Przegląd Dachowy e-dach.pl nr 51

dach mansardowy

sztywne poszycie

łupek na dach

wykończenie okapu

o dachach ludzkim głosem

egzemplarz BEZPŁATNY

dach odporny na wiatr

izolacje poliuretanowe

051 4/2015

ISSN 1689-8028

38°

-8°

-19° Mróz

6°

Burza

15°

Wiatr

2 Spis treści

SPIS TREŚCI

04

Co oferuje rynek

Od Redakcji

Ważne produkty, nowości

06 Wszystko o dachach Budowa, eksploatacja, remont

06 Słownik Dekarzy Polskich

wyjątkowym lecie, nieuchronnie nadchodzi jesień. To ostatni dzwonek, by sprawić, aby nasz dom był odpowiednio ciepły, a jego ogrzewanie bezpieczne. Dlatego polecamy m.in. temat ocieplenia poddasza. Zapewni nam to wygodne przetrwanie zimy i niższe rachunki za ogrzewanie. Skutecznych metod jest kilka – wiele zalet mają np. izolacje poliuretanowe. Piany, stosowane natryskowo, skutecznie ocieplą nawet te poddasza, do których dostęp jest utrudniony.

Do wyboru mamy także lekkie płyty poliuretanowe, którymi można izolować dachy płaskie, skośne i tarasy.

Przed sezonem grzewczym trzeba też przyjrzeć potrzeby – przeprowadzić niezbędne naprawy.

Nie zapominajmy też o fachowym przeglądzie instalacji kominowej. To kwestia naszego

08 Dach mansardowy

radzimy, jakie wybrać na poddasze. c

Katarzyna Laszczak

WYDAWCA Grupa e-budownictwo.pl Sp. z o.o.

ADRES REDAKCJI ul. Domaniewska 45 02-672 Warszawa, tel. 22 201 42 70 www.e-budownictwo.pl REDAKTOR PROWADZĄCA Katarzyna Laszczak | k.laszczak@e-budownictwo.pl REDAKCJA

12 S ztywne poszycie dachu

Katarzyna Dębek, Agnieszka Jaros BIURO REKLAMY

38 Komin do remontu

18 W ykończenie okapu

41 P rzeglądy kominiarskie

22 Parametry folii

42 Nie tylko rynny czyli siła

wstępnego krycia

25 Taśmy dekarskie 28 Izolacje poliuretanowe 32 Blachodachówka z posypką

36 Łupek na dach

systemu

46 Poddasze pełne światła 49 Niepalne poddasze 51 P odziel poddasze 54 Grzejniki na poddaszu

tel. 22 201 42 66 | reklama@e-budownictwo.pl Łukasz Berko-Haas tel. 668 600 486 | l.berko-haas@e-budownictwo.pl Artur Dudkowski tel. 602 212 213 | a.dudkowski@e-budownictwo.pl Katarzyna Klimek tel. 606 870 800 | k.klimek@e-budownictwo.pl Katarzyna Krakowiak tel. 666 320 222 | k.krakowiak@e-budownictwo.pl Joanna Omietańska tel. 602 332 696 | j.omietanska@e-budownictwo.pl Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych, zastrzega sobie prawo do ich redagowania oraz skracania. Nie odpowiada za treść zamieszczonych reklam.

Copyright© Grupa e-budownictwo.pl Sp. z o.o.

ISSN 1689-8028 | nakład 12 000 egz.

Należymy do

fot. na okładce: Blachy Pruszyński

14 D ach odporny na wiatr

4

co oferuje rynek

Akumulatorowy klucz udarowy z silnikiem EC Akumulatorowy klucz udarowy GDS 18 V‑EC 250 Professional oferuje wysoki moment obrotowy 250 Nm przy obrotach w prawo i w lewo. Waży zaledwie 1,9 kg i wyróżnia się najlepszą relacją mocy do wagi w tej klasie narzędzi.

Na jednym cyklu ładowania akumulatora 5,0 wkręca 175 śrub o średnicy 12 i długości 35 mm. Akumulatorowy klucz udarowy jest też wyposażony w oświetlenie LED umieszczone w głowicy.

Po zamocowaniu wiertła HEX‑9 MultiConstruction, narzędzie może służyć także do wiercenia.

Klucz jest wyposażony bezszczotkowy silnik EC – wyróżniający się wysoką sprawnością. Silnik zapewnia dłuższą pracę narzędzia na 1 cyklu ładowania akumulatora i zapobiega przegrzewaniu się urządzenia. W połączeniu z systemem EMP chroniącym przed przeciążeniem, żywotność elektronarzędzi akumulatorowych Bosch z silnikami EC może być nawet dwa razy dłuższa w porównaniu do narzędzi z silnikami konwencjonalnymi. c

Bauder PIR T – płyty spadkowe do termoizolacji dachów płaskich BauderPIR T to termoizolacyjne płyty spadkowe bez warstw kryjących i bez frezu, ich standardowy spadek wynosi 2%. Zapewniają skuteczne ocieplenie dachu płaskiego, a jednocześnie tworzą spadkowe płaszczyzny w kierunku miejsc najgłębszych (w tych miejscach należy zaplanować wpusty dachowe).

BauderPIR T jest również dostępny jako płyty płaskie.

Szczególne właściwości: • wcześniejsze zaplanowanie spadku połaci bez obciążania konstrukcji, • zapewnienie spadku i montaż termoizolacji następują równocześnie, • niewielka wysokość układu, • wysoka wytrzymałość na ściskanie, • łatwość montażu, • możliwość wyrobienia niemal każdego rodzaju spadku.

Współczynnik przewodzenia ciepła: λ 0,025 (≥120 mm); λ 0,026 (80 – <120 mm); λ 0,027 (<80 mm). c Producent: Bauder [www.bauder.pl]

Producent: Bosch [www.bosch.pl]

Wiertarko‑wkrętarki akumulatorowe 18V W tym roku firma Mafell wprowadziła na rynek nowe 18V akumulatorowe wiertarko‑wkrętarki: A18M bl i ASB18M bl z udarem, które zaskakują swoją wydajnością i wszechstronnością. Niska waga, a przy tym bardzo duży zakres momentu obrotowego wkrętarek (44/90 Nm), umożliwia wkręcanie z ekstremalnie dużą siłą.

Można wkręcać wiertła spiralne aż do średnicy 50 mm.

Dodatkowo w połączeniu ze specjalną przystawką A‑DMV x3 trzykrotnie zwiększa się siła urządzania (do 270 Nm). Modele te wyposażone są również w możliwość pracy impulsowej, która daje dodatkowy zastrzyk mocy. Ułatwia wykręcanie zapieczonych śrub i pozwala na nawiercanie otworów na gładkich powierzchniach. Sprawia, że uzyskujemy dodatkowo 5 Nm. Bezszczotkowe silniki gwarantują dłuższą żywotność i wyjątkową niezawodność. Inteligentne zarządzanie energią akumulatora zapewnia jego wydajność i trwałość. System szybkiej wymiany uchwytu bez konieczności użycia narzędzia umożliwia stosowanie różnego rodzaju przystawek tj. uchwyt wiertarski, uchwyt do bitów czy przystawki kątowej.c

Okno FTT U8 Thermo Okno dachowe FTT U8 Thermo to nowatorskie, superenergooszczędne okno przeznaczone dla budownictwa energooszczędnego oraz pasywnego.

Współczynnik przenikania ciepła całego okna FTT U8 Thermo wynosi Uw=0,58 W/ m2K. Jest to najbardziej energooszczędne okno dachowe dostępne na rynku z pojedynczym pakietem szybowym. Okno FTT U8 Thermo sprzedawane jest w komplecie z kołnierzem uszczelniającym z dodatkową termoizolacją EHV‑AT Thermo. Trzykomorowy pakiet szybowy osadzony jest w specjalnie zaprojektowanej ramie skrzydła. Nowatorska konstrukcja okna zapewnia dużą oszczędność energii cieplnej. c Producent: Fakro [www.fakro.pl]

Producent: Mafell [www.mafell.pl]

5 artykuł sponsorowany

Trwałe blachy dachowe 30 lat gwarancji na powłoki Granite® Hdx i Granite® Storm Florian Centrum już od roku 1996 zajmuje się produkcją pokryć dachowych i elewacyjnych przeznaczonych do stosowania zarówno w budownictwie ogólnym jak i przemysłowym. Doskonała jakość oraz wzorowe parametry, jakimi charakteryzują się wytwarzane przez nas blachodachówki, blachy trapezowe i płyty warstwowe sprawiły, że marka Florian Centrum jest kojarzona z niezawodnością i solidnością.

nowość !

W naszej bogatej ofercie znajdą Państwo materiały budowlane posiadające certyfikaty i atesty hutnicze potwierdzające ich najwyższą jakość. Dzięki współpracy z ArcelorMittal, blachy stalowe oferowane przez Florian Centrum spełniają najsurowsze wymagania techniczne. Florian Centrum S.A. posiada Certyfikat zarządzania jakością ISO 9001:2008 wydany przez TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o.

Nasze wyroby tworzone z blachy stalowej to rozwiązania coraz częściej wybierane przez inwestorów, przede wszystkim ze względu na trwałość, wytrzymałość, estetykę oraz łatwość montażu.

30 lat gwarancji Surowcem do wyrobu blachodachówek oraz blach trapezowych jest blacha stalowa walcowana na zimno, ocynkowana i powlekana lakierami w technologii coil coating, co zapewnia długoletnią wytrzymałość i odporność na warunki

atmosferyczne i uszkodzenia mechaniczne. Oferowane powłoki dostępne są w wersji połysków, matów gruboziarnistych (do 20 lat gwarancji) oraz bardzo odpornych powłok Granite® HDX oraz Granite® Storm z 30 letnim okresem gwarancji. Oferowane powłoki dostępne są w bardzo szerokiej gamie kolorów.

Nowość – dach z FINEZJĄ Florian Centrum wprowadza do swojej oferty blachodachówkę modułową FINEZJA. Jest ona wytwarzana z wysokiej jakości blachy produkowanej przez hutę ArcelorMittal. Blachodachówka modułowa jest lekka i łatwa w montażu, wyróżnia się także dogodnymi wymiarami, dlatego jest chętnie wybierana przez inwestorów – również do krycia dachów o skomplikowanych kształtach. Blachodachówka FINEZJA daje dodatkowo możliwość wyboru długości modułu (standard – 350 mm,

w opcji – 400 mm). Całkowita szerokość krycia to 1215 mm, a efektywna szerokość arkusza – 1120 mm.

Blacha modułowa FINEZJA to: vvinnowacyjny kształt, vvoryginalny wzór, vvekonomiczne rozwiązanie z minimalnym odpadem materiału podczas montażu, vvprosty i szybki montaż, vvwygodny transport, vvłatwa konserwacja. c

www.floriancentrum.com.pl

6 DEKARZE

SŁOWNIK DEKARZY POLSKICH Zbigniew Paturej Zakład ciesielsko‑dekarski Zbigniew Paturej Wręczyca Mała ul. Długa 101 42-130 Wręczyca tel. 691 703 277 e‑mail zbyszek.dachy@wp.pl

Zakład ciesielsko‑dekarski Zbigniew Paturej specjalizuje się w wykonywaniu konstrukcji ciesielskich, a także pokryć dachowych (dachówka, blacha) oraz montażu okien połaciowych.

Firma działa przede wszystkim w rejonie Częstochowy, ale podejmuje również prace w innych regionach kraju.

vvImię i nazwisko: Zbigniew Paturej vvOd jak dawna pracujesz w branży: pracuję pokoleniowo, swój zakład prowadzę od 1994 roku. Rocznie realizujemy ok. 50 budynków.

Jestem rekomendowanym wykonawcą firm Braas, Velux vvUlubiony materiał, z którym pracujesz: drewno vvUlubione zajęcie wykonywane zawodowo: wszystko, co związane z drewnem vvNajwiększe wyzwanie zawodowe: ciągle przede mną vvNajciekawsza realizacja: każda jest ciekawa i inna vvCo lubisz w swojej pracy: zmienność otoczenia, kontakt z inwestorami vvA czego nie lubisz... pogody... i deweloperów vvPrywatnie jestem... mężem i wymagającym ojcem dwóch córek vvGdybym miał zmienić zawód, to zostałbym... leśniczym vvNajchętniej wypoczywam... w górach vvMoje hobby to... piłka nożna, góry

Jesteś dekarzem? Chcesz, żeby Twoja prezentacja ukazała się w Przeglądzie Dachowym?

Skontaktuj się z nami: redakcja@e-budownictwo.pl, tel. 22 201 42 70.

7 dekarze

Rafał Szczepański Ciesielstwo‑Dekarstwo Szczepański Rafał Dominikowice 25 99-200 Poddębice tel. 665 08 03 80

Firma Ciesielstwo‑Dekarstwo Szczepański Rafał specjalizuje się w wykonywaniu dachowych konstrukcji ciesielskich, a także montażu pokryć dachowych, takich jak: dachówka ceramiczna i cementowa, blachodachówka. Firma wykonuje także profesjo‑ nalny montaż okien dachowych i instalacji odgromowych.

Firma działa na terenie województwa łódzkiego.

vvImię i nazwisko: Rafał Szczepański vvOd jak dawna pracujesz w branży: jako cieśla‑dekarz pracuję nieprzerwanie od 10 lat. Na przestrzeni tego czasu zdobyłem liczne kwalifikacje, uczestnicząc czynnie w szkoleniach praktycznych organizowanych przez większość producentów materiałów dachowych istniejących na rynku. Wymienianie wszystkich dyplomów zajęłoby zbyt dużo miejsca:). Najważniejszym z nich dla mnie jest certyfikat potwierdzający moje umiejętności w zakresie prawidłowego tworzenia przegród dachowych w systemie Braas, którego zdobycie wymagało odbycia cyklu kilkudniowych paneli szkoleniowych. W lutym br. Monier – Braas przyznał mi tytuł SUPERDEKARZA REGIONU Łódzko – Kujawskiego za rok 2014. vvUlubiony materiał, z którym pracujesz: ceramiczna dachówka zakładkowa małoformatowa vvUlubione zajęcie wykonywane zawodowo: ręczna praca przy konstrukcji ciesielskiej vvNajwiększe wyzwanie zawodowe: każdy dach to nowe ciekawe wyzwanie, a to największe chyba przede mną vvNajciekawsza realizacja: kolejna realizacja wydaje się być ciekawsza od poprzedniej; pojawiają się nowe dachówki, nowe rozwiązania, więc wskazanie tej jedynej naj... będzie chyba możliwe dopiero po zakończeniu kariery vvCo lubisz w swojej pracy: kontakt z klientem i oglądanie „abstrak‑ cyjnych” projektów, tworzonych w myśl zasady „papier przyjmie wszystko” vvA czego nie lubisz... kaprysów pogody vvPrywatnie jestem... jestem, a przynajmniej staram się być, najlepszym ojcem i szczęśliwym człowiekiem vvGdybym miał zmienić zawód, to zostałbym... milionerem – rentierem:), a że się nie zanosi, to pozostanę przy swoim fachu vvNajchętniej wypoczywam... aktywnie vvMoje hobby to... góry, ale również obmyślanie nowych rozwiązań dekarsko‑blacharskich :)

Jesteś dekarzem? Chcesz, żeby Twoja prezentacja ukazała się w Przeglądzie Dachowym?

Skontaktuj się z nami: redakcja@e-budownictwo.pl, tel. 22 201 42 70.

8 konstrukcje

Dach mansardowy, choć bardzo oryginalny i ciekawy pod względem estetycznym, jest stosowany w nowoczesnym budownictwie coraz rzadziej.

Jego historia sięga epoki baroku, kiedy to francuski architekt, Francois Mansart, rozpoczął popularyzację poddasza jako użytkowej, a nawet mieszkalnej części domu.

Fot. Wienerberger

Dach mansardowy

9

H

istoryczny architekt nie pomylił się, przewidując wykorzystanie poddaszy, a dach mansardowy stwarza doskonałe warunki zagospodarowania ich przestrzeni. Jest to jednak dach trudny do wykonania, wymagający wprawy dekarskiej i zastosowania stosunkowo drobnego materiału pokryciowego.

Budowa dachu mansardowego Dach mansardowy nazywany bywa również dachem dwukondygnacyjnym.

Jest rodzajem dachu stromego i w zależności od konstrukcji może być dwu- lub czterospadowy. Składa się z dwóch połaci oddzielonych od siebie gzymsem, murem lub uskokiem. Każda z połaci zbudowana jest z dwóch płaszczyzn o innym nachyleniu. Rozróżnia się: vvdachy mansardowe francuskie – ich część dolna charakteryzuje się spadkiem około 60°, zaś górna – około 30°, vvdachy mansardowe polskie – w których dolna i górna część mają podobny spadek.

Więźba mansardowa Więźba w dachu dwukondygnacyjnym (mansardowym), to rodzaj konstrukcji płatwiowo‑kleszczowej. Mansardowy wiązar składa się z dwóch części – dolnej i górnej.

Jako elementy konstrukcyjne dolnego piętra dachu występują: vvsłup środkowy, vvsłupy skrajne, vvzastrzały połączone długimi kleszczami.

Natomiast w części górnej stosuje się: vvkrokwie, vvkleszcze krótkie, ukośne, usztywniające węzeł przypodporowy, vvpłatwie kalenicową wspartą słupem na podciągu,

konstrukcje vvpłatwie stopowe.

Zastrzały łączy się ze słupami oraz z podporami tak, aby umożliwić przeniesienie siły wiatru z każdego kierunku. Słupy stoją na podwalinie i są z nią połączone specjalną klamrą. Podwalinę zakotwia się za pomocą śrub do stropu. Górne końce słupów łączy się na wrąb, klocek i śruby z zastrzałami. Wzdłuż więźby – wszystkie słupy, płatwie i podciąg wiąże się mieczami.

Wygodnym rozwiązaniem są prefabry‑ kowane wiązary kratowe, przeznaczone do budowy więźb dachów mansardowych.

Izolacja dachu mansardowego Ze względu na łamaną konstrukcję, dach mansardowy wymaga nie tylko starannego docięcia i ułożenia elementów więźby, ale także dokładnej izolacji i zabezpieczenia od zewnątrz miejsca przełamania.

Brak staranności w tym zakresie może spowodować, że poprzez nieszczelności na załamaniach połaci wnikać będzie pod pokrycie śnieg i deszcz – wciskany w szczeliny silniejszymi podmuchami wiatru.

Ocieplenie dachu mansardowego wykonuje się najczęściej za pomocą wełny mineralnej lub styropianu, układając materiał między krokwiami. W przypadku zastosowania wełny należy osłonić ją od strony wnętrza poddasza folią paroizolacyjną. Jeżeli dach ma zostać pokryty papą lub gontem bitumicznym – na krokwiach trzeba wykonać pełne deskowanie. W pozostałych przypadkach można zastosować folię wstępnego krycia. Istotne jest, aby w miejscu przełamań połaci – folia ta rozłożona była szczególnie dokładnie.

W tym celu warto zastosować ją podwójnie na odpowiedni zakład. Wówczas pas Do budowy więźby mansardowej można wykorzystać specjalne wiązary prefabrykowane. (fot. MiTek)

Agnieszka Jaros

10 konstrukcje z połaci dolnej wywija się na połać górną i nakrywa pierwszym pasem z połaci górnej. Jeżeli brzegi folii są przyklejane taśmą klejącą – wystarczający jest zakład o szerokości 15 cm.

Jeśli taśma nie jest stosowana – odległość wywinięcia z obydwu stron powinna być większa. Sposób rozłożenia folii wstępnego krycia jest szczególnie istotny w przypadku dachów mansardowych, w których górna połać jest prawie płaska. Wówczas folia zapewnia odpowiednią szczelność dachu.

Aby dokładnie zabezpieczyć miejsca przełamań połaci od zewnątrz, należy wykonać staranną obróbkę blacharską. Blacha musi zostać ułożona zgodnie z kierunkiem spływu wody opadowej. Robi się to w ten sposób, że górną krawędź blachy kładzie się pod pokrycie górnej części dachu, a dolną na wierzchu pokrycia połaci dolnej.

Z klasyczną formą dachu mansardowego dobrze współgrają dachówki. (fot. Braas)

Dach mansardowy wygląda oryginalnie, ale wymaga bardzo starannych prac i obróbek. (fot. Internorm)

Sposoby na jednolite pokrycie Dach mansardowy jest oryginalny w samym swoim kształcie. Jego ponad‑ czasowy charakter podkreśli dodatkowo pokrycie z tradycyjnej dachówki ceramicznej lub cementowej. Wówczas też można uzyskać najbardziej jednolity wygląd dachu, ponieważ na indywidualne zamówienie można nabyć specjalne dachówki mansardowe, o odpowiednim kącie rozwarcia. Są one jednak stosunkowo drogie. Fakt ten powoduje, że częściej stosuje się na zabezpieczenie krawędzi mansardowej obróbkę blacharską, taśmy lub uszczelki kalenicowe. Aby poprawić estetykę, dachówki z górnej połaci wysuwa się o kilka centymetrów tak, aby wychodziły poza krawędź połaci dolnej.

Znacznie łatwiej jest połączyć obróbkę blacharską z blachodachówką, ponieważ bez trudu można dopasować odpowiedni kolor i wszystkie niezbędne akcesoria. Konieczne jest przykręcenie poszczególnych arkuszy blachodachówki do pasa obróbki blacharskiej tak, jak przy okapie.

W przypadku dachów mansardowych najmniej kłopotów sprawiają pokrycia bitumiczne. W niektórych przypadkach możliwe jest nawet ominięcie wzmacniania krawędzi mansardowej dodatkowymi obróbkami.

Teoretycy twierdzą, że wystarczy jedynie podgrzać i plastycznie dopasować materiał pokryciowy do krawędzi. Sami wykonawcy podchodzą jednak do tej propozycji z nieufnością, ponieważ to rozwiązanie nie dość, że jest kłopotliwe, to dodatkowo może powodować nieszczelności. Dlatego też stosują raczej tradycyjne metody krycia. Po ułożeniu sztywnego deskowania, pokrytego papą (w przypadku dachów o spadku poniżej 18°), na kłopotliwej krawędzi kładzie się dodatkowy pas papy koszowej, która powinna zachodzić na dolną połać oraz wykonuje się dodatkową obróbkę blacharską.

Poddasze pod dachem mansardowym Dach mansardowy to pomysł dla osób pragnących racjonalnie i użytecznie zagospodarować poddasze. Dolna połać dachu stanowi jednocześnie ściany budynku, co umożliwia zamontowanie zwykłych okien. Jej nachylenie jest tak niewielkie, że nie powoduje występowania w pomieszczeniach na poddaszu uciążliwych skosów.

Poprzez zastosowanie dachu mansardowego uzyskujemy zatem więcej pełnowartościowej (wyższej niż 1,90 m) powierzchni użytkowej. Taką powierzchnię jest zdecydowanie łatwiej umeblować, a korzystanie z niej jest bardziej komfortowe.

Mimo iż określenia „mansarda” używa się jako synonimu nazwy dachu – to w rzeczywistości słowo to oznacza pomieszczenie mieszkalne w kondygnacji strychowej, inaczej mówiąc – facjatkę. c więcej o kształtach dachów

Poddasze pod takim dachem jest szczególnie wygodne do zagospodarowania. (fot. Braas)

11 Oddychający

artykuł sponsorowany

system izolacyjny

WYPOWIEDŹ EKSPERTA

dla dachów

MDF.RWH to alternatywa dla tradycyjnych rozwiązań pokryć dachowych w Polsce – takich jak deskowanie i papa, płyty OSB i papa, membrany dachowe itd.

M

ontaż systemu przebiega podobnie jak w przypadku rozwiązań tradycyjnych.

Płyty układa się bezpośrednio na krokwiach. MDF.RWH wyposażono dodatkowo w specjalny, szczelny profil pióro‑wpust. Dzięki temu poszczególne płyty łączy się ze sobą bardzo łatwo i szybko, bez konieczności obróbki krawędzi. Format płyt 2510x635mm, pozwala na o wiele szybszy montaż niż w przypadku tradycyjnego deskowania.

Prosty, dwuspadowy dach, można pokryć w jeden dzień. To oszczędność czasu, oraz kosztów robocizny.

Kompleksowa ochrona Zastosowanie płyt podpokryciowych MDF.RWH z naturalnego włókna drzewnego zapewnia natychmiastową ochronę przed warunkami atmosferycznymi, takimi jak deszcz, wiatr, promieniowanie UV itd. Płyta stanowi też warstwę izolacji cieplnej po zewnętrznej stronie dachu. dzięki temu zewnętrzna powierzchnia krokwi jest cieplejsza, co ogranicza kondensację wilgoci.

Dodatkowo warstwa izolacji ponad krokwiami redukuje efektywnie liniowe mostki termiczne. Duża gęstość płyty sprawia, że płyta MDF.RWH chroni Państwa dach także przed hałasem z zewnątrz.

Bez kłopotliwej i kosztownej pustki wentylacyjnej Płyta jest otwarta dyfuzyjnie – pozwala na odparowanie nadmiaru wilgoci z wewnątrz przegrody dachu na zewnątrz.

To bardzo istotne, jeśli zależy nam na uniknięciu w przyszłości kosztownych szkód budowlanych, związanych z nieprawidłowym odprowadzaniem wilgoci.

Otwartość dyfuzyjna przyczynia się także do regulacji zdrowego mikroklimatu w domu.

Dzięki otwartości dyfuzyjnej płyty MDF.RWH, nie trzeba stosować pustki wentylacyjnej pomiędzy płytą, a izolacją cieplną wkładaną pomiędzy krokwie.

To bardzo ważne. W przypadku pokryć "nieoddychających", jak deskowanie z papą, czy płyty OSB, trzeba wykonać i dodatkowo zabezpieczyć folią wiatroizolacyjną 3‑4cm pustkę wentylacyjną.

Zadaniem takiej pustki jest odprowadzanie nadmiaru wilgoci na zewnątrz. Jest to pracochłonne – wymaga dodatkowego wykonania szczelin wentylacyjnych, zakupu wiatroizolacji i ogranicza ilość izolacji jaką możemy włożyć pomiędzy krokwie (o 3‑4cm, czyli o wysokość pustki wentylacyjnej).

W przypadku płyty MDF.RWH całą wysokość przestrzeni pomiędzy krokwiami, można wykorzystać na izolację. c

tel. +48 627 833 290 www.pfleiderer.pl

12 KONSTRUKCJE

Sztywne poszycie dachu Sztywne poszycie dachu było kiedyś podstawowym podkładem stosowanym pod pokrycie dachowe. Obecnie często jest zastępowane przez same folie wstępnego krycia, są jednak przypadki, kiedy sztywne poszycie jest nieodzowne. I wtedy pojawia się pytanie – z czego je wykonać?

S

ztywne poszycie dachu jest konieczne pod niektóre typy pokryć dachowych.

Tylko na takim podkładzie można układać gont bitumiczny i blachę płaską. Jest też wymogiem dla dachów o kącie nachylenia mniejszym niż 10–20°. Sztywne poszycie, kryte papą, doskonale sprawdza się jako tymczasowe zadaszenie, co jest szczególnie ważne przy budowie metodą gospodarczą, kiedy grożą nam dłuższe przestoje w budowie, albo zamierzamy kryć dach docelowym pokryciem dopiero w kolejnym sezonie.

Zaletą sztywnego poszycia jest też to, że usztywnia konstrukcję dachu i zapewnia lepszą izolację akustyczną

pomieszczeń poddasza. Trzeba jednak pamiętać, że jednocześnie zwiększa ciężar dachu. Sztywne poszycie można wykonać z desek lub płyt drewnopochodnych.

Przyjrzyjmy się tym rozwiązaniom.

Tradycyjnie – deski Sztywne poszycie z desek jest najbar‑ dziej tradycyjnym rozwiązaniem. Do jego wykonania wykorzystuje się najczęściej drewno drzew iglastych (sosnowe, świerkowe, a rzadziej – jodłowe). Przed ułożeniem desek, trzeba je zaimpregnować (lub kupić już impregnowane, najlepiej metodą próżniowo-ciśnieniową).

Deski powinny mieć grubość 24–25 mm i szerokość 12–15 cm. Mocuje się je prostopadle do krokwi, na styk lub z 2–5 cm odstępem. Zachowanie odstępu między deskami ułatwia cyrkulację powietrza, jednak nie jest

korzystne jeśli planujemy kryć dach gontem bitumicznym. Pod to pokrycie najlepsze jest maksymalnie gładkie i równe poszycie. W tym przypadku lepiej sprawdzą się deski mocowane na pióro wpust, jednak są one znacznie droższe, ponadto jeśli drewno nie było dostatecznie wysuszone, mogą się pojawić problemy z odprowadzeniem wilgoci, a w efekcie – nastąpi rozwój grzybów.

Układanie desek jest praco- i czasochłonne, a uzyskana powierzchnia nie zawsze jest gładka (zależy to od jakości desek oraz staranności montażu).

Szybciej – płyty OSB Do wykonania sztywnego poszycia dachu możemy wykorzystać także wodoodporne płyty OSB (OSB 3 i 4). Są to płyty drewnopochodne, w których wióry są ułożone w jednym

Fot. Pfleiderer

Katarzyna Laszczak

13 KONSTRUKCJE kierunku w poszczególnych warstwach (w warstwach zewnętrznych – równolegle do długości płyty, w wewnętrznych – prostopadle). Ta cecha sprawia, że płyty OSB są bardziej wytrzymałe wzdłuż ich dłuższej osi.

Grubość płyt używanych do wykonania sztywnego pokrycia zależy od rozstawu krokwi, ale zalecana wynosi 22 mm. Płyty układa się dłuższymi bokami prostopadle do krokwi i tak, by w jednym rzędzie przylegały do siebie. Każdy kolejny rząd płyt należy przesunąć o połowę długości płyty i zostawić między rzędami przerwy około 5 mm. Płyty OSB 3 i 4 powinny być zabezpieczone przed bezpośrednim działaniem wody, zarówno na etapie przechowywania, jak i montażu (ich wilgotność nie powinna przekraczać 15%). Między płytami OSB a warstwą ocieplenia, należy zachować szczelinę wentylacyjną.

Wygodniej – płyty MFP Płyty MFP różnią się od OSB między innymi budową – wióry są w nich ułożone w sposób rozproszony, co zapewnia ich jednolitą strukturę oraz identyczną wytrzymałość wzdłuż obu osi płyty.

Ta cecha przekłada się na bezpieczeństwo i trwałość prac. Ponadto płyty MFP są odporniejsze na wilgoć i trudniej

zapalne niż OSB. Ważną cechą jest też wyższa paroprzepuszczalność płyt MFP w stosunku do OSB – ta cecha umożliwia stosowanie specjalnych wysokoparoprzepuszczalnych folii dachowych na poszyciu z płyt. To rozwiązanie zapewnia odpowiednią cyrkulację powietrza, bez konieczności tworzenia szczeliny wentylacyjnej. Dodatkowo, powierzchnia płyt MFP jest gładka, więc nie grozi, np. rozdarcie folii (co może się zdarzyć w przypadku desek).

Na sztywne poszycie zalecane są płyty MFP o wymiarach 250x125 cm (lub 250x500 cm przy większych połaciach; płyty na zamówienie) i grubości od 12 do 25 mm. Płyty układa się prostopadle lub równolegle do krokwi, z przesunięciem rzędów o połowę długości, tak żeby pionowe krawędzie nie wypadały w jednej linii. Ich szybki i precyzyjny montaż ułatwia frezowanie krawędzi na pióro wpust.

Podsumowując – sztywne poszycie z desek jest najbardziej tradycyjne, ale jednocześnie – pracochłonne i stwarzające spore ryzyko popełnienia błędów. Poszycie z płyt drewnopochodnych wykonuje się znacznie szybciej, a przy doborze odpowiedniego rodzaju płyt – również ryzyko popełnienia błędów jest mniejsze. c

www.forumbudowlane.pl

Deskowanie + papa czy folia vv GREGOR__Z: Witam. Kompletuję materiał potrzebny do zbudowania dachu. Dach dwuspadowy, dwa kominy, trzy okna dachowe i jedna lukarna. Jestem zdecydowany na deskowanie dachu, gdyż mam już deski, które zostały mi z szalowania no i dużo ludzi twierdzi że dach będzie sztywniejszy. Dach ma być przykryty blachodachówką (jednak nie od razu ze względu na brak środków). I teraz moje pytanie czy na deski położyć papę czy folię?

W projekcie mam wpisane to lub to jednak wiadomo każdy ma inne zdane na ten temat.

Czym lepiej przykryć skoro wiem, że dach w takiej postaci będzie musiał stać rok lub dwa? I pytanie z innej beczki czy mogę na razie zrezygnować z okien dachowych i wstawić je w późniejszym czasie? vv BIBB1991: Jeżeli więźba dachowa nie będzie pokryta blachą w najbliższym czasie należy zastosować papę zamiast membrany dachowej.

Okna najlepiej osadzić przed samym wykonaniem pokrycia dachowego. Przy tego typu rozwiązaniu należy pamiętać o prawidłowej wentylacji pokrycia dachowego jak i przestrzeni lub pustki powietrznej pod deskowaniem. vv GREGOR__Z: W przyszłości ma to być poddasze użytkowe, ale na pewno przez kilka lat nic tam nie będzie (pewnie nawet nie będzie ocieplenia) czyli dostęp powietrza od spodu dachu będzie na pewno. A jaka papa jest najlepsza żeby nie przepuszczała wilgoci i wytrzymała rok lub dwa? No i czy później muszę ją zrywać czy mogą położyć na to blachodachówkę? vv aadam12: WITAM. Mamy pytanie w sprawie wentylacji do BIBB1991. Wentylacja pomiędzy deskowaniem a ociepleniem OK wszystko jasne. Co natomiast z wentylacja pomiędzy pokryciem a deskowaniem, gdzie pokrycie jest wykonane z blachy na podwójny rąbek. Jak to powinno być. Dziękuje vv BIBB1991: Z treści pytania GREGOR_Z wynika, że będzie układana blachodachówka, a nie blacha na podwójny rąbek. vv aadam12: membrany różnych producentów inaczej reagują na promienie UV, ale generalnie membrana bez przykrycia może leżeć na dachu nie dłużej niż 2 miesiące. W twoim przypadku proponuję położyć średniej grubości papę mocowaną mechanicznie (papiaki) na deski.

Moim zdaniem nie będzie jej trzeba usuwać, jeśli w ciągu kilku lat położysz blachę na to.

Oczywiście obowiązkowo kratownica z łat i kontrłat.

Poszycie z płyt MFP tworzy gładką i równą powierzchnię. (fot. Pfleiderer)

vv Andrzej Wilhelmi: Przy dłuższym oczekiwaniu na krycie docelowe (powyżej roku) należy pokryć dach papą termozgrzewalną wierzchniego krycia mocowaną mechanicznie i zgrzaną na połączeniach. Wytrzyma ładnych kilka lat i będzie służyć później jako krycie wstępne. Natomiast odnośnie pokryć blaszanych to blachodachówka i tzw. "klik" montaż na łatach, natomiast blacha na rąbek montaż na przekładce z folii tzw. "makaronie".

10 14 konstrukcje

Polska przestaje być niestety terenem, którego nie dotyczą huragany, silne wichury i inne gwałtowne zjawiska atmosferyczne.

Nasz klimat staje się coraz bardziej kapryśny, zmienny i nieprzewidywalny.

Przekłada się to na ogromne zniszczenia budynków, których dachy nie wytrzymują silnych wiatrów.

Agnieszka Jaros

P

odczas trąby powietrznej, która przemieszcza się z prędkością 300km/h większych szans na pozostanie w nienaruszonym stanie, nie ma praktycznie żaden rodzaj pokrycia dachowego,

fot. Internorm

DACH ODPORNY NA WIATR

ani żadna konstrukcja dachu. Podczas tego rodzaju zjawisk atmosferycznych z powierzchni ziemi zostaje zmiecione niemal wszystko, a nawałnica zbiera także ofiary w ludziach. Jednak przed zjawiskami o mniejszych rozmiarach można próbować zabezpieczać swój dobytek.

Zabezpieczeniom takim szczególnie warto poddać budynki mieszkalne. Wiadomo, że najbardziej narażone na działanie niekorzystnych warunków atmosferycznych są dachy.

Strefy wiatrowe w Polsce Terytorium Polski jest podzielone na trzy strefy wiatrowe. Do terenów najbardziej zagrożonych silnymi wichurami należą południowe części województw: podkarpackiego, małopolskiego, śląskiego i dolnośląskiego. Tereny te zalicza się do III strefy wiatrowej.

Za nieco mniej narażone na żywioł uważa się województwo pomorskie, zachodniopomorskie i pasmo Łysogór, określając te regiony jako strefę II. Pozostała część kraju należy do I strefy

wiatrowej, co oznacza, że teoretyczne ryzyko wystąpienia na tych terenach silnych wiatrów jest niewielkie. Niestety rzeczywistość coraz częściej okazuje się inna. Nawałnice i wichury przechodzą bowiem np. przez Mazowsze, czy woj. łódzkie, pozostawiając po sobie znaczne straty, zniszczone budynki i dachy.

Dopiero niedawno, bo 2009 roku – uaktualniono obowiązującą do tej pory normę obciążenia dachów wiatrem. Była ona bardzo przestarzała i dla 80% powierzchni kraju przewidywała prędkość wiatru do 72 km/h. Aktualnie przewidywana prędkość jest o 40% wyższa. Sama norma to jednak nie wszystko.

Aby dach przetrwał wichury potrzeba wkładu pracy zarówno na etapie wykonywania projektu, jak i podczas budowy.

Na solidność i odporność dachu wpływają poprawnie wykonane przez projektanta obliczenia, profesjonalne wykonawstwo dekarza oraz rzetelna kontrola ze strony kierownika budowy lub inspektora nadzoru. Dodatkowo, dom zawsze warto ubezpieczyć.

15 konstrukcje

Klamra mocująca dachówkę oraz poprawnie wykonana kalenica z gąsiorem przymocowanym klamrą. (fot. Röben)

Newralgiczne punkty dachu Na odporność dachu na wiatr wpływa kąt nachylenia połaci, poziom kalenicy oraz powierzchnia dachu. Środkowa część dachu jest często traktowana przez fachowców układających pokrycie po macoszemu. Wielu z nich uważa, że w tym miejscu nie ma potrzeby mocowania pokrycia do więźby dachowej.

Tymczasem, dokładne mocowanie pokrycia ma wpływ na późniejszą odporność dachu na wiatr. Jednak najważniejsze jest solidne przytwierdzenie pokrycia do konstrukcji dachu w kalenicy, w koszach, grzbietach, narożnikach, na okapie, przy kominie, lukarnach oraz przy oknach połaciowych. W tych miejscach siła wiatru jest bowiem dwa, a nawet trzy razy większa, aniżeli w środkowej części dachu. Dlatego też do ułożenia pokrycia na dachu warto zatrudnić dekarza z odpowiednią wiedzą i doświadczeniem. Jest to ważne w przypadku każdego domu, ale na kwalifikacje fachowca trzeba zwracać szczególną uwagę, jeśli dom znajduje się na terenach zagrożonych silnym Stężenia wiatrowe zastępują dawną drewnianą wiatrownicę. (fot. Simpson Strong Tie)

wiatrem. Dach powinien być odporny zarówno na siłę rozporową wiatru, jak i na siłę ssącą. Tzw. rozpór powstaje pod wpływem obciążenia dachu ciężarem własnym, zalegającego na nim śniegu i parcia wiatru. Do zjawiska dochodzi w miejscu oparcia krokwi na murłacie, a szczególnie w wiązarach krokwiowych, albo jętkowych. W budynkach, które mają stropy żelbetowe, ceramiczne, czy Kleina siły rozporowe są przekazywane przez murłaty, wieńce lub ścianki kolankowe – od dachu na ściany zewnętrzne. Z tego też powodu połączenie krokwi i wieńca z murłatą jest szczególnie ważne.

Konstrukcja dachu odporna na wiatr Dach można wzmocnić tak przed działaniem siły rozporowej wiatru, jak i zabezpieczyć go przed siłą ssącą.

Krokiew opiera się najczęściej na murłacie poprzez wykonanie wcięcia w drewnie.

Mocowanie odbywa się przy użyciu długich gwoździ krokwiowych wbijanych pod skosem. Do tego celu można też użyć specjalnych łączników z blachy.

Wybrany sposób połączenia tych dwóch elementów powinien być uzależniony od wielkości występującej siły rozporowej.

Bardziej rozbudowane połączenie przyczynia się do poprawienia odporności konstrukcji dachowej na działanie wiatru.

W sytuacjach, kiedy murłata opiera się na wieńcu ścianki kolankowej – konieczne jest sprawdzenie odporności tych ścianek na zginanie. Gdy nośność ścianki kolankowej okaże się niewystarczająca – należy ją wzmocnić poprzez wstawienie słupków żelbetowych.

Przed działaniem siły ssącej wiatru chronić trzeba przede wszystkim konstrukcję poszycia. Krokwie, płatwie, słupy i zastrzały powinny być połączone w taki sposób, aby miały odporność na rozciąganie. Jest to szczególnie istotne przy brzegach dachu, przy okapie oraz w narożach.

Warto także zwrócić uwagę na wytrzy‑ małość ścian szczytowych w pasie poddasza na parcie lub ssanie wiatru. Ściany te, ze względu na swoją funkcję, są zazwyczaj dość cienkie. Z tego też powodu dobrze jest zakończyć je wieńcem obwodowym, połączonym z wieńcem ścianek kolankowych. Kiedy ściany szczytowe są wysokie i długie – powinny być usztywnione ścianami poprzecznymi poddasza.

Pokrycie odporne na wiatr Trudno jest jednoznacznie stwierdzić, które pokrycie dachowe jest pokryciem odpornym na wiatr. Jednak przyjmuje się, że w przypadku dachów stromych większą odporność mają pokrycia ciężkie.

Dachówki ceramiczne lub cementowe oraz łupek naturalny wprawdzie także ulegają uszkodzeniom w razie silnych huraganów, ale zniszczenia są mniejsze i łatwiej je naprawić. Ponadto pod ciężkie pokrycia zawsze trzeba wykonać solidniejszą konstrukcję, co przyczynia się do poprawy odporności na żywioł.

Ciężkie pokrycia mają małe rozmiary i dużą masę. Zatem wiatr, zanim je zerwie, musi najpierw pokonać ich ciężar. Jeśli nawet do tego dojdzie, to zniszczenia dotyczą niewielkich powierzchni dachu.

Zachodzi jednak konieczność starannego mocowania dachówek do konstrukcji.

Obowiązkowe jest ich mocowanie jedynie w strefie brzegowej i narożnej dachu.

Jednak wyspecjalizowani dekarze coraz częściej mocują też pokrycie pośrodku połaci, samodzielnie decydując o ilości zastosowanych łączników.

16 12 konstrukcje

Dodatkowe mocowanie blachy płaskiej ocynkowanej vv ogrofan: Witam, pytanie do fachowców – dach kryty blachą płaską ocynkowaną gr.0,55, pokrycie wykonane w latach 80‑tych na deskowaniu pełnym zgodnie ze sztuką.

Do dnia dzisiejszego jedyną konserwacją było malowanie, nie mam pewności (tego nie widać) jak wygląda mocowanie arkuszy?

Z przerażeniem patrzę na dach podczas huraganowych wiatrów, myślę w związku z tym o dodatkowym mocowaniu arkuszy (50x100 cm) wkrętami farmerskimi 4.8 x 35 w ilości 3–4 szt. na 1m kw. Jaka jest Wasza ocena mojego pomysłu, co z rozszerzalnością termiczną blachy? Pozdrawiam. Andrzej vv MistrzJan: Ona jest mocowana na haftry (blaszki w felcach) bez dziurawienia blachy.

Można dać farmery gdy blacha odstaje od desek. Jan.

Łupek dachowy, jako ciężkie pokrycie, cechuje się dużą odpornością na działanie wiatru. (fot. Rustico)

Dobrym sposobem zabezpieczenia dachu przed wiatrem jest także używanie klamer do przytwierdzania dachówek zakładkowych i gąsiorów w kalenicy oraz na grzbietach. Do karpiówki używa się specjalnych klamer sztormowych oraz wkrętów lub gwoździ. W zależności od wybranego rodzaju pokrycia oraz jego producenta – warto zakupić łączniki, pochodzące z tego samego sytemu.

W żadnym razie nie popłaca tutaj oszczędzanie na ich ilości lub jakości.

Pokrycia lekkie, o większych formatach, np. blachodachówka – działanie sił natury znoszą gorzej. W niektórych sytuacjach dochodzi do zerwania takiego

pokrycia razem z więźbą. Naprawy powstałych szkód nie są łatwe, ani tanie. Zerwane pokrycie nie nadaje się bowiem przeważnie do ponownego wykorzystania, a rozmiary uszkodzeń dachu są znaczne. Skutkuje to niestety poważnymi wydatkami na nowy materiał pokryciowy. c więcej o trwałym dachu

vv wykonawca: ogrofan – poszukaj kogoś, kto ma pojęcie o kryciu. Na felc nie przykręcaj żadnych śrub jak sugeruje [mistrz podejrzewam, że od papy] – w twoim przypadku niektóre klamry w felcach pionowych lub poziomych mogły popękać – trzeba rozchylić felce i dać nowe klamry i dalej będziesz tylko malował dach co 10 lat lub dłużej - takie przypadki się zdarzają vv MistrzJan: Wykonawco, stanąłeś w rozwoju jakieś 25lat temu. Jan vv wykonawca: mistrzu dalej kręć śruby i ciesz się, że ci za to płacą – ale nie pisz głupot na temat, o którym pojęcia nie masz – to tak delikatnie vv MistrzJan: Tzn. odrzucasz pokrycia np blachodachówką. Nie myślisz delikatnie mówiąc. Jan

Trwałość pokrycia zależy m.in. od właściwego mocowania elementów. (fot. Internorm)

17 artykuł spoNsorowany

Galeco DECOR

– niezawodny system wykończenia okapu

Do

wykończenia okapu dachu czyli jego spodniej części, która wystaje poza obrys domu, używa się podsufitki dachowej. Może być ona wykonana z drewna, blachy lub PVC. I choć normy budowalne nie wymagają jej montażu, to wiele budynków stosuje takie rozwiązania z uwagi na szereg ich zalet.

Galeco DECOR to niezawodny system wykończenia okapu domu. Wykonany z PVC, pozwala na uzyskanie nie tylko estetycznego wykończenia domu, ale także wpływa pozytywnie na jego bezpieczeństwo.

Zalety Galeco DECOR Zalety tego rozwiązania są widoczne już na etapie zakupu. Konkurencyjna cena Galeco DECOR, w stosunku do rozwiązań drewnianych czy stalowych, wpływa na atrakcyjność produktu. Specjalne, ochronne opakowania, pozwalają na składowanie elementów na zewnątrz, bez obaw o ich zniszczenie. Nieskomplikowana konstrukcja podsufitki dachowej, jej wysoka elastyczność i lekka waga, umożliwia prosty i szybki montaż nawet na delikatnych konstrukcjach. Wszystko to zawdzięcza ona optymalnej technologii produkcyjnej. Materiał, jakim jest PVC, cechuje się odpornością mechaniczną.

Dlatego podsufitka zachowuje swoje parametry bez względu na panujące warunki atmosferyczne. Jej właściwości gwarantują bezproblemowe użytkowanie,

bez zbędnych konserwacji, jak to ma miejsce w przypadku drewna. Finalnie, zaletą podsufitki dachowej Galeco DECOR, jest uzyskanie estetycznego wyglądu okapu dachu, który bez problemu dostosujemy do każdego rodzaju budynku.

Estetyka i bezpieczeństwo Produkt firmy Galeco dostępny jest w 5 kolorach z fakturą drewna. Taki wybór daje wiele możliwości wizualnego dopasowania elementów do wykończenia budynku, a nieregularna powierzchnia wizualnie nawiązuje do naturalnego drewna. Materiał PVC jest na tyle elastyczny, że pozwala na zamontowanie w podbitce oświetlenia. Dodatkowo dla produktu zostało stworzone dedykowane okucie deski czołowej. Produkt wykonany z blachy Przykłady wykończenia narożników okapu.

ocynkowanej, jest pokryty folią Renolit.

Dostępny w dwóch kolorach spójnych z podsufitką i odpowiednio wyprofilowany, umożliwia łatwy montaż oraz jednolite wykończenie okapu. Całość składa się na estetykę wykończenia domu i szeroki zakres zastosowań produktów.

Ale podbitka dachowa to nie tylko aspekty wizualne. To również bezpieczeństwo dla domu, na którym jest zamontowana. Wystający okap, odpowiednio osłonięty od spodu, chroni wewnętrzną konstrukcję dachu przed warunkami atmosferycznymi takimi jak np. deszcz i wiatr. A zamknięcie dostępu do środka budynku zapobiega zagnieżdżaniu się niechcianych gości takich jak ptaki czy owady, bez ograniczenia cyrkulacji powietrza w konstrukcji. Elementy podbitki posiadają również specjalne perforacje, które ułatwiają ten proces.

Galeco DECOR to kompleksowe rozwią‑ zanie, które na rynku cieszy się coraz większą popularnością wśród inwestorów, a dzieje się tak dzięki wszystkim wymienionym powyżej zaletom. c

www.galeco.pl www.bezokapowy.pl

18 KONSTRUKCJE

Okap to spodnia część dachu wystająca poza obrys domu.

Jego zabezpieczeniu służą podbitki dachowe, które jednocześnie pełnią funkcje dekoracyjne. Jaką podbitkę wybrać?

Wybór jest spory.

Ewa Kulesza

Wykończenie okapu Do Podbitka drewniana Najstarszym sposobem zabezpieczania okapu są deski. Zamawia się je w zakładach stolarskich. Na podbitkę nadaje się wysuszone i zaimpregnowane drewno sosnowe, świerkowe i modrzewiowe. Podbitka drewniana musi mieć grubość 17–22 mm. Szerokość i długość desek nie jest normowana, ale dobierana według potrzeb.

Podbitka z desek może mieć krawędzie proste lub wyprofilowane. Każdą deskę trzeba mocować z dwóch stron. Długie

elementy (ale nie dłuższe niż 6 m) muszą być mocowane dodatkowo w odstępach około 1 m. Deski przed ułożeniem należy zabezpieczyć wodoodpornym środkiem (lakierem lub specjalną farbą do drewna).

Zabieg konserwacyjny należy powtarzać co kilka lat.

Przy okapie znajduje się otwór wlotowy niezbędny do wentylacji dachu. Przekrój otworów przy okapie stanowi 1/600 – 1/400 wentylowanej powierzchni dachu.

Przy prawidłowo wykonanej wentylacji, powietrze jest nawiewane przez otwory właśnie w okapie poddasza, a wywiewane przez kalenicę budynku. Dlatego podbitka musi być tak zbudowana, aby umożliwić przepływ powietrza. Mogą to być kratki, listwy wentylacyjne lub specjalne panele z otworkami. Otwory powinny być osłonięte siatkami metalowymi, które chronią przed dostaniem się ptaków i innych zwierząt.

Podbitki drewnopochodne Wykonane są ze świeżych wiórów drzewnych i żywic. Wierzchnia warstwa jest pokryta zabezpieczającą i nadającą kolor farbą akrylową. Panele drewnopochodne mają jednorodną strukturę, dzięki czemu są odporne na działanie wilgoci i wysokiej temperatury. Łączy się je na pióro-wpust i mocuje do listew drewnianych co 1 metr. Należy pamiętać, że przycinane krawędzie trzeba pomalować farbą akrylową, aby przedłużyć żywotność drewna. Panele drewnopochodne należy konserwować mniej więcej co 10 lat, a polega to na położeniu kolejnej warstwy farby akrylowej.

Podbitki stalowe Wykonane są z płaskiej blachy stalowej ocynkowanej, takiej samej jakiej się

Fot. Galeco

wyboru mamy kilka rodzajów podbitki – wykonanej z różnych materiałów i występującej w wielu kolorach. Kolor podbitki warto przemyśleć, ponieważ jest ona detalem, który może nadać ciekawy charakter całemu budynkowi.

19 KONSTRUKCJE panele sidingowe. Każdy panel powinien być mocowany w zależności od zaleceń producenta (zazwyczaj co 30–50 cm.)

Kolor podbitki, orynnowania i okien to element wpływający na charakter domu. (fot. Gamrat)

używa do obróbek blacharskich (grubość 0,6–0,8 mm). Na blaszaną podbitkę dachową nadaje się również blacha trapezowa o wysokości fal nie większej niż 20 mm. Blachę na podbitkę przycina się odpowiednimi maszynami do cięcia, dlatego lepiej zlecić te prace blacharzowi.

Miejsca cięcia zabezpiecza się farbą podkładową i nawierzchniową.

Podbitki aluminiowe Wykonane są z blachy aluminiowej pokrytej powłoką ochronną, na przykład poliestrową. Mają długą żywotność i nie wymagają konserwacji, są odporne na każde warunki atmosferyczne. Panele mogą mieć powierzchnię gładką lub perforowaną, grubość 0,6 mm; szerokość 10, 15, 20 lub 30 cm oraz dowolną (do 6 m) długość. Podbitki aluminiowe mocuje się na zatrzask, na wyprofilowanych szynach montażowych.

Producenci proponują również akcesoria wykończeniowe, na przykład narożniki i kątowniki.

Podbitki PVC Podbitki sidingowe Podbitki sidingowe są lekkie i bardzo proste w obróbce, elementy można przycinać, wiercić i łatwo formować, za pomocą narzędzi do drewna. Należy tylko pamiętać o tym, że docinane elementy muszą być o kilka milimetrów krótsze, aby mogły swobodnie odkształcać się pod wpływem temperatury. Materiał jest odporny na warunki atmosferyczne i nie wymaga konserwacji oraz malowania podczas eksploatacji. Możliwe jest ewentualne mycie wodą z dodatkiem środka antystatycznego. Do podbitki można dokupić elementy wykończeniowe narożników i krawędzi dachu. W ofercie rynkowej są panele wyprofilowane w kształcie jednej, dwóch lub trzech listew o grubości zaledwie 1 mm. Powierzchnia może być gładka albo wyprofilowana. Montaż nie jest skomplikowany. Do ściany i deski okapowej mocuje się drewniane listwy, a do nich listwy typu „J” lub „F”, między które wsuwa się

Podbitki komorowe Podobne do paneli sidingowych, jednak są od nich twardsze oraz sztywniejsze i jednocześnie lżejsze, dzięki komorowej budowie. Wyglądem przypominają panele boazeryjne, mają grubość około 10 mm, szerokość 10 i 30 cm. Ich konserwacja również ogranicza się do umycia. Podobny jest także sposób montażu.

Podbitki pełne Spienione profile PVC wykonane w technologii dwuwarstwowej metodą współwytłaczania. Zewnętrzna warstwa jest wykonana z twardego PVC, które zapewnia odporność na warunki atmosferyczne i wytrzymałość mechaniczną, zaś wewnętrzna jest wypełniona spienionym PVC przez co zapewniona jest elastyczność oraz obniżony ciężar.

Grubość paneli to około 9 mm, szerokość to od 5 do 40 cm, a długość do 6 m.

W ofercie producentów można znaleźć szeroki asortyment: desek podstawowych (różne szerokości) oraz listew wykończeniowych (listwa cokołowa, ćwierćwałek, kątowniki, łączniki).

Podbitki pełne mogą być stosowane jako deski czołowe osłaniające krokwie od strony rynny. c Podbitki z PVC są lekkie i trwałe, a ich montaż nie jest skomplikowany. (fot. Galeco)

20 artykuł sponsorowany

Standardy wykonania komina

Fot. 1

Znakomitym przykładem zmian zachodzących na rynku są membrany wstępnego krycia (MWK). Coraz częściej sprzedawane są ich droższe, ale i lepsze odmiany.

P

rzy takiej tendencji rynkowej coraz większe znaczenie mają zalecenia producentów tych materiałów, ponieważ dobra jakość produktu nie wystarczy, aby się on sprawdził na dachu. Dobre, prawidłowe działanie MWK wymaga dobrego i prawidłowego montażu.

Problem zróżnicowanych zaleceń Popularna wiedza o stosowaniu wysoko paro‑przepuszczalnych membran wstępnego krycia (MWK) jest bardzo zróżnicowana bo pochodzi z wielu źródeł. W pewnych szczegółach istnieją istotne różnice między zasadami

układania membran wymaganymi w krajach zachodniej Europy, a zasadami odpowiadającymi warunkom panującym w naszym kraju.

Zjawisko to związane jest zarówno z odmiennymi tradycjami jak i z różnymi poziomami kultury technicznej. Jednak, największe różnice wynikają z uwarunkowań klimatycznych.

Metody układania membran dachowych zawarte w instrukcjach ich producentów są bardzo zróżnicowane.

W pewnych szczegółach istnieją istotne różnice między zaleceniami poszczególnych dystrybutorów, powodujące niekiedy konflikty między wykonawcami

i ich klientami. Różnice te wynikają z kilku przyczyn, w tym z odmiennych wymagań wobec membran przyjętych w krajach ich producentów wynikających z uwarunkowań klimatycznych i prawnych. Oprócz tego, ilość informacji zawartych w instrukcjach zależy od sposobu traktowania klientów i wykonawców przez dystrybutorów membran.

Uszczelnienie wokół komina Dobrym tego przykładem są zalecenia dotyczące kominów budowanych przecież na każdym dachu. Większość instrukcji nie uwzględniają istnienia wielu

21 artykuł sponsorowany

Rys. 1

rodzajów i odmian kominów oraz różnych możliwych standardów ich wykonania.

Podstawową funkcją membrany jest uszczelnienie pokrycia wraz z wszelkimi przechodzącymi przez nie instalacjami.

Dlatego wszystkim: wykonawcom i ich zleceniodawcom, powinno zależeć na szczelnym ułożeniu membrany wokół wszystkich instalacji – w tym głównie komina. Na kominy spływają bowiem przecieki powstałe ponad nimi oraz na ich ścianach (rys.1). Najgroźniejsze z nich powstają pod gąsiorami, które są najbardziej narażone na podwiewanie śniegu i deszczu.

Bardzo mocno wpływa to na szczelność kominów, które są na tyle dużymi obiektami, że zawsze gromadzą za sobą (od strony spadku połaci) podwiany pod pokrycie śnieg. W okresie topnienia stanowi on bardzo duże zagrożenie dla połączenia membrany z kominem.

Z tego powodu niektóre rozwiązania sprawdzające się na zachód od Odry nie są skuteczne w Polsce.

Jak łączyć MWK z kominem W związku z tym warto pokazać Czytel‑ nikom dwa zasadnicze sposoby połączenia membrany dachowej z kominem: pierwszy, pozornie łatwiejszy i często powtarzany w instrukcjach pochodzi z cieplejszych części Europy; drugi pochodzi z Niemiec i bardziej odpowiada polskim potrzebom uwzględniającym zmienność klimatu.

Pierwszy sposób (rys.2) ogranicza się do wywinięcia odpowiednio przyciętej membrany na wszystkie ścianki komina tak aby były one skierowane ku górze (fot.1). O sposobie mocowania tych wywinięć, dystrybutorzy pokazujący tę metodę, w instrukcjach wspominają rzadko. A jest to istotny szczegół dla skuteczności działania takiego połączenia (kleić czy może przybijać). Prostota tej metody jest pozorna i tylko na rysunkach wygląda na łatwą.

Wyższy lepszy i bardziej odpowiedni w Polsce standard wykonania połączenia MWK z kominem pokazują rys. 3 i 4.

Do połączenia membrany z kominem wentylacyjnym w tej wersji, niezbędne są dwa rodzaje taśm samoprzylepnych.

W pierwszym etapie prac przed rozwinięciem membrany na kominie przykleja się (butylową) taśmę dwustronną (rys.3) w miejscu wyznaczającym maksymalną wysokość wywinięcia membrany na komin – 5 cm nad poziom łat.

Po przyklejeniu taśmą dwustronną, membranę dodatkowo uszczelnia się obklejając ją wokół komina taśmą jednostronną (rys.4). Zabieg ten jest bardzo ważny dla tego połączenia z kilku powodów: zaciska membranę na taśmie dwustronnej (butylowej) uniemożliwiając odklejenie, łączy wszystkie nakładki uzupełniające powierzchnię membrany (głównie narożniki), dociska kieszenie powstałe z nadmiarów membrany a wynikające z różnych niedokładności,

Rys. 3

o które łatwo na dachu. Zabieg uszczelnienia połączenia membrany z kominem po całym jego obwodzie taśmą jednostronnie klejącą ma jeszcze jedną zaletę – umożliwia praktycznie dowolne łączenie membrany za pomocą nacięć lub fragmentaryzacji, co bardzo ułatwia jej układanie.

Czyli różnica między obu wersjami polega na użyciu taśm samoprzylepnych.

Skutki braku takich taśm pokazuje fot.1: wyłożone ku górze wywinięcia MWK opadają, a gdy komin jest z cegły klinkierowej, to tworzą się tam duże szczeliny, które przepuszczą każdy przeciek.

A szkoda, bo membrana mogłaby go zatrzymywać. c

Rys. 2

Rys. 4

Marma Polskie Folie www.dachowa.com.pl

22 IZOLACJE

Parametry folii wstępnego krycia Folie wstępnego krycia muszą spełniać swoją funkcję przez wiele lat – powinny być trwałe, wytrzymałe i oczywiście skuteczne. Dlatego przy zakupie, należy kierować się parametrami technicznymi produktu.

Z

wieloletnich doświadczeń stosowania folii wynika, że na ich skuteczność największy wpływ mają: paroprzepuszczalność, gramatura i odporność na promieniowanie UV. Są również inne parametry (chociaż nie mają już tak dużego znaczenia), które powinny zawierać się w określonych granicach.

Paroprzepuszczalność Decyduje o klasyfikacji folii wstępnego krycia (FWK) i sposobie ich użycia.

Na przykład folie niskoparoprzepuszczalne przeznaczone są do stosowania na dachy domów z nieużytkowym poddaszem (nieocieplonym), a stosując je na dachach ocieplonych, należy pozostawić szczelinę wentylacyjną między folią, a warstwą ocieplenia, która przeciwdziała gromadzeniu się nadmiaru wilgoci i chroni konstrukcję dachu. Natomiast folie wysokoparoprzepuszczalne mogą

dotykać bezpośrednio izolacji cieplnej, nie powodując zawilgocenia konstrukcji dachu ani izolacji.

Paroprzepuszczalność jest to ilość pary wodnej, jaką folia dachowa jest w stanie przepuścić przez swoją powierzchnię w określonym czasie i określonych warunkach, takich jak temperatura, wilgotność względna i ciśnienie powietrza. Do porównań stosuje się współczynnik oporu dyfuzyjnego Sd [m], który określa równoważną dyfuzyjnie grubość warstwy powietrza. Oznacza to, że materiał o oporze dyfuzyjnym Sd = 0,02 m, tworzy opór dla pary wodnej taki jak 2‑centymetrowa warstwa powietrza. Niestety, dość często wartość paroprzepuszczalności podawana jest w jednostkach względnych [g/ m²/24 h] – wprowadza to jedynie zamieszanie, ponieważ istnieją różne metody badawcze. Tak więc, aby uniknąć problemów z porównaniem paroprzepuszczalności folii należy brać pod uwagę ich współczynniki Sd. Podanie tego parametru jest gwarantem rzetelności informacji handlowej.

Gramatura Ma wpływ na trwałość produktu. Im gramatura jest większa, tym folia jest grubsza, a im grubsza, tym bardziej trwała. Zależność ta obowiązuje wszystkie rodzaje tworzyw, z których wytwarzane są folie dachowe. Najczęściej stosuje się te o gramaturze ok. 100 g/m² ze względu na optymalny stosunek masy do wytrzymałości i paroprzepuszczalności.

Układane są także folie ciężkie (np. 115 lub 140 g/m²), które są bardziej odporne na uszkodzenia mechaniczne, oraz folie lekkie (np. 80 g/m²), które mają przede wszystkim obniżyć koszt inwestycji, lecz są mniej trwałe, a koszty ewentualnej reperacji przewyższą różnicę cenową między membraną lżejszą a zalecaną 100‑gramową.

Odporność na promienie UV Działanie promieni UV ma największe znaczenie podczas prac montażowych, kiedy folia poddawana jest stałemu działaniu promieniowania. Nadmierne naświetlenie folii powoduje obniżenie parametrów technicznych, dlatego

Fot. Icopal

Joanna Szot

24 IZOLACJE podczas produkcji wzmacniane są one stabilizatorami przeciw działaniu promieniowania UV. Trzy miesiące to czas, jaki najczęściej producenci podają za bezpieczny dla swoich wyrobów (chociaż nie powinno zostawiać się nieosłoniętych FWK przez cały ten okres). Folie dachowe najlepiej układać bezpośrednio przed montażem ostatecznego pokrycia, wówczas nie będzie narażona na działanie promieni słonecznych.

Uwaga! Zdarza się, że w celu obniżenia kosztów produkcji producenci folii dachowych nie stosują dodatków stabilizacyjnych. Dzięki temu folia jest tańsza, ale jej odporność sięga tylko 4 tygodni.

Najlepiej nie kupować produktów o niskiej cenie i równie niskich parametrach technicznych.

Wytrzymałość na działanie słupa wody Ten parametr świadczy o wodoszczel‑ ności folii, co ma największe znaczenie w okresach zimowych, gdy temperatura spada poniżej zera. Wtedy na dachu zalega śnieg, który topniejąc wciska wodę między elementy pokrycia oraz w otwory montażowe i zakłady. Gdy temperatura spada poniżej zera, woda zamarza, a warstwa lodu zbiera się pod pokryciem.

Aby nie dostała się do ocieplenia, folia powinna być wodoodporna.

Odporność folii dachowej na działanie słupa wody powinna wynosić minimum 1500 mm H₂O (DIN 20811)/4500 mm H₂O (Hydrocinetic). Wartość pomiaru metodą hydrokinetyczną jest o ok. 3–4 razy większa od pomiaru wg DIN 20811.

FWK najlepiej układać bezpośrednio przed montażem pokrycia. (fot. Corotop)

Paroprzepuszczalność, gramatura i odporność na promieniowanie UV to najważniejsze, ale nie jedyne parametry, na które trzeba zwrócić uwagę. (fot. Braas)

Informacja odnośnie wartości parametru wodoszczelności powinna być podana na etykiecie produktu lub w materiałach informacyjnych dotyczących produktu, razem z informacją o metodzie badawczej.

Producenci folii powinni mieć certyfikaty jakości ISO. Wytrzymałość na rozrywanie Folie dachowe są narażone na rozerwanie tylko podczas układania ich oraz pokrycia, które później je chroni. Siły rozciągające, jakie występują normalnie na dachu są wynikiem działania wiatru i rozsychania się drewna konstrukcji.

Jednak nawet niewielka elastyczność folii jest wystarczająca, aby siły na nią działające nie wyrządziły jej żadnej krzywdy, ponieważ przemieszczenia towarzyszące tym siłom są niewielkie.

Wytrzymałość folii nie musi być duża, ponieważ układa się je z lekkim naprężeniem, a rozpinanie wymaga niewielkich sił. Uszkodzenia powstałe podczas montażu, spowodowane np. upadkiem narzędzia (nawet najmocniejsza membrana może zostać uszkodzona),

wystarczy zreperować specjalną taśmą samoprzylepną.

Jedynie niektóre zastosowania pod specjalne rodzaje pokryć wymagają mocniejszych odmian membran.

Są to pokrycia leżące na sztywnym poszyciu i w czasie ich układania membrany są po prostu mocno „deptane”.

Taki sam proces „deptania” może mieć miejsce w okapie dachów spadzistych, gdzie w czasie mocowania pokrycia dekarz wykonuje dużo czynności montażowych i regulacyjnych.

Odporność termiczna Zakres temperaturowy większości folii wstępnego krycia wynosi od około -40°C do około +90°C (zakres ten w jest wystarczający dla polskich warunków).

W praktyce wytrzymują one okresowe działanie wyższych temperatur (nawet 120°C). Oznacza to, że folia nie traci swoich własności przy krótkotrwałym działaniu tak wysokich temperaturach.

Należy jednak pamiętać o stworzeniu odpowiedniego dystansu między pokryciem dachowym, a folią w celu zapewnienia optymalnej wentylacji. c

25 IZOLACJE

Taśmy

dekarskie

Pod ogólnym pojęciem „taśmy dekarskie” kryją się dość zróżnicowane akcesoria.

Ich wspólną cechą jest to, że służą do wygodnego, szybkiego i skutecznego wykonywania połączeń różnych materiałów.

T

aśmy dekarskie znacznie ułatwiają wykonanie prac wykończeniowych na dachu. W zależności od rodzaju i przeznaczenia zapewniają szczelne i wodoodporne połączenia materiałów, albo odpowiednią wymianę powietrza. Są wykonane z różnych materiałów i służą do różnych celów. Można podzielić je na kilka podstawowych grup, w zależności od przeznaczenia.

Taśmy kominowe Taśmy kominowe służą do wykonywania obróbek komina. Gwarantują trwałe połączenie styku komina

Fot. Braas

Katarzyna Laszczak

26 IZOLACJE z pokryciem dachowym lub ścianą.

Produkowane są z metalu (najczęściej ołowiu lub aluminium), od zewnętrznej strony są powleczone specjalistyczną farbą, od spodniej mają warstwę kleju butylowego, cechującego się dobrą przyczepnością do różnego rodzaju podłoży. Są odporne na procesy starzenia i działanie promieniowania UV. Taśmy kominowe występują w wersji gładkiej lub profilowanej (w ofercie są również taśmy o wypukłościach przypominających plaster miodu, a także profilowane wzdłużnie i poprzecznie). Profilowanie ułatwia dokładne dopasowanie taśmy do kształtu pokrycia dachowego.

Szerokość taśm wynosi najczęściej 30 cm, długość – ok. 5 m. Są one oferowane w różnych kolorach, dlatego można je dopasować do barwy pokrycia.

Taśmy kalenicowe Układane są na kalenicach i narożach dachu, pod pokryciem (gąsiorami). Ich budowa sprawia, że zapewniają wentylację przestrzeni między ociepleniem dachu i pokryciem, a jednocześnie stanowią ochronę przed wnikaniem wody i zanieczyszczeń w głąb warstw dachu.

Taśmy kalenicowe składają się z dwóch pasów profilowanego aluminium (albo miedzi), między którymi znajduje się paroprzepuszczalna tkanina techniczna lub geowłoknina. Występują też taśmy wykonane w całości z aluminium, wtedy funkcję wentylacyjną zapewnia specjalna perforacja materiału. Mocowanie taśm kalenicowych ułatwiają samoprzylepne paski butylowe, znajdujące się na ich krawędziach. Występują taśmy przeznaczone pod pokrycia różnego rodzaju, a także tylko pod określone, np. blachodachówki.

Taśmy samorozprężne Tego rodzaju taśmy służą do uszczel‑ niania połączenia kosza dachowego z pokryciem. Produkowane są z odpowiednio impregnowanej pianki poliuretanowej. Alternatywą dla ich stosowania są uszczelki klinowe, wykonane z poliuretanu lub polipropylenu. Zarówno taśmy, jak i kliny są oferowane w kilku grubościach i kolorach.

Taśmy uszczelniające Taśmy te służą do wykonywania szybkich uszczelnień wodoodpornych. Mogą być wykorzystywane do zabezpieczania obróbek blacharskich,

Taśmy do folii ułatwiają szczelną obróbkę elementów przechodzących przez warstwy dachu. (fot. Kloeber)

a także uszczelniania szpar i drobnych uszkodzeń w pokryciach dachowych, rynnach i rurach spustowych itp. (nadają się także to zastosowań ogólnobudowlanych). Są to najczęściej samoprzylepne taśmy bitumiczne, zabezpieczone aluminiową warstwą ochronną. Charakteryzują się bardzo dobrą przyczepnością do różnego rodzaju powierzchni (ceramika, metal, beton, drewno, bitum, tworzywa sztuczne).

Dostępne są w różnych rozmiarach oraz kolorach.

Taśmy do folii Służą do łączenia folii dachowych, ułatwiają też wykonanie szczelnych połączeń folii z różnymi elementami przechodzącymi przez warstwy dachu (takimi jak kominki wentylacyjne itp).

Charakteryzują się dużą wytrzymałością i odpornością na promieniowanie UV. Dostępne są zarówno taśmy uniwersalne (do stosowania na zewnątrz, jak i wewnątrz) oraz taśmy przeznaczone tylko do folii paroprzepuszczalnych lub paroizolacyjnych. W ofercie producentów znajdziemy także taśmy reparacyjne, z pomocą których szybko naprawimy drobne uszkodzenia folii.c Taśma kalenicowa zapewnia wentylację i ochronę dachu. (fot. mdm)

27 artykuł sponsorowany

Czym ocieplić dach płaski Płyty izolacyjne BauderPIR do dachów płaskich to nowoczesne rozwiązanie zapewniające skuteczne ocieplenie dachu przy zastosowaniu izolacji o najmniejszej grubości warstwy.

Płyty izolacyjne BauderPIR Płyty izolacyjne BauderPIR powstają z udoskonalonej pianki poliuretanowej o podwyższonym indeksie PIR, co zapewnia im doskonałe właściwości izolacyjne. Niski współczynnik przewodności cieplnej sprawia, że do wykonania skutecznej termoizolacji dachu wystarcza zastosować warstwę izolacyjną o najmniejszej grubości. Ponadto płyty izolacyjne BauderPIR charakteryzują się wysoką wytrzymałością termiczną oraz dobrą stabilnością wymiarową, wyróżniają się też odpornością na działanie czynników biologicznych. BauderPIR nie wydziela zapachów i jest nieszkodliwy dla zdrowia przy typowych zastosowaniach budowlanych. Co szczególnie ważne w przypadku zastosowania na dachach płaskich – produkt jest odporny na działanie gorącego bitumu i może być izolowany papami bitumicznymi.

Płyty izolacyjne do dachów płaskich: vvBauderPIR M/MF – płyty izolacyjne przeznaczone do termoizolacji dachów o różnych powierzchniach. Są wykonane ze sztywnej pianki poliuretanowej z obustronnymi powłokami z włókniny mineralnej (dostępne płyty z frezem i bez niego). Wymiary płyt: 200 x 600 mm (powierzchnia krycia: 1185 x 585 mm); wytrzymałość na ściskanie: ≥120 kPa (≥0,12 N/mm²); reakcja na ogień klasa E wg DIN EN 13501–1 B2 wg DIN 4102–1; współczynnik przewodzenia ciepła od 0,025 do 0,027 W/(mK). vvBauderPIR T – płyty izolacyjne z wyrobionym spadkiem, bez warstw kryjących, bez frezu, standardowy spadek 2%. Wymiary płyt: 1200 x 800 mm

– poznaj płyty BauderPIR

(spadek na górnej powierzchni); wytrzymałość na ściskanie: ≥120 kPa (≥0,12 N/ mm²); reakcja na ogień klasa E wg DIN EN 13501–1 B2 wg DIN 4102–1; współczynnik przewodzenia ciepła od 0,025 do 0,027 W/(mK). vvBauderPIR KOMPAKT – dach kompaktowy BauderPIR Kompaktdach jest systemem dachu płaskiego, w którym warstwy hydroizolacyjna oraz materiał termoizolacyjny są przyklejone do siebie i do podłoża, tworząc jednolitą warstwę.

Zapewniają szczelny system hydroizolacji z wyrobionym spadkiem lub bez.

Wymiary płyt: 600 x 600 mm (płaskie lub spadek na górnej powierzchni); wytrzymałość na ściskanie: ≥150 kPa (≥0,12 N/ mm²); reakcja na ogień klasa E wg DIN EN 13501–1 B2 wg DIN 4102–1; współczynnik przewodzenia ciepła od 0,025 do 0,027 W/(mK). vvBauderPIR FA TE – płyty o podwyższonej wytrzymałości na ściskanie, przeznaczone do termoizolacji tarasów.

Warstwy kryjące z aluminium, płyty pozbawione frezu. Wymiary płyt: 1200

x 600 mm; wytrzymałość na ściskanie: ≥120 kPa (≥0,12 N/mm²); reakcja na ogień klasa E wg DIN EN 13501–1 B2 wg DIN 4102–1; współczynnik przewodzenia ciepła 0,022 W/(mK). vvBauderPIR FA – płyty do termoizolacji dachów płaskich z obustronną warstwą z aluminium i frezem. Są przeznaczone do termoizolacji wielkopowierzchniowych obiektów przemysłowych. Wymiary płyt: 2400 x 1200 mm (powierzchnia krycia 2385 x 1185 mm); wytrzymałość na ściskanie: ≥120 kPa (≥0,12 N/mm²); reakcja na ogień klasa E wg DIN EN 13501–1 B2 wg DIN 4102–1; współczynnik przewodzenia ciepła 0,022 W/(mK). c

www.bauder.pl info@bauder.pl

28 IZOLACJE

Izolacje poliuretanowe

Wojciech Lechowski

Fot. Bauder

Wyjaśniając pojęcie „izolacje poliuretanowe”, należy wskazać na grupę materiałów izolacyjnych o zróżnicowanych właściwościach, ale powstających na bazie jednego składnika, tj. polimeru uretanowego.

Na rynku handlowym materiał ten występuje w wielu postaciach.

Są to m.in. płyty, otuliny, bloki, systemy przeznaczone do sporządzenia w miejscu zastosowania oraz ciśnieniowe pojemniki z kompozycją, która po uwolnieniu spienia się i utwardza.

29 IZOLACJE

Izolacje poliuretanowe są dostępne w postaci pian, aplikowanych natryskowo, oraz płyt służących do ocieplania dachów płaskich i stromych. (fot. Kumibex)

C

hoć polimer uretanowy jest bazą przy powstawaniu pianek, to w rzeczywistości decyduje on jedynie o właściwościach mechanicznych tego materiału i zajmuje tylko 3% objętości pianki.

Pozostałe 97% objętości zajmuje gaz wypełniający komórki i to on odpowiada za wartość współczynnika przewodzenia ciepła. W zależności od technologii produkcji, przeznaczenia oraz miejsca zastosowania izolacji z piany poliuretanowej – używa się zróżnicowanych środków spieniających. Różnią się one wartościami współczynnika przewodzenia ciepła, rozpuszczalnością w kompozycji, palnością oraz zdolnością do dyfuzji.

Poliuretan w historii Historia poliuretanu nie jest zbyt długa.

Wynaleziono go bowiem w latach trzydziestych ubiegłego wieku. Na szerszą skalę zaczęto stosować ten materiał w czasach II wojny światowej. Wówczas był głównie zamiennikiem drogiej i trudnej do zdobycia gumy. Wykorzystywano go do wykańczania samolotów oraz do produkcji wytrzymałej odzieży.

Dopiero w kolejnych latach skala stosowania poliuretanu wzrastała, a aktualnie trudno jest wyobrazić sobie bez niego życie. Dzisiaj, tworzywa poliuretanowe są przede wszystkim materiałami pozwalającymi ograniczyć straty energii.

Do ocieplania dachów i poddaszy stosuje się zarówno piany (nanoszone natryskowo), jak i twarde płyty.

Piany poliuretanowe Aplikacja piany poliuretanowej wymaga odpowiedniej wiedzy oraz sprzętu, dlatego wykonują ją wyspecjalizowane firmy. Wielką zaletą tej metody jest możliwość skutecznego wykonania

izolacji w miejscach trudno dostępnych.

Piana wypełnia dokładnie przestrzeń, dzięki czemu powstaje izolacja bez mostków termicznych. Ta metoda ocieplenia sprawdza się doskonale zarówno w nowych obiektach, jak i remontowanych.

Do ocieplania poddaszy w systemie natryskowym można stosować dwa rodzaje pian poliuretanowych. Są to piany otwartokomorowe i zamkniętokomorowe.

Piana o otwartych komorach dostępna jest w gęstościach od 6 do 25 kg/m³.

Materiał o niższych gęstościach jest wydajniejszy, a w związku z tym jego stosowanie bywa zwykle bardziej ekonomiczne.

Nawet mimo faktu, że współczynnik izolacyjności jest w tym przypadku nieco gorszy niż współczynnik izolacyjności pian o zamkniętych komorach. Piana otwartokomorowa dobrze przepuszcza parę wodną i pozwala na kontrolowanie jej dyfuzji. Jest też bardzo skuteczną barierą dźwiękową.

Piana zamkniętokomorowa to jeden z najbardziej efektywnych materiałów izolacyjnych, jakie aktualnie dostępne są na rynku handlowym. Zawiera w swojej strukturze pęcherzyki gazu, dzięki którym można uzyskać odpowiednie właściwości izolacyjne. Jest doskonałą barierą dla powietrza oraz dla wody.

Charakteryzuje się dużą wytrzymałością, w związku z czym znajduje zastosowanie w większości izolacji wykonywanych w budownictwie. Najczęściej stosowaną pianą zamkniętokomorową jest piana o gęstościach 35 – 60 kg/m³.

Płyty poliuretanowe Alternatywą dla pian są płyty wytwa‑ rzane na bazie poliuretanu. Są stosowane do izolowania tak dachów płaskich, jak

i skośnych. Płyty składają się z poliuretanowego rdzenia oraz okładziny. Okładzinę stanowi papier zwykły, kompozytowy lub bitumizowany. Okładzina może być również wykonana z laminatu kompozytowego lub paroizolacyjnego, folii aluminiowej lub włókna szklanego, mineralnego, czy bitumizowanego.

W przypadku dachów płaskich – płyty poliuretanowe wypierają skutecznie materiały izolacyjne stosowane dotychczas. Są one przede wszystkim dużo lżejsze, co pozwala na stosowanie lżejszych konstrukcji, ułatwia też transport i montaż. Płyty poliuretanowe mają wysoką odporność na ściskanie (od ok. 120 do 150 kPa) i dają gwarancję na dobrą izolacyjność dachu na długie lata (nawet ponad 50 lat). Można je stosować na podłożach stalowych, drewnianych oraz betonowych z pokryciem z membran PCV EPDM lub bitumicznych. Wykorzystuje się je jako płyty balastowane, mocowane mechanicznie lub klejone pod pokrycie.

Jeśli chodzi o dachy skośne – płyty poliuretanowe można montować tak na konstrukcji (nakrowiowo) jak i pod nią. W obydwu przypadkach doskonale eliminują mostki termiczne na krokwiach i świetnie uzupełniają istniejącą izolację międzykrokwiową. Płyty są sztywne, co sprawia, że warstwa izolacji jest szczelna i nie osiada wraz z upływem czasu. Materiał sprawdza się doskonale podczas termomodernizacji budynku.

Izolacje poliuretanowe – właściwości vvbardzo dobre parametry izolacyjne (współczynnik przewodzenia ciepła na poziomie 0,022 – 0,035 W/mK); vvdobre właściwości wygłuszające, vvwysoki stopień twardości; vvniska chłonność wody; vvodporność na działanie czynników biologicznych i chemicznych, vvdobra wytrzymałość mechaniczna, vvniewielki ciężar. c

więcej o izolacjach

30 artykuł sponsorowany

Piana systemowa O czyli jak ocieplić dach i obniżyć rachunki za ogrzewanie nawet o 50% cieplanie poddasza to jedna z ważnych kwestii, z którą trzeba się zmierzyć podczas budowy domu.

Jaki materiał wybrać, by spełniał najlepiej swoje zadanie i pomógł nam oszczędzać ciepło? Na pewno warto zapoznać się z zaletami piany systemowej, która z jednej strony nie obciąży więźby dachowej i idealnie wygłuszy dach, z drugiej – będzie gwarancją szczelności izolacji, pozwalając zaoszczędzić nawet 50% kosztów ogrzewania.

Piana systemowa co to właściwie jest?

Piana systemowa jest wykorzystywana we wszelkiego rodzaju termo- i hydroizolacjach, wykonywanych metodą natryskową. W przypadku domów mieszkalnych wykorzystuje się pianę otwartokomórkową, która jest paroprzepuszczalna, a swoją budową i strukturą przypomina piankę z materacy, na których śpimy. Materiał ten stosujemy wewnątrz budynków – na poddaszach, strychach czy ścianach działowych, uwzględniając również jej właściwości izolacji akustycznej. Piana jest ponadto materiałem trwałym, nie zmieniającym właściwości z biegiem lat.

Oszczędność kosztów ogrzewania i naszego zdrowia Piana systemowa gwarantuje szczelność izolacji i likwidację mostków termicznych.

Przekłada się to bezpośrednio

na oszczędność kosztów ogrzewania w wysokości 30–50%.

– Jest to bardzo istotne, biorąc pod uwagę fakt stale rosnących kosztów ogrzewania domu. Wykorzystanie piany systemowej pozwoli na obniżenie rachunków za ciepło, a także idealne wygłuszenie dachów, zwłaszcza tych pokrytych blachą czy blachodachówką – komentuje Robert Męcik, Dyrektor Regionalny w firmie Kadri. – Ponadto materiał ten nie pyli i nie emituje szkodliwych substancji, co jest bardzo istotne w kwestii naszego zdrowia – dodaje.

Piana systemowa zapewnia także odporność na pleśnie i grzyby. Jest przyjazna alergikom i posiada wiele atestów, m.in.

Państwowego Zakładu Higieny.

Do 300 m² w jeden dzień W przypadku stosowania piany syste‑ mowej, duże znaczenie ma doświadczenie ekipy, realizującej usługi izolacyjne, tak by piana została położona należycie.

– Ekipa powinna ponadto traktować każdy ocieplany dom indywidualnie i dostosować rodzaj piany, a także jej grubość do wymagań konkretnych powierzchni.

Wówczas będziemy mieć pewność, że usługa zostanie zrealizowana na najwyższym poziomie, co zagwarantuje możliwość cieszenia się ze wszystkich zalet, jaki daje zastosowanie tego materiału, a więc m.in. wygłuszenia dachu i oszczędności kosztów ogrzewania – wyjaśnia Robert Męcik z Kadri.

Izolacja pianą systemową nie wymaga specjalnych przygotowań, a sam materiał izolacyjny jest gotowy już po kilkunastu sekundach. Użycie piany w żaden sposób nie obciąży zatem harmonogramu budowy – w ciągu jednego dnia możliwe jest wykonanie prac na powierzchni do 300m². c

www.pianasystemowa.pl

ZOSTAŃ NASZYM

CICHYM AGENTEM Poleć nas swojemu klientowi i zainkasuj do 1 000 PLN prowizji*

Jeżeli jesteś w jakikolwiek sposób związany z branżą budowlaną: jesteś architektem, kierownikiem budowy, dekarzem, cieślą, masz firmę remontowo-budowlaną, zajmujesz się kompleksowym wykańczaniem wnętrz, jesteś hydraulikiem, elektrykiem i chciałbyś podjąć współpracę, która zaowocuje dla nas kontraktem wypłacimy Ci prowizję !!!!

Oferujemy atrakcyjny system współpracy, niezależnie czy będzie to jednorazowe polecenie, czy długoterminowa kooperacja, a dodatkowo zyskujesz promocję Twojej działalności za naszym pośrednictwem.

Skontaktuj się z nami w celu omówienia szczegółów: tel. 795 767 687 www.pianasystemowa.pl/wspolpraca * dla robót o wartości 20 tys. netto

32 POKRYCIA

Blachodachówka z posypką Agnieszka Jaros

J

ednak blachodachówka z posypką nie jest tym samym, co zwykła. Jest to materiał znacznie cięższy, trwalszy, bardziej odporny na działanie czynników zewnętrznych, ale też i dużo droższy.

Bardzo dobrze prezentuje się też na dachu. Niektórzy producenci tych

pokryć stworzyli tak wierną imitację, np. gontów drewnianych lub dachówki, iż laik nie jest w stanie rozpoznać z daleka, że na dachu leży blachodachówka.

Uszlachetniona blachodachówka Do produkcji blachodachówek, które w efekcie końcowym pokrywa się posypką mineralną, stosuje się blachę stalową, ocynkowaną termicznie i chronioną z obu stron dwoma warstwami, czyli

epoksydową i akrylową. Znacznie podnosi to trwałość oraz odporność materiału na wszelkiego rodzaju uszkodzenia mechaniczne. Zewnętrzną warstwę akrylową pokrywa się dodatkowo naturalnym granulatem kamiennym i zabezpiecza warstwą lakieru akrylowego.

Posypka, którą stosuje się ostatnio przy produkcji blachodachówek podnosi znacznie parametry tego materiału pokryciowego. Tłumi ona bowiem dobrze szum deszczu, jak również chroni

Fot. Decra

Blachodachówka to pokrycie lżejsze i tańsze od tradycyjnej dachówki.

Blachodachówki imitują najczęściej swym wyglądem wzory dachówek oraz gontów drewnianych i bitumicznych. Materiał jest w Polsce stosowany dość powszechnie głównie ze względu na swoją cenę.

33 POKRYCIA Blachodachówka z posypką doskonale imituje np. gont drewniany. (fot. Decra)

dach przed działaniem promieni UV oraz innych niekorzystnych warunków atmosferycznych.

Blachodachówki z posypką można stosować zarówno do krycia dachów nowych, jak i remontowanych – bez konieczności usuwania starego pokrycia. Nadaje się na dachy budynków mieszkalnych oraz przemysłowych, handlowych i użyteczności publicznej.

Występuje w kilku kolorach – najczęściej stosowane to: czerwony, brązowy, szary, czarny, zielony. Na zamówienie dostępne są również inne kolory, albo barwy cieniowane. Montaż tego rodzaju blachodachówki jest prosty, a położona na dachu doskonale harmonizuje z otoczeniem.

Pełne systemy producenckie Producenci blachodachówek z posypką mineralną oferują przeważnie pełne systemy dachowe. Oznacza to, że w tej samej wersji dostępne są: vvobróbki blacharskie, vvgąsiory półokrągłe, vvgąsiory prostokątne, vvgąsiory w kształcie litery V, vvopierzenia muru, vvopierzenia wiatrownicy, vvlistwy okapowe, vvwywiewniki połaciowe i kanalizacyjne, vvinne akcesoria ułatwiając montaż rynien, okien dachowych, kominów, jak również

akcesoria umożliwiające kształtowanie dachów o odmiennych formach, np. mansardowych.

Montaż blachodachówki z posypką Montowanie blachodachówki z posypką odbywa się podobnie, jak montaż zwykłej blachodachówki. Prace należy rozpocząć jak najbliżej kalenicy, przymocowując blachodachówkę do łaty. Przy deskach wiatrownicowych blachodachówkę wygina się do góry na dwa centymetry.

W przypadkach, w których odległość

Blachodachówka z posypką cechuje się trwałością i odpornością na warunki zewnętrzne (fot. Blachy Pruszyński)

zamocowanych pasów do deski jest większa niż 12 cm – należy dociąć pasy przykalenicowe. Jeśli odległość ta jest mniejsza, wystarczy zastosować systemowe obróbki blacharskie. Gąsiory najlepiej jest mocować z zachowaniem odpowiedniego zakładu poprzez przybicie ich w miejscu tego zakładu oraz dodatkowo – pośrodku długości.

Na samym zakładzie można mocować tylko gąsiory półokrągłe. Kolejne pasy blachodachówki montuje się w ten sposób, że wsuwa się je pod pasy wyżej położone i mocuje za pomocą gwoździ.

34 POKRYCIA

Blachodachówka z posypką występuje w różnych wzorach przetłoczeń oraz kilku kolorach. (fot. AHI Roofing)

Na jeden pas powinny przypadać minimum cztery gwoździe.

Nie można zapomnieć o zabezpieczeniu łebków gwoździ zasypką z granulatu na odpowiednim spoiwie. Podczas montażu trzeba też zwracać uwagę, aby jak najmniej stąpać po położonym materiale. Całkowicie niedopuszczalne jest wchodzenie na miejsca wypukłe w dachu.

Alternatywa dla tradycyjnej dachówki?

Zagorzali zwolennicy najbardziej trady‑ cyjnego pokrycia dachowego, jakim jest

To pokrycie równie dobrze nadaje się na dachy nowych domów, jak i remontowanych. (fot. Blachy Pruszyński)

dachówka ceramiczna mają na temat uszlachetnionej blachy podzielone opinie.

Niektórzy uważają blachodachówkę z posypką mineralną za bardzo dobry materiał pokryciowy. Wówczas mówi się o godnym zastąpieniu dachówki tam, gdzie z określonych względów nie można było jej położyć. Przeciwnicy blach na dachu twierdzą jednak, że oryginału nie jest w stanie nic zastąpić, a wszelkie imitacje godzą jedynie w jego dobre i od lat rozsławione imię.

W rzeczywistości – blachodachówka z posypką mineralną jest dobrym

materiałem pokryciowym i dobrze prezentuje się na dachach domów. Można by nawet rzec, że wygląd niektórych dachów właśnie nią pokrytych – wzbudza wręcz zachwyt. Jednakże położona na połaci północnej oraz na dachu usytuowanym na terenie zadrzewionym – będzie porastać mchem bardziej niż angobowana ceramika, choć i ta nie uniknie zazielenienia po pewnym czasie.

Za wadę blachodachówki z posypką może też być uważana jej wysoka cena. c

36 POKRYCIA

Łupek na dach

Łupek to rozwiązanie dla tych, którym zależy na oryginalności i wysokiej estetyce. To pokrycie wyjątkowo trwałe i w 100% naturalne.

P

odstawową zaletą łupka jest jego wysoka jakość i trwałość. Istnieją dachy pokryte łupkiem liczące sobie 200–250 lat. W Polsce łupek naturalny nie jest jeszcze tak popularny jak w Europie Zachodniej (głównie we Francji czy Niemczech). Szczególnie Francja słynie z pokryć łupkiem. Wytworzyła się tam nawet swoista tradycja „łupkowa”.

I właśnie ze względu na tę tradycję i uwarunkowania kulturowe stosuje się różne techniki krycia.

W Polsce używano łupka na terenach dawnych wpływów niemieckich. Jeszcze dziś można spotkać przedwojenne

budynki kryte łupkiem w rejonie Kotliny Kłodzkiej czy Jeleniej Góry (kiedyś miejsce jego wydobycia).

Warto wspomnieć, że łupek to materiał ekologiczny. Podczas jego wydobywania i obróbki nie dodaje się żadnych innych środków, co siłą rzeczy sprawia, że nie są wytwarzane odpady szkodliwe dla środowiska.

Kamień na dach Łupek, poza Europą, występuje również w Afryce i Ameryce Północnej, Japonii, Chinach, Indiach. Jednak nie każde złoże nadaje się do pozyskiwania materiału, w szczególności łupka przeznaczonego na pokrycia. Łupek naturalny to powstała ponad 350 milionów lat temu skała osadowa złożona

z wielu warstw minerału. I zdawałoby się, że łupek jako naturalny surowiec jest wartościowy tuż po wydobyciu. Nic bardziej mylnego. Otóż ze skały tej wycina się bloki, które tnie się piłami diamentowymi na mniejsze fragmenty. Potem rozwarstwia się je na płytki grubości około 5 mm. Dodatkowo płytki łupka są poddawane badaniom. Sprawdza się m.in. ich wytrzymałość i mrozoodporność – jedynie niewielki procent wydobytego materiału trafia na nasze dachy. W zależności od potrzeb klienta są one przycinane do odpowiedniej wielkości i kształtu, następnie nawiercane i sortowane.

Pokrycie z łupka Można by powiedzieć, że ten dachowy kamień jest wręcz idealnym materiałem

Fot. Rathscheck

Anna Malinowska

37 POKRYCIA

Przykłady układania łupka - dzikie krycie. (fot. SKN) Pokrycie z łupka jest wyjątkowo trwałe i piękne, ale musi być ułożone przez dekarza, który ma doświadczenie w pracy z tym materiałem. (fot. Rathscheck)

na pokrycie. Nadaje się do układania niemal na każdej połaci dachu, nawet tej najbardziej wyszukanej i skomplikowanej.

Pokrycie z łupka jest niepalne i odporne na zmienne warunki atmosferyczne.

Niemniej łupek jest wymagającym materiałem i nie zadowoli się byle jakim wykonawcą. Również poszycie dachu musi być starannie wykonane.

Zanim zdecydujemy się na łupek, rozej‑ rzyjmy się za doświadczonym i solidnym dekarzem, najlepiej posiadającym doświadczenie w pracy z tym materiałem.

Ponadto pamiętajmy, że odpowiednio solidna więźba dachowa jest warunkiem koniecznym do położenia łupka (podobnie jak w przypadku dachówki ceramicznej). Pokrycie z łupka jest dość ciężkie: 1 m2 waży około 25–35 kg, zależnie od wielkości i kształtu płytek (dla porównania: dachówka waży 40–70 kg, blachodachówka 5–10 kg). Więźba musi być tak zaprojektowana, by udźwignąć ciężar materiału. Zalecane nachylenie połaci powinno zawierać się w przedziale od 25 do 90º. Łupek wymaga pełnego poszycia na więźbie, dodatkowo musi być ono pokryte papą lub odpowiednią membraną dachową. Dopiero do tak przygotowanego podłoża można mocować łupek – używa się do tego celu dobrej jakości gwoździ cynkowanych ogniowo lub miedzianych (w każdej płytce znajdują się przygotowane otwory umożliwiające jej przybicie). Łupek łupkowi nie równy Co prawda paleta barw innych pokryć jest zdecydowanie bogatsza, ale łupek rekompensuje to kształtem. Podstawową barwą jest grafit, który występuje w kilku odcieniach. Na szczęście jest to kolor uniwersalny i pasuje niemal do każdej elewacji. W zależności od złoża surowiec

ten występuje również w kolorze purpurowym i zielonym. Natomiast łupek podłogowy występuje w dużo szerszej palecie barw, niestety nie każdy nadaje się na pokrycie dachowe.

Układanie łupka Wyróżniamy kilka ciekawych kształtów płytek z łupka, ściśle związanych z technikami ich układania.

Są to dachówki: staroniemieckie, łuskowe, uniwersalne i prostokątne. We Francji układa się dachówki prostokątne i w kształcie karpiówki. Także w Wielkiej Brytanii najczęściej stosowane szablony to prostokąty, układane w łuskę.

Największą różnorodność proponują jednak nasi zachodni sąsiedzi.

Coraz częściej w Niemczech powraca układanie łupka na dziko – obróbki płytki dokonuje na dachu dekarz bezpośrednio przed przybiciem i dopasowaniem każdej z nich. Ten rodzaj krycia charakteryzuje się dużą oryginalnością i przywodzi na myśl zabytkowe kamienne budowle. Łupek na dziko sprosta gustom klientów lubiących wyrafinowane klimaty. Ale ten rodzaj krycia jest zdecydowanie bardziej pracochłonny. Łupek doskonale nadaje się do wykoń‑ czenia elementów dachu, takich jak ścianki lukarn, czy kominy. Łupek ciekawie prezentuje się również na fasadach budynków, a połączenie go z drewnem, szkłem, betonem lub stalą czyni z obiektu intrygującą bryłę.

Możemy pokusić się jeszcze o ułożenie łupku na tarasach, czy schodach oraz we wnętrzach – na podłogach, blatach kuchennych lub łazienkowych.

Wytrzymałość, wręcz długowieczność, jego szerokie zastosowanie i elegancki wygląd sprawiają, że jest to materiał bardzo atrakcyjny. Nie można go porównać z żadnym innym. c

Krycie podwójne prostokątne. (fot. SKN)

Krycie uniwersalne. (fot. SKN)

Krycie łuskowe. (fot. SKN)

Krycie uniwersalne. (fot. SKN)

38 KOMINY

Komin do remontu Agnieszka Jaros

Komin może wymagać remontu z dwóch powodów. Należą do nich zły stan techniczny przewodów kominowych oraz zmiana paliwa opałowego.

Dlaczego komin niszczeje Przyczyn, które powodują niszczenie kominów jest wiele. Warto zauważyć, że najszybszej destrukcji ulegają przewody, które zostały umieszczone w chłodniejszych ścianach budynków oraz te części kominów, które wystają ponad dach. Ponadto do niszczenia komina mogą przyczyniać się błędy fachowców, popełnione na etapie wykonawstwa.

Powszechnie występującym błędem

jest np. używanie do budowy kominów cegły dziurawki, jak również niewłaściwe wypełnienie spoin w murze kominowym.

Poprzez nieszczelności woda opadowa wnika najpierw w sam komin powodując jego zawilgocenie. Kiedy usterka długo nie jest usuwana – zacieki mogą pojawić się także wewnątrz domu.

Dodatkową przyczyną powodującą konieczność remontowania komina może też być zmiana kotła grzewczego. Kotły na gaz oraz olej opałowy wytwarzają spaliny o dużo niższych temperaturach aniżeli kotły na paliwo stałe. Ponadto nie pracują one w sposób ciągły. Oznacza to, że komin nie zostaje odpowiednio nagrzany przez spaliny, a na jego ścianach łatwo osadzają się związki chemiczne, które go niszczą. Mało kto przestrzega także tak ważnych przeglądów kominiarskich oraz wymaganej częstotliwości czyszczenia kominów, a to również ma wpływ na sprawne funkcjonowanie kanałów. Jeżeli są one eksploatowane, powinny być czyszczone nawet kilka razy w roku. Dla kominów dymowych czyszczenia należy dokonywać cztery razy na rok. Jeśli mamy do czynienia

z przewodem spalinowym – kominiarz powinien zajrzeć do niego dwukrotnie w ciągu roku, a w przypadku kanałów wentylacyjnych – wystarczy, że będzie to jeden raz. Czyszczenie kominów jest istotne również ze względu na fakt, że ich rzeczywisty stan można oszacować jedynie wówczas, kiedy są czyste.

Czas na remont Jeśli zniszczeniu uległ przewód kominowy na całej jego wysokości, to niestety tradycyjny remont raczej nie wchodzi w grę. W takich sytuacjach najczęściej we wnętrzu komina umieszcza się specjalny wkład kominowy. Taki wkład umożliwia dalszą eksploatację zniszczonego komina. Należy jednak dobrać go tak, aby posiadał odpowiednią średnicę, a do montażu zatrudnić profesjonalną firmę. W sytuacjach, kiedy chodzi o nasze zdrowie lub nawet życie nie warto oszczędzać na kosztach robocizny.

Ekipy, które zajmują się montażem wkładów kominowych dysponują przede wszystkim odpowiednim sprzętem.

Ten z kolei pozwala im ustalić przekrój i przebieg przewodu kominowego oraz

Fot. Fotolia

J

eśli komin uległ zniszczeniu, na jego ścianach pojawiają się oznaki, które powinny skłonić nas do jak najszybszego remontu. Są to przede wszystkim czarnobrunatne plamy i postępujące spękania tynku. Zlekceważenie tych symptomów może okazać się niebezpieczne dla życia ludzkiego i spowodować zagrożenie pożarowe.

Ingerencja w instalację kominową jest niezbędna również, kiedy planujemy wymianę kotła lub zastosowanie innego paliwa niż używane dotychczas. System kominowy musi być bowiem odpowiednio dobrany do parametrów instalacji grzewczej.

39 KOMINY a niekiedy nawet kilkunastu tysięcy złotych.

Izolacja i uszczelnienie komina znacząco wpływa na jego eksploatację i trwałość. (fot. Braas)

oszacować, czy nie ma w nim jakichś wystających elementów, które uniemożliwiałyby montaż wkładu. Fachowcy są także w stanie dobrać odpowiedni wkład w sytuacjach, kiedy przewód jest w jakimś sensie kłopotliwy, tzn. załamuje się, wygina lub zmienia kierunek.

W przypadkach, w których montaż wkładu kominowego nie wchodzi w grę, a remont starego komina jest niemożliwy – trzeba pomyśleć o zbudowaniu nowego przewodu. Dodatkowe kominy najczęściej

stawia się na zewnątrz budynków, jako elementy wolnostojące lub przylegające do domu. Należy pamiętać o starannym zaizolowaniu komina zewnętrznego, ponieważ bez tego nie będzie on sprawnie funkcjonował. Na rynku dostępne są też gotowe systemy kominowe wykonywane ze stali lub ceramiki. Takie kominy montuje się bardzo szybko i można nabyć je w wersji dostosowanej do używanego przez nas paliwa. Trzeba jednak liczyć się z wydatkiem finansowym rzędu kilku, Odpowiednie wykończenie komina to nie tylko kwestia estetyki, ale też funkcjonalności. (fot. Braas)

Naprawy ponad dachem W praktyce, tradycyjnym naprawom poddaje się tę część komina, która wystaje ponad powierzchnię dachu.

Także ona ulega najczęściej i najszybciej niszczeniu. Wpływ ma na to głównie bezpośrednie działanie na komin niekorzystnych warunków atmosferycznych.

Na kominach otynkowanych – tynk bardzo często odparza się i następnie łatwo odpada. Odpadające odłamki mogą uszkodzić pokrycie dachowe, a nieosłonięte tynkiem cegły na kominie zawilgotnieją i wkrótce ulegną degradacji.

Dlatego też, jeśli zauważymy, że z naszym kominem dzieje się coś niepokojącego należy możliwie szybko przystąpić do napraw. Jeżeli planujemy komin tynkować od nowa, można nieco poprawić trwałość zaprawy tynkarskiej. Dokonuje się tego stosując specjalne preparaty zwiększające przyczepność tynku do podłoża oraz substancje poprawiające szczelność i podnoszące mrozoodporność zaprawy. Specyfiki te są dostępne w składach lub marketach budowlanych.

Jednak, aby mieć z kominem spokój przez dłuższy czas – bardziej opłaca się zastosować okładzinę z mrozoodpornych płytek ceramicznych. Trzeba przy tym pamiętać, że w dalszym ciągu trwałość komina nie będzie odpowiednia, jeśli nie przygotujemy właściwie podłoża pod płytki oraz nie użyjemy odpowiednich materiałów do ich klejenia i spoinowania.

Przed przystąpieniem do układania płytek, ścianki komina powinny zostać zabezpieczone głęboko penetrującym preparatem gruntującym. Na grunt należy nałożyć izolację przeciwwilgociową, np. folię płynną przystosowaną do użytkowania na zewnątrz. Zaprawa klejowa powinna charakteryzować się dużą elastycznością, a nakładać należy ją w taki sposób, aby pod płytkami nie pozostawiać pustych przestrzeni. W tym celu najlepiej jest nakładać zaprawę zarówno na poszczególne płytki, jak i podłoże pod nie. Podczas spoinowania warto zwrócić uwagę, aby szczeliny zostały wypełnione na całą swoją głębokość.

Materiał do spoinowania także powinien być elastyczny.

Ważne detale Jeśli po raz kolejny naprawialiśmy komin, a ten znowu jest uszkodzony

40 KOMINY

www.forumbudowlane.pl

Nieszczelny komin maź na ścianach vv kali: Witam. Mam pytanie i bardzo proszę o pilną odpowiedź osób, które znają się na poniższym temacie. Po zamontowaniu pieca C.O. z nadmuchem w domu jednorodzinnym po roku czasu na pierwszym piętrze i na strychu pojawiła się maź na ścianach, która nieprzyjemnie pachnie jak sadza z komina. Przebywam cały dzień w domu ze względu na małe dziecko i mam obawy czy zapach lub "być może jakiś gaz" wydobywający się z tej mazi nie zagraża dla mojego dziecka i dla mnie. Bardzo proszę o informację czy taka maź może być szkodliwa, wiem już, że czeka mnie skuwanie tynków aby pozbyć się tego smrodu i chciałbym się dowiedzieć czy jeśli wstawię wkład w komin i zrobię nowe tynki czy to wystarczy, żeby znowu to się nie powtórzyło na następny sezon zimowy. Proszę o radę osoby, które miały podobny problem. Pozdrawiam

Specjalnie wzbogacone zaprawy mogą zwiększyć trwałość tynku. (fot. Fotolia)

warto zastanowić się dogłębniej nad przyczyną powstawania usterek. Być może na naszym kominie nie znalazły się dotychczas różnego rodzaju elementy, których głównym zadaniem jest chronić wystający ponad dach komin.

W tym celu stosuje się czapy, nakładki oraz specjalne daszki. Warto wiedzieć, że całkiem skutecznie chronią one przed wnikaniem wody do wnętrza komina, jak również przyczyniają się do jego długowieczności. Nie mniej ważne są obróbki blacharskie wokół zniszczonego komina.

Najprawdopodobniej i je trzeba będzie przy okazji naprawić. Przy szerszej krawędzi kominów, które usytuowane są równolegle długością do okapu, w obróbce blacharskiej od strony kalenicy warto ukształtować tzw. kozubek.

Wprawieni blacharze znają z pewnością to określenie, zaś mniej wtajemniczonym warto wyjaśnić, że jest to uwypuklenie w oblachowaniu, które może skutecznie zapobiec zatrzymywaniu się wody i zanieczyszczeń u podstawy komina. c podyskutuj na

vv samouk: I owszem – są to substancje RAKOTWÓRCZE (główny składnik – kreozot rozpuszczony w skroplinach). Zawinił brak wiedzy tych, którzy nie przewidzieli, że komin (prawdopodobnie) ze zwykłej cegły NIE NADAJE SIĘ do współpracy z tak wysokowydajnym kotłem produkującym spaliny NISKOTEMPERATUROWE. Zawarta w tych spalinach para wodna nie jest w stanie opuścić komina (tak jak w przypadku spalin wysokotemperaturowych) i po drodze wykrapla się na ścianach. Łącząc się z produktami spalania (m.in. z w/w kreozotem) tworzy tę wszędobylską maź wyłażącą wszelkimi, nawet najmniejszymi szczelinami. W Twoim przypadku rzeczywiście jedynym ratunkiem jest wkład ze stali kwasoodpornej w gatunku 1.4404 zaopatrzony w dolnej części w wyczystkę do wychwytywania tej mazi. Przedtem należy też wykonać następujące prace: 1. skuć tynk 2. zaimpregnować podłoże szkłem wodnym 3. docieplić komin twardą wełną mineralną (przynajmniej 3 do 5 cm) 4. położyć na tej wełnie warstwę kleju z zatopioną siatką 5. nałożyć jakiś cienkowarstwowy tynk i ewentualnie pomalować go.

Chciałbym jeszcze dodać (dla informacji czytelników), że najlepszym w tym przypadku byłby ceramiczny komin systemowy, który specjalnie został wymyślony dla obsługi niskotemperaturowych kotłów spalających węgiel i jego pochodne, a także ropę, gdyż lepiej od komina ze stali kwasoodpornej znosi towarzyszące tym paliwom związki siarki. W Twoim jednak przypadku wymiana komina z cegły na komin ceramiczny byłaby zbyt kłopotliwa i kosztowna. vv boogi: Przepraszam, a cegła to nie ceramika??? Jakiej klasy cegła została użyta do wykonania komina? vv MistrzJan: Nieważne jakiej klasy będzie cegła. Kondensat zawsze wyjdzie. Musi być rura. Najlepiej jeszcze ocieplić komin. Jan. vv boogi: A to ciekawe... norma kominowa jasno określa klasę cegły, którą można murować kominy. vv MistrzJan: Nie wiem o jakiej normie mówisz, ale powstała pewnie gdy nie było pieców o niskiej temp. spalin. Jan. vv samouk: Ceramiczne rury systemowe klejone są ze sobą specjalnym kwasoodpornym kitem.

A czym "klejona" jest cegła do cegły? Czy nie widzisz tu różnicy? To nie cegła jest narażona na kondensat, tylko fugi (nawet starannie wykonane). Dodatkowo systemowe rury ceramiczne łączą się na "zamek", gdzie "kapinos" rury położonej wyżej wchodzi w podcięcie rury leżącej pod nią. Kondensat nie ma więc innego "wyjścia", jak spłynąć do wyczystki (skąd okresowo powinien być usuwany). Jeśli pomimo to komuś kondensat wyszedł na łączeniu rur, to dlatego, że jakiś "fachowiec" nie tylko kiepsko ten "zamek" zakitował, ale i rury zamontował odwrotnie. A znasz zwykłe cegły łączone na "zamek". W kominie wykonanym ze zwykłej cegły oprócz fug poziomych są jeszcze pionowe. Miejsc potencjalnych przecieków jest więc o 100% więcej. W nieuniknionych mikroszczelinach fugi kondensat bez przeszkód kapilarnie przenosi się na ściany komina. Ot – i cała różnica pomiędzy kominem systemowym, a tym tradycyjnym z cegły. Pozdrawiam vv samouk: ...nie mówiąc o tym, że tę zwykłą cementowo‑wapienną fugę potrafi skutecznie "podgryźć" vv boogi: Nie ma się co dziwić jak pseudomurarz kominy stawia z niewłaściwej cegły na zwykłej zaprawie cementowo‑wapiennej, nie służącej do stawiania kominów. Oj brakuje Panu wiedzy brakuje... vv MistrzJan: Boogi, proste pytanie. Dasz gwarancję na 10 lat jak postawisz komin z cegły, że kondensat nie wyjdzie?. Jan. vv budkomin: Jeżeli tylko przewód kominowy jest prosty, nie ma konieczności rozwalania go lub stawiania nowego przewodu kominowego! Wystarczy taki przewód rozwiercić, a następnie zastosować wkład ze stali CrNi lub ceramiki, oba rozwiązania są dobre, ale należy je dobrać w zależności od opału i charakterystyki palenia. Plam nie da się zamalować, zakleić, zasłonić ani też wysuszyć przed montażem wkładu. Za każdym razem w takim przypadku stosujemy specjalny system przewietrzający pozwalający na wysuszenie ścian komina i najwcześniej po przepaleniu choć jednego sezonu grzewczego polecamy ewentualne kucie tynku i malowanie. Jakikolwiek remont przed instalacją wkładu kominowego mija się z celem!

41 KOMINY

Przeglądy kominIarskie Zbudowaliśmy dom, przeszliśmy przez wszystkie kontrole kominiarskie i odbiory przewodów kominowych – dymowych, spalinowych i wentylacyjnych, zainstalowaliśmy nowoczesne i ekologiczne urządzenia grzewcze. To nie zwalnia nas jednak z obowiązku regularnej kontroli i czyszczenia przewodów.

Joanna Ryńska

W

Fot. Fotolia

edług Prawa Budowlanego (Art. 62) właściciel lub zarządca nieruchomości powinien przeprowadzić co najmniej raz do roku kontrolę stanu technicznego przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych) oraz dbać o ich regularne czyszczenie. Rzecz jasna, żadnej z tych czynności nie wykonuje osobiście – należy powierzyć je uprawnionemu mistrzowi kominiarskiemu.

Niezależnie od kontroli stanu technicznego przewodów, należy je czyścić. Warto wpisać do domowego kalendarza odpowiednio częste wizyty kominiarza. Sposób rozliczeń i koszty kontroli zależą od rodzaju budynku, zaś sam koszt czyszczenia

przewodów – również od rodzaju komina, który odprowadza spaliny.

Fachowiec czyli kominiarz Dobry, wykwalifikowany kominiarz nie tylko czyści komin odpowiednią szczotką kominiarską, ale też poprzez drzwiczki rewizyjne wybiera sadzę z podstawy komina. Jeśli w naszym domu nie ma drzwiczek rewizyjnych (co, niestety, zdarza się), powinien zwrócić nam uwagę na konieczność ich montażu. Poza tym, kominów ze stali szlachetnej nie wolno czyścić typową szczotką drucianą.

Potrzebna jest specjalna szczotka plastikowa i gumowe kule kominiarskie.

Po przeprowadzonej kontroli technicznej przewodów kominowych oraz po każdym czyszczeniu powinniśmy otrzymać dokument potwierdzający wykonanie czynności.

Bezpieczeństwo przede wszystkim Dlaczego warto kontrolować i czyścić przewody? Odpowiedź jest bardzo prosta – dla własnego bezpieczeństwa. Dzięki odpowiednio pracującym przewodom w pomieszczeniu odbywa się poprawna wymiana powietrza i usuwane są z pomieszczeń szkodliwe lub uciążliwe produkty spalania.

Istotna jest też szczelność przewodów

kominowych. Podczas procesów spalania powstają szkodliwe związki, tym bardziej niebezpieczne, że bezbarwne i bezzapachowe. Jeśli będą uwalniały się do pomieszczeń przez nieszczelności przewodu, mogą doprowadzić do tragedii.

Czyszczenie jest szczególnie istotne w przypadku przewodów dymowych – osadzająca się sadza może się zapalić i spowodować pożar (jedna z najczęstszych przyczyn pożarów w budynkach!).

Pamiętajmy, że jeśli przydarzy się pożar, ubezpieczyciel może zażądać dowodu, że właściciel dbał o kominy (zgodnie z prawem) – należy wtedy przedstawić protokoły pokontrolne wystawione przez mistrza kominiarskiego. Między innymi dlatego warto przechowywać protokoły pokontrolne.

Jak często czyścić przewody kominowe rodzaj przewodu

częstotliwość

przewody wentylacyjne

1 na rok

przewody spalinowe

2 razy w roku

przewody dymowe

4 razy w roku

Goście w... kominie Przyczyną niedrożności komina ceramicznego, szczególnie wentylacyjnego w starszym budownictwie, może być gruz lub... dzicy lokatorzy. W kanałach wentylacyjnych szczególnie chętnie budują gniazda kawki. Zarówno gruz, jak i nieproszonych lokatorów czeka eksmisja, zwana fachowo udrożnieniem komina.

Aby ptaki nie zagnieździły się ponownie, otwory wylotowe kanałów trzeba odpowiednio zabezpieczyć. Otwór należy zakryć specjalną kratką, z metalowej siatki – najlepiej kupić gotową kratkę i zlecić montaż kominiarzowi. Warto o tym pomyśleć już przy budowie komina. c

42 RYNNY

Nie tylko rynny czyli siła systemu

Marta Balcerowska

Na

rynku dostępnych jest wiele systemów rynnowych, spośród których trzeba wybrać ten właściwy. W tym celu należy dokładnie obliczyć efektywną powierzchnię dachu (EPD).

Niezależnie od tego, jakiej kubatury jest

budynek, trzeba zastosować odpowiedni wzór obliczeniowy. Musimy znać przede wszystkim wielkość odwadnianej powierzchni, by dobrać poszczególne elementy systemu, rozmiar rynien i rur spustowych. W każdym nowoczesnym orynnowaniu wszystkie części są do siebie dokładnie dopasowane, tworząc dobrze współpracujący system. Połączenia są idealnie uszczelnione, zapewniając przy tym prawidłową kompensację rozszerzalności materiału.

Producenci oferują kompletne systemy rynnowe, w skład których wchodzą wszystkie niezbędne do ich montażu elementy. Ważne jest bowiem, aby system był jednorodny dla całego budynku. Montaż większości systemów orynnowania jest dosyć prosty, nie wymaga nawet użycia specjalistycznych narzędzi czy dodatkowego uszczelniania. Zaleca się jednak, by montażu dokonywały profesjonalne firmy dekarskie.

Fot. Rhenzing

Pod potocznym pojęciem rynny kryją się liczne elementy, których dopiero odpowiednie dobranie i dopasowanie tworzy skuteczny, trwały i estetyczny system rynnowy.

TE

DAL

U MT P B UD M

A

20

1

L AU R E A

T Z ŁO

ME

5

GO

RYNNY PROFESJONALISTÓW PROAQUA SYSTEM RYNNOWY PRODUU KOWANY Z TWORZYWA SZTUCZNEGO, PRZEZNACZONY DO SKUTECZNEGO ODPROWADZANIA WODY DESZCZOWEJ Z DACHU.

System rynnowy ProAqua tworzą przemyślane rozwiązania, które ułatwiają jego montaż jednocześnie zwiększając skuteczność orynnowania. Tradycyjny, półokrągły kształt rynny zaprojektowano z zastosowaniem innowacyjnych rozwiązań konstrukcyjnych. Zwiększają one jej sztywność oraz zabezpieczają przed przelewaniem się wody. Dodatkowo w systemie ProAqua rynna posiada specjalne połączenie z hakiem, które tworzy zamek zapobiegający wypięciu się rynny po zmontowaniu.

SZCZELNY, ESTETYCZNY I TRWAŁY DOSKONALE SPRAWDZI SIĘ NA KAŻDYM DACHU. SYSTEM PROAQUA TO RYNNY PROFESJONALISTÓW.

Zwiększoną szczelność połączeń poziomych elementów systemu ProAqua uzyskano dzięki zastosowaniu specjalnie zaprojektowanej dla BUDMAT uszczelki trójwargowej. Jej wyjątkowa skuteczność sprawia, że cały system jest jeszcze bardziej niezawodny.

System ProAqua dostępny w wielu popularnych kolorach, spełni oczekiwania wszystkich Klientów, także tych dla których ważne są aspekty proekologiczne. System ProAqua powstaje z materiałów, które nadają się do recyklingu i dalszego przetworzenia a sam proces produkcyjny zaprojektowano tak, aby chronić środowisko naturalne.

PRODUCENT

BUDMAT® Bogdan Więcek

Płock, ul. Otolińska 25

www.budmat.pl

44 Budowa systemu rynnowego System rynnowy tworzą następujące, podstawowe elementy: vvRynny – to przewody o przekroju otwartym biegnące wzdłuż krawędzi dachu, których zadaniem jest zbieranie wód opadowych. Prowadzone są z lekkim spadkiem w kierunku narożników budynku, dzięki czemu woda nie wylewa się z nich i kierowana jest do rur spustowych. Rynny występują w kilku kształtach: prostokątnym, eliptycznym i najpopularniejszym – okrągłym.

Producenci rynien stale opracowują nowe rozwiązania, dopracowują kształt rynien, aby odprowadzanie wody deszczowej z dachu było skuteczniejsze. Pojawiają się więc na rynku rynny o głębszym profilu, a także z wewnętrznym wywinięciem brzegów – powoduje to, że nawet podczas obfitych opadów woda nie wychlapuje się z rynien. Na zakończeniu rynien montowane są często samoblokujące się (po założeniu) zaślepki zaciskowo uszczelkowe. Ułatwia to znacznie montaż, ponieważ nie jest wymagane dodatkowe użycie kleju, a rozwiązanie to gwarantuje szczelność systemu. vvRury spustowe – są to pionowe odcinki przewodów o przekroju zamkniętym, dopasowane kształtem do rynien. Ich zadaniem jest zbieranie wody płynącej rynnami i odprowadzenie ich poza budynek. Dostępne są rury spustowe o stałym przekroju lub zwężające się (tzw. rura łańcuchowa). vvWylewki – to specjalnie wyprofilowane kształtki, którymi zakończone są rury spustowe. Kierują wodę deszczową do sieci kanalizacji deszczowej lub bezpośrednio na grunt. vvOdpływy – elementy, za pomocą których rynny przechodzą w rury spustowe.

Odpływ to odcinek rynny, w którym wykonany jest obrobiony otwór, wyprofilowany w odpowiednim kształcie, umożliwiający włączenie rury spustowej do systemu. Wśród odpływów wyróżnia się odpływy przelotowe, tzw. sztucery oraz odpływy końcowe, służące do montażu w narożnikach. vvHaki – elementy podtrzymujące całą konstrukcję orynnowania. Charakteryzują się wysoką wytrzymałością na obciążenia.

Dzięki nim montaż całego systemu jest łatwy i wygodny. Najpierw montowane są haki, a dopiero po założeniu specjalnych fartuchów nadrynnowych instalowane są same rynny. To przemyślane rozwiązanie daje gwarancję, że kiedy rynny

zostały zamontowane przed położeniem pokrycia dachowego, nie zostaną one uszkodzone podczas prac przy nim - np. przez spadającą dachówkę lub narzędzie.

Haki mają dodatkowo możliwość regulacji wysokości w pionie. vvŁączniki do rynien – są to elementy pozwalające połączyć rynny w linii prostej.

Wyposażone są zazwyczaj w uszczelki wykonane w nowoczesnej technologii EPDM. Materiał ten charakteryzuje się wysoką odpornością na starzenie, sprężystością, a także bardzo dobrą odpornością na warunki atmosferyczne i niskie temperatury. vvŁączniki do rur spustowych – zalicza się do nich kolana, trójniki, redukcje i mufy.

Kolana pozwalają na zmianę kierunku rury spustowej. Trójniki umożliwiają zastosowanie wyposażenia dodatkowego do rur spustowych. Mufy zaś służą do łączenia rur spustowych. vvRynajzy – dodatkowe elementy mocujące.

Rynajzy służą do mocowania rynien, dopasowuje się je do kształtu dachu i wymaganego spadku rynien. Rynajzy plastikowe montuje się poziomo lub z niewielkim spadkiem do deski czołowej dachu (zalecany odstęp wynosi około 60 cm), przykręcając je nierdzewnymi wkrętami. Natomiast rynajzy metalowe powlekane montuje się do konstrukcji dachu pod jego poszycie. vvObejmy – wykorzystuje się do montażu rur spustowych do ścian budynku, kompensują również rozszerzalność systemu rynnowego.

Elementy uzupełniające System rynnowy tworzą także elementy dodatkowe – uzupełniają pracę systemu lub stanowią detale wykończeniowe.

Czasami zamiast rur spustowych instaluje

Rys. Galeco

RYNNY

się łańcuchy (ze stali ocynkowanej lub tworzywa sztucznego), po których woda spływa do studzienki chłonnej.

W odpływach rynien, w których nie można zamocować rur spustowych, zakładane są tzw. rzygacze – kierują strumień wody z dala od ściany budynku.

Elementem wykończeniowym systemu rynnowego jest dekiel, który służy do zakończenia rynny. W leju spustowym można zamontować specjalne sitko z tworzywa sztucznego, które skutecznie zatrzymuje wszelkiego typu zanieczyszczenia – ułatwia czyszczenie rur spustowych i zapewnia ich drożność.

Czyszczenie i przeglądy rury spustowej ułatwia też czyszczak (rewizja). c

Rynny spragnione deszczu

Rynna w rozmiarze

135/90

Najlepszy stalowy system rynnowy

Budmat - lider jakości

Stalowy System Rynnowy Flamingo to najlepszy produkt w tej kategorii na rynku. Produkt wyróżniają:

Firma BUDMAT powstała w 1991 r. i przez kolejne lata działalności wciąż rozszerza zakres świadczonych usług i produktów. Nowoczesne sposoby zarządzania, podnoszenie standardów produkcji i umiejętność pozyskiwania nowych klientów, ulokowały przedsiębiorstwo w czołówce producentów stalowych systemów dachowych,

• łatwość montażu, dzięki uniwersalnym elementom, które wzajemnie się uzupełniając mogą pełnić kilka funkcji jednocześnie, • najwyższa jakość wykonania z zastosowaniem w pełni zautomatyzowanych linii produkcyjnych, • innowacyjność – dzięki specjalnie zaprojektowanym rozwiązaniom konstrukcyjnym, • zastosowanie do produkcji wszystkich elementów systemu najlepszego surowca (szwedzka blacha PRELAQ RWS), • dostępność w dwóch rozmiarach: mniejszym – dla obiektów o charakterze mieszkalnym (125/87) i większym – z przeznaczeniem na obiekty przemysłowe, wielkogabarytowe (150/100), • specjalnie opracowane i wdrożone rozwiązania logistyczne (fabrycznie zabezpieczone folią wszystkie elementy orynnowania, indywidualnie zaprojektowane opakowania, wyjątkowa dbałość o najwyższy standard magazynowania i transportu), • możliwość dopasowania całego orynnowania Flamingo do oferowanych przez BUDMAT stalowych pokryć dachowych i elewacyjnych – w komplecie z blachodachówką Venecja, system rynnowy Flamingo tworzy dach z 50-letnią gwarancją, • nagrodzony Złotym Medalem MTP BUDMA 2010, • 30-letnia gwarancja na rynny Flamingo z blach PRELAQ RWS i 10-letnia gwarancja na Flamingo w powłoce Magnelis.

Więcej szczegółowych informacji o stalowym systemie rynnowym Flamingo oraz o firmie BUDMAT® znajdziecie Państwo na stronie internetowej www.budmat.pl

elewacyjnych oraz rynnowych w Polsce. BUDMAT to również najnowocześniejsze zakłady produkcyjne oraz handlowe na terenie całej ca Polski i Europy. Dzięki temu firma z bogatą ofertą produktów i usług jest zawsze blisko Klienta. Ogromne zaangażowanie BUDMAT w rozwój i szczególną dbałość o najwyższą jakość produktów, doceniono przyznając Firmie nagrody: „Filary Polskiej Gospodarki”, „Perła Polskiej Gospodarki” czy „Gazele Biznesu”. Dziś BUDMAT to również samodzielnie działające i prężnie rozwijające się spółki: BUDMAT Transport - świadcząca usługi w zakresie spedycji i transportu krajowego oraz międzynarodowego; BUDMAT Auto - wielomarkowy dealer samochodowy oraz BUDMAT Materiały Budowlane.

Firma prowadzi także działalność w zakresie promocji sportu i jest sponsorem Driftingowego Mistrza Polski - zespołu BUDMAT Auto Drift Team oraz organizuje w Płocku największe w Polsce zawody driftingowe.

Producent:

BUDMAT® Bogdan Więcek PŁOCK, ul. Otolińska 25 www.budmat.pl

46 OKNA

Poddasze pełne światła

Agnieszka Jaros

P

lanując doświetlenie poddasza warto wziąć pod uwagę możliwość połączenia kilku okien dachowych – w pionie lub poziomie. To rozwiązanie pozwoli dostarczyć odpowiednią dawkę dziennego światła, niezbędnego dla naszego komfortu, przełoży się też na oszczędność energii elektrycznej wykorzystywanej do oświetlania pomieszczeń.

Ponadto montując okna w ten sposób (zamiast jednego dużego) unikamy ingerencji w konstrukcję więźby. Montaż okien dachowych w zespoleniu nie jest skomplikowany – renomowani producenci przewidują takie zastosowanie okien i oferują rozwiązania ułatwiające prawidłowe osadzenie, izolację i wykończenie okna. Trzeba jednak pamiętać, że montaż zawsze musi być staranny i zgodny z zaleceniami ich producentów.

Zasady łączenia okien vvOkna dachowe można łączyć tylko wówczas, gdy mają one taką samą grubość ościeżnicy. vvW przypadku łączenia okien w poziomie mogą mieć one różną szerokość, ale ich wysokość musi być identyczna. vvW połączeniach pionowych – okna mogą różnić się długością, ale muszą mieć identyczną szerokość. vvPrzed przystąpieniem do montażu okien należy zdecydować czy będziemy chcieli zamontować rolety okienne. Jeżeli są one planowane – pomiędzy oknami należy pozostawić około 25 centymetrowy odstęp. vvPrzed zaplanowaniem większych przeszkleń należy zasięgnąć porady

projektanta w zakresie konieczności zastosowania wzmocnień między oknami. vvNie należy samodzielnie wycinać krokwi, ponieważ może to doprowadzić do osłabienia lub uszkodzenia konstrukcji dachu. vvPodczas łączenia okien dachowych – bezwzględną koniecznością jest stosowanie kołnierzy uszczelniających.

Połączone ze sobą kołnierze tworzą szczelną powierzchnię, która ułatwia odprowadzenie wody opadowej z połaci dachu.

Sposoby łączenia Najczęściej spotykanym i najpopular‑ niejszym sposobem jest połączenie dwóch okien. Jednak okna dachowe można również łączyć tworząc przeszklone płaszczyzny złożone z większej liczby elementów. Znane są także tzw. zestawienia schodkowe, kiedy w każdym rzędzie znajduje się inna liczba okien, jak również zespalanie okien w kalenicy.

Wówczas okna stykają się z sobą w najwyższej części dachu i rozchodzą na przeciwległe do siebie płaszczyzny połaci. Możliwe jest też połączenie okien połaciowych z istniejącymi oknami kolankowymi, czyli pionowymi.

Fot. Fakro

Montaż okien dachowych to najprostszy sposób na doświetlenie poddasza.

Już jedno okno zapewni nam dostęp słonecznego światła, ale aby nasze poddasze było naprawdę jasne, warto pomyśleć o połączeniu kilku.

48 OKNA

Do prawidłowego montażu okien w zespoleniu służą specjalne kołnierze uszczelniające, tzw. kombi. (fot. Velux)

Zestawy okienne łączone pionowo są łatwiejsze do wykonania, ponieważ nie zachodzi konieczność dopasowywania okien do rozstawu krokwi i można bez trudu uzyskać przeszklenie nawet na całej długości połaci. W przypadku zestawień poziomych – okna muszą zostać dokładnie dopasowane do rozstawu krokwi.

Dobór kołnierza uszczelniającego Kołnierz uszczelniający jest elementem, bez którego prawidłowy montaż okna dachowego nie jest możliwy. Jego zadaniem jest trwałe i szczelne połączenie okna z pokryciem dachowym. Bez zastosowania odpowiednich kołnierzy nie wykonamy także łączenia kilku okien z sobą. Łącząc okna w poziomie musimy dopasować je do rozstawu krokwi. (fot. Fakro)

Kołnierz odpowiada za odprowadzenie wody opadowej i śniegu poza przeszklenie. Powinien on także stanowić ochronę przed wiejącym wiatrem.

Producenci oferują wiele typów kołnierzy. Wszystkie wykonane są z aluminiowej blachy, zabezpieczonej dodatkowo warstwą lakieru poliestrowego. Dobiera się je odpowiednio do rodzaju (wysokości) pokrycia.

Kołnierze uszczelniające standardowo występują w kolorze popielato-brązowym, ale na życzenie klienta producenci mogą wykonać je w dowolnym kolorze z palety RAL. Rozróżnia się kołnierze: vvdo pokryć płaskich (papa, gont bitumiczny), vvdo pokryć falistych (profilowanych do 45 mm wysokości),

vvdo pokryć wysokich (pokryć o wysokości 90 i 120 mm), vvdo dachówki karpiówki, układanej w łuskę, vvdo pokryć mniej popularnych i rzadziej stosowanych.

UWAGA – do łączenia okien dachowych w zestawy są przeznaczone specjalne kołnierze typu kombi. Umożliwiają one łączenie okien w grupy poziome lub pionowe i dają szansę na tworzenie ciekawych przestrzeni poddasza.

Naświetla do okien dachowych Stosowanie naświetli to także metoda na powiększenie przeszklonej powierzchni dachu i wprowadzenie większej ilości światła do wnętrz poddasza. W dodatku jest to sposób znacznie tańszy od zestawienia kilku okien dachowych. Naświetla – to nieotwieralne przeszklenia, które umieszcza się według możliwości montażowych oraz upodobania – nad lub pod oknem połaciowym. Elementy te mogą mieć różnorakie kształty, czyli trójkątne, prostokątne, czy półkoliste, co niejednokrotnie wpływa bardzo pozytywnie na walory estetyczne uzyskiwanych powierzchni przeszklonych. Szerokość naświetli dostosowuje się do szerokości okien połaciowych. Ich wysokość zaś zależy głownie od tego, jaki mają kształt.

Najwyższe są naświetla o kształcie trójkątnym. Mogą mieć nawet blisko 1 metr wysokości. Naświetla prostokątne i półkoliste najczęściej miewają wysokość 57 cm lub 58 cm. c więcej o oknach

49

Wojciech Lechowski

N

iepalność i pełne bezpieczeństwo stosowania jest szczególnie istotne w przypadku izolacji. Tych materiałów budowlanych używa się coraz powszechniej i w coraz większych ilościach w budownictwie jednorodzinnym. Dokładne ocieplenie domu jest przecież ściśle związane z wysokością późniejszych rachunków za zużycie energii. Warstwy izolacji cieplnej układa się w sposób szczególnie skrupulatny i dokładny, planując powierzchnię poddasza domu, jako powierzchnię użytkową. Przy doborze materiału na ocieplenie, oprócz parametrów termoizolacyjnych, dobrze jest także zapoznać się z jego odpornością na działanie ognia.

Materiały z Euroklasą Euroklasa materiałów budowlanych, czyli ich klasyfikacja reakcji na ogień w każdym przypadku jest określona na etykiecie opakowania. Na oznaczenie

PODDASZE

Niepalne poddasze składa się przede wszystkim, tzw. klasa podstawowa, czyli oznaczenie literowo‑cyfrowe od A1, poprzez A2, B, C, D, E, aż do F. Materiał oznakowany Euroklasą A1 jest najbardziej odporny na działania ognia. Jest on całkowicie niepalny, co oznacza, że jest też materiałem najlepszym pod omawianym względem.

Kolejne oznaczenia wskazują coraz większą podatność materiału na palność, przy czym jako prawie niepalne uznaje się jeszcze materiały budowlane oznaczone klasą A2. Wyroby klas od B do F zapalają się, a ich zapłon następuje tym szybciej i przy mniejszym płomieniu, im niższa jest ich klasa. Zatem, materiały o klasach zbliżonych do F są najmniej bezpieczne pod względem palności. W końcowym efekcie jest też tak, że materiały najbardziej palne wydzielają większą ilość energii i przyczyniają się do szybkiego rozprzestrzeniania się pożaru. Klasom podstawowym w oznaczeniach palności materiału towarzyszą klasy uzupełniające.

Rozróżnia się dwa ich rodzaje: vvklasa uzupełniająca w zakresie wydzielania dymu (s1 – prawie bez dymu, s2 – średnia ilość i gęstość dymu, s3 – duża ilość gęstego dymu),

vvklasa uzupełniająca w zakresie wytwarzania płonących kropli (d0 – brak płonących kropli, d1 – niewiele płonących kropli, d2 – bardzo duża ilość kapiących płonących kropli i cząstek).

Informacje o klasie uzupełniającej podane na etykiecie materiału budowlanego są nie mniej ważne, co ich klasa podstawowa. Jak wiadomo, to właśnie dym jest bezpośrednią przyczyną śmierci aż 60% ofiar tracących życie na skutek pożaru. Jeśli nie doprowadza do śmierci, to skutecznie otumania i utrudnia ewakuację i akcję ratowniczą. Zaś płonące kropelki powodują liczne obrażenia i przenoszą ogniska pożaru w nowe miejsca.

Przykładem niepalnej izolacji, dosko‑ nałej do zastosowania na poddaszu – jest izolacja ze skalnej wełny mineralnej.

Materiał ten posiada dobre właściwości ognioodporne dzięki surowcom mineralnym, z których powstaje. Jest materiałem izolacyjnym preferowanym przez większość towarzystw ubezpieczeniowych, gdyż nie rozprzestrzenia ognia w żadnych warunkach. Jest niepalny sam w sobie, a dodatkowo chroni przed dostaniem się ognia do konstrukcji

Fot. Velux

Poddasze jest miejscem szczególnie narażonym na wystąpienie pożaru. Dlatego też należy zwrócić szczególną uwagę na palność materiałów, które wykorzystujemy do jego wykończenia, jak również dostosować usytuowanie komina do wymagań zawartych w przepisach budowlanych.

50 PODDASZE budynku. Skalna wełna mineralna charakteryzuje się bowiem odpornością na temperatury pożarowe wyższe niż 1000° C. Bezpieczny komin O sytuowaniu, użytkowaniu oraz czysz‑ czeniu kominów mówią nie tylko przepisy prawne, ale także likwidatorzy szkód powstałych w wyniku pożarów. Nie chodzi tutaj jednak tyle o ich niechęć do wypłaty odszkodowań, co o życie i zdrowie mieszkańców domu, jak również bezpieczeństwo budynku. Uprawnieni kominiarze twierdzą, że bezpieczny komin jest podstawą funkcjonowania gospodarstwa domowego i mają wiele racji.

Gdy w palenisku pali się ogień – dym ulatuje na zewnątrz przez komin. Część dymu pozostaje jednak w kominie i osadza się w jego wnętrzu. Wówczas powstaje, tzw. kreozot, czyli substancja smolista, której rodzaj zależy od rodzaju opału, jaki stosujemy do ogrzewania.

W przypadku spalania węgla kamiennego, brunatnego, koksu, miału węglowego powstaje smoła węglowa.

Zaś kiedy palimy drewnem, brykietem drzewnym, trocinami – we wnętrzu komina osadzi się smoła drzewna. Im częściej ogień w palenisku jest wygaszany – tym ilość smoły w kominie będzie większa. Kiedy dojdzie do zetknięcia kreozotu z ogniem – mamy do czynienia z niebezpiecznym i wciąż zdarzającym się – pożarem w kominie. Potocznie mówimy wówczas o zapaleniu się sadzy. W czasie jej zapłonu temperatura wewnątrz komina może osiągnąć nawet 1000° C. Powoduje to pękanie kominów i murów, jak również znacznie bardziej niebezpieczne

rozprzestrzenianie się ognia na więźbę dachową, strop itd.

Dlatego też, dla bezpieczeństwa pożarowego, kluczowa jest jakość komina oraz jego stan. Istotne jest staranne wypełnienie spoin pomiędzy cegłami, jak również nienaruszona postać zaprawy tynkarskiej. Jeszcze do niedawna problem pożaru w kominie rozwiązywano tak, że ścianki kominów usytuowane w pobliżu konstrukcji palnych były budowane na grubość całej cegły, czyli na 25 cm. Trzeba przyznać, iż ta metoda budowy kominów całkiem skutecznie zapobiegała rozprzestrzenianiu się ognia na powierzchni poddaszy.

Usytuowanie komina Więźba dachowa jest szczególnie wrażliwa na działanie ognia, zwłaszcza w pobliżu komina. Samo zabezpieczenie drewna impregnatem ogniochronnym nie jest wystarczające i nie uchroni w pełni przed pożarem, który akurat w budynkach mieszkalnych może być szczególnie drastyczny w skutkach. Przepisy jasno precyzują to, jaki odstęp należy zachować pomiędzy przewodem dymowym, a palnymi elementami konstrukcji budynku. W przypadku konstrukcji nieosłoniętej odległość ta powinna wynosić minimum 30 cm (wliczając w nią grubość obudowy komina). Istnieje możliwość zmniejszenia powyższej odległości do 15 cm, ale tylko wówczas, gdy konstrukcja jest osłonięta tynkiem lub innym materiałem o parametrach równorzędnych pod względem ogniochronności.

Grubość materiału powinna wtedy być nie mniejsza niż 2,5 cm. Z praktycznego punktu widzenia wynika zatem, Na bezpieczeństwo przeciwpożarowe poddasza duży wpływ ma wybór materiałów izolacyjnych. (fot. Velux)

że obudowanie krokwi dwiema warstwami ogniochronnej płyty kartonowo‑gipsowej załatwia sprawę pod względem wymogów przeciwpożarowych.

Nie chodzi tutaj jednak o same przepisy Prawa Budowlanego, które bardzo często nie dążą za postępem technologii w budownictwie. W sprawach, w których w grę wchodzi zdrowie i życie ludzkie – warto pozostawać w zgodzie nie tylko z wymogami prawnymi, ale także ze zdrowym rozsądkiem. Faktem jest, że kominy systemowe – w przeciwieństwie do tradycyjnych kominów murowanych z cegły, czy pustaka – są o wiele bezpieczniejsze w użytkowaniu.

Są one bowiem wyposażone w warstwę własnej izolacji z ognioodpornej wełny mineralnej. Wówczas też zjawisko zapalenia się sadzy wewnątrz komina jest mniej prawdopodobne, a przy zastosowaniu nieprzerwanego ciągu izolacji termicznej komina – istnieje możliwość zmniejszenia temperatury na jego obudowie nawet o kilkadziesiąt procent.

Wobec tego można zatem wnioskować, że Prawo Budowlane narzucając normową odległość krokwi od przewodów dymowych – nie uwzględniło postępu technologii powstawania wspomnianych przewodów.

Z logicznego punktu widzenia do zapalenia się więźby dachowej od komina może dojść tylko w przypadku nieszczelnego komina murowanego.

Jednak pamiętajmy, że to właśnie takie kominy występują w większości budynków powstałych przed laty. Zaś drewno, z którego wykonana jest więźba, pod wpływem długotrwałego działania na nie ciepła – jest w stanie zapalić się w dużo niższej temperaturze, niż następuje to w normalnych warunkach.

Do jego zwęglenia może dojść już w temperaturze 90° C, podczas kiedy bez wpływu podwyższonej temperatury zapala się dopiero przy około 300° C. Dlatego też w przypadku kominów tradycyjnych odpowiednie ich oddalenie od więźby i dodatkowe zabezpieczenie jej elementów usytuowanych w pobliżu komina wydaje się być całkowicie zasadne.

Natomiast niezróżnicowanie kominów systemowych i murowanych w zapisach prawnych oraz poddanie ich tym samym wymogom przeciwogniowym – dla inwestorów stosujących nowoczesne technologie budowlane – nie bez powodu jest typowym, urzędniczym absurdem. c

51 PODDASZE

Są niezbędnym elementem każdego wnętrza – wyznaczają jego podział funkcjonalny. Poznajmy technologie wznoszenia ścian działowych.

Paweł Wiśniewski

D

awniej budowano je z pełnego muru i uwzględniano w projektach architektonicznych jako niezmienne elementy planu mieszkania czy domu.

Obecnie, wraz z rozwojem technologii budowlanych, stały się elementami bardziej zmiennymi. Wprawdzie nadal ich pierwotny układ jest zawarty w projekcie, jednak często oznaczane są jako elementy, które mogą ulegać modyfikacjom.

Są to bowiem zazwyczaj konstrukcje szkieletowe, oddzielające daną przestrzeń, które w razie potrzeby można zdemontować i zmienić układ wnętrza.

Możliwości budowy ścian działowych obecnie jest wiele. Nadal można stosować pełny mur, jednak jest to rozwiązanie mniej praktyczne. Lepiej sprawdzają się ścianki w systemach suchej zabudowy, równie skutecznie izolujące akustycznie, lecz z tą przewagą, że łatwo je rozebrać.

Ponadto można zbudować ściankę półprzezroczystą, przepuszczającą światło lub ozdobną wykonaną z drewna i materiałów drewnopochodnych. Ściany a nośność stropu Planując budowę lub przebudowę ścian działowych, np. na poddaszu mieszkalnym, trzeba brać pod uwagę ich ciężar i nośność stropów. Ciężar ścianki będzie zależeć od technologii wykonania, rodzaju materiału zastosowanego do budowy

i jej grubości. Różnice są znaczne – metr kwadratowy ściany o grubości 12 cm wykonanej z cegły dziurawki i wykończonej tynkiem mineralnym waży ok. 230 kg, a z płyt gipsowo kartonowych na szkielecie aluminiowym o 200 kg mniej. Maksymalną dopuszczalną nośność stropu na metr kwadratowy można odczytać z projektu architektonicznego budynku i zdecydowanie nie należy jej przekraczać, gdyż grozi to poważnymi konsekwencjami, włącznie z zarwaniem się stropu. Z czego zatem budować ściany działowe? Ściany działowe pełne Mogą być murowane z cegieł, pustaków, bloczków betonowych, betonu komórkowego, keramzytobetonu

Podziel poddasze

czyli sposoby na ściany działowe

Fot. Velux

52

Wybierając technikę budowy ścian działowych trzeba wziąć pod uwagę nośność stropu (fot. Fakro)

PODDASZE

i innych materiałów używanych do murowania ścian. Wykańczane są zazwyczaj standardowymi tynkami cementowo wapiennymi, gładziami gipsowymi lub tynkami dekoracyjnymi. Ścianki z cegły klinkierowej, będącej budulcem i materiałem dekoracyjnym w jednym, nie wymagają wykończenia zewnętrznego. Murowane ścianki działowe są wytrzymałe i dobrze tłumią akustycznie, jednak ich wadą jest „nieodwracalność”. Ściana z pełnego muru, raz wybudowana, w praktyce dzieli wnętrze na stałe, gdyż jej rozbiórka wiąże się z koniecznością skuwania budulca powiązanego zaprawą, a co za tym idzie – długotrwałym i uciążliwym remontem całego wnętrza.

Murowane ściany działowe można zabezpieczyć przed wilgocią za pomocą warstwy izolacyjnej, wykonanej np. z tzw. płynnej folii, dlatego nadają się do dzielenia wilgotnych pomieszczeń, takich jak kuchnia czy łazienka.

rozwiązań – są niezwykle dekoracyjne, mogą być w pełni wodoszczelne i przepuszczają światło. Pomijając oczywiste zastosowanie w pomieszczeniach wilgotnych, luksfery sprawdzają się wszędzie tam, gdzie budowa ściany działowej z innych materiałów spowodowałaby zaciemnienie pomieszczenia i konieczność oświetlania go wyłącznie sztucznym światłem. Budowa ścianki z pustaków szklanych nie musi jednocześnie oznaczać rezygnacji z prywatności użytkowników podzielonego wnętrza – na rynku są dostępne zarówno luksfery wykonane ze szkła przezroczystego, jak i matowego – przepuszczającego światło, jednak niepozwalającego podejrzeć, co dzieje się za ścianą. Wyjątkową zaletą luksferów jest również możliwość wpływania na temperaturę barwową światła we wnętrzu – spośród bogatej oferty rynkowej wystarczy wybrać pustaki o żądanej kolorystyce.

Ściany z pustaków szklanych Ściany ze szklanych form łączonych zaprawą lub klejem, popularnie zwanych luksferami, mają wszystkie wady ścian murowanych na stałe. Są ciężkie i nie każdy strop je udźwignie, do ich budowy potrzeba fachowca, a po zbudowaniu są kłopotliwe w rozbiórce. Mają jednak trzy niebagatelne zalety, dzięki którym bywają niezastąpione w części

Szkieletowe ściany działowe Lekkie ścianki z płyt gipsowo karto‑ nowych pozwalają dowolnie kształtować przestrzeń i mają tę zaletę, że gdy zechcemy ponownie zmienić układ wnętrza, można je bezproblemowo rozebrać. Dodatkowo do ich budowy nie potrzeba ekipy fachowców, gdyż montaż nie jest niczym skomplikowanym. Wystarczy

średniozaawansowany majsterkowicz respektujący zasady używania systemów suchej zabudowy.

Zaletą ścian z płyt gipsowo kartonowych jest ich lekkość, dzięki czemu nie obciążają stropu i praktycznie nie ma ograniczeń do ich stosowania. Nie bez znaczenia są również dobre właściwości akustyczne tego typu rozwiązań. Dzięki lekkiej konstrukcji, opartej na szkielecie z aluminiowych profili, wypełnionych ociepleniem z wełny mineralnej i poszyciem z płyt g-k, ścianki umożliwiają budowę przepierzeń nie tylko na bazie linii prostych, ale i krzywoliniowych.

Po wyborze płyt odpornych na ogień ściany poprawiają również właściwości przeciwpożarowe wnętrz, zwiększając bezpieczeństwo. Jak wszystkie materiały budowlane stworzone na bazie gipsu, poprawiają ponadto mikroklimat pomieszczeń. Ściany działowe stolarskie Wykonywane są z drewna lub płyt drewnopochodnych. Do ich budowy przyda się stolarz, choć można na rynku znaleźć systemy zabudowy drewnianej do samodzielnego składania.

Skonstruowane są na wzór systemów suchej zabudowy z płyt g-k, lecz oparte na drewnianym szkielecie (często wypełnianym wełną mineralną) i płytach drewnopochodnych stanowiących poszycie.

53 PODDASZE

Do budowy ścian w łazienkach można wykorzystać odpowiedni typ płyt gipsowo-kartonowych, albo płyty MFP. (fot. Redakcja)

Największą zaletą ścian tego typu jest ich lekkość – nie ma stropu, który nie wytrzymałby ich ciężaru. W przypadku wielu płyt drewnopochodnych musimy wziąć pod uwagę ich niską odporność na wilgoć, przez którą mogą one być stosowane tylko do zabudowy pomieszczeń suchych.

Wyjątkiem są płyty MFP, które są klasy‑ fikowane jako wilgocioodporne, czyli ich współczynnik spęcznienia jest nie wyższy niż 10% po 24 godzinach kąpieli wodnej. Płyty te są polecane również do łazienek ponieważ nie chłoną wilgoci tak jak inne materiały. Na ogół w łazience wysoka wilgotność nie występuje cały czas, a jedynie okresowo, dlatego płyty MFP świetnie sprawdzają się w takich warunkach. Do płyty można kleić kafelki przy użyciu specjalistycznych klejów dostępnych na rynku, według zaleceń producenta. Płyty są przyjazne w obróbce – nie pylą, nie szczerbią się, pozwalają na dokładne wycinanie otworów.

Ponadto płyty MFP są dostępne w wersji mocowania na pióro wpust, co ułatwia i przyspiesza ich montaż, a także pozwala uzyskać gładką i jednolitą powierzchnię.

Płyty te są oferowane w rozmiarach netto 2485x1235 mm i 2485x605 mm oraz grubości 15, 18, 22 i 25 mm. c więcej o budowie ścian

Pustaki szklane tworzą ciekawy efekt dekoracyjny i przepuszczają światło. (fot. Velux)

54 PODDASZE

Grzejniki na poddaszu

Marta Balcerowska

P

rzestrzeń poddasza ma swoje wymagania. Grzejniki dobrze jest instalować na ścianach zewnętrznych budynku, najbardziej wychłodzonych, i najlepiej pod oknami. Grzejniki tworzą wówczas kurtynę powietrzną w miejscach, gdzie straty ciepła są największe. Napływające przez ewentualne nieszczelności chłodne powietrze, zostaje bezpośrednio ogrzane przez grzejnik

i krąży we wnętrzu już jako ciepłe.

Zapewnia to w miarę równomierny rozkład temperatury w pomieszczeniu.

Grzejniki płytowe Możliwość montażu grzejników pod oknami uzależniona jest od wysokości ścianki kolankowej. Jeśli ma ona co najmniej 80 cm wysokości, a takie ścianki projektuje się najczęściej,

aby zapewnić wygodną przestrzeń mieszkalną, instaluje się przeważnie tradycyjne grzejniki płytowe. Ich konstrukcję stanowią zgrzane ze sobą płyty stalowe, tworzące kanały przepływu wody grzejnej. Górna powierzchnia grzejników przykryta jest najczęściej osłoną typu „grill”, a boczne ich krawędzie zabudowane są specjalnymi osłonami.

Grzejniki standardowo produkowane

Fot. Fakro

Na poddaszu ciepło generują najczęściej tradycyjne grzejniki płytowe, ale ponieważ rządzi się ono swoistymi prawami przestrzennymi, proponowane są też inne, pomysłowe rozwiązania.

56 PODDASZE są z czterema króćcami przyłączeniowymi.

Tradycyjnie były one zasilane z boku, ale obecnie w nowych domach montuje się przeważnie grzejniki zasilane od dołu, ze zintegrowanym przyłączem. Ten rodzaj podłączenia jest niewidoczny, a zatem estetyczny – rury przyłączeniowe doprowadza się ze ściany wprost do zespołu, w którym jest wkładka zaworowa.

W połączeniu z głowicą termostatyczną reguluje ona dopływ wody do grzejnika, a przez to temperaturę otoczenia w jego pobliżu.

Powierzchnia grzejników płytowych jest najczęściej lekko profilowana, ale dostępne są również modele zupełnie gładkie, wyglądające nieco nowocześniej.

Można kupić grzejniki o wysokości 30–90 cm i długości od 40 cm do nawet 3 m. Dostępne są także grzejniki o wysokości zaledwie 20 cm, przystosowane do zawieszenia na ścianie lub mocowania na specjalnych stojakach podłogowych.

Inne rozwiązania Dobrym rozwiązaniem na poddasze są także typowe grzejniki konwektorowe. Ciepło oddają przez konwekcję – powietrze krążące w pomieszczeniu nagrzewa się owiewając grzejnik.

Polecane są one co prawda do pomieszczeń z dużymi przeszkleniami sięgającymi prawie samej ziemi, ale z powodzeniem można je zastosować na poddaszu, zwłaszcza na takim, na którym ścianka kolankowa ma minimalną wysokość. Grzejniki konwektorowe dostępne są bowiem już od 7 cm wysokości.

Wybierając grzejniki warto pamiętać, że będą one widocznym, stałym elementem wyposażenia wnętrza.

Dobrze jest zatem zdecydować się na takie, które oprócz swojej podstawowej funkcji, jaką jest dostarczanie ciepła, będą stanowiły również ozdobę i współtworzyły wystrój.

Na poddaszu, zwłaszcza tym stylizo‑ wanym, z widocznymi elementami drewnianej konstrukcji z pewnością dobrze będą się prezentować nowoczesne, radiacyjno konwekcyjne grzejniki żeberkowe. Zbudowane są z członów wykonanych z profili i rur stalowych o zaokrąglonych krawędziach, połączonych ze sobą trwałym, niewidocznym spawem. Występują w segmentach kilkuelementowych, które można łączyć, uzyskując określoną

Grzejniki najkorzystniej jest umieścić na ścianie zewnętrznej budynku, pod oknem. (fot. Fakro)

długość. Możliwe jest wykonanie na zamówienie grzejników o uzgodnionej indywidualnie liczbie elementów.

Mimo swojej budowy tego typu grzejniki są łatwe do utrzymania w czystości.

Ciekawe wzornictwo Zupełnie proste, futurystyczne w formie są ażurowe grzejniki zbudowane z płaskich profili pionowych.

Można je wykorzystywać na wiele sposobów. Montuje się je tradycyjnie na ścianie kolankowej, jednak ciekawszym rozwiązaniem jest instalacja w świetle okna kolankowego, stanowiącego element przedłużający okno dachowe. Grzejnik można wykorzystać na poddaszu także jako ażurową ściankę działową.

Istnieje możliwość montażu grzejników również na ścianach wewnętrznych, choć trzeba pamiętać, że w pomieszczeniu będzie wówczas mniej korzystny Stylistykę grzejnika warto dobrać odpowiednio do wystroju wnętrza. (fot. Zehnder)

rozkład temperatur, a w pobliżu ścian zewnętrznych możemy odczuwać nadmierne wychłodzenie. Przyjmuje się, że takie umiejscowienie grzejnika zmniejsza jego moc o 10%. Na poddasze – mieszkanie niebanalne i niepowtarzalne, warto wybierać również niecodzienne rozwiązania, np. grzejnik ścienny specjalnie przeznaczony na ściany o skośnym przebiegu, dopasowany do geometrii dachu.

Inna propozycja to grzejnik o nieco industrialnej stylistyce, który tworzą trójkątne profile, połączone skomplikowanym systemem niewidocznych kolektorów. Dzięki temu, że grzejnik ten może mieć różny promień wygięcia, dostępny jest w wersji narożnej i naściennej, ale najciekawszy chyba jest model wolno stojący pełniący funkcję kolumny grzejnej. Grzejnikiem tym można też obudować słup konstrukcyjny czy filar na poddaszu. c