TRANSFORMATIE & HERBESTEMMING
1
INHOUD 5 7 9 15 21 25 29 33 39 43 47 51 57 63 67 71 75 79 83 85 89 95 97 101 105 109
3
Transformatie en Herbestemming The British School of Amsterdam Vernieuwbouw Edith Stein College Admiraal de Ruyter Ziekenhuis (ADRZ) Kloppend Hart, Warmond Renovatie FP & TRC ING, Amsterdam Verbouwing en interieur Toren C WTC The Hague Zorgcentrum Vlissingen Interieur Stadswartier, Deventer Vakcollege Eindhoven en Aloysius de Roosten mavo Metis Montessori Lyceum Oosterpark MFA Huis van de Heuvel Politieacademie Apeldoorn Renovatie Geuzenschip Raadhuis Ede Gemeentehuis Zeist Canadese Ambassade Ludgerhof Herbestemming Sacramentskerk Kerk Moerwijk Bibliotheek Bijzondere Collecties UVA Het Zusterhuis Theater De NWE Vorst Academiegebouw Universiteit Leiden De Meerpaal Serviceplein De Meerpaal
TRANSFORMATIE EN HERBESTEMMING nieuw elan met respect voor het oude De grootste hedendaagse opgave voor ons als architecten, maar ook voor adviseurs en bouwers is om bestaande gebouwen te transformeren, te herbestemmen en te verduurzamen zodat de gebouwen weer bruikbaar worden. Op deze manier leveren wij een bijdrage aan een klimaatbestendig stadslandschap. Een duurzaam gebouw is in onze visie een gebouw dat lang mee gaat. Transformatie en herbestemming van bestaande gebouwen naar de eisen van deze tijd is dan ook van groot belang. Dit geldt zowel voor erfgoed, als ook voor gewone oude gebouwen. Bestaande gebouwen vormen een belangrijk onderdeel van het collectieve geheugen. En het is juist dit collectieve geheugen dat mensen bindt. Gebouw-, stads- en landschapsontwerpen zijn belangrijke cultuuruitingen die uitdrukking geven aan een bepaalde periode en een bepaalde plaats. Daar zijn wij als architecten ons zeer bewust van. Echter de tijd schrijdt voort en ook gebouwen worden elke dag ouder. Het is daarom van groot belang dat gebouwen actief worden gebruikt. Een niet gebruikt gebouw zal gauw vervallen en aan betekenis inboeten. Twee goede redenen om bestaande gebouwen te transformeren en eventueel te herbestemmen naar een nieuw levenscyclus. Daarnaast is het werken aan oude gebouwen zeer inspirerend. Elke opgave is uniek, elke plek is uniek. Gebouwen zijn vaak een collage van ingrepen uit verschillende historische perioden. Bij een transformatie verrichten wij precisiewerk en doen chirurgische ingrepen. Dat doen wij met een team van interieurarchitecten, erfgoedspecialisten en adviseurs die ons bijstaan met bouwfysica, installaties en constructie. Vooraf aan elke transformatie wordt het gebouw grondig opgenomen en gedocumenteerd in een bouw-informatie-model BIM. Er wordt vastgesteld wat van waarde is en wat niet. Pas dan wordt er met het ontwerpteam integraal aan de ingrepen gewerkt. ‘Liever dan te genieten van de onbekommerde vrijheid van de tabula rasa zet atelier PRO zijn tanden in opgaven die lastig en gecompliceerd zijn. De weerstand van de opgave biedt hun het materiaal voor de zorgvuldige analyse die aan de oplossing voorafgaat. Het zal een van de redenen zijn dat het bureau zich zo in zijn element voelt bij transformaties van bestaande gebouwen en complexen.’ (Olof Koekebakker)
5
Transformatie van voormalige strafgevangenis naar vier verschillende scholen (Early Years, Infant, Junior and Senior) Periode 2016Opdrachtgever British School Amsterdam Projectarchitect Dorte Kristensen, Lisette Plouvier Landschapsontwerper Buro Sant en Co Adres Havenstraat, Amsterdam Bruto oppervlakte 10.000 m²
Oude situatie
6
THE BRITISH SCHOOL OF AMSTERDAM voormalige gevangenis wordt British School Atelier PRO heeft samen met Van Hoogevest Architecten en Buro Sant en Co de opdracht voor de British School Amsterdam gewonnen. The British School of Amsterdam (BSA) is momenteel op drie verschillende plekken in Amsterdam gehuisvest. Voor de toekomst wil BSA over één gebouw beschikken waarin de verschillende vier scholen (Early Years, Infant, Junior and Senior) samenkomen. Bij voorkeur een gebouw met karakter en historie. Deze wens werd verwezenlijkt met de aankoop van de voormalige strafgevangenis aan de Havenstraat 6. Dit gebouw is ontworpen en gerealiseerd in de periode 1888 tot 1891 naar ontwerp van W.C. Metzelaar, rijksingenieur-architect voor gevangenisgebouwen. De BSA verwoordt de opgave voor ons als architecten zeer beknopt als volgt: „De functie van het gebouw waar iedereen uit wil om te draaien naar een school waar iedereen wil blijven“
Diagram showing the visual impact of the enlargement in combination with three extensions and the logistic possibilities within this concept.
7
Distribution of the school and the logistic implications
Nieuwbouw en renovatie bestaande kapel tbv HAVO/VWO, MAVO en onderbouw. Ontwerptijd 04.2013 - 06.2014 Bouwtijd 06.2014 - 07.2015 Opdrachtgever Heijmans Bouw Projectarchitect Alex Letteboer, Pascale Leistra en Menno Roefs Projectleiding Pascale Leistra Adres Couperusplein 33, Den Haag Bruto oppervlakte 8.944 m² (7,224 m² nieuwbouw en 1.720 m² bestaande) Kosten per m² € 706,Bouwkosten € 6.313.000,-
Begane grond
Oude situatie
Nieuwe situatie
8
VERNIEUWBOUW EDITH STEIN COLLEGE landgoed in de Haagse binnenstad In de Haagse Binnenstad, aan het einde van het Louis Couperusplein, is een statig en compact onderwijsgebouw gerealiseerd. Daarmee ontstaat ruimte op de kavel van de school voor sport, spel, tuinieren, groenbeleving en buiteneducatie. Een nieuwe onderwijsomgeving die leerlingen uit verschillende achterstandswijken in Den Haag op deze bijzondere plek een thuis biedt. Het gebouw zoekt in zijn architectuur niet het contrast maar het evenwicht met de bestaande omgeving. Fraaie bakstenen reliĂŤfs bepalen het gevelbeeld. Ze zijn ontleend aan de omliggende gebouwen in Haagse Schoolstijl en pakken het thema op eigentijdse wijze op. De bestaande kapel behoudt in het beeld de hoofdrol in het nieuwe ensemble van oudbouw en nieuwbouw.
9
10
11
12
13
Renovatie en gedeeltelijke nieuwbouw Admiraal de Ruyter Ziekenhuis Vlissingen
Sloop - rood Nieuw - blauw
Ontwerpperiode 05.2015-01.2016 Bouwtijd 01.2016 - 12.2016 Opdrachtgever Zorgvastgoed Zeeland Architect atelier PRO Projectarchitect Dorte Kristensen en Menno Roefs Interieurarchitect Wessel Reinders Projectleider Menno Roefs, Wessel Reinders Adres Koudekkerkseweg 88, Vlissingen Bruto vloeroppervlakte 11.669 m² nieuwbouw 455 m² renovatie 11.214 m² Kosten per m² € 1.285,Bouwkosten € 15.000.000,-
Nieuw
Begane grond
14
ADMIRAAL DE RUYTER ZIEKENHUIS (ADRZ) VLISSINGEN De schoonheid van bestaande gebouwen Omdat het Admiraal de Ruyter Ziekenhuis in Vlissingen niet meer aan de eisen voldeed en te groot is om te kunnen exploiteren is atelier PRO gevraagd een ontwerp te maken voor de renovatie en gedeeltelijke nieuwbouw. Het gebruik van groen en veel daglicht kenmerken het ontwerp. Deze uitgangspunten dragen bij tot een zo prettig mogelijk verblijf en een goed functionerend helder gebouw voor patiĂŤnten, bezoekers en personeel. De revitalisatie is mogelijk gemaakt door crowdfunding.
15
Eerste verdieping
16
INSPIRATIE
CONTEXT ALS UITGANGSPUNT
SFEER
COULEUR LOCALE & SFEER
17
VOOR...
& NA
18
19
Verbouwing en nieuwbouw ontmoetingscentrum, drie basisscholen en een peuterspeelzaal. Ontwerpperiode 03.2013 - 01.2015 Bouwtijd 01.2015 - 19.2015 Opdrachtgever Gemeente TeylingenProjectarchitect Alex letteboer, Martijn de Visser Projectleider Hans Tak Adres Herenweg 80, Warmond Bruto oppervlakte 3.865 m² (Renovatie 1.965 m², Nieuwbouw 1.900 m² ) Kosten per m² € 646,Bouwkosten € 2.500.000,-
0
Begane grond
5
plattegrond b Basisschool K
ground floor primary schoo
20
KLOPPEND HART, WARMOND flexibel ‘kralensnoer’ van klaslokalen Het Kloppend Hart is een combinatie van het bestaande ontmoetingscentrum in Warmond met drie basisscholen en een peuterspeelzaal. Het bestaande gebouw wordt meer open gemaakt en er komt er een bijzondere toevoeging voor de scholen.De locatie maakt deel uit van een groen gebied om Warmond waarin gebouwen losser zijn opgenomen dan in de dorpskern. Atelier PRO sluit hier op aan door het nieuwe deel van het Kloppend Hart een vrije, golvende vorm te geven. De golvende vorm bestaat uit een ‘kralensnoer’ van klaslokalen, dat flexibel is. Krimp en groei van de scholen kan eenvoudig opgevangen worden door met de ‘kralen’ (lokalen) schuiven. De drie basisscholen kunnen ook eenvoudig op termijn tot twee scholen of één school samensmelten. Bestaand en nieuw van het Kloppend Hart worden door een centrale ruimte met elkaar verbonden. Er ontstaat zo tussen oud en nieuw een ruimte, die multifunctioneel gebruikt kan worden.
21
VOOR...
& NA
Links: oude situatie Rechts: nissen op de plaats van voormalige toiletten waardoor foyer ruimer is
Voormalig jongeren discotheek wordt speellokaal
22
23
Renovatie en uitbreiding van Financial Plaza en Treasury Center Ontwerpperiode 2016Opdrachtgever ING Bank N.V. Projectarchitect Alex Letteboer & Menno Roefs (prijsvraag & VO) Projectleider Menno Roefs (prijsvraag & VO) Adres Foppingadreef 7, Bijlmerdreef 109, Amsterdam Bruto oppervlakte : FP: 13.552 m2 (geheel renovatie); TRC: 14.644 m2 (waarvan 500 m2 nieuwbouw).
Personeelsingang_pleinniveau
Hoofdingang dreefniveau
24
RENOVATIE FP & TRC ING, AMSTERDAM een tweede leven voor kantoorgebouwen uit de jaren tachtig Renovatie van twee gebouwen: het gebouw Treasury Center ontworpen door atelier PRO, eind jaren tachtig en het gebouw Financial Plaza, ontworpen door Broek Bakema, in dezelfde periode. Treasury Center (TRC) krijgt een uitbreiding in de vorm van een passage en een nieuwe hoofdentree. Het exterieur blijft grotendeels ongewijzigd. Het interieur wordt volledig gerenoveerd, met uitzondering van de Dealing Room. Financial Plaza (FP) wordt tot betonskelet gestript en opnieuw gebouwd, dus inclusief een volledig nieuwe gevel. Beide gebouwen maken vanaf 2019 onderdeel uit van de nieuwe stadscampus van ING.
Hoofdingang dreefniveau
25
26
27
28
VERBOUWING EN INTERIEUR TOREN C een nieuw interieur voor verouderde kantoorverdieping van het WTC The Hague In 2005 is in het Beatrixkwartier te Den Haag een grootstedelijk multifunctioneel gebouw gerealiseerd; het Prinsenhof. Tien jaar na de oplevering zijn de huurders van het eerste uur vertrokken. Eigenaar Bouwinvest en beheerder CBRE hebben atelier PRO gevraagd om binnen een seizoen en een vastgesteld budget een verdieping van Toren C compleet te transformeren. Doel van de transformatie was om een ‘modelverdieping’ te maken en hiermee te laten zien hoe een modern bedrijf op een eigentijdse manier in deze nieuwe ruimte gehuisvest kan worden.
Oude situatie
Interieur kantoorverdieping WTC Ontwerpperiode 06.2014 - 07.2014 Bouwtijd 07.2014 - 10.2014 Opdrachtgever Bouwinvest Dutch Institutional Office Fund en CBRE B.V. Property Management Projectarchitect Dorte Kristensen en Naomi Schiphorst Interieurarchitect Thijs Klinkhamer Projectleider Ernstjan Cornelis Adres Beatrixlaan 590, Den Haag Bruto oppervlakte 1050 m² Kosten per m² € 228,Bouwkosten € 239.500,29
Om de ruimtelijke kwaliteit van de vrijgekomen verhuurbare verdiepingen zo goed mogelijk in beeld te brengen, heeft atelier PRO allereerst de indeling afgestemd op de meest heldere logistiek, de beste oriĂŤntatie, de mooiste lichtinval. Met de middelen die de methode van Activiteit Gestuurd Werken verschaft, is vervolgens de ruimte ingedeeld in diverse werk- en ontmoetingsruimten.
30
Nieuwe situatie
31
Zorgcomplex met woningen in oude plaatwekerij Ontwerpperiode 07.2013-10.2015 Bouwtijd 07.2015 - 2017 Opdrachtgever WVO Zorg Architect atelier PRO Projectarchitect Dorte Kristensen en Christina Kaiser Adres Peperdijk en Wagenaarstraat, Vlissingen Bruto vloeroppervlakte 19.000 m² Kosten per m² € 1.315Bouwkosten € 25.000.000,-
Zonder dit initiatief was de toekomst van dit industrieel erfgoed hoogst onzeker. Het stond al een aantal jaren weg te roesten
32
ZORGCENTRUM VLISSINGEN zorg en wonen op unieke locatie in voormalig havengebied
De Plaatwerkerij is volledig gestript en opnieuw opgebouwd om zo de constructie te preserveren. Het was vroeger van grote betekenis voor de werkgelegenheid van Vlissingen
33
In en naast de monumentale zware Plaatwerkerij in hartje Vlissingen komt een zorgcomplex met woningen en openbare functies. Een bijzondere opdracht om zo’n kolossaal gebouw een nieuwe invulling te geven. De gesloten gevel en grote deuren breken we open, met veel glas en vides. Binnen komen drie verdiepingen woningen als een ‘los meubelstuk’ in de ruimte. De nieuwbouw past in uitstraling en schaal goed in de omgeving, met de gele baksteen en kleinere maatvoering in de zijstraat. De woningen voegen zich rondom een wintertuin. De constructie en infrastructuur zijn zo ontworpen dat de invulling van de zorgwoningen kan veranderen in de toekomst.
1
1
2 Woningen somatische patiĂŤnten
2 1
1 3 Woningen psychogeriatrisch patiĂŤnten
3 1
1
1,5 Appartementen inclusief mogelijkheid tot zorg (aanleunwoningen)
1 Alle installaties
zijn verticaal geor-
ganiseerd voor 1,5
6600
4400 4400
6600 4400
4400
maximale flexibiliteit en tokomstbestendigheid
8800
Indelingsvarianten Atelier PRO heeft een maatsystematiek ontwikkeld, waardoor de drie typen zorgwoningen onderling kunnen uitwisselen. Met als eindresultaat een bijzonder fraaie en innovatieve zorginstelling. Op deze wijze kunnen relatief simpel veranderingen aangebracht worden om aan te sluiten op de veranderende zorgvraag
34
Woning somatische patiĂŤnten
Woonkamerparcour in plaats van gangen, met geheugenwanden naast de woningingangen. Hier kunnen persoonlijke attributen van vroeger worden opgehangen. Dit zorgt voor thuisgevoel en helpt als het geheugen het laat afweten. Deze ruimte is bestemd om gaste4n te ontvangen, te klaverjassen en andere gezeligheid
35
De stalen industriĂŤle dakconstructie op de bovenverdieping blijft zichtbaars
36
Kasten, hier nog open, voor de verticale installaties
Maat en schaal van oud en nieuw ten opzichte van de ontworpen kastenwand
37
Interieurontwerp voor het nieuwe Stadhuiskwartier te Deventer. Ontwerpperiode 06.2012 - 03.3015 Bouwtijd 12.2013 - 03.2016 Opdrachtgever Gemeente Deventer Projectarchitect Dorte Kristensen en Naomi Schiphorst Interieurarchitect Wessel Reinders, Susan Vlemminx Adres Grote Kerkhof 4, Deventer Bruto oppervlakte 24.000 m² (4.500 m² renovatie, 19.500 m² nieuwbouw) Kosten per m² € 405,Bouwkosten € 7.700.000,-
Begane grond
38
INTERIEUR STADSKWARTIER, DEVENTER het nieuwe wachten naast het nieuwe werken In ons ontwerp voor het Stadhuiskwartier staat het vormgeven van keuzemogelijkheden centraal. Mensen die hier werken, kunnen kiezen uit werkplekken met een grote variatie. Bijvoorbeeld een short-stay plek: hier zit je max 2 uur. En ook als bezoeker heb je keuzes, zoals in de publiekshal. Hoef je maar even je paspoort op te halen? Dan neem je plaats op een houten bank. Als voorbereiding op een langere afspraak kun je je terugtrekken in een rustige hoek. Dit hebben wij ‘Het Nieuwe Wachten’ genoemd.
De lounge met ‘short stay’ plekken
39
40
41
Restauratie en uitbreiding als nieuw onderkomen van het Vakcollege Eindhoven & Aloysius De Roosten en sportprogramma. Ontwerpperiode 01.2012 - 02.2014 Bouwtijd 03.2015 - 07.2016 Opdrachtgever Ons Middelbaar Onderwijs Projectarchitect Dorte Kristensen en Pascale Leistra Projectleiding Pascale Leistra Adres Piuslaan 93, Eindhoven Bruto oppervlakte 9.520 m² nieuwbouw 4.461 m² renovatie 4.059 m² Kosten per m² € 1.110Bouwkosten € 9.525.000,-
bestaand
gesloopt
nieuw
School anno 1953 en 2016
42
VAKCOLLEGE EINDHOVEN EN ALOYSIUS DE ROOSTEN MAVO spel tussen oud en nieuw Atelier PRO neemt een vlucht met de oorspronkelijke locatie van het VMBO gebouw, daterend uit de jaren ’50 en is verantwoordelijk voor de restauratie van het bestaande deel en een uitbreiding aan de oostzijde van de ringweg, als nieuw onderkomen van het Vakcollege Eindhoven, de Aloysius De Roosten mavo en het sportprogramma. Huub van Doorne, oprichter van DAF en tevens bestuurslid van deze Tweede Technische School Eindhoven, maakte zich sterk voor een scheiding tussen theorie -en praktijklokalen. Door introductie van de schoolwerkplaats ontstond zodoende een van de eerste ambachtsscholen van ons land.
43
Praktijklokaal Behouden onderdelen
Ritmiek gevelkolommen, puien & lichtstraat
Nis voormalig hoofdtrappenhuis
Radiator als borstwering achter stalen pui
Eiken houten deurknop
Stalen puien praktijkhallen
Oplegdetail lichtstraat
Stalen trap praktijkhallen
44
45
Verbouwing van de voormalige ‘Hoogere Burgerschool met vijfjarigen cursus’ naar school voor Montessorionderwijs HAVO/VWO Ontwerpperiode 12.2019 - 10.2012 Bouwtijd 01.2013 - 08.2013 Opdrachtgever Montessori Scholengemeenschap Amsterdam Interieurarchitect Dorte Kristensen en Elisabeth Tukker Projectleiding Hans Tak, Paul Verhaar Adres Mauritskade 58, Amsterdam Bruto oppervlakte 3.873 m² Kosten per m² € 697Bouwkosten € 2.700.000,-
leerplein
leerplein
doorbrak
doorbrak
gang
De monomentale trappenhuizen zijn voorzien van akoestich dempende wandpanelen, een kunstwerk van Chris Vermaas ism Chin-Lien Chen
46
METIS MONTESSORI LYCEUM OOSTERPARK renoveren naar Montessorionderwijs HAVO/VWO anno 2013 Onderwijs veranderd met de tijdsgeest. Dit geldt ook voor het statige monumentale schoolgebouw aan de Mauritskade 58 in Amsterdam uit 1904. Atelier PRO heeft dit pand aan de rand van het Oosterpark, door renovatie en verbouwing geschikt gemaakt voor het Montessorionderwijs HAVO/VWO anno 2013. Met respect voor het oude is op de bestaande structuur voortgeborduurd, zodat de nieuwe vormgeving en inrichting de bijzondere authentieke detaillering verstrekt.
Open leerplein met nieuwe inrichting
47
Het oorspronkelijke 3-laagse gebouw bestaat uit een structuur van lange gangen en statische klaslokalen, waarmee niet voldaan werd aan de huidige onderwijsopvattingen. Open leerpleinen hebben het ritme van de aaneengeschakelde lokalen doorbroken en zijn op een moderne manier gekoppeld aan de trappenhuizen en gangen.
VOOR...
NA
48
49
MFA met in de bestaande gebouwen een uitgebreid sociaal-cultureel centrum, een peuterspeelzaal en een buitenschoolse opvang. In de nieuwbouw een katholieke en openbare basisschool, een gymzaal, buurtmeester, thuiszorgpost en kinderdagverblijf. Periode 2006 - 2012 Opdrachtgever Gemeente Breda Projectarchitect Alex Letteboer en Joke Stolk ProjectleidingJoke Stolk (VO-DOBV-fase) en Hans Tak (UV-fase) Ontwerp buitenruimte Eline Keus Adres Mgr. Nolensplein 1, Breda Bruto oppervlakte 6710 m² (bestaand: 2.615 m² nieuw 4.095 m²) Kosten per m² € 1.192,Bouwkosten ca € 8.000.000,-
De kerk in gebruik voor de ingreep van atelier PRO
De kerk voor de ingreep, leeggehaald
De kerk na ingreep
50
MFA HUIS VAN DE HEUVEL een nieuw ensemble MFA Huis van de Heuvel komt voort uit het omvormen en uitbreiden van het bijzondere kerkgebouw van Granpré Molière; een rijks-monument in wederopbouwwijk de Heuvel in Breda. Het programma bestaat ondermeer uit een katholieke en een openbare basisschool, een gymzaal, uitgebreid sociaal cultureel centrum met inloophuis, buurtmeester, een jeugdgezondheidspost, peuterspeelzaal, kinderdagverblijf en buitenschoolse opvang. Tussen het kerkgebouw en de nieuwbouw is de bestaande tuin ingezet als verbindende schakel in de vorm van een nieuwe wintertuin en binnenhof.
Kerkgebouw Granpré Molière in ere hersteld
51
52
A
De authentieke details en de ruimtelijk structuur van de kerk zijn bewaard en herkenbaar gebleven
18
2
B
In combinatie met grote glazen puien is hiermee een veelvoud aan verschillende ruimtes gecreëerd
1
24
16
17
16
14
15
13
10
7
18
B
De inrichting van de kerk bestaat uit een wit volume, een meubel of gebouw in een gebouw dat zich in de zij- en middenbeuken heeft genesteld
11
9
4
12
6
5
8
3
2
0
20 A
4
6
8
10 (m)
Begane grond
8 0621 BEGANE GROND
SCHAAL EDITIE FASE TEKNR
1 : 200 E - Date 5 PR - 01
22 18 Legenda 1 podium 2 grote zaal 3 Grand Café ontmoetingscentrum ‘De Vlieren’ 4 biljart 5 keuken 6 speelplein peuterspeelzaal / BSO 7 wintertuin 8 peuterspeelzaal 9 wonen Breburg 10 centrale hal 11 speellokaal 12 kinderdagverblijf 13 onderbouw ‘Keysersmolen’ 14 onderbouw ‘De Piramide’ 15 thuiszorg ‘Careyn’ 16 bibliotheek 17 fysiotherapie 18 multifuctionele ruimte 19 kantoor 20 BSO 21 bovenbouw KBS ‘Keysersmolen’ 22 bovenbouw OBS ‘De Piramide’ 23 gymzaal 24 kleedruimten 25 kantoren scholen 26 installatieruimte
23 2 19
18
25 10
7
25
24 24
19 18
21
18 3
3
Eerste verdieping
20
2
0
4
6
8
10 (m)
0621 EERSTE VERDIEPING
SCHAAL EDITIE FASE TEKNR
18 3 18
1
2 0
Doorsnede A 2
4
6
8
10 (m)
2
4
6
8
10 (m)
23 2
PR - 02
26 0
18 18
1 : 200 E - Date 5
16
7
10
10
25 13
11 0
2
4
6
0
2
4
6
Doorsnede B 8
10 (m)
8
10 (m)
53 0621 DOORSNEDES 0621 DOORSNEDES 1 : 200 SCHAAL A - Date 1 EDITIE FASE 1 : -200 SCHAAL 04 TEK NR PR A - Date 1 EDITIE FASE TEKNR PR - 04
54
Links: de centrale hal van het kinderdagverblijf staat visueel in verbinding met de scholen op de eerste verdieping
Oud en nieuw vormen een nieuw ensemble
55
Rechtsonder: de wintertuin dient als verbindende schakel tussen de nieuwbouw en het bestaande gebouwencomplex, de nieuwbouw is dooraderd met transparantie, sculpturaliteit, kleur en daglicht
Restauratie, renovatie en uitbreiding van de voormalige kleinseminarie tot opleidingsinstituut voor de Politie. Ontwerpperiode 09.2002 - 09.2006 Bouwtijd 09.2007-06.2010 Opdrachtgever Politieacademie Architect atelier PRO Projectarchitect Leon Thier en Hans Kalkhoven (nu Studio Leon Thier) mmv Martijn de Visser en Wessel Reinders Interieurarchitect atelier PRO (Wessel Reinders, Elisabeth Tukker en Leon Thier) Projectleiding Wessel Reinders en Roderik van Doorn Adres Arnhemseweg 348, Apeldoorn Bruto oppervlakte 33.000 m² (18.000 m² renovatie, 15.000 m² nieuwbouw) Kosten per m² ca € 2.220,Bouwkosten € 73.300.000,Hoofdentree met de voormalige kapel
Boven: tijdens de bouw Luchtfoto met overkapping van oude binnenhof
56
POLITIEACADEMIE APELDOORN winnaar Gulden Feniks 2011 De herhuisvesting van de Concernlocatie van de Politieacademie betreft de restauratie en renovatie van een voormalig kleinseminarie uit 1935 (rijksmonument, architect Jan van Hardeveld). Aanvullende nieuwbouw huist de vaste en losse inrichting van een open leercentrum volgens het Nieuwe Werken, restaurant- en congresdelen. Het omliggende terrein is in samenwerking met landschapsarchitecten opnieuw ingericht en voorzien van een nieuwe parkeervoorziening.
Overkapt binnenplein met bestaande gevels en nieuwe draagconstructies
57
De nieuw toegevoegde bouwdelen zijn net als de oudbouw: solide, ruim en onderscheidend, maar licht en modern vormgegeven. Er is voornamelijk gebruik gemaakt van staal en glas. Het zijn als het ware satellieten van het oude hoofdvolume, zoals de oude facilitaire gebouwen dat ook waren. Toen rijzig en verticaal. Nu horizontaal en met lichte materialen.
58
Links: locatie
Onder: voorgevel kleinseminarie, entreegebied, de voormalige sacristie, het cafĂŠ aan het atrium, flexwerkplekken
59
60
Begane grond 1 (nieuwe) entree 2 Atrium met open leercentrum 3 Lounge 4 Congreszaal 5 Restaurant (kapel) 6 Facilitairgebouw met keuken en uitgifte 7 leslokalen 8 Praktijkgebouw met labs en onderzoeksgarages 9 Praktijkhuizen 10 Schietbanen 11 Kantoren (professoren vleugel) 12 Werving en selectie (zusterhuis)
8 9 10 6
7 4
5
3
7
1
2
12 11
Het restaurant in de voormalige kapel
61
Verbouwing van de Christelijke Basisschool het Geuzenschip Ontwerpperiode 2010 - 2011 Bouwtijd 2011 Opdrachtgever Gemeente Brielle Projectarchitect Dorte Kristensen en Hans Tak Projectleiding Hans Tak Adres Venkelstraat 18, Brielle Bruto oppervlakte ca 500 m² Kosten per m² ca € 1.060,Bouwkosten € 530.000,-
Rechts: begane grond Onder: schoolplein voor de centrale entree, met volledige gerenoveerde gevel
62
RENOVATIE GEUZENSCHIP terugbrengen karakteristieke elementen in jaren 30 basisschool Bij de renovatie van het uit 1931 daterende schoolgebouw met 6 klaslokalen, is de oorspronkelijke identiteit teruggebracht. Verlaagde systeemplafonds en tussenwandjes zijn verwijderd en karakteristieke elementen zijn waar mogelijk hersteld of teruggebracht in nauw overleg met de Dienst Monumentenzorg. De belangrijke nissen in de gang zijn hersteld en laten weer daglicht toe en worden gebruikt als garderobe en extra studieplekken. Veel energie is gestoken in het onzichtbaar wegwerken van de installaties. De oude kozijnen zijn gerenoveerd, en een nieuw kleurconcept versterkt de relatie tussen privĂŠ gebied en openbare verkeerszone
63
VOOR...
NA...
In de oude situatie waren de gangen dichtgeslibt met spullen en de nissen werden gebruikt als opslagplek
In de klaslokalen is een ‘onzichtbaar’ akoestisch plafond aangebracht dat netjes aansluit op de bijzondere hoge kiepramen
64
De nissen die aan de gang liggen zijn in ere hersteld, en dienen nu als garderobe en extra werkplek
65
rust
stilte
repro
supplies
kerkhoflaan 11a 2585 JB den haag postbus 85616 2508 CH den haag tel 070/3506900 fax 070/3514971
papierbak
afwasmachine
koelkast
koffieautomaat
Herinerichting bestaande Raadhuis van gemeente Ede lockers 48
bedrijvigheid
Ontwerpperiode 01.2011 - 09.2011 Bouwtijd 05.2012 - 08.2012 Opdrachtgever Gemeente Ede Projectarchitect Dorte Kristensen en Elisabeth Tukker Interieurarchitect Elisabeth Tukker Projectleiding: Ronald Peters Adres Bergstraat 4, Ede Bruto oppervlakte 2.100 m² Kosten per m² ca € 483,Totale bouwkosten € 1.016.000,-
dynamiek
A
40 18
opdrachtgever Gemeente Ede Wim Potman Gemeente Ede Postbus 9022 Bergstraat 4 6710 HK Ede
werkplekken zitplekken
Functionele plattegrond optie A
Interieur Gemeentehuis Ede
werk a te l i e r
B.2.ST.4
B.2.ST.3
B.2.ST.2
B.2.ST.1
B.2.TR.1
B.2.SV.1
B.2.SV.2
B.2.34
B.2.40 C.2.ST.4 C.2.ST.3 C.2.ST.2
C.2.ST.1
B.2.28
B.2.24
B.2.22
B.2.18
B.2.14
B.2.SW.2
BRUTO
B.2.06
B.2.TR.2
C.2.TR.1 C.2.SV.2
C.2.24
C.2.28
C.2.SV.1
C.2.16
C.2.14
C.2.06
B.2.HV.5
C.2.WK.1
BRUTOB.2.VT.1
B.2.TR.3
D.2.SV.2
BRUTO
B.2.HV.1
C.2.TR.2 C.2.HV.4
D.2.34
D.2.22
D.2.28
D.2.16
D.2.SV.1 C.2.TR.3
C.2.VT.2 D.2.TR.2
B.2.TR.4
C.2.22
D.2.06
D.2.10
D.2.W K.1
C.2.TR.4
B.2.HV.2
B.2.VL.1
B.2.HV.4
B.2.HV.3
B.2.37
BRUTO
B.2.33
BIII
D.2.HV.5
C.2.HV.1 C.2.HV.5
E.2.36
E.2.24
E.2.26
E.2.16
E.2.04
C.2.HV.2
D.2.HV.1
D.2.42
C.2.VL.1
C.2.HV.3
C.2.31
C.2.07
C.2.25
B.2.21
A.2.HB.2
A.2.61
A.2.54 A.2.46
B.2.47 C.2.37
D.2.43
B.2.29
B.2.VT.2
D.2.HV.6
D.2.TR.3 D.2.TR.4 D.2.HV.4 D.2.HV.2
E.2.TR.1
B.2.43
A.2.36
B.2.35
C.2.01
A.2.TR.2
D.2.HV.7 C.2.VT.1
D.2.HV.3
A.2.56
C.2.05 C.2.29
E.2.HV.1
A.2.TR.3
C.2.15 D.2.TR.5
D.2.39 D.2.45
D.2.44 E.2.TR.4
D.2.59 E.2.TR.3
D.2.25
D.2.15
A.2.HR.1
D.2.07
CIII D.2.32 A.2.SP.1
E.2.OK.1 A.2.49 E.2.TR.2 A.2.ST.4
A.2.SV.1 A.2.ST.3
A.2.22
A.2.HV.2
E.2.11 E.2.31
E.2.27
E.2.25
ET
21-02-2011
B 02
tek
Bouwdeel B 2e verdieping
BRUTO
D.2.40
01
get pl
D.2.TR.1 D.2.52
1 : 100
editie
datum
AIII
D.2.ST.3D.2.ST.2D.2.ST.1 D.2.ST.4
schaal
E.2.03
E.2.17
A.2.ST.2
A.2.SV.2 A.2.ST.1 A.2.TR.1 A.2.18
A.2.TR.4
A.2.47 A.2.VL.1
A.2.20
A.2.TR.5 A.2.VT.1
A.2.10
A.2.12
A.2.25
A.2.06
A.2.19
Vlnr: huiskamer, overleg/ team ruimte, open werkplekken
66
A.2.09
A.2.02
1102 PRO
a
r c h i te k te n
BV
Links De voormalige kamertjes zijn vervangen door een open ruimte waardoor de bestaande karakteristieke kolommenstructuur weer mooi zichtbaar is en daglicht optimaal binnenkomt
RAADHUIS EDE herinrichting financiert zichzelf door meer efficiënt ruimtegebruik Atelier PRO heeft het bestaande Raadhuis van Broekbakema (1977) heringericht in het kader van een cultuurveranderingstraject van de gemeente Ede. Het Nieuwe Werken heeft hier zijn intrede gedaan. Na de realisatie kon een huidige tweede huisvesting worden afgestoten. Transparante puien bij de centrale split-level trappenhuizen versterkt het zicht naar andere verdiepingen en vormen zo belangrijke plekken voor ontmoeting. Naast de trappenhuizen zijn ‘huiskamers’ geplaatst waar medewerkers samen komen voor koffie, een informeel gesprek of afdelingsbijeenkomst. Hier zijn ook de facilitaire voorzieningen zoals panty’s, printers en toiletten.
Strategisch geplaatste ruimten voor concentratie of overleg creëren luwte’s waardoor meer werkplekken ontstaan
67
De kleurfamilie van groenen, gelen en blauwen correspondeert met de ontspannen omgeving van Ede. Lichte natuurlijke tinten bij werkruimten (rust) afgewisseld met kleurige huiskamers (ontmoeting). Houten latten bij de concentratie- en overlegruimten zorgen voor privacy. Leuk detail zijn de verrijdbare krukjes op de werkvloer afkomstig uit de bossen van Ede.
VOOR...
NA
68
69
Inrichting van het gemeentehuis Zeist Periode 06.2010 - 04.2013 Bouwtijd 08.2012 - 11.2013 Opdrachtgever Gemeente Zeist Projectarchitect Dorte Kristensen en Mira van Beek Interieurarchitect Susan Vlemminx Projectleiding John Koks Adres Het rond 1, Zeist Bruto oppervlakte 7.393 m² Kosten per m² ca € 838,Bouwkosten renovatie en inrichting € 6.200.000,-
De oude gevel van het Lengkeek-gebouw is deels binnengevel geworden. Een nieuw wit decor voor de dienstbalie
70
GEMEENTEHUIS ZEIST het nieuwe werken in bestaand gebouw en nieuwbouw Tussen het monumentale raadhuis uit 1908 en een uitbreiding uit de jaren 80 ( Lengkeek-gebouw) is door RAU een nieuwe aanbouw ontworpen. De inrichting van het gemeentehuis is van de hand van atelier PRO. Het oude raadhuis is opnieuw gestofferd. Het Lengkeek-gebouw en de aangrenzende neoclassicistische panden aan de Dorpsstraat zijn omgebouwd van gesloten kamerindeling naar een meer open indeling volgens de principes van Het Nieuwe Werken. Het gehele bestaande binnenwerk (uit de jaren 80) is verwijderd, op de stijgpunten en sanitaire blokken na. Deze zijn geĂŻntegreerd in een servicekern met onder andere printers en pantry.
Vindbaarheid en orientatie zijn na de renovatie verbeterd door ieder verdieping een andere sfeer te geven
71
Kleur en materiaal van de inrichting (van zowel nieuw als bestaand) is rustig, licht, natuurlijk. De anciĂŤnniteit van de panden aan de Dorpsstraat uit 1877 is in de afwerking (weer) zichtbaar gemaakt door hier in de afwerking te refereren aan herenkamers, met donkere lambriseringen (van uit het Lengkeekgebouw gesloopte kozijnen), gekleurde wanden en behang met gestileerde natuurprints.
VOOR
NA
Een deel van de buitengevel van het Lengkeekgebouw is wit geschilderd en decor geworden voor de dienstenbalie in de publiekshal
de rustige basissfeer in het Lengkeekgebouw: mbi-blokken en kozijnen zijn wit geworden maar de karakteristieke rood-bruine meranti trappen en leuningen zijn behouden
72
De kozijnen uit het gesloopte interieur zijn hergebruikt in lambriseringen en kastwanden
73
Uitvoeringsgereedmaken van de Canadese ambassade inclusief directievoering en toezicht. Ontwerpperiode 01.2004 - 01.2007 Bouwtijd 01.2006 - 01.2008 Opdrachtgever Department of Foreign Affairs and International Trade / Architects Alliance Architect AA Architects en Atelier PRO Projectarchitect Hans van Beek mmv Mart Buter Projectleiding Ronald Peters Adres Sophialaan 7, Den Haag Bruto oppervlakte 2.384 m² Kosten per m² ca € 2.162,Totale bouwkosten € 5.156.000,Begane grond
Bestaand en nieuw zijn met elkaar verbonden door twee corridors. De corridors omsluiten een patio. Deze verbindingselementen zijn zo transparant mogelijk uitgevoerd
74
CANADESE AMBASSADE diplomatieke transparantie Achter de huidige ambassade nabij Plein 1813 in Den Haag, is door Architects Alliance en atelier PRO een uitbreiding ontworpen voor de Canadese Ambassade. Nieuwbouw en de bestaande bouw vormen vanaf nu een binnenhof. Het gebouw is aan de straatzijde in natuursteen uitgevoerd, dit in tegenstelling tot de gepleisterde buurpanden uit de 19e eeuw. Op de plint van graniet staat een volume in twee lagen bekleed met een Franse kalksteen. De kantoren in de nieuwbouw zijn voorzien van verdiepingshoge vliesgevels. Op grote delen van het glas is een wit zeefdrukpatroon aangebracht dat werkt als vitrage en zonwering. De glazen loopbrug schermt de binnentuin af waardoor een beschutte plek ontstaat
75
Atelier PRO heeft zorg gedragen voor het uitvoeringsgereed maken van het gebouw, inclusief directievoering en toezicht.
76
Het bestaande gebouw uit 1955 staat in het Haagse Willemspark, rondom Plein 1813, te midden van historiserende nieuwbouw
Vergaderruimte
77
Herbestemming en verbouwing van de Ludgerkerk van architect Gerard Schouten tot een besloten hof omringd door 16 transparante woningen Ontwerpperiode 2001 - 2004 Bouwtijd 2003 - 2005 Opdrachtgever Stichting Heelweg/ WBC projecten, Winterswijk Projectarchitect Hans van Beek ism Annemiek Braspenning en Dorte Kristensen Projectleiding Peter Hamel Adres Ludgerhof 1 t/m 16, Lichtenvoorde Bruto oppervlakte 2.970 m² Kosten per m² ca €909,Bouwkosten € 2.700.000,-
Langs de oude gevel van de kerk zijn de woningen gepositioneerd
78
LUDGERHOF een oude ziel in een nieuw jasje Een oude kerk hergebruikt als woningbouwcomplex. Atelier PRO trok het zich aan dat dit prachtige gebouw gesloopt zou worden en bedacht een bijzondere woonbestemming. Het vroegere interieur van de kerk is getransfomeerd in de binnentuin van het bouwblok. De oude buitengevels van de kerk zijn getransformeerd in de rondomgelegen voorgevels van de nieuwe woningen. Niet alleen de bouwgrenzen zijn binnenstebuiten gekeerd, ook met de bestaande gevelmaterialen is gespeeld.
Vlnr: binnenhof, serre aan oorspronkelijke kerkgevel, woningen achter de bestaande kerkmuur, de serre is vrij indeelbaar
79
VAN LUDGERKERK ...
80
NAAR LUDGERHOF
81
Studie herbestemming Sacrementskerk Ontwerpperiode 20121 Studie atelier PRO Projectarchitect Alex Letteboer, Pascale Leistra en Ernstjan Cornelis Projectleiding Ernstjan Cornelis Adres Sportlaan 125, Den Haag
binnenhof aan oorspronkelijke kerkgevel, woningen achter de bestaande kerkmuur met verdiepinghoge glaspui
82
HERBESTEMMING SACRAMENTSKERK tweede leven voor de kerk Aan de Sportlaan in de Haagse Vogelwijk staat een kerk van begin vorige eeuw. Op verzoek van de buurt heeft atelier PRO een initiatief plan gemaakt dat uit gaat van herbestemming van het bijzondere pand. Behoud is gewenst, want de sacramentskerk is een sterk herkenningspunt in de wijk. Het schetsontwerp van atelier PRO gaat uit van woningen aan een hof. Door deze opzet blijft de kenmerkende open ruimte van de kerk grotendeels behouden. Ook aan de buitenzijde blijft het karakter van de kerk ondanks de herbestemming onaangetast; de kerk behoud zijn sterke oriĂŤntatiefunctie en blijft een herkenningspunt aan de Sportlaan. Sacrementskerk met woningen opgenomen in de zijgevels als knipoog naar oude zijbeuken
83
Studie Herbestemming kerk in Moerwijk Periode 2012 Haalbaarheidsstudie atelier PRO Partner Haag Wonen Projectteam Ernstjan Cornelis, Allard de Goeij, Regien Kroeze, Naomi Schiphorst Adres Grovestinstraat, DÂen Haag
84
KERK MOERWIJK Schetsen en rekenen voor de kerk in Moerwijk Atelier PRO maakt zich sterk voor het behoud van de kerk Onze Lieve Vrouwe van het Allerheiligste Sacrament in Moerwijk. Het prachtige pand is in 1953 ontworpen door architect Jan van der Laan. Bij de herbestemming worden 12 woningen gerealiseerd in het middenschip van de kerk. Van beide zijbeuken worden de daken grotendeels verwijderd om ruimte te bieden aan respectievelijk tuinen en een gemeenschappelijk entreegebied; de crypte wordt benut voor bergingen en eventueel een ontmoetingsruimte. De keuze voor hergebruik betekent dat de buurt een icoon kan behouden en een sfeerbepaler wordt tussen de nieuw te bouwen woningen. Om het vrij gesloten gebouw beter te integreren in de omgeving wordt een deel van de bestaande nissen opengemaakt zodat openbaar en privĂŠ in elkaar kunnen overvloeien.
Huidige situatie kerk Moerwijk
Links: impressie privĂŠtuinen
85
Woning over drie verdiepingen met terras ca 65 m²
Bovenwoning met terras ca 110 m²
Benedenwoning met tuin ca 95 m²
impressie voorplein
86
Bovenwoning ca 65 m²
Altaarwoning met terras ca 65 m²
Altaarwoning met tuin ca 65 m²
Impressie entreehof
87
Verbouwing bibliotheekgebouw van de Bijzondere collecties van de Universiteit van Amsterdam (Rijksmonument)
Situatie: entree aan de Oude Turfmarkt, basisschema van de ruimtelijke interventie die het monument revatiliseerd
Ontwerpperiode 12.2000 - 05.2004 Bouwtijd 05.2004 - 12.2006 Opdrachtgever College van Bestuur Universiteit van Amsterdam Projectarchitect Hans van Beek en Dorte Kristensen Interieur architect Merkx + Girod Projectleiding Fred Alebregtse Bouwdirectie atelier PRO Adres Oude Turfmarkt 129, Amsterdam Bruto oppervlakte 6.151 m² Kosten per m² € 1.516,Bouwkosten € 9.325.637,-
De historische poort wordt doorsneden door een nieuwe glazen brug
88
BIBLIOTHEEK BIJZONDERE COLLECTIES UVA ruimtelijke interventie in historische omgeving
Oude situatie Rechts: bestaande gevels opgenomen in overdekte binnenstraat
89
Een aantal panden aan de Oude Turfmarkt in Amsterdam is herbestemd tot bibliotheek Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam. Ondanks strenge monumenteneisen, zag atelier PRO kans het fikse programma in de eeuwenoude structuren te passen. Door een doorbraak te forceren in een vermolmd negentiende-eeuws pand, kon het bestaande hof worden overdekt en fungeert het nu als ‘binnenstraat’. Zo heeft er binnen een zeer complexe context een overzichtelijke structuur kunnen ontstaan.
90
91
EĂŠn van de aanleidingen om te verbouwen was het verbeteren van de logistieke verbindingen. De lange afstanden en vele hoogteverschillen maakten het gebouw haast onbruikbaar als bibliotheek. De oplossing hebben we gevonden in een doorbraak in een vermolmd negentiendeeeuws pand
Begane grond
92
93
Gebouw gebruikt voor activiteitenbegeleiding van GGZ Breburg Periode 2004 - 2009 Opdrachtgever Tiwos Projectarchitect Dorte Kristensen en Pascale Leistra Projectleiding Eelko Bemener Adres De Ruijterstraat, Tilburg Bruto oppervlakte 750 m²
3 1
2
Situatie 1 MFA 2 GGZ 3 Zusterhuis
Het Zusterhuis (rechts) grenst aan het verhoogde speelplein van de MFA
Het Zusterhuis met de karakteristieke klokkentoren
94
HET ZUSTERHUIS opnieuw een gebouw voor de gezondheidszorg Het Zusterhuis vormt tezamen met de door atelier PRO ontworpen MFA en GGZ een gezamenlijk gebouwencomplex. Het Zusterhuis stamt uit het begin van de 20ste eeuw en heeft afwisselend jaren lang leeggestaan of alternatieve bestemmingen gehad zoals studentenhuisvesting. Tiwos (Tilburgse Woonstichting) heeft het gebouw met minimale middelen laten renoveren waarbij de oude details zijn behouden en in ere hersteld. Tegenwoordig wordt het gebouw gebruikt voor activiteitenbegeleiding van GGZ Breburg. Toevoeging van een nieuwe liftkern heeft geleid tot een geheel integraal toegankelijk gebouw. Linke: Op de bestaande spanten is een nieuw dakbeschot aangebracht Rechts: Het trappenhuis was zwaar beschadigd nadat het tijdelijk als studentenhuisvesting gebruikt was
95
Restauratie en inrichting Theater de Nieuwe Vorst. Ontwerpperiode 2005 - 2006 Bouwtijd 2006 - 07.2007 Opdrachtgever Gemeente Tilburg Projectarchitect Dorte Kristensen en Sandrine Rointru Projectleiding Sandrine Rointru Ontwerp interieur Maurice Mentjens Ontwerp buitenruimte Eline Keus Adres Willem II straat, Tilburg Bruto oppervlakte 2.218 m² Kosten per m² € 586,Bouwkosten € 1.300.000,-
Begane grond
96
THEATER DE NWE VORST de artistieke woonkamer van Tilburg Dit gebouw is door atelier PRO gerestaureerd, opnieuw ingericht in de voorname sfeer van de negentiende eeuw en uitgebreid met nieuwbouw die onopvallend aan het gebouw is geschakeld. Nu is het een groot stedelijk gebouw met een aantrekkelijke en representatieve uitstraling: een cultuurcentrum. Theater De NWE Vorst gebruikt het gebouw intensief. Een gebouw waar van alles te zien is op het podium, waar men kan dineren, waar men workshops kan volgen en waar men kan borrelen.
Vlnr: theater de NWE Vorst in de Tilburgse binnenstad, elke stijlkamer in het pand heeft een eigen kleur en identiteit
97
98
99
Restauratie en renovatie Academiegebouw (Rijksmonument) Ontwerpperiode 10.2004 - 05.2006 Bouwtijd 06.2008 - 07.2009 Opdrachtgever Universiteit Leiden Expertise Centrum Vastg oed Projectarchitect Leon Thier en René Souverein /Sandra Koetzle Interieurarchitect Leon Thier en Elisabeth Tukker / Tamara van Spronsen / Wessel Reinders Projectleiding Joke Stolk en Hans Tak Adres Rapenburg 67-73, Leiden Bruto oppervlakte 5.960 m² Kosten per m² € 2.321,Totale bouwkosten € 13.834.104,-
100
Legenda 1 gewelfkamer 2 groot auditorium 3 collegezalen 4 binnenplaats 5 receptieruimte 6 centrale keuken 7 facultyclub restaurant 8 facultyclub brasserie 9 dining room 10 vergaderruimte 11 curatorkamer 12 rectorenkamer
ACADEMIEGEBOUW UNIVERSITEIT LEIDEN het oudste gebouw en hart van de Universiteit Leiden Het Academiegebouw is het meest representatieve protocollaire gebouw van de Universiteit Leiden. Naast volledige restauratie en renovatie van dit rijksmonument zijn er een aantal nieuwe ingrepen gedaan. Zo is de routing verbeterd met een toegevoegd trappenhuis en lift en is de binnenplaats overkapt. Nieuwe functies hebben een plek gekregen en het interieur kreeg nieuwe allure, passend bij het monument en de ambities van de Universiteit.
101
102
103
Nieuwbouw en hergebruik van multifunctioneel centrum De Meerpaal: Theater met grote en kleine zaal, horecafuncties, bioscoop, bibliotheek, kunstzinnige vorming, sociaal cultureel werk, ruimten tbv welzijnsmasterplan, kantoren en vergadercentrum. Ontwerpperiode 12.1999 - 04.2001 Bouwtijd 10.2002 - 11.2004 Opdrachtgever Gemeente Dronten Projectarchitect Hans van Beek en Gerard Smit Team prijsvraagontwerp Hans van Beek, Dorte Kristensen en Gerard Smit Projectleider Hans Tak en Eelko Bemener Bouwdirectie Ewoud de Jong, Eelko Bemener, Hans Tak Adres De Rede 1, Dronten Bruto oppervlakte 12.270 m² Kosten per m² € 1.291,Bouwkosten € 15.846.348,-
links: De Meerpaal in de jaren ‘60 rechts: De Meerpaal in 2005
104
DE MEERPAAL een nieuw leven voor van Klingeren’s manifest Nieuwbouw en gedeeltelijk hergebruik multifunctioneel centrum De Meerpaal, waarin opgenomen: theater met grote en kleine zaal, horecafuncties, bioscoop, bibliotheek, ruimten voor kunstzinnige vorming, sociaal cultureel werk, ruimten tbv welzijnsmasterplan, kantoren en vergadercentrum. Alle ruimten zijn georganiseerd rondom een zogenaamd ‘overdekt stadsplein’. Het project is bekroond met de Nationale Renovatieprijs 2007 in de categorie utiliteitsbouw. Het winnende plan van atelier PRO voorziet in verbouwing en gedeeltelijk nieuwbouw in plaats van sloop. Zo blijft de Meerpaal traceerbaar als beeldmerk van de Nederlandse architectuur uit de tweede helft van de twintigste eeuw, zij het aangepast aan de huidige stedenbouwkundige situatie en gericht op het gebruik van nu.
De Meerpaal vanaf het marktplein
105
Bij de nieuwe situatie is integratie van functies uitgangspunt maar wel op een manier dat de functies elkaar niet in de weg zitten. Karakteristieke elementen van het ontwerp van Van Klingeren worden weer zichtbaar gemaakt: de glazen doos, het door zes kolommen gedragen dak en het ovale volume van de voormalige open theaterzaal
106
107
Verbouwing en inrichting van het serviceplein in De Meerpaal in Dronten. Ontwerpperiode 01.2014 - 06.2014 Bouwtijd 09.2014 - 12.2014 Opdrachtgever De Meerpaal en Flevomeer Bibliotheek Projectarchitect Dorte Kristensen, Mira van Beek Team Leon Verhoeven, Thijs Klinkhamer, Wessel Reinders Projectleider John Koks, Mira van Beek Adres De Rede 80, Dronten Bruto oppervlakte 750 m² Bouwkosten ₏ 218.400,-.
108
SERVICEPLEIN DE MEERPAAL verbouwing en inrichting. In 2005 wilden alle organisaties in De Meerpaal een eigen balie maar tijden zijn wederom veranderd: bezoekers van de bioscoop en het theater kopen bijvoorbeeld nauwelijks nog kaartjes aan de kassa. Tegelijkertijd willen de Meerpaal en de bibliotheek (nog) meer een trefcentrum zijn voor de inwoners van Dronten. De oplossing is gevonden in het samenvoegen van alle klantcontactfuncties van de organisaties en het toevoegen van een lichte horecafunctie. Hierdoor is het toch mogelijk op ieder tijdstip van de dag bezoekers te woord te staan en van dienst te zijn en wordt het aantrekkelijker nog even te blijven plakken of met een tijdschrift te wachten tot de muziekles van een kind is afgelopen Het nieuwe serviceplein in De Meerpaal in Dronten, kortom, is een laagdrempelige, levendige plek met een podium en goede koffie.
109
110
atelier PRO architekten Kerkhoflaan 11a 2585 JB Den Haag +31(0)70 3506900 info@atelierpro.nl www.atelierpro.nl
112