AGNIESZKA MŁYNARCZYK

from ArtPost 5/2020

DIONIZY PIąTKOWSKI

FELIETON

CISZA, KAMERA,

AKCJA!

Cisza na planie, kamera, akcja! Te słowa padły już nie raz w murach Pałacu Kultury Zagłębia w Dąbrowie Górniczej, uznawanego za najlepiej zachowany obiekt socrealistyczny w Polsce i młodszego brata Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie. Dlaczego jego wnętrza przyciągają filmowców?

AGNIESZKA MŁYNARCZYK

Socrealizm magiczny, czyli Tak! Pałac

Zaliczany do najpiękniejszych realizacji okresu socrealizmu Pałac Kultury Zagłębia został otwarty w 1958 roku i już w 1979 roku jako pierwszy tego typu obiekt w Polsce uzyskał status zabytku. Jednak po kilku dekadach użytkowania jego uroda pokryła się patyną bezlitosnego upływu czasu. Przez wiele lat Pałac nie mógł doczekać się remontu, niszczejąc na oczach mieszkańców Zagłębia Dąbrowskiego. W końcu nadszedł moment pieczołowitej renowacji, którą przeprowadzono w latach 2011 – 2014. Pałac zyskał ponownie blask perły architektury, stał się miejscem łączącym tradycję i nowoczesność w sposób, który nie zaburza ducha zabytku i początkowego projektu Zbigniewa Rzepeckiego. PKZ stał się obiektem zainteresowania dla mediów, w tym modowych i lifestyle’owych magazynów. Zaczęto organizować w nim profesjonalne sesje fotograficzne, pokazy mody, kręcić teledyski muzyczne, a także realizować plany filmowe. Pałac pojawił się w polskim Vogue, magazynie Modny Śląsk, był inspiracją do stworzenia numeru miesięcznika Herito, poświęconego „magicznemu socrealizmowi”. Obiekt po 60. latach doczekał się również monografii zatytułowanej Tak, pałac!, ukazującej jego historię i wewnętrzne piękno. Wraz z osiągnieciem wieku senioralnego, PKZ stał się tłem dla polskich i zagranicznych filmów.

Ja cię kręcę!

Jako pierwsza, uroki dąbrowskiego pałacu doceniła Agnieszka Holland. To właśnie jej wizyta z filmem „Obywatel Jones” uruchomiła lawinę filmową, która trwała przez wiele miesięcy. Pałac znalazł się również w kadrach Kuriera Władysława Pasikowskiego oraz filmu Ikar. Legenda Mietka Kosza w reżyserii Macieja Pieprzycy. Ekipa Gareth’a Jones’a, bo taki tytuł nosił film Agnieszki Holland podczas jego tworzenia, weszła do monumentalnych przestrzeni PKZ w kwietniu 2018r. Najpierw pod gmach podjechały autokary ze statystami, później przyczepy kampingowe dla gwiazd (James’a Nortona i Vanessy Kirby) oraz zwyżki z reflektorami. Bladym świtem grupa kilkudziesięciu statystów w kostiumach z epoki zaczęła szturmować pałac. Nic więc dziwnego, że wraz z godziną 8:00 rozdzwoniły się telefony od zaciekawionych sytuacją mieszkańców. Agnieszka Holland, choć mało widoczna na planie, ze względu na drobną posturę i ciemny ubiór, budziła respekt aktorów, filmowców, statystów i pałacowych obserwatorów. Cztery miesiące później Władysław Pasikowski kręcił sceny pościgu i strzelaniny w Holu I Piętra pałacu, który tym razem stał się tłem dla filmowego dworca warszawskiego w obrazie Kurier. Jako trzeci, w monumentalnym gmachu PKZ zagościł Maciej Pieprzyca. Wystarczyły dwukrotne odwiedziny reżysera, by podjął on decyzję o wykorzystaniu aż 7. pałacowych pomieszczeń w swoim filmie Ikar. Legenda Mietka Kosza. - W Polsce mamy bardzo mało takich miejsc, które w całości, bez konieczności modelowania tła, adaptacji mogą pokazać realia właśnie tych czasów. My tu kręcimy różne sceny, z różnych momentów życia naszego bohatera. To wszystko możemy zrobić w obrębie jednego obiektu, co jest dla nas bardzo wielkim ułatwieniem – mówił Maciej Pieprzyca podczas konferencji prasowej 13 listopada 2018 r. Jego słowa potwierdzają, że Pałac Kultury Zagłębia jest znakomitą lokacją, nie tylko za sprawą wyszukanych wnętrz, marmurowych holi oraz dużej przestrzeni, ale także dzięki zapleczu – licznym garderobom, parkingom, profesjonalnej obsłudze i nowoczesnym udogodnieniom technicznym.

Powrót towarzysza Edwarda

Podczas tegorocznych wakacji PKZ ponownie stał się wielkim planem filmowym za sprawą Edwarda Gierka, a dokładnie filmu pt.: Pierwszy – film o Edwardzie Gierku w reżyserii Michała Węgrzyna. Pałac znów mógł gościć w swoich progach pierwszego sekretarza, który 62 lata temu brał udział w uroczystości jego otwarcia. Postać Edwarda Gierka ponownie pozdrawiała mieszkańców Dąbrowy, którzy z zaciekawieniem wychodzili na balkony w położonych nieopodal blokach. Michał Koterski (filmowy Edward Gierek), Małgorzata Kożuchowska, Rafał Zawierucha i inni aktorzy poczuli się w pałacu jak w domu. W przerwie między zdjęciami do filmu Michała Węgrzyna, do pałacu weszła kolejna ekipa - producenci filmu Dziewczyny z Dubaju w reżyserii Marii Sadowskiej. Dwa ostatnie obrazy obejrzymy w przyszłym roku na ekranach kin.

Pałacu - trwaj, jesteś piękny…

Wizerunek pałacu został utrwalony w obrazach filmowych, malarskich, graficznych i muzycznych, stając się nierozerwalną częścią tych dzieł. Architektoniczny „Kopciuszek”, którego uroku nie zdołało przesłonić „złe urodzenie”, inspiruje twórców filmowych, jest domem artystów, pasjonatów kultury i sztuki w wielu jej odmianach. Zapewne jeszcze nie raz przysłuży się artystom w ich twórczych odkryciach. n