χÙ˜ Î·È Ô ∞Ï˘Ù¿Ú¯Ë˜, ‹Ù·Ó ‚ÔËıÔ› ÙˆÓ ∂ÏÏ·ÓÔ‰ÈÎÒÓ, ˘Â‡ı˘ÓÔÈ ÁÈ· ÙËÓ ÔÌ·Ï‹ Î·È Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔ˘˜ ηÓfiÓ˜ ‰ÈÂÍ·ÁˆÁ‹ ÙˆÓ √Ï˘ÌÈ·ÎÒÓ ∞ÁÒÓˆÓ. ª·˙› Ì ÙÔ˘˜ Ú·‚‰Ô‡¯Ô˘˜, ·Ó·Ï¿Ì‚·Ó·Ó ÙËÓ ÂÎÙ¤ÏÂÛË ÙˆÓ ÔÈÓÒÓ Ô˘ ¤‚·Ï·Ó ÔÈ ∂ÏÏ·ÓÔ‰›Î˜.
∞ªµ∂ƒ™∞ 1920
(7Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·, 14 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘ – 2 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘) ŒÏ·‚·Ó ̤ÚÔ˜ 29 ¯ÒÚ˜, 2.607 ·ıÏËÙ¤˜ (2.543 ¿Ó‰Ú˜, 64 Á˘Ó·›Î˜). ¢ÈÂÍ‹¯ıËÛ·Ó 21 ·ıÏ‹Ì·Ù· Î·È 154 ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·. ∫˘ÚÈ¿Ú¯ËÛ ÌÂÙ·ÔÏÂÌÈ΋ ÏÈÙfiÙËÙ·. ∏ ƒˆÛ›·, ‚·ÚÈ¿ ÙÚ·˘Ì·ÙÈṲ̂ÓË ·fi ÙÔÓ A’ ¶·ÁÎfiÛÌÈÔ fiÏÂÌÔ, ‰ÂÓ Û˘ÌÌÂÙ›¯Â Î·È ‰ÂÓ ÚÔÛÎÏ‹ıËÎ·Ó ÔÈ ËÙÙË̤ÓÔÈ ÙÔ˘ ÔϤÌÔ˘. ™ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙËΠÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ Ë √Ï˘Ìȷ΋ ÛËÌ·›·. ¢ÂÓ ·ÔÓÂÌ‹ıËÎ·Ó ¯Ú˘Û¿ ·ÏÏ¿ ¿ÚÁ˘Ú· ÌÂÙ¿ÏÏÈ·. ∏ ∂ÏÏËÓÈ΋ ·ÓÙÈÚÔۈ›· ·ÔÙÂÏÔ‡ÓÙ·Ó ·fi 43 ·ıÏËÙ¤˜. ∏¶∞, ™Ô˘Ë‰›·, ª. µÚÂÙ·Ó›·, ºÈÓÏ·Ó‰›· Î·È µ¤ÏÁÈÔ Î·Ù¤ÎÙËÛ·Ó Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ÌÂÙ¿ÏÏÈ·.
∞¡∞ºπø∆π∫∞ ∆· ∞Ó·ÊÈÒÙÈη ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙ· ‚fiÚÂÈ· ˘„ÒÌ·Ù· Ù˘ ∞ÎÚfiÔÏ˘ Î·È Â›Ó·È Ë ÂÚÈÔ¯‹ Ô˘ ·ÔÙ¤ÏÂÛ ÙË ÁÂÈÙÔÓÈ¿ ÙˆÓ ÂÚÁ·ÙÒÓ Î·È ÙˆÓ Ù¯ÓÈÙÒÓ Ô˘ ¤Êı·Û·Ó ·fi Ù· ÓËÛÈ¿, ÙËÓ ÂÔ¯‹ Ù˘ ·ÓÔÈÎÔ‰fiÌËÛ˘ Ù˘ fiÏ˘ ÙˆÓ ∞ıËÓÒÓ. XÙ›˙ÔÓÙ·˜ ÌÈÎÚ¿ Û›ÙÈ· Û·Ó Î·È ·˘Ù¿ Ô˘ ˘‹Ú¯·Ó ÛÙ· ÓËÛÈ¿ ÙÔ˘˜ ¤‰ˆÛ·Ó ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ΢ÎÏ·‰›ÙÈÎÔ ¯ÚÒÌ·. ∏ ÁÂÈÙÔÓÈ¿ ‹Ú ÙÔ fiÓÔÌ¿ Ù˘ ·fi ÙÔ˘˜ ÚÒÙÔ˘˜ Ù˘ ηÙÔ›ÎÔ˘˜, ÙÔ˘˜ ∞Ó·ÊÈÒÙ˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ‹Úı·Ó ·fi ÙÔ ÓËÛ› ÙˆÓ ∫˘ÎÏ¿‰ˆÓ, ÙËÓ ∞Ó¿ÊË.
143
∞¶√§§ø¡
∞ƒÃ∞π∞ ∞°√ƒ∞
√ ∞fiÏÏˆÓ ‹Ù·Ó Ô ıÂfi˜ Ù˘ ËıÈ΋˜ Ù¿Í˘, Ù˘ ÌÔ˘ÛÈ΋˜ Î·È Ù˘ Ì·ÓÙÈ΋˜. ∫˘Ú›·Ú¯Ë ‹Ù·Ó Ë È‰ÈfiÙËÙ· Ù˘ Ì·ÓÙÈ΋˜ Î·È ·˘Ùfi Á›ÓÂÙ·È Ê·ÓÂÚfi ·fi Ù· ÔÏÏ¿ Ì·ÓÙÈο ÈÂÚ¿ Ô˘ ˘‹Ú¯·Ó Û ‰È¿ÊÔÚ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜, Ì ÈÔ ÊËÌÈṲ̂ÓÔ ÙÔ ‰ÂÏÊÈÎfi ÈÂÚfi Ù˘ ºˆÎ›‰·˜. √ ∞fiÏψӷ˜ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÙ·È Î·È ˆ˜ ÔÈÌÂÓÈÎfi˜ ıÂfi˜. ¶ÚÔÛÙ¿ÙÂ˘Â Ù· ÎÔ¿‰È· ·fi ÙÔ˘˜ χÎÔ˘˜. ∂›Û˘ Ï·ÙÚ¢fiÙ·Ó ˆ˜ Ô ıÂfi˜ Ù˘ Û˘ÁÎÔÌȉ‹˜ ÙˆÓ Î·ÚÒÓ Î·È Â›¯Â ÙË Ê‹ÌË ÙÔ˘ ıÂÚ·Â˘Ù‹ ıÂÔ‡.
∏ ∞Ú¯·›· ∞ÁÔÚ¿ ‹Ù·Ó Ë Î·Ú‰È¿ Ù˘ ∞Ú¯·›·˜ ∞ı‹Ó·˜. √ ¯ÒÚÔ˜ ·˘Ùfi˜ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡Û ηٿ ÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ· ˆ˜ ΤÓÙÚÔ ‰ÈÔ›ÎËÛ˘, ‰ÈηÈÔÛ‡Ó˘, ÔÏÈÙÈÛÙÈÎfi ΤÓÙÚÔ ·ÏÏ¿ Î·È ˆ˜ ¯ÒÚÔ˜ Û˘Ó·ÏÏ·ÁÒÓ Î·È ÂÌÔÚ›Ô˘, fiˆ˜ Ì·˜ ‰ËÏÒÓÂÈ Î·È Ë ÂÙ˘ÌÔÏÔÁÈ΋ ÚԤϢÛË Ù˘ Ϥ͢ ∞ÁÔÚ¿ (·ÁÔÚ¿ /·Á›ڈ/=Û˘ÏϤÁˆ, Û˘Ó·ıÚÔ›˙ˆ). ∂Ï¿¯ÈÛÙ· Â›Ó·È Ï¤ÔÓ Û‹ÌÂÚ· fiÛ· ÛÒ˙ÔÓÙ·È ·fi ÙÔ ¯ÒÚÔ Ù˘ ∞Ú¯·›·˜ ∞ÁÔÚ¿˜. ªfiÓÔ Ô Ó·fi˜ ÙÔ˘ ∏Ê·›ÛÙÔ˘ (£ËÛ›Ô) Î·È Ë ™ÙÔ¿ ÙÔ˘ ∞ÙÙ¿ÏÔ˘ Ì¿˜ ı˘Ì›˙Ô˘Ó Û‹ÌÂÚ· ÙÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚÔ ¯ÒÚÔ Ù˘ ‰ËÌfiÛÈ·˜ ˙ˆ‹˜ ÙˆÓ ∞ıËÓ·›ˆÓ.
∞ƒ°√¡∞À∆π∫∏ ∂∫™∆ƒ∞∆∂π∞ ∏ ÂÎÛÙÚ·Ù›· Ô˘ ¤Î·ÓÂ Ô π¿ÛÔÓ·˜ ÛÙËÓ ∫Ôϯ›‰· ÁÈ· Ó· ¿ÚÂÈ ÙÔ «¯Ú˘ÛfiÌ·ÏÏÔ ‰¤Ú·˜». ∏ ÂÎÛÙÚ·Ù›· ¤ÁÈÓ Ì ÙÔ ÏÔ›Ô ∞ÚÁÒ Î·È ÁÈ’ ·˘Ùfi ÔÈ ‹ÚˆÂ˜ Ô˘ Û˘ÌÌÂÙ›¯·Ó ÛÙËÓ ÂÎÛÙÚ·Ù›· ÔÓÔÌ¿ÛÙËÎ·Ó ∞ÚÁÔÓ·‡Ù˜ Î·È Ë ÂÎÛÙÚ·Ù›· ∞ÚÁÔÓ·˘ÙÈ΋. ™Â ·˘Ù‹ ÙËÓ ÂÎÛÙÚ·Ù›·, ¤Ï·‚·Ó ̤ÚÔ˜ ÛÙÔ Ï¢Úfi ÙÔ˘ π¿ÛÔÓ· ÔÏÏÔ› ËÌ›ıÂÔÈ Î·È ıÓËÙÔ› ·’ fiÏË ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·. ∞Ó¿ÌÂÛ¿ ÙÔ˘˜ ‹Ù·Ó Ô ∏Ú·ÎÏ‹˜ Î·È Ô £ËÛ¤·˜, Ô ∫¿ÛÙÔÚ·˜ Î·È Ô ¶ÔÏ˘‰Â‡Î˘, Ô ∑‹Ù˘ Î·È Ô ∫¿Ï·Ë˜, Ô §˘ÁΤ·˜ Ì ÙËÓ ·ÂÙ›ÛÈ· Ì·ÙÈ¿ Î·È Ô √Úʤ·˜ Ì ÙË Ì·ÁÈ΋ χڷ ÙÔ˘. ∆Ô˘˜ Û˘Ófi‰Â˘Â ›Û˘ Ë ∞Ù·Ï¿ÓÙË, Ë ÓÂڿȉ· ÙÔ˘ ‰¿ÛÔ˘˜.
µ∞ƒ∫∂§ø¡∏ 1992
∞ƒ¢∏∆∆√™
µ∂ƒ√§π¡√ 1936
√ ηٷڿÛÈÓÔ˜ ÏfiÊÔ˜ ÙÔ˘ ∞Ú‰ËÙÙÔ‡, ¤¯ÂÈ ‡„Ô˜ 133 ̤ÙÚ· Î·È ÛÙË Ê˘ÛÈ΋ ÎÔÈÏfiÙËÙ¿ ÙÔ˘ ‰ÂÛfi˙ÂÈ Û‹ÌÂÚ· ÙÔ ∫·ÏÏÈÌ¿ÚÌ·ÚÔ ™Ù¿‰ÈÔ. √Ê›ÏÂÈ ÙËÓ ÔÓÔÌ·Û›· ÙÔ˘ ÛÙÔ Ì˘ıÈÎfi ‹Úˆ· ∞Ú‰‹ÙÙË Ô˘ ηٿÊÂÚÂ, Ì ٷ Û˘Ó·ÈÓÂÙÈο ÏfiÁÈ· ÙÔ˘, Ó· ‰È·Ï‡ÛÂÈ ÙȘ ‰È¯fiÓÔȘ Î·È ÙȘ ‰È·ÊÔÚ¤˜ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ∞ıËÓ·›ˆÓ Î·È Ó· ÙÔ˘˜ Û˘ÌÊÈÏÈÒÛÂÈ. ¶·Ï·ÈfiÙÂÚ·, Ô ÏfiÊÔ˜ ·˘Ùfi˜, ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó ∂ÏÈÎÒÓ, ÁÈ·Ù› Â‰Ò Ï·ÙÚ¢fiÙ·Ó Ô ∂ÏÈÎÒÓÈÔ˜ ¶ÔÛÂȉÒÓ·˜. ™ÙË ‰ÂÍÈ¿ ÁÈ· ÙÔÓ ÂÈÛÂÚ¯fiÌÂÓÔ ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘ ™Ù·‰›Ô˘, ˘‹Ú¯Â Ó·fi˜ ·ÊÈÂڈ̤ÓÔ˜ ÛÙË ı¿ ∆‡¯Ë, ÂÓÒ ÛÙËÓ ·ÚÈÛÙÂÚ‹ ÛÒ˙ÂÙ·È ·ÎfiÌË Î·È Û‹ÌÂÚ· Ô ÂÈه̂ÈÔ˜ ‚ˆÌfi˜ ÙÔ˘ Ù¿ÊÔ˘ ÙÔ˘ ∏ÚÒ‰Ë ÙÔ˘ ∞ÙÙÈÎÔ‡.
144
(25Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·, 25 πÔ˘Ï›Ô˘ – 9 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘) ŒÏ·‚·Ó ̤ÚÔ˜ 10.563 ·ıÏËÙ¤˜ Î·È ·ıÏ‹ÙÚȘ. ¢ÈÂÍ‹¯ıËÛ·Ó 24 ·ıÏ‹Ì·Ù· Î·È 257 ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·. ™ÙËÓ fiÏË Ù˘ µ·ÚÎÂÏÒÓ˘ ηٷÛ΢¿ÛÙËÎ·Ó Ó¤· ·ıÏËÙÈο ¤ÚÁ· Ù· ÔÔ›· ¿ÏÏ·Í·Ó ÚÈ˙Èο ÙËÓ fi„Ë Ù˘. ∏ ÊÏfiÁ· ¿Ó·„ ÛÙÔ ‚ˆÌfi ·fi ÌÂÁ¿ÏË ·fiÛÙ·ÛË Ì ڛ„Ë ÙÔÍfiÙË ·ıÏËÙ‹. ™ÙËÓ ∂ÏÏËÓÈ΋ ·ÔÛÙÔÏ‹ Û˘ÌÌÂÙ›¯·Ó 77 ·ıÏËÙ¤˜. ∏ Âӈ̤ÓË ÔÌ¿‰· ÙˆÓ ¯ˆÚÒÓ Ù˘ ÚÒËÓ ™Ô‚ÈÂÙÈ΋˜ ŒÓˆÛ˘ (∂.™.™.¢), ÔÈ ∏¶∞ Î·È Ë °ÂÚÌ·Ó›· η٤ÎÙËÛ·Ó Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ÌÂÙ¿ÏÏÈ·. (6Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·, 1 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘ – 16 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘ 1936) ŒÏ·‚·Ó ̤ÚÔ˜ 49 ¯ÒÚ˜, 4.066 ·ıÏËÙ¤˜ (3.738 ¿Ó‰Ú˜, 328 Á˘Ó·›Î˜). ¢ÈÂÍ‹¯ıËÛ·Ó 19 ·ıÏ‹Ì·Ù· Î·È 129 ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·. √È ·ÁÒÓ˜ ÛËÌ›ˆÛ·Ó ÌÂÁ¿ÏË ÂÈÙ˘¯›· ÙfiÛÔ ÛÙÔÓ ÔÚÁ·ÓˆÙÈÎfi fiÛÔ Î·È ÛÙÔÓ ·ÁˆÓÈÛÙÈÎfi ÙÔ̤·. °È· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ¤ÁÈÓ √Ï˘Ìȷ΋ Ï·Ì·‰Ë‰ÚÔÌ›· Î·È Ë ÊÏfiÁ· ÌÂٷʤÚıËΠ·fi ÙËÓ ·Ú¯·›· √Ï˘Ì›· ÛÙË ¯ÒÚ· Ù¤ÏÂÛ˘ ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ. ¶ÚÒÙÔ˜ Ï·Ì·‰Ë‰ÚfiÌÔ˜ ‹Ù·Ó Ô ∫. ∫ÔÓ‰‡Ï˘. √È ¤Á¯ÚˆÌÔÈ ·ıÏËÙ¤˜ ıÚÈ¿Ì‚Â˘Û·Ó Î·È ·Ó¿ÁÎ·Û·Ó ÙÔÓ Ã›ÙÏÂÚ Ó’ ·Ô¯ˆÚ‹ÛÂÈ ·fi ÙÔ ÛÙ¿‰ÈÔ. ∆Ô ¤Ì‚ÏËÌ· ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ ‹Ù·Ó Ì›· η̿ӷ 14.000 ÎÈÏÒÓ. °È· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ÏÂÈÙÔ‡ÚÁËÛ ÎÏÂÈÛÙfi ·Îψ̷ ÙËÏÂfiÚ·Û˘. ∏ ∂ÏÏËÓÈ΋ ·ÔÛÙÔÏ‹ ·ÔÙÂÏ›ÙÔ ·fi 42 ·ıÏËÙ¤˜ Î·È Û˘Óԉ¢fiÙ·Ó ·fi ÙÔ ™‡ÚÔ §Ô‡Ë Ô˘ ·Ú¤Ï·ÛÂ Î·È ˆ˜ ÛËÌ·ÈÔÊfiÚÔ˜. °ÂÚÌ·Ó›·, ∏¶∞, √˘ÁÁ·Ú›·, πÙ·Ï›· Î·È ºÈÓÏ·Ó‰›· η٤ÎÙËÛ·Ó Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ÌÂÙ¿ÏÏÈ·. ∆Ô 1937 ÙÔ √Ï˘ÌÈ·Îfi ΛÓËÌ· ıÚ‹ÓËÛ ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ ∫Ô˘ÌÂÚÙ¤Ó. ∏ ηډȿ ÙÔ˘ ÌÂٷʤÚıËΠ‡ÛÙÂÚ· ·fi ÂÈı˘Ì›· ÙÔ˘ ȉ›Ô˘ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›· fiÔ˘ Î·È ·Ó··‡ÂÙ·È.
145
µπ∫∂§∞™ ¢∏ª∏∆ƒπ√™
∂§§∞¡√¢π∫∂™
√ ÔÈËÙ‹˜ Î·È ÏÔÁÔÙ¤¯Ó˘ ¢. µÈΤϷ˜ ÁÂÓÓ‹ıËΠÙÔ 1835 ÛÙËÓ ∂ÚÌÔ‡ÔÏË Ù˘ ™‡ÚÔ˘ Î·È ¤ı·Ó ÙÔ 1908 ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·. Œ˙ËÛ ¿Óˆ ·fi 20 ¯ÚfiÓÈ· ÛÙÔ ¶·Ú›ÛÈ Î·È ÙÔ §ÔÓ‰›ÓÔ, ·Û¯ÔÏÔ‡ÌÂÓÔ˜ Ì ÙÔ ÂÌfiÚÈÔ, ·ÚÁfiÙÂÚ· fï˜ ÂÁηٷÛÙ¿ıËΠÛÙËÓ ∞ı‹Ó·. ∂›¯Â ÏÔ‡ÛÈ· ÎÔÈÓˆÊÂÏ‹ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· Î·È ÔÏÏ¿ ÓÂ˘Ì·ÙÈο Î·È ÊÈÏ·ÓıÚˆÈο ȉڇ̷ٷ ÔÊ›ÏÔ˘Ó ÙËÓ ›‰Ú˘Û‹ ÙÔ˘˜ ÛÙÔ ÊˆÙÈṲ̂ÓÔ ·˘Ùfi ÏÔÁÔÙ¤¯ÓË. ¶‹Ú ̤ÚÔ˜ ÛÙÔ ¢ÈÂıÓ¤˜ ∞ıÏËÙÈÎfi ™˘Ó¤‰ÚÈÔ ÛÙÔ ¶·Ú›ÛÈ Î·È, ‰Ú·ÛÙËÚÈÔÔÈÔ‡ÌÂÓÔ˜ ·fi ÙË ı¤ÛË ·˘Ù‹, ÚÔÛ¿ıËÛÂ Î·È ¤Ù˘¯Â ÙËÓ ·Ó¿ıÂÛË ÙˆÓ ÚÒÙˆÓ Û‡Á¯ÚÔÓˆÓ √Ï˘ÌÈ·ÎÒÓ ∞ÁÒÓˆÓ ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·. À‹ÚÍÂ Ô ÚÒÙÔ˜ Úfi‰ÚÔ˜ Ù˘ ¢ÈÂıÓÔ‡˜ √Ï˘Ìȷ΋˜ ∂ÈÙÚÔ‹˜. ∆Ô ÁÓˆÛÙfiÙÂÚ· ¤ÚÁ· ÙÔ˘ Â›Ó·È Ô §Ô˘Î‹˜ §¿Ú·˜, ÛÂÈÚ¿ ‰ÈËÁËÌ¿ÙˆÓ Ì ı¤Ì· ÂÌÓ¢Ṳ̂ÓÔ ·fi ÙËÓ ∂ÏÏËÓÈ΋ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ 1821, Ô ¶··-¡¿ÚÎÈÛÛÔ˜, Ë ÕÛ¯ËÌË ·‰ÂÏÊ‹ Î·È Ë ÔÈËÙÈ΋ Û˘ÏÏÔÁ‹ ™Ù›¯ÔÈ.
√È ∂ÏÏ·ÓÔ‰›Î˜ ‹Ù·Ó ÔÈ ˘Â‡ı˘ÓÔÈ ÁÈ· ÙËÓ Ù‹ÚËÛË ÙˆÓ ·ÁˆÓÈÛÙÈÎÒÓ ÓfiÌˆÓ Î·Ù¿ ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô ÙˆÓ AÁÒÓˆÓ. ∂› ‰¤Î· ÔÏfiÎÏËÚÔ˘˜ Ì‹Ó˜, ÚÈÓ ÙËÓ ¤Ó·ÚÍË ÙˆÓ AÁÒÓˆÓ, ¤ÌÂÓ·Ó ÛÙËÓ ◊Ïȉ·, ÛÙÔ «∂ÏÏ·ÓÔ‰ÈΛԻ, fiÔ˘ Î·È ‰È‰¿ÛÎÔÓÙ·Ó ÙȘ ‰È·Ù¿ÍÂȘ Î·È ÙÔ˘˜ ηÓÔÓÈÛÌÔ‡˜ ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ ·fi ÙÔ˘˜ «ÓÔÌÔı¤Ù˜». ◊Ù·Ó ∏Ï›ÔÈ Ôϛ٘ Ô˘ ÂÎϤÁÔÓÙ·Ó Ì ÎÏ‹ÚÔ ÁÈ· Ì›· √Ï˘ÌÈ¿‰·. K·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ıËÙ›·˜ ÙÔ˘˜ ÊÔÚÔ‡Û·Ó ÔÚÊ˘Úfi Ì·Ó‰‡·, ¤Ó‰ÂÈÍË fiÙÈ ·Ú¯Èο ∂ÏÏ·ÓÔ‰›Î˜ ÔÚ›˙ÔÓÙ·Ó ÔÈ ‚·ÛÈÏ›˜ ÙˆÓ Ê˘ÏÒÓ. ™Ù· ηı‹ÎÔÓÙ¿ ÙÔ˘˜, ÙÔ˘˜ ‚ÔËıÔ‡Û·Ó ÔÈ «·Ï‡Ù˜», ÔÈ «Ì·ÛÙÈÁÔÊfiÚÔÈ» Î·È ÔÈ «Ú·‚‰Ô‡¯ÔÈ». ∂›¯·Ó Â˘Ú‡Ù·Ù˜ ·ÚÌÔ‰ÈfiÙËÙ˜, ÙÈ̈ÚÔ‡Û·Ó ·Ú·‰ÂÈÁÌ·ÙÈο fiÛÔ˘˜ ·Ú·‚›·˙·Ó ÙÔ˘˜ ηÓfiÓ˜ Î·È Ú‡ıÌÈ˙·Ó ÂÚÈÙÒÛÂȘ ÈÛÔ·Ï›·˜. ŸÏ˜ ÔÈ ÂÏÏËÓÈΤ˜ fiÏÂȘ ·ÓÂÁÓÒÚÈ˙·Ó ÙËÓ ·ÌÂÚÔÏË„›· ÙÔ˘˜ Î·È ÙÔ˘˜ ÂÚȤ‚·ÏÏ·Ó Ì ÂÌÈÛÙÔÛ‡ÓË. √È ·ÔÊ¿ÛÂȘ ÙÔ˘˜ ÂÎÙÂÏÔ‡ÓÙ·Ó ¿ÓÙÔÙÂ, ·ÎfiÌ· Î·È ÛÙȘ ÂÏ¿¯ÈÛÙ˜ ÂÚÈÙÒÛÂȘ Ô˘ ÎÚ›ÓÔÓÙ·Ó ¿‰ÈΘ.
µ√À§∂À∆∏ƒπ√
∂§™π¡∫π 1952
∆Ô µÔ˘ÏÂ˘Ù‹ÚÈÔ ‹Ù·Ó ÙÔ ÎÙ‹ÚÈÔ ÛÙÔ ÔÔ›Ô Û˘Ó‰ڛ·˙Â Ë √Ï˘Ìȷ΋ µÔ˘Ï‹ Î·È Ê˘Ï¿ÛÛÔÓÙ·Ó Ù· ›ÛËÌ· ¤ÁÁÚ·Ê· ÙˆÓ AÁÒÓˆÓ. ™ÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi ÙÔ˘, ˘‹Ú¯Â ·Î¿Ï˘ÙÔ˜ ¯ÒÚÔ˜ fiÔ˘ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó Ô ‚ˆÌfi˜ ÙÔ˘ ŸÚÎÈÔ˘ ¢›·, ηıÒ˜ Î·È ÙÔ ¿Á·ÏÌ¿ ÙÔ˘ Ì ÎÂÚ·˘ÓÔ‡˜ ÛÙ· ¯¤ÚÈ·. ™ÙÔ ¯ÒÚÔ ·˘ÙfiÓ, ·ıÏËÙ¤˜ Î·È Á˘ÌÓ·ÛÙ¤˜ ¤‰ÈÓ·Ó ÙÔÓ Î·ıÈÂڈ̤ÓÔ fiÚÎÔ.
¢∂ƒ∞™ ÃÀ™√ª∞§§√ ™‡Ìʈӷ Ì ÙË Ì˘ıÔÏÔÁ›·, ‹Ù·Ó ÙÔ ‰¤ÚÌ· ¯Ú˘ÛfiÌ·ÏÏÔ˘ ÎÚÈ·ÚÈÔ‡ ÙÔ ÔÔ›Ô ¤‰ˆÛÂ Ë ¡ÂʤÏË ÛÙ· ·È‰È¿ Ù˘, ÙÔÓ ºÚ›ÍÔ Î·È ÙËÓ ŒÏÏË, ÒÛÙ ӷ ‰È·Ê‡ÁÔ˘Ó ·fi ÙÔÓ Î›Ó‰˘ÓÔ Ô˘ ‰È¤ÙÚ¯·Ó. E›¯·Ó ıˆÚËı› ˘Â‡ı˘ÓÔÈ Ù˘ ·Î·Ú›·˜ ÛÙËÓ ·Ú¯·›· £‹‚· ηÈ, ˆ˜ ÂÎ ÙÔ‡ÙÔ˘, ÌÂÙ¿ ·fi ¯ÚËÛÌfi, ÎÈÓ‰‡Ó¢·Ó Ó· ı˘ÛÈ·ÛÙÔ‡Ó ÁÈ· Ó· ÂÍ¢ÌÂÓÈÛÙÔ‡Ó ÔÈ ıÂÔ›. ∫·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ Ù·ÍȉÈÔ‡ ‰È·Ê˘Á‹˜, Ë ŒÏÏË ¤ÂÛ ÛÙË ı¿Ï·ÛÛ· Î·È Ë ÂÚÈÔ¯‹ ¤¯ÂÈ Ì¤¯ÚÈ Î·È Û‹ÌÂÚ· ÙÔ fiÓÔÌ¿ Ù˘ (∂ÏÏ‹ÛÔÓÙÔ˜). √ ºÚ›ÍÔ˜, Û˘Ó¯›˙ÔÓÙ·˜ ÙÔ Ù·Í›‰È ÙÔ˘ ¤Êı·Û ÛÙËÓ ∫Ôϯ›‰· fiÔ˘ ı˘Û›·Û ÙÔÓ ÎÚÈfi, ‰ÒÚÈÛ ‰Â ÙÔ ‰¤ÚÌ· ÙÔ˘ ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ Ù˘ ¯ÒÚ·˜, ∞È‹ÙË. √ ∞È‹Ù˘ ÙÔÔı¤ÙËÛ ÙÔ ¯Ú˘ÛfiÌ·ÏÏÔ ‰¤Ú·˜ ÛÙÔ πÂÚfi ¿ÏÛÔ˜ ÙÔ˘ ÕÚˆ˜, ¿Óˆ Û ‰Ú˘ Ô˘ Ê˘Ï·ÁfiÙ·Ó ·fi ·ÎÔ›ÌËÙÔ ‰Ú¿ÎÔÓÙ·. ∆Ô ¯Ú˘ÛfiÌ·ÏÏÔ ‰¤Ú·˜ ÙÔ ¿Ú·Í ηٿ ÙËÓ ·ÚÁÔÓ·˘ÙÈ΋ ÂÎÛÙÚ·Ù›· Ô π¿ÛÔÓ·˜.
146
(14Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·, 19 πÔ˘Ï›Ô˘ – 3 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘) ŒÏ·‚·Ó ̤ÚÔ˜ 69 ¯ÒÚ˜, 4.925 ·ıÏËÙ¤˜ (4.407 ¿Ó‰Ú˜, 518 Á˘Ó·›Î˜). ¢ÈÂÍ‹¯ıËÛ·Ó 17 ·ıÏ‹Ì·Ù· Î·È 149 ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·. ∏ ÏÔ‡ÛÈ· ·ıÏËÙÈ΋ ·Ú¿‰ÔÛË ÙˆÓ ºÈÓÏ·Ó‰ÒÓ Î·È Ë ¿„ÔÁË ‰ÈÔÚÁ¿ÓˆÛË Î·Ù¤ÛÙËÛ·Ó ÙË 15Ë √Ï˘ÌÈ¿‰· ÙËÓ Î·Ï‡ÙÂÚË ÌÂٷ͇ fiÏˆÓ fiÛˆÓ Â›¯·Ó Á›ÓÂÈ Ì¤¯ÚÈ ÙfiÙÂ. ¢ÂÓ ˘‹ÚÍ·Ó ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù·, ÌfiÓÔ ÌÂÁ¿Ï˜ ÛÙÈÁ̤˜ Î·È ·ÍÈÔÛËÌ›ˆÙ˜ ÂȉfiÛÂȘ. ªÂÙ¿ ·fi 40 ¯ÚfiÓÈ· ·Ô˘Û›·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ∞ÁÒÓ˜, ·ÓÂÌÊ·Ó›ÛÙËÎ·Ó ÔÈ ™Ô‚ÈÂÙÈÎÔ›. ∆ËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ·ÓÙÈÚÔۈ›· ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó 53 ·ıÏËÙ¤˜. ∏¶∞, ™. ŒÓˆÛË, √˘ÁÁ·Ú›·, ™Ô˘Ë‰›· Î·È πÙ·Ï›· η٤ÎÙËÛ·Ó Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ÌÂÙ¿ÏÏÈ·.
∂¶∆∞ £∞Àª∞∆∞ ∆· ÂÙ¿ ı·‡Ì·Ù· Ù˘ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜ ‹Ù·Ó: 1. ∫ÚÂÌ·ÛÙÔ› ΋ÔÈ Ù˘ µ·‚˘ÏÒÓ·˜ 2. ¶˘Ú·Ì›‰· ÙÔ˘ äԷ 3. ª·˘ÛˆÏÂ›Ô Ù˘ ∞ÏÈηÚÓ·ÛÛÔ‡ 4. ¡·fi˜ Ù˘ ÕÚÙÂÌ˘ ÛÙËÓ ŒÊÂÛÔ 5. ∫ÔÏÔÛÛfi˜ Ù˘ ƒfi‰Ô˘ 6. º¿ÚÔ˜ Ù˘ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÂÈ·˜ 7. ÃÚ˘ÛÂÏÂÊ¿ÓÙÈÓÔ ¿Á·ÏÌ· ÙÔ˘ ¢›·
147
∂ƒª∏™
∑∞¶¶∞™ ∂À∞°°∂§H™
√ ∂ÚÌ‹˜ Â›Ó·È Â˘Ú‡ÙÂÚ· ÁÓˆÛÙfi˜ ˆ˜ ıÂfi˜ ·ÁÁÂÏÈ·ÊfiÚÔ˜, ΋ڢη˜ Î·È „˘¯ÔÔÌfi˜. ∏ Ï·ÙÚ›· ÙÔ˘ ¤¯ÂÈ ˆ˜ ·ÊÂÙËÚ›· ÙÔ˘˜ «ÂÚÌ·›Ô˘˜ ÏfiÊÔ˘˜», ‰ËÏ·‰‹ ÙÔ˘˜ ÛˆÚÔ‡˜ ÙˆÓ Ï›ıˆÓ Ô˘ ¯ÚË̢ۛ·Ó ˆ˜ Ù¿ÊÔÈ ‹ fiÚÈ· ÙˆÓ ¯ˆÚ·ÊÈÒÓ Î·È ÙÔ˘˜ Û˘Ó·ÓÙÔ‡Û·Ó ÔÈ Ô‰ÔÈfiÚÔÈ. √ ∂ÚÌ‹˜, ÂÎÙfi˜ ·fi ÚÔÛÙ¿Ù˘ Ù˘ ÔÚ›·˜ Î·È ÙˆÓ ÂÌfiÚˆÓ, Ï·ÙÚ¢fiÙ·Ó Â›Û˘ Î·È ˆ˜ ÚÔÛÙ¿Ù˘ ÙÔ˘ ΤډԢ˜. ø˜ ‰Â ıÂfi˜ Ì ÙÔ ÙÂÏÂÈfiÙÂÚÔ ÛÒÌ·, ÂıˆÚ›ÙÔ Î·È ıÂfi˜ ÙˆÓ ·Ï·ÈÛÙÚÒÓ Î·È ÙˆÓ Á˘ÌÓ·Û›ˆÓ Î·È ÙÔÓ ÙÈÌÔ‡Û·Ó È‰È·›ÙÂÚ· ÔÈ ·ıÏËÙ¤˜. ◊Ù·Ó Â›Û˘ ÔÈÌÂÓÈÎfi˜ ıÂfi˜ Î·È Ï·ÙÚ¢fiÙ·Ó Ì ÙÔ Â›ıÂÙÔ ÓfiÌÈÔ˜. ∏ Ï·ÙÚ›· ÙÔ˘ ∂ÚÌ‹ ‹Ù·Ó ‰È·‰Â‰Ô̤ÓË Û fiÏÔ ÙÔÓ ÂÏÏËÓÈÎfi ¯ÒÚÔ Î·È Û fiϘ ÙȘ ÎÔÈÓˆÓÈΤ˜ Ù¿ÍÂȘ Ù˘ ÂÔ¯‹˜. ∏ ÈÔ ÁÓˆÛÙ‹ ·ÂÈÎfiÓÈÛË ÙÔ˘ ∂ÚÌ‹ Â›Ó·È ÙÔ ÂÚ›ÊËÌÔ ¿Á·ÏÌ· ÙÔ˘ ¶Ú·ÍÈÙ¤ÏË Ô˘ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÙËÓ √Ï˘Ì›·.
√ ∂˘·ÁÁ¤Ï˘ ∑¿·˜ (1800-1865) ηٷÁfiÙ·Ó ·fi ÙÔ ¯ˆÚÈfi §¿ÌÔ‚Ô, ÎÔÓÙ¿ ÛÙ· πˆ¿ÓÓÈÓ· Ù˘ ∏›ÚÔ˘. ¶‹Ú ̤ÚÔ˜ ÛÙËÓ ∂ÏÏËÓÈ΋ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ 1821 Î·È ÙÔ 1824 ÙÈÌ‹ıËΠ̠ÙÔ ‰›ÏˆÌ· ÙÔ˘ ∆·Í›·Ú¯Ô˘. ∆Ô 1831 ÌÂÙÔ›ÎËÛ ÛÙÔ µÔ˘ÎÔ˘Ú¤ÛÙÈ fiÔ˘, ·ÛÎÒÓÙ·˜ ÙÔ Â¿ÁÁÂÏÌ· ÙÔ˘ ÂÌÂÈÚÈÎÔ‡ ¯ÂÈÚÔ˘ÚÁÔ‡, ·¤ÎÙËÛ ÙËÓ ÚÒÙË ÙÔ˘ ÂÚÈÔ˘Û›·. ∞ÚÁfiÙÂÚ·, ÓÔ›ÎÈ·ÛÂ Î·È Î·ÏÏȤÚÁËÛ ÎÙ‹Ì·Ù· ÙˆÓ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ ÌÔÓ·ÛÙËÚÈÒÓ Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜. ™‡ÓÙÔÌ· ·‡ÍËÛ ÙËÓ ÂÚÈÔ˘Û›· ÙÔ˘ Î·È ·fi ÙÔ 1844 ¿Ú¯ÈÛ ӷ ·ÁÔÚ¿˙ÂÈ ÌÂÁ¿Ï˜ ÂÎÙ¿ÛÂȘ, Ô˘ ¤ˆ˜ ÙfiÙ ÂÎÌ›ÛıˆÓÂ. ™Â ¤Ó· ·fi Ù· ÎÙ‹Ì·Ù¿ ÙÔ˘ ¤¯ÙÈÛ ÔÏ˘ÙÂÏ‹ ¤·˘ÏË fiÔ˘ ÂÁηٷÛÙ¿ıËΠ̷˙› Ì ÙÔÓ ÂÍ¿‰ÂÏÊfi ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ ∑¿·, Ô ÔÔ›Ô˜ ›¯Â ›Û˘ ÌÂÙÔÈ΋ÛÂÈ ÛÙË ƒÔ˘Ì·Ó›·. ∆· ÂÍ·‰¤ÏÊÈ· ∑¿·, Û ÌÈÎÚfi ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ·, ·¤ÎÙËÛ·Ó ÎÔÏÔÛÛÈ·›· ÂÚÈÔ˘Û›· ·fi ÙȘ ηÏÏȤÚÁÂȘ ÙˆÓ ÎÙËÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘˜ Î·È ÙÔ ÂÌfiÚÈÔ. √ ∂˘·ÁÁ¤Ï˘ ∑¿·˜ Û˘Ó¤Ï·‚ ÚÒÙÔ˜ ÙËÓ È‰¤· Ù˘ ·Ó·‚ÈÒÛ˘ ÙˆÓ √Ï˘ÌÈ·ÎÒÓ ∞ÁÒÓˆÓ. ªÂ ÂÈÛÙÔÏ‹ ÙÔ˘ ÚÔ˜ ÙÔ µ·ÛÈϤ· ŸıˆÓ· ÙÔ 1865, ÚfiÙÂÈÓ ÙËÓ ·Ó·‚›ˆÛË ÙˆÓ ∞ÁÒÓˆÓ Î·È ÚfiÛÊÂÚ ÁÈ· ÙÔ ÛÎÔfi ·˘Ùfi 400 ÌÂÙÔ¯¤˜ Ù˘ ·ÙÌÔÏÔ˚΋˜ ÙÔ˘ ÂÙ·ÈÚ›·˜, ÒÛÙ ӷ Á›ÓÔÓÙ·È, Ì ٷ Î¤Ú‰Ë ·fi ÙÔ˘˜ ÙfiÎÔ˘˜ ÙÔ˘˜, οı ٤ÛÛÂÚ· ¯ÚfiÓÈ· ÔÈ OÏ˘ÌÈ·ÎÔ› ∞ÁÒÓ˜ ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·.
∂ƒ∆∂ƒ ∞§ °ÂÓÓ‹ıËΠÙÔ 1936 ÛÙËÓ ∞ÛÙfiÚÈ· ÙˆÓ ∏¶∞ Î·È Î·Ù¿ÊÂÚ ӷ ÛÙÂÊı› ¯Ú˘Ûfi˜ √Ï˘ÌÈÔӛ΢ ÛÙË ‰ÈÛÎÔ‚ÔÏ›· Û 4 Û˘Ó¯fiÌÂÓ˜ √Ï˘ÌÈ¿‰Â˜. •ÂΛÓËÛ ÙÔ 1956 Î·È Û˘Ó¤¯ÈÛ ӷ ÛËÌÂÈÒÓÂÈ √Ï˘ÌȷΤ˜ ӛΘ ̤¯ÚÈ Î·È ÙÔ 1968. ™˘Ó¤¯ÈÛ ӷ Á˘ÌÓ¿˙ÂÙ·È Î·È ›Ûˆ˜ Ó· Û˘ÌÌÂÙ›¯Â Î·È ÛÙËÓ √Ï˘ÌÈ¿‰· Ù˘ ªfiÛ¯·˜, ·Ó ÔÈ ∞ÌÂÚÈηÓÔ› ‰ÂÓ ·Â›¯·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ∞ÁÒÓ˜. ¶·Ú·Ì¤ÓÂÈ ÙÔ Û‡Ì‚ÔÏÔ ÙÔ˘ ÌÂÁ¿ÏÔ˘ ·ıÏËÙ‹ Î·È ·ÁˆÓÈÛÙ‹.
148
∑∞¶¶∂π√ ª∂°∞ƒ√
∑∞∆√¶∂∫ ∂ªπ§
∆Ô ∑¿ÂÈÔ ª¤Á·ÚÔ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÙÔ ‡„ˆÌ· ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ µ·ÛÈÏÈÎfi ∫‹Ô Î·È ÙÔ˘˜ ÛÙ‡ÏÔ˘˜ ÙÔ˘ √Ï˘Ì›Ô˘ ¢Èfi˜ Î·È ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·È ÁÈ· Û˘Ó¤‰ÚÈ· Î·È ÂÎı¤ÛÂȘ. ∏ ÔÓÔÌ·Û›· ÙÔ˘ ÚÔ¤Ú¯ÂÙ·È ·fi ÙÔ ‰ˆÚËÙ‹, ∂. ∑¿·, Ô˘ ¯ÚËÌ·ÙÔ‰fiÙËÛ ÙËÓ ÔÈÎÔ‰fiÌËÛË ÙÔ˘ ÎÙËÚ›Ô˘. ÷ڷÎÙËÚÈÛÙÈÎfi ÙÔ˘ ªÂÁ¿ÚÔ˘, Â›Ó·È Ë ÚfiÛÔ„Ë Ô˘ ‰È·ÎÔÛÌÂ›Ù·È Ì ΛÔÓ˜ ÎÔÚÈÓıÈ·ÎÔ‡ Ú˘ıÌÔ‡. ∆· Û¯¤‰È· ÂÙԛ̷ÛÂ Ô £ÂfiÊÈÏÔ˜ ÿÓÛÂÓ Î·È ÙÔ ¤ÚÁÔ ¿Ú¯ÈÛ ˘fi ÙËÓ Â›‚ÏÂ„Ë ÙÔ˘ ∂. ∆Û›ÏÏÂÚ. ∆Ô ∑¿ÂÈÔ ÁÓÒÚÈÛ ̤Ú˜ ‰fiÍ·˜ ηٿ ÙË ‰ÈÂıÓ‹ ¤ÎıÂÛË ÙÔ˘ 1903. XÚËÛÈÌÔÔÈ‹ıËÎÂ, ˆ˜ ÔÏ˘ÌÈ·Îfi ¯ˆÚÈfi ÛÙË MÂÛÔÏ˘ÌÈ¿‰· ÙÔ˘ 1906 Î·È ·ÚÁfiÙÂÚ·, ηٿ ηÈÚÔ‡˜, ˆ˜ ·Ôı‹ÎË ÂÊÔ‰›ˆÓ, ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎfi Î·Ù¿Ï˘Ì·, Û¯ÔÏ›Ô, ¿Û˘ÏÔ, ÓÔÛÔÎÔÌ›Ô. ∆· ÂÁη›ÓÈ· ÙÔ˘ ∑·Â›Ô˘ ªÂÁ¿ÚÔ˘ ¤ÁÈÓ·Ó Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· Ì ÙËÓ 4Ë Z¿ÂÈ· √Ï˘ÌÈ¿‰·, ÙÔ 1888. ∏ ÂÈÛ΢‹ ÙÔ˘ ¿Ú¯ÈÛ ÙÔ 1928 Î·È ·fi ÙÔ 1933 ¤ˆ˜ ÙÔ 1938 ÊÈÏÔͤÓËÛ ÙË ‰È·Ú΋ ¤ÎıÂÛË ∂ÏÏËÓÈÎÒÓ ÚÔ˚fiÓÙˆÓ. ™ÙÔ ¯ÒÚÔ ÙÔ˘ ∑·Â›Ô˘ ˘ÂÁÚ¿ÊË, ÛÙȘ 28 ª·˝Ô˘ 1979, Ë ¤ÓÙ·ÍË Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ ÛÙËÓ ∂˘Úˆ·˚΋ ŒÓˆÛË.
°ÂÓÓ‹ıËΠÙÔ 1922 ÛÙÔ ∫ÔÚ›‚ÓÈÙÛ Ù˘ ∆Û¯ÔÛÏÔ‚·Î›·˜. ™˘Ó‹ıÈ˙ ӷ ÙÚ¤¯ÂÈ ÎÔ˘ÓÒÓÙ·˜ ÙÔ ÎÂÊ¿ÏÈ ÎÈ ¤‰ÈÓ ÙËÓ ÂÓÙ‡ˆÛË fiÙÈ Î¿ı ·Ó·ÓÔ‹ Ô˘ ¤·ÈÚÓ ‹Ù·Ó Î·È Ë ÙÂÏÂ˘Ù·›·. ∆Ô ÙÚ¤ÍÈÌfi ÙÔ˘ ¯·Ú·ÎÙ‹ÚÈ˙Â Ô ÛÙ·ıÂÚfi˜ Ú˘ıÌfi˜ Ì ͷÊÓÈΤ˜ ÂÈÙ·¯‡ÓÛÂȘ Ô˘ ÂÍ·ÓÙÏÔ‡Û·Ó ÙÔ˘˜ ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜ ÙÔ˘. ™ÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ∞ÁÒÓ˜ ÙÔ˘ 1952, ÛÙÔ ∂ÏÛ›ÓÎÈ, ‹Ú ÙÚ›· ¯Ú˘Û¿ ÌÂÙ¿ÏÏÈ· ÛÙ· 5.000Ì., 10.000Ì. Î·È ÛÙÔ Ì·Ú·ıÒÓÈÔ. ∫·Ù¿ÊÂÚ ӷ ÂÙ‡¯ÂÈ 18 ·ÁÎfiÛÌÈ· ÚÂÎfiÚ. °È· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÊÔÚ¿ ¤Ï·‚ ̤ÚÔ˜ ÛÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ∞ÁÒÓ˜ ÙÔ˘ 1956 Î·È ÙÂÚÌ¿ÙÈÛ ¤ÎÙÔ˜ ÛÙÔ Ì·Ú·ıÒÓÈÔ. ŒÁÈÓ ÁÓˆÛÙfi˜ ˆ˜ «Ô ¿ÓıÚˆÔ˜ ·ÙÌÔÌ˯·Ó‹».
149
∑∂À™
∏ƒø¢∏™ √ ∞∆∆π∫√™
√ ÛÔ˘‰·ÈfiÙÂÚÔ˜ Î·È ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ˜ fiÏˆÓ ÙˆÓ √χÌÈˆÓ ıÂÒÓ, ·Ù¤Ú·˜ ıÂÒÓ Î·È ·ÓıÚÒˆÓ, ÚÔÛٿ٢ ÙËÓ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ· Î·È fiÏÔ˘˜ fiÛÔÈ ˙Ô‡Û·Ó ÛÙÔÓ ÂÚ›‚ÔÏÔ ÙÔ˘ ÛÈÙÈÔ‡. ªÂ Û‡ÓÂÛË Î·È ÛÔÊ›· fiÚÈ˙ ÙȘ Ù‡¯Â˜ ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ Î·È Ì ‰ÈηÈÔÛ‡ÓË Ú‡ıÌÈ˙ ÙËÓ ËıÈ΋ Ù¿ÍË ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘. √È ∞Ú¯·›ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ÙÔÓ Ï¿ÙÚ¢·Ó ˆ˜ ıÂfi ÙˆÓ Î·ÈÚÈÎÒÓ ÌÂÙ·‚ÔÏÒÓ, Ù˘ ÁÔÓÈÌfiÙËÙ·˜ Î·È Ù˘ ηϋ˜ ÛÔ‰ÂÈ¿˜.
√ ∏Ú҉˘, ¤˙ËÛ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ 101 Î·È ÙÔ 176 Ì.Ã. Î·È ‹Ù·Ó ¤Ó·˜ Ôχ ÏÔ‡ÛÈÔ˜ ∞ıËÓ·›Ô˜ ÛÔÊÈÛÙ‹˜, ÁÓˆÛÙfi˜ ÁÈ· ÙËÓ ÂÍ·ÈÚÂÙÈ΋ ·È‰Â›· ÙÔ˘, ÙË ÌÂÁ¿ÏË ÚËÙÔÚÈ΋ ÙÔ˘ ÈηÓfiÙËÙ· Î·È ÙËÓ ÁÂÓÓ·ÈÔ‰ˆÚ›· ÙÔ˘. °ÂÓÓ‹ıËΠÛÙÔ ª·Ú·ıÒÓ· Î·È Î·Ù¿ ÙË ÓÂfiÙËÙ¿ ÙÔ˘ ¤ÌÂÓ ÛÙË ƒÒÌË fiÔ˘ ·¤ÎÙËÛ ÔÏÏ¿ ·ÍÈÒÌ·Ù· Î·È ÌÂÁ¿ÏË ÂÚÈÔ˘Û›·. ™ÙȘ ‰ˆÚ¤˜ ÙÔ˘ Û˘ÁηٷϤÁÔÓÙ·È Ë Î·Ù·Û΢‹ ÙÔ˘ ∫·ÏÏÈÌ¿ÚÌ·ÚÔ˘ ¶·Ó·ıËÓ·˚ÎÔ‡ ™Ù·‰›Ô˘ ηıÒ˜ Î·È ˘‰Ú·ÁˆÁ›· ÛÙË ƒÒÌË, ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·, ÛÙËÓ ∫fiÚÈÓıÔ, ÛÙÔ˘˜ ¢ÂÏÊÔ‡˜ Î·È ÛÙËÓ √Ï˘Ì›·. ™ÙÔ ˘‰Ú·ÁˆÁÂ›Ô Ù˘ √Ï˘Ì›·˜ Ô ∏Ú҉˘ ¤ÛÙËÛÂ Î·È ÙÔ ¿Á·ÏÌ· Ù˘ Á˘Ó·›Î·˜ ÙÔ˘, ƒ‹ÁÈÏÏ·˜, Ì ÙËÓ ÔÔ›· ·¤ÎÙËÛ ٤ÛÛÂÚ· ·È‰È¿.
∏ƒ∞ ∏ ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚË Î·È ·Ú¯·ÈfiÙÂÚË Á˘Ó·ÈΛ· ı¿, ·‰ÂÏÊ‹ Î·È Û‡˙˘ÁÔ˜ ÙÔ˘ ¢›·. ∂›¯Â ·‰ÂÏʤ˜ ÙË ¢‹ÌËÙÚ· Î·È ÙËÓ ∂ÛÙ›·, ÔÈ ÁÈÔÈ Ù˘ ‹Ù·Ó Ô ÕÚ˘ Î·È Ô ◊Ê·ÈÛÙÔ˜. ∆Ë Ï¿ÙÚ¢·Ó Û fiÏË ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·, ΢ڛˆ˜ fï˜ ÛÙÔ ÕÚÁÔ˜. ¶ÚÔÛٿ٢ ÙÔ Á¿ÌÔ Î·È Ù· Û˘˙˘ÁÈο ‰ÂÛÌ¿.
∏ƒ∞π∞ ∆· ∏Ú·›· ‹Ù·Ó ·ÁÒÓ˜ ‰ÚfiÌÔ˘ Á˘Ó·ÈÎÒÓ, Ô˘ ÙÂÏÔ‡ÓÙ·Ó ÛÙËÓ √Ï˘Ì›· ÚÔ˜ ÙÈÌ‹Ó Ù˘ ı¿˜ ◊Ú·˜. ™Ù· ∏Ú·›· ¤·ÈÚÓ·Ó Ì¤ÚÔ˜ ·Úı¤Ó˜ ·fi ÙËÓ ◊Ïȉ· Î·È ·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·Ó, fi¯È Û fiÏÔ ÙÔ Ì‹ÎÔ˜ ÙÔ˘ ™Ù·‰›Ô˘ ·ÏÏ¿ Û ÌÈ· ·fiÛÙ·ÛË 160 Ì. ÂÚ›Ô˘. ŒÙÚ¯·Ó ÓÙ˘Ì¤Ó˜ Ì ÎÔÓÙfi ¯ÈÙÒÓ· Ô˘ ¿ÊËÓ Á˘ÌÓfi ÙÔ ‰ÂÍ› ÒÌÔ Î·È ÙÔ ‰ÂÍ› ÛÙ‹ıÔ˜ Î·È Â›¯·Ó Ï˘Ì¤Ó· Ù· Ì·ÏÏÈ¿. ∆Ô ¤·ıÏÔ ÙˆÓ ÓÈÎËÙÚÈÒÓ ‹Ù·Ó ¤Ó· ÛÙÂÊ¿ÓÈ ·ÁÚÈÂÏÈ¿˜ ÎÈ ¤Ó· ÎÔÌÌ¿ÙÈ ·fi ÙÔ ÎÚ¤·˜ Ù˘ ·ÁÂÏ¿‰·˜ Ô˘ ı˘Û›·˙·Ó ÛÙË ı¿ ◊Ú·. √È ·ÁÒÓ˜ ÙÂÏÔ‡ÓÙ·Ó ¤Ó· Ì‹Ó· ÌÂÙ¿ ‹ ¤Ó· Ì‹Ó· ÚÈÓ ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ÙˆÓ ·Ó‰ÚÒÓ.
∏ƒ∞π√ ∆Ô ∏Ú·›Ô ‹Ù·Ó Ó·fi˜ ·ÊÈÂڈ̤ÓÔ˜ ÛÙË ı¿ ◊Ú·, ‰ˆÚÈÎÔ‡ Ú˘ıÌÔ‡, ÂÚ›ÙÂÚÔ˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ÎÙ›ÛÙËΠÛÙ· 600 .Ã. ÂÚ›Ô˘. ∂›¯Â Ì‹ÎÔ˜ 50 Ì. Î·È Ï¿ÙÔ˜ 19 Ì. ÂÚ›Ô˘. ™ÙÔ ‚¿ıÔ˜ ÙÔ˘ Ó·Ô‡ ˘‹Ú¯Â ÙÔ ¿Á·ÏÌ· Ù˘ ı¿˜ ◊Ú·˜, ηıÈÛÙ‹˜ Û ıÚfiÓÔ. ™ÙÔ Ï¿È Ù˘ ›¯Â ÛÙËı› ÙÔ ¿Á·ÏÌ· ÙÔ˘ ¢›·, fiÚıÈÔ˘ Ì ÌÔÚÊ‹ ÔÏÂÌÈÛÙ‹. ™ÙÔÓ ÔÈÛıfi‰ÔÌÔ ÙÔ˘ Ó·Ô‡ Ê˘Ï¿ÛÛÔÓÙ·Ó ‰È¿ÊÔÚ· ÈÂÚ¿ Î·È ÔχÙÈÌ· Û·Ë, ηıÒ˜ Î·È ÙÔ ¯Ú˘ÛÂÏÂÊ¿ÓÙÈÓÔ ÙÚ·¤˙È, ¿Óˆ ÛÙÔ ÔÔ›Ô ÙÔÔıÂÙÔ‡Û·Ó Ù· ÛÙÂÊ¿ÓÈ· ÙˆÓ ÓÈÎËÙÒÓ.
150
£∏™∞Àƒ√π √È £ËÛ·˘ÚÔ› ‹Ù·Ó ÌÈÎÚ¿ ÎÙ‹ÚÈ· Ô˘ ¯ÚË̢ۛ·Ó ÁÈ· Ó· Ê˘Ï¿ÛÛÔÓÙ·È Î·È Ó· ·ÔıË·ÔÓÙ·È Ù· ÔχÙÈÌ· ·ÊÈÂÚÒÌ·Ù· ÙˆÓ ÚÔÛ΢ÓËÙÒÓ ÙÔ˘ πÂÚÔ‡ Î·È Ù· ‰ÒÚ· ÙˆÓ fiψÓ. ™‹ÌÂÚ· ˘¿Ú¯Ô˘Ó ÂÚ›ȷ Ô˘ ·Ó‹Î·Ó ÛÙȘ ™˘Ú·ÎÔ‡Û˜, Ù· ª¤Á·Ú·, ÙÔ ªÂÙ·fiÓÙÈÔ, ÙÔ µ˘˙¿ÓÙÈÔ Î.¿.
£∏™∂π√ ∆Ô £ËÛÂ›Ô ‹Ù·Ó ¤Ó·˜ ˘·›ıÚÈÔ˜ ¯ÒÚÔ˜, ·ÊÈÂڈ̤ÓÔ˜ ÛÙÔÓ ‹Úˆ· Ù˘ ∞ı‹Ó·˜, £ËÛ¤·. ™ÙÔ £ËÛÂ›Ô Â›¯·Ó ı·ÊÙ› Ù· ÔÛÙ¿ ÙÔ˘ £ËÛ¤· ÌÂÙ¿ ÙË ÌÂÙ·ÊÔÚ¿ ÙÔ˘˜ ·fi ÙË ™‡ÚÔ. √ ¯ÒÚÔ˜ ÂıˆÚ›ÙÔ ÈÂÚfi˜, Î·È ¿Û˘ÏÔ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ‰Ô‡ÏÔ˘˜ Î·È ÁÈ· ÙÔ˘˜ Ôϛ٘. ™‹ÌÂÚ· ÛÙÔÓ ·ÓÙ›ÛÙÔÈ¯Ô ¯ÒÚÔ ÛÒ˙ÂÙ·È Ô Î·Ï‡ÙÂÚ· ‰È·ÙËÚË̤ÓÔ˜ ·Ú¯·›Ô˜ Ó·fi˜, Ô Ó·fi˜ ÙÔ˘ ∏Ê·›ÛÙÔ˘.
£√ƒ¶ ∆∑πª °ÂÓÓ‹ıËΠÛÙÔ ™fiÔ˘ÓÈ Ù˘ √ÎÏ·¯fiÌ· ÙÔ 1888. √ ·Ù¤Ú·˜ ÙÔ˘, ¤Ó·˜ πӉȿÓÔ˜ Ù˘ Ê˘Ï‹˜ ÙˆÓ ™·Î-ºÔÍ, ÙÔ˘ ¤‰ˆÛ ÙÔ fiÓÔÌ· √˘¿-£Ô-÷Π(ºˆÙÂÈÓfi ÌÔÓÔ¿ÙÈ). ™ÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ∞ÁÒÓ˜ ÙÔ˘ 1912 ΤډÈÛ ‡ÎÔÏ· Ù· ¯Ú˘Û¿ ÌÂÙ¿ÏÏÈ· ÛÙÔ ¤ÓÙ·ıÏÔ Î·È ÛÙÔ ‰¤Î·ıÏÔ, ‹Úı ٤ٷÚÙÔ˜ ÛÙÔ ¿ÏÌ· ÂȘ ‡„Ô˜ Î·È ¤‚‰ÔÌÔ˜ ÛÙÔ Ì‹ÎÔ˜. ªÂÙ¿ ÙË ‰È·›ÛÙˆÛË fiÙÈ, ˆ˜ ·ıÏËÙ‹˜ ÙÔ˘ ̤È˙ÌÔÏ, ›¯Â ÂÈÛÚ¿ÍÂÈ ·ÌÔÈ‚‹, ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ÂÈÛÙÚ¤„ÂÈ Ù· ÌÂÙ¿ÏÏÈ¿ ÙÔ˘, Ù· ÔÔ›· fï˜ ·ÚÓ‹ıËÎ·Ó Ó· ‰Â¯ıÔ‡Ó ÔÈ ÓÈÎËÙ¤˜ Ù˘ ‰Â‡ÙÂÚ˘ ı¤Û˘. ∆Ô 1973, Ë ∞ÌÂÚÈηÓÈ΋ ŒÓˆÛË ∂Ú·ÛÈÙ¯ÓÈÎÔ‡ AıÏËÙÈÛÌÔ‡ ‰¤¯ıËΠÌÈ· ·›ÙËÛË, ÙËÓ ÔÔ›· ˘¤ÁÚ·„·Ó 400.000 ¿ÙÔÌ·, ÁÈ· ÙËÓ ·ÔηٿÛÙ·Û‹ ÙÔ˘. ∆ÂÏÈο ·ÔηٷÛÙ¿ıËΠ·fi ÙË ¢√∂ ÙÔ 1982.
151
π¢∞π√π ¢∞∫∆À§√π
∫∂ƒ∞ª∂π∫√™
√È π‰·›ÔÈ ¢¿ÎÙ˘ÏÔÈ ‹Ù·Ó ıÂÔ› ÌÂÙ·ÏÏÔ˘ÚÁÔ› Î·È ÔÏÂÌÈÛÙ¤˜, ÔÈ ÚÒÙÔÈ Ô˘ ·Ó·Î¿Ï˘„·Ó ÙËÓ Ù¤¯ÓË Ó· ‚Á¿˙Ô˘Ó ÙÔ Û›‰ÂÚÔ ·fi ÙË ÁË. √ÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·Ó π‰·›ÔÈ ÂÂȉ‹ ˙Ô‡Û·Ó ÛÙÔ ‰¿ÛÔ˜ ÙÔ˘ ‚Ô˘ÓÔ‡ ÿ‰Ë. ™‡Ìʈӷ Ì ÙÔ Ì‡ıÔ, ÔÈ I‰·›ÔÈ ¢¿ÎÙ˘ÏÔÈ ‹Ù·Ó ¤ÓÙÂ, Ì ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ ÙÔÓ HÚ·ÎÏ‹ Î·È Î·ÙfiÈÓ ÙÔÓ ¶·ÈˆÓ·›Ô, ÙÔÓ EÈÌ‹‰Ë, ÙÔÓ I¿ÛÈÔ Î·È ÙÔÓ ÿ‰· ‹ AÎÂÛ›‰·. ™ÙÔ˘˜ ¤ÓÙ ·˘ÙÔ‡˜ ·‰ÂÚÊÔ‡˜, Ë ÌËÙ¤Ú· ÙˆÓ ıÂÒÓ ƒ¤· ›¯Â ÂÌÈÛÙ¢ı› ÙË Ê‡Ï·ÍË ÙÔ˘ ÓÂÔÁ¤ÓÓËÙÔ˘ ¢›·.
√ ∫ÂÚ·ÌÂÈÎfi˜ ‹Ù·Ó ÙÔ ÛÔ˘‰·ÈfiÙÂÚÔ ÓÂÎÚÔÙ·ÊÂ›Ô ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ ∞ıËÓ·›ˆÓØ ÔÓÔÌ¿ÛÙËΠ¤ÙÛÈ, ‹ ·fi ÙÔÓ ‹Úˆ· ∫¤Ú·ÌÔ, ‹ ·fi ÙËÓ ‡·ÚÍË ÔÏÏÒÓ ÂÚÁ·ÛÙËÚ›ˆÓ ÎÂÚ·ÌÂÈ΋˜ ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹. ™‹ÌÂÚ·, ÛÙÔ ¯ÒÚÔ ÙÔ˘ ∫ÂÚ·ÌÂÈÎÔ‡ ‰È·ÎÚ›ÓÔÓÙ·È ı·˘Ì¿ÛÈ· ÔÈ ¤ÙÚÈÓ˜ ÛÂÈÚ¤˜ ÙˆÓ ÚÔÛٷ٢ÙÈÎÒÓ ÁÈ· ÙËÓ fiÏË Ù˘ ·Ú¯·›·˜ ∞ı‹Ó·˜ ÙÂȯÒÓ. ™ÙÔ ¯ÒÚÔ ÙÔ˘ ∫ÂÚ·ÌÂÈÎÔ‡ ÛÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ· Û˘Ó·ÓÙÔ‡Û ηÓ›˜, ÂÎÙfi˜ ·fi Ù· Ù·ÊÈο ÌÓËÌ›· Î·È Ù· Ù›¯Ë, ÙȘ ∫ÂÚ·ÌÂÈΤ˜ ‡Ï˜ (ÙȘ ›ÛË̘ ÂÈÛfi‰Ô˘˜ Ù˘ fiÏ˘ Ô˘ ¯ÒÚÈ˙·Ó ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÙÔ˘ ∫ÂÚ·ÌÂÈÎÔ‡ Û ¤Ûˆ Î·È ¤Íˆ ∫ÂÚ·ÌÂÈÎfi) Î·È ÙÔ ¶ÔÌ›ÔÓ (ÎÙ‹ÚÈÔ Ì¤Û· ÛÙÔ ÔÔ›Ô Ê‡Ï·Á·Ó Ù· ÈÂÚ¿ Û·Ë, Ù· «ÔÌ›·», Î·È ·ÊÂÙËÚ›· Ù˘ ÔÌ‹˜ ÙˆÓ ¶·Ó·ıËÓ·›ˆÓ). ªÚÔÛÙ¿ ·fi ÙȘ ∫ÂÚ·ÌÂÈΤ˜ ‡Ï˜ ÍÂÎÈÓÔ‡ÛÂ Ë Ô‰fi˜ ∫ÂÚ·ÌÂÈÎÔ‡ Ì ϿÙÔ˜ 39 ̤ÙÚ· Î·È Ì‹ÎÔ˜ 1,5 ¯ÏÌ. Î·È Ì ϋıÔ˜ Ù¿ÊˆÓ ‰ÂÍÈ¿ Î·È ·ÚÈÛÙÂÚ¿ Ù˘ –ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ, Û‡Ìʈӷ Ì ̷ÚÙ˘Ú›Â˜ ÙÔ˘ ¶·˘Û·Ó›·, ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÔÈ Ù¿ÊÔÈ ÙÔ˘ ¶ÂÚÈÎÏ‹ Î·È Ù˘ ∞Û·Û›·˜.
π¢∞π√™ ∏ƒ∞∫§∏™ √ ∏Ú·ÎÏ‹˜ ‹Ù·Ó Ô ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ˜ ·fi ÙÔ˘˜ ¤ÓÙÂ π‰·›Ô˘˜ ·‰ÂÏÊÔ‡˜, ÛÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ Ë ƒ¤· ›¯Â ÂÌÈÛÙ¢ı› ÙË Ê‡Ï·ÍË ÙÔ˘ ÓÂÔÁ¤ÓÓËÙÔ˘ ¢›·. O I‰·›Ô˜ HÚ·ÎÏ‹˜, ʤÚÓÔÓÙ·˜ ÙÔ ¢›· ÛÙËÓ √Ï˘Ì›·, ÔÚÁ¿ÓˆÛ ·ÁÒÓ˜ ‰ÚfiÌÔ˘ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ·‰ÂÏÊÒÓ ÙÔ˘ Ì ¤·ıÏÔ ¤Ó· ÛÙÂÊ¿ÓÈ ·ÁÚÈÂÏÈ¿˜. √ ›‰ÈÔ˜ fiÚÈÛ ÙÔ Ì‹ÎÔ˜ ÙÔ˘ ™Ù·‰›Ô˘, ·ÔÊ¿ÛÈÛ ÔÈ ·ÁÒÓ˜ Ó· Á›ÓÔÓÙ·È Î¿ı ¤ÌÙÔ ¯ÚfiÓÔ (ÂÂȉ‹ ¤ÓÙ ‹Ù·Ó Î·È Ù· ·‰¤ÏÊÈ·) Î·È ÔÓfiÌ·Û ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ·˘ÙÔ‡˜ √χÌÈ·.
π∂ƒA ∞§∆π™ ∏ πÂÚ¿ ÕÏÙȘ ‹Ù·Ó ¤Ó· ηٷڿÛÈÓÔ ¿ÏÛÔ˜ ÛÙËÓ ·Ú¯·›· OÏ˘Ì›·, Î·Ù¿Ê˘ÙÔ Ì ·ÁÚÈÂÏȤ˜ Î·È Ï·Ù¿ÓÈ·, ·ÊÈÂڈ̤ÓÔ ÛÙÔ ıÂfi ¢›·. ª¤Û· ÛÙÔ ¯ÒÚÔ Ù˘ πÂÚ¿˜ ÕÏÙˆ˜ ˘‹Ú¯·Ó ÙÚÂȘ Ó·Ô›, ÙÔ˘ ¢›·, Ù˘ ◊Ú·˜ Î·È Ù˘ ƒ¤·˜, ηıÒ˜ Î·È ÙÔ ºÈÏÈ›Ô, ÙÔ ¶ÂÏfiÂÈÔ, ÙÔ πÔ‰¿ÌÂÈÔ, Ï‹ıÔ˜ ‚ˆÌÒÓ Î·È ·Á·ÏÌ¿ÙˆÓ. ¢‡Ô ‡Ï˜, Ì›· ‚fiÚÂÈ· Î·È Ë ¿ÏÏË ÓfiÙÈ·, ¯ÒÚÈ˙·Ó ÙËÓ πÂÚ‹ ÕÏÙË ·fi Ù· ÎÙ‹ÚÈ· Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Û·Ó ÔÈ Â›ÛËÌÔÈ, ÔÈ ·ıÏËÙ¤˜ Î·È ÔÈ ÈÂÚ›˜, ηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙˆÓ AÁÒÓˆÓ, ÂÓÒ ·fi ÙÔ ·Ó·ÙÔÏÈÎfi ̤ÚÔ˜ Ë ™ÙÔ¿ Ù˘ ∏¯Ô‡˜ ÙË ¯ÒÚÈ˙ ·fi ÙÔ ™Ù¿‰ÈÔ.
152
∫√ª∞¡∂∆™π ¡∞¡∆π∞ °ÂÓÓ‹ıËΠÛÙË ƒÔ˘Ì·Ó›· ÙÔ 1961. ™ÙËÓ √Ï˘ÌÈ¿‰· ÙÔ˘ ªfiÓÙÚÂ·Ï Ì¿Á„ fiÏË ÙËÓ ·ÓıÚˆfiÙËÙ· Ì ÙË ¯¿ÚË Ù˘ Î·È Ù· ηÙÔÚıÒÌ·Ù¿ Ù˘ ÛÙËÓ ÂÓfiÚÁ·ÓË Á˘ÌÓ·ÛÙÈ΋. ∂›Ó·È Ë ÚÒÙË ·ıÏ‹ÙÚÈ· ÛÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· ÙÔ˘ ·ÁˆÓ›ÛÌ·ÙÔ˜ Ô˘ ‚·ıÌÔÏÔÁ‹ıËΠ̠¿ÚÈÛÙ· Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· 6 ÊÔÚ¤˜. ∫¤Ú‰ÈÛ 3 ¯Ú˘Û¿, 1 ·ÚÁ˘Úfi Î·È 1 ¯¿ÏÎÈÓÔ ÌÂÙ¿ÏÏÈÔ Î·È ¤Ú·Û ÛÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· ÙÔ˘ ·ÁÎfiÛÌÈÔ˘ ·ıÏËÙÈÛÌÔ‡ ˆ˜ Ë ‚·Û›ÏÈÛÛ· Ù˘ ÂÓfiÚÁ·Ó˘ Á˘ÌÓ·ÛÙÈ΋˜. ¶¤Ú·Û ‰‡ÛÎÔϘ ÛÙÈÁ̤˜ ÛÙËÓ ·ÙÚ›‰· Ù˘ ÙË ƒÔ˘Ì·Ó›·, ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÙˆÓ ‰È·ÊÔÚÒÓ Ù˘ Ì ÙÔ ÔÏÈÙÈÎfi Û‡ÛÙËÌ· Î·È ÙËÓ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ· ∆Û·Ô˘Û¤ÛÎÔ˘. ∫·Ù¿ÊÂÚ Ӓ ·Ô‰Ú¿ÛÂÈ Î·È Û‹ÌÂÚ· ˙ÂÈ ÛÙȘ ∏¶∞.
§∂ø¡π¢∞π√ ∆Ô §ÂˆÓȉ·›Ô ‹Ù·Ó ¤Ó· ÂÓÙ˘ˆÛÈ·Îfi ÎÙ‹ÚÈÔ Ô˘ ¯ÚË̢ۛ ÁÈ· ÙË ÊÈÏÔÍÂÓ›· ÙˆÓ Â›ÛËÌˆÓ ÂÈÛÎÂÙÒÓ Î·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙˆÓ √Ï˘ÌÈ·ÎÒÓ ∞ÁÒÓˆÓ. ∂͈ÙÂÚÈο ÂÚÈ‚·ÏÏfiÙ·Ó ·fi ÛÙÔ¿ Ì 138 ΛÔÓ˜ ȈÓÈÎÔ‡ Ú˘ıÌÔ‡, ÂÓÒ ÂÛˆÙÂÚÈο ˘‹Ú¯Â ·˘Ï‹ Ô˘ ÂÚÈ‚·ÏÏfiÙ·Ó ·fi 44 ΛÔÓ˜ ‰ˆÚÈÎÔ‡ Ú˘ıÌÔ‡. ∞Ó¿ÌÂÛ· ÛÙËÓ Â͈ÙÂÚÈ΋ Î·È ÙËÓ ÂÛˆÙÂÚÈ΋ ÛÙÔ¿ ˘‹Ú¯·Ó ‰ˆÌ¿ÙÈ· ÁÈ· ÙË ÊÈÏÔÍÂÓ›· ÙˆÓ ÂÈÛÎÂÙÒÓ. √ ÍÂÓÒÓ·˜ ·˘Ùfi˜ ‹Ù·Ó ·ÊÈÂڈ̤ÓÔ˜ ÛÙÔ ¢›· Î·È ¯Ù›ÛÙËΠ̠¤ÍÔ‰· οÔÈÔ˘ ÏÔ‡ÛÈÔ˘ ‰ˆÚËÙ‹ ·fi ÙË ¡¿ÍÔ, ÙÔ˘ §ÂˆÓ›‰·, ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô ÔÊ›ÏÂÈ Î·È ÙËÓ ÔÓÔÌ·Û›· ÙÔ˘.
153
§√™ ∞¡∆∑∂§∂™ 1932
(10Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·, 30 πÔ˘Ï›Ô˘ – 14 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘) ŒÏ·‚·Ó ̤ÚÔ˜ 37 ¯ÒÚ˜, 1.408 ·ıÏËÙ¤˜ (1.281 ¿Ó‰Ú˜, 127 Á˘Ó·›Î˜). ¢ÈÂÍ‹¯ıËÛ·Ó 14 ·ıÏ‹Ì·Ù· Î·È 117 ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·. √È ·ÁÒÓ˜ ›¯·Ó ÌÂÁ¿ÏË ÂÈÙ˘¯›· Î·È ¯·Ú·ÎÙËÚ›ÛÙËÎ·Ó ·fi ÔÏϤ˜ ηÈÓÔÙƠ̂˜. XÙ›ÛÙËΠ√Ï˘ÌÈ·Îfi ¯ˆÚÈfi ÁÈ· ÙÔ˘˜ ¿Ó‰Ú˜ ·ıÏËÙ¤˜, ÂÓÒ ÔÈ Á˘Ó·›Î˜ ÊÈÏÔÍÂÓ‹ıËÎ·Ó Û ÍÂÓԉԯ›Ô. °È· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ¤ÁÈÓ ·˘ÙfiÌ·ÙË ¯ÚÔÓÔ̤ÙÚËÛË, ¯Ú‹ÛË ÊˆÙÔÊ›ÓȘ, ·Ó¿ÎÚÔ˘ÛË ÂıÓÈÎÒÓ ‡ÌÓˆÓ Î·È ¤·ÚÛË ÛËÌ·ÈÒÓ Î·Ù¿ ÙËÓ ·ÔÓÔÌ‹ ÌÂÙ·ÏÏ›ˆÓ ÛÙÔ˘˜ ÓÈÎËÙ¤˜. ∏ ∂ÏÏ¿‰· Û˘ÌÌÂÙ›¯Â Ì 10 ·ıÏËÙ¤˜, ÂÎ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ÔÈ 4 ‹Ù·Ó ŒÏÏËÓ˜ Ù˘ ∞ÌÂÚÈ΋˜. ∏¶∞, πÙ·Ï›·, °·ÏÏ›·, ™Ô˘Ë‰›· Î·È π·ˆÓ›· η٤ÎÙËÛ·Ó Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ÌÂÙ¿ÏÏÈ·.
§√™ ∞¡∆∑∂§∂™ 1984
(23Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·, 28 πÔ˘Ï›Ô˘ – 13 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘) ŒÏ·‚·Ó ̤ÚÔ˜ 140 ¯ÒÚ˜, 6.797 ·ıÏËÙ¤˜ (5.230 ¿Ó‰Ú˜, 1.567 Á˘Ó·›Î˜). ¢ÈÂÍ‹¯ıËÛ·Ó 21 ·ıÏ‹Ì·Ù· Î·È 221 ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·. √È ™Ô‚ÈÂÙÈÎÔ› Î·È ¿ÏϘ 13 ÔÏÈÙÈο ÚÔÛΛÌÂÓ˜ Û ·˘ÙÔ‡˜ ¯ÒÚ˜ ·ÚÓ‹ıËÎ·Ó Ó· Ï¿‚Ô˘Ó Ì¤ÚÔ˜ ÛÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜. ŒÁÈÓ ¤ÓÙÔÓË ÂÌÔÚÂ˘Ì·ÙÔÔ›ËÛË Ù˘ √Ï˘Ìȷ΋˜ ÊÏfiÁ·˜. ∏ fiÏË ‰ÈÔÚÁ¿ÓˆÛË ·¤ÊÂÚ ÔÈÎÔÓÔÌÈο Î¤Ú‰Ë 150 ÂηÙÔÌÌ˘Ú›ˆÓ ‰ÔÏ·Ú›ˆÓ. ∏ ÂÏÏËÓÈ΋ ·ÔÛÙÔÏ‹ ·ÔÙÂÏ›ÙÔ ·fi 63 ·ıÏËÙ¤˜ Î·È 4 ·ıÏ‹ÙÚȘ. √È ∏¶∞ η٤ÎÙËÛ·Ó ÙË ÌÂÚ›‰· ÙÔ˘ ϤÔÓÙÔ˜ ÛÙ· ÌÂÙ¿ÏÏÈ·.
§√À∏™ ™¶Àƒ√™ °ÂÓÓ‹ıËΠÙÔ 1870 ÛÙÔ ª·ÚÔ‡ÛÈ ∞ÙÙÈ΋˜. ¡ÈÎËÙ‹˜ ÙÔ˘ ÚÒÙÔ˘ Ì·Ú·ıÒÓÈÔ˘ ‰ÚfiÌÔ˘ ÛÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ∞ÁÒÓ˜ ÙÔ˘ 1896 Ì ¯ÚfiÓÔ 2 ÒÚ˜ 58’50’’. ∆Ë ‰ÚÔÌÈ΋ ÙÔ˘ ÈηÓfiÙËÙ· ÙËÓ Â›¯Â ·ÔÎÙ‹ÛÂÈ ˆ˜ ÓÂÚÔ˘Ï¿˜ (·ÁˆÁ‡˜). MÂÙ¿ ÙÔ˘˜ OÏ˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ AÁÒÓ˜ ÙÔ˘ 1896 Ô §Ô‡Ë˜ ‰ÂÓ Í·Ó¿ÙÚÂÍÂ. ∆Ô 1936, ÙÈÌ‹˜ ¤ÓÂÎÂÓ, ‹Ù·Ó ÛËÌ·ÈÔÊfiÚÔ˜ Ù˘ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ ÔÌ¿‰·˜ ÛÙÔ˘˜ ∞ÁÒÓ˜ ÙÔ˘ µÂÚÔÏ›ÓÔ˘. ¶¤ı·Ó ÛÙȘ 28 ª·ÚÙ›Ô˘ ÙÔ˘ 1940.
154
ª∞ƒ∞£ø¡∞™ √ ª·Ú·ıÒÓ·˜ ηٿ ÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ· ‹Ù·Ó ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ˘˜ ‰‹ÌÔ˘˜ Ù˘ ∞ÙÙÈ΋˜. ™ÙÔÓ ·Ú¯·›Ô ·˘Ùfi ‰‹ÌÔ Ï·ÙÚ‡ÙËÎÂ Ô ∏Ú·ÎÏ‹˜. ™ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ˘¿Ú¯ÂÈ ËÁ‹ Ô˘ ÔÓÔÌ¿˙ÂÙ·È ª·Î·Ú›· Î·È ‹Ù·Ó ·ÊÈÂڈ̤ÓË ÛÙËÓ ÎfiÚË ÙÔ˘ ∏Ú·ÎÏ‹ ηıÒ˜ Î·È Ï›ÌÓË Ô˘ Û‹ÌÂÚ· Â›Ó·È ¤ÏÔ˜. ∏ ‰ȿ‰· ÙÔ˘ ª·Ú·ıÒÓ· ¤ÁÈÓ ÁÓˆÛÙ‹ ÁÈ· ÙË ‰È¿ÛËÌË Ì¿¯Ë ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ∞ıËÓ·›ˆÓ ˘fi ÙÔÓ ªÈÏÙÈ¿‰Ë Î·È ÙˆÓ ¶ÂÚÛÒÓ ˘fi ÙÔÓ ¢¿ÙË, ηٿ ÙËÓ ÔÔ›· 100 ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ¶¤ÚÛ˜ ηٷÙÚÔÒıËÎ·Ó ·fi 10 ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ∞ıËÓ·›Ô˘˜ (490 .Ã.). ™ÙÔ ‰‹ÌÔ ÙÔ˘ ª·Ú·ıÒÓ· ÁÂÓÓ‹ıËÎÂ Î·È ¤˙ËÛ ٷ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ¯ÚfiÓÈ· Ù˘ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘ Ô ∏Ú҉˘ Ô ∞ÙÙÈÎfi˜. °ÂˆÁÚ·ÊÈο Ô ‰‹ÌÔ˜ ÙÔ˘ ª·Ú·ıÒÓ· ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ‚ÔÚÂÈÔ·Ó·ÙÔÏÈο Ù˘ fiÏ˘ ÙˆÓ ∞ıËÓÒÓ. ™ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ¤¯ÂÈ Î·Ù·Û΢·ÛÙ› Ù¯ÓËÙ‹ Ï›ÌÓË Î·È ÊÚ¿ÁÌ· ÁÈ· ÙËÓ Â͢ËÚ¤ÙËÛË Û ·Ó¿ÁΘ ‡‰Ú¢Û˘ Ù˘ ∞ı‹Ó·˜, ÙÔ˘ ¶ÂÈÚ·È¿ Î·È ÙˆÓ ÚÔ·ÛÙ›ˆÓ.
ª∂§µ√Àƒ¡∏ 1956
(16Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·, 22 ¡ÔÂÌ‚Ú›Ô˘ – 8 ¢ÂÎÂÌ‚Ú›Ô˘) ŒÏ·‚·Ó ̤ÚÔ˜ 67 ¯ÒÚ˜, 3.184 ·ıÏËÙ¤˜ (2.813 ¿Ó‰Ú˜, 371 Á˘Ó·›Î˜). ¢ÈÂÍ‹¯ıËÛ·Ó 17 ·ıÏ‹Ì·Ù· Î·È 151 ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·. °È· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ Ë ÂÓÙÔÏ‹ ‰ÈÔÚÁ¿ÓˆÛ˘ ‰fiıËΠ۠fiÏË ÙÔ˘ ÓÔÙ›Ô˘ ËÌÈÛÊ·ÈÚ›Ô˘. ∏ ¤̂·ÛË ÙˆÓ ™Ô‚ÈÂÙÈÎÒÓ ÛÙËÓ √˘ÁÁ·Ú›· ¤‰ˆÛ ÙËÓ Â˘Î·ÈÚ›· Ó· ÂÌϷΛ Ë ÔÏÈÙÈ΋ ÛÙÔÓ ·ıÏËÙÈÛÌfi. ∏ √Ï˘Ìȷ΋ ÊÏfiÁ· ÌÂٷʤÚıËΠ̠·ÂÚÔÏ¿ÓÔ Î·È Ë ÙÂÏÂÙ‹ Ï‹Í˘ ÙˆÓ AÁÒÓˆÓ ‹Ù·Ó Ê·ÓÙ·ÛÌ·ÁÔÚÈ΋. ∏ ÂÏÏËÓÈ΋ ·ÓÙÈÚÔۈ›· ‹Ù·Ó 12ÌÂÏ‹˜. ™. ŒÓˆÛË, ∏¶∞, ∞˘ÛÙÚ·Ï›·, √˘ÁÁ·Ú›· Î·È πÙ·Ï›· η٤ÎÙËÛ·Ó Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ¯Ú˘Û¿ ÌÂÙ¿ÏÏÈ·.
ª∂•π∫√ 1968
(19Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·, 12 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘ – 27 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘) ŒÏ·‚·Ó ̤ÚÔ˜ 112 ¯ÒÚ˜, 5.530 ·ıÏËÙ¤˜ (4.749 ¿Ó‰Ú˜, 781 Á˘Ó·›Î˜). ¢ÈÂÍ‹¯ıËÛ·Ó 18 ·ıÏ‹Ì·Ù· Î·È 172 ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·. √È ·ÁÒÓ˜ Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ‹ıËÎ·Ó ÂÓ Ì¤Ûˆ ÊÔÈÙËÙÈÎÒÓ ‰È·Ì·ÚÙ˘ÚÈÒÓ Î·È Ì ÔÏÏ¿ ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·˜, Û˘ÁÎÔÈÓˆÓ›·˜ Î·È ÛÙ¤Á·Û˘. ∏ √Ï˘Ìȷ΋ ÊÏfiÁ· Ù·Í›‰Â„ ÛÙ· ¯Ó¿ÚÈ· ÙÔ˘ ∫ÔÏfiÌ‚Ô˘ Î·È ÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ÙËÓ ¿Ó·„ ÛÙÔ ‚ˆÌfi Á˘Ó·›Î·. ∆Ô ˘„fiÌÂÙÚÔ Ù˘ fiÏ˘ ÙÔ˘ ªÂÍÈÎfi ‚Ô‹ıËÛ ÛËÌ·ÓÙÈο ÙËÓ Â›Ù¢ÍË Î·Ù·ÏËÎÙÈÎÒÓ ÂȉfiÛˆÓ. °È· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ¤ÁÈÓ·Ó ÙÂÛ٠ʇÏÔ˘ Î·È ¤ÏÂÁ¯Ô˜ Ê·ÚÌ·ÎԉȤÁÂÚÛ˘ (doping). ∏¶∞, ™. ŒÓˆÛË, π·ˆÓ›·, √˘ÁÁ·Ú›· Î·È ∞Ó. °ÂÚÌ·Ó›· η٤ÎÙËÛ·Ó Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ÌÂÙ¿ÏÏÈ·.
155
ª√¡∞Ã√ 1972
(20‹ √Ï˘ÌÈ¿‰·, 26 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘ – 10 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘) ŒÏ·‚·Ó ̤ÚÔ˜ 122 ¯ÒÚ˜, 7.147 ·ıÏËÙ¤˜ (5.848 ¿Ó‰Ú˜, 1.299 Á˘Ó·›Î˜). ¢ÈÂÍ‹¯ıËÛ·Ó 21 ·ıÏ‹Ì·Ù· Î·È 195 ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·. ∏ ÙÚÔÌÔÎÚ·ÙÈ΋ ÂÓ¤ÚÁÂÈ· ¶·Ï·ÈÛÙÈÓ›ˆÓ ·ÓÙ·ÚÙÒÓ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ·ıÏËÙÒÓ ÙÔ˘ πÛÚ·‹Ï ÂÈÛΛ·Û ٷ ·ıÏËÙÈο ÁÂÁÔÓfiÙ· Î·È ‚‡ıÈÛ ÛÙÔ ¤ÓıÔ˜ ÙËÓ √Ï˘Ìȷ΋ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·. ¶·Ú’ fiÏ’ ·˘Ù¿ Ë ÛÎÈ¿ Ù˘ ÙÚÔÌÔÎÚ·Ù›·˜ ‰ÂÓ ÌfiÚÂÛ ӷ ÛÙ·Ì·Ù‹ÛÂÈ ÙËÓ ·ÁˆÓÈÛÙÈ΋ ÂÈÙ˘¯›· ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ. ∏ ∂ÏÏ¿‰· ÂÎÚÔÛˆ‹ıËΠ·fi 61 ·ıÏËÙ¤˜. ™. ŒÓˆÛË, ∏¶∞, ∞. °ÂÚÌ·Ó›·, °ÂÚÌ·Ó›· Î·È π·ˆÓ›· ‹Ù·Ó ÔÈ ÚÒÙ˜ ¯ÒÚ˜ ÛÂ Û˘ÁÎÔÌȉ‹ ÌÂÙ·ÏÏ›ˆÓ.
ª√¡∆ƒ∂∞§ 1976
(21Ë ÔÏ˘ÌÈ¿‰·, 17 πÔ˘Ï›Ô˘ – 1 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘) ŒÏ·‚·Ó ̤ÚÔ˜ 92 ¯ÒÚ˜, 6.028 ·ıÏËÙ¤˜ (4.781 ¿Ó‰Ú˜, 1.247 Á˘Ó·›Î˜). ¢ÈÂÍ‹¯ıËÛ·Ó 21 ·ıÏ‹Ì·Ù· Î·È 198 ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·. ∏ ÙÚ·Áˆ‰›· ÙÔ˘ ªÔÓ¿¯Ô˘ ‰ÂÓ Â›¯Â ͯ·ÛÙ› Î·È Ù· ̤ÙÚ· ·ÛÊ·Ï›·˜ ÂΠ̤ÚÔ˘˜ ÙˆÓ ‰ÈÔÚÁ·ÓˆÙÒÓ ‹Ù·Ó ‰Ú·ÎfiÓÙÂÈ·. ∏ √Ï˘ÌÈ¿‰· ÎÈÓ‰‡Ó¢Û ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ Ó’ ·Ó·‚ÏËı›, ÙÂÏÈο fï˜ ‰ÈÂÍ‹¯ıË, ·ÏÏ¿ ÙÔ ÙÂÚ¿ÛÙÈÔ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎfi ¿ÓÔÈÁÌ· ‚‡ıÈÛ ÙÔ˘˜ ∫·Ó·‰Ô‡˜ ÛÙ· ¯Ú¤Ë. À‹ÚÍ Ӥ· ·Ó¿ÌÂÈÍË Ù˘ ÔÏÈÙÈ΋˜ Î·È ·Ô¯ÒÚËÛË 24 ÎÚ·ÙÒÓ Ù˘ ∞ÊÚÈ΋˜ Î·È Ù˘ ∫·Ú·˚‚È΋˜. ∏ ·ÚÔ˘Û›· ÙˆÓ 37 ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ·ıÏËÙÒÓ ¤Ú·Û ··Ú·Ù‹ÚËÙË. ™. ŒÓˆÛË, ∞Ó. °ÂÚÌ·Ó›·, ∏¶∞, °ÂÚÌ·Ó›·, π·ˆÓ›· ‹Ù·Ó ÔÈ ÚÒÙ˜ ¯ÒÚ˜ Û ÌÂÙ¿ÏÏÈ·.
ª√™Ã∞ 1980
(22Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·, 19 πÔ˘Ï›Ô˘ – 3 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘) ŒÏ·‚·Ó ̤ÚÔ˜ 80 ¯ÒÚ˜, 5.217 ·ıÏËÙ¤˜ (4.043 ¿Ó‰Ú˜, 1.124 Á˘Ó·›Î˜). ¢ÈÂÍ‹¯ıËÛ·Ó 21 ·ıÏ‹Ì·Ù· Î·È 204 ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·. ∏ ÂÈÛ‚ÔÏ‹ ÙˆÓ ƒÒÛˆÓ ÛÙÔ ∞ÊÁ·ÓÈÛÙ¿Ó ÂÓ¤ÏÂÍ ͷӿ ÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋ ÛÙÔÓ ·ıÏËÙÈÛÌfi Î·È ÔÈ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚ˜ ·ıÏËÙÈο ‰˘Ó¿ÌÂȘ Ù˘ ¢‡Û˘ ·Ô˘Û›·Û·Ó ·fi ÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ·ıÏËÙÈÎfi Ú·ÓÙ‚ԇ. ¶·Ú’ fiÏ’ ·˘Ù¿, Ë ‰ÈÔÚÁ¿ÓˆÛË ‹Ù·Ó ¿„ÔÁË. ¶·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙËΠÌÈ· ηٷÏËÎÙÈ΋ ÙÂÏÂÙ‹ ¤Ó·Ú͢, Ì ÙÈÌËÙÈ΋ ·Ó·ÊÔÚ¿ ÛÙË ÁÂÓ¤ÙÂÈÚ· ÙˆÓ √Ï˘ÌÈ·ÎÒÓ ∞ÁÒÓˆÓ, ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·. ™ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ·ÔÛÙÔÏ‹ Û˘ÌÌÂÙ›¯·Ó 42 ·ıÏËÙ¤˜. ™. ŒÓˆÛË Î·È ∞Ó. °ÂÚÌ·Ó›· η٤ÎÙËÛ·Ó Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ÌÂÙ¿ÏÏÈ·.
156
ª¶∏ª√¡ ª¶√ª¶ °ÂÓÓ‹ıËΠÙÔ 1946 ÛÙËÓ T˙·Ì¿Èη. ™ÙȘ 8 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘ ÙÔ˘ 1968, ÛÙÔ ªÂÍÈÎfi, ηٿÊÂÚ ӷ ÂÙ‡¯ÂÈ ¤Ó· ·ÁÎfiÛÌÈÔ ÚÂÎfiÚ-ıÚ‡ÏÔ. ∆Ô ¿ÏÌ· ÙÔ˘ ÛÙÔ Ì‹ÎÔ˜ ¤Êı·Û ٷ 8Ì. 90ÂÎ. Î·È ¯ÚÂÈ¿ÛÙËÎ·Ó 23 ÔÏfiÎÏËÚ· ¯ÚfiÓÈ· ÁÈ· Ó· ηٷÚÚÈÊı›. M ÙÔ ÚÒÙÔ ÙÔ˘ ÎÈfiÏ·˜ ¿ÏÌ· ‚ÂÏÙ›ˆÛ ÙÔ ÚÂÎfiÚ Î·Ù¿ 55 ÔÏfiÎÏËÚ· ÂηÙÔÛÙ¿. ¢˘ÛÙ˘¯Ò˜, ‰ÂÓ Î·Ù¿ÊÂÚ ӷ ÂÙ‡¯ÂÈ ·Ó¿ÏÔÁ· ¿ÏÌ·Ù· ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· Ù˘ ηÚȤڷ˜ ÙÔ˘.
ª¶I∫π§∞ ∞ª¶∂ª¶∂ °ÂÓÓ‹ıËΠÙÔ 1932 ÛÙËÓ ∞ÈıÈÔ›· Î·È ‹Ù·Ó ¤Ó·˜ Ì·Ú·ıˆÓÔ‰ÚfiÌÔ˜ Ì ·›ÛÙ¢ÙË ı¤ÏËÛË. ™˘Ó‹ıÈ˙ ӷ ÙÚ¤¯ÂÈ Í˘fiÏËÙÔ˜. ◊Úı ÚÒÙÔ˜ ÛÙÔ Ì·Ú·ıÒÓÈÔ ‰ÚfiÌÔ ÛÙËÓ √Ï˘ÌÈ¿‰· ÙÔ˘ 1960, ÛÙË ƒÒÌË, Î·È ¯¿ÚÈÛ ¤ÙÛÈ ÙÔ ÚÒÙÔ ¯Ú˘Ûfi ÌÂÙ¿ÏÏÈÔ Û ·ÁÒÓ˜ ÛÙ›‚Ô˘ ÛÙË ª·‡ÚË ◊ÂÈÚÔ. ŒÓ· Ì‹Ó· ÚÈÓ ÙÔ˘˜ ∞ÁÒÓ˜ ÙÔ˘ 1964 ÛÙÔ ∆fiÎÈÔ, ›¯Â ˘Ô‚ÏËı› Û ÂÁ¯Â›ÚËÛË ÛΈÏËÎÔÂȉ›Ùȉ·˜, ηٿÊÂÚ fï˜ Ó· ÛÙÂÊı› Î·È ¿ÏÈ ¯Ú˘Ûfi˜ √Ï˘ÌÈÔӛ΢, ÂÙ˘¯·›ÓÔÓÙ·˜ Ì¿ÏÈÛÙ· Î·È ·ÁÎfiÛÌÈÔ ÚÂÎfiÚ. ∆Ô 1969 ¤ÂÛ ı‡Ì· ·˘ÙÔÎÈÓËÙÈÎÔ‡ ‰˘ÛÙ˘¯‹Ì·ÙÔ˜ Î·È ¤ÌÂÈÓ ·Ó¿ËÚÔ˜ ÁÈ· ÙËÓ ˘fiÏÔÈË ˙ˆ‹ ÙÔ˘. ¶¤ı·Ó ÙÔ 1973.
ª¶§∞¡∫∂ƒ™ ∫√∂¡ º∞¡π °ÂÓÓ‹ıËΠÛÙÔ ÕÌÛÙÂÚÓÙ·Ì ÙÔ 1918. £ÂˆÚÂ›Ù·È Ë ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ·ıÏ‹ÙÚÈ· fiÏˆÓ ÙˆÓ ÂÔ¯ÒÓ. ∆Ô 1936, Û ËÏÈΛ· 18 ÂÙÒÓ, ‹Ú ̤ÚÔ˜ ÛÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ∞ÁÒÓ˜ ¯ˆÚ›˜ Ó· ηٷʤÚÂÈ Ó· ηٷÎÙ‹ÛÂÈ Î¿ÔÈÔ ÌÂÙ¿ÏÏÈÔ. ™Â fiÏË ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ B’ ¶·ÁÎÔÛÌ›Ô˘ ÔϤÌÔ˘ Û˘Ó¤¯ÈÛ ӷ ·Û¯ÔÏÂ›Ù·È Ì ÙÔÓ ·ıÏËÙÈÛÌfi Î·È Ó· ηٷÚÚ›ÙÂÈ ·ÁÎfiÛÌÈ· ÚÂÎfiÚ. ™ÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ∞ÁÒÓ˜ ÙÔ˘ 1948, fiÙ·Ó È· ‹Ù·Ó 30 ÂÙÒÓ Î·È ÌËÙ¤Ú· ‰‡Ô ·È‰ÈÒÓ, ηٿÊÂÚ ӷ ÎÂÚ‰›ÛÂÈ 4 ¯Ú˘Û¿ ÌÂÙ¿ÏÏÈ· (100 Î·È 200 Ì., 80 Ì. ÂÌfi‰È· Î·È ÛÎ˘Ù·ÏÔ‰ÚÔÌ›· 4¯100Ì.) ÚÂÎfiÚ ÌÔÓ·‰ÈÎfi ÁÈ· Á˘Ó·›Î·.
157
¡∞√™ ∆√À ¢π∞
¡∞√™ ∆√À ∏º∞π™∆√À (£∏™∂π√)
(AƒÃ∞π∞ √§Àª¶π∞) √ Ó·fi˜ ·˘Ùfi˜ ‹Ù·Ó ·ÊÈÂڈ̤ÓÔ˜ ÛÙÔ ıÂfi ¢›· Î·È ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÛÙÔ ÎÂÓÙÚÈÎfiÙÂÚÔ ÛËÌÂ›Ô Ù˘ πÂÚ¿˜ ÕÏÙˆ˜. ◊Ù·Ó Ó·fi˜ ‰ˆÚÈÎÔ‡ Ú˘ıÌÔ‡, ˘fi‰ÂÈÁÌ· ·ÚÌÔÓ›·˜ Î·È Ì¤ÙÚÔ˘, Ì ̋ÎÔ˜ 64 Ì. Î·È Ï¿ÙÔ˜ 27 Ì. ÂÚ›Ô˘. ∆· ·ÂÙÒÌ·Ù· ÙÔ˘ Ó·Ô‡ ‹Ù·Ó ‰È·ÎÔÛÌË̤ӷ Ì ·Á¿ÏÌ·Ù· Ù· ÔÔ›· ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È Û‹ÌÂÚ· ÛÙÔ ÌÔ˘ÛÂ›Ô Ù˘ √Ï˘Ì›·˜. ∆ËÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›· ̤ڷ ÙˆÓ AÁÒÓˆÓ ÌÂÙ·ÊÂÚfiÙ·Ó ÛÙËÓ Â›ÛÔ‰Ô ÙÔ˘ Ó·Ô‡ ÙÔ ¯Ú˘ÛÂÏÂÊ¿ÓÙÈÓÔ ÙÚ·¤˙È ·fi ÙÔ Ó·fi Ù˘ ◊Ú·˜, ¿Óˆ ÛÙÔ ÔÔ›Ô ÙÔÔıÂÙÔ‡Û·Ó Ù· ÛÙÂÊ¿ÓÈ· ·ÁÚÈÂÏÈ¿˜. AÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û ÙÔ ÛÙÂʿӈ̷ ÙˆÓ √Ï˘ÌÈÔÓÈÎÒÓ, ÂÓÒ Ô ÎfiÛÌÔ˜ Á‡Úˆ ·Ú·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡ÛÂ. √È ÌÂÙfi˜ ÙÔ˘ Ó·Ô‡ ‹Ù·Ó ÛÙÔÏÈṲ̂Ó˜ Ì ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ ·fi ÙÔ˘˜ ¿ıÏÔ˘˜ ÙÔ˘ ∏Ú·ÎÏ‹. ™ÙÔ ‚¿ıÔ˜ ÙÔ˘ Ó·Ô‡ ˘‹Ú¯Â ÙÔ ¯Ú˘ÛÂÏÂÊ¿ÓÙÈÓÔ ¿Á·ÏÌ· ÙÔ˘ ¢›·. ™‹ÌÂÚ·, ÂÏ¿¯ÈÛÙ· ÛÒ˙ÔÓÙ·È ·fi ÙÔ ÌÂÁ·ÏfiÚÂÔ Ó·fi, ·ÊÔ‡ ηٿ ηÈÚÔ‡˜ ˘¤ÛÙË ÌÂÁ¿Ï˜ ηٷÛÙÚÔʤ˜. °‡Úˆ ·fi ÙÔ Ó·fi ˘‹Ú¯·Ó ÔÏÏ¿ ·Á¿ÏÌ·Ù·, ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ͯÒÚÈ˙ ÙÔ ¿Á·ÏÌ· Ù˘ ¡›Î˘ ÙÔ˘ ¶·ÈˆÓ›Ô˘. ™ÙË ‰˘ÙÈ΋ ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘ Ó·Ô‡ ˘‹Ú¯Â Ô ‚ˆÌfi˜ ÙˆÓ ∫·ÏÏÈÛÙ¤Ê·ÓˆÓ ¡˘ÌÊÒÓ Î·È Ë πÂÚ‹ ·ÁÚÈÂÏÈ¿ ·fi Ù· ÎÏ·‰È¿ Ù˘ ÔÔ›·˜ ¤ÏÂÎ·Ó Ù· ÛÙÂÊ¿ÓÈ· ÙˆÓ ÓÈÎËÙÒÓ.
√ Ó·fi˜ ÙÔ˘ ∏Ê·›ÛÙÔ˘ Â›Ó·È Ô Î·Ï‡ÙÂÚ· ‰È·ÙËÚË̤ÓÔ˜ Ó·fi˜ Ù˘ ÎÏ·ÛÈ΋˜ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜ Î·È ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÙÔ „ËÏfiÙÂÚÔ ÛËÌÂ›Ô Ù˘ ∞ÁÔÚ¿˜. ™ÙÔ ¯ÒÚÔ ·˘Ùfi Ô ıÂfi˜ Ù˘ ʈÙÈ¿˜ Î·È ÙÔ˘ Ûȉ‹ÚÔ˘ Ï·ÙÚ¢fiÙ·Ó ·fi ÎÔÈÓÔ‡ Ì ÙË ı¿ ∞ıËÓ¿. £ÂˆÚÔ‡ÓÙ·Ó Î·È ÔÈ ‰‡Ô ÚÔÛٿ٘ ÙˆÓ ÌÂÙ·ÏÏÔ˘ÚÁÒÓ Î·È ÙˆÓ ·ÁÁÂÈÔÏ·ÛÙÒÓ. √ Ó·fi˜ ¯ˆÚÈ˙fiÙ·Ó Û ÙÚ›· ̤ÚË, ÙÔÓ ÚfiÓ·Ô, ÙÔÓ Î˘Ú›ˆ˜ Ó·fi Î·È ÙÔ ÔÈÛıfi‰ÔÌÔ. ™ÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi ÙÔ˘ ˘‹Ú¯·Ó Ù· ·Á¿ÏÌ·Ù· ÙÔ˘ ∏Ê·›ÛÙÔ˘ Î·È Ù˘ ı¿˜ ∞ıËÓ¿˜ ∂ÚÁ¿Ó˘, ¤ÚÁ· ÙÔ˘ ∞Ïη̤ÓË. ™ÙȘ ÌÂÙfi˜, Ù· ·ÂÙÒÌ·Ù· Î·È ÙËÓ ÂÛˆÙÂÚÈ΋ ˙ˆÊfiÚÔ ˘‹Ú¯·Ó ·Ó··Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ ÙˆÓ ¿ıÏˆÓ ÙÔ˘ ∏Ú·ÎÏ‹ Î·È ÙÔ˘ £ËÛ¤·. ∫·Ù¿ Ù· ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈο ¯ÚfiÓÈ·, Ô Ó·fi˜ ÌÂÙ·ÙÚ¿ËΠ۠ÂÎÎÏËÛ›· ·ÊÈÂڈ̤ÓË ÛÙÔÓ ÕÁÈÔ °ÂÒÚÁÈÔ ÙÔÓ ∞η̿ÙË. ™Ù· 1834, ηٿ ÙËÓ ¿ÊÈÍË ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ ŸıˆÓ·, ¤ÁÈÓÂ Ë ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· Î·È ÛÙ· 1835, Ì ·fiÊ·ÛË Ù˘ πÂÚ¿˜ ™˘Ófi‰Ô˘, Ô Ó·fi˜ ÌÂÙ·ÙÚ¿ËΠ۠ÌÔ˘Û›Ô.
¡∞√™ ∆√À √§Àª¶π√À ¢π√™ (¶∂ƒπ√Ã∏ √§Àª¶π∂π√À) ∆Ô 517 .Ã. Ô ¶ÂÈÛ›ÛÙÚ·ÙÔ˜ ÍÂΛÓËÛ ÙËÓ ÔÈÎÔ‰fiÌËÛË ÂÓfi˜ Ó·Ô‡ ÚÔ˜ ÙÈÌ‹Ó ÙÔ˘ ¢›·. √ Ó·fi˜ ·Ú¤ÌÂÈÓ ËÌÈÙÂÏ‹˜ ÁÈ· ÔÏÏ¿ ¯ÚfiÓÈ· ηÈ, ÌfiÏȘ ÙÔ 125 Ì.Ã., Ô ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ∞‰ÚÈ·Ófi˜ ηٿÊÂÚ ӷ ÙÔÓ ÔÏÔÎÏËÚÒÛÂÈ. ◊Ù·Ó Ô ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ˜ Ó·fi˜ ÚÔ˜ ÙÈÌ‹Ó ÙÔ˘ ¢›· Î·È ‰È¤ıÂÙÂ Û˘ÓÔÏÈο 104 ΛÔÓ˜. ◊Ù·Ó ‰›ÙÂÚÔ˜, ‰ËÏ·‰‹ ›¯Â ‰ÈÏ‹ ÛÂÈÚ¿ ÎÈfiÓˆÓ ÛÙȘ Ì·ÎÚȤ˜ Ï¢ڤ˜ Î·È ÙÚÈÏ‹ ÛÂÈÚ¿ ÎÈfiÓˆÓ ÛÙȘ ÛÙÂÓ¤˜ Ï¢ڤ˜ (·Ó·ÙÔÏÈ΋ Î·È ‰˘ÙÈ΋). ™ÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi ÙÔ˘ Ó·Ô‡ ˘‹Ú¯·Ó ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ˜ ÙÔ˘ ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ Ì ˆÚ·ÈfiÙÂÚÔ ·˘ÙfiÓ ÙˆÓ ∞ıËÓ·›ˆÓ. ™Ù· ¯ÚfiÓÈ· Ù˘ ∆Ô˘ÚÎÔÎÚ·Ù›·˜ ›¯·Ó ·ÔÌ›ÓÂÈ ÌfiÓÔ ‰ÂηÂÙ¿ ΛÔÓ˜. √ ‰¤Î·ÙÔ˜ ¤‚‰ÔÌÔ˜ Ú›¯ÙËΠ·fi ÙÔ ‚Ô‚fi‰· ∆˙ÈÛÙ·Ú¿ÎË Î·È ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ıËΠÛÙËÓ ·Ó¤ÁÂÚÛË ÂÓfi˜ Ù˙·ÌÈÔ‡, ÂÓÒ Ô ‰¤Î·ÙÔ˜ ¤ÎÙÔ˜ ΛÔÓ·˜ ¤ÂÛ ηٿ ÙËÓ ÙÚÔÌÂÚ‹ ηÎÔηÈÚ›· Ù˘ 1˘ √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘ ÙÔ˘ 1852. √È ∞ıËÓ·›ÔÈ ›ÛÙ¢·Ó ˆ˜ ÙÔ ¤ÛÈÌÔ ÙˆÓ ÎÈfiÓˆÓ ‹Ù·Ó ÛËÌ¿‰È ηÎÔÙ˘¯›·˜ Î·È Û˘Ó¤‰ÂÛ·Ó ÙËÓ ·ÒÏÂÈ¿ ÙÔ˘˜ Ì ÙËÓ ÂȉËÌ›· ·ÓÒÏ˘ ÙÔ˘ 1792 Î·È Ì ÙËÓ ÂȉËÌ›· ¯ÔϤڷ˜ ÙÔ˘ 1853.
158
¡√∆π∞ ™∆√∞ ∏ ÓfiÙÈ· ÛÙÔ¿ ¯ÚË̢ۛ Èı·ÓfiÓ ˆ˜ ·ÁÔÚ¿ ‹ ›ÛËÌË Â›ÛÔ‰Ô˜ ÙÔ˘ πÂÚÔ‡ Ù˘ √Ï˘Ì›·˜ Î·È Â›¯Â ¯ÙÈÛÙ› ηٿ ÙÔÓ 4Ô .Ã. ·ÈÒÓ·. ¢È¤ıÂÙ Â͈ÙÂÚÈ΋ ÎÈÔÓÔÛÙÔȯ›· ‰ˆÚÈÎÔ‡ Ú˘ıÌÔ‡ Î·È ÂÛˆÙÂÚÈ΋ ÎÔÚÈÓıÈ·ÎÔ‡. ªÚÔÛÙ¿ ·fi ÙË ÓfiÙÈ· ÛÙÔ¿ ÂÚÓÔ‡ÛÂ Ë πÂÚ¿ √‰fi˜.
¡√Àƒªπ ¶∞∞µ√ °ÂÓÓ‹ıËΠÙÔ 1897 ÛÙÔ ∆Ô‡ÚÎÔ˘ Ù˘ ºÈÓÏ·Ó‰›·˜ Î·È ÛÙËÓ ·ıÏËÙÈ΋ ÙÔ˘ ηÚȤڷ η٤ÚÚÈ„Â 22 ·ÁÎfiÛÌÈ· ÚÂÎfiÚ Î·È Î·Ù¤ÎÙËÛ 9 ¯Ú˘Û¿ √Ï˘Ìȷο ÌÂÙ¿ÏÏÈ·. ŒÊı·Û ÛÙÔÓ ÎÔÏÔÊÒÓ· Ù˘ ‰fiÍ·˜ ÙÔ˘ ÛÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ∞ÁÒÓ˜ ÙÔ˘ 1924, ÎÂÚ‰›˙ÔÓÙ·˜ ÙËÓ ›‰È· ̤ڷ ¯Ú˘Û¿ ÌÂÙ¿ÏÏÈ· ÛÙ· 1.500 Î·È 5.000 ̤ÙÚ·. ¢‡Ô ̤Ú˜ ·ÚÁfiÙÂÚ· η٤ÎÙËÛ ÙËÓ ÚÒÙË ı¤ÛË ÙfiÛÔ ÛÙÔ ·ÙÔÌÈÎfi fiÛÔ Î·È ÛÙÔ ÔÌ·‰ÈÎfi ·ÁÒÓÈÛÌ· ÙÔ˘ ·ÓˆÌ¿ÏÔ˘ ‰ÚfiÌÔ˘ Î·È Û˘ÌÏ‹ÚˆÛ ÙË Û˘ÏÏÔÁ‹ ÙÔ˘ Ì ¤Ó· ·ÎfiÌË ¯Ú˘Ûfi ÛÙÔÓ ÔÌ·‰ÈÎfi ‰ÚfiÌÔ ÙˆÓ 3.000 ̤ÙÚˆÓ. ◊Ù·Ó Ô ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˜ Ï·Ì·‰Ë‰Ô‰ÚfiÌÔ˜ ÛÙËÓ √Ï˘ÌÈ¿‰· ÙÔ˘ 1952 ÛÙÔ ∂ÏÛ›ÓÎÈ. ¶¤ı·Ó ÙÔ 1973.
159
¡Àªº∞π√
√§Àª¶π∞∫√ ™À¡£∏ª∞
∆Ô ¡˘ÌÊ·›Ô ‹ ∂ͤ‰Ú· ‹Ù·Ó ÌÈ· ÌÂÁ·ÏÔÚ‹˜ ‰ÈÏ‹ ‰ÂÍ·ÌÂÓ‹, ÛÙËÓ ÔÔ›· η٤ÏËÁ·Ó Ù· ÓÂÚ¿ ÌÈ·˜ ÏÔ‡ÛÈ·˜ ËÁ‹˜, fiÙ·Ó Ô ∏Ú҉˘ Ô ∞ÙÙÈÎfi˜ ¤¯ÙÈÛ ÙÔ 160 Ì.Ã. ÙÔ ˘‰Ú·ÁˆÁÂ›Ô Ù˘ √Ï˘Ì›·˜. ∆Ô ÎÙ›ÛÌ· ‹Ù·Ó ËÌÈ΢ÎÏÈÎÔ‡ Û¯‹Ì·ÙÔ˜ Î·È ˘‹Ú¯·Ó ‰‡Ô ›‰· Ô˘ Û¯ËÌ¿ÙÈ˙·Ó ‰ÂÍ·ÌÂÓ¤˜. ∆Ô ÓÂÚfi η٤ÏËÁ ÛÙËÓ „ËÏfiÙÂÚË ËÌÈ΢ÎÏÈ΋ ‰ÂÍ·ÌÂÓ‹ Î·È ·fi ÂΛ ΢ÏÔ‡Û ÛÙË ¯·ÌËÏfiÙÂÚË ‰ÂÍ·ÌÂÓ‹ Ô˘ ›¯Â ÔÚıÔÁÒÓÈÔ Û¯‹Ì·. Afi Â‰Ò ÙÔ ÓÂÚfi ‰ÈÔ¯ÂÙ¢fiÙ·Ó Û fiÏÔ ÙÔ πÂÚfi.
∆Ô √Ï˘ÌÈ·Îfi ™‡ÓıËÌ· Â›Ó·È ÌÈ· ÂÈÓfiËÛË ÙÔ˘ ¢ÔÌÈÓÈηÓÔ‡ ÌÔÓ·¯Ô‡ ∞ÓÚ› ¡ÙÈÓÙfiÓ Î·È ·ÔÙÂÏÂ›Ù·È ·fi ÙȘ ϤÍÂȘ “Citius, Altius, Fortius” Ô˘ ÛËÌ·›ÓÔ˘Ó “¶ÈÔ ÁÚ‹ÁÔÚ·, ÈÔ „ËÏ¿, ÈÔ ‰˘Ó·Ù¿”. ∆Ô Û‡ÓıËÌ· ·˘Ùfi ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ıËΠÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ÙÔ 1924 ÛÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ∞ÁÒÓ˜ ÛÙÔ ¶·Ú›ÛÈ Î·È ·ÚÔÙÚ‡ÓÂÈ ÙÔ˘˜ ·ıÏËÙ¤˜ fiÏÔ˘ ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘ ÛÙËÓ ÚÔÛ¿ıÂÈ¿ ÙÔ˘˜ Ó· ÍÂÂÚ¿ÛÔ˘Ó ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÔ˘˜ ÙÔÓ Â·˘Ùfi.
√§Àª¶π∞∫∏ §∞ª¶∞¢∏¢ƒ√ªπ∞ √Ï˘Ìȷ΋ §·Ì·‰Ë‰ÚÔÌ›· Â›Ó·È Ë ÌÂÙ·ÊÔÚ¿ ÙÔ˘ πÂÚÔ‡ ʈÙfi˜ ·fi ÙËÓ ∞Ú¯·›· √Ï˘Ì›· ÛÙËÓ ÂοÛÙÔÙ ‰ÈÔÚÁ·ÓÒÙÚÈ· fiÏË. ∂ÈÛËÁËÙ‹˜ Î·È ÔÚÁ·ÓˆÙ‹˜ Ù˘ ÚÒÙ˘ Ï·Ì·‰Ë‰ÚÔÌ›·˜, ·fi ÙËÓ √Ï˘Ì›· ÛÙÔ µÂÚÔÏ›ÓÔ, ‹Ù·Ó Ô °ÂÚÌ·Ófi˜ ηıËÁËÙ‹˜ Î·È Û˘ÓÂÚÁ¿Ù˘ ÙÔ˘ ∫Ô˘ÌÂÚÙ¤Ó, K·ÚÏ ¡ÙÈÌ. ™Â ÌÈ· ÛÂÌÓ‹ ÙÂÏÂÙ‹, Ë ÊÏfiÁ· ·Ó¿‚ÂÈ ·fi ÙȘ ·ÎÙ›Ó˜ ÙÔ˘ ËÏ›Ô˘ Î·È ÌÈ· ÛÂÈÚ¿ ‰ÚÔ̤ˆÓ, Ì ¤Ó·Ó ˘ÚÛfi, ÙË ÌÂٷʤÚÔ˘Ó ·fi ÙËÓ √Ï˘Ì›· ÛÙÔ ÛÙ¿‰ÈÔ Ù˘ ‰ÈÔÚÁ·ÓÒÙÚÈ·˜ ¯ÒÚ·˜, fiÔ˘ Î·È ·Ú·Ì¤ÓÂÈ ¿Û‚ÂÛÙË ÛÙÔ ‚ˆÌfi ̤¯ÚÈ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙˆÓ AÁÒÓˆÓ. √ ˘ÚÛfi˜ Ì ÙÔÓ ÔÔ›Ô ÌÂٷʤÚÂÙ·È ÙÔ ÈÂÚfi ʈ˜ ıˆÚÂ›Ù·È Û‡Ì‚ÔÏÔ Ù˘ ·Ú¯·›·˜ ÚÔ¤Ï¢Û˘ ÙˆÓ ∞ÁÒÓˆÓ. ¶ÚÒÙÔ˜ Ï·Ì·‰Ë‰ÚfiÌÔ˜ ‹Ù·Ó Ô ∫ÒÛÙ·˜ ∫ÔÓ‰‡Ï˘.
√§Àª¶π∞∫∏ ™∏ª∞π∞ ∏ √Ï˘Ìȷ΋ ÛËÌ·›· ·ÂÈÎÔÓ›˙ÂÈ, ̤۷ Û ¤Ó· Ï¢Îfi ÊfiÓÙÔ, ¤ÓÙ ·ÏÏËϤӉÂÙÔ˘˜ ·ÎÏÔ˘˜, ÙÚÂȘ ¿Óˆ Î·È ‰‡Ô οو. ∆· ¯ÚÒÌ·Ù· ÙˆÓ Î‡ÎÏˆÓ Â›Ó·È ÌÏÂ, Ì·‡ÚÔ, ÎfiÎÎÈÓÔ, ΛÙÚÈÓÔ Î·È Ú¿ÛÈÓÔ. ŒÓ· ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ·fi ·˘Ù¿ Ù· ¯ÚÒÌ·Ù· ˘¿Ú¯ÂÈ Î·È ÛÙË ÛËÌ·›· οı ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ∏ ¤ÓˆÛË ÙˆÓ Î‡ÎÏˆÓ Û˘Ì‚ÔÏ›˙ÂÈ ÙȘ ¤ÓÙ Ë›ÚÔ˘˜ Î·È ÙË Û˘Ó¿ÓÙËÛË ÙˆÓ ·ıÏËÙÒÓ Û ·ÙÌfiÛÊ·ÈÚ· ¢ÁÂÓÔ‡˜ ¿ÌÈÏÏ·˜, Û˘Ó·‰¤ÏʈÛ˘ Î·È ÊÈÏ›·˜. H ÛËÌ·›· ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙËΠ·fi ÙÔ ‚·ÚfiÓÔ ¶È¤Ú ÓÙ ∫Ô˘ÌÂÚÙ¤Ó ÙÔ 1914 ÛÙfi Û˘Ó¤‰ÚÈÔ Ù˘ ¢√∂ Î·È Î˘Ì¿ÙÈÛ ÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ÛÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ∞ÁÒÓ˜ Ù˘ ∞Ì‚¤ÚÛ·˜, ÙÔ 1920.
160
Citius, Altius, Fortius
√§Àª¶π∞∫√π ∞°ø¡∂™ (∞ƒÃ∞π√π) √È √Ï˘ÌÈ·ÎÔ› ∞ÁÒÓ˜ ‹Ù·Ó ÔÈ ÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎÔ› ·ıÏËÙÈÎÔ› ·ÁÒÓ˜ ÙÔ˘ ·Ú¯·›Ô˘ ÎfiÛÌÔ˘. √È ·ÁÒÓ˜ ‹Ù·Ó ·ÊÈÂڈ̤ÓÔÈ ÛÙÔ ıÂfi ¢›· Î·È ‰ÈÂÍ¿ÁÔÓÙ·Ó Î¿ı ٤ÛÛÂÚ· ¯ÚfiÓÈ·. ◊Ù·Ó ·ÁÒÓ˜ «ÛÙÂÊ·Ó›Ù˜» Î·È ˆ˜ ¤·ıÏÔ Â›¯·Ó ¤Ó· ÛÙÂÊ¿ÓÈ ·ÁÚÈÂÏÈ¿˜, ÙÔÓ ÎfiÙÈÓÔ, ÏÂÁ̤ÓÔ ·fi ÎÏ·‰È¿ ÙÔ˘ ÈÂÚÔ‡ ‰¤ÓÙÚÔ˘ Ù˘ √Ï˘Ì›·˜, Ù˘ ∫·ÏÏÈÛÙÂÊ¿ÓÔ˘ ∂Ï·›·˜. §¤ÁÂÙ·È fiÙÈ ·˘Ù‹ ÙËÓ ÂÏÈ¿ ÙËÓ ¤ÊÂÚ ·fi ÙË ¯ÒÚ· ÙˆÓ YÂÚ‚ÔÚ›ˆÓ Ô ∏Ú·ÎÏ‹˜. ™ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ¿ÚÔ˘Ó Ì¤ÚÔ˜ ÌfiÓÔ ÂχıÂÚÔÈ ŒÏÏËÓ˜ Ôϛ٘, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ‰ÂÓ Â›¯·Ó ‰È·Ú¿ÍÂÈ ÊfiÓÔ ‹ ÈÂÚÔÛ˘Ï›· Î·È Â›¯·Ó ÏËÚÒÛÂÈ ÙÔ ÚfiÛÙÈÌÔ Ô˘ ¤‚·ÏÏ·Ó ÔÈ ∏Ï›ÔÈ Û ÂÚ›ÙˆÛË ·Ú¿‚·Û˘ Ù˘ ∂ίÂÈÚ›·˜. ™ÙÔ ÚfiÁÚ·ÌÌ· ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·Ó Ù· Á˘ÌÓÈο ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· Ô˘ Á›ÓÔÓÙ·Ó ÛÙÔ ™Ù¿‰ÈÔ Î·È Ù· ÈÈο Ô˘ Á›ÓÔÓÙ·Ó ÛÙÔÓ Èfi‰ÚÔÌÔ. √È ÓÈÎËÙ¤˜ ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ ıˆÚÔ‡ÓÙ·Ó Û‡Ì‚ÔÏ· ·ÚÂÙ‹˜ Î·È ·Ó‰Ú›·˜ Î·È ·ÔÏ¿Ì‚·Ó·Ó ͯˆÚÈÛÙ¤˜ ÙÈ̤˜ ·fi fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜. √È ∞ÁÒÓ˜ ÙÂϤÛÙËÎ·Ó ÁÈ· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÊÔÚ¿ ÙÔ 393 Ì.Ã. ÎÈ ¤Ó· ¯ÚfiÓÔ ·ÚÁfiÙÂÚ·, ÙÔ 394 Ì.Ã., ηٷÚÁ‹ıËÎ·Ó ·fi ÙÔ ªÂÁ¿ÏÔ £ÂÔ‰fiÛÈÔ.
√§Àª¶π∞∫√π ∞°ø¡∂™ (™À°Ãƒ√¡√π) ™Ù· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 19Ô˘ ·ÈÒÓ· Ô °¿ÏÏÔ˜ ‚·ÚfiÓÔ˜ ¶È¤Ú ÓÙ ∫Ô˘ÌÂÚÙ¤Ó, ÛÙÔ «¢ÈÂıÓ¤˜ ™˘Ó¤‰ÚÈÔ ÁÈ· ÙË ÌÂϤÙË Î·È ‰È¿‰ÔÛË ÙˆÓ ·Ú¯ÒÓ ÙÔ˘ ÊÈÏ·ıÏËÙÈÛÌÔ‡», Ô˘ ¤ÁÈÓ ÛÙÔ ¶·Ú›ÛÈ ÙÔ 1984, ÚfiÙÂÈÓ ÙËÓ Î·ıȤڈÛË ¢ÈÂıÓÒÓ √Ï˘ÌÈ·ÎÒÓ ∞ÁÒÓˆÓ. ∏ ÚfiÙ·ÛË ¤ÁÈÓ ÔÌfiʈӷ ‰ÂÎÙ‹ Î·È ÔÈ ÚÒÙÔÈ Û‡Á¯ÚÔÓÔÈ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ› ∞ÁÒÓ˜ ¤ÁÈÓ·Ó ÛÙËÓ ∞ı‹Ó· ÙÔ 1896. ∞fi ÙfiÙÂ, ÔÈ ∞ÁÒÓ˜ ÙÂÏÔ‡ÓÙ·È ˘fi ÙËÓ ÂÔÙ›· Ù˘ ¢ÈÂıÓÔ‡˜ √Ï˘Ìȷ΋˜ ∂ÈÙÚÔ‹˜ (¢√∂) οı ٤ÛÛÂÚ· ¯ÚfiÓÈ· (ηÏÔη›ÚÈ), Ì ÌÔÓ·‰ÈΤ˜ ÂÍ·ÈÚ¤ÛÂȘ ÙÔ˘˜ ∞ÁÒÓ˜ ÙÔ˘ 1916, 1940 Î·È 1944 Ô˘ Ì·Ù·ÈÒıËÎ·Ó ÏfiÁˆ ÙˆÓ ‰‡Ô ·ÁÎfiÛÌÈˆÓ ÔϤ̈Ó.
161
√§Àª¶π∞∫√™ √ƒ∫√™
√√À∂¡™ ∆∑∂™∂
√ fiÚÎÔ˜ ÙÔ˘ ·ıÏËÙ‹ ‰fiıËΠÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ÛÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ∞ÁÒÓ˜ ÙÔ˘ 1920, ÛÙËÓ ∞Ì‚¤ÚÛ·, ·fi ÙÔ µ¤ÏÁÔ ÍÈÊÔÌ¿¯Ô µÈÎÙfiÚ ªÔ˘¤Ó. O fiÚÎÔ˜ ‰›ÓÂÙ·È ¿ÓÙ·, ÂΠ̤ÚÔ˘˜ fiÏˆÓ ÙˆÓ ·ıÏËÙÒÓ, ·fi ·ıÏËÙ‹ Ù˘ ‰ÈÔÚÁ·ÓÒÙÚÈ·˜ ¯ÒÚ·˜, Ô ÔÔ›Ô˜, ÎÚ·ÙÒÓÙ·˜ Ì ÙÔ ·ÚÈÛÙÂÚfi ¯¤ÚÈ Ì›· ¿ÎÚË Ù˘ ÛËÌ·›·˜ Ù˘ ¯ÒÚ·˜ ÙÔ˘ Î·È ˘„ÒÓÔÓÙ·˜ ÙÔ ‰ÂÍ›, ··ÁÁ¤ÏÏÂÈ: «™ÙÔ fiÓÔÌ· fiÏˆÓ ÙˆÓ ·ıÏËÙÒÓ ÔÚΛ˙ÔÌ·È fiÙÈ ı· Ï¿‚Ô˘Ì ̤ÚÔ˜ Û ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ∞ÁÒÓ˜, ‰Â›¯ÓÔÓÙ·˜ Û‚·ÛÌfi Î·È ÙËÚÒÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ ÈÛ¯‡ÔÓÙ˜ ηÓÔÓÈÛÌÔ‡˜, Ì ÁÓ‹ÛÈÔ ·ıÏËÙÈÎfi Ó‡̷, ÁÈ· ÙË ‰fiÍ· ÙÔ˘ ·ıÏËÙÈÛÌÔ‡ Î·È ÙËÓ ÙÈÌ‹ Ù˘ ÔÌ¿‰·˜ Ì·˜, ·ÊÈÂÚÒÓÔÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ ·˘ÙÔ‡˜ Ì·˜ ÛÙËÓ ¿ıÏËÛË, ¯ˆÚ›˜ doping Î·È ¯ˆÚ›˜ ÙË ¯Ú‹ÛË ¯ËÌÈÎÒÓ ˘ÔηٿÛٷوÓ.»
°ÂÓÓ‹ıËΠÙÔ 1913 ÛÙËÓ ∞Ï·Ì¿Ì· Î·È ‹Ù·Ó ¤Ó· ·fi Ù· 8 ·È‰È¿ ÂÓfi˜ ‚·Ì‚·ÎÔÛ˘ÏϤÎÙË. ∆Ô 1935, Û ÏÈÁfiÙÂÚÔ ·fi Ì›· ÒÚ·, ¤Ù˘¯Â ¤Ó·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ˘˜ ¿ıÏÔ˘˜ ÙÔ˘ ÛÙ›‚Ô˘, ηٷÚÚ›ÙÔÓÙ·˜ 5 ·ÁÎfiÛÌÈ· ÚÂÎfiÚ Î·È ÈÛÔÊ·Ú›˙ÔÓÙ·˜ ¤Ó· ·ÎfiÌ·. ™ÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ∞ÁÒÓ˜ ÙÔ˘ 1936 ηÙfiÚıˆÛ ӷ ÎÂÚ‰›ÛÂÈ 4 ¯Ú˘Û¿ ÌÂÙ¿ÏÏÈ· (100Ì., 200Ì.,4x100Ì., Ì‹ÎÔ˜). ∆Ô fiÓÔÌ¿ ÙÔ˘ ¤ÁÈÓ ıÚ‡ÏÔ˜ fiÙ·Ó Ì ÙȘ ÂÈÙ˘¯›Â˜ ÙÔ˘ ·Ó¿ÁηÛ ÙÔÓ X›ÙÏÂÚ Ó· ÂÁηٷÏ›„ÂÈ ÙÔ √Ï˘ÌÈ·Îfi ÛÙ¿‰ÈÔ. ¶¤ı·Ó ÙÔ 1980.
√§Àª¶π∞∫√™ Àª¡√™ O ÔÈËÙ‹˜ ∫ˆÛÙ‹˜ ¶·Ï·Ì¿˜ ¤ÁÚ·„ ÙÔ˘˜ ÛÙ›¯Ô˘˜ ÙÔ˘ OÏ˘ÌÈ·ÎÔ‡ ⁄ÌÓÔ˘ Î·È Ô ÌÔ˘ÛÈÎfi˜ ™‡ÚÔ˜ ™·Ì¿Ú·˜ ÙÔÓ ÌÂÏÔÔ›ËÛ ÙËÓ ›‰È· ¯ÚÔÓÈ¿. O OÏ˘ÌÈ·Îfi˜ ‡ÌÓÔ˜ ·ÎÔ‡ÛÙËΠÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ÛÙÔ˘˜ OÏ˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ AÁÒÓ˜ Ù˘ Aı‹Ó·˜ Î·È Î·ıÈÂÚÒıËΠˆ˜ ›ÛËÌÔ˜ OÏ˘ÌÈ·Îfi˜ ⁄ÌÓÔ˜ ÙÔ 1958. OÈ ÛÙ›¯ÔÈ ÙÔ˘ ⁄ÌÓÔ˘ ›ӷÈ: «∞Ú¯·›ÔÓ Ó‡̷ ·ı¿Ó·ÙÔÓ, ·ÁÓ¤ ·Ù¤Ú· ∆Ô˘ ˆÚ·›Ô˘, ÙÔ˘ ÌÂÁ¿ÏÔ˘ Î·È Ù’ ·ÏËıÈÓÔ‡, ∫·Ù¤‚·, Ê·ÓÂÚÒÛÔ˘ ÎÈ ¿ÛÙÚ·„Â Â‰Ò ¤Ú· ™ÙË ‰fiÍ· Ù˘ ‰È΋˜ ÛÔ˘ Á˘ Î·È Ù’ Ô˘Ú·ÓÔ‡. ™ÙÔ ‰ÚfiÌÔ Î·È ÛÙÔ ¿ÏÂÌ· Î·È ÛÙÔ ÏÈı¿ÚÈ, ™ÙˆÓ ¢ÁÂÓÒÓ ·ÁÒÓˆÓ Ï¿Ì„Â ÙËÓ ÔÚÌ‹ ∫·È Ì ْ ·Ì¿Ú·ÓÙÔ ÛÙÂÊ¿ÓˆÛ ÎψӿÚÈ ∫·È ÛȉÂÚ¤ÓÈÔ Ï¿ÛÂ Î·È ¿ÍÈÔ ÙÔ ÎÔÚÌ›. ∫¿ÌÔÈ, ‚Ô˘Ó¿ Î·È ¤Ï·Á· ʤÁÁÔ˘Ó Ì·˙› ÛÔ˘ ™·Ó ¤Ó·˜ Ï¢ÎÔfiÚÊ˘ÚÔ˜ ̤Á·˜ Ó·fi˜ ∫·È ÙÚ¤¯ÂÈ ÛÙÔÓ Ó·fiÓ Â‰Ò ÚÔÛ΢ÓËÙ‹˜ ÛÔ˘, ∞Ú¯·›ÔÓ Ó‡̷ ·ı¿Ó·ÙÔÓ, οı Ϸfi˜.»
162
¶∞§∞π™∆ƒ∞ ∏ ¶·Ï·›ÛÙÚ· ‹Ù·Ó ÎÙ›ÛÌ· ÙÔ˘ 3Ô˘ .Ã. ·ÈÒÓ·, ÙÂÙÚ¿ÁˆÓÔ˘ Û¯‹Ì·ÙÔ˜ Ì ÏÂ˘Ú¿ 66 Ì. ÂÚ›Ô˘. ∏ ÂÛˆÙÂÚÈ΋, ÙÂÙÚ¿ÁˆÓË Î·È ·ÛΤ·ÛÙË ·˘Ï‹ ÙÔ˘ ¯ÚË̢ۛ ÁÈ· ÙËÓ ÂÎÁ‡ÌÓ·ÛË ÙˆÓ ·ıÏËÙÒÓ ÙÔ˘ ·ÁÎÚ·Ù›Ô˘, Ù˘ ¿Ï˘ Î·È Ù˘ ˘ÁÌ·¯›·˜. ∏ ·˘Ï‹ ÂÚÈ‚·ÏÏfiÙ·Ó ·fi ΛÔÓ˜ ‰ˆÚÈÎÔ‡ Ú˘ıÌÔ‡. ™ÙÔ ÎÙ›ÛÌ· ˘‹Ú¯·Ó Î·È ‰È¿ÊÔÚ· ¿ÏÏ· ‰ˆÌ¿ÙÈ·, fiˆ˜ ÙÔ ∂Ï·ÈÔı¤ÛÈÔ, ÙÔ ∂ÊË‚Â›Ô Î.¿., Ù· ÔÔ›· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ·ıÏËÙ¤˜ ÁÈ· Ó· ·Ï›ÊÔÓÙ·È Ì Ͽ‰È ‹ Ó· ‰È‰¿ÛÎÔÓÙ·È ·fi ÙÔ˘˜ Á˘ÌÓ·ÛÙ¤˜.
¶∞§∞ª∞™ ∫ø™∆∏™ √ ÔÈËÙ‹˜ Î·È ÏÔÁÔÁÚ¿ÊÔ˜ ∫ˆÛÙ‹˜ ¶·Ï·Ì¿˜ ÁÂÓÓ‹ıËΠÙÔ 1859 ÛÙËÓ ¶¿ÙÚ·. ∞ÊÔ‡ ÙÂÏ›ˆÛ ÂΛ ÙȘ Á˘ÌÓ·ÛȷΤ˜ ÙÔ˘ ÛÔ˘‰¤˜, ‹Úı ÛÙËÓ ∞ı‹Ó· Ì ÛÎÔfi Ó· ÛÔ˘‰¿ÛÂÈ ¡ÔÌÈο. °Ú‹ÁÔÚ·, fï˜, Ù· ÂÁη٤ÏÂÈ„Â ¯¿ÚÈÓ Ù˘ Ô›ËÛ˘ Î·È Ù˘ ÏÔÁÔÙ¯ӛ·˜. °È· ·ÚÎÂÙ¿ ¯ÚfiÓÈ· ÂÚÁ¿ÛÙËΠˆ˜ ‰ËÌÔÛÈÔÁÚ¿ÊÔ˜ Î·È ˆ˜ ÁÚ·ÌÌ·Ù¤·˜ ÙÔ˘ ¶·ÓÂÈÛÙËÌ›Ô˘. √È ÁÓˆÛÙfiÙÂÚ˜ ·fi ÙȘ ÔÈËÙÈΤ˜ Û˘ÏÏÔÁ¤˜ ÙÔ˘ KˆÛÙ‹ ¶·Ï·Ì¿ ›ӷÈ: ∆Ú·ÁÔ‡‰È· Ù˘ ·ÙÚ›‰Ô˜ ÌÔ˘, ∞Û¿Ï¢ÙË ˙ˆ‹, ∆¿ÊÔ˜, ª¿ÙÈ· Ù˘ „˘¯‹˜ ÌÔ˘, ¢ˆ‰ÂοÏÔÁÔ˜ ÙÔ˘ Á‡ÊÙÔ˘ Î·È Ë ºÏÔÁ¤Ú· ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿, ÂÓÒ Ù· ÛÔ˘‰·ÈfiÙÂÚ· Â˙ÔÁÚ·Ê‹Ì·Ù¿ ÙÔ˘ Â›Ó·È Ô £¿Ó·ÙÔ˜ ÙÔ˘ ·ÏÈηÚÈÔ‡ Î·È Ë ∆ÚÈÛ‡ÁÂÓË.
163
¶∞¡∞£∏¡∞´∫√ ™∆∞¢π√ TÔ ¶·Ó·ıËÓ·˚Îfi ™Ù¿‰ÈÔ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÙÔÓ Î·Ù·Ú¿ÛÈÓÔ ÏfiÊÔ ÙÔ˘ ∞Ú‰ËÙÙÔ‡ Î·È ÛÙ· ·Ú¯·›· ¯ÚfiÓÈ· ‹Ù·Ó Ô ¯ÒÚÔ˜ ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô ÙÂÏÔ‡ÓÙ·Ó, οı ٤ÛÛÂÚ· ¯ÚfiÓÈ·, ÔÈ Á˘ÌÓÈÎÔ› ·ÁÒÓ˜ ÙˆÓ ¶·Ó·ıËÓ·›ˆÓ. ∫·Ù·Û΢¿ÛÙËΠ·fi ÙÔ Ú‹ÙÔÚ· §˘ÎÔ‡ÚÁÔ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ·Ú·¯ÒÚËÛË ÙÔ˘ ¯ÒÚÔ˘ ·fi ÙÔÓ È‰ÈÔÎÙ‹ÙË, ȉÈÒÙË ¢ÂÈÓ›·. E›¯Â ÙÔ ›‰ÈÔ Û¯‹Ì· Ì ۋÌÂÚ· ¯ˆÚ›˜ fï˜ ÙË Ì·ÚÌ¿ÚÈÓË Â¤Ó‰˘ÛË. ∆Ô ™Ù¿‰ÈÔ ÌÂÙ·ÙÚ¿ËΠ۠∫·ÏÏÈÌ¿ÚÌ·ÚÔ ÌÂٷ͇ 134137Ì.Ã. ·fi ÙÔÓ ∏ÚÒ‰Ë ÙÔÓ ∞ÙÙÈÎfi. ÈÚÔ‡Û 50.000 ı·٤˜ Î·È ‰È¤ıÂÙ ‰‡Ô ‰È·˙ÒÌ·Ù·. ªÂ Ù· ¯ÚfiÓÈ·, ÙÔ ™Ù¿‰ÈÔ ¤¯·Û ÙË Ì·ÚÌ¿ÚÈÓË Â¤Ó‰˘Û‹ ÙÔ˘. ∏ ·Ó·ÌfiÚʈÛË ÙÔ˘ ™Ù·‰›Ô˘ ¿Ú¯ÈÛ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ·ÁÔÚ¿ ÙÔ˘ ¯ÒÚÔ˘ ·fi ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ °ÂÒÚÁÈÔ ∞’. H ·Ó·Ì·ÚÌ¿ÚˆÛ‹ ÙÔ˘ ¤ÁÈÓ Ì ‰ˆÚ¿ ÙÔ˘ °ÂˆÚÁ›Ô˘ ∞‚¤ÚˆÊ, Û ۯ¤‰È· ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÙ¤ÎÙÔÓ· ∞Ó·ÛÙ·Û›Ô˘ ªÂÙ·Í¿. ∆Ô ™Ù¿‰ÈÔ ÂÁηÈÓÈ¿ÛÙËΠÙÔ 1896, ηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ Ù¤ÏÂÛ˘ ÙˆÓ ÚÒÙˆÓ Û‡Á¯ÚÔÓˆÓ √Ï˘ÌÈ·ÎÒÓ ∞ÁÒÓˆÓ.
¶∞ƒπ™π 1900
(2Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·, 14 ª·˝Ô˘ - 28 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘) ŒÏ·‚·Ó ̤ÚÔ˜ 26 ¯ÒÚ˜, 1.330 ·ıÏËÙ¤˜ (1.319 ¿Ó‰Ú˜, 11 Á˘Ó·›Î˜). ¢ÈÂÍ‹¯ıËÛ·Ó 24 ·ıÏ‹Ì·Ù· Î·È 166 ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·. √È √Ï˘ÌÈ·ÎÔ› ∞ÁÒÓ˜ ÛÙÔ ¶·Ú›ÛÈ, ·ÓÙ› Ó· ·ÔÙÂϤÛÔ˘Ó ·˘ÙfiÓÔÌÔ ·ıÏËÙÈÎfi ÁÂÁÔÓfi˜, ÂÓۈ̷ÙÒıËÎ·Ó ÛÙËÓ ¶·ÁÎfiÛÌÈ· ∂ÌÔÚÈ΋ ŒÎıÂÛË. TÔ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ·˘Ù‹˜ Ù˘ ·fiÊ·Û˘ ‹Ù·Ó Ë ˘Ô‚¿ıÌÈÛ‹ ÙÔ˘˜ Î·È Ë ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· Ï‹ıÔ˘˜ ÚÔ‚ÏËÌ¿ÙˆÓ ÛÙË ‰ÈÔÚÁ¿ÓˆÛË. √ ¶È¤Ú ÓÙ ∫Ô˘ÌÂÚÙ¤Ó, ·ÔÁÔËÙÂ˘Ì¤ÓÔ˜, ·Ú·ÈÙ‹ıËΠ·fi ÙËÓ √ÚÁ·ÓˆÙÈ΋ ∂ÈÙÚÔ‹ ÙˆÓ ∞ÁÒÓˆÓ ‰ËÏÒÓÔÓÙ·˜ Ì¿ÏÈÛÙ·: «Î·Ï‹ Ë ÚÔÛ¿ıÂÈ· ·ÏÏ¿ ηÓ›˜ ‰ÂÓ ÌÔÚ› Ó· ÌÈÏ¿ ÁÈ· √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ∞ÁÒÓ˜.» ∏ ∂ÏÏ¿‰· ÂÎÚÔÛˆ‹ıËΠ·fi Ù¤ÛÛÂÚȘ ·ıÏËÙ¤˜. °·ÏÏ›·, ∏¶∞, ª. µÚÂÙ·Ó›·, µ¤ÏÁÈÔ Î·È ∂Ï‚ÂÙ›· η٤ÎÙËÛ·Ó Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ÌÂÙ¿ÏÏÈ·.
164
¶∞ƒπ™π 1924
(8Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·, 5 πÔ˘Ï›Ô˘ – 4 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘) ŒÏ·‚·Ó ̤ÚÔ˜ 44 ¯ÒÚ˜, 3.092 ·ıÏËÙ¤˜ (2.956 ¿Ó‰Ú˜, 136 Á˘Ó·›Î˜). ¢ÈÂÍ‹¯ıËÛ·Ó 17 ·ıÏ‹Ì·Ù· Î·È 126 ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·. √È °¿ÏÏÔÈ Î·Ù¿ÊÂÚ·Ó Ó’ ·ÍÈÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó ÙË ‰Â‡ÙÂÚË Â˘Î·ÈÚ›· Ô˘ ÙÔ˘˜ ¤‰ˆÛÂ Ë ¢√∂ Î·È Ó· ‰ÈÔÚÁ·ÓÒÛÔ˘Ó Ì ÂÈÙ˘¯›· ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜. °È· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ¤ÁÈÓ ·Ó¿ÎÚÔ˘ÛË ÙÔ˘ ÂıÓÈÎÔ‡ ‡ÌÓÔ˘ Ù˘ ¯ÒÚ·˜ Ô˘ ÊÈÏÔͤÓËÛ ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜, ÙÔ˘ ÂıÓÈÎÔ‡ ‡ÌÓÔ˘ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜, Î·È ÙÔ˘ ‡ÌÓÔ˘ Ù˘ ÂfiÌÂÓ˘ ‰ÈÔÚÁ·ÓÒÙÚÈ·˜ ¯ÒÚ·˜. ∂›¯·Ì ›Û˘ ÙËÓ ÚÒÙË ·ÚÔ˘Û›·ÛË ÙÔ˘ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡ Û˘Óı‹Ì·ÙÔ˜. ∏ ∂ÏÏ¿‰· ÂÎÚÔÛˆ‹ıËΠ·fi 45 ·ıÏËÙ¤˜. ∏¶∞, ºÈÓÏ·Ó‰›·, °·ÏÏ›·, ª. µÚÂÙ·Ó›· Î·È πÙ·Ï›· η٤ÎÙËÛ·Ó Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ÌÂÙ¿ÏÏÈ·.
¶∞ƒ∞√§Àª¶π∞∫√π ∞°ø¡∂™ √È ıÂÚÈÓÔ› Î·È ¯ÂÈÌÂÚÈÓÔ› ¶·Ú·ÔÏ˘ÌÈ·ÎÔ› AÁÒÓ˜ Â›Ó·È ÔÈ ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚ˜ ·ıÏËÙÈΤ˜ Û˘Ó·ÓÙ‹ÛÂȘ ÁÈ· ¿ÙÔÌ· Ì ۈ̷ÙÈΤ˜ ·Ó·Ëڛ˜. ¶ÚÔ‚¿ÏÏÔ˘Ó Ù· ηÙÔÚıÒÌ·Ù· ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ Ô˘ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÍÂÂÚÓÔ‡Ó ÙȘ ‰˘ÛÎÔϛ˜ Ù˘ ·Ó·ËÚ›·˜ ÙÔ˘˜ Ì ÙË ı¤ÏËÛ‹ ÙÔ˘˜ ÁÈ· ÂÈÙ˘¯›· Î·È ˙ˆ‹. OÈ ¶·Ú·ÔÏ˘ÌÈ·ÎÔ› ‰ÈÔÚÁ·ÓÒıËÎ·Ó ÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ›ÛËÌ· ÛÙË PÒÌË ÙÔ 1960. EÌÓ¢ÛÙ‹˜ ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ ‹Ù·Ó Ô ™ÂÚ §Ô‡Óقȯ °ÎÔ‡ÙÌ·Ó o ÔÔ›Ô˜ ÙÔ 1948 ÔÚÁ¿ÓˆÛ ÛÙÔ ™ÙfiԢΠª¿ÓÙ‚ÈÏ ·ÁÒÓ˜ Ì ·Ó¿ËÚÔ˘˜ ‚ÂÙÂÚ¿ÓÔ˘˜ ÙÔ˘ µ’ ¶·ÁÎÔÛÌ›Ô˘ ÔϤÌÔ˘. OÈ ¶·Ú·ÔÏ˘ÌÈ·ÎÔ› AÁÒÓ˜ ‰ÈÂÍ¿ÁÔÓÙ·È ¿ÓÙÔÙ ÙËÓ ›‰È· ¯ÚÔÓÈ¿ Ì ÙÔ˘˜ OÏ˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ AÁÒÓ˜ ηÈ, ·fi ÙÔ 1988 ÛÙË ™ÂÔ‡Ï Ù˘ NfiÙÈ·˜ KÔÚ¤·˜, ÛÙȘ ÂÁηٷÛÙ¿ÛÂȘ ÙˆÓ OÏ˘ÌÈ·ÎÒÓ AÁÒÓˆÓ, ‰‡Ô ‚‰ÔÌ¿‰Â˜ ÌÂÙ¿ ÙË Ï‹ÍË ÙÔ˘˜.
¶∂§π∞™ ª˘ıÈÎfi˜ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Ù˘ ◊Ïȉ·˜, ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô, Û‡Ìʈӷ Ì ÌÈ· ·Ú¿‰ÔÛË, ·Ô‰›‰ÂÙ·È Ë Î·ıȤڈÛË ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ √Ï˘ÌÈ·ÎÒÓ ∞ÁÒÓˆÓ. H ◊Ïȉ· ‹Ù·Ó Ì›· ·fi ÙȘ ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚ˜ fiÏÂȘ-ÎÚ¿ÙË Ù˘ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ. ™ÙËÓ ◊Ïȉ· ˘‹Ú¯·Ó ÔÏϤ˜ ·ıÏËÙÈΤ˜ ÂÁηٷÛÙ¿ÛÂȘ, ·ÊÔ‡ ÂΛ Û˘Ó¤ÚÚ ϋıÔ˜ ·ıÏËÙÒÓ ÁÈ· ÚÔfiÓËÛË ¤Ó· Ì‹Ó· ÚÈÓ ÙËÓ ¤Ó·ÚÍË ÙˆÓ OÏ˘ÌÈ·ÎÒÓ AÁÒÓˆÓ.
165
¶∂§√¶∂π√ ∆Ô ¶ÂÏfiÂÈÔ ‹Ù·Ó ¤Ó·˜ Ó·fi˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ›¯Â ¯ÙÈÛÙ› ÚÔ˜ ÙÈÌ‹Ó ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ ¶¤ÏÔ· Î·È Ù˘ Û˘˙‡ÁÔ˘ ÙÔ˘ πÔ‰¿ÌÂÈ·˜. ™ÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi ÙÔ˘ ˘‹Ú¯Â ‚ˆÌfi˜ ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô Î¿ı ¯ÚfiÓÔ ı˘Û›·˙·Ó ¤Ó· Ì·‡ÚÔ ÎÚÈ¿ÚÈ. TÔ ÎÙ›ÛÌ· ›¯Â ·Ú¯Èο ΢ÎÏÈÎfi Û¯‹Ì·, ÙÔ ÔÔ›Ô ÌÂÙ·ÙÚ¿ËΠ۠ÂÓÙ¿ÁˆÓÔ Î·Ù¿ ÙÔÓ 6Ô .X. ·ÈÒÓ·.
¶∂¡∆∞£§√ (∞ƒÃ∞π√) ∆Ô ·ÁÒÓÈÛÌ· ÙÔ˘ ·Ú¯·›Ô˘ ÂÓÙ¿ıÏÔ˘ ‹Ù·Ó, ηٿ ÙÔ ÊÈÏfiÛÔÊÔ ∞ÚÈÛÙÔÙ¤ÏË, Ë ÙÂÏÂÈfiÙÂÚË ¿ÛÎËÛË. ∆Ô ¤ÓÙ·ıÏÔ ÂÚÈÂÏ¿Ì‚·Ó ¤ÓÙ ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·: ¿ÏÌ·, ‰›ÛÎÔ, ·ÎfiÓÙÈÔ, ‰ÚfiÌÔ (ÛÙ¿‰ÈÔ) Î·È ¿ÏË. ¡ÈÎËÙ‹˜ (¤ÓÙ·ıÏÔ˜) ‹Ù·Ó ·˘Ùfi˜ Ô˘ ÓÈÎÔ‡Û ÛÙ· ÙÚ›· ·fi Ù· ¤ÓÙ ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·. ™‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛË, Ô Ì˘ıÈÎfi˜ ‹Úˆ·˜ π¿ÛÔÓ·˜, ·Ú¯ËÁfi˜ Ù˘ ∞ÚÁÔÓ·˘ÙÈ΋˜ ÂÎÛÙÚ·Ù›·˜, ‹Ù·Ó Ô ÂÌÓ¢ÛÙ‹˜ ÙÔ˘ ÂÓÙ¿ıÏÔ˘. ∆Ô ¤ÓÙ·ıÏÔ ÚÔÛÙ¤ıËΠÛÙ· √Ï˘Ìȷο ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· ÙÔ 708 .Ã.
¶π∂ƒ ¡∆∂ ∫√Àª¶∂ƒ∆∂¡ O ·Ú¯ÈÙ¤ÎÙÔÓ·˜ ÙˆÓ Û‡Á¯ÚÔÓˆÓ OÏ˘ÌÈ·ÎÒÓ AÁÒÓˆÓ, ¶È¤Ú ÓÙ ∫Ô˘ÌÂÚÙ¤Ó, ÁÂÓÓ‹ıËΠÛÙÔ ¶·Ú›ÛÈ ÙËÓ 1Ë I·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ ÙÔ˘ 1863. Afi Ù· Ó·ÓÈο ÙÔ˘ ¯ÚfiÓÈ· ¤‰ÂÈͯ͠ˆÚÈÛÙfi ÂӉȷʤÚÔÓ ÁÈ· ÙË ÊÈÏÔÏÔÁ›·, ÙËÓ Âη›‰Â˘ÛË Î·È ÙËÓ ÎÔÈÓˆÓÈÔÏÔÁ›· Î·È ·ÊÔÛÈÒıËΠÛÙËÓ ·È‰Â›· Î·È ÙË Û˘ÁÎÚÈÙÈ΋ ÌÂϤÙË ÙˆÓ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÒÓ Û˘ÛÙËÌ¿ÙˆÓ. T·Í›‰Â„ ÛÙȘ Hӈ̤Ó˜ ¶ÔÏÈÙ›˜ Ù˘ AÌÂÚÈ΋˜ Î·È ÂÈÛΤÊıËΠ‰È¿ÊÔÚ· ·ÓÂÈÛÙ‹ÌÈ· Î·È ÎÔϤÁÈ· ÁÈ· Ó· ‰È·ÈÛÙÒÛÂÈ fiÙÈ Ë ÂÈÛ·ÁˆÁ‹ ÙÔ˘ ·ıÏËÙÈÛÌÔ‡ ÛÙ· ȉڇ̷ٷ ·˘Ù¿ ‚ÂÏÙÈÒÓÂÈ ÙÔ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi Û‡ÛÙËÌ·. ∆Ô 1889 ÍÂΛÓËÛ ÙȘ ÚÔÛ¿ıÂȤ˜ ÙÔ˘ ÁÈ· ÙËÓ ÂÈÛ·ÁˆÁ‹ ÙÔ˘ ·ıÏËÙÈÛÌÔ‡ ÛÙ· Á·ÏÏÈο Û¯ÔÏ›·. ™‡ÓÙÔÌ· Û˘ÓÂȉËÙÔÔ›ËÛ fiÙÈ, ÁÈ· Ó· ÂÈ‚ÈÒÛÔ˘Ó Ù· ȉ·ÓÈο ÙÔ˘ ·ıÏËÙÈÛÌÔ‡ Î·È ÙÔ˘ ÂÚ·ÛÈÙ¯ÓÈÛÌÔ‡, ¤Ú ӷ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁËı› ¤Ó· ÛÒÌ· ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙÔ ·fi ÂıÓÈΤ˜ Î·È ÚÔÛˆÈΤ˜ ‰È·ÊÔÚ¤˜. B·ı‡Ù·Ù· ÂËÚ·Ṳ̂ÓÔ˜ ·fi ÙÔ˘˜ ·Ú¯·›Ô˘˜ OÏ˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ AÁÒÓ˜ Î·È ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÊÈÏÔÛÔÊ›·, ÂÌÓ‡ÛÙËΠÙËÓ ·Ó·‚›ˆÛË ÙˆÓ OÏ˘ÌÈ·ÎÒÓ AÁÒÓˆÓ.
166
°È· Ó· ÂÈÙ‡¯ÂÈ ÙÔ ÛÎÔfi ·˘Ùfi, ‰ÈÔÚÁ¿ÓˆÛ ÙÔ 1894 ÛÙÔ ¶·ÓÂÈÛÙ‹ÌÈÔ Ù˘ ™ÔÚ‚fiÓÓ˘ ÛÙÔ ¶·Ú›ÛÈ ¤Ó· ¢ÈÂıÓ¤˜ AıÏËÙÈÎfi ™˘Ó¤‰ÚÈÔ ÙÔ ÔÔ›Ô ÛÙ¤ÊıËΠ̠·fiÏ˘ÙË ÂÈÙ˘¯›·. H ÚfiÙ·ÛË ÙÔ˘ Ko˘ÌÂÚÙ¤Ó Ó· ·Ó·‚ÈÒÛÔ˘Ó ÔÈ OÏ˘ÌÈ·ÎÔ› AÁÒÓ˜ ¤ÁÈÓ ‰ÂÎÙ‹ ·fi ÙÔ˘˜ Û˘Ó¤‰ÚÔ˘˜ Ì ÂÓıÔ˘ÛÈ·ÛÌfi. O Ko˘ÌÂÚÙ¤Ó Û˘Ó¤¯ÈÛ ӷ ·ÁˆÓ›˙ÂÙ·È Û fiÏË ÙÔ˘ ÙË ˙ˆ‹ ÂÓ¿ÓÙÈ· ÛÙËÓ ÔÏÈÙÈÎÔÔ›ËÛË, ÙÔÓ Â·ÁÁÂÏÌ·ÙÈÛÌfi Î·È ÙËÓ ÂÌÔÚÂ˘Ì·ÙÔÔ›ËÛË ÙˆÓ √Ï˘ÌÈ·ÎÒÓ ∞ÁÒÓˆÓ. AÔÛ‡ÚıËΠ·fi ÙËÓ ÚÔ‰ڛ· Ù˘ ¢ÈÂıÓÔ‡˜ OÏ˘Ìȷ΋˜ EÈÙÚÔ‹˜ ÙÔ 1925 Î·È ¤ı·Ó ÛÙË °ÂÓÂ‡Ë ÙÔ 1937. H ηډȿ ÙÔ˘ ·Ó··‡ÂÙ·È ÛÙÔÓ ÙfiÔ Ô˘ ÙÔÓ ÂÓ¤Ó¢ÛÂ Î·È Á¤ÓÓËÛ ÙËÓ È‰¤· ÁÈ· ÙËÓ ÔÔ›· ·ÁˆÓ›ÛÙËÎÂ, ÛÙËÓ ·Ú¯·›· OÏ˘Ì›·.
¶§∞∫∞ ™˘ÓÔÈΛ· ÙˆÓ ∞ıËÓÒÓ ÛÙ· ‚ÔÚÂÈÔ·Ó·ÙÔÏÈο Ù˘ ∞ÎÚÔfiψ˜, fiÔ˘ ÂÚÈÔÚÈ˙fiÙ·Ó Î·Ù¿ Ù· ÚÒÙ· ¯ÚfiÓÈ· ÌÂÙ¿ ÙËÓ ·ÂÏ¢ı¤ÚˆÛË ·fi ÙÔ˘˜ ∆Ô‡ÚÎÔ˘˜, Ë fiÏË ÙˆÓ ∞ıËÓÒÓ. ∏ ¶Ï¿Î· Â›Ó·È Û‹ÌÂÚ· ÁÓˆÛÙ‹ ˆ˜ Ë ·Ï·È¿ fiÏË, ¤Ó·˜ ¯ÒÚÔ˜ Ì ÎÙ‹ÚÈ· ‰È·ÊfiÚˆÓ ÂÔ¯ÒÓ Î·È ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈÎÒÓ Ú˘ıÌÒÓ. ™ÙËÓ ¶Ï¿Î· ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÔÏÏ¿ ÌÔ˘Û›·, ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎÔ› ¯ÒÚÔÈ, ‚˘˙·ÓÙÈÓ¤˜ ÂÎÎÏËۛ˜ Î·È ¿ÏÏ· ·ÍÈÔı¤·Ù·. «™‡ÓÔÚÔ» ÌÂٷ͇ Ù˘ ¶Ï¿Î·˜ Î·È ÙÔ˘ ÏfiÊÔ˘ Ù˘ ∞ÎÚÔfiψ˜ ıˆÚÂ›Ù·È ÌÈ· ÌÈÎÚ‹ ÂÚÈÔ¯‹, ÁÓˆÛÙ‹ ˆ˜ ∞Ó·ÊÈÒÙÈη, ÌÂ Ù˘È΋ ΢ÎÏ·‰›ÙÈÎË ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋.
¶¡À∫∞ ◊Ù·Ó Ô ÙfiÔ˜ ÙˆÓ Û˘ÓÂχÛÂˆÓ ÙÔ˘ ¢‹ÌÔ˘ ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ ∞ıËÓ·›ˆÓ. √È Û˘ÓÂχÛÂȘ Á›ÓÔÓÙ·Ó ÌfiÓÔ Î·Ù¿ ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô Ù˘ Ï·ÌÚ‹˜ ÈÛÙÔÚ›·˜ Ù˘ fiÏ˘ ÙˆÓ ∞ıËÓÒÓ (5Ô˜ .Ã. ·ÈÒÓ·˜). √ ¯ÒÚÔ˜ Ù˘ ¶Ó‡Î·˜ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÌÂٷ͇ ÙÔ˘ ÏfiÊÔ˘ ÙˆÓ ¡˘ÌÊÒÓ Î·È ÙÔ˘ Ó·Ô‡ ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ¢ËÌËÙÚ›Ô˘ ÙÔ˘ §Ô˘Ì·Ú‰¿ÚË, ÌÔÈ¿˙ÂÈ ‰Â Ì ı·ÙÚÈÎfi ËÌÈ΢ÎÏÈÎfi ¯ÒÚÔ ¿Óˆ Û ‚Ú·¯Ò‰Â˜ ‡„ˆÌ·. ™ÙÔÓ ËÌÈ΢ÎÏÈÎfi ·˘Ùfi ¯ÒÚÔ Â›Ó·È Ï·ÍÂ̤ÓÔ ÙÂÚ¿ÛÙÈÔ ‚‹Ì· Î·È ‚ˆÌfi˜. ∏ ¯ˆÚËÙÈÎfiÙËÙ¿ ÙÔ˘ ‹Ù·Ó ÁÈ· 18.000 ηı‹ÌÂÓÔ˘˜ ‹ 25.000 ÔÚı›Ô˘˜ ·ÎÚÔ·Ù¤˜.
167
¶√™∂π¢ø¡∞™ √ ¶ÔÛÂȉÒÓ·˜, ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ‰Ò‰Âη ıÂÔ‡˜ ÙÔ˘ √χÌÔ˘, ÎÚ·ÙÔ‡Û ÙÚ›·ÈÓ· Î·È ÂÍÔ˘Û›·˙ ÙË ı¿Ï·ÛÛ·, Ù· ÔÙ¿ÌÈ·, ÙȘ ËÁ¤˜ Î·È Ù· fiÛÈÌ· ÓÂÚ¿. §·ÙÚ¢fiÙ·Ó ·ÎfiÌ· ˆ˜ ıÂfi˜ Ù˘ ‚Ï¿ÛÙËÛ˘, Ù˘ ÁÔÓÈÌfiÙËÙ·˜ Î·È ÙˆÓ ÛÂÈÛÌÒÓ. √ ¶ÔÛÂȉÒÓ·˜ Ï·ÙÚ‡ÙËΠ΢ڛˆ˜ Û ·Ú·ı·Ï¿ÛÛȘ ÂÚÈÔ¯¤˜ Î·È ·ÎÚˆÙ‹ÚÈ·. ™ÙÔ ÂÚ›ÊËÌÔ ÈÂÚfi ÙÔ˘ ÛÙËÓ ∆‹ÓÔ ÙÂÏÔ‡Û·Ó Ù· ¶ÔÛÂȉÒÓÈ·. ∞Ó¿ÏÔÁ˜ ÁÈÔÚÙ¤˜ ÙÂÏÔ‡ÓÙ·Ó ÛÙË ¢‹ÏÔ, ÙË ™‡ÚÔ, ÙËÓ ∫ˆ, ÙË ƒfi‰Ô, ÙË ª˘ÙÈÏ‹ÓË. ∏ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ÁÈÔÚÙ‹ Ô˘ ÔÈ ∞Ú¯·›ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ›¯·Ó ·ÊÈÂÚÒÛÂÈ ÛÙÔ ıÂfi ·˘ÙfiÓ ‹Ù·Ó Ù· ·ÓÂÏÏ‹ÓÈ· ÿÛıÌÈ·.
ƒøª∏ 1960
(17Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·, 25 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘ – 11 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘) ŒÏ·‚·Ó ̤ÚÔ˜ 83 ¯ÒÚ˜, 5.346 ·ıÏËÙ¤˜ (4.736 ¿Ó‰Ú˜, 610 Á˘Ó·›Î˜). ¢ÈÂÍ‹¯ıËÛ·Ó 17 ·ıÏ‹Ì·Ù· Î·È 150 ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·. √È 17ÔÈ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ› ∞ÁÒÓ˜ ¤ÌÂÈÓ·Ó ÛÙËÓ IÛÙÔÚ›· ˆ˜ ÔÈ Ï¤ÔÓ ÂÈÙ˘¯Ë̤ÓÔÈ Ì¤¯ÚÈ ÙfiÙÂ, ·ÊÔ‡ Ë ¿„ÔÁË ÔÚÁ¿ÓˆÛË, ÙÔ ·ÁˆÓÈÛÙÈÎfi Îϛ̷, Ë Û‡Ó‰ÂÛË Ì ÙÔ ·Ú¯·›Ô Ó‡̷ ÙˆÓ ∞ÁÒÓˆÓ Î·È Ë ÌÂÁ¿ÏË Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ Û˘ÓÂÙ¤ÏÂÛ·Ó ÛÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÔÔ›ËÛË ÌÈ·˜ Ôχ ÂÙ˘¯Ë̤Ó˘ √Ï˘ÌÈ¿‰·˜. ªÔÓ·‰ÈÎfi ·ÚÓËÙÈÎfi ÁÂÁÔÓfi˜ ‹Ù·Ó Ô ı¿Ó·ÙÔ˜ ÂÓfi˜ ·ıÏËÙ‹ ÌÂÙ¿ ·fi ¯Ú‹ÛË ··ÁÔÚÂ˘Ì¤ÓˆÓ Ô˘ÛÈÒÓ. ∆ËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ·ÓÙÈÚÔۈ›· ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó 51 ·ıÏËÙ¤˜. ™. ŒÓˆÛË, ∏¶∞, πÙ·Ï›·, °ÂÚÌ·Ó›· Î·È ∞˘ÛÙÚ·Ï›· η٤ÎÙËÛ·Ó Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ÌÂÙ¿ÏÏÈ·.
¶ƒÀ∆∞¡∂π√ ∆Ô ¶Ú˘Ù·Ó›Ô, ‹Ù·Ó ÎÙ›ÛÌ· ÙÔ˘ 5Ô˘ .Ã. ·ÈÒÓ·. ™ÙÔ ¯ÒÚÔ ·˘Ùfi Á›ÓÔÓÙ·Ó ÔÈ Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÛÂȘ ÚÔ˜ ÙÈÌ‹Ó ÙˆÓ ÂÈÛ‹ÌˆÓ Î·È ÙˆÓ ÓÈÎËÙÒÓ ÙˆÓ AÁÒÓˆÓ. AÔÙÂÏÔ‡Û ÙËÓ ¤‰Ú· ÙˆÓ Ú˘Ù¿ÓˆÓ, ÙˆÓ ·ÍȈ̷ÙÔ‡¯ˆÓ ÙÔ˘ ÈÂÚÔ‡ Î·È ÙˆÓ ˘Â˘ı‡ÓˆÓ ÁÈ· ÙȘ ı˘Û›Â˜. ∂‰Ò ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó Ô ‚ˆÌfi˜ Ù˘ ı¿˜ ∂ÛÙ›·˜ fiÔ˘ ¤Î·ÈÁ ¿Û‚ÂÛÙË, ̤ڷ Î·È Ó‡¯Ù·, Ë πÂÚ‹ ÊÏfiÁ·. ∆· ‰ˆÌ¿ÙÈ· ÙÔ˘ ¶Ú˘Ù·Ó›Ԣ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÛÙË ‰˘ÙÈ΋ ÏÂ˘Ú¿ ÙˆÓ ÂÚÂÈ›ˆÓ ¯ÚË̢ۛ·Ó ÁÈ· ÙȘ Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÛÂȘ ÙˆÓ ·ıÏËÙÒÓ Î·È ÙˆÓ ÂÈۋ̈Ó, Î·È ˆ˜ Ì·ÁÂÈÚ›·.
ƒ∞¡∆√§º √À´§ª∞ °ÂÓÓ‹ıËΠÙÔ 1940 ÛÙÔ ∫Ï¿ÚÎÛ‚ÈÏ ÙÔ˘ ∆ÂÓÂÛ› Î·È ‹Ù·Ó ÙÔ 17Ô ·fi Ù· 19 ·È‰È¿ Ù˘ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ¿˜ Ù˘. Œ˙ËÛ ÊÙˆ¯Èο Î·È ‰‡ÛÎÔÏ· ·È‰Èο ¯ÚfiÓÈ·. ∆Ô fi‰È Ù˘ ‹Ù·Ó ·Ú¿Ï˘ÙÔ Ì¤¯ÚÈ Ù· 11 ¯ÚfiÓÈ· Ù˘. ∆Ô 1956 ÛÙËÓ √Ï˘ÌÈ¿‰· Ù˘ ªÂÏ‚Ô‡ÚÓ˘, Û ËÏÈΛ· 16 ÂÙÒÓ, η٤ÎÙËÛ ¯¿ÏÎÈÓÔ ÌÂÙ¿ÏÏÈÔ ÛÙË ÛÎ˘Ù·ÏÔ‰ÚÔÌ›·. ™ÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ∞ÁÒÓ˜ ÙÔ˘ 1960, ÛÙË ƒÒÌË, η٤ÎÙËÛ 3 ¯Ú˘Û¿ ÌÂÙ¿ÏÏÈ· (100Ì., 200Ì. Î·È ÛÎ˘Ù·ÏÔ‰ÚÔÌ›· 4 x100Ì). ¶·Ú¿ ÙÔ ‡„Ô˜ Ù˘ (1.83 Ì.), ¤ÙÚ¯ Ì Ôχ ÌÂÁ¿ÏË ¯¿ÚË Î·È ÔÈ πÙ·ÏÔ› ÙËÓ ÔÓfiÌ·Û·Ó ª·‡ÚË °·˙¤Ï·. ∂Áη٤ÏÂÈ„Â ÙÔ ÛÙ›‚Ô Û ËÏÈΛ· 21 ÂÙÒÓ.
168
™E¡∆ §√Àπ™ 1904
(3Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·, 1 πÔ˘Ï›Ô˘ - 29 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘) ŒÏ·‚·Ó ̤ÚÔ˜ 687 ·ıÏËÙ¤˜ (681 ¿Ó‰Ú˜, 6 Á˘Ó·›Î˜). ¢ÈÂÍ‹¯ıËÛ·Ó 16 ·ıÏ‹Ì·Ù· Î·È 104 ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·. ∏ ÌÂÁ¿ÏË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙˆÓ AÁÒÓˆÓ Î·È Ë ‰·¿ÓË ÙÔ˘ Ù·ÍȉÈÔ‡ ÂÚÈfiÚÈÛ·Ó ÙȘ Û˘ÌÌÂÙÔ¯¤˜. ∂·Ó·Ï‹ÊıËÎ·Ó Ù· Ï¿ıË ÙÔ˘ ·ÚÂÏıfiÓÙÔ˜ Î·È ÔÈ AÁÒÓ˜ ¤ÁÈÓ·Ó ÁÈ· Ì›· ·ÎfiÌË ÊÔÚ¿ fiÏÔ˜ ¤Ï͢ Ù˘ ¶·ÁÎfiÛÌÈ·˜ ŒÎıÂÛ˘. ∏ ∂ÏÏ¿‰· ÂÎÚÔÛˆ‹ıËΠ·fi ‰‡Ô ·ıÏËÙ¤˜. ∏¶∞, °ÂÚÌ·Ó›·, ∫Ô‡‚·, ∫·Ó·‰¿˜ Î·È √˘ÁÁ·Ú›· η٤ÎÙËÛ·Ó Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ÌÂÙ¿ÏÏÈ·.
™∂√À§ 1988
(24Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·, 17 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ – 2 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘) ŒÏ·‚·Ó ̤ÚÔ˜ 159 ¯ÒÚ˜, 8.465 ·ıÏËÙ¤˜ (6.279 ¿Ó‰Ú˜, 2.186 Á˘Ó·›Î˜). ¢ÈÂÍ‹¯ıËÛ·Ó 23 ·ıÏ‹Ì·Ù· Î·È 237 ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·. ∏ ™ÂÔ‡Ï, ÛÙÔÏÈṲ̂ÓË Ì Ӥ· Î·È Û‡Á¯ÚÔÓ· Û˘ÁÎÚÔÙ‹Ì·Ù· ·ıÏËÙÈÎÒÓ ÂÁηٷÛÙ¿ÛˆÓ, ΤډÈÛ ÙȘ ÂÓÙ˘ÒÛÂȘ. ™ÙÔÓ ·ÁˆÓÈÛÙÈÎfi ÙÔ̤· ÔÈ ·ÁÒÓ˜ ¤ÌÂÈÓ·Ó ÛÙËÓ IÛÙÔÚ›· ÁÈ· ÙȘ ÔÏϤ˜ ηٷÚÚ›„ÂȘ ÚÂÎfiÚ, ·ÏÏ¿ Î·È ÁÈ· Ù· ÔÏÏ¿ ÎÚÔ‡ÛÌ·Ù· Ê·ÚÌ·ÎԉȤÁÂÚÛ˘ (doping) Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· ·fi ÌÂÁ¿Ï· ÔÓfiÌ·Ù· ÙÔ˘ ·ÁÎfiÛÌÈÔ˘ ·ıÏËÙÈÛÌÔ‡. ∏ ∂ÏÏ¿‰· Û˘ÌÌÂÙ›¯Â Ì 57 ·ıÏËÙ¤˜. ∏ ™. ŒÓˆÛË Î·È Ë ∞Ó. °ÂÚÌ·Ó›· η٤ÎÙËÛ·Ó Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ÌÂÙ¿ÏÏÈ·.
169
™π¢¡∂´ 2000
(27Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·, 15 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘-1 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘) ŒÏ·‚·Ó ̤ÚÔ˜ 200 ¯ÒÚ˜ Î·È 11.084 ·ıÏËÙ¤˜ Î·È ·ıÏ‹ÙÚȘ. ¢ÈÂÍ‹¯ıËÛ·Ó 28 ·ıÏ‹Ì·Ù· Î·È 300 ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·. √È AÁÒÓ˜ ‰ÈÂÍ‹¯ıËÛ·Ó Ì ÌÂÁ¿ÏË ÔÚÁ·ÓˆÙÈ΋ Î·È ·ÁˆÓÈÛÙÈ΋ ÂÈÙ˘¯›·. ∆Ô˘˜ AÁÒÓ˜ ¯·Ú·ÎÙ‹ÚÈÛÂ Ë ¿„ÔÁË Î·È ÔχÙÈÌË ‚Ô‹ıÂÈ· ÙˆÓ 47.000 ÂıÂÏÔÓÙÒÓ, Ë ÚÔËÁ̤ÓË Ù¯ÓÔÏÔÁÈ΋ ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍË Î·È Ë ·‡ÍËÛË Ù˘ Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹˜ ÙˆÓ Á˘Ó·ÈÎÒÓ (ÔÛÔÛÙfi 38,3% › ÙˆÓ Û˘ÌÌÂÙ¯fiÓÙˆÓ). ∆ËÓ ∂ÏÏ¿‰· ÂÎÚÔÛÒËÛÂ Ë ÔÏ˘ÏËı¤ÛÙÂÚË ÔÏ˘Ìȷ΋ ·ÔÛÙÔÏ‹ fiÏˆÓ ÙˆÓ ÂÔ¯ÒÓ, ÔÈ ·ıÏËÙ¤˜ Ù˘ ÔÔ›·˜ ηٿÊÂÚ·Ó Ó· ηٷÎÙ‹ÛÔ˘Ó 13 ÔÏ˘Ìȷο ÌÂÙ¿ÏÏÈ·. ∏¶∞, ƒˆÛ›·, ∫›Ó· Î·È ∞˘ÛÙÚ·Ï›· η٤ÎÙËÛ·Ó Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ÌÂÙ¿ÏÏÈ·.
™∆∞¢π√ √§Àª¶π∞™ ∆Ô ∞Ú¯·›Ô ™Ù¿‰ÈÔ Ù˘ √Ï˘Ì›·˜ ‹Ù·Ó Ô ¯ÒÚÔ˜ fiÔ˘ ÙÂÏÔ‡ÓÙ·Ó ÔÈ ÔÌÒÓ˘ÌÔÈ ∞ÁÒÓ˜. ™Ù· 1958-1961 ÙÔ °ÂÚÌ·ÓÈÎfi ∞Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi πÓÛÙÈÙÔ‡ÙÔ ·ÔÎ¿Ï˘„Â, ÌÂÙ¿ ·fi ¤Ú¢Ó˜, ÙÔÓ ·ÁˆÓÈÛÙÈÎfi ÛÙ›‚Ô ÙÔ˘ ·Ú¯·›Ô˘ ™Ù·‰›Ô˘ Î·È ‰È·ÌfiÚʈÛ ٷ Ú·Ó‹ (Ï¢ڤ˜) fiˆ˜ ‹Ù·Ó ÛÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·. √ ÛÙ›‚Ô˜ ¤¯ÂÈ Ì‹ÎÔ˜ 192 Ì. Î·È Ï¿ÙÔ˜ 30 Ì. ÂÚ›Ô˘. ™‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛË, ÙÔ Ì‹ÎÔ˜ ÙÔ˘ ÙÔ fiÚÈÛÂ Ô ∏Ú·ÎÏ‹˜, ÌÂÙÚÒÓÙ·˜ 600 ÊÔÚ¤˜ Ì ٷ ‚‹Ì·Ù¿ ÙÔ˘. ∏ ·ÊÂÙËÚ›· ÙˆÓ ·ÁˆÓÈÛÌ¿ÙˆÓ ‹Ù·Ó ÛÙ· ·Ó·ÙÔÏÈο, fiÔ˘ ‚Ú¤ıËΠÛÂÈÚ¿ Ì ·˘Ï·ÎˆÙ¤˜ ϿΘ Î·È Ô ÙÂÚÌ·ÙÈÛÌfi˜ ÛÙ· ‰˘ÙÈο, fiÔ˘ ›Û˘ ‚Ú¤ıËΠÛÂÈÚ¿ Ì fiÌÔȘ ϿΘ. ∆· Ú·Ó‹ ÙÔ˘ ™Ù·‰›Ô˘ ‰ÂÓ Â›¯·Ó ÎÂÚΛ‰Â˜ Î·È ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÔ˘Ó 30-35 ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ı·٤˜. ™ÙÔ ÓfiÙÈÔ Ú·Ó¤˜ ˘‹Ú¯Â Âͤ‰Ú· fiÔ˘ οıÔÓÙ·Ó ÔÈ ∂ÏÏ·ÓÔ‰›Î˜ Î·È ÔÈ Â›ÛËÌÔÈ Î·È ·ÎÚÈ‚Ò˜ ·¤Ó·ÓÙÈ, ÛÙÔ ‚fiÚÂÈÔ Ú·Ó¤˜, ‚Ú¤ıËÎÂ Ô ‚ˆÌfi˜ Ù˘ ı¿˜ ¢‹ÌËÙÚ·˜ ÷̇Ó˘.
™∆∞¢π√¡ (◊ ™∆∞¢π√™ ¢ƒ√ª√™) ∂›Ó·È ÙÔ ·Ú¯·ÈfiÙÂÚÔ Á˘ÌÓÈÎfi - ‰ÚÔÌÈÎfi ·ÁÒÓÈÛÌ·, ›ÛÔ Ì ÙÔ Ì‹ÎÔ˜ ÂÓfi˜ ÛÙ·‰›Ô˘, ‰ËÏ·‰‹ 192 Ì. ÂÚ›Ô˘. ◊Ù·Ó ÙÔ ÌÔÓ·‰ÈÎfi ·ÁÒÓÈÛÌ· ÙˆÓ AÁÒÓˆÓ Ì¤¯ÚÈ ÙÔ 728 .Ã. ∞ÔÙÂÏÔ‡ÛÂ Î·È Ì¤ÚÔ˜ ÙˆÓ ·ÁˆÓÈÛÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘ ÂÓÙ¿ıÏÔ˘. √È ·ıÏËÙ¤˜ ÙÔ˘ ÛÙ·‰›Ô˘ ‰ÚfiÌÔ˘ ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·Ó «ÛÙ·‰ÈÔ‰ÚfiÌÔÈ» Î·È ÔÈ ÓÈÎËÙ¤˜ «ÛÙ·‰ÈÔӛΘ».
170
™∆√∞ ∆√À ∞∆∆∞§√À ∏ ÛÙÔ¿ ÙÔ˘ ∞ÙÙ¿ÏÔ˘ Â›Ó·È ÙÔ ÌÔÓ·‰ÈÎfi ÎÙ‹ÚÈÔ Ù˘ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜ Ô˘ ¤¯ÂÈ ·Ó·ÛÙËψı› Ï‹Úˆ˜. µÚ›ÛÎÂÙ·È ÛÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ÏÂ˘Ú¿ Ù˘ ∞ÁÔÚ¿˜ Î·È Â›Ó·È ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ÕÙÙ·ÏÔ˘ µ’, Ù˘ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·˜ ÙˆÓ ∞ÙÙ·ÏȉÒÓ ·fi ÙËÓ ¶¤ÚÁ·ÌÔ. √ ÕÙÙ·ÏÔ˜ µ’ ÛÔ‡‰·Û ÛÙËÓ ∞ı‹Ó· Î·È fiÙ·Ó ¤ÁÈÓ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ÙÈÌ‹ÛÂÈ ÙËÓ ÓÂ˘Ì·ÙÈ΋ ÙÔ˘ ÌËÙ¤Ú· -ÙËÓ fiÏË Ù˘ ∞ı‹Ó·˜- ¯Ù›˙ÔÓÙ·˜ ·˘Ù‹ ÙËÓ ÂÍ·ÈÚÂÙÈ΋ ™ÙÔ¿. ∏ ™ÙÔ¿ Â›Ó·È ‰ÈÒÚÔÊË Î·È ÛÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi Ù˘ Û¯ËÌ·Ù›˙ÔÓÙ·Ó 43 ‰ˆÌ¿ÙÈ· Ù· ÔÔ›· ÂÓÔÈÎÈ¿˙ÔÓÙ·Ó ÛÙÔ˘˜ ∞ıËÓ·›Ô˘˜ ÂÌfiÚÔ˘˜ ˆ˜ ηٷÛÙ‹Ì·Ù·.
™∆√∫Ã√§ª∏ 1912
(5Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·, 23 πÔ˘Ó›Ô˘-22 πÔ˘Ï›Ô˘) ŒÏ·‚·Ó ̤ÚÔ˜ 28 ¯ÒÚ˜, 2.547 ·ıÏËÙ¤˜ (2.490 ¿Ó‰Ú˜, 57 Á˘Ó·›Î˜). ¢ÈÂÍ‹¯ıËÛ·Ó 13 ·ıÏ‹Ì·Ù· Î·È 102 ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·. √È ™Ô˘Ë‰Ô› ηٿÊÂÚ·Ó Ó· ÏËÛÈ¿ÛÔ˘Ó fiÛÔ ÙÔ ‰˘Ó·ÙfiÓ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÙÔ È‰·ÓÈÎfi ÙÔ˘ ∫Ô˘ÌÂÚÙ¤Ó. √È ∞ÁÒÓ˜ ‹Ù·Ó ÂÍ·ÈÚÂÙÈÎÔ›, ÙfiÛÔ ÔÚÁ·ÓˆÙÈο fiÛÔ Î·È ·ÁˆÓÈÛÙÈο. ∏ ∂ÏÏ¿‰· ÂÎÚÔÛˆ‹ıËΠ·fi 34 ·ıÏËÙ¤˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ fï˜ ÛÙÔ Û‡ÓÔÏfi ÙÔ˘˜ ‰ÂÓ Î·Ù¿ÊÂÚ·Ó Ó· ‰È·ÎÚÈıÔ‡Ó. ªÔÓ·‰È΋ ÂÍ·›ÚÂÛË Ô ∫. ∆ÛÈÎÏËÙ‹Ú·˜ Ô ÔÔ›Ô˜ η٤ÎÙËÛ ÙÔ ¯Ú˘Ûfi ÌÂÙ¿ÏÏÈÔ ÛÙÔ ¿ÏÌ· Û ̋ÎÔ˜ ¿Ó¢ ÊÔÚ¿˜ Î·È ÙÔ ¯¿ÏÎÈÓÔ ÌÂÙ¿ÏÏÈÔ ÛÙÔ ‡„Ô˜ ¿Ó¢ ÊÔÚ¿˜. ™Ô˘Ë‰›·, ∏¶∞, ª. µÚÂÙ·Ó›·, ºÈÓÏ·Ó‰›· Î·È °·ÏÏ›· η٤ÎÙËÛ·Ó Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ÌÂÙ¿ÏÏÈ·.
∆∞∂ ∫µ√ ¡∆√ ∆Ô Ù¿Â Î‚Ô ÓÙÔ Â›Ó·È ¤Ó· ¿ıÏËÌ·, Ô˘ ÔÊ›ÏÂÈ ÙËÓ ÚÔ¤ÏÂ˘Û‹ ÙÔ˘ Û ÌÈ· ·Ú¯·›· ÎÔÚ¿ÙÈÎË ÔÏÂÌÈ΋ Ù¤¯ÓË. √È ÙÚÂȘ ϤÍÂȘ Ô˘ Û˘Óı¤ÙÔ˘Ó ÙËÓ ÔÓÔÌ·Û›· ÙÔ˘ ÛËÌ·›ÓÔ˘Ó «Ù¤¯ÓË ÙˆÓ Ô‰ÈÒÓ Î·È ÙˆÓ ¯ÂÚÈÒÓ». ∏ ÊÈÏÔÛÔÊ›· ÙÔ˘ ·ıÏ‹Ì·ÙÔ˜ ‚·Û›˙ÂÙ·È ÛÙÔ Û˘Ó‰˘·ÛÌfi Ù˘ ‰‡Ó·Ì˘ ÙˆÓ ¿ÎÚˆÓ Ì ÙÔ Ó‡̷. ∆Ô ∆¿Â ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÛÙ· οو ¿ÎÚ· (fi‰È·) Î·È ÙȘ Ê˘ÛÈΤ˜ ÈηÓfiÙËÙ˜ ÙÔ˘ ·ıÏËÙ‹, ÙÔ ∫‚Ô ÛÙ· ¿Óˆ ¿ÎÚ· Î·È ÙÔÓ ÎÔÚÌfi ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜ Î·È Û¯ÂÙ›˙ÂÙ·È Ì ı¤ÛÂȘ ¿Ì˘Ó·˜, Î·È ÙÔ ¡ÙÔ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÛÙÔ Ì˘·Ïfi ·fi ÙÔ ÔÔ›Ô Î·ıÔ‰ËÁÂ›Ù·È ÙÔ ˘fiÏÔÈÔ ÛÒÌ·. ∆Ô Ù¿Â Î‚Ô ÓÙÔ ÂÓÙ¿¯ıËΠˆ˜ ›ÛËÌÔ √Ï˘ÌÈ·Îfi ¿ıÏËÌ· ÛÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ∞ÁÒÓ˜ ÙÔ˘ ™›‰ÓÂ˚ 2000. ™ÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ∞ÁÒÓ˜ ÙÔ˘ ™›‰ÓÂ˚ Ô ªÈ¯¿Ï˘ ªÔ˘ÚÔ‡ÙÛÔ˜ ΤډÈÛ ¯Ú˘Ûfi ÌÂÙ¿ÏÏÈÔ ÁÈ· ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·.
171
∆∂§∂∆∏ ∂¡∞ƒ•∏™ ∏ ÙÂÏÂÙ‹ ¤Ó·Ú͢ ÙˆÓ √Ï˘ÌÈ·ÎÒÓ ∞ÁÒÓˆÓ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ: 1. ¶·Ú¤Ï·ÛË ÙˆÓ ·ıÏËÙÒÓ ·Ó¿ ¤ıÓÔ˜ ηٿ ·ÏÊ·‚ËÙÈ΋ ÛÂÈÚ¿. ∆ÈÌ‹˜ ¤ÓÂÎÂÓ ÔÈ ·ıÏËÙ¤˜ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ ·ÚÂÏ·‡ÓÔ˘Ó ÚÒÙÔÈ. ∆ÂÏÂ˘Ù·›ÔÈ ÛÙË ÛÂÈÚ¿ ·ÚÂÏ·‡ÓÔ˘Ó ÔÈ ·ıÏËÙ¤˜ Ù˘ ‰ÈÔÚÁ·ÓÒÙÚÈ·˜ ¯ÒÚ·˜. 2. ∫‹Ú˘ÍË Ù˘ ¤Ó·Ú͢ ÙˆÓ ∞ÁÒÓˆÓ ·fi ÙÔÓ ·Ú¯ËÁfi Ù˘ ‰ÈÔÚÁ·ÓÒÙÚÈ·˜ ¯ÒÚ·˜. 3. Œ·ÚÛË Ù˘ √Ï˘Ìȷ΋˜ ÛËÌ·›·˜. 4. ∞Ó¿ÎÚÔ˘ÛË ÙÔ˘ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡ ‡ÌÓÔ˘. 5. ÕÓ·ÌÌ· ÙÔ˘ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡ ‚ˆÌÔ‡. 6. √ÚΈÌÔÛ›· ·ıÏËÙÒÓ Î·È ÎÚÈÙÒÓ. 7. K·ÏÏÈÙ¯ÓÈÎfi ÚfiÁÚ·ÌÌ·.
∆∂§∂∆∏ §∏•∏™ ∏ ÙÂÏÂÙ‹ Ù˘ Ï‹Í˘ ÙˆÓ √Ï˘ÌÈ·ÎÒÓ ∞ÁÒÓˆÓ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ: 1. ¶·Ú¤Ï·ÛË ÙˆÓ ·ıÏËÙÒÓ Û ̛· ÔÌ¿‰· (fi¯È ηٿ ¤ıÓÔ˜). 2. ÷ÈÚÂÙÈÛÌfi˜ ÙÔ˘ ÚÔ¤‰ÚÔ˘ Ù˘ ¢.√.∂. 3. ¶·Ú¿‰ÔÛË Ù˘ √Ï˘Ìȷ΋˜ ÛËÌ·›·˜ ÛÙËÓ ÂfiÌÂÓË ‰ÈÔÚÁ·ÓÒÙÚÈ· ¯ÒÚ·. 4. ∂›ÛËÌË ·Ó·ÁÁÂÏ›· Ù˘ Ï‹Í˘ ÙˆÓ AÁÒÓˆÓ. 5. ™‚‹ÛÈÌÔ Ù˘ √Ï˘Ìȷ΋˜ ÊÏfiÁ·˜.
∆∑√À¡∆√ ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ·ÙÔÌÈÎfi ¿ıÏËÌ· Ô˘ ÛËÌ·›ÓÂÈ «Ô ‰ÚfiÌÔ˜ Ù˘ ¢Á¤ÓÂÈ·˜» Î·È ÚÔ¤Ú¯ÂÙ·È ·fi ÙÔ «∆˙Ô˘ ∑›ÙÛÔ˘», ÌÈ· ÔÏÂÌÈ΋ Ù¤¯ÓË ÙˆÓ ™·ÌÔ˘Ú¿È. ∏ ÊÈÏÔÛÔÊ›· ÙÔ˘ ‚·Û›˙ÂÙ·È ÛÙËÓ ˘ÂÚÔ¯‹ Ù˘ ·ıÏËÙÈ΋˜ ‰ÂÍÈÔÙ¯ӛ·˜ ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙË «ÛÎÏËÚ‹ Î·È ˆÌ‹» ‰‡Ó·ÌË. ∏ ÂÍ¿ÛÎËÛË ÙˆÓ Ù¯ÓÈÎÒÓ ¿Ì˘Ó·˜ Î·È Â›ıÂÛ˘ ÂÍ¢ÁÂÓ›˙ÂÈ ÙÔ ÛÒÌ· Î·È ÙÔ Ó‡̷ Î·È Û˘Ì‚¿ÏÏÂÈ ÛÙË ‚ÂÏÙ›ˆÛË ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘ Ô˘ Â›Ó·È Î·È Ô ÙÂÏÈÎfi˜ ÛÎÔfi˜ ÙÔ˘ Ù˙Ô‡ÓÙÔ. ∫·ıÈÂÚÒıËΠˆ˜ √Ï˘ÌÈ·Îfi ¿ıÏËÌ· ÙÔ 1964 ÛÙÔ ∆fiÎÈÔ. ∏ π·ˆÓ›·, Ë °·ÏÏ›·, Ë ∫ÔÚ¤· Î·È Ë √ÏÏ·Ó‰›· Û˘ÁηٷϤÁÔÓÙ·È ÛÙȘ ÈÛ¯˘Ú¤˜ ¯ÒÚ˜ ÙÔ˘ ·ıÏ‹Ì·ÙÔ˜.
172
∆√∫π√ 1964
(18Ë √Ï˘ÌÈ¿‰·, 10 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘ – 24 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘) ŒÏ·‚·Ó ̤ÚÔ˜ 93 ¯ÒÚ˜, 5.140 ·ıÏËÙ¤˜ (4.457 ¿Ó‰Ú˜ Î·È 683 Á˘Ó·›Î˜). ¢ÈÂÍ‹¯ıËÛ·Ó 19 ·ıÏ‹Ì·Ù· Î·È 163 ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·. √È Ó¤Â˜ ˘ÂÚÛ‡Á¯ÚÔÓ˜ ÂÁηٷÛÙ¿ÛÂȘ Î·È Ù· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ̤۷ Ù˘ Ù¯ÓÔÏÔÁ›·˜, ÛÂ Û˘Ó‰˘·ÛÌfi Ì ÙËÓ ÂÍ·ÈÚÂÙÈ΋ ÌÂıÔ‰ÈÎfiÙËÙ· ÙˆÓ π·ÒÓˆÓ, Û˘Ó¤‚·Ï·Ó ÒÛÙÂ Ë 18Ë √Ï˘ÌÈ¿‰· Ó’ ·ÁÁ›ÍÂÈ ÔÚÁ·ÓˆÙÈο Î·È Ù¯ÓÔÏÔÁÈο ÙËÓ ÙÂÏÂÈfiÙËÙ·. ∏ ÊÏfiÁ· ¿Ó·„ ·fi ¤Ó·Ó I¿ˆÓ· ÊÔÈÙËÙ‹ Ô˘ ›¯Â ÁÂÓÓËı› ÛÙË ÃÈÚÔ̷ۛ ÙËÓ Ë̤ڷ Ù˘ Ú›„˘ Ù˘ ·ÙÔÌÈ΋˜ ‚fiÌ‚·˜. √È «∞ÁÒÓ˜ Ù˘ ¯·Ú¿˜», fiˆ˜ ¯·Ú·ÎÙËÚ›ÛÙËηÓ, ÙÂÏ›ˆÛ·Ó Ì ÌÈ· Ê·ÓÙ·ÛÌ·ÁÔÚÈ΋ ÙÂÏÂÙ‹ Ï‹Í˘. ∆ËÓ EÏÏËÓÈ΋ ·ÓÙÈÚÔۈ›· ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó 18 ·ıÏËÙ¤˜. ∏¶∞, ™Ô‚ÈÂÙÈ΋ ŒÓˆÛË, π·ˆÓ›·, πÙ·Ï›· Î·È √˘ÁÁ·Ú›· η٤ÎÙËÛ·Ó Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ÌÂÙ¿ÏÏÈ·.
∆ƒπ∞£§√ ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ¤Ó· Û‡ÓıÂÙÔ ¿ıÏËÌ·, fiˆ˜ ¿ÏψÛÙ ̷ÚÙ˘Ú¿ Î·È ÙÔ fiÓÔÌ¿ ÙÔ˘. ∆· ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· Ô˘ Û˘Óı¤ÙÔ˘Ó ÙÔ ¿ıÏËÌ· ÙÔ˘ ∆ÚÈ¿ıÏÔ˘ Â›Ó·È Ù· ÂÍ‹˜: 1. ÎÔχ̂ËÛË (1.500 Ì.), 2. Ô‰ËÏ·Û›· (40 ¯ÏÌ.) 3. ÙÚ¤ÍÈÌÔ (10 ¯ÏÌ.). ∆Ô ¿ıÏËÌ· ·˘Ùfi ¤Î·Ó ÙÔ √Ï˘ÌÈ·Îfi ÙÔ˘ ÓÙÂÌÔ‡ÙÔ ÛÙÔ˘˜ ∞ÁÒÓ˜ ÙÔ˘ ™›‰ÓÂ˚ 2000 (27Ë OÏ˘ÌÈ¿‰· 15 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘–1 OÎÙˆ‚Ú›Ô˘) Î·È Û˘ÁΤÓÙÚˆÛ ÂÚ›Ô˘ 500.000 ı·٤˜ ηٿ ÙÔ ‰È‹ÌÂÚÔ ‰ÈÂÍ·ÁˆÁ‹˜ ÙÔ˘.
173
∆™π∫§∏∆∏ƒ∞™ ∫ø¡/¡√™
ºπ§π¶¶∂π√
°ÂÓÓ‹ıËΠÙÔ 1888 ÛÙËÓ ¶‡ÏÔ. ∞ıÏËÙ‹˜ ÙÔ˘ ¶·ÓÂÏÏËÓ›Ô˘ °.™., ‹Ù·Ó Ì›· ·fi ÙȘ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚ˜ ÌÔÚʤ˜ ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ·ıÏËÙÈÛÌÔ‡. Œ¯ÔÓÙ·˜ ÂÎÏËÎÙÈο ۈ̷ÙÈο ÚÔÛfiÓÙ· Î·È ‡„Ô˜ 1,92Ì., ‹Ù·Ó «Ë Ù¤ÏÂÈ· ÂÈÎfiÓ· ·ıÏËÙ‹ Ô˘ ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ ¯ÚËÛÈ̇ÛÂÈ Î·È Û·Ó ÌÔÓÙ¤ÏÔ ÁÈ· ÁχÙ˜ Ù˘ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜», fiˆ˜ ¤ÁÚ·ÊÂ Ô Í¤ÓÔ˜ Ù‡Ô˜ Ù˘ ÂÔ¯‹˜. ™Â ËÏÈΛ· 20 ÂÙÒÓ ¤Ï·‚ ̤ÚÔ˜ ÛÙËÓ √Ï˘ÌÈ¿‰· ÙÔ˘ §ÔÓ‰›ÓÔ˘ Î·È Î·Ù¤ÎÙËÛ ÙË ‰Â‡ÙÂÚË ı¤ÛË ÛÙÔ ¿ÏÌ· ÂȘ ‡„Ô˜ ¿Ó¢ ÊÔÚ¿˜ Ì ›‰ÔÛË 1,55Ì. Î·È ÙË ‰Â‡ÙÂÚË ı¤ÛË ÛÙÔ ¿ÏÌ· ÂȘ Ì‹ÎÔ˜ ¿Ó¢ ÊÔÚ¿˜ Ì ›‰ÔÛË 3,21Ì. ™ÙËÓ √Ï˘ÌÈ¿‰· Ù˘ ™ÙÔίfiÏÌ˘ Ô ∆ÛÈÎÏËÙ‹Ú·˜ ‹Ù·Ó ÛËÌ·ÈÔÊfiÚÔ˜ ÛÙËÓ ÙÂÏÂÙ‹ ¤Ó·Ú͢. ∫·Ù¤ÎÙËÛ ÙÔ ¯Ú˘Ûfi ÛÙÔ ¿ÏÌ· ÂȘ Ì‹ÎÔ˜ ¿Ó¢ ÊÔÚ¿˜ Ì ¿ÏÌ· ÛÙ· 3,37Ì., ηıÒ˜ Î·È ÙÔ ¯¿ÏÎÈÓÔ ÛÙÔ ¿ÏÌ· ÂȘ ‡„Ô˜ ¿Ó¢ ÊÔÚ¿˜ Ì ›‰ÔÛË 1,55. ∂›Ó·È Ô ÌÔÓ·‰ÈÎfi˜ ŒÏÏËÓ·˜ √Ï˘ÌÈÔӛ΢ Ì 4 ÌÂÙ¿ÏÏÈ·. EÎÙfi˜ ·fi ÙȘ ÂȉÒÛÂȘ ÙÔ˘ ÛÙ· ¿ÏÌ·Ù· ‰È·ÎÚ›ıËÎÂ Î·È ˆ˜ ÙÂÚÌ·ÙÔʇϷη˜ ·ÏÏ¿ Î·È ˆ˜ ÔÏ›ÛÙ·˜ Ì ٷ ¯ÚÒÌ·Ù· ÙÔ˘ Û˘ÏÏfiÁÔ˘ ÙÔ˘. ∆Ô 1912 ηÙÂÙ¿ÁË ·Ì¤Ûˆ˜ ÁÈ· Ó· ˘ËÚÂÙ‹ÛÂÈ ÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÛÙÔ˘˜ µ·ÏηÓÈÎÔ‡˜ ¶ÔϤÌÔ˘˜. ¶ÚÔÛ‚Ï‹ıËÎÂ, fï˜, ·fi ÌËÓÈÁÁ›Ùȉ· Î·È ¤ı·Ó Û ËÏÈΛ· ÌfiÏȘ 25 ÂÙÒÓ.
∆Ô ºÈÏÈÂ›Ô ‹Ù·Ó ¤Ó· ΢ÎÏÈÎfi ÔÈÎÔ‰fiÌËÌ·, ÙÔ ¯Ù›ÛÈÌÔ ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ¿Ú¯ÈÛÂ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Ù˘ ª·Î‰ÔÓ›·˜ º›ÏÈÔ˜ B’, ÌÂÙ¿ ÙË Ì¿¯Ë Ù˘ X·ÈÚÒÓÂÈ·˜ (338 .X.) Î·È ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛÂ Ô ª¤Á·˜ ∞ϤͷӉÚÔ˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ÙÔ˘ ¤‰ˆÛÂ Î·È ÙÔ fiÓÔÌ· ÙÔ˘ ·Ù¤Ú· ÙÔ˘, ÙÈÌ‹˜ ¤ÓÂÎÂÓ. ™ÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi ÙÔ˘ Î·È ¿Óˆ Û ËÌÈ΢ÎÏÈÎfi ‚¿ıÚÔ Â›¯·Ó ÙÔÔıÂÙËı› ¤ÓÙ ¯Ú˘ÛÂÏÂÊ¿ÓÙÈÓ· ·Á¿ÏÌ·Ù· ÙˆÓ ÌÂÏÒÓ Ù˘ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·˜ ÙˆÓ ª·Î‰fiÓˆÓ ‚·ÛÈϤˆÓ, ¤ÚÁ· ÙÔ˘ ÁχÙË §Âˆ¯¿ÚË.
º∂π¢π∞™ √ ºÂȉ›·˜ ÁÂÓÓ‹ıËΠÛÙËÓ ∞ı‹Ó· Ï›ÁÔ ÌÂÙ¿ ÙÔ 500 .Ã. Î·È ¤˙ËÛ ÂÚ›Ô˘ 80 ¯ÚfiÓÈ·. ◊Ù·Ó Ì·ıËÙ‹˜ ÙÔ˘ ∞ÁÂÏ¿‰· ·fi ÙÔ ÕÚÁÔ˜ Î·È ˘‹ÚÍÂ Ô Ï¤ÔÓ ‰Ú·ÛÙ‹ÚÈÔ˜ Î·È ÌÂÁ·ÏÔÊ˘‹˜ ηÏÏÈÙ¤¯Ó˘ Ù˘ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜ Ì ÔÏϤ˜ ÁÓÒÛÂȘ ÙfiÛÔ ÛÙË ÁÏ˘ÙÈ΋ fiÛÔ Î·È ÛÙË ˙ˆÁÚ·ÊÈ΋ Î·È ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋. ºÈÏÔÙ¤¯ÓËÛ ÌÈ· ÛÂÈÚ¿ ·fi ÌÂÁ·ÏÂÈÒ‰Ë ¤ÚÁ·, Ù· ÛÔ˘‰·ÈfiÙÂÚ· ·fi Ù· ÔÔ›· ›ӷÈ: 1. ∏ ªÂÁ¿ÏË ‹ ÷Ï΋ ∞ıËÓ¿, ÎÔÏÔÛÛÈ·›Ô ¿Á·ÏÌ· Ô˘ ›¯Â ÙÔÔıÂÙËı› ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔÓ ¶·ÚıÂÓÒÓ·Ø fiˆ˜ ϤÁÂÙ·È, Ë Â›¯Ú˘ÛË ¿ÎÚË ÙÔ˘ ‰fiÚ·ÙÔ˜ ÙÔ˘ ·Á¿ÏÌ·ÙÔ˜ Ê·ÈÓfiÙ·Ó Ì¤¯ÚÈ ÙÔ ™Ô‡ÓÈÔ. 2. ∏ ∞Ú›· ∞ıËÓ¿, ¿Á·ÏÌ· ÙÔÔıÂÙË̤ÓÔ ÛÙȘ ¶Ï·Ù·È¤˜ Ì ÂÈ¯Ú˘ÛˆÌ¤ÓÔ Í‡ÏÈÓÔ ÛÒÌ·, ¿ÎÚ· ‰Â Î·È ÚfiÛˆÔ ·fi ÂÓÙÂÏÈÎfi Ì¿ÚÌ·ÚÔ. 3. ÃÚ˘ÛÂÏÂÊ¿ÓÙÈÓÔ ¿Á·ÏÌ· Ù˘ ı¿˜ ∞ıËÓ¿˜, ‡„Ô˘˜ 12 ̤ÙÚˆÓ, ÙÔÔıÂÙË̤ÓÔ ÛÙÔÓ ¶·ÚıÂÓÒÓ·. 4. ÃÚ˘ÛÂÏÂÊ¿ÓÙÈÓÔ ¿Á·ÏÌ· ÙÔ˘ ¢›· ÙÔÔıÂÙË̤ÓÔ ÛÙËÓ √Ï˘Ì›·Ø ıˆڋıËΠ¤Ó· ·fi Ù· ÂÙ¿ ı·‡Ì·Ù· Ù˘ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜.
174
Ã√∫∂´ ∂¶π Ã√ƒ∆√À ∆Ô ¯fiÎÂ˚ Â›Ó·È ¤Ó· ÔÌ·‰ÈÎfi ¿ıÏËÌ· Ô˘ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÈ ÔÏϤ˜ ÔÌÔÈfiÙËÙ˜ Ì ÙÔ Ô‰fiÛÊ·ÈÚÔ ˆ˜ ÚÔ˜ ÙÔÓ ·ÚÈıÌfi ÙˆÓ ·ÈÎÙÒÓ, ÙÔÓ ·ÁˆÓÈÛÙÈÎfi ¯ÒÚÔ Î·È ÙËÓ Ù·ÎÙÈ΋ ÙÔ˘. ∆Ë ÛËÌÂÚÈÓ‹ ÙÔ˘ ÌÔÚÊ‹ ÙÔ ¿ıÏËÌ· ÙËÓ ÔÊ›ÏÂÈ ÛÙÔ˘˜ µÚÂÙ·ÓÔ‡˜ Ô˘ ÙÔ Û˘ÛÙËÌ·ÙÔÔ›ËÛ·Ó ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 1800. √È Ú›˙˜, fï˜, ÙÔ˘ ·ıÏ‹Ì·ÙÔ˜ ¯¿ÓÔÓÙ·È ÛÙ· ‚¿ıË Ù˘ ∞ÈÁ˘Ùȷ΋˜ ÈÛÙÔÚ›·˜, fiÔ˘ Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ ‹Ù·Ó ÙÔ ·Á·Ë̤ÓÔ ¿ıÏËÌ· ÙˆÓ Î·ÙÔ›ÎˆÓ Ù˘ ÎÔÈÏ¿‰·˜ ÙÔ˘ ¡Â›ÏÔ˘. ∞Ú¯·›· ÂÏÏËÓÈο ·Ó¿ÁÏ˘Ê· Ì·˜ ÏËÚÔÊÔÚÔ‡Ó ÁÈ· ¤Ó· ·È¯Ó›‰È ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ Ô˘ ·È˙fiÙ·Ó Ì ڷ‚‰È¿ Û ۯ‹Ì· ÎÂÚ¿ÙˆÓ Î·È ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó «ÎÂÚËÙ›˙ÂÈÓ». ÿÛˆ˜ ÙÔ ·È¯Ó›‰È ·˘Ùfi Ó· Â›Ó·È Ô Ì·ÎÚÈÓfi˜ ÚfiÁÔÓÔ˜ ÙÔ˘ ÛËÌÂÚÈÓÔ‡ ¯fiÎÂ˚. ÃÒÚ˜ Ì ·Ú¿‰ÔÛË ÛÙÔ ¿ıÏËÌ· ÙÔ˘ ¯fiÎÂ˚ › ¯fiÚÙÔ˘ Â›Ó·È Ë πÓ‰›·, Ë ∞˘ÛÙÚ·Ï›·, ÙÔ ¶·ÎÈÛÙ¿Ó Î·È Ë √ÏÏ·Ó‰›·.
175
¢˘Ô ÏfiÁÈ· ÁÈ· ÙÔ Û˘ÁÁڷʤ· O E˘Á¤ÓÈÔ˜ TÚÈ‚È˙¿˜ Â›Ó·È ‰È‰¿ÎÙˆÚ Ù˘ NÔÌÈ΋˜ ÙÔ˘ ¶·ÓÂÈÛÙËÌ›Ô˘ ÙÔ˘ §ÔÓ‰›ÓÔ˘. ¢È‰¿ÛÎÂÈ Û˘ÁÎÚÈÙÈ΋ ÂÁÎÏËÌ·ÙÔÏÔÁ›· Î·È ÛˆÊÚÔÓÈÛÙÈ΋ ÛÙ· ÙÌ‹Ì·Ù· KÔÈÓˆÓÈÔÏÔÁ›·˜ Î·È E˘Úˆ·˚ÎÒÓ Î·È ¢ÈÂıÓÒÓ ÛÔ˘‰ÒÓ ÙÔ˘ ¶·ÓÂÈÛÙËÌ›Ô˘ ÙÔ˘ Reading Ù˘ AÁÁÏ›·˜ Î·È ‰È¢ı‡ÓÂÈ ÙÔ ÙÌ‹Ì· EÁÎÏËÌ·ÙÔÏÔÁÈÎÒÓ ÂÚ¢ÓÒÓ ÙÔ˘ ȉ›Ô˘ ¶·ÓÂÈÛÙËÌ›Ô˘. M ÙË ÏÔÁÔÙ¯ӛ· Ô E˘Á¤ÓÈÔ˜ TÚÈ‚È˙¿˜ ¤¯ÂÈ ·Û¯ÔÏËı› ·fi Ù· ·È‰Èο ÙÔ˘ ¯ÚfiÓÈ·. ŒÚÁ· ÙÔ˘ ¤¯Ô˘Ó ÙÈÌËı› Ì ‚Ú·‚›· ·fi ÙÔÓ «¶·ÚÓ·ÛÛfi», ÙËÓ «ŒÓˆÛË EÏÏ‹ÓˆÓ §ÔÁÔÙ¯ÓÒÓ» Î·È ÙÔÓ «K‡ÎÏÔ ÙÔ˘ EÏÏËÓÈÎÔ‡ ¶·È‰ÈÎÔ‡ BÈ‚Ï›Ô˘». ™ÙËÓ AÁÁÏ›· Î·È ÙËÓ AÌÂÚÈ΋ ¤¯ÂÈ ÙÈÌËı› Ì ÙÔ Children’s Book Award Commendation, ÙÔ Hudson, Massachusetts Children’s Choice Award, ÙÔ «Arizona Library Association Young Readers Award» Î·È ¿ÏÏ· ‰ÈÂıÓ‹ ‚Ú·‚›·. Œ¯ÂÈ ÁÚ¿„ÂÈ ¿Óˆ ·fi ÂηÙfi ‚È‚Ï›· ÁÈ· ·È‰È¿, ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ÙË ÛÂÈÚ¿ «T· ·Ú·Ì‡ıÈ· Ì ÙÔ˘˜ ·ÚÈıÌÔ‡˜» Ô˘ ΢ÎÏÔÊÔÚÔ‡Ó ·fi ÙȘ ÂΉfiÛÂȘ M›Óˆ·˜ (ÕÚ˘ Ô TÛ·ÁÁ¿Ú˘, H ¶ÚÈÁΛÈÛÛ· ¢˘ÛÎÔÏԇϷ, H M¿ÁÈÛÛ· ºÔ˘Ê‹¯ÙÚ·, H º›ÊË Î·È Ë ºÒʈ, OÈ Ê·ÓÙ·Ṳ̂Ó˜ º¿Ï·ÈÓ˜) Î·È ÙË ÛÂÈÚ¿ «¢È·ÎÔ¤˜ Ì ÙÔÓ E˘Á¤ÓÈÔ TÚÈ‚È˙¿ ÛÙÔ ÓËÛ› ÙˆÓ ˘ÚÔÙ¯ÓËÌ¿ÙˆÓ» (O XÚ˘Ûfi˜ X·ÚÙÔfiÏÂÌÔ˜, H KfiÚË ÙÔ˘ º·Î›ÚË, H ™·Ó·ÎfiÈÙÙ· ÙÔ˘ TÛ¿ÚÔ˘, H ™˘ÌÌÔÚ›· ÙˆÓ ™ÎfiÚˆÓ, TÔ KÏÂÌ̤ÓÔ HÊ·›ÛÙÂÈÔ Î·È ¿ÏÏ· ¤ÍÈ ‚È‚Ï›·, ‰‡Ô ÁÈ· οı ٿÍË ÙÔ˘ ¢ËÌÔÙÈÎÔ‡) Ô˘ ΢ÎÏÔÊÔÚÔ‡Ó ·fi ÙȘ ÂΉfiÛÂȘ ¶·Ù¿ÎË. Afi ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÂΉÔÙÈÎfi Ô›ÎÔ, ΢ÎÏÔÊÔÚÔ‡Ó Ù· 25 Ù‡¯Ë ÙÔ˘ ÎfiÌÈÎ Ù˘ ºÚÔ˘ÙÔ›·˜, Ì ÙȘ ÂÚȤÙÂȘ ÙÔ˘ ‰·ÈÌfiÓÈÔ˘ ‰ËÌÔÛÈÔÁÚ¿ÊÔ˘ ¶›ÎÔ˘ A›ÎÔ˘. ™ÙË ıÚ˘ÏÈ΋ ·˘Ù‹ ¯ÒÚ· ηÙÔÈÎÔ‡Ó ÊÚÔ‡Ù· Î·È Ï·¯·ÓÈο, fiˆ˜ Ô BÏ¿Û˘ ÙÔ ‚Ï‹ÙÔ, Ô AÚ¯¤Ï·Ô˜ ÙÔ Ï·¯·ÓÈ·Ṳ̂ÓÔ Ï¿¯·ÓÔ, Ô §¿ÌÚÔ˜ ÙÔ Ú·‰›ÎÈ ÙÔ˘ ‚Ô˘ÓÔ‡, Ô ºÒÓÙ·˜ ÙÔ ÛÎÏËÚfi ηڇ‰È, Î·È Ô £¿ÓÔ˜ ÙÔ ÎÔÏÔ΢ı¿ÎÈ Ô˘ ÔÓÂÈÚ‡ÂÙ·È Ó· ‰Â›ÚÂÈ ¤Ó·Ó Ì·Ó¿‚Ë. °È· ÌÈÎÚfiÙÂÚ· ·È‰È¿ ¤¯ÂÈ ÁÚ¿„ÂÈ Ù· ¤ÍÈ ‚È‚Ï›· Ù˘ ÛÂÈÚ¿˜ «OÈ ·ÚÂԇϘ Ù˘ ·ÏÊ·‚‹Ù·˜» Ô˘ ΢ÎÏÔÊÔÚÔ‡Ó ·fi ÙȘ ÂΉfiÛÂȘ EÏÏËÓÈο °Ú¿ÌÌ·Ù·. K¿ı ‚È‚Ï›Ô Ù˘ ÛÂÈÚ¿˜ ·˘Ù‹˜ Û˘Óԉ‡ÂÙ·È ·fi ¤Ó· ˙¿ÚÈ Ì ÁÚ¿ÌÌ·Ù·, ¤Ó· ÛÊÔ˘ÁÁ·Ú¿ÎÈ Û ۯ‹Ì· ˙ÒÔ˘ Î·È Î¿ÚÙ˜ ·È¯ÓȉÈÒÓ Ô˘ ‚ÔËıÔ‡Ó Ù· ·È‰È¿ Ó· Ì¿ıÔ˘Ó ÙËÓ ·ÏÊ·‚‹Ù·, Ì ‰È·ÛΉ·ÛÙÈÎfi Î·È Â˘¯¿ÚÈÛÙÔ ÙÚfiÔ. Afi ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÂΉÔÙÈÎfi Ô›ÎÔ, ΢ÎÏÔÊÔÚ› Î·È Ë ÛÂÈÚ¿ «¢ˆÚ¿ÎÈ· ·fi ̤ӷ ÁÈ· Û¤Ó·» Ì ÂÈÎÔÓÔÁÚ¿ÊËÛË ÙÔ˘ AϤÍË K˘ÚÈÙÛfiÔ˘ÏÔ˘. O E˘Á¤ÓÈÔ˜ TÚÈ‚È˙¿˜ ¤¯ÂÈ ÁÚ¿„ÂÈ Î·È ÔÏÏ¿ ı·ÙÚÈο ¤ÚÁ· fiˆ˜, OÈ IfiÙ˜ Ù˘ TËÁ·ÓËÙ‹˜ ¶·Ù¿Ù·˜, T· °Ô˘ÚÔ˘Ó¿ÎÈ· KÔ˘Ì·Ú¿‰Â˜ Î·È TÔ MÂÁ¿ÏÔ T·Í›‰È ÙÔ˘ TÔ˘ÚÙÔ‡ÚÈ Ô˘ ΢ÎÏÔÊÔÚÔ‡Ó ·fi ÙȘ ÂΉfiÛÂȘ K·ÛÙ·ÓÈÒÙË. T· ‚È‚Ï›· ÙÔ˘ E˘Á¤ÓÈÔ˘ TÚÈ‚È˙¿ ¤¯Ô˘Ó ÌÂÙ·‰Ôı› ·fi ÙÔ B.B.C. World Service, ¤¯Ô˘Ó ÂÚÈÏËÊı› ÛÙ· ·Ó·ÁÓˆÛÙÈο ÂÏÏËÓÈÎÒÓ Î·È ·ÌÂÚοÓÈÎˆÓ Û¯ÔÏ›ˆÓ Î·È ¤¯Ô˘Ó ÌÂÙ·ÊÚ·ÛÙ› ÛÙ· ·ÁÁÏÈο, ÁÂÚÌ·ÓÈο, ÈÛ·ÓÈο, ÔÏÏ·Ó‰Èο, ÛԢˉÈο, È·ˆÓÈο Î·È ÔÏϤ˜ ·ÎfiÌ· ÁÏÒÛÛ˜.
¢˘Ô ÏfiÁÈ· ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÂÈÎÔÓÔÁÚ¿ÊÔ˘˜
M¿Úˆ AÏÂÍ¿Ó‰ÚÔ˘ H M¿Úˆ AÏÂÍ¿Ó‰ÚÔ˘ ÁÂÓÓ‹ıËΠÛÙËÓ Aı‹Ó· Î·È ·fi ÌÈÎÚ‹ ÂÚÓÔ‡Û ÔÏϤ˜ ¢¯¿ÚÈÛÙ˜ ÒÚ˜ ˙ˆÁÚ·Ê›˙ÔÓÙ·˜. ŸÙ·Ó ÌÂÁ¿ÏˆÛÂ, ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ·Û¯ÔÏËı› ·ÁÁÂÏÌ·ÙÈο Ì ÙË ˙ˆÁÚ·ÊÈ΋ Î·È ·fi ÙÔ 1996 ÂÈÎÔÓÔÁÚ·Ê› ·È‰Èο ‚È‚Ï›·. Œ¯ÂÈ Û˘ÓÂÚÁ·ÛÙ› Ì ÙÔ˘˜ ÂΉÔÙÈÎÔ‡˜ Ô›ÎÔ˘˜: EÏÏËÓÈο °Ú¿ÌÌ·Ù·, K¤‰ÚÔ˜ Î·È M›Óˆ·˜. Œ¯ÂÈ ¤Ó· „‡ÙÈÎÔ ·ÚÎÔ˘‰¿ÎÈ, Ô˘ ÙÔ Ï¤Ó B·ÛÈÏÈ΋-K·ÊÂÙÔ‡ÏË Î·È ‰È·‚¿˙ÂÈ fi,ÙÈ ¤ÛÂÈ ÛÙ· ¯¤ÚÈ· Ù˘. ™ÙÔ ‚È‚Ï›Ô ·˘Ùfi, ÂÈÎÔÓÔÁÚ¿ÊËÛ ÙË ¢¤ÛÔÈÓ·, ÙÔ ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ, Î·È Ù· Ì·ÛÎÒÙ Ù˘ M·ÛΈٛ·˜. ™‡ÚÔ˜ °Ô‡Û˘ °ÂÓÓ‹ıËΠÛÙÔÓ ¶ÂÈÚ·È¿. AÔÊÔ›ÙËÛ ·fi ÙËÓ AÚ¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋ ™¯ÔÏ‹ ÙÔ˘ EıÓÈÎÔ‡ MÂÙÛfi‚ÂÈÔ˘ ¶ÔÏ˘Ù¯Ó›Ԣ. TȘ ÚÒÙ˜ ηÏÏÈÙ¯ÓÈΤ˜ ÂÈÚÚÔ¤˜ ÙȘ ‰¤¯ıËΠ·fi ÙÔÓ ¯·Ú¿ÎÙË B. ¶·ÓÙÂÏ¿ÎË Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ÊÔ›ÙËÛ‹˜ ÙÔ˘ ÛÙÔ EıÓÈÎfi MÂÙÛfi‚ÂÈÔ ¶ÔÏ˘Ù¯Ó›Ô, ·fi ÙÔÓ ˙ˆÁÚ¿ÊÔ ™. ™fiÚÔÁη. ¶ÚÒÙË ÙÔ˘ ÂÈÎÔÓÔÁÚ¿ÊËÛË ÙÔ ‚È‚Ï›Ô ÙÔ˘ I.¢. Iˆ·ÓÓ›‰Ë TÔ ÎÔÚ›ÙÛÈ Ì ÙȘ ‰‡Ô ÌËÙ¤Ú˜ ÙˆÓ ÂΉfiÛÂˆÓ ¶·Ù¿ÎË (1995). Œ¯ÂÈ Û˘ÓÂÚÁ·ÛÙ› Ì ÙÔ˘˜ ÂΉÔÙÈÎÔ‡˜ Ô›ÎÔ˘˜: ¶·Ù¿Î˘, K·ÛÙ·ÓÈÒÙ˘, K¤‰ÚÔ˜, EÏÏËÓÈο °Ú¿ÌÌ·Ù·, ÕÁ΢ڷ, M›Óˆ·˜ ηıÒ˜ Î·È Ì ÙÔ ·È‰ÈÎfi ÂÚÈÔ‰ÈÎfi ™˘ÓÂÚÁ·Û›·. ™ÙÔ ‚È‚Ï›Ô ·˘Ùfi, ÂÈÎÔÓÔÁÚ¿ÊËÛ ÙȘ ÛÎËÓ¤˜ ·fi ÙÔ˘˜ ·Ú¯·›Ô˘˜ Î·È ÙÔ˘˜ Û‡Á¯ÚÔÓÔ˘˜ OÏ˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ AÁÒÓ˜. N·Ù·Ï›· K··ÙÛÔ‡ÏÈ· °ÂÓÓ‹ıËΠÛÙËÓ Aı‹Ó·. ™Ô‡‰·ÛÂ, ·Ú¯Èο, Á·ÏÏÈ΋ ÊÈÏÔÏÔÁ›· ÛÙÔ ¶·ÓÂÈÛÙ‹ÌÈÔ Ù˘ Aı‹Ó·˜ ηÈ, ·ÚÁfiÙÂÚ·, ÛΛÙÛÔ ÛÙÔ ÂÚÁ·ÛÙ‹ÚÈ ÙÔ˘ ™‡ÚÔ˘ OÚÓÂÚ¿ÎË. ™˘ÓÂÚÁ¿ÛÙËΠ̠ٷ ·È‰Èο ÂÚÈÔ‰Èο TÔ Úfi‰È Î·È T· ™·˝ÓÈ· Î·È Ì ÔÏÏÔ‡˜ ÂΉÔÙÈÎÔ‡˜ Ô›ÎÔ˘˜ ÁÈ· ÙËÓ ÂÈÎÔÓÔÁÚ¿ÊËÛË ·È‰ÈÎÒÓ ‚È‚Ï›ˆÓ. Œ¯ÂÈ ¤Ó· Á¿ÙÔ, Ô˘ ÙÔÓ Ï¤Ó IÁÓ¿ÙÈÔ Î·È Ù˘ ·Ú¤ÛÂÈ Ôχ Ó· Ù·Íȉ‡ÂÈ Ì ÙÔ Ô‰‹Ï·Ùfi Ù˘. ™ÙÔ ‚È‚Ï›Ô ·˘Ùfi, ÂÈÎÔÓÔÁÚ¿ÊËÛ ÙȘ ÙÚÂȘ ÛÎȤ˜ Î·È ÙȘ ÛÙÚ·ÙȤ˜ ÙÔ˘˜.