WYŻSZA BRAMA
Foto 1. Dworzec kolejowy - Nowy Bogumin
Daniel Korbel
Zaczęło się w Boguminie To tu padły pierwsze strzały tej wojny, to tu zgineli pierwsi polscy i czescy żołnierze. Starcie, które rano 23 stycznia 1919 roku, mogło jeszcze być oceniane jako incydent na tymczasowej „granicy“, popołudniu przerodziło się w bitwę z udziałem prawie 2 000 żołnierzy.
Do 1946 roku były to dwa odrębne miasta: Stary Bogumin i położony o kilka kilometrów dalej powstały wokół dworca kolejowego Nowy Bogumin. Bogumiński węzeł kolejowy należał do największych w tej części Śląska i miał bardzo duże strategiczne znaczenie, znajdowało się tutaj także wiele zakładów przemysłowych. Rola obu miast wzrastała przez położenie na granicy austriacko-pruskiej. Jesienią 1918 r. stały się jednym z punktów spornych między odradzajacym się państwem polskim i powstajacą Czechosłowacją. Dla tej ostatniej kolej bogumińsko-koszycka była jednym z najważniejszych połączeń między czeską a słowacką częścią państwa. Już 1 listopada 1918 r. doszło do konfrontacji czesko-polskiej o kontrolę nad Nowym Boguminem, na szczęście 10
TRAMWAJ CIESZYŃSKI • XII 2021 - I 2022
jeszcze bezkrwawej. Socjalistyczna polityczka Dorota Kłuszyńska, na czele manifestacji polskich robotników zmusiła do wycofania z dworca kolejowego czeski oddział wojskowy. W tym okresie bogumiński węzeł kolejowy, był także niezwykle ważny dla tych wojsk niemieckich, które wciąż stacjonowały w południowej części Górnego Śląska. Ich dowództwo groziło nawet zbrojnym przjęciem Bogumina, aby ułatwić powrót do kraju żołnierzy niemieckich z fronów wschodniej i południowej Europy (m.in. z tzw. Armii von Mackensen z Rumunii). Zgodnie z porozumieniem z 5 listopada 1918 r. tymczasowo rozdzielającym Śląsk Cieszyński pomiędzy Czechów i Polaków, przy dworcu kolejowym