Dialog

W NUMERZE:

Jesteśmy z Wami już rok...

Nr 7(9) 2011

NAKŁAD 1000 egz.

Egzemplarz bezpłatny/ Free Press

Polacy w Llanelli/Llanelli Polish Newsletter

PRACA DLA AGENCJI A NOWE PRAWO Nowa ustawa narzucona przez Unię Europejską bierze w obronę pracowników agencyjnych. Każdy pracownik zatrudniony, przez agencję dłużej niż 12 tygodni, uzyska podobne prawa jak pracownicy zatrudniani na stałe.

Od 1 października pracownikom według nowej ustawy zagwarantowano prawo do płacy minimalnej, urlopu i płacy za nadgodziny. Dodatek za pracę zmianową czy płatny urlop i przywileje dla kobiet w ciąży to tylko niektóre z praw nabyte od ubiegłego miesiąca.

Wszystkie te prawa nabędzie pracownik po przepracowaniu 12 tyg. Prawo nie działa wstecz, dlatego czas przepracowany przed 1 października nie ma znaczenia.

W UK policzono, że dla agencji może pracować nawet nawet 1,4 miliona osób. Koszty zmian w nowych przepisach, które zaczęły obowiązywać 1 października br. to około 2 bilony funtów. Pokryją je w większej mierze korzystający z usług agencji. Może wywołać to sytuację, że firmom bardziej będzie się opłacało zatrudniać pracowników kontraktowych i płacić im minimum krajowe.

buchu wojny miała 6 lat. Dziesięć kiedy jej tata zginął.

Pamięta niewiele, raczej sytuacje, Mogiła Wacława Oyrzanowskiego na cmentarzu które w Pembrey zatrzymał obiektyw aparatu. Najbardziej Z córką polskiego lotnika, tragicznie z pamięta swoją podróż do Wazmarłego na walijskiej ziemi w czasie lii, do Pembrey na mogiłę ojca. służby- rozmawia Agnieszka Raduj-Turko -Mojej pierwszej wizyty na grobie ojca nigdy nie zapoPani Elżbieta córka Wacława (Ciąg dalszy na stronie 2) Oyrzanowskiego w chwili wy-

Dialog ukazuje się dzięki:

Według banku HSBC Polska gospodarka znacznie zwalnia a długi rosną.

Według analityków brytyjskiego banku, w przyszłym roku polski PKB znacznie się obniży. Wpłyną na to niestabilne finanse europejskie, wysokie zadłużenie Polski i zahamowany handel z Niemcami. Tak według specjalistów HSBC będzie wyglądała sytuacja w kraju. Choć poziom naszego zadłużenia nie jest jeszcze porównywalny z tym na Węgrzech czy Rumunii, jednak wszystko zmierza w tym kierunku- podkreślają autorzy raportu.

Aby dochodzić swoich praw, pracownik agencyjny musi byś zatrudniony nieprzerwanie Gang czarnej owcy przez 12 tyg. Oraz pracować na W wielkiej Brytanii owce giną z pól. podobnym stanowisku; czyli Złodzieje nie są wybredni i kradną wykonywać pracę zbliżoną prosto z pola. Łupem rabusiów pada, pod względem charakteru, jak także sprzęt rolniczy. W stosunku do (Ciąg dalszy na stronie 2) poprzednich lat przestępczość w tym sektorze wzrosła o 20 proc. więcej.

Ocalić od zapomnienia „Młodzi zapominają o przeszłości.

Emigracja, pogoń za pieniądzem, po co im historia. Teraz kiedy nie mogę już tutaj przyjeżdżać, w ich dobrej woli jest pamięć o tamtych czasach. Zapalona lampka i modlitwa to bardzo dużo w ten wyjątkowy dzień.

Dziękuję.. tylko tyle mogę powiedzieć”.

CZY DŁUGI POGRĄŻĄ POLSKĘ?

Agencja Press Association zauważa, iż kradzieże ściśle związane są z zapotrzebowaniem rynku. Obecnie drogie jest mięso; dlatego złodzieje zainteresowali się owcami, które jest najłatwiej uprowadzić z pola. W poprzednich latach bandy trudniły się kradzieżami metali i masowo kradli miedź lub w chwilach gwałtownych podwyżek paliw odsysali olej silnikowy i benzynę– komentują sprawę firmy ubezpieczeniowe.

Najbardziej dotkliwych kradzieży dokonano w okolicach Kumbrii (północno-zachodnia Anglia), północnym Yorkshire i hrabstwie Durham.

Policja uważa, że kradzieżami zajmują się zorganizowane gangi. Nieoficjalnie o pomysłowość i zuchwałość posądzani są emigranci.

*Rusz się i spotkaj ze znajomymi.

Jesienno– zimowe imprezy w Llanelli. s.4 *Polacy budują Londyn. Dlaczego Brytyjczycy tak chętnie zatrudniają emigrantów, czy aż tak dobrymi fachowcami jesteśmy? s.3 *Od maja jesteśmy pełnoprawnymi członkami Unii Europejskiej a urzędnicy wciąż traktują nas jak nowicjuszy dlaczego? s.3 *Zabawa mikołajkowa dla dzieci.

Polska tradycja i spotkanie ze Świętym już 10 grudnia. Przyjdź i pobaw się z dzieciakami. s.3

Visit Poland– Visit Warsaw

Warsaw – the capital of Poland. This awesome city is full of contrasts and questions.

Warsaw will not leave you indifferent reflection and euphoria simultaneously spring to mind. It is a source of amusement caused by its uniqueness and unprecedented blending of ancient and present times.

Warsaw is a city with the enchanted soul in locations that don’t exist anymore, and the ambiance produced by fantastic City of Warsaw combination of modern urban development and historical architecture.

Palaces, churches and architectural clusters are interwoven with the wide open space of squares, parks and city gardens. Substantial portion of undeveloped land, with the essential need for investment, awaits the investors.

These areas will play a major role in defining the character and ambience of the city in the upcoming years.

Character – the most renowned virtue of Warsaw, bestowed on it by its citizens. Same people, who in the past lifted this city up from the ruins, today are making their dreams come true, by pursuing their professional and personal success.

(Full story p. 4)

2 (Ciąg dalszy ze strony 1)

Mama w pracy

Słyszałam o nowych zasadach pracy dla agencji. Jestem w ciąży, boję się powiedzieć w pracy ale nie powinnam się przemęczać, czy mogą mnie zwolnić?

O1 pierwszego października zmieniło się, także prawa kobiet i młodych matek pracujących dla agencji. Nowe przepisy dają ci pełną ochronę twoich praw w pracy. Ze względu na swoją ciążę lub macieństwo nikt nie ma prawa cię dyskryminować, zastraszać czy grozić utratą pracy.

Masz takie same prawa jak kobiety zatrudniane na umowy lub na stale. Twój pracodawca ma ustawowy obowiązek dbać o ciebie, twoje nienarodzone dziecko jak i niemowlęta.

Ochrona prenatalna rządzi się swoimi prawami i stoją za nią odpowiednie przepisy.

Pamiętaj masz prawo do twoich wizyt z położną, USG czy szkoły rodzenia Możesz to (Ciąg dalszy ze strony 1)

mnę- mówi. Pamiątki po Wacławie Oyrzanowskim do rodziny dotarły dopiero w 1946. Jeną z nich był jego dziennik. Osobiste rzeczy starszego sierżanta, za pośrednictwem Czerwonego Krzyża przyleciały z Wielkiej Brytanii. Niewielka paczka skrywała rzeczy, które jeszcze jakiś czas temu były jego całym dobytkiem: -pierwsze zapiski na kartkach, pamiętnik, różowy notes, brzytew jakaś maszynka do golenia. Uczucie, które towarzyszyło mnie i mamie w tamtych dniach zapamiętam do końca życia- mówi Pani Elżbieta.

Pierwsza podróż Pani Elżbiety do Wielkiej Brytanii była pełna niewiadomych. —Jedno co miałam to adres miejscowości i cmentarza na kartce z Polskiego Czerwonego Krzyża– mówi. -Leciałam z Warszawy do Londynu. Potem niekończąca się podróż do Swansea i dalej do Barry Portu. Kiedy pociąg zatrzymał się na stacji, nie miałam pojęcia, że mam do prze-

robić w godzinach pracy, pracodawca ma obowiązek dać ci przepustkę na czas wizyty.

Czas spędzony w przychodni, czy szpitalu, przypadający na godziny twojej pracy jest płatny- nie musisz specjalnie brać urlopu, tak przewiduje ustawa.

Będzie to wyglądało tak: wizytę masz w piątek o 11.oo pracę zaczynasz o 7:00. Przed 11:00 wyjeżdżasz do przychodni i jeżeli skończysz ją przed czasem kiedy normalnie kończysz pracę możesz do niej wrócić.

Ten dzień będzie zapłacony, jako twój pełny dzień pracy.

Dopilnuj aby twój pracodawca zrobił dla ciebie „risk assestment w miejscu gdzie pracujesz. Unikniesz w ten sposób pracy, której nie powinnaś wykonywać w ciąży. Pracodawca ma ci zapewnić zajęcie adekwatne do stanu w jakim jesteś, za to samo wynagrodzenie. Masz prawo do częstszych przerw- korzystaj z tego, przecież tutaj chodzi o zdrowe dziecko i twoje zdrowie.

Będąc mama masz prawo do elastycznych godzin pracy, nie możesz być zmuszana do pracy zmianowej czy w trybie nocnym. Powinnaś mieć zapewnione miejsce do np. ściągania pokarmu i szereg innych przywilejów.

Wszelkie problemy pojawiające się w pracy powinnaś w pierwszej kolejności przedyskutować z położna ona doradzi co robić w takiej sytuacji. Położna ma także prawo jako urzędnik publiczny do składania skarg i zawierania ugody z twoim pracodawcą dotycząca warunków twojej pracy. Jeżeli już urodziłaś będzie to Health Visitor.

Jeżeli te czynności nie przynoszą efektów udaj się do Citizens Advice Bureau oni podejmą odpowiednie kroki w twoim imieniu.

Llanelli Citizens Advice Bureau Cowell Street LLANELLI SA15 1UU Tel. 08444 77 20 20

bycia jeszcze tak spory kawałek.

Szłam pieszo. Dźwigając bagaż opadałam z sił. Byłam zmęczona.

Tego dnia przemierzyłam 1440 km, co kilkanaście minut przystawałam, chciałam złapać okazję.

Nikt się nawet nie zwolnił. W końcu zatrzymał się jakiś samochód, trudno mi było w to uwierzyć. W aucie siedziało dwóch mężczyzn. Jedynie co zdołałam zrobić to podać kartkę z informację kogo szukam.

Kierowca spojrzał, wziął ją do reki i bez słowa podał pasażerowi. Kiedy mężczyzna odezwał się do mnie po polsku, nie wiedziałam, czy to prawda, czy może śnię a może to zmęczenie. Nic nie odpowiedziałam- rozpłakałam się tylko. To był pan Murawski -dodaje.

Od tej chwili zaczęła się nasz znajomość i przyjaźń. Potem niejednokrotnie wracając do Walii odwiedzałam ich rodzinny dom. Zabiera-

PRACA DLA AGENCJI A NOWE PRAWO C.D. również zakresu obowiązków. Istnieje niebezpieczeństwo i obawy, że agencje zaczną masowo zwalniać osoby które zbliżają się do niewygodnej dla nich 12. Pomyślano i o tej sprawie. Raz zwolniony pracownik nie będzie mógł pracować dla tej samej agencji przez kolejne 6 tyg. Nagminne postępowanie w ten sposób, tzn. zwalnianie i zatrudnianie na nowo- będzie surowo karane. Agencja stanie przed trybunałem i ponieść karę w wys. 5 tys. funtów za każdy taki przypadek.

Tutaj pojawia się zielone światło dla pracowników- mogą i nawet powinni starać się o miejsca pracy bezpośrednio w zakładach do których byli przydzielani.

Dołącz do nas na Naszej Klasie Dialog Llanelli Newsletter Za naszym pośrednictwem możecie poinformować innych co Was trapi lub cieszy.

Możecie ogłosić coś lub sprzedać. NK to także kontakt z redakcją. Czekamy więc na listy lub ciekawe linki. Najbardziej aktywnych nagradzamy!!!

li mnie w miejsca, które opisywał tata. Dzięki nim poznałam wielu ludzi z Llanelli, Barry Portu, Pembrey. To oni opiekowali się mną podczas moich wizyt tutaj. Oni też doglądali grobu ojca i jego przyjaciół z dywizji, kiedy tylko było to możliwe.

okres wojny nie było z nim kontaktu, jeszcze na początku przyszło kilka zdawkowych listów z Portugalii i innych krajów Europy, gdzie w danej chwili stacjonował. Nigdy później już go nie widziałam.

Jego dziennik ukazał się drukiem w 2008 roku, wydawnictwa ZP Grupa Sp. z o.o. pt. "Czy Sir Hugh Dowdinga (marszałek lotnictwa w czasie starczy sił na bitwy o Anglię dowodził obrona powietrzną) dla przetrwanie?"

The Tims “...nie mogę zagwarantować, że wygralibyśmy Bitwę o Anglię, gdyby nie wkład polskich lotników...”

Wacław Oyrzanowski- Starszy Sierżant mechanik Wojska Polskiego swoje notatki zaczął robić już w ’39. Było to zaraz po jego przeniesieniu do nowo powstałej 216 Eskadry Bombowej’- Jego dziennik nie był takim jaki prowadzą lotnicy, nie były to zapiski techniczne ale jego osobiste zapiski i refleksje, spostrzeżenia i wnioski, jakie nasuwała mu sytuacja w której się znalazł. Przez cały

19 października zmarł Tadeusz Sawicz ostatni polski pilot, który uczestniczył w bitwie o Anglię. Był generałem brygady, pilotem wojskowym, był członkiem Brygady Pościgowej, która broniła Warszawy w czasie kampanii wrześniowej Zmarł w wieku 97 lat w domu opieki w kanadyjskiej prowincji Ontario.

3

SZKOCI KSZTA CĄ ZA DARMO

Polacy budują Londyn

W ubiegłym roku brytyjski parlament postanowił podnieść czesne dla studentów z Walii i Anglii nawet do 9 tys. funtów rocznie. Spotkało się to z dezaprobatą środowisk inteligenckich. Młodzież wyległa na ulice aby zaprotestować.

Władze Londynu oficjalnie przyznały, iż są gotowe na rozpoczęcie Igrzysk Olimpijskich. Członkowie komitetu olimpijskiego zwizytowali ostanie, oddane do użytku obiekty: Stadion olimpijski, centrum sportów wodnych oraz centrum prasowe.

Od tego roku akademickiego przepisy weszły w życie.

Studenci uczący się w Walii i Anglii płacą krocie za naukę, która w oddalonych o kilkanaście kilometrów hrabstwach jest darmowa ( np. w Szkocji i Irlandii Północnej). Tamtejsze rządy zdecydowały, że nauka będzie bezpłatna. Decyzje co do szkolnictwa wyższego leżą w ich kompetencji, dlatego panuje tam inne prawo niż u nas i sąsiedniej Anglii.

Czy studenci, którzy będą bali się wydatków masowo ruszą w inne części UK? Opłata za studia plus utrzymanie to prawdziwe wyzwanie dla rodziców i żaków.

Roczny koszt utrzymania studenta w Wielkiej Brytanii to wydatek rzędu 16 tys. funtów. Źródło: PAP/ART

zweryfikowało i jak zawsze na niektórych budowach Polacy stanowili nawet 70 proc.

Wciąż najwięcej zastrzeżeń i kontrower- ogółu. sji budzi komunikacja londyńska. Zbyt wąskie uliczki i korki. Przez ostatni rok Organizatorzy olimpiady w Londynie inwestycje transportu miejskiego po- chętnie zatrudnią imigrantów. Pochłonęły 6.5 biliona funtów. wszechnie znany płacenia im nawet 2 funtów mniej za godzinę niż BrytyjczyPrzy budowie obiektów olimpijskich kom, za tę samą pracę. Niestety dopóki według obietnic rządu w pierwszej ko- nie płacą poniżej najniższej krajowej lejności postanowiono zatrudniać Bry- wszystko jest zgodne z prawem. tyjczyków. Obcokrajowcy zatrudniani Źródło: PAP/ART mieli być jako siły pomocnicze, bądź tzw. wypełniacze. Życie jednak wszystko

OKRES PRZEJŚCIOWY ZAKOŃCZONY -od maja jesteśmy pełnoprawnymi obywatelami UK Przez niedostosowanie się do zasad panujących w całej Unii Europejskiej i zaniedbaniom urzędników, według komisarzy europejskich Wielka Brytania dyskryminuje obywateli państw członkowskich.

Sytuacja dotyczy przepisów, które normują dostęp do niektórych benefitów takich jak Child Benefit czy zasiłek dla bezrobotnych Jobseeker Allowance. Mimo zniesienia przepisu, niektóre urzędy nadal upierają się przy potwierdzenia stałego pobytu. Dokument taki wydawany był w sytuacji, kiedy wnioskodawca przepracował na terenie UK 12 miesięcy lub jest członkiem rodziny, w której przynajmniej jedna osobna spełniała warunki.

Lekceważenie przepisów unijnych jest nie zgodne z zasadami swobodnego przepływu osób. Brytyjczycy na zmiany mają 2 miesiące. W przeciwnym razie jeszcze pod koniec roku sprawa może trafić do trybunału sprawiedliwości.

W maju br. zakończył się okres przejściowy dla Polski.

Wszyscy emigranci, którzy przybywają na terenie UK mogą swobodnie korzystać z wszelkich benefitów. Nie ma już obowiązku rejestracji w Workers Registration Scheme, niezależnie od tego, czy chcemy pracować w Wielkiej Brytanii miesiąc czy też dłużej.

Worker Registration Scheme był systemem przejściowym rejestracji pracowników z nowych państw członkowskich i dotyczył obywateli: Czech, Estonii, Węgier, Łotwy, Litwy, Polski, Słowacji i Słowenii. Systemem od samego początku nie obejmował Cypru i Malty– mimo, że one także zostały członkami Unii Europejskiej w tym samym czasie. Wielka Brytania umożliwiała co prawda dostęp do pracy na swoim terytorium, ale w zamian pozbawiła imigrantów z A8 prawa do części zasiłków oraz narzucała obowiązek odpłatnej rejestracji w systemie WRS. Jeszcze w październiku Polacy starający się o np. Housing Benefit czy Council Tax Benefit w urzędzie w Llanelli, proszeni byli o zaświadczenie z WRS. Pamiętajcie nie jesteśmy już dłużej zobowiązani aby je posiadać.

Źródło: PAP/ART

Zapisy do 25 listopada!!!

Popularne imieniny w najbliższych tygodniach: 11 listopada, Bartłomieja, Marcina; 13 Stanisława; 21Janusza; 25 Katarzyny; 30 Andrzeja; 4 grudnia Barbary, Piotra; 6 Mikołaja; 10 Julii, Daniela Złóż życzenia świąteczne swoim Najbliższym albo Klientom

Niebawem Boże Narodzenie… doskonała okazja do złożenia świątecznych życzeń nie tylko najbliższym, ale także osobom korzystającym z Waszych usług. Życzenia osobiste za darmo. Komercyjne – cena do negocjacji.

Zamówienia pod nr tel. 07534518644 lub araduj@infolinia.org

4

ŚWIETO ZMARŁYCH

Moje wymarzone świętakartka do Świętego Mikołaja Z okazji zbliżających się Świąt Bożego Narodzenia ogłaszamy konkurs plastyczny dla dzieci i młodzieży do lat 15-tu. Prace plastyczne w formie pocztówki w dowolnej technice wraz z listem, rymowanką bądź wierszykiem do Św. Mikołaja na odwrocie, prosimy przesłać, bądź przynieść do Stowarzyszenia Współpracy PolskoWalijskiej do 10 grudnia.

Do każdej pracy proszę dołączyć informacje: imię i nazwisko autora, wiek oraz numer telefonu. Prace konkursowe zostaną nagrodzone w trzech kategoriach wiekowych: 0-6 lat, 7 -11, 12-15. Najciekawsze opublikujemy w wydaniu świątecznym „Dialogu”.

http://en.poland.gov.pl/

(From page 1)

Culture in Warsaw It is inconceivable to be bored in the city, where cultural influence from the East intertwines with the elements of culture from the West, and international as well as local artistic movements are interwoven with wide-reaching global trend.

which define the cultural map of the city. For the centuries Warsaw always represented a proverbial melting-pot comprised of different multicultural customs and traditions. Today such description would be entirely appropriate – a pure cultural Mecca frequently visited by the artists, inventors and creators which directly contribute to the longest, in this part of Europe, list of events and attractions taking place in this amazing city.

Kalendarium 9, 16, 23, 30 listopada oraz 7, 14 12 grudnia; środa; godz. 19:00 Lekcje języka angielskiego organizowane przez Stowarzyszenie Współpracy Polsko-Walijskiej Victoria Road Methodist Church u zbiegu ulic Victoria Road i Bryn Road.

18 listopada piątek od godz. 18:00 Llanelli Christmas Carnival – tradycyjne rozpoczęcie sezonu Bożonarodzeniowego. Tego wieczoru odbędzie się parada ulicami miasta. Na platformach korowód przemieści sie ulicami miasta pod ratuszTown Hall, gdzie towarzyszyć mu będzie pokaz sztucznych ogni oraz zapalenie świątecznych świateł.

20 listopada niedziela godz. 14:00 w centrum handlowym St Elli wielka świąteczna parada. Święty Mikołaja do miasta zawita wraz ze swoimi reniferami.

Wspaniała impreza podczas, której maluchy będą mogły spotkać się ze staruszkiem i jego pomocnikami. Renifery są żywe!!!

20.11 niedziela, godz.

19:00 msza święta po polsku 25 listopada piątek od godz. 18:00 świąteczna feta zorganizowana przez społeczność dzielnicy Dafen. Miejsce: Dafen Park & Dafen Parish Hall. W programie uroczyste zapalenie drzewka świątecznego oraz pieśni bożonarodzeniowe w wykonaniu chóru szkolnego.

26 listopad Burry Port godz. 18:00 Christmas Carnival oraz zapalenie świątecznych świateł na ulicach Barry Portu.

ing in the European Capital of Culture 2016 contest.

We want to welcome you to the city of musical festivals – the city of Fryderyk Chopin.

Warsaw has no location that could get away from the culture’s embrace.

We welcome you to WarEvery day and every night, saw – cultural city resilient all over Warsaw, someto other cultures. thing impressive is going on. The agenda is packed We would like to invite you www.um.warszawa.pl with abundant amount of to the city which is partakevents of different caliber,

26th oraz 27 listopada 2011; od 10:00 do 16:00 świąteczny pchli targ Carmarthen Antiques and Collector's Fair The United Counties Showground at Carmarthen SA33 5DR 1 grudnia Dzień walki z AIDS 4 grudnia Barbórka Dzień Górnika – tradycyjne polskie święto górnicze 6 grudnia Dzień Św. Mikołaja 10 grudnia godz. 15:00– 18:00 sobota „Mikołajki” dla polskich dzieci oraz spotkanie z Mikołajem, czyt. s.3

Redaktor naczelny/Editor: Agnieszka Raduj-Turko araduj@infolinia.org tel. 07534518644 pon-sob. Od 11.00-14.00 Tłumaczenia/Translator: Daniel R. Turko Korekta: ART, DRT Adres redakcji: 21 Murray Street SA15 1AQ Llanelli e-mail araduj@infolinia.org Wydawca/Publisher Stowarzyszenie Współpracy Polsko Walijskiej/Polish-Welsh Mutual Association Skład: ART Druk:SPRINT-Printers&Stationers 25 Station RD SA 15 1AW Llanelli Na dyżur redakcyjny prosimy umawiać się indywidualnie: pon.-sob. 11.00-13.00 tel. 07534518644 lub przez gadu gadu 3546554. Istnieje możliwość zamieszczania reklam i ogłoszeń drobnych. Numer zamknięty 7 listopada 2011