Przegląd Dachowy e-dach.pl nr 33

Page 1

KALKULATORY CIESIELSKIE

PARAMETRY FOLII

MATERIAŁY NA RYNNY

MONTAŻ KOLEKTORÓW

O DACHACH LUDZKIM GŁOSEM

DWUMIESIĘCZNIK BEZPŁATNY

ISSN 1689-8028

033 MAJ-CZERWIEC 2012

DACHÓWKI I BLACHODACHÓWKI

ŁĄCZENIE OKIEN DACHOWYCH PŁYTA BUDOWLANA

63,6 75(¥&,

04 CO OFERUJE RYNEK Ważne produkty, nowości

06 WSZYSTKO O DACHACH

Ewa Kalicka

Budowa, eksploatacja, remont

Od Redakcji

Z

bliżające się lato to dobra okazja, by przemyśleć budowę domku letniskowego. Aby taki dom zapewniał nam wygodny i miły wypoczynek, musi być odpowiednio zadaszony. W tym numerze radzimy jaki wybrać dach na dom letniskowy i jak go wykonać, by czas pod nim spędzony był przyjemnością. Nie zapominamy oczywiście o domach całorocznych. Jeśli stoimy przed wyborem dachówka czy blachodachówka, powinniśmy rozpatrzyć kilka aspektów. Względy estetyczne, czyli wzory i kolorystyka tych pokryć, ciężar i właściwości materiału. Ważny jest również kąt nachylenia naszego dachu oraz stopień skomplikowania połaci. Aby wybór ten ułatwić przygotowaliśmy porównanie obu materiałów. Dużo miejsca poświęciliśmy również foliom dachowym, które pełnią funkcję ochronną dachu. Czym kierować się przy ich zakupie oraz jak prawidłowo je ułożyć? Przedstawiamy również błędy montażowe, które niestety dość często popełniamy. 4 E.K.

06 Lato pod dachem

WYDAWCA Grupa e-budownictwo.pl Sp. z o.o. ADRES REDAKCJI ul. Pory 59 lok. 97, 02-757 Warszawa tel. 22 40 13 550, www.e-budownictwo.pl

08 Rodzaje więźby Kalkulatory ciesielskie

42 Materiały na rynny

REDAKTOR PROWADZĄCA Katarzyna Laszczak | klaszczak@e-budownictwo.pl

Skuteczne folie

44 Rynny na błysk

Parametry folii

46 Montaż kolektorów

REDAKCJA Marta Balcerowska, Katarzyna Dębek, Monika Jabłońska, Ewa Kulesza, Paweł Wiśniewski

Nie buduj sam Energooszczędny dach

28 Niepalne poddasze 30 Dachówki i blachodachówki

36 Dach jak nowy 40 Kominiarz – pożądany gość

słonecznych

48 Łączenie okien dachowych

50 Rolety do okien dachowych

52 Wybierz swój styl 54 Świeże powietrze na poddaszu

BIURO REKLAMY tel. 22 651 59 90, faks 22 203 45 75 | reklama@e-budownictwo.pl Daniel Baranowski tel. 606 870 700 | dbaranowski@e-budownictwo.pl Paulina Gordon tel. 602 332 696 | pgordon@e-budownictwo.pl STUDIO GRAFICZNE Art Quality Studio Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych, zastrzega sobie prawo do ich redagowania oraz skracania. Nie odpowiada za treść zamieszczonych reklam. Copyright© Grupa H EXGRZQLFWZR SO 6S ] R R ISSN 1689-8028 | nakład 15 000 egz. Druk: $UW'UXN

fot. na okładce: Pfleiderer Grajewo S.A.

12 14 18 22 24

REDAKTOR NACZELNA Ewa Kalicka | ekalicka@e-budownictwo.pl

&2 2)(58-( 5<1(.

Roleta ARF Sunset Roleta ARF Sunset stanowi bardzo dobrą ochronę przed światłem słonecznym zapewniając zaciemnienie pomieszczenia. Dzięki jej zastosowaniu nawet podczas słonecznych dni na poddaszu może „zapanować przyjemny mrok” w chwilach, gdy potrzebujemy odpoczynku, co jest niezwykle ważne w sypialniach oraz pokojach dziecięcych. Roleta ARF wykonana jest z eleganckiego, dekoracyjnego materiału, który nie przepuszcza światła. Jest wyposażona w boczne prowadnice, które umożliwiają zatrzymanie rolety w dowolnej pozycji oraz pozwalają na pełniejsze zaciemnienie wnętrza. Roleta ARF zapewnienia prywatność użytkownikom poprzez całkowite zaciągnięcie rolety. Roleta ARF obsługiwana jest ręcznie. Dostępna jest również w wersji elektrycznej i sterowana za pomocą pilota lub przełącznika naściennego. 4 Producent: Fakro [www.fakro.pl]

Pokrycia ze stali nierdzewnej Porycia dachowe i elewacyjne oraz systemy rynnowe z blachy nierdzewnej patynującej ocynkowanej to nowość w ofercie firmy Blachy Pruszyński. Stal nierdzewna, stosowana przez tę firmę, zawiera 17,5% chromu, dzięki czemu wytwarza na swojej powierzchni warstwę oksydacyjną, która chroni metal przed korozją. Poza tym, pod wpływem czynników atmosferycznych, na początkowo błyszczących elementach tworzy się cienka matowa warstwa tlenku chromu zwana potocznie patyną. Takie pokrycie doskonale sprawdza się zarówno przy renowacji obiektów zabytkowych, jak i na nowoczesnych i nieszablonowych budynkach. Stal nierdzewną można dowolnie łączyć z innymi materiałami, takimi jak: szkło, drewno, kamień, itp. Ponadto elementy wykonane ze stali odpornej na korozję (cynkowanych) są łatwe w lutowaniu i można je montować zimą przy ujemnych temperaturach. Blacha jest wykorzystywana do wytwarzania popularnych rodzajów pokryć: rąbka zatrzaskowego oraz pokrycia „Karo” (w trzech wymiarach), a także systemu rynnowego NIAGARA. Ponieważ jest to materiał jeszcze rzadko stosowany w Polsce, a sposoby jego obróbki różnią się nieco od tradycyjnych, firma Blachy Pruszyński organizuje szkolenia przeznaczone dla wykonawców. 4 Producent: Blachy Pruszyński [www.pruszynski.com.pl]

Membrana Dachowa Energetyczna 155 Nowa wysokoparoprzepuszczalna membrana w ofercie Marma Polskie Folie jest odpowiedzią na stale rosnące zapotrzebowanie na trwałe i mocne produkty tego typu. Wiadomo bowiem, że ze wzrostem gramatury wzrasta trwałość membran. Dlatego Membrana Dachowa Energetyczna 155 ma wysoki ciężar powierzchniowy – 165 g/m² -+-15%, bliski Ekranom Dachowym. Jest „Energetyczna”, ponieważ przy tak wysokiej gramaturze ma bardzo dobre parametry paroprzepuszczalności – Sd = 0,02 m. Taka zdolność wyprowadzania dużej ilości pary wodnej poza dach ma podstawowe znaczenie dla ilości energii zużywanej do ogrzania budynku, ponieważ tylko suche materiały termoizolacyjne spełniają dobrze swoje funkcje, a mokre przewodzą ciepło powodując wzrost strat ciepła przez dach. Zastosowanie Membrany Dachowa Energetyczna 155 na dachu gwarantuje bezpieczeństwo energetyczne mieszkańcom budynku. 4 Producent: Marma Polskie Folie [www.marma.com.pl]

Wentylacja hybrydowa Schiedel Flow Wentylacja hybrydowa Schiedel Flow stanowi innowacyjny, sterowany system wentylacji mieszkań, przeznaczony przede wszystkim do budownictwa jednorodzinnego. Wentylacja hybrydowa łączy zalety wentylacji naturalnej i mechanicznej. Dzięki możliwości zastosowania sterowania w każdym pomieszczeniu, wentylacja działa tylko w takim stopniu, w jakim jest to konieczne. Tym samym energia cieplna nie jest bezsensownie wywiewana. System ten działa naprzemiennie w zależności od warunków atmosferycznych, wykorzystując siły natury wynikające z różnicy temperatur i zewnętrznego ruchu powietrza (wiatru) oraz mechanikę pracy niskoszumowego wentylatora, wytwarzającego w kanale wentylacyjnym warunki wynikające z normatywów higienicznych w pomieszczeniach wentylowanych. 4 Producent: Schiedel [www.schiedel.pl]

W poprzednim numerze Przeglądu Dachowego zapraszaliśmy Państwa do udziału w konkursie, dotyczącym nowoczesnych elektronarzędzi Bosch. Konkurs został rozstrzygnięty, a cenne nagrody wygrali: Jerzy Cichocki – I miejsce (nagroda akumulatorowa wiertarka udarowa GSB 18 VE-2 Li Professional) Karolina Małek – II miejsce (akumulatorowa wiertarka udarowa GSR 10,8 V-LI Professional) Tomasz Przybylski – III miejsce (mała szlifierka kątowa GWS 11-125 Professional) Iwona Matelska – IV miejsce (L-BOXX 102 oraz zestaw pudełek na akcesoria) Zofia Wysocka – V miejsce (torba na narzędzia)

Eurothane Bi-3 - trwała i odporna na obciążenia izolacja cieplna

Sponsor konkursu: Bosch [bosch-professional.com]

Eurothane BI-3 jest płytą termoizolacyjną wykonaną z twardej pianki poliuretanowej w okładzinie z włókna szklanego pokrytego warstwą bitumu. Połączenie termoizolacyjnych właściwości poliuretanu, jego odporności na ściskanie i deformację z okładziną ułatwiającą przyklejanie warstwy hydroizolacyjnej z papy spowodowało, że materiał ten już od ponad 40 lat cieszy się wielkim uznaniem nie tylko użytkowników, lecz również wykonawców. Dzięki swoim właściwościom Eurothane BI-3 w łatwy sposób można przykleić do podłoża, które na remontowanym dachu często stanowi warstwa starej papy bitumicznej. Łatwość montażu wynika ze struktury okładziny przypominającej papę podkładową, która umożliwia stosowanie zarówno kleju poliuretanowego, jak też bitumicznego, a nałożenie warstwy bitumicznej hydroizolacji jest proste. Eurothane BI-3, dzięki wysokiej odporności na ściskanie, nie ulega do obciążenia 12 tonami/m² deformacjom podczas użytkowania dachu, tarasu lub parkingu. Już warstwa o grubości 100 mm Eurothane BI-3 gwarantuje osiągnięcie współczynnika U = 0,27 W/(m²K). 4

TechnoNICOL Polska wprowadziła do swojej oferty nową kolekcję gontów laminowanych – JAZZ. Seria JAZZ to materiał klasy Premium – dwustronny gont laminowany z ulepszonymi właściwościami użytkowymi, wyprodukowany w wyniku połączenia dwóch warstw wysokiej jakości zmodyfikowanego bitumenu na fundamencie z welonu szklanego. Laminowany gont JAZZ jest niezwykle łatwy w montażu dzięki warstwie kleju, umieszczonego na całej roboczej powierzchni gontu. Warstwę ochronną tworzy kolorowa posypka mineralna, która skutecznie chroni materiał przed działaniem promieni słonecznych oraz wydłuża żywotność gontu. Struktura wielowarstwowa, która wynosi 6 mm, czyli najwięcej obecnie na rynku polskim, zapewnia ulepszoną trwałość, idealne właściwości wodoodporne oraz odporność na podmuchy wiatru. Dwuwarstwowa konstrukcja gontów JAZZ sprawia, że dach wykonany z tego materiału odbieramy w tak modnym i nowoczesnym formacie 3D. Zastosowanie naturalnej posypki mineralnej gwarantuje estetyczny i trwały wygląd przez długi czas użytkowania. Te wszystkie czynniki pozwalają producentowi wydawać gwarancję na gonty laminowane JAZZ na 50 lat. 4

Producent: Recticel Insulation [www.recticelizolacje.pl]

Producent: TechnoNICOL Polska [www.technonicol.pl]

Najgrubszy gont bitumiczny już dostępny na rynku

Czytelnikom, którzy chcą mieć pewność, że otrzymają wszystkie numery Przeglądu Dachowego e-dach.pl, proponujemy zamówienie bezpłatnej prenumeraty rocznej. Wystarczy pokryć koszty wysyłki naszego dwumiesięcznika, a sześć kolejnych numerów trafi bezpośrednio do Twojego domu za pośrednictwem poczty. 1. Wyślij e-mail na adres prenumerata@e-dach.pl, podając swój pełny adres korespondencyjny wg wzoru: Jan Kowalski ul. Marszałkowska 00-111 Warszawa 2. Pokryj koszty wysyłki 6 numerów Przeglądu Dachowego e-dach.pl, wpłacając na konto Grupy e-budownictwo.pl kwotę w wysokości 30 zł. Numer konta, na który należy dokonać przelewu to: 94 1030 0019 0109 8510 0185 6243 3. Po ukazaniu się każdego kolejnego numeru Przeglądu Dachowego e-dach.pl zrealizujemy wysyłkę pod podany przez Ciebie adres. Do każdej prenumeraty „Poradnik dachowy" w prezencie

KONKURS

Rozstrzygnięcie konkursu Profesjonalne Narzędzia

.216758.&-(

Mówiąc o domku letniskowym każdy z nas może mieć na myśli zupełnie inny budynek. Domek letniskowy to w mniemaniu niektórych zwykła ogrodowa altanka, zaś dla innych – okazała, całoroczna dacza.

Monika Jabłońska

P

owracać w te same miejsca w ramach sezonowego lub weekendowego wypoczynku lubimy jednak prawie wszyscy. Dlatego też posiadanie domku, w którym można przenocować lub schronić się przed nadciągającą burzą, czy ulewą jest z wielu punktów widzenia bardzo korzystne. Trzeba tylko pamiętać, że aby domek mógł spełniać swoją rolę, należy o niego należycie dbać, konserwować go i tak, jak w przypadku budynków mieszkalnych – niemal ciągle inwestować środki finansowe. By domek mógł służyć działkowiczom odpowiednio długo musi też posiadać poprawnie skonstruowany i nieprzeciekający dach.

PRAWO BUDOWLANE WOBEC BUDOWY DOMKU LETNISKOWEGO Zbudowanie domku letniskowego wymaga nie mniej formalności, niż

budowa standardowego domu jednorodzinnego. Należy bowiem uzyskać pozwolenie na jego budowę i spełnić kryteria zawarte w planie zagospodarowania przestrzennego lub dostosować projekt do warunków zabudowy. Warunki te dotyczą w większości przypadków także dachów na obiektach rekreacyjnych. Urzędnicy mogą zatem postawić wymagania odnośnie kształtu dachu, kąta jego nachylenia, a nawet koloru pokrycia. W miejscowościach typowo rekreacyjnych, posiadających walory krajobrazowe lub klimatyczne, obostrzenia warunków zabudowy są zwykle bardziej rygorystyczne niż na terenach mniej atrakcyjnych turystycznie. Jedyne, co może zostać pominięte przez Prawo Budowlane, to świadectwo energetyczne. Certyfikatów energetycznych nie stosuje się bowiem dla budynków mieszkalnych użytkowanych krócej niż cztery miesiące w roku kalendarzowym. Jednak zakwalifikowanie obiektu, jako rekreacyjnego wiąże się niestety z wyższym podatkiem od nieruchomości.

POD DACHEM W LECIE Domki letniskowe, które użytkuje się jedynie w sezonie letnim nie wymagają tak starannego ocieplenia przegród zewnętrznych oraz dachu, jak budynki całoroczne. Jednak o ile zimno nie przeszkadza działkowiczom, bo wówczas z domków nie korzystają – o tyle upał i nadmiernie nagrzane pomieszczenia w lecie bywają uciążliwe. Dachy skromniejszych domków letniskowych oraz altan ogrodowych przeważnie kryje się papą. Popularna jest również blacha i gont bitumiczny. Przy braku odpowiedniej izolacji dachy takich budynków bardzo szybko nagrzewają się oraz są podatne na zniszczenia. W pomieszczeniach domku robi się duszno i pozostawanie w nich na dużej przestaje być komfortowe. W zimie natomiast jest zimno, ale dla większości letników nie stanowi to problemu. Aby zabezpieczyć dach przed nadmiernym nagrzewaniem się należy wykonać izolację z wełny mineralnej. Już dziesięciocentymetrowa jej warstwa

fot. fotolia

LATO pod dachem

Wybór materiału pokryciowego zależy od inwestora, jednak musi być dostosowany do rodzaju więźby, kształu i kąta nachylenia dachu. (fot. fotolia)

zabezpieczy skutecznie pomieszczenia przed działaniem promieni słonecznych. Przed wykończeniem poddasza warto zastosować folię paroizolacyjną, by w wełnę nie wnikała para wodna pochodząca z pomieszczeń domku. Wprawdzie w domkach letniskowych nie ma aż tyle wilgoci, co w przypadku ogrzewanych domów całorocznych. Jednak również w czasie wypoczynku gotujemy posiłki i używamy prysznica. Zatem, wspomniana folia powinna znaleźć się przynajmniej nad pomieszczeniami takimi jak kuchnia i łazienka. Wełnę najlepiej i najwygodniej jest zastosować w postaci układanych poziomo mat, a dla jej potrzymania użyć siatki do dociepleń. Przestrzeń pomiędzy wełną, a połacią dachu dobrze jest dowentylować. Robi się to za pomocą kratek wentylacyjnych montowanych w ścianach szczytowych domku lub za pomocą kominków wentylacyjnych na dachu. Jeden kominek wentylacyjny powinien przypaść na każde 50 m² połaci dachu. Pokoje nie wymagają wentylacji, zaś w kuchni dobrze jest zainstalować wentylator wyciągowy z ocieploną rurą. Wykonanie izolacji nie musi być tak samo dokładne i staranne, jak w domach, w których mieszkamy przez cały rok. W przypadku domków letniskowych rolą izolacji jest jedynie ochraniać pomieszczenia przed nagrzewaniem. Tylko w nielicznych przypadkach dogrzewamy nieco wnętrza. Głównie dzieje się tak wcześniejszą wiosną i wraz z nadejściem jesiennych chłodów. Jednakże przypadki włączenia ogrzewania są na tyle rzadkie, że połączenia materiału izolacyjnego nie muszą być wykonane ze szczególną dokładnością. Pamiętajmy jednak, że domek jest komfortowy w użytkowaniu tylko wówczas, gdy dach nie przecieka. W przeciwnym przypadku w domku bardzo szybko zagości niechciana wilgoć i przykry zapach stęchlizny.

Popularnym pokryciem dachów domów letniskowych jest m.in. gont bitumiczny. (fot. fotolia)

ABY GOŚCIĆ W DOMKU LETNISKOWYM ZIMĄ... Chęć użytkowania domków letniskowych także w sezonie zimowym wiąże się ze znacznie wyższymi nakładami na ich budowę lub nabycie. Domki takie powinny bowiem posiadać ocieplenie ścian i dachu niemal takie samo, jak wszystkie domy mieszkalne. Coraz większą popularność zyskują w naszym kraju domy z bali lub tradycyjne domki drewniane, ale przystosowane do użytkowania przez cały rok. Dzięki nowoczesnym technologiom budowlanym, m.in. budownictwu szkieletowemu – domki te powstają stosunkowo szybko i są odpowiednio trwałe. Projektodawcy przewidują już jednak na wstępie, że trzeba będzie je ogrzewać. Bardzo często wykorzystywaną formą ogrzewania domków rekreacyjnych jest budowa kominka. Jednak ten urokliwy element letniskowych salonów to nie tylko samo palenisko z płonącymi szczapami drwa. Istotę stanowi tutaj przewód kominowy, dach i poddasze zabezpieczone przeciwogniowo oraz sam komin, a zwłaszcza jego obróbka na dachu budynku. Wokół komina, w miejscu gdzie przechodzi on przez połać dachu – konieczne jest założenie specjalnych kołnierzy uszczelniających. Uniemożliwiają one przedostawanie się wody opadowej przez szczeliny wokoło komina do wnętrza domu. Kiedy dach jest stosunkowo stromy, co w przypadku domków letniskowych jest dość częste – trzeba dodatkowo zainstalować element umożliwiający swobodny odpływ wody, tzw. kozubek. Pamiętajmy też, że komin musi zostać przed pierwszym jego użyciem odebrany przez kominiarza, a ten musi się do niego jakoś dostać. Dach powinien zostać zatem dodatkowo wyposażony w wyłaz, stopnie i ławy kominiarskie. Konstrukcje dachów domków letniskowych niemal niczym nie różnią się od

konstrukcji dachów domów, w których mieszkamy na co dzień. Powinny być one na tyle solidne, by móc przenosić obciążenia, udźwignąć planowane pokrycie i znosić trudne warunki klimatyczne. Pamiętajmy, że wszelkiego rodzaju nawałnice nad jeziorami, czy w górach mogą być silniejsze niż np. w pasie Polski Centralnej. Zatem dachy domków letniskowych położonych na atrakcyjnych krajobrazowo terenach muszą charakteryzować się odpowiednią solidnością i trwałością. Wybór materiału pokryciowego leży w gestii inwestorów, jednak musi być dostosowany do rodzaju więźby, kształtu i kąta nachylenia dachu. Godny uwagi jest fakt, że domki letniskowe coraz częściej nie różnią się od standardowych domów mieszkalnych. Bardzo często są to okazałe wille z poddaszem użytkowym. Dachy mają różnorakie kształty. Jednak w dużej mierze są uzależnione od uwarunkowań regionalnych i klimatycznych. Dominujące zdają się jednak być dachy dwuspadowe z obszernymi okapami. Duża ilość projektów domków letniskowych uwzględnia także zadaszone tarasy. Zadaszenia te łączą się przeważnie z połacią dachu. Wybór gotowych projektów jest aktualnie ogromny. Zatem nawet wybredniejsi inwestorzy powinni znaleźć domek odpowiedni dla siebie. Warto zaznaczyć, że o jego ostatecznym kształcie, wyglądzie i standardzie bezspornie zadecyduje zasobność portfela. 4 ponad 100 projektów domów letniskowych

e-projekty.pl

:,}½%$

Rodzaje więźby dachowej

Joanna Szot

Na Â

konstrukcjÄ™ więźby ma wpĹ‚yw wielkość i ksztaĹ‚t domu (kÄ…t nachylenia dachu, wysokość kalenicy, rodzaj pokrycia dachowego, rozpiÄ™tość Ĺ›cian noĹ›nych), przeznaczenie poddasza (uĹźytkowe czy nieuĹźytkowe), wzglÄ™dy ekonomiczne i architektoniczno-estetyczne (np. liczba poĹ‚aci). Jednak najwaĹźniejsze sÄ… warunki zapisane w miejscowym planie zagospodarowania

przestrzennego – nie mamy na nie wpĹ‚ywu, wiÄ™c musimy siÄ™ do nich dostosować. Przy projektowaniu więźby, a co za tym idzie – przekrojĂłw uĹźytych elementĂłw, decydujÄ…ce znaczenie majÄ… cięşar wĹ‚asny oraz obciÄ…Ĺźenia wiatrem i Ĺ›niegiem. Na przykĹ‚ad zakĹ‚ada siÄ™, Ĺźe w regionach gĂłrskich warstwa zalegajÄ…cego Ĺ›niegu na 1 m2 dachu moĹźe wynosić nawet 200 kg. W pozostaĹ‚ych regionach ilość ta jest mniejsza i osiÄ…ga maksymalnie 150 kg. Cięşar samego pokrycia dachowego to od kilku do 70 kg. W praktyce projektuje siÄ™ więźby „uniwersalneâ€?, czyli takie, na ktĂłrych moĹźna poĹ‚oĹźyć kaĹźdy materiaĹ‚ pokryciowy.

RODZAJE KONSTRUKCJI Konstrukcje dachowe róşniÄ… siÄ™ od siebie w zaleĹźnoĹ›ci od liczby podpĂłr, rozpiÄ™toĹ›ci pomiÄ™dzy nimi, rodzaju pokrycia, strefy klimatycznej, itp. Podstawowe rodzaje więźb to: więźba krokwiowa, jÄ™tkowa oraz pĹ‚atwiowokleszczowa. Wszystkie te systemy konstrukcyjne majÄ… jednÄ… wspĂłlnÄ… cechÄ™: ukĹ‚ady trĂłjkÄ…tne zachowujÄ… geometrycznÄ… niezmienność konstrukcji. G Więźba krokwiowa – jest to najprostsza, najtaĹ„sza i najĹ‚atwiejsza do wykonania konstrukcja dachowa. Stosuje siÄ™ jÄ… wtedy, gdy rozpiÄ™tość dachu w Ĺ›wietle Ĺ›cian nie przekracza 7,2 m (zalecana maksymalna rozpiÄ™tość to 6 m) oraz przy

fot. Redakcja, rys. Joanna Bogumił, Katarzyna Szulc

W domach jednorodzinnych najczęściej stosowana jest drewniana więźba dachowa. Dlatego bardzo waşna jest jej konstrukcja (stopień skomplikowania), bo to właśnie od niej zaleşy ilość zuşytego drewna (koszty), a takşe bezproblemowe wykonanie i eksploatacja.

więźba krokwiowa

0,8 –

m

m

1,2

ma ks. 6

kącie nachylenia dachu 30-50. Więźbę krokwiową tworzą głównie dwa elementy: krokwie połączone ze sobą w kalenicy (na kształt odwróconej litery V), osadzone na poziomej belce, której zadaniem jest przenoszenie sił rozpierających, przekazywanych przez krokwie. Krokwie mają długość 4,5-6 m i są rozstawione w odstępach od 0,8 do 1,2 m. G Więźba jętkowa – stosowana jest przy większych wymiarach dachu – 5-12 m – i nachyleniu połaci 25-67. Często wznosi się taką konstrukcję w domach z poddaszem użytkowym, gdyż łatwo wtedy kształtować pomieszczenia. Więźba jętkowa składa się z krokwi (o długości powyżej 4,5 m) połączonych w kalenicy i opartych na murłatach oraz z jętek umieszczonych w 1/3 długości krokwi. Jętki łączą naprzeciwległe krokwie, a tym samym przejmują siły rozporowe, nadając sztywność konstrukcji. Konstrukcję jętkową należy wzmacniać w kierunku podłużnym za pomocą wiatrownic. Gdy długość jętek jest duża, najpierw trzeba je podeprzeć

KROKIEW

PRZEPUSTNICA BELKI STROPOWE WIATROWNICA

ELEMENTY WIĘŹBY Najczęściej więźba zbudowana jest z krokwi, murłat, płatwi, jętek, słupów, mieczy oraz wiatrownic. KROKIEW – belka, krawędziak lub gruba deska o prostokątnym przekroju poprzecznym, najczęściej 7 x 14 cm lub 8 x 16 cm. Każda para krokwi połączona jest u góry w kalenicy i oparta na murłatach, tworząc krokwiowy wiązar dachowy. Krokwie to najważniejsze elementy konstrukcyjne wszystkich dachów stromych o konstrukcji drewnianej, które dźwigają podkład i pokrycie dachowe oraz obciążenia czasowe (np. śnieg). KALENICA – górna krawędź dachu, wzdłuż której łączą się połacie dachowe. Krokwie często opierają się w tym miejscu na płatwi kalenicowej. MURŁATA (namurnica) – płatew stopowa o przekroju kwadratowym, najczęściej o wymiarach 10 x 10 cm lub 14 x 14 cm. Murłata jest dolną podporą krokwi, gdyż oparta jest na murze i przenosi obciążenia z krokwi na ścianę budynku. PŁATEW – pozioma drewniana belka, podpierająca krokwie. Płatew to element nośny, dlatego powinna mieć stosunkowo duży przekrój poprzeczny, np. 16 x 20 cm. Rodzaje płatwi: kalenicowa, pośrednia oraz stopowa. Płatwie opiera się na słupach (płatwie pośrednie i kalenicowa) i często dodatkowo usztywnia mieczami. SŁUP – pionowy element więźby dachowej, który przekazuje obciążenie z płatwi bezpośrednio na strop. Słupy mają zwykle przekrój kwadratowy o wymiarach 12 x 12 cm lub 16 x 16 cm. KLESZCZE – dwa równoległe elementy, łączące przeciwległe pary krokwi. Zapewniają stężenie (usztywnienie) poziome. MIECZ (obustronny zastrzał słupa) – belka skośna, łącząca słup z kleszczami lub słup z płatwią pośrednią. Jego zadaniem jest usztywnienie więźby w kierunku podłużnym. JĘTKA – belka pozioma, łącząca dwie przeciwległe krokwie, dzięki temu zostaje zachowana sztywność więźby i nośność krokwi. Jętka dzieli krokwie na dwa odcinki w proporcji 2:1, a jej długość nie powinna przekraczać 3,5 m. WIATROWNICA – deska lub łata o przekroju poprzecznym od 3,8 x 10 cm do 5 x 12 cm, przybijana ukośnie do krokwi od spodu. Jej zadaniem jest usztywnienie konstrukcji więźby dachowej w kierunku podłużnym. Zapewnia współpracę wiązarów przy obciążeniu wiatrem.

2m

maks. 7,

jedną lub dwoma płatwiami (w zależności od długości jętki) opartymi na słupach. Trzeba tutaj stosować się do zasady: jeśli wiązar ma rozpiętość od 7,5 do 9 m, to wskazana jest jedna płatew oparta na słupie umieszczonym w środku; przy rozpiętości 9-12 m zalecane jest montowanie dwóch płatwi opartych na dwóch słupach. G Więźba płatwiowo-kleszczowa – to uniwersalny i najczęściej stosowany rodzaj więźby dachowej (chociaż jej budowa jest dość skomplikowana) – służy zarówno do wznoszenia dachów jednospadowych, jak i dwuspadowych, płaskich i stromych (nawet do 70), w budynkach o rozstawie ścian do 16 m (optymalna rozpiętość to 9-12 m). Ten rodzaj więźby zalecany jest w budynkach z użytkowym poddaszem, ścianami kolankowymi (brak sił poziomych), o skomplikowanym rzucie (na planie krzyża, litery L) lub dachach wielopołaciowych. Typowa konstrukcja składa się z dwóch rodzajów wiązarów: głównych oraz pośrednich. Wiązary główne są rozstawione co 3-5 m i zbudowane z dwóch krokwi opartych na płatwiach, dwóch słupów i pary kleszczy, które obejmują pozostałe elementy z dwóch stron. Dodatkowe zabezpieczenie w kierunku poprzecznym to zastrzały

więźba jętkowa 0,9-1,0 m

:,}½%$

WIĄZARY POŚREDNIE

s.

4,5

m

KROKIEW

ma k

oraz miecze. Wiązary pośrednie nie mają słupów oraz kleszczy. Konstrukcja ta wyglądem przypomina więźbę jętkowo-płatwiową, jednak jest zasadnicza różnica w rozkładzie obciążeń, a tym samym w sposobie pracy dachu. W przypadku więźby jętkowej wszystkie obciążenia przenoszone są na ściany zewnętrzne budynku, natomiast w dachu z więźbą płatwiowo-kleszczową znaczną część obciążeń przejmuje strop poddasza (przy użyciu ścian stolcowych, które składają się ze słupów, płatwi pośrednich i stopowych). Należy jednak pamiętać, aby ścianki stolcowe usytuowane były w pobliżu ścian nośnych budynku lub ewentualnie podciągów. G Wiązary kratownicowe – charakterystyczne są dla dużych hal oraz obiektów użyteczności publicznej, jednak ze względu na liczne zalety stają się coraz bardziej popularne w budownictwie jednorodzinnym. Zamiast bali używa się desek, dlatego też są lekkie, łatwe i szybkie do wykonania, tanie w budowie, a także nie wymagają wznoszenia wewnętrznych ścian nośnych (ze względu na równomierne rozłożenie obciążeń). Wiązary kratownicowe budową przypominają więźbę jętkową, tylko zamiast jętek

JĘTKA

STROP MURŁATA

5–12

WIATROWNICA

są krzyżulce. Wiązary kratownicowe stosuje się głównie w domach o rozpiętości ścian zewnętrznych do 12 m i kącie nachylenia dachu 14-23. Sprawdzają się w budynkach z poddaszem nieużytkowym z dachami jedno- i dwuspadowymi.

więźba płatwiowo-kleszczowa

wiązar kratownicowy WIĄZARY GŁÓWNE

KLESZCZE

MIECZ

KROKIEW

PŁATEW SŁUP

MURŁATA

PŁATEW STOPOWA

m

ZALETY DREWNIANEJ KONSTRUKCJI G uniwersalność – drewnianą więźbę można dowolnie kształtować, więc nadaje się do budowy każdego, nawet najbardziej skomplikowanego dachu; G łatwość wykonania – najprostsza więźba to układ ukośnie położonych krokwi, bardziej skomplikowane konstrukcje są modyfikacjami dachu krokwiowego; G niezawodność – sprawdzała się przez wiele lat, sprawdza się i teraz; G duża liczba wykwalifikowanych wykonawców (cieśli) – wiedza o tym jak budować więźbę jest przekazywana z pokolenia na pokolenie od wielu lat. Narzędzia są ogólnodostępne i niedrogie; G dostępność materiału – więźbę wykonuje się z drewna sosnowego lub świerkowego, natomiast kołki i klocki służące jako połączenia z twardego drewna gatunków liściastych (dębu i akacji) i coraz częściej ze stalowej blachy ocynkowanej. 4

więcej o więźbie dachowej

$.&(625,$ '(.$56.,(

Budownictwo, w tym także ciesielstwo – to dziedziny potrzebujące licznych obliczeń matematycznych. Wiele z nich zawiera projekt wykonawczy, według którego ma zostać stworzona konstrukcja. Jednak zdarza się i tak, że rachunki musi przeprowadzić wykonawca budowlany na miejscu budowy. Agata Gajewska

O

sobom, które nie posiadają większej wprawy matematycznej oraz wszystkim początkującym fachowcom z pomocą przychodzą kalkulatory budowlane. Są to specjalne programy komputerowe, przy zastosowaniu których w prosty sposób można obliczyć potrzebne dla wykonawstwa dane.

KALKULATORY CIESIELSKIE Choć wprawieni cieśle spierają się co do przydatności i sprawnego funkcjonowania programów – istnieją one na rynku i można je nabyć za całkiem przystępną kwotę. Zadaniem kalkulatora ciesielskiego jest obliczenie długości krokwi, kątów i nacięć na krokwiach. Program jest prosty w obsłudze i nie wymaga od cieśli szczegółowej wiedzy informatycznej. Istnieje także możliwość użytkowania go w telefonie komórkowym, jak również dostosowanie do indywidualnych potrzeb. Wylicza dane w zależności od typu dachu. Odpowiednio, przy użyciu programu obliczymy dane dla więźby: G dachów dwuspadowych,

G dachów kopertowych o równym kącie nachylenia połaci, G dachów kopertowych o różnym kącie nachylenia połaci, G dachów wieżowych. Zagraniczne wersje programów zawierających kalkulatory ciesielskie są w stanie obliczyć znacznie więcej niż to, co zostało wspomniane powyżej. Przewidują bowiem one dodatkowo wszelkie działania sił fizyki, czyli napór śniegu na dach oraz inne obciążenia działające na jego poszczególne elementy. Trzeba jednak zaznaczyć, że kalkulatory te są programami bardzo drogimi, a dodatkowo skomplikowanymi w obsłudze. Obliczone wartości można wydrukować na kartce dzięki czemu nie musimy mieć sprzętu komputerowego na placu budowy. ZALETY POLSKIEJ WERSJI KALKULATORA CIESIELSKIEGO Pomimo uszczypliwości i dostrzegalnej w wypowiedziach niektórych cieśli – nutki ironii – kalkulator ciesielski posiada pewne zalety: G jest prosty w obsłudze i nie kosztuje wiele, G istnieje możliwość dostosowania go do indywidualnych potrzeb wykonawcy, G usprawnia pracę nad więźbą dachową i przyspiesza proces jejkonstruowania,

G nie wymaga posiadania sprzętu komputerowego w miejscu budowy, G jest w stanie obsłużyć go telefon komórkowy, G daje możliwość wydrukowania wyliczonych danych. JAK POWSTAJĄ KALKULATORY CIESIELSKIE? Projekty wykonawcze, choć powinny, często nie zawierają takich danych, jak długości kulawek, czy kąt nachylenia krokwi narożnej. Zatem cieśla jest zmuszony dokonać obliczeń w powyższym zakresie. Fakt, że oprócz sztuki tworzenia drewnianych konstrukcji budynku nie posiadł on dodatkowo skomplikowanej wiedzy matematycznej – raczej nikogo nie powinien dziwić. Kalkulator ciesielski jest programem, który powstaje za sprawą informatyka posiadającego rozeznanie w geometrii i trygonometrii. Wiedzę praktyczną programista musi jednak oprzeć na doświadczeniu osoby trudniącej się ciesielstwem, jak również na wiedzy innych specjalistów znających zagadnienia związane z konstrukcją i budową dachów. Kalkulator ciesielski może stać się zatem w pełni użyteczny i znaleźć zastosowanie w praktyce tylko wówczas, kiedy zostanie stworzony przy współpracy grupy osób. 4

fot. fotolia, iStock

Kalkulatory ciesielskie

fot. Dorken

,=2/$&-(

SKUTECZNE

FOLIE Joanna Szot

F

WK chronią konstrukcję dachu i termoizolację przed skroplinami, wodą opadową (przenikającą przez nieszczelności w pokryciu) i wodą z topniejącego śniegu. Natomiast folie paroizolacyjne chronią dach przed wilgocią napływającą z wnętrza budynku. Wybierając materiał nie warto oszczędzać, kupujmy tylko taki o sprawdzonej jakości. Folie będą wbudowane w konstrukcję dachu i każda ich wymiana pociąga za sobą dodatkowe koszty. Informacji o jakości folii najlepiej jest zasięgnąć: G u producenta – czy wystawia dokumenty gwarancyjne na polecany produkt? G u sprzedawcy – ma rozeznanie szczególnie tam, gdzie wybór folii jest duży, G u dekarza – najbardziej kompetentna osoba. Jego zdanie jest o tyle ważne, że to on może wystawić gwarancję na cały dach przez siebie wykonany. JAK UKŁADAĆ FWK? Na nowej konstrukcji dachu folię układa się bezpośrednio na krokwiach, chyba że konstrukcja dachu lub rodzaj

pokrycia ostatecznego wymaga dachu szalowanego. Pasy folii układa się równolegle do okapu – pierwszy pas przy okapie, następny wyżej – łącząc je na zakład 10-15 cm (szerokość zakładu na większości folii zaznaczona jest barwną linią). Początek folii mocuje się na całej szerokości, a następnie tylko w górnym brzegu, który zostanie zakryty przez pas leżący wyżej. Folię wstępnie mocuje się zszywkami (mogą być także gwoździe z szerokimi łbami). Dobrze jest na bieżąco przybijać kontrłaty – ich długość powinna odpowiadać szerokości pasa układanej folii. Umożliwia to dobre naciągnięcie folii (bez fałd i załamań) oraz zabezpieczy ją

Folię mocuje się zszywkami lub gwoźdźmi z szerokimi łbami (fot. Kloeber)

przed rozerwaniem. Warto równocześnie układać łaty nośne lub poszycie z desek – ułatwi to poruszanie się po dachu. Naciągnięcie folii jest ważne, ponieważ w razie przecieków ułatwia spływ wody oraz zapobiega wybrzuszeniu materiału podczas układania izolacji cieplnej. Przy foliach o niskiej paroprzepuszczalności górna krawędź ostatniego pasa folii powinna kończyć się 5 cm poniżej wierzchołka kalenicy, natomiast przy foliach otwartych dyfuzyjnie zamykamy całą konstrukcję dachu. Przy wszystkich elementach przechodzących przez dach, takich jak okna, kominy – folia musi być wyciągnięta do

CZY FOLIĘ NALEŻY KLEIĆ NA ZAKŁAD? Klejenie folii wykonuje się tylko wtedy, gdy wstępne krycie musi spełnić dodatkowe wymagania, np. gdy dom znajduje się w górach, nad morzem lub usytuowany jest na skarpie oraz gdy nachylenie połaci dachu jest mniejsze od minimalnego, zalecanego przez producenta dla danego pokrycia. W takich przypadkach wymagane jest tzw. poddasze odporne na deszcz i właśnie wtedy folię wstępnego krycia należy kleić na zakład oraz przyklejać do wszystkich obróbek, a pod kontrłatami umieszcza się specjalne taśmy uszczelniające miejsca przejścia gwoździ. W innych okolicznościach nie ma konieczności klejenia zakładów, chociaż, jak obliczono, pozwala to na ułożenie folii w sposób wiatroszczelny. Można w ten sposób zaoszczędzić do 9% energii w okresie grzewczym.

Folie wstępnego krycia oraz paroizolacyjne mają jedno wspólne zadanie – ochronę dachu. Jak więc je ułożyć, żeby spełniały swoją funkcję? góry i zamocowana szczelnie do ich boków taśmą klejącą lub klejem. Trzeba zwrócić uwagę, aby nie powstały fałdy i zagłębienia, w których może gromadzić się woda. Uwaga! Bardzo ważne jest prawidłowe ułożenie – strona wewnętrzna folii fabrycznie nawiniętej na rolkę lub strona z napisami powinna znajdować się na zewnątrz. FWK mają perforowaną powierzchnię (malutkie otworki o lejkowatym przekroju), które z jednej strony umożliwiają przenikanie pary, a z drugiej zapobiegają przedostawaniu się wody. Jeśli folia zostanie uszkodzona, nie ma potrzeby wymiany całego pasa. Do drobnych napraw służą taśmy klejące i kleje (producenci folii przeważnie mają je w swojej ofercie), a na większe rozerwania przykleja się łatę z tego samego materiału, używając taśmy dwustronnie klejącej. Przy stosowaniu folii na dachach szalowanych postępuje się analogicznie. A JAK PAROIZOLACJĘ? Folię paroizolacyjną rozpina się i mocuje po wewnętrznej stronie krokwi, bezpośrednio po umieszczeniu termoizolacji między krokwiami. Paroizolacja musi być wykonana szczelnie, dlatego wszystkie miejsca zakładkowania folii zaklejane są specjalnymi taśmami. Przy połączeniu folii paroizolacyjnej ze ścianami szczytowymi, kolankowymi i kominem powinno stosować się, między folią a ścianą, klejące taśmy rozprężne, a całość przybić listwą dociskową przez folię. Również wszystkie przejścia instalacji (elektrycznej, odpowietrzającej, antenowej, itp.) przez folię muszą być uszczelnione specjalnymi taśmami.

SZKODLIWE PROMIENIOWANIE Folii wstępnego krycia szkodzi promieniowanie UV. Trzy miesiące to czas, jaki producenci podają za bezpieczny dla swoich wyrobów (chociaż nie powinno się nieosłoniętych folii zostawiać przez cały ten okres). Folie najlepiej układać bezpośrednio przed montażem ostatecznego pokrycia. Należy jednak pamiętać, że nawet po ułożeniu pokrycia, jeśli folia nie zostanie zabudowana izolacją termiczną, na poddasze przez świetliki, wyłazy i okna dociera promieniowanie UV. Chociaż jego działanie jest w znacznym stopniu zredukowane przez szkło i rozproszone, kumuluje się z tym, które folia otrzymała podczas układania, a nierzadko wcześniej, w czasie nieodpowiedniego składowania i transportu. Jeśli nie ocieplamy poddasza bezpośrednio po zakończeniu budowy domu, zamknijmy dostęp światła na poddasze.

NAJCZĘŚCIEJ POPEŁNIANE BŁĘDY G Układanie folii polietylenowych na dachach szalowanych. G Niestosowanie szczeliny wentylacyjnej przy użyciu folii o niskiej paroprzepuszczalności lub takie jej wykonanie, że rozprężająca się i osuwająca po śliskiej folii paroizolacyjnej wełna, wypełnia całą szczelinę. G Przy właściwej szczelinie źle wykonany nawiew w okapie lub wywiew w kalenicy. G Stosowanie zwykłej folii polietylenowej do wykonania paroizolacji. G Niestaranne wykonanie paroizolacji, bez uszczelnień na styku folii ze ścianą. Przez 1 m szczeliny o szerokości 1 mm wnika od kilku do kilkunastokrotnie więcej wilgoci do izolacji termicznej niż przez całą powierzchnię folii, z której wykonano paroizolację. G Używanie zwykłych taśm pakowych do sklejania miejsc zakładów powoduje, że dopiero gdy wszystko zostanie od wewnątrz zakryte przez boazerię lub płyty gipsowo-kartonowe nastąpi rozszczelnienie paroizolacji. G Wbudowanie izolacji termicznej i układanie folii paroizolacyjnej etapami w ogrzewanym budynku zimą, równolegle z pracami mokrymi (tynki, szlichty, wymalowania) powoduje, że setki litrów wody w postaci pary przedostaje się do izolacji termicznej, tam się wykrapla, czasami zamarza, i zostaje uwięziona po zamknięciu oraz uszczelnieniu paroizolacji. Efekty w postaci zacieków mogą być dostrzeżone dopiero w czasie wiosennego ocieplenia, a jeszcze gorzej, gdy nie zostaną wcale zauważone. W warstwach dachu rozwiną się grzyby, a mokra izolacja termiczna nie będzie spełniała swojej funkcji. G Pozostawianie niezabudowanej folii wstępnego krycia na nieocieplonym poddaszu z oknami i wystawienie jej na długotrwałe oddziaływanie promieniowania UV. 4

Folię układa się napisami do góry. (fot. Braas)

Drobne uszkodzenia folii można skleić specjalną taśmą lub klejem. (fot. MDM)

więcej o foliach dachowych

$57<.8 63216252:$1<

Paroprzepuszczalność

MWK

firmy Marma Polskie Folie

P

rzez zawilgocony dach ucieka dużo ciepła i dlatego membrana o dużej paroprzepuszczalności ogranicza wydatki na energię zużywaną na ogrzewanie domu. Ilość pary wodnej przepuszczanej przez membranę zależy od:

Jedną z podstawowych funkcji membran wstępnego krycia (MWK) jest ochrona termoizolacji przed zawilgoceniem.

G temperatury i wilgotności względnej powietrza znajdującego się nad i pod membraną ; G od różnicy ciśnienia (ilości) pary wodnej znajdującej się w powietrzu nad i pod membraną (w termoizolacji zamknięte jest powietrze). Na poddaszu mieszkalnym para wodna napływająca z wnętrza budynku stale wchodzi w dach i jego termoizolację, ponieważ temperatura i wilgotność powietrza przez cały rok są w pomieszczeniach te same (z niewielkimi zmianami). Natomiast dla strony zewnętrznej dachu okresy, w których możliwy jest przepływ pary wodnej poza termoizolację są znacznie krótsze. Para wodna napływa do termoizolacji od wewnątrz przez cały rok, a na zewnątrz może wyjść tylko w tym czasie kiedy pod pokryciem jest wysoka temperatura, czyli kiedy zaistnieją odpowiednie warunki dla przepływu pary wodnej z termoizolacji. W polskim klimacie dni, w których jest to możliwe jest mniej niż tych, w których termoizolacja zbiera wilgoć napływającą od środka. Warto dodać, że mocowane od wewnątrz paroizolacje tylko ograniczają przepływ pary wodnej, a żadna z nich nie może zablokować wilgoci zamkniętej w dachu w czasie budowy oraz tej, która przepływa przez mury i drewno konstrukcyjne. Dlatego czym większą paroprzepuszczalnością charakteryzuje się MWK, tym większe są szanse, aby w tym procesie bilans przepływu pary wodnej nie

powodował powstawania skroplin we wnętrzu dachu. Z tego powodu każda nowa technologia wytwarzania MWK zwiększa ich paroprzepuszczalność. MWK produkowane przez Marma Polskie Folie są wytwarzane według najnowocześniejszej technologii polegającej na jednoczesnym łączeniu włóknin nośnych w momencie wytwarzania filmu funkcyjnego. Film jest „sercem” membran, ponieważ nie przepuszcza wody, a jednocześnie przepuszcza parę wodną. Włókniny nośne wokół niego tylko go osłaniają. W starszych technologiach film wytwarza się oddzielnie i łączy z włókninami przez klejenie lub zgrzewanie. Najpopularniejsze jest zgrzewanie, które jednak ogranicza powierzchnię przepuszczania pary wodnej, ponieważ w miejscach zgrzania film traci swoje własności. W miejscach tych powstaje folia nie przepuszczająca pary wodnej. Różnice w efektywności działania membran wytwarzanych według starych i nowych technologii wyjaśniają opisane zdjęcia. 4

www.dachowa.com.pl www.marma.com.pl

,=2/$&-(

Joanna Szot

ZÂ Â

wieloletnich doĹ›wiadczeĹ„ stosowania folii wynika, Ĺźe na ich skuteczność najwiÄ™kszy wpĹ‚yw majÄ…: paroprzepuszczalność, gramatura i odporność na promieniowanie UV. SÄ… rĂłwnieĹź inne parametry (chociaĹź nie majÄ… juĹź tak duĹźego znaczenia), ktĂłre powinny zawierać siÄ™ w okreĹ›lonych granicach.

fot. Braas

PAROPRZEPUSZCZALNOŚĆ Decyduje o klasyďŹ kacji folii wstÄ™pnego krycia (FWK) i sposobie ich uĹźycia. Na

przykĹ‚ad folie niskoparoprzepuszczalne przeznaczone sÄ… do stosowania na dachy domĂłw z nieuĹźytkowym poddaszem (nieocieplonym), a stosujÄ…c je na dachach ocieplonych, naleĹźy pozostawić szczelinÄ™ wentylacyjnÄ… miÄ™dzy foliÄ…, a warstwÄ… ocieplenia, ktĂłra przeciwdziaĹ‚a gromadzeniu siÄ™ nadmiaru wilgoci i chroni konstrukcjÄ™ dachu. Natomiast folie wysokoparoprzepuszczalne mogÄ… dotykać bezpoĹ›rednio izolacji cieplnej, nie powodujÄ…c zawilgocenia konstrukcji dachu ani izolacji. Paroprzepuszczalność jest to ilość pary wodnej, jakÄ… folia dachowa jest w stanie przepuĹ›cić przez swojÄ… powierzchniÄ™ w okreĹ›lonym czasie i okreĹ›lonych warunkach, takich jak temperatura,

wilgotność wzglÄ™dna i ciĹ›nienie powietrza. Do porĂłwnaĹ„ stosuje siÄ™ współczynnik oporu dyfuzyjnego Sd [m], ktĂłry okreĹ›la rĂłwnowaĹźnÄ… dyfuzyjnie grubość warstwy powietrza. Oznacza to, Ĺźe materiaĹ‚ o oporze dyfuzyjnym Sd = 0,02 m, tworzy opĂłr dla pary wodnej taki jak 2-centymetrowa warstwa powietrza. Niestety, dość czÄ™sto wartość paroprzepuszczalnoĹ›ci podawana jest w jednostkach wzglÄ™dnych [g/m2/24 h] – wprowadza to jedynie zamieszanie, poniewaĹź istniejÄ… róşne metody badawcze. Tak wiÄ™c, aby uniknąć problemĂłw z porĂłwnaniem paroprzepuszczalnoĹ›ci folii naleĹźy brać pod uwagÄ™ ich współczynniki Sd. Podanie tego parametru jest gwarantem rzetelnoĹ›ci informacji handlowej.

Parametry FOLII Folie wstÄ™pnego krycia muszÄ… speĹ‚niać swojÄ… funkcjÄ™ przez wiele lat – powinny być trwaĹ‚e, wytrzymaĹ‚e i oczywiĹ›cie skuteczne. Dlatego przy zakupie, naleĹźy kierować siÄ™ parametrami technicznymi produktu.

W

ybierając folię warto także dowiedzieć się czy producent zapewnia wsparcie techniczne? Czy zapewnia telefoniczną linię obsługi klientów? Czy dysponuje ogólnokrajowym zespołem sprzedaży, który oferuje porady ekspertów, dotyczące montażu i zgodności z przepisami budowlanymi, przez telefon lub w ramach wizji lokalnych? Jest to bardzo przydatne, gdyż ze wszystkimi pytaniami klienci mogą zwracać się bezpośrednio do producenta. W przypadku renomowanego producenta jest również prawdopodobne, że poświęcił on wiele uwagi pracom badawczorozwojowym nad swoimi produktami.

Najważniejsze, choć nie jedyne, parametry folii to paroprzepuszczalność, gramatura i odporność na promieniowanie UV. (fot. Braas)

GRAMATURA Ma wpływ na trwałość produktu. Im gramatura jest większa, tym folia jest grubsza, a im grubsza, tym bardziej trwała. Zależność ta obowiązuje wszystkie rodzaje tworzyw, z których wytwarzane są folie dachowe. Najczęściej stosuje się te o gramaturze ok. 100 g/m² ze względu na optymalny stosunek masy do wytrzymałości i paroprzepuszczalności. Układane są także folie ciężkie (np. 115 lub 140 g/m²), które są bardziej odporne na uszkodzenia mechaniczne, oraz folie lekkie (np. 80 g/m²), które mają przede wszystkim obniżyć koszt inwestycji, lecz są mniej trwałe, a koszty ewentualnej reperacji przewyższą różnicę cenową między membraną lżejszą a zalecaną 100-gramową. ODPORNOŚĆ NA PROMIENIOWANIE UV Działanie promieni UV ma największe znaczenie podczas prac montażowych, kiedy folia poddawana jest stałemu działaniu promieniowania. Nadmierne naświetlenie folii powoduje obniżenie parametrów technicznych, dlatego podczas produkcji wzmacniane są one stabilizatorami przeciw działaniu promieniowania UV. Trzy miesiące to czas, jaki najczęściej producenci podają za bezpieczny dla swoich wyrobów (chociaż nie powinno zostawiać się nieosłoniętych FWK przez cały ten okres). Folie dachowe najlepiej układać bezpośrednio przed montażem

ostatecznego pokrycia, wówczas nie będzie narażona na działanie promieni słonecznych. Uwaga! Zdarza się, że w celu obniżenia kosztów produkcji producenci folii dachowych nie stosują dodatków stabilizacyjnych. Dzięki temu folia jest tańsza, ale jej odporność sięga tylko 4 tygodni. Najlepiej nie kupować produktów o niskiej cenie i równie niskich parametrach technicznych. WYTRZYMAŁOŚĆ NA DZIAŁANIE SŁUPA WODY Ten parametr świadczy o wodoszczelności folii, co ma największe znaczenie w okresach zimowych, gdy temperatura spada poniżej zera. Wtedy na dachu zalega śnieg, który topniejąc wciska wodę między elementy pokrycia oraz w otwory montażowe i zakłady. Gdy temperatura spada poniżej zera, woda zamarza, a warstwa lodu zbiera się pod pokryciem. Aby nie dostała się do ocieplenia, folia powinna być wodoodporna. Odporność folii dachowej na działanie słupa wody powinna wynosić minimum 1500 mm H₂O (DIN 20811)/4500 mm H₂O (Hydrocinetic). Wartość pomiaru metodą hydrokinetyczną jest o ok. 3-4 razy większa od pomiaru wg DIN 20811. Informacja odnośnie wartości parametru wodoszczelności powinna być podana na etykiecie produktu lub w materiałach informacyjnych dotyczących produktu, razem z informacją o metodzie badawczej. Producenci folii powinni mieć certyfikaty jakości ISO.

KLASYFIKACJA FOLII DACHOWYCH WG NORMY DIN 4108 Produkt

Współczynnik Sd [m]

Folie o wysokiej paroprzepuszczalności

Sd < 0,5

Folie o niskiej paroprzepuszczalności

0,5 < Sd < 100

Uwaga! Im folia ma mniejszy ciężar powierzchniowy (jest cieńsza), tym ma lepszą paroprzepuszczalność.

WYTRZYMAŁOŚĆ NA ROZRYWANIE Folie dachowe są narażone na rozerwanie tylko podczas układania ich oraz pokrycia, które później je chroni. Siły rozciągające, jakie występują normalnie na dachu są wynikiem działania wiatru i rozsychania się drewna konstrukcji. Jednak nawet niewielka elastyczność folii jest wystarczająca, aby siły na nią działające nie wyrządziły jej żadnej krzywdy, ponieważ przemieszczenia towarzyszące tym siłom są niewielkie. Wytrzymałość folii nie musi być duża, ponieważ układa się je z lekkim naprężeniem, a rozpinanie wymaga niewielkich sił. Uszkodzenia powstałe podczas montażu, spowodowane np. upadkiem narzędzia (nawet najmocniejsza membrana może zostać uszkodzona), wystarczy zreperować specjalną taśmą samoprzylepną. Jedynie niektóre zastosowania pod specjalne rodzaje pokryć wymagają mocniejszych odmian membran. Są to pokrycia leżące na sztywnym poszyciu i w czasie ich układania membrany są po prostu mocno „deptane”. Taki sam proces „deptania” może mieć miejsce w okapie dachów spadzistych, gdzie w czasie mocowania pokrycia dekarz wykonuje dużo czynności montażowych i regulacyjnych . ODPORNOŚĆ TEMPERATUROWA Zakres temperaturowy większości folii wstępnego krycia wynosi od około -40°C do około +90°C (zakres ten w jest wystarczający dla polskich warunków). W praktyce wytrzymują one okresowe działanie wyższych temperatur (nawet 120°C). Oznacza to, że folia nie traci swoich własności przy krótkotrwałym działaniu tak wysokich temperaturach. Należy jednak pamiętać o stworzeniu odpowiedniego dystansu między pokryciem dachowym, a folią w celu zapewnienia optymalnej wentylacji. 4

$57<.8 63216252:$1<

Sukces tkwi w szczegółach Membrany i dachowe akcesoria systemowe KoraTech®

Z

adaniem współczesnych membran dachowych jest zapewnienie prawidłowego i długowiecznego działania kompletnego pokrycia dachowego oraz ochrona budynku przed działaniem wody. Ich pojawienie się pozwoliło zmniejszyć stopień skomplikowania dachu, a przez to przyspieszyło i ułatwiło prace dekarskie. Jednocześnie membrany gwarantują najlepszą osłonę dla warstwy izolacyjnej dachu, zapewniając zachowanie jej parametrów cieplnych. Prawidłowa izolacja przeciwwilgociowa dachu skośnego jest podstawowym elementem zapewniającym właściwą pracę izolacji termicznej. Z jednej strony musi ona bardzo dobrze chronić przed wodą opadową, z drugiej gwarantować doskonałe odprowadzenie pary wodnej z wnętrza budynku, eliminując możliwość zawilgocenia izolacji termicznej.

ZAMIAST SZCZELINY WENTYLACYJNEJ Do izolacji termicznej dachów skośnych najczęściej używa się wełny mineralnej. Dla zachowania optymalnych właściwości izolacyjnych chroni się ją przed zawilgoceniem. Nie trzeba przypominać, że długotrwałe utrzymywanie wilgoci w warstwie izolacji termicznej może w skrajnych przypadkach doprowadzić nawet do degradacji elementów konstrukcyjnych dachu. O ile ochrona przed wodą opadową nie była problemem nawet przy zastosowaniu tradycyjnych materiałów do izolacji przeciwwodnej (folie, papy), o tyle zapewnienie prawidłowego odprowadzenia pary wodnej jest już zdecydowanie bardziej skomplikowane. Najczęściej radzono sobie z tym problemem przez zastosowanie szczeliny wentylacyjnej między izolacją termiczną i przeciwwodną. Jest to jednak rozwiązanie stosunkowo skomplikowane i podatne na uszkodzenia. Jednocześnie wymusza zmniejszenie o 2 do 4 cm grubości izolacji termicznej (celem stworzenia szczeliny wentylacyjnej), a więc tym samym oferuje gorsze parametry cieplne dachu. Wprowadzenie membran dachowych wyeliminowało te problemy. NOWE MEMBRANY WŚRÓD AKCESORIÓW KORATECH® Membrana to wielowarstwowa powłoka hydroizolacyjna o właściwościach paroprzepuszczalnych. W przeciwieństwie do tradycyjnych powłok hydroizolacyjnych, membrany można układać bezpośrednio na warstwie izolacji cieplnej. Umożliwia to użycie grubszej warstwy wełny mineralnej, co znacząco poprawia parametry cieplne

dachu. Może też wpłynąć na zmniejszenie przez projektanta wysokości elementów konstrukcyjnych. Akcesoria dachowe KoraTech® pozwalają na wykonanie kompletnego dachu za pomocą sprawdzonych i idealnie dopasowanych elementów składowych, pochodzących od jednego producenta. W ofercie pojawiły się dwie nowe membrany dachowe. Membrana trójwarstwowa KoraTech® Classic składa się z warstw włókniny stanowiącej element nośny i zabezpieczający oraz filmu funkcyjnego pomiędzy nimi. Zapewnia on wysoką paroprzepuszczalność i dobre właściwości izolacyjne. Z kolei KoraTech® Classic Plus jest membraną czterowarstwową. Znajduje się w niej dodatkowa warstwa zbrojąca, która gwarantuje znaczne zwiększenie wytrzymałości mechanicznej. Jest to właściwość niezbędna na przykład na dachach wymagających pełnego deskowania. Jako element uzupełniający dostępna jest również jednostronna taśma klejąca KoraTech® Multi Tape służąca do uszczelniania połączeń membran. UKŁADANIE MEMBRAN Długoletnia i bezproblemowa praca membran zależy również od ich prawidłowego ułożenia. Membrany montuje się poziomymi pasami (równolegle do okapu), począwszy od dołu dachu. Kolejne pasy układa się, stosując zakład wielkości 10 – 15 cm. Przy spadku dachu poniżej 20° zakład należy zwiększyć do 20 cm. Na koniec membrany dociska się do krokwi za pomocą kontrłat, na których zamontowane zostaną łaty i ostateczne pokrycie dachowe. Wszystkie elementy wystające ponad połać dachu (na przykład

1a

2a

3a

4

1b

2b

3b

5

Montaż membran dachowych.

kominy) należy zabezpieczyć dodatkową „rynienką” wykonaną z membrany odpowiednio przymocowanej do łat i elementów wystających. PODSTAWOWE PARAMETRY MEMBRAN Najczęściej podkreślanym i jednym z najważniejszych parametrów charakteryzujących membrany jest paroprzepuszczalność. Określa się ją przy użyciu współczynnika Sd wyrażonego w metrach, a odpowiadającego grubości warstwy powietrza o takim samym oporze dyfuzyjnym jak dany produkt. Membrany KoraTech® Classic i KoraTech® Classic Plus charakteryzują się współczynnikiem Sd równym 0,02. Bardzo istotną cechą jest również wodoszczelność. Obie membrany KoraTech® mają klasę W1 wg ujednoliconych parametrów wprowadzonych przez standardy europejskie. Oznacza to, że wykazały pełną wodoszczelność przy dwugodzinnym działaniu słupa wody o ciśnieniu 20 barów. INNE WAŻNE WŁAŚCIWOŚCI Paroprzepuszczalność i wodoszczelność to nie jedyne parametry membran. Równie ważne są dane mówiące o odporności na działanie czynników zewnętrznych. Promieniowanie UV. Polipropylen nie jest obojętny na działanie promieni UV. Dlatego nie należy pozostawiać membrany zbyt długo bez ostatecznego pokrycia. Wiadomo jednak, że w procesie montażu membrana zawsze jest wystawiona na działanie słońca. Czas, w którym powłoka membrany KoraTech® poddawana bezpośredniemu działaniu

promieni UV nie traci swoich właściwości wynosi 4 miesiące (dla nasłonecznienia w Europie Środkowej). Wahania temperatur. Warto pamiętać, że w ciągu roku płaszczyzna połaci dachowej podlega ekstremalnym wahaniom temperatury, mieszczącym się w przedziale od poniżej -20°C do nawet ponad +70°C. Dlatego tak istotna jest duża odporność temperaturowa membran. W wypadku produktów KoraTech® dopuszczalny zakres temperatur sięga od -40 do +80°C. Odporność mechaniczna. Odporność mechaniczna materiału jest wyrażana w niutonach na 50 mm (N/50mm) i wskazuje wartość siły potrzebnej do zerwania paska membrany o szerokości 5 cm. W wypadku KoraTech® Classic wartość ta wynosi 220 N wzdłuż włókien i 140 N w poprzek. Oznacza to, że do zerwania 5 cm paska izolacji wzdłuż włókien konieczny byłby ciężarek o masie około 22.5 kg, zaś w poprzek włókien – ponad 14 kg. Jeszcze lepiej wygląda to dla KoraTech® Classic Plus, która zarówno obciążana wzdłuż jak i w poprzek włókien osiąga wartość 420 N/50mm. Do zerwania paska potrzebna byłaby w tym przypadku masa około 43 kg. Zastosowanie membran dachowych KoraTech® Classic lub KoraTech® Classic Plus zapewnia ogromne korzyści zarówno wykonawcom jak i użytkownikom domu. Ich użycie zmniejsza stopień skomplikowania dachu, dając jednocześnie znakomitą osłonę dla warstwy izolacji termicznej. Pozwala również na bardziej efektywny dobór konstrukcji dachu, zmniejszając zależność parametrów elementów konstrukcyjnych od wymaganej grubości ocieplenia.

A wreszcie zastosowanie akcesoriów dachowych pochodzących od jednego producenta daje możliwość łatwego wykonania kompletnego dachu za pomocą sprawdzonych i dokładnie do siebie dopasowanych elementów. 4 Konsultacje techniczne: 22 514 20 20 konsultacje.techniczne@wienerberger.com www.wienerberger.pl

)2580

POZNAJ OPINIE INNYCH

Szukasz fachowej porady, rozwiązania problemu, chcesz poznać opinie innych? Zapraszamy na nasze forumbudowlane.pl.

Nie buduj sam

www.forumbudowlane.pl

G dan: Witam, na początku pozdrawiam wszystkich uczestników i zaznaczam, że jestem laikiem budowlanym i chciałbym zapytać o następującą sprawę. W moim domu jest niestety taki problem, że ocieplenie zewnętrzne jest doprowadzone tylko do wysokości podbitki, bo ocieplenie było robione po zbudowaniu domu. Efekt jest taki, że w pomieszczeniach, które są pod stropem (nad stropem jest jeszcze strych) jest bardzo zimno. Ostatnio odkryłem, że zimno wlatuje między ścianą zewnętrzną a sufitem. Domyślam się, że przyczyną jest właśnie ten brak ocieplenia pod podbitką. Pomyślałem sobie, że aby uniknąć rozbierania całej podbitki można by spróbować wypełnić przestrzeń pod podbitką pianą montażową wciskając wężyk przez otwory, które można ewentualnie wywiercić. Jednak zanim zacznę tą operację, to bardzo was proszę o opinię czy można tak zrobić. Jeśli tak, to na co powinienem uważać czy też pomysł jest kompletnie do bani i lepiej dać sobie z tym spokój i próbować ocieplać od wewnątrz? Pozdrawiam G MistrzJan: Ocieplenie ścian powinno łączyć się z ociepleniem dachu. Przy tej metodzie to jest niewykonalne. Musisz rozebrać podbitkę albo pokrycie dachu. Jan. G dekarz2: Niestety pianką nic nie zrobisz jak napisał Jan – bez demontażu podbitki się nie obędzie, a docieplenie od środka nie jest dobrym sposobem. G Tomasz_Brzeczkowski: Nie ma czegoś takiego jak skuteczne ocieplenie za odbiornikiem ciepła – taka niestety jest fizyka, że nie zimno wchodzi a ciepło ucieka. Ocieplenia od zewnątrz skuteczne są np. w Arabii Saudyjskiej. Fizyka Budowli uznaje izolacje tylko zamknięte, czyli jak izolacja termiczna dachu przechodzi w izolację ściany a ściany w podłodze, nie ma sensu izolacja za fundamentem (taki dom zużywana nawet ponad 30kWh/m² rocznie a to już nie jest budownictwo). Najpierw trzeba izolacje zamknąć, zabezpieczyć przed dyfuzją pary, i zrobić skuteczną wentylację jedno bez drugiego nie da spodziewanego efektu. G dan: Dzięki wielkie za odpowiedzi i zainteresowanie. Zdaje się, że ustrzegliście mnie przed zrobieniem głupstwa. Zastanawia mnie jeszcze jedno rozwiązanie. Czy przestrzeni między podbitką, ścianą i dachem nie można wypełnić np. wełną mineralną? Czy nie będzie żadnego efektu, czy efekt będzie mniejszy niż przy rozbieraniu podbitki i dociągnięciu styropianu do samego dachu? A zaletą takiego rozwiązania jest to, że kiedyś wyciągnę sobie tą wełnę i zrobię "jak bóg przykazał". Pozdrawiam G samouk: Lepszy rydz, niż ... nic. Tylko zastanów się co z wentylacją (szczelina powietrzna pod pokryciem dachu)? No i czy masz tam dojście bez rozbierania podbitki?

Docieplenie dachu oraz poddasza nieużytkowego G kordi82: Witam. To już mój kolejny dylemat z moim domkiem z lat 80tych. Mianowicie moje poddasze zamieszałe kończy się betonowym cienkim stropem, a nad nim jest strych na rupiecie o wysokości max 150 cm. Ocieplenia nie mam praktycznie wcale, gdyż kilka kawałków starej wełny rzuconych na betonowy strop nie można nazwać dociepleniem. W dachu na pełnym deskowaniu pomiędzy deskami a łatami jest ponoć 5 cm wełny, ale tego też nie można nazwać dociepleniem. Niestety docieplenie jest nieuniknione i mój pomysł na to jest taki: - Na betonowy cienki strop myślę przykleić styropian EPS 035 o grubości 10 cm, zaciągnąć go klejem i siatką -W krokwie dachowe umieścić na sznurkach wełnę mineralną o grub. 15 cm. Czy taki pomysł na docieplenie strychu ma racje bytu?? z góry dziękuję za odpowiedź. G BRICKI: możesz to zrobić w sposób przez ciebie opisany – łatwo, szybko a przede wszystkim efekt odczuwalny prawie natychmiast – w lecie izolacja od nadmiernego nagrzewania przez słońce, a zimą idealna termoizolacja. G Tomek W.: Twój pomysł jak najbardziej jest poprawny. Jako izolację na strop należy zastosować produkt o odpowiednich właściwościach mechanicznych aby warstwy położone nad izolacją nie zniszczyły, nie zgniotły izolacji w jej strukturze. Dlatego należy wybierać produkty przede wszystkim kierując się ich parametrami mechanicznymi a w drugiej kolejności współczynnikiem przewodzenia ciepła. Powinny być to produkty, które mają deklarowany współczynnik. Naprężenia ściskające przy 10% odkształceniu względnym oraz CP4 czyli obciążenia użytkowe na warstwie wyrównawczej [kPa]. Jeżeli nie chcemy obniżać znacznie pomieszczenia to oczywiście dobrym pomysłem jest zastosowanie styropianu na strop lub wełny skalnej np. STROPROCK pod wylewkę betonową. Wymogi odnośnie izolacji termicznej stropodachów, dachów należą do najbardziej rygorystycznych oznacza to, że powinny być docieplone nawet lepiej niż ściany zewnętrzne. Dlatego sugerowaną grubością docieplenia stropu w standardzie energooszczędnym jest około 25 cm grubości izolacji. Rozpatrując Twoją sugestię, sugerowałbym docieplić jeszcze krokwie od spodu, gdyż da to bardzo wymierne efekty. Izolacja tylko między krokwiami nie minimalizuje wpływu efektu mostków termicznych, jakim są krokwie drewniane przewodzące od 4-5 razy więcej ciepła niż izolacja. Pozdrawiam. G kordi82: Ok dziękuje wszystkim za poradę. Przyklejenie styropianu o grubości 25 cm odpada ze względu na wysokość pomieszczeń nieużytkowych. Poza tym 10cm EPS 35 to jest tak jak 12,5 EPS 40. Niech mnie ktoś poprawi jeżeli sie mylę. Dach był 10 lat temu remontowany i na starą w pełni zadeskowaną więźbę dano łaty, a w nie 5 cm wełny, a dodanie do tego 15 cm wełny będzie wystarczające. Bo trzeba to zsumować, 10 cm styropian na podłodze, i w sumie 20cm wełny nad głową wydaje mi się ok na nieużytkowy strych. [...]. Pozdrawiam.

fot. Redakcja

Ocieplenie zewnętrzne tylko do podbitki – pytanie

Sposób na energooszczędny dach

$57<.8 63216252:$1<

SKUTECZNE OCIEPLENIE DACHU i PODDASZA

”Mój dach jest ocieplony i w dobrym stanie. Nie wymaga remontu, lecz latem na piętrze jest gorąco, a zimą nie możemy dogrzać pomieszczeń znajdujących się pod dachem powyżej 15 stopni.”

S

Eurothane G, jako materiał nierozprzestrzeniający ognia wykończony paroizolacją oraz płytą GK stanowi element nie tylko izolacyjny, lecz również wykończeniowy pozwalający na szybkie, czyste i skuteczne wykończenie poddasza na cele użytkowe w sposób identyczny, jak zwykłą płytą GK. Wykonawca mający doświadczenie w układaniu płyt GK, stosując te same techniki, skutecznie ociepli nasze poddasze.

ytuacja opisana powyżej znana jest większości z nas. Dachy skośne izolowane metodą tradycyjną (np. wełna między krokwiami lub inne nasiąkliwe materiały otwartokomorowe) podwyższają ryzyko powstawania mostków termicznych odpowiedzialnych za straty energii lub nagrzewanie się poddaszy. Powodem tego są przerwy w często zawilgoconej izolacji stanowiącej doskonały przewodnik ciepła. Wykonawcy potwierdzają również, że membrany stosowane pod pokryciem dachowym często już po kilku latach tracą swoje właściwości powodując zawilgocenie i obsuwanie się zastosowanych izolacji.

UWAGA: Już 1 mm szpara o długości 1 metra w izolacji na 1 m² powoduje obniżenie wartości izolacyjnej zastosowanego materiału aż o 80%.

Oznacza to, że 1 milimetrowe przerwy w warstwie izolacji o grubości np. 20 cm mogą obniżyć jej efekt do takiego jaki zapewni szczelne 4 cm tego samego materiału. Recticel Izolacje jest producentem szczelnych i wydajnych materiałów, które dzięki swoim właściwościom mogą zagwarantować efekt energooszczędny bez mostków termicznych. Jednym z rozwiązań jest metoda nakrokwiowa płytami POWERROOF, którym poświęciliśmy więcej uwagi w naszych poprzednich artykułach. Poniżej chcielibyśmy przedstawić rozwiązanie polegające na energooszczędnym izolowaniu połaci dachowej pod krokwiami, potocznie nazywanym izolacją poddasza.

W celu osiągnięcia pożądanego efektu proponujemy płytę EUROWALL łączoną na pióro-wpust lub EUROTHANE G. Płyty te są wykończone paroizolacją i płytą GK. Obydwa rozwiązania, tworząc jednolitą warstwę, niwelują mostki termiczne na krokwiach, oraz redukują zjawisko mostka termicznego na łączeniu między płytami. Eurowall dzięki paroszczelnej okładzinie, oraz niskiej wadze nie tylko stanowi element umożliwiający wstępne wykończenie poddasza, lecz nadaje się również do samodzielnego zamontowania w sposób przedstawiony na poniższym zdjęciu. Obróbka piłą do drewna lub nożem jest prosta i nie wymaga specjalistycznego przygotowania.

.(<0$5. JZDUDQFMD SHZQRĂFL

Więcej na temat Eurothane G oraz materiałów energooszczędnych firmy RECTICEL stosowanych w budownictwie odnaleźć można na stronie www.recticelizolacje.pl. 4

Recticel Izolacje Sp. z o.o. tel. 61 815 10 08 e-mail: sekretariat.pl@recticel.com

,=2/$&-(

Nie od dziś wiadomo, że przez dach budynku ucieka aż 25-30% cennego ciepła. Oszczędność energii to zaś temat związany nie tylko z budownictwem energooszczędnym, czy pasywnym. Wobec ciągle rosnących rachunków za ogrzewanie domu – nad oszczędzaniem zaczyna zastanawiać się także przysłowiowy Kowalski.

Artur Marciniak

By

dach spełniał warunki energooszczędnego powinien być przede wszystkim solidny i starannie wykonany. To z kolei w domach starszego typu, zwłaszcza tych powstających w czasach PRL-u – bywa wątpliwe. Wówczas, jak wiemy, budownictwo stawiało bardziej na ilość wzniesionych domów, aniżeli na ich jakość, a oszczędność materiałów była nadrzędna do solidności wykoniania.

STARY DACH, A ENERGOOSZCZĘDNOŚĆ Oczywiście rzadko może być mowa o wspomnianej energooszczędności w przypadku dachów powstałych w latach 60-tych, 70tych, i 80-tych minionego stulecia. Dachy tamtej epoki to przeważnie dachy płaskie lub skośne ze szczytami wymurowanymi do samej góry. Przeważnie kryte tradycyjną i popularną wówczas papą. Dla osiągnięcia parametrów izolacyjności taki dach trzeba przeważnie rozbierać i konstruować zupełnie nowy. Możliwe jest co prawda wykonanie tzw. podcinki, aby na szczyty zastosować warstwę izolacji termicznej,

która będzie łączyć się z izolacją cieplną dachu i ociepleniem zewnętrznym ścian budynku. Nie jest to jednak ani łatwe, ani tanie. Pamiętajmy, że dla osiągnięcia energooszczędności, konieczne jest zadbanie o nieprzerwaną ciągłość izolacji. W starych domach taka izolacja praktycznie nie istnieje, podobnie jak i właściwa wentylacja. Niekiedy koszty ocieplenia i dowentylowania starego dachu są tak ogromne, że bardziej opłacalne okazuje się wykonanie go od nowa. Podejmując decyzję o poprawie parametrów cieplnych starszego dachu, warto rozważyć również trudność prowadzenia prac. Dla dobrego

podpis podpis podpis. ffot. Lipińscy Domy. ????????)

DACH

ENERGOOSZCZĘDNY

fachowca nie ma wprawdzie rzeczy niemożliwych, ale w takich przypadkach zawsze trzeba liczyć się z wyższą ceną za wykonaną usługę. EFEKTYWNE DOCIEPLENIE DACHÓW RÓŻNEGO TYPU O podnoszeniu parametrów energooszczędności poszczególnych przegród budowlanych wypowiedział się swego czasu Parlament Europejski. Jednak to nam samym powinno zależeć na zatrzymaniu ciepła w domu i zaoszczędzeniu pieniędzy, które w sposób realny, aż w 30% uciekają przez dach naszego domu. Nie należy zatem w żadnym przypadku oszczędzać na jakości lub ilości materiałów

Ocieplenie dachu skośnego wełną. (fot. fotolia)

izolacyjnych. Jednak rodzaj zastosowanego ocieplenia musi uwzględniać konstrukcję i kształt dachu. DACHY SKOŚNE W przypadku tego rodzaju dachów materiał izolacyjny powinien charakteryzować się wysoką izolacyjnością cieplną – zależną od grubości warstwy oraz współczynnika przewodzenia ciepła. Materiał izolacyjny powinien szczelnie wypełniać izolowane przestrzenie, a odcinki materiału powinny ściśle do siebie przylegać tak, aby całkowicie wyeliminować mostki cieplne. Należy pamiętać o ochronie przed wilgocią oraz zapewnić wiatroszczelność. Dobrze będzie również jeżeli materiał użyty do wykonania izolacji będzie niepalny, łatwy w montażu, o dobrych parametrach akustycznych oraz stosunkowo lekki. Trzeba bowiem wiedzieć, że ocieplenie obciąża dodatkowo konstrukcję dachu. Jeśli materiał izolacyjny będzie za ciężki, konieczne okaże się wzmacnianie istniejącej więźby dachowej, a w przypadku dachów nowych – konstruowanie potężnej i jednocześnie znacznie droższej więźby. Przykładem znakomitego materiału izolacyjnego dla omawianego typu dachów jest wełna mineralna. Jest ona zarazem lekka, ciepła i sprężysta. Owa sprężystość powoduje, że bardzo szczelnie wypełnia izolowane przestrzenie i łatwo dopasowuje się do konstrukcji. Struktura wełny mineralnej pozwala przepuszczać wilgoć, co eliminuje powstawanie pleśni i grzybów w przyszłości, a dodatkowo

Ocieplenie dachu domu pasywnego musi spełniać najwyższe standardy energooszczędności. (fot. Lipińscy Domy)

materiał ten nie jest skomplikowany w montażu i nie wymaga stosowania żadnych specjalistycznych narzędzi. Grubość izolacji dla dachów stromych jest uzależniona od ilości, grubości i rodzaju ich przegród. Izolowanie wełną mineralną odbywa się a następujący sposób: G przytwierdzenie folii wiatroizolacyjnej do zewnętrznej części krokwi za pomocą specjalnych zszywek; G nabicie na krokwie kontrłat i łat, przygotowanie podłoża pod pokrycie dachu; G wciśnięcie pomiędzy krokwie mat z wełny mineralnej. Podczas tej czynności trzeba pamiętać, że szerokość materiału powinna być większa o około 2 cm od szerokości pomiędzy rozstawem krokwi, a grubość kładzionej warstwy – nie powinna wystawać poza głębokość krokwi. Przestrzeganie powyższych zaleceń przyspiesza montaż i powoduje, że ocieplenia nie trzeba dodatkowo mocować do konstrukcji; G opcjonalnie można użyć wełny z powłoką z folii aluminiowej. Wtedy od strony wnętrza nabijamy poprzeczne drewniane listwy na krokwie, a przestrzeń między nimi wypełnieniamy wełną. Wspomniane listwy powinny mieć szerokość 6 cm, grubość 5 cm i być rozmieszczone co 60 cm, zaś folia aluminiowa powinna znaleźć się od wewnątrz pomieszczenia; G prace wykończeniowe, czyli montaż płyt gipsowo-kartonowych, sklejki lub innych materiałów. Przed ostatecznym wykończeniem warto rozważyć zastosowanie w pomieszczeniach bardziej wilgotnych warstwy folii paroizolacyjnej (folia nie jest porzebna, jeśli do ocieplenia użyliśmy wełny z powłoką aluminiową). DACHY PŁASKIE Izolacja jest zróżnicowana w zależności od typu dachu płaskiego. Jak wiadomo, w kategorii tej rozróżnia się stropodachy wentylowane i stropodachy niewentylowane. W przypadku stropodachów wentylowanych najczęściej używa się do ich izolowania granulatów wełny, mat, a rzadziej płyt. Natomiast, jeśli chodzi o stropodachy niewentylowane (pełne) – stosuje się twarde płyty z wełny mineralnej. Trzeba zaznaczyć w tym momencie, że istotne oszczędności zużytej energii można osiągnąć w przypadku stropodachów pełnych. W czasie sezonu grzewczego, przy dobrej izolacji można zaoszczędzić

,=2/$&-( od 5 do 15% na rachunkach za ogrzewanie. Wartości te będą niestety znacznie mniejsze, jeśli mamy do czynienia ze stropodachem wentylowanym. Zatem, posiadając nieużytkową przestrzeń wentylowaną pod dachem – ocieplenie układa się nad ostatnią użytkową częścią budynku. Sposób wykonania ocieplenia jest w dużej mierze uzależniony od dostępu do stropodachu wentylowanego i wysokości poddasza znajdującego się pod nim. Jeżeli dostęp nie jest utrudniony, układanie izolacji przebiega standardowo. Należy tylko pamiętać o pokryciu warstwą ocieplenia ścianek, na których posadowiono konstrukcję nośną dachu, czyli ścianek attykowych i kolankowych. Zalecana grubość ocieplenia w tych miejscach wynosi 30 cm. Gorzej jeśli do przestrzeni pod stropodachem wentylowanym nie ma dostępu lub jest ona zbyt niska, aby ułożyć izolację o wymaganej grubości. Wówczas konieczne jest

Izolacja dachu płaskiego. (fot. Izolacja Jarocin)

Termoizolacja stropodachu wentylowanego. (fot. Pneumatyczne Systemy Termoizolacji Zieliński)

użycie specjalnej aparatury, za pomocą której przez wywiercone w stropodachu otwory wdmuchuje się granulowaną wełnę mineralną. Otwory te muszą być rozmieszczone w taki sposób, by warstwa granulatu rozłożyła się w sposób równomierny oraz, aby nie przykryła lub nie zatkała otworów wentylacyjnych w ścianach zewnętrznych poddasza. Ocieplenie stropodachów pełnych (niewentylowanych) wykonuje się najczęściej z utwardzonych płyt z wełny mineralnej. Do klejenia używa się klejów lub lepików asfaltowych nanoszonych na ocieplaną powierzchnię na gorąco. Jako pokrycie izolacji stosuje się dwie warstwy papy zgrzewalnej, czyli podkładową i nawierzchniową. W przypadku układania izolacji na podłożu betonowym, konieczne jest pierwotne wypełnienie szczelin, które mogą tam występować. Spodnie płyty dachowe montuje się metodą na zimno lub na gorąco. Przy metodzie na zimno używa się mas klejowych na bazie bitumitu, dyspersji akrylowej lub kauczuku. Wybierając metodę na gorąco stosujemy lepik bitumiczny i wypełniacze. Jeżeli dach ma konstrukcję żelbetową lub jest wykonany z blachy trapezowej, jako ocieplenie układa się jedną warstwę izolacji. Jak wspomniano wyżej – płyty z wełny mineralnej muszą być twarde, a dodatkowo powinny zostać zaimpregnowane lub hydrofobizowane podczas produkcji. Ich gęstość objętościowa powinna wynosić co najmniej 145 kg/cm. DACHY ODWRÓCONE Najczęstszą odmianą dachów odwróconych są coraz popularniejsze dachy zielone. Na dachach tych już samo przykrycie izolacji wodoszczelnej warstwą ziemi staje się jednocześnie dodatkową izolacją cieplną. W lecie ochrania przed promieniami UV i obniża temperaturę dachu. W zimie zaś powoduje, że budynek jest lepiej chroniony termicznie. W związku z powyższym, izolacja bitumiczna nie starzeje się tak szybko, co przyczynia się tym samym do wydłużonej trwałości pokrycia dachu. Najprostszym rozwiązaniem na docieplenie dachu odwróconego jest umieszczenie izolacji termicznej pod izolacją wodoszczelną. Jako materiały izolacyjne stosuje się styropian lub pianki. Materiały te mocuje się do podłoża mechanicznie. Jeżeli izolacja ma być jednocześnie odporna na wilgoć należy użyć

Na dachach zielonych warstwa ziemi służy jako dodatkowe ocieplenie. (fot. Bauder)

styropianu ekstrudowanego lub pianek poliuretanowych. Wówczas warstwę izolacji wystarczy obciążyć otoczakami. W przypadku dachów odwróconych, bardzo ważnym elementem poprawnego ich funkcjonowania, jest odpowiednie zadbanie o odprowadzenie wody z każdej warstwy dachu. PODKŁAD I POKRYCIE ENERGOOSZCZĘDNEGO DACHU Te dwa elementy nie mają większego wpływu na późniejszą energooszczędność dachu. Podkład powinien być jedynie dostosowany do planowanego materiału pokryciowego. Pod pokrycia bitumiczne i blaszane wykonuje się sztywne deskowanie. Natomiast pod dachówkę, blachodachówkę lub blachę trapezową wystarczające są łaty i kontrłaty, pod którymi zastosowano folię wstępnego krycia. Warto pamiętać, że tradycyjne dachówki są materiałem uniwersalnym i trwałym, ale jednocześnie dosyć ciężkim. Wymagają zatem wykonania solidnej więźby dachowej. Pokrycia z blach są natomiast lekkie, ale ich parametry akustyczne są niskie. Gonty bitumiczne są materiałem, który jednocześnie bardzo ładnie wygląda na dachu i jest stosunkowo trwały. Jednak rodzaj pokrycia nie wpływa znacząco na późniejsze straty ciepła przez dach. Na jego energooszczędność ma bowiem wpływ głównie izolacja. Pamiętajmy zatem o jej łącznej trzydziestocentymetrowej grubości, bo pieniądze wydane na materiał izolacyjny zwrócą się bardzo szybko. 4

więcej o ociepleniu

,=2/$&-(

Niepalne PODDASZE Poddasze jest miejscem szczegĂłlnie naraĹźonym na wystÄ…pienie w jego obszarze poĹźaru. Dlatego teĹź naleĹźy zwrĂłcić wzmoĹźonÄ… uwagÄ™ na palność materiaĹ‚Ăłw, ktĂłre wykorzystujemy do jego wykoĹ„czenia, jak rĂłwnieĹź dostosować usytuowanie komina do wymagaĹ„ zawartych w przepisach budowlanych. JarosĹ‚aw LeszczyĹ„ski

NÂ Â

iepalność i peĹ‚ne bezpieczeĹ„stwo stosowania jest szczegĂłlnie istotne w przypadku izolacji. Tych materiaĹ‚Ăłw budowlanych uĹźywa siÄ™ coraz powszechniej i w coraz wiÄ™kszych iloĹ›ciach w budownictwie jednorodzinnym. DokĹ‚adne ocieplenie domu jest przecieĹź Ĺ›ciĹ›le zwiÄ…zane z wysokoĹ›ciÄ… późniejszych rachunkĂłw za zuĹźycie energii. Warstwy izolacji cieplnej

fot. Bauder

ukĹ‚ada siÄ™ w sposĂłb szczegĂłlnie skrupulatny i dokĹ‚adny, planujÄ…c powierzchniÄ™ poddasza domu, jako powierzchniÄ™ uĹźytkowÄ…. Przy doborze materiaĹ‚u na ocieplenie, oprĂłcz parametrĂłw termoizolacyjnych, dobrze jest takĹźe zapoznać siÄ™ z jego odpornoĹ›ciÄ… na dziaĹ‚anie ognia. PO CZYM ROZPOZNAĆ NIEPALNOŚĆ MATERIAĹ Ă“W BUDOWLANYCH? Euroklasa materiaĹ‚Ăłw budowlanych, czyli ich klasyďŹ kacja reakcji na ogieĹ„ w kaĹźdym przypadku jest okreĹ›lona na etykiecie opakowania. Na oznaczenie skĹ‚ada siÄ™ przede wszystkim, tzw. klasa podstawowa, czyli oznaczenie literowocyfrowe od A1, poprzez A2, B, C, D, E, aĹź do F. MateriaĹ‚ oznakowany EuroklasÄ… A1 jest najbardziej odporny na dziaĹ‚ania ognia. Jest on caĹ‚kowicie niepalny, co oznacza, Ĺźe jest teĹź materiaĹ‚em najlepszym pod omawianym wzglÄ™dem. Kolejne oznaczenia mĂłwiÄ… o coraz wiÄ™kszej podatnoĹ›ci materiaĹ‚u na palność, przy czym jako prawie niepalne uznaje siÄ™ jeszcze materiaĹ‚y budowlane oznaczone klasÄ… A2. Wyroby klas od B do F zapalajÄ… siÄ™, a ich zapĹ‚on nastÄ™puje tym szybciej i przy mniejszym pĹ‚omieniu, im niĹźsza jest ich klasa. Zatem, materiaĹ‚y o klasach

zbliĹźonych do F sÄ… najmniej bezpieczne pod wzglÄ™dem palnoĹ›ci. W koĹ„cowym efekcie jest teĹź tak, Ĺźe materiaĹ‚y najbardziej palne wydzielajÄ… wiÄ™kszÄ… ilość energii i przyczyniajÄ… siÄ™ do szybkiego rozprzestrzeniania siÄ™ poĹźaru. Klasom podstawowym w oznaczeniach palnoĹ›ci materiaĹ‚u towarzyszÄ… klasy uzupeĹ‚niajÄ…ce. Rozróşnia siÄ™ dwa ich rodzaje: klasa uzupeĹ‚niajÄ…ca w zakresie wydzielania dymu (s1 – prawie bez dymu, s2 â€“ Ĺ›rednia ilość i gÄ™stość dymu, s3 â€“ duĹźa ilość gÄ™stego dymu), klasa uzupeĹ‚niajÄ…ca w zakresie wytwarzania pĹ‚onÄ…cych kropli (d0 – brak pĹ‚onÄ…cych kropli, d1 – niewiele pĹ‚onÄ…cych kropli, d2 – bardzo duĹźa ilość kapiÄ…cych pĹ‚onÄ…cych kropli i czÄ…stek). Informacje o klasie uzupeĹ‚niajÄ…cej podane na etykiecie materiaĹ‚u budowlanego sÄ… nie mniej waĹźne, co ich klasa podstawowa. Jak wiadomo, dym powstajÄ…cy w czasie poĹźaru jest bezpoĹ›redniÄ… przyczynÄ… Ĺ›mierci aĹź 60% oďŹ ar tracÄ…cych Ĺźycie na skutek wspomnianej tragedii. JeĹ›li nie doprowadza do Ĺ›mierci, to skutecznie otumania i utrudnia ewakuacjÄ™ i akcjÄ™ ratowniczÄ…. ZaĹ› pĹ‚onÄ…ce kropelki powodujÄ… liczne obraĹźenia i przenoszÄ… ogniska poĹźaru w nowe miejsca.

Przykładem niepalnej izolacji, doskonałej do zastosowania na poddaszu – jest izolacja ze skalnej wełny mineralnej. Materiał ten posiada dobre właściwości ognioodporne dzięki surowcom mineralnym, z których powstaje. Jest materiałem izolacyjnym preferowanym przez większość towarzystw ubezpieczeniowych, gdyż nie rozprzestrzenia ognia w żadnych warunkach. Jest niepalny sam w sobie, a dodatkowo chroni przed dostaniem się ognia do konstrukcji budynku. Skalna wełna mineralna charakteryzuje się bowiem odpornością na temperatury pożarowe wyższe niż 1000° C. BEZPIECZNY KOMIN O sytuowaniu, użytkowaniu oraz czyszczeniu kominów mówią nie tylko przepisy prawne, ale także likwidatorzy szkód powstałych w wyniku pożarów. Nie chodzi tutaj jednak tyle o ich niechęć do wypłaty odszkodowań, co o życie i zdrowie mieszkańców domu, jak również bezpieczeństwo budynku. Uprawnieni kominiarze twierdzą, że bezpieczny komin jest podstawą funkcjonowania gospodarstwa domowego i mają wiele racji. Gdy w palenisku pali się ogień – dym ulatuje na zewnątrz przez komin. Część dymu pozostaje jednak w kominie i osadza się w jego wnętrzu. Wówczas powstaje, tzw. kreozot, czyli substancja smolista, której rodzaj zależy od rodzaju opału, jaki stosujemy do ogrzewania. W przypadku spalania węgla kamiennego, brunatnego, koksu, miału węglowego powstaje smoła węglowa. Zaś kiedy palimy drewnem, brykietem drzewnym, trocinami – we wnętrzu komina osadzi się smoła drzewna. Im częściej ogień w palenisku jest wygaszany – tym ilość smoły w kominie będzie większa. Kiedy dojdzie do zetknięcia kreozotu z ogniem – mamy do czynienia z niebezpiecznym i wciąż zdarzającym się – pożarem w kominie. Potocznie mówimy wówczas o zapaleniu się sadzy. W czasie jej zapłonu temperatura wewnątrz komina może osiągnąć nawet 1000° C. Powoduje to pękanie kominów i murów, jak również znacznie bardziej niebezpieczne rozprzestrzenianie się ognia na więźbę dachową, strop, itd. Dlatego też, dla bezpieczeństwa pożarowego, kluczowa jest jakość komina i stan w jakim się znajduje. Istotne jest staranne wypełnienie spoin pomiędzy cegłami, jak również nienaruszona postać

zaprawy tynkarskiej. Jeszcze do niedawna problem pożaru w kominie rozwiązywano tak, że ścianki kominów usytuowane w pobliżu konstrukcji palnych były budowane na grubość całej cegły, czyli na 25 cm. Trzeba przyznać, iż ta metoda budowy kominów całkiem skutecznie zapobiegała rozprzestrzenianiu się ognia na powierzchni poddaszy. SYTUOWANIE KOMINA, A PRZEPISY BUDOWLANE Więźba dachowa jest szczególnie wrażliwa na działanie ognia, zwłaszcza w pobliżu komina. Samo zabezpieczenie drewna impregnatem ogniochronnym nie jest wystarczające i nie uchroni w pełni przed pożarem, który akurat w budynkach mieszkalnych może być szczególnie drastyczny w skutkach. Przepisy jasno precyzują to, jaki odstęp należy zachować pomiędzy przewodem dymowym, a palnymi elementami konstrukcji budynku. W przypadku konstrukcji nieosłoniętej odległość ta powinna wynosić minimum 30 cm (wliczając w nią grubość obudowy komina). Istnieje możliwość zmniejszenia powyższej odległości do 15 cm, ale tylko wówczas, gdy konstrukcja jest osłonięta tynkiem lub innym materiałem o parametrach równorzędnych pod względem ogniochronności. Grubość materiału powinna wtedy być nie mniejsza niż 2,5 cm. Z praktycznego punktu widzenia wynika zatem, że obudowanie krokwi dwiema warstwami ogniochronnej płyty kartonowo-gipsowej załatwia sprawę pod względem wymogów przeciwpożarowych. Nie chodzi tutaj jednak o same przepisy Prawa Budowlanego, które bardzo często nie dążą za postępem technologii w budownictwie. W sprawach, w których w grę wchodzi zdrowie i życie ludzkie – warto pozostawać w zgodzie nie tylko z wymogami prawnymi, ale także z własnym zdrowym rozsądkiem. Faktem jest, że kominy systemowe – w przeciwieństwie do tradycyjnych kominów murowanych z cegły, czy pustaka – są o wiele bezpieczniejsze w użytkowaniu. Są one bowiem wyposażone w warstwę własnej izolacji z ognioodpornej wełny mineralnej. Wówczas też zjawisko zapalenia się sadzy wewnątrz komina jest mniej prawdopodobne, a przy zastosowaniu nieprzerwanego ciągu izolacji termicznej komina – istnieje możliwość zmniejszenia temperatury na jego obudowie nawet o kilkadziesiąt

Odpowiednie materiały izolacyjne oraz zastosowanie się do przepisów, wpływa na bezpieczeństwo poddasza. (fot. Bauder)

procent. Wobec powyższego można zatem wnioskować, że Prawo Budowlane narzucając normową odległość krokwi od przewodów dymowych – nie uwzględniło postępu technologii powstawania wspomnianych przewodów. Z logicznego punktu widzenia do zapalenia się więźby dachowej od komina może dojść tylko w przypadku nieszczelnego komina murowanego. Jednak pamiętajmy, że to właśnie takie kominy występują w większości budynków powstałych przed laty. Zaś drewno, z którego wykonana jest więźba, pod wpływem długotrwałego działania na nie ciepła – jest w stanie zapalić się w dużo niższej temperaturze, niż następuje to w normalnych warunkach. Do jego zwęglenia może dojść już w temperaturze 90° C, podczas kiedy bez wpływu podwyższonej temperatury zapala się dopiero przy około 300° C. Dlatego też w przypadku kominów tradycyjnych odpowiednie ich oddalenie od więźby i dodatkowe zabezpieczenie jej elementów usytuowanych w pobliżu komina wydaje się być całkowicie zasadne. Natomiast niezróżnicowanie kominów systemowych i murowanych w zapisach prawnych oraz poddanie ich tym samym wymogom przeciwogniowym – dla inwestorów stosujących nowoczesne technologie budowlane – nie bez powodu jest typowym, urzędniczym absurdem. 4

57 pomysłów na aranżację poddasza

DACHÓWKI i blachodachówki Dachówki ceramiczne czy cementowe, a może pokrycie z blachodachówek? Bez względu na to, co wybierzesz, pokrycie powinno być wykonane przez sprawdzonego dekarza.

Blachodachówki można stosować na dachach domów w różnych stylach. (fot. Budmat)

Aleksandra Kuśmierczyk

W

ybierając pokrycie dachowe, zwróć uwagę na kolorystykę – nie bez powodu dach nazywa się często piątą elewacją. Dobrze, by pasował do całości domu, dobrze komponował się ze ścianami i stolarką, nawiązywał do kolorów sąsiednich dachów. Równie istotne są parametry wybranych pokryć.

Trwałość blachodachówek zależy od grubości rdzenia, rodzaju powłoki zewnętrznej oraz wysokości przetłoczeń. (fot. Ruukki)

MATERIAŁ Dachówki ceramiczne wypala się z gliny. Cementowe – jak wskazuje nazwa – robi się z cementu i kruszywa, którym jest piasek kwarcowy oraz barwnika. Oczywiście trzeba też dodać wodę. Przed wypaleniem pokrywa się je warstwą wygładzającą. Blachodachówki robi się z arkuszy blachy profilowanej, z rdzeniem stalowym lub aluminiowym wykończonym powłoką (poliester lub trwalszy pural) albo posypką (pokryta jest specjalną żywicą, która nadaje blask i chroni przed porastaniem). TRWAŁOŚĆ Dachówki ceramiczne to bardzo trwałe pokrycie dachowe, odporne zarówno na mróz, jak i silne nasłonecznienie, a także wahania temperatury. Nie są podatne na uszkodzenia mechaniczne takie jak grad czy uderzenia gałęzi. Na dachu mogą

przetrwać nawet do 100 lat. Producenci natomiast udzielają na nie do 50 lat gwarancji. Trwałe są także dachówki cementowe – wytrzymają od 70 do 100 lat. Trwałość dachówek, a także ich mrozoodporność i nasiąkliwość zależy m.in. od tego w jakich proporcjach wymieszano cement i wodę w mieszance. Podobnie jak dachówki

fot. Blachy Pruszyński

32.5<&,$

32.5<&,$ Dachówki cementowe są pokryte warstwą wygładzającą, mogą być matowe lub błyszczące. (fot. Braas)

ceramiczne nie są podatne na uszkodzenia mechaniczne, zarysowania i zmiany temperatury. Producenci dają na nie 30 lat gwarancji. Blachodachówki są mniej trwałe, bo wytrzymują około 40-50. Producenci dają na nie najczęściej do 15 lat gwarancji. Trwałość blachodachówek zależy od grubości stali, rodzaju powłoki zewnętrznej, a także wysokości przetłoczeń – im wyższe, tym lepiej. Warto pamiętać, że pokrycia dachowe przetrwają długie lata tylko wtedy, gdy solidnie zostanie wykonana więźba dachowa. Powinna być zrobiona z dobrego, zaimpregnowanego wcześniej drewna. KOLORYSTYKA Dachówki ceramiczne mogą mieć niejednolity mocno czerwony, szarawy lub żółtawy kolor charakterystyczny dla wypalanej gliny, który może się delikatnie zmieniać pod wpływem warunków atmosferycznych. Są to dachówki naturalne, niczym nie barwione. Można jednak je zabarwić. Proces ten nazywa się angobowaniem Dachówki cementowe na dachu, wyglądają jak ceramiczne. (fot. Braas)

Dachówki cementowe standardowo są produkowane w kilku kolorach, ale na zamówienie mogą być malowane. (fot. Braas)

i polega na powleczeniu dachówki polewą z barwionej glinki, jeszcze przed jej wypaleniem. Dzięki temu mają więcej kolorów, oprócz czerwieni też brąz i antracyt. Mogą też być cieniowane. Jeśli mamy w ręku dachówkę ceramiczną, która błyszczy się lekko znaczy to, że jest ona glazurowana – przed wypaleniem pokryto ją szkliwem. Glazura może pogłębiać naturalny kolor (jest wtedy bezbarwna) lub nadawać inny dowolny – niebieski, czarny, zielony. Dachówki cementowe kiedyś były tylko szare. Obecnie, dzięki barwieniu w masie i malowaniu, jest inaczej. Mogą mieć barwę ceglastą, grafitową, brązową, ale i tak kolorystycznie nie wybiegają poza kilka podstawowych odcieni. Jeśli zależy nam na oryginalnym kolorze, musimy za to zapłacić. Wynika to z faktu, że maluje się je farbami akrylowymi, których skład opracowuje indywidualnie każdy producent. Ma on ustaloną z góry paletę pięciu – sześciu barw. Powierzchnie dachówek ceramicznych mogą być matowe albo błyszczące.

Blachodachówki są dostępne w kilku podstawowych kolorach – kasztanowym, czerwonym, szarym, czarnym. Na zamówienie możemy dostać każdy inny. CIĘŻAR Najcięższe są dachówki ceramiczne – 1 m² dachówek może ważyć nawet do 75 kg. Lżejsze od nich, ale także zaliczane do ciężkich, są dachówki cementowe – ważą połowę mniej – 35-50 kg/m². Najlżejsze są blachodachówki – jeden metr kwadratowy waży zaledwie – 2-6 kg (waga zależy od tego, z czego wykonano rdzeń – aluminiowy jest lżejszy od stalowego – a także czy jest posypka). Im lżejszy materiał, tym mniej obciążona jest więźba dachowa (może mieć mniejsze przekroje i być ustawiona w większych odstępach), ale gorzej tłumiony jest hałas, co może być uciążliwe, jeśli mieszka się na poddaszu. WIELKOŚĆ Dachówki ceramiczne mają niewielkie rozmiary, najczęściej 18 x 34 cm. Cementowe są większe od ceramicznych. Mają około 33 cm szerokości i 42 cm długości. Blachodachówki to duże arkusze długości nawet do 6 m. Jeśli mamy dom o prostej bryle dachu, warto wybrać duże elementy. Jeśli dach jest kilkuspadowy – jak najmniejsze, będzie wtedy mniej odpadów, ale układanie będzie bardziej pracochłonne. KĄT NACHYLENIA POŁACI Dachówek, zarówno ceramicznych jak i cementowych, raczej nie układa się na dachach bardzo stromych. Najlepiej, by nachylenie dachu wynosiło od 35 do 45°. Choć stromy dach ma swoje zalety – woda szybciej spływa, a śnieg nie zalega na

Dachówki ceramiczne są bardzo trwałym materiałem pokryciowym. (fot. Wienerberger)

32.5<&,$ połaci – istnieje ryzyko, że dachówki po prostu pospadają. By tego uniknąć, trzeba je przypinać spinkami, czego nie robi się na dachach o mniejszym nachyleniu. Blachodachówki można stosować na dachach o nachyleniu powyżej 12°. Można je też układać na dachach bardzo stromych. PODŁOŻE Ani pod dachówki ani pod pokrycie z blachodachówki nie jest wymagane podłoże z deskowania. Wystarczy ułożyć łaty i folię wstępnego krycia, pamiętając, że ma to być folia, która będzie przepuszczać parę wodną. Jest to najczęstsze rozwiązanie z tego względu, że jest tańsze niż deskowanie. Jeśli ktoś bardzo chce, oczywiście może takie deskowanie ułożyć, ale musi się liczyć z większymi kosztami. Blachodachówkę także układa się na łatach i kontrłatach. To w jakiej odległości mają być od siebie łaty, ustala producent pokrycia i trzeba się tego bezwzględnie trzymać. Łaty najczęściej robi się z drewna. Pod blachodachówkę można użyć łat ze stali ocynkowanej, ale są one droższe od drewnianych. WIĘŹBA W przypadku dachówek, zarówno ceramicznych jak i cementowych, więźba musi być bardzo solidnie wykonana

Angobowanie i glazurowanie nadaje dachówkom ceramicznym różne kolory i wykończenie powierzchni. (fot. Wienerberger)

Dzięki małym wymiarom dachówki ceramiczne są idealne do krycia skomplikowanych dachów. (fot. Wienerberger)

i masywna, by udźwignąć ciężar pokrycia. Natomiast w przypadku blachodachówki – przekrój więźby może być nawet o 25% może być mniejszy, co daje duże oszczędności kosztów. UKŁADANIE Dachówki cementowe i ceramiczne nie są trudne do ułożenia, ale trzeba liczyć się z tym, że zajmuje to dużo czasu i jest mozolne. Układa się je poziomymi rzędami od okapu do kalenicy. Dużo trudniej układa się blachodachówkę. Trzeba bardzo uważać, by nie uszkodzić powłok ochronnych w czasie cięcia. Dlatego używa się do tego tylko specjalistycznych narzędzi, które nie wytwarzają ciepła (bo to uszkadza powierzchnię). Arkusze blachodachówki można ciąć nożycami elektrycznymi. Trzeba też bardzo uważnie przenosić arkusze, tak by nie powyginały się i porysowały jeden o drugi. Jeśli jednak dojdzie do uszkodzenia – najlepiej wymienić cały arkusz. Tak radzą producenci, którzy mówią, że w przeciwnym razie nie uwzględnią gwarancji. Jeśli w czasie układania powstaną drobne rysy, trzeba od razu pomalować je farbą renowacyjną, inaczej powstanie tam korozja. Blachodachówkę układa się, zaczynając od okapu, a kierując się w stronę kalenicy, chyba że jest to blachodachówka w panelach – wtedy zaczyna się od góry. MOCOWANIE Dachówek nie trzeba mocować, dlatego że mają specjalny zaczep

– jedna dachówkę zaczepia się o drugą. Mocuje się tylko te, które znajdują się blisko kominów, okien dachowych i na krawędzi. Wszystkie dachówki trzeba zamocować, jeśli układa się je na bardzo stromych dachach. Do mocowania używa się gwoździ, klamerek lub wkrętów. Blachodachówki trzeba koniecznie mocować do rusztu z łat i kontr łat, najlepiej wkrętami, które mają podkładki uszczelniające z tworzywa EPDM. Wkręty muszą być tak dokręcone, by blacha pod wpływem zmian temperatury mogła się rozszerzać. Jeśli przykręci się ją za mocno – pofaluje się i będzie w charakterystyczny sposób trzaskać. CENA Dachówki ceramiczne są droższe od cementowych. Najtańsze można kupić już za 40 zł/m², najdroższe mogą kosztować nawet trzy razy tyle. Wszystko zależy od modelu, sposobu wykończenia i oczywiście producenta. Czasami o cenie decyduje kolor. Dachówki cementowe mogą kosztować od 30 do 70 zł/m². Do obu rodzajów dachówek trzeba kupić elementy specjalistyczne – gąsiory, dachówki okapowe, krawędziowe czy wentylacyjne. Ceny blachodachówki też są zróżnicowane – zależą m.in. od tego, czy materiał jest powlekany (tańszy), czy z posypką. Ceny mieszczą się w granicach od 30 do 80 zł za m² brutto. Wybierając blachodachówkę pamiętajmy, że nie będziemy potrzebować aż tylu akcesoriów i specjalistycznych elementów jak w przypadku dachówek. Warto pamiętać, że cena całego pokrycia zależy od kształtu dachu: im bardziej skomplikowany, tym będzie drożej, droższa będzie też robocizna. 4

więcej o pokryciach dachowych

fot. Braas

32.5<&,$

DACH JAK NOWY Dach twojego domu przecieka i wymaga wymiany pokrycia? Przeczytaj jakie prace są niezbędne, jak poprawnie wymienić stare pokrycie na nowe? Ile kosztuje układanie dachówki, czy dużo drożej niż blachodachówki? Joanna Szot

C

zasami, aby odświeżyć wygląd dachu wystarczą zabiegi kosmetyczne. Naloty biologiczne wywołane przez glony, mchy i porosty oraz zanieczyszczenia mechaniczne, czyli sadzę i pył, usuwa się wodą z dodatkiem ogólnodostępnych detergentów lub specjalnie przeznaczonych do tego środków. Na rynku dostępne są także farby do pokryć. Do stalowych blach

cynkowych stosuje się farby poliwinylowe i akrylowe, do dachówek ceramicznych i cementowych – farby do podłoży mineralnych. USZKODZONE ELEMENTY Zniszczone dachówki ceramiczne i cementowe wymieniamy na nowe, podmieniając je w miejsce starych. Podobnie postępujemy z blachodachówkami: odkręcamy uszkodzony arkusz i wymieniamy na nowy. Gonty bitumiczne naprawimy miejscowo za

pomocą uszczelniacza lub lepiku, którego kolor dopasowujemy do koloru pokrycia. Jeśli gonty są uszkodzone na większej powierzchni i miejscowe naprawy są bezcelowe, należy je zerwać i ułożyć nowe na powierzchni całego dachu. Można także położyć nowe gonty bez zrywania starych (ze względu na niski ich ciężar). PIERWSZY KROK Należy określić zakres prac, związanych z wymianą pokrycia dachowego. Rzeczoznawca budowlany powinien ocenić

Stare i zniszczone dachówki...

stan techniczny więźby, ponieważ może okazać się, że konieczna będzie wymiana lub naprawa elementów nośnych dachu. Jeżeli konstrukcja jest w dobrym stanie i tylko będzie wymieniane pokrycie, to wystarczy pisemne zgłoszenie w urzędzie gminy – urząd ma 30 dni na zgłoszenie przeciwwskazań, jeśli nie ma żadnych, można przystąpić do pracy. Jeśli jednak stan techniczny elementów więźby budzi wątpliwości, należy zwrócić się do konstruktora z uprawnieniami budowlanymi, aby przygotował projekt remontu więźby. Po złożeniu projektu w urzędzie gminy uzyskamy pozwolenie na przeprowadzenie prac remontowych obejmujących też wymianę pokrycia. DACHÓWKI ZA DACHÓWKI Dachówki ceramiczne i cementowe to pokrycia ciężkie i architekt projektując dach wziął pod uwagę ich ciężar. Nie ma więc potrzeby konsultacji z projektantem ani wzmacniania konstrukcji. Produkowane obecnie dachówki to w większości dachówki zakładkowe, które są znacznie lżejsze od starych typów. Wymieniamy jedynie zniszczone elementy. Jeśli poddasze było do tej pory nieużytkowe, zachodzi konieczność ułożenia pod pokryciem folii lub membrany paroprzepuszczalnej. Należy z krokwi zdjąć stare łaty, ułożyć folię lub membranę, przybić kontrłaty i łaty (w odstępach zalecanych przez producenta dachówek) i ułożyć nowe dachówki. DACHÓWKI, BLACHODACHÓWKI I GONTY ZAMIAST PAPY Na dachu z papą na deskowaniu można ułożyć praktycznie każdy rodzaj pokrycia. Jeśli na starym dachu ma leżeć dachówka cementowa lub ceramiczna, której nie przewidziano w projekcie, więźbę powinien obejrzeć konstruktor. Na pokryciu z papy można

...zostały wymienione na nowe pokrycie tego samego rodzaju (fot. Braas)

stosować blachodachówkę i dachówkę po uprzednim przybiciu wzdłuż krokwi kontrłat i łat. Powstanie wtedy konstrukcja umożliwiająca prawidłowe zamocowanie pokrycia, a pod pokryciem utworzy się szczelina, umożliwiająca odprowadzanie pary wodnej. Dobrym materiałem na papę są gonty bitumiczne, pod które i tak krokwie trzeba deskować lub mocować do nich płyty OSB lub ze sklejki wodoodpornej. W takim wypadku wystarczy gonty ułożyć na istniejące pokrycie z papy (mocowanie mechaniczne i poprzez klejenie). Jeśli poddasze ma być użytkowe, trzeba dodatkowo je ocieplić, nie zapominając o pozostawieniu 2 cm szczeliny wentylacyjnej między wełną mineralną a deskowaniem. Nie należy zapominać o warstwach folii – paroszczelnej pod wełną i wysokoparoprzepuszczalnej między wełną a deskowaniem. DACHÓWKA ZA BLACHĘ Zamiana pokrycia lekkiego (np. z blachy stalowej) na ciężkie (np. dachówkę ceramiczną lub cementową) wiąże się z koniecznością wzmocnienia konstrukcji, oczywiście taka zmiana musi być poprzedzona konsultacją z projektantem. Natomiast łaty i kontrłaty muszą zostać rozebrane bez względu na stan techniczny, bo pod dachówki musi być dostosowany odpowiedni rozstaw. Jeśli poddasze ma być użytkowe, wykonuje się ocieplenie z paroizolacją, a całość wykańcza od wewnątrz. Na poddaszu nieużytkowym wystarczy jedynie ocieplić strop. KOSZTY Aby dokonać analizy kosztów związanych z pokryciem dachu, warto wybrać się do firmy handlowej oferującej pokrycia i akcesoria dachowe. Potrzebny będzie rzut dachu – najlepiej cały projekt, w którym zawarte są wymiary połaci dachowych oraz informacje

www.forumbudowlane.pl

Zmiana pokrycia dachowego Ř Jakie wybrac?? G Vipmaster: Witam. Zamierzam zmienić pokrycie dachu, obecnie jest on przykryty gontem. Dodam, iż deskowanie było słabe i zrobiły sie fale na dachu, dach ma jakieś 10 lat pojawił się osad z mchu. Zastanawiam się nad położeniem blachodachówki, ewentualnie pokrycie nowym gontem. Co będzie lepszym wyborem? Dziękuję za Pomoc. Pozdrawiam G MistrzJan: Połóż na to płytę i gont. Jan. G Vipmaster: Ok. Teraz z innej strony. Koszt zakupu i położenia płyt przypadkiem nie będzie większy niż wykonanie pokrycia z blachodachówki? Płyty swoje kosztują, a trochę ich trzeba będzie na dach a łaty kontrłaty są raczej tańsze (mniejsza ilość potrzebna). A i jeszcze decydująca rzecz – nośność dachu – czy wytrzyma płyty? No i od groma roboty z nimi. I mam dylemat. G grzegorz andrychiewicz: Będzie większy. Osobiście jeżeli bym miał położyć pokrycie z blachy powlekanej, to wybrałbym, to z rąbkiem stojącym. G drab: Ja bym to zrobił tak, rozpruł kalenice dla jakiejś tam wentylacji, na końcu do rynny wstawił folie pod gont, aby skroplona woda leciała do rynny, trzeba pamiętać, że rynna może wyjść nisko bo dach się podniesie, wymacał krokwie i w zależności od tego jakie masz deskowanie to przybijał odpowiednio długimi gwoździami kontrłaty i łaty, potem kładziesz co chcesz, to tak najtaniej. Inna opcja to zdarcie wszystkiego i robienie tak normalnie. G Vipmaster: Rynna i tak jest za nisko zamontowana, a przy blachodachówce będzie wymiana, bo woda będzie zamiast do, to za rynnę. Dodatkowo rynny są ciągnione z aluminium, kolor się odbarwił i brzydko będzie się to komponowało. Tak jak myślałem w miarę tańsze, pod wzg. ciężaru lżejsze i lepsze wyjście to jednak blachodachówka. Tylko najgorsze w tym wszystkim to okna dachowe – wszystkie do demontażu i podniesienia. Kolejny koszt przy wykończeniu karton-gipsem. G Racek: Bezpośrednio na istniejące pokrycie proponuję ułożyć gont tyle że drewniany. Oczywiście jeżeli dach jest dosyć spadzisty. A te zdziwienie w oczach sąsiadów...bezcenne G adam9: he he tak gont na falowana blachę będzie na pewno dobrym wyborem :/ W tej chwili zastanawiam się nad dachówką. G ciochal12: super wybór tylko zwróć uwagę na ciężar dachówki.

32.5<&,$

W niektĂłrych przypadkach, zamiast wymiany pokrycia, wystarczy kosmetyka. (fot. fotolia)

konstrukcyjne, potrzebne do obliczeĹ„. SpecjaliĹ›ci wÂ ďŹ rmie wykonajÄ… caĹ‚oĹ›ciowy kosztorys, ktĂłry powinien zawierać zarĂłwno rodzaj pokrycia, jak i niezbÄ™dne akcesoria. PamiÄ™tajmy, Ĺźe „taĹ„sze zamiennikiâ€?, majÄ…ce gorsze parametry techniczne, mogÄ… znaczÄ…co wpĹ‚ynąć na trwaĹ‚ość pokrycia oraz jego prawidĹ‚owe funkcjonowanie (wentylacja, szczelność, itp.). Nie warto wiÄ™c w ten sposĂłb oszczÄ™dzać. JeĹźeli dana ďŹ rma, oferujÄ…ca pokrycia, zajmuje siÄ™ rĂłwnieĹź wykonawstwem, przedstawi nam ponadto kosztorys robocizny. JeĹźeli nie Ĺ›wiadczy usĹ‚ug wykonawczych, to na pewno poleci nam sprawdzonÄ… ekipÄ™ dekarskÄ…, ktĂłra po obejrzeniu obiektu okreĹ›li, jakie elementy naleĹźy wymienić oraz dokona wyceny kosztĂłw robocizny.

Gont bitumiczny jest wygodnym pokryciem do renowacji dachów z pełnym deskowaniem. (fot. Redakcja)

KOSMETYKA Nie zawsze trzeba wymieniać pokrycie aby nasz dach wyglÄ…daĹ‚ jak nowy. JeĹźeli poĹ‚ać nie przecieka, a więźba jest w dobrym stanie, wystarczy tylko drobna kosmetyka. Naloty biologiczne wywoĹ‚ane przez glony, mchy i porosty oraz zanieczyszczenia mechaniczne takie jak sadza i pyĹ‚ usuwa siÄ™ wodÄ… z dodatkiem popularnych na rynku detergentĂłw, lub preparatĂłw specjalistycznych.

Do wiÄ™kszoĹ›ci pokryć dachowych znajdziemy rĂłwnieĹź farby dachowe. Oczyszczony dach moĹźna Ĺ‚atwo pomalować i przywrĂłcić mu pierwotny blask. Pokrycia dachowe przed pomalowaniem naleĹźy umyć, oczyĹ›cić z nalotĂłw biologicznych (glony) i zagruntować. Pomalować moĹźemy wĹ‚aĹ›ciwie kaĹźde pokrycie dachowe. Do stalowych blach ocynkowanych uĹźywa siÄ™ farb poliwinylowych i akrylowych (Lowicyn, Radach, Plomb Takfarg). Do malowania dachĂłwek ceramicznych i betonowych przeznaczone sÄ… farby do podĹ‚oĹźy mineralnych np. Piladex PR, Solutan dachacryl, Akrofarb, Hydronylon Proof-Tech, Eternit, Silema B, Etermal, Revco dach. Tymi samymi Ĺ›rodkami moĹźna pokryć rĂłwnieĹź pokrycia azbestowe – pĹ‚ytki i eternit – choć te pokrycia i tak bÄ™dziemy musieli wkrĂłtce zastÄ…pić nowymi. Przed malowaniem nie wolno ich skrobać ani czyĹ›cić w sposĂłb, ktĂłry powodowaĹ‚by przy tym bardzo niebezpieczne dla zdrowia pylenie 4

więcej dyskusji

.20,1<

KOMINIARZ

- pożądany gość

Joanna Ryńska

Zbudowaliśmy dom, przeszliśmy przez wszystkie kontrole kominiarskie i odbiory przewodów kominowych - dymowych, spalinowych i wentylacyjnych, zainstalowaliśmy nowoczesne i ekologiczne urządzenia grzewcze. To nie zwalnia nas jednak z obowiązku regularnej kontroli i czyszczenia przewodów.

CZĘSTOTLIWOŚĆ CZYSZCZENIA PRZEWODÓW KOMINOWYCH rodzaj przewodu

ile razy w roku

przewody wentylacyjne

raz

przewody spalinowe

dwa razy

przewody dymowe

cztery razy

FACHOWE WYKONANIE Dobry, wykwalifikowany kominiarz nie tylko czyści komin odpowiednią szczotką kominiarską, ale też poprzez drzwiczki rewizyjne wybiera sadzę z podstawy komina. Jeśli w naszym domu nie ma drzwiczek rewizyjnych (co, niestety, zdarza się), powinien zwrócić nam uwagę na konieczność ich montażu. Poza tym, kominów ze stali szlachetnej nie wolno czyścić typową szczotką drucianą. Potrzebna jest specjalna szczotka plastikowa i gumowe kule kominiarskie. Po przeprowadzonej kontroli technicznej przewodów kominowych oraz po każdym czyszczeniu powinniśmy otrzymać dokument potwierdzający wykonanie czynności.

DLACZEGO WARTO KONTROLOWAĆ I CZYŚCIĆ PRZEWODY? Odpowiedź jest bardzo prosta – dla własnego bezpieczeństwa. Dzięki odpowiednio pracującym przewodom w pomieszczeniu odbywa się poprawna wymiana powietrza i usuwane są z pomieszczeń szkodliwe lub uciążliwe produkty spalania. Istotna jest też szczelność przewodów kominowych. Podczas procesów spalania powstają szkodliwe związki, tym bardziej niebezpieczne, że bezbarwne i bezzapachowe. Jeśli będą uwalniały się do pomieszczeń przez nieszczelności przewodu, mogą doprowadzić do tragedii. Czyszczenie jest szczególnie istotne w przypadku przewodów dymowych – osadzająca się sadza może się zapalić i spowodować pożar (jedna z najczęstszych przyczyn pożarów w budynkach!). Pamiętajmy, że jeśli przydarzy się pożar, ubezpieczyciel może zażądać dowodu, że właściciel dbał o kominy (zgodnie z prawem) – należy wtedy przedstawić protokoły pokontrolne wystawione przez mistrza kominiarskiego. Między innymi dlatego warto przechowywać protokoły pokontrolne. NIEPROSZENI GOŚCIE Przyczyną niedrożności komina ceramicznego, szczególnie wentylacyjnego w starszym budownictwie, może być gruz lub... dzicy lokatorzy. W kanałach wentylacyjnych szczególnie chętnie budują gniazda kawki. Zarówno gruz, jak i nieproszonych lokatorów czeka eksmisja, zwana fachowo udrożnieniem komina. Aby ptaki nie zagnieździły się ponownie, otwory wylotowe kanałów trzeba odpowiednio zabezpieczyć. Otwór należy zakryć odpowiednią kratką, z metalowej siatki – najlepiej kupić gotową kratkę i zlecić montaż kominiarzowi. Warto o tym pomyśleć już przy budowie komina. 4

fot. fotolia

W

edług prawa budowlanego (art. 62) właściciel lub zarządca nieruchomości powinien przeprowadzić co najmniej raz do roku kontrolę stanu technicznego przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych) oraz dbać o ich regularne czyszczenie. Rzecz jasna, żadnej z tych czynności nie wykonuje osobiście – należy powierzyć je uprawnionemu mistrzowi kominiarskiemu. Niezależnie od kontroli stanu technicznego przewodów, należy je czyścić. Warto wpisać do domowego kalendarza odpowiednio częste wizyty kominiarza. Sposób rozliczeń i koszty kontroli zależą od rodzaju budynku, zaś sam koszt czyszczenia przewodów – również od rodzaju kotła, który odprowadza spaliny.

5<11<

Materiały NA RYNNY

fot. Lindab

Materiał, z którego wykonany jest system rynnowy, decyduje nie tylko o estetyce budynku, ale przede wszystkim o skutecznym odprowadzaniu wody z dachu. Wybierając materiał, należy pamiętać, że będzie on poddany działaniom Joanna Ryńska środowiska zewnętrznego.

R

ynny i rury spustowe wykonuje się z metali i ich stopów (stal nierdzewna powlekana cyną, stal ocynkowana, aluminium, miedź, stop tytanu z cynkiem) oraz z tworzyw sztucznych (PVC-U). Przedstawiamy krótką charakterystykę każdego materiału oraz zestawienie ich cech według różnych kategorii. Rynny ze stali nierdzewnej (powlekane puralem) to sprawdzony, tradycyjny materiał. Ich zaletą jest wytrzymałość, trwałość (ok. 100 lat) i odporność na zmiany temperatury i działanie promieni UV. Zasadniczą wadą, eliminowaną jednak przez powłoki (cynowe, cynkowe, z tworzyw sztucznych) jest podatność na korozję zewnętrzną. Stal jest też podatna na korozję wewnętrzną – w rynnach łatwo gromadzą się osady, niszcząc rurę i zmniejszając jej przekrój. Rynny z aluminium (zabezpieczone korozyjnie) są lekkie, a jednocześnie wiatroodporne (wytrzymują nawet wiatr huraganowy). Są odporne na korozję (pokrywają się naturalną warstwą ochronną), działanie promieni UV oraz różnice temperatur. Ścianki rynien są cienkie i gładkie, co sprzyja samooczyszczaniu i trwałości. Pewną wadą jest podatność na korozję kontaktową – rynny nie mogą być łączone z innymi metalami ani betonem. Rynny z miedzi (mogą być powlekane akrylem, cynkiem lub patynowane) są trwałe, odporne na temperaturę, promienie UV i korozję (na rurze wytwarza się warstwa patyny chroniącej przed dalszą korozją). Rynny miedziane należą do najtrwalszych (do 300 lat). Nie mogą być łączone z aluminium ani ze stalą ze względu na korozję kontaktową. Niestety koszty zakupu są dość wysokie. Rynny tytanowo-cynkowe (mogą być patynowane) są podobne do rur miedzianych. Mniejsza jest podatność na korozję (dzięki dodatkowi tytanu – wystarczy ok. 1%), oprócz tego naturalna

ochrona antykorozyjna (patyna) powstaje w pierwszym roku użytkowania. Trwałość stopu szacuje się nawet na 120 lat. Pewną wadą jest mała liczba fachowców wykonujących tego typu rynny. Rynny z PVC-U (zabezpieczone tlenkiem tytanu lub akrylem, stabilizowane promieniami UV) są najtańsze spośród dostępnych rynien. Dzięki zabezpieczeniom są odporne na zmiany temperatury i na wpływ promieni UV. Wykazują dużą odporność na korozję atmosferyczną, kontaktową i wewnętrzną. Charakteryzują się trwałością wynoszącą 30-50 lat oraz znaczną rozszerzalnością temperaturową, co wymaga kompensacji (równoważenia) odkształceń cieplnych. KOROZJA ZEWNĘTRZNA Orynnowaniu zagrażają różne czynniki zewnętrzne, które wpływają na ich trwałość. Do najgroźniejszych zjawisk dla systemów rynnowych należą: słona mgła – zawiesina soli w powietrzu mogąca uszkodzić powierzchnię. To najbardziej niekorzystny opad atmosferyczny, a test na słoną mgłę uważany jest za bardzo surowy. Wpływ słonej mgły ma największe znaczenie na terenach nadmorskich; kwaśny deszcz – wodny roztwór SO₂ – metale mogą być słabo odporne na działanie kwasu siarkowego. Wpływ kwaśnego deszczu jest znaczny na terenach przemysłowych; wody atmosferyczne – podatność na związki występujące standardowo w wodzie deszczowej – jest to szczególnie ważne w strefie o znacznej wysokości opadów. 4

Rynny miedziane. (fot. Plannja)

Rynny aluminiowe. (fot. Plannja)

więcej o odprowadzeniu wody

Rynny z PVC. (fot. Nicoll)

ODPORNOŚĆ NA KOROZJĘ ZEWNĘTRZNĄ materiał

ocena ogólna

słona mgła

kwaśny deszcz

wody opadowe

stal nierdzewna

mało odporna, odporność wyraźnie podwyższona przez zabezpieczenia

mało odporna

mało odporna

odporna

tytan-cynk

odporny, po wytworzeniu naturalnej lub fabrycznej powłoki ochronnej (patyny), podatny na korozję kontaktową z miedzią

odporny

odporny

odporny

miedź

odporna, po wytworzeniu naturalnej powłoki ochronnej (patyny)

odporna

odporna

średnio odporna

aluminium

odporne na czynniki atmosferyczne, ale podatne na korozję kontaktową z większością metali

odporne

odporne

odporne

PVC

najbardziej odporny na korozję, nie stwierdza się korozji kontaktowej

bardzo odporny

bardzo odporny

bardzo odporny

5<11<

RYNNY na błysk Orynnowanie spełnia swoją funkcję, tylko wówczas gdy jest szczelne oraz drożne. Dlatego powinniśmy regularnie sprawdzać jego stan techniczny, co pozwoli nam na czas wykryć ewentualne uszkodzenia i zapobiec zaleganiu w nich zanieczyszczeń.

Katarzyna Laszczak

P

rzegląd orynnowania należy wykonywać przynajmniej raz w roku, w praktyce ten zabieg lepiej powtarzać cześciej. Okresowe czyszczenie pozwala pozbyć się różnych zanieczyszczeń, np. liści, czy pozostałości po wiosennym kwitnieniu drzew (szczególnym utrapieniem mogą być brzozy i olchy). Bez względu na porę roku zanieczyszczenia mogą też powodować ptaki. Rutynowa kontrola przeważnie składa się z dwóch etapów – czyszczenia oraz konserwacji.

CZYSZCZENIE Oględziny zaczynamy od rynien. Montuje się je na znacznych wysokościach, dlatego pomocna okaże się

"Czyszczak" chroni rury spustowe przed zatkaniem (fot. fotolia)

drabina, a przypadku bardzo wysokich domów – specjalne rusztowanie. Jeżeli rynna wyposażona została w siatkę zabezpieczającą, trzeba ją wyjąć przed przystąpieniem do pracy. Czyszcząc rynny unikajmy ostrych przyrządów, które mogłyby uszkodzić powłokę ochronną. Jeżeli w rynnie jest dużo zanieczyszczeń, należy je wymieść małą szczotką lub wypłukać wodą. Następnie należy sprawdzić rury spustowe. Aby je udrożnić wlejmy do nich wodę – najlepiej pod ciśnieniem. Jeżeli system wyposażony jest w tzw. czyszczak, czyli specjalny koszyczek chroniący przed zatkaniem rur, to zanieczyszczenia osadzą się właśnie na nim. W takim przypadku wystarczy go opróżnić. Warto także sprawdzić, czy w wylewkach nie zgromadziły się liście, a jeśli tak – usuńmy je.

KONSERWACJA Po zakończeniu czyszczenia możemy przystąpić do konserwacji. W tym celu należy dokładnie sprawdzić stan instalacji, zwracając uwagę na wszelkie zarysowania lub uszkodzenia mechaniczne. Jeżeli takie zaobserwujemy, wyczyśćmy je z brudu, a następnie pokryjmy je warstwą zabezpieczającą, np. lakierem zaprawkowym. Warto również skontrolować, czy orynnowanie nie przecieka. Zróbmy to, ponownie wlewając wodę do rur spustowych i zatykając na moment wylewkę. Szczególną uwagę powinniśmy zwrócić na łączenia poszczególnych elementów systemu. Niewielkie przecieki możemy zabezpieczyć za pomocą specjalnych uszczelniaczy. Jeżeli orynnowanie wykonane jest ze stali, na większe dziury można nałożyć złączkę uszczelniającą. 4

źródło – Blachy Pruszyński

Usuwanie zanieczyszczeń z rynien (fot. Redakcja)

MONTAŻ kolektorów słonecznych

fot. Fakro

,167$/$&-(

Przed zakupem kolektorów warto dowiedzieć się, jakie są możliwości instalacji kolektorów na dachu. Trzeba też sprawdzić zorientowanie dachu według stron świata oraz kąt nachylenia jego połaci. Wszystkie te czynniki mają bowiem znaczący wpływ na efektywność działania instalacji solarnej. Marta Balcerowska, Katarzyna Laszczak

N

ajlepszym rozwiązaniem jest, gdy połać dachu, na której chcemy zainstalować kolektory, skierowana jest na południe (dopuszczalne odchylenie wynosi 25%). Natomiast ekspozycja kolektorów w kierunku zachodnim lub wschodnim zmniejsza ich efektywność nawet do 27%. Ważny jest również kąt nachylenia połaci dachu. Najlepiej, aby zawierał się w przedziale 30-60º, choć idealną sytuacją jest, gdy promienie słoneczne tworzą z płaszczyzną kolektorów kąt 90º.

MONTAŻ KOLEKTORÓW NA DACHU Najbardziej estetycznym i efektywnym rozwiązaniem jest montaż kolektorów w połaci dachu. Najlepiej o instalacji solarnej pomyśleć w trakcie projektowania czy budowy domu, kiedy na dachu nie ma jeszcze pokrycia. Jednak zdjęcie fragmentu pokrycia, np. dachówki i zamocowanie w tym miejscu kolektorów jest również możliwe. Kolektory montuje się na łatach, bez ingerencji w konstrukcję samego dachu. Przygotowanie miejsca pod kolektor polega na odpowiednim

rozmieszczeniu łat montażowych. Ten typ montażu kolektorów odbywa się na tych samych zasadach co instalacja okien do poddaszy, w związku z czym może być wykonany przez wykwalifikowaną ekipę dekarską. Jest on na tyle prosty, że nie wymaga użycia specjalistycznego sprzętu. Całkowitą szczelność połączeń zapewnia użycie standardowych kołnierzy uszczelniających. Wszystkie przewody, mocowania i łączenia ukryte są pod dachem i pozostają niewidoczne z zewnątrz – kolektor wygląda prawie jak okno połaciowe. Ma to znaczący wpływ na estetykę całego budynku. Dodatkowo, tak zamontowane kolektory stawiają mniejszy opór wiatrowi, charakteryzują się też większą efektywnością. Równie ważne jest to, że nad kolektorami zamontowanymi w pokryciu gromadzi się mniej śniegu, a tym samym obciążenie dachu zimą jest mniejsze. Innym rozwiązaniem jest montaż kolektorów ponad połacią dachu, na specjalnych stelażach. Ten typ montażu jest łatwiejszy do wykonania, ale cechuje go mniejsza efektywność i estetyka. Jednak w przypadku, kiedy nachylenie połaci dachu nie jest optymalne dla kolektorów, ten typ montażu jest bardziej odpowiedni. Można wtedy zastosować

stelaże przestrzenne, które umożliwią dobranie odpowiedniego kąta nachylenia kolektora w stosunku do słońca. DACH O EKSPOZYCJI WSCHÓD-ZACHÓD Ekspozycja połaci dachu w kierunku wschodnim i zachodnim zmniejsza efektywność kolektorów. Jak wtedy zoptymalizować montaż? Jednym sposobem jest zainstalowanie kolektora próżniowego na wschodniej połaci dachu i skierowanie rur próżniowych w kierunku południowym. Innym wyjściem jest montaż kolektorów płaskich, po wschodniej i zachodniej stronie dachu. Trzeba jednak pamiętać, że każdy z kolektorów będzie nasłoneczniony o innej porze dnia. Dlatego, żeby taka instalacja pracowała optymalnie, należy wyposażyć ją w zaawansowany technicznie regulator oraz dwie pompy solarne. INNE MOŻLIWOŚCI MONTAŻU Jeszcze inną możliwością jest montaż kolektorów próżniowych na elewacji budynku. Kolektory można także posadowić na balkonie, tarasie, czy na gruncie. Niestety tracimy wtedy cenną powierzchnię. Wszystkie rozwiązania powinny jednak harmonizować z architekturą budynku i wpisywać się w jego otoczenie. 4

2.1$ '$&+2:(

Šączenie schodkowe wygląda dekoracyjnie i zapewnia dobre oświetlenie. (fot. Fakro)

Montaş okien dachowych to najprostszy sposób na doświetlenie poddasza. Jednak juş jedno pojedyncze okno zamontowane niewłaściwie moşe spowodować przecieki, zawilgocenie ścian, jak równieş uszkodzenie konstrukcji dachu. Podczas łączenia kilku okien dachowych poprawny ich montaş jest jeszcze waşniejszy dla prawidłowego funkcjonowania pomieszczeń poddasza. Monika Jabłońska

MÂ Â

oĹźliwość Ĺ‚Ä…czenia okien dachowych przewiduje obecnie wiÄ™kszość renomowanych producentĂłw. ZaĹ› wykorzystanie tej moĹźliwoĹ›ci w praktyce pozwala uzyskać wiÄ™ksze przeszklenia poĹ‚aci dachu i tym samym wprowadzić do wnÄ™trz poddasza wiÄ™cej Ĺ›wiatĹ‚a naturalnego. Lepsze doĹ›wietlenie pomieszczeĹ„, to z kolei niĹźsze rachunki za zuĹźycie energii elektrycznej i zdecydowanie lepsze samopoczucie mieszkaĹ„cĂłw domu. Niekiedy zastosowanie kilku okien poĹ‚aciowych okazuje siÄ™ bardziej opĹ‚acalne, niĹź wstawienie pojedynczego duĹźego przeszklenia.

ZASADY Ĺ Ä„CZENIA OKIEN DACHOWYCH Okna dachowe moĹźna Ĺ‚Ä…czyć tylko wĂłwczas, gdy majÄ… one takÄ… samÄ… grubość oĹ›cieĹźnicy. G W przypadku Ĺ‚Ä…czenia okien w poziomie mogÄ… mieć one róşnÄ… szerokość, ale ich wysokość musi być identyczna. G W poĹ‚Ä…czeniach pionowych – okna mogÄ… róşnić siÄ™ dĹ‚ugoĹ›ciÄ…, ale muszÄ… mieć identycznÄ… szerokość. G Przed przystÄ…pieniem do montaĹźu okien naleĹźy zdecydować czy bÄ™dziemy chcieli zamontować rolety okienne. JeĹźeli sÄ… one planowane – pomiÄ™dzy oknami naleĹźy pozostawić okoĹ‚o 25 centymetrowy odstÄ™p. G Przed zaplanowaniem wiÄ™kszych przeszkleĹ„ naleĹźy zasiÄ™gnąć porady projektanta w zakresie koniecznoĹ›ci zastosowania wzmocnieĹ„ miÄ™dzy oknami.

G Nie naleĹźy samodzielnie wycinać krokwi, poniewaĹź moĹźe to doprowadzić do osĹ‚abienia lub uszkodzenia konstrukcji dachu. G Podczas Ĺ‚Ä…czenia okien dachowych – bezwzglÄ™dnÄ… koniecznoĹ›ciÄ… jest stosowanie koĹ‚nierzy uszczelniajÄ…cych. PoĹ‚Ä…czone ze sobÄ… koĹ‚nierze tworzÄ… szczelnÄ… powierzchniÄ™, ktĂłra uĹ‚atwia odprowadzenie wody opadowej z poĹ‚aci dachu. SPOSOBY Ĺ Ä„CZENIA OKIEN DACHOWYCH Najczęściej spotykanym i najpopularniejszym sposobem na Ĺ‚Ä…czenie okien dachowych jest sytuowanie obok siebie dwĂłch okien. Jednak okna dachowe moĹźna rĂłwnieĹź Ĺ‚Ä…czyć tworzÄ…c przeszklone pĹ‚aszczyzny zĹ‚oĹźone z wiÄ™kszej liczby elementĂłw. Znane

Ĺ Ä…czenie OKIEN

Łączenie poziome – w ten sposób można łączyć okna o tej samej wysokości. (fot. Fakro)

są także tzw. zestawienia schodkowe, kiedy w każdym rzędzie znajduje się inna liczba okien, jak również zespalanie okien w kalenicy. Wówczas okna stykają się z sobą w najwyższej części dachu i rozchodzą na przeciwległe do siebie płaszczyzny połaci. Możliwe jest też połączenie okien połaciowych z istniejącymi oknami kolankowymi, czyli pionowymi. Zestawy okienne łączone pionowo są łatwiejsze do wykonania, ponieważ nie zachodzi konieczność dopasowywania okien do rozstawu krokwi i można bez trudu uzyskać przeszklenie nawet na całej długości połaci. W przypadku zestawień poziomych – okna muszą zostać dokładnie dopasowane do rozstawu krokwi. DOBÓR KOŁNIERZA USZCZELNIAJĄCEGO Kołnierz uszczelniający jest elementem, bez którego montaż okna dachowego staje się niemożliwy. Bez zastosowania odpowiednich kołnierzy nie wykonamy także łączenia kilku okien z sobą. Zadaniem tego elementu jest trwałe i szczelne połączenie okna z pokryciem dachowym. Kołnierz, tworząc swego rodzaju rynnę – odpowiada za odprowadzenie wody opadowej i śniegu poza przeszklenie.

Powinien on także stanowić ochronę przed wiejącym wiatrem. Producenci oferują wiele typów kołnierzy. Wszystkie wykonane są z aluminiowej blachy, zabezpieczonej dodatkowo warstwą lakieru poliestrowego. Kołnierze uszczelniające można w miarę możliwości dobrać do koloru pokrycia dachowego, ponieważ występują one w trzech podstawowych kolorach: popielato-brązowym, szarym i brązowo-szarym. Oprócz dopasowania kolorystycznego, kołnierz uszczelniający powinien również zostać dobrany do rodzaju pokrycia, jakie znajduje się na dachu. Rozróżnia się kołnierze: G do pokryć płaskich (papa, gont bitumiczny), G do pokryć falistych ( profilowanych do 45 mm wysokości), G do pokryć wysokich ( pokryć o wysokości 90 i 120 mm), G do dachówki karpiówki, układanej w łuskę, G do pokryć mniej popularnych i rzadziej stosowanych. G tzw. kołnierze kombi – stosuje się je do łączenia okien dachowych w zestawy. Umożliwiają one łączenie okien w grupy poziome lub pionowe i dają szansę na tworzenie ciekawych przestrzeni poddasza.

Balkon z naświetlami, pozwalającymi dodatkowo doświetlić pomieszczenie. (fot. Velux).

NAŚWIETLA DO OKIEN DACHOWYCH Stosowanie naświetli to także metoda na powiększenie przeszklonej powierzchni dachu i wprowadzenie większej ilości światła do wnętrz poddasza. W dodatku jest to sposób znacznie tańszy od zestawienia kilku okien dachowych. Naświetla – to nieotwieralne przeszklenia, które umieszcza się według możliwości montażowych oraz upodobania – nad lub pod oknem połaciowym. Elementy te mogą mieć różnorakie kształty, czyli trójkątne, prostokątne, czy półkoliste, co niejednokrotnie wpływa bardzo pozytywnie na walory estetyczne uzyskiwanych powierzchni przeszklonych. Szerokość naświetli dostosowuje się do szerokości okien połaciowych. Ich wysokość zaś zależy głownie od tego, jaki mają kształt. Najwyższe są naświetla o kształcie trójkątnym. Mogą mieć nawet blisko 1 metr wysokości. Naświetla prostokątne i półkoliste najczęściej miewają wysokość 57 cm lub 58 cm. 4 więcej o oknach dachowych

DACHOWYCH

2.1$ '$&+2:(

ROLETY do okien dachowych

W

oknach dachowych wprawdzie nie możemy zastosować tradycyjnych akcesoriów, jednak wybór tych, przeznaczonych specjalnie do okien połaciowych jest naprawdę duży. Możemy wybierać wśród wielu wzorów i kolorów, rolet dających różny stopień zaciemnienia, a także różniących się rozwiązaniami technicznymi.

ROLETY WEWNĘTRZNE Rolety wewnętrzne, tak jak rolety tradycyjne, to pas materiału nawinięty na wałek. Może on być odsłonięty lub ukryty w kasecie – to rozwiązanie jest bardziej estetyczne. W zależności od kąta nachylenia okna możemy zdecydować się na rolety z kasetą umieszczoną z boku okna (przy nachyleniu do 45°) lub u góry ramy okiennej. Rolety powinny być wyposażone w boczne prowadnice, które sprawiają, że rozwinięta roleta pozostaje na swoim miejscu, kiedy otwieramy okno. Rolety wewnętrzne mogą być wykonane z różnych materiałów, takich jak bawełna, len, poliester, czy bambus, jednak najlepiej sprawdzają się wykonane z poliestru, który nie kurczy się, ani nie rozciąga pod wpływem temperatury.

Wszystkie rolety wewnętrzne zapewniają ochronę przed słońcem, jednak stopień zaciemnienia zależy od ich rodzaju i powinien być dobrany w zależności od charakteru pomieszczenia. G Rolety standardowe – delikatnie zaciemniają pomieszczenie, a jednocześnie zapewniają prywatność. Są dostępne w dużym wyborze kolorów i wzorów, więc łatwo dopasować je do wystroju wnętrza. Doskonale nadają się np. do pokojów dziennych, czy kuchni. G Rolety zaciemniające – całkowicie zaciemnieją pomieszczenie. Tkanina takiej rolety jest najczęściej powleczona dodatkową warstwą, która odbija światło i promieniowanie cieplne. Rolety zaciemniające są idealne do sypialni, czy pokojów dziecinnych – ułatwiają również popołudniową drzemkę. Ponieważ właściwości zaciemniające wynikają z rodzaju zastosowanego materiału, a nie jego koloru, wybór barw (również jasnych) oraz wzorów jest również szeroki. G Rolety plisowane – mogą być wykonane z tkaniny redukującej dopływ światła, a odległości między plisami zwiększają się wraz z jej rozciąganiem. Możemy też

zdecydować się na rolety dodatkowo pokryte specjalnym tworzywem, ograniczającym nagrzewanie pomieszczenia w lecie i straty ciepła w chłodne dni. ROLETY ZEWNĘTRZNE Wykonane są z płytek, najczęściej aluminiowych, które tworzą pancerz. Rolety zapewniają utrzymanie odpowiedniej temperatury wewnątrz pomieszczenia bez względu na porę roku, chronią przed hałasem oraz zabezpieczają szybę przed uszkodzeniami mechanicznymi (np. gradem). Umożliwiają uzyskanie efektu pełnego zaciemnienia w dzień. Roletę zewnętrzną montuje się na ramie okna. Jej obecność nie ogranicza możliwości obrotu skrzydła i otwarcia okna do wietrzenia. Dostępne są także rolety zewnętrze przypominające żaluzje. Ruchome lamelki można ustawić tak, by całkowicie zaciemniały pomieszczenie lub przepuszczały światło bez konieczności zwijania rolety. Rolety zewnętrzne mogą być obsługiwane ręcznie (korbą) lub za pomocą napędu elektrycznego (pilotem lub włącznikiem na ścianie), oferowane są również rolety wyposażone w baterię słoneczną. 4

fot. Velux

Katarzyna Laszczak

Rolety do okien dachowych nie tylko zapewniają ochronę przed słońcem, ale są także ozdobą okna i wnętrza.

,17(51(7

e-aranżacje.pl

- portal ludzi, którzy kochają design

e-aranżacje.pl to przede wszystkim portal dla projektantów wnętrz, ogrodów i wzornictwa przemysłowego. Skierowany jest także do osób poszukujących pracowni, która spełni ich marzenia o niepowtarzalnym domu, oryginalnie urządzonym wnętrzu czy pięknym ogrodzie. Te poszukiwania ułatwia test, który pozwala określić preferowany styl i znaleźć pracownie odpowiadające tym wymaganiom. Portal e-aranżacje.pl to najnowszy projekt Grupy e-budownictwo.pl, który od początku spotkał się z dużym zainteresowaniem użytkowników i architektów. Serwis daje wiele możliwości zaprezentowania siebie i swoich projektów, a także znalezienia odpowiedniej pracowni. Dołożyliśmy starań, aby poruszanie się po portalu było łatwe i przyjemne. Jego struktura jest przejrzysta, działy wyraźnie wyodrębnione, a kryteria wyszukiwania dobrane tak, by każdy miłośnik designu znalazł to, czego poszukuje.

fot. fotolia, Braas i proj. Maciej Janeczek

e-aranżacje.pl to nowy portal dla ludzi kochających design. To miejsce, w którym architekci mogą zaprezentować swoje dotychczasowe prace, a użytkownicy znaleźć odpowiednią pracownię projektową.

JEŚLI JESTEŚ ARCHITEKTEM... ... dołącz do nas! Każdy architekt może założyć wizytówkę, która będzie jego mini portfolio. W prezentacji można zawrzeć przebieg kariery zawodowej, pochwalić się swoimi projektami i osiągnięciami. Wystarczy dokonać bezpłatnej rejestracji w portalu e-aranżacje.pl – podać dane, określić specjalizację, zamieścić informację o swojej pracowni i jej realizacjach. Dodatkowo w każdej wizytówce zamieszczamy zdjęcia realizacji oraz logo. Zdjęcia, wraz z opisem, trafiają też do Galerii. Zapraszamy architektów specjalizujących się w różnych stylach urządzenia wnętrz, zajmujących się aranżacją ogrodów, wzornictwem przemysłowym oraz projektowaniem architektury.

JEŚLI SZUKASZ ARCHITEKTA... ... znajdziesz go w portalu e-aranżacje.pl. W łatwy i wygodny sposób możesz zapoznać się pracowniami architektonicznymi i ich osiągnięciami. Wystarczy wybrać specjalizację (projektowanie wnętrz, ogrodów, wzornictwo przemysłowe, architektura), a także preferowany styl. Wybór ułatwiają zdjęcia realizacji danej pracowni. Jeśli nie jesteście pewni, jaki styl Wam odpowiada, a zamiłowanie do nowoczesności walczy z fascynacją rustykalnymi klimatami – w wyborze stylu, pomoże krótki test. Aby kontakt z architektem był jak najwygodniejszy, należy też wskazać lokalizację (województwo). Do wyboru mamy dziesiątki pracowni.

JEŚLI SZUKASZ INSPIRACJI... ... kochasz design, albo dopiero planujesz urządzenie domu i ogrodu, zapraszamy do Galerii i Czytelni. W Galerii znajdują się setki zdjęć, które można przeglądać zgodnie z wybranym stylem, albo specjalizacją projektanta. Oczywiście obejrzenie wszystkich zdjęć też jest możliwe. Jeśli chcesz poznać różne trendy w projektowaniu domów, wnętrz i ogrodów – zapraszamy do Czytelni. Ogród japoński czy francuski? Wnętrze glamour czy meksykańskie? Jak dobrać kolory do wnętrza? Artykuły zamieszczane w Czytelni pozwolą poznać różne style projektowania oraz tajniki oryginalnego urządzania domu i ogrodu. 4

fot. Velux

32''$6=(

Świeże powietrze na poddaszu Wentylacja pomieszczeń na poddaszu jest tak samo istotna, jak staranna termoizolacja dachu, czy doprowadzenie na ostatnią kondygnację budynku niezbędnych instalacji. Paweł Wiśniewski

S

prawnie działającą wentylację powinno posiadać zarówno poddasze użytkowe, jak i to, które nie pełni funkcji mieszkalnej. Poddasza, które nie są ogrzewane trzeba wentylować, by zapobiec skraplaniu się tam pary wodnej, a w efekcie zawilgoceniu powierzchni dachu lub nawet jego przeciekaniu.

DACH DOBRZE WENTYLOWANY Dach nad poddaszem użytkowym to dach dokładnie ocieplony, np. wełną mineralną. Materiał ten posiada dobre

parametry termoizolacyjne, ale tylko pod warunkiem, że nie jest zawilgocony. Jedna z przyczyn osłabienia właściwości cieplnych wełny mineralnej, to brak sprawnie funkcjonującej wentylacji dachu i wchłaniająca się w ocieplenie para wodna pochodząca z pomieszczeń poddasza. Z tego właśnie powodu pod warstwą izolacji cieplnej montuje się folię paroizolacyjną, a nad nią – wysokoparoprzepuszczalną membranę dachową. Taki system wentylacyjny należy jeszcze uzupełnić odpowiednio rozmieszczonymi dachówkami wentylacyjnymi i wpustami powietrza przy okapie i kalenicy. Wówczas, ocieplenie będzie efektywne i nie dojdzie do zawilgocenia więźby dachowej.

PRAWIDŁOWA WENTYLACJA PODDASZA Planując poddasze domu jako użytkowe, należy zdawać sobie sprawę, że ciepłe powietrze zawsze unosi się ku górze i w ostateczności gromadzi się w najwyżej położonych zakamarkach domu. Do pomieszczeń poddasza ogrzane powietrze dociera także z niższych kondygnacji budynku. Dzieje się tak na ogół za sprawą ciągów komunikacyjnych, takich jak otwarte przestrzenie, klatki schodowe, etc. Wprawdzie projekty domów zawsze mają zaplanowaną naturalną wentylację grawitacyjną, ale ta nie zawsze jest wystarczająca. Dlatego też warto rozważyć instalację wentylacji mechanicznej. Rozróżnia się dwa jej rodzaje:

G wentylacja mechaniczna wywiewna, G wentylacja mechaniczna wywiewno-nawiewna. W przypadku poddaszy warto zadbać o prawidłowy nawiew powietrza, ponieważ ciąg wentylacji jest tam niewielki. Słaba siła ciągu może natomiast doprowadzić do zmiany kierunku powietrza i odwrócenia funkcji kanałów wywiewnych na nawiewną. Najczęściej zdarza się to w zimie, kiedy pomieszczenia są intensywnie ogrzewane. Dlatego też właśnie w sezonie grzewczym funkcjonowanie wentylacji poddasza powinno zostać poddane naszej szczególnej uwadze. W pomieszczeniach, takich jak kuchnia, łazienka, wc – bezwzględnie powinny znajdować się drożne kanały wentylacyjne, przez które zostanie wywiane powietrze z wnętrz domu. Dodatkowo, warto zadbać o wspomożenie działania wentylacji poprzez montaż nawiewników w oknach. Nawiewniki takie wietrzą pomieszczenia bez konieczności otwierania okien. Funkcja szczególnie przydatna, kiedy chcemy uniknąć otwierania okien ze względu na ograniczenie hałasu, pochodzącego z zewnątrz lub wychłodzenie ogrzewanych pomieszczeń. Same okna dobrze jest sytuować po przeciwległych stronach dachu. Wówczas łatwiej wytworzyć przeciąg i skutecznie wywietrzyć pomieszczenia. WAŻNA PREWENCJA Przed wilgocią oraz powstawaniem grzybów i pleśni na poddaszu ochronimy

się także stosując działania prewencyjne jeszcze w trakcie trwania budowy domu. Należy do nich m.in. stosowanie wyłącznie suchych elementów konstrukcji dachu, czy wykonywanie mokrych prac dopiero po założeniu paroizolacji. Jest to szczególnie ważne wówczas, gdy temperatura zewnętrzna jest dużo niższa niż wewnątrz domu. Istotne jest także odczekanie z kolejnymi pracami do momentu aż poprzednie dokładnie wyschną. Niestety, akurat ten aspekt jest najczęściej lekceważony przez inwestorów i budowlańców, gdyż na całkowite wyschnięcie domu niekiedy trzeba czekać nawet dwa lata. Jeżeli zastosujemy powyższe zalecenia w trakcie budowy i odpowiednio wyposażymy pomieszczenia w kanały wentylacyjne nie dojdzie do zawilgocenia pomieszczeń. Sprawnie funkcjonująca wentylacja zapewni optymalny mikroklimat wnętrz oraz usunie zużyte powietrze i wymieni je na świeże. Dodatkowo, wspomoże usuwanie wilgoci technologicznej zawartej w mokrych tynkach i zaprawach klejących oraz wyprowadzi na zewnątrz parę wodną, powstającą w pomieszczeniach na skutek codziennych czynności użytkowników domu. WENTYLACJA Z REKUPERATOREM Nowoczesne projekty domów, to przedsięwzięcia budowlane nastawione na oszczędność energii. Wentylację z rekuperatorem można jednak zastosować nie tylko w budynkach energooszczędnych i pasywnych. Wspomniany powyżej

Sprawnie działająca wentylacja zapewni optymalny mikroklimat. (fot. Jaga)

rekuperator sprawia, że energia cieplna nie marnuje się, a zostaje odzyskana ze zużytego powietrza. Urządzenie ogrzewa w ten sposób pomieszczenie, przez co mamy do czynienia ze zdrowym mikroklimatem, przyjemną temperaturą we wnętrzu domu i zmniejszonymi kosztami za zużycie energii cieplnej. Rekuperatory najczęściej umieszcza się w wydzielonym pomieszczeniu na poddaszu lub w pozostawionej przestrzeni pod samym dachem. Od urządzenia przeprowadza się kanały nawiewne do wszystkich pomieszczeń w domu, pomijając korytarze, hole i klatki schodowe. W ten sposób dostarcza się do poszczególnych wnętrz odzyskane ciepło. Trzeba jednak zaznaczyć, że inwestycja w instalację wentylacji z rekuperatorem jest dość droga i zwiększa w sposób znaczny koszty budowy domu. Koszty i trudności montażowe są jeszcze większe, jeżeli chcielibyśmy działanie rekuperatora wykorzystać w budynku już istniejącym. Jednak biorąc pod uwagę ogólnospołeczne dążenie do zmniejszenia zużycia energii oraz coraz bardziej wszechobecne trendy proekologiczne – można sądzić, że wkrótce koszt montażu innowacyjnej wentylacji zmniejszy się znacząco. 4

więcej o wentylacji

Rozmieszczenie okien dachowych na przeciwległych połaciach ułatwia wietrzenie pomieszczeń. (fot. Fakro)

: 1$67}31<0 180(5=(

1

Rodzaje pokryć

3

Zadaszenie tarasu

5

Kształty lukarn

6

Zabudowa komina

fot. fotolia, Redakcja, Velux

4

Przeszklenie dachu

2

Zielone dachy dwuspadowe

POBIERZ PRZEGLĄD DACHOWY NA TELEFON

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.