Dialog

Jesteśmy z Wami już rok...

Egzemplarz bezpłatny/ Free Press

Nr 8-9 /2011

Polacy w Llanelli/Llanelli Polish Newsletter

Nowe szaty dla Stowarzyszenia Stowarzyszenie Współpracy Polsko-Walijskiej wzbogaciło się o stroje ludowe.

Będą one wizytówką polskiej emigracji w Llanelli. Dziewczęta na co dzień Marta w stroju krakowskim pracujące wschodnim w Stowarzyszeniu Współpracy PolskoWalijskiej, na oficjalnych spotkaniach promować będą polski folklor w pełnej jego krasie.

ubrane byłyśmy po prostu elegancko. Stroje są bardzo ładne, ich choć wyprasowanie i założenie trwa chwilę. Z przyjemnością będę go nosić na oficjalnych spotkaniach mówi Marta.

Stroje ludowe były oczkiem w głowie Haliny Ashley– Stowarzyszenia Polsko-Walijskiego.

Ich zakup planowany był już od jakiegoś czasu. Niestety, w budżecie wciąż brakowało pieniędzy .

Kasia prezentuje strój krakowski branowicki

się wygospodarować fundusze i zakupiliśmy cztery stroje– mówi Halina Ashley. Zostaną one po raz pierwszy oficjalnie zaprezentowane w siedzibie - Od momentu powołania Rządu Walii z okazji Dni KulStowarzyszenia marzyłam aby tury Polskiej. pokazać lokalnej społeczności jak piękne i kolorowe są pol- Stroje zostały uszyte na speskie stroje ludowe. Zdecydo- cjalne zamówienie w Spółwałam, że zakupimy stroje dzielni PERFEKT w Krakowie. krakowskie, tak charakteryART styczne i rozpoznawane za-Do tej pory na wszystkich równo wśród Polaków jak i imprezach, na których promo- turystów odwiedzających Polwaliśmy nasze stowarzyszenie skę. W tym roku udało nam

Holy Night In every Polish home Wigilia, or Christmas Eve Dinner is served on that special night. For days in advance, Poles prepare the traditional foods and everyone anxiously awaits the moment when the first star, known as the Gwiazdka, appears in the eastern sky. There is always a thin layer of hay under the white tablecloth in memory of the Godchild in the manger. Before sitting down at the table, everyone breaks the traditional wafer, or Oplatek and exchanges good wishes for health, wealth and happiness in the New Year. The Oplatek is a thin, unleavened wafer similar to the

altar bread in the Roman Catholic Church. It is stamped with the figures of the Godchild, the blessed Mary, and the holy angels. The wafer is known as the bread of love and is often sent by mail to the absent members of the family. The dinner itself differs from other evening meals in that the number of courses is fixed up to twelve in some regions. An extra place is set at the table for the unexpected guest.

(Full story p. 6)

Mikołaj po Polsku W sobotę 10 grudnia, najmłodszych mieszkańców Llanelli odwiedził Święty Mikołaj.

Uśmiechnięte buzie, radosne okrzyki niecierpliwość. Takie uczucia towarzyszyły dzieciakom w oczekiwaniu na gościa z dalekiej Północy. Mikołaj nie zawiódł, przybył z workami wypełnionymi prezentami a frekwencja była stu procentowa.

- To prawdziwy sukces. Chętnych mieliśmy o wiele więcej niż miejsc. Zainteresowanie imprezą przerosło nasze najśmielsze oczekiwania. Polskie maluch stawiły się w komplecie. Rodzice także nie zawiedli, przynieśli ze sobą wspaniałe wypieki, tak charakterystyczne dla kuchni polskiej– (ciąg dalszy na stronie 6)

2 Trzylatki! Za rok do szkoły

Mama w Llanelli Kobieta zajmująca się domem i wychowująca dzieci też pracuje. A czas spędzony w domu liczy się do jej lat pracy. Warunek: musi pobierać zasiłek Child Benefit.

Zasiłek Child Benefit przysługuje każdemu dziecku, którego rodzice lub opiekunowie prawni mieszkają na terenie Zjednoczonego Królestwa. Zasiłek wypłacany jest nieprzerwanie do chwili kiedy dziecko skończy 16 lat. Może być kontynuowany do 20 roku życia pod warunkiem, że nasza pociecha wciąż się uczy.

Pieniądze wypłacane są co miesiąc i wpływają na nazwisko rodzica, na wskazane konto. Najlepiej aby wniosek, został złożony na nazwisko osoby, która rzeczywiście będzie opiekowała się maluchem.

Ponieważ tylko wtedy, ta konkretna osoba będzie miała ten okres zaliczony do lat pracy i w przyszłości do podstawowej emerytury. Jeżeli pieniądze te przekazywane są na konto i nazwisko twojego męża, oraz formularz, który wypełnialiście, także jest na jego nazwisko, niestety ale czas spędzony na wychowaniu waszych pociech nie zostanie ci zaliczony do wieku emerytalnego. Opieka nad dziec-

Rodzice trzylatków mają jeszcze czas do końca stycznia zapisać swoje pociechy do szkoły.

kiem może trwać do momentu kiedy skończy 12 lat.

Nieprawdziwą informacją jest, jakoby osoba, która nigdy nie pracowała w UKnie mogła na swoje nazwisko pobierać zasiłków. Nie ma znaczenia czy kiedykolwiek pracowałaś w UK czy też nie. Jeżeli jesteś w związku a waszej rodzinie przysługują jakieś zasiłki Child Tax Credit, Child Benefit itp. masz takie samo prawo do ich pobierania jak twój partner, ponieważ wg prawa prowadzicie gospodarstwo wspólnie. Masz prawo założyć sobie konto i otrzymywać pieniądze. Nieprawdą jest, że przysługują one tylko osobie pracującej. Wychowywanie dzieci i prowadzenie domu– to też praca. A zasiłki są jakby twoja wypłatą.

ART

Darmowe parkingi w Centrum

Mieszkańcy Llanelli, którzy postanowią zrobić zakupy w centrum miasta będą mogli skorzystać z darmowego parkingu. Władze miasta postanowiły, iż od grudnia parking przy Murray Street (parking przylegający do Llanelli Market oraz St. Elli Center) dostępny będzie za darmo.

Lokalni biznesmeni i kupcy w rozmowie z dziennikarzami lokalnego tygodnika „Llanelli Star”, obwi-

niają właśnie brak darmowych miejsc parkingowych jako jedną z przyczyn opustoszenia i zamykania kolejnych biznesów w centrum. Darmowe miejsca parkingowe będą dostępne również w kolejnych miesiącach 2012 roku, aż do momentu ukończenia budowy hotelu i centrum kulturalnorozrywkowego, których finał zaplanowana na wrzesień.

W grudniu bezpłatnie będzie można korzystać z innych parkingów, za które do tej pory obowiązywały opłaty. Szczegóły na tablicach informacyjnych.

ART

Jeżeli wasze dziecko w okresie od września 2012 roku do – lipca 2013 kończy cztery lata jest objęte obowiązkiem szkolnym. Aby aplikować do danej placówki należy: pobrać formularz zgłoszenia, wypełnić, podpisać i odsłać na adres Democratic Services ManagerChief Executive's Department County Hall CarmarthenSA31 1JP Formularz należy pobrać ze strony internetowej http://www.carmarthenshire.gov.uk W wyszukiwarkę wpisując School Admissions and Transfers.

Jeżeli nie posiadacie komputera lub nie macie dostępu do Internetu pomocy możecie szukać w lokalnych szkołach i Stowarzyszeniu.

ART

Wywóz śmieci— zmiany w okresie świątecznym Władze miasta informują, że w okresie Świąt Bożego Narodzenia i Nowego Roku zmianie ulęgnął daty wywozu śmieci .

Zostały przesunięte o dzień i dotyczą wywozu worków niebieskich oraz zielonych pojemników z organicznymi odpadami. I tak jeżeli twoje śmieci miały zostać wywiezie w poniedziałek 26 grudnia zostaną wywiezione dnia następnego we wtorek.

Poniedziałek 26 grudnia (data pierwotna) wtorek 27 grudnia ( zmiana w okresie świąt) , Wtorek 27 grudnia środa 28 grudnia, Środa 28 grudnia czwartek 29 grudnia, czwartek 29 grudnia piątek 30 grudnia, piątek 30 grudnia sobota 31 grudnia.

W pozostałe dni wywóz śmieci będzie odbywał się normalnie. Warto pamiętać i nie irytować się za nadto, iż nawet niewielkie opady śniegu w Llanelli i okolicach mogą całkowicie sparaliżować prace służb miejskich. Wówczas czas wywozu śmieci może znacznie się opóźnić lub nie nastąpić. Jeżeli macie państwo za dużo odpadów zawsze można skorzystać z wysypiska, które znajduje się w Tostre Llanelli Workshops- Trostre Industrial Park, Llanelli, Dyfed, Więcej informacji Pod numerem tel. 01554 750 777 ART

Redaktor naczelny/Editor: Agnieszka Raduj-Turko araduj@infolinia.org tel. 07534518644 pon-sob. Od 11.00-14.00 Tłumaczenia/ Translator: Daniel R. Turko Korekta: ART, DRT Adres redakcji: 21 Murray Street SA15 1AQ Llanelli e-mail araduj@infolinia.org Wydawca/Publisher Stowarzyszenie Współpracy Polsko Walijskiej/Polish-Welsh Mutual Association Skład/ Design: ART Druk:SPRINTPrinters&Stationers 25 Station RD SA 15 1AW Llanelli Na dyżur redakcyjny prosimy umawiać się indywidualnie: pon.-sob. 11.0013.00 tel. 07534518644 lub przez gadu gadu 3546554. Istnieje możliwość zamieszczania reklam i ogłoszeń drobnych. Numer zamknięty 15 grudnia 2011. Nakład 1000 egz.

3 Koniec picia na ulicach i w parkach Pomysł mieszkańców o karaniu zacho- rodzin. Według nich najbardziej niebezwań antysocjalnych powiązanych z pieczni są ci co piją alkohol na ulicach a piciem alkoholu w miejscach publiczpotem „szukają ofiar. nych zostanie poddany pod głosowanie.

Zarząd miasta przyjął zgłoszenie a poliLlanelli Council cja już pracuje nad otrzymał oficjalne planem oczyszczenia zgłoszenie od Glanymiasta.

Oprócz mor and Tyisha dzielnic i Glanymor i Safer Communities Tisha program obej(aktywnie działająca mie całą długość rada dzielnicy) dotyStation Rd a także czące porządku People’s park. Jeżeli publicznego.

Wektoś zostanie przydług władz osiedla miasto uważony pijąc alkohol, w jednym z powinno podjąć stanowcze tych miejsc; policja może podejść kroki i karać osoby pijące alkohol na dać upomnienie oraz skonfiskować alkoulicach miasta. Rady dzielnic mają moż- hol. Niedostosowanie się, dyskusje mogą liwość zgłaszania, a także podejmowania zakończyć się mandatem w wysokości decyzji dotyczących swoich rejonów. 500 funtów lub aresztowaniem.

Działania takie są konsekwencją naraART stających skarg mieszkańców. Obawiają się oni o własne i zdrowie a także ich

Spadek bezrobocia W hrabstwie Carmartenshire a tym samym w Llanelli zanotowano spadek bezrobocia (mniej osób pobiera zasiłek dla bezrobotnych Jobseeker Allowance).

Spadek jest nieznaczny z punktu widzenia statystycznego, ponieważ z 3,573 we wrześniu spadło do 3,518 w październiku. Ale to oznacza, że 55 osób bezrobot-

nych znalazło miejsca zatrudnienia. O wiele lepszy wynik uzyskały sąsiednie miasta. W Neath i Port Talbot aż 219 znalazło pracę a w Swansea (153) osoby.

ART

Życzenia Ewelinko w styczniu skończysz roczek. Życzymy ci dużo uśmiechu, radosnych zabaw z siostrzyczką i samych szczęśliwych dni. Pozdrawiamy. Ciocia, wujek i Marysia.

Serdeczna podziękowania dla wszystkich, którzy pomogli nam podczas tegorocznej zabawy Mikołajkowej. Szczególne podziękowania dla Eweliny Drewniak.

Christmas Bonus Ekstra pieniądze na święta nie dla wszystkich. Tak zwany „Christmas Bonus” to wolna od podatku kwota (10 funtów), o która mogą starać się osoby pobierające jeden z zasiłków: zasiłek pielęgnacyjny (Attendance Allowance), zasiłek opiekuńczy (Carer’s Allowance), zasiłek dla osób niepełnosprawnych (Severe Diasblement Benefit), renta lub zasiłek dla osób niezdolnych do pracy (Unemployability Supplement/Allowance), czy emerytura dla inwalidów wojennych (War Disablement Pension), którzy ukończyli 65 lat. Pełna lista zasiłków kwalifikujących się do bonusa na stronach rządowych http://www.direct.gov.uk Bonus to 10 funtów.

Przysługuje osobie pobierającej jeden z wyżej wymienionych zasiłków. Jeżeli w twoim domu jest kilka osób, które się do niego kwalifikują, wówczas wszyscy możecie się o niego starać. Jest to kwota wolna od podatku dla każdej uprawnionej do niego osoby.

ART

Angielski na wesoło ostatnie spotkanie w tym roku Było śmiesznie i rodzinnie. Na następne zajęcia zapraszamy po przerwie świątecznej.

Kochanej Marysi wszystkiego najlepszego z okazji 1 urodzin życzą Mama i tata. Babcie, Dziadkowie, Prababcie oraz ciocie , wujkowie kuzynki; Weronika, Arianka i Milenka. Rośnij zdrowo.

Wszystkiego najlepszego z okazji Świat Bożego Narodzenia oraz Szczęśliwego Nowego Roku; Piotrkowi, Ewie i dziewczynkom– życzy brat z żoną i córką.

Stowarzyszenie Współpracy czynne Polsko-Walijskiej Środa 28/12, Czwartek informuje o zmianie 29/12 i Piątek 30/12 godzin w okresie od 9.30 –17. 30, Sobota świątecznym.

31/12 10.00-13.00 Niedziela 1/01 oraz Wigilia (SOBOTA) Poniedziałek 2/12 24/12 10.00-13.00, NieNiecz. dziela, Poniedziałek, W pozostałe dni jak dotychczas.

Wtorek (25-27/12) Nie-

4 Powiedz mi jakie potrawy szykujesz na wigilię a pawiem ci skąd pochodzisz. .. Śledzie po kaszubsku z rodzynkami

Zupa rybna – zupa wigilijna z Pomorza i Kaszub

Składniki: 5 filetów śledziowych, 3 średnie cebule, 2 łyżki oleju, 4 łyżki koncentratu pomidorowego, łyżka rodzynek, sól i pieprz Wykonanie: 2 godziny przed przygotowaniem filety namoczyć w zimnej wodzie. Pokroić na paski szerokości centymetra. Cebule obrać i pokroić w pióra, następnie delikatnie zeszklić na oleju. Do cebuli dodać koncentrat pomidorowy, wymieszać, chwilę podgrzewać na małym ogniu. Dodać rodzynki, doprawić solą i pieprzem do smaku. W naczyniu układać naprzemiennie śledzie i przygotowaną mieszankę cebulową. Po całkowitym ostygnięciu wstawić do lodówki. Najsmaczniejsze są po 48 godzinach, kiedy wszystko się „przegryzie”.

Wigilijny barszcz znany w całej Polsce

Pokrojoną włoszczyznę należy lekko podsmażyć na maśle w dużym garnku.

W innym garnku zaś ugotować w wodzie karpia (dwie głowy i dwa dzwonki) z pokrojoną cebulą, zielem angielskim, kilkoma listkami laurowymi i szczyptą soli. Gotujemy tak długo, aż ryba się rozgotuje. Wtedy można odcedzić kawałki karpia, a gotowy wywar przelać do garnka z włoszczyzną. Gotować razem aż do miękkości warzyw.

Pod koniec gotowania doprawić solą i pieprzem, można posypać również posiekaną natką pietruszki. Kawałki karpia, pozbawione ości, można dołożyć do ugotowanej już zupy.

Zupa migdałowa – zupa wigilijna ze Śląska

Przygotowujemy wywar na pęczku włoszczyzny oraz dwóch cebulach. Po piętnastu minutach gotowania, dodajemy dwie garście suszonych grzybów, pokrojone na małe kawałeczki cztery buraczki ćwikłowe (opcjonalnie jedno jabłko). Gotujemy do miękkości. Aby uzyskac głęboki kolor należy dodać 2 łyżki octu. Z wywaru odlewamy tylko płyn i grzyby. Doprawiamy do smaku przyprawami – solą, pieprzem, cukrem i majerankiem. Wyśmienity jest z dwiema łyżkami oleju lnianego lub konopnego albo innym tłuszczem roślinnym.

Tak przygotowany barszcz w większości regionów Polski podaje się z uszkami. W Małopolsce do tej zupy wigilijnej dodaje się suszonych śliwek oraz ziemniaki.

Zupa grzybowa - zupa wigilijna z Kujaw i Śląska Namoczone przez kilkanaście godzin grzyby, siekamy. Wodę zaś przelewamy do garnka, dokładamy pęczek włoszczyzny. Gotujemy przez około pół godziny. Jeśli woda się zanadto wygotuje, można sukcesywnie dolewać nowej.

Gdy warzywa zmiękną, wyjmujemy je z wody.

Do wody z grzybami dodajemy łyżkę masła, sól, pieprz, zasmażkę zrobioną z łyżki masła i łyżki mąki, gotujemy razem przez chwilę. Tak wykonaną zupę grzybową podaje się z ugotowanym makaronem typu łazanki.

Półtora litra mleka należy zagotować ze szklanką obranych i posiekanych migdałów. Gdy mleko się zagotuje można zmniejszyć ogień oraz dołożyć cztery łyżki rodzynek i szczyptę soli. Gotujemy razem około dwudziestu minut, cały czas uważając, aby mleko się nie przypaliło, ani nie wykipiało. Po tym czasie dokładamy do zupy pół szklanki ryżu i gotujemy tak długo, aż stanie się miękki. Pod koniec gotowania zupę należy posłodzić, dodać odrobinę cynamonu, łyżkę masła oraz dwa żółtka, które trzeba dokładnie rozmieszać w zupie. Gotujemy razem około pięciu minut.

Kruche ciasteczka Bogusi Pawliszyn 1/2 kg mąki, 300g masła (niesolone) 2 żółtka, 200g cukru, cukier waniliowy, skórka otarta z 1 cytryny Mąkę przesiać. Żółtka oddzielamy od białek i wlewamy na mąkę. Dodajemy posiekaną w kostkę masło, cukier, cukier waniliowy i skórkę cytryny. Wszystko ponownie siekamy a następnie zagniatamy .Jeśli mimo długiego wyrabiania, ciasto nadal jest bardziej sypkie niż zwarte, może się okazać, że potrzebne jest dodanie jeszcze jednego żółtka (ja dodałam kilka kropel mleka). Ciasto owinąć w folię i włożyć do lodówki na min. 2 godz. Z zagniecionego ciasta wykrajamy ciasteczka. Ciastka pieczemy w 180°C na zloty kolor. Można udekorować je lukrem, czekoladą albo przełożyć dżemem. Wszystkie wersje są pyszne.

5 Żurawinówka– nalewka

Pieróg biłgorajski

To najlepszy okres na wyrób nalewki tutaj. Żurawinę znajdziecie niemal w każdym sklepie. Nalewka przypomina mi Polskę, jest w niej coś, przywołuje cieplą, świąteczną atmosferę domu rodzinnego. Jest to produkt regionalny ziemi biłgorajskiej.

1 kg ziemniaków, 0,5 kg tłustego twarogu, 200 g kaszy gryczanej, 2 jajek, 1 szklanka śmietany, mięta (może być suszona). Ziemniaki obrać, ugotować i nie do końca odcedzić (pozostawić około 2 cm wody na dnie garnka). Kaszę gryczaną (suchą) wsypujemy do ugotowanych ziemniaków, garnek przykrywamy pokrywką i odstawiamy na pół godziny.

Sałatka góralska

Składniki 3 szklanki opłukanych żurawin, 1 l wódki czystej, 2 niepełne szklanki cukru, 0,25 l spirytusu lub 1l wódki czystej. Żurawiny przepuścić przez maszynkę do mięsa, lub zmielić w malakserze, zalać wódką, pozostawić na dwa tygodnie (przykrywając szmatką lub talerzykiem). Po tym czasie przecedzić dwukrotnie przez płótno, dodać cukier i podgrzać pod przykryciem do rozpuszczenia cukru. Nie gotować!!! Następnie ostudzić, wlać ćwiartkę spirytusu (lub 1l wódki), wymieszać, pozostawić na dalsze 2 tygodnie.

Jeżeli nie mamy spirytusu i dodajemy wódkę można dodać więcej żurawin i cukru (proporcjonalnie). Oczywiście nalewka jest zdatna do picia zaraz ale lepszy i głębszy smak uzyska po jakimś czasie.

Kapusta pekińska, kapusta lodowa, oscypek ( 1szt. potrzeć na tarce), boczek 3 plastry, ser fet, jajko gotowane (1 szt. w ćwiartki), pomidor 6 ćwiartek, sos czosnkowy (jogurt+czosnek+sól+pieprz) PRZYGOTOWANIE: Warzywa umyć , kapustę drobno pokroić , boczek pokroić i dodać , zalać sosem . Wymieszać. Następnie dodać jajko oraz pomidor , dodać ser feta i starty oscypek,. Delikatnie wymieszać.

Kapusta Wigilijna z lnianym olejem

Składniki kapusta kiszona 4 kg, olej lniany 1/4 litra, grzyby suszone 2-3 szkl., cebula cukrowa 4 szt.

Przygotowanie: Grzyby moczymy na noc. Rano odlewamy, wlewamy drugą wodę i gotujemy około 1 godziny. Cebulę kroimy w kostkę i podsmażamy na oleju.

Na 3 szklankach grzybowego wywaru gotujemy kapustę z olejem i cebulką, często mieszamy aby się nie przypaliła.

Grzyby kroimy jeśli są duże i dokładamy do kapusty. Gotujemy do miękkości kapusty. Kapustę przyprawiamy solą i pieprzem do smaku.

Łemkowskie Homiłki 1kg tłustego białego sera, łyżka masła, 3 łyżeczki suszonej mięty, 1 litr oliwy Ser wyrabiamy na gładką masę dodając masło i miętę. Formujemy małe kulki i rozkładamy je na blasze. Blachę wkładamy do piekarnika rozgrzanego na 75 stopni i lekko uchylamy drzwiczki. Suszymy ser 45 minut a następnie wyciągamy z piekarnika i odstawiamy na pół dnia do suchego i ciepłego miejsca. Następnie kulki ostrożnie przekładamy do dużego słoja i zalewamy oliwą. Homiłki najlepsze są po kilku dniach.

Ser biały starannie kruszymy. Miętę rozcieramy w moździerzu. Ziemniaki z kaszą przekładamy do miski. Dodajemy biały ser, śmietanę (jak ktoś lubi można dodać skwarki z tłuszczem) i jajka.

Wkładamy do keksówki. Pieczemy w piekarniku nagrzanym do 180 stopni przez 50 minut. Pieróg najlepiej smakuje ciepły z masłem lub zamiast chleba do wędlin. Wyśmienity z czerwonym barszczem.

Polish Bigos (Hunter's Stew) The secret of Bigos is that it gets better as it's reheated. The more it heated the better it gets.

Serve with good polish bread.

4lbs sauerkraut, lb smoked pork, 1lb spareribs, 1/4 lb , 1can tomatoes (large), 2cups water, 2 bay leaves, black pepper, salt, 4lbs cabbage, 1lb pork loin chop or pork ribs, 1lb smoked kielbasa (sausage), 1/2 cup onions (chopped), 6 ounces wild mushrooms (fresh). 1 ounce mushrooms (dried), 2 tablespoons flour, 1Brown pork and spareribs in a large heavy pot. 2Add smoked pork with 1 cup of water and simmer for 1 hour.3 Add the sauerkraut 4Chop the cabbage fine and add to sauerkraut. 5Add lots of pepper and salt cover and simmer 1 hour. 6Remove lid and keep pot on a very low heat.7In a pan, fry bacon until crisp, then crumble into sauerkraut mixture.8Remove most of the bacon fat and fry onions and mushrooms and flour until they just brown.9Mix into sauerkraut mixture. 10Cut kielbasa into slices add to sauerkraut mixture with the tomatoes. 11Bring to a boil, simmer 30 minutes and serve hot.

Konkurs rysunkowy dla dzieci Tym razem narysujcie proszę swoich dziadków. Babcię lub Dziadka a może ich obydwojga.

Postarajcie się pokazać za co ich kochacie. Jak się z nimi bawicie. Pozdrawiam i jak zawsze proszę o podpisanie prac wraz z numerem telefonu mamy lub taty. Możecie pozostawić je w Stowarzyszeniu albo sfotografować i wysłać e-mailem na adres redakcji.

Nagrody czekają. Data zamknięcia konkursu 28 stycznia 2012

6 Silent Night Holy Night

wait impatiently around the Christmas tree or choinka for the gifts to be exchanged. At midnight all the believers are rushing to the Christmas Eve Mass. This Mass is called the Pasterka, which means the Shepherds Watch, and there is popular belief in Poland that during that holy night, the companions of men - the domestic animals - assume voices. But only The Wigilia is traditionally a meat- the innocent of heart less meal. Items that would nor- may hear them. mally be included in a Wigilia menu include beetroot soup, pick- Christmas Day itself is led herring, fried carp fish, pierogi, spent in rest, prayer, beans and sauerkraut, a dried fruit and visits to various members of the family. compote among the others.

In Poland, from After the meal the members of the Christmas Day until family sing Polish Christmas Carols the twelfth night, boys called the koledy while the children trudge from village to (Ciąg dalszy ze strony 1) Mikołajki po Polsku

mówi Justyna Liberda, jedna z organizatorek spotkania. Łącznie z rodzicami i opiekunami na imprezie bawiło się ponad 120 osób.

-Na nasze zaproszenie przybyli goście z Urzędu Miasta. Między innymi Councillor miasta Llanelli Linda Stedman. Mam nadzieję, że takich imprez będzie więcej- mówił Paolo Piana szef Multicultural Network w Llanelli organizacji, która zasponsorowała imprezę.

- Jestem bardzo szczęśliwa, że mogę być tutaj z wami. Jesteście silną, zgraną grupą a Llanelli właśnie takich

village with an illuminated star and a ranting King Herod among them to sing carols. Sometimes, they penetrate the towns in expectation of more generous gifts. In some districts, the boys carry on puppet shows called shopky. These are built like a little house with two towers, open in the front where a small crib is set.

Among Poles, wherever they are Christmas Eve is the most beloved and beautiful of all traditional festivities.

Daniel Turko

ludzi potrzebuje. Składam wam najserdeczniejsze życzenia Wesołych Świat oraz Szczęśliwego Nowego Roku– mówiła Councillor miasta Llanelli Linda Stedman.

-Chciałabym jeszcze raz podziękować za miłe słowa i wszystkie pozytywne uwagi na facebooku. Serdeczne podziękowania dla wszystkich, którzy przyczynili sie do zorganizowania tej imprezy. Mam nadzieję, że wszyscy świetnie się bawili, a zwłaszcza najmłodsi. Wszystko to z myślą o nich.

Pomysłów jest dużo ale jak zawsze chodzi o pieniądze. Jak będzie w przyszłości zobaczymy- mówiła Liberda.

Więcej zdjęć str. 8, na tablicy w Stowarzyszeniu a także na naszym profilu na Facebooku i Naszej Klasie.

ART

A long-time tradition in Poland during the Christmas season is th building of "Szopki" (pronounced shopkey), which are elaborate form of the Nativity scene. This tradition started back in the 13th century in Krakow, Poland, and remains an annual tradition

Konkurs rysunkowy rozwiązany!!!

Pierwsze miejsce zajęła Wiktoria Smoczyńska (6lat) z Llanelli oraz Kaja Ścibak (9 lat)z Warszawy. Po odbiór nagród można zgłaszać się osobiście do Stowarzyszania lub za pośrednictwem kogoś bliskiego.

WIGILIA NA EMIGRACJI– smutek i nostalgia….

U mnie w domu zawsze była żywa choinka z lasu. Mama wstawiała ją w wiadro z piaskiem i podlewała. Drzewko stało w chłodnym pokoju. Było mu tak dobrze, że potrafiło wypuszczać szyszki. A zapach….

Brakuje mi prawdziwej choinki. Co do jedzenia to w zależności od części na Kaszubach zawsze królowały śledzie. Przyrządzaliśmy je na wiele sposobów. W śmietanie, w oleju, zalewie octowej. Sałatki np. warzywna ze śledziem. I tą tradycję Krystyna pochodzi z Kaszub. Do Llanelli przenieśliśmy na emigracyjny stół. Na przyjechała 5 lat temu. Na emigrację zdecy- pierwszej Wigilii w Llanelli mieliśmy gości. dowała się aby rodzina była w komplecie.

Był bratanek mojego męża z kolegą z AraMieszka z mężem i córką. Do Llanelli przyje- bii. A na drugiej dwóch Chińczyków. chałam 3 grudnia w 2005. W gorącym okresie. -Nie było za wiele czasu na przygotoEwelina podobnie jak Krystyna mieszka wania. Nie mieliśmy pieniędzy. Wystarczy- tutaj już kilka lat. -Brakuje mi polskiej atło na podstawowe produkty. Tamte święta mosfery, tu wszystko jest bardziej powierzbyły skromne. Karpia nie zamówiliśmy chowne. W Polsce to ludzie przeżywają wcześniej więc była inna ryba. Zrobiłam bardziej wewnętrznie, mamy mocniejszą pstrąga w galarecie aby tradycji stało się tradycję, bardziej związaną z wiarą. Niby zadość. Buraki kupiłam na bazarku, grzyby wszystko można kupić a i tak nawet zapach przywiozłam z Polski, kapustę też tutaj ku- w kuchni gdy się przygotowuje potrawy piłam. Nie miałam piernika, bo u nas zaw- wigilijne jest inny. Niby to samo a jednak sze na świętach był piernik a wtedy nie było inaczej. W ten czas zawsze brakuje nam nawet jak upiec. Choinkę kupiliśmy bliskich, a w polskich domach jest jakby sztuczną. Było smutno ale w końcu byliśmy cieplej. W pierwsze święta brakowało mi razem. Kaszuby to biedny region i nasze rodziny tej, która została w Polsce. Ludzie wigilie też bywały skromne. Mieliśmy tylko szybko odchodzą i w takich chwilach jak to co dawała ziemia. święta czy wigilia myślisz, o tym żeby jeszcze raz z kimś spędzić czas. W święta zawDekoracje i ozdoby to nie jest klimat świąt. sze dopada nas melancholia. Myślimy jak Nastroju świątecznego, śniegu lub chociaż wyglądałby nasz powrót do ojczyzny. mrozu, który daje ten specyficzny zapach.

Brakuje mi nastroju grudnia, adwentu. W W pierwsze święta bardzo chciaPolsce zawsze chodziłam na roraty. Przygo- łam wrócić do Polski. Niemalże całą Wigilitowanie i oczekiwanie. Nie ma prawdziwej ję mój mąż spędził w samochodzie pomagapolskiej pasterki z kolędami. Pamiętam jak jąc innym. Woził znajomych po sklepach, po wieczerzy zbieraliśmy się ze znajomymi i więc prawie do kolacji byłam sama. Mama szliśmy do kościoła do sąsiedniej wsi. Było ze mną przygotowywała potrawy. Zaprosipełno śmiechu. Chodzili przebierańcy a z liśmy kilku znajomych ,którzy nie mieli kościoła to czasem nad ranem wracaliśmy. gdzie iść. I tak zaczęła się nasza rodzinna Mróz ściskał ale nie przeszkadzało nam tradycja, co roku zapraszamy kogoś kto nie rzucać się śnieżkami, robić orły, lepić bałma z kim spędzić tego wieczoru. wany. Czasami nawet dorośli dawali wciąPolskie święta nie mogą się równać z innygnąć się w zabawę- Święta przecież były. mi. Wigilia to magia. Poczuje ja tylko Polak.

Tutaj wszystko zaczyna się już zaraz po Najpiękniejsze kolędy na świecie- nie tam Halloween. Choinki pełny wystrój pojawiajakieś piosenki świąteczne. Choinki pachną, ją się bardzo szybko. A zaraz po świętach na stole pyszne potrawy, pod obrusem sianjeszcze przed nowym rokiem od razu ko.

Ludzie się godzą, wybaczają nieporozuwszystko chowają. Nie ma karnawału na mienia a zwierzęta mówią ludzkim głosem. który czekało się tak długo. Dopiero zaczęły Znacie taki kraj, gdzie tak jest.

O Polskiej się święta a już walentynki. Ja choinkę trzywigilii można mówić godzinami.

Każdy mam konsekwentnie jak „stary kaszub”, do region ma swoje specjały.

Każda wieś i 2 lutego, do Matki Boskiej Gromnicznej. I miasteczko tyle receptur co gospodyń.

To nie ma żadnej opcji abym to zmieniła. Nie dlatego Polacy wciąż przyjeżdżają z torbapodobają mi się tandetnie oświetlone okna.

7

Wigilia na emigracji to bolesne doświadczenie. Nostalgia jak narasta w okresie przedświątecznym narasta kumuluje się właśnie w Wigilię. Święta spędzone z dala od ojczyzny zawsze pozostaną smutne. Brakuje nam klimaty zimy, kolęd cicho dobiegających z drewnianych kościołów. Choinek na miejskich skwerach i karpi pluskających w wannie. Podobno najtrudniejsze są pierwsze Święta spędzone na emigracji.

mi wypchanymi wędlinami i polskim chlebem. Tutaj polski chleb z polskiego sklepu nie jest tym samym razowcem na zakwasie jaki jada się na Podlasiu czy Lubelszczyźnie. Są polskie sklepy, Asda i Tesco też chcą dorównać ale to nie to. Tutaj nie ma wigilii, ten dzień jest po to aby „zapić pałę”. Teoretyczna otwartość świąt powoduje, że nie przywiązują do nich wagi. A Polacy zawsze starają się aby w ten dzień nikt nie był sam.

I przynajmniej pod tym względem jesteśmy wyjątkowi- mówi Kasia na Wyspach od 2003 roku- to jej 9 wigilia z dala od domubo domem wciąż nazywa ten w Kłodzku.

Dla statystycznego Brytyjczyka choinka to sztuczne drzewko, bo obsypujące się igły są irytujące. Na święta wydają średnio 1000 funtów. Nikt nie przygotowuje domu w taki sposób jak Polacy. Kiedy to sprząta się dokładnie, każdy kąt, pierze firany- mimo mrozu myje okna. Brytyjczycy nie wiążą świąt z religią, dla wielu z nich to czas zabawy a atrybutem świąt jest Mikołaj. Boże Narodzenie jako pamiątka narodzin Chrystusa funkcjonuje bardziej wśród pokolenia, które już odchodzi. Potrawy świąteczne to najczęściej półprodukty. Ten co sam przygotowuje święta- to szaleniec. Kiedyś tłumaczyłam koledze z pracy jakie potrawy są na wigilijnym stole, nie uwierzył mi, że przeciętna gospodyni potrafi to przygotować- mówi Kaśka. Co roku obiecuję sobie, że następne święta spędzę w domu.

Polki na emigracji starają się wigilię przygotowywać jak w Polsce. Zachować tradycję, podtrzymać pewne zachowania. Nauczyć dzieci tego co najważniejsze.

Podobno najtrudniejsze są pierwsze Święta spędzone na emigracji. A potem przychodzą następne ….. niestety w dalszym ciągu tęsknimy.

Agnieszka Raduj-Turko