Monika Braun Język dotyku, język obrazu Co jest wymówione wzmacnia się. Co nie jest wymówione zmierza do nieistnienia. Język jest zaprzedany zmysłowi dotyku. Czytając japońskiego poetę Issa (1762-1826), Czesław Miłosz Ściana emanuje światłem. Kiedy przymrużam oczy, z perłowo-złotych płaszczyzn płyną słoneczne promienie, pomiędzy nimi przebłyskują tęcze i chmury, przymglone kształty i niespodziewanie wyraziste znaki. Kiedy mrużę oczy – widzę niebo i szeroki horyzont, a poniżej miniaturowy pejzaż. Przede mną rozciąga się świat. Coś pomiędzy renesansową ryciną, ilustrującą dostępną autorowi wiedzę o ziemi, a dziecięcym rysunkiem, gdzie odnaleźć można zarówno maleńkie figurki ludzi, zwierząt i owadów, jak i czające się w mroku oczy nieznanych istot, które może podpatrują bogate życie tego dziwnego uniwersum. Pomiędzy jasnymi, pełnymi blasku przestrzeniami, migocą ostre plamy cyjanu i kobaltu, różu i cynobru, czerni i brązu, żółci i zieleni. Chcę ich dotknąć i wtedy otwieram oczy, Widzę Przejście Słodowe pod Placem Dominikańskim we Wrocławiu, ciemnawy tunel rozjaśniony teraz pięćset siedemdziesięcioma glinianymi płytkami, które artystki z Wydziału Ceramiki i Szkła Wrocławskiej Akademii Sztuk Pięknych, Katarzyna Koczyńska-Kielan i Joanna Teper połączyły w ściennym muralu. W obrazie, mającym trzydzieści dziewięć metrów kwadratowych, skomponowały szkliwa połyskliwe i matowe, faktury szorstkie i gładkie, kształty wypukłe i płaskie. Połączyły kolorowe, choć pozbawione blasku, jedwabiste angoby i popularne w XIX wieku przejrzyste, jakby wypłukane litofanie, oliwkowo-szare seladony z Chin z malarstwem podszkliwnym i naszkliwnym, zdobionym tradycyjnymi, orientalnymi motywami z Turcji i Iranu. Szarym cementem spoiły realizacje wykonane techniką toczenia na kole garncarskim z rzeźbiarskimi działaniami reliefowymi i graficznymi kompozycjami z użyciem techniki sitodruku. Włączyły w kompozycję odkrycia autorskie, będące wynikiem indywidualnych poszukiwań artystów z różnych stron świata. Stworzyły jedną, spójną wizję z mnogości technik i tworzyw, stylów i tradycji, z dotknięć dwustu sześćdziesięciu trzech indywidualności związanych z czterdziestoma czterema uczelniami świata, na których uprawia się ceramikę. Przypominające lekko wilgotny naturalny kamień, ugrowe powierzchnie z gliny wydobywanej w Jaroszowie, zaprojektowane i wykonane we Wrocławiu jako swoista rama dla dzieł nadesłanych z trzydziestu czterech krajów, zachęcają, żeby spojrzeć, kuszą, żeby wyciągnąć do nich rękę, opuszkiem palca zbadać ich powietrznię. Mówią – spotkajmy się. Wymalowane na nich napisy – cześć, hola, salut... – witają w różnych językach, namawiając przechodnia by podszedł. Słowem i barwą wzywają do uczestnictwa w tym zdarzeniu społecznym, jakim jest układanka z ceramicznych płytek. Bo zamierzenie dwóch kobiet z miasta, w którym na przestrzeni wieków spotykały się różne narodowości, religie i ludzkie pragnienia, to więcej niż dzieło sztuki. To rodzaj gry pomiędzy przeszłością i przyszłością, rodzaj logicznej łamigłówki opartej na pytaniach: skąd jestem? dokąd idę? co łączy mnie z innymi, których spotykam na mojej drodze? To projekt połączenia odmienności, uczynienia różnic wartością. Ceramiczne kwadraciki rozdziela szara fuga, starannie rozprowadzana w szparach przez twórców naściennego obrazu w zimne październikowe dni 2016 roku, rozdzielają je także granice krajów pochodzenia autorów, odmienność tworzyw i technik. Łączy – wspólny rzemieślniczy background i chęć uczestniczenia w zbiorowym akcie twórczym. Więc rzut oka przechodnia na barwną ścianę to przeżycie, a nie tylko obserwowanie artystycznej koncepcji. Już sam fakt, że mural zaistniał w ponurym niegdyś przejściu podziemnym, w miejscu, którego esencją był dotychczas wyłącznie pośpiech przechodniów, starających się jak najszybciej pokonać wielkie przestrzenie Placu Dominikańskiego w drodze od jednych niecierpiących zwłoki spraw do innych – jest rodzajem wyzwania rzuconego codzienności. Zresztą, do czego służą murale jeśli nie do przykuwania uwagi zwykłych zjadaczy chleba, ostentacyjnego niemal wyrażania poglądów ich twórców, opowiadania o wielkich ideach i zdarzeniach, propagowania niepopularnych punktów widzenia i stawiania pytań trudnych? Od malowideł naściennych w egipskich grobow-
MIĘDZYNARODOWY MURAL CERAMICZNY
WROCŁAW 2016
1
MIĘDZYNARODOWY MURAL CERAMICZNY INTERNATIONAL CERAMIC MURAL
WROCŁAW 2016
cach, poprzez średniowieczne i renesansowe freski, po wielkie polityczne manifesty Diego Rivery, José Orozco czy Davida Siqueiros, aż po graffiti i nie zawsze poprawny street art – zawsze dla artystów wszelkiego autoramentu ogromne powierzchnie ich malowideł i mozaik były szansą dotarcia do publiczności szerszej Spis treści/ Table of Contents niż tylko wąskie grupy koneserów odwiedzających galerie sztuki, muzea, czy prywatne rezydencje kolekcjonerów. Przestrzeń miejska i wnętrza budynków użyteczności publicznej czynią z murali znak dostępny wszystkim, ogromem i intensywnością obrazu zagarniający uwagę przechodnia. Murale nie pozwalają się ominąć. Unifikują sztukę wysoka i niską. Demokratyzują odbiorców. Są dla sztuk wizualnych tym, czym rzymskie igrzyska dla teatru, czym koncert na stadionie dla gwiazdy muzyki pop. Ogromnego, ceramicznego prostokąta w Przejściu Słodowym o nie można ominąć ani pominąć. Już zwykły marsz z jednego końca tunelu pod Placem Dominikańskim na drugi sprawia, że kolory, faktury i ornamenty naściennego obrazu stają się na chwilę towarzyszami w drodze, każą na siebie patrzyć, budzą 01. Słowo wstępne prezydenta Miasta Wrocławia Rafała Dutkiewicza/ ciekawość. Idąc wzdłuż barwnego muru, nie można też pominąć wyłaniających się zeń tajemniczych liter i znaków, fragmentów dalekich pustyń i dzikich puszcz, An introduction by the Mayor of Wrocław, Rafał Dutkiewicz......................................................................................................................................8 ulic odległych miast, wież obcych budowli. Niezrozumiałe alfabety intrygują, ornamenty jak zaszyfrowane opowieści o nieodkrytych jeszcze systemach planetarnych proszą o rozszyfrowanie, kształty przypominające linie papilarne członków zaginionych cywilizacji, mapy ich krain i osiedli czekają na interpretację 02. Słowo wstępne Rektora Akademii Sztuk Pięknych, Piotra Kielana/ – uważnym okiem, czułym dotknięciem palców. Tak jakby mural integrował w sobie ukryty przekaz epok i kultur, jakby przesuwające się przed oczami przyAn introduction by the Rector of the E. Geppert Academy of Art and Design in Wrocław......................................................................10 chodnia turkusowe lśnienia i białe przebłyski, grafitowe cienie i rudawe wypukłości, granatowo-złote wagoniki kolejki linowej, pegaz z ochry i sieny, różowawobłękitne słonie albo kobaltowe ptaki były liczmanami w grze pomiędzy tam i tutaj, wtedy i teraz, a ogromna układanka z kwadratów o wymiarach 25 na 25 03. Język dotyku, język obrazu, Monika Braun/ centymetrów rodzajem łamigłówki, od której nie można się oderwać. The language of touch, the language of image, Monika Braun..................................................................................................................................13 Wypalone z gliny pola kuszą by ich dotknąć, palcami zbadać wklęśnięcia i szorstkości, pojąć znaczenia wzorów. Mówią do odbiorcy. Domagają się zrozumienia. Przez cząstki łamigłówki można wędrować po kolei, albo – jak w grze planszowej – rzucać kostką i po dyktando jej wskazań przeskakiwać na kolejne pola – szu04. Uczestnicy Międzynarodowego Muru Ceramicznego Spotkajmy Się / Let’s meet – Wrocław’2016/ kając ukrytych symboli, wzruszając się pięknością odnalezionych nagle twarzy czy kształtami roślin, śmiejąc się z zaskakujących rozwiązań twórców, koncenThe participants of the International Ceramic Mural Spotkajmy Się / Let’s meet – Wrocław’2016.......................................................22 trując uwagę na ekscentrycznych detalach, podziwiając kontrasty. Można także dać się wciągnąć w drobne a skomplikowane światki wielobarwnych kafelków i śledzić w wyobraźni dalsze losy dwóch dziewczynek w spódniczkach w paski, wielkiej ryby wyrzuconej na morski brzeg, albo psów – czerwonego i białego. Co 05. Wrocławski mural – tekst kuratorski, Katarzyna Koczyńska-Kielan, Joanna Teper/ się z nimi stanie później, gdy zapadnie wieczór, a obraz uwolni się od oczu przechodniów? Jakby imaginacja i ręce artystów, którzy powołali do istnienia wszystThe Wrocław Mural – Curators’ text, Katarzyna Koczyńska-Kielan, Joanna Teper.........................................................................................35 kie te gliniane losy, nadal były tu obecne i zapraszały do udziału w grze wyobraźni i formy, techniki i koloru, rzemiosła i sztuki. Patrząc na mur, rozjarzony nie tylko feerią barw, ale przede wszystkim zaskakujących pomysłów, oryginalnych skojarzeń i osobliwych inspiracji, ma się wrażenie, 06. Kaledarium muralu/ że to raczej portal, przez który dostali się tu wszyscy – zarówno współcześni twórcy muralu z różnych stron świata jak i niegdysiejsi wrocławscy rzemieślnicy, Timeline of the Mural..................................................................................................................................................................................................................43 antenaci jego współczesnych twórców, którzy przez wieki w tym rejonie miasta doprowadzali do perfekcji swoje kunszty. Jakby przejście podziemne prowadziło do innej rzeczywistości, a spod betonu i szkła, cegły i stali dzisiejszego placu Dominikańskiego, można było wydobyć nawarstwienia tradycji i kultur. Jak gdyby 07. Mural w linkach/ założone tu w XIV wieku osiedle tkaczy walońskich już wtedy tkało kanwę dla sześćset lat późniejszego muralu, a dawna nazwa placu Katzerberg czyli Górka The mural in links and publications.....................................................................................................................................................................................53 Kacerska (od dokonywanych tu egzekucji – nie darmo kat to też rzemieślnik) oraz Zaułki Koci i Niski o zabawnych nazwach, wraz z małymi domkami z muru pruskiego wśród miniaturowych ogródków, zamieszkiwane przez garncarzy, stolarzy i tych wszystkich, których trud rąk tworzy codzienne piękno – współist09. Podziękowania/ niały z dzisiejszą pracą wrocławskich ceramików. No i oczywiście ulica Słodowa (Hummerei), od której nazwę wzięło samo przejście, bo biegła dokładnie w tym Acknowledgements......................................................................................................................................................................................................................54 miejscu – też zdaje się obecna (jak można świętować piękno sztuki bez aromatu i barwy słodu w piwie?). To nic, że potem wojna zmieniła to wszystko w pusty ugór, następnie splantowany i nazwany Placem Dzierżyńskiego. Plac w 1989 roku zmieniono na Dominikański, odpryski przeszłości z pietyzmem wydobyte z ziemi podczas kolejnych etapów przebudowy placu, dziś znajdują się w muzeach Wrocławia, a ducha miejsca łączącego tak różne epoki i kultury oraz ideę rzemiosła i sztuki dla ludzi – właśnie wcielono w życie muralem, największym tego rodzaju obiektem sztuki w przestrzeni miejskiej powojennej Polski. Glina, chemiczne domieszki, ogień – ceramika. Najpiękniejsze może połączenie kunsztu rąk, technicznej sprawności oraz wiedzy o tworzywach i substancjach – w sztukę, dzięki której powstały połyskliwe, barwne cząstki muralu. Efekt skomplikowanego procesu modelowania, szkliwienia i wypalania – umiejętnoś35
Monika Braun Język dotyku, język obrazu Co jest wymówione wzmacnia się. Co nie jest wymówione zmierza do nieistnienia. Język jest zaprzedany zmysłowi dotyku. Czytając japońskiego poetę Issa (1762-1826), Czesław Miłosz Ściana emanuje światłem. Kiedy przymrużam oczy, z perłowo-złotych płaszczyzn płyną słoneczne promienie, pomiędzy nimi przebłyskują tęcze i chmury, przymglone kształty i niespodziewanie wyraziste znaki. Kiedy mrużę oczy – widzę niebo i szeroki horyzont, a poniżej miniaturowy pejzaż. Przede mną rozciąga się świat. Coś pomiędzy renesansową ryciną, ilustrującą dostępną autorowi wiedzę o ziemi, a dziecięcym rysunkiem, gdzie odnaleźć można zarówno maleńkie figurki ludzi, zwierząt i owadów, jak i czające się w mroku oczy nieznanych istot, które może podpatrują bogate życie tego dziwnego uniwersum. Pomiędzy jasnymi, pełnymi blasku przestrzeniami, migocą ostre plamy cyjanu i kobaltu, różu i cynobru, czerni i brązu, żółci i zieleni. Chcę ich dotknąć i wtedy otwieram oczy, Widzę Przejście Słodowe pod Placem Dominikańskim we Wrocławiu, ciemnawy tunel rozjaśniony teraz pięćset siedemdziesięcioma glinianymi płytkami, które artystki z Wydziału Ceramiki i Szkła Wrocławskiej Akademii Sztuk Pięknych, Katarzyna Koczyńska-Kielan i Joanna Teper połączyły w ściennym muralu. W obrazie, mającym trzydzieści dziewięć metrów kwadratowych, skomponowały szkliwa połyskliwe i matowe, faktury szorstkie i gładkie, kształty wypukłe i płaskie. Połączyły kolorowe, choć pozbawione blasku, jedwabiste angoby i popularne w XIX wieku przejrzyste, jakby wypłukane litofanie, oliwkowo-szare seladony z Chin z malarstwem podszkliwnym i naszkliwnym, zdobionym tradycyjnymi, orientalnymi motywami z Turcji i Iranu. Szarym cementem spoiły realizacje wykonane techniką toczenia na kole garncarskim z rzeźbiarskimi działaniami reliefowymi i graficznymi kompozycjami z użyciem techniki sitodruku. Włączyły w kompozycję odkrycia autorskie, będące wynikiem indywidualnych poszukiwań artystów z różnych stron świata. Stworzyły jedną, spójną wizję z mnogości technik i tworzyw, stylów i tradycji, z dotknięć dwustu sześćdziesięciu trzech indywidualności związanych z czterdziestoma czterema uczelniami świata, na których uprawia się ceramikę. Przypominające lekko wilgotny naturalny kamień, ugrowe powierzchnie z gliny wydobywanej w Jaroszowie, zaprojektowane i wykonane we Wrocławiu jako swoista rama dla dzieł nadesłanych z trzydziestu czterech krajów, zachęcają, żeby spojrzeć, kuszą, żeby wyciągnąć do nich rękę, opuszkiem palca zbadać ich powietrznię. Mówią – spotkajmy się. Wymalowane na nich napisy – cześć, hola, salut... – witają w różnych językach, namawiając przechodnia by podszedł. Słowem i barwą wzywają do uczestnictwa w tym zdarzeniu społecznym, jakim jest układanka z ceramicznych płytek. Bo zamierzenie dwóch kobiet z miasta, w którym na przestrzeni wieków spotykały się różne narodowości, religie i ludzkie pragnienia, to więcej niż dzieło sztuki. To rodzaj gry pomiędzy przeszłością i przyszłością, rodzaj logicznej łamigłówki opartej na pytaniach: skąd jestem? dokąd idę? co łączy mnie z innymi, których spotykam na mojej drodze? To projekt połączenia odmienności, uczynienia różnic wartością. Ceramiczne kwadraciki rozdziela szara fuga, starannie rozprowadzana w szparach przez twórców naściennego obrazu w zimne październikowe dni 2016 roku, rozdzielają je także granice krajów pochodzenia autorów, odmienność tworzyw i technik. Łączy – wspólny rzemieślniczy background i chęć uczestniczenia w zbiorowym akcie twórczym. Więc rzut oka przechodnia na barwną ścianę to przeżycie, a nie tylko obserwowanie artystycznej koncepcji. Już sam fakt, że mural zaistniał w ponurym niegdyś przejściu podziemnym, w miejscu, którego esencją był dotychczas wyłącznie pośpiech przechodniów, starających się jak najszybciej pokonać wielkie przestrzenie Placu Dominikańskiego w drodze od jednych niecierpiących zwłoki spraw do innych – jest rodzajem wyzwania rzuconego codzienności. Zresztą, do czego służą murale jeśli nie do przykuwania uwagi zwykłych zjadaczy chleba, ostentacyjnego niemal wyrażania poglądów ich twórców, opowiadania o wielkich ideach i zdarzeniach, propagowania niepopularnych punktów widzenia i stawiania pytań trudnych? Od malowideł naściennych w egipskich grobow6
7
8
9
Wrocław, to najlepsze miejsce do spotkań. Przekonywaliśmy się o tym już wiele razy. Wrocław, to najlepsze miejsce do spotkań Wystarczy wyjść na ulice i wmieszać się w wielobarwny tłum mieszkańców i turystów, wiele razy. Wystarczy wyjść na ulice i wm spacerujących Rynkiem czy Ostrowem Tumskim, zapełniający ogródki knajpek mieszkańców i turystów, spacerujących Ry i restauracji, uczestniczący w wielkich wydarzeniach, ale też w codziennym życiu zapełniający ogródki knajpek i restaur miasta. Na wrocławskich ulicach można spotkać Dalajlamę i Brosnana, Pedro wydarzeniach, ale też w codziennym ży Almodovara i Agnieszkę Holland, Leszka Możdżera i Lecha Janerkę, Czechów, ulicach można spotkać Dalajlamę i Niemców, Rosjan, Azjatów. Wszelkie nacje, wszystkie ikontynenty. Mieszkają tu Agnieszkę Holland, Leszka Możdżera i przyjeżdżają, bo lubią tu być, lubią się tu spotykać. Ponad wszelką wątpliwość to Niemców, Rosjan, Azjatów. Wszelkie młode miasto, z wielką historią, ma magiczną moc przyciągania, genius tu loci. i przyjeżdżają, bo lubią t Mieszkają
Ponad
wszelką
wątpliwość
to
młode
Rok 2016, rok Europejskiej Stolicy Kultury był jeszczema jedną okazją do spotkań. magiczną moc przyciągania, genius loc Wspaniałe, twórcze rendez-vous wyznaczyli sobie we Wrocławiu również artyściRok 2016, rok Europejskiej Stolicy Kul -ceramicy. Na zaproszenie Akademii Sztuk Pięknych do do tworzenia wspólnego spotkań. Wspaniałe, twórcze rend dzieła, odpowiedzieli artyści i rzemieślnicy z całego świata. Wykładowcy, studenci, artyściceramicy. Na Wrocławiu również Wrocław, to najlepsze miejsce do spotkań. Przekonywaliśmy się o tym już pracownicy manufaktur i pracowni ceramicznych. W sumie prawie trzysta Pięknych do osób tworzenia wspólnego wiele razy. Wystarczy wyjść na ulice i wmieszać się w wielobarwny tłum i instytucji z 34 krajów. Imponujące. i rzemieślnicy z całego świata. Wykł
mieszkańców i turystów, spacerujących Rynkiem czy Ostrowem Tumskim, manufaktur i pracowni ceramicznych. zapełniający ogródki knajpek i restauracji, uczestniczący w wielkich Dzieło, które oprócz walorów czysto artystycznych, estetycznych ma ogromne wartości i instytucji z 34 krajów. Imponujące. wydarzeniach, ale też w codziennym życiu miasta. Na wrocławskich edukacyjne. Pokazuje najróżniejsze techniki powstawaniaDzieło, ceramiki, jej kształtowania które oprócz walorów czysto a ulicach można spotkać Dalajlamę i Brosnana, Pedro Almodovara ogromneTak stworzono wartości edukacyjne. Pok i zdobienia, charakterystyczne dla rejonu w którym powstały. i Agnieszkę Holland, Leszka Możdżera i Lecha Janerkę, Czechów, powstawania ceramiki, jej kształtowania i największy i - mamy nadzieję, ale i przekonanie - najpiękniejszy mural ceramiczny Niemców, Rosjan, Azjatów. Wszelkie nacje, wszystkie kontynenty. rejonu w którym powstały. Tak stworzon w Polsce. Mieszkają tu i przyjeżdżają, bo lubią tu być, lubią się tu spotykać. ale i przekonanie najpiękniejszy mural ce Ponad wszelką wątpliwość to młode miasto, z wielką historią, Jednak nie rozmiary są tu najważnie Jednak nie rozmiary są tu najważniejsze, ani liczba uczestników. Najważniejsze ma magiczną moc przyciągania, genius loci. Najważniejsze to łączenie różnych, częst łączenie różnych, często bardzo dla siebie nawzajem, egzotycznych krajów, Rok 2016, rok Europejskiej Stolicy Kultury to był jeszcze jedną okazją egzotycznych krajów, kulturwyznaczyli i postaw artystycznych, i poznanie, budzenie się kontaktów, które kultur i postaw arty do spotkań. Wspaniałe, twórcze rendezvous sobie rozmowa we budzenie się kontaktów, które być może być może, otworzą nową przestrzeń Wrocławiu również artyściceramicy. Na zaproszenie Akademii Sztuk dla poznania. Najważniejsze było spotkanie. poznania. Najważniejsze było spotkanie. S Spotkanie ludzi. Pięknych do tworzenia wspólnego dzieła, odpowiedzieli artyści i rzemieślnicy z całego świata. Wykładowcy, studenci, pracownicy Prezydent Miasta Wrocławia manufaktur i pracowni ceramicznych. W sumie prawie trzysta osób Prezydent Wrocławia i instytucji z 34 krajów. Imponujące. Dzieło, które oprócz walorów czysto artystycznych, estetycznych ma ogromne wartości edukacyjne. Pokazuje najróżniejsze techniki powstawania ceramiki, jej kształtowania i zdobienia, charakterystyczne dla Rafał Dutkiewicz Rafał Dutkiewicz rejonu w którym powstały. Tak stworzono największy i mamy nadzieję, 10 8 ale i przekonanie najpiękniejszy mural ceramiczny w Polsce. Jednak nie rozmiary są tu najważniejsze, ani liczba uczestników.
Wrocław is the best meeting place and this is something we have found repeatedly.
ń. Przekonywaliśmy się o tym już Wrocław, to najlepsze It is just enough to go out on the streets and mingle with the colourful crowd of miejsce do spotkań mieszać się w wielobarwny tłum wiele razy. Wystarczy residents and tourists in the city, strolling around Market Square or Cathedral Island, wyjść na ulice i wm ynkiem czy Ostrowem Tumskim, mieszkańców i turystów, spacerujących Ry crowding the gardens of pubs and restaurants, taking part in mass events, as well as racji, uczestniczący w wielkich in everyday life in the city, where one can meet the Dalaizapełniający Lama and Pierce ogródki Brosnan, knajpek i restaur yciu miasta. Na wrocławskich wydarzeniach, ale też w codziennym ży Pedro Almodovar, Agnieszka Holland, Lech Janerka, Leszek Możdżer, Czechs, Brosnana, Pedro Almodovara ulicachof the można spotkać Dalajlamę i Germans, Russians, Asians... All the nations from all continents world. They a i Lecha Janerkę, Czechów, i Agnieszkę Leszka Możdżera live here and they come here because they love being and meeting here. ItHolland, can be nacje, wszystkie kontynenty. Niemców, Rosjan, said without any doubt that Wrocław – the young city with an extensive history – Azjatów. Wszelkie tu być, lubią się tu spotykać. has the power of attracting people, a certain genius loci. Mieszkają tu i przyjeżdżają, bo lubią t e miasto, z wielką historią, Ponad wszelką wątpliwość to młode ci. magiczną moc przyciągania, genius loc 2016 – the year of the European Capital of Culturema – was yet another great ltury był jeszcze jedną okazją 2016, rok Europejskiej Stolicy Kul opportunity for meetings, including the outstandingRok creative rendezvous of dezvous wyznaczyli sobie we ceramic artists organised in Wrocław. The invitation ofdo the spotkań. Academy of Art and Wspaniałe, twórcze rend a zaproszenie Akademii Sztuk Design in Wrocławsię metowith favourable reactions of artists and craftsmen from all artyściceramicy. Na Wrocławiu również Wrocław, to najlepsze miejsce do spotkań. Przekonywaliśmy tym już dzieła, odpowiedzieli artyści around world. Teachers, tłum students, craftsmen working for manufacturers and Pięknych do tworzenia wspólnego wiele razy. Wystarczy wyjść na ulice i wmieszać się the w wielobarwny ładowcy, studenci, pracownicy ceramic workshops... Overall, it attracted almost 300 individuals and institutions i rzemieślnicy z całego świata. Wykł mieszkańców i turystów, spacerujących Rynkiem czy Ostrowem Tumskim, W sumie prawie trzysta osób 34 countries. Quite impressive feat. manufaktur i pracowni ceramicznych. W zapełniający ogródki knajpek i restauracji, from uczestniczący w an wielkich i instytucji z 34 krajów. Imponujące. wydarzeniach, ale też w codziennym życiu miasta. Na wrocławskich artystycznych, estetycznych ma The piece they created has – apart from purely artistic and aesthetic – Dzieło, które values oprócz walorów czysto a ulicach można spotkać Dalajlamę i Brosnana, Pedro Almodovara kazuje najróżniejsze techniki a significant educational value, as it presents a multitude of techniques used in ogromne wartości edukacyjne. Pok i Agnieszkę Holland, Leszka Możdżera i Lecha Janerkę, Czechów, zdobienia, charakterystyczne dla making ceramics, itskontynenty. shaping and decorations, all characteristic of the region of powstawania ceramiki, jej kształtowania i z Niemców, Rosjan, Azjatów. Wszelkie nacje, wszystkie no największy i mamy nadzieję, origin. This is how the largest and – we hope, but we also quite firmly believe – the rejonu w którym powstały. Tak stworzono Mieszkają tu i przyjeżdżają, bo lubią tu być, lubią się tu spotykać. eramiczny w Polsce. most beautiful ceramic mural in Poland was brought to life. ale i przekonanie najpiękniejszy mural ce Ponad wszelką wątpliwość to młode miasto, z wielką historią, ejsze, ani liczba uczestników. Jednak nie rozmiary są tu najważnie ma magiczną moc przyciągania, genius loci. to bardzo dla siebie nawzajem, Nevertheless, it is not the size that matters most, nor the number of participants. Najważniejsze to łączenie różnych, częst Rok 2016, rok Europejskiej Stolicy Kultury był jeszcze jedną okazją ystycznych, rozmowa i poznanie, What wyznaczyli is the most important between various, often kultur i postaw arty krajów, do spotkań. Wspaniałe, twórcze rendezvous sobie is wethe connection madeegzotycznych e, otworzą nową przestrzeń dla very diverse and exotic countries, cultures and artistic attitudes, the discussions budzenie się kontaktów, które być może Wrocławiu również artyściceramicy. Na zaproszenie Akademii Sztuk Spotkanie ludzi. and getting to know each other, as well as establishing new contacts, which poznania. Najważniejsze było spotkanie. S Pięknych do tworzenia wspólnego dzieła, odpowiedzieli artyści might studenci, open a new space for recognition. What was the most important was the i rzemieślnicy z całego świata. Wykładowcy, pracownicy meeting. The meeting of people. manufaktur i pracowni ceramicznych. W sumie prawie trzysta osób Mayor of the City of Wrocław Prezydent Wrocławia i instytucji z 34 krajów. Imponujące. Dzieło, które oprócz walorów czysto artystycznych, estetycznych ma ogromne wartości edukacyjne. Pokazuje najróżniejsze techniki powstawania ceramiki, jej kształtowania i zdobienia, charakterystyczne dla Rafał Dutkiewicz Rafał Dutkiewicz rejonu w którym powstały. Tak stworzono największy i mamy nadzieję, 9 11 ale i przekonanie najpiękniejszy mural ceramiczny w Polsce. Jednak nie rozmiary są tu najważniejsze, ani liczba uczestników.
Szanowni Państwo, Udostępniony publiczności w listopadzie 2016 roku mural ceramiczny w przejściu podziemnym na Placu Dominikańskim to niezwykła w swojej skali i artystycznej wymowie realizacja skupiająca prace ponad dwustu artystów z całego świata. Pomysłodawczynie projektu, wykładowczynie Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu, Katarzyna Koczyńska-Kielan i Joanna Teper zaprosiły do współpracy przyjaciół i partnerów związanych z jedynym w strukturze polskich uczelni artystycznych Wydziałem Ceramiki i Szkła. Dzięki zręcznemu i kompozycyjnie przemyślanemu układowi kafli, w który wkomponowany został napis powitania, wypowiedziany w różnych językach, powstała wyjątkowo „ciepła” w swoim charakterze ściana ceramiczna, wywołująca wiele pozytywnych skojarzeń i odczuć. Wciąga ona widza w odczytywanie ukrytych znaków, symboli i treści, jednocześnie nakłaniając odbiorcę do analizowania różnorodnych technik ceramicznych. Mural to wyjątkowy wkład ASP w tkankę miejską Wrocławia, pozostanie trwałym artystycznym śladem Europejskiej Stolicy Kultury, 2016. Zachęcam do odwiedzenia tego miejsca, jak również do śledzenia wydarzeń artystycznych z logo ASP.
Z poważaniem Rektor Akademii Sztuk Pięknych im. E. Gepperta we Wrocławiu
prof. Piotr Kielan
12
10
Ladies and Gentlemen, The ceramic mural, which was unveiled in the underground passage under the Dominikański Square in November 2016, is a project on an unprecedented scale and with a unique message, bringing together over 200 artists from all over the world. The originators of the project, professors of the Eugeniusz Geppert Academy of Art and Design in Wrocław – Katarzyna Koczyńska-Kielan and Joanna Teper invited friends and partners connected with the only Faculty of Ceramics and Glass in the structure of Polish artistic universities to work together on the project. Thanks to the skilful and well thought out composition of the tiles, which includes the inscription greetings expressed in multiple languages of the world, an exceptionally “warm” ceramic wall was created, which evokes numerous positive feelings and associations in every viewer. It pulls people in, attracting them to try and attempt to read hidden messages, symbols and signs, at the same time getting them to analyse various ceramic techniques. The mural is an exceptional contribution of the Academy to the urban tissue or Wrocław, and it will forevermore be a permanent mark of the European Capital of Culture 2016. I would like to encourage everybody to visit this place, as well as to follow all artistic events advertised by the Academy of Art and Design. Best regards Rector The Eugeniusz Geppert Academy of Art and Design in Wrocław
Prof. Piotr Kielan 11 13
14
12
Monika Braun
Język dotyku, język obrazu Co jest wymówione wzmacnia się. Co nie jest wymówione zmierza do nieistnienia. Język jest zaprzedany zmysłowi dotyku. Czytając japońskiego poetę Issa (1762-1826), Czesław Miłosz
Ściana emanuje światłem. Kiedy przymrużam oczy, z perłowo-złotych płaszczyzn płyną słoneczne promienie, pomiędzy nimi przebłyskują tęcze i chmury, przymglone kształty i niespodziewanie wyraziste znaki. Kiedy mrużę oczy – widzę niebo i szeroki horyzont, a poniżej miniaturowy pejzaż. Przede mną rozciąga się świat. Coś pomiędzy renesansową ryciną, ilustrującą dostępną autorowi wiedzę o ziemi, a dziecięcym rysunkiem, gdzie odnaleźć można zarówno maleńkie figurki ludzi, zwierząt i owadów, jak i czające się w mroku oczy nieznanych istot, które może podpatrują bogate życie tego dziwnego uniwersum. Pomiędzy jasnymi, pełnymi blasku przestrzeniami, migocą ostre plamy cyjanu i kobaltu, różu i cynobru, czerni i brązu, żółci i zieleni. Chcę ich dotknąć i wtedy otwieram oczy. Widzę Przejście Słodowe pod Placem Dominikańskim we Wrocławiu, ciemnawy tunel rozjaśniony teraz pięćset siedemdziesięcioma glinianymi płytkami, które artystki z Wydziału Ceramiki i Szkła Wrocławskiej Akademii Sztuk Pięknych, Katarzyna Koczyńska-Kielan i Joanna Teper połączyły w ściennym muralu. W obrazie, mającym trzydzieści dziewięć metrów kwadratowych, skomponowały szkliwa połyskliwe i matowe, faktury szorstkie i gładkie, kształty wypukłe i płaskie. Połączyły kolorowe, choć pozbawione blasku, jedwabiste angoby i popularne w XIX wieku przejrzyste, jakby wypłukane litofanie, oliwkowoszare seladony z Chin z malarstwem podszkliwnym i naszkliwnym, zdobionym tradycyjnymi, orientalnymi motywami z Turcji i Iranu. Szarym cementem spoiły realizacje wykonane techniką toczenia na kole garncarskim z rzeźbiarskimi działaniami reliefowymi i graficznymi kompozycjami z użyciem techniki sitodruku. Włączyły w kompozycję odkrycia autorskie, będące wynikiem indywidualnych poszukiwań artystów z różnych stron świata. Stworzyły jedną, spójną wizję z mnogości technik i tworzyw, stylów i tradycji, z dotknięć dwustu sześćdziesięciu trzech indywidualności związanych z czterdziestoma czterema uczelniami świata, na których uprawia się ceramikę. Przypominające lekko wilgotny naturalny kamień, ugrowe powierzchnie z gliny wydobywanej w Jaroszowie, zaprojektowane i wykonane we Wrocławiu jako swoista rama dla dzieł nadesłanych z trzydziestu czterech krajów, zachęcają, żeby spojrzeć, kuszą, żeby wyciągnąć do nich rękę, opuszkiem palca zbadać ich powietrznię. Mówią – spotkajmy się. Wymalowane na nich napisy – cześć, hola, salut... – witają w różnych językach, namawiając przechodnia by podszedł. Słowem i barwą wzywają do uczestnictwa w tym zdarzeniu społecznym, jakim jest układanka z ceramicznych płytek. Bo zamierzenie dwóch kobiet z miasta, w którym na przestrzeni wieków spotykały się różne narodowości, religie i ludzkie pragnienia, to więcej niż dzieło sztuki. To rodzaj gry pomiędzy przeszłością i przyszłością, rodzaj logicznej łamigłówki opartej na pytaniach: skąd jestem? dokąd idę? co łączy mnie z innymi, których spotykam na mojej drodze? To projekt połączenia odmienności, uczynienia różnic wartością. Ceramiczne kwadraciki rozdziela szara fuga, starannie rozprowadzana w szparach przez twórców naściennego obrazu w zimne październikowe dni 2016 roku, rozdzielają je także granice krajów pochodzenia autorów, odmienność tworzyw i technik. Łączy – wspólny rzemieślniczy background i chęć uczestniczenia w zbiorowym akcie twórczym. Więc rzut oka przechodnia na barwną ścianę to przeżycie, a nie tylko obserwowanie artystycznej koncepcji. Już sam fakt, że mural zaistniał w ponurym niegdyś przejściu podziemnym, w miejscu, którego esencją był dotychczas wyłącznie pośpiech przechodniów, starających się jak najszybciej pokonać wielkie przestrzenie Placu Dominikańskiego w drodze od jednych niecierpiących zwłoki spraw do innych – jest rodzajem wyzwania rzuconego codzienności.
13 15
Zresztą, do czego służą murale jeśli nie do przykuwania uwagi zwykłych zjadaczy chleba, ostentacyjnego niemal wyrażania poglądów ich twórców, opowiadania o wielkich ideach i zdarzeniach, propagowania niepopularnych punktów widzenia i stawiania pytań trudnych? Od malowideł naściennych w egipskich grobowcach, poprzez średniowieczne i renesansowe freski, po wielkie polityczne manifesty Diego Rivery, José Orozco czy Davida Siqueiros, aż po graffiti i nie zawsze poprawny street art – zawsze dla artystów wszelkiego autoramentu ogromne powierzchnie ich malowideł i mozaik były szansą dotarcia do publiczności szerszej niż tylko wąskie grupy koneserów odwiedzających galerie sztuki, muzea czy prywatne rezydencje kolekcjonerów. Przestrzeń miejska i wnętrza budynków użyteczności publicznej czynią z murali znak dostępny wszystkim, ogromem i intensywnością obrazu zagarniający uwagę przechodnia. Murale nie pozwalają się ominąć. Unifikują sztukę wysoka i niską. Demokratyzują odbiorców. Są dla sztuk wizualnych tym, czym rzymskie igrzyska dla teatru, czym koncert na stadionie dla gwiazdy muzyki pop. Ogromnego, ceramicznego prostokąta w Przejściu Słodowym nie można ominąć ani pominąć. Już zwykły marsz z jednego końca tunelu pod Placem Dominikańskim na drugi sprawia, że kolory, faktury i ornamenty naściennego obrazu stają się na chwilę towarzyszami w drodze, każą na siebie patrzyć, budzą ciekawość. Idąc wzdłuż barwnego muru, nie można też pominąć wyłaniających się zeń tajemniczych liter i znaków, fragmentów dalekich pustyń i dzikich puszcz, ulic odległych miast, wież obcych budowli. Niezrozumiałe alfabety intrygują, ornamenty jak zaszyfrowane opowieści o nieodkrytych jeszcze systemach planetarnych proszą o rozszyfrowanie, kształty przypominające linie papilarne członków zaginionych cywilizacji, mapy ich krain i osiedli czekają na interpretację – uważnym okiem, czułym dotknięciem palców. Tak jakby mural integrował w sobie ukryty przekaz epok i kultur, jakby przesuwające się przed oczami przychodnia turkusowe lśnienia i białe przebłyski, grafitowe cienie i rudawe wypukłości, granatowo-złote wagoniki kolejki linowej, pegaz z ochry i sieny, różowawo-błękitne słonie albo kobaltowe ptaki były liczmanami w grze pomiędzy tam i tutaj, wtedy i teraz, a ogromna układanka z kwadratów o wymiarach 25 na 25 centymetrów rodzajem łamigłówki, od której nie można się oderwać. Wypalone z gliny pola kuszą by ich dotknąć, palcami zbadać wklęśnięcia i szorstkości, pojąć znaczenia wzorów. Mówią do odbiorcy. Domagają się zrozumienia. Przez cząstki łamigłówki można wędrować po kolei, albo – jak w grze planszowej – rzucać kostką i pod dyktando jej wskazań przeskakiwać na kolejne pola – szukając ukrytych symboli, wzruszając się pięknością odnalezionych nagle twarzy czy kształtami roślin, śmiejąc się z zaskakujących rozwiązań twórców, koncentrując uwagę na ekscentrycznych detalach, podziwiając kontrasty. Można także dać się wciągnąć w drobne a skomplikowane światki wielobarwnych kafelków i śledzić w wyobraźni dalsze losy dwóch dziewczynek w spódniczkach w paski, wielkiej ryby wyrzuconej na morski brzeg albo psów – czerwonego i białego. Co się z nimi stanie później, gdy zapadnie wieczór, a obraz uwolni się od oczu przechodniów? Jakby imaginacja i ręce artystów, którzy powołali do istnienia wszystkie te gliniane losy, nadal były tu obecne i zapraszały do udziału w grze wyobraźni i formy, techniki i koloru, rzemiosła i sztuki. 16
14
Patrząc na mur, rozjarzony nie tylko feerią barw, ale przede wszystkim zaskakujących pomysłów, oryginalnych skojarzeń i osobliwych inspiracji, ma się wrażenie, że to raczej portal, przez który dostali się tu wszyscy – zarówno współcześni twórcy muralu z różnych stron świata jak i niegdysiejsi wrocławscy rzemieślnicy, antenaci jego współczesnych twórców, którzy przez wieki w tym rejonie miasta doprowadzali do perfekcji swoje kunszty. Jakby przejście podziemne prowadziło do innej rzeczywistości, a spod betonu i szkła, cegły i stali dzisiejszego placu Dominikańskiego, można było wydobyć nawarstwienia tradycji i kultur. Jak gdyby założone tu w XIV wieku osiedle tkaczy walońskich już wtedy tkało kanwę dla sześćset lat późniejszego muralu, a dawna nazwa placu Katzerberg czyli Górka Kacerska (od dokonywanych tu egzekucji – nie darmo kat to też rzemieślnik) oraz Zaułki Koci i Niski o zabawnych nazwach, wraz z małymi domkami z muru pruskiego wśród miniaturowych ogródków, zamieszkiwane przez garncarzy, stolarzy i tych wszystkich, których trud rąk tworzy codzienne piękno – współistniały z dzisiejszą pracą wrocławskich ceramików. No i oczywiście ulica Słodowa (Hummerei), od której nazwę wzięło samo przejście, bo biegła dokładnie w tym miejscu – też zdaje się obecna (jak można świętować piękno sztuki bez aromatu i barwy słodu w piwie?). To nic, że potem wojna zmieniła to wszystko w pusty ugór, następnie splantowany i nazwany Placem Dzierżyńskiego. Plac w 1989 roku zmieniono na Dominikański, odpryski przeszłości z pietyzmem wydobyte z ziemi podczas kolejnych etapów przebudowy placu, dziś znajdują się w muzeach Wrocławia, a ducha miejsca łączącego tak różne epoki i kultury oraz ideę rzemiosła i sztuki dla ludzi – właśnie wcielono w życie muralem, największym tego rodzaju obiektem sztuki w przestrzeni miejskiej powojennej Polski. Glina, chemiczne domieszki, ogień – ceramika. Najpiękniejsze może połączenie kunsztu rąk, technicznej sprawności oraz wiedzy o tworzywach i substancjach – w sztukę, dzięki której powstały połyskliwe, barwne cząstki muralu. Efekt skomplikowanego procesu modelowania, szkliwienia i wypalania – umiejętności dziedziczonych i rozwijanych przez pokolenia. Dzięki nim powstają niewielkie przedmioty, tyleż piękne co użyteczne, tyleż odporne co kruche. Scheda po mieście rzemieślników oraz tradycjach innych, dalekich kultur, które dzięki Katarzynie Koczyńskiej-Kielan i Joannie Teper przywędrowały do Wrocławia i są pielęgnowane w pracowniach przy ulicy Traugutta. To tutaj też trafiły płytki przysłane z wielu krajów i kontynentów. Spotkały się mieście spotkań. Odbyły podróż przez przestrzeń. To, co zawierają – ich ukryte treści – wędrowało przez czas. Kwadraty z gliny wrocławskie artystki ułożyły w obraz, który teraz w Przejściu Słodowym opowiada swoją niezwykła historię.
15 17
Monika Braun
The language of touch, the language of image What is pronounced strengthens itself. What is not pronounced tends to nonexistence. The tongue is sold out to the sense of touch. Reading the Japanese Poet Issa (1762-1826), Czesław Miłosz
The wall shines with light. When I close my eyes slightly, rays of sunshine radiate from the pearly-golden surfaces, with rainbows and clouds among them, the faint shapes and unexpectedly clear signs. When I squint my eyes, I see the sky and the broad horizon, and a miniature landscape below. The world stretches out in front of me. Something between a Renaissance drawing illustrating the author’s knowledge of the earth, and a child’s drawing where you can find tiny figures of people, animals and insects, as well as the eyes of unknown creatures hidden in the darkness, which are perhaps spying on the rich life of this strange universe. Glimmering between the bright, glowing spaces are sharp-edged planes of cyan and cobalt, pink and cinnabar, black and brown, yellow and green. I want to touch them, and then I open my eyes. I see the Przejście Słodowe passage under the Dominikański Square in Wrocław, a dark tunnel now illuminated with five hundred and seventy clay tiles, assembled into a wall mural by Katarzyna Koczyńska-Kielan and Joanna Teper, artists from the Faculty of Ceramics and Glass of the Wrocław Academy of Fine Arts. They have composed glossy and matte glazes, rough and smooth textures, convex and flat shapes into an image that measures thirty-nine square meters. They combined colourful, but devoid of shine, silky engobes, the transparent, washed-out lithophanes popular in the 19th century and olive green-grey celadons from China with under-glaze and over-glaze painting, decorated with traditional Oriental motifs from Turkey and Iran. They used grey cement to bind the elements made by turning on the potter’s wheel with relief sculptures and graphical compositions using screen-printing. They incorporated into the composition their own discoveries, resulting from individual searches of artists from different parts of the world. They have created a single coherent vision from a multitude of techniques and materials, styles and traditions, from the touch of two hundred and sixty-three individuals associated with forty-four colleges in the world where ceramics are taught. Reminiscent of a slightly damp natural stone, the ochre surfaces made of clay extracted in Jaroszów, designed and constructed in Wrocław as a kind of frame for the works sent in from thirty-four countries encourage the audience to look, tempt them to reach out and test the surface with a fingertip. They say, “let’s meet”. The phrase painted on them – cześć, hola, salut – greetings in different languages, encouraging the passer-by to approach. With words and colours, they call for participation in the social even that is the puzzle made of ceramic tiles. Because the intention of the two women from a city which for centuries was the site of meetings of various nationalities, creeds and human desires, is more than a work of art. It is a kind of interplay between the past and the future, a kind of logic puzzle based on the questions of “where am I from, where am I going, what links me with those I meet on my way?” It is a project of combining differences and making them valuable. The ceramic squares are separated by grey grout, carefully applied into the gaps by the creators of the wall image on the cold days of October 2016. They are also separated by the borders of the countries of origin of the authors, the diversity of materials and techniques. Thus, the glance of a passerby at the colourful wall is an experience, not only observation of an artistic concept. The mere fact that the mural came into existence in the gloomy underground passage, the only essence of which was until now the rush of passers-by, trying to cross the large space of the Dominikański Square as quickly as possible, on the way from one urgent matter to another, is a kind of challenge to everyday life. 18
16
After all, what are murals for if not to catch the attention of the average people, to almost ostentatiously express the views of their creators, to speak about great ideas and events, to propagate unpopular points of view and to ask difficult questions? From wall paintings in Egyptian tombs, through medieval and Renaissance frescoes, to the great political manifestos of Diego Rivera, José Orozco or David Siqueiros, to the graffiti and not always correct street art – for artists of all types, the vast surfaces of their paintings and mosaics were always an opportunity to reach a wider audience than just small groups of connoisseurs who visit art galleries, museums or private residences of collectors. Urban space and interiors of public buildings make murals a sign available to everyone, catching the attention of the passer-by with the enormity and intensity of the image. Murals do not let people just pass them by. They unify high and low art. They democratise the audience. They are to visual arts what Roman games are for the theatre, what a concert in a stadium is for pop star. The enormous ceramic rectangle at the Przejście Słodowe passage cannot be passed by or ignored. Just a simple walk from one end of the tunnel under the Dominikański Square to the other means that colours, textures and ornaments of the wall image become our momentary companions along the way, demand to be looked at and arouse curiosity. Walking along the colourful wall, it is impossible to avoid the mysterious letters and symbols emerging from it, fragments of distant deserts and wild forests, the streets of remote cities and the towers of unknown buildings. The strange alphabets are intriguing, the ornaments, like encrypted tales of yet-undiscovered planetary systems, ask to be deciphered, shapes that resemble the fingerprints of members of lost civilisations or maps of their countries and settlements await interpretation – by a keen eye, a sensitive touch of the fingers. It is as if the mural had integrated into itself a hidden message of epochs and cultures, as if the turquoise glitters and white flashes, graphite shadows and reddish protuberances, the blue-gold cars of the cable-car line, the ochre and sienna Pegasus, the pinkish-blue elephants or cobalt birds that pass in front of our eyes were tokens in a game between there and here, then and now, and the huge puzzle of 25 by 25 centimetre squares were a kind of puzzle that it is impossible to tear yourself away from. The fired-clay surfaces tempt viewers to touch them, to test the hollows and rough areas with the fingers, to understand the meaning of patterns. They speak to the recipient. They demand understanding. You can wander through the puzzle pieces one by one, or, as in a board game, toss a die and jump to further fields as it dictates – searching for hidden symbols, being moved by the beauty of suddenly found faces or shapes of plants, laughing at the surprising solutions of the creators, focusing attention on the eccentric details and admiring contrasts. You can also let yourself be pulled into the small, complex worlds of multi-coloured tiles and follow in your imagination the fate of two girls in striped skirts, the large fish cast onto the seashore, or the red and white dogs. What will happen to them later, when evening comes and the image is finally out of sight of the pedestrians? It is as if the imagination and hands of the artists who created all these clay fates were still present, inviting passers-by to participate in the game of the imagination and form, technique and colour, craft and art. 17 19
Looking at the wall, glowing with a riot of not only colours, but mainly of surprising ideas, original associations and peculiar inspirations, it seems as if it is more of a portal through which everyone has come through – both the contemporary creators of the mural from various parts of the world and the Wrocław craftsmen of old, the ancestors of its contemporary artists, who for centuries perfected their craftsmanship in this area of the city. It is as if the underground passage led to a different reality, and the layers of traditions and cultures could be extracted from under the concrete and glass, brick and steel of today’s Dominikański Square. As if the 14th-century settlement of Wallonian weavers had already been weaving the canvas for the mural six hundred years in the future, as if the old name of the square – Katzerberg, or Executioner’s Hill (from the executions that took place here, after all, an executioner was also a craftsman) and the cul-de-sacs with funny names like “Koci” (cat) and “Niski” (low), along with the small homes with timber-frames among miniature gardens, inhabited by potters, carpenters and all those who create everyday beauty with the hard work of their hands – coexisted with today’s work of Wrocław ceramic artists. And of course, there is Słodowa Street (lit. “Malt Street”, formerly Hummerei), which gave its name to the passage itself, because it ran exactly in this location, and which also seems to be present (how can the beauty of art be celebrated without the aroma and colour of malt in beer?). It does not matter that the war later changed everything into an empty fallow, which was then levelled and called the Dzierżyński Square. The square was renamed Dominikański in 1989, the splinters of the past piously extracted from the earth during subsequent stages of the reconstruction of the square can today be found in the museums of Wrocław, and the spirit of the site that combines such different epochs and cultures and the idea of craftsmanship and art for the people – has been embodied in the mural, the largest such objet d’art in the urban space of post-war Poland. Clay, chemical admixtures, fire – ceramics. Perhaps the most beautiful combination of handcraft, technical skill and knowledge of materials and substances into art, thanks to which the shiny, colourful particles of the mural were created. It is the effect of a complex process of modelling, glazing and firing – skills inherited and developed for generations. Thanks to it, small objects are created, as beautiful as they are useful, as resistant as they are fragile. The legacy of a city of craftsmen and the traditions of other, distant cultures, which have come to Wrocław thanks to Katarzyna Koczyńska-Kielan and Joanna Teper, and are nurtured in the workshops on Traugutta Street. It was also here that tiles were sent from many countries and continents. They met in the City of Meetings. They have travelled through space. What they contain – their hidden content – travelled through time. The artists arranged the clay squares into an image that now tells its incredible story in the Słodowe passage.
20
18
21
MURAL W LICZBACH 34 43 263
KRAJE
570
Całkowita ilość kafli tworząca kompozycję muralu
208
Kafle wykonane przez wykładowców ASP Wrocław
362
Ilość kafli nadesłana przez zaproszonych gości
2,14 m
Wysokość muralu
18,20 m
Długość kompozycji
39 m2
Powierzchnia
15
Liczba powitalnych zwrotów w różnych językach:
UCZELNIE UCZESTNIKÓW
angielskim, chińskim, duńskim, estońskim, fińskim, francuskim, hiszpańskim, japońskim, koreańskim, litewskim, niemieckim, polskim, portugalskim, słowackim, szwedzkim
20
MURAL IN NUMBERS 34 43 263
COUNTRIES
570
The total number of tiles making up the mural’s composition
208
Tiles made by lecturers of Academy of Art and Design in Wrocław
362
Tiles sent by the invited guests
2,14 m
Mural height
18,20 m
Length of the composition
39 m2
Area
15
Number of greetings in various languages:
UNIVERSITIES PARTICIPANTS
English, Chinese, Danish, Estonian, Finnish, French, Spanish, Japanese, Korean, Lithuanian, German, Polish, Portuguese, Slovakian, Swedish
21
43 uczelnie, których grupy studenckie i wykładowcy wzięły udział w Międzynarodowym Muralu Ceramicznym Spotkajmy się / Let’s meet – Wrocław’2016 Uczelnie polskie – 8 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
Akademia Sztuk Pięknych im. E. Gepperta we Wrocławiu, Wrocław, Polska; Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, Warszawa, Polska; Akademia Sztuk Pięknych im. J. Matejki w Krakowie, Kraków, Polska; Uniwersytet Śląski w Katowicach - Wydział Artystyczny w Cieszynie, Polska; Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu, Poznań, Polska; Politechnika Poznańska, Poznań, Polska; Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku, Gdańsk, Polska; Instytut Dizajnu w Kielcach, Kielce, Polska;
Uczelnie zagraniczne – 35 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 24
Akdeniz University in Antalya, Antalya, Turcja; Anadolu University in Eskişehir, Eskişehir, Turcja; Bilecik Seyh Edebali University, Bilecik, Turcja; Çukurova University in Adana, Adana, Turcja; Dokuz Eylul University Gradute School of Fine Arts, Izmir, Turcja; Mugla Sitki Kocman University, Bodrum, Turcja; Hacettepe University Ceramics Department Ankara, Ankara, Turcja; Istanbul Technical University, Stambuł, Turcja; Kocaeli University, Koaceli, Turcja; Beykent University, Stanbuł, Turcja; Marmara University, Stanbuł, Turcja; Mimar Sinan University Istanbul, Stambuł, Turcja; Abant Izzet Baysal University, Bolu, Turcja; Cankaya University Eskişehir, Eskişehir, Turcja; Uşak University, Usak, Turcja; Estonian Academy of Arts, Tallin, Estonia; Art Academy of Latvia, Ryga, Łotwa; St. Petersburg Stieglitz State Academy of Art and Design, St. Petersburg , Rosja; Institut für Künstlerische Keramik und Glas der Hochschule Koblenz (IKKG), Koblencja, Niemcy; Burg Giebichenstein University of Art and Design Halle, Halle, Niemcy; Lviv Academy of Art, Lwów, Ukraina; National Academy of Fine Arts and Architecture in Kiev, Kijów, Ukraina; Vilnius Academy of Art, Wilno, Litwa; Vilnius Academy of Arts, Kaunas Faculty, Kowno, Litwa; Palacky University Olomouc, Ołomuniec, Czechy; School of Fine Arts in Kosice, Koszyce, Słowacja; 22
35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43.
University of Pecs, Pecz, Węgry; MOME- Moholy-Nagy University of Art and Design, Budapeszt, Wegry; West University of Timisoara, Timisoara, Rumunia; Bezalel Academy of Art and Design, Jerozolima, Izrael; Lakehead University, Thunder Bay, Kanada; Maryland Institute college of Art, Maryland, USA; Universidad Politecnica de Valencia, Walencja, Hiszpania; Ecole supérieure d’art des Pyrénées Pau-Tarbes, Pau, Francja; X’ian Academy of Fine Arts, X’ian, Chiny;
Inne instytucje kulturalne: 44. 45. 46.
Centrum Edukacji Kulturalnej Dzieci i Młodzieży we Wrocławiu, Wrocław, Polska; Autorska Pracownia Ceramiki – Centrum Kultury Agora we Wrocławiu, Polska; Stowarzyszenie Forum Ceramików w Gliwicach;
Lista krajów, których reprezentanci wzięli udział w Międzynarodowym Muralu Ceramicznym Spotkajmy się / Let’s meet – Wrocław’2016 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17.
Austria Belgia Białoruś Brazylia Bułgaria Czechy Estonia Francja Gruzja Hiszpania Holandia Irak Iran Izrael Japonia Kanada Korea
18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34.
Litwa Łotwa Meksyk Niemcy Polska Rosja Rumunia Słowacja Słowenia Syria Szwajcaria Turcja Ukraina USA Węgry Wielka Brytania Włochy 23 25
43 universities represented by the student groups and professors participating in the International Ceramic Mural Spotkajmy Się / Let’s meet – Wrocław’2016 Polish universities – 8 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
The Eugeniusz Geppert Academy of Arts and Design in Wrocław, Wrocław; The Academy of Fine Arts in Warsaw, Warsaw; The Jan Matejko Academy of Fine Arts in Krakow, Krakow; Silesian University in Katowice – Faculty of Art in Cieszyn, Cieszyn; University of Arts in Poznań, Poznań; Poznań University of Science and Technology, Poznań; The Academy of Fine Arts in Warsaw, Warsaw; Institute of Design Kielce, Kielce;
International universities – 35 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 26
Akdeniz University in Antalya, Antalya, Turkey; Anadolu University in Eskişehir, Eskişehir, Turkey; Bilecik Seyh Edebali University, Bilecik, Turkey; Çukurova University in Adana, Adana, Turkey; Dokuz Eylul University Gradute School of Fine Arts, Izmir, Turkey; Mugla Sitki Kocman University, Bodrum, Turkey; Hacettepe University Ceramics Department Ankara, Ankara, Turkey; Istanbul Technical University, Istanbul, Turkey; Kocaeli University, Koaceli, Turkey; Beykent University, Istanbul, Turkey; Marmara University, Istanbul, Turkey; Mimar Sinan University Istanbul, Istanbul, Turkey; Abant Izzet Baysal University, Bolu, Turkey; Cankaya University Eskişehir, Eskişehir, Turkey; Uşak University, Uşak, Turkey; Estonian Academy of Arts, Tallinn, Estonia; Art Academy of Latvia, Riga, Latvia; St. Petersburg Stieglitz State Academy of Art and Design, St. Petersburg, Russia; Institut für Künstlerische Keramik und Glas der Hochschule Koblenz (IKKG), Koblenz, Germany; Burg Giebichenstein University of Art and Design Halle, Halle, Germany; Lviv Academy of Art, Lviv, Ukraine; National Academy of Fine Arts and Architecture in Kiev, Kiev, Ukraine; Vilnius Academy of Art, Vilnius, Lithuania; Vilnius Academy of Arts, Kaunas Faculty, Kaunas, Lithuania; Palacky University Olomouc, Olomouc, Czech Republic; School of Fine Arts in Kosice, Košice, Slovakia; 24
35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43.
University of Pecs, Pecs, Hungary; MOME- Moholy-Nagy University of Art and Design, Budapest, Hungary; West University of Timisoara, Timisoara, Romania; Bezalel Academy of Art and Design, Jerusalem, Israel; Lakehead University, Thunder Bay, Canada; Maryland Institute college of Art, Maryland, United States; Universidad Politecnica de Valencia, Valencia, Spain; Ecole supérieure d’art des Pyrénées Pau—Tarbes, Pau, France; X’ian Academy of Fine Arts, X’ian, China;
Other cultural institutions: 44. 45. 46.
Centre for Cultural Education of Children and Youth in Wrocław, Wrocław, Poland; Ceramics Workshop – Agora Culture Centre in Wrocław, Wrocław, Poland; Ceramics Forum Association in Gliwice, Gliwice, Poland;
The list of countries represented by the artists participating in the International Ceramic Mural Spotkajmy Się / Let’s meet – Wrocław’2016 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17.
Austria Belarus Belgium Brazil Bulgaria Canada Czech Republic Estonia France Georgia Germany Hungary Iran Iraq Israel Italy Japan
18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34.
Korea Latvia Lithuania Mexico Netherlands Poland Romania Russia Slovakia Slovenia Spain Switzerland Syria Turkey Ukraine United Kingdom USA 25 27
28
29
30
31
32
33
Uczestnicy/ Participants Aaslav Kaasik Liisa /Estonia/, Akbari Abbas /Iran/, Aker Ensari Senem /Turcja/Turkey/, Alenowicz Marta /Polska/Poland/, Alvarez Echenique Maria /Wielka Brytania/United Kingdom/, Anderson Ericka /Kanada/Canada/, Andrade Silvia /Meksyk/Mexico/ Andreev Alexander /Rosja/Russia/, Asmaz Aysenur Ceren /Turcja/Turkey/, Autorska Pracownia Ceramik Centrum Kultury Agora we Wrocławiu /Polska/Poland/, Aydemir Tayfun /Turcja/Turkey/, Baetens Peter /Belgia/ Belgium/, Balau Deborah /Rumunia/Romania/, Banaś Aleksandra /Polska/Poland/, Bańka Kalina /Polska/Poland/, Basut Gemici Emel /Turcja/Turkey/, Bébarová Jana /Czechy/Czech Republic/, Benke - Gajda Marita /Polska/Poland/, Berchtold Sabine /Szwajcaria/Switzerland/, Bero Andrzej /Polska/Poland/, Biewald Jakub /Polska/Poland/, Bilginalp Zuhal /Turcja/Turkey/, Bilir Timur /Turcja/Turkey/, Boniecki Paweł /Polska/Poland/, Borde Gérard /Francja/France/, Borowiec Wiktoria /Polska/Poland/, Brants Inese /Łotwa/Latvia/, Breskvar Simona /Słowenia/Slovenia/, Buławka - Fankidejska Alicja /Polska/Poland/, Buzzi Gayle /Kanada/ Canada/, Bzdęga Piotr /Polska/Poland/, Canduran Kaan /Turcja/Turkey/, Caner Kurt Mustafa /Turcja/Turkey/, Catona Dana /Rumunia/Romania/, Çelikoğlu Öncü /Turcja/Turkey/, Chabielski Michał /Polska/Poland/, Çoraklı Başak /Turcja/Turkey/, Corina Marina /Rumunia/Romania/, Çövenoğlu Füsun /Turcja/Turkey/, Cristescu Emanuela /Rumunia/Romania/, Crulis Patrick /Francja/France/, Dachowska Marta /Polska/Poland/, Daley James /Belgia/Belgium/, Dolzhenko Olga /Ukraina/ Ukraine/, Dönmez Nuray /Turcja/Turkey/, Dracheva Karina /Rosja/Russia/, Drozdowska - Krawiec Anna /Polska/Poland/, Drzewiecki Jan /Polska/Poland/, Dudek Urszula /Polska/Poland/, Dziekan Michał /Polska/Poland/, Dźwigaj Czesław /Polska/Poland/ Eikemans Antonie /Holandia/Netherlands/, Ella Gutman /Izrael/ Israel/, Ensari Senem Aker /Turcja/Turkey/, Faur Melanie /Rumunia/Romania/, Filip Agata /Polska/Poland/, Furca Loredana /Rumunia/Romania/, Gajos Paulina /Polska/Poland/, Gamza Agnieszka /Polska/Poland/, Gedvilaite Egle /Litwa/Lithuania/, Godlewska Maja /USA/, Godula Patrycja /Polska/Poland/, Grosseova Elżbieta /Czechy/Czech Republic/, Grudniewska Katarzyna /Polska/Poland/, Grušaite Emilija /Litwa/Lithuania/, Grygorowicz - Kosakowska Klaudia /Polska/ Poland/, Caliskan Günes Pinar /Turcja/Turkey/, Gutman Ella /Izrael/Israel/, Handzlik Katarzyna /Polska/Poland/, Hazuka Joanna /Polska/Poland/, Hein David /USA/, Hernandez Mar /Hiszpania/Spain/, Isiktan Figen /Turcja/Turkey/, Janczak - Wałaszek Elżbieta /Polska/Poland/, Jankauskas Saulius /Litwa/ Lithuania/, Jarkuszewski Marek /Polska/Poland/, Jasinskaite Jurgita /Litwa/Lithuania/, Jiang Tonglei /Chiny/China/, Jobczyk Katrin /Niemcy/Germany/, Jóźwiak - Moskal Katarzyna /Polska/Poland/, Ju Duoqi /Chiny/China/, Justaite Geceviciene Rasa /Litwa/Lithuania/, Kabaks Erva /Turcja/Turkey/, Kadioglu Cigdem /Turcja/Turkey/, Kahraman Duygu /Turcja/Turkey/, Kalvelyt Aist /Litwa/Lithuania/, Kanchev Ivanov Ivan /Bułgaria/Bulgaria/, Karabey Burcu /Turcja/Turkey/, Karakas Karaagac Aynur /Turcja/Turkey/, Karalius Mingaugas /Litwa/Lithuania/, Karas Mat /USA/, Karkoszka Łukasz /Polska/Poland/, Karpiel Elżbieta /Polska/Poland/, Kaya Buran /Turcja/Turkey/, Kayac Burgin /Turcja/Turkey/, Kayalıoğlu Ali Cihan /Turcja/Turkey/, Kazinina Aleksandra /Estonia/, Kersten Annelise /Brazylia/Brasil/, Kizilagil Tugce /Turcja/Turkey/, Klaman Teresa /Polska/Poland/, Klasik Michał /Polska/Poland/, Klement Ava /Węgry/Hungary/, Knapek Joanna /Polska/Poland/, Koçak Özeskici Şirin /Turcja/Turkey/, Kociński Mirek /Polska/Poland/, Köck Anne /Niemcy/Germany/, Koczyńska - Kielan Katarzyna /Polska/Poland/, Kodź Anna /Polska/ Poland/, Koło Naukowe Ceramiki 4MA - Uniwersytet Śląski Instytut Sztuki w Cieszynie /Polska/Poland/, Kołomański Piotr /Polska/Poland/, Kosiorek Zofia /Polska/ Poland/, Kostrzewska Ewa /Polska/Poland/, Kovalevych Ihor /Ukraina/Ukraine/, Kozma Szidonia /Rumunia/Romania/, Kravtsov Oleksiy /Ukraina/Ukraine/, Kubiak Marta /Polska/Poland/, Kul Hatice /Turcja/Turkey/, Kupiec Alicja /Polska/Poland/, Kurkiewicz Joanna /Polska/Poland/, Larena Maite /Hiszpania/Spain/, Latarowski Krzysztof /Polska/Poland/, Lauckaite - Jakimaviciene Dalia /Litwa/Lithuania/, Lazurek Marek /Polska/Poland/, Leitert Vivien /Węgry/Hungary/, Leszl Attila /Rumunia/Romania/, Loginova Eugenia /Łotwa/Latvia/ Lucińska Weronika /Polska/Poland/, Lutz Gerhard /Niemcy/Germany/, Lymontaite Gabriele /Litwa/ Lithuania/, Maasik Magdaleena /Estonia/, Mak - Sobota Beata /Polska/Poland/, Maldonyte One /Litwa/Lithuania/, 34
32
Malicka - Zamorska Anna, Płusa Waldemar /Polska/Poland/, Markowska Angelika /Polska/Poland/, Marras Salvatore /Włochy/Italy/, Martseniuk Anna /Ukraina/Ukraine/, Mastalerz Piotr /Polska/Poland/, Matuszczyk - Lu Katarzyna /Polska/Poland/, Melnychuk Hanna /Ukraina/Ukraine/, Miliukaite Daina /Litwa/Lithuania/, Miściur Katarzyna /Polska/Poland/, Mogyliene Lilija /Litwa/Lithuania/, Montalto Stephane /Francja/France/, Mouhebati Hanieh /Iran/, Mrowiec Grażyna /Polska/Poland/, Mutlu Ertan /Turcja/Turkey/, Myronowa Janina /Polska/Poland/, Nabhan Alaa Aldin /Syria/, Neto Antonio /Austria/, Niedziółka Tomasz /Polska/Poland/, Nowak Katarzyna /Polska/Poland/, Nowińska Joanna /Polska/Poland/, Ograbisz - Krawiec Hanna /Polska /Poland/, Ojasuu Kristel /Estonia/, Öney Dicle /Turcja/Turkey/, Opalska - Brzecka Joanna /Polska/Poland/, Opinca Dana- Mihaela /Rumunia/Romania/, Özalp Nevcihan /Turcja/Turkey/, Özer Fevziye /Turcja/Turkey/, Özeskici Evrim /Turcja/Turkey/, Özgündoğdu A. Feyza /Turcja/Turkey/, Özgündoğdu Doğan /Turcja/Turkey/, Özkan Safak Cetin /Turcja/Turkey/, Paek Juyoung /Korea Płd./ South Korea/, Palinkas Dominika /Węgry/Hungary/, Papidze Leri /Gruzja/Georgia/, Pavel Daliana Elena /Rumunia/Romania/, Petkeviciute Ona /Litwa/ Lithuania/, Piech Kasia /Kanada/Canada/, Piirsoo Clelia /Estonia/, Pilge Soner /Turcja/ Turkey/, Plucińska Katarzyna /Polska/Poland/, Poyraz Mine /Turcja/Turkey/, Pracownia Ceramiki - Centrum Edukacji Kulturalnej Dziecii Młodzieży we Wrocławiu /Polska/Poland/, Pruchniewicz Alicja /Polska/Poland/, Puchała Katarzyna /Polska/Poland/, Putsch - Grassi Karin /Włochy/Italy/, Qaisi Waleed R. /Irak/Iraq/, Ramsey Matthias /Austria/, Ranis Marek /USA/, Rimgaile Druciunaite /Litwa/Lithuania/, Riu de Martin Carme /Hiszpania/Spain/, Romińska Paulina /Polska/Poland/, Romiński Piotr /Polska/Poland/, Rosiński Piotr /Polska/Poland/, Rutkowska Katarzyna /Polska/Poland/, Sacharczuk Bożena /Polska/Poland/, Sahin Mert /Turcja /Turkey/, San Fatma /Turcja/Turkey/, Sarvasova Veronika /Słowacja/Slovakia/, Scheffner Sivan /Izrael/Israel/, Schutz Angelika /Węgry/Hungary/, Sebastiany Lydia /Brazylia/Brasil/, Sedeno Pacios Pablo /Hiszpania/Spain/, Sederevičius Remigijus /Litwa/Lithuania/, Sengul Zeynep Yılmaz /Turcja/Turkey/, Shabalin Dmitrii /Rosja/Russia/, Sicarov Lucka /Słowenia/Slovenia/, Sierpiński Jędrzej /Polska/Poland/, Silinskas Lukas /Litwa/Lithuania/, Silveira Betânia /Brazylia/Brasil/, SIO /Japonia/Japan/, Siwiński Tomasz /Polska/Poland/, Skalska Mirosława /Polska/Poland/, Skałuba - Krentowicz Małgorzata /Polska/Poland/, Slobozhanina Anna /Rosja/Russia/, Smith Keli Beth /USA/, Sobota Stanisław /Polska/, Şölenay Emel /Turcja/Turkey/, Stefaniak Iwona /Polska/Poland/, Stefanowska Monika /Polska/ Poland/, Stembergar Zupan Barba /Słowenia/Slovenia/, Stowarzyszenie Forum Ceramików w Gliwicach /Polska/Poland/, Studenci Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie /Polska/Poland/, Studenci Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie /Polska/Poland/, Studenci z Uniwersytetu Sztuki i Designu w Halle /Niemcy/ Germany/, Sultanov Dmitrii /Rosja/Russia/, Sümengen Berker Olgu /Turcja/Turkey/, Surma Weronika /Polska/Poland/, Syrkowski Jakub /Polska/Poland/, Szprych Anita /Polska/Poland/, Szücs Viktoria /Wegry/Hungary/, Szynol Beata i Roman /Polska/Poland/, Śliwowska Agata /Polska/Poland/, Taroi Decebal /Rumunia/ Romania/, Teper Joanna /Polska/Poland/, Tkaczyk Anna /Polska/Poland/, Todd Stefanie /Kanada/Canada/, Tolun Elif Okur /Turcja/Turkey/, Tosun Sedat /Turcja/ Turkey/, Trolle Albane /Francja/France/, Turan Sitare /Turcja/Turkey/, Twarowska - Sioda Ewa /Polska/Poland/, Ugur Bilge /Turcja/Turkey/, Ungureanu Laura Maria /Rumunia/Romania/, Urbaniak Katarzyna /Polska/Poland/, Valantiejute Milda /Litwa/ Lithuania/, Valutyte Giedre /Litwa/Lithuania/, van dem Eijnden Anke /Belgia/Belgium/, Verheyen Gerty /Belgia/Belgium/, Viqueira Xohan /Hiszpania/Spain/, Wang Mengmeng i Wei Song /Chiny/China/, Warlikowska Małgorzata /Polska/Poland/, Wiktor Tomasz /Polska/, Wilde Krzysztof /Polska/Poland/, Willemse Chantal /Belgia/Belgium/, Wosik Magdalena /Polska/Poland/, Wouters Patty /Belgia/Belgium/, Yagar Halil Kahan /Turcja/Turkey/, Yergin Cansu /Turcja/Turkey/, Yilmaz Fadliye /Turcja/Turkey/, Yörük Tuğba /Turcja/Turkey/, Youyou Lu /Chiny/China/, Zakar Istvan /Węgry/Hungary/, Zhou Xiaofeng /Chiny/China/, Zięba Paulina /Polska/Poland/, Žvan Meta /Słowenia/Slovenia/, Zworska - Story Agata /Polska/Poland/, Żynda Dawid /Polska/Poland/
33 35
36
37
38
Katarzyna - Koczyńska Kielan, Joanna Teper
Wrocławski mural
Koncepcja zrealizowania Międzynarodowego Ceramicznego Muralu dla publicznej przestrzeni miasta Wrocławia w roku piastowania przez niego zaszczytnej roli Europejskiej Stolicy Kultury 2016 pojawiła się jako kuratorski projekt dwa lata wcześniej. Była odpowiedzią na ogłoszony przez organizatorów Stolicy Kultury konkurs na dzieło wpisujące się w główną ideę: Przestrzenie dla piękna. Przedstawione założenia nawiązywały do działalność projektowo-artystyczno-dydaktycznej jedynego na wyższych uczelniach artystycznych w Polsce Wydziału Ceramiki i Szkła Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu. Zamierzeniem kuratorek – wykładowczyń Katedry Ceramiki Wydziału Ceramiki i Szkła było, aby projektowany obiekt odnosił się do tradycji wrocławskiej uczelni, do jej związków z regionem Dolnego Śląska bogatym w ceramiczne rzemiosło artystyczne. Miał też podkreślać więzi z historią dawniejszą uczelni oraz kontynuować idee, które towarzyszyły przemianom tej szkoły artystycznej w okresie międzywojennym XX wieku. Historia niemieckiej, przedwojennej wrocławskiej uczelni była bardzo ciekawa i od zarania spleciona z polskimi wątkami. Osobą, która królowi pruskiemu Fryderykowi Wilhelmowi II polecała na stanowisko dyrektora uczelni artystycznej we Wrocławiu artystę malarza Carla Daniela Bacha, był polski hetman Michał Kazimierz Ogiński. Zaś jego mecenasami byli znamienici polscy magnaci Józef Maksymilian Ossoliński (późniejszy założyciel biblioteki Ossolineum) oraz Jan Potocki. W 1791 roku na mocy statutu berlińskiej Akademii Sztuk powołana została we Wrocławiu Szkoła Sztuki, z dyrektorem Carlem D. Bachem, jako prowincjonalna placówka mająca kształcić: „w tych okolicach, gdzie znajdują się znaczniejsze manufaktury i fabryki, którym zależy na gustownym opracowaniu wyrobów”.1 Był to znaczący okres w historii szkoły, w którym tworzyły się pierwsze związki uczelni z przemysłem szklarskim i ceramicznym regionu Dolnego Śląska. W 1880 roku do klasy rzeźby wstąpił jeden z najznamienitszych, zapisanych w historii kultury europejskiej, uczniów szkoły artystycznej, Gerhard Hauptmann. Dzięki jego twórczości literackiej, nagrodzonej nagrodą Nobla w dziedzinie literatury, wrocławska uczelnia uzyskała międzynarodowe uznanie. Na przełomie XIX i XX wieku zachodzące zmiany były brzemienne w pozytywne skutki: rektorem zostaje Hans Poeltzig, architekt i projektant, związany z Werkbundem. W 1911 roku szkoła uzyskała status Akademii, a Poeltzigowi udało się wykreować z niej jedną z najciekawszych uczelni ówczesnej Europy, łączącą sztukę z rzemiosłem artystycznym w kierowanych przez niego osobiście warsztatach. Do lat 30 XX wieku, do ostatnich chwil swej działalności, wrocławska Akademia cieszyła się uznaniem i rozgłosem. Wśród wykładowców, w czasie gdy rektorem był wybitny malarz, uczeń Mattise’a - Oscar Moll, były nazwiska o takiej światowej sławie jak: Otto Mueller, Aleksander Kanoldt. W ostatnich latach profesorami byli znakomici twórcy - projektanci związani ze słynnym Bauhausem: Johannes Molzahn, Oskar Schlemmer, Hans Scharoun, Georg Muche. W 1932 roku uczelnia została rozwiazana.2 Państwowa Wyższa Szkoła Sztuk Plastycznych, dzisiejsza ASP, powołana została w powojennym Wrocławiu 1 października 1946 roku. Już w roku akademickim 1947/48 zostały utworzone pracownie i warsztaty ceramiki oraz szkła. Z nich jako pierwsze powstają kierunki kształcenia szkła artystycznego i ceramiki artystycznej. W ich konstruowaniu biorą udział związani z „Ładem”, przedwojenni absolwenci warszawskiej Akademii Julia Kotarbińska i Rudolf Krzywiec. Wydział Ceramiki i Szkła, łączący w sobie kształcenie artystyczne i unikatowe, zgodnie z wielowiekową tradycją regionu Dolnego Śląska „(…) i jego zasobami naturalnymi, połączył w sposób niezwykle harmonijny to co ostało się w przekazach tradycji z czasów przedwojennych z indywidualnością i talentem przybyłych tu już po wojnie, pedagogów i artystów polskich wnoszących do tej dyscypliny cechy wykształcone w środowiskach rodzimych ale także zagranicznych.”3 Idea muralu ma na celu podkreślić te wielonarodowe tradycje miasta Wrocławia. Nazwa stolicy Dolnego Śląska, pochodząca od staropolskiego imienia Wrocisław i czeskiego Vratislav przez kolejne okresy od wieków średnich zmieniała swoją nazwę zgodnie z panującymi władcami: polskimi, czesko-węgierskimi, austriackimi czy pruskimi. To kolejno: Wratislay, Vrotislav, Vratislau, Vratislav a ich zgermanizowane brzmienie: Vrezlau, Bresslaw, Breslau. Jedynie w tekstach łacińskich w całej historii miasta używano jednej nazwy: Wratislavia.4
1 2 3 4
Za Piotr Łukaszewicz Szkoły artystyczne we Wrocławiu do roku 1945, Str. 35. W: 1791-1994 Szkoła Plastyczna we Wrocławiu – tradycja i teraźniejszość. Michał Jędrzejewski Słowo wstępne. W: Państwowa Wyższa Szkoła Plastyczna we Wrocławiu 1946-1990 Konrad Jarodzki Słowo wstępne str. 13 w: 1791 - 1994 Szkoła Plastyczna we Wrocławiu – tradycja i teraźniejszość. Za: Encyklopedia Wrocławia, Wyd. Dolnośląskie, Wrocław 2000, Str. 912
35 39
Współczesny Wrocław to miasto otwarte i przyjazne, od lat promujące się mottem WROCŁAW MIASTEM SPOTKAŃ. Naturalnym było więc, że tytułem Międzynarodowego Muralu Ceramicznego stało się Spotkajmy się/ Let’s meet - Wrocław’2016. Akademię Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu rokrocznie odwiedza grono zagranicznych studentów i wykładowców. W ramach programów ERASMUS i ERASMUS + Akademia ma podpisane umowy z 57 uczelniami Europy i z 13 na świecie. Pracownicy naukowi Katedry Ceramiki są co roku uczestnikami licznych międzynarodowych konferencji, sympozjów, wymian naukowych na całym świecie. Owocem tej współpracy są również kontakty, do których odniosły się autorki zapraszając potencjalnych uczestników do projektu Międzynarodowego Muralu Ceramicznego Spotkajmy się / Let’s meet – Wrocław’2016. Wśród osób, które odpowiedziały na ich zaproszenie znajdują się wykładowcy i studenci uczelni artystycznych współpracujących z wrocławską Akademią Sztuk Pięknych, twórcy ze znanych manufaktur i pracowni ceramicznych oraz wybitni, indywidualni artyści ceramiki. Wszyscy oni wykonali ręcznie, na potrzeby projektu unikatowe kafle o wymiarach 25 x 25 x5 cm. Są one ich artystyczną wizytówką, którą prezentują charakterystyczne dla siebie obszary ceramicznej ekspresji, czasem luźno interpretującą temat spotkania, w kontekście społecznym i kulturowym. Współcześni twórcy wciąż czerpią z ceramicznego dziedzictwa, niektórzy z pietyzmem kultywując tradycyjne i lokalne sposoby zdobienia, dla innych jest to punkt wyjścia do autorskich poszukiwań. Efekty potwierdzają dobrą kondycję tej dziedziny sztuki użytkowej, udanie łączącej w sobie rzemiosło i sztukę. Mural Spotkajmy się / Let’s meet - Wrocław’2016 udowadnia wszechstronność ceramiki i pokazuje aktualne tendencje jej ekspresji. Za pomocą rzeźbiarskich i malarskich technik, od tych o starożytnym rodowodzie, po te najnowocześniejsze, artyści ci wspólnie stworzyli jedną z największych ulicznych galerii w Polsce prezentującą sztukę kafla. Każdy z uczestników projektu wykorzystuje glinę we własny indywidualny sposób. Format kameralnego kafla, stał się dla autorów nadesłanych prac polem wielorakich działań projektowych i technologicznych. Zgromadzona kolekcja tych realizacji stała się swoistym unikatowym przewodnikiem po technologii ceramiki, w którym tradycja spotyka się z eksperymentem a techniki przemysłowe z unikatowymi. Zaproszeni artyści wykonali swoje kafle z typowych dla ich krajów glin, takich jak: podstawowe kopaliny, kamionka, porcelit, porcelana czy mieszanki glin szamotowych. Zachwycają one swoją różnorodnością. Techniki formowania i zdobienia ceramiki niektórzy autorzy wywiedli z tradycji lokalnych, charakterystycznych dla danej kultury. Inni w mistrzowski sposób zdołali połączyć dawne wzory ze współczesną interpretacją lub też zdecydowali się na eksperymentalne kreacje. Kompozycja Waleed’a R. Qaisi (Irak) jest przykładem realizacji wykonanej z pomocą bardzo pierwotnej, tradycyjnej techniki malowania kolorowymi angobami, które są naturalnie lub sztucznie zabarwionymi mieszankami glin plastycznych z innymi ceramicznymi surowcami.5 Grupa artystów podejmująca twórczy dialog z tradycją jest liczna. Wiele kafli tworzących mural jest dowodem wysokich umiejętności warsztatowych artystów. Zachwycają delikatne i poetyckie w wyrazie reliefowe kafle chińskich artystów Jiang Tonglei i Zhou Xiaofeng (Chiny) używających szkliw seladonowych, z których od VI wieku p.n.e. słynie ich kraj.6 Sitare Turan i Fatma San (Turcja) prezentują charakterystyczne orientalne malarstwo tlenkami i farbami naszkliwnymi. Ich prace z bogactwem mistrzowsko malowanych detali przypominają o dekoracyjnym i użytkowym rodowodzie formy ceramicznego kafla – charakterystycznym elemencie ceramiki architektonicznej, której historyczne korzenie wywodzą się z terenów Azji Mniejszej.7 Grupa artystów belgijskich pracujących w pracowni pod kierownictwem Patty Wouters (Belgia) zaproponowała kompozycję będącą współczesną interpretacją oryginalnej XIX- wiecznej litofanii, w której delikatny detal malarski uzyskuje się oryginalnymi środkami plastycznymi.8 Wśród zgromadzonej kolekcji znajdziemy kafle uformowane na kojarzącym się z naczyniami kole garncarskim. Ich twórcy, a wśród nich: Bożena Sacharczuk, Weronika Lucińska (Polska) używając starej techniki kształtowania ceramiki, nadali im niepowtarzalny współczesny kontekst. Autorką, która najbardziej zbliżyła się do tradycji jest Hanieh Mouhebati (Iran), na której kaflu powstała cała instalacja z miniaturowych wytoczonych w porcelanie naczynek. W wielu pracach zastosowano autorskie techniki kreacji z tworzywa ceramicznego. Na uwagę zasługują oryginalne prace z wykorzystaniem działań reliefowych. Jana Bebarova (Czechy) tym sposobem w kompozycje ceramicznego kafla wprowadziła rytm i pozory ruchu. Wyraźnie rzeźbiarski rodowód ma również realizacja Elżbiety Grosseowej (Czechy),
5 6 7 8
40
Za P. Rada Techniki Ceramiki Artystycznej, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1993, str. 91; Zob. także: J. Chavarria Wielka Księga Ceramiki, Galaktyka, 1996, str. 20 Ibidem, str 31. Za B. Fliz, A. Wyszyńska Zarys Technologii Ceramiki, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1976, str. 14 Za P. Rada Techniki Ceramiki Artystycznej, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1993, str. 149
36
która warstwami nakładanych struktur mistrzowsko wykorzystała grę światłocienia na powierzchni swej realizacji. Biały kafel Agaty Zworskiej- Story (Polska) to porcelanowa płaszczyzna z detalem wypunktowanym złotym listrem, która łączy w sobie minimalistyczny wyraz kompozycji z barokowym bogactwem. Małgorzata Et Ber Warlikowska, Joanna Opalska- Brzecka, Kalina Bańka (Polska) oraz Dalia Lauckaite-Jakimaviciene (Litwa) swoimi kompozycjami z użyciem transferowych technik sitodrukowych reprezentują grupę artystów udanie łączących w swych pracach grafikę i ceramikę. Wśród zgromadzonych kafli nie brakuje działań czysto malarskich: Janina Myronowa (Ukraina/Polska) zadziwia precyzją nakładanych malatur, zawężoną gamą kolorystyczną kreuje nieco graficznie - bajkowy świat. Prace Patricka Crulisa (Francja) to interesujące przykłady realizacji współcześnie interpretujących malarstwo w ceramice, wykorzystujące spontaniczność działań kolorowymi szkliwami i farbami naszkliwnymi. Kolor szkliwa, precyzyjna dekoracja farbami ceramicznymi, ślad ognia na surowej glinianej powierzchni, ekspresja ruchu formowana narzędziem - to pochodna świadomych wyborów autora i pewnej niewiadomej, jakim jest działanie ognia w ceramicznym piecu. Wypał powoduje, że wszystko staje się jednością, glina się utrwala a pastelowe proszki stapiają się w trwałe kolorowe, szkliwne malatury. Tak powstały wszystkie kafle naszych uczestników. Międzynarodowy Mural Ceramiczny Spotkajmy się / Let’s meet - Wrocław’2016 to dowód na ciągłość ceramicznych tradycji z całego świata. To hołd złożony ceramice, która łączy w sobie trzy żywioły: ziemi, wody i ognia. Międzynarodowy Mural Ceramiczny Spotkajmy się - Wrocław’2016 – jest projektem artystycznym, na który odpowiedziało 262 Uczestników z 34 krajów, nawet tak odległych jak: Japonia, Meksyk, Iran, Brazylia, Korea czy Chiny. Wśród zaproszonych artystów oprócz indywidualnych twórców znaleźli się wykładowcy i grupy studenckie z 44 wyższych uczelni, w tym z 8 polskich oraz 36 uczelni ze świata, na których znajduje się kierunek ceramika. Jego wymiary to 18,20 m długości i 2,14 m wysokości. Obszar, który pokrywają kafle to 39 m2. Dzięki oryginalnej idei oprócz walorów estetycznych ma on ogromne znaczenie edukacyjne – jako realizacja w tworzywie ceramicznym pozwala odbiorcom poznać różnorodne metody kształtowania ceramiki oraz techniki jej zdobienia, zarówno te popularne, jak i unikatowe, charakterystyczne dla określonego regionu świata. Tekst kuratorski/ Curators’ text
BIBLIOGRAFIA/ WORKS CITED: N. Davies, R. Moorhouse: Mikrokosmos: Portret miasta środkowoeuropejskiego/ Microcosm: Portrait of a Central European City – Wrocław. A. Pawelec (przekład/translated). Kraków: Wydawnictwo Znak - Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Fundacja, 2003, ISBN 83-240-0172-7. Encyklopedia Wrocławia, Red. naukowa: Jan Harasimowicz. Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 2000, ISBN 83-7023-749-5. 1791-1994 Szkoła Plastyczna we Wrocławiu – tradycja i teraźniejszość, Wyd. Brunszwickie Muzeum Krajowe, Brunszwik 1994, Państwowa Wyższa Szkoła Sztuk Plastycznych, Wrocław 1994, ISBN 83-902489-0-5. Państwowa Wyższa Szkoła Plastyczna we Wrocławiu 1946-1990. Wystawa Prac studentów i pedagogów CBWA „Zachęta” Warszawa, luty 1990, wydawca Państwowa Wyższa Szkoła Sztuk Plastycznych, Wrocław 1990. P. Rada, Techniki Ceramiki Artystycznej, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1993, ISBN 83-221-0546-0. J. Chavarria, Wielka Księga Ceramiki, The Big Book of Ceramics, 1996, ISBN 83-86447-58-3. B. Fliz, A. Wyszyńska, Zarys Technologii Ceramiki, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1976, ISBN 83-02-00428-6. 37 41
Katarzyna Koczyńska-Kielan, Joanna Teper
The Wrocław Mural
The idea of creating an International Ceramic Mural to be placed in the public space of Wrocław in the year the city served the prestigious function of the European Capital of Culture 2016 was born as a project two years earlier. It was a response and submission to the contest called by the Organisers for artwork fitting the main idea of the European Capital of Culture in Wrocław: Spaces for Beauty. The presented principles referred to the design, artistic and educational activities of the only Faculty of Ceramics and Glass among all the artistic universities in Poland, which can be found at the Eugeniusz Geppert Academy of Arts and Design in Wrocław. The goal of the curators – professors of the Department of Ceramics and Glass – was that the designed object should allude to the traditions of the Academy in Wrocław, as well as its ties to the Lower Silesia region with its rich ceramic crafts history. It was also supposed to emphasise the ties with the older history of the Academy, as well as continue the ideas, which accompanied it during the transformations of this school of art in the interwar period of the 20th century. The history of the pre-war German university was very interesting and tied to the Polish history since time immemorial. Polish Hetman Michał Kazimierz Ogiński was the person to recommend promoting painter Carl Daniel Bach to the position of the director of the school to the King Frederick William II of Prussia, and among his patrons of arts were distinguished Polish magnates, Józef Maksymilian Ossoliński (the future founder of the Ossoliński Institute), as well as Jan Potocki. In 1791, the Academy was created in Wrocław under the statute of the Academy of Arts in Berlin as a provincial school, aiming to teach “in the general area, where the more significant manufacturers and factories, which would like a tasteful finish to their products are located”.1 The School of Art with Director Carl D. Bach. It was a very significant period in the history of the school, which formed the first ties with the glass and ceramics industry in Lower Silesia. In 1880, one of the most distinguished students of the art school in the history of European culture – Gerhard Hauptmann – joined the sculpting class. Thanks to his literary works, for which he received a Nobel Prize in Literature, the school in Wrocław gained worldwide fame and recognition. At the turn of the 19th and 20th centuries, the occurring changes brought about many positive results: Hans Poeltzig, an architect and designer connected with the Werkbund was nominated to the position of the rector. In 1911, the school was granted the rank of the Academy and Poeltzig managed to make it into one of the most interesting universities in Europe, combining art with artistic crafts in workshops, which were supervised directly by him. Until the 1930s, until the last days of its activity, the Academy in Wrocław enjoyed recognition and fame. In the time, when Oscar Moll – an outstanding painter and student of Henri Matisse – was the rector of the Academy, the faculty had world-famous professors, such as Otto Mueller and Aleksander Kanoldt. In the last years, the students were taught by great creators and designers, connected with the famous Bauhaus movement: Johannes Molzahn, Oskar Schlemmer, Hans Scharoun and Georg Muche. In 1932, the Academy was disbanded.2 The State Higher School of Visual Arts, currently known as the Academy of Arts and Design, was established in post-war Wrocław on the 1st of October 1946. In the academic year 1947/48, the workshops and studios of ceramics and glass were created anew, as a basis for education in artistic glass and artistic ceramics. They were constructed with the help of the pre-war graduates of the Warsaw Academy of Fine Arts, connected with the “Ład” movement – Julia Kotarbińska and Rudolf Krzywiec. The Faculty of Glass and Ceramics, which combined the artistic and unique education, according to the centuries-long tradition of Lower Silesia “(...) and its natural resources, combined in a perfectly harmonious way that which remained from the pre-war traditions with the individualism and talent of people who arrived here after the war, teachers and Polish artists, who brought into the discipline the characteristics they obtained both in the country, as well as abroad”.3
1 2 3
Quote from Piotr Łukasiewicz, Szkoły artystyczne we Wrocławiu do roku 1945, pp. 35. [In:] 1791-1994 Szkoła Plastyczna we Wrocławiu – tradycja i teraźniejszość. Michał Jędrzejewski Słowo wstępne. [In:] Państwowa Wyższa Szkoła Plastyczna we Wrocławiu 1946-1990. Konrad Jarodzki Słowo wstępne pp. 13 [in:] 1791 – 1994 Szkoła Plastyczna we Wrocławiu – tradycja i teraźniejszość.
38
The main aim of the mural is to emphasise those international traditions of the City of Wrocław. The name of the capital of Lower Silesia, which stems from the Old Polish name ‘Wrocisław’ and the Old Bohemian ‘Vratislav’ changed throughout the ages, depending on the current rulers: Polish, Bohemian, Hungarian, Austrian or Prussic. They were, in chronological order: Wratislay, Vrotislav, Vratislau, Vratislav, and their Germanised versions: Vrezlau, Bresslaw, Breslau. Only the Latin texts used one name throughout the history of the city: Wratislavia.4 The contemporary Wrocław is an open and friendly city, which for many years has been promoting itself with a motto: WROCŁAW – THE MEETING PLACE. It was, therefore, natural that Spotkajmy się / Let’s meet – Wrocław’2016 was chosen to be the title of the International Ceramic Mural. Every year, the Eugeniusz Geppert Academy of Arts and Design in Wrocław is visited by many international students and professors. The Academy signed agreements with 57 universities from Europe and 13 in the world as part of the ERASMUS and ERASMUS+ programmes. The faculty staff of the Chair of Ceramics participate in various international conferences, symposiums and scientific exchanges around the world. Among the results of such a cooperation is an extensive network of contacts, which the authors of the Mural called upon, inviting them to take part in the International Ceramic Mural Spotkajmy się / Let’s meet – – Wrocław’2016 project. Among the people who responded to the invitation were the professors and students of artistic universities cooperating with the Academy of Art and Design in Wrocław, creators from famous manufacturers and ceramic workshops in the world, as well as outstanding ceramic artists. Every participant handcrafted a unique tile measuring 25 x 25 x 5 centimetres. They are their artistic showcase, which they used to present the characteristic forms and areas of expression, often loosely interpreting the subject of a meeting in a wider cultural and social sense. The contemporary artists still draw upon the ceramic heritage, some of them cultivating the traditional and local decoration techniques with reverence, for some others, this is a starting point for their own artistic endeavours. The final results confirm the good condition of this area of applied arts, successfully combining crafts and art. The Spotkajmy się / Let’s meet – Wrocław’2016 mural shows the versatility of ceramics and serves as a demonstration of its current trends of expression. Using various sculpting and painting techniques, some of which stemmed from antiquity to the most innovative and modern ones, the artists joined theirforces to create one of the largest urban galleries in Poland, presenting the art of the tile. Participants of the project used clay in their own individual way. The format of a small tile became a canvas for a multitude of projects and technological exploits. The collection of these realisations became a unique guide to the ceramic technology, where tradition meets experiments and industrial techniques intermingle with unique creations. The invited artists created their tiles with clay typical for their countries, such as basic clay, stoneware, porcelite or mixes of chamotte clays. They amaze with their diversity. The techniques of decorating and forming the ceramics were drawn from local traditions, characteristic of every culture. Others managed to combine masterfully the patterns of old with their modern interpretation or decided to go with experimental creations.
4
After: Encyklopedia Wrocławia, Wyd. Dolnośląskie, Wrocław, 2000, pp. 912.
39
The composition by Waleed R. Qaisi (Iraq) is an example of using a very primitive, traditional technique of painting with colourful engobes, which are naturally or artificially coloured mixtures of pliable clays and other ceramic materials.5 The creative dialogue with tradition was undertaken by numerous artists. Many of the tiles comprising the mural are evidence of high artistic skills and craftsmanship of the artists, who amazed us with delicate and almost poetic relief tiles, such as those made by Jiang Tonglei and Zhou Xiaofeng – famous artists from China, using celadon glaze, which the country has been famous for since the 6th century BCE.6 Sitare Turan and Fatma San (Turkey) present the characteristic oriental painting with oxides and glaze paints. Their works, decorated with a multitude of masterfully painted details remind us of the decorative and utilitarian origin of the form of a ceramic tile – a characteristic element of architectural ceramics, with historical roots in Asia Minor.7 A group of Belgian artists working in the studio under the lead of Patty Wouters (Belgium) proposed a composition, which is a contemporary interpretation of the original 19th-century lithophane, where delicate painting details are obtained using original artistic techniques.8 Among the collection of the tiles, we may also find ones formed on a pottery wheel, typically associated with pottery. Their creators, among whom we may find Bożena Sacharczuk, Weronika Lucińska (Poland) used the old technique of shaping the ceramics to give them a unique contemporary context. The author, who got the closest to the tradition was Hanieh Mouhebati (Iran), whose tile contains an entire installation made of miniature dishes, milled in porcelain. Many of the works combine various custom techniques of ceramic arts. Among the most notable ones are the original works using reliefs. Jana Bebarova (Czech Republic) used it to introduce rhythm and the illusion of movement into the composition of a ceramic tile. The sculpting nature can be also seen in the tile made by Elżbieta Grosseowa (Czech Republic), who masterfully used the play of shadows and light on the surface of her work by applying layers of various structures. The white tile by Agata Zworska-Stora (Poland) is a porcelain surface with some golden details, combining the minimalistic message of the composition with the Baroque glamour. Małgorzata Et Ber Warlikowska, Joanna Opalska- Brzecka, Kalina Bańka (Poland) and Dalia Lauckaite-Jakimaviciene (Lithuania) used screen printing for their composition, thus representing the group of artists who successfully combine graphics and ceramics in their work. There is also no shortage of purely painting techniques among the tiles: Janina Myronowa (Ukraine/Poland) surprises with the precision of her painting, where she creates a fairy-tale world with a narrow colour range. The works by Patrick Crulis (France) are some interesting examples of tiles that interpret painting in ceramics in a contemporary way, using spontaneous techniques, colourful glazes and on-glaze paints. The colour of the glaze, precise decoration by ceramic paints, the traces of fire on the raw clay surface, expression of the movement formed by his tool are all the result of conscious choices made by the author and the great unknown – the effects of the fire burning in the ceramic stove. Firing the clay makes everything into a single whole, the clay becomes solid and the pastel powders all melt down into solid, colourful paintings in glaze. This is how all of the tiles were created. The International Ceramic Mural Spotkajmy się / Let’s meet – Wrocław’2016 is proof that the traditional ways of creating ceramics still live on. It is a tribute to the medium of ceramics, which combines three elements – earth, water and fire. The International Ceramic Mural Spotkajmy się / Let’s meet – Wrocław’2016 is an artistic project, which brought together 262 participants from 34 countries, even the most distant ones such as Japan, Mexico, Iran, Brazil, Korea or China. Among the invited artists, apart from individual creators were professors and student groups from 44 universities teaching ceramics, including 8 Polish and 36 from all over the world. The mural’s length is 18.20 metres, with the height of 2.14 m, covering an area of 39 m2. Thanks to the original idea, apart from the aesthetic values, it also has a significant educational value – as a ceramic creation, it allows the viewers do learn the wide variety of shaping ceramics and decoration techniques, both the most popular and the most unique ones, characteristic of the specific regions of the world.
5 6 7 8
44
After: P. Rada Techniki Ceramiki Artystycznej, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1993, pp. 91; See also: 5 Joaquim Chavarria, The Big Book of Ceramics, Wydawnictwo Galaktyka, 1996, pp. 20. Ibid., pp. 31. After: B. Fliz, A. Wyszyńska Zarys Technologii Ceramiki, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1976, pp. 14. After: P. Rada Techniki Ceramiki Artystycznej, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1993, pp. 149.
40
45
Małgorzata Warlikowska, Polska / Poland
Basak Corakli, Turcja / Turkey
Lidia Kupczyńska-Jankowiak, Polska / Poland
Fatma San, Turcja / Turkey
Joanna Teper, Polska / Poland
Joanna Opalska-Brzecka, Polska / Poland
Elzbieta Grosseova, Czechy / Czech Republic
Jana Bebarova, Czechy / Czech Republic
46
Sitare Turan, Turcja / Turkey
Zhou Xiaofeng, Chiny / China
Janina Myronowa, Polska, Ukraina / Poland, Ukraine
Katarzyna Koczyńska-Kielan, Polska / Poland
Hanieh Mouhebati, Iran / Iran
BoĹźena Sacharczuk, Polska / Poland
Emel Basut Gemici, Turcja / Turkey
Agata Zworska-Story, Polska / Poland
47
Kalendarium 2014 marzec
Narodziny idei projektu artystycznego Międzynarodowego Muralu Ceramicznego.
2015 Złożenie projektu w ramach konkursu projektów artystycznych Europejska Stolica Kultury 2016. Kwalifikacja projektu do realizacji. Dopracowywanie założeń projektowych i organizacyjnych w ramach współpracy z Biurem Europejska Stolica Kultury 2016.
2016
48
styczeń
Podpisanie umowy intencyjnej z ESK 2016. Rozpoczęcie działań organizacyjnych.
luty
Wysłanie zaproszeń do uczelni artystycznych i artystów ceramików z całego świata.
luty – lipiec
Realizacja 208 elementów ceramicznych wraz z napisami tworzących obramowanie.
kwiecień – sierpień
Odbiór nadsyłanych kafli.
lipiec
Mural otrzymuje potwierdzenie honorowego patronatu prezydenta miasta Wrocławia Rafała Dutkiewicza.
wrzesień
Realizacja ostatecznego układu muralu.
wrzesień – październik
Montaż ceramicznych elementów muralu na ścianie.
październik – listopad
Prace wykończeniowe.
10.11.2016
Uroczystość przekazania Międzynarodowego Muralu Ceramicznego Spotkajmy się / Let’s meet - Wrocław’2016 mieszkańcom miasta Wrocławia. 43
Timeline 2014 march
2015
The idea for the International Ceramic Mural artistic project is born.
Submitting the project as part of the European Capital of Culture 2016 artistic project competition. The project is qualified for implementation. The design objectives and organisational assumptions are worked out in cooperation with the European Capital of Culture 2016 Office.
2016 january
Signing the letter of engagement with ECoC 2016. Organisational activities are now underway.
february
Sending invitations to artistic universities and ceramic artists from all over the world.
february – july
Fulfilment of 208 ceramic elements, along with the captions forming the frame.
april – august
Receiving the submitted tiles.
july
The Mayor of the City of Wrocław, Rafał Dutkiewicz, is confirmed to have taken the mural under his honorary patronage.
september
Fulfilment of the final arrangement of the mural.
september – october
The ceramic elements of the mural are installed on the wall.
october – november
Finishing works are carried out.
10.11.2016
The official ceremony is held to present the International Ceramic Mural Spotkajmy się / Let’s meet – Wrocław’2016 to the residents of Wrocław. 44 49
50
51
52
53
54
Od lewej: Rektor ASP/ Rector prof. Piotr Kielan, Konsul Generalny Republiki Niemiec we Wrocławiu/ Consul General of Germany in Wrocław Elizabeth Wolbers, Prezydent Miasta Wrocławia/Mayor of the City of Wrocław Rafał Dutkiewicz, Kuratorki/ Curators: Joanna Teper, Katarzyna Koczyńska-Kielan, Dyrektor Generalny ESK Wrocław’ 2016/ General Director ECoC Wrocław’2016 Krzysztof Maj 55
56
Mural w publikacjach i linkach/ The mural in publications and links: Przestrzenie dla piękna. Projektowane. Wersja 06.2015/ Spaces for Beauty:In Action, Version 06.2015, Biuro Festiwalowe IMPART 2016, str.105, ISBN: 978-83-942409-1-2. Przestrzenie dla piękna. W działaniu. Wersja 01.2016/ Spaces for Beauty. In Action, Version 01.2016, Biuro Festiwalowe IMPART 2016, str.1011, ISBN: 978-83-943948-2-0 S+C, Szkło i Ceramika - NR 6/ 2017, dwumiesięcznik, ISSN 0039-8144, Międzynarodowy Mural Ceramiczny. Spotkajmy się / Let’s meet- Wrocław’2016. Katarzyna Koczyńska-Kielan, Joanna Teper, str. 38-39. www.archiconnect.pl/archiconnect/201/we_wroclawiu_powtal_najwiekszy_mural_w_polsce,109323.html www.dziejesie.pl/kultura-i-sztuka/wroclaw-ceramiczny-mural-stworzyli-artysci-z-34-krajow www.wroclaw/eska.pl/poznaj-miasto/w-centrum-wroclawia-powstal-mural-z-prawie-600-kafli-zdjecia-audio/303831 www.kashanu.ac.ir/en www.tehrantimes/news/408229/Iranian-ceramic-tile-adds-beaty-to-monumental-mural-in-Poland www.tavoosonline.com/News/NewsDetailEn.aspx?src=24196 www.wdolnymslasku.com/node/7162 www.wroclawuncut/2016/11/11/lets-meet-mural-unveiled-piotr-skargi-underpass/ www.wroclaw.naszemiasto.pl/artykul/mural-zdobi-centrum-wroclawia.3914572.artgal.t.id.tm.html www.onet.pl/wroclaw-ceramiczny-mural-stworzyli-artysci-z-34-krajow/mp5se2 www.propertydesign.pl/architektura/104/we_wroclawiu_powstal_najwiekszy_ceramiczny_mural_to_wspolna_praca-artystow_z_34_krajow www.propertydesign.pl/architektura/108/zobacz_jak_powstawal_najwiekszy_ceramiczny_mural_w_polsce.10380.html www.naszesudety.pl/ceramiczne-miejsce-spotkan.html www.tuwroclaw.com/wiadomosci.nicodzienny-mural-pojawiel-sie-na-scianie-przejscia-slodowego-zobacz-zdjecia.wia5-3266 www.wroclaw.tvp.pl/2768875/wroclaw-kafle-od-262-artystow-z-34-krajow-na-muralu www.wroclaw.pl/en/lets-meet-by-the-ceramic-mural www.wroclaw.pl/esk-2016-wroclaw/spotkajmy-sie-let’s-meet-przy-muralu-ceramicznym www.wyborcza.pl/wroclaw/1,35771,20959253,spotkajmy-sie-nowy-mural-dla-europejskiej-stolicy-kultury.htm 57 53
Podziękowania
Kuratorki projektu składają serdeczne podziękowania współorganizatorom: Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu, Ministerstwu Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Narodowemu Forum Muzyki im. Witolda Lutosławskiego we Wrocławiu oraz Wydziałowi Kultury Urzędu Miejskiego Miasta Wrocławia i Biuru Festiwalowemu Impart 2016. Mural nie powstałby bez pomocy i zaangażowania: Koordynatorki Projektu Plastycznego Wystroju Miasta Beaty Urbanowicz, wrocławskiego Zarządu Dróg i Utrzymania Miasta oraz pracowników administracyjnych wrocławskiej ASP. Szczególne podziękowania kierujemy do pracowników Wydziału Ceramiki i Szkła ASP: Lerego Papidze, Łukasza Karkoszki, Piotra Romińskiego, dzięki których pomocy możliwym stała się realizacja kafli ceramicznych oraz fachowy montaż muralu na ścianie przejścia oraz Łukasza Rachwalaka za oprawę plastyczną tego projektu. Artystom, którzy obdarzyli nas zaufaniem i przekazali nieodpłatnie swoje prace serdecznie dziękujemy.
Katarzyna Koczyńska-Kielan Joanna Teper
58
54
Acknowledgements
The curators of the project would like to express their sincere gratitude to the organisers: the Eugeniusz Geppert Academy of Arts and Design in Wrocław, the Ministry of Culture and National Heritage, the Witold Lutosławski National Forum of Music in Wrocław, as well as the Department of Culture of the Municipal Office of the City of Wrocław and Impart 2016 Festival Office. The mural would never be brought to life without the support and dedication of the Municipal Art Advisor in Wrocław Beata Urbanowicz, Zarząd Dróg i Utrzymania Miasta Wrocławia (Roads and City Maintenance Authority in Wrocław), as well as the administrative workers of the Academy of Arts and Design in Wrocław. We also want to express our gratitude to the employees of the Faculty of Ceramics and Glass of the Academy of Art and Design in Wrocław: Leri Papidze, Łukasz Karkoszka and Piotr Romiński, whose help made it possible to make the ceramic tiles and professionally install the mural in the underpass, as well as Łukasz Rachwalak for the graphic design of this project. We would also like to thank all the artists who have trusted us and provided their works of art free of charge.
Katarzyna Koczyńska-Kielan Joanna Teper
55 59
Międzynarodowy Mural Ceramiczny Spotkajmy się / Let’s meet Wrocław 2016 to projekt artystyczny zrealizowany w przestrzeni publicznej Wrocławia przy współpracy Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu i Biura ESK 2016 w ramach Wrocław. Europejska Stolica Kultury 2016 International Ceramic Mural Spotkajmy się / Let’s meet -Wrocław 2016 is an artistic project carried out in the public space of Wrocław with the cooperation of the Eugeniusz Geppert Academy of Arts and Design in Wrocław and the ECoC 2016 Office in Wrocław. European Capital of Culture 2016 Miejsce realizacji/ Place of realisation: Wrocław, pl. Dominikański, Przejście Słodowe/ Wrocław, Dominikański Square, Słodowe Passage Współorganizatorzy/ Co-organisers: Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu/ The Eugeniusz Geppert Academy of Arts and Design in Wrocław Wrocław. Europejska Stolica Kultury 2016/ Wrocław, the European Capital of Culture 2016 Koncepcja i projekt plastyczny Muralu/ Artistic concept and design: Katarzyna Koczyńska-Kielan, Joanna Teper Kuratorki projektu Muralu/ Curators of the project: Katarzyna Koczyńska-Kielan, Joanna Teper Wydawca katalogu/ Catalogue publisher Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu/ The Eugeniusz Geppert Academy of Arts and Design in Wrocław Redakcja merytoryczna/ Editing: Katarzyna Koczyńska-Kielan, Joanna Teper Słowo wstępne/ Introduction: Rafał Dutkiewicz, Piotr Kielan Autorki tekstów/ Texts by: Monika Braun, Katarzyna Koczyńska-Kielan, Joanna Teper Tłumaczenie/ Translation: Fabryka Tłumaczeń s.c. Dokumentacja fotograficzna projektu/ Photographic documentation of the project: Aleksander Figura, Grzegorz Stadnik, Joanna Teper Korekta/ Proofreading: Katarzyna Koczyńska-Kielan, Joanna Teper Projekt i opracowanie graficzne katalogu, plakatu, zaproszeń, logotypu/ Design and layout of the catalogue, poster, invitations, logo: Łukasz Rachwalak Wrocław 2018 ISBN: 978-83-65638-70-0
60
56
61
WYDZIAŁ CERAMIKI I SZKŁA
PATRONAT HONOROWY
Patronat Honorowy Prezydenta Wrocławia
62
57