MIJANKA NA RYNKU
o li n
g ie n
ie
K
ar
l
w krZywym ZwierciaDle a c
konsultacje
temat strategii rozwoju oświaty dla cieszyna ciągnie się i odbija echem od momentu podania tego dokumentu do publicznej wiadomości, tj od dnia 30 czerwca. To dokument bardzo interesujący, obszerny – analizuje nakład finansowy miasta na lokalną oświatę i porównuje go do wszystkich wydatków (tu warto przyczepić się małych, niewyraźnych wykresów, trudnych do rozczytania nawet dla wprawnego oka). To ponad 90% tego dwustustronicowego dokumentu, za który Cieszyn zapłacił, bagatela 80 tysięcy złotych z hakiem. Dane, które w nim znajdziemy są jednak częściowo przekłamane. Mamy do czynienia z opracowaniem tendencyjnym, pisanym niejako pod tezę (np. analiza uczniów spoza obwodów w szkołach podstawowych, która nie bierze pod uwagę zmiany rejonizacji w roku 2017, co sprawia, że nazywanie części uczniów „spoza obwodu” w roku 2020, kiedy pisana była strategia, jest przekłamaniem, gdyż w momencie przyjęcia do szkoły ci właśnie uczniowie pochodzili z obwodów swoich szkół). Inne dane są po prosu niedostateczne i przez to nie oddają prawdziwej rzeczywistości szkolnej (ankiety przeprowadzone podczas warsztatów nad strategią wśród uczniów objęły tylko wąską reprezentację klas 6-8 i ich rodziców oraz, jak się okazało, po sprawdzeniu przez nauczycielkę z SP-4, Patrycję Urbaczkę, nie były one w żaden sposób zabezpieczone – jeśli ktoś chciał, mógł wziąć udział w badaniu kilkukrotnie, podważając w ten sposób wiarygodność ankiet). Co więcej, pytania w ankietach były dosyć nieprecyzyjne, nie były zróżnicowane pod kątem ich odbiorców (użyto tych samych sformułowań zarówno dla osób dorosłych, jak i dzieci, co pozwala sądzić, że nie wszystkie pytania mogły być jasne dla młodego odbiorcy). Dodatkowym uchybieniem wydaje się być fakt, iż uczniowie odpowiadali na pytania dotyczące bezpieczeństwa w szkole, oferty zajęć pozalekcyjnych w czasie, kiedy od wielu tygodni przebywali na nauce zdalnej, a przedpandemiczna rzeczywistość szkolna i nauka stacjonarna były dla nich tylko odległym wspomnieniem. Nie dostosowano tym samym pytań w ankiecie do nowych realiów edukacyjnych, w jakich znalazła się społeczność uczniowska, ale także rodzice i nauczyciele. 34
TRAMWAJ CIESZYŃSKI • XII 2021 - I 2022
Strategia napisana przez wrocławską firmę Vulcan nie uwzględnia też w żaden sposób specyfiki miasta, jego położenia, ignoruje sferę edukacji niepublicznej, która w znaczącym stopniu również kształtuje krajobraz szkolny w Cieszynie i ma wpływ na jego zmieniający się kształt (jak np. zauważalny odpływ uczniów szkół prywatnych do publicznych i na edukację domową). Pytany o to na spotkaniu w SP-4 dyrektor CUW, Paweł Szajor, stwierdził, że strategia nie mogła objąć tego zjawiska, ponieważ „to dopiero się dzieje”, więc, według niego, nie można było o tym pisać wcześniej. Cóż, jednak szkoły prywatne istnieją w Cieszynie nie od dziś, zaś jeśli strategia ma być wiarygodnym dokumentem, który przedstawia również prognozy na najbliższe pięć lat, to dużym błędem metodologicznym jest pominięcie wątku placówek niepublicznych. Nie znajdziemy w strategii również najmniejszej wzmianki na temat pandemii i jej wpływu na rzeczywistość szkolną (poza dosyć banalnym stwierdzeniem, że dzięki nauce zdalnej w szkołach mamy teraz platformę Teams, którą można wykorzystywać także w nauce stacjonarnej), i która, o zgrozo!, jest wymieniona jako jedyna szansa cieszyńskiej edukacji … Takie stwierdzenie nijak się ma do zapewnień burmistrzyni (wielokrotnie powtarzanych ostatnio), iż Cieszyn ma wspaniale wykwalifikowaną kadrę nauczycielską, która ciągle się rozwija i dokształca. Czyżby były to puste słowa? To kolejny dowód na to, jak mocno strategia oderwana jest od edukacyjnej rzeczywistości Cieszyna. Temat zdrowia psychicznego uczniów w dobie pandemii? Nie, o tym też nie przeczytamy na 205 stronach tego opasłego woluminu. O sposobach przeciwdziałania kryzysom psychicznym dzieci i młodzieży, próbach samobójczych, depresjach, okaleczeniach – też ani słowa. I ani słowa o systemowej pomocy psychologicznej i wsparciu dla samych nauczycieli (równie mocno obciążonych pandemią). Widocznie przykłady i dobre praktyki z innych samorządów, przesyłane burmistrzyni
