پك‌هاراوێزك‌ه ميدياييك‌هاكان – 4-
ارووماڵكردنى حاڵك‌هتك‌هاكانى توندوتيژى دژى ژنان همحمان* ئح‌هرسح‌هالن ر ح ارووماڵكردنى حاڵك‌هتك‌هاكككانى تونككدوتيژى دژى ژنككان و پرسكك‌ه اكۆمك‌هاڵيك‌هتييك‌هاكككانيى اكككۆمك‌هڵگك‌هى اكواردك‌هواارى پێويستى بك‌ه بك‌هارچاوڕوونى و شاارك‌هازايى ئك‌هوتككۆ هك‌هيك‌ه ،اكك‌ه ميككديااكاار و اكك‌هنككاڵ لهك ليك‌هاكك‌هوك‌ه مافى تك‌هواو بك‌ه پرۆسك‌هى ارووماڵكردنك‌هاكك‌ه بدك‌هن .لك‌ه ليك‌هاكى ديكك‌هشك‌هوك‌ه هاوڕێ لك‌ههگك‌هڵ هگك‌هيانككدنى ازانياارييككدا ،هۆشككياارييك‌هاكى اكككۆمك‌هاڵيك‌هتى ئك‌هوتككۆ بگك‌هيك‌هننك‌ه وك‌هارهگككر ،اكك‌ه بككبێتك‌ه هككۆى اكك‌همكردنك‌هوك‌هى حاڵك‌هتك‌هاكان .نك‌ه ك بك‌ه پێچك‌هوانك‌هوك‌ه ببێكتك‌ه هۆى پك‌هارك‌هسك‌هندنى حاڵك‌هتك‌هاكان و دنك‌هدانى وك‌هارهگر بۆ چاولێكردن و دووباارك‌ه اكردنك‌هوك‌هيان. جێككى نك‌هنگييك‌هك ،ازۆارێككك لك‌هو ميككديااكاارانك‌هى اروومككاڵى حاڵك‌هتك‌هاكككانى تونككدوتيژى دك‌هاكك‌هن ،بهك هك‌هڵكك‌هوت ارێيان اكك‌هوتووك‌هتك‌ه ئك‌هو بواارك‌ه .هيچ شتێكى ئك‌هوتۆ لك‌ه باارك‌هى واردك‌هاكاارى و هك‌هستياارى پرسكك‌ه اكۆمك‌هاڵيك‌هتييك‌هاكككان دار ك پككێ نككااكك‌هن .ارك‌هنگك‌ه ازانيككاارى هگشككتييان لك‌ه بككاارك‌هى پرسكك‌هاكانك‌هوهك هك‌هبێت ،بك‌هاڵ م ئك‌همك‌ه مانككاى ئك‌هوك‌ه نككاهگك‌هيك‌هنێت ارێگك‌ه بك‌ه خۆيككان بككدك‌هن ،اروومككاڵى ارووداوك‌هاكككانى پك‌هيوك‌هست بك‌هو بواارك‌ه بكك‌هن. تونككدوتيژييك‌ه اكككۆمك‌هاڵيك‌هتى و ارك‌ههگك‌هازييك‌هاكككان لك‌ه اكككۆمك‌هڵگك‌هى اكككواردييك‌هوك‌ه بك‌ه جۆارێككك بك‌هارۆاكككى منككداڵ و ژنيككان هگرتككووك‌ه ،اكاارك‌هسككاتك‌هاكك‌ه لك‌ه حككاڵك‌هت تێپك‌هڕيككوك‌ه و سك‌هاريكێشككاوك‌ه بككۆ ديككااردك‌هيك‌ه كك ، ارۆژانك‌ه لێرك‌ه و لك‌هوێ بك‌ه جۆارى جيا و شێواازى جۆاراو جۆار دك‌هاردك‌هاكك‌هوێت. ئاماارك‌هاكانى توندوتيژى دژى ژنان تككا دێككت ازيككاتر هك‌هڵدك‌هاكشككێن .سككااڵنك‌ه ئاماارك‌هاكككان بككۆ ژنككان تۆقێنك‌هارن .وێڕاى باسكردنى ژمككاارك‌هيك‌هاكى بك‌هارچككاوى ئك‌هو حاڵك‌هتككانك‌ه و خسككتك‌هڕوويان لك‌ه ليك‌هن ميدياوك‌ه اكك‌هچى حاڵك‌هتك‌هاكان دووباارك‌ه و سێباارك‌ه دك‌هبنك‌هوك‌ه. ئك‌همك‌ه ئك‌هو خككاڵك‌هيهك ،پێويسككتك‌ه ميككدياى اكككواردى لك‌ه ليك‌ه ك و ارێكخراوك‌هاكككانى ژنككان و چالاكككان هك‌هڵوك‌هستك‌هى لك‌هسك‌هار بكك‌هن. ميككدياى اكككواردى بك‌ه هككۆى بك‌ه هك‌هڵك‌ه اكككااراكردنى لك‌هس كك‌هار پرس كك‌هاكانى تونككدوتيژى اكككااريگك‌هارى نك‌هارێنى ازۆارترى لك‌هسك‌هار ناوك‌هخن و جك‌هوهك‌هارى پرسى توندوتيژى دارووستكردووك‌ه.
ه هڵ هژ ميديايي هاكانژ ل هژ رووماڵىژ پرس هاكانىژ توندوتيژىژ دژژ ب هژ ژناندا
يك‌هاكك‌ه م :شێواندن و بك‌هلڕێدا بردنى اكك‌هيسك‌هاكانى توندوتيژى: بككۆ نمككوونك‌ه لك‌ه ازۆاربك‌هى حاڵك‌هتك‌هاكككانى خۆاكوشككتن و خككۆ هك‌هڵواسككينى ژنككان ارسككتك‌هى نابككاوى “نك‌هخۆشكككى دك‌هاروونكككى هك‌هبكككووك‌ه“ ، ”،بكككاارى دك‌هاروونكككى تك‌هواو نك‌هبكككووك‌ه“ ، ”،لك‌ه تكككاقيكردنك‌هوك‌ه دك‌هارنك‌هچووك‌ه و بكاارى دك‌هاروونككى ئكاڵۆاز بككووك‌ه ..”،دك‌هاكك‌هوێتك‌ه بك‌هارچككاو ،بێگومككان لك‌هسكك‌هار ازمككانى اكك‌هسانى نزيك لك‌ه اكك‌هيسك‌هاكك‌ه ،يان پۆليس ،بك‌ه بێ ئك‌هوك‌هى هيچ اكك‌هناڵ و س كك‌هارچاوك‌هيك‌هاكى ميككديايى لك‌هو بانگك‌هشكك‌هيك‌ه بككۆڵنك‌هوك‌ه و داواى دۆسكيك‌ه و ارك‌هچك‌هتك‌هيك‌هاككى پزيشككى لك‌ه بكاارك‌هى بكوونى وك‌ههكا حاڵك‌هتێكك‌هوك‌ه بۆ اكك‌هيسكك‌هاكك‌ه بكك‌هن .ئك‌همك‌ه بيراكردنك‌هوك‌هيك‌هاكككى نك‌هاريتككانك‌هى هك‌هڵهێنجككراوى ئك‌هدك‌هبيككاتى پياوسالارييك‌ه .چونكك‌ه سك‌هارك‌هڕاى بوونى حاڵك‌هتێكى تاوانكاارى ،عك‌هقڵككى پياوسككالارى ئامككادك‌ههگى هك‌هيك‌ه و دك‌هيك‌هوێككت تككاوانلێكراو بك‌ه تككاوانى خككۆ لك‌ه بك‌هيككن بككردن تاوانبككاار بكككاتك‌هوك‌ه .هك‌هاروك‌ههككا دك‌هيك‌هوێت پك‌هاردك‌ه ش بك‌هسك‌هار شانۆى تاوانك‌هاكك‌هدا بكشێت .ارێگك‌هى دازك‌هاكردنى هك‌هارجۆارك‌ه ازانيككاارى و هگك‌هڕان و لێكۆڵينك‌هوك‌هيك‌هاكى دادوك‌هارييانك‌ه بگرێت لك‌ه اكك‌هيسك‌هاكك‌ه. چاارك‌هس كك‌هار :پێويسككتك‌ه بك‌ه بككێ بككوونى بك‌هڵگك‌ه ارۆژنككامك‌هوان تككۆمك‌هت نك‌هخككاتك‌ه پككاڵ تككاوانلێكراو ، هاواكككات ئك‌ههگك‌هار پككۆليس يككان اكك‌هسككانى نزيككك لك‌ه تككاوانلێكراو ئك‌هو بانگك‌هش كك‌هيان اكككرد ،داواى ارك‌هچك‌هتك‌ه و اراپۆارتى پزيشكييان لێبكرێت ،بك‌ه پێچك‌هوانك‌هوك‌ه دك‌هبێتك‌ه هك‌هوڵێك بۆ شااردنك‌هوك‌هى تاوان و داپۆشينى ارووخساارى تاوانبااران و دك‌هارباازاكردنيان لك‌ه ياسا.
دووك‌ه م :بڵواكردنك‌هوك‌هى ازانياارى نادارووست و بێ سك‌هارچاوك‌ه: بك‌هشێك لك‌ه حاڵك‌هتك‌هاكانى توندوتيژى ارووماڵدك‌هاكرێن ،بك‌هاڵ م لك‌ه ارووماڵكردنيانككدا اكك‌همواكككوارتى لهك ارووى ازانياارييك‌هوك‌ه هك‌هيك‌ه .اكك‌هناڵ تك‌هنيا بك‌هوك‌هندك‌هى بڵێت“ :ژنێك اكوژارا ،ژنێك سووتا ”،هك‌هندێك سك‌هارك‌هقك‌هڵك‌همى ناڕۆشن بڵودك‌هاكاتك‌هوك‌ه و ئيدى بك‌ه ئك‌هاراكى خككۆى نككاازانێت بك‌هدواى واردك‌هاكككاارى و هۆاكاارى تاوانك‌هاكك‌ه و چاارك‌هنووسى دۆسيك‌هاكك‌ه بكك‌هوێت. چاارك‌هسكك‌هار :پێويسككتك‌ه هك‌هارچككى ازيككاترك‌ه ميككديااكاار بك‌ه دواى ازانيككاارى سكك‌هباارك‌هت بك‌ه اكك‌هيسكك‌هاكك‌هدا بگك‌هڕێكككت و تك‌هنيكككا بك‌ه سكككك‌هارك‌هقك‌هڵك‌همى ازانياارييك‌هاككككان اراازى نك‌هبێكككت و بچێتك‌ه بنكككج و بنكككاوانى دۆسيك‌هاكك‌هوك‌ه و ازانياارييك‌ه اكك‌هسييك‌هاكانى تاوانلێكراو ،ژيان و هگوازك‌هارانى ،اكاارو و خوێندنى ،ماڵ و منداڵى وك‌ه ك ديوى تااريك ارۆشنبكاتك‌هوك‌ه و لك‌هوك‌هشدا پێويستك‌ه تك‌هنيككا لك‌ه يك‌ه ك ليك‌هنك‌هوك‌ه ازانيككاارى وك‌هارنك‌ههگرێت ،بك‌هڵكو هك‌هوڵى دۆازينك‌هوك‌هى سك‌هارچاوك‌هى نوێ و ازانياارى ازۆارتككر لك‌ه س كك‌هارچاوك‌هى جيككاوااز بككدات .نك‌ه ك هك‌هار ئك‌هوك‌ه پێويسككت بك‌هوك‌هشككدك‌هاكات بااكگراونككدى هك‌هواڵ و اراپۆارتك‌هاكككانى
تێهك‌هڵكێشى اراپۆارتك‌هاكانى پێشووى بكات و ئاماار و ازانياارى پێشوو هاوپێككچ بكككات بككۆ ئك‌هوك‌هى وك‌هارهگككر هك‌هسككت بك‌هوك‌ه بكككات ئك‌هو تككاوانك‌هى اكككراوك‌ه دابككڕاو نييك‌ه لك‌ه ازنجيككرك‌هيك‌ه ك تككاوانى يك‌ه ك لك‌ه دواى يك‌ه ك اكك‌ه بك‌هارامبك‌هار بك‌ه ژن دك‌هاكرێن.
سێيك‌ه م :شێواندنى ازانياارى: يك‌هاكێككى ديكك‌ه لك‌ه اكێشكك‌هاكان ،شكێواندنى ازانيكاارى اكك‌هيسكك‌هاكانك‌ه ،هك‌هنكدێكجاار بك‌ه ئك‌هنقك‌هسكت و بكۆ مك‌هارامى تايبك‌هت و هك‌هندێكجااريش لك‌ه نائاهگككاييك‌هوك‌هيه .بۆنمككوونك‌ه :اكاتێككك ژنێككك اكككوژاراوك‌ه ،يككان سووتاوك‌ه ،ياخود تك‌هارمك‌هاكك‌هى بك‌ه پك‌هتێكك‌هوك‌ه بك‌ه بنميچى ژووارى خك‌هوتنييك‌هوك‌ه هك‌هڵواسراوك‌ه ،اكك‌هناڵ بكككێ چك‌هنكككد و چكككوون قسكككك‌هى اكك‌هسكككواكاارى ژنك‌هاكك‌ه لك‌هوانك‌ه :بكككاو ك ،بكككرا ،هاوسكككك‌هارى ژنك‌ه دك‌ههگواازێتك‌هوك‌ه .ئك‌هوانيش هك‌ه م بۆ پااكانك‌ه اكككردن بێككت ،يككاخود بككۆ هگككۆڕينى ارێككڕك‌هوى لێكككۆڵينك‌هوك‌ه بانگك‌هشكك‌هى “خككۆاكرد”،ى تككاوانك‌هاكك‌ه دك‌هاكك‌هن ،ميككديا بككێ چك‌هنككد و چككۆن و دارووسككتكردنى هيككچ هگومان و پرسياارێك لك‌ه باارك‌هى ئك‌هو بانگك‌هشككانك‌ه ،وك‌ه ك اراسككتى ارك‌ههككا بڵويككان دك‌هاكككاتك‌هوك‌ه و هيككچ پك‌هاراوێزێك بۆ هگومان ناهێڵێتك‌هوك‌ه. بك‌هشككێكى ديكك‌هى ئك‌ه م خككاڵك‌ه پك‌هيوك‌هنككدى بك‌ه واردك‌هاكككاارى ازانياارييك‌هاكككانك‌هوك‌ه هك‌هيك‌ه ،اكك‌ه لهك اروومككاڵى ارووداوێك هك‌هار اكك‌هناڵێك شتێك لك‌ه بكاارك‌هى ارووداوك‌هاكك‌هوك‌ه دك‌هڵێككن .تك‌هنكانك‌هت ازۆارجكاار ازانيككاارييهك اكك‌هسكككييك‌هاكانى تكككاوانلێكراو بك‌ه هك‌هڵك‌ه بڵو دك‌هاككككرێنك‌هوك‌ه .بۆنمكككوونك‌ه سكككك‌هارچاوك‌هيك‌ه ك تك‌همك‌هنكككى تاوانلێكراو بك‌ه 19ساڵ دك‌هنووسێت .سك‌هارچاوك‌هيك‌هاكى ديكهك ،اكردوويك‌هتييك‌ه 25ساڵ.. چاارك‌هسك‌هار :پێويستك‌ه ميكديااكاار هك‌هميشكك‌ه هگومكانى هك‌هبێكت ،هگومكانى لك‌ه ازانيكاارى سكك‌هارچاوك‌هاكان هك‌هبێككت ،ازانيككاارى وك‌ه ك اراسككتى ارك‌ههككا وك‌هارنك‌ههگرێككت ،هگومككانى لك‌ه لێككدوانك‌هاكان هك‌هبێككت ،ارك‌هنگهك تك‌هنككانك‌هت ئك‌هو پۆليسككك‌هى لێكككۆڵينك‌هوك‌ه دك‌هاكككات بيك‌هوێككت پك‌هاردك‌هپۆشككى تككاوانك‌هاكك‌ه بكككات و وك‌ه ك تونككدوتيژى نك‌هيناسككێت چككونكك‌ه ليك‌هنككى جێبك‌هجێكككردن بككڕواى وايك‌ه اكك‌ه دك‌هبێككت پيشككانى بككدات توندوتيژى اكك‌هميكردووك‌ه .دك‌هبێت پرسياارى ازۆارتر لك‌ه باارك‌هى بانگك‌هشك‌هاكانى ليك‌هنى لێكككۆڵينك‌هوهك بكرێككت و لك‌هوك‌هشككدا نككابێت ميككديااكاار يككان اكك‌هنككاڵ بكك‌هوێتك‌ه پێككش حككواكمى دادهگككا و بڕيككااردانى پێشوك‌هختك‌ه بخاتك‌هڕوو.
چواارك‌ه م :حواكمدانى پێشوك‌هختك‌ه و بێ بك‌هڵگك‌ه: ئك‌هليككف و بێككى ميككديايى ئك‌هوك‌هيك‌هك ،ارۆژنككامك‌هوان دادوك‌هارى نااكككات .لك‌ه دك‌هارك‌هوك‌هى ارووداوك‌هاكككانه. نككابێتك‌ه بك‌هشككێك لك‌ه ارووداوك‌هاكككان .ئك‌هو اروومككاڵى ارووداو دك‌هاكككات .لێككدوان و ازانياارييك‌هاكككان لهك س كك‌هارچاوك‌هاكانى پك‌هيوك‌هنديككداار بك‌ه ارووداوك‌هاكك‌ه وك‌هاردك‌ههگرێككت .بك‌ه بككێ ارتككوو ش ،دك‌هسككتكااريكردن ،
هگك‌هوارك‌ه اكردن و بچوواككردنك‌هوهك ،ئاوێنك‌ه ئاسا پيشانياندك‌هدات و دك‌هيانخاتك‌هڕوو .وك‌هلككێ ئك‌ه م بنك‌همككا سكك‌هارك‌هاكى و چك‌هسككپاوك‌هى ازانسككت و ئيككتيكى ميككديايى لك‌ه اروومككاڵى ارووداوك‌هاكككانى تونككدوتيژى ارك‌هنگيكككى نك‌هداوك‌هتك‌هوك‌ه .ديقك‌هتكككى هێنكككدك‌ه نكككاوێت ،ئك‌ههگك‌هار سكككك‌هيرى هك‌هواڵك‌هاككككانى تكككايبك‌هت بك‌ه ارووداوك‌هاكانى توندوتيژى بكك‌هين؛ ازۆار بك‌ه ئاسانى هك‌هست بك‌هو حواكمدانك‌ه پێشوك‌هختك‌هيك‌ه دك‌هاكك‌هين ، اكهك ميديااكاارى اكوارد لك‌ه دك‌هقى هك‌هواڵ ،يان اراپۆارتدا پێشكك‌هشكى وك‌هارهگرانى دك‌هاكات. ئاسككانترين دك‌هسككتك‌هواژك‌ه و ارسككتك‌هيك‌ه ك ،اكك‌ه ميككديااكاارى اكككوارد فێككرى بككووك‌ه ،ئك‌هوك‌هيك‌ه لك‌ه اكۆتككايى هك‌همكككوو هك‌هواڵێككككى تكككايبك‌هت بك‌ه تونكككدوتيژى بنووسكككێت“ :ارووداوك‌هاكك‌ه بك‌ه هكككۆى اكێشكككك‌هى اكۆمك‌هاڵيك‌هتييك‌هوك‌ه اروويداوك‌ه ، ”،بك‌هاڵ م وك‌ه ك بڵێى ئك‌هو ئك‌هاراكى ئك‌هوك‌ه نك‌هبێككت ديككوى تككااريكى ارووداو ارۆشكككنبكاتك‌هوك‌ه ،بك‌ه دواى ازانيااريكككدا بكككڕوات ،ازۆارتريكككن “ازانيكككاارى پێويسكككت ”،لك‌ه بكككاارك‌هى اكك‌هيسك‌هاكك‌هوك‌ه بڵو بكاتك‌هوك‌ه ! هك‌هاروك‌هها بك‌هاكاارهێنانى ارستك‌ه هك‌هواڵييك‌هاكانى وك‌ه ك “خۆى اكوشت“ ، ”،خۆى سككووتان“ ، ”،خككۆى هك‌هڵواسى ”،بك‌ه هگشتى حواكمدانى پێشوك‌هختك‌هن .نابێت ميديااكاار بك‌هاكااريان بهێنێت؛ تا ئك‌هو اكككاتك‌هى اراپۆارتى پزيشكى دادوك‌هارى ئامادك‌ه دك‌هاكرێت .ئك‌هوك‌ه تك‌هنيا پزيشكى دادوك‌هارييك‌ه بككۆى هك‌هيك‌ه بڵێككت: فڵنك‌ه حاڵك‌هت خۆاكوژييك‌ه ،يان خككۆ هك‌هڵواسككينك‌ه .تك‌هنككانك‌هت پۆليسككيش ئك‌هو دك‌هسكك‌هاڵتك‌هى نييك‌ه ،ئك‌هو حكومك‌ه بدات ،بك‌هاڵ م لك‌هبك‌هار ئك‌هوك‌هى ميديااكاارى ئێمك‌ه سك‌هارچاوك‌هى ازانياارييك‌هاكانى لك‌ه پۆليسك‌هوك‌هيك‌ه ، پۆليسككيش بككۆ ئك‌هوك‌هى حككزووارى هك‌هبێككت لك‌هسككك‌هار شاشككك‌ه و لك‌ه ميككديادا هك‌هار ازوو تككۆمك‌هتى “خۆاكوشتن ”،دك‌هخاتك‌ه پاڵ حاڵك‌هتك‌هاكان و چاوك‌هڕێى پزيشكى داوك‌هارى نااكات .بێ دارووستكردنى هيچ هگومان و پرسياارێكيش ميديا لێدوانى پۆليس وك‌ه ك قسك‌هى سك‌هنك‌هداكراو دك‌ههگواازێتك‌هوك‌ه. ئك‌هوك‌هى تك‌هارمككى بك‌ه چككواار مك‌هتككر هگككواريس ،يككان بك‌ه سك‌هارپۆش كك‌هاكك‌هى بك‌ه بنميچككى ماڵك‌هاكك‌هيككانك‌هوهك هك‌هڵواسرابوو ،مك‌هارج نييك‌ه خۆى ئك‌هو اكاارك‌هى اكردبێككت .بك‌ه دووارى مك‌هازانك‌ه اكك‌هسككێك بك‌هو جككۆارهك هك‌هڵيواسيبێت… بك‌هاڵ م تێگك‌هيشتنى نك‌هاريتيانك‌ه بۆ ارووداوك‌هاكانى پك‌هيوك‌هست بك‌ه ژنان لهك ازااكيككرك‌هى ميديااكااردا هێندك‌ه ئامادك‌هيك‌ه هك‌هندێك جاار ئك‌هويش پێى ارك‌هوايك‌ه ژنێك اكوژاراوك‌ه ،چونكك‌ه وك‌ه ك پك‌هنككد لك‌ه ازااكيرك‌هيدا ئك‌هو وتك‌ه باوك‌هى اكۆمك‌هڵگك‌ه دك‌هخولێتك‌هوك‌ه “ ،ئك‌ههگك‌هار با ش بككا نك‌هدك‌هاكككوژارا ! ”،هك‌هار بككۆيك‌ه ارووماڵى حاڵك‌هتك‌هاكك‌ه ش بك‌ه ئك‌هدك‌هبياتى پياوسالارانك‌هى اكۆمك‌هڵگك‌ه دك‌هاكات و وك‌هارهگر لك‌ه خوێندنك‌هوك‌هى هك‌هواڵك‌هاكك‌ه نك‌هبكككووك‌هتك‌هوك‌ه ،ئك‌هو بكككڕوايك‌هى بكككۆ دارووسكككتبووك‌ه ،ئك‌هو اكك‌هيسكككك‌ه “موسكككتك‌هحك‌هقى ئك‌هو چاارك‌هنووسك‌هيك‌ه !.”، چاارك‌هسك‌هار :پێويستك‌ه هك‌هارچى ازيكاترك‌ه ئك‌هو ميكديااكاارانك‌هى اروومكاڵى ارووداوك‌هاكككانى تونككدوتيژى دك‌هاكك‌هن اراهێنانى تايبك‌هتيان پكێ بكرێكت و خۆيشكيان دك‌هبێكت هك‌هوڵكى ازيكاتر بكدك‌هن و شكاارك‌هازاى پرسى توندوتيژى ببكن و نكااكرێت هك‌هار ميكديااكاارێك ازانكى هك‌هواڵێككى سياسكى ئامكادك‌ه بككات ، ئيدى دك‌هست بۆ هك‌هواڵێكى اكككۆمك‌هاڵيك‌هتيش بك‌هارێككت .هك‌هڵك‌هى هگك‌هوارك‌هى ميككديااكاارى اكككوارد ئك‌هوك‌هيك‌ه اكك‌ه هك‌همك‌هچك‌هشككن و هك‌همك‌ه ارك‌هنگك‌ه و ميككديااكاار هك‌هيك‌ه چككۆن چككووك‌هتك‌ه س كك‌هنگك‌هارى پێشككمك‌هارهگك‌ه بككۆ
ارووماڵى شك‌هڕ ،بك‌ه هك‌همان شككێوك‌ه چككووك‌هتك‌ه شككوێنى ئك‌هنجامككدانى تاوانێككك بككۆ ئك‌هوك‌هى اروومككاڵى حاڵك‌هتێكى تونككدوتيژى بكككات ،بك‌ه بككێ ئك‌هوك‌هى هيككچ لك‌ه بككاارك‌هى پرسككى تونككدوتيژى دژى ژنك‌هوك‌ه بزانێت .دك‌هستك‌هبك‌هارى ارووماڵى تك‌هندارووسككت بككۆ پرسكك‌هاكانى ژن و تونككدوتيژى بك‌هارامبك‌هاريككان بڕوابوونك‌ه بك‌هوك‌هى توندوتيژى ارك‌ههگك‌هازى هك‌هيك‌ه و شاارك‌هازابوونك‌ه لك‌هو پرس و بواارك‌ه.
پێنجك‌ه م :بك‌هدوادانك‌هچوون و سك‌هارداپۆشين: لك‌ه ارووى ازانسككككتييك‌هوك‌ه جۆارێككككك لك‌ه هك‌هواڵ و اراپككككۆارت هك‌هن ،اكك‌ه هك‌هواڵك‌ه بك‌هاردك‌هوامك‌هاكككككان ، اراپۆارتى بك‌هاردك‌هواميان پێدك‌هوترێت .مك‌هبك‌هست لك‌ه “بك‌هاردك‌هوامى ”،ارووماڵكردنى بك‌هاردك‌هوامى ئك‌هو ارووداوانك‌هيهك ،اكك‌ه لك‌ه ئان و ساتى خۆياندا اكۆتاييان نككايك‌هت .ارووداوى ديكك‌هيككان لێككدك‌هاكك‌هوێتك‌هوه. تانوپۆيان هك‌هيك‌ه و لك‌ه خاڵێكدا تك‌هواو نابن. بۆنموونك‌ه :ئك‌همڕۆ “ژنێك اكوژارا ، ”،ئك‌همك‌ه تك‌هنيا ارووداوێك نييه ،لك‌ه ئان و سككاتى خۆيككدا بگك‌هيتهك دانككككانى خككككاڵ و اكۆتككككايى پێككككبێت .ارووداوى ديكك‌هى لك‌هدوايك‌ه ،پك‌هلوپككككۆى هك‌هيك‌ه “ ،بككككۆچى اككككوژارا)هۆاككككاارك‌هاكك‌هى( ،چكككۆن اككككوژارا )واردك‌هاككككاارييك‌هاكك‌هى( ،اككككێ اكوشكككتى )بكك‌هارك‌هاكك‌هى( ، پك‌هڕاوك‌هاكك‌هى بك‌ه اكوێ هگك‌هيشت ،پۆليس اكێى دك‌هستگير اكردووك‌ه ،اكك‌هى دادهگاييككدك‌هاكرێت ،بڕيككاارى دادهگا چييك‌ه ،بك‌هڵگك‌هاكان چين ،اكێ تێوك‌ههگلوك‌ه ،ارابككردووى ئك‌هو ژنك‌ه لك‌ههگك‌هڵ بكككوژك‌هاكك‌هدا چييك‌ه ،چ پك‌هيوك‌هندييك‌هاكى خوێنى لك‌ه نێوان بكوژ و اكككوژاراودا هك‌هيك‌ه ،تك‌همك‌هنككى بكككوژ چك‌هنككدك‌ه ،ئك‌هو چك‌هاكك‌هى تاوانك‌هاكك‌هى پێكراوك‌ه لك‌ه اكوێيك‌ه ،اكێ مۆڵك‌هتى هك‌هڵگرتنى ئك‌هو چك‌هاكك‌هى پێداوك‌ه ،اكك‌هسك‌هاكك‌ه سك‌هار بك‌ه چ هگرووپ و دك‌هستك‌هيك‌هاكك‌ه ،بۆچى و بك‌ه پشككتيوانى اككامك‌ه هێككزى مك‌هعنك‌هوى پك‌هنكاى بككۆ ئك‌هنجامككدانى ئك‌هو تاوانك‌ه بردووك‌ه…هتد.”، بك‌هاڵ م بك‌هداخك‌هوك‌ه ئك‌ه م جۆارك‌ه بك‌هدواداچوونك‌ه بك‌هاردك‌هوا م و ارۆژانك‌هييك‌ه لك‌ه ميدياى اكوارديدا لك‌ه بككاارك‌هى پرسى توندوتيژييك‌هوك‌ه بك‌هارچاو نااكك‌هوێت .ميديااكاار وك‌ه ك بڵێى بك‌هو بڕوايك‌ه هگك‌هيشككتووك‌ه “ ،لك‌هس كك‌هار اكێشك‌هى اكۆمك‌هاڵيك‌هتى بووك‌ه و پێويست نااكات ئيشى ازياترى لك‌هسك‌هار بكات.”، چاارك‌هسك‌هار :اكاارى ميديا بك‌هدواداچوون و وارداكردنك‌هوك‌ه و هگك‌هياندن و بڵواكككردنك‌هوك‌هى نككاوك‌هڕۆ ك و واردك‌هاكاارى ارووداوك‌هاكانك‌ه ،ئك‌هو پرسياارانك‌هى خرانك‌هڕوو ،ئك‌هاراكى ميديايك‌ه وك‌هاڵميان بداتك‌هوك‌ه.
شك‌هشك‌ه م :ساازاندنى وێناى ئك‌هارێنى بۆ تاوان:
ارك‌هنگك‌ه يك‌هاكێك لك‌ه هۆاكاارك‌هاكانى دووباارك‌ه بككوونك‌هوك‌هى حاڵك‌هتك‌هاكككانى تونككدوتيژى دارووسككتكردن و ساازاندنى وێناى ئك‌هارێنى و پاڵك‌هوانئاساييانك‌ه بێت بۆ تاوانبككاار لك‌ه ليك‌ه ك و شككێواازى خۆاكوشككتن لك‌ه ليك‌هاكى ديكك‌هوك‌ه. سككاڵى ارابككردوو ،هك‌هموومككان شككاهێدى ازنجيككرك‌هيك‌ه ك ارووداوى خۆخنكانككدن بك‌ه سككك‌هارپۆ ش ، خۆهك‌هڵواسككين بك‌ه پك‌هت و خۆخسككتنك‌ه خككواارك‌هوك‌ه بككووين .ارووداوك‌هاكككان جێككى سككك‌هارنج بككوون. ازۆارينك‌هى ئك‌هوانك‌هى پك‌هنايككان بككۆ ئك‌هو اككاارك‌ه دك‌هبككرد لك‌ه قك‌هاڵدازێككوك‌ه تككا هگك‌هارميككان اكچكانى قۆنككاغى ناوك‌هندى و ئامادك‌هيى بككوون .ئك‌هو ازنجيككرك‌ه ارووداوك‌ه ش دواى ئك‌هوك‌ه هككاتن اكك‌ه ميككدياى بينككراو لهك سلێمانى وێنك‌هى تاازك‌هپێگك‌هيشتوويك‌هاكيان بڵواكردك‌هوك‌ه اكك‌ه لك‌ه شوقك‌هاكانى قككالوك‌هى سككلێمانى خككۆى هك‌هڵواسيبوو. پيشاندانى شێواازى خۆ هك‌هڵواسينى ئك‌هو لوك‌ه ،لك‌ه سك‌هاروبك‌هندى بككژى و بڕووخێككى حكككومك‌هت و ئۆپۆازيسككيۆندا ارك‌هواجێكككى ازۆارى پێككدارا .وك‌ه ك بككابك‌هتێكى سياسككى مككامك‌هڵك‌هى لك‌ههگك‌هڵ اكككرا .ئك‌هو مككامك‌هڵك‌هيك‌هى ميككديا لك‌ههگك‌هڵ پرس كك‌هاكك‌هدا اكككردى هاوشككێوك‌هى اكككاارى پااڵوانسككاازى بككوو .اكك‌ه ئك‌همك‌ه مك‌هترسى چاولێكردن و لساييكردنك‌هوك‌هى دك‌هيان باار دك‌هباتك‌ه سك‌هارێ. سك‌هارنجێكى ديكك‌ه لك‌هسك‌هار ئك‌ه م خاڵك‌ه ،هۆنينك‌هوك‌هى ارووداوك‌هاكانك‌ه بك‌ه جۆارێك مرۆڤ ،يان خككوێنك‌هار بك‌ه هگشتى ،هك‌هسككت بككات ئك‌هو ژنك‌ه يكان ئك‌هو هگك‌هنجك‌ه هيككچ ارێگك‌ه چكاارك‌هيك‌هاكى ديكك‌هى لك‌هبك‌هاردك‌همكدا نك‌هماوك‌ه تك‌هنيا ئك‌هوك‌هى بۆ ماوك‌هتك‌هوك‌ه پك‌هنا بۆ خۆاكوشتن يان خۆسووتاندن بك‌هارێت. ئك‌همجۆارك‌ه هۆنينك‌هوك‌ه و ارووماڵكردنك‌ه لك‌هوك‌هوك‌ه دك‌هستپێدك‌هاكات ،اكك‌ه ژيانى ارابردووى اكك‌هسك‌هاكك‌ه وك‌ه ك دۆازك‌ه خ پيشانبدارێت و تا دێت اكێشك‌هاكانى ئاڵۆازتر دك‌هبن و هيچ دك‌هارك‌هتان و پك‌هنايك‌ه ك شككك نابككات و ناچاار پك‌هناى بردووك‌ه بۆ خواكوشتن يان خۆسووتاندن. لك‌ه پاڵ ئك‌هو هۆنينك‌هوك‌ه و چيرۆ ك داتاشينك‌هدا ميديااكاار دار ك بك‌هوك‌ه نااكات ،اكك‌ه پێويستى بك‌هوك‌ه هك‌هيهك لك‌ه ازاارى اكك‌هسانى پسپۆڕ و تايبك‌هتمك‌هند بك‌هو بواارك‌ه ارێگك‌ه چاارك‌ه پيشان بدات بۆ ئك‌هوك‌هى اكك‌هسككێكى ديكك‌هى هاوشێوك‌ه هك‌همان ارێگك‌ه تاقى نك‌هاكاتك‌هوك‌ه. س كك‌هباارك‌هت بك‌ه اكك‌هيس كك‌هاكانى سككووتانيش ،نككاوك‌هڕۆاكى اراپككۆارت و هك‌هواڵك‌هاكككان خككاڵيين لك‌ه باسككى “پك‌هشيمان بوونك‌هوك‌هى اكك‌هيسك‌هاكك‌ه ، ”،هك‌هاروك‌هها هيچ لك‌ه باارك‌هى ئك‌هو ئاازاارو ناسككۆارك‌ه نككاخرێنك‌هڕوو ، اكك‌ه حاڵك‌هتك‌هاكك‌ه دك‌هيچێژێت ،تك‌هنيا ناوى سووتانك‌هاكك‌ه دێت. هك‌هارچك‌هندك‌ه تككا ئێسككتا هۆاكاارك‌هاكككانى پك‌هنككابردنى ژن بككۆ خۆسككووتاندن وك‌ه ك ديككااردك‌هيك‌هاكى بككاو لهك هك‌هارێمككى اكواردسككتان اروون نييككن ،بك‌ه شككێوك‌هى ازانسككتى وك‌هاڵمككى ئك‌هو پرسككياارك‌ه نك‌هداراوك‌هتك‌هوك‌ه ، بكككۆچى لك‌ه نكككاو هك‌همكككوو جۆارك‌هاككككانى خۆلك‌هناوبردنكككدا ژنكككى اككككوارد ارێگك‌هى خۆسكككووتاندن تاقيكككككدك‌هاكاتك‌هوك‌ه ،بك‌هاڵ م لك‌ههگك‌هڵ ئك‌هوك‌هشكككككدا باسككككككردنى ئك‌هو حاڵك‌هتكككككانك‌ه بك‌ه جۆارێكككككك اكك‌ه دنك‌هى
دووبكككاارك‌هبوونك‌هوك‌هى تێكككدايك‌ه لك‌ه ليك‌هن ميكككدياوك‌ه ارك‌هنگك‌ه هكككۆيك‌ه ك بێكككت بكككۆ بك‌هاردك‌هواميكككدان بك‌ه دووباارك‌هبوونك‌هوك‌هى حاڵك‌هتك‌هاكان. ارك‌هنگك‌ه ژنانێككك هگك‌هيشككتبنك‌ه ئك‌هو بككڕوايك‌هى تككااكك‌ه چك‌هاكيككان بككۆ تككۆڵك‌هاكردنك‌هوك‌ه لك‌ه خێزانك‌هاكانيككان و ناوبككانگى بنك‌هماڵك‌هاكانيككان خۆسككووتاندنيان بێككت و دواتريككش باسكككردنيان بێككت لك‌ه ميككديادا بككۆ ئك‌هوك‌هى ناوبانگى بنك‌هماڵك‌هاكانيان بك‌ه لك‌هاكك‌هداارى بمێنێتك‌هوك‌ه ،چونكك‌ه تێگك‌هيشتنى اكۆمك‌هڵگك‌ه بك‌ه هگشتى بككۆ خۆسككووتاندنى ژن نك‌هنگككى و ش كك‌هارمهێنك‌هارك‌ه .ئك‌همك‌هشككيان بۆچككوونێكك‌ه و ارك‌هنگك‌ه نك‌هيااريشككى هك‌هبێت ،بك‌هاڵ م هێشككتا وك‌ه ك هگريمككانك‌هيك‌ه ك بككۆ تككوێژينك‌هوك‌ه دك‌هسككت دك‌هدات و نككااكرێت فك‌هارامۆشككى بكك‌هين. چاارك‌هسك‌هار :اكك‌هواتك‌ه بڵواكردنك‌هوك‌هى حاڵك‌هتێكى سككووتان يككان خۆسككووتان هك‌هسككتياارى ازيككاترك‌ه و پێويستك‌ه بك‌ه جۆارێككك بێككت نككاواخنك‌هاكك‌هى تككايبك‌هت بكرێككت بك‌ه مك‌هترسككى حككاڵك‌هتك‌هاكك‌ه ،چك‌هوتككى ئك‌هو ارێگك‌هيككه ،دوواراكك‌هوتنك‌هوك‌ه لك‌هو بككژااردك‌ه مك‌هترسككيدااره ،جك‌هختكككردنك‌هوك‌ه لك‌هسكك‌هار پێويسككتى ژيككان ، ارووبك‌هڕووبوونك‌هوك‌هى اكێشك‌هاكان و بك‌هاكاارخستنى ئاوك‌هاز بۆ دۆازينك‌هوك‌هى ارێگك‌ه چااره.
ك‌حك‌هوتك‌ه م :نك‌هبوونى فك‌هارهك‌هنگى مرۆڤدۆستانك‌ه و نووسين بك‌ه ازمانى پياو: ئك‌هو ازمانك‌هى قسك‌هى پێككدك‌هاكك‌هين و پێككى دك‌هنووسككين ،تككانوپۆى تك‌هنككراوك‌ه بك‌ه وشكك‌ه و دك‌هسكتك‌هواژك‌ه و بككڕهگك‌ه و ئيككديۆمى دژك‌ه ژن و ازمككانى ئك‌همڕۆييمككان دارێژاكككراوك‌هى ميراتێكككى هك‌همك‌هچك‌هشككن و ارك‌هنگيى ئك‌هدك‌هبياتى پياو و خێڵ و عك‌هشيرك‌هتك‌ه و بۆمان بك‌هجێماوك‌ه. تا ئێستا نك‌ه ناوك‌هندك‌ه ازانستييك‌هاكان و نك‌ه ارك‌هوتككى ژنككانيش لهك هك‌هارێككم وك‌ه ك پێويسككت هك‌هڵوێسككتك‌هيان لك‌هسك‌هار نك‌هاكردووك‌ه و تك‌هنككانك‌هت دك‌هفتك‌هارچك‌هيك‌هاكككى تككايبك‌هت بك‌ه وش كك‌ه باارهگاوويك‌هاكككانى دژ بك‌ه ژنيككان ئامككادك‌ه نك‌هاكككردووك‌ه ،بككۆ ئك‌هوك‌هى بك‌هارك‌ه بك‌هارك‌ه اكككاار بككۆ وك‌هلنانيككان بكرێككت و ازمككانى نووسككينمان مشتوماڵ بكك‌هين لك‌هو وشك‌ه و چك‌همك و دك‌هستك‌هواژانك‌هى لك‌ه هك‌هناوياندا مك‌هغزاى دژك‌ه ژنيان هك‌هيك‌ه. بۆنمككوونك‌ه :لك‌ه هك‌هواڵككدا ،هێشككتا ميككديااكاارى ئێمك‌ه پێككى نك‌هنگييك‌ه بككۆ ژنێككك ئك‌ههگك‌هار نك‌هچككووبێتك‌ه پرۆسك‌هى هاوسك‌هارهگيرييك‌هوك‌ه بڵێت “ژن ”،و دك‌هنووسێت“ :اكچ بووك‌ه و شووى نك‌هاكردووك‌ه.”، هك‌هاروك‌هها لك‌ه هك‌هواڵدا هێشتا ژن وك‌ه ك موڵكى پياو هك‌هژماار دك‌هاكرێككت و دك‌هنووسككرێت“ :پياوێككك ژنك‌هاكك‌هى خككۆى اكوشككت ، ”،ارێككك وك‌ه ك ئك‌هوك‌هى “پياوێككك ئۆتۆمككبێلك‌هاكك‌هى خككۆى سككووتاند..”، هك‌هاروك‌هها دك‌هنووسككرێت“ :خككاوك‌هنى دوو ژن و سككێ منككداڵك‌ه ، ”،لێككرك‌هدا ژنككى اكككردووك‌هتك‌ه اكككااڵ و هاواكات مافى دايكايك‌هتيشى لێزك‌هوت اكردووك‌ه و هك‌همان تاوانيش بك‌هارامبك‌هار بك‌ه منداڵك‌هاكان دك‌هاكات و ئك‌هوانيش وك‌ه ك اكااڵ پيشاندك‌هدات.
نمككوونك‌هى ديكك‌هى بك‌هارچككاو بينيمككان ،لك‌ه سككنووارى هك‌هولێككر چك‌هنككد پياوێككك ژنێكككى ئككاواارك‌هى خۆارئككاواى اكواردسككتانيان ارفانككدبوو ،دك‌هسككتدارێژييان اكردبككووك‌ه سكك‌هار ،ميككديا فۆاكسككى لك‌هسكك‌هار پك‌هاردك‌هى اكچێنككى تككاوانلێكراو بككوو ،تككاوانى ارفانككدن و ئك‌هشكككك‌هنجك‌ه و دك‌هسككتدارێژييك‌هاكك‌هى بك‌هلوهك ئاسايى بوو ،بك‌هاڵ م خك‌همى ئك‌هوك‌هى بوو ،ئايا پك‌هاردك‌هى اكچێنى ماوك‌ه يان نك‌هماوك‌ه. چاارك‌هسكككك‌هار :ئاشكككنابوون و فێربكككوون و دۆازينك‌هوك‌هى ئك‌هو وشكككك‌ه و دك‌هسكككتك‌هواژانك‌هى هك‌هڵگكككرى مك‌هغزايك‌هاكى مرۆڤسالارانك‌ه و ژيان دۆستانك‌هن بۆ ارووماڵى پرسك‌هاكان .مشتوماڵكردنى ازمككانى نووسككينمانك‌ه لك‌هو وش كك‌ه و چك‌همكككانك‌هى هك‌هڵگككرى نك‌هازعك‌هى دوژمنكككاارانك‌هن بك‌هارامبك‌هار بك‌ه ژنككان. ئك‌همك‌ه ش بك‌ه خوێنككدنك‌هوك‌ه و بك‌هدواداهگك‌هڕان و پرسككياار دك‌هبێككت .بۆنمككوونك‌ه دك‌هاكرێككت لێككرك‌هدا چك‌هنككد چك‌همك و دك‌هستك‌هواژك‌هيك‌هاكى هك‌هڵگرى مك‌هغزاى پياوسالارانك‌ه بخك‌هينك‌ه بك‌هارچاو: )شككوويكردووك‌ه… هاوس كك‌هارهگيرى اكككردووك‌ه( ) ،خككاوك‌هنى منككداڵك‌ه… .دايكككى منككداڵك‌ه( ) ،مككاارهك اكراووك‌ه… هگرێبك‌هستى هاوسكك‌هارهگيرى اكككردوو( ) ،ئككاهك‌هنگى بككوو ك هگواسككتنك‌هوك‌ه… ئككاهك‌هنگى هاوسك‌هارهگيرى( ) ،بێوك‌هژن… هاوسك‌هار لك‌هدك‌هستداو ،بك‌هجيا ژياو) ، (..خۆى خنكانككد… تك‌هارمككى دۆازارايك‌هوك‌ه و دك‌هوترێت “خۆى خنكانكدووك‌ه) ، (”،خكۆى اكوشكت ..دك‌هوترێكت ،يكان بانگك‌هشكك‌هى ئك‌هوك‌ه دك‌هاكرێكت اكك‌ه “خكۆى اكوشكتووك‌ه) ، (”،مێكردى ژنك‌هاكك‌ه… هاوسكك‌هارى ژنك‌هاكك‌ه( ) ،دوو جكاار شوويكردووك‌ه… دووجاار پرۆسك‌هى هاوسك‌هارهگيرى اكردووك‌ه( ) ،پيككاوێكى خككاوك‌هن سككێ ژن… پياويك سێ جاار هاوسك‌هارهگيرى اكردووك‌ه( ) ،ژنانى حزبك‌هاكان… ژنانى ئك‌هنككدامى حزبك‌هاكككان( ، )ژنێكككى عك‌هارك‌ه(ب ..ژنێكككى بك‌ه ارك‌هچك‌هڵك‌ه ك عك‌هارك‌ه(ب( ) ،مككاڵى بككاوان ..مككاڵى خۆيككان( ) ،مككاڵى بككاواكى ..مككاڵى دايككك و بككاواكى( ) ،بككۆ تحككر ش ..هگێچك‌هڵككى سێكسككى( ) ،بككۆ ئيغتصككا(ب.. دك‌هسككتدارێژى سێكسككى( ) ،ژنككى س كك‌هارۆ ك ..هاوس كك‌هارى س كك‌هارۆ ك( ) ،ژنككانى ازينككدان ..ژنككانى ازينككدانيكراو( ..ئك‌همككانك‌ه و چك‌هنككدين دك‌هسككتك‌هواژك‌ه و ارسككتك‌ه و چك‌همكككى ديكك‌ه ارۆژانك‌ه لك‌ه ميككدياوك‌ه بڵودك‌هاكرێنك‌هوك‌ه بك‌ه بێ ئك‌هوك‌هى سك‌هارنجبدك‌هينك‌ه ناوك‌هڕۆ ك و ئك‌هو پك‌هيامك‌ه ژك‌ههراوييانك‌هى لك‌ه نككاواخنى ئك‌هو چك‌همكانك‌هدا هك‌هن.
هك‌هشتك‌ه م :ازك‌هقكردنك‌هوك‌هى تاوانى ژن: مككاوك‌هيك‌ه ك دك‌هبێككت هك‌هنككدێك سككايت و اكك‌هنككاڵى اكككواردى موشككتاقى ئك‌هوك‌هن ژنێككك لك‌هو پك‌هڕى دنيككا تاوانێك ئك‌هنجكا م بكدات و ئك‌همكان لێككرك‌ه بك‌ه ناونيشككانى سكك‌هارنجڕااكێش بڵوى بكك‌هنك‌هوك‌ه .هاواكككات لێككرك‌ه ش حككاڵك‌هتى ئك‌هشكككك‌هنجك‌هدانى چك‌هنككد منككداڵێك لك‌ه ليك‌هن دايك‌هن و ازڕدايكيككانك‌هوك‌ه بك‌ه جۆارك‌ههككا شككێوك‌ه اكككاارى لك‌هس كك‌هار اكككرا ،وك‌ه ك هك‌هوڵێككك بككۆ دازێككواكردنى وێنككاى ژن .ازك‌هقكككردنك‌هوك‌هى ئك‌هو حاڵك‌هتككانك‌ه و هگك‌هوارك‌هاكردنيككان لك‌ه قك‌هبككاارك‌هى خۆيككان ازيككاتر وك‌ه ك تۆڵك‌هسككك‌هندنك‌هوك‌هيك‌هاكى پيككاوانى اكۆمك‌هڵگك‌هيك‌ه لك‌ه ژنان .بك‌هو پێيك‌هى ميديا پياو بك‌هڕێوك‌هى دك‌هبات ،ئيككدى ميككديا لك‌ه خزمك‌هتككى عك‌هقڵككى
پياوسككالارييك‌ه و دك‌هيك‌هوێككت پێمككان بڵێككت ژن ئك‌هو مككرۆڤك‌ه هك‌هسككت ناسككك و ژيككان دۆسككت و ئك‌هوينخككككواازك‌ه نييك‌ه اكك‌ه بانگك‌هشككككك‌هى بككككۆ دك‌هاكرێككككت .بك‌ه پێچك‌هوانك‌هوك‌ه ژن دڕنككككدك‌هيك‌ه .ئك‌هوك‌هتككككا هاوسك‌هارك‌هاكك‌هى دك‌هاكوژێت ،ناپااكى دك‌هاكات ،منداڵ دك‌هاكوژێت ،تك‌هنانك‌هت اكاار هگك‌هيشككتووك‌هتك‌ه ئك‌هوك‌هى “هگااز لك‌ه چكواكى پيكاو دك‌ههگرێكت) ”،وك‌ه ك ئك‌هو حكاڵك‌هتك‌هى لك‌ه ارانيك‌ه اروويكدا و تك‌هنكانك‌هت لك‌ه ميكدياى جيهانيشدا بڵواكرايك‌هوه و وشك‌هى “هگااز”،ى بۆ بك‌هاكاارهێنرابوك‌و( بك‌هو مانككايك‌هى ژن وك‌ه ك ئككاژك‌هڵى دڕندك‌هيك‌ه و هگااز و قك‌هپ دك‌ههگرێت ،لك‌ه اكاتێكدا ئك‌هوك‌ه جۆارێكك‌ه لك‌ه بك‌هارهگرى لك‌ه خۆاكردن. نۆيك‌ه م :بايك‌هخدان بك‌ه ارێكخراوك‌هاكك‌هى پياوان و دارووشمك‌هاكانيان: هك‌همككان ئك‌هو ارۆژك‌هى تك‌هارمككى دوو خوشكككك‌هاكك‌هى س كك‌هيد سككادق اكك‌ه لك‌ه هگۆمككاوك‌هاكك‌ه خنكككابوون و پۆليسك‌هاكان بك‌ه شێوك‌هيك‌هاكى ناشككياو بك‌ه مككرۆڤ دك‌هاريانهێنككانك‌هوك‌ه ،لك‌ه اكك‌هنككاڵێكى ئاسككمانى اكككاتژمێر 07:05تا 07:45خككولك‌هاكى ئێككواارك‌ه ،ميوانككداارى ئك‌هنككدامانى ئك‌هو ارێكخككراوك‌ه اكرابككوو ،اكك‌ه بهك ناوى دااكۆاكيكردن لك‌ه پياوان دامك‌هازاراوك‌ه. ازك‌هقككككككردنك‌هوك‌ه و هێنانك‌هپێشكككككك‌هوك‌ه و دك‌هارخسكككككتنى ئك‌هو ارێكخكككككراوك‌هى ژمكككككاارك‌هيك‌ه ك اكك‌هس دايانمك‌هازارانككدووك‌ه بك‌ه نككاوى دااكككۆاكيكردن لك‌ه پيككاوان و بڵواكككردنك‌هوك‌هى ئامككاار و ازانيككاارييهك چك‌هواشك‌هاكاارييك‌هاكانيان تاوانێكك‌ه بك‌هارامبك‌هار بك‌ه ژنان دك‌هاكرێت ..چونكك‌ه لك‌ه بنك‌هڕك‌هتك‌هوك‌ه پاسككاوێك بككۆ دارووستبوونى وك‌هها ارێكخراوێك نييك‌ه و هاواكات ئك‌هو تاوانانك‌هى بك‌هارامبك‌هار بك‌ه پياوان دك‌هاكرێت ، لك‌هسكككك‌هار بنك‌همكككاى ارك‌ههگك‌هازى و پااراسكككتنى شكككك‌هارك‌ه ف نييك‌ه ،وك‌ه ك ئك‌هوك‌هى بك‌ه پاسكككاوى پااراسكككتنى شك‌هارك‌ه ف و لك‌هسك‌هار بنك‌هماى ارك‌ههگك‌هازيى تاوان دك‌هارحك‌هق بك‌ه ژن دك‌هاكرێت .ارك‌هنگك‌ه پيككاوانى ميككديا و ئك‌هو عك‌هقڵيك‌هتك‌ه پياوسالارييك‌هى ميديا بك‌هڕێوك‌ه دك‌هبات بك‌ه عك‌هقڵى تۆڵك‌هسك‌هندنك‌هوك‌ه ارك‌هفتاار لك‌ههگك‌هڵ ژنككدا بكات و دك‌هيك‌هوێت بڵێت ئك‌هوك‌ه تك‌هنيكا ژنكان نييكن تاوانيكان بك‌هارامبك‌هار دك‌هاكرێكت ،بك‌هڵككو پيكاوانيش ستك‌همديدك‌هى دك‌هستى ژنانن. ئك‌همانك‌هى خككرانك‌هڕوو ،لنيكك‌ه م بك‌هشككێكى ئك‌هو تككاوانك‌هن ارۆژانك‌ه لك‌ه ارێگك‌هى ميككدياوك‌ه لك‌ه بك‌هارامبك‌هار پرس و دۆسييك‌هاكانى توندوتيژى دژى ژنان دك‌هاكرێن و ئيككدى ئك‌هوك‌ه ئك‌هاراكككى ميككديايك‌ه لك‌ه ليك‌ه ك ، چككال ك و ارێكخراوك‌هاكككانى ژنككانك‌ه لك‌ه ليك‌هاكككى ديكك‌هوك‌ه توانايككان بخك‌هنك‌ههگك‌هڕ بككۆ اراسككتكردنك‌هوك‌هى باارى لارو اراستكردنك‌هوك‌هى هك‌هڵك‌ه و اكك‌همواكوارتييك‌هاكان. بێگومان خسككتنك‌هڕووى ئك‌ه م بككاس و بابك‌هتككانك‌ه ازيككاترى دك‌هوێككت و ئك‌هسككتك‌همك‌ه لك‌ه تككوێى وتاارێكككدا هك‌هموو شت بوترێت و ازۆار بابك‌هتى ديكك‌ه جێى هك‌هڵوك‌هستك‌ه لك‌هس كك‌هار اكردنككن ،لك‌هوانك‌ه وێنككااكردنى ژن وك‌ه ك اكككااڵى سێكسككى ،پك‌هاراوێزخسككتنى ارۆڵككى ژن لك‌ه نككاو ميككديادا ،هێنككانك‌ه پێشكك‌هوك‌هى ژن لك‌هسك‌هار بنك‌هماى جكوانى جك‌هسكتك‌ه نك‌ه ك بيكرو هكۆ ش ،فۆاكسككردنى اككامێراى اكك‌هناڵك‌هاككان لك‌هسكك‌هار سينگ و بك‌هارۆاكى ژن و پيشككاندانيان وك‌ه ك اكككااڵ ،بێبك‌ههككااكردنى توانككاى ژن ،ئككاوڕنك‌هدانك‌هوك‌ه لهك ژنانى بك‌ههرك‌همك‌هند ،ارێگرتن لك‌ه هگك‌هشك‌هاكردنى ژن لك‌ه ناو ميديا ،بچوواككردنك‌هوك‌هى ارۆڵككى ژن لهك
ناو اكاارى ماڵ ،خستنك‌هڕووى بابك‌هتك‌هاكان بك‌ه مك‌هبك‌هستى واروژاندنى سێكسى يككاخود واروژانككدنى هك‌هسككتى بك‌هازك‌هيككى پێككداهاتنك‌هوك‌ه ..ئك‌همككانك‌ه و چك‌هنككدين شككێوك‌هى ديكك‌هى جيااكككاارى هك‌هن و نككااكرێت فك‌هارامۆ ش بكرێن. *ب ح‌هىڕێوبح‌هرى ماڵپح‌هىڕى )رۆژنامح‌هوانى( تاايبح‌ه ت بح‌ه هونح‌هر و زانستى راگح‌هاياندن