Εκπαιδευτική Κοινότητα Ι arnos.gr
ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ ΤΟΜΟΣ Α΄ ΚΕΦ.4 ΕΝΟΤΗΤΑ:4.4.2.: Δον Κιχώτης •
Τι γνωρίζετε για το Δον Κιχώτη και το δονκιχωτισμό;
✓ Η στερεοτυπική αναπαράσταση του Δον Κιχώτη μας είναι πολύ γνωστή: ένας γέρος, ψηλός, ξερακιανός με πανοπλία ιππότη, με κοντάρι στο χέρι και ασπίδα, πάνω σε ένα ψωριάρικο άλογο. ✓ Πρόκειται για τον ήρωα του έργου του Ισπανού Μιγκέλ ντε Θερβάντες (1547-1616) , Ο Πολυμήχανος ιππότης Δον Κιχώτης της Μάντσα (πρώτο μέρος -1605, δεύτερο μέρος-1615). ✓ Ο δονκιχωτισμός ως όρος δηλώνει την αλαφροϊσκιωτη, ονειροπαρμένη στάση απέναντι στα πράγματα, ίσως και αλαζονική. Προέρχεται από ένα πρόσωπο που νομίζει ότι είναι ο ήρωας που όλοι έχουν ανάγκη και προσμένουν να φανεί. •
Πώς λειτουργεί η παρωδία στο έργο του Θερβάντες;
Το βιβλίο μπορεί να θεωρηθεί παρωδία των ιπποτικών αφηγημάτων που είχαν, την εποχή του Θερβάντες μεγάλη επιτυχία στο αναγνωστικό κοινό της Ευρώπης. •
Πώς στοιχειοθετείται ο χαρακτήρας του Δον Κιχώτη;
✓ Είναι ευγενής κατώτερων βαθμίδων, μικρός γαιοκτήμονας. ✓ Φανατικός αναγνώστης ιπποτικών αφηγημάτων. ✓ Θεωρεί πως ο κόσμος των αφηγημάτων που διαβάζει είναι η πραγματικότητα και ο ίδιος είναι ιππότης με αποστολή να βοηθά τους αδύναμους και τους αδικημένους. ✓ Τρέφει ερωτικά συναισθήματα για τη Δουλτσινέα. ✓ Έχει τον Σάντσο Πάντσα ακόλουθο του, ως ιπποκόμο και βοηθό. •
Τι γράφει ο Θερβάντες στον πρόλογο του έργου του και τι θέλει να μεταφέρει στο κοινό;
1
H Γνώση με τρόπο απλό και κατανοητό! Σολωμού 29 Αθήνα I τηλ: 210 38 22 157 I info@arnos.gr Ι www.arnos.gr
Εκπαιδευτική Κοινότητα Ι arnos.gr
✓ Εξηγεί γιατί αποφάσισε να προχωρήσει στην έκδοση ενός βιβλίου χωρίς να το εφοδιάσει με τα συνήθη σύμβολα κύρους και σοβαρότητας (ειρωνικά απολογητικός τόνος). ✓ Πρόκειται για μια μικρή πραγματεία για τη νέα τέχνη του λόγου, την πεζογραφία. •
Ποιες ερμηνείες έχουν αποδοθεί στο Δον Κιχώτη;
✓ Αποδίδεται στο Δον Κιχώτη σημασία και εμβέλεια δραματικού ή και τραγικού ήρωα: με τον ιδεαλισμό του εκφράζει και διεκδικεί την ισχύ (ρομαντική προσέγγιση – Μπλούμ). ✓ Ο Άουερμπαχ επιμένει στον κωμικό και σατιρικό χαρακτήρα του έργου, δίχως να παραβλέπει και τον ιδιότυπο τόνο που του προσδίδει η ηρωική ηθική του πρωταγωνιστή του. •
Είναι το ύφος του έργου του Θερβάντες κωμικό, τραγικό ή μέσο;
✓ Δεν πρόκειται για τραγωδία ή για αφήγηση δραματικής έντασης καθώς η «τρέλα» του δεν του επιτρέπει να εμπλακεί ουσιαστικά στα όσα συμβαίνουν γύρω του ή να αναλάβει την ηθική ευθύνη των συνεπειών των πράξεων του. ✓ Δεν πρόκειται ούτε για καθαρή κωμωδία. ✓ Ο Άουερμπαχ υπογραμμίζει το μέσο ύφος, που αποφεύγει τις δραματικές εντάσεις. •
Ποιο σημαντικό στοιχείο ξεχωρίζει ως προς το ύφος του έργου;
Σημαντικό στοιχείο του ύφους αυτού, στην περίπτωση του Κιχώτη, είναι πως ο αφηγητής αποφεύγει συστηματικά να αποτιμήσει είτε τη δονκιχωτική ιδιορρυθμία είτε την πραγματικότητα που συχνά ταπεινώνει ή βασανίζει τον Δον (ουδετερότητα του αφηγητή).
2
H Γνώση με τρόπο απλό και κατανοητό! Σολωμού 29 Αθήνα I τηλ: 210 38 22 157 I info@arnos.gr Ι www.arnos.gr