ریکالم
www.awene.com
رۆژنامهیهكی سیاسیی گشتییه کۆمپانیای ئاوێن ه دهریدهکات
ژماره ()506 سێشەممە 2015/12/8
كه بهبهڕێوهبهر دانرام
مهرج نی ه ئهوهی
لهباشوری سودان رویدا لهههرێمی كوردستان دوبارهبێتهوه
7
هێرۆخان پێیوتم دو شت ههیه مهیكه ئهوانیش "پارهو ئافرهتن"
4
هیوای رۆژئاڤا
18
هاتنی هێزه لهم قهیرانهدا تهنها نهوشیروان مستهفا تا ساڵی داهاتو ناگهڕێتهوه تورکییهک ه بۆ گیرفانی ئاوار ه لهباربردنی خهونی عهرهبهكان فریای دهوڵهتی کوردییه بازرگانو دوكاندارهكان 2 3كهوت 8
"یهكێتیو پارتی خهریك ه رێكدهكهون بۆ دڵنهوایی ههندێك الیهن قسهناكهن" یهكێت���یو پارتی لهس���هر گۆڕین ی دهس���تهی س���هرۆكایهتی پهرلهمان كۆك���ن ،پارتی خوازی���اری گۆڕینی س���هرۆكی پهرلهمان���هو یهكێتی���ش دهیهوێ پۆستی سكرتێری پهرلهمانی بهركهوێت ،محهمهدی حاجی مهحمود دهڵێ���ت "یهكێتیو پارت���ی خهریكه رێكدهكهون ،ب���ۆ دڵنهوایی ههندێك الیهن قسهناكهن". تایبهت بهئاوێنه :یهكێتی نیشتمانی
كوردس���تانو پارت���ی دیموكرات���ی كوردس���تان ل���هدوا كۆبونهوهیاندا گهیشتون بهچهند خاڵێك كه یهكێك لهوانه ناچاركردنی بزوتنهوهی گۆڕانه ل���هوهی دهس���تبهرداری د.یوس���ف محهم���هد س���هرۆكی پهرلهمان���ی كوردستان بێتو س���هرۆكایهتیهكی نوێ بۆ پهرلهمان پێكبهێنرێت. محهم���هدی حاج���ی مهحم���ود س���كرتێری حزب���ی سۆشیالیس���ت
تایب���هت س���هركردایهتی پارتی ،چنار سهعد لهچاوپێكهوتنێك���ی بهئاوێن���هدا رایگهیان���د كه یهكێتیو بهئاوێنهی راگهیاند كه هاوپهیمانیهتی پارت���ی گهیش���تونهته زۆر بڕیاری یهكێتیو پارتی بهردهوامه ،ئهو وتی نزی���ك لهیهكتری ،ئهو وتی "یهكێتی "ئێم���هو یهكێتی زۆر خاڵی هاوبهش ناتوانێ���ت ببێته ئۆپۆزس���یۆن یان بهیهكمان دهبهستێتهوه". لهبهرامبهریشدا ،فهرید ئهسهسهرد دو ئیدارهی���ی دورس���تبكات ،بۆیه چارهنوس���ی ههردوكیان (یهكێتیو ئهندامی ئهنجومهنی س���هركردایهتی پارت���ی) لهئیدارهدانی كوردس���تان یهكێتی نیش���تمانی كوردس���تانیش ئام���اژهی ب���هوه كرد كه تائێس���تا پێكهوهیه". ههروهه���ا ئهندام���ی ئهنجومهنی هیچ رێككهوتنێكی���ان لهگهڵ پارتی
پهرلهماندا ،ئهوهش پاش ئهوه هات م���هال بهختیار كارگێ���ڕی مهكتهبی سیاسی یهكێتی ئاماژهی بۆ ئهوهكرد "كۆبونهوهكانی���ان لهگ هڵ الیهنهكان دهبنه سهنگی مهحهكو كێ نهیهته پێش���هوه ئهوان دهدهنه پاڵ ئهوی تریان".
نهكردوه ،ب���هاڵم نهیش���اردهوه كه پهیوهندیهكانی���ان بههێزب���ون لهو ڕوهوه ههوڵ���ی چارهس���هكردنی دۆخی ههرێمی كوردس���تان دهدهن، ئهو وتی"لهههوڵی چارهس���هكردنی قهیرانهكانداین". بهپێ���ی زانیاریهكان���ی ئاوێن���ه، ئێس���تا یهكێتیو پارتی بۆچونێكی هاوبهشیان ههیه لهبارهی گۆڕانكاری س���هرۆكایهتی لهپۆس���تهكانی
5 &4
لهدوههمین ساڵیادی تیرۆرکردنی کاوه گهرمیاندیدا
سلێمانی: 100كهس لهسهر قوماركردن دهستگیردهكرێن
هاوسهرهكه ی كاوه گهرمیانی :بارزانیو هێرۆخانو قوباد تاڵهبانیش بێ بهڵێن بون
ی ی 2015دا 100 ،هاواڵت��� لهس���اڵ ی لهس���هر قوماركردن ی سلێمان لهشار دهستگیركراون ،بهشێكیان ئوتومبێلو خانوشیان لهقوماردا دۆڕاندوه. ئاری���ان كهری���م ،ئاوێن���ه :نهقی���ب ی ی پۆلیس س���هركهوت ئهحمهد وتهبێژ ی ڕاگهیاند ی بهئاوێنه پارێزگای سلێمان ی 2015هوه تائێستا ی ساڵ كه لهسهرهتا ی قوماركردن ی بهتۆمهت��� 100هاواڵت��� دهس���تگیركراون ك���ه لهگازینۆو ماڵو ی قوماركردن پاركو باخچهكاندا خهریك بون. ئ���هو وت���ی "تێیاندای ه زیات���ر لهدو جار دهس���تگیر كراونو لێپێچینهوهیان لهگهڵدا ك���راوهو باندێكیان پێكهێناوه، ههش���یان ه ئوتومبێل���ی لهقوماركردندا ی ی تریش دۆڕاندوهو ههشبوه خانو و شت دۆڕاندوهو مایهپوچ بوه". ی ئێم��� ه ی "ئهوكهس���انه وتیش��� لێپێچینهوهی���ان لهگ���هڵ دهكهین دان بهتاوهنهكهیان���دا نانێن زۆر بهزهحمهت دهڵێ���ن ئێم���ه قوم���ار دهكهی���ن، ئهوكهس���انهی ئ���هوكاره دهكهن چهند كهسێك ش���وێنهكهیان بۆ ڕێكدهخهن ی ڕێكخ���راو ،ك��� ه چهندین بهش���ێوه كهس���مان دهس���تگیركردوهو ناتوانین ی قومارك���ردن بنهبڕبكهین ك ه دیارده وهك ئالودهبونی لێهاتوه".
وتیش���ی "هێرۆ ئیبراهی���م ئهحمهد ناكهین". شیرین ئهمین هاوسهری كاوه گهرمیانی "نه بارزانیو ن��� ه هێرۆخانو نه قوباد "ئێوه لهكهیس���هكه بكشێنه دواوه من ی كرد ك ه ی ئهوه ش���یرین پرس���یار ئام���اژه ب���هوه دهكات ك���ه ههریهك تاڵهبانیش بهڵێنهكهیان نهبردهسهر" .وهك س���هرۆكی ههرێم دهس���تبهرداری بهپهیوهندی تهلهفۆنی قس���هی لهگهڵ ی تێپهڕینی دو ساڵ بهسهر ی "بهاڵم كردمو وت���ی :دهس���تبهرداری خوێنی "ئێستا دوا ی ئهو كهیس��� ه نابم" ،شیرین وت تایبهت بهئاوێنه :شیرینی هاوسهر ی لهبارزانیو هێرۆخ���انو قوباد تاڵهبان ی كاوه گهرمیانی نابێت ،قوباد تاڵهبانیش ئهو تیرۆر كردنهدا بڕینی دهستی پشت ی بهئاوێن���هی راگهیاند بارزانی نهیتوانی دهس���ت بۆ دۆسیه ی كاوه بهڵێنیان پێداون كاوه گهرمیان��� ی تیرۆركردن دوا ی كاوه بب���ات ،چونك��� ه سهردانی كردینو پێیوتین :ئهو دهست ه تیرۆری كاوه بهكوێ گهیشت؟". ك ه ئهو كهس ه بهسزا دهگهیهنن لهپشت ك ه دوای س���ێ مان���گ لهتیرۆركردنی تیرۆركردن��� ی بهكهیسی كاوهوه كهیسهكانی سۆرانو دهبڕین���هوه ك ه لهپش���ت تیرۆركردنی تیرۆركردن���ی كاوهیه لهههر پۆس���تو رۆژنامهنوس كاوه گهرمیانی،خانهواده كاوه گهرمیانییهوهیهو پینهوپهڕۆ قبوڵ ی بارزانیو پێیوتون سهردهشتیش ههڵدهدرانهوه". پل���هو پایهیهك���دا بێت ،ئ���هو دهڵێت كاوه چونهت��� ه ال
9
"دادگای تێههڵچونهوه دهرگا بۆ ئازادبونی بكوژهكهی كاوه دهكاتهوه" لهس����اڵیادی تیرۆركردنی ش����ههیدی قهڵهم كاوه گهرمیانی جگه لهوهی بهرپرسانی بااڵی ههرێم بهشدارییان لهمهراسیمهكهدا نهكرد، ه����اوكات دادگای تێههڵچونهوهش س����زای بكوژهكهی كاوهی بهجۆرێك كهمكردوهتهوه
س����وككردوه ،ئهو ئاماژهی بۆ ئهوهش����كرد ههتاههتایی كهمكردوهتهوه" كه دهكرێت لهداهاتودا ئازاد بكرێت. ه����اوكات لهبارهی پاس����اوهكانی دادگا ی ئاراز محهمهد ،ئاوێنه :پارێزهری كهیسی "پاش ئ����هوهی دادگای تاوانهكانی كهركوك كاوه گهرمیان����ی ،كاوه لهتی����ف جهخ����ت گهرمیان س����زای لهس����ێدارهدانی بۆ بكوژی تێههڵچونهوهش ،ئهو وتی "دادگاكه هۆكاری لهوه دهكات بهپاس����اوی جۆراوجۆر دادگای كاوه گهرمیان����ی دهركرد ،كهچ����ی دادگا ی س����وككردنی تاوانهكه لهس����هر بكوژهكهی تێههڵچون����هوه تاوانی بكوژهك����هی كاوهی تێههڵچون����هوه س����زاكهی ب����ۆ بهندكردنی كاوه ب����ۆ ئهوهدهگهڕێتهوه تهمهنی گهنجهو
باڵڤ پهیک :ئاوێن ه پڕفرۆشترین ههفتهنامهی کوردستان ه ناونیشان :سلێامنی تهالری زارا -نهۆمی سێهم -شوقهی ژماره 32
تهلهفۆن 3202416 :
خێزاندارهو پێشتر تاوانی نهكردوه ،ههربۆیه س����زاكهیان لهس����ێدارهدانهوه بۆ زیندانیی ههتاههتایی كهمكردوهت����هوه ،بهم پێیهش توانای ئازادبون����ی لهزیندان����دا لهداهاتودا ههیه". com
رﯾﮑﻼم
ژﻣﺎرﻩ )(495 2015/9/15 ﺳێﺸەﻣﻤە
زﻩوی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ
ﻫﻪﻧﺪێ ﮐﻪﻻر ﺑﻪراورد ﻟﻪ ﭘێﺶ ﻗﻪﯾﺮاﻧﻪﻛﺎن ﺑﻪ دﻩﻓﺘﻪر دۆﻻر 90 داﺑﻪزﯾﻮﻩ
ﻟﻪﺳﻠێﺎﻤﻧﯽ ﻫەزارو 396 4 ﻣﻨﺪاڵﯽ ﺋﺎوارە ﻟەداﯾﻚ ﺑﻮە
wene.
ﺟێﺮﻣﯽ ﮐﯚرﺑﯿﻦ ﺑﻮﻣﻪﻟﻪرزﻩﯾﻪک ﻟﻪﺑﻪرﯾﺘﺎﻧﯿﺎ
www.a
رﯾﮑﻼم
ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿﻪ رۆژﻧﺎﻣﻪﯾﻪﻛﯽ دﻩرﯾﺪﻩﮐﺎت ﮐﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺋﺎوێﻨﻪ
7
ﺗﻮاﻧﯽ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮ ﭘﺎرﺗﯽ ﻟﻪو ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﯾﻪی ﺷەوە ﺗەرﻣﯽ ﺑێﺖ ﺷﻜﺴﺘﭙێﻬێﻨﺎﻧﯽ ﺋەو ﻟەﺑﺎوەش داﯾﻨﺎﺑﻮ ﺑﯚ ﮐﭽەﮐەم ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎن ﮐﺮدو ﺧەوﺗﻢ
ﺗﻮرﮐﯿﺎ ﺑﻪرﻩﯾﻪﮐﯽ ﺷﻪڕ ﻟﻪڕۆژﺋﺎوا ﻧﻮێﯽ دﻩﮐﺎﺗﻪوﻩ
ﺗﻮرﻛﯿﯿﻪﻛﺎن دراﻣﺎ ﻨﺪاڵﯿﺸﯿﺎن ﺑێﻨﺎﺳﻨﺎﻣﻪﻛﺎن ﺧﻮی ﻣ ﺋﻪو ﮔﯚڕاﻧﻪی ﺷﻪڕﻛﺮدوﻩ ﻧﯿﻪ ﮔﻮڵێﻜﯿﺎن ﻛﻪس ﺳﻪر داﺑﻨێﺖ ﻟﻪ
2
6
18
ﻣﻼن ﺑﻪرﭘﺮس ﺋ ﻧﻪ رێﺒﺎز ﺣﻪ ﻧﻪ ﻣﻦو ﻣﯿﻠﻠﻪت ﻧﺎﻛﻪﻧﻪوه" .ﻟـــﻪوه ﻛﺮد ﻛﻪ وراﻣـــﯽ ﺟﻪﻏﺘﯽ زﯾﺮی ﺳـــﺎﻣﺎﻧﻪ ﺳﯿﺎﺳﯽ رێﮕﻪﯾﺎن ھﻪ ﺋﺎﺷـــﺘﯽ ھﻪوراﻣﯽ وه ﺗﯽ ھﻪرێﻤﯽ ﮔﻪر ﺳﻪرﻛﺮداﯾﻪﺗﯽ ﻣﺴﺎڵ وهزارهﺗﯽ ﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪ وه دهﻛﺎت ﻛﻪ ﺋﻪﺑﺪاﯾﻪ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺋﺎزاری ﺋﻪ وت ھﻪﻧﺎرده ﺳﺮوﺷـــﺘﯿﻪ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن ﺋﺎﻣﺎژه ﺑﻪﻛﺎری ﺣﻜﻮﻣﻪتو ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿﻪﻛﺎن ﻧﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ﻛﺨﺴﺘﻮه ،ﺋﻪو دهڵێﺖ ﺑﻜﺎت ،ﺋﻪوا ﺋێﺴﺘﺎ ھﻪرێﻤﯽﭘﺎرهی زﯾﺎده ﭘﺮﺳﯽ دۆﻻر ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯿﺸﯽ ﭘﻪرێﺒﺎز ﺣﻪﻣﻼن ﺑﻪرﭘﺮس ﺧﺎوهﻧﯽ دو ﻣﻠﯿﺎر ﻗﻪرزار ﺑێﺖ. ﻧﻪك ﺋﻪوهی رﭘﺮﺳـــﻪ ﻟﻪوهی "ﻧﻪ ﻣﻦو ﻧـــﻪوﺗﻨﯽ ﻣﻮﭼﻪ". ﺑﻮ، ﺋﺎﺷﺘﯽ ھﻪوراﻣﯽ ده و وﺗـــﯽ "ﻛێ ﺑﻪ ﺳـــێ ﻣﺎﻧﮕﯽ دواﻛﻪ ﻧﯿﻦ ﻟﻪ ت ﺑﻪﺋﺎوێﻨﻪ: ﺋﺎوێﻨﻪدا ﺋﻪرﻣﺎﻧﺒـــﻪران ﻣﻮﭼﻪی ﺋﺎﯾﺎ ﺋﺎﺷـــﺘﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪ ﭼﺎوﭘێﻜﻪوﺗﻨێﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪ ﺑڕﯾﺎر ﻧﻪ ﻓﻪ راﺑﺮدوﯾﺎن وهرﻧﻪﮔﺮﺗﻮه؟ ﻧﺎ .ﺋﻪوهﯾﻪ تو ﺋﺎﯾﺎ رێﺒﺎزه؟ ﻟﻪراﯾﮕﻪﯾﺎﻧـــﺪ ﻛﻪ دهﺳـــﻪ ﻧﻪ ﺑﻪدهﺳﺖ ﺧﯚم ﺑﻔﺮۆﺷﻢ، وراﻣﯿﯿـــﻪ؟ و ﺑﻪدهﺳﺖ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﻪوهﯾﻪ ﺑﻪڵﻜﻮ ﺑڕﯾﺎره ھﻪ ﻧﺎﯾﻪڵێﺖ ﻧﻪوﺗﻪﻛﻪی وهك رێﺒﺎز وهزﯾﺮێﻜـــﯽ زﯾﺮاﻧﻪوهﯾﻪ، واﻧﻪوه ﻛﻪ ﺑـــﻜﺎتو ﻣﻮﭼﻪ رۆك وه ڵێﺖ ﺋﻪ ﺳﻪ و ﮔﻪورهﻛﺎن ﻟﻪﺳﻪرو ﻟﻪﻧﺰﯾﻜﻪوه ﻛـــﻪ ﻧﺎﯾﻪ ﭼﺎﻛﺴـــﺎزی ﻗﻮرس ﺣﻪﻣﻼن "ﻣـــﻦ زۆر ﺑﺎﺳﯽ دهدرێـــﻦ ،ﺋﻪو وﺗﯽ دهﺑﯿﻨﻢ ،ﻣﯿﻠﻠﻪت رێﻜﺒﺨﺎﺗﻪوه". ﺧـــﯚم ﺋﻪﻣﻪ وﺗﯿﺸـــﯽ "ﺋﻪم ﺣﯿﺰﺑﺎﻧﻪ ﭘﺮﺳﯿﺎرێﻚ ﺑﻪﭼﺎوی ﻛﻪن ،ﺑﻪم دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳـــﯿﯿﻦ ﺳـــﻪرﻛﺮداﯾﻪﺗﯿﯿﻪ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ ده ﻧﺎﯾﺒﯿﻨێﺖ". "ﺋـــﻪو ﺋـــﻪم ﺣﯿﺰﺑﺎﻧﻪ ﺧﺎوهﻧﯽ ﺋﻪو ﺋﺎﯾـــﺎ وﺗﯿﺸـــﯽ دهڵێﻦ ﻣﻦ ﺳﯿﺎﺳﯿﻪی ﻛﻪ ﺧﺎوهﻧـــﯽ ﺋﻪم وﺗﻪمو ﺧﯚﯾﺎن؟" ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯿﺸﻦو ﻣﻦ ﺣﯿﺰﺑـــﻪم ،ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎنو ﺑﻪﺳـــﻪر ﻟﻪدهرهوهی ﺧﯚﯾـــﺎن ﺳـــﻪﭘﺎﻧﺪوه ﺑﻪرژهوهﻧﺪی ردوﻛﯿﺸـــﯿﺎﻧﺪا ،ﺑﯿﺮ ﻟﻪ ھﻪ
ﺋﺎﺷﺘﯽ ھﻪوراﻣﯽ
3
ﺳﻪرۆﮐﺎﯾﻪﺗﯽ ﻧﻪﻛﻪ ھﻪﯾﻪ ت ﺑﻪﭘﺮﺳﯽ ﭼﻮار ﻻﯾﻪ ﺑﻪھﻪﻣﺎن ﮔﺮﻓﺘﻪﮐﺎﻧﯽ ﺳﻪﺑﺎره ﺟﯿﺎواز ﻟﻪﻧﺎو راﺑﺮدوهوه ﺋەﻣڕۆ ﺧﻮێﻨﺪن ﻛﮕﺮﺗﻮ :رای ﯾﻪ ﺳﺎڵﯽ ﻧﻮێﯽ
ەﻧەﮐەی ﺧﯚڵەﮐە ﯿﺸﺘﯿﻤﺎن ﺑﯚ ﻧﺎو ﺗ ﻧ م -ﺷﻮﻗﻪ ﻧﻬﯚﻣﯽ ﺳێﻪ
ی ژﻣﺎرﻩ 32
ﺗﻪﻟﻪﻓﯚن:
12
ﺑﻪرزدهﺑێﺘﻪوه
ﮔەڕان ﺑەدوای
ﮐﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺑ�ڤ
ﻧﯿﺸﺘﯿﻤﺎﻧﺪا
ﻮﺳﻤﺎﻧﯽ ﺣﺎﺟﯽ ﻣﻪ
13
ﻧﺎوﻧﯿﺸﺎن:
ﺑﻪﻧﻪوﺷﯿﺮوان ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی
ﺣﻤﻮدو د.ﯾﻮﺳﻒ
ﻣﺴﺘﻪﻓﺎوه دهﻛﺎت
ﻟﻪﮔﻪڵ رێﻜﺨﻪ
ﮔﯚڕان ﻛﯚدهﺑﻨﻪوه
"ﻋﻮﺳـــﻤﺎﻧﯽ دﯾﺎری ﺑﺰوﺗﻨﻪوهی ﮔﯚڕان رداﻧﯽ ﻧﺎوﺑﺮاو ﭘﺎرﺗـــﯽ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﺣﺎﺟﯽ ﻣﻪﺣﻤـــﻮد" ﺳـــﻪ ﻣﻪﺑﻪﺳـــﺘﯽ رﭘﺮﺳـــێﻜﯽ ﺑﺎی داوای ﻛﺎت ﻟـــﻪ ﻟﻪﻧـــﺪهن ﺑﻪ ﺳـــﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ وﺷﯿﺮوان ﻣﺴﺘﻪﻓﺎوه دهﻛﺎتو دۆﺧﯽ ده ﭘـــﺮسو ڕا ﮔﯚڕﯾﻨـــﻪوه ﻛﻮردﺳـــﺘﺎنو ﺳﺘﯽ ﮔﻪڕاﻧﻪوهی ﺋﯚﻛﺘﯚﺑﻪر د.ﯾﻮﺳﻒ ﺑﻪﻧﻪ ﻛﺎت ﺑﻪﻣﻪﺑﻪ دوا ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﻪﻛﺎﻧﯽ وهی ﮔـــﯚڕان ﻟێﺪه ھﻪرێﻢ ﺑﯚ ﭘێﺶ ١٢یﻛﺎرﺑﻜێﺸێﺘﻪوه ،ھﻪر ﺑـــﻪڵﻮێﺴـــﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﺰوﺗﻨـــﻪ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﺎﻧﻪ. ﻣﺤﻪﻣﻪد دهﺳﺖ ﻟﻪ ﺣﺎﺟـــﯽ ﻣﻪﺣﻤﻮدو ھﻪ ﺑﺎرهت ﺑﻪو ﭘێﺸﮫﺎتو ﺳـــﻪﻓﻪری ﯾﻪك ﻟﻪﻋﻮﺳـــﻤﺎﻧﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ رێﻜﺨﻪری ﺳﻪ ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﻨﺠﺎره ﻟﻪدوای ﺑـــﯚ ﺋﻪوروﭘﺎ وروﭘﺎ ﺋﻪﻣﻪ وﺷـــﯿﺮوان ﻣﺴـــﺘﻪﻓﺎوه رداﻧﯽ ﺑﻜﺎتو ﺳﻪرۆﻛﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯿﺶﮔـــﯚڕان ﻟﻪﺋﻪ ﺑﺰوﺗﻨﻪوهی ﻧﻪ رﭘﺮﺳـــێﻜﯽ ﮔﯚڕان ﺳـــﻪ ر روداوهﻛﺎن ﮔﺸـــﺘﯽ ﭘﺮسو رای ﻟﻪﺳﻪ ﺑﻪ ﻛﯚدهﺑﻨﻪوه. :ﺑﻪﭘێﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ راﺳﺘﻪوﺧﯚ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪﺋﺎوێﻨﻪ ﺑـــﺎی ﭘﺎرﺗﯽ ﻟێﺪواﻧـــﯽ رﺑﮕﺮێﺖ. ﺋﺎوێﻨﻪ ،ﺑﻪرﭘﺮﺳـــێﻜﯽ ﺑﻪﻧﻪوﺷـــﯿﺮوان وه ھﻪروهھـــﺎ ﺑﻪﭘێـــﯽ ﺋﺎوێﻨﻪ ،ﻛﺎر ﻛﯽ ﺋﺎﮔﺎدار ﺑﯚ ﻟﻪﻧـــﺪهن ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﭘێﺸـــﻨﯿﺎرهی د.ﯾﻮﺳﻒ ﻣﺤﻪﻣﻪد رﭼﺎوهﯾﻪ ﻟﻪ ﻣﺴـــﺘﻪﻓﺎوه ﻛﺮدوهو ﺋﻪو ﻣﻪﺑﻪﺳـــﺘﯽ ﺳـــﻪ ش دهﻛﺮێﺖ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن ﺋﻪوه ﺑﻪ ﭘﺎرﺗـــﯽ ﭘێڕاﮔﻪﯾﺎﻧﺪوه ﻛﻪھﻪرێـــﻢ ﺑﯚ ﭘێﺶ ﺑﯚﺳـــﻪرۆﻛﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧـــﯽ ﺑـــﯚ ﺋﻪوروﭘﺎ وﺷﯿﺮوان ﻣﺴﺘﻪﻓﺎ ﺑوﮐﺮاوهی ﻧﻪ ڕاﻧـــﻪوهی دۆﺧـــﯽد.ﯾﻮﺳـــﻒ ﻣﺤﻪﻣﻪد ﻣﯿﺎﻧﻪی ﮔﻪﺷـــﺘﻪﻛﻪﯾﺪا ﻓﺎ ﺑﻜﻪوێﺖ، دوا وێﻨﻪی ﮔﻪ ﺋﯚﻛﺘﯚﺑـــﻪر، رۆﻛﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎن ﻟﻪﭼﺎوی ﺑﻪﻧﻪوﺷـــﯿﺮوان ﻣﺴﺘﻪﯾﻪﻛﺘﺮ ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ وﺗﯽ "ﮔﺮﻓﺘﯽ ١٢یﺳﺖ ﻟﻪﭘﯚﺳﺘﯽ ﺳـــﻪوﺷﯿﺮوان ﻣﺴﺘﻪﻓﺎ ﺋێﺴـــﺘﺎ وهرﮔﺮﺗﻨﯽ رﭼﺎوهﻛﻪ ده ﺑﻜێﺸێﺘﻪوه ،ﺑﻪم ﻧﻪ وهو "ﺳﻮرﺑﻮﻧﯽ ﺳﻪ دواﻧﻪ ﺋﻪوهﯾﻪ ﺑﻪﻻﻧﯿﻜﻪﻣﻪوه ﺋﻪو داواﯾﻪی رهﺗﻜﺮدوهﺗﻪﺳـــﻪر ﻣﺎﻧﻪوهی ﺋﻪم ی ﺑﻪرﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ﻟﻪﺑﺮۆﻛﺴﻞ ،ﻟﻪﺑﻪرﺋﻪوه دوﭘﺎت ﭬﯿﺰه ﻟﻪ ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪﺳـــێ ھﻪﻓﺘﻪﯾﻪ رﻟﯿﻦ ﯾﺎﺧﻮد ﺑﺰوﺗﻨـــﻪوهی ﮔﯚڕاﻧﯽ ﭘﯚﺳﺘﻪﻛﻪﯾﺪا د.ﯾﻮﺳﻒ ﻣﺤﻪﻣﻪد ﻟﻪ ﺑﯚ ﺋـــﻪوه دهﻛﺮێﺖ ﻟﻪﺑﻪﻓﺎو د.ﯾﻮﺳﻒ وﺷﯿﺮوان ﻣﺴﺘﻪ ﻛﺎر ﻛﺮدوهﺗﻪوه". ﭘﺎش ﺗێﭙﻪڕﯾﻨﯽ دو ﺑﺮۆﻛﺴﻞ ،ﻧﻪ وه، ﻛﯚﺑﺒﻨﻪوه". ﻧﻪوﺷﯿﺮوان ڵﺴﻮڕاوێﻜﯽ ﻣﺤﻪﻣﻪد ﻟﻪﻻﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮهﺳﻪﻓﻪرﻛﺮدﻧﯽ ﻣﺎﻧﮓ ﺑﻪﺳﻪر ﺋﻪوروﭘﺎ ،ھﻪ ﻣﺴـــﺘﻪﻓﺎدا ﺑﯚ وﺗﯽ "روﺳﯿﺎ و ﺋﻪ ن، ﻛﻪ روﺳـــﯿﺎش دﯾﺎرﯾﺪه ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧﯿﻪ، ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن ﺳﻪرﺑﻪﺧﯚﯾﯽ ھﻪرێﻤﯽ ﺑﺎرهی روﺳﯿﺎوه رێﻤﯽ ﻧﻮێﻨﻪری ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪ ﺟﻪﻧﮕـــﯽ ﺗﺎڵﻪﺑﺎﻧﯽ دژی ھﻪﻟﻮﻣﻪرﺟﯽ ﺋێﺴﺘﺎ ﻟﻪ ﺟﯿﺎﺑﻮﻧﻪوهی ﺑﻪم ﻟﻪﮔﻪڵ د.ﺋﺎﺳـــﯚ ﻟﻪﻣﯚﺳـــﻜﯚ ،ﻛﺎت ﻛﻪ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن ﺑﻪم وادهﺧﻮازێ ﻛﻪ ﺋێﺴﺘﺎ ﻋێﺮاق ﻧﻪﺑێ". ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪ ﺋﺎﻣﺎدهﯾﯿﻪﻛـــﯽ ﺋﺎﻣـــﺎژه ﺑﻪوه ده روﻧﻜـــﺮدهوه ﻛـــﻪ رێﻤﯽ ھەروەھﺎ ﺳێ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺑﺎرودۆﺧـــﻪی ﺋێﺴـــﺘﺎﯾﻪوهﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﺎﻧﻪ ﻧﯿﻪ ھﻪ ﻧﺎوﺑـــﺮاو ﺋﻪوهﺷـــﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎنو ﮔﺮﻧﮕﯽ ﻓﺮۆﺷـــﺘﻮە. ﭘێﻜﮫﺎﺗـــﻮن ﻟﻪﻣﯚڵﯽ راﺳـــﺘﻪﻗﯿﻨﻪی ﺑﯚ ﺋـــﻪو ﻧﺎوﭼﻪﻛـــﻪدا ،ﺋﻪو ڵﻜﻪوﺗﻪی ﺟﻮﮔﺮاﻓﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽو ﺋﺎﺑﻮریو ھﻪﻧﺪێﻜﯿﺎن ﺋێﺴـــﺘﺎ دﯾﻜـــەش ﻛـــﻪ ﺳـــێﺮچو ﻛﯚﻣێﺘﯽ ﻛﻪ روﺳـــﯿﺎ دهﯾﻜﺎت ﻟﻪ رﺑﻪﺧﯚﯾﯽ ھﻪرێﻤﯽ ھﻪﻛﻮردﺳـــﺘﺎﻧﯿﺶ ﻟﻪڕوی ﺗـــﺎن وادهﻛﺎت ھﺎﺗﻮﻧﻪﺗﻪ ھﻪرێﻢ "روﺳﯿﺎ دژی ﺳﻪ ﺋﻪو ﻗﻪﯾﺮاﻧﻪوه ھەﻧـــﮕﺎریو ﺋﯚﯾڵ زاﮔﺮۆﺳﯽ ﻛەﻧەدی ﺳـــﻪرﺑﺎزﯾﯿﻪوه ﺑـــﯚ دهوڵﻪ ی راﺳﺘﻪوﺧﯚ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺎن دهڵێﺖ ﺋﻪﻣﻨﯽ و وێﺴـــﺘﺮن ﺑﻪﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﺑﻪھﯚی ھێڵﻦ ھﻪﻧﺪێﻜﯽ د.ﺋﺎﺳـــﯚ ﺟﻪﻧﮕﯽ ﻧﯿﻪ". ﭘﺮﯾﺸـــﻜﯽ ﺋﻪو ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﺎﻧﻪ ﻟﻪرۆژھﻪﺗﯽ رۆﻣﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳـــﯽو داراﯾـــﯽو ڵڕﺷﺘﺒﻮ زۆر ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن ﺑﻪﺟێﺪه ﻛـــﻪ ﺋێﺴـــﺘﺎ ﮔـــﻮێ ھﻪڵﺪهﺧﻪن ﺑڕﯾﺎری ﺑەﺟێﮫێﺸـــﺘﻨﯽ ﻓﺮۆﺷـــﺘﻨﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎنت ﺑﻪﺋﺎوێﻨـــﻪ: ھﻪ وەﺑەرھێﻨەراﻧﯽ ﻗﻪﯾﺮاﻧﯽ ت ﺑﻪﺋﺎوێﻨﻪدا ﺑﻜـــﻪوێ ﺗﺎﯾﺒـــﻪ ﻟەﺳـــەروﺑەﻧﺪی ﺳـــﻪرﻣﺎﯾﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟﻪھﻪرێﻢﻧﺠﻪی دهﺳﺖ رۆژاﻧﻪ ﺑﻪرهو ﻛﻮێ ﺋەواﻧەش ﺑﺎﻧﯽ ﻟﻪﮔﻔﺘﻮﮔﯚﯾﻪﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑـــﻪرڕاﺳﺘﺪا ﻟﻪﺋﺎراداﯾﻪ. ﯾﺎن ﻟﻪﭘﻪ رﻣﺎﯾﻪداره ﺗﺮﯾﺸـــﯿﺎن ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن داوەو ﺑەﭘێﯽ داﺗﺎی ﯾەﻛێﺘﯽﻗەﯾﺮاﻧﯽ داراﯾﯿەوە ﭘﺸﻜەﻛﺎﻧﯿﺎﻧﺪان ،ﺳەرﺑﺎری ﺑڕﯾﺎرێﻚ ﺗﺎڵﻪ ﻛـــﻪ ﺋﺎﺳـــﺘﯽ ﭘﻪ ﺧﯚرﺋـــﺎواو ﻧﺎوه ﺗﺮﺳﺪا دهژﯾﻦ". ﺑﺰاﻧﻦ دۆﺧﯽ ﺋێﺴـــﺘﺎ ژﻣﺎره وﺗﯽ "ﺳﻪ ﻣﺮﯾﻜﯽ ﺑەﻧﯿﺎزە ﺑەھﯚی ﺑەﺟێﮫێﺸـــﺘﻨﯽ راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ وﺗﺎﻧـــﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎنﺳەرﻣﺎﯾەی ﺑﯿﺎﻧﯽو ﺧﯚﻣﺎڵﯽ ﺗێﭙﻪڕﻧﺎﻛﻪن ،ﺋەوﻟێﺸﺎو ﺳﻪرﻣﺎﯾﻪﻛﺎﻧﯿﺎن دهڕوات ﻟﻪﺣﺎڵﻪﺗﯽ ﭼﻮار ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺷـــێﭭﺮۆﻧﯽ ﺋﻪ ﺣﺰﺑـــﻪﻛﺎن ﻟﻪﮔـــﻪڵ ﺋﺎﺳـــﺘﯽ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن دەﻛﺎت، ﺋەﻣﺴﺎڵﺪا ﺑﻪ ن ،ﺋـــﻪوهش ھەڵﭙەﺳـــﺎردنو ھﯿﺴـــﯽ ﺑەﻟێﺸﺎو دەرﺑـــﻜﺎت ﻣﺮﯾﻜﺎش، ھـــﺎ ﺣﺰﺑﻪﻛﺎنو وەﺑەرھێﻨـــەران ﻛﻮردهﻛﺎﻧﯿﺶ دهﺑـــﻪ ﻟەﻣﺎوەی ﻧەﻣﺴـــﺎﯾﯽو ﺑـــﯚ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن ﻟەدەرەوەی ﺳـــﺎڵﯽ ٢٠١٧ﯾﺎن ھﻪروهھﺎ ﺋﻪروﺳـــﯿﺎ ،ھﻪروه ﺑـــﻪرهو دهرهوه دادهﻧﺮێﺖ ﻟﻪھﻪرێﻤﯽ OMVی رو ﺗﺎﻟﯿﺴـــﻤﺎﻧﯽ ﻛەﻧـــەدیو ھەرێﻤـــﯽ ﯾەﻛێﺘـــﯽ ھﻪرێـــﻢو ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿـــﺎن ھەﺗﺎ وﺗەﺑێـــﮋی "ﺗەﻧﮫـــﺎ ﻟەﻣﺴـــﺎڵﺪا ١٣٥٠ﺑﻪﻛﯚﭼﯽ ﺳﻪرﻣﺎﯾﻪ زﯾﺎﻧﻪﻛﻪی ﺗﺎﺋێﺴـــﺘﺎ ﺋەﻣﺮﯾﻜـــﯽو رێﭙﺴـــﯚڵﯽ ﺋﯿﺴـــﭙﺎﻧﯽﻛﻮردﺳـــﺘﺎﻧﯿﺎن ﺑەﺷێﻮەﯾەك ﻧەﮔەڕێﺘەوه. ﺷﻮﻗەو ﺧﺎﻧﻮﯾﺎن ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن ﻛﻪ دەڵێـــﺖ دەدات". ٢٠١٨ﺑﯚی ﺳەرﻣﺎﯾەداری ﻛﻮرد ﻟﻪ ٦٠ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻر ﯾﺮاﻧﻪﻛـــﻪی راﮔﺮﺗـــﻮەو ھەرێﻤﯽ ﭘﺸـــﻜەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺣﻤﻮد ﺧﯚی "ﺋـــﻪوهی ﻗﻪ ﺑﺎﺷـــﻪ ،ﺋێﺮان ﻛﯚﭼـــﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑەﺟێﮫێﺸـــﺘﻮەو ﻟەﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻛڕﯾﻮە" .ﯾﺎﺳﯿﻦ ﻣﻪ وﺗﯿﺸـــﯽ ﺋﺎوێﻨە ،ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ: رھێﻨﻪراﻧﯽ ﺗـــﻪوه، ﻧﺮﺧێﻜﯽ ﮔﺮان ﺋێﺮاﻧـــﺪا ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﻤـــﺎن وهك ﻻﯾﻪﻧﯽ ﺑێـــﮋی ﯾﻪﻛێﺘـــﯽ وهﺑﻪ ﻛە ﺋﻪو ﻗﻮڵﻜﺮدوهﺑﯿﺎﻧﯿﻪﻛﺎﻧﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﯚﻣﻪڵێﻚ ﺟـــﯚر ڕهﻓﺘـــﺎر دهﻛﺎتدﯾﻜـــﻪی وهك ﺑەﺋﺎوێﻨەی راﮔەﯾﺎﻧﺪ دروﺳﺘﺒﻮﻧﯽ ﻧﻪوﺗﯿﻪ وﺗﻪ ﮔـــﯚڕان ﻧﻪﺑێﺖ ،ﮔﯚڕان ﻛﯚﻣﻪڵێﻚ دو ﻧﻪﻛـــﻪی ،ﭘﺎرﺗﯿـــﺶ ﻛﺎﻧﯽ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻛﻮردﺳﺘﺎنﺑﯿﺎﻧﯿﺎﻧﻪی ﭘێﺶ دﯾﻜﻪش ﺳﯿﺎﺳـــﯽو ﻻﯾﻪﺷﯿﻌﻪﮔﻪری". ﻗﺴـــﻪی ھﻪﯾـــﻪ ﺗﺎﻣﻪڵﺒﻪﻧﺪه ﺑوﻛﺮدﻧﻪوهی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﻛﺎﻧـــﯽ ﺑﯚ ﺳـــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺳـــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑﻪﺑﺎﺷﯽ ﻗﺴـــﻪی ھﻪﯾﻪ ،ﺣﯿﺰﺑﻪ رن ،ﺋﻪو وﺗﯽ ھﺎﺗﻤﻪوه ﻣﺎﺷـــﺎﻛﻪرو ﺑﯿﻨﻪ ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯿﺶ وهك ﺑﺎﻗﯽ ﺳـــﻠێﻤﺎﻧﯽ دهﮔﻪڕێﺘﻪوه ﺑﯚ ﺳﻨﻮری ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ڕێﻮهﺑﭽێﺖ". ﺑﻮﻧﻪﺗﻪ ﺗﻪ ﺋێﺴـــﺘﺎی ﻟﻪ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ ﺳـــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺷﻪش ﻣﻪڵﺒﻪﻧﺪﯾﺎن ﺋﯿﺶوﻛﺎرهﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﻪ ﻟﻪوهش ﻛـــﺮدهوه "ﺑﺰوﺗﻨـــﻪوهی ﻏﺘـــﯽ ھﻪوﻟێﺮ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻧﺎوی ﺑﻪرهوه ﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪی ﻛﺎﻧﯽ ھﻪرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋﻪوهی ﻟﻪ ﺳـــﻨﻮری ﻧﺎوﺑـــﺮاو ﺟﻪﺋێﺴـــﺘﺎدا ﺑﻪ ﺗﺪاﯾﻪ ﺣﯿﺰﺑﻪ ڵێﺖ "ﻛێﺸﻪ ھﻪﯾـــﻪ ،ﺑﻪم ﻟﻪ ھﻪﯾـــﻪ ،ﺋـــﻪو وﺗـــﯽ ﻛﻪ ﺷﺘێﻚ ﻟﻪﭼﻮارﺣﯿـــﺰب ﻟﻪﺣﻜﻮﻣﻪ ﺑﺰوﺗﻨﻪوهی ده دهﺑﻨﻪوه". ﻋﯿﺮﻓـــﺎن ﺑﺪوﻟﻌﻪزﯾﺰ ،ڕاﺑﻪری ت دو ﻣﻪڵﺒﻪﻧﺪﯾـــﺎن ﺳـــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺟﯚرێـــﻚ ﻧﻪﻣـــﺎوهو ﻛﺎت ﻛﻪ ﺑﻪردهوام ﻗﻮڵ ﺳـــﻠێﻤﺎﻧﯽ: ﺗﺎﯾﺒﻪ ڵﺒﻪﻧﺪهﻛﺎﻧـــﯽ ﻋﯿﺮﻓﺎن ﻋﻪ دﯾﺎرﺑﻮ ﺑﯚﯾﻪ ده راوێﺰﺧﺴـــﺘﻨﯽ ﭘێـــﻮه ﺋﺎوێﻨـــﻪ ،ﻟﻪﭼﺎوﭘێﻜﻪوﺗﻨێﻜﯽھـــﯚﻛﺎری "ﻣﻪ ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯽ ﺋﺎﻣـــﺎژه ﺑـــﻪوهﻛﻮردﺳـــﺘﺎن ﺗﯿﺮاژ4500 : دۆﺧﻪی ﺋێﺴـــﺘﺎ ﻟﻪ ﻧﺎﺋﺎﺳـــﺎﯾﯿﻪ ،ﻋﻪﺑﺪوﻟﻌﻪزﯾﺰ راﯾﮕﻪﯾﺎﻧـــﺪ ﻛﻪ ﺟێﺒﻮﻧﯽ ﻟﻪﭘﻪ ﺑﻪﺋﺎوێﻨـــﻪدا وﻟێﺮو ﻧﯿﺸـــﺘﻪ ﺋـــﻪو 1000دﯾﻨﺎر دهﮔﻮزهرێـــﺖ ﺣﺎڵﻪﺗێﻜﯽﻛﻪ ﻧﻪﺧﯚﺷـــﻪو ﺟێﮫێﺸـــﺘﻨﯽ ھﻪ دەﮐﺎت ﻧﺮﺧﯽ ﺋﺎوێﻨە داﺑەش ﻛﻪﺳـــێﻚ واﯾـــﻪ ﭘێﺪراﺑێﺖ ،ﺋﻪو ﺑ�ڤ ﭘەﯾﮏ وهك ﻣﺴـــﻪﻛﯿﻨﯽ ﮐﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی دهرﻣﺎﻧێﻜﯽ
ﺴﺎڵﺪا ١٣٥٠ ﺗەﻧﮫﺎ ﻟەﻣ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻛڕﯾﻮە ﺧﺎﻧﻮﯾﺎن ﻟە ﺷﻮﻗەو
رێﻢ ﻟﻪﻣﯚﺳﻜﯚ: ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪ
ﻧﻮێﻨﻪری ﺳﻪرﺑﻪﺧﯚﯾﯽ دژی روﺳﯿﺎ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧﯿﻪ ھﻪرێﻤﯽ
5
ﻗﻮڵ دهﺑﻨﻪوه ردﺳﺘﺎن ﺑﻪردهوام ھﻪرێﻤﯽ ﻛﻮ زﯾﺰ :ﻛێﺸﻪﻛﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮﻓﺎن ﻋﻪﺑﺪوﻟﻌﻪ رﺳﭭێﻚ ﺑﯚ ﻓﻪرﯾﺪ ﺑﻪ
ﭘەﯾﮏ ﺋﺎوێﻨە
ﻧﺎوﻧﯿﺸﺎن:
3202416
کۆمپانیای باڵڤ پەیک ئاوێنە دابەش دەکات نرخی 1000دینار ﻻری زارا - ﺳﻠێﺎﻤﻧﯽ ﺗﻪ
3
ری ﺑﺰوﺗﻨﻪوهی
ەداری ﻛﻮرد ﺳەرﻣﺎﯾ
روﻧﻜﺮدهوه ﻛﻪ ھﻪڵﻪدﻧﯽ ﺋﻪوهﺷـــﯽ رﺋﻪوه دواﺧﺮا دوێﻨێ ﻟﻪﺑﻪ ﻛﮕﺮﺗﻮﯾـــﺎن راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﺑﻮ ﻧـــﺎو ﺧﻪڵﻜﯿﺶ ﺑێﺖ ﻛﯚﺑﻮﻧﻪوهﻛﻪی ﺑێﺖ ﻟﻪ ﭘﺎرﺗـــﯽ ﺑﻪھﻪر ﺋـــﻪوان ﺑﻪﯾﻪ ﯾﻪك ﻛﻪس وه ،ﺋﻪو ﺟﯚرێﻚ ده ﺗـــﺮه ،ﺋﯿﺘﺮ ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﻪ" .ﻛﻪ ﻛـــﻪوا ھﻪر ﻻﯾﻪﻧێـــﻚ ﺗﻪﻧﮫﺎوان ھﻪرﯾﻪﻛﻪ داﺑﻨﺸﯿﻨﻪ ﺟﯚرێﻜـــﯽ و ﺑﻜﺎت ،ﺑﻪم ﺋﻪ ﺋﻪﻣڕۆش ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ ﯾﺎﺳـــﺎﯾﯿﻪﻛﺎن ﻛﺎﻣﯿﺎن رازی ﺑﻮ ﻛێﺸﻪ ﻧﯿﻪ ﻧـــﺎو ﭼﻮار وﺗﯿﺸـــﯽ "رای ﺟﯿﺎواز ﻟﻪ ﻛﻪ ،ﺑﻪم ﺑﻪﺷﺪاریﻧﻮێﻨﻪر ھﺎﺗﺒﻮن. "ﺋﻪﻣڕۆ ﻛﺎﺗﮋﻣێﺮ ﻧﯚ ﺳﯿﺎﺳﯿﻪﻛﺎن وﺗﯽ ﻣﻪﺳﻪﻟﻪ ﯾﺎﻧﺰه ﺑﻪﺳێ ﻧﺪاﻣـــﯽ ﭘﺎرﺗﯽ". وﻟێﺮ :ﺋﻪﺑﻮﺑﻪﻛﺮ ھﻪڵﻪدﻧﯽ ﻛﯚدهﺑﻨﻪوهو ﻛﺎﺗﮋﻣێﺮ ﭘﺎرﺗﯽ دهدهﯾﻨﻪوه ﻻﯾﻪﻧﻪﻛﻪ ھﻪﯾﻪ ﻟﻪﺳﻪر ش دهﺑێﺖ". ﻣﯽ ﺋێﻤﻪ ھﺎوﺑﻪ ﭘﺎرﺗﯽ ﺳـــێ دﻧـــﯽ ﺋﻪ ﻛﺮدﺑﻮ ،ﻛﯚدهﺑﻨﻪوهو وه ﮔﻪر ﺳـــﻪرۆك ﻟﻪﻧﺎو وهﻣﻪﻛﻪی ﺋﺎوێﻨﻪ ،ھﻪ راﮔﻪﯾﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﺋﻪ ﺳﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﺑﻮﺑﻪﻛـــﺮ ھﻪڵﻪ ﻛﮕﺮﺗﻮی ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯽ ﺑﻪﺋﺎوێﻨـــﻪی ﻻﯾﻪﻧﻪﻛﻪ ﺑﯚ ﻟﻪدو ﺳـــﺘﻮﻧﺪا،ڵﺒﮋێﺮدرێﺖ ده داﻧﻮﺳـــﺘﺎﻧﻜﺎری ﯾﻪ ﻗﯚڵﯿﯿﻪﻛﺎن دهڵێﺖ ﭘێﺸـــﻨﯿﺎری ﺑﯚ ﭼﻮار داﻧﯿﺸـــﺘﻦ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎن ھﻪ ﭼﻮار ﻻﯾﻪﻧﻪ ﭘێﺸﻨﯿﺎراﻧﻪو وا ﺑﺮﯾﺎره ﻟﻪﻛﯚﺑﻮﻧﻪوه ﭘێﻨـــﭻ ﭼﻮار ﻻﯾﻪﻧﻪﻛﻪ ھﻪﯾﻪ دوێﻨﯽ ﺋﻪم ﺟﯿﺎواز ﻟﻪﻧﺎو ﺑﻪم ﻣﺪاﻧﻪوهی ﺋﻪو "رای ﺑﻪﭘﺮﺳﯽ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ،ﺑێﺖ ﺑﯚ وه ت ھﺎوﺑﻪش ده ﺳﻪﺑﺎرهﻛﻪی ﺋێﻤـــﻪ وهﻣﻪ ره ﺋﻪوﯾـــﺶ زۆری ﻟﻪﺳـــﻪ ژﻣﺎرهﯾﻪﮐﯽ زۆر ﺧﻮاﺳـــﺘﯽ ھـــﯚﮐﺎری ﺋـــﻪوهی ھﻪرێﻤـــﯽ ﺑﻪوهﺷـــﺪا ﮐﻪ ﺑﻪ ﮔﻪﻧﺠـــﺎنو ھﺎوﺗﯿﺎﻧـــﯽﮐﯚﭼﮑﺮدن ﺑﯚ ﺧﯚﯾﻪﺗﯽ" .ﺋﺎﻣﺎژهی ﺳـــﻨﻮرﯾﯽ ﻟﻪ ﮐﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻪﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ ﺗﺎ ﺑﻪرێﮕﻪی ٣٠٠دۆﻻرداﺑﻮ. ھﻪروهھـــﺎ دهروازهی وروﭘﯽ ،ﺳﻪره ١٧٠دۆﻻر ﺑﯚ ھـــﯚﮐﺎری ﺑﻪرزﺑﻮﻧﻪوهی ﻧﺎﺟێﮕﯿﺮﯾـــﯽ ﻓڕۆﮐﻪوه دهﭼﻨﻪ ﻟﯿـــﻞ ﻟﻪﭼﻪﻧـــﺪ رۆژی وﺗﺎﻧﯽ ﺋﻪ ﺧﺎوهﻧـــﯽ ﺷـــﺘﮑﺮدن ی و ﻧﻮﺳـــﯿﻨﮕﻪﯾﻪ ﺋﯿﺒﺮاھﯿـــﻢ ﺧﻪ رﻣﯿﯽو ﻟﻪڕێـــﮕﺎی وێـــﻮه ﺑﻪرێﮕﺎی ﻟﻪﺑـــﺎره ﻧﯽ ﺋـــﻪ راﺑـــﺮدوداو ﻗﻮرﺳـــﯿﯽ ﮔﻪ ھﯚﮐﺎرێﮑﯽ ﻓﻪ ﺳـــﻠێﻤﺎﻧﯽ :ﺷﺘﻮﮔﻮزار ﻧﺮﺧـــﻪﮐﺎن ﺗﻮرﮐﯿـــﺎو دواﺗـــﺮ ﻟﻪ ی ﺋﻪوروﭘﯽ ﺋﺎوێﻨـــﻪ ،ی ﮐﺎرۆس ﺑﯚ ﮔﻪ ﺋێﺴـــﺘﺎدا ﺑﻠﯿـــﺖ ﺧﺎوهﺑـــﻪوهدا ﮐـــﻪ وﺷﮑﺎﻧﯿﯽو ﭘﺎس، ھﺎوﺗﯿﺎﻧﯽ وﺗﺎﻧﯽ دﯾﮑﻪ ﺋﺎﻣـــﺎژهی ﮔﻪﺷﺘﮑﺮدﻧﯽ وﺗﯽ ﻧﻮﺳـــﯿﻨﮕﻪ راﮔﻪﯾﺎﻧـــﺪ "ﻟﻪ ھﺎوﺗﯿﺎن زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪرێﮕﺎی ﻗﺎﭼﺎخ ڕوهو ﮐﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﮐﺎﻧـــﻪوه ﮔـــﺮان ﻧﻪﮐﺮاون ،ﺑﻪرێﮕﺎی ﺑﻪھﯚی زۆری رﭼـــﺎو ﺑﻪﺋﺎوێﻨـــﻪی ﮐﻮردﺳـــﺘﺎﻧﻪوه ﺑـــﯚ ﯾﻮهﻧﺪی ﺑﻪوهوه ھﻪﯾﻪ دﯾﮑﻪﯾﻪ ﮐﻪ دهﮐﻪوﻧﻪ ڕێ. ﮐﺎن ﺑﻪﺷـــێﻮهﯾﻪﮐﯽ ﺑﻪ ﺳﻪد ﻟﻪ ﻧێﻮان ﺷﺘﺒﮑﻪن. وه ﭘﻪ ﺑﯚ ﺑﯚ ﺗﻮرﮐﯿﺎ ﯾﺸﺘﻮهﺗﻪ ٨٠٠ ھﻪرێﻤﯽ ﺑﻠﯿﺘـــﯽ ﻓﺮۆﮐـــﻪی ﺗﻮرﮐﯿﺎ ﻧﺮﺧـــﻪ "ﺑﻪڵﮑﻮ ﺋﻪ ﮐﺎن ﺟێﮕﺎﮐﺎﻧﯽ ﻗﻪﭘﺎﺗﻪو ،ﺑﯚ ﻓڕۆﮐﻪوه ﮔﻪ ﺑﻠﯿﺘﯽ ﻓڕۆﮐﻪ زﺑﻮهﺗﻪوهو ﮔﻪ ﺗﻮرﮐﯿـــﺎ،ﮐﻮردﺳـــﺘﺎنو وﺗﯽ ﺳﻪر". ﮔﺮاﻧﻪ ﻓڕۆﮐﻪ ﻟﻪﺋێﺴﺘﺎدا ﺑﻪر ﺑێﺘـــﻪوهو ﺧﺎوهﻧﯽ ﺗﺎ ھﻪزار دۆﻻر ﺑﯚ ﯾﻪکﭘێﺸـــﺘﺮ ھﻪﻣﺎن ﮐﻪ رواری ﻧﺰﯾﮏ ﻧﺮﺧـــﻪﮐﺎنﺟﻪژن وهک ھﻪرێﻤﯽ دورﺗـــﺮو دوای ﺑﻪ ﻟﻪﮐﺎﺗێﮑﺪاﯾﻪ ﺳـــێ ﻗﺎت ﺑﻪرزدهﺷـــﺘﯿﺎرﯾﺶ ﺋﺎﻣﺎژه ﺋﻪﻣﻪ ﮔﻪﺷﺘﮑﺮدن ﺑﯚ ﺗﻮرﮐﯿﺎ ﺑﻪرواری ﻧﻮﺳﯿﻨﮕﻪﯾﻪﮐﯽ ﮔﻪ ھﯚﮐﺎرهﮐﻪی ﺑﯚ ﮐﺎن ﻟﻪﻧێﻮان ﺑﻠﯿﺘﯽ ﻓڕۆﮐﻪ ﺑﯚ ﮐﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺟﯿﺎوازه ﺋـــﻪوه دهﮐﺎت ﮐﻪ دهﮔﻪڕێﺘﻪوه ﺗﯿﺮاژ4500 : ﺑﻪﭘێﯽ ﺑﯚ ﻟێﺸـــﺎوی ھﺎوﺗﯿﺎﻧﻪ ﺋﻪو ﻧﻪ ﺋﻪوروﭘﺎ. 1000دﯾﻨﺎر ﮐﻪ ڕودهﮐﻪ دەﮐﺎت ﻧﺮﺧﯽ داﺑەش
ﺗﻮرﮐﯿﺎ ﺳێ ﻗﺎت ﺑﻠﯿﺘﯽ ﻓڕۆﮐﻪی
ﺑﺎی ﭘﺎرﺗﯽ
ﺑﻪرﭘﺮﺳێﻜﯽ ﻋ
ﻫﻪرزاﻧﺒﺎزاڕ ﺗﯚﻣﺒﯿﻠﯿﺸﯽ ﮔﺮﺗﻪوﻩ ﭘێﺸﺎﻧﮕﺎی ﺋﯚ
11
16
9
www.a
ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿﻪ رۆژﻧﺎﻣﻪﯾﻪﻛﯽ دﻩرﯾﺪﻩﮐﺎت ﮐﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺋﺎوێﻨﻪ
ژﻣﺎرﻩ )(505 2015/12/1 ﺳێﺸەﻣﻤە
ﻣﺎن ﭘﻪﻛﺨﺮان 8 9ﻜﻮﻣﻪتو ﭘﻪرﻟﻪ وﺗﻨﯽ ﻣﻮﭼﻪ ھﻪوراﻣﯽ :ﺣ ﻧﯿﻦ ﻟﻪدواﻛﻪ ﺎﺷﺘﯽ
دهﺳﺘﭙێﺪهﮐﺎت
com
wene.
ژﻧﻪ ﺋێﺰﯾﺪﯾﯿﻪ ﭘﺎﮐﯿﺰﻩﮐﺎن
2 ﺳﻠێﺎﻤﻧﯽ :زﯾﺎﺗﺮ ﭘﺎرﺗﯽ زۆر دڵﯽ ﮐﻪس ﻟﻪﺳﻪر ﻟﻪ 100 ﭘﻪﯾﻮﻩﻧﺪی ی ﻫﯚﺷﺒﻪر ﺑﻪ ﻟﯿﻢ ﻣﺎدﻩ ﮔﻪڵ ﺋﯚرﺷﻪ ﺳﺘﮕﯿﺮﮐﺮاون ﻟﻪ دﻩ ﺧﯚﺷﻪ
2
ﻻری زارا - ﺳﻠێﺎﻤﻧﯽ ﺗﻪ
ی ژﻣﺎرﻩ 32 م -ﺷﻮﻗﻪ ﻧﻬﯚﻣﯽ ﺳێﻪ
ردو "رﯾﺸﻪی ﺋﻪﺳﻪﺳﻪ
ﺗﻪﻟﻪﻓﯚن:
3202416
ﺑﯿﺮوﺑﺎوەڕی
ﺑﺎرزاﻧﯿﻪﻛﺎن"
4
17
20
تیراژ4500 :
ههنوکه
) )506سێشهمم ه 2015/12/8
"هاتنی هێزهتوركیهكه بۆ لهباربردنی خهونی دهوڵهتی كوردییه"
3
پارتی :دۆسیهی دهوڵهتی كوردی لهناو سندوقێكی ڕهشدایهو جگه لهبارزانی كهس نازانێت كهی دهكرێتهوه ئا :وریا حسێن باشوری كوردستان بهئاسهواری دوئیدارهییو شپرزەییهوه بهرهو پیری خهونی دهوڵهتبون دهڕوات ،كه پارتی پێیوایه وادهی ڕاگهیاندنهكهی لهناو سنودقێكی ڕهشدایهو تهنها بارزانی دهزانێت كهیو چۆن ڕادهگهیهنرێت، هاوكات یهكێتیش جهخت لهسهر ئهوه دهكاتهوه هاتنی هێزه توركیهكه بۆ لهباربردنی خهونی دهوڵهتی كوردییه. فازیل بهشارهتی ئهندامی سهركردایهتی پارت���ی دیموكراتی كوردس���تان پێیوایه "ئهگهر دهوڵهتی كوردی بكهوێته س���اڵی 2020ك���ورد دهكهوێته غهرغهرهی مهرگ بۆیه ئهوان وهك���و پارتی چاوهڕێی زوتر دهك���هن ،هاوكات ئهو پێش���یوایه دهبێت كورد خ���ۆی ئامادهبكات ب���ۆ خهباتێكی سهختی سیاسی كه لهناوچهكهدا ڕوبهڕی كورد دهبێتهوه" دهڵێت "دروس���تكردنی دهوڵ���هت ژانی دهوێت ،ك���هس چاوهڕێی چۆپی نهكات". ساڵی ،2016سایكس بیكۆ پهیماننامه ش���ومهكه ك���هههرێم���ی كوردس���تانی ك���رد بهچوارپارچ���ه ههڵدهوهش���ێتهوه بۆی���ه ئێس���تا ناوچهكه خ���ۆی ئامادهی گۆڕانكارییه نوێكان دهكات كه یهكێكیان پارچهپارچهبون���ی عێراقو دروس���تبونی دهوڵهتێك���ه لهباش���وری كوردس���تان، زۆرترین قسهش لهسهر ئهو پرسهكرابێت تائێستا پارتی كه سهرۆكهكهی مهسعود بارزانیه کردویەتی ،ب���هاڵم بهبێ ئهوهی كاتو وادهیهك ئاشكرابكهن".
دروستكردنی دهوڵهت ژانی دهوێت ،كهس چاوهڕێی چۆپی نهكات
ئ���هو پێش���یوایه "دهوڵ���هت دهبێ���ت زهمینهس���ازی بۆ بكرێت ،بهاڵم ئهوانهی كه قس���هیان لهسهر دامهزراندنی دهوڵهت دهك���رد كاری���ان بۆ نهدهك���رد دهرفهتی دهوڵهتیان لهدهست كورد كردهوه لهچهند س���اڵی ڕابردودا ،بهجۆرێ���ك دهتوانرێت بوترێت ئهوانه بهدروشمهكانیان "كۆسپیان لهبهردهم دروس���تبونی دهوڵهتی كوردی دروس���تكرد ،چونكه وایانكرد دوژمنانی ك���ورد خهبهری���ان بێت���هوهو ههرێم���ی كوردستانیشیان خسته ئهم دۆخهوه ،ئهو جهختیش لهسهر ئهوه دهكاتهوه "هاتنی ئهو هێزەی توركیا بۆ سهرخاكی كوردستان بۆ لهباربردنی خهونی دهوڵهتی كوردییه"، ئهوهشی وهكو زانیاریهك بهئاوێنهدا بهاڵم زانیاری زیاتری نەگوت. ئهو ئهندامهی س���هركردایهتی یهكێتی نیش���تمانی بهڕون���ی دهڵێ���ت "ئهگهری دوئیدارهی���ی لهئ���ارادا نی���هو یهكێتیش بهوپهڕی لهخۆبردوییهوه دژی ئهوهیه".
سوپای تورکیا لهکوردستان كه پێی وایه پێش 2020دهوڵهتی كوردی ڕادهگهیهنرێ���ت ،چونك���ه ئێس���تا زیاتر لهجاران بهرپرس���انی ڕۆژئ���اواو تهنانهت ئیسرائیلو واڵتانی ئیقلیمیش كار لهسهر ئهو دۆسیهیه دهكهن كه بهشێكیان بهدژو بهشێكیش بههاوكارو پاڵپشت.
ئهو دهوڵهته ،بۆیه ئهگهری زۆره لهنێوان 2016و 2020دا دهوڵهت دروست بێت". هاوكات لهب���ارهی واڵتانی ئیقلمییهوه، پێیوانی���ه ئهوان ڕێگرب���ن ،چونكه ئێران بهدروس���تبونی دهوڵهتی ك���وردی عێراق بهتایب���هت نهوتی بهس���رهی بۆ یهكالیی دهبێتهوهو توركیاش لهس���تراتیژیدا ههیه دان بهواقیعهكهدا بنێت".
محهم���هد بازیان���ی س���هرۆكی ڕهوتی چاكس���ازی گهش���ه بهوت���هی خ���ۆی ههرێمی كوردستان بهشپرزهیی ئهمنیو لهنهوهدهكانی س���هدهی ڕاب���ردوهوه كار فازیل بهشارهتی ئاماژه بۆ ئهوهدهكات لهس���هر ئهو دۆس���یهیه دهكاتو چهندین سیاسیهوه بهرهوه پیری دهوڵهتی كوردی زانیاری دروستبونو ڕاگهیاندنی دهوڵهتی دۆس���یهی ههواڵگریو جیهانی لهس���هر دهڕوات ،لهالی���هك دوئیدارهییو قهیرانی كوردی لهناو سندوقێكی ڕهشدایهو تهنها ههڵداوەت���هوهو تائێس���تاش زۆرب���هی داراییو لهالیهك كێش���ه سیاس���یهكانی بارزان���ی دهیزانێت ،وهك���و خۆی وتهنی پێش���بینیهكانی لهو ڕوەوە هاتونهتهدی ،ناوخ���ۆ تهنگ���ی بەههرێمی كوردس���تان "س���هرۆك بارزانی لەئێستادا بهو ئاسانیه ئهو پێ���ی وای���ه "خواس���تی ناوخۆییو ههڵچنی���وه تهنانهت ئێس���تاش هێزێكی زلهێ���زهكان ه���اوكارن بۆ دروس���تبونی تورك���ی هاتوهت���ە پهناگوێ���ی ههرێمی ئهوكاته دهشنیشان ناكات". دهوڵهت���ی ك���وردیو كێش���هكانی ناوخۆ كوردس���تان كه بهپێی وتهی بهرپرسانی هاوكات بهشارهتی ،ئێستا ڕایهك ههی ه كاریگهریان نابێت لهس���هر دروستنهبونی گ4ۆڕان ئ���هم هێ���زه بهفهرمانی پارتی
جێگیكراون. هیچیتر نیه ،چونك���ه هێزێك بیهوێت دهوڵهتی كوردی دروس���ت بكات چۆن عهبدوڕهزاق ش���هریف ئهندامی جڤاتی یهكڕیزی نیشتمانی تێكدهدات". نیش���تمانی بزوتنهوهی گ���ۆڕان هاوكات بهرپرسی میدیای گۆڕان پێیوایه "هێنانی یهكێتی نیش���تمانی كوردس���تان ك ه ئ���هو هێ���زه توركی���ه بۆ نزیك موس���ڵ یهكێك لهدروش���مهكانی مافی چارهی پێشێلكردنی س���هروهری خاكی ههرێمی خۆنوسینهو خهباتهكەی نزیكدهبێتهوه كوردس���تانه ،هاوكات ئهو جهخت لهسهر لهس���ێ چارهك��� ه س���هدهو س���هدان ئهوهشدهكاتهوه پارتی دروشمی دهوڵهتی كهس بهدروش���م ه ئاگیرهكانی جهالل ك���وردی بهكاردههێنێ���ت ب���ۆ جواڵندنی تاڵەبان���ی س���كرتێری ئ���هو حیزب ه بۆ ههستو س���ۆزی خهڵكی چونكه دهوڵهت دروس���تكردنی كیانێك بۆ كوردستان ی ڕاناگهیهنرێت دروستدهكرێت ،بهاڵم پارتی خۆیانك���رده قوربانی ،ئێس���تا ڕاك ه تهنانهت خاكهكهشی دابهشكردوه". نزیك ه لهگۆڕانهوه ،پێی وای ه "لهماوهی ش���هریف زۆر جهخ���ت لهس���هر چهند س���اڵی ڕابردودا دهرفهتی لهبار نائامادهی���ی ههرێم���ی كوردس���تان ههبوه ب���ۆ دامهزراندنی دهوڵهت بهاڵم دهكات���هوه بۆ دروس���تبونی دهوڵهتی لهباربراوه" بهڕای ئارێز عهبدواڵ ئهندامی كوردی ،دهڵێت"دروس���تبونی دهوڵهتی س���هركردایهتی یهكێت���ی نیش���تمانی ك���وردی جگ��� ه لهتهفرهدان���ی خهڵك كوردستان.
ه���اوكات فازی���ل بهش���ارهتیش ك��� ه ئهندام���ی س���هركردایهتی پارتیه وهاڵمی ئهو پرس���یاره دهداتهوه ئهگهری دهوڵهت بون���ی باش���وری كوردس���تان بهنزیكتر دهزانێت تا دو ئیدارهی���ی ،وه بارزانیش بهگرنت���ی مانهوهی ك���ورد بهیهكگرتویی تهماشا دهكات ئهگهرچی گرفتی زۆری بۆ دروستدهكرێت. كورد ئهگهرچی ئێستا چاوهڕێی سندوقه ڕهش���هكهی بارزانیه كه بكرێتهوه ،بهاڵم ئهگهرێكی تریش���ی لهبهردهمدایه ئهویش دو ئیداریی���ه كه بهڕای بزوتنهوەی گۆڕان هاتنی هێ���زه توركیهكه بۆ س���هرخاكی ههرێمی كوردس���تان ڕێگاخۆش���دهكا بۆ دهستوهردانی هێزهكانی تر ،ئهوهش ئهو ئهگهره تۆخدهكاتهوه ،بۆیه ئێستا كورد لهنێوان س���هربهخۆییو دو ئیدارهیدایهو جگه لهدهس���تهبژێریكی سیاس���ی كهس نازانێ���ت كامهیان بهنس���یبی كورد دهبن لهچهند ساڵی ئایندهدا.
پارتیو گۆڕان ههڕهشهی بهدادگایی گهیاندنی سهفین مهالقهره :گۆڕان بهئاسانی دهتوانێت چهك ههڵگرێت بهرپهرچی كودهتاچیهكان بداتهوه نهوشیروانو بارزانی لهیهكتر دهكهن ئا :ئاوێنه
ئا :شۆڕش محهمهد چهند رۆژێكه میدیای پارتی دیموكراتی كوردستان باس لهجواڵندنی داوایهكی یاسایی دژی نهوشیروان مستهفا رێكخهری گشتی بزوتنهوهی گۆڕان دهكات ،لهبهرامبهریشدا بهرپرسێكی گۆڕان دهڵێت "هیوادارین پارتی دهست بۆ دۆسیهی لهوجۆره بهرێت ئهوا ئهوكات ئێمهش حساباتی خۆمان لهگهڵ بارزانیدا دهكهین". ئومێد خۆشناو س����هرۆكی فراكسیۆن ی پارتی لهپهرلهمانی كوردستان لهلێدوانێكی بهئاوێنهی راگهیاند "بێگومان ئهو كارانهی كه لهماوهی رابردو لهس����نوری پارێزگای س����لێمانیو ههڵهبج����هو ههروهها ئیدارهی گهرمیانو راپهڕین رویاندا كارێك نین كه بهتهنها بهچهند لێدوانێك����ی رۆژنامهوانی یان ب����ه بهیاننامهو ئیس����تینكاركردن وا بهئاسانی ڕهت ببێتن". خۆشناو راشیگهیاند "بهدڵنیاییهوه ئێمه جگه لهتۆماره دهنگیهكه چهندین بهڵگهو دۆكیۆمێنتی دیكهمان لهالیهو دهبێت ئهو كهس����انهی كه بونه هۆكاری ئهو بابهتهو ههڵس����وڕاندنی ئهو كارهو داڕێژهرانی ئهو پیالن����ه بهدڵنیاییهوه دهبێ����ت باجهكهی بدهن". ئهو وتی "بهالی ئێم����هوه باجدانی ئهو بابهت����ه تهنه����او تهنها لهرێگ����هی دادگاو یاس����اوه دهبێتو بهدڵنیاییهوه ئهو بابهته دهجوڵێنرێتو دهخرێته ب����هردهم دادگاو چاوهڕوان����ی ئهوهش دهكهی����ن كه وێڕای ئهوهی دهبێت ئهو كهسانهی ئهو كارهیان كردوهو ئهو كارهیان هێنایه ئاراوه لهروی یاساوه سزا بدرێن". خۆش����ناو ئاماژه بۆ ئهوهش دهكات كه تۆمارهكانی نهوشیروان مستهفا بهدهنگو رهن����گ لهالی ئ����هوان ههی����هو بهكوالیتی
تهوزیفكردنی ئهم بابهته دو مانای خراپی ههیه ،یهكهمیان ئهوهیه كه كهسێك ههیه سیخوڕی دهكات بهسهر لێدوانهكانی ههمو بهرپرسانی ههرێمی كوردستانو دوهمیشیان تهوزیفێكی خراپی لێدوانهكانی دهكات بۆ ئهوهی بهیاسا زوڵم لهركابهره سیاسیهكانی بكات زۆر ب����اش ،ئهو وتی "ئێم����ه وهك پارتی فهرمانگهیهكی یاس����اییمان ههیه كه سهر بهمهكتهبی سیاس����ی پارتیهو ئێستا ئهو دۆس����یهیه پێشكهش����ی ئهوان ك����راوه بۆ ئ����هوهی بهدڵنیایی����هوه بخرێت����ه بهردهم
دادگاو ههن����گاو و رێ����گا یاس����اییهكانی بهرامبهر بگیرێته بهر". لهب����ارهی تهوزیفكردن����ی ئ����هو جۆره دۆسیانه لهههرێمی كوردستان ،یاساناسو پهرلهمانت����اری پێش����وی عێ����راق ،بهكر حهمهس����دیق بهئاوێن����هی راگهیان����د كه "تهوزیفكردن����ی ئهم بابهته ب����ۆ ئێره دو مانای خراپی ههیه ،یهكهمیان ئهوهیه كه كهس����ێك ههیه س����یخوڕی دهكات بهسهر لێدوانهكان����ی ههمو بهرپرس����انی ههرێمی كوردستانو دوهمیشیان تهوزیفێكی خراپی لێدوانهكان����ی خهڵك دهكاتو تهفس����یری خراپ����ی دهكات بۆ ئهوهی بهیاس����ا زوڵم لهركابهره سیاسیهكانی خۆی بكات". لهبهرامبهریش����دا ،د.ئاس����ۆ مهحم����ود باژێڕوانی س����لێمانی بزوتن����هوهی گۆڕان لهب����ارهی ئ����هم بابهت����هو لهلێدوانێكیدا بهئاوێن����هی راگهیاند "ئهمهی پارتی تهنها بۆ ئهوهیه كه فش����ار لهس����هر بزوتنهوهی گۆڕان دروست بكات تاوهكو دهستبهرداری كۆمهڵێك ش����ت بێتو پارت����ی ئهمهی بۆ ناچێته سهرو ئێمه زانیاری وردمان ههیه لهس����هر ئهوهو پاش����ان بابهتی یاساییو نایاس����ایی ئ����هو بابهت����ه بهجێدههێڵم بۆ ئهوانهی كه یاساناس����نو دهڵێن ئهمه هیچ بنهمایهكی یاسایی نییه". وتیشی "ئێمه هیوادارین پارتی بتوانێت دهس����ت بۆ مهلهفی وابهرێت لهبهرئهوهی خودی مهسعود بارزانی مهلهفی وا ههیه كه تێوهی دهگلێنێت لهتاوانی كۆمهڵكوژیشو ئهوانهی شهڕی ناوخۆو بێسهروشوێنهكانو بریندارانی17ی ش����وباتو ئهوانهی له31ی ئابدا لهههولێر رهمی كران ئهوانه نمونهی زۆر زهقو روننو لهدادگاش����دا دۆس����یهی زۆر بههێزن بۆ ئهوهی پارتی بهگش����تیو مهس����عود بارزانی بهتایبهت����ی بهرنه بهر دادگا ،هیواداری����ن پارت����ی دهس����ت ب����ۆ دۆس����یهی لهوجۆره بهرێ����ت ئهوا ئهوكات ئێمهش حساباتی لهگهڵدا دهكهین".
سهفینی مهالقهره ،ههڵسوڕاوی دیاری بزوتنهوهی گۆڕان لهشاری ههولێر لهم گفتوگۆیهی ئاوێنهدا دهڵێت "ئێمه ویستمان دهوڵهتی هاواڵتی دروست بكهین گرفتی زۆری بۆ دروستكرا". ئاوێنه :ئێستا گۆڕان بهرنامهی چیه؟ سهفینی مهال قهره :ئێستا گۆڕان لهسهر بهرنامهی خۆیهتی بهاڵم دیاره بهرنامهكه كێش���هی دێته بهردهم بۆیه پێویس���تی بهتێگهش���تنی هێزو الیهنه سیاسیهكانو ڕێكخراوهكانی كۆمهڵگای مهدهنی ههیه، بهرنامهكهش گۆڕینی سیس���تمی حیزبیه بۆ دامودهزگای نیشتمانی ،جاری واههیه بهرنامهكهمان بهخێرای���ی دهڕوات جاری واش ههی���ه هێواش دهبێتهوهو كۆس���پی دێتهبهردهم. ئاوێن���ه :ئێس���تا قس���هیهك هاتوهته ئاراوه ك���ه دهوترێت گ���ۆڕان لههێزێكی كاریگ���هرهوه بوهته هێزێكی قس���هكهر، قسه چی لهباردۆخی ههرێمی كوردستان دهگۆڕێت؟ س���هفینی مهالقهره :بهس قس���همان نهك���ردوهئهگهر زو ئهو قس���هیه بوترایه جێگ���هی باوهڕبو ،بهاڵم ئێس���تا دهورو جیاوازی فراكس���یۆنهكانمان لهپهرلهمانی كوردس���تانو وهزیرهكانم���ان لهكابینهی حكومهت���ی ههرێم���ی كوردس���تان لهحیزبهكانی تر جی���اوازهو كهس ناڵێت ئهوانه قسهن ،ئهو بهرنامهیهی ویستمان لهناو حكوم���هت جێبهجێی بكهین كه بۆ داكۆكی لههاواڵتیان بو توشی ئهو بهزمهی ئێستا بوین ئهوانه ههمو كارنو قسهنین، بهردهوام دهبین لهسهر بهرنامهی خۆمانو ئهوهشی چاوی خۆی دانهخات ئهو شتانه دهزانێت. ئاوێنه :ههس���ت ناكهن هێ���زی زهلیلن ب���هردهوام لهژێر ڕهحمهت���دان لهقۆناغه جیاوازهكان���دا چهندین ش���تتان بهرامبهر
كراوه نهتانتوانیوه بهرگری بكهن؟ سهفینی مهال قهره :بزوتنهوهی گۆڕان هێزێكی زهلیل نیه ،پێش ئهوهی دهست به بهرنامهكانیشمان بكهین دهزانین كۆسپی زۆر دێتهبهردهممان ،ئێمه پالنو بهرنامهی مافیاكان ئاشكرا دهكهینو لهبهرژوهندییان دهدهینو ئهو مافیایانه دهستیان دهڕواتو كاریگهریی���ان لهس���هر دامودهزگاكان���ی حكومهتو بازاڕو كۆمهڵگا ههیه بێگومان ئهوان دانانیشن ههروا ئێمه قۆڵبهستیان بكهین ئهوانیش ههوڵی خۆیان دژی ئێمه دهخهنه گ���هڕ ،پێش ئ���هوهی ئێمه ئهو كارانه بكهین حس���ابمان بۆ ئهم ش���تانه كردوه ،بهاڵم ئهگهر مهبهستت ئهوهیه كه ئێم���ه چهك ههڵبگرین یان هێزی چهكدار دروس���ت بكهین ئهوان ئهوهیان دهوێت، ئێوه باش دهزانن ئهوان شهڕی ناوخۆیان دروس���تكردو الریشیان نیه لهوهی شهڕی ناوخ���ۆ دروس���تبێتو خوێنبڕژێت بهاڵم ئێم���ه ئهوهمان ناوێتو بڕوامان بهجوڵهی مهدهنی ههیه بهدڵنیاییەوه ئهوان ناهێڵن بههێمنی بڕوات ،ئێمه گهربمانهوێت هێزی چهكدار دروستبكهین بهئاسانی دهتوانین دروس���تی بكهینو بهرپهرچیان بدهینهوه ب���هاڵم ئ���هوان دهیانهوێت تێك���ی بدهن گۆڕهپانهكه بۆیان چۆڵبێتووهكو جاران لهئاوی لێڵ مهلهبكهن ،نایانهوێت ئاوهكه ڕونبێتهوه. ئاوێنه :ڕای كاك نهوش���یروان لهبارهی ههڵگرتنی چهكهوه چیه؟ س���هفینی مهالق���هره :ڕای كاك نهوش���یروانو ههموش���مان رونه لهسهر ئهوهی كه دهمانهوێ���ت جوڵهی مهدهنی بكهین ،ئهگهر ئهوانی���ش تێكیبدهن ئهوا ئێمه بهرپرسیارانه مامهڵه دهكهینو قهت ناتواننوام���ان لێبكهن كه هێزی چهكدار دروستبكهینو بهرهو ڕویان بینهوه بهچهك، ئێم���ه داوای مافهكانی خهڵ���ك دهكهین ئ���هوهش داوایهكی مهدهنی���ه لهبهرئهوه ئێمه پهنا نابهینه بهر دروستكردنی هێزی چهكدارو لهشكر.
ئاوێنه :خهڵ���ك چاوهڕێی كاردانهوهی ئێوهیه بهرامبهر ئهو دۆخهی بهس���هرتان هێنراوه ،ئێوه بهتهمای چین؟ سهفینی مهالقهره :پهیامهكهمان ڕونو دیاره ئێمه ویس���تمان دهوڵهتی هاواڵتی دروست بكهین گرفتی زۆری بۆ دروستكرا، ئهوانهی تێكیاندا پێویس���ته ئهوان چاكی بكهنهوه ،ئێستا كوردستان وهكو بهرهی كوردستانی س���اڵی 1991بهڕێوهدهچێتو پهرلهمانو حكومهتو سهرۆكایهتی ههرێم نهم���اوهو پارتی دیموكراتی كوردس���تان ئهمانهی تێكداوه دهبێت چاكی بكاتهوه، دهمانهوێ���ت دۆخهك���هوهك���و جاران���ی لێبكرێتهوه. ئاوێنه :ب���هاڵم چهندێكه ئ���هم هاواره دهكهن پارتی گوێتان لێناگرێت؟ س���هفینی مهالقهره :زۆرباش���ه ،ئێمه دانم���ان بهخۆمانداگرتوه هی���چ پهلهمان نی���هو دهمانهوێ���ت ههمو خهڵ���ك لهوه تێب���گات كه ئهوان تێكی���دهدهن ،كاتێك زی���ان ب���ه بهرژوهندییهكانی���ان دهگاتو دهس���هاڵتی ڕهها لهدهستیان دهردهچێت تێكی���دهدهنو دهمانهوێ���ت خهڵكی���ش لهوهبگات ئێمه لهسهر ڕێگا ڕاستهكهینو ههردهبێت ئهوانیش بێنه س���هر ئهو ڕێگا ڕاستهی كه بهڕاوێژو ههنگاوی كرداری ئهم حكومهته لهحكومهتێكی حیزبی مافیایی بهێنین���ه دهرهوهو بیكهین بهحكومهتێكی نیشتیمانی. ئاوێنه :تۆوهكو خۆت لهسیاسهتهكانی ئێستای گۆڕان ڕازیت؟ سهفینی مهالقهره :زۆریش ڕازیم. ئاوێنه :یانی هیچ گلهییت نیه ،لهكاتێكدا ڕێكخهری گشتیش لێره نیه؟ س���هفینی مهالقهره :بهڵ���ی من ڕازیم، ئ���هم بزوتنهوهی���ه پێویس���تی بهعهقڵی كاك نهوش���یروانه ئێستهش كه لێره نیه زۆربهی ش���تهكان بهڕاوێژی ئهو دهڕوات، بهاڵم ئهو كارهكتهرانهی تریش لێرهن زۆر بهجوانی ئهدای بهرنامهو كارهكانی خۆیان دهكهن.
2
تایبهت
) )506سێشهمم ه 2015/12/8
لهفڕۆكهخانهی بهغدا سوكایهتی بهچهند پهرلهمانتارێك ی كورد دهكرێت هێزهكان���ی ههواڵگ���ریو وهزارهتی ناوخ���ۆی عێ���راق لهفڕۆكهخان���هی بهغدا بهبێ هیچ پاساوێك هێرشیان كردۆته س���هر چهند پهرلهمانتارێكی ك���وردو س���وكایهتیان پێك���ردون، پهرلهمانتارێك���ی كورد دهڵێت "ئهوه یهكهمج���ار نیه ئهو ڕهفتاره بهرامبهر پهرلهمانتاره كوردهكان دهكرێت". وریا جهمال ،ئاوێنه :مهسعود حهیدهر ی پهرلهمانت���اری ك���ورد لهپهرلهمان ی راگهیاند ك ه رۆژی عێ���راق بهئاوێنه
ش���هممهی رابردو 12/5هێرش كرای ه س���هر چهن���د پهرلهمانتارێكی كورد ی لهفڕۆكهخان���هی بهغدا كه خۆیش��� ی "ئهم یهكێ���ك بوه لهوان ،ئ���هو وت س���وكایهتی ه بهههڵس���وكهوتێكی ی مهترسیدار بهرامبهر نابهرپرس���انه بهئهندامان���ی ك���وردی ئهنجومهن���ی نوێنهرانو گهورهتری���ن دامهزراوهی چاودێ���ریو یاس���ادانان لهعێراق���دا دهزانم". وتیش���ی"ئهم ه یهكهمج���ار نی ه ئهو
ڕهفت���اره بهرامب���هر بهپهرلهمانتاره ك���وردهكان دهكرێت ،ئ���هو رهفتاره قبوڵ ناكهی���نو نابێت بێدهنگ ببین، ئهوه كارێكی زۆر خراپه". ی ئام���اژه ئهوپهرلهمانت���اره ی بۆئهوهشكرد ك ه دهبێت ئهو كهسانه ئهو كارهیان ئهنجامداوه س���زابدرێن، ی ئهو كاره بهمهبهست كراوه بۆئهوه كوردهكان لهوێ نهبن كاتێك گفتۆگۆ ی عێراق لهب���ارهی یاس���ای بودج���ه دهك���هن ،داواش لهعهب���ادی دهكهم
سزای ئهو كهسان ه بدات. ه���اوكات ئهحمهد حاجی رهش���ید ئهندام���ی پهرلهمان���ی عێ���راق ی لهفراكس���یۆنی كۆم���هڵ بهئاوێنه ڕاگهیان���د ك���ه "رێگرییهك���ه ئهوهی ه ی كاتێك ئێم��� ه دهگهین ه فڕۆكهخانه ی پیهوه ی ڤی ئ���ا بهغ���دا لهش���وێن تێپهڕدهبین ،ئهوه ساڵێكو چوارمانگ ه ه���هروا دهڕۆی���ن ناس���نامهكانمان دادهنێینو دواتر ناس���نامهكانمان بۆ دهگهڕێنن���هوه ،بهاڵم ئهو ڕۆژه چهند
ێ ئهدهبان ه هاتن ه كهسێكی لێبو زۆر ب پێش���هوه ،لهوێوه دهمهقاڵێ دروست بو". ی ئهو وت���ی "پێمانوتن ئێمه ئهندام ی فهرمی هاتوین، پهرلهمانین بۆ كار بهاڵم ئهوان زیاد لهپێوست توندبونو بهڕقهوه مامهڵهیان دهكرد ،جا نازانین ئهو رهق ه لهمێژینهیه یان توندكراون بهرامبهر بهكورد". ئهوپهرلهمانت���اره ك���ورده ئاماژه
سهاڵحهدین بههادین "نهوشیروان مستهفا تا ساڵی داهاتو ناگهڕێتهوه" ههوڵهكان ی بۆ نێوهندگیر ی الیهنهكان رادهگرێت بهرپرسی نوس����ینگهی رۆژنامهوان ی ئهمین����داری پێش����وی یهكگرت����وی ئیسالمی ئاشكرایدهكات "سهالحهدین بههادی����ن دوای ههوڵ����ی یهكهمی بۆ راگرتن����ی ش����هڕی راگهیاندنی نێوان الیهنه سیاس����یهكان دیار نیه قۆناغی ت����ری ههوڵهكان����ی دهس����تپێدهكات یاخود نا ،ئهو دهڵێت "م.سهاڵحهدین ههوڵهكانی بۆ نێوهندگیری الیهنهكان راگرتوه". كارزان تاریق :بهرپرسی نوسینگهی
رۆژنامهوان����ی س����هاڵحهدین بههادین ئهمین����داری پێش����وی یهكگرت����و ی ئیس��ل�امی ،فههم����ه حهمهتۆفی����ق بهئاوێن����هی راگهیاند ك����ه ئهمینداری پێش����وی یهكگرتو ههنگاوی یهكهمی ب����ۆ نێوهندگیری الیهن����هكان ناوه كه ئهویش كۆتاییهێن����ان بهگرژییهكانی نێوانیانو راگهیاندنی شهڕی راگهیاندنه ب����ۆ هێوركردن����هوهی دۆخهكه ،ئهو ههنگاوهشی سهری گرتوه ،ئهو وتی "م.س����هاڵحهدین چاوهرێ����ی وهاڵمی
الیهنهكانی دهكرد تاوهكو ههنگاوی تر بنێن ،ئیتر دوای ئهوه ههنگاوی تر ی نهناوه تاوهك����و بزانرێت ئهو الیهنانه بهدهمیهوه دێن یاخود نا". وتیشی "لهدوای ههوڵی یهكهمی هیچ ههوڵی تازهی نیهو لهسهردانهكهشی بۆ بهغدا ههوڵی ئهوهی داوه ناكۆكیهكانی ههرێم ،كاریگهریی لهس����هر نوێنهرانی كورد لهبهغدا نهبێت". س����هبارهت بهگرژی����ه نوێیهكان����ی نێوان گ����ۆڕانو پارتیش ،ئ����هو وتی
بۆ ئ���هوهش دهكات كه "بهو ڕهفتاره زۆر نیگ���هران بوی���ن ،لهكاتێك���دا پهرلهمانتارێكی خۆیان لهو شوێنان ه دادهبهزێ���ت چ���وار ب���ۆ پێنج كهس ی ی دهكهن ،ب���هاڵم دژایهت پاس���هوان ی كوردستان نوێنهرانی كوردو خهڵك دهكهن ،بۆی��� ه بێدهنگیم���ان لێكرد ی نهبێته كێش���ه ،س���كااڵو بۆئ���هوه ی شتهكانمانم گهیاندۆت ه شوێنی خۆ ههمو الیهنهكانمان لێئاگاداركردۆتهوهو لهو سوكایهتیه خۆش نابین".
"ئ����هم قۆناغه نوێیهی ك����ه هاتوهته پێش����هوه ب����هوهی پارت����ی ههنگاو ی ناوه بۆ تۆماركردنی س����كااڵ لهس����هر نهوش����یروان مس����تهفا ،ئهوه قسهی ت����ازهو ههنگاوی ت����ری دهوێت ،دیار نیه مامۆستا س����هالحهدین ههنگاوی تر دهنێت یاخ����ود نا ،ئومێد دهكهین ئهم دۆخه ئاڵۆز نهبێت ئهگهر ئاڵۆزتر بێ����ت ههرچی بهئهمینداری پێش����وی یهكگرتو بكرێت ئهوه ئامادهیه ش����ان بداته ژێری".
كهركوك تاوتوێی فرۆشتی نهوتی خۆی بهشێوهی سهربهخۆ دهكات ئهندامێك����ی ئهنجومهن����ی پارێزگای كهرك����وك تایب����هت بهئاوێن����ه ئاشكرایدهكات "س����هربهخۆ فرۆشتنی نهوت����ی كهرك����وكو بهههرێمبون����ی پارێزگاك����ه یهكێك����ه لهئهگهرهكان����ی بهردهمی����ان بهكراوهی����ی ماوهت����هوه لهئایندهدا تاوتوێی دهكهن". ئاوێنه :ئهحمهد عهسكهری ئهندامی ئهنجومهنی پارێزگای كهركوك تایبهت بهئاوێن����ه ڕایگهیان����د "نازانن لهنێوان
نهوشیروان مستهفا ی ی نیش���تمان ی جڤات��� ئهندامێك��� ی گ���ۆڕان ئام���اژه ب���هوه بزوتن���هوه ی دهكات ك���ه جگ���ه لهچارهس���هر ی تر رێگر نی ه تهندروس���تی هیچ شتێك لهگهڕانهوهی نهوشیروان مستهفا ،ئهو دهڵێت "نهوش���یروان مستهفا ئهمساڵ ناگهڕێتهوه" ی زانكۆ ئهحم���هد ،ئاوێن���ه :ئهندام ی بزوتنهوهی گۆڕان، ی نیش���تمان جڤات گوڵستان س���هعید ئاماژه بهوه دهكات ی نهوش���یروان مستهفا ك ه تهندروس���ت ی گۆڕان رێكخهری گش���تی بزوتن���هوه ی زۆرباش���ه ،تهنها ههندێك چارهسهر سروش���تی ههی ه ك ه پێویسته بیكاتو ل���هوێ بمێنێت���هوه ،ئهگهرن���ا هی���چ ی تر نهیهێش���تۆتهوه لهوێ ،ئهو شتێك ی س���اڵ وتی "پێناچێت تاوهكو كۆتای بگهڕێتهوه بۆ كوردس���تان ،پێدهچێت ی ی تر مانگێك تاوهكو مان���گو نیوێك پێبچێت بۆ گهڕانهوه". ی "ههر كاتێكیش پێویس���ت وتیش���
بكات بۆ گهڕانهوه ئ���هو دهگهڕێتهوه، خۆی وتویهتی ههركاتێك كوردس���تان پێویستی بهمن بێت دهگهڕێمهوه ئهگهر سهد چارهسهریشم ههبێت". ی ئهو ئهندام���هی جڤاتی نیش���تمان ی ئێستا ی لهوهش���كرد ،ئهو كارانه باس ێ پرسو گ���ۆڕان دهیانكات هیچ���ی ب ی "گۆڕان ی ئ���هو ناكرێت ،ئهو وت��� ڕا بۆخ���ۆی كۆمهڵێ���ك ژوری ههی���ه ك ه بزوتنهوهك��� ه بهڕێوهدهب���ات ،بۆی��� ه ی كارهكان پهكینهكهوتوه لهسهر ئهوه ی لێره بێت تهنها دهبێت رێكخهری گشت ئینجا كارهكان بهڕێوه بچن". ی كاك ی "ئ���هو كاتانهش��� وتیش��� نهوشیروان لێره بوه بهردهوام بڕیارهكان ی گهڕاوهتهوه ب���ۆ ههردو ئهنجومهنهك ه جڤاتی نیش���تمانیو جڤاتی گش���تی، ی م���ن ئهوهن���ده لهبهرئ���هوه بهب���ڕوا كاریگهری نابێ���ت لێره بێت یاخود نا، دیاریشه ك ه بزوتنهوهی گۆڕان حیزبێك ی قائید بێت". نی ه حیزب
وهزارهتی پێشمهرگه: ئاگاداری هاتنی سوپای توركیا نین ئهمین���داری گش���تی وهزارهت���ی پێشمهرگهی حكومهتی ههرێم دهڵێت "وهزارهت���ی پێش���مهرگه ئ���اگاداری وردهكاری هاتن���ی س���وپای توركیا نیه". بنار هیدایهت ،ئاوێنه :جهبار یاوهر وتهبێژو ئهمینداری گشتی وهزارهتی پێش���مهرگهی حكومهت���ی ههرێم���ی كوردس���تان بهئاوێن���هی راگهیان���د "وهزارهتی پێشمهرگه ئاگاداری هاتنو وردهكاری سوپای توركیا نیه بۆ ناو
خاكی ههرێمی كوردستان". الی خۆش���یهوه ش���ێخ جهعف���هر مستهفا بهرپرس���ی یهكهی حهفتای هێزهكانی پێش���مهرگه بهئاوێنهی وت "ئاگاداری وردهكاری هاتنی س���وپای توركیا نیم". ل���هڕۆژی ههینی راب���ردوهوه هاتنه ناوهوهی س���وپای توركی���ا بۆ خاكی ههرێ���م راگهیهن���دراوه ،ئهم هاتنهش چهندی���ن كاردان���هوهی جی���اوازی لێكهوتوهتهوه.
ههرێمو بهغدا چییان لێدێت بۆیه چهند "ئهگهری فرۆش����تنی نهوتی كهركوك بهش����ێكه لهكوردس����تانو وتی"لهڕوی ئهگهرێ����ك لهبهردهمی����ان بهكراوهیی بهش����ێوه س����هربهخۆو بهههرێمب����ون ئاس����ایشو ئابوریهوه كهركوك س����هر ماوهتهوه" ،وتیشی" پهیوهندی ئابوریو لهبهردهمیان����دا كراوهی����ه ،ه����اوكات بهههرێمی كوردستانه". وتیش����ی ئێس����تا كهركوك لهنێوان ئهمنیمان لهگهڵ بهغدا پچڕاوهو تهنها فرۆش����تنی نهوتی كوردیش بهشێوهی چهندین ئهگهری ئاڵۆزدایه ،یهكهمیان پهیوهندیهك����ی كهمی ئی����داری ههیه سهربهخۆ ئهگهرێكی واریده". ئهحم����هد عهس����كهری ئهندام����ی ئهوهی����ه ئهگ����هر بهغدا ئ����هو موچهیه ئهویش دهتوانن بیپچڕێنن". ههرچ����ی لهبارهی ئ����هو ئهگهرانهی ئهنجومهن����ی پارێ����زگای كهرك����وك نهنێرێ����ت ههرێ����م چ����ی دهكات ب����ۆ لهبهردهمیاندایه سهبارهت بهڕزگاربون ئهو زانیاریهش����ی بهئاوێنهدا ،ئێس����تا كهركوك ،هاوكات ئهگهر بهغدا موچه لهوكێش����انهی ڕوبهڕوی����ان بوهت����هوه لهبارتری����ن كاته بۆئ����هوهی ههرێمی نهنێرێت ئهوا بهغ����دا چ پهیوهندیهكی ئ����هوهی تایب����هت بهئاوێن����ه دركاند كوردس����تان ڕایبگهیهنێ����ت كهركوك بهكهركوكهوه دهمێنێت".
ههڵهبجه :الیهن ه سیاسیهكان دوا ی 31كۆبونهوه رێكنهكهوتون ئا :ئیحسان لهۆنی الیهن ه سیاسیهكانی ههڵهبج ه 31كۆبونهوهیان كردوهو هێشتا رێكنهكهوتون لهسهر پۆستهكانی حكومهته خۆجێیهكهی پارێزگای ههڵهبجه ،پارتیو بزوتنهوهی ئیسالمی ڕایانگهیاندوه كه بهشداری حكومهتێكی خۆجێی ناكهن ئهگهر بهشدارێكی راستهقینه نهبن لهپڕكردنهوهی پۆستهكاندا. پارت���ی دیموكراتی كوردس���تان ك ه خاوهنی 6ههزارو 332دهنگی دهنگدانی 30نیس���ان ه بهپێ���ی بهركهوتهكان 2 بهڕێوبهرایهت���ی گش���تی بهردهكهوێت بهپێ���ی زانیاری���هكان بهڕێوبهرات���ی تهندروستیو رۆشنبیری بۆ دیاری كراوه بهاڵم پارتی بهو پۆس���تان ه رازی نیهو بهش���داری لهپڕكردنهوهی پۆستهكانی بهڕێوهبهرایهتی گشتیهكان ناكات. فازیل بهش���ارهتی ئهندامی وهفدی دانوس���تانكاری پارت���ی دیموك���رات ب���ۆ رۆژنام���هی ئاوێن ه دهڵێ���ت "ئێم ه هێش���تا لهگرفتی یهكهم دهرباز نهبوین الیهن���هكان پهلكێش���مان دهك���هن بۆ گرفت���ی دوهم چونكه بهپێی رێكهوتنی دهس���تهی بااڵی دانوستانهكان پۆستی قایمقامی ههڵهبجه بهر پارتی كهوتوه. بهاڵم تائێس���تا پارتی ئهو پۆس���تهی پێنهدراوه". الیهنهكان���ی ت���ر ك���ه پێكهات���ون له(یهكێت���یو گ���ۆڕانو كۆم���هڵو یهكگرت���وی ئیس�ل�امی) پۆس���تهكانی بهڕێوهب���هره گش���تیهكانیش بهغیابی پارتی دابهش���كردون لهبهرئهوه پارتی خ���ۆی ل���هدهرهوهی ئ���هو رێكهوتنان ه دهبینێتهوه .فازیل بهش���ارهتی جهخت ل���هوه دهكات���هوه تاپۆس���تی قایمقام یهكالی���ی نهبێتهوه هی���چ رێكهوتنێك لهس���هر پۆس���تهكانی بهڕێوبهرایهتی ه گشتیهكان ناكهن.
جگه لهپارتی دیموكرات بزوتنهوهی ئیس�ل�امیش خ���ۆی ل���هدهرهوهی رێكهوتنهكهی یهكێتیو گۆڕانو لیستی خزمهت���دا دهبینێت���هوه لهرابردوش���دا بایكۆتی كۆبونهوهكانی دابهش���كردنی پۆستهكانی ههڵهبجهیان كردوه. بزوتنهوهی ئیسالمی لهدهنگدانهكانی 30نیس���اندا توان���ی تهنه���ا 3ههزارو 99دهن���گ بهدهس���ت بهێنێتو بهپێی رێكهوتن���ی الیهنهكان بزوتنهوه لهكۆی 13بهڕێوهبهرایهت���ی گش���تی ی���هك بهڕێوهبهرایهت���ی بهركهوتوه كه بهپێی زانیاری���هكان بهڕێوهبهرایهتی كاروباری مینه. ب���هاڵم بزوتن���هوهی ئیس�ل�امی ئ���هو بهركهوتهی���ه بهحهق���ی خۆیان نازاننو بڕی���اری بهش���دارینهكردنیان لهپڕكردنهوهی پۆستهكانی پارێزگاری ههڵهبجهداوه. كامی���ل حاج���ی عهل���ی ئهندام���ی سهركردایهتی بزوتنهوهی ئیسالمی بۆ رۆژنامهی ئاوێن ه دهڵێت " ئهوپێوهرانهی چوار الیهنهك��� ه مامهڵهی پێوه دهكهن دو فاقیو ناداپهروهرانهیهو سیاس���هتی بهش���ی خ���ۆم دهخۆم لهگ���هڵ تۆش دهخۆم پهیڕهو دهكهن چونكه پۆست ه س���یادیهكانیان لهرابردودا دابهشكردوه بهب���ێ خوێندنهوهی هی���چ پێوهرێك. لهكاتێك���دا ك��� ه بزوتن���هوه دهیهوێت بهپێی ئهنجامی دهنگدانی 30نیس���ان پۆستهكانی بهڕێوهبهرایهتیه گشتیهكان دابهش بكرێت". ههرچ���ی یهكێتی نیشتمانیش���ه ك ه لهرابردودا زۆرینهی پۆست ه سیادیهكانی ههڵهبجهی بهڕێوهبردوه لهههڵبژاردنی 30نیسانیشدا توانی ب ه بهدهستهێنانی زیات���ر له 12ههزار دهنگ���ی پارێزگاك ه لهپێش���هوهی حزبهكان بێت لهئێستادا ههریهك ه لهبهڕێوبهرایهتی ه گشتیهكانی پ���هروهردهو ش���ههیدانو كاروب���اری كۆمهاڵیهت���ی بهردهكهوێ���ت ه���اوكات لهگهڵ پارتیشدا لهكێشهدایهو خهریكی
یهكالی���ی كردنهوهی كێش���هكانیهتیو دوێن���ێ دوش���هممه س���هردانی پارتی كردوه بۆ یهكالیی كردنهوهی پۆس���تی بهڕێوهبهرایهتیه گشتیهكان. ئهحمهد قهدهفهری ئهندامی وهفدی دانوس���تانكاری یهكێت���ی نیش���تمانی بهرۆژنام���هی ئاوێن���هی راگهیان���د ك ه "ل���ه س���هردانهكهیاندا ب���ۆالی پارتی نهگهیش���تونهوه ئهنج���ام .دهش���ڵێت دهبێ���ت بگهڕێن���هوه ب���ۆ لیژن���هی دانوستانكاری بااڵی حزب ه سیاسیهكان بۆ چارهسهركردنی كێشهكان" ئهوهش لهكاتێكدای ه بهپێی ریكهوتنی الیهنهكان پۆس���تی قایمقامی ههڵهبج ه بهر پارتی كهوتوه ئێس���تاش ئهو پۆسته یهكێتی بهڕێوهی دهبات ئهوهش خاڵی ناكۆكی پارتیو یهكێتیه. س���هبارهت بهیهكالی���ی كردنهوهی پۆس���تی قایمقام���ی ههڵهبجه ئهحمهد قهدهف���هری رهخن��� ه لهئهندامان���ی لیژن���هی بااڵی دانوس���تانهكانی الیهن ه سیاس���یهكان دهگرێ���تو دهڵێ���ت" بهب���ێ ئاگاداری الیهنهكان���ی ههڵهبج ه پۆس���تهكانی پارێ���زگارو جێگرهكانیو قایمقام���ی ههڵهبج���ه دابهش���كراون. ئهوهش بههۆكاری كێش���هكانی ئێستا دهزانێ���ت چونك���ه یهكێت���ی نایهوێت قایمقامی ههڵهبجه لهدهستبدات. الیهنێك���ی دیك���هی هاوكێش���هی پارێ���زگای ههڵهبجه بزوتنهوهی گۆڕان ه لهئێس���تادا هێزی دوهم���ی پارێزگای ههڵهبجهی��� ه ب��� ه بهدهس���تهێنانی 10 ههزارو 503دهنگ بهپێی بهركهوتهكان 3بهڕێوهبهرایهتی گشتی بهردهكهوێت ك���ه بهپێ���ی زانیاری���هكان ههریهك��� ه كارهب���او لهبهڕێوهبهرایهتیهكان���ی كشتوكاڵو شارهوانی بهردهكهوێت. ن���زار مهحم���ود ئهندام���ی وهفدی دانوس���تانكاری بزوتن���هوهی گ���ۆڕان ب���ۆ رۆژنام���هی ئاوێن���ه دهڵێ���ت"
رێكهوتنی كۆتاییان كردوه س���هبارهت بهپڕكردنهوهی پۆستهكان تهنها لهسهر وهاڵمی پارتیو بزوتنهوهی ئیس�ل�امی وهستاون لهئهگهری بهشداری نهكردنی پارت���یو بزوتنهوهی ئیس�ل�امی ئهو 3 بهڕێوبهرایهتی���ه ك ه بۆ ئ���هو دو الیهن ه دیاریكراوه بهوهكال���هت پڕدهكرێنهوه جهختیش لهوه هكاتهوه ك ه پڕكردنهوهی پۆستهكان لهسهر بنهمای ئیستحقاقی دهنگدانی الیهن���هكان بوه ههرالیهنێك بهپێی بهركهوتهی خۆی پۆس���تهكانی بهركهوتوه. لیس���تی خزم���هت لهیهكگرت���وی ئیس�ل�امیو كومهڵی ئیسالمی پێكدێت خاوهن���ی 14ه���هزارو 668دهنگه ك ه لهههڵبژاردنی 30نیس���اندا بهدهس���ت هێن���اوه بهپێ���ی بهركهوت���هوهكان 4 بهڕێوهبهرایهتی گش���تی بهردهكهوێت ك ه بهپێ���ی زانیایهكان بهڕێوهبهرایهتی ئهوق���افو ئ���اوهدان كردن���هوهو گهش���توگوزارو وهبهرهێنان بهر لیستی خزمهت كهوتوه. ش���ێخ حهس���هن ئهندام���ی وهفدی دانوس���تانكاری لیس���تی خزم���هت سهبارهت ب ه بهشداریكردنی الیهنهكانی ی راگهیاند دیك��� ه بهرۆژنامهی ئاوێن���ه ك���ه "لیس���تی خزم���هت ب���اوهڕی ب ه بهشداریكردنی سهرجهم الیهنهكان ههی ه بهپێی ئیس���تحقاقی خۆی���ان لهههوڵی بهردهوام���دان ب���ۆ بهش���داری كردنی ههریهك ه لهبزوتنهوهی ئیسالمیو پارتی دیموكرات پێشی وای ه ك ه ئهو دو الیهن ه زیاتر لهئیستحقاقی ههڵبژاردنی خۆیان پێ���درا .ب���هاڵم ئامادهنین بهش���داربن لهپڕكردنهوهی پۆستهكانی بهڕێوهبهره گشتیهكاندا. ی "گرفتی پارت���ی لهگهڵ ئ���هو وت��� یهكێتیدای���هو پهیوهن���دی بهلیس���تی خزمهت���هوه نیی���ه چونك��� ه داوای قایمقام���ی ههڵهبج ه دهكات .وتیش���ی ئهو الیهنان ه زیاتر لهبهركهوتهی خۆیان پۆستهكانیان پێدراوه".
هەنوکە
) )506سێشهمم ه 2015/12/8
5
محهمهدی حاجی مهحمود :یهكێتیو پارتی خهریكه رێكدهكهون بۆ دڵنهوایی ههندێك الیهن قسهناكهن ئا :بنار هیدایهت محهمهدی حاجی مهحمود كه ئێستا لهواڵتی ئهڵمانیایه ،لهم گفتوگۆیهی ئاوێنهدا دهڵێت "رهنگه قهیرانهكان چارهسهر بكرێت ،بهاڵم بارودۆخهكه وهك پێش رێكهوتنی ()6/23ی لێنایهتهوه". ئاوێن���ه :بۆچی ئ���هو ههوڵ���ه زۆرانهی دهدرێن ب���ۆ لێكنزیكخس���تنهوهی پارتیو گۆڕان تائێستا بێ ئهنجامن؟ محهم���هدی حاج���ی مهحم���ود: راس���تییهكهی ئهوهیه كه نازانرێت پارتی دیموكرات���ی كوردس���تان و بزوتن���هوهی گۆڕان چۆن رێككهوت���ون ،رێكهوتنهكهیان ئاش���كرانهكردوه ،خۆیان پهیوهست نهبون بهرێكهوتنهوهكهوه ،دهوترێت كه بزوتنهوهی گۆڕان پابهن���دی ئهو رێكهوتنهی نێوانیان، ئهوه پهیوهندی بهخۆیانهوه ههیه. ئاوێنه :بۆ پارتی س���وره لهسهر گۆڕینی سهرۆكی پهرلهمان؟ محهم���هدی حاجی مهحم���ود :ئهوهش پهیوهن���دی بهرێكهوتنهك���هی نێ���وان گۆڕانوپارتی���هوه ههی���ه ،ل���هوردهكاری رێكهوتنی نێوان ئهو دو حزبه ئاگادار نین، ئهوهنده دهزانین ئهوانو چهند حزبێكی تر رێكهوتن لهس���هر ئهوهی ئهو واڵته لهنێوان پێنج حزبدا بهڕێوه ببهنو شهراكهتی كهس نهكهنو قبوڵ���ی نهكهن ،ئ���هوهش بۆیان نهچوه سهرو نهگهیشتنه خاڵی كۆتایی. ئاوێنه :پێش���بینی دهكهن كێش���هكانی نێوان الیهنه سیاسیهكان بهرهو چارهسهری كۆتایی ههنگاو بنێت؟ محهمهدی حاجی مهحمود :بارودۆخهكه وهك پێ���ش رێكهوتن���ی ()6/23ی لێنایهتهوه ،رهنگه قهیرانهكان چارهس���هر بكرێت ،بهاڵم وهك ئ���هوهی پێنج حزبهكه كۆدهبونهوه،پێن���ج حزبهك���ه س���هفهریان دهكرد ،پێنج حزبهكه بڕیاریان دهدا ،پێنج حزبهكه نهوتیان دهفرۆشت ،پێنج حزبهكه گومرگیان دهكردو ئهوان دهچون بۆ بهغدا، ئهوه نهماو جارێكی تر دوباره نابێتهوه. ئاوێنه :لهئێس���تادا ههرێم بهدو قهیراندا تێپهڕ دهبێت ،قهیرانی سیاس���یو ئابوری، كامیان بۆ ناوبانگی ههرێم زهرهرمهنده؟ محهمهدی حاجی مهحم���ود :قهیرانی ئاب���وری كاریگهرێكی زۆری كردۆته س���هر گرنگی كورد ،لهسهر هاواڵتیان ،ئهو قهیرانه سیاسییه نهبۆته كێش���هیهك بۆ سهرجهم هاواڵتیانی كوردس���تان ،رهنگه كێشه بێت ب���ۆ نێوان دو حزبی سیاس���ی ،یان بوبێته
یهكێتیو پارتی بڕیاریان داوه لهبهرامبهر مهسهله گرنگو ستراتیژییهكان ههردوكیان یهك بڕیاری هاوبهشیان ههبێت محهمهدی حاجی مهحمود كێش���ه لهناوچهیهكدا ،بهاڵم نهبۆته كێشه بۆ ههمو كوردستان. ئاوێنه:یهكێتی نیش���تیمانی كوردستان دوای ئهنجامدان���ی چهند كۆبونهوهیهك بۆ دهستپێكردنهوهی كۆبونهوهی پێنج قۆڵی شكستی هێنا یان سهركهوتو بوه؟ محهم���هدی حاجی مهحم���ود :یهكێتی نیش���تیمانی كوردستانو پارتی دیموكراتی كوردس���تان كۆبونهوهی���ان ك���ردوه، لهوكۆبونهوهیهدا زۆر ش���تیان باسكردوهو لهزۆر ش���تدا گهیشتونهته چارهسهر ،بهاڵم ب���ۆ دڵنهوایی ههندێك الیهن قس���هناكهنو ههندێ���ك كۆبونهوهی تر دهك���هن لهگهڵ الیهنهكانی تردا،ههر یهك لهیهكێتیو پارتی گهیشتونهته زۆر بڕیاری نزیك لهیهكتری. ئاوێن���ه :ئای���ا پێكهێنان���ی حكوم���هت دهس���تپێدهكات یان تا دو س���اڵی تر بهم شێوهیه بهردهوام دهبێت؟ محهمهدی حاجی مهحمود :ئهوه بهستراوه بهرێكهوتن���ی نێوان پارت���یو یهكێتییهوه، ههمو چارهسهرهكان بهس���تراونهتهوه بهو دوالیهن���هوه ،ئ���هوان دهتوانن كێش���هكان چارهسهر بكهنو دهتوانن ههر بهو شێوهیه بمێنێتهوهو درێژهی پێبدهن ،چونكه ئهوان لهحكومهت هاوبهشنوپێكهوهن ،بهیهكهوه بڕیاریش دهدهن. ئاوێنه :لهم هاوكێشه سیاسییهدا یهكێتی خۆی ب���هالی گۆڕان یاخود پارتیدا س���اغ
دهكاتهوه؟ محهم���هدی حاجی مهحم���ود :یهكێتی خاوهن���ی ڕاوبۆچونی خۆیهت���ی ،یهكێتی ناتوانێ���ت ئۆپۆزس���یۆن بێ���تو بی���كات ب���ه دو ئیدارهی���ی ،بۆی���ه چارهنوس���ی ههردوكیان(یهكێتیوپارت���ی) لهئیدارهدانی كوردستان پێكهوهیه. ئاوێنه :بۆچی پرسی سهرۆكایهتی ههرێم هیچ باسێكی نهما؟ محهمهدی حاجی مهحمود :لهو پرسهدا چهند حاڵهتێك ههی���ه ،یهكێكیان ئهوهیه پێش���نیارێك دهكهیت بۆ س���هرۆكی ههرێم دهبێت بهدیلت ههبێ���ت ،كه بهدیل نهبێت چی دهكهیت،بارودۆخی كوردستانو ههرێم لهش���هڕی دژی داعشو ش���هڕی ئابورییه، ئهزمهكان بهدوای یهكتریدا هاتوه ،سهرۆكی ههرێم���ی كوردس���تان ئێس���تا لهلوتكهی بڕیاردان���ی جیهانو رۆژههاڵتی ناوهڕاس���ت بهش���داره ،ئهوكارهكان���ی خ���ۆی ئهنجام دهداتو مامهڵهشی وهك سهرۆكی ههرێمی كوردستان لهگهڵ ئهنجامدراوه. ئاوێنه :ئایا ئێران دهستی ههیه لهپرسی سهرۆكایهتی ههرێمی كوردستان؟ محهم���هدی حاج���ی مهحم���ود :رهنگه ههركهس بۆچون���ی تایبهتی ههبێت ،بهاڵم بڕیاری كۆتایی الی جهماوهری كوردستانه، كۆماری ئیس�ل�امی ئێران جێگهو نفوس���ی خۆی ههی���ه لهعێراقدا،واڵتانی تر بهههمان
ش���ێوه ،س���وپای توركیا هاتۆت ه موسڵو بهرپرسانی بهغدا پێیان نهزانیوه. ئاوێنه :بهغ���دا داوا دهكات بگهڕێتهوهو س���هروهری عێراق بپارێزێت ،ئهمه زهرهری بۆ بڕیاری سیاسیی كورد ههیه؟ محهمهدی حاجی مهحمود :عێراق خۆی نهماوه تاسهروهری بمێنێت ،هیچ شوێنێكو هی���چ هێزێكی واڵتی تر نیه لهعێراقدا بونی نهبێ���ت ،عێراق خۆی س���هروهری نهماوه، ب���هش ب���هش ب���وه ،حكومهت���ی ههرێمو پێش���مهرگه لهالیهكه ،داعش لهالیهكی تر، لهشوێنهكانی تر ههروایه. ئاوێنه :ئایا حهشدی شهعبی مهترسین بۆ كهركوكو بهتایبهتیش بۆ جێناكۆكهكان؟ محهمهدی حاج���ی مهحمود :پێم وانیه هی���چ هێزێك مهترس���ی ههبێت بۆ س���هر ك���ورد ،هیچ هێزێك���ی عێراق���ی ناتوانێت وهك سوپای عێراق لهپێشدا ببنه هێزێكی كاریگهر ،لهئێس���تادا كورد خاوهنی هێزه، خاوهنی پێش���مهرگهیه ،خاوهنی پهیوهندی نێودهوڵهتیی���ه ،ئهمانه خاڵ���ی گرنگن بۆ كورد ،رهنگه كێشه بۆ كورد دروست بكهن، بهاڵم هیچ هێزێك نابێته مهترس���ی بۆسهر كهركوك ،كهركوك كوردس���تانهو لهدهست پێشمهرگهیه. ئاوێنه :یهكێتیو پارتی دهتوانن ناكۆكی نێوانیان لهكهركوكو جێناكۆكهكان الببهن بۆ یهكڕیزی ماڵی كورد؟
محهمهدی حاجی مهحمود :لهكۆبونهوهی چهند رۆژی رابردوی نێوان یهكێتیو پارتی، بڕیاریان داوه لهبهرامبهر مهس���هله گرنگو س���تراتیژییهكان ههردوكی���ان یهك بڕیاری هاوبهش���یان ههبێت ،لهسهر ناكۆكییهكانی ناوخ���ۆش ئهگ���هر نهگهیش���تنه ئهنج���ام پهرلهمان یهكالیی بكاتهوه. ئاوێنه :مهترس���ی داعش لهكوردس���تان ماوه؟ محهم���هدی حاج���ی مهحم���ود: مهترس���ییهكانی داع���ش لهعێراق���داو لهدنیاش ههیه ،مهترس���ی داعش لهس���هر كوردس���تان نهماوه ،چونكه پێش���مهرگه توانی هێرش���هكانی داعش تێكبشكێنێتو بیكشێنێته دواوه %40 ،خاكی كوردستانی لهدهس���ت دهرهێن���ان لهكاتێك���دا نیوهی خاك���ی عێراق���ی بهدهس���تهوهیه ،خاكی سوریای بهدهس���تهوهیه ،بهاڵم پێشمهرگه توان���ی داعش بش���كێنێت ،بۆی���ه داعش بهم حاڵهی ئێس���تاو بهو چهكانهی ئێستا بهدهستیانهوهیه مهترسییان نابێت بۆ سهر كورد. ئاوێنه :یهكگرتوی ئیس�ل�امی كوردستان دهڵێت حزبی سۆسیالیست ئااڵی سپی بۆ پارتی ههڵكردوه ،وهاڵمتان چییه؟ محهمهدی حاجی مهحمود :من لهدهرهوهی كوردستانم نازانم یهكگرتو چی وتوه ،بهاڵم ئهو چهن���د پهرلهمانتار و فراكس���یۆنانهی
ك���ه ههیه ،لهباتی چارهس���هری كێش���هی میللهتهكهیان بكهن ،خۆیان بونهته كێشهو بار بۆ سهرشانی كوردستان ،لهكوردستان كۆنابن���هوه ماوهیهك بهر لهئێس���تا ههمو فراكسیۆنهكان بهسهرپهرشتی فراكسیۆنی گ���ۆڕان لهس���ویدو ئهڵمانی���ا دهگهڕێ���نو بهنام���هی جێگری س���هرۆكی پهرلهمانهوه لهو واڵتانه دهگهڕێن ،لهكوردستان پێكهوه نین ،كهچی وهكو برا لهو واڵتانه بۆ خۆیان دهگهڕێن ،لهالیهكی تر ئهگهر ئااڵی س���پی بۆ ههر حزبێكی شۆرش���گێڕی كوردستان ههڵبكهین المان ئاس���اییه ،ئێمه ش���هڕی داعشو دوژمنانی كورد دهكهین ،ش���هڕی بهعسمان كرد،المان ئاساییه ئااڵی سپی بۆ حزبهكانی خۆم���ان ههڵبكهین ،بهاڵم ئااڵی س���پی بۆ دوژمنانی ك���ورد ههڵناكهین ،نه بهبااڵیاندا ههڵدهدهین ،نه ناوی مناڵهكانمان دهگۆڕین بۆ ناوی دوژمنانی میللهتهكهمان، خراپترین دهوڵهتی كوردیمان لهباش���ترین دهوڵهت���ی جیهان پێ باش���تره ،خراپترین كهسی كوردمان لهههزاران عهرهبی پێپهتیو ئیخوانی میسرمان پێ باشتره. ئاوێنه :تاچهند لهگهڵ دهستپێكردنهوهی كۆبونهوه پێنج قۆڵێكدان؟ محهم���هدی حاجی مهحم���ود :بهههمو ش���ێوهیهك سیاس���هتی پێن���ج حزبهك���ه رهتدهكهینهوه ،چونكه ئهو پێنج حزبه بون لهس���هرهتا كۆمس���یۆنی بااڵی سهربهخۆی ههڵبژاردن���هكان ب���ۆ خۆیان ب���و ،لیژنهی نوس���ینهوهی دهس���تور ب���ۆ خۆی���ان بو، داهاتی كوردستانو نهوت بۆ خۆیان بێت، سیاسهتی ئهو پێنج حزبه بوه ماڵوێرانی بۆ كوردس���تان ،رۆژانه جهنازه بۆ كوردستان دهگهڕێتهوه ،حكوم���هتو پهرلهمانی پێنج حزبهكه بونهته ه���ۆكاری نههامهتییهكان بۆ جهماوهری كوردستان ،میللهت بهههمو ش���تێك رازیی���ه ،دژی كۆبون���هوه پێن���ج حزبهكهی���ن بهههمو ش���ێوهیهك ،دهبێت جارێكی تر سیاسهتێكی نوێ دابڕێژرێتهوه و س���هرجهم الیهنهكان تێیدا بهش���دار بن، لهباتی س���هردانكردنی پێش���مهرگه دهچن س���هردانی واڵتان دهك���هن ،ئهوانه ههموی رهتدهكرێتهوهوپێویس���ته چارهس���هر ب���ۆ میللهتهك���ه بدۆزرێت���هوه .ئ���هوان لهبری هاتوچ���ۆ ،دهبوایه بهڕێوهبهری هاتوچۆیان لهگ���هڵ بوای���ه ،پهرلهمان حهق���ی چییه ئۆتۆمبێل خێ���را دهڕوات ،پهرلهمان حهقی بهسهر كارهساتی ئۆتۆمبێلهوه چییه ،ئهوه ئیش���ی هاتوچۆیه.لهم قهیرانه داراییهدا دو ههفته لهئهوروپا دهسوڕێنهوه ناوی دهنێن چی؟
یهكگرتو :دهست ههیه لهپشت دهركردنی بهیاننامهكهی باڵی ئیساڵحهوه ئا :زانكۆ سهردار عوسمان كاروانی ،لێپرسراوی مهڵبهندی سلێمانی یهكگرتوی ئیسالمی كوردستان، لهم گفتوگۆیهی ئاوێنهدا دهڵێت "كاك مهسعود لهروی ئهمری واقیعهوه بهجۆرێك مامهڵه دهكاتو لهروی یاساییهوه وهزعهكهی بهجۆرێكی تره كه هیچ مافێكی یاسایی نهماوه". ئاوێنه :بهیاننامهیهك بهناوی بهیاننامهی (ژماره یهك)ی باڵی ئیساڵحی یهكگرتوهوه دهركراوه ،ئهمانه كێن كه لهناو یهكگرتودا داوای چاكسازی دهكهن؟ عوس����مان كاروان����ی :راگهیاندن����ی ئهو بهیاننامهیه لهناو ماڵی یهكگرتوهوه نیهو لهدهرهوهی ماڵی یهكگرتوهوهیه ،نهك ههر هیچ سهركردهیهكی یهكگرتوی لهگهڵدا نیه بهڵكو هیچ كهس����ێكی ناسراو و دیاری ناو یهكگرتوش لهن����او ئهم بهیاننامهیهدا دیار نی����ه ،ئهمه تای كۆنگرهیه كه مانگی ()5 كاتی كۆنگرهی ئاسایی خۆیهتی ،بۆیه زۆر ئاساییه ئهم جۆره شتانه بهناوی خهڵكی یهكگرت����وهوه دروس����ت بكرێ����ت ،چونكه ئهوهندهی ئێم����ه بهدواداچونمان كردبێت ئهم بهیاننامهیه هیچ كهسێكی یهكگرتوی لهپشتهوه نیه. ئاوێنه :پێتانوانیه كهسانێك ههن لهناو یهكگرتودا داوای چاكسازی دهكهن؟ عوسمان كاروانی :یهكگرتوی ئیسالمی دروش����مهكهی ه����هر لهیهك����هم رۆژی خۆراگهیاندنیهوه چاكس����ازییه ،یهكگرتو
خ����ۆی داوای ئیس��ڵ�احی ك����ردوهو خۆی بۆ چاكس����ازی هاتوه ئهمهش س����ونهت ی سهرجهم پێغهمبهران بوه لهكاتی وهحیاندا بۆ سهرزهوی بۆ مرۆڤهكان. ئاوێنه :ب����هاڵم یهكگرت����و توانیویهتی بهكردهوه بهرجهس����تهی ئهو دروش����مهی خۆی بكات؟ عوس����مان كاروانی :بهڵ����ێ ،لهرابردودا بهك����ردهوه س����هلماندی ل����هوهی ك����ه بو بهیهكهمین حیزبی ئیسالمی مهدهنی مۆدێرن لهس����احهی سیاسی ههرێمی كوردستانداو توانای دهستاودهس����تكردنی ئاش����تیانهی دهسهاڵت لهبهرپرسی یهكهمی حیزبهكهی خۆیدا ئهنجامب����دات .توانی وهك هێزێكی مهدهنی بێ چهك بێته گۆڕهپانی سیاسی ههرێمی كوردس����تانهوهو ئیس��ڵ�اح لهبێ چهكبونی حیزبیدا بكات لهكوردس����تاندا، توانی نهبێته الیهندار لهش����هڕی ناوخۆدا، توان����ی بێالیهن����ی خ����ۆی بپارێزێت لهم واقیعهی ئهمڕۆی كوردس����تاندا ،یهكگرتو لهپێشكهش كردنی گهنجی سهركهوتو بۆ ناو كۆمهڵگه كۆمهڵێك خهڵكی پێشكهش كرد دهتوانی����ن بڵێین ههمو ئهوانه پڕبون لهعهقڵی چاكسازی. ئاوێن����ه :وهك بهرپرس����ی مهڵبهن����دی س����لێمانی لهگهڵ ئهو بهیاننامهیهدایت كه بهناوی باڵی ئیساڵحهوه دهركراوه؟ عوس����مان كاروان����ی :لهگ����هڵ هی����چ بهیاننامهیهك����دا نی����م ل����هدهرهوهی سیاس����هتهكانی یهكگرت����ودا ،ئ����هوهش بهیاننامهیهك����ه ل����هدهرهوهی ئهجن����دای یهكگرت����و و بهمهرامو مهبهس����تی تایبهت
نهك ههر هیچ سهركردهیهكی یهكگرتوی لهگهڵدا نیه بهڵكو هیچ كهسێكی ناسراوو دیاری ناو یهكگرتوش لهناو ئهم بهیاننامهیهدا دیار نیه نوس����راوه ،ك����ه پێموای����ه ناتوانێت هیچ كاریگهریهك دروست بكات. ئاوێن����ه :دهتهوێت بڵێی����ت لهدهرهوهی یهكگرتوی ئیس��ل�امی دهس����تێك لهپشت دهركردنی ئهو بهیاننامهیهوه ههیه. عوسمان كاروانی :ئهتوانم بڵێم یهكێك
لهئهگ����هرهكان ئهوهی����ه ك����ه دهس����تێك لهپشتیهوه بێت. ئاوێنه :یهكگرتو هیچ بهرنامههكی نوێی ههی����ه بۆ داهاتوی ههرێمی كوردس����تانو دهربازبونی لهم قهیرانانهی كه ههیه؟ عوس����مان كاروان����ی :یهكگرت����و زۆر بهداخ����هوه بهعهقڵێك����ی خۆماڵ����ی پرۆژهیهك����ی جوانی خۆماڵی پێش����كهش كرد ب����ۆ داهاتوی ههرێمی كوردس����تانو ب����ۆ لێكنزیككرن����هوهو س����ازانی الیهن����ه سیاس����یهكان ،بهاڵم مهغروریهتی هێزێكو سوربونی هێزێك لهسهر شتهكانی خۆیو ههروهها حهساس����یهتو حهس����ادهتیش بهپرۆژهك����هی یهكگرتو ك����ه ههبو لهناو الیهنه سیاسیهكاندا نهیهێشت ئهنجامێكی ئیجاب����ی لێبكهوێت����هوه ،بۆی����ه یهكگرتو جوانترین پرۆژهی لهكاتێكدا پێش����كهش ك����رد كه س����هرجهم الیهنه سیاس����یهكان لهوپهڕی پڕگیریدا بون بهرامبهر بهیهكترو یهكگرتو هێنانیه سهرمێزی گفتوگۆ ،بهاڵم قهدری ئهوپرۆژهیهی یهكگرتویان نهگرت. ئاوێن����ه :ئێ����وه وهك بهكگرتو ئێس����تا لهبهری چوار الیهنهكهدان؟ عوس����مان كاروانی :ئێمه وهكو ههریهك لههێزو الیهن ه سیاسیهكانی تر ،وهك چۆن یهكێتیو كۆمهڵ پهیوهندیان ههیه لهگهڵ س����هرجهم هێزو الیهنهكان����ی تر ئێمهیش لهگ����هڵ س����هرجهم الیهنه سیاس����یهكان پهیوهندیم����ان ههی����هو پهیوهندیم����ان نهپچڕاندوه. ئاوێن����ه :لهگ هڵ پارتی����دا پهیوهندیتان چۆنه؟
عوس����مان كاروان����ی :پهیوهندیهكانمان پهیوهندهكی ئاساییه ،بهاڵم لهچوارچێوه ی چ����وار الیهنهكهو پرۆژهكهدا ،چونكه ئێمه لهرابردودا پرۆژهم����ان ههبوه بۆیه لهروی ئهخالقی���� هتو بهرپرس����یارێتی خۆمانهوه بهردهوامین لهس����هر پرۆژهكانی خۆمان، یهكگرت����و زۆر ههوڵیش����ی داوه بۆئهوهی پهیوهندیهكان����ی پارتیو گۆڕان ئاس����ایی ببێتهوه. ئاوێن����ه :ئای����ا رازی����ن لهئ����هدای بهرپرسهكانتان لهنێو حكومهتدا؟ عوسمان كاروانی :لهههرێمی كوردستاندا ئێمه س����ێ دهزگامان ههی����ه ،پهرلهمانه ئیفلیجه ،حكومهته نیمچه ههڵوهشاوهیه، س����هرۆكایهتی ههرێمیش هێزی یاس����ایی خۆی لهدهس����تداوه ،كهوات����ه بارودۆخی ههرێمی كوردس����تان ئاوایه ،بۆیه ئهدای بهرپرس����انی یهكگرت����و لهن����او حكومهت وهكو ئهدای ههریهكه لهو بهرپرس����انهیه ك����ه لهكۆی حیزبهكان بهش����داری دهكهن لهنێ����و حكومهتدا ،چونك����ه بارودۆخهكه ناههموارهو ناتوانیت ههنگاوی زۆر گهورهی تێدا بنێیت. ئاوێن����ه :باش����ه لهئێس����تادا هاواڵتیان بهدهس����ت قهیرانی كارهب����اوه ناڕهحهتنو وهزارهت����ی كارهب����اش الی یهكگرت����وی ئیس��ل�امیه ،تاچهند لهئهدای ئهو وهزیره ڕازین؟ عوسمان كاروانی :ئێمه ئهبێت ئهوهمان لهبهرچاوبێت كاتێك ك ه بزوتنهوهی گۆڕان وهزارهت����ی دارایی وهرگ����رت چاوهڕوانی نهدهك����رد وههای بهس����هربێتو وهزارهتی
دارایی نهتوانێت موچهی هاونیشتیمانیان دابی����ن ب����كات ،كاتێ����ك وهزارهت����ی پێشمهرگهیان وهرگرت چاوهڕوانی ئهوهیان نهدهكرد كه نهتوانن هێزهكانی پێشمهرگه یهكبخهنهوه ،كاتێك یهكگرتوش وهزارهتی كارهبای وهرگرت بهراستی بهو ئومێدهوه وهریگرت كه چاكسازی تێدا بكات ،بهاڵم ئهو واقیعو قهیرانانهی كه ئێستا ههرێمی كوردس����تانی تێكهوت����وهو حكومهتهكهی كردوه بهحكومهتی نیمچه ههڵوهش����اوه، ملمالنێی سیاسیو قهیرانی داراییو دهیان گرفت ههیه ،بێجگه ل����هوه كهمیو زۆری كارهبا بهراس����تی پهیوهندی بهوهزارهتی كارهباوه نی����ه ،پهیوهن����دی بهوهزارهتی س����امانه سروش����تیهكانهوه ههیه ،ئێستا حهوت وێس����تگهی پێدان����ی كارهبا لهكار كهوتون لهبهرئهوهی كه وهزارهتی سامانه سروش����تیهكان توانای دابینكردنی گازیان نیه بۆ ئهم وێستگانه. ئاوێنه :باسی ههرس����ێ سهرۆكایهتیت ك����رد ،بهو پێناس����هیهی كردتان ئێس����تا ههرێمی كوردس����تان بهبێ سهرۆكایهتیه، ئهی كێ ئهم ههرێمه دهبات بهڕێوه؟ عوس����مان كاروانی :ههرێمی كوردستان لهقهیراندا دهژی ،ئهم����ری واقیع دهیبات بهڕێوه ،ئێس����تا حكوم����هتو پهرلهمانو س����هرۆكایهتی ههرێ����م بونی����ان ههی����هو بونیشیان نیه ،ئێستا كاك مهسعود لهروی ئهمری واقیعهوه بهجۆرێك مامهڵهدهكاتو لهروی یاس����اییهوه وهزعهكهی بهجۆرێكی ت����ره ،لهڕوی یاس����اییهوه هی����چ مافێكی یاسایی نهماوه.
4
هەنوکە
) )506سێشهمم ه 2015/12/8
ئهندامێكی سهركردایهتی پارتی:
لهسهر بهدیلی د.یوسف پارتی راوێژ لهگهڵ الیهن ه سیاسییهكان دهكات
ئا :بنار هیدایهت ئهندامی سهركردایهتی پارتی دیموكراتی كوردستان ،چنار سهعد عهبدواڵ لهم گفتوگۆیهی ئاوێنهدا دهڵێت "زۆر خاڵی هاوبهش ئێمهو یهكێتی بهیهكتری دهبهستێتهوه". ئاوێن���ه :پارت���ی بهتهنه���ا تاوانب���ار دهكرێ���ت كه بۆته بهربهرس���ت لهبهردهم چارهسهكردنی قهیرانهكان ،بۆچی؟ چنار س���هعد :ئهو بۆچون���ه زوڵمێكی گهورهیه دهرههق بهپارتی ،ڕهنگه ئهوانهی تهرویج بۆ ئهو قس���انه دهكهن خۆشیان باوهڕیان بهو قس���هیه نهبێت ،راس���تیهك لهئارادایه كه بههۆی قورسایی پارتی ههم وهك ژماره ،ه���هم وهك ڕۆڵو كاریگهری لهمهیدانی كاری سیاس���یو دیپلۆماسیو حكومڕان���ی لهههرێم���ی كوردس���تاندا ، ناتوانرێ���ت بهبێ پارت���ی هیچ بڕیارێك لهس���هر چارهس���هركردنی قهیران���هكان وهربگیردرێ���ت ،ب���هاڵم ئ���هوه ئهم���ه ناگهیهنێت كه پارتی ڕێگری لهچارهس���هر كردنی پرسهكان دهكات ،بهڵكو من ئهوه بهپێچهوانهوه دهیبینم ،پارتی ههمیش���ه ویس���تویهتی بههاوبهشی گش���ت الیهنه سیاسییهكانی كوردستان پرسه ههستیارو نیش���تیمانیهكان لهدانیش���تنی فراوان���دا گفتوگۆو چارهس���هر بكرێ���ن ،بهاڵم ئهوه الیهنی تر بون كه ویس���تیان ئهو بازنانه زۆر تهس���ك بكهنهوه ،تهنانهت پارتیش بخهن���ه دهرهوهی بازنه ،بێگومان ئهوهش مومكین نییه. ئاوێنه :لهدیدی ئێوهوه كێ تاوانباره؟ چنار س���هعد :ئهو الیهنان���ه تاوانبارن ك���ه بهداخ���هوه پێیانواب���و فرس���هته پارتی الواز بكرێت و لهس���احهكه وهدهر بنرێ���ت ،ههر ئهو الیهنانه بهرپرس���ن كه بههۆی نهخوێندنهوهی گش���ت الیهنهكان دۆخهكهیان بهوهی ئهمڕۆ گهیاند .
ئاوێنه:پارت���ی دیموكراتی كوردس���تان ترس���ی ئ���هوهی نی���ه بهتهنی���او ب���ێ هاوپهیمانێتی لهسهر گۆڕهپانی سیاسیی كوردستان بمێنێتهوه ؟ چنار سهعد :نهخێر ،پارتی دڵنیایه كه زۆربهی الیهنه سیاسیهكانی كوردستانیو ههرێم���یو تهنان���هت نێودهوڵهتی���ش درك ب���هڕۆڵو بایهخو پێویس���تی پارتی دیموكراتی كوردس���تان دهكهن لهمهیدانی كاری سیاس���یو حكومڕانی كوردستاندا، بۆیه لهو دۆخهی ئهم���ڕۆی ههرێمدا ههم پارت���ی پێویس���تی بههاوپهیمانی الیهنه سیاس���یهكانی كوردس���تانه ،ههمی���ش الیهنه سیاسییهكان ناتوانن دهسبهرداری هاوپهیمانیهتی لهگهڵ پارتی ببن. ئاوێنه :هێزهكانی كوردستان دابهشبون بهس���هر دو بهرهدا ،بهرهی ئێرانو بهرهی توركیا ،بۆچی پارتی لهبهرهی توركیادایه لهكاتێكدا بهدوژمنێك���ی دێرینو مێژویی كورد دادهنرێت؟ چنار س���هعد :لهسیاسهتدا نه دوژمنی ههمیشهیی ههیهو نه دۆستی ههمیشهیی، ئ���هوهی ك���ه چهس���پاوه بهرژهوهن���دی هاوبهش���ه ،بهبۆچون���ی من پێویس���ته ههرێمی كوردس���تان ههوڵبدات باشترین پهیوهندی لهگهڵ دراوسێكانی ببهستێت، كه ئهم���ه خزم���هت بهئارام���یو بژێوی گهالن���ی ناوچهك���ه دهكات .بۆیه ئهوهی ئهم���ڕۆ كوردس���تانو توركی���ا بهیهكهوه دهبهس���تێتهوه بهرژهوهندی هاوبهشه كه بهدڵنیاییهوه گش���ت خهڵكی كوردستان لێی س���ودمهند بوه ،گهلی كوردس���تان بهدهس���ت ڕژێمهكان���ی گش���ت واڵتانی ناوچهكه زوڵمو ئازارێكی زۆری چهشتوهو دهچێژێت ،بهاڵم ئهوه بهو مانایه نییه كه تۆ ههوڵ ن���هدهی پهیوهندی ئهو ههرێمه لهگهڵ دراوس���ێكانت باش���تر بكهیو كار لهس���هر بهرژهوهندی هاوبهش بكهن ،ئهو ههنگاوان���هی ههرێم نهك ه���هر خزمهتی كوردی كوردستانی باشور دهكات ،بهڵكو
پارت ی جیا لهپارتهكان ی تر تا ئهمڕۆش ی لهگهڵدابێت مهركهزیهتێك ی بههێز ی ههی ه لهناو پارتیدا لهئاست ی ههره بااڵدا سنورێك ههی ه بۆ ملمالنێو لهوه زیاتر تهجاوز ناكات خزمهتی چارهس���هركردنی كێشهی كورد لهبهشهكانی تری كوردستانیش دهكات. ئاوێنه :ب���ۆ رێگا لهچاالك���ی پهكهكه دهگیرێت لهكوردستاندا ،لهكاتێكدا لیژنهی ناوخ���ۆی پهرلهم���ان دهڵێ���ت كاركردنی پهكهكه لهكوردستان رێگهپێدراوه؟ چنار س���هعد :لهبهرئ���هوهی مهیدانی كاری سیاس���ی پهكهكهو كێش���هی ئهوان لهكوردس���تانی باكورو لهگ���هڵ دهوڵهتی توركیایه ،نهك لهكوردس���تانی باش���ور، ئهوهی لهكوردستانی باشور بهدهستهاتوه بهرههم���ی خهب���اتو قوربانیدانی دهیان ساڵهی گهلی كوردستانی باشوره ،پێویسته پهكهكه رێزی لێبگرێتو پارێزگاری لێبكات،
چنار سهعد نهك لهههوڵی دروستكردنی كێشه یاخود كۆنترۆڵكردنیدا بێت .پارتی سوپاسی ههر هێزێكی كوردس���تانی كردوه كه بهشدار ب���وه لهبهرگ���ری كردنی ههر بهش���ێكی كوردستان لهشهڕی تیرۆریستانی داعش، بهاڵم پێویس���ته ههمو الیهك بهرپرسانه لهگهڵ دۆخی كوردس���تان مامهڵه بكهنو بهش���داری كردن لهشهڕی داعش بهنیهتی خۆ فهرزكردنو ههیمهن���هی هیچ هێزێك نهبێت بهسهر ههرێمی كوردستاندا . ئاوێنه:بارزان���ی ههمو س���اڵێك مژدهی س���هربهخۆیی دهداتو ناچێت���ه ب���واری جێبهجێكردنهوه ،ئهمه موزایهده نیه؟ چنار س���هعد :ئهوه ههوڵو تێكۆشانو
تهحهدیهكان���ی بارزان���ی بون لهس���ااڵن ی رابردو كه پرسی س���هربهخۆییان كردۆته بابهتێك���ی گهرموگ���وڕی نێو س���احهی ئهمڕۆی سیاس���ی جیهان ،زۆر سهرۆكو بهرپرسانو سیاسیو بیرمهند ی پایهبهرزی نێودهوڵهت���ی ئهم���ڕۆ ك���ه بهئاش���كرا پشتگیری خۆیان بۆ ئهو پرس ه دهربڕیوه، ئ���هوهی دوێنێ الی خهڵكێ���ك تهنهاوهك خهون س���هیر دهكرا ،بارزان���ی ئهمڕۆكه لهحهقیق���هت نزیك���ی كردۆت���هوه ،بۆیه ئهمڕۆ زۆر بهئاسایی خهڵكی كوردستانو دۆس���تهكانمان ئ���هو بابهته بهئاش���كراو شاراوه گفتوگۆی لهسهر دهكهن ،بارزانی ههنگاوه ههره س���هختهكهی بهدهوڵهت بون���ی كوردس���تانی ههڵێن���اوه ،ئهگهر گشت الیهنه سیاسیهكانی كوردستان لهو پرسهدا پشتیوانی لهبارزانی بكهنو لهگهڵ یهكتری تهباو یهكگرتو بین ،ههنگاوهكان بۆ گهیشتن بهدوا ئامانج زۆر خێراتر دهبن . ئاوێنه :پێش���بینی ئهوه دهكهن كورد ببێت بهدهوڵهت،لهكاتێكدا بارزانی لهژیاندا نهمابێت ؟ چن���ار س���هعد :ئهگ���هر ب���هدور لهبهرژهوهندیی���ه تهس���كو حزبی���هكانو بهرپرس���یارانه لهگهڵ دۆخ���ی ئهمڕۆی ههرێمی كوردستان مامهڵه لهگهڵ یهكتری بكهین بهڵێ ،هی���وادارم تهمهنی جهنابی سهرۆك درێژ بێتو ئهو خهونهی كه ههمو تهمهن���ی خهباتی بۆ ك���ردوه بێته دی، بهاڵم ئهگهر ئهو ڕوداوه لهههر قۆناغێكی تریش���دا ڕوبدات ،بێگوم���ان مێژو رۆڵو خهباتو بهشداری بارزانی لهدروستكردنی دهوڵهتی كوردستانی سهربهخۆ لهبهرچاو دهگرێتو فهرامۆش ناكات . ئاوێنه :وهك ئاشكرایه ملمالنێیهك لهناو ماڵی بارزانیدا ههی���ه بهتایبهتی لهنێوان مهس���رورو نێچیرڤاندا ،ئای���ا ئهمه كاری نهكردوهته سهر رێكخستنهكانی پارتی؟ چنار س���هعد :سروش���تی پارتی جیا
لهپارتهكانی تر ،تا ئهمڕۆشی لهگهڵدابێت مهركهزیهتێك���ی بههێ���زی ههیهو خاوهن یهك گوتاری هاوبهش���ه ،رهنگه لهس���هر ههندێك بابهت بیروبۆچونی جیاواز ههبێت بهاڵم ئهمه بهمانای ش���هڕ یان تێكچوونی س���هنترالیزمی نێو پارت���ی نییه ،كاتێك پارتی ڕوبهڕوی ههر پیالنو ههڕهشهیهك دهبێت���هوه پارت���ی لهههم���و كاتێ���ك یهكگرتو و بههێزتر بهرپهچی ههڕهشهكان دهداتهوه ،لهناو پارتیدا لهئاس���تی ههره بااڵدا س���نورێك ههیه ب���ۆ ملمالنێو لهوه زیات���ر تهجاوز ناكات ،ئ���هو فۆرمی ئیش كردنه لهناو پارتی بۆته ڕێساو چهسپاوهو پارتیهكانیش باش لهبهرچاوی دهگرن . ئاوێنه :هاوپهیمانێتیتان لهگهڵ یهكێتی لهم كاتهدا چۆنه ،باشتر بوه یا خراپ؟ چن���ار س���هعد :هاوپهیمانیهتی نێوان پارت���یو یهكێت���ی بهردهوام���ی ههی���ه، رهنگ���ه لهههندێك قۆناغ���دا زۆر پتهوتر ب���وه لهئێس���تا ،بهاڵم لهئێستاش���دا زۆر خاڵی هاوب���هش ئێمهو یهكێتی بهیهكتری دهبهستێتهوه . ئاوێنه:پارتی بهتهم���ای نوێكردنهوهی رێكهوتننامهی س���تراتیژی نێوان خۆیو یهكێتییه؟ چنار سهعد :ئهمه پهیوهسته بهویستو پێویس���تی كوردس���تان ،بهبۆچونی من ههبونی ئهو هاوپهیمانیهتیه بۆ كوردستان لهدۆخی ئهمڕۆدا زۆر پێویس���ته ،تهنانهت پێویس���ته فراوانتری���ش بكرێ���تو هێزی سیاسی تریش بگرێتهوه ،چونكه خزمهت بهپاراس���تنی تهباییو یهكڕیزی ناو ماڵی كوردستان دهكات ،كه لهئهمڕۆدا پێویستی سهرهكیه. ئاوێنه:پارتی پێی باش���ه لهبری دكتۆر یوس���ف چ ئهندامێكی پهرلهمانی گۆڕان ببێته سهرۆكی پهرلهمان ؟ چنار س���هعد :لهسهر ئهو پرسه پارتی لهگهڵ هێزه سیاس���ییهكانی كوردس���تان گفتوگۆی زیاتر دهكات.
بهڕێوهبهری گشتی تهندروستی سلێمانی :كه دانرام هێرۆخان پێیوتم دو شت ههیه مهیكه ئهوانیش "پارهو ئافرهتن" ئا :بهرههم ئهحمهد بهڕێوهبهری گشتی تهندروستی سلێمانی، د.میران محهمهد عهباس لهم گفتوگۆیهی ئاوێنهدا دهڵێت "تا ماوهی پێشو چل ملیار دینار قهرزار بوین" ئاوێن���ه :دهگوترێت ت���ۆ بههۆی حزبی بونتهوه بوه ،بهتهنها لهو پلهیه دانراویتو پلهی حزبی بااڵت ههبوه ئایا بهو شێوهیه بوه؟ د.می���ران محم���د :بهلێ م���ن یهكێتیمو یهكێت���ی بوم ،له كۆنگ���رهش دهرچوم بۆ ئهندامی ئهنجومهنی ناوهند ،دواتر بههۆی ئهم ئیش���انهوه نهمتوانیوه لهو پۆس���ته ب���هردهوام ب���م ،بهردهوامی���ش یهكێتیم، یهكێتیم ئیستغاللكردوه بۆ خزمهتی گشتی، پارهی یهكێتیم داوه بهپزیشكو كارمهندو نهخ���ۆش بۆ ئ���هوهی خزمهت���ی زیاتری تهندروستی بكهن ،تهنانهت پارهی نۆكانو سكرتاریهتمان بهكارهێناوه بۆ حكومهت بۆ ئهوهی بیس���هلمێنین یهكێتیو كادیرهكانی لهخزمهتی گش���تیدان ،بهپێچهوانهی ههمو الیهكان���ی تر حزبمان ئیس���تیغالل كردوه لهپێناوی خزمهت���ی زیاتری خهڵك ،نهك پۆس���تو خهڵ���ك ئیس���تغالل بكهین بۆ خزمهتی حزب. ئاوێن���ه :وهك گهنجێ���ك ك���ه بویت���ه بهڕێوهبهری گش���تی چ بهرنامهو كارێكی جیاوازت ههبو لهبهڕێوهبهره گش���تیهكانی تر؟ د.می���ران محمد :پالن���ی تایبهتی خۆم ههبو ،س���هرهتایترین بهرنامهو پالنهكانم بهعهدالهتكردن���ی ههن���دێ ئی���شوكار بو لهوانه دابهشكردنی پزیشكم كرد بهنمرهی زانكۆ ئهمه یهكێك بو لهپێوهری عهدالهت لهكارمدا ،چهندین بهرنامهی ترم ههبو كارم تێدا كردونو ئێستاش بهردهوامم ،تاوهكو ئێستا غهدرم لهكهس نهكردوه ،گۆڕانكاری گرنگ���م ئهنجامدا ،هیچ رێگریهكم لێ نهكرا لهجێبهجێكردن���ی كارهكانمدا ،بهبۆچونی
لهشاری سلێمانی تاوهكو ئێستا ههشت حاڵهتی ئایدز ههبوه
بهڕێوهبهری گشتی تهندروستی سلێمانی من باس لهرێگری بكرێ���ت لهبێتواناییهوه س���هر دهردههێنێ���ت ن���هك رێگریكردن، تاوهكو ئێس���تا هیچ بهرپرس���ێكی حزبیو حكومی رێگ���ری لێنهكردوم ،كه دانرام به بهڕێوهبهری گشتی هێرۆخان پێی وتم دو شت ههیه مهیكه ئهوانیش پارهو ئافرهتن ههرچی ئهكهیت بیكه پشتیوانتم ،بهردهوام دهرگام كراوهیه بۆ راگهیاندنو دهس���تهی دهس���تپاكیو دیوانی چاودێ���ری ئهوهش بهه���ۆی دوربونمهوه بوه لهو دو ش���تهی پێیان وت���وم ،زۆرب���هی كارهكانم بهڕاوێژ لهگ���هڵ داواكاری گش���تی ئهنجام دهدهم ئهویش بههۆی شهفافیو دوربونمهوه لهو شتانهی كه پێم گوترا. ئاوێنه :رێژهی ئایدز لهسلێمانی چهنده بهژماره؟ د.میران محم���د :رێژهكان پێمان دهڵێن
ك���ه ئێم���ه میللهتێكی موس���ڵمانین بۆیه دورین لهئایدزو ئهمه بهشێكیهتی بهشێكی تری پهیوهندی بهباڵوكردنهوهی هۆشیاری تهندروستیه كه ئێمه ماوهی ساڵێكه كاری لهسهر دهكهین ،لهشاری سلێمانی لهسااڵنی رابردو تاوهكو ئێستا ههشت حاڵهت بوه، ههندێكی���ان ل���هدهرهوه هاتوهتهوه ،ئایدز تهنها بهخوێنو بهس���ێكس دهگوێزرێتهوه، تاوهك���و ئێس���تا زۆر باش���ین ،تاوهك���و راگهیاندنم���ان بههێزبێت ب���ڕی تێچونمان كهمتر دهبێتهوه ،ئهمس���اڵ كولێرا نههات توانیمان ملیارێك دین���ار بگهڕێنینهوه بۆ حكومهت. ئاوێنه :دهنگۆی ئ���هوه ههبو پارهیهكی زۆری كۆمپانیاكان���ی دهرمان قهرزارن ئایا ئێستاش ئهو قهرزهتان لهسهر ماوه؟ د.میران محمد :تاماوهی پێشو چل ملیار
دینار ق���هرزار بوین ،ئهمه تهنها ئێمه نین بهڵكو ههولێریو دهۆكی���ش گرتوهتهوه، لهئێس���تادا حس���اب بۆ تهندروستیهكان ك���راوه ،ئهگ���هر ئهنجومهن���ی وهزیرانو وهزارهتی دارایی لهس���هر خ���هت نهبونایه تهندروس���تی دهكهوت ،ئێم���ه گلهییمان زۆر بوه س���هرباری حساب بۆكردنهكهش، ئهویش لهبهر تهندروستی گشتی بوه. ئاوێنه :دو بڕیارتان دهركردوه لهس���هر نێرگهل���هو نێرگهلهخان���هكان ،ك���ه ئێوه مۆڵهتیان بۆ ن���وێ ناكهنهوه ئایا ئهتوانن جێبهجێیان بكهن كێش���هتان بۆ دروست نابێت؟ د.میران محم���د :نێرگهله لهس���لێمانی زۆر ب���وه خهریك���ه دهبێت بهب���او ،ئهم بڕیاره دهبێت���ه هۆی كهمكردنهوهی ،ئێمه ئیمزا ناكهین لهس���هر كردنهوهی نێرگهلهو
بهژیانی خهڵكهوه ههیه ،ئهبێت راستیهكان بگهیهنینه خهڵكو زۆرترین قس���ه بكهین، بۆیه زۆر دهردهكهوین ،كاتێك لهراگهیاندن ئهبێت بترس���ی كه پیاوێكی گهندهڵ یان بازرگانی ناش���هرعی بیت ،م���ن هیچم نیه تا لێی بترس���م ،لهبهرئهوهیه لهراگهیاندن ناترس���م ،ههندێ موخالهفه ههیه دهبێت بیكهم لهبهر ژیانی خهڵك ،لهوانه وهزارهتی دارایی بوتڵی ئۆكسجینی داناوه بهئهساس ك���ه نهخۆش تهنها ئۆكس���جینی نهمێنێت دهمرێ���ت ئهوه م���هوادی پزیش���كیه ئهو موخالهفهیه ئهكهم لهبهر ژیانی خهڵك. ئاوێن���ه :ئهو لێكۆڵینهوهیهتان لهس���هر كێشهی ئهو ژنهی گورچیلهیان دهرهێناوه لهكات���ی منداڵبون���دا بهچ���ی گهیش���ت، دهگوترێت ئهم لیژنهیهتان وهك لیژنهكانی تر پهردهپۆش ئهكرێت لهبهرئهوهی پزیشكی تێدایه ئایا بهو شێوهیه لیژنهكانتان؟ د.می���ران محم���د :لیژنهك���هی ئێم���ه داواكاری گش���تی تێدای��� ه ناتوانرێ���ت پهردهپۆش بكرێت ،ئێمه پزیشكمان داوه بهدادگا ههمانه لهپارهوه دهس���تگیركراوه كارمهندمان داوه بهدادگا ،بهاڵم كێش���هی راگهیاندن ئهوهیه خهبهرهك ه لهسهرهتاوه باس ئهكهن ،دوایی راستیهكه باڵوناكهنهوه یان بڕیاری لیژنهك���ه باڵوناكهنهوه ،یهك ش���ت پهردهپۆش ناكهین چونكه داواكاری گش���تی لهس���هرجهمی لیژنهكاندا ههیه، ئهو كێشهیه لهنهخۆش���خانهیهكی ئههلی روی داوه ن���هك نهخۆش���خانهی حكومی، لیژنهكه چ بڕیارێ���ك دهربكرێت لهبهردهم راگهیاندنهكان رایدهگهیهنین. ئاوێنه :كێشهی نهخۆشخانهی منداڵبون چی بهسهر هات؟ چ بڕیارێكی لهسهردرا؟ د.میران محمد :سێ كهسمان لهسهر ئهو كهیس���ه دا بهدادگا ،ئاسیاس���ێڵو فانۆس تلیكۆمیشمان دابهدادگا.
نێرگهلهخان���ه ناكرێ���ت تهندروس���تی ئهو كاره بكات ،ئهبێت نێرگهلهخانه لهشوێنی خواردنو خواردنهوه جیابكرێتهوه ،مۆڵهتی تازه نادهینو ئهوانهی تریش ئهبێت بهپێی رێنماییه تهندروستیهكان بن ئهگهرنا بۆیان نوێ ناكرێتهوه. ئاوێنه :ئایا لهئێس���تادا لهڕوی كوالێتی كۆنترۆڵ���هوه ههمو دهرمانهكان بهكوالێتی كۆنترۆڵدا تێپهڕدهبن؟ د.میران مح���د :نهخێر ،ك���ه قهرزاری كۆمپانیاكانی دهرم���ان بیت ئازاش نابیت بهرامبهری���ان ئهم���هش بهه���ۆی قهیرانی داراییهوه بو ،ئێستا دهستمان كردوهتهوه بهكۆنترۆڵكردنهوهی ناوشار لهم ههفتهیه حهوت كۆگای دهرمانمان داخس���توه ،بۆ زانیاریتان ههمو سلێمانی چوارده كۆگای دهرمانی لێیه ،داخس���تنی ئ���هو كۆگایانه ب���ۆ ه���ۆی پابهندنهبونیان��� ه بهرێنماییه تهندروس���تیهكانهوه ،واته لهسهدا پهنجای كۆگاكانی دهرمانی سلێمانیمان داخستوه، زۆرب���هی داخس���تهكان لهب���هر نهبون���ی سهرچاوهی دهرمانهكانیانه. ئاوێن���ه :دهگوترێ���ت لهكوردس���تان دهس���تبردن بۆ دهرم���ان ،دهس���تبردنه بهقوڕگ���ی دێوهكاندا ،بهرون���ی ئێوه ئهم كارهتان كردوه توش���ی كێش���هو ههڕهشه نهبونهتهوه؟ د.میران مجمد :حهوت كۆگام داخستوه یهك كهس تهلهفۆنی ب���ۆ نهكردوم بڵێت دایمهخ���ه ی���ان وازبێنن ،چونكه ئێس���تا ك���هس روی نای���هتو خهڵ���ك گ���ۆڕاوهو بهرپرسهكانیش هۆشیارن تهداخول ناكهن، واههست ئهكهم بۆخۆمان ترسنۆكین بهبێ ئهوهی كارهكه بكهین ئهترس���ینو خۆمانی بۆ ئاماده دهكهین. ئاوێن���ه :چ���ی وای لێكردویت كهمترین ترس���ت لهراگهیان���دن ههی���ه جی���اواز لهبهرپرس���هكانی تر ،ی���ان رونتر زۆرجار تێبینی :بۆ خوێندنهوه ی كۆی گفتوگۆك ه لێ���دوان دهدهیت بهبێ ئهوهی مۆڵهتت لێ سهردانی سایتی ئاوێنه بكه وهرگیرابێت؟ www.awene.com د.می���ران محم���د :ئێم���ه پهیوهندیمان
تایبهت
) )506سێشهمم ه 2015/12/8
7
کونسوڵی گشتی سودان لهههرێمی كوردستان:
مهرج نیه ئهوهی لهباشور ی سودان رویدا لهههرێمی كوردستان دوبارهبێتهوه ئا :نزار گزال ی یاسین عهوهز كونسڵی گشتی واڵتی سودان لهههرێمی كوردستان ،لهم گفتوگۆیه ی ئاوێنهدا دهڵێت " 600تا 700 قوتابی كورد ئێستا لهسودان دهخوێنن"
یاسین عهوهز
لێكچونێكی ئهوتۆ نی ه لهنێوان عێراقو ئهم ههرێمهی ئێوه تهنانهت لهچهند دۆخێكی كهمدا نهبێت .كه دهبینین حكومهتو وهزارهتهكانو سوپای تیادا ههیه، كه دهكرێ بگوترێت پرۆسهی دهوڵهتێكی ئایندهییه
ئاوێن���ه :هاندهر چی بو ب���ۆ كردنهوهی كونسڵخانه لهههرێمی كوردستان؟ یاسین عهوهز :ئهو زانیاریانهی لهرێگهی ژمارهی���هك لهنێوهندهكان���ی توێژینهوهی سیاسیو س���تراتیژیو تایبهت بهسیاسهتی دهرهوه ،بهتایب���هت لهناوچهی رۆژههاڵتی ناوهراستو چهندین الیهنی دیكه بهوهزارهتی دهرهوهی س���ودان گهیش���تن س���هبارهت بهههرێمی كوردس���تان ،كه ئ���هو ههرێم ه لهشوێنه ههرهگرنگهكانی ناوچهكهیه ،ئهم پارچهیهی لهتوركی���او ئێران درێژدهبێتهوه تافهلهستینو واڵتانی كهنداو ئێمه پێمانوای ه ناوچهیهكی كاریگ���هرو مێژوییه .ههروهها پێمانوای ه ههرێمی كوردستان وهك ههرێمێك تایبهتمهندی خۆی ههی���ه ،لهچوارچێوهی واڵت���ی عێراقدا .ك���ه لێكچونێك���ی ئهوتۆ نی���ه لهنێوان عێراقو ئ���هم ههرێمهی ئێوه تهنانهت لهچهند دۆخێك���ی كهمدا نهبێت. ك���ه دهبینی���ن حكوم���هتو وهزارهتهكانو س���وپای تیادا ههیه ،كه دهكرێ بگوترێت بینیوه ،لهگهڵ بهڕێز س���هرۆكی حكومهتو پسپۆڕییهكی تایبهت. ئاوێنه :ژمارهی ئهو قوتابیه كوردانهی ك ه پرۆس���هی دهوڵهتێك���ی ئایندهیی���ه .بۆی ه چهن���د وهزیرێ���ك دیدارم���ان ههب���وه، گرنگ بو لهنێوان ئێمهو كوردا ش���ێوازێك ههموی���ان ئاماژهیان بهگرنگ���ی پهرپێدانو لهسودان درێژه بهخوێندن دهدهن چهنده؟ یاس���ین عهوهز :ژمارهكه لهنێوان 600تا لهشێوازهكانی پهیوهندی ههبێت .ههروهها پتهوتركردنی پهیوهندی ههردوال كردۆتهوه. ئامادهنهبونی ئێمه لهههرێمی كوردس���تان لهئایندهدا دهك���رێ لهبواری جیاوازی دیك ه 700قوتابیه. ئاوێنه :ئهو ئاس���انكاریان ه چین ك ه ئێوه جۆره بۆش���اییهكی دروس���ت دهكرد ،بهو وهك تهندروس���تیو بازرگانیو رۆشنبیریو پێیهی ههرێمو ناوچهكانو دهوروبهری وهك خوێن���دنو ت���اد ..پهیوهندیهكانم���ان وهك كونسڵخانهی واڵتی سودان پێشكهش پێش���تریش ئاماژهم بۆكرد بۆت ه شوێنێكی قوڵتربێتهوه .كه پێش���تر تهنها لهبۆنهیهك ب���هو كهس���انهی دهك���هن كه ئ���ارهزوی كاریگ���هرو كارا لهناوچهك���هدا .چ ل���هڕوی لهبۆنهكان���دا ئ���هو پهیوهندیان��� ه تێبینی خوێندنیان ههیه لهواڵتهكهتان؟ یاسین عهوهز :ئێمه زانیاریان پێشكهش سیاس���هتهوه ،چ لهڕوی هێ���زهوه .ئهمهش دهك���را .دهمهوێت هێما بۆئهوهش بكهم ك ه لهروبهڕوبونهوهی داع���ش زیاتر دهركهوت .لهئێستادا ژمارهیهكی بهرچاوی خوێندكاری دهكهینو ئاسانكاری رێكاری سهفهریان بۆ ئهوهش لهبیرنهكهین ئێمه لهزۆربهی واڵتانی كورد لهزانكۆكانی سودان درێژه بهخوێندی دهكهین .لهم���اوهی ( )24كاتژمێر فیزایان دیكه ئامادهباش���یمان ههی���ه .جگه لهم ه زانك���ۆو خوێندنی بااڵ لهبواره جیاوازهكاندا ب���ۆ دابین دهكهین .ههروهها لهس���ودان بۆ واڵتانی زۆر بونی دیپلۆماس���یان لهههرێمی چ ل���هڕوی زانس���تی ئهندازیاری زانس���ت ه قوتابیان���ی عێراقیو قوتابیان���ی ههرێمی كوردستاندا ههیه ،بۆیه ئهو بڕیارهماندا. كۆمهاڵیهت���یو مرۆڤایهتی���هكانو ل���هڕوی كوردستان بهتایبهت نرخێكی زۆر تایبهتیان ئاوێنه :جگه لهمهبهس���تی دیپلۆماسیو زمانهوانیو تاد ..درێژه بهخوێندن دهدهن .ب���ۆ دیاریكراوه ب���ه ب���هراورد لهگهڵ ئهو سیاسیو ههروهها پێگهی ستراتیژی ههرێم رۆژانه بهردهوام ژمارهك ه ڕو لهههڵكش���انه .قوتابیانهی لهواڵت ه عهرهبیهكانی دیك ه دێن، لهناوچهكهدا كه هێم���ات بۆكرد ،دهتوانین ئێمه لهئێستادا س���هرقاڵی كاركردنین لهو زۆرجار دهگاته نی���وهی تێچوهكه .ئهمهش چ���ی پێش���كهش بهههرێمی كوردس���تان بوارهدا بۆ ئهوهی بهشێوهیهكی نیزامی زیاتر یهكێك���ه لهوهۆكارانهی ك���ه هانی خوێندن پرۆس���هك ه ئهنجام بدرێت ئهمیش لهرێگهی دهدات بۆ ئهوهی قوتابیانی كورد لهسودان بكهن؟ یاس���ین عهوهز :زۆر الیهنی دیكه ،وهك ههندێ دهزگای فێرخوازی لهكوردس���تاندا ،درێژه بهخوێندن بدهن. ئاوێن���ه :ژم���ارهی ئ���هو س���ودانیانهی دهگوترێت سود وهرگرینو سود بگهیهنین ،بۆئهوهی پرۆسهكه بهشێویهكی ههڕهمهكیو ئاڵوگ���ۆڕی لێزانیهكان بكهی���ن .ههروهها خوێندنهوه بۆنهكراو ئهنجام نهدرێتو ههرێمی لهههرێمی كوردس���تاندا ههن چهندهو زیاتر دهكرێ س���ود لهئهزمونی سودان وهربگرن كوردس���تان سود لهو بواران ه وهربگرێت ك ه لهچ بوارێكیشدا كاردهكهن؟ یاس���ین ع���هوهز :ژمارهكه گ���هوره نیه، بهتایبهت ل���هو ئهزمون���هی كهئێم ه پێیدا پێویستی پێیهتی .ههروهها بهخۆشحاڵیهوه تێپهڕین ،دهبینی���ن جۆره لێكچونێك ههی ه كار بۆئ���هوه دهكهین ك ه بتوانین لهئایندهدا لهنێوان 200تا 250كهس���ه ،ئهو ژمارهی ه لهنێوان ئهو دۆخهی ئێمهی پێدا تێپهڕینو لقی چهند زانكۆیهكی س���ودانی لهههرێمی لهناوچه جیاوازهكانی ههرێمی كوردس���تان ئهوهی ئێس���تا ههرێم لهگهڵ واڵتی عێراقدا كوردس���تان بكهین���هوه .ههروهه���ا لهڕوی لهرێكخ���راوه جیهانی���هكانو بیانی���هكان، تیایدا گ���وزهر دهكا .ههم���و ئهوانه وایان تهندروستیش���هوه دهكرێت سود لهیهكتری لهبواره جیاوازهكاندا كاردهكهن .بهتایبهت ك���رد لهكۆتاییهكانی مانگی 7ی 2015ئهم وهرگرین ،چونكه لهس���ودان س���ااڵنه ( )5وهك راوێژكار. ئاوێن���ه :وهك خ���ۆت ئام���اژهت بۆكرد، ههن���گاوه بنێینو كۆنس���ڵخانهمان ههبێت ،ههزار پزیش���ك بڕوانامه بهدهستدههێنێت. لهو ماوهی���هدا ئێمه بونی دیپلۆماس���یمان دهكرێ���ت ئهم���هش پهنجهرهیهك���ی گرنگ ج���ۆره لێكچونێ���ك ههی ه لهنێ���وان ئێوهو ههی���هو چهندی���ن بهرپرس���ی حكومیمان بێ���ت بۆ س���ودوهرگرتنی ههرێ���م لهچهند عێراق ،لهپرس���ی جیابونهوهی باش���وری
* ساڵی 1992تا 1994كونسوڵی گشتی واڵتهكهی بوه لهبهنغازی -لیبیا * ساڵی 1996تا 2000دیپلۆماتكار بوه لهباڵیۆزخانهی سودان لهواڵتی میسر * لهساڵی 2004تا 2007دیپلۆماتكار بوه لهباڵیۆزخانهی سودان لهسعودیه * ساڵی 2011تا 2013باڵیۆزی واڵتهكهی بوه لهمۆریتانیا * ههڵگر ی بڕوانامهی بهكالۆریۆسه لهیاسا سالێ 1983لهزانكۆی محمهدی پێنجهم لهواڵتی مهغریب * ههڵگری بڕوانامهی دبلۆمی بااڵی ه لهوهرگێران -زانكۆی ئهمریكی لهمیسر * ( )3ساڵ لهواڵتی توركیا خوێندویهتی ،بۆ وهزارهتی دهرهوهی واڵتهكهی توێژینهوهی لهسهر رۆژههاڵتی ناوهراست ئهنجامداوه * لهساڵی 2015بهپلهی باڵیۆز وهك كونسڵی گشتی واڵتهكهی لهههرێمی كوردستان دهستنیشان كراوه س���ودان ،بینیمان لهجیابونهوهی باشوری سودان ،پرۆسهك ه بهش���ێوهیهكی ئاشتیو میانڕهوان���ه بهڕێوهچ���و! پێتوای��� ه ئهگهر ههمان پرۆس���ه لهعێراق روبداتو ههرێمی كوردس���تان جیابێتهوه .بهشێوهی سودان كارهكه بهش���ێوهیهیكی ئاشتیانهو هێمنان ه بهڕێوهبچێت؟ یاس���ین عهوهز :رهنگ ه دۆخهك ه لهعێراق جیاوازتر بێت ،من ئهگهر بهكورتی باسێكی جیابونهوهی باشوری س���ودانت بۆ بكهم، ئهوهب���و ئێم��� ه لهنێوان خۆمان���دا ههردوال رێكهوتننامهیهكمان مۆركرد .رێكهوتننامهك ه لهكینیا بو ،نوێنهری چهندین گهوره واڵتو ههمو رێكخراوه جیهانیهكان ئامادهی بون. ئیم ه رێكهوتین ماوهیهك دیاریبكرێت بهناوی ماوهی رێگهدان بهپێكهوهژیان .ئهگهر ئهو ماوهیه تێپهڕی لهدوای ئهو نێوانهدا راپرسی بكهین .لهماوهی پێكهوهژیان دهبێت ههمو گرژی���هك رابگیرێ���ت ،هاواڵتیانی باش���ور ههمان مافی ژیانی باكوریهكانیان ههبێتو دهبێ���ت حكومهتی س���ودانی پێكهوهژیان بخاته پێش���ینهی كارهكانی .دهبێت ههمو ئهو ئاس���انكاریانه لهنێوان ههردوال كاریان بۆ بكرێت لهڕوی مافی هاواڵتی بونو ژیانی ش���هرهفمهندانهو ئ���ازادی رادهربڕین .ئیتر دوای تێپهڕبون���ی ئهم ماوهیه ،گهیش���تین ه قوناغی راپرس���یو راپرس���یهك ه بهرێژهی ( )%98دهنگ لهسهر جیابونهوه درا ،ئهوان ئارهزوی جیابونهوهی خۆیان نیشانداو ئیتر ت���هواو ئهوه پابهندبون���ه لهنێوان ههردوال، حكومهتی باكور راستهوخۆ دانی بهدهوڵهتی تازهلهدایكبوی باش���وری سودان نا ،یهكهم واڵت بو كه س���هفارهتی خۆی لهباش���وری
س���ودان كردهوه ،پهیوهندیهكه لهنێوانمان بههێمنان ه مایهوه .ئهوه قۆناغێكی راگوزهر ههبو ت���ا ههردوال گهیش���تنه مهس���هلهی یهكالییكردنهوهی بهڵگهنامهی ناس���اندنو مهس���هلهی فهرمانبهرانو تاد ..بۆیه مهرج نی���ه ئ���هوهی الی ئێمه روی���دا لهههرێمی كوردس���تان دوبارهبێتهوهو ه���هر واڵتێك تایبهتمهندی خۆی ههیه .بهاڵم لهكۆتاییدا ئهمه دۆخێكی مرۆییهو رودانی كارهس���ات نی���ه .لهس���ودان ئ���هوان س���هربهخۆییان ههڵبژاردو ویس���تیان داهاتو واڵتی تایبهت بهخۆیان ههبێت.بۆیه دهكرێت مهس���هلهی جیابونهوهی ههرێمی كورس���تان دهقاودهق وهك باشوری س���ودان نهبێت .جگه لهم ه دهكرێ سود لهئهزمونهكه وهربگرێت. ئاوێنه :بهاڵم پێتوانیه ،پێگهی جوگرافی واڵتانی دراوس���ێ لهو مهسهلهیه هۆكارێكی ههره كاریگهر بوبێ بۆ پرسی جیابونهوهكه، رێ���ك پێچهوانهی دۆخی عێ���راق ،واڵتانی دهورب���هری س���ودان لهگ���هڵ جیابونهوهی باشوری سودان بون! ههر بۆیهش پرۆسهك ه بههێمنانه بهڕێوهچو؟ یاس���ین ع���هوهز :بێگوم���ان پێگ���هی جوگرافیو سروش���تی ناوچهكه رۆڵی خۆی دهبینێت .ههروهها بهڵێ واڵتانی دهوروبهر بهتایبهت واڵته ئهفریقیهكان وهك ئۆگهنداو كینیا كه ئ���هوان تێكهڵی راس���تهوخۆیان لهگهڵ باشوری سودان ههبوو بهرژهوهندی هاوبهش���یان لهوێ ههبو .ههروهها بیانوی ئهوهیان ههبو كه باشوری سودان ههیمهنهی عهرهبی بهس���هردا زاڵهو ئهوانیش عهرهب نینو ح���هز بهعهرهب بون ناكهن .ههروهها پاڵپشتی تهواوی كهنیسه بۆ ئهو مهسهلهی ه
ههبو ،لهگ���هڵ واڵتانی ئهفریق���ا وهك ئهو نهخش���ه ئهفریقیهی ك ه ههیهو كاتی خۆی داگیركهری بهریتانی جێی هێشتوه لهكاتی خۆیدا .ئێمه دان بهوهدا دهنێین كه ئارهزو ههبو بۆ ئهو جیابونهوهیه ،لهالیهن ئێمهش وهك باكوریهكان پابهندی ههبو .وهك وتم رێكهوتن ههب���و .بهڵێ ئ���ارهزوی واڵتانی دیك���هش بۆ ئهم جیابونهوهی���ه هۆكارێكی دیك��� ه بو بۆ ئهوهی پرۆس���هك ه بههێمینی بهڕێوهبچێ���ت .لهالیهكی دیكهش بهداخهوه واڵتانی عهرهبی گرنگی بهپرسهكانی سودان نادهن ،ئهوان سۆماڵو سودانو مۆریتانیایان ب���هالوه لهریزی واڵت���ه پهراوێزخراوهكانن. بۆیه پرسی باشوری سودان پرسێكی گرنگ بوو لهناوچهكه. ئاوێنه :دوای بهسهربردنت لهكوردستان زیاتر چ ش���تێك س���هرنجی راكێشاوی؟ چ شتێكیش جێگهی ههڵوهستهو تێبینیه؟ یاس���ین عهوهز :جۆرێ���ك لهپابهندبونو رێكخس���تن ههیه .م���ن لهههولێ���ر پاكو خاوێنی دهبینم .لهههندێك ڕو ههولێر پێش زۆر شاری واڵتانی عهرهبی كهوتوه .لهگهڵ ههبونی ئهو قهیران ه داراییه تارادهیهكی زۆر رێگهوبانو خزمهتگوزاری خراپ نیه ،ئهمهم بهجهنابی پارێ���زگاری ههولێریش راگهیاند. ههروهها كوردستان توانیویهتی ئهو ژماره زۆرهی ئاواره لهخۆی بگرێت ئهمهش جێی دهستخۆشیهو كارێكی ئاسان نیه .ههروهها لهرێگهی ئێوهوه رایدهگهیهنم كه ئاڵوگۆڕی چهندین ش���اند لهنێوان ه���هردوال ئهنجام دهدرێ���تو ههوڵیش دهدهی���ن لهگهڵ چهند دهزگایهكی س���ودانی بۆ ئ���هوهی بتوانین هاوكاری پاڵپش���تی پێشكهش بهئاوارهكان بكهی���ن ،چونك��� ه وهك گوتم لهئێس���تادا ههرێم���ی كوردس���تان چهندین ئ���اوارهی ناوچهكانی دیكهی عێراقی لهباوهش گرتوه. ههروهها پهنابهری س���وریش لهكوردستاندا ه���هن ،هیوادارین بتوانین لهبواری هاوكاری فریاگ���وزاری رۆڵمان ههبێ���ت .هانی ههمو ئهو رێكخراوه جیهانیانهش دهدهین كه بێن لهكوردستان وهك شوێنێكی گرنگ چاالكی زیاتری���ان ههبێ���تو كۆنگ���رهو كۆبونهوه لهههرێم���ی كوردس���تان ئهنج���ام ب���دهن، لهكۆتاییدا هیواخوازین ههرێمی كوردستان پێشڤهچونی زیاترو زیاتر بهدهست بهێنێتو ناكۆكی��� ه ناوخۆییهكان چارهس���هربكرێتو بگهنه چارهس���هرێكی خێرای مهس���هلهی س���هرۆكایهتی ههرێم .بۆئ���هوهی ئهو فایل ه نێوخۆییانه دابخرێنو جهخت لهسهر فایلی دیكه بكرێت ك ه پهیوهستن بهروبهڕوبونهوهی داعشو تیرۆرستان .چونكه یهكخستنی نێو ماڵی خۆتان زۆر گرنگ ه بۆ روبهڕوبونهوهی ناحهزانتان .زۆربهی الیهن ه دیپلۆماسیهكان باس لهحیكمهتی س���هرۆكی ههرێم دهكهن، منی���ش لێرهوه هیواخوازم كاك مهس���عود بتوانێت بهو حیكمهتو ب���هو توانایهی ك ه ههیهتی ئهم قهیرانانهی ئێستا تێپهڕێنێتو الیهن���ی ئاب���وری خهڵكیش چ���اك بێتو بوژانهوهی ئابوری بێته كایهوه.
نوێنهران ی كورد لهبهغدا سهبارهت هاتن ه ناوهوهی سوپا ی توركیا ناكۆكن ئا :ئاریان كهریم هاتنه ناوهوهی سوپای توركیا بۆ دهوروبهری شاری موسڵ كاردانهوه ی جیاوازی بهدوای خۆیدا هێنا ،نوێنهرانی كورد لهپهرلهمانی عێراق سهبارهت بهم هاتنه ناوهوهیه هاوههڵوێست نینو ناكۆكن. پارتی :هاتنی ئهم هێزه تائێستا ڕون نیه ئهش���واق ج���اف ئهندام���ی پهرلهمان ی عێراق لهس���هر لیس���تی پارتی دیموكراتی كوردس���تان پێیوایه هاتنی هێزی توركی بهمهبهس���تی ڕاهێنان هات���ونو ڕێكهوتن ههیه لهنێوان حكومهتی عێراقیو توركیادا بۆهاتنی ئهو هێزانه ،ناوب���راو بهئاوێنهی راگهیاند كه هاتنی ئهم هێزه تائێستا ڕون نیهو لهئاستی هێزه عێراقیهكاندا لێدوانی جۆراوج���ۆر دهدرێ���ت ،لهبهرامبهریش���دا بهرپرسانی توركیا لهئاستی داود ئۆغلوی وهزی���ری دهرهوه پێداگری لهس���هر ئهوه دهكهن كه هێزی توركیا بهبێ رهزامهندی حكومهتی عێراقی نههاتون. جاف وتی "داود ئۆغڵۆ بهئاشكرا دهڵێت حكومهتی عێراقی لههاتن���ی هێزهكانیان ئ���اگادارهو ئهوه تۆمهتێكی ب���ێ بنهمایه
ك���ه هاتن���ی هێ���زی توركیا بهدهس���ت ی كاربهدهس���تانی كوردس���تان بوبێ���ت، باحكومهتی عێراقی ئ���اگاداری كارهكانی خۆیان بن نهیهن تۆمهت ببهخشنهوه". وتیش���ی "ئێمه نازانین هاتنی هێزهكانی توركیا دهبێته كێشه بۆ ههرێمی كوردستان ی���ان نا ئهگهر بۆ ڕاهێن���ان هاتبنو دواتر بگهڕێن���هوه بۆ واڵتهكهی خۆی���ان زیانی لهسهر ههرێمی كوردستان نابێت بهاڵم گهر نهگهڕێنهوه ئهوه خراپ دهكهوێتهوه". ج���اف ئاماژه ب���هوه دهكات كه دهبێت ك���ورد بی���ر ل���هدوای ڕۆیش���تنی داعش بكاتهوه ،چۆن مامهڵه لهگهڵ ئهو هێزانهدا دهكات كه هاتونهته ههرێمی كوردس���تان، ئایا كێشه بۆ ههرێمی كوردستان دروست دهكهن یان نا؟ ناوبراو ئهوهشی رونكردهوه كه جۆرێك لهگرژی لهنێوان عێ���راقو توركیادا ههبوه لهڕاب���ردوداو كاربهدهس���تانی عێراقی���ش لهالیهنی ش���یعه بۆچونیان وایه كه توركیا بهرژهوهندی عێراق���ی لهبهرچاونهگرتوهو ب���هردهوام كێش���ه بۆدهوڵهت���ی عێراقی دروس���ت دهكات بۆی���ه ههرچی���هك بێت لهالیهن توركی���اوه بۆ كۆنتڕۆڵ كردنهوهی موس���ڵو ناوچهكانی ژێردهس���تی داعش حكومهت���ی عێراق���ی ڕهت���ی دهكاتهوهو
س���ونهكانی عێراقیش نایانهوێت ش���یعه بهش���داری گرتن���هوهی موس���ڵ ب���كات، ئهزمونی گرتن���هوهی تكریتیان لهبهرچاوه كه ش���یعهكان چ���ۆن مامهڵی���ان لهگهڵ س���ونه كرد لهكاتی كۆنتڕۆڵكردنهوهی ئهو شارهدا. یهكگرتو :دۆخی كوردستانو ناوچهكه ئاڵۆزتر دهكات دكتور موسهنا ئهمین ئهندامی پهرلهمانی عێراق لهسهرلیستی فراكسیۆنی یهكگرتوی ئیسالمی كوردس���تان بهئاوێنهی ڕاگهیاند ك���ه هاتن���ی ه���هر هێزێك���ی دهرهكی بۆ ههرێمی كوردستان لهم كاتهدا بهبێ بونی ههماههنگیو لهچوارچێوهی پڕۆس���هیهكی نێودهوڵهتیو پرس���ی الیهنه سیاسیهكان دۆخ���ی ههرێم���ی كوردس���تانو ناوچهكه ئاڵۆزتر دهكات. دكتورموس���هنا ب���ڕوای وایهك���ه هاتنی هێزی توركی بهمهبهستی مهشقو ڕاهێنان بێت هیچ كێشهیهك لهناوچهكهدا دروست ناكاتو ژمارهیهكی زۆر ڕاهێنهری ئهمریكیو ئهوروپی وهك ڕاهێن���هر لهعێراقدا بونیان ههیهو ڕاوێژكاری ئێرانی بونی ههیه. ئ���هو وت���ی "هاتنی هێزهكان���ی توركیا بهمهبهس���تی لێدانی داعش لهچوارچێوهی
پالنێك���ی نێودهوڵهتی���دا بێ���تو پ���رس بهدهوڵهتی عێراقی بكرێت". ئاماژهی بهوهش���كرد هاتنی هێزهكانی توركیا بۆ ناوچهی موسڵ هیچ مهترسیهكی تێ���دا نیه بۆههرێمی كوردس���تان ،چونكه لهس���اڵی 1992تائێس���تا دهوڵهته یهك لهدواییهكهكان���ی توركیا پش���تیوانیان بۆ ههرێمی كوردس���تان دهربڕی���وهو ههرێمی كوردس���تان بازاڕه بۆكااڵكان���ی توركیاو توركیاش ڕاڕهوه بۆ ههرێمی كوردستان. موسهنا وتی "هاتنی هێزی توركیا سودی بۆ سونهكانی عێراق دهبێت كه پشتیوانه بۆ ئهوان ،س���ونهكان تهنها پش���تیوانێك ش���كبهرن لهم دۆخ���هی ئێس���تادا چهند دهوڵهتێكن كه یهكێكیان توركیایه". كۆمهڵ :نابێت هێزێكی بیانی بهبێ ڕهزامهندی ناوهند سنور ببهزێنێت زانا ڕۆستایی ئهندامی پهرلهمانی عێراق لهلیس���تی كۆمهڵی ئیس�ل�امی بهئاوێنهی راگهیان���د ك���ه هاتنی هێزهكان���ی توركیا ب���ۆ ههرێمی كوردس���تانو عێ���راق بهبێ ڕهزامهن���دی حكومهتی عێراقی كێش���هی دیكه دروستدهكات لهنێوان ههرێمو بهغدا، ئهو وتی "بهپێی دهس���تور ههرێم بهشێكه لهبهغداو پاراس���تنی س���نورهكان ئهركی
حكومهت���ی عێراقی���هو نابێ���ت الیهنێكی ههرێم���یو ناوخۆی ههرێمی كوردس���تان ڕێگهبدات هێزێكی بیانی بهبێ ڕهزامهندی ناوهند سنور ببهزێنێت". وتیش���ی "بهپێ���ی ئهولێدوانان���هی لهبهرپرس���انی وهزارهتی دهرهوهی عێراق دهرچ���وه حكومهت���ی عێ���راق بێئاگای���ه لهڕهزامهن���دی هاتنی هێزهكان���ی توركیا بۆناوخاكی عێراق". ناوب���راو جهغتی لهوهش ك���ردهوه كه سونهكان بههاتنی هێزی توركیا دلخۆشنو بهههقی خۆیانی دهزانن كه ڕۆڵیان ههبێت لهكۆنتڕۆڵكردن���هوهی موس���ڵو توركی���ا بهپشتیوانی خۆیان دهزانن. زانا ڕۆستایی ئاماژهش���ی بهوهش كرد كه شیعهكانی عێراق بهیاننامهی توندیان لهپهرلهمانی عێراق باڵوكردۆتهوه لهس���هر بهزاندن���ی هێزهكانی توركیاو هاتنی هێزی توركیا بۆخاكی عێراقو داوای ههڵوێستی تون���د لهحكومهتی عێ���راق دهكهن ،بهاڵم بهپێچهوان���هی هێ���زه ش���یعهكان هێ���زه س���ونهكانو هێزه كوردیهكان لهپهرلهمانی عێ���راق بێدهنگن ،ئهمهش���ی گێڕایهوه بۆ دۆخ���ی عێراق كه لهس���هر بنهمای تایفی دام���هزراوهو چاوپۆش���ی لههێزی ههندێك واڵت دهكرێت بۆ ناو عێراق.
گۆڕان :كوردستان دهكاته گۆرهپانی ملمالنێ هوش���یار عهبدواڵ ئهندام���ی پهرلهمانی عێراق لهفراكس���یۆنی بزوتن���هوهی گۆڕان بهئاوێن���هی راگهیان���د كه ه���هر ههوڵێك ههبێ���ت ب���ۆ یهكالكردن���هوهی ههرێم���ی كوردستان بهسهر یهكێك لهو بهرانهی كه ههیه ،كوردس���تان دهكاته گۆرهپانی ئهو ملمالنێیانهی لهناوچهكهدایه. ئهو وت���ی "باش���ترین سیاس���هت ئهو سیاسهتهیه بتوانێت یهك مهودا لهههر دو بهرهك���ه دوربێت ،ههروهك چۆن برایانمان لهڕۆژئاوا مامهڵ���ه لهگهڵ ههردو بهرهكهدا دهكهن ،بهپێویس���تی دهزانین لهههرێمی كوردستانیش بهههمان شێوه سود لهههر دو بهرهكه ببینرێت". ئاماژهی بهوهشكرد كه پارتی دیموكراتی كوردس���تان بهس���هردانهكهی بارزانی بۆ سعودیهو پێشتریش بۆ توركیا دهیانهوێت خۆی���ان یهكالبكهنهوه بهس���هر بهرهیهكدا كه پێمانوای���ه كوردس���تان زهرهری تێدا دهكات. ئهو وتی "بزوتنهوهی گۆڕان پێیوایه كورد دهبێت خۆی یاری���زان بێت لهبری ئهوهی ی���اری پێبكرێت ،پێویس���ته بزانێت چۆن یاری دهكات لهنێوان ههردو بهرهكهدا".
6
) )506سێشهمم ه 2015/12/8
parlaman.awene@gmail.com
پهرلهمان
سهفهركردن ی سهرۆكی پهرلهمان ی كوردستان ناكۆكی نێوان فراكسیۆنهكان قوڵتردهكاتهوه
"سهرۆكی پهرلهمان بڕیاریدا بهتهنیا سهفهر بكات"
د .یوسف لهسهردانهکهیدا بۆ ئهوروپا س���هبارهت بهوهی گرنگ���ی گهیاندن ی چونكه ئێستا سهرۆكێك نهماوه بهناوی ئا :وریا جهمال دۆخی ههرێم بهواڵتانی دهرهوه لهچیدایه دكت���ۆر یوس���ف محهم���هد لهبهرئهوه ی قارهمان قادر وت���ی "لهكاتێكدا خۆمان ئیش���وكاری پهرلهمانی بهش���ێوهیهكی سهفهركردنی سهرۆكی پهرلهمانی نهتوانین دۆخی خۆمان چارهسهربكهین دروس���ت بهڕێ���وه نهب���ردوه ،تاك���و كوردستان لهناو فراكسیۆنهكانی پهرلهماندا بۆچونو ههڵویستی جیاوازی وێنهیهكی جیاواز نیشانی دهرهوه بدهین ئێستا س���هرۆكێكی بهوش���ێوهیه نهبوه غهدر لهپرۆسهی سیاسی میللهتهكهمان لهپهرلهمانی كوردستاندا". لێكهوتۆتهوه ،ههندێك فراكسیۆن وتیش���ی "ئهو متمانهیهی بهسهرۆكی دهكهی���ن ،دهبێت ڕاس���تیهكان لهرێگهی نیگهرانن لهوهی هیچ پرسێك بهوان سهرۆكی پهرلهمانهوه بهدونیای دهرهوه پهرلهمان دراوه بهسازان بوه ،ههركهسێك نهكراوه ،ههندێكی دیكهیان دهڵێن بگهیهنرێت ،ئهوهی ئێم���ه وتومانه زۆر س���ازان تێك بدات شهرعیهتی نامێنێت، ئهگهر فراكسیۆنهكان هاوسهفهری پێشتریش واڵتانی دنیا ئاگاداری بون" .ئهو وهك س���هرۆكی پهرلهم���ان نهماوه سهرۆكی پهرلهمان بونایه پێگهو ئام���اژهی بۆئهوهش���كرد "ناكرێ���ت شهرعیهتی نیه". سهنگی زیاتر دهبو. س���هبارهت بهوهی لێدوانهكانی یوسف سهرۆكی پهرلهمان بێدهنگی بكات لهوهی پهرلهمانتارێك���ی گۆڕان ڕایدهگهیهنێت روئ���هدات لهههرێم ،كارێك���ی لهجێگهی محهم���هد كاریگ���هری دهبێت لهس���هر "ب���ۆ پاراس���تنی س���هربهخۆیی خ���ۆی خۆیداكرد ،كاریگهریشی دهبێت ،ئهزانن ههرێمی كوردستان ،ئهو پهرلهمانتارهی س���هرۆكی پهرلهمان بڕیاریداوه بهتهنیا ئێمه لهكوێی دیموكراس���یداین ،لهرێگهی پارتی وتی "بهڕای من هیچ كاریگهریهكی ئهو قسانهی سهرۆكی پهرلهمانهوه ئهوان نی���ه لهس���هر ههرێم���ی كوردس���تان، سهفهربكات". لێدوانهكانی گرنگ نیه ،كاریگهری نابێت قارهمان ق���ادر ئهندام���ی پهرلهمانی لههاوكاریكردنمان بهههڵهدا ناچن". دهربارهی ئ���هوهی بۆچی س���هرۆكی لهس���هر ههرێمی كوردستان لهبهرئهوهی كوردستان لهفراكسیۆنی گۆڕان بهئاوێنهی ڕاگهیان���د "لهالیهن پهرلهمانی ئ هوروپاوه پهرلهمان هیچ كهسێكی لهفراكسیۆنهكانی سهرۆكی پهرلهمان نیه ،ئهگهر كهسێكی دكتۆر یوس���ف وهك سهرۆكی پهرلهمان پهرلهم���ان لهگهڵ خۆیدا نهبرد ،قارهمان بهههیب���هتو شۆڕش���گێڕ قس���هبكات بانگێش���ت كراوه ،بهر لهسهردانهكهشی قادر وت���ی "الیهنێك���ی پهیوهندی ههیه كاریگهری دهبێت ،بهاڵم قسهكانی دكتۆر ئاگاداری الیهننكانی ترو فراكسیۆنهكان ی بهبانگێشتنامهكهوه ،ئهشیتوانی لهگهڵ یوس���ف هیچ كاریگهری نیه ،كوردستان كردوه ،واته ههمو الیهنهكان ئاگاداربوین خۆش���یدا بیانب���ات ،ب���هاڵم پێدهچێت پێوستی بهدكتۆر یوسف نیه". ههرلهوبارهیهوه قادر رهزگهیی ئهندامی الی���هن ههبوبێ���ت رێگ���ری بكردای���ه، لهسهردانهكهی بۆ دهرهوه ی واڵت". وتیش���ی "كۆی ئهو قسانهی سهرۆكی ئهگ���هر بیبردنانه ،ئهبوای���ه ههمویانی پهرلهمانی كوردس���تان لهفراكس���یۆنی پهرلهمان كردی كه گهورهترین دامهزراوهی ببردایه ،رهنگه الیهن ههبوایه بهشداری یهكێتی بهئاوێنهی ڕاگهیاند "ئهوهندهی من ئاگاداربم پرسو ڕاوێژی بهفراكسیۆنهكان یاسادانانه لهههرێم ،گواستنهوهی دۆخی نهكردایه". مهدین���ه ئهیوب ئهندام���ی پهرلهمانی نهكردوه ،ئاگاداری نهكردونهتهوه ،داوای راستهقینهی ههرێمه بۆ دهرهوهی واڵت، دواجار بۆ پڕۆس���هی سیاسی ههرێم زۆر كوردس���تان لهفراكس���یۆنی پارت���ی لێنهكردون لهگهڵیدا سهفهر بكهن ،دیاره گرنگه ،ناكرێت ئێم ه راستگۆنهبین لهگهڵ بهئاوێنهی ڕاگهیاند "دكتۆر یوسف وهك ئهو دۆخ���هی پهرلهمانی���ش كاریگهری ئ���هو واڵتانهی داوای كۆمهكو هاوكاریان س���هرۆكی پهرلهمان نهچوه بهڵكو وهك ههب���وه ،لهكاتێكدا س���هرۆكی پهرلهمان ئهندامێكی پهرلهمان سهفهری كردهوه ،بهپێی پالنهكانی لیژنه تایبهتمهندهكانی لێدهكهین".
لهگهڵدابوایه پێگهو س���هنگی س���هرۆكی ڕاگهیان���د "هیچ پرسو ڕای���هك بهئێمه نهكراوه ،رهخنهشمان لێگرتون ،ئهمهش پهرلهمانو وهفدهكه زیاتر دهبو". دهرب���ارهی لێدوانهكان���ی س���هرۆكی یهكێكه لهوكلتورهی لهم خولهدا السایی پهرلهمان تاچهند كاریگهری ههیه لهسهر خولهكانی رابردو كراوهتهوه كه پرسوڕا ههرێمی كوردس���تان ئهوپهرلهمانتارهی بهتهنیا بهپێنچ فراكس���یۆنهكه دهكرێت، یهكێت���ی وتی" ههم���و ئ���هو واڵتانهی پرسوڕا بهوان كراوه بهس بهئێمه نهكراوه دۆستایهتیان لهگهڵ ههرێمی كوردستان لهكاتێكدا ئێمه باش���ترین ههڵویستمان ههیه یان دۆس���تایهتیان نیهو ئاستهنگ ههبوه ،لهس���هر ئهو كودهتایهی بهسهر لهبهردهم پێشكهوتنی ههرێمی كوردستان دكتۆر یوسفدا كراوه". وتیش���ی "ئهگ���هر فراكس���یۆنهكانی دروس���ت دهك���هن ،ك���ۆی زانیاریهكان دهربارهی ههرێم دهزانن ،بهتایبهتی ئهو لهگهڵدابوای���ه بهدڵنیای���هوه ل���هڕوی قهیرانه سیاس���یهی روب���هروی ههرێمی دیپلۆماس���یو مهعنهوی���هوه س���هنگو هێزهكهی زیاتر دهبو ،دهنگو سهدایهكی كوردستان بۆتهوه". ئهو پهرلهمانت���ارهی یهكێتی ئاماژهی گهورهتری دهبو ،بهاڵم كاریگهی باش���ی بۆئهوهش ك���رد "لێدوانهكانی كاریگهری ههبوه لهگهڵ ئهوهشدا". س���هبارهت بهوهی بۆچی پرس بهئێوه س���لبی دهبێت ،راس���ته ئێستا سهرۆكی پهرلهمان رێگری لێدهكرێت مومارهسهی نهكراوه "ئهم خولهی پهرلهمان خهڵك زۆر دهس���هاڵتهكانی خ���ۆی ب���كات ،بهاڵم گهشبین بو بهاڵم زۆر كهلتوری سهردهمی تاكو ئێس���تا س���هرۆكی پهرلهمانهو ئهو یهكێتیو پارتی دوبارهدهكرێتهوه ،كاتی رێكاره یاس���اییان هی پێوسته بنرێت بۆ خ���ۆی یهكێتیو پارت���ی ڕۆڵیان دهبینی لێس���هندنهوهی متمان���ه نهگیراوهتهبهر ،ئێس���تاش ل���هدو الیهنهوه بۆت���ه پێنچ كاتێكیش كهس���ێك لهئاس���تی سهرۆكی الیهن ،ئهوهش سیاسهتێكی زۆر ههڵهیه پهرلهمان بێت قسهلهس���هر پڕۆس���هی پهراوێزخستنی خهڵك". س���هرۆكی فراكس���یۆنی بزوتن���هوهی سیاس���ی ههرێم ب���كات ،دی���دگای ئهو سهبارهت بهههرێمی كوردستان ،لهخانهی ئیسالمی ئاماژهی بۆ ئهوهشكرد "دكتۆر رهخنهدا بێت بێگومان كاریگهری سلبی یوس���ف بیهوێت یان نا ئهوه كێشهیهكی دهبێت لهسهر وێنهی ههرێمی كوردستان ،زهقه ،نوێنهری پێنچ ملیۆن كهس دهكا ئهمهش مان���ای ئهوهنیه ئهوهی لهدهمی ش���تێكی بچوك نیه كهس پێ نهزانێت، س���هرۆكی پهرلهمان دهردهچێت شتێكی كاتێ���ك ئهو بهڕهس���می باس���ی دهكات لهدهرهوه قورسایی تایبهتی خۆی ههیه، تازهبێت". شوان قهاڵدزهیی سهرۆكی فراكسیۆن ی كاتێك تۆ دهزگاكان���ی خۆت ناپارێزیت بزوتنهوهی ئیسالمی كوردستان بهئاوێن هی نابێت بترسیت لهدهرهوه باسبكرێت".
راسته ئێستا سهرۆكی پهرلهمان رێگری لێدهكرێت مومارهسهی دهسهاڵتهكانی خۆی بكات ،بهاڵم تاكو ئێستا سهرۆكی پهرلهمانهو ئهو رێكاره یاساییانهی پێوسته بنرێت بۆ لێسهندنهوهی متمانه نهگیراوهتهبهر
ئایا پهرلهمان پاساو ی مانهوهی ماوه؟
ههندێك لهپهرلهمانتاران وهك میدیاكاریان لێهاتوهو تهنها لهفهیسبوكدا چاالكن ئا :وریا بهشێك لهئهندامانی پهرلهمان باس لهوهدهكهن پێوسته بۆدهربازبون لهم دۆخهی ههرێمی كوردستانی تێیكهوتوه ئهندامانی پهرلهمان بهكۆمهڵ دهستلهكاربكێشنهوه، بۆئهوهی پهرلهمانوحكومهت ههڵوهشێتهوه ،بهشێكی دیكهی پهرلهمانتاران ئهوه تهنیا بهزیادكردنی كارتێك دهزانن بۆ پارتی دیموكراتی كوردستان. تهالر لهتی���ف ئهندام���ی پهرلهمانی كوردس���تان لهفراكس���یۆنی یهكێت��� ی بهئاوێنهی ڕاگهیاند "ئهوهی ئهم دۆخهی دروس���تكردوه پهرلهم���انو كارهكانی نی���ه بهڵكو كورس���ی س���هرۆكایهتی ههرێم���ه ،ئهگهر دهستلهكاركێش���انهی ی پهرلهم���ان ببێته هۆكارێك ئهندامان��� بۆچارهس���هركردنی كێش���هكانی ههرێم كارێكی باشه ،دڵنیام هیچ پهرلهمانتارێك نیه واژۆی دهستلهكاركێشانهوهی نهكات،
بهاڵم من بهو ش���ێوهیهی نابینم ئهگهر پهرلهمانیش ههڵبوهشێتهوه كۆمیسیۆن ناتوانێت ههڵبژاردن بكات". وتیش���ی "دهستلهكاركێش���انهوهی پهرلهمانت���اران دهبێ���ت بهكارتێك���ی دیك���ه بهدهس���ت پارت���ی دیموكراتی كوردس���تانهوه ،دۆخێكی دیكه دروست دهبێت كێش���ه بۆ ههرێمی كوردستان زیاتر دهكات". ئهو پهرلهمانتاره ئاماژهی بۆ ئهوهش كرد "ئهوه چارهسهر نیهو كۆدهنگی نیه لهس���هری ئهگهر ههمو فراكسیۆنهكان هاودهن���گ ب���ن پێویس���ته س���هرۆكی پهرلهم���ان بگهڕێنرێتهوه بۆ پهرلهمان، چونك���ه ئ���هو كارهی پارت���ی زۆر زۆر نایاساییه". دهربارهی ئهوهی ئهندامانی پهرلهمان چاالكیهكانیان گواس���تۆتهوه بۆ تۆڕه كۆمهاڵیهتیهكان ،تهالر وتی "زۆر دروسته كاری پهرلهمانتاری كاری فهیس���بوكو راگهیاندن نیه ههندێك لهپهرلهمانتاران وهك میدیاكاری���ان لێهات���وه ،كاری پهرلهمانتار لهن���او لیژنهكاندایه لهگهڵ
بهدواداچ���ون ،یهكێ���ك لههۆكارهكان ی پهرلهمان���ی بهم دۆخ���ه گهیاند كاری ههندێ���ك لهپهرلهمانتارهكان���ه ئهوهش دهگهڕێت���هوه بۆ ب���ێ ئهزمون���ی ئهو پهرلهمانتارانه لهكاری پهرلهماندا". زۆرێ���ك لهچاودێ���ران پێیانوای���ه پهرلهمانی كوردس���تان ب���هم دۆخهی ئێس���تایهوه وهك نهب���و وای���ه ،ن���ه دهتوانێت كاری یاس���ادانان بكاتو نه چاودێ���ری دهزگای جێبهجێكردنو نه ی ئاساییو توانای ئهنجامدانی كۆبونهوه نائاسایی خۆیش���ی ههیه لهدوای 12ی ئۆكتۆب���هرهوه ك���ه رێگ���ری لهچونی د.یوسف محهمهدی سهرۆكی پهرلهمان بۆ ههولێر كرا ،تهنانهت ئێستا بهشێك لهپهرلهمانتارانی���ش ب���اس لهنهبون���ی پاساوی مانهوهی پهرلهمان بهمجۆرهی ئێستا دهكهن. بهاڵم پهرلهمانتاری سهر بهفراكسیۆنی پارتی ،فرسهت س���ۆفی رایدهگهیهنێت "كاتێ���ك پهرلهم���ان ههڵوهش���ێتهوه، مهترس���ی ئهوه ههیهكێشهكان قورستر بێ���ت ،تا ماوهیهك���ی زۆر دۆخهكه بهو
شێوهیه بمێنێتهوه ،پشتی سیناریۆكه رون نیه". س���ۆفی وتی "تاكو ئێس���تا گفتۆگۆ ههی���ه ب���ۆ ئ���هوهی كێش���هكه لهگهڵ یهكت���ری چارهس���هربكهین ،یهكێ���ك لهس���یناریۆكان ئهوهی���ه نیوه كۆ یهك ئهگ���هر دهستلهكاركێش���انهوهیاندا پهرلهم���ان ههڵدهوهش���ێتهوه ،دهبێت ههڵبژاردی پێش���وهخته بكرێت ،ئهمه یهكێ���ك لهدهروازهكان���ی دهرچ���ون لهكێش���هكانه ب���هاڵم ئایا كۆمیس���ۆن دهتوانێت ههڵب���ژاردن بكات؟ خهڵكو هێزه سیاسیهكان ئامادهن". سهبارهت بهوهی ئهندام پهرلهمانهكان لهفهیس���بوكدا چ���االك بون فرس���هت س���ۆفی وتی" بهدڵنیایهوه دهركهوتنی پهرلهمانت���ار وهك راگهیاندن���كارو ئهنجامدان���ی چاالك���ی لهفهیس���بوك كاریگهری خراپی ههبوه". فایهق مس���تهفا ئهندامی پهرلهمانی كوردس���تان ل���ه فراكس���یۆنی گۆڕان ڕاگهیاند"دابهش���بونی بهئاوێن���هی الیهنهكان لهوهگهورهتره بهههڵبژاردنی
پێشوهخته چارهس���هربكرێت ،ههڵبهت ه ئهن���دام دهستلهكاركێش���انهوهی پهرلهمانهكان یهكێكه لهسیناریۆكان". وتیش���ی"پهرلهمانتارهكان گیری���ان خ���واردهوه چوهنكه ئهگهر دهس���تیش لهكاربكێش���نهوه ههردهبێت پهرلهمان كۆبێت���هوه بۆئ���هوهی پهس���هندی ب���كات ،وات���ه ئهوهی دهڵێت دهس���ت لهكاردهكێشینهوه جۆرێكه لهموزایهده، ههڵوێس���تی پهرشوباڵوی چهند ئهندام پهرلهمانێك چارهسهری دۆخهكه ناكات، ئهگهر الیهنه سیاسیهكان رێك بكهونو ههڵویس���تێكی لهوجۆره خراپ نابێت، ب���هاڵم ئهوهش چارهس���هری تهواوهتی نیه ،رهنگه ههمان كێش���هكانی پێشو بێتهوه رێگهمان". ئهوپهرلهمانت���ارهی گ���ۆڕان ئاماژهی ب���ۆ ئهوهش���كرد" كاری پهرلهمانت���ار لهچوارچێ���وهی پهرلهماندای���ه ،بهاڵم پهرلهمان لهكارخ���راوه ،بۆیه پێموایه چاالكی ئهو ئهندام پهرلهمانانهكاریگهری خراپی نیه ،ههرشوێنك بۆچونی خۆی دهربڕێت ئهو كاریگهریهی نیه".
دهستلهكاركێشانهوهی پهرلهمانتاران دهبێت بهكارتێكی دیكه بهدهست پارتی دیموكراتی كوردستانهوه
کۆمهاڵیهتی
کاوە لەیاد ناکەین دانا ئەسعەد* گەر سەرپش���کم کەن لەهەڵبژاردندا لەنێ���وان واڵتێک���ی ب���ێ رۆژنام���ەو رۆژنامەیەکی ب���ێ واڵت ،بەدڵنیاییەوە ئەوەی دوەمی���ان هەڵدەبژێرم .تۆماس جێفرسۆن دوههم ساڵیادی تیرۆركردنیشههیدی قهڵهم (كاوه گهرمیانی) تێپەڕی بهبێ ئهوهی ئهم دو ساڵهههواڵێكیخۆشی بۆ كهس���وكارو هاوهڵو هاوپیش���هكانی پێبوبێ���ت بهئاراس���تهی دۆزین���هوهی تاوانبارانی راستەقینەو پالنداڕێژەرانیی تاوانەکەو بهسزا گهیاندنیان. خهمس���اردی دادگاكانو بێباك���ی دهس���هاڵتدارانی ههرێمی كوردس���تان ئهوهندهیتر ئێم���هیبێئومێد كردوه، چونك���ه ه���هم دادگاكان���ی ههرێ���م دهس���تپاكو سهرڕاستو بێالیهن نهبون لهئاس���ت كهیس���ی تیرۆركردنی كاوه گهرمیانیو شههیدانیتریقهڵهم ،ههم دهسهاڵدارانیههرێمیش نهك ههنگاویان بهئاراس���تهیرێگ���ری لهپێش���ێلكاری ماف���ی رۆژنامهنوس���ان ههڵنههێناوه، بهڵكو بۆ خۆیان بونهته ههڕهشهیهكی ج���ددی بهس���هر س���هرجهم كای���هی رۆژنامهنوسییهوه. ئێم���ه لهكاتێكدا یادی دو س���اڵهی تیرۆركردن���ی ش���ههیدی قهڵ���هم "كاوهگهرمیانی"م���ان کردەوە ،ههرێمی كوردستان لهوپهڕی فهشهلی سیاسیو ئهخالق���ی خۆیدایه دهره���هق بهمافی رۆژنامهنوس���انو ئ���ازادی رادهربڕین. پێشلكاریهكان وهك خۆیان بهردهوامنو دهس���ت خراوهتهبینی رۆژنامهنوس���ه ههقبێ���ژهكان ،ب���ه بهرچ���اوی ههمو دونیاش���هوهلهناوجهرگ���هی پایتهختی ههرێم���ی كوردس���تاندا س���وكایهتی بهرۆژنامهنوسان دهكرێتو هەردو کەناڵی ئێ���ن ئار تیو کەی ئێ���ن ئێن دهخرێنه ئهودی���و ئهو س���نورانهی كه دو حیزبه س���هرهكییهكهی ههرێمی كوردس���تان بهخوێن���ی ههزاران رۆڵ���هیئهم خاكه وەک سنورێکی وەهمی كێشاویانه. بەداخ���ەوە دهس���هاڵتدارانی ههرێمی كوردس���تان ناوی���ان لهری���زیه���هره س���هرهوهیلیس���تی ش���هرمیتیرۆری رۆژنامهنوس���ان تۆماركراوهو بهرپرسی راس���تهوخۆن لهتیرۆركردنی س���ۆرانی مامهحهمهو سهردهشت عوسمانو كاوه گهرمیان���یو دەیان تیرۆری سیاس���ی تر ،ئێس���تاش دهیان شێوازو كهرهسته بهكاردههێنن ب���ۆ بێدهنگكردنی دهنگه ئازادهكانو هەمو تواناکانیان خستۆتە گەڕ لەپێناو گهمارۆدانیداراییمیدیای ئههل���یو بهردهوامی���دان بهههڕهش���هو چاوس���وركردنهوهو دهس���تگیركردنو ئازاردانی رۆژنامەنوسان. ئەوەی جێی سەرنجی ئێمەیە ،دەزگا ئەمنییەکانی ئەم هەرێمە هێندە بەتواناو لێهاتون کە لەماوەی کەمتر لەهەفتەیەکدا دەتوانن تەقینەوەو کارە تێکدەرەکانی گروپە تیرۆریس���تەکانی وەک قاعیدەو داعش ئاش���کرا بکەن ،ب���ەاڵم کە دێتە س���ەر تیرۆرکردن���ی رۆژنامەنوس���ێک، ن���ەک بک���وژو پالندارێژەرەکەی���ان بۆ نادۆزرێتەوە ،بەڵکو سیناریۆی درۆشی بۆ دروست دەکەن. کۆمیدی���ای تراژیدی ل���ەم هەرێمەدا ئەوەیە لەبری یاساو بەها ئینسانییەکان، ئێس���تاش عەقڵی خێڵو عەشرەت واڵت بەڕێ���وە دەبات .ل���ەم هەرێمەدا حزب عەش���ایەریانە مامەڵ���ە دەکاتو لەبری ئەوەی پیاوکوژەکان رادەس���تی دادگا بکات ،لەدیوەخانەکانی خۆیو بەڕۆژی روناک گلیان دەداتەوە. س���ەرجەم ئەمانە وای لێکردوین كه لەیادیدوساڵهیتیرۆركردنیشههیدی قهڵهم كاوهگهرمیانیدا ،هیچ هیوایهكمان بهدهس���هاڵتو دادگاكان���ی ئ���هم واڵته نهبێت كهلهس���هر مافی رۆژنامهنوسان قس���هیهكی ه���هق بكهن ،ب���هاڵم ئهم بێهیواییه چۆكمان پێداناداتو دڵنیایان دهكهینهوه س���ورترمان دهكات لهسهر داواكارییهكانی خۆمانو سهرسهختانهتر بهرگریلهئازادیرادهربڕین دهكهین. ئهوانهش���یك���هبهقهڵهمهكهیكاوه گهرمیانی ئارامی���ان لێبڕابو ،پێیانوابو بهتیرۆركردنی كاوه بێدهنگمان دهكهن، بهڵێنی���ان پێدهدهی���ن ل���هدوایكاوه نهوهیهكینوێلهرۆژنامهنوس���انیبوێر ئامادهن كهلهسهر ههمان نهریتیكاوه ب���هردهوام دهبن لهس���هر ههڵدانهوهی پهڕه رهشهكانیگهندهڵی ،تا ئهوكاتهی ماسكی سهر ڕوی گهورهگهندهڵكارهكانی ئهم واڵت���هههڵدهدهنهوهو ههقی كاوهو ههمو شههیدانی تریقهڵهم دهستێنن.
) )506سێشهمم ه 2015/12/8
كاوه گهرمیانی شههیدی دهستی دهسهاڵتی كوردی
9
نهبارزانیو نههێرۆو قوبادیش بهڵێنهکهیان نهبردهسهر ئا :بنار هیدایهت درهنگانێكی شهو لهدهرگای ماڵی رۆژنامهنوسێكی ههژاری گهرمیان درا ی كاتێك خهریك بو نۆكاوی گهرمبوه نیوهڕۆیهك بخوات ،دوای چهند ی خولهكێك ،چهند گوللهیهك جهسته ی باوكێكی تامهزرۆی بینینی منداڵهكه ئایندهی ساردكردهوه ،ئیدی لهو شهوهدا كاوه گهرمیانی تیرۆركراو ئاواتی بینینی منداڵهكهیو ئاواتهكانی دیكهی لهگهڵ خۆیدا برده ژێرگڵ. ی نهبرده س���هر"، "بارزانی بهڵێنهك ه شیرین ئهمین هاوسهری كاوه گهرمیانی بهئاوێنهی راگهیاند "دوای س���ێ مانگ بهسهر تیرۆركردنی رۆژنامهنوس كاوه گهرمیان���ی ،خان���هوادهی كاوه وهك سهرۆكی ههرێم چونهالی ،بهو حوكمهی بارزانی تهواوی دهسهاڵتهكانی ههرێمی لهژێر دهسهاڵتدایه ،وه یهكهم دهسهاڵت ه ت���هواوی ئ���هو كهیس���انهی لهههرێمدا بهشێوهیهكی قێزهونو ناشرین دهڕوات، ناوبانگهكهی بۆ سهرش���انی سهرۆكی ههرێم بوه" دهڵێت" كه چوین ه الی بارزانی وهك باوكی میلل���هت ،ویس���تمان بهڵێنێك لهبارزان���ی وهربگرین تا بهدواداچونێك ب���ۆ كهیس���ی كاوه گهرمیان���ی بكات، بهدڵنیایی���هوه بارزان���ی وت���ی "وهك سهرۆكی ههرێم بهدواداچونی راستهقین ه بۆ كهیسی تیرۆركردنی كاوه گهرمیانی دهكات ،ههركهسو دهس���تهیهك ،ههر پۆستێكی بااڵی ههبێتو دهستی ههبێت لهش���ههیدكردنی كاوه گهرمیانی���دا، ئهبێت بهسزا بگهیهنرێت" ههتا بارزانی وتی "ئێوه لهكهیسهكه بكشێن ه دواوه من وهك سهرۆكی ههرێم دهستبهرداری ئهو كهیس ه نابم" بهاڵم رونو ئاشكرای ه سهرجهم س���هركردایهتیهكان بهشێكن لهتی���رۆره سیاس���ییهكانو ههموی���ان لهفایلی سهردهشتو س���ۆرانو كاوهو ئ���هوان بهتایبهتی یهكێتیو پارتی لێی بهرپرسن".
كاتێك دادگا نهتوانێت بڕیاری یهكالكهرهوه بدات هیچ شتێك سوكناییمان پێ نابهخشێت
هێرۆ ئیبراهیم ئهحمهدو قوباد تاڵهبانیش بێ بهڵێن بون شیرینی هاوسهری كاوه جهخت دهكاتهوه "لهالی���هن یهكێتییهوه ،ه���هر یهك لههێرۆ ئیبراهیم ئهحمهدو قوباد تاڵهبانی لهس���هر ئهو كهیسه قسهیان كردوه ،هێرۆ ئیبراهیم ئهحم���هد بهپهیوهندی تهلهفۆنی قس���هی لهگهڵ كردوم و وتویهتی "دهس���تبهرداری بارزانی نهیتوانی دهست بۆ دۆسییهك ه خوێن���ی كاوه گهرمیانی نابێ���ت" ،قوباد تاڵهبانی سهردانی كردوینو پێیوتوین "ئهو ببات شیرین باس لهوهشدهكات "بارزانی دهسته دهبڕینهوه كه لهپشت تیرۆركردنی ی كاوه گهرمیانییهوهی���هو پینهوپهڕۆ قبوڵ نهیتوانی���وه دهس���ت بۆ دۆس���ییه كاوه گهرمیان���ی بب���ات ،دهبوای��� ه ناكهین". ئاماژهی بهوشكرد "ئهوا دوساڵ تێپهڕی بهكهیسی كاوهوه كهیسهكانی سۆرانو سهردهشتیش ههڵبدرایهتهوه ،ئهمه وا بهس���هر تیرۆركردنهك���هی كاوه گهرمیانی دهكات تی���رۆرو كپكردن���هوهی دهنگی بڕینی دهستی پشت تیرۆری كاوه بهكوێ ئازادی ب���هردهوام بێ���ت ،ئهوان ه بۆی ه گهیش���ت ،یا ئهو دهسته بااڵتر بو ،له رێی وادهكهن لهدهس���هاڵتو پۆستی خۆیان كهناڵهكانی تهلهفزیۆنهوه بینیمان ئهوانهی بهخوێنو تیرۆركردنی كاوه تۆمهتباركران بمێننهوه".
لهشهڕی داعش بهشۆڕشگێر ناوزهدكران" دادگا بهالڕێدا براوهو دهبرێت دایكی ئامهد كاوه تیش���ك دهخاتهسهر بڕیارهكانی دادگاو دهڵێت "قهناعهتمان بهوه ههیه كه بڕی���اری دادگا بهالڕێدا دهبڕێتو براوه ،قهناعهتیش���مان ب���هوه ههبوه كه بچینه دادگاو سكااڵ لهسهر ئهو بهرپرسانه تۆمار بكهین ب���راوهی یهكهم نابین ،ئێمه ماف���ی خۆم���ان وهرناگری���ن ،كاوه پێش شههیدبونی ( )9س���كااڵی لهدادگا ههبو، دوا س���كااڵی لهس���هر ههڕهشهی مهحمود س���هنگاوی بو ،ئهگهر كاوه لهیهكێك لهو س���كااڵیانه بیبردایهتهوه ،ئ���هوا ئێمهش وهك خانهوادهی كاوه گهرمیانی ئومێدمان بهس���هروهری یاساو ههبونی متمانه دهبو، ب���هاڵم چونی خان���هوادهی كاوه تهنها بۆ ناش���رینكردنی دادگا بو ،بۆیه بۆ مێژوی بس���هلمێنین كه ئهمه ح���زبو حكومهتی
ههرێمی كوردس���تانه ،نه سهروهر بوهو نه سهروهر دهبێت". بكهری تیرۆری كاوه كێیه؟ شیرین ئهمین راشیدهگهیهنێت "لهدادگای كهالر ئهو كهیس���هی كاوه وا تێكهڵكراوه بۆمان رون نیه كێ لهپش���ت تیرۆركردنی كاوه گهرمیانییهوهی���ه ،ئ���هوهی دادگا نهیكردوه تهنها نهناساندنی بكهری تیرۆری كاوهیه ،ئهوهیه گرفتی گهورهمان". مهحمود سهنگاوی ههڕهشهی لێکرد ش���یرین دهش���ڵێت " كاوه پێش���تر راپۆرتێكو وێنهیهكی مهحمودس���هنگاوی باڵوكردۆت���هوه ،مهحم���ود س���هنگاوی بهتهلهفۆن ههڕهش���هی ل���هكاوه كردوه، ههركهس���ێك كاوهی تیرۆركردوه لهپشت ئهو تهلهفۆنهی مهحمود سهنگاوییهوهیه، ئهمه ئهوه ناگهیهنێت كه بهدهقیقی بڵێین
مهحمود س���هنگاوی كاوهی تیرۆر كردوه، بهاڵم ئهو هۆكاری ئهوه بوه كه ههڕهشهی لێكردوه ،كاوه پێش���تر چهندین س���كااڵی لهسهر مهحمود س���هنگاوی تۆماركردوه، بهاڵم جهنابیان ئامادهیی نهبوه كه بچێته ب���هردهم دادگا ،ئهگهر دادگا س���كااڵكهی نێوان كاوهو مهحمود س���هنگاوی یهكالیی بكردایهت���هوه ،رهنگه كاوه لهپش���ت ئهو تهلهفۆنو ههڕهش���هیهوه تی���رۆر نهكرایه، پ���اش تیرۆركردنی س���كااڵمان لهس���هر مهحمود س���هنگاوی تۆمارك���ردوه ،كهس نهیتوانی س���هنگاوی رادهستی دادگا بكات تا بهخواس���تی خۆی هات���ه دادگاو بونی لهزیندان���دا وهك خۆڵكردنه چاوی خهڵك بوهو لهدیوهخاندا بوه". كاتێ���ك دادگا نهتوانێ���ت بڕی���اری یهكالك���هرهوه ب���دات ،هی���چ ش���تێك س���وكناییمان پێ نابهخشێت ،تهنها ئهوه نهبێت ئهوانهمان برده دادگا. كاوهی تهمهن 31س���اڵ ،كه نزیكهی 9 مانگ بو ژیانی هاوس���هری لهگهڵ یهكێك لهكچه قوربانیهكانی ئهنف���ال پێكهێنابو، لهرۆژان���هی كۆتای���ی ژیانیدا س���هرقاڵی دۆزین���هوهی ناوێك���ی خۆش ب���و بۆ ئهو كۆرپهیهی ك���ه فریا نهك���هوت بهدیداری ش���ادبێت ،بهرل���هوهی ئهو بێ���ت ،كاوه بهسهفهرێكی ئهبهدی بهجێیهێشت.
مامۆستایهك بهتاپڕ خۆی دهكوژێت
لهماوهی 2مانگدا 3مامۆستا لهسلێمانی خۆیان دهكوژن ئا :مهزههر كهریم مامۆستا ئهكرهم بهیانی زو لهماڵی خۆیان لهگهڕهكی مهجید بهگی شاری سلێمانی دێته دهرهوهو لهتهنیشت باخهكهی ماڵی خۆیاندا تاپڕهكهی پاك دهكاتهوه ،كهسوكارهكهی دهڵێن "گوللهیهك لهتاپڕهكهی دهردهچێتو بهرسهری دهكهوێو دهستبهجێ گیان لهدهستدهدات".
مامۆس���تا ئهكرهمی تهمهن 45ساڵ، بهرهبهیانی دوێنێ ،12/7لهباغچهیهكی بچكۆالن���هی تهنیش���ت ماڵ���ی خۆیان لهگهڕهك���ی مهجی���د بهگی س���لێمانی، لهن���او بهفرو ژێ���ر دارێك���ی باغچهكهدا بهفیشهكێكی تاپڕ كۆتایی بهژیانی خۆی دههێنێت. یاسین حس���ێن عهلی ،برای مامۆستا بهك���ر بهئاوێنهی ڕاگهیان���د كه براكهی هیچ كێش���هیهكی ئابوری نهب���وه ،ئهو مامۆستای ناوهندی بوهو بهدهر لهكاری * بەش���ێک لەوتاری میدیای ئەهلی مامۆس���تاییهكهی م���اڵو ئۆتۆمبیل���ی لەدوه���ەم س���اڵیادی تیرۆرکردن���ی خۆیشی ههیهو سهرقاڵی كاری شۆفێری بوه لهدوای دهوامی فهرمی. رۆژنامەنوس کاوە گەرمیانی
ئهوهشی رونكردهوه كه براكهی بهیانی زو لهماڵ هاتوهت���ه دهرو بهخێزانهكهی وتوه دهمهوێت بچ���م بۆ ڕاو ،تاپڕهكهی ههڵگرتوهو لهماڵ چوهته دهر ،ئهو وتی "مامۆستا بهكر كه هاتوهته دهر ،چوهته بهردهم باخهكهی تهنیشتیانو دهڵێت با ناوی خوای لێبێنم بچم بۆڕاو و تاپڕهكهی پاك كردوهت���هوه ،لهكاتی پاككردنهوهدا نازانێت فیش���هك لهناو تاپڕهكهدا ماوهو فیش���هكێك دهردهچێتو راست لهسهری دهداتو كۆتایی بهژیانی دههێنێت. وتیش���ی "براكهمان هیچ كێش���هیهكی خێزانیو كۆمهاڵیهت���یو دهرونیو مادی لهگهڵ ك���هس نهبوهو زۆر حهزی بهژیان ك���ردوه ،ئهو ڕوداوه كارهس���اتێكی زۆر قورس���ه بۆ خێ���زانو بنهماڵهكهی ئێمه چونكه س���اڵی پاریش برایهكی دیكهمان لهڕوداوێكی هاوش���ێوهی ئهمهدا كۆتایی بهژیانی هات". ئێس���تا ماڵی مامۆس���تا ئهكرهم پڕه لهش���ینو گریان ،بهتایبهتی كه لهدوای خ���ۆی خهمێك���ی زۆری بۆ هاوس���هرو منداڵهكانی بهجێهێش���ت ،هاوسهرهكهی مامۆس���تا ئهك���رهم ب���هدهم گریانهوه باس���ی لهوه ك���رد كه ههرگی���ز بهیانی
دوێنێ پێش���بینی ئ���هوهی نهكردوه كه هاوس���هرهكهی لهم���اڵ هاتوهت���هدهر، بهمردوییو جهستهی ساردوسڕی بێتهوه الیان ،ئ���هو بهدڵتهنگییهوه وتی "بهیانی زو ل���هدوای نوێژی بهیانی كه لهمزگهوت هات���هوه وتی دهچم ب���ۆ ڕاو ،تاپڕهكهی ههڵگ���رتو چ���وه دهرهوه ب���هو نیازهی بچێت بۆ ناوچهی شارباژێڕ ،بهاڵم زۆری نهخایاند لهتهنیش���ت ماڵمانهوه زرمهی تاپڕهكه هات". كهسوكاری مامۆس���تا ئهكرهم جهغت لهوه دهكهن كه ناوبراو هیچ كێشهیهكی خێزانیو ئابوریی لهپشت كوشتنهكهیهوه نهب���وه ،ه���اوكات نهقیب س���هركهوت ئهحم���هد وتهبێژی پۆلیس���ی پارێزگای سلێمانیش بهئاوێنهی ڕاگهیاند كه "وهك پۆلیس تهنها ئهوهنده زانیاریان الیه كه مامۆس���تایهكه لهگهڕهك���ی مهجیدبهگی ش���اری س���لێمانی بهچهكی تاپڕ خۆی كوش���توهو تهمهنی 45س���اڵه ،ئهو وتی "لێكۆڵینهوه لهڕوداوهكه بهردهوامه". مامۆستا ئهكرهم حسێن عهلی ،لهساڵی 1970لهش���اری س���لێمانی لهدایكبوهو لهس���اڵی 1998هوه ژیانی هاوسهرگیری پێكهێناوهو خاوهنی سێ كوڕو كچێكه.
مامۆستا ئهکرهم لهپشت ئهم محاجهرهیهوه بهتاپڕ خۆی کوشت
8
ئابوری
) )506سێشهمم ه 2015/12/8
"حكومهتی ههرێم ویستی دانەغاز لهكوردستان ڕاوبنێت ،بهاڵم كهوته داوهكهوه"
دانەغاز بهردهوامی بهكارهكانی دهداتو دو ملیارهكهی خۆیشی دهوێت ئا :وریا حسێن ئهو دو ملیارهی حكومهتی ههرێمی كوردستان لهدادگاكهی لهندهن دۆڕاندی بهكۆمپانیای دانەغازی ئیماراتیو هاوبهشهكانی ،قهرزهكانی حكومهتی ههرێمی گهیانده 20ملیار دۆالرو دانهغازیش جهخت لهسهر ئهوهدهكاتهوه ئهو پارهیه لهههرێمی كوردستان وهردهگرێت ،ئهگهرچی قسهیهك ههیه لهسهر رێكهوتنی دانەغازو حكومهت. ه���اوار ڕهئوف بهگ بهڕێوهب���هری بانكه بازرگانیهكان ههرێ���م بهتهنزهوه دهڕوانێت ه ئ���هوهی حكومهت���ی ههرێمی كوردس���تان چهن���د نهوتی فرۆش���توه ت���ا 20ملیاری لهسهر قهرزاربێتو بهحاڵهتێكی زۆر سهیرو س���همهره تهماشای دهكات ،ئهو پێی وایه" قهرزهك���هی دانەغاز ب���اری دارایی ههرێمی كوردس���تان قورس���تر دهكات ،كه هاوتایه بهس���ێ موچ���هی فهرمانبهران���ی ههرێمی كوردستان". كۆمپانیای دانەغاز كه بههۆی ڕاگهیاندنی بردنهوهی داواكهیان لهدادگای نێودهوڵهتی لهن���دهن كه پێكهاتب���و لهنزكیهی 2ملیار دۆالر ئێستا لهلوتكهی خاڵه بههێزهكهدان بهرامب���هر حكومهتی ههرێمی كوردس���تان بهجۆرێك ئ���هوان جگه لهوهی لهماوهی28 ڕۆژدا 2ملی���ار دۆالر وهردهگ���رن هاوكات بهرزبونهوهی پش���كهكانیان قازانجی زۆری پێگهیاندون ،ئهوهش لهكاتێكدایه ههرێمی كوردستان لهبارێكی زۆر قورسدایه. شاكر شاكر ،نوێنهری گشتی كۆمپانیای دانەغاز لهههرێمی كوردستان لهپهیوهندیهكی لهگهڵ ئاوێن���هدا زۆر جهختی لهوهكردهوه ئهوان ناتوانن قسه لهسهر ئهو دۆخه بكهن، بهاڵم بهرپرس���هكهی كه دكت���ۆر پاتریاك ئهلمانه جهخ���ت لهڕاگهیاندنهكهی خۆیان دهكاتهوه كه 29مانگی ڕابردو دهریانكردو دهڵێت" ئێمه مافی خۆمان دهوێت". ئهم داوایهی دانەغاز ڕیش���هیهكی قوڵی ههی���ه م���اوهی چهن���د س���اڵێكه لهنێوان حكومهتی كوردس���تانو ئ���هو كۆمپانیایه بون���ی ههی���ه ،ڕهگی كێش���هكهش ئهوهیه
کێڵگهیهکی دانهگاز لهکوردستان كه حكومهتی ههرێمی كوردس���تان ویستی دانەغ���از ڕاوبنێت لهههرێمی كوردس���تان بهپێی وت���هی ئهندامێكی لیژن���هی دارایی پهرلهمانی كوردستان سۆران عومهر. س���ۆران كه یهكێك بوه لهپهرلهمانتاران بهداواداچون���ی قوڵ���ی ب���ۆ ئهم دۆس���یه تواڵنیه كردوه لهنێوان دانەغازو حكومهتی ههرێم ،ئ���هوهی بهئهو گهیش���توه ئهوهیه لێكتێگەیش���تن لهنێوان حكومهتی ههرێمو دانەغاز بوهو گرێبهس���تێك نهبوه لهس���هر بنهم���ای زانس���تیو كاتی خۆیش���ی وهكو ش���یرینی 300ملیۆن دۆالری���ان لهدانهغاز وهرگرت���وه ههربۆیه حكوم���هت ناتوانێت گرێبهستهكه بخاته بهردهم پهرلهمان ،ئهو ئاماژه بۆ ئهوهش���دهكات "ڕهگی كێشهكه ئهوهی���ه حكومهت ئیس���تیفزاری دانهغازی كردوه بۆئهوهی گهشهبهپڕۆژهكهی نهدات، كوردس���تان جێبهێڵێت چونك���ه قازانجی دانەغاز زیاتربوه لهحكومهتی ههرێم ،بهاڵم دانەغاز لهڕێگهی یاساوه ڕوبهڕوی حكومهت بوهتهوه". ئێس���تا كۆمپانی���ای دانەغ���از لهكێڵگهكانی(كۆڕم���ۆرو چهمچهم���اڵ)
كاردهكات ،جگ���ه ل���هوهی ماف���ی ئهوهی بهرپرسانیش هیچ لهبارهی ئهو قهرزه نادهن وهرگرتوه تا 25ساڵی داهاتو كار لهههرێمی بۆیه وهك���و پاتریاك جهخت���ی لێكردهوه كوردستان بكات هاوكات ئهمساڵ گهشهی پێناچێت دانەغاز سازش بكات. ش���ێركۆ ج���هودهت س���هرۆكی لیژنهی بهكارهكان���ی داوه لهههرێمی كوردس���تان ئاس���تی ناوهندیهت���ی بهرههمهێنان���ی پیشهسازیو وزهو سهرچاوه سروشتیهكانی گەیش���توهته %40ك���ه دهكات���ه 28ههزار پهرلهمان���ی كوردس���تان تهنه���ا ئهوهنده بهرمیل نهوتی ڕۆژان���ه ،ئهمه جگه لهوهی ئ���اگاداره حكومهتی ههرێمی كوردس���تان بهمانش���ێتێكی گهوره لهسهر پێگهی خۆی لهههوڵدایه بۆ ئهوهی ئاس���انكاری بكرێت نوس���یویهتی "بهرههمهێنانی غاز لهههرێمی لهدانهوهی ئهو پارهیه بهاڵم وردهكاریهكهی كوردستان بهردهوامی دهدات بهكارهبای 4نازانێت ،كه پێشتر واباڵوكرایهوه حكومهت داوای لهدانەغاز كردوه پارهكهی بهقیس���ت ملیۆن كهس". س���ۆران عوم���هر جهخت لهس���هر ئهوه لێوهربگرێت". ش���ێركۆ جهخت لهس���هر ئهوهدهكاتهوه دهكاتهوه "دانەغ���از ملیارێكو 200ملیۆن دۆالری خس���توهته گ���ەڕ ،ئهگهر ئێس���تا مامهڵهكردن لهگ���هڵ كۆمپانیا نهوتییهكان هەرێم���ی کوردس���تان جێبهێڵێ���ت ئ���هوا زۆر كێش���هیهو مهترس���یداره ،چونك���ه لهحاڵهتی لهم شێوهیهدا بۆیان ههیه داوای كوردستان بێكارهبا دهبێت". ئهگهرچی وترا لهس���هردانهكهی بارزانی كێڵگهی نهوت ی���ان زهوی ئهو واڵتهبكهن، ب���ۆ ئیمارات باس���ی ئهو كێش���هیهكراوه دانەغازی���ش تا 25س���اڵی تر ب���ۆی ههیه بهاڵم تائیس���تا دیارنیه حكومهتی ههرێمی لهههرێمی كوردستان كاربكات مهگهر خۆی كوردس���تان چۆن ئهو كێش���هیه چارهسهر بكشێتهوه". ههمان���كات مهردان خ���در پهرلهمانتاری دهكات ،بۆی���ه ئیس���تا ب���ه 2ملیارهكهی دانەغازهوه قهرزهكانی حكومهت بو به 20پارت���ی دیموكرات���ی كوردس���تانیش هیچ ملیار دۆالر بهپێی وت���هی وهزیری دارایی ،شتێكی لهبارهی كێشهی دانەغازو حكومهتی
ههرێمی كوردستانهوه نهبیستوه تهنها ئهوه نهبێت كه" كێش���هكه چارهس���هربوه" بۆی ه هیچ وردهكاریهكی زیاتری بهئاوێنه نهدا. ڕای ئابوریناس���انیش لهس���هر دۆڕاندنی دۆس���یهكهی دانهغ���از بهههمانش���ێوهیه، تهنانهت دۆڕاندنی ئهم دۆسیهیه بۆی ههیه ڕێگ���ری لهههناردهكردن���ی نهوتی ههرێمی كوردستان بكات بۆ بازاڕهكانی جیهان. دكتۆر یونس عهلی كهخاوهنی دكتۆرایه لهئابوری مهترسی ئهوه پیشاندهدات ئهگهر حكومهت���ی ههرێم���ی كوردس���تان نهگاته رێكهوتن لهگهڵ دانەغاز ،بۆی ههیه پارهی فرۆشكراوی نهوت بلۆك بكرێت یان ڕێگری لهچونه دهرهوهی نهوت بكرێت بۆ دهرهوهی ههرێمی كوردس���تان ،ئهوهش دهبێته هۆی ئهوهی كێش���هی دواكهوتن���ی موچه زیاتر بێت". ئهگهرچی زانیاری پێچهوانه ههن لهسهر ڕێكهوتن���ی دانەغازو حكومهت���ی ههرێمی كوردس���تان ،بهاڵم ههموان جهخت لهسهر ئ���هوه دهكهن���هوه ئهگهربێ���ت حكومهتو دانەغ���از نهگهن���ه ڕێكهوت���ن ب���اری الری حكومهت هێندهی تر الردهبێت.
دانەغاز ملیارێكو 200ملیۆن دۆالری خستوهته گەڕ، ئهگهر ئێستا هەرێمی کوردستان جێبهێڵێت ئهوا كوردستان بێكارهبا دهبێت
" 300كۆمپانیای عێراقی لقیان لهههرێم كردوهتهوه"
لهم قهیرانهدا تهنها گیرفانی ئاواره عهرهبهكان فریای بازرگانو دوكاندارهكان كهوت ئا :كارزان تاریق
ئێستا بازاڕی ههرێمی كوردستان چاوی لهگیرفانی ئهو ئاواره عهرهبانەی هبههۆی تێكچونی دۆخی ئهمنیهوه ڕویان لهههرێمی كوردستان كردوهو پارهیان هێناوه لهگهڵ خۆیان ،چونك ه تهنها ئهوان لهكاتی خۆیدا موچ ه وهردهگرن ههر ئهوانیش كۆمپانیاكانیان ئیفالسیان نهكردوه، گهرچی ئهمهش بێ زیان نیه. زمناكۆی تەمەن 25س���اڵ كە دوكانداره لەب���ازاڕی ش���اری س���لێمانیو لەب���ەردهم دوكانەكەی خ���ۆی چاوهڕوانی كڕیارهكانی دهكرد زۆر چیرۆك���ی بۆ پهیامنێری ئاوێن ه گێڕای���هوه س���ەبارهت بەهاتن���ی ئ���اواره عەرهب���ەكان بۆ ناوبازاڕی س���لێمانی ،ئهو بەزهردهخەنەیەكەوه وتی "هاتنی ئاوارهكان بۆ ئێمەی فرۆش���یار سودی هەبوه چونكە ه���هم فێ���ری زمانهكهیان بوی���ن ههمیش گوڕێكیاندا بهبێ بازاڕی ئێمه ،چونك ه تهنها ئهوان پارهیان الیه" ئهو زیاتر جهختیش���ی ك���ردهوه ڕۆژانە لەكۆی 100كەس كە الی ئهوان ش���تدهكڕن زیاتر لە 50كەسیان عەرهبن ،چونكە ئهوان موچەی خۆیان بۆ دێتو كێش���ەی پارەیان نیە". نزیك���هی 2ملی���ۆن ئ���اواره لهههرێم���ی كوردستان جێگیربون ،ئهوانهیان كه داهاتیان نی ه لهكهمپهكاندان خاوهن داهاتهكانیش ك ه بازرگان یان موچهخۆری حكومهتی عێراقن لهخانودانو لهناو ش���ارهكان دهژین ،ڕۆژان ه دهچنه ماركێت���هكان پارهكانیان دهخهن ه بازاڕهكانی ههرێمی كوردس���تان س���هرفی دهكهن ،ئهمهش س���ودی بهبازاڕ گهیاندوه، بهاڵم ڕای پێچهوانهش ههیه.
ناو بازاڕی سلێمانی حاج���ی محهمەدی تەمەن 37س���اڵ كە دوكان���ی وش���كەی هەی���ه ڕای پێچهوانهی زمناكۆی هاوپیشهیهت ی ئهو باسی لەوهدهكرد قهت لەگەڵ هاتنی عەرهب نەبوه بۆ هەرێم لهئێستاش���دا هیچ كاریگەریان بۆ سەر ئەو نیه ،وتیشی "ئەگەر ژیانی هاواڵتیانی هەرێم باش���بكرێت ئەوه پێویست ناكات هیچكات پش���ت بەمامەڵەكردن لەگەڵ ئەو عەرهبانە ببەستین". وهزارهتی بازرگانی ههرێمی كوردس���تان تایب���هت بهئاوێنه ئاش���كرایدهكات " زیاتر لە 300كۆمپانیای عێراقی ئێس���تا هاتونهت ه ن���او ههرێمو لێ���ره بارهگای���ان كردوهتهوه تهنانهت ههندێك لهو كۆمپانیایانه هاوپشكی
بانكهكانن كه ئهم���هش گرنگی بۆ ههرێمی بانكهكان ،هاوكات پێش���یوای ه بێ مهترسی نی���ن لهس���هر ههرێم���ی كوردس���تان بۆ كوردستان ههیه". دڵزار ئیسماعیل بەڕێوبەری تۆماركردنی ئهومهبهستهش چهندین نمونه لهوبارهیهوه كۆمپانی���اكان لەوهزارهت���ی بازرگان���ی دههێنێت���هوەو دهڵێ���ت "كۆمپانیا هەبوه هەرێم ئام���اژهی بۆ ئهوهك���رد ئەو كەسو هاتوه ئیفالس���ی كردوه وهك بانقی بەغداو كۆمپانیایان���ەی ك���ە دێنە هەرێ���م لەڕوی بانقی دارولسهالم ،زۆرجار بانقەكان توشی بازرگانیەوه هاوكاری���ان دهكەن بەتایبەتی ئەو كێش���انە بونو كش���اونەتەوه ،بەهۆی ئەگەر كۆمپانیاكان لەبەغدا ئاڕاستەكانیان خراپ���ی دۆخ���ی بەغداش���ەوه ئیجرائاتیان پشتڕاس���ت بكرێت���ەوه دوای تۆمارك���ردن لەگەڵ نەكراوه". ههمانش���ێوهی دڵزار ،ئابوریناس���انیش دهتوانی���ن لێ���ره لق���ی تایبهت���ی خۆیان بكەنەوهو دواتریش دهتوانن لەهەمو هەرێم دوالیهن���ه بۆ دۆخهك���ه دهڕوان���ن چونك ه پێیان وای ه ئهگهر لهالیهك جموجوڵ بخهن ه كاربكەن". ئهو سهرباری بهگرنگ زانینی كۆمپانیاكان بازاڕهوه لهالیهكی تر ههڵئاوس���ان دروست لهههرێم بهتایبهت ئهوانهی لقی هاوبهش���ی دهكهن.
نیه���اد خالی���د ئابوریناس ،ئام���اژه بۆ ئ���هوهدهكات هاتن���ی ئ���اواره عەرهبەكان بەش���ێوهیەكی گش���تی ب���ۆ واڵت���ی تازه پێگەیش���تو زیانەكانی ل���هڕوی ئابورییەوه ئەوهیە جموجوڵ دهخاته بازاڕەوەو جۆرێك لەزیادهخواست لهبازاڕ دروستدهكات ئهوهش دهبێت���ه ه���ۆی ڕاگرتنی نرخی ش���مەكو كارگوزاریەكانو مادده خۆراكیو ڕۆژانەكان، ك���ە بەهۆی ئەو پ���ارەو ب���ێ موچەییەوه دهبێتە هۆی ئەوهی نرخ���ەكان دانەبەزێت یان بەرزببنەوه بەوهش حاڵەتێك دروس���ت دهكات كە پێی دهوترێت هەڵئاوسانی نرخو وهستانی ئابوری. نیهاد هاوكات باسی الیەنە ئیجابیهكهش
كۆمپانیا هەبوه هاتوه ئیفالسی كردوه وهك بانقی بەغداو بانقی دارولسهالم ،زۆرجار بانقەكان توشی ئەو كێشانە بونو كشاونەتەوه دهكاتو دڵێت" هاتن���ی عەرهبەكان بازاڕی گەرمك���ردوه بۆ ب���ازرگانو دوكاندارهكان، بۆی ه ئهم دۆخه بۆ بازرگانو فرۆشیارهكان باش ه بهاڵم بۆ هاواڵتیان زهرهره". ئ���اواره عهرهب���هكان ك���ه ئێس���تا%25 دانیشتوانی ههرێمی كورستان پێكدههێنێن ئێس���تا ڕایهك لهسهریان دروس���تبوه ك ه پێویس���ته س���ود لهپارهكانیان وهربگیرێت ب���ۆ بوژاندن���هوهی ب���ازاڕی كار لهههرێمی كوردس���تان ،ئهگهرچی پێویست ه ئهم كاره لهس���هر حسابی ههڵئاواس���انی نرخ نهبێت لهب���ازاڕ كهزیانی ب���ۆ هاواڵتیانی ههرێمی كوردستان ههیه.
رهنگاڵه
rangalayawene@gmail.com
) )506سێشهمم ه 2015/12/8
11
ی ئاسامنی ئیامراتدا ههرزاڵ كاكهیی كچه كوردێک لههێڵ ئا :شۆڕش محهمهد ههرزاڵ كاكهیی لهدایكبوی ساڵی١٩٩١ه لهشاری "وینیپهگ" لهواڵتی كهنهدا .خوێندنی بنهڕهتیو ئامادهیی لهكهنهدا تهواو كردوهو پاشان لهساڵی٢٠١٣دا دیپلۆمی لهمۆهاك كۆلێجی بهشی كارگێڕی بزنسدا بهدهستهێناوه .لهسهرهتای ساڵی ٢٠١٥دا لهكۆلێجی ئیمارات بۆ فڕۆكهوانی وهرگیراوهو لهماوهیهكی پێوهریدا توانیویهتی دیپلۆمی بااڵ لهبهشی ئاسایشی نێو فڕۆكهدا بهدهست بهێنێتو ئێستاش كارمهنده لههێڵه دورهكانی هێڵی ئاسمانی ئیماراتدا. ههرزاڵ جگ���ه لهزمانی زگمانی كوردی خ���ۆی ،زمان���ی ئینگلیزی���ش بهپاراوی دهزانێ���تو لهزمانهكان���ی عهرهب���یو فهڕهنسیش شارهزاییهكی باشی ههیه. بهالی ههرزاڵهوه ،كوردستان سهرباری ناس���هقامگیری ئابوریو سیاس���یهكهی، خۆش���ترین خاكی س���هرزهمینی جیهانهو ئاواتیش���ی ئهوهیه كه بتوانێت خزمهتی گهلو نیش���تیمانهكهی ب���كات بهتایبهت لهبواری ئاسایش���ی هێڵه ئاسمانیهكانی كوردستاندا كه ئومێدهواره لهداهاتویهكی نزیكدا دابمهزرێت. س���هبارهت بهخوێندن���ی لهكۆلێج���ی ئیمارات ب���ۆ فڕۆكهوانی ،ههرزاڵ كاكهیی لهلێدوانێكی بهئاوێنهی راگهیاند "بیرۆكهی چونه ئهو پهیمانگایه لهوهوه پهرهی سهند كه لهخێزانێكی ئازادو كراوهدا پهروهرده بومو باوهڕم بهسنوردانان نیه بۆ تواناكانی مرۆڤ .بهسروشتی خۆم ،وهك ڕۆڵهیهكی دڵس���ۆزی دو پێش���مهرگهی دێرین ،كچه كوردێكی بوێرو چاونهترسم".
وتیشی "كچی كورد هیچی كهمتر نیی ه لهكچانی جیهانی پێش���كهوتو ،نهخاسمه ئهگهر بێت���و كۆتوبهن���ده كۆمهاڵیهتییه داخراوهكانی لهسهر البچنو وهك مرۆڤێكی ئازاد خاوهنی بڕیاری خۆی بێت". راشیگهیاند "لهالیهكی تریشهوه خواستو ئارهزوی گهشتیاریو بینینی واڵتو شاره جیاوازهكانی جیهان بهخۆڕایی هاندهرێكی بههێزبون بۆ چونه ئهو پهیمانگایه". لهبارهی پێگهی هێڵی ئاسمانی ئیمارات لهجیهاندا ،ههرزاڵ كاكهیی وتی "پێگهی هێڵی ئاس���مانی ئیمارات لهئاستێكی زۆر بهرزدایهو بهحهوتهمین هێڵی ئاس���مانی جیهان ههژماردهكرێت لهبواری داهاتهوهو بهگهورهترین هێڵی گواستنهوهی ئاسمانی نێودهوڵهتی ناسراوه كه توانای پتر له٣٣٠٠ گهشتی ئاس���مانی ههیه لهههفتهیهكدا بۆ زیاتر له ١٦٤شاری ٨١واڵت لهههر شهش كیشوهرهكانی جیهاندا". وتیش���ی "هێڵ���ی ئاس���مانی ئیمارات خاوهن���ی ٢٤٥فڕۆكهی جی���اوازهو یهك لهس���هر س���ێیان بریتی���ن لهفڕۆكهی دو نهۆمی كه بهئێرباس ٣٨٠ناسراوه". ههرزاڵ كاكهیی ئاماژه بۆ ئهوه دهكات كه "بهدرێژایی تهمهنی سی ساڵهی هێڵی ئاسمانی ئیماراتو لهنێو پتر له ٥٠ههزار كارمهندی ئهم كۆمپانیا نیمچه حكومیهدا كه پتر له ١٠ههزاریان دهرچوی پهیمانگای فڕۆكهوانی ئیماراتن ،لهوانهیه تاقه كچێكی كوردبم كه زانرابێت لهم هێڵه ئاسمانیهدا وهك خزمهتگوزاری ئاسایشی نێو فڕۆكه دهستبهكار بوبێت". س���هبارهت بهروانینی���ان بۆ گهش���ته ئاس���مانیهكانی كوردس���تانو پارێزراوی گهش���تهكان لهروی ئاسایشهوه ،ههرزاڵ كاكهیی وتی "كوردس���تان هێڵی ئاسمانی س���هربهخۆی نیی���ه .بۆیه ناك���رێ باس
لهئاسایشو س���تاندهردی شتێك بكرێت ك���ه بونی نییه .ئهوهی پهیوهس���ت بێت بهئاسایش���ی فڕۆكهخان���هو ئ���هو هێڵه فڕۆكهوانیانهی كه بهئاسمانی كوردستانهوه گهش���ت دهكهن ،جێی داخه كه ئاسمانی باشوری كوردستان دهكهوێت ه لێوارهكانی شانۆی ئۆپهراسیۆنهكانی شهڕ". وتیشی "ئهم فاكتهرهش مهترسییهكی گهورهو بهردهوامه بۆ ئاسایشی ئهو هێڵه ئاسمانیانهی كه گهشت بۆ فڕۆكهخانهكانی كوردس���تان دهك���هنو بیمهیهكی زۆریش دهدهن ب���ۆ ئهوهی ئهو گهش���تانه بكهن. ههربۆی���ه دهبینی���ن ك���ه نرخ���ی بلیتی سهفهركردنی ئاسمانی بۆ كوردستان زۆر گرانهو لهدهرامهتی زۆرێك لهو خهڵكانهدا نییه كه داهاتیان كهمو سنورداره". لهبارهی تێپهڕینی موش���هكی روس���ی بهسهر ئاسمانی ههرێمو راگرتنی گهشته ئاس���مانیهكانی ههرێم بهفهرمانی بهغداو كاریگ���هری ئهو روداوانه لهس���هر پێگهو ناوبانگ���ی فڕۆكهخانهكانی كوردس���تان، كاكهی���ی وت���ی "بهكارهێنانی ئاس���مانی
كوردس���تان بۆ مهبهس���تی هێرش���بردنه سهر پێگهو مۆڵگهكانی داعش پێگهیهكی زۆر خراپو مهترس���یداری بهخش���یوهته فڕۆكهخانهكان���ی كوردس���تانو ئهگهر وا ب���هردهوام بێت ئهوا زۆرب���هی ئهو هێڵه ئاس���مانییه نێودهوڵهتیانهی كه گهشتی ئاس���مانیان ههیه بۆ كوردستان ئهگهری ئهوهیان ههیه كه چیتر بۆ فڕۆكهخانهكانی كوردستان گهش���ت ڕێكنهخهنو بهوهش زهرهرو زیان���ی ئابوریهكانی كوردس���تان ئالۆزتر بكهن". لهبارهی هۆكاری نهبونی هێڵی تایبهتی ئاس���مانی كوردس���تان ،ههرزاڵ كاكهیی وتی "هۆكاره س���هرهكییهكانی ئهوهی كه كوردستان خاوهنی هێڵی ئاسمانی خۆی نیی���ه بێدهوڵهتیو نهبونی س���هربهخۆیی نیش���تیمانیو گهندهڵ���یو نهزانین���ه لهوهبهرهێنانی گهشتوگوزاردا". وتیش���ی "ئهگ���هر وهبهرهێن���هری دڵس���ۆزمان ههبێتو بیر لهم س���ێكتهره گرنگهی گهش���توگوزار بكات���هوه ،ئهوا پێویس���ت بهناوی نهتهوهی���ی ناكات بۆ
دامهزراندن���ی هێڵ���ی ئاس���مانی تایبهت بهخۆمان .بهپێچهوانهوه ،ئهگهر زیرهكو پیشهیی نهبینو بهردهوام لهژێر ههژمونی س���ۆزو ههس���تی نهتهوهی���دا كاربكهین، ئهوا ن���ه دهوڵهتداریم���ان پێدهكرێتو نه كاروب���اری نیش���تیمانو هاواڵتیانمان بۆ ههڵدهسوڕێت". س���هبارهت ب���هوهی تاچهن���د نی���ازی گهڕانهوهی���ان ههیه بۆ كوردس���تان تالهو بواره خزم���هت بكهن ،ه���هرزاڵ كاكهیی وتی "بهدڵنیاییهوه ،ههركاتێك كوردستان هێڵی ئاس���مانی خ���ۆی ههبێ���ت ،هیچ ش���تێك لهوه دڵخۆشكهرتر نیه كه بتوانم وهكو پێویس���ت خزمهتی ئهو دامهزراوه خۆماڵی���هی نیش���تیمانی باوباپی���رانو كهسوكارم بكهم". وتیشی "بۆ ئهو مهبهستهش هیوادارم كه دهسهاڵتدارانی كوردستان كاری پێویست بۆ بونیاتنانی ئهم دامهزراوه گرنگه بكهن ههتا كهس���انی وهك من بتوانین لهبواری شارهزاییو پس���پۆڕی خۆماندا كاری تێدا بكهینو بهرهو پێشهوهی بهرین".
چیای ماملێ :لهناو هونهردا چاوهڕێی هیچ داهاتێك ناكهم ئا :ئازاد بایز چیای ماملێ دوا كوڕی نهمر محهمهدی ماملێیهو لهبهسهركردنهوهیهكی ئاوێنهدا چهند پهڕهیهكی ژیانی هونهریو تایبهتی باوكی بۆ ئاوێنه ئاشكرادهكاتو تیشكدهخاته سهر دوا چركهكانی ژیانی باوكیو رایدهگهیهنێت "باوكم ساڵی()١٩٩٣توشی نهخۆشی لهبیرچونهوه هاتو بهاڵم دهنگهكهی خۆی ههروهكو خۆی مابو نهگۆڕابو". سهبارهت بهژیانی محهمهد ماملێی باوكی، چیای ماملێ وتی "باوكم لهس���اڵی ١٩٢٥ لهگهڕهكی خڕێی شاری ساباڵغ لهدایك بوه لهبنهماڵیهكی زۆر ههژار بهحوكمی ئهوهی باپیرم ه���هرزو كۆچی دوایی دهكات باوكم عهزابی ژیان زۆر دهچێژێت". وتیشی "بهحوكمی ئهوهی باوكم ههستی نهتهوایهتی زۆر بههێزبو پهیوهندی پتهوی لهگ���هڵ س���هركردهكاندا ههب���و بهتایبهت كۆچك���ردو (د.قاس���ملۆ ،مهال ڕهس���وڵی بێشماس) برایهكیشم لهتهمهنی()١٤ساڵیدا لهس���هر ڕێبازهكهی قازیو قاس���ملۆ گیراو دواتر لهسێدارهدرا". چیای ماملێ ئام���اژهی بۆ ئهوه كرد كه ئهو روداوه وێستگهیهكی تاڵ بوه بۆ ئێمهو برامی وتبو چیام بینیوه جگهرهی كێشاوه باوكیشم. چیا وتیش���ی "كاتی ئاشبهتاڵی شۆڕشی چاالكیش نههاتهوه بڵێ برام شتی وامهكه ئهیل���ول باوك���م بۆم���اوهی ی���هك ههفته ئیت���ر چوبو گهرماوگ���هرم بهباوكمی وتبو بهردهوام دهگریا منیش ئهوكات زۆر منداڵ منیش ئێواره كه گهڕام���هوه وهك ڕۆژانی بوم دهمگوت ئ���هرێ دایكه ئهوه باوكم بۆ دی ئاسایی سهالمم كرد چاوهڕێبوم باوكم وا دهكات دایكیشم دهیگوت هیچ نییه ڕۆڵه پێش���وازیم لێ بكات بهخوا هێندهی نهبرد ڕادیۆكهی لهتهنیشت بو لێی بهرزكردمهوه هیچ نییه". راش���یگهیاند "منیش نهمدهزانی لهدوایدا بۆ ی���هك لهح���زه بهبی���ری هات���هوه ك ه ك���ه گهورهبومو فام���م كرد ئینج���ا زانیم ڕادیۆكهیهتی تێی نهگرتم". سهبارهت بهو رادیۆیه چیای ماملێ وتی مهسهله چییه". چیا لهسهر قس���هكانی بهردهوام دهبێت "باوكم ئهو رادیۆیهی زۆر خۆشدهویس���ت بهقوڕگێك���ی گریاناوییهوه دهڵێت "تهمهنم بهش���انازییهوه جوانترین یادگاری باوكمه زۆر منداڵ بو من فێری جگهرهكێشان بوم كه ئ���هو ڕادیۆیهم تائێس���تا لهماڵی خۆم دوكانێك���ی نزیك ماڵم���ان ههبو جگهرهم ههڵگرتوه". چیا ئاماژه بۆ ئ���هوه دهكات كه باوكی لێدههێنا كاتێك دراوس���ێیهكمان بهچاالكی
تهرازو بهوریاییهوه تێكهڵ بهكاری كهسانی تر ببه ،چونكه لهوانهیه ههرتێكهڵبونێك لهدواییدا ش���هرمهزاریت بۆ دروس���ت بكات.
دوپشک ی كارو چاالكیت ههی ه لهبهیانیاندا ههرچ ی ئهوكات ه پالنی بۆدابنێ ،چونك ه دوا هیچ شتێكت بۆناكرێت.
ئهوكات���ه زۆری ل���ێ داوهو تاههفتهی���هك نهیوێراوه بچێتهوه بۆ ماڵهوهو چۆته ماڵی خوش���كهكهیو وتی "دواتر ك���ه گهڕامهوه باوك���م باوهش���ی پیاكردم دهس���تی كرده گریانو وتی كوڕهكهم كهست بینیوه خێری لهجگهره بینیبێ دواتر دایكم بۆی باسكردم دهیگوت ههمو ش���هوێ ب���ۆت دهگریا كه لهماڵ نهبوی چونكه منی زۆرخۆشدهویست بهحوكم���ی ئهوهی م���ن بچوكترین منداڵی بوم". چیا لهسهر قس���هكانی بهردهوامدهبێتو دهڵێ���ت "ئێوارانێك باوكم بهبێدهنگ خۆی دهكاته ماڵ���هوه گوێ���ی لێدهبێت یهكێك لهخوش���كهكانم قس���ه بۆ دایكم دهكاتو دهڵێت دای���ه كچێكی ڕهفیق���م لهمهكتهب
کهوان پێویس���تت بهوه ههی ه كه كێشهكانت زۆر بهزیرهكان��� ه چارهس���هر بكهیت، رۆژب���هرۆژ بهرپرس���یارێتیت زی���اد ئهكات.
پێاڵوێك���ی لهپ���ێ كردبو دڵ���ت نهدههات دهبهخشییهوه لهخۆش���یان نهیدهزانی كه س���هیریكهی ك���ه باوكم گوێ���ی لێدهبێت بهچ جۆرێك ههستی خۆی دهرببڕێت". دواتر چیا ب���اس لهئهزمون���ی هونهری س�ڵ�اوێكیش ناكاتو دهڕواتهوه دهرێ سێ ش���هو و س���ێ ڕۆژ ونب���و باوهڕبكهن زۆر خۆش���ی دهكاتو دهڵێ���ت "م���ن ههرك���ه شوێنانی لهدو گهڕاین دواتر هاتهوه دایكم چاوم كردهوه بهدهنگی ماملێ ئاش���نابومو گوتی پیاوهكه ئهوه لهكوێ بوی وتی وهاڵ كاسێتێكیش���م لهگهڵیا بهدهنگو ڤیدیۆوه لهدوی ئ���هو پێاڵوهی كهوت���م كه ڕوناكی تۆماركرد س���اڵی()١٩٨٦كه ئهو دهمه زۆر كچم ئهو ڕۆژه باس���یدهكرد باوهڕبكهن سێ منداڵبوم دواتر لهمههاباد چهند بهرههمێكی ترمان كرد كاك موحسینی گوڵپهرست كاری ڕهنگی لهو جۆره بۆهێنابو". وتیش���ی "باوك���م زۆر بهس���ۆز ب���و دهنگ���ی بۆكرد دیارترینی���ان گۆرانیهكانی سهر لهسهر ڕانیو بازی بێریان بون". بهردهوام". ههروهها ئاماژهی بهوهش���دا كه چهندین لهڕوه نهتهوهییهكهش���هوه چیا بهمجۆره باس���یدهكات "ئهوكاتهی كه تازه شۆڕشی كاس���ێتی دهن���گو ڕهنگ���ی تۆماركراوی ن���وێ بهرپاب���و باوكم لهب���هردهم دوكانی گۆرانی ههیه لهگهڵ باوكی تائێستا باڵوی برادهرێك���ی خۆی���دا نوق���ڵو ش���یرینی نهكردونهتهوه.
گیسک ی خۆت مهك ه لهسهر كارێك ك ه لۆمه ت���ۆ نهتكردبێت ،ئ���هوهی هاوڕێكهت ی وتویت مهرج نی ه راست بێت. پێ
سهتڵ دی���اره تۆ زیاتر بهدڵ بیرئهكهیتهوه ی ن���هك بهمێش���ك ،ئهوگۆڕانكاری ه لهژیان���ت روئهدات زیاتر دڵخۆش���ت ئهكات.
لهبارهی سهرهتای دروستكردنی (بنكهی ئهدهب���یو هونهری مامل���ێ)ش چیا ماملێ وت���ی "بنكهی ئهدهبیو هون���هری ماملێ لهس���اڵی( )٢٠٠٠لهالیهن بنهماڵهكهمانهوه لهسهر دهستی كاك وریای ماملێ دروست بو .بهڕاس���تی ئهم بنكهیه سااڵنه خهاڵتی باش���ترین هونهرمهندی كوردستان دهكاتو ئامانجیش���مان زیاتر هێشتنهوهی ماملێیهو دهتوانی���ن بڵێی���ن ماملێ باغێك���ی ئاوداو ئێستاش بهرهكهی ئێمهی ئهوالدهكانین". چی���ا دێت���هوه سهرباس���ی كارهكان���ی خۆیو دهڵێت "س���یدییهكم لهبهرنامهدایه ك���ه دهتوانم بڵێم لهس���هداحهفتاو پێنجی كارهكانی تهواوبوه بهاڵم ئێس���تا ئێمهش لهبهر نهبونی سپۆنس���هر گیرمان خواردوه لهههمانكاتیشدا ههوڵدهدهم لهئایندهیهكی نزیكدا باڵوی بكهمهوه كه بهش���ێكی زۆری پێكهاتوه لهكاری تازهو گۆرانییهكیش���یان وهك ڕێزێك���ه بۆ پێش���مهرگه ك���ه كاتی خۆی باوك���م خوێندویهت���ی منیش تازهم كردوهتهوه". وتیش���ی "یهكێكی دیكه لهگۆرانییهكانی باوكمی تێدایه بهن���اوی (زهمانه گوڵێكی دام���ێ لێ���ی س���تاندم) بهموزیكێك���ی سهردهمانهوه كه شتێكی باش دهرچوه كه گۆرانیبێژ (ههڵوێست) بهكۆرس بهشداره تیایدا". ههروهه���ا چی���ا دێتهوه س���هر باس���ی باوكیو دهڵێ "ئێمه تهنها خۆشهویس���تی جهماوهرمان بهسه بۆ ئهو پیاوه بهنمونهش كاتێك ك���ه كۆچی ك���رد باوهڕبكهن تاك دینارییهك���ی لهدوای خ���ۆی بهجێ نهما، چونكه ئهو نهفسییهتی بهرزبو". وتیش���ی "بهتهمهن���ی لهبهرانبهر مادهدا گۆرانی نهوتوه ههربۆیه ئێستا منیش لهناو هونهردا چاوهڕێی هیچ داهاتێك ناك همو بۆ خۆم فهرمانبهرم لهبهڕێوهبهرێتی كهلهپوری سلێمانی". راشیگهیاند "بهداخهوه باوكم ساڵی١٩٩٣ توشی نهخۆشی لهبیرچونهوه هاتو بهاڵم دهنگهك���هی خ���ۆی ههروهكو خ���ۆی مابو نهگۆڕابو".
نهههنگ ی تۆ مههێڵ ه هی���چ كهس���ێك لهبر بڕیار ب���داتو بێتهژیانهتهوه ،چونك ه ی لهوانهیه كارێ���ك ههبێت پهیوهند بهدواڕۆژتهوه ههبێت.
10
rangalayawene@gmail.com
) )506سێشهمم ه 2015/12/8
س ی ح ر ی ج و ا ن ی قژت بهپێی تهم هنو بااڵت ببڕه
رهنگاڵه
ی كوردخۆبهخشانه پهنابهران فیلمێك بهرههمدێنن ئا :ئاوێنه چهند پهنابهرێكی كورد خۆبهخشان ه وهك ستافی بهرههمهێنانی فیلمێكی سینهمایی بهشداری دهكهن كه فیلمهكه باس لهكێشهكانی پهنابهرێتی دهكات. فیلمی (پهپوله ڕهشهكان) لهنوسینو دهرهێنان����ی ه����ادی ئیراندۆس����تو بهرههمهێنانی داریوش ڕهحمهتی-یه. س����هبارهت بهفیلمهكهو لهلێدوانێكی بۆ ئاوێنه ،هادی ئیراندوست نوسهرو دهرهێن����هری فیلمهكه وت����ی "مندااڵن قوربانیانی بێتاوانی ش����هڕو ئاوارهییو
دهربهدهری����ن كه لهپهن����ای بنهماڵهدا وردهورده ئهبن����ه خۆڵهمێشو كهمتر كهسێ پێیان ئهزانێ ،پهپوله ڕهشهكان چیرۆكی یهكێ لهو مندااڵنهیه". وتیشی "فیلمهكه باس لهخێزانێكی پهنابهری ك����ورد دهكات ك����ه بهرهو واڵتێكی نادیار كهوتونهته ڕێو لهڕێ لهی����هك دائهبڕێنو ئ����ارهزو و دایكی بنهماڵهك����ه وندهبێ����تو ئامانج باوكی خێزانهكه لهگهڵ س����انا كچه ش����هش بۆ ح����هوت س����ااڵنهكهیاندا لهواڵتێكی نادیار گیرئهخۆنو ب����هدوای ئارهزودا ئهگهڕێن". راشیگهیاند "سهرگهردانی رو ئهكاته ئامانج نه ئهتوانێ بهرهو پێش بڕواتو
نه ئهشتوانێ بگهڕێته دواوه". ئیراندوست ئاماژه بۆ ئهوه دهكات كه فیلمی (پهپوله ڕهش����هكان) فیلمێكی پهنابهریی����ه كه زۆرب����هی ئهركهكانی كهوتۆت����ه سهرش����انی پهنابهرانێ����ك كه خۆبهخش����انه وهك س����تافی فیلم ههستاون بههاریكاری بێ بهرامبهر. وتیشی "ئهم فیلمه لهباری مادییهوه هیچ سپۆنسهرێكی نهبوهو دهرهێنهرو بهرههمهێنهرهكه ب����ۆ خۆیان تێچوی فیلمهكهیان دابین كردوه". (پهپوله ڕهشهكان) فیلمێكی نیوه درێژه لهنواندنی الره ڕههێڵ ڕهباتی، ه����ادی ئیراندۆس����تو تهییبه محهمهد دوست.
ئارایشتگای مهکهس بۆ رازاندنهوهی خانمان ـ عهقاری ـ بهرامبهر ئهمن ه سورهکه ـ تیل 0533202790 :ـ facebook: makassalonsulaymaniah
ی گ���هر ب���ااڵت كورته ئ���هوه قژ درێژ بۆ ئهو كهس���انه جوان نی ه چونكه زیاتر كورتتر دهردهكهون، ههربۆیه پێویس���ته قژیان كورت بكهنهوهو بیبڕن.
پێویسته خانمان ئهوه بزانن ك ه ی قژ بهپێ���ی تهمهن یاخود بڕین بااڵو قهڵهویو الوازی پێویس���ت ه جوانیهك دهبهخشێت بهخانمان، ئهوهی لێرهدا باسی لێوهدهكهین ی ی قژبڕینه بۆ ئهو كهسانه جۆر گ���هر ق���ژت خ���اوه یاخودتهمهنی���ان لهنێ���وان 30ب���ۆ40 ی مامناوهنده ئهوه پێویسته بڕین ساڵیدایهو بااڵیان كورته. قژهك���ه ل���هو ش���ێوهیه بێت ك ه ی بهرز كاتێك ت���ۆی خانم دهتهوێت پش���تهكهی یاخود دواكه قژت ببڕیت پێویست ه ئهوه بزانیت بكرێتهوه بۆئ���هوهی بااڵت بهرز
دهربكهوێت ،بهش���ی پێشهوهش درێژ بێ. ی پهرچهمهكهش��� ه ههرچ��� پێویست ه بهالیهكدا دابهێنرێت. بهاڵم ئهو كهس���انهی قژیانلول��� ه نابێت بههیچ ش���ێوهیهك قژی���ان زۆر ك���ورت بكهن���هوه چونك ه قژهك ه بهرز دهبێتهوهو بژ دهردهكهوێت.
یادهوهریی رۆژێك لهگهڵ كازم ساهیر ئا :شۆڕش محهمهد گهنجێكی كورد بهناوی جهمال محهمهد دانیشتوی شاری سلێمانی بههۆی بهشداریكردنی لهبهرنامهیهكداو پاش ئهوهی سهركهوتن بهدهستدههێنێت، رۆژێكی تهواو لهواڵتی لوبنان لهگهڵ هونهرمهندی بهناوبانگی عهرهب كازم ساهیر دهباته سهر. جهمال محهمهد سهبارهت بهو بهرنامهیهو لهلێدوانێك����دا ب����ه ئاوێن����هی راگهیان����د "بهش����داریم لهپێشبڕكێیهكی هونهری كرد كه براوهی پێشبڕكێكه رۆژێكی تهواوهتی لهگهڵ كازم ساهیر هونهرمهندی بهناوبانگ دهبردهسهر". وتیش����ی "لهپێش����بڕكێكهدا بهوتن����ی گۆرانییهك بهشداریم كردو سهركهوتوبومو
کاوڕ ی واههس���ت ئهكهیت ك��� ه رێگهیهك درێ���ژت بڕیوهو خهریك���ه دهگهیت ه كۆتای���ی ،بهاڵم خ���ۆت بهكارێكهوه ی بهتۆوه خهریك ك���ردوه پهیوهند نیه.
وتیشی "كازم ساهیر گۆرانیو هونهر ی بهخۆش����حاڵیهوه لهشاری بهیروت لهواڵتی لوبنان رۆژێكی تهواوم لهگهڵ كازم ساهیر ك����وردی خۆش����دهوێتو گ����وێ لهگۆرانی كوردیش دهگرێت". هونهرمهندی گۆرانیبێژ بهسهربرد". لهبارهی روانینی ئ����هو هونهرمهنده بۆ جهمال محهمهد ئاماژه بۆ ئهوه دهكات ك����ه زیاتر له 20س����اڵه خ����هون بهوهوه كورد ،جهمال محهمهد وتی "كازم ساهیر دهبینێ����ت لهنزیك����هوه ئ����هو هونهرمهنده كوردی زۆر خۆشدهوێتو زۆر حهزدهكات ببینێتو وتی "ه����هر لهمنداڵییهوه حهزم سهردانی كوردستان بكات". وتیشی "كازم ساهیر كورد بهكهسوكارو لهدهنگی ئهو هونهرمهن����ده بوهو خهونی 20س����اڵهم ئهوه بوه ك����ه لهنزیكهوه ئهو میللهتی خۆی دهزانێت". جهمال محهمهد ئاماژه بهوه دهكات كه هونهرمهنده ببینم". وتیشی "كۆمپانیای ئاسیاسێڵ پشكێكی لهگهڵ یهكتر بینیان بهكازم ساهیری وتوه گ����هورهی ههبو لهبهدیهێنانی ئهو خهونهم كه من كوردمو خهڵكی ش����اری سلێمانیمو لهوبارهیهوه وتی "كه خۆم به كازم ساهیر بۆیه سوپاسیان دهكهم". س����هبارهت بهڕوانینی كازم س����اهیر بۆ ناساند زۆری پێ خۆش بو". جهم����ال محهم����هد رایدهگهیهنێ����ت كه هون����هری كوردی ،جهم����ال محهمهد وتی "ئهوكاتهی لهگهڵ ئهو هونهرمهندهدا بوم ئهو لهكازم س����اهیری نهپرس����یوه داخۆ باس����مان لهگۆرانی كوردی كردو روانینی هی����چ پڕۆژهیهك����ی هونهری ب����ۆ كوردو كوردس����تان دهبێت یاخود نا .ئاماژهشی باش بو لهسهر گۆرانی كوردی".
گا
دوانه
ی ی بهدوا ی ب���اش بهمێش���كتدا دێتو ههوڵ ئێستا كاتێكی باشه بۆئهوه بیر ئهدهیت جێبهجێی بكهیت ،بهاڵم مههێڵ ه ئامانجو ئاواتهكان���ت بگهڕێیت ،بیرت نهچێت چاودێری تهندروستیت بكه. هیچ ئاستهنگێك رێت لێبگرێت.
ب����ۆ ئهوه كرد كه بهه����ۆی ئهوهی ماوهی یهكتربینینهكهمان كهم بو زۆرتر باسمان لههونهر كرد نهپهرژاینه سهر ئهوهی باس لهدۆخی سیاس����ی عێراقو كوردس����تانو ش����هڕی داعشو قارهمانێتی پێش����مهرگه بكهین. لهب����ارهی ریكالم����ی ئ����هو هونهرمهنده ب����ۆ كۆمپانی����ای ئاسیاس����ێڵو گرنگی بۆ دهركهوتن����ی كۆمپانیایهك����ی ك����وردی بهجیهان����ی عهرهب����ی ،جهم����ال محهمهد وت����ی "بێگومان هونهرمهند كازم س����اهیر كهس����ێكی زۆر بهناوبانگه لهئاستی ههمو ع����هرهبو جیهاندا ههروهها ئاسیاس����ێڵ پێشكهوتوترین كۆمپانیای پهیوهندیكردنه لهعێراق����دا ،بۆی����ه هونهرمهن����د رازی بو ریكالم بكات بۆ ئاسیاسێڵو بێگومان لهو رێگایهشهوه كۆمپانیاكه زیاتر دهناسرێت بهجیهانی عهرهبی".
قرژاڵ
لهسهر دارهكان دهنوسێت (كوردبونم شانازییه) ئا :كارزان تارق
كاتێك لهشهقامی سالمی شاری سلێمانیهوه گوزهر دهكهیت چهند پارچه دارێكی بچوك دهبینیت كه لهسهر تهختهیهكی بچوكی رێك دانراون وشهی گهورهو جوانیان تێدا نوسراوهو بهنهخشێكی ناوازه دێنه بهرچاو، ئهم كارانه بهرههمی دهستی تهنیا خانهقینین كه بههۆی خۆشهویستی بۆ كارهكهی نوسینی دڵی مرۆڤهكان بۆ یهكتر دهنهخشێنێت. تهنیا خانهقینی ،تهمهنی 38س����اڵهو ماوهی 10س����اڵه كاری نوس����ین لهسهر تهختهو دار دهكات ،لهلێدوانێكی بۆ ئاوێنه رایگهیاند "ئیش����هكهم زۆر خۆشدهوێتو لهگهڵیشی ههرچهنده ئاسایی پێی دهژیم بهاڵم دهس����تبهرداری ناب����مو بهردهوامم لهسهری". وتیش����ی "لهس����هر دار نوس����ینهكانم دابهش����دهبن بهس����هر دو بهشدا ئهوانیش
شێر
ی ی تۆ لهو كهس���انهی كه هیچ ههس���ت تۆپێویستت بهوه ههیه ك ه گۆڕانكار لهچواردهورهك���هت بكهیت ،دودڵ مهب ه خۆت دهرنابڕی���ت ،بهاڵم ئهم ماوهی ه لهدهربڕینی بیرۆكه بهچواردهورهكهت .بهپێچهوانهوه ئارهزوهكانت دهخهیتهڕو بۆ كهسانی تر.
ئیشه نهتهوهییهكان كه بهشێكیان تابلۆ ی گهوره گهورهن بۆ ش����یعره نیش����تمانیو پهندهكان بهش����ێكیش بۆ بژێ����وی ژیانه كه خهڵ����ك دێ����ت دهیكڕێت ك����ه زیاتر وشهكان ناوه پیرۆزهكانی خوای گهورهو بۆ دایكو هاوس����هرو خۆشهویستو چهند وشهیهكی تر دهنوسمو ههندێك جار ئهو وشانه دهنوس����م هاواڵتیان خۆیان داوام لێدهكهن". ئهو بههرهمهنده ئاماژه بۆ ئهوه دهكات كه "لهههمو چینو توێژهكان دێن كارهكانم دهكڕن". راش����یگهیاند "دارهكان لهرۆژههاڵت����ی كوردستانهوه دههێنم لهشاری كرماشانو لێره دهیانكهمه سهرچاوهی بژێوی ژیانم، ئهم ئیش����هش ههرچهنده ك����هم بهخێوم دهكات بهشێوهیهكی ئاسایی پێی دهژیم، بهاڵم خۆشهویستیم بۆ كارهكه وایكردوه بهردهوام بم". وتیش����ی "جوانترین وش����ه نوسیبێتم لهسهر ئهو دارانهی كاریان لهسهر دهكهم بریتی بو له"كوردبونم شانازییه".
فهریک مهزاج���ت ئ���هم چهن���د ڕۆژه زۆر ی بهس���هردا دێت ،ئهویش گۆڕان���كار بههۆی ئهو ناخۆش���یانهوه بو توشت بو.
بیروڕا
) )506سێشهمم ه 2015/12/8
birura.awene@gmail.com
دروشموحیزبایهتی ئازاد چاالك بۆس����ااڵنێكی دورودرێژ كهس����انێكی زۆر ی عهرهب پێیان وابو كه سهدام حسێن ههڵگری ئااڵی یهكێتی عهرهبو دوژمنی سهرسهختی ئیس����رائیله ،ههربۆی����ه لهههم����و بۆنهیهكدا سهرس����هختانه بهرگریان لهههڵوێستهكانی دهكردو بهسهركردهو فریادرهسی نهتهوهی عهرهبیان دهزانی. ڕهفت����اره ش����هڕانگێژهكانی س����هدامو خۆبهزلزانینهكهی هێنده ترس����ناك بون كه جگه لهش����هڕی بهردهوام����ی میللهتی كورد شهڕی ههشت س����اڵهی ئێرانو داگیركردنی دهوڵهتی كوێت����یو هاوپهیمانی نێودهوڵهتی لێكهوت����هوهو نهتهوه یهكڕیزی شهقوش����هڕی عهرهب����ی هێن����دهی ت����ر الوازك����ردو ئهوهی بهدوژمنهكانی عهرهب نهدهكرا ئهم سهرۆكه بهعێراقو ئوممهی عهرهب كردیو دهیان ساڵ عێراق����ی گهڕان����دهوه دواوه ،ئهمه لهكاتێكدا حیزب����ی بهعس ههم����و بهرنام����هو گوتاری سیاسی تهرخانكردبو بۆیهكگرتنهوهی ههمو عهرهبو تهحریمو تهجریمی ش����هڕی نێوان عهرهبی ڕاگهیاندبو. لهههرێمی كوردس����تان پارت����ی كۆنترینو گهورهتری����ن حیزب����ی سیاس����یو چهكداری كوردس����تانه ،ئهوی����ش ههڵگ����ری كۆمهڵێك دروشمی نهتهوهییو دیموكراتیو نیشتمانیهو لهپێناوی س����هربهخۆییو ئازادیدا ڕۆڵهكانی ئهم گهله سهروماڵیان بۆكردۆته قوربانی. ناوبهن����او لهبۆن����هی جیاجی����ادا م����ژدهی سهربهخۆییو بهدهوڵهت بون دهدرێن بهگوێی دۆس����تو دوژمن����دا ههندێك جار باس����هكه زۆرگ����هرم دهبێ����تو ههندێك ج����ار ئهم گڕه خهفه دهبێتو دهگۆڕدرێت بۆخهونوخهیاڵ، پرسیار لێرهدا ئهوهیه ئایا حیزبه كوردیهكان كاروكردهوهیان بۆ گهیش����تن ب����هم ئامانجه راگهیان����دراوه یاخ����ود خودی ئ����هم ئامانجه كراوهت����ه كااڵیهك����ی گرانبهها ب����ۆ خزمهتی بهرژهوهندیو ئارهزوه نهزۆكهكانی حیزب؟ گهرئ����هم پرس����یاره ڕوب����هڕوی پارتیهك بكهیت����هوه بهتوڕهییهوه پێ����ت دهڵێ بۆ كێ پێ����ش ئێمه شۆڕش����ی كردوهو ك����ێ لهئێمه دڵسۆزتره بۆ كوردایهتیو زۆربهی حیزبهكان لهباوهش����ی ئێمه كهوتنه خوارهوهو ئێمهین خاوهن مێژو و حیزبی دایك. لێ����رهدا باههندێ����ك ڕوداوی مێژوی����ی بهبیربهێنینهوه: .1لهنامیلكهی ههڵسهنگاندنێك ی شۆڕشی
كوردو ههرهس����هێنانی كه پارتی دیموكرات ی كوردس����تان لیژنهی ئام����ادهكاری لهكانونی دوهم����ی 1977ئام����ادهی ك����ردوه دهڵ����ێ (كاتێك ش����ای ئێران به بارزان����ی راگهیاند كه ڕێكهوتننامهی جهزای����ر پابهندی دهكات بهبڕینی یارمهتیهكانی ئێران بۆ شۆڕشی كورد ههروهها بڕینی ههمو ئهو یارماتیانهی دهرهوه كه لهڕێی ئێرانهوه دهدرێ بهش����ۆڕش...هتد بارزانی وتی ئێمه گهلی تۆینو مادام تۆ ڕازیت بهڕێكهوتنی جهزایرو بهرژهوهندیهكانی ئێران دهپارێزێ كه نیشتمانی دایكی ئێمهیه ،هیچ شتێكمان نیه لهدژیو ئێمه ڕههنی فهرمانی تۆین گهرپێمان بڵێی بمرن ئهوادهمرین)... .2لهههڵگیرس����اندنهوهی شۆڕش����ی نوێدا قسهی س����هركردهیهكی بااڵی پارتی لهالیهن یهكێتیهوه دهگوترای����هوه ئهویش ئهوهیه كه پارتی گهر شۆڕشی پێ نهكرێ ئهوا شۆڕشی پێ تێكدهدرێو كارهس����اتی ههكاریو شهڕی ناوخۆ كه هی����چ الیهنێكی ل����ێ بێبهری نیه ن����هك تهنها پارت����ی ،ئهنجامی ئ����هم جۆره بیركردنهوانهبون. .3لهپاش شۆرشی ئێرانو شهڕی كوردانی رۆژههاڵت دیس����ان پارتی دور لهدروش����می نهتهوایهت����ی كهوته وێزهی شۆڕش����گێرانی ئهودی����و و دهبیس����ترا ك����ه پاككردن����هوهی ش����اخهكان بهقۆنت����هرات وهرده گیراو ناوی پاسدار موهقهته لهو حیزبه نرا. .4ئاش����كرایه ك����ه ههڵوێس����تی پارت����ی چییه بهرامب����هر پهكهكهو بهرامبهر خۆرئاواو حیزبهكانیانو بهههمو ش����ێوهیهك ئهوحیزبه لهڕاگهیاندنهكانیهوه دژایهتی خۆی بۆ باكورو خۆرئاوا دهردهبڕێو ڕاستهوخۆو ناڕاستهوخۆ پش����تگیری لهڕژێمهكهی ئوردوگان دهكات، پارتی دهیهوێت بهحیزبه كارتۆنیهكانی خۆی پهنجابهپهنجا بس����هپێنێ بهس����هر یهپهگهو یهپهژهداو دوات����ر ئهو ئهزمون����ه لهخۆرئاوا تێكبدا بهقازانجی توركیای ئوردوگان ،چونكه پارت����ی خ����ۆی بهسیاس����هتهكانی ئاكهپهوه بهس����تۆتهوه ك����ه ئهویش دژایهت����ی كردنی پهكهكهو خۆرئاوایهو ههردوال بڕوای تهواویان ههی����ه كه بههێزبونی كوردی باكورو خۆرئاوا بهزهرهری دهسهاڵته فراوانخوازیهكهی پارتیو نیگهرانیهكانی ئوردوگانیشن. .5لهش����هڕی ناوخ����ۆداو بهتایب����هت لهناوهڕاس����تی نهوهدهكانهوه لهگهڵ ئهوهی كورد خاوهنی حكوم����هتو پهرلهمانی خۆی بو ،پارتی بهنهێنی دهستی خسته ناودهستی بهعسو پهیوهن����دی بازرگانیو س����هربازیو ههواڵگری لهگهڵدا ههبو بهمهبهستی دژایهتی كردنی یهكێتی ئهوهبو ترۆپكی ئهو دهس����ت
ئابوری كۆڵهكه ی بههێز ی دهوڵهتو سیستمی حكومڕانی ه ئایا پارت ی چۆن مامهڵهی بهئابور ی ههرێمو پاره ی نهوتهوه كردوهو چۆن ژێرخان ی ئابوری بوژاندۆتهوهو چۆن بهرهنگار ی گهندهڵی بۆتهوه؟ تێكهاڵوكردنه 31ئابی لێكهوتهوه كه تائهمرۆ پارتی بهس����هركهوتن بۆخۆی ئهژماردهكات بێ گوێدانه خوێنی ههش����ت ههزار شههیدی بارزانیو دهیان ههزار ئهنفالو ههزاران قوربانی چهكی كیمیای����یو دهیان ه����هزار قوربانیو ماڵوێرانی شۆڕش����گێڕانو نیشتمانپهروهرانی كورد. .6پارت����ی بهپلهی یهك ب����هوه تۆمهتبار دهكرێت كه زۆر پهرۆشی گهڕانهوهی كهركوكی نیه بۆ ههرێمی كوردس����تانو پێی وایه بهوه یهكێتی پێبههێز دهبێتو ئهم باس����ه زۆرجار لهالیهن كادیرهكانی یهكێتیهوه دهبیسترێنو لههیچ پرۆژهیهكی نێوان كوردو بهغدا مادهی 140داخ����وازی یهكهم����ی ش����اندهكانی كورد نهبوه. .7پارت����ی ب����هردهوام لهههوڵ����ی شكستپێهێنانی كۆنگرهی نهتهوهییهو ئهوكاته رازی دهبێ����ت ئهوكۆنگرهیه س����هربگرێ كه بهڕێز مهس����عودبارزانی سهرۆكی بێت چونكه توركی����ا تهنها بهو مهرجه ڕازیو دڵنیادهبێت ك����ه كۆنگ����ره نهتهوهییهك����ه لهدهس����تێكی ئهمیندادهبێت. .8ئاش����كرایه ئامانج����ه نهتهوهیی����هكان
بهیهكڕی����زیو س����هقامگیری ناوخ����ۆی ماڵ ی كوردهوه دێت����هدی بهاڵم ئای����ا پارتی جگه لهلێكترازان����ی ماڵ����ی كوردو خۆس����هپاندنو پێش����ێلكردنی سهروهری یاس����او پهرلهمانو گێچهڵك����ردن بهالیهن����هكان ش����تێكی تری كردوه؟ .9ئابوری كۆڵهك����هی بههێزی دهوڵهتو سیس����تمی حكومڕانی����ه ،ئای����ا پارتی چۆن مامهڵهی بهئاب����وری ههرێمو پارهی نهوتهوه كردوهو چۆن ژێرخانی ئابوری بوژاندۆتهوهو چۆن بهرهنگاری گهندهڵی بۆتهوه؟ حیزبێ����ك كه وهاڵمی ئ����هم ههمو ڕهخنهو پرس����یارو گومانانهی لهس����هر ههناردهكرنی ن����هوت نهبێتو بهپرس����ه بااڵكان����ی بهپێی ڕاپۆرت����ه نێودهوڵتی����هكان بوبن����ه خاوهنی دهیانو س����هدان ملی����ار دۆالر؟ ئایا خۆیان دهكهن����ه قوربانی دروش����مه نهتهوایهتیهكان یاخ����ود خهڵكی نیش����تمان دهكهنه قوربانی بنهماڵهو دهسهاڵتهكانیان؟! .10لهس����هرههڵدانی داعشو داگیركردنی موسڵ ههندێك لهبهرپرسانی كورد دهیانگوت كه داعش دوژمن����ی كوردنیهو دژی مالیكیو ش����یعهیه ،نێوان پێشمهرگهی پارتیو داعش چهند مهترێك لهی����هك دوربون ،تارادهیهكی زۆریش ههڵوێس����تی توركی����ا بهرامبهرداعش لهرابوردو ئێستاشی لهسهربێت گوماناوییهو لهبارهیهوه قس����ه زۆر ههڵدهگرێ ،كاتێكیش ش����هنگالو ناوچهكان����ی تری نزی����ك ههولێر كهوتنه بهرهێرش����ی داعش ئ����هوا حاڵهتهكه گ����ۆڕدرا .بهاڵم ههت����ا ئهمڕۆ ك����هس نازانێ بازرگانی نهوتو س����هیاره لهگ����هڵ ئهوهێزه تاریكه كێ دهیكاتو ههرێم ههڵوێس����تی چی بوهو بۆ تائێستا بێدهنگییان ههڵبژاردوه؟ لهگهڵ ههمو ئهو خااڵنهی سهرهوه دهبێت ئاماژه بهههندێ خاڵی پرشنگداریش بدهم كه گرنگترینیان هاوكاری هێزه كوردیهكانی عێراق بو بۆ پێشمهرگهكانی ڕۆژههاڵت پاش ڕوخانی ش����ا كه گهورهترین هاوكاری خۆی لهناردنی هێزهكانی یهكێتی بۆهاریكاری ههڤاڵهكانیان لهساڵی 83_82بهناوی (هێزی پشتیوان) بینی ههوهه����ا ناردنی هێزی پێش����مهرگهی كوردس����تان بۆ كۆبانێ ك����ه رۆڵی كاریگهرو بهرچاویان بینی لهخۆرئاواو ناش����بێ دیسان ه����اوكاریو ههماههنگیو ههڵمهته دلێرهكانی P.K.Kو یهپ����هژهو پهیهگ����هو هێزهكان����ی خۆرههاڵت بۆ بهش����داربون لهش����هڕی دژبه داعش نادیدهبگرین ك����ه ئهمانهش ههمویان خاڵی گهش����ن بۆبزوتن����هوهی رزگاریخوازی گهلی كوردو ههماههنگی گهریالو پێشمهرگهو شهڕڤانانی كورد.
بۆ تێگهیاندنی عەرەب پێویستمان بهراگهیاندنی عهرهبیه
هەندرێن بالیسانی ـ تاقانهی ئهنفال بهمهبهستی بهشداری كردن لهدهورهیهكی زانس���تی كه لهالی���هن وهزارهتی ئهوقافی ئوردنی س���از كرابو ،منو مامۆستایەكی تر وهك مهالی كورد داوهت كرابوین لهگهڵ زانایان���ی زۆربهی واڵتانی ت���ری عهرهبی لهمانگ���ی ههش���تی 2015چوین���هواڵتی ئوردن .لهو س���هفهرهدا زۆر شتم بۆ رون بوهوهیهك لهوانهههندێ لەو زانا ئایینیە عەرەبان���ەی لەگەڵم���ان بون كە باس���ی كوردس���تانو پێش���مەرگەمان بۆ دهكردن بیروبۆچونیان بهرامبهر كوردو پیشمهرگه خهراپ ب���و ،بەهەڵە تێمان گەیش���تبون. بهاڵم ئوردن وهك حكومهتیش زۆر رێزیان لهئێم���هدهگرت ك���هبهجلوبهرگی كوردی دهیان ناس���ینهوهئێمهیان خۆشدهویستو رێزی تایبهتیان ههبو بۆمان. یهكێ لهبهشداربوان كە باسی پێشمەرگە كرا گوتی :پێش���مهرگه عیصابهو مافیانو خهڵكی غەی���رە كوردو ع���هرهب دهكوژن زۆر ش���تی تری لەخەراپ���ەی كورد باس كرد .منی���ش لێی گهڕام تاوتهكانی خۆی تهواو ك���ردو گوتم :با من پێناس���هیهكی پێشمهرگهت بۆ بكهم :پێشمهرگهئهو رۆڵه كورده دڵسۆزانهن كهسنورو پیرۆزییهكانی كوردس���تان دهپارێزن بهههم���و پێكهاتهو نهتهوهو مەزهەبو ئایینو ڕهنگهكان بهبێ جیاوازی ،لهناو ئهم كوردس���تانه ملیۆنو نیوێك ت���ادو ملی���ۆن ئ���اوارهی عهرهبی سوننهی عێراقو سوریا ههنو زۆر بهئازادانه ژیان دهبهنهس���هرو هیچ كهسێك ناتوانێ ستهمیان لێ بكات ،لەهەمان كات عەرەب بو كاتی خۆی زوڵمیان لەئێمەی كورد كردو
كیمیابارانو ئەنفالو دەربەدەریان كردینو نمونەشم بەخۆم هێنایەوە كە سەدام هەمو خانەوادەك���ەی من���ی بەچەك���ی كیمیایی ش���ەهید كردو دایكم حامیلەو خوشكێكی دو سااڵنو باوكمو بەدەیان هەزاری ترمان بەزیندوی���ی خرانە ژێ���ر گڵو زیندەبەچاڵ كرانو چەندەها شتی تر.. هەروەها پێمگوتن كە گەلی كورد گەلێكی ئاش���تیخوازەو دژی هیچ نەت���ەوەو ئایینو بیروبۆچونێك نین ،بەاڵم گەر ستەممان لێ بكرێت بەرگری كردن بەواجبێكی شەرعی خۆمان دەزانینو زۆربەی سەركردەكانیشمان زان���او پی���اوی ئایینیو ش���ێخی تەریقەت ب���ونو تائێس���تاش گەلی ك���ورد نزیكەی 40ملیۆن كەس���ەو بەس���ەر چوار پارچە دابەش ك���راوەو رێگریمان لێك���راوهببین بهدەوڵ���ەت هەر ئێمەش بوین قودس���مان لەسەر دەستی سەاڵحەدینی ئەیوبی رزگار كردو ئێستاش واعەرەبەكان ناتوانن لەگەڵ یەكتر بژینو دێنە كوردس���تانو هەمویان الی ئێم���ە بەئاس���ودەیی دەژین بەتایبەت سوننەكان ...هتد كە ئەو قسانەیان بیست یەك���ێ لەئامادەبوان گوتی ت���ازە زانیمان گەلی كورد ئاوایەو ئێمە بەش���ێوەیەكی تر لەگەلی كورد گەیشتبوین. گوت���م :ئ���ەو تێگەیش���تنەی ئێوە هی كەناڵ���ی جەزیرەیە دەزانم! چونكە زۆرجار هەواڵ���ی بێویژدانی���م بەرامب���ەر بەكورد لەجەزیرە گوێ لێ دەبێت! گوتی بەڵێ ل���هو كهناڵهوهیه! زانی كە كەناڵ���ی جەزیرە واقیع���ەكان وەك خۆی نیش���ان نادا .لەگەڵ رێ���زم بۆ ئەو كەناڵە كە م���ن زۆر متابعەی دەك���ەم كەناڵێكی پێشكەوتوە بەاڵم.... نوێنەری وەزارەت���ی ئەوقافی ئوردنیش گوتی :خەلەلی ئێوەی گەلی كورد ئەوەیە كەناڵێك���ی عەرەبیت���ان نیە تاك���و ئێمە لێ���ی حاڵی ببی���ن بۆیە بەهەڵ���ە لەكورد گەیش���تون .هەروەك گوتی :من تەماشای كەناڵەكانتان دەكەم شوێنو مەنزەری زۆر جوان نیشان دەداو خزمەتگوزاری باشتان هەی���ەو بۆتان كراوە بەاڵم هیچی تێناگەم" یهكێكی ت���ر لهزانا ئوردنیهكان گوتی :من لهراگهیاندنهكان���ی ئێوه تهنه���ا ئهوهنده حاڵی دهب���م ههر دهڵێ :ل���وری لوری...
گهر راگهیاندنی عهرهبیمان نهبێت عهرهبهكان لهراگهیاندنهكانی خۆیان چی باس بكهن ههرئهوه راسته،چونكه هیچی تر نیهگوێی بۆ بگرن گوتی :مانای چیه؟ ج���ا وهره وهاڵم���ی ب���دهوه لهگ���هڵ گۆرانیهكهی بو بهخوا منیش نازانم مانای چیه؟! هەت���ا هەندێكی���ان بەبێ دی���ن لەكورد گەیشتبون ،ئەم بۆچونە لەوانەیە لەوكاتەی سەری هەڵدابێت كە سەدام حسەین گەلی ك���وردی بەكافرو وەحش���ی ن���او چیاكان ناساندبو ،هەتا یەكێ لەو كەسانەی كە وەك چاودێری سەربازی دانرابو بەسەر چەكدارە خەباتكارە كوردەكان كە دژی پێش���مەرگە دەجەنگان ...لەوكات���ەی گوێی لەدەنگی بانگ بوبو گریابو گوتبوی بەئێمەیان گوت كە گەلی كورد كافرەو وەحشینو ئێستاش وابان���گ دەدەنو نوێژ دەكەن! ئەو حاڵەتە لەبەستەستێنیش دوبارە بوبوەوە لەهێزی میق���داد بوە وابزان���م كە گوێ���ی لەبانگ بوبو گوتبوی چما كورد موسڵمانیش���ن؟! هەرچەندە ئەوە تێگەیش���تنێكی خێڵەكیە گەرنا ئەوەی من لەئیسالم گەیشتوم كابرا هەر بیروباوەڕێكی هەبێت بۆ خۆی ئازادە بۆت نیە بیكوژیو شەڕی لەگەڵ بكەی..
ب���ا بگەڕێینەوە ئوردنو لەدانیش���تێكی ترم���ان زانایهك���ی ئایینی فهلهس���تینی گوتی :س���ەدام حس���ێن دەهەزار دیناری ئوردنی دەبەخشی بۆ هەر ماڵە شەهیدێكی فەلەستینی كە بەدەستی جولەكە شەهید ببوای���ە پێمگوت هەر چەندە بۆ ئێوە باش بو بەاڵم خوێنڕێژ بو بەدەیان هەزار مرۆڤی بێ تاوانی لەژنو منداڵو پیرو بەس���ااڵچو گەورەو بچوكی لەئێمەی كورد كوشتو كە خوێنی یەك مرۆڤ الی خوای پەروەردگار لەكەعبە پیرۆز ترەو كوشتنی یەك مرۆڤ بەناح���ەق وەك كوش���تنی خەڵكی هەمو س���ەرگۆی زەویەو ئەو ئایەتو فەرمودانەم بۆ خوێندنەوە كە باس���ی كوشتنی مرۆڤ دەكاو تاگەیش���تم بەوەی ك���ە لەهاوەڵێ دەپرس���ن مرۆ گەر یەكێ بكوژێ دەتوانێ تەوبە ب���كا دەفەرموێ نەخێر ...پاش���ان وێنەكان���ی مزگەوتەكەی خۆم���م لەهەولێر كە لەس���ەر مۆبایلەكەم بو نیش���انداو كە قەرەباڵ���غو ئ���ەو هەمو گەنج���ە لهوتاری ههینیە زۆر دڵی خۆش بو ....كە قسەكانم تەواوك���رد زانا فەلەس���تینیەكە دەس���تی بەچاوەكانی���ەوە گرتو وابزانم گریا .گوتی هەی زاڵم دەمێكی باش دامابو تەماش���ای زەوی دەكرد! بۆیە من لێرەوە بەهیوام وەك گەلی كورد پهره بهراگهیاندنی عهرهبی بدهین ههروهك پێویستمان بهزمانهكانی تریش ههیه بۆنمونه كەناڵێكی عەرەب���ی حكومیمان هەبێت بۆ رهتكردنهوهی ههمو ههواڵهناڕاستانهكانو رونكردنەوەی راستیەكانو نیشاندانی روی راستەقینەی گەلی كورد وەك خۆی نەوەك بەردەوام هەر گۆرانیو هەڵپەڕین بێتو یان كار ب���ۆ الیەنێكی دیاریك���راو بكاتو وەك كەناڵ���ە كوردیەكانی ت���ر دژایەتی یەكترو دەهۆڵی براكوژی لێبداتو تۆوی رقو کینه باڵوبكاتەوە بهداخهوه.. گ���هر راگهیاندنی عهرهبیش���مان نهبێت عهرهب���هكان لهراگهیاندنهكانی خۆیان چی باس بكهن ههرئهوهراسته،چونكههیچی تر نی���هگوێی بۆ بگ���رن" وهك كوردیش تائێس���تا ئێم���ه بهش���ێكین لهعێراقێكی عهرهبی پشتیوان بهخوا رومان لهكیانێكی س���هربهخۆی كوردیهبهیهكپارچهییو یهك دهستی كوردان.
13
کولتورێکی دڵڕەق رێبین ههردی کۆمەڵگای کوردی ئەگەرچی کۆمەڵگایەکی هەمەڕەنگو فرەکولتورو پڕ لەجیاوازیە ،بەاڵم کەمتری���ن توانای هەڵک���ردنو قەبوڵکردنی ی���ەکو رێزگرتن لەشوناس���ی یەک���ی هەیە. کۆمەڵگایەکی فرە کولتورە کە هەر بەشێکی بەش���ێوەیەک لەش���ێوەکان نیمچە داخراوە بەس���ەر بەش���ەکانی تردا .پـڕە لەجیاوازی ئەتن���ی ،مەزهەبی ،دین���ی کولتوری ،بەاڵم توان���ای لێبوردن���ی لەی���ەک یەکج���ار نزمو ح���ەزی ب���ۆ تۆڵەکردن���ەوەو باراندنی رق، یەکجار گەورەیە .لەهەمو بەریەککەوتنەکاندا ئ���ەم توان���ای هەڵنەک���ردنو لێکنەبوردنە ئەتوانی���ن بدۆزین���ەوە .بەتایبەتی لەتوانای تەحەمولنەکردنی هەڵەو لەنەتوانینی لێبوردن لەو کەس���انەی بەهەر هۆیەک لەهۆکارەکان بوە ،هەڵە یان گوناهێکیان کردوە. دەتوانی���ن ئ���ەم توان���ای هەڵنەکردن���ە لەپەیوەندی چەوساندنەوەو سەرکوتکردنیو ئەش���کەنجەدانی ه���ەردو رەگەزەک���ەدا بدۆزین���ەوە .لەچیرۆکە تاڵو دورودرێژەکانی نەریت���ی ژنکوش���تنو پێش���ێلکردنو فەراموشکردنی ترس���ناکی بەردەوامی مافی منااڵن���دا بدۆزین���ەوە .دەتوانی���ن لەنەمانی توانای ه���اودەردیو هاوس���ۆزیو تەنانەت بەزەییدا بدۆزینەوە بەرامبەر بەو کەس���انەی جیاوازن لەئێمە بیر یان رەفتار ئەکەن. ب���ا لەژنکوش���تنەوە دەس���ت پێبکەین، ئ���ەم دیاردەیە چیە جگ���ە لەقەبوڵنەکردنی جی���اوازی .ژن���ان دەکوژرێ���ن لەبەرئەوەی هەڵبژاردنێکی جیاواز لەوەی بۆیان دانراوە، تاقیدەکەن���ەوە ،ئ���ەوان دەکوژرێ���ن نەک ه���ەر لەبەرئەوەی جی���اوازن ،بەڵکو (وەک لەنوسینێکی دیشدا باسمکردوە) لەبەرئەوی نمونەی جۆرێک لەپەیوەندی پێشکەشدەکەن کە لەس���ەر بنەمای قبوڵکردن���ی جیاوازی دام���ەزراوە .ژنان چ وەک خوش���ک چ وەک دایکو چ وەک هاوس���ەر جگ���ە لەرێزگرتنو خۆشەویس���تی هی���چ مەرجێکی���ان ب���ۆ دروس���تکردنی پەیوەندیو خۆشەویس���تی نیە .ژن���ان داواو مەرجی چونیەکیان بۆ ئەو کەسانە نیە کە خۆش���یاندەوێت .واتە ژنان جۆرێ���ک لەپەیوەندی پێش���نیاردەکەن کە لەسەر بنەمای جیاوازیو قەبوڵکردنی یەکدی راوەستاوە .رەنگە هەرئەم خاڵەش تەفسیری ئەوەبکات بۆچی ل���ەدوای راپەڕینەوە ژنان لەگش���ت گروپێک زیاتر لەبەردەم هەڕەشەی لەناوبردنو ئەش���کەنجەدانو توندوتیژیدان. ئ���ەوەی لەژناندا جێگەی هەڕەش���ەیە تەنها سەر بەکولتوری ئەخالقی جنسیو تابۆکانی ژیانی سێکس���ی نیە ،بەڵکو پەیوەندی بەو پێش���نیارانەی ئ���ەو ج���ۆرە پەیوندییانەوە هەیە ک���ە ژن���ان پێش���کەش بەکۆمەڵگای ئەکەن .س���ەرکوتکردنی ژنان ،لەبەشێکیدا سەرکوتکردنو رێگرتنە لەجۆرێک لەپەیوەندی کە لەسەر بناغەی جیاوازی دامەزراوە ،نەک لەسەر بناغەی چونیەکی. کارنامەی کولتوری ئێمە بەرامبەر بەمناڵ لەکارنامەی کارکردنمان لەگەڵ ژناندا ،ئەگەر توندوتیژتر نەبێت ،ئ���ەوا هیچی لەو کەمتر نیە .کولتوری ئێمە جۆرێک دروس���تبوە کە منداڵێتی لەمن���دااڵن دەدزێتو زو گەورەیان دەکات .ک���ەس دان بەبون���ی مناڵدا نانێت. منداڵ دەبێت هەمیش���ە عاق���ڵو ژیرو هێمن بێ���ت .الس���اری ن���ەکاتو هەمیش���ە لەژێر کۆنت���ڕۆڵو چاودێری���دا بێ���ت .چەند مناڵ لس���ەر پێکەنین لەپۆل یان لەس���ەر شکانی شوشەیەک لەماڵدا ،سەرکۆنەو سزا دراون؟ نەک هەر ئەمە بەڵکو تەنانەت منداڵ ئەبێت کاربکاتو وەک گەورەیەک بەرپرس���یارێتی ژیان���ی ئابوری خێ���زان لەئەس���تۆ بگرێت. لەسەر ش���ەقامەکان چەند مناڵ ئەبینی یان شتومەک ئەفرۆشن یان بەردەستی باوکیان ئەکەن ،ی���ان بۆیاخچێتی ئەکەن؟ لەجیهانی پ���ەروەردەدا مندااڵنی ئێم���ە ناچاردەکرێن، منداڵێت���ی خۆیان لەبیربک���ەنو ئەو رۆحی گەمەو بزێویەی تیایاندا بکوژن کە خەسڵەتی جیهانی مندااڵنە .بەکورتی ئێمە لەمنداڵیەوە مرۆڤی ئ���ەم واڵتە فێردەکەین بونی تایبەتی خۆی وەک تاکەکەسێک بدۆڕێنێت لەبەردەم بونێک���ی کۆمەاڵیەتی���دا ک���ە کۆمەڵگا لێی داوادەکات .منداڵ نابیت خۆی بێتو ئەبێت بەخێرای���ی گەر بەتوندوتیژی���ش بوە ،وەک ئێمەو هەمومان رەفتار بکات. رەنگە زۆر هۆکاری جیاواز لەپش���ت ئەم ج���ۆرە لەمامەڵەکردنەوە هەب���ن .کە رەنگە گرنگترینی���ان بریت���ی بێت لەپاشەکش���ێی بەردەوام���ی کولت���وری ش���ار لەبەرامب���ەر کولتوری گوندا .لەشکس���تی دروس���تکردنی ئینیتمادا بۆ نیشتیمان لەبەردەم ئینتیما بۆ خێڵو عەش���یرەتو ناوچەدا .چونکە یەکێک
چیرۆکی پێکەوەژیان ی کورد لەناوخۆیدا وەک نەتەوەیەک لەژێر پرسیاردایە ،چ بگات بەکارنامەی لەگەڵ نەتەوەو مەزهەبی دیدا
لەگرنگترین خەسڵەتەکانی شار ئەوەیە هێزو گروپی جی���اواز لەیەک���دی لەناویدا دەژینو ئەوەی کۆیان دەکاتەوە ئینیتمایانە بۆ شار، واتە بۆ شوێنێکی جوگرافی نەک بەهایەیەکی مەعنەوی .لەکاتێکدا کولتوری عەش���یرەت گوند لەس���ەر بناغەی چونیەکیو ئینتیمایان بۆ کۆمەڵێک بەهای مەعنەوی راوەس���تاوە. پرۆس���ەی راگواستی گوندەکان بۆ ناو شارو کۆچی سروشتی گوندەکان بۆ ناو ئیغرائاتی ش���ار لەالیەکو بەهێزبونی عەش���یرەتەکان بەهۆی ئەو دەورە سەربازیەوە چ لەسەردەمی رژێمو چ لەدوای راپەڕینەوە دەیبینن لەالیەکی دیەوە ،هەمو ئەمانە کولتوری عەش���یرەتو خێڵیان بەهێزکردوە کە بناغەکەی لەس���ەر چونیەکیو هاوشێوەبون دامەزراوە. هەمو ئەمان���ە وایانکردوە ئ���ەو کولتورە بەهێزتربێت کە بناغەکەی لەسەر چونیەکی دامەزراوەو قبوڵی کەسی دی جیاواز ناکات. ئ���ەم قەبوڵنەک���ردنو هەڵنەکردنە لەگەڵ جیاوازیو لێکنەب���وردن لەگەڵ یەکتردا ،کە ئەگاتە س���ەر ئاس���تی مامەڵەکردن لەگەڵ ئەتن���یو مەزه���ەبو دینی جی���اوازدا ،زۆر زەقترو راسیستیانەتر ئەبێت. چیرۆکی پێکەوەژیانی ک���ورد لەناوخۆیدا وەک نەتەوەی���ەک لەژێ���ر پرس���یاردایە ،چ ب���گات بەکارنامەی لەگەڵ نەتەوەو مەزهەبی دی���دا .مێ���ژوی ئێم���ە مێ���ژوی بەردەوامی ش���ەڕی جیاجیای ناوخۆ بوە کە بەحس���اب یەک نەت���ەوەو ی���ەک دینو مەزهەبیش���ی هەب���وە ،بێگومان لەگ���ەڵ مەزهەبو ئەتنیە جیاوازەکانی ناوخۆش���ی ناتوانێت لێبوردو و دڵف���راوان بێت .ئەو نەتەوەی���ەی نەتوانێت لەگەڵ فرەڕەنگی ناوخۆیدا بژی ،ئەس���تەمە توانای قبوڵکردنی نەتەوەو مەزهەبو دینی دی لەناوخۆیدا هەبێت .ئێمە کە فێرنەبوبین فرەدەنگ���ی ناو ی���ەک نەت���ەوەو یەک دین قبوڵبکەین ،چ���ۆن دەتوانین فێری رێزگرتن لەکولتورو نەتەوەی دی بین. بێگومان هۆی سەرەکی ئەم قبوڵنەکردنەش ونبون���ی بیرۆکەی نیش���تیمانە لەفانتازیای زۆرینەی خەڵکی کوردس���تاندا .نیش���تیمان وەک جوگرافیایەک کە هەمومان کۆدەکاتەوەو تەنه���اش ئینتیمامان بۆ ئ���ەم جوگرافیایە بەس���ە بۆئ���ەوەی جۆرێک لەه���اودەردیو هاوس���ۆزیمان لەناودا دروس���تبکات ،نەبۆتە بەهایەکی سەنتڕاڵ لەژیانی کولتوری ئێمەدا. کۆمەڵگای ئێمە دۆخێکی پارچە پارچە دەژی کە تاهەنوکەش تیاییدا ئینتیما لۆکاڵیەکان، دەیانج���ار لەئینتیما گ���ەورەکان بەهێزترە. چونک���ە تاهەنوکەش لەکۆمەڵ���گای ئێمەدا ئەوی مافی تاکەکان دەپارێزێت ،ئینتیمایان نیە بۆ نیش���تیمان ،بەڵک���و ئنیتیمایانە بۆ پیکهات���ە لۆکاڵیەکان :خێڵ ،عەش���یرەت، حیزب. کۆمەڵگایەکیش کە بیرۆکەی نیش���تیمانی تیا ون بو ،واتە ئەو سەقفە مەعنەویەی تیادا ونە کە جیاوازایە لۆکاڵیەکان دەخاتە ژێرباڵی خۆیەوە .ئەم دۆخە وایکردوە هەڵوێستی ئێمە بەرامبەر بەنەتەوە جی���اوازو ئەتنیەکانیش، هەڵوێستی جیاوازو پارچە پارچەبنو ئەوەشی ش���انۆی روداوەکان داگیردەک���ەن ئەم هێزە لۆکاڵیانە بن .کۆمەڵگای ئێمە کۆمەڵگایەکی دڵڕەقە بەرامب���ەر بەجیاوازیەکانی ناوخۆیو نالێبوردەیە بەرامب���ەر بەئەتنیو مەزهەبو دینە جیاوازەکانی خۆی.
12
) )506سێشهمم ه 2015/12/8
birura.awene@gmail.com
بیروڕا
قسهیهك ی پێویست عێزهدین مستهفا رهسوڵ
داعش: سادەکاریو ڕوکەشپەرستیی ()2 داع����ش هێزێکی ت����ەواو ڕوکەشپەرس����تو س����ادەکارە ،هێزێک����ە دژ بەئاڵۆزیی����و نەناس����راو ،دژ بەهەم����و ئەگەرێک����ی مانای جیاواز ل����ەو یەکماناییەی کە دونیا عەقڵییو مەعریفییەک����ەی ئاراس����تەدەکات .ئ����ەم ڕوکەشپەرس����تییو س����ادەکارییە وادەکات پێیوابێت هەموش����تێک دەزانێ����ت :دەزانێت دینی ڕاس����تەقینە ،ئەخالقی ڕاس����تەقینە، باوەڕی ڕاس����تەقینە کامەیە .دەزانێت کوفرو ئیمان ،دۆستو دوژمن ،باشەو خراپە ،چینو کامەن .دوژمنی ژمارەیەکی ئەم سادەکارییەی داعش کوف����رو بێئیمانی����یو بێدینیی نییە، بەڵک����و گومانکردنو ئاڵۆزیی����ە ،فرەماناییو پرس����یارکردنە ،پلورالیزمی����ی دی����دەکانو ڕوانین����ەکانو بۆچونەکانو ش����ێوەژانەکانە. پرس����یارو گومانو ئاڵۆزیی الی داعش تەنها ڕێگایەک نین بەرەو کوفر ،بەڵکو سەرەتایەکن بۆ وێرانکردنی هەم����و یەقینو دڵنیاییەکانو لەوێش����ەوە بۆ وێرانکردنی ئەو سادەکارییو ڕوکەشپەرس����تییەی شوناسی سەرەکیی ئەم هێزەیە. ئەم����ە وایک����ردوە ڕوانین����ی داع����ش بۆ ئیس��ل�ام لەڕوانینی بۆ هەمو ش����تەکانی تر سادەترو ڕوکەش����تربێت ،داعش دژ بەهەمو ئەو دەرکەوتانەی ئیس��ل�امە کە بەتەفسیرە س����ادەکانو مانا سادەکانو یەقینە سادەکان ڕازیناب����ن .ئ����ەوەی س����ەیرێکی خێ����رای ئەدەبیات����ی ئ����ەم هێ����زە بکات ،ب����ۆ نمونە س����ەیرێکی خێ����رای ئەو گۆڤ����ارە بکات کە داعش بەزمانی ئینگلیزی بەناوی(دابق)ەوە دەریدەکات ،لەالپەڕەی یەکەمی گۆڤارەکەدا پێنج وش����ەی س����ادە دەبینێت ک����ە هەمو دونیابینی����ی داعش نیش����انئەدات .ئەو پێنج وش����ەیەش بریتین لە":تەوحید"" ،مەنهەج"، "هیجرە""،جیهاد""،جەماع����ەت" .هەریەکێک لەم وش����انە بەدەیان ش����ێوازی جیاواز لەناو ڕێب����ازە دینیی����ە جیاوازەکانی ن����او مێژوی ئیس��ل�امدا لێکدارونەتەوە ،بەاڵم الی داعش ماناکانیان ت����ەواو س����ادەکراوەتەوەو هەمو دودڵییەک بەرامبەر ئەو مانایانە لەناوبراون. تەوحی����د کورتکراوەت����ەوە ب����ۆ باوەڕب����ون بەتاق����ە خودایەک ،بەاڵم هەمو پرس����یارێک سەبارەت بەچییەتی ئەو خودایە بەشێوازی پەیوەندیکردن����ی بەمرۆڤ����ەوە ،بەچۆنیەتی دابەزینی ب����ۆ ناو مێژو هتد ...پرس����یاریی داعش نیی����ە .هەر پرس����یارێکیش چەمکی خ����ودا ئاڵۆزبکات بەکوفرو بێئمانیی دەزانن. مەس����ەلەی"مەنهەج"یش کورتکراوەتەوە بۆ خوێندنەوەیەکی ڕوکەشی تێکستە دینییەکانو رەفزکردنی هەمو مەنهەجێکی تەئویلی ئاڵۆز کە تەس����لیمی مان����او دەالل����ەتو دەرکەوتە ڕوکەش����ەکانی زمان نەبێت" .هیجرە"ش کە چەمکێکی ئاڵۆزەو لەبەشێکی درێژی مێژوی ئیس��ل�امدا هێمایە بۆ "هیجرەیەکی ڕۆحیی"، الی داعش کورتکراوەتەوە بۆ سەفەرکردن بۆ ڕەقەو موسڵ ،بۆ سەرزەمینی خەالفەتەکەی ئەبوبەک����ری بەغ����دادی" .جیهاد"ی����ش لەچەمکێک����ی ئاڵ����ۆزو کێش����ەئامێزەوە ،کە دابەش����ە ب����ۆ "جیهادی گ����ەورە"و "جیهادی بچوک"و "جیهادی بەرگریی"و زۆر ش����تیتر، کورتکراوەت����ەوە بۆ کوش����تنو س����ەربڕینیی ه����ەر کەس����ێک لەگ����ەڵ ڕوانین����ی داعشو سیاس����ەتەکانیدا یەکنەگرێتەوە ،بەژماریەکی زۆری موسڵمانان خۆیانەوە" .جەماعەت"یش الی داعش ژمارەیەکی کەمی فوقەهای کۆنو ژمارەی����ەک خوێندەواریی دینی����ی نوێن ،کە تەواو دابڕاون لەزۆرینەی موسڵمانانی دونیا، ئەو "ئومە"ئیس��ل�امییەی داعش بەموسڵمانی دەزانێ����ت ،تەنه����ا کەس����انی ن����او ڕوانینە ڕوکەشپەرس����تو س����ادەکانی خ����ۆی نەبێت کەس����یتر ناگرێتەوە ،دەرەوەی ئەو "ئومە"ە بچوکە جاهیلیەتێکی تەمام عەیارە. ب����ەاڵم ئ����ەو "جەماع����ەت"ە داعش����یە ئایدیۆلۆژیای����ەک کۆیاندەکاتەوەو دەیانخاتە ناو پرۆژەیەکی یۆتۆپیی����ەوە .یۆتۆپیایەکی سادە کە یەکسانیی جەوهەرەکەیەتی .داعش لەوەس����فی خەالفەتەکەیدا لەهەمان گۆڤاردا دەنوس����ێت :ئ����ەم خەالفەت����ە "دەوڵەتێکە کە ع����ەرەبو ناع����ەرەب ،مرۆڤی س����پییو مرۆڤی����ی ڕەش ،خۆرهەاڵتی����یو خۆرئاوایی هەموی����ان دەکات بەب����را" ،برایەتییەک����ی سادەو گەردونگەرا کە لەفۆرمی لەدایکبونی "کۆمەڵە"یەک����ی جیهانیی نوێ����دا ئامادەیە. گۆڤارەکە دەنوسێت":ئەم خەالفەتە خەڵکی قەوقاز ،هیند ،چین ،ش����ام ،عێراق ،یەمەن، میسر ،مەغریب ،ئەمریکا ،فەرەنسا ،ئەڵمانو ئوس����ترالیای بەیەکەوە کۆکردۆتەوە .خودا
داعش هێزێکە دژ بەم پلورالیزمو بەڕێژەییبونو نەمانی دڵنیاییو یەقینە هێزێک تۆقیو لەجیاوازیی دڵی ئەمانەی کردوە بەیەکو بەمەش ،لەژێر رەحمەت����ی ئ����ەودا ،بون بەب����رای یەکتریی. لەپێناوی خ����ودادا یەکتریان خۆش����دەوێت، لەیەک سەنگەردا پێکەوە دەوەستن ،بەگریی لەیەکدەک����ەنو ئاگای����ان لەی����ەک دەبێ����ت، لەپێناوی یەکتریدا گیانی خۆیان دەبەخشن". "ئەمانە خوێنیان بەیەکتری تێکەڵبوە لەژێر یەک ئ����ااڵو یەک ئەمانجو لەی����ەک گورداندا، بون بەی����ەک .لەوێدا چێژ ل����ەم رەحمەتەی خ����ودا وەردەگرن ،رەحمەت����ی برایەتییەکی ئیماندارانە". دروس����تکردنی "فیکرێک����ی س����ادە"و "کۆمەڵەیەک����ی س����ادە"و "یۆتۆپیایەک����ی س����ادە" بەزمانێکی دینی س����ادە ،بەشێکی گرنگی هێزی ئ����ەم گروپەیە .هاوکات داعش دونیا بەش����ێوەیەکی ش����اقوڵیش بەسەر دو بەرەی دژبەیەکدا دابەش����دەکاتو بەلۆژیکی دی����نو نادین ،ئیمانو کوف����ر ،باشو خراپ، ڕاس����تو هەڵە لەیەکت����ری جیایاندەکاتەوە. داعش دەنوس����ێت":ئەی ئومەی ئیس��ل�ام، بەڕاس����تی دونیای ئەمڕۆ دابەش����بوە بۆ دو کامپو دو خەندەق ،بەبێ کامپی س����ێهەم. ئ����ەو دو کامپەش ،کامپی ئیس��ل�امو باوەڕە لەبەرامب����ەر کامپ����ی کوف����رو مونافیقی����ی. کامپ����ی موس����ڵمانانو موجاهی����دان لەهەمو ش����وێنێک ،بەرامب����ەر بەکامپ����ی جولەکەو خاچپەرس����تانو هاوپەیمانەکانی����ان ،لەپاڵ ئەمانەش����دا س����ەرجەمی نەتەوە کافرەکانو دیانەت����ە کافرەکان .هەم����و ئەمانە لەالیەن ئەمریکاو ڕوسیاوە س����ەرکردایەتی دەکرێن، هەروەه����ا جولەک����ەکان دەیانجوڵێننو وزەو جۆشو خرۆشیان پێئەدەن ".هاوکات داعش موس����ڵمانان لەوە ئاگاداردەکاتەوە کە ئێستا خاوەن����ی خەالفەتن":دەوڵەتی خەالفەت هی هەمو موس����ڵمانێکە .ئەی موس����ڵمانەکانی دونیا ،کێت����ان دەتوانێت هیج����رە بکات بۆ دەوڵەت����ی خەالفەت دەبێت ئ����ەو هیجرەتە ب����کات .چونک����ە هیجرەتک����ردن ب����ۆ واڵتی موسڵمانان واجبێکی دینییە". بەبۆچون����ی م����ن پەناب����ردن ب����ۆ ئ����ەم ڕوکەشپەرس����تییو س����ادەکارییە ترسناکە، کەمت����ر پەیوەندی����ی بەکەلەپ����ورو مێژوی ئیس��ل�امەوە هەیەو زیاتر پەیوەستە بەدۆخی ئەمڕۆکەی جیهانەوە کە دۆخێکی پلورالو پڕ جیاوازی����ی ئاڵۆزە .دونیای ئەمڕۆ دونیایەکی پ����ڕ جیاوازیی����ە ،جیاوازیی دی����نو کولتورو بەه����او ن����ۆرم ،جیاوازیی دیدی سیاس����ییو ئەخالقییو پیش����ەیی ،چی����نو هێزو گروپی کۆمەاڵیەتیی جیاواز .ئەمانە بەس����ەریەکەوە ژیانی����ان لەکۆمەڵگاکان����ی ئەم����ڕۆدا تەواو ئاڵۆز کردوە .پلورالیزم چیتر ش����تێک نییە تەنها ل����ەم یان لەو ناوچ����ەی دونیادا بونی هەبێت ،بەڵکو دیاردەیەک����ی بەجیهانیبوەو بە بەش����ە جیاوازەکانی دونیادا باڵوبوەتەوە. لەم دۆخە پلورالەدا مرۆڤ����ەکان مرۆڤی ترو کەلەپوری ت����رو دینی ترو نادینی ترو زمانی ت����رو دیدی ترو خەونی ت����رو چاوەڕوانی ترو ش����ێوەژیانی تر دەبیننو دەناس����ن ،جۆری تری بیرکردن����ەوەو وێناکردنو تێگەیش����تن لەدونی����او کۆمەڵ����گا دەبین����نو دەدۆزنەوە. وەک کۆمەڵناس����یی ئەمریکیی پیتەر بێرگەر دەڵێت ئەم دۆخە پلورالە بەجیهانیبوە یەک دەرەنجامی گرنگی����ی هەیە ،ئەویش بریتییە لەبەڕێژەییکردن����ی دونیابینیی����ەکان .داعش هێزێک����ە دژ بەم پلورالی����زمو بەڕێژەییبونو نەمان����ی دڵنیاییو یەقین����ە ،هێزێک تۆقیو لەجیاوازیی.
من لهم (فێس ب���وك)و تهكنیكه تازانه نازانم .دهڵێن ئاسانه ،بهاڵم وا ههر فێری نابم .بیس���تم كابرایهكی ت���ری (كاژیك) لهبارهی منهوه نوس���یوێتی .دهزانم فیتی كێی���ه؟ ههر لهڕقی ئهوهیه كه بهئاش���كرا منی ش���یوعی وتومه بۆ س���هرۆكی ههرێم دهنگ بۆ كاك مهس���عود ئ���هدهم .چونكه ئهوهتا دامهزرێنهری (كاژیك) بهئاش���كرا خراپ لهبارهی (بهرزانیی نهمر) دهنوسێ. ئهوه ڕای ئهوهو لهكتێبێكی ئاش���كرادا نوس���راوه .بهاڵم بۆ دهبێ كاژیك بهوجۆره لهبارهی ملیۆنهها كهس���هوه بنوس���ن كه دهنگ بۆ كاك مهسعود دهدهن. ئهوهی لهنوس���ینی ئهو كابرایهدا ههیهو بۆی���ان گێڕاومهتهوه .ئهوهیه كه من چهند مانگانهم ههیه لێره ،بهاڵم چونكه ئهو لێره نیی���ه ،نازانێ كه بهیاس���ای ههرێم كهس مافی نییه لهموچهیهك زیاتری ههبێو من تاقه موچه كه ههمه ـ موچهی خانهنشینیی پهرلهمانه .بۆ ئ���هوهش چهند مانگ نیوه موچهی���ان داوین���ێو دهڵێ���ن ـ نیوهكهی ت���ر نافهوتێ .ڕهنگه كابرا بیس���تبێتی من ئهندام���ی كارای ئهكادیمیی كوردیم .دهبو ئهوهش���ی بزانیایه ـ ئایا ئهوهی ئهكادیمیا دهیدات بهئهندامانهكان���ی ـ ئایا موچهیه. یان پاداش���ه .بۆ زانین دهڵێم :پاداشێكی مانگانهی���هو بریتیی���ه لهملی���ۆنو نیوێك
دیناری عێراقیو تا ئێستا ـ پاداشی ساڵی پێشومان وهرنهگرتوهو بۆ ئهوهش دهڵێن (نافهوتێ) ئیت���ر نازانم موچهكانیت���ر كامانهن كه كابرا باسیان دهكا. ههرچهنده باس���ی پارهی (سۆس���یال) ی س���ویده ،هیوام وایه بپرس���ێ ئایا من هیچ كاتێك ـ ك���ۆنو تازه ـ یهك (كرۆن) م لهس���وید وهرگرت���وه ك���ه ل���هوێ پێی دهڵێن (سۆس���یال) ،یان یهك (كرۆن)م بۆ كرێ���ی خانو وهرگرتوه كه ههقم ههبو. ههر بهخۆڕایی لهماڵی خزمو هاوڕێكانمه. ئ���هوهی من لهس���وید ههمه .دی���اره ئهو وهك (س���ویدی) دهیزان���ێ .پارهیهكه كه ههم���و هاواڵتییهكی س���ویدی كه تهمهنی بگات���ه ( )65س���اڵ ههیهت���یو ناوێكی تایبهتی���ی ههیه .چهند برادهرم لهس���وید دهزانن كه من س���اڵی یهكهم وهرمنهگرت. ك���ه بریتیده ل���ه ( )600دۆالر .دوایی ئهو برادهرهی ئهوهی بۆ من رێكخستبو ـ كاك ئ���ازاد خورش���ید كه پێی وت���ن ـ نایهوێ ـ وتی���ان :ئ���هو ههقه ناتوان���ێ نهیهوێ. دهتوانێ به(باربۆ) بیدات بهدهس���تگایهك یان (كهس���ێك) .ك���ه كاك ئ���ازاد وتی: لهوكات���هوه ههقی ههیه ك���ه تهمهنی بوه به ( )65ساڵ ـ وتیان :نهخێر لهوكاتهوه كه داوای كردوه .ئێستا لهگهڵ هاوڕێیهكی تێكۆشهری قارهمانمدا كه لهسوید دهژی، ئاڵوگۆڕ دهكهین .ئ���هو موچهیهكی كهمی خانهنشینیی پێشمهرگهیی ههیه ـ من لێره
وهریدهگرمو ئهویش ئهوه وهردهگرێ .ئهم ه بۆ باسی موچه .ههرچی باسی ئهوهیه كه گوای���ه من (فایلم ههیه ،ئ���هوه تهحهدای خۆیو حیزبهكهی دهكهم ئهگهر دێڕ لهسهر من بدۆزن���هوه .من ههڵوێس���تم بهرامبهر بهرژێمی س���هدام دیاره .لهساڵی ()1949 وه تائهم���ڕۆ ئهندام���ی حیزبی ش���یوعیی عیراقیم .لهكاركردندا دژی رژێمی س���هدام لهسلێمانیهوه تابهسره كردهوهكانم دیاره. كوڕی جهمالی موختاریش كه چوار س���اڵ دهرسم پێ وتوه ـ لهسایتێكدا شتێكی وای نوس���یبو .تهحهدای ئ���هو و باوك ،باپیره (توركه)كهیشی دهكهم .دهبو دهرسهكانم بهرچاویان بگرتایه. ئهم كابرایهش ك���ه دهڵێ (من كاژیكم) ب���ا لهدوكتۆر جهمال نهبهز بپرس���ێ .كه هاوڕێی منداڵیمهو تا دهركردنم لهكۆلیجی پهروهردهو ساڵێك گرتنم ( )1952لهبهشی ناوخۆی كۆلێجدا لهژورێكدا دهنوستین. ئهو كه خ���ۆی بهدامهزرێنهری (كاژیك) دهزانێ ،وا ناڵێ .لهپاڵ ئهم وهاڵمدانهوهیهی ئهو كابرایهدا ـ مافی خۆش���م ههیه ـ بچمه دادگا. هیوام وایه كاژیك���هكان خۆیان وهاڵمی بدهن���هوهو بێدهنگ���ی بكهن ـ ب���ا داوای لێبوردن بكات. بهڵ���ێ ـ م���ن ڕام لهگهڵ ئهوان���دا نییه بهرامبهر به(بهرزان���ی)ی نهمرو بهرامبهر به(كاك مهس���عود بهرزانی) .بهاڵم نهئهبو ئهمه شتی وایان پێ بنوسێ.
بیستم كابرایهكی تر ی (كاژیك) لهباره ی منهوه نوسیوێت ی دهزانم فیت ی كێیه؟ ههر لهڕقی ئهوهیه ك ه بهئاشكرا منی شیوع ی وتوم ه بۆ سهرۆكی ههرێم دهنگ بۆ كاك مهسعود ئهدهم
ئهسپهكهی كالیگۆال (دهربارهی بێدهنگی) نهجات نوری (لهتوانامدا ههیه ههر شتێكم بوێت بهههر مرۆڤێكی بكهم) كالیگۆال كاتێ���ك (كالیگ���ۆال)ی س���تهمكارو دهرون نهخ���ۆش ،ئیمپرات���ۆره الوهكهی رۆمانیا لهنێوان سااڵنی 38بۆ 41زاینی، دهس���هاڵت دهگرێته دهس���تو لهس���هر كورس���ی ئ���هم ئیمپرات���ۆره گهورهی���ه دادهنیش���ێت ،ئیت���ر چیرۆكه س���هیرو خوێناویهكان���ی ژیانی دهس���تپێدهكات، دهكرێ���ت چیرۆكی ئهس���پهكهی لێرهدا بكهینه سهرهتای ههندێك نمونه چونكه لهناو ههمو دهس���هاڵته جۆربهجۆرهكانی مێژوی س���تهمكاریدا بهتهنیا یهك كهس بهرپ���رس نی���ه لههۆكارهكان���ی ترسو تۆقی���نو رهش���هكوژیو وێرانكردن���ی بنهماكان���ی كۆمهڵ���گا ،زۆركات ئ���هو وێن���ه زهقان���ه دهبینیی���ن لهن���او ئهم جۆره دهس���هاڵتانهدا كه نوسهرێك یان پاس���هوانێك وهكو میره ستهمكارهكهی بهشداره لهههمو ئهو تاوانانهی دهرههق بهگیان���ی تاكهكان دهكرێت ل���هرۆژگاره جیاجیاكاندا ،بۆ ئهمهش ئهگهر كالیگۆاڵ یان سهدام حسێنو هێتلهر بكهینه نمونه بۆ مێ���ژوی تاوانكاری ئ���هوا دهبینیینن ك���ه ههر ئهم ناوانه نیی���ن وهكو خۆیان فهرمانی ههڵتهكاندن���ی كۆمهڵگاكانیان دهركردبێت؟ پرسیارهكه ئهوهیه ئهی كێی تر پاڵپشتو ملكهچی ئهم كهسانه بونو هانیانداون بۆ تهواوكردنی ئهو تاوانانه؟ كالیگۆال بۆ ئهوهی ههمو كاربهدهستانی ناو ئیمپراتۆریهتیهكهی تێكبش���كێنێتو بیانخات���ه ری���زی ئاژهاڵن���هوهو هی���چ قهدرێكیان بۆ نههێڵێتهوهو چۆنی بوێت ئاوا س���وكیان بكات ،لهم پێناوهدا دێت ئهسپهكهی خۆی(ئهنستاتس) كه لهالی خۆشهویستو ئازیزبو ،بهفهرمانێك ئهم ئهسپه دهكاته ئهندامێك لهئهندامهكانی ئهنجومهن���ی پیرانو دوات���ر وهك وهلی عههدو میراتگ���ری تهختی ئیمپراتۆریهت ههڵیبژارد... مرۆڤ كاتێك لهم روداوه ورد دهبێتهوه بهتایبهت ئهوان���هی كه درك بهبێدهنگی زۆرك���هس دهك���هن لهپێن���او مانهوهی دهس���هاڵتی خۆیانداو ههمو سوكایهتیو فهرمانێك پهس���هند دهكهن ،لهدهرهوهی خۆی���ان چی روب���دات ئ���هوان بێدهنگی ههڵدهبژێ���رنو چهپڵ���ه ب���ۆ فهرمان���ه تۆقێنهرهكانی گهورهكانی���ان لێدهدهن، گوێ ن���ادهن بهبرس���ێتیو نهبونیو ئهو س���تهمانهی لهكۆمهاڵنی خهڵك دهكرێت، لهپای ئهم بێدهنگیه دهزانین كه كالیگۆال لهخۆڕا ئهس���پهكهی خۆی نهخس���تۆته ری���زی ئهندامان���ی ن���او ئهنجومهن���ی
پیرانهوه ،لێرهدا وێنهكه تهواو پێچهوانه دهبێت���هوهو ئهوه ئهس���پهكه نی���ه بۆت ه ئهن���دام ،بهڵكو ئهوه ههم���و ئهندامانی ئهنجومهنی پیرانن بهفهرمانێك كراونهته ئهس���پو لهتهویلهیهك���ی پ���ڕ لهخواندا كۆدهكرێن���هوه تهنیا ب���ۆ گوێگرتن نهك بۆ قسهكردنو خستنهڕوی داخوازیهكانی گهل ،چونكه خۆیان هۆكاری ستهمكاری ب���ون لهخهڵكو ههرخۆیش���یان بون كه كالیگۆال دهك���هن بهئیمپراتۆری خۆیان، لهم پێناوهیش���دا چیتر ئ���هوان خاوهنی بیرو رفتاری خۆی���ان نینو دهبێت ههمو مهخس���هرهكان بۆ ژیانی���ان بهبێدهنگی وهربگرن ئهگهر ناوهكانی خۆیش���یانیان لێ بكرێتهوهو ناوی ئاژهڵیان لێ بنرێت، لهقواڵیی ئهم بهس���هرهاتهی (كالیگۆالو ئهس���پ)هكهیدا ئێمه بهچهند ش���تێكی گرن���گ دهگهی���ن ،لهوه گ���هڕێ كه ئهم كاره چهند ش���ێتانهو پۆخڵهواتانهیه دژ بهمرۆڤ ،ههرچهنده زۆركات ئهس���پێك س���هد مرۆڤی دڕن���ده دێنێ���ت ،كاتێك ئیمپراتۆرێ���ك ی���ان س���وڵتانێك ی���ان س���هرۆكێك دهبینێت ئهوه ههرخۆی نیه بۆته هۆكاری س���تهمكاریو خوێنڕشتنو چهوساندنهوهی گهلهكهیو بهتااڵنبردنی قوت���ی ههژارانو قڕكردنی كهس���انی تر، ئهو كاتانهی ههس���تدهكات سهدان كهس لهكاربهدهس���تهكانی ناو دهسهاڵتهكهی بهش���داری لهم رفتارانهدا دهكهن كهچی خۆیان بهس���تهمكارو گهن���دهڵ نازاننو ههمو تاوانهكه دهكهن���ه ملی ئهو ،ئیتر لێرهوه چیرۆكه س���هیرهكان لهژیانی ئهم ئیمپراتۆرو سهرۆكو میرانهدا رودهدهن، ئهمانه دێن بۆ ئهوهی ههمو كاربهدهسته گهندهڵو س���تهمكارهكانی ژێر دهسهاڵتی خۆیان سوك بك هنو ههیبهتیان بشكێنن تادواجار نهتوانن شانازی بههیچ رۆژێكی ژیان���ی خۆیانهوه بكهن ،ئهس���پهكانیان دهكهن���ه هاوتای���ان ،دهیانخهن���ه ریزی دهیان نمونهی ش���تی س���وكو پوچهوه، گوێی���ان لێناگ���رنو نوس���راوهكانیان ناخوێننهوه ،نمون���ه خراپهكانیان زو زو دهدهن���هوه بهڕویاندا ،دهس���ت دهخهنه سنوری شته دهست لێنهدراوهكانیانهوهو موقهدهساتیان تێكدهشكێنن ،ماڵهكانیان ل���ێ وهردهگرن���هوه ،لهپله ب���هرزهكان دایاندهگرنو پلهی سوكیان پێ دهدهن، خهڵكیان پێدهكوژنو ماڵی هاواڵتیانیان پێدهس���وتێنن ،ئیتر ههرچی ناوی خراپ بێ لێی���ان دهنێنن..ئهمه پیش���هی زۆر لهس���هرۆكو ئیمپراتۆرو س���وڵتانهكانه لهگ���هڵ كاربهدهس���ته دورونزیكهكان���ی خۆیاندا ،بۆ ئهوهی شكۆی مرۆڤ نهبێت دهبێت س���هرۆكو س���وڵتانه دڕندهكان لهش���كاندنی شكۆی كهس���ه نزیكهكانی خۆیانهوه تا بهش���كۆی ن���او تاكهكانی كۆمهڵگا دهگات دهس���تپێبكهن ،چونكه هی���چ كاتێ���ك لهفهرههنگی ئ���هم جۆره
لهناو ههمو چینو توێژهكاندا بهشداریهكی كوشنده ههیه بۆ ئازاردانو دهمكوت كردنو بهتااڵنبردنی قوتی خهڵك دهس���هاڵتدارانهدا نابێت هیچ ش���كۆیهك لهش���كۆی خۆیان مهزنتربێت ،ئاخر خۆ كالیگ���ۆال دهیزانی چۆن چۆنی ش���كۆی ش���كاوی خ���ۆی رادهگرێ���ت لهبهرامبهر ئهندامان���ی ئهنجومهنی پیراندا ،ئهو هات ئهسپهكهی خۆی هێناو پێی وتن هیچتان بهقهدهر ئهس���پهكهم شكۆتان لهالی من نیه... ئهم���ه گهمهیهكه بۆ ئێس���تا درێژهی ههی���ه ،لهدونی���ای ئێم���هدا تێبینیهكان بۆ دهس���هاڵتو رفتاری زۆركهس زۆرنو لهژماردن نایهن ،ببین���ن لێره زۆركهس بهدرێژایی سااڵنێكی زۆر بێدهنگن لهپای ههمو ئهو ستهمانهی لهكۆمهاڵنی خهڵك دهكرێت ،لهپای ئ���هو خوێنهی لهبرینی س���هدان تاكی ئهم میللهت���ه دهچۆڕێت، لهپ���ای ئ���هو ههم���و نادادپهروهریانهی لهژیانی خهڵ���ك دهكرێت ،ئهمانه خۆیان لهنوس���هرو رۆش���نبیرو رۆژنامهن���وسو كاربهدهس���تی پلهبااڵی ن���او ئهندامانی حیزب���هكانو پهرلهمانتارو وهزیرو چیترو چیتر دهبیننهوه ،ئهمانه دهبینن تاس���هر چی خراپ���ه ههیه دژی كۆمهاڵنی خهڵك دهكرێ���ت كهچ���ی بێدهنگ���ن ،ههمومان دهزانیی���ن بێدهنگ���ی بهش���داری رفتاره ستهمكاریهكانه ،لێره لهناو ههمو چینو توێژهكاندا بهشداریهكی كوشنده ههیه بۆ ئازاردانو دهمك���وت كردنو بهتااڵنبردنی قوتی خهڵك ،ههر چۆن لهدهرهوهی خۆمان ئهوه دهبینین كه ئهوه ههر سهرۆكهكان نی���ن كه س���تهمكاریو دڕندهییو تااڵنی دهكهن ،ئهوه ههر سهرۆكهكان نین ههڵه دهك��� هنو دواتر میللهت دهبێت باجهكهی بدات ،زۆر ش���ت رودهدات ههر سهرۆك ئاگایش���ی لێی نیهو دواتر دهكرێته ملی
سهرۆك ،بهڵكو توێژێكی لهوان دڕندهتر بهش���دارن لهههمو ئهو ئازارانهی بهسهر ئ���هو گهالنهدا دێت ،لێرهش كه ئاوا ئهوه بۆ س���ااڵنێكی زۆر دهچێت بێدهنگیهكی تۆقێن���هر لهپای ههمو ئهو س���تهمانهی لهكۆمهاڵنی خهڵ���ك دهكرێت روی لهزۆر رۆشنبیرو نوس���هرو پهرلهمانتارو وهزیرو پلهبااڵكانی ناو حیزبهكان كردوه لهپێناو مان���هوهی دهس���هاڵتو پلهو پۆس���تو ئهو نانه حهرامهی دهیخ���ۆن ،زۆر لهمه ترس���ێنهرتریش ئهمانه ههمیشه پاساوی نهخوازراو بۆ داپۆشینی رفتارو تاوانهكانی س���هرۆكهكانیان دێنن���هوهو دێن خهڵك دهدهنه بهر توانجو ناشیرینكردن لهپێناو خواس���تی س���هرۆكهكانیاندا ،پێدهچێت ئ���هم هۆكارهیش پهیوهن���دی بهنهمانی كهس���ایهتی زۆر كهسهوه ههبێت چونكه بهش���ێك لهمانه ههمیشه شكۆی خۆیان بهستوهتهوه بهشكۆی بهرپرسهكانیانهوه خ���ۆ ئهگ���هر بهرپرس���هكانیان نهب���ون ئهمانیش نابن ،ژیانی بیستو چوار ساڵی دوای راپهڕینی ئێمه پڕه لهم نمونه دیارو ش���هرمهێنهرانه ،ئهمان���ه ناتوانن بههیچ پاساوێك بڵێن ئهوه ئێمه نین بهشداری ئ���هو ئازارو س���تهمكاریانهمان نهكردوه، بهپێچهوانهوه ئهوه ئێوهن كه سااڵنێكی دورودرێژه ههمیشه رێگا بۆ چهوساندنهوهو ئازاردانی میللهت خۆشدهكهنو بێدهنگن لهههمو ئهو كارهس���اتانهی دێنه رێگهی ئ���هم گهل���ه ،ئاخر خ���ۆ كه بهرپرس���ه بااڵكانتان دهبینن ئێ���وهش وهكو ئهوان بهش���دارن لهههمو گهندهڵیو ستهمێكدا ئیتر ئێوه ناتوانن خۆتان لههیچ شتێكی خراپ بدزن���هوه ،دهبێ���ت ئامادهبن كه بتانخهنه ریزی ههمو شته خراپهكانهوهو ناوه سهیرهكانتان بهبهردا ببڕن لهالیهن گهورهكانتانهوه ،دهبێت ئامادهبن رۆژێك لهرۆژان لهئهس���پهكهی كالیگۆال خراپتر بكرێت���ه هاوپۆلت���ان ،ئێوه ك���ه لهپای ههمو ئ���هو داهاتانهی بهحهرام دهیبهنو بێدهنگنو چاوی راس���تیتان لهئاست زۆر لهمهینهتیهكانی خهڵكدا داخستوه چیتان لهئهندامانی ئهنجومهنی پیرانی سهردهمی كالیگۆال كهمتره ،ههمو بێدهنگیهك لهپای پلهو پۆست نمونهی خراپی بهدوادادێت، لهسهر دهستی بهرپرسهكانتاندا سااڵنێكه ههمو بنهماكانی كۆمهڵگا وێراندهكرێتو تادێ كۆمهڵگا بهرهو داڕمانێكی ترسێنهر دهڕوا ،شتێك نهماوه ناوی دامودهزگای حكوم���هتو خهڵك بێ���ت ،ئاخر زۆركات كهس���ه بااڵدهس���تهكان لهپ���ای ههمو خراپهكانی خۆیاندا ناتوانن لهئاست ههمو رفت���اره تۆقێنهرهكانتاندا بێدهنگبن بۆیه دێن رفتارهكانتان دهخهنه ناو كۆمهاڵنی خهڵكهوهو ش���كۆتان دهشكێنن ،ههرچی خراپهیه بهرامبهرتان دهیكهن بۆ ئهوهی نهتوان���ن دواتر خۆتان وهك���و قارهمان لهالی كۆمهاڵنی خهڵك پیشانبدهن.
تهندروستی tandrostyawene@gmail.com
) )506سێشهمم ه 2015/12/8
كێن ئهو كهسانه ی ی دڵ زیاتره؟ ی توشبونیان بهجهڵت ه كه ئهگهر
15
ی دڵ حاڵهتێك���ه كاتێك روئهدات ك ه ماس���ولكهكانی دڵ ڕهق جهڵت���ه ی خوێن بۆ دهبن یاخود الواز دهبنو توانای پێویس���تیان نابێت بۆپاڵنان ی جهسته. بهشهكانی تر ی جهڵت هی دڵ؟ ئهو هۆكاران ه چین كه ئهبنه هۆ ی تاجی. .1نهخۆشییهكانی داخرانی شاخوێنبهر ی خوێن مهیین. .2نهخۆشیهكان ی چهوری لهخوێندا. .3بهرزبونهوهی رێژه .4بهرزبونهوهی پهستانی خوێن. .5جگهرهكێشانو ئاڵودهبون لهسهر خواردنهوهی كهول. ی دڵ ئهم نیش���انان ه ی بۆ نهخۆش���یهكان ی ئهمهریك بهپێ���ی كۆمهڵ��� ه مهترسیدارنو پێویست ه ئاگاداریان بیت. .1بونی ناڕهحهتیهك لهسینگو ناوهڕاستی سینگ كه چهند خولهكێك دهخایهنێتو ئازارهك ه دێتو ئهڕوات. ی سهرهوهی لهش لهقۆڵو شانو ملو گهده. .2ناڕهحهتی لهبهش .3تهنگهنهفهسی. .4ناڕێكی لهلێدانی دڵ یاخود زیادبونی لێدانی دڵ. ی ئارهقهو ههستكردن ی نهخۆش���ییهكه دهردان .5لهنیش���انه دیارهكان بههیالكیو دڵتێكچونو رشانهوهو سهر سوڕخواردن. كێن ئهو كهسانهی ئهگهری توشبونیان بهنهخۆشیهك ه زیاتره؟ ی ێ هۆكاری مهترس���یدار ههی ه دهتوانین زاڵبین بهسهریداو رێگر ههند ی خوێنو ی خوێنو ش���هكرهو چهور ی پهس���تان لێبكهین ،وهك بهرزبونهوه ی ی تهندروس���تو وهرزش���كردنو كهمكردنهوه جگهرهكێش���انو خواردن��� كێش... ئهو هۆكاره مهترس���یدارانهی كه لهدهس���تی تۆدا نیه وهك ،تهمهنوی ی دوگیانی ك ه لهكات ی بون��� بونی نهخۆش���یهك ه لهن���او خێزانداو ژههراو دوگیانیدا روئهدات.
ی دوگیانی له %50ژنان لهكات ی پشت دهبن توشی ئازار
ئاگادرای خواردنی منداڵهكهت به! ی منداڵهكهیان زۆرجار باوان بۆئهوه نان بخ���ۆن پهنا دهبن ه ب���هر چهند ێ جار رێگهكان رێگهیهك ،ك��� ه ههند ههڵهنو پێویس���ت بهوه دهكات وریا بین ،تۆش ئهم رێگایان ه بهكار بهێن ه لهگهڵ خواردن پێدان بهمنداڵهكهت: ی میوه .1لهنێوان ژهمهكان پێدان ی بهمنداڵهك���هت پێویس���تهو لهبیر مهكه. .2ش���یرو ش���هربهتی كهم شهكر بهكاربهێن��� ه لهب���ری خواردن���هوه گازیهكان. .3هیچ كاتێك خواردن بهكارمههێن ه وهك دیاری���هك كاتێ���ك منداڵهكهت ی باش دهكات ئهمه ههڵهیه. كارێك .4زۆر لهمنداڵهك���هت مهك���ه بۆ نانخواردن. .5كاتێ���ك خ���واردن دهدهی���ت ی بهمنداڵهك���هت ههوڵب���ده بارێ���ژه ێ كالۆریهك���هی زۆر نهبێ���ت ،مهڵ��� منداڵهو خواردن���ی كالۆری ه زۆرهكان كاری تێناكات. .6پێویس���ت ه كاتێك منداڵهكهت ئهچێت بۆ قۆتابخان ه لهفهیهك لهگهڵ ی برس���ی نهبێتو ی ببات بۆئهوه خۆ ی پهن���ا نهبات ه بهر ههم���و خواردنێك خراپ.
ئاماره پزیش���كیهكان ئام���اژه بهوه ی ی ژن���ان لهكات دهك���هن كه ل���ه %50 ی ی خوارهوه ی بهش ی توشی ئازار دوگیان پشت دهبن. ی كێن ئ���هو ژنان هی كه زیاتر توش��� ئازاری پشت دهبن؟ ی ی ئازار ی پێش دوگیان .1ئهو ژنانه ی دوهێنده ی دوگیان پشتیان ههیه ،لهكات زیاتر توشی ئهم ئازاره دهبن. .2پێشتر سكی كردبێت. ی ی ك���ه لهتهمهنێك .3ئ���هو ژنان���ه گهورهدا دوگیان دهبن. ی ئازاری پشت • هۆكارهكان ترازانی دیسك.ی ی خوارهوه ی بهش ترازانی بڕبڕهكان پشت. ئازارهكان چۆن روئهدهن؟ ی پش���ت كه لهژنان���ی دوگیان ئازار ی دوگیانیهك ه به بهش���ێك لهپرۆس���ه دائهنرێت ،ئهم ئازاره لهبهشی خوارهوهی پشتو سمت دهس���تپێدهكات ،زۆرجار ێ ی زیاتر دهبێتو ههند ی هیالك��� لهكات ی جاریش بهدانیش���تن یاخود وهرگرتن پشو ئازارهك ه نامێنێت.
ئازاری قوڕگ
دابهزاندنی کێش
ی خوێن بهسوده بهخشین
ئامۆژگاریی ههفته
دهتوانیت كێشت بهئاس���انترین رێگهو بهكهمترین خواردن كهم ی ی ئاسای ێ گۆرانكار ی پزیشكی دهڵێن ههند بكهیتهوه ،پس���پۆران ی وا ل ه لهش ی س���پ ی رهش لهبر لهخواردندا بۆنمونه خواردنی نان ی خواردن. ی زیاتر خهرج بكات بۆ ههرسكردن دهكات ك ه وزه
كاتێك ئازاری قوڕگت ههبو ،ئهوه سود لهمانه وهربگره: بهئاوی شلهتێنو خوێ چهند جارێك غهرغهره بكه ،لیمۆو ئاوی گهرمو كهوچكێك ههنگوین تێكهڵ بكهو چهند جارێك لهرۆژێكدا بیخ���ۆرهوه ،لهو ژورهی ك���ه دهخهویت یاخود دادهنیش���یت پهڕۆی تهڕ لهس���هر گهرمكهرهوهی ماڵهكهت یاخ���ود كتریهكی ئاوی گهرم لهس���هر گهرمكهرهوه دابنێ باژورهكهت شێداربێت رێرهوی ههناسه وشك نهبێت.
زانایانی بواری پزیش���كی ئاماژهیان بهوه كردوه كه بهخشینی خوێن بهسودهو تهمهن درێژ ئهكات ،پێشتر توێژینهوهكان ئاماژهیان بهوه دهكرد كه خوێنبهخشین زیانی ههیه، بهاڵم توێژینهوه نوێیهكان دهڵێن بهس���وده چونكه كاتێ توش���ی روداوێكی لهپڕ دهبیت لهش دهتوانێت زیاتر بهرگه بكرێت لهبهرئهوهی پێشتر لهشی خوێنی ون كردوهو راهاتوه، ههروهها بهسوده بۆ ئهو كهسانهی ماددهی ئاسنیان زۆره لهخوێنهكهیان.
14
بیرورا
) )506سێشهمم ه 2015/12/8
زهبروزهنگ وهك ئاكتێكی ڕهها ڕێزان شێخ دلێر
س����اڵێكی دیكه بهس����هر پرس����ی ژنو خوێنڕشتنی بهردهوامدا تێئهپهڕێت ،دوباره میدیاكان كهوتونهتهوه خۆیان ،ش����ازده ڕۆژیان ب����ۆ بهڕهنگاربونهوهی توندوتیژی دژ بهژنان دیاری كردوه ،پۆلێنبهندی ئهو بابهتانه ئهكهن كه ژنیان ڕوبهڕوی مردنو كوشتنو س����وتاندن كردۆتهوه .پرسیاره گهورهك����ه ئهوهنیه كه ئایا كێش����هكانیی (ژن) ئهتوانرێ����ت بهههفتهی����هكو دوانو س����یان چارهس����هربێت یاخود نا؟ بهڵكو پرسیاره جهوههرییهكه لهوهدایه كه تاچهند س����هدهو ساڵی تر ئهم س����وڕی ژنكوژییه بهردهوام ئهبێتو تاكهی ئهم خوێنڕشتنه ناوهس����تێت ،تاچهند س����اڵو س����هدهیتر ژنی ك����ورد نهتوانێ����ت وهك ههرتاكێكی سهربهس����تو ئازاد لهكۆمهڵگاكهی خۆیدا ههناس����ه بدات ،تاكهی كاربهدهس����تانو دهوڵهتمهن����دان ،س����هرۆكو س����هرانی دهس����هاڵتو پهرلهمانت����ارهكان دهنگ بۆ ڕاگرتنی ئهم كارهس����اته ههڵنابڕن .كهیو لهكوێدا چاومان بهس����هر ئ����هو ئامارانهدا ناكرێتهوه كه ساڵ بهساڵو چركه بهچركه ژم����ارهی توندوتی����ژیو كوش����تن لهژێر پهردهی ش����هرهفو ههتكك����ردن بهناوی پیاوس����االرییهوه تیایدا بهرزتر ئهبێتهوه. ڕێ����ژهی تۆقان����دنو ههجولێخوێن����دنو س����وكایهتی پێكردنو جهنگ����ی دهرونی بهردهوام لهههڵكشاندابێت؟ بهداخهوه من بۆ وهاڵمدانهوهی هیچ یهك لهم گریمانهو پرس����یارانه تهنها وهاڵمێك نادۆزمهوه تابتوانم گرهوی ئهوهی پێبكهم س����اڵێكی دیكه ڕوب����هڕوی ههمان پرسو ههمان كارهسات نهبمهوه. ئهو خهمس����اردیو بێباكیهی حوكمهتو پهرلهمانو بهرپرس����هكان بهرامبهر پرسو قهیرانی گهورهی ژن ،ملمالنێی بهردهوامیان بۆ پاراس����تی كورسی دهس����هاڵتو پارهو پۆستی س����هرۆكایهتی ،كۆبونهوهی پێنج قوڵ����یو دوقۆڵ����یو س����ێ قۆڵیهكانی����ان بهجۆرێ����ك گیرۆدهی ك����ردون كه ئهوهی بی����ری لێنهكهنهوهو بۆی����ان بابهت نهبێت كێشهو كارهس����اتی ژنانی ئهم دهڤهرهیه كه لهڕاستیدا كێشهیهك نیه تایبهت بهژن بهڵكه گرفتێكی ئینس����انی قوڵه .ئهوهی
بۆیان گرنگ نهبێت ئهو بهش����ه غهمبارهی كۆمهڵگایه كه(گۆته) بهشاكاری گهردونو (ئاباف����ور) بهئاین����دهی كۆمهڵ����گا ناوی دهبات.كارهس����اتو پرس����ی ژن بۆئهوان هێشتا س����نوری ماڵهكانیان نهبهزاندوهو لهكێش����هی تاكهكهس����یهوه نهگ����ۆڕاون بۆخهمی گش����تی ،ئازاری ژن هێش����تا بۆ ئهوان ئهو ئازارهنیه تا لهسهری بێنهدهنگ، تاپالنو پ����رۆژهی چارهس����هرئامێزی بۆ تهیاربكهنو بهگژ ئ����هو مۆدێله لهكلتورو لهپهروهردهكردن لهپیاوساالریدا بڕۆنهوه كه وادهكات لههیچ قوژبێكی كوردوستاندا ش����وێنێك نهدۆزینهوه كه ژنێكی ئازادی لێوه لهدایك بێت .ههفتهیهكو دوانو ده، هی����چ لهو دۆزه نالهبارهی ژن ناگۆڕێت كه ئهمڕۆ لهكوردستانی باشوردا دهگوزهرێت، چارهسهرهكان بهمێزگردێكو ڕێكخراوێكو سهرمانش����ێتی گۆڤارێ����ك ناكرێت ،ئێمه پێویس����ته بهزیاد لهچارهس����هرێكو زیاد لهڕێگای����هك ههی����ه ب����ۆ بنهبڕكردنی ئهو وهحش����هتو بهربهریهتهی كه ئێس����تاكه ڕوبهڕوی ژن بۆتهوه .ژن لهجێگای ئهوهی زهلیلو دهستهپاچهو دهستهمۆ بكرێت ،یان وهك قوربانیهك����ی ئیفلیجكراو و ڕهتێنراو تهسلیمكراو بهخواستو ویستی پیاوهكان دهربكهوێ����ت .پێویس����ته مهوداكان����ی بۆ فراوان بكرێت ،شوناسی بۆبگهڕێنرێتهوه وهك تاكێك����ی ئازاد ،ڕێگاب����دهن كه ژن ئهو بازنهی����هی ببهزێنێت كه ئهوان بۆیان كێش����اوه ،دهبێ����ت دهرفهت����ی پهڕینهوه بكرێتهوه .دهسهاڵتو ڕۆشنبیرانو دهزگا پهیوهندی����دارهكان ،ڕێكخ����راوه حیزبیو ئههلی����هكان لهالیهك����هوهو میدی����ا وهك بزوێن����هری س����هرهكی گۆڕانكاریی����هكان لهالیهكی ترهوه ،پێكهوه بێپچڕان لهڕێگای ئ����هم چهند خاڵهی خ����وارهوه درێژه بهم كۆدێتایه بدهن. .1دهبێ����ت خانم����ان بهڕون����ی وێنهی راس����تهقینهی خۆیان لهئاوێنهی كولتورو مێ����ژوی نهتهوهی����ی ئێم����هدا ببینین كه قوربانییهك����ی زهلیل ك����راوهو بهردهوام خوێن����ی لێدهچۆڕێ����ت ،ئهگ����هر وێنهی خۆمانم����ان بهڕونی بین����ی ،دهبێت ههر ئێس����تا نهك بهیانی ههڵوێستێكی جدی وهربگری����ن ،م����ن پێش����نیار دهك����هم بۆ سهرجهمی ئهو خانمانهی لهناو حیزبهكانو
حكومهتو جومگه جومگهی دهس����هاڵتدا پلهو پۆس����تو پێگهیان ههی����ه ،تهواوی ڕێخراوهكان����ی ژنانو ئهكتیڤیس����تهكانی كۆمهڵ����گای مهدهنیو فێمێنیس����تهكانی كورد بێ جیاوازیو تهواوی ئهو خانمانهی دهرفهتێكیان بهدهستهوه ماوه بۆ خهون بینین بهدونیایهكی ئازادو بێ جیاوازیهوه لهگهڵ پیاوان ،ههر ئهمڕۆ كۆبونهوهیهكی چارهنوسساز ڕیكبخهن بۆ ئهوهی فشاری ڕاس����تهقینه لهسهر حكوم هتو پهڕلهمانو دادگاكان دروس����ت بكهی����ن كه یاس����ای كۆنكرێت����ی دهربكهن بۆ ئهوهی كێش����هو گرفتهكانی ژن وهك قوربانیهكی ئهبهدی بهجدی وهربگرنو بهر لهچارهسهر كردنی كێش����هكانی بودجهو سهرۆكایهتی ههرێمو پارهو پولی نهوتو گاز بیر لهڕزگاركردنو دهرهێنانی رهگهزی مێینه بكهنهوه لهژێر چهپۆكی وهحش����هتدا .دهبێ����ت خانمانی حیزب����ی فش����ار لهس����هر حیزبهكانیانو پهرلهمانتارو خاوهن پلهبااڵكان ههمو هێزی خۆیان بۆ بهرگرتن لهو خوێنه بهكاربهرن كه مێژویهكی درێ����ژی ههیه ،ئهگهر ئهم پرۆژهیه بهزوترین كات لهالیهن خانمانهوه بهههند وهرنهگیرێت هیچ گومانێك لهوهدا نابینم كه جهالدی ڕاستهقینهی گیانی ژن جگه لهژنان هیچ رهگهزو الیهنو هێزێكی دیكه نیه. .2دهستكاری كردنی ئهو پێناسهیهی كه بۆ چهمكی پیاوهت����ی دهكرێت ،ئێم ه تانهتوانین گۆڕانكاری ڕیشهیی لهچهمكی پیاوهتی����دا بكهی����ن ناتوانی����ن بیر لههیچ چارهس����هركردنێكی تر بكهینهوه .چونكه چ بمانهوێت یان نهماوێت كێش����هو دۆزی ژن ئهمڕۆ لهدهس����تی ئهواندایه .پیاوهكان دهبێ����ت فێ����ری ئهوهبكرێ����ن ڕێزگرت����ن لهكهس����ایهتی ژن ،داننان بهوجودی ژندا وهك بونهوهرێكی سهربهخۆو ئازاد ،قایل بون بهههر مافو ویستو خواستێك بۆی وهك مافێكی سروش����تی ،دهبێت ئاستی ڕۆش����نبیری رهگهزی بهرامب����هر ئهوهنده پهروهرده بكرێت كه ب����ێ هیچ گومانێك قبوڵ����ی ئ����هوه ب����كات ك����ه ژن دهكرێت شوناس����ی خ����ۆی ههبێت ه����اوكات ئهم شوناسه س����هربهخۆیه بهمانای ڕماندنی كهسایهتی پێگهی ش����هرهفمهندانهی ئهو نایهت ،گهڕاندنهوهی ڕێز بۆ ژن یهكس����ان
ئێمه تانهتوانین گۆڕانكاری ڕیشهیی لهچهمكی پیاوهتیدا بكهین ناتوانین بیر لههیچ چارهسهركردنێكی تر بكهینهوه
نی����ه بهبێڕێزیك����ردن بهرامب����هر بهئهو، هۆشیاری ژن بهرامبهر بهمافو ئهركهكانی خ����ۆی ههڕهش����هو تههدید نیه بۆ س����هر كهس����ایهتیو پیاوهتی ئهو .بهجێهێشتنی الوازیو كۆیالیهت����یو زهاللهتی ژن لێدان نیه لهبهرژوهندیهكانی ئهو. .٣ڕێكخراوهكان����ی ژن����ان ئهبێ����ت دهس����تكاری ئهو وێنه تێكشاوه بكهن كه ژن بۆ كهس����ایهتی خۆی دروستی كردوه یان بابڵێین كۆمهڵگاو دینو كولتور بۆیان دروس����ت كردوه بهبێ دهس����تكاریكردنی ئهم وێنهی����ه ناتوانین هی����چ ههنگاوێكی دروس����ت ههڵگرین ،ژن ئهبێت لهیهككاتدا
بتوانێت ئهركو مافی خۆیو ئهركو مافی بهرامبهرهك����هی وهك ڕهگ����هزی بهرامبهر ببین����ێ ،ئهبێ����ت تێبگات ش����كۆمهندیو كهس����ایهتی س����هروهری ئهو بهدهس����تی پیاوهكان نانوسرێتهوه ،ئهو خۆی ئهبێت بهتهنی����ا وێنهیهكی ترو شوناس����ێكی تر بۆخ����ۆی دروس����ت ب����كات ،وێنهیهك كه كهس����ایهتی ئازادی ئهو بنهخش����ێنێت، ن����هك زهاللهتو قوربانیو تهس����لیم بونو س����هرفروهێنانی ب����هردهوام .ئهبێت لهوه باش تێبگات كه خ����ۆی بهتهنها ههڵگری بهختی����اریو بهدبهخت����ی خۆیهتی .وهك دایكێ����ك كه دواج����ار نهوهكانی كۆمهڵگا بهكچو كوڕهوه لهڕهحمی ئهوهوه دائهكهون، نهوهیهك����ی تهندروس����تو س����هربهخۆو ئازاد دروس����ت بكات كه بههرهمهند بێت لهپێشخس����تنو بونیادنانی كۆمهڵگایهكی تهندروس����تو ئازاد .گرنگه لهسهر ئاستی كلت����وریو س����ایكۆلۆژیو ئابوری����دا ڕۆڵه گهورهكهی فهرامۆش نهكات وهك ژن نهك گوێگرێكی چهپێنراوی خراپ ڕاگیراو. .٤ڕۆڵی میدی����ا ،بهداخ����هوه ئهتوانم بێ هی����چ دودڵی����هك بڵێم ك����ه میدیای كوردی (ئهگهر ش����تێك ههبێت پێیبڵێین میدی����ای ك����وردی) تائهم����ڕۆ بهگوێرهی پێویس����ت نهیتوانیوه ڕۆڵه كاریگهرهكهی خۆی نیش����ان ب����دات ،میدی����ای كوردی بهتهلهفزیۆنو ڕادیۆو ماڵپهڕو كهناڵهكانی تریی����هوهو ئهوهن����دهی لهخزمهت����ی بهرژوهندیهكانی خ����ۆیو حیزبهكاندا بون ئهوهنده لهخزمهتی كێشهی ژناندا نهبون، ئهوهندهی بیری����ان لهباڵوكردنهوهی وێنه وروژێنهرهكانی ههیفا وههبیو خوشكهكهی كارداشیانو ئهلیس����ایه ،ئهوهنده بیریان ل����هوه نهكردۆتهوه بهدوای كێش����هی ئهو ژنانهدا بڕۆن كه نهك ئهكوژرێن یان ههتك دهكرێ����ن ،بهڵكو خۆیان ئاگ����ر لهخۆیان بهرئهدهن ،ئهمهری����كا بهمیدیاكانی خۆی یهكێتی س����ۆڤیهتی ڕوخاند ،بهدروس����ت كردن����ی فلیمی (جیمز بون����د)و ههزاران وێن����هی كاریكاتێ����ریو گۆران����یو دراما جهنگی ساردی بردهوه ،بهاڵم میدیاكانی ئێمه تائێس����تا نهیانتوانی����وه زنجیرهیهك چاوپێكهوت����نو ش����یتهڵكاریو ههڵمهتی هۆش����یاركردنهوهی بهردهوام بهرپابكهن. فیلمس����ازو سینهماكارو نوس����هرانی ئێمه
نهیانتوانی����وه دورونزیك به بهرههمهكانی خۆیان باری سایكۆلۆژی كهسێك بگێڕنهوه كه دهس����تهكانی بهخوێنی بهرامبهرهكهی س����وردهكات .تائهم����ڕۆ كتێبێكم����ان نیه كه النیكهمی چاوپێكهوتنی دوس����هد لهو ژنانهی تێدا بێت كه ئهمڕۆ بهجهس����تهی سوتاوهوه لهخهس����تهخانهكاندانو مردنو ژی����ان بهجوت����ه پش����تیان لێههڵكردون. میدی����ا ئهبێت بهوهزیفه ڕاس����تهقینهكهی خۆی ههڵس����ێت .پێویسته بهر لهپهخش كردن����ی ههواڵ����هكانو خوێندنهوهی ناوی قوربانی����هكان ش����هوانه بهالیهنی كهمهوه ههم����و كهناڵهكان����ی تیڤ����ێو رادی����ۆكان النیك����هم نی����و س����هعات تهرخانبكهن بۆ پهروهردهكردنی هۆشیاریهك كه بتوانێت ش����هرم لهو ههمو خوێنو قوربانیه بكات. دهبێ����ت ب����هر لهپهخش����كردنی ههواڵ����ه وهرزش����یهكان ههمو تێڤێكان ههوڵبدهن پێش����بڕكێ بكهن كه كامی����ان بهرنامهی قوڵو مانابهخش����تر پێش����كهش دهكهن. ئهگهر میدیاكان بهم ئهركه زۆر س����ادهیه ههڵنهس����ن بێگومان وهك چاوپۆشیكاری ئهو قوربنیانه ههژمار دهكرێن كه بهڕۆژی ڕوناك دهكوژرێنو دهسوتێنرێن. .٥خاڵی چوارههم وهك كۆتاههمین خاڵ وهزیفهی دهسهاڵته ،دهسهاڵت دهبێت بۆ چارهسهركردنی دۆزی ژن هێزێك دروست بكات بتوانێت هێزی چارهسهربێت ،پرسی ژن بهر لهپرسی س����هرۆكایهتیو حیزبیو تهنانهت ئابوریش بخات ،ئهبێت ش����ێوهو ناوهڕۆك����ی ن����وێو میكانیزم����ی تازهتر بخات����ه كار ب����ۆ بهڕهنگاربون����هوهی ههر توندوتیژیی����هك .وهزیفهی ڕاس����تهقینهی خۆی (وهك فهیلهسوفی فهرهنسی ئاالن بادی����ۆ ئهڵێ����ت) كه (دهس����هاڵت ئهبێت زامنكهرو گرهنتی ئازادیو س����هربهخۆیی ههر تاكێ����ك بێت) ئهوه بهباش����ی ههزم بكات كه كۆمهڵ����گاو دهوڵهت ڕێزبهندێك پهیمانی گهوره پێكهوهیان دهبهسێتهوه، لهپهیمانی سیاس����یهوه بیگره تا پهیمانی كلت����وریو كۆمهاڵیهت����یو ئهخالقی ،ئهم پهیمانانه ڕهنگ����ه لهفۆڕمدا گۆڕانكارییان بهس����هردا بێت ب����هاڵم لهبنهڕهت����دا تاكه بهرههمهێنهری مافو ئازادیو شوناس����ی تاكهكانه .پشتكردنی دهسهاڵت لهههریهك لهم پهیمانانه ڕاگهیاندنی مهرگی خۆیهتی بهر لهژن.
گەلی برادەرینە سیستەمی سیاسی وەها ناگۆڕێت فوئاد سدیق
ماوەی 7-6س���اڵێكە بەچڕی گوێمان لەگۆڕینی سیس���تەمی سیاس���ی دەبێت، ئەوەش لەئەنجامی بەرهەمی پێكناكۆكی حیزبە سیاسییەكان لەالیەكو لەئەنجامی بەرهەم���ی ئەو كەش���ە سیاس���ییەی كە ل���ەدوای روخان���ی رژێم���ی بەعس���ەوە دروستبوەو كاریگەری راستەوخۆیشی بۆ سەر هەرێمی كوردستان هەبوە. گۆڕین���ی سیس���تەمی سیاس���ی تەنیا بەبڕیارێكی سیاس���ی نایەت���ەدی ،بەڵكو پێویستی بەئەقڵی سیاسی نوێو هەروەها پێویستی بەكەرەستەی كۆمەاڵیەتی نوێ هەیە ،بەبێ ئەو كەرەس���تە كۆمەاڵیەتییە نوێیە ،قس���ەكردن لەگۆڕینی سیستەمی سیاسی زیاتر لەخەونی حوشتر دەچێت، بۆی���ە دەكەوێت���ە بازن���ەی گەوجاندنی خەڵ���كو دەس���تپێكردنەوەی ناكۆك���ی سیاس���ی ،بەرێگای فریودان���ی خەڵك. چونك���ە لەهەمو دونی���ادا بەئەقڵی كۆن هزری نوێ بەرهەمنایەت ،بەهەمانش���ێوە بەكەرەس���تەی كۆنو ئێكسپایەر ناتوانی شتی نوێ بەرهەمبهێنیت. لەورۆژەوەی خ���ودا غەزەبی لەئادەمو حەوا گرتو لەبەهەش���ت دوریخستنەوەو فڕێیداونەتە س���ەر ئەم زەوییە بۆئەوەی ه���ەر لەراكەڕاك���ەدا بژین ،ل���ەو رۆژەوە تائەمڕۆ ،كە مێژوەكەی یەك ملیۆن ساڵ پترە ،م���رۆڤ بەدوای خۆش���گوزەرانیدا س���ەرگەردانەو هەمیش���ە بەدوای ئەوەیە كونجێ���ك بۆخۆی مس���ۆگەر بكاتو لێی بحەوێتەوە ،كەچی تائێس���تا لەم هەرێمی كوردستانە ،خەڵكێكی ئێکجار زۆر هەن، لەژێ���ر مەینەتی ب���ێ جێگەی���یو لەژێر مەینەت���ی كرێچییەت���ی دەژی���نو هەمو راكەڕاكەی���ان بۆ بەس���ەربردنی ژیانێكی كولەمەرگییە ،بەاڵم دەسەاڵتی سیاسیو حیزبی سیاسی ئەقڵیان بەوەدا نەشكاوە، ئەوەی لەم هەرێمە بس���تێك زەوی نییە، ئینتیماش���ی ب���ۆ ئەو نیش���تمانە نابێت، لەكاتێك���دا خەڵكێكی زۆریش���مان هەن،
دەیانو س���ەدان دۆنم زەوییان بۆخۆیان دابڕیوە. ئەگەر لەوە وردبینەوە لەبەرچی شۆڕشی كۆیل���ەكان لەمێژویەك���ی دورداو دەیانو سەدان راپەڕینی دیكەش ،هەر لەراپەڕینی كۆیلەكان���ەوە تاكۆمۆن���ەی پاری���سو لەوێوەش تاراپەڕین���ە زۆروزەوەندەكانی سەدەی بیستەم ،كە هەموشیان لەپێناوی خۆشگوزەرانی باشتر بۆ مرۆڤو چاكسازی ئایینیو...هتد بو ،زۆرێك لەو راپەڕینانە سەركەوتنیان بەخۆیانەوە نەبینیو دۆڕان، بەڕون���ی دەگەیتە ئەو وەاڵمەی ئەم چینە شۆڕش���خوازو ریفۆرمخوازان���ە لەبنەڕەتدا نمایشكاری ئەو فۆڕمە نوێیەی وەبەرهێنان نەبون ،كە بانگەشەیان بۆدەكرد بۆئەوەی لەدوای سەركەوتنیان بااڵدەست بێت ،بۆیە دۆڕان .لەهەرێمی كوردس���تانیش كاتێك لەبەهاری1991راپەڕین���ی سەرتاس���ەری ك���را ،راپەڕینەكە بەرهەمهێنەری ئازادیو پێكەوەژیانو پاراستنی كەرامەتی مرۆڤ نەب���و ،بۆیە هەركاتێ���ك راپەڕین دێتەوە یادەوەریم���ان ،برینەكانم���ان ئازاری���ان س���ەختتر دەبێ���ت ،ك���ورد نەیتوانی نە ش���ەڕی ش���اخ بكات ،نە ش���ەڕی شار، لەنێوان هەردوكیش���یاندا فەلسەفەیەكی قوڵ هەی���ە ،ك���ە نەمانخوێندۆتەوە .تۆ وەرە س���ەیركە ،كاتێك ئەمریكا لەشەڕی دوەم���ی جیهانی بردیی���ەوەو لەبەرامبەر ئەو ئازارەی بەئەوروپا گەیشت ،ئەمریكا كەمتر ئازاری پێگەیش���ت ،بەاڵم ئەمریكا تەنیا بەوە نەوەس���تا كە هێزی سەربازی بەس���ەر دونی���ادا زاڵب���وە ،بەڵكو هەمو هەوڵێكیدا پش���كی گەورەی فەلسەفەش لەهەم���و دونی���اوە ب���ەرەو ئەمری���كا بگوازێتەوە ،ئێس���تا ئەمریكا فەلسەفەی هاوشانی هێزە س���ەربازییەكەی كردۆتە ناوەندی جیهان .كەچی ئەوە یەكچارەکە س���ەدەیە كە راپەڕینمان ك���ردوە ،بەاڵم هی���چ حیزبێكی سیاس���ی ل���ەم هەرێمی كوردس���تانە ،هەوڵی نەداوە گرنگییەكی بچوكیش بەكاری روناكبیریی بدات ،هیچ حیزبێك لەم هەرێمی كوردس���تانە ،دوای هەڵبژاردن���ەكان هەوڵ���ی وەرگرتنی ئەو
هاواڵتی هەرگیز ناتوانێت ببێتە هاواڵتیەكی باشو تەندروست ،مادام لەناو سیستەمێكی سیاسی خراپدایە، هاواڵتی خراپیش بێگومان توندوتیژی بەرهەمدەهێنێت، یان لەباشترین دۆخدا جەهل باڵودەكاتەوە وەزارەتانە نادەن ،كە كۆمەڵگایەكی نوێ بەرهەمدەهێن���ن ،وەزارەتی پ���ەروەردە، رۆش���نبیری ،ئەوقاف ،سێ وەزارەتی زۆر گرنگن بۆ گۆڕینی سیستەمی كۆمەاڵیەتیو بۆ گەشەس���ەندنی كولتوری���ی كوردیو لەئەنجام���دا گۆڕینی ئ���ەو كولتورەی كە لەم هەرێم���ی كوردس���تانە هەیە ،بەاڵم لەبەرئەوەی ئەم پڕۆس���ەیە پڕۆسەیەكی درێژخایەن���ە ،ئەوەتا هەمیش���ە ملمالنێ لەس���ەر وەرگرتن���ی چەن���د وەزارەتێكی وەك���و پێش���مەرگە ،ن���ەوت ،ناوخۆیە، ئەمەیە كارەس���ات .چونكە دەبێت ئەوە
بزانرێت ،لەهەر واڵتێكدا كە سیس���تەمی ئیداری رێكنەخرابێت ،زۆر ئاساییە لەهەر نوێبونەوەیەكو بونیادنانەوەیەكیشدا ئەو نوێبونەوەو بونیادنانەوەیە گەندەڵی لەگەڵ خۆی بەرهەمدەهێنێتەوەو ئیتر پرۆسەی گەندەڵی دەبێتە پرۆس���ەیەكی بەردەوامو هەر بەردەوامدەبێت ،بێئەوەی گۆڕانكاری ریشەیی دروس���ت ببێت .گەندەڵیش كە مژینی خوێنی دەم���اری مرۆڤەكانە ،ئەو حیزبان���ەی گەندەڵ بون ،خوێنی دەماری كۆمەڵگایان بەتەواوی هەڵمژیوە. رەنگە وەزارەتی ئەوقافو رۆش���نبیریی لەماوەی ئەو چارەکەسەدەیەی رابردودا، بەیەكێك لەالوازتری���ن وەزارەت دانرابن، بۆی���ە هیچ حیزبێك گرەوی لەس���ەر ئەم وەزارەتان���ە نەكردوە ،لەكاتێكدا مەالیەك یان موفتییەك رۆژانە لەمینبەرەكانییەوە بەئارەزوی خۆی بانگەش���ە ب���ۆ ئایینو سیاس���ەتو كاروب���اری كۆمەاڵیەت���ی دەكاتو هەری���ەك لەوان���ە زۆر زیات���ر لەبەرپرسان رۆڵیان لەناو خەڵكدا هەیە، لەبەرپرس���ەكانیش زیاتر توشی گەندەڵی هاتون ،بەرپرس���ەكان توش���ی گەندەڵی ئیداریی هاتون ،مەالكانیش لەناو گەندەڵی ئایین���یو فیكریو....هت���د نق���وم بون. لەماوەی یەكچارەکە س���ەدەی رابردودا، وەزارەتی ئەوقاف نەتوانراوە رێكبخرێتەوە، تەنانەت ئەم یەك دوس���اڵەی دواییش كە بەحیس���اب ئەم وەزارەتە درابوە دەست هێزێكی گۆڕانخ���وازو ریفۆرمخواز ،بەاڵم مینبەری مزگەوتەكان زیاتر بۆ توندوتیژی بەكارهێنران ،ئەمەش ئەوەمان پێدەڵێت، گۆڕانكاری بەدروشمو بەگفتوگۆی الوازی تیڤییەكانەوە رونادات ،گۆڕانكاری پالنو بەرنامەو ئەقڵی نوێی پێویس���تە ،كە ئەم پێداویس���تیانە لەهیچ كام لەحیزبەكانی كوردس���تاندا رەنگی نەداوەت���ەوە ،وای لێهات���وە كامە بەرپرس���ی زۆر گەندەڵە، تەنان���ەت مێژویەك���ی ناشیرینیش���ی لەجاش���ایەتیو خۆفرۆشی هەبوە ،كەچی ئەو دێت قسە لەچاكسازیو پالنی ئایندە بۆ ئەم هەرێم���ە دەكات ،لەكاتێكدا هەر بەرپرسو سەركردەیەك ،یەك رۆژ مۆری
ناپاكیو جاشایەتی بەنێوچەوانی خۆیەوە نابێ���ت ،یان ی���ەك رۆژ لەن���او زەلكاوی گەندەڵی���دا مەل���ەی كردبێت ،ب���ا لەهەر حیزبێكی سیاسیدا بێت ،كە بو بەخاوەنی دەیانو سەدان ملیۆن دۆالر ،ئەو بەرپرسە گەندەڵە بۆئەوەی بەرژەوەندییەكانی خۆی بپارێزێ���ت ،روبەڕوی هەمو خواس���تێكی شۆڕش���گێڕانەو تەنانەت نیشتمانیانەش دەبێتەوە ،كە بەگەندەڵ���ی پێكیهێناوە. نەبوەو ناش���كرێت ،كەس���ێك لەیەككاتدا شۆڕش���گێڕیش بێ���تو گەندەڵیش بێت، رەنگە نمون���ەی لەمج���ۆرە یەكێك بێت لەسەیروس���ەمەرەكانی جیهان ،كە تەنیا ل���ەم هەرێمە جێ���گای ب���ۆ كرابێتەوە. ئێس���تا هیچ هاواڵتییەكی ئەم هەرێمە با ملیۆنێریش بێت ،تەنانەت با ملیاردێریش بێت ،ناوێرێت پالن بۆ()6-5ساڵی داهاتو دابنێ���ت ،هیچ هاواڵتییەك كە بەگەندەڵی بۆتە خاوەنی دەیانو سەدان ملیۆن دۆالر، ئامادەنیی���ە ئەو پارەوپولەی خۆی بخاتە كارەوە بۆئەوەی دوای 6-5س���اڵی دیكە بەرهەمەك���ەی بخ���وات ،چونكە ئایندەی هەرێمەكەی الڕون نییە. گەورەترین كێش���ەی ئ���ەم حیزبانەش ئەوەیە ،ملمالنێی حیزبە سیاس���ییەكان كە لەگ���ەڵ یەك���دی دەیك���ەن ،نەبۆتە خەم���ی گ���ەورەی رۆژان���ەی خەڵ���كو ملمالنێ���كان بەتەواوی لەم خەمی خەڵكە دورخراونەتەوە .لەبەرئەوەیش���ە هاواڵتی هەرگیز ناتوانێت ببێتە هاواڵتیەكی باشو تەندروس���ت ،مادام لەناو سیس���تەمێكی سیاس���ی خراپدایە ،هاواڵت���ی خراپیش بێگومان توندوتیژی بەرهەمدەهێنێت ،یان لەباش���ترین دۆخدا جەهل باڵودەكاتەوە. وەزارەت���ی پ���ەروەردە رەنگ���ە لەهەمو وەزارەتەكانی دیك���ە گرنگتر بێت ،بەاڵم لەم هەرێمە هی���چ گرنگییەك بەوەزارەتی پەروەردە ن���ەدراوە ،كاتێ���ك لەمەهاتیر محەمەدی مالیزیایان پرسی ،ئەم واڵتەی مالیزیا چۆن ئاوەها پێشكەوت ،مەهاتیر وتی :كاتێك من بومە س���ەرۆكی مالیزیا رێ���ژەی %25ی داهات���ی واڵتەك���ەم بۆ پ���ەروەردە تەرخان ك���رد ،چونكە ئەگەر
پەروەردە رێكنەخرێت���ەوە ،چۆن نەوەی نوێ پێ���دەگات ،ب���ەاڵم كە پ���ەروەردە گەیش���تە ئاس���تێكی بەرز ،ئیت���ر نەوە ل���ەدوای نەوە بەئاس���تێكی بەرزو بەرزتر دێن���ە مەیدانەكەوەو ئیت���ر كۆی واڵتەكە پێش���دەكەوێت .بەاڵم ل���ەم هەرێمە نەك بودجەیەكی شایستە بۆ پەروەردە تەرخان نەكراوە ،تەنانەت ئەگەر ماندوبونی زۆری وەزی���ری پ���ەروەردەی ئێس���تا نەبوایە، موچ���ەی مامۆس���تاكانیش دوای هەم���و وەزارەتەكان دەدرا. شۆڕش���ی فەڕەنس���ا لەمێژوی نوێدا گەورەترین شۆڕشی بۆرژواییە ،كەچی ئەو شۆڕشە مەزنە ،نەك هەر نەیتوانی كۆتایی بەسیس���تەمی پاش���ایەتی بهێنێ ،بەڵكو لەناو خودی ئەو شۆڕش���ە مەزنەش���دا، سیخوڕو دیكتاتۆری ملپەڕێن بەرهەمهاتن، نمونەیان (میرابۆ)ی سیخوڕو (رۆپسپێر) ی ملپەڕێ���ن ب���ون ،ل���ەوەش زیاتر ئەو شۆڕش���ە بەجۆرێ���ك وەرس���وڕایەوە كە لەدوای خۆی دو دیكتاتۆرو س���ێ پاش���ا هاتنە سەر حوكم .بەاڵم سویدو دانمارك بێئەوەی شۆڕش���ێكی لەمجۆرەش بكەن، ئێس���تا پێش���كەوتوترین واڵتی دونیان. ب���ەاڵم شۆڕش���ی فەرەنس���ا كۆتای���ی یەكجارەکی بەسیس���تەمی دەرەبەگایەتی هێن���ا .شۆڕش���ی ئۆكتۆب���ەری 1917كە بەگەورەتری���ن شۆڕش���ی پڕۆلیت���اری دادەنرێ ،كەچی لینینو ترۆتس���كی هەر زو لەئامانجی شۆڕشەكەیان بێئومێد بون، كە هەردوكیان هەڵگیرسێنەری شۆڕشەكە بون ،بۆیە هێش���تا ( )6ساڵ بەسەر ئەو شۆڕش���ە مەزنە تێنەپەڕیبو( )1923كە س���تالین بانگەشەی بۆ سۆس���یالیزم لە یەك واڵتدا كرد ،پێش���تریش نە لینین نە ترۆتس���كی وەاڵمێكی باوەڕپێكراویان بۆ خەڵكی روسیا النەبو ،كە تیۆری شۆڕشە هەمیشەییەكەی ماركسو خودی ترۆتسكی كە هەڵگیرسێنەرو تیۆرداڕێژەری شۆڕشی هەمیشەیی بو ،چیان بەسەر هات؟
»» 19
کتێب
) )505سێشهمم ه 2015/12/1
ئەو کاتەی خۆر دادگایی دەکرێت
17
رۆمانێک سەرگوزشتەی سوهرەوەردی دەگێڕێتەوە
ئا :رێنوار نهجم "قەلەندەرو قەاڵ" رۆمانێکی ٣٦٥ الپەڕەییە لەنوسینی یەحیا یەسریبیو لەفارسییەوە ئازاد بەرزنجی کردویەتی بەکوردی .رۆمانەکە وێستگەکانی ژیانی شێخی ئیشراق ،سوهرەوەردی دەگێڕێتەوە ،هەر لەهاتنەدنیایەوە لەو شارە کوردییە ،تامردنە تراژیدییەکەی لەشام. س���ەرەتا وەرگێ���ڕی رۆمانەک���ە بۆ بەرچاوڕون���ی خوێن���ەران کورتەیەکی ژیان���ی س���وهرەوەردیو فەلس���ەفەی ئیشراقی باس کردوە .لەوێدا بەرزنجی دەنوس���ێت "س���وهرەوەردی لەمێژوی فەلس���ەفەو عیرفان���دا بەدامەزرێنەری رێب���ازی ئیش���راق لەقەڵ���ەم دەدرێو بەیەکێک لەپیاوە یاخیو سەرچڵەکانی تەمەنی خۆی دەژمێردرێ". وەرگێڕ ل���ەو پێش���ەکییەدا جەخت لەس���ەر کوردبون���ی س���وهرەوەردیو ئەو ش���ارۆچکەیە دەکات���ەوە کە لێی لەدایکب���وەو دەکەوێت���ە خۆرهەاڵت���ی کوردستانەوە ،هەرچەندە نوسینەکانی کە زی���اد لەپەنجا کتێبە ،بەفارس���یو عەرەبی باڵوکردوەتەوە. رۆمانەکە بەخەونێکی یەحیای کوڕی حەبەش دەستپێدەکات کە ناوی تەواویی سوهرەوەردییەو لەو خەونەیدا کە چەند شەوێک لەسەر یەک دەیبینێت ،لەسەر س���ەربانی ماڵ���ی خۆیان دانیش���توەو تەماشای ئاسمانی کردوە ،ویستویەتی بفڕێت بەاڵم بەباڵێکەوە نەیتوانیوە ،تا لەو کات���ەدا پیاوێکی بینیوەو باڵەکەی تری ئەمی بەدەس���تەوە ب���وە" ،بەرەو ڕوی ڕامک���رد تا باڵەکەی لێ بس���ەنم، بەاڵم بەر لەوەی بگەمە ئاس���تی ئەو، خەبەرم بوەوە". ئەم خەونە دەبێتە خاڵێکی جەوهەریی ژیان���ی س���وهرەوەردیو بەدرێژای���ی رۆمانەک���ە دەگەڕێت بەدوای ئەو باڵەی لەخەونەکەیدا نەیتوانیوە پێی بگات.
دوای ئەوەی سوهرەوەردی ئەو خەونە بۆ چەند زاناو کەسایەتییەکی ناوچەکەی خۆیان دەگێڕێت���ەوە ،هەمویان مژدەی بەرەوپێشچونی پێدەدەنو پێی دەڵێن کە دەبێت بۆ بەدەس���تهێنانی باڵەکەی دیکەی هەوڵ���ی زۆر بداتو بەدوای ئەو کەس���ەدا بگەڕێت ک���ە لەخەونەکەتدا باڵەکەی دیکەی بەدەستەوە بوە. لەژێر کاریگەریی ئ���ەو خەونەداو بۆ گەڕان ب���ەدوای زانس���تو هەقیقەتدا، لەتەمەنێکی هەرزەکارییدا سوهرەوەردی دای���کو باوک���ی جێدەهێڵێ���تو روەو ئەسفەهان دەکەوێتە ڕێ. ئەس���فەهان هەرچەن���دە لەوکاتەدا ناوەندێک���ی گەورەی ه���زرو مەعریفەو ئایین بوە ،بەاڵم تینوێتی سوهرەوەردی بۆ زانین ناش���کێنێت ،بەهۆی پرسیارە هەس���تیارو رەخنەکانیشیەوە روبەڕوی دژایەتیک���ردن دەبێت���ەوە ،بەتایبەتی کاتێک ئەو پێ���ی وایە کە زانایانی ئەو سەردەمە هیچی نوێیان پێ نییەو تەنها شتەکانی پێش خۆیان دوبارە دەکەنەوە، بەشێوەیەک زانایانی ئایینی بە"حەماڵی کتێبی کۆن" لەقەڵەم دەدات. دوای ئەوەی دەچێت���ە الی چەندین گەورە زانای ئەو سەردەمەی ئەسفەهانو وانەیان ال دەخوێنێ���ت ،هیچیان جگە لەوەی وەاڵمی پرسیارەکانی نادەنەوە، بەڵک���و پرسیارەکانیش���ی س���نوردار دەکەن ،سوهرەوەردی نائومێد دەبێتو ملی رێی "مەراغ���ە" دەگرێتە بەر ،کە ئەوێش مەڵبەندێکی گەورەی زانس���تو خوێندنی ئەو سەردەمە بوە. لەڕێ���ی مەراغ���ەدا ،س���وهرەوەردی بەرێک���ەوت چاوی دەکەوێت بەپیاوێکی زەردەشتیو لەوێشەوە دەچێتە شوێنی پیرۆزی ئەوانو لەگ���ەڵ پیری موغانی زەردەشتییەکاندا ماوەیەکی زۆر پێکەوە دەبنو گفتوگۆ دەکەن .س���وهرەوەردی کاریگ���ەر دەبێ���ت بەهەندێ���ک لەبیرو بۆچ���ونو بڕواکانی زەردەش���تییەکان، هەر ئەوەش���ە کە لەدادگای���ی کۆتایی ژیانیدا لەدژی بەکاری دەهێننو تۆمەتی
سوهرەوەرد ی کە لەمەرگی خۆی بەئاگایە ،داوا لەزاهیرشا دەکات بخرێتە چاڵێکی قەاڵوە تا خۆی دەمرێت ،لەدوای مردنیشی پیاوانی ئایینی حەڵەب بۆ بەجێ گەیاندنی سزاکەیان جەستەی مردوی سوهرەوەردی لەسێدارە دەدەن زەدەشتییبونو لەئیس�ل�ام وەرگەڕانی دەدەنە پاڵ. لەئاتەش���کەدەی زەردەش���تییەکاندا لەوکاتەی میوانی پیری موغان دەبێت، س���وهرەوەردی کچ���ە خزمەتکارێ���ک بەناوی "س���یندوخت" دەناس���ێت ،کە عاش���قی دەبێتو تا کۆتایی رۆمانەکە پەیوەندییەک���ی رۆح���ی لەگەڵ���دا دەبەس���تێتو ب���ەردەوام بی���ری ل���ێ دەکاتەوەو خەونی پێوە دەبینێت. س���وهرەوەردی ماوەیەک���ی زۆر
لەمەراغە دەمێنێت���ەوەو لەگەڵ گەورە زانا ئاینییەکانی ئەوێدا گفتوگۆی بابەتە ئایینیو فەلس���ەفییو ش���ەرعییەکان دەکات ،بەاڵم ژیانی پڕ پرسیارو گومانی س���وهرەوەردیلەوێش بێ دەردیسەری نابێت ،ئاسمانی ئەو ،لەهەمو شوێنێک هەمان ڕەنگە! س���وهرەوەردی وەک زۆرینەی پیاوە درەوشاوەکانی مێژو ،لەشوێنێک جێگای نەبوەتەوەو ش���ار بەشارو واڵت بەواڵت گەڕاوە ،بەاڵم بەهۆی بیروباوەڕەکانییەوە
دژایەتییەکی زۆر دەک���را کە زۆرینەی دەبوە مایەی مەترس���ییو لەناوچونی پێگەی زانا ئاینییەکان کە بەرژەوەندییە م���اددیو مەعنەوییەکانی���ان دەکەوتە مەترسییەوە. دواج���ار س���وهرەوەردیڕودەکات���ە حەڵ���ەبو ئەوێ دەبێت���ە دوا مەنزڵی. لەوکاتەدا بەه���ۆی فتوحاتەکانی میری ک���ورد س���ەاڵحەدینی ئەیوبی ،ش���ام ئارامب���وه ،فەرمانڕەوای���ی حەڵەبیش لەژێر دەس���تی زاهیرش���ای کوڕی ئەو
میرە کوردەدا بوه. س���وهرەوەردی لەحەڵ���ەب لەه���ەر شوێنێک زیاتر دژایەتی دەکرا ،ئەوهش بۆ دو هۆکاری سەرەکیی دەگەڕێتەوە؛ یەک :س���وهرەوەردیلەحەڵەب کەوتە دەربڕینی بیروڕاکانی خۆی ،جگە لەوەی بەهەمان ش���ێوە دەستیکرد بەنوسینو باڵوکردن���ەوەی کتێبەکانی .دو :زاهیر شای فەرمانڕەوای حەڵەب گرنگییەکەی زۆری بەس���وهرەوەردی دەدا ،کە زانا ئاینییەکان���ی دیکە لەپێگ���ەی خۆیان دەترسانو ئەوەیان پێ قبوڵ نەدەکرا. زان���او پیاوان���ی ئایین���ی حەڵ���ەب دادگایی���ەک لەش���ێوەی گفتوگۆدا بۆ س���وهرەوەردی رێکدەخەن ،هەرچەندە ئ���ەو بەڕون���ی وەاڵم���ی هەم���و ئ���ەو تۆمەتان���ە دەداتەوە کە دەیدەنە پاڵیو ههقیقهتهکانی سوهرهوهردی وهک خۆر دهدرهوشێنهوه ،بەاڵم دواجار هەمویان پێکەوە س���زای لەس���ێدارەدان دەدەن بەس���ەر س���وهرەوەردیدا ،بەخێراییش وێنەی���ەک لەبڕیارەکە بەب���ێ گەڕانەوە بۆ زاهیر ش���ا دەنێرن بۆ دیمەش���ق بۆ س���ەاڵحەدینی ئەیوب���ی ،لەبەرئەوەی زاهیرش���ا الیەنگری���ی س���وهرەوەردی دەکرد. هەرچەندە دواتر زاهیرش���ا نامەیەک ئاراس���تەی باوک���ی دەکاتو پێ���ی رادەگەیەنێت کە پیاوانی ئایینی حەڵەب لەس���ەر هەق نین ،بەاڵم سەاڵحەدینی ئەیوب���ی لەوەاڵم���دا لهبارهی س���زای کوشتنی سوهرهوهردی دەنوسێت "من نامەوێت ئ���ەوە بزانم کە ئاخۆ زانایانی دیمەشقو حەڵەب راستدەدکەن یان نا، ئ���ەوەی بەالی منەوە گرنگە ئەوەیە کە ئەمان دڵیان لێمان نەڕەنجێت". س���وهرەوەردی ک���ە لەمەرگی خۆی بەئاگای���ە ،داوا لەزاهیرش���ا دەکات کە بخرێتە چاڵێکی قەاڵوە تا خۆی دەمرێت، ل���ەدوای مردنیش���ی پیاوان���ی ئایینی حەڵەب بۆ بەجێ گەیاندنی س���زاکەیان جەس���تەی م���ردوی س���وهرەوەردی لەسێدارە دەدەن.
بهرسڤێك بۆ فهرید ئهسهسهردو "ریشهی بیروباوەڕ ی بارزانیهكان" یهكگرتنهوهی عهشیرهتهكانی بارزان لهنێوان خۆشاردنهوهو كوردایهتیدا: خاڵی جێگای سهرنج ،ههروهك لهكتێبی فهرید ئهسهس���هردو گوت���اری ئاوێنهدا س���هبارهت ئێدیهمی "كونفدراس���ونێكی خێڵهكی"یه .سهرهڕای ئهوهی كه دهزانم ئهم ئێدیهمه پێش ئهوهی ئهسهس���هرد بهكاریبێنێ���ت ل���هالی روژههالتناس���ی هولهن���دی van Bruinessenو روژههاڵتناس���ی ئهڵمان���ی Behrendt بهكارهات���وه ،بهاڵم جارێ م���ن دهڵێم: بارزان نه"كونفیدراس���ونێكی خێڵهكی" بو ،بهڵكو "یهكگرتنێكی عهش���یرهكان" محهمهد عامر دێرشهوی (یهكگرتنی خێڵهكی) بو و ئێمه ئهوانهی زانسته سیاسیهكانمان خوێندوه دهزانین كه جی���اوازی لهنێوان كونفیدراس���یۆنو ماستهر لهروژههاڵتناسیو یهكگرتنهوهدا ههیه. زانستی سیاسی مێرنش���ینهكانی كورد كونفیدراسیۆن بون ،ههر عهش���رهتێک س���هرۆكی خۆی (بهشی دوهمو کۆتایی) ههب���و ،خ���اوهن دهس���هاڵت ب���و لهناو لهبهش���ی یهكهم���ی گوتارهك���هم عهشیرهتی خۆی ،ههڵسوكهوتی میرهكان نوس���یبوم ،ح���هوت رۆژ خهریك���ی لهگهڵ عهش���یرهتهكان لهرێگهی سهرۆك گوتارێك���ی ئاوێن���هو كتێب���ی فهرید عهش���یرهت ب���و ،ئینج���ا یهكگرتنهوهی ئهسهسهرد بومو ئامانجهكانی ریشهی عهش���یرهتهكانی ب���ارزان بهپێ���ی بیروب���اوهڕی بارزانی���هکان "اص��ول س���هرچاوهكان ،له"حهوت عهش���یرهت العقائ���د البارزانی���ه" دیاری���م كردبو پێكدهه���ات" ن���هك وهك كتێبی اصول كه :بارزانیهكان باشنو بهعهدالهتن ،العقائد البارزانیه دهڵێت"چوار". ب���هاڵم تهنها ب���ۆ خۆی���انو بارزانی سهبارهت یهكگرتنهوهی عهشیرهتهكانی دورن لهكلت���وری كوردایهتیو ئاینی بارزان لهسهردهمی شێخ عهبدولسهالمی ئیسالمی راستهقینه ،ئینجا دیارمان دوهم ،ئهو گوت���ارهی ئاوێنه ئاماژه بهم كرد ئهسهس���هرد بهبێ هیچ بهڵگهو دێڕهی كتێب���ی ئهسهس���هرد دهكاتو سهرچاوه ههوڵدهدات ئیسماعیلیهكانی دهڵێ���ت "بارزانیهكان دهرگای وهرگرتنی ش���یعهی ح���هوت ئیم���ام بكات��� ه بێگانهیان بۆ ههتاههتایه داخست ،پاش سهرچاوهی هزری بارزانیهكانی سونی ئهوهی كۆنفیدراس���یۆنه خێڵهكییهكهیان ش���افعی نهقش���بهندی ،لهم بهشهی پێكهێنا"و "ئهسهسهرد ئاماژه بهوه دهكات دوهمی وهاڵمدانهوەکەمدا ،سهرچاوه كه دوای ئ���هوهی تهكیهی بارزان لهگهڵ راس���تهقینهكانی هزری بارزانیو ئهو دهوربهری كهوته ملمالنێیهكی دژوارهوه". س���هرچاوانهی ئهسهسهرد حهزناكات ئینجا ئاماژه به "گفتوگۆیهكی نێوان شێخ باسی لێوهبكات دیاری دهكهین. عهبدولسهالمی دوهمو قایمقامی ئامێدی
بهوهكالهت لهس���اڵی 1904دا دهكات كه ئ���هوهی لێههڵدههێنجرێ تهكیهی بارزان ل���هو بڕوای���هدا بوه ئاس���مان پهیامێكی پیرۆزی پێس���پاردوه كه ئهویش البردنی زوڵمو زۆره لهسهر چهوساوهكان" ،بۆیه ئ���هم "پهیاما ئاس���مانی" ی���ه ،دهبێته جێگای ه���زرو گوم���انو ش���رۆڤهكانی ئهسهس���هردو جارێك���ی ت���ر دهچێت���ه رهبتی نێوان بارزانیهكانو ئیس���ماعیلیو قهرامیت���هكان ،چ راس���تهوخۆ ی���ان ناراستهوخۆ ،لێره دهمهوێ چهند شتێك سهبارهت بەشێخ عهبدولسهالمو تهكیهی بارزان لهكتێبی ههمان قایمقامی ئامێدی بهوهكالهت(دهملوج���ی) وهكو خۆی کە نوسیویەتی بكهمه كوردی: .1م���ن بهراس���تی دهڵێ���م ك���ه زوربهی عهش���یرهتهكان دڵی���ان لهگهڵ بارزانیهكان ب���و و حهزیان دهكرد ئهوان سهربكهون(مهبهس���تی دهملوجی شهڕ لهگهڵ عوسمانیهكان) بو( .ل)70. .2كهس���ایهتییەکە دهی���هوێ ههم���و ش���تێك تێب���گات ،گهلێك هوش���مهنده (ژكی) هزری زۆر تیژه( .ل)82. ئهمه بێجگه لهوهی كه ویگرام له"مهد البشریه" دا دهڵێت كه شێخهكانی بارزانی زۆر گرنگ���ی بهمزگ���هوتو قوتابخان���هو زانس���تهكانی ئاینیو مامۆستایانی ئاینی دراوه ،ههروهه���ا غوالم���ی له"الچحای���ا الپالپ" دهربارهی ش���ێخ عهبدولس���هالم دهڵێت :ئ���هو كهمتر نهبوه لهكهس���انی پێش���تری خۆیو لهكهس���انی بنهماڵهی خۆی ،لهزانینو چاكهو لهخۆشكاندن بۆ خوا ". ش���تێكی زور راس���ته كه لهسهردهمی شێخ عهبدولسهالم دا گۆڕانێكی بنهڕهتی لهه���زری تهكی���هی ب���ارزان پهیدابوه، ئهو س���هرچاوهیەی ئهسهس���هرد باسی لێ���وهدهكات (دهملوج���ی) باس���ی ئهم گۆڕانكاریانه دهكاتو بهم شێوهیه: شێخ عهبدولسهالم بارزانی لهبارزانهوه
سهرچاوهی هزری بارزانیهكان ئایینی راستهقینهی ئیسالمه ،فیقهی شافعییه ،زانستو هزری نهقشبهندییه كه بهرێگای مهوالناخالد گهیشتوەتە بارزان رۆیش���ت بۆ سهردانی كهس���انی گرنگی دهڤ���هری بادین���ان(ل ، )33.ههمویان كۆكردن���ەوەو یاداش���تێكیان ب���ۆ باب العالی بهرزکردەوە ،ئهم یاداشته بهپێی دهملوج���ی لهحهوت خاڵ پێكدههات ،بۆ خوێنهران دهیكهمه ك���وردی ،لهههمان كاتدا هزری بارزانیهكان ئاشكرادهبێت بۆ مرۆڤی موسڵمان كه گهلێك ئاسانو دیاره، ئهویش وهكو ئهو مرۆڤانهی لهگوندهكانی بارزان دهژین ئاشكراو ئاسانه ،بهراستیش حهوت س���اڵ پێویس���ت ناكات تامرۆڤ تێبگات ،فهرید ئهسهسهرد لهپێشگوتنی كتێبهكهی���داو ئاوێنهش دهگوازێتهوه كه ئهسهسهرد پێویستی بهحهوت سااڵن بو تاوهكو كتێبهكهی بنوسێت ،ههر حهوت خاڵ لهیاداشتنامهی شێخ عهبدولسهالمو
پیاوماقوڵهكان���ی بادینان بۆ باب العالی ئهمهبون: .1زمانی كوردی ببێته زمانی فهرمی لهههر پێنچ قهزاكانی كوردی. .2پهروهرده بهزمانی كوردی بێت. .3قایمق���امو بهرێوهبهران���ی ناحیهو كارمهندان���ی تر لهئهوانه ب���ن ،ئهوانهی زمانی كوردی دهزانن. .4حوكم���داری بهپێ���ی ش���هریعهتی ئیس�ل�ام بێت ،تا ئهوهی ئاینی دهوڵهت ئیسالم بێت. .5بۆ ش���هریعهتو فهتوادان كهسانی مهزههب شافعی دابمهزرێنن. .6ب���اج لهو كهس���انه وهربگیرێت كه لهس���هر ئ���هوان پێویس���تبێتو بهپێی ش���هریعهتو ئهوانهی لێ زیادتر یان نه، بهپێی ئهوه رهتبكرێت (إلغاء). .7باج بهم شێوهیهی ئێستا بمێنێت، ب���هاڵم پێویس���ته ب���ۆ چاككردن���هوهی رێگەوبان���ی ق���هزاكان خ���هرج بكرێت. (ل)87. بهڵ���ێ ئهسهس���هرد راس���ت دهكات لهوكات���هی ئهو دهڵێت ،ش���ێوهی كاری تهكیهی بارزان گ���ۆڕاوه ،بهاڵم بههۆی ئ���هو ئهگهرانهوه نییه كه ئهسهس���هرد دهڵێ���ت :لهوكاتهوه ئیتر چارهنوس���ی یهكگرتنهوی عهش���یرهتهكانی بارزان بۆ ش���ێخهكانی تهكیهی بارزان گرنگ نهبو. ش���تێكی تر گرنگیهكهی خ���ۆی بۆ ئهو ش���ێخانه دیاری كرد ك���ه ئهویش پێی دهڵێن :كوردستان. دیسانهوه دهمهوێ بگهڕێمهوه بۆ كتێبی دهملوجی لهبهرئهوهی س���هرچاوهیەكی زۆر گرنگه ،نوس���هر بهرهگ���هز عهرهبهو قایمقامی عوسمانیهكان بوه لهناوچهكهو لهگهڵ ش���ێخ عهبدولس���هالم دانیشتوهو قس���هیان كردوه ،فهرید ئهسهسهردیش كتێبهكهی ئهوی كردوه سهرچاوه ،بهاڵم س���ودی لەخاڵه گرنگهكان���ی كتێبهكه وهرنهگرتوه ،دهملوجی دهڵێت:
" ...ههندێك بانگهوازو باڵوكراوهكانی ك���وردی وهك���و كۆمەڵ���هی (تعال���یو ترق���ی ك���ورد)و كومهڵهی(هیڤ���ی) و كومهڵ���هی( اس���تقالل كوردس���تان) و ههندێ���ك لهكومهڵهكان���ی تر ئهوانهی ئهدهرهس���هكانیان نادی���ارە ،پێی���ان دهگهیش���ت (مهبهس���تی دهمهلوج���ی دهگهیش���تنه دهڤهری بادین���ان) ،بەاڵم ك���هس نهیدهخوێندن���ەوە .ئینجا دواتر ههندێك لهو كهس���انهی ئ���هو بانگهوازو باڵوكراوانەیان بهدهس���ت دهگهیش���ت، بهرزیان دهكردهوه بۆ حكومهت ئهمهش وهكو نیش���انهیەك بۆ راستگۆیی ئهوانو رهتكردنهوهی ئهو كومەاڵنهی كه ههوڵیان دهدا(هزری ژههراوی) ،بهپێی پێناسهی حكوم���هت بۆ ئهوان .ئهم���ه پێچهوانهی تهكیه دینییەکان بو ،لهتهكیهكان رهواج ههبو و دهیان خوێندنەوە ،لێرهش ئێمه بهتایبهت باس لهتهكیهی(رازان)دهكهین، ئ���هو بانگهواز و باڵوكراوانه بهتایبەت بۆ ئهم تهكیهیە دههاتن". بۆچونێك: لێ���ره من ڕێ بهخۆم دهدهم بۆچونێك دی���اری بكهم :لهبهر هزری ش���ێخهكانی یهكگرت���وی عهش���یرهتی بارزان���ی كه كوردایهت���ی ب���و ،زیانێكی گ���هوره بهر ناوچهكهی���ان ك���هوت؛ چ لهس���هردهمی عوس���مانیهكان ،ی���ان لەس���هردهمی ئینتیدابی ئینگلیزی ،یاخود لهسهردهمی دهوڵهت���ی عێ���راق ،دوای ئ���هوهی ئهم دهوڵهته س���هربهخۆیی خۆی وهرگرتو تاس���هردهمی ئهنفالكردن ،چهندین جار گوندهكان���ی بارزانی���هكان لهناو خوێنو قوڕدا سوڕانهوه ،ههشت ههزار لهرهگهزی نێ���ر لهعهش���یرهتهكانی یهكگرت���و بێ سهروشوێن كران ،بۆیه پێویسته ههندێك جار شت بهویژدانهوه بنوسرێت.
»» 19
16
xwendn.awene@gmail.com
) )506سێشهمم ه 2015/12/8
خوێندن
شهڕ ی نێوان مامۆستاو یاریدهدهری قوتابخانهیهكی بنهڕهت ی لوت شكان ی لێكهوتهوه ئا :سروه جهمال ههفتهی ڕابردو شهڕی نێوان مامۆستاو یاریدهدهری قوتابخانهیهكی بنهڕهتی، لوت شكانی مامۆستاكهی لێكهوتهوه، بهڕێوهبهری گشتی پهروهردهی ههڵهبجه دهڵێت "ئهم شهڕه كاریگهری نهرێنی دهبێت لهسهر خوێندكار". س����االر حهمهخ����ان كه م����اوهی 13 ساڵه مامۆس����تایه ،ئاماژه بهوه دهكات كه لهكاتێك����دا لهگهرمهی وانهخوێندندا ب����وه لهقوتابخانهی ئهحم����هدی خانی لهخورم����اڵ ،لهناكاو خوێندكارێك خۆی كردوه بهپۆل����داو ئهمیش پێیوتوه ڕۆڵه كێ تۆی ن����اردوه؟ ئهوی����ش لهوهاڵمدا وتویهتی كارگێڕی قوتابخانه .ساالر وتی "بۆیه منیش ڕۆیشتم بۆ ژوری بهڕێوبهر پرس����یم چ����ۆن ئهكرێت لهس����هرهتای دهس����تپێكردنی دهوامهوه لهپۆلێك بوه ئێستا گواستوتانهتهوه بۆ پۆلێكی تر؟ وهاڵمی����ان ئهوهبو لهبهرئ����هوهی باوكی داوای كردوه ،بۆیه پێش����نیارم كرد كه خوێندكارێك لهبری ئ����هو بگوێزرێتهوه ب����ۆ پۆلهكهی ت����ر ،ب����هاڵم جارێكی تر خوێندكارهك����ه گهڕێنرای����هوه پۆلهكهی پێشتری چونكه مامۆس����تایهك وتبوی نابێ����ت لهو پۆله بێت ،بۆیه جارێكی تر سهردانی ژوری بهڕێوبهرهكهم كردهوهو وتم بۆچی بهو شێوهیه ڕهفتار ئهكهن؟ وت����ی :ده خوێندكارهكه بنێ����رهوه بۆ پۆلهك����هی ،منی����ش وتم ئهوه ئیش����ی ئیدارهیه نهك م����ن ،یاریدهدهرهكه وتی تۆ حهق����ت نهبێت ،منی����ش وتم :گهر وای����ه وان����ه ناڵێم����هوه ،یاریدهدهرهكه وتی :چ����اوت دهرئهه����ات ،ئیتر كهوته قسهی نهشیاو ،رومكرده بهڕێوبهرهكهو وتم ئهچم بۆ یهكهی سهرپهرش����تیاری.
ئیت����ر یاریدهدهرهكه دو بۆكس����ی لێدام بهاڵم من هی����چ كاردانهوهیهكم نهبو ك ه بهڕێوهبهرو دو مامۆس����تا شایهتن وتم بهیاس����ا ڕهفتارت لهگهڵ دهكهم ،دواتر س����هردانی یهك����هی سهرپهرش����تیاریو بهڕێوهبهرایهتی گش����تی پ����هروهردهی ههڵهبج����هم ك����ردو دوای گفتوگۆكردنو باسكردنی كێشهكه سهردانی نهخۆش����خانهم كرد ،پاش پش����كنین دهركهوت كه لوتم شكاوه". س����االر ڕهت����ی دهكات����هوه "كه ئهو كێش����هیه پهیوهن����دی بهحیزبایهت����یو ناوچهگهرێتیی����هوه ههبێت وهك ئهوهی دهوترێت" ئهو وتی "ههرچهنده داوایی یاسایی پێشكهشكردبو بهاڵم نهمویست ببمه هۆی نانبڕینی كهسی ترو ههروهها ئ����هو مامۆس����تایه لهپۆلی شهش����همی بنهڕهتیی����هوه هاوڕێمه جگهلهوهش پێم ج����وان نهبو وهك دو مامۆس����تا بچینه بهردهم حاكم لهكاتێكدا ئێمه خوێندكار پ����هروهرده دهكهی����ن ،بۆی����ه داواكهم كشاندهوه". س����ۆران عومهر بهڕێوهبهری گش����تی پ����هروهردهی ههڵهبج����ه بهوهكال����هت ڕایگهیان����د "دوای ئهوهی مامۆس����تاكه سهردانی بهڕێوهبهرایهتی كرد ،نوسراو لێپرسراوی بهشی یاسامان لهگهڵ نارد تاپش����كنینی بۆ بكهن لهنهخۆشخانهو ههم����ان ڕۆژی ڕوداوهك����ه لیژنهیهكمان پێكهێنا لهنوێنهری (بهش����ی یاس����ایی داواكاری گش����تیو كارمهندێكی خۆییو سهرپهرش����تیاری كارگێ����ڕیو یهكێتی مامۆستایان) سهردانی قوتابخانهكهیان كرد ت����ا بهدواداچ����ونو لێكۆڵینهوهی یاسایی بكهن" بهڕێوهب����هری گش����تی پ����هروهردهی ههڵهبج����ه ڕایگهیاند"ئهو خ����ۆی ئازاده ب����هاڵم ئێم����ه لیژنهم����ان پێكهێناوه تا
یاریدهدهرهكه وتی: چاوت دهرئههات رومكرده بهڕێوبهرهكهو وتم ئهچم بۆ یهكهی سهرپهرشتیاری ئیتر یاریدهدهرهك ه دو بۆكسی لێدام بهاڵم من هیچ كاردانهوهیهكم نهبو لهههمو رویهك����هوه لێكۆڵینهوه بك هنو یاسا چی بڵێت ئهوهدهكهین" مامۆستایان ههمیش����ه پێشهنگن بۆ خوێن����دكاران بۆیه كارێك����ی لهم جۆره كاردان����هوهی دهبێتو س����ۆران عومهر لهوبارهیهوه دهڵێت" له ڕاس����تیدا نابێت مامۆستا لهگهڵ مامۆستا بهرخود بكات لهن����او قوتابخانهو لهن����او خوێندكاراندا
بهو شێوهیه ههڵس����وكهوت بكات بهاڵم ئهو شتانهش لهژیاندا ڕودهدهن ،مرۆڤ شایهنی ههڵهیه بۆیه كاریگهری ئهبێت بهاڵم بهشێوهیهكی زۆر نا" ههمیش����ه توێژهران����ی دهرون����یو پس����پۆڕان باس لهكاریگهرییهكانی ئهم ج����ۆره ڕوداوانه دهك����هن ،كهنار كهمال توێژهری كۆمهاڵیهتی ئاماژهی بهوهكرد كه توندوتیژی بهههمو جۆرهكانیهوه چ زارهكی بێت یان جهس����تهیی ،لهمرۆڤدا جۆره خهواندنێكی الشعوری تێدا بونی ههی����هو دواجار بهكارتێك����هره دهرونیو ههڵچونیهكانو هۆكارهكانی ئاماده ،ئهم توندوتیژییه لهتاكدا دهردهكهوێت" كهن����ار كهم����ال نهبونی سیس����تمی تهندروس����تو تۆكم����ه كه ههركهس����هو ههستێ بهڕۆڵی خۆی لهخوێندنگاو بونی شپرزهیی كه ئهركو بهرپرسیاریهتیهكان دهستنیشان نهكات بههۆكار دادهنێتو هاوكات بونی شهڕهنگێزی چ زارهكی بێت یاخود جهستهیی لهالیهن مامۆستایانو یاریدهدهرانی خوێندنگه ڕۆڵێكی نهرێنی دهبینیتو ههڕهش����هیهكی مهترسیداره بۆ سهر پرۆسهی پهروهردهو فێركردنو كاریگهری نهرێنی جێدههێڵێت لهس����هر خوێندكار. ئ����هو توێ����ژهره پێش����نیاردهكات كه سهرپهرش����تیارانی بهڕێوهب����هرانو خوێندنگا بهرپرس����یارانه مامهڵهبكهن لهدۆخێكی وا گواستنهوهی خوێندكار بۆ شوێنێكی تر بگێڕنهوه بۆ ڕۆڵی توێژهر تائهوی����ش لهه����ۆكاری گواس����تنهوهی خوێن����دكار بكۆڵێت����هوه تابتوانێ����ت ب����ێ زی����ان قوتابیی����هك دهوامی خۆی بكاتو مامۆس����تایانو سهرپهرشتیارانی خوێندنگهش گروپێكی ههماههنگ بن بۆ چارهس����هركردنی گرفتهكانی خوێندنگه نهك گهورهكردنی.
مامۆستا ساالر حهمه خان
" تا هێڵ ی ئینتهرنێتم ههبێت پهنا بۆ كتێبخان ه ی گشتی نابهم " ئا :ئیمان زهندی لهقهزای شارهزوریش وهك بهشێك لهشارو قهزاو ناحیهكانی تری كوردستان كتێبخانهی گشتی ههیه، مامۆستایهك دهڵێت " تا كتێبی دهرهوهو هێڵی ئینتهرنێت ههبێت پهنا بۆ كتێبخانهی گشتی نابهم" بهڕێوبهری كتێبخانهی گشتی قهزای شارهزوریش دهڵێت " خوێنهرمان به بهراورد بهخوێنهری 19كتێبخانهكهی سهر بهپارێزگای سلێمانی زیاتره " ڕۆژانه دانیش���توانی قهزاكه سهردانی كتێبخانهكه دهك���هن ههر یهكێكیان بۆ مهبهستێك ،پهریناز یوسف كه تهمهنی 22س���اڵهو دهرچوی پهیمانگایه وتی " زۆر ح���هزم بهكتێ���ب خوێندنهوهیه، ئ���هو كتێبان���هی ك���ه دهیخوێنم���هوه بهزۆری ڕۆمانن ههندێكجاریش ڕۆژنامه دهخوێنم���هوه ،ب���هاڵم ناتوان���م ههمو ڕۆژێك بێم ب���ۆ كتێبخانه چونكه كاتم نیه جگهلهوهش لهماڵمانهوه دوره " ئهركان وهیس���هم راو ،لێپرس���راوی كتێبخانهی گش���تی قهزای ش���ارهزور باس���ی لهگرنگی كردنهوهی كتێبخانهی گش���تی كرد لهقهزاكهیان " دهورێكی زۆرباشی گێڕاوه لههۆش���یاركردنهوهی دانیش���توانی ناوچهكهیان لهسهرهتای دامهزراندن���ی كتێبخانهك���ه هی���چ دامهزراوهی���هكو خوێنهرێك���ی باش���ی نهب���وه بهاڵم خۆش���بهختانه خوێنهری كتێبخانهكهمان به بهراورد بهخوێنهری 19كتێبخانهك���هی س���هر بهپارێزگای سلێمانی زیاتره " ئهو بهرپرس���ه بهڵگه ب���ۆ وتهكانی دههێنێت���هوه " ئام���اری خوێنهرانمان نزیك���هی 900خوێن���هر زیاترب���وه لهمانگێكدا،كهمترینی 500خوێنهر بوه، تهنانهت لهكاتی بایكۆتكردنی دهوامیشدا ئێم���ه بهردهوامبوی���ن لهخزمهتو 100 خوێنهر زیاترمان تۆماركردوه" ئهرك���ی فهرمانبهران���ی كتێبخانهكه جی���اوازهو مائیده س���ابر كه بهش���ی كتێبخان���هی لهپهیمان���گای تهكنیكی
کتێبخانهی گشتی شارهزور فۆتۆ :ئیمان تهواوكردوه ،ماوهی 7ساڵه كاردهكات، خهریكی پۆلێنكردنی كتێبهكانو لێدان ی ژمارهی كۆمپیتهرییه بهپێی ستانداردی جیهانی. مائی���ده ك���ه جێگ���ری بهڕێوهبهری كتێبخانهی ش���ارهزوره ئاشكرایكرد " نزیكهی 11ههزار زیاتر كتێبی جۆراوجۆر لهكتێبخانهكهدا ههیه ،بهاڵم بهداخهوه كتێبی عهرهبیم���ان كهمه ،ئینگلیزیش تاڕادهیهك باشه " مائیده ئام���اژهی ب���هوهش كرد كه خوێنهرێكی باشیان ههیه لهخوێندكارو مامۆس���تاو ئهوانهی خاوهنی بڕوانامهی ماجستێرو دكتۆران "بهاڵم خوێندكاران زیاتر س���هردانمان دهك���هن به بهراورد لهگ���هڵ مامۆس���تایان چونكه هێش���تا ئهوه الی مامۆس���تایان نهبوه بهكلتور، ههرچهنده ههندێ خوێنهری مامۆستای زۆر باشیشمان ههیه" وتیشی " ههر كهسێك سهردانیكردوین ههرگی���ز نهمهێش���توه بهب���ێ كتێ���ب
كتێبخانهكه جێبهێڵێت ". ئهحم���هد عهب���دواڵ كه مامۆس���تای ه لهیهكێ���ك لهقوتابخانهكانی قهزاكه بۆ ئاوێن���ه وت���ی "ههتا كتێب���ی دهرهوه ههبێت لهگهڵ هێڵ���ی ئینتهرنێت پهنا نابهم بۆ كتێبخانه ،بهاڵم گهر پێویست بكات ئهوه سهردانیان دهكهم". ئهو مامۆس���تایه ئهوهی ب���ۆ ئاوێنه ئاش���كرا كرد كه خوێن���دكاران زۆركهم دهخوێنن���هوه "مهگهر تهنها ئهوكاتهی كه مامۆستا داوای ڕاپۆرتێكیان لێبكات پهنا دهبهن بۆ كتێبخانه". ڕوپ���اك علی كه تهمهنی 20س���اڵه ئهوهی بۆ ئاوێنه ڕونكردهوه " كتێبخانهی گش���تی س���ودی زۆر بۆ خوێندنهكهم ههبوه بۆ ئامادهكردنی ڕاپۆرتو ئیشی تر ،ب���هاڵم وهك خوێنهرێك نهچوم بۆ كتێبخانهك���ه بخوێنمهوه،چونكه حهزم بهكتێب خوێدنهوهنیه ،ههروهها كهمێك یاسایان تونده كاتێك كتێب وهردهگرین ماوهی بردن���هوهی كهمه " لهوبارهیهوه
كتێبخان���هی گش���تی ش���ارهزور له بهڕێوهبهری كتێبخانهكه ڕونیكردهوه " ههمو كتێبخانهیهك یاسای تایبهتی خۆی 2006\6\1هوه دام���هزراوه ،س���هرهتا ههیه ،الی ئێم���ه هۆڵی خوێندنهوهمان لهخانویهك���ی ك���رێ ب���وه لهب���ازاڕی ههیه بۆ ئهو كهس���انهی كه س���هردانی سیروانییهكان ،پاش���ان له 2009\3\1 كتێبخانهكهم���ان دهكهن بهمهبهس���تی گواستراوهتهوه بۆ بینایهكی مۆدێرن خوێندن���هوهو ههروهها ئهوانهش كه بۆ ك���ه ی���هك خهریت���هی ههی���ه لهگهڵ وهرگرتنی كتێب دێن پێویسته ناسنامه كتێبخان���هی ق���هزاو ش���ارهكانی تر، یان پش���تگیری دابنێتو جگه لهژماره كتێبخانهك���ه لهدو س���تاف پێكهاتون تهلهفون ،ئ���هوكات دهتوانن بۆ ماوهی ستافی بهیانیانو ئێواران ،كتێبخانهكه ههفتهی���هك یان 21ڕۆژ ،گ���هر لهوكاته ل���ه 2نهۆم پێكهات���وه ،نهۆمی یهكهم تێپهڕێ���ت ئ���هوا ڕوبهڕوی س���هرپێچی نهۆم���ی مهكتهبهیه ئهویش لهبهش���ی یاس���ایی یان غهرامه دهبنهوه لهكاتی پۆلێنو خواس���تنی كتێ���بو گهنجینهو فهرمانب���هرانو هۆڵ���ی خوێندن���هوه ونكردنیدا" بههۆی بارودۆخی كوردستانو قهیرانی (ڕۆژنام���هو گۆڤار)و هۆڵ���ی مندااڵنو داراییهوه بهشێكی زۆر لهدامودهزگاكان هۆڵ���ی ئینتهرنێ���ت بهاڵم لهئیس���تادا ڕوبهڕوی گرف���ت بونهت���هوه ههروهك بههۆی قهیرانهوه ئ���هو هۆڵه داخراوه، بهڕێوهب���هری ئ���هم كتێبخانهی���هش نهۆمی دوهمیش���یان پێكهاتوه لهنهۆمی ئاش���كرایدهكات "لهس���ااڵنی ڕابردودا چاالكییهكان ئهویش هۆڵی سیمینارهو بڕی 500ههزار دینارمان بۆ خهرجكراوه ژوری بهڕێوهبهرو هۆڵی كارگێڕیو هۆڵی بهاڵم ئێستا 175ههزاره كه تهنهابهشی خوله وهرزییهكان كه وهك گرێبهس���ت كاردهكهن. جافو پهڕه كڕین دهكات"
خوێندكاران زۆركهم دهخوێننهوه "مهگهر تهنها ئهوكاتهی كه مامۆستا داوای ڕاپۆرتێكیان لێبكات پهنا دهبهن بۆ كتێبخانه
تایبهت
) )506سێشهمم ه 2015/12/8
19
گەلی برادەرینە سیستەمی سیاسی وەها ناگۆڕێت ...پاشماوه رێنیس���انس ك���ە لەرۆم���او ئیتالیاوە س���ەریدەرهێناو ت���ەواوی ئەوروپ���ای گرتەوە ،هێزو گرنگییەك���ەی لەوەدابو، جیهانیی میتۆلۆژیاو ئ���ەو هەمو بیرۆكە خەیاڵئامێ���زەی جیهانی مەس���یحییەت لەماوەی 1500س���اڵدا رەگی داكوتابو، كۆتای���ی پێهێن���ا ،كوردیش پێویس���تی بەرێنیسانس���ێكە ،ئایی���ن ببات���ەوە ناو مزگ���ەوتو حیزبەكانی���ش ببات���ەوە ناو بارەگاكانیان ،ئێس���تا دو دەسەاڵتی زۆر بەهێز لەكوردستاندا حوكمڕانن ،یەكێكیان ئایینە ،جائایینیش لەزاری ئەو مەالیانەوە كە تەنی���ا وتاربێژ(بلیغ)نو هەگبەیەكی بەتاڵن ،ئەویتریشیان حیزبەكانن بەتەواوی بەن���او جومگەكان���ی حكومەتدا چونەتە خوارەوە .حیزبەكانی���ش بەئەقڵیەتێكی زۆر كۆن رەفتار لەگەڵ خەڵكدا دەكەن. ئیتر حیزبو ئایین ،هەردوكیان ئیرادەی مرۆڤیان تێكش���كاندوەو خستویانەتە ناو وەهمێكی پڕ لەفەنتازی ،ئێستا كورد لەم هەرێمە لەخەونێكی خۆشی پڕ فانتازیایە كە قەت پێ���ی ناگات .هەردوكیش���یان (ئایینو حی���زب) زمانی نەتەوەییمانیان تێكش���اندوە ،یەكەمیان لەمزگەوتەكاندا مەرگ���ی زمان���ی س���تاندەری ك���وردی راگەیاندوە ،ئەویتریش���یان لەدەزگا زۆرو زەوەندەكانیاندا .هەردوكیان ترسێنەرنو عەش���قكوژن ،هەردوكیان تەنیا تەلقین دەزانن ،جارێك تەنیا جارێك گوێ ناگرن، تەلقینم���ان دەدەنو دەمانگەوجێن���ن. هەردوكیان خۆیان ك���ردوە بەحاكمێكی رەها ،ك���ە نابێت گفتوگۆی���ان لەگەڵدا بكەی ،بەش���ی خەڵكی تەنیا گوێگرتنو ملكەچكردنو جێبەجێكردنە .هەردوكیان خۆیان لەبەرگێكی سوریالی شاردۆتەوە، مرۆڤەكانیش لەنێوان هەردوكیاندا ،تەنیا تێكش���كانی بەخۆیەوە دیوە .كورد لەم هەرێمە ئەگەر بەمزگەوتو بەحیزبەكاندا نەچێتەوە ،هەرگی���ز نابێتە ئەو مرۆڤەی نیتش���ە ن���اوی لێن���اوە س���ۆپەرمان. س���ەركردەكانی مزگەوتو حیزب ئەگەر بەمێژوی دۆڕاوی خۆیاندا نەچنەوە ،راستە میللەتێك ب���ەرەو دۆزەخ دەنێرن ،بەاڵم دەبێت ئەوەش بزانن هەمو دیكتاتۆرەكانی دونیا بەتەنیا دەمرن 1400 ،س���اڵە لەم هەرێمە مەالكانمان بەزیندوییو بەمردویی تەلقینمان دەدەنو هەمو ئامانجیش���یان ئەوەیە نەوەیەك دروست بكەن لەهیچو هەردەبێت بچێتەوە سەر هیچیش. 2500س���اڵە فەلس���ەفە هەیە ،بەاڵم لەوەتەی فەلس���ەفە لەالیەن سوكراتەوە
لەئاس���مانەوە هێنراوەتە س���ەر زەویو سوكراتیش ژەهرخوارد كرا ،ئیتر فیكرو فەلسەفە تۆقێندراو لەو رۆژەوە ،بیروڕای ئ���ازاد ژەهرخ���وارد كراوەو فەلس���ەفە رەنگی راس���تەقینەی خۆی لەدەستداوە، ل���ەو رۆژەوە زۆرب���ەی ه���ەرەزۆری فەیلەس���وفو روناكبیرە رەس���ەنەكان، ك���ەم ت���ازۆر كەوتونەتە ب���ەر چەپۆكی پڕ چڕنوكی پاش���او ئاغاكان���ەوە ،هەر لەپڕۆتاگۆراسو س���وكراتو ئەفالتونەوە تاجیۆردان���ۆ بڕۆن���ۆو كۆپەرنیك���ۆسو گالیلۆو ئیس���پینۆزاو رۆس���ۆو تەنانەت فەیلەس���وفە موحافەزەكارەكان���ی وەكو كانتو هی���گڵو هایدگەرو ...هتد خۆیان دەمامك���داوە .هایدگەر گۆش���ەگیرترینو قوڵترین فەیلەسوفی س���ەدەی بیستەم ب���و .لەبەرئەوەیە نیتش���ە دەڵێ مێژوی 2500ساڵی فەلسەفە ،بریتییە لەمێژوی هیچ ،بریتییە لەمێژوی 2500ساڵ لەدرۆ. خۆ سوكرات یەكەمین شەهیدی فەلسەفە نییە ،كە تائێستا دەیان كتێب بەناونیشانی (سوكرات یەكەمین شەهیدی فەلسەفە) بەزمان���ی عەرەب���یو زمانان���ی دیكەی بێگانە چ���اپو باڵوكراونەت���ەوە ،پێش س���وكرات ،پڕۆتاگۆڕاس رابەری گەورەی قوتابخانەی سۆفس���تاییەكان ،لەترسی حوكمڕانی ئەوكاتی س���ەردەمەكەی ،بە بەلەمێكی كۆنەی خراپەوە ،بەناو دەریادا هەاڵتو رۆی بۆئەوەی واڵت جێبهێڵێتو دور بكەوێتەوە ،ب���ەاڵم لەناوەندی دەریا بەلەمەكەی ش���كاو لەكاركەوت ،خۆیشی خن���كا ،ئیت���ر پڕۆتاگ���ۆراس یەكەمین ش���ەهیدی فەلس���ەفەیەو ه���ەر ئەویش زەمین���ەی فەلس���ەفەی ب���ۆ س���وكرات خۆشكرد ،كە سوكرات بتوانێت فەلسەفە لەئاس���مانەوە بهێنێتە سەر زەوی .بەاڵم بەختی سوكراتو قۆناخی ژیانی سوكرات باش���تر بو لەپڕۆتاگ���ۆراس ،وەك چۆن جیۆردانۆ بڕۆنۆ شەهیدی رێنیسانس بو، بەاڵم ئەوانەی لەژیان مانەوە ناوبانگیان لەجیۆردانۆ بڕۆنۆ پتر رۆیش���ت ،نمونەی گالیل���ۆو كۆپەرنیك���ۆسو ...هتد .ئیتر ژیان وایە ،كاتێك بەناو مێژوی سەربازی واڵتاندا دەچین ،دەبینین زۆر سەركردەی ترس���نۆك بونەتە قارەم���انو فس فس پاڵەوان ،نمونەیەكی بچوك س���تالین كە بوەتە پاڵەوانی ش���ەڕی دوەمی جیهانیو نازی���زم بەزێن ،كەچی خرۆش���ۆف لەو راپۆرت���ەی ك���ە ب���ۆ كۆنگرەی بیس���ت ساڵی 1956ئامادەی كردبو خوێندیەوە، وتی ستالین هیچ رۆڵێكی لەسەركەوتنی
لەشكری س���ور نەبوەو تەنانەت بەهۆی هەڵەو دەس���تتێوەردانەكانی ستالینەوە ب���وە ك���ە ملیۆنان س���ەربازی روس���ی لەش���ەڕدا كوژراون ،رونیش���یكردەوە كە ستالین لەبواری سەربازی شارەزا نەبوەو تەنانەت توانای خوێندنەوەی نەخشەیەكی سەربازیش���ی نەبوە ،بۆیە س���ەركەوتنی لەشكری س���ور بۆ كۆمەڵێك فەرماندەی لێهاتو ه���اوكات س���ەربازانی گیانفیدای روس���یا دەگەڕێتەوە ،ئیتر لەو كۆنگرەیە ئاماژەی ب���ۆ كۆمەڵێك فەرماندەی ئازاو بەتوان���ا كرد ،ك���ە توانیبویان روس���یا رزگار بكەنو لەش���ەڕدا سەربكەون .ئەم هەرێمەی ئێمەش پڕە لەنمونەی لەمجۆرە، سەركردەی س���ەربازی زۆر ترسنۆكمان هەن ،بەه���ۆی پێش���مەرگەكانەوە روی خۆیان سپی كردۆتەوە... ئێس���تا كورد ل���ەم هەرێمە لەكام قۆناخ���ی چینایەتیدای���ە ،دەرەبەگییە؟ وردەبۆرژوای���ە؟ س���ەرمایەدارییە؟ ئەی لەكام قۆناخی ئابوریدایە؟ كشتوكاڵییە؟ یان پیشەس���ازییە؟ ئەی ئەم هەرێمە چ جۆرە سیس���تەمێكی دەوێ ،كامە جۆری سیس���تەمی دیموكراس���ی؟ كامە جۆری سیس���تەمی پەرلەمان���ی؟ كامە جۆری سیستەمی سەرۆكایەتی؟ لەڕاستیدا كەس ناتوانێ تاوتوێی ئەم پرسە بكات ،چونكە ئەم قۆناخەی ئێم���ە پێیدا تێپەڕدەبین، لەبازاڕێكی ش���ێواو زۆر شێواو دەچێت، نازانین كەی كۆتایی بەو بازاڕە ش���ێواوە دێت .تەواوی حیزبە سیاسییەكانی ئەم هەرێمە ئێس���تا ئازار دەچێ���ژن ،ئازاری ئەوە دەچێژن نەیانتوانیوە كاریگەرییەك بۆس���ەر ئایندەی كوردو تەنانەت بۆسەر ئایندەی خۆیشیان دروس���تبكەن ،بۆیە ئایندەی���ان كەوتۆتە بەر مەترس���ییەكی جیدیی���ەوە ،ئ���ەوەی حیزب���ی كوردی بەسەر خەڵكیدا س���ەپاندویەتی هەرگیز لەچاوەڕوانی كۆمەڵگای كوردیدا نەبوە، چونك���ە دەرئەنجام���ی یەكج���ار خراپی لێكەوتۆتەوە .حیزبی ك���وردی لەپیاوی باوكس���االر دەمارگرژترو توڕەترە ،بۆیە ب���ەردەوام زوڵ���مو س���تەمو كۆیالیەتی باڵودەكاتەوە .حیزبی ك���وردی ناتوانێ خۆی راستبكاتەوەو بەرێگای حەقیقەتدا ب���ڕوات ،چونك���ە مێژویەك���ی ل���ەدرۆو هەڵخەڵەتان���دن دروس���تكردوە ،ك���ە هەرگیز ناتوانێ ئەو مێژوە پڕ لەس���تەمە بڕوخێنێ���ت .كۆمەڵگاش بەهۆی الوازیو گەوجاندنەكەیەوە نەیتوانیوە داوای راستی بكات ،چونكە الوازەكان ناتوانن تەنانەت
داوای راس���تیش بك���ەن ،ئیتر كۆدەنگی لەهەڵەو درۆ ،خۆڕسكانە لەالیان دەبێتە راستییەكی حاشاهەڵنەگر .ئێستا حیزبە سیاسییەكان یاس���ایەك پەیڕەودەكەن، ماركس گوتەنی یاس���ای س���ەرمایەداری رێك یاسای زاڵبونی كااڵی مردوە بەسەر مرۆڤ���ی زیندودا .بەاڵم ئێمە لەم هەرێمە مرۆڤەكانیش���مان مردون ،مردون چونكە زۆربەیان كوێرنو نایبینن ،كەڕن ،چونكە بێ هەستنو نایبیستن. تاسیستەمی كۆمەاڵیەتی هەنگاوی ب���اش نەبڕێ���تو گەش���ەی كۆمەاڵیەتی نەچێت���ە قۆناخێك���ی ب���ەرز ،هەرگی���ز هەژارو ن���ەدارەكان ،هەس���ت بەئارامیو هەس���ت بەئاس���ودەیی ناكەن ،بۆیە بەر لەهەمو ش���تێك پێویستە كۆمەڵگا خۆی لەدەس���ت ئامۆژگاریكردن���ی ئەو نەزانو نەخوێندەواران���ە رزگار بكات ،كە رۆژانە ب���ەدرۆ تەلقینی خەڵك���ی دەدەن .بۆیە ئ���ەم حیزبانەی هەن ،بەتەواوی نەخۆش كەوت���ونو توانای بەرهەمهێنانی ش���تی نوێیان نەماوە ،كەواتە پێویستە بخرێنە ژێر چاودێرییەك���ی ورد ،ئەمە لەكاتێكدا لەنەش���تەرگەری دەترس���نو ئەوەن���دە ترس���نۆكن تەنان���ەت ل���ەدەرزی لێدانو دەرمانخواردنی���ش زراوی���ان چوە ،بۆیە ئەوان لەبنەڕەتدا بڕوایان بەچاودێرییەكی تون���د نیی���ە ،چونك���ە بڕوای���ان وای���ە خۆی���ان چاكدەبن���ەوە ،لەكاتێك���دا رۆژ ل���ەدوای رۆژ (تا)یان قورس���تر دەبێتو نەخۆشییەكانیشیان س���ەختتر دەبێتو رویان لەچاكبونەوە نییە .ئێس���تا هەمو حیزبە سیاس���ییەكانی هەرێم ،رەنگیان هەڵب���زركاوەو لەروخس���اریاندا بەرونی هەس���ت بەنەخۆش���كەوتنیان دەكەیت. ئەمە رێك ئەو ش���یعرە بەرزەی مەولەوی بیرهێنامەوە كە دەڵێت ئاڵتونی ساختە لەهەڵهاتن���ی خ���ۆر دەترس���ێت ،بەاڵم ئاڵتونی تەواو ،ئاشق بەهەڵهاتنی خۆرە. حیزبی سیاسی رەس���ەنیش وایە ،خۆی زەمینە بۆ رەخنە دەڕەخسێنێت لەپێناوی هێنان���ەدی گۆڕانكاری .بەاڵم پێویس���تە ئەو قس���ەیەی غەزالی بەهەند وەربگرین كاتێك دەڵێت :ئ���ەوەی گومانی نەبێت، رامان���ی نیی���ە ،ئەوەی رامان���ی نەبێت، ناش���توانێت ببینێت ،ئەوەی ناشبینێت بۆ هەتا هەتای���ە لەكوێریدا دەمێنێتەوە. كۆمەڵگای كوردی لەهەمو كۆمەڵگایەكی دیكە بێ گومانترو بێ رامانترو نابیناترە. بۆی���ە ه���ەر گۆڕانكارییەك ك���ە بەزۆر دەس���ەپێنرێت ،بێگوم���ان كاردانەوەی
توندی لێ دەكەوێتەوە ،دەنا ئاڵۆزییەك لەوكاردان���ەوە توندە دروس���تدەبێت كە چارەس���ەرەكەی زۆر زۆر زەحمەتت���ر دەبێ���ت لەگۆڕانكارییەكە ،نمونەش���مان لیبیای دوای گۆڕین���ی قەزافیو عێراقی دوای گۆڕینی سەدامو ئێستای سوریایە، بۆیە گۆڕانكاری كەرەس���تەو پێداویستی خۆی هەی���ە ،ئەگ���ەر كەرەس���تەكانی ئامادە نەكرابنو پێداویس���تییەكانی ئەو گۆڕانكاریی���ە مس���ۆگەر نەكرابن ،واڵت بەرەو كارەس���اتو نەهامەتییەكی قوڵتر دەبات ،ئەوەتا مێژوش ئەو راستییەمان پێدەڵێت ،بەبێ ئامادەكردنی كەرەستەو بەبێ مس���ۆگەركردنی پێداویستییەكان، هیچ هێزێك با تاسەر ئێسقان رادیكاڵیش بێت ناتوان���ێ بەتەنیا گۆڕان بخوڵقێنێ، پێچەوانەكەیش���ی هەرراستە،هیچ هێزێك بەب���ێ كەرەس���تەو پێداویس���تییەكانی ناتوان���ێ بەتەنیا گۆڕان بوەس���تێنێت، چونك���ە لەكاتی هەردۆخێك���ی ناجۆری ل���ەم چەش���نە ،بێگوم���ان گۆڕانكارییە تەندروس���تەكە لەباردەچێ���ت ،ئەمەش تەنیا بەزیانی كۆمەڵگ���ە تەواو دەبێت. كەوات���ە بڕۆن كار لەس���ەر پ���ەروەردەو كولتورو ئابوریو س���نورداركردنی ئایین بكەن ،بڕۆن وش���یاری راستەقینە بخەنە ناو دڵی خەڵكەوەو بیانكەن بەمرۆڤێكی تەندروس���ت ،كە لەم كۆمەڵگایە مرۆڤی تەندروس���ت ژمارەیان تادێت هەر كەمو كەمت���ر دەبێتەوە .كۆمەڵ���گای كوردی هەمیش���ە خەریكی ئەوەیە لەناو ش���اردا بچێت���ە دەرەوەو ژەمێك���ی نانخ���واردن لەدەرەوەی ش���ار بەس���ەر بب���ات ،خۆ ئەگەر لەناو شاریش بێت هەمیشە حەزی لەپیاس���ەیەكی ناو بازاڕەو بەبێ ئیشو بەبێ هۆ بەن���او بازاڕدا دەس���وڕێتەوەو تەنی���ا دەیەوێت كاتەكان���ی خۆی لەناو ئ���ەو بازاڕە جەنجاڵە بەس���ەر ببات ،كە ك���ەس ئ���اگای لەكەس نیی���ە ،ئەمەش تەنی���ا بۆ لەبیركردن���ەوەی خۆیو خاڵە الوازەكانیەت���ی ب���ۆ لەبیركردن���ەوەی مەینەتییەكان���ی كۆمەڵگای���ە بەم هەمو نەخۆش���ییەی ك���ە لەت���ەواوی كۆمەڵگا ئااڵوە ،هەمو هیواكانیشی بۆ سبەینەیەكی گەش���تر خنكاندوە ،نایەوێت شان بداتە بەر بارێكی قورس���ی وەه���ا كە پێیوایە ئەوبارە قورس���ە هی ئەو هێزو توانایەی ئەو نییە تاش���انی بداتە ب���ەر ،ئەمەش گرفتە بنچینەییەكەیە. پارتیو یەكێتی نابێ ئەوەندە خەمو ئەس���ەف بۆ رێككەوتنەكانی رابردویان
بخۆن ،بەدرێژایی مێژو هەمو رێككەوتنو هاوپەیمانیی���ەك بۆ قۆناخێكی دیاریكراو ب���وە ،نەك هەتا هەتایە ،بە پێی هەندێ س���ەرچاوە لەس���اڵی 1500پ.ز تاساڵی 1860ز زیاتر لەهەش���ت ه���ەزار()8000 پەیماننام���ە ب���ۆ ئاش���تی هەمیش���ەیی رێككەوتن���ی لەس���ەركراوە ،ب���ەاڵم هەر پەیماننامەو رێككەوتنێك تەنیا ()2ساڵ كاری پێكراوە ،هەندێكیش هەر كاری پێ نەكراوە .قۆناخی دەس���ەاڵتی یەكێتیو پارت���ی بەپێكەوەیی بەت���ەواوی كۆتایی هات���وە ،زیندوكردن���ەوەی هەر دۆخێكی لەمجۆرە ،گرفت���ەكان قوڵتر دەكاتەوە، گەورەترین هەڵەی بزوتنەوەی گۆڕانیش ئەوەبو ،ك���ە جۆرێ���ك لەهاوپەیمانێتی لەگەڵ حیزبی ئیس�ل�امی ك���ە یەكێكیان س���ەلەفیو ئەویتریش���یان ئیخوان���ی بو ،دروس���ت كرد ،دەبو لەس���ەرەتاوە ئ���ەوە بزانرایە ،كە هەرگی���ز گۆڕانكاری بەس���ەلەفییەتو بەئیخوانەكان رونادات، چونك���ە ئ���ەو كەرەس���تەیە لەئەمڕۆدا بەتەواوی پەكیكەوتوە. جۆرج ئۆرویل دەڵێت :لەسەردەمێكدا ك���ە فری���ودانو گەوجان���دن دەبێت���ە جیهانیی ،وتنی راس���تیش لەبەرامبەریدا دەبێتە كارێكی شۆڕش���گێڕانە .لەهەمو نوسینەكانی مایكاڤیلیدا ،ئەوە نادۆزیتەوە كە الیەنگری دەس���ەاڵتی خەڵكی هەژارو رەش���ۆكی كردبێ���ت ،بەڵكو هەمیش���ە لەبازنەی میرو پاش���اكاندا بوە ،حیزبی كوردیش تائێس���تا لەخەم���ی هاواڵتیانی هەژارو نەداردا نەبوە ،هەمیش���ە خەڵكی هەژار توش���ی نامۆیی هات���ون ،نامۆیی لەحیزبو دەسەاڵت ،نامۆیی لەبەرپرسە ورگن���ەكان ،تەنان���ەت نامۆیی لەخاكی نیشتمانیش .ستەمكارو دیكتاتۆر هەرگیز ناتوانێ زاناو ئاقڵ بێت ،چونكە ئەقاڵنیەت هەمیش���ە بەرەنگاری كەسی ستەمكارو دیكتاتۆری ملهوڕ دەبێتەوە .ئەم هەرێمە بوەتە مەملەكەتی نوسەری نەزۆك ،زیاتر لەس���ەدا نەوەدو پێنج���ی هەرخەریكی كاوێژكردنەوەو نوس���ینەوەی ئینشایەكی بێڕەن���گو بێتامو بێ بۆنە .بۆیە گۆڕینی سیس���تەمی كۆمەاڵیەت���ی قۆناخێكی پڕ لەماندوبونو قوربانیدانی پێویس���تە ،كە زۆر زۆر سەختترە لەگۆڕینی سیستەمی سیاس���ی ،بەاڵم بۆئەوەی ن���ەوەی نوێ بەرهەمبهێنرێت ،باسیستەمی كۆمەاڵیەتی بگۆڕین ،چونكە بەگۆڕینی سیس���تەمی كۆمەاڵیەتی ،گۆڕینی سیستەمی سیاسی ئەوەندە سەخت نابێت.
بهرسڤێك بۆ فهرید ئهسهسهردو "ریشهی بیروباوەڕ ی بارزانیهكان" ...پاشماوه خاڵێكی تر ئهگهرچی ناڕاستهوخۆ پهیوهست ه بهبابهتی گوتارهکەوه :پێش حهفتهیەك گوتارێكی من لهرۆژنامهی ئاوێنهدا باڵوب���وهوه( ،ئاوێنه ژماره )504ئەوی���ش چهند پرس���یارێك بو لهسهر رۆڵی رۆش���نبیرانی سلێمانی لهبزوتنهوهی كوردایهتی لهدهرهوهی ئ���هو ش���اره .كتێبی ئهسهس���هرد نمونهیێكی تره مرۆڤ ههس���تدهكات ئهم نوس���هره ه���هوڵ ددهات بزاڤی نهتهوهی���یوراپهرینو شۆڕش���هكانی بارزان لهبهرچاو نهگرێت. ی بو ئهسهسهرد: بهرسڤهك مهیدان گوتارەک���ەی ئێم���ه خهریك��� ه زۆر درێ���ژ دهبێت���ەوە ،ئهگهرن���ا وهاڵمی"خودان"یشم بۆ ئێوه دهنوسی، لهبهرئهوهی لێكۆڵینهوەش���م لهسهر ئهو بابهته ك���ردوهو حهقیقهتهكهی دیاره :هیچ پهیوهندی پهیڤی خودان بهپهیڤی (الل���ه) وه نییه .ههروهها
س���هبارهت رازو نهێنیو تهقییه ....بكات ،ئهگهرچی ئهم سهنتهره سهر هتد ك ه ئهسهسهرد خۆی زۆری پێوه بهحزبێكی دیاریكراویش بێت. سهرقاڵو ماندو کردوەو حهزی کردوە بارزانیو گومانی بۆ دروست بكات. ئایین: من دهمهوێ بهرس���ڤێكی مهیدانیو رێ���ز لهبهرامبهر"بارزانی���هكان ئاسان بدهمەوە ،چونك ه ئهگهر شام دوربێت ،گوندهكان���ی بارزان دورنین ل���هژن دهگ���رن"و "لهگ���هڵ كهمین ه (بهرهحمهتب���ێ باوك���م كتێبێك���ی ناموس���ڵمانهكان كۆكن" كه دیس���ان لهقسهی پێشینان نوسیوه ،دهڵێت :ئهوان���هش ل���هو كارانهب���ون ك��� ه ئهسهسهرد حهوت ساڵی پێویستبون شام دویره ،ما مشار ژی دویره؟!) لهگوندهكانی بارزان مزگهوت ههن ،تا تێب���گات ،ههرچهنده نوس���هری بانگی���ان تێدادهدرێن ،گوتاری ئاینی ئهم گوتاره ش���ارهزایی لهئایین ههی ه بهئاشكرا دهخوێندرێتو ههركهسێك (فهقێ ب���وم لهبهردهس���تی باوكم، بیهوێ���ت لهگهڵ گوندی���هكان نوێژی لهبهردهس���تی مرۆڤ���ی وهك حارث جهماعهت دهكات ،نوێژی ئهوان وهكو الض������اريو ئایاتواڵكان���ی حهوزهی���ی قوم دهرس���م خوێندوه ،ئینجا لهالی ی سونەیه. نوێژی ههمو موسڵمانان زۆر پێویس���تبو ئهسهس���هرد گهورهتری���ن رۆژههاڵتناس���هكانی س���هردانێكی مهیدانی ب���ۆ دهڤهری ئهڵمانی���ا لێكۆڵین���هوهم نوس���یوه، بارزان بكردای���ه پێش ئهوهی كتێبی مامۆس���تایەكم خ���اوهن 64كتێ���ب، خۆی له"س���هنتهری كوردس���تان بۆ دوازده زم���ان دەزان���م ،بهح���هوت لێکۆڵین���هوهی س���تراتیژی" چ���اپ زمانیش دهنوسم) ،سهرهڕای ئهوهی
نامهوێت حهدیسو ئایات لهسهر مافی ژن بێنمو ههڵس���وكهوتی ئایینهكانی تر ئهوانهی لهناو موس���ڵمانهكانی تر دهژین .وا باشتره گوتارهكهم كۆتایی پێبهێن م لهگهڵ ئهم كورتەیه: ئهنجامگیری: س���هرچاوهی ه���زری بارزانیهكان ئایینی راستهقینهی ئیسالمه ،فیقهی شافعییه ،زانستو هزری نهقشبهندیی ه ك ه بهرێگای مهوالناخالد گهیشتوەت ە ب���ارزان ،بارزانی���هكان لهس���ۆفیی ه مهزنهكانی ك���وردن؛ ئهوانهی وهكو جزیریو خان���ی فێ���ری كوردایهتی بون ،شێخهكانی بارزان زانینو گیانو یهكگرتنهوهی عهشیرهتهكانی خۆیان قوربانی كوردس���تان كردوه ،ئهمهی ه س���هرچاوهی ه���زری بارزانی���هكان، ئهمهی���ه حهقیقهت���ی بارزانی���هكان، ئهمهی ه "اص������ول العقائ���د البارزانی ه الحقیقیه".
ونـــــبون
www.awene.com
ی ی یهكهم بهناوی (كۆژین هیوا فریق) ونبوه ،ههرك���هس دهیدۆزێتهوه بیگهرێنێتهوه بۆ كتێبخانه ی قۆناغ ی تهكنیكی كهالر بهش���ی /ژمێریار ی پهیمانگا * باجێك��� خاك لهكهالر. ی تری باری شارستانی بهناوهكانی (ئیرج جالل شریف ی (شاخهوان جالل شریف) و دوو پێناس ی و پێناسێكی باری شارستانی بهناو * مۆڵهتێكی شۆفێری تایبهت ی خاك لهكهالر. و صبیحه شیخه سعید) ونبوه ،ههركهس دهیاندۆزێتهوه بیگهرێنێتهوه بۆ كتێبخانه ی ( احمد مام ه احمد ) ههركهس دۆزیهوه بیگهرێنێتهوه بۆ پرسگ هی ئاوێن ه . ی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبوه بهناو * ناسنامهیهك ی ) ههركهس دۆزیهوه بیگهڕێنێتهوه بۆ پرسگهی ئاوێن ه . ی (محمد صالح احمد مصطف ی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبوه بهناو * ناسنامهیهك ی (زانا قادر حهم ه امین ) ههركهس دۆزیهوه بیگهڕێنێتهوه بۆ پرسگهی ئاوێن ه . ی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبوه بهناو * ناسنامهیهك ی (فاروق محمد حهمه علی) ههركهس دۆزیهوه بیگهڕێنێتهوه بۆ پرسگهی ئاوێن ه . ی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبوه بهناو * ناسنامهیهك ی مهلیك . ی شارستانی سلێمانی ونبوه بهناوی (هیوا حسێن عبدالخالق ) ههركهس دۆزیهوه بیگهڕێنێتهوه بۆ شیرینی دانیه لهتو ی بار * ناسنامهیهك
18
تایبهت
) )506سێشهمم ه 2015/12/8
هیوای ڕۆژئاڤا کلێمهنس هوێگیس لهئهڵمانییهوه :هیوا ناسیح لهژماره٤٧ی ئهمساڵی گۆڤاری دێرشپیگل، که پڕفرۆشترین گۆڤاری ئهڵمانییه ،راپۆرتێکی درێژی لهس���هر بهرهی پێش���هوهی جهنگو ش���اری قامیش���لۆو کوبانی باڵوکراوهتهوه، که لەئامادهکردن���ی (کلێمهنس هوێگس)ه، ئهوهی سهرنجراکێش���هرۆژنامهنوسهکهخۆی ناوچهکانی رۆژئاوای کوردستان گهڕاوه ،لهوێ ماوهتهوهو راپۆرتهکهی ئامادهکردوه ،ههروهها لهناونیش���انی راپۆرتهکهیو ناوهڕۆکهکهشیدا وش���هی (رۆژئاڤ���ا)ی بهکارهێن���اوه ،واته بەئهڵمانی وشه کرمانجییهکهی ،که خهریکه لهنێو ماسیمیدیای جیهانیدا جێکهوت دهبێت، بهکارهێناوهنهک وهریبگێڕێتهسهر ئهڵمانی. منیش لێرهدا ههمان وش���هم نوس���یوهتهوه، لهبهر درێ���ژی بابهتهک���هش ههندێک کورتم کردۆتهوه( .وهرگێر) لهس���وریا کوردهکان گرنگترین هاوپهیمانی واڵتانی خۆرئاوان ،کهدژی داعش دهجهنگن، ئهوان چهکو یارمهتییان پێشکهش دهکرێت. بهاڵم ئایا دهتوانن بهس���هر تیرۆریس���تهکاندا س���هرکهون؟ گهش���تێک بهنێ���و ش���اره دهگمهنهکانی جیهاندا... مرۆڤ ههیه ،که بڕس���تی نادادپهروهری، س���تهمو ژێردهس���تهیی نییە ،دهست دهکهن بهخهباتو کۆڵ نادهن ،تهنانهت ئهگهر قوربانی لهرۆژئاڤا بنیاد بنێن :بنچینهی دیموکراس���ی زۆریش���یان لهدژی نادادی بۆ دهستکهوتێکی بێت ،مافی یهکس���ان لهنێوان ژنانو پیاوان، کهم دابێ���ت .مرۆڤانێک ک ه ههمو ش���تێکی ههروهها سهرجهم گروپهئیتنیو ئاینییهکانی خۆیان دهکهن���ه قوربانی���ی بیروبڕواکهیان .تر ههبێت .جیهانێکی خهیاڵی لهخۆرههاڵتی ئ���هوان مرۆڤانێکن وهک (ئهلدار خهلیل) ،که ناوهڕاستدا .وا بهڕاستی بهرجهستهدهکرێتو بهڕیشو س���مێڵهکهیو کراسهخهتخهتهکهیدا ئاسۆکانی دهرکهوتوه. وهک کرێ���کاری کارخانهیهک دهبینرێت .ئهو کهچی لهچاوی زۆر الیهنی تردا میلیش���یا دۆستانه دهستی راستیت بۆ درێژ دهکات ،که کوردییهکانی وهک یهپهگهو یهپهژهبهتالیۆنی تهنها دهس���تێتیو قۆڵی چهپی کراسهکهشی ژنان���ی ش���هڕڤانو یهکینه ش���هڕکهرهکانی بێ دهستو باڵ بهقهدیدا شۆڕبۆتهوه. ت���ری س���هر بهپێ���کاکا وهک تیرۆریس���ت ئهو دهس���ت بهقس���ان دهکات ،کاتێک ک ه دهبینرێن ،ئهمان ئامادهی جهنگو کوش���تارو هێش���تا منداڵ بوه .لەژێر دهسهاڵتی رژێمی خۆبهکوشتدانن. ئهس���هددا ناو و زمانی کوردی قهدهغهکرابو "لهیهک���هم رۆژی کردن���هوهی خوێندنهگهدا مامۆس���تاکهم گوت���ی ،ت���ۆ ناتوانی چی دی ن���اوت ئالدار بێت .ئهو ناوێکی نوێی عهرهبی لێنام .من وام ههس���ت ک���رد ،ئیتر بومهته مرۆڤێک���ی خراپ ".خهلیل ئ���هو رۆژانهو ئهو ههس���تی ش���هرمهزارییهی ئهوکاتی ههرگیز بیرناچێتهوه. ئ���هو فێرب���و ،ک���هکوردێک���ی وهک ئهم بهکهس���ێکی خراپ دادهنرێت ،لهسوریا بگره لەعێراقو تورکیاش .ک���ه واناتوانن واڵتێکی خۆیان ههبێت .ناتوانن مافیش���یان ههبێت. بهم جۆره ئهو لهگهنجێکی بندهس���تهکراوهوه بوەتەجهنگاوهر .ئهو چو بۆ نێو شاخهکان، بۆ الی هێزه چهکدارهکانی پارتی کرێکارانی کوردس���تان (پێکاکا) .ئهوان مارکسیس���ت، نهتهوهییو شهڕڤانیش بون. س���اڵی ١٩٩٣خهلیل هێرش دهکاتهس���هر کهمپێکی س���هربازیی تورکیا ،لهپڕ ههس���ت بهتهقینهوهی���هک دهکات .کاتێک بههۆش���ی خۆی دێتهوه ،ئهو لهو جێگهیهبو که پێشتر دهس���تی چهپی لهوێ پهڕیوە ،ئێستا بوەته کۆتهرهدارێک���ی خوێن���اوی ،مینێک���ی پێدا تهقیبوهوه. خهلیل کۆڵی نهداو بهردهوام بو ،ئهو ساڵی ٢٠٠٣گهڕایهوهبۆ واڵتهکهی خۆی س���وریاو دهس���تیکرد بهدروس���تکردنی پارتی یهکێتی دیموکرات���ی (پهیهده) ،پارت���ی کوردهکانی س���وریاو بهس���تیهوهبهپارت���ی کرێکارانهوه لهتورکیا .خهلیل لهو ههمو کاتانهدا ژیانێکی هێمنانهی نهبوه ،نهژن ،نه مناڵ "بیروباوهڕی من لهبری ژیانی خێزانییه" .ئهو بهئاسایی وا دهڵێت. ئهمڕۆ خهلیل سهرۆکی کۆمهڵه رێکخراوی لهو نێوانهدا دیدێکی تری واقیعیانهههیه، تهڤدهمی سهر بهپهیهدهیهو یهکێک لهسهرکرده ک����ه خۆرئاواییهکان ،ئهوروپی����هکانو واڵتی کورده بهدهستهاڵتهکانی سوریایه ،لهوانهشه ئهمریکای����ه ،وهک کوردهکانی باکوری عێراق بهدهس���تهاڵتترینیان بێت .ئهو لهخانویهکی دهیانبینن ،بهاڵم بهالیانهوهئهمانهی باکوری سهر ش���هقامێکی قامیشلو پێشوازی دهکات ،س����وریایان لههاوپهیمانێت����ی دژ بهداع����ش لهههرهباکوری خۆرههاڵتی س���وریا ،تورکیاو لەالگرنتره .کاتێکی زۆرهواشینگتۆن بههێزی عێ���راق لهوێ���وه دورنین .دۆاڵبێ���کو پارچه ههوایی یارمهتی کوردانی رۆژئاڤا دهدات ،لهم کۆنکرێت���هکان ش���هقامهکهیان داخس���توه ،دواییهدا چهکو تهقهمهنیش����یان پێدان ،بهم پاس���هوانهکان لهو ناوهدا وهستاون .خهلیل نزیکانههێزی تایبهتیش دهنێرن ،ئهفسهرانی لهقهنهفهیهکی تاکیی سوردا لهپشت مێزێکی پهیوهندیو مهش����قکردن .بۆ ئهمهکوردهکان خواردنهوهدانیشتوهو نانی بهیانی دهخوات :دهبێت کارێکی خوێناوی ئهنجام بدهن ،وهک کوپێکی چای لهبهردهمه ،ک ه چهند دڵۆپێک هێزی وشکانی واڵتانی خۆرئاوا. ئاوی لیمۆی تێکردوه .لهگۆشهیهکدا وێنهیهکی میلیش����یا کوردهکان لهجهنگ����دا بههێزن، سهرکردهی پێکاکا عهبدواڵ ئۆجهالن دانراوه ،باش����ترین رێکخس����تنیان ههیهو ورەوگیانی کهنزیکهی ١٦ساڵ ه لهدورگهیهکی تورکیادا بهڕهنگاریی����ان بهرزه .زۆرجاران داعش����یان زیندانیک���راوه .بنهمای بیروب���ڕوای ئۆجهالن ش����کاندوه .دەش����کرێت وایدابنێی����ن ک����ه ناوی خۆس���هری دیموکراتی���ی (کۆنفیدرالی کوردهکانی رۆژئاڤا تهنیا چانس����ێکی واڵتانی دیموکرات���ی)ه .ک���وردهکان دهبێ���ت خۆیان خۆرئاوا بێت لهجهنگیاندا دژ بهداعش ،بهاڵم رێکبخ���هن ،لهگهڕهکهکهیان ،ش���ارهکهیانو تهنه����اش بههاوکاری هێ����زی ههوایی ناکرێت ناوچهکهیان. بهسهر داعشدا سهرکهون. ئهو شتانهی کهپێش چوار ساڵو تاسهرهتای رۆژئاڤ����ا وهک دورگهیهک����ی درێ����ژ وای����ه راپهڕینهک���هی دژ بهئهس���هد بهئاس���تهم لەدهریایهکدا ،ک����ه بهدوژمن دهورهی دراوه. بەخهیاڵ���دا دهه���ات ،خهلی���لو هاوڕێکانی ناوچهکانی باش����ورو خۆرئاوا لهژێر دهس����تی توانیان بیڕاس���تێننو ئهنجامی بدهن .ئهوان داعش����دایه ،لهباکورهوهس����وپای تورکیایهو کیانه(نیمچهواڵت)هکهی خۆیان بنیاد نا .لێره س����نوری داخس����توه ،تهلی دڕکاویو شوراو کهن���اوی نراوه(رۆژئاڤا) ،واڵتانی خۆرئاراوا تانکی داناوه .ئهوهی سهیرهجاروبار تورکیای وادادهنێن ،که ئێ���ره لهجهنگێکی ئاڵۆزدایه .ئهندامی نات����ۆ ،کوردهکانی هاوپهیمانی ناتۆ نزیکهی سێ ملیۆن کەس کهزۆربهیان کوردن بۆردوم����ان دهکاتو بهمهش هاوکاری داعش دانیش���توانێتی .دهیانهوێ���ت ئۆتۆنۆمییهک دهکات!
ئێستا باوکی ئایالن لێرهبهچیچکانهوه دانیشتوه ،پیاوێکی زۆر ساده، لهنێو خاشاکو کهالوهکاندا چاوهڕێی پارهکهی بارزانی دهکات
رۆژئاڤا وهک دورگهیهکی درێژ وایهلەدهریایهکدا، که بهدوژمن دهورهی دراوه بابهتهکه لهگۆڤاری دێرشپیگل كێ بیهوێت بهرهو رۆژئاڤا س����هفهر بکات، بهعێراق����دا لەههولێرهوهو دواتر بهکهوانهیهک ب����هدهوری موس����ڵدا دهڕوات ،ئ����هوێ لەژێر دهستهاڵتی داعشدایه ،دواتر تالێواری دیجله، که به بهلهم دهپهڕنهوه لەئاوهکه .دواتر بهرهو بهرزایی شاخهکان ،بهنێو کێڵگهی بیرهنهوتو ترومپاکانی نهوت .لهڕوی تیۆرییهوه رۆژئاڤا دهوڵهمهنده ،دهتوانێت پێداویس����تی تهواوی سوریا بۆ پهترۆڵ دابین بکات ،بهاڵم زۆربهی پااڵوگ����ه نهوتییهکان دهکهونه ژێردهس����تی داع����ش .که ههر لەئێوارانهوهدهس����تدهکهن بهدهرهێنانو پااڵوتنی. ناوچهیهک����ی س����هیرو ئاڵ����ۆزه رۆژئاڤ����ا. هاوپهیمانێتییهکانی����ش ههروهه����ا لێ����ره ئاڵ����ۆزن .لەقامیش����لو گهورهتری����ن ش����اری کوردستان لێره ،کهوهک نیمچهدهوڵهتێکه. م����رۆڤ س����هربازی ئهس����هد ب����ە بهرگ����ی فهرمییانهوه لهخاڵی پشکنینهکان دهبینێت، ک����ه دانیش����تونو تفهنگهکانی����ان لهنێ����وان ئهژنۆکانیاندا داناوهو لهپشتیش����یانهوهئااڵی سوریا دیاره ،ئهمان کۆنترۆڵی کهس ناکهنو چ����او لههاتوچ����ۆی میلیش����یا کوردهکانیش دهنوقێنن .ق����هاڵ س����هربازیییهکانیان لهناو ناوچهکوردییهکاندایه. دوا س����هربازگهکانی رژێ����م لهناوچ����هی حهس����هکهیهلهرۆژئاڤادا ،لهوێ سهربازهکان ههندێک شهقامو دهروازهی سنورییان بهدهسته بهرهو تورکیا ههروهه����ا فڕۆکهخانهیهکیش. ک����وردهکانو رژێمی ئهس����هد رێککهوتونکه هێرش نهکهنهس����هر یهکدی ،ئهوان واقیعیانه بۆی چونو ههریهکهیان دهزانێت کهملمالنێی یهکدی س����ودی نییه ،بۆیهلەئێستادا جارێ وازیان لهیهک هێناوه. گهر مرۆڤ بهرهو حهسهکهبچێت ،دهبێت بهژێر دهستهاڵتی ئهسهددا بڕوات ،تادهگهیته دهوروبهری حهس����هکهجاروبار پێکدادان دژ بهداعش رودهدات ،بهرهی پێشهوهی جهنگی رۆژئاڤ����او س����وریایه .بهناوچهیهکی فراوانی بیابان����دا دهڕۆی����ت ،که باش����ترین کێڵگهی دانهوێڵهبو لهسوریادا .بارهگای سهرکردایهتی یهپهگه کهوتۆته ئهوێ����وه ،فهرماندهیهکیان ناوی (الوهند)ه کهنازناوی تێکۆشانێتی. الوهن����د تهبڵێتێک����ی سامس����ونگی بهدهس����تهوهیه ،ک����ه س����هیری نهخش����هکه دهکاتو بهپهنج����ه دهیجوڵێنێت ،ناوچهکان دیارن تێیدا ،گوندهکان ،زنجیرهش����اخهکان، پێدهش����تهکان...هتد .خاڵهکانی س����هربازی خۆی����ان هی ئهس����هدو هی داع����ش دیارن. جهنگاوهرهکان����ی پێش����هوه دهتوانن داوای پش����تیوانی هێزی ههوایی بکهن ،تهلهفونێک ب����ۆ (ژوری ئۆپهراس����یۆن)ی نهێنی بکات، ئیتر ئهوهندهی پێناچێ����ت فڕۆکهی جهنگی ئهمریک����ی لهئاس����مان دهردهک����هون ،دهنگۆ ههی����ه ،کهژوری ئۆپهراس����یۆن ئهفس����هری ئهمریکی لێ����ن .الوهندیش هیچ لهس����هریان ناڵێت ،بهاڵم پهیوهندیو هاوکارییهکهلهگهڵ ئهمریکییهکان بهگوتهی ئهم باش دهڕوات. ئهوان لهس����هرهتادان ،له١١ی ئۆکتۆبهردا رایانگهیاند ،که هێزهکانی یهپهگهلهحهسهکه س����وپایهکیان لهگ����هڵ هێ����زی عهرەبهکان، مهس����یحیو تورکمانهکان پێکهێناوه ،تادژی داعش بجهنگن .ناویان ناوه(هێزی سهربازی س����وریای دیموکراتی) ک����هنزیکهی ٤ههزار ک����هس دهبن ،بهاڵم ک����وردهکان نزیکهی ده ههندهی ئهم����ه هێزیان لهرۆژئاڤ����ادا ههیه. رۆژێ����ک دوای راگهیاندنهک����ه پێنتاگ����ۆن باڵویکردهوه ،که ٤٥تۆن چهکو تهقهمهنیو کهلوپهلی����ان ب����ۆ فڕێداونهت����ه خ����وارهوه. راس����تهوخۆ ئهمریکیی����هکان زهحمهتهئهمه بکهن ،چونکه تورکیا ڕازی نابێت. لهئێس����تادا س����ێ س����تراتیژیی جهنگ دژ بهداعش ههیه ،وهک الوهند رونی دهکاتهوه، یهکهمیان سوپاکهیان بهرهوخوار هێرش بهرێ تارێگهی سهرهکی نێوان موسڵو رهقه لهداعش
دابخ����هن .دوهمیان ترس����ناکتره ،که بهرهو رۆژئاڤای کۆبانی یهپهگه بپهڕنهوه ئهوبهری فورات بهرهو دهریای ناوهراس����ت ،بهدرێژایی سنوری تورکیا هێرش ببهن ،بهمجۆرهناوچه کوردییهکان پێکهوهدهبهستنهوهو هاوکاتیش رێگهی پهیوهندی داعش بهتورکیاوه دهبڕن. ههڵبهت تورکیا بهه����هر نرخێک بێت ههوڵی دژایهتی ئهمهدهدات کهرۆژئاڤا گهشهبکات. کاتێک ههندێک جهنگاوهری کورد ویس����تیان لهف����ورات بپهڕن����هوه ،تورکی����ا یهکس����هر بۆمبابارانی کردن .س����تراتیژییهتی س����ێههم ئهس����تهمترینیانه ،الوهند دهڵێت ،هێرش بۆ سهر رهقه ،پایتهختی داعش ،ئهمه ٢٠ههزار چهکداری دهوێت ،تادهست بهسهر شارهکهدا بگرن ،بهاڵم چهکی قورس����ی دهوێت ،چونکه داعش لهوێ چهک����ی قورسو تانکیان ههیه. ئای����ا واڵتان����ی خۆرئاوا ئهم ج����ۆره چهکانه دهدهنهئهم����ان ،لهکاتێکدا تورکیا دژی ئهم کارهی����ه؟ الوهند س����هر دهلهقێنێت (بهڵێ). دیاره ئهمهی س����ێیهمیان بێ گڵۆپی سهوزی تورکیا ئهستهم دهبینرێت. لهو ش����وێنهی بارهگای سهرهکی الوهنده، پێدهچێت بست بهبست شهڕ کرابێت ،خانوی کون کون بهتۆپ ،ئۆتۆمبیلی الرێگای دابێژراو بهبۆمبا .ئیتر لێرهوه بیابان دهستپێدهکات، ئێره ترسناکترین شوێنه ،بهرهی پێشهوهیه، ژن����ی جهنگاوهر لهس����هنگهرهکاندان که دژی داعش دهجهنگن. لهبهرزاییهک����دا کهتانکییهکی ئاوی بڵندی لێیهو تێکش����کاوه .کهپرۆکهی����هک دهبینین وهک س����هنگهرهو کون����ی زۆری تێکراوه بۆ تهقهکردن ،لهوێ لهئۆتۆمبیلێکی کرێکارییدا ژنێک دانیش����توه ،که ناوینهس����رینه ،ئهو فهرماندهیهکی یهپهژهیه .سێ مانگه لێرهیه. هێزی ژنان کهسهنگهرێکیان لهوێیه ،لهسهر گردێکی ب����هگڵ دروس����تکراو ،س����ازکراوه، چهکیان لهسهر دابهستوه .تونێلێکیان ههیه کهبهس����هنگهرهکانی ترهوهی دهبهستێتهوه. نهسرین کاتی هێرش بهوێدا بهسهر جهنگاوهره ژن و پیاوهکاندا دهگهڕێت ،ئهو بنکهیهناوی (شههید خویندا)یه،بهناوی شههیدێکهوهیه، ک����هلهکاتی ههڵمهتی دهس����تگرتن بهس����هر ئێرهدا یهکهم کهس شههید بوه .ئهو بهرزاییه گرنگه ،چونکهدهڕوانێت بهسهر رێگای بهرهو شارهکهدا( .لێرهدا باس����ی لهچۆنێتی بونی ئهو ش����ههیده بهگهریلالو دواتر شههیدبونی ناوبراو دهکات – .و). نهسرین که ٢٣ساڵهیه ،گروپهکهیان حهوت ژنه ،ناوبراو کهسێکی هێمنو رێکوپێکه ،زۆر لههاوڕێ کچهکانی شههیدبون .لهپێشدا ترسی ههبوه ،بهاڵم ئێس����تا نا ،ئهو دهڵێت (هێزو وزهی ش����ههیدهکان دهچێتهگیانی ئێمهوه، ههرکات منیش شههید بوم ،هێزی من دهچێته لهشی ئهوانی ترهوه) .ئهو دهیگێڕێتهوه ،که چ����ۆن مامێکی که بهقاچ����اغ چهکی هاورده کردوه ،لهس����هر سنور س����هربازه تورکهکان کوشتویانه ،ئهو دهڵێت کاتی بهخاکسپاردنی ئ����هم س����وێندی خ����واردوه ،که(چهکهکهی ههڵدهگرێ����تو بۆ رێبازهکهی تێبکۆش����ێت). لێرهو ل����هوێ تۆپ بهزهویدا دهکهوێت .ئهوان ئێواران گوێ لهس����یدی خۆپهروهردهکردنو وتهکان����ی ئۆج����هالن دهگ����رن ،مافهکان����ی ئافرهتان ،خۆسهری دیموکراتی .ئهوان وهک خوش����که پاکیزهکان دهژین .لهم ش����هوهدا بهگۆران����ی رادیۆی ئۆتۆمبیلهکهههڵدهپهڕن، پاش����ان مهفرهزهی����ان بهپیکابهکه بۆ گهڕان دهردهچێت ،ئهوان میلی چهکهکانیان س����وار دهکهنو چرای ئۆتۆمبیلهکهشیان ههڵدهکهن، دهڵێی بۆ شهڕ دهگهڕێن. ئهمان لهدایکبوونهبههۆش����یارییهوه وهک کوردی رۆژئاڤا ،تا بۆ کوبانی بجهنگن! رێگای بهرهو ئ����هوێ بهگوزهرێکی باریکدا بهتهنیش����ت تهل عابی����ددا تێدهپهڕێت ،ئهو شارهی تامانگی حهوت لهژێر دهستی داعشدا
بو لهسهر سنوری تورکیایه .پاشان یهپهگەو میلیشیاکانی تری سوپای سوریای ئازاد رێگای کوبانیی����ان کردهوه .ئ����هو خاڵی کۆنترۆڵهی لهوێ لهدهس����تی میلیش����یا عهرهبهکاندایهو لهباش����وری تهل عابییدای����هزۆرجار لهالیهن داعشهوههێرش����ی دهکرێتهسهر .دهیانهوێت ئهو مهمهڕه دابخهن. رێکخراوی ئهمنس����تی پێشتر باڵویکردهوه ک����هیهپهگهپاکس����ازی نهژادیی دژی گونده عهرهبهکانی ئهو ناوچهیه کردوه ،کوردهکان نکۆڵیی����ان کردو گوتیان گون����دهکان داعش وێرانی کردون .جێگ����هی باوهڕ نییه یهپهگه بهبهرنام����هعهرهبهکان دهربکهن ،لهکاتێکدا لەناوجهرگهی پێشهوهی جهنگدا ،که لهگهڵ عهرهبهکاندا پێکهوهلهبهرهیهکدا بجهنگن. لهدوای تهل عابید مهمهڕهکه دهکرێتهوهو خ����ۆی دهکات بهنێ����و زنجیرهگردێک����دا ،که لهگێژهڵوک����هو خۆڵباراندا ونب����وه .نزیکهی چوار مانگ ش����هڕو گهمارۆی کوبانی درێژهی کێش����ا ،داعش تۆپو تانکو چهکی قورسی بهکارهێنا ،بهاڵم دواجار یهپهگهو هاوکارانی توانیان لەکۆتایی مانگی یهکدا س����هرکهون. ئهمریکییهکانیش بههێزی ههوایی بۆمببارنی داعش����یان کرد .ئ����هوه یهکهم تێکش����کانی س����هخت بو بۆ داعشو یهک����هم گهورهترین س����هرکهوتن بو بۆ یهپهگه .ئێس����تا کوبانی وهک ستالینگراد دهبینرێت. نزیک����هی ١٧٥ههزار کهس لهدانیش����توانی ش����ارهکهگەڕاونهت����هوه .ههرچهن����ده تۆڕی لولهی ئاوی خواردن����هوهو کهناڵی زێرابهکان وێرانبون ،ههرچهنده کارهبایان تهنها لهرێگهی موهلیده(ژێنێراتۆر)ی دیزلهوهههیه ،چونکه بنکهی وزهی کارهبا لهژێر دهستی داعشدایه. خانوبهرهیهک����ی زۆر بونهتهک����هالوهو وێران بون. ناودارتری����ن پهناب����هری کوبان����ی لهنێ����و کهالوهکان����هوه پێش����وازیت لێ����دهکات ،که لهخانویهک����ی خهزوریدا دهژی����ت ،که دیوارو سهربانهکهی درزیان بردوه ،عهبدواڵ کوردی لهژێ����رهوه دهژی ،لهژورێکدا دو دۆش����هکی داخس����توه .ئ����هو باوک����ی (ئ����االن)ه ،که لەس����ێپتهمبهردا لەق����هراغ ئاوهکانی تورکیا خنکا .ه����اوکات دایکیو براکهش����ی مردن. خێزانهکه پهنایان بردبوهبهر تورکیا ،لهوێوه دهیانویس����ت ب����ه بهلهمێک ب����هرهو ئهوروپا ب����ڕۆن .بهلهمهکه وهرگ����هڕاو تهنها عهبدواڵ ک����وردی رزگاری ب����و .ش����هپۆلهکان تهرمی ئاالن����ی بچوکیان بهرهو کهناراوهکانی بودروم هێن����ا .وێنهی ئهو مناڵهخن����کاوه بهجیهانا باڵوبوهوه ،ملیۆنان مرۆڤی هەژاند. عهبدواڵ ویس����تی تهرمهکان بهرهو کوبانی بهێنێتهوه ،تورکیا لۆرییهکیان پێداو سنوریان بۆ کردهوه .لهپشتهوهسێ تهرم بارکرابون، لهپێشهوه عهبدواڵ دانیش����تبو .ئهوان بهالی خان����وی خێزانهکهیاندا تێپهڕین بهئاس����تهم دهناسرایهوه .تهنانهت بهزهحمهت شارهکهش دهناس����رایهوه ،ئینج����ا بهرهو گۆڕس����تانهکه لێیانخ����وڕیو تهرمی ژنهکهیو دو کوڕهکهیان بهخاکسپارد. ههمو رۆژێک ئهو دهڕواتهسهر گۆڕهکانیانو قسه لهگهڵ مردوهکانیدا دهکات .ههندێک جار کێک ب����ۆ منداڵهکانی دهکڕێت ،دوای تۆزێک بیری دهکهوێتهوه ،ئهوان لێرهنهماون! تۆزێک چاوهڕێ دهکات ،کهواتهشتێک ڕویداوه! رۆژێک بارزانی تهلهفۆنی بۆ دهکات ،سهرۆک عهش����یرهتی بااڵدهس����ته لهنێو کوردهکانی عێراق����دا .کوردهکانی ئێ����رهو باکوری عێراق وهک ب����رای یهک وان .بارزانیی����هکان (واته س����هرۆکی پارتیو سهرۆکی حکومهتی ههرێم – و ).کهوتنهخۆ تا باوهش����ێکی برایهنهبۆ کوردهکانی رۆژئاڤا بکهنهوه ،ئهوان چانس����ی خۆیان دهناس����ی ،هاتن بۆ مهبهستی خۆیان ناودارترین کوردی ئهوێیان بهکارهێنا .ئهوان باوک����ی ئاالنیان داوهتکرد ،ئهم رۆیش����ت بۆ
ههولێ����ر پایتهختی دهس����هاڵتهکهی بارزانی. ل����هوێ چاوی بهمهس����عود بارزانی س����هرۆک ک����هوت .کهس����انێکی زۆرو ن����اودار ل����هوێ لهگهڵیدا وێنهیان گرت .بارزانی لێی پرسی، چ����ی دهخوازێت ب����ۆی بکات .ئ����هو داوای لهناوب����راو کرد کهلهکوبانی ،خوێندنگهیهک، نهخۆشخانهیهکو مزگهوتێک دروست بکات، ناوی ههریهکهیان بنرێت (ئاالن). بارزان����ی گوتی ،که ت����ۆ پارچهزهویهکان ب����دۆزهرهوهو ئهم پارهکهی دهدات .پاش����ان لێی دهپرسێت ،ئهی چیت دهوێت بۆ خودی خۆت؟ س����وپهرماکێتێک؟ نا ،ریزهدوکانێک ت����ا بتوانی����ت دوات����ر بهداهاتهکان����ی خێرو چاکهی پێب����کات .ئینجا ئ����هم دهگهڕێتهوه ئێره .ئێس����تا ئهم پیاوهلێرهبهچیچکانهوه دانیش����توه ،پیاوێک����ی زۆر س����اده ،لهنێ����و خاش����اکو کهالوهکاندا چاوهڕێ����ی پارهکهی بارزان����ی دهکات .ئهگ����هر پارهکهبێت ،ئهوا کارێکی باشیان کرد ،لهوانهشهمهسهلهتهنها وێنهگرتن بووبێت. ههرگی����ز لهکوبانی����دا کهس����ێک ناتوانێت لەئێس����تادا وهک مرۆڤ����ی ئاس����ایی بژێت، چونکه ترسی داعش بهردهوامه ،نزیکهی٢٠٠ تیرۆریست لهمانگی شهشدا هاتنو پهالماری ئێرهیاندا ،تاش����هڕڤانهکانی یهپهگهگهیشتن ئهمان نزیکهی ٢٠٠کهس����یان کوش����ت .لێره رۆژانهمرۆڤ دهمرێت ،مرۆڤ بریندار دهبێت، کهمی����ش نین ئهو کهس����انهی ئێ����ره ،کهوا ههست دهکهن ،جارێکی تر واڵتانی خۆرئاوا ئهمانیان بیرچۆتهوه. ی����هک لهدکت����ۆرهکهمهکانی ئهم ش����اره، ن����اوی دۆرپهچ کوبانییه ،پێش دهمانگ ئهو لهسویدهوهگهڕاوهتهوه ،ژنو منداڵهکانی لهوێ بهجێهێشتون ،ئهم ئێس����تا لەنهخۆشخانهی س����هربازیدا کاردهکات ،رۆژانه( )٨٠نهخۆش دێ����ن ،لهپێ����ش نۆرینگهکهی����دا چ����اوهرێ دهکهن ،ژن ،منداڵ ،پیاو ،لهس����هر کورسی کهمئهندامی ،دهس����تو قاچ پهڕیو ،شهڕڤان ک����هگوللهلهدڵی ی����ان س����هری داوه ،ئهم دهیگێڕێتهوه ،که(کهس����ێک وادانرابو شههید ب����وه ،کهچی توانیمان گیان����ی رزگاربکهینو زیندوبێتهوه) .کاتێ یهکهم جار ئهم دکتۆره گهڕای����هوهبۆ کوبانی ٨٠کیلۆ بوه ،ئێس����تا کێش����ی بوهته .٦٣رۆژانه دو پاکهت جگهره دهکێشێت ،بهردهوام شهڕڤانهکان بهخۆڕایی جگهرهی دهدهنێ .ئێس����تا پێویس����تییهکی بهپهلهیان بهپزیشکی نهشتهرگهری مێشک، پزیش����کی دهرون����یو نهش����تهرگهری چ����او ههیه( .رۆژان����ه الوانێکی زۆرم����ان لەکیس دهچ����نو دهم����رن) ،ئ����هم بهنائومێدی����هک، کاتێک فرمێس����کیش لهچاویدا قهتیس ماوه، وادهڵێت .دهش����ڵێت ،سهرجهم کارهقێزهونو دڕندانهکان����ی تیرۆریس����تهکانی بینیوه ،ههر لهدهس����تکاریکردنی الش����هی قوربانییهکانو سێکسکردن لهگهڵیان ...تادوایی .ئهم گوتی (ئهوانهمرۆڤ نین). ئهو دکتۆرهلهژورێکی زۆر بچوکو ناخۆشدا لهنهخۆش����خانهکهدا دهژێ����ت ،پێخهفێک����ی ناڕێکوپێ����ک ،لەپاڵ����هوهکاڵش����ینکۆفهکهی داناوه .بهدیوارهکهدا س����هدرییهو سهماعهی دکتۆریهکهی ههڵواسیوه .ئهو ههر که تهواو مان����دو بو ل����هکار ،دهگهڕێت����هوهژورهکهیو ئاواز ب����ۆ گۆرانییهکانی دادهنێت ،تائێس����تا ٣٧پارچهگۆرانی لهگهڵ موس����یکژهنهکانیدا تۆمارک����ردوه ،بهداخهوه ههموی����ان ئاوازی غهمگین����ی ،پهرۆش����ی ،هێزو رهش����بینین. ههندێ����ک پارچهڤیدی����ۆی لهس����هر یوتیوب داناوه ،یهکێکیان ن����اوی (هاوڕێکهم)ه ،ئهو گۆرانییهبریتییهلهیادکردنهوهی ئهم دکتۆره لهسهر گۆڕی ش����هڕڤانێک ،که ئهم نهیتوانی گیانی رزگار بکات .الوانهوهکهوادهڵێت (ئای هاوڕێک����هم ،تۆ جهنگاوهریت ،تۆ ژیانیت ،تۆ ئاگری بهرهی جهنگی ،هاورێکهم منیش دێم، من وا لهرێگهم بهرهو الی تۆ)...
Awene
خاوهنی ئیمتیاز :کۆمپانیای ئاوێنه سهرنوسهر :سهردار محهمهد
کوا لێکۆڵینەوەی یاسایی لەخوێنی کاوهگهرمیانی ،سەردەشت عوسمان ،سۆرانی مامە حەمە ،عەبدولستار تاھیر
سیاسیهكان ی كوردستان "گهنجترین پیری دونیا" رهوهند عهلی ههفتهی رابردو ،دیمهنی دو سهركردهی سیاسی لهفڕۆكهخانهی ههولێر جێی سهرنجو تێڕامان بو ،یهكهمیان كۆسرهت رهسوڵ جێگری یهكهمی سكرتێری گشتی یهكێتی بو ،كه بهمهبهست ی چارهس���هركردنی نهخۆشی چوبوه ئهوروپا ،دوهمیشیان فازڵ میرانی سكرتێری پارتی بو كه پێشوازی لێكرد ،كاتێك كه كۆسرهت رهسوڵو فازڵ میرانی لهفڕۆكهخانهی ههولێردا قۆڵیان كردبو بهقۆڵی یهكترداو پێدهكهنین ،وهك گهنجترین پیری دنیا دهردهكهوتن. كۆسرهت رهس���وڵو فازڵ میرانی دو نمونهی نوخبهیهكی سیاسین كه دهمێكه نیشانهكانی پیریی���ان تیا دهركهوتوهو لهئاخرو ئۆخ���ری تهمهنیان رۆژ بهرۆژ زیاتر نزیك دهبنهوه ،بهاڵم ئامادهنین دهس���تبهرداری سیاسهتو دهسهاڵتو كورس���یهكانیان بن ،ئهگهرچی نهخۆشیش تهنگی پێههڵچنیبێتن. بهدبهختییهكی گهورهیه ،لهكاتێكدا كه زۆربهی واڵتانی دونیا بهردهوام لهههوڵی نوێبونهوهو بهرههمهێنانی كاراكتهری سیاسی كاراو نوێدان ههر لهئهلكسێس سیپراسو كامیرۆنهوه بگره تا دهگات بهئۆباما ،دروستكردنی بڕیاری سیاسی لهكوردستاندا ساڵههای ساڵه لهسهر چهند كهسو خێ���زانو بنهماڵهیهك تاپۆ كراوه ،كه جگه لهخۆی���انو كوڕهكانی خۆیان متمانهیان بهكهسی تر نییه. مێژوی چل پهنجا س���اڵی رابردو پێماندهڵێت كه زۆربهی س���هرۆكو س���كرتێرو سهركردهی حیزبهكان بهئهندازهیهك ش���هیدای كورسیو دهس���هاڵتخواز بون رۆژێك لهرۆژان بیریان لهوه نهكردوهتهوه كهسانێكی شایسته لهدهرهوهی خێزانهكانی خۆیان پهروهردهو ئاماده بكهن بۆ ئهوهی بهش���ێوهیهكی تهندروست جێگهیان بگرێتهوه ،تهنانهت ئیتر كار گهیشتوه بهوهی كه ئێستا بهش���ێك لهم بنهماڵهو خانهوادانه تهنها خۆیان بهڕهسهنو خهڵكی دیكه بهناڕهسهن دهزانن. ئهم چهقبهس���تنو مانهوه درێژخایهنهی سهركرده سیاسیهكانی كوردستان دۆخێكی ئاڵۆزی خوڵقان���دوه ،كه چینێكی سیاس���ی خۆیان بهخاوهن ماڵو خهڵكی ت���ر بهمیوان دهزانن ،وا بیریش دهكهنهوه ئهوه تهنها خۆیانن دهتوانن پاسهوانو پاسداری دهسكهوتهكانی كوردستان بن! زۆربهی ئاماژهكان روهو ئهو ئاڕاس���تهیهن كه پێناچێت ئهم چینه سیاس���یه دهسهاڵتدارهی كوردستان بههیچ ش���ێوهیهك بیر لهجێهێشتنی دهسهاڵتو دهستاودهست كردنی ئاشتیانهی دهس���هاڵت لهناو حزبهكانیانو لهم ههرێمهشدا بكهنهوه ،رهنگه سهرچاوهی ئهم دهستگرتنه توندهش���یان بهدهسهاڵتهوه ،پهیوهندیهكی نهپس���اوی بهكۆكردنهوهی ئهو سهروهتو سامانه زۆرهوه بێت كه بهشێك لهدهسهاڵتدارانی ئهم ههرێمه كۆیانكردوهتهوهو دهسهاڵت حهسانهیهكی گهورهی بۆ دروست كردون كه توشی لێپێچینهوه نهبنهوه. سهركرده سیاس���یهكانی كورد پیر دهبنو واز لهدهسهاڵتو پۆستو كورسیهكانیان ناهێنن، بهشێكی ئهم دۆخه پڕ لهزۆرانبازییهی ئهمڕۆ كوردستانی پیاتێدهپهڕێت پهیوهندی بهوهوهیه كه كاراكتهره كاراو س���هرهكیهكانی ش���انۆی سیاسهت تهمهنیان بهرهو سهر ههڵدهكشێو رو لهئاوابونن ،كێ جێگهیان دهگرێتهوه؟ ههرچهنده زۆرانبازی���ی بۆ جێگرتنهوهیان زۆرانبازیهكی ش���اراوهیه ،بهاڵم راكێش راكێشو ملمالنێكانی كوردس���تانی گهرمتر كردوه .ههنوكه كوردستان لهس���اتهوهختێكی ههستیاردا دهژی ،لهكاتێكدا كه ئاگرو كێش���هو قهیران چواردهوری داوه ،ئهو كاراكتهره سیاس���یانهی كه زیاتر لهچل س���اڵه سیاس���هتو مێژوی كورد دروس���تدهكهن ،لهخاڵ���ی كۆتایی ژیانیان نزیك دهبنهوهو س���هروهختی دهركهوتنی نهوهیهكی نوێی دنیای سیاس���هتی ئێمهیه ،زۆرێك لهدهسهاڵتدارانی كوردستان چاویان لهسهر مانهوهو بهردهوامبونه لهسهر سهركردایهتی كردنی كورد ،لهڕێگهی قایمكردنی جومگهكانی دهس���هاڵتهوه لهپاش خۆیان لهدهستی كوڕو كهسه نزیكهكانیاندا ،مهیسهر بونی ئهوه بۆیان هیوای كورد بهنوێبونهوه یهكسان دهكات بهسفر. رﯾﮑﻼم
رﯾﮑﻼم
رﯾﮑﻼم
om
ﻫﻪ ﻧﺪێ زﻩوی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﻟﻪﮐﻪ ﻟﻪﺳ ﻻر ﺑﻪراورد ﻠێﺎﻤﻧﯽ ﺑﻪﭘێ 4 ﺶ ﻫە 90ﻗﻪﯾﺮاﻧﻪﻛﺎن ﻣ زارو 396 دﻩﻓ ﻨﺪاڵ ﺘﻪر دۆﻻر ﯽ ﺋﺎوارە ﻟ داﺑﻪزﯾ ەد ﻮﻩ اﯾﻚ ﺑﻮە
ne.c
.awe
ژﻣﺎرﻩ )(495 ﺳێﺸە ﻣﻤە /15
2015/9
om
www
ﺟێﺮﻣﯽ ﮐ ﯚرﺑﯿﻦ ﺧێ ﻮەﮐﺎﻧﯽ ﺑﻮﻣﻪﻟﻪر زﻩﯾﻪک ﻣﯿ ﺮاﺗ ﯽ ﻟﻪ ﺳ ﺑﻪرﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ﯿﺎﺳﯿﯽ
رۆژﻧ ﺎﻣﻪﯾﻪﻛﯽ ﮐﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺋﺎ ﮔﺸﺘﯿﯿﻪ وێﻨﻪ دﻩر ﯾﺪﻩﮐﺎت
ﺋە و ﺷەوە ﮐﭽە
ﭘﺎرﺗﯽ ﺗﻮا ﻧﯽ ﺳﻪرﻛﻪو
ﺗەرﻣﯽ
7
ژﻣﺎرﻩ )(489 ﺳێﺸە ﻣﻤە /4 2015/8
ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﺑ ﺧﻮێﻨﺪ ﺎ�ی ﻋێﺮاق ﮐﺎ راﻧﯽ زاﻧﮑﯚ ﺋﻪﻫﻠﯿ ﯿﻪﮐﺎﻧﯽ ﮐ ﻮردﺳﺘﺎن دﻩﺧﺎﺗﻪ دڵﯿ ﯿﻪ دو وﻩ
ne.c
.awe
رﯾﮑﻼم
ﺷﻨﮕﺎل ﺳﺎڵێﮏ ﻟﻪ ﻧﯿﺸ ﺳﺎﯾﻪﺘﯿیﺎﻤنو دﻩو ﻣﺎڵ ڵﻪﺗﯽ ﺧﻪ ﻻﻓﻪﺗﺪا
www
رۆژﻧ ﺎﻣﻪﯾﻪﻛﯽ ﮐﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺋﺎ ﮔﺸﺘﯿﯿﻪ وێﻨﻪ دﻩر ﯾﺪﻩﮐﺎت
دۆﺳﯿﯿﻪ
ی ﺗﺎﯾﺒﻪت
13
om
ﭘﻪرﻟﻪ ﻣﺎﻧﺘﺎران ﺑﻪ ﻧﯿﺎزن ﺑﻪ 80%ی ﻣﻮ ﺧ ﭼﻪ ﯚﯾﺎن ﺧﺎﻧﻪﻧ ﺸﯿ ﻦ ﺑ ﮑﻪن؟
ﭘﺎ ﺋﺎﯾﺎ ﺧﯚ ﺳﻪواﻧێﮑﯽ ﻫﻪ ﭘﯿﺸﺎﻧﺪان وﻟێﺮ ﻣﻪﺣﻤﻮد ﻟﻪﮔﻪڵ ﮔﻪر دﻩﮔﺮێﺘﻪوﻩ؟ ﻟﻪﺑﻪڕێ ﺳﻪﻧﮕﺎوی ﻣﯽ ﺷﻪڕدا ﻮﻩﺑﻪری ﺑﺎزاڕی ﭼﻪ ﮐﻔﺮۆﺷﯽ ﺧﻮێﻨ ﺪﻧ ﮕﺎ ﺳﺎ رد ﯾﻪ دﻩﺑێﺘﻪوﻩ ک دﻩدات
ژﻣﺎرﻩ )(497 ﺳێﺸە ﻣﻤە 0/6
2015/1
ne.c
رﯾﮑﻼم
.awe
om
www
ﺟ
ﻮاﻧﱰ ﯾﻦ ﺧﻨﮑﺎو ی 201 دوﻧﯿﺎ
ne.c
.awe
ژﻧﻪ
www
ﺋێﺰﯾﺪﯾﯿﻪ ﭘﺎ ﮐﯿﺰﻩﮐﺎن
ﺑێﻨﺎ ﺳﻨﺎﻣﻪرۆژﻧﻛﺎن ﺋﻪو ﮔﯚڕا ﮐﯚﻣﭙﺎﻧﺎﻣﻪﯾﻪﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ دراﻣﺎ ﻧﻪیﯿﺎی ﺋﺎوێﻨﻪ دﻩرﯾﺪﻩﮔﺸﮐﺎتﺧﺘﯿﯿﻪ ﺗﻮرﻛﯿﯿﻪ ﻫﻪ ﻛﺎ وﻟێ ن ﺮ.. ﻮ ﻟە ﻫﻪ ﻛﻪس ﻧﯿﻪ ی ﻣﻨﺪا 2ﭘﺎﯾﺘەﺧﺘﯽ رزاﻧﺒﺎزاڕ ﮔﻮڵێﻜﯿﺎ ﮔەﺷﺘ ڵﯿﺸﯿﺎن ن ﺷﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﭘﺎﯾ ﯿﺎرﯾەوە ﺑﯚ ڕﻛﺮدوﻩ رۆژاﻧە ٥٠داﺑﻨێﺖ 17ﭘێﺸﺎﻧﮕﺎ ی ﺘە ﺋ ﺧﺘ ﯚﺗ ﭘ ﯚﻣ ێﮑﯽ ﺑێ ەﻧﺎﺑەر ﺒﯿﻠﯿﺸﯽ ﯾﺎﺳﺎو ﭘﺎرﺗﯽ ز ﮔﺮﺗﻪوﻩ ﮔەۆر دەﮔەڕێﻨەوە ﻋێﺮا 9 ﺷﺘدڵ ﯿﺎرﯽ ق 13 ﺧﻮ ﺑﻪﭘﻪﯾ ﺳﻪﻧﺘﻪرﻩ ﺳﻠێﺎﻤﻧ ﺋﺎ داو 16 ﻮﻩﻧﺪی ﯽ :زﯾﺎﺗﺮ ﮐﺎﻧﯽ ژﻧﺎن ﻟﻪ ژەڵ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺗﺎ ﭼﻪﻧﺪ 100 8ﮐﻪ ﺋﯚرﺷﻪ دﻩﺗﻮاﻧﻦ ﺧﯚ ﻟﯿﻢ ﻣﺎدﻩی س ﻟﻪﺳﻪر ﮐێ ﺷﻪ ﺸﻪ ﮐ ﺎن 11 ﻫﯚﺷﺒﻪر ﭼﺎرﻩﺳﻪر 7 دﻩﺳ ﺑﮑﻪن؟ ﺘﮕﯿﺮﮐﺮاون 3 12 ژﻣﺎرﻩ )(505 ﺳێ ﺸەﻣﻤە 5/12/1
رۆژﻧ ﺳﻪﺎﻣﻪﯾﻪرۆﻛﯽکو ﮐﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺋﺎ ﮔﺸﺘﯿﯿﻪ ﺧ وێﻨﻪ دﻩر ﻮدﺋﻪﭬﯿ ﯾﺪﻩﮐﺎت ﻨﯿﯽ
om
ne.c
ژﻣﺎرﻩ )(484 ﺳێ ﺸەﻣﻤە 5/6/23
201
.awe
www
رۆژﻧ ﺎﻣﻪﯾﻪﻛﯽ ﮐﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺋﺎ ﮔﺸﺘﯿﯿﻪ وێﻨﻪ دﻩر ﯾﺪﻩﮐﺎت
audi aks S Wikile ﺟﺎرێﮑﯿﱰ ﮔﯚﻣﻪﮐﻪ دﻩﺷ ڵﻪﻗێﻨێﺖ
ﺑ ﻪرﭘﺮﺳێﻜﯽ
رۆژﻩ
ﻣﺤﻪ ﻣﻪدی ﺣﺎ
ﺳﻪرۆﮐﻪ 20
1 9 16 "ﺋ ﺳﻪﻻ ﺣ ﻟ ﻪ ﻪ د ﯾ ﺑ ﭘ ﺎ ﻦ ێﺮان ﭘێﯿ ﺮ ﺨ ﺋﺎﺷﺘﯽ ﺳ ﺑ ی ﯚ ﻪ ﯽ ھ ﭘ ﻋ ش ھ ﺎ ﻮ ﺎ ﻪ ر ﻧ ﺳ ﺳ د ﯿ ﺗ و ﻤ ﯾ ﯿ ﻪ ر 8 ﯽ ﺎﻧ ﻪ 1 ا ر ﻦ ﯽ : ﻣ ﺑ ھ ﭘ ۆ 7 ﺎ 3 ﻪ ﻛ ﻪ ر ﺋ ﯽ ﺣﺎ ﯾ ز : ﻧ ﻪﮔﻪر ﻮهﻧﺪی ﺑﮔﯚ ﺎﯾﻪﺗﯽ ﺟﯽ ﻣﻪﺣﻤ ڵﻮێﺴﺘﯽ 6ﻧﺎزم ده اﻧﯽ ﺑﺒێﺘ 3 ﻪ ﻣﻦو ﻧﻪ رێﺒﺎز ﺣ ﺣﻜﻮﻣﻪتو ﭘ 2ﺑﺎغ :ﺗﺎ ٨/٢٠ﻛﯚﻣﺎ ﻪوه ﺑﻪﺳﻪرۆﻛﯽ ھﻪدارێواﻢم ﻟ2ێﻨﻪﻛ ﺧ10ﯚﯾﺎن ﺳﻮر ﺑﻦ ،ﻻﯾﻪﻧﻪﻛﺎن ﻟﻪﺳﻮدﻪور د.ﯾﻮﺳﻒ ﻟﻪﮔﻪڵ 9رێﻜﺨﻪﻧﻪڕاوﺷنﯿوﺮواﯾنﻪ ﻣﻛێﺴﺘﺘﻪﯽﻓﺎوﺑﻪر 2ھﻪرێﻤﺪا ﻪ ر ﻟ ﻪ ﻣﺎن ﻪﻣﻼ ه ا " ﻪر دۆ ری ﺮاو ن ﺑﻪرﭘﺮس ﻧﯿﻦ ﻟﻪ ﭘﻪﻛﺨﺮا ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ی ﺑﺰوﺗﻨﻪوهی ﮔﯚڕان ﻛﯚدهدﺑهﻛﻣﺎﺒتﻪر ﺑﻪﭘ ه ﺑﺒﻤﻪ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪی ﭼﻮار ﺧﻪ ﺑﻪرهو ن ﺎ ﭘ ر ێ ھ ﺗ ﻪ ﯽ ڵ ﯽ ﻟ ﺪ ﻪ ﯾ ێ ﻪﻛ ﻨﻪوه ھﻪرێ دواﻛﻪوﺗ ﻻﯾﻪﻧﻪﻛﻪ ﺮ دهڕوات ﺪهﮔﺮﻧﻪوه ﻢ ﻧﺎﺑڕێﺖ ﺑﯚ ﭘﯚﺳ ﻨﯽ ﻣﻮﭼ 8
ﺗﻮ ﮐەم ﻟەﺑﺎوە ﺑێﺖ ﻟﻪو ﺗﻮرﮐﯿﺎ ﺑﻪ ﮐﺮدو ﺧەوﺗﻢ ش داﯾﻨﺎ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﯾﻪی رﻩﯾﻪﮐﯽ ﻧ ﺑﻮ ﻮێﯽ ﺷﻪڕ ﭘﻪ ﺑﯚ ﺷﻜﺴﺘﭙ ێﻬ ێﻨﺎ ﻧﯽ ﻟﻪڕۆژﺋﺎوا رﻟﻪﻣﺎن دﻩﮐﺎﺗﻪوﻩ
3
6
ﺑﻪ ﺑﻪ رﭘﺮﺳـــێ ﻜﯽ ﺑﺎی ﻧﻪ ﻟێﺪه وﺷﯿﺮوان ﻣﺴﺘﻪﻓ ﭘﺎرﺗـــﯽ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﺎوه ﻛﺎت ھﻪرێﻢ ﺑﯚ ﺑﻪﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ ﮔﻪ دهﻛﺎتو داوای دﯾﺎری ﺋﺎ ﻧﻮﺳﻪرێ ﺑﺰوﺗﻨﻪوهی ﺣﺎ ﻜﯽ ﺋێﺮاﻧﯽ ﻛﻪ ﻣﺤﻪﻣﻪ ﭘێﺶ ١٢ی ﺋ ڕاﻧﻪوه ﺷـــﺘﯽ ھﻪ ی دۆﺧﯽ د ﺳﺮوﺷـــ وراﻣﯽ وه ﺟﯽ ﻣﻪﺣﻤـــ ﮔﯚڕان "ﻋ "ﺋێــــﺮان ﭘ ﺋﺎﻣﺎژه ﺑﻪ ﯚﻛﺘ ﻛﻮرد ﺘﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜ زﯾﺮی ﺳـ ﯾﻪك ﻟﻪﻋ دهﺳﺖ ﻟﻪﻛﺎرﺑ ﯚﺑﻪر د.ﯾﻮﺳﻒ دهﻛﺎت ﻟـــﻪ ﻮد" ﺳـــﻪرداﻧﯽﻮﺳـــﻤﺎﻧﯽ ﺑﺒێﺘﻪوه ﺑﻪﺳﻪ ێﯿﺨﯚش ﻧﯿﯿــــﻪوه دهﻛﺎت ﻜێﺸ ﻮﺳ ﻟﻪ ﻟﻪﺑﻪ ــﺎﻣﺎﻧﻪ ﻣ ﻧــ ﺳـــﺘﺎن ﭘـــ ﺣﻜ ێﺘﻪ ﻮﻣﻪﺗﯽ ـــﻤ رۆﻛﯽ ﺑﺎرز ﺮسو ڕا ﮔ ـﺪهن ﺑﻪﻣﻪ ﻧﺎوﺑﺮاو ﯿﻠﻠﻪت ﻧ وه ،ھﻪر ﺳﻪرۆﻛﯽ ﭘﺮﺳﯽ ﺳﻪرۆﻛ ﺋﺎﻣﺎژه ﺑﻪوه ده ھﻪرێﻤﯽ ﻟﻪﺋێـﻮﻣﻪﺗـــﯽ ھﻪرێ ھﻪرێﻢ" ،ﻧﻮێﻨﻪ اﻧﯽ ﻟﻪﭼﺎوﭘ راﻣﺒــــﻪردا، ﺎﻧﯽ ﺣﺎﺟـ ھﻪوراﻣـ ﺎﻛﻪﻧﻪوه". ﻤﯽ ﮔﺸـــﺘﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯿﺶ ﻟﻪ ــﯽ ﻣﻪﺣﻤﻮدو ﺑـــﻪدوا ﮔﯚڕا ﯚڕﯾﻨـــﻪوه ﺳ ﺑﻪﺳـــﺘﯽ ﻧــــﺎزم ری ـــﺮان ێﻜﻪوﺗﻨێ ﺎﯾﻪﺗﯽ ﻛﺎری ﻛﺎت ﻛﻪ ﺳﻪﻻﺣﻪ ــﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯿ ﭼﺎرهﺳﻪر ﻧــــﺎزم دهﺑﺎغﻛﻮردﺳــــﺘﺎﻧﯿﺶ راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪ دهﺑــــﺎغ ﻛﯚدهﺑﻨﻪوهﺑﺰوﺗﻨﻪوهی ﮔـــﯚ ﮔﻪڵ رێﻜﺨﻪری ھﻪڵﻮێﺴـــﺘﻪﻛ ﻧﻜﺎرﯾﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ـــﻪﺑﺎرهت "ﻧﻪ ﻣﻦو ﻧﺸﯽ ﭘﻪﻛﺨﺴﺘﻮه ،ﺣﻜﻮﻣﻪتو ﺋﻪﮔﻪر ﺳﻪرﻛﺮ ﺟﻪﻏﺘﯽ ﻟ دهﻛﺎت ﻛـــﻪدﯾﻦ ﺑﻪھﺎﺋﻪ دﯾ ده ـــﻪ ﻛﺮ ﺑﻪ دﯾﻦ ﺋﺎو ڵێ ﭘ ـ ﺪی وه . ﺎﻧﯽ ﺗ ڕان ێﻨﻪ دﻧﯽ ـ ﺑ ﺮﺳ ﺋﺎﻣ ﺳـــ ـ ﺋێ ﺳﻪ ــﺖ دا داﯾﻪ ﺑﺰ ﺑ ﺋﻪ ـــﻪ ـــﺎ ﺋﻪ ﻟﻪ ﺎژه ھﻪ وﺗﻨـــﻪوهی ﺘﺎنو ﮔﻪر "ﺑﯚ ﺗﺎ ﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻛﺮد ﻛﻪ ﭘﺮﺳﯽ ﺮان ﺳـ ــﯽ ﺳ ٨/٢٠ ﺋﻪوروﭘﺎ رێﺒﺎز ﺣﻪﻣ و دهڵێﺖ ﺪاﯾﻪ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺎرهت ﺑﻪو ﻧﯿﻦ ﻟﻪدو ﺑـــﻪڵﻮێﺴـــﺘﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻻﯾﻪﻧﻪﻛﺎن ﻟﻪﺳ ﺑﻪوه ﻣ ﺋﺎوێﻨﻪﯾﺒﻪت ﺑﻪﺋﺎو ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋێــــﺮان ﭘێـــﯽ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ﭼــــﯚن ھﻪﻣﻮ ــــﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ـــﻪﺑﺎرهت ﺋﻪﻣﻪ ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﻨﺠ ﭘێﺸﮫﺎتو ﮔﯚڕاﻧ ﮔـــﯚڕان ﺗﺎﯾﺒﻪت اﻛﻪوﺗﻨﯽ ﻣﻮﭼﻪ".ﻼن ﺑﻪرﭘﺮس ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ ﺳﺮ ﺋﺎزاری ﺋﻪﻣﺴﺎڵ رێﮕﻪﯾﺎن ﯿﺎﻧﻪڕهوﯾﯽ ـــﻪر رهو ، ﺳــ ێﻨﻪ :ﺑﻪﭘێﯽ ﺑﻪ ﻟﻪھﻪرێﻤـــﯽ ﺑﻨﻜﻪ ﻓﺮاوان ﻻﯾﻪﻧــــﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﺋﻪوهﯾــــﻪ ﺑﻜﺎ ﺗﺎﯾﺒــــﻪت ﻧﺎﺑڕێﺖ". "داوام ﻟ ھﻪڵﺪێـــﺮ دهڕو ـﻮر ﺑﻦ ،دۆﺧﻪ ﭘێﺸﻮی ﯾﻪﻛ ﻛﻮردﺳـــ ﻟﻪ ﻟﻪﻧـــﺪهﺑﻪرﭘﺮﺳـــێﻜﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﻪوﺷـــﯿﺮوان ﻣ ﺎره ﻟﻪدوای ﺳ ﻜﺎرﯾﺎﻧﻪ. وﺷﺘﯿﯿﻪﻛﺎن ﻧﻪوت وهزارهﺗﯽ ﻟﻪﭼﺎوﭘ ﺋﺎوێﻨﻪ :ﺋﺎ ﺑﻪ ﮕﺮﺗ ﺘﺎنو ﺋﻪ ت ،ﺋﻪوا ﺋێ ﺳــــﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗ ﺑﻪﺷــــﺪار ﺑﻮن ،ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻻﯾﻪﻧﻪﻛﻪێﻨﻪﻛـــﺮاوه ﺑﺒﻤﻪ ﻛات ،ﺋﻪو دهڵێﺖ ﻟﻪﻟێﺪواﻧێﻜـــﯽ ﻮی ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻣﯿﻨﺪاری ﻣﺴـــﺘﻪﻓ ن ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﺑﻪﺑـــﺎی ﭘﺎرﺗﯽ ﺑﻪرﭘﺮﺳـــێﻜﯽ ﺴـــﺘﻪﻓﺎوه ﺑـــﯚ ـــﻪﻓﻪری ﻓﻪرد ﻧﻮ ﺋﺎوێﻨﻪ :ﻋ راﯾﮕﻪﯾﺎﻧێﻜﻪوﺗﻨێﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺷﺘﯽ ھﻪوراﻣﯽ ﺧﺎوهﻧﯽ دو ﻣﻠﺴﺘﺎ ھﻪرێﻤﯽ ھﻪﻧﺎرده ﻻﯾﻪك، ﺟﻪﻏﺖ ﻟﻪﺳﻪری ﯾﺎداﺷﺘﻪﻛ ﯿﺮﻓــــﺎن ﻗﺎﻧﻌﯽ ﺑﻪﺷﺪار ﺑﻦو ﻟﻪﯿﺶ ھﻪر ﺑﻪھﻪﻣ ﻟﻪﭘﺮﺳﯽ ﺗﺎﯾﺒ ﺑﯚ ﭘﯚ ﺎﻧﺪﯾﺪی ﭼﻮار راﮔﻪﯾﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗـــﺪا ﻛﻮردﺳ ﭘﺎرﺗـــﯽ ﺎوه ﻛﺮدوهو ﺋﻪو ﭘ ﻧﻪوﺷـــﯿﺮوان راﺳﺘﻪوﺧﯚ ﭘ ﮔﯚڕان ﺳـــﻪرد ﺋﻪوروﭘﺎ ﺑﻪدهﺳﺖـــﺪ ﻛﻪ دهﺳـــﻪ ت ﺑﻪﺋﺎوێﻨﻪدا دهﺑﻮ ،ﻧﻪك ﺋﻪ ﯿﺎر دۆﻻر ﭘﺎرهﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺘﺎن داﻧﻪ ﺋﻪو وﺗﯽ ﺳﺘﯽ ﺳﻪ ـــﻪ ﺋ ﺑﻪﺋ ﭘﻪ ﭘێﯿﺨــــﯚشﺳﻪر ﺋﻪوه ده ﺎﻧﯽ ﺗﺎڵﻪﺑﺎﻧﯽ ،ﺋﻪو ﭘﺮﺳﻪ ﭼ ڕێﮕﻪی ﮔﻔﺘﻮ ﺎﻧﺸــــێﻮه تو ﺑﻪھﺎدﯾـــﻦ،ت ﺑﻪﺋﺎوێﻨـــﻪ :رۆﻛﯽ ھﻪرێﻢ" .دوﺑﻪرهﻛـــﯽ ﻟﻪێﺴـــﺘﺎ ﻛﺎﺗـــﯽ ﺎوێﻨـــﻪی ﺑﻪ ﺑﻪزێـــﺖ ﻟﻪدا "ﺋﻪﮔﻪر ھﯿﭻ ﻻﯾﻪﻧ ﮔﻪڕاﻧـــﻪوهﭘێڕاﮔﻪﯾﺎﻧﺪوه ﻛﻪ ێﺸـــﻨﯿﺎرهی وهرﺑﮕﺮێﺖ .ﺮسو رای ﻟﻪﺳﻪر رواﻧﯽ ﺑﻜﺎتو ﺋﻪو وﺗـــﯽ " وهی ﻗﻪرزار ﺑێ ی زﯾﺎده ﮔﯚو ﻛﺎت ﺳﻪرۆك وهزﯾرﻟﻪﻣﺎﻧﻪوهﯾﻪو ﻧﻪ ﺑڕﯾﺎر ﻧﻪ "ﺋێﺮان ﺑﻪﺗﺎ ﺎرهﺳﻪ ره ﻧﯿﯿ ﺳ ﺳﺎ ﺑﻪ ﻛ ـ ﺋﻪ ر واﻛﺎ ﭘ و ی ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑ ﻣﻪ ێﻚ ﺖ. وه د زان ـــﻪ ﺋﻪ ـــﻪ ﻓﻪ رﯾﻪ ﻛێ ﻮرد ﺋێ ھﻪ ێﻨﺞ ھﻪ ر ﺑﻪ ﻻ ٢ ﺳﻪ ڵ ﻜﺮێ ﺑﻪ ﺑﺎ ۆﺧـ ﻣﯿﻨ ﻧﯿﻪ داوهﻛﺎن ﻛﺎﻧـ ﺮان ﺖ، ﯾﺒﻪ رزاﻧـ رۆﻛﯽ ﺣﻪدﯾﻦ ﺳـــﺘﯽ ﺳـــﺘﺎن روهھـــﺎ ﻣﺎﻧﺒـــﻪ ﺑﻪرﭘﺮﺳ ﻗﻮرسو دهﺳﺖ وﺗﯿﺸـ ﺪێﺮ دهڕوات" .ــﯽ ،دۆﺧﻪ١ی ﺋﯚﻛ ـــﻪ ﻣ ــﯽ ھﻪ ﺮاﻧﻪوهﯾﻪ، ﺧﯚﯾﺎﻧﻪ ـــﺪاری ﻻﯾﻪﻧﻪﻛﻪ ﺋﻪﻣﻨﯽ ﺑﯚ ھﻪرێﻢ ﻟﻪﺑﻪرﺋﻪ ــﯽ ﺑﺒێﺘﻪوه ﻟﻪﮔــــﻪڵ وﺗﺎﻧـ ﺗـــﯽ دوای رێ ﺋﻪو وﺗﯽ ﯿﻠﻠﻪ.ﯾﻮتو رێدۆـــﻢ ﺑﯚ ﭘێﺶ ﺳـــﻪرﭼﺎوهﯾﻪ ﺑﻪﭘێـ ﺘﯚﺑ ،ر، ده ــﯽ دهدرێــ ﮔﻪورهﻛﺎن ﻟﻪ ﺑﻪڵﻜﻮ ﺑڕﯾﺎره راﺑﺮدوﯾﺎن وهران ﻣﻮﭼﻪی ﺳـ ـــﻪ ﻟﻪوه ڕێﻜﺨـــﺮاوی ﻟﻪﻛﯚﺑﻮﻧـــﻪوهی ﺋﻪﮔﻪر ﺳﻪﻟﯿﻘﻪڕوﺑـــﺪات، ی د ﺗﻪ ــﯽ ﺳﺖ "ھﻪ ﺣﻪ ﻗ وه ﺋﻪ ﻟﻪ ﺋﯿﺘ ﻜﻜﻪ ﻧﺎو ــﯽ و ی و ﺳــ ﺧﯽ ﻣﻮل ﻛﯽ ﭘﯚ ـﻦ، ﺳﻪ ﻣﺤﻪﻮرد ﺑﯚ ﺑﻪ ﺑﻜێﺸ دۆ ﺳﺘﯽ ﻧـﺳــﺎﻛﺎت ،ـﻒ ١+٥ﻟﻪھﻪوڵ ﺗﻨﯽ ﻟﻪﺳﻪ داھﺎﺗـــﻮدا ﯾﺎن ﺑێﺖ د ـــﺮ ﺋﻪوهﻧﺪه ـــﻪ ﭘێﻨ وﺗــــﻪ ﺘﺎن ﺋﻪوهش ده ﺋﺎﮔﺎدار ﺑﯚ ﺋﺎوﻟێﺪواﻧـــﯽ ﻛێﺸﻪی ﭼﻪﻛﻪ ﺋﺎرا ﺑﻪﭼﺎوی ﺋﻪو وﺗﯽ "ﻣـ رو ﺋﻪواﻧﻪوه ھﻪوراﻣﯿﯿـــﻪ؟رﻧﻪﮔﺮﺗﻮه؟ ﺋﺎﯾﺎــێ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺋﺎوێﻨــــﻪ ﺋﺎڵ ﻛ ﻣﻪ ڕێ رﺷـــﺘێﻚ ﻧﺎودﺳـــﺳـــﻪرۆﻻﯾﻪ ﻛ ﮔﻪﯾ ﻛﻪ ێﺘﻪوه، ـــﺞ ﻻﯾﻪﻧﻪ واﻧﻪ ـــﻪرﺋرۆﻛﯽ ﯚزی ﻧێــــﻮان ﺋێ ی راﮔﻪﯾﺎﻧﺪ ﻛـدهﻧێﺘﻪوه .ﺋﻪو ﺑﯚ رێﻜﻜﻪوﺗﻦ ﻣﺘﺮ ﺑێﺖ ،ﺋﻪﮔﯿﻨﺎ ﺪاﯾﻪ ﻛﻪ ﺧﻪﻛﺑﻪـــﻪش ﻛﺎنﺮێﺖ د.ﯾﻮﺳﻒ ێﻨﻪ ،ﻛﺎر ﺑﻪﻟێﻜﮕﻪﯾﺸـــ ﻜﺪهﻛﻪون ﻟﻪﺳ ﺧﻪنو ﻟﻪﺳﻪر ﺸـــﺘﻨﻪ رێﻜﻜﻪ ﺋﻪو دا ڕێ ﻧﺎﯾﺒﯿﻨێﺖ".ﺧـــﯚم ﺋﻪﻣﻪ دهــﻦ ﻟﻪﻧﺰﯾﻜﻪوه ﻛﻪ ﻧﺎﯾﻪڵێﺖ ﻧﻪ ﺋﺎﯾﺎ رێﺒﺎزه؟ ﻧﺎ.ﺋﺎﺷـــﺘﯽ ـــﻪ م ﻧﻪوھﻪ ـــﻪ ــــ ﭘﻪدهرﻟﻪﻣﺎن ﭼﻪﻛﻪ ﻛﯽ ﻧﻪﭘﻪرﻟﻪﻧﯿﻪ واﯾﻪی ﻜﻜﻪورهن". وﺗﻦ ﺳــــﻪﺑﺎرهت ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋێﺮان دهﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ﻣﺎﻧـ ،ﻛ ـــﻪر دۆﺧ ﺘﻨﯽ ھﻪ ﺗﻜﺮ ﺷﯿﺮوانوهﻣ ﻧێﭽﯿﺮ ﺑﺰ ﺧﻮاﻓﺎزێﺖ ﻟﻪﻛﻪﻣوﯿﺎﻧﻪیﺧێﺮ ﻣﺤﻪﻣﻪد ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﺮانو ﭘﺎرﺗـ ﺑﯿﻨﻢ ،ﻣﯿﻠﻠﻪت ﻛـــﻪ ﻧﺎﯾﻪڵێﺖ وﺗﻪﻛﻪی ﺧﯚم ﺑ ﺋﻪوهﯾﻪ ــﯽﺎﺗﯽ ﺋﻪ وﺗﯿﺸـ ﻣﻮ ﺋﻪوه ﻛێﺸﭼﯽ ڕێﻜﺪهﻛﻪون ێﻚ رێﻜﻜﻪ دون،وﺗﻨـــﻪوهﺳیـــﻪﺑ ﻻﯾﻪﻧێﮔﻪﺑﺷــ ﯾﻪ ﻗ ﮔﯚڕﺎرهاﻧﯽتدوهﺑﻪﺗﻪوهو "ﺳﻮرﺑﺴﺘﻪ ﭼ ﺋﻪو وﺗﯽﭬﺎن ﺑﺎرزاﻧﯿﯿــــﻪوهــﯽ ﻟﻪڕێﮕــــﻪی ﺑﺎرزاﻧﯽ ﻟﻪدﯾ ﺑﻪوهش ﻛــــﻪ ﻛﺎت". ﺖ،ﻛﻪﻧﺎ ﻜﺮێـﺘﻪ ﻣﺎﻧﻪ ﻛﻮردوهﺳـــ ﺑﺎ ــﯽ "ﺋـــﻪ .ﯾﻮ ﺑﻪ ﺣﻪﻣﻼن ﭼﺎﻛﺴ وهزﯾﺮێﻜـــﯽ وه ﻔﺮۆﺷﻢ، ـــﻪ ﺘﺎنﺴﻪﯾﻪﻛﯽ ﺎوی ﺑﻪﻧﻪ ﭘـــﺮس ﻟ ﻟﻪﺳﻻﯾﻪ وانﯾﻦ،ﯾﺪا ﺑـــﯚ وﺷـﻜﺪاــﯿﺮﺑﺪه ـــﻪﻧـرــﯽ ﺣﺳﯿﺎﺳﯿﻪی ﻛﻪ ده و ﺳـــﻪ داوای ﻟﻪ "ﻟﻪم ﻣﺎوهﯾﻪدا رێﻜﺪهﺧﺮێﺖ ،زاﻣﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺋ ﺪی ﺋێﺮاﻧﻪوه ده ﻣﺎﻧﻪوه ی ﻣﯿﻠﻠﻪت ﻧﯿﻪ ڕێﻜﺒﻜﻪﻛﺮون ﺳﻒ رﻣﺤﻪ وێﺖ ﺋﻪﺣورﻜﻮم ك ﻮﻧﯽر ﺳﻪ رێ ی ﺳﻪﺑ ﻛﻪ ـــﺎ ﻣﻪ رﻛﺮ ھﻪ ﺑﻪ د رﭼ رێ ھﻪ ـــﻪ زی ﺎره ﻗﻪ ﻜﺒﺨ ﻣ وﭘﺎ ﻣﺎﻧﻪ ﻣﺘﻪ ر ﻟﻪ داﯾﻪ ﺳﻪ ﺒﺎز ﺎوه ك ت ﺗ ﺑ ﻛﻪ وه ر دوه ﻛ ﻛﻮر ﺎﺗﻪ ﺋێ ﯿﯿﻪ ﯾﺪاـــﻪی ی ﺧﻪﺋﻪممو د ﻧﺎﻛﻪ وﺗﯽﻻی دۆﺧ وه". ﺑـــﻜﺎت ێﺸـــﻪیﻟﻪ ﺗﻪوه".دﺳـــﺘ ﭘﯚﺳﺘﻪﻛﻪ ﺴﺘﻪﻓﺎﻻﯾﻪﺑﻜﻪﻧﻪووێ وﺖ،ادهزاﻧێﺖ ﺗێﻜﻪوﺗﻮه ﺑﻪو دۆ ﯿﺰﺑـــﻪم ،ﻣﻦ ڵێﻦ ﻣﻦ ﺧ ﺑﻜــــﻪن ﯾﻪ ﺮان ﻛﺮدﺑﻮ ﻛﻪﻧﺎوﺑﺮاو دو ﺟﺎر ﺋــــﻪو وﺗﯽ "ﻣـﺎﺳﺎﯾﺶ ﻟﻪم ﻧﺎو ێﺘﻪ ھﯚی و ﻣﻮﭼﻪ وﺑــوهـﺮاو "ﮔﺮﺋﻪﻓﺘﯽ وﺗـــﻮهدوﭘﺎتﺋێﺴـﭬــﺘﺎ واﻧﻪ ﻻﯾﻪ"ﺋێ ﻛﯽﺴﺘﺎ ﻛ ﺎﻧﯽ ﺗێﻜﻪ ﺧﻪی ﯾﻪ وه".ﯾﻪ ﺑﻪھ ﻟﻪدهرهوهی ﺧﺎوهﻧـــﯽ ﺋﻪمﺎوهﻧﯽ ﺋﻪو د وﺗﯿﺸـــﯽ ﺋﻪوهی د ﻛێﺘﯽو ﮔﯚڕان ر ﺗﻪدهﺧﻮﻟێﻚ ﭘێﻤﻮاﯾﻪ ﭼﺎره ــﻦ ﺋﻪوه ﻧﺎزاﻧـــﭼﻪﯾﻪداﯾﻪ، ،ﺋ ﯿﺰهی ﺑﻪ"ﺑﻪرﯾﺘھﯿﺋﻪـــﭻﯾﻪ ﺋ ھﻪرێﻤـــﻪوه ،ﯚی ﭘﺮﺳﯽ ﺳﻪ ﻛﮕﺮﺗﻮﺷﯽ ﻣﺎ "ﺋﻪم ﺣ و ﺎﺗﯽ ﺑﺎ ﺗﺮهوه، ﺧ ﻛﺘﺮشﺑﯿﻨﯿﻨﯽ ﭘﻪرﻟﻪ ﺟﻪێﺴـ ﯾﻤﻮﻛﺮا ﻏﺘﯽــﺘﺎﻟﻪوه دﻧﯽ ﻛﻪ ـــﻪو ﭘوﺗﯽ ﻣ ﻧﮓ ﺑﻪﺳﻪر ﺳﻪ ﭘﺎش ﺗ وهرﮔﺮ ﻛ ێﻮﯾ ﺑﺒێﺘ ﺎﻧﯿﺎ ﻟﻪﺑﺷـــ ھﻪﯚﯾـــﺎن ﺳـــﻪ ﻣﺎنو ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯿﺗﻪمو ﺋﺎﯾـــﺎ ﺋ ﺳﯽ دهﻛﻪن ،ﯿﺰﺑﺎﻧﻪ زۆر ﺳﻜﺮێﭙﻪ ﺑﺎرزاﻧـــﯽ،وﺳــــﺎڵﯽ ﺗﺮ ﺑــــﻪازی ﺑﻜﻪن ﺑﯚ دهﺑێﺘﻪ ﻣﺎﯾﻪی ﺳــــﻪر ﻛﺮدﻧﯽ ـﻢ ،ﺑﻪم ڕ ێﻮه ﺑﺎ ﺮدهوه ﻛﻪ وﺗـــﯽ "ﭘﺮﺳـ ﺳـــﻪﻻﺣﻪدﯾﻦ ﺑﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ﺮۆﻛ ﺑﻪ ﯾﻪ ﻣﺘﻪ ﺗﻨﯽ ﯾﻨﯽ ر ﻓﻪ ﺴــ ك ﺴﺘﯽ ﺳﯽ ـــﻪ ﺴﻞ رﭘﺮ ﺑﻪ ﺧﻪ دا ﭘﺎﻧ رﻛﺮ ـﺘﻪ دو ﻛێ ﺸﻦ ﺑﻪ ﻛﺎﻧﺪﯾـــ ﺑﻪ ﺳێ و ـــﻪم ردوﻛﯿ م ﭘ ﻓﺎدا دﻧﯽ ﺪوه ﻣﯽ ﺑﯚ ﺋﭘﯚﺳﺘﯽﺳـــێ ﭼـــﻻﻧﯿﻜﻪ ﻛﺎر ﺑﻮه ﻛــــﻪ ﺑﻪم وهﻣﯽ ردهوام ﺑێﺖ ﻟﻪﻧﺎوﭼﻪﻛــــﻪدا ،دروﺳـــﺘﺒﻮﻧﯽ ﺸﻪﻛﺎن ﺪی وایﻣﻪﻟوهێﻨﻪﻛﺮاوه ھﯿـــﭻ ﻛﺎرﯾﮕﻪــﯽ ﺳـــﻪرۆﻛﺎﯾﻪ ھﺎﺋﻪدﯾﻦ ﻛﻪ ھﻪﻣﻮ ﻜﯽ ﮔﯚڕان ﺑﯚ ﺋﻪوروﭘﺎ ،ھﻪ ﻧﻪوﺷﯿﺮ ﺸـــﯿﺎﻧﺪا ،ﺑﯿﺮ ﻟﻪ ﺑﻪﺳـــﻪر ﺧﯚﯾﺎن؟" ﺣﯿﺰﺑﺎﻧﻪ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺮﺳﯿﺎرێﻚ ﺳﻪرۆھﻪﻓﺘﻪ ﺷﺎ ڵ ﺋﺎﻣﺎژه ﺑﻪ ﯾﻪ،رێ ﻟﻪﺑﻪ ﺑﻪ ھﻪﺑێﺖ" .ﺧﯚﺗﺎن دهﺑێﺖ ﺋێــــﺮان ﺋﻪوه ﭘﺮﺳـــﯽ ﺳــــﻪ ﺗﺎ ﭼﺎرهﺳـ ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ـــﻪوه دهﻛ ﻛﯽ وان ﺑﺮۆﻛ ﻮاررﺋﻪﻻﯾﻪوهﻧﻪﻛﻪ ﺑﯚ ﻧﻪﺑﻮه ،ﺋﻪوهی رﯾﻪﻛﯽ ﻟﻪﺳـــﻪر ﺗﯽ ھﻪرێﻢ ﺳـــﯿﯿﻦ ﺑـــڕۆن ،ﭘﺎ ری ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻟﻪ وه دهﻛﺎت ﺴﻮڕاوێﻜﯽ ﺮێﺖ ﻟﻪﺑﻪ ھﻪر ﻢ". ﺴﻞ ،ﻧﻪو رژهوهﻧﺪی رێﻜﻜﻪوﺗﻨﺎﺗﺎن ﻟﻪھﻪرێﻤﯽ ﻛﻮر رۆﻛﺎﯾﻪﺗﯿﺶ ﺋێـــﻪرﻛﺮدﻧﯽ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗـــﻮ دهو دهرﺑﺎرهی دو ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮ ﻣﺤﻪﻣﻪد ﻛﯚﺑﺒﻨﻪﺷﯿﺮوان ﻣﺴﺘﻪﻓﺎوﻟﯿﻦ ﯾﺎﺧﻮد وﺗﯿﺸﯽ ﺋـــﻪو دهڵ رﺗﯽ ﺑﻪﺧﻪﯾﺎڵﯿـ ﺳﻪر ﺋﻪژﻧﯚ وﺑﻪرﭘﺮﺳـــ ﻟﻪ ێﺖ "ﺋێﺮان ﭘ ــﺪا دﺳﺘﺎن ﻧﺎﺑڕێﺖ".ﺮان ﭘێﯽ وه". ﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺗـ اده ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮهﻛﺎن ﺗﺮێـــﺖ ﺋﻪﺳــ ﻛﻪرﺗﺒﻮﻧﯽ د.ﯾﻮﺳﻒ ﺳﻪر ﻛﻮرﺳﯿﯿﻪﻛﻪێﯿﺨﯚش ﻧ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﺳﻠێﻤ"ﭘﺎرﺗﯽ ﻣﻪﺑﻪﺳـــ ﻧﺎﯾﻪت ،ﻗﻪﯾ ﻛـــﻪن ﻟﻪﭘێﻨﺎ ــﯽ ﺑﻪﺋﻪ ﯿﯿﻪ ﻧﻘﻪ ﺑ ﺳـ ﺎرز زۆر ﺗﯚﻛﻤﻪو ﭘﺘﻪـڵﯽ ﻧﯿﻪ، ی وی دروﺳـــ ــﺖ ﺑ اﻧﯽ ﺋﺎوێﻨـــﻪ ،ﺎﻧﯽ ﺗێﻜﺒﭽێ ﺘﯿﻪﺗﯽ ﺮاﻧێﻜﯽ ﮔﻪ ون". ﻤێﻨێﺘﻪوه". ﺳـــﻠێﻤﺎﻧﯽ :ﺖ". ﭘﺮﺳـــﯽ ﺳ ورهﺗﺮو ﻟﻪﺑﯿﺮﭼ ﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺳـــﻠێﻤ ﻣ ﺎﻧﯽ ﺑﺰوﺗﻨﻪوهی ﺑﺎژێﺮهواﻧـــﯽ ﻧﺎﭼﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﭼـــﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ﻮﻧﻪوهی ﺤﻪﻣـــﻪد ﺑﺰوﺗﻨﻪوه ﺑﻪﺋﺎوێﻨـــﻪی ﮔﯚران ،ﺋﺎﺳﯚ ڕازﯾﺒﻦ ﻣﻪﺳـــ ﻮارﻻﯾﻪﻧﻪﻛﻪ ﺑﯚھﻪرێـــﻢو ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪﻛﻪﯾﺎن ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ راﮔﻪﯾﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﺳﻪرۆﻛﯽ ھﻪرێ ﻌﻮد ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺋﻪوهی اﻧﯽ ھﺎ ﻟﻪﻧﺎڕهز ﻧﺎوﺑـــﺮاو ﺋﺎ ﻤﺪا ﺑﻤێﻨێﺘﻪوه ﻟﻪﭘﯚﺳﺘﯽ وﺗﯽ ". ﻣـــ ﻛﻮرد "ﺑﻪرﭘﺮﺳـــﺎﻧﯽوﺗﯿﺎن دهﻛﺎت ،اﯾﯽو ﻟﻪ د ﺎژه ی وای ﺑ ﭘﺎ ﺋﻪو ﻛﯚﺑﻮﻧ ـــﻪوه دهﻛﻪنﺳـــﺘﺎن ﺑﻪ رﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻗﯚڵﯽ ﺑﺰوﺗﻨﻪوهـــﻪوهی داھﺎﺗ ﻛﺮد ﻛﻪ دوا و ﺋﻪﻧﻘﻪﺳﺖ ێﻨﻪی ﺑوﮐ وهزﯾﺮی ﻛﻪ ﺑێ ﻣﻮﭼـــﻪ وا ﻟﻪﺧﻪڵﻚ دهﺑێـــﺖ ،ﺋﻪو ی ﮔﯚڕان ﺑڕﯾﺎ ﻮی ﭘێﻨﭻ ﺮاوهی ﻧﻪ ﺋﺎﺷﺘﯽ وﺷﯿﺮوان ﺣﺴـــﺎﺑﯽداراﯾﯽ ﺑـــﯚ ﺗﻮر ﺑێﺖ ،ﻧﺎردﻧﯽ ﻟﻪﺑﻪردهﺳﺘﺪاﯾﻪ وﺗـــﯽ "ﺋﻪﮔﻪرری ﺧﯚی ﺑەﭘێﯽ دا ھﻪوراﻣﯽ ﻣﺴﺘﻪﻓﺎ ﺑ ﺗﺎی ﯾەﻛێ ﻛﻮر ﺎﻧﻜـــﯽ ﺑﻪﺗــ ﻛﯿﺎو ﭘێﺪاﻧﯽ ﺑﮋاردهﻣﺎن ده و ﻟﻪﮔﻪڵ ﭼﻮار ﻣﺎن زۆر داراﯾﯽ ﺑﺎرز ﺑەﻟێ دﺳﺘﺎن ﺑەھﯚی ﺘﯽ وەﺑە اﻧﯽ ﻟﻪﺳﻪرـﺎڵ داﻧێﺑﻪ ﺑێﺖ". ﻛﻪ ﮔﯚڕاﻧﻪ ﻻﯾﻪﻧﻪﻛﻪ ﻗ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮی رھێﻨەراﻧﯽ وهزﯾﺑﯚﺮی ﻛﯽﮑﯿﺪا ﺑﻪڵﮕﻪﯾﻪ رو ﻟ ﺸﺎو ﺳەرﻣﺎﯾەی ەﯾﺮاﻧﯽ داراﯾﯿەوە ﻗﻪﯾﺮ ھﻪردو ﺑﻪرهیﺋﯿﺴـــﻼﻣﯽ اﻧﯽ ﻻی ﺗﻪ و ﺧﺎ ﺳﯿ ەدە ﺑﯿ اوه ﻟﻪھﻪوڵﯽ ﺎﻧﯽو ﻣﻨﻪﯾﯽ رەوەی ﺎﺳـــﯽو ﺳـــﻪ و وﺗﻪﺑێﮋی ﻣﻪﻛﺘﻪ ﭘﺮﺳـــﯽ ﺳـــﻪرۆ رازﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺋﻪﺑﻮﺑﻪﻛ ﻟﻪﺗﺎران د ﺗەﺑێـــﮋی ﯾە ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن دﺧﯚﻣﺎڵﯽ ﺋێﺴـ رﻣﺎﯾﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟﻪ داراﯾـــﯽ و ﻻﯾﻪ ﻧﻪ ﻛﺎﯾﻪ ﺋﻪ ـــﺮ ھﻪ ﺗﯿ ﻣ ﺳ ﻨﯽ ﻣﯿﺮزا ﺳﺎﺑﯿﺮ ده ﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﯾﻪﻛﮕ ﺪاﯾﻪ، ەڵێـ ﻛێﺘـــﯽ ھﻪرێﻢ ــﺘﺎ ژﻣ ﻟﻪداﻧﻮﺳـــﺘﺎﻧﻜﺎری ڵﻪدﻧـــﯽ ەﻛﺎت، ﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧ ﺮﺗﻮ ﺳەرﻣﺎﯾــﺖ "ﺗەﻧﮫـــﺎ ﻟەﻣوەﺑەرھێﻨـــەران ﺗێﭙﻪڕﻧﺎﻛﻪن،ﺎرهﯾﺎن ﻟﻪﭘﻪﻧ ھﻪڵڕﺷﺘﺒﻮ ھﺎﺗﻮﻧﻪﺗﻪ ھﻪﺳﺘﻤﺎﻧﻜﺮد ڵێﺖ "د ﻧﺎوﺑـــﺮاو ﺋـــﻪوه ﯿﺶ ﺑﺴﺎزێ ھﯿﻮا ھﻪ وای ﺋﻪﻧﺪاﻣـــﯽ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗ ﻦ". ﻛﯚﺑﻮﻧﻪ رێﻢ ﺠﻪ زۆر ٢٣ی ی ەدا ھﻪ ﺴـــ ﺋەو ﺑـــڕ ﻻﯾﻪﻧـــﻪی "رای ﺟﯿ وه ﭘێﻨـــﭻ ﻗﯚڵ ﻮی ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯽ ﭘﺎرﺗﯽ". ﺣﻮزهﯾ ﺋﺎﺳ ی روﻧﻜـــ ﺋﻪﮔﻪر ﺋﻪم ﺎﻧﯽ ﺑﻪھ ﻧﺪێﻜﯿﺎن ﻟەﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻛ ری ﻛﻮرد ﺷﻮﻗەوﺎڵﺪا ١٣٥٠ﺑﻛﻮردهﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑﻪ وﺗﯽ "ﺳﻪرﻣ دهﺳﺖ ﻛﻮرد ﺑﻪراھ ﺟێﮕﺮی وات ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﻧﻪر ﺑﺎﺑﻪﺗﻪ ﺑﻪﻣﺸێ ﺮان روﻧﻪداتو دهﺑێﺘﻪ ھﯚﻛﺎری ﺋﻪﺮدهوه ﻛﻪ ﯿﯿﻪﻛﺎن ێﻨﻪرێﻜـــﯽﯚی ﺋﺎو ﺋﻪڵ ﺋﻪو ﺋێﺴـــﺘﺎ ﻟێﺸﺎو ﺳﻪ ﺎﯾﻪ ﺧﺎﻧﻮﯾﺎن ـــﻪ ﺳﻪﺑﺎرهت ﺎواز ﻟﻪﻧﺎو ﺳـــ ﺋﺎوێﻨە ،ڕﯾﻮە". ﺟﻪﺘﺎن ﻮازه ھﻪر ﺋﻪو ھﻪرێ وهزﯾﺮی ﭘێ وهی ﺳﯿﺎﺳﯽو ﺋﺎﺑ ێﻨﯽ ﻟﻪ ﭼﻮار ﻻﯾﻪ دهڵێﺖ ﺑﻪ ێﻨﻪ ،ھﻪوﻟ رﻣ رهو دهره داره ﺗﺮﯾ ﺑﻪﺟ ﺑﻪ ﺮاﻧﻪـــﻪوه ﻓﺮۆﺷـــﺘ ﯿﺎنژﻧﯽ ﻗﻮ رﺑــێﺪه ﻤﺎﻧـــﯽﻗﻪﯾﯾﻪ ـﺎنھ ﺗﺎﯾﺒـــﻪت ﻮریو ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ ﺳـــﻪر واﻗﻌﯽ ﺧﯚی ،ﺋﻪوا ﯾﻪ ﺳﻮرﺑێﺖ ﻟﻪﺳﻪر ھﻪ ﺳـــﺎزان ﻋﻮﺳ ﻤﯽ ﻛﻮردﺳـــ ﺸﻤﻪرﮔﻪی وﺗﻪﺑێـــ ﺳﻠێﻤﺎ ێڵﻦ ﻧﻮێﻨﻪ ﺑﻪﻛﯚﭼﯽ ﺳﻪرﻣ وه دهﺑـــﻪن ،ﺋﺎﯾﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﺰ ﺸـــﮔ وهﻣﻪﻛﻪی ﭘﺮﺳﯽ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪ ﻧﻪﻛﻪ ھﻪﯾﻪ ﭘ ﺋﺎوێﻨـــﻪی راﮔﻪێﺮ :ﺋﻪﺑﻮﺑﻪ ﻧﺪێﻛ م ر دﯾ ﺣﻜ ﻧﯽ: ۆژیﻜـــەشﻮە .ھەرو رۆ ری ﻛﺮ ﺋﻪ ﯿﺎﻧـ ﻟﻪ ھﻪ ﯾﺎ ﻮﻣﻪ ﺘﺎن ەھﺎ ﻛﮕﺮ ﻣڕ ﺋﻮ ژاﻧﻪ ﺑﻪ وه ــﯽ ﺣﻜ ھﻪ ﮋی ﺗﯽ ـــﻤ ڵﻮێ ده ﺋﺎ اﻧﻦ ﺗﻮو ۆش ﻋدۆﺧﯽ ﺳـــﭙﺎﮔـــرد،ﻮێ ﺗێﻠێ ﯾﺎﻧﺪ ﺗﯽ، ﺎﯾﻪ د ردهﮔﺮ ھﻪ ﺴﺘﯽ ﯾﻪﻛێﺘـــﯽ ﺳﯿﻦ ﻣﻪﺣﻤﻮد ﻛﻮرد ﺋێﻤـــﻪ "ﺋﻪﻧﻮه ڵﻪدﻧﯽ ﻮﻣﻪﺗﯽ ﻟﻪﭼﺎوﭘێﻜﻪوﺗ وێﻨﻪ :ھﯿﻮا ﻣ ﺑێﺖ". ێﺸـــﻨﯿ ﺎن" ﺋﺎ ﺳێ ﻛﯚ ﺋ ﻟﻪﻣﯚ ﻛـــﻪ ﻛﻮر ڵﺪهﻜﯽﻜﯽ ھ ـــﻪوهش دهڕ ﻮﺳ ﻛ ھﻪ ﻮرد ھﺎوﺑﻪش دهﺑێﺖﺑﻪم دوێﻨﯽ ﺎری ﺑﯚ ﭼﻮار ﻛﻪ ﭘﺎرﺗﯽ ﺳـــێ وﺗﯽ "ﺋﻪﻣڕۆﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ ﻛﻪ ﻧﺎﻛﺮێﺖێﺖ ،ﺋﻪو وﺗـــﯽ ڵﻮێﺴـــﺘﯽ ﻟﻪﺳﻪر ﺣﻪق واﯾـــﻪ ﻣـــﺎژه ﺑـــﻪوه ری ﺣﺎﺟﯽ ﻋﻮ ﺎوێﻨـــﻪ، ﺳـــﺘﺎن ﺋﻪﻧــ ادهﻧﺮێﺖ ﻟﻪ ﻤﺎن ﻨێﻜ ﺧﻪنﺣھﻪوﻟێﺮداەﻧـــﮕﺎریو ﺋ ﭘێﻜﮫﺎﺗـــﻮن ﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺋﺎﻣــ ﺳـــﻜﯚ ،د.ﺋﺎﺳـــﯚھﻪرێﻤﯽ ﻛ ﯿﺮزا ﻛ دﺳﺘﺎن ﺑ ﺳـــﺘﺎن ﻛﻪ وهﺑﻪ ﺧ ھﻪ داﺑ ـﻮه را ھﻪ وات ھﻪ ـــﯽ رھ ﻮرد زﯾ ەﺋﺎ رێ ر وﻟ ﯚی ﺳـــ ﻨﺸ ری ﯾﮕﻪ ﻟﻪ ﺟ ﺎﻧﻪ وێﻨ ﺋﻪ "ﻗﻪ ێﻨﻪ ﻤﯽ ﺳـــ ﭘﻪ ێﺮ: ﺗﺎﯾﺒ ده ﻧ ﺣ ﻟﻪ ﻻﯾﻪ ر م ﯿﻨﻪ ﺎﺑﯿﺮ ﻟﻪ ﺑﻪ ﯚﻣﭙ ﯾﺎﻧﺪ ﺎڵﻪﺗﯽ ﯚره ﺑﻪ ﯚﯾڵ ﻣ ﺳـــ ﻛﻪ ﻮﻣﺎﻧو ﻛ ﺎﺟـ رۆﻣ ـﺎژه ﺘﺎن ﻟەﻣﺎو ﮔﯿ ﺎﻧﯿﺎ ﺑﯿﺎﻧﯿ ەی راﮔەﯾﺎﻧﺪ اﻧﯽ ﺧﯚﭘ ﻛﻪی ﺟﻪ وﺗ ٦٠ﻣﻠ ھﻪڵﻮێﺴــ ھﯿﭻ ﻻﯾﻪﻧێﻚ ﺳـ ﺎﻋﻪﺗﻤﺎن واﯾﻪ ﺑﻪﺷـــﻨ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﺎت ﻛﻪ ـــﻪت ﺑﻪﺋ ﺋﻪﻧـــﻮه ﺑﯚ وهﻣﺪاﻧﻪ ﭼﻮار ﻻﯾﻪﻧﻪ ﻧﻪﻛﻪ ﻛﺮدﺑﻮ ،ﻛﯚدهﺑﻨﻪوهو ﻛﺎﺗﮋﻣێﺮ ﻧﯚ ﯾﺎ وه ،ﺋﻪو ﺎﻧﻠﻪدهﺳﺘﺪﺗﺮ ﻛﻪ ﺋﻪوه ﻤﺎن ﻟﻪﭼ ﺳﺪا ﮔده رهێﻚﻮێ ــﯽ ﺎﻧﯽو وێﺴـــﺘﺮن زاﺳـــێﺮچو ﻛﯚﻣێﯚڵﯽ ﺑﺎرودۆﺧ ﺑﻪوه دهﻛﺎت ﻛﻪ ﻛ ﻧﮕـــﯽ ﺗﺎڵﻪﺑﺎﻧﯽ روﺳـــﯿ ەداﺗﺎﺋێﺴـــﺘﺎ Vﻟﻪەی ﯿﺎر دﯿﺸﺎ ﻛە ﯿﺸـ ۆﻻر وﺗﻮوه دهﺑێﺖ ﭼﻮار ﻻﯾﻪﻧﻪ ﺳﯿﺎﺳ ﺎوێﻨـــﻪدا ھﻪ ﺋە ــﻮر ﺎﻧﻪی ﭘ ـﺘﯽ ﺧ داﻧﯿ وهی ﺋﻪر ﮕﺎﻟﻪوه ﺳـــﻪرﻗﺎڵ ﻧـــﺪه ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻪﺋﺎوێﻨﻪدا را ﺎوﭘێﻜﻪوﺗﻨ ری ﺣﺎﺟﯽ ﻛﯚدهﺑﻨﻪوهو ﻛﺎﺗﮋﻣێﺮ ﯾﺎﻧﺰه ﺳـــﺎﯾﯿﻪ ﺘﯽ ﻜﯽ ﺳﻪﺑﺎرهت ـــﻪی ﻮرد اﻧﯽﻮارﺋﻪﻓﺴﻪژﯾرێﻦ". ﺟﯚرێﻚ ده ﺎش دﯾﺎرﯾﺪه ــﯽ "ﺋـــﻪ ﻧﺪهدران ﻟﻪ وﻟێﺮﻣﺴرهﺎڵﺪا ﮔﺮۆ ﺑڕﯾﺎری ﺑە OM ت". ﺋﻪو ﻗﻮ ێﺶ درو ﺋﻪوا ﺳﺎزان ﯚی ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺑێﺖ ﻟﻪﺳﻪر ﺑﯚﭼﻮﻧﯽ ﺋﻪو ﭘێﺸﻨﯿﺎراﻧﻪوﺸـــﺘﻦ ﺑﯚ ﯿﯿﻪﻛﻪ ﺋـــﻪو ﻛﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻟﻪدﻧ ﻧﻪﻛﻪ ێﻜـــﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﻛﻪ ﺑﻪده ﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ ﻣﭙﺎﻧ ﺋﻪڵﻤ دا ﻛﺎن ﺟﯚرێﻜـــﯽ ﺑێﺖ ﻟﻪﻧـ ﺎﻧﯽوەو ﻟە ﺟێﮫێﺸـــﺘﻨﯽ ﻛ ﺳﯽ ﻛەﻧەدی راﺳـــﺘﻪﻗﯿﻨﻪی ﺋێﺴـــﺘﺎﯾﻪوه ﺋﺎﻣ ﺳـــﺘﺎن ﺑﻪم ﺑﻪدژی ﺳﻪرﺑﻪﺧﯚﯾﯽ ﻛﻪن ،ﺋﻪو ﺴـــﺗﺪهﻛﭼﺎﺗﻪوه.ﻛﯚ ﺳﺘﺒﻮﻧﯽ ﻧﻪوڵﻜﺮدوهﺗـــﻪوه ،وهی ﻗﻪﯾﺮاﻧﻪﻛﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺋەﻣﺮﯾﻜـیﺋﺎوێﻨﻧەﻣ ھﻪﺳـــ وﺗـــﯽ "ﻟـــﻪدوای ﺷﻪﺷﻪم دروﺳﺘﺒ ﯾﺎن دهردهﭼێ روﻧﺎداتو ﺳـــﻪ ﺋﻪﮔﻪر ﺳﻮرﺑێﺖ ﺗﺮ ﺟێﺒﻪﺟێﯽ ﻟﻪرۆژﺋـــﺎواو ﻟﻪ نو ﺑﭽﻦ ﻟﻪدو ﺳــ وهﻣﯽ ﭘﺎ ﺳﯿﺎﺳﯿﻪﻛﺎن ﺳـــﺖ دا وا ﺑﺮﯾ ـــﻪ، ﯿﺎدا واﯾﻪ زۆرﺟﺎر ﻛﻪ ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ ﺷـــﻪ ﻋێﺮ ﺗــ ــﺎو ﺧﻪڵﻜ ﺎﯾﯽو وﺗﯽ "روﺳﯿﺎ ﺗﯿﻪ ﻛﯚﭼـــﯽ ﻛ ـــﻪی رێﭙ ﭘێــﯽو ﯿﺴ ھﻪوﻟ ﺖ". ێﺖ، ێﺮ :ﺑﺮﯾ ھﯿﺴـ ﯿﺎی ﭘﺸﻜەﻛﺎﻧﯿ ﺳـــەروﺑەﻧﺪی ﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺎن ﻛﻪ روﺳـــﯿﺎ ده ﺑﯚ ﺋـــﻪو ﮔﯚڕاﻧ ﺎدهﯾﯿﻪﻛـــﯽ وادهم ھﻪﻟﻮﻣﻪرﺟﯽ ﺋێھﻪرێﻤﯽ ﻛﻮ ڕ اﻗﯽ ﮔﺮﺗﻮه ،ﻋﺸـــﻪوهن ﻧﯿﯿﻪ ﺑﻪرهﻛ ﺘﻤﺎﻧﻜﺮد ﻻﯾﻪ ٢٣ی ری ﻟﻪ ﺑﻜﻪن، ﺎره ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎن ـﺘﻮﻧﺪا ،ﺋﻪﮔﻪر ﺳرﺗﯽ دهدهﯾﻨﻪوه ﻛﺎﻣﯿﺎن رازی ـﺮه ،ﺋﯿﺘﺮ ﭘﺎرﺗـ ﯿﺶ ﺑێﺖ ھێ ھێﺮﺷـــﺒﻪر ﺑﯿﺎﻧﯿﻪﻛ ﺎﻧﯽ ﻛەﻧـــﻜﺎریــﯽ ﺸــ ﺋـﻤﻪﺗﺎﻟرﮔﻪ ﺋﻪﻣـــﻪ ﺴﺘﺎ ھﻪڵﻪ ﻛﯚﻣﻪڵ ردﺳﺘﺎن ﻧﯿﻪ، ھﻪ ﺣﻮزهﯾﺮاﻧﻪ ﺗﺮازاﻧﻪوه ﻛﻪﻣﺘﻪﮔﺮﺗﻨﯽ ﺷـــﻨﮕﺎل ﺋﻪو دهڵێﺖ "ﻣﻪﺎﻧﯽ ھﻪﻧﺪێـــﻚ ﻏﺎﻓﻠﮕﯿـــﺮی دهﺰی داﮔﯿﺮﻛﻪرو ﺋﻪﻣـــﻪی ﺋێﻤ ﻟﻪﺳـــﻮرﯾﺎش ﻟﻪﺳﻮﭘﺎی ﺎﻧﻪ ﻛﻪ ﺑﻪﻧﺮﺧێ ﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ـــﻪر ێﻜﯽ ـــﭙیـــﻤﺣﻜ ﺴـــﻛﻮر دهڵێﺖ "رو ﯾﻜﺎت ﻟﻪﻧﺎ ﻜﺎرﯾﺎﻧﻪ ﻧﯿﻪ ﺷـــێﭭﺮۆﻧﯽﺎﻧﺪان ،ﺳەرﺑﺎریﻓﺮۆﺷـــﺘ ﺧﻮازێ ﻛﻪ وﺗﯿﺸـــﯽ " ﺑﻮ ﻛێﺸﻪ ﻧﯿﻪو ﺋــﯽ ﺑﻪھﻪر ﯚڵﯽدﺳ ﯿﺴ ﻟﻪﺑﺎرهی ـــەدیو وهزﯾﺮی دﻧﯽ ﺋﻪ ﺗـــﺮــﯽڕاوﺑﯚﭼﻧێﻜـــﯽ ﺳـــﻪره وه ﻟﯿﮋﻧﻪی ده ﻟﻪﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾ ـــﻪ رج ھﻪر ڵﺒﮋێﺮدرێﺖ دهﺳﻪ ۆك ﻟﻪﻧﺎو ﻟﻪ ﻛﻪ ﺷﺘ وه ﻜﯽ راﮔﺮﺗـــ ﻮﻣﻪﺗـــﯽ ﻛﯚﺑ ﺋێﻤﻪ ﺋﻪ رﺧﻪﻣﯽ ﺑﻮﺑێ ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺟێﮕـــﻪ ﺋ ﻨﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺳﯿﺎ دژی ﺳﻪرﺑﻪوﭼﻪﻛـــﻪدا ،ﺋﻪو ھﻪرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳ ﺋێﺴﺘﺎ ﻟﻪﮔﻪڵ روﺳﯿﺎوه ﻮەوﺘﻮﮔھـــﺘﺎن ،ﺋﻪ ﺎﻧﯽﻧﻮهﻛﺎر ﻛﯽو "ﻣـــﻪ ﻛﺎتو ﻟﻪﭘڕدا ﭘﻪ وﻛﺎﺗـــﻪدا ﭘێﻤﺎﻧ ھﯚﻛﻪی ﺋـــﻪوه واﯾﻪ ،ﻧﺎﻣێﻨێـ ێﻚ ﺑﻪﻧﺎویﮐھﺎﺣﻪوﺳـــەر ﺷـﻜﺮد ر ﻮﻧﯽ ـــﻪ ﻛـــﻪ د ﺳـــ ﻻﯾﻪﻧﻪ ﮔﺮان ﺑەﺟێﮫ ﻟﻪﮔﻔ ریەﻛﺎ رای ﺟﯿﺎواز ﻟﻪﻧـ ﺎﺳﺎﯾﯿﻪ" .ﻛﻪ ﺋﻮﻧﻪﻧﻪوهدﻛﻪیھﻪﺳدوﺘﻤﺎﻧ ـــﯚ ھەڵﭙەﺳ ﻣﺮﯾﻜﯽ ﺑەﻧﯿﺎزە ەواﻧەش ﺖ". ﺧ ھﻪرێﻤـ ﺑــﯽ ﺟﯿﺎو ﺣﺎﻧﯿــ داﻋﺸﻪوه داﻋ رج ﻧﯿﯿﻪ ﮔﺮﺗﻨﯽدهﮔﺮێﺖ ،ﺋ ـــﺘ ﯚﯾﻪ ــﺖو دێﻨ ﺎرﺗـﺷ ﻧﯿﻪ". ﺗﻪﻛﺎﻧﯽ وه ﻛﻪ ھﻪﯾﻪ ـﺎن ﺑﻮ وﻧﻜﺮدهوه ۆﮐﯽ ﮐﯚﻧﮕ ﻻﻣ ەرێﻛـﻤﯽــﯽ ﻛ ێﻨێ ﻟﻪﺑﻪﺋﻪ ازی ھﻪﯾﻪ ،ﻛﺮد وا ﺑڕﯾﺎره دﺘﻮر ﭘڕۆژهﯾﺎﺳـــﺎﻛﻪوای ﺋﻪوهی ﻮاﺑﻮ ێﺸ ـــﻪ ﺟﯽ ﻟﻪ ﺪی ــﺎو و ﻧﺎوﺑـــﺮاو ﺋﻪوهﺘﺎن ﻟﻪﻋێﺮاق ﻧﻪﺑﺟﯿﺎﺑﻮﻧﻪوهی ﮔﻪ ﻛﻪ ﺑ ﯚﯾﯽ ھﻪر ر ۆزﯾﻨ دا ﻋ ـــﺎ ﺎری ﻛﻪ ﻮرد ـــﻪ ﺮەی ﺗﺎﯾﺒ را ــﺎڵ ﺳﻪ ھە ﺸﻪ ر ﺷﻪ ـــﻪ ێﻤﯽ ﻣﻪ ﺷ ﻮﺳ ڕﯾﺎر وﺗﯽ ﺋﺎ وان ﺳــ ﺷ ـــﻪ ﻋﺶ ﺑێﺖ ردن ﻮەو ﯾﮕﻪ وه ﺗﺎﯾﺒ ﭼﻮار ﻋﺒ ﭘێ ﻛـــﻪ ﮔﻪ ﺑﻪﯾﻪﻛوه ﻟﻪﺟﯿ رﺋﻪوه و ﻣﻪ ﭘ ﺷ دوا ﻣﻪ ێ". ﺸـــوﻜەﻛ ـــﻪتـﺘﺎﻧﺑﻪﺋﯿﺎن ﻤﺎنرێﻤـــﯽ ﻛﻮرد و ﺑەﺟێﮫێﺸ ێﻚ ﺗﺎڵﻪﺑ ت ﺑﻪ ھﻪ ﮔ ـــﻪەﻟﯽﻧێ ﻋﯿﺮﻓﺎن دهﺑﯿﻨﯿﻦ ﻛﻪﻣﺘﻪرﺧﻪﻣﯽ ـــﻨﮕﺎل ﻟﻪﻻﯾﻪن ﭘﻪﻻﻣﺎری ﯿﻌﻪو ﺳﻮ ﻮرد وهﻣﺎژه ﺑﻪﯿﯿﻪوهوه ﮔـــەل ،رە ﺧﺮاﺧﺮهﺟێﻚ ﺳـــﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ وای ﺋﯿﻤﺰا ﻛﺮدﻧﯽ ی ﺗﻪواو ﻛﻪی ﺋێﻤﻪ وا ھﻪرورهی ﻟێﺪهﮕﺮﺗﻮﯾــﺎﺗﯽ ﺳﻪﻟﻪﻛﻪ، ﺋﻪوهﻧﺪهی ﺸـــﻤﻪرﮔﻪ ﻣﻪ ﯾﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﺋﻪ ﺎﻧﯽ ﺧﯚ ﺎوێﻨ ﺑە ﺑﻪھﯚی ﺋﺎوێﻨـــﻪ: ڵﻜﻪوﺗﻪی ﺎﻧﯽ ـــﯽ روﻧﻜـــ ﺋﯿﺴـــ ﻋﻪﺑﺪوﻟﻌﻪ ـــﺘﮐـــﻮ ﻟەﺑﺎزاره ھﺎوﺑﻪش دهﺑێ ﺑﻪم ﺑﻪﺷﺪ و ﻻﯾﻪﻧێـ ﻛﻪ ﮐﻮرﺗـــﯽدهﮐﺎت ﮐﻪ د ﻣﺰی ﺧەﺑ ـﺎن" .ردهاﮔﻪﺳــﯾﺎﻧـﻜﻪ ﭘﺎی ﻋێﺮاق دهدات دهﻛﻪن ،ﺑﻪموهو ﻟﯿﺴ ﺑﻪﺷﯽ ﭘ ﺷـــﻘﯽ ﺑﻪھێﺰی ڕاھێﻨﻪره ﺋﻪﯾﺎن ـــﻪداﺷێﻮەﯾەك ھەﺗﺎﺳـــﺘﺎن دەرﺑــــــﺘﻨﯽ راﯾﮕﻪ ﻟﻪﮔﻔﺘﻮﮔﯚﯾﻪﻛﯽ ﺗ د.ﺋﺎﺳـــﯚ ﺟﻪﻧﮕﯽ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎﻧ ﺟﻮﮔﺮاﻓﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن زۆری ﮔﻪ ﺑﻮﺑێﺖ، ﺪﺑﻮوت زﯾﺎﻧﯽ ﻧﺎﺋﺎﺳـــﺎﯾﯽ ﺑـــﻜﭘﻪرﻟﻪﻣﺎن داوای دهﺳﺘﻪی ھﻪ وێﺘﻪوه ﺮدهوه ﻛـــﻪ ﺑەڕێﻮەﺑﺒێﻚ اری ﺗﯿﺸ ﺖ". ڵﻤﺎﻧ ٨ زﯾﺰ ،ڕاﺑﻪری ــﻚﻣ ﺗﻪ ﻼﻣﯽ ﺋﺎ ﺋەوەﯾە ﮐە ﺧﯚیاﺧﻮازی ز ﺎﺗﯽ ﮔەﻟﯽ ﺋ ﺗﺎ ﯾﺎﻧﺪ ﺷێﺮی ﺋﻪو ﺟ ﺋێﺴﺘﺎ ﻟﻪﭼﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪھێﺰی ﻧﺎدات". ﯿﺶ رێﻤﯽ ﮐﻮر ﺷﺘﮑﺮدﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻮوانﻧﮫﺎﭘﯾﻪ ـــﯽﺑﻪ"ھﻪ ﻻﯾﻪﻧﺑﻜﺎت، ﺑﻪ ﺸﻜﻪش ﺎت ،ﺋﭘێـــﻪو ﺋـــﻪو دۆﺧﻪی ﻣـــﺎژه ﺑ ﻧﻪﮔﻪﯾﺸـــﺘﻮه ﺋدەﮐ ﺑﻮ،ﯿﺎوێﻜﯽ دڵﺴﯚزی ھ ﭘێﺸـــﻤﻪرﮔﻪ دهﯿﯿﻪی ٢٠١ﺑﯚی ﻧەﮔەڕێﺘ ﺳـــﺎڵﯽ ٢٠١٧ﻜﺎت ﺣﺰﺑـــﻪ ﻛـــﻪ ﺋﺎ ﺑﺰوﺗﻨﻪوهی ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﺘﺎراﻧـــﯽ ﺎت ،ﺑﻪﺑـــێ ﺋﺎﻣﻛﯚﺑﻮﻧﻪوهی ﺧ ۆری ﻧێﻮد ێﻤە ﻟەدژی ﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪﺋﺎوێﻨﻪدا ﺳـــﻪرﺑﺎزﯾﯿﻪوه ﺑ ﻟﻪڕوی ﺳﯿﺎﺳﯽو و ﮔﺮﻧﮕﯽ ﯿﺎی م ێﺴـەﯾﻦ وانێﯿﺎﻧكﻮاﯾﻪﻛﻪس ﺣﻪﺷ ێﮕﺎﯾﺎﻧﻪ ﺗﻮرﮐﯿـــﺎ ،ﺑ دﺳـــﺘﺎﻧﻪوه ﺑ ھﺎوﺗﯿﺎﻧﯽ ــﺘﺎ ﮐەﺋﻪوﯾ ﻟﯿ ﯾﺰیـﺘﻪدهڵێﺖ " ـــﻪوه ده ﺋ ﻛﺎن ﺳێ ﻧﻮێﻨﻪر ـــﻪ ﯾﺎﺳـــ ﺳـــﺘﯽ ﭘﻪ دهڵێﺖ ێﺰهﻛﺎﻧﯽ ﭘێ ﻛﺮد ﯚی زۆر دەرﮔﺎ ەوڵەﺗﯽ ﺑﯚ ﮐﻮرد داﻋﺶ دۆ دهﮔ ەوه. ەﮐڕ ﺎﯾﯿﻪﻛﻪﺋﻪی ھﻪ ی ﺣﻪﯾﺪهر ﺷـــﻨﮕﺎل ،ﻧﺎوﺑــ ﺪی ﺷﻪﻋﺒﯿﺶ ھﻪﺗﺎ ﺋێﻤﻪ ﻣﺎﻣﻪﺗﻪ وه ﺋزاره رﯾﻪﻛﻪﻛﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎن ﭘڕﻧﺎﺑ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮ رێﮋهی ﺎدهﺑﻮﻧـــﯽ داوا ﻟەﭘﺎ ﺎوێﻨﺗﯽ ﺟێﮕﺮی ﺳﻪ ﯾﺎن ھﻪروهھﺎ ﺋﻪ ﻟﻪﮔـــﻪڵ وﺗﺎﻧ ﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﺮﯾﺸـــﻜﯽ ﺋﻪو ـــﯚ دهوڵﻪﺗـــﺎن ﺋﺎﺑﻮریو ﺸﻤﻪﺴــ ﮐ ھﻪرێ ھﺎﺗﺒﻮن. وﺗﯽ ﺣ ێﺴـــﺘﺎ ﻟﻪﻛﻮرد ﻛﺎت ﻛﻪ ﺑﻪرده "ﻛێﺸﻪﻛ ﻠﯿﺘـــﯽ ﻓ ـــﻪ،ﭘێ ﺋﺎوێﻨـــﻪ، ـــﯚ وﺗﯽ ﺳﺘﯽكﻮزهﺋﻪرێـو ـﺮاو ﺷﻪﺷﯚ ﭘﻪرﻟﻪﻣـــ رﮔﻪ ،ﻮرد ﺗێﮑﻨەدات".رﺗﯽ دﻧﯿﺎ ﺑێﺪ ﻣﺎن ﺑﯚ وا ﺑﻮە ،دروﺳﺘﮑﺮدوه ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺗﯿﻤﯽ رۆﻛﯽ ﺗﯿﻤﯽ ھﺎ ﺸﻤﻪرﮔﻪ ێﺘﻪوه. ﺳـــــﺖ ﺎڵﻪ وام ﺎﻧﯽ ھﻪرێ ڵﻪﻟﻪیﮔﻔﻟﻪ ﺳـــێﻤﯽ ﮐﻮردﺳـــﺘﺎنوﺮۆﮐـــﻪی ﻧێﻮان ﻧﻮﺳـــﯿﻨﮕﻪ ﺳـــﻠێ ﮔﻪڵﯚﯾﻪ ﺑﺮۆﮐﺴــ ﻜﯽ ﻧﺎﺋﺎ ﺳـــﺘﺎن ﯾﺎﺳـــﺎﯾﯽ ھﻪرێـــﻢو ﻣﺮﯾﻜﺎش ،ﺋﺎﺳـــــﯽ ﺧﯚرﺋـــﺎواو ﺑـــﻪر ﺑﻜـــﻪوێ ﻛﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﺎﻧﻪی را وادهﻛﺎت ﺑﻪدهﻣﯽ ﺧﯚی وﺗﯽ "ﻛﺎك ﺎن ،دهﺑێﺖ ێﻚ "واﯾﻟەﺋێﺗێﺴـــ ی وە ،ﺑﻛﻪﺎﺷـ ﺋﺎوێﻨـــﻪ،ﻗﻮڵ دهﺑﻨﻪوه" .ﻤﯽ ﻛﻮردﺳ ﻤﺎﻧﯽ :ﺧ و ﺑﻜﻪﯾ ـﻞ :رەﻣــ ﺘﻮﮔ ﮐـ ﺧﺮ ﻟﻪﻛﻮردﺳـــﺘﺎن .ﺳـــﻪرﺑﺎزی ﺋﻪوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﺎنو ەﻧﮓ ﺑﻮن ﻟەﺑەراﻣﺒەر ﺟﺎران وﺗ ده ەرە ﻛﻪﺘﺎدا ﻟەﻧﺎو ﺳـــﺎﮔﯾﯿﻪ ــﻮر دو ﺑـــﻪ ﺎﻧﯽرﻣﺎﻧێ ەﻟﯽ، ﻧﻮﺳﯿﻨﮕﻪﻗﺎت ﺑﻪرزدهﺑێﺘـــﻪ ﺗﯽ ﺗﻮرﮐﯿﺎ ﺑﻪﺋﺎوێﻨـــﻪی ر ﮐﺎرۆس ﺑﯚ ﮔﻪﺷ ﺎوهﻧـــﯽ ﺘﺎن ﺋێ روﺳـــﯿﺎ ،ھﻪروه ـﺘﯽ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﻧﺎوهڕاﺳﺘﺪا ﻟﻪﺋﺎرا ـــﻪ ﺋێﺴـــﺘﺎ ﻟﻪ ﺳﺘﻪوﺧﯚ راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ راﯾﮕﻪﯾﺎﻧـــﺪ ﮐ ــﯽﻦ".ﺗﺎﯾﺒـــﻪت ﺑﻪـﺰی ﮐﺎرﺗﺎڵ دە اﭘﯽ ﺳﯿﺎ ﻜﯽ ڵﻤ ﺋﻪ ﺴـــ ﭘﺮ ﻟﻪ ﮐە ٠ و ﻧﺎو ﻧﻪ ﻋﻪ ﺳـــ ﺳـــ ﺎﻧﯿﺎ ﻣﺴ ﺳ ﺋێﻤ ﺧ ﻧﺎ درو ـ ﺳﯽ ــ ١٧ ﺘﺎی ﻧﻪ ﯾﻪ ﺑﺪو ﺑﺮاو ﻠێﻤ ﻧ ەﺗﯽ ﺑﻮ رۆ ـــﻪ ﺧ وه ەی ھـــﺎ داﯾﻪ. وﺗﯽ ـﻨﻮری دۆﻻر ـــﻪﺑوەرەﯾﺑﻪﺋ ﮔ ﺑﯚ ﺋـــﻪوه ﮐﯽ ﮔﻪﺷـــﺘ و ﺧﺎوهﻧﯽ ﺮﺧـــﻪﮐﺎن ﺑﻪ اﮔﻪﯾﺎﻧـــﺪ "ﻟﻪﺋێ ﺘﻮﮔﻮزار ﺳﺖ ﺑﯚﺷﻮە، ژھﻪﺗﯽ ﺋﻪوهی ﺑﻟﻪﺎش ﻟﻪﻧﻪﺳـــﯚﺷـــﯽ ﮐﻮردﺳـــﺘﺎن ـــﻪ دەﯾﺎﻧەوێـــﺖ ﺋﺎوێﻨـــﻪدا ﻟە وڵەﺗﺎﻧﯽ دﻧﯿﺎ ﭼ ﺗﻮرﮐﯿﺎ ،ﺑەم ﮐﻮردو ﺳـــەرﮐﺧﻮازێﺖﻛ ﻧﺎﮐ ﻟﻌﻪەﻟﯽ ﺎوﭘێﻜﻪﺎﻧﯽ :ﻋﯿ زﯾﺰ ﮐﻟﻪﭼ ﺣﺰﺑﻪﻛﺎنو ﯿﻨﯽﯚﮐﯽ ﺑﯚ ٣٠٠ ﻟﻪ ﻮرد ﻟﻪﻣــــﺎوهی ﭘ ﭘﺎرێــــﺰ ﻠێﻤﺎﻧﯽ ده ﺑﻮ ،ﺗﻪﻧ"ﺑﻪداﺧﻪوه دڵﯽ ھﻪ ﺳﺖ ﺑﺋﻪو ەک راﺑێﺖ، ﭘێﺪدرو ده ﺷـــ ﺴـــ ﯿﺎرﯾﺶ ﺑﻪرز ەﭘﺎرﻜﯽ ﺗﺎﺮﻓـــﺎن ھﻪﯾـــﻪ،ﮔﯿ ﺳـــ ﺑﻮ ﻟﻪ ﺋێﺴﺘﺎ ﯾﮕﻪ ﻧﺎﮐﺎت ﻟوﺗﻨێ ﺋﻪ ێﮫێﺎوێﻨداوا ـــﻪدا را ﮔﺎی ﺳـ ێﻚﮔﻪﻟﻪڕێﺘﻪوه ﺑـــﺎرهی ھـــﯚﮐﺎدۆﻻرداﺑﻮ. ﺧﯚﯾﺎن ﺑەڕێﻮ ﻟەﺋﺎﮐەﭘـــە ﭘـــﺎک ﺑﺎﮐـــﻮری ﺮداﯾەﺗﯽ ﮔ ﺳەر ﺋەو ﭘﺮ ﺎوی ﺧﯚﯾﺎن ﻮﺗێﻠ ﮑﺎت ﻟ ﺟ م ﻟﻪﻠێﻤدهﺎﻧﯽﺋ ﺷﻪ ﮐﻪ و ﻟێﺸـــﺎوی ﮐﺎت ﮐﻪ ھﯚﮐﺎرهﮐﻪﺋﺎﻣﺎژه ﺗﺎ ھﻪﺑﻮهﺗﻪوهو ﮔﻪﯾﺸێﻮهﯾﻪﮐﯽ ﺑﻪرﭼـ ﺘﺎدا ﺑﻠﯿـ ﺑﻪﺎﻧﯽ ﺣﺎڵﻪﺗـــﯽ ﺧﯚﮐێﻨﺞ ﻣﺎﻧﮕـــﯽ ڕاﺑﺮ ـــﻠێﻤﺎﻧﯽ دەﮐﺘﻨﯽﻟەﮔەلو ﯾﺎﻧﭘﺎـــﺪ ەﻧﺎو ﺸـــ ﺷـــﻧﺪﺎریﺑﯚﺪرو ھﺎ ﺳﯿﺎ ھــﭼەﮐﺎﻧﯽ ﮐﺎرﺗـــﺎڵ ﺋﺎ ﺳﺎﻧەش وەدەﻧﮓ ﮐﺮدۆﺗەوەو ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﮔەل ەﻟﯽ ﮐﻮردو ــﺎو ش ﻣﻪڵﺒﻪ ﯾﺒﻪتﺗﺮ ،ﺋ دو زار ﺧ ﺘﻮه ﺳﺘﯽﺗﻤﻪوه ــﺖ ﺧﺎوه ەﯾﺒەرن ،ﺋﻪو وﺗﯽ ﺑﮑەﻧەوەو ری ﺑﻪرزﺑ ڕودهﮐﻪﻧﻪ ھﺎوﺗﯿﺎﻧﻪ ده ی ﺑﯚ ﺎری ﻟﻪﻣﺮﺳﺳـــﻨـــﺘﺪا". دودا ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﻓﺸـرﺗەﻧﯿ ﻛﻪ ﺳــــﯚﻛ ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﺳ ﻮﺷـــ ێﻤە ﻣﻪڵﺒﻪﻧ ﺑەم ﺑەرەی د دەﮐـــەن ﻟەﭘﺎر ﭘﺸـــﺘﮕﯿﺮی ﺑﯚﺋ ەﯾﻦ ھﻪﮐەوﻟێﺮو وﻟێﺮ ﯚﯾﻪﺗﯽ". ﯿەﮐﺎری دێﻦ". ﺋﻪﻣﻪ ﻟﻪ دۆﻻر ﺑﯚ ﯾﻪک ﺗﻪ ٨٠٠ﺳﻪد ﺋﺎﻣـــﺎژهی ﺑ ﻧﯽ ﺋـــﻪو ﻧﻮﺳ ﻮﻧﻪوهی ھﯚﻛﺪﯾــ ﯾﺎن ھﻪ ﺳﻨ ﺑﯚ ﺳـــﻠێﻤ ﺳـــﺎڵﯽ ﭘ ﻣﺎژهی ﺑﻪوه "ﻟەﺋێﺴ ﻮری ﺑﻪھﻪوﺗوﻟێﺮ ـﺘﻦ ﺗﯚﻣﺎرﮐ ٢٩ﺋەﺣ ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ــــﻠ ﮔﻪڕێﺘﻪ ــﯽ " ــﺎرﺸــﺑﺨـﺘﻪ ﯿﺸـ ﺗﻪ ـﺎن ھﻪﯾ "ﻣﻪڵﺒﻪ دڵ دﻧﻪﻛﻪی ﺋﻪوروﭘﺎ. ـــﯿ ﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﻮر ﻟﻪ ﭼەﮐﺎﻧﯽ ﻧﮫﺎدڵﻨﯿﺋﺎﺑﻦ ﻮری ﭘﺎرێﺰﮔ ﺎﻧﯽ ﺗﺎﻣﻪ وەم ﻧﺎ ەﻧەﺟێﺒ ھﻪروه ـــەوەی ﻧﺪه ھﯿ ـــﻪوهدا ﮐﺎﺗێﮑﺪاﯾﻪ ﺳﻪر". ﺘﺎدا ﺑەم ﺋێ ێﺸـــﻮ ،ﺑەدﺑە ﮐﺮد ﮐﻪ ﺳـــەد ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﺳـﻮﻧﯽ وه ﺑﻠﯿ ﮐــــﻪ ﺋﺎﻣﺎره ێﻤﺎﻧﯿﺶ راﯾﺪه ــــﺮاوهو ﻣﺎﻧ ﻤەد ﺳــــﻪﺑﺎره ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ، ـــﻪ ،ﺋـــﻪ دهور ﻟﻪ ﻛﺎﻧـــﯽ ـــﭻ ھﯚ ــەر ﭘﺎ ﻟﻪ "ﺑﻪﮐﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﮐﺎﻧـــﻪوه ﮐـــﻪ ﻧﺮﺧـــﻪﻨﮕﻪﯾﻪ ﻧﺎﺟێﮕ ھـــﺎ ﺋﺎﻣ ﯿﺶوﻛﺎرهﻛﺎﻧ ﺎری ﺳـــﻠێﻤﺎﻧﯽڵﺒﻪﻧﺪهﻛﺎﻧﯽ وﺗﯿ ﮔەل ﺑﮑﺎت ﻟ ﺧﻮازێﺖ ﭘﺸـــﺘﮕ ﺗﺮ ،ﻧـــەک رﯾﺰ رﯾﺰەﮐﺎﻧﯽ وﺗـﻧﻪﺧ ﺳـــﻛﺎرێ ﺴﺘﺎ ھ رﺗﯽﭘﻪراوﻧﻪ ﺧﺘﯽ ﺑﻮ ﺘﯽ ﻓڕۆﮐﻪ ﮐﺎﻧـ ﺳەرﻛەوت ت ﺑﻪ ﻟﻪﺑﻪ ﻠێﻤﻜﯽ ﮔﻪﯾﻪﻧ ﮕﯽ ڕا ﭘێﺸـــﺘﺮ ێﺰﺧﺑـــﻮه ﯿﺮﯾـ ﺎژهی ﺑﻪ ەﭘﺎرﭼەﮐﺎﻧﯽ ﯿﺮی ەﮐﺎﻧ ﮔەل ﯾەﮐﮕ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﮔ ﺴـــ ،ﻟﻪ ﺎﻧﯽ ﺗﺟﺮیﯚرێـﻟﻪﭘــﯽﯚﺷـــﯽﻧﺎ ﺑﻪﺑﺎ ﯿﺎن ﺑﻪ ﻧ ەﻟﯽ زێڕﯾﻨﯽ ﺑﯚ درو ﺑﯚ ﮐﻮﻧرد، ﺋﺎورزﺑﻮﻧﻪوهداﯾﻪ .ــﯽ ﺧﯚﮐﻮﺷـــ ێﺖ ﺷﺎری ﺳ ﺑﺮدوی ﮐﺮدهوهﮐﺋﺎﻣــــﺎری ﭘێﻨﺞ ھﻪﺑﻮه ﺑﻪﭘێﯽ ﮐﯚﻣﭙ ﺑﯚ ﮔﻪﺷﺘﮑﺮدن ﺑﯚ ھﻪﻣﺎن ﺘﻨﯽﺑﻨﻜﻪ ڵﮑﻮ ﺋﻪوه ﭘﻪﯾﻮهﻧ ﮔـــﺮان ﻧﻪﮐﺮاوﮐﺎن ﺋﯿﺒﺮاھﯿـــﻢــﯽ دهروازهی وهﺷـــﺪا ﮐﻪ ﺧﻮاﺳـــ ﺸﯽ "ﭘﺎرﺗﯽ ﺎوﻧﯿ ﭘ ﭘێــی ﺋەم ﻓﺮﺳەﺗە زێﻤﺎن ﺗێﮏ ﺑـــﺪاتو ﺮﺗﻮ ﺑﮑﺎت ﭼﻪ ﻧ ﺘﯽ ڕا ﮐﻪ ــﻚﺸـــﺘﻪﻛﻪوه وﺑـــﺮاو ﺟﻪﻏﺘـ ڕێﻮهﺑﭽێﺖ" .ﺷﯽ ﻗﺴـــﻪیـــﯚڕان ﻧﻪ ەﯾﻮ ﺸﺎن: ،ﻟﻪﻣﺎﻧﮕﯽ ﺎوﻧﯿﺸﺎن: ﺗﺮ". دﯾﻤ ـ ﺑێ ـــﺪ ﺎﻧﯿﺎ ـﻮه زۆ ﺳﺖ ھێﻨ ـــ ﻓڕ ـﺘﻦ ەﻧـــ ر ێﻨﻪ ﺑ ﺳﻠێ ﺳﻠێ ﺎﻧﯽ ﻮﮐﺮ ن، ﺖ، ، ﺟ ری ﺗﻮر ﺪی ﺑﻪ ﻠێﻤ رۆژ ﺪی ﺧﯚﮐﻮژﯾﯽ ێﮋه ۆﮐﻪ ﻧ ﻣ ﻮە، اﺗﯽ ﺋﺎﯾﺎ ﻧ ﺎﻤﻧﯽ ێﻚ ﭘێﺶ دﯾﺎرﺑﻮ ﺎﻧﯽ ﺑﺑﻨﻪ ﻧﺎﺣﯿﯿﻪﮐﺎﻧﯽ ﺎﻧﯽو ﮔﯚڕان ﺎﻤﻧﯽ ﺋﺗﻪﺎﺑـــ ھـــ ﻧﯚﮐﺎ ێﻚﺎوﻧﯿﻟﻪﺋێ ــﯽ ﻟﻪوه ﯚﯾﻪﺳـــوه ﺷﺘ ﻧ ﻗﺴـــﻪی ھﻪﯾـــﻪ ﺗﻪﻻری ڕﯾﻨە ﺑەﮐﺎرﺑﮫێﻨﯿﻦ".ەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﻣﺎﻧﺪو ﯿﺎوازهﮐﺎن ﻟﻪﻧێ ﮐﯿﺎ ﺑﻪرواری ﮐﺎن ﺟێﮕﺎﮐﺎﻧﯽ ﺑﻪوهوه ھﻪﯾﻪ راﺑـــﺮدوداو ﺧﻪﻟﯿـــﻞ ﻟﻪﭼﻪﻧ ﺳـــﻨﻮرﯾﯽ ەزھــــەر رﯾﺸـــﺪا ی ﺧﯚﮐﻮ ﺎوﻧﯿری ﺋـــﻪوهﻟﻪﺳـــﻪره ﺎوﻧﯿﺸﺎن: ﻻریﻮریزاراو -ﺑ ﻧﻬﯚەوەﻧﮐﻮردﺳﺘﺎن ﻟەﮔەڵ ﺋ ﺳــــﻪر ﻧﻪ ﻛﯚﻣﻪڵێﻚ ﻣـــﺎوهو ﺸﺎن: ،ﭘﺎرﺗﯿــ ﺘﺎدا ﺑﻪﻧش ﻛـــﺮده ﺟـــﻪژن ﻧﺰ زارا -ﻧﻬﯚ ﻮان ﺑﻮ" .ﻛﺮد ،ھــ ﺣﺎڵﻪت ﺑﻮه ﺷﺘﻦ ﺗﯚﻣﺎرﮐﺮ ﺑﻪرزﺗﺮﯾﻦ ﺳﻠێﺎﻤﻧﯽ ﻟﻪﮔﻪﻧﺠـــﺎنوﺸﺎن: ﺳﻠێی ژﻣﺎرهﯾﻪﺋﻪوﯾـــﺶ ﺴـــﺳﻠێ ﻛﻪرﯾﻢ :وﺗەﺑێﮋی راﮔﻪﯾﺎﻧــــﺪ دهوروﺑــــﻪری ﺟﻪم ﻗﻪ ﺎﮐﭙﺎرﺗﯽ ﺑﯚﯾە ﭘ ەرژ ﻣﯽ ﺪی ـــﺪ رۆژی ﺑﻪرێﮕﺎی ﻗﻮرﺳـــﯿﯽ ﻣﯽ ﺳێﻪ ﻗﻪﭘﺎﺗﻪو ﯾﮏ ﻧﺮﺧ ﺗﻪﻻری ﺑﻪروا ﺎویﻻریﺑﻪره وه ﺑﻮﻧﻪﺗﻪ ﺗﻪﻣﺎھﻪﯾﻪ ،ﺣﯿﺰﺑﻪﻛﺎﻧــﺶ ﻛﯚﻣﻪڵێﻚ ﺋێﺮاﻧـــﺪا ـﯚﻛﺎری ﻣﺮدﻧﻪﻛﻪزۆر ﺧﯚی ﭼﻮارﺣﯿـــ ﺎﻤﻧﯽ ﺗﻪ ﺳێﻪھم - ﺸﺘﮕ زاو دوﻧﯿﺎن ﺑﻪ .ﺳــــﯿﺎﻧﯿﺎن ﺧ اوه ،ﮐﻪ ١٠ﺑﻪرزﺑﻮﻧﻪ ەﯾەﺷ م -ﺷ ٢٠١٥دا "ﻟﻪﭼ ﺑﻪﺋﺎو زارا -ﻧﻬﯚ ﺰب ری دورﺗـــﺮو دـــﻪﮐﺎن ﮔﺮاﻧﻪ ،ﺑﯚ دﯾﮑﻪﯾﻪ وﺷﮑﺎﻧﯿﯽو ﭘﺎ ﮔﻪﺷـــﺘﮑﺮدن ﮐﻮردﺳ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪ ﺎﻤﻧﯽ ﺗﻪﻻریﮐﯽ زۆر دو ھﺎوﺗﯿﺎﻧـ زارا - ــﯽ ﺷـــ ﯿﺮی ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﻮﻗﻪی ژ وهی ﺋﺎﻣﺎرهﮐ ﻮﻗﻪی ژ وهﻧﻬﯚ"ﺑﺰ ﻣﯽ ﺳێﻪ ی ﺋﻪوه ٢٠ ﻮار ﻣﺎﻧﮕـــﯽ ﯾﻪ ێﻨﻪی ﺣﺎڵﻪﺗێ ﭼﻪکو ﭼﻮار ﯚﺳﻮﺗﺎﻧﺪنو دهﮔﻪ س، ﻣﯽوﺗﻨ ﺘﺎن ﺑﻪﻣﻪﺑﻪﺳ ــﯽ ھﻪ زارا -ﻧﻬﯚ ﻣﺎرﻩ 32 ﻣﺎرﻩ 32 دﯾﻜﻪش ﻟﻪﺣﻜﻮﻣﻪﺗ ﺟـــﯚر ڕه ﯾﻤـــﺎن ﺑﺎﺷ وﺗ وای ﺟﻪژن ﺑﯚ ﻓڕۆﮐﻪ ﮐﻪ ھﺎ م -ﺷ وهیﺷ ﺋﯿﺎﻛﻪرو ﺑﯿﻨﻪ ﺳێﻪم ـــﻪ - ﺣﺎڵﻪﺗـ ڕێﺘــــﻪوه رێﻤـــﯽ ﻣﯽ ﺳێﻪ ﮑﯽ ﺧ ﺎﻧﯽ ﺧﯚﮐ ﮐﻪﻣﯽ ﻮﻗﻪی ژ وﺗﯿﺎن زﯾ ھﯚﮐﺎرێﮑﯽ ﺘﯽ ﮐﯚ ﺎﻧﯽ ﺋﻪو ﺪاﯾﻪ ﺣﯿ وه ﺴــژـﻼﻣ رن ،ﺋﻪو وﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳـــﯽو ﻻﯾﻪﻓﺘـــﺎر دهﻛﺎت وهـــﻪ ،ﺋێﺮان م -ﺷ وهک دﯾﮑﻪﺷﯿﺎن ﮐ ﯚھﻪڵﻮاﺳﯿﻦو ﻧﻪﺑﻮﻧـــﯽ ھﻪﻟـ ﺑــــﯚ ﻗﻪﯾﺮاﻧـــﯽ ﻮﺷــــﺘﻦ ﻣﺎرﻩ 32 ــﯽ ﺧﯚﮐﻮﺷــــﺘﻦ ﺑﻮه. ﺗﻪﻟﻪ ﺗﻪﻟﻪ ﻮﻗﻪی ژ ﻮﻗﻪی ﻣﺎرﻩﯿﺶ ﺰﺑﻪﻛﺎﻧﯽ د ﻟﻪﺋێﺴ ﮔﻪﺷﺘﺒﮑﻪن .ﺎﺗﺮ ﻟﻪرێﮕﺎی ﻓﻪرﻣﯿﯽو ﻟﻪ روﭘﯽ ،ﺳﻪرهﺗﺎ ﭼﮑﺮدن ﺑﯚ ﻓﯚن6 : ﻓﯚن6 : ﻣﺎرﻩ 32 32وهك ﺑﺎﻗﯽ ﺑوﻛﺮدﻧﻪوهی ﻧﻪﻛـــﻪی دﯾﻜ ك ﻻﯾﻪﻧﯽ ﺘﺎدا ﺎرهﺑﺎ ﻟﻪﺧﯚدان ﮐێﺸــــﻪ ﮐﯚﻣﻪ ــﯽ ﮐﺎرو داﻧﻪﻣﻪ داراﯾﯽو ﺑﻪ 320241 320241 ﯾﻜﻪی ﻛﻮرد ﺗﻪﻟﻪ ڕێـــﮕﺎی ﻓڕۆﮐﻪوهﺑﻪرێﮕﻪی ﺗﻪ ﻗﺎﺗﻮرﮐﯿـــﺎو ﻗ ﺑﻠﯿﺘﯽ ﻓڕ ﻓﯚن6 : ﺑڕوای ﺳﻪ ﯾﻪﺗ ﺷﯿﻌﻪﮔﻪری" .ـــﻪی وهك زراﻧ ﺳـــﺘﺎن ﻟﻪ ﺗﻪﻟﻪ دواﺗ ﯚﻧﺎﻏ ۆﮐﻪ 241 ﻟﻪﻓﯚن: ﮔﻪ ـ ﻓ ﺪن رﮐﻪ ﯿﯿﻪ و ڵ 4 ﮐ ـــﺮ ده ـــﻪ ﺑﯚ وت ﯚن: 320 ﺎن، 4 وه ﺋﻪ ﭼﻨﻪ 320127 ﺗﻮرﮐﯿﺎ ﭼﺎخ ڕوهو ﻟﻪوێـــﻮه 320127 ﺣﻤﻪد ھﯚﮐﺎری ﻟﻪﺳــــﻪر ھﺎ ھﺎﺑێـــﺖو ﺋــــﻪو "ھﻪﺗﺎ ﺋﻪم دهﮐﻪوﻧﻪ ڕێ .وﺗﺎﻧﯽ دﯾﮑﻪی ﺑﻪرێﮕﺎی ﺧﯚﺷﺘﻦ ﻟﻪز وﺗﯿﺎن ھﻪﺑێــــﺖ،ﻗﻪﯾﺮاﻧﺎﻧﻪ ﺋﻪوروﭘﯽ ﯾﺎدﺑﻮﻧﺪا دهﺑێﺖ" .رێﮋهی ﮐﯚﻣﭙﺎﻧ ﮐﯚﻣﭙﺎﻧ ﯿﺎی ﺑ�ڤ ﯿﺎی ﺑ�ڤ
ﻪ
ﺑﻪھﻪﻣﺎن راﺑﺮد ﮔﺮﻓﺘﻪﮐﺎﻧﯽ
3
وهوه ﺳﺎڵﯽ ﻧﻮێﯽ ﺋﺧﻮەﻣێﻨڕۆ ﺳﻪﺑﺎرهت ﺪن ﺑﻪﭘﺮﺳﯽ ﺳ ﻪ دهﺳﺘ ر ۆ ﯾ ﮐ ﺎﯾﻪﺗﯽ ﭙێﺪهﮐﺎت ﻪﻛﮕﺮﺗ
ﻮ :رای
ﻧﯿﺸﺘﯿﻤﺎ ن ﺑﯚ ﻧﺎو
ﯾﻪﻛ ﮕﺮﺗﻮ :د وای ٢٣ی ﺑﯚﭼﻮﻧﻤﺎ ﺣﻮزهﯾﺮان ن ﮔﯚڕاوه
ﺟﯿﺎواز ﻟﻪﻧﺎو ﭼ ﻮا ر ﻻ ﯾ ﻪﻧﻪﻛ ﻪ ھﻪﯾﻪ
ﺑﻠﯿ ﺘﯽ ﻓڕۆﮐ ﻪی ﺗﻮرﮐ ﯿ ﺎ ﺳ ێ ﻗ ﺎت ﺑﻪرز دهﺑێﺘﻪوه
ﺗەﻧەﮐەی ﺧﯚڵەﮐە
12
ﭘەﯾﮏ
ﺸﺘﯿﻤﺎﻧﺪا
ﺋﺎوێﻨە
داﺑەش
دەﮐﺎت
ﻧﺮﺧﯽ 0
100دﯾﻨﺎر ﺗﯿﺮاژ:
13
4500
ﻣﻪﺑ ﻪﺳﺘﯿﻪﺗﯽ
3
ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﺳﻠﻧێﮫﻤﺎﺎﻧ ﯽ ﺗ ە ﺗ ێ ﻜ ﺒ ﻟەﻣﺴ ﭽێ ﺋﻪﻧﻮهر ﻋﻮﺳﻤﺎن ی ﺣﺎﺟﯽ ﺎڵﺪا ٠ﺖ"٥ ﺷﻮ ١٣ﺳەﮔﻮرﻣﺎﻣﻧێﺎﻚ ھﻪر ﺟﯚره ﯾ ﺳﻪ ە ﺑﺎ ﻗەو ﺧﺎﻧ داره ﻮﯾﺎن ﻟەﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﻪﮔﯿﺋﻪﻓﺎﻧﻠﻪﺴﻪردهێﻜﺳﺘﺪاﻧﯽرتی ﻛﻮرد ﺋﻪڵﻤﻛﺎﻧڕﯾﻮ ﯽ ﯽ ە ﻟﻪھﻪوﻟێﺮ
ت ﭘﺎرﭼﻪﻛﺎﻧ ﻟﻪھﻪﻣﻮ ﺑێ ﻣﺎ ﯽ ﺗﺮ ﻓﺘﺮه 18
�ڤ ﭘەﯾﮏ
ﺋﺎوێﻨە
داﺑەش
دەﮐﺎت
ﻧﺮﺧﯽ 0
100دﯾﻨﺎر
20
ﺗﯿﺮاژ:
ﻪ
ﺗﯽ دزهﮐ
ﺋﺎ وێﻨە داﺑ
ەش
دەﮐﺎت
ﺳﻪﺳﻪ ردو "رﯾﺸ 3ﻪی ﺑﯿﺮو ﺑﺎ و ەڕ ی ﺑ ﺎرزاﻧﯿﻪﻛﺎ ﭘەﯾﮏ
ﻧﺮﺧﯽ 0
100دﯾﻨﺎر ﺗﯿﺮاژ:
4500
ەش
ﺮدﻧﯽ ﭘﺮ
ﺳﯿﺎرهﮐ ﺎﻧﯽ ﭘﯚﻟﯽ
12ﺑو
دهﮐﺎﺗﻪوه
5
3
16
رﯾﮑﻼم
دژی ﺳﻪ ھﻪرێﻤﯽ ﻛﻮ رﺑﻪﺧﯚﯾﯽ رد ﺘﺎ ن ﺳ ﻧﯿﻪ
رهﺗ
ﺋﺎ وێﻨە داﺑ
ﺳﻪرﮐﺮدﻧﯽ ﮐێﺸﻪی ﮐ ﺎرﻩﺑﺎ ﺷﺘﻮﻩ
ﻟﻪﻣﯚﺳﻜﯚ:
رد ن ﻋ ﯾﻦ ﺗێﮑﻨەدات ﻪﺑﺪوﻟﻌﻪ زﯾﺰ :ﻛێﺸ ﻪ ﻛ ﺎﻧ ﯽ ھﻪرێﻤ ﯽ ﻛﻮردﺳ ﺘﺎن ﺑﻪر د ه وا م ﻗ ﻮڵ ﺑﻪرﺳ دهﺑﻨﻪوه ﭭێﻚ ﺑﯚ ﻓ ﻪرﯾﺪ ﺋﻪ ﭘەﯾﮏ
ﮐﯚ ﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺑ
ﻧﻮێﻨﻪر ی ﺣﻜﻮﻣﻪ ﺗﯽ ھﻪرێﻢ روﺳﯿﺎ
ﺪهﻛﺎﺗﻪوه
ﺧ 2 ﯚﮐﻮﺷﺘﻦ ﺑﺎو ﺳﻨﮕﻮر ﻟﻪﮐ٥ﯽﻣﺎﻧ ﺑ ﯚ ﺪا ﺷ ھ ﻮێ ﻪ ﺑﻮهﻨێﮑﯽ ﺷێﺮ ﻧﺎدﯾﺎر ھ ﮐﯚ ﺑێﮑﻪ 5 ﻪڵﮫﺎﺗﻮهو س ﺷﺎﻋﯿﺮ ده ی ﺳ ﺘ ھ ﻪ ﮕﯿ ره ﺮﻧﻪﮐﺮاوه ﺑێﮑﻪﺳﺘ ﺮﯾﻦ ﮔﻪﻟ ﯽ دوﻧﯿﺎ 4
ﺧ ﻟﯿ ﯚم ﮐﺎﻧﺪﯾﺪ ﮋﻧﻪی وزﻩی دﻩﮐﻪم ﺑﯚ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎن ﺳﻪرۆﮐﺎﯾﻪﺗ دﻩﺳ ﯽ ﻫﻪرێﻢ ﺘﯽ ﻟﻪﭼﺎرﻩ
ﮔﻔﺘﻮﮔ ﺳﻪ ـــﯚﻛﺎن ﺳ ﺗﻮﻧ رۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ھﻪرێﻢ ـــﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﺪﺗﺮ ﺑﻪﭘﺮﺳـــﯽ داﺑـــڕ دهﭼﻦ ،دوای ﺷﻪرهو ﺋﺎڕاﺳﺘﻪﯾﻪﻛﯽ ﺳـــﻪ رۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ش ان ،ﮔ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽـــﯚڕانو ﯾﻪﻛێﺘﯽﺳﺎڵ ﻟﻪﯾﻪﻛﺘﺮ ﺋﻪﻣڕۆ ٦/٢٣ﻟﻪ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎن ﭘﻪ ﺑڕﯾﺎری دا ھﻪ ﺧﻮێﻨ ﻟﻪﭘ ﯾﻪﻛﺪهﮔﺮﻧﻪوه ،رێﻤﺪا ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺮﺳـــﯽ ھﻪﻣﻮ ﺪﻧﻪوهی ﯾﻪﻛﻪمرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳـــ ﻛﻪ ﻧﻪ و ﺷﯿﺮ ﺘﺎن ﻟﻪﮔـــﻪڵ ﻧ دو ﻻﯾﻪﻧﻪ ﺋﯿ ﺑﻪﭘﺎ ﺑﯚ ﭘڕ اری ﺳ وان ﻣﺴــ ﺳﻜﺮﺗێ ێﻮه ﺴﻼ رﺗﯽ ﺑﻪدرێﮋاﯾﯽ ر ـــﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ھﻪۆژه ﯾﺎﺳﺎﻛﺎﻧﯽ ﺑﺰوﺗﻨﻪوهی ﮔـــﯚ ـﺘﻪﻓﺎ رێ ﻧﺪﮔ ﻣﯿﻪ ﻜﺨﻪ ﻛﻪ ﯿﺮﯾـ ری ش ــﯽ ﺮی ﮔ و ۆژی ﺋﻪﺣﻤ ڕانو رێﻢ ﺑ "ﭘﺎرﺗﯽ ﺋﯿﺴﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺳـــﺎزاﻧﺪان ،ﺋﻪﻣڕۆ ،زﯾﺎد ﻟﻪﺑﻪ دوێﻨێو ﺗﺎ ﺑﻪره ﻜﺮێﺖ ،ﯾﻪﻛ ـــﻪد ﺋﻪﻧﺪاﻣﯽ ھێـــﺮۆ ﺋﯿﺒﺮاﺸﺘﯽ ﭘﻪ ﻣﻪ رﭘ رﻟﻪﻣﺎﻧـــﻪ ھﯿﻢ ـــﺘ ێﺘﯽ، ھێڵ ﺑﻪﯾﺎ ﭼﻮار ﻻﯾﻪن ﯾﻪ ﻔﺰاز ﺑـــﻮهو دهڵﺘﺎن دهڵێﺖ ﺋﻪﻣ ﺑﻮن ﺑـــﯚ ﺋـــﻪﺮﺳێﻜﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﻟﻪ ﻧﯿﯽ دهﻛﻪن ﺳـــﻪرﻛﺮداﯾﻪ ﻛﺘﻪﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳـــﯽ ﻟﻪﺳـــﻪر ﭘﺮ وه ﻛﺮدوه ﺑﯚ ﺋﻪوه ﻛﻪ ﻛﺘﺎ ﺗﯽ ﺋ ﺋﺎوێﻨﻪ ،ھﻪوﻟێﺮ :ﻧﮕﺮﺗﻮه" .ێﺖ ﺋێﻮه ﺳـــﻪڕۆی ﭘﻪرﻟﻪﻣـــﺎن وهی ﻛﯚﺑﻮﻧﻪوهﻛﻪﺳﻪر ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪ ﭘێﺪاﮔﺮی ﻟﻪھﻪ ـــﻪو ھﻪوﻧﻪ ﺗـــﺎ ﻟـــﻪڕویۆژهﯾﺎﺳـــﺎﻛﻪ ﺑﻜێ ی ﺋﯿﻤﺰای ﯾﺎ ﻻﯾﻪن ﺸـــ ﻣﻮاری ﯾﺎ ﮔ ڕهرای ھﻪﻣﻮ دوا ﺑﺨﺮێﺖ ،ی ﻛﻮرد ﺗﯽ ھﻪرێﻢو ﭘﻪﻛﺒﺨﺮێـ دوای ﺋﻪ ﺳـــﺎﯾﯿﻪوه ﻛﯚﺑﻮﻧﻪێﺘﻪوه ﺑﻪوﺷـــﯾﻪﻛﺘﺎن ﮔﺮ وهی دوێﻨێ ﺋﻪـــﯚڕانو ﯾﻪﻛێﺘﯽ ﺋﻪواﻧﻪش ﺑﺰو ﺑﻪم ﭘﻪ ﺳـــﺘﺎن ﻟﻪﺳ ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﺳﯿ ﺳﺎی ﻟﻪﻛﯚی ــﺖ ﺑـــﻪو وه ێﻮه ﺗﻮه ،ﺑﻪم رﻟﻪﻣﺎﻧﯽ دهﻛﻪ ـــﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪوهﺴﺘﻪﻣﯽ ﭘﻪرﻟﻪ ﺳـــێ ﺋﻪﻧﺪ ﭘێﯿـــﻪی دو ﺋﻪﻧ ﻛﻪ ﺧﻮێﻨﺪﻧـــﻪ ﯾﻪ ﻧﯿﻪو ﺗﻪﻧﮫـــﺎ ﻟﻪراﺳـــ وهی ﻛﯚﺑﻮﻧﻪ ﺳـــﻮر ﺑﻮن ﺗﻨﻪوهی ﺘﯿﺪا اﻣﯽ ن. ﺪام وه ﺑ ﺑﻪ ﻣﺎن وه ﻟﻪ ـــﯚ ﻟﻪﺑﻪ ﺳـــﻪ ﺑﻜﻪ دهﻣﺎﻧﻪ ﺋﯿﻤﺰا ی ﯾﻪﻛﻪ ی ﺋﻪﻣڕۆ ﺋﻪﻧﺠﺎ ﺳـــﻪر ﻧێﭽﯿﺮﭘێـــﯽ زا ﺑﻪم ﻧﺎوﺑﺮاو ﻧﻪ ﯾﺎن ﻟﻪﺳـــﻪر ﻧﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ﺋﻪوهﯾﻦ .ﺑﻪم ﺋﻪوان م ﺑﯚ ﺋـــﻪو ﭘﺮۆ وێﺖ ﺳﻪرۆﻛﯽراﻣﺒـــﻪردا، ﻧﯿﺎرﯾﯿﻪﻛﺎﻧـ ﭬﺎن ﻣﺒﺪرێﺖ ﺋﻮﻣێـــﺪ ژاﻧﻪ ﻓﺮا ﺳـــ ی ﻛﻪ و ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﺑﺎرزاﻧﯽ دوێﻨێ ــﯽ ﺋﺎوێﻨـــﻪ ،ﺧﻮاﺳﺖو ﻓﺸ ﭼﻮهﺗـــﻪ ژێﺮ ﺑ ﻛﺮدوه، ﻟﻪﺑﺎرهی ﭘێﯿﺎن ﻗﺒﻮڵﻨﺎ ﻮرن ﻟﻪﺳـــﻪر ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن ﻛﺴﯿﯚﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﺧﯚﺷـــﻨﺎو، ﺑﻪ زﯾﺎد ﺎری ﻓﻪﺧﺮه ﺎرهوه. ﺋـــﻪوهی ﻛ ﻛﺮێﺖ". ﻓﻪﺧﺮهدﯾﻦ ﻗﺎدر ﻟﻪﺟﺎرێﻚ ﺋﻪو ﺋﻪ "ﺋێﻤﻪ ﺑڕﯾـــﺎریﺑﻪﺋﺎوێﻨـــﻪی راﮔﻪدﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ دﯾﻦ ﻗﺎ ﻧﺠﺎﻣﺪهد ـــﻪ ﺳﻜﺮﺗێﺮی ﻛﻮردﺳﺘﺎن در ،ﺳﻜﺮﺗێ "ﺋێﻤﻪ ﺋﻪ رێـــﺖ ،ﻓﻪﺧﺮه ﻛﯚﺑﻮﻧﻪوهﻛﻪ ھﻪﻣـــﻮ ﺋﻪو ده ﭘێﺸـــﻮهﺧﺘﻪ ﯾﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﺋﯿﺴ ﺑﻪﺋﺎوێﻨﻪی ﺮی ﭘﻪرﻟﻪﻣ ـــﺘﻔﺰاز ﺑـــﻮهو ده راﮔﻪﯾﺎﻧﺪ" ،ﭘﺎ ﺎﻧﯽ ھﯿﭻ ﺣﺎڵﻪ ﻣڕۆ ﺋﺎﻣﺎده ده دﯾﻦ ﻗﺎدر وﺗﯽ ﻛـــﻪ ﻟﻪﻣﯿﺪﯾﺎ ﻧﮕﯚﯾﺎﻧـــﻪ رهﺗﺪهﻣﺎن ﻧﯿﻪو ڵ ﺑﯿﻦ ﺗێ رﺗﯽ و ﻛﺎﻧﻪ ﻛﻪ ﻧﺎو ێﺖ ﻜﯽ وه ھﯿ ﯾﻨﻪ وه ﺋێـــﻮه ﻮادارﯾﻦ ﻟﻪﺑﺎرهی ﻧﺎﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﻪ ﺗـــﺎ ﺑﺘﻮا ﭼﻮار ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺒﺪهﯾﻧﯿﻦ ﻛﯚﺑﻮﻧـــﻪوه دورﺳﺘﻨﻪﺑێﺖ ،دهﻛﺮێﺖ ،ﺋﻪوهوه ﻗﺴﻪوﺑﺎﺳـــﯽ رهوﺷـــﯽ ﻦ". ﺋﺎﺳـــﺎﯾﯿﻪﻛﻪ ﺣﻪرهﻣﯽ ﭘﻪرﻟﻪ ﺗﻪﻛﺴـــﺎس ﻧﯿﻪ ﻟﻪﺑﺎرهوه ﺷﻜﯚی ﺋێﻤﻪ" .ﻣﺎن ﺑﻪﺷێﻜﻪ ﻟﻪ ،ﺑﻪڵﻜﻮ ﺷﻪرهفو
ﺳﻪرۆ ﻛﯽ ھﻪرێﻢ ﺋﺎو ێﻨﻪ ورده ﮐ ﺎ ر ی ﭼ ﯚﻧﯿ
ﺋﻪﻧﻮهری ﻟﻪﻻﯾ ﺣﺎﺟﯽ ﻋ ﻮ ﺳ ﻤ ﺎ ن : ﮔﺮ ﻪن 3 داﻋﺸﻪوه ﺑﻪھﯚی ﺗﻨﯽ ﺷﻨﮕﺎ ل رەﻣﺰی ﻛ ﮐ ﻪ ﺎ ﻣ ر ﺘ ﺗ ﻪ ﺎ ر ڵ :دا ﺧﻪﻣﯿ رﺋێۆژﺴﺘﺎ ﻛﻮردﺳﺘﯿﺎﻧﻪﯽوه ﮐﻧﻪەﺑ ﯾﻮهەﮐڕﯾﺰی ﮐ وا ﻟەﭘﺎر ﻮ ھﻪ ﻋﯿﺮﻓﺗﺎﯽ دەﮐە
ﺳﻠێﻤ ﺎﻧﯽ٢٩ : ﺣﺎڵﻪﺗﯽ
ﮔەڕان ﺑ ەدوای ﻧﯿ ﮐﯚﻣﭙﺎﻧ ﯿﺎی ﺑ�ڤ
"ﭘﺎرﺗﯽ
ﺘﯽ
ﺟﯽ ﻣﻪﺣﻤﻮد:
دەﮐﺎت
ﻧﺮﺧﯽ 0
ن"
100دﯾﻨﺎر
5
4
17
ﺗﯿﺮاژ:
4500
ﮐﯚ ﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺑ
�ڤ ﭘەﯾﮏ
ﺋﺎوێﻨە
داﺑەش
دەﮐﺎت
ﻧﺮﺧﯽ 0
100دﯾﻨﺎر
4500
ﺗﯿﺮاژ:
4500
باڵڤ پهیک :ئاوێن ه پڕفرۆشترین ههفتهنامهی کوردستانه
بههۆی قهیرانی داراییهوه لهماوه ی دو ساڵدا دهیان گۆڤارو ڕۆژنامه دادهخرێن پاشهكشهی میدیایی نوسراو ،قهیرانی دارای ی دهیان ڕۆژنامهو گۆڤ����ار دادهخات ،ئهوهش كێبركێ����ی میدیای نوس����راو لهنێوان چهند ڕۆژنامهیهك����ی كهمی چاپكراودا س����نوردار دهكات ،بهپێی وتهی كۆمپانیایهكی تایبهت بهباڵوكردن����هوهش "ئاوێن���� ه پڕفرۆش����ترین ڕۆژنامهی ههفتانهی كوردستانه". وری����ا حس����ێن ،ئاوێن����ه :س����هنگهر عهلی بهرپرس����ی كۆمپانی����ای پ��ڵ�اڤ پهیك ك ه كۆمپانیهیهك����ی تایب����هت بهباڵوكردنهوهی گۆڤارو ڕۆژنامهكانی كوردس����تانهو ههفتان ه زۆترین باڵوك����راوه پهخش����دهكات ،ئاماژه بهوه دهكات ك ه كاتێكلهناوهڕاستی ساڵی 2011وه كۆمپانیاكهی دامهزراندوه ،نزیكهی
46گۆڤارو رۆژنامهیان البوه ،بهاڵم ئێستاو داخ����راونو ئهوان����ی تریش پاشهكش����هیان بهتایب����هت لهس����هرهتای س����اڵی 2014وه كردوه". كارهكهیان پاشهكش����هی ك����ردوه ،چونك ه لهوبارهی����هوه نمون����هی گۆڤ����اری لڤی����ن دههێنێتهوه ك ه لهسااڵن ی رابردودا ههفتان ه دهیان گۆڤارو رۆژنام هداخراون. ناوبراو جهغت لهوه دهكات ك ه داخس����تنی 14ههزار دانهی لێفرۆش����توه ،بهاڵم ئێستا ڕۆژنام����هو گۆڤ����ارهكان هاوكات���� هلهگ����هڵ بهدو ههفت ه جارێ����ك ژمارهك ه كهمبوهتهوه دهس����پێكی ئهو قهیران هدارایی هقورس����هی بۆ 3تا 4ههزار دانه. ك ه ڕوبهڕوی ههرێمی كوردس����تان بوهتهوهو ئێستا دۆخهك ه وایلێهاتوه ،تهنها چهند گۆڤارو بههۆی����هوهههرهس����ی بهچهندی����ندهزگاو ڕۆژنامهیهك لهناو گۆڕهپانهكهدا لهكێبڕكێدان ك ه ئاوێن ه یهكێك ه لهڕۆژنام ه یهكهمینهكانی دامهزراوههێناوه. بهرپرس����ی كۆمپانیای پاڵڤ پهیك ئهوه بۆ كوردستانو لهالیهن كۆمپانیاكهی سهنگهر ئاوێن���� ه ڕوندهكاتهوه ك���� ه "قهیرانی دارایی عهلیهوه باڵودهكرێتهوه. یهكێك ه لههۆكاره س����هرهكییهكانی داخرانی سهنگهر وت ی "ئاوێن ه یهكێك ه لهپڕفرۆشترین رۆژنامهو گۆڤارهكان ،بهو هۆیهوه 40گۆڤار ڕۆژنامهكانی كوردستان ،ههرچهنده ئاوێن ه
كۆس����پی ئهوهی لهبهردهمدای���� ه میدیایهكی ئههلی����هو كهس لهپش����تییهوه نی����ه ،بهاڵم لهڕیزبهندی����دا لهیهكهمینهكان����ه ،ئ����هوهش بهراورد بهڕكابهرهكانی ك ه پاڵپشتی دهكرێنو بهنرخێكی ك����هم دهتوان����ن ڕۆژنامهكانیان بخهن ه بازاڕهوه ،كارێك ی گهورهیه". هاوكات نمون����هش دههنێت����هوه" ،ناكرێت ڕۆژنامهی ئاوێن ه بهراورد بكرێت بهڕۆژنامهی ب����اسو ڕوداو ،بهو پێیهی ئهوان كهس����ێك لهپش����تیانیهوهیه ،تهنان����هت ڕۆژنامهیهكی وهك����و ب����اس 28الپهڕهی ه ب����ه 500دینار دهفرۆش����رێت ،بۆی ه ئهگهر بێتو ئیشتراكی حیزب����ی لێبكرێت����هوه ئ����هوا ئاوێن���� ه زۆر لهپێش ئهوهوهیهو پڕفرۆش����ترین ڕۆژنامهی
ههفتانهیه". دهرباره ی ڕۆژنام ه حیزبیو سێبهرهكانیش، ك ئهوهی دركاند ك ه بهڕێوهبهری باڵڤ پهی ئهگهر ئیشتراكی حیزبی نهبێت كهمترینیان لێدهفرۆشرێت ،ئهو وتی "ئهگهر ئیشتراكی حیزب����ی لێالبدهین كوردس����تانی نوێ 100 دانهی لێنافرۆشرێت ڕۆژانه". وتیشی "ئێستا حیزبهكان زۆربهی باڵوكراوه سێبهرهكانیان كش����اندوهتهوه بههۆی ئهم قهیرانهوه". ئهم قهیران���� ه تهنها ڕۆژنامهكانی نهكردوهت ه ئامان����ج ،بهڵكو كارهكهی س����هنگهر عهلی بهرپرس����ی كۆمپانی����ای ب��ڵ�اڤ پهیكی����ش لهبهردهم مهترسیدایه ،ئهو وت ی "كارهكهمان
ڕوبهڕوی مهترس����ی زۆر بوهتهوه بهجۆرێك ئێس����تا ناچ����ارن كارمهندهكانی����ان ك����هم بكهنهوه". ئهگهر ئ����هم قهیران���� ه چهندی����ن ڕۆژنامهو گۆڤ����اری ههڵوهراندبێ����ت ،ئ����هوا ب����هری مهیدانهكهش����ی كورت كردوهتهوه لهنێوان چهن����د باڵوكراوهیهكدا ك ه ئێس����تا بهتوندی دهس����تیان گرت����وه بهب����ازاڕهوه تاوهك����و فرۆش����یان زیاتر كهم نهبێتهوه بهردهوامی بدهن بهكارهكانیان ،بۆی���� ه پێناچێت ئهم ه كۆتایی میدیای نوسراوبێت بهڵكو سهرهتای قۆناغێكی نوێی ه ك ه میدیا ههوڵی باشترینو زۆرترین زانیاری بدات بۆ ئهوهی باش����ترین فرۆشی ههبێت.