ژماره‌ 438

‫ریکالم‬

‫له‌سایه‌ی‬ ‫ده‌وڵه‌تی خه‌الفه‌تدا‬ ‫مه‌سیحیبون قه‌ده‌غه‌ی ‌ه‬

‫‪www.awene.com‬‬

‫ژماره‌ (‪)438‬‬ ‫سێشەممە ‪2014/7/22‬‬

‫کێشه‌ی ته‌ندروستی‬

‫»» ‪2‬‬

‫به‌رێوه‌به‌ری گشتی ته‌ندروستی سلێمانی‪:‬‬ ‫د‌ه ملیار دینار پاره‌ی ده‌رمان قه‌رزدارین‬

‫ی سیاسیی‌ گشتییه‬ ‫رۆژنامه‌یه‌ك ‌‬

‫‪4‬‬

‫کۆمپانیای ئاوێنه‌ ده‌ریده‌کات‬

‫کێشه‌ی هاتوچۆ‬

‫‪12‬‬ ‫»» ‪17‬‬ ‫»»‪8‬‬

‫ئه‌گه‌ر پرۆژ‌هی‌ تراموای‌ جێبه‌جێ‌ نه‌كرێت‬ ‫‪2‬ملیار‌و ‪ 800‬ملیۆن دیناری‌ سلێمان ‌ی به‌فیرۆده‌چێت‬

‫کێشه‌ی خوێندن‬

‫‪12‬‬ ‫»» ‪17‬‬ ‫»»‪16‬‬

‫به‌پێی ئاماری ‪ 14‬ساڵی رابردوی قۆناغی ‪ 12‬هیچ ساڵێک‬ ‫رێژه‌ی ده‌رچوانی خولی یه‌که‌م ‪%33‬ی تێپه‌ڕنه‌کردوه‌‬

‫بارزان ‌ی تكا له‌یه‌كێت ‌ی ده‌كات كاندیدێك بۆ پۆستی سه‌رۆک کۆمار دیاریبكه‌ن‬

‫داوایه‌ك ‌ی كۆسره‌ت ره‌سوڵ بۆ كاندیدكردن ‌ی د‪.‬به‌رهه‌م ره‌تده‌كاته‌وه‌‬ ‫بارزان���ی‌ نوێنه‌رێك���ی‌ ده‌نێرێت بۆ‬ ‫مه‌كته‌بی‌ سیاسی‌ یه‌كێتی‌ نیشتمانی‌‬ ‫كوردس���تان‌و تكای���ان لێ���ده‌كات‬ ‫كه‌ ی���ه‌ك كاندی���د دیاریبك���ه‌ن بۆ‬ ‫پۆستی‌ س���ه‌رۆك كۆمار‪ ،‬داوایه‌كی‌‬ ‫كۆسره‌ت ره‌س���وڵیش ره‌تده‌كاته‌وه‌‬ ‫كه‌ له‌نامه‌یه‌ك���دا خوازیاری‌ ئه‌وه‌بوه‌‬ ‫بارزان���ی‌‪ ،‬د‪.‬به‌ره���ه‌م س���اڵح وه‌ك‬ ‫تاكه‌ كاندیدی‌ كورد بۆ ئه‌و پۆس���ته‌‬ ‫بناسێنێت‪.‬‬ ‫تایبه‌ت به‌ئاوێنه‌‪ :‬بارزانی‌ نیگه‌رانیی‌‬ ‫خۆی‌ به‌رامبه‌ر به‌وه‌ ده‌رده‌بڕێت كه‌‬ ‫مه‌كته‌بی‌ سیاسی‌ یه‌كێتی‌ نیشتمانی‌‬ ‫كوردس���تان ناتوانێت كاندیدێك بۆ‬ ‫پۆستی‌ سه‌رۆك كۆمار یه‌كالبكاته‌وه‌‪،‬‬ ‫بۆ ئه‌و مه‌به‌سته‌ نوێنه‌رێكی‌ ده‌نێرێت‬ ‫ب���ۆ مه‌كته‌ب���ی‌ سیاس���ی‌ یه‌كێتی‌‌و‬

‫تكای‌ ئه‌وه‌ی���ان لێده‌كات كه‌ خۆیان د‪.‬به‌رهه‌م ساڵح وه‌ك تاكه‌ كاندیدی‌‬ ‫له‌س���ه‌ر یه‌ك كاندید بۆ ئه‌و پۆسته‌ كورد بۆ پۆستی‌ س���ه‌رۆك كۆمار ‌‬ ‫ی‬ ‫یه‌كالبكه‌ن���ه‌وه‌‪ ،‬چونكه‌ بونی‌ س���ێ‌ عێراق بناس���ێنێت‪ ،‬ئه‌مه‌ له‌كاتێكدا‬ ‫كه‌ هه‌ریه‌ك له‌ د‪.‬فوئاد مه‌عس���وم و‬ ‫كاندید دۆخه‌كه‌ی‌ ئاڵۆزكردووه‌‪.‬‬ ‫ئه‌م���ه‌ له‌كاتێكدایه‌ كه‌ كۆس���ره‌ت د‪ .‬نه‌جمه‌دی���ن كه‌ریم خۆیان بۆ ئه‌و‬ ‫ره‌سوڵ عه‌لی‌ به‌ س���یفه‌تی‌ جێگری‌ پۆسته‌ كاندید كردووه‌‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌ زانیویه‌تی‌ كه‌ بارزانی‌ وه‌اڵمی‌‬ ‫سكرتێری‌ گشتی‌ یه‌كێتی‌ نیشتیمانی‌‬ ‫كوردستان‪ ،‬نامه‌یه‌ك له‌سه‌ر پۆستی‌ كۆس���ره‌ت ره‌س���ول عه‌لی‌ جێگری‌‬ ‫سه‌رۆك كۆمار بۆ بارزانی‌ ده‌نێرێت‌و سكرتێری‌ گشتی‌ یه‌كێتی‌ نیشتیمانی‌‬ ‫له‌نامه‌كه‌دا داوای‌ لێكردووه‌ د‪.‬به‌رهه‌م كوردستانی‌ داوه‌ته‌وه‌و پێڕاگه‌یاندوه‌‬ ‫س���اڵح وه‌ك تاكه‌ كاندیدی‌ كورد بۆ كه‌ ئه‌و كارێك ناكات كه‌ كێشه‌كانی‌‬ ‫ناو یه‌كێتی‌ نیش���تیمانی‌ كوردستان‬ ‫ئه‌و پۆسته‌ بناسێنێت‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌ زانیویه‌ت���ی‌ له‌ناوه‌رۆكی‌ قوڵتر ببێته‌وه‌‪ ،‬به‌تایبه‌تی‌ له‌س���ه‌ر‬ ‫نامه‌ك���ه‌دا ك���ه‌ دوێنێ‌ كۆس���ره‌ت پۆس���تی‌ س���ه‌رۆك كۆماری‌ عێراق‪،‬‬ ‫ره‌سول‪ ،‬بۆ بارزانی‌ ناردووه‌‪ ،‬تیایدا ئه‌وه‌ مه‌س���ه‌له‌یه‌كه‌ كه‌ پێویس���ته‌‬ ‫داوای‌ له‌بارزانی‌ كردو‌ه كه‌ نامه‌یه‌ك مه‌كته‌بی‌ سیاسی‌ یه‌كێتی‌ به‌ر له‌هه‌ر‬ ‫ب���ۆ په‌رله‌مان���ی‌ عێ���راق بنێرێت‌و الیه‌ك خۆی‌ یه‌كالیی‌ بكاته‌وه‌‪.‬‬ ‫فوئاد مه‌عسوم‬

‫سه‌عدی‌ پیره‌‪:‬‬ ‫تاڵه‌بانی‌ ئاگاداری‌ پرسی‌ كاندیده‌كانی‌‬ ‫یه‌كێتی‌ نیه‌ بۆ پۆستی‌ سه‌رۆك كۆمار‬

‫تائێس����تا تاڵه‌بان����ی‌ ئاگاداری‌ ئ����ه‌وه‌ نی ‌ه‬ ‫كه‌ ك����ێ‌ له‌ناو حزبه‌كه‌ی‌ خۆی����دا ده‌بێته‌‬ ‫سه‌رۆك كۆماری‌ عێراق‌و له‌به‌غدا جێگه‌ی‌‬ ‫ده‌گرێته‌وه‌‪ ،‬سه‌عدی‌ ئه‌حمه‌د پیره‌ ده‌ڵێت‬ ‫"كاتی‌ ئه‌وه‌ نیه‌ باسی‌ ئه‌و پرسه‌ی‌ له‌گه‌ڵ‌‬ ‫بكرێت‌و ئه‌و چی‌ ئیش����ی‌ به‌و مه‌س����ه‌له‌یه‌‬ ‫هه‌یه‌؟"‪.‬‬ ‫ئاوێن����ه‌‪ ،‬س����لێمانی‌‪ :‬ئه‌ندام����ی‌ مه‌كته‌بی‌‬ ‫سیاس����ی‌ یه‌كێتی‌ سه‌عدی‌ ئه‌حمه‌د ئاماژه‌‬ ‫به‌وه‌ ده‌كات كه‌ له‌دیداری‌ دوێنێی‌ ئه‌ندامانی‌‬ ‫مه‌كته‌بی‌ سیاسی‌ یه‌كێتیدا له‌گه‌ڵ‌ تاڵه‌بانی‌‬

‫باس����ی‌ پرس����ی‌ فره‌ كاندیدی‌ بۆ پۆستی‌‬ ‫س����ه‌رۆك كۆماری‌ عێراق نه‌ك����راوه‌‪ ،‬ئه‌و‬ ‫به‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یان����د‪" ،‬تاڵه‌بانی‌ ئاگاداری‌‬ ‫پرسی‌ كاندیده‌كانی‌ یه‌كێتی‌ نیه‌ بۆ پۆستی‌‬ ‫س����ه‌رۆك كۆماری‌ عێراق‪ .‬كاتی‌ ئه‌وه‌ نیه‌‬ ‫باس����ی‌ ئه‌و پرسه‌ بكرێت‌و ئه‌و چی‌ ئیشی‌‬ ‫به‌و مه‌سه‌له‌یه‌ هه‌یه‌؟ پاشان ئه‌و نزیكه‌ی‌‬ ‫‪ 19‬مانگه‌ لێ����ره‌ نیه‌‪ ،‬كاتی‌ ئه‌وه‌ نیه‌ مام‬ ‫جه‌الل ل����ه‌و ته‌نگو چه‌ڵه‌مه‌یه‌‌و كێش����انه‌‬ ‫بگلێنین كه‌ له‌كوردستان‌و له‌ناو یه‌كێتی‌‌و‬ ‫نێوان حزبه‌كاندا هه‌یه‌"‪.‬‬

‫رۆژنام����ه‌ی‌ جمه����وری‌ ئیس��ل�ام ‌‬ ‫ی‬ ‫له‌سه‌روتاری‌ ژماره‌ی‌ دوێنێیدا ئاماژه‌‬ ‫ب����ه‌وه‌ ده‌كات ك����ه‌ هه‌رگی����ز كوردی‌‬ ‫عاقڵ‌‌و هوش����یار ئاماده‌ نین له‌عێراق‬ ‫جیاببنه‌وه‌‌و به‌ئاش����كراش هه‌ڕه‌ش����ه‌‬ ‫له‌هه‌وڵی‌ جوداخوازی‌ بارزانی‌ ده‌كات‪،‬‬ ‫رۆژنامه‌كه‌ ده‌ڵێت "كوردی‌ عاقڵ‌ یاری‌‬ ‫به‌ئاگری‌ سه‌ربه‌خۆیی‌ ناكات"‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ ،‬جمهوری‌ ئیسالمی‌‪ :‬رۆژنامه‌ی‌‬

‫جمهوری‌ ئیس��ل�امی‌ كه‌ رۆژنامه‌یه‌كی‌‬ ‫نزی����ك له‌باڵ����ی‌ تون����دڕه‌وی‌ كۆمار ‌‬ ‫ی‬ ‫ئیسالمی ئێرانه‌‪ ،‬له‌سه‌روتاری‌ ژماره‌ی‌‬ ‫دوێنێی����دا ‪ ،7/21‬له‌ژێ����ر ناوی‌ "یاری‌‬ ‫كردن به‌ئاگر له‌سه‌رزه‌وی‌ عاقڵه‌كان"‪،‬‬ ‫ستایش����ی‌ هه‌ڵوێس����ته‌كانی‌ تاڵه‌بانی‌‬ ‫ده‌كات ك����ه‌ دووربینانه‌ بی����ری‌ له‌وه‌‬ ‫كردووه‌ت����ه‌وه‌ جیابون����ه‌وه‌ له‌عێ����راق‬ ‫"نامومكین����ه‌و خنكاندن����ی‌ ك����ورد"ی‌‬

‫به‌رهه‌م ساڵح‬

‫نه‌جمه‌دین كه‌ریم‬

‫كورد له‌به‌رده‌م مه‌ترس ‌ی‬ ‫له‌ده‌ستدانی‌ پۆستی‌ سه‌رۆك كۆماردایه‌‬

‫زۆرێ����ك له‌چاودێ����ران‌و ناوه‌ن����ده‌‬ ‫سیاس����یه‌كان چاوه‌ڕوانی‌ ئ����ه‌وه‌ بوون ك ‌ه‬ ‫تاڵه‌بانی‌ له‌گ ‌هڵ‌ گه‌ڕانه‌وه‌یدا بۆ كوردستان‬ ‫پرسی‌ ملمالنێكانی‌ ناو مه‌كته‌بی‌ سیاسی‌‬ ‫یه‌كێتی‌ س����ه‌باره‌ت به‌ده‌ستنیشان كردنی‌‬ ‫كاندیدێ����ك ب����ۆ پۆس����تی‌ س����ه‌رۆكایه‌تی‌‬ ‫كۆماری‌ عێ����راق بخ����ات به‌الیه‌كدا‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئه‌ندامه‌ك����ه‌ی‌ مه‌كته‌بی‌ سیاس����ی‌ یه‌كێتی‌‬ ‫ده‌ڵێ����ت له‌كۆبونه‌وه‌كه‌ی‌ دوێنێدا باس����ی‌‬ ‫"سیاسه‌ت" نه‌كرا‪.‬‬

‫‪3‬‬

‫سه‌رۆك فراكسیۆنه‌ كورده‌كانی‌ به‌غدا كاندیدی‌ هه‌بێت"‪.‬‬ ‫ئ���ه‌و وت���ی‌ "ره‌نگ���ه‌ له‌دیاریكردن ‌‬ ‫ی‬ ‫ترس���یان له‌فره‌كاندیدی‌ بۆ س���ه‌رۆك‬ ‫كۆمار هه‌ی���ه‌‌و ره‌خنه‌ ل���ه‌و هه‌نگاوه‌ پۆستی‌ س���ه‌رۆك كۆماردا موفاجه‌ئات‬ ‫ده‌گ���رن‌و ترسیش���یان هه‌ی���ه‌ له‌وه‌ی‌ روب���دات‪ ،‬هیودارم به‌زیانی‌ كورد ته‌واو‬ ‫ئه‌م���ه‌ ببێته‌ هۆی‌ ئ���ه‌وه‌ی‌ كورد ئه‌و نه‌بێت"‪.‬‬ ‫هه‌روه‌ه���ا د‪.‬ده‌رب���از محه‌م���ه‌د‬ ‫پۆس���ته‌ له‌ده‌س���تبدات‪ ،‬ئه‌وان ده‌ڵێن‬ ‫"ئ���ه‌م كاره‌ی‌ یه‌كێتی‌ كه‌ دوو كاندیدی‌ په‌رله‌مانت���اری‌ بزوتن���ه‌وه‌ی‌ گ���ۆڕان‬ ‫دیاریك���ردووه‌ بڕی���اردان نییه‌‪ ،‬به‌ڵكو له‌ئه‌نجومه‌نی‌ نوێنه‌ران���ی‌ عێراق وتی‌‬ ‫"ئێس���تا ئێمه‌ نازانی���ن به‌عه‌ره‌به‌كان‬ ‫نه‌توانینی‌ بڕیاردانه‌"‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ ،‬تایب���ه‌ت‪ :‬په‌رله‌مانت���اری‌ بڵێین ده‌ن���گ ب���ه‌كام كاندیدی‌ كورد‬ ‫یه‌كێت���ی‌ له‌ئه‌نجومه‌ن���ی‌ نوێنه‌ران���ی‌ بده‌ن‪ ،‬بۆیه‌ پێویس���ته‌ یه‌كێتی‌ خۆی‌‬ ‫عێراق د‪.‬شێركۆ مه‌نگوڕی‌‪ ،‬به‌داخه‌ بۆ له‌س���ه‌ر كاندیدێك یه‌كالیی‌ بكاته‌وه‌‪،‬‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ حزبه‌كه‌ی‌ زیاد له‌كاندیدێكی‌ بۆ ئێم���ه‌ ده‌توانی���ن لۆبیی‌ بۆ كه‌س���ێك‬ ‫ئه‌و پۆس���ته‌ پااڵوتوه‌‌و رایده‌گه‌یه‌نێت بكه‌ین نه‌ك س���ێ‌ كه‌س‪ ،‬ناش���مانه‌وێ‌‬ ‫"ئه‌گه‌ر ئ���ه‌و كاره‌ به‌دیوێك���دا مانای‌ ده‌نگی‌ كورد دابه‌ش بێت"‪.‬‬ ‫س���ه‌رۆكی‌ فراكس���یۆنی‌ یه‌كگرت���و‬ ‫ئه‌وه‌ بێت كه‌ یه‌كێتی‌ كه‌سی‌ لێهاتوی‌‬ ‫زۆره‌‌و ده‌توانێ‌ بۆ هه‌ر پۆس���تێك زیاد له‌په‌رله‌مانی‌ عێراق د‪.‬موس���ه‌نا ئه‌مین‬ ‫له‌كاندیدێكی‌ هه‌بێ���ت‪ ،‬ئه‌وا به‌دیوێكی‌ له‌و بڕوایه‌دایه‌ ئ���ه‌و بڕیاره‌ی‌ یه‌كێتی‌‪،‬‬ ‫تردا لێكدان���ه‌وه‌ی‌ ئه‌وه‌ی‌ بۆ ده‌كرێت‪ ،‬مان���ای‌ ش���پرزه‌یی‌ ناو ماڵ���ی‌ كورد‌و‬ ‫كه‌ مه‌كته‌بی‌ سیاس���ی‌ له‌ناچاریدا ئه‌و به‌تایبه‌ت یه‌كێتی‌ ده‌رده‌خات‪ ،‬ئه‌‌و وتی‌‬ ‫بڕی���اره‌ی‌ داوه‌‪ ،‬هی���وادارم یه‌كێت���ی‌ "ئه‌و كاره‌ی‌ یه‌كێت���ی‌ بڕیاردان نییه‌‪،‬‬ ‫بگه‌ڕێته‌وه‌ بۆ ئ���ه‌وه‌ی‌ كه‌ ته‌نها یه‌ك به‌ڵكو نه‌توانینی‌ بڕیاردانه‌"‪.‬‬

‫س���ه‌رۆكی‌ فراكس���یۆنی‌ كۆمه‌ڵ���ی‌‬ ‫ئیسالمی‌ له‌په‌رله‌مانی‌ عێراق ئه‌حمه‌د‬ ‫حاجی‌ ره‌ش���ید پێیوایه‌ ئ���ه‌و كاره‌ی‌‬ ‫یه‌كێتی‌ جۆرێك له‌ئیحراجیی‌ بۆ كوتله‌‬ ‫كوردی���ه‌كان له‌به‌غدا دروس���تكردوه‌‪،‬‬ ‫ئ���ه‌و وت���ی‌ "ئه‌گه‌ر ئێم���ه‌ وه‌ك كورد‬ ‫س���ێ‌ كاندیدمان بۆ پۆس���تی‌ سه‌رۆك‬ ‫كۆم���ار هه‌بێ���ت‪ ،‬ره‌نگه‌ ئه‌و پۆس���ته‌‬ ‫له‌ده‌س���تبده‌ین‪ ،‬چونك���ه‌ الیه‌نه‌كانی‌‬ ‫تریش ئێستا كاندیدیان هه‌یه‌"‪.‬‬ ‫وا بڕی���اره‌ س���به‌ینێ‌ چوارش���ه‌ممه‌‬ ‫‪ ،7/23‬په‌رله‌مانی‌ عێراق كۆبێته‌وه‌ بۆ‬ ‫ده‌نگدان له‌س���ه‌ر كاندیدێك بۆ پۆستی‌‬ ‫س���ه‌رۆك كۆماری‌ عێراق ك���ه‌ به‌پێی‌‬ ‫ئیستحقاقی‌ نه‌ته‌وه‌یی‌‌و هه‌ڵبژاردن وه‌ك‬ ‫پش���كی‌ كورد دیاریكراوه‌و دیاریكردنی‌‬ ‫كه‌س���ێكیش بۆ ئه‌و پۆسته‌ ماوه‌ته‌وه‌‬ ‫سه‌ر بڕیاری‌ یه‌كێتی‌ كه‌ ئه‌و یش ته‌نها‬ ‫ئه‌مڕۆی‌ له‌به‌رده‌مدا ماوه‌ بۆئه‌وه‌ی‌ خۆی‌‬ ‫له‌سه‌ر یه‌ك كاندید یه‌كالبكاته‌وه‌‪.‬‬

‫جمهوری‌ ئیسالمی‌‪ :‬كورد ‌ی عاق ‌ڵ یاری‌ به‌ئاگری‌ سه‌ربه‌خۆیی‌ ناكات‬ ‫ب����ه‌دواوه‌ ده‌بێ����ت‪ ،‬هه‌رچه‌ن����ده‌ ئه‌و‬ ‫وه‌ك خ����ۆی‌ وتویه‌ت����ی‌ س����ه‌ركرده‌ی‬ ‫حیزبێك بووه‌ ك����ه‌ له‌ڕۆژی‌ یه‌كه‌مه‌وه‌‬ ‫ی خۆنوسینی‌"‬ ‫دروش����می‌ "مافی‌ چاره‌ ‌‬ ‫هه‌ڵگرتووه‌‪.‬‬ ‫رۆژنامه‌ك����ه‌ ده‌ڵێت "دابه‌ش����كردنی‌‬ ‫عێ����راق به‌رهه‌ڵس����تكاری‌ زۆی‌ هه‌یه‌‬ ‫له‌ناوچه‌كه‌داو ئێرانی����ش یه‌كێكیانه‌‪،‬‬ ‫ئیت����ر جوداخوازه‌كان چ����ۆن ده‌توانن‬

‫دیکتاتۆرییەت‌و ئاوێنە‬ ‫ ‬ ‫ناونیشان‪ :‬سلێمانی گه‌ڕه‌کی شۆڕش‪ -‬به‌رامبه‌ر ئاماده‌یی شۆڕشی کوڕان‬

‫ته‌له‌فۆن‪ 3201274 :‬‬

‫‪13‬‬ ‫ ‬

‫ئامانجه‌كانی‌ خۆیان به‌دیبهێنن؟ ئه‌گه‌ر‬ ‫له‌عێ����راق جیاببنه‌وه‌و س����ه‌ربه‌خۆیی‌‬ ‫رابگه‌یه‌ن����ن‪ ،‬ئای����ا چاره‌نوس����ێكیان‬ ‫له‌به‌رده‌مدایه‌ جگه‌ له‌وه‌ی‌ كه‌ تاڵه‌بانی‌‬ ‫ده‌ڵێت (ده‌خنكێی����ن)؟ ئه‌گه‌ر داوای‌‬ ‫خاكی‌ كوردیش له‌ئێ����ران بكه‌ن ئه‌وا‬ ‫ده‌بێت بزانن چاره‌نوسێكی‌ واوه‌تر له‌‬ ‫خنكان چاوه‌ڕوانیانه‌"‪.‬‬ ‫هاوکات ئاژانس����ی بوڵت����ن نیوزی‬

‫ئێرانی شه‌وی رابردو ‪ ،7/21‬هه‌واڵێکی بیبینێ����ت‪ ،‬دوای نێوانگیری هاش����می‬ ‫باڵوک����رده‌وه‌و رایگه‌یان����د ک����ه‌ ئێران ره‌فسه‌نجانی‪ ،‬بۆ چه‌ند ده‌قه‌یه‌کی که‌م‬ ‫هۆشدارییه‌کی توندی داوه‌ته‌ بارزانی چاوی پێکه‌وتوه‌‪ ،‬به‌پێ����ی هه‌واڵه‌که‌‬ ‫به‌ه����ۆی هه‌وڵدان����ی جیابونه‌وه‌ییه‌وه‌ له‌و چاوپێکه‌وتنه‌دا قاسمی سلێمانی‬ ‫له‌عێراق‪ ،‬ئاژانس����ه‌که‌ ده‌ڵێت "بارزانی پێی وت����وه ‌"پێویس����ته‌ هه‌ڵه‌کانتان‬ ‫به‌س����ه‌ردانێکی نهێنی چوه‌ته‌ تاران‌و راس����تکه‌نه‌وه‌‪ ،‬تورکی����او ئیس����رائیل‬ ‫داوای چاوپێکه‌وتنێ له‌گه‌ڵ فه‌رمانده‌ی فریاتان ناکه‌ون‌و ده‌تانسوتێنن‪ ،‬یاری‬ ‫فه‌یله‌قی قودسی پاس����داران کردوه‌‪ ،‬به‌ئاگر مه‌که‌ن"‪.‬‬ ‫به‌اڵم قاس����می سلێمانی ئاماده‌ نه‌بوه‌‬

‫‪2‬‬

‫له‌گه‌شه‌و‌ه بۆ قه‌یرانی ئابوری‬

‫ ‬ ‫کۆمپانیای باڵڤ پەیک ئاوێنە دابەش دەکات نرخی ‪ 1000‬دینار‬

‫‪13‬‬

‫‪3‬‬

‫ ‬

‫‪18‬‬ ‫تیراژ ‪4500 :‬‬

‫‪2‬‬

‫تایبه‌ت‬

‫)‪ )438‬سێشه‌ممه‌ ‪2014/7/22‬‬

‫"جمهور ‌ی ئیسالمی‌" هه‌ڕه‌ش ‌ه له‌بارزان ‌ی ده‌كات‬

‫ﺳﺨﻨﮕﻮ� ﻛﻤﻴﺴﻴﻮ� ﺻﻨﺎﻳﻊ � ﻣﻌﺎ�� ﻣﺠﻠﺲ‪:‬‬

‫ﻗﻴﻤﺖ ﺧﻮ���‬ ‫ﺑﺎ�ﻧﮕﺮ� ﻣﻰﺷﻮ�‬

‫رۆژنامه‌ی‌ جمهوری‌ ئیسالمی‌ له‌سه‌روتار ‌ی‬ ‫ژماره‌ی‌ دوێنێی����دا ئاماژه‌ به‌وه‌ ده‌كات كه‌‬ ‫هه‌رگیز كوردی‌ عاقڵ‌‌و هوش����یار ئاماده‌نین‬ ‫له‌عێراق جیاببنه‌وه‌‌و به‌ئاشكراش هه‌ڕه‌شه‌‬ ‫له‌هه‌وڵ����ی‌ جوداخوازی����ی‌ بارزانی‌ ده‌كات‪،‬‬ ‫رۆژنامه‌ك����ه‌ ده‌ڵێ����ت "تاڵه‌بان����ی‌ عاقاڵنه‌‬ ‫بیرده‌كات����ه‌وه‌و دروش����مه‌كانی‌ بارزان����ی‌‬ ‫ناماقوڵن"‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ ،‬جمهوری‌ ئیس��ل�امی‌‪ :‬رۆژنامه‌ی‌‬ ‫جمهوری‌ ئیسالمی‌ كه‌ رۆژنامه‌یه‌كی‌ نزیك‬ ‫له‌باڵی‌ توندڕه‌وی‌ كۆماری‌ ئیسالمی ئێرانه‌‪،‬‬ ‫له‌س����ه‌روتاری‌ ژماره‌ی‌ دوێنێی����دا ‪،7/21‬‬

‫له‌ژێر ناوی‌ "یاریكردن به‌ئاگر له‌سه‌ر زه‌و ‌ی‬ ‫عاقڵه‌كان" ستایشی‌ هه‌ڵوێسته‌كانی‌ تاڵه‌بانی‌‬ ‫ده‌كات كه‌ دوربینانه‌ بیری‌ له‌وه‌ كردوه‌ته‌وه‌‬ ‫جیابونه‌وه‌ له‌عێراق "نامومكینه‌و خنكاندنی‌‬ ‫كورد"ی‌ ب����ه‌دواوه‌ ده‌بێت‪ ،‬هه‌رچه‌نده‌ ئه‌و‬ ‫وه‌ك خۆی‌ وتویه‌تی‌ س����ه‌ركرده‌ی حزبێك‬ ‫بوه‌ كه‌ له‌ڕۆژی‌ یه‌كه‌مه‌وه‌ دروشمی‌ "مافی‌‬ ‫چاره‌ی‌ خۆنوسینی‌" هه‌ڵگرتوه‌‪.‬‬ ‫رۆژنامه‌ك����ه‌ جه‌غ����ت ل����ه‌وه‌ ده‌كاته‌وه‌‬ ‫"تاڵه‌بانی‌ س����ه‌رۆك كۆماری‌ عێراق كه‌ ئه‌م‬ ‫هه‌فته‌یه‌ له‌ئه‌ڵمانیاوه‌ گه‌ڕایه‌وه‌‪ ،‬ده‌رباره‌ی‌‬ ‫ئاینده‌ی‌ كوردس����تان راس����تی‌ ده‌كرد كه‌‬ ‫جیابونه‌وه‌ی‌ هه‌رێمی‌ كوردستانی‌ له‌عێراق‬

‫ﻗﻴﻤﺖ ﺧﻮ���‬ ‫ﺑﺎ�ﻧﮕﺮ� ﻣﻰﺷﻮ�‬

‫ﺻﻔﺤﻪ‪3‬‬

‫ﺻﻔﺤﻪ‪3‬‬

‫ﮔﺰ���ﺷﺪﺗﺤﻘﻴﻖ � ﺗﻔﺤﺺ �� ﺧﻮ���ﺳﺎ��� �� ﺻﺤﻦ ﻋﻠﻨﻰ ﻣﺠﻠﺲ �ﻋﻼ� ﺷﺪ‬ ‫�� �ﻋﻼ�‬ ‫�� ﮔﺰ��� ﺗﺤﻘﻴﻖ � ﺗﻔﺤﺺ �� ﺧﻮ���ﺳﺎ��� �� ﺻﺤﻦ ﻋﻠﻨﻰ ﻣﺠﻠﺲ‬

‫ﺧﺎ��ﻳﭙﻠﻢ ﺗﺎ ﻗﺮ�����ﻫﺎ� ﻣﺴﺌﻠﻪ��� � ﺗﺨﻔﻴﻒﻫﺎ� ﺧﺎ�‬ ‫ﻣﺸﺎ���� �ﻳﺮ‬ ‫ﺗﺨﻔﻴﻒﻫﺎ�‬ ‫�� ﻣﺸﺎ���� �ﻳﺮ �ﻳﭙﻠﻢ ﺗﺎ ﻗﺮ�����ﻫﺎ� ﻣﺴﺌﻠﻪ��� � ��‬ ‫ﺑﻪ ﺑﺮﺧﻰ �ﻓﺮ��‬ ‫ﺑﻪ ﺑﺮﺧﻰ �ﻓﺮ�� �� ﺧﻮ���ﺳﺎ�� ﻛﺸﻮ�‬ ‫ﺻﻔﺤﻪ‪13‬‬

‫تاڵه‌بان ‌ی عاقاڵن ‌ه بیرده‌كاته‌وه‌و دروشمه‌كانی‌ بارزانی‌ ناماقوڵن‬ ‫به‌"هه‌ڵه‌و هه‌نگاوێكی‌ نادروست" ناوده‌برد‌و‬ ‫ده‌ڵێت "تاڵه‌بانی‌ عاقاڵنه‌ بیری‌ ده‌كرده‌وه‌و‬ ‫دروشمه‌كانی‌ بارزانی‌ ناماقوڵن"‪.‬‬ ‫جمهوری‌ ئیس��ل�امی‌ ئاماژه‌ به‌وه‌ ده‌كات‬ ‫ك����ه‌ تاڵه‌بانی‌ پێش����تر وتویه‌ت����ی‌ "ئه‌گه‌ر‬ ‫س����ه‌ربه‌خۆیی‌ كوردس����تان رابگه‌یه‌نرێت‌و‬ ‫توركیاو ئێران‌و عێراقیش ش����ه‌ڕمان له‌دژ‬ ‫نه‌ك����ه‌ن‪ ،‬ته‌نه����ا س����نوره‌كانمان ب����ه‌ڕودا‬ ‫دابخه‌ن‪ ،‬ده‌خنكێین له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ ژێرخانی‌‬ ‫ئابوریمان نییه‌"‪.‬‬ ‫رۆژنامه‌ك����ه‌ ده‌ڵێ����ت "ئه‌مه‌ به‌س����ه‌ بۆ‬ ‫ناماقوڵبون����ی‌ دروش����مه‌ جوداخوازه‌كانی‌‬ ‫بارزان����ی‌ ك����ه‌ ه����اوكات له‌گه‌ڵ‌ هێرش����ی‌‬

‫ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺧﻮ�� �� ﻣﻲﺑﻴﻨﺪ‬ ‫� ﺑــﺮ�� ﺧﻮ�� ﻣﻘــﺎ� ﻗﺎﺋﻞ‬ ‫�ﺳﺖ � ﺑﺮ�� ﺧﻮ�� ﻋﻈﻤﺖ‬ ‫ﻗﺎﺋﻞ �ﺳــﺖ‪� ،‬ﻳــﻦ ﺧﻮ�ﺑﻴﻨﻲ‬ ‫�ﺳﺒﺎ� ﻃﻐﻴﺎ� �ﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺳﺨﻨﮕﻮ� ﻛﻤﻴﺴﻴﻮ� ﺻﻨﺎﻳﻊ � ﻣﻌﺎ�� ﻣﺠﻠﺲ‪:‬‬

‫داع����ش له‌پارێزگاكانی‌ موس����ڵ‌‌و تكریتدا‬ ‫به‌رزیك����رده‌وه‌‪ ،‬ته‌نان����ه‌ت كورده‌كانی����ش‬ ‫له‌مباره‌وه‌ یه‌كده‌نگ نین‌و ناكۆكن‌و كوردی‌‬ ‫هوش����یار ئاماده‌ نییه‌ ئه‌م جۆره‌ قس����انه‌‬ ‫بكات‪ ،‬ئه‌مه‌ یه‌كه‌م‪ .‬دوه‌میش دابه‌شكردنی‌‬ ‫عێ����راق به‌رهه‌ڵس����تكاری‌ زۆی‌ هه‌ی����ه‌‬ ‫له‌ناوچه‌كه‌داو ئێرانی����ش یه‌كێكیانه‌‪ ،‬ئیتر‬ ‫جوداخوازه‌كان چۆن ده‌توانن ئامانجه‌كانی‌‬ ‫خۆیان به‌دیبهێنن؟"‪.‬‬ ‫جمهوری‌ ئیس��ل�امی‌ هه‌ڕه‌ش����ه‌ ده‌كات‌و‬ ‫ده‌ڵێ����ت "ئه‌گ����ه‌ر له‌عێ����راق جیاببنه‌وه‌و‬ ‫سه‌ربه‌خۆیی‌ رابگه‌یه‌نن‪ ،‬ئایا چاره‌نوسێكیان‬ ‫له‌به‌رده‌مدای����ه‌ جگه‌ له‌وه‌ی‌ ك����ه‌ تاڵه‌بانی‌‬

‫ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺧﻮ�� �� ﻣﻲﺑﻴﻨﺪ‬ ‫� ﺑــﺮ�� ﺧﻮ�� ﻣﻘــﺎ� ﻗﺎﺋﻞ‬ ‫�ﺳﺖ � ﺑﺮ�� ﺧﻮ�� ﻋﻈﻤﺖ‬ ‫ﻗﺎﺋﻞ �ﺳــﺖ‪� ،‬ﻳــﻦ ﺧﻮ�ﺑﻴﻨﻲ‬ ‫�ﺳﺒﺎ� ﻃﻐﻴﺎ� �ﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺳﺮ�‪ 500‬ﺗﻮﻣﺎ�‬ ‫ﺻﻔﺤﻪ ‪-‬‬ ‫ﺧﻤﻴﻨﻲ‪16 -‬‬ ‫�ﻣﺎ�� ﺷﺸﻢ‬ ‫ﺳﺎ� ﺳﻰ‬ ‫�ﻣﻀﺎ� ‪ 21 - 1435‬ژ�ﺋﻴﻪ ‪ - 2014‬ﺷﻤﺎ�� ‪- 10077‬‬ ‫‪23500--1393‬ﺗﻮﻣﺎ�‬ ‫ﺻﻔﺤﻪ‬ ‫‪1630‬ﺗﻴﺮ‬ ‫ﺷﺸﻢ ‪-‬‬ ‫��ﺷﻨﺒﻪ‬ ‫‪ 21 - 1435‬ژ�ﺋﻴﻪ ‪ - 2014‬ﺷﻤﺎ�� ‪ - 10077‬ﺳﺎ� ﺳﻰ �‬ ‫ﺧﻮ���ﺳﺎ�� �ﻣﻀﺎ�‬ ‫��ﺷﻨﺒﻪ ‪ 30‬ﺗﻴﺮ ‪23 - 1393‬‬ ‫�ﻟﺸﺮﻳﻒ‬ ‫ﻗﺪ�‬ ‫ﺣﻀﺮ�‬ ‫ﻛﺸﻮ�‬ ‫��‬ ‫ﺻﻔﺤﻪ‪13‬‬ ‫‪391 � ،14‬‬ ‫ﻃﻠﻮ��ﻣﺎ�‪،‬‬ ‫ﺻﺤﻴﻔﻪ‬ ‫�‪6/04‬‬ ‫�ﻓﺘﺎ�‬ ‫ﺷﺮﻋﻰ ‪ ���� :‬ﻇﻬﺮ ‪ 13/11‬ـ ���� ﻣﻐﺮ� ‪ 20/38‬ـ ���� ﺻﺒﺢ ‪ 4/23‬ـ‬ ‫‪6/04‬‬ ‫ﺳﺎﻋﺎ�‬ ‫ﺳﺎﻋﺎ� ﺷﺮﻋﻰ ‪ ���� :‬ﻇﻬﺮ ‪ 13/11‬ـ ���� ﻣﻐﺮ� ‪ 20/38‬ـ ���� ﺻﺒﺢ ‪ 4/23‬ـ ﻃﻠﻮ� �ﻓﺘﺎ�‬

‫ﺣﻀﺮ� �ﻣﺎ� ﺧﻤﻴﻨﻲ ﻗﺪ� ﺳﺮ� �ﻟﺸﺮﻳﻒ‬ ‫ﺻﺤﻴﻔﻪ �ﻣﺎ�‪391 � ،14 � ،‬‬

‫ﮔﺎ��ﻳﻦ‪:‬‬ ‫ﻗﺪ�‬ ‫ﮔﺴﺘﺮ�� ﻣﺮ�� ��ﻣﺮ�ﺳﻢ ��� ﺟﻬﺎﻧﻰ‬ ‫ﺣﻀﻮ�ﻗﺪ�‬ ‫ﻟﺰ��ﺟﻬﺎﻧﻰ‬ ‫��ﻣﺮ�ﺳﻢﺑﺮ���‬ ‫�ﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻰ‬ ‫ﻣﺮ��‬ ‫ﻫﺎﺷﻤﻰ‬ ‫ﮔﺴﺘﺮ��‬ ‫�ﻳﺖ�ﷲ‬ ‫ﺣﻀﻮ�‬ ‫ﺗﺄﻛﻴﺪ‬ ‫ﺗﺄﻛﻴﺪ �ﻳﺖ�ﷲ ﻫﺎﺷﻤﻰ �ﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻰ ﺑﺮ ﻟﺰ��‬

‫ﮔﺎ��ﻳﻦ‬

‫�ﻳﺮ�� � ‪5+1‬‬ ‫�ﺳﺪ�ﻣﺘﻴﺎ�ﻫﺎ�‬ ‫ﻧﻤﻰ‪5+1‬‬ ‫�ﻳﺮ�� �‬ ‫ﻫﺪ� ﺧﻮ�‬ ‫ﺑﻪ�ﺳﺪ‬ ‫ﻧﻤﻰ‬ ‫ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺘﻰ‬ ‫�ژﻳﻢﻫﺪ� ﺧﻮ�‬ ‫�ژﻳﻢ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺘﻰ ﺑﻪ‬ ‫ﺷﻮ� ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻣﺴﺎ�� ﮔ‬ ‫ﻣﺴﺎ��‬ ‫ﺷﻮ�ﻣﻔﺘﻀﺢﺗﺮ ﻣﻰ‬ ‫�ﻳﮕﺮ‬ ‫ﺷﻜﺴﺘﻰﻣﻰ‬ ‫ﻣﻔﺘﻀﺢﺗﺮ‬ ‫�ﻳﮕﺮ ﺑﺎ‬ ‫� ﺑﺎ ﺷﻜﺴﺘﻰ �‬

‫���ﻧﺎﻣﻪ ﮔﺎ��ﻳﻦ ﺑﺎ �ﺷﺎ�� ﺑﻪ ﺗﻤﺪﻳﺪ ﻣﺬ�ﻛﺮ�� ﻫﺴﺘﻪ�� ���ﺑﻂ �ﻳﭙﻠﻤﺎﺗﻴﻚ �ﻣﻜﺎ�ﭘﺬﻳﺮ �ﺳﺖ‪��� .‬ﻧﺎﻣﻪ ﮔﺎ��ﻳﻦ ﺑﺎ �ﺷﺎ�� ﺑﻪ ﺗﻤﺪﻳﺪ ﻣﺬ�ﻛﺮ�� ﻫﺴﺘﻪ��‬ ‫ﻧﻮﺷــﺖ‪� :‬ﻳــﺮ�� � ‪� �� 5+1‬ﻳﻦ ﻣﺬ�ﻛﺮ��‬ ‫�ﻓﺖ ���‬ ‫ﻣﻲ ﺗﺎ ‪3‬‬ ‫�ﻳــﺮ��‬ ‫�ﻳــﺮ�� ﺗﺎ ‪ ��� 3‬ﻧﻮﺷــﺖ‪� :‬ﻳــﺮ�� � ‪� �� 5+1‬ﻳﻦ ﻣﺬ�ﻛﺮ��‬ ‫ﻧﺘﻮ�ﻧﺴــﺘﻨﺪ‬ ‫�ﮔﺮﭼﻪ ��ﻫﺎ ﻫﻤﺎ�ﻃﻮ� ﻛﻪ �ﻧﺘﻈﺎ�‬ ‫ﺑﺮﺳﻨﺪ ����ﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻬﺎﻳﻲﺑﺪﺳﺖ‬ ‫ﻣﺴﺎ�� ��‬ ‫����ﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺪﺳﺖ‬ ‫ﻣﺴﺎ�� ��‬ ‫ﻧﺘﺎﻳﺞﺗﻮ�ﻓﻖ‬ ‫ژ�ﻳﻴﻪ )‪ 29‬ﺗﻴﺮ( ﺑﻪ‬ ‫ﮔﺬﺷﺘﻪﺿﺮ�‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫‪ 20‬ﻣﻮ�‬ ‫�ﻻﺟﻞﺑﺎﻳﺪ‬ ‫�ﺳﺖ �‬ ‫ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻗﺪ�« ﺑﻴﺶ ��‬ ‫»���‬ ‫�ﻣﺴﺎ�‬ ‫ﻧﺘﺎﻳﺞﻣﺮ�ﺳﻢ‬ ‫ﻣﺴــﻠﻤﺎﻧﺎ� ��‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮ�‬ ‫ﺣﻀﻮ�‬ ‫�ﺳﺖ �‬ ‫*�ﻫﻤﻴﺖ‬ ‫ﺑﻴﺶ �� ﮔﺬﺷﺘﻪ‬ ‫ﺟﻬﺎ�‬ ‫ﻗﺪ�«‬ ‫ﺑﻮ�ﻧﺪ ��‬ ‫ﺟﻬﺎﻧﻰ‬ ‫ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺖﻫﺎ‬ ‫ﻣﺤﺎﺻﺮ��ﻣﺴﺎ� »���‬ ‫ﻣﺴــﻠﻤﺎﻧﺎ�ﻫﺎ ���� ﻣﺮ�ﺳﻢ‬ ‫ﮔﻨﺎ� ﻛﻪ ﺳﺎ�‬ ‫ﺣﻀﻮ�‬ ‫*�ﻫﻤﻴﺖ � ﺑﻰ‬ ‫ﺟﻬﺎ�� ﻛﻮ�ﻛﺎ� ﻣﻈﻠﻮ�‬ ‫ﺑﻮﻳﮋ� �ﻧﺎ�‬ ‫ﺑﻮ�ﻧﺪ ��‬ ‫*ﻣﺮ��ﻫﺎﻏﺰ�‬ ‫*ﻣﺮ�� ﻏﺰ� ﺑﻮﻳﮋ� �ﻧﺎ� � ﻛﻮ�ﻛﺎ� ﻣﻈﻠﻮ� � ﺑﻰﮔﻨﺎ� ﻛﻪ ﺳﺎ�ﻫﺎ �� ﻣﺤﺎﺻﺮ� ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺖ‬ ‫ﻧﻮﺷــﺖ‪� :‬ﻳــﺮ�� �� �ﻳﻦ ﻣﺬ�ﻛﺮ�� ﺑﺮ‬ ‫ﻓﺮﺻﺖ���ﻣﻪ‬ ‫ﮔﺎ��ﻳﻦ ��‬ ‫ﻣﺬ�ﻛﺮ�� ﺑﺮ‬ ‫ﻣﻠﺖ�ﻳﻦ‬ ‫�ﻳــﺮ�� ��‬ ‫ﻛﺸــﻮ�ﻫﺎ����ﻣﻪ‬ ‫ﺣﻀﻮ�ﻋﻼ�� ﺑﺮ ﮔﺎ��ﻳﻦ ��‬ ‫���ﻧﺪ ﺗﺎ‬ ‫ﺣﻀﻮ�‪ 24‬ﻧﻮ�ﻣﺒﺮ )‪(��� 3‬‬ ‫�ﻳﺮ��ﻳﮕﺮ ﺗﺎ‬ ‫ﻓﺮ�ﮔﻴﺮ�‪،‬ﻣﺎ�‬ ‫�ﻧﻴﺎ �� ﺑﻪ ﺧﻮ� ‪4‬‬ ‫ﻫﺎ� �����‬ ‫ﻧﻮﺷــﺖ‪:‬ﻫﻤﻪ‬ ‫�ﺳــﻼﻣﻰ‬ ‫ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴــﺖﻫﺎ‬ ‫ﺗﻨﻔﺮ����ﻓﺮ�ﮔﻴﺮ�‪� ،‬ﻳﺮ�‬ ‫ﺣﺎﻟﻰ����� �ﻧﻴﺎ‬ ‫ﻣﻠﺖ��ﻫﺎ�‬ ‫ﻫﻤﻪ �ﻳﻦ‬ ‫ﮔﻴﺮﻧﺪ �‬ ‫�ﺳــﻼﻣﻰ‬ ‫ﻛﺸــﻮ�ﻫﺎ�ﻗﺮ�� ﻣﻰ‬ ‫ﺣﻤﻠﻪﻫﺎ� ﺳﺒﻌﺎﻧﻪ‬ ‫ﻋﻼ�� ﺑﺮ‬ ‫ﻧﻈﺎﻣﻰﻫﺎﻣﻮ��‬ ‫ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴــﺖ‬ ‫ﺳﻼ�ﻫﺎ�‬ ‫ﺗﻨﻔﺮ ��‬ ‫ﺣﺎﻟﻰ ﺑﺎ �ﻧﻮ��‬ ‫ﻫﻮ�ﻳﻰ �‬ ‫�ﻳﻦ ��‬ ‫�ﻣﻴﻨﻰ �‬ ‫ﮔﻴﺮﻧﺪ �‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ �ﻣﻴﻨﻰ � ﻫﻮ�ﻳﻰ � ﺑﺎ �ﻧﻮ�� ﺳﻼ�ﻫﺎ� ﻧﻈﺎﻣﻰ ﻣﻮ�� ﺣﻤﻠﻪﻫﺎ� ﺳﺒﻌﺎﻧﻪ ﻗﺮ�� ﻣﻰ‬ ‫�ﺻﺮ�� ���ﻳﺪ� � �� ﻃﺮ� �ﻳﮕﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﺧﻮ� ����‬ ‫ﻫﺎ�ﭘﺎﻳﺎ�‬ ‫ﺑﻌﺪ ��‬ ‫ﺧﻮ�ﺳــﺘﻪ‬ ‫ﺧﻮ�ﺳــﺘﻪﻫﺎ� ﺧﻮ� �ﺻﺮ�� ���ﻳﺪ� � �� ﻃﺮ� �ﻳﮕﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ���ﺣﻞ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺑﺮﺳﻨﺪ ﻛﻪ �ﻳﻦ �ﻣﺎ� ﺗﺎ‬ ‫�ﻓﺎ� �� ﻣﻈﻠﻮ� ﻣﻮﺟﺐ �ﻟﮕﺮﻣﻰ � �ﻣﻴﺪ���� ﻣﺮ�� ﻏﺰ� ﻣﻰﺷﻮ�‬ ‫�ﻧﺴﺎ� ﻫﺎ� ����� ��‬ ‫�ﻣﻴﺪ���� ﻣﺮ�� ﻏﺰ� ﻣﻰﺷﻮ�‬ ‫ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ‬ ‫�ﻟﮕﺮﻣﻰ �‬ ‫�ﻗﻴﺤﺎﻧﻪ ﻫﻢ‬ ‫ﻣﻈﻠﻮ� ﻣﻮﺟﺐ‬ ‫�ﻓﺎ� ��ﺣﺘﻰ ﮔﺎ�‬ ‫ﻛﺮ���ﻧﺪ �‬ ‫����� ��‬ ‫ﺳﻜﻮ�‬ ‫ﺑﺸﺮ�‪،‬ﻫﺎ�‬ ‫ﻣﺠﺎﻣﻊ ﻣﺪﻋﻰ ﺣﻘﻮ� �ﻧﺴﺎ�‬ ‫ﺣﻤﺎﻳﺖﻛﻪﻣﻰﻛﻨﻨﺪ‬ ‫�ﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺠﺎﻣﻊ ﻣﺪﻋﻰ ﺣﻘﻮ� ﺑﺸﺮ�‪ ،‬ﺳﻜﻮ� ﻛﺮ���ﻧﺪ � ﺣﺘﻰ ﮔﺎ� �ﻗﻴﺤﺎﻧﻪ ﻫﻢ �ﺳﺖ‬ ‫ﺻﻔﺤﻪ‪3‬‬ ‫ﺻﻔﺤﻪ‪3‬‬ ‫ﻣﺤﺪ�� ﻛــﺮ�� � �� ﺑﺮﺧﻲ ﻗﺴــﻤﺖﻫﺎ‬ ‫ﺧﺎ�ﺟﻲ ���ﺗﺤﺎ�ﻳﻪ‬ ‫ﻫﺴــﺘﻪ����‬ ‫ﻫﺴــﺘﻪ���� �� ﻣﺤﺪ�� ﻛــﺮ�� � �� ﺑﺮﺧﻲ ﻗﺴــﻤﺖﻫﺎ ﻛﺎ�� ﻛﺎﺗﺮﻳﻦ �ﺷــﺘﻮ�‪ ،‬ﻣﺴﻮ�� ﺳﻴﺎﺳﺖ‬ ‫�ﺳــﺖ‪ .‬ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ �ﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﻮﺿﻊ ﺧﻮ�‬ ‫ﻛﺮ���ﻛﺘﺒﺮ‬ ‫�� ﻣﺎ�‬ ‫ﻧﺸــﻴﻨﻲ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ��‬ ‫ﻋﻘﺐﻧﺸــﻴﻨﻲ ﻛﺮ�� �ﺳــﺖ‪ .‬ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ �ﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﻮﺿﻊ ﺧﻮ� ���ﭘﺎ ���ﻣﻪ ﺧﻮ�ﻫﺪ ﻳﺎﻓــﺖ‪ ���� .‬ﻋﻘﺐ‬ ‫�ﺋﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮ� �� ﺟﻠﺴﻪ ﻫﻴﺄ� ��ﻟﺖ‪:‬‬ ‫�ﺋﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮ� �� ﺟﻠﺴﻪ ﻫﻴﺄ� ��ﻟﺖ‪:‬‬ ‫ﺣﻔﻆ ﻛﺮ�� �ﺳــﺖ‪ 4,2 .‬ﻣﻴﻠﻴﺎ�� �ﻻ�‬ ‫ﻣﺬ�ﻛﺮ��ﭼﻮ�‬ ‫ﻧﺨﻮ�ﻫﺪ ﺑﻮ�‬ ‫ﺳــﺎ��ﻳــﻦ‬ ‫�� �� �ﻳــﻦ ﻣﺬ�ﻛﺮ�� ﺣﻔﻆ ﻛﺮ�� �ﺳــﺖ‪ 4,2 .‬ﻣﻴﻠﻴﺎ�� �ﻻ� ﭘﺎﻳــﺎ� ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ �ﻣﺎ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﺸﻜﻞ�� ��‬ ‫ﺷﺪ�ﺑﻪ�ﻳﺮ�� �� ���� ﻛﺮ�� �ﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺸﺎ�‬ ‫ﻣﺬ�ﻛﺮ��‬ ‫ﺳــﺮﻣﺎﻳﻪ ﺑﻠﻮﻛﻪ‬ ‫�� ﺳــﺮﻣﺎﻳﻪ ﺑﻠﻮﻛﻪ ﺷﺪ� �ﻳﺮ�� �� ���� ﻛﺮ�� �ﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺸﺎ� ﻛﺸــﻮ�ﻫﺎ� ‪ �� �� 5+1‬ﺧﻮ�ﺳﺘﻪ���ﻧﺪ ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎ�‬ ‫�ﻫﺪ‪�.‬ﺳــﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺗﻮ�ﻓﻖ ﭘﺲ �� ﺳﺎ�ﻫﺎ ﺑﻦﺑﺴﺖ‬ ‫���ﻣﻪ�ﻫﺪ‬ ‫ﻣﻲ�ﻫﺪ �ﺳــﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺗﻮ�ﻓﻖ ﭘﺲ �� ﺳﺎ�ﻫﺎ ﺑﻦﺑﺴﺖ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎ� ﺧﻮ� �� �ﻳﻦ �ﻣﻴﻨﻪ ﻣﻲ‬

‫ﺑﺎ ﺗﻤﺎ� ﺗﻮ��‬ ‫�� ﻣﺮ�� ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ �� ﺑﺮ�ﺑﺮ‬ ‫ﺟﻨﺎﻳﺎ� ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺖﻫﺎ‬ ‫ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﻰﻛﻨﻴﻢ‬

‫ده‌ڵێت (ده‌خنكێین)؟"‪.‬‬ ‫هه‌روه‌ها جمهوری‌ ئیس��ل�امی‌ داخواز ‌ی‬ ‫خاكی‌ كورد له‌ده‌رودراوسێكان‌و له‌نێویشاندا‬ ‫له‌ئێران له‌الیه‌ن سه‌ربه‌خۆخوازانی‌ كورده‌وه‌‬ ‫به‌"گاڵته‌جاڕیی‌" ناوده‌بات‌و ده‌ڵێت "ئه‌گه‌ر‬ ‫داوای‌ شتێكی‌ وا له‌ئێران بكه‌ن ئه‌وا ده‌بێت‬ ‫بزان����ن چاره‌نوس����ێكی‌ واوه‌ت����ر له‌خنكان‬ ‫چاوه‌ڕوانیانه‌"‪.‬‬ ‫له‌كۆتاییشدا ده‌ڵێت "خه‌ڵكی‌ هوشیاری‌‬ ‫كوردس����تان هه‌رگیز فری����وی‌ جۆن كیری‌‌و‬ ‫پش����تیوانی‌ رژێمی‌ زایۆنی‌ (ئیس����رائیل)‬ ‫ناخ����ۆن‌و ی����اری‌ به‌ئاگ����ری‌ جوداخوازیی‌‬ ‫ناكه‌ن"‪.‬‬

‫ﺻﻔﺤﻪ‪3‬‬

‫ﻗﺘﻞ ﻋﺎ� �ﺣﺸﻴﺎﻧﻪ ﺳﺎﻛﻨﺎ� ﺷﺮ� ﻏﺰ�‬ ‫�� ﺣﻤﻠﻪ �ﻣﻴﻨﻰ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺘﻬﺎ‬

‫*ﮔﺮ���ﻫﺎ� ﻋﺰ�ﻟﺪﻳﻦ ﻗﺴــﺎ� �� �� ﻋﻤﻠﻴﺎ� ﺟﺪ�ﮔﺎﻧﻪ ﺗﻮ�ﻧﺴﺘﻨﺪ ‪29‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎ� �ژﻳﻢ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺘﻰ �� ﺑﻪ ﻫﻼﻛﺖ ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﺻﻔﺤﻪ‪16‬‬

‫ﺑﺎ�� ﺑﺎ �ﺗﺶ �� ﺳﺮ�ﻣﻴﻦ ﻋﻘﻼ؟‬

‫ﺑﺴﻢ�ﷲ �ﻟﺮﺣﻤﻦ �ﻟﺮﺣﻴﻢ‬ ‫ﺟﻼ� ﻃﺎﻟﺒﺎﻧﻲ‪� ،‬ﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮ� ﻋﺮ��‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﻌﺪ �� ﻳﻜﺴـﺎ� � ﻫﻔﺖ ﻣﺎ�‬ ‫ﻣﻌﺎﻟﺠـﻪ �� �ﻟﻤﺎ� �� ��ﻟﻴﻦ ��� ﻫﻔﺘﻪ ﺟﺎ�� ﺑﻪ ﻛﺸـﻮ� ﺧﻮ� ﺑﺮﮔﺸـﺘﻪ‪،‬‬ ‫ﭼﻨﺪ ��� ﻗﺒﻞ �� ﺑﺎ�ﮔﺸـﺖ ��ﺑﺎ�� �ﻳﻨﺪ� ﻛﺮ�ﺳﺘﺎ� ﻋﺮ�� �� ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ��‬ ‫ﺑﺎ ﺧﺒﺮﮔﺰ��� �ﺳـﻤﻲ ﻛﻮﻳﺖ‪ ،‬ﺟﺪ�ﺋﻲ ﻃﻠﺒﻲ ﺑﺮ�� ﻛﺮ�ﺳـﺘﺎ� �� �ﻗﺪ�ﻣﻲ‬ ‫ﻧﺎ��ﺳـﺖ ��ﻧﺴـﺖ � ﮔﻔﺖ‪» :‬ﻛﺮ�ﻫﺎ� ﻋﺎﻗﻞ � ﺑﺎﻟـﻎ ﺧﻮ�ﻫﺎ� ﺟﺪ�ﺋﻲ ﻳﺎ‬ ‫�ﺳـﺘﻘﻼ� ﻛﺮ�ﺳـﺘﺎ� ﻧﻴﺴـﺘﻨﺪ ﭼﻮ� �ﻳﻦ �ﻣﺮ� ﻏﻴﺮﻣﻤﻜﻦ �ﺳﺖ‪�� «.‬‬ ‫ﻛـﻪ ��ﻟﻴﻦ �ﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮ� ﻋﺮ�� ﺟﺪﻳﺪ �ﺳـﺖ � ����� �ﻳﺎﺳـﺖ �� ﺑﺮ‬ ‫ﺟﻤﻬﻮ�� ﻋﺮ�� ��ﺣﺎ� ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎ� �ﺳﻴﺪ� ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ �� ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻧﻈﺮ ﺧﻮ�‬ ‫��ﺑﺎ�� ﻧﺎ��ﺳـﺖ ﺑـﻮ�� ﺗﺠﺰﻳﻪﻃﻠﺒﻲ �� ﻛﺮ�ﺳـﺘﺎ� ﮔﻔﺖ‪» :‬ﻣﻦ �ﺋﻴﺲ‬ ‫ﻳﻚ ﺣﺰ� ﻫﺴـﺘﻢ � ﺷـﻌﺎ�� �� ��� ��� »ﺣﻖ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ« ﺑﻮ��‬ ‫�ﻣـﺎ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﺎﻧﻮ� �ﺳﺎﺳـﻲ ��� ���ﻳﻢ ﺑﻪ �ﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎﺳـﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ‬ ‫ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ ﺳﺮﻧﻮﺷﺘﻤﺎ� ﺑﻪ ﺻﻮ�� ﻓﺪ��ﻟﻲ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﻮ�‪ .‬ﻧﻮ� � ﭘﻨﺞ‬ ‫��ﺻﺪ ﻛﺮ�ﻫﺎ ﺑﻪ ﻗﺎﻧﻮ� �ﺳﺎﺳـﻲ ﻋـﺮ�� ��� ﻣﺜﺒﺖ �����ﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻧﻈﺎ�‬ ‫ﻓﺪ��� ﺑﺎ ﺗﺒﻌﻴﺖ �� ��ﻟﺖ ﻣﺮﻛﺰ� ﺗﺄﻛﻴﺪ ﻛﺮ�� �ﺳﺖ‪«.‬‬ ‫ﻃﺎﻟﺒﺎﻧـﻲ‪ ،‬ﻛﻪ ����� ﺳـﺨﺖ ﻣﺒﺎ��� ﺑﺎ ﺻﺪ�� � ﺣﺰ� ﺑﻌﺚ �� ﭘﺸـﺖ‬ ‫ﺳﺮﮔﺬ�ﺷـﺘﻪ � ﺗﺠﺮﺑﻴﺎ� �ﻳﺎ�� �� ﺗﻌﺎﻣﻞ ﺑﺎ ﻛﺸـﻮ�ﻫﺎ� ﻫﻤﺴﺎﻳﻪ ���� �‬ ‫ﻋﻼ�� ﺑﺮ �ﻳﻨﻬﺎ ﻓﺮ�� � ﻧﺸـﻴﺐﻫﺎ� ﻳﻚ ���� �ﻳﺎﺳـﺖ ﺟﻤﻬﻮ�� ﺑﺮ ﻋﺮ��‬ ‫�� ﻳﻜﻲ �� �ﺷـﻮ��ﺗﺮﻳﻦ ﻣﻘﺎﻃﻊ ﺗﺎ�ﻳﺦ �ﻳﻦ ﻛﺸـﻮ� �� �� �ﻫﻦ � ﭘﺮ�ﻧﺪ�‬ ‫ﺧﻮ� ﺑﻪ ﺛﺒﺖ �ﺳﺎﻧﺪ�‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻜﻴﻪ ﺑﺮ ﻫﻤﻴﻦ ﺗﺠﺮﺑﻴﺎ� � ﺗﻌﺎﻣﻼ� � ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ�‬ ‫ﻣﻠﻤـﻮ�‪ ،‬ﺑﺎ ﺻﺪ�ﻗـﺖ � ﺻﺮ�ﺣﺖ �� ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺼﺎﺣﺒـﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ‪» :‬ﻫﻤﻮ���‬ ‫�ﻳـﻦ ﻣﺜﺎ� �� ﺑﺮ�� �� ﻃﺮ� ﻣﻲ�ﻧﻢ ﻛﻪ �ﮔﺮ �ﺳـﺘﻘﻼ� ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻛﺮ�ﺳـﺘﺎ�‬ ‫�ﻋﻼ� ﺷﻮ�‪ ،‬ﺣﺘﻲ �ﮔﺮ ﺗﺮﻛﻴﻪ � �ﻳﺮ�� � ﻋﺮ�� ﻋﻠﻴﻪ �� ���� ﺟﻨﮓ ﻧﺸﻮﻧﺪ �‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺑﺴﺘﻦ ﻣﺮ�ﻫﺎ �ﻛﺘﻔﺎ ﻛﻨﻨﺪ‪� �� ،‬ﻗﺖ �ﻳﻦ ��ﻟﺖ ﭼﻪ ﺧﻮ�ﻫﺪ ﻛﺮ�؟ ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺎ�ﮔﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻔﺖ ﺧﻔﻪ ﻣﻲﺷـﻮﻳﻢ‪ ،‬ﭼﻮ� ﻫﻴﭽﻴﻚ �� ﻧﻴﺎ�ﻫﺎ � ﺿﺮ��ﻳﺎ�‬ ‫�ﻗﺘﺼﺎ�� � ﺳﺎﺧﺘﺎ�ﻫﺎ� �ﻳﺮﺑﻨﺎﺋﻲ �� �ﻳﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﻮﺟﻮ� ﻧﻴﺴﺖ‪«.‬‬ ‫ﻫـﺮ ﭼﻨﺪ ﻫﻤﻴﻦ �ﺷـﺎ�� ﺑـﺮ�� ��� ﺻﺤﻴـﺢ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻛﺮ�ﺳـﺘﺎ� �‬ ‫ﻧﺎﻣﻌﻘﻮ� ﺑﻮ�� ﺷـﻌﺎ�ﻫﺎ� ﺗﺠﺰﻳﻪﻃﻠﺒﻲ �ﻗﺎ� ﺑﺎ���ﻧﻲ ﻛﺎﻓﻲ �ﺳﺖ‪� ،‬ﻟﻲ‬ ‫ﻗﺒـﻞ �� �ﻧﻜﻪ ﺑﻪ ﺗﺸـﺮﻳﺢ �ﻧﺤﺮ�ﻓﻲ ﺑﻮ�� �ﻳﻦ ﺷـﻌﺎ�ﻫﺎ ﺑﭙﺮ���ﻳﻢ ﺧﻮ�‬ ‫�ﺳـﺖ ﺑﺨﺶ �ﻳﮕﺮ� �� �ﺳﺘﺪﻻ� ﻣﺘﻴﻦ � ﻣﺤﻜﻢ ﺟﻼ� ﻃﺎﻟﺒﺎﻧﻲ ��ﺑﺎ��‬ ‫ﺑﻲﻧﻴـﺎ� ﺑﻮ�� ﻛﺮ�ﺳـﺘﺎ� ﻋﺮ�� ﺑﻪ ﺗﻼ� ﺑﺮ�� ﺟﺪ� ﺷـﺪ� �� ﻋﺮ�� ��‬ ‫ﻧﻴﺰ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻛﻨﻴﻢ‪� .‬ﻗﺎ� ﻃﺎﻟﺒﺎﻧﻲ �� ���ﻣﻪ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺑﺎ ﺧﺒﺮﮔﺰ��� ﻛﻮﻳﺖ‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ �ﺳـﺖ‪» :‬ﻣﺎ ﻫﻢ �ﻛﻨﻮ� �� ﻧﻈﺎ� �ﻣﻮﻛﺮ�ﺗﻴﻚ � ﺣﻘﻮ� � �����ﻫﺎ�‬ ‫ﮔﺴﺘﺮ�� ﺑﻬﺮ� ﻣﻲﺑﺮﻳﻢ‪� .‬ﻳﻦ‪ ،‬ﺗﺤﻮﻟﻲ ﺑﺰ�گ �� ﻛﺮ�ﺳﺘﺎ� �ﺳﺖ‪�� .‬ﺿﺎ�‬ ‫ﻣﻌﻴﺸـﺘﻲ ﺑﺴـﻴﺎ� ﺧﻮ� �ﺳﺖ � ﺳﺎﺧﺖ � ﺳـﺎ�ﻫﺎ ﺑﺎ ﮔﺴﺘﺮ�ﮔﻲ ��ﺣﺎ�‬ ‫�ﻧﺠﺎ� �ﺳﺖ‪ ،‬ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬ��ﻫﺎ �� �ﻣﺎ� ﺳﻘﻮ� ﺻﺪ�� ﻛﻪ ﻣﺤﺪ�� ﺑﻪ ‪ 5‬ﻧﻔﺮ‬ ‫ﺑﻮ�ﻧﺪ �ﻛﻨﻮ� ﺑﻪ ‪ 2900‬ﻧﻔﺮ �ﺳﻴﺪ��ﻧﺪ ﻛﻪ �ﻳﻦ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎ� �ﻓﺰ�ﻳﺶ ﺛﺮ��‬ ‫� ���ﻣﺪ �ﺳﺖ‪� .‬ﻣﺎﻧﻲ �� ﻛﺮ�ﺳﺘﺎ� ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ��ﻧﺸﮕﺎ� �ﺟﻮ� ��ﺷﺖ �ﻣﺎ‬ ‫�ﻛﻨﻮ� ﺣﺪ�� ‪�� 20‬ﻧﺸﮕﺎ� ���ﻳﻢ � �ﻳﻦ ��ﻗﻌﻴﺖ ﺑﺮ�� ﻫﺮ ﻛﺮ� ﻋﺎﻗﻠﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﺧﻮ�ﻫﺎ� ﺳـﻌﺎ�� �ﻃﻦ ﺧﻮ� ﺑﺎﺷﺪ ﻛﺎﻓﻲ �ﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﻌﺎ�ﻫﺎ�‬ ‫ﺟﺪ�ﺋﻲﻃﻠﺒﻲ �ﺣﺴﺎ� ﺑﻲﻧﻴﺎ�� ﻛﻨﺪ«‪.‬‬ ‫��ﺑﺎ�� ﺳـﺨﻨﺎ� �ﺣﺴﺎﺳﻲ ﻣﺴـﻌﻮ� ﺑﺎ���ﻧﻲ �ﺋﻴﺲ �ﻗﻠﻴﻢ ﻛﺮ�ﺳﺘﺎ�‬ ‫ﻋﺮ�� ﻛﻪ ﻫﻤﺰﻣﺎ� ﺑﺎ ﺷﻮ�� ��ﻋﺶ �� �ﺳﺘﺎ�ﻫﺎ� ﺷﻤﺎ� ﻏﺮﺑﻲ ﻋﺮ��‬ ‫ﺷﻌﺎ�ﻫﺎ� ﺟﺪ�ﺋﻲﻃﻠﺒﻲ ﺳﺮ ���‪ ،‬ﭼﻨﺪ ﻧﻜﺘﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ �ﺟﻮ� ����‪.‬‬ ‫��� �ﻧﻜﻪ ﺧﻮ� ﻛﺮ�ﻫﺎ� ﻋﺮ�� ��ﺑﺎ�� ﺟﺪ�ﺋﻲﻃﻠﺒﻲ �ﺧﺘﻼ� ﻧﻈﺮ ���ﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﺨﻨﺎ� �ﻗﺎ� ﺟﻼ� ﻃﺎﻟﺒﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻫﻔﺘﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ � �� �ﺳﺘﺎﻧﻪ ﺑﺎ�ﮔﺸﺖ ﺑﻪ‬ ‫ﻋﺮ�� ﮔﻔﺘﻪ‪ ،‬ﻧﺸـﺎ� ﻣﻲ�ﻫﺪ �ﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮ� �� ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﺳﻄﻮ� ﺳﻴﺎﺳﻲ‬ ‫ﻛﺮ�ﺳـﺘﺎ� ﻋﺮ�� ﻣﺨﺎﻟﻔﺎ� ﺟـﺪ� ���� � ﺑﺮ�� ﺳـﺨﻨﺎ� �ﻗﺎ� ﺑﺎ���ﻧﻲ‬ ‫ﻣﻲﺗﻮ�� ﻓﻘﻂ �� ﺣﺪ ﻳﻚ ﺷﻌﺎ� ﺑﻲﭘﺸﺘﻮ�ﻧﻪ ﺣﺴﺎ� ﺑﺎ� ﻛﺮ�‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎ��‬ ‫��ﺷﻦﺗﺮ‪ �� ،‬ﻧﻈﺮ ﺷﺎﺧﺺﺗﺮﻳﻦ ﻓﺮ� ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻛﺮ�ﺳﺘﺎ� ﻋﺮ��‪ ،‬ﻛﺮ�ﻫﺎ�‬ ‫ﻋﺎﻗﻞ � ﺑﺮﺧﻮ���� �� ﺑﻠﻮ� ﻓﻜﺮ� � ﺳﻴﺎﺳـﻲ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ �� ﺟﺪ�ﺋﻲ �‬ ‫ﺗﺠﺰﻳﻪ ﻋﺮ�� ﺳﺨﻦ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫��� �ﻧﻜـﻪ ﺗﺠﺰﻳـﻪ ﻋـﺮ��‪ ،‬ﻣﺨﺎﻟﻔـﺎ� �ﻳـﺎ�� �� ﻣﻨﻄﻘـﻪ ���� ﻛـﻪ‬ ‫ﻫﻤﺴـﺎﻳﮕﺎ� ﻋـﺮ�� �� ﺟﻤﻠـﻪ �ﻧﻬﺎ ﻫﺴـﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑـﺎ �ﺟﻮ� ﭼﻨﻴـﻦ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎ�‬ ‫ﺑﺰ�ﮔﻲ‪ ،‬ﻛﻪ ﺟﻤﻬﻮ�� �ﺳـﻼﻣﻲ �ﻳﺮ�� ﻳﻜﻲ �� �ﻧﻬﺎﺳـﺖ‪ ،‬ﺟﺪ�ﺋﻲﻃﻠﺒﺎ�‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲﺧﻮ�ﻫﻨﺪ �ﻫﺪ�� ﺧﻮ� �� ﻣﺤﻘﻖ ﺳـﺎ�ﻧﺪ؟ �ﻳﺎ ﺳﺮﻧﻮﺷﺘﻲ ﻏﻴﺮ ��‬ ‫ﻫﻤﺎ� ﻛﻪ �ﻗﺎ� ﻃﺎﻟﺒﺎﻧﻲ ﮔﻔﺖ )ﺑﻪ ﺳﺎ�ﮔﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻔﺖ ﺧﻔﻪ ﻣﻲﺷﻮﻳﻢ( ��‬ ‫�ﻧﺘﻈﺎ�ﺷﺎ� ﺧﻮ�ﻫﺪ ﺑﻮ�؟!‬ ‫ﺳـﻮ� �ﻧﻜﻪ �� ﻧﻘﺸـﻪﻫﺎ� �ﻣﺜﺎ� ﻣﺴـﻌﻮ� ﺑﺎ���ﻧﻲ‪�� ،‬ﻋﺎﻫﺎ� ��ﺿﻲ‬ ‫ﻣﻀﺤﻜـﻲ ﻧﻴﺰ ﻧﺴـﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﻌﻀﻲ ﻛﺸـﻮ�ﻫﺎ� ﻫﻤﺴـﺎﻳﻪ �� ﺟﻤﻠﻪ �ﻳﺮ��‬ ‫�ﺟﻮ� ����‪ �� .‬ﺧﻔﮕﻲ ﻣﻮ�� �ﺷـﺎ�� �ﻗﺎ� ﻃﺎﻟﺒﺎﻧﻲ ﻣﺮﺑﻮ� ﺑﻪ ﺷـﺮ�ﻳﻄﻲ‬ ‫�ﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﺴﺎﻳﮕﺎ� ﻓﻘﻂ ﻣﺮ�ﻫﺎﻳﺸﺎ� ﺑﺎ ﻛﺮ�ﺳﺘﺎ� ﻋﺮ�� �� ﺑﺒﻨﺪﻧﺪ‪� ،‬ﻣﺎ‬ ‫�ﮔﺮ ﺷـﺎﻫﺪ ��ﻋﺎﻫﺎ� ��ﺿﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻗﻄﻌﺎً �ﺗﻔﺎﻗﺎ� �ﻳﮕﺮ� ﺧﻮ�ﻫﺪ �ﻓﺘﺎ�‪.‬‬ ‫�� �� ﺻﻮ�� ﺟﺪ�ﺋﻲ ﻃﻠﺒﺎ� ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪ�ﻧﻨﺪ ﺳﺮﻧﻮﺷﺘﻲ ﺑﺎﻻﺗﺮ �� ﺧﻔﮕﻲ ��‬ ‫�ﻧﺘﻈﺎ�ﺷﺎ� ﺧﻮ�ﻫﺪ ﺑﻮ�‪.‬‬ ‫� ﭼﻬﺎ�� �ﻧﻜﻪ ﺣﺘﻲ ﻗﺪ��ﻫﺎ� ﻏﺮﺑﻲ ﻧﻴﺰ �ﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ �� ﻇﺎﻫﺮ �ﻋﻼ�‬ ‫ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﺑﺎ ﺗﺠﺰﻳﻪ ﻋﺮ�� ﻣﻮ�ﻓﻖ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪� .‬ﮔﺮ ﺟﺎ� ﻛﺮ� ��ﻳﺮ �ﻣﻮ� ﺧﺎ�ﺟﻪ‬ ‫�ﻣﺮﻳﻜﺎ �� ﺳﻔﺮ �ﺧﻴﺮ� ﺑﻪ ﻋﺮ�� � �ﻳﺪ��� ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﺎ���ﻧﻲ ��ﺷﺘﻪ �� ﺧﻔﺎ‬ ‫ﭼﻴﺰ� ﻏﻴﺮ �� �ﻧﭽﻪ �ﺷـﻜﺎ�� �ﻋﻼ� ﻛﺮ�� ﺑﻪ ﻣﺴـﺌﻮﻟﻴﻦ �ﻗﻠﻴﻢ ﻛﺮ�ﺳﺘﺎ�‬ ‫ﻋـﺮ�� ﮔﻔﺘـﻪ‪ ،‬ﺣﻀﺮ�� ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑـﻪ �� �� ﺧﻮ� ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻓﻌـﻞ � �ﻧﻔﻌﺎﻻ�‬ ‫ﻋﻮ�ﻣﻞ �ژﻳﻢ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴـﺘﻲ ﻫﻢ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻣﺎﻳﻪ �ﻟﮕﺮﻣﻲ ﺟﺪ�ﺋﻲﻃﻠﺒﺎ� ﺷﻮ�‪.‬‬ ‫�ﻧﻬﺎ ﻫﻤﻪ ﺧﻮ�ﻫﺎ� ﻧﺎ���ﻣﻲ � ﺟﻨﮓ � ﺟﺪ�� �� ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻫﺴـﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮ�ﻧﻨﺪ‬ ‫ﻧـﺎ� ﺧـﻮ� �� �� �� ﺗﻨـﻮ� ��� ﺑﭙﺰﻧﺪ � ﻣﺎﻫﻲ ﻣﻘﺼﻮ� ﺧـﻮ� �� �� �ﺑﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﮔﻞ �ﻟﻮ� ﻣﻲﺷـﻮ� ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﺳﻼ� ﺑﻔﺮ�ﺷـﻨﺪ‪ ،‬ﻗﻴﻤﻮﻣﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺛﺮ��ﻫﺎ�‬ ‫ﻣﻨﻄﻘﻪ �� ﭼﭙﺎ�� ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ � ﺳـﻴﺎ�� ﺧﻮ� �� ﺑﺮ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺣﻔﻆ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻋﻘﻼ�‬ ‫ﻛﺮ�ﺳـﺘﺎ� ﻋﺮ�� ﻫﺮﮔﺰ ﻓﺮﻳﺐ �ﻳﻦ ﺳـﻮ��ﮔﺮ�� ﺑﻴﻦ�ﻟﻤﻠﻠﻲ �� ﻧﺨﻮ�ﻫﻨﺪ‬ ‫ﺧﻮ�� � ﺑﺎ �ﺗﺶ ﺗﺠﺰﻳﻪﻃﻠﺒﻲ ﺑﺎ�� ﻧﺨﻮ�ﻫﻨﺪ ﻛﺮ�‪.‬‬

‫ﺑﺎ ﺗﻤﺎ� ﺗﻮ��‬ ‫�� ﻣﺮ�� ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ �� ﺑﺮ�ﺑﺮ‬ ‫ﺟﻨﺎﻳﺎ� ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺖﻫﺎ‬ ‫ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﻰﻛﻨﻴﻢ‬

‫ﺑﻘﻴﻪ �� ﺻﻔﺤﻪ‪3‬‬

‫ﻣﻬﻠﺖ ﻳﻚ ﻣﺎﻫﻪ ﻣﺠ‬ ‫ﻣﻬﻠﺖ ﻳﻚ ﻣﺎﻫﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻪ ��ﻟﺖ‬

‫ﺑﺮ�� ﺣﺬ� ﭘﺮ���ﻣﺪﻫﺎ ﺑﺮ�� ﺣﺬ� ﭘﺮ‬

‫ﺻﻔﺤﻪ‪3‬‬

‫�� ��ﻳﺎﻓﺖ ﻳﺎ��ﻧﻪ ﻧﻘﺪ�‬

‫ﻗﺘﻞ ﻋﺎ� �ﺣﺸﻴﺎﻧﻪ ﺳﺎﻛﻨﺎ� ﺷﺮ� ﻏﺰ�‬ ‫�� ﺣﻤﻠﻪ �ﻣﻴﻨﻰ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺘﻬﺎ‬

‫*ﮔﺮ���ﻫﺎ� ﻋﺰ�ﻟﺪﻳﻦ ﻗﺴــﺎ� �� �� ﻋﻤﻠﻴﺎ� ﺟﺪ�ﮔﺎﻧﻪ ﺗﻮ�ﻧﺴﺘﻨﺪ ‪29‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎ� �ژﻳﻢ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺘﻰ �� ﺑﻪ ﻫﻼﻛﺖ ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﺻﻔﺤﻪ‪16‬‬

‫�ﺋﻴﺲ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮ� ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ � ﺑﻮ�ﺟﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮ���‬ ‫�ﺳﻼﻣﻲ �� ﻣﻬﻠﺖ ﻳﻚ ﻣﺎﻫﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻪ ��ﻟﺖ ﺑﺮ��‬ ‫���ﻳﺎﺑﻲ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ� � �ﺟﺮ�� ﺻﺤﻴﺢ ﻗﺎﻧﻮ� ﺧﺒﺮ‬ ‫��� � ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻛﺴﺮ� ‪ 7000‬ﻣﻴﻠﻴﺎ��� ﺣﺘﻤﻲ �ﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻏﻼﻣﺮﺿﺎ ﺗﺎﺟﮕﺮ��� �� ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺑﺎ ﻣﻬﺮ ﺑﺎ �ﺷــﺎ��‬

‫ﺑﺎ�� ﺑﺎ �ﺗﺶ �� ﺳﺮ�ﻣﻴﻦ ﻋﻘﻼ؟‬ ‫ﺑﺴﻢ�ﷲ �ﻟﺮﺣﻤﻦ �ﻟﺮﺣﻴﻢ‬ ‫ﺟﻼ� ﻃﺎﻟﺒﺎﻧﻲ‪� ،‬ﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮ� ﻋﺮ��‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﻌﺪ �� ﻳﻜﺴـﺎ� � ﻫﻔﺖ ﻣﺎ�‬ ‫�ﻛﺘﺮ ��ﺣﺎﻧﻲ �� ﺟﻤﻊ �ﺳﺎﺗﻴﺪ ��ﻧﺸﮕﺎﻫﻬﺎ� ﻛﺸﻮ�‪:‬‬

‫�ﻛﺘﺮ ��ﺣﺎﻧﻲ �� ﺟﻤﻊ �ﺳﺎﺗﻴﺪ ��ﻧﺸﮕﺎﻫﻬﺎ� ﻛﺸﻮ�‪:‬‬

‫�� ��ﻳﺎﻓﺖ ﻳﺎ�‬

‫ﭘﺮ��ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ � ﺑﻮ�ﺟﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮ���‬ ‫ﻛﻤﻴﺴﻴﻮ�‬ ‫ﺣﺬ� �ﻓﺮ��‬ ‫�ﺋﻴﺲ‬ ‫ﺑﻪ �ﻇﻬﺎ��� ��ﻳــﺮ �ﻗﺘﺼﺎ� �� ﻣﻮ��‬ ‫ﻳﻚ ﻣﺎﻫﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻪ ��ﻟﺖ ﺑﺮ��‬ ‫�ﻳﺸــﺎ�‬ ‫ﻣﻬﻠﺖ‬ ‫�ﻇﻬﺎ���‬ ‫�ﺳﻼﻣﻲ ��‬ ‫�ﻣﺪ �� ��ﻳﺎﻓﺖ ﻳﺎ��ﻧﻪ ﻧﻘﺪ� ﮔﻔﺖ‪:‬‬ ‫���ﻳﺎﺑﻲ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ� � �ﺟﺮ�� ﺻﺤﻴﺢ ﻗﺎﻧﻮ� ﺧﺒﺮ‬ ‫ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎ� �ﻇﻬﺎ� ﻧﻈﺮ ��ﻟﺖ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬ ‫��� � ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻛﺴﺮ� ‪ 7000‬ﻣﻴﻠﻴﺎ��� ﺣﺘﻤﻲ �ﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﺎﺟﮕﺮ��� �� ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺑﺎ ﻣﻬﺮ ﺑﺎ �ﺷــﺎ��‬ ‫ﻏﻼﻣﺮﺿﺎ�� ﺻﻔﺤﻪ‪3‬‬ ‫ﺑﻘﻴﻪ‬

‫����� ﺑﻬﺪ�ﺷﺖ‪:‬‬

‫ئا‪ :‬هاوكار حسێن‬ ‫شاهۆ ئه‌حمه‌د‬ ‫ی‬ ‫ی له‌په‌رله‌مان ‌‬ ‫فراكسیۆنی‌ پارت ‌‬ ‫كوردستان داوا ده‌كات ئه‌مڕۆ‬ ‫له‌دانیشتنی‌ په‌رله‌مانی‌ كوردستان‬ ‫ی‬ ‫ی سه‌رۆك كۆمار یه‌كالی ‌‬ ‫پۆست ‌‬ ‫ی‬ ‫بكرێته‌وه‌و په‌رله‌مانتارێكی‌ فراكسیۆن ‌‬ ‫یه‌كێتیش ده‌ڵێت "ئاساییه‌ ئه‌و‬ ‫پۆسته‌ له‌په‌رله‌مان یه‌كالیی‌ بكرێته‌وه‌‪،‬‬ ‫ی‬ ‫ی سه‌رۆك ‌‬ ‫به‌اڵم ده‌بو پۆستی‌ جێگر ‌‬ ‫ئه‌نجومه‌نی‌ نوێنه‌رانی عێراقیش‬ ‫له‌په‌رله‌مان یه‌كالیی‌ بكرێته‌وه‌"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫له‌سه‌ره‌تای‌ مانگی‌ ئایاری‌ رابردو‪ ،‬دوا ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌نجومه‌نی‌ ناوه‌ند ‌‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ س����ه‌رۆك ‌‬ ‫ی نیشتمانی‌ كوردستان رایگه‌یاند‬ ‫یه‌كێت ‌‬

‫ی به‌نیاز‌ه نه‌جمه‌دین كه‌ریم‪،‬‬ ‫كه‌ حزبه‌كه‌ ‌‬ ‫ی كه‌رك����وك كاندی����د بكات‬ ‫پارێ����زگار ‌‬ ‫بۆ پۆس����تی‌ س����ه‌رۆك كۆماری‌ عێراق‪،‬‬ ‫ی هه‌رێ����م له‌راگه‌یه‌نراوێكدا‬ ‫س����ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی بۆ ئه‌و پۆسته‌‬ ‫خۆپااڵوتنی‌ هه‌ر كه‌سێك ‌‬ ‫به‌س����ته‌و‌ه به‌ره‌زامه‌ندی����ی‌ په‌رله‌مان����ی‌‬ ‫ی ‪،2014‬‬ ‫ی ‪4‬ی‌ ئای����ار ‌‬ ‫عێراق����ه‌وه‌‪ .‬رۆژ ‌‬ ‫له‌راگه‌یه‌نراوێكدا س����ه‌رۆكایه‌تی‌ هه‌رێم‪،‬‬ ‫وه‌ك كاردانه‌وه‌ی����ه‌ك بۆ ئ����ه‌و لێدوانه‌ی‌‬ ‫به‌رپرس����ه‌كه‌ی‌ یه‌كێتی‌ بۆ دیاریكردنی‌‬ ‫نه‌جمه‌دین كه‌ری����م‪ ،‬جه‌ختیكرده‌و‌ه كه‌‬ ‫"هه‌ر كه‌س����ێك بۆ پۆس����تی‌ س����ه‌رۆك‬ ‫كۆمار بپاڵێورێت‪ ،‬پێویسته‌ ره‌زامه‌ندیی‌‬ ‫ی له‌س����ه‌ربێت‪،‬‬ ‫پارله‌مان����ی‌ كوردس����تان ‌‬ ‫ی گه‌لی‌‬ ‫چونك ‌ه ئه‌م پۆس����ته‌ ئیستیحقاق ‌‬ ‫كوردستانه‌"‪.‬‬ ‫وته‌بێژی‌ فراكسیۆنی‌ زه‌رد له‌په‌رله‌مانی‌‬

‫ی‬ ‫كوردس����تان محه‌م����ه‌د عه‌ل����ی‌ له‌باره‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫دیاریكردن����ی‌ كاندیدێ����ك بۆ پۆس����ت ‌‬ ‫سه‌رۆكی‌ كۆمار به‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یاند "ئێم ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی له‌په‌رله‌مان ‌‬ ‫وه‌كو فراكس����یۆنی‌ پارت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ماده‌ ‌‬ ‫ی ‪‌6‬‬ ‫كوردس����تان به‌پێی‌ بڕگه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی په‌رله‌مان���� ‌‬ ‫ی په‌ی����ڕه‌وی‌ ناوخ����ۆ ‌‬ ‫‪‌ 54‬‬ ‫كوردستان هه‌ر س����ه‌رۆك فراكسیۆنێك‬ ‫ی‬ ‫ده‌توانێت ‪24‬كاتژمێر به‌ر له‌كۆبونه‌وه‌ ‌‬ ‫په‌رله‌م����ان داوای‌ زیادكردنی‌ بڕگه‌یه‌ك‬ ‫له‌دانیش����تنه‌كه‌ بكات بۆ ئه‌و مه‌به‌ست ‌ه‬ ‫ی ئه‌م����ڕۆی‌‬ ‫داوامانك����ردو‌ه له‌دانیش����تن ‌‬ ‫ی‬ ‫په‌رله‌مان پۆس����تی‌ س����ه‌رۆك كۆماری ‌‬ ‫ی‬ ‫یه‌كالیی‌ بكرێته‌وه‌ له‌نێوان ئه‌و كه‌سانه‌ ‌‬ ‫بۆ ئه‌و پۆسته‌ دیاریكراون"‪.‬‬ ‫ی به‌وه‌شكرد ئه‌و پۆست ‌ه‬ ‫ناوبراو ئاماژه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫(سه‌رۆك كۆماری‌ عێراق) ئیستیحقاق ‌‬ ‫ی‬ ‫كورده‌ بۆی ‌ه ئێمه‌ ترس����مان هه‌ی ‌ه له‌وه‌ ‌‬

‫ئه‌و پۆس����ته‌ له‌ده‌س����ت ك����ورد بچێت‬ ‫له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ كۆمه‌ڵێك كاندید دیاریكراون‬ ‫بۆ پۆستی‌ سه‌رۆك كۆماری‌ عێراق بۆی ‌ه‬ ‫ده‌بێت ئێم ‌ه له‌سه‌ر یه‌كێك له‌و كاندیدان ‌ه‬ ‫ی پۆستی‌ سه‌رۆك‬ ‫یه‌كده‌نگ بین بۆ ئه‌وه‌ ‌‬ ‫كۆمار بۆ كورد مسۆگه‌ربێت‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی فراكسیۆن ‌‬ ‫له‌به‌رامبه‌ردا‪ ،‬په‌رله‌مانتار ‌‬ ‫س����ه‌وز له‌په‌رله‌مانی‌ كوردس����تان رێواز‬ ‫ی‬ ‫ی پۆست ‌‬ ‫فایه‌ق له‌باره‌ی‌ یه‌كالییكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫سه‌رۆك كۆمار له‌په‌رله‌مانی‌ كوردستان‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ رونكرده‌وه‌ ك ‌ه ئاساییه‌ ئه‌و پۆست ‌ه‬ ‫ی‬ ‫یه‌كالییبكرێته‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم ده‌بو پۆس����ت ‌‬ ‫جێگری‌ س����ه‌رۆكی‌ ئه‌نجومه‌نی‌ نوێنه‌ران‬ ‫ه����ه‌ر له‌په‌رله‌م����ان یه‌كالییبكرێت����ه‌وه‌‌و‬ ‫هه‌روه‌ها پۆسته‌كانی‌ تری عێراقیش هه‌ر‬ ‫له‌په‌رله‌مان یه‌كالییبكرێنه‌وه‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫هه‌روه‌ها گۆران ئ����ازاد‪ ،‬په‌رله‌مانتار ‌‬

‫‪7/20/2014 11:14:31 AM‬‬

‫ﺑﻪ �‬ ‫�ﻣﺪ‬ ‫ﺑﻪ ﻣ‬

‫����� ﺑﻬﺪ�ﺷ‬

‫ﻣﻌﺎﻟﺠـﻪ �� �ﻟﻤﺎ� �� ��ﻟﻴﻦ ��� ﻫﻔﺘﻪ ﺟﺎ�� ﺑﻪ ﻛﺸـﻮ� ﺧﻮ� ﺑﺮﮔﺸـﺘﻪ‪،‬‬ ‫����ﻫﺎ� ﺑﻴﻤﺎ��� ﺳﺮﻃﺎﻧﻰ‬ ‫����ﻫﺎ� ﺑﻴﻤﺎ��� ﺳﺮﻃﺎﻧﻰ �� ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺤﺮ��‬ ‫ﭼﻨﺪ ��� ﻗﺒﻞ �� ﺑﺎ�ﮔﺸـﺖ ��ﺑﺎ�� �ﻳﻨﺪ� ﻛﺮ�ﺳﺘﺎ� ﻋﺮ�� �� ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ��‬ ‫��ﻛﺮ�ﺳـﺘﺎ� �� �ﻗﺪ�ﻣﻲ‬ ‫�ﺻﻠﻲﺑﺮ��‬ ‫ﻛﻮﻳﺖ‪ ،‬ﺟﺪ�ﺋﻲ ﻃﻠﺒﻲ‬ ‫ﺑﺎ ﺧﺒﺮﮔﺰ��� �ﺳـﻤﻲ‬ ‫��ﻧﺸﮕﺎﻫﻬﺎ� ﻛﺸﻮ� ﺗﻼ� ﻋﻠﻤﻲ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ‬ ‫ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ �ﺳﺖ‬ ‫�ﺻﻠﻲ ��‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﺒﻪ ﻋﻠﻤﻲ‬ ‫��ﻧﺸﮕﺎﻫﻬﺎ� ﻛﺸﻮ� ﺗﻼ�‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﺒﻪ‬ ‫��ﻳﮕﺎ� ﻣﻰ‬ ‫�ﺳﺖﻣﻰﺷﻮ�‬ ‫��ﻳﮕﺎ�‬ ‫ﻧﺎ��ﺳـﺖ ��ﻧﺴـﺖ � ﮔﻔﺖ‪» :‬ﻛﺮ�ﻫﺎ� ﻋﺎﻗﻞ � ﺑﺎﻟـﻎ ﺧﻮ�ﻫﺎ� ﺟﺪ�ﺋﻲ ﻳﺎ‬ ‫ﺻﻔﺤﻪ‪2‬‬

‫�ﺳـﺘﻘﻼ� ﻛﺮ�ﺳـﺘﺎ� ﻧﻴﺴـﺘﻨﺪ ﭼﻮ� �ﻳﻦ �ﻣﺮ� ﻏﻴﺮﻣﻤﻜﻦ �ﺳﺖ‪�� «.‬‬ ‫ﻛـﻪ ��ﻟﻴﻦ �ﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮ� ﻋﺮ�� ﺟﺪﻳﺪ �ﺳـﺖ � ����� �ﻳﺎﺳـﺖ �� ﺑﺮ‬ ‫ﺟﻤﻬﻮ�� ﻋﺮ�� ��ﺣﺎ� ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎ� �ﺳﻴﺪ� ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ �� ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻧﻈﺮ ﺧﻮ�‬

‫�ﺋﻴﺲ��ﭘﻮ�ﻫﺎ� ﺳﻔﻴﺪ �ﻧﺠﺎ� ﺷﺪ‬ ‫��ﺑﺎ�� ﻧﺎ��ﺳـﺖ ﺑـﻮ�� ﺗﺠﺰﻳﻪﻃﻠﺒﻲ �� ﻛﺮ�ﺳـﺘﺎ� ﮔﻔﺖ‪» :‬ﻣﻦ ﺑﺎ‬

‫ﺑﺎ ��ﭘﻮ�ﻫﺎ� ﺳﻔﻴﺪ �ﻧﺠﺎ� ﺷﺪ‬

‫��ﻧﺸﺠﻮﻳﺎ� ﭘﺰﺷﻜﻲ ��‬ ‫ﻣﺮ�� ﻏﺰ�‬ ‫��ﻧﺸﺠﻮﻳﺎ� ﭘﺰﺷﻜﻲ �� ﺣﻤﺎﻳﺖ ��ﺗﺠﻤﻊ‬ ‫ﺗﺠﻤﻊ‬ ‫���ﻳﻢ ﺑﻪ �ﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎﺳـﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ‬ ‫�ﻣـﺎ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﺎﻧﻮ� �ﺳﺎﺳـﻲ ���‬

‫ﻳﻚ ﺣﺰ� ﻫﺴـﺘﻢ � ﺷـﻌﺎ�� �� ��� ��� »ﺣﻖ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ« ﺑﻮ��‬

‫ﺻﻔﺤﻪ‪2‬‬

‫ﺻﻔﺤﻪ‪2‬‬

‫ﺑﺎ ﺣﻀﻮ� ‪� 8‬ﺋﻴﺲ ﻣﺠﻠﺲ‬

‫ﺑﺎ ﺣﻀﻮ� ‪� 8‬ﺋﻴﺲ‬

‫�ﺟﻼ� ﺗﺮ�ﺋﻴﻜﺎ� ﺑﻴﻦ �ﻟﻤﺠﺎﻟﺲ �ﺳ‬ ‫�ﺟﻼ� ﺗﺮ�ﺋﻴﻜﺎ� ﺑﻴﻦ �ﻟﻤﺠﺎﻟﺲ �ﺳﻼﻣﻲ �� �ﻓﺎ� �� ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ‬ ‫ﻓﺮ�� �� ﺗﻬﺮ�� ﺑﺮﮔ‬ ‫ﻏﺰ� �� ﺗﻬﺮ�� ﺑﺮﮔﺰ�� ﻣﻲﺷﻮ�‬ ‫ﺣﻤﺎﻳﺖ �� ﻣﺮ�� ﻓﺮ��‬

‫ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ ﺳﺮﻧﻮﺷﺘﻤﺎ� ﺑﻪ ﺻﻮ�� ﻓﺪ��ﻟﻲ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﻮ�‪ .‬ﻧﻮ� � ﭘﻨﺞ‬ ‫�ﺳﺎﺳـﻲ ﻋـﺮ�� ��� ﻣﺜﺒﺖ �����ﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻧﻈﺎ�‬ ‫ﻗﺎﻧﻮ�‬ ‫ﻛﺮ�ﻫﺎ ﺑﻪ‬ ‫�� ﭘــﻲ��ﺻﺪ‬ ‫�ﺟﻼ� ﺗﺮ�ﺋﻴﻜﺎ�‬ ‫�ﺟﻼ�‬ ‫ﺳﻴﺎﺳــﻲ‬ ‫ﻛﻤﻴﺘﻪ�� �ﻳــﻦ‬ ‫�ﺳــﻼﻣﻲ‬ ‫ﺗﺎﻣﻴﻦ�ﻟﻤﺠﺎﻟــﺲ �ﺑﻴﺮ‬ ‫ﺑــﻪ ﺑﻴﻤﺎ�ﺳــﺘﺎ�ﻫﺎ� ﻏــﺰ� � ﺑﻴﻦ‬ ‫�ﺑﻴﺮ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﺳﻴﺎﺳــﻲ �ﺟﻼ� ﺗﺮ�ﺋﻴﻜﺎ�‬ ‫ﺑــﻪ ﺑﻴﻤﺎ�ﺳــﺘﺎ�ﻫﺎ� ﻏــﺰ� � ﺗﺎﻣﻴﻦ‬ ‫�� ﭘــﻲ ﺟﻨﺎﻳــﺎ� �ﺧﻴــﺮ �ژﻳــﻢ‬ ‫�ژﻳــﻢ‬ ‫�ﺧﻴــﺮ‬ ‫ﺟﻨﺎﻳــﺎ�‬ ‫ﺣﻀﻮ� ﻣﻲﻳﺎﺑﻨﺪ‪.‬ﺑﻴﻦ �ﻟﻤﺠﺎﻟﺲ �ﺳــﻼﻣﻲ ﺑﺎ ﺑﻴﺎ� �ﻳﻦ ﻛﻪ �ﻳﻦ‬ ‫ﺑﻴﻦ �ﻟﻤﺠﺎﻟﺲ �ﺳــﻼﻣﻲ ﺑﺎ ﺑﻴﺎ� �ﻳﻦ ﻛﻪ �ﻳﻦ‬ ‫��ﻟﺖ��ﻣﺮﻛﺰ� ﺗﺄﻛﻴﺪ ﻛﺮ�� �ﺳﺖ‪«.‬‬ ‫ﺗﺒﻌﻴﺖ ��‬ ‫ﺗﺠﻬﻴﺰ�� ﭘﺰﺷــﻜﻲ � ����ﻳﻲ ﻣﺤﺘﺎ�‬ ‫ﺗﺠﻬﻴﺰ�� ﭘﺰﺷــﻜﻲ � ����ﻳﻲ ﻣﺤﺘﺎ�‬ ‫ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴــﺘﻲ �� ﻏــﺰ�‪ ،‬ﮔﺮ�ﻫــﻲ ��‬ ‫ﮔﺮ�ﻫــﻲ‬ ‫ﻓﺪ�����ﺑﺎﻏــﺰ�‪،‬‬ ‫ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴــﺘﻲ‬ ‫ﺳــﻌﺪ�ﺑﺎ� ﺑﺮﮔﺰ��‬ ‫ﺣﺎﻓﻈﻴﻪﺗﻠﻔﻨﻲ‬ ‫ﻓــﺮ������ﺗﻤﺎ�‬ ‫��ﺷــﺖ‪:‬‬ ‫�ﺟﻼ�‬ ‫�� �ﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﺬ�ﮔﺎ� �ﻓﺢ ﻫﻤﻮ��� �ﻣﻦﺟﻼﻟﻲ �ﻇﻬﺎ�‬ ‫�ﺟﻼ� ﻓــﺮ�� �� ﺣﺎﻓﻈﻴﻪ ﺳــﻌﺪ�ﺑﺎ� ﺑﺮﮔﺰ��‬ ‫ﺳـﺨﺖ ﻣﺒﺎ��� ﺑﺎ ﺻﺪ�� � ﺣﺰ� ﺑﻌﺚ �� ﭘﺸـﺖ‬ ‫�����‬ ‫��ﻧﺸــﮕﺎ� ﻛﻪ‬ ‫��ﻧﺸــﺠﻮﻳﺎ�ﻃﺎﻟﺒﺎﻧـﻲ‪،‬‬ ‫�� �ﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﺬ�ﮔﺎ� �ﻓﺢ ﻫﻤﻮ��� �ﻣﻦ‬ ‫��ﻧﺸــﺠﻮﻳﺎ� ��ﻧﺸــﮕﺎ� ﻋﻠﻮ� ﭘﺰﺷﻜﻲ‬ ‫ﭘﺰﺷﻜﻲ‬ ‫ﻋﻠﻮ�‬ ‫�ﺟﻼ���ﺗﺮ�ﺋﻴﻜﺎ� ﺑﻴﻦ‬ ‫ﻣﺠﺎﻟﺲ �ﻳﻦ‬ ‫ﮔﻔﺖ‪�� :‬‬ ‫��ﺳــﺎ�‬ ‫ﻋﻠﻲ ﻻ�ﻳﺠﺎﻧﻲﻣﻲﺑﺎﺷــﻮ�‪،‬‬ ‫ﻣﻲﺷــﻮ�‪ ،‬ﮔﻔﺖ‪� �� :‬ﺟﻼ� ﺗﺮ�ﺋﻴﻜﺎ� ﺑﻴﻦ‬ ‫ﺗﺠﺮﺑﻴﺎ����ﻳﺎ�� �� ﺗﻌﺎﻣﻞ ﺑﺎ ﻛﺸـﻮ�ﻫﺎ� ﻫﻤﺴﺎﻳﻪ ���� �‬ ‫� ﮔﺸﻮ�� ﺑﺎﺷــﺪ‪ .‬ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ � ﺗﺎﺧﻴﺮ ��‬ ‫� ﮔﺸﻮ�� ﺑﺎﺷــﺪ‪ .‬ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ � ﺗﺎﺧﻴﺮ ��‬ ‫ﺗﻬﺮ�� ﺑﺎ ��ﭘﻮ� ﺳﻔﻴﺪ ﻇﻬﺮ �ﻳﺮ�� ��‬ ‫ﺳﺮﮔﺬ�ﺷـﺘﻪ �ﻇﻬﺮ �ﻳﺮ��‬ ‫ﺗﻬﺮ�� ﺑﺎ ��ﭘﻮ� ﺳﻔﻴﺪ‬ ‫�ﺳــﻼﻣﻲ ﺣﻀﻮ�‬ ‫�ﻟﻤﺠﺎﻟﺲﺧﻮ� �� ﺑﺮ��‬ ‫ﻛﺸــﻮ� �ﻧﺎ� �ﻣﺎ�ﮔﻲ‬ ‫ﻫﺸــﺖ���ﺋﻴﺲ ﻣﺠﻠﺲ‬ ‫�ﻟﻤﺠﺎﻟﺲ �ﺳــﻼﻣﻲ ﻫﺸــﺖ �ﺋﻴﺲ ﻣﺠﻠﺲ‬ ‫ﻧﺸـﻴﺐﻫﺎ� ﻳﻚ ���� �ﻳﺎﺳـﺖ ﺟﻤﻬﻮ�� ﺑﺮ ﻋﺮ��‬ ‫ﻓﺮ�� �‬ ‫ﺷــﺮﻳﻌﺘﻲ�ﻳﻨﻬﺎ‬ ‫ﺑﻴﻤﺎ�ﺳﺘﺎ�ﻋﻼ�� ﺑﺮ‬ ‫ﺧﺮ�� �ﺳــﻴﺐ �ﻳــﺪﮔﺎ� �� ﻏﺰ� ﺑﺮ��‬ ‫ﺧﺮ�� �ﺳــﻴﺐ �ﻳــﺪﮔﺎ� �� ﻏﺰ� ﺑﺮ��‬ ‫ﺑﻴﻤﺎ�ﺳﺘﺎ� ﺷــﺮﻳﻌﺘﻲ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎ�‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎ�‬ ‫ﻣﻘﺎﺑﻞ‬ ‫ﻛﺮ���ﻧﺪ‪.‬‬ ‫�ﻳﻦ �ﺟﻼ� �ﻋﻼ�‬ ‫ﻳﺎﺑﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺣﻀﻮ� ﻣﻲ‬ ‫ﺣﻀﻮ� ﻣﻲﻳﺎﺑﻨﺪ‪.‬‬ ‫�ﺷـﻮ��ﺗﺮﻳﻦ ﻣﻘﺎﻃﻊ ﺗﺎ�ﻳﺦ �ﻳﻦ ﻛﺸـﻮ� �� �� �ﻫﻦ � ﭘﺮ�ﻧﺪ�‬ ‫�ﻳﻦﻳﻜﻲ‬ ‫ﭘﺎﺗﻮﻟﻮژ� ��‬ ‫ﻣﻌﺎﻟﺠﻪ‪ ،‬ﭼﻴﺰ� ﺟﺰ ﭼﻬﺮ� ﭘﻮﺷﻴﺪ��� ��‬ ‫ﻣﻌﺎﻟﺠﻪ‪ ،‬ﭼﻴﺰ� ﺟﺰ ﭼﻬﺮ� ﭘﻮﺷﻴﺪ��� ��‬ ‫ﭘﺎﺗﻮﻟﻮژ� �ﻳﻦ ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺠﻤﻊ ﻛﺮ�ﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺮﻛﺰ��ﺗﺠﻤﻊ ﻛﺮ�ﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﺸﺴــﺖ ﺧﺒﺮ�‬ ‫ﻣﺠﻠﺲ‬ ‫�ﻳﺮ�� ��‬ ‫�ﺋﻴــﺲ‬ ‫ﺟﻼﻟﻲ‬ ‫ﮔﻔــﺖ‪:‬‬ ‫�� ﻫﻤﭽﻨﻴــﻦﻛﺎﻇﻢ‬ ‫ﻛﺎﻇﻢ ﺟﻼﻟﻲ �ﻳﺮ�� �� ﻧﺸﺴــﺖ ﺧﺒﺮ�‬ ‫ﻫﺎ�‬ ‫ﻳﺎﻓﺘﻪ‬ ‫�‬ ‫ﺗﻌﺎﻣﻼ�‬ ‫�‬ ‫ﺗﺠﺮﺑﻴﺎ�‬ ‫ﻫﻤﻴﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﻜﻴﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫�ﺳﺎﻧﺪ�‪،‬‬ ‫ﺛﺒﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺧﻮ�‬ ‫ﺟﻨﮓ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﺪﻳﻬﻲ �ﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺸﺘﻦ‬ ‫ﺟﻨﮓ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﺪﻳﻬﻲ �ﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺸﺘﻦ‬ ‫ﺑﻪ ﮔﺰ��� ﺧﺒﺮﻧﮕﺎ� �ﻳﺴــﻨﺎ‪ ،‬ﻣﻠﻴﻜﺎ‬ ‫ﺑﻪ ﮔﺰ��� ﺧﺒﺮﻧﮕﺎ� �ﻳﺴــﻨﺎ‪ ،‬ﻣﻠﻴﻜﺎ‬ ‫�ﺟﻼ� ﺗﺮ�ﺋﻴﻜﺎ�‬ ‫ﺑﺮﮔﺰ����ﻳﮕــﺮ‬ ‫ﻛﺸــﻮ�ﻫﺎ�‬ ‫�ﺳــﻼﻣﻲ ��ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ‬ ‫ﺷــﻮ��� ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﺑﺮﮔﺰ��� �ﺟﻼ� ﺗﺮ�ﺋﻴﻜﺎ�‬ ‫ﺻﺮ�ﺣﺖ �� ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺼﺎﺣﺒـﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ‪» :‬ﻫﻤﻮ���‬ ‫ﺻﺪ�ﻗـﺖ �‬ ‫ﻣﻠﻤـﻮ�‪ ،‬ﺑﺎ‬ ‫�ﻓــﺮ�� ﻏﻴﺮ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺧﺎﺻــﻪ ﻛﻮ�ﻛﺎ� �‬ ‫�ﻓــﺮ�� ﻏﻴﺮ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺧﺎﺻــﻪ ﻛﻮ�ﻛﺎ� �‬ ‫ﺣﻨﻴﻔﻲﻫــﺎ ﺑــﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔــﻲ �� �ﻧﺠﻤﻦ‬ ‫�ﻧﺠﻤﻦ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔــﻲ ��‬ ‫ﺣﻨﻴﻔﻲﻫــﺎ ﺑــﻪ‬ ‫ﻛﺸــﻮ�ﻫﺎ� �ﺳــﻼﻣﻲ ��‬ ‫�ﺟــﻼ� �ﻋــﻮ�‬ ‫�ﻟﻤﺠﺎﻟــﺲ‬ ‫ﺑﻴــﻦ�ﻳــﻦ‬ ‫ﺑــﺮ�� ﺣﻀــﻮ� ��‬ ‫ﺑﻴــﻦ �ﻟﻤﺠﺎﻟــﺲ ﻛﺸــﻮ�ﻫﺎ� �ﺳــﻼﻣﻲ ��‬ ‫ﻃﺮ� ﻣﻲ�ﻧﻢ ﻛﻪ �ﮔﺮ �ﺳـﺘﻘﻼ� ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻛﺮ�ﺳـﺘﺎ�‬ ‫ﺑﺮ�� ��‬ ‫ﻣﺜﺎ� ��‬ ‫�ﺳﻼﻣﻲ �ﻳـﻦ‬ ‫ﺗﺨﺮﻳﺐ �ﻳﺮ ﺳــﺎﺧﺖﻫﺎ� ﻏﻴﺮﻧﻈﺎﻣﻲ‬ ‫ﺗﺨﺮﻳﺐ �ﻳﺮ ﺳــﺎﺧﺖﻫﺎ� ﻏﻴﺮﻧﻈﺎﻣﻲ‬ ‫�ﺳﻼﻣﻲ ��ﻧﺸﻜﺪ� ﭘﺰﺷــﻜﻲ ��ﻧﺸﮕﺎ�‬ ‫��ﻧﺸﮕﺎ�‬ ‫ﭘﺰﺷــﻜﻲ‬ ‫��ﻧﺸﻜﺪ�‬ ‫ﻣﺠﺎﻟﺲﻛﺮ�� ﺣﻤﻼ�‬ ‫��ﺳــﺎ�ﻣﺤﻜــﻮ�‬ ‫ﺗﺎﻛﻨﻮ� ﺷــﺪ ﺑﺎ‬ ‫ﺗﻬﺮ�� ﺑﺮﭘﺎ‬ ‫ﻛﺮ�� �ﺳــﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﺗﻬﺮ�� ﺑﺮﭘﺎ ﺷــﺪ ﺑﺎ ﻣﺤﻜــﻮ� ﻛﺮ�� ﺣﻤﻼ�‬ ‫�ﻋﻼ� ﺷﻮ�‪ ،‬ﺣﺘﻲ �ﮔﺮ ﺗﺮﻛﻴﻪ � �ﻳﺮ�� � ﻋﺮ�� ﻋﻠﻴﻪ �� ���� ﺟﻨﮓ ﻧﺸﻮﻧﺪ �‬ ‫�� ﻫﺮ ﺟــﺎ� ﺟﻬﺎ� � ﻫﺮ ﺟﺎ� ﺗﺎ�ﻳﺦ‬ ‫�� ﻫﺮ ﺟــﺎ� ﺟﻬﺎ� � ﻫﺮ ﺟﺎ� ﺗﺎ�ﻳﺦ‬ ‫ﻋﻠﻮ� ﭘﺰﺷــﻜﻲ ﺗﻬﺮ�� ﺑــﺎ ﺑﻴﺎ� �ﻳﻨﻜﻪ‬ ‫ﻋﻠﻮ� ﭘﺰﺷــﻜﻲ ﺗﻬﺮ�� ﺑــﺎ ﺑﻴﺎ� �ﻳﻨﻜﻪ‬ ‫ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴــﺘﻲ ﻋﻠﻴﻪ ﻣﺮ��‬ ‫�ژﻳــﻢﻋﺮ�� � �ﺋﻴﺲ‬ ‫ﺳــﻮ�ﻳﻪ‪،‬‬ ‫�ﺣﺸــﻴﺎﻧﻪ‬ ‫ﺗﺮﻛﻴﻪ‪ ،‬ﭘﺎﻛﺴــﺘﺎ�‪،‬‬ ‫�ﺣﺸــﻴﺎﻧﻪ �ژﻳــﻢ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴــﺘﻲ ﻋﻠﻴﻪ ﻣﺮ��‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺑﺴﺘﻦ ﻣﺮ�ﻫﺎ �ﻛﺘﻔﺎ ﻛﻨﻨﺪ‪� �� ،‬ﻗﺖ �ﻳﻦ ��ﻟﺖ ﭼﻪ ﺧﻮ�ﻫﺪ ﻛﺮ�؟ ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺎ�ﻫﺎ � ﺑﺎ�ﻫﺎ ﻣﺤﻜﻮ� �ﺳــﺖ � �� ﭼﻪ‬ ‫ﺑﺎ�ﻫﺎ � ﺑﺎ�ﻫﺎ ﻣﺤﻜﻮ� �ﺳــﺖ � �� ﭼﻪ‬ ‫ﻫﺪ� �� ﺗﺠﻤﻊ “ﺳﭙﻴﺪ ﺳﻜﻮ�” �ﻏﺪﻏﻪ‬ ‫ﻫﺪ� �� ﺗﺠﻤﻊ “ﺳﭙﻴﺪ ﺳﻜﻮ�” �ﻏﺪﻏﻪ‬ ‫ﺳــﺎ� �ﺳﺖ ﻏﺰ�‬ ‫�ﻋﻼ�‬ ‫ﭼﻨﺪﻳﻦ‬ ‫�ﻇﻬﺎ���ﺷــﺖ‪:‬ﺣﻀﻮ�‬ ‫ﻓﻠﺴــﻄﻴﻦ ﺑﺮ��‬ ‫ﻣﻠﻲ ﻣﺠﻠﺲ ﻏﺰ�‬ ‫ﻏﺰ� �ﻇﻬﺎ���ﺷــﺖ‪ :‬ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺳــﺎ� �ﺳﺖ ﻏﺰ�‬ ‫ﺳﺎ�ﮔﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻔﺖ ﺧﻔﻪ ﻣﻲﺷـﻮﻳﻢ‪ ،‬ﭼﻮ� ﻫﻴﭽﻴﻚ �� ﻧﻴﺎ�ﻫﺎ � ﺿﺮ��ﻳﺎ�‬ ‫ﭘﻴﺮ�ﻣﻮ� ﻏﺰ� ﻣﻲﮔﺬ�� ﻧﻴﺰ �� �ﻳﻦ ﺣﻜﻢ‬ ‫ﭘﻴﺮ�ﻣﻮ� ﻏﺰ� ﻣﻲﮔﺬ�� ﻧﻴﺰ �� �ﻳﻦ ﺣﻜﻢ‬ ‫ﺳﻼﻣﺖ ﻣﺮ�� ﻏﺰ� �ﺳﺖ �ﻓﺰ��‪� �� :‬ﻳﻦ‬ ‫ﺳﻼﻣﺖ ﻣﺮ�� ﻏﺰ� �ﺳﺖ �ﻓﺰ��‪� �� :‬ﻳﻦ‬ ‫ﻣﻲﺑــﺮ� � �ژﻳﻢ‬ ‫ﻫﻴﺎﺗﻲ‬ ‫�ﺳﺖﺳــﺮ‬ ‫ﻛﺎﻣﻞ ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻗﺮ��‬ ‫�ﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺤﺎﺻﺮ�‬ ‫�ﻣﺎ�ﮔﻲ ﻛﺮ�� ��‬ ‫�� ﻣﺤﺎﺻﺮ� ﻛﺎﻣﻞ ﺑﻪ ﺳــﺮ ﻣﻲﺑــﺮ� � �ژﻳﻢ‬ ‫�ﻗﺘﺼﺎ�� � ﺳﺎﺧﺘﺎ�ﻫﺎ� �ﻳﺮﺑﻨﺎﺋﻲ �� �ﻳﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﻮﺟﻮ� ﻧﻴﺴﺖ‪«.‬‬ ‫ﻣﺴﺘﺜﻨﺎ‬ ‫ﻣﺴﺘﺜﻨﺎ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﺠﻤﻊ ﮔﺮ�ﻫﻲ �� ��ﻧﺸﺠﻮﻳﺎ�‪� ،‬ﺳﺎﺗﻴﺪ‬ ‫ﺗﺠﻤﻊ ﮔﺮ�ﻫﻲ �� ��ﻧﺸﺠﻮﻳﺎ�‪� ،‬ﺳﺎﺗﻴﺪ‬ ‫���� ﻛﻤﻚﻫﺎ� �ﻧﺴﺎﻧﻲ‬ ‫�ﺟﺎ�� ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺘﻲﺷﺮﻛﺖ‬ ‫ﻧﻴﺴﺖ‪������ .‬ﺗــﺮ �ﻳﻦ ﻛﻪ �� ﻟﺒﻨﺎ� �� �ﻳﻦ �ﺟﻼ�‬ ‫ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺘﻲ �ﺟﺎ�� ���� ﻛﻤﻚﻫﺎ� �ﻧﺴﺎﻧﻲ‬ ‫ﺟﻼﻟــﻲ ���ﻣــﻪ ���‪���� :‬‬ ‫���ﻣــﻪ ���‪:‬‬ ‫ﺟﻼﻟــﻲ‬ ‫ﻫـﺮ ﭼﻨﺪ ﻫﻤﻴﻦ �ﺷـﺎ�� ﺑـﺮ�� ��� ﺻﺤﻴـﺢ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻛﺮ�ﺳـﺘﺎ� �‬ ‫ﺷﺎﻫﺮ�� ��‬ ‫ﻣﺠﻠﺲ ﻛﻤﻚﻫﺎ�‬ ‫ﻏﺬ�‪� ���� ،‬‬ ‫�ﺳــﻼﻣﻲﺑﺎ��ﻫﺎ�ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ� �ﻋﻢ ��‬ ‫�ﻧﻴﻢ ﻛــﻪ‬ ‫ﻣــﺎ ﺑﻪﺧﻮ�ﻫــﺎ�‬ ‫ﻣــﺎ ﺧﻮ�ﻫــﺎ� �ﻧﻴﻢ ﻛــﻪ ﺑﺎ��ﻫﺎ�‬ ‫� ﻓﺎ�� �ﻟﺘﺤﺼﻴﻼ� �ﺷــﺘﻪﻫﺎ� ﻋﻠﻮ�‬ ‫�ﺷــﺘﻪﻫﺎ�‬ ‫ﺧﺎﻃﺮﻧﺸﺎ�ﺑﺸﺮ��ﺳــﺘﺎﻧﻪ ﻣﺠﺎﻣــﻊ ﻣﺮﺑﻮ� ﺑﻪ ﻛﺸــﻮ�ﻫ‬ ‫ﻛﺸــﻮ�ﻫﺎ�‬ ‫�ﻋﻢ �� ﻏﺬ�‪ � ���� ،‬ﻛﻤﻚﻫﺎ� ﺑﺸﺮ��ﺳــﺘﺎﻧﻪ ﻣﺠﺎﻣــﻊ ﻣﺮﺑﻮ�‬ ‫ﻋﻠﻮ� ﺗﺠﺰﻳﻪﻃﻠﺒﻲ �ﻗﺎ� ﺑﺎ���ﻧﻲ ﻛﺎﻓﻲ �ﺳﺖ‪� ،‬ﻟﻲ‬ ‫ﺷـﻌﺎ�ﻫﺎ�‬ ‫�ﻟﺘﺤﺼﻴﻼ� ﺑﻮ��‬ ‫� ﻓﺎ�� ﻧﺎﻣﻌﻘﻮ�‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ‬ ‫�ﺳــﻼﻣﻲ‬ ‫ﻧﻤﻲ�ﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﺷــﻮ��� ﻣﻨﻄﻘﻪ‬ ‫ﻛﺮ�‪ :‬ﻣﺠﻠﺲ �� ﺑﻪ �ﻳﻦ‬ ‫�� ﺑﻪ �ﻳﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻧﻤﻲ�ﻫﺪ‪.‬‬ ‫�ﻳﻦ ﻇﺎﻟﻤﺎﻧﻪ‬ ‫�ﺗﺶ ��ﺑﺎ���‬ ‫ﺗﻌﺎ��ﺗﻮﻗﻒ‬ ‫ﺳــﺎ�ﻣﺎ�ﺑﺮ��‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺟﻬﺎ�‬ ‫ﺟﻬﺎ� ﺑﺮ�� ﺗﻮﻗﻒ �ﺗﺶ ﺑﺎ��� ﻇﺎﻟﻤﺎﻧﻪ‬ ‫ﭘﺰﺷﻜﻲ ��ﻧﺸﮕﺎ� ﺣﻀﻮ� ���ﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺣﻀﻮ� ﺑﻪ���ﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺳــﺎ�ﻣﺎ� ﺗﻌﺎ�� �ﺳﻼ‬ ‫�ﺳﻼﻣﻲ ﻧﻴﺰ‬ ‫ﺗﺸـﺮﻳﺢ �ﻧﺤﺮ�ﻓﻲ ﺑﻮ�� �ﻳﻦ ﺷـﻌﺎ�ﻫﺎ ﺑﭙﺮ���ﻳﻢ ﺧﻮ�‬ ‫��ﻧﺸﮕﺎ��� �ﻧﻜﻪ‬ ‫ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻗﺒـﻞ‬ ‫ﻋﻤــﺎ�‪�،‬ﻣﺮ��‬ ‫�ﻣﺎ���‪�،‬ﻳﻦ ﻛﻪ‬ ‫�� ﺑﺎ ﺑﻴﺎ�‬ ‫����ﮔﺎ��ﻟﺠﺰ�ﻳــﺮ‪ ،‬ﻛﻮﻳــﺖ‪،‬‬ ‫ﮔﻔﺖ‪�� :‬‬ ‫ﻗﻄﺮ‪ ���،‬ﮔﺮﻓﺘﺎ��ﻫﺎ ﺑﺎ�� ﺳــﻜﻮ� ﻛﺮ���ﻧﺪ‪ �� .‬ﻫ‬ ‫ﺗﻴﻤــﺎ��� ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ‬ ‫ﻏــﺰ�‪،‬ﻛﺮ���ﻧﺪ‪.‬‬ ‫�� ﺑﺎ ﺑﻴﺎ� �ﻳﻦ ﻛﻪ �ﻣﺮ�� ��� ﮔﺮﻓﺘﺎ��ﻫﺎ ﺑﺎ�� ﺳــﻜﻮ�‬ ‫ﻣﺠﺮ�ﺣــﺎ� �‬ ‫ﻏــﺰ�‪ ،‬ﺗﻴﻤــﺎ� ﻣﺠﺮ�ﺣــﺎ� � ����ﮔﺎ�‬ ‫�� ���ﻣﻪ ���‪� :‬ﻳﻦ ﺗﺠﻤﻊ ﻗﺴــﻤﺘﻲ‬ ‫ﺗﺠﻤﻊ‬ ‫�ﺳـﺖ �ﻳﻦ‬ ‫�� ���ﻣﻪ ���‪:‬‬ ‫ﻗﺴــﻤﺘﻲ�ﺳﺘﺪﻻ� ﻣﺘﻴﻦ � ﻣﺤﻜﻢ ﺟﻼ� ﻃﺎﻟﺒﺎﻧﻲ ��ﺑﺎ��‬ ‫�ﻳﮕﺮ� ��‬ ‫ﺑﺨﺶ‬ ‫ﻣﺎﻟﺰ� �‬ ‫�ﻳﺠﺎ� ﺷﺪ�‬ ‫ﺗﻮﻧــﺲ‪،‬‬ ‫�ﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎ�‪ ،‬ﻏﺰ�‬ ‫ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎ�‪ ،‬ﺑﺮ�� ﻣﺮ��‬ ‫�ﺳﺖ‪ ،‬ﺧﺎﻃﺮﻧﺸﺎ� ﻋﻠﻲ ﻻ�ﻳﺠﺎﻧﻲ �ﺋﻴﺲ �ﺗﺤﺎ�ﻳﻪ‬ ‫�ﻳﺮ�ﻟﻤﺠﺎﻟﺲ‬ ‫ﺗﺮﻣﻴﻢﺑﻴﻦ‬ ‫ﻓﻠﺴــﻄﻴﻨﻲ‪�،‬ﺗﺤﺎ�ﻳﻪ‬ ‫ﺑﺮ�� ﻣﺮ�� ﻏﺰ� �ﻳﺠﺎ� ﺷﺪ� �ﺳﺖ‪ ،‬ﺧﺎﻃﺮﻧﺸﺎ� ﻋﻠﻲ ﻻ�ﻳﺠﺎﻧﻲ �ﺋﻴﺲ‬ ‫ﺳــﺎﺧﺖﻫﺎ�‬ ‫ﻓﻠﺴــﻄﻴﻨﻲ‪ ،‬ﺗﺮﻣﻴﻢ �ﻳﺮ ﺳــﺎﺧﺖﻫﺎ�‬ ‫�� ﻛﻤﭙﻴﻦ ﺑﻴﻦ�ﻟﻤﻠﻠﻲ �ﺳﺖ ﻛﻪ �� �ﻳﮕﺮ‬ ‫�ﺳﺖ ﻛﻪ ��‬ ‫�ﻳﮕﺮﻋﺮ�� ﺑﻪ ﺗﻼ� ﺑﺮ�� ﺟﺪ� ﺷـﺪ� �� ﻋﺮ�� ��‬ ‫ﻛﺮ�ﺳـﺘﺎ�‬ ‫�ﻟﻤﻠﻠﻲﺑﻮ��‬ ‫ﺑﻴﻦﻧﻴـﺎ�‬ ‫�� ﻛﻤﭙﻴﻦ ﺑﻲ‬ ‫ﺟﻨﺎﻳﺖ‬ ‫ﺷﺎﻫﺪ‬ ‫�ﻋﻮ�‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫�ﻣﻀﺎ�‬ ‫�ﺟﻼ�‬ ‫ﻣﺒﺎ��‬ ‫�ﻳﻦ‬ ‫ﻣﺎ�‬ ‫��‬ ‫��‬ ‫ﺣﻀﻮ�‬ ‫ﻛﺮ�‪:‬‬ ‫ﺑﺮ��‬ ‫�ﻧﺪ�ﻧﺰ�‬ ‫ﺟﻨﺎﻳﺖ‬ ‫ﺷﺎﻫﺪ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫�ﻣﻀﺎ�‬ ‫ﻣﺒﺎ��‬ ‫ﻣﺎ�‬ ‫��‬ ‫ﻛﺮ�‪:‬‬ ‫�ﺳــﻼﻣﻲ ﻻ�� ��ﻧﺴﺖ ﺻﺪ��‬ ‫ﻫــﺮﻣﻈﻠﻮ�‬ ‫ﺧﺎﺻﻪﻣﺮ��‬ ‫�ﻳﺪ�ﺻﺪ��‬ ‫�ﺳــﻴﺐ��ﻧﺴﺖ‬ ‫�ﺳــﻼﻣﻲ ﻻ��‬ ‫�ﻧﭽﻪ ﺑﺮ��‬ ‫�ﺳــﻴﺐ �ﻳﺪ� ﺧﺎﺻﻪ ﻫــﺮ �ﻧﭽﻪ ﺑﺮ��‬ ‫ﻛﺸﻮ�ﻫﺎ ﺑﺮﮔﺰ�� ﻣﻲﺷﻮ� � ��ﻧﺸﺠﻮﻳﺎ�‬ ‫��ﻧﺸﺠﻮﻳﺎ�‬ ‫ﺷﻮ� �‬ ‫ﺑﺮﮔﺰ�� ﻣﻲ‬ ‫ﻃﺎﻟﺒﺎﻧﻲ �� ���ﻣﻪ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺑﺎ ﺧﺒﺮﮔﺰ��� ﻛﻮﻳﺖ‬ ‫ﻛﻨﻴﻢ‪� .‬ﻗﺎ�‬ ‫ﻣﻼﺣﻈﻪ‬ ‫ﻛﺸﻮ�ﻫﺎ ﻧﻴﺰ‬ ‫ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴــﺘﻲ‬ ‫ﻳﺎ����� �ﻳﻦ ﻛﻪ‬ ‫ﻫﻮﻟﻨﺎ�ﺑﺎ�ژﻳﻢ‬ ‫ﻛﺮ�� �ﺳــﺖ‪ .‬ﺟﻼﻟﻲ‬ ‫�ﻳﻦ�� �ﻳﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻏﺰ� �� ﺑﻪ ﮔﻮ� ﺟﻬﺎﻧﻴﺎ� ﺑﺮﺳ‬ ‫ﻻ���ﻳﻦ ��‬ ‫ﺑﺮﺳــﺎﻧﺪ ��‬ ‫ﺟﻬﺎﻧﻴﺎ�‬ ‫ﻫﻮﻟﻨﺎ� �ژﻳﻢ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴــﺘﻲ �� �ﻳﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻏﺰ� �� ﺑﻪ ﮔﻮ�‬ ‫�ﺳــﺖ � ��‬ ‫ﺳــﺎﻛﻨﺎ�‬ ‫ﺳــﻼﻣﺖ‬ ‫�ﺳــﺖ � ��‬ ‫ﻻ��‬ ‫ﺳــﺎﻛﻨﺎ�‬ ‫ﺳــﻼﻣﺖ‬ ‫ﺳﺎ�ﻣﺎ�ﺑــﺎﻣﻠﻞﺗﺠﻤﻊ ��‬ ‫ﺳﺮ�ﺳــﺮ �ﻧﻴﺎ‬ ‫ﭘﺰﺷــﻜﻲ‬ ‫ﺗﺠﻤﻊ ��‬ ‫�ﺳـﺖ‪ :‬ﺑــﺎ‬ ‫ﺳﺮ�ﺳــﺮ �ﻧﻴﺎ‬ ‫ﻫﺎ�‬ ‫�����‬ ‫�‬ ‫ﺣﻘﻮ�‬ ‫�‬ ‫�ﻣﻮﻛﺮ�ﺗﻴﻚ‬ ‫ﻧﻈﺎ�‬ ‫��‬ ‫�ﻛﻨﻮ�‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫»ﻣﺎ‬ ‫ﭘﺰﺷــﻜﻲ ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫ﻣﺮ��‬ ‫ﺳﻼﻣﺖ‬ ‫ﻣﺴــﺌﻠﻪ‬ ‫ﺑﺎ�‬ ‫��‬ ‫��‬ ‫ﺧﻮ�‬ ‫ﻣﻠﻞ‬ ‫ﺳﺎ�ﻣﺎ�‬ ‫�ﺳــﻤﻲ‬ ‫ﻫﺎ�‬ ‫ﮔﺰ���‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺮﻳﻦ‬ ‫ﻛﻮﭼﻚ‬ ‫ﻣﺮ��‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺳﻼﻣﺖ‬ ‫ﭘﻴﻮﺳﺖ‬ ‫ﻣﺴــﺌﻠﻪ‬ ‫ﺧﻮ�ﻫﻨﺪ‬ ‫ﺑﺎ�‬ ‫ﺗﺠﻤﻊ‬ ‫��‬ ‫��‬ ‫ﺧﻮ�‬ ‫�ﺳــﻤﻲ‬ ‫ﻫﺎ�‬ ‫ﮔﺰ���‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺮﻳﻦ‬ ‫ﻛﻮﭼﻚ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﭘﻴﻮﺳﺖ‬ ‫ﺧﻮ�ﻫﻨﺪ‬ ‫ﺗﺠﻤﻊ‬ ‫ﺷــﺪ�ﺑﺮﮔﺰ��‬ ‫ﻻ�ﻳﺠﺎﻧﻲ‬ ‫ﻋﻠﻲﺑﺎﻋﺚ‬ ‫ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ‬ ‫ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺷــﺪ� ﺻﺪﻫﺎ ﻧﻔﺮ �� ﻣﺮ�� ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮ��� �ﺳﻼﻣﻲ �ﺟﻼ� ﺗﺮ�ﺋﻴﻜﺎ� �ﺟﻼ� ﺑﻪ �ﻳﺎﺳــﺖ‬ ‫ﺻﺪﻫﺎ ﻧﻔﺮ �� ﻣﺮ�� ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮ��� �ﺳﻼﻣﻲ �ﺟﻼ‬ ‫ﻣﺮﺟﻊ��ﻛﻪﻧﻮ��ﺗﺎ ﺳﺎﻋﺖ ﻏﺰ� �ﻋﻼ� ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪� .‬ﺗﺶ ﺑﺲ �� ﻧﻮ�� ﻧﻬﺎﻳــﺖ ﺗﺜﺒﻴﺖ �ﻣﻨﻴﺖ ﭘﺎﻳــﺪ�� �� ﻧﻮ��‬ ‫ﻧﻬﺎ�ﻫﺎ�ﭘﺎﻳــﺪ��‬ ‫ﺗﺜﺒﻴﺖ �ﻣﻨﻴﺖ‬ ‫�ﺧﻴﺮ �ژﻳﻢ‬ ‫ﺟﻨﺎﻳﺎ�‬ ‫��ﺿﺎ� � �ﻳﮕﺮ ﺳــﻄﺢ‬ ‫ﺑﺮﻳﻢ‪�.‬ژﻳﻢ‬ ‫ﺟﻨﺎﻳﺎ�ﻣﻲ�ﺧﻴﺮ‬ ‫ﺧﺪﻣــﺎ� �ﺳﺖ‪.‬‬ ‫���ﺋــﻪﻛﺮ�ﺳﺘﺎ�‬ ‫ﺑﺰ�گ ��‬ ‫�ﻳﻦ‪ ،‬ﺗﺤﻮﻟﻲ‬ ‫ﺷﻬﺮﺷــﺎ� ﺑﻬﺮ�‬ ‫ﺳــﻄﺢ ﮔﺴﺘﺮ��‬ ‫ﻧﻬﺎﻳــﺖ� �ﻳﮕﺮ‬ ‫ﺧﺪﻣــﺎ�ﻧﻮ����ﻣﺎﻧﻲ �‬ ‫�ﺗﺶ ﺑﺲ ��‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ‪���.‬ﺋــﻪ‬ ‫ﺧﻠﻠــﻲ ��‬ ‫ﻏﺰ� �ﻋﻼ� ﻣﻲ‬ ‫ﺳﺎﻋﺖ‬ ‫ﺷﻬﺮﺷــﺎ�ﻛﻪ ﺗﺎ‬ ‫ﻧﻬﺎ�ﻫﺎ� ﻣﺮﺟﻊ‬ ‫��ﻣﺎﻧﻲ �‬ ‫ﺧﻠﻠــﻲ ��‬ ‫�ﻧﺎ� �ﻣﺠﺎﻟﺲ‬ ‫��ﺳــﺎ�‬ ‫ﮔﻔﺖ‪:‬ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﻣﻲﺷــﻮ�‪�� ،‬‬ ‫�� ﺟﻤﻠﻪ �ﻧﺎ� � ﻛﻮ�ﻛﺎ� ﺑﻲﮔﻨﺎ� ﺑﻪ ﺷﻬﺎ��‬ ‫ﻛﻮ�ﻛﺎ���ﺑﻲ�ﻳﻦﮔﻨﺎ� ﺑﻪ ﺷﻬﺎ�� ﺑﻴﻦ �ﻟﻤﺠﺎﻟﺲ �ﺳﻼﻣﻲ �� ﺑﺮﮔ‬ ‫ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻲ‬ ‫ﺑﺮﮔﺰ��‬ ‫��‬ ‫�ﺳﻼﻣﻲ‬ ‫�ﻟﻤﺠﺎﻟﺲ‬ ‫ﺑﻴﻦ‬ ‫ﻏــﺰ� ﺑﻪ ﺟﻨﺒﺶ ���ﻳﺪ‪ .‬ﻣﻴﻌﺎ� ﻣﺎ ����‬ ‫ﻛﺎﻓﻲﺻﻮ�� ﻏــﺰ� ﺑﻪ ﺟﻨﺒﺶ ���ﻳﺪ‪ .‬ﻣﻴﻌﺎ� ﻣﺎ ����‬ ‫ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺘﻲ�� �� �ﻋﻼ�‬ ‫�ﻋﻼ� ﻣﻲ‬ ‫ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺘﻲ ��‬ ‫ﮔﺴﺘﺮ�ﮔﻲ‬ ‫ﺳـﺎ�ﻫﺎ‬ ‫ﺑﺴـﻴﺎ�‬ ‫ﻣﻌﻴﺸـﺘﻲ‬ ‫�ﺳــﺖ �ﻣﺎ‬ ‫ﺿﺮ���‬ ‫�ﺳــﺖ�ﻳﻦ�ﻣﺎ ﻣﺮﻛﺰ‬ ‫ﻣﺮ�ﻗﺒﺘﻲ ��‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻏﺰ� ﺿﺮ���‬ ‫ﻣﻲﺑﻮ��‬ ‫�ﺳﺘﺮ� ﻣﺎ‬ ‫��ﺣﺎ� ﻧﮕﺎ�� �ﻳﻦ ﺑﻴﺎﻧﻴﻪ‬ ‫ﻧﭙﺬﻳﺮ�‪.‬‬ ‫ﻣﺮﻛﺰﺑﺎ ﺻﻮ��‬ ‫ﺳﺎﺧﺖ��� �ﻳﻦ‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ‪.‬ﺧﻮ� �ﺳﺖ �ﻣﺮ�ﻗﺒﺘﻲ‬ ‫ﻣﺠﺮ��� ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻓﻠﺴــﻄﻴﻦ‬ ‫�ﻳﺎ��‬ ‫ﺟﻤﻊﻓﻌﻠﻲ‬ ‫�ﺿﻌﻴﺖ‬ ‫ﺑﺮﺳﻨﺪ �‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ‪.‬ﻛﺎﻓﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪� .‬ﺑﻴﺮ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﺳﻴﺎﺳــﻲ �ﺟﻼ� ﺗﺮ�ﺋﻴﻜﺎ� �ﺟﻼ� �� ﻣﻮ��‬ ‫�ﻳﺎ�� ﻣﺠﺮ��‬ ‫ﻏﺰ�ﺟﻤﻊ‬ ‫ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻧﭙﺬﻳﺮ�‪ .‬ﻧﮕﺎ�� �ﻳﻦ ﺑﻴﺎﻧﻴﻪ �� �ﺳﺘﺮ� ﻣﺎ ﺑﻮ�� ﺑﺮﺳﻨﺪ �‬ ‫�ﺑﻴﺮ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﺳﻴﺎﺳــﻲ �ﺟﻼ‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺷﺎﻣﻞ �ﺳــﺖ ﻛﻪ ﺑــﺎ��� ﻓﻠﺴــﻄﻴﻨﻴﺎ� ﻧﻪﻏﺰ�ﺑﺎ‬ ‫ﻓﻠﺴــﻄﻴﻨﻲ ﻧﻪ�� ﺑﺎ‬ ‫‪214‬ﻓﻠﺴــﻄﻴﻨﻴﺎ�‬ ‫ﺑــﺎ���‬ ‫�ﺳــﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﭘﺰﺷــﻜﺎ�‪،‬‬ ‫�ﻳﻨﻜﻪ‬ ‫ﻓﻠﺴــﻄﻴﻨﻲ ﺑﻪ‬ ‫�� ﺑﺎ �ﺷــﺎ��‬ ‫ﭘﺰﺷــﻜﺎ�‪،‬‬ ‫�ﻳﻨﻜﻪ‬ ‫�ﺷــﺎ�� ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺠﻤﻊ‪ 5‬ﻧﻔﺮ‬ ‫ﻣﺤﺪ�� ﺑﻪ‬ ‫�� ﻛﻪ‬ ‫ﺻﺪ��‬ ‫ﺳﻘﻮ�‬ ‫ﮔﺬ��ﻫﺎ �� �ﻣﺎ�‬ ‫ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ‬ ‫�ﺳﺖ‪،‬‬ ‫�� ﺑﺎ �ﻧﺠﺎ�‬ ‫ﻛﻪ‬ ‫��‬ ‫ﺷﺌﻮ�‬ ‫ﺗﻤﺎ�‬ ‫��‬ ‫ﺳﻼﻣﺖ‬ ‫ﻏﺰ�‬ ‫ﻧﻮ��‬ ‫�ﺳــﺖ‪،‬‬ ‫ﺗﺠﻤﻊ‬ ‫�ﻳﻦ‬ ‫ﺷﺎﻣﻞ‬ ‫ﭘﺎﻳﺎ�‬ ‫ﻛﻪ‬ ‫��‬ ‫��‬ ‫�ﺳــﺖ‪،‬‬ ‫ﺷﺌﻮ�‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﻲ‬ ‫ﺗﻤﺎ�‬ ‫��‬ ‫ﺳﻼﻣﺖ‬ ‫ﻏﺰ�‬ ‫ﻧﻮ��‬ ‫��‬ ‫‪214‬‬ ‫�ﺳــﺖ‪،‬‬ ‫�ﻳﻦ‬ ‫ﭘﺎﻳﺎ�‬ ‫�ﺳــﺖ‪،‬‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﻲ‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﺖ‬ ‫�‬ ‫ﻣﻠﻲ‬ ‫ﻧﻴﺰ‬ ‫�ﻣﻨﻴﺖ‬ ‫ﭘﺎﻳﺎﻧﻲ‬ ‫ﻛﻤﻴﺴــﻴﻮ�‬ ‫ﺑﻴﺎﻧﻴﻪ‬ ‫�‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ‬ ‫ﻋﻀﻮ‬ ‫ﻣﻲ‬ ‫ﺳــﺨﻨﺮ�ﻧﻲ‬ ‫�‬ ‫ﻣﻠﻲ‬ ‫�ﻣﻨﻴﺖ‬ ‫ﻛﻤﻴﺴــﻴﻮ�‬ ‫ﻋﻀﻮ‬ ‫ﺑﻴﻦ�ﻟﻤﺠﺎﻟﺲ �ﺳــﻼﻣﻲ ﺑﺎ ﻳﺎ�‬ ‫ﺑﻴﻦ�ﻟﻤﺠﺎﻟﺲ �ﺳــﻼﻣﻲ ﺑﺎ ﻳﺎ����� �ﻳﻦ ﻛﻪ‬ ‫�ﻳﺴــﺖ ﭘﺮﺗــﺎ� �ﻻ���ﻧﻪ ﺳــﻨﮓﻫﺎ� ﺧﺮ� ﺑﻪ‬ ‫ﺧﺮ� ﺑﻪ‬ ‫ﺷﺎ�ﺷــﺎﻏﻞ‬ ‫��ﻧﺸــﺠﻮﻳﺎ�‬ ‫ﺷــﺎﻏﻞ‬ ‫ﭘﺮﺳــﺘﺎ��� �‬ ‫�ﻓﺰ�ﻳﺶ‬ ‫ﻣﻌﻨﺎ�‬ ‫�� ﺑﺎ�ﻳﻦ ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻴﺎﻧﻴــﻪﻛﻪ‬ ‫ﻧﻔﺮ �ﺳﻴﺪ��ﻧﺪ‬ ‫��ﻧﺸــﺠﻮﻳﺎ�‪2900‬‬ ‫ﺑﻮ�ﻧﺪ �ﻛﻨﻮ� ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺴــﻢ ﻣﺎ� ������‬ ‫ﻫﺎ�‪77‬‬ ‫ﺳــﻨﮓ ﻛﻪ‬ ‫�ﻻ���ﻧﻪﺷــﺪ��ﻧﺪ‬ ‫ﭘﺮﺗــﺎ�ﻛﺸــﺘﻪ‬ ‫�ﻳﺴــﺖ ﺳــﭙﻴﺪ‬ ‫ﻋﻨــﻮ�� “ﺗﺠﻤﻊ‬ ‫�� �ﺑﺎ ���� �‬ ‫ﺟﺴــﻢ‬ ‫ﺳــﻼﻣﺖﺑﻴﺎﻧﻴــﻪ‬ ‫ﭘﺮﺳــﺘﺎ���ﻛﻪ� ‪�� 77‬ﺻﺪ‬ ‫ﺛﺮ�� ﻛﺸــﺘﻪ ﺷــﺪ��ﻧﺪ‬ ‫ﺳــﭙﻴﺪ‬ ‫“ﺗﺠﻤﻊ‬ ‫ﻋﻨــﻮ��‬ ‫ﺧﺎ�ﺟﻲﺷﻮ�‪.‬‬ ‫ﺗﺪ�ﻳﻦ � ﻗﺮ�ﺋﺖ ﻣﻲ‬ ‫ﺳــﻼﻣﺖﻳﺎ���� ﺷﺪ‪:‬‬ ‫��ﺻﺪ ﺷﺎ� ﺧﺎ�ﺟﻲ ﻣﺠﻠﺲ‬ ‫ﻣﺠﻠﺲ ﻳﺎ���� ﺷﺪ‪ :‬ﻣﺎ �� ﻣﻘﺎﺑﻞ �ﻳﻦ �ﻳﻦ �ﺟﻼ� ��� ﺳــﻪ ﺷﻨﺒﻪ ﻫ‬ ‫ﻣﻘﺎﺑﻞ� �ﻳﻦ �ﻳﻦ �ﺟﻼ� ��� ﺳــﻪ ﺷﻨﺒﻪ ﻫﻔﺘﻪ ﺟﺎ�� ��‬ ‫��ﻧﺸﮕﺎ�‬ ‫ﻓﻘﻂ��ﻳﻚ‬ ‫ﺑﺼــﻮ��ﻛﺮ�ﺳﺘﺎ�‬ ‫ﺷــﺮﻳﻌﺘﻲ�ﻣﺎﻧﻲ ��‬ ‫���ﻣﺪ �ﺳﺖ‪.‬‬ ‫�‬ ‫ﻛﻼ�‬ ‫�ﻟﻤﻠﻠﻲﻏﺰ� ﺑﺎ�ﺣﺎﻓﻈﻴﻪﺟﻨﮓ‬ ‫�ﺳﺮ�ﻳﻴﻞ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ‬ ‫ﻛﻼ�‬ ‫�ﻓﺰ��ﻫﺎ�‬ ‫ﺑﺼــﻮ��‬ ‫ﺑﻴﻤﺎ�ﺳــﺘﺎ�‬ ‫��ﺷﺖ �ﻣﺎ ﻏﻴﺮ ��‬ ‫ﺑﻴﻤﺎ�ﺳــﺘﺎ�‬ ‫��‬ ‫�ﻋﻼ� ﻛﺮ�‬ ‫ﺳــﻜﻮ�‬ ‫ﺷﺎﻫﺪ����‬ ‫ﺟﻨﺎﻳﺖ ��ﻫﺎ ﻳﻚ‬ ‫�ﺳﺮ�ﻳﻴﻞ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ�� �ﻳﻦ �ﺟﻼ�‬ ‫ﻣﺠﺎﻣﻊﺑﻪﺑﻴﻦ‬ ‫ﻛﻮ�� � ‪ 29‬ﺟﻨﺎﻳﺖﻫﺎ ﺷﺎﻫﺪ‬ ‫ﻧــﻮ��‬ ‫ﺳــﻜﻮ� ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫�ﺟﺘﻤﺎﻋﻲ �ﺳــﺖ‬ ‫ﺷــﺎﻣﻞ ‪44‬‬ ‫ﻧﻈﺎﻣﻲ‬ ‫ﺟﻨﮓ ﻏﻴﺮ‬ ‫ﺷــﺮﻛﺖﺑﺎ�ﻛﻨﻨﺪﮔﺎ�‬ ‫ﺳﻮ�ﻧــﻮ�� ﻏﺰ�‬ ‫�ﺳــﺖ ��ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ‬ ‫�ﺟﺘﻤﺎﻋﻲﺳﻜﻮ�”‬ ‫ﺷــﺮﻳﻌﺘﻲ ‪29‬‬ ‫‪ 44‬ﻛﻮ�� �‬ ‫ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺷــﺎﻣﻞ‬ ‫�ﺟﻮ�ﻛﻨﻨﺪﮔﺎ�‬ ‫ﺷــﺮﻛﺖ‬ ‫ﺳﻮ�‬ ‫ﺳﻜﻮ�”‬ ‫ﻣﺠﺎﻣﻊ ﺑﻴﻦ�ﻟﻤﻠﻠﻲ ﺣﺎﻓﻈﻴﻪ ﺳــﻌﺪ�ﺑﺎ� ﺑﺮﮔﺰ�� ﺷﻮ�‬ ‫ﺗﺼﺮﻳﺢ ﻛﺮ�‪:‬‬ ‫�ﻓﺰ��ﻫﺎ�ﺷﻮ�‪،‬‬ ‫ﺳــﻌﺪ�ﺑﺎ� ﺑﺮﮔﺰ��‬ ‫ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻫﺮ‬ ‫��ﻗﻌﻴﺖ ﺑﺮ��‬ ‫��ﻧﺸﮕﺎ�‬ ‫�ﻳﻦﺣﺪ��‬ ‫�ﻛﻨﻮ�‬ ‫ﺟﻤﻬﻮ�� ﺑﺮ�ﻣﻴﻦ‬ ‫ﻣﻮﺿﻊﺗﻤﺎﻣﻲ ﺑﺎ‬ ‫ﺗﺪ�ﻳﺠﻲ ﺳــﻨﮓﻫﺎ �‬ ‫ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺑﺎ‬ ‫ﺧﻮ�ﺟﻮ� �� �ﻳﻦ ﺗﺠﻤﻊ ﺣﻀﻮ� ���ﻧﺪ‬ ‫ﺗﺠﻤﻊ‪20‬ﺣﻀﻮ�‬ ‫ﺧﻮ�ﺟﻮ� ��‬ ‫ﻣﻘﺎﻣﺎ�‬ ‫�ﻣﺮ�� �‬ ‫ﺑﺴﻴﺎ�� ��‬ ‫ﻛﺸﻮ�ﻫﺎ ﻃﻲ‬ ‫ﻫﺴﺘﻴﻢ �‬ ‫ﻫﺎ ��ﻓﺰ��‪ :‬ﺑﺮﺧﻲ ��‬ ‫ﺳــﻨﮓ �‬ ‫ﺟﻨﮓ‪،‬ﻣﻘﺎﻣﺎ� �ﻧﻴﺎ‬ ‫ﺑﺴﻴﺎ�� ��‬ ‫ﻫﺴﺘﻴﻢ �‬ ‫ﺳــﻼﻣﺖ���� ��‬ ‫ﮔﺮ�� �‬ ‫ﭼﻴﺪ��ﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺨﺸﻲﺑﺮ�ﻣﻴﻦ�� ﺑﻮ��‬ ‫�� ﺷﺪ ��‬ ‫ﻣﻨﺘﺸﺮ‬ ‫ﺳــﻼﻣﺖ ��‬ ‫ﺟﻨﮓ‪ ،‬ﻣﺮ�ﺳــﻢ‬ ‫ﮔﺮ�� � �� �ﻳﻦ‬ ‫ﻋﺎﻗﻠﻲ ﻛﻪ �� ﺑﻮ���ﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﺮ�ﺑﺨﺸﻲ‬ ‫ﺷﺪ ��‬ ‫�ﻳﻦﻣﺮ�ﺳــﻢ‬ ‫���ﻧﺪ���ﻳﻢ����ﻳﻦ‬ ‫ﻓﺮ���ﻧﻴﺎ �� ﻣﻮﺿﻊ ﺟﻤﻬﻮ�� �ﺳــﻼﻣﻲ �ﻳﺮ�� ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺪ�ﻳﺠﻲ�ﺋﻴﺲ‬ ‫ﭼﻴﺪ� ﺑﻪ ﻋﻨﻮ��‬ ‫�ﺳــﻼﻣﻲ �ﻳﺮ��‬ ‫�ﻣﺪ�ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ‬ ‫ﺑﻴﺎﻧﻴﻪ�ﺳﺖ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ�ﻳﻦﻛﺎﻓﻲ‬ ‫ﺳـﻌﺎ��‬ ‫�ﺋﻴﺲﻓﻠﺴﻄﻴﻦ‪،‬‬ ‫ﻛﺸــﻮ�‬ ‫ﻛﺸــﻮ�ﺑﺮ��‬ ‫ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴــﺘﻲ ﻛﻨﻮﻧﻲ‪� ،‬ﺟﺮﻫﺎ‬ ‫ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ‪،‬‬ ‫ﻓﺮ�ﻏﺖ ﺧﻮ�‬ ‫ﻛﻨﻨﺪﮔﺎ��ﻓﺮ��‬ ‫ﺷﻌﺎ�ﻫﺎ� �ﻣﻀﺎءﮔﻔﺖ‪� :‬ﻳﻦ‬ ‫�ﻃﻦﺧﻮ�‬ ‫ﻓﺮ�ﻏﺖ‬ ‫ﺧﻮ�ﻫﺎ��� �ﻣﺎ�‬ ‫ﮔﻔﺖ‪� :‬ﻳﻦ �ﻓﺮ��‬ ‫�ﻳﺮ���ژﻳــﻢ‬ ‫ﺧــﻮ� ��‬ ‫�ﺟﻼ� ﺑﻪ‬ ‫ﮔﻴﺮ�ﻫــﺎ�‬ ‫ﺑﺮ�� ﺣﻀﻮ� �� �ﻳﻦ‬ ‫ﺧــﻮ� ��‬ ‫ﺳــﻔﺮﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴــﺘﻲ ﻛﻨﻮﻧﻲ‪ ،‬ﻛﺸــﻮ� ﺳــﻮ��� ﺑﻪ ﻋ‬ ‫�ﺑﺎ��ﻧﻲﻋﻨــﻮ��‬ ‫ﺳــﻮ��� ﺑﻪ‬ ‫�ژﻳــﻢﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﺎﻣﻤﻜﻦ‬ ‫ﻫــﺎ� ��‬ ‫ﺑﻴﺎﻧﻴﻪ‪� ،‬ﺣﺎ� ﮔﻴﺮ�ﻣﻌﺎﻧﻲ‬ ‫ﻛﺸــﻮ��ﻳــﻦ‬ ‫�ﺑﺎ��ﻧﻲﻛﻨﻨﺪﮔﺎ�‬ ‫�ﺟﺮﻫﺎ ﺑﺮ���ﻣﻀﺎء‬ ‫ﻛﻨﺪ‪�.‬ﺳﺖ‪":‬ﺑﺮ�� ﭼﻪ ��‬ ‫ﺑﻴﺎﻧﻴﻪﻣﻲ�ﻣﺪ�‬ ‫ﻧﺎﻣﻤﻜﻦ‬ ‫�� �ﻳﻦ‬ ‫ﻣﻌﺎﻧﻲ ��‬ ‫�ﻣﺎ� �ﺣﺎ�‬ ‫�ﻳــﻦ��ﺑﻴﺎﻧﻴﻪ‪،‬‬ ‫ﺑﻪ ﭼﻪ ��‬ ‫�ﺳﺖ‪":‬ﺑﺮ��‬ ‫ﺧﻮ� ��‬ ‫ﻛﻨﺪ«‪.‬‬ ‫ﻃﻠﺒﻲ �ﺣﺴﺎ�‬ ‫�� ﺗﻌﻬﺪ��ﺟﺪ�ﺋﻲ‬ ‫ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫�ﻳﺮ��‪ ،‬ﻧﮕﺮ�ﻧﻲ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻌﺪ� ﺑﺎﺷﺪ‪".‬‬ ‫�ﺋﻴﺲ ﺷﺎ�‬ ‫ﻋﻨﻮ��ﻣﻮﻃﻦ‬ ‫ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ‬ ‫ﭘﻴﻮﺳــﺘﻦ ﭘﺰﺷــﻜﺎ� � ﭘﺮﺳــﺘﺎ���ﻗﺒﻠﻲ � ﺿﺎﻣﻦ‬ ‫ﭘﺰﺷــﻜﻲﺑﺎﺷﺪ‪".‬‬ ‫ﻣﻮﻃﻦ ﺷﺎ�‬ ‫ﻣﻜﻠﻒ ��‬ ‫ﺗﻌﻬﺪ��‬ ‫ﻣﻲﮔﺬ�� ﻧﻤﻲﺗﻮ�� ﻧﺎﻣﻲ ﻧﻬﺎ� ﺑﻨﺎ ﺟﺎﻣﻌﻪ ��‬ ‫ﻣﻜﻠﻒ ��‬ ‫ﻗﺒﻠﻲ � ﻛﺸــﻮ� ﻣﺎﻟﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮ��‬ ‫ﻛﺸــﻮ� ﻣﺎﻟﻲ ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺮﻧﻮﺷﺖﻋﻠﻮ�‬ ‫ﺿﺎﻣﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ‬ ‫ﭘﺮﺳــﺘﺎ��� ﻧﻬﺎ� ﺑﻨﺎ‬ ‫ﻧﻤﻲﺗﻮ�� ﻧﺎﻣﻲ‬ ‫ﭘﺰﺷــﻜﺎ� �‬ ‫ﭘﻴﻮﺳــﺘﻦﻣﻲﮔﺬ��‬ ‫ﺑﻴﻤﺎ�ﺳــﺘﺎ�‪ ،‬ﺑﻪ ﻏﺰ�‬ ‫�ﻳﺮ��‪ ،‬ﻧﮕﺮ�ﻧﻲ‬ ‫ﭘﺰﺷــﻜﻲ‬ ‫ﻋﻠﻮ�‬ ‫ﺑﻴﻤﺎ�ﺳــﺘﺎ�‪،‬ﺑﻲﺑﻪﻧﻴﺎ��ﻏﺰ�‬ ‫��ﺑﺎ�� ﺳـﺨﻨﺎ� �ﺣﺴﺎﺳﻲ ﻣﺴـﻌﻮ� ﺑﺎ���ﻧﻲ �ﺋﻴﺲ �ﻗﻠﻴﻢ ﻛﺮ�ﺳﺘﺎ�‬ ‫ﻋﺮ�� ﻛﻪ ﻫﻤﺰﻣﺎ� ﺑﺎ ﺷﻮ�� ��ﻋﺶ �� �ﺳﺘﺎ�ﻫﺎ� ﺷﻤﺎ� ﻏﺮﺑﻲ ﻋﺮ��‬ ‫ﺷﻌﺎ�ﻫﺎ� ﺟﺪ�ﺋﻲﻃﻠﺒﻲ ﺳﺮ ���‪ ،‬ﭼﻨﺪ ﻧﻜﺘﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ �ﺟﻮ� ����‪.‬‬ ‫��� �ﻧﻜﻪ ﺧﻮ� ﻛﺮ�ﻫﺎ� ﻋﺮ�� ��ﺑﺎ�� ﺟﺪ�ﺋﻲﻃﻠﺒﻲ �ﺧﺘﻼ� ﻧﻈﺮ ���ﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﺨﻨﺎ� �ﻗﺎ� ﺟﻼ� ﻃﺎﻟﺒﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻫﻔﺘﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ � �� �ﺳﺘﺎﻧﻪ ﺑﺎ�ﮔﺸﺖ ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻮ�ﻳﻪ�ﻳﻦ�ﻳﻦﮔﺮ��‬ ‫ﺑﺸﺮ ����‪.‬‬ ‫ﺣﻘﻮ� ﻗﺮ��‬ ‫)��ﻋﺶﺑﺎ�ﺳــﺎﺑﻖ(‬ ‫ﺳــﻨﮓ��ﺗﺶ‬ ‫ﮔﺮ��"��ﻋﺶ" �‬ ‫�ﻋﻀﺎ�‬ ‫ﻣﻴﺎ�ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫ﺗﺮ��ﻳﺴــﺘﻲ ﺑﻪ‬ ‫ﻫﺎ� ﺷــﺪﻳﺪ�‬ ‫��ﮔﻴﺮ�ﮔﺮ��‬ ‫ﻗﺮ�� ����‪� .‬ﻳﻦ‬ ‫ﮔﺰ���‬ ‫ﺳــﺎﺑﻖ(‬ ‫�� �ﻳﻦ‬ ‫)��ﻋﺶ‬ ‫���� �ﺳــﺖ‪.‬‬ ‫ﺳﻮ�ﻳﻪ‬ ‫��ﺗﺶ ��‬ ‫ﻛﺮ�ﺳــﺘﺎ�‬ ‫"��ﻋﺶ" �‬ ‫�ﻣﻮﻛﺮ��‬ ‫�ﻋﻀﺎ�‬ ‫�ﺗﺤﺎ�ﻳــﻪ‬ ‫ﺷــﺪﻳﺪ� ﻣﻴﺎ�‬ ‫ﻛﻪ �� ﭘﻲ‬ ‫ﻛﺮ�ﻫﺎ�‬ ‫��ﮔﻴﺮ�‬ ‫ﮔﺰ��ﺷﻲ �ﻋﻼ�‬ ‫�ﻳﻦ��ﮔﺰ���‬ ‫ﺳﻮ�ﻳﻪ‬ ‫�ﺳــﺖ‪�� .‬‬ ‫ﺣﻘﻮ� ﺑﺸﺮ‬ ‫ﺷــﺒﻜﻪ ����‬ ‫�ﻣﻮﻛﺮ�� ﻛﺮ�ﺳــﺘﺎ� ��‬ ‫ﻛﻪ �� ﭘﻲ‬ ‫ﮔﺰ��ﺷﻲ�ﻳﻦ�ﻋﻼ� ﻛﺮ�‬ ‫ﺑﺸﺮ ﺳﻮ�ﻳﻪ‬ ‫��ﻟﻴﻦﺗﺮ��ﻳﺴــﺘﻲ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﮔﺮ�� ﺳــﻨﮓ‬ ‫ﺳﻮ�ﻳﻪ�ﻋﻼ� �ﻳﺪ�‬ ‫��ﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮ‬ ‫�ﺗﺤﺎ�ﻳــﻪﺳﻴﺎﺳﻲ‬ ‫ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﺳﻄﻮ�‬ ‫ﻣﻮﺿﻮ� ��‬ ‫ﻧﺸـﺎ���ﻣﻲ�ﻫﺪ‬ ‫ﺣﻘﻮ�ﮔﻔﺘﻪ‪،‬‬ ‫ﺷــﺒﻜﻪﻋﺮ��‬ ‫ﺳﻮ�ﻳﻪ‬ ‫ﺑﺸــﺮ‬ ‫ﻳﻜﻲ����ﺳﻮ�ﻳﻪﻧﺎﻇﺮ��‬ ‫��� �ﻳــﻦ‬ ‫ﺳﻮ� ﺧﺎ�‬ ‫ﻧﻈﺎﻣﻲ‬ ‫ﻓــﺮ��ﮔﺎ� ﻳﻚ‬ ‫ﻧﺰ�ﻳﻜــﻲﻣﻮﻓﻖ ﺷﺪ�‬ ‫ﺳﻮ�ﻳﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮ�‬ ‫ﺑﺸــﺮ ��‬ ‫ﺣﻘﻮ��ﻳﺎ��‬ ‫ﻧﺎﻇﺮ�� ﺗﻌﺪ��‬ ‫ﺷﺪ��� � ﻣﻬﺎﺟﺮ�‬ ‫�����ﻳﻜﻲ‬ ‫ﻣﻮﺟﺐ�ﻳــﻦ‬ ‫��ﮔﻴﺮ�ﻫﺎ�� ���‬ ‫ﻧﻈﺎﻣﻲﻛﻪ�ﻳﺮ�ﻟــﺰ��‬ ‫ﻓــﺮ��ﮔﺎ� �ﻣﺪ�‬ ‫ﻧﺰ�ﻳﻜــﻲ�� �ﻳﻒ‬ ‫‪ 2100‬ﺧﺎﻧﻮ���‬ ‫ﺳــﻮ�ﻳﻪ ��‬ ‫ﺗﻌﺪ�� �ﻳﺎ��‬ ‫ﻣﻨﺎﻃﻘﻲ ��‬ ‫ﻣﻬﺎﺟﺮ�‬ ‫��ﻋﺶ ﺑﻪ‬ ‫ﺣﻤــﻼ�ﺷﺪ� �‬ ‫��ﮔﻴﺮ�ﻫﺎ ﻣﻮﺟﺐ �����‬ ‫�ﻣﺪ�‬ ‫ﺑﺮ���ﻳﻒ‬ ‫ﺧﺎﻧﻮ��� ��‬ ‫ﻣﻨﺎﻃﻘﻲ ��‬ ‫ﺣﻤــﻼ� ��ﻋﺶ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻮﻓﻖ ﺷﺪ� ﻳﻚ ﺳﻮ� ﺧﺎ� ﺣﻜﻢ ﺳﻨ‬ ‫ﺗﺎﻛﻨﻮ��ﻗﻪ‬ ‫�� �ﺳﺘﺎ�‬ ‫�ﻟﻄﺒﻘﻪ‬ ‫ﺣﻘﻮ�ﺷﻬﺮ‬ ‫�ﺳﺖ � ��‬ ‫ﺳﻨﮕﺴــﺎ�‬ ‫�ﻳﺮ�ﻟــﺰ�� ��ﺣﻜﻢ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺎ���ﻧﻲ‬ ‫�ﻗﺎ�‬ ‫ﺳـﺨﻨﺎ�‬ ‫‪� ����2100‬‬ ‫ﺳــﻮ�ﻳﻪﺟـﺪ�‬ ‫ﻣﺨﺎﻟﻔﺎ�‬ ‫ﻛﺮ�ﺳـﺘﺎ� ﻋﺮ��‬ ‫ﺗﺼﺮ� ﺧﻮ� ������‪.‬‬ ‫ﺳﻮ�ﻳﻪ ��‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﺎ�‬ ‫������‪� .‬ﺳــﺘﺮ�ﺗﮋﻳﻚ �� �ﻳﻦ �ﺳﺘﺎ� �ﺳــﺖ ﻛﻪ‬ ‫�ﺳﺖ‪ .‬ﺧﻮ�ﻣﻘﺮﻫﺎ�‬ ‫ﺷﺪ�ﺗﺼﺮ�‬ ‫�ﻳﮕﺮ�� ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻮ�ﻳﻪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﺎ�‬ ‫�ﺳﺘﺎ�ﺑﻪ�ﺳــﺖ‬ ‫ﻣﻨﺎﻃﻖ �ﻳﮕﺮ ﺷﺪ� �ﺳﺖ‪ .‬ﻣﻘﺮﻫﺎ� �ﺳــﺘﺮ�ﺗﮋﻳﻚ �����ﻳﻦ‬ ‫ﺧﺎ�� ﻣﻨﺎﻃﻖ‬ ‫ﺗﺮﻛﻴﻪ �‬ ‫ﺳﻤﺖﻛﻪﻣﺮ�ﻫﺎ�‬ ‫ﺳﻮ��ﻫﺎ‬ ‫ﺷﺪ��ﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﺮﻛﻴﻪ �‬ ‫ﻣﺮ�ﻫﺎ� �����‬ ‫ﻋﺒﺎ��ﺳﻤﺖ ﺣﻠﺐ‬ ‫ﺳﻮ��ﻫﺎ ﺑﻪ‬ ‫ﺷﺪ�‬ ‫��ﻗﻊ ��‬ ‫����ﺑﻪ�ﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺧﺎ��ﻛﺸﻮ� ��‬ ‫ﺷﻤﺎ� �ﻳﻦ‬ ‫��ﻗﻊ ��‬ ‫�ﻧﺪ‪ .‬ﻓﻘﻂ �� ﺣﺪ ﻳﻚ ﺷﻌﺎ� ﺑﻲﭘﺸﺘﻮ�ﻧﻪ ﺣﺴﺎ� ﺑﺎ� ��ﻛﺮ�‪ .‬ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮ��‬ ‫ﺣﻠﺐ �����ﻣﻲ‬ ‫»ﻧﺠ‬ ‫ﺷﺪﺳﻨﮕﺴﺎ� �� ﺳﻮ�ﻳﻪ‬ ‫ﺣﻜﻢ‬ ‫��ﻟﻴﻦ�ﺳﺪ‬ ‫ﻣﻌﺎ�� ﺑﺸﺎ�‬ ‫ﻋﻄﺎ�« ﺑﺎ� �ﻳﮕﺮ�ﺟﺮ��‬ ‫»ﻧﺠﺎ�‬ ‫ﺳﻮ�ﻳﻪ‬ ‫ﮔﺮ����‬ ‫ﺳﻨﮕﺴﺎ�‬ ‫��ﻟﻴﻦ��ﺣﻜﻢ‬ ‫�ﺟﺮ��‬ ‫���ﻳﻦ ��ﺳﺘﺎ‬ ‫�ﺳــﺖ‪�� .‬ﺗﺶ ﺳﻮ�ﻳﻪ ﻧﻴﺰ‬ ‫ﺗﻨﺪ��‬ ‫ﻛﻨﺘﺮ� �ﻳﻦ‬ ‫ﺳﻼ�‬ ‫ﺧﻮ�ﺳــﺘﻪ ﺷﺪ� ��ﺳﺎ�‬ ‫�ﻣﻨﻴﺖ��ﺳﺘﺎ‬ ‫ﺷــﻮ������ﻳﻦ‬ ‫��ﺗﺶ ��ﺳﻮ�ﻳﻪ ﻧﻴﺰ‬ ‫�ﺳــﺖ‪.‬ﮔﺰ���‬ ‫ﺳﻮ�ﻳﻪﺗﻨﺪ���� �ﻳﻦ‬ ‫�ﻳﻦ ﮔﺮ��‬ ‫ﻛﻨﺘﺮ�ﺑﺸﺮ‬ ‫ﺳﻼ�ﺷﺒﻜﻪ�� ﺣﻘﻮ�‬ ‫�ﻟﺠﺰﻳﺮ�‪،‬‬ ‫��ﺳﺎ�‬ ‫�ﻳﻨﺘﺮﻧﺘﻲ‬ ‫ﭘﺎﻳﮕﺎ� ﺷﺪ�‬ ‫ﺧﻮ�ﺳــﺘﻪ‬ ‫ﮔﺰ���‬ ‫ﻛﺮ�ﻫﺎ��� ﺷــﻮ��� ﺑﻪ�ﻣﻨﻴﺖ‬ ‫ﻋﺮ��‪ ،‬ﮔﺰ���‬ ‫ﻛﺮ�ﺳﺘﺎ� �� �ﻳﻦ‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺳﻮ�ﻳﻪ‬ ‫ﺣﻘﻮ� ﺑﺸﺮ‬ ‫ﭘﺎﻳﮕﺎ�‬ ‫ﺑﻪ ﮔﺰ���‬ ‫ﺷﺒﻜﻪﻓﺮ�‬ ‫�ﻟﺠﺰﻳﺮ�‪،‬ﺗﺮﻳﻦ‬ ‫�ﻳﻨﺘﺮﻧﺘﻲﺷﺎﺧﺺ‬ ‫ﺗﺮ‪ �� ،‬ﻧﻈﺮ‬ ‫��ﺷﻦ‬ ‫��ﻋﺶ‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫�ﻃــﺮ����ﻋﺶ‬ ‫�ﻇﻬﺎ� � ﺗﻤﺎﻣﻲ �ﻓــﺮ��� ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫ﮔﺰ��� �ﻇﻬﺎ�‬ ‫ﻋﺒﺪ�ﻟﺮﺣﻤﺎ�‬ ‫ﻣﻤﻨــﻮ� ﻛﺮ��‬ ‫ﻋﺒﺪ�ﻟﺮﺣﻤﺎ�‬ ‫��ﻋﺶ ��‬ ‫ﮔــﺮ����ﻣــﻲ‬ ‫ﻗﺮ�� ���‪.‬‬ ‫ﺑــﺮ��‬ ‫�ﻳﻦ ﻫــﺪ�‬ ‫ﻓﺮ��ﮔﺎ� ��‬ ‫�ﻃــﺮ�� ﺳﻴﻄﺮ�‬ ‫ﺣﻤﻼ� ﺑﻪﮔﺮ�� ��ﻋﺶ �‬ ‫�ﻓــﺮ��� ﻛﻪ‬ ‫ﻛﺮ� ﻛﻪ‬ ‫ﺗﻤﺎﻣﻲ‬ ‫�ﻋﻼ�‬ ‫ﻛﺮ�� �‬ ‫ﮔﺰ��ﺷــﻲ‬ ‫ﻣﻤﻨــﻮ�‬ ‫ﺟﺪ�ﺋﻲ ���ﻋﺶ �� ��‬ ‫ﺑــﺮ�� ﮔــﺮ��‬ ‫ﺳﻴﻄﺮ� �ﻳﻦ‬ ‫��ﻋﺶ �‬ ‫ﺣﻤﻼ� ﮔﺮ��‬ ‫�ﻋﻼ� ﻛﺮ� ﻛﻪ‬ ‫�� ﮔﺰ��ﺷــﻲ‬ ‫ﺑﻪ ﮔﺰ‬ ‫ﺑﺸﺎ� �ﺳﺪ‪،‬‬ ‫ﺧﺒﺮﮔﺰ��� �ﺳــﻤﻲ ﺳــﻮ�ﻳﻪ )ﺳــﺎﻧﺎ(‪،‬‬ ‫ﻓﺮ��ﮔﺎ� �� ﻫــﺪ� ﻗﺮ�� ���‪�� .‬ﻣــﻲ ﺑﻪ‬ ‫ﺣﺎﺿﺮ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ��‬ ‫ﺳﻴﺎﺳـﻲ‬ ‫ﻓﻜﺮ� �‬ ‫ﺑﺮﺧﻮ���� �� ﺑﻠﻮ�‬ ‫ﻋﺎﻗﻞ �‬ ‫�ﺋﻴــﺲ����‬ ‫ﻫﺎ�ﻓﺮ��ﮔﺎ� ��‬ ‫ﻣﺘــﺮ�‬ ‫ﻫــﺎﻛﻪ�� ﭼﻨﺪ‬ ‫ﻛﻨﺪ‪�� .‬‬ ‫����ﻣﻲ�ﻧﻨﺪ‪،‬‬ ‫�ﺳﺖ‬ ‫�ﻧﻬﺎ ��‬ ‫ﻓﺮ��ﮔﺎ�‬ ‫ﻣﺘــﺮ�ﺑﺮ��‬ ‫��ﺳﺎ� ﺳﻼ�‬ ‫ﻫــﺎ �� ﭼﻨﺪ‬ ‫‪2100‬‬ ‫��ﮔﻴﺮ�‬ ‫��ﺷــﺖ‪:‬ﺷﺪ�‬ ‫ﮔﺰ���ﻣﻮﺟﺐ �����‬ ‫"ﻛﻮﺑﺎﻧﻲ"‬ ‫ﻛﻨﺪ‪�� .‬‬ ‫ﻣﺤﺎﻛﻤﻪ ﺷﻬﺮ‬ ‫��ﺳﺘﺎﻫﺎﻳﻲ ��‬ ‫ﻣﻲ�ﻧﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﮔﺮ�� ﺑﺮ‬ ‫ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ‪.‬ﻣﻮﺟﺐ ����� ﺷﺪ� ‪�� 2100‬ﺳﺎ� ﺳﻼ� ﺑﺮ�� �ﻧﻬﺎ �ﺳﺖ‬ ‫"ﻛﻮﺑﺎﻧﻲ"‬ ‫ﻋﺮ��ﺷﻬﺮ‬ ‫��ﺳﺘﺎﻫﺎﻳﻲ ��‬ ‫�ﻋﻼ� ﻛﺮ� ﻛﻪ ﺗﺮ��ﻳﺴﺖﻫﺎ� �ﺋﻴــﺲ‬ ‫ﺳﻮ�ﻳﻪﻋﻄﺎ� ��‬ ‫ﻧﺠــﺎ�‬ ‫ﺑﺸــﺮ‬ ‫�ﺳــﺘﻮ��‬ ‫ﺑﺎ� ﺣﻘﻮ�‬ ‫ﺻﺪ��‬ ‫�ﺳــﺖ‪.‬ﺳــﻮ�ﻳﻪ ﺑﺎ�ﻳﺪ�‬ ‫ﺟﻤﻬﻮ��‬ ‫ﺗﺮ��ﻳﺴﺖ‬ ‫��ﮔﻴﺮ�ﻛﺮ�‬ ‫��ﺷــﺖ‪� :‬ﻋﻼ�‬ ‫ﮔﺰ���ﺑﺸــﺮ ﺳﻮ�ﻳﻪ‬ ‫ﺑﺎ� ﺣﻘﻮ�‬ ‫�ﺳــﺖ‪.‬ﻣﺤﺎﻛﻤﻪ�ﻳﺪ�‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﮔﺮ�� ﺑﺮ ﺗﺠﺰﻳﻪ‬ ‫ﺳﻮ�� ��‬ ‫ﻧﻴﺮ�ﻫﺎ�‬ ‫�ﺳــﺖ‬ ‫ﻛﺸــﻮ�ﺳﺨﺖ‬ ‫�ﺳــﻼﻣﻲ‬ ‫ﺷﺪ� ��‬ ‫ﻧﻴﺮ�ﻫﺎ� ﺳﻮ��‬ ‫ﻛﻪ ��ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎ�‬ ‫ﻣﺬﻛﻮ�ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ‬ ‫�ﺳــﻼﻣﻲ ﺳﺨﺖ �ﺳــﺖ‬ ‫��ﻟﺖ�ﻣﺪ� �ﺳﺖ‬ ‫ﮔﺰ���‬ ‫ﺧﺼﻮ��� �ﻳﻦﺑﺮ��‬ ‫ﺷــﺪ��� �ﺳــﺖ‪.‬‬ ‫ﺣﻠﺐﺷﺪ�‬ ‫ﺧﻮ�ﺳﺘﻪ‬ ‫ﺳــﻮ�ﻳﻪ�ﻳﻒ‬ ‫ﺧﺎﻧﻮ��� ��‬ ‫ﻛـﻪ�� ﻣﺨﺎﻟﻔﺎ�‬ ‫ﻣﺬﻛﻮ�ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ‬ ‫ﻣﺨﺎﻟﻔـﺎ��ﻣﺪ�‬ ‫�ﻳﻦ ﮔﺰ���‬ ‫�ﺳــﺖ‪�� .‬‬ ‫ﺷــﺪ�‬ ‫���ﺣﻠﺐ‬ ‫ﺧﺎﻧﻮ��� �� �ﻳﻒ‬ ‫ﻧﺠﺎ��� ��‬ ‫ﺳﻨﮕﺴــﺎ�‬ ‫��ﻋﺶﺧﻮ���ﻟﻴﻦ‬ ‫�ﻧﺠﺎ� ����‬ ‫��ﻟﺖ�ﻳﻦ‬ ‫ﺑﺮ�� �� ��‬ ‫ﺧﺼﻮ�ﺳﻨﮕﺴــﺎ�‬ ‫��ﻟﻴﻦ ﺣﻜﻢ‬ ‫ﺳــﻮ�ﻳﻪ��ﺧﻮ�ﺳﺘﻪ��ﻋﺶ‬ ‫�ﻳﻦ ﻛﺸــﻮ� �ﻧﺠﺎ� �����ﻧﺪ � ﺑــﺎ� �ﻳﮕ‬ ‫ﻋﻄﺎ� ��‬ ‫ﺣﻜﻢﻛــﺮ�‪.‬‬ ‫�ﻧﺘﺨﺎ�‬ ‫ﻋﻨــﻮ�� ﻣﻌﺎ��‬ ‫�ﻳﮕﺮ ﺑﻪ‬ ‫�ﻧﺪ �ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑــﺎ�‬ ‫�ﺳﺖ�� ﻣﻨﻄﻘـﻪ ����‬ ‫�ﻳـﺎ��‬ ‫ﻋـﺮ��‪،‬‬ ‫ﺗﺠﺰﻳـﻪ‬ ‫�ﻧﻜـﻪ‬ ‫ﺳــﺎ� ﮔﺮ��‬ ‫ﺳﻨﮕﺴﺎ�ﻧﻴﺰ ﻧﻮﺷــﺖ‪:‬‬ ‫��ﻳﭽﻪ �ﻟﻪ‬ ‫ﻛﻨــﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻨﻄﻘﻪ‬ ‫��ﻋﺶ‪ ،‬ﺑﺎ‬ ‫ﮔﺮ��ﮔﺮ��‬ ‫ﻧﻮﺷــﺖ‪:‬‬ ‫ﻧﻴﺰ ﺑﺮ��‬ ‫�ﻋﺰ���ﻟﻪﻧﻴﺮ�‬ ‫��ﻳﭽﻪ‬ ‫ﻧﻈﺎﻣﻲﻛﻨــﺪ‪.‬ﻋﺪ�‬ ‫ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻏﻠﺒﻪ‬ ‫�ﻳــﻦﻧﻴﺮ�ﻫﺎ�‬ ‫ﻣﻴــﻼ��‬ ‫ﻫﻤﻜﺎ��‬ ‫�ﻳﮕﺮ ﺟﺎ��‬ ‫�ﻏﺎ� ﻣﺎ�‬ ‫ﻣﺴﺌﻮﻻ�‬ ‫��ﻋﺶ‪ ،‬ﺑﺎ��ﻋﺶ ��‬ ‫ﻛــﻪ ﮔﺮ��‬ ‫ﻣﺨﺎﻟﻔﺎ�ﺑﺮ�� ﮔﺮ��‬ ‫ﭼﻨﻴـﻦ�ﻋﺰ�� ﻧﻴﺮ�‬ ‫�ﺟﻮ� ﻋﺪ�‬ ‫ﻧﻈﺎﻣﻲ‬ ‫ﻣﻴــﻼ�� ﻧﻴﺮ�ﻫﺎ�‬ ‫�ﻏﺎ� ﻣﺎ�‬ ‫ﻛــﻪ ﮔﺮ�� ��ﻋﺶ ��‬ ‫ﻛﺸــﻮ� ﺑﻪ �ﺗﻬﺎ� �ﻧﺎ ﺳﻨﮕﺴﺎ� ﺳــﺎ� ‪5‬‬ ‫�ﻳﻦﺣﺪ��‬ ‫ﻣﺬﻫﺐ �‬ ‫ﺳﻨﻲ ﺷﻤﺎ�‬ ‫ﺳــﻮ��� �� ��‬ ‫ﺑﺮﻋﻬﺪ� ����‬ ‫ﻳﻚ ��‬ ‫ﻧﺎﻇﺮ��ﺳﻤﺖ ��‬ ‫‪� 1385‬ﻳﻦ‬ ‫�ﺗﻬﺎ� �ﻧﺎ‬ ‫ﻏﻠﺒﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻛﺸــﻮ�‬ ‫�ﻳــﻦ �ﻳﻦ‬ ‫ﻫﻤﻜﺎ�� �� ﺷﻤﺎ�‬ ‫�ﻳﮕﺮﺳــﻮ�� ��‬ ‫ﻣﺴﺌﻮﻻ� ��‬ ‫ﻧﺎﻇﺮ�� ﻳﻚ‬ ‫ﻫﺴـﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑـﺎ‬ ‫ﺟﺎ��ﺟﻤﻠـﻪ �ﻧﻬﺎ‬ ‫ﻋـﺮ�� ��‬ ‫ﻫﻤﺴـﺎﻳﮕﺎ�‬ ‫�ﻧﻬﺎﺳـﺖ‪،‬‬ ‫ﻳﻜﻲ ��‬ ‫�ﻳﺮ��‬ ‫ﺧــﻮ� �� ��ﺑﺰ�ﮔﻲ‪،‬‬ ‫ﺳــﺎﻟﻪ�ﻋﻼ�‬ ‫‪� 81‬ﺳﺖ‬ ‫ﺑﺸــﺮ�ﻧﮕﻠﻴﺲ‬ ‫ﺣﻘﻮ��� ��‬ ‫ﺑﺎ� ﻣﺮﻛﺰ‬ ‫ﺳــﻮ�ﻳﻪ ﻛﻪ‬ ‫ﺣﻘﻮ� ﺑﺸــﺮ‬ ‫ﻛﺸﻮ�ﻫﺎ� ﻣﻨﻄﻘﻪ‬ ‫�ﺳﺖ ���ﻋﻼ� ﻛﺮ�‬ ‫ﮔﺰ���‬ ‫�ﻧﮕﻠﻴﺲ‬ ‫���ﻣﻪ �ﻳﻦ‬ ‫ﻣﺮﻛﺰ���� ��‬ ‫ﺳــﻮ�ﻳﻪ ﻛﻪﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺷــﻬﺮ�‬ ‫ﺑﺸــﺮ‬ ‫ﺣﻠﺐ �‬ ‫ﺣﻘﻮ�‬ ‫ﺧﻮ�ﺳﺘﻪ�� �ﻳﻒ‬ ‫"ﺟﺮ�ﺑﻠﺲ" ��ﻗﻊ‬ ‫ﻣﻨﻄﻘﻪ�� ﻧﻴﺰ‬ ‫ﻣﻨﻄﻘــﻪ‬ ‫ﻛﺸﻮ�ﻫﺎ�‬ ‫ﺧــﻮ� �� ��‬ ‫ﻃﻠﺒﺎ��ﻳﻦ ﮔﺰ��� ��‬ ‫ﺟﺪ�ﺋﻲ���ﻣﻪ‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ‪�� .‬‬ ‫ﺷــﻬﺮ�‬ ‫ﺣﻠﺐ �‬ ‫�ﺳـﻼﻣﻲ�ﻳﻒ‬ ‫ﺟﻤﻬﻮ�� ��ﻗﻊ ��‬ ‫ﻣﻨﻄﻘــﻪﻛﻪ"ﺟﺮ�ﺑﻠﺲ"‬ ‫ﻓﺮ�ﻧﺴــﻪ‪� ،‬ﻳﺪ� ﺑﺎ� ﺣﻘﻮ� ﺑﺸــﺮ ‪ 81‬ﺳــﺎ‬ ‫�ﺳﺪ‪� ،‬ﻇﻴﻔﻪ‬ ‫ﺧﺒﺮﮔﺰ���‬ ‫ﻋﻨﻮ�� ﻣﻌﺎ��‬ ‫�ﻧﺘﺼﺎﺑﺶﺑﻪ ﺑﻪﮔﺰ���‬ ‫�ﺳــﺖﻛﺮ�ﻛﻪ ﺑﺎ ﻛﺮ�ﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻓﺮ�ﻧﺴــﻪ‪� ،‬ﻳﺪ�‬ ‫ﺧﻮ�ﺳﺘﻪﺧﺒﺮﮔﺰ���‬ ‫��ﺑﻪﻧﻴﺰﮔﺰ���‬ ‫ﻛﺮ�ﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻏﻴﺮ ��‬ ‫ﺳﺮﻧﻮﺷﺘﻲ‬ ‫ﺧﻮ� ��‬ ‫ﻫﺪ�ﻣﻲ‬ ‫"�ﻟﺸﻴﻮ�" ﺑﺎﭼﮕﻮﻧﻪ‬ ‫ﻧﺰ�ﻳﻜﻲ‬ ‫ﭘﻴﮕﻴﺮ� ��‬ ‫�ﻋﻼ�ﻣﻨﻄﻘﻪ �ﻳﮕﺮ‬ ‫��ﻋﺶﺧﺒﺮﭼﻨﺪﻳﻦ‬ ‫ﺗﺮ��ﻳﺴﺘﻲ‬ ‫�� �� ﻛﻪ‬ ‫ﺣﻤﺎﻳﺖ‬ ‫ﺳــﻮ�ﻳﻪﻋﺪ�‬ ‫ﺗﺮ��ﻳﺴــﺖﻫﺎ‪،‬‬ ‫ﻧﺰ�ﻳﻜﻲ‬ ‫ﺳﻼ� ﺑﻪ‬ ‫�ﻳﮕﺮ ��‬ ‫��ﺳــﺎ�‬ ‫ﻣﻨﻄﻘﻪ‬ ‫ﭼﻨﺪﻳﻦﻋﺪ�‬ ‫ﺷــﺪ� ﺑﺮ��‬ ‫ﺗﺮ��ﻳﺴﺘﻲ ��ﻋﺶ‬ ‫ﺳﺎ�ﻣﺎ�ﻣﻨﻄﻘﻪ �‬ ‫��ﻗﻊ �� �ﻳﻦ‬ ‫ﺣﻤﺎﻳﺖﻛﺮ� ﻛﻪ‬ ‫ﻧﻴﺮ�ﻫﺎ�‬ ‫ﻫﺎ‪،‬ﺑﺎﻋﺪ�‬ ‫ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ‬ ‫ﺗﺮ��ﻳﺴــﺖ‬ ‫"�ﻟﺸﻴﻮ�"ﺑﻪﺑﺎ ﻫﺪ�‬ ‫ﻋﺪ� ��ﺳــﺎ� ﺳﻼ�‬ ‫ﺑﺮ��‬ ‫ﺳـﺎ�ﻧﺪ؟ ��ﻳﺎ ﺷــﺪ�‬ ‫ﻣﺤﻘﻖ�ﻳﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ‬ ‫��ﻗﻊ ��‬ ‫�ﻫﺪ�� ﻛﺮ�‬ ‫ﺧﻮ�ﻫﻨﺪﻧﻴﺮ�ﻫﺎ�‬ ‫ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ‬ ‫ﻟﻨﺪ� ﻗﺮ�� ����‬ ‫�� ��‬ ‫ﺳــﻮ�ﻳﻪ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﻴﺎ� �ﻳﻦ‬ ‫ﺳﺎ�ﻣﺎ����� ﺑــﺎ‬ ‫ﻟﻨﺪ� ﻗﺮ��‬ ‫ﻛﻪ ﻣﻘﺮ‬ ‫�ﺳﺘﻮ��� ﺑــﺎ ﺑﻴﺎ� �ﻳﻦ ﺧﺒﺮ �ﻋﻼ� ﭘﻴﮕﻴﺮ�‬ ‫ﭼﺎ�ﭼﻮ�‬ ‫ﻣﻘﺮ ��‬ ‫ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ��‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎ�‬ ‫�ﺟﺮ��‬ ‫ﺷﻮﻳﻢ( ��‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺧﻔﻪ�� ﻣﻲ‬ ‫ﺳﺎ�ﮔﻲ‬ ‫ﮔﻔﺖ )ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻤﺎ� ﻛﻪ‬ ‫ﺟﻤﻬﻮ��ﻛﺮ��‬ ‫ﺳﻮ�ﻳﻪ ﺧﺎ��‬ ‫ﻧﻴﺮ�ﻫﺎ�‬ ‫�ﺳــﺖ‬ ‫�ﻳﺮ�ﻟﺰ�� �� ��‬ ‫ﻛﺮ��‬ ‫�ﻓﺰ�ﻳﺶ ﺧﺎ��‬ ‫��ﺗﺶ ﺳﻮ�ﻳﻪ‬ ‫ﻧﻴﺮ�ﻫﺎ�‬ ‫�ﻳﺮ�ﻟﺰ�� ��‬ ‫ﺑﺸﺮ��ﺳﺘﺎﻧﻪ‬ ‫ﻛﻤﻚﻫﺎ�‬ ‫��ﺳــﺎ�‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ‬ ‫�ﺳــﺖ�ﻧﺎ� �‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮ�� ��‬ ‫ﺷــﻬﺮ ﺳﻮ�ﻳﻪ‬ ‫ﻣﺮ�ﻛﺰ ﻛﺮ�ﻫﺎ�‬ ‫ﺑﺸﺮ��ﺳﺘﺎﻧﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻫﺎ� ﺑﺰ�ﮔﺘﺮﻳﻦ‬ ‫ﻳﻜﻲ ��‬ ‫ﻛﻤﻚ‬ ‫"ﻛﻮﺑﺎﻧﻲ"‬ ‫ﺷﻬﺮ��ﺳــﺎ�‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ �ﻓﺰ�ﻳﺶ‬ ‫�ﻧﺎ� �‬ ‫ﺑﺎﻳﺪﺑﻴﺸﺘﺮ‬ ‫ﺳﻮ�ﻳﻪ‬ ‫ﻛﺮ�ﻫﺎ�‬ ‫ﻃﺎﻟﺒﺎﻧﻲﻣﺮ�ﻛﺰ‬ ‫�ﻗﺎ�ﺑﺰ�ﮔﺘﺮﻳﻦ‬ ‫ﻳﻜﻲ ��‬ ‫ﺷﻬﺮ "ﻛﻮﺑﺎﻧﻲ"‬ ‫�ﺳﺪ‪�،‬ﺳــﻼﻣﻲ" )��ﻋﺶ( ﻳﻚ �ﺋﻴﺲ ﺟ‬ ‫"��ﻟﺖ‬ ‫ﺣﺎﻓﻆ‬ ‫�ﺻﻄﻼ�‬ ‫ﻋﻄﺎ� ﺑﻪ�� �ﻣﺎ�‬ ‫ﻋﻨﺎﺻﺮ ﮔﺮ��‬ ‫����‪ .‬ﻧﺠﺎ�‬ ‫ﺑﺮﻋﻬﺪ�ﻛﺮ�‪:‬‬ ‫ﻳﻚ��ﺗﺶ�ﺋﻴﺲ‬ ‫)��ﻋﺶ(‬ ‫�ﺳــﻼﻣﻲ"‬ ‫ﺷــﻬﺮ"��ﻟﺖ‬ ‫ﮔﺮ��ﺑﻪﺑﻪ �ﺻﻄﻼ�‬ ‫ﻛﺮ�‪ :‬ﻋﻨﺎﺻﺮ‬ ‫ﺧﺸﻮﻧﺖﺑﻮ�؟!‬ ‫�ﻧﺘﻈﺎ�ﺷﺎ� ﺧﻮ�ﻫﺪ‬ ‫�ﺋﻴﺲﺑﻴﺸــﺘﺮ‬ ‫�ﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ‬ ‫�ﺳــﺖ‪ .‬ﺑﻪ‬ ‫�������‬ ‫ﻣﻨﺎﻃﻖﻛﻨﻨﺪ‪ 30 ��.‬ﺳــﺎﻟﻪ �� �� �‬ ‫�ﻗﺪ�ﻣﺎﺗﻲ �ﺗﺨﺎ�‬ ‫ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﻴﺸــﺘﺮ‬ ‫�ﻳﻒ ﺣﻠﺐ‬ ‫�ﺳــﺖ‪��.‬ﺑﻪ �ﻳﻦ‬ ‫�����������ﮔﺎ�‬ ‫ﺣﺰ�‬ ‫ﺗﺼﺮ� �ﺧﻮ�‬ ‫ﮔﺮ�� ��ﻋﺶ‬ ‫ﻫﺎ� ﺧﺸﻮﻧﺖ ﺑﺎ�� ﻣﻴﺎ� � ﺑﻪ‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫��ﮔﻴﺮ�‬ ‫�ﻗﺪ�ﻣﺎﺗﻲ� �ﺗﺨﺎ�‬ ‫ﺑﺎ�� ﻣﻴﺎ� ﮔﺮ�� ��ﻋﺶ � ﺣﺰ� ����ﮔﺎ� �� �ﻳﻒ ﺣﻠﺐ ﻛﺮ��‬ ‫ﻛﺮ�� � ��ﮔﻴﺮ�ﻫﺎ�‬ ‫�ﻗﻪ ﺑﻪ‬ ‫��ﻳﺮ �ﺳــﺘﺎ�‬ ‫ﻣﻨﺼﺐ �� ��‬ ‫‪ 30‬ﺳــﺎﻟﻪ‬ ‫ﻛﺮ�ﻧﺪ �‬ ‫ﺳﻨﮕﺴــﺎ�‬ ‫ﺧﻮ� �ﻧﺎ‬ ‫ﺗﺼﺮ��ﺗﻬﺎ�‬ ‫�ﺳــﺘﺎ�ﺑﻪ�ﻗﻪ ﺑﻪ‬ ‫�ﺗﻬﺎ� �ﻧﺎ ﺳﻨﮕﺴــﺎ� ﻛﺮ�ﻧﺪ � �ﺋﻴﺲﺟﻤ‬ ‫ﺑﺮﻋﻬﺪ�‬ ‫ﻓﺮﻫﻨﮓ ��‬ ‫�� ﻧﻴﺰ‬ ‫ﻣﻨﺎﻃﻖﺳــﻮ�ﻳﻪ‬ ‫ﺟﻤﻬﻮ� ﻓﻘﻴﺪ‬ ‫��ﺿﻲ‬ ‫��ﻋﺎﻫﺎ�‬ ‫�ﻣﺜﺎ�‬ ‫�� �ﻧﻘﺸـﻪ‬ ‫ﻛﺮ�ﺳــﺘﺎ� �ﻧﻜﻪ‬ ‫ﻛﺎ�ﮔﺮ�� ﺳـﻮ�‬ ‫ﻛﻨﺘﺮ����ﻋﻀﺎ�‬ ‫ﺗﺤﺖ‬ ‫ﺳــﻮ�ﻳﻪ‬ ‫ﺟﺎ�ﺷﺮ�‬ ‫ﺷﻤﺎ� �‬ ‫�ﻟﻨﻬﺎ�ﻧﻮﺷﺖ‪:‬‬ ‫���ﻧﺎﻣﻪ ﻟﺒﻨﺎﻧﻲ‬ ‫�ﺳﻼﻣﻲ"‬ ‫"��ﻟﺖ�ﻳﻨﺘﺮﻧﺘﻲ‬ ‫�ﻋﻀﺎ�ﺳﺎﻳﺖ‬ ‫ﺳــﻮ� �ﻳﮕﺮ‪،‬‬ ‫ﺗﺤﺖ ﻛﻨﺘﺮ�‬ ‫ﺳــﻮ�ﻳﻪ ��‬ ‫ﺷﺮ� ﺣﺰ�‬ ‫��ﺑﺴــﺘﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻴﺮ�ﻫﺎ� ﻛﺮ�ﺷﻤﺎ� �‬ ‫�ﻟﻨﻬﺎ�ﻧﻮﺷﺖ‪:‬‬ ‫ﺗﺮﻛﻴــﻪ �‬ ‫ﻛﺮ�ﺳــﺘﺎ�ﻟﺒﻨﺎﻧﻲ‬ ‫�ﻳﻨﺘﺮﻧﺘﻲ ���ﻧﺎﻣﻪ‬ ‫�ﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺳﺎﻳﺖﻛﺎ�ﮔﺮ��‬ ‫ﺳــﻮ�‬ ‫ﺑﺎ���ﻧﻲ‪�� ،‬‬ ‫ﻣﺴـﻌﻮ� ﺣﺰ�‬ ‫��ﺑﺴــﺘﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻫﺎ�ﻛﺮ�‬ ‫ﻧﻴﺮ�ﻫﺎ�‬ ‫ﺗﺮﻛﻴــﻪ‬ ‫"��ﻟﺖ �ﺳﻼﻣﻲ" ﺣﺎﺿﺮ�� ﺗﺎ �ﻗﺘﻲ ﻛﻪ �ﻳﻦ �� ﺟﺎ� ﺧﻮ� �� �� �ﺳﺖ ���� ﺑﻪ �� ��ﺷﺖ‪.‬‬ ‫��ﺷﺖ‪.‬‬ ‫���� ﺑﻪ‬ ‫�ﺳﺖ‬ ‫ﺧﻮ� �� ��‬ ‫ﻛﻪ �ﻳﻦ ��‬ ‫ﺣﺎﺿﺮ�� ﺗﺎ �ﻗﺘﻲ‬ ‫ﻣﻀﺤﻜـﻲ ﻧﻴﺰ ﻧﺴـﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﻌﻀﻲ ﻛﺸـﻮ�ﻫﺎ� ﻫﻤﺴـﺎﻳﻪ �� ﺟﻤﻠﻪ �ﻳﺮ��‬ ‫�ﺷـﺎ�� �ﻗﺎ� ﻃﺎﻟﺒﺎﻧﻲ ﻣﺮﺑﻮ� ﺑﻪ ﺷـﺮ�ﻳﻄﻲ‬ ‫ﻣﻮ��‬ ‫ﺧﻔﮕﻲ‬ ‫����‪�� .‬‬ ‫�ﺟﻮ�‬ ‫ﺧﻮ�ﻧﻨﺪﮔﺎ� ﻋﺰﻳﺰ ﻣﻲﺗﻮ�ﻧﻨﺪ‬ ‫ﺗﻮ�ﻧﻨﺪ‬ ‫ﻣﻲ‬ ‫ﻋﺰﻳﺰ‬ ‫ﺧﻮ�ﻧﻨﺪﮔﺎ�‬ ‫‪20‬ﺟﻤﻬﻮ�� �ﺳﻼﻣﻰ ﻫﻤﻪ ����‬ ‫���ﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﺻﺒﺢ �ﻟﻰ‬ ‫�ﮔﻬﻰ‪8‬ﻫﺎ�‬ ‫ﺳﺎ�ﻣﺎ�ﺳﺎﻋﺖ‬ ‫ﺳﺎ�ﻣﺎ� �ﮔﻬﻰ ﻫﺎ� ���ﻧﺎﻣﻪ ﺟﻤﻬﻮ�� �ﺳﻼﻣﻰ ﻫﻤﻪ ���� ��‬ ‫�ﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﺴﺎﻳﮕﺎ� ﻓﻘﻂ ﻣﺮ�ﻫﺎﻳﺸﺎ� ﺑﺎ ﻛﺮ�ﺳﺘﺎ� ﻋﺮ�� �� ﺑﺒﻨﺪﻧﺪ‪� ،‬ﻣﺎ‬ ‫ﺑﺮ�� ���ﺋﻪ ﻧﻈﺮ��‪،‬ﭘﻴﺸﻨﻬﺎ��� � �ﻧﺘﻘﺎ��� ﺧﻮ�‬ ‫ﺧﻮ�‬ ‫�ﻧﺘﻘﺎ���‬ ‫ﺑﺮ���ﮔﺮ���ﺋﻪ‬ ‫ﺧﻮ�ﻫﺪ �ﻓﺘﺎ�‪.‬‬ ‫�ﻳﮕﺮ�‬ ‫�ﺎً �ﺗﻔﺎﻗﺎ�‬ ‫ﺷـﺎﻫﺪ ��ﻋﺎﻫﺎ� ��ﺿﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‬ ‫ﻧﻈﺮ��‪،‬ﭘﻴﺸﻨﻬﺎ���ﻗﻄﻌ‬ ‫)ﭘﻨﺞ ﺷﻨﺒﻪ ﻫﺎ ﺗﺎ ﺳﺎﻋﺖ ‪� ( 13 :30‬ﻣﺎ�� ��ﻳﺎﻓﺖ �ﮔﻬﻰ �� ﻫﻤﺸﻬﺮﻳﺎ‬ ‫)ﭘﻨﺞ ﺷﻨﺒﻪ ﻫﺎ ﺗﺎ ﺳﺎﻋﺖ ‪� ( 13 :30‬ﻣﺎ�� ��ﻳﺎﻓﺖ �ﮔﻬﻰ �� ﻫﻤﺸﻬﺮﻳﺎ� ﮔﺮ�ﻣﻰ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫�� �� ﺻﻮ�� ﺟﺪ�ﺋﻲ ﻃﻠﺒﺎ� ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪ�ﻧﻨﺪ ﺳﺮﻧﻮﺷﺘﻲ ﺑﺎﻻﺗﺮ �� ﺧﻔﮕﻲ ��‬ ‫�� ﻃﺮﻳﻖ ﺷﻤﺎ�� ﺗﻠﻔﻦ ‪77644417‬‬ ‫�� ﻃﺮﻳﻖ ﺷﻤﺎ�� ﺗﻠﻔﻦ ‪77644417‬‬ ‫�ﻧﺘﻈﺎ�ﺷﺎ� ﺧﻮ�ﻫﺪ ﺑﻮ�‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ���ﺑﻂ ﻋﻤﻮﻣﻲ ���ﻧﺎﻣﻪ ﺟﻤﻬﻮ�� �ﺳﻼﻣﻲ‬ ‫�ﺳﻼﻣﻲ‬ ‫ﺟﻤﻬﻮ��‬ ‫���ﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻇﺎﻫﺮ �ﻋﻼ�‬ ‫�ﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ ��‬ ‫ﻫﺎ� ﻏﺮﺑﻲ ﻧﻴﺰ‬ ‫ﻋﻤﻮﻣﻲﺣﺘﻲ ﻗﺪ��‬ ‫���ﺑﻂﭼﻬﺎ�� �ﻧﻜﻪ‬ ‫�‬ ‫ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﺑﺎ ﺗﺠﺰﻳﻪ ﻋﺮ�� ﻣﻮ�ﻓﻖ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪� .‬ﮔﺮ ﺟﺎ� ﻛﺮ� ��ﻳﺮ �ﻣﻮ� ﺧﺎ�ﺟﻪ‬ ‫ﺗﻤﺎ� ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‬ ‫ﺗﻤﺎ� ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‬ ‫�ﻣﺮﻳﻜﺎ �� ﺳﻔﺮ �ﺧﻴﺮ� ﺑﻪ ﻋﺮ�� � �ﻳﺪ��� ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﺎ���ﻧﻲ ��ﺷﺘﻪ �� ﺧﻔﺎ‬ ‫ﭼﻴﺰ� ﻏﻴﺮ �� �ﻧﭽﻪ �ﺷـﻜﺎ�� �ﻋﻼ� ﻛﺮ�� ﺑﻪ ﻣﺴـﺌﻮﻟﻴﻦ �ﻗﻠﻴﻢ ﻛﺮ�ﺳﺘﺎ�‬ ‫ﻋـﺮ�� ﮔﻔﺘـﻪ‪ ،‬ﺣﻀﺮ�� ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑـﻪ �� �� ﺧﻮ� ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻓﻌـﻞ � �ﻧﻔﻌﺎﻻ�‬ ‫ﻋﻠﻴﻪ �ﻟﺴﻼ�‬ ‫ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴـﺘﻲ ﻫﻢ ﻧﺒﺎﻳﺪ‬ ‫ﻫﺮﺷﺐ �� �ﻫﻪ �ﺧﺮ ﻣﺎ� ﻣﺒﺎ�� �ﻣﻀﺎ�‬ ‫��ﺑﺨﻮ�ﻧﻴﺪ‬ ‫ﻓﺮﻣﻮ� ‪:‬‬ ‫ﻛﻪ�ﻋﺎ‬ ‫ﺷﺪ��ﻳﻦ‬ ‫�ﻣﻀﺎ� ‪،‬‬ ‫���ﻳﺖ‬ ‫ﻣﺒﺎ��‬ ‫ﺻﺎ��ﻣﺎ�‬ ‫�ﻫﻪ �ﺧﺮ‬ ‫�ﻣﺎ���ﺟﻌﻔﺮ‬ ‫ﻫﺮﺷﺐ‬ ‫ﺣﻀﺮ�‬ ‫ﻓﺮﻣﻮ� ‪:‬‬ ‫�ﻣﻀﺎ� ‪�� :‬‬ ‫ﺷﺪ� ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺒﺎ��‬ ‫���ﻳﺖ‬ ‫�ﻟﺴﻼ�ﻣﺎ�‬ ‫ﻫﺎ�ﻋﻠﻴﻪ�ﺧﺮ‬ ‫ﺻﺎ��‬ ‫ﺟﻌﻔﺮﺷﺐ‬ ‫ﻣﺸﺘﺮ�‬ ‫ﺣﻀﺮ� �ﻣﺎ�‬ ‫ﺷﻮ�‪.‬ﻣﺒﺎ�� �ﻣﻀﺎ� ‪��� :‬ﻋﺎﻫﺎ�‬ ‫ﻃﻠﺒﺎ�ﻣﺎ�‬ ‫ﺟﺪ�ﺋﻲ�ﺧﺮ‬ ‫�ﻟﮕﺮﻣﻲﻫﺎ�‬ ‫ﻣﺸﺘﺮ�ﻣﺎﻳﻪﺷﺐ‬ ‫ﻋﻮ�ﻣﻞ �ژﻳﻢ�ﻋﺎﻫﺎ�‬ ‫�ﻧﻬﺎ ﻫﻤﻪ ﺧﻮ�ﻫﺎ� ﻧﺎ���ﻣﻲ � ﺟﻨﮓ � ﺟﺪ�� �� ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻫﺴـﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮ�ﻧﻨﺪ‬ ‫َﻚ ِﻗﺒَﻠﻰ َﺗ ِﺒﻌ ٌ‬ ‫َﻠﻰ�َ َﺗ ِﺒﻣﻌ ٌ‬ ‫ِﻚ �ﻟْ َﻜﺮﻳﻢِ � َْ� ﻳَ ْﻨﻘ ِ‬ ‫ِﻦﻪِ ﻟ َ ْﻴﻠَﺘﻰ ِ‬ ‫ﻫﺬ َ�ِ‬ ‫َﺘﻰ ْﻨﻘ ِ ِ‬ ‫�ﺑﻲ َ‬ ‫ﻫﺬ�ِ َ�ﻟ َ‬ ‫ﻛﻪ‬ ‫ﻣﻘﺼﻮ� ﺧـﻮ�‬ ‫ْﺐ ُﻠ ُﺗﻊَﻌ � ﱢﻟْ‬ ‫ْﺐ ُﺗﻌ ﱢ‬ ‫ﻰ َﻋﻨّﻰ َﺷﻬْﺮُ �َ� َﻣُﻋﻮ�ُ َﺑ‬ ‫ﻼ�ِ �����َﺟْ ﻬ‬ ‫ﻧـﺎ� ﺧـﻮ� �� �� �� ﺗﻨـﻮ� ��� ﺑﭙﺰﻧﺪ � � َ ُﻋ‬ ‫َﺬﺑُﻨﻰ َﻋﻠَﻴ‬ ‫ﻰ �َﻋﻟﻨ َّﻰ‬ ‫َﻀ‬ ‫َﻀﺎ�ِﺠَ� َ ْ� ﻳ‬ ‫َﻀﺎ� � َ�َ ْ�ﻧ ﻳ ٌ َْﻄ‬ ‫َﺔ � َ َ ْ�‬ ‫َﻚ َِﻗ‬ ‫ِﻦ‬ ‫ﻣﺎﻫﻲﻮ�ُ ﺑِﺠَ‬ ‫ﻼ�ِ َْﻄ ُﻠ�ﻊَ​َﺟْ �ﻬﻟْﻔ َ​َﺠْ‬ ‫ﺮﻳﻢِ ﻟ َ ْﻴ�ﻠ َْ� ﻳَ‬ ‫ﺷﺒﻬْﺮُ‬ ‫َﺬﺑﻔَﺠْ ﺮُ‬ ‫َﺔ � َ ْ� �َ ﻧ ٌ‬ ‫ُﻨﻰ َﻋﻣ َﻠﻴ ْ‬ ‫ِﻚ �ﺮُﻟْ َﻜﻣ ْ‬ ‫َﻀ َ‬ ‫ﮔﻞ �ﻟﻮ� ﻣﻲﺷـﻮ� ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﺳﻼ� ﺑﻔﺮ�ﺷـﻨﺪ‪ ،‬ﻗﻴﻤﻮﻣﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺛﺮ��ﻫﺎ�‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻋﻘﻼ�‬ ‫�ﻳﻨﻜﻪﺣﻔﻆ‬ ‫ﺧﻮ� ����ﺑﺮ ﻣﻨﻄﻘﻪ‬ ‫ﺳـﻴﺎ��‬ ‫ﭼﭙﺎ�� ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‬ ‫ﻣﻨﻄﻘﻪ ��‬ ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻫﺖ ﮔﻨﺎﻫﻜﺎ� ﺑﺎﺷﻢ ﻳﺎ ﭼﻴﺰ�‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ� ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻛﻪ����‬ ‫ﻋﻬﺪ�‬ ‫ﺑﺮﺳﺎﻧﻢ‬ ‫ﭼﻴﺰ� ﺑﺮ‬ ‫ﺑﻪ ﺻﺒﺢ‬ ‫ﺑﺎﺷﻢ ﻳﺎ‬ ‫ﮔﻨﺎﻫﻜﺎ� ﺣﺎﻟﻰ‬ ‫�ﻣﺸﺐ �� ��‬ ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻫﺖ‬ ‫ﺑﮕﺬ��� ﻳﺎ‬ ‫ﻛﻪ ��‬ ‫ﺑﺮﺳﺎﻧﻢﺳﺮ‬ ‫ﺻﺒﺢ ﭘﺸﺖ‬ ‫�ﻣﻀﺎ� ��‬ ‫ﺣﺎﻟﻰ ﺑﻪ‬ ‫��ﻣﺎ�‬ ‫�ﻳﻨﻜﻪ‬ ‫�ﻣﺸﺐ ��‬ ‫ﻣﻰﻳﺎ ﺑﺮ� ��‬ ‫ﺑﮕﺬ���‬ ‫ﺳﺮﺗﻮ ﭘﻨﺎ�‬ ‫ﭘﺸﺖ ﺑﻪ‬ ‫�ﻣﻀﺎ� �� ﺧﺪ�ﻳﺎ‬ ‫ﻣﺎ�‬ ‫ﺑﺮ�‬ ‫ﭘﻨﺎ��ﻣﻰ‬ ‫ﺑﻪ ﺗﻮ‬ ‫ﺧﺪ�ﻳﺎ‬ ‫ﻛﺮ�ﺳـﺘﺎ� ﻋﺮ�� ﻫﺮﮔﺰ ﻓﺮﻳﺐ �ﻳﻦ ﺳـﻮ��ﮔﺮ�� ﺑﻴﻦ�ﻟﻤﻠﻠﻲ �� ﻧﺨﻮ�ﻫﻨﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﻣﺮ� ﺑﺪ�� ﻋﺬ�� ﻛﻨﻰ‬ ‫ﻛﻪ ﻣﺮ� ﺑﺪ�� ﻋﺬ�� ﻛﻨﻰ‬ ‫ﺧﻮ�� � ﺑﺎ �ﺗﺶ ﺗﺠﺰﻳﻪﻃﻠﺒﻲ ﺑﺎ�� ﻧﺨﻮ�ﻫﻨﺪ ﻛﺮ�‪.‬‬

‫ﻛﺮ� �� ﺣﻠﺐ ﺳﻮ�ﻳﻪ ����� ﻛﺮ�‬ ‫ﺧﺎﻧﻮ��� ��‬ ‫ﺳﻮ�ﻳﻪ �����‬ ‫��ﻋﺶ ‪2100‬‬ ‫��ﻋﺶ ‪ 2100‬ﺧﺎﻧﻮ��� �� �� ﺣﻠﺐ‬

‫پارت ‌ی داوا ده‌كات پۆست ‌ی سه‌رۆك ‌ی كۆمار ئه‌مڕۆ له‌په‌رله‌مان ‌ی كوردستان یه‌كالییبكرێته‌وه‌‬ ‫ی‬ ‫ی كوردستان‌و بڕیارده‌ر ‌‬ ‫یه‌كێتی‌ نیشتمان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی په‌رله‌مان ‌‬ ‫لیژن����ه‌ی‌ كاروباری‌ یاس����ای ‌‬ ‫ی‬ ‫كوردس����تان پێیوای ‌ه ئه‌و راگه‌یه‌نراوه‌ ‌‬ ‫ی هه‌رێم زیاتر "كاردانه‌و‌ه‬ ‫س����ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫بوه‌ له‌به‌رامبه‌ر ده‌نگۆی‌ كاندیدكردنی‌ د‪.‬‬ ‫نه‌جمه‌دین كه‌ریم له‌الیه‌ن یه‌كێتیه‌و‌ه بۆ‬ ‫پۆستی‌ س����ه‌رۆك كۆماری‌ عێراق"‪ .‬ئه‌و‬ ‫ی په‌رله‌مان‬ ‫وتی‌‪" ،‬ده‌بێ����ت مه‌رجه‌عبون ‌‬ ‫له‌قه‌ناع����ه‌ت‌و س����تراتیژه‌و‌ه بێت‪ ،‬نه‌ك‬ ‫له‌كاردانه‌وه‌ بێت‪ ،‬بۆی ‌ه ئه‌و‌ه هه‌م بڕیار‬ ‫نه‌ب����وه‌و ه����ه‌م ده‌رفه‌تیش نه‌م����اوه‌ بۆ‬ ‫ی بێت ‌ه به‌رده‌م‬ ‫ی یه‌كێت ‌‬ ‫ی كاندیده‌كه‌ ‌‬ ‫ئه‌وه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ده‌قێك ‌‬ ‫په‌رله‌مان‪ ،‬ئه‌مه‌ جگ���� ‌ه له‌وه‌ ‌‬ ‫ی له‌و‬ ‫ی هه‌نگاوێك ‌‬ ‫ی نیه‌ بۆ ئه‌وه‌ ‌‬ ‫یاس����ای ‌‬ ‫شێوه‌یه‌ بنرێت"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫به‌ش����ێك له‌چاودێران راگه‌یه‌نراوه‌كه‌ ‌‬ ‫ی هه‌رێ����م والێكده‌ده‌ن����ه‌و‌ه ك ‌ه‬ ‫س����ه‌رۆك ‌‬

‫���ﺑﻂ‬ ‫�‬ ‫ﺗﺎ ﺿ‬ ‫ﺑﻪ ﺧ‬ ‫ﺑﻪ �‬ ‫ﻛﺎ��‬ ‫���ﭘﺎ‬ ‫ﭘﺎﻳــ‬ ‫ﻛﺸـ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴ‬

‫�ﮔﻬﻰ ﺗﻌﺎ�ﻧﻰ ﻫﺎ� ﺳﺮ�ﺳﺮ ﻛﺸﻮ�‬ ‫�� ﺻﻔﺤﺎ� ﻣﻴﺎﻧﻰ ���ﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﺟﻤﻬﻮ�� �ﺳﻼﻣﻰ‬

‫�ﮔﻬﻰ ﺗﻌﺎ�ﻧﻰ ﻫﺎ� ﺳﺮ�ﺳﺮ ﻛﺸﻮ�‬ ‫�� ﺻﻔﺤﺎ� ﻣﻴﺎﻧﻰ ���ﻧﺎﻣﻪ‬

‫ﺗﻤﺎ�‪ 77644411� 77644410:‬ﻧﻤﺎ‬ ‫ﻧﻤﺎﺑﺮ‪77644412:‬‬ ‫ﺗﻠﻔﻦ‬ ‫ﺗﻠﻔﻦ ﺗﻤﺎ�‪77644411� 77644410:‬‬ ‫ﺟﻤﻬﻮ�� �ﺳﻼﻣﻰ‬ ‫‪�� 77644420-9‬ﺧﻠﻰ‪7� 78‬‬ ‫‪�� 77644420-9‬ﺧﻠﻰ‪77� 78‬‬

‫ی‬ ‫هه‌وڵێك بوه‌ بۆ رێگریك����ردن له‌هه‌وڵ ‌‬ ‫یه‌كێت����ی‌ بۆ كاندیدكردنی‌ كه‌س����ێك ك ‌ه‬ ‫ی ره‌زامه‌ندیی‌ له‌سه‌ر نه‌بێت‪ ،‬گۆران‬ ‫پارت ‌‬ ‫ئازاد له‌مباره‌یه‌وه‌ ده‌ڵێت‪" ،‬ئه‌گه‌ر ئێستا‬ ‫ی سه‌رۆك‬ ‫ی بۆ پۆست ‌‬ ‫كاندیده‌كه‌ی‌ یه‌كێت ‌‬ ‫كۆمار نه‌جمه‌دی����ن كه‌ریم‪-‬یش بێت هه‌ر‬ ‫نه‌ده‌هاته‌ په‌رله‌مانی‌ كوردس����تان‪ ،‬ئه‌و‌ه‬ ‫رسته‌یه‌ك بو رۆیشت"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ه����اوكات عه‌ل����ی‌ عه‌ون����ی‌ ئه‌ندام���� ‌‬ ‫ی پێیوابو ك ‌ه ئه‌و‬ ‫س����ه‌ركردایه‌تی‌ پارت���� ‌‬ ‫ی هه‌رێ����م زیاتر‬ ‫لێدوانه‌ی‌ س����ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی به‌س����ه‌رۆكایه‌تیه‌و‌ه هه‌یه‌‪،‬‬ ‫په‌یوه‌ن����د ‌‬ ‫ب����ه‌اڵم هاوڕایی‌ خۆیش����ی‌ نیش����اندا بۆ‬ ‫لێدوانه‌ك����ه‌و ئاماژه‌ی‌ ب����ه‌وه‌ش كرد ك ‌ه‬ ‫"واباش����تره‌ زیاتر له‌كاندیدێك هه‌بێت‌و‬ ‫دواتر په‌رله‌مان له‌باش����ترینه‌كان یه‌كێك‬ ‫هه‌ڵببژێرێت"‪.‬‬ ‫‪7/20/2014 11:14:31 AM‬‬

‫جه‌ژنتان پیرۆز ‪ ...‬سێشه‌ممه‌ی داهاتوو به‌بۆنه‌ی هاتنی جه‌ژنی ره‌مه‌زانی پیرۆزه‌وه‌‪ ،‬ئاوێنه‌ باڵو نابێته‌وه‌‬

‫ریکالم‬

‫‪P01.04.30.h.indd 1‬‬ ‫‪Process Cyan Process Magenta Process Yellow Process Black‬‬

‫‪lack‬‬

‫‌هه‌نوکه‬

‫)‪ )438‬سێشه‌ممه‌ ‪2014/7/22‬‬

‫‪3‬‬

‫سه‌عدی‌ ئه‌حمه‌د پیره‌‪:‬‬

‫تاڵه‌بان ‌ی ئاگادار ‌ی كاندیده‌كانی‌ یه‌كێت ‌ی نی ‌ه بۆ پۆستی‌ سه‌رۆك كۆمار‬ ‫ئا‪ :‬هاوكار حسێن‬

‫تا ئێستا تاڵه‌بانی‌ ئاگاداری‌ ئه‌وه‌ نیه‌‬ ‫كه‌ كێ‌ له‌ناو حزبه‌كه‌ی‌ خۆیدا ده‌بێت ‌ه‬ ‫سه‌رۆك كۆماری‌ عێراق‌و له‌به‌غدا‬ ‫جێگه‌ی‌ ده‌گرێته‌وه‌‪ ،‬سه‌عدی‌ ئه‌حمه‌د‬ ‫پیره‌ ده‌ڵێت "كاتی‌ ئه‌وه‌ نیه‌ باسی‌‬ ‫ئه‌و پرسه‌ی‌ له‌گه‌ڵ‌ بكرێت‌و ئه‌و چ‬ ‫ئیشی‌ به‌و مه‌سه‌له‌یه‌ هه‌یه‌؟"‪.‬‬ ‫دوێنێ‌ زۆرینه‌ی‌ ئه‌ندامانی‌ مه‌كته‌ب ‌‬ ‫ی‬ ‫سیاس���ی‌ یه‌كێتی‌ نیش���تمانی‌‪ ،‬دوای‌‬ ‫نزیك���ه‌ی‌ ‪ 19‬مان���گ‪ ،‬ب���ۆ یه‌كه‌مجار‬ ‫چاویانكه‌وته‌وه‌ به‌تاڵه‌بانی‌ س���كرتێری‌‬ ‫حزبه‌كه‌یان‪ ،‬كه‌ به‌هۆی‌ نه‌خۆش���یه‌وه‌‬ ‫ل���ه‌ده‌ره‌وه‌ی‌ واڵت ب���و‪ ،‬له‌هه‌مو ئه‌و‬ ‫ماوه‌یه‌ش���دا هیچ كام ل���ه‌و ئه‌ندامانه‌‬ ‫نه‌یانتوانی بیبینن‪.‬‬ ‫دیداری مه‌کته‌بی سیاسی یه‌کێتی له‌گه‌ڵ‬ ‫زۆرێ���ك له‌چاودێ���ران‌و ناوه‌ن���ده‌‬ ‫سیاس���یه‌كان چاوه‌ڕوانی‌ ئ���ه‌وه‌ بون‬ ‫ك���ه‌ تاڵه‌بانی‌ له‌گ���ه‌ڵ‌ گه‌ڕانه‌وه‌یدا بۆ‬ ‫كوردس���تان پرس���ی‌ ملمالنێكانی‌ ناو‬ ‫مه‌كته‌بی‌ سیاس���ی‌ یه‌كێتی‌ سه‌باره‌ت‬ ‫كاندیدێ���ك‬ ‫به‌ده‌ستنیش���انكردنی‌‬ ‫ب���ۆ پۆس���تی‌ س���ه‌رۆكایه‌تی‌ كۆماری‌‬ ‫عێ���راق بخات به‌الیه‌ك���دا‪ ،‬به‌اڵم وه‌ك‬ ‫ئه‌ندامانی‌ مه‌كته‌بی‌ سیاس���ی‌ ده‌ڵێت‬ ‫له‌كۆبونه‌وه‌ك���ه‌ی‌ دوێنێ���دا باس���ی‌‬ ‫"سیاسه‌ت" نه‌كراوه‌‪.‬‬ ‫دیداری‌ نێ���وان ئه‌ندامانی‌ مه‌كته‌بی‌ مه‌كته‌بی‌ سیاسیی‌ یه‌كێتی‌ نیشتمانی‌‬ ‫سیاس���یی‌‌و تاڵه‌بان���ی‌ ك���ه‌ كه‌مت���ر كوردس���تان به‌ئاوێن���ه‌ی‌ راگه‌یاند‪ ،‬كه‌‬ ‫له‌كاتژمێرێك���ی‌ خایان���د‪ ،‬ت���ه‌وه‌ری‌ "م���ام جه‌الل هه‌ندێك ش���تی‌ رابردوی‌‬ ‫گفتوگۆكانی‌ نێوان ئ���ه‌وان‌و تاڵه‌بانی‌ خۆی‌ به‌بیرهێناینه‌وه‌و زۆر دڵخۆش���بو‬ ‫زیاتر گێڕانه‌وه‌ی‌ بیره‌وه‌رییه‌كانی‌ رابردو به‌وه‌ی‌ پێكه‌وه‌ بوی���ن‪ ،‬ته‌نانه‌ت ئێمه‌‬ ‫بوه‌‪ ،‬س���ه‌عدی‌ ئه‌حمه‌د پیره‌ ئه‌ندامی‌ ویستمان زوتر له‌الی‌ بڕۆین‪ ،‬به‌اڵم ئه‌و‬

‫تاڵه‌بانی ‪ -‬دوێنێ ‪7/21‬‬

‫كاتی‌ ئه‌وه‌ نیه‌ مام جه‌الل له‌و ته‌نگوچه‌ڵه‌مه‌و‬ ‫كێشانه‌ بگلێنین كه‌ له‌كوردستان‌و له‌ناو‬ ‫یه‌كێتی‌‌و نێوان حزبه‌كاندا هه‌یه‬ ‫وتی‌ ئه‌گه‌ر له‌به‌ر منه‌‪ ،‬من كاتم هه‌یه‌و‬ ‫له‌الم بمێنن‪ ،‬ئێمه‌ش نیو كاتژمێر زیاتر‬ ‫له‌و كاته‌ی‌ هه‌مانبو له‌الی ماینه‌وه‌"‪.‬‬ ‫له‌باره‌ی‌ هۆكاری‌ باسنه‌كردنی‌ پرسی‌‬ ‫فره‌ كاندیدیی‌ بۆ پۆس���تی‌ س���ه‌رۆك‬ ‫كۆماری‌ عێراق له‌الی‌ تاڵه‌بانی‌‪ ،‬سه‌عدی‌‬

‫سه‌عدی‌ پیره‌ كه‌ یه‌كێك بو له‌ئه‌ندام ‌‬ ‫ی‬ ‫كۆبونه‌وه‌ هاوبه‌شه‌كه‌ له‌گه‌ڵ ئه‌و چوار‬ ‫الیه‌ن���ه‌دا‪ ،‬به‌ئاوێن���ه‌ی‌ راگه‌یاند‪" ،‬ئه‌و‬ ‫چوار الیه‌نه‌ هاتون ده‌ڵێن پێمانخۆشه‌‬ ‫ئه‌م ف���ره‌ كاندیدی���ه‌ نه‌مێنێت‌و یه‌ك‬ ‫كاندیدتان هه‌بێ���ت‪ ،‬ئێمه‌ش پێمانوتن‬ ‫له‌الیه‌ن خۆمانه‌و‌ه دیراسه‌ی‌ ده‌كه‌ین"‪.‬‬ ‫هاوكات جه‌الل جه‌وه���ه‌ر‪ ،‬ئه‌ندامی‌‬ ‫جڤاتی‌ نیش���تمانی‌ بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆڕان‬ ‫له‌باره‌ی‌ ئه‌و ده‌ستپێشخه‌رییه‌ی‌ چوار‬ ‫الیه‌نه‌كه‌وه‌ بۆ الی‌ یه‌كێتی‌‪ ،‬به‌ئاوێنه‌ی‌‬ ‫راگه‌یاند‪" ،‬یه‌كێتی‌ سوپاس‌و پێزانینی‌‬ ‫زۆریان هه‌بو بۆ ئه‌و ده‌ستپێشخه‌رییه‌‌و‬ ‫وتیان ئێمه‌ ئه‌مه‌ له‌بیرناكه‌ین"‪.‬‬ ‫ئ���ه‌و‬ ‫ه���ۆكاری‌‬ ‫جه‌وه���ه‌ر‬ ‫ده‌ستپێشخه‌ریه‌ش���ی‌ گێڕای���ه‌وه‌ ب���ۆ‬ ‫چاره‌نوسس���ازیی‌ پرس���ه‌كه‌‪" ،‬ك���ه‌‬ ‫فۆتۆ‪ :‬کوردسات وانزیك ده‌بین���ه‌وه‌ له‌كۆتایی‌ ماوه‌كه‌و‬ ‫ئه‌وانیش پێده‌چێت وه‌ك بێخه‌م دیاربن‬ ‫ئه‌حم���ه‌د پی���ره‌‪ ،‬ئه‌ندام���ی‌ مه‌كته‌بی‌ له‌سه‌ر هه‌ندێك پرس‪ ،‬به‌ڵكو "باشترین له‌مه‌س���ه‌له‌كه‌‪ ،‬له‌كاتێكدا ئه‌م پرس���ه‌‬ ‫سیاسیی‌ یه‌كێتی‌ نیشتمانی‌ كوردستان ئیشی‌ مام جه‌الل ئه‌وه‌یه‌ ئه‌و ماوه‌یه‌ی‌ ده‌س���تكه‌وتێكی‌ نه‌ته‌وه‌ییه‌و هی‌ ئه‌وه‌‬ ‫به‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یاند‪" ،‬تاڵه‌بانی‌ ئاگاداری‌ كه‌ توان���ای‌ كاركردنی‌ هه‌ی���ه‌‪ ،‬خۆی‌ نیه‌ ببێته‌ شتێك كه‌ كاراكته‌ره‌كانی‌ ناو‬ ‫پرس���ی‌ كاندیده‌كان���ی‌ یه‌كێتی‌ نیه‌ بۆ به‌مه‌سه‌له‌ نیشتمانی‌‌و نه‌ته‌وه‌ییه‌كان‌و یه‌كێتی‌ ملمالنێی‌ له‌س���ه‌ر بكه‌ن‪ ،‬بۆیه‌‬ ‫پۆستی‌ سه‌رۆك كۆماری‌ عێراق‪ .‬كاتی‌ شتێكی‌ گشتگیرتر خه‌ریك بكات وه‌ك پرس���ێكی‌ وا ناسك ده‌بێت به‌رپرسانه‌‬ ‫ئه‌وه‌ نیه‌ باسی‌ ئه‌و پرسه‌ بكرێت‪ ،‬ئه‌و له‌ملمالنێی‌ نێوان هێزه‌ سیاسییه‌كان"‪ .‬مامه‌ڵه‌ی‌ له‌گه‌ڵ بكرێت"‪.‬‬ ‫سبه‌ی‌ په‌رله‌مانی‌ عێراق كۆده‌بێته‌وه‌‬ ‫ناكۆك���ی‌ ناوخۆی‌ یه‌كێتی‌ له‌س���ه‌ر‬ ‫چ ئیشی‌ به‌و مه‌سه‌له‌یه‌ هه‌یه‌؟ پاشان‬ ‫ئه‌و نزیكه‌ی‌ ‪ 19‬مانگه‌ لێره‌ نیه‌‪ ،‬كاتی‌ كاندی���دی‌ پۆس���ی‌ س���ه‌رۆك كۆماری‌ بۆ ده‌نگدان له‌سه‌ر كاندیدێك بۆ پۆستی‌‬ ‫ئه‌وه‌ نیه‌ مام جه‌الل له‌و ته‌نگوچه‌ڵه‌مه‌و عێ���راق‪ ،‬هه‌ر چ���وار الیه‌ن���ی‌ پارتی‌ س���ه‌رۆك كۆماری‌ عێراق ك���ه‌ به‌پێی‌‬ ‫كێشانه‌ بگلێنین كه‌ له‌كوردستان‌و له‌ناو دیموكرات���ی‌ كوردس���تان‪ ،‬بزوتنه‌وه‌ی‌ ئیس���تیحقاقی‌ نه‌ته‌وه‌یی‌‌و هه‌ڵبژاردن‬ ‫گۆڕان‪ ،‬یه‌كگرتوی‌ ئیسالمی‌ كوردستان‌و وه‌ك پش���كی‌ ك���ورد دیاریك���راوه‌و‬ ‫یه‌كێتی‌‌و نێوان حزبه‌كاندا هه‌یه‌"‪.‬‬ ‫ی دوێنێدا كۆمه‌ڵی‌ ئیسالمی‌ كوردستانی‌ پێكه‌وه‌ دیاریكردنی‌ كه‌سێكیش بۆ ئه‌و پۆسته‌‬ ‫سه‌عدی‌ پیره‌ له‌دیداره‌كه‌ ‌‬ ‫ی ده‌س���ته‌ كۆك���رده‌وه‌و نیگه‌رانی‌ ئه‌وان له‌س���ه‌ر ماوه‌ته‌وه‌ س���ه‌ر بڕی���اری‌ یه‌كێتی‌ كه‌‬ ‫ك���ه‌ چواره‌مین كه‌س له‌ال ‌‬ ‫چه‌پی‌ تاڵه‌بانیه‌وه‌ دانیشتبو‪ ،‬پێیوایه‌ مه‌ترس���یه‌كانی‌ ئ���ه‌و پرس���ه‌‪ ،‬وایكرد ئه‌ویش ته‌نها ئه‌مڕۆی‌ له‌به‌رده‌مدا ماوه‌‬ ‫ی له‌ئێس���تادا دوێنێ‌ س���ه‌ردانی‌ مه‌كته‌بی‌ سیاسیی‌ بۆ ئه‌وه‌ی‌ خۆی‌ له‌س���ه‌ر یه‌ك كاندید‬ ‫ته‌ندروس���تی‌ تاڵه‌بان��� ‌‬ ‫یه‌كالبكاته‌وه‌‪.‬‬ ‫رێگه‌نادات راس���ته‌وخۆ بێته‌سه‌رخه‌ت یه‌كێتی‌ بكه‌ن‪.‬‬

‫سه‌رۆك فراكسیۆنه‌ كورده‌كانی‌ به‌غدا ترسیان له‌فره‌كاندید ‌ی بۆ سه‌رۆك كۆمار هه‌یه‌‬ ‫ی بڕیاردان نییه‌‪ ،‬به‌ڵكو نه‌توانینی‌ بڕیاردانه‌"‬ ‫"ئه‌م كاره‌ی‌ یه‌كێت ‌‬ ‫ئا‪ :‬ئاسۆ سه‌راوی‌‬ ‫دیاریكردنی‌ زیاد له‌كاندیدێك‬ ‫بۆ پۆستی‌ سه‌رۆك كۆمار‪،‬‬ ‫له‌الیه‌ن یه‌كێتیه‌وه‌‪ ،‬كاردانه‌وه‌ی‌‬ ‫جیاوازی‌ لێده‌كه‌وێته‌وه‌و تێكڕای‌‬ ‫سه‌رۆك فراكسیۆنه‌ كورده‌كان‪،‬‬ ‫به‌یه‌كێتیشه‌وه‌‪ ،‬ره‌خنه‌ له‌و هه‌نگاوه‌‬ ‫ده‌گرن‌و ترسیشیان هه‌یه‌ له‌وه‌ی‌‬ ‫به‌و هۆیه‌وه‌ كورد ئه‌و پۆسته‌‬ ‫له‌ده‌ستبدات‪.‬‬ ‫به‌پێ����ی‌ رێككه‌وتن����ی‌ الیه‌ن����ه‌‬ ‫سیاسیه‌كانی‌ عێراق‌و هه‌رێم‪ ،‬پۆست ‌‬ ‫ی‬ ‫س����ه‌رۆك كۆم����ار دراوه‌ت����ه‌ یه‌كێتی‌‬ ‫نیشتمانی‌ كوردستان‪ ،‬به‌اڵم ئه‌و حزبه‌‬ ‫زی����اد له‌كاندیدێكی‌ بۆ ئه‌و پۆس����ته‌‬ ‫دیاریك����ردوه‌‪ ،‬د‪.‬به‌ره����ه‌م‌و د‪.‬فوئاد‬ ‫مه‌عسوم به‌فه‌رمی‌ كاندیدی‌ مه‌كته‌بی‌‬ ‫سیاس����ی‌ ئه‌و حزبه‌ن‪ ،‬ل����ه‌ده‌ره‌وه‌ی‌‬ ‫مه‌كته‌ب����ی‌ سیاس����یش د‪.‬نه‌جمه‌دین‬ ‫كه‌ریم خۆی‌ كاندیدكردوه‌‪.‬‬ ‫په‌رله‌مانتاری‌ یه‌كێتی‌ له‌ئه‌نجومه‌نی‌‬ ‫نوێنه‌رانی‌ عێراق د‪.‬شێركۆ مه‌نگوڕی‌‪،‬‬ ‫ل����ه‌و بڕوایه‌دای����ه‌ ت����ا كۆبون����ه‌وه‌ی‌‬ ‫سبه‌ینێی‌ په‌رله‌مانی‌ عێراق‪ ،‬كه‌ تێیدا‬ ‫كه‌سێك بۆ پۆستی‌ سه‌رۆك كۆماری‌‬ ‫عێراق دی����اری‌ ده‌كرێت‪" ،‬زۆر ش����ت‬ ‫ده‌گۆڕێت"‪ ،‬ئه‌و به‌داخیشه‌ بۆ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫حزبه‌كه‌ی‌ زی����اد له‌كاندیدێكی‌ بۆ ئه‌و‬ ‫پۆس����ت ‌ه پااڵوت����وه‌‌و رایده‌گه‌یه‌نێت‪،‬‬ ‫"ئه‌گ����ه‌ر ئ����ه‌و كاره‌ به‌دیوێكدا مانای‌‬ ‫ئه‌وه‌ بێت كه‌ یه‌كێتی‌ كه‌سی‌ لێهاتوی‌‬ ‫زۆره‌‌و ده‌توانێ‌ بۆ هه‌ر پۆستێك زیاد‬ ‫له‌كاندیدێكی‌ هه‌بێت‪ ،‬ئه‌وا به‌دیوێكی‌‬ ‫تردا لێكدانه‌وه‌ی‌ ئه‌وه‌ی‌ بۆ ده‌كرێت‪،‬‬ ‫كه‌ مه‌كته‌بی‌ سیاس����ی‌ له‌ناچاریدا ئه‌و‬ ‫بڕی����اره‌ی‌ داوه‌‪ ،‬هی����وادارم یه‌كێت����ی‌‬ ‫بگه‌ڕێت����ه‌وه‌ بۆ ئه‌وه‌ی‌ كه‌ ته‌نها یه‌ك‬ ‫كاندیدی‌ هه‌بێت"‪.‬‬ ‫ئ����ه‌و په‌رله‌مانت����اره‌ی‌ یه‌كێت����ی‌‬ ‫كه‌ پێش����تر س����ه‌رۆكی‌ لیس����ته‌كه‌ی‌‬ ‫ب����وه‌‪ ،‬ئ����ه‌وه‌ش رونده‌كات����ه‌وه‌ ك����ه‌‬ ‫په‌رله‌مانتارانیان ئازادن له‌وه‌ی‌ ده‌نگ‬ ‫به‌ د‪.‬به‌رهه‌م ده‌ده‌ن یاخود د‪.‬فوئاد‪،‬‬ ‫له‌باره‌ی‌ ئه‌وه‌ش چانس����ی‌ د‪.‬به‌رهه‌م‬

‫زیاتره‌ ی����ان د‪.‬فوئاد به‌تایبه‌ت له‌الی‌‬ ‫په‌رله‌مانتارانی‌ ش����یعه‌‌و سوننه‌؟ ئه‌و‬ ‫وه‌اڵمی‌ ئه‌و پرسیاره‌ به‌قورس ده‌زانێ‌‌و‬ ‫ده‌ش����ڵێت‪" ،‬ره‌نگ����ه‌ له‌دیاریكردن����ی‌‬ ‫پۆستی‌ سه‌رۆك كۆماردا موفاجه‌ئات‬ ‫روبدات‪ ،‬هیودارم به‌زیانی‌ كورد ته‌واو‬ ‫نه‌بێت"‪.‬‬ ‫بزوتن����ه‌وه‌ی‌ گۆڕانی����ش پێیوای����ه‌‬ ‫كاندیدكردنی‌ س����ێ‌ كه‌س بۆ پۆستی‌‬ ‫س����ه‌رۆك كۆمار له‌الی����ه‌ن یه‌كێتیه‌وه‌‬ ‫زیانی‌ گ����ه‌وره‌ به‌ك����ورد ده‌گه‌یه‌نێ‌‪،‬‬ ‫د‪.‬ده‌رب����از محه‌م����ه‌د په‌رله‌مانت����اری‌‬ ‫بزوتن����ه‌وه‌ی‌ گ����ۆڕان له‌ئه‌نجومه‌ن����ی‌‬ ‫نوێنه‌ران����ی‌ عێراق‪ ،‬ئ����ه‌وه‌ ده‌خاته‌ڕو‬ ‫كه‌ ئه‌و كه‌س����ه‌ی‌ ده‌چێت����ه‌ به‌غدا بۆ‬ ‫ئه‌و پۆس����ته‌‪ ،‬كاندیدی‌ كورد ده‌بێت‬ ‫له‌به‌ش����ی‌ یه‌كێت����ی‌‪ ،‬ن����ه‌ك كاندیدی‌‬ ‫یه‌كێتی‌ بێت له‌به‌ش����ی‌ كورد‌و "ئێستا‬ ‫ئێم����ه‌ نازانین به‌عه‌ره‌ب����ه‌كان بڵێین‬ ‫ده‌نگ به‌كام كاندی����دی‌ كورد بده‌ن‪،‬‬ ‫بۆیه‌ پێویس����ته‌ یه‌كێتی‌ خۆی‌ له‌سه‌ر‬ ‫كاندیدێ����ك یه‌كالیی‌ بكات����ه‌وه‌‪ ،‬ئێمه‌‬ ‫ده‌توانین لۆبیی‌ بۆ كه‌س����ێك بكه‌ین‬ ‫نه‌ك س����ێ‌ كه‌س‪ ،‬ناشمانه‌وێ‌ ده‌نگی‌‬ ‫كورد دابه‌ش بێت"‪.‬‬ ‫س����ه‌باره‌ت به‌وه‌ش كه‌ ئه‌وان وه‌ك‬ ‫گۆڕان ده‌نگ ب����ه‌كام له‌كاندیده‌كانی‌‬ ‫یه‌كێتی‌ ده‌ده‌ن یاخود كام كاندیده‌یان‬ ‫پێباش����ه‌‪ ،‬د‪.‬ده‌رباز وتی‌‪" ،‬تا ئێستا‬ ‫ئێم����ه‌ وه‌ك گ����ۆڕان بۆ ئ����ه‌و بابه‌ته‌‬ ‫خۆمان یه‌كالیی‌ نه‌كردۆته‌وه‌"‪.‬‬ ‫س����ه‌رۆكی‌ فراكس����یۆنی‌ یه‌كگرتو‬ ‫له‌په‌رله‌مانی‌ عێراق د‪.‬موسه‌نا ئه‌مین‬ ‫له‌و بڕوایه‌دایه‌ ئه‌و بڕیاره‌ی‌ یه‌كێتی‌‪،‬‬ ‫مانای‌ ش����پرزه‌یی‌ ناو ماڵ����ی‌ كورد‌و‬ ‫به‌تایبه‌ت یه‌كێتی‌ ده‌رده‌خات‌و ده‌ڵێت‬ ‫"ئ����ه‌وه‌ی‌ یه‌كێتی‌ داوێت����ی‌ بڕیاردان‬ ‫نییه‌‪ ،‬به‌ڵكو نه‌توانینی‌ بڕیاردانه‌"‪.‬‬ ‫ئه‌و رایده‌گه‌یه‌نێ‌ كه‌ وه‌ك یه‌كگرتو‬ ‫پێشنیاری‌ ئه‌وه‌ ده‌كه‌ن‪ ،‬كه‌ "یه‌كێتی‌‬ ‫یان ئه‌و پۆسته‌ به‌هێزه‌ كوردستانیه‌كان‬ ‫بسپێرێ‌ تا هه‌مو الیه‌نه‌كان به‌یه‌كه‌وه‌‬ ‫كه‌سێك دیاری‌ بكه‌ن‪ ،‬یاخود هه‌ر ‪62‬‬ ‫په‌رله‌مانتاره‌ كورده‌كه‌ی‌ به‌غدا پێش‬ ‫چون����ه‌ ژوره‌وه‌ بۆ هۆڵ����ی‌ په‌رله‌مان‬ ‫له‌ناو ئه‌و س����ێ‌ كاندی����ده‌ی‌ یه‌كێتی‌‬

‫ئه‌گه‌ر ئێمه‌ وه‌ك كورد‬ ‫سێ‌ كاندیدمان بۆ‬ ‫پۆستی‌ سه‌رۆك كۆمار‬ ‫هه‌بێت‪ ،‬ره‌نگه‌ ئه‌و‬ ‫پۆسته‌ له‌ده‌ستبده‌ین‬

‫په‌رله‌مانتارانی‌ یه‌كێتی‌‬ ‫ئازادن له‌وه‌ی‌ ده‌نگ‬ ‫به‌د‪.‬به‌رهه‌م ده‌ده‌ن‬ ‫یان د‪.‬فوئاد‬ ‫كه‌سێكیان هه‌ڵبژێرن‌و به‌ناوی‌ كاندید ‌‬ ‫ی‬ ‫كوتل����ه‌ كوردیه‌كانه‌وه‌ پێشكه‌ش����ی‌‬ ‫س����ه‌رۆكایه‌تی‌ په‌رله‌مان����ی‌ بكه‌ن‪ ،‬بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ كورد ئه‌و پۆس����ته‌ی‌ له‌ده‌ست‬ ‫نه‌چێت"‪ .‬ئه‌و وه‌اڵمی‌ ئه‌و پرسیاره‌شی‌‬ ‫نه‌دای����ه‌وه‌ داخۆ ئه‌وان وه‌ك یه‌كگرتو‬ ‫ده‌نگ ب����ه‌كام له‌كاندیده‌كانی‌ یه‌كێتی‌‬ ‫ده‌ده‌ن‪ ،‬به‌اڵم باس����ی‌ ل����ه‌وه‌ كرد كه‌‬ ‫له‌ناو په‌رله‌مانتارانی‌ ش����یعه‌‌و سوننه‌‬ ‫ره‌نگه‌ چانس����ی‌ د‪.‬به‌رهه‌م زیاتر بێت‬ ‫له‌د‪.‬فوئاد‪.‬‬ ‫س����ه‌رۆكی‌ فراكس����یۆنی‌ كۆمه‌ڵ����ی‌‬ ‫ئیسالمی‌ له‌په‌رله‌مانی‌ عێراق ئه‌حمه‌د‬ ‫حاجی‌ ره‌ش����ید پێیوایه‌ ئ����ه‌و كاره‌ی‌‬ ‫یه‌كێتی‌ جۆرێك له‌ئیحراجیی‌ بۆ كوتله‌‬

‫به‌رهه‌م ساڵح‬

‫نه‌جمه‌دین که‌ریم‬

‫فوئاد مه‌عسوم‬

‫كوردی����ه‌كان له‌به‌غدا دروس����تكردوه‌‪،‬‬ ‫"ئه‌گه‌ر ئێمه‌ وه‌ك كورد سێ‌ كاندیدمان‬ ‫بۆ پۆستی‌ س����ه‌رۆك كۆمار هه‌بێت‪،‬‬ ‫ره‌نگه‌ ئه‌و پۆس����ته‌ له‌ده‌س����تبده‌ین‪،‬‬ ‫چونك����ه‌ الیه‌نه‌كان����ی‌ تریش ئێس����تا‬ ‫كاندیدیان هه‌یه‌"‪ .‬ئه‌‌و په‌رله‌مانتاره‌ی‌‬ ‫كۆمه‌ڵی‌ ئیسالمی‌ پێش����نیاری‌ ئه‌وه‌‬ ‫ده‌كات كه‌ كوتل����ه‌ كوردیه‌كان له‌ناو‬ ‫یه‌كێك له‌‌و س����ێ‌ كاندیده‌ی‌ یه‌كێتی‌‪،‬‬ ‫كه‌س����ێك دیاری‌ بكه‌ن‌و بیكه‌نه‌ تاكه‌‬ ‫كاندیدی‌ كورد بۆ پۆس����تی‌ س����ه‌رۆك‬ ‫كۆمار‪ ،‬ئه‌و وتی‌ ""ئه‌م كاره‌ی‌ یه‌كێتی‌‬ ‫بڕی����اردان نیی����ه‌‪ ،‬به‌ڵك����و نه‌توانینی‌‬ ‫بڕیاردانه‌"‪.‬‬ ‫ئه‌حم����ه‌دی‌ حاجی‌ ره‌ش����ید هه‌مان‬

‫بۆچونی‌ د‪.‬موس����ه‌نای‌ هه‌یه‌‌و پێیوایه‌ ئه‌و پۆس����ته‌ به‌ك����ورد دراوه‌و له‌ناو‬ ‫له‌ن����او په‌رله‌مانتارانی‌ عه‌ره‌ب ره‌نگه‌ كوردی����ش به‌ر یه‌كێت����ی‌ كه‌وتوه‌‌و تا‬ ‫چانس����ی‌ د‪.‬به‌ره����ه‌م له‌د‪.‬فوئ����اد ئێس����تاش مه‌كته‌ب����ی‌ سیاس����ی‌ ئه‌و‬ ‫زیاتربێت‪ .‬ئ����ه‌و باس له‌وه‌ش ده‌كات حزبه‌ به‌فه‌رم����ی‌ دو كاندیدی‌ بۆ ئه‌و‬ ‫كه‌ تا ئێس����تا ئ����ه‌وان وه‌ك كۆمه‌ڵی‌ پۆسته‌ هه‌یه‌‪ ،‬كه‌ بریتین له‌د‪.‬به‌رهه‌م‬ ‫ئیسالمی‌ یه‌كالیی‌ نه‌بونه‌ته‌وه‌ له‌سه‌ر ساڵح‌و د‪.‬فوئاد مه‌عسوم‪ ،‬له‌ده‌ره‌وه‌ی‌‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ ده‌نگ به‌د‪.‬به‌رهه‌م ده‌ده‌ن یان ئ����ه‌وه‌ش د‪.‬نه‌جمه‌دی����ن كه‌ریم خۆی‌‬ ‫د‪.‬فوئ����اد‪" ،‬به‌ڵكو دو مه‌رجمان هه‌یه‌ كاندیدك����ردوه‌‪ ،‬ئ����ه‌و كاندی����ده‌ش‬ ‫بۆ ئه‌و كه‌س����ه‌‪ :‬به‌فیعل����ی‌ نوێنه‌ری‌ ك����ه‌ دو له‌س����ه‌ر س����ێی‌ ده‌نگه‌كانی‌‬ ‫كورد بێت‪ ،‬كه‌سایه‌تیه‌كی‌ كۆكه‌ره‌وه‌ی‌ په‌رله‌مانتارانی‌ عێراق مسۆگه‌ر ده‌كات‬ ‫ده‌بێته‌ س����ه‌رۆك كۆم����ار ئه‌گه‌ر ئه‌و‬ ‫هه‌مو عێراقیه‌كانیش بێت"‪.‬‬ ‫له‌ده‌س����توری‌ عێراقدا ئه‌وه‌ دیاری‌ ده‌نگه‌ی‌ نه‌هێنا له‌ناو ئه‌و دو كاندیده‌ی‌‬ ‫نه‌كراوه‌ كه‌ پۆس����تی‌ سه‌رۆك كۆمار زۆرترین ده‌نگیان هێناوه‌‪ ،‬هه‌ڵبژاردن‬ ‫ب����ۆ چ الیه‌نێ����ك ده‌بێ����ت‪ ،‬به‌ڵك����و ده‌كرێته‌وه‌و كامی����ان زۆرینه‌یان هێنا‬ ‫به‌رێككه‌وتنی‌ پێشوه‌خته‌ی‌ الیه‌نه‌كان پۆسته‌ك ‌هی‌ پێده‌درێت‪.‬‬

‫‪4‬‬

‫هەنوکە‬

‫)‪ )438‬سێشه‌ممه‌ ‪2014/7/22‬‬

‫له‌سایه‌ ‌ی ده‌وڵه‌تی‌ خه‌الفه‌تدا‬ ‫خوێن ‌ی مه‌سیحی‌‌و ئێزیدی‌‌و شه‌به‌ك‌و شیعه‌ ‌ی توركمان حه‌اڵڵه‌‬ ‫ئا‪ :‬ئاوێنه‌‬ ‫پێكدادانی‌ سوننه‌و كوردو شیعه‌كان‬ ‫ئه‌و شوێنانه‌ی‌ گرتوه‌ته‌وه‌ كه‌ ناوچه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫كه‌مینه‌ ئه‌تنی‌‌و مه‌زهه‌بی‌‌و ئاینییه‌كانن‪،‬‬ ‫موسڵ‌ كه‌ دێرینترین شاری‌‬ ‫پێكه‌وه‌ژیانی‌ عێراقییه‌كان بو‪ ،‬ئێستا‬ ‫له‌مه‌سیحی‌‌و ئێزیدی‌‌و شه‌به‌ك‌و توركمان‬ ‫پاكتاوكراوه‌‪ ،‬ئێستا رۆژانه‌ سه‌دان‬ ‫كه‌س له‌وان له‌فه‌رمانگه‌ی‌ پاسپۆرتدا‬ ‫ده‌بینی‌ كه‌ له‌ڕیزدا وه‌ستاون‌و داوای‌‬ ‫پاسپۆرت ده‌كه‌ن‌و ده‌یانه‌وێت تا زوه‌‬ ‫عێراق به‌جێبهێڵن‌و بچنه‌ ده‌ره‌وه‌ی‌‬ ‫واڵت‪ ،‬چونكه‌ هه‌ست ده‌كه‌ن عێراق‬

‫ئیتر رۆژانی‌ یه‌كشه‌ممان مه‌سیحییه‌كان‬ ‫ناچن بۆ كه‌نیسه‌ له‌موسڵ‌‪ ،‬له‌به‌رئه‌وه‌ی‌‬ ‫ش���ار مه‌س���یحیی‌ تێدا نه‌ماوه‌و به‌پێی‌‬ ‫بڕیاری‌ داع���ش مه‌س���یحیبون تاوانه‌‪،‬‬ ‫ده‌بێت ئه‌وان یان س���ه‌رانه‌ بده‌ن یاخود‬ ‫شمشێر بۆ ملیان تیژكراوه‌‪.‬‬ ‫مه‌س���یحییه‌كان پێكهاته‌یه‌كی‌ گرنگی‌‬ ‫واڵت���ی‌ میزۆپۆتامیا بون له‌س���ه‌ره‌تای‌‬ ‫س���ه‌رهه‌ڵدانی‌ ئایینی‌ مه‌س���یحیه‌ته‌وه‌‪،‬‬ ‫ی ده‌ س���اڵی‌ رابردودا‬ ‫ب���ه‌اڵم له‌م���اوه‌ ‌‬ ‫ب���ه‌رده‌وام به‌ه���ۆی‌ كوش���تارو‬ ‫هه‌ڕه‌ش���ه‌ی‌ خوێنڕش���تنیانه‌وه‌ له‌الیه‌ن‬ ‫گروپ���ه‌ توندڕه‌وه‌كان���ه‌وه‌‪ ،‬ژماره‌ی���ان‬ ‫له‌كه‌مبونه‌وه‌دای���ه‌ له‌عێ���راق‪ .‬دوای‌‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ "ده‌وڵه‌تی‌ خه‌الفه‌تی‌ ئیس�ل�امی‌‬ ‫له‌عێراق‌و شام" مه‌سیحییه‌كان له‌به‌رده‌م‬ ‫چه‌ند بژارده‌یه‌ك���دا راگرت كه‌ یان ببن‬

‫س���نوری‌ ناوچ���ه‌ی‌ عێراق���ی‌ عه‌ره‌بی‌‌و‬ ‫ژیانی تێدا نه‌ماوه‌ بۆ ئه‌وان‪.‬‬ ‫كه‌مایه‌تییه‌كان نه‌ك هه‌ر هه‌ستده‌كه‌ن هه‌رێمی‌ كوردس���تان‪ ،‬هه‌ر له‌شه‌نگاره‌وه‌‬ ‫له‌سایه‌ی‌ هه‌ڵكش���انی‌ ره‌وته‌ ئیسالمیه‌ ت���ا به‌ خانه‌قی���ن ده‌گات‪ ،‬ل���ه‌و رۆژه‌ی‌‬ ‫توندڕه‌وه‌كان���دا‪ ،‬بونی���ان كه‌وتوه‌ت���ه‌ س���ه‌ره‌تای‌ مانگی‌ حوزه‌یرانی‌ رابردوه‌وه‌‬ ‫مه‌ترس���ییه‌وه‌‪ ،‬به‌ڵكو له‌وه‌ش نیگه‌رانتر ك���ه‌ داع���ش موس���ڵ‌و ناوچه‌كانی‌ تری‌‬ ‫ب���ۆ ئ���ه‌وان ئه‌وه‌ی���ه‌ ك���ه‌ له‌س���ایه‌ی‌ خسته‌ ژێر ده‌سه‌اڵتی‌ خۆیه‌وه‌‪ ،‬تا ئێستا‬ ‫زۆرانبازی���ی‌ هێزه‌ گه‌وره‌كانی‌ س���وننه‌و هه‌مو زۆرانبازیی‌‌و ش���ه‌ڕو پێكدادانه‌كان‬ ‫كورد‌و ش���یعه‌دا‪ ،‬ئه‌م���ان‌و ناوچه‌كانیان ل���ه‌و ناوچان���ه‌دا چڕبونه‌ت���ه‌وه‌ ك���ه‌‬ ‫كراونه‌ته‌ قوربانی���ی‌‌و بونیان كه‌وتوه‌ته‌ مه‌ڵبه‌ندی‌ ئێزیدی‌‌و مه‌سیحی‌‌و شه‌به‌ك‌و‬ ‫مه‌ترسییه‌وه‌‪ ،‬ئه‌وان ترسی‌ خۆیان له‌وه‌ توركمانه‌كانن‪ .‬داعش به‌رده‌وام گونده‌كانی‌‬ ‫ناشارنه‌وه‌ كه‌ توندڕه‌ویی‌‌و ده‌مارگیریی‌ س���ه‌ر به‌ش���ه‌نگال تۆپباران ده‌كات كه‌‬ ‫باخ‌و ره‌زی‌ ئێزیدییه‌كانه‌‪ .‬كه‌مێك به‌ره‌و‬ ‫باڵی‌ به‌سه‌ر ئه‌م ناوچه‌یه‌دا كێشاوه‌‪.‬‬ ‫به‌سه‌رنجدان له‌و هه‌لومه‌رجه‌ی‌ ئێستا خ���وار ك���ه‌ مه‌ڵبه‌ن���دی‌ توركمانه‌كانه‌‪،‬‬ ‫عێراق���ی‌ پێدا تێده‌په‌ڕێ���ت‪ ،‬به‌تایبه‌تی‌ داعش ش���ارۆچكه‌ی‌ ته‌له‌عف���ه‌ری‌ كرده‌‬

‫ئامانج‌و ئه‌وانی‌ به‌ته‌واوی‌ له‌س���ه‌ر زێد‌و‬ ‫خاك���ی‌ خۆی���ان ده‌رپه‌ڕان���د‪ .‬خوارتر‬ ‫مه‌سیحی‌‌و ئێزیدییه‌كانی‌ ده‌شتی‌ موسڵ‌‬ ‫له‌دۆخێكی‌ خراپدان‪ ،‬نزیكه‌ی‌ ‪ 300‬هه‌زار‬ ‫كه‌س له‌مه‌سیحی‌‌و شه‌به‌ك كه‌ موسڵیان‬ ‫به‌جێهێش���توه‌ رویانكردوه‌ته‌ ته‌لكیف‌و‬ ‫ش���ێخان‌و حه‌مدانیه‌و ئه‌لقوش‌و به‌رتله‌‪،‬‬ ‫لێره‌ش���ه‌وه‌ به‌ره‌و خوار ش���ه‌به‌كه‌كان‬ ‫ده‌فڕێنرێن‌و گونده‌كانیان به‌تااڵن ده‌برێن‪.‬‬ ‫مه‌س���یحییه‌كان موس���ڵیان به‌ت���ه‌واوی‌‬ ‫چۆڵكرد‪ ،‬ئه‌و ش���اره‌ی‌ ك���ه‌ به‌یه‌كێك‬ ‫له‌دێرینترین شاره‌ مه‌سیحی‌ نشینه‌كانی‌‬ ‫رۆژهه‌اڵت���ی‌ ناوه‌ڕاس���ت داده‌نرێ���ت‪،‬‬ ‫هه‌روه‌ها چه‌ند خێزانێكی‌ كه‌می‌ به‌هایی‌‌و‬

‫سابیئه‌ش كه‌ له‌و شاره‌دا مابون‪ ،‬هه‌رزو‬ ‫به‌جێیانهێش���ت‌و ئێس���تا موس���ڵ‌ بو‌ه‬ ‫به‌ش���ارێكی‌ عه‌ره‌بی‌ سوننه‌نشین‪ .‬گه‌ر‬ ‫له‌به‌شی‌ خوارتری‌ ئه‌و سنوره‌ش بڕوانین‪،‬‬ ‫زۆربه‌ی‌ شه‌ڕ‌و پێكدادانه‌كانی‌ ده‌وروبه‌ری‌‬ ‫كه‌ركوك‌و تازه‌و دوزو به‌شیرو جه‌له‌والو‬ ‫ئه‌و ش���وێنانه‌ی‌ گرتوه‌ته‌وه‌ كه‌ شوێنی‌‬ ‫توركمانی‌ شیعه‌و كاكه‌یین‪.‬‬ ‫مه‌س����یحی‌‌و ش����ه‌به‌ك‌و توركم����ان‌و‬ ‫ئێزیدیی����ه‌كان‪ ،‬ك����ه‌ به‌ش����ێكی‌ گرنگی‌‬ ‫پێكهاته‌ی‌ دانیشتوانی‌ پارێزگای‌ موسڵ‌و‬ ‫كوردس����تان‌و عێراقی����ش پێكده‌هێنن‪،‬‬ ‫به‌رامبه‌ر به‌ئاینده‌ی‌ خۆیان ره‌شبینن‪،‬‬ ‫ل����ه‌م راپۆرته‌دا‪ ،‬مه‌س����یحییه‌ك ده‌ڵێت‬

‫"به‌چی‌ گه‌ش����بین بین؟ كه‌ رۆژ به‌رۆژ‬ ‫ئه‌م واڵته‌م����ان لێته‌نگتر ده‌بێت؟ ته‌نها‬ ‫شتێك كه‌ هه‌مومان بیری‌ لێده‌كه‌ینه‌وه‌‬ ‫به‌جێهێش����تنی‌ ئ����ه‌م واڵته‌ی����ه‌"‪.‬‬ ‫ئێزیدیی����ه‌ك ده‌ڵێت "تروس����كاییه‌كی‌‬ ‫هیوا به‌دیناكه‌ین"‪ ،‬ش����ه‌به‌كێك ده‌ڵێت‬ ‫"نیگه‌رانین له‌ئاینده‌ی‌ خۆمان‪ ،‬ئێمه‌ دو‬ ‫مه‌ترسیی‌ گه‌وره‌مان له‌سه‌ره‌‪ ،‬یه‌كه‌میان‬ ‫كوردین‌و دوه‌میش زۆربه‌مان شیعه‌ین"‪،‬‬ ‫توركمانێكی����ش ده‌ڵێت "ئێمه‌ الوازترین‬ ‫ئه‌ڵقه‌ی‌ كێشمه‌كێشی‌ كه‌مایه‌تییه‌كانین‬ ‫له‌م ناوچه‌ی����ه‌دا‪ ،‬له‌به‌رئ����ه‌وه‌ له‌ڕیزی‌‬ ‫پێش����ه‌وه‌ی‌ قوربانییه‌كان����ی‌ ئ����ه‌و‬ ‫ناكۆكییانه‌شداین"‪.‬‬

‫له‌سایه‌ ‌ی ده‌وڵه‌ت ‌ی خه‌الفه‌تدا‪ ،‬مه‌سیحیبون تاوانه‌!‬

‫به‌موسڵمان یان س���ه‌رانه‌ بده‌ن یاخود رێگه‌خۆشكردن بۆ ده‌وڵه‌تی‌ ئیسالمی‌‪،‬‬ ‫سه‌رپه‌ڕاندنیان به‌شمشێر‪ ،‬مه‌سیحییه‌كان ئه‌مه‌ له‌دوای‌ ‪2003‬ه‌وه‌ تا ئێس���تا كار ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌كۆمه‌ڵ‌ شاری‌ موسڵیان به‌جێهێشت‪ ،‬بۆ ده‌كرێت‌و نه‌یانهێشتوه‌ به‌ئیسراحه‌ت‬ ‫ئه‌و ش���اره‌ی‌ كه‌ زیاتر له‌هه‌زار س���اڵه‌ مه‌س���یحییه‌كان به‌ئارامی‌ بژین‪ ،‬ئێستا‬ ‫تێیدا نیشته‌جێن‪ .‬پیاوانی‌ ده‌مامكداری‌ یه‌ك مه‌سیحیش له‌موسڵ‌ نه‌ماوه‌"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "له‌م ماوه‌ی‌ ئه‌م دو رۆژه‌دا‪،‬‬ ‫داعش ماڵ‌ به‌م���اڵ‌ ده‌گه‌ڕێن‌و له‌ده‌رگا‬ ‫ده‌ده‌ن بزانن كێ‌ مه‌س���یحی‌‌و شیعه‌یه‌‪ 1000 ،‬خێزان���ی‌ مه‌س���یحی‌ ئ���اواره‌و‬ ‫تا خانوو ماڵه‌كانی���ان بكه‌ن به‌موڵكی‌ ده‌رب���ه‌ده‌ر ب���ون‪ ،‬موس���ڵ‌و ده‌ش���تی‌‬ ‫ده‌وڵه‌تی‌ خه‌الفه‌ت‌و بی���ده‌ن به‌عه‌ره‌به‌ نه‌ینه‌وا له‌دوای‌ به‌غ���دا زۆرترین رێژه‌ی‌‬ ‫مه‌سیحی‌ تێدا نیشته‌جێ‌ بوه‌‪ ،‬نزیكه‌ی‌‬ ‫سوننه‌كان‪.‬‬ ‫نه‌وزاد پۆڵس‪ ،‬س���ه‌رۆكی‌ رێكخراوی‌ ‪ 300‬ه���ه‌زار مه‌س���یحی‌ له‌خۆده‌گ���رت‪،‬‬ ‫س���ورایا ب���ۆ رۆش���نبیری‌‌و راگه‌یاندن ئه‌و دێر‌و كه‌نیس���انه‌ی‌ له‌موس���ڵ‌ هه‌ن‬ ‫به‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یاند كه‌ مه‌س���یحییه‌كان له‌هی���چ ش���ارێكی‌ عێراقی‌ نه‌ب���ون كه‌‬ ‫نه‌ك هه‌ر ئێستا‪ ،‬به‌ڵكو زیاتر له‌ ‪ 10‬ساڵه‌ به‌شێكیان ده‌گه‌ڕێنه‌وه‌ بۆ سه‌ره‌تاكانی‌‬ ‫ته‌هجی���ر ده‌كرێن‪ ،‬ئه‌و وتی‌ "دو س���اڵ ‌ه مه‌س���یحییه‌ت‪ ،‬واته‌ ‪ 2000‬ساڵه‌ موسڵ‌‬ ‫هه‌وڵ بۆ چۆڵپێكردنی‌ مه‌س���یحییه‌كانی‌ بێ‌ مه‌سیحی نه‌بوه‌"‪.‬‬ ‫پۆڵس ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌ كرد كه‌ له‌دوای‌‬ ‫موس���ڵ‌ ده‌درێ���ت به‌مه‌به‌س���تی‌‬

‫‪2007‬ه‌وه‌ زۆرب���ه‌ی‌ مه‌س���یحییه‌كان‬ ‫موس���ڵیان چۆڵكردو هاتنه‌ كوردستان‪،‬‬ ‫ئێس���تا عه‌ینكاوه‌ نزیكه‌ی‌ ‪ 1000‬خێزانی‌‬ ‫مه‌س���یحی‌ موس���ڵیی‌ تێدایه‌‪ ،‬ئه‌وانه‌ی‌‬ ‫توانای‌ مادیی‌ باش���یان هه‌یه‌ روده‌كه‌نه‌‬ ‫عه‌ین���كاوه‌و ئه‌وان���ه‌ی‌ تری���ش ده‌چنه‌‬ ‫ده‌ش���تی‌ نه‌ینه‌وا‪ ،‬ئه‌و وت���ی‌ "زۆربه‌ی‌‬ ‫مه‌س���یحییه‌كانی‌ ده‌ش���تی‌ نه‌ینه‌وا كه‌‬ ‫رێژه‌ی‌ بێكارییان تێدا زۆره‌و ناوچه‌كه‌یان‬ ‫خزمه‌تگوزاریی‌ ك ‌هم‌و مه‌ترس���ی‌ زۆره‌‪،‬‬ ‫ده‌یانه‌وێ���ت بڕۆن ب���ۆ ده‌ره‌وه‌ی‌ واڵت‪،‬‬ ‫رۆژانه‌ كۆچی‌ مه‌س���یحیه‌كان به‌رده‌وامه‌‬ ‫به‌مه‌س���یحییه‌كانی‌ كوردستانیش���ه‌وه‌‬ ‫له‌به‌رئ���ه‌وه‌ی‌ هیواو متانه‌ی���ان به‌ژیان‬ ‫له‌عێراقدا نه‌ماوه‌"‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "به‌چی‌ گه‌ش���بین بین؟ كه‌‬ ‫رۆژ ب���ه‌رۆژ ئ���ه‌م واڵته‌م���ان لێته‌نگتر‬

‫ده‌كرێ���ت؟ ته‌نها ش���تێك كه‌ هه‌مومان‬ ‫بیری‌ لێده‌كه‌ینه‌وه‌ به‌جێهێش���تنی‌ ئه‌م‬ ‫واڵته‌یه‌"‪.‬‬ ‫پۆڵس جه‌غتی‌ ل���ه‌وه‌ش كرده‌وه‌ كه‌‬ ‫ژماره‌یه‌كی‌ زۆر كه‌می‌ مه‌سیحی‌ له‌به‌غداو‬ ‫به‌سره‌ ماون‪ ،‬به‌مه‌رجێك مه‌سیحییه‌كان‬ ‫سااڵنی‌ پێش���و زۆربه‌یان له‌و دو شاره‌‬ ‫بون‪ ،‬ئه‌وا له‌موس���ڵیش ك���ه‌س نه‌ماو‬ ‫ته‌نانه‌ت ره‌به‌ن‌و قه‌شه‌كانیش ده‌ركران‌و‬ ‫هه‌ر دێر‌و كه‌نیس���ه‌كانی‌ به‌چۆڵی‌ تێدا‬ ‫ماوه‌‪ ،‬ئه‌و وت���ی‌ "نیگه‌رانین له‌وه‌ی‌ كه‌‬ ‫هه‌ر مه‌س���یحی‌ له‌عێراقیشدا نه‌مێنێت‪،‬‬ ‫له‌به‌رئه‌وه‌ ئێمه‌و ئێزیدی‌‌و ش���ه‌به‌كه‌كان‬ ‫له‌گفتوگۆداین بۆ ئه‌وه‌ی‌ داوا له‌نه‌ته‌وه‌‬ ‫یه‌كگرت���وه‌كان بكه‌ی���ن ك���ه‌ هێ���زی‌‬ ‫نێوده‌وڵه‌تی‌ ناوچه‌یه‌كی‌ ئارام بۆ ده‌شتی‌‬ ‫نه‌ینه‌وا دروست بكه‌ن‌و بمانپارێزن"‪.‬‬

‫ی داعشه‌وه‌‬ ‫ئێزیدییه‌كان‪ :‬سنورمان وا به‌سنور ‌‬ ‫ئێزیدییه‌كان كه‌ ژماره‌یان له‌هه‌رێم ‌‬ ‫ی‬ ‫كوردس���تاندا وه‌ك خۆیان ده‌ڵێن "‪500‬‬ ‫تا ‪ 600‬هه‌زار كه‌س���ه‌"‌و به‌شێوه‌یه‌كی‌‬ ‫سه‌ره‌كی‌ له‌ش���ارۆچه‌كه‌كانی‌ شه‌نگال‌و‬ ‫ش���ێخان‌و الل���ش‌و باعدری���ه‌‌و مهاتدا‬ ‫نیش���ته‌جێن‪ ،‬به‌درێژایی‌ سه‌دان ساڵه‌‬ ‫به‌هۆی‌ جیاوازی‌‌و شاراوه‌یی‌ بیرو باوه‌ڕی‌‬ ‫ئایینییه‌كانه‌وه‌ كه‌وتونه‌ته‌ به‌ر شااڵوی‌‬ ‫ده‌وڵه‌تی‌ عوس���مانی‌‌و به‌شێك له‌میره‌‬ ‫كورده‌كان‌و ئیسالمییه‌ توندڕه‌وه‌كانه‌وه‌‪،‬‬ ‫ناوچه‌كانی‌ ئ���ه‌وان ل���ه‌دوای‌ روخانی‌‬ ‫رژێمی‌ سه‌دامیش���ه‌وه‌ زۆرترین رێژه‌ی‌‬ ‫ته‌قین���ه‌وه‌‌و گه‌وره‌تری���ن كوش���تاری‌‬ ‫به‌خۆیه‌وه‌ بینیوه‌‌و هه‌نوكه‌ش به‌هاتنی‌‬

‫داع���ش‌و چه‌س���پاندنی‌ ده‌س���ه‌اڵتیان‬ ‫له‌سه‌ر سنوری‌ ناوچه‌كانیان له‌به‌رده‌م‬ ‫مه‌ترسیه‌كی‌ گه‌وره‌دان‪.‬‬ ‫خدر دومل���ی‌‪ ،‬چاالكوانی‌ كۆمه‌ڵگه‌ی‌‬ ‫مه‌ده‌نی‌ به‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یاند كه‌ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫له‌موسڵ‌ روده‌دات‪ ،‬كاره‌ساتێكی‌ مێژویی‌‬ ‫گه‌وره‌‌و پاكتاوكردنه‌‪ ،‬چونكه‌ شارێكی‌‬ ‫دێرینی‌ پ���ڕ له‌كه‌مایه‌ت���ی‌‪ ،‬له‌پێكهاته‌‬ ‫ئه‌تن���ی‌‌و مه‌زهه‌ب���ی‌‌و ئاینییه‌كانی‌ تر‬ ‫به‌تاڵده‌كرێته‌وه‌‌و ئێس���تا س���ه‌نته‌ری‌‬ ‫موس���ڵ ته‌نها یه‌ك پێكهاته‌ی‌ تێدایه‌‪،‬‬ ‫كه‌ ئه‌ویش عه‌ره‌بی‌ سوننه‌یه‌‪.‬‬ ‫ئ���ه‌و س���ه‌باره‌ت به‌نیگه‌رانی���ی‌‬ ‫ئێزیدییه‌كان به‌رامبه‌ر به‌م دۆخه‌‪ ،‬ئه‌وه‌‬

‫رونده‌كاته‌وه‌ كه‌ جگه‌ له‌وه‌ی‌ موسڵ‌ هیچ‬ ‫ئێزیدییه‌كی‌ تێدا نه‌ماوه‌‪" ،‬ئێزیدییه‌كان‬ ‫هه‌س���ت به‌مه‌ترس���ییه‌كی‌ گ���ه‌وره‌ش‬ ‫ده‌ك���ه‌ن له‌به‌رئ���ه‌وه‌ی‌ له‌ش���نگاله‌وه‌‬ ‫تا به‌عش���یقه‌ س���نوریان وا به‌سنوری‌‬ ‫ده‌وڵه‌تی‌ خه‌الفه‌ته‌وه‌ كه‌ كوش���تنیان‬ ‫له‌الی‌ ئه‌وان حه‌اڵڵه‌"‪ ،‬ئه‌و وتی‌ "ئه‌گه‌ر‬ ‫ئه‌م س���نوره‌ درێ���ژه‌ به‌ش���ێوه‌یه‌كی‌‬ ‫س���تراتیجی‌ كۆنت���ڕۆڵ‌ نه‌كرێت له‌ڕوی‌‬ ‫ئه‌منی‌‌و ئیداری���ی‌‌و خزمه‌تگوزارییه‌وه‌‪،‬‬ ‫مه‌ترسی‌ بۆ س���ه‌ر ئێزیدییه‌كان زیاتر‬ ‫ده‌بێت"‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "ئێزیدیه‌كان‌و كه‌مایه‌تیه‌كانی‌‬ ‫تریش تروسكاییه‌كی‌ هیوا به‌دیناكه‌ن‪،‬‬

‫شه‌به‌كه‌كان‪:‬‬ ‫دو مه‌ترسی‌ گه‌وره‌مان له‌سه‌ره‌‬

‫ی‬ ‫شه‌به‌كه‌كان كه‌ زۆربه‌یان له‌ناحیه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌رته‌له‌و قه‌زای‌ حه‌مدانی ‌هی‌ ده‌ش���ت ‌‬ ‫موس���ڵدا نیش���ته‌جێن‌و ‪%70‬ی���ان‬ ‫ی‬ ‫شیعه‌و ‪%30‬یان س���وننه‌یه‌‪ ،‬روبه‌ڕو ‌‬ ‫ی چه‌كداره‌كان���ی‌ داع���ش‬ ‫كوش���توبڕ ‌‬ ‫ی‬ ‫بونه‌ته‌وه‌‪ ،‬ئه‌وان نیگه‌رانن له‌ئاینده‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫خۆیان‪ ،‬چونكه‌ روبه‌ڕوی‌ دو مه‌ترسی ‌‬ ‫گه‌وره‌ بونه‌ته‌وه‌‪ ،‬یه‌كه‌میان ئه‌وه‌ی ‌ه ك ‌ه‬ ‫كوردن‌و دوه‌میش ئه‌وه‌ی ‌ه ك ‌ه زۆربه‌یان‬ ‫ی‬ ‫ش���یعه‌ن‌و "خوێنڕش���تنیان به‌پێ��� ‌‬ ‫ی خه‌الفه‌ت حه‌اڵڵه‌"‪.‬‬ ‫ده‌وڵه‌ت ‌‬

‫ی‬ ‫غ���ه‌زوان حامی���د حه‌می���د ئه‌ندام ‌‬ ‫ی‬ ‫ی پارێزگای‌ موس ‌ڵ كه‌ خۆ ‌‬ ‫ئه‌نجومه‌ن ‌‬ ‫به‌"نوێنه‌ری‌ ش���ه‌به‌كه‌كان" ناوده‌بات‪،‬‬ ‫ی‬ ‫به‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یان���د كه‌ پێش هاتن ‌‬ ‫داعش بۆ موس���ڵ‌‪ ،‬ش���ه‌به‌ك له‌شاردا‬ ‫ی كه‌ داعش‬ ‫ی ئ���ه‌وه‌ ‌‬ ‫ماب���و‪ ،‬به‌اڵم دوا ‌‬ ‫ی‬ ‫ی تێ���دا نه‌ما‪ ،‬له‌به‌رئه‌وه‌ ‌‬ ‫هات‪ ،‬ئه‌وان ‌‬ ‫ی‬ ‫كه‌وتن��� ‌ه تااڵنكردن‌و داگیركردنی‌ ماڵ ‌‬ ‫ش���ه‌به‌كه‌كان‪ ،‬ئه‌و وتی‌ "ئێستا موس ‌ڵ‬ ‫ی تێ���دا نه‌م���اوه‌‌و هه‌مویان‬ ‫ش���ه‌به‌ك ‌‬ ‫ی نه‌ینه‌وا‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫رویانكردوه‌ت ‌ه ده‌ش���ت ‌‬ ‫ی ش���ه‌به‌كه‌كان كه‌وتونه‌ت ‌ه‬ ‫‪ 11‬گون���د ‌‬ ‫ده‌ستی‌ داعشه‌وه‌‌و تااڵنكراون"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "تا ئێس���تا ‪ 9‬كه‌س���مان‬

‫به‌ده‌ستی‌ داعش لێشه‌هیدكراوه‌و ‪ 112‬زێباریش موس���ڵیان به‌جێهێش���توه‌و‬ ‫ئێستا له‌سلێمانین"‪.‬‬ ‫كه‌سیشمان رفێنراون"‪.‬‬ ‫ی "نیگه‌رانی���ن س���ه‌باره‌ت‬ ‫وتیش��� ‌‬ ‫ی خۆی‌ به‌رامبه‌ر‬ ‫ناوبراو سه‌رسوڕمان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خۆم���ان‪ ،‬دو مه‌ترس��� ‌‬ ‫به‌وه‌ ده‌رده‌بڕێت ك ‌ه ئه‌م س���اته‌وه‌خت ‌ه به‌ئاین���ده‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی عه‌ره‌ب هیچ گه‌وره‌مان له‌سه‌ره‌‪ ،‬یه‌كه‌میان ئه‌و‌ه ‌‬ ‫موس ‌ڵ جگه‌ له‌س���وننه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی تێ���دا نه‌ماوه‌‪ ،‬ئه‌و كه‌ ش���ه‌به‌ك كوردن‪ ،‬دوه‌میش ئه‌و‌ه ‌‬ ‫ی تر ‌‬ ‫پێكهاته‌یه‌ك ‌‬ ‫ی زۆر كه‌می‌ كورد كه‌ زۆربه‌ی‌ ش���یعه‌ن‌و خوێنڕش���تنمان‬ ‫ی " ژماره‌یه‌ك��� ‌‬ ‫وت��� ‌‬ ‫ی خه‌الفه‌ت���دا‬ ‫ی ده‌وڵه‌ت��� ‌‬ ‫ی تێدا نه‌ماوه‌‪ ،‬ته‌نانه‌ت له‌س���ای ‌ه ‌‬ ‫نه‌بێت كه‌سی‌ تر ‌‬ ‫ی ئه‌رشه‌د حه‌اڵڵه‌"‪.‬‬ ‫دڵدار زێباری‌‌و كه‌سوكاره‌كه‌ ‌‬

‫بۆیه‌ له‌كۆچێكی‌ به‌رده‌وامدان‌و رۆژان ‌ه‬ ‫سه‌دان كه‌س����ی‌ ئێزیدی‌‌و مه‌سیحی‌‌و‬ ‫توركم����ان ده‌بین����ی‌ له‌فه‌رمانگ����ه‌ی‌‬ ‫پاسپۆرتدا وه‌ستاون‌و داوای‌ پاسپۆرت‬ ‫ده‌كه‌ن‌و ده‌یانه‌وێ����ت بچنه‌ ده‌ره‌وه‌ی‌‬ ‫واڵت چونكه‌ هه‌س����تده‌كه‌ن عێراق بۆ‬ ‫ئه‌وان ژیانی تێ����دا نه‌ماوه‌‪ ،‬رۆژ نییه‌‬ ‫زیاتر ل����ه‌‪ 150‬ئێزیدی‌‌و مه‌س����یحی‌‌و‬ ‫توركمان عێراق به‌جێنه‌هێڵن"‪.‬‬ ‫دومل����ی‌ ئام����اژه‌ی‌ به‌هه‌لومه‌رجی‌‬ ‫ناله‌ب����اری‌ ته‌لكێف كرد كه‌ س����ه‌دان‬ ‫خێزانی‌ ئ����اواره‌ی‌ تێ����دا كۆبۆته‌وه‌و‬ ‫م����اوه‌ی‌ هه‌فته‌یه‌كیش����ه‌ ئ����اوی‌‬ ‫خواردن����ه‌وه‌ی‌ نیی����ه‌‪ ،‬ئ����ه‌و وت����ی‌‬

‫"حكومه‌تی‌ هه‌رێم پالنی‌ س����تراتیجی‌‬ ‫نه‌بو ب����ۆ روبه‌ڕوبونه‌وه‌ی‌ ئه‌م دۆخه‌و‬ ‫وا دیاریشه‌ ئه‌م باری‌ ئه‌منییه‌ درێژه‌‬ ‫ده‌كێشێت"‪.‬‬ ‫وتیش����ی‌ "‪ 3500‬قوتاب����ی‌ ئێزیدی‌‌و‬ ‫مه‌س����یحی‌ ك����ه‌ له‌موس����ڵ‌ له‌زانكۆو‬ ‫په‌یمانگا بون هه‌ڵهاتون بۆ كوردستان‌و‬ ‫چۆن جێیان ده‌كرێته‌وه‌؟ ‪ 1500‬كوردو‬ ‫ئێزیدی‌‌و شه‌به‌ك پۆلیسی‌ فیدراڵ بون‬ ‫له‌ناو موسڵ‌‪ ،‬ده‌بو حكومه‌تی‌ هه‌رێم‬ ‫یه‌كس����ه‌ر ئه‌وانه‌ی‌ بخس����تایه‌ته‌ نێو‬ ‫هێزی‌ پێشمه‌رگه‌وه‌ بۆ ئه‌وه‌ی‌ به‌رگری‬ ‫له‌كوردس����تان بكه‌ن ن����ه‌ك له‌ماڵه‌وه‌‬ ‫دابنیش����ن‪ ،‬به‌داخه‌وه‌ جگه‌ له‌لێدوان‌و‬

‫قس����ه‌‪ ،‬به‌ك����ردار كاربه‌ده‌س����تانی‌‬ ‫حكومه‌تی‌ هه‌رێم هیچ ناكه‌ن"‪.‬‬ ‫ناوبراو وێڕای‌ ئ����ه‌وه‌ی‌ كه‌ جه‌غتی‌‬ ‫ل����ه‌وه‌ كرده‌وه‌ ك����ه‌ حكومه‌تی‌ هه‌رێم‬ ‫له‌س����ه‌ری‌ پێویس����ته‌‪ ،‬رێگه‌ بگرێت‬ ‫له‌پروپاگه‌ن����ده‌ی‌ دژی‌ كه‌مین����ه‌كان‪،‬‬ ‫وتیش����ی‌ "ئێستا باش����ترین ده‌رفه‌ته‌‬ ‫جڤاتی‌ نێوده‌وڵه‌تی‌ بانگهێشت بكرێت‬ ‫تا ناوچ����ه‌ی‌ كه‌مینه‌كان له‌ده‌ش����تی‌‬ ‫موس����ڵ‌ بپارێزێت‪ ،‬كه‌ یه‌كه‌م سنوری‌‬ ‫نێوان كوردو عه‌ره‌ب زیاتر ده‌ستنیشان‬ ‫ده‌كرێ����ت له‌م رێگه‌ی����ه‌وه‌و دوه‌میش‬ ‫رێگه‌ له‌له‌ناوچونی‌ كه‌مینه‌كانیش له‌م‬ ‫ناوچه‌یه‌دا ده‌گرێت‌و ده‌یانپارێزێت"‪.‬‬

‫توركمانه‌كان‪:‬‬ ‫ته‌له‌عفه‌ر شاری‌ تارماییه‌كانه‌‬ ‫توركمانه‌كان س���ێهه‌م كه‌مایه‌تیی‬ ‫نه‌ته‌وه‌ی���ی‌ عێراق���ن‪ ،‬له‌چه‌ندی���ن‬ ‫ناوچ���ه‌ی‌ جیاجیادا نیش���ته‌جێن‪،‬‬ ‫ك���ه‌ جگ���ه‌ له‌ته‌له‌عف���ه‌ر‪ ،‬له‌هه‌مو‬ ‫ناوچه‌كانی‌ دیكه‌ی‌ نیشته‌جێبونیاندا‬ ‫له‌كه‌رك���وك‌و دوز‌و داقوق‌و كفری‌‌و‬ ‫ئاڵتون كۆپری‌‌و هه‌ولێری‌ پایته‌ختی‌‬ ‫هه‌رێمی‌ كوردستانیشدا له‌پاڵ‌ كورددا‬ ‫ژیان به‌س���ه‌رده‌به‌ن‪ ،‬ئێستا شاری‌‬ ‫ته‌له‌عفه‌ر له‌الیه‌ن داعش���ه‌وه‌ له‌وان‬ ‫چۆڵكراوه‌و ئه‌مه‌ش به‌"جینۆس���اید"‬ ‫ناوده‌به‌ن‪.‬‬ ‫ئای���دن مه‌ع���روف‪ ،‬س���ه‌رۆكی‌‬ ‫فراكس���یۆنی‌ ب���ه‌ره‌ی‌ توركمان���ی‌‬ ‫له‌په‌رله‌مان���ی‌ كوردس���تان ئاماژه‌‬ ‫ب���ه‌وه‌ ده‌كات ك���ه‌ پیالنێك���ی‌‬ ‫گ���ه‌وره‌ی‌ نێوده‌وڵه‌ت���ی‌ له‌ئارادایه‌و‬ ‫توركمانه‌كانیشی‌ تێدا كراوه‌ته‌ ئامانج‪،‬‬ ‫ئه‌و وت���ی‌ "ته‌ماش���ای‌ جوگرافیای‌‬ ‫عێ���راق بكه‌ی���ت‪ ،‬ته‌له‌عف���ه‌ر ته‌نها‬ ‫ش���وێنێكه‌ كه‌ زۆرینه‌ی‌ توركمانه‌‪،‬‬ ‫به‌بیانوی‌ ش���ه‌ڕی‌ شیعه‌و سوننه‌وه‌‪،‬‬ ‫داعش په‌الماری‌ دا‌و دانیشتوانه‌كانی‌‬ ‫له‌تاودا به‌ره‌و كوردستان هه‌ڵهاتن‪،‬‬ ‫ئه‌مه‌ پالنی‌ یه‌كه‌م‪ ،‬به‌اڵم پالنی‌ دوه‌م‬

‫له‌وه‌ مه‌ترس���یدارتره‌ كه‌ توركمان ‌ه‬ ‫شیعه‌كان ده‌هێننه‌ هه‌ولێر‌و له‌ڕێگه‌ی‌‬ ‫فڕۆكه‌خانه‌وه‌ به‌ره‌و نه‌جه‌ف‌و كه‌ربه‌ال‬ ‫ده‌برێن یان له‌ڕێگه‌ی‌ وش���كانییه‌وه‌‬ ‫ده‌برێن���ه‌ خانه‌قین‌و له‌وێش���ه‌وه‌ بۆ‬ ‫كه‌ربه‌الو نه‌جه‌ف‌و باش���وری‌ عێراق‬ ‫ده‌گوازرێنه‌وه‌‪ ،‬كه‌ تا ئێستا ‪ 50‬هه‌زار‬ ‫كه‌سیان به‌م شێوه‌یه‌ رۆیشتون"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "ئه‌م���ه‌ش ده‌بێته‌ هۆی‌‬ ‫گۆڕین���ی‌ دیمۆگراف���ی‌ ناوچه‌ك���ه‌‬ ‫له‌ڕێگه‌ی‌ جینۆسایدكردن‌و چۆڵكردنی‌‬ ‫ته‌له‌عف���ه‌ره‌وه‌ له‌توركمان‌و عه‌ره‌به‌‬ ‫س���وننه‌كانی‌ بێج���ی‌‌و تكریت‌و ئه‌و‬ ‫ناوچانه‌ی‌ كه‌ ئاواره‌بون ده‌هێنرێن‌و‬ ‫له‌ماڵ‌‌و حاڵ���ی‌ ئه‌وان نیش���ته‌جێ‌‬ ‫ده‌كرێن"‪.‬‬ ‫ئایدن ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌ كرد كه‌‪120 ،‬‬ ‫ه���ه‌زار كه‌س له‌ش���یعه‌ی‌ توركمانی‌‬ ‫به‌جێهێش���توه‌و‬ ‫ته‌له‌عفه‌ری���ان‬ ‫به‌ره‌و ش���ه‌نگال هه‌ڵهاتون‪ ،‬ئێستا‬ ‫ته‌له‌عفه‌ر توركمان���ی‌ تێدا نه‌ماوه‌و‬ ‫ته‌نها داعش���ی‌ تێدایه‌‌و بوه‌ به‌شاری‌‬ ‫تارماییه‌كان‪ ،‬ئه‌و وتی‌ "سه‌رتاسه‌ری‌‬ ‫ناوچه‌ی‌ توركمانه‌كان بونه‌ته‌ هێڵی‌‬ ‫ته‌ماسی‌ نێوان هه‌رێم‌و داعش‪ ،‬ئێمه‌‬

‫الوازتری���ن ئه‌ڵقه‌ی‌ كێشمه‌كێش��� ‌‬ ‫ی‬ ‫كه‌مایه‌تییه‌كانین ل���ه‌م ناوچه‌یه‌دا‌و‬ ‫هێزێك���ی‌ تایبه‌تی‌ خۆم���ان نییه‌ تا‬ ‫خۆمان���ی‌ پێبپارێ���زن‪ ،‬له‌به‌رئه‌وه‌‬ ‫له‌ڕیزی‌ پێش���ه‌وه‌ی‌ قوربانییه‌كانی‌‬ ‫ئه‌و ناكۆكییانه‌شداین"‪.‬‬ ‫ئای���دن گله‌ی���ی‌‌و ناڕه‌زایی‌ خۆی‌‬ ‫به‌رامب���ه‌ر به‌میدی���ای‌ ك���وردی‌‌و‬ ‫عه‌ره‌بی���ش ده‌رب���ڕی‌ ك���ه‌ زیات���ر‬ ‫له‌مانگێكه‌ توركمانه‌كانی‌ ته‌له‌عفه‌ر‬ ‫له‌كاره‌س���اتدان‪ ،‬كه‌چ���ی‌ هی���چ‬ ‫گرنگییه‌ك���ی‌ پێن���اد‌هن‌و ك���ه‌س‬ ‫باس���یان ناكات‪ ،‬به‌مه‌رجێك ته‌نها‬ ‫له‌هه‌ولێ���ر ‪ 2000‬خێزانیی‌ توركمان‬ ‫نیشته‌جێن"‪.‬‬ ‫ناوبراو ره‌ش���بینی‌ خۆی‌ به‌رامبه‌ر‬ ‫به‌م دۆخ���ه‌ ده‌ربڕی‌‌و ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌‬ ‫كرد كه‌ ئێستا زۆربه‌ی‌ توركمانه‌كان‬ ‫ب���ه‌ره‌و ده‌ره‌وه‌ی‌ واڵت ده‌ڕۆن‪ ،‬ئه‌و‬ ‫وتی‌ "ئه‌و خێزانانه‌ی‌ توانایان باشه‌‬ ‫نامێننه‌وه‌و به‌ره‌و توركیا ده‌ڕۆن‪ ،‬كه‌‬ ‫چوم س���ه‌ردانی‌ كه‌مپی‌ خازرم كرد‪،‬‬ ‫له‌وێ‌ هه‌مویان ده‌یانوت ده‌مانه‌وێت‬ ‫قوتاربین لێ���ره‌و بچین���ه‌ توركیا‌و‬ ‫ئه‌وروپا‌و عێراق به‌جێبهێڵین"‪.‬‬

‫کوردستانی‬

‫)‪ )438‬سێشه‌ممه‌ ‪2014/7/22‬‬

‫‪5‬‬

‫كورد چی كردوه‌ له‌به‌غداد؟‬

‫نوێنه‌رانی كورد ده‌بنه‌ بار به‌سه‌ر خاكی كوردستانه‌وه‌‬ ‫ئا‪ :‬محه‌مه‌د ره‌ئوف‬

‫نه‌وشیروان مسته‌فا له‌وتارێكدا به‌ناوی‬ ‫(كێ به‌‌رپرسه‌‌ له‌‌جێبه‌‌جێ نه‌‌بونی ماده‌‌ی‬ ‫‪140‬؟ ئه‌‌مه‌ریكا‪ ،‬عه‌‌ره‌‌ب‌ یان كورد؟) كه‌ له‌‬ ‫‪ 2007/8/27‬دا باڵویكردۆته‌وه‌ ئاماژه‌ به‌وه‌‬ ‫ده‌كات (با له‌نوێنه‌‌ره‌‌كانی كورد كه‌‌ له‌‌به‌‌غدا‬ ‫بون‌و ئیستا له‌‌به‌‌غدان پرسیار بكرێ‪ :‬چییان‬ ‫بۆ خۆیان كردوه‌‌و چییان بۆ كه‌‌ركوك‌و‬ ‫ناوچه‌‌ كوردستانیه‌‌كان كردوه‌‌؟‬ ‫ب����ۆ خۆی����ان‪ ،‬چه‌‌ندیان پ����اره‌‌ی موچه‌‌ی‬ ‫وه‌‌زیری‌و ئه‌‌ندام پارله‌‌مانی وه‌رگرتوه‌و دوای‬ ‫گۆڕانیش����یان‪ ،‬چه‌‌ندیان موچه‌‌ی خانه‌‌نشینی‬ ‫وه‌‌رگرتوه‌‌‪ ،‬چه‌‌ندیان خانوو زه‌‌وی وه‌‌رگرتوه‌‌‪،‬‬ ‫چه‌‌ند سه‌‌یاره‌‌یان وه‌‌رگرتوه‌‌‪ ،‬چه‌‌ند حیمایه‌‌یان‬ ‫دامه‌‌زران����دوه‌‌‪ ،‬چه‌‌ندی����ان له‌‌خزم‌و دۆس����ت‌و‬ ‫ناس����یاوی خۆیان دامه‌‌زران����دوه‌‌‪ ،‬چه‌‌ند جار‬ ‫س����ه‌‌فه‌‌ری ده‌‌ره‌‌وه‌‌یان كردوه‌‌‪ ،‬چه‌‌ند عه‌‌قدیان‬ ‫ئیمزاك����ردوه‌‌‪ ..‬به‌‌اڵم بۆ كه‌‌رك����وك و ناوچه‌‌‬ ‫كوردستانیه‌‌كان چییان كردوه‌‌؟)‪.‬‬ ‫له‌كابینه‌یه‌ك����ه‌وه‌ ب����ۆ كابینه‌یه‌كی دیكه‌و‬ ‫له‌خولێكه‌وه‌ ب����ۆ خولێكی دیكه‌ی په‌رله‌مانی‬ ‫عێ����راق ژماره‌یه‌ك����ی زۆری نوێن����ه‌ری كورد‬ ‫چونه‌ت����ه‌ به‌غ����داو به‌ش����داربون له‌جومگ����ه‌‬ ‫س����ه‌ره‌كیه‌كانی حكوم����ه‌ت‌و ت����ه‌واوی‬ ‫داموده‌زگاكان����ی ده‌وڵه‌تداریدا‪ ،‬به‌اڵم له‌گه‌ڵ‬ ‫زۆری‌و زه‌وه‌ندی نوێنه‌ران����ی كورد له‌به‌غدا‪،‬‬ ‫به‌اڵم نه‌ك هه‌ر پرس ‌ه سیاسی‌و ئابوریه‌كانی‬ ‫ك����ورد یه‌كالنه‌كراونه‌ته‌وه‌ به‌ڵكو ئاڵۆزترو پڕ‬ ‫كێشه‌تر بون‪ ،‬له‌بودجه‌‪ ،‬ماده‌ی ‪ ،140‬پرسی‬ ‫پێشمه‌رگه‌و نه‌وت‌و ده‌سه‌اڵته‌كانی هه‌رێم‪.‬‬ ‫نوێنه‌رانی كورد له‌به‌غدا‬ ‫ل����ه‌دوای روخان����ی رژێمی به‌ع����س له‌‪9‬ی‬ ‫نیس����انی ‪ 2003‬س����ه‌ركردایه‌تی ك����ورد به‌دو‬ ‫ئیداره‌ی هه‌رێم����ه‌وه‌ چوه‌ به‌غدا‪ ،‬ئه‌نجومه‌نی‬ ‫حوكم دروستكرا كه‌ ( له‌‪12‬ی ته‌مموزی ‪2003‬‬ ‫بــۆ ‪1‬ی حوزه‌یرانی ‪ )2004‬كه‌ له‌(‪ )25‬ئه‌ندام‬ ‫پێكهاتب����و‪ ،‬له‌ناویاندا (‪ )5‬ئه‌ندامی كورد بو‬ ‫ئه‌وانیش‪ :‬مه‌‌سعود بارزانی‪ ،‬سه‌‌رۆكی پارتی‬ ‫دیمۆكراتی كوردس����تان‪ ،‬ج����ه‌‌الل تاڵه‌‌بانی‪،‬‬ ‫س����كرتێری گش����تی یه‌‌كێت����ی نیش����تمانیی‬ ‫كوردستان‪ ،‬سه‌‌الحه‌‌دین به‌هادین‪ ،‬ئه‌مینداری‬ ‫یه‌‌كگرتوی ئیس��ل�امی‪ ،‬د مه‌‌حمود عوسمان‪،‬‬ ‫سه‌‌ربه‌‌خۆ ‪ ،‬دارا نوره‌‌دین‪ ،‬سه‌‌ربه‌‌خۆ‪.‬‬ ‫له‌ئه‌نجومه‌ن����ی حوكم����دا س����ه‌رۆكایه‌تی‬ ‫ئه‌نجومه‌نه‌كه‌ به‌شێوه‌ی ده‌وری هه‌ر مانگه‌ی‬ ‫یه‌كێكی����ان ده‌بوه‌ س����ه‌رۆك ك����ه‌ ‪ 12‬یان بۆ‬ ‫سه‌رۆكایه‌تی دیاریكران‪ ،‬له‌ناویاندا (مه‌سعود‬ ‫بارزانی‌و جه‌الل تاڵه‌بانی) تێدا بو‪.‬‬ ‫هه‌ر له‌س����ه‌رده‌می ئه‌نجومه‌ن����ی حوكمدا‬ ‫كورد ب ‌ه ‪ 5‬وه‌زیر به‌ش����داری له‌وه‌زاره‌ته‌كه‌ی‬ ‫ئه‌نجومه‌ن����ی حوكم كرد ئه‌وانیش (وش����یار‬ ‫زێباری‪ ،‬وه‌‌زیری كاروباری ده‌‌ره‌‌وه‌‌‪ ،‬نه‌‌سرین‬ ‫به‌‌رواری‪ ،‬وه‌‌زیری ش����اره‌‌وانیه‌‌كان‪ ،‬د‪.‬له‌تیف‬ ‫ره‌‌شید‪ ،‬وه‌‌زیری سه‌‌رچاوه‌‌كانی ئاو‪ ،‬محه‌‌مه‌‌د‬ ‫تۆفی����ق ره‌‌حی����م‪ ،‬وه‌‌زی����ری پیشه‌‌س����ازی‪،‬‬ ‫عه‌‌بدولڕه‌‌حم����ان س����دیق كه‌‌ری����م‪ ،‬وه‌‌زی����ری‬ ‫ژینگه‌‌)‪.‬‬ ‫له‌س����ه‌رده‌می ئه‌نجومه‌نی حوكمدا بڕیاری‬ ‫نوسینه‌وه‌ی ده‌ستورو داڕشتنه‌وه‌ی سیستمی‬ ‫نوێی عێراق درا‪ ،‬به‌وته‌ی به‌رپرس����ێكی بااڵی‬ ‫كورد كاتێك گفتوگۆ كرا بۆ داواكاری كورد‪،‬‬ ‫به‌رپرس����انی ك����ورد نه‌یانده‌زان����ی له‌كوێوه‌‬ ‫ده‌س����تپێبكه‌ن‪ ،‬هیچ نوسین‌و دۆكیۆمێنتێكی‬ ‫ره‌سمییان به‌رده‌س����ت نه‌بو‪ ،‬ناچار گه‌ڕانه‌وه‌‬ ‫ب����ۆ رێككه‌وتننام����ه‌ی ‪11‬ی ئ����ازاری ‪،1970‬‬ ‫به‌تایبه‌تیش ئه‌و مادانه‌ی له‌ده‌ستوری كاتی‌و‬ ‫هه‌میش����ه‌یی عێراق����دا چه‌س����پێنران هه‌مان‬ ‫ماده‌ی رێككه‌وتن����ی ‪11‬ی ئازاری ‪ 1970‬بو‪،‬‬ ‫بۆ نمونه‌‪ ،‬ك����ورد زمانی كوردی كرده‌ زمانی‬ ‫ره‌سمی له‌پاڵ زمانی عه‌ره‌بی‪ ،‬له‌ماده‌ی یه‌كی‬ ‫رێككه‌وتنی ‪11‬ی ئازاردا هاتوه‌ زمانی كوردی‬ ‫له‌پاڵ زمانی عه‌ره‌بی ره‌سمی ده‌بێت‪ ،‬له‌ماده‌ی‬ ‫‪ 2‬دا نوس����راوه‌ كورده‌كان به‌شداری ته‌واوی‬ ‫حوكم ده‌كه‌ن به‌سوپاش����ه‌وه‌‪ ،‬له‌ماده‌ی ‪6‬ی‬ ‫رێككه‌وتن����ی ‪11‬ی ئازاردا هاتوه‌ بودجه‌یه‌كی‬ ‫پێویس����ت بۆ ئاوه‌دانكردنه‌وه‌ی كوردس����تان‬ ‫ته‌رخانده‌كرێ����ت‪ ،‬به‌هه‌مانش����ێوه‌ی بودجه‌ی‬ ‫هه‌رێم به‌رێژه‌ی ‪ %17‬دیاریكرا‪ ،‬له‌ماده‌ی ‪8‬دا‬ ‫هاتوه‌ كورده‌كان‌و عه‌ره‌به‌كان ده‌گه‌ڕێنرێنه‌وه‌‬ ‫شوێنی نیشته‌جێبونی خۆیان‪ ،‬به‌هه‌مانشێوه‌‬ ‫له‌م����اده‌ی ‪58‬ی ده‌س����توری كاتی‌و له‌‪140‬ی‬ ‫ده‌س����توری هه‌میش����ه‌ییدا وا هاتوه‌‪ ،‬له‌دوای‬ ‫ئاساییكردنه‌وه‌ی ئینجا بڕیاری لێده‌درێت‪.‬‬ ‫واتا ئه‌وه‌ی له‌ده‌ستوری كاتی‌و هه‌میشه‌یی‬ ‫عێراقدا هات����وه‌‪ ،‬به‌ده‌س����تكاریه‌كی كه‌مه‌وه‌‬ ‫له‌رێككه‌وتننامه‌ی ‪11‬ی ئازاردا وه‌رگیراوه‌‪.‬‬ ‫حكومه‌تی كاتیی عێراق ئه‌یاد عه‌الوی‬ ‫دوات����ر له‌حكومه‌ت����ی كاتی����ی عێراق����دا‬ ‫به‌سه‌رۆكایه‌تی ئه‌یاد عه‌الوی كه‌ له‌حوزه‌یرانی‬ ‫‪ 2004‬پێكهات‪ ،‬به‌هه‌مان شێوه‌ كورد ژماره‌یه‌ك‬ ‫پۆستی دیكه‌ی وه‌رگرت‪ ،‬د‪.‬فوئاد مه‌‌عسوم‪،‬‬ ‫بوه‌ س����ه‌‌رۆكی كۆمه‌‌ڵه‌‌ی نیشتمانیی عێراق‌و‬ ‫له‌گ����ه‌ڵ ‪ 76‬ئه‌ندامی كورد ل����ه‌و ئه‌نجومه‌نه‌‬

‫موچه‌ی سه‌رۆك كۆماری كه‌ دو خول له‌ده‌ستی كورددا بوه‌ ملیۆنێك‬ ‫دۆالره‌ به‌ته‌واوی موچه‌و ده‌رماڵه‌وه‌ واتا ساڵی (‪ 12‬ملیۆن دۆالر)و‬ ‫به‌هه‌ردو خوله‌كه‌ ‪ 8‬ساڵه‌كه‌ (‪ 96‬ملیۆن دۆالر)‬ ‫له‌كۆی ‪ 276‬ئه‌ندامی كۆمه‌ڵه‌ی نیش����تیمانی‬ ‫عێ����راق‪ ،‬د‪.‬رۆژ ن����وری ش����اوه‌‌یس‪ ،‬جێگری‬ ‫س����ه‌‌ركۆماری عیراق‪ ،‬له‌گ����ه‌ڵ پێنج وه‌زیری‬ ‫ك����ورد ئه‌وانیش‪ :‬د‪.‬به‌‌رهه‌‌م س����اڵح‪ ،‬جێگری‬ ‫سه‌‌رۆكی ئه‌‌نجومه‌‌نی وه‌‌زیرانی عێراق‪ ،‬وشیار‬ ‫زێباری‪ ،‬وه‌‌زیری كاروباری ده‌‌ره‌‌وه‌‌‪ ،‬د‪.‬له‌‌تیف‬ ‫ره‌‌شید‪ ،‬وه‌‌زیری س����ه‌‌رچاوه‌‌ی ئاو‪ ،‬نه‌‌سرین‬ ‫به‌‌رواری‪ ،‬وه‌‌زیری شاره‌‌وانی‪ ،‬به‌‌ختیار ئه‌‌مین‪،‬‬ ‫وه‌‌زیری مافی مرۆڤ‪.‬‬ ‫كابینه‌كه‌ی ئیبراهیم جه‌عفه‌ری‬ ‫له‌سه‌رده‌می كابینه‌ی ئیبراهیم جه‌عفه‌ریدا‬ ‫كه‌ له‌نیسانی ‪ 2005‬پێكهات‪ ،‬كورد سه‌ره‌ڕای‬ ‫پۆس����ته‌ ویزاریه‌كان‪ ،‬بۆ یه‌كه‌مجار پۆس����تی‬ ‫سه‌رۆك كۆماری عێراقی به‌ده‌ستهێنا‪ ،‬له‌الیه‌ن‬ ‫جه‌الل تاڵه‌بانیه‌وه‌‪.‬‬ ‫ه����اوكات ع����ارف ته‌‌یفور‪ ،‬ب����وه‌ جێگری‬ ‫س����ه‌‌رۆكی پارله‌‌مان����ی عێ����راق‌و له‌گه‌ل ‪58‬‬ ‫پارله‌مانتاری ك����ورد له‌ئه‌نجومه‌نی نوێنه‌ران‪،‬‬ ‫د‪.‬رۆژ شاوه‌‌یس‪ ،‬جێگری سه‌‌رۆكی ئه‌‌نجومه‌‌نی‬ ‫وه‌‌زیرانی عێراق‪ ،‬هه‌ریه‌ك له‌وش����یار زێباری‪،‬‬ ‫وه‌‌زیری ده‌‌ره‌‌وه‌‌‪ ،‬د‪.‬له‌‌تیف ره‌‌ش����ید‪ ،‬وه‌‌زیری‬ ‫س����ه‌‌رچاوه‌‌ی ئاو‪ ،‬د‪.‬به‌‌رهه‌‌م ساڵح‪ ،‬وه‌‌زیری‬ ‫پالندان����ان‪ ،‬عه‌‌بدولباس����ت كه‌‌ری����م مه‌‌ولود‪،‬‬ ‫وه‌‌زیری بازرگانی‪ ،‬د‪.‬جوان فوئاد مه‌‌عس����وم‪،‬‬ ‫وه‌‌زی����ری ئیتیس����االت‪ ،‬د ‪ .‬ئیدریس هادی‪،‬‬ ‫وه‌‌زی����ری كاروب����اری كۆمه‌‌اڵیه‌‌ت����ی‪ ،‬نه‌‌رمین‬ ‫عوسمان‪ ،‬وه‌‌زیری كاروباری ژنان‪.‬‬ ‫كابینه‌ی یه‌كه‌می نوری مالیكی‬ ‫دوای ناڕازیبون����ی ك����ورد له‌س����ه‌ر ئه‌دای‬ ‫ئیبراهیم جه‌عفه‌ری‪ ،‬نوری مالیكی له‌مایسی‬ ‫‪ 2006‬كابینه‌یه‌ك����ی نوێ����ی راگه‌یان����د‪ ،‬كورد‬ ‫به‌چه‌ند پۆستێك له‌و حكومه‌ته‌دا به‌شداربو‪،‬‬ ‫س����ه‌ره‌ڕای پۆستی س����ه‌رۆك كۆمار له‌الیه‌ن‬

‫تاڵه‌بانی����ه‌وه‌و جێگری س����ه‌رۆكی په‌رله‌مانی‬ ‫عێراق له‌الیه‌ن عارف ته‌‌یف����ورو د‪.‬رۆژ نوری‬ ‫ش����اوه‌‌یس‪ ،‬نوێن����ه‌‌ری ك����ورد له‌ئه‌‌نجومه‌‌نی‬ ‫سیاسی ئاسایشی نیش����تمانی عێرا‌قداو ‪57‬‬ ‫پارله‌مانت����ار‪ ،‬هه‌ریه‌ك له‌د‪.‬به‌‌رهه‌‌م س����اڵح‪،‬‬ ‫جێگری سه‌‌رۆكی ئه‌‌نجومه‌‌نی وه‌‌زیران‪ ،‬وشیار‬ ‫زێباری‪ ،‬وه‌‌زیری كاروباری ده‌‌ره‌‌وه‌‌‪ ،‬د‪.‬له‌‌تیف‬ ‫ره‌‌ش����ید‪ ،‬وه‌‌زیری س����ه‌‌رچاوه‌‌ی ئاو‪ ،‬فه‌‌وزی‬ ‫حه‌‌ریری‪ ،‬وه‌‌زیری پیشه‌‌سازی‪ ،‬به‌‌یان دزه‌‌یی‪،‬‬ ‫وه‌‌زیری شاره‌‌وانی‪ ،‬نه‌‌رمین عوسمان‪ ،‬وه‌‌زیری‬ ‫ژینگه‌‌‪.‬‬ ‫له‌س����ه‌رده‌می كابین����ه‌ی یه‌كه‌م����ی نوری‬ ‫مالیكی����دا م����اده‌ی ‪ 140‬ك����ه‌ ‪30‬ی كانون����ی‬ ‫یه‌كه‌م����ی ‪ 2007‬دوا واده‌ی بو‪ ،‬كۆتایی هات‌و‬ ‫جێبه‌جێش نه‌ب����و‪ ،‬نوێنه‌رانی كوردیش هیچ‬ ‫هه‌ڵوێستێكیان نه‌بو‪.‬‬ ‫كابینه‌ی دوه‌می نوری مالیكی‬ ‫كابین����ه‌ی دوه‌م����ی نوری مالیك����ی كه‌ له‌‬ ‫‪ 2010/11 /25‬دروس����تكرا‪ ،‬ك����ورد به‌چه‌ند‬ ‫پۆس����تێك به‌ش����داربو ه����اوكات جارێكی تر‬ ‫رازیبوه‌ به‌دوب����اره‌ كاندیدكردنه‌وه‌ی مالیكی‬ ‫ب����ۆ حكومه‌تی‌ عێراق‌و له‌ش����اری هه‌ولێره‌وه‌‬ ‫پێكهات‪ ،‬له‌و كابینه‌یه‌دا س����ه‌ره‌ڕای پۆستی‬ ‫س����ه‌رۆك كۆمار له‌الیه‌ن ج����ه‌الل تاڵه‌بانی‌و‬ ‫جێگری سه‌رۆكی ئه‌نجومه‌نی نوێنه‌ران له‌گه‌ل‬ ‫‪ 57‬پارله‌مانت����اری ك����ورد‪ ،‬هه‌ریه‌ك له‌د‪.‬رۆژ‬ ‫ش����اوه‌‌یس‪ ،‬جێگری سه‌رۆك وه‌زیران‌و وشیار‬ ‫زێب����اری‪ ،‬وه‌‌زیری ده‌‌ره‌‌وه‌‌‪ ،‬دیندار دۆس����كی‬ ‫وه‌زیری كۆچ‌و كۆچب����ه‌ران‪ ،‬خه‌یرواڵ وه‌زیری‬ ‫بازرگانی‪.‬‬ ‫له‌م خوله‌ی په‌رله‌مان‌و حكومه‌تی عێراقدا‬ ‫زۆرتری����ن روبه‌روبون����ه‌وه‌ی گرژی����ی له‌نێوان‬ ‫حكومه‌ت����ی عێ����راق‌و هه‌رێمی كوردس����تان‬ ‫دروس����تبو تا گه‌یشته‌ بڕینی بودجه‌ی هه‌رێم‬ ‫له‌الیه‌ن به‌غداوه‌‪.‬‬

‫پۆسته‌كانی دیكه‌ی كورد له‌به‌غدا‬ ‫سه‌ره‌ڕای ئه‌و پۆستانه‌ی كورد كه‌ تا ئێستا‬ ‫به‌س����ه‌رجه‌م خوله‌كانی په‌رله‌مانه‌وه‌ نزیكه‌ی‬ ‫(‪ )200‬په‌رله‌مانت����ارو ‪ 5‬ئه‌ندامی ئه‌نجومه‌نی‬ ‫حوك����م‌و س����ه‌رۆكی كۆمه‌ڵه‌ی نیش����تیمانی‌و‬ ‫س����ه‌رۆك كۆمارو نزیكه‌ی ‪ 30‬وه‌زیرو له‌گه‌ڵ‬ ‫‪ 25‬بریكاری وه‌زیر له‌س����ه‌رتاوه‌ تا ئێس����تا‪،‬‬ ‫‪ 22‬باڵیۆزی واڵتان‪ 30 ،‬به‌رێوه‌به‌ری گش����تی‬ ‫تا ئێس����تا‪ 20 ،‬ئه‌ندام‌و س����ه‌رۆكی ده‌سته‌‪،‬‬ ‫دیارترینی����ان س����ه‌رۆكی كۆمس����یۆنی بااڵی‬ ‫هه‌ڵبژاردنه‌كان����ه‌‪ 28 .‬پۆس����تی فه‌رمان����ده‌و‬ ‫ده‌زگای هه‌واڵگریی عێراق‪ ،‬ئه‌مه‌ س����ه‌ره‌ڕای‬ ‫پۆستی هه‌س����تیاری سه‌ربازیی وه‌ك‪ ،‬بابه‌كر‬ ‫زێباری‪ ،‬س����ه‌رۆك ئه‌ركانی س����وپای عێراق‪،‬‬ ‫ئه‌ن����وه‌ر حه‌مه‌ ئه‌می����ن‪ ،‬فه‌رمان����ده‌ی هێزه‌‬ ‫ئاس����مانیه‌كانی عێراق‌و فه‌رمان����ده‌ی هێزی‬ ‫ئاڵتونی عێراق فازڵ به‌رواری‪.‬‬ ‫موچه‌ی نوێنه‌رانی كورد‬ ‫ته‌واوی ئه‌و به‌رپرسانه‌ی كه‌ له‌عێراق بون‪،‬‬ ‫به‌رزترین موچه‌ی عێراقی����ان وه‌رگرتوه‌‪ ،‬كه‌‬ ‫به‌سه‌دانجار له‌موچه‌ی فه‌رمانبه‌رێكی ئاسایی‬ ‫زیاتره‌‪.‬‬ ‫موچه‌ی س����ه‌رۆك كۆماری ك����ه‌ دو خول‬ ‫له‌ده‌ستی كورددا بوه‌ جه‌الل تاڵه‌بانی‪ ،‬به‌پێی‬ ‫س����ه‌رچاوه‌ ناره‌س����میه‌كان ملیۆنێك دۆالره‌‬ ‫به‌ته‌واوی موچه‌و ده‌رماڵه‌وه‌ واتا ساڵی (‪12‬‬ ‫ملیۆن دۆالر)و به‌هه‌ردو خوله‌كه‌ ‪ 8‬س����اڵه‌كه‌‬ ‫(‪ 96‬ملی����ۆن دۆالر) بوه‌‪ ،‬ه����اوكات موچه‌ی‬ ‫مانگێكی جێگری سه‌رۆك وه‌زیران به‌ده‌رماڵه‌و‬ ‫نه‌س����ریه‌وه‌ نزیك����ه‌ی ( ‪ 25‬ه����ه‌زار دۆالره‌)‬ ‫كورد له‌س����ه‌رده‌می چ����وار كابینه‌دا جێگری‬ ‫سه‌رۆك وه‌زیرانی هه‌بوه‌‪ ،‬رۆژ نوری شاوه‌یس‬ ‫له‌س����ه‌رده‌می عه‌الوی‌و جه‌عفه‌ری‌و كابینه‌ی‬ ‫دوه‌می مالیكی جێگری سه‌رۆك وه‌زیران بوه‌‪،‬‬

‫وات����ا بۆ ماوه‌ی ‪ 4‬س����اڵی كابینه‌ی مالیكی‌و‬ ‫ساڵێكی عه‌الوی‌و ساڵێكی جه‌عفه‌ری ‪ 6‬ساڵ‬ ‫ته‌نها موچه‌كه‌ی (‪ 2‬ملیۆن‌و ‪ 160‬هه‌زار دۆالر)‬ ‫ده‌كات‪ ،‬له‌گ����ه‌ڵ جێگ����ری كابینه‌ی یه‌كه‌می‬ ‫مالیكی به‌رهه‌م س����اڵح‪ ،‬نزیكه‌ی (‪ 1‬ملیۆن‌و‬ ‫‪ 200‬ه����ه‌زار دۆالر) ته‌نها موچه‌كه‌ی‪ ،‬موچه‌ی‬ ‫مانگێكی په‌رله‌مانتارێك نزیكه‌ی (‪ 35‬ملیۆن‬ ‫دیناره‌) كه‌ ده‌كاته‌ (‪ 28‬هه‌زارو ‪ 455‬دۆالر)‬ ‫نزیك����ه‌ی (دو ده‌فته‌رو ‪ 84‬وه‌ره‌قه‌) ده‌كات‪،‬‬ ‫بۆ س����اڵێك ده‌كاته‌ (‪ 341‬ه����ه‌زار دۆالر) بۆ‬ ‫چوار س����اڵ ده‌كات ‌ه (‪ 1‬ملیۆن‌و ‪ 365‬هه‌زار‬ ‫دۆالر) دیار‌ه به‌وپێیه‌ش ‪ 115‬پارله‌مانتاریان‬ ‫دو خول واتا ‪ 8‬س����اڵ ده‌وامیانكردوه‌ ده‌كاته‌‬ ‫(‪ 313‬ملی����ۆن دۆالر)و ‪ 76‬په‌رله‌مانتاری����ان‬ ‫یه‌ك س����اڵ ده‌وامیان ك����ردوه‌و ده‌كاته‌ (‪25‬‬ ‫ملیۆن دۆالر)‪ ،‬به‌وپێیه‌ش ته‌واوی نوێنه‌رانی‬ ‫كورد‪ ،‬س����ه‌رۆك كۆمار‪ ،‬جێگرانی س����ه‌رۆك‬ ‫وه‌زی����ران‪ ،‬جێگران����ی س����ه‌رۆك په‌رله‌مان‪،‬‬ ‫په‌رله‌مانت����اران‪ ،‬وه‌زی����ران‪ ،‬وه‌كیل وه‌زیران‪،‬‬ ‫باڵێوزو به‌رپرس����ه‌ ئه‌منی����ه‌كان‌و به‌رێوه‌به‌ره‌‬ ‫گشتیه‌كان‪ ،‬زیاتر له‌یه‌ك (ملیار دۆالر) ته‌نها‬ ‫موچه‌یان وه‌رگرتوه‌‪.‬‬ ‫ده‌ستكه‌وتی نوێنه‌رانی كورد له‌به‌غدا‬ ‫ده‌س����تكه‌وتی نوێنه‌ران����ی ك����ورد له‌به‌غدا‬ ‫له‌ماوه‌ی ‪ 11‬ساڵی رابردوو له‌دوای پرۆسه‌ی‬ ‫ئازادی عێراقه‌وه‌ كه‌ به‌زیاتر له‌هه‌زار نوێنه‌ری‬ ‫كورد ده‌ژمێردرێت له‌ماوه‌ی ئه‌و ‪ 11‬س����اڵه‌دا‬ ‫به‌اڵم ده‌ستكه‌وته‌كانی كورد رۆژ له‌دوای رۆژ‬ ‫نه‌ك هه‌ر چاره‌س����ه‌رنه‌كراوه‌ به‌ڵكو ئاڵۆزترو‬ ‫خراپتر بون‪:‬‬ ‫ل����ه‌روی گه‌ڕان����ه‌وه‌ی خاك����ی ناوچ����ه‌‬ ‫جێناكۆكه‌كان بۆ س����ه‌ر هه‌رێمی كوردستان‪،‬‬ ‫نه‌ك هه‌ر م����اده‌ی ‪ 140‬جێبه‌ج����ێ نه‌كراوه‌‪،‬‬ ‫به‌ڵكو یه‌ك بس����ت له‌خاك����ی هه‌رێم به‌هۆی‬ ‫نوێنه‌ران����ی ك����ورده‌وه‌ نه‌گه‌ڕێنراونه‌ته‌وه‌ بۆ‬

‫س����ه‌ر هه‌رێمی كوردس����تان‪ ،‬پرس����ی ناوچه‌‬ ‫كوردس����تانیه‌كان‪ ،‬ئه‌گ����ه‌ر هاتن����ی داع����ش‬ ‫نه‌بوایه‌ هه‌رگیز نه‌ده‌گه‌ڕایه‌وه‌ س����ه‌ر هه‌رێمی‬ ‫كوردس����تان‪ ،‬له‌كاتێكدا ئه‌و هه‌مو نوێنه‌ره‌ی‬ ‫كورد هه‌ن‪ ،‬حه‌نان فه‌ت��ل�اوی په‌رله‌مانتاری‬ ‫ده‌وڵه‌تی یاسا رایگه‌یاند به‌ته‌نها نه‌یهێشتوه‌‬ ‫ماده‌ی ‪ 140‬جێبه‌جێ بكرێت‪.‬‬ ‫پرس����ی بودج����ه‌‪ ،‬بودج����ه‌ی هه‌رێم����ی‬ ‫كوردس����تان كه‌ له‌سه‌رده‌می حكومه‌تی كاتی‬ ‫عێ����راق‌و ئه‌ی����اد عه‌الویدا بڕی����اردرا‪%17 ،‬ی‬ ‫بودجه‌ی عێراق بدرێت به‌هه‌رێمی كوردستان‬ ‫ئه‌و بودجه‌یه‌ تا ساڵی ‪ 2009‬له‌ ‪%17‬ی كۆی‬ ‫بودج����ه‌ی عێراق به‌اڵم دواتر ویس����تیان ئه‌و‬ ‫بڕه‌ كه‌مبكه‌نه‌وه‌ به‌ه����ۆی ناڕه‌زایی نوێنه‌ره‌‬ ‫عه‌ره‌به‌كانه‌و‌ه بۆ ‪ %13‬ب����ه‌اڵم دواتر به‌هۆی‬ ‫بڕینی بودجه‌ی سیادی‌و حاكیمه‌وه‌ بودجه‌ی‬ ‫هه‌رێم كه‌مكرایه‌وه‌ بۆ ‪ ،%10‬تا كار گه‌یش����ته‌‬ ‫بڕین����ی ته‌واوه‌ت����ی موچ����ه‌ی فه‌رمانبه‌رانی‬ ‫هه‌رێ����م‪ ،‬له‌كاتێكدا جێگ����ری وه‌زیری دارایی‬ ‫عێراق كورده‌و جێگری س����ه‌رۆك وه‌زیرانیش‬ ‫كه‌ موچه‌ی بڕیوه‌ كورده‌‪.‬‬ ‫ل����ه‌روی هێزی س����ه‌ربازیه‌وه‌‪ ،‬تا ئه‌مرۆش‬ ‫بودجه‌ی پێش����مه‌رگه‌ له‌به‌غ����داوه‌ نه‌دراوه‌‪،‬‬ ‫له‌گه‌ڵ ئ����ه‌وه‌ی چه‌ندینجار هه‌ڕه‌ش����ه‌ی هێز‬ ‫كراوه‌‪ ،‬له‌كاتێكدا پۆس����تی سه‌رۆكی ئه‌ركانی‬ ‫سوپا كورده‌و هه‌مو جموجوڵێكی سه‌ربازیی‬ ‫به‌ده‌س����ته‌‪ ،‬فه‌رمانده‌ی هێزه‌ ئاسمانیه‌كانی‬ ‫عێراق كورده‌و هه‌مو جموجوڵێكی سه‌ربازیی‬ ‫عێراقی به‌ده‌سته‌‪.‬‬ ‫كێش����ه‌و نه‌وت‌و گرێبه‌س����ته‌ نه‌وتیه‌كانی‬ ‫هه‌رێم‪ ،‬به‌ته‌واوی ئاڵۆزبوه‌و نوێنه‌رانی كورد‬ ‫هیچیان بۆ ئه‌و پرس����ه‌ نه‌كردوه‌و ش����ه‌ڕه‌كه‌‬ ‫گوازراوه‌ته‌وه‌ بۆ نێ����وان هه‌ولێرو به‌غدا نه‌ك‬ ‫نوێن����ه‌ری كورد له‌به‌غ����داو حكومه‌تی عێراق‬ ‫له‌به‌غدا‪.‬‬

‫‪6‬‬

‫تایبه‌ت‬

‫)‪ )438‬سێشه‌ممه‌ ‪2014/7/22‬‬

‫ویکیلیکس ‪‌1974‬‬ ‫سه‌دام بۆ بارزانی باوك‪ :‬ئااڵی‌ سپ ‌ی هه‌ڵبكه‌ پێش ئه‌وه‌ ‌ی دره‌نگ بێت‬ ‫ئا‪ :‬هاوكار حسێن‬ ‫به‌پێی‌ به‌ڵگه‌نامه‌یه‌كی‌ مێژویی‌‪،‬‬ ‫سه‌دام حسێن به‌رله‌وه‌ی‌ ببێت ‌ه‬ ‫ی‬ ‫سه‌رۆك كۆماری‌ عێراق‪ ،‬به‌ڵێن ‌‬ ‫له‌ناوبردنی‌ مسته‌فا بارزانی‌ داوه‌و‬ ‫ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌ كرده‌وه‌ ك ‌ه جارێكی‌ تر‬ ‫دانوستانی‌ له‌گه‌ڵ ناكاته‌وه‌‪ ،‬هاوكات‬ ‫ی‬ ‫ی سپ ‌‬ ‫داوای له‌بارزانی‌ كردوه‌‪" ،‬ئااڵ ‌‬ ‫ی زۆر دره‌نگ‬ ‫هه‌ڵبكات پێش ئه‌وه‌ ‌‬ ‫ببێت"‪.‬‬ ‫ی به‌ڵگه‌نامه‌یه‌كی‌ ویكیلیكس‬ ‫به‌پێ��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ك��� ‌ه له‌الی���ه‌ن دیپلۆماتكاره‌كان��� ‌‬ ‫ئه‌مه‌ری���كا له‌به‌غدا نوس���راوه‌و ئاوێن ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی كردو‌ه به‌ك���وردی‌‪ ،‬له‌رۆژ ‌‬ ‫ده‌قه‌كه‌ ‌‬ ‫ی ‪ ،1974‬سه‌دام حسێن‪،‬‬ ‫ی نیس���ان ‌‬ ‫‪‌ 25‬‬ ‫ی ئه‌وكاته‌ی‌ س���ه‌رۆكی‌ عێراق‬ ‫جێگ���ر ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ب���ه‌ر‌ه ‌‬ ‫له‌كۆبونه‌وه‌یه‌ك���ی‌ فراوان��� ‌‬ ‫نه‌ته‌وه‌یی���دا‪ ،‬جه‌ختیك���رده‌و‌ه ك��� ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی یاس���ای‌ ئۆتۆنۆم ‌‬ ‫"جێبه‌جێكردن��� ‌‬ ‫ی به‌ره‌وپێش‬ ‫ك���ورده‌كان زۆر به‌خێرای ‌‬ ‫ی‬ ‫ی له‌به‌رپرسانی‌ به‌ر‌ه ‌‬ ‫ده‌ڕوات‪ .‬داواش ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كرد كه‌ بۆ هه‌مو كورده‌كان ‌‬ ‫نیشتمان ‌‬ ‫ی‬ ‫رونبكه‌ن���ه‌و‌ه ك��� ‌ه رژێ���م بارزان��� ‌‬ ‫ی‬ ‫له‌ناوده‌بات‌و بارزانییش پێویست ‌ه ئااڵ ‌‬ ‫سپی‌ هه‌ڵبكات پێش ئه‌وه‌ی‌ زۆر دره‌نگ‬ ‫ی‬ ‫ببێ���ت‪ .‬به‌دڵنیاییه‌و‌ه ئ���ه‌و‌ه جێگ ‌ه ‌‬ ‫پرسیار نی ‌ه ك ‌ه جارێكی‌ تر دانوستان‬ ‫ی ناكه‌ینه‌وه‌‪ .‬س���ه‌دام‬ ‫له‌گ���ه‌ڵ بارزان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئابور ‌‬ ‫ی راگه‌یاند ك ‌ه ئابڵوقه‌ ‌‬ ‫ئه‌وه‌ش ‌‬ ‫به‌سه‌ر ئه‌و ناوچانه‌دا ده‌سه‌پێنرێت ك ‌ه‬ ‫ی بارزانیدان"‪.‬‬ ‫له‌ژێر كۆنترۆڵ ‌‬ ‫ی به‌ڵگه‌نامه‌كه‌دا‬ ‫ی دیكه‌ ‌‬ ‫له‌به‌ش���ێك ‌‬ ‫ی ئه‌حم���ه‌د‬ ‫ی بیركردن���ه‌و‌ه ‌‬ ‫جی���اواز ‌‬ ‫ی‬ ‫حه‌س���ه‌ن به‌ك���ر س���ه‌رۆكی‌ ئه‌وكات ‌‬ ‫ی‬ ‫عێ���راق‌و س���ه‌دام حس���ێنی‌ جێگر ‌‬ ‫خراوه‌ت���ه‌ڕوو ئاماژ‌ه به‌وه‌ك���راو‌ه ك ‌ه‬ ‫ی‬ ‫"حه‌سه‌ن به‌كر تا ڕاده‌یه‌ك هیچ شتێك ‌‬ ‫ی‬ ‫نه‌وتوه‌ له‌سه‌ر كێشه‌ی‌ كورد‪ ،‬به‌وت ‌ه ‌‬ ‫ی هیندس���تان‬ ‫ی باڵیۆزخانه‌ ‌‬ ‫به‌رپرس��� ‌‬ ‫ی نێوان‬ ‫ی سیاسه‌ت ‌‬ ‫ئه‌م ‌ه وه‌ك جیاوازی ‌‬ ‫حه‌سه‌ن به‌كرو سه‌دام لێكده‌داته‌و‌ه ك ‌ه‬

‫ی‬ ‫ی سه‌ره‌ك ‌‬ ‫ی یه‌كه‌میان به‌داڕێژه‌ر ‌‬ ‫ئه‌وه‌ ‌‬ ‫سیاسه‌تی‌ ئێستا داده‌نرێت"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫هاوكات "به‌كر سیاسه‌تێكی‌ سه‌ربازی ‌‬ ‫ی پێباش���بوه‌ به‌به‌راورد له‌گه‌ڵ‬ ‫توندتر ‌‬ ‫سه‌دام حسێن‪-‬دا‪ .‬تاكه‌ هۆكارێكیش بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ ك ‌ه ناوبراو زۆر قسه‌ی‌ نه‌كردوه‌‪،‬‬ ‫باری‌ خراپی‌ ته‌ندروستیه‌ك ‌هی‌ بوه‌"‪.‬‬ ‫هه‌ر له‌به‌ڵگه‌نامه‌ك���ه‌دا ئه‌و‌ه هاتو‌ه‬ ‫ی عێراق له‌الیه‌ن ئه‌و هێز‌ه‬ ‫ك ‌ه "س���وپا ‌‬ ‫كوردیان���ه‌و‌ه هاوكاری���ی ده‌كرێن ك ‌ه‬ ‫ی ده‌نگی‌ كوردس���تانه‌و‌ه‬ ‫له‌الیه‌ن رادیۆ ‌‬ ‫به‌"جاش" ناسراون"‪.‬‬

‫ئاماده‌كاریی‌ بۆ ده‌كرێت ك ‌ه پێده‌چێت‬ ‫به‌ره‌ی‌ نیشتمانیش به‌شداربن تێیدا‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی له‌الی���ه‌ن میدیاو‌ه باس��� ‌‬ ‫ئ���ه‌وه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی پێكدادانه‌كان ‌‬ ‫لێوه‌ناكرێت ده‌نگ���ۆ ‌‬ ‫ی‬ ‫نێوان هێزه‌كانی‌ پێش���مه‌رگه‌و سوپا ‌‬ ‫عێراقه‌ ك ‌ه له‌الیه‌ن ئه‌و هێزه‌ كوردیانه‌و‌ه‬ ‫ی‬ ‫هاوكارییده‌كرێن ك��� ‌ه له‌الیه‌ن رادیۆ ‌‬ ‫ده‌نگ���ی‌ كوردس���تانه‌وه‌ به‌"ج���اش"‬ ‫ناس���راون‪ .‬ئه‌و زانیاریانه‌ی‌ له‌به‌غداو‌ه‬ ‫ی ئایاردا‪ ،‬ئاماژه‌ به‌و‌ه ده‌كه‌ن‬ ‫هه‌ن له‌‪‌ 1‬‬ ‫ی له‌شكركێش���یه‌كه‌ی‌ س���ه‌ر‬ ‫ك���ه‌ دوا ‌‬ ‫ی‬ ‫زاخۆ‪ ،‬تا دێت زیاتر هێزی‌ س���ه‌ربازی ‌‬ ‫به‌كارده‌هێنرێت بۆ هێرش���كردن ‌ه سه‌ر‬ ‫گونده‌كان���ی‌ ناوچ ‌ه گه‌رم���ه‌كان‪ ،‬ك ‌ه‬ ‫ی سلێمانی‌‪-‬‬ ‫ده‌شێت له‌نێوان سێكوچكه‌ ‌‬ ‫خانه‌قین‪-‬كه‌ركوكدا بێت‪.‬‬

‫سه‌رچاوه‌‪ :‬به‌غدا‬ ‫پۆلێن‪ :‬زۆر نهێن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ‪1974‬‬ ‫ی ئایار ‌‬ ‫به‌روار‪‌ 1 :‬‬

‫س���ه‌رۆك ئه‌حم���ه‌د حه‌س���ه‌ن ت���ا‬ ‫ڕاده‌یه‌ك هیچ ش���تێكی‌ نه‌وتوه‌ له‌سه‌ر‬ ‫كێش���ه‌ی‌ كورد‪ ،‬له‌الیه‌ن خۆیش���یه‌وه‌‬ ‫به‌رپرس���ی‌ باڵیۆزخانه‌ی‌ هیندس���تان‬ ‫ئه‌مه‌ وه‌ك جیاوازیی‌ سیاسه‌تی‌ نێوان‬ ‫حه‌سه‌ن به‌كرو س���ه‌دام لێكده‌داته‌وه‌‬ ‫كه‌ ئ���ه‌وه‌ی‌ یه‌كه‌می���ان به‌داڕێژه‌ری‌‬ ‫سه‌ره‌كی‌ سیاسه‌تی‌ ئێستا داده‌نرێت‪.‬‬ ‫س���ه‌عدی‌ باڵی���ۆزی‌ جه‌زائیر‪ ،‬جه‌خت‬ ‫له‌وه‌ ده‌كاته‌وه‌ كه‌ به‌كر سیاسه‌تێكی‌‬ ‫سه‌ربازیی‌ توندتری‌ پێباشبوه‌ به‌به‌راورد‬ ‫له‌گه‌ڵ س���ه‌دام حس���ێن‪-‬دا‪ .‬باس���ی‌‬ ‫له‌وه‌ش كردوه‌ كه‌ ئه‌م سیاسه‌ته‌ زیاتر‬ ‫هه‌ژمونی‌ حه‌س���ه‌ن به‌كری‌ به‌سه‌ره‌وه‌‬ ‫ب���وه‌‌و تاكه‌ هۆكارێك ب���ۆ ئه‌وه‌ی‌ كه‌‬ ‫ناوبراو زۆر قس���ه‌ی‌ نه‌ك���ردوه‌‪ ،‬باری‌‬ ‫خراپی‌ ته‌ندروستیه‌كه‌ی‌ بوه‌‪ .‬باڵیۆزی‌‬ ‫جه‌زائی���ر وتیش���ی‌‪ ،‬له‌س���ێداره‌دانی‌‬ ‫‪ 11‬ك���ورد ل���ه‌رۆژی‌ ‪14‬ی‌ نیس���ان‬ ‫له‌هه‌ولێر كه‌ ب���وه‌ هۆی‌ ئه‌وه‌ی‌ دواتر‬ ‫كورده‌كانیش ‪ 19‬س���ه‌ربازیی‌ عێراقی‌‬ ‫بكوژنه‌وه‌ له‌‪21‬ی‌ نیسان‪ ،‬نمونه‌یه‌كی‌‬ ‫جیاوازی���ی‌ ئاراس���ته‌ی‌ س���ه‌ربازیی‌‌و‬ ‫مه‌ده‌نیی‌ ب���وه‌‪ .‬س���ه‌دام هه‌وڵیداوه‌‬ ‫رێگ���ه‌ له‌له‌س���ێداره‌دانه‌كان بگرێت‪،‬‬ ‫به‌اڵم له‌وكاته‌دا به‌رپرسانی‌ حكومه‌ت‬

‫ده‌قی‌ به‌ڵگه‌نامه‌كه‌‪:‬‬ ‫ی دی‌‪1974 :‬‬ ‫ئا ‌‬ ‫‪BAGHDA00280_b‬‬

‫پوخته‌‪:‬‬ ‫هه‌رچه‌نده‌ ملمالنێ‌ له‌گه‌ڵ كورده‌كان‬ ‫گه‌رمتر ده‌بێت‪ ،‬رژێم س���وره‌ له‌س���ه‌ر‬ ‫ی مه‌ال مسته‌فا‬ ‫ستراتیژی‌ كه‌نارخستن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی زیاتر ‌‬ ‫ی چڕكردنه‌و‌ه ‌‬ ‫بارزانی‌ له‌رێگه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫گوشاری‌ س���ه‌ربازیی‌‪ ،‬به‌ڵێنی‌ پێدان ‌‬ ‫ی به‌خه‌ڵك���ی‌ كورد‪،‬‬ ‫ی ئاب���ور ‌‬ ‫قازانج ‌‬ ‫جێبه‌جێكردنی‌ ئۆتۆنۆمیه‌كی‌ روكه‌ش‬ ‫ی بارزانین‪.‬‬ ‫له‌گه‌ڵ ئه‌و كوردان���ه‌ی‌ دژ ‌‬ ‫ئه‌م س���تراتیژ‌ه به‌وشێوه‌یه‌ سه‌ركه‌وتو‬ ‫نه‌بوه‌ له‌راكێشانی‌ كورده‌كاندا‪.‬‬ ‫الپه‌ڕه‌ی‌ دوه‌م‪ :‬به‌غدا‪،‬‬ ‫‪061016Z 00280‬‬

‫ی بارزان���ی‌‌و ك���رد‌ه‬ ‫ب���ه‌ده‌ر ل���ه‌و‌ه ‌‬ ‫س���ه‌ربازییه‌كان ده‌بنه‌ س���ه‌ره‌كیترین‬ ‫به‌ربه‌س���تی‌ به‌رده‌م رژێ���م له‌هه‌مبه‌ر‬ ‫به‌رهه‌ڵس���تكاری‌ توندی‌ كورد‪ ،‬له‌گه‌ڵ‬ ‫ئه‌وه‌ش���دا ئه‌گ���ه‌ر رژێ���م بتوانێت بۆ‬ ‫ماو‌هی‌ ش���ه‌ش مانگ یان زیاتر درێژ‌ه‬ ‫ب���دات به‌سیاس���ه‌ته‌ك ‌هی‌‪ ،‬كه‌ ئه‌مه‌ش‬ ‫پێویستی‌ به‌دانبه‌خۆداگرتنی‌ به‌رده‌وام‌و‬

‫ی به‌هێز هه‌ی ‌ه به‌سه‌ر سوپادا سپی‌ هه‌ڵبكات پێش ئه‌و‌هی‌ زۆر دره‌نگ‬ ‫دیسپلین ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ببێ���ت"‪" .‬به‌دڵنیایی���ه‌وه‌ ئه‌و جێگه‌ ‌‬ ‫له‌به‌رامب���ه‌ر رادیۆی‌ كوردو هێرش��� ‌‬ ‫ی چاوه‌ڕێكراو‪ ،‬ده‌شێت تا پرسیار نی ‌ه كه‌ جارێكی‌ تر دانوستان‬ ‫تیرۆریس���ت ‌‬ ‫ڕاده‌یه‌ك سه‌ركه‌وتوبێت‪ .‬زیاتر له‌وه‌ش له‌گ���ه‌ڵ بارزانی‌ ناكه‌ینه‌وه‌"‪ .‬س���ه‌دام‬ ‫ی‬ ‫ی ئابور ‌‬ ‫ی راگه‌یاند ك ‌ه ئابڵوقه‌ ‌‬ ‫ی ئه‌وه‌ش ‌‬ ‫ده‌كه‌وێت���ه‌ س���ه‌ر راده‌و سروش���ت ‌‬ ‫ی كه‌ كورد به‌سه‌ر ئه‌و ناوچانه‌دا ده‌سه‌پێنرێت ك ‌ه‬ ‫ئ���ه‌و یارمه‌تیه‌ ده‌ره‌كی���ه‌ ‌‬ ‫ی بارزانیدان‪.‬‬ ‫وه‌ریده‌گرێت‪ .‬هیوای‌ ك���ورد به‌هێنان ‌ه له‌ژێر كۆنترۆڵ ‌‬ ‫ی‬ ‫ه���ه‌ر هه‌م���ان رۆژ س���ه‌دام ماوه‌ ‌‬ ‫ی رژێ���م له‌به‌رژه‌وه‌ندی‌ خۆیان‬ ‫ژێربار ‌‬ ‫ی ب���ۆ ‪ 30‬رۆژ‬ ‫ناواقعی‌ دێته‌به‌رچاو له‌م ئانوس���اته‌دا‪ .‬لێبوردن���ی‌ گش���تی ‌‬ ‫ی‬ ‫ی درێژكرده‌وه‌ به‌وئومێده‌ی‌ به‌رپرس���ان ‌‬ ‫ی به‌رامبه‌ر سیاسه‌ت ‌‬ ‫ی س���ه‌ره‌ك ‌‬ ‫نه‌یار ‌‬ ‫ی كه‌ په‌یوه‌ندییان‬ ‫ی كوردو ئه‌و سه‌ربازانه‌ ‌‬ ‫ی ئێس���تای‌ حكومه‌ت ‌‬ ‫كۆنترۆڵكردنه‌ ‌‬ ‫عێراق‪ ،‬له‌الیه‌ن ئه‌و كه‌س���انه‌وه‌یه‌ ك ‌ه كردو‌ه به‌بارزانیه‌وه‌‪ ،‬بتوانن بگه‌ڕێنه‌و‌ه‬ ‫ێ ئ���ه‌وه‌ی‌ س���زابدرێن‪ .‬هه‌روه‌ها‬ ‫به‌ب��� ‌‬ ‫ی سه‌ربازییدان‪.‬‬ ‫له‌گه‌ڵ هێز ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ‪ ،1974‬س���ه‌دام حكومه‌تی‌ عێراق دابینكردنی‌ بودج ‌ه ‌‬ ‫ی نیس���ان ‌‬ ‫ل ‌ه ‪‌ 25‬‬ ‫ی‬ ‫ی بنیاتنان���ه‌وه‌ی‌ بیناكانی‌ ده‌س���ه‌اڵت ‌‬ ‫ی ئه‌وكاته‌ی‌ سه‌رۆك ‌‬ ‫حس���ێن‪ ،‬جێگر ‌‬ ‫ی له‌هه‌ولێر‬ ‫ی جێبه‌جێكردن‌و یاس���ادانان ‌‬ ‫ی فراوان��� ‌‬ ‫عێ���راق له‌كۆبونه‌وه‌یه‌ك��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی نه‌ته‌وه‌یی���دا‪ ،‬جه‌ختیكرده‌و‌ه راگه‌یاند‪ .‬له‌وه‌ش زیاتر‪ ،‬چاالكیه‌كان ‌‬ ‫ب���ه‌ره‌ ‌‬ ‫ی س���ه‌رۆك ك��� ‌ه كورده‌‌و‬ ‫ی نوێ ‌‬ ‫ی جێگر ‌‬ ‫ی یاس���ای‌ ئۆتۆنۆم ‌‬ ‫كه‌ جێبه‌جێكردن ‌‬ ‫ی به‌ره‌وپێش پێنج وه‌زیره‌ك���ه‌ به‌به‌رده‌وامی‌ له‌الیه‌ن‬ ‫ك���ورده‌كان زۆر به‌خێرای ‌‬ ‫ی میدیاكان���ه‌و‌ه روماڵده‌كرێ���ن‪ ،‬ك��� ‌ه‬ ‫ی له‌به‌رپرس���ان ‌‬ ‫ده‌ڕوات‪ .‬ئ���ه‌و داوا ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كرد ك��� ‌ه بۆ هه‌مو هه‌میش ‌ه جه‌خت له‌پالن ‌ه ئابورییه‌كان ‌‬ ‫به‌ره‌ی‌ نیش���تمان ‌‬ ‫ی حكومه‌ت ده‌كه‌نه‌وه‌ بۆ كوردس���تان‪.‬‬ ‫كورده‌كانی‌ رونبكه‌نه‌و‌ه ك ‌ه رژێم بارزان ‌‬ ‫ی كوردستان‬ ‫ی دیموكرات ‌‬ ‫ی پارت ‌‬ ‫ی كۆنگره‌ ‌‬ ‫له‌ناوده‌بات‌و "بارزانیش پێویست ‌ه ئااڵ ‌‬

‫له‌هه‌ولێر حوكمه‌كه‌یان جێبه‌جێكردبو‪.‬‬ ‫به‌پێی‌ وته‌ی‌ كونس���وڵی‌ میس���ریش‪،‬‬ ‫ئه‌و كوردانه‌ له‌س���ه‌ر ئ���ه‌وه‌ گیرابون‬ ‫ك���ه‌ هه‌وڵیان���داوه‌ بۆم���ب له‌ناوچه‌‬ ‫گشتیه‌كانی‌ ناو به‌غداو هه‌ولێر دابنێن‪.‬‬ ‫وتیشی‌‪ ،‬نۆزده‌ سه‌ربازه‌ كوژراوه‌كان‌و‬ ‫‪ 92‬ئه‌فس���ه‌ر له‌الیه‌ن كورده‌كانه‌وه‌ له‌‬ ‫‪11‬ی‌ ئازار له‌ناو پاسێكی‌ گه‌شتیارییدا‬ ‫ده‌س���تگیركرابون‪ .‬كوش���تنی‌ ئ���ه‌و‬ ‫س���ه‌ربازانه‌ بوه‌ مایه‌ی‌ هه‌راسانبونی‌‬ ‫س���وپا به‌تایبه‌تی‌‌و به‌شێكیش بو له‌و‬ ‫ته‌فس���یره‌ی‌ ده‌ك���را بۆ ده‌س���تكردن‬ ‫گون���ده‌كان‬ ‫به‌بۆردومانكردن���ی‌‬ ‫به‌ش���ێوه‌یه‌كی‌ چ���ڕ ل���ه‌دوای‌ ‪22‬ی‌‬ ‫نیسان‪.‬‬ ‫كۆمێنت‪:‬‬ ‫ی ك��� ‌ه له‌دوای���ن‬ ‫ئ���ه‌و روداوان��� ‌ه ‌‬ ‫په‌ره‌گرافدا باس���كران ئه‌گه‌ر راستبن‪،‬‬ ‫ی ئه‌و بارگرژیه‌ی ‌ه‬ ‫ی باش ‌‬ ‫ئه‌وا نمونه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی له‌شكركێش ‌‬ ‫ك ‌ه ده‌ش���ێت ببێت ‌ه هۆ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی دودڵ ‌‬ ‫ی ئ���ه‌وه‌ ‌‬ ‫ته‌واوه‌ت���ی‌‪ ،‬وێ���ڕا ‌‬ ‫ی عێراق���ه‌و‌ه‬ ‫ئاش���كرا به‌حكومه‌ت��� ‌‬ ‫ی به‌ته‌نه���ا په‌نابه‌رێت بۆ‬ ‫دی���اره‌ له‌وه‌ ‌‬ ‫ی سه‌ربازیی‌‪ .‬ئه‌گه‌ر سه‌دام‬ ‫چاره‌سه‌ر ‌‬ ‫ی‬ ‫ی سه‌ربازی ‌‬ ‫حس���ێن بتوانێت كۆنترۆڵ ‌‬ ‫له‌ده‌س���تی‌ خۆی���دا بهێڵێت���ه‌وه‌‪ ،‬ئه‌وا‬ ‫ی‬ ‫ی ئابور ‌‬ ‫ی سیاسه‌تی‌ ئابڵوقه‌ ‌‬ ‫به‌دڵنیای ‌‬ ‫ی س���ه‌ربازیی‌‌و‬ ‫ده‌گرێته‌به‌ر‪ ،‬گوش���ار ‌‬ ‫ی خۆشگوزه‌رانی‌ ده‌دات ‌ه‬ ‫به‌ڵێنی‌ پێدان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی بۆ ماو‌ه ‌‬ ‫ی بارزان ‌‬ ‫ك���ورد‌ه نه‌یاره‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی دیكه‌‪ ،‬ب���ۆ ئه‌و‌ه ‌‬ ‫چه‌ن���د مانگێك��� ‌‬ ‫ی به‌ده‌س���تبهێنێت‪ .‬له‌سه‌ر‬ ‫ئامانجه‌كان ‌‬ ‫هێرشه‌كانی‌ ئه‌م دواییه‌ی‌ كورده‌كان بۆ‬ ‫ی نه‌وتی‌ كه‌ركوك‌و‬ ‫س���ه‌ر دامه‌زراوه‌كان ‌‬ ‫ی به‌غدا‪ ،‬ره‌نگ ‌ه س���ه‌دام‬ ‫ته‌قینه‌وه‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫ناچاربێت په‌نابه‌رێته‌ به‌ر چاره‌سه‌ر ‌‬ ‫س���ه‌ربازیی‌‪ .‬تاكه‌ خاڵی‌ روناك له‌ناو‬ ‫ئه‌م وێنه‌ ته‌مگرتوه‌دا ئه‌و راس���تیه‌ی ‌ه‬ ‫ك ‌ه س���ه‌دام حسێن له‌قس���ه‌كانیدا ل ‌ه‬ ‫ی به‌رامبه‌ر‬ ‫‪25‬ی‌ نیس���ان‪ ،‬تۆمه‌ته‌كان ‌‬ ‫ئه‌مه‌ری���كا دوباره‌نه‌ك���رده‌و‌ه ب���ۆ‬ ‫ی بارزانی‌‪.‬‬ ‫یارمه‌تیدان ‌‬

‫به‌رێوه‌به‌ری گشتی ته‌ندروستی سلێمانی‪:‬‬

‫د‌ه ملیار دینار پاره‌ی ده‌رمان قه‌رزدارین‬

‫ئا‪ :‬عه‌بدواڵ گۆران‌و به‌رهه‌م‬ ‫ئه‌حمه‌د‬ ‫دكتۆر میران محه‌م���ه‌د عه‌باس له‌م‬ ‫دی���داره‌ تایبه‌ته‌ی‌ ئاوێن���ه‌دا دڵنیایی‬ ‫ته‌واوه‌ت���ی ده‌داته‌ خه‌ڵكی كه‌ زۆربه‌ی‬ ‫ئه‌و ده‌رمانانه‌ی ده‌هێنرێنه‌ س���لێمانی‬ ‫به‌كوالیت���ی كۆنترۆڵ���دا تێپه‌ڕده‌ب���ن‌و‬ ‫باس له‌و قه‌یرانه‌ داراییه‌ش ده‌كات كه‌‬ ‫به‌رۆك���ی‌ كه‌رتی‌ ته‌ندروس���تی گرتوه‌و‬ ‫به‌وته‌ی‌ خۆی‌ تا ئێستا ‪ 10‬ملیار دینار‬ ‫قه‌رزداری‌ ده‌رمانن‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬كاتێك تۆ كرایت به‌به‌رێوه‌به‌ری‬ ‫گشتی ته‌ندروستی سلێمانی‪ ،‬گله‌ییه‌كی‬ ‫زۆر هه‌بو ك���ه‌ ده‌گوترا تۆ مه‌رجه‌كانی‬ ‫به‌رێوه‌به‌ری گش���تیت تێدا نیه‌ به‌پێی‬ ‫رێنمای���ه‌كان؟ ئ���ه‌و ره‌خنه‌و قس���انه‌‬ ‫له‌چیه‌وه‌ سه‌رچاوه‌یان گرتبو؟‬ ‫د‪ .‬می���ران‪ :‬له‌ناوه‌ن���دی كه‌رت���ی‬ ‫ته‌ندروس���تی له‌زۆربه‌ی س���ایت‌و تۆڕه‌‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌تی���ه‌كان داوایانلێك���ردم‪،‬‬ ‫به‌هۆی گه‌نجیه‌كه‌مه‌وه‌‪ ،‬ده‌یانویس���ت‬ ‫ببم به‌به‌رێوه‌به‌ری گش���تی‪ ،‬سێ مانگ‬ ‫بو به‌رێوه‌به‌رایه‌تیه‌ك���ه‌ بێ به‌رێوه‌به‌ر‬ ‫ب���و‪ ،‬كه‌ پێیانوتم منی���ش به‌فه‌خره‌وه‌‬ ‫وه‌رمگرت‪ ،‬ئه‌و كاته‌ بۆچونێكی تریش‬ ‫هه‌بو كه‌ كار ده‌كرا بۆ كه‌س���انی گه‌نج‬ ‫بێنه‌پێشه‌وه‌‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬ب���ه‌اڵم تۆ زۆرب���ه‌ی ئه‌و‬ ‫مه‌رجان���ه‌ت تێدا نیه‌ ك���ه‌ دانراوه‌ بۆ‬ ‫به‌رێوه‌به‌ره‌ گش���تیه‌كان‪ ،‬ده‌ش���وترێت‬ ‫هێرۆخان دایناویت؟‬ ‫د‪ .‬می���ران‪ :‬ح���زب پۆس���تی ئ���ه‌دا‬ ‫به‌كه‌س���انێك كه‌ خه‌ڵك���ی به‌دڵی بن‪،‬‬

‫یه‌كێتی له‌م دو س���ێ ساڵه‌ی رابردودا‬ ‫كه‌س���ێكی دانه‌ئه‌ن���ا خه‌ڵك���ی به‌دڵی‬ ‫نه‌بوای���ه‌‪ ،‬ئ���ه‌وه‌ هۆكارێك���ی دانانی‬ ‫من ب���و‪ ،‬هۆكارێك���ی ت���ر ئه‌وه‌بو كه‌‬ ‫كارده‌كرا بۆ هێنانه‌ پێش���ه‌وه‌ی گه‌نج‬ ‫له‌الیه‌ن یه‌كێتی���ه‌وه‌‪ ،‬بڕوام وا نیه‌ من‬ ‫له‌روی رێنماییه‌كانه‌وه‌ موخالیفبم‪ ،‬ئه‌و‬ ‫قسانه‌ش كه‌ كراون ئه‌وانه‌ نه‌یاره‌كانی‬ ‫یه‌كێتی بون ده‌یانكردن‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬ده‌وترێت ت���ۆ وه‌ك ئه‌ندام‬ ‫مه‌ڵبه‌ندێك���ی یه‌كێت���ی كاره‌كان���ی‬ ‫به‌رێوه‌به‌رایه‌تیه‌كه‌ت جێبه‌جێده‌كه‌یت‬ ‫ن���ه‌ك وه‌ك به‌رێوه‌ب���ه‌ری گش���تی‬ ‫ته‌ندروستی سلێمانی؟‬ ‫د‪ .‬می���ران‪ :‬هه‌میش���ه‌ ش���انازیم‬ ‫به‌وه‌كردوه‌ كه‌ یه‌كێتی���م به‌كارهێناوه‌‬ ‫وه‌ك وه‌س���یله‌یه‌ك ب���ۆ خزمه‌تكردنی‬ ‫خه‌ڵك به‌یه‌كسانی‪ ،‬بڕوا مه‌كه‌ له‌م دو‬ ‫س���اڵه‌ی كه‌ تێپه‌ڕبوه‌ كه‌ دو ساڵی پڕ‬ ‫له‌كێشه‌ بو‪ ،‬هه‌مو الیه‌كان لێم رازیبون‬ ‫تا ئاستێك‪ ،‬توانیبێتم ئه‌و جۆره‌ كارانه‌‬ ‫بكه‌م ك ‌ه حزبیانه‌ كارم كردبێت‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬له‌وكاته‌وه‌ بویته‌ به‌رێوه‌به‌ر‬ ‫تا چه‌ند راس���ته‌وخۆ ته‌داخولی حزبی‬ ‫به‌سه‌رتدا سه‌پێنراوه‌ له‌كاركردنتدا؟‬ ‫د‪ .‬میران‪ :‬له‌م دو ساڵه‌دا له‌الی من‬ ‫كه‌مترین ته‌داخول هه‌بوه‌‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬ئ���ه‌ی‌ بۆچ���ی زۆرب���ه‌ی‬ ‫به‌رێوه‌به‌ری نه‌خۆشخانه‌و به‌رێوه‌به‌ره‌‬ ‫ئیداریه‌كانیشیان سه‌ر به‌یه‌كێتین‪ ،‬ئه‌ی‬ ‫ئه‌وانه‌ كێ دایناون؟‬ ‫د‪ .‬میران‪ :‬له‌كه‌رتی ته‌ندروس���تیدا‬ ‫ژماره‌ی���ه‌ك س���ه‌ندیكای زۆرمان هه‌ن‪،‬‬ ‫له‌دانانی زۆربه‌ی كه‌سه‌كان ده‌گه‌ڕێینه‌وه‌‬ ‫بۆ ئه‌و سه‌ندیكایانه‌‪.‬‬

‫له‌بازنه‌ی‬ ‫بانیمه‌قان‌و‬ ‫باشماخه‌و‌ه‬ ‫نه‌مانهێشتو‌ه‬ ‫ده‌رمان به‌بێ‬ ‫كواڵیتی داخل‬ ‫بێت‪ ،‬هی هه‌ر‬ ‫كه‌سێك بوبێت‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬كه‌واته‌ ئه‌و س���ه‌ندیكایانه‌‬ ‫هه‌مویان یه‌كێتین یان رونتر حزبین؟‬ ‫د‪ .‬می���ران‪ :‬من نازان���م حزبین یان‬ ‫بێالیه‌ن‪ ،‬به‌اڵم بۆ هه‌مو پۆستێك پرس‬ ‫به‌هه‌مو الیه‌كیان ده‌كه‌م‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬رۆتیناتێك���ی زۆر له‌زۆربه‌ی‬ ‫به‌رێوه‌به‌رایه‌تیه‌ گش���تیه‌كاندا هه‌یه‌؟‬ ‫ت���ۆ چیت كردوه‌ بۆ كه‌مكردنه‌وه‌ی ئه‌و‬ ‫دیارده‌یه‌؟‬ ‫د‪ .‬میران‪ :‬ئێم���ه‌ وه‌كو فه‌رمانگه‌ی‬ ‫ته‌ندروس���تی كارمان له‌گه‌ڵ نه‌خۆشه‌‬ ‫نه‌خۆشیش‬ ‫زۆر به‌كه‌م���ی كاری���ان به‌فه‌رمانگای‬

‫ته‌ندروس���تی هه‌یه‌‪ ،‬بۆیه‌ وای بۆ ئه‌چم‬ ‫له‌فه‌رمانگه‌كه‌ی ئێمه‌ كه‌مترین رۆتینات‬ ‫هه‌بێت‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬ت���ا چه‌ن���د له‌كاروب���اری‬ ‫نه‌خۆش���خانه‌ی‌ ‪ 400‬قه‌ره‌وێڵه‌ییه‌ك���ه‌‬ ‫رازی���ت به‌هه‌مو ئه‌و بین���او كه‌لوپه‌له‌‬ ‫باشانه‌ی كه‌ تێیدا هه‌ن؟‬ ‫د‪ .‬میران‪ :‬له‌ئێستادا له‌و نه‌خۆشخانه‌یه‌‬ ‫هه‌مو به‌شه‌كانی كارده‌كه‌ن ته‌نها به‌شی‬ ‫فریاكه‌وتنی نه‌بێت‪ ،‬تا ئیستا كاره‌كانی‬ ‫به‌باش���ی ئ���ه‌ڕۆن‌و ته‌نها كێش���ه‌مان‬ ‫فریاكه‌وتنه‌كه‌یه‌ت���ی ئه‌وی���ش به‌هۆی‬ ‫كه‌میی كارمه‌نده‌وه‌ ناكرێته‌وه‌‪.‬‬

‫ئاوێنه‌‪ :‬ئه‌وه‌ راسته‌ كه‌ گوایه‌ زۆربه‌ی‬ ‫كڕینه‌كانی ده‌رمان‌و پێداویس���تیه‌كانی‬ ‫به‌رێوه‌به‌رایه‌تی ته‌ندروس���تی سلێمانی‬ ‫به‌قه‌رزه‌؟‬ ‫د‪ .‬می���ران‪ :‬به‌ه���ۆی ئ���ه‌و قه‌یرانه‌‬ ‫داراییه‌وه‌ زۆربه‌ی ش���ته‌كان وه‌ستاون‪،‬‬ ‫له‌وان���ه‌ كڕینی ئه‌جهیزه‌ له‌سه‌داس���ه‌د‬ ‫وه‌س���تاوه‌‪ ،‬كڕین���ی ده‌رمان له‌س���ه‌دا‬ ‫په‌نجاو موكافه‌ئات هه‌موی وه‌س���تاوه‌‪،‬‬ ‫به‌نزیكه‌ی ده‌ ملیار دینار تاوه‌كو ئێستا‬ ‫پاره‌ی ده‌رمان قه‌رزدارین‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬ت���ۆ كاندی���دی وه‌زی���ری‬ ‫ته‌ندروس���تی بویت‪ ،‬خۆت كش���ایته‌وه‌‬

‫یان دانه‌نرایت؟‬ ‫د‪ .‬می���ران‪ :‬ئه‌گ���ه‌ر به‌رێوه‌ب���ه‌ری‬ ‫گش���تی بم یان وه‌زیر گرنگترین ش���ت‬ ‫حزمه‌تكردنه‌‪ ،‬ئاماده‌ییم تێدایه‌ یه‌كێتی‬ ‫بۆ هه‌ر پۆس���تێك كاندیدم بكات به‌بێ‬ ‫هیچ ش���تێك بیكه‌م له‌پێناو حزبه‌كه‌م‌و‬ ‫خزمه‌ت���ی گ���ه‌ل‌و نیش���تیمانه‌كه‌مدا‬ ‫بێ���ت‪ ،‬مه‌رجیش نیه‌ تا پۆس���ته‌كه‌ت‬ ‫گه‌وره‌تربێ���ت زیاتر بتوان���ی خزمه‌تی‬ ‫زیاتر بكه‌یت‪ ،‬به‌بۆچونی خۆم ئێس���تا‬ ‫خه‌ڵك لێم رازی بێت من وه‌زیرم‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬هۆكار چیه‌ هه‌ندێ بڕیاری‬ ‫وه‌زاره‌ت ه���ه‌ن بۆ گۆڕینی به‌رێوه‌به‌ره‌‬ ‫ئیداری���ه‌كان له‌س���لێمانی جێبه‌ج���ێ‬ ‫ناكرێن؟‬ ‫د‪ .‬می���ران‪ :‬به‌قس���ه‌ی وه‌زی���ری‬ ‫ته‌ندروس���تی تاك���ه‌ پارێ���زگا ك���ه‌‬ ‫هه‌م���و بڕیاره‌كان���ی وه‌زاره‌ته‌كه‌یمان‬ ‫جێبه‌جێكردبێت سلێمانی بوه‌‪ ،‬هه‌ندێ‬ ‫بڕیاریش هه‌بون پێویس���تیان به‌كاتی‬ ‫زیاتر هه‌بوه‌‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬كۆنترۆڵ���ی ده‌رمان���ی‬ ‫قاچ���اخ به‌رێ���ژه‌ی چه‌ند له‌س���نوری‬ ‫به‌رێوه‌به‌رایه‌تی ته‌ندروس���تی سلێمانی‬ ‫كراوه‌ له‌رێگه‌ی كوالیتی كۆنترۆڵه‌وه‌؟‬ ‫د‪ .‬میران‪ :‬له‌س���ه‌دا نه‌وه‌د كۆنترۆڵ‬ ‫كراوه‌‪ ،‬ل���ه‌دوای ‪ 2012‬نه‌مانهێش���توه‌‬ ‫ده‌رمانێ���ك ك���ه‌ كوالیت���ی كۆنترۆڵی‬ ‫نه‌بوبێت داخلی سلێمانی ببێت‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬ده‌س���ه‌اڵتتان به‌س���ه‌ر‬ ‫كۆمپانیاكانی حزبیشدا هه‌یه‌؟‬ ‫د‪ .‬میران‪ :‬به‌ڵێ له‌بازنه‌ی بانیمه‌قان‌و‬ ‫باشماخه‌وه‌ نه‌مانهێشتوه‌ ده‌رمان به‌بێ‬ ‫كواڵیتی داخل بێت‪ ،‬هی هه‌ر كه‌سێك‬ ‫بوبێت‪.‬‬

‫عێراق‬

‫)‪ )438‬سێشه‌ممه‌ ‪2014/7/22‬‬

‫عه‌سائیب ئه‌هل حه‌ق سوننه‌كان راوده‌كات‬

‫‪7‬‬

‫پرۆفایل‬

‫ئاواره‌یه‌كی دیاله‌‪ :‬هه‌فته‌ی پێشو حه‌وت برایان پێكه‌وه‌ كوشت‌و سوتاندیان‬ ‫ئا‪ :‬ئیحسان مه‌ال فوئاد‬

‫گه‌نجترین سه‌رۆك‬

‫چه‌كداره‌كانی‌ عه‌سائیب ئه‌هل حه‌ق‬ ‫ده‌كه‌ونه‌ نێو خه‌ڵكی بێتاوان‌و ده‌یانبه‌ن‌و‬ ‫سه‌ریانده‌بڕن‌و ده‌یانكوژن‌و فڕێیانده‌ده‌ن‪،‬‬ ‫ئه‌مه‌ وته‌ی‌ یه‌كێكه‌ له‌و سه‌دان هاواڵتیه‌‬ ‫سوننه‌ مه‌زه‌بانه‌ی‌ كه‌ له‌ناحیه‌كانی‬ ‫میقدادیه‌و خاڵس‌و شاره‌بان‌و به‌نی‬ ‫عه‌باس له‌خۆرئاوای‌ پارێزگای دیاله‌‪،‬‬ ‫له‌ترسی‌ كه‌تیبه‌كانی‌ عه‌سائیب ئه‌هل‬ ‫حه‌ق به‌ره‌و ناحیه‌ی‌ قه‌ره‌ته‌په‌ هه‌اڵتون‪.‬‬ ‫به‌اڵم ئه‌ندامێكی‌ ئه‌نجومه‌نی‌ پارێزگای‌‬ ‫دیاله‌ ره‌تیده‌كاته‌وه‌ ئه‌و خه‌ڵكه‌ له‌ترسی‌‬ ‫ئه‌و چه‌كدارانه‌ هه‌اڵتبن‪.‬‬ ‫گروپ���ی‌ چه‌ك���داری‌ عه‌س���ائیب ئه‌هل‬ ‫ئه‌لحه‌قی شیعه‌ مه‌زه‌ب له‌ئێستادا به‌راوچی‬ ‫س���وننه‌كان ناوده‌برێت‪ ،‬هاواڵتیانی‌ سوننه‌‬ ‫پێیانوایه‌ حكومه‌تی‌ عێراق پشتیوانی‌ ئه‌و‬ ‫چه‌كدارانه‌ ده‌كات‪ ،‬به‌رپرسێكی‌ پارێزگای‌‬ ‫دیاله‌ش ئاش���كرای‌ ده‌كات چه‌كداره‌كانی‌‬ ‫ئه‌هلی‌ حه‌ق (‪ )500‬كه‌س كه‌مترن‪.‬‬ ‫هاواڵتی عه‌لوان نه‌جمه‌دین ته‌مه‌ن (‪ )35‬ئاواره‌ سو‌ننه‌کان که‌ له‌ده‌ست عه‌سائیب ئه‌هل حه‌ق هه‌اڵتون‬ ‫س���اڵ‪ ،‬دانیش���توی ناحیه‌ی به‌نی سه‌عد‬ ‫له‌قه‌زای‌ شاره‌بانی سه‌ر به‌پارێزگای‌ دیاله‌‪ ،‬كردبێت‪ ،‬وه‌كو ره‌ش���ه‌با هێ���رش ده‌كه‌نه‌ پارێزگای‌ دیاله‌وه‌ نزیكه‌ی‌ سه‌د موبه‌ریده‌‬ ‫هێنرابو بۆ ئه‌و ئاوارانه‌‪ ،‬باس���ی له‌وه‌كرد‬ ‫زۆر به‌نیگه‌رانییه‌وه‌ باسی ئه‌و هێزه‌ی‌ كرد سه‌ر خه‌ڵك‌و ئازاریان ده‌ده‌ن"‪.‬‬ ‫عه‌س���ائیب ئه‌هل ح���ه‌ق بزوتنه‌وه‌یه‌كی ئه‌و هێ���زه‌ی‌ به‌ن���اوی عه‌س���ائیب ئه‌هل‬ ‫كه‌ چۆن كه‌وتونه‌ته‌ كوشت‌و بڕی خه‌ڵكی‌‬ ‫ده‌یوت "میلیش���یای عه‌سائیب ئه‌هل حه‌ق چه‌ك���داری ش���یعه‌ مه‌زه‌ب���ه‌و له‌الی���ه‌ن حه‌ق كه‌ قه‌یس ئه‌لخه‌زعه‌لی سه‌رپه‌رش���ی‬ ‫كه‌ ده‌هاتنه‌ نێو ناحیه‌كه‌مانه‌وه‌‪ ،‬ده‌كه‌وتنه‌ كه‌س���ایه‌تی شیع ‌ه شێخ قه‌یس خه‌زعه‌لی‌و ده‌كات‌و راس���ته‌وخۆ له‌الیه‌ن مالیكییه‌وه‌‬ ‫نێو خه‌ڵكی بێتاوان‪ ،‬هاواڵتیانیان ده‌كوشت چه‌ند كه‌س���ێكی ش���وێنكه‌وته‌ی‌ حه‌وزه‌ی‌ پشتیوانی ده‌كرێت‪ .‬ره‌عد له‌گه‌ڵ مژلێدانی‬ ‫یاخود سه‌ریان ده‌بڕین‌و فڕێیانده‌دان"‪ .‬ئه‌و عیلم���ی ش���یعه‌ دام���ه‌زراوه‌‪ ،‬ئامانجی���ان جگه‌ره‌كه‌ی���دا گێڕای���ه‌وه‌و وت���ی "كاتێك‬ ‫بۆ به‌ڵگاندن���ی‌ وته‌كانی‌ وتی‌ "هه‌ر دوێنی به‌ره‌نگاربون���ه‌وه‌ی‌ ئه‌مه‌ری���كاو رێكخراوی عه‌س���ائیب هاتنه‌ ناحیه‌كه‌مانه‌وه‌ خه‌ڵك‬ ‫ب���و هاتن دو گه‌نجیان بردو نازانین چییان قاعیده‌‪ ،‬باڵوكردن���ه‌وه‌ی‌ ئایین‌و ئایینداری‌ هه‌موی رایك���رد‪ ،‬ئه‌وانیش هه‌رچی دوكان‬ ‫لێكرا‪ ،‬هه‌فته‌ی پێشو حه‌وت برایان پێكه‌وه‌ له‌س���ه‌ر به‌رنام���ه‌و رێب���ازی ئیمامه‌ت���ی هه‌ی���ه‌ تااڵنیانك���ردو چون���ه‌ ماڵه‌كانه‌وه‌و‬ ‫ش���یعه‌‪ ،‬پاراس���تنی ش���وێنه‌ موقه‌د‌هس‌و ده‌ستیانكرد به‌دزیكردن"‪.‬‬ ‫كوشت‌و سوتاندیان"‪.‬‬ ‫بزوتن���ه‌وه‌ی‌ عه‌س���ائیب ئه‌ه���ل حه‌ق‬ ‫ئ���ه‌و هاواڵتییه‌ كراس���ێكی ره‌ساس���ی مه‌رقه‌ده‌كان���ی‌ ش���یعه‌‪ ،‬په‌یڕه‌وكردن���ی‬ ‫پۆش���یبو‪ ،‬جگه‌ره‌یه‌ك���ی به‌ده‌س���ته‌وه‌بو كاری سیاس���ی‌و فه‌تواكان���ی مه‌رجه‌ع���ه‌ میت���ۆدو بنه‌مای‌ كارو چاالكییان پش���ت‬ ‫له‌س���ێبه‌ری دی���واری‌ قوتابخانه‌یه‌ك���دا شیعییه‌كانه‌‪ ،‬به‌اڵم سه‌ره‌ڕای ئه‌و ئامانجانه‌ به‌فیكری مه‌رجه‌عی ئایینی شیعه‌ محه‌مه‌د‬ ‫دانیش���تبو‪ ،‬ئام���اژه‌ی‌ به‌وه‌كرد فش���ارو له‌ئێس���تاداو دوای‌ س���ه‌رهه‌ڵدانی داعش‪ ،‬محه‌مه‌د س���ادق سه‌در ده‌به‌س���تێت‪ ،‬كه‌‬ ‫س���ته‌مێكی‌ زۆر له‌س���ه‌ر خه‌ڵكی سوننه‌و به‌ره‌نگاربونه‌وه‌ی‌ داعش‌و خه‌ڵكانی سوننه‌ له‌س���اڵی (‪ )1999‬له‌س���ه‌رده‌می رژێم���ی‬ ‫ناوچه‌ سوننه‌نش���ینه‌كان هه‌یه‌‪ ،‬له‌وه‌شدا مه‌زه‌ب‌و چه‌كداره‌كانیان بوه‌ته‌ ئامانجێكی به‌عسدا تیرۆركرا‪ ،‬ئه‌ندامه‌كانی عه‌سائیب‬ ‫له‌كه‌سانی ده‌س���ته‌بژێری سوپای مه‌هدی‬ ‫"نوری‌ مالیكی س���ه‌رۆك وه‌زیران‌و سوپای‌ دیكه‌یان‪.‬‬ ‫هاواڵتییه‌كی دیكه‌ به‌ناوی ره‌عد سه‌عدون پێكدێ���ت‌و خۆی���ان به‌باڵ���ی س���ه‌ربازیی‬ ‫عێراق‌و ده‌س���ه‌اڵتدارانی شیعه‌ی‌ به‌گشتی"‬ ‫خه‌ڵكی ناحیه‌ی مه‌نسورییه‌ی سه‌ر به‌قه‌زای‌ (كه‌تائیب ئیمام عه‌ل���ی‌و كه‌تائیب ئیمام‬ ‫تۆمه‌تبار ده‌كرد‪.‬‬ ‫عه‌لوان كه‌ به‌هۆی ئاواره‌یی‌و س���ه‌ختی خاڵس بو‪ ،‬له‌س���وچی دیواری‌ ئه‌نجومه‌نی كازم‌و كه‌تائیب ئیم���ام مه‌هدی‌و كه‌تائیب‬ ‫ژیانی ئاواره‌یی ره‌ش هه‌ڵگه‌ڕابو‪ ،‬وتی "ئه‌و ناحیه‌ی قه‌ره‌ته‌په‌ دانیش���تبو‪ ،‬چاوه‌ڕوانی ئیمام عه‌سكه‌ری‌) ده‌زانن‪.‬‬ ‫ئاواره‌كانی ناحی���ه‌ی قه‌ره‌ته‌په‌ نزیكه‌ی‌‬ ‫هێزه‌ میلیش���یایه‌ سه‌دان گه‌نجیان گرتوه‌و ئه‌وه‌ی ده‌كرد كه‌ موبه‌ریده‌یه‌كی پێبدرێت‪.‬‬ ‫له‌زیندانه‌كان���دان‪ ،‬ب���ێ ئ���ه‌وه‌ی‌ هیچیان ئه‌و رۆژه‌ له‌الی���ه‌ن ئه‌ندامێكی ئه‌نجومه‌نی (‪ )3000‬هاواڵت���ی عێراقی ده‌بن‌و زۆربه‌یان‬

‫هه‌ر دوێنی بو هاتن‬ ‫دو گه‌نجیان بردو‬ ‫نازانین چییان لێكرا‪،‬‬ ‫هه‌فته‌ی پێشو‬ ‫حه‌وت برایان پێكه‌و‌ه‬ ‫كوشت‌و سوتاندیان‬ ‫فۆتۆ‪ :‬ئیحسان‬ ‫له‌نێو قوتابخان���ه‌و كێڵگه‌ په‌له‌وه‌رییه‌كاندا‬ ‫نیش���ته‌جێبون‪ ،‬ئافره‌تێك���ی به‌ته‌م���ه‌ن‬ ‫به‌جلێكی ره‌ش���ه‌وه‌ هاته‌ پێشه‌وه‌و باسی‬ ‫له‌وه‌كرد كه‌ هه‌مویان له‌ترس���ی عه‌سائیب‬ ‫رایانك���ردوه‌و وتی "ئه‌وان خه‌ڵكی‌ ده‌گرن‌و‬ ‫ده‌كوژن‪ ،‬یاخ���ود ده‌یانڕفێنن‌و له‌به‌رانبه‌ر‬ ‫پێنج ده‌فت���ه‌ر (په‌نجا هه‌زار دۆالر) ئینجا‬ ‫ئازادیان ده‌ك���ه‌ن‪ ،‬ئه‌گه‌رن���ا به‌به‌رچاوی‬ ‫خه‌ڵكه‌وه‌ گوله‌بارانی ده‌كه‌ن‪ ،‬ئه‌مه‌ش هیچ‬ ‫په‌یوه‌ندی به‌ داعش‌و ئه‌مانه‌وه‌ نییه‌‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫ئه‌مه‌ شه‌ڕی شیعه‌و سونه‌یه‌و هه‌ڵگیرساوه‌و‬ ‫كه‌وتونه‌ته‌ قڕكردنی سوننه‌كان به‌گشتی"‪.‬‬ ‫ئه‌و ژنه‌ كه‌ به‌نێو چاوانیه‌وه‌ ماندوبونێكی‬ ‫زۆر دیارب���و‪ ،‬بۆ ئاوێنه‌ ده‌ڵێت "بڕوا بكه‌ن‬ ‫مه‌س���ه‌له‌ی‌ داعش په‌رده‌یه‌كه‌و هیچی تر‪،‬‬ ‫ئه‌گینا ئه‌مه‌ خه‌ڵكه‌و راپه‌ڕیوه‌ دژی زوڵم‌و‬ ‫سته‌می‌ مالیكی‌و س���وپاو چه‌كداره‌كانی‪،‬‬ ‫وه‌ڵ�ڵ�ا هیچ په‌یوه‌ندی به‌داعش���ه‌وه‌ نییه‌‪،‬‬ ‫هه‌رچه‌نده‌ رێژه‌یه‌ك له‌داعش بوونی هه‌یه‌‪،‬‬ ‫ب���ه‌اڵم زۆرین���ه‌ی‌ چه‌ك���داره‌كان خه‌ڵكی‬ ‫ئاسایین‌و له‌دژی مالیكی‌و كاره‌ خراپه‌كانی‌‬ ‫ده‌جه‌نگن"‪.‬‬ ‫به‌پێ���ی‌ راپۆرت���ه‌ رۆژنامه‌وانی���ه‌كان‬ ‫چه‌كداره‌كان���ی‌ عه‌س���ائیب په‌یوه‌ندییه‌كی‬

‫پته‌ویان له‌گه‌ڵ كۆماری ئیس�ل�امی ئێران‌و‬ ‫حزبوڵاڵی‌ لوبنانی‌و هێ���زه‌ چه‌كداره‌كانی‬ ‫ش���یعه‌ هه‌یه‌‪ .‬ته‌نان���ه‌ت چاالكییه‌كانیان‬ ‫له‌كه‌ناڵ���ی ئاس���مانی مه‌ن���اره‌وه‌‬ ‫په‌خشده‌كرێت‪.‬‬ ‫له‌الیه‌ن خۆیه‌وه‌ ئه‌ندام���ی ئه‌نجومه‌نی‬ ‫پارێ���زگای‌ دیال���ه‌ زاهی���د محه‌م���ه‌د‪،‬‬ ‫ره‌تیده‌كات���ه‌وه‌ ئه‌و هاواڵتیانه‌ له‌ترس���ی‌‬ ‫چه‌كداره‌كان���ی‌ عه‌س���ائیب هه‌اڵتبن‪ ،‬ئه‌و‬ ‫ده‌ڵێ���ت "ئه‌و خه‌ڵكه‌ هیچ كات له‌ترس���ی‬ ‫عه‌س���ائیب ئه‌هل ح���ه‌ق رایاننه‌كردووه‌‪،‬‬ ‫ئه‌ی‌ كاتێ���ك قاعیده‌ چوه‌ ناوچه‌كه‌یان بۆ‬ ‫رایانك���رد كه‌ ئه‌و هێزه‌ی‌ عه‌س���ائیب هه‌ر‬ ‫ل���ه‌وێ نه‌بو؟ عه‌س���ائیب حه‌ق ل���ه‌ دیاله‌‬ ‫ژماره‌یان ناگاته‌ (‪ )500‬كه‌س‪ ،‬ئه‌ی‌ بۆچی‬ ‫ئه‌و ده‌یان هه‌زار خه‌ڵكه‌ رایكردووه‌‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫خۆیان به‌هۆی ئ���ه‌و دۆخه‌وه‌ هه‌ڵهاتوون‌و‬ ‫ئاواره‌ بوون"‪.‬‬ ‫به‌وت���ه‌ی‌ ئ���ه‌و ئه‌ندام���ه‌ی‌ ئه‌نجومه‌نی‬ ‫پارێ���زگای‌ دیال���ه‌ ئه‌نجومه‌نه‌كه‌ی���ان‬ ‫كۆبونه‌وه‌یه‌ك���ی س���ه‌باره‌ت به‌ژی���ان‌و‬ ‫دۆخی ئ���اواره‌كان ئه‌نجام���داوه‌‪ ،‬هه‌روه‌ها‬ ‫بڕیاریانداوه‌ به‌خه‌رجكردنی‌ بڕی‌ سێ ملیار‬ ‫دینار بۆ ئاواره‌كانی پارێزگای دیاله‌‪.‬‬

‫ی شیعه‌كان په‌رتده‌كات‬ ‫مالیكی‌ ماڵ ‌‬

‫كورد‪ :‬جێبه‌جێكردن ‌ی به‌رنامه‌ی‌ حكومه‌ت به‌المانه‌و‌ه گرنگ ‌ه نه‌وه‌كو كه‌سێك‬ ‫ئا‪ :‬بارام سوبحی‌‬

‫زۆرێك له‌الیه‌نه‌ شیعه‌كان دژی‌‬ ‫كاندیدكردنه‌وه‌ی‌ نوری‌ مالیكین‬ ‫بۆ خولی‌ سێیه‌می‌ سه‌رۆكایه‌تی‌‬ ‫حكومه‌ت‪ ،‬سوننه‌كانیش رایده‌گه‌یه‌نن‬ ‫جگه‌له‌ مالیكی‌ هه‌ر پاڵێوراوێكی‌ دیكه‌‬ ‫پێشكه‌ش بكرێت بۆ سه‌رۆك وه‌زیران‬ ‫قبوڵی‌ ده‌كه‌ن‪ .‬پارله‌مانتارێكی‌‬ ‫كوردیش رایده‌گه‌یه‌نێت ئه‌وه‌ی‌ به‌الی‌‬ ‫كورده‌وه‌ گرنگه‌ جێبه‌جێكردنی‌‬ ‫به‌رنامه‌ی‌ حكومه‌ته‌‪.‬‬ ‫بڕیاره‌ رۆژی‌ چوارشه‌ممه‌ پارله‌مان ‌‬ ‫ی‬ ‫عێراق بۆ ده‌نگدان له‌س���ه‌ر كه‌س���ێك‬ ‫بۆ س���ه‌رۆكایه‌تی‌ كۆم���ار كۆببێته‌وه‌‪.‬‬ ‫به‌پێی‌ ده‌س���توری‌ عێراق‪ ،‬س���ه‌رۆك‬ ‫كۆمار دوای‌ هه‌ڵبژاردن���ی‌ گه‌وره‌ترین‬ ‫كوتله‌ی‌ ن���او پارله‌مان راده‌س���پێرێت‬ ‫بۆ پێكهێنانی‌ حكومه‌ت له‌ماوه‌ی‌ سی‌‬ ‫رۆژدا‪ ،‬به‌اڵم تائێستا الیه‌نه‌ شیعه‌كان‬ ‫له‌سه‌ر دیاریكردنی‌ كه‌سێك بۆ سه‌رۆك‬ ‫وه‌زی���ران رێكنه‌كه‌وتون‌و نوری‌ مالیكی‌‬ ‫سه‌رۆكی‌ وه‌زیرانیش هۆكاری‌ سه‌ره‌كی‌‬ ‫ناكۆكیه‌كانه‌‪.‬‬ ‫سه‌درو حه‌كیم دژی‌ مالیكین‬ ‫له‌ناو الیه‌نه‌ شیعه‌كاندا‪ ،‬هه‌ردو الیه‌ن ‌‬ ‫ی‬ ‫سه‌ره‌كی‌ ره‌وتی‌ س���ه‌درو ئه‌نجومه‌نی‌‬ ‫بااڵی‌ ئیسالمی‌ به‌فه‌رمی‌ دژایه‌تی‌ خۆیان‬ ‫بۆ پااڵوتنه‌وه‌ی‌ نوری‌ مالیكی‌ بۆ خولی‌‬ ‫سێیه‌می‌ سه‌رۆك وه‌زیران راده‌گه‌یه‌نن‪.‬‬ ‫له‌وباره‌یه‌وه‌ سه‌رۆكی‌ كوتله‌ی‌ ئه‌حراری‌‬ ‫س���ه‌ر به‌ره‌وتی‌ سه‌در موشریق ناجی‌‪،‬‬ ‫ده‌ڵێ���ت "مالیكی‌ نابێته‌وه‌ س���ه‌رۆكی‌‬ ‫حكومه‌ت‌و پێویسته‌ كه‌سێكی‌ دیكه‌ بۆ‬

‫ئه‌و پۆسته‌ بپاڵێورێت"‪.‬‬ ‫هه‌رچی‌ وته‌بێژی‌ لیس���تی‌ مه‌واتن ‌‬ ‫ی‬ ‫س���ه‌ر به‌ئه‌نجومه‌نی‌ بااڵی‌ ئیس�ل�امیه‌‬ ‫به‌لیغ ئه‌ب���و كیله‌ل‪ ،‬راش���كاوان ‌ه رای‌‬ ‫لیس���ته‌كه‌ی‌ ئاش���كراده‌كات‌و ده‌ڵێت‬ ‫"گۆڕینی‌ مالیك���ی‌ بۆته‌ ئه‌مری‌ واقیع‪،‬‬ ‫له‌ئێس���تادا چاوه‌ڕوان���ی‌ كاتی���ن ب���ۆ‬ ‫خستنه‌ڕوی‌ به‌دیلی‌ مالیكی‌ بۆ سه‌رۆك‬ ‫وه‌زیران"‪.‬‬ ‫به‌دیله‌كانی‌ مالیكی‌ كێن؟‬ ‫راپۆرت���ه‌ رۆژنامه‌وانی���ه‌كان له‌زار ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌رپرس‌و س���ه‌رچاوه‌كانی‌ ن���او هێزه‌‬ ‫ش���یعه‌كانه‌وه‌‪ ،‬باس له‌چه‌ندین ناو بۆ‬ ‫جێگرتنه‌وه‌ی‌ مالیك���ی‌ ده‌كه‌ن‪ .‬وه‌كو‬ ‫وته‌بێژی‌ لیس���تی‌ مه‌واتن باسیده‌كات‪،‬‬ ‫لیستی‌ ده‌وڵه‌تی‌ قانون سێ‌ پاڵێوراوی‌‬ ‫بۆ جێگرتنه‌وه‌ی‌ مالیكی‌ پێشكه‌شكردوه‌‬ ‫ك���ه‌ بریتی���ن له‌ تارق نه‌جم‌و حس���ێن‬ ‫شه‌هرستانی‌‌و هادی‌ عامریی‪ ،‬هه‌روه‌ها‬ ‫هاوپه‌یمانی‌ نیشتیمانیش هه‌ریه‌كه‌ له‌‬ ‫عادل عه‌بدولمه‌هدی‌‌و ئه‌حمه‌د چه‌له‌بی‌‌و‬ ‫باقر زوبه‌یدی‌ پااڵوتوه‌‪.‬‬ ‫له‌به‌رانب���ه‌ر لێدوانه‌ك���ه‌ی‌ كیله‌لدا‪،‬‬ ‫پارله‌مانتاری‌ ده‌وڵه‌ت���ی‌ قانون خالید‬ ‫ئه‌سه‌دی‌‪ ،‬ده‌ڵێت "ئێمه‌ تائێستا پابه‌ندین‬ ‫به‌ پااڵوتنی‌ مالیكی‌‌و هیچ بژارده‌یه‌كی‌‬ ‫دیكه‌مان نیه‌و ئه‌وه‌ش���ی‌ له‌وباره‌یه‌وه‌‬ ‫ده‌وترێت ناڕاسته‌"‪ .‬هه‌روه‌ها سه‌رۆكی‌‬ ‫لیس���تی‌ ئه‌ح���رار وته‌كانی‌ ئه‌س���ه‌دی‌‬ ‫پشتڕاس���تده‌كاته‌وه‌و ده‌ڵێت "تائێستا‬ ‫ده‌وڵه‌تی‌ قانون به‌ش���ێوه‌یه‌كی‌ فه‌رمی‌‬ ‫به‌دیلی‌ مالیكی‌ پێش���كه‌ش نه‌كردوه‌‪،‬‬ ‫ئێمه‌ چاوه‌ڕوانی‌ ئ���ه‌وان ده‌كه‌ین‌و ئه‌و‬ ‫ناوانه‌ی‌ له‌راگه‌یاندنه‌كانه‌وه‌ باسده‌كرێن‬ ‫به‌شێوه‌یه‌كی‌ فه‌رمی‌ نین"‪.‬‬

‫ئێرانیشه‌‪.‬‬

‫گۆڕینی‌ مالیك ‌ی‬ ‫بۆت ‌ه ئه‌مری‌ واقیع‪،‬‬ ‫له‌ئێستادا چاوه‌ڕوان ‌ی‬ ‫كاتین بۆ خستنه‌ڕو ‌ی‬ ‫به‌دیلی‌ مالیكی‌ بۆ‬ ‫سه‌رۆك وه‌زیران‬ ‫یه‌كێك دیكه‌ له‌و كه‌س���ایه‌تیانه‌ی‌ بۆ‬ ‫جێگرتنه‌وه‌ی‌ مالیكی‌ ناوی‌ ده‌هێنرێت‪،‬‬ ‫د‪.‬ئیبراهیم جه‌عفه‌رییه‌ كه‌ هه‌شت ساڵ‬ ‫له‌مه‌وبه‌ر به‌هۆی‌ پێداگ���ری‌ كورده‌وه‌‬ ‫له‌س���ه‌رۆكایه‌تی‌ وه‌زیران دروخرایه‌وه‌‪.‬‬ ‫سه‌رچاوه‌ شیعیه‌كان ده‌ڵێن جه‌عفه‌ری‌‬ ‫جێگه‌ی‌ رێزی‌ هه‌مو الیه‌نه‌ شیعه‌كان‌و‬ ‫مه‌رجه‌عیه‌ت‌و ته‌نانه‌ت كارده‌به‌ستانی‌‬

‫ده‌عوه‌ یان الیه‌نه‌كانی‌ تر؟‬ ‫جگه‌ل���ه‌وه‌ی‌ مالیكی‌ له‌الیه‌ن زۆرێك‬ ‫له‌الیه‌نه‌كانه‌وه‌ ره‌تده‌كرێته‌وه‌‪ ،‬گرفتێكی‌‬ ‫دیكه‌ش به‌رۆكی‌ پارته‌كه‌ی‌‌و لیسته‌كه‌ی‌‬ ‫گرت���وه‌‪ .‬چونكه‌ به‌وته‌ی‌ س���ه‌رچاوه‌‬ ‫شیعیه‌كان دوای‌ ئه‌وه‌ی‌ هه‌فته‌ی‌ پێشو‬ ‫حیزبی‌ ده‌عوه‌ی‌ نوری‌ مالیكی‌‪ ،‬پۆستی‌‬ ‫جێگری‌ یه‌كه‌می‌ سه‌رۆكی‌ پارله‌مانیان‬ ‫وه‌رگرت‪ ،‬له‌ئێس���تادا الیه‌نه‌كانی‌ دیكه‌‬ ‫پێداگ���ری‌ له‌س���ه‌ر ئه‌وه‌ده‌ك���ه‌ن كه‌‬ ‫نابێت حیزبی‌ ده‌عوه‌ دوو پۆستی‌ بااڵ‬ ‫وه‌ربگرێت‪.‬‬ ‫لیس���تی‌ ده‌وڵه‌تی‌ قان���ون خاوه‌نی‌‬ ‫(‪ )93‬كورس���یه‌ له‌ پارله‌مانی‌ عێراق‪،‬‬ ‫له‌دیارتری���ن پێكهێنه‌ره‌كانی‌ قه‌واره‌ی‌‬ ‫به‌در به‌س���ه‌رۆكایه‌تی‌ ه���ادی‌ عامری‌‌و‬ ‫قه‌واره‌ی‌ سه‌ربه‌خۆكانه‌ به‌سه‌رۆكایه‌تی‌‬ ‫حس���ێن شه‌هرس���تانی‌‪ ،‬هه‌رچ���ی‌‬ ‫پارته‌ك���ه‌ی‌ مالیكی���ه‌ ته‌نه���ا خاوه‌نی‌‬ ‫(‪ )13‬كورسیه‌‪.‬‬ ‫ه���ه‌ر له‌و چوارچێوه‌ی���ه‌دا‪ ،‬هه‌ندێك‬ ‫س���ه‌رچاوه‌ ب���اس له‌وه‌ده‌ك���ه‌ن له‌ناو‬ ‫ده‌وڵه‌ت���ی‌ قانون���دا رای���ه‌ك هه‌ی���ه‌‬ ‫داواده‌كات ه���ادی‌ عام���ری‌ یاخ���ود‬ ‫حسێن شه‌هرستانی‌ بپاڵێورێت‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫زۆرین���ه‌ی‌ بۆچونه‌كان له‌گه‌ڵ پااڵوتنی‌‬ ‫شه‌هرس���تانین به‌حوكمی‌ پێش���ینه‌ی‌‬ ‫له‌كاری‌ حكومی‌‌و ش���اره‌زایی‌ له‌بواری‌‬ ‫ی له‌ مه‌رجه‌عه‌كانی‌ شیعه‌‬ ‫زانست‌و نزیك ‌‬ ‫له‌شاری‌ نه‌جه‌ف‪.‬‬

‫ی‬ ‫س����وننه‌كان له‌دژی‌ ئه‌وه‌ن مالیك ‌‬ ‫بۆ جاری‌ س����ێیه‌م ببێته‌وه‌ سه‌رۆك‬ ‫ی‬ ‫وه‌زیران‌و ده‌ڵێت "هه‌ر پاڵێوراوێك ‌‬ ‫دیك ‌ه جگ ‌ه له‌مالیكیم����ان قبوڵه‌"‪.‬‬ ‫ی مالیكیش‬ ‫ه����ۆكاره‌ی‌ ره‌تكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫ده‌گێڕێته‌و‌ه بۆ سیاسه‌ته‌كانی‌ هه‌شت‬ ‫ی‬ ‫س����اڵی‌ راب����ردوی‌‌و داڕوخانی‌ بار ‌‬ ‫ی‬ ‫ئه‌منی‌ عێراق‪ .‬له‌باره‌ی‌ ئه‌و كه‌سه‌ ‌‬ ‫بۆ س����ه‌رۆك وه‌زیران ده‌پاڵێورێت‪،‬‬ ‫ی‬ ‫جاس����م ده‌ڵێت "پێویسته‌ جێگه‌ ‌‬ ‫ی هه‌مو الیه‌نه‌ سیاسیه‌كان‬ ‫په‌سه‌ند ‌‬ ‫بێت‌و ته‌وافوقی‌ له‌سه‌ر بێت"‪.‬‬

‫كورد‪ :‬به‌رنامه‌ گرنگه‌‬ ‫پارله‌مانت����اری‌ لیس����تی‌ گ����ۆڕان‬ ‫له‌پارله‌مان����ی‌ عێ����راق ئه‌مین به‌كر‪،‬‬ ‫داوا له‌الیه‌نه‌ ش����یعه‌كان ده‌كات رێز‬ ‫ی‬ ‫له‌واده‌ ده‌ستورییه‌كان بگر‌و له‌كات ‌‬ ‫ی س����ه‌رۆك وه‌زیران‬ ‫خۆیدا پاڵێوراو ‌‬ ‫پێشكه‌شی‌ پارله‌مان بكه‌ن‪ ،‬تاوه‌كو‬ ‫ی‬ ‫متمانه‌ی‌ پێ‌ ببه‌خشرێت‪ .‬له‌باره‌ ‌‬ ‫ئ����ه‌و كه‌س����ه‌ی‌ ده‌بێته‌ س����ه‌رۆك‬ ‫وه‌زی����ران‪ ،‬به‌ك����ر ده‌ڵێ����ت "ئێم ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ئه‌وه‌نده‌ی‌ جه‌خت له‌سه‌ر به‌رنامه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی له‌ماوه‌ ‌‬ ‫حكومه‌ت‌و جێبه‌جێكردن ‌‬ ‫چوار س����اڵی‌ داهات����ودا ده‌كه‌ین‪،‬‬ ‫ی‬ ‫ئه‌وه‌ند‌ه جه‌خت له‌س����ه‌ر كه‌سێك ‌‬ ‫دیاریكراو ناكه‌ین"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫له‌الی����ه‌ن خۆی����ه‌وه‌ پارله‌مانتار ‌‬ ‫لیس����تی‌ كۆمه‌ڵ����ی‌ ئیس��ل�امی‌ زانا‬ ‫رۆستایی‌‪ ،‬به‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یاند كورد‬ ‫ی حكومه‌تێك بكات‬ ‫نابێت به‌ش����دار ‌‬ ‫ی‬ ‫ی س����ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫كه‌ ن����وری‌ مالیك ‌‬ ‫ب����كات‪ ،‬له‌به‌رئ����ه‌وه‌ی‌ "له‌رابردوو‬ ‫سوننه‌كان مالیكی‌ ره‌تده‌كه‌نه‌وه‌‬ ‫پارله‌مانتاری‌ لیس���تی‌ موته‌حیدون له‌ئێستاش����دا له‌كێشه‌ دروستكردن‬ ‫عه‌لی‌ جاسم‪ ،‬رایده‌گه‌یه‌نێت هه‌مو هێز‌ه بۆ گه‌له‌كه‌مان درێغی‌ نه‌كردوه‌"‪.‬‬

‫له‌مێژوی‌ عێراقدا به‌گه‌نجترین س���ه‌رۆكی‌‬ ‫پارله‌مان داده‌نرێت‪ ،‬هه‌ندێك له‌پارله‌مانتاران‬ ‫به‌كه‌س���ایه‌تیه‌كی‌ هێم���ن‌و له‌س���ه‌رخۆو‬ ‫دور له‌تایفه‌گ���ه‌ری‌ ناویده‌ب���ه‌ن‪ ،‬هه‌ندێكی‌‬ ‫دیكه‌ش به‌كه‌سێكی‌ تایه‌فی‌‌و ره‌گه‌زپه‌رست‬ ‫تۆمه‌تباری‌ ده‌كه‌ن‪ ،‬بۆ به‌دیهێنانی‌ خواستی‌‬ ‫سوننه‌كانیش كۆمه‌ڵێك كارو ئه‌ركی‌ سه‌خت‬ ‫له‌پێشه‌‪ :‬سه‌لیم جبوری‌‪.‬‬ ‫س���ه‌لیم عه‌ب���دواڵ ئه‌حم���ه‌د جب���وری‌‬ ‫ل���ه‌ (‪ )1971/8/12‬له‌ق���ه‌زای‌ ق���ه‌زای‌‬ ‫میقدادی���ه‌ی‌ س���ه‌ر به‌پارێ���زگای‌ دیال���ه‌‬ ‫له‌دایكب���وه‌‪ ،‬قۆناغه‌كان���ی‌ خوێندن���ی‌‬ ‫سه‌ره‌تایی‌‌و ناوه‌ندی‌‌و ئاماده‌یی‌ له‌و قه‌زایه‌‬ ‫ته‌واوكردوه‌‪ .‬خاوه‌ن���ی‌ بڕوانامه‌ی‌ دكتۆرایه‌‬ ‫له‌قانوندا‪ ،‬ماس���ته‌رنامه‌كه‌ی‌ به‌ناونیشانی‌‬ ‫"كۆمپانیای‌ راس���ته‌قینه‌‪ :‬لێكۆڵینه‌وه‌یه‌كی‌‬ ‫به‌راوردكارییه‌"‪ ،‬دكتۆراكه‌شی‌ به‌ناونیشانی‌‬ ‫"پاراستنی‌ زانیارییه‌كانی‌ تۆڕی‌ ئینته‌رنێته‌"‪،‬‬ ‫ك���ه‌ توێژینه‌وه‌یه‌كی‌ قانونییه‌‪ .‬له‌زانكۆكانی‌‬ ‫نه‌هره‌ین‌و دیاله‌ وانه‌ی‌ وتۆته‌وه‌‪.‬‬ ‫جب���وری‌‪ ،‬خاوه‌ن���ی‌ تۆڕێ���ك په‌یوه‌ندی‌‬ ‫دۆستانه‌یه‌ له‌گه‌ڵ الیه‌نه‌ شیعه‌و سوننه‌كاندا‪،‬‬ ‫چونكه‌ له‌ماوه‌ی‌ چوار ساڵی‌ رابردودا له‌سه‌ر‬ ‫لیس���تی‌ عێراقیه‌ی‌ ئه‌یاد عه‌الوی‌ ئه‌ندامی‌‬ ‫پارله‌مان بوه‌‪ ،‬هه‌روه‌ها جێگری‌ س���ه‌رۆكی‌‬ ‫حیزبی‌ ئیسالمی‌ عێراقیش بوه‌‪ .‬ئه‌و له‌خولی‌‬ ‫پێش���ودا سه‌رۆكی‌ لیژنه‌ی‌ مافی‌ مرۆڤ بو‪،‬‬ ‫ئه‌وه‌ش وایكرد رایه‌ڵێك���ی‌ په‌یوه‌ندییه‌كی‌‬ ‫به‌تین له‌گه‌ڵ رێكخ���راوه‌ نێوده‌وڵه‌تیه‌كانی‌‬ ‫بواری‌ مافی‌ مرۆڤدا چ���ێ‌ بكات‪ .‬هه‌روه‌ها‬ ‫ئه‌ندام���ی‌ لیژنه‌ی‌ داڕش���تنی‌ ده‌س���توری‌‬ ‫هه‌میش���ه‌یی‌ عێراق‌و بوه‌و دواتریش بوه‌ته‌‬ ‫ئه‌ندامی‌ لیژنه‌ی‌ پێداچونه‌وه‌ی‌ ده‌ستور‪.‬‬ ‫له‌ب���اره‌ی‌ كه‌س���ایه‌تی‌ جبوریی���ه‌وه‌‪،‬‬ ‫پارله‌مانت���اران دو رای‌ جیاوازی���ان هه‌یه‌‪،‬‬ ‫هه‌ندێكی���ان به‌كه‌س���ێكی‌ میان���ڕه‌وو دور‬ ‫له‌تایه‌فه‌گه‌رایی‌ ناوی‌ ده‌به‌ن‪ .‬به‌اڵم محه‌مه‌د‬ ‫كیانی‌ كه‌ له‌خولی‌ پێش���ودا له‌سه‌ر لیستی‌‬ ‫گ���ۆڕان ئه‌ندام���ی‌ پارله‌مان ب���و‪ ،‬ده‌ڵێت‬ ‫"جبوری‌ كه‌سێكی‌ نه‌ته‌وه‌یی‌‌و ره‌گه‌زپه‌رسته‌‬ ‫له‌هه‌مو گفتوگۆكانی‌ ناو پارله‌ماندا له‌باره‌ی‌‬ ‫دۆس���یه‌كانی‌ تایب���ه‌ت به‌ك���ورده‌وه‌‪ ،‬دژی‌‬ ‫به‌رژه‌وه‌ندییه‌كانی‌ گه‌لی‌ كورد بوه‌"‪ ،‬كه‌چی‌‬ ‫س���ه‌ردار عه‌بدواڵ كه‌ له‌سه‌ر هه‌مان لیست‬ ‫ئه‌ن���دام پارله‌مان بوه‌ ده‌ڵێ���ت "له‌ماوه‌ی‌‬ ‫چوار س���اڵی‌ رابردودا یه‌ك هه‌ڵوێستی‌ دژه‌‬ ‫كوردمان لێنه‌بینی‌‌و نه‌بیست‌و كه‌سێكی‌ زۆر‬ ‫میانڕه‌و شاره‌زایه‌ له‌بابه‌ته‌ قانونیه‌كاندا"‪.‬‬ ‫جب���وری‌‪ ،‬له‌هه‌ڵبژاردن���ی‌ ئه‌مس���اڵی‌‬ ‫پارله‌ماندا س���ه‌رۆكایه‌تی‌ لیس���تی‌ (دیاله‌‬ ‫ناس���نامه‌مانه‌)ی‌ ده‌كرد‪ ،‬هه‌روه‌ها له‌الیه‌ن‬ ‫س���وننه‌كانه‌وه‌ پاڵێ���ورا ب���ۆ وه‌رگرتن���ی‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌تی‌ پارله‌مان‌و هه‌فته‌ی‌ رابردو ئه‌و‬ ‫پۆسته‌ی‌ وه‌رگرت‪ ،‬له‌سه‌ره‌تای‌ دروستبونی‌‬ ‫پارله‌مان���ی‌ عێراقیش���ه‌وه‌ له‌س���ه‌ره‌تای‌‬ ‫بیسته‌كانی‌ س���ه‌ده‌ی‌ رابردوه‌وه‌ تائێستا‪،‬‬ ‫جبوری‌ گه‌نجترین سه‌رۆكی‌ پارله‌مانه‌‪.‬‬ ‫له‌م���اوه‌ی‌ س���ااڵنی‌ راب���ردودا چه‌ن���د‬ ‫ئه‌ندامێك���ی‌ خێزانه‌كه‌ی‌ جب���وری‌ له‌الیه‌ن‬ ‫چه‌كداره‌كان���ی‌ قاعی���ده‌وه‌ ك���وژران‪ ،‬هه‌ر‬ ‫ئه‌وه‌ش جب���وری‌‌و خانه‌واده‌كه‌ی‌ ناچاركرد‬ ‫به‌ره‌و قه‌زای‌ كه‌الر هه‌ڵبێن‌و س���ااڵنێكه‌ له‌و‬ ‫قه‌زای���ه‌ ده‌ژین‪ .‬هه‌روه‌ها خ���ودی‌ جبوری‌‬ ‫چه‌ندینج���ار روبه‌ڕوی‌ هه‌وڵ���ی‌ تیرۆركردن‬ ‫بۆته‌وه‌‪ .‬به‌اڵم له‌دوای‌ وه‌رگرتنی‌ پۆس���تی‌‬ ‫سه‌رۆكی‌ پارله‌مانه‌وه‌‪ ،‬ماڵه‌ باوان‌و كه‌الری‌‬ ‫به‌جێهێشت‌و رویكرده‌ شاری‌ هه‌ولێر‌و ئێستا‬ ‫له‌وێ‌ نیشته‌جێیه‌‪.‬‬ ‫هۆزه‌كه‌ی‌ جبوری‌ به‌س���ه‌ر مه‌زه‌به‌كانی‌‬ ‫سوننه‌و شیعه‌دا دابه‌ش���بون‪ ،‬له‌ئێستاشدا‬ ‫به‌ش���ێكی‌ زۆری‌ ناوچه‌ س���وننه‌ نشینه‌كان‬ ‫له‌ژێر كۆنترۆڵی‌ حكومه‌تدا نین‌و به‌ده‌س���ت‬ ‫چه‌كداره‌كان���ی‌ داعش���ه‌وه‌ن‪ ،‬به‌اڵم جبوری‌‬ ‫به‌گوێره‌ی‌ پۆسته‌كه‌ی‌ ده‌بێت نوێنه‌رایه‌تی‬ ‫دانیش���توانی‌ ئ���ه‌و ناوچان���ه‌ ب���كات‌و‬ ‫له‌هه‌مانكاتیشدا هاوكاری‌ حكومه‌ت بێت بۆ‬ ‫كۆنترۆڵكردنه‌وه‌ی‌ ئه‌و ناوچانه‌‪.‬‬ ‫له‌ماوه‌ی‌ چوار س���اڵی‌ رابردودا زۆرینه‌ی‌‬ ‫پارێ���زگا س���وننه‌ نش���ینه‌كانی‌ عێ���راق‬ ‫خۆپیش���اندانیان ئه‌نجام���دا‪ ،‬داواكاری‌‬ ‫س���ه‌ره‌كیان ئازادكردن���ی‌ گیراوه‌كانی���ان‌و‬ ‫هه‌مواركردن���ه‌وه‌ی‌ ماده‌ی‌ چ���واری‌ تیرۆرو‬ ‫قانونی‌ ریشه‌كێشكردنی‌ حیزبی‌ به‌عس بو‪،‬‬ ‫ك���ه‌ به‌هۆی‌ ئه‌و قانون‌و مادانه‌وه‌ س���ه‌دان‬ ‫كه‌س���یان له‌زیندانه‌كان توندكراون‪ ،‬یاخود‬ ‫ل���ه‌كار دورخراونه‌ته‌وه‌‪ ،‬بۆیه‌ له‌ئێس���تادا‬ ‫پرسیاری‌ چاودێران ئه‌وه‌یه‌ ئایا جبوری‌ كه‌‬ ‫نوێنه‌رایه‌تی‌ تایه‌فه‌ی‌ س���وننه‌ له‌ بااڵترین‬ ‫ده‌زگای‌ ته‌شریعی‌ واڵتدا ده‌كات‪ ،‬ده‌توانێت‬ ‫له‌ماوه‌ی‌ چوار ساڵی‌ س���ه‌رۆكایه‌تیه‌كه‌یدا‬ ‫خواسته‌كانی‌ تایه‌فه‌كه‌ی‌ به‌دیبهێنێت؟‬

‫‪8‬‬

‫ئابوری‬

‫)‪ )438‬سێشه‌مم ‌ه ‪2014/7/22‬‬

‫ئه‌م الپه‌ڕه‌ی ‌ه ب ‌ه سپۆنسه‌ری گروپی کۆمپانیاکانی قه‌یوان چاپ‌و باڵوده‌کرێته‌وه‌‬

‫ئه‌گه‌ر پرۆژه‌ی‌ تراموای‌ جێبه‌جێ‌ نه‌كرێت‬ ‫‪2‬ملیار‌و ‪ 800‬ملیۆن دینار ‌ی سلێمانی‌ به‌فیرۆده‌چێت‬ ‫ ئا‪ :‬ئاسۆ سه‌راوی‌‬ ‫ی هێڵی‌ تراموای‌ سلێمانی‌‪ ،‬بۆ‬ ‫دیزاین ‌‬ ‫ی گشتی‌‪2 ،‬ملیار‌و‪800‬ملیۆن‬ ‫گواستنه‌و‌ه ‌‬ ‫ی باس‬ ‫دیناری‌ تێچوه‌‪ ،‬به‌اڵم ئه‌وه‌ند‌ه ‌‬ ‫ده‌كرێت جێبه‌جێكردنی‌ ئه‌و پڕۆژه‌ی ‌ه‬ ‫ی‬ ‫راگیراوه‌وله‌جێ‌ ئه‌و‌ه باس له‌پرۆژ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫(سیتی‌ پاس) ده‌كرێت‪،‬به‌رێوه‌به‌ر ‌‬ ‫ی‬ ‫گواستنه‌و‌هی‌ پارێزگای‌ سلێمان ‌‬ ‫عومه‌ر ئه‌حمه‌د له‌وه‌ دڵنیا نییه‌ ك ‌ه‬ ‫پرۆژه‌كه‌ ده‌كرێت یان نا‪ ،‬ئه‌و ده‌ڵێت‬ ‫ی‬ ‫"ئه‌گه‌ر نه‌كرێت پار‌هی‌ دیزاینه‌ك ‌ه ‌‬ ‫به‌فیڕۆ ده‌چێت"‪.‬‬ ‫گواستنه‌وه‌ی‌ سلێمانی‌‪ :‬له‌الی‌ ئێمه‌‬ ‫رانه‌گیراوه‌‬ ‫به‌رێوه‌به‌ری‌ گواستنه‌وه‌ی‌ پارێزگای‌‬ ‫سلێمانی‌ عومه‌ر ئه‌حمه‌د ئاماژه‌ به‌وه‌‬ ‫ده‌كات كه‌ پرۆژی‌ تراموای‌ س����لێمانی‌‬ ‫له‌الی����ه‌ن وه‌زاره‌ته‌ك����ه‌ی‌ ئه‌وان����ه‌وه‌‬ ‫نه‌وه‌س����تاوه‌‪ ،‬به‌ڵكو وه‌ك ئه‌و باسی‌‬ ‫ده‌كات پارێ����زگای‌ س����لێمانی‌ ئ����ه‌و‬ ‫الیه‌نه‌یه‌ كه‌ ده‌بێت بڕیار له‌س����ه‌ر ئه‌و‬ ‫پرۆژه‌یه‌ بدات به‌كردنی‌ یان نه‌كردنی‌‪،‬‬ ‫به‌اڵم وه‌ك ئ����ه‌و ده‌یخاته‌رو پڕۆژه‌ی‌‬ ‫ترام����وای‌ بۆ گواس����تنه‌وه‌ی‌ گش����تی‌‬ ‫هاواڵتی����ان باش����ترین رێگاچاره‌یه‌ بۆ‬ ‫ئێستای‌ سلێمانی‌‪ ،‬ئه‌و وتی‌ "پرۆژه‌ی‌‬ ‫ترام����وای‌ وه‌ك قیت����ار‪ ،‬به‌پێی‌ زۆری‌‬ ‫نه‌فه‌ر ده‌كرێت فارگۆنی‌ بۆ زیادبكرێت‪،‬‬ ‫پرۆژه‌ك����ه‌ش له‌الی����ه‌ن وه‌زاره‌ت����ی‌‬ ‫گواستنه‌وه‌ی‌ هه‌رێمه‌وه‌ خراوه‌ته‌رو بۆ‬ ‫هه‌ر سێ‌ شاره‌كه‌ی‌ هه‌رێم"‪ .‬دیزاینی‌‬ ‫پرۆژه‌كه‌ی‌ سلێمانی‌ وه‌ك ئه‌و به‌رپرسه‌‬ ‫باس����ی‌ ده‌كات‪2‬ملیار‌و‪800‬ملی����ۆن‬ ‫دین����اری‌ تێچ����وه‌‪ ،‬به‌اڵم تا ئێس����تا‬ ‫نازان����رێ‌ پرۆژه‌ك����ه‌ شكس����تیهێناوه‌‬ ‫یاخود جێبه‌جێ‌ ده‌كرێت "تا ئێس����تا‬ ‫ل����ه‌الی‌ ئێم����ه‌ رون نیی����ه‌ پرۆژه‌كه‌‬ ‫ده‌كرێت ی����ان نا‪ ،‬ب����ه‌اڵم ئه‌وه‌نده‌ی‌‬ ‫بزانم ئه‌وه‌ی‌ هه‌ولێر ده‌كه‌وێته‌ بواری‌‬ ‫جێبه‌جێكردنه‌وه‌"‪.‬‬ ‫نرخی‌ گواستنه‌وه‌ی‌ هه‌رزان ده‌بو‬ ‫ه����ه‌ر به‌پێ����ی‌ وت����ه‌ی‌ به‌ڕێوه‌به‌ر ‌‬ ‫ی‬ ‫گواستنه‌وه‌ی‌ سلێمانی‌ هێڵی‌ تراموای‌‬

‫له‌سلێمانی‬ ‫‪ 24‬هه‌زارو‬ ‫‪ 350‬ته‌كسی‌‌و‬ ‫‪2170‬پاس هه‌ن‬ ‫بۆ گواستنه‌وه‌ی‌‬ ‫هاواڵتیان‬ ‫هاواڵتیان چاوه‌ڕوانی زیادبونی هۆکاره‌کانی گواستنه‌وه‌ی گشتین‬ ‫ده‌توانێ‌ له‌‪7‬شوێنی‌ جیاوازی‌ سلێمان ‌‬ ‫ی‬ ‫كارب����كات‌و نرخ����ی‌ گواستنه‌وه‌ش����ی‌‬ ‫ئه‌گ����ه‌ر بكه‌وتای����ه‌كار كه‌مت����ر ده‌بو‬ ‫له‌نرخی‌ گواس����تنه‌وه‌ی‌ پاسه‌كانی‌ ناو‬ ‫ش����ار واته‌ "چ����اوه‌ڕوان ده‌كرا نرخی‌‬ ‫نه‌فه‌رێك ‪250‬دینار بوایه‌"‪ ،‬هۆكارێكی‌‬ ‫جێبه‌جێنه‌كردن����ی‌ ئ����ه‌و پرۆژه‌یه‌ بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ كه‌ ده‌بو ئاس����مانی‌ ‬ ‫شه‌قامه‌كانی‌ بۆ بكرێت به‌وایه‌ری‌ كاره‌با‬ ‫"هه‌ن����دێ‌ ئه‌ندازیاری����ش له‌پارێزگای‌‬ ‫س����لێمانی‌ ده‌یانوت ئێم����ه‌ ده‌مانه‌وێ‌‬ ‫ئه‌و وایه‌رانه‌ی‌ كاره‌با كه‌ هه‌ن بخه‌ینه‌‬ ‫ژێ����ر خاكه‌وه‌ نه‌ك بچی����ن ئه‌وه‌نده‌ی‌‬ ‫تر ئاسمانی‌ شاره‌كه‌ به‌وایه‌ری‌كاره‌با‬ ‫قه‌ره‌باڵغت����ر بكه‌ی����ن‪ ،‬بۆیه‌ ئه‌ش����ێ‌‬ ‫ئه‌وه‌ یه‌كێ����ك بێ����ت له‌هۆكاره‌كانی‌‬ ‫جێبه‌جێنه‌كردنی‌ پڕۆژه‌كه‌‪ ،‬هه‌رچه‌نده‌‬ ‫تائێس����تاش ئه‌و پڕۆژه‌ی����ه‌ به‌فه‌رمی‌‬ ‫شكستی نه‌هێناوه‌"‪.‬‬

‫له‌جێی‌ تراموای‌‪ ،‬سیتی‌ پاس‬ ‫له‌ئێس����تادا‌و له‌جێی‌ پڕۆژه‌ی‌ تراموا ‌‬ ‫ی‬ ‫باس له‌پرۆژه‌ی‌ س����یتی‌ پاس ده‌كرێت‪،‬‬ ‫كه‌ بڕیاره‌ وه‌ك پرۆژه‌یه‌كی‌ وه‌به‌رهێنان‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری‌گش����تی‌‬ ‫بكه‌وێت����ه‌كار‪،‬‬ ‫وه‌به‌رهێنانی‌ س����لێمانی‌ فه‌رمان غه‌ریب‬ ‫ئه‌وه‌ ده‌خاته‌رو كه‌ پرۆژه‌یه‌كی‌ وه‌هایان‬ ‫بۆچوه‌‌و له‌ئێستاشدا خه‌ریكی‌ وردبینی‌‬ ‫كردنین‪ ،‬ئه‌و به‌ڕێوه‌به‌ره‌ ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌دا‬ ‫ك����ه‌ ئه‌و پاس����انه‌ كه‌وتن����ه‌ كار‪،‬به‌پێی‌‬ ‫گه‌وره‌ی‌‌و بچوكی����ان نه‌فه‌ر ده‌گوازنه‌وه‌‬ ‫"‪50‬نه‌فه‌ر‌و‪100‬نه‌فه‌ری‌‌و‪150‬نه‌فه‌ری����ان‬ ‫هه‌ی����ه‌"‪ .‬س����ه‌باره‌ت به‌نرخ‌و ش����وێنی‌‬ ‫كاركردنیش����یان ناوبراو باسی‌ له‌وه‌ كرد‬ ‫كه‌ تا ئێس����تا نرخیان دیاریكراو نییه‌‪،‬‬ ‫به‌اڵم بۆ شوێنی‌ ئیشكردنیان "له‌قۆناغی‌‬ ‫یه‌كه‌م����دا نایه‌نه‌ ناو ش����اره‌وه‌‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫له‌س����نوری‌ ش����ه‌قامی‌ بازنه‌یی‌ مه‌لیك‬ ‫مه‌حم����ودوه‌ بۆ ده‌ره‌وه‌ی‌ ئه‌و س����نوره‌‬

‫كار ده‌كه‌ن‪ ،‬له‌سه‌ر شه‌قامی‌ بازنه‌ییش دابمه‌زرێن"‪.‬‬ ‫ب����ۆ ه����ه‌ر دو كیلۆمه‌ترێك ش����وێنێكی‌‬ ‫قیتاره‌كه‌ كه‌ی‌ ده‌گاته‌ سلێمانی‌‬ ‫وه‌س����تانیان ده‌بێت به‌پێی‌ كات ده‌ڕۆن‬ ‫له‌باره‌ی‌ پڕۆژه‌ی‌ گواستنه‌وه‌ی‌ گشتی‌‬ ‫نه‌ك زۆریی‌‌و كه‌میی‌ نه‌فه‌ر"‪.‬‬ ‫بۆ ده‌ره‌وه‌ی‌ ش����اره‌كان‪ ،‬یاخود له‌نێوان‬ ‫ش����اره‌كاندا به‌ڕێوه‌به‌ری‌ گواستنه‌وه‌ی‌‬ ‫پرۆژه‌كه‌ ده‌بێته‌ جێی‌ نیگه‌رانی‌‬ ‫س����لێمانی‌ هێما ب����ه‌وه‌ ده‌كات ئه‌وه‌ی‌‬ ‫شۆفێرانی‌ پاس‬ ‫له‌باره‌ی‌ ئه‌وه‌ش پرۆژه‌یه‌كی‌ وه‌ها ئایا هه‌یه‌ ته‌نه����ا پرۆژه‌ی‌ ش����ه‌مه‌نده‌فه‌ری‌‬ ‫ناڕه‌زایی‌ ش����ۆفێرانی‌ هێڵه‌كانی‌ پاس����ی‌ س����لێمانی‌ كه‌ركوكه‌ كه‌ كه‌رتی‌ تایبه‌ت‬ ‫لێناكه‌وێته‌وه‌‪ ،‬به‌ڕێوه‌به‌ری‌ گواستنه‌وه‌ی‌ سه‌رپه‌رش����تی‌ ده‌كات‌و دیزاینه‌ك����ه‌ی‌‬ ‫سلێمانی‌ بۆ پرسیارێكی‌ وه‌ها وه‌اڵمه‌كه‌ی‌ ته‌واوبوه‌ "وه‌ك پێشتر ده‌یانوت خه‌ڵكی‌‬ ‫به‌ڵێی����ه‌‪ ،‬به‌تایب����ه‌ت بۆ ئ����ه‌و هێاڵنه‌ی‌ سلێمانی‌ له‌‪ 1958‬چاوه‌ڕێی قیتاره‌كه‌یه‌‬ ‫پاسه‌كانیان ده‌چێته‌ ده‌ره‌وه‌ی‌ سنوری‌ هه‌ر نه‌گه‌یشتوه‌‪ ،‬ئێمه‌ش تائێستا نازانین‬ ‫ش����ه‌قامی‌ بازنه‌یی‌ مه‌لیك مه‌حمود‪ ،‬بۆ ئ����ه‌و پرۆژه‌یه‌ كه‌ی‌ ته‌واو ده‌بێت‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫چاره‌س����ه‌ری‌ ئه‌وه‌ش ئه‌وه‌ن����ده‌ی‌ ئه‌و دیاره‌ ئیش����ی‌ كه‌رتی‌ تایبه‌ت خێراتره‌‪،‬‬ ‫بزانێ‌ پێش����نیارێكی‌ وه‌ه����ا خراوه‌ته‌رو ئومێد ده‌كه‌ین كه‌ زو بكرێت"‪.‬‬ ‫كه‌ "ئه‌و ش����ۆفێری‌ پاسانه‌ی‌ راسته‌وخۆ‬ ‫زه‌ره‌رمه‌ند ده‌بن‪ ،‬ده‌كرێت پاسه‌كانیان گواستنه‌وه‌ی‌ گشتی‌ له‌سلێمانی‌ چۆنه‌؟‬ ‫ژم����اره‌ی‌ هێڵه‌كان����ی‌ گواس����تنه‌وه‌ی‌‬ ‫بفرۆش����ن‌و له‌و پرۆژه‌یه‌دا وه‌كو شۆفێر‬

‫پ����اس له‌ناو ش����اردا ‪ 26‬هێڵه‌‪ ،‬ژماره‌ی‌‬ ‫پاس����ه‌كانیان ‪ 1708‬پاس����ه‌‪ .‬هێڵه‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫گواس����تنه‌وه‌ی‌ پاس له‌ده‌ره‌وه‌ی‌ ش����ار‬ ‫ژماره‌یان ‪23‬هێڵه‌‌و زیاتر له‌‪ 460‬پاسیان‬ ‫هه‌یه‌‪ ،‬ژماره‌ی‌ ته‌كس����ی‌ له‌ناو ش����اری‌‬ ‫سلێمانیدا ‪22‬هه‌زارو ‪750‬ته‌كسیه‌و هیچ‬ ‫یه‌كێ����ك له‌وانه‌ به‌فه‌رم����ی‌ هێڵیان نییه‌‬ ‫به‌ناو ش����اردا بۆ ده‌س����تكه‌وتنی‌ نه‌فه‌ر‬ ‫ده‌س����وڕێنه‌وه‌‪ ،‬ژم����اره‌ی‌ ته‌كس����ی‌ كه‌‬ ‫له‌هێڵه‌كانی‌ ده‌ره‌وه‌ی‌ ش����اری‌ سلێمانی‌‬ ‫كار ده‌كه‌ن ‪ 1600‬ته‌كسین‪.‬‬ ‫*لەبەدواداچون����ی ئ����ەم راپۆرت����ەدا‬ ‫س����كرتێری رۆژنامەوان����ی پارێ����زگاری‬ ‫سلێمانی رامان عوسمان ئاماژەی بەوەدا‬ ‫لەب����ەر زۆری تێچونی كە زیاتر لە یەك‬ ‫ملیۆن دۆالرە جێ‌ بەجێ‌كردنی پرۆژەی‬ ‫ترام وای راگیراوە لە جێگای ئەو هەوڵ‬ ‫ب����ۆ جێ‌ بەجێ‌ كردنی پرۆژەی س����یتی‬ ‫پاس دەدرێت‪.‬‬

‫به‌هۆی‌ هاتنی‌ ئاواره‌ی‌ عه‌ره‌ب كرێی خانو له‌هه‌ولێر چه‌ند قات به‌رزده‌بێته‌وه‌‬

‫ی خانو له‌هه‌ولێر پرۆسه‌ی‌ هاوسه‌رگیریی كه‌مكردوه‌"‬ ‫"به‌رزبونه‌وه‌ی‌ كرێ ‌‬ ‫ ئا‪ :‬شاهۆ ئه‌حمه‌د‬ ‫به‌هۆی‌ هاتنی‌ ژماره‌یه‌كی‌ زۆری‌‬ ‫ئاواره‌ی‌ عه‌ره‌ب بۆ ناوچه‌كانی‌ هه‌رێم‪،‬‬ ‫به‌تایبه‌تی‌ شاری‌ هه‌ولێر‪ ،‬نرخی‌ كرێی‌‬ ‫خانو به‌شێوه‌یه‌كی‌ به‌رچاو به‌رزبۆته‌وه‌‌و‬ ‫ئابوریناسێك ئاماژه‌ به‌وه‌ ده‌كات كه‌‬ ‫خانوه‌كان گۆڕانكارییان به‌سه‌ر نه‌هاتوه‌‌و‬ ‫هه‌مان خانون‪ ،‬به‌اڵم كرێیكه‌یان زیادبوه‌و‬ ‫ئه‌وه‌ش كاریگه‌ری‌ له‌سه‌ر خه‌ڵكی‌ هه‌ژار‌و‬ ‫كه‌مده‌رامه‌ت كردوه‌‪،‬پارێزگاری‌ هه‌ولێریش‬ ‫ده‌ڵێت "به‌رزبونه‌وه‌ی‌ كرێی خانو‬ ‫له‌هه‌ولێر په‌یوه‌ندی‌ به‌بارودۆخی‌ عێراقه‌وه‌‬ ‫هه‌یه‌"‪.‬‬ ‫خاوه‌ن���ی‌ نوس���ینگه‌یه‌كی‌ خانوب���ه‌ره‌‬ ‫له‌هه‌ولێ���ر به‌ناوی‌ قادر ئه‌ن���وه‌ر له‌باره‌ ‌ی‬ ‫به‌رزبون���ه‌وه‌ی‌ كرێ���ی خانو ئ���ه‌وه‌ی‌ بۆ‬ ‫ئاوێن���ه‌ رونكردوه‌ كه‌ له‌م���اوه‌ی‌ رابردوش‬ ‫كرێی‌ خانوگرانبو‪ ،‬به‌هۆی‌ هاتنی‌ ئاواره‌ی‌‬ ‫كوردانی‌ س���وریا‪"،‬به‌اڵم به‌و شێوه‌یه‌ نه‌بو‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ ئێس���تاش كه‌كرێی‌ خانو دو قات‌و‬ ‫س���ێ ق���ات به‌رزبۆت���ه‌وه‌ ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ له‌چه‌ند مانگی‌ راب���ردو به‌هه‌زاران‬ ‫ئاواره‌ی‌ عه‌ره‌ب رویان له‌ش���اری‌ هه‌ولێر‌و‬ ‫شارۆچكه‌كانی‌ ده‌وروبه‌ری‌ كردوه‌"‪.‬‬ ‫ناوب���راو ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌ش كرد كه‌ ئه‌وان‬ ‫كرێی خانوی���ان به‌رزنه‌كردوه‌ت���ه‌وه‌و ئه‌و‬ ‫وتی‌"هه‌مو ئه‌و كه‌س���انه‌ی‌ خانویان هه‌یه‌‌و‬ ‫ده‌یانهه‌وێت له‌رێگه‌ی‌ ئێمه‌وه‌ خانوه‌كانیان‬

‫به‌كرێی بده‌ن ئه‌و نرخه‌ی‌ دیارییانكردوه‌‌و‬ ‫كه‌متری‌ ناكه‌نه‌وه‌‪،‬هه‌ربۆیه‌ ئه‌و ئاوارانه‌ش‬ ‫ناچ���ارن به‌و نرخه‌ی‌ كه‌خ���اوه‌ن خانوه‌كه‌‬ ‫دایناوه‌ رازیبن‌و بچن���ه‌ ناو خانوه‌كه‌وه‌ بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ بتوانن شوێنێك بۆ حه‌وانه‌وه‌ په‌یدا‬ ‫بكه‌ن"‪ .‬سه‌باره‌ت به‌ئاستی‌ به‌رزبونه‌وه‌كه‌ش‬ ‫ئ���ه‌وه‌ی‌ رونك���رده‌وه‌ كه‌ "پێش���تر ئه‌گه‌ر‬ ‫خانوی���ه‌ك له‌ش���وێنێكی‌ ئاس���ایی‌ مانگی‌‬ ‫به‌‪350‬هه‌زار دینار بوایه‌ ئێستا به‌‪500‬هه‌زار‬ ‫كه‌متر نییه‌و له‌هه‌ندێ‌ ش���وێن تا‪800‬هه‌زار‬ ‫دینار‌و زیاتریش رۆیشتوه‌"‪.‬‬ ‫ئابورین���اس‌و مامۆس���تای‌ زانك���ۆی‌‬ ‫سه‌الحه‌دین م‪.‬ئه‌یوب س���ماقه‌یی‌ له‌باره‌ی‌‬ ‫به‌رزبونه‌وه‌ی‌ كرێی‌ خانو له‌ش���اری‌ هه‌ولێر‬ ‫رونیك���رده‌وه‌ كه‌ تا ئێس���تا خس���تنه‌روی‌‬ ‫خان���و وه‌ك���و خۆیه‌تی‌‪،‬ب���ه‌اڵم خواس���ت‬ ‫زیادبوه‌ به‌هۆی‌ هاتنی‌ ئه‌و هه‌مو ئاواره‌یه‌‬ ‫عه‌ره‌ب له‌موس���ڵ‌و ل���ه‌و ناوچانه‌ی‌ گروپه‌‬ ‫چه‌كداره‌كان���ی‌ داعش���ی‌ لێی���ه‌و ئه‌وه‌ش میوه‌ فرۆشێک له‌نزیک قه‌اڵی هه‌ولێر‬ ‫هۆكاری‌ س���ه‌ره‌كی‌ به‌رزبون���ه‌وه‌ی‌ كرێی‌‬ ‫ئه‌وه‌نده‌ش ن���رخ به‌رزده‌بێته‌وه‌و چه‌نده‌ش‬ ‫خانوه‌‪.‬‬ ‫ناوبراو ئاماژه‌ ب���ه‌وه‌ ده‌كات هاتنی‌ ئه‌و نرخ به‌رزبێت���ه‌وه‌ ئه‌وه‌ن���ده‌ش كاریگه‌ری‌‬ ‫ئاواره‌ عه‌ره‌بانه‌ كاریگه‌ری‌ له‌سه‌ر بازاڕ هه‌یه‌ خراپی‌ له‌س���ه‌ر خه‌ڵكی‌ ده‌بێت به‌تایبه‌تی‌‬ ‫به‌وه‌ی‌ قه‌باره‌ك���ه‌ی‌ زیاد ده‌كات‌و ئه‌وه‌ش ئه‌و كه‌سانه‌ی‌ ده‌سه‌اڵتیان دیاریكراوه‌‪.‬‬ ‫مامۆستاكه‌ی‌ زانكۆی‌ سه‌اڵحه‌دین جه‌خت‬ ‫بریتییه‌ له‌زیادبونه‌وه‌ی‌ ژماره‌ی‌ دانیشتوان‬ ‫هه‌روه‌ه���ا ئ���ه‌وه‌ش ده‌بێته‌ه���ۆی‌ ئه‌وه‌ی‌ له‌س���ه‌ر ئه‌وه‌ش ده‌كات���ه‌وه‌ به‌رزبونه‌وه‌ی‌‬ ‫خواس���ت له‌بازاڕ زیاد بێ���ت‪ ،‬له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ كرێ���ی خانو كاریگ���ه‌ری‌ زۆر خراپی‌ هه‌یه‌‬ ‫هه‌رچه‌ند ژماره‌ی‌ دانیش���توان له‌شوێنێك له‌س���ه‌ر ئه‌و گه‌نجانه‌ی‌ كه‌تازه‌ ده‌چنه‌ ناو‬ ‫زیادبێت ئه‌وه‌نده‌ خواست له‌سه‌ر بازاڕ زیاد پرۆسه‌ی‌ هاوس���ه‌رگیریه‌وه‌ به‌وه‌ی‌ ناتوانن‬ ‫ده‌بێت‪ ،‬ئه‌گه‌ر چه‌نده‌ش خواست زیادبێت ئ���ه‌و كرێیه‌ دابین بكه‌ن له‌هه‌مانكاتیش���دا‬

‫ناتوان���ن خان���و بكڕن‪،‬هه‌ربۆیه‌ له‌ئێس���تا‬ ‫پرۆس���ه‌ی‌ هاوسه‌رگیریشی‌ كه‌مكردوه‌ته‌و‌ه‬ ‫‪.‬‬ ‫له‌ب���اره‌ی‌ به‌رزبون���ه‌وه‌ی‌ كرێ���ی‌ خانو‬ ‫له‌ش���اری‌ هه‌ولێر پارێزگاری‌ هه‌ولێر نه‌وزاد‬ ‫ه���ادی‌ به‌ئاوێن���ه‌ی‌ راگه‌یاند"ئاواره‌یه‌كی‌‬ ‫یه‌كجار زۆر هاتونه‌ت���ه‌ هه‌ولێرو داواكاری‌‬ ‫زۆر له‌س���ه‌ر خان���و هه‌یه‌و ه���ه‌ر ئه‌وه‌ش‬ ‫وایكردوه‌ كرێی خانو به‌رزبێته‌وه‌"‪.‬‬ ‫له‌باره‌ی‌ چاره‌سه‌ركردنی‌ رێگه‌گرتن له‌و‬

‫زیادبونه‌ ناوبراو ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌ كرد كه‌ ئه‌وه‌‬ ‫په‌یوه‌ندی‌ ته‌نی���ا به‌هه‌ولێره‌وه‌ نیه‌‪،‬به‌ڵكو‬ ‫په‌یوه‌ندی‌ به‌باردۆخی‌ عێراقه‌وه‌ هه‌یه‌‪.‬‬ ‫زیادبون���ی‌ كرێی خانو ته‌نی���ا له‌هه‌ولێر‬ ‫نی���ه‌‪ ،‬به‌ڵكو زۆربه‌ی‌ ش���اره‌كانی‌ هه‌رێمی‌‬ ‫كوردس���تانی‌ گرتوه‌ته‌وه‌‪،‬له‌شاری‌ كۆیه‌ش‬ ‫نرخی‌ كرێی خانو به‌ش���ێوه‌یه‌كی‌ به‌رچاو‬ ‫زیادیك���ردوه‌ وه‌ك���و میكائی���ل محه‌مه‌د‬ ‫كه‌نوس���ینگه‌ی‌ خانوبه‌ره‌ی‌ هه‌یه‌ له‌شاری‌‬ ‫كۆی���ه‌ باس���ی‌ ده‌كات كه‌"زۆرب���ه‌ی‌ ئه‌و‬

‫خانوانه‌ی‌ له‌ماوه‌ی‌ راب���ردو به‌كرێی داون‬ ‫عه‌ره‌ب ب���ون‌و له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ له‌ئێس���تاش‬ ‫خانوی‌ كرێ زۆر كه‌مبۆته‌وه‌ به‌ش���ێوه‌یه‌ك‬ ‫ئه‌گه‌ر ئێس���تا داوای‌ خانو به‌كرێ بكه‌یت‬ ‫ده‌س���تمناكه‌وێت ئه‌گه‌ر ب���ه‌‪ 400‬هه‌زاریش‬ ‫بێت"‪.‬‬ ‫ناوب���راو ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌ش كرد كه‌ ئه‌گه‌ر‬ ‫له‌ماوه‌ی‌ رابردو كرێ���ی خانو به‌‪ 100‬هه‌زار‬ ‫بوبێت ئێس���تا له‌سه‌روی‌ ‪ 400‬هه‌زاره‌وه‌یه‌‌و‬ ‫كه‌متر له‌و نرخه‌ ده‌ستت ناكه‌وێت‪.‬‬

‫لۆکاڵ‬

‫)‪ )438‬سێشه‌مم ‌ه ‪2014/7/22‬‬

‫ده‌ مانگه‌ نه‌خۆشخانه‌یه‌ك ته‌نها به‌رد ‌ی بناغه‌كه‌ ‌ی دانراوه‌‬

‫‪9‬‬

‫ی نیه‌"‬ ‫ی دانراوو ئێستا هیچ ئه‌نجامێك ‌‬ ‫ی هه‌ڵبژاردن به‌ردی‌ بناغه‌ ‌‬ ‫"ئه‌و نه‌خۆشخانه‌ی ‌ه ته‌نها بۆ بانگه‌شه‌ ‌‬

‫ ئا‪ :‬محه‌مه‌د عه‌بدولستار‬ ‫له‌گه‌رمه‌ی‌ هه‌ڵمه‌تی‌ بانگه‌شه‌ی‌‬ ‫هه‌ڵبژاردنی‌ پارله‌مانی‌ كوردستاندا‪،‬‬ ‫وه‌زیری‌ ته‌ندروستی‌ به‌ردی‌ بناغه‌ی‌‬ ‫نه‌خۆشخانه‌یه‌كی‌ په‌نجا ته‌ختی‌‬ ‫له‌چه‌مچه‌ماڵ دانا‪ ،‬به‌اڵم تائێستا به‌ردی‌‬ ‫نه‌خراوه‌ته‌ سه‌ر به‌رد‪ ،‬له‌ئێستاشدا‬ ‫به‌رپرسانی‌ ته‌ندروستی‌ ئاماده‌نین‬ ‫له‌باره‌ی‌ ئه‌و نه‌خۆشخانه‌یه‌وه‌ لێدوان‬ ‫بده‌ن‪ ،‬ته‌نها قایمقامی‌ چه‌مچه‌ماڵ‬ ‫ده‌ڵێت "به‌هۆی‌ قه‌یرانی‌ داراییه‌وه‌‬ ‫نه‌خۆشخانه‌كه‌ دروستنه‌كراوه‌"‪.‬‬ ‫رۆژی‌ (‪ ،)٢٠١٣/٩/١٢‬وه‌زی���ری‌‬ ‫ته‌ندروس���تی‌ حكومه‌ت���ی‌ هه‌رێ���م د‪.‬‬ ‫رێكه‌وت حه‌مه‌ڕه‌ش���ید‪ ،‬به‌ردی‌ بناغه‌ی‌‬ ‫نه‌خۆش���خانه‌یه‌كی‌ په‌نج���ا ته‌خت���ی‌‬ ‫به‌بودج���ه‌ی‌ (‪ )٧٧٢٥٠٠٠٠٠٧‬له‌س���ه‌ر‬ ‫بودج���ه‌ی‌ وه‌ربه‌رهێنان���ی‌ وه‌زاره‌ت���ی‌‬ ‫ته‌ندروس���تی‌ له‌قه‌زای‌ چه‌مچه‌ماڵ دانا‪،‬‬ ‫ئه‌و پرۆژه‌یه‌ دراوه‌ به‌كۆمپانیای‌ توژه‌ڵه‌و‬ ‫ماوه‌ی‌ دو س���اڵ دانراوه‌ ب���ۆ ته‌واوبونی‌‬ ‫پرۆژه‌كه‌‪ ،‬به‌اڵم دو مانگی‌ تر س���اڵێكی‌ ئه‌و پرۆژه‌یه‌ی ‪ 10‬مانگ پێش ئێستا به‌ردی بناغه‌که‌ی دانرا‪ ،‬هێشتا ده‌ست به‌جێبه‌جێنه‌کردنی نه‌کراوه‌‬ ‫ئه‌و واده‌یه‌ ته‌واو ده‌بێت‌و تائێستا به‌هیچ‬ ‫وتیشی‌ "كه‌رتی‌ ته‌ندروستی‌ له‌چه‌مچه‌ماڵ‬ ‫دانراوو ئێستا هیچ ئه‌نجامێكی‌ نیه‌"‪.‬‬ ‫شێوه‌یه‌ك كاری‌ تیانه‌كراوه‌‪.‬‬ ‫عادل عوسمان ش���اره‌زایه‌كی‌ بواری‌‬ ‫دانان���ی‌ ب���ه‌ردی‌ بناغ���ه‌ی‌ ئ���ه‌و گرفتێكی‌ زۆری‌ تێدایه‌"‪.‬‬ ‫هاواڵتیانی‌ چه‌مچه‌ماڵ نیگه‌رانن له‌وه‌ی‌‬ ‫ته‌ندروستیه‌‌و رایده‌گه‌یه‌نێت له‌ئێستادا‬ ‫دوای‌ نزیكه‌ی‌ ساڵێك تائێستا ئه‌و پڕۆژه‌یه‌ نه‌خۆش���خانه‌یه‌‪ ،‬دوای‌ ئ���ه‌وه‌ ه���ات‬ ‫ناوبراو‪ ،‬باس ل���ه‌وه‌ده‌كات هه‌رچه‌نده‌ به‌ش���ه‌ ته‌ندروس���تیه‌كانی‌ چه‌مچه‌ماڵ‬ ‫جێبه‌جێ‌ نه‌كراوه‌‪ ،‬له‌كاتێكدا ش���اره‌كه‌ رێكخراوه‌كان���ی‌ س���نوری‌ چه‌مچه‌م���اڵ ژماره‌ی‌ دانیش���توانی‌ چه‌مچه‌ماڵ زیاتر په‌رته‌وازه‌ن‌و هه‌ر به‌شێك له‌شوێنێكی‌‬ ‫پێویستیه‌كی‌ زۆری‌ به‌نه‌خۆشخانه‌یه‌كی‌ چه‌ندی���ن كه‌مپی���ن‌و هه‌ڵمه‌ت���ی‌ واژو ل���ه‌ (‪ )٢٠٠‬هه‌زار ك���ه‌س ده‌بێت‪ ،‬به‌اڵم جیاوازه‌ "ئه‌مه‌ش گرفتی‌ بۆ هاواڵتیان‬ ‫گ���ه‌وره‌ هه‌ی���ه‌‪ .‬له‌وباره‌ی���ه‌وه‌ ئه‌حمه‌د كۆكردنه‌وه‌یان ئه‌نجامدا‪ ،‬به‌مه‌به‌س���تی‌ تائێستا ژماره‌ی‌ ته‌خته‌كانی‌ نه‌خۆشخانه‌ دروستكردوه‌‪ ،‬چونكه‌ ئه‌گه‌ر نه‌خۆشێك‬ ‫ش���ه‌ریف ك���ه‌ هاواڵتیه‌كی‌ دانیش���توی‌ دروستكردنی‌ نه‌خۆشخانه‌یه‌كی‌ مۆدێرن گشتیه‌كه‌ی‌ ناگاته‌ چل قه‌ره‌وێڵه‌‪ .‬داواش پێویس���تی‌ وه‌رگرتنی‌ چاره‌س���ه‌ربێت‬ ‫ش���اری‌ چه‌مچه‌ماڵ���ه‌‪ ،‬نیگه‌رانه‌ له‌وه‌ی‌ له‌قه‌زاك���ه‌دا‪ ،‬چونك ‌ه له‌ئێس���تادا ته‌نها له‌وه‌زیری‌ ته‌ندروستی‌ ده‌كات به‌دواداچون له‌چه‌ن���د به‌ش���ێكی‌ ته‌ندروس���تی‌‪،‬‬ ‫تائێس���تا حكوم���ه‌ت هی���چ هه‌نگاوێكی‌ نه‌خۆش���خانه‌یه‌كی‌ گش���تی‌ له‌شاره‌كه‌دا بكات ب���ۆ ه���ۆكاری‌ دروس���تنه‌كردنی‌ ده‌بێت رێگه‌یه‌كی‌ دور له‌نێوان به‌ش���ه‌‬ ‫بۆ دروس���تكردنی‌ ئه‌و نه‌خۆش���خانه‌یه‌ هه‌یه‌ كه‌ مێژوی‌ دروستكردنی‌ بۆ نزیكه‌ی‌ نه‌خۆشخانه‌كه‌‪.‬‬ ‫جیاوازه‌كانی‌ ته‌ندروستی ببڕێت"‪.‬‬ ‫شاره‌زایه‌كی‌ بواری‌ ته‌ندروستی‌ ره‌خنه‌‬ ‫نه‌ن���اوه‌‪ .‬هه‌روه‌ها ده‌ڵێ���ت "چه‌ندینجار سێ‌ ده‌یه‌ له‌مه‌وبه‌ر ده‌گه‌ڕێته‌وه‌‪.‬‬ ‫ئه‌و ش���اره‌زایه‌ ئام���اژه‌ به‌وه‌ده‌كات‬ ‫بۆ وه‌رگرتنی‌ چاره‌سه‌ری‌ سه‌ره‌تایی‌ رو‬ ‫چاالكی‌ كۆمه‌ڵی‌ مه‌ده‌ن���ی‌‌و ئه‌ندامی‌ له‌وه‌ ده‌گرێت به‌ش���ه‌ ته‌ندروس���یه‌كانی‌ به‌دروس���تكردنی‌ ئه‌و نه‌خۆشخانه‌یه‌‪،‬‬ ‫له‌نه‌خۆشخانه‌كانی‌ سلێمانی‌ یان كه‌ركوك كه‌مپینی‌ باشتركردنی‌ ره‌وشی‌ ته‌ندروستی‌ چه‌مچه‌ماڵ په‌رت���ه‌وازه‌ن‌و هه‌ریه‌كه‌یان س���ه‌رجه‌م ئه‌و به‌شانه‌ له‌یه‌ك شوێنی‌‬ ‫ده‌كه‌ین‪ ،‬چونكه‌ نه‌خۆشخانه‌یه‌كی‌ باشی‌ هه‌ژار بابان‪ ،‬پێیوای���ه‌ به‌درێژای ‌ی یانزه‌ له‌ش���وێنێكی‌ جی���اوازه‌‪ .‬بڕواش���ی‌ وایه‌ دیاریكراودا كۆده‌بنه‌وه‌و چیتر پێویست‬ ‫تێدانیه‌‪ ،‬ئه‌و نه‌خۆشخانه‌یه‌ش ته‌نها بۆ س���اڵی‌ ڕابردو حكومه‌ت وه‌كو پێویست دروستكردنی‌ ئه‌و نه‌خۆشخانه‌یه‌ ده‌بێته‌ ناكات نه‌خۆش سه‌ردانی‌ چه‌ند شوێنێكی‌‬ ‫بانگه‌ش���ه‌ی‌ هه‌ڵبژاردن به‌ردی‌ بناغه‌ی‌ خزمه‌تی‌ به‌كه‌رتی‌ ته‌ندروستی‌ نه‌كردوه‌‪ .‬هۆی‌ كۆكردنه‌وه‌ی‌ ئه‌و به‌شه‌ جیاوازانه‌‪ .‬جیاواز بكات‌و ده‌ڵێت "دروس���تكردنی‌‬

‫چه‌ندینجار‬ ‫بۆ وه‌رگرتن ‌ی‬ ‫چاره‌سه‌ری‌‬ ‫سه‌ره‌تایی‌ رو‬ ‫له‌نه‌خۆشخانه‌كانی‌‬ ‫سلێمانی‌‬ ‫یان كه‌ركوك‬ ‫ده‌كه‌ین‪ ،‬چونكه‌‬ ‫نه‌خۆشخانه‌یه‌كی‌‬ ‫باشی‌ تێدانیه‬ ‫ئ���ه‌و نه‌خۆش���خانه‌یه‌‪ ،‬تاڕاده‌یه‌ك���ی‌‬ ‫زۆر پێداویس���تیه‌ ته‌ندروس���تیه‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫چه‌مچه‌ماڵ پڕده‌كاته‌وه‌"‪.‬‬ ‫به‌دواداچون���ی‌‬ ‫به‌مه‌به‌س���تی‌‬ ‫هۆكاره‌كان���ی‌ دروس���تنه‌كردنی‌ ئ���ه‌و‬ ‫نه‌خۆش���خانه‌یه‌‪ ،‬ئاوێنه‌ په‌یوه‌ندیكرد‬ ‫به‌هه‌ریه‌ك���ه‌ له‌وه‌زیری‌ ته‌ندروس���تی‌‌و‬ ‫به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌ گش���تی‌ ته‌ندروس���تی‌‬ ‫س���لێمانی‌‌و به‌ڕێوه‌به‌ری‌ ته‌ندروس���تی‌‬ ‫چه‌مچه‌م���اڵ‪ ،‬ب���ه‌اڵم هه‌ریه‌كه‌ی���ان‬ ‫به‌پاس���اوێكی‌ جی���اواز ئاماده‌نه‌بون‬ ‫له‌وباره‌یه‌وه‌ لێدوان بده‌ن‪.‬‬ ‫له‌الی���ه‌ن خۆی���ه‌وه‌ قایمقام���ی‌‬ ‫ق���ه‌زای‌ چه‌مچه‌ماڵ ئامان���ج محه‌مه‌د‪،‬‬ ‫رایده‌گه‌یه‌نێ���ت م���اوه‌ی‌ پێنج مانگ‬ ‫ب���ۆ دیزاینكردنی‌ پرۆژه‌ك���ه‌ له‌الیه‌ن‬

‫كۆمپانیای‌ جێبه‌جێ���كاره‌وه‌ دانراوه‌‪،‬‬ ‫له‌ئێستاش���دا كۆمپانیاك���ه‌ "له‌س���ه‌ر‬ ‫حس���ابی‌ خۆی‌ دیزاین���ی‌ پرۆژه‌كه‌ی‌‬ ‫ته‌واوكردوه‌"‪.‬‬ ‫قایمقام���ی‌ چه‌مچه‌م���اڵ ه���ۆكاری‌‬ ‫دروس���تنه‌كردنی‌ نه‌خۆش���خانه‌كه‌‪،‬‬ ‫ده‌گێڕێت���ه‌وه‌ بۆ ئه‌و قه‌یرانه‌ داراییه‌ی‌‬ ‫روی‌ له‌هه‌رێم كردوه‌‌و ده‌ڵێت "تائێستا‬ ‫له‌الیه‌ن وه‌زاره‌تی‌ داراییه‌وه‌ بودجه‌ی‌ بۆ‬ ‫ته‌رخاننه‌كراوه‌‪ ،‬تا ئێستا چه‌ندینجار‬ ‫په‌یوه‌ندیمان به‌ره‌ش���ید تاهیر جێگری‌‬ ‫وه‌زیری‌ دارایی‌ هه‌رێم���ه‌وه‌ كردوه‌ بۆ‬ ‫ته‌رخانكردن���ی‌ بودجه‌ ب���ۆ پرۆژه‌كه‌و‬ ‫به‌ڵێن���ی‌ ته‌رخانكردن���ی‌ بودج���ه‌ی‌‬ ‫پێداوی���ن‪ ،‬ب���ه‌اڵم تائێس���تا هیچ بڕه‌‬ ‫پاره‌یه‌كیان بۆ ته‌رخاننه‌كردوین"‪.‬‬

‫له‌قه‌ره‌ته‌په‌‪ ،‬موچه‌ دوره‌و داعش نزیك‬

‫به‌رێوه‌به‌ری ناحیه‌ی قه‌ره‌ته‌په‌‪ :‬تا ئێستا دیال ‌ه نه‌یوتو ‌ه موچ ‌ه نانێرین‬

‫ ئا‪ :‬ئیحسان مه‌ال فوئاد‬ ‫له‌م چاوپێكه‌وتنه‌ ‌ی ئاوێنه‌دا به‌ڕێوه‌به‌ری‬ ‫ناحیه‌ی قه‌ره‌ته‌پ ‌ه چه‌ند بابه‌تێكی‬ ‫هه‌ستیارو مه‌ترسیدار ‌ی داعش‌وگروپ ‌ه‬ ‫چه‌كداره‌كان ده‌خاته‌ڕوو راشیده‌گه‌یه‌نێت‬ ‫ك ‌ه به‌شێكی سنور ‌ی كوردستان‬ ‫له‌ناوچه‌كه‌یان نه‌گه‌ڕاوه‌ته‌و‌ه سه‌ر‬ ‫هه‌رێم‌و چه‌ندین گوندی ناوچه‌كه‌یان‬ ‫له‌ژێر ده‌ستی داعشدایه‌‪.‬‬ ‫له‌پ���اش روخان���ی رژێم���ی پێش���وی‬ ‫به‌ع���س ‪ 2003‬ناوچه‌ ‌ی حه‌مرین‌و چه‌ندین‬ ‫گوند له‌ژێرده‌س���تی رێكخراو ‌ی قاعیده‌و‬ ‫نه‌قش���به‌ندی‌و گروپ��� ‌ه چه‌كداره‌كاندایه‌‪،‬‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری ناحی���ه‌ی قه‌ره‌ته‌په‌ وه‌هاب‬ ‫ئه‌حمه‌د له‌وباره‌یه‌و‌ه تایبه‌ت به‌ئاوێن ‌ه وتی‬ ‫"داعش‌و گروپ ‌ه چه‌كداره‌كان زۆر دور نین‬ ‫له‌ناحیه‌ی قه‌ره‌ته‌په‌وه‌‪ ،‬هه‌رچه‌ند‌ه پێش‬ ‫هه‌ڵبژاردنی ئه‌نجومه‌نی نوێنه‌رانی عێراق‬ ‫ك ‌ه سوپای عێراقیش لێر‌ه بو‌ه ‪ 15‬گوندو‬ ‫ش���ه‌ش ناوه‌ندی هه‌ڵبژاردنم���ان كه‌وت ‌ه‬ ‫ژێر ده‌س���تی داعش‌و هاتوچۆ ‌ی ناوچه‌ك ‌ه‬ ‫ده‌كه‌ن‌و بااڵده‌س���تن له‌و شوێنانه‌‪ ،‬بۆی ‌ه‬ ‫تائێستا ئه‌و شوێنان ‌ه هه‌ر له‌ژێر ده‌ستی‬ ‫ئه‌واندایه‌"‪.‬‬ ‫له‌زۆربه‌ ‌ی ئه‌و ناوچانه‌ ‌ی شه‌ڕو نائارام ‌ی‬ ‫رویتێكردو داعش ده‌ستی به‌سه‌ردا گرت‌و‬ ‫زۆرب���ه‌ ‌ی خه‌ڵ���ك ئاوار‌ه ب���ون‌و ده‌وامی‬ ‫فه‌رمانگ��� ‌ه حكومیی���ه‌كان راگیرا‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ناحیه‌ی قه‌ره‌ته‌پ ‌ه جی���اواز له‌و ناوچان ‌ه‬ ‫ده‌وامی ئاسایی به‌رده‌وام بو‪ ،‬به‌ڕێوه‌به‌ری‬ ‫ناحیه‌ی قه‌ره‌ته‌پ��� ‌ه رونیكرده‌و‌ه كاتێك‬ ‫سوپای عێراق له‌ناحیه‌كه‌یان كشاوه‌ته‌و‌ه‬ ‫توانیویان��� ‌ه به‌رده‌وامب���ن له‌ده‌وام���ی‬ ‫ئاسایی‪.‬‬ ‫ئ���ه‌و به‌رپرس���ه‌ی یه‌ك���ه‌ی ئیداری��� ‌ی‬ ‫قه‌ره‌ته‌پ ‌ه ل���ه‌و باره‌ی���ه‌و‌ه ده‌ڵێت "ئه‌و‬ ‫رۆژه‌ ‌ی سوپای عێراق لێر‌ه كشایه‌و‌ه ئێم ‌ه‬ ‫هێزی پێش���مه‌رگه‌مان دابه‌شكرد‌ه سه‌ر‬ ‫فه‌رمانگه‌كان بۆ ئه‌وه‌ ‌ی بیپارێزین‌و دواتر‬

‫له‌كۆبونه‌وه‌یه‌کی‬ ‫یه‌كه‌ ئیدارییه‌كانی‬ ‫ناحیه‌ی قه‌ره‌ته‌په‌و‬ ‫جه‌باره‌و سه‌عدیه‌و‬ ‫جه‌له‌وال‪ ،‬مه‌ال‬ ‫به‌ختیار به‌ڵێنیدا‬ ‫بۆ هه‌ر ناحیه‌یه‌ك‬ ‫‪ 500‬هه‌زار دۆالر‬ ‫ته‌رخان بكات‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫تائێستا یه‌ك دۆالری‬ ‫ته‌رخاننه‌كراوه‌‬

‫به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی ناحیه‌ی قه‌ره‌ته‌په‌ فۆتۆ‪ :‬ئیحسان‬

‫ده‌وامی فه‌رمی ده‌ستیپێكرد وه‌كو ئه‌وه‌ی زنجی���ر‌ه چیاكانی حه‌مرینه‌و تائێس���تا‬ ‫هی���چ روینه‌دابێ���ت لێره‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم بابه‌تی نه‌گه‌یشتوینه‌ت ‌ه حه‌مرین‪ ،‬به‌اڵم به‌شێكی‬ ‫موچ ‌ه ك ‌ه بۆ م���اوه‌ ‌ی دو مانگ ‌ه نه‌دراو‌ه زۆری نه‌ماوه‌‪ ،‬ئه‌گ���ه‌ر بكرێت له‌داهاتودا‬ ‫هه‌ندێك كێش���ه‌ی تێدای ‌ه به‌وه‌ ‌ی كه‌سێك به‌رێككه‌وتن یان له‌پرۆسه‌یه‌كی سه‌ربازیدا‬ ‫نیی ‌ه ب���ڕوات له‌دیال ‌ه بیهێنێ���ت‪ ،‬چونك ‌ه به‌ده‌ستیبهێنینه‌وه‌"‪.‬‬ ‫له‌ب���اره‌ ‌ی كاریگ���ه‌ر ‌ی ئ���ه‌و دۆخ ‌ه بۆ‬ ‫هه‌مو رێگاكان گیراوه‌‪ ،‬دیاله‌ش تا ئێستا‬ ‫س���ه‌ر ژیان���ی رۆژانه‌ ‌ی خه‌ڵ���ك‪ ،‬وه‌هاب‬ ‫نه‌یانوتو‌ه موچه‌ نانێرین"‪.‬‬ ‫س���ه‌باره‌ت به‌ناوچ���ه‌ ‌ی كوردس���تانی ئه‌حم���ه‌د رونیكرده‌و‌ه ك��� ‌ه ژیانی خه‌ڵك‬ ‫له‌س���نور ‌ی قه‌ره‌ته‌پ��� ‌ه ك��� ‌ه تا ئێس���تا ئاس���ایی ‌ه وه‌كو بازاڕ‪،‬به‌اڵم ته‌نها هه‌ندێك‬ ‫پێش���مه‌رگ ‌ه پێینه‌گه‌یش���توه‌و له‌ژێ���ر كێش���ه‌ی قه‌یرانی نه‌وت‌و غ���ازو به‌نزین‬ ‫ده‌ستی هێزی كوردیدا نییه‌‪ ،‬به‌ڕێوه‌به‌ری سه‌ریهه‌ڵداوه‌‪،‬به‌اڵم سوپاس بۆ ئیداره‌ ‌ی‬ ‫ناحی���ه‌ی قه‌ره‌ته‌پ��� ‌ه وت���ی "ل���ه‌روی هه‌ردوق���ه‌زا ‌ی كفری‌وك���ه‌الرو ئی���داره‌ ‌ی‬ ‫جوگرافییه‌و‌ه سنور ‌ی هه‌رێمی كوردستان گه‌رمیان ك ‌ه تاڕاده‌یه‌كی باش توانیویان ‌ه‬

‫ئه‌و كێشان ‌ه چاره‌سه‌ر بكه‌ن‪.‬‬ ‫به‌پێ���ی ئ���ه‌و ئامارانه‌ ‌ی له‌ئی���داره‌ ‌ی‬ ‫ناحیه‌ ‌ی قه‌ره‌ته‌پ ‌ه تۆماركراو‌ه تائێس���تا‬ ‫نزیك���ه‌ ‌ی ‪ 3000‬هاواڵت���ی ناحیه‌كان���ی‬ ‫ش���اره‌بان‌و خاڵس‌و ده‌لی عه‌باس‌و خان‬ ‫به‌نی سه‌عدو جه‌له‌والو سه‌عدیه‌و ناوچه‌ ‌ی‬ ‫عوزێ���م ئ���اواره‌ ‌ی ناحی���ه‌ی قه‌ره‌ته‌پ ‌ه‬ ‫ب���ون‪ ،‬به‌ڕێوه‌به‌ری ناحی���ه‌ی ناوبراویش‬ ‫ده‌ڵێت "ئه‌وه‌ ‌ی پێمانكراو‌ه بۆیان بكه‌ین‬ ‫شوێنی نیشته‌جێبونمان بۆ دابینكردون‌و‬ ‫تائێس���تاش ته‌نها یه‌ك رێكخ���راو هاتو‌ه‬ ‫هاوكار ‌ی كردون"‪.‬‬ ‫هه‌رێمی كوردس���تان وه‌كو پێویس���ت‬

‫خزمه‌ت‌و ئاوڕ ‌ی له‌ناوچ ‌ه كێشه‌له‌سه‌ره‌كان ئه‌نجومه‌ن���ی پارێزگاكانی عێراق له‌‪2009‬‬ ‫نه‌داوه‌ته‌وه‌‪ ،‬جگ ‌ه له‌دامه‌زراندن ‌ی كۆمه‌ڵێك مه‌ال به‌ختیار ئه‌ندامی مه‌كته‌بی سیاسی‬ ‫مامۆستاو ئاسایش‌و پێشمه‌رگه‌و فه‌رمانبه‌ر به‌سه‌ردانێك ئه‌و ناوچه‌یه‌ی به‌سه‌ركرده‌وه‌و‬ ‫به‌هه‌مانش���ێو‌ه به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری ناحی���ه‌ی له‌كۆبونه‌وه‌یه‌ك���ی یه‌ك��� ‌ه ئیدارییه‌كانی‬ ‫قه‌ره‌ته‌پ ‌ه ئه‌و وتانه‌ ‌ی پشتڕاستكرده‌وه‌و ناحیه‌ی قه‌ره‌ته‌په‌و جه‌باره‌و س���ه‌عدیه‌و‬ ‫رایگه‌یاند "له‌پاش روخانی رژێمی پێشوه‌و‌ه جه‌له‌وال به‌ڵێنیدا بۆ هه‌ر ناحیه‌یه‌ك ‪500‬‬ ‫‪ 2003‬تائێستا هیچ خزمه‌تگوزارییه‌ك بۆ هه‌زار دۆالر ته‌رخان بكات‪ ،‬به‌اڵم تائێستا‬ ‫ناحی���ه‌ی قه‌ره‌ته‌پ ‌ه نه‌كراوه‌‪ ،‬به‌اڵم پێش یه‌ك دۆالری ته‌رخاننه‌كراوه‌‪.‬‬ ‫ناحیه‌ی قه‌ره‌ته‌پ ‌ه یه‌كێك ‌ه له‌ناحیه‌كانی‬ ‫ئه‌وه‌ ‌ی بێم ‌ه ئێر‌ه باس كراو‌ه ك ‌ه ش���ه‌ش‬ ‫ملی���ار دینار ‌ی ب���ۆ ته‌رخانك���راوه‌و ئه‌و سه‌ربه‌قه‌زا ‌ی خانه‌قین نزیكه‌ ‌ی ‪ 68‬گوندی‬ ‫پرۆژانه‌ش ك ‌ه ك���راو‌ه زۆر به‌كرچوكاڵی‌و به‌سه‌ره‌وه‌یه‌‪ ،‬پێكهاته‌ی دانیشتوانه‌كه‌ش ‌ی‬ ‫له‌ك���وردو ع���ه‌ره‌ب‌و توركمانی ش���یعه‌‬ ‫ناڕێكی ئه‌نجامدراوه‌"‪.‬‬ ‫هه‌رچه‌ن���د‌ه له‌پێ���ش هه‌ڵبژاردن��� ‌ی مه‌زهه‌ب پێكهاتوه‌‪.‬‬

‫‌ره‌نگاڵه‬

‫‪rangalayawene@gmail.com‬‬

‫)‪ )438‬سێشه‌مم ‌ه ‪2014/7/22‬‬

‫‪11‬‬

‫کۆڕی شانۆی با جه‌ژنانه‌یان ده‌بێت‬

‫ئینسان دەبێت بگه‌ڕێته‌و‌ه بۆ "ساڵی سفر"‬ ‫ئا‪ :‬رێنوار نه‌جم‬ ‫ده‌مانزان����ی ش����وێنی پرۆڤ����ه‌و‬ ‫نمایش����کردنه‌که‌ی کارگه‌ی جگه‌ره‌که‌ی‬ ‫سلێمانییه‌‪ ،‬به‌اڵم به‌هۆی گه‌وره‌یی ئه‌و‬ ‫کارگه‌یه‌وه‌ دوای گه‌ڕانێکی زۆر‪ ،‬ئینجا‬ ‫توانیمان شوێنه‌که‌ بدۆزینه‌وه‌‪.‬‬ ‫له‌ژێر خۆری مانگی ته‌مموزی سلێمانیدا‪،‬‬ ‫که‌ پله‌ی گه‌رمای بۆ س����ه‌رو‌ ‪ 40‬پله‌ی‬ ‫س����ه‌دی به‌رزکردبویه‌وه‌‪ ،‬ش����انۆکارانی‬ ‫کۆڕی ش����انۆی با‪ ،‬س����ه‌رقاڵی پرۆڤه‌ی‬ ‫نوێترین کاری خۆیان بون‌و هه‌وڵده‌ده‌ن‬ ‫‌دوه‌می����ن رۆژی جه‌ژن����ی ره‌م����ه‌زان‪،‬‬ ‫یه‌که‌مین رۆژی نمایشیان بێت‪.‬‬ ‫"دو هۆکاری س����ه‌ره‌کیی هه‌یه‌ که‌ ئه‌م‬ ‫ش����وێنه‌مان بۆ نمایش هه‌ڵب����ژاردوه‌"‪.‬‬ ‫ش����وان که‌ریم‪ ،‬نوس����ه‌رو ده‌رهێنه‌ری‬ ‫شانۆگه‌رییه‌که‌ وای وت‪.‬‬ ‫"ئ����ه‌و ئه‌تمۆس����فێره‌ی ئ����ه‌م کارگه‌یه‌‬

‫ب����ۆی دروس����تکردوین‪ ،‬زۆر زین����دوو پێشومدا ویستومه‌ له‌گه‌ڵ ئه‌م گروپه‌دا "حه‌زده‌که‌م ئیش����ی داهاتوش����م له‌گه‌ڵ‬ ‫راستگۆیانه‌یه‌‪ .‬باشترین دیکۆرست بێنه‌ کاربکه‌م‪ .‬جارێکی����ان به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی کۆڕدا بێت‪ ،‬به‌اڵم ئه‌و شتانه‌ لێره‌ قه‌زاو‬ ‫له‌هۆڵه‌کانی س����لێمانیی ناتوانێت ئه‌و شانۆ قبوڵی نه‌کرد له‌به‌رئه‌وه‌ی خۆیان قه‌ده‌ره"‌‪.‬‬ ‫زیندویه‌تییه‌‌ت بدات����ێ‪ ،‬ناتوانێت هه‌مو به‌رهه‌مێکیان هه‌بو له‌و مانگه‌دا‪ .‬ساڵی له‌وێ له‌ن����او که‌ل‌وپه‌لی به‌جێماوی ئه‌و‬ ‫س����اتێک بیرتنه‌خاته‌وه‌ ئه‌مه‌ شانۆیه‌و دوای ئه‌وه‌ش دیسان مه‌سه‌له‌ی بودجه‌ کارگه‌ کۆنه‌دا که‌ مێژوی دروستکردنه‌که‌ی‬ ‫ب����ۆ نزیکه‌ی ‪ 60‬س����اڵ به‌ر له‌ئێس����تا‬ ‫ئه‌مه‌ کارگه‌ نییه‌"‪ .‬هه‌روه‌ها "له‌ئه‌وروپادا رێگربو"‪.‬‬ ‫وایه‌ ل����ه‌وه‌رزی گه‌رمادا گروپه‌کانی ناو کۆڕی ش����انۆی با‪ ،‬گروپێکی شانۆییه‌و ده‌گه‌ڕێته‌وه‌و سااڵنێکه‌ هیچ به‌رهه‌مێکی‬ ‫هۆڵ پشویانه‌و گروپه‌کانی سه‌رشه‌قام له‌ساڵی ‪ 1999‬دامه‌زراوه‌‪ ،‬له‌و ده‌مه‌وه‌ نییه‌و وابڕیاره‌ بکرێته‌ شوێنێکی مێژویی‪،‬‬ ‫س����ااڵنه‌ کاری نوێی ش����انۆیی له‌شاری ‪ 10‬ئه‌کت����ه‌ری نمایش����ه‌که‌ س����ه‌رقاڵی‬ ‫شانۆیه‌کی هاوینه‌ نمایش ده‌که‌ن"‪.‬‬ ‫پرۆڤه‌ب����ون‌و ب����ه‌رده‌وام دیالۆگه‌کان����ی‬ ‫به‌بڕوای ش����وان‪ ،‬کارکردن له‌ناو هۆڵدا سلێمانیدا ئه‌نجامده‌ده‌ن‪.‬‬ ‫هه‌رچه‌نده‌ ش����وان که‌ریم ده‌ڵێت خۆی خۆی����ان به‌چه‌ندین ش����ێوه‌ ده‌وته‌وه‌‪.‬‬ ‫ئاسانتره‌ وه‌ک له‌ده‌ره‌وه‌ی هۆڵ‌‪.‬‬ ‫نمایش����ه‌ نوێیه‌که‌ی کۆڕی ش����انۆی با‪ ،‬به‌ئه‌ندامی ئه‌و گروپه‌ شانۆییه‌ ده‌زانێت‪ .‬له‌گه‌ڵ هه‌ر ئه‌کته‌رێکیشدا‪ ،‬ده‌رهێنه‌رو‬ ‫له‌ژێر ناونیشانی "ساڵی سفر"دایه‌و بۆ ب����ه‌اڵم له‌گه‌ڵ ئ����ه‌وه‌دا نیی����ه‌ به‌ناوی یاریده‌ده‌ره‌که‌یی‌و چه‌ند ش����انۆکارێکی‬ ‫یه‌که‌مجاره‌ شوان که‌ریم وه‌ک ده‌رهێنه‌ر گروپه‌وه‌ ستاف سنوردار بکرێت "هێشتا ناسراو هه‌بون‪ ،‬که‌ به‌رده‌وام رێنماییان‬ ‫کار له‌گه‌ڵ ئه‌و گروپه‌ شانۆییه‌دا بکات‪ .‬هه‌ندێ عه‌قڵیه‌ت هه‌یه‌‪ ،‬که‌ په‌یوه‌ندییه‌ ده‌دایه‌ ئه‌کته‌ره‌کان‌و چاودێریی جوڵه‌ی‬ ‫ئ����ه‌و ده‌رهێنه‌ره‌ له‌ب����اره‌ی په‌یوه‌ندیی شه‌خس����ییه‌کان له‌گه‌ڵ گروپێکدا له‌الی له‌ش‌و ش����ێوازی وتن����ی دیالۆگه‌کانیان‬ ‫خۆی‌و ک����ۆڕی ش����انۆی ب����ا‪ ،‬ده‌ڵێت گرنگتره‌ له‌کارێکی هونه‌ریی هه‌رچه‌نده‌ ده‌کرد‪.‬‬ ‫ناوه‌ڕۆکی ئه‌م نمایشه‌ باس له‌کارگه‌یه‌کی‬ ‫"له‌س����ه‌ره‌تاوه‌ په‌یوه‌ندیم له‌گه‌ڵ کۆڕی به‌دڵیشی بێت"‪.‬‬ ‫ش����انۆی با‪-‬دا باش بوه‌‪ .‬ل����ه‌دو کاری له‌ب����اره‌ی کاری داهاتوی����ه‌و‌ه وت����ی‪ :‬گ����ه‌وره‌ ده‌کات ک����ه‌ کۆمه‌ڵێک کرێکار‬

‫شه‌وی سه‌ری ساڵی تێدا به‌سه‌رده‌ب ‌هن‌و‬ ‫مه‌جبورن ئیش بکه‌ن‪ .‬چه‌قی چیرۆکه‌که‌‬ ‫ئه‌وه‌ی����ه‌‌ ک����ه‌ ئینس����انی مۆدێرن چۆن‬ ‫له‌کارگه‌یه‌کدا ژیان ده‌باته‌سه‌ر‪.‬‬ ‫له‌گه‌ڵ بیستنی دیالۆگه‌کانی ئه‌کته‌ره‌کان‬ ‫له‌کاتی پرۆڤه‌دا‪ ،‬هه‌س����ت ب����ه‌و زمانه‌‬ ‫ش����یعرییه‌ زاڵه‌ ده‌که‌یت که‌ له‌سه‌رجه‌م‬ ‫نمایشه‌کانی شوان که‌ریمدا هه‌یه‌‪.‬‬ ‫یه‌کێکی تر له‌هێڵه‌کانی نمایشه‌که‌‪ ،‬ئه‌و‬ ‫کێشانه‌یه‌ که‌ ئینسانی مۆدێرن گیرۆده‌‬ ‫بوه‌ پێیانه‌وه‌‪ ،‬وه‌ک ئه‌لکهول!‬ ‫چی وا ئه‌کات ئینسانی مۆدێرن خۆی‬ ‫س����ڕبکات؟ چ����ی وا ئه‌کات ئینس����انی‬ ‫مۆدێ����رن دنیایه‌ک له‌خه‌یاڵ دروس����ت‬ ‫بکات که‌ له‌و دنیا ڕه‌قه‌ی ده‌ره‌وه‌ جیای‬ ‫ده‌کاته‌وه‌؟‬ ‫"دواجار هه‌مو ئه‌م شتانه‌ له‌چوارچێوه‌ی‬ ‫چیرۆکێکدایه‌ که‌ من پێموایه‌ ئینس����ان‬ ‫ده‌بێت بگه‌ڕێته‌وه‌ س����اڵی سفر‪ ..‬ساڵی‬

‫سفر له‌هه‌مو شتێکدا"‪.‬‬ ‫هه‌رچه‌ن����ده‌ له‌دیدارێک����ی پێش����وی‬ ‫رۆژنامه‌ی ئاوێنه‌دا شوان که‌ریم ئاماژه‌ی‬ ‫به‌وه‌دابو که‌ کاری داهاتوی نمایش����ێک‬ ‫ده‌بێت به‌ناوی "هه‌شته‌مین ڕۆژ"‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫هۆکاری ئه‌نجامنه‌دانی ئه‌و ئیش����ه‌ی بۆ‬ ‫نه‌بونی بودج����ه‌وه‌ گێڕایه‌وه‌‪ .‬له‌کاتێکدا‬ ‫یه‌کێ����ک له‌ئه‌کته‌ره‌کانی ل����ه‌ده‌ره‌وه‌ی‬ ‫واڵت بو "نه‌ده‌کرا ئ����ه‌و ئه‌کته‌ره‌وه‌ بۆ‬ ‫ماوه‌ی یه‌ک دو مانگ له‌س����ه‌ر حسابی‬ ‫خۆی بێته‌وه‌و مه‌س����روفی خۆی بکات‪.‬‬ ‫لێره‌ به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی شانۆ له‌به‌رئه‌وه‌ی‬ ‫بودجه‌ی نیی����ه‌ (نه‌ک له‌ب����ه‌ر ئه‌وه‌ی‬ ‫پاره‌ ن����ادات!) له‌وه‌زاره‌ته‌وه‌ بودجه‌ی‬ ‫ب����ۆ نای����ه‌ت‪ .‬وه‌زاره‌ت پێیباش����تره‌‬ ‫هونه‌رمه‌ن����دی هه‌ر واڵتێ����ک بهێنێت‌و‬ ‫ش����ه‌وێکیان بۆ خۆش����بکات ل����ه‌وه‌ که‌‬ ‫بودجه‌ بدات به‌شانۆی سلێمانیی"‪.‬‬

‫عارف سائیب‪ ..‬روناکبیر‌ه تیرۆرکراوه‌که‬ ‫ئا‪ :‬ئاوێنه‌‬ ‫عارف س����ائیب‪ ،‬ناوێکی که‌م ناسراوه‌و‬ ‫له‌ئێس����تادا ره‌نگ����ه‌ که‌م ک����ه‌س هه‌بن‬ ‫ئاش����نابن به‌ناوو مێژوی ئه‌و ش����اعیرو‬ ‫روناکبیره‌‪.‬‬ ‫عارف سائیب هاوشێوه‌ی جه‌مال عیرفان‪،‬‬ ‫روناکبیری سه‌رده‌می حوکمداریی شێخ‬ ‫مه‌حمود بوه‌ له‌سلێمانی‪ ،‬که‌ مێژوه‌که‌ی‬ ‫ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ بیس����ته‌کانی س����ه‌ده‌ی‬ ‫ڕابردو‪ .‬ئه‌و روناکبیره‌ هه‌مان چاره‌نوسی‬ ‫جه‌مال عیرفانی هه‌بوه‌‪ ،‬ئه‌ویش کوشتن‌و‬ ‫تیرۆرکردن بوه‌‪.‬‬ ‫به‌هۆی نه‌بونی مێژوی ڕون‌و دروس����تی‬ ‫ئه‌و سه‌رده‌مه‌وه‌‪ ،‬به‌ته‌واوی نازانرێت ئه‌و‬ ‫که‌س‌و الیه‌نانه‌ کێ بون ئه‌و روناکبیره‌یان‬ ‫له‌ساڵی ‪1923‬دا کوشتوه‌‪.‬‬ ‫حه‌مه‌ ره‌س����وڵ هاوار له‌کتێبی "ش����ێخ‬ ‫مه‌حم����ودی قاره‌م����ان‌و ده‌وڵه‌ته‌ك����ه‌ی‬ ‫خواروی كوردس����تان"‪ ،‬باس له‌کوژرانی‬ ‫جه‌م����ال عیرف����ان‌و ع����ارف س����ائیب‬ ‫ده‌کات‌و ده‌ڵێ����ت‪" ،‬ئ����ه‌و ڕوناكبیرانه‌ی‬ ‫نزیكبون له‌ش����ێخ مه‌حمود هه‌وڵیانده‌دا‬ ‫كاروب����اری ده‌زگاكان����ی حكومه‌ته‌كه‌ی‬ ‫به‌ش����ێوه‌یه‌كی نوێ دابم����ه‌زرێ‪ ،‬بۆیه‌‬

‫ته‌‌رازوو‬ ‫كاتێك له‌س���ه‌رخۆ ئه‌بی���ت زیاتر‬ ‫ی ده‌وروبه‌ره‌ك���ه‌ت په‌ی���دا‬ ‫متمان��� ‌ه ‌‬ ‫ئه‌كه‌یت‪ .‬س���ه‌ری‌ خۆت به‌ئیشێكه‌و‌ه‬ ‫قورس مه‌كه‌ كه‌ ئێس���تا پێویس���ت‬ ‫نه‌بێت‪.‬‬

‫به‌"موته‌نه‌وی����ر" ناوده‌ب����ران‪ ،‬ب����ه‌اڵم‬ ‫كه‌س����انێكی تر كه‌ ژماره‌یان زۆرتربوه‌و‬ ‫ده‌سه‌اڵتدارتریش بون‪ ،‬هه‌وڵیانده‌دا ئه‌و‬ ‫"موته‌نه‌ویرانه‌"ده‌مك����وت بكرێن‪ ،‬چه‌ند‬ ‫كه‌س����ێكیان لێك����وژراوه‌‪ ،‬وه‌كو جه‌مال‬ ‫عیرفان‌و عارف سائیب"‪.‬‬ ‫سائیب له‌دایکبوی ساڵی ‪1892‬ی شاری‬ ‫سلێمانییه‌‪ .‬له‌سه‌ره‌تای جه‌نگی جیهانیی‬ ‫یه‌که‌مدا کراوه‌ به‌س����ه‌رباز له‌له‌ش����کری‬ ‫عوسمانیداو ره‌وانه‌ی ده‌وروبه‌ری ئێران‬ ‫کراوه‌‪ .‬له‌کاتێکدا عوس����مانییه‌کان له‌و‬ ‫جه‌نگه‌دا شکس����تیانهێناو ئینگلیزه‌کان‬ ‫هاتنه‌ که‌رکوکه‌وه‌‪ ،‬سه‌ربازه‌ تورکه‌کان‬ ‫له‌ڕێی سورداش����ه‌وه‌ گه‌ڕانه‌وه‌ موس����ڵ‪.‬‬ ‫به‌اڵم عارف سائیب له‌سلێمانی مایه‌وه‌و‬ ‫دواتر کرا به‌نوس����ه‌ری تایبه‌تیی ش����ێخ‬ ‫مه‌حمودو سکرتێری‪.‬‬ ‫له‌مایس����ی‬ ‫ک����ه‌‬ ‫له‌کاتێک����دا‬ ‫‪1923‬حکومه‌ته‌که‌ی شێخ مه‌حمود به‌ره‌و‬ ‫ئه‌ش����که‌وته‌که‌ی جاس����ه‌نه‌ به‌ڕێکه‌وتن‪،‬‬ ‫له‌ناوچه‌ی قه‌ره‌چه‌تان عارف س����ائیب‬ ‫شه‌هید ده‌کرێت‪.‬‬ ‫له‌یه‌کێ����ک له‌ده‌ستنوس����ه‌کانی ع����ارف‬ ‫سائیب که‌ ده‌ست ئاوێنه‌ که‌وتوه‌و بۆ ئه‌و‬ ‫سه‌رده‌مه‌ ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ که‌ نوسه‌ری شێخ‬

‫دوپشک‬ ‫ی خۆت‬ ‫سوری‌ له‌س���ه‌ر قس���ه‌كان ‌‬ ‫ی ئێس���تا‬ ‫ده‌رب���اره‌ی‌ ئه‌و كێش���انه‌ ‌‬ ‫كه‌وتۆت ‌ه نێوانت له‌گه‌ ‌ڵ خێزانه‌كه‌ت‪.‬‬ ‫تۆزێك نه‌رمونیانتربه‌‪.‬‬

‫مه‌حمود بوه‌ له‌ساڵی ‪ ،1922‬به‌خه‌تێکی‬ ‫جوان عارف سائیب نامه‌یه‌کی ده‌وڵه‌تیی‬ ‫ئاراسته‌ی قائیمقامی ئه‌وکاتی چه‌مچه‌ماڵ‬ ‫ده‌کات ک����ه‌ ناوی "محه‌مه‌د ئه‌مین ئاغا"‬ ‫بوه‌‪ ،‬تێی����دا داوا ده‌کات "مه‌ال محه‌مه‌د"‬ ‫که‌ پێش����تر م����ه‌ال ب����وه‌ له‌چه‌مچه‌ماڵ‪،‬‬ ‫بگه‌ڕێنرێته‌وه‌ سه‌ر کاره‌که‌ی‪.‬‬

‫ده‌ستنوسێکی عارف سائیب له‌ساڵی ‪1922‬‬

‫که‌‌وان‬ ‫ل���ه‌روی‌ خۆشه‌ویس���تیه‌وه‌ تۆزێك‬ ‫كێش���ه‌ت بۆ دروس���ت ده‌بێت له‌گه‌ڵ‬ ‫ێ با‬ ‫ی زیاتری‌ به‌ر ‌‬ ‫هاوسه‌ره‌كه‌ت‪ .‬كات ‌‬ ‫بتوانێت بڕیاری‌ گونجاو بدات‪.‬‬

‫گیسک‬ ‫ئه‌م ماوه‌ی ‌ه زۆرب ‌هی‌ ئه‌و وه‌اڵمانه‌ت‬ ‫ێ‬ ‫ده‌س���ت ده‌كه‌وێ���ت ك��� ‌ه له‌ه���اوڕ ‌‬ ‫نزیكه‌كه‌تت���ه‌و‌ه چاوه‌ڕێ���ت ده‌كرد‪.‬‬ ‫شه‌مم ‌ه رۆژی‌ به‌ختته‌‪.‬‬

‫سه‌‌تڵ‬ ‫زۆرن‌و‬ ‫بیركردنه‌وه‌كان���ت‬ ‫كرده‌وه‌كان���ت كه‌م‪ .‬هه‌وڵبده‌ خۆت‬ ‫ی‬ ‫زۆر جه‌نج���اڵ نه‌كه‌ی���ت به‌ش���ت ‌‬ ‫زۆره‌وه‌‪ .‬ته‌ندروستیت باشتر بوه‌‪.‬‬

‫نه‌‌هه‌‌نگ‬ ‫ی‬ ‫ی ئیشوكاره‌كان ‌‬ ‫زۆر خۆت سه‌رقاڵ ‌‬ ‫ناوماڵ���ت ك���ردوه‌‪ .‬تۆزێ���ك بایه‌خ‬ ‫به‌روخس���ارو ته‌ندروس���تیت ب���ده‌‪.‬‬ ‫كێشه‌كانت به‌ره‌و كۆتا ده‌ڕۆن‪.‬‬

‫‪10‬‬

‫‪rangalayawene@gmail.com‬‬

‫)‪ )438‬سێشه‌ممه‌ ‪2014/7/22‬‬

‫‌ره‌نگاڵه‬

‫‌سێیه‌مین رۆمانی به‌ختیار عه‌لی کرا به‌فارسی‬ ‫"پێشوازییەکی باشی لێدەکرێت لەالیەن خوێنەرانی ئێرانەوە"‬ ‫ئا‪ :‬رێنوار‬ ‫م���اوەی چەند هەفتەیەک���ە رۆمانی‬ ‫“دواهەمین هەن���اری دونیا”ی بەختیار‬ ‫عەلی بەزمانی فارس���ی لەواڵتی ئێران‬ ‫باڵوبوەتەوەو پێش���وازیەکی باشی لێ‬ ‫دەکرێت‪ .‬ئ���ەم رۆمان���ە لەوەرگێڕانی‬ ‫مەری���وان هەڵەبجەییە کە پێش���تریش‬ ‫چەن���د کتێبێک���ی دیک���ەی هەم���ان‬ ‫رۆماننوس‌و چەند نوس���ەرێکی دیکەی‬ ‫کردوەتە فارسی‪.‬‬ ‫مەری���وان هەڵەبجەی���ی بەئاوێن���ەی‬ ‫راگەیاند کە ج���اری یەکەم رۆمانەکەی‬ ‫کردوەت���ە فارس���ی‪ ،‬رەشنوس���ەکەی‬ ‫فەوت���اوەو ناچارب���وە دوب���ارە‬ ‫وەریبگێڕێت���ەوە‪“ ،‬لەس���اڵی ‪2003‬دا‬ ‫یەکەم رەشنوسی رۆمانەکەم وەرگێڕا‪.‬‬ ‫دوات���ر بۆ ماوەی ‪ 2‬س���اڵ س���ەرقاڵی‬ ‫پێداچونەوەبوم‪ ،‬لەو ماوەیەدا پیشانی‬ ‫چەند نوس���ەرێکمدا‪ .‬لەس���اڵی ‪2005‬‬ ‫کاتێک رەشنوسەکەی الی رەخنەگرێکی‬ ‫ئێرانی���ی ب���و ب���ۆ پێداچون���ەوەی‬ ‫فارس���ییەکەی ک���ە دەمویس���ت‬ ‫بەفارسییەکی ڕەوان باڵوببێتەوە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫بەهۆی هەڵوێست‌وهۆکاری تایبەتییەوە‬ ‫ئەو رەخنەگرە کەوت���ە بەندینخانەوە‪،‬‬ ‫لەوکاتەش���دا دەس���تگیرا بەس���ەر‬ ‫شتەکانی ماڵەکەیدا‪ ،‬تێیدا رەشنوسی‬ ‫وەرگێڕانەکەی منیش هەبو‪ .‬لەکاتێکدا‬ ‫تەنها ئ���ەو رەشنوسەش���م هەبو‪ .‬کە‬ ‫ئ���ەوە رویدا توش���ی نائومێدیەکی زۆر‬ ‫بوم‪ .‬بەناچاری دوای س���اڵێک دوبارە‬

‫کەوتەمەوە کارکردن لەسەری”‪.‬‬ ‫وەرگێڕان���ی رۆمانەکە دەزگای چاپ‌و‬ ‫باڵوکردنەوەی “سالس” باڵویکردوەتەوە‬ ‫کە دەزگایەکی بەناوبانگی واڵتی ئێرانەو‬ ‫ل���ەو ماوە کەم���ەی ک���ە باڵوبوەتەوە‬ ‫دەنگدانەوەیەکی باشی هەبوە‪.‬‬ ‫هەڵەبجەی���ی ئەوەش���ی راگەیاند کە‬ ‫لەکۆتای���ی مانگی هەش���تدا لەش���اری‬ ‫تاران بەئامادەبونی چەند رەخنەگرێکی‬ ‫ئێرانیی کۆڕ س���ازدەکرێت س���ەبارەت‬ ‫بەرۆمانەکەو “خۆش���م وەک وەرگێڕی‬ ‫رۆمانەک���ە بانگهێش���تکراوم”‪ .‬دوات���ر‬ ‫لەش���ارەکانی کەرەج‌و ڕەشت‌و تەبرێز‌و‬ ‫ئەس���فەهان‌و ش���یرازیش هەمان کۆڕو‬ ‫سیمینار بۆ “دواهەمین هەناری دونیا”‬ ‫دەکرێت‪.‬‬ ‫لەبارەی بۆچونی رەخنەگرو نوسەرانی‬ ‫ئێران لەب���ارەی رۆمانەکەوە‪ ،‬مەریوان‬ ‫هەڵەبجەیی وتی‪“ ،‬کەسانێک لەسەریان‬ ‫نوس���یوە کە پێ���ش باڵوبون���ەوەی‪،‬‬ ‫رۆمانەکەی���ان خوێندوەتەوە‪ .‬من پێش‬ ‫چاپکردنی چەند س���ەد نوس���خەیەکم‬ ‫لەبەرگرتب���وەوەو دابوم���ە رەخنەگرو‬ ‫نوس���ەرەکانی ئێران‪ .‬ل���ەم ماوەیەی‬ ‫باڵویشبوەتەوە نامەی زۆرم بۆ هاتوە‪،‬‬ ‫کە دەستخۆشییان هەبوە بۆ کارەکە”‪.‬‬ ‫هەروەه���ا وتیش���ی‪“ :‬پێش���تریش‬ ‫لەکاتی باڵوبونەوەی رۆمانی “حەسارو‬ ‫س���ەگەکانی باوکم”ی شێرزاد حەسەن‬ ‫بەفارس���ی‪ ،‬هەم���ان دەنگدان���ەوەی‬ ‫گەورەی هەب���و‪ .‬هەرچەن���دە لەکاتی‬ ‫باڵوبونەوەی بەشێکی لێسانسۆرکرابو‪،‬‬

‫ب���ەاڵم پێش���وازییەکی باش���ی لێکراو‬ ‫چەند جارێک چاپکرای���ەوەو رەخنەی‬ ‫لەس���ەر نوس���را‪ .‬دوای تەواوبونیشی‬ ‫لەکتێبخان���ەکان‪ ،‬حکوم���ەت رێگریی‬ ‫دەکات لەدوب���ارە چاپکردن���ەوەی ئەو‬ ‫رۆمانەی ش���ێرزاد حەسەن‪ .‬هەرچەندە‬ ‫پێش���تر مۆڵەتیش���ی هەبوە لەکاتی‬ ‫چاپەکانی دیکەیدا”‪.‬‬ ‫بەاڵم مەریوان ئاماژەئ بەوەکرد کە‬ ‫ئەم رۆمان���ەی بەختیار عەلی هیچی‬ ‫لێسانس���ۆر نەکراوە‪“ ،‬من ئەم چەند‬ ‫ساڵە بۆ ئەوە دوامخستوە کە هیچی‬ ‫لێسانسۆر نەکرێت”‪.‬‬ ‫پێش���تر مەری���وان هەڵەبجەیی‬ ‫چەند کتێبێک���ی دیکەی بەختیار‬ ‫عەل���ی وەگێڕاوەتە س���ەر زمانی‬ ‫فارس���ی‪“ ،‬ئێ���وارەی پەروان���ەو‬ ‫ش���اری مۆسیقارە س���پییەکان‌و‬ ‫کۆمەڵ���ە ش���یعری ئیش���کردن‬ ‫لەدارس���تانەکانی فیردەوسدا”‪،‬‬ ‫“بەپلەی یەک بۆچونی باش���ی‬ ‫فارس���ەکان لەس���ەر ه���ەردو‬ ‫رۆمان���ی دواهەمی���ن هەناری‬ ‫دونیاو ئێوارەی پەروانەیە”‪.‬‬ ‫ئەو وەرگێڕە ئاشکراشیکرد‬ ‫کە لەداهات���ودا هەوڵدەدات‬ ‫ئ���ەو کتێبانەی کە پێش���تر‬ ‫وەریگێڕاونەتە س���ەر زمانی‬ ‫فارس���یی‌و بەاڵم لەسانسۆردا‬ ‫دەرنەچ���ون‪ ،‬هەندێک دەس���تکارییان‬ ‫ب���کات‌و دوب���ارە داوای باڵوبونەوەیان‬ ‫بکات‪.‬‬

‫‌ساڵی ‪ 2039‬دو حه‌ج و سێ جه‌ژنی تێدا ده‌بێت‬ ‫ئا‪ :‬رێنوار‬ ‫به‌پێ����ی لێکدانه‌وه‌کانی ش����اره‌زایه‌کی بواری‬ ‫فه‌له‌کناس����یی واڵتی سعودییه‌‪ ،‬دوای ‪ 25‬ساڵی‬ ‫دیک����ه‌‪ ،‬واته‌ له‌م����اوه‌ی س����اڵی ‪ 2039‬زایینیدا‬ ‫مس����وڵمانانی جیهان دو حه‌ج ده‌که‌ن‌و هه‌ر له‌و‬ ‫ساڵه‌ش����دا س����ێ جه‌ژن ده‌که‌ن‪ ،‬دوانی قوربان‌و‬ ‫یه‌کێکی ره‌مه‌زان‪.‬‬ ‫ش����اره‌زا س����عودییه‌که‌ له‌زانکۆی “القصیم”ه‌و‬ ‫ناوی دکتۆر عه‌بدواڵ موسنه‌د‪-‬ه‌‪ ،‬لێکدانه‌وه‌کانی‬

‫له‌سه‌ر بنه‌مای کورتیی ساڵی کۆچییه‌ به‌به‌راود‬ ‫له‌گه‌ڵ ساڵی زایینیدا‪.‬‬ ‫کورتیی س����اڵی کۆچییش به‌ ‪ 10‬یان ‪ 11‬یان‬ ‫‪ 12‬رۆژ ده‌بێت له‌ساڵێکدا له‌چاو ساڵی زایینیدا‪.‬‬ ‫به‌مپێی����ه‌ش س����اڵی کۆچی له‌هه‌مو س����اڵێکدا‬ ‫‪ 11‬رۆژ پێش����ده‌که‌وێت به‌ب����ه‌راورد به‌س����اڵی‬ ‫زایینی‪ .‬واته‌ هه‌مو س����ێ ساڵ جارێک‪ ،‬مانگێک‬ ‫پێشده‌که‌وێت‪.‬‬ ‫به‌و هۆکاره‌ش ده‌کرێت له‌یه‌ک ساڵی زایینیدا‪،‬‬ ‫دو جار مس����وڵمانان فه‌ری����زه‌ی حه‌ج جێبه‌جێ‬

‫بکه‌ن‪ ،‬ئه‌ویش له‌ساڵی ‪ 2039‬دا ده‌بێت‌و حه‌جی‬ ‫یه‌ک����ه‌م له‌ده‌ رۆژی س����ه‌ره‌تای س����اڵ‌و حه‌جی‬ ‫دوه‌میش له‌ده‌ رۆژی کۆتاییدا ده‌بێت‪ ،‬هه‌روه‌ها‬ ‫سێ جه‌ژنیشی تێدا ده‌بێت به‌مشێوه‌یه‌‪:‬‬ ‫ جه‌ژنی قوربانی یه‌که‌م‪ ،‬له‌ ‪6‬ی مانگی یه‌کی‬‫ساڵی ‪2039‬‬ ‫ جه‌ژنی ڕه‌مه‌زان له‌ ‪ 19‬ی مانگی ده‌ی ساڵی‬‫‪2039‬‬ ‫ جه‌ژن����ی قوربانی دوه‌م‪ ،‬ل����ه‌ ‪26‬ی مانگی‬‫دوانزه‌ی ساڵی ‪2039‬‬

‫عومه‌ر کڵۆڵ داوا ده‌کات‬ ‫موچه‌ی ژینگه‌پارێزه‌کان زیادبکرێت‬

‫له‌بانگه‌وازێکی���دا عوم���ه‌ر کڵۆڵ‬ ‫س���کرتێکی پێشوی حزبی که‌رگه‌لی‬ ‫کوردس���تان‪ ،‬داوا ده‌کات ک��� ‌ه‬ ‫موچه‌ی سه‌رجه‌م ژینگه‌پارێزه‌کانی‬ ‫کوردس���تان زیادبکرێت ت���ا بتوانن‬ ‫ژیانێکی باشتر بژین‪.‬‬ ‫له‌و بانگ���ه‌وازه‌دا عوم���ه‌ر کڵۆڵ‬ ‫رایده‌گه‌یه‌نێت‪“ :‬وابزانم هه‌مو که‌سێک‬ ‫ئاگاداری ئه‌وه‌یه‌ که‌ ژینگه‌پارێزه‌کان‬ ‫له‌کوردستاندا موچه‌یه‌کی چه‌ند که‌م‬ ‫وه‌رده‌گ���رن‪ .‬له‌هه‌م���و واڵتانی دنیا‬

‫کاوڕ‬ ‫هه‌رچه‌ند‌ه زۆرین ‌هی‌ ئیش���ه‌كانت‬ ‫له‌پێش���تردا به‌باش���ی‌ ده‌ڕۆیشتن‪،‬‬ ‫به‌اڵم ئێستا رێگریه‌ك هه‌ی ‌ه له‌الیه‌ن‬ ‫كه‌سێك یان شتێك‪.‬‬

‫گا‬

‫دوانه‌‬

‫ئه‌گ���ه‌ر له‌س���ه‌ر ئیش���ه‌كانت به‌م‬ ‫هه‌ست به‌ئاسوده‌یی‌ ده‌كه‌یت له‌بار ‌‬ ‫ی‬ ‫خۆت‌و ئه‌و ئیش����انه‌ی‌ كه‌ ده‌یانكه‌یت‪ .‬پالنانه‌ی‌ ئێس���تا داتناون بڕۆیت ئه‌وا‬ ‫ئ����ه‌م خۆش����یه‌ ده‌وربه‌ره‌كه‌ش����ت دور نیه‌ خه‌ڵكی‌ تریش داوای‌ هاوكاریت‬ ‫لێبكه‌ن‪.‬‬ ‫ده‌گرێته‌وه‌‪.‬‬

‫قرژاڵ‬

‫شێر‬

‫ناتوانیت له‌ئێس���تادا به‌س���ه‌ر ئه‌و‬ ‫ئ���ه‌م چه‌ند رۆژه‌ بیرۆكه‌ی‌ باش���ت‬ ‫بۆ دێ���ت‪ .‬س���ه‌ركه‌وتوده‌بیت ئه‌گه‌ر گرفتان���ه‌دا زاڵبیت ك��� ‌ه دێن ‌ه رێت‪.‬‬ ‫ی مه‌ترس���یه‌كان بی���ر له‌رێگایه‌ك بكه‌ره‌و‌ه بۆ ده‌رچون‬ ‫به‌ئازای���ی‌ روب���ه‌رو ‌‬ ‫له‌ئاسته‌نگیه‌كان‪.‬‬ ‫ببیته‌وه‌‪.‬‬

‫ئه‌وان موچه‌یه‌کی باش وه‌رده‌گرن‪،‬‬ ‫چونک��� ‌ه کارێک���ی س���ه‌خت‌و گران‬ ‫ئه‌نجامده‌ده‌ن”‪.‬‬ ‫کڵۆڵ ئاماژ‌ه ب���ه‌وه‌ش ده‌دات ک ‌ه‬ ‫به‌هۆی نه‌بونی سه‌ندیکاو بێویژدانیی‬ ‫کۆمپانیاکانه‌وه‌یه‌ که‌ ئه‌و کرێکارانه‌ی‬ ‫ژینگه‌پارێ���ز ئ���ه‌و موچ���ه‌ که‌م��� ‌ه‬ ‫وه‌رده‌گ���رن‪“ ،‬به‌الی که‌مه‌و‌ه ده‌بێت‬ ‫هه‌مو ژینگه‌پارێزێک مانگانه‌ی یه‌ک‬ ‫ملیۆن دینار وه‌ربگرێت”‪.‬‬

‫فه‌‌ریک‬ ‫ته‌ندروس���تی‌ جه‌سته‌ییت زۆر باش‬ ‫ی‬ ‫بوه‌‪ .‬پێویست به‌و‌ه ناكات زۆر بیر ‌‬ ‫ی‬ ‫لێبكه‌یته‌وه‌‪ .‬ئێستا ده‌توانیت به‌باش ‌‬ ‫ئیش بكه‌یت‪.‬‬

‫‪12‬‬

‫)‪ )438‬سێشه‌ممه‌ ‪2014/7/22‬‬

‫‪birura.awene@gmail.com‬‬

‫بیروڕا‬

‫لێكه‌وت ‌ه مه‌ترسیداره‌كان ‌ی‬ ‫په‌راوێزخستن ‌ی ئیسالمیه‌كان‬ ‫نەخوێندنەوەی ئێستا‬ ‫نەخوێندن����ەوەی دونی����ای "ئێس����تا"‬ ‫زۆر ف����ۆرم‌و ئاراس����تە دەگرێتە خۆی‪،‬‬ ‫یەکێک لەشێوە سەرەکییەکانی ئەوەیە‬ ‫وا هه‌س����تبکەین ئەوەی لە "ئێس����تا"دا‬ ‫ڕودەدات هه‌مان ئەو شتەیە کە لەڕبوردودا‬ ‫ڕویداوە‪ .‬کێش����ەو گرفت‌و تەحەداکانی‬ ‫ئەمڕۆک����ە هه‌مان ئەو کێش����ەو گرفت‌و‬ ‫تەحەدایانەن کە هه‌زاران ساڵ لەمەوبەر‬ ‫لەئارادابون‪ .‬فیکری ئێس����تاو شێوازی‬ ‫بیرکردنەوەی ئێستاو ڕوانینەکانی ئێستا‬ ‫هه‌م����ان فیکرو ش����ێوازی بیرکردنەوەو‬ ‫ڕوانینەکان����ی ڕاب����ردون‪ .‬ئ����ەوەی ئەم‬ ‫ش����ێوازە لە "نەخوێندنەوە" پێشنیاری‬ ‫دەکات ئەوەیە کە "تۆو"‌و "ڕەگوڕیشە"‬ ‫بۆ کێشەکانی ئەمڕۆ دروستدەکات‌و ئەو‬ ‫تۆو ڕەگوڕیش����انەش بۆ "ڕابوردەویەکی‬ ‫دێرین" دەباتەوە‪ .‬لەم ڕوانینەدا ڕابوردو‬ ‫هه‌مو ئەو "تۆو"انەی تێدایە کە ئەمڕۆکە‬ ‫لەگەش����ەی خۆیاندا بون بە "درەخت"‪،‬‬ ‫بەڕوەکێک����ی زیانبەخش کە س����ێبەرە‬ ‫ناهه‌موارەکانی لەهه‌مو ش����وێنێکدایە‪.‬‬ ‫ئ����ەم دیدە پێیوایە ئەوەی لەئێس����تادا‬ ‫وەک "ڕوەکێکی زیانبەخش" ئامادەیە‪،‬‬ ‫بەرهه‌می ئەو "تۆیە"یە کە بەر لەهه‌زاران‬ ‫س����اڵ لەمەوبەر ئامادەب����وە‪ .‬ئەم تۆوە‬ ‫هه‌مان ئەو دونیایەی دروس����تکردوە کە‬ ‫لەڕابوردودا ئامادەبوە بۆیە "ڕابوردو"‌و‬ ‫"ئێس����تا" جیاوازییەک����ی ئەوتۆی����ان‬ ‫نیی����ە‌و ئەمی����ان ئەویانەو ئەویش����یان‬ ‫ئەمیانە‪ .‬مادامەکی ئەمە "جەوهه‌ری!"‬ ‫مەسەلەکان‌و کێشەکانە کەواتە بێ ھیچ‬ ‫خۆماندوکردنێکی ڕاس����تەقینەو بێ ھیچ‬ ‫هه‌وڵدانێکی میتۆدیی‌و زانستیی‪ ،‬هه‌مو‬ ‫ش����تەکان دیارن‪ ،‬ئەوەی س����ەرنجێکی‬ ‫خێرای ڕابردو ب����دات‪ ،‬کتێبی ئەم یان‬ ‫ئ����ەو س����وفیگەرو عولەم����ای کەالمی‬ ‫خوێن����دەوە‪ ،‬ئیتر ئەزانێ����ت لەدونیای‬ ‫ئەم����ڕۆدا چ باس����ە‪ .‬لەم����ەش بترازێت‬ ‫کێشەکانی ئەم ناوچەیە بەکتێبێک‪ ،‬نا‬ ‫بەوتارێ����ک‪ ،‬لێکئەدرێتەوە‪ ،‬چونکە ئەم‬ ‫کێش����انە هه‌زار س����اڵە بەو جۆرەن‌و تا‬ ‫ئەبەدیش بەوش����ێوەیە دوبارەدەبنەوە‪.‬‬ ‫هه‌ندێکج����ار مەس����ەلەی نەخوێندنەوە‬ ‫شێوەیەکی کارێکاتێریی دەگرێتەخۆی‪،‬‬ ‫ب����اس لەبون����ی "بونیادێک����ی عەقڵ"ی‬ ‫عەرەبیی‪ ،‬ئیسالمیی‪ ،‬کوردیی‪ ،‬تورکیی‬ ‫یان خۆرهه‌اڵتیی دەکرێت کە بەدرێژایی‬ ‫مێ����ژو گۆڕان����ی بەس����ەردانەهاتوەو‬ ‫لەمڕۆش����دا بەهه‌مان میکانیزم‌و هه‌مان‬ ‫کێشەوە دەس����تبەکارە‪ .‬نیشاندانی ئەم‬ ‫"بونیادە"ش لەوتارێکدا نھێنی مێژوی‬ ‫ه����ه‌زاران س����اڵەی هه‌م����و کۆمەڵگاو‬ ‫م����رۆڤ‌و گروپەکانی ئ����ەم ناوچەیەمان‬ ‫ب����ۆ لێکئەدات����ەوە‪ .‬ن����ەک ه����ه‌ر ئەمە‬ ‫بەڵک����و ئەو "بونی����ادە عەقڵییە" هه‌مو‬ ‫ئەو ئایندەیەش����مان بۆ لێکئەداتەوە کە‬ ‫ھێشتا نەهاتوە‪.‬‬ ‫ل����ەم ج����ۆرە ڕوانینەدا ب����ۆ ئەوەی‬ ‫لەداع����ش تێبگەی����ن ئەوەندە بەس����ە‬ ‫بگەڕێین����ەوە ب����ۆ "بونی����ادی عەقڵی‬ ‫خۆرهه‌اڵتیی" ک����ە بونیادێکی نەگۆڕەو‬ ‫ئەوەت����ەی "خۆره����ه‌اڵت" هه‌ی����ە بەبێ‬ ‫گۆڕان ماوەتەوە‪ .‬ناسینی ئەم "بونیادە‬ ‫عەقڵییە خۆرهه‌اڵتیی"ە نەگۆڕەش گران‬ ‫نیی����ە‪ ،‬ئەوەتا مۆنتس����یکیوو ڤۆڵتێرو‬ ‫ڕێن����ان‌و چەند بیریارێک����ی خۆرئاوایی‬ ‫ت����ر‪ ،‬ک����ە زۆربەی ه����ه‌رە زۆری����ان بۆ‬ ‫تەنه����ا ڕۆژێکی����ش ڕێی����ان نەکەوتۆتە‬ ‫گوندێکی "خۆره����ه‌اڵت"ەوەو مرۆڤێکی‬ ‫"خۆرهه‌اڵت"ی����ان نەدوان����دوە‪ ،‬بۆی����ان‬ ‫شیکردوینەتەوەو پێیانوتوین ئەم "عەقڵە‬ ‫خۆرهه‌اڵتیی"ە چییەو چۆن ئیشدەکات‪.‬‬ ‫یان بۆ تێگەیش����تن لەداع����ش ئەوەندە‬ ‫بەس بێت بۆ چەند ڕس����تەیەکی ئیبن‬ ‫ته‌یمییە دەربارەی جیهاد‪ ،‬یان ئەم یان‬ ‫ئەو فەت����وای ئیمامی غەزالی دەربارەی‬ ‫ئیمانی ڕاس����تەقینە‪ ،‬یان گەڕانەوە بۆ‬ ‫کتێبی "کیتابی ئەلتەوحید"ی محه‌مه‌دی‬ ‫کوڕی ئیبن عەبدولوەهاب‪ ،‬بگەڕێینەوە‪.‬‬ ‫ئەم جۆرە گەڕانەوەی����ە بۆ کتێبەکانی‬ ‫ڕاب����وردو پێماندەڵێت داع����ش چییەو‬ ‫چۆن دروستبوەو لەناو کام هاوکێشەی‬ ‫دەس����ەاڵت‌و چ ج����ۆرە ملمالنێیەک����ی‬ ‫ناوەکی����ی‌و دەرەکیداو لەن����او چ جۆرە‬ ‫لەدونیایەکدا کاردەکات‪ .‬مادام خۆرهه‌اڵت‬ ‫بەبەردەوامی خۆی دوبارە دەکاتەوەو تا‬ ‫ئێستاش جگە لەدوبارەکردنەوە شتێکی‬ ‫دیک����ەی نەکردوە‪ ،‬بۆی����ە خوێندنەوەی‬ ‫ئەو چەند کتێبە نھێنی مێژوی هه‌زاران‬ ‫س����اڵەی ئەو هه‌مو میلل����ەت‌و مرۆڤ‌و‬ ‫کۆمەڵگایانەمان بۆ کەشف دەکات‪ .‬مادام‬

‫خۆدوبارەکردن����ەوە ئاکاری ئەم "عەقڵە‬ ‫خۆرهه‌اڵتیی"ەیە‪ ،‬بۆیە جیاوازیی نییە‬ ‫ئێمە سەیری ڕابوردو بکەین یان لەئێستا‪،‬‬ ‫لەسەردەمی ئیبن ته‌یمییە بڕوانین یان‬ ‫لەسەردەمی بەجیهانبون‪ ،‬لەکێشەکانی‬ ‫س����ەردەمی خەالف����ەت بڕوانی����ن یان‬ ‫لەئەزمونی پۆستکۆلۆنیالیزمی بەعس‌و‬ ‫لەتێ����رۆری بەگلۆبالبوی داعش����ییانە‪.‬‬ ‫لەهه‌م����و ئ����ەو دۆخان����ەدا "بونیادێکی‬ ‫قوڵ! "‌و "سیس����تمێکی خۆرهه‌اڵتی! "‌و‬ ‫"عەقڵەیتێکی ئیسالمی!" هه‌یە کاردەکات‬ ‫هه‌مو مرۆڤەکان‌و دیاردەکان‌و کێشەکان‬ ‫لەهه‌مو سەردەمە جیاوازەکاندا‪ ،‬بەهه‌مان‬ ‫ئاراس����تە دەجوڵێنێت‌وهه‌م����ان دونیا‬ ‫لەهه‌مو شوێنێکدا دوبارەدەکاتەوە‪.‬‬ ‫یەکێ����ک نەیەوێ����ت خ����ۆی‌و ئێمەش‬ ‫بخەڵەتێنێ����ت دەزانێ����ت چ وەھمێک����ی‬ ‫گەورەی����ە پێمانوابێت فیکری ئێس����تا‪،‬‬ ‫بەهه‌مو ئاراستە ئایدیۆلۆژییەکانییەوە‪،‬‬ ‫هه‌مان فیکریی هه‌زار ساڵ لەمەوبەرە‪،‬‬ ‫جیهادی بن الدن‌و جیهادی سەرەتاکانی‬ ‫ئیسالم یەک دیاردەیە‪ .‬فیکری ئەمڕۆ‪،‬‬ ‫تەنانه‌ت گەر هه‌ندێک رەگەزیی تایبەتی‬ ‫فیکری کۆنیش����ی تێدابێ����ت‪ ،‬فیکرێکە‬ ‫لەپەیوەندیدا بەدونیایەکی تەواو تازەو‬ ‫جی����اوازەوە دروس����تبوە‪ ،‬هه‌ڵگرەکانی‬ ‫ئ����ەو فیک����رە بک����ەری کۆمەاڵیەت����ی‬ ‫تازەن‌و تەماح‌و ویس����ت‌و چاوەڕوانیی‌و‬ ‫خەیاڵی تازەیان هه‌ی����ە‪ .‬لەدونیایەکدا‬ ‫ئامادەن ملمالنێکانی‪ ،‬تەفیس����رەکانی‪،‬‬ ‫ڕوداوەکانی‪ ،‬هاوکێشەکانی دەسەاڵتی‪،‬‬ ‫بەرهه‌مھێنان����ی‪،‬‬ ‫ش����ێوازەکانی‬ ‫گوتارەکان����ی‪ ،‬ئەبس����تیمەکانی تەواو‬ ‫جیاوازن‪ .‬ئەوەی ئەمڕۆ ئامادەیە لەناو‬ ‫"سیس����تمێکی گوتار"‌و "پراکتیکێک"ی‬ ‫گوتاریانەو ناگوتاریانەی تەواو جیاوازدا‬ ‫ئامادەی����ە‪ .‬کای����ە ئایدیۆلۆژییەکان����ی‬ ‫دونیای ئەمڕۆ ئەو کایانە نین کە فیکری‬ ‫ئیبن ته‌یمییەو ملمالنێی نێوان ش����یعەو‬ ‫س����وننەی هه‌زار ساڵ لەمەوبەر تیایاندا‬ ‫ئامادەبون‪ .‬ئیس��ل�ام خۆشی بەدرێژایی‬ ‫مێژو بەیەک مانا ئامادەنەبوە‪ ،‬ئیسالمی‬ ‫س����ەردەمی عەباس����ییەکان هه‌م����ان‬ ‫ئیسالمی سەردەمی خولەفای ڕاشیدین‌و‬ ‫ئیس��ل�امی س����وڵتانەکانی عوس����مانی‬ ‫ئیسالمی ھیندیی سەردەمی مۆگۆلەکان‬ ‫نییە‪ .‬ئیسالمی حەس����ەن بەناو سەید‬ ‫قوت����ب ھیچ ش����تێک نایانبات����ەوە ناو‬ ‫ئیس��ل�امی تەھت����اوی‌و محەمەد عەبدە‪.‬‬ ‫ئەگ����ەر بمەوێ����ت وەک مارکس����ییەک‬ ‫قس����ەبکەم‪ ،‬دەکرێت بەئاسانی بەرگری‬ ‫لەو تێزە بکەین کە پێیوایە ئیس��ل�امی‬ ‫ناو "سیس����تمی کاپیتالیزم"‌و ئیسالمی‬ ‫"قۆناغی بەداوەت"‌و ئیسالمی "قۆناغی‬ ‫فیودالیزم" هه‌مان ئیسالم نین‪ .‬ئەمانە‬ ‫ئەلف‌و بای هه‌ر بیرکردنەوەیەکە ڕێزی‬ ‫الن����ی هه‌رەکەم����ی مێژوییبونی فیکرو‬ ‫مێژوییبون����ی کۆمەڵگاکان‌و مێژوییبونی‬ ‫بکەرە کۆمەاڵیەتییەکان بگرێت‪.‬‬ ‫مەھدی عامل لەش����وێنێکدا بەراوردی‬ ‫ئیس��ل�امی کالس����یکی س����ەردەمی‬ ‫ئیب����ن ڕوش����د بەئیس��ل�امی حەس����ەن‬ ‫بەناو س����ەید قوت����ب دەکات‌و دەڵێت‪:‬‬ ‫ئیسالمی س����ەید قوتب‌و حەسەن بەنا‬ ‫ئیس��ل�امێک نیی����ە خۆی بەکێش����ەی‬ ‫"بیدع����ە"‌و "هه‌رتەق����ە"‌و پەیوەن����دی‬ ‫نێ����وان "حیکمەت"‌و "ش����ەریعەت"ەوە‬ ‫سەرقاڵبکات‪ ،‬ئیسالمێکیش نییە خۆی‬ ‫بەش����یکردنەوەی "سیفەتەکانی خودا"‪،‬‬ ‫ی����ان "کۆنی����ی"‌و "تازەی����ی" دونیاوە‪،‬‬ ‫ی����ان کێش����ەی "ق����ەزاو ق����ەدەر"ەوە‬ ‫س����ەرقاڵبکات‪ ،‬بەڵک����و ئیس��ل�امێکە‬ ‫ڕوبەڕوی کۆمەڵێک کێش����ە بۆتەوە کە‬ ‫بزوتنەوەی دژەکۆڵۆنیالیزم‌وبزوتنەوەی‬ ‫ڕزگاری����ی نیش����تیمانی لەدونی����ای‬ ‫عەرەب����دا ھێناویەتەکای����ەوە‪ ،‬هه‌روەها‬ ‫لەپەیوەندیدایە بەفیکریی سۆسیالیزم‌و‬ ‫چۆنیەتی ڕێکخستنی پەیوەندەی نێوان‬ ‫"کەرتی گش����تیی"‌و "کەرت����ی تایبەت"‬ ‫لەئابوریدا‪ ،‬لەپەیوەندیدایە بە "مەسەلەی‬ ‫فرەحیزبی����ی"‌و دروس����تکردنی "بەرەی‬ ‫سیاس����یی"‌و مەس����ەلەی دروستبونی‬ ‫"ئیمپریالیزم"ەوە ھتد‪ ...‬ئیسالم لێرەدا‬ ‫لەناو ژینگەیەکی تیوریی‌و سیاس����یی‌و‬ ‫کۆمەاڵیەتیی‌و ڕەمزی����ی نوێدا ئامادەیە‬ ‫جیاواز لەوەی سەردەمی عەباسییەکاندا‬ ‫لەئاراداب����وە‪ ،‬بەلۆژی����ک‌و زمانێکی����ش‬ ‫قسس����ەدەکات جیاواز لەلۆژیک‌و زمانی‬ ‫س����ەردەمەکانی پێش خۆی‪ .‬نەبینینی‬ ‫ئەم پێدراوە س����ادەن فیکر لەفیکربون‬ ‫دەخات‪.‬‬

‫رێبوار حسێن‬ ‫ئیس��ل�امیه‌كانی‌ كوردس����تان كه‌ ئێستا‬ ‫له‌سێ‌ حزبی‌ سه‌ره‌كیدا خۆیان ده‌بیننه‌وه‌‪،‬‬ ‫به‌ش����ێویه‌كی‌ مه‌ده‌ن����ی‌‌و ئاش����تیخوازی‌‬ ‫ده‌س����تیانداوه‌ته‌ خزمه‌تكردنی‌ كۆمه‌اڵنی‌‬ ‫خه‌ڵك����ی‌ كوردس����تان‪ ،‬هه‌نوكه‌ كاری‌ ئه‌م‬ ‫حزبان����ه‌ به‌جۆرێك ب����ه‌الی‌ خزمه‌تكردنی‌‬ ‫خه‌ڵكدا شكاوه‌ته‌وه‌ ده‌بینین هه‌زاران كه‌س‬ ‫ه����ه‌واداری‌ ئه‌م حزبانه‌ن‌و په‌یڕه‌وی‌ فیكرو‬ ‫پڕۆژه‌كانی����ان ده‌كه‌ن‌و هاوكات س����ه‌دان‬ ‫مینبه‌ری‌ مزگه‌وته‌كانیان به‌ده‌س����ته‌وه‌یه‌و‬ ‫خاوه‌ن چه‌ندان ئه‌ندام په‌رله‌مان‌و ئه‌ندامی‌‬ ‫ئه‌نجومه‌ن����ی‌ پارێزگاكان����ن‪ ،‬جگه‌ له‌بواره‌‬ ‫میدیایه‌ك����ه‌ ك����ه‌ هه‌رس����ێكیان خاوه‌نی‌‬ ‫چه‌ندان كه‌ناڵ����ی‌ (بینراوو‪ ،‬بیس����تراوو‪،‬‬ ‫خوێن����دراوه‌و‪ ،‬ئه‌لیكترۆنین) وێڕای‌ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫چه‌ن����د ڕێكخ����راوو گروپی‌ كارای����ان هه‌یه‌‬ ‫له‌ناو توێژی‌ گه‌نج����ان‌و الوان‌و ئافره‌تان‪،‬‬ ‫ده‌شبینین به‌ش����ێوه‌یه‌كی‌ گشتی‌ ده‌نگی‌‬ ‫ئیسالمیه‌كانی‌ كوردس����تان له‌هه‌ڵبژاردندا‬ ‫به‌هه‌رس����ێ‌ الیه‌نه‌وه‌ زیاد ده‌كات‌و سه‌رو‬ ‫نیوملی����ۆن ك����ه‌س ده‌نگیان پێ����ده‌ده‌ن‪،‬‬ ‫هه‌م����و ئه‌وان����ه‌و چه‌ندانی‌ ت����ر نه‌بوه‌ته‌‬ ‫خاڵێك بۆ س����ه‌ر پیتی‌ فه‌رامۆش����كردنی‌‬ ‫ئیس��ل�امیه‌كان الی‌ ده‌سه‌اڵتدارانی‌ هه‌رێم‪،‬‬

‫ئایا به‌راست ئیس��ل�امیه‌كان جه‌سته‌یه‌ك ‌ی‬ ‫ئه‌گه‌ر سه‌یری‌ ڕابردوو ئێستای‌ پێكهاته‌ی‌‬ ‫نام����ۆن به‌نیش����تیمان؟ به‌تایب����ه‌ت ب����ۆ‬ ‫سیاس����یی‌‌و حكومی‌ هه‌رێمی‌ كوردس����تان‬ ‫هه‌لومه‌رجێك����ی‌ هه‌س����تیاری‌ ئێس����تا كه‌‬ ‫بكه‌ی����ن ده‌بینین ئیس��ل�امیه‌كان له‌توێژه‌‬ ‫كوردس����تان به‌قۆناغێكی‌ ن����وێ‌‌و تایبه‌تدا‬ ‫فه‌رامۆشكراوو مافخوراوه‌كاندا ده‌بینرێن‪،‬‬ ‫ده‌ڕواو پێویس����تی‌ زیاتری‌ به‌پرس‌و ڕاوێژ‬ ‫ج����ا ئ����ه‌م مافخوراویه‌ له‌ڕوی‌ سیاس����ی‌‌و‬ ‫هه‌یه‌ وه‌كو كورد ده‌ڵێ‌ " ڕازت الی‌ یه‌كێ‌‬ ‫ئابوری‌‌و حكومی‌‌و هه‌یكه‌لی‌ ئیداری‌ به‌رچاو‬ ‫پرست الی‌ هه‌زار " كه‌چی‌ ده‌سه‌اڵتدارانی‌‬ ‫ده‌كه‌وێ‌‪ ،‬با وردتر باس����ی‌ په‌راوێزخستنی‌‬ ‫كورد به‌پێچه‌وان����ه‌وه‌ ڕازیان الی‌ هه‌زاره‌و‬ ‫ئیس��ل�امیه‌كان بك����ه‌م‪ ،‬ل����ه‌ڕوی‌ مینحه‌ی‌‬ ‫پرس����یان الی‌ یه‌كێكه‌! بۆیه‌ من ده‌پرسم‬ ‫حزبی����ی‌‪ ،‬ئیس��ل�امیه‌كان كه‌مترین بودجه‌‬ ‫ئ����ه‌وه‌ی ئێس����تا ده‌س����ه‌اڵتدارانی‌ كورد‬ ‫وه‌رده‌گ����رن به‌راورد به‌خه‌ب����ات‌و خزمه‌تی‌‬ ‫داوای‌ ده‌كه‌ن بۆ سه‌ربه‌خۆیی‌ كوردستان‬ ‫میلله‌ت‪ ،‬له‌ڕوی‌ پۆستی‌ حكومی‌ مافه‌كه‌یان‬ ‫چ گره‌نتی����ه‌ك هه‌ی����ه‌ له‌درێژه‌كێش����انی‌‬ ‫كه‌متره‌ له‌و ئیس����تیحقاقه‌ی‌ هه‌یانه‌و ده‌بێ‌‬ ‫په‌راوێزخس����تنی‌ ئیس��ل�امیه‌كان ئه‌وانیش‬ ‫وه‌ریبگ����رن‪ ،‬كه‌متری����ن كه‌س����ی‌ الیه‌ن����ه‌‬ ‫له‌س����اته‌ مێژوییه‌كه‌دا هه‌ڵوێستی‌ خۆیان‬ ‫ئیس��ل�امیه‌كان له‌ئیمتیازاتی‌ دامه‌زراندن‌و‬ ‫پێچه‌وان����ه‌ بكه‌نه‌وه‌ به‌رامب����ه‌ر ئه‌وه‌ی‌ كه‌‬ ‫خانه‌نشینی‌‌و هاوكاری‌ سودمه‌ند بون‪ ،‬ئه‌و‬ ‫چه‌ن����دان س����اڵه‌ په‌راوێزتان خس����تون‪،‬‬ ‫پێشمه‌رگانه‌ی‌ تا دوێنێ‌ له‌گه‌ڵ پێشمه‌رگه‌ی‌‬ ‫هه‌رچه‌ن����ده‌ ئ����ه‌وه‌ی‌ ئیس��ل�امیه‌كان‬ ‫الیه‌نه‌ سیاس����یه‌كانی‌ تر له‌شاخ به‌رگریان‬ ‫نیش����انیانداوه‌ به‌رژه‌وه‌ندی‌ نیشتیمانیان‬ ‫له‌خ����اك ده‌كردو خۆیان به‌كوش����ت ده‌داو‬ ‫پێ����ش به‌رژه‌وه‌ن����دی‌ خۆی����ان خس����توه‌‬ ‫ئێستا خانه‌نشین بون یان نه‌بون‪ ،‬به‌هۆی‌‬ ‫به‌اڵم ئه‌مه‌ش وه‌ك����و مژارێك ده‌بێ‌ بیری‌‬ ‫ئیسالمیبونیانه‌وه‌ له‌كۆمه‌ڵه‌ی‌ پێشمه‌رگه‌‬ ‫لێبكرێته‌وه‌‪ ،‬یاخود ئه‌و ش����ه‌ڕه‌ی‌ ئێس����تا‬ ‫دێرینه‌كان نه‌كراونه‌ت����ه‌ ئه‌ندام‪ ،‬ته‌نانه‌ت‬ ‫له‌سنوره‌كانی‌ كوردستان نزیكبۆته‌وه‌و دور‬ ‫رێژه‌یه‌كی‌ زۆر كه‌میان خانه‌نش����ینكراون‬ ‫نیه‌ به‌رۆكی‌ ته‌واوی‌ كوردستان بگرێته‌وه‌‬ ‫چ جای‌ خانه‌نشینی‌ به‌پله‌ی‌ به‌رز‪ ،‬ئه‌وه‌ی‌‬ ‫به‌چ واتایه‌ك داوا له‌ئیس��ل�امیه‌كان بكرێ‌‬ ‫كه‌ له‌هه‌موش����یان زیاتر جێگه‌ی‌ سه‌رنجه‌و‬ ‫به‌رگ����ری‌ بكه‌ن تا دوێنێ‌ حیس����ابتان بۆ‬ ‫پێویس����ته‌ هه‌ڵوه‌س����ته‌ی‌ له‌س����ه‌ر بكرێ‌‬ ‫نه‌ده‌كردن وه‌كو كورد وتویه‌تی‌ " له‌ش����ه‌ڕ‬ ‫سه‌رۆكایه‌تی‌ هه‌رێم‌و حكومه‌تی‌ هه‌رێمه‌‪ ،‬كه‌‬ ‫شه‌ریك‌و له‌خێردا ته‌ریك " ‪ ،‬بۆیه‌ پێموایه‌‬ ‫به‌جارێك سه‌ركرده‌و خاوه‌ن ئه‌زمونه‌كانی‌‬ ‫ئیسالمیه‌كانیان فه‌رامۆشكردوه‌ به‌تایبه‌ت ئه‌وه‌ی‌ له‌س����ه‌ردانی‌ ج����ۆن كیری‌ وه‌زیر ‌ی هه‌موان له‌ناو كه‌شتیه‌كداین له‌سه‌ر ئاوێك‬ ‫بۆ پرسه‌ چاره‌نوسسازه‌كانی‌ كوردستان‪ ،‬ده‌ره‌وه‌ی‌ ئه‌مه‌ری����كا بینیم����ان هیچ كام ده‌بێ‌ له‌كاتی‌ گرتنی‌ ماسیه‌ك له‌ئاوه‌كه‌دا‬ ‫ئه‌گ����ه‌ر س����ه‌یری‌ پێكهات����ه‌ی‌ وه‌ف����ده‌ له‌سه‌ركرده‌ ئیس��ل�امیه‌كانی‌ لێنه‌بو ئه‌گه‌ر هه‌مومان لێیبخۆین‌و كاتێ‌ كه‌ش����تیه‌كه‌ش‬ ‫فه‌رمیه‌كانی‌ سه‌رۆكایه‌تی‌ هه‌رێم‌و حكومه‌ت ئه‌و قس����ه‌یه‌ش راس����تبێ‌ ك ‌ه جۆن كیری‌ توشی‌ گرفتێ‌ ببێ‌ ده‌بێ‌ هه‌موان سه‌رقاڵی‌‬ ‫بكه‌ین بۆ ده‌رمانی‌ چاویه‌ش����ه‌ كه‌س����ێكی‌ خۆی‌ وتبێتی‌ با ئیسالمیه‌كان به‌شدارنه‌بن چاككردنه‌وه‌ی‌ بین‪ ،‬ئه‌گینا ئه‌وكات وه‌كو‬ ‫ئیس��ل�امیی‌ به‌دی‌ ناكه‌یت! كاتێك ده‌چنه‌ هه‌ڵوێس����تی‌ نیش����تیمانیانه‌ی‌ س����ه‌رۆكی‌ كابرای‌ برن����ج نه‌خۆره‌كه‌ی‌ لێدێت كه‌ وتی‌‬ ‫ده‌ره‌وه‌ی‌ واڵت یاخود پێشوازی‌ له‌سه‌رۆك ‌ه هه‌رێم‌و به‌رپرس����انی‌ تر له‌وێ‌ ده‌رده‌كه‌وت " ك����ێ‌ برنجی‌ خواردوه‌ ب����ا ئه‌ویش بچێ‌‬ ‫گه‌وره‌كان����ی‌ واڵتان ده‌كرێ����ت هه‌ر وه‌كو كه‌ نه‌ده‌بو رازیببن ب����ه‌و مه‌رجه‌‪ ،‬چونكه‌ ئیشه‌كه‌ بكات" ‪.‬‬

‫چ گره‌نتیه‌ك هه‌یه‌‬ ‫له‌درێژه‌كێشانی‌‬ ‫په‌راوێزخستنی‌‬ ‫ئیسالمیه‌كان ئه‌وانیش‬ ‫له‌ساته‌ مێژوییه‌كه‌دا‬ ‫هه‌ڵوێستی‌ خۆیان‬ ‫پێچه‌وانه‌ بكه‌نه‌وه‌‬ ‫به‌رامبه‌ر ئه‌وه‌ی‌‬ ‫كه‌ چه‌ندان ساڵه‌‬ ‫په‌راوێزتان خستون‬

‫ئەو كوردانەی دژی سەربەخۆیین‬ ‫هاوار بازیان‬ ‫هەمیش����ە بڕوام واب����وە هەمو كوردێك‬ ‫ش����ایانی ئەوە نییە تامی س����ەربەخۆیی‬ ‫بچێ����ژێ‌و ه����اوكات پێویس����تیش ناكات‬ ‫هەمو غەیری كوردێ����ك رازی بكەین بڕوا‬ ‫بەكوردستانی سەربەخۆمان بێنێ‪ .‬لەبارەی‬ ‫كوردەوە شتێكی نامۆیە كە دەبینین هێشتا‬ ‫هەندێك الی����ەن مەودای بیری نەتەوەییان‬ ‫ناتوان����ێ هەزم����ی س����ەربەخۆیی گ����ەل‌و‬ ‫نیشتیمان بكا‪ ،‬جگە لەوەی بەشێكی تری‬ ‫كوردان بەش����ارەزایی‌و بەناوی سیاسەت‬ ‫نەخێر بەكوردستانی س����ەربەخۆ دەڵێن‪،‬‬ ‫بەاڵم بەڕاس����تی ئەو كوردانە لەسەرجەم‬ ‫بەش����ەكانی كوردس����تان كێن كە نەیاری‬ ‫كوردستانێكی سەربەخۆن‌و بۆچی؟‬ ‫‪1‬ـ هەرێمی كوردستان‬ ‫لەناو هێزە كوردستانییەكاندا لەهەرێمی‬ ‫كوردس����تان تا ئێستەش هێزو الیەن هەیه‌‬ ‫كە خۆی بەقەرزداری سیاس����یی كۆماری‬ ‫ئیس��ل�امی دەزان����ێ‪ .‬ئەگەر پێش����تریش‬ ‫لەچەند بۆنەو دەرفەتدا بەرپرسانی بااڵی‬ ‫یەكێتیی نیشتمانی پش����تیان لەخواستی‬ ‫نەتەوەی كورد ب����ۆ دەوڵەت كردبو‪ ،‬ئەوە‬ ‫ئێستەش روبەڕوی تاقیكردنەوەیەكی باش‬ ‫بونەوە‪ .‬بۆچونەكانی عادل موراد لەبارەی‬ ‫س����ەربەخۆیی كوردس����تان‌و مەسەلەكانی‬ ‫پێوەس����ت ب����ەو باس����ەوە هی����چ جۆرە‬ ‫جیاوازییەك����ی لەگەڵ لێ����دوان‌و روانینی‬ ‫بەرپرسانی كۆماری ئیسالمی بۆ ئەو پرسە‬ ‫نییەو لەهەندێك ش����وێندا ئەو بەرپرس����ە‬ ‫تەنانەت زیاتر لەبەرپرسانی ئێرانی نكۆڵی‬ ‫لەمافی كورد بۆ سەربەخۆیی كردوە‪.‬‬ ‫ئەو سیاسەتە "دژە كوردییە"ی بەشێك‬ ‫لەیەكێتیی نیش����تمانی ك����ە هاوئاهەنگە‬ ‫لەگەڵ نەیارانی س����ەربەخۆیی كورد لەناو‬ ‫حكومەت����ی عێراقی‌و بەش����ێك لەواڵتانی‬ ‫تری عەرەبی وەك میسر‪ ،‬لەالی زۆرینەی‬ ‫خەڵك����ی كوردس����تان مایەی پرس����یارو‬ ‫سەرس����وڕمانە‪ .‬الی خەڵك‌و رای گشتیی‬ ‫كوردستان ش����تێكی سەیر نییە ئەگەر بۆ‬ ‫نمونە عەبدولفەتاح سیسی سەرۆكی میسر‬ ‫یان بەرپرسانی شیعە لەعێراق بۆچونێكی‬ ‫نەرێنیان لەبارەی دەوڵەتی كوردستانەوە‬ ‫هەبێ‪ .‬هیچ كوردێك چاوەڕێ نییە كەسێكی‬ ‫وەك ن����وری مالیكی س����ەرۆك وەزیرانی‬ ‫عێراقی یان عەلی سیس����تانی مەرجەعی‬ ‫ش����یعە لەعێراق دەستخۆش����ی‌و پێشوازی‬ ‫لەپرس����ی كوردستانی س����ەربەخۆ بكات‪،‬‬

‫بەاڵم بێگومان هەمو كەس چاوەڕێیە كورد‬ ‫لەهەر شوێنێكی دنیا پاڵپشت‌و پشتگیری‬ ‫سەربەخۆیی كورد بێ‪.‬‬ ‫لەس����ەرەتای گەرمبونی دوبارەی باسی‬ ‫س����ەربەخۆیی لەباش����وری كوردس����تان‪،‬‬ ‫گومانێكی زۆر لەهەندێك هێزو الیەنی وەك‬ ‫ئیس��ل�امییەكان دەكرا كە دژ بەو پرس����ە‬ ‫بوەس����تنەوە‪ ،‬بەاڵم دواتر وەك دەركەوت‬ ‫س����ەرجەم ئ����ەو هێزان����ە هەڵوێس����تێكی‬ ‫نەتەوەیی‌و جوانیان پێشاندا‪ ،‬زۆر جوانتر‬ ‫لەو هێزە كۆن‌و كالسیكەی وەك یەكێتیی‬ ‫نیشتمانی كە ‪ 39‬ساڵە بەناوی رزگاریكاری‬ ‫نەتەوەیی خۆی بەكورد ناساندوە‪.‬‬ ‫‪2‬ـ كوردستانی ئێران‬ ‫دەنگی ئەو بەشە لەكوردستان دابەشی‬ ‫س����ەر كوردی ناوەخۆو ك����وردی تاراوگە‬ ‫دەكرێ‪ .‬هێزە ئۆپۆزس����یۆنەكانی كوردی‬ ‫لەدەرەوەی كوردس����تانی ئێران لەماوەی‬ ‫راب����ردودا راس����تەوخۆو ناڕاس����تەوخۆ‬ ‫پش����تگیریی پرس����ی س����ەربەخۆیی‬ ‫كوردس����تانیان كردوە ك����ە رەنگدانەوەی‬ ‫گش����تیی دەنگی كپكراوی كورد لەئێرانەو‬ ‫تەنانەت هەندێك هێ����زی وەك كۆمەڵەی‬ ‫شۆڕشگێڕی زەحمەتكێشانی كوردستانی‬ ‫ئێران بەڕەسمی پاڵپشتی لەهەر بڕیارێكی‬ ‫رێبەرایەتی����ی ك����ورد كردوە ك����ە بەرەو‬ ‫س����ەربەخۆیی كوردستان بڕوات‪ .‬هەروەها‬ ‫لێدوانی س����كرتاریەتی حزبی دیموكراتی‬ ‫كوردس����تانی ئێران كە هۆشداریدا لەوەی‬ ‫"ئێ����ران دژی س����ەربەخۆیی كوردس����تان‬ ‫پیالنگێڕی����ی دەكات"‪ .‬بەگش����تی جۆرێك‬ ‫هاوس����ۆزیی نەتەوەی����ی بۆ ئەو پرس����ە‬ ‫لەكوردی ئێراندا بینرا‪.‬‬ ‫لەب����ارەی دەنگ����ی ك����وردی ناوەخۆی‬ ‫واڵتەوە هەرچەندە مینبەرێكی ئازاد نییە‬ ‫دەنگی هەمویان ببیستین‪ ،‬بەاڵم بەتایبەت‬ ‫ئەوانەی بەڕەس����می لێدوان دەدەن باس‬ ‫لەدژایەتی����ی كوردس����تانی س����ەربەخۆ‬ ‫دەكەن‪ .‬عابد فەتاحی نوێنەری "كورد"ی‬ ‫ش����اری ورمێی كوردستان لە"پەرلەمان"ی‬ ‫ئێ����ران بەڕەس����می رایگەیاند ك����ە ئەوان‬ ‫دژی هەرجۆرە دابەش����كردنێكی عێراقن‌و‬ ‫س����ەرگرتنی دەوڵەتی كوردی بۆ كوردان‬ ‫هەمان س����ەرگرتنی "پیالنی ئیس����رائیلە"‬ ‫لەناوچەكەدا‪ .‬ئەو نوێن����ەرە كوردەی ناو‬ ‫سیس����تەمی كۆماری ئیسالمی كە هاوكات‬ ‫س����ەرۆكی فراكس����یۆنی پەرلەمانت����ارە‬ ‫س����وننەكانی ئێران����ە هەڕەش����ەی ئەوە‬ ‫دەكات "رێگ����ە نادەی����ن دەوڵەتی كوردی‬ ‫بێتەدی"‪ .‬هەرچەندە ش����تێكی نامۆ نییە‬

‫گومانێكی زۆر‬ ‫لەهەندێك هێزو‬ ‫الیەنی وەك‬ ‫ئیسالمییەكان دەكرا‬ ‫كە دژ بەو پرسە‬ ‫بوەستنەوە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫دواتر وەك دەركەوت‬ ‫سەرجەم ئەو‬ ‫هێزانە هەڵوێستێكی‬ ‫نەتەوەیی‌و جوانیان‬ ‫پێشاندا‬ ‫ك����ە پەرلەمانتارێكی ك����وردی وەك عابد‬ ‫فاتحی كە هاوس����ەرەكەی لەبنەماڵەیەكی‬ ‫ناسراوی شیعەی ناوچەكەیەو خۆی زیاتر‬ ‫لە ‪ 25‬س����اڵە لەنزیكەوە دەس����تی لەگەڵ‬ ‫چەوس����اندنەوەی ك����ورد تێك����ەڵ كردوە‬ ‫پێشوازی لەدەوڵەتی سەربەخۆی كوردان‬ ‫بكا یان كورد ش����تێكی لەوە باش����تر لەو‬ ‫كەس����ە چاوەڕوان بكا‪ ،‬بەاڵم پرسیارەكە‬ ‫ئەوەیە بۆچی دەنگی ئەو مۆرەی كۆماری‬ ‫ئیس��ل�امی لەراگەیاندندا بەس����ەر دەنگی‬ ‫س����ەرجەم ‪ 25 - 20‬هێ����زە كوردییەكانی‬ ‫ئۆپۆزسیۆنی ئێرانیدا زاڵبوە؟‬ ‫‪3‬ـ باكورو رۆژئاوا‬ ‫ئەو دو بەش����ەی كوردستان كە خۆیان‬ ‫لەمێژە باری س����ەربەخۆیی كوردستانیان‬ ‫لەپشتە پێشوازی لەدەوڵەتی سەربەخۆی‬ ‫ك����وردی دەكەن‪ ،‬بەاڵم لەگەڵ ئەوەش����دا‬ ‫تێبینیی خۆیان هەی����ە‪ .‬پارتی كرێكارانی‬ ‫كوردس����تان ك����ە ئەم����ڕۆ كەم ی����ان زۆر‬ ‫دەنگی سیاس����یی كورد ل����ەو دو پارچەی‬ ‫كوردس����تانە پێیوایە راگەیاندنی دەوڵەتی‬ ‫ك����وردی بەش����ێوەی ئێس����تە لەهەرێمی‬

‫كوردستان "گونجاوو لەكاتی خۆیدا نییە"‪.‬‬ ‫بەش����ێك لەچاودێران پێیانوایە‪ ،‬پەكەكە‬ ‫قوڵتر لەبەرپرس����انی هەرێمی كوردستان‬ ‫بیری لەو پرس����ە كردوەتەوەو روداوەكانی‬ ‫پاش راگەیاندنی سەربەخۆیی كوردستان‬ ‫دەخوێنێت����ەوە‪ ،‬بەتایب����ەت ك����ە دۆخی‬ ‫ناوچەكە لەعێراق‌و س����وریا ئاڵۆزە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫هاوكات بەشێكی تر لەش����رۆڤەكاران لەو‬ ‫بڕوای����ەدان كە ناكرێ ح����زب یان الیەنێك‬ ‫(بۆ نمونە پارتی دیموكراتی كوردستانی‬ ‫عێ����راق) ئەو پرس����ە "بەحزب����ی" بكات‌و‬ ‫خواس����تی لەمێژین����ەی نەتەوەیەك بكاتە‬ ‫ئاشی خۆی‪ ،‬هەر بۆیە پارتی كرێكاران پێی‬ ‫وایە "دەوڵەتی س����ەربەخۆی كوردستان"‬ ‫ئێس����تە لەبەرژەوەندی����ی هەم����و كوردو‬ ‫كوردس����تاندا نابێ"‪ .‬هەر لەو س����ۆنگەوە‬ ‫خۆی����ان لەو پرس����ە زۆر بەرپرس نازانن‌و‬ ‫بەشێوەی رەسمی پێشوازییەكی گەرمیان‬ ‫لێنەكردوە‪ .‬بەاڵم نابێ فەرامۆشیش بكەین‬ ‫كە هەرێمی كوردس����تان لەبارەی پرس����ی‬ ‫دەوڵەتی س����ەربەخۆوە حسێبێكی زۆری‬ ‫لەسەر پش����تگیرییەكانی باكورو رۆژئاواو‬ ‫بەتایب����ەت پارت����ی كرێ����كاران لەخۆی‌و‬ ‫دەوڵەت����ی ك����وردی دەكا‪ ،‬بۆیە هەرجۆرە‬ ‫نەیارییەكی ئەو دو پارچەیە لەگەڵ پرسی‬ ‫دەوڵەتی كوردیدا ت����ەواو جیاوازە لەگەڵ‬ ‫ئەو دژایەتیی����ەی بەسیس����تماتیك لەناو‬ ‫یەكێتیی نیشتمانی یان كوردی ناوەخۆی‬ ‫ئێرانەوە بەرامبەر كوردس����تانی سەربەخۆ‬ ‫دەكرێ‪.‬‬ ‫دەرئەنجام‬ ‫لەگ����ەڵ هەمو ئەوانەدا‪ ،‬گش����ت الیەكی‬ ‫ك����وردی كۆك����ن لەس����ەر ئ����ەوەی كورد‬ ‫پێویس����تی بەیەكدەنگی����ی هەی����ەو نابێ‬ ‫دیس����ان ئەو دەرفەتە مێژوییە لەدەستبدا‬ ‫كە رەنگە بۆ چەندان س����اڵی داهاتو لەو‬ ‫نەتەوەیە دوربكەوێتەوە‪ ،‬بەاڵم پرس����یار‬ ‫ئەوەیە‪ :‬ئەگەر بەش����ێك لەك����ورد بەهەر‬ ‫بیانویەكی سیاس����ی ی����ان مەزاجی حزبی‬ ‫پیالن����ی نەیاران����ی ك����ورد دژی واڵت����ی‬ ‫سەربەخۆی كوردس����تان جێبەجێ بكەن‪،‬‬ ‫وەاڵمی نەتەوەی كورد چی دەدەنەوە كە‬ ‫سەد س����اڵە قوربانی پێشكێش دەكات؟‬ ‫هەروەه����ا ئەوان����ەی خۆی����ان بەخاوەنی‬ ‫پ����رۆژەی دەوڵەتی كوردی دەزانن‪ ،‬بۆچی‬ ‫ئامادەنی����ن لەپێن����او هێنان����ەدی خەونی‬ ‫نەتەوەیەكی بێدەوڵ����ەت كە بارودۆخەكە‬ ‫دەرفەتی رزگاری پێبەخش����یوە‪ ،‬هەندێك‬ ‫سینگ فراوانتربن‌و لەپێناو نەتەوەدا پشت‬ ‫لەحزب بكەن؟‬

‫بیروڕا‬

‫)‪ )438‬سێشه‌مم ‌ه ‪2014/7/22‬‬

‫‪birura.awene@gmail.com‬‬

‫ئه‌م جاره‌ش نوێنه‌ران ‌ی كورد یه‌كه‌م پای ‌ه‬ ‫له‌سێكوچه‌ ‌ی بینا ‌ی ده‌وڵه‌ت ‌ی عێراقیان دانایه‌وه‌‬ ‫ی حاجی‌ عینایه‌ت‬ ‫عومه‌ر ‌‬ ‫رۆژی‌ ‪15‬ی‌ ته‌مم���وزی‌ ‪2014‬‬ ‫ده‌كه‌وێته‌ ناوه‌ن���دی‌ بیره‌وه‌ری‌ هه‌ردو‬ ‫شۆڕش���ی‌ ش���ومی‌ ‪14‬ی‌ ته‌مم���وزی‌‬ ‫س���اڵی‌ ‪1958‬ی‌ عه‌بدولكه‌ریم قاسم‌و‬ ‫شۆڕش���ی‌ ‪17‬ته‌مموزی‌ ساڵی‌ ‪1968‬ی‌‬ ‫به‌ده‌سپێش���خه‌ری‌‬ ‫به‌عس���یه‌كان‌و‬ ‫نوێنه‌ران���ی‌ گه‌لی‌ كورد ك���ه‌ خۆی‌ له‌‬ ‫‪ 62‬نوێنه‌ردا ده‌بینێته‌وه‌‪ ،‬ده‌س���ته‌ی‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌تی‌ خولی‌ سێهه‌می‌ پارله‌مانی‌‬ ‫عێ���راق هه‌ڵبژێردراو پای���ه‌ی‌ یه‌كه‌می‌‬ ‫س���ێكوچكه‌ی‌ بینای‌ ده‌وڵه‌تی‌ عێراق‬ ‫دانرایه‌وه‌‪ ،‬له‌كاتێكدا ده‌وڵه‌تێك نه‌مابو‬ ‫به‌ناوی‌ عێراق‪ ،‬ئه‌مان دروستیانكرده‌وه‌‪،‬‬ ‫بێئاگا یان به‌ئاگا له‌وه‌ی‌ ئه‌مان پایه‌ی‌‬ ‫ده‌وڵه‌تێكیان بونیادنایه‌وه‌ كه‌ ‪ 94‬ساڵه‌‬ ‫جگه‌ له‌شه‌ڕو وه‌یش���ومه‌و ماڵوێرانی‌‌و‬ ‫قه‌تلوع���ام هیچ���ی‌ بۆ گه‌ل���ی‌ كورد‬ ‫پێنه‌بوه‌‪ ،‬له‌الیه‌ك ده‌سه‌اڵتدارانی‌ كورد‬ ‫له‌كوردستان ش���ه‌یپوری‌ دامه‌زراندنی‌‬ ‫ده‌وڵه‌تی‌ كورد لێده‌د‌هن‌و له‌والش���ه‌وه‌‬ ‫بونی���ادی‌ ده‌وڵه‌تێك���ی‌ هه‌ڵوه‌ش���اوه‌‬ ‫ده‌كه‌نه‌وه‌و باشیش ده‌زانن دانانی‌ هه‌ر‬ ‫به‌ردێك له‌پایه‌كانی‌ هه‌یكه‌لی‌ ده‌وڵه‌تی‌‬ ‫عێراق داكوتان���ی‌ بزمارێكه‌ به‌تابوتی‌‬ ‫خه‌ونه‌كان���ی‌ دروس���تبونی‌ ده‌وڵه‌تی‌‬ ‫كوردیداو ئه‌و راستیه‌ش���یان سه‌لماند‬ ‫كه‌ زۆر له‌مێژه‌ پێمانده‌ڵێن دروستبونی‌‬ ‫ده‌وڵه‌تی‌ كوردی‌ خه‌ونی‌ ش���اعیرانه‌‪،‬‬ ‫جێی خۆیه‌تی‌ له‌ده‌سڕۆیش���توانی‌ ئه‌م‬ ‫گه‌له‌ به‌ش���مه‌ینه‌ته‌ بپرسین؟ به‌هه‌مو‬ ‫الیه‌نه‌كان���ه‌وه‌ عه‌لمان���ی‌‌و ئیس�ل�امی‌‬ ‫ئۆپۆزس���یۆنی‌ جاران‌و ده‌س���ه‌اڵتداری‌‬ ‫ئه‌م���ڕۆ به‌تایبه‌ت س���ه‌رانی‌ دو حزبه‌‬ ‫ده‌ستڕۆیش���توه‌كه‌ی‌ ‪ 23‬س���اڵه‌ی‌‬ ‫كوردس���تان‪ ،‬له‌ ‪ 2003‬وه‌ تا ئێس���تا‬ ‫چیتان چنیوه‌ته‌وه‌ له‌حكومه‌تی‌ عێراق‬ ‫بۆ گه‌ل���ی‌ كورد جگه‌ له‌ده‌س���كه‌وتی‌‬ ‫م���ادی‌‌و مه‌عن���ه‌وی‌ ب���ۆ خۆت���ان‌و‬ ‫ئه‌وان���ه‌ی‌ نوێنه‌رتان ب���ون له‌به‌غداو‬

‫له‌س���ه‌فاره‌تخانه‌كان ل���ه‌ده‌ره‌وه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫عێ���راق‪ ،‬كامانه‌ن ئه‌و یاس���او بڕیارو‬ ‫ده‌سكته‌وتانه‌ی‌ بۆ كوردتان وه‌گرتوه‌؟‬ ‫كوا بودج���ه‌و قوتی‌ خه‌ڵك؟! له‌كوێیه‌‬ ‫یاسای‌ نه‌وت‌و غاز؟! كوا موچه‌و چه‌ك‌و‬ ‫ته‌داروكاتی‌ پێش���مه‌رگه‌؟! كێ ماده‌ی‌‬ ‫‪140‬ی‌ جێبه‌جێك���رد؟! گه‌ر ش���ه‌ڕی‌‬ ‫س���وننه‌كان‌و داعش نه‌بوایه‌ مه‌حاڵبو‬ ‫ئه‌م ناوچانه‌ بكه‌ونه‌وه‌ ده‌س���ت هێزی‌‬ ‫پێشمه‌رگه‌ی‌ كوردستان‪ ،‬به‌ئێستاشه‌وه‌‬ ‫ئ���ه‌م ناوچان���ه‌ له‌خه‌ت���ه‌ردان‪ ،‬ئ���ه‌م‬ ‫سیاس���ه‌ته‌ دوفاقیه‌ چیه‌ له‌گه‌ڵ گه‌لی‌‬ ‫كورد ده‌یكه‌ن؟ هه‌س���تناكه‌ن یاریه‌كی‌‬ ‫دۆڕاو ده‌ك���ه‌ن‌و بونه‌ته‌ ده‌س���كه‌الی‌‬ ‫ئه‌مه‌ری���كاو ئێ���ران‌و توركی���ا‪ ،‬هه‌ر‬ ‫حزب���ه‌ بوه‌ته‌ چه‌ند ب���اڵ‌و هه‌ر باڵێك‬ ‫به‌ده‌ست واڵتێكی‌ نه‌یاری كورده‌وه‌یه‌‪،‬‬ ‫ئێوه‌ بۆ جارێك���ی‌ دی‌ به‌ردی‌ بناغه‌ی‌‬ ‫عێراقی‌ عه‌ره‌بیتان دانایه‌وه‌و پیرۆزتان‬ ‫بێت ده‌س���كه‌وتی‌ م���ادی‌‌و مه‌عنه‌وی‌‌و‬ ‫موچ���ه‌ی‌ قه‌به‌‪ ،‬به‌اڵم ب���اش بزانن كه‌‬ ‫له‌ماوه‌یه‌كی‌ كورتدا بۆ جاری‌ سێهه‌م‌و‬ ‫له‌پێناو پۆس���تی‌ س���ه‌رۆك كۆمارێكی‌‬ ‫بێده‌س���ه‌اڵت‌و چه‌ن���د وه‌زی���رو گزیرو‬ ‫سه‌فیرێك (كه‌ نه‌ گرێیه‌كیان بۆ كورد‬ ‫پێده‌درێ‌و نه‌ بۆیان ده‌كرێته‌وه‌) ئاوات‌و‬ ‫ئامانج���ی‌ پیرۆزی‌ له‌مێژین���ه‌ی‌ گه‌لی‌‬ ‫كوردتان له‌چاڵنایه‌وه‌‪ ،‬روداوه‌كانی‌ ‪11‬‬ ‫س���اڵی‌ رابوردوش به‌رونی‌ ئه‌مه‌مان بۆ‬ ‫ده‌سه‌لمێنێ‪.‬‬ ‫ئێ���وه‌ش ئ���ه‌ی‌ نوێنه‌ره‌كانی‌ گه‌لی‌‬ ‫كورد له‌ئه‌نجومه‌نی‌ نانیشتمانی‌ عێراق‬ ‫پیرۆزتان بێت پۆست‌و كورسی‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫بێگومانبن جگه‌ له‌خزمه‌تكردنی‌ خۆتان‬ ‫ناتوانن به‌ردێك بخه‌نه‌ س���ه‌ر به‌ردێك‬ ‫ب���ۆ كورد‪ ،‬ن���ه‌ك له‌به‌رئ���ه‌وه‌ی‌ ئێوه‌‬ ‫بێتوان���ان‪ ،‬نه‌خێر هه‌رگی���ز وانیه‌! نه‌‬ ‫ئێ���وه‌ بێتوانان نه‌ ئه‌وانه‌ی‌ پێش ئێوه‌‬ ‫به‌اڵم ئێوه‌ التان رونه‌ به‌رامبه‌ره‌كانتان‬ ‫چ شۆڤێنیستێكن‪ ،‬ئێوه‌ جگه‌ له‌ئاسنی‌‬ ‫س���ارد كوت���ان چیت���ان پێناك���رێ‌و‬ ‫ئه‌مجاره‌ش س���ه‌رانی‌ ك���ورد ئێوه‌یان‬ ‫كرده‌ دارده‌س���ت‌و به‌فش���اری‌ ئێران‌و‬ ‫ئه‌مه‌ریكا مێژویان چه‌ندباره‌ كرده‌وه‌‪،‬‬ ‫ئه‌و راس���تیه‌ش له‌یادنه‌كه‌ن زۆرترین‬ ‫ده‌ن���گ ك���ه‌ س���ه‌رۆكی‌ ئه‌نجومه‌نی‌‬ ‫نوێنه‌ران هێنای‌ ‪ 194‬ده‌نگ بو گه‌ر ‪62‬‬ ‫ده‌نگه‌كه‌ی‌ ئێوه‌ی‌ له‌گه‌ڵ نه‌بوایه‌ ئه‌وا‬

‫گه‌لی‌ كوردو به‌تایبه‌تتر‬ ‫یه‌كێتیه‌كان نابێ‬ ‫ئه‌وه‌یان له‌یادبچێت‬ ‫ئه‌و نه‌خۆشیه‌ی‌‬ ‫مام جه‌الل تاڵه‌بانی‌‬ ‫توشی‌ بو ماوه‌ی‌‬ ‫یه‌ك ساڵ‌و نیوه‌‬ ‫نه‌خۆشه‌‪ ،‬ده‌رئه‌نجامی‌‬ ‫ئه‌و گرژیه‌ بو له‌گه‌ڵ‬ ‫مالیكی‌ رویداو دوای‌‬ ‫نیو كاتژمێر له‌و‬ ‫كۆبونه‌وه‌یه‌ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫به‌سه‌رهات كه‌ حه‌زی‌‬ ‫كه‌سمان نه‌بو جگه‌‬ ‫له‌دوژمنانی‌ گه‌لی‌ كورد‬ ‫‪ 132‬ده‌نگ���ی‌ ئه‌مایه‌وه‌ كه‌ نه‌یده‌كرده‌‬ ‫(نیوه‌‪+‬یه‌ك)ی‌ كۆی‌ گشتی‌ ده‌نگه‌كان‬ ‫كه‌ ‪ 164‬ده‌نگه‌و بێ ئێوه‌ دانیشتنه‌كه‌‬ ‫رێ���ژه‌ی‌ یاس���ایی ت���ه‌واو نه‌ده‌كردو‬ ‫په‌كیده‌كه‌وت‌و شۆڤێنیستێكی‌ داعشی‬ ‫داخ له‌دڵ نه‌ده‌گه‌یش���ته‌ سه‌ر كورسی‬ ‫سه‌رۆكایه‌تی‌‪ ،‬ئێوه‌ نه‌تانپرسی سه‌رانی‌‬ ‫كورد له‌الی���ه‌ك وه‌زی���ره‌كان له‌به‌غدا‬ ‫ده‌كشێنه‌وه‌و له‌والشه‌وه‌ ئێوه‌ ده‌نێرن‬ ‫بۆ به‌غدا بۆ؟ ئه‌م یاریه‌ دوفاقیه‌ چیه‌و‬ ‫له‌پای‌ چ���ی‌؟ ب���ۆ به‌رژه‌وه‌ندی‌ كێ؟‬ ‫ئه‌و پارته‌ ده‌سه‌اڵتدارانه‌ی‌ كوردستان‬ ‫كه‌ ش���انازی‌ به‌دروشمی‌ مافی‌ چاره‌ی‌‬

‫خۆنوس���ینه‌وه‌ ده‌ك���ه‌ن پێمانناڵێ���ن‬ ‫به‌فیتی‌ كێ ش���ه‌ڕ له‌س���ه‌ر پۆس���تی‌‬ ‫س���ه‌رۆك كۆم���ارو جێگری‌ س���ه‌رۆك‬ ‫وه‌زیران‌و جێگ���ری‌ دوهه‌می‌ پارله‌مان‬ ‫ده‌كه‌ن؟!‬ ‫بێكه‌سی شاعیر راستی‌ فه‌رموه‌‪:‬‬ ‫كورد ئه‌به‌د ناگات ‌ه مه‌قس���ه‌د نۆكه‌ری‌‬ ‫بێگانه‌یه‌‬ ‫دودڵن پیس���ن له‌گه‌ڵ ی���ه‌ك بۆیه‌ وا‬ ‫بێالنه‌یه‌‬ ‫میلله‌تێك���ن بۆ نه‌مان���ی‌ یه‌كتری‌ هه‌ر‬ ‫هه‌وڵئه‌ده‌ن‬ ‫داخه‌كه‌م وردو درشتی‌ شێت‌و شه‌یدای‌‬ ‫عانه‌یه‌‬ ‫شاهۆی‌ شاعیری هه‌ڵه‌بجه‌ییش جوانی‌‬ ‫پێكاوه‌ كه‌ ده‌فه‌رموێ‪:‬‬ ‫بێ شه‌رواڵی‌ پێپه‌تی‌ بڕیاری‌ جێی بڕوا‬ ‫نیه‌‬ ‫چ���ی‌ به‌ده‌میایه‌ درۆیه‌ ن���او ده‌رونی‌‬ ‫وانیه‌‬ ‫پێپه‌تی‌‌و چاكه‌و مروه‌ت بێش���ه‌رواڵ‌و‬ ‫پیاوه‌تی‌‬ ‫درۆیه‌ شاهۆ نه‌بیسراوه‌ وا نیه‌‬ ‫ئێمه‌ ساڵی‌ ‪ 2010‬هۆشیارمانكردنه‌وه‌‬ ‫له‌مه‌ترس���ی مالیك���ی‌‌و نوجێفیه‌كان‌و‬ ‫ئه‌مج���اره‌ش هۆش���یارتان ده‌كه‌ینه‌وه‌‬ ‫له‌خه‌ته‌ری‌ چونه‌ به‌غداو بون به‌عاملی‌‬ ‫بونیادنان���ه‌وه‌ی‌ ده‌وڵه‌تی‌ عێراقی‌ دژه‌‬ ‫كوردی‌ هه‌ڵوه‌شاوه‌ به‌اڵم سودی‌ نه‌بو‪،‬‬ ‫راسته‌ سیاس���ه‌ت باوك‌و دایكی‌ نیه‌و‬ ‫هونه‌ری‌ بونه‌كان���ه‌ به‌اڵم گه‌لی‌ كوردو‬ ‫به‌تایبه‌تتر یه‌كێتیه‌كان نابێ ئه‌وه‌یان‬ ‫له‌یادبچێ���ت ئ���ه‌و نه‌خۆش���یه‌ی‌ مام‬ ‫جه‌الل تاڵه‌بانی‌ توشی‌ بو ماوه‌ی‌ یه‌ك‬ ‫س���اڵ‌و نیوه‌ نه‌خۆش���ه‌‪ ،‬ده‌رئه‌نجامی‌‬ ‫ئه‌و گرژیه‌ بو له‌گ���ه‌ڵ مالیكی‌ رویداو‬ ‫دوای‌ نی���و كاتژمێر ل���ه‌و كۆبونه‌وه‌یه‌‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ به‌سه‌رهات كه‌ حه‌زی‌ كه‌سمان‬ ‫نه‌ب���و جگه‌ له‌دوژمنان���ی‌ گه‌لی‌ كورد‪،‬‬ ‫به‌داخه‌وه‌ نه‌خۆش���یه‌ به‌رده‌وامه‌كه‌ی‌‬ ‫گه‌ل���ی‌ كورد (پۆس���ت‌و پ���اره‌) ئه‌م‬ ‫راستیه‌یان له‌یادكردین‪ ،‬وا ئه‌مجاره‌ش‬ ‫عێراق به‌ده‌س���تی‌ ئێ���وه‌ی‌ نوێنه‌رانی‌‬ ‫ك���ورد بونیادنرای���ه‌وه‌و رۆژان رۆژی‌‬ ‫له‌دوایه‌و په‌شیمانییش دادتان نادا‪.‬‬

‫ئاماده‌م ببم ‌ه پارێزگار ‌ی سلێمانی‌‬ ‫كه‌مال مه‌حمود ساڵح‬ ‫ئه‌ڵبه‌ته‌ من ئه‌وه‌ ده‌زانم ئه‌و كه‌سه‌ی‌‬ ‫ده‌بێت ببێته‌ پارێزگار پێویسته‌ ده‌رچو ‌‬ ‫ی‬ ‫هه‌ڵب���ژاردن‌و ئه‌ندام���ی‌ ئه‌نجومه‌ن���ی‌‬ ‫پارێ���زگا بێت‪ ،‬ب���ه‌اڵم له‌واڵتی‌ ئێمه‌دا‬ ‫هه‌ر له‌یاس���ادا بێ‌ یاس���ایی‌ ده‌كرێت‪،‬‬ ‫ئه‌گ���ه‌ر گ���ۆڕان‌و یه‌كێت���ی‌ رێكبكه‌ون‬ ‫ده‌توانن یاس���ا به‌جۆرێ���ك بچه‌رخێنن‬ ‫ك���ه‌ پارێزگار ئه‌ندام���ی‌ ئه‌نجومه‌نیش‬ ‫نه‌بێ���ت! به‌تایبه‌ت���ی‌ یه‌كێت���ی‌‪ ،‬وه‌ك‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ له‌رابردودا ب���ۆ به‌ڕێز (به‌هرۆز‬ ‫حه‌مه‌س���اڵح)كردی‌‪ ،‬م���ن ك���ه‌ ده‌ڵێم‬ ‫ئاماده‌م ببمه‌ پارێزگار مه‌به‌ستم ئه‌وه‌‬ ‫نیه‌ كه‌ به‌راستمه‌‪ ،‬به‌ڵكو نه‌ك به‌راستم‬ ‫نیه‌ ته‌نان���ه‌ت ئه‌گه‌ر منیش بم له‌باتی‌‬ ‫هه‌ڤ���اڵ ئه‌بوبه‌كرو ئاس���ۆ فه‌ره‌یدون‬ ‫هه‌رگی���ز قبوڵی‌ ئ���ه‌وه‌ ناك���ه‌م ببمه‌‬ ‫‌ر‬ ‫پارێزگارێكی‌ شه‌ق‌و شڕ‪ ،‬چونكه‌ ئه‌گه قۆناغی‌ تاڵه‌بانی‌ نیش���انده‌دا ته‌نانه‌ت‬ ‫ئه‌میان بێت‪ ،‬حزبه‌كه‌ی‌ ئه‌وال دژایه‌تی‌ به‌گه‌ڕانه‌وه‌ش���ی‌ له‌ئه‌ڵمانی���اوه‌ ب���ۆ‬ ‫ده‌كات‌و به‌پێچه‌وان���ه‌وه‌‪ ،‬مه‌گه‌ر ته‌نها س���لێمانی‌‪ ،‬له‌الیه‌كی‌ تریشه‌وه‌ یه‌كێتی‌‬ ‫له‌یه‌ك حاڵه‌تدا نه‌بێت كه‌ دو ساڵ به‌دو هه‌مو كات ئاماده‌ی���ه‌ ركابه‌ره‌كه‌ی‌ تا‬ ‫ساڵ بێت‪ ،‬هێش���تا ئه‌مه‌ش چاره‌سه‌ر س���ه‌ر ئێسقان بش���كێنێ‌ وه‌ك ئه‌وه‌ی‌‬ ‫نیه‌‪ ،‬یان باشتره‌ بڵێین چاره‌سه‌رێكی‌ له‌هه‌ڵمه‌ته‌كه‌ی‌ پێش ‪ 4/30‬دا دیمان‪،‬‬ ‫نیوه‌ناچڵ���ه‌‪ ،‬س���ه‌ره‌ڕای‌ ئه‌م���ه‌ش له‌كاتێكدا به‌درێژایی‌ چاره‌ك ‌ه س���ه‌ده‌ی‌‬ ‫یه‌كێتی‌ له‌تام ده‌ریكرد‪ ،‬ئه‌و سۆشیال رابرودو هه‌ردو حزبی‌ ده‌سه‌اڵت زۆرترین‬ ‫دیموكرات���ه‌ی‌ كه‌ باس���ی‌ ده‌كرد ته‌نها هه‌ڵه‌وه‌ڕو كۆنه‌به‌عسی‌‌و ره‌فتار به‌عسی‌‬ ‫ناوبو نه‌ك ناوه‌ڕۆك ئه‌وه‌ی‌ سه‌لماند كه‌ ئێس���تایان گرتۆته‌ خۆیان‪ ،‬كه‌چی‌ زۆر‬ ‫بڕوای‌ به‌ده‌ستاوده‌ستكردنی‌ ده‌سه‌اڵت بێشه‌رمانه‌ نه‌ك له‌ماڵی‌ شوشه‌وه‌ به‌ڵكو‬ ‫نی���ه‌‪ ،‬نه‌ك هه‌ر ئه‌مه‌ به‌ڵكو له‌ناوخۆی‌ له‌ماڵی‌ ته‌نه‌كه‌ی‌ شڕه‌وه‌ هێرش بۆ سه‌ر‬ ‫حزبه‌كه‌ی‌ خۆیشیدا ئه‌وپه‌ڕی‌ ناكۆكی‌ ئه‌ندامێكی‌ خۆیان ده‌كه‌ن كه‌ ئێستاكه‌‬ ‫هه‌یه‌ بۆ پۆس���تی‌ س���ه‌رۆك كۆماری‌ ئه‌ندامیان نی���ه‌‪ ،‬ئه‌م���ه‌ له‌ئه‌ده‌بیاتی‌‬ ‫عێراق‪ ،‬ناكۆكیه‌ك نه‌ك له‌تام ده‌رچوه‌ فه‌لسه‌فه‌ی‌ سیاسیدا ئه‌وپه‌ڕی‌ ئیفالسی‌‬ ‫به‌ڵكو ئه‌وپه‌ڕی‌ بێله‌زه‌تیشه‌و نیشانه‌ی‌ سیاسی‌‌و جه‌ماوه‌رییه‌‪ ،‬كاتێك حزبێكی‌‬ ‫حزبێك���ی‌ بێس���ه‌ره‌و ب���ه‌ره‌ی‌ دوای‌ ده‌س���ه‌اڵتدار بانگه‌ش���ه‌ی‌ بی���روڕای‌‬

‫ئایا ئه‌و ده‌سه‌اڵته‌ خه‌جاڵه‌ت نابێ‌ له‌وه‌ی‌‬ ‫بانگه‌شه‌ی‌ بۆ كردوه‌و به‌كرده‌وه‌ دژی‌‬ ‫ئه‌نجامدانێتی‌؟ ئایا ئه‌و جه‌ماوه‌ره‌ش خۆی‌‬ ‫به‌خه‌جاڵه‌ت نازانێ‌ گه‌ر جارێكی‌ تر هه‌مان‬ ‫قه‌وانی‌ درۆ لێدرایه‌وه‌و داوای‌ هه‌ڵبژاردنی‌‬ ‫لێكرایه‌وه‬ ‫ئ���ازادو دیموكراس���یه‌ت‌و هه‌ڵبژاردن ‌‬ ‫ی‬ ‫ئاره‌زومه‌ن���دی‌ خه‌ڵك���ی‌ ده‌كات‌و به‌و‬ ‫دروش���مه‌ بریقه‌دارانه‌ جه‌ماوه‌ر كێش‬ ‫ده‌كات���ه‌ س���ه‌ر س���ندوقی‌ ده‌نگدان‌و‬ ‫هه‌ڵبژاردن���ی‌ نوێنه‌ران���ی‌ خ���وازراوی‌‬ ‫خۆیان ره‌نگه‌ ئاس���ایی‌ نه‌بێ‌ ئیتر ئه‌و‬ ‫جه‌ماوه‌ره‌ بێده‌نگ بك���رێ‌ به‌به‌هانه‌ی‌‬ ‫جۆراوج���ۆر‪ ،‬رێگه‌ی‌ درۆو ده‌له‌س���ه‌ی‌‬ ‫بخرێته‌ به‌رده‌م ته‌نها له‌به‌ر ئه‌وه‌ی‌ ئه‌و‬ ‫خه‌ڵكه‌ پێچه‌وانه‌ی‌ خواس���ته‌كانی‌ ئه‌و‬ ‫حزبه‌و به‌دڵ‌و ئاره‌زوی‌ ئه‌وی‌ نه‌كردوه‌‬ ‫نوێنه‌رانێك���ی‌ بۆ خۆی‌ دیاری كردبێت‬ ‫س���ه‌ر به‌و حزب���ه‌ نه‌بوبێ���ت‪ ،‬كاتێك‬ ‫شتێكی‌ وه‌ها به‌راستی‌ ده‌بێته‌ واقیع‌و‬ ‫رێگریی‌ له‌و نوێنه‌ره‌ ده‌كرێ‌ كه‌ خه‌ڵك‬ ‫خ���ۆی‌ ده‌نگی‌ داوه‌تێ‌ ئه‌و پرس���یاره‌‬ ‫دێت���ه‌ پێش چ���اوان كه‌ ده‌ڵ���ێ‌‪ :‬ئایا‬

‫ئه‌و ده‌س���ه‌اڵته‌ خه‌جاڵه‌ت نابێ‌ له‌وه‌ی‌‬ ‫بانگه‌ش���ه‌ی‌ بۆ كردوه‌و به‌كرده‌وه‌ دژ ‌‬ ‫ی‬ ‫ئه‌نجامدانێت���ی‌؟ ئایا ئه‌و جه‌ماوه‌ره‌ش‬ ‫خۆی‌ به‌خه‌جاڵه‌ت نازانێ‌ گه‌ر جارێكی‌‬ ‫تر هه‌مان قه‌وانی‌ درۆ لێدرایه‌وه‌و داوای‌‬ ‫هه‌ڵبژاردن���ی‌ لێكرای���ه‌وه‌؟ له‌هه‌رێمی‌‬ ‫كوردس���تان ئێم���ه‌ به‌چ���اوی‌ خۆمان‬ ‫هه‌مان ده‌س���ه‌اڵت‌و هه‌م���ان جه‌ماوه‌ر‬ ‫ده‌بینین كه‌ له‌دوای‌ راپه‌ڕینی‌ ‪1991‬وه‌‬ ‫ئه‌مه‌ به‌زمیانه‌‪.‬‬ ‫به‌هه‌رحاڵ مه‌به‌س���تی‌ باس���ه‌كه‌ی‌‬ ‫ئێمه‌ ئه‌وه‌ی���ه‌ به‌زوترین كات پارێزگار‬ ‫ب���ۆ س���لێمانی‌ دابن���رێ‌ چونكه‌ ئه‌م‬ ‫ش���اره‌ به‌قه‌زاو ناحی���ه‌و الدێكانیه‌وه‌‬ ‫رابردویه‌كی‌ پڕ هیالكی‌‌و نه‌حه‌ساوه‌ی‌‬ ‫هه‌یه‌ بۆیه‌ زۆرتر روم���ان له‌یه‌كێتیه‌و‬ ‫ده‌زانی���ن گۆڕان‌و یه‌كێتی‌ وه‌كو نه‌وزاد‬ ‫ه���ادی‌ هه‌ولێ���ر نیوه‌ زائی���د یه‌كیان‬ ‫ب���ۆ دابی���ن ناكرێت‪ ،‬كه‌وات���ه‌ عه‌قڵ‌و‬ ‫لۆژی���ك ئه‌وه‌ی ‌ه كه‌ ناوخ���ۆی‌ خۆمان‬ ‫رێكبخه‌ی���ن‌و جگه‌ له‌وه‌ی‌ پارێزگارێكی‌‬ ‫نوێ‌ به‌كۆده‌نگی‌ دابنرێت‪ ،‬هاوكاتیش‬ ‫هه‌مو ته‌ركیزێكمان له‌س���ه‌ر س���نوره‌‬ ‫نوێكه‌مان بێت ك���ه‌ دڕنده‌یه‌كی‌ وه‌كو‬ ‫داع���ش له‌به‌رامبه‌رماندا وه‌س���تاوه‌و‬ ‫هه‌م���و كاتێ���ك هه‌رێمی‌ كوردس���تان‬ ‫وه‌كو ئیس���رائیل‌و فه‌له‌س���تین له‌ژێر‬ ‫مه‌ترس���ی‌و سه‌رئێش���ه‌دایه‌‪ ،‬ئ���ه‌وه‌ی‌‬ ‫پێویسته‌ له‌كۆتاییدا بگوترێ‌ ئه‌وه‌یه‌ با‬ ‫كۆبونه‌وه‌ له‌پێناوی‌ كۆبونه‌وه‌ كۆتایی‌‬ ‫پێبێت‪ ،‬با خه‌ڵك له‌وه‌ زیاتر توش���ی‌‬ ‫قه‌له‌ق���ی‌‌و دوڵی‌‌و نائومێ���دی‌ نه‌بێت‪،‬‬ ‫چونك���ه‌ بارودۆخ یارمه‌تی���ده‌ر نیه‌ بۆ‬ ‫ملمالنێی‌ ته‌سكی‌ حزبی‌‌و قۆرخكردنی‌‬ ‫ده‌سه‌اڵت‪.‬‬

‫‪13‬‬

‫دیکتاتۆرییەت‌و ئاوێنە‬

‫ئاراس فه‌تاح‬

‫ئایا چیت����ر دیکتاتۆرییەت دەتوانێت‬ ‫وەک سیس����تەمێکی سیاس����ی ب����ۆ‬ ‫دروس����تکردنی دەوڵەتێک����ی بەهێ����ز‬ ‫بمێنێت����ەوە‪ ،‬رۆڵ����ی زەمانەتکارێک بۆ‬ ‫یەکێتی نیشتیمانیی بگێڕێت‌و ئاوێنەیەک‬ ‫بێت بۆ نەتەوە؟ ئەمە ئەوپرسیاران یە‬ ‫کە لەدوای داوەشانی مۆدێلی دەوڵەتی‬ ‫نەتەوەییەوە لەزۆرێک لەواڵتانی جیهانی‬ ‫س����ێ بەگش����تی‌و لەعێراقدا بەتایبەتی‬ ‫روبەڕوماندەبێتەوە‪.‬‬ ‫گەر زۆر بەس����ادەیی باس لەدەوڵەت‬ ‫بکەی����ن پێویس����تە ب����اس لەس����ێ‬ ‫رەگەزی س����ەرەکی بکەی����ن‪ .‬یەکەمیان‬ ‫ئایدی����ای دەوڵەتە‪ ،‬دوهەمی����ان بنەما‬ ‫فیزیکییەکانێتی‌و سێهەمیشیان بریتییە‬ ‫لەدەزگاکانی دەوڵەت‪.‬‬ ‫ئایدیای دەوڵەت لەس����ەر سەروەرێتی‬ ‫نەت����ەوە بەن����دە‪ .‬ب����ۆ ئ����ەوەی باس‬ ‫لەسەروەرێتییش بکەین‪ ،‬دەبێت دەوڵەت‬ ‫خاوەنی هەندێک رەگەزی فیزیکی بێت‪،‬‬ ‫ک����ە گرنگترینیان پێکهات����وە لەخاک‌و‬ ‫خەڵک‌و سامان‪ .‬واتە ئێمە ناتوانین باس‬ ‫لەدەوڵەتی نەتەوەیی بکەین بەبێ بونی‬ ‫ئەم س����ێ رەگەزە کە سنوری دەوڵەت‬ ‫پێکدەهێن����ن‪ .‬نەت����ەوەش لەچەمک����ی‬ ‫دەوڵەت����ی نەتەوەییدا‪ ،‬بەش����ێوەیەکی‬ ‫گشتی‪ ،‬پابەندی هەندێک رەگەزی گرنگە‬ ‫کە ش����ەرعییەتی مێژویی خۆی لەسەر‬ ‫بنیاتدەنێت؛ ئەو رەگەزانەش دەش����ێت‬ ‫ئێتنی بێت ی����ان ئایین‪ ،‬زمان بێت یان‬ ‫کولتور‪ .‬بەم چەش����نە یەکێک لەئایدیا‬ ‫س����ەرەکییەکانی دەوڵەت����ی نەتەوەیی‬ ‫بریتیی����ە لەدروس����تکردنی نەتەوەیەکی‬ ‫هۆمۆگێ����ن ‪( homogen‬متجان����س)‬ ‫لەرێگ����ەی دروس����تکردنی کولت����ورو‬ ‫مێژویەکی پێکەوەیی بۆ کۆمەڵێک خەڵک‬ ‫کە لەناو ئەو سنورە سیاسییەدا دەژین‪.‬‬ ‫ئەم پرۆسەی هۆمۆگێنێتییە لەزۆرینەی‬ ‫حاڵەتەکان����دا مانای ئەوەیە کە دەوڵەت‬ ‫هەڵدەس����تێت بەس����ڕینەوەی هەمو ئەو‬ ‫شوناس����ە ناکۆکانەی کە دەش����ێت ببن‬ ‫بەمەترسییەک بۆ ئایدیا سەرەکییەکەی‬ ‫ک����ە نەتەوەیە‪ .‬هەرئەمەش����ە وادەکات‬ ‫لەزۆرین����ەی ئەو واڵتان����ەدا کە فۆرمی‬ ‫دەس����ەاڵتدارێتی تیای����دا دیکتاتۆرییە‪،‬‬ ‫ئایدیای س����ەرەکی تیایاندا بریتی بێت‬ ‫لەدروس����تکردنی نەتەوەیەک کە تەواو‬ ‫هاوتابێ����ت لەگەڵ ئ����ەو دەوڵەتەدا کە‬ ‫هەیەتی‪ .‬واتە نەتەوەیەکی پاکژ لەرێگای‬ ‫ئامێزانکردنی ‪ Integration‬توندوتیژانەی‬ ‫ئەوانی ترەوە دروست دەکرێت‪.‬‬ ‫پ����رۆژەی دروس����تکردنی نەت����ەوە‬ ‫پرۆس����ەیەکی زۆر توندوتی����ژە‪ ،‬چونکی‬ ‫یەکێ����ک لەئامانجەکان����ی بریتیی����ە‬ ‫لەتواندنەوەی (ئەسیمیلەکردن) ئەتنی‌و‬ ‫گروپ����ە ئایینییەکانی ناو ئەو س����نورە‬ ‫دەوڵەتیی����ەی ک����ە س����ەر بەنەتەوەی‬ ‫سەردەس����ت نین‪ .‬هەندێک لەنوس����ەرە‬ ‫گەورەکان‪ ،‬باس لەوە دەکەن کە نەتەوە‬ ‫بریتییە لەدروس����تکردنی ”کۆمەڵەیەکی‬ ‫وێناکراو“و ”ترادیسیۆنی کۆن‌و گەورە“ بۆ‬ ‫دانیشتوانی روبەرێکی جوگرافیی‪ ،‬بۆیە‬ ‫یەکێک لەس����تراتیژەکانی ئەم پرۆسەی‬ ‫بەنەتەوەبون����ە بریتیی����ە لەلەناوبردنی‬ ‫هەمو گروپە ئەتنی‌و ئایینی‌و ترادیسیۆنە‬ ‫بچوکەکان����ی تر کە مەترس����ی ئەوەیان‬ ‫لێدەکرێت ببن بەیاخیب����وو جوداخواز‪.‬‬ ‫ب����ەم چەش����نە دەزگاکان����ی دەوڵ����ەت‬ ‫دەبن بەماش����ێنێک بۆ دروس����تکردنی‬ ‫سیس����تەمێکی زمان����ی‌و ئەخالق����ی‌و‬ ‫ئایدیۆلۆژی بۆ شەرعییەتدان بەم نەتەوە‬ ‫دروس����تکراوە‪ .‬لەعێراقدا ئەم پرۆسەیە‬ ‫لەدروس����تکردنی ئااڵوە دەستپێدەکات‌و‬ ‫بەبنیاتنان����ی لەش����کرێکی زەبەالح����دا‬ ‫تێپەڕدەبێت تا دەگات بەنوس����ینەوەی‬ ‫مێژویەکی دروستکراو بۆ ئەم دەوڵەتەو‬ ‫لەکۆتاییشدا لەکۆمەڵکوژیدا بەرجەستە‬ ‫دەبێت‪ .‬بەکورتی لەئەزمونی ئەم واڵتە‬ ‫پۆس����ت کۆلنیالییانەدا‪ ،‬ستەمگەرایی‌و‬ ‫دیکتاتۆرێت����ی دەبن بەتاک����ە رێگایەک‬ ‫ب����ۆ راگرتنی ش����ەرعییەتی سیاس����یی‬ ‫بۆ دەوڵەت‌و نەتەوە دروس����تکراوەکەو‬ ‫بنیاتنانی لەشکری گەورە دەبێت بەتاکە‬ ‫زەمانەتێک بۆ پاراستنی‌و توندوتیژیش‬ ‫دەبێ����ت بەتاک����ە زمان����ی گفتوگ����ۆی‬ ‫دەوڵەت لەگەڵ کۆمەڵ����گا ناهۆمۆگێن‌و‬ ‫ناشێلگیرەکەیدا‪.‬‬ ‫ئەم کۆنس����ێپتە بۆ دەوڵەت تاوەکو‬ ‫ئ����ەو ش����وێنە س����ەرکەوتو دەبێت کە‬ ‫هەمو بەرگریی‌و ئۆپۆزیس����یۆنێک لەناو‬ ‫کۆمەڵگادا بسڕدرێتەوە‪ ،‬وەکو لەدەوڵەتی‬ ‫تۆتالیتاری بەعسیزمدا بینیمان‪.‬‬

‫لەسەردەمی ئەمڕۆماندا‬ ‫دیکتاتۆرییەت چیدی‬ ‫گەرانتیی نییە بۆ‬ ‫ڕاگرتنی یەکپارچەیی‬ ‫خاک‌و نیشتیمانەکان‬ ‫بەڵکو بوە بەهۆکارێک‬ ‫بۆ پارچەبون‌و بەریەک‬ ‫هەڵوەشاندنەوەی‬ ‫دەوڵەت‌و نیشتیمانەکان‬ ‫ئەزمون����ی سیس����تەمی دیکتاتۆریی‬ ‫لەس����ەردەمی دابەش����بونی سیستەمی‬ ‫نێودەوڵەتیدا بەسەر دو بەرەی خۆرئاواو‬ ‫س����ۆڤیەتدا‪ ،‬خ����ۆی وەک����و فۆرمێکی‬ ‫دەسەاڵتدارێتی س����ەپاند‪ .‬ئەم ئەزمونە‬ ‫تەنها ئەزمونی توندوتیژییەکی ڕەها نەبو‬ ‫دژ بەنەیارە سیاسیی‌و ئایدیۆلۆژییەکانی‬ ‫دەوڵەت����ە دیکتات����ۆرەکان‪ ،‬بەڵک����و‬ ‫ئەزمونی دەستکاریکردنێکی بەردەوامی‬ ‫پێکهات����ی کۆمەڵ����گاو گونجاندن����ی بو‬ ‫لەگ����ەڵ ئ����ەو ئایدیۆلۆژیایانەی کە ئەو‬ ‫دەسەاڵتدارێتییانە هەڵگریبون‪ .‬هەندێک‬ ‫دیکتات����ۆر تاک����ە خەمیان پاراس����تنی‬ ‫یەکێتی ناو دەوڵەتە فرەنەتەوەو ئایین‌و‬ ‫ئایین����زاکان بوو بۆ ئەم مەبەس����تەش‬ ‫ستراتیژی توندوتیژیی ڕەهاو تواندنەوەو‬ ‫کۆمەڵکوژییان پیادە دەکرد‪ .‬هەندێکی‬ ‫تری����ان چاوی����ان لەس����ەر بەهێزکردنی‬ ‫سەربازیی‌و ئەمنی‌و پۆلیسیی دەوڵەت‌و‬ ‫لەناوبردنی نەیارە سیاس����ییەکانیان بو‪.‬‬ ‫دیکتاتۆریش هەبو لەوێنەی س����ەدام کە‬ ‫خەونی گ����ەورەی دەبینی‪ ،‬خەونی پان‬ ‫ناسیۆنالیزم‌و دروستکردنی دەوڵەتێکی‬ ‫بەهێزی یەکگرتوی عەرەبی‪ .‬دەوڵەتێک‬ ‫کە لەرێگای دامەزراندنی تۆتالیتاریزمەوە‬ ‫ب����و بەکەرەس����ەیەک ن����ەک تەنه����ا بۆ‬ ‫مۆنۆپۆڵک����ردن‌و س����ەنترالیزەکردنی‬ ‫دەس����ەاڵت‌و گەرەنتییەک ب����ۆ ڕاگرتنی‬ ‫یەکێتی خاک‌و پاراستنی لەمەترسییەکانی‬ ‫ناوەوەو دەرەوە‪ ،‬بەڵکو بو بەماشینێک‬ ‫ب����ۆ دروس����تکردنی ئینس����انی تازەی‬ ‫عێراقی‌و گەلێکی دروستکراوی نوێش بۆ‬ ‫ئەم نیشتیمانە سیاسییە‪.‬‬ ‫لەسەردەمی ئەمڕۆماندا دیکتاتۆرییەت‬ ‫چی����دی گەرانتی����ی نییە ب����ۆ ڕاگرتنی‬ ‫یەکپارچەی����ی خاک‌و نیش����تیمانەکان‪،‬‬ ‫بەڵکو ب����وە بەهۆکارێک بۆ پارچەبون‌و‬ ‫لەبەریەکهەڵوەش����اندنەوەی دەوڵ����ەت‌و‬ ‫نیش����تیمانەکان‪ .‬پڕۆژەی دروستکردنی‬ ‫چەمکی نەت����ەوە ک����ە دیکتاتۆرەکانی‬ ‫سەدەی ڕابردو پێیهەڵسان‪ ،‬شکستێکی‬ ‫گەورەی هێنا‪ .‬ئەمە تەنها شکس����تێکی‬ ‫س����ەربازیی‌و سیاس����یی نەب����و‪ ،‬بەڵکو‬ ‫لەهەمانکاتیشدا شکس����تێکی مێژویی‌و‬ ‫ئەخالقیش بو‪.‬‬ ‫دیکتاتۆریی����ەت ئاوێنەیەک����ی دو‬ ‫دیوە‪ ،‬دیوێکیان وێن����ەکان بەگەورەیی‬ ‫پیش����اندەدات‌و دیوەک����ەی تریش����ی‬ ‫بەبچوکی‪ .‬دیوە گەورەکەی بەدەس����ت‬ ‫خ����ودی دیکتاتۆرەکانەوەیە‪ ،‬ئەمە ئەو‬ ‫دیوەی����ە ک����ە دیکتاتۆرەکان هەمیش����ە‬ ‫لێی����ەوە تەماش����ای خۆی����ان دەکەن‌و‬ ‫گەورەی����ی خۆیان دەبین����ن‪ .‬دیوەکەی‬ ‫تری ئ����ەم ئاوێنەیە دیکتاتۆرەکان تەنها‬ ‫کۆمەڵ����گای پێ تەماش����ادەکەن‪ ،‬بۆیە‬ ‫وەکو بونەوەرێک����ی ناچیزو بچوک دێتە‬ ‫بەرچاویان‪ .‬ئەم ئاوێنە دو دیوەش پاش‬ ‫روخانی سیستەمی بەعسیزم وردوخاش‬ ‫ب����و‪ .‬چیدی ئەم دەوڵ����ەت‌و کۆمەڵگایە‬ ‫ئاوێنەیەکی پێکەوەییان نییە تەماشای‬ ‫خۆیانی پێبکەن‪ ،‬بەڵک����و هەریەکەیان‬ ‫پارچەیەک����ی بەدەس����تەوەیەو تەنه����ا‬ ‫هەقیقەتی کۆمەاڵیەتی‌و سیاسیی خۆی‬ ‫تێدا دەبینێت‪.‬‬

‫»» ‪19‬‬

‫▼‬

‫‪14‬‬

‫بیرورا‬

‫)‪ )438‬سێشه‌ممه‌ ‪2014/7/22‬‬

‫دور نزیک له‌نێوان كۆمه‌اڵنی خه‌ڵكی كوردستان‌و‬ ‫ترس له‌ده‌وڵه‌تی کوردی (پارتی دیموكراتی كوردستان)دا‬ ‫گۆشه‌یه‌که‬ ‫‌ سه‌ردار عه‌زیز ده‌ینوسێت‬

‫له‌ژێر به‌هانه‌ی ڕه‌خنه‌دا‪ ،‬کۆمه‌ڵێک ترس‬ ‫له‌قس����ه‌كردن ده‌رباره‌ی ده‌وڵه‌تی کوردی‬ ‫له‌دونیای کوردیدا به‌شێوازی جیاواز خۆی‬ ‫به‌یان ده‌كات‪ .‬ئه‌م ترسه ته‌نها بریتی نیه‬ ‫له‌نیگه‌رانی ده‌رب����اره‌ی چۆنێتی ده‌وڵه‌تی‬ ‫کوردی‪ ،‬به‌ڵکو له‌ڕاستیدا ترسه ده‌رباره‌ی‬ ‫بونه خاوه‌نی ده‌وڵه‌ت‪ .‬لێره‌د‌ا ئێمه له‌نێوان‬ ‫ده‌وڵه‌ت‌و ئازادیدا هاوبه‌شییه‌ك ده‌بینین‪.‬‬ ‫ده‌وڵ����ه‌ت یانی ئ����ازادی‪ ،‬ی����ان ئازادبون‬ ‫له‌ده‌س����ت ئه‌وه‌ی ک����ه ناهێڵێ����ت خۆت‬ ‫حوکمی خۆت بکه‌یت‪ .‬به‌و مانایه ده‌وڵه‌تی‬ ‫ک����وردی کۆمه‌ڵێک خه‌س����ڵه‌تی ده‌وڵه‌ته‬ ‫پۆس����ت کۆلۆنیاله‌کانی تیادایه که خۆی‬ ‫له‌دژایه‌تی ئه‌ویتری زاڵدا ده‌بینێته‌وه‪ .‬به‌م‬ ‫پێیه له‌مه‌ترس����ی دوباره‌كردنه‌وه‌ی هه‌مان‬ ‫ئه‌زمون����ی واڵتان����ی دونیای س����ێدایه که‬ ‫کۆلۆنیالێکی ناوخۆیی یان خۆماڵی بهێنێته‬ ‫ئاراوه‪ .‬ب����ه‌اڵم ئه‌م به‌هانه‌ی����ه بێبنه‌مایه‬ ‫چونک����ه ئازادبونی ئێمه له‌رێ����گای بونه‬ ‫خاوه‌ن ده‌وڵه‌ت����ه‌وه‪ ،‬ئازادبونه له‌واڵتێکی‬ ‫جیهانی سێ که خاوه‌ن شکستخواردوترین‬ ‫ئه‌زمونی حوکمڕانیه‌و چینی ده‌سه‌اڵتداری‬ ‫خۆی بوه‌ته کۆڵۆنیالێکی ناوخۆیی‪ .‬ئه‌گه‌ر‬ ‫بهاتایه ئێمه داگیرکراوی فه‌ره‌نسا یان هه‌ر‬ ‫واڵتێکی تری رۆژئاوایی بوینایه‪ ،‬ئه‌وا ده‌كرا‬ ‫ئارگومێنتی ئه‌وه بهێنرێته ئاراوه که ئایا‬ ‫جیابونه‌وه باشه یان مانه‌وه له‌ژێر سایه‌ی‬ ‫حوکمی ده‌ره‌کیدا‪ ،‬وه‌ك له‌جێگاکانی وه‌ك‬ ‫گوادالوپ����ێ رویدا‪ .‬که‌وات����ه ئارگومێنتی‬ ‫ئه‌وه‌ی با ئێمه له‌خراپێک دورنه‌که‌وینه‌وه‬ ‫نه‌وه‌ک����و خراپێک����ی ت����ر بونیادبنێی����ن‬ ‫ئاگرومێنتێک����ی پوچ����ه‪ ،‬له‌هه‌مانکات����دا‬ ‫له‌ترس����ێکی زۆر ئااڵوه‪ :‬به‌تایبه‌ت ترسی‬ ‫هه‌وڵدان‌و ترس����ی ئه‌زمونکردن‪ .‬نزیکه‌ی‬ ‫سه‌ده‌یه‌ک له‌مه‌وپێش بیرمه‌ندێک به‌ناوی‬ ‫گیلبرت کیپ چیسترتۆن کتێبێکی نوسی‬ ‫به‌ناوی ئۆرسۆدۆکس����ی ک����ه تیایدا باس‬ ‫له‌مه‌ترس����ی ئازادی ئه‌کات وه‌ك رێگرێک‬ ‫له‌ئازادی‪ .‬یان بونی ئازادی به‌ئامرازێک بۆ‬ ‫ئازادنه‌بون‪ .‬چیسترتۆن ده‌ڵێت له‌میانه‌ی‬ ‫به‌ڕێوه‌بردنی به‌ش����ێوازێکی مۆدرێن‪ ،‬توانا‬ ‫به‌خش����ین به‌عه‌قڵ����ی کۆیله‌‪ ،‬باش����ترین‬ ‫رێگایه ب����ۆ رێگه‌گرتن له‌ئازادبونی کۆیله‪.‬‬ ‫گ����ه‌ر هاتو توانی����ت کۆیل����ه‌ ڕاڕا بکه‌یت‬ ‫ده‌رباره‌ی ئه‌وه‌ی ئایا ده‌یه‌وێت ئازادبێت‪،‬‬ ‫ئه‌وا نایه‌وێت ئازادبێت ی����ان ئازادنابێت‪.‬‬ ‫به‌هه‌مانشێوه ئارگومێنته‌كه‌ی چێسترتۆن‬ ‫ڕاس����ته بۆ ئه‌وانه‌ی ک����ه ڕاڕان ده‌رباره‌ی‬ ‫هاتنه‌ئ����ارای ده‌وڵه‌ت����ی ک����وردی‪ .‬هه‌مو‬ ‫ئ����ه‌و ئارگومێنتانه‌ی ک����ه دژ به‌ده‌وڵه‌تی‬ ‫ک����وردی ده‌وترێت ته‌نها س����ه‌رچاوه‌که‌ی‬ ‫له‌وێوه هات����وه که خاوه‌نه‌كانی����ان ڕاڕاو‬ ‫پ����ڕ له‌ترس����ن ده‌رب����اره‌ی هاتنه‌ئ����ارای‬ ‫قه‌واره‌یه‌ك����ی وه‌ها‪ .‬دی����اره بێگومان ئه‌م‬ ‫ترس‌و ڕاڕای����ه به‌رژه‌وه‌ندیش ده‌گرێته‌وه‪،‬‬ ‫ترس له‌له‌ده‌س����تدانی ده‌س����تکه‌وت‌و پله‌و‬ ‫پێگه‪ .‬پرسی ئه‌وه‌ی ئایا ده‌وڵه‌تی کوردی‬ ‫بنه‌ماکانی هه‌یه‪ ،‬دیسانه‌وه ئارگومێنتێکی‬ ‫کاڵ‌و کرچ����ه‪ .‬ئ����ه‌م کاڵوکرچی����ه له‌وێوه‬ ‫س����ه‌رچاوه ده‌گرێت که ڕه‌نگ����ه هه‌رگیز‬ ‫بنه‌ماکان����ی ده‌وڵ����ه‌ت به‌و ش����ێوه‌یه که‬ ‫چاوه‌ڕاون ده‌كرێت نه‌یه‌ته ئاراوه‪ .‬چونکه‬ ‫بنه‌مای ده‌وڵه‌ت ته‌نها له‌سایه‌ی ده‌وڵه‌تدا‬ ‫یان ئازادیدا دێته ئاراوه‪ .‬کاتێک که هه‌رێم‬ ‫به‌ش����ێکه له‌حکومه‌تێک ک����ه ده‌خوازێت‬ ‫له‌هه‌مو ده‌رفه‌تێکدا زیاترو زیاتر ناوه‌ندێتی‬ ‫خۆی بچه‌س����پێنێت ئه‌وا خه‌یاڵه بتوانیت‬ ‫قس����ه له‌سه‌ر ئه‌وه بکه‌یت که رۆژێک دێت‬ ‫که هه‌مو بنه‌ماکانی ده‌وڵه‌ت س����ازده‌بێت‪،‬‬ ‫ئینج����ا ده‌توانیت ده‌وڵ����ه‌ت ڕابگه‌یه‌نیت‪.‬‬ ‫دیاره قس����ه‌کردن له‌سه‌ر ده‌وڵه‌تی کوردی‬ ‫قسه‌کردن نیه له‌س����ه‌ر ڕاگه‌یاندن‌و هاتنه‬ ‫ئ����ارای ده‌وڵه‌تێک����ی هاوت����ا به‌واڵتێکی‬ ‫رۆژئاوای����ی‪ .‬ده‌وڵه‌ت����ی ک����وردی بونیاد‬ ‫ده‌نرێت له‌میانه‌ی پرۆس����ه‌یه‌كی قورس����ی‬ ‫ئازاربه‌خش����ی درێژدا‪ .‬ته‌نه����ا کاتێک که‬ ‫وه‌ك پرۆسه‌یه‌ك ببینرێت ئینجا ده‌توانین‬ ‫لێیتێبگه‌ی����ن‪ .‬یه‌که‌م پرس����یار ده‌رباره‌ی‬ ‫جیابونه‌وه‌یه‪ ،‬پاشان ده‌رباره‌ی سه‌رله‌نوێ‬ ‫داڕش����تنه‌وه‌ی س����ه‌رتاپا رۆژهه‌اڵت����ی‬ ‫ناوه‌راس����ت‪ ،‬ئینجا ده‌رباره‌ی به‌رژه‌وه‌ندی‬ ‫هه‌مو هێزه‌کان‪ .‬بۆیه هه‌ڵکشان‌و داکشان‪،‬‬ ‫هه‌وڵ����دان‌و هێوربون����ه‌وه ئاس����اییه‪ .‬بۆ‬ ‫نمون����ه ل����ه‌روی یاس����ای نێوده‌وڵه‌تیه‌وه‬ ‫دیدی حکومه‌تی عێراق تا ئاس����تێکی زۆر‬ ‫بڕیارده‌ره‪ .‬به‌و مانای����ه ئه‌گه‌ر حکومه‌تی‬ ‫عێراق ڕازیبو به‌جیابونه‌وه ئه‌وا رێگریه‌كی‬ ‫ئه‌وت����ۆ نامێنێت‪ .‬به‌اڵم حکومه‌تی عێراقی‬ ‫هه‌رگی����زی ڕازینابێت‪ .‬بۆی����ه ده‌بێت کار‬ ‫له‌س����ه‌ر دۆخێک بکرێت که ئه‌م ناڕه‌زاییه‬ ‫هه‌رگی����ز نابێت����ه ڕه‌زامه‌ندی‪ .‬ب����ۆ نمونه‬ ‫له‌په‌یامی حکومه‌ت����ی ئه‌مه‌ریکی بۆ کورد‬ ‫ئه‌وه‌یه که ده‌بێت هه‌تا دوا هه‌نگاو له‌گه‌ڵ‬ ‫حکومه‌ت����ی به‌غ����دا هه‌نگاوبنێ����ن ئه‌گه‌ر‬

‫قسه‌كردن له‌سه‌ر ده‌وڵه‌تی‬ ‫کوردی له‌دۆخێکدا که‬ ‫ئاگایی‌و زانیاری‌و عه‌قڵی‬ ‫جیوپۆله‌تیکی ئاماده‌یی‬ ‫نیه ئه‌وا مه‌ترسی ئه‌وه‌ی‬ ‫هه‌یه که ببێته قسه‌یه‌کی‬ ‫پوچ‪‌.‬عه‌قڵی کوردی‬ ‫ناتوانێت به‌ئاسانی ده‌رک‬ ‫به‌ئه‌وه‌بکات که ئه‌مه‬ ‫پرۆسه‌یه‌کی ئێجگار ئاڵۆزه‬ ‫هی����چ ده‌رئه‌نجامێک����ی نه‌ب����و ئینجا باس‬ ‫له‌جیابونه‌وه بکه‌ن‪ .‬به‌م پێیه ده‌بێت کورد‬ ‫له‌گه‌ڵ به‌غدا بێت‌و خۆی بونیادبنێت هه‌تا‬ ‫به‌غ����دا باش ده‌بێت یان به‌ته‌واوی کۆتایی‬ ‫پێدێت‪.‬‬ ‫قس����ه‌كردن له‌س����ه‌ر ده‌وڵه‌تی کوردی‬ ‫له‌دۆخێکدا که ئاگای����ی‌و زانیاری‌و عه‌قڵی‬ ‫جیوپۆله‌تیکی ئاماده‌یی نیه ئه‌وا مه‌ترسی‬ ‫ئ����ه‌وه‌ی هه‌یه که ببێته قس����ه‌یه‌کی پوچ‪.‬‬ ‫‌عه‌قڵی کوردی ناتوانێت به‌ئاسانی ده‌رک‬ ‫به‌ئه‌وه‌بکات که ئه‌مه پرۆسه‌یه‌کی ئێجگار‬ ‫ئاڵۆزه‪ ،‬به‌ڵکو به‌س����اده‌ترین شێوه دێت‬ ‫له‌هه‌وڵی ئه‌‌‌وه‌دایه ک����ه چۆن له‌بری گوڕ‬ ‫پێ����دان پوچی بکاته‌وه‪‌.‬عه‌قڵی گش����تی‌و‬ ‫عه‌قڵ����ی به‌ناو ڕ‌‌ه‌خنه‌ییش له‌و ڕوانگه‌یه‌وه‬ ‫ده‌ڕوانێت که ئه‌گه‌ر هه‌مو شتێک له‌هه‌رێم‬ ‫وه‌ك کاتژمێ����ری سویس����ری کاری نه‌كرد‬ ‫ئ����ه‌وا نابێت ب����اس له‌ده‌وڵه‌ت����ی کوردی‬ ‫بکه‌ی����ن‪ .‬له‌کاتێکدا بێئاگای����ه له‌وه‌ی که‬ ‫ده‌وڵه‌ت خۆی ل����ه‌روی کارگێڕیه‌وه بریتیه‬ ‫له‌به‌رێوه‌بردن����ی کۆمه‌ڵ����گا له‌بااڵتری����ن‬ ‫ئاس����تیدا‪ .‬بۆیه کاتێک ده‌بێت هه‌وڵبده‌ین‬ ‫که ده‌وڵه‌ت باش����ترین بێ����ت‪ ،‬ئه‌و کاته‌یه‬ ‫که ده‌وڵه‌ت له‌ئارادایه‪ .‬ئه‌م نوس����ینه بۆ‬ ‫ئه‌وه نیه ڕه‌خن����ه نه‌مێنێت‪ ،‬چونکه به‌بێ‬ ‫‌‌ڕه‌خنه هیچی ب����اش نایه‌ته ئاراوه‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ڕه‌خنه ده‌بێت له‌کرۆک‌و خه‌سڵه‌تی بابه‌تی‬ ‫‌‌ڕه‌خنه‌كراو به‌ئاگابێت نه‌ك ته‌نها ده‌ربڕی‬ ‫هه‌س����تێکی هه‌ڵه‌و خواستێکی تاکه‌که‌سی‬ ‫بێت‪ .‬گریم����ان ده‌وڵه‌ت مه‌حاڵه‪ ،‬ته‌نانه‌ت‬ ‫له‌دۆخێکی وه‌هاشدا نابێت واز له‌بونیادنانی‬ ‫ده‌وڵه‌ت بهێنێن‪ .‬چونکه بونیادی ده‌وڵه‌ت‬ ‫پرۆس����ه‌یه‌كی ژیاری رۆژانه‌یه‪ ،‬که ئه‌گه‌ر‬ ‫مرۆڤ بیه‌وێ����ت س����ه‌رده‌میانه بژی ئه‌وا‬ ‫ده‌بێت ب����ه‌رده‌وام له‌هه‌وڵی کارکردندابێت‬ ‫ب����ۆی‪( .‬ش����ایانی باس����ه له‌رۆژهه‌اڵت����ی‬ ‫ناوه‌ڕاست ش����ێوازی ژیان‪ ،‬دین‪ ،‬ئه‌خالق‪،‬‬ ‫ئاگایی‪ ،‬هه‌م����و دژ به‌ده‌وڵه‌تن)‪ .‬ده‌كرێت‬ ‫ئێم����ه به‌دیدی جیاوازه‌وه ئه‌م پرۆس����ه‌یه‬ ‫ببینین‪ ،‬که‌س����ێک ئاگای له‌فیدرالیس����ت‬ ‫په‌یپه‌ربێ����ت ( ئ����ه‌و گفتوگۆیان����ه‌ی که‬ ‫له‌س����ه‌ره‌تای ئازادی ئه‌مه‌ری����کا له‌نێوان‬ ‫باوان����ی ئه‌‌مه‌ری����کادا له‌ئارادبوله‌س����ه‌ر‬ ‫چۆنێتی داڕش����تنی سیس����ته‌می سیاسی‬ ‫ئه‌مه‌ریکی)‪ .‬ئ����ه‌وا به‌ئاگای����ه له‌وه‌ی که‬ ‫چه‌ندێک گفتوگۆی جی����اواز ده‌بێته هۆی‬ ‫ده‌وڵه‌مه‌ندبون����ی که‌لت����وری بونیادنان����ی‬ ‫ده‌زگاو ده‌وڵه‌ت‪ .‬زۆرێک له‌ده‌س����تپێکی‬ ‫ڕ‌‌ه‌خنه‌كان به‌وه‌ دێت که له‌ئێس����تادا‪ ،‬به‌و‬ ‫مانای����ه له‌روی کات����ه‌وه ده‌وڵه‌تی کوردی‬ ‫گونجاونیه‪ ،‬به‌مپێیه ده‌بێت ئه‌م خواس����ته‬ ‫دوابخرێت‪ ،‬هه‌تا له‌داهاتودا ساته‌وه‌ختێکی‬ ‫گونجاوت����ر دێته ئاراوه‪ .‬به‌اڵم ئه‌گه‌ر ئێمه‬ ‫له‌ئێستادا به‌عه‌قڵی ده‌وڵه‌تی‌و بۆ خواستی‬ ‫ده‌وڵ����ه‌ت کار نه‌که‌ین ئه‌‌وا له‌داهاتوش����دا‬ ‫هه‌میش����ه رێگرێک����ی زۆر ده‌بێ����ت‪ .‬به‌اڵم‬ ‫ئ����ه‌وه‌ی تراژیدیای����ه که دواخس����تن یان‬ ‫به‌هانه‌ی نه‌گونجان����ی کات ده‌كرێت هه‌تا‬ ‫قیامه‌ت درێژبکرێته‌وه‪ .‬لێره‌وه‌ دیسانه‌وه‌ی‬ ‫بنه‌مان����ی ترس له‌ئ����ازادی‪ .‬دیاره ده‌بێت‬ ‫زه‌مینه‌سازی بکرێت بۆ ده‌وڵه‌تی کوردی‪،‬‬ ‫به‌اڵم زه‌مینه‌سازیش به‌شێکه له‌بونیادنان‪.‬‬ ‫به‌‌ڕای من زۆرێک له‌ره‌‌‌خنه‌کان له‌ده‌وڵه‌تی‬ ‫کوردی ته‌‌نها کاتێک گونجاوه که ده‌وڵه‌ت‬ ‫له‌ئارادبێ����ت‪ ،‬ن����ه‌ک بکرێت����ه رێگرێک بۆ‬ ‫بونی ده‌وڵه‌ت‪ .‬ئه‌گه‌ر ده‌ترس����ین له‌وه‌ی‬ ‫شکس����تبهێنین ده‌بێت ئه‌و بنه‌ما عه‌قڵیه‬ ‫ڕه‌خنه بکه‌ین که به‌ره‌و شکستمان ده‌بات‪.‬‬ ‫نه‌ک ترسێکی وجودی بهێنینه ئاراوه‪.‬‬

‫دابه‌زیوه‌و وه‌ك ڕێژه‌ی نه‌گۆڕی زانستی‬ ‫ئه‌ندازه‌ وایه‌و (‪)7/22‬ه‌و ناگۆڕێت؟ واته‌‬ ‫هه‌رچه‌ند ژماره‌ی دانیشتوان زیادبكات‌و‬ ‫ن���ه‌وه‌ له‌دوای نه‌وه‌ پێب���گات‪ ،‬ئه‌و هه‌ر‬ ‫ڕێ���ژه‌ی نه‌گۆڕه‌و زیاد ن���اكات؟! ئه‌مه‌و‬ ‫ئه‌گ���ه‌ر پارتێك ئه‌وه‌نده‌ به‌سیاس���ه‌ت‌و‬ ‫به‌به‌رنام���ه‌و گه‌وره‌بێت‌و گڕه‌كه‌ی هه‌مو‬ ‫ده‌وروبه‌ره‌كه‌ی جگ ‌ه له‌خۆی بسوتێنێت‪،‬‬ ‫د‪.‬كه‌یوان ئازاد ئه‌نوه‌ر‬ ‫ئه‌ی بۆ ب���ه‌و ئاگره‌ له‌هه‌م���و نه‌یارانی‬ ‫پسپۆری بواری مێژو‬ ‫له‌س���نوری ئ���ه‌و پارێزگایان���ه‌ ن���ادات‬ ‫به‌یه‌ك���ه‌وه‌ نایانس���وتێنێت؟ یان ئه‌گه‌ر‬ ‫ماوه‌یه‌كه‌ هه‌ندێك قسه‌وباس ناوه‌نده‌ ئه‌وه‌نده‌ به‌هێ���زه‌و كه‌س ناوێرێت خۆی‬ ‫حزب���ی‌و ڕێكخ���راوه‌ ناحكومییه‌كان���ی لێبدات‪ ،‬ئه‌ی بۆ س���ه‌ره‌تا چاره‌س���ه‌ری‬ ‫س���ه‌رقاڵكردوه‌‪ ،‬ب���ه‌وه‌ی ه���ه‌ر كه‌س‌و ده‌رده‌ك���ه‌ی له‌س���لێمانی‌و ده‌وروبه‌ری‬ ‫الیه‌نێ���ك له‌پارت���ی دیموكرات���ی ناكات‪ ،‬كه‌ چاره‌كه‌ س���ه‌ده‌یه‌كه‌ پێوه‌ی‬ ‫كوردس���تان نزیكبێت���ه‌وه‌ له‌جه‌ماوه‌ری ده‌ناڵێنێت؟ ه���ه‌ر وه‌ك وتراوه‌ ‌‌ ئه‌گه‌ر‬ ‫كوردس���تان به‌گش���تی‌و پارێزگاكان���ی كه‌چه‌ڵ تیماركه‌ربوایه‌ تیماری س���ه‌ری‬ ‫س���لێمانی‌و هه‌ڵه‌بجه‌و ئیداره‌ی گه‌رمیان خۆی ده‌كرد‘‘؟!‪.‬‬ ‫بۆ وه‌اڵمی ئ���ه‌و پرس���یارانه‌ ده‌بێت‬ ‫دورده‌كه‌وێته‌وه‌؟ پرس���یاری س���ه‌ره‌كی‬ ‫ئه‌م باسه‌ش ئه‌وه‌یه‌‪ ،‬كه‌ ئایا ئه‌و پارته‌ س���ه‌ره‌تا له‌چه‌ن���د ڕه‌هه‌ندێك���ی‬ ‫ئاگره‌ تا مرۆڤ‌و پارته‌ سیاس���ییه‌كانی جی���اوازه‌وه‌ لێیبڕوانی���ن‪ .‬یه‌كێك له‌وانه‌‬ ‫تر به‌خۆیه‌وه‌ بس���وتێنێت؟ یان هه‌ڵگره‌ مێ���ژوی پارته‌كه‌ی���ه‌‪ ،‬به‌وه‌ی له‌س���اڵی‬ ‫به‌نه‌خۆش���ییه‌كی مه‌ترسیدارو به‌رباڵوی دامه‌زراندنییه‌وه‌ تا به‌س���اڵی (‪2014‬ز)‬ ‫وه‌ك (تاعون‌و ئایدزو كۆروناو‪ ...‬تاد)‪ ،‬ده‌گات‪ ،‬له‌الی���ه‌ن بنه‌ماڵه‌یه‌ك���ه‌وه‌‬ ‫تا هه‌ر كه‌سێك نزیكیبكه‌وێته‌وه‌ توشی به‌ڕێوه‌براوه‌‪ ،‬كه‌ (بنه‌ماڵه‌ی بارزانی)یه‌‪.‬‬ ‫بكات‌و بیكوژێت؟ ته‌نانه‌ت مه‌ترسییه‌كه‌ ئه‌مه‌و كۆنترین پارتیش���ه‌ له‌سه‌ر مێژوی‬ ‫له‌س���ه‌ر پارتی گه‌یش���تۆته‌ ئاس���تێك‪ ،‬گۆڕه‌پانی پارتی سیاس���ی كوردستانی‬ ‫ك���ه‌ وتراوه‌‌‌ئه‌گه‌ر پارت���ی له‌گه‌ڵ واڵتی له‌و ماوه‌ی���ه‌دا‪ ،‬ته‌نیا (دو) س���ه‌رۆكی‬ ‫چی���ن هه‌ڵب���ژاردن بكات‪ ،‬ه���ه‌ر پارتی به‌خۆوه‌ بینیوه‌‪ ،‬كه‌ ئه‌وانیش (مسته‌فا‬ ‫ده‌یبات���ه‌وه‌‘‘! واته‌ واڵتێكی وه‌ك چینی بارزان���ی)و (مه‌س���عود بارزانی) كوڕی‬ ‫خاوه‌نی زیاتر له‌ملیارو نیوێك دانیشتوان ب���ون‪ .‬واته‌ جگه‌ ل���ه‌و بنه‌ماڵه‌یه‌ هه‌مو‬ ‫له‌به‌رامب���ه‌ر پارتییه‌ك���ی نزیك به‌یه‌ك ئه‌وانه‌ی له‌ئاس���تی به‌رپرسیاریه‌تی ئه‌و‬ ‫ملیۆن ئه‌ن���دام تێكده‌ش���كێت! ئه‌وانه‌ پارته‌دا بون وه‌ك ئه‌ندامێكی ئه‌و پارته‌‬ ‫پرسیارگه‌لێكن ڕۆژانه‌ سه‌دان تاكی كورد وابون‌و به‌پێی‌ ئاستی پیشه‌كه‌یان پله‌و‬ ‫لێره‌ یان له‌وێ ده‌یانكات‪ ،‬تا ئه‌وه‌ی ئه‌و ده‌سه‌اڵتێكی س���نورداریان بۆ دانراوه‌‪.‬‬ ‫پرسیارانه‌ هه‌ندێكی گه‌یاندۆته‌ ئه‌وه‌ی‪ ،‬ه���ه‌ر لێره‌وه‌ هیچ كه‌س له‌هه‌ر ئاس���ت‌و‬ ‫كه‌ ئه‌و پارته‌ ته‌نیا به‌كورده‌وه‌ ده‌دات‌و ته‌م���ه‌ن‌و پله‌وپایه‌یه‌ك���ی كۆمه‌اڵیه‌تی‌و‬ ‫هه‌ر ئه‌ویش توش ده‌كات؟ دیاره‌ ئه‌گه‌ر ئابوری���دا بوبێ���ت له‌س���ه‌رو بنه‌ماڵه‌ی‬ ‫ئه‌وانه‌ به‌الی هه‌ندێكه‌وه‌ ڕاستی بن‪ ،‬ئه‌ی بارزانیی���ه‌وه‌ نه‌ب���وه‌و نییه‌‪ .‬الش���موایه‌‬ ‫بۆ نه‌پرسین‪ ،‬كه‌ ئه‌گه‌ر پارتێك ئه‌وه‌نده‌ له‌وه‌دا به‌هه‌ڵ���ه‌ نه‌چوبم‪ ،‬كه‌ ئه‌و پارته‌‬ ‫مه‌ترس���یداربێت‪ ،‬ب���ۆ ئه‌وان���ه‌ له‌خۆی هه‌ر ب���ه‌و بنه‌ماڵه‌وه‌ گه‌وره‌و جوان بوه‌‪.‬‬ ‫دورناخاته‌وه‌؟ ی���ان ئه‌گه‌ر وایه‌ ئه‌ی بۆ ئه‌مه‌و به‌وپێیه‌ش���ی پێگه‌ی ده‌سه‌اڵتی‬ ‫خودی ئه‌و پارته‌ گڕی مه‌ترس���ییه‌كانی بنه‌ماڵ���ه‌ی ئه‌وان له‌س���نوری پارێزگای‬ ‫ناگه‌یه‌نێت���ه‌ س���نوری پارێزگاكان���ی هه‌ولێرو به‌زارو خه‌س���ڵه‌تی كۆمه‌اڵیه‌تی‬ ‫سلێمانی‌و هه‌ڵه‌بجه‌و ناوچه‌ی گه‌رمیان‪( ،‬بادینانی) بون‪ ،‬بۆیه‌ سنوری پارێزگای‬ ‫تا به‌و گڕه‌ هه‌مو نه‌یاره‌كانی بسوتێنێت‌و س���لێمانییان به‌الوه‌ مه‌به‌س���ت نه‌بوه‌و‬ ‫بااڵنس���ی هێزی خۆی پێ به‌رزبكاته‌وه‌؟ په‌راوێزیانخس���توه‌‪ ،‬ته‌نی���ا ئه‌وه‌نده‌یان‬ ‫ئه‌وه‌ش دوای ئه‌و ڕاستییه‌ی‪ ،‬كه‌ بۆ زیاتر لێویستوه‌‪ ،‬كه‌ وه‌ك ناو ڕه‌زامه‌ندییه‌كی‬ ‫له‌چاره‌كه‌ سه‌ده‌یه‌كه‌ ئاستی جه‌ماوه‌ری پێببه‌خش���ن! هه‌ر له‌و چوارچێوه‌یه‌شدا‬ ‫ئه‌و پارته‌ له‌س���نوری ئه‌و پارێزگایانه‌و ئه‌وان واته‌ هێزی ده‌ستڕۆیشتوی‌ پارتی‬ ‫ناوچه‌ی گه‌رمیان به‌ئاس���تێكی به‌رچاو دیموكرات���ی كوردس���تان زۆر بایه‌خیان‬

‫ب���ه‌وه‌ ن���ه‌داوه‌‪ ،‬كێ بۆ به‌رپرس���ایه‌تی‬ ‫پارێزگای سوله‌یمانی‌و ناوچه‌كانی سه‌ر‬ ‫به‌و سنوره‌ بكات‪ ،‬چونكه‌ ئه‌و سنوره‌یان‬ ‫به‌الوه‌ مه‌به‌س���ت نه‌بوه‌‪ ،‬گه‌ر نا نه‌ده‌بو‬ ‫ئ���اوا په‌راوێ���زی بخه‌ن! ی���ان النیكه‌م‬ ‫ئاوڕێكی���ان لێده‌دایه‌وه‌؟ كاتێكیش ئه‌وه‌‬ ‫واقیعی ئه‌و پارته‌و مێ���ژوی بنه‌ماڵه‌كه‌‬ ‫بوبێت‪ ،‬بۆیه‌ ئاساییه‌ كۆمه‌اڵنی خه‌ڵكی‬ ‫س���نوری پارێ���زگای س���لێمانی به‌نامۆ‬ ‫له‌خۆی���ان ببین���ن‌و به‌نام���ۆ له‌خۆیان‬ ‫لێیبڕوانن! هه‌ر لێره‌وه‌ زۆر ئاسایی بوه‌‬ ‫كاتێك ئه‌و پارته‌ له‌هێزو الیه‌ن‌و كه‌سێك‬ ‫نزیكبێته‌وه‌ له‌جه‌ماوه‌ری ئه‌و پارێزگایه‌‬ ‫دوربكه‌وێته‌وه‌‪.‬‬ ‫ڕه‌هه‌ندێكی تری وه‌اڵمی ئه‌و پرسیاره‌‬ ‫ئ���ه‌وه‌ بوه‌‪ ،‬ك���ه‌ ئ���ه‌و پارت���ه‌ به‌ناوو‬ ‫بنه‌ماڵه‌كه‌ی گه‌وره‌ ب���وه‌‪ ،‬تا به‌رپرس‌و‬ ‫كادی���رو ئه‌ندامه‌كانییه‌وه‌‪ ،‬بۆیه‌ ئه‌وه‌نده‌‬ ‫گه‌وره‌ نه‌بوه‌‪ ،‬ت���ا له‌گه‌ڵ واڵتێكی چین‬ ‫هه‌ڵبژاردن بكات‌و بیباته‌وه‌‪ ،‬به‌ڵكو ئه‌وه‌‬ ‫خۆشه‌ویس���تی كادیرو ئه‌ندامه‌كانی بوه‌‬ ‫بۆ بنه‌ماڵه‌ی بارزانی‪ ،‬كه‌ زۆر دڵسۆزانه‌‬ ‫هه‌مو ئه‌رك‌و ڕێسایه‌كی سه‌روتر له‌خۆیان‬ ‫بێ هی���چ بیركردن���ه‌وه‌‌و لێكدانه‌وه‌یه‌ك‬ ‫جێبه‌جێك���ردوه‌! وه‌ك ئ���ه‌وه‌ی ئه‌گه‌ر‬ ‫له‌س���ه‌ره‌وه‌ ه���ه‌ر بڕیارێ���ك هاتبێ���ت‬ ‫یه‌كس���ه‌ر جێبه‌جێك���راوه‌ بێگه‌ڕان���ه‌وه‌‬ ‫بۆ ده‌ق‌و بڕگه‌كانی بڕیاره‌كه‌و ئاس���تی‬ ‫جێبه‌جێكردنی له‌سه‌ر ئاستی پارێزگاكه‌!‬ ‫چونك���ه‌ الیانواب���وه‌ نه‌گه‌یاندنی داواكه‌‬ ‫وه‌ك خ���ۆی‪ ،‬مان���ای خیانه‌تكردن بوه‌‬ ‫له‌بنه‌ماڵه‌ی بارزانی‌و خاكی كوردستان‪،‬‬ ‫كه‌ ئه‌كرێ له‌هه‌ندێك كاتدا وانه‌بێت‪.‬‬ ‫ڕه‌هه‌ندێكی تری ئه‌و پارته‌ ئه‌وه‌ بوه‌‪،‬‬ ‫كه‌ ته‌نی���ا له‌دوره‌وه‌ جوان بوه‌‪ ،‬ئه‌وه‌ش‬ ‫وه‌ك ئه‌و په‌ن���ده‌ كوردییه‌ی‪ ،‬كه‌ وتراوه‌‬ ‫‌‌ده‌نگی ده‌هۆڵ له‌دور خۆشه‌‘‘! ئه‌وه‌ش‬ ‫یان بۆ ئه‌وه‌ گه‌ڕاوه‌ته‌وه‌‪ ،‬كه‌ بنه‌ماڵه‌ی‬ ‫بارزان���ی به‌رپرس���انی س���ه‌ره‌وه‌یان‬ ‫به‌ت���ه‌واوی به‌خۆیانه‌وه‌ گرێداوه‌و كادیرو‬ ‫ئه‌ندام���ه‌ س���اده‌كانیش به‌پابه‌ندب���ون‪.‬‬ ‫واته‌ ئه‌وانه‌ی له‌س���ه‌ره‌وه‌ بون ئه‌وه‌نده‌‬ ‫تێركراون‪ ،‬كه‌ ئاماده‌بون هه‌مو بڕیارێكی‬ ‫سه‌روتر له‌خۆیان بێ هیچ لێكدانه‌وه‌یه‌ك‬ ‫جێبه‌ج���ێ بكه‌ن! س���ه‌باره‌ت به‌كادیرو‬ ‫ئه‌ندامه‌كان���ی خواره‌وه‌ش ئ���ه‌وه‌ بوه‌‪،‬‬ ‫ك���ه‌ ئ���ه‌وان وه‌ه���ا پابه‌ندك���راون‪ ،‬كه‌‬ ‫ئاماده‌ب���ون بێ هی���چ موچه‌یه‌ك كاری‬ ‫پارتایه‌ت���ی خۆی���ان جێبه‌ج���ێ بكه‌ن‪،‬‬ ‫چونك���ه‌ الیانواب���وه‌ پێدان���ی موچه‌ی‬ ‫به‌رده‌وام‌و تێركردنیان مانای الوازكردنی‬

‫داهات‌و س���امانی نه‌ته‌وه‌ی���ی بوه‌‪ ،‬كه‌‬ ‫ئه‌وه‌ش به‌خیان���ه‌ت ئه‌ژماركراوه‌‪ ،‬بۆی ‌ه‬ ‫به‌الیانه‌وه‌ تاوان بوه‌ بیر له‌وه‌ بكه‌نه‌وه‌‪،‬‬ ‫كه‌ بۆ وا برس���ینیان پرس���یار له‌موچه‌و‬ ‫داهاتی نیش���تمانی بكه‌ن؟ الیه‌كی تری‬ ‫خه‌سڵه‌تێكی تری ئه‌و پارته‌ ئه‌وه‌ بوه‌‪،‬‬ ‫كه‌ له‌پێناو ماف���ه‌ نه‌ته‌وه‌ییه‌كانی كورد‬ ‫ناچارب���وه‌ ب���ۆ ماوه‌یه‌ك دڵ���ی واڵتانی‬ ‫دراوس���ێ‌و نه‌ته‌وه‌كانی (تورك‌و فارس‌و‬ ‫عه‌ره‌ب) ڕابگرێ���ت‪ ،‬ته‌نانه‌ت ئاماده‌بوه‌‬ ‫له‌س���ه‌ر گی���ان‌و داهاتی خ���ۆی بچێته‌‬ ‫ئه‌و پرۆس���ه‌یه‌وه‌‪ .‬كاردانه‌وه‌ی ئه‌وه‌ش‬ ‫به‌ئاستێك بوه‌‪ ،‬كه‌ ئه‌گه‌ر هه‌ر هێزێكی‬ ‫كوردی ویس���تبێتی كارێك���ی گه‌وره‌تر‬ ‫له‌وان ئه‌نجام بدات‪ ،‬نه‌یتوانیوه‌‪ ،‬چونكه‌‬ ‫ئه‌وه‌نده‌ی واڵتانی دراوسێ ئه‌م هێزه‌یان‬ ‫به‌الوه‌ گرنگ بوه‌و به‌ئاینده‌ی خۆیانیان‬ ‫زانی���وه‌‪ ،‬چاره‌ك���ه‌ ئه‌وه‌ن���ده‌ بڕوای���ان‬ ‫به‌یه‌ك هێزی سیاس���ی كوردستانی تر‬ ‫نه‌بوه‌‪ ،‬بۆیه‌ له‌و چوارچێوه‌یه‌ش���دا ئه‌و‬ ‫هێزه‌ س���ه‌نگی هه‌رێمی خ���ۆی بوه‌‪ ،‬كه‌‬ ‫ئه‌و س���ه‌نگه‌ش هه‌ر له‌الیه‌ن بنه‌ماڵه‌ی‬ ‫بارزانییه‌وه‌ نه‌خش���ه‌ی بۆ كێش���راوه‌و‬ ‫به‌ڕێوه‌براوه‌‪.‬‬ ‫ده‌ی كه‌وات���ه‌ پارتێ���ك ئ���ه‌وه‌ مێژوو‬ ‫ئه‌وه‌ش به‌رپ���رس‌و كادیرو ئه‌ندامه‌كانی‬ ‫بوبێت‪ ،‬چۆن وا به‌ئاسانی له‌ناوده‌چێت‌و‬ ‫پچوك ده‌بێته‌وه‌؟ ئه‌ی چۆن له‌س���نوری‬ ‫پارێزگاكانی وه‌ك س���لێمانی‌و هه‌ڵه‌بجه‌و‬ ‫ناوچه‌ی‌ گه‌رمیان گ���ه‌ور‌ه ده‌بێت؟ ئه‌و‬ ‫ناوچانه‌ی به‌مه‌ڵبه‌ن���دی بیروڕای ئازادو‬ ‫كه‌س���انی خاوه‌ن فه‌رهه‌نگ ناس���راون؟‬ ‫به‌ده‌ر له‌وه‌شی بۆ ده‌یان ساڵه‌ چه‌ندین‬ ‫هێزی سیاسی بۆ گه‌یشتن به‌ده‌سه‌اڵت‌و‬ ‫خۆس���ه‌پاندنی هێزی خۆی���ان ملمالنێ‬ ‫له‌س���ه‌ر ئه‌و پارێزگاو ناوچانه‌ ده‌كه‌ن!‬ ‫كه‌وایه‌ پێویسته‌ به‌و واقیعانه‌وه‌ سه‌یری‬ ‫(پارت���ی دیموكرات���ی كوردس���تان)و‬ ‫به‌رنامه‌و كاری سیاسی‌و هاوپه‌یمانییه‌تی‬ ‫بكرێ���ت له‌گه‌ڵیدا‪ ،‬ن���ه‌وه‌ك ته‌نیا وه‌ك‬ ‫هێزێكی پێش���كه‌وتوخوازو كراوه‌ به‌ڕوی‬ ‫كوردستان‌و جیهاندا‪ ،‬چونكه‌ ئه‌گه‌ر وه‌ك‬ ‫ئه‌وه‌ی دوایی س���ه‌یركرا‪ ،‬ئه‌وا ئه‌وه‌ندی‬ ‫ت���ر له‌خۆبایی ده‌بێ���ت‌و له‌قوله‌ی قاف‬ ‫نایه‌ته‌ خواره‌وه‌‪ ،‬نه‌ وه‌ك ئێستا له‌كۆی‬ ‫(دو ملیۆن) دانیش���توانی پارێزگاكانی‬ ‫س���وله‌یمانی‌و هه‌ڵه‌بج���ه‌و ناوچ���ه‌ی‬ ‫گه‌رمیان‪ ،‬ته‌نیا (دوسه‌دو په‌نجا هه‌زار)‬ ‫پارتی بونی‌ هه‌یه‌‪ ،‬كه‌چی به‌رپرس���انی‬ ‫پارت���ی‌و پارتییه‌كان���ی ئ���ه‌و پارێزگاو‬ ‫ناوچانه‌ خۆیان به‌براوه‌ ده‌زانن؟!‬

‫بۆچی رەخنەکان رو لەپەرلەمانتارانە؟‬ ‫ئارام قادر‬ ‫شارەزای ژمێریاری نەوت‬

‫زۆرینەی رەخنەکانی چاودێران لەسەر‬ ‫ئەم خولەی پەرلەمانە ‪ ،‬زیاتر لەخولەکانی‬ ‫پێشوتر رەخنە باران دەکرێن‌و لەئاستیان‬ ‫نارازین تا ئێستا‪ ،‬رەخنەکان لەپسپۆرییە‬ ‫جیاوازیەکان���ەوە لێیاندەگیرێ���ت تا ئەو‬ ‫ئ���ەو ئاس���تەی خەریک���ه‌ وایلێدێت بۆ‬ ‫ه���ەر بڕیارێک لەپەرلەم���ان دەردەچێت‬ ‫کەمپین���ی ل���ەدژ رابگەیەنرێ���ت‪ ،‬بەندە‬ ‫یەکێک بوم لەوانەی لەبوارەکەی خۆمدا‬ ‫زۆرترین رەخنەم ئاراستەکردون‪ ،‬زۆرجار‬ ‫خۆم تەریق بومەتەوە لەزۆری رەخنەکان‬ ‫لەپس���پۆری‌و بوارەکەی خۆم‪ ،‬دەمەوێت‬ ‫سەرنجتان بۆ ئەم شیکارییە رابکێشم کە‬ ‫بەچەند بەشێک باڵویدەکەمەوە‪ ،‬دەمەوێت‬ ‫هاونیش���تیمانیان بۆیان رونببێتەوە‪ ،‬کە‬ ‫قازانجی حکومەت چەندەو چۆن بازرگانی‬ ‫بەس���ەر هاونیش���تیمانیانەوە دەکات‌و‬ ‫ئ���ەم قەیرانەی ئێس���تا هەی���ە قەیرانی‬ ‫دروس���تکراون‌و دات���اکان ئەو راس���تیە‬ ‫دەسەلمێنن‪ ،‬کاکی پەرلەمانتاریش چۆن‬ ‫کەوتۆتە هەڵەوە کە جێگیرکردنی نرخی‬ ‫بەنزین بە(‪ )٨٠٠‬هەش���ت س���ەد دینار‬ ‫ب���ۆ ئۆتۆمبێل بەب���اش دەزانێت‌و اللۆی‬ ‫وەزیری���ش هێش���تا نرخەک���ە بەهەرزان‬ ‫بزانێ���ت‪ ،‬وابزانێت هێش���تا س���ەردەمی‬ ‫چاخینەو کەس زانیاری نییە س���ەبارەت‬ ‫بەن���ەوت‪ ،‬نامەوێت لەم���ە زیاتر رەخنە‬ ‫بگرم‌و بابەتەکە لەبابەتێکی شیکارییەوە‬ ‫ب���ۆ بابەتێک���ی تەنزئامێ���ز بگوازمەوە‪،‬‬ ‫بەک���وردی کورمانج���ی دەمەوێ���ت‬ ‫هاونیشتیمانی رەش‌و سپی جیابکاتەوە‪.‬‬ ‫بەپێی پێوەرە نێودەوڵەتییەکان (‪)١‬‬ ‫یەک بەرمیل نەوتی خاو (‪ )١٦٩.٢‬سەد‌و‬

‫شەست‌و نۆ پۆینت دو لیتر دەبێت‪ ،‬دیارە‬ ‫بەپێی قورسی‌و س���وکی نەوتە خاوەکە‬ ‫رێژەک���ەش دەگۆڕێت‪ ،‬بەاڵم ئەم پێوەرە‬ ‫پێوەرێک���ی جیهانیی���ە‪ ،‬بەرمیلێ نەوتی‬ ‫خاوی کوردس���تان ل���ەو رێژەیە زیاترە‪،‬‬ ‫وات���ا ئێمە کەمتر حس���اب دەکەین نەک‬ ‫زیاتر‪ ،‬لەکۆی ی���ەک بەرمیل نەوتی خاو‬ ‫ئەم بەرهەم���ە نەوتییانە دەردەچێت کە‬ ‫بۆ هەر یەک بەرمیل نەوت رێژەی سەدی‬ ‫ئەو بەرهەمە لەو بەرمیلەدا دیاریکراوە‪:‬‬ ‫رێژەی سەدی‬ ‫جۆری بەرهەم ‬ ‫لەیەک بەرمیلدا‬ ‫ ‬ ‫‪٣٣ %‬‬ ‫بەنزین ‬ ‫‪٢٢ %‬‬ ‫نەوتی سپی ‬ ‫‪١٩ %‬‬ ‫ ‬ ‫دیزڵ‬ ‫‪٢٣.٧ %‬‬ ‫نەوتی رەش ‬ ‫‪٢.٣ %‬‬ ‫ ‬ ‫غازات‬ ‫بەپێ���ی ئ���ەم رێژان���ە بۆ ه���ەر یەک‬ ‫بەرمیل نەوتی خ���او (‪ )٥٥.٨٤‬پەنجا و‬ ‫پێنج پۆینت هەش���تاو چوار لیتر دەست‬ ‫دەکەوێت‪ ،‬کە بەپێی ئەم هاوکێش���ەیە‬ ‫دەردەهێنرێت‪.‬‬ ‫‪١‬بەرمی���ل × ‪ ١٦٩.٢‬لیت���ر × ‪٣٣ %‬‬ ‫بەنزین = ‪ ٥٥.٨٤‬پەنجاو پێنج پۆینت‬ ‫هەشتاو چوار لیتر بەنزین‪.‬‬ ‫بەپێ���ی لێدوان���ە رۆژنامەوانیی���ەکان‬ ‫لەئێس���تادا هەرێم بەه���ەردو پااڵوگەی‬ ‫کەڵەک‌و بازی���ان توانای بەرهەمهێنانیان‬ ‫(‪ )٤،٦٥٠،٠٠٠‬چ���وار ملی���ۆن‌و ش���ەش‬ ‫سەدو پەنجا هەزار لیتر دەستدەکەوێت‪،‬‬ ‫کە ئەم���ەش واتا ب���ڕی پااڵوتن لەم دو‬ ‫پااڵوگەی���ە دەگەیەنێ���ت‪( ،‬ئەم ژمارەیە‬ ‫لەسایتی روداو وەرگیراوە) ‪ ،‬بەپێی ئەم‬ ‫ژمارەیە توانای پااڵوتنی رۆژانەی نەوتی‬ ‫خاو لەم دو پااڵوگەیە‪ ،‬بەپێی ش���یکاری‬ ‫بیرکاریان���ە دەکاتە نزیکەی (‪)٨٣،٢٧٩‬‬

‫ب���ەم پێیە حکومەت���ی هەرێم لەکاتی‬ ‫هەش���تاو سێ هەزارو دوس���ەدو حەفتاو‬ ‫ن���ۆ بەرمیل نەوتی خاو لەرۆژێکدا‪ ،‬بەاڵم فرۆشتنەوەی نەوتی خاو بەهەردو پااڵوگە‬ ‫فەرمیی���ە حکومیەکەی لەم���اوەی یەک‬ ‫دەپرسم داخۆ ئەمە راستە؟!‬ ‫بێگوم���ان ئ���ەم ژمارەی���ە دورە مانگدا داهاتی دەگاتە ‪٤٨٢،٤٠٠،٠٠٠،٠٠٠‬‬ ‫لەراستییەوە واتا ژمارەکان شتێکی ترن‪ ،‬چوارسەدو هەش���تاودو ملیارو چوارسەد‬ ‫بەپێی بەڵگەنامە فەرمییەکان پااڵوگەی ملی���ۆن دینار‪ ،‬با ج���ارێ واز لەم ژمارە‬ ‫کەڵەک رۆژانە زیاتر لە(‪ )١٠٠،٠٠٠‬س���ەد بچوکان���ە بهێنین‌و لەئێس���تادا بیخەینە‬ ‫هەزار بەرمیل نەوت���ی خاو دەپاڵێوێت‌و گیرفانە بچوکەکەی حکومەتەوه‌و بێینە‬ ‫پااڵوگەی بازیان رۆژانە زیاتر لە(‪ )٣٤،٠٠٠‬سەر باسی سەرەکیمان کە بەنزینە ‪:‬‬ ‫• بەرهەمهێنانی بەنزین لەرۆژێکدا‪:‬‬ ‫س���ی‌و چوار هەزار بەرمی���ل نەوتی خاو‬ ‫وەک لەپێش���ەوە ئاماژەم پێدا بەپێی‬ ‫دەپاڵێوێت بەمپێ���ەش لەبری پااڵوتنی‬ ‫(‪ )٨٣،٢٧٩‬هەشتاوسێ هەزارو دوسەدو بەڵگە فەرمیی���ەکان رۆژانە (‪)١٣٤،٠٠٠‬‬ ‫حەفتاو ن���ۆ بەرمیلی رۆژانە (‪ )١٣٤،٠٠٠‬سەدو س���ی‌و چوار هەزار بەرمیل نەوتی‬ ‫سەدو س���ی‌و چوار هەزار بەرمیل نەوتی خاو لەالیەن ه���ەردو پااڵوگەی کەڵەک‌و‬ ‫خ���او دەپاڵێوێت واتا لەنێ���وان ئەم دو بازیانەوە دەپاڵێورێت بەم پێیەش ‪-:‬‬ ‫‪ ١٣٤،٠٠٠‬بەرمی���ل × ‪ ١٦٩.٢‬لیت���ر‬ ‫ژمارەی���ەدا (‪ )٥٠،٧٢١‬پەنج���ا هەزارو‬ ‫حەوتسەدو بیس���ت‌و یەک بەرمیلی خاو = ‪ ٢٢،٦٧٢،٨٠٠‬بیس���ت‌و دو ملی���ۆن‌و‬ ‫شەشس���ەدو حەفتاودو هەزارو هەش���ت‬ ‫رۆژانە دیار نییە‪.‬‬ ‫• داهات���ی نێوخۆی���ی ک���ە لەالیەن سەد لیتر‬ ‫‪ ٣٣ % × ٢٢،٦٧٢،٨٠٠‬بەنزی���ن =‬ ‫دوپااڵوگە حکومییەکەوە بەدەس���تدێت‪،‬‬ ‫ئەگ���ەر وایدابنێی���ن وەزارەتی س���امانە ‪ ٧،٤٨٢،٠٢٤‬حەوت ملیۆن‌و چوارس���ەدو‬ ‫سروش���تیەکان دەعم���ی پااڵوگ���ە هەش���تاودو هەزارو بیس���ت‌و چوار لیتر‬ ‫حکومیی���ەکان دەکات‌و نرخی هەر یەک بەنزین لەرۆژێکدا‬ ‫بەپێ���ی ئ���ەم ش���یکارییە بۆم���ان‬ ‫بەرمیل نەوتی خاوی لەس���ەر حس���اب‬ ‫دەکات بە (‪ ،)$ ١٠٠‬ئاخر خۆ هێش���تا دەردەکەوێت توانای بەرهەمهێنانی بەنزین‬ ‫لەرۆژێکدا لەالیەن ه���ەردو پااڵوگەکەوە‬ ‫هەرزانە به‌و نرخە؟!‬ ‫‪ ١٣٤،٠٠٠‬بەرمی���ل × ‪ = $ ١٠٠‬بریتیە لە(‪ )٧،٤٨٢،٠٢٤‬حەوت ملیۆن‌و‬ ‫‪ ١٣،٤٠٠،٠٠٠‬س���یازدە ملیۆن‌و چوارسەد چوارس���ەدو هەش���تاودو هەزارو بیست‌و‬ ‫چ���وار لیتر بەنزین ن���ەک (‪)٤،٦٥٠،٠٠٠‬‬ ‫هەزار دۆالر بۆ هەر یەک رۆژ‬ ‫‪ ٣٠ × ١٣،٤٠٠،٠٠٠‬رۆژ = ‪ ٤٠٢،٠٠٠،٠٠٠‬چوار ملیۆن‌و شەشس���ەدو پەنجا هەزار‬ ‫چوارس���ەدو دو ملی���ۆن دۆالر ب���ۆ یەک لیتر لەرۆژێکدا ‪ ،‬هەر بەپێی س���ەرچاوە‬ ‫هەواڵیەکان هەرێم لەئێس���تادا پێویستی‬ ‫مانگ‬ ‫‪ ١٢٠٠ × ٤٠٢،٠٠٠،٠٠٠‬دین���ار = رۆژانەی بەبەنزین بریتیە لە(‪)٦،٣٠٠،٠٠٠‬‬ ‫‪ ٤٨٢،٤٠٠،٠٠٠،٠٠٠‬چوارسەدو هەشتاودو شەش ملیۆن‌و سێسەد هەزار لیتر‪،‬‬ ‫ملیارو چوارسەد ملیۆن دینار داهاتە بۆ‬ ‫»» ‪19‬‬ ‫یەک مانگ‬

‫ته‌ندروستی ‪tandrostyawene@gmail.com‬‬

‫سیاسەتی تەندروستی‬

‫دکتۆر شێرکۆ سەعید زمناکۆ ده‌ینوسێت‬

‫مێردمنداڵ‌و مافی تەندروستی‬ ‫مێردمن���داڵ بەش���ێوەیەکی گش���تی‬ ‫خاوەن���ی تەندروس���تییەکی باش���ن‪،‬‬ ‫بەاڵم دوچاری ئ���ەو ڕەفتارانە دەبنەوە‬ ‫كەئەیانخات���ە مەترس���ی‌و توندوتیژی‌و‬ ‫بەکارهێنانی سێکس���ی‪ .‬هەروەها کچی‬ ‫ه���ەرزەکار توش���باری س���کپڕبونی زو‬ ‫ی���ان نەویس���تراو دەب���ن‪ .‬بۆی���ە مافی‬ ‫تەندروس���تی هەرزەکاران پشتئەبەستێ‬ ‫بەو خزمه‌تگوزاریە تەندروستییانەی کە‬ ‫ڕێزی نهێن���ی‌و تایبەتمەندی دەپارێزێ‌و‬ ‫خزمەتگ���وزاری‌و زانیاری گونجاوی تیایە‬ ‫لەبواری تەندروستی دەرونی‌و سێکسی‌و‬ ‫زاوزێ‪ .‬لەگەڵ ئەوانەشدا منداڵ بەتایبەتی‬ ‫توش���باری ئەو نەخۆش���ییانە ئەبن کە‬ ‫لەڕێ���گای سێکس���ەوە دەگوازرێن���ەوە‪،‬‬ ‫وەک���و ڤایرۆس���ی کەمی���ی بەرگەگریی‬ ‫مرۆڤ‪/‬ئەیدز‪ .‬لەزۆر شوێنەکانی جیهان‬ ‫توشبونی نوێ بەم ڤایرۆسە زیاتر لەناو‬ ‫گەنجەکاندای���ە (تەمەنی‪١٥‬ـ‪٢٤‬س���اڵ)‪.‬‬ ‫پێویس���تە پرۆگرامی کارای خۆپاراستن‬ ‫هەوڵەکان���ی چڕبکات���ەوە لەب���واری‬ ‫تەندروس���تی سێکس���ی‌و گەش���تنێکی‬ ‫یەکس���ان بەزانی���اری‌و کردارەکان���ی‬ ‫خۆپاراستن پەیوەند بەڤایرۆسی کەمیی‬ ‫بەرگەگری م���رۆڤ وەک���و ڕاوێژکردن‌و‬ ‫تاقیکردن���ەوەی خوێ���ن بەش���ێوەیەکی‬ ‫خۆنەویست‌و دابینکردنی خزمەتگوزاری‬ ‫ڕێگرتن لەسکپڕی بەنرخێکی گەنجاو‪.‬‬ ‫ڕێکكەوتن���ی مافەکان���ی من���داڵ‬ ‫لەمادەی‪٢٤‬دا دەوڵەتەکان پابەند دەکات‬ ‫بەم شێوەیە‪:‬‬ ‫‪١‬ـ دەوڵەت���ە بەش���دارەکان ددان‬ ‫دەنێ���ن بەمافی من���داڵ لەس���ودبینین‬ ‫لەبەرزتری���ن ئاس���تی تەندروس���تی کە‬ ‫بتوانرێت بیگەیتێ‌و مافیان لەگەیش���تن‬ ‫بەئامڕازەکانی چارەس���ەری نەخۆشی‌و‬ ‫ڕاهێنانەوەی تەندروس���تی‪ .‬پێویس���تە‬ ‫دەوڵەت���ە بەش���دارەکان هەوڵەکانی���ان‬ ‫چڕبکەن���ەوە ب���ۆ دڵنیابون ل���ەوەی کە‬ ‫هی���چ منداڵێک بێب���ەش نەبێت لەمافی‬ ‫وەرگرتن���ی ئ���ەم خزمەتگوزاریان���ەی‬ ‫چاودێری تەندروستی‪.‬‬ ‫‪٢‬ـ دەوڵەتە بەشدارەکان بەدواداچون‬ ‫بک���ەن بۆ بەدیهێنانی تەواوی ئەم مافە‪،‬‬ ‫بەتایبەتی‪ ،‬کردار بکەن لەپێناوی‪:‬‬

‫( ێ‌ ) کەمکردن���ەوەی مردن���ی‬ ‫شیرەخۆرەو منااڵن‪.‬‬ ‫(ب) زامن���ی دابینکردن���ی یارمەتی‬ ‫پزیش���کی‌و چاودێری تەندروس���تی کە‬ ‫پێویس���تە ب���ۆ هەمو منداڵێ���ک لەگەڵ‬ ‫سوربون لەس���ەر گەشەپێدانی چاودێری‬ ‫تەندروستی سەرەتایی‪.‬‬ ‫(ج) جەنگک���ردن دژی نەخۆش���ی‌و‬ ‫بەدخۆراکی تەنانەت لەسنوری چاودێری‬ ‫تەندروس���تی سەرەتاییش���دا‪ ،‬لەچەن���د‬ ‫ڕێگایەک���ەوە وەک���و جیبەجێکردن���ی‬ ‫تەکنۆلۆجیای بەردەس���ت بەئاس���انی‌و‬ ‫لەڕێ���گای دابینکردن���ی خۆراکی تەواوو‬ ‫ئاوی پاک���ی خواردنەوە‪ ،‬لەگەڵ تێڕامان‬ ‫لەزی���ان‌و مەترس���ییەکانی پیس���بونی‬ ‫ژینگە‪.‬‬ ‫( د) زامنکردنی چاودێری تەندروستی‬ ‫گونج���او ب���ۆ دای���کان پێ���ش‌و پ���اش‬ ‫لەدایکبون‪.‬‬ ‫(ها)زامنکردن���ی ئ���ەوەی ک���ە هەمو‬ ‫بەش���ەکانی کۆمەڵگا‪ ،‬بەتایبەتی دایک‌و‬ ‫باوک‌و منداڵ‪ ،‬زانیاری بنەڕەتیان دراوەتێ‬ ‫لەبواری تەندروس���تی‌و خۆراکی مناڵ‌و‪،‬‬ ‫س���ودەکانی ش���یری دایک‌و‪ ،‬بنەماکانی‬ ‫پاراس���تنی تەندروس���تی‌و ژینگەیەک���ی‬ ‫دروس���ت‪ ،‬ڕێگرتن لەڕوداوو دابینکردنی‬ ‫فێرکردن لەم بوارانەدا بۆ ئەم بەشانەی‬ ‫کۆمەڵگاو یارمەتیدانیان لەسودوەرگرتن‬ ‫لەم زانیاریانە؛‬ ‫( و) گەش���ەپێدانی خزمه‌تگ���وزاری‬ ‫خۆپاراستنی تەندروستی‪ ،‬پێشکەشکردنی‬ ‫ئامۆژگاری بۆ دای���ک‌و باوک‪ ،‬فێرکردن‌و‬ ‫خزمه‌تگ���وزاری پەیوەند بەڕێکخس���تنی‬ ‫خێزان‪.‬‬ ‫‪٣‬ـ دەوڵەت���ە بەش���دارەکان هەم���و‬ ‫کردارێک���ی کاراو گونج���او دەک���ەن بۆ‬ ‫نەهێش���تنی ئ���ەو کارە باوان���ەی ک���ە‬ ‫زیانبەخشن بۆ تەندروستی منداڵ‪.‬‬ ‫‪٤‬ـ دەوڵەت���ە بەش���داربوەکان پەیمان‬ ‫دەدەن بەپتەوکردن‌و هاندانی هاریکاری‬ ‫نێودەوڵەتی لەپێناو ئەوەی کە بەرەبەرە‬ ‫بگ���ەن بەئەنجامگەیاندن���ی تەواوی ئەم‬ ‫ماف���ە کە ددانپێنراوە لەم مادەیەدا‪ .‬لەم‬ ‫بارەی���ەوە گرنگییەکی تایب���ەت بدرێت‬ ‫بەپێداویستی واڵتە تازەپێگەیشتوەکان‪.‬‬

‫ه‌ته‌‬ ‫ی تایب کان‬ ‫ه‌ک شیه‌‬ ‫ۆشه‌ی خۆ‬ ‫گ ه‌ن ‌ه‬ ‫ب‬

‫پرسیاری‌ نه‌خۆش‌و وه‌اڵمی پزیشك‬

‫)‪ )438‬سێشه‌ممه‌ ‪2014/7/22‬‬

‫به‌م رێگایانه‌ له‌م چه‌ند‬ ‫رۆژه‌ ‌ی كه‌مه‌ ‌ی ك ‌ه ماو‌ه‬ ‫له‌ره‌مه‌زان كێشت دابه‌زێنه‌‬

‫ره‌نگ����ه‌ ئ����ه‌م م����اوه‌ زۆره‌ی‌ ك���� ‌ه‬ ‫به‌رۆژوبوی����ت‌و به‌هۆی‌ ئ����ه‌وه‌ی‌ كه‌‬ ‫ئێ����واران بڕێك����ی‌ زۆر ش����یرینیت‬ ‫خوارد‌وه‌و هه‌روه‌ها به‌بیانوی‌ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫به‌رۆژویت شه‌وان‌و پارشێوان بڕێكی‌‬ ‫زۆر خواردن����ت خ����وارد‌وه‌و ئه‌مه‌ش‬ ‫بوبێت����ه‌ ه����ۆی‌ ئه‌وه‌ی‌ كه‌ كێش����ت‬ ‫زیادیكردبێ����ت‪ .‬هه‌ربۆیه‌ ده‌توانیت‬ ‫ئ����ه‌م چه‌ند رۆژه‌ كه‌م����ه‌ی‌ كه‌ ماوه‌‬ ‫له‌ره‌م����ه‌زان س����ودی‌ لێوه‌ربگریت‌و‬ ‫كێش����ت كه‌مبكه‌یت����ه‌وه‌‪ .‬به‌پێ����ی‌‬ ‫پسپۆرانی‌ بواری‌ خۆراك ئه‌نجامدانی‌‬

‫ئه‌م چه‌ند خاڵه‌ی‌ خواره‌وه‌ ده‌بێته‌ پێش به‌ربانگ بۆ ماوه‌ی‌ نیوكاتژمێر‬ ‫ه����ۆی‌ كه‌مكردنه‌وه‌ی‌ كێش����ت به‌م به‌پێ رێ بكه‌‪.‬‬ ‫چه‌ن����د رۆژه‌ی‌ مانگ����ی‌ ره‌مه‌زان كه‌ به‌هی����چ ش����ێوه‌یه‌ك خواردن����ی‌‬ ‫سوره‌وه‌كراو مه‌خۆ‪.‬‬ ‫ماوه‌‪:‬‬ ‫به‌هیچ ش����ێوه‌یه‌ك ش����یرینی‌ مه‌خۆ له‌كاتی‌ به‌ربانگ هه‌وڵبده‌ ته‌نها ئه‌م‬ ‫له‌ب����ری‌ ئه‌وه‌ س����ێ‌ ده‌ن����ك خورما چه‌ند شته‌ بخۆیت (قاپێك زه‌اڵته‌ی‌‬ ‫گه‌وره‌‪ ،‬قاپێك سوب‪ ،‬پاشان بڕێكی‌‬ ‫یاخود قه‌یسی‌ بخۆ‪.‬‬ ‫دوربكه‌وه‌ له‌خواردنه‌وه‌ی‌ شه‌ربه‌تی‌ كه‌م له‌و خواردنه‌ سه‌ره‌كیه‌ی‌ كه‌ بۆ‬ ‫پڕ ش����ه‌كرو دروستكراو‌و خواردنه‌وه‌ به‌ربانگ ئاماده‌كراوه‌)‪.‬‬ ‫پارش����ێو قاپێك ماست بخۆ یاخود‬ ‫گازیه‌كان‪.‬‬ ‫له‌پاش به‌ربانگ به‌ماوه‌ی‌ كاتژمێرێك كوپێك ش����یر له‌گه‌ڵ چه‌ند ده‌نكه‌‬ ‫یاخود ئه‌گه‌ر ب����ۆت كرا نیوكاتژمێر خورمایه‌ك‌و ئاوو هیچی‌ تر‪.‬‬

‫ه‬ ‫قژت به‌م گیراوان ‌‬ ‫ه بۆ جه‌ژن‬ ‫بریقه‌داربك ‌‬

‫قڵیشانی‌ پێیه‌كان‬

‫ی‬ ‫دكتۆر س����وها س����ه‌عید‪ ،‬پسپۆر ‌‬ ‫نه‌خۆشیه‌كانی‌ پێست‬ ‫ی‬ ‫ی قڵیشان ‌‬ ‫نه‌خۆش‪ :‬نیش����انه‌كان ‌‬ ‫پێیه‌كان چین؟‬ ‫دكتۆر‪ :‬پێس����ته‌كان وش����ك‌و ره‌ق‬ ‫ده‌بن‌و دواتر توێكێك ده‌رده‌كه‌وێت‪.‬‬ ‫ی‬ ‫باشتره‌ ئه‌و توێكان ‌ه به‌مه‌قه‌ستێك ‌‬ ‫پاك بیبڕی����ت نه‌وه‌ك به‌ده‌س����ت‬ ‫ێ كه‌س‬ ‫رایبكێش����یت وه‌ك����و هه‌ند ‌‬ ‫ی هه‌بو‬ ‫ده‌ڵێ����ن‪ ،‬ئه‌گه‌ر خورانیش���� ‌‬ ‫ی بۆ‬ ‫ئه‌وا هه‌رچی‌ زوتره‌ چاره‌سه‌ر ‌‬ ‫وه‌ربگریت باش����تر‌ه چونكه‌ دواتر‬ ‫ی نه‌خۆشی‌‪ .‬ئه‌م قڵیشان ‌ه‬ ‫ئه‌بێته‌ هۆ ‌‬ ‫زیاتر له‌زستان ده‌رده‌كه‌ون‪.‬‬ ‫ی توش����بون‬ ‫نه‌خ����ۆش‪ :‬هۆكاره‌كان ‌‬ ‫به‌قڵیشان چیه‌؟‬ ‫دكت����ۆر‪ :‬وش����كبونی‌ پێس����ت‪،‬‬ ‫ی زۆر له‌سه‌ر‬ ‫وه‌س����تان بۆ ماوه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی كێش ك ‌ه‬ ‫ی ره‌ق‪ ،‬زیادبون ‌‬ ‫ئ����ه‌رز ‌‬ ‫ی پێسته‌كه‌و‬ ‫ئه‌بێته‌ هۆی‌ راكێشان ‌‬ ‫ێ‬ ‫ی پێسته‌كه‌‪ ،‬هه‌ند ‌‬ ‫دواتر قڵیشان ‌‬ ‫ی وه‌ك ش����ه‌كره‌و‬ ‫ی نه‌خۆش���� ‌‬ ‫جۆر ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ده‌ره‌ق����ی‌‪ ،‬زۆر به‌ركه‌وتن ‌‬ ‫غوده‌ ‌‬ ‫ئاو‪ ،‬هه‌ندێ‌ نه‌خۆشی‌ پێست وه‌ك‬ ‫ی‬ ‫ی ئاست ‌‬ ‫سه‌ده‌فیه‌و ئه‌كزیما‪ ،‬كه‌می ‌‬ ‫ی له‌زستان‪.‬‬ ‫شێ به‌تایبه‌ت ‌‬ ‫ی چین؟‬ ‫نه‌خۆش‪ :‬ناره‌حه‌تیه‌كان ‌‬

‫ی له‌رۆیش����تن‪،‬‬ ‫دكت����ۆر‪ :‬ناره‌حه‌ت ‌‬ ‫توش����بونی‌ پێی����ه‌ قڵیش����اوه‌كان‬ ‫به‌هه‌ن����دێ‌ نه‌خۆش����ی‌‪ ،‬هه‌ندێجار‬ ‫ی وه‌س����تان بۆ‬ ‫خ����وران‪ ،‬نه‌توانین ‌‬ ‫ی زۆر‪.‬‬ ‫ماوه‌یه‌ك ‌‬ ‫نه‌خ����ۆش‪ :‬چ����ۆن چاره‌س����ه‌ر‬ ‫ده‌كرێت؟‬ ‫ی‬ ‫دكتۆر‪ :‬سه‌ره‌تا پێویسته‌ سه‌ردان ‌‬ ‫ی‬ ‫پزیش����ك بكرێت ب����ۆ هۆكاره‌كه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫چونك ‌ه ئه‌گه‌ر هات����و هۆكاره‌كه‌ ‌‬ ‫نه‌خۆش����ی‌ ب����و ئ����ه‌وا پێویس����ت ‌ه‬ ‫چاره‌س����ه‌ر وه‌ربگرێ����ت‪ .‬هه‌روه‌ها‬ ‫باش����تر وای���� ‌ه پێیه‌كان هه‌میش���� ‌ه‬ ‫ی‬ ‫چه‌وربكرێ����ن‪ ،‬به‌تایبه‌تی‌ به‌كرێم ‌‬ ‫سروش����تی‌ ی����ان زه‌یت����ی‌ منداڵ‬ ‫ی‬ ‫به‌كاربهێنرێ����ت چونك����ه‌ م����اده‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫كیمی����ای‌ تێدانیه‌‪ .‬باش����تره‌ ئاو ‌‬ ‫ی‬ ‫زۆر گ����ه‌رم به‌كارنه‌هێنیت له‌كات ‌‬ ‫ی ئاو‬ ‫خۆشوشتن‪ ،‬زۆر خواردنه‌وه‌ ‌‬ ‫بۆ هێش����تنه‌وه‌ی‌ پێست به‌ته‌ری‌‪،‬‬ ‫ئ����ه‌و پێاڵوان���� ‌ه به‌كاربهێنرێت ك ‌ه‬ ‫نه‌فه‌س����ێك ئه‌چێت بۆ پێیه‌كان‪،‬‬ ‫مه‌هێل����ه‌ پێی����ه‌كان زۆر ع����اره‌ق‬ ‫بكه‌نه‌وه‌‪ .‬ئ����ه‌و خۆراكانه‌ بخورێت‬ ‫ك����ه‌ ڤیتامین‪ e‬ی����ان تێدای ‌ه وه‌ك‬ ‫مه‌عده‌ن����وس‌و قه‌یس����ی‌‌و باده‌م‌و‬ ‫برۆكلی‌‌و كه‌له‌رم‌و قه‌ڕنابیت‪.‬‬

‫‪15‬‬ ‫ئاژار‬

‫بۆ ئه‌وه‌ی‌ ق���ژت بریقه‌داربێت‬ ‫له‌جه‌ژن‌و ئه‌و وشكییه‌ی‌ نه‌مێنێت‬ ‫كه‌ ره‌نگه‌ به‌هۆی‌ به‌رۆژوبونه‌وه‌‬ ‫توشت بوبێت‪ .‬ده‌توانیت سود‬ ‫له‌م حه‌مامزه‌یتانه‌ وه‌ربگریت‬ ‫بۆ نه‌مانی‌ ئه‌و گرفتانه‌ت‪.‬‬ ‫زه‌یتی‌ زه‌یتون‬ ‫قژت به‌هه‌ن���دێ‌ ئاو ته‌ڕبكه‌و‬ ‫پاش���ان به‌زه‌یت���ی‌ زه‌یتون‬ ‫به‌گوێ���ره‌ی‌ ق���ژت ته‌ڕبكه‌‪.‬‬ ‫دواتر به‌شانه‌ی‌ دار بۆ ماوه‌ی‌‬ ‫‪ 5‬خوله‌ك قژت ش���انه‌ بكه‌و‬ ‫هه‌روه‌ها تۆزێك له‌و زه‌یته‌‬ ‫بخه‌ره‌ س���ه‌ر بێخی‌ قژت‌و‬ ‫به‌س���ه‌ری‌ په‌نجه‌كانت‬ ‫بیش���ێله‌ ب���ۆ زیاتر‬ ‫جوڵه‌ی‌ خوێن‪ .‬ئه‌و‬ ‫زه‌یته‌ بۆ ماوه‌ی‌ ‪15‬‬ ‫خوله‌ك به‌قژته‌وه‌‬ ‫بیهێڵه‌وه‌و پاشان‬ ‫به‌ش���امپۆ بیشۆ‪.‬‬ ‫ئه‌م گیراوه‌یه‌ هه‌فته‌ی‌‬ ‫دو جار به‌كاربهێنه‌‪.‬‬

‫شه‌كری‌ قاوه‌یی‌‬ ‫كه‌وچكێك���ی‌ گه‌وره‌ ش���ه‌كر ‌‬ ‫ی‬ ‫قاوه‌ی���ی‌ له‌گه‌ڵ نی���و كه‌وچك‬ ‫ی زه‌یت���ون تێكه‌ڵ به‌یه‌ك‬ ‫زه‌یت ‌‬ ‫بكه‌وه‌ بۆ م���اوه‌ی‌ ‪ 10‬خوله‌ك‬ ‫له‌ق���ژت‌و بێخی‌ س���ه‌رتی‌ بده‌‌و‬ ‫به‌شێوه‌یه‌كی‌ بازنه‌یی‌ بێخه‌كه‌ی‌‬ ‫پێ‌ چه‌ور بكه‌و پاشان بیشۆ‪.‬‬ ‫ماست‌و لیمۆ‬ ‫قاپێك ماس���ت تۆزێ���ك ئاوی‌‬ ‫لیمۆی‌ تێبك���ه‌‪ .‬دوات���ر بیده‌‬ ‫له‌قژت بۆ م���اوه‌ی‌ ‪ 10‬خوله‌ك‬ ‫پاشان به‌ش���امپۆ بیشۆ‪ .‬ئه‌م‬ ‫گیراوه‌یه‌ مخوڕكه‌ی‌ قژ ناهێڵێت‌و‬ ‫له‌هه‌ڵوه‌رین ده‌یپارێزێ‌‪.‬‬ ‫‪ -4‬سركه‌ی‌ سێوو ئاو‪.‬‬ ‫كه‌وچكێك سركه‌ی‌ سێو له‌گه‌ڵ‬ ‫‪ 10‬كه‌وچك ئ���او تێكه‌ڵ بكه‌و‬ ‫بیخ���ه‌ره‌ په‌مپێك���ه‌وه‌و بیڕژه‌‬ ‫به‌س���ه‌ر ق���ژت‌و بێخه‌كه‌ی���دا‪.‬‬ ‫پاش���ان قژه‌ك���ه‌ت به‌نایل���ۆن‬ ‫داپۆشه‌ بۆ ماوه‌ی‌ ‪ 30‬خوله‌ك‌و‬ ‫دواتر بیشۆ‪.‬‬

‫دو هه‌فته‌ جارێك‬ ‫ئیسماعیل عوسمان ده‌ینوسێت‬

‫ده‌رونناسی‌ میدیا‬

‫میدیاو كاریگه‌ر ‌ی‬ ‫له‌سه‌ر توندوتیژ ‌ی‬ ‫مندااڵن‬ ‫ئه‌گ���ه‌ر له‌هه‌ر منداڵێك���ی‌ كۆمه‌ڵگا ‌‬ ‫ی‬ ‫ئێمه‌ بپرس���یت چیرۆكی‌ ئه‌و فیلمانه‌ی‌‬ ‫كه‌ له‌س���ه‌ر شاش���ه‌ی‌ ته‌له‌فزیۆنه‌كان‬ ‫پیش���انده‌درێن چین؟ ئ���ه‌وا بێگومان‬ ‫چه‌ندی���ن چیرۆك���ی‌ جی���اوازت ب���ۆ‬ ‫ده‌گێڕێت���ه‌وه‌ به‌تایبه‌تی‌ چیرۆكی‌ ئه‌و‬ ‫منداڵه‌ ژیكه‌ڵه‌یه‌ی‌ كه‌ له‌فیلمی‌ (بوكی‌‬ ‫بچوك���دا) ڕۆڵ���ی‌ بینی‪ ،‬ك���ه‌ زۆرێك‬ ‫له‌منداڵ‌و خێزانی‌ ك���وردی‌ به‌خۆیه‌وه‌‬ ‫سه‌رقاڵكردبو‪.‬‬ ‫ئه‌مه‌ به‌شێكه‌ له‌و كاریگه‌ریه‌ ده‌رونیه‌‬ ‫خراپه‌ی‌ كه‌ میدیا له‌سه‌ر تاك به‌تایبه‌ت‬ ‫منداڵ به‌ش���ێوازێكی‌ خێرا دروس���تی‌‬ ‫ده‌كات‪ ،‬ئ���ه‌وه‌ش واده‌كات من���داڵ‬ ‫توان���ای‌ لێكدانه‌وه‌ی‌ ئ���ه‌و په‌یامانه‌ی‌‬ ‫نه‌بێت‪ ،‬به‌ڵكو راس���ته‌وخۆ پێیوابێت‬ ‫ئ���ه‌و ج���ۆره‌ توندوتیژیان���ه‌ی‌ كه‌ له‌و‬ ‫فیلمانه‌دا نمایش ده‌كرێت به‌شێك بێت‬ ‫له‌راستی‌‪ ،‬ره‌نگدانه‌وه‌شی‌ له‌سه‌ر بیرو‬ ‫ره‌فتاره‌كانی‌ مندااڵن ده‌بێت‪.‬‬ ‫ده‌رونزان���ی‌ میدیا‪ ،‬زانس���تێكی‌ نوێی‌‬ ‫ده‌رونی���ه‌‪ ،‬كاریگه‌ری‌ میدیا له‌س���ه‌ر‬ ‫ك���ۆی‌ هه‌س���تی‌ وه‌رگ���رو ئاراس���ته‌و‬ ‫بیركردنه‌وه‌كانی‌ لێكده‌داته‌وه‌‪ ،‬پێیوایه‌‬ ‫میدیا دامه‌زراوه‌یه‌كی‌ كۆمه‌اڵیه‌تیه‌ كه‌‬ ‫كاریگه‌ری‌ له‌س���ه‌ر بیرو هزری‌ وه‌رگر‬ ‫هه‌یه‌و به‌وه‌ش له‌ئاكارو هه‌ڵسوكه‌وتیدا‬ ‫ره‌نگدانه‌وه‌ی‌ ده‌بێت‪.‬‬ ‫كارل هۆفالن پێیوایه‌ میدیا هاوبه‌شی‌‬ ‫له‌س���ه‌ر ئاراس���ته‌و بیروڕای‌ ڕه‌وشی‌‬ ‫كه‌س���انی‌ ت���ر ده‌كات‌و ده‌ڵێت" میدیا‬ ‫پرۆس���ه‌یه‌كه‌ كه‌ به‌هۆیه‌وه‌ كه‌س���ێك‬ ‫ئاگاداری‌ ده‌نێرێت بۆ ئه‌وه‌ی‌ ره‌وش���ی‌‬ ‫كه‌سانی‌ تر راستبكاته‌وه‌"‪.‬‬ ‫وته‌یه‌كی‌ میدیایی‌ هه‌یه‌ كه‌ ده‌ڵێت میدیا‬ ‫چه‌كێكی‌ دو سه‌ره‌ كاریگه‌ری‌ ئه‌رێنی‌‌و‬ ‫نه‌رێنی‌ هه‌یه‌‪ ،‬به‌اڵم به‌داخه‌وه‌ میدیای‌‬ ‫ئێمه‌ كاریگه‌ری‌ نه‌رێن���ی‌ زیاتره‌و كار‬ ‫له‌سه‌ر تێكدانی‌ س���ایكۆلۆژیای‌ وه‌رگر‬ ‫ده‌كات‪ ،‬له‌پرۆس���ه‌ی‌ به‌رهه‌مهێنان���ی‌‬ ‫ریكالمیه‌وه‌ تاوه‌كو ده‌گاته‌ پیشاندانی‌‬ ‫فیلم‌و به‌رنامه‌ جیاوازه‌كان‪.‬‬ ‫ب���ۆ نمونه‌ له‌م���اوه‌ی‌ راب���ردودا هه‌مو‬ ‫منداڵی‌ ئێمه‌ بون به‌شمێشر به‌ده‌ست‪،‬‬ ‫رۆڵ‌و كاریگه‌ری‌ (الكشیمبایان) دوباره‌‬ ‫ده‌ك���رده‌وه‌ له‌كۆاڵن‌و ش���ه‌قامه‌كاندا‪،‬‬ ‫ته‌نان���ه‌ت جلوبه‌رگی‌ ئ���ه‌و كاره‌كته‌ره‌‬ ‫بوبوه‌ مۆدێلێك الی‌ مندااڵن‪ ،‬پێشتریش‬ ‫له‌رێگای‌ نمایشی‌ هه‌ندێك له‌فیلمه‌كانی‌‬ ‫دیكه‌وه‌ هه‌م���و مندااڵن���ی‌ ئێمه‌ بونه‌‬ ‫چه‌ك به‌ده‌ست‪.‬‬ ‫س���ه‌ره‌ڕای‌ كاریگه‌ری‌ ئ���ه‌و فیلمانه‌ی‌‬ ‫له‌یاریه‌كان���ی‌ من���دااڵن له‌رێ���گای‌‬ ‫ئامێره‌كانی‌ ئایپادو پله‌یسته‌یش���نه‌وه‌‬ ‫لێده‌درێت‌و به‌نرخێكی‌ هه‌رزان له‌بازاڕدا‬ ‫ده‌فرۆش���رێت‪ ،‬من���دااڵن ب���ه‌رده‌وام‬ ‫به‌شێكی‌ زۆر له‌ژیانی‌ رۆژانه‌یان به‌دیار‬ ‫ئه‌م ئامێرانه‌وه‌ به‌سه‌رده‌به‌ن‪ ،‬ئه‌وه‌ش‬ ‫كاریگ���ه‌ری‌ خراپی‌ له‌س���ه‌ر ده‌رون‌و‬ ‫مێشكی‌ مندااڵن ده‌بێت‪.‬‬ ‫له‌هه‌م���و جیهان���دا زۆرێ���ك له‌كه‌ناڵه‌‬ ‫میدیای���ه‌كان راوێ���ژكاری‌ ده‌رونییان‬ ‫هه‌یه‌‪ ،‬له‌پیش���اندانی‌ هه‌ر به‌رهه‌مێك‬ ‫به‌شێوازێكی‌ رۆژانه‌ به‌م فلته‌ره‌دا تێپه‌ڕ‬ ‫ده‌بێت‪ ،‬بۆ ئه‌وه‌ی‌ بزانرێت تاچه‌ند ئه‌و‬ ‫به‌رهه‌م���ه‌ كاریگه‌ری‌ ده‌رونی‌ له‌س���ه‌ر‬ ‫وه‌رگره‌كان ده‌بێت‪ ،‬ب���ه‌اڵم به‌داخه‌وه‌‬ ‫میدیاكان���ی‌ ئێم���ه‌ زۆر بێباكانه‌ هه‌مو‬ ‫به‌رهه‌مێك له‌سه‌ر شاشه‌كانیان نمایش‬ ‫ده‌كه‌ن‌و ته‌نها مه‌به‌ستیان پڕكردنه‌وه‌ی‌‬ ‫كات‌و سه‌رقاڵبونی‌ وه‌رگره‌كانیانه‌‪.‬‬ ‫ئه‌م���ه‌ ته‌نه���ا ئه‌ركی‌ میدی���ا نیه‌ كه‌‬ ‫پارێزگاری‌ له‌ده‌رون���ی‌ مندااڵن بكات‪،‬‬ ‫به‌ڵكو ئه‌ركی‌ خێزان‌و دایك‌و باوكه‌كانه‌‬ ‫كه‌ كاتێك خۆیان به‌دیار فیلمه‌كانه‌وه‌‬ ‫داده‌نیش���ن‪ ،‬منداڵه‌كانیش���یان له‌گه‌ڵ‬ ‫خۆیان���دا به‌دی���ار ئ���ه‌و فیلمان���ه‌وه‌‬ ‫دانه‌نێ���ن‌و كاره‌كت���ه‌ری‌ فیلمه‌كانیش‬ ‫به‌منداڵه‌كانیان نه‌ناس���ێنن‪ ،‬بۆ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫منداڵه‌كانیان له‌جوڵه‌‌و بزاوتن بخه‌ن‪.‬‬ ‫وه‌زاره‌تی‌ ته‌ندروس���تی‌ به‌ه���اوكاری‌‬ ‫له‌گه‌ڵ وه‌زاره‌ت���ی‌ په‌روه‌رده‌توێژینه‌وه‌‬ ‫ل���ه‌و باره‌یه‌وه‌ ئه‌نجامبده‌ن‪ ،‬بۆ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫كه‌ش���ی‌ په‌روه‌رده‌ی‌ ته‌ندروس���ت بۆ‬ ‫من���دااڵن به‌رهه‌مبێنێ���ت‌و هه‌روه‌ه���ا‬ ‫چاودێریه‌كی‌ توند له‌س���ه‌ر میدیاكانی‌‬ ‫دابنێ���ت بۆ ئه‌وه‌ی‌ پش���ێوی‌ ده‌رونی‌‬ ‫له‌كۆمه‌ڵ���گادا دروس���ت نه‌بێ���ت‌و‪،‬‬ ‫كۆمه‌ڵگایه‌كی‌ ده‌رون ته‌ندروس���تمان‬ ‫هه‌بێت‪.‬‬

‫‪16‬‬

‫خوێندن‬

‫)‪ )438‬سێشه‌ممه‌ ‪2014/7/22‬‬

‫به‌پێی ئاماری ‪ 14‬ساڵی رابردوی قۆناغی ‪12‬‬

‫هیچ ساڵێک رێژه‌ی ده‌رچوانی خولی یه‌که‌م ‪%33‬ی تێپه‌ڕنه‌کردوه‌‬ ‫ئا‪ :‬رێنوار نەجم‬ ‫ئه‌نجامی خولی یه‌که‌می قۆناغی‬ ‫دوانزه‌ی ئاماده‌یی راگه‌یه‌نراو نزمیی‬ ‫رێژه‌ی ده‌رچونیش سه‌رنجی هه‌موانی‬ ‫به‌الی خۆیدا راکێشا‪ .‬له‌به‌دواداچونێکی‬ ‫ئاوێنه‌دا بۆ رێژه‌ی ده‌رچونی سااڵنی‬ ‫رابردو‪ ،‬ده‌رده‌که‌وێت که‌ ئه‌و رێژه‌ی‬ ‫ده‌رچون له‌ئه‌مساڵدا زۆر جیاوازی نییه‌‬ ‫له‌گه‌ڵ سااڵنی رابردودا‪ .‬بەرێوەبەری‬ ‫پەروەردەی سلێمانیش هۆکارەکانی‬ ‫نزمیی رێژەکە روندەکاتەوە‪.‬‬ ‫به‌پێی ئ���ه‌و ئامارانه‌ی له‌به‌رده‌س���ت‬ ‫ئاوێن���ه‌دان‌و هه‌م���و ورده‌کارییه‌کان���ی‬ ‫ئه‌نجام���ی تاقیکردنه‌وه‌کانی ‪ 14‬س���اڵی‬ ‫پێش���وی قۆناغ���ی دوان���زه‌ی ئاماده‌یی‬ ‫تێدای���ه‌‪ ،‬ده‌رده‌که‌وێ���ت ک���ه‌ رێ���ژه‌ی‬ ‫ده‌رچوانی دواقۆناغی خوێندنی ئاماده‌یی‬ ‫له‌کوردس���تاندا‪ ،‬رێژه‌یه‌کی نزمه‌ به‌هه‌مو‬ ‫به‌شه‌کانی زانستیی‌و وێژه‌ییه‌وه‌‪.‬‬ ‫ئاماره‌ک���ه‌ له‌س���اڵی خوێندنی ‪-2000‬‬ ‫‪2001‬ه‌وه‌ ده‌س���تپێده‌کات‪ .‬له‌وس���اڵه‌دا‬ ‫ژماره‌ی ئه‌زمونده‌رانی تاقیکردنه‌وه‌کانی‬ ‫خولی یه‌که‌می قۆناغی ‪12‬ی زانس���تیی‬ ‫(ک���ه‌ ئ���ه‌وکات پێیده‌وت���را شه‌ش���ی‬ ‫ئاماده‌یی) له‌سه‌رجه‌م شاره‌کانی هه‌رێمی‬ ‫کوردس���تان ‪ 9449‬بوه‌و ل���ه‌و ژماره‌یه‌‬ ‫ته‌نها ‪ 1959‬خوێندکار ده‌رچوه‌‪ ،‬به‌مه‌ش‬ ‫رێژه‌ی ده‌رچون ‪ %20.73‬بوه‌‪ .‬له‌خولی‬ ‫دوه‌می هه‌مانساڵیشدا رێژه‌ی ده‌رچون بۆ‬ ‫‪ 44.92%‬به‌رزبوه‌ته‌وه‌‪.‬‬ ‫ه���ه‌ر به‌پێی ئاماری ئه‌و س���اڵه‌ به‌اڵم‬ ‫بۆ به‌ش���ی وێژه‌یی‪ ،‬به‌به‌ش���داریی ‪5440‬‬ ‫خوێن���دکارو قوتابی‪ ،‬رێ���ژه‌ی ده‌رچون‬ ‫‪ %29.14‬ب���وه‌ له‌خول���ی یه‌که‌م���داو‬ ‫له‌خولی دوه‌مدا ئه‌و رێژه‌یه‌ به‌رزبوه‌ته‌وه‌‬ ‫ب���ۆ ‪ ،%59.18‬ل���ه‌‪ 3792‬خوێن���دکاری‬ ‫به‌شداربوی تاقیکردنه‌وه‌کان‪.‬‬ ‫نزمتری���ن رێژه‌ی ده‌رچ���ون بۆ خولی‬ ‫یه‌که‌می قۆناغی ‪ 12‬زانس���تیی‪ ،‬له‌ماوه‌ی‬ ‫ئ���ه‌و ‪ 14‬س���اڵه‌دا‪ ،‬له‌س���اڵی خوێندنی‬ ‫‪ 2005-2004‬دا بوه‌ ک���ه‌ رێژه‌که‌ی ته‌نها‬ ‫‪ %12.25‬ب���وه‌و ئه‌وی���ش به‌به‌ش���داری‬ ‫‪ 17404‬خوێن���دکار له‌تاقیکردنه‌وه‌کانی‬

‫ئەگەر خوێندکار‬ ‫بۆ ئەوە بخوێنێت‬ ‫تێبگات‌و تەنها‬ ‫دەرچون نەبێت‪،‬‬ ‫دەبێت نمرە‬ ‫لەپۆلی حەوتەوە‬ ‫هەژماربکرێت‬

‫ئه‌و ساڵه‌دا‪ ،‬له‌و ژماره‌یه‌ش ته‌نها ‪2132‬‬ ‫قوتابی ده‌رچون‪.‬‬ ‫به‌رزتری���ن رێ���ژه‌ش هه‌ر ب���ۆ قۆناغی‬ ‫زانستیی‪ ،‬له‌س���اڵی خوێندنی ئه‌مساڵدا‬ ‫ب���و (‪ )2014-2013‬ک���ه‌ هه‌فته‌ی ڕابردو‬ ‫ئه‌نجامه‌کان���ی راگه‌یه‌ن���را‪ .‬ژم���اره‌ی‬ ‫خوێندکاران���ی به‌ش���دار ‪ 50930‬بوه‌ له‌و‬ ‫ژماره‌ی���ه‌ به‌رێژه‌ی ‪ % 24.30‬خوێندکارو‬ ‫قوتابی سه‌رکه‌وتوبوه‌‪.‬‬ ‫له‌به‌ش���ی وێژه‌یی���دا که‌ به‌ب���ه‌راورد‬ ‫به‌به‌ش���ی زانس���تیی له‌هه‌مو ساڵه‌کاندا‬ ‫رێ���ژه‌ی ده‌رچوان���ی زیات���ره‌‪ ،‬به‌رزترین‬ ‫رێ���ژه‌ی ده‌رچ���ون له‌س���اڵی خوێندنی‬ ‫‪ 2010-2009‬بوه‌ به‌رێژه‌ی ‪ %32.89‬بوه‌‬

‫له‌تێکڕای به‌شداربونی ‪ 43323‬خوێندکارو‬ ‫قوتابیی که‌به‌شداری تاقیکردنه‌وه‌کانیان‬ ‫کردوه‌و ‪ 14250‬به‌شداربو سه‌رکه‌وتوبوه‌‬ ‫له‌تاقیکردنه‌وه‌کانی خولی یه‌که‌م‪.‬‬ ‫نزمترین رێژه‌ی ده‌رچونیش بۆ به‌شی‬ ‫وێژه‌یی ‪ %16.32‬بوه‌‪ ،‬ئه‌میش له‌ساڵی‬ ‫خوێندن���ی ‪ 2002-2001‬بوه‌ به‌به‌ش���داری‬ ‫‪ 5743‬خوێن���دکار له‌تاقیکردنه‌وه‌کانداو‬ ‫ده‌رچونی‪ 937‬به‌شداربو‪.‬‬ ‫کەمال نوری بەڕێوەبەری پەروەردەی‬ ‫خۆرئاوای سلێمانی سلێمانی‪ ،‬هۆکارەکانی‬ ‫نزمی رێژەی دەرچوانی خوێندکارانی پۆلی‬ ‫‪ 12‬دەگەڕێنێتەوە ب���ۆ چەند هۆکارێک‪.‬‬

‫لەوبارەیەو بەئاوێن���ەی راگەیاند‪" :‬پۆلی‬ ‫‪ 12‬لەواڵتی ئێمە پۆلێکی چارەنوسسازە‪.‬‬ ‫خوێندکار لەپۆل���ی یەکەوە تا پۆلی ‪11‬‬ ‫دەخوێنێت‪ ،‬هەس���ت بەماندوبون ناکات‌و‬ ‫لەالی گرن���گ نییە چ���ۆن دەردەچێت‪.‬‬ ‫بەاڵم ک���ە هاتە پۆلی ‪ 12‬ک���ە پۆلێکی‬ ‫چارەنوسس���ازەو ئاراستەکراوە بۆ ژیانی‬ ‫داهاتوی‪ ،‬لەب���ەر ئەوە هەمو بیروهۆش‌و‬ ‫کۆشش���ەکانی لەوێ���دا کۆدەکاتەوە‪ .‬بۆ‬ ‫ئ���ەوەی لەو ساڵەش���دا بتوانێت نمرەی‬ ‫بەرز بهێنێت چەند هەنگاوێک دەنێت"‪.‬‬ ‫مامۆس���تا کەمال کە چەند س���اڵێکە‬ ‫بەرێوەب���ەری پەروەردەیە لەس���لێمانی‪،‬‬ ‫ئەو هەنگاوو تاکتیکانە ڕوندەکاتەوە کە‬

‫خوێندکاران دەیگرنەبەر بۆ هێنانی نمرەی‬ ‫بەرز لەقۆناغی ‪" 12‬یەکێک لەهەنگاوەکان‬ ‫ئەوەیە کە خوێندکار دەزانێت دەردەچێت‪،‬‬ ‫بەاڵم بەهۆی ترس���ی لەنەهێنانی نمرەی‬ ‫ب���اش‌ کۆمەڵێک تاقیکردن���ەوە دەکات‌و‬ ‫هەندێکی���ان دەهێڵێت���ەوە ب���ۆ خول���ی‬ ‫دوەم‪ ،‬یاخود س���اڵێکی دیکە‪ .‬ئەمەش‬ ‫هۆکارەکەی دەگەڕێتەوە بۆ خوێندکاران‬ ‫خۆیان‌و نایانەوێت تەنها دەربچن‪ ،‬بەڵکو‬ ‫دەیانەوێت بەنمرەی بەرزەوە دەربچن"‪.‬‬ ‫هەروەها "خاڵێک���ی تریش ئەوەیە کە‬ ‫هەم���و خوێندنگاکانمان وەک یەک نین‪،‬‬ ‫هەمو خوێندگاکان وەک یەک مامۆستای‬ ‫کارام���ەو پس���پۆڕیان نییە‪ .‬ب���ۆ نمونە‬

‫لەشاری س���لێمانیدا کۆمەڵێک خوێندنگا‬ ‫هەن کە بەرچاون‪ ،‬گەر سەیری نمرەکان‬ ‫بکەی���ت دەبینیت زۆرب���ەی زۆری نمرە‬ ‫بەرزەکان ل���ەو خوێندنگایان���ە هاتوە‪.‬‬ ‫لەخوێندنگاکانی تریش بەتایبەتی قەزاو‬ ‫ناحی���ەکان‪ ،‬کەم خوێندکار هەیە نمرەی‬ ‫بەرزی هەبێ���ت‪ .‬ئەوەش دەگەڕێتەوە بۆ‬ ‫ئاستی مامۆستاکە کە چەند خۆی ماندو‬ ‫دەکات لەو خوێندنگایانە"‪.‬‬ ‫مامۆستا کەمال ئاماژە بەوەش دەکات‬ ‫کە یەکەم کەس بوە لەس���اڵی ‪2007‬ەوە‬ ‫باوەڕی بەو سیستمە نەبوەو چەندینجار‬ ‫لەڕێی کۆبونەوەو نوسینەوە باسیکردوە‬ ‫کە پێویس���تە سیس���تمی تاقیکردنەوە‬ ‫لەواڵتی ئێمەدا بگۆڕدرێت‪" ،‬ئەو هەنگاوەی‬ ‫نراوە بۆ هەژمارکردنی نمرە لەدو قۆناغی‬ ‫پێش���تریش‪ ،‬باشە بەاڵم بەخراپی نراوە‪.‬‬ ‫دەبێت لەپۆلی شەشەوە کاتێک قوتابی‬ ‫دەردەچێ���ت بۆ پۆلی حەوت‪ ،‬ئەو نمرانە‬ ‫هەژماربکرێ���ن‪ .‬لەو قۆناغ���ەدا قوتابی‬ ‫منداڵەو هەستی پێ ناکات‪ ،‬لەگەڵیشیدا‬ ‫ڕادێت‌و تا پۆلی ‪ 12‬ش���تێکی ئاس���ایی‬ ‫دەبێت لەالی‪ .‬بەاڵم کاتێک ئێمە کردمانە‬ ‫پۆلی ‪ 10‬و ‪ 11‬ش���تێکی قورسەو حەوت‬ ‫ساڵە بۆمان جێبەجێ نەکراوە"‪.‬‬ ‫هەروەها ئاش���کرای دەکات کە ئەگەر‬ ‫خوێن���دکار بۆ ئ���ەوە بخوێنێت تێبگات‌و‬ ‫تەنها دەرچ���ون نەبێ���ت‪ ،‬دەبێت نمرە‬ ‫لەپۆل���ی حەوت���ەوە هەژماربکرێ���ت بۆ‬ ‫وەرگیرانی لەزانک���ۆو پەیمانگاکان‪ .‬ئەو‬ ‫کاتە لەپۆلی ‪ 12‬لەسەر ‪ 20‬تاقیکردنەوە‬ ‫دەکات‌و ئەم هەمو فش���ارە زۆرە لەسەر‬ ‫خوێندکار نامێنێت‪ ،‬هەروەها مامۆستای‬ ‫تایبەت نامێنێت‪ .‬بەاڵم کاربەدەس���تانی‬ ‫وەزارەت���ی پەروەردە "دەترس���ن لەوەی‬ ‫جێبەجێ نەکرێت"‪.‬‬ ‫به‌پێی سیستمی په‌روه‌رده‌یی هه‌رێمی‬ ‫کوردستان‪ ،‬قوتابیی‌و خوێندکاران به‌پێی‬ ‫ئه‌و نمره‌ی���ه‌ی له‌قۆناغ���ی ‪ 12‬ده‌یهێنن‬ ‫له‌زانکۆکان وه‌رده‌گیرێن‪ .‬ئه‌مه‌ش وایکردوه‌‬ ‫که‌ خوێندکارانی ئه‌و قۆناغه‌ فش���ارێکی‬ ‫زۆریان له‌سه‌ربێت‌و به‌شێکیشیان به‌زیاد‬ ‫له‌س���اڵێک ئه‌و قۆناغه‌ ببڕن به‌مه‌به‌ستی‬ ‫هێنان���ی نمره‌ی به‌رزو خوێندن له‌کۆلێژه‌‬ ‫"به‌رزه‌کان"ی زانکۆ‪.‬‬

‫ریکالم‬

‫كۆمه‌اڵیه‌تی ‪komalayatyawene@gmail.com‬‬

‫)‪ )438‬سێشه‌مم ‌ه ‪2014/7/22‬‬

‫‪17‬‬

‫شێرپه‌نجه‌و داعش ژیانی منداڵێكی ئاوار‌ه ده‌خه‌ن ‌ه مه‌ترسییه‌وه‌‬ ‫ئا‪ :‬ئیحسان مه‌ال فوئاد‬ ‫هه‌تاوی به‌تین‌و گه‌رمای سه‌ختی‬ ‫هاوین له‌الیه‌ك‌و نه‌خۆشی درێژخایه‌نی‬ ‫شێرپه‌نجه‌و ئاواره‌یی له‌الیه‌ك‪،‬‬ ‫بێڕه‌حمان ‌ه ژیانی ئاالی ته‌مه‌ن ‪11‬‬ ‫سااڵنیان خستوه‌ت ‌ه مه‌ترسییه‌وه‌‪ ،‬ئه‌و‬ ‫ده‌یوت ده‌بێت ‪ 20‬رۆژ جارێك ده‌رزیم‬ ‫لێبدرێت‪ ،‬نازانم له‌م ئاواره‌ییه‌دا ده‌رزی‬ ‫له‌كوێ په‌یدا بكه‌م‪.‬‬

‫له‌نێو ئه‌م‬ ‫قوتابخانه‌یه‌دا ژیان‬ ‫به‌سه‌ر ده‌به‌ین زۆر‬ ‫گه‌رمایه‌و ئاوی‬ ‫خواردنه‌وه‌شمان‬ ‫پیسه‌‪ ،‬كاره‌باش‬ ‫جارجار دێت‌و‬ ‫ده‌بڕێت‌و كه‌شوهه‌واك ‌ه‬ ‫زۆر گه‌رمه‌و له‌قازانجی‬ ‫من نییه‌‪ ،‬داواكارم‬ ‫هاوكاری بكرێین‬

‫م���او‌هی‌ مانگێكه‌ به‌هۆی هێرش���ی‬ ‫داع���ش‌و هه‌ره‌س���ی س���وپای عێراق‌و‬ ‫ی ش���ه‌ڕی داعش‌و سوپای‬ ‫هه‌ڵگیرسان ‌‬ ‫عێ���راق له‌الیه‌ك‌و پێش���مه‌رگه‌و داعش‬ ‫له‌الیه‌كی‌ دیكه‌‪ ،‬س���ه‌دان هه‌زار كه‌س‬ ‫له‌پارێزگاكانی‌ موس���ڵ‌و سه‌اڵحه‌دین‌و‬ ‫دیال��� ‌ه ئاواره‌ب���ون‌و ش���وێنی خۆیان‬ ‫به‌جێهێشتوه‌‪ ،‬مندااڵنیش وه‌ك هه‌میش ‌ه‬ ‫بونه‌ت ‌ه قوربانی‌ ئه‌و جه‌نگانه‌‪.‬‬ ‫ئ���اال س���اڵح منداڵێك���ی ته‌مه‌ن ‪11‬‬ ‫ی هه‌شت رۆژه‌ له‌ناحیه‌ی‬ ‫س���اڵه‌و ماوه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ده‌لی عه‌باس���ی س���ه‌ر به‌پارێ���زگا ‌‬ ‫دیال���ه‌ له‌گه‌ڵ خێ���زان‌و كه‌س���وكارو‬ ‫خه‌ڵكی ناحیه‌كه‌یدا‪ ،‬ئاواره‌ی ناحیه‌ی‬ ‫قه‌ره‌ته‌په‌ بون‪ ،‬له‌چاوه‌كانییه‌وه‌ ئومێد‬ ‫به‌دیده‌كراو نه‌یده‌زانی كه‌ی بارودۆخه‌ك ‌ه‬ ‫جێگیرده‌بێ���ت‌و ژیان���ی له‌مه‌ترس���ی‬ ‫رزگاری ده‌بێ���ت‪ ،‬چونك��� ‌ه وه‌ك خۆی‬ ‫ی خوێنم هه‌یه‌و ده‌بێت‬ ‫وتی “شێرپه‌نجه‌ ‌‬ ‫هه‌فته‌ی جارێك پش���كنینی خوێنم بۆ‬ ‫بكرێ���ت‌و ‪ 20‬رۆژ جارێكیش ده‌رزییه‌كم‬ ‫ی رۆژ‌ه لێ���ره‌م‪ 10 ،‬رۆژی تر پێویس���تم‬ ‫ی له‌و‌ه هه‌بێت ك ‌ه زیاتر ته‌ندروست ‌‬ ‫ترس ‌‬ ‫لێبدرێت”‪.‬‬ ‫ی بكه‌م”‪.‬‬ ‫ی به‌ره‌و خراپ���ی‌ بچێت‌و وتی “ده‌مه‌وێت به‌ده‌رزییه‌و له‌كوێ په‌یدا ‌‬ ‫ته‌نانه‌ت له‌و بارودۆخ ‌ه ناسه‌قامگیره‌ ‌‬ ‫ی ش���ێرپه‌نج ‌ه یه‌كێك��� ‌ه‬ ‫نه‌خۆش��� ‌‬ ‫ی بگه‌ڕێمه‌وه‌ بۆ شوێنی خۆمان‪ ،‬چونك ‌ه‬ ‫ی ال ‌‬ ‫كه‌ تێیكه‌وتوه‌‪ ،‬هێشتا ئاال خه‌یاڵ ‌‬ ‫ی جیه���ان‬ ‫ی ئێستا ژیانم له‌مه‌ترسیدایه‌و ئه‌وه‌ هه‌شت له‌نه‌خۆش���ییه‌ باوه‌كان��� ‌‬ ‫چاره‌سه‌ره‌ پزیشكیه‌كانیه‌تی‌‪ ،‬وه‌ك بڵێ ‌‬

‫ی‬ ‫به‌گش���تیی‌‌و عێراق به‌تایبه‌تی‌‪ ،‬له‌دوا ‌‬ ‫ی‬ ‫ی عێراقیشه‌وه‌ له‌ساڵ ‌‬ ‫ی ئازاد ‌‬ ‫پرۆس���ه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫‪ ،2003‬ئه‌و نه‌خۆش���ییه‌ به‌شێوه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی‬ ‫زۆر خێرا له‌هه‌ندێ���ك ناوچه‌ی‌ باكور ‌‬

‫نه‌خۆشخانه‌یه‌ك‌و سه‌نته‌رێكی‌ تایبه‌ت‬ ‫به‌چاره‌س���ه‌ری‌ نه‌خۆشی‌ ش���ێرپه‌نج ‌ه‬ ‫بونیان هه‌یه‌‌و ژماره‌یه‌كی‌ زۆریش له‌و‬ ‫كه‌سانه‌ی‌ به‌مه‌به‌ستی‌ چاره‌سه‌ركردن‬ ‫رویان تێده‌كه‌ن‪ ،‬له‌ناوچه‌كانی‌ دیكه‌ی‌‬ ‫ده‌ره‌وه‌ی‌ هه‌رێم‌و عێراقه‌وه‌ دێن‪.‬‬ ‫ئاال له‌گه‌ڵ چه‌ند منداڵێكدا سه‌رقاڵی‬ ‫یاریكردن ب���و‪ ،‬ته‌نها له‌نێو یاریكردندا‬ ‫بی���ر له‌ئاواره‌ی���ی‌و نه‌خۆش���ییه‌كه‌ی‌‬ ‫ناكاته‌وه‌‪ ،‬ئه‌و باس���ی له‌وه‌كرد ماوه‌ی‌‬ ‫دو س���اڵه‌ ش���ێرپه‌نجه‌ی‌ خوێن���ی‬ ‫له‌گه‌ڵدای���ه‌و ب���ه‌و هۆیه‌وه‌ دو س���اڵه‌‬ ‫خوێندنی قوتابخانه‌ی‌ به‌جێهێش���توه‌‪،‬‬ ‫ده‌بوای���ه‌ ئێس���تا له‌پۆل���ی چواره‌می‬ ‫بنه‌ڕه‌تی بوایه‌‪ ،‬به‌اڵم ئێس���تا له‌پۆلی‬ ‫دوه‌م���ی‌ بنه‌ڕه‌تییه‌و ئه‌و نه‌خۆش���ییه‌‬ ‫دو س���اڵی خوێندنی فه‌وتاندوه‌‪ ،‬ئاخۆ‬ ‫ئاواره‌ی���ی چی به‌س���ه‌ر ژیانی خۆی‌و‬ ‫خوێندنه‌كه‌یدا ده‌هێنێت؟‬ ‫ئه‌و منداڵه‌ نه‌خۆشه‌ جگه‌ له‌قسه‌ی‬ ‫زاری‌ خۆی‪ ،‬چاوه‌ ره‌شه‌كانیش���ی پڕ‬ ‫بون له‌قس���ه‌ی‌ نه‌وتراو‪ ،‬ئه‌و بۆ ئاوێنه‌‬ ‫وتی “ئێستا له‌نێو ئه‌م قوتابخانه‌یه‌دا‬ ‫ژیان به‌س���ه‌ر ده‌به‌ین‪ ،‬زۆر گه‌رمایه‌و‬ ‫ئاوی خواردنه‌وه‌شمان پیسه‌‪ ،‬كاره‌باش‬ ‫جارجار دێت‌و ده‌بڕێت‌و كه‌ش���وهه‌واكه‌‬ ‫زۆر گه‌رم���ه‌و له‌قازانج���ی م���ن نییه‌‪،‬‬ ‫داواكارم هاوكاری بكرێین”‪.‬‬ ‫خێزانی ئاال له‌گه‌ڵ ‪ 20‬خێزانی تردا‬ ‫ئاال ساڵحی ته‌مه‌ن ‪ 10‬ساڵ‬ ‫كه‌ نزیكه‌ی‌ ‪ 150‬ك���ه‌س ده‌بون له‌نێو‬ ‫قوتابخانه‌یه‌ك���ی ن���ۆ پۆل���ی وێرانه‌ی‬ ‫ناحیه‌ی قه‌ره‌ته‌په‌دا ژیانیان به‌س���ه‌ر‬ ‫عێ���راق‌و به‌تایب���ه‌ت ش���اری‌ فه‌لوج ‌ه ده‌ب���رد‪ ،‬هه‌ر ژورێك ‪ 20‬كه‌س���ی تێدا‬ ‫ی كاریگه‌ر ‌‬ ‫له‌په‌ره‌سه‌ندن دایه‌‪ ،‬به‌هۆ ‌‬ ‫ی كۆبب���وه‌وه‌‪ ،‬ئه‌گه‌ر ئومێ���د بۆ ژیانی‬ ‫ی جه‌نگ له‌و شاره‌دا‪.‬‬ ‫پاشماوه‌كان ‌‬ ‫ئه‌وان���ی تر بونی هه‌بێت‪ ،‬به‌اڵم ته‌نها‬ ‫له‌هه‌رێم���ی‌ كوردس���تانیش چه‌ن���د بۆ ئاال نادیارو ونه‌‪.‬‬

‫ئه‌و مندااڵنه‌ی‌ ب ‌ه “موعجیزه‌” نان په‌یدا ده‌كه‌ن‬ ‫ئا‪ :‬هاوكار حسێن‬ ‫ی‬ ‫هه‌ر ئه‌وه‌نده‌ی‌ گڵۆپ ‌ه سوره‌كه‌ ‌‬ ‫ترافیك الیته‌ك ‌ه سور ده‌بو‪ ،‬تێكڕا‬ ‫هه‌ڵده‌ستان‌و به‌ناو ئه‌و ئۆتۆبیالنه‌دا‬ ‫باڵوده‌بونه‌وه‌ كه‌ شۆفێره‌كانیان‬ ‫چاوه‌ڕوانی‌ تێپه‌ڕبونی‌ فولكه‌ك ‌ه‬ ‫ی‬ ‫بون‪ ،‬دایكه‌كه‌ به‌كۆمه‌ڵێك پاكه‌ت ‌‬ ‫ی‬ ‫كلینێكسه‌وه‌و كوڕو كچه‌كه‌ش ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌ماسیحه‌یه‌كی‌ بچوك‌و ده‌رمان ‌‬ ‫پاككه‌ره‌وه‌‪ ،‬له‌گه‌ڵ شۆفێران ده‌بو‌ه‬ ‫ی‬ ‫مشتومڕیان به‌ڵكو یه‌كێكیان دڵ ‌‬ ‫نه‌رم بێت پاكه‌تێك كلینێكس بكڕێت‪،‬‬ ‫ی‬ ‫یاخود بڕێك پاره‌یان بداتێ‌ له‌بر ‌‬ ‫ی جامی‌ ئۆتۆمبیله‌كه‌ی‌‪.‬‬ ‫پاككردنه‌و‌ه ‌‬

‫خوا ده‌كات‬ ‫حكومه‌ت وازمان‬ ‫لێدێنێت ئه‌م ئیش ‌ه‬ ‫بكه‌ین‪ ،‬ئێم ‌ه هیچ‬ ‫ی‬ ‫داواكارییه‌كمان لێ ‌‬ ‫نیه‬

‫ی‬ ‫عائیش���ه‌‪ ،‬ته‌مه‌ن ‪ 40‬س���اڵ‪ ،‬ژنێك ‌‬ ‫ی‬ ‫بااڵ ب���ه‌رزی‌ ره‌نگ ئه‌س���مه‌ر‪ ،‬الیه‌ك ‌‬ ‫ی كردبو به‌ده‌مامك‬ ‫ی س���ه‌ر ‌‬ ‫له‌چكه‌ك ‌ه ‌‬ ‫ی خۆره‌تاوه‌ك���ه‌و گه‌رمایی‌‌و‬ ‫ت���ا تین��� ‌‬ ‫ی ئۆتۆمبیل��� ‌ه وه‌س���تاوه‌كان‪،‬‬ ‫دوكه‌ڵ��� ‌‬ ‫ی‬ ‫هێند‌هی‌ تر بڕستی‌ لێنه‌بڕێت‌و ناوده‌م ‌‬ ‫وشكترنه‌بێته‌وه‌‪ ،‬چونكه‌ به‌ڕۆژو بو‪ .‬ئه‌و‬ ‫له‌گه‌ڵ هاوسه‌ره‌كه‌ی‌ ماوه‌ی‌ دو ده‌یه‌ی ‌ه‬ ‫ی‬ ‫هاتونه‌ت��� ‌ه س���لێمانی‌‌و هێش���تا ژیان ‌‬ ‫ی به‌ڕێده‌كه‌ن‌و بژێویان له‌س���ه‌ر‬ ‫كرێچێت ‌‬ ‫ی‬ ‫فرۆشتنی‌ كلینێكسه‌ له‌سه‌ر فولكه‌كان ‌‬ ‫ناو شه‌قامه‌كانی‌ سلێمانی‌‪.‬‬ ‫كچێكن‬ ‫كوڕو‬ ‫ئ���ه‌و خێزان ‌ه خاوه‌ن���ی‌‬ ‫ده‌دای ‌ه ئاره‌زو‪ ،‬هه‌ندێكیشیان له‌دوره‌و‌ه‬ ‫‌و‬ ‫)‬ ‫س���اڵ‬ ‫(‪10‬‬ ‫به‌ناوه‌كان���ی‌ ئه‌حه‌م���ه‌د‬ ‫هاواریان ده‌كرد‪“ ،‬مه‌كه‌ تكایه‌‪ ،‬ها ئه‌و‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌ڵك‬ ‫ه‬ ‫خ‬ ‫‌تدا‬ ‫ه‬ ‫‌ڕ‬ ‫ه‬ ‫ئاره‌زو (‪ 9‬س���اڵ)‪ ،‬له‌بن‬ ‫پاره‌ی ‌ه بگره‌‪ ،‬به‌س جامه‌كه‌م بۆ پیس‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫‌ك���‬ ‫ه‬ ‫‌ڕین‬ ‫ه‬ ‫راپ‬ ‫هه‌ولێ���رن‌و ل���ه‌دوای‌‬ ‫مه‌ك���ه‌ره‌وه‌“‪ ،‬به‌مجۆ‌ه ئ���اره‌زو رۆژان ‌ه‬ ‫ئێس���تا‬ ‫‌اڵم‬ ‫ه‬ ‫ب‬ ‫‌‪،‬‬ ‫ی‬ ‫هاتونه‌ت���ه‌ س���لێمان‬ ‫ی ده‌ڵێت‪ 10“ ،‬بۆ ‪ 15‬هه‌زار‬ ‫وه‌ك خ���ۆ ‌‬ ‫‌و‬ ‫ن‬ ‫‌ژی‬ ‫ه‬ ‫د‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫وڵوب‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌ك‬ ‫ه‬ ‫له‌خانویه‌ك���دا له‌گه‌ڕ‬ ‫دینار په‌یدا ده‌كه‌م”‪.‬‬ ‫كرێ‬ ‫دینار‬ ‫‌زار‬ ‫ه‬ ‫ه���‬ ‫ی ‪200‬‬ ‫مانگان��� ‌ه بڕ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی هه‌رێم ‌‬ ‫چه‌ند س���اڵێك ‌ه حكومه‌ت��� ‌‬ ‫ده‌ده‌ن‪.‬‬ ‫ی‬ ‫كوردس���تان‪ ،‬له‌هه‌وڵ���ی‌ ده‌ركردن��� ‌‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫س���ور‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌ك‬ ‫ه‬ ‫ماكس���ی‬ ‫‌زو‪،‬‬ ‫ه‬ ‫ئ���ار‬ ‫ی‬ ‫ی تایب���ه‌ت به‌پاراس���تن ‌‬ ‫یاس���ایه‌ك ‌‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫بچوك���‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌ك���‬ ‫ه‬ ‫جانتای‬ ‫‌و‬ ‫و‬ ‫‌ركردب���‬ ‫له‌به‬ ‫ی یاساكه‌ش‬ ‫مافه‌كانی‌ مندااڵنه‌و ناوه‌رۆك ‌‬ ‫‌و‬ ‫ك‬ ‫بچو‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌ك‬ ‫ه‬ ‫‌ی‬ ‫ه‬ ‫ماس���یح‬ ‫‌‪،‬‬ ‫ی‬ ‫شان‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫كردبو‬ ‫ی‬ ‫ی ته‌مه‌ن ‌‬ ‫ی ده‌دات به‌دیاریكردن ‌‬ ‫گرنگ��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی به‌رپرسیارێت ‌‬ ‫ئاوپڕژێنێكی‌ پڕ م���ادده‌ی‌ پاككه‌ره‌و‌ه منداڵ‌و گۆڕینی‌ ته‌مه‌ن ‌‬ ‫(موعجی���زه‌) ‌‬ ‫ی‬ ‫ی به‌ده‌س���ته‌وه‌ گرتبو‪ ،‬یاس���ایی‌‌و گرنگی���دان به‌دیاریكردن��� ‌‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌ڕوان‬ ‫ه‬ ‫‌چاو‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫‌كان‬ ‫ه‬ ‫ئۆتۆمبیل���‬ ‫كاتێ���ك‬ ‫ی‬ ‫ی منداڵ‌و پابه‌ندكردن ‌‬ ‫ی كاركردن ‌‬ ‫ته‌مه‌ن ‌‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌دوا‬ ‫ه‬ ‫ب���‬ ‫‌دا‬ ‫ه‬ ‫‌ك���‬ ‫ه‬ ‫‌فولك‬ ‫ه‬ ‫ب‬ ‫‌ڕب���ون‬ ‫تێپه‬ ‫خێ���زان‌و كۆمه‌ڵ���گاو حكوم���ه‌ت‬ ‫‌‌و‬ ‫‌جێ‬ ‫ه‬ ‫‌س���تب‬ ‫ه‬ ‫د‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫ئ‬ ‫‌س���تان‪،‬‬ ‫ه‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫د‬ ‫‌كدا‬ ‫یه‬ ‫ی گونجاو‬ ‫ی ژینگه‌یه‌ك��� ‌‬ ‫له‌دروس���تكردن ‌‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫جام‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫ئاوپڕژێن‬ ‫‌مێ���ك‬ ‫ه‬ ‫ك‬ ‫پرس‬ ‫ێ‬ ‫‌‬ ‫‌ب‬ ‫به‬ ‫بۆ به‌خێوك���ردن‌و په‌روه‌رده‌یان‪ .‬به‌اڵم‬ ‫‌كردو‬ ‫ه‬ ‫د‬ ‫‌‬ ‫ی‬ ‫‌كان���‬ ‫ه‬ ‫ئۆتۆمبیل‬ ‫‌‬ ‫ی‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫پێش���‬ ‫ی‬ ‫ی ئاوێنه‌ ره‌شنوس ‌‬ ‫ی زانیارییه‌كان ‌‬ ‫به‌پێ ‌‬ ‫به‌ماس���یح ‌ه بچوكه‌ك���ه‌ی‌ ده‌ستیش��� ‌‬ ‫ی مندااڵن ك ‌ه‬ ‫ی یاسای‌ پاراستنی‌ مافه‌كان ‌‬ ‫‌ن‬ ‫ی تایبه‌تمه‌ند له‌س���ه‌ر‬ ‫ده‌یس���ڕی‌‪ ،‬ئه‌م ‌ه هه‌ندێ���ك له‌خاوه له‌الیه‌ن لیژنه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی هه‌رێمی‌ كوردستان‬ ‫ی حكومه‌ت ‌‬ ‫ئۆتۆمبیله‌كان���ی‌ توڕه‌ده‌ك���ردو چه‌ند ئاس���ت ‌‬ ‫قس���ه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی ناخۆش���یان وه‌ك پاداشت ئاماده‌كراوه‌‪ ،‬له‌ئێس���تادا گه‌یشتوه‌ت ‌ه‬

‫ئاره‌زوی ته‌مه‌ن ‪ 9‬ساڵ له‌کاتی پاککردنه‌وه‌ی جامی ئۆتۆمبێلێک‬ ‫ی‬ ‫په‌رله‌مانی‌ كوردس���تان به‌مه‌به‌س���ت ‌‬ ‫تاووتوێكردن‪.‬‬ ‫ئ���ه‌و كچ��� ‌ه ئه‌س���مه‌ره‌ ته‌م���ه‌ن ‪9‬‬ ‫س���اڵه‌‪ ،‬ك ‌ه قژه‌كانی‌ به‌توندی‌ له‌دواو‌ه‬ ‫ی‬ ‫به‌س���تبوو چه‌ند دانێكی‌ پێش���ه‌وه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫كه‌وتبو‪ ،‬به‌رویه‌كی‌ خۆش���ه‌و‌ه باس��� ‌‬ ‫ل���ه‌و‌ه ده‌كرد ك���ه‌ ئه‌مس���اڵ به‌نیاز‌ه‬ ‫ی یه‌كه‌م‬ ‫روبكات��� ‌ه قوتابخان���ه‌و له‌پۆل ‌‬ ‫وه‌ربگیرێت‪ .‬دیاربو ئه‌و پیش���ه‌ی ‌ه زۆر‬ ‫ی‬ ‫بێزاری‌ كردبو‪ ،‬بۆی ‌ه به‌جۆرێك باس��� ‌‬ ‫ی‬ ‫له‌چون ‌ه قوتابخان ‌ه ده‌كرد‪ ،‬وه‌ك ئه‌وه‌ ‌‬ ‫ی له‌گه‌رماو‬ ‫شوێنێك بێت بۆ رزگاركردن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئۆتۆمبیل���ه‌كان‌و توڕه‌بون ‌‬ ‫دوكه‌ڵ��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ش���ۆفێره‌كان‪ ،‬نه‌ك شوێنێك بۆئه‌وه‌ ‌‬ ‫له‌رێیه‌و‌ه پاشه‌ڕۆژێكی‌ باشتر بۆخۆی‌‌و‬ ‫خێزانه‌كه‌ی‌ بنیاتبنێت‪.‬‬ ‫ئاره‌زو ب���ه‌رده‌وام له‌الیه‌ن برا ته‌مه‌ن‬ ‫ی ده‌كرا‪،‬‬ ‫‪ 10‬س���ااڵنه‌كه‌یه‌و‌ه چاودێ���ر ‌‬ ‫ن���ه‌كا كه‌س���ێك زیان���ی‌ پێبگه‌یه‌نێت‪.‬‬ ‫ی نه‌یتوانیو‌ه‬ ‫ئه‌حمه‌د كه‌ له‌ب���ه‌ر هه‌ژار ‌‬ ‫بچێته‌ قوتابخانه‌‪ ،‬هه‌میشه‌ به‌ته‌نیشت‬ ‫ی‬ ‫ئ���اره‌زوه‌و‌ه ده‌ڕۆیش���ت‌و پ���اره‌ ‌‬

‫ی له‌و‌ه‬ ‫له‌ش���ۆفێره‌كان وه‌رده‌گرت‪ ،‬باس ‌‬ ‫ی‬ ‫كرد ك ‌ه رۆژانه‌ “چه‌ندین جار قس���ه‌ ‌‬ ‫ناخۆش���یان پێده‌وترێت له‌س���ه‌ر ئه‌و‬ ‫پیشه‌ی ‌هی‌ ده‌یكه‌ن”‪.‬‬ ‫ی‬ ‫هه‌ركاتێك ئه‌حمه‌د هه‌ڵسوكه‌وتێك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی به‌دڵ نه‌بوایه‌‪ ،‬به‌ده‌نگێك ‌‬ ‫خوشكه‌كه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی چه‌ند وش���ه‌یه‌ك ‌‬ ‫ب���ه‌رزو به‌تورك��� ‌‬ ‫پێده‌وت‪ ،‬ئ���اره‌زوش به‌هه‌م���ان زمان‬ ‫ی ده‌دایه‌وه‌‪ .‬ئه‌وان ئ���ه‌و زمان ‌ه‬ ‫وه‌اڵم��� ‌‬ ‫ی‬ ‫له‌باپیریان���ه‌وه‌ فێربوب���ون ك ‌ه خه‌ڵك ‌‬ ‫كه‌ركوك ب���ون‌و به‌باش���ی‌ توانیویان ‌ه‬ ‫به‌توركی‌ بدوێن‪.‬‬ ‫عائیش��� ‌ه رۆژانه‌ له‌گ���ه‌ڵ ئه‌حمه‌دو‬ ‫ی ئێواره‌وه‌ دێن ‌ه‬ ‫ئاره‌زودا له‌كاتژمێر ‪‌ 5‬‬ ‫ی ش���ه‌و له‌سه‌ر‬ ‫ده‌ره‌وه‌و تا دره‌نگانێك ‌‬ ‫ش���ه‌قامه‌كان ده‌مێننه‌وه‌‪ ،‬پاش���ان بۆ‬ ‫ی‬ ‫ی چه‌ند ماڵێك ‌‬ ‫رۆژو شكاندن‪ ،‬له‌ده‌رگا ‌‬ ‫نزیك له‌شه‌قامه‌ سه‌ره‌كیه‌كان ده‌ده‌ن‌و‬ ‫ی ئێواره‌یان ده‌خۆن‪،‬‬ ‫به‌وش���ێوه‌یه‌ ژه‌م ‌‬ ‫ی ب���ه‌ره‌و ماڵه‌و‌ه‬ ‫پاش���ان “به‌ته‌كس��� ‌‬ ‫ده‌گه‌ڕێینه‌وه‌“‪.‬‬ ‫ی عائیش ‌ه هه‌مان ئیش‬ ‫هاوس���ه‌ره‌كه‌ ‌‬

‫ی‬ ‫ده‌كات‪ ،‬ب���ه‌اڵم له‌س���ه‌ر ش���ه‌قامێك ‌‬ ‫دیكه‌‪ .‬ئ���ه‌و وه‌ك ئه‌و‌هی‌ بێهیوا بوبێت‬ ‫له‌به‌ده‌م���ه‌وه‌ چ���ون‌و یارمه‌تیدانی���ان‬ ‫ی حكومه‌ته‌وه‌‪،‬‬ ‫له‌الی���ه‌ن داموده‌زگاكان ‌‬ ‫وتی‌‪“ ،‬خ���وا ده‌كات حكومه‌ت وازمان‬ ‫لێدێنێت ئه‌م ئیش���ه‌ بكه‌ین‪ ،‬ئێم ‌ه هیچ‬ ‫داواكارییه‌كمان لێی‌ نیه‌“‪.‬‬ ‫حكومه‌ت���ی‌ عێ���راق‪ ،‬به‌هه‌رێم���ی‌‬ ‫كوردستانیش���ه‌وه‌‪ ،‬ك���ه‌ واژۆی‌‬ ‫له‌س���ه‌ر رێككه‌وتنننام���ه‌ی‌ تایب���ه‌ت‬ ‫به‌مافه‌كانی‌ من���دااڵن كردوه‌و پابه‌نده‌‬ ‫به‌جێبه‌جێكردنی‌ به‌نده‌كانی‌‪ ،‬له‌به‌ندی‌‬ ‫(‪)39‬ی‌ رێككه‌وتننامه‌ك���ه‌دا هات���وه‌‪،‬‬ ‫“واڵتان���ی‌ الیه‌ن رێوش���وێنی‌ گونجاو‬ ‫ده‌گرنه‌ب���ه‌ر ب���ۆ ده‌س���ته‌به‌ركردنی‌‬ ‫چاره‌سه‌ری‌ جه‌سته‌یی‌‌و سایكۆلۆژی‌‌و‬ ‫راهێنان���ه‌وه‌ی‌ كۆمه‌اڵیه‌ت���ی‌ ئ���ه‌و‬ ‫مندااڵن���ه‌ی‌ ده‌بن���ه‌ قوربان���ی‌ ه���ه‌ر‬ ‫ش���ێوازێكی‌ فه‌رامۆش���كردن‪ ،‬خ���راپ‬ ‫مامه‌ڵه‌ك���ردن‪ ،‬س���زادان‪ ،‬ی���ان هه‌ر‬ ‫جۆره‌ س���زاو مامه‌ڵه‌یه‌كی‌ دڵڕه‌قانه‌و‬ ‫نامرۆڤان���ه‌و بێبه‌زه‌ییانه‌ یان ملمالنێی‌‬

‫چه‌كداری‌‪ .‬ئه‌و چاره‌سه‌رو راهێنانه‌وه‌یه‌‬ ‫له‌ژینگه‌یه‌ك���ی‌ وه‌ه���ادا ده‌گیرێته‌به‌ر‬ ‫كه‌ ته‌ندروس���تی‌‌و رێزگرتن‌و كه‌رامه‌تی‌‬ ‫منداڵه‌كه‌ له‌خۆبگرێت”‪.‬‬ ‫ساڵی‌ ‪ ،1924‬راگه‌یاندنی‌ مافه‌كانی‌‬ ‫من���دااڵن له‌جنێف ده‌رچ���و كه‌ تێیدا‬ ‫گرنگ���ی‌ به‌من���دااڵن دراوه‌‪ .‬له‌س���اڵی‌‬ ‫‪ 1954‬كۆمه‌ڵ���ه‌ی‌ گش���تیی‌ نه‌ت���ه‌وه‌‬ ‫یه‌كگرتوه‌كان داوای‌ له‌واڵتانی‌ ئه‌ندام‬ ‫له‌و كۆمه‌ڵه‌یه‌دا كرد كه‌ رۆژێك تایبه‌ت‬ ‫بكه‌ن به‌رۆژی‌ جیهانی‌ مندااڵن‪ .‬ساڵی‌‬ ‫‪ ،1959‬رێككه‌وتننام���ه‌ی‌ مافه‌كان���ی‌‬ ‫مندااڵن راگه‌یه‌نرا‪ ،‬له‌تش���رینی‌ دوه‌می‌‬ ‫س���اڵی‌ ‪ ،1989‬رۆژی‌ ‪20‬ی‌ مان���گ‬ ‫ب���ه‌رۆژی‌ جیهان���ی‌ رێككه‌وتننام���ه‌ی‌‬ ‫مافه‌كان���ی‌ مندااڵن دیاریك���را‪ .‬عێراق‬ ‫كه‌ هه‌رێمی‌ كوردس���تانیش به‌ش���ێكه‌‬ ‫لێ���ی‌‪ ،‬ل���ه‌رۆژی‌ ‪15‬ی‌ حوزه‌یران���ی‌‬ ‫‪ ،1994‬ئ���ه‌م رێككه‌وتن���ه‌ی‌ واژۆكرد‪،‬‬ ‫رازیب���و به‌س���ه‌رجه‌م به‌نده‌كانی‌ ئه‌م‬ ‫رێككه‌وتننامه‌یه‌ كه‌ ‪ 52‬به‌ندی‌ له‌خۆی‌‬ ‫گرتوه‌‪.‬‬

‫‪18‬‬

‫تایبه‌ت‬

‫)‪ )438‬سێشه‌ممه‌ ‪2014/7/22‬‬

‫له‌گه‌شه‌وه‌ بۆ قه‌یرانی ئابوری‪ :‬سه‌ربه‌خۆبون یان پێكه‌وه‌بون؟‬

‫چۆن كۆمه‌ڵگه‌كان توانیویان ‌ه گه‌شه‌ی ئابوری بگۆڕن بۆ‬ ‫وه‌رچه‌رخانی گه‌وره‌و به‌رده‌وام؟‬ ‫ئیسالمی فه‌رامۆش���یكرد بایه‌خدان بو‬ ‫به‌زانست كه‌ نه‌یهێش���ت جیهانبینییان‬ ‫به‌رامبه‌ر بون‌و گه‌ردون بگۆڕێت‪.‬‬

‫نیاز نه‌جمه‌دین*‬ ‫ئه‌گه‌ر له‌س���ه‌ده‌ی پانزه‌دا بژیایتایه‌‪،‬‬ ‫وه‌ك���و نی���اڵ فیرگه‌س���ن له‌كتێب���ی‬ ‫(شارستانیه‌ت‪ :‬رۆژئاواو ئه‌وانی دیكه‌)‬ ‫باس���ی ده‌كات‪ ،‬ده‌تویست له‌بێجینگی‬ ‫پایته‌خت���ی چینی ئه‌و كات ‌ه بژیت نه‌ك‬ ‫له‌له‌نده‌ن كه‌ به‌ده‌س���ت نه‌خۆش���یی‌و‬ ‫ته‌مه‌نكورتی���ی وهه‌ژاریی���ه‌و‌ه گیرۆد‌ه‬ ‫بوب���و‪ .‬بۆچ���ی ئیمپراتۆریه‌ت���ی چین‬ ‫هه‌ره‌س���یهێناو پێنج سه‌ده‌ی رابردو بو‬ ‫شوناسی رۆژئاوایی دونیای ته‌نی؟ بۆچی‬ ‫شارس���تانیه‌تی ئیسالمی ك ‌ه له‌سه‌ده‌ی‬ ‫نۆو‌ه ت���ا س���ه‌ده‌ی دوانزه‌ گه‌ش���ه‌ی‬ ‫گ���ه‌وره‌ی به‌خۆوه‌ بینی ب���و‪ ،‬ته‌نانه‌ت‬ ‫زانس���تی بینی���ن (‪ )Optics‬زانایانی‬ ‫ئیسالم دایانهێنا‪ ،‬هه‌ره‌سیهێناو به‌ره‌و‬ ‫دواوه‌ خول���ی خوارد‪ ،‬كه‌چ���ی رۆژئاوا‬ ‫به‌داهێنانه‌كانی دونیای سه‌رسامكرد؟‬ ‫نیاڵ فیرگه‌سن پێمانده‌ڵێت ك ‌ه مێژو‬ ‫فێرم���ان ده‌كات نه‌ پل���ه‌ی گه‌رماو ن ‌ه‬ ‫جاهلیی سیاسیه‌كان‌و ن ‌ه پیالنگێڕیی‌و‬ ‫ن ‌ه بازرگانی‌و ن ‌ه گه‌ش���ه‌ی ته‌كنۆلۆجی‬ ‫له‌پش���ت وه‌رچه‌رخان���ی كۆمه‌ڵگ ‌ه یان‬ ‫دروس���تبونی قه‌یران���ه‌وه‌ن‪ ،‬به‌ڵك���و‬ ‫بون‌و نه‌بونی ده‌زگا ئاس���تی گه‌شه‌ی‬ ‫ئابوری‌و خۆش���گوزه‌رانی كۆمه‌اڵیه‌تی‌و‬ ‫كاریگه‌ری پیالنگێ���ڕی ده‌ره‌كی دیاری‬ ‫ده‌كات‪ .‬وات���ه‌ كێش���ه‌ك ‌ه دامه‌زراوه‌یی ‌ه‬ ‫(‪ )Institutional‬به‌پل���ه‌ی یه‌ك���ه‌م‪.‬‬ ‫ه���ه‌ر نه‌ته‌وه‌ی���ه‌ك توانیبێت���ی له‌رێی‬ ‫ده‌زگاكانی���ه‌وه‌ سیس���تمی قۆرخكاری‬ ‫ئاب���وری الواز ب���كات‪ ،‬توانیویه‌ت���ی‬ ‫هه‌ن���گاوی گ���ه‌ور‌ه بنێت‪ .‬س���ه‌ره‌تای‬ ‫جوڵه‌ی رۆژئ���اوا (ئه‌وروپا به‌تایبه‌تی)‬ ‫بریت���ی بو له‌كێبڕكێ���ی نێوانیان‪ .‬ئه‌م‬ ‫كێبڕكێی��� ‌ه خه‌ون���ی فراوانخ���وازی بۆ‬ ‫گه‌یشتن به‌دونیای ده‌ره‌كی‪ ،‬خوڵقاندی‪.‬‬ ‫ئه‌وان له‌كێبڕكێ���دا ده‌وڵه‌ت‪-‬نه‌ته‌وه‌یان‬ ‫له‌الی���ه‌ك پێكهێناو له‌الیه‌كیتریش���ه‌و‌ه‬ ‫ده‌س���ته‌اڵتی ش���اریان به‌رامب���ه‌ر‬ ‫به‌بڕیاربه‌ده‌ستان (پاشاكانی ئه‌وكاته‌)‬ ‫به‌هێزكرد به‌چه‌ش���نێك بو به‌داینه‌مۆی‬ ‫گه‌ش���ه‌ی درێژخایه‌ن‌و گه‌شه‌س���ه‌ندن‪.‬‬ ‫به‌پێچه‌وانه‌و‌ه له‌ئیمپراتۆریه‌تی مینگی‬ ‫واڵت���ی چینه‌و‌ه له‌س���ه‌ده‌ی پانزه‌دا تا‬ ‫به‌عێراق���ی ئه‌م���ڕۆ ده‌گات قۆرخكاری‬ ‫ئاب���وری‌و مه‌ركه‌زیه‌تی دابه‌ش���كردن‬ ‫له‌پشت هه‌ره‌س���ی نه‌ته‌وه‌كانه‌وه‌ بوه‌‪.‬‬ ‫به‌اڵم ئه‌م��� ‌ه به‌س نیی���ه‌‪ .‬ئه‌مه‌ریكای‬ ‫باك���ور توان���ی یه‌كبگرێت له‌س���ایه‌ی‬ ‫دام���ه‌زراوه‌ به‌هێزه‌كانیدا ك ‌ه ده‌رفه‌تی‬ ‫یه‌كس���انیان له‌ب���ه‌رده‌م وه‌به‌رهێنان‌و‬ ‫داهێناندا كرده‌وه‌‪ ،‬ئه‌مه‌ریكای باش���ور‬ ‫دوای (‪ )150‬س���اڵ له‌س���ه‌ربه‌خۆیی‬ ‫سیاس���ی له‌زۆر واڵتیدا هه‌ر دیكتاتۆری‬ ‫به‌رهه‌مهێن���اوه‌‪ ،‬وه‌كو هوگ���ۆ چافێز‬ ‫له‌ڤه‌نزویال‪ .‬هاوشانی ئه‌مانه‌‪ ،‬بایه‌خدان‬ ‫به‌توێژینه‌وه‌ی زانس���تی پاڵپشتی ئه‌م‬ ‫وه‌رچه‌رخانه‌ی���ه‌‪ .‬ئیس���رائیل به‌ته‌نیا‬ ‫له‌ده‌ی���ه‌ی راب���ردودا زیات���ر له‌واڵتانی‬ ‫عه‌ره‌بی به‌رائه‌ی داهێنانی تۆماركردوه‌‪.‬‬ ‫ئه‌م بایه‌خدان��� ‌ه به‌زانس���ت وایكردو‌ه‬ ‫ته‌كنۆلۆجیا گه‌شه‌ بكات به‌ئه‌ندازه‌یه‌ك‬ ‫ك ‌ه بواری ئاسایش���ی سیاس���ی ناوخۆ‬ ‫بپارێزێت‪ .‬وه‌به‌رهێنان له‌ته‌ندروستیش‬ ‫ته‌مه‌ن���ی مرۆڤی زیادك���ردو رزگاریكرد‬ ‫له‌ترسی مه‌رگی ناوه‌خت‌و پێشوه‌خت‌و‬ ‫ته‌ندروس���تییه‌كی باش���ی پێبه‌خشی‬ ‫تا توانای بیركردنه‌وه‌ی باش���تر بێت‌و‬ ‫داهێنان ب���كات‪ ،‬هه‌ن���گاوی دواتریش‬ ‫دروس���تكردنی ب���ازاڕی جیهانی بو بۆ‬ ‫س���اغكردنه‌وه‌ی كااڵی پیشه‌س���ازی‪.‬‬ ‫ئیتك���ی كاركردن (وه‌كو تێكۆش���ان‌و‬ ‫ره‌فتاری پاش���ه‌كه‌وتكردن) به‌ش���ێكی‬ ‫دیك���ه‌ی ئه‌و فاكته‌رانه‌یه‌ مێژونوس���ان‬ ‫پێمانده‌ڵێ���ن له‌پش���ت گه‌ش���ه‌و‬ ‫گه‌شه‌س���ه‌ندنه‌وه‌‪ .‬هه‌ر له‌هه‌ناوی ئه‌م‬ ‫وه‌رچه‌رخانه‌شدا بو كه‌ دین له‌ده‌وڵه‌ت‬ ‫جیاكرای���ه‌وه‌‪ ،‬س���وپاس بۆ گه‌ش���ه‌ی‬ ‫چاپه‌مه‌نی ك ‌ه ده‌رفه‌تی به‌نوسینه‌كانی‬ ‫مارت���ن لۆت���ه‌ردا به‌ئه‌ڵمانی���او دواتر‬ ‫ئه‌وروپا باڵوببنه‌وه‌‪ .‬شتێك كه‌ جیهانی‬

‫چۆن‌و بۆ له‌گه‌شه‌ی ئابورییه‌و‌ه‬ ‫له‌هه‌رێمی كوردستاندا گواستمانه‌و‌ه بۆ‬ ‫قه‌یرانی ئابوری؟‬ ‫یه‌كگرت���ن له‌گ���ه‌ڵ عێراق ل���ه‌دوای‬ ‫(‪ )2003‬ده‌رفه‌تی���دا به‌ئاب���وری هه‌رێم‬ ‫به‌رێژه‌یی گه‌ش��� ‌ه بكات‪ .‬ئه‌م گه‌شه‌ی ‌ه‬ ‫پشتبه‌س���تو بو به‌داهات���ی نه‌وت‪ ،‬ك ‌ه‬ ‫كه‌وت ‌ه به‌رده‌ستی حكومه‌ت‌و نوخبه‌ی‬ ‫سیاس���ی‪ .‬یه‌ك���ه‌م گرف���ت ك���ه‌ ئه‌م‬ ‫داهات ‌ه دروس���تیكرد ئه‌وه‌بو پێشبینی‬ ‫ره‌ش���بینانه‌ی خه‌ڵكی به‌خێرایی گۆڕی‬ ‫ب���ۆ پێش���بینی گه‌ش���بینانه‌‪ .‬خه‌ڵك‬ ‫(كڕیارو فرۆش���یار) له‌س���ه‌ر بنه‌مای‬ ‫پێش���بینییه‌كانیان پ�ل�ان داده‌نێ���ن‪،‬‬ ‫له‌مپه‌ڕی ره‌ش���بینیه‌وه‌ ب���ۆ ئه‌وپه‌ڕی‬ ‫گه‌ش���بینی بێبنه‌ما گۆڕاوه‌كانی بازاڕی‬ ‫(وه‌ك بڕیاری فرۆش���تن‌و وه‌به‌رهێنان)‬ ‫له‌گ���ه‌ڵ خۆی���دا گ���ۆڕی‌و په‌یوه‌ندی‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌تی نوێی هێنایه‌كایه‌وه‌‪ ،‬وه‌كو‬ ‫په‌یوه‌ندی نێوان قه‌رزده‌رو قه‌رزوه‌رگر‪.‬‬ ‫ئ���ه‌و‌ه موچ���ه‌ی حكوم���ه‌ت‌و خه‌رجی‬ ‫به‌كارب���ردن‌و وه‌به‌رهێنان���ی حكومه‌ت‬ ‫بو ك��� ‌ه په‌یوه‌ن���دی كۆمه‌اڵیه‌تی نوێی‬ ‫دروستكرد‪ ،‬كه‌ له‌سه‌ره‌تادا چێژبه‌خش‌و‬ ‫دڵخۆش���كه‌ر خۆیان ده‌خسته‌ڕو‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫له‌گه‌ڵ داڕمانی ئابوریدا خه‌ریك ‌ه هه‌مو‬ ‫په‌یوه‌ندییه‌كانیان تێكده‌دات (ده‌بینیت‬ ‫ك��� ‌ه چیت���ر ق���ه‌رزده‌ر له‌قه‌رزوه‌رگری‬ ‫قبوڵن���اكات پاره‌كه‌ی بۆ نه‌گێڕێته‌وه‌)‪.‬‬ ‫داهاتی ن���ه‌وت حكومه‌تێك���ی گه‌وره‌و‬ ‫پێش���بینی گه‌ش���بینانه‌ی له‌راده‌به‌ده‌ر‬ ‫به‌گه‌شه‌ی ئابوری ده‌رفه‌تی به‌خه‌ڵكدا‬ ‫ئ���ه‌وه‌ی س���اڵگارێك لێیبێبه‌ش���بون‌و‬ ‫خۆیان چه‌پاندبو‪ ،‬بیهێننه‌دی‪ ،‬ش���تێك‬ ‫كه‌ ده‌كرێت پێیبڵێیت‪ :‬نه‌زیفی شمه‌ك‬ ‫كڕین‪.‬‬ ‫كاتێك هه‌رێم توان���ی نه‌وت بنێرێت ‌ه‬ ‫ده‌ره‌وه‌‪ ،‬خه‌یاڵێكی دیكه‌ س���ه‌ریهه‌ڵدا‪:‬‬ ‫"ئه‌مجاره‌ هه‌رێمی كوردس���تان كه‌وت ‌ه‬ ‫سه‌ر نه‌خش���ه‌ی وزه‌ی جیهانی"‪ .‬ئه‌م‬ ‫وه‌همی خۆش���گوزه‌رانییه‌ وایكرد پالنی‬ ‫ئابوری تێكبشكێت‪ .‬له‌ئه‌مه‌ریكا هه‌مان‬ ‫ش���ت رویدا‪ ،‬ئه‌وانیش له‌پێش ‪2008‬دا‬ ‫ده‌یانوت "ئه‌مجاره‌ جیاوازه‌‪ ،‬ئه‌مه‌ریكا‬ ‫تایبه‌ته‌و توش���ی قه‌یران نابێت"‪ .‬به‌اڵم‬ ‫زۆری نه‌برد ده‌رك���ه‌وت كه‌ ئه‌و‌ه بڵقی‬ ‫ئابوریی���ه‌‪ ،‬گه‌ش���ه‌یه‌ك ‌ه له‌ش���وێنێك‌و‬ ‫كاتێك���ی دیاریك���راوداو ده‌ته‌قێ���ت‌و‬ ‫ده‌مانبات��� ‌ه ن���او ح���ه‌وزی قه‌یران���ی‬ ‫ئابورییه‌وه‌‪ ،‬گه‌ش���ه‌یه‌ك كه‌ پاڵپشتی‬ ‫نیی���ه‌‪ ،‬پێی له‌س���ه‌ر ئه‌م كه‌س���ایه‌تی‬ ‫سیاس���ی‌و ئه‌ویدیك���ه‌ی ناوخۆی���ی‪،‬‬ ‫ئ���ه‌م په‌یوه‌ن���دی الوازی نێوده‌وڵه‌تی‌و‬ ‫ئه‌ویدیكه‌ بونیاتناوه‌‪.‬‬ ‫حكومه‌ت���ی زه‌به‌الح‌و دروس���تكردنی‬ ‫س���وپایه‌ك له‌موچه‌خۆر ه���ه‌ر مه‌یلی‬ ‫به‌رخ���ۆری به‌هێز نه‌ك���رد‪ ،‬به‌ڵكو پتر‬ ‫ئاب���وری هه‌رێمی به‌س���ته‌و‌ه به‌داهاتی‬ ‫نه‌وت‌و به‌عێراقه‌وه‌‪ .‬دواجار ئاسان بو بۆ‬ ‫حكومه‌تی ناوه‌ندی هێرش بكاته‌ سه‌ر‬ ‫ئه‌م ئابوریی ‌ه له‌رێ���ی قه‌یرانی دارایی‌و‬ ‫بڕینی داهاتی هه‌رێم‌و بیری بخاته‌و‌ه ك ‌ه‬ ‫بێ ئه‌و ناتوانێ���ت هه‌نگاوبنێت‪ ،‬بێئه‌و‬ ‫منداڵێك���ی سه‌رلێش���ێواوه‌‪ .‬بێگومان‬ ‫بنده‌س���تی ئابوری هه‌رێ���م بۆ عێراق‌و‬ ‫بۆ ده‌وڵه‌تانی ناوچه‌كه‌ (وه‌كو ئێران)‬ ‫رۆڵ���ی گرنگی هه‌یه‌ له‌پاش���كه‌وتویی‌و‬ ‫الوازی ئابوری هه‌رێ���م‪ .‬ئه‌وانن ناهێڵن‬ ‫ئه‌م ئابورییه‌ سه‌رده‌ربهێنێت‪ ،‬به‌تایبه‌ت‬ ‫به‌وهۆی���ه‌وه‌ كه‌ هه‌رێمیش خاوه‌نی ئه‌و‬ ‫كااڵیه‌ی��� ‌ه ك ‌ه ئه‌وان له‌س���ه‌ری ده‌ژین‪:‬‬ ‫"ن���ه‌وت‌و غازی سروش���تی‌و س���امانی‬ ‫سروش���تی دیكه‌"‪ .‬ئ���ه‌وه‌ش ده‌وڵه‌تی‬ ‫ناوه‌نده‌ رێگان���ادات حكومه‌تی هه‌رێم‬ ‫سیاس���ه‌تی نه‌ختینه‌یی خۆی هه‌بێت‌و‬ ‫پالنی دارایی خۆی به‌ئاش���كرا دابنێت‪.‬‬ ‫زۆر ئه‌سته‌م ‌ه ده‌وڵه‌تت نه‌بێت‌و بازاڕی‬ ‫دراو رێكبخه‌یت‪ ،‬ك ‌ه ب���ازاڕی دراویش‬ ‫نارێكخراو ب���و هه‌ڵئاوس���ان كۆنترۆل‬ ‫ناكرێت به‌ئاس���انی‪ .‬ك ‌ه ده‌وڵه‌تت نه‌بو‬ ‫توانای قه‌رزكردن‌و به‌هێزكردنی كه‌رتی‬ ‫وزه‌ ئاسان نابێت‪ .‬ئه‌وانن بێ گه‌ڕانه‌و‌ه‬ ‫بۆ ده‌ستورو یاسا موچه‌ی فه‌رمانبه‌ران‬ ‫ده‌بڕن‪.‬‬ ‫به‌اڵم ده‌یه‌ی راب���ردو ده‌رفه‌تێكیش‬ ‫بو ب���ۆ حكومه‌ت���ی هه‌رێ���م ژێرخانی‬ ‫ئابوری خۆی به‌هێزبكات‪ .‬سیاس���ه‌تی‬ ‫ئابوری له‌هه‌رێمدا پتشی به‌به‌هێزكردنی‬

‫فرۆشتنی به‌شێك‬ ‫له‌دامه‌زراوه‌كانی‬ ‫حكومه‌ت به‌كه‌رتی‬ ‫تایبه‌ت هه‌نگاوێكی‬ ‫تره‌ به‌مه‌به‌ستی‬ ‫كه‌مكردنه‌وه‌ی‬ ‫خه‌رجی‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫به‌مه‌رجی‬ ‫ده‌رنه‌كردنی‬ ‫كارمه‌نده‌كانی‌و‬ ‫دابینكردنی مافی‬ ‫خانه‌نشین بون‌و‬ ‫ئیمتیازاته‌كانی‬ ‫تری حكومه‌ت‬ ‫ده‌زگاكانی كۆمه‌ڵگه‌ نه‌به‌ستبو‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫پتر له‌س���ه‌ر بڵقی ئابوری ژیا‪ ،‬بۆیه‌ زو‬ ‫ته‌قی‌و خستینیه‌ قه‌یرانه‌وه‌‪ .‬به‌كورتی‪،‬‬ ‫حكومه‌ت���ی هه‌رێم هه‌ر ئ���ه‌وه‌ نیی ‌ه ك ‌ه‬ ‫زه‌به‌الحه‌و خه‌رجییه‌كی زۆری ده‌وێت‪،‬‬ ‫به‌ڵكو دامه‌زراوه‌كان���ی الوازن‪ ،‬ئه‌وه‌ن‬ ‫ك��� ‌ه هه‌ندێ���ك له‌مێژونوس���ان‪ ،‬وه‌كو‬ ‫ئاچێمێگلۆو رۆبنس���ن له‌كتێبی (‪why‬‬ ‫‪ )nations fail‬پێیده‌ڵێن "دامه‌زراوه‌ی‬ ‫روتێنه‌ر"‪ ،‬ئه‌و دامه‌زراوانه‌ی ناتوانن بۆ‬ ‫هه‌موان بن‪ ،‬ناتوانن ده‌رفه‌تی یه‌كسان‬ ‫له‌به‌رده‌می تاكه‌كان بكه‌نه‌وه‌‪ ،‬ئابوری‬ ‫له‌قۆرخكاری بپارێزن‪ ،‬گه‌شه‌ به‌زانست‌و‬ ‫داهێنان بده‌ن‪ .‬بۆ نمونه‌‪ ،‬له‌زانكۆكاندا‬ ‫ته‌نی���ا مامۆس���تایان قس���ه‌كه‌رن‪،‬‬ ‫توێژینه‌وه‌ی زانس���تی بایه‌خی كه‌مه‌‪،‬‬ ‫وه‌زاره‌ت���ی س���امانه‌ سروش���تییه‌كان‬ ‫به‌هه‌مانشێوه‌ دخراوه‌و بێ لێكۆڵینه‌وه‌ی‬ ‫ورد بڕیاره‌كان���ی ده‌رده‌كات‪ ،‬هه‌ربۆی ‌ه‬ ‫ده‌بینیت له‌م���اوه‌ی مانگێكدا چه‌ندین‬ ‫بڕیار ده‌رده‌كات‌و ده‌یگۆڕێت‪ .‬زۆرینه‌ی‬ ‫دامه‌زراوه‌كانی دیكه‌ش به‌هه‌مانشێوه‌ن‪،‬‬ ‫له‌په‌یوه‌ندی���دا نین له‌گ���ه‌ڵ یه‌كتری‌و‬ ‫له‌گه‌ڵ نوخبه‌و پسپۆران‌و له‌گه‌ڵ خه‌ڵك‬ ‫كاتێك پالنداده‌نێن‌و بڕیار ده‌رده‌كه‌ن‪.‬‬ ‫سه‌ربه‌خۆبون یان پێكه‌وه‌بون؟‬ ‫بێگوم���ان س���ه‌ربه‌خۆبون ده‌رفه‌تی‬ ‫گه‌ش���ه‌ی درێژخایه‌ن دروست ده‌كات‪.‬‬ ‫به‌پێچه‌وان���ه‌وه‌‪ ،‬كه‌مج���ار رێده‌كه‌وێت‬ ‫پێكه‌وه‌بونێك هه‌بێت بێ ته‌نازولكردن‬ ‫له‌زۆر م���اف‪ .‬بایه‌خی س���ه‌ربه‌خۆبون‬ ‫له‌خاڵی پێش���وتر رونكرای���ه‌وه‌‪ .‬به‌اڵم‬ ‫لێره‌دا دو جۆر مه‌ترسی دێت ‌ه پێشه‌وه‌‪،‬‬ ‫یه‌كه‌میان ده‌ره‌كی‌و دوه‌میان ناوخۆییه‌‪،‬‬ ‫كه‌ به‌رای من مه‌ترس���یی ‌ه ناوخۆییه‌كان‬ ‫گه‌وره‌ترن‪.‬‬ ‫له‌سه‌ر ئاستی ده‌ره‌كی‪ ،‬مه‌ترسییه‌كان‬ ‫زۆرن‪ ،‬یه‌كێكیان ئه‌وه‌یه‌ ده‌وڵه‌تی باشور‬ ‫رابگه‌یه‌نرێ���ت‌و س���نوره‌كان دابخرێن‪.‬‬ ‫پرس���یاره‌كه‌ ئه‌وه‌ی���ه‌‪ :‬ئای���ا هه‌رگیز‬ ‫روده‌دات ك��� ‌ه هه‌رێ���م‪ ،‬حكومه‌ت بێت‬ ‫یان ده‌وڵه‌ت‪ ،‬له‌ژێر مه‌ترسیدا نه‌بێت؟‬ ‫زۆر ئه‌سته‌مه‌‪ .‬بڕوانه‌ ئیسرائیل‪ ،‬دوای‬ ‫شه‌ست س���اڵ هه‌ر له‌ژێر مه‌ترسیدایه‌‪.‬‬ ‫ئ���ه‌و خااڵنه‌ی له‌بڕگ���ه‌ی یه‌كه‌مدا وترا‬ ‫زامن���ی روبه‌روبون���ه‌وه‌ی مه‌ترس���ی‬ ‫ده‌ره‌كییه‌‪.‬‬ ‫مه‌ترسییه‌كی ده‌ره‌كی تر كه‌ قسه‌ی‬ ‫له‌سه‌ر ده‌كرێت ئه‌وه‌ی ‌ه "ئابوری هه‌رێم‬ ‫الوازه‌و به‌رگ ‌ه ناگرێت"‪ .‬به‌اڵم نه‌ته‌وه‌كان‬ ‫به‌هۆی الوازی ئابورییه‌كه‌یانه‌و‌ه داوای‬ ‫ده‌وڵه‌ت ده‌ك���ه‌ن‪ .‬پاش���ان به‌هه‌ڵه‌دا‬ ‫ده‌چی���ن ئه‌مج���اره‌ به‌ناوی "س���اوایی‬ ‫ئابوریی" پرسی چاره‌نوس وازلێبێنین‪،‬‬ ‫وه‌ك چۆن پێش���تر ده‌وترا "حكومه‌ت‬ ‫س���اوای ‌ه بۆیه‌ كارا نیی���ه‌"‪ .‬پێده‌چێت‬ ‫هه‌ندێك به‌شی جیهان پێشوازیش له‌م‬ ‫ده‌وڵه‌ته‌ بكه‌ن ئه‌گه‌ر خۆی بسه‌پێنێت‪.‬‬

‫ده‌وڵه‌ت���ی باش���وری كوردس���تان بۆ‬ ‫ئه‌وروپا گرنگه‌‪ ،‬چونك ‌ه واڵتێك ده‌بێت‬ ‫ك���ه‌ مامه‌ڵه‌كردن ئاس���انتر‌ه له‌گه‌ڵیدا‬ ‫وه‌ك���و له‌ده‌وڵه‌تانی ئێرانی ش���یعی‌و‬ ‫عێراق���ی س���ه‌ر به‌ئێرانی ش���یعی یان‬ ‫س���وننه‌و دیكتاتۆری س���وریا‪ .‬واڵتی‬ ‫چی���ن له‌هاوكێش��� ‌ه نێوده‌وڵه‌تییه‌كاندا‬ ‫فه‌رامۆشكراوه‌‪ .‬چین بازاڕێكی گه‌وره‌ی‬ ‫وزه‌ی جیهانییه‌و پێش���بینیش ده‌كرێت‬ ‫ك ‌ه ل ‌ه ‪ 2025‬ببێته‌ یه‌كه‌م ده‌وڵه‌تی سه‌ر‬ ‫زه‌وی به‌پێوه‌ری كۆی به‌رهه‌می ناوخۆیی‬ ‫(‪ .)GDP‬جگه‌ له‌مه‌ش‪ ،‬هه‌ندێك ئه‌م‬ ‫چه‌رخه‌ به‌"چایمێریكا" كه‌ كورتكراوه‌ی‬ ‫(چین‪-‬ئه‌مه‌ریكا)یه‌‪ ،‬ناوده‌به‌ن‪ .‬به‌شی‬ ‫گه‌وره‌ی قه‌رزی ئه‌مه‌ریكی چین دابینی‬ ‫ده‌كات‌و سیس���تمی نه‌ختینه‌ییه‌كه‌یان‬ ‫به‌چه‌ش���نێك گونجان���دوه‌ ك��� ‌ه زیان‬ ‫به‌یه‌كت���ری نه‌گه‌یه‌ن���ن‪ ،‬ل���ه‌م رێیه‌و‌ه‬ ‫ده‌كرێت كار بكرێت ‌ه سه‌ر ئه‌مه‌ریكا‪.‬‬ ‫له‌ئاس���تی ناوخۆیی���دا‪ ،‬مه‌ترس���ی‬ ‫سه‌ره‌كی ئه‌وه‌ی ‌ه تا ئێستا ریفۆرمێكی‬ ‫ریش���ه‌یی نه‌ك���راوه‌و رانه‌گه‌یه‌ن���راوه‌‪.‬‬ ‫ب���ۆ نمون���ه‌‪ ،‬ت���ا ئه‌م���ڕۆ "یاس���ای‬ ‫كار" ده‌رنه‌چ���و‌ه ت���ا هاوكاربێ���ت‬ ‫له‌ده‌سته‌به‌ركردنی یه‌كسانی ده‌رف ‌هت‌و‬ ‫دابه‌ش���كردنی داهات‌و دابه‌شكردنه‌وه‌ی‬ ‫هێ���زی كار له‌بازاڕه‌كه‌دا‪ ،‬یان یاس���ای‬ ‫"دژی قۆرخ���كاری ئابوری" ده‌رنه‌چو‌ه‬ ‫ت���ا س���نور له‌ب���ه‌رده‌م قۆرخكردن���ی‬ ‫وه‌به‌رهێنان���دا دابنێ���ت‪ ،‬یان یاس���ای‬ ‫پێداچون���ه‌وه‌ به‌موڵك���داری‌و موڵكی‬ ‫كش���توكاڵی كاری له‌سه‌ر نه‌كراوه‌‪ ،‬یان‬ ‫یاسای پشتیوانی له‌ئایدیای نوێ (ك ‌ه‬ ‫ناس���راو‌ه به‌پاتێنت‪ ،‬واته‌ مافی پێدانی‬ ‫قۆرخكاری به‌مه‌رجی داهێنانێكی نوێ‌و‬ ‫ماف���ی له‌به‌رگرتن���ه‌وه‌) ده‌رنه‌ك���راوه‌‪.‬‬ ‫یه‌كڕیزی���ی نیش���تیمانی له‌كاتێك���دا‬ ‫نایه‌كسانی داهات‌و س���امان گه‌وره‌یه‌‪،‬‬ ‫ئه‌سته‌مه‌‪ .‬نایه‌كسانی ئابوری یه‌كڕیزی‬ ‫نیشتیمانی تێكده‌دات‌و وزه‌ی ناوخۆیی‬ ‫په‌رت���ه‌وازه‌ ده‌كات‪ .‬مه‌ترس���ییه‌كانی‬ ‫دیك ‌ه ئه‌وه‌ی��� ‌ه ك ‌ه له‌بنه‌ڕه‌تدا باس���ی‬ ‫ده‌وڵ���ه‌ت گوتارێك���ی سیاس���ی بێت‬ ‫ب���ۆ بێده‌نگكردن���ی خه‌ڵ���ك به‌رامبه‌ر‬ ‫به‌قه‌یران���ی ئاب���وری‪ ،‬بۆ ن���ا؟ نه‌وه‌ی‬ ‫سیاس���ی كۆن نه‌یتوانیو‌ه چاره‌سه‌ری‬ ‫گه‌نده‌ڵی بكات‪ ،‬له‌س���ه‌ر رێكخس���تنی‬ ‫ش���ارێك ته‌باو س���ه‌ركه‌وتونین‪ ،‬ئیدی‬ ‫خه‌ونی به‌ده‌وڵه‌تبونی چی؟ سه‌رباری‬ ‫ئه‌مانه‌ش‪ ،‬گواس���تنه‌وه‌ ب���ۆ ده‌وڵه‌ت‬ ‫ده‌شێت به‌خته‌وه‌ریی نه‌هێنێت‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫دیاری بێ���ت بۆ ئه‌م یان ئ���ه‌و پارتی‬ ‫سیاسی‌و س���ه‌ركرده‌ی سیاسی‪ .‬له‌گه‌ڵ‬ ‫هه‌مو ئه‌مانه‌شدا‪ ،‬سه‌ربه‌خۆیی سیاسی‬ ‫پرسێكی گرنگه‌و ناكرێت به‌م ترسانه‌و‌ه‬ ‫ببه‌سترێته‌وه‌‪.‬‬ ‫ئه‌م���ه‌ مان���ای ئ���ه‌وه‌ نی ‌ه پرس���ی‬ ‫پێكه‌وه‌بون فه‌رامۆش بكرێت‪ ،‬یان هه‌ر‬ ‫ك���ه‌س وتی پێكه‌و‌ه له‌گه‌ڵ عێراق بژین‬ ‫ئیدی به‌ده‌ستی خیانه‌تكار بناسێنرێت‪.‬‬ ‫ئه‌م پرسه‌ ده‌بێت كراوه‌بێت بۆ تێڕامان‌و‬ ‫گفتوگۆ‪.‬‬ ‫ده‌بێت چی بكرێت؟‬ ‫ت���از‌ه گه‌ڕانه‌وه‌ بۆ دۆخ���ی ئابوری‬ ‫س���اڵی (‪ )2013‬ئه‌س���ته‌مه‌‪ ،‬ئاب���وری‬ ‫هه‌رێ���م متمان���ه‌ی خۆی له‌ده‌س���تداو‬ ‫ده‌ستكاری پێشبینی كڕیارو فرۆشیاری‬ ‫كرد‪ .‬ب���ه‌اڵم ب���ۆ هاتن���ه‌ده‌ره‌وه‌ له‌م‬ ‫روباری قه‌یرانه‌و مسۆگه‌ركردنی گه‌شه‌و‬ ‫گه‌شه‌س���ه‌ندنی ب���ه‌رده‌وام‪ ،‬هه‌ندێ���ك‬ ‫هه‌نگاوی س���ه‌ره‌تایی ره‌نگه‌ به‌رهه‌می‬ ‫گه‌وره‌ی لێبكه‌وێته‌وه‌‪ .‬ئه‌مه‌ی خواره‌و‌ه‬ ‫به‌شێكه‌ له‌پێشنیاره‌كان‪:‬‬ ‫یه‌كه‌م‪ :‬چاره‌سه‌ری كاتی‬ ‫راوێژك���ردن‪ :‬گرنگ���ه‌ گفتوگ���ۆی‬ ‫كێش���ه‌كان بهێنێت ‌ه ناو فه‌زای گشتی‌و‬ ‫رای پس���پۆران وه‌ربگیررێ���ت (ك��� ‌ه‬ ‫فه‌رامۆش���كراوه‌و په‌یوه‌ندی���ان له‌گه‌ڵ‬ ‫حكومه‌ت نارێكخراوه‌)‪.‬‬ ‫باشترین سیناریۆ له‌م كاته‌دا ئه‌مه‌ی ‌ه‬ ‫"ن���ه‌ پێكه‌وه‌ژی���ان‪ ،‬ن��� ‌ه جیابونه‌وه‌"‪،‬‬ ‫ب���ه‌اڵم وه‌ك���و قۆناغی په‌ڕین���ه‌و‌ه بۆ‬ ‫س���ه‌ربه‌خۆبون‪ .‬خۆ ئه‌گ���ه‌ر چار نه‌ما‬ ‫به‌ه���ۆی الوازی س���ه‌ركرده‌كان ی���ان‬ ‫ترس���ی خه‌ڵك‪ ،‬ئه‌وا پێكه‌وه‌بون نابێت‬ ‫به‌چه‌ش���نی جاران بێت‌و كێش���ه‌كه‌ش‬ ‫ته‌نیا له‌س���ه‌ر "خ���اك" نابێت كۆتایی‬ ‫بێت‪ ،‬به‌ڵكو سه‌الحیات‌و مافی ئابوری‬ ‫گرنگ هه‌ی��� ‌ه كه‌ ده‌بێ���ت وه‌ربگیرێت‬ ‫له‌سه‌نته‌ر‪.‬‬ ‫كۆكردن���ه‌وه‌ی داهاتی حكومه‌ت‪ :‬بۆ‬

‫له‌كاتی پێكه‌وه‌بونی ناچاری‪ ،‬ئه‌وا‪:‬‬ ‫ده‌بێت بڕینی موچ���ه‌ی فه‌رمانبه‌ران‬ ‫رونه‌داته‌وه‌‪.‬‬ ‫ده‌بێ���ت داهات���ی نه‌وت له‌حس���ابی‬ ‫بانكیی كوردستان خۆیدا بێت‪.‬‬ ‫ده‌بێ���ت مافی بون���ی یه‌ده‌كی پار‌ه‬ ‫وه‌ك���و مافی حكومه‌ت���ی هه‌رێم خۆی‬ ‫بسه‌پێنرێت‪.‬‬ ‫بانكی ناوه‌ندی هه‌رێم چاالك بكرێ‌و‬ ‫ماف���ی فرۆش���تنی دۆالرو س���ه‌نه‌داتی‬ ‫هه‌بێت به‌النیكه‌مه‌وه‌‪.‬‬ ‫س���ه‌ربه‌خۆبونی رێژه‌ی سیاس���ه‌تی‬ ‫دارایی به‌ش���ێوه‌یه‌ك ك ‌ه له‌الیه‌ك خۆی‬ ‫له‌كۆپیكردن���ه‌وه‌ی ناوه‌ن���د بپارێزێت‌و‬ ‫له‌الیه‌ك���ی ت���ره‌وه‌ داه���ات به‌پێ���ی‬ ‫هه‌لومه‌رج���ی هه‌رێ���م داب���ه‌ش بكات‪،‬‬ ‫نابێت حكومه‌تی ناوه‌ند هه‌ر بڕیارێكی‬ ‫ده‌ركرد ده‌ستبه‌جێ الساییبكرێته‌و‌ه یان‬ ‫شتێكی هاوشێو‌ه بكرێت (وه‌كو به‌یاسا‬ ‫بڕی���اردراوه‌)‪ ،‬ه���اوكات به‌هێزكردن���ی‬ ‫ئامرازی باج بۆ دروس���تكردنی داهات‌و‬ ‫ی نایه‌كسانی داهات‪.‬‬ ‫كه‌مكردنه‌وه‌ ‌‬

‫ئێستا حكومه‌ت پێویستی به‌یه‌ك دیناری‬ ‫ت���ر‌ه بیهێنێته‌و‌ه ناو خه‌زێنه‌ی خۆی‪.‬‬ ‫حكومه‌ت پاره‌یه‌كی زۆری الی خه‌ڵكه‌‪،‬‬ ‫وه‌كو غه‌رامه‌ی هاتوچ���ۆو ئاوو كاره‌با‬ ‫به‌اڵم خه‌ڵك ئازاد‌ه كه‌ی ده‌یگێڕێته‌وه‌‪.‬‬ ‫به‌های ئه‌م بڕ‌ه پاره‌ی ‌ه به‌تێكڕا به‌هۆی‬ ‫رێژه‌ی هه‌ڵئاوسانه‌وه‌ سااڵنه‌ (له‌ماوه‌ی‬ ‫درێژخایه‌ن���دا) داده‌به‌زێت‪ ،‬س���ه‌رباری‬ ‫ئه‌وه‌ی حكومه‌ت پێویس���تی به‌داهاته‌‪.‬‬ ‫له‌الیه‌كی تریشه‌وه‌‪ ،‬پێده‌چێت هاواڵتیان‬ ‫رازی نه‌بن به‌سیاس���ه‌تی غه‌رامه‌كردنی‬ ‫هاتوچۆ ه���ه‌م له‌به‌ر به‌رزیی رێژه‌كه‌ی‌و‬ ‫نه‌گونجان���ی له‌گ���ه‌ڵ ئاس���تی داهاتی‬ ‫تاكه‌كه‌س‪ .‬یه‌كێ���ك له‌رێگاكان ئه‌وه‌ی ‌ه‬ ‫ك ‌ه حكومه‌ت رایبگه‌یه‌نێت هه‌ر كه‌سێك‬ ‫پاره‌ی سه‌رپێچی الی ‌ه به‌رێژه‌ی (‪)%40‬‬ ‫(بۆ نمونه‌) له‌غه‌رامه‌كه‌ی ده‌شكێنرێت‬ ‫به‌مه‌رجێ���ك له‌م���اوه‌ی (‪ )3‬هه‌فته‌دا‬ ‫غه‌رامه‌كه‌ی ته‌س���لیم بكات‪ .‬به‌اڵم ئه‌م‬ ‫سیاس���ه‌ته‌ ته‌نیا بۆ یه‌ك یان دو جار‬ ‫به‌س���وده‌‪ .‬له‌كات���ی ئاس���اییبونه‌وه‌ی‬ ‫دۆخه‌كه‌ پێدان���ی موچ ‌ه به‌به‌رده‌وامی‪،‬‬ ‫ده‌بێت سزای دواخستن دانبرێت‪.‬‬ ‫كێشه‌ی كه‌مبونه‌وه‌ی دراوی عێراقی‪:‬‬ ‫له‌ئاستی ناوخۆییدا شتی دیكه‌ش‬ ‫چاپی دیناری عێراقی به‌ره‌و كه‌مبونه‌و‌ه‬ ‫پێویستن‪ ،‬وه‌كو‪:‬‬ ‫ده‌ڕوات‪ .‬ره‌نگه‌ فرۆش���تنی موڵك به‌و‬ ‫ته‌رخانكردن���ی ئۆفیس���ی تایبه‌ت���ی‬ ‫كه‌س���انه‌ی له‌ناوچه‌كانی عێراق ده‌ژین به‌پێش���بینكردن‪ ،‬ه���ه‌ر له‌پێش���بینی‬ ‫به‌س���ود بێت بۆ ئه‌وه‌ی له‌وێو‌ه دیناری كاره‌س���اتی ژینگ���ه‌و‌ه ت���ا به‌قه‌یرانی‬ ‫عێراقی بێت بۆ هه‌رێم‪.‬‬ ‫ئاب���وری ده‌گات‪ .‬ئ���ه‌م دامه‌زراوان��� ‌ه‬ ‫ده‌بێت س���ه‌ربه‌خۆبن‪ ،‬دات���او زانیاری‬ ‫باڵوبكه‌نه‌وه‌ له‌س���ه‌ر داهات‌و خه‌رجی‬ ‫ئاین���ده‌‪ ،‬ی���ان له‌س���ه‌ر هه‌اڵوس���ان‌و‬ ‫بێبازاڕی‌و توێژینه‌وه‌كانیان له‌پالنداناندا‬ ‫وه‌ربگیرێت‪.‬‬ ‫ش���ه‌فافیه‌تی بودج���ه‌ (داه���ات‌و‬ ‫خه‌رج���ی)‪ ،‬بێ ترس له‌وه‌ی حكومه‌تی‬ ‫ناوه‌ند گرفتمان بۆ دروست ده‌كات‪.‬‬ ‫كه‌مكردنه‌وه‌ی ئ���ه‌و خه‌رجیانه‌ی ك ‌ه‬ ‫رێگرن له‌گه‌ش���ه‌ی كه‌رت ‌ه ئابوریه‌كان‪،‬‬ ‫ك ‌ه داهات‌و ده‌س���تی كار ب���ۆ خۆیان‬ ‫هه‌ڵده‌مژن‪ .‬له‌ناویاندا‪ ،‬خه‌رجی ناسراو‬ ‫به‌سیادی‌و سه‌ربازی (سه‌رۆكایه‌تیه‌كان‌و‬ ‫پێش���مه‌رگه‌و ئاس���ایش‌و پۆلی���س‌و‬ ‫ده‌زگاكانی تر)‪.‬‬ ‫فرۆشتنی به‌ش���ێك له‌دامه‌زراوه‌كانی‬ ‫حكومه‌ت به‌كه‌رتی تایبه‌ت هه‌نگاوێكی‬ ‫ت���ر‌ه به‌مه‌به‌س���تی كه‌مكردن���ه‌وه‌ی‬ ‫خه‌رجی‪ ،‬به‌اڵم به‌مه‌رجی ده‌رنه‌كردنی‬ ‫كارمه‌نده‌كان���ی‌و دابینكردن���ی ماف���ی‬ ‫خانه‌نش���ین ب���وو ئیمتیازاته‌كانی تری‬ ‫حكومه‌ت‪.‬‬ ‫هاندانی فه‌رمانبه‌ران به‌جێهێش���تنی‬ ‫ئ���ه‌م كه‌رت ‌ه (وه‌ك پێدانی پاداش���ت)‬ ‫و رێكخس���تنی ژینگ���ه‌ی كاری كه‌رتی‬ ‫تایب���ه‌ت‌و نافه‌رمی له‌رێی یاس���ای كار‬ ‫(وه‌ك چاودێریكردن���ی ده‌رنه‌كردن���ی‬ ‫كارمه‌ن���د بێ هۆ‪ ،‬مرون���ه‌ی كاركردن‪،‬‬ ‫كه‌مكردنه‌وه‌ی كات���ی كاركردن بۆ ‪35‬‬ ‫كاتژمێر له‌هه‌فته‌یه‌كدا‪ ،‬خانه‌نش���ینی‪،‬‬ ‫بیمه‌ی ته‌ندروس���تی) له‌ناو چه‌قی ئه‌م‬ ‫پالن���ه‌دان‪ .‬زۆر زه‌حمه‌ت���ه‌ بتوانرێ���ت‬ ‫خۆش���گوزه‌رانی بۆ ئه‌و ژمار‌ه زۆره‌ی‬ ‫فه‌رمانب���ه‌ران‪ ،‬له‌ناویان���دا ئاس���ایش‌و‬ ‫پۆلیس‌و پێشمه‌رگه‌‪ ،‬ده‌سته‌به‌ر بكرێت‪.‬‬ ‫مه‌ش���قی پیش���ه‌یی بۆ ئه‌م مه‌به‌ست ‌ه‬ ‫به‌سود ده‌بێت‪.‬‬ ‫به‌خش���ینی موڵك به‌جوتیاران‪ ،‬یان‬ ‫دڵنیاكردنی���ان ك��� ‌ه بۆ م���اوه‌ی (‪)10‬‬ ‫س���اڵی ئاینده‌ هیچ كه‌س زه‌ویه‌كانیان‬ ‫لێوه‌رناگرێت���ه‌وه‌‪ .‬ه���اوكات هاندانیان‬ ‫به‌وه‌به‌رهێنان له‌بواری كشتوكاڵ له‌بری‬ ‫دابینكردن���ی موچ���ه‌‪ :‬وه‌زاره‌ت���ی دروس���تكردنی باغ‌و باغات���ی خێزانی‪.‬‬ ‫دارای���ی داهات���ی خ���ۆی رونبكاته‌وه‌‪ ،‬ئه‌م���ه‌ له‌پێن���اوی دابه‌ش���كردنه‌وه‌ی‬ ‫ئه‌گ���ه‌ر له‌توانایدا نی��� ‌ه مانگانه‌ موچ ‌ه موڵك‌و هاندانی وه‌به‌رهێنان‌و ئاسایشی‬ ‫به‌رێكوپێكی دابین بكات‪ ،‬ئه‌وا لیستی خۆراك‪.‬‬ ‫پێشحس���تنی سیس���تمی دارای���ی‬ ‫موچ��� ‌ه دروس���ت بكات ب���ه‌اڵم له‌بری‬ ‫ئه‌وه‌ی دو مانگ جارێك موچه‌كه‌ بدات‪( ،‬به‌ئه‌لیكترۆنیكردنی)‪.‬‬ ‫یاسای دژی قۆرخكاری ئابوری‬ ‫نیوه‌ی موچه‌ك��� ‌ه له‌و مانگ���ه‌دا بدات‬ ‫یاس���ای هاندانی داهێنان (پاتێنت‌و‬ ‫ك��� ‌ه فه‌رمانب���ه‌ران كاری تێدا ده‌كه‌ن‌و‬ ‫نیوه‌كه‌ی ت���ری له‌مانگی داهاتوتردا بۆ قه‌ده‌غه‌كردن���ی له‌به‌رگرتن���ه‌وه‌) ب���ۆ‬ ‫ئه‌وه‌ی داهات بگات به‌ده‌ستی خه‌ڵك‪ .‬هاندانی وه‌به‌رهێنان‌و ئایدیای نوێ‪.‬‬ ‫چاالككردنی سیستمی دارایی له‌رێی‬ ‫به‌ئه‌له‌كترۆنیكردنیی���ه‌و‌ه ت���ا توان���ای‬ ‫دوه‌م‪ :‬چاره‌سه‌ری ریشه‌یی‬ ‫چاره‌س���ه‌ری ریش���ه‌یی بۆ گه‌مارۆی ده‌سته‌به‌ركردنی سه‌رمایه‌ی هه‌بێت‪.‬‬ ‫دارایی‌و گه‌شه‌ی درێژخایه‌ن له‌رویه‌كه‌و‌ه‬ ‫ی‬ ‫تێبین���ی‌‪ /‬ئ���ه‌م وت���ار‌ه ده‌ق��� ‌‬ ‫به‌دامه‌زراندن���ی‬ ‫به‌س���تراوه‌ته‌و‌ه‬ ‫ده‌وڵه‌ته‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم راگه‌یاندنی ده‌وڵه‌تی س���یمینارێك ‌ه له‌رۆژی (‪)2014/7/12‬‬ ‫كوردی به‌س���ۆزو توڕه‌ب���ون مامه‌ڵه‌ی له‌الی���ه‌ن مونت���ه‌دای ئابوریناس���انی‬ ‫له‌گ���ه‌ڵ ناكرێ���ت‪ .‬پێویس���ت ‌ه زه‌مه‌نی كوردستان سه‌باره‌ت به‌دۆخی قه‌یرانی‬ ‫كورتخایه‌ن‌و درێژخایه‌ن دیاری بكرێت‪ ،‬ئاب���وری‌و پرس���ی س���ه‌ربه‌خۆبون بۆ‬ ‫ب���ۆ نمون���ه‌ "ده‌وڵ���ه‌ت راده‌گه‌یه‌نین ئه‌ندام���ی ئه‌نجومه‌نی مونته‌دا (د‪.‬نیاز‬ ‫نه‌جمه‌دین) سازدرا‪.‬‬ ‫له‌ماوه‌ی ‪ 24-6‬مانگ"‪.‬‬

‫حكومه‌تی زه‌به‌الح‌و‬ ‫دروستكردنی‬ ‫سوپایه‌ك‬ ‫له‌موچه‌خۆر هه‌ر‬ ‫مه‌یلی به‌رخۆری‬ ‫به‌هێز نه‌كرد‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫پتر ئابوری هه‌رێمی‬ ‫به‌سته‌وه‌ به‌داهاتی‬ ‫نه‌وت‌و به‌عێراقه‌وه‌‬ ‫دواجار ئاسان بو بۆ‬ ‫حكومه‌تی ناوه‌ندی‬ ‫هێرش بكاته‌ سه‌ر‬ ‫ئه‌م ئابورییه‌ له‌رێی‬ ‫قه‌یرانی دارایی‌و‬ ‫بڕینی داهاتی‬ ‫هه‌رێم‌و بیری‬ ‫بخاته‌وه‌ كه‌ بێ ئه‌و‬ ‫ناتوانێت هه‌نگاوبنێت‬

‫تایبه‌ت‬

‫)‪ )438‬سێشه‌ممه‌ ‪2014/7/22‬‬

‫نامه‌یه‌ك بۆ پشتیوان سادق وه‌زیر ‌ی په‌روه‌رده‌! دوانزه‌یه‌م ‌ی ئاماده‌یی‌ ‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫تاوانێك‬ ‫‌چ‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫‌ت‬ ‫ه‬ ‫‌ك‬ ‫ه‬ ‫‌ت‬ ‫ه‬ ‫‌زار‬ ‫ه‬ ‫و‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫بڕوان‬ ‫قۆناغێكی‌ سه‌خت‬ ‫په‌روه‌رده‌یی‌‌و مرۆی ‌ی گه‌وره‌و‌ه گالوه‌؟‬ ‫ی‬ ‫مه‌ریوان سه‌الح حیلم ‌‬

‫عه‌لی‌ فه‌تاح‬ ‫دواس���اته‌كانی‌ وه‌زی���ری‌ پێش���وو‬ ‫سه‌ره‌تای‌ ده‌س���تبه‌كاربونی‌ تۆ‪ ..‬رێك‬ ‫سه‌روه‌ختی‌ (ته‌سحیح)كردنی‌ ده‌فته‌ری‌‬ ‫تاقیكردنه‌وه‌كانی‌ پۆلی‌ (‪12‬ی‌ ئێستا‪،‬‬ ‫‪6‬ی‌ ئاماده‌یی‌ ج���اران) بو‪ ،‬بڕواناكه‌م‬ ‫له‌گرنگی���ی‌ ئ���ه‌و تاقیكردنه‌وه‌ی���ه‌و‬ ‫وابه‌سته‌یی‌ به‌ته‌واوی‌ ژیانی‌ الوێكی‌ ئه‌و‬ ‫قۆناغه‌وه‌ تێنه‌گه‌یت‌و پێویس���ت بكات‬ ‫لێره‌دا بۆت رونبكه‌مه‌وه‌‪ ،‬قۆناخی‌ ‪12‬‬ ‫سه‌روه‌ختی‌ چنینه‌وه‌ی‌ به‌رهه‌می‌ هه‌مو‬ ‫ژیان���ی‌ خوێندنی‌ راب���ردوی‌ مرۆڤێكه‌و‬ ‫ده‌ره‌نجامه‌كه‌ش���ی‌ ده‌بێته‌ س���ه‌ره‌تاو‬ ‫ده‌ستپێك بۆ ئێس���تاو هه‌مو داهاتوی‌‬ ‫ئه‌و مرۆڤه‌‪.‬‬ ‫به‌رێز وه‌زی���ری‌ پ���ه‌روه‌رده‌ بڕوانه‌‬ ‫وه‌زاره‌ته‌ك���ه‌ت ل���ه‌چ تاوانێك���ی‌‬ ‫په‌روه‌رده‌ی���ی‌‌و مرۆی���ی‌‌و ئه‌خالق���ی‌‬ ‫گه‌وره‌وه‌ گالوه‌‪ ،‬ئێمه‌ی‌ مامۆس���تایان‬ ‫ده‌زانین (ته‌س���حیح)كردنی‌ ده‌فته‌رو‬ ‫شاره‌زایی‌‌و ئه‌زمونی‌ ئه‌و مامۆستایانه‌ی‌‬

‫به‌و كاره‌ هه‌ڵده‌ستن هێنده‌ی‌ وردیی‌‌و‬ ‫دروس���تی‌ وه‌اڵمه‌كانی‌ خوێن���دكاران‬ ‫گرنگن‪ ،‬ئه‌مه‌ به‌ده‌ر له‌وه‌ی‌ كه‌ به‌پێی‌‬ ‫رێنمایی���ه‌كان ئه‌و مامۆس���تایانه‌ی‌ بۆ‬ ‫(ته‌س���حیح) ده‌ستنیش���ان ده‌كرێ���ن‬ ‫ده‌بێ���ت س���ه‌رجه‌میان مامۆس���تای‌‬ ‫شاره‌زاو خاوه‌ن ئه‌زمون‌و هێمن‌و وردو‬ ‫پیش���ه‌یی‌ بن‪ ،‬ده‌بێت له‌سه‌ر بنه‌مای‌‬ ‫(پسپۆریی‌) ده‌ستنیشانبكرێن‪ ،‬ده‌بێت‬ ‫النیكه‌م چه‌ندین س���اڵ سه‌ركه‌وتوانه‌‬ ‫ئه‌و وانه‌یه‌یان وتبێته‌وه‌‪..‬‬ ‫كاره‌ساته‌كه‌ لێره‌وه‌ ده‌ستپێده‌كات‪.‬‬ ‫بۆ (ته‌سحیح)اتی‌ ئه‌مساڵ به‌رپرسه‌‬ ‫په‌یوه‌ندیداره‌كان���ی‌ وه‌زاره‌ته‌ك���ه‌ت تا‬ ‫ئاستی‌ به‌رپرسی‌ به‌شی تاقیكردنه‌وه‌ی‌‬ ‫پ���ه‌روه‌رده‌كان ده‌ی���ان مامۆس���تای‌‬ ‫قۆناغی‌ س���ه‌ره‌تاییان ب���ۆ پایته‌خت‬ ‫ن���اردوه‌و چاره‌نوس���ی‌ ده‌ی���ان هه‌زار‬ ‫منداڵی‌ نه‌گب��� ‌هت‌و ره‌ش���وڕوتی‌ ئه‌م‬ ‫واڵته‌ی���ان پێس���پاردون‪ ،‬به‌رێز‪ ،‬كاری‌‬ ‫من لێره‌دا ته‌واو ده‌بێت‪ ..‬ئێس���تا تۆ‬ ‫مه‌گه‌ڕێره‌وه‌ بۆ یاس���ا له‌شۆفێره‌كه‌ت‬ ‫بپرس���ه‌ یان له‌چاییچی���ه‌ به‌ڕێزه‌كه‌ی‌‬ ‫ن���او وه‌زاره‌ته‌كه‌ت یاخ���ود له‌یه‌كێك‬ ‫له‌پاس���ه‌وانه‌كانت‪ ..‬بپرس���ه‌ ئه‌كرێت‬ ‫ده‌فته‌ری‌ پۆلی‌ ‪ 12‬بخرێته‌ به‌رده‌ستی‌‬ ‫مامۆس���تایه‌كی‌ س���ه‌ره‌تایی‌‌و دیقه‌ت‬ ‫ب���ده‌ بزانه‌ به‌ه���ه‌ردو ده‌س���ت نادات‬ ‫به‌سه‌ریا؟‬ ‫به‌ڕێز وه‌زیری‌ پ���ه‌روه‌رده‌‪ ،‬ده‌زانیت‬ ‫ئێس���تا خوێندكاران���ی‌ ئ���ه‌و قۆناغه‌‬

‫مافی‌ خۆیانه‌ ت���ه‌واوی‌ وه‌زاره‌ته‌كه‌ت‌و‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تییه‌كان���ی‌ به‌ردب���اران‬ ‫بك���ه‌ن؟ ده‌زانی���ت‌و تێده‌گه‌ی���ت‬ ‫ش���كۆی‌ پ���ه‌روه‌رده‌ س���ه‌نته‌ره‌كه‌ی‌‬ ‫په‌روه‌رده‌ك���ردن‌و پێگه‌یاندنی‌ منداڵ‌و‬ ‫فێرخوازه‌؟ ده‌زانی���ت له‌پێناوی‌ چیدا‬ ‫ئ���ه‌م تاوان���ه‌ به‌رامب���ه‌ر به‌قوتابیان‌و‬ ‫خوێن���دكاران ك���راوه‌؟ ده‌زانیت له‌م‬ ‫زه‌مه‌نی‌ بێپاره‌یی���ه‌دا هه‌ریه‌كێك له‌و‬ ‫مامۆس���تایانه‌ بۆ دو هه‌فت���ه‌ نزیكه‌ی‌‬ ‫س���ێ‌ ملی���ۆن دیناری���ان وه‌رگرتوه‌؟‬ ‫بپرسه‌ ئایا بۆ ئه‌و بڕه‌ پاره‌یه‌ ئه‌كرێت‬ ‫موجازه‌فه‌ به‌چاره‌نوسی‌ ده‌یان هه‌زار‬ ‫قوتابی‌‌و خوێندكاره‌وه‌ بكرێت؟ ئیدی‌‬ ‫پێمخۆش���ه‌ بزانم ئێستا ویژدانت چیت‬ ‫پێده‌ڵێ���ت؟ ئاس���وده‌یت؟ ئاس���ایی‌‌و‬ ‫نۆرماڵه‌ به‌الته‌وه‌؟ هیچ به‌دواداچونێك‬ ‫ده‌كه‌ی���ت؟ داوای‌ به‌ڵگه‌م لێده‌كه‌یت؟‬ ‫بفه‌رمو ته‌نها به‌لیس���تی‌ ئه‌و پاره‌یه‌دا‬ ‫بچۆره‌وه‌ كه‌ دراوه‌ به‌و مامۆس���تایانه‌و‬ ‫له‌ته‌نیش���ت ن���اوی‌ مامۆس���تاكانه‌وه‌‬ ‫بڕوانامه‌و ئاستی‌ خوێندنیانی‌ تێدایه‌‪.‬‬ ‫به‌رێ���ز‪ ،‬ئێس���تا ت���ۆ وه‌زی���ری‌‬ ‫په‌روه‌رده‌یت‪ ..‬ناویش���ت پش���تیوان‬ ‫سادقه‌‪ ،‬هیوادارم ئه‌م نامه‌یه‌م به‌هه‌ند‬ ‫وه‌ربگریت‪ ،‬په‌روه‌رده‌ییانه‌و س���ادقانه‌‬ ‫پشتیوانی‌ له‌بنبڕكردنی‌ سه‌رچاوه‌كانی‌‬ ‫ئه‌م تاوانه‌ بكه‌ ب���ا په‌نده‌ كوردییه‌كه‌‬ ‫نه‌تگرێته‌وه‌و پێتنه‌ڵێین "نه‌ پشتیوانه‌و‬ ‫ن���ه‌ س���ادق" چاوه‌ڕێی‌ هه‌ڵوێس���ت‌و‬ ‫به‌دواداچونین‪.‬‬

‫به‌پرۆژه‌كردنی خۆراكه‌ خۆماڵیه‌كان‬ ‫بڕوا خالید شاكر*‬ ‫‪Brwa1981@yahoo.com‬‬

‫‪ Local Food Project‬له‌ڕاس����تیدا‬ ‫پێناس����ه‌یه‌كی تایب����ه‌ت یان گش����تگیر‬ ‫نی����ه‌ بۆ زاراوه‌ی خۆراك����ه‌ خۆماڵیه‌كان‬ ‫(نێوخۆیی����ه‌كان) ب����ه‌اڵم به‌رهه‌م����ی‬ ‫خۆماڵی هه‌ر واڵتی����ك جا چما خۆراك‬ ‫بێت یان ه����ه‌ر بابه‌تیكی تری خۆماڵی‬ ‫بێت بریتیه‌ له‌و به‌رهه‌مه‌ی كه‌ چه‌نده‌ها‬ ‫جیلی ئه‌و كۆمه‌ڵگه‌یه‌ دروس����تیكردوه‌و‬ ‫پێشكه‌شی كردوه‌و ئه‌م دروستكردنه‌ش‬ ‫به‌ڕێگه‌ی جیاوازو به‌ته‌كنیكی جیاوازتر‬ ‫بو‌ه له‌پێش خۆی به‌پێی ئه‌و ڕۆژگاره‌ی‬ ‫ك����ه‌ تیای����دا ئ����ه‌و كه‌ره‌س����ته‌ خاوه‌ی‬ ‫به‌رهه‌مه‌كه‌ی لێدروستكراوه‌ به‌ڕێژه‌یه‌كی‬ ‫به‌رزو به‌رچاو هه‌بوه‌‪ .‬گرنگی بوژانه‌وه‌و‬ ‫به‌ره‌و پێش����بردنی خۆراكه‌ خوماڵیه‌كان‬ ‫به‌پله‌ی یه‌كه‌م هه‌نگاوێكی سه‌ره‌كیه‌ بۆ‬ ‫دابینكردنی ئاسایشی خۆراك به‌تایبه‌تی‬ ‫له‌ئێس����تادا كه‌ ده‌بینین قه‌یرانه‌كان رۆژ‬ ‫به‌رۆژ به‌ره‌و زیادب����ون ده‌ڕۆن به‌اڵم تا‬ ‫ئیستا بواری خۆراكی نه‌گرتوه‌ته‌وه‌ كه‌‬ ‫ئه‌گه‌ر ڕوبدات ئه‌وا به‌دڵنیایه‌وه‌ قه‌یران‌و‬ ‫كێش����ه‌كان زۆر قوڵتر ئه‌بن له‌ئیس����تا‪,‬‬ ‫پاش����ان بونی ئه‌م پرۆژانه‌ دابینكردنی‬ ‫هه‌لی كاره‌و به‌رد خستنه‌ سه‌ر ئه‌و پایه‌‬ ‫ئابوریانه‌یه‌ ك����ه‌ گرنگه‌ بۆ هه‌ر واڵتیك‬ ‫بۆ به‌ره‌وپێش����چونی ب����ه‌ره‌و دۆخێكی‬ ‫جێگیر‪ .‬پێداویستیه‌كانی به‌پرۆژه‌كردنی‬ ‫خۆراكه‌ خۆماڵیه‌كان‪ :‬پێش باسكردنی‬ ‫پێداویستیه‌كان پێویس����ته‌ ئه‌وه‌ به‌بیر‬ ‫خوێن����ه‌ری ئ����ه‌م بابه‌ت����ه‌ بهێنم����ه‌وه‌‬ ‫ك����ه‌ بوژان����ه‌وه‌و باش����كردنی ب����واری‬ ‫كشتوكاڵی به‌هه‌مو س����ێكته‌ره‌كانیه‌وه‌و‬ ‫ئاوه‌دانكردن����ه‌وه‌ی الدێكان‌و گه‌ڕانه‌وه‌ی‬ ‫پێچه‌وان����ه‌ له‌ش����اره‌كانه‌وه‌ بۆ الدێكان‌و‬ ‫زیندوكردنه‌وه‌ی زه‌ویه‌ كش����توكاڵیه‌كان‬ ‫بنچین����ه‌ی س����ه‌ره‌كی دروس����تبونی‬ ‫ئ����ه‌م پرۆژان����ه‌ن‪ ,‬لێ����ره‌دا ده‌توانی����ن‬ ‫پێداویستیه‌كانی به‌پرۆژه‌كردنی خۆراكه‌‬ ‫خۆماڵیه‌كان له‌سێ خاڵدا بخه‌ینه‌ڕو كه‌‬ ‫بریتی����ن له‌‪ -1 :‬كات‪ :‬ه����ه‌ر پرۆژه‌یه‌ك‬ ‫پێویس����تی به‌كاتێكی دیاریك����راو هه‌یه‌‬ ‫پاش ته‌واوبونی پرۆژه‌كه‌ش دوباره‌ كات‬ ‫پێویسته‌ بۆ ساغكردنه‌وه‌ی به‌رهه‌مه‌كه‌‬ ‫واته‌ ت����ا ده‌گاته‌ ده‌س����ت به‌كارهێنه‌رو‬ ‫خه‌ڵك ئاش����نا ده‌بێ����ت به‌به‌رهه‌مه‌كه‌‪,‬‬ ‫قازان����ج‌و سوده‌كه‌ش����ی دیس����انه‌وه‌‬ ‫دره‌ن����گ ده‌خایه‌نێ����ت پاش����ان زۆرجار‬ ‫به‌رهه‌م����ی ئ����ه‌م پرۆژانه‌ له‌س����ه‌ره‌تاوه‌‬ ‫س����ه‌ركه‌وتونابێت بگ����ره‌ هه‌ندێكج����ار‬ ‫پێچه‌وان����ه‌ی پێش����بینیه‌كان ڕوئه‌دات‪,‬‬

‫به‌بڕوای من هه‌ر ئه‌م بابه‌ته‌شه‌ وایكردو‌ه‬ ‫سه‌رمایه‌داره‌كان‌و خاوه‌ن پرۆژه‌كان بیر‬ ‫له‌هه‌م����و پرۆژه‌یك ده‌كه‌نه‌وه‌ به‌تایبه‌تی‬ ‫پرۆژه‌ نیشته‌جێبونه‌كان كه‌ قازانجێكی‬ ‫زۆرو خێرای����ان ده‌س����تده‌كه‌وێت‌و ته‌نها‬ ‫پرۆژه‌ی خۆراكی‌و كش����توكاڵی‌و دانانی‬ ‫كارگه‌كانی پیشه‌س����ازیه‌ خۆراكیه‌كانه‌‬ ‫كه‌ تا ئیستا بیری لێنه‌كراوه‌ته‌وه‌ یاخود‬ ‫نه‌ب����وه‌ به‌مودێل چونكه‌ دڵنیام كه‌ هه‌ر‬ ‫ده‌ستپێش����خه‌ریه‌ك بكرێت له‌و بواره‌دا‬ ‫به‌دوای����دا ده‌یان پ����رۆژه‌ په‌یدا ده‌بن بۆ‬ ‫سه‌ركه‌وتنی پرۆژه‌كانیش‌و دیاریكردنی‬ ‫كات له‌ه����ه‌ر قۆناغێك����دا پێویس����تی‬ ‫به‌توێژین����ه‌وه‌و وه‌رگرتنی داتاو زانیاریه‌‬ ‫له‌س����ه‌ر جۆری پرۆژه‌كه‌و شیكاركردنی‬ ‫ئه‌و داتاو زانیاریانه‌و هه‌ڵس����ه‌نگاندنی ‪.‬‬ ‫‪ -2‬یارمه‌ت����ی بنچینه‌یی‪ :‬ئه‌مه‌ش خۆی‬ ‫له‌پێدانی چه‌ند جۆرێ����ك هاوكاریكردن‬ ‫ده‌بینێته‌وه‌ وه‌ك پێدانی قه‌رزو پێشینه‌‬ ‫یان هاوكاریكردن به‌دابینكردنی ئامێرو‬ ‫كه‌لوپه‌ل یان هاوكاریكردن به‌دابینكردنی‬ ‫كه‌سانی خۆبه‌خش به‌تایبه‌ت له‌سه‌ره‌تاوه‌‬ ‫بۆ خس����تنه‌ س����ه‌ر ب����اری پرۆژه‌كه‌‪-3‬‬ ‫توان����ای مرۆی����ی‪ :‬كلیلی س����ه‌ركه‌وتنی‬ ‫ه����ه‌ر پرۆژه‌یه‌ك دانان����ی پێكهاته‌یه‌كی‬ ‫هه‌مه‌جۆری به‌توانای����ه‌ كه‌ هه‌ریه‌كه‌یان‬ ‫له‌بواره‌ك����ه‌ی خۆی����دا هه‌گبه‌یه‌ك����ی پڕ‬ ‫له‌زانیاری تازه‌ی سه‌رده‌میانه‌ی پێبێت‌و‬ ‫ش����اره‌زایی هه‌بێت ل����ه‌و ئه‌ركه‌ی پێی‬ ‫ده‌سپێردرێت ‪ .‬هۆكاره‌كانی پوكانه‌وه‌ی‬ ‫به‌رهه‌م����ه‌ خۆماڵی����ه‌كان‪ :‬ئه‌توانم بڵێم‬ ‫ده‌ی����ان ه����ۆكار له‌كوردس����تاندا ب����ون‬ ‫به‌له‌مپه‌ر له‌به‌رده‌م نه‌بونی ئه‌م پرۆژانه‌‬ ‫له‌گرنگترینیان ك����ه‌ زۆرترین كاریگه‌ری‬ ‫هه‌ی����ه‌ بریتی����ن ل����ه‌ ‪ -1 :‬نه‌بونی یان‬ ‫كه‌میی كه‌ره‌س����ته‌ی خاو (س����ه‌ره‌كی)‬ ‫ب����ۆ به‌رهه‌مه‌كه‌ واته‌ ده‌س����تنه‌كه‌وتنی‬ ‫به‌درێژای س����اڵ‪ -2:‬كێش����ه‌ی دارایی‪:‬‬ ‫مه‌به‌س����ت ل����ه‌و ده‌س����تگیرۆییكردنه‌یه‌‬ ‫كه‌ له‌الیه‌ن بانكه‌كان‌و كه‌رتی گش����تی‌و‬ ‫تایبه‌ته‌وه‌ ده‌س����تده‌كه‌وێت كه‌ بڕه‌كه‌ی‬ ‫دیاریك����راوه‌ یان ڕه‌مزی����ه‌و میكانیزمی‬ ‫دانه‌وه‌كه‌ی قورسه‌ له‌سه‌ر ئه‌و كه‌سه‌ی‬ ‫وه‌ریده‌گرێت ‪-3‬فرۆشتنی به‌رهه‌مه‌كه‌‪:‬‬ ‫كێش����ه‌ی س����اغكردنه‌وه‌و فرۆش����تنی‬ ‫به‌رهه‌مه‌ خۆماڵی����ه‌كان خۆی له‌دوریی‬ ‫شوێنی به‌رهه‌مه‌كه‌و گرانی ئامرازه‌كانی‬ ‫هاتوچۆدا ده‌بینێت����ه‌وه‌ له‌وه‌ش گرنگتر‬ ‫نه‌بون����ی جێگایه‌كی(بازاڕێكی) تایبه‌ته‌‬ ‫به‌و به‌رهه‌مانه‌ به‌شێوه‌یه‌كی هه‌میشه‌یی‪.‬‬ ‫‪ -4‬نه‌بونی به‌هره‌ی كارگێڕیی‪ :‬به‌تایبه‌ت‬ ‫الی خاوه‌ن پرۆژه‌كان یان ئه‌و كه‌سانه‌ی‬ ‫كار له‌س����ه‌ر به‌رهه‌مهێنانه‌ك����ه‌ ده‌كه‌ن‬ ‫كه‌ پێویسته‌ ش����اره‌زایی هه‌بێت له‌سه‌ر‬

‫ڕێكخس����تن‌و ئی����داره‌دان‌و پاراس����تنی‬ ‫س����ه‌رجه‌م قۆناغه‌كان����ی دروس����تبونی‬ ‫به‌رهه‌مه‌كه‌ی‪ -5 .‬نه‌توانینی كێبڕكێكردن‬ ‫له‌گ����ه‌ڵ به‌رهه‌مه‌ ه����اورده‌كان‌و كارگه‌‬ ‫بیانیه‌ گه‌وره‌كان كه‌ ئه‌مه‌ش گه‌وره‌ترین‬ ‫كێشه‌یه‌ چونكه‌ پرۆژه‌یه‌كی چه‌ند كه‌سی‬ ‫یان چه‌ن����د پرۆژه‌یه‌كی پچوك ناتوانێت‬ ‫كاریگه‌ری هه‌بێت به‌رامبه‌ر كارگه‌یه‌كی‬ ‫گ����ه‌وره‌ به‌ته‌كنیكی ت����ازه‌و ئابوریه‌كی‬ ‫باش����ه‌وه‌‪ ,‬ته‌نه����ا له‌الی����ه‌ن كه‌رت����ی‬ ‫حكومییه‌وه‌ ده‌توانرێت چاره‌سه‌ربكرێت‬ ‫به‌چه‌ن����د میكانیزمێ����ك‪ .‬هه‌نگاوه‌كانی‬ ‫بوژان����ه‌وه‌ی به‌رهه‌م����ه‌ خۆراكی����ه‌‬ ‫خۆماڵیه‌كان‪ -1 :‬ڕوپێوكردنێكی گشتی‬ ‫ب����ۆ س����ه‌رجه‌م زه‌ویه‌ كش����توكاڵیه‌كان‬ ‫بۆ زانین����ی ڕێژه‌ی ئ����ه‌و زه‌ویانه‌ی كه‌‬ ‫به‌كارده‌هێنرێن بۆ كش����توكاڵ‌و ئه‌وانه‌ی‬ ‫نه‌بوژێنراونه‌ته‌وه‌و ئاوه‌داننه‌كراونه‌ته‌وه‌و‬ ‫ئه‌وانه‌ی كراون به‌شوێنی نیشته‌جێبون‌و‬ ‫ده‌ستیان به‌س����ه‌ردا گیراوه‌‪ -2 .‬دانانی‬ ‫چه‌ند بنكه‌یه‌ك ل����ه‌و جێگایانه‌ی كه‌ تا‬ ‫ئێس����تا كه‌م ت����ا زۆر به‌رهه‌می خۆماڵی‬ ‫به‌رهه‌مده‌هێنن كه‌ بونی ئه‌م بنكانه‌ بۆ‬ ‫زیات����ر ئاوه‌دانكردنه‌وه‌ی ئه‌و جێگایانه‌و‬ ‫هاوكاریكردنی ئه‌و كه‌سانه‌یه‌ به‌رده‌وامن‬ ‫له‌به‌رهه‌مهێنان‌و ئه‌م كه‌سانه‌ی له‌و بنكانه‌‬ ‫ده‌ستبه‌كارده‌بن كه‌سانی تایبه‌تمه‌ندبن‬ ‫له‌و بواره‌دا ب����ۆ نمونه‌ له‌ناوچه‌یه‌ك كه‌‬ ‫به‌رهه‌می په‌نیرو ماستی خۆماڵی زۆره‌‬ ‫ده‌كرێت چه‌ند كه‌سێكی ئه‌كادیمی تایبه‌ت‬ ‫به‌بواری شیره‌مه‌نی له‌و بنكانه‌دا بن بۆ‬ ‫وه‌رگرتن‌و هه‌ڵگرتن‌و پێچانه‌وه‌و ته‌نانه‌ت‬ ‫له‌قوتونان‌و ش����یكاریكردنی مایكرۆبی‌و‬ ‫باش����كردنی كواڵێت����ی به‌رهه‌مه‌كه‌‪ ,‬كه‌‬ ‫ده‌توانین به‌شێوه‌یه‌كی وردتر میكانیزمی‬ ‫ئ����ه‌م بنكان ‌ه باس بكه‌ی����ن له‌ته‌وه‌رێكی‬ ‫تردا‪ .‬خۆشبه‌ختانه‌ كادری تایبه‌ت به‌م‬ ‫بوارانه‌ هه‌ن له‌ئیستادا‪ -3 .‬دابینكردنی‬ ‫ئامێ����رو ئامڕازی پێش����كه‌وتوو تایبه‌ت‬ ‫به‌ه����ه‌ر ج����ۆره‌ به‌رهه‌مێ����ك‪ ,‬ته‌نانه‌ت‬ ‫ده‌توانرێ����ت له‌ڕێی كه‌رت����ی تایبه‌ته‌وه‌‬ ‫بكرێ����ت به‌ڕێككه‌وتن له‌گ����ه‌ڵ كۆمپانیا‬ ‫نێوده‌وڵه‌تی����ه‌كان‪ -4 .‬كردنه‌وه‌ی خولی‬ ‫ڕاهێنان له‌س����ه‌ر به‌كارهێنانی ته‌كنیكی‬ ‫ت����ازه‌و چۆنیه‌تی به‌رزكرنه‌وه‌ی كواڵێتی‬ ‫ئه‌و به‌رهه‌مانه‌و گه‌یاندنی ئه‌و زانیاریانه‌‬ ‫بۆ كه‌س����انی به‌رهه‌مهێنه‌ر‪ -5 .‬له‌كاتی‬ ‫بونی به‌رهه‌م����ه‌ خۆماڵیه‌كان هاواڵتیان‬ ‫هانبدرێ����ن له‌ڕێگ����ه‌ی میدیاكان����ه‌وه‌‬ ‫به‌كڕینی ئه‌و به‌رهه‌مانه‌ وه‌ك هاندانێك‬ ‫ب����ۆ بوژانه‌وه‌ی به‌رهه‌م����ی ناوخۆ وه‌ك‬ ‫ئه‌ركێكی نیشتیمانی ‪.‬‬ ‫*مامۆستای زانكۆ‬

‫له‌دوانزه‌یه‌می���ن س���اڵی‌ خوێندن���دا‬ ‫س���ه‌ختی‌‌و ناره‌حه‌تی���ه‌كان ده‌گه‌ن��� ‌ه‬ ‫لوتك���ه‌‪ ،‬ك���ه‌ به‌درێژایی‌ یانزه‌ س���اڵی‌‬ ‫راب���ردوی‌ خوێن���دن ب���ه‌م راده‌یه‌ نیه‌‪،‬‬ ‫ئه‌م���ه‌ش زۆری‌ له‌س���ه‌ر وت���را تاوه‌كو‬ ‫وه‌زاره‌ت���ی‌ پ���ه‌روه‌رده‌ی‌ ناچاركرد ئه‌م‬ ‫گرفته‌ بڕه‌وێنێته‌وه‌و له‌ماوه‌ی‌ دو ساڵی‌‬ ‫رابردودا له‌سه‌دا په‌نجای‌ پرسیاره‌كانی‌‬ ‫كرد به‌هه‌ڵب���ژاردن‪ ،‬به‌و ئومێده‌ی‌ هه‌م‬ ‫رێژه‌ی‌ ده‌رچ���ون به‌رزبكات���ه‌وه‌‪ ،‬هه‌م‬ ‫زۆرینه‌ زاڵبن به‌سه‌ر كۆسپه‌كاندا‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئه‌م به‌دیله‌ش شكستیهێنا‪ ،‬هۆكاری‌ ئه‌م‬ ‫شكس���ته‌ش بۆ ئه‌م خااڵنه‌ی‌ خواره‌وه‌‬ ‫ده‌گه‌ڕێته‌وه‌‪:‬‬ ‫‪1‬ـ كوالێت���ی‌ خوێندن���ی‌ حكوم���ی‌‬ ‫له‌ئاس���تێكی‌ نزمدایه‌و هاوته‌ریب له‌گه‌ڵ‬ ‫پێش���كه‌وتن‌و گه‌شه‌س���ه‌ندنه‌كانی‌ دنیا‬ ‫ناڕۆن به‌ڕێ���وه‌‪ ،‬ئه‌گه‌ر س���ه‌رنجبده‌ین‬ ‫ده‌بینی���ن یه‌كه‌م���ه‌كان له‌خوێندنگ���ه‌‬ ‫ئینگلی���زی‌‌و نمونه‌ی���ی‌‌و ئه‌هل���ی‌‌و‬ ‫تایبه‌ته‌كان���ن‪ ،‬كه‌واته‌ س���ه‌یر نیه‌ كه‌‬ ‫خوێندكارێ���ك به‌زمانی‌ دایكی‌ بخوێنێت‬ ‫ئه‌نجامێك���ی‌ شكس���تخواردوی‌ هه‌بێت‪،‬‬ ‫ب���ه‌اڵم خوێندكارێك���ی‌ ت���ر به‌زمان���ی‌‬ ‫ئینگلی���زی‌ بخوێنێت یه‌ك���ه‌م بێت‪ ،‬یان‬ ‫هیچ نه‌بێت ئاینده‌یه‌كی‌ باش چاوه‌ڕێی‌‬ ‫بكات‪.‬‬ ‫‪2‬ـ پرۆگ���رام‌و پرس���یاری‌ دوانزه‌یه‌م‬ ‫ئێجگار قورسه‌‪ ،‬ئه‌م قورسیه‌ وایكردوه‌‬ ‫زۆرینه‌ توانایان به‌س���ه‌ریدا نه‌ش���كێت‪،‬‬ ‫سایكۆلۆژیای‌ ده‌س���ه‌اڵته‌ یه‌ك له‌دوای‌‬ ‫یه‌ك���ه‌كان ئ���ه‌وه‌ ب���وه‌ ك���ه‌ ده‌بێ���ت‬

‫كه‌مینه‌یه‌كی‌ زو وه‌رگ���رو خۆماندوكه‌ر‬ ‫بپه‌ڕێته‌وه‌ بۆ كۆلێژه‌كان‪ ،‬له‌كاتێكیشدا‬ ‫زۆرینه‌یه‌كیش هه‌ن‌و توان���او وزه‌یه‌كی‌‬ ‫تریان هه‌یه‌ كه‌ به‌فیڕۆ ده‌ڕوات‪.‬‬ ‫‪3‬ـ ئاینده‌ی‌ زۆربه‌ی‌ خوێندكاری‌ ئه‌مڕۆ‬ ‫رۆشن نیه‌‪ ،‬هانده‌رێكی‌ پێویست نیه‌ بۆ‬ ‫داهاتوی‌ كه‌ ژیانێكی‌ شایس���ته‌یه‌‪ ،‬ئه‌م‬ ‫داهاتوه‌ له‌هه‌رێمی‌ كوردستاندا تاریكه‌‪،‬‬ ‫بۆ كه‌مینه‌یه‌كیش رۆشن‪.‬‬ ‫‪4‬ـ حكوم���ه‌ت‌و وه‌زاره‌ت���ی‌ خوێندنی‌‬ ‫بااڵ‪ ،‬س���ااڵنه‌ توانای‌ وه‌رگرتنی‌ سی‌ بۆ‬ ‫چل ه���ه‌زار خوێندكار هه‌ی���ه‌ له‌زانكۆو‬ ‫په‌یمانگاكاندا‪ ،‬ده‌بینین بۆ ئه‌مس���اڵی‌‬ ‫خوێندن ‪ 2014 / 2013‬نزیكه‌ی‌ سه‌د هه‌زار‬ ‫خوێندكار تاقیكردن���ه‌وه‌ی‌ به‌كالۆریای‌‬ ‫دوانزه‌یان كردوه‌‪ ،‬ئه‌گه‌ر ئه‌مانه‌ هه‌موی‌‬ ‫ده‌ربچن له‌كوێ‌ جێیانده‌بێته‌وه‌؟‪ ،‬ده‌بێت‬ ‫بیرۆكه‌یه‌ك له‌پشتی‌ ده‌سه‌اڵته‌وه‌ هه‌بێت‬ ‫بۆ گلدانه‌وه‌و مانه‌وه‌ی‌ ئه‌و رێژه‌ زۆره‌ بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ فه‌وزا دروست نه‌بێت‪.‬‬ ‫‪5‬ـ پێشخستنی‌ خوێندن له‌م قۆناغه‌دا‬ ‫كاری‌ له‌پێشینه‌ی‌ حكومه‌ت نیه‌‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫له‌دواوه‌یه‌‪ ،‬باش���ترین به‌ڵگه‌ش ئه‌وه‌یه‌‬ ‫له‌قۆناغی‌ ئێستادا گرنگی‌ به‌پێشمه‌رگه‌‬ ‫ده‌درێت‌و ناوی‌ له‌ناوانایه‌ چونكه‌ شه‌ڕی‌‬ ‫داع���ش‌و نه‌یارانی‌ ك���وردی‌ پێده‌كات‪،‬‬ ‫هه‌رچه‌ن���ده‌ به‌رگ���ری‌ له‌كوردس���تان‬ ‫پیرۆزتری���ن ئه‌رك���ه‌ ب���ه‌اڵم ئ���ه‌وه‌ی‌‬ ‫ئێمه‌ مه‌به‌س���تمانه‌ ئه‌وه‌ی���ه‌ كه‌ هه‌مو‬ ‫ئاماده‌كاریه‌كان پێویس���ته‌ له‌خوێندن‌و‬ ‫په‌روه‌رده‌وه‌ ده‌ستپێبكات‪.‬‬ ‫‪6‬ـ ئاس���تی‌ هۆش���یاری‌ خێ���زان له‌و‬ ‫راده‌ی���ه‌دا نیه‌ ك���ه‌ یارمه‌تیده‌ربێت بۆ‬ ‫به‌رزكردنه‌وه‌ی‌ ئاستی‌ زانستی‌ خوێندنی‌‬ ‫منداڵه‌ك���ه‌ی‌‪ ،‬به‌پێچه‌وان���ه‌وه‌ دودڵی‌‌و‬

‫‪19‬‬

‫رارایی‌‌و قه‌له‌قی‌‌و گرفتی‌ ژیان هه‌یه‌‪.‬‬ ‫‪7‬ـ هه‌ڵمه‌ت���ی‌ هه‌ڵبژاردنه‌كانی‌ ‪4/30‬‬ ‫كاریگ���ه‌ری‌ خراپ���ی‌ هه‌ب���و‪ ،‬چونك���ه‌‬ ‫ئه‌و ماوه‌ی���ه‌ خوێن���دكار ئیزندرابو بۆ‬ ‫س���ه‌عیكردن‪ ،‬بۆیه‌ له‌كات���ی‌ هه‌ڵمه‌تی‌‬ ‫هه‌ڵبژاردندا گریمان خوێندكار راسته‌وخۆ‬ ‫به‌ش���داری‌ پرۆس���ه‌كه‌ ن���ه‌كات‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫پرۆسه‌كه‌ هه‌مو كاتێك له‌به‌رده‌میدایه‌‪،‬‬ ‫له‌رادیۆو تیڤی‌‌و رۆژنامه‌و قسه‌ی‌ خه‌ڵك‌و‬ ‫خێزانه‌كاندایه‌‪.‬‬ ‫‪8‬ـ به‌ش���ێك له‌مۆندیالی‌ ‪ 2014‬كه‌وته‌‬ ‫ناوه‌ڕاستی‌ تاقیكردنه‌وه‌كانه‌وه‌‪ ،‬ئه‌مه‌ش‬ ‫به‌زیان كۆتایی‌ هات‪.‬‬ ‫‪9‬ـ حكومه‌تیش راس���ته‌وخۆ ده‌ستی‌‬ ‫له‌دابه‌زینی‌ رێژه‌ی‌ ده‌رچواندا هه‌یه‌‪ ،‬بۆ‬ ‫نمونه‌ به‌مه‌به‌ستی‌ ریكالمی‌ هه‌ڵبژاردن‪،‬‬ ‫هات (سێ‌ ده‌رسی‌ كه‌وتو) كه‌ مه‌رجی‌‬ ‫داخڵبون���ی‌ خوێندكاره‌ ب���ۆ به‌كالۆریا‪،‬‬ ‫ك���رد به‌چ���وار ده‌رس‪ ،‬وات���ه‌ به‌چوار‬ ‫ده‌رسی‌ كه‌وتوه‌وه‌ خوێندكاری‌ داخڵكرد‬ ‫له‌كاتێكدا ده‌رس���ه‌كان بۆ خۆی‌ حه‌وت‬ ‫ده‌رسه‌‪.‬‬ ‫له‌كۆتاییدا من ئ���ه‌و رایه‌ به‌كورتبین‬ ‫ده‌زان���م كه‌ ده‌ڵ���ێ‌ خوێن���دكار خۆی‌‬ ‫س���ه‌عی‌ نه‌كردوه‌‪ ،‬بۆیه‌ سااڵنه‌ رێژه‌ی‬ ‫ده‌رچون نزمه‌‪ ،‬راسته‌ هیچ شتێك به‌بێ‌‬ ‫هیالكی‌ (بۆ كه‌س���ی‌ ئاس���ایی‌) نایه‌ته‌‬ ‫به‌رده‌ست‪ ،‬به‌اڵم هه‌ر ئه‌و خوێندكاره‌ی‌‬ ‫كه‌ سه‌عی‌ نه‌كردوه‌و ساقیت بوه‌ ساڵی‌‬ ‫داهاتو له‌واڵتێكی‌ پێشكه‌وتو دایبنێیت‬ ‫له‌ئاینده‌ی‌ نزیكدا دو سێ‌ زمان‌و یاساو‬ ‫ئه‌ده‌ب‌و به‌كوالێتیه‌كی‌ باش ده‌گه‌ڕێته‌وه‌‪،‬‬ ‫كه‌وات���ه‌ ژینگ���ه‌ی‌ به‌ڕێوه‌بردنی‌ واڵت‌و‬ ‫ژینگه‌ی‌ كۆمه‌ڵگه‌و ژینگه‌ی‌ خێزان رۆڵی‌‬ ‫گرنگی‌ هه‌یه‌‪.‬‬

‫دیکتاتۆرییەت‌و ئاوێنە‪ ...‬پاشماوه‌‬ ‫لەم����ڕۆدا دەوڵەت����ی عێ����راق وەک����و‬ ‫ئاوێنەیەکی شکاوی لێهاتوەو هەر هێزەی‬ ‫پارچەیەکی بەدەس����تەوەیەوەو بەتەنها‬ ‫تەماش����ای خۆی دەکات‪ .‬ئ����ەم پارچە‬ ‫ئاوێنانەش مەترسی ئەوە دروستدەکەن‬ ‫کە هێزێک����ی وەهم����ی بەبینەرەکەیان‬ ‫ببەخش����ن‌و هەریەکەیان وابزانێت تەنها‬ ‫ئەو لەناو ئاوێنەکەدایە‪ ،‬چونکە کەسی‬ ‫ت����ری تیادا نابینێت‪ .‬ه����ەر یەکێک لەم‬ ‫پارچ����ە ئاوێنان����ە وێنایەک����ی درۆزنانە‬ ‫بەتەماشاکەرەکەی دەبەخشێت بەوەی‬ ‫کە ئەو سەروەرە‪ .‬ئەم هەقیقەتە نوێیەی‬ ‫عێراق وەهمی گەورەو مەترسیداری الی‬ ‫گروپە س����ەردارەکانی دروس����تکردوە‪.‬‬ ‫وەهمگەلێ����ک ک����ە هەریەکەی����ان خۆی‬ ‫لێب����وە بەدیکتاتۆرێک‌و دەیەوێت خاک‌و‬ ‫نەتەوەیەک بخات‌و سنورەکانی بپارێزێت‪.‬‬ ‫هەریەکەیان دەیەوێت ببێت بەو هێزەی‬ ‫کە دەتوانێت هەمو ئەم پارچە ئاوێنانە‬ ‫بەیەک����ەوە لەحیم بکات‪ .‬ئ����ەم وەهمە‬

‫لەوێ����دا کۆتایی دێت ک����ە چیدی هیچ‬ ‫پارچەیەک پارچەکەی تەنیش����تی خۆی‬ ‫نادۆزێتەوەو هیچ پارچەیەکیش نایەوێت‬ ‫وێنەی ئەوی تر لەناو ئاوێنەکەی خۆیدا‬ ‫ببینێت‪.‬‬ ‫دەوڵەتی زەبروزەنگ س����ااڵنێکی زۆر‬ ‫لەرێگای توندوتیژییەوە وێنای جیاجیای‬ ‫بەکۆمەڵ����گا دەبەخش����ی‪ .‬کۆمەڵگایەک‬ ‫کە هیچ بژاردەیەکی نەبو لەهەڵبژاردنی‬ ‫وێنەی خۆیدا‪ .‬ئەم دەوڵەتە توندوتیژە‬ ‫کۆمەڵگایەک����ی نوێ����ی پ����ڕ توندوتیژی‬ ‫بەرهەمهێنا‪ ،‬کۆمەڵگایەکی پارچە پارچە‪،‬‬ ‫کە هەر پارچەیەی بەتەنها وێنەی خۆی‬ ‫دەبینێت‪ ،‬کۆمەڵگایەک کە بەزەیی نەک‬ ‫بەهیچ س����ەردارێکدا نایەت����ەوە‪ ،‬بەڵکو‬ ‫هیچ بەشێکی بەزەیی بەپارچەکەی تردا‬ ‫نایەتەوە‪ .‬ئەم سەردەمە دەشێت ببێت‬ ‫بەس����ەردەمی کۆتای����ی دیکتاتۆرەکان‌و‬ ‫س����ەرهەڵدانی دیکتاتۆرییەتی کۆمەڵگا‬ ‫داوەشاوەکان‪ .‬کۆمەڵگای دیکتاتۆریش‬

‫ئەو کۆمەڵگایەیە ک����ە هەرپارچەیەکی‬ ‫پەنا بۆ هەمو هێزێک دەبات‪ ،‬بۆ ئەوەی‬ ‫بەرامبەر بەهێزەکەی تر بیپارێزێت‪ ،‬بێ‬ ‫ئەوەی پرس لەجەوهەری مەترسیداری‬ ‫دەسەاڵتە نوێکە بکات‪.‬‬ ‫دەوڵەتی زەبروزەنگ س����ااڵنێکە کار‬ ‫لەسەر بەرهەمهێنانی دوژمن دەکات‪ ،‬بۆ‬ ‫ئەوەی ش����ەرعییەت بەدەسەاڵتدارێتییە‬ ‫توندوتیژەک����ەی ب����دات‪ .‬لەئێستاش����دا‬ ‫دوژمنێک����ی هێندە گ����ەورەی بۆ خۆی‬ ‫دروس����تکردوە ک����ە ناتوانێ����ت لەناوی‬ ‫بب����ات‪ .‬ئەم����ە یەکەمج����ارە دەوڵ����ەت‬ ‫دوژمنێک ب����ۆ خۆی دروس����تبکات کە‬ ‫لەناوبردن����ی ئەو دەبێتە هۆکاری مردنی‬ ‫خۆشی‪ .‬ئەم دو بونه‌وەرە کۆمەاڵیەتی‌و‬ ‫سیاس����ییە الوازبون‌و هەڵوەشاندنەوەی‬ ‫ئ����ەوی ت����ر لەس����تراتیژیدایە‪ ،‬بۆیە نە‬ ‫هێزی پێکەوەژیانیان م����اوەو نە هێزی‬ ‫لەیەکترجیابونەوەش‪.‬‬

‫بۆچی رەخنەکان رو لەپەرلەمانتارانە؟‪ ...‬پاشماوه‌‬ ‫بەاڵم حکوم���ەت توانای بەرهەمهێنانی‬ ‫(‪ )٤،٦٥٠،٠٠٠‬چوار ملیۆن‌و شەشس���ەدو‬ ‫پەنجا هەزار لیت���رە (بەپێی راپۆرتێک‬ ‫لەس���ایتی روداو) ‪ ،‬ئ���ەرێ بەراس���ت‬ ‫هاونیشتیمانیان رەنگە من نەخوێندەواربم‬ ‫ی���ان بەراس���تی ئەن���دام پەرلەمانەکان‬ ‫نەخوێندەوارن وەک اللۆی وەزیر پێیوتن‬ ‫ئێوە ناخوێننەوە ؟!‬ ‫ئ���ەرێ بەراس���ت لیژن���ەی س���امانە‬ ‫سروش���تیەکانی پەرلەمان هیچ دەزانن‌و‬ ‫دەخوێننەوە لەسەر نەوت ؟! یان بەدیار‬ ‫ناراپۆرتەکانی س���امانە سروش���تیەکان‬ ‫حەپەس���اون‪ ،‬ئێ خۆتان دەڵێن ئێس���تا‬ ‫دەزانی���ن جانتاکەی وەزیر چی تیایە ؟!‬ ‫هەروەه���ا لیژنەی دارایی پەرلەمان بەس‬ ‫ب���ۆ زیادکردنی نرخ‌و بارگرانی بەس���ەر‬ ‫هاونیش���تیمانیانەوە دەزانن قسە بکەن‬ ‫ئەدی ک���وا راپۆرتە ش���یکارییەکانتان‌و‬ ‫باسی خۆشگوزەرانییەکانتان؟!‬ ‫بەپێی هەمو پێوەرێکی ئابوری ئەگەر‬ ‫ئاستی بەرهەمهێنانی ناوخۆیی لەکااڵیەک‬

‫زیاتر لەئاس���تی خواس���ت لەس���ەر ئەو‬ ‫کااڵیە بو ئەوا نرخی ئەو کااڵیە لەبازاڕدا‬ ‫دادەبەزێت تا ئاستی جێگیربونی ئاستی‬ ‫خواست ئاس���تی بەرهەم لەخاڵێکدا‪ ،‬جا‬ ‫نازانم ئەم پێوەرە ئابورییە لەکوردستان‬ ‫دەخوات یاخود نا‪.‬‬ ‫ئاستی داخوازی ‬ ‫ئاستی بەرهەم ‬ ‫جیاوازی لەنێوانیاندا‬ ‫‪ ٧،٤٨٢،٠٢٤‬لیتر بەنزین ‬ ‫‪ ٦،٣٠٠،٠٠٠‬لیتر بەنزین ‬ ‫‪ ١،١٨٢،٠٢٤‬لیتر بەنزین‬ ‫بەپێ���ی ئەم بنەما ئابورییە ئاس���تی‬ ‫داخوازی کەمترە لەئاستی بەرهەمهێنان‬ ‫وات���ا پێویس���ت ب���و بەنزین ه���ەروەک‬ ‫ش���وتی لەدابەزیندا بوای���ە چونکە بڕی‬ ‫(‪ )١،١٨٢،٠٢٤‬ی���ەک ملی���ۆن‌و س���ەدو‬ ‫هەش���تاو دو هەزارو بیس���ت‌و چوار لیتر‬ ‫رۆژان���ە ئاس���تی بەرهەمهێن���ان زیاترە‬ ‫لەخواست‪ ،‬باش بزانە ئاغای پەرلەمانتار‪،‬‬ ‫پەرلەمانتاری���ی هەر قس���ەکردن نییە‌و‬ ‫کاتێ���ک کامێ���را دێت���ە س���ەرت بەڵگە‬

‫ونبون‬

‫بهێنیت���ە گۆو وا بزانیت بەخس���تنەڕوی‬ ‫بەڵگە لەهەمو س���اتەوەختێکدا شتێکی‬ ‫باشە‪ ،‬بەڵکو بەپێچەوانەوە ئەو بەڵگانە‬ ‫بۆ مەبەستی تر رادەس���تتکراوەو تۆش‬ ‫پالنەک���ەت جێبەجێکرد‪ ،‬ک���ە پێتوتین‬ ‫هاونیشتیمانیان پێویستە رازیبن بەنرخی‬ ‫‪ ٨٠٠‬هەشت سەد دینار بۆ لیترێک ئەوە‬ ‫نییە حکومەت موش���تەری بەنزینەکەی‬ ‫هەی���ە بە ‪ ١٢١٠‬ه���ەزارو دوس���ەدو دە‬ ‫دینار؟!‬ ‫لیژن���ەی س���امانە سروش���تیەکان‬ ‫لیژنەیەکی ئاوها س���ادەو ساکار نییە کە‬ ‫بتوانیت ئاوا س���اکارانە لێیبڕوانیت‪ ،‬گەر‬ ‫شارەزاییت نەبێت دەکەویتە پاقلەکەوە‪،‬‬ ‫هاونیش���تیمانیانی زێدە ئازیزم پێویستە‬ ‫لەم دۆخەدا بەئاگاترو چاوکراوەتر بین‪،‬‬ ‫نەبین���ە ئامێ���ری جێبەجێکردنی پالنی‬ ‫زیادکردن���ی نرخی‌ بەنزی���ن‌و گرانکردنی‬ ‫باری سەرشانی هاونیشتیمانیان‪ ،‬پەندێک‬ ‫هەیە دەڵێت (نان بۆ نانەواو گۆش���تیش‬ ‫بۆ قەساب)‪.‬‬

‫* ناس���نامه‌یه‌كی‌ هاورده‌كاران‌و نارده‌نیكارانی‌ هه‌رێمی‌ كوردس���تان ونبوه‌ به‌ناوی‌ (جمعه‌ محمد كاكه‌ مه‌ند ) هه‌ركه‌س‬ ‫دۆزیه‌وه‌ بیگه‌ڕێنێته‌وه‌ بۆ پرسگه‌ی‌ ئاوینه‌ ‪.‬‬

‫خاوه‌نی ئیمتیاز‪ :‬کۆمپانیای ئاوێنه‌‬ ‫سه‌رنوسه‌ر‪ :‬سه‌ردار محه‌مه‌د‬

‫تاڵه‌بانی‬ ‫له‌ سه‌رۆکی ده‌وڵه‌ته‌وه‌ بۆ ئه‌ندامێکی بنه‌ماڵه‌‬

‫ه له‌ئه‌وروپا‬ ‫نوێنه‌ری ئاوێن ‌‬ ‫شوان حه‌مه‌ ـ نه‌رویج‬ ‫‪004799004729‬‬ ‫‪hamashwan.awene@yahoo.no‬‬

‫‪Awene‬‬

‫کوا لێکۆڵینەوەی یاسایی لەخوێنی کاوه‌گه‌رمیانی‪ ،‬سەردەشت عوسمان‪ ،‬سۆرانی مامە حەمە‪ ،‬عەبدولستار تاھیر‬

‫ئاواره‌بوون‬

‫ڕێبوار عوسمان‬ ‫له‌وه‌ته‌ی دورکه‌وتنه‌وه‌ی تاڵه‌بانی‪ ،‬یه‌کێتی له‌وه‌ که‌وتوه‌ چی دی حزب بێت‪.‬‬ ‫بارودۆخی ناوخۆی ئێس���تای یه‌کێتی ت���ا ڕاده‌یه‌کی زۆر له‌و جومگه‌ مێژوییه‌ی‬ ‫حزبی کۆمۆنیس���تی چین ده‌چێت له‌ده‌مه‌ده‌می مه‌رگی ماو تس���ی تۆنگدا‪ .‬ئه‌و‬ ‫ده‌مه‌ی چوار له‌س���ه‌رکرده‌ ده‌ستڕۆیش���توه‌کانی ناو ئه‌و حزبه‌ که‌ بۆ درێژه‌دان‬ ‫به‌و شته‌ی که‌ پێی ده‌وترا شۆڕش���ی کولتوریی‪ ،‬خۆیان‌و حزبی کۆمۆنیستیان‬ ‫له‌خه‌ڵکه‌که‌ کرده‌ حه‌زیا‪.‬‬ ‫به‌مه‌ته‌ڵکردنی نه‌خۆشییه‌که‌ی تاڵه‌بانی‌و مه‌راسیمی گه‌ڕانه‌وه‌ی به‌و شێوه‌یه‌ی‬ ‫ک���ه‌ ڕویدا‪ ،‬هیچ گومانێک ل���ه‌وه‌دا ناهێڵێته‌وه‌ که‌ هێزێک به‌ن���اوی بنه‌ماڵه‌وه‌‬ ‫به‌نیاز‌ه له‌پش���تی تاڵه‌بانییه‌وه‌ هه‌مو یه‌کێت���ی بکاته‌ هی خۆی‪ .‬ئه‌م هێزه‌ که‌‬ ‫هیچ خه‌ونێکی نه‌ته‌وه‌یی‌و نیشتمانیی نیه‌و له‌چه‌ند بۆنه‌یه‌کدا یه‌کێتییان توشی‬ ‫شکستی گه‌وره‌ش کرد‪ ،‬پشتئه‌ستور به‌و سه‌رمایه‌ مه‌عنه‌و‌یی‌و شۆڕشگێڕانه‌یه‌ی‬ ‫یه‌کێت���ی‌و کاریزمای س���ه‌رکرده‌که‌ی‌و له‌میان���ه‌ی ئیحتیاللکردن���ی هه‌مو کایه‌‬ ‫حزبییه‌کانه‌وه‪ ‌،‬تا دێت له‌هه‌وڵی نابوتکردنی یه‌کێتی‌و مێژوه‌که‌یدایه‌‪.‬‬ ‫تاڵه‌بانی له‌ڕوی سیاسییه‌وه‌ کاراکته‌رێکی گشتییه‪ ،‬هه‌وڵه‌کانی بنه‌ماڵه‌ی برایم‬ ‫ئه‌حم���ه‌د بۆ بچوککردنه‌وه‌و کردنی تاڵه‌بانی به‌کاراکته‌رێکی ناو بنه‌ماڵه‌که‌یان‪،‬‬ ‫جگه‌ له‌وه‌ی زیانێکی مێژوییه‌ به‌م کاراکته‌ره‌ بزێوه‌ی کایه‌ی سیاس���ی کوردی‪،‬‬ ‫تاوانێکی گه‌وره‌شه‌ به‌رامبه‌ر خودی تاڵه‌بانی‌و یه‌کێتی‪.‬‬ ‫له‌ڕاستیدا خاڵی گه‌وره‌ی جیاکه‌ره‌وه‌ی تاڵه‌بانی له‌بارزانی‌و ته‌نانه‌ت یه‌کێتیش‬ ‫له‌پارتی‪ ،‬ده‌رکه‌وتنی ئه‌م کاراکته‌ره‌ سیاس���یه‌یه‌‌ له‌ده‌ره‌وه‌ی بنه‌ماڵه‌و دابڕانه‌‬ ‫له‌کولتوری به‌بنه‌ماڵه‌ییکردن‌و به‌ناوچه‌ییکردنی کایه‌ی سیاسه‌ت‌و شۆڕش‪.‬‬ ‫ئه‌ڵبه‌ت���ه‌ ئه‌مه‌ به‌هیچ ش���ێوه‌یه‌ک ئ���ه‌وه‌ ناگه‌یه‌نێت ک���ه‌ تاڵه‌بانی بخه‌ینه‌‬ ‫سه‌رو ڕه‌خنه‌وه‌‪ .‬تاڵه‌بانی‌ به‌هه‌مانشێوه‌ی‌ سه‌ركرده‌ تاكو ته‌نهاكانی‌ خۆرهه‌اڵت‌و‬ ‫كۆمه‌ڵگه‌ كالسیكییه‌كان‪ ،‬نه‌ك هه‌ر نه‌یویستوه‌ جێگره‌وه‌و خه‌لیفه‌یه‌كی‌ هه‌بێت‪،‬‬ ‫به‌ڵكو زۆرێك له‌چاودێرانی ناوخۆ به‌تایبه‌تیش له‌مسااڵنه‌ی‌ دواییدا به‌گومانه‌وه‌‬ ‫ته‌ماشای‌ جڵه‌وش���لكردنی‌ ده‌سه‌اڵتیان له‌الیه‌ن تاڵه‌بانیه‌وه‌ بۆ بنه‌ماڵه‌ ده‌كرد‪.‬‬ ‫له‌ڕاس���تیدا جیابونه‌وه‌ی به‌شێکی گه‌وره‌و بنچینه‌یی س���ه‌رکرده‌کانی یه‌کێتی‌و‬ ‫دامه‌زراندن���ی بزوتنه‌وه‌ی گ���ۆڕان تا ڕاده‌یه‌کی زۆر پێوه‌ندی به‌پش���تتێکردنی‬ ‫تاڵه‌بانیی���ه‌وه‌ هه‌بو‌ له‌و پڕه‌نس���یپه‌ بنچینه‌ییه‌ی‌ که‌‌ یه‌کێتی له‌س���ه‌ر دامه‌زرا؛‬ ‫پڕه‌نس���یپی ته‌جاوزکردنی بنه‌ماڵه‌ له‌دامه‌زراندنی حزب‌و س���ه‌رکردایه‌تیکردنی‬ ‫شۆڕشدا‪.‬‬ ‫ئه‌ڵبه‌ت���ه‌ یه‌کێتی قۆن���اغ به‌قۆناغ‌و به‌به‌رنامه‌ کرای���ه‌ بزوتنه‌وه‌یه‌کی جه‌اللی‪.‬‬ ‫یه‌کێتی نیش���تمانی‪ ،‬به‌تایبه‌تی���ش کۆمه‌ڵه‌ی ڕه‌نجده‌ران‪ ،‬خه‌ون���ی ئه‌و نه‌وه‌‬ ‫خوێنده‌وارو شۆڕش���گێڕه‌ی کورده‌واری بو ک���ه‌ له‌بریتی ئه‌م یان ئه‌و بنه‌ماڵه‌و‬ ‫سه‌رکرده‌ی لۆکاڵی‪ ،‬شۆڕشگێڕی وه‌کو گیڤارا سه‌رمه‌شقیان بو‪.‬‬ ‫ئه‌وه‌ دروس���ته‌‪ ،‬تاڵه‌بانی‌ فیگه‌رێكه‌ له‌فیگه‌ره‌كانی‌ نه‌ك هه‌ر به‌ته‌نها مێژوی‌‬ ‫نه‌ته‌وه‌كه‌مان‪ ،‬به‌ڵكو عێراق‌و ناوچه‌كه‌ش‪ .‬به‌اڵم ژیان بۆ پێغه‌مبه‌ران‪ ،‬پیاوچاكان‪،‬‬ ‫فیرعه‌ونه‌كان‌و ئیمپراتۆره‌كان تا سه‌ر نه‌بو‪ ،‬ده‌بوا تاڵه‌بانی‌ له‌بری‌ ئه‌وه‌ی‌ توانای‌‬ ‫خۆی‌ له‌به‌ڕێوه‌بردنی ملمالنێی ئه‌م هه‌مو س���ه‌رکرده‌و ده‌سته‌وتاقمه‌‌‌ ناکۆکانه‌‌ی‬ ‫ن���او حزبه‌که‌ی به‌فیڕۆبدایه‌‪ ،‬یه‌كێتی‌ بكردایه‌ته‌ حزبی‌ داموده‌زگا‪ ،‬به‌جۆرێك كه‌‬ ‫پاش خۆی‌ ترسی‌ ئه‌وه‌ له‌ئارادا نه‌بێت یه‌كێتی‌ ببێته‌ خه‌رابات‪.‬‬ ‫دامه‌زراندنی‌ یه‌كێتی‌ نیش���تمانی‌ كوردستان‪ ،‬یاخیبون بو له‌ده‌سه‌اڵتی‌ باوك‪:‬‬ ‫پارتی‌ دیموكراتی‌ كوردس���تان‪ ‌.‬مێژوی چه‌ند‌ س���اڵی پێشوش ئه‌وه‌ی به‌ڕونی‬ ‫سه‌لماند که‌ هه‌وڵدان له‌الیه‌ن چه‌ند کاراکته‌رێکی ده‌ستڕۆیشتوی بنه‌ماڵه‌وه بۆ‬ ‫كردنی‌ یه‌كێتی‌ به‌حزبی‌ باوك‪ ‌،‬بێ‌ یاخیبون له‌ناوخۆی یه‌‌کێتیدا مه‌حاڵه‌‪.‬‬

‫فۆتۆکان‪ :‬ئارام که‌ریم‬

‫ریکالم‬