ΔΗΔ 23
Σημειώσεις επί του βιβλίου της Ευγενίας Πετρίδου
Διοίκηση – Management Αφορά τις βασικές λειτουργίες της διοικητικής επιστήμης: 1. Προγραμματισμός 2. Οργάνωση 3. Διεύθυνση 4. Έλεγχος
ΑΡΝΟΣ ΚΕΝΤΡΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
Αλεξάνδρα Καμαργιάννη
Σελίδα 1 από 11
Μεγαλύτερη προσοχή και διάβασμα σε αυτό το βιβλίο που συγκεντρώνει τις βασικές λειτουργίες της διοίκησης, οι οποίες είναι μόνο 4 και εύκολα μπορείτε να τις απομνημονεύσετε. Αν αντιληφθείτε αυτή τη διαδικασία που επαναλαμβάνεται, δεν θα έχετε πρόβλημα στην ανάπτυξη των θεμάτων που μπορεί να ερωτηθούν.
Προγραμματισμός
Οργάνωση
• Τυπική • Άτυπη • Οργάνωση Εργασίας
• Ηγεσία • Υποκίνηση • Επικοινωνία • Δυναμική της Ομάδας
Διεύθυνση
Έλεγχος
• Όραμα • Αποστολή • Στρατηγικός Σχεδιασμός • Που είμαι και που θέλω να φτάσω ΜΒΟ
• Επίτευξη στόχων • Διορθωτικές ενέργειες • Επανατροφοδότηση της διαδικασίας
Λίγα λόγια για τα σύγχρονα διοικητικά στελέχη: Οι βασικοί ρόλοι του manager στις σύγχρονες επιχειρήσεις έχουν να κάνουν: Με την ανάπτυξη διαπροσωπικών σχέσεων εσωτερικά (προϊστάμενοι – υφιστάμενοι) και εξωτερικά (πελάτες, προμηθευτές, πιστωτές, μέτοχοι) Με την αξιοποίηση του πλήθους των πληροφοριών και την μετάδοσή τους στους συνεργάτες. Με την λήψη των αποφάσεων, δηλαδή την κατανόηση των προβλημάτων που προκύπτουν και την επίλυση αυτών με την καλύτερη δυνατή λύση.
Σελίδα 2 από 11
Προγραμματισμός Αν και στο βιβλίο αναφέρονται με διαφορετική σειρά εγώ θα ξεκινήσω με τον γενικότερο και μακροπρόθεσμο προγραμματισμό που θέτει η ανώτερη διοίκηση και ίσως ορισμένες φορές δεν είναι καν γνωστός στα κατώτερα στελέχη. Όραμα – Αποστολή: Τα τελευταία χρόνια κάθε σύγχρονη επιχείρηση έχει ένα όραμα και μία αποστολή να εξετελέσει στο μακρινό μέλλον ή και καθημερινά. Για παράδειγμα να γίνει η Cosmote η μεγαλύτερη εταιρία τηλεπικοινωνιών στα Βαλκάνια. Να παρέχει τις πλέον σύγχρονες υπηρεσίες σε σχέση με τον ανταγωνισμό κ.ά. Αυτός ο μακρινός ή καθημερινός στόχος, την παρακινεί να προβαίνει διαρκώς σε ορισμένες ενέργειες προκειμένου να τον πετυχαίνει. Στρατηγική: Λέξη που σημαίνει ηγούμαι του στρατού. Αφορά και πάλι μακροπρόθεσμα σχέδια, τα οποία πολλές φορές δεν είναι γνωστά στα κατώτερα στελέχη και μέσα σ’ αυτά εντάσσεται και η πολιτική του ανταγωνισμού, της εξάπλωσης (παραγωγή και άλλων παρεμφερών προϊόντων με τα υπάρχοντα), της ανάπτυξης (διάνοιξη μεριδίου στην αγορά), της συρρίκνωσης (μείωση του δικτύου καταστημάτων σε περίοδο οικονομική ύφεσης), των συνεργασιών (σταθερότητα που προσφέρει συνεργασία με ανταγωνιστές), άμυνας, στόχων που έχουν σχέση με την κερδοφορία κ.ά. Πολιτικές είναι οι κατευθυντήριες οδηγίες με τις οποίες δρουν τα διοικητικά στελέχη ανά πάσα στιγμή κατά την λήψη αποφάσεων αλλά και πως πρέπει να συμπεριφέρονται, δηλαδή ένα πλαίσιο μέσα στο οποίο κινούνται χωρίς να ρωτούν την ανώτερη διοίκηση ή τους επιχειρηματίες. Για παράδειγμα «η πολιτικού του προσωπικού είναι να υπάρχει αυστηρή, τυπική επικοινωνία μεταξύ υφισταμένων και προϊσταμένων» ή «η πολιτική του προσωπικού είναι να δίδονται διαρκώς κίνητρα για περισσότερο παραγωγική διάθεση». Η «πολιτική της επιχείρησης είναι να ανακυκλώνει οτιδήποτε ανακυκλώνεται». Και άλλα. Οι παραπάνω έννοιες είναι περισσότερο γενικευμένες, ενώ ο προγραμματισμός αναφέρεται σε λεπτομερείς καταγραφές, απαραίτητες για να ανακαλύψουμε σε πια φάση είναι ο οργανισμός / επιχείρηση και που θέλει να φτάσει. Για παράδειγμα, η Cosmote θέλει να παρέχει στους πελάτες την τελευταία τεχνολογία στις υπηρεσίες δικτύωσης οπτικών ινών, για τον λόγο αυτό προγραμματίζει την δημιουργία σχετικού δικτύου, για την οποία απαιτείται άδεια λειτουργίας, εξοπλισμός, συνεργεία που θα εγκαταστήσουν, θα συνδέσουν και θα
Σελίδα 3 από 11
θέσουν σε λειτουργία το νέο δίκτυο, για το οποίο απαιτείται συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, μέχρι την ολοκλήρωσή του και συγκεκριμένα κεφάλαια. Αυτός είναι ένας ολοκληρωμένος προγραμματισμός. Ας δώσουμε έναν ορισμό: Προγραμματισμός είναι η διαδικασία καθορισμού στόχων και η επιλογή μιας μελλοντικής πορείας δράσης για την επίτευξή τους. Γεφυρώνει το κενό ανάμεσα στη θέση που βρίσκεται τώρα η επιχείρηση με αυτή που στοχεύουμε να βρεθούμε μελλοντικά. Βοηθά στην υλοποίηση των στόχων. Με τον τρόπο αυτό τα δεδομένα συγκεκριμενοποιούνται και καταγράφονται σαφώς. Οι σχέσεις των εργαζομένων οριοθετούνται και αναλαμβάνουν ευθύνες και έργα. Προσδιορίζονται οι προτεραιότητες με τον ορισμό χρονοδιαγράμματος, που συνήθως σχεδιάζεται με την μέθοδο του Gantt όπως είδαμε και στο βιβλίο του Β. Κέφη. Επιπλέον μπορούμε σε κάθε φάση παρακάτω, να ελέγχουμε την εξέλιξη της πορείας και επεμβαίνουμε με διορθωτικές ενέργειες όπου απαιτείται. Για τον λόγο αυτό ο Προγραμματισμός (ως αρχή) και ο Έλεγχος (ως το τέλος) ουσιαστικά οδεύουν μαζί μέχρι την ολοκλήρωση των στόχων. Στην διαδικασία του προγραμματισμού σημαντική είναι η δυνατότητα των στελεχών να αξιολογήσουν και να προβλέψουν το εσωτερικό και το εξωτερικό τους περιβάλλον (όπως αναλύθηκε και στο προηγούμενο βιβλίο – PEST Analysis). Τα στελέχη χρησιμοποιούν δύο μεθόδους (ταυτόχρονα): Ποσοτικές μέθοδοι πρόβλεψης που βασίζονται σε στατιστικά μαθηματικά μοντέλα (Μέσος όρος, Κινητός Μέσος, Παλινδρόμηση κ.ά.). Συνήθως αναλύονται έρευνες marketing, δηλαδή στοιχεία που προέρχονται από ερωτηματολόγια, ή πολύ τακτικά καταγεγραμμένα στοιχεία από προηγούμενα έτη. Π.χ. το 40% των παιδιών 12 ετών είχαν κινητό το 2017, το 47% το 2018, άρα υπάρχει μία αύξηση. Ποιοτικές μέθοδοι πρόβλεψης, δεν αναλύουν αριθμητικά στοιχεία αλλά γενικότερες ιδέες και στάσεις. Π.χ. οι γονείς που δίνουν κινητό στα παιδιά τους ηλικίας 12 ετών, αισθάνονται την ασφάλεια πως μπορούν να επικοινωνούν συνεχώς με το παιδί τους όταν είναι στην εργασία τους. Οι δύο μέθοδοι ορθό είναι να χρησιμοποιούνται παράλληλα. Όσο πιο ακριβείς είναι οι προβλέψεις, τόσο πιο αποτελεσματικός είναι και ο προγραμματισμός. Οι προβλέψεις (προϋπολογισμοί) είναι σημαντικές ακόμη και για τα άτομα, τις οικογένειες, τις επιχειρήσεις, τα κράτη.
Σελίδα 4 από 11
Στόχοι: πρέπει να είναι σαφείς, ρεαλιστικοί, ιεραρχημένοι και συνεπείς. Μπορεί να είναι παραγωγική ή οικονομικοί. Καθορισμός διαδικασιών: ενέργειες, βήματα, κανόνες, μέθοδοι που πρέπει να ακολουθηθούν για την επίτευξη των στόχων. Τα προγράμματα μπορεί να είναι: Στρατηγικά: μακροπρόθεσμα και γενικευμένα (διάνοιξη του μεριδίου αγοράς) Λειτουργικά: προσδιορίζουν τους τρόπους υλοποίησης ενός στρατηγικού στόχου όπως είναι η παραγωγή, η διανομή. Μακροχρόνια ή βραχυχρόνια Η SWOT Analysis είναι επίσης ένα αγαπημένο θέμα για την εξεταστική, οπότε δώστε ιδιαίτερη σημασία στις 4 διαφορετικές αναλύσεις του εξωτερικού και εσωτερικού περιβάλλοντος. Κάθε επιχείρηση κατά τον σχεδιασμό / προγραμματισμό ενός προγράμματος πρέπει να καταγράφει τα Δυνατά και Αδύνατα σημεία της, ως δεδομένα που προέρχονται από το εσωτερικό περιβάλλον. Επίσης να αναλύει και προβλέπει τις Ευκαιρίες και τις Απειλές που προέρχονται από το εξωτερικό περιβάλλον. Στο παρακάτω σχήμα αναφέρονται ενδεικτικά και όχι περιοριστικά ορισμένα:
Εξωτερικό Περιβάλλον
Εσωτερικό Περιβάλλον
Θετικά Δυνάμεις Φήμη Μεγάλο δίκτυο καταστημάτων Χαμηλές τιμές Υψηλή ποιότητα Καινοτόμο προϊόν Ευκαιρίες Για διάνοιξη αγοράς Για διεθνοποίηση Για ανάπτυξη νέων προϊόντων Για εξαγορά ανταγωνιστή Για διαφοροποίηση τιμών
Αρνητικά Αδυναμίες Μικρή αναγνωρισιμότητα Μικρό μερίδιο αγοράς Έντονος ανταγωνισμός Μέτρια ποιότητα προϊόντων Λίγοι προμηθευτές Απειλές Από είσοδο νέων επιχειρήσεων Από οικονομική ύφεση Από ασιατικές χώρες Από αύξηση των τιμών πρ.υλ. Από υποκατάστατα
Διοίκηση με Στόχους – Management by Obgectives MBO (επίσης αγαπημένο θέμα για εξεταστική, δώστε και εδώ προσοχή) Πρόκειται για μία διοικητική φιλοσοφία, που έχει επικρατήσει στις επιχειρήσεις και τους οργανισμούς. Πρώτα θέτω τους στόχους (που θέλω να φτάσω) και μετά
Σελίδα 5 από 11
σχεδιάζω τα βήματα μέχρι εκεί. Η απλότητα της σκέψης δίνει επίσης την δυνατότητα στα στελέχη να συνεισφέρουν με οποιοδήποτε τρόπο, με διαφορετικό τρόπο, να δημιουργήσουν την διαδρομή μέχρι τον στόχο. Διαφορετικά ονομάστηκε Management by Results, αφού ο στόχος είναι ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα που επιδιώκεται. Ο τρόπος για την επίτευξη του αποτελέσματα δημιουργείται σε συνεργασία των ανώτερων, κατώτερων στελεχών, υφισταμένων και μεταξύ τμημάτων, με περισσότερη ελευθερία. Για παράδειγμα σε μία επιχείρηση που όλο το προσωπικό είναι έμπειρο και με πολλά έτη συνεργασίας, δεν είναι απαραίτητο να τους περιγράψει κάποιος τι ακριβώς πρέπει να κάνουν για να φτάσουν σε ένα αποτέλεσμα, αλλά αρκεί να τους πει ποιο θέλει να είναι το αποτέλεσμα. Τον τρόπο τον γνωρίζουν ή μπορούν να τον βρουν μόνοι τους. Διαδικασία ΜΒΟ 1. Εισαγωγή προγράμματος: η ανώτερη διοίκηση επικοινωνεί με όλους και εξηγεί τι επιδιώκεται να πετύχουν και πως θα συντονιστούν και συνεργαστούν, ανατίθενται ευθύνες. 2. Καθορίζονται αντικειμενικοί στόχοι: συνήθως είναι ποσοτικοποιημένοι και ευθυγραμμίζονται με την στρατηγική και το όραμα της εταιρίας. 3. Αποδίδονται ρόλοι στο προσωπικό, ευθύνες και τρόπος εφαρμογής. 4. Ολοκληρώνονται με συζήτηση όλων των εμπλεκομένων οι σαφείς στόχοι. 5. Περιοδικά κατά την εκτέλεση γίνεται ανασκόπηση και προσαρμογή. 6. Στο τέλος αξιολογείται το επίτευγμα. Πλεονεκτήματα: κινητοποιεί περισσότερο το προσωπικό σε όλα τα επίπεδα και βελτιώνει τη διεύθυνση τον συντονισμό και τον έλεγχο. Μειονεκτήματα: εστίαση σε ποσοτικούς άρα ανελαστικούς στόχους.
Οργάνωση Είναι η διαδικασία καταμερισμού της εργασίας σε ομάδες ή άτομα και ο συντονισμός των ενεργειών τους ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι της επιχείρησης. Τυπική οργάνωση: απεικονίζεται στο οργανόγραμμά της. Έχει σχέση με τον καταμερισμό της εργασίας στα άτομα / ομάδες της επιχείρησης. Μέσα από την ροή του οργανογράμματος γίνεται η μεταβίβαση εξουσίας και ευθύνης στα
Σελίδα 6 από 11
διάφορα επίπεδα διοικητικής ιεραρχίας. Τυπικά κανάλια επικοινωνίας και κανονισμοί ρυθμίζουν τις μεταξύ των ατόμων σχέσεις προς τα πάνω και προς τα κάτω. Η τυπική οργάνωση δεν πρέπει να είναι στατική αλλά ελαστική και δυναμική. Άτυπη οργάνωση συνυπάρχει με την τυπική και αναφέρεται στις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων που εργάζονται στην ίδια επιχείρηση. Οι σχέσεις δημιουργούνται αυθόρμητα χωρίς οργανωτική δομή, πολλές φορές βοηθά άμεσα ή έμμεσα την επιτυχία των στόχων μιας επιχείρησης γι’ αυτό θα πρέπει να ενθαρρύνονται. Οργανόγραμμα είναι η απλοποιημένη σχηματική απεικόνιση της οργανωτικής δομής κάθε επιχείρησης, βοηθά στην υλοποίηση του προγράμματος δράσης από άποψη χώρου, χρόνου και κατανομής των αρμοδιοτήτων, ο καθένας ξέρει την ακριβή θέση του στην οργάνωση της επιχείρησης, γνωρίζει ποιοι είναι οι προϊστάμενοι, οι υφιστάμενοι, ποιοι βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο. Αποτελεί τον καθρέφτη της επιχείρησης. Οριοθετείται η περιοχή ευθύνης και εποπτείας για κάθε προϊστάμενο. Μεταβιβάζεται εξουσία από το ένα επίπεδο ιεραρχία στο άλλο. Εναρμόνιση ευθύνης και εξουσίας: δίδεται όση εξουσία απαιτείται για να εκτελούνται τα ζητήματα για τα οποία μία θέση έχει ευθύνη να φέρει αποτέλεσμα. Ορίζονται τα τμήματα, οι συνεργασίες, οι επικοινωνίες. Ενότητα εντολής, κάθε θέση δέχεται εντολές από μόνο έναν προϊστάμενο. Τα είδη εξουσίας που εκχωρούνται και παρουσιάζονται σε ένα οργανόγραμμα: Γραμμική: εξουσία δεσμευτικού τύπου που απαιτεί δράση.
Γενικός Διευθυντής
Διευθυντής Πωλήσεων
Διευθυντής Οικονομικών
Διευθυντής Παραγωγής
Σχήμα 1: Οργανόγραμμα γραμμικής εξουσίας
Σελίδα 7 από 11
Επιτελική: συμβουλευτικού τύπου χωρίς εξουσία να δίδει εντολές. Γενικός Διευθυντής
Νομικός Σύμβουλος
Διευθυντής Παραγωγής
Διευθυντής Οικονομικών
Διευθυντής Πωλήσεων
Σχήμα 2: Οργανόγραμμα με επιτελική εξουσία (νομικός σύμβουλος)
Λειτουργική: ταυτόχρονα δεσμευτικού και συμβουλευτικού χαρακτήρα (π.χ. υπεύθυνος δημοσίων σχέσεων).
Γενικός Διευθυντής
Υποδιευθυντής Μελετών
Διευθυντής Παραγωγής
Διευθυντής Οικονομικών
Διευθυντής Πωλήσεων
Σχήμα 3: Οργανόγραμμα με σχέση λειτουργικής εξουσίας
Τμηματοποίηση και σχεδιασμός ενός οργανογράμματος γίνεται με βάση ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά που ομαδοποιούνται με τον βέλτιστο τρόπο ώστε να λειτουργεί αποδοτικά η επιχείρηση, δηλαδή: Με γεωγραφικά κριτήρια: Μονάδα Στ. Ελλάδας, Πελοποννήσου κ.λπ. Με βάση το προϊόν: Παραγωγή Γάλακτος, Παραγωγή Γιαουρτιού κ.λπ. Με βάση την κατηγορία πελατών: Ιδιώτες, Επιχειρήσεις, Δημόσιο. Με βάση το έργο: Τμήμα παστερίωσης, Τμήμα Παρασκευής, Συσκευασίας. Μέσα από ένα οργανόγραμμα διακρίνονται ή καταγράφονται σαφώς τα προσόντα και η εμπειρία που πρέπει να έχει κάθε άνθρωπος που θα στελεχώσει μία θέση. Η απόδοσή του μπορεί να είναι ποσοτικά μετρήσιμη καθώς και ο χρόνος που απαιτείται.
Σελίδα 8 από 11
Διεύθυνση Αφορά την διαχείριση και κατεύθυνση των προσπαθειών του ανθρώπινου παράγοντα προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι. Οργανωσιακή Συμπεριφορά αναφέρεται στην ανθρώπινη συμπεριφορά σε μία οργανωμένη ομάδα, επιχείρηση, οργανισμό. Ηγεσία η δυνατότητα ενός ατόμου που είτε κατέχει εξουσία είτε όχι, μπορεί να επηρεάζει και να κατευθύνει τις ενέργειες μιας ομάδας και να τους εμπνέει να πετύχουν. Ένας ηγέτης έχει την εκτίμηση της ομάδας και την αναγνώριση. Υπάρχουν διάφορα στυλ ηγεσίας. Ο Likert ταξινομεί τα εξής: Αυταρχικό στυλ ηγεσίας: στηρίζεται στον φόβο και τον καταναγκασμό. Καλοπροαίρετο αυταρχικό: υπάρχει εδώ κλίμα εμπιστοσύνης και φιλίας. Συμβουλευτικό: δημιουργική συνεργασία και παρακίνηση. Συμμετοχικό: όλη η ομάδα συμμετέχει στις αποφάσεις και ενθαρρύνεται η απόδοση. Σε άλλες θεωρίες προστίθεται και το δημοκρατικό. Θεωρώ ότι δεν θα τεθεί τέτοιο ερώτημα. Υποκίνηση – Motivation Αναφέρεται στην παροχή των κατάλληλων κινήτρων προς τον εργαζόμενο που θα τον κάνει να είναι πιο παραγωγικός και να συμπεριφέρεται με τον επιθυμητό τρόπο. Και αυτό γιατί οι άνθρωποι διαφέρουν μεταξύ τους και οι λόγοι που τους παρακινούν να εργαστούν περισσότερο είναι ίσως ίδιοι, πιθανώς διαφορετικοί. Τι υποκινεί; Ποια διαδικασία είναι αποτελεσματική; Θεωρία του Herzberg: Ανάγκες φυσιολογικές (ασφάλεια και υγιεινή στον χώρο εργασίας) που διατηρούν μία δεδομένη απόδοση και Ανάγκες αναγνώρισης και αυτοπραγμάτωσης που υποκινούν για να αυξήσουν την απόδοση (ικανοποίηση από το παραγόμενο έργο, καλή διάθεση).
Σελίδα 9 από 11
Παράγοντες διατήρησης μισθός άδειες συνθήκες υγιεινής αρμονικές σχέσεις αξιοκρατικό σύστημα αξιολόγησης παροχή ανταμοιβών
Παράγοντες υποκίνησης κύρος, γόητρο ευκαιρίες για επιτεύγματα ευκαιρίες προβολής ηθικές ανταμοιβές συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων ενδιαφέρον περιεχόμενο εργασίας
Θεωρία του Maslow: η γνωστή πυραμίδα του Maslow παρουσιάζει τις ανάγκες των εργαζομένων καθώς ανεβαίνουν επίπεδα:
Αυτοπραγμάτωσης Αναγνώρισης Κοινωνικές ανάγκες Ανάγκες ασφάλειας Φυσιολογικές ανάγκες
Θεωρία των προσδοκιών του Vroom: όταν οι εργαζόμενοι αναμένουν μία ανταμοιβή που έχει ξανασυμβεί στο παρελθόν προσπαθούν περισσότερο. Διαθεσιμότητα των πόρων αναφέρεται στον περιορισμό της ικανοποίησης μιας ανάγκης π.χ. από νομικούς περιορισμούς.
Σελίδα 10 από 11
Θεωρία Porter & Lawler: η υποκίνηση σχετίζεται με την αναμενόμενη ικανοποίηση που θεωρεί ότι θα λάβει ο εργαζόμενος από την ανταμοιβή του, είτε η ανταμοιβή είναι οικονομική είτε ηθική. Η προσπάθειά του άρα εξαρτάται από την προσδοκία της ανταμοιβής. Θεωρία δικαιοσύνης του Adams: όταν οι εργαζόμενοι πιστεύουν ότι θα αξιολογηθεί δίκαια η συνεισφορά τους (ποσοτική και ποιοτική) στην εργασία, νιώθουν μεγαλύτερη ικανοποίηση από τις απολαβές (οικονομικές ή ηθικές). Ενδυνάμωση – Empowerment Είναι μία σύγχρονη έννοια που αναφέρεται στις παροχές εκείνες που προσφέρει η διοίκηση προς τα στελέχη και τους εργαζομένους προκειμένου να ενισχύσει το έργο τους και την απόδοσή τους, π.χ. μεγαλύτερη πρόσβαση σε πληροφορίες, εκπαίδευση, πρόσβαση σε περισσότερους πόρους, εκχώρηση επιπλέον εξουσίας. Η ψυχολογική ενδυνάμωση αφορά την ενεργοποίηση / υποκίνηση. Επικοινωνία Κάθε γραπτή ή προφορική μετάδοση και ανταλλαγή απόψεων, ιδεών, πληροφοριών, συναισθημάτων, μέσα από τα τυπικά κανάλια επικοινωνίας αλλά και την διαπροσωπική επικοινωνία. Επικοινωνία πληροφόρησης, υποκίνησης, συνένωσης, αποφάσεων, ιεραρχική, τυπική και άτυπη. Επικοινωνία από πάνω προς τα κάτω (καθοδική): από την διοίκηση προς τους υφισταμένους. Επικοινωνία από κάτω προς τα πάνω (ανοδική): από τους υφισταμένους στη διοίκηση (feedback) επαναπληροφόρηση. Οριζόντια επικοινωνία: μεταξύ των ίδιων επιπέδων. Άτυπη επικοινωνία. Δυναμική των ομάδων Αγαπημένο θέμα στην εξεταστική και στις εργασίες, δώστε προσοχή Οι οργανισμοί αποτελούνται από ομάδες, τα μέλη των οποίων συνδέονται με τυπικές και άτυπες σχέσεις. Τα διοικητικά στελέχη για να πετύχουν τα καλύτερα αποτελέσματα
χρησιμοποιούν
αυτές
τις
σχέσεις
προς
όφελος
του
αποτελέσματος. Η συνοχή της ομάδες και η προσήλωσή της στους στόχους
Σελίδα 11 από 11
ευθύνεται συνήθως για τα αποτελέσματα που επιτυγχάνει. Η συμπεριφορά των μελών διέπεται από πρότυπα, αξίες, προσδοκίες. Η αλληλεπίδραση των μελών μπορεί να οδηγήσει σε συγκρούσεις τις οποίες πρέπει να διαχειριστεί ο manager (ανταγωνισμός, οργανωτική ασάφεια, προσωπικές διαφορές).
Έλεγχος Είναι το σύνολο των δραστηριοτήτων που εξετάζουν την τρέχουσα κατάσταση μιας επιχείρησης, τις επιδόσεις της και το βαθμό επίτευξης των στόχων της, με σκοπό να διατηρούνται τα προκαθορισμένα όρια δραστηριοτήτων ή αποδοτικότητας και να οργανώνονται διορθωτικές κινήσεις. Δεν είναι τιμωρία. Ένας αποτελεσματικός έλεγχος πρέπει να είναι κατάλληλος ως προς αυτό το οποίο ελέγχει, να έχει χαμηλό κόστος και να αποδίδει τα αναμενόμενα αποτελέσματα (π.χ. σύστημα παρακολούθησης) να είναι αποδεκτό από εκείνους στους οποίους εφαρμόζεται. Ο έλεγχος είναι μια συνεχής διαδικασία: Καθορισμός προτύπων για θέματα όπως μερίδια αγοράς, παραγωγικότητα, αποδοτικότητα κ.ά. τα οποία θα βασίζονται στην κρίση της διοίκησης ή σε τεχνικές αναλύσεις και θα παρέχουν μέτρα σύγκρισης για την μέτρηση της απόδοσης. Μέτρηση της απόδοσης που πραγματοποιήθηκε. Ποσοτικά πρότυπα και ποιοτικά, έλεγχοι προειδοποιητικοί, αποκλίσεων στον προγραμματισμένο χρόνο. Σύγκριση της απόδοσης που πραγματοποιήθηκε με την καταμετρημένη απόδοση ανά τακτά διαστήματα (εβδομαδιαία, μηνιαία). Αν η απόδοση δεν είναι ικανοποιητική τα στελέχη πρέπει να εντοπίσουν το πρόβλημα και να λάβουν διορθωτικά μέτρα. Επαναπληροφόρηση
–
Feedback
απαραίτητη
για
λήψη
μέτρων
και
επανορθωτικές ενέργειες. Τύποι ελέγχου: Εσωτερικοί έλεγχοι από εσωτερικούς ελεγκτές και από εξωτερικούς ελεγκτές Οικονομικοί έλεγχοι: διαχειριστικοί και προϋπολογιστικοί. Διοικητικοί έλεγχοι: εξετάζεται η αποτελεσματικότητα της διοίκησης. Καλή επιτυχία!!!