Biopotencjał 2018 - streszczenia wystąpień by Artur Baranowski

Sekretariat organizatora konferencji Biopotencjał 2018 Wydział Biologii i Nauk o Środowisku, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego tel. 22 569 68 37; 22 569 68 38; e-mail: biopotencjal@gmail.com, http://biopotencjal.blogspot.com/

KOMITET ORGANIZACYJNY Komitet Naukowy: Przewodniczący komitetu: dr hab. prof. UKSW Jerzy Romanowski - Dziekan Wydziału Biologii i Nauk o Środowisku

Członkowie: dr inż. Dominik Wojewódka dr inż. Małgorzata Wszelaka-Rylik dr hab. Wojciech Gawlikowicz, prof. UKSW

Komitet Honorowy Otoczenia Biznesu: Arkadiusz Siembida - Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Warszawie Michał Kuliński - Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie Marian Kawczyński - KAWA.SKA Sp. z o.o. Ryszard Gajewski - Polska Izba Biomasy Maciej Hipsz - ALAB laboratoria Dr Leszek Karski - Dyrektor Departamentu Strategii i Komunikacji, Główny Inspektorat Ochrony Środowiska Dr inż. Paweł Grzegorzewicz - Hydrostop Sp. z o.o. Mgr Monika Sankowska, MEDIGEN Sp. z o.o. Dr Leon Wyszyński Mgr Aneta Wochowska, PPPT CLK, obecny i były dyrektor Mgr Jerzy Pełczyński, ABATOS

Komitet organizacyjny: dr inż Dominik Wojewódka, dr Artur Baranowski, Michał Winczek Filip Bednarczyk, Marcin Ptaszyński, Joanna Góra, Anna Gizińska,

Sesja referatowa Jagoda Płaczkiewicz1, Agnieszka Kwiatek1 Wpływ Lactobacillus crispatus i jego białek na adhezję i inwazyjność Neisseria gonorrhoeae 1 Zakład Wirusologii, Instytut Mikrobiologii, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski e-mail: j.placzkiewicz@biol.uw.edu.pl Łukasz Furmanek1, Agata Tekiela1, Magdalena Tanona1, Paweł Czarnota1 Hodowla grzybów Armillaria ostoyae i A. borealis w określonej temperaturze i podłożu w warunkach in vitro 1 Wydział Biologiczno- Rolniczy, Katedra Agroekologii, Uniwersytet Rzeszowski, ulica Ćwiklińskiej 1A, 35-601 Rzeszów e-mail: furmanek.lukasz@wp.pl Angelika Brzozowska1,2, Witold Rybski1, Rashid Minhas1, Karim Abu Nahia1, Agata Sulej1, Cecilia Lanny Winata1,3 Studying the development of pacemaker cells in zebrafish heart using in vivo fluorescence microscopy 1 International Institute of Molecular and Cell Biology in Warsaw, Zebrafish Developmental Genomics Laboratory, Warsaw, Poland; 2University of Warsaw, Faculty of Biology, Department of Animal Physiology, Warsaw, Poland; 3Max-Planck Institute of Heart and Lung Research, Bad Nauheim, Germanył angelika.brzozowska@iimcb.gov.pl Aneta Starzec; Agnieszka Nowicka; Izabela Fecka, Składniki żywności o korzystnych właściwościach w przebiegu chorób neurodegeneracyjncyh Katedra i Zakład Farmakognozji, Wydział Farmaceutyczny z O. Analityki Medycznej, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu e-mail: a.starzec.92@gmail.com Rafał Becker, Agata Bogdańska, Agnieszka Wojtaszko, Cezary Pączkowski, Anna Szakiel Porównanie metod ekstrakcji kwasów triterpenowych z odpadów powstałych podczas produkcji soku jabłkowego Zakład Biochemii Roślin, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski, ul. Miecznikowa 1, 02-096 Warszawa, e-mail: r.becker@biol.uw.edu.pl Michał Markowski, Marek Długosz, Anna Szakiel Modyfikacje syntezy i wydzielania kwasu oleanolowego pod wpływem kwasu jasmonowego w kulturze korzeni włośnikowatych nagietka lekarskiego Calendula officinalis Zakład Biochemii Roślin, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski, ul. Miecznikowa 1, 02-096 Warszawa, e-mail: m.markowski@biol.uw.edu.pl

Dominika Bury, Grzegorz Sinicyn Zróżnicowanie przestrzenne jakości wód powierzchniowych w sąsiedztwie Przepompowni Wieliszew. Zespół Hydrologii i Gospodarki Wodnej, Katedra Kształtowania i Ochrony Środowiska, Wydział Instalacji Budowlanych, Hydrotechniki i Inżynierii Środowiska, Politechnika Warszawska e-mail: dominika2609@o2.pl Mateusz Kłosiewicz, Katarzyna Affek Ocena inaktywacji bakterii i ekotoksyczności produktów ubocznych podczas dezynfekcji ścieków oczyszczonych promieniowaniem UV Politechnika Warszawska, Wydział Instalacji Budowlanych, Hydrotechniki i Inżynierii Środowiska e-mail: mateusz.klosiewicz@gmail.com Kaja Dębek, Katarzyna Affek Ekotoksyczność mieszanin substancji farmaceutycznych w stosunku do organizmów wodnych Zakład Biologii, Wydział Instalacji Budowlanych, Hydrotechniki i Inżynierii Środowiska, Politechnika Warszawska e-mail: kajadebek@gmail.com Bartosz Sosnowski, Paulina Skrzeczkowska, Patrycja Roszczyk, Paulina Tolak, Maria Rukat, Natalia Walczuk, Filip Płończyk, Wojciech Wesołowski Ocena inaktywacji bakterii i ekotoksyczności produktów ubocznych podczas dezynfekcji ścieków oczyszczonych metodą chlorowania. Studenckie Koło Biologiczne, Wydział Instalacji Budowlanych, Hydrotechniki i Inżynierii Środowiska PW, e-mail: bartekcbs@gmail.com Lecyk Aleksandra, Rzodkiewicz Monika Zielona rewolucja na wybranym przykładzie Międzywydziałowe Koło Naukowe Ekoinżynierii przy SGGW w Warszawie e-mail: ilona_maluszynska@sggw.pl Karolina Jóźwiakowska Usuwanie zanieczyszczeń ze ścieków bytowych w hybrydowej hydrofitowej oczyszczalni na wybranym przykładzie Międzywydziałowe Koło Naukowe Ekoinżynierii przy SGGW e-mail: karolina.jozwiakowska@tlen.pl Anna Kuczyńska, Marta Kolanowska Współczesne oraz przyszłe rozmieszczenie potencjalnych nisz występowania ekspansywnego gatunku – naparstnicy purpurowej (Digitalis purpurea L.) poza jej pierwotnym zasięgiem w Europie Katedra Taksonomii Roślin i Ochrony Przyrody, Wydział Biologii, Uniwersytet Gdański, Wita Stwosza 59, 80-308 Gdańsk, Polska e-mail: amm.kuczynska@gmail.com

Natalia Jagodzińska1, Artur Baranowski2 Relationship between abundance, body mass index and body mass. 1 Liceum Ogólnokształcące im. T. Kościuszki w Łukowie, 2 Wydział Biologii i Nauk o Środowisku, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, e-mail: jagodzinska.natalia.pg2@gmail.com Magdalena Tanona Długoterminowe zmiany parametrów fitosocjologicznych bioty porostowej świerka pospolitego (Picea abies) w kontekście naturalnych procesów rozpadu drzewostanów świerkowych na terenie Gorczańskiego Parku Narodowego Katedra Agroekologii, Wydział Biologiczno-Rolniczy Uniwersytetu Rzeszowskiego, ul. Ćwiklińskiej 1A, 35-601 Rzeszów; e-mail: magdalena.tanona@gmail.com Joanna Gołębiewska, Marta Jarosińska, Iwona Skorowska Flora Pomeranica Orientalis – czyli jak i gdzie archiwizować dokumentację florystyczną Pomorza Gdańskiego Katedra Taksonomii Roślin i Ochrony Przyrody, Wydział Biologii, Uniwersytet Gdański, ul. Wita Stwosza 59, 80-308 Gdańsk e-mail: jj.golebiewska@gmail.com Karolina Bodzon1, Marta Piotrowska2, Dominiska Sitarska3, Piotr Ceryngier4 Sygnały ostrzegawcze Harmonii axyridis i ich postrzeganie przez potencjalnych drapieżników 1 Pracownia Ekotoksykologii, Wydział Biologii Uniwersytetu Warszawskiego; 2,4Wydział Biologii i Nauk o Środowisku, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie; 3Zakład Genetyki, Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie, e-mail: kk.bodzon@biol.uw.edu.pl Karolina Bodzon, Aleksandra Naziębło, Małgorzata Wierzbicka Wpływ biostymulatora hormonalnego na pobieranie ołowiu przez siewki Cucumis sativus Pracownia Ekotoksykologii, Wydział Biologii Uniwersytetu Warszawskiego e-mail: kk.bodzon@gmail.com Adrianna Jóźwik Strop oczodołu a środowisko życia człowieka Koło Naukowe Biologów Człowieka, Wydział Biologii i Nauk o Środowisku, Uniwersytet Kardynała Stephana Wyszyńskiego w Warszawie, Wóycickiego 1/3 e-mail: idka1996@gmail.com Piotr Rzymowski1, Artur Baranowski2 Tamo Eliashvili3 Students’ aspirations as a tool in Education - Polish and Georgian example in preliminary research. 1 Liceum Ogólnokształcące im. T. Kościuszki w Łukowie; 2Wydział Biologii i Nauk o Środowisku, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie; 3 Kutaisi Public School No. 11, Georgia e-mail: rzymowski.piotr.pg2@gmail.com

Sesja posterowa Patrycja Paciorek1, Agnieszka Grzelak1, Mariusz Żuberek MiRNA- nadzieja diagnostyki i przyszłość terapii w chorobach nowotworowych 1 Wydział Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego, Katedra Biofizyki Molekularnej, Zakład Biofizyki Błon, ul. Banacha 12/16 90-237, Łódź, e-mail: patrycja.paciorek@unilodz.eu Michał Rakowski1, Agnieszka Grzelak1 Estrogenomimetyki – nadzieja czy zagrożenie? 1 Uniwersytet Łódzki, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Katedra Biofizyki Molekularnej, ul. Stefana Banacha 12/16, 90-237 Łódź; e-mail: michal.rakowski@outlook.com Hakim Rabia1, Malek Ould Hamou1, Katarzyna Kasperkiewicz2, Magdalena Pacwa-Płociniczak2, Marta Dziewięcka3, Maria Augustyniak3 Assessment of cadmium accumulation abilities by selected microorganisms in phosphate ores from djebel onk, Algeria 1 Ecole Nationale Polytechnique; Alger, 10 Avenue Hassen Badi BP 182 El Harrach 16200 Alger, Algérie; 2,3Faculty of Biology and Environmental Protection, University of Silesia in Katowice, Jagiellońska 28, 40-034 Katowice, Poland (2Department of Microbiology, 3Department of Animal Physiology and Ecotoxicology) e-mail: hakim.rabia@g.enp.edu.dz Magdalena Ćwiertniewicz, Anna Banach, Aleksandra Ziembińska – Buczyńska Immobilizacja biomasy osadu czynnego Katedra Biotechnologii Środowiskowej, Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki, Politechnika Śląska, ul. Akademicka 2A, 44-100 Gliwice e-mail: cwiertniewicz.m@gmail.com Filip Gamoń1, Anna Banach, Mariusz Tomaszewski, Aleksandra Ziembińska-Buczyńska Analiza genotypowa zbiorowiska bakteryjnego w reaktorze SBR z wpracowanym procesem anammox 1 Politechnika Śląska, Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki, Katedra Biotechnologii Środowiskowej, Akademicka 2, 44-100 Gliwice e-mail: filip.gamon@gmail.com Mateusz Hosumbek1,2, Mariusz Tomaszewski2, Aleksandra Ziembińska-Buczyńska1 Wykorzystanie bakterii kwasu mlekowego do wspomagania oczyszczania ścieków mleczarskich 1 Politechnika Śląska, Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki, Katedra Biotechnologii Środowiskowej, Akademicka 2, 44-100 Gliwice; 2Studenckie Koło Naukowe Biotechnologów przy Centrum Biotechnologii Politechniki Śląskiej, ul. Krzywoustego 8, 44-100 Gliwice e-mail: mateusz.hos@interia.pl Aleksandra Tończyk, Agnieszka Grzelak Modulacja aktywności przezbłonowego systemu redoks przez nanomateriały. Uniwersytet Łódzki, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska e-mail: atonczyk@gmail.com

Kamila Lewicka1, Diana Rogacz1, Piotr Rychter1, Piotr Dobrzyński1,2 Otrzymywanie biodegradowalnych polimerów oraz ich zastosowanie w systemach kontrolowanego uwalniania w agrochemii 1 Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie, Al. Armii Krajowej 13/15, 42-200, Częstochowa, 2 Centrum Materiałów Polimerowych i Węglowych PAN, ul. M. Curie-Skłodowskiej 34, 41-819, Zabrze e-mail: lewickakamilla@gmail.com Rogacz Diana1, Rychter Piot1, Lewicka Kamila1, Lewkowski Jarosław2, Morawska Marta2, Cal Dariusz2 Zastosowanie nowo syntezowanych pochodnych glifosatu jako bezpiecznych dla środowiska herbicydów 1 ICOŚiB, Akademia Jana Długosza w Częstochowie, Al. Armii Krajowej 13/15, 42-200 Częstochowa. 2 Katedra Chemii Organicznej, Wydział Chemii, Uniwersytet Łódzki, Tamka 12. e-mail: diana.rogacz@gmail.com Weronika Machelak, Agnieszka Grzelak Ciemna strona antyoksydantów Uniwersytet Łódzki, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Katedra Biofizyki Molekularnej, Zakład Biofizyki Błon, ul. Pomorska 141/143, 90-236 Łódź e-mail: w.machelak@gmail.com Iwona Skorowska1, Joanna Gołębiewska1, Marta Jarosińska1, Dorota Łuszczek2 Czy można odróżnić Oncidium Sw. od Odontoglossum Kunth (Orchidaceae Juss.) w mikroświecie? 1 Katedra Taksonomii Roślin i Ochrony Przyrody; 2Laboratorium Mikroskopii Elektronowej 1,2 Wydział Biologii Uniwersytetu Gdańskiego, Wita Stwosza 59, 80-308 Gdańsk, e-mail: iwona.skorowska@biol.ug.edu.pl Anna Pieprzyca1, Anna Banach1, Piotr Banaszek2, Aleksandra Ziembińska-Buczyńska1 Sezonowa zmienność zbiorowiska nitryfikatorów w osadzie czynnym komunalnej oczyszczalni ścieków 1 Katedra Biotechnologii Środowiskowej, Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki Politechnika Śląska, Ul. Akademicka 2A 44-100 Gliwice; 2Chorzowsko-Świętochłowicke Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Oczyszczalnia ścieków „Klimzowiec”, Ul. Kręta 9 41-500 e-mail: anna.m.pieprzyca@gmail.com Agata Zakrzewska1, Dominik Kopeć1, Anna Jarocińska2, Marlena Kycko2, Anita Sabat-Tomala2, Jan Niedzielko3, Maria Niedzielko3, Łukasz Sławik2,3 Review of non-forest Natura 2000 habitats mapping methods using remote sensing data 1 University of Łódź, Faculty of Biology and Environmental Protection, Department of Geobotany and Plant Ecology, Banacha 1/3, 90-237 Łódź; Poland; 2University of Warsaw, Faculty of Geography and Regional Studies, Department of Geoinformatics, Cartography and Remote Sensing, Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warsaw; Poland; 3MGGP Aero Sp. z o. o., Kaczkowskiego 6, 33-100 Tarnów; Poland; e-mail: agata.zakrzewska@biol.uni.lodz.pl

Magdalena Wiśniewska, Agnieszka Pusz Obowiązki właścicieli instalacji w odniesieniu do środowiska gruntowo-wodnego w aspekcie nowych przepisów prawnych Katedra Ochrony i Kształtowania Środowiska, Wydział Instalacji Budowlanych, Hydrotechniki oraz Inżynierii Środowiska, Politechnika Warszawska., adres: 00-653 Warszawa, ul. Nowowiejska 20; e-mail: magdalena.wisniewskaa@gmail.com; agnieszka.pusz@is.pw.edu.pl Karolina Kuświk1, Dominik Kopeć1, Łukasz Sławik2,3, Jan Niedzielko3, Jaromir Borzuchowski Analysis of the pace of succession of trees and shrubs in the lower Biebrza Basin with the use of actual and archive aerial data 1 University of Lodz, Faculty of Biology and Environmental Protection, Department of Geobotany and Plant Ecology, Banacha 1/3, 90-237 Lodz, Poland; karolina.kuswik@biol.uni.lodz.pl, 2University of Warsaw, Faculty of Geography and Regional Studies, Department of Geoinformatics, Cartography and Remote Sensing, Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warsaw, Poland; 3MGGP Aero Sp. z o.o., Kaczkowskiego 6, 33-100 Tarnow, Poland, e-mail: dominik.kopec@biol.uni.lodz.pl, l.slawik@uw.edu.pl, lslawik@mggpaero.com, jniedzielko@mggpaero.com, jborzuchowski@mggpaero.com Marcin Hołota1, Jakub Magiera1, Sylwia Michlewska1, 2, Maksim Ionov1, Maria Bryszewska1 Cytotoksyczność karbokrzemowych dendrymerów miedziowych w stosunku do nowotworowych linii komórkowych 1301 oraz HL60 1 Uniwersytet Łódzki, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Katedra Biofizyki Ogólnej, ul. Pomorska 141/143, 90-236 Łódź; 2Uniwersytet Łódzki, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Pracowania Obrazowania Mikroskopowego i Specjalistycznych Technik Biologicznych, ul. Banacha 12/16. e-mail: marcin.holota@unilodz.eu Aleksandra Kobylińska1, Julia Mylik1, Cezary Olbrycht1, Maja Skłodowska1, Maja Milkowska1, Krzysztof Śpiewak1, Tytus Kaliniec1, Julia Wasilewska1, Aleksandra Król1, Agata Walczak1; Artur Baranowski2; 3 Şükran Vural Şükran Yeral ; 4Mehmet Fatih Güzelsoy ; 5Rosa Gutiérrez Blázquez, Paula Fariña Búa; 6 María Mercedes Horjales Dopico Korelacje socjometryczne pomiędzy uczniami w Turcji i Hiszpanii 1 LXXV LO im. Jana III Sobieskiego w Warszawie, Polska; 2Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego; Wydział Biologii i Nauk o Środowisku; 3Hatay Antakya Güzelburç Ortaokulu, Turkey ; 4 Marmara University, Turkey; 5Col·legi Jardí, from Granollers, Spain; 6Tirso De Molina Ferrol, Spain e-mail: art.baranowski@gmail.com Jakub Magiera1, Marcin Hołota1, Sylwia Michlewska1,2, Maksim Ionov2 Maria Bryszewka1 Wpływ karbokrzemowych dendrymerów z atomami miedzi na erytrocyty oraz oddziaływanie ich z błonami erytrocytarnymi. 1 Uniwersytet Łódzki, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Katedra Biofizyki Ogólnej, ul. Pomorska 141/143, 90-236 Łódź; 2Uniwersytet Łódzki, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Pracowania Obrazowania Mikroskopowego i Specjalistycznych Technik Biologicznych, ul. Banacha 12/16, 90-237 Łódź. e-mail: jakub.magiera@unilodz.eu Julia Mączka1, Paulina Moscicka1, Lena Warsz11, Piotr Łukasik1, Krzysztof Łazuga, Baranowski Artur1, 2 Moths diversity of Jata Reserve (Lepidoptera, Macrolepidoptera). 1 Szkoła Podstawowa nr 2 z Odziałami Dwujęzycznymi w Łukowie 2 Wydział Biologii i Nauk o Środowisku, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie e-mail: art.baranowski@gmail.com

Sesja referatowa

Łukasz Furmanek, Agata Tekiela, Magdalena Tanona, Paweł Czarnota Hodowla grzybów Armillaria ostoyae i A. borealis w określonej temperaturze i podłożu w warunkach in vitro Wydział Biologiczno-Rolniczy, Katedra Agroekologii, Uniwersytet Rzeszowski, ul. Ćwiklińskiej 1A, 35-601 Rzeszów e-mail: furmanek.lukasz@wp.pl Wstęp Opieńkową zgniliznę korzeni powodują gatunki pasożytnicze grzybów rodzaju Armillaria. Do najczęściej rosnących w Polsce zalicza się A. ostoyae (Opieńka ciemna) i A. borealis (Opieńka północna). Zasiedlają one żywe i martwe drzewa. Choroba ta przyczynia się do znacznych strat gospodarczych w lasach, lecz grzyby te rozkładają także martwą tkankę roślin. Ich obecność jest ważnym ogniwem w obiegu materii w ekosystemie. Cel pracy Do głównych celów pracy należało określenie optymalnej temperatury wzrostu mycelium oraz podłoża do hodowli w warunkach in vitro. Materiały i metody Mycelium A. ostoyae i A. borealis hodowano w cieplarce w temperaturze od 20 – 28°C na 3 rodzajach pożywki – PDA, PDA z dodatkiem ekstraktu maltozowego oraz na pożywce Hansena z dodatkiem trocin na ich powierzchni. Z czystej kultury wycinano mycelium o 5 mm średnicy i przenoszono na środek pożywki. Przyrost grzybni mierzono linijką jako średnią z dwóch miejsc krzyżujących się na szalce bezpośrednio nad inokulum. Pomiar kończono w momencie przerostu przynajmniej jednej szalki przez strzępki grzyba hodowanego w danej temperaturze. Wyniki Mycelium obu gatunków grzybów rośnie we wszystkich testowanych temperaturach i pożywkach. Ogólny trend wzrostu jest wolny, lecz szybszy w niższych temperaturach. Większe tempo przyrostu wykazała A. borealis. Najlepsze warunki hodowli zaobserwowano dla A. ostoyae na podłożu PDA w 20, 22 i 24°C oraz PDA z dodatkiem wyciągu maltozowego w 20, 22 i 26°C, a dla A. borealis – podłoże Hansena w 26°C. Wnioski Wzrost opieńki ciemniej i północnej zależy w dużym stopniu od temperatury i dostępności składników pokarmowych występujących w podłożu. Nie ma znaczących różnic pomiędzy tempem wzrostu grzybów na obu typach pożywek PDA, lecz trend wzrostu zmienia się na pożywce Hansena. Uzyskane wyniki wskazują, że przewagę w ekspansji swojej grzybni w środowisku naturalnym w przebadanych temperaturach może mieć A. borealis.

Angelika Brzozowska1,2, Witold Rybski1, Rashid Minhas1, Karim Abu Nahia1, Agata Sulej1, Cecilia Lanny Winata1,3 Studying the development of pacemaker cells in zebrafish heart using in vivo fluorescence microscopy 1International Institute of Molecular and Cell Biology in Warsaw, Zebrafish Developmental Genomics Laboratory, Warsaw, Poland; 2University of Warsaw, Faculty of Biology, Department of Animal Physiology, Warsaw, Poland; 3Max-Planck Institute of Heart and Lung Research, Bad Nauheim, Germany angelika.brzozowska@iimcb.gov.pl Introduction The main function of the vertebrate heart is to circulate blood throughout the body. In order to perform this function, the cardiac conduction system (CCS), which consists of pacemaker cells, are responsible for generating and propagating electrical impulses required for the contraction of heart muscle cells. Two pacemaker sites in the heart are the sinoatrial node and atrioventricular node. The heart of zebrafish develops through a complex morphological process, creating one atrium and one ventricle. Cardiac transcription factors such as Gata5, Hand2, and Tbx5 are crucial for regulating the process of heart development. Interestingly, evidence suggests that they may affect the development of pacemakers as well. Aim The aim of the project is, firstly, to characterize the morphology of pacemakers in normal zebrafish heart using ET33 and ET31 lines with GFP expression in AV node and SA node, and secondly, to investigate the morphological basis for pacemaker dysfunction in zebrafish mutants for Gata5, Hand2, Tbx5. Materials and methods For this purpose, we apply a variety of in vivo imaging techniques which include light sheet and confocal fluorescent microscopy in order to visualize the pacemaker in live zebrafish larvae. Results I will present results of my ongoing analysis of the pacemaker morphology using these techniques. Conclusions There is significant influence of some geneâ&#x20AC;&#x2122;s knockouts on pacemakers morphology. 1. Poon KL, Liebling M, Kondrychyn I, Brand T, Korzh V. Development of the cardiac conduction system in zebrafish. 2016. Gene Expression Patterns.

2. Reiter JF, Alexander J, Rodaway A, Yelon D, Patient R, Holder N, Stainier DY. Gata5 is required for the development of the heart and endoderm in zebrafish. 1999. Genes Development. 3. Xin Lou, Ashish R. Deshwar, J. Gage Crump, Ian C. Scott. Smarcd3b and Gata5 promote a cardiac progenitor fate in the zebrafish embryo. 2011. Development and stem cells

Lecyk Aleksandra, Rzodkiewicz Monika Zielona rewolucja na wybranym przykładzie Międzywydziałowe Koło Naukowe Ekoinżynierii przy SGGW w Warszawie* e-mail: ilona_maluszynska@sggw.pl Wstęp Każda przestrzeń miejska cechuje się występowaniem terenów zieleni, które są jej nieodłącznym elementem. Dzięki istotnej roli roślin, które pobierając dwutlenek węgla, wydzielają tlen, przyczyniają się do poprawy jakości powietrza. Zieleń parkowa wykazuje wysoką efektywność, która może zostać wykorzystana jako narzędzie rewitalizacji. Proces rewitalizacji ma za zadanie wyprowadzenie ze stanu kryzysowego obszarów zdegradowanych. Jest on długotrwały i zintegrowany, prowadzony we współpracy z lokalną społecznością. Rewitalizacja ma za zadanie wykorzystanie potencjału danego obszaru, przywrócenie utraconych walorów a także poprawienie jakości życia mieszkańców. Cel pracy Celem pracy jest przedstawienie udziału lokalnej społeczności w procesie rewitalizacji zielonej przestrzeni miejskiej Radzynia Podlaskiego. Materiały i metody Radzyń Podlaski to miasto liczące 16 tysięcy mieszkańców, położone w województwie lubelskim. Na terenie miasta znajduje się zabytkowy park będący częścią zespołu pałacowoparkowego. Ponieważ zaistniała potrzeba sporządzenia lokalnego programu rewitalizacji, autorki pracy przeprowadziły ankietę w formie papierowej i elektronicznej. W badaniu wzięło udział 30 respondentów. Odpowiedzi na pytania dotyczące oceny stanu zachowania parku, a także potrzeb mieszkańców będą podstawą do zaproponowania rozwiązań rewitalizacyjnych. Wyniki Analizując odpowiedzi na zadane w ankiecie pytania okazuje się, że 43% respondentów określiło stan parku jako zły, a stan terenów zielonych aż 63% ankietowanych określiło jako średni. Park zaliczono do miejsc, gdzie nie można czuć się bezpiecznie, na co wskazuje 43% badanych. Ankietowani wskazali także, że w przestrzeni parkowej brakuje im ogrodu kwiatowego, zagospodarowanego terenu zieleni a także nowej nawierzchni alejek. Wnioski Udział społeczeństwa w projektowaniu rewitalizacji przestrzeni miejskiej ma duże znaczenie, ponieważ to właśnie mieszkańcy wskazują potrzeby danego obszaru. Analizowany park, to jeden z największych terenów zielonych występujący na terenie miasta. Wyniki przeprowadzonej ankiety, wskazują na potrzeby rewitalizacji tego miejsca co zostało uwzględnione na etapie tworzenia własnych propozycji zagospodarowania terenu parku.

*Opiekun Miedzywydziałowego Koła Naukowego Ekoinżynierii przy SGGW w Warszawie dr inż. Marcin Małuszyński, Opiekun naukowy tematu: dr inż. Ilona Małuszyńska

Karolina Jóźwiakowska Usuwanie zanieczyszczeń ze ścieków bytowych w hybrydowej hydrofitowej oczyszczalni na wybranym przykładzie Międzywydziałowe Koło Naukowe Ekoinżynierii przy SGGW w Warszawie* e-mail: ilona_maluszynska@sggw.pl Wstęp Od lat badacze starają się znaleźć odpowiedź na pytanie, jak najszybciej, najtaniej, najefektywniej oczyścić ścieki bytowe i jednocześnie, w jak najmniejszym stopniu ingerować w środowisko. Jedną z metod jest zastosowanie w tym celu hybrydowych hydrofitowych oczyszczalni ścieków. Cel pracy Celem pracy jest przedstawienie na wybranym przykładzie projektu budowy hybrydowej hydrofitowej oczyszczalni ścieków w miejscowości Góra w gminie Wieliszew. Materiały i metody Teren gminy Wieliszew charakteryzuje się rozproszoną zabudową, co w połączeniu z niedostateczną sanitacją, przyczyniło się do stworzenia koncepcji budowy przydomowej oczyszczalni ścieków. Praca powstała na podstawie projektu przygotowanego we współpracy z pracownikami Katedry Inżynierii Kształtowania Środowiska i Geodezji Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie oraz z lubelską firmą projektowo-wykonawczą SANITMAL. Po przeanalizowaniu potrzeb lokalnej ludności i stanu gospodarki wodno-ściekowej, a także biorąc pod uwagę aspekty ekonomiczne, uwarunkowania hydrogeologiczne i środowiskowe na omawianym obszarze zdecydowano się na wybór innowacyjnej i wciąż rzadko w Polsce wykorzystywanej metody usuwania zanieczyszczeń ze ścieków bytowych przy zastosowaniu hybrydowej hydrofitowej oczyszczalni. Oczyszczalnie hydrofitowe często nazywane są „zieloną technologią”, zarówno z powodu niskiego zapotrzebowania na energię elektryczną, jak również naturalnego wyglądu, który niewątpliwie zwiększa walory krajobrazu. Wyniki Planowana oczyszczalnia ma się składać z dwóch części: mechanicznej i biologicznej. Pierwszym elementem będzie osadnik wstępny, natomiast drugim system dwóch złóż gruntowo-roślinnych. Odbiornikiem ścieków oczyszczonych będzie gleba, do której będą one doprowadzane za pomocą drenażu rozsączającego. Wnioski Warto zaznaczyć, że dzięki zastosowaniu nowoczesnych rozwiązań technicznych, zaproponowana oczyszczalnia przydomowa nie stwarza uciążliwości dla otoczenia. Właściwie zaprojektowana, wykonana i eksploatowana hybrydowa hydrofitowa oczyszczalnia ścieków może zapewnić nie tylko wysoką, wieloletnią skuteczność oczyszczania ścieków i przez to

również skuteczną ochronę czystości wód powierzchniowych i podziemnych, lecz także umożliwi podnoszenie świadomości ekologicznej mieszkańców. *Opiekun Międzywydziałowego Koła Naukowego Ekoinżynierii przy SGGW: Dr inż. Marcin Małuszyński, opiekun naukowy tematu: Dr inż. Marcin Małuszyński

Jagoda Płaczkiewicz, Agnieszka Kwiatek Wpływ Lactobacillus crispatus i jego białek na adhezję i inwazyjność Neisseria gonorrhoeae Zakład Wirusologii, Instytut Mikrobiologii, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski e-mail: j.placzkiewicz@biol.uw.edu.pl Wstęp Neisseria gonorrhoeae (gonokok) jest obligatoryjnym patogenem człowieka wywołującym przenoszoną drogą płciową rzeżączkę. Pierwszym etapem infekcji żeńskich dróg rodnych przez gonokoki jest adhezja do komórek nabłonkowych szyjki macicy. Istotnym czynnikiem chroniącym komórki gospodarza przed kolonizacją przez bakterie patogenne jest obecność innych mikroorganizmów zasiedlających tę samą niszę ekologiczną. Drobnoustrojami dominującymi w mikrobiomie żeńskich dróg rodnych są bakterie należące do rodzaju Lactobacillus, w tym Lactobacillus crispatus. Cel Celem było poznanie wpływu L. crispatus i jego białek powierzchniowych enolazy oraz syntetazy glutaminowej na adhezję i inwazyjność N. gonorrhoeae do ludzkich komórek nabłonkowych. Ponadto zbadane zostały zmiany zachodzące w infekowanych gonokokami komórkach eukariotycznych (prekolonizowanych L. crispatus) na poziomie molekularnym. Materiały i metody Ludzkie komórki nabłonkowe linii HEC-1-B oraz ME-180 były wstępnie prekolonizowane L. crispatus lub inkubowane w obecności oczyszczonych białek, a następnie infekowane N. gonorrhoeae. Kolejno przeprowadzona została analiza adhezji i inwazyjności oraz wyizolowany został RNA w celu przeprowadzenia reakcji RT-qPCR. Wyniki Wyznaczenie indeksu adhezji i poziomu inwazyjności N. gonorrhoeae do ludzkich komórek linii ME-180 oraz HEC-1-B w obecności L. crispatus oraz jego białek wykazało istotny udział L. crispatus oraz badanych białek w hamowaniu tych procesów. Ponadto potwierdzono udział L. crispatus oraz badanych białek w hamowaniu negatywnych zmian zachodzących w ludzkich komórkach nabłonkowych pod wpływem infekcji N. gonorrhoeae na poziomie molekularnym. Wnioski Otrzymane wyniki wskazują na istotny udział L. crispatus w ochronie ludzkich komórek nabłonkowych przed zmianami zachodzącymi na poziomie komórkowym oraz molekularnym na skutek infekcji N. gonorrhoeae, jak również zaangażowaniu białek syntetazy glutaminowej oraz enolazy L. crispatus w ten proces.

Rafał Becker, Agata Bogdańska, Agnieszka Wojtaszko, Cezary Pączkowski, Anna Szakiel Porównanie metod ekstrakcji kwasów triterpenowych z odpadów powstałych podczas produkcji soku jabłkowego Zakład Biochemii Roślin, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski, ul. Miecznikowa 1, 02-096 Warszawa, e-mail: r.becker@biol.uw.edu.pl Wstęp Polska jest liczącym się na świecie producentem przetworzonych produktów pochodzenia roślinnego, np. soków, przecierów, dżemów i innych wyrobów przemysłu rolno-spożywczego. W wyniku przetwórstwa owoców uzyskuje się, obok produktów podstawowych, również odpady produkcyjne powstające w trakcie przygotowania surowców do przerobu oraz podczas właściwego procesu technologicznego. Stanowią one cenne źródło różnych składników, takich jak np. węglowodany, białka, pektyny, błonnik, lipidy, woski, kwasy organiczne, witaminy oraz substancje barwnikowe i aromatyczne. Dotychczas głównymi kierunkami wykorzystania odpadów owocowych jest ich kompostowanie oraz przetwarzanie na pasze. Mimo dynamicznego rozwoju chemii i nowoczesnych technologii syntezy organicznej, dziedziny te nie są w stanie pokryć rosnącego zapotrzebowania na specyficzne związki roślinne, zwłaszcza tzw. metabolity wtórne. Cel pracy Celem pracy było porównanie efektywności różnych technik ekstrakcji poprzez analizę jakościową i ilościową kwasów triterpenowych w wytłokach owoców jabłoni domowej (Malus domestica & Szampion). Materiały i metody Wysuszone wytłoki owocowe ekstrahowano trzema różnymi metodami: z wykorzystaniem ekstrakcji w aparacie Soxhleta, ekstrakcji wspomaganej falami ultradźwiękowymi oraz mikrofalowymi, dla każdego wariantu w odpowiednio dobranej objętościowo porcji rozpuszczalnika organicznego: chlorku metylenu, chloroformu, cykloheksanu i eteru dietylowego. W celu uzyskania frakcji kwasów triterpenowych ekstrakty rozdzielano metodą preparatywnej chromatografii cienkowarstwowej (TLC) w układzie chloroform : metanol (97:3 v/v). Analizę jakościową i ilościową przeprowadzono metodą chromatografii gazowej sprzężonej ze spektrometrią mas (GC-MS). Wyniki i wnioski Przeprowadzone badania wykazały, że badane wytłoki jabłkowe są bogatym źródłem kwasów triterpenowych, a w szczególności oleanolowego i ursolowego. Spośród zastosowanych metod największy stopień odzysku tych związków dawała ekstrakcja eterem dietylowym wspomagana mikrofalami oraz ekstrakcja chloroformem wspomagana mikrofalami i ultradźwiękami. Natomiast najmniej wydajnym rozpuszczalnikiem okazał się cykloheksan (we wszystkich zastosowanych metodach ekstrakcji).

Uzyskane wyniki wskazują że, zarówno wykorzystanie fal ultradźwiękowych, jak i mikrofal skutkuje poprawą efektywności ekstrakcji w porównaniu z klasyczną ekstrakcją z wykorzystaniem aparatu Soxhleta.

Anna Kuczyńska, Marta Kolanowska Współczesne oraz przyszłe rozmieszczenie potencjalnych nisz występowania ekspansywnego gatunku – naparstnicy purpurowej (Digitalis purpurea L.) poza jej pierwotnym zasięgiem w Europie Katedra Taksonomii Roślin i Ochrony Przyrody, Wydział Biologii, Uniwersytet Gdański, Wita Stwosza 59, 80-308 Gdańsk, Polska e-mail: amm.kuczynska@gmail.com Naparstnica purpurowa (Digitalis purpurea) jest powszechnie uprawianą rośliną ozdobną, która z łatwością dziczeje i rozprzestrzenia się. Pierwotny zasięg jej występowania obejmuje południowo-zachodnią i zachodnią Europę, ze wschodnią granicą występowania na zachodzie Niemiec. Jednakże coraz częściej podawana jest z Środkowowschodniej Europy, w szczególności z Polski, Czech i Finlandii, gdzie uznawana jest za gatunek lokalnie inwazyjny. Celem niniejszych badań była ocena aktualnego rozmieszczenia potencjalnych nisz jakie może zająć D. purpurea poza swoim naturalnym zasięgiem w Europie oraz oszacowanie możliwości jej dalszej ekspansji. Na podstawie lokalizacji z dostępnych baz danych oraz własnych prac terenowych przeprowadzone zostało modelowanie występowania naparstnicy purpurowej w programie MaxEnt v. 3.3.2. Uzyskane wyniki wskazują na obecność dogodnych siedlisk dla badanego gatunku w północno-wschodniej części Europy, a zwłaszcza wzdłuż wybrzeża Morza Bałtyckiego. Współcześnie potencjalne nisze, które może zająć D. purpurea obejmują obszar o powierzchni ponad 250 tys. km 2, jednakże w przyszłości może powiększyć się on prawie 5krotnie. Szczegółowe analizy wykazały, że głównymi czynnikami klimatycznymi ograniczającymi występowanie opisywanego taksonu jest sezonowość temperatur oraz suma rocznych opadów. Pomimo, że D. purpurea odnotowana była w krajach Europy Środkowowschodniej, metoda maksymalnej entropi (MaxEnt) wykazała, że jej potencjalny zasięg geograficzny może być znacznie szerszy. Ekspansja naparstnicy prawdopodobnie wiąże się z przesunięciem jej nisz z wilgotnego i ciepłego klimatu w kierunku suchszych i chłodniejszych siedlisk.

Dominika Bury, Grzegorz Sinicyn Zróżnicowanie przestrzenne jakości wód powierzchniowych w sąsiedztwie Przepompowni Wieliszew. Zespół Hydrologii i Gospodarki Wodnej, Katedra Kształtowania i Ochrony Środowiska, Wydział Instalacji Budowlanych, Hydrotechniki i Inżynierii Środowiska, Politechnika Warszawska e-mail: dominika2609@o2.pl Wstęp W sąsiedztwie przepompowni Wieliszew występuje znaczna różnorodność cieków wodnych kanały, rowy melioracyjne, Starorzecze Narwi. Cieki wodne transportują wody spływające z łąk oraz wody pochodzące z filtracji pod dnem Zbiornika Zegrzyńskiego. Przepompownia Wieliszew odprowadza wody powierzchniowe do zbiornika, stanowiącego zlewnię dla okolicznych wód. Zróżnicowanie rodzajów wód powierzchniowych sprzyja zróżnicowaniu przestrzennemu jakości wód. Cel Celem pracy jest pokazanie zróżnicowania przestrzennego jakości wód powierzchniowych w sąsiedztwie przepompowni Wieliszew. Materiały i metody Przeprowadzono dwie kampanie pomiarowe - w październiku i w maju. Badania parametrów fizycznych wody wykonano sondą. Zbadano stężenia związków chemicznych – azotynów, azotanów, fosforanów oraz węgla organicznego. Analizę wykonano metodą spektrofotometryczną oraz za pomocą analizatora TOC. Wykonano pomiary objętości przepływu wód w ciekach za pomocą FlowTruckera, bilans zlewni, a także próbę pomiaru ilości wód infiltrujących przez dno Zbiornika Zegrzyńskiego. Wyniki i wnioski Najwięcej związków chemicznych wykryto w wodach przepompowni. W wodach filtracyjnych stężenie związków chemicznych było minimalne. Nieco wyższe stężenie związków chemicznych odnotowano w wodach Starorzecza Narwi. W wodach przepływających przez obszary rolnicze stężenie związków było wysokie. W wodach Zbiornika Zegrzyńskiego stężenie związków było znacznie niższe niż stężenie związków w wodach sąsiadujących z łąkami. Wyniki badań świadczą o lepszej jakości wód infiltracyjnych niż wód sąsiadujących z terenami rolniczymi. Dzieje się tak dzięki procesowi filtracji zachodzącemu pod dnem zbiornika. Stan jakości wód Zbiornika Zegrzyńskiego i Starorzecza Narwi był znacznie lepszy od stanu wód powierzchniowych sąsiadujących z łąkami. Stan jakości cieków wodnych poprawiał się wraz z przepływem wód w kierunku ujścia do zlewni – zachodzące procesy samooczyszczania w wodach cieków.

Kaja Dębek, Katarzyna Affek Ekotoksyczność mieszanin substancji farmaceutycznych w stosunku do organizmów wodnych Zakład Biologii, Wydział Instalacji Budowlanych, Hydrotechniki i Inżynierii Środowiska, Politechnika Warszawska e-mail: kajadebek@gmail.com Wstęp W dzisiejszych czasach zaobserwować można pogarszający się stan jakości wód powierzchniowych i podziemnych. Jedną z przyczyn złego stanu wód jest prężnie rozwijający się przemysł farmaceutyczny, a co za tym idzie, przedostawanie się substancji farmaceutycznych do wód bezpośrednio, wraz ze ściekami czy nielegalnymi spływami z fabryk. Obecnie w literaturze często można spotkać badania dotyczące wpływu pojedynczych substancji farmaceutycznych na organizmy wodne. Jednak organizmy żyjące naturalnie w wodach narażone są zwykle na obecne w środowisku mieszaniny substancji chemicznych Cel Zbadanie wpływu mieszaniny trzech substancji farmaceutycznych: cyprofloksacyny, 17etynyloestradiolu oraz 5-fluorouracylu w niskich stężeniach EC10 (stężenie efektywne składników mieszaniny powodujące 10% efekt toksyczny) – na procesy fizjologiczne organizmów wodnych oraz porównanie je z modelem IA (ang. Independent Action) służącym do przewidywania toksyczności mieszanin. Materiały i metody Wykonano testy ekotoksykologiczne z wykorzystaniem mieszaniny trzech ww. farmaceutyków w odpowiednich stężeniach. Wykonano testy chroniczne i ostre z wykorzystaniem sinic, glonów, roślin wyższych i skorupiaków (Cyanosarcina sp., Desmodesmus quadricauda, Raphidocelis subcapitata, Lemna minor, Artemia salina, Daphnia magna). Dodatkowo obliczono przewidywany wynik modelem IA i porównano go z uzyskanymi wynikami testów. Wyniki i wnioski W pracy zaobserwowano, że 8 na 9 efektów końcowych (liczonych w %) mieszaniny substancji farmaceutycznych było wyższe niż 10%. Dowodzi to temu, że nawet tak małe stężenie składników mieszaniny jest niebezpieczne dla organizmów wodnych. 5 z 9 efektów okazało się wyższe niż efekt przewidziany modelem IA. W pozostałych czterech testach szkodliwe efekty były niższe od przewidywanych modelem IA, co oznaczać może zachodzące interakcje między składnikami mieszaniny. Dodatkowo przedstawione dane dowodzą zawodności modelu IA.

Mateusz Kłosiewicz, Katarzyna Affek Ocena inaktywacji bakterii i ekotoksyczności produktów ubocznych podczas dezynfekcji ścieków oczyszczonych promieniowaniem UV Politechnika Warszawska, Wydział Instalacji Budowlanych, Hydrotechniki i Inżynierii Środowiska e-mail: mateusz.klosiewicz@gmail.com Wstęp Ścieki komunalne zawierają różnego rodzaju patogeny pochodzenia ludzkiego, które mogą stanowić znaczące zagrożenie mikrobiologiczne. Oczyszczanie ścieków mimo usunięcia większości mikroorganizmów jest niewystarczające, konieczna jest dezynfekcja oczyszczonych ścieków. Zastosowanie środków dezynfekcyjnych wiążę się z ryzykiem, niektóre nie eliminują pewnych grup patogenów oraz mogą prowadzić do powstawania szkodliwych, toksycznych produktów ubocznych. Z tego powodu znalezienie bezpiecznego dla środowiska oraz skutecznego w inaktywowaniu mikroorganizmów chorobotwórczych dezynfektanta stało się w ostatnim czasie obiektem badań. Cel pracy Celem pracy jest zbadanie skuteczności dezynfekcji promieniowaniem UV ścieków oczyszczonych w odniesieniu do inaktywacji mikroorganizmów oraz szkodliwości powstających w procesie produktów ubocznych dezynfekcji. Materiały i Metody Ścieki naświetlano lampą UV o natężenie 40W/m 2 kolejno przez: 30, 60 oraz 120 sekund co odpowiada dawce: 1200, 2400 oraz 4800 J/m 2 . Przeprowadzono testy mikrobiologiczne oznaczając liczebności bakterii przed i po dezynfekcji. Wykonano testy ekotoksyczności: enzymatyczne, wzrostowe i przeżywalności z wykorzystaniem bakterii, glonów i skorupiaków. Wyniki Wysoką inaktywację bakterii zauważono już przy najniższym czasie naświetlania(87,5-100%), dłuższe czasy naświetlania nie wpływały w znaczny sposób na zmniejszenie liczebności bakterii. Nie zaobserwowano inhibicji dla żadnego z badanych stężeń natomiast stwierdzono stymulację(10,9- 53,9%) wzrostu glonów we wszystkich próbach w stosunku do kontroli. Testy przeżywalności nie wykazały szkodliwego działania promieniowania na organizmy testowe. Również badania inhibicji bioluminescencji bakterii nie wykazały szkodliwości dezynfekowanych ścieków. Podsumowanie Wyniki badań wskazują, że obecne w ściekach bakterie są wrażliwe na działanie promieni UV. Już przy najniższym czasie naświetlania stwierdzono inaktywację bakterii na poziomie 87,5%.

Przeprowadzone badania ekotoksykologiczne nie wykazały szkodliwego wpływu poddanych dezynfekcji promieniowaniem UV ścieków oczyszczonych na użyte bioindykatory niezależnie od czasu naświetlania.

Aneta Starzec, Agnieszka Nowicka, Izabela Fecka Składniki żywności o korzystnych właściwościach w przebiegu chorób neurodegeneracyjncyh Katedra i Zakład Farmakognozji, Wydział Farmaceutyczny z O. Analityki Medycznej, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu e-mail: a.starzec.92@gmail.com Mózg człowieka jest najbardziej złożonym narządem w organizmie, który w prawidłowych warunkach wykazuje wysoką wydolność przez całe życie. Jednakże istnieje wiele czynników środowiskowych inicjujących zmiany w budowie mózgu, co przyczynia się do pogorszenia jego funkcji. Na zwiększenie ryzyka wystąpienia chorób neurodegeneracyjnych w wieku podeszłym wpływa między innymi nieodpowiednia dieta, przewlekły stres, niewystarczająca ilość snu czy używki. Schorzenia te obniżają komfort życia pacjentów ale również wpływają negatywnie na najbliższych. Od lat w krajach rozwiniętych odnotywane jest starzenie się społeczeństwa co ma bezpośredni wpływ na wzrost liczby osób dotkniętych zespołami otępiennymi. Pomimo wielu badań nad podłożem tych chorób nie znaleziono metod całkowicie zatrzymujących lub leczących proces chorobowy. Obecna farmakoterapia w głównej mierze minimalizuje objawy lub spowalnia nieunikniony postęp tych chorób. Alternatywą dla tych aktywności jest działanie prewencyjne, które polega na wykluczeniu szkodliwych substancji oraz spożywaniu tych o potencjalnie korzystnym wpływie. Podczas wystąpienia zostaną przestawione składniki żywności oraz ich związki czynne o potencjalnych korzyściach w przebiegu chorób nerodegeneracyjnych takie jak kawa, herbata czy kurkuma oraz składniki będącymi roślinnymi źródłami lewodopy.

Michał Markowski, Marek Długosz, Anna Szakiel Modyfikacje syntezy i wydzielania kwasu oleanolowego pod wpływem kwasu jasmonowego w kulturze korzeni włośnikowatych nagietka lekarskiego Calendula officinalis Zakład Biochemii Roślin, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski, ul. Miecznikowa 1, 02-096 Warszawa, e-mail: m.markowski@biol.uw.edu.pl Wstęp Kwas oleanolowy jest często występującym w przyrodzie triterpenoidem pentacyklicznym. Wykazuje on wiele przydatnych aktywności: przeciwnowotworową i hepatoprotekcyjną. Jest to wartościowy związek, który występuje w postaci glikozydów w nagietku lekarskim Calendula officinalis. Glikozydy te również wykazują wiele pożytecznych aktywności m.in. przeciwnicieniową i przeciwzapalną. Związki te mogą być otrzymywane z korzeni włośnikowatych, tkankowej kultury otrzymywanej za pomocą genetycznej transformacji bakterią Agrobacterium rhizogenes. Cel pracy Celem pracy jest zbadanie wpływu jednego z roślinnych hormonów stresu – kwasu jasmonowego na syntezę i wydzielanie glikozydów kwasu oleanolowego oraz wolnego kwasu oleanolowego do płynu kulturowego. Materiały i metody Korzenie włośnikowate nagietka lekarskiego były hodowane przez 5 dni na świeżym podłożu przed dodaniem kwasu jasmonowego. Po dodaniu efektora kultura była prowadzona przez kolejno 5, 7, 10 i 15 dni. Uzyskane korzenie były ekstrahowane metanolem lub eterem dietylowym, a płyn pokulturowy butanolem. Ekstrakt eterowy był frakcjonowany TLC by otrzymać wolny kwas oleanolowy. Ekstrakty metanolowe i butanolowe były poddawane hydrolizie kwasowej, następnie ekstrahowane eterem dietylowym i oczyszczane za pomocą TLC. Uzyskany kwas oleanolowy był metylowany i analizowany za pomocą GC-FID. Wyniki Kwas jasmonowy zwiększył zawartość glikozylowanego kwasu oleanolowego w korzeniach w każdym z zastosowanych stężeń i wariantów czasowych. Najwydajniejszym wariantem było stężenie 150 µM kwasu jasmonowego i czas inkubacji 7 dni, gdzie uzyskano 102 mg/g s.m. Wolny kwas oleanolowy również zwiększył swoją zawartość dla każdego stężenia hormonu i czasu inkubacji, przy czym najwydajniejszy był wariant 150 µM kwasu jasmonowego i 5 dni inkubacji. Uzyskano wówczas zawartość 905 µg/g s.m. W wydzielaniu glikozydów kwasu oleanolowego zaobserwowano zmiany dopiero po 10 dniach inkubacji, a najwyższe stężenie glikozylowanego kwasu oleanolowego wyniosło 78 mg/l przy stężeniu 50 µM kwasu jasmonowego i czasie inkubacji 15 dni.

Wnioski Uzyskane wyniki pokazują, że kwas jasmonowy jest wydajnym stymulatorem syntezy kwasu oleanolowego zarówno w formie glikozydów jak i w postaci wolnej. Ponadto zwiększa on bardzo intensywnie wydzielanie glikozydów kwasu oleanolowego do płynu kulturowego.

Bartosz Sosnowski, Paulina Skrzeczkowska, Patrycja Roszczyk, Paulina Tolak, Maria Rukat, Natalia Walczuk, Filip Płończyk, Wojciech Wesołowski Ocena inaktywacji bakterii i ekotoksyczności produktów ubocznych podczas dezynfekcji ścieków oczyszczonych metodą chlorowania. Studenckie Koło Biologiczne, Wydział Instalacji Budowlanych, Hydrotechniki i Inżynierii Środowiska PW e-mail: bartekcbs@gmail.com Wstęp Dezynfekcja ścieków oczyszczonych jest obecnie jednym z najbardziej istotnych społecznie problemów wymagających rozwiązania w dziedzinie inżynierii środowiska. Oczyszczone ścieki mogą stanowić cenne źródło wody i/lub składników odżywczych w rolnictwie i hodowli ryb (WHO, 2006). Odpływy z oczyszczalni ścieków mogą jednak stwarzać znaczące zagrożenie mikrobiologiczne dla jakości wód w odbiornikach, są w szczególności niebezpieczne dla odbiorników wykorzystywanych jako źródło wody do spożycia, przeznaczonych do celów rekreacyjnych, hodowli ryb i nawodnień w rolnictwie. Proces dezynfekcji ścieków oczyszczonych chroni wodę odbiorników, jednak zagrożenia związane ze stosowaniem środków dezynfekcyjnych, oraz fakt, że niektóre z nich nie eliminują pewnych grup patogenów, są głównymi powodami podjęcia badań w tej dziedzinie (Fedler i wsp., 2012). Cel pracy Celem niniejszego projektu jest zbadanie skuteczności dezynfekcji chloranem (I) sodu ścieków oczyszczonych w odniesieniu do inaktywacji mikroorganizmów oraz szkodliwości powstających w procesie produktów ubocznych dezynfekcji (PUD). Dezynfekcja chlorem jest jedną z najczęściej stosowanych na świecie – głównie ze względu na szybką inaktywację bakterii oraz niskie koszty procesu. Dodatkowym atutem chlorowania, w porównaniu do stosowania ozonu jest fakt, iż chlor jest łatwo rozpuszczalny w wodzie, dlatego niepotrzebne są specjalne techniki mieszania. Pomimo powszechnie stosowanej dezynfekcji chlorem, odkrycia dotyczące powstawania szkodliwych PUD spowodowały, że poszukuje się alternatywnych bezpieczniejszych technik dezynfekcji ścieków. Niniejsze badania mają za zadanie wstępnie ocenić, jakie są możliwe skutki stosowania tego rodzaju dezynfekcji ścieków oczyszczonych dla organizmów zasiedlających ekosystemy wodne oraz czy istnieją takie parametry procesu, które zapewniają efektywną inaktywację patogenów przy jednoczesnym ograniczeniu powstawania toksycznych PUD. Materiały i metody Badania nad dezynfekcją ścieków zostaną przeprowadzone przy wykorzystaniu rzeczywistych ścieków oczyszczonych pochodzących z pełnoskalowej oczyszczalni. W skład ścieków surowych dopływających do oczyszczalni wchodzą ścieki przemysłowe, mogące zawierać substancje refrakcyjne i ksenobiotyki, które są prekursorami szkodliwych PUD podczas dezynfekcji.

Badania ekotoksyczności zostaną przeprowadzone przed i po dezynfekcji przy pomocy testów konwencjonalnych i nowoczesnych mikrobiotestów z użyciem bakterii, glonów i skorupiaków. Skuteczność dezynfekcji w stosunku do bakterii będzie oceniana przy wykorzystaniu nie tylko tradycyjnych metod hodowlanych, ale również przy pomocy analizy ATP (adenozynotrójfosforanu). W niniejszej pracy ścieki oczyszczone zostaną poddane chlorowaniu przy różnych parametrach dezynfekcji. Analizy szkodliwości PUD oraz inaktywacji bakterii zostaną przeprowadzone w oparciu o metody konwencjonalne i nowoczesne mikrobiotesty (m.in. Deltatox ATP). Zakres badań będzie obejmował: • wybór parametrów dezynfekcji na podstawie danych literaturowych i wstępnych badań własnych (stężenie dezynfektanta, czas kontaktu); • dezynfekcję próbek ścieków oczyszczonych z pełnoskalowej oczyszczalni przy różnych parametrach procesu; • oznaczenie ekotoksyczności ścieków oczyszczonych przed i po dezynfekcji przy pomocy testów konwencjonalnych i nowoczesnych mikrobiotestów z użyciem bakterii, glonów i skorupiaków; • analizę inaktywacji bakterii, w tym: konwencjonalną – poprzedzoną wyborem odpowiedniego podłoża do badania oraz na podstawie oznaczeń ATP.

Magdalena Tanona Długoterminowe zmiany parametrów fitosocjologicznych bioty porostowej świerka pospolitego (Picea abies) w kontekście naturalnych procesów rozpadu drzewostanów świerkowych na terenie Gorczańskiego Parku Narodowego Katedra Agroekologii, Wydział Biologiczno-Rolniczy Uniwersytetu Rzeszowskiego, ul. Ćwiklińskiej 1A, 35-601 Rzeszów; e-mail: magdalena.tanona@gmail.com Wstęp W ramach projektu realizowanego na terenie Gorczańskiego Parku Narodowego w l. 1993– 2018, analizie poddawane są zmiany parametrów fitosocjologicznych epifitycznej bioty porostowej świerka pospolitego. Materiały i metody: W trzech okresach kontrolnych, tj. w l. 1993-1994, 2013 i 2018 określono skład gatunkowy, frekwencję występowania oraz stopień pokrycia badanego płatu pnia drzewa przez poszczególne gatunki porostów. Na podstawie zebranych danych dla każdego z 35 stanowisk badawczych, reprezentujących zbiorowiska leśne regla górnego (Plagiothecjo-Piceetum) oraz regla dolnego (Dentario glandulosae-Fagetum, Abieti-Piceetum montanum), wyznaczone zostaną wartości Indeksu Czystości Atmosfery (IAP). Faktor ten, opracowany na potrzeby określania jakości powietrza atmosferycznego, w warunkach naturalnych zbiorowisk leśnych może być również stosowany w roli wskaźnika ogólnych, miejscowych warunków ekologicznych. Cel Ostateczne wyniki pozwolą zobrazować długoterminowe (25-letnie) i krótkoterminowe (5letnie) tendencje zmian różnorodności zbiorowisk lichenobioty, jakie dokonywały się w ostatnim ćwierćwieczu w dolnoreglowych lasach z udziałem świerka pospolitego i górnoreglowych świerczynach Karpat Zachodnich, w związku z coraz intensywniejszymi, naturalnymi procesami rozpadu drzewostanów na skutek działania huraganowych wiatrów i aktywności kornika drukarza. Umożliwią także weryfikację proponowanej w literaturze listy epiksylicznych gatunków porostów – wskaźników ciągłości ekologicznej lasów zachodniokarpackich. Wyniki Dotychczasowe rezultaty wskazują na istotną rolę zbiorowiska leśnego w kształtowaniu lichenobioty świerka w obszarze GPN w ciągu 20 lat. W badanym okresie znacząco wzrosło bogactwo gatunkowe porostów na powierzchniach kontrolnych (z 35 na 51 gatunków), podczas gdy gatunki listkowate i nitkowate na terenie regla górnego odznaczyły się spadkiem częstości występowania. Istotnie zmniejszył się udział gatunków światłożądnych na rzecz

bardziej cienioznośnych w reglu dolnym. Jednocześnie podjęte analizy nie wykazały znaczących różnic względem stanu warunków ekologicznych, mierzonych za pomocą wskaźnika IAP dla tej grupy organizmów w obu okresach kontrolnych. Wnioski z I okresu badawczego: Zmiany składu i obfitości gatunków porostów epifitycznych świerka na terenie GPN nie są zdeterminowane zanieczyszczeniami powietrza. Zasadniczym czynnikiem różnicującym biotę porostów jest typ zbiorowiska leśnego i związane z nim naturalne, dynamiczne procesy o charakterze katastroficznym oraz mikroklimatyczne uwarunkowania, a także prawdopodobnie zmiany klimatu.

Adrianna Jóźwik Strop oczodołu a środowisko życia człowieka Koło Naukowe Biologów Człowieka UKSW, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie e-mail: idka1996@gmail.com Wstęp Wpływ środowiska na organizm człowieka jest bardzo wyraźny. Cribra orbitalia to zmiany morfologiczne prezentujące się na stropie oczodołu w postaci perforacji, a w kolejnych etapach zaawansowania w postaci wyrośli kostnych. Etiologia CO jest związana z deficytem żelaza w organizmie. Cel pracy W niniejszej pracy rozważymy zależność między dobrostanem a występowaniem cribra orbitalia (CO) w populacjach prekolumbijskich. Materiał i metody Materiał wykorzystany w pracy stanowiły opisy szkieletów 151 osobników z przedkolumbijskiego cmentarzyska Cerro Colorado (środkowe Wybrzeże Peru). Zmarli reprezentowali kulturę Chancay. Płeć i wiek w chwili śmierci zmarłych zostały wykonane w oparciu standardowe procedury antropologiczne. W sposób makroskopowy rejestrowano obecność CO i jej stopień wyrażenia. Następnie wyliczono częstość występowania tych zmian i odsetek poszczególnych stopni wyrażenia. Otrzymaną wartość ogólnej częstości występowania porównano z innymi populacjami przedkolumbijskimi, ale dobrano je w taki sposób aby uchwycić różnice w wysokości nad poziomem morza. Wyniki Występowanie CO zaobserwowano u łącznej liczby 81 zmarłych co stanowi 56% całej badanej grupy. Najczęściej obserwowano ją u dzieci zmarłych poniżej 2 roku życia (82% zmarłych w tej kategorii), a następnie u kobiet pomiędzy 20 a 30 rokiem życia (74% kobiet zmarłych w tym przedziale wiekowym). Zaobserwowano także, że zmiany występowały częściej w grupie kobiet. W 75% wszystkich obserwacji zmiany miały one charakter łagodny (I lub II stopień w skali Hengena). W 20% były to zmiany średnio zaawansowane (II lub IV stopień) i tylko u jednego osobnika były to zmiany określone na stopień V czyli zaawansowane. Wnioski Porównanie badanej populacji żyjącej w odległości kilku kilometrów od wybrzeża wykazało, że częstość występowania CO jest w niej znacznie wyższa niż w populacjach żyjących na wyżynach i w górach.

Podziękowania za udostępnienie danych: Pieter van Dallen (Universidad Nacional Mayor de San Marcos, Lima); Łukasz Majchrzak (Uniwersytet Jagielloński, Kraków); Justyna Marchewka (UKSW w Warszawie)

Karolina Bodzon1, Marta Piotrowska2, Dominiska Sitarska3, Piotr Ceryngier4 Sygnały ostrzegawcze Harmonii axyridis i ich postrzeganie przez potencjalnych drapieżników 1Pracownia Ekotoksykologii, Wydział Biologii Uniwersytetu Warszawskiego; 2,4Wydział Biologii i Nauk o Środowisku, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie; 3Zakład Genetyki, Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie, e-mail: kk.bodzon@biol.uw.edu.pl Harmonia axyridis to drapieżny chrząszcz z rodziny biedronkowatych (Coleoptera: Coccinellidae), pochodzenia azjatyckiego. Jest ona gatunkiem bardzo ekspansywnym, występującym już praktycznie na całym świecie. Swój ogromy sukces inwazyjny zawdzięcza przede wszystkim dobrze wykształconym mechanizmom obronnym takim jak: aposematyczne (ostrzegawcze) ubarwienie czy toksyczne związki zawarte w hemolimfie. Dotychczasowe prace dotyczące korelacji pomiędzy tymi mechanizmami zakładały, że jaskrawe i kontrastowe ubarwienie pokryw jest “uczciwym” sygnałem ostrzegawczym, tzn. jego siła jest pozytywnie skorelowana z zawartością toksycznych związków w hemolimfie, takich jak np. harmonina (alkaloid). Potwierdzeniem tych założeń były badania przeprowadzone w USA, gdzie poddano analizie stężenie pigmentu w pokrywach oraz harmoniny w hemolimfie, zarówno u samców jak i samic H axyridis. W wyniku tych badań stwierdzono, że osobniki proporcjonalnie bardziej czerwone (lub mniej czarne) na pokrywach zawierały większe ilości alkaloidów (związek ten był szczególnie silny u samic). Zaobserwowano również, że samice z czarnymi plamami w jaśniejszym odcieniu charakteryzowały się zwiększoną koncentracją harmoniny w hemolimfie niż te o ciemniejszych plamach. Wyniki te sugerują, że wzór barwny na pokrywach H axyridis może informować o chemicznych właściwościach obronnych. Jednakże poprawne zrozumienie tej strategii obronnej powinno opierać się na wiedzy o tym, jak działa percepcja wzrokowa potencjalnego drapieżnika. Czy intensywne ubarwienie H. axyridis ma na celu odróżnienie się od tła i tym samym przekazanie informacji o swojej wysokiej toksyczności. Czy docelowo chodzi o kontrast pomiędzy jasnymi a ciemnymi obszarami na pokrywach, który jest bardzo wyraźnym sygnałem wizualnym.

Karolina Bodzon, Aleksandra Naziębło, Małgorzata Wierzbicka Wpływ biostymulatora hormonalnego na pobieranie ołowiu przez siewki Cucumis sativus Pracownia Ekotoksykologii, Wydział Biologii Uniwersytetu Warszawskiego e-mail: kk.bodzon@gmail.com Wstęp Stosowane coraz szerzej w rolnictwie biostymulatory oddziałują na procesy fizjologiczne zachodzące w organizmie roślinnym, wspomagając wzrost i rozwój roślin oraz zwiększając ich odporność. Preparaty zawierające w składzie hormony roślinne mogą wpływać na pobieranie, transport i rozlokowanie określonych pierwiastków w tkankach. Cel pracy Celem badań było stwierdzenie, czy stymulacja hormonalna roślin hodowanych w środowisku skażonym ołowiem wpłynie na pobieranie tego metalu oraz czy zmodyfikuje ona toksyczne działanie jonów Pb 2+ . Materiały i metody Pięciodniowe siewki Cucumis sativus umieszczono w hodowli hydroponicznej, w pożywce Knopa. Hodowlę prowadzono przez 14 dni w 4 wariantach badawczych (zależnie od obecności w pożywce jonów ołowiu i/lub aplikacji biostymulatora). Stymulator hormonalny był podawany dolistnie poprzez zanurzenie części nadziemnych na 15 s w 1% roztworze preparatu (trzykrotnie, w 1, 3 i 5 dniu doświadczenia). W badaniach wykorzystano biostymulator oparty na wyciągu z brunatnic, zawierający w składzie auksyny, cytokininy oraz inne hormony roślinne. Przez cały okres trwania doświadczenia prowadzono pomiary przyrostów organów roślin (korzenia głównego, pędu oraz pierwszego liścia), a następnie ustalono świeżą i suchą masę organów. Przeprowadzono również analizę chemiczną w celu określenia stężenia jonów ołowiu w korzeniach i pędach. Wyniki Siewki traktowane preparatem hormonalnym i ołowiem wykształciły kilkakrotnie dłuższe korzenie w porównaniu z kontrolą, wcześniej rozwinęły pierwszy liść i były cięższe (sucha masa). Jednocześnie jednak stwierdzono, że siewki te pobrały większe ilości ołowiu niż rośliny, którym nie podawano hormonów. Wnioski Zastosowany preparat hormonalny stymulował wzrost korzeni i rozwój liści u siewek Cucumis sativus, ale równocześnie zwiększał pobieranie jonów ołowiu z pożywki, co jest zjawiskiem bardzo niekorzystnym.

Joanna Gołębiewska, Marta Jarosińska, Iwona Skorowska Flora Pomeranica Orientalis – czyli jak i gdzie archiwizować dokumentację florystyczną Pomorza Gdańskiego Katedra Taksonomii Roślin i Ochrony Przyrody, Wydział Biologii, Uniwersytet Gdański, ul. Wita Stwosza 59, 80-308 Gdańsk e-mail: jj.golebiewska@gmail.com Prace nad usystematyzowaniem danych florystycznych i zestawienia ich w formie map zasięgowych prowadzone są w Europie od wielu lat. Aby ułatwić te działania, na początku XX wieku stworzono pierwsze internetowe systemy mające charakter otwartych baz danych, gromadzące dane o rozmieszczeniu gatunków na świecie. Pomorze ma szczególne znaczenie ze względu na dużą różnorodność siedlisk, ciekawą historię geologiczną oraz stosunkowo słabo poznane rozmieszczenie gatunków, jest przy tym relatywnie dobrze zachowane pod względem przyrodniczym. Wystąpiła więc potrzeba stworzenia takiej inicjatywy w regionie. Dane florystyczne zbierane są na tym terenie od ponad 150 lat, niestety do tej pory nie doczekały się ujęcia syntetycznego. Częściowo były one wykorzystane w pracach nad Atlasem rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, jednak skala pojedynczej jednostki kartogramu przyjęta dla opracowania krajowego (100 km 2) jest nieprzydatna dla rozwiązywania problemów fitogeograficznych w skali regionu. W 2006 roku powstał Zachodniopomorski Atlas Rozmieszczenia Roślin Naczyniowych i Grzybów (ZARRiG), którego celem jest uzupełnienie i podsumowanie wiedzy o zasobach florystycznych i mykologicznych północno-zachodniej Polski na postawie dostępnych danych, historycznych i współczesnych. Na jego wzór w 2017 roku powstała Flora Pomeranica Orientalis (FPO) obejmująca swym zasięgiem Pomorze Gdańskie, a także obszar województwa pomorskiego, z którym się w dużej mierze pokrywa. FPO jest projektem naukowym Zielnika Uniwersytetu Gdańskiego Herbarium Universitatis Gedanensis UGDA stworzonym przy współpracy z twórcami Zachodniopomorskiego Atlasu. Podstawowym celem projektu jest gromadzenie i archiwizowanie dokumentacji florystycznej z Pomorza Gdańskiego w elektronicznej bazie danych. Baza ta ujednolica format przechowywania dat florystycznych pochodzących od różnych autorów, a tym samym ma stanowić dostępne narzędzie umożliwiające zintegrowanie wielu oddzielnych zbiorów danych botanicznych w jednym systemie. Projekt ma usprawnić i ułatwić wymianę informacji naukowych i wyników prac terenowych między autorami danych.

Anna Lempart1, Edyta Kudlek1, Mariusz Dudziak1, Klaudiusz Grübel2 Współcześnie identyfikowane mikrozanieczyszczenia organiczne w wodach basenowych 1Politechnika Śląska w Gliwicach, Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki, Instytut Inżynierii Wody i Ścieków; 2Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej, Instytut Ochrony i Inżynierii Środowiska e-mail: anna.lempart@polsl.pl Obecność mikrozanieczyszczeń w środowisku człowieka budzi coraz większy niepokój naukowców z całego świata i staje się jednym z ważniejszych aktualnych problemów inżynierii i ochrony środowiska. Związki te występują wprawdzie na poziomie stężeń śladowych, jednak często toksycznie oddziałują na organizmy żywe, w tym na człowieka. Mogą być kancerogenne, genotoksyczne i mutagenne. Ponadto niektóre z nich charakteryzują się trwałością i dużą odpornością na procesy rozkładu, co sprawia że mogą przez długi czas pozostawać w środowisku. Z tego powodu określanie poziomów stężeń oraz źródeł emisji mikrozanieczyszczeń jest w ostatnich latach jedną z ważniejszych kwestii podejmowanych w ramach oceny i ochrony środowiska wodnego. Szczególne obawy może budzić występowanie mikrozanieczyszczeń organicznych w basenach, gdzie pływacy - użytkownicy tych obiektów - są narażeni na kontakt z obecnymi w wodzie związkami poprzez trzy drogi: oddechową, pokarmową oraz skórę. Tymczasem, najnowsze doniesienia literaturowe alarmują o obecności w basenach szeregu bardzo różnych mikrozanieczyszczeń organicznych. Są to głównie farmaceutyki oraz składniki środków ochrony osobistej, w tym niesteroidowe leki przeciwzapalne, stymulanty, środki psychotropowe, antybiotyki, β-blokery, filtry przeciwsłoneczne, parabeny i środki konserwujące. W badaniach przeprowadzonych w Australii oraz w USA wykazano również obecność w basenach fosforoorganicznych środków zmniejszających palność m.in. TCEP, (powodujący u zwierząt laboratoryjnych nowotwory oraz zaburzenia płodności i rozwoju) oraz popularnego środka odstraszającego owady DEET (który jest uważany za toksycznie działający na układ nerwowy człowieka). W pracy przedstawiono przegląd literatury na temat współcześnie identyfikowanych mikrozanieczyszczeń organicznych w basenach na całym świecie, w tym Polsce. Podziękowanie: Pracę sfinansowano ze środków na Badania Kierunkowe Młodych Naukowców BKM/554/RIE4/2017

Oskar Dobrowolski Geny związane z migrenowymi bólami głowy Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Koło Naukowe Biologii Molekularnej UKSW, ul. Wóycickiego 1/3, budynek 24, 01-938 e-mail: o.dobrowolskii@gmail.com

Migrena jest jedną z najbardziej rozproszeniowych dolegliwości bólowych, cierpi na nią ok. 14% osób dorosłych (co czwarta kobieta i 8% mężczyzn). Zajmuje szóste miejsce w klasyfikacji chorób najczęściej występujących globalnie, według WHO (ang. World Health Organization). Pomimo powszechnego występowania, molekularny mechanizm rozwoju migreny jest wciąż słabo zrozumiany i wymaga dalszych badań. Chorobie tej towarzyszą takie objawy jak pulsujący ból głowy czy nudności. Migrenę różnicuje się przede wszystkim na posiadającą aurę, której objawy pojawiają się przed wystąpieniem samej migreny, oraz bez aury. Oprócz tego, można wyróżnić także np. migrenę z aurą, która jest dziedziczona autosomalnie dominująco lub rodzinne migreny hemiplegiczne. Mapowania genetyczne, umożliwiło ustalenie części genów odpowiadających za wystąpienie poszczególnych typów migren u pacjentów. Wśród nich można wyróżnić np. gen KCNK18 kodujący kanały potasowe K z podrodziny 18, o lokalizacji 10q25.3, odpowiadający za występowanie migreny z aurą oraz gen CACNA1A kodujący kanały wapniowe bramkowane napięciem podjednostka alfa 1 A, znajdujący się na chromosomie 19q13.2, który związany jest z występowaniem rodzinnej migreny hemiplegicznej. Dzięki badaniu ekspresji tych genów istnieje możliwość dokładnej diagnozy i doboru leczenia.

Michał Starke1,2, Aleksandra Stodolna1, Krzysztof Sitko1 Kultury in vitro w ochronie zagrożonych gatunków roślin 1Studenckie Koło Naukowe Embriologów i Biotechnologów „Explantatus”, Uniwersytet Gdański 2Katedra Cytologii i Embriologii Roślin, Wydział Biologii, Uniwersytet Gdański e-mail: michal.strake@stud.ug.edu.pl Wstęp W Polsce ochroną objętych jest blisko 800 gatunków roślin, z czego 415 objęte jest ścisłą ochroną gatunkową (Dz.U. 2014 poz. 1409). Formy ochrony można podzielić na ochronę in situ - poprzez ochronę w miejscu występowania, oraz na ochronę ex situ - namnażając i zachowując roślinny poza miejscem ich występowania (Dz.U. 2004 nr 92 poz. 880). Cel pracy Zwrócenie uwagi na wykorzystanie kultur in vitro w ochronie roślin. Materiały i metody Praca powstała na podstawie przeglądu literatury oraz własnych doświadczeń. Wyniki Kultury in vitro znajdują zastosowanie w ochronie ex situ. Pozwalają one na uzyskanie dużej ilości roślin, z małej ilości materiału wyjściowego. Materiałem wyjściowym mogą być zarówno organy służące roślinie do rozmnażania, takie jak nasiona czy spory, ale również tkanki wegetatywne oraz tkanki generatywne, takie jak pylniki czy zalążki. Wykorzystując pluripotentność i totipotentność komórek roślinnych, można zwiększać efektywność hodowli, na przykład poprzez indukcję kalusa lub zjawisko embriogenezy somatycznej. Kultury in vitro dostarczają również materiał do ekstrakcji metabolitów wtórnych. Po pobraniu niewielkiej ilości materiału roślinnego z środowiska, można go namnożyć i pozyskać z niego metabolity, nie naruszając wielkości populacji naturalnej. Uzyskiwany w wyniku hodowli in vitro materiał, może służyć do tworzenia banków tkanek roślinnych i całych roślin. Gdy zajdzie taka potrzeba, można wykorzystać je do introdukcji na siedliskach zastępczych, lub reintrodukcji na zdegenerowanych siedliskach rodzimych, dla danego gatunku. Wnioski Wykorzystanie kultur in vitro pozwala chronić gatunki roślin, nie ingerując w sposób znaczący w populację roślin w miejscu ich występowania. Pozwalają również na znaczne namnożenie materiału pobranego ze środowiska. Te cechy kultur in vitro sprawiają, że znajdują zastosowanie w ochronnie czynnej roślin.

Sesja posterowa

Patrycja Paciorek1, Agnieszka Grzelak1, Mariusz Żuberek2 MiRNA- nadzieja diagnostyki i przyszłość terapii w chorobach nowotworowych 1Wydział Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego, Katedra Biofizyki Molekularnej, Zakład Biofizyki Błon, ul. Banacha 12/16 90-237, Łódź, e-mail: patrycja.paciorek@unilodz.eu Wstęp: MikroRNA (miRNA) są małymi cząsteczkami kwasu rybonukleinowego o wielkości 21-25 nt. nie odgrywają roli w biosyntezie białek, ale są istotnym elementem regulującym homeostazę komórkową. Działanie mikroRNA polega na przyłączeniu się miRNA prowadzonego przez kompleks RISC do końca 3’UTR nici mRNA, co prowadzi do inhibicji, lub degradacji nici mRNA i hamowania powstawania białka. MikroRNA są zaangażowane w wiele procesów takich jak proliferacja, apoptoza i różnicowanie komórek. Szacuje się, że pod kontrolą miRNA jest nawet 1/3 ludzkich genów. MikroRNA są niezbędnymi cząsteczkami, bez których komórki eukariotyczne nie mogłyby prawidłowo przeprowadzać metabolizmu. Okazało się jednak, że miRNA przyczyniają się do powstawania i progresji wielu jednostek chorobowych, w tym chorób nowotworowych. W ostatnim czasie choroby nowotworowe stały się drugą najczęstszą przyczyną zgonów na świecie. W 2015 roku nowotwory odebrały życie niemal dziewięciu milionom ludzi. Mimo coraz większej świadomości społecznej liczba zachorowań z roku na rok rośnie. Geny odpowiedzialne za miRNA zaangażowane w kontrolę nowotworzeni znajdują się w niestabilnych miejscach chromosomów, w których może dochodzić do takich mutacji jak delecje, czy duplikacje. Skutkuje to niepoprawnym poziomem miRNA w komórkach posiadających takie mutacje, a co za tym idzie niepoprawnym stężeniem białek. Cel pracy Celem tej pracy jest przegląd aktualnej wiedzy o zaangażowaniu mikroRNA w chorobach nowotworowych i potencjalnych metodach wykorzystania tych cząsteczek w terapii i diagnostyce nowotworów. Materiały i metody Przegląd aktualnej literatury przedmiotu; doniesień naukowych opartych na badaniach zastosowania modulacji miRNA w komórkach o zmienionym profilu tych cząsteczek, oraz informacją o metodach takiej manipulacji. Wnioski Wiedza o roli miRNA w patogenezie chorób pozwoliła na rozwój badań mających na celu stworzenie baz danych, które mogłyby przybliżyć informacje o profilu miRNA występującym w

jednostkach chorobowych. Sprzyja to opracowywaniu metod przywracania naturalnego poziomu miRNA w komórkach i tkankach pacjentów, a co za tym idzie, przywracaniu właściwej dla komórki ekspresji białek. Praca finansowana ze środków projektu Diamentowy Grant Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Michał Rakowski1, Agnieszka Grzelak1 Estrogenomimetyki – nadzieja czy zagrożenie? 1Uniwersytet Łódzki, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Katedra Biofizyki Molekularnej, ul. Stefana Banacha 12/16, 90-237 Łódź; e-mail: michal.rakowski@outlook.com Związki egzogenne wykazujące powinowactwo do ludzkich receptorów estrogenowych, to substancje zarówno pochodzenia naturalnego zwane fitoestrogenami, jak i związki antropogeniczne - ksenoestrogeny. Obie grupy, dzięki oddziaływaniu z receptorem estrogenowym w ludzkim ciele, mają zdolność do interakcji z układem hormonalnym oraz modulowania jego homeostazy. Receptory estrogenowe są białkami o funkcjach transkrypcyjnych, których działanie jest indukowane obecnością selektywnego liganda, czyli estrogenu. Cechą wyróżniającą receptory estrogenowe od np. receptorów kwasu retinowego czy witaminy D3, które wykazują znaczną specyficzność substratową, jest wiązanie przez receptory estrogenowe także dość odległych strukturalnie związków syntetycznych. Endogenne estrogeny należą do pochodnych steroidowych, wywodzących się strukturalnie i biogenetycznie z cholesterolu. Estrogeny po wniknięciu do komórki na drodze dyfuzji wiążą się z receptorami estrogenowymi, a następnie łączą się ze specyficznymi regionami genów docelowych, zakończonych elementami odpowiedzi estrogenowej, wywołując ich ekspresję. Bardzo ważną grupę związków o aktywności estrogenowej stanowią metabolity wtórne roślin wyższych. Związki te, choć nie są spokrewnione biogenetycznie ze steroidami to są w stanie w organizmie ludzkim przyłączać się do receptorów estrogenowych i działać podobnie do endogennych estrogenów. Wśród ksenoestrogenów, czyli związków syntetycznych wykazujących zdolność do interakcji z układem hormonalnym, znajdziemy zarówno substancje o działaniu leczniczym oraz takie wytwarzane w celach przemysłowych i technicznych. Temat związków modulujących przekazywanie sygnałów hormonalnych oraz bezpośrednio wpływających na działanie układu hormonalnego ostatnimi czasy budzi ogromne zainteresowanie. Obecność fitoestrogenów oraz ksenoestrogenów w diecie oraz środowisku człowieka jest znaczącym czynnikiem regulującym jego gospodarkę hormonalną, a zgłębienie tematu estrogenomimetyków odgrywa ważną rolę w dostosowaniu odpowiedniej diety i suplementacji dla osób z problemami hormonalnymi. Celem pracy jest przedstawienie aktualnej wiedzy na temat estrogenomimetyków w postaci plakatu naukowego. Możliwość uczestnictwa w konferencji została sfinansowana ze środków pozyskanych w ramach Studenckich Grantów Naukowych Uniwersytetu Łódzkiego.

Hakim Rabia1, Malek Ould Hamou1, Katarzyna Kasperkiewicz2, Magdalena PacwaPłociniczak2, Marta Dziewięcka3, Maria Augustyniak3 Assessment of cadmium accumulation abilities by selected microorganisms in phosphate ores from djebel onk, Algeria 1Ecole Nationale Polytechnique; Alger, 10 Avenue Hassen Badi BP 182 El Harrach 16200 Alger, Algérie; 2,3Faculty of Biology and Environmental Protection, University of Silesia in Katowice, Jagiellońska 28, 40-034 Katowice, Poland (2Department of Microbiology, 3Department of Animal Physiology and Ecotoxicology) e-mail: hakim.rabia@g.enp.edu.dz Keywords: phosphate ores, cadmium, dolomite, mocroorganisms Introduction The problem of phosphate ore contamination with dolomite, as well as toxic metals such as cadmium (Cd), is increasing in importance due to the proposed reduction in the permissible Cd concentration limits in fertilizers. Lowering these limits will have far-reaching consequences for the fertilizer industry, both in Poland and many other European Union (EU) countries. The proposed change in legal regulations, if implemented, will also have a direct economic effect for EU countries that use ores exported from North Africa, including Algeria. New legal regulations require the development of new, effective and environmentally friendly methods for the purification of substrates - phosphate ores. The solution proposed in this study is an attempt to implement biological methods that could support traditional methods of purifying ores. Aim The aim of the work is to assess the ability of selected microorganisms to bind trace amounts of cadmium found in phosphate ores from Djebel Onk, Algeria. Material and Methods Phosphate ore (particle size: 80-160 μm, time 20 min, pH of the medium 3 and 7) were incubated with following strains of microorganisms: Candida albicans, Bacillus subtilis, Rhodococcus erythropolis CD 130, Pseudomonas fluorescens, and Eschericia coli. Incubation was also carried out in control samples at pH 3, 7 and 8.78. After centrifugation, the microorganisms were lyophilized, mineralized and then the metal content in the biological mass was determined using the AAS method. Results and conclusions The Cd content in the control samples varied from 0.0 to 0.638 ppm. Incubation of ores with microorganisms revealed the differences between the tested strains in terms of cadmium

absorption capacity. The content of the metal in the samples of C. albicans, P. fluorescens, and E. coli oscillated around 2 ppm regardless of the pH of the medium. Cd accumulation by R. erythropolis reached 7.543 ppm at pH 3. Whereas B. subtilis accumulated as much as 13.578 ppm cadmium at pH 7. It is worth mentioning that B. subtilis also revealed a very good accumulation of Mg and Ca ions at pH 7, which predisposes this organism for further research aimed at optimizing flotation techniques using microorganisms. The development of new solutions would be beneficial for the natural environment as it may contribute to reducing the toxicity of fertilizers as well as post-flotation wastes.

Filip Gamoń1, Anna Banach, Mariusz Tomaszewski, Aleksandra Ziembińska-Buczyńska Analiza genotypowa zbiorowiska bakteryjnego w reaktorze SBR z wpracowanym procesem anammox 1Politechnika Śląska, Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki, Katedra Biotechnologii Środowiskowej, Akademicka 2, 44-100 Gliwice e-mail: filip.gamon@gmail.com Wstęp Oczyszczanie ścieków zawierających wysokie stężenia azotu amonowego wymaga stosowania różnych, czasem skomplikowanych metod, które mogą generować znaczne koszty pracy oczyszczalni ścieków. Rozwiązaniem tego problemu może być wykorzystanie procesu anammox (ang. Anaerobic ammonia oxidation). Proces ten polega na konwersji azotu amonowego bezpośrednio do azotu cząsteczkowego, z wykorzystaniem azotanów (III) jako akceptora elektronowego. Anammox nie wymaga stosowania zewnętrznego źródła węgla oraz napowietrzania, co znacznie obniża koszty eksploatacji oczyszczalni. Aktywność bakterii przeprowadzających proces anammox zależy od wielu czynników, jak na przykład: stężenie substratów, temperatura oraz wartość pH. Nagłe zmiany jednego z tych parametrów mogą wpłynąć niekorzystnie na same bakterie oraz efektywność procesu przez nie przeprowadzanego. Cel Celem pracy było zbadanie wypływu obniżenia pH na strukturę genotypową oraz bioróżnorodność biocenozy bakteryjnej w sekwencyjnym reaktorze biologicznym (SBR) z wpracowanym procesem anammox. Materiały i metodyka W celu zbadania struktury genotypowej oraz bioróżnorodności bakterii osadu czynnego wykorzystano metodę PCR-DGGE (reakcja łańcuchowa polimerazy z elektroforezą w gradiencie czynnika denaturującego). Amplifikacje wykonano z wykorzystaniem specyficznych starterów dla poszczególnych grup bakterii: 338f-GC/518r – ogólna biocenoza bakteryjna, Pla46F-GC/518r – Planctomycetes, AMOf/AMOr – bakterie pierwszej fazy nitryfikacji, do badania fragmentu genu kodującego 16S rRNA charakterystycznego dla bakterii z rodzajów Candidatus Brocadia, Candidatus Kuenenia wykorzystano metodę nested PCR:27f/1401r - I runda reakcji, uniwersalna para starterów dla wszystkich bakterii, AMX368f/AMX820r - II runda reakcji, startery specyficzne dla wybranych rodzajów bakterii anammox. Wyniki W wyniku obniżenia pH z wartości 7,18 do 6,66 w 286 dniu pracy reaktora zauważono spadek indeksu bioróżnorodności Shannon’a dla bakterii z typu Planctomycetes oraz bakterii z rodzaju Candidatus Brocadia, Candidatus Kuenenia kolejno z zwartości 2,79 do 2,38 oraz wartości 2,24 do 2,14. Dodatkowo, na dendrogramie wykonanym metodą neighbor-joining widać dwie

grupy próbek: te przed obniżeniem pH oraz te po zmianie pH. Wartości współczynników Shannona’a dla bakterii I fazy nitryfikacji oraz ogólnej biocenozy bakteryjnej utrzymują się na podobnym poziomie w całym okresie prowadzenia badań. Wnioski Z przeprowadzonej analizy statystycznej wynika, że zmiana pH w reaktorze nie miała istotnego wpływu na zmianę bioróżnorodności bakterii przeprowadzających proces anammox, do których należą zarówno bakterie typu Planctomycetes oraz bakterie z rodzaju Candidatus Brocadia i Candidatus Kuenenia. Z otrzymanych dendrogramów może wynikać, że zmiana pH miała wpływ na dynamikę zbiorowiska bakteryjnego w badanym bioreaktorze na poziomie struktury genotypowej. Badania finansowane przez Narodowe Centrum Nauki: UMO-2013/09/D/NZ9/02438

Magdalena Ćwiertniewicz, Anna Banach, Aleksandra Ziembińska – Buczyńska Immobilizacja biomasy osadu czynnego Katedra Biotechnologii Środowiskowej, Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki, Politechnika Śląska, ul. Akademicka 2A, 44-100 Gliwice e-mail: cwiertniewicz.m@gmail.com Wstęp W związku z koniecznością usuwania zanieczyszczeń organicznych ze ścieków, nieustannie poszukiwane są metody, które zapewnią jak najbardziej efektywny przebieg procesów oczyszczania. Powszechnie znane są już biologiczne metody oczyszczania ścieków, wykorzystujące technologię osadu czynnego. Osad czynny jest kłaczkowatą zawiesiną mikroorganizmów wielu gatunków, często wypłukiwaną w dużej ilości z układów technologicznych, co powoduje uszczerbek na efektywności procesu. Jednym ze sposobów na zatrzymanie mikroorganizmów w systemach oczyszczania ścieków, przy jednoczesnym prowadzeniu procesu o wysokim tempie usuwania związków zawartych w ściekach jest immobilizacja biomasy osadu czynnego. Immobilizacja polega na unieruchomieniu mikroorganizmów w ograniczonej przestrzeni, bez jednoczesnego obniżania ich aktywności i żywotności (Dembczyński i wsp., 2004). W oczyszczaniu ścieków, wykorzystuje się zjawisko immobilizacji, powodujące ograniczanie swobody poruszania się biomasy, wskutek adsorpcji komórek bakteryjnych na powierzchni nośnika lub wewnątrz specyficznych struktur. Wykorzystanie unieruchamiania komórek w osadzie, zapewnia m.in. zwiększenie odporności mikroorganizmów na czynniki toksyczne czy zmienne warunki środowiska oraz ograniczenie wymywania biomasy z układu. Dodatkowo, odpowiednio dobrany nośnik wykorzystywany do immobilizacji może być wielokrotnie wykorzystywany (Martins i wsp., 2013). Cel Celem pracy jest przegląd i porównanie dostępnych metod i technik immobilizacji. Dobór odpowiedniego nośnika oraz zoptymalizowanie metody immobilizacji dla badanej biomasy może przyczynić się do efektywniejszego usuwania zanieczyszczeń ze ścieków w jednoczesnym zatrzymaniu biomasy w reaktorze. Materiały i metody Z uwagi na sposób immobilizacji rozróżnia się kilka metod. Jedną z najstarszych i do tej pory najczęściej stosowanych jest adsorpcja na powierzchni nośnika. Wykorzystuje ona powinowactwo komórek do wybranego immobilizatu. Kolejnym przykładem jest unieruchomienie wewnątrz nośnika, które przeprowadza się poprzez zamknięcie mikroorganizmów w półprzepuszczalnej membranie w postaci kapsułki (nanokapsułkowanie, mikrokapsułkowanie), czy kapilary (makrokapsułkowanie), porowatej membranie lub wewnątrz włókien (pułapkowanie), czy przez kapsulację. O satysfakcjonujących efektach immobilizacji wewnątrz nośnika zapewniają już Granicka i wsp. (2010), czy też Jiang i wsp. (2002). Poza sposobami opierającymi się na unieruchamianiu mikroorganizmów z

wykorzystaniem nośników, ważną rolę odgrywa również immobilizacja bez jego udziału. Należy do nich samoorganizacja komórek (samoflokulacja) oraz indukowane tworzenie agregatów, poprzez zastosowanie związków sieciujących lub zmiany warunków środowiska co w badaniach wykorzystali Rombel-Bryzek i wsp. (2016). Wnioski Immobilizacja biomasy cieszy się coraz większym zainteresowaniem oraz zastosowaniem w procesach oczyszczania ścieków. Zastosowanie immobilizatów wspomaga procesy prowadzone z ich udziałem, przy wykorzystaniu każdej z wyżej wymienionych metod. Jednak w celu efektywnego prowadzenia procesu z wykorzystaniem unieruchamiania biomasy, kluczowy jest dobór odpowiedniego nośnika do immobilizacji oraz optymalizacja metody unieruchamiania. Badania będą prowadzone w ramach projektu NCN UMO-2016/N/NZ9/02147 Źródła literaturowe 1. Dembczyński R., Jankowski T., Unieruchamianie komórek drobnoustrojów metodą kapsułkowania- stan obecny i możliwości rozwoju tej metody, Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 4, 41, 5-17, 2004 2. Granicka L.H., Żołnierowicz J., Wasilewska D., Weryński A., Kawiak J., Induced Death of Escherichia coli Encapsulated in a Hollow Fiber Membrane as Observed In Vitro or After Subcutaneous Implantation, J. Microbiol. Biotechnol., 20, 1, 224-228, 2010 3. Jiang H. L., Tay J. H., Tay S. T. L., Aggregation of immobilized activated sludge cells into aerobically grown microbial granules for the aerobic biodegradation of phenol, Letters in Applied Microbiology, 35, 439–445, 2002 4. Martins S. C. S., Martins C. M., Fiúza L. M. C. G., Santaella S. T., Immobilization of microbial cells: A promising tool for treatment of toxic pollutants in industrial wastewater, African Journal of Biotechnology, 12, 28, 4412-4418, 2013 5. Rombel-Bryzek A., Zhuk O., Latała A., Optymalizacja procesu immobilizacji komórek Saccharomyces cerevisiae w żelu alginianowym, Proceedings of ECOpole, 10, 1, 289297, 2016

Mateusz Hosumbek1,2, Mariusz Tomaszewski2, Aleksandra Ziembińska-Buczyńska1 Wykorzystanie bakterii kwasu mlekowego do wspomagania oczyszczania ścieków mleczarskich 1Politechnika Śląska, Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki, Katedra Biotechnologii Środowiskowej, Akademicka 2, 44-100 Gliwice; 2Studenckie Koło Naukowe Biotechnologów przy Centrum Biotechnologii Politechniki Śląskiej, ul. Krzywoustego 8, 44-100 Gliwice e-mail: mateusz.hos@interia.pl Wstęp Ścieki mleczarskie mogą stanowić realne zagrożenie dla środowiska. Szczególnie szkodliwe działanie ścieków mleczarskich ujawnia się w zbiornikach wodnych, powodując deoksygenację, silne zmętnienie wody, czy wzrost stężenia amoniaku. Wysoka zawartość związków organicznych utrudnia oczyszczanie ścieków w typowych, komunalnych oczyszczalniach ścieków. Mleko oraz poprodukcyjne ścieki mleczarskie są naturalnym siedliskiem bytowania bakterie kwasu mlekowego. Prowadzą one proces fermentacji mlekowej polegający na beztlenowym rozkładzie związków organicznych z wytworzeniem kwasu mlekowego, jako końcowego produktu ich metabolizmu. Cel pracy Celem eksperymentu było sprawdzenie możliwości oczyszczania syntetycznych ścieków mleczarskich poprzez wspomaganie ich oczyszczania za pomocą szczepionki bakterii kwasu mlekowego, pozyskiwanych ze środowiska naturalnego oraz z komercyjnych preparatów probiotycznych.Do badań wykorzystano 4 szczepy bakterii kwasu mlekowego wyizolowane z wody z kiszonych ogórków oraz synbiotyku Multilac®. Materiały i metodyka Do przeprowadzenia eksperymentu wyizolowano cztery szczepy, które pochodziły z dwóch różnych źródeł: woda z kiszonych ogórków oraz synbiotyk Multilac®. Zbadano efektywność produkcji kwasu mlekowego dla każdego wyizolowanego szczepu metodą pomiaru rozłożonej glukozy. Następnie testowano wyizolowane szczepy pod kątem efektywności oczyszczania syntetycznych ścieków mleczarskich. Każdy test trwał 48 godzin.Układ badawczy do testowania składał się z 3 reaktorów porcjowych o objętości 1 litra, zawierających syntetyczne ścieki mleczarskie. Do reaktora pierwszego dodano zawiesinę bakterii kwasu mlekowego, osad czynny do reaktora drugiego, a mieszaninę osadu czynnego z bakteriami mlekowymi do reaktora trzeciego. Reaktory umieszczono w łaźni wodnej utrzymującej stałą temperaturę 35°C. Badano usunięcie Chemicznego Zapotrzebowania na Tlen (ChZT) oraz trzech form azotu: amonowego, azotanowego (III) i (V). Monitorowano także gęstość optyczną mieszaniny reakcyjnej przy długości fali 600 nm, pH, oraz produkcję kwasu mlekowego i biogazu.

Wyniki Przeprowadzone testy pokazały, że zawiesina bakterii kwasu mlekowego jest w stanie usuwać zawartość związków organicznych w ściekach mleczarskich. Spadek frakcji ChZT wynosił ok. 37% w przypadku najlepszego testowanego szczepu. Efektywność usuwania związków organicznych była jednak zależna od badanego szczepu. Ponadto, badanie stężenia form azotu wykazało bardzo duży wzrost stężenia azotu amonowego we wszystkich 4 testach, w przypadku reaktorów zawierających zawiesinę bakterii kwasu mlekowego bez osadu czynnego. W mieszaninach reakcyjnych zawierających osad czynny nie obserwowano takiego wzrostu stężenia azotu amonowego. W reaktorach zawierających osad czynny następowała produkcja biogazu, a dodatek szczepionki bakterii kwasu mlekowego zwiększał efektywność usuwania związków organicznych oraz produkcję biogazu. Wnioski Szczepy bakterii kwasu mlekowego wyizolowane ze źródła naturalnego lepiej sprawdziły się w procesie oczyszczania ścieków – uzyskano dla nich lepsze efekty w usuwaniu związków organicznych o około 18%. Może to wynikać z lepszego przystosowania tych organizmów do warunków panujących w reaktorze, gdyż mają większy wachlarz procesów biochemicznych. Jest możliwe oczyszczanie ścieków mleczarskich wykorzystując tylko bakterie kwasu mlekowego, jednak uzyskane efekty usunięcia ChZT są zależne prawdopodobnie od preferencji pokarmowych wyizolowanego szczepu. Praca finansowana przez Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki PolitechnikiŚląskiej projekt nr 08/080/BK-18/005 oraz z dotacji na działalność kół naukowych

Aleksandra Tończyk, Agnieszka Grzelak Modulacja aktywności przezbłonowego systemu redoks przez nanomateriały. Uniwersytet Łódzki, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska e-mail: atonczyk@gmail.com Wstęp Przezbłonowy system redoks pozostaje, mimo kilkudziesięciu lat badań, stosunkowo słabo poznaną strukturą komórkową. Dotychczasowe wyniki prac wskazują na istotną rolę, jaką pełni on w różnych aspektach funkcjonowania komórek. Jest to m.in. zdolność do zewnątrzkomórkowej redukcji jonów Fe 3+ , będącej koniecznym etapem pobierania żelaza przez komórki, co dowodzi, że PMRS jest niezbędny do prawidłowego rozwoju komórek i organizmów. Cel pracy Celem badań jest wykazanie roli poszczególnych komponentów PMRS odpowiedzialnych za prawidłowy wzrost komórek Saccharomyces cerevisiae w obecności różnego rodzaju nanomateriałów. Szczepy wykazujące anomalie wzrostu w obecności nanomateriałów scharakteryzowane zostały pod kątem parametrów takich jak cykl komórkowy, poziom glutationu czy zdolność do redukcji żelazicyjanku w celu sprawdzenia, które elementy PMRS odpowiedzialne są za daną funkcję fizjologiczną. Materiały i metody Zastosowanie szczepów drożdży S. cerevisiae pozbawionych konkretnych elementów PMRS pozwoliło określić ich rolę w toksyczności wybranych nanomateriałów - dwutlenku tytanu, dwutlenku ceru, dwutlenku cynku, dwutlenku cyrkonu, tlenku żelaza (III), tlenku miedzi oraz nanocząstek srebra o średnicach nominalnych 20 i 200 nanometrów, a także przybliżyć mechanizm działania całego układu. W celu wykrycia anomalii wzrostu wykreślone zostały krzywe wzrostu hodowli prowadzonych w optymalnych warunkach i w obecności nanocząstek. Następnie wybrane szczepy poddane zostały dalszym badaniom – cyklu komórkowego, poziomu glutationu, produkcji wolnych rodników tlenowych czy redukcji żelazicyjanku potasu i dichloroindofenolu. Wyniki i wnioski Uzyskane wyniki umożliwią sformułowanie wniosków dotyczących nie tylko mechanizmów toksyczności wybranych nanomateriałów w komórkach drożdży, ale także, biorąc pod uwagę analogie w budowie i działaniu PMRS komórek drożdży i komórek wyższych eukariontów, hipotetycznego wpływu tych materiałów na zdrowie człowieka. Badania zostały sfinansowane z programu Studenckich Grantów Badawczych Uniwersytetu Łódzkiego.

Kamila Lewicka1, Diana Rogacz1, Piotr Rychter1, Piotr Dobrzyński1,2 Otrzymywanie biodegradowalnych polimerów oraz ich zastosowanie w systemach kontrolowanego uwalniania w agrochemii 1Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie, Al. Armii Krajowej 13/15, 42-200, Częstochowa, 2Centrum Materiałów Polimerowych i Węglowych PAN, ul. M. CurieSkłodowskiej 34, 41-819, Zabrze e-mail: lewickakamilla@gmail.com Wstęp Rozwój produkcji rolnej i gospodarki żywnościowej nieodłącznie związany jest ze stosowaniem środków ochrony roślin. Zaostrzające się przepisy dotyczące zapewnienia wysokiego poziomu ochrony zdrowia ludzi i zwierząt oraz środowiska wymusza potrzebę poszukiwania nowych rozwiązań, które zminimalizowałyby negatywny wpływ nadmiernie wprowadzanych do środowiska, toksycznych chemikaliów zwłaszcza pestycydów. Cel pracy Celem badań jest opracowanie innowacyjnych form użytkowych środków ochrony roślin, które będą formowane z udziałem przyjaznych środowisku, w pełni biodegradowalnych polimerów. Materiały i metody Zasadniczo uzyskane zostaną dwa typy biodegradowalnych nośników polimerowych; jeden na bazie kopolimerów blokowych laktydu, glikolidu i poli(glikolu etylenowego) otrzymanych na drodze polimeryzacji z otwarciem pierścienia i drugi na bazie kopolimerów zawierających bloki poli(glikolu etylenowego) i bursztynianu butylenu, otrzymanych w wyniku reakcji polikondensacji. Kopolimery te będą następnie składnikami kompatybilnych mieszanin polimerowych utworzonych z pochodnymi odpowiednio modyfikowanych w reakcji szczepienia z e-kaprolaktonem - dekstryn, czy maltodekstryn. Wyniki i wnioski Przygotowane formulacje poddawane będą badaniom degradacji w glebie, wodzie oraz w osadzie czynnym, dokonywana również będzie ocena uwalniania substancji czynnej z wytwarzanych systemów w wodzie i w glebie, w warunkach laboratoryjnych oraz ocena skuteczności działania nowych preparatów użytkowych wybranych modelowych herbicydów doglebowych (metazachlor i pendimetalina) na wstępnie wyselekcjonowanych gatunkach powszechnie znanych jako uciążliwe dla upraw (chwastach). Zaproponowane systemy powinny znacząco zmniejszyć negatywny wpływ pestycydów na ludzi, faunę, florę ze względu na zmniejszenie ilości stosowanych dawek agrochemikaliów do środowiska. Badania finansowane ze środków Narodowego Centrum Nauki - 2017/25/N/ST5/01794

Rogacz Diana1, Rychter Piot1, Lewicka Kamila1, Lewkowski Jarosław2, Morawska Marta2, Cal Dariusz2 Zastosowanie nowo syntezowanych pochodnych glifosatu jako bezpiecznych dla środowiska herbicydów 1ICOŚiB, Akademia Jana Długosza w Częstochowie, Al. Armii Krajowej 13/15, 42-200 Częstochowa. 2Katedra Chemii Organicznej, Wydział Chemii, Uniwersytet Łódzki, Tamka 12. e-mail: diana.rogacz@gmail.com Wstęp Aktualnie, stale rosnące zapotrzebowanie na produkty rolne o wysokiej jakości, wymusza stosowanie różnych agrochemikaliów, często działających szkodliwie. Przykładem substancji aktywnej, powszechnie stosowanej w herbicydach jest N-fosfonometyloglicyna. Związek ten, znany jako „glifosat” to składnik czynny większości stosowanych na świecie środków ochrony roślin, niszczący zarówno rośliny jednoliścienne, jak i dwuliścienne. Nadmierne jego zużycie i ostatnie doniesienia o szkodliwości w stosunku do środowiska i organizmów żywych oraz niepewne miejsce na liście dostępnych handlowo środków ochrony roślin przyczyniły się do badań w tym temacie. Cel Głównym celem prowadzonych badań jest synteza pochodnych N-fosfonometyloglicyny, wstępna ocena ich ekotoksycznego oddziaływania, a także sprawdzenie skuteczności powstałych związków pod kątem ich chwastobójczego działania. Materiały i metody Przeprowadzono syntezę nowych arylo- oraz heteroarylopochodnych glifosatu z różnie podstawionymi ugrupowaniami na drodze reakcji aza-Pudovika z koniecznymi modyfikacjami. Sprawdzono skuteczność nowo powstałych związków pod kątem fito i ekotoksykologicznym. Testy ekotoksykologiczne powstałych aminofosfonianów, objęły badania fitotoksyczności z wykorzystaniem dwóch gatunków roślin: jednoliściennego owsa zwyczajnego i dwuliściennej rzodkiewkisubstancje podano doglebowo. Oceniono wpływ badanych związków na chwasty: komosę białą i żółtlicę drobnokwiatową - aminofosfoniany podano jako oprysk dolistny. Ekotoksyczność badano z użyciem popularnych biotestów: analizator Microtox i test Ostracodtoxkit. Aspekt ekotoksykologiczny uwzględnił wszystkie etapy sieci troficznej, producentami są użyte rośliny, konsumentami- skorupiaki Heterocypris incroguens (test Ostracodtoxkit), a destruentami- bakterie morskie Vibrio fischeri (Microtox). Wyniki Na podstawie wstępnych badań fitotoksycznego działania pochodnych aminofosfonowych, doglebowo i w postaci oprysku stwierdza się, że niektóre, nowo syntezowane pochodne

charakteryzuje wysoka selektywność w stosunku do roślin dwuliściennych, a zarazem mniejsza toksyczność w stosunku do użytych w toku badań skorupiaków i bakterii luminescencyjnych. Wnioski Niektóre nowo syntezowane substancje wykazały niższą toksyczność w porównaniu do handlowo dostępnej N-fosfonometyloglicyny, wskazując na potencjalną możliwość zastosowania ich jako herbicydów, bez negatywnego wpływu na środowisko.

Weronika Machelak, Agnieszka Grzelak Ciemna strona antyoksydantów Uniwersytet Łódzki, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Katedra Biofizyki Molekularnej, Zakład Biofizyki Błon, ul. Pomorska 141/143, 90-236 Łódź e-mail: w.machelak@gmail.com Wstęp W obecnych czasach obserwujemy wzrost świadomości na temat zdrowego stylu życia. Podjęcie aktywności fizycznej, rezygnacja z używek, zdrowa dieta są składowymi procesu, którego celem jest utrzymanie jak najlepszego zdrowia. Termin antyoksydanty jest często synonimem zdrowia i młodości. Prozdrowotne właściwości antyoksydantów są szeroko znane oraz udokumentowane naukowo. Jako najważniejszą korzyść zdrowotną płynącą ze stosowania antyoksydantów wymienia się przeciwdziałanie procesowi nowotworzenia. Przeciwutleniacze odgrywają istotną rolę w zapewnieniu właściwego funkcjonowania komórek: są podstawową linią obrony przed czynnikami stresu oksydacyjnego, zapewniają naprawę uszkodzeń spowodowanych stresem oksydacyjnym, chronią przed starzeniem się. Cel pracy Niniejsza praca ma na celu przedstawienie ostatnich doniesień naukowych, które dostarczają wniosków na temat niepożądanego działania antyoksydantów, a także ukazanie panujących błędnych przekonań o antyoksydantach, które dotyczą dawek oraz efektów leczniczych. Materiały i metody Doniesienia naukowe dotyczące działania antyoksydantów, które wykorzystano w przygotowaniu pracy: R. Sarangarajan i in. (2017) Antioxidants: Friend or foe?, Asian Pacific Journal of Tropical Medicine K. Le Gal i in. (2015) Antioxidants can increase melanoma metastasis in mice, Science Translational Medicine A. Bast i G. R.M.M. Haenen (2013) Ten misconceptions about antioxidants, Trends in Pharmacological Sciences I. Volkan i in. (2014) Antioxidants Accelerate Lung Cancer Progression in Mice, Science Translational Medicine J. A. Drisko i in. (2003) The use of antioxidant therapies during chemotherapy, Gynecologic Oncology K. Singh i in. (2017) Antioxidants as precision weapons in war against cancer chemotherapy induced toxicity – Exploring the armoury of obscurity, Saudi Pharmaceutical Journal Wnioski Coraz większa popularność diety bogatej w antyoksydanty sprawia, że przeciętny konsument świadomie wybiera produkty oraz suplementy diety o wysokiej zawartości przeciwutleniaczy.

Ostatnie doniesienia naukowe postulują jednak, że przyjmowanie antyoksydantów nie wiąże się z polepszeniem ogólnego stanu zdrowia, ani ochroną przed chorobami np. układu krwionośnego. Możliwe, że antyoksydanty inicjują progresję czerniaka oraz raka płuc i przyczyniają się do postępu przerzutowania.

Iwona Skorowska1, Joanna Gołębiewska1, Marta Jarosińska2, Dariusz L. Szlachetko1, Dorota Łuszczek2 Czy można odróżnić Oncidium Sw. od Odontoglossum Kunth (Orchidaceae Juss.) w mikroświecie? 1Katedra Taksonomii Roślin i Ochrony Przyrody; 2Laboratorium Mikroskopii Elektronowej 1,2 Wydział Biologii Uniwersytetu Gdańskiego, Wita Stwosza 59, 80-308 Gdańsk, e-mail: iwona.skorowska@biol.ug.edu.pl Wstęp Neotropikalne podplemię storczykowatych Oncidiinae Benth. obejmujące około 70 rodzajów i aż ponad 1000 gatunków, w zależności od przyjętego systemu klasyfikacyjnego, stanowi wciąż problematyczny obiekt badań. Wraz z napływem nowych danych, w tym tych uzyskanych metodami molekularnymi, tworzone są kolejne propozycje systemów klasyfikacji. Na przykład, w 2012 roku Neubig ze swoim zespołem badawczym zaproponował połączenie 11 rodzajów, w tym Oncidium i Odontolossum, należących do Oncidiinae w jeden rozległy, a przede wszystkim niezwykle heterogeniczny pod względem morfologii takson. W związku z powyższym, poszukiwanie innych rodzajów danych, na przykład uzyskanych poprzez wykorzystanie technik obrazowania mikrostruktur przy użyciu skaningowej mikroskopii elektronowej (SEM), może posłużyć taksonomii roślin jako interdyscyplinarnej nauce na tworzenie klasyfikacji zbliżonej jak najbardziej do naturalnego systemu. Cele pracy Głównym celem pracy była analiza mikrostruktur obecnych na powierzchni warżki oraz prętosłupa wybranych gatunków należących do dwóch największych grup Onciidinae, to znaczy Oncidium oraz Odontoglossum. Materiały i metody Materiał stanowiły 4 gatunki zaliczane do rodzaju Oncidium oraz 5 gatunków rodzaju Odontoglossum. Analizę wykonano zgodnie ze standardowym protokołem używanym podczas wykonywania zdjęć SEM. Wyniki i wnioski Przeanalizowano różnice występujące na fragmentach warżki i prętosłupa badanych taksonów pod kątem potencjalnego znaczenia taksonomicznego. Uzyskane wyniki wskazują na obecność mikrostruktur typu brodawki oraz włoski o różnych kształtach na powierzchni analizowanych fragmentów obu rodzajów. Obecne mikrostruktury mogą posiadać znaczenie w procesie zapylania, jednakże wymagane są dalsze badania pod tym kątem.

Anna Pieprzyca1, Anna Banach1, Piotr Banaszek2, Aleksandra Ziembińska-Buczyńska1 Sezonowa zmienność zbiorowiska nitryfikatorów w osadzie czynnym komunalnej oczyszczalni ścieków 1Katedra Biotechnologii Środowiskowej, Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki Politechnika Śląska, Ul. Akademicka 2A 44-100 Gliwice; 2Chorzowsko-Świętochłowicke Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Oczyszczalnia ścieków „Klimzowiec”, Ul. Kręta 9 41-500 e-mail: anna.m.pieprzyca@gmail.com Wstęp Metody biologii molekularnej oraz techniki mikroskopowe są coraz częściej wykorzystywane w celach identyfikacji i charakterystyki mikroorganizmów w próbkach środowiskowych, pochodzących z układów technologicznych np. osadu czynnego. Dzięki użyciu specjalnie zaprojektowanych sond oligonukleotydowych oraz narzędzi bioinformatycznych staje się możliwe oszacowanie liczebności poszczególnych grup bakteryjnych w badanej próbie. Metoda FISH (z ang. Fluorescent In Situ Hybridization) sprawdza się przy szacowaniu liczebności oraz określaniu sezonowej zmienności nitryfikatorów, ze względu na możliwość prowadzenia analiz bezpośrednio w próbce, bez konieczności hodowli tych mikroorganizmów w warunkach laboratoryjnych. Cel pracy Celem przeprowadzonych badań było oszacowanie sezonowej zmienności składu ilościowojakościowego nitryfikatorów osadu czynnego pochodzącego z komór tlenowych Oczyszczalni Ścieków Chorzów – Klimzowiec przy użyciu fluorescencyjnej hybrydyzacji in-situ (FISH). Materiały i metody Próbki po pobraniu utrwalono za pomocą paraformaldehydu (PFA) i przechowywano temperaturze -20ºC. Pierwszym etapem analizy była dehydratacja w 50%, 80% oraz 96% roztworach etanolu, następnie dokonano hybrydyzacji, wprowadzając do próbek wyznakowane fluorescencyjnie. Dla każdej sondy dobrano optymalne stężenie formamidu w buforze hybrydyzacyjnym i korespondujące z nim stężenie jonów sodowych w buforze płuczącym. W tej pracy wykorzystano 3 sondy oligonukleotydowe: Nsm156, Nso1225 oraz Ntspa712 hybrydyzujące odpowiednio z: Nitrosomonas spp. i Nitrosococcis mobilis (TATTAGCACATCTTTCGAT), Betaproteobakteriami utleniającymi amoniak (AOB z ang. Ammonia Oxidizing Bacteria) (CGCCATTGTATTACGTGTGA) oraz typu Nitrospirae (CGCCTTCGCCACCGGCCTTCC). Do obróbki uzyskanych zdjęć oprogramowania DAIME (z ang. Digital image Analysis In Microbial Ecology). Sondy EUB, EUB II i EUB III zastosowano połączone w proporcji 1:1:1. Obserwacje mikroskopowe preparatów prowadzono przy użyciu mikroskopu epifluorescencyjnego.

Wyniki Dla każdej pory roku i każdej badanej sondy obliczono średni % powierzchni zajmowanej przez daną grupę mikroorganizmów względem wszystkich bakterii występujących w próbie (EUBmix). Mikroorganizmy Nitrosomonas spp. i Nitrosococcis mobilis (Nsm156) zajmowały 75,87%, 25,76%, 56,77% i 10,61% odpowiednio wiosną, latem jesienią i zimą, organizmy AOB (Nso1225): 42,36%, 62,05%, 16,47% i 31,72%, a typ Nitrospirae (Ntspa712): 48,39%, 76,57%, 28,01% i 53,89%. Dla każdego z wyników obliczono również odchylenie standardowe i błąd standardowy średniej.

Wnioski W przypadku mikroorganizmów AOB oraz typu Nitrospirae największą liczebność zaobserwowano w przypadku próbek letnich, a najmniejszą jesienią. Analizując wyniki dla mikroorganizmów Nitrosomonas spp. i Nitrosococcus mobilis zauważono, że najwyższy wynik uzyskano wiosną, a najniższy zimą. Rezultaty te są efektem warunków panujących w reaktorze w zależności od poru roku. W sezonach letnich temperatura w reaktorze jest optymalna do wzrostu nitryfikatorów, a wraz z jej obniżaniem liczebność mikroorganizmów nitryfikacyjnych spada.

Agata Zakrzewska1, Dominik Kopeć1, Anna Jarocińska2, Marlena Kycko2, Anita Sabat-Tomala2, Jan Niedzielko3, Maria Niedzielko3, Łukasz Sławik2,3 Review of non-forest Natura 2000 habitats mapping methods using remote sensing data 1University of Łódź, Faculty of Biology and Environmental Protection, Department of Geobotany and Plant Ecology, Banacha 1/3, 90-237 Łódź; Poland; 2University of Warsaw, Faculty of Geography and Regional Studies, Department of Geoinformatics, Cartography and Remote Sensing, Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warsaw; Poland; 3MGGP Aero Sp. z o. o., Kaczkowskiego 6, 33-100 Tarnów; Poland; e-mail: agata.zakrzewska@biol.uni.lodz.pl Natura 2000 habitats are a priority form of nature protection in the European Union, hence they are strictly monitored and reported on the state of conservation. Traditional methods of collecting terrestrial data are time-consuming, and the assessment of conservation status requires knowledge and integration of many aspects of the ecosystem at different spatial levels. Remote sensing allows obtaining up-to-date and relatively accurate data, but its use for habitat monitoring is still limited. Review of studies that used remote sensing data to map non-forest Natura 2000 habitats was made to define possibilities and limitations of described methods. The researches were examined in terms of the data sources, classification methods, spatial scales, reference datasets and results achieved. Review demonstrates the data acquisition methods including airborne and satellite sensors. It searches for the most common approaches to the classification of data. Reference datasets collection is described with focus on their usage in training and validation processes. The review is an attempt to answer the question which habitats were the subject of classification and which of them were successfully classified. The presented review shows the current state of knowledge, capabilities and challenges in habitats remote sensing. Authors discuss the way of presenting the topic and point out the missing crucial information in the reviewed papers, basing on their experience with habitats classification. The applicability of the described methods is also summarized and perspective of further development is showed. The research was completed as part of the HabitARS project “The innovative approach supporting monitoring of non-forest Natura 2000 habitats, using remote sensing methods” co- funded by the National Centre for Research and Development within the framework of the “Natural Environment, Agriculture and Forestry” BIOSTRATEG II program. The work was performed in 2016–2018.

Agnieszka Pusz1, Dominik Rogalski1, Biopaliwa z alg jako paliwa przyszłości 1Katedra Ochrony i Kształtowania Środowiska, Wydział Instalacji Budowlanych, Hydrotechniki i Inżynierii Środowiska, Politechnika Warszawska, 00-653 Warszawa, ul. Nowowiejska 20 e-mail: dominik.rogalski.dokt@pw.edu.pl Gospodarka w obecnej dobie przede wszystkim napędzana jest poprzez energię. Jej stały dopływ pozwala na ciągłe funkcjonowanie. Niestety energia pozyskiwana jest w największej części ze źródeł nieodnawialnych takich jak złoża węgla, gazu czy też ropy naftowej. Na przestrzeni lat wydano wiele opracowań dotyczących kurczących się zasobów naturalnych i możliwości powstania w ten sposób kryzysu gospodarczego. Z tego powodu zwrócono uwagę na możliwość zastosowania źródeł energii odnawialnej np. elektrowni wodnych, biogazu powstającego na składowiskach odpadów czy też na terenie oczyszczalni ścieków. Wraz z kolejnymi propozycjami modernizacji poszukiwano nowych źródeł energii. Kwestia ta jest szczególnie istotna dla przemysłu motoryzacyjnego. Jako propozycja alternatywnego rozwiązania pro-środowiskowego powstał pomysł na produkcję biopaliw, które są produktem końcowym przetwórstwa biomasy. Biopaliwa możemy podzielić na kilka grup w zależności od produkowanego rodzaju paliwa oraz przez wzgląd na stosowane technologie do ich produkcji. Celem niniejszego opracowania jest zaprezentowanie istniejącego stanu wiedzy na temat produkcji biopaliw w szczególności pochodzących z alg, które są jednym z ciekawszych oraz obiecujących rozwiązań dla wielu gałęzi przemysłu.

Magdalena Wiśniewska; Agnieszka Pusz Obowiązki właścicieli instalacji w odniesieniu do środowiska gruntowo-wodnego w aspekcie nowych przepisów prawnych Katedra Ochrony i Kształtowania Środowiska, Wydział Instalacji Budowlanych, Hydrotechniki oraz Inżynierii Środowiska, Politechnika Warszawska., adres: 00-653 Warszawa, ul. Nowowiejska 20; e-mail: magdalena.wisniewskaa@gmail.com; agnieszka.pusz@is.pw.edu.pl Konieczność dostosowania się państw członkowskich UE, m.in. w zakresie postępowania z terenami przemysłowymi nałożyła dyrektywa (IED) 2010/75/UE z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie emisji przemysłowych - zintegrowane zapobieganie zanieczyszczeniom i ich kontrola (Dz. U. UE L 334 z 17.12.2010). W Polsce główne zasady postępowania z takimi obszarami w odniesieniu do środowiska gruntowo-wodnego określone zostały w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, oraz w aktach wykonawczych, w tym w szczególności w rozporządzeniu z dnia 1 września 2016 r. w sprawie sposobu prowadzenia oceny zanieczyszczenia powierzchni ziemi. Zgodnie z ustawą POŚ w przypadku, gdy występuje możliwość zanieczyszczenia substancjami powodującymi ryzyko gleby, ziemi lub wód gruntowych, wniosek o wydanie pozwolenia zintegrowanego dla instalacji, które wykorzystują, produkują lub uwalniają te substancje powinien zawierać raport początkowy. W dokumencie tym w formie opisu, zestawień tabelarycznych, a także map wskazujących zasięg zanieczyszczenia przedstawiane są aktualne informacje na temat zanieczyszczenia terenu zakładu substancjami powodującymi ryzyko. Równocześnie instalacje, przed zakończeniem ich eksploatacji, zobowiązane są do wykonania raportu końcowego zawierającego informacje o stanie końcowym zanieczyszczenia substancjami powodującymi ryzyko gleby, ziemi i wód gruntowych na terenie zakładu. Porównanie prawidłowo wykonanych dokumentów, tj. raportów początkowego i końcowego, pozwala ocenić stan zanieczyszczenia gleby, ziemi i wód gruntowych. W przypadku, gdy funkcjonowanie instalacji spowodowało wystąpienie szkody w środowisku, teren zakładu należy doprowadzić do stanu niestwarzającego znaczącego zagrożenia dla zdrowia ludzi i stanu środowiska. Sposób postępowania z terenami przemysłowymi, a także identyfikacji terenów zanieczyszczonych szczegółowo określa rozporządzenie MŚ. W akcie prawnym wyróżnione zostały dwa rodzaje badań prowadzonych na różnych etapach identyfikacji terenów zanieczyszczonych. Badania wstępne określają stopień zanieczyszczenia gleby i jej właściwości, natomiast badania szczegółowe są istotne z punktu widzenia określenia rozpuszczalności i mobilności substancji powodujących ryzyko środowiskowe oraz wskazania skutecznych metod remediacji.

W ramach pracy zestawiono oszacowane koszty realizacji raportu początkowego dla instalacji przemysłowej wymagającej pozwolenia zintegrowanego. Uczestnictwo w badaniach eksperta w zakresie ochrony i inżynierii środowiska, a także jego doświadczenie oraz wiedza na temat właściwości fizycznych i chemicznych substancji powodujących ryzyko oraz ich zachowania w środowisku naturalnym oraz uwarunkowań środowiskowych pozwala w znacznym stopniu zminimalizować koszty wykonania dokumentu. Wynika to, m.in. z możliwości zweryfikowania rzeczywistych substancji powodujących ryzyko wykorzystywanych, produkowanych lub uwalnianych podczas funkcjonowania instalacji z listą tych substancji dla instalacji przemysłowej wskazanych w załączniku rozporządzenia MŚ, a także zidentyfikowania rzeczywistych zagrożeń dla środowiska gruntowo-wodnego substancjami powodującymi ryzyko.

Karolina Kuświk1, Dominik Kopeć1, Łukasz Sławik2,3, Jan Niedzielko3, Jaromir Borzuchowski Analysis of the pace of succession of trees and shrubs in the lower Biebrza Basin with the use of actual and archive aerial data 1University of Lodz, Faculty of Biology and Environmental Protection, Department of Geobotany and Plant Ecology, Banacha 1/3, 90-237 Lodz, Poland; karolina.kuswik@biol.uni.lodz.pl, 2University of Warsaw, Faculty of Geography and Regional Studies, Department of Geoinformatics, Cartography and Remote Sensing, Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warsaw, Poland; 3MGGP Aero Sp. z o.o., Kaczkowskiego 6, 33-100 Tarnow, Poland, e-mail: dominik.kopec@biol.uni.lodz.pl, l.slawik@uw.edu.pl, lslawik@mggpaero.com, jniedzielko@mggpaero.com, jborzuchowski@mggpaero.com In nature, the natural phenomenon is the variability of biocenosis associated with the succession process, which may be primary or secondary. The emergence of plants in uninhabited areas is evidence of primary succession. However, it is much more common to transform existing vegetation.Succession is one of the most serious threats to the biodiversity of non-forest ecosystems. The expansion of trees and shrubs takes place in the event of changes in hydrological and/or ecological conditions and/or lack of use. The aim of the research conducted in the Biebrza National Park (NE Poland) was to analyze the pace and directions of succession in the swampy area of the lower Biebrza basin, the area of 245 km. The research covered the last 50 years, that is from 1966 to 2015. The analysis for the current state (2015) was made by using the point cloud obtained by the ALS method and hyperspectral data. The classification of trees and shrubs was made by using the Random Forest algorithm, obtaining a Kappa coefficient of 0.83. In the identification of the historical situation (1966 - 2010) the method of photointerpretation in a grid of squares with a side of 125 m was used. Historical status was analyzed on the basis of archival aerial photographs taken in 1966, 1979, 1996, 2006 and 2010. The obtained results of covering the area with trees and shrubs were analyzed as a change in the area of trees and shrubs between individual depictions. The obtained results allowed to indicate places in which the process of secondary succession progresses in the last 50 years was the fastest and the one in which the threats were not found. In the leasehold areas where protection of Natura 2000 habitats has been carried out since 2009, the trend of increasing the area of trees and shrubs has been reversed in the last 10 years. The decline in the dynamics of succession occurred in the areas belonging to the BbPN, in addition to leasehold areas. In the case of private lands, the dynamics of succession increased from 1.68% to 2.33%. The effects of the active protection measures undertaken indicate the possibility of stopping the succession process in the Biebrza National Park, thus preserving extremely valuable wetlands.

Marcin Hołota1, Jakub Magiera1, Sylwia Michlewska1, 2, Maksim Ionov1, Maria Bryszewska1 Cytotoksyczność karbokrzemowych dendrymerów z atomami miedzi w stosunku do nowotworowych linii komórkowych 1301 oraz HL60 1Uniwersytet Łódzki, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Katedra Biofizyki Ogólnej, ul. Pomorska 141/143, 90-236 Łódź; 2Uniwersytet Łódzki, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Pracowania Obrazowania Mikroskopowego i Specjalistycznych Technik Biologicznych, ul. Banacha 12/16, 90-237 Łódź. e-mail: marcin.holota@unilodz.eu Wstęp Ostatnie lata są okresem dynamicznego rozwoju nanofarmakologii. Głównym obszarem badań w tej dyscyplinie jest wykorzystanie nanocząstek jako nośników leków. Dendrymery, będące rozgałęzionymi polimerami, charakteryzują się wieloma interesującymi własciwościami. Mogą one stanowić nośniki dla leków i materiału genetycznego. Ponadto same dendrymery mogą wykazywać właściwości lecznicze. Cel Określenie cytotoksyczności karbokrzemowych dendrymerów miedziowych w stosunku do linii nowotworowych 1301 (ostrej białaczki limfoblastycznej T-komórkowej), HL60 (ostrej białaczki promielocytowej) oraz prawidłowej linii PBMC po 24-godzinnej inkubacji. Materiał i metody Materiał badawczy stanowiły karbokrzemowe dendrymery z atomami miedzi zerowej, pierwszej oraz drugiej generacji; nowotworowe linie komórkowe 1301, HL60 oraz prawidłowa linia komórkowa PBMC. Cytotoksyczność badanych związków w stężeniach od 0,1 do 50 μM określano wykorzystując test Alamar blue. Wyniki Karbokrzemowe dendrymery miedziowe powodują spadek żywotności badanych nowotworowych linii komórkowych. Natomiast w przypadku komórek linii PBMC tendencja ta jest znacznie mniej wyraźna. Związki te wykazują silniejsze działanie cytotoksyczne w stosunku do linii komórkowej 1301 w porównaniu z linią HL60. We wszystkich przypadkach zauważalna jest ogólna tendencja do spadku żywotności komórek wraz ze wzrostem generacji oraz stężenia dendrymeru. W związku ze znaczną różnicą w cytoksyczności badanych dendrymerów w stosunku do nowotworowych linii komórkowych oraz prawidłowej linii komórkowej, karbokrzemowe dendrymery miedziowe mogą być rozpatrywane w dalszych badaniach jako nowe narzędzie w terapii przeciwnowotworowej.

Jakub Magiera1, Marcin Hołota1, Sylwia Michlewska1,2, Maksim Ionov2 Maria Bryszewka1 Wpływ karbokrzemowych dendrymerów z atomami miedzi na erytrocyty oraz oddziaływanie ich z błonami erytrocytarnymi. 1Uniwersytet Łódzki, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Katedra Biofizyki Ogólnej, ul. Pomorska 141/143, 90-236 Łódź; 2Uniwersytet Łódzki, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Pracowania Obrazowania Mikroskopowego i Specjalistycznych Technik Biologicznych, ul. Banacha 12/16, 90-237 Łódź. e-mail: jakub.magiera@unilodz.eu Wstęp Dendrymery są jedną z najlepiej poznanych grup nanocząstek. Od wielu lat prowadzone są badania nad ich wpływem na komórki ludzkie. Podejmuje się liczne próby modyfikacji nanocząstek w celu zmniejszenia ich cytotoksyczności. Dodatkowo dołącza się do nich różnego rodzaju metale wykazujące potencjalnie właściwości przeciwnowotworowe. Taka modyfikacja daje ewentualną możliwość wykorzystania dendrymerów do celowanej terapii przeciwnowotworowej. Cel Celem badań była ocena wpływu karbokrzemowych dendrymerów z atomami miedzi na płynność błon erytrocytarnych metodą pomiaru anizotropii fluorescencji oraz oznaczenie stopnia hemolizy po 24-godzinnej inkubacji w obecności dendrymerów. Materiał i metody Materiał: Materiał badawczy stanowiły karbokrzemowe dendrymery z atomami miedzi zerowej, pierwszej oraz drugiej generacji; erytrocyty, błony erytrocytarne. Hemoliza: Stopień hemolizy w obecności badanych związków w stężeniach od 0,1 do 100 µM określano spektrofotometrycznie przy długości fali λ= 540 nm. Płynność błon: Oddziaływanie badanych dendrymerów z błonami określono wykonując pomiary anizotropii fluorescencji wykorzystując dwa znaczniki: DPH oraz TMA-DPH, które lokują się na różnych głębokościach błony. Anizotropię fluorescencji znaczników mierzono przy zwiększającym się stężeniu dendrymerów do 25 µM (DPH) oraz 70 µM (TMA-DPH). Wyniki Karbokrzemowe dendrymery z atomami miedzi wykazują działanie hemotoksyczne przy stężeniu 50 µM. W przypadku niższych stężeń stopień hemolizy jest niewielki i nie przekracza 30%. Karbokrzemowe dendrymery miedziowe oddziaływują z błonami erytrocytarnymi, o czym świadczy wzrost anizotropii fluorescencji spowodowany usztywnieniem błony. Wnioski W związku z otrzymanymi wynikami: stosunkowo niska hemotoksyczność oraz silne oddziaływanie z błonami badanych nanocząstek, karbokrzemowe dendrymery miedziowe

mogą być rozpatrywane jako obiekt dalszych badań sprawdzających ich zastosowanie w celach biomedycznych.

Dominika Sitarska1, Katarzyna Hetmańczyk-Sawicka1, Roksana Iwanicka-Nowicka2,3, Anna Fogtman2, Mirella Filocamo4, Susanna Lualdi4, Barbara Żyżyńska-Granica5, Marta Koblowska2,3, Agnieszka Ługowska1 Analiza mikromacierzowa zmian w ekspresji genów pod wpływem warunków hodowli badania w komórkach od osób z chorobą Niemanna-Picka typu C. 1Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie, Zakład Genetyki, 2Instytut Biochemii i Biofizyki PAN, Warszawa, Pracownia Analiz Mikromacierzy, 3Uniwersytet Warszawski, Wydział Biologii, Zakład Biologii Systemów, 4Centro di Diagnostica Genetica e Biochimica delle Malattie Metaboliche, Istituto G. Gaslini, Genua, Włochy, 5Warszawski Uniwersytet Medyczny, Wydział Farmaceutyczny, Zakład Farmakodynamiki e-mail: dominika.sitarska@gmail.com Wstęp Choroba Niemanna-Picka typu C to genetycznie uwarunkowana choroba metaboliczna, zaliczana do grupy lizosomalnych chorób spichrzeniowych. Wywołana jest przez mutacje w genach NPC1 i NPC2. Gen NPC1 koduje duże 142 kDa białko transbłonowe zlokalizowane w błonie lizosomalnej, które uczestniczy w wewnątrzkomórkowym transporcie i homeostazie cholesterolu. Gen NPC2 koduje małe, 16 kDa, rozpuszczalne białko wiążące cholesterol. Prawdopodobnie, interakcja między białkami NPC1 i NPC2 pozwala na transport wolnego niezestryfikowanego cholesterolu poza kompartment endo-lizosomalny. Biochemiczną przyczyną NPC są nieprawidłowości w wewnątrzkomórkowym transporcie wolnego cholesterolu i zatrzymaniu go we wnętrzu lizosomów lub późnych endosomów. NPC dziedziczy się w sposób autosomalny recesywny. Częstość występowania waha się od 0,66 do 2,20 / 100 000 żywych urodzeń. Cel pracy Celem pracy było zbadanie różnic w ekspresji genów pod wpływem różnych warunków hodowlanych (standardowe i głodzenie) w komórkach pochodzących od pacjentów z chorobą NiemannaPicka typu C i osób zdrowych. Materiał - 23 osoby z chorobą NPC (12 mężczyzn i 11 kobiet; w tym: 16 pacjentów z typem niemowlęcym, 5 – z typem młodzieńczym i 2 osoby z typem dorosłych) - 22 osoby kontrolne (KO) (13 mężczyzn i 9 kobiet, u których nie zdiagnozowano choroby lizosomalnej). Fibroblasty pobrane od pacjentów hodowane były na podłożu standardowym, następnie w warunkach głodzenia i z ponownym podaniem źródła lipidów. Metody Ekspresję genów badano przy użyciu mieszaniny hybrydyzacyjnej zawierającej wyznakowane fragmenty cRNA, które hybrydyzowały z HumanHT-12 v4.0 Expression BeadChip przy użyciu

TargetAmpTM-Nano Labeling Kit dla Illumina® Expression BeadChip®, co umożliwiło zbadanie ekspresji całego genomu. Wyniki Analiza mikromacierzowa pozwoliła stwierdzić, że w warunkach głodzenia aktywacji ulegały geny odpowiedzialne za szeroko pojęte procesy proliferacji komórek oraz odpowiedź komórki na wysokie stężenie Ca2+ w cytozolu płytek. Inhibowana była ekspresja genów ogólnie związanych z rytmem okołodobowym, hamowaniem transkrypcji, szlakiem NOTCH1 i metabolizmem energetycznym komórki. Po ponownym podaniu do podłoża hodowlanego źródła lipoprotein obserwowano wzrost ekspresji genów związanych z aktywacją, hamowaniem i działaniem MMP na różnych szlakach. Inhibicji ulegały geny zaangażowane w różnicowanie, migrację i interakcje komórek z macierzą pozakomórkową, odpowiedź na uszkodzenie DNA i pośrednio m.in. w szlaku ubikwityna-proteasom. Wnioski Warunki hodowli mają wpływ na procesy życiowe zachodzące w badanych komórkach. W obserwowanym przez nas wariancie, głodzenie wzmagało ekspresję genów zaangażowanych w proliferację komórek. Pracę wykonano w ramach projektu sponsorowanego przez Narodowe Centrum Nauki nr 2012/07/B/NZ1/02615.

Marta Piotrowska1, Karolina Bodzon2, Piotr Ceryngier1 Grzyby jako naturalni wrogowie chrząszczy z rodziny biedronkowatych 1Wydział Biologii i Nauk o Środowisku, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, ul. Wóycickiego 1/3, 01-938, Warszawa, 2Pracownia Ekotoksykologii, Wydział Biologii UW, ul. Ilji Miecznikowa 1, 02-096 Warszawa, e-mail: mpmartapiotrowska@gmail.com Większość chrząszczy z rodziny biedronkowatych (Coleoptera: Coccinellidae) to drapieżniki, odżywiające się między innymi mszycami, czerwcami czy przędziorkami. Posiadają w środowisku wielu wrogów naturalnych, do których zalicza się patogeny, pasożyty, parazytoidy i drapieżniki. Wśród wrogów naturalnych biedronek wyróżnia się owadobójcze workowce (Ascomycota) z rzędu Hypocreales, pasożytnicze workowce z rzędu Laboulbeniales oraz pasożytnicze mikrosporydia. Patogeny należące do Hypocreales powodują dosć szybką śmierć owadów. Zarodniki, które przywrą do okryw ciała owada, w odpowiednich warunkach mogą wykiełkować w strzępki wnikające do jego wnętrza. W jamie ciała żywiciela strzępki produkują blastospory, które rozprzestrzeniają się z hemolimfą, zajmując różne organy i tkanki. Grzybnia rozwijająca się z blastospor przerasta ciało owada, prowadząc do jego śmierci. Biedronki atakowane są przez kilka gatunków Hypocreales (Beauveria bassiana, Isaria farinosa, I. fumosorosea, Metarhizium anisopliae), najczęściej podczas zimowania. Laboulbeniales to obligatoryjne pasożyty zewnętrzne owadów. Nie uśmiercają one bezpośrednioswoich żywicieli, ale mogą powodować zmniejszenie ich płodności i żywotności. Transmisja między żywicielami zachodzi najczęściej podczas kontaktów seksualnych. Biedronki atakowane są przez kilka gatunków z rodzaju Hesperomyces (m. in. H. virescens i H. coccinelloides). Niedawno został również opisany pasożyt biedronek z rodzaju Laboulbenia (L. coccinellidicola Haelewaters, 2017). Mikrosporydia (Microsporidia), do niedawna zaliczane do pierwotniaków, a obecnie uznawane za grzyby lub grupę blisko z grzybami spokrewnioną to wyspecjalizowane pasożyty wewnętrzne. Owady są głównie infekowane przez przedstawicieli rodziny Nosematidae. Rozwój infekcji zachodzi w różnych tkankach zaatakowanego owada. W swoim cyklu życiowym mikrosporydia mają stadium rozwojowe (schizont) występujące wewnątrz komórek żywiciela. Mikrosporydia cechują się zróżnicowanym oddziaływaniem na żywicieli. Niektóre gatunki są wysoce wirulentne (powodują wysoką śmiertelność żywicieli), inne należą do stosunkowo łagodnych pasożytów.

Natalia Jagodzińska1, Artur Baranowski2 1 Liceum Ogólnokształcące im. T. Kościuszki w Łukowie 2 Wydział Biologii i Nauk o Środowisku, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie Relationship between abundance, body mass index and body mass jagodzinska.natalia.pg2@gmail.com Introduction Biomass is a fundamental measure applied in researches related to the structure and functioning of terrestial ecosystems. Abundance is the most common measurement used to understand the functioning of all ecosystems. Body size is one of the most interesting traits of all organisms. Strong relationships exist between body size and a variety of physiological and ecological features. Body mass index is a measure created to express weight in a different way and it is calculated on the basis of: wings span, thorax length, thorax width. Aim The aim of the research is testing of the relationship between abundance, body mass index and weight in dominance structure of Lepidoptera from Jata Reserve. Due to that it might be possible to define werther body mass index is a proper measure to replace weight method in Lepidoptera case. Materials and methods The main method of gaining data was catching moths into the light trap. The trap was placed on the line between two types of environments: the forest and open areas (fields and meadows and human settlement). Moths for the initial analysis were caught from March to May 2018. To make the full list of species and provide wider species representation in analyses, the research will be done to November 2019. Caught individuals were weighed and the measurements necessary for counting body mass index were taken using electronic calliper. Species were divided into four groups: eudominants, dominants, subdominants and recedents on the basis of abundance, body mass index and weight using percentage range. Results The numer of studied species is 131. The numer of studied individuals is 1376. The research proved that 10 species changed their dominace class (nine species changed their dominance class between subdominants and recedents and one species between eudominants and dominants). Pearson correlation coefficient showed that very strong correlation occurs between: body mass index and abundance (0,9897941968) and body mass index and weight (0,930164686); strong correlation is observed between weight and abundance (0,8898335328).

Conclusion Due to initial analysis, differences in dominance structure proves that body mass index is not the most proper method able to replace the weight of Lepidoptera. 1. Brito J. G. Martins R. T. Soares K. M. Hamada N. 2015 Biomass estimation of Triplectides egleri Sattler (Trichoptera, Leptoceridae) in a stream at Ducke Reserve, Central Amazonia, Revista Brasileira de Entomologia 59: 332–336. 2. Baranowski A. Skrypko M. B. 2017 Korelacja struktury dominacji liczebności i współczynnika masy ciała zgrupowań wybranych grup Lepidoptera. VI Ogólnokrajowa Konferencja “Młodzi naukowcy w Polsce - Badania i Rozwój” 17.11.2017 Warszawa. 3. Urlich W. 2007 Body weight distributions of central European Coleoptera. Eur. J. Entomol. 104: 769–776. 4. Garcia-Barros E. 2015 Multivariate indices as estimates of dry body weight for comparative study of body size in Lepidoptera, Nota Lepidopterologica 38(1): 59-74.

Edyta Prażmo1,2 Mechanizm metylacji RNA Xist i jego rola w inaktywacji chromosomu X 1Uniwersytet Warszawski Wydział Biologii; 2Zakład Biologii Molekularnej e-mail: edyta.prazmo14@gmail.com XIST (ang. X-inactive specific transcript) jest to długi niekodujący transkrypt, który działa jako główny efektor procesu inaktywacji chromosomu X. Dokładny mechanizm tego procesu był do tej pory nieznany. Wiadomo, że jest związany z procesem metylacji m6A(6metyloadenozyna), który jest powszechną modyfikacją posttranslacyjną. Chociaż metylacja m6A jest dobrze przebadana w mRNA, badania mapowania tej modyfikacji wykazały, że m6A jest również obecny w lncRNA (ang. long non-coding RNA). Dane wskazują, że Xist jest silnie metylowany, a modyfikacje m6A za jego pośrednictwem są wymagane w przypadku wyciszania genów. Tworzenie m6A w Xist i mRNA odbywa się przy udziale dwóch nieznanych wcześniej składników kompleksu metylacji m6A: RBM15 i RBM15B. Białka te wiążą i rekrutują kompleks metylacji m6A do specyficznych miejsc w Xist, prowadząc do tworzenia m6A w sąsiednich miejscach. Porównanie białek wiążących m6A wykazało, że białko YTHDC1 (DC1) preferencyjnie rozpoznaje reszty m6A w Xist i jest niezbędne do wyciszania ekspresji genów na chromosomie X przez transkrypt Xist. Badania te ukazują m6A i DC1 jako mediatorów represji transkrypcyjnej za pośrednictwem lncRNA. Bibliografia: 1. Deepak Patil et all, m 6 A RNA methylation promotesXIST-mediated transcriptional repression, Nature, 2016; 537(7620): 369–373. 2. Colleen McHugh et all, The Xist lncRNA directly interacts with SHARP to silence transcription through HDAC3, Nature, 2015; 521(7551): 232–236.

Piotr Rzymowski1, Artur Baranowski2, Tamo Eliashvili3 Students’ aspirations as a tool in Education - Polish and Georgian example in preliminary research 1I Liceum Ogólnokształcące im. T. Kościuszki w Łukowie; 2Wydział Biologii i Nauk o Środowisku, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie; 3Kutaisi Public School, Georgia Wstęp Wpływ aspiracji uczniów oraz ich oczekiwań na wyniki w nauce to zagadnienie będące przedmiotem wielu dotychczasowych badań. Cel pracy Wstępna analiza wyników ankiety przeprowadzonej na grupie uczniów w Polsce i w Gruzji miałą na celu porównanie odpowiedzi uczniów z obu tych państw w kilku wybranych obszarach oraz próba wysunięcia wniosków wypływających z analizy. Materiały i metody 102 uczniów z 6 polskich szkół, zarówno szkół podstawowych, gimnazjów jak i liceów, oraz taka sama liczba uczniów z gruzińskiej szkoły udzieliło odpowiedzi na pytania zawarte w ankiecie, sformułowane w języku angielskim. Ankieta zawierała pytania m.in. o to, jak uczeń ocenia swoje umiejętności z języka angielskiego i matematyki na tle rówieśników, pytania o ocenę własnych cech (np. ‘Are you an ambitious student?’, ‘Are you good at being a student leader?’), oraz 24 pytania typu ‘How … is important to you?’ („Jak … jest dla ciebie ważne?”) – o wartości wyznawane w życiu. Na wszystkie te pytania odpowiedzi można było udzielić w skali 1-10. Uczniowie mieli ponadto wskazać trzy najważniejsze dla nich wartości wśród wybranych z listy. Obliczono korelacje dla poszczególnych odpowiedzi; zarówno oddzielnie dla wyników z poszczególnych krajów, jak i jednocześnie dla obu państw. Wyniki i wnioski Wśród wniosków wynikających ze wstępnej analizy odpowiedzi warto wymienić istotną korelację pomiędzy dużą ilością pracy, jaką w swojej subiektywnej ocenie wkładają uczniowie w naukę matematyki i języka angielskiego, a wysoką własną oceną wyników osiąganych z tych przedmiotów. Jest ona wyższa dla wyników gruzińskich niż polskich. Co ciekawe, korelacja między wysokimi odpowiedziami na pytanie o to, czy uczeń uważa, że jest ambitny, a wysokimi odpowiedziami na pytanie o to, czy uczeń jest dobrym uczniem i otrzymuje dobre oceny, jest niska. Może to świadczyć o różnym rozumieniu dobrych ocen pomiędzy uczniami różnie oceniającymi swoje ambicje. Należy podkreślić, że niniejsza praca jest jedynie wstępną analizą wyników ankiety przeprowadzonej na stosunkowo niewielkiej próbie uczniów. Link do ankiety: https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSewtJL6JfzmW7Wu9LISautZDhNdiPeyE1x7k3DVAWcaE2 PT0g/viewform

Aleksandra Kobylińska1, Julia Mylik1, Cezary Olbrycht1, Maja Skłodowska1, Maja Milkowska1, Krzysztof Śpiewak1, Tytus Kaliniec1, Julia Wasilewska1, Aleksandra Król1, Agata Walczak1; Artur Baranowski2; 3 Şükran Vural Şükran Yeral ; 4Mehmet Fatih Güzelsoy ; 5Rosa Gutiérrez Blázquez, Paula Fariña Búa; 6 María Mercedes Horjales Dopico Sociometric correlations between Turkish and Spanish students. 1 LXXV LO im. Jana III Sobieskiego w Warszawie, Polska; 2Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego; Wydział Biologii i Nauk o Środowisku; 3Hatay Antakya Güzelburç Ortaokulu, Turkey ; 4 Marmara University, Turkey; 5Col·legi Jardí, from Granollers, Spain; 6Tirso De Molina Ferrol, Spain e-mail: art.baranowski@gmail.com

Indroduction The school at various stages of teaching influences the development of the student's aspirations, personality and interests. These features can be important for students school success thus, it can translate into successes that studentes will achieve in the future (Yuping, Zhang 2014). Aim The aim of the research is to check if students' aspirations influence their success at school. This is the first stage of the survey, which was carried out in the autumn of 2017. The second stage will be carried out in June 2018 and will concern the search for correlation between high school results and student aspirations. Possible observation of the correlation between aspirations and learning outcomes will indicate that the school can significantly contribute to achieving success by students in the future by influencing their aspirations. Methods The research was carried out in the form of a survey among students. 339 students from Spain and Turkey between 11 and 16 participated in the survey. The questions were concerned with education, views, interests and values. There were asked 36 questions, with a scale from 1 to 10 (where 1- is not important, 10 is the most important). The students were asked about how do they deal with different subjects, whether they count with health, have passions, friends, what values are the most important to them. The survey was completed online, and the analyzes performed concern the whole group. Rusults TESTED HYPOTHESES - accepted H1 - To identify happiness with the preservation of individuality. H2 - Future work is important for people with math skills. H3 - Language skills influences the value of happiness. H4 - Faith in God determines being a good person. H5 - Identifying being a good person influences the sense of freedom. H6 - Future and good work. H7 - Respect influences the sense of loyalty. H8 - Identifying freedom with happiness. H9 - The ability to be yourself positively influences the sense of security. H10 - Preserving one's individuality influences the safety feeling.

EXAMINED HYPOTHESES - rejected H11- Passions and hobbies affect the reading of books. H12- The choice of future work affects the way animals are treated. H13- Language skills affect behavior at school. H14- Seriously treating education affects family relationships. H15- Serious treatment of friends affects the choice of future work. H16- Health evaluation depends on the attitude towards animals. H17- Listening to music determines having passion. H18- Playing sports and reading books is closely related. H19- Playing sports has an impact on tolerance. H20- Having money has an impact on the value attached to the room. H21- Money determines respect. Summary Many hypotheses point to erroneous beliefs existing in education, school and society, for example, people with high mathematical abilities are not good at linguistic (uncorrelated correlates), or that people who play sports and are highly active in life are less likely to devote themselves to literature. However, the most interesting report will be the acceptance or rejection of the main hypothesis of research, in which a dozen or so schools from Europe take part, saying that students with high aspirations have better results in teaching. This stage will start only in September 2018. References 1. Brinkworth R., McCann B.,Matthews C.,Nordstrom K.(2009). First year expectations and experiences: student and teacher perspectives. High Educ, 58:157–173. 2. Zhang Y. (2014). Educational expectations, school experiences and academic achievements: A longitudinal examination. University of Pennsylvania Scholarly Commons, 4:43-65. 3. Khattab N. (2015). Students’ aspirations, expectations and school achievement: what really matters? University of Bristol, UK and Hebrew University of Jerusalem, Israel, British Educational Research Journal, Vol. 41, 5:731–748. 4. Questionnaire: https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSewtJL6JfzmW7Wu9LISautZDhNdiPeyE1x7k3DV AWcaE2PT0g/viewform