Awene 615

‫ریکالم‬

‫‪www.awene.com‬‬

‫ژماره‌ (‪)615‬‬ ‫سێشەممە ‪2018/2/27‬‬

‫ریکالم‬

‫رۆژنامه‌یه‌كی‌ سیاسیی‌ گشتییه‬ ‫کۆمپانیای ئاوێن ‌ه ده‌ریده‌کات‬

‫پەیکەری‬ ‫بێئاستی‬ ‫هونەریی‬ ‫شەقامەکانی‬ ‫پڕکردوە‬

‫‪10‬‬

‫ئازادی بۆ‬ ‫ساڵح موسلیم‬

‫ریکالم‬

‫‪5 8‬‬

‫ملیارێك دینار‬ ‫له‌فه‌رمانگه‌ ‌ی جێبه‌ج ‌ێ كردن ‌ی سلێمان ‌ی دیارنامێنێت‬ ‫به‌ڕێوه‌ب����ه‌ری‌ فه‌رمانگه‌ی‌ جێبه‌جێ‬ ‫كردن����ی‌ س����لێمانی‌‌و ژماره‌ی����ه‌ك‬ ‫فه‌رمانبه‌ر به‌تۆمه‌تی‌ دیارنه‌مانی‌ پاره‌‬ ‫له‌فه‌رمانگه‌كه‌ی����ان ده‌ستبه‌س����ه‌رن‪،‬‬ ‫س����ه‌رۆكی‌ ده‌سته‌ی‌ ده‌ستپاكی‌ هه‌رێم‬ ‫ده‌ڵێ����ت "پاره‌كه‌ نزیك����ه‌ی‌ ملیارێك‬ ‫دینار ده‌بێت"‪.‬‬ ‫ئاوێن����ه‌‪ ،‬س����لێمانی‌‪ :‬س���ه‌رۆكی‌‬ ‫ده‌سته‌ی‌ ده‌ستپاكی‌ هه‌رێم‪ ،‬ئه‌حمه‌د‬ ‫ئه‌نوه‌ر به‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یاند دۆسیه‌ی‌‬ ‫دیارنه‌مانی‌ نزیكه‌ی‌ ملیارێك دیناری‌‬ ‫فه‌رمانگه‌ی‌ جێبه‌جێكردنی‌ سلێمانی‌‬ ‫ئێس���تا له‌لێكۆڵینه‌وه‌دایه‌‪ ،‬ئه‌و وتی‌‬ ‫"پاره‌ك���ه‌ چه‌ندین ج���ۆر نه‌فه‌قاتی‌‬ ‫تێدای���ه‌‌و هه‌رچ���ی‌ بڕیار ل���ه‌دادگا‬

‫ده‌رده‌چێت ده‌چێته‌ ئه‌و فه‌رمانگه‌یه‌‪ ،‬سێ‌ كاتژمێر ده‌وام له‌و فه‌رمانگه‌یه‌دا‬ ‫به‌و هۆی���ه‌وه‌ ژماره‌یه‌ك فه‌رمانبه‌ری‌ هه‌یه‌‪.‬‬ ‫په‌یامنێری‌ ئاوێن���ه‌ چه‌ند جارێك‬ ‫ئه‌و فه‌رمانگه‌یه‌ ده‌ستگیر كراون"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "له‌ئێس���تادا دۆسیه‌كه‌ چوه‌ الی‌ عومه‌ر ڕه‌سوڵ‌‪ ،‬به‌رێوه‌به‌ری‌‬ ‫له‌ژێر لێكۆڵینه‌وه‌دایه‌ بۆیه‌ قس���ه‌ی نوێ���ی فه‌رمانگه‌ك���ه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم ئ���ه‌و‬ ‫له‌س���ه‌رناكه‌ین‪ ،‬ب���ه‌اڵم گومانێك���ی‌ به‌پاس���اوی تازه‌ ده‌ست به‌كاربونی‌‌و‬ ‫ج���دی‌ هه‌یه‌‌و ب���ڕی‌ ئ���ه‌و پاره‌یه‌ی‌ هه‌س���تیاریی‌ دۆسیه‌كه‌وه‌‪ ،‬نه‌یویست‬ ‫دیار نیه‌ به‌نزیك���ه‌ی‌ ملیارێك دینار هیچ بڵێت‪.‬‬ ‫ئه‌م���ه‌ له‌كاتێكدای���ه‌ ك���ه‌ رۆژانه‌‬ ‫ده‌خه‌مڵێنرێت"‪.‬‬ ‫ده‌س���تگیركردنی‌ ژماره‌یه‌كی‌ زۆر له‌هاواڵتیان سه‌ردانی‌‬ ‫ل���ه‌دوای‌‬ ‫به‌رێوه‌ب���ه‌ری‌ پێش���وی فه‌رمانگه‌ی‌ فه‌رمانگه‌كه‌ ده‌كه‌ن‪ ،‬به‌اڵم ده‌س���تی‌‬ ‫جێبه‌جێكردن‪ ،‬بۆماوه‌ی‌ چه‌ند ڕۆژێك ده‌س���تیان پێده‌كرێ���ت‪ ،‬ژنێ���ك كه‌‬ ‫ده‌رگای‌ فه‌رمانگه‌كه‌ داده‌خرێت‪ ،‬تا له‌هاوس���ه‌ره‌كه‌ی‌ جیابوه‌ت���ه‌وه‌و دو‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌رێكی‌ نوێ���ی بۆ داده‌نرێت‪ ،‬منداڵی‌ له‌ئه‌س���تۆ گرتوه‌‪ ،‬وتی‌ "له‌م‬ ‫ئێس���تا هه‌فته‌ی‌ دو ڕۆژو بۆ ماوه‌ی‌ مانگه‌دا ئه‌وه‌ س���ێیه‌م جاره‌ س���ه‌ر‬

‫ده‌ده‌م ل���ه‌م فه‌رمانگه‌یه‌‪ ،‬هه‌ر ژوراو‬ ‫ژورم پێده‌كه‌ن‌و پ���اره‌ی‌ منداڵه‌كانم‬ ‫ناده‌نێ‌"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "هه‌ركه‌ ده‌ڕۆم���ه‌وه‌ بۆ‬ ‫ماڵ���ه‌وه‌ دو منداڵه‌ك���ه‌م ده‌ڵێ���ن‬ ‫دایكه‌ ك���وا پاره‌كه‌ت وه‌رگرت؟ هه‌ر‬ ‫به‌ده‌س���تی‌ به‌تاڵ ده‌ڕۆمه‌وه‌‌و نازانم‬ ‫چیبك���ه‌م‪ .‬هه‌ر به‌ڵێنی���ان پێده‌ده‌م‬ ‫ناچێته‌ سه‌ر‪ .‬شه‌ش مانگه‌ نه‌ك هه‌ر‬ ‫پاره‌م وه‌رنه‌گرتوه‌‪ ،‬به‌ڵكو ئه‌وه‌شی‌‬ ‫پێمه‌ سه‌رفی‌ ده‌كه‌م به‌كرێی‌ ته‌كسی‌‌و‬ ‫كرێ پاس"‪.‬‬

‫‪3‬‬

‫فه‌رمانگه‌ی‌ جێبه‌جێكردنی‌ سلێمانی‌‌‬

‫په‌رله‌مانتاران رازی‌ نه‌بون موچه‌ی‌ خانه‌نشینییان كه‌م بكرێته‌وه‌ بۆ ‪ 2‬ملیۆن دینار‬ ‫بڕیاریان دا له‌سه‌رو ‪ 4‬ملیۆن دیناره‌وه‌ بێت‬ ‫به‌پێ���ی‌ پڕۆژه‌یاس���ای چاكس���از ‌‬ ‫ی‬ ‫موچ���ه‌ی‌ خانه‌نش���ینی‌‌و ده‌رماڵ ‌ه كه‌‬ ‫له‌الیه‌ن حكومه‌تی‌ هه‌رێمه‌وه‌ ئاڕاسته‌ی‌‬ ‫په‌رله‌مان كرابو‪ ،‬پێشنیاركرابو موچه‌ی‌‬ ‫خانه‌نشینی‌ په‌رله‌مانتارانی‌ كوردستان‬ ‫بكرێت به‌ ‪ 2‬ملیۆن دینار‪،‬‬ ‫ب���ه‌اڵم په‌رله‌مانت���اران ئ���ه‌و‬ ‫بڕگه‌یاس���اییه‌یان هه‌م���وار كرده‌وه‌و‬ ‫بڕیاری���ان له‌س���ه‌ر ئ���ه‌وه‌ دا موچه‌ی‌‬

‫په‌رله‌مانت���اران ‪ 4‬ملی���ۆن دینار بێت‪،‬‬ ‫په‌رله‌مانتارێ���ك ده‌ڵێ���ت "به‌زۆرینه‌ی‌‬ ‫ده‌نگ بڕیاردرا موچه‌ی‌ خانه‌نش���ینی‌‬ ‫په‌رله‌مانت���اران ل���ه‌‪ %70‬كه‌مت���ر‬ ‫نه‌كرێته‌وه‌‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ ،‬س���لێمانی‌‪ :‬په‌رله‌مان���ی‌‬ ‫كوردس���تان ئ���ه‌و بڕگه‌ یاس���اییه‌ی‌‬ ‫پڕۆژه‌ی‌ یاس���ای‌ چاكس���ازی‌ موچه‌ی‌‬ ‫خانه‌نشینی‌‌و ده‌رماڵه‌ی‌ هه‌موار كرده‌وه‌‬

‫كه‌ دوای‌ كردبو موچه‌ی‌ خانه‌نش���ین ‌‬ ‫ی‬ ‫په‌رله‌مانتاران له‌ ‪ 2‬ملیۆن دینار زیاتر‬ ‫نه‌بێت���ن به‌و مه‌رجه‌ش ك���ه‌ ته‌مه‌نیان‬ ‫‪ 50‬س���اڵی ته‌واو كردبێ���ت له‌گه‌ڵ‌ ‪15‬‬ ‫س���اڵ‌ راژه‌ی‌ خزمه‌ت���دا‌و ئه‌وانه‌ش���ی‌‬ ‫ئه‌وانه‌ش���ی‌ ته‌مه‌نیان نه‌گه‌ش���توه‌ته‌‬ ‫‪ 50‬س���اڵ‌‌و ‪ 15‬س���اڵ‌ خزمه‌تیان نییه‌‬ ‫موچه‌ی‌ خانه‌نش���ینی‌ نه‌یانگرێته‌وه‌‪،‬‬ ‫ئه‌ندام���ی‌ په‌رله‌مان���ی‌ كوردس���تان‬

‫له‌فراكس���یۆنی‌ كۆمه‌ڵ‪ ،‬سۆران عومه‌ر‬ ‫به‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یاند هه‌مواركردنه‌وه‌كه‌‬ ‫به‌و جۆره‌یه‌ كه‌ ئ���ه‌و په‌رله‌مانتاره‌ی‌‬ ‫ته‌مه‌نی‌ له‌س���ه‌رو په‌نجا ساڵه‌وه‌ بێت‌و‬ ‫‪ 15‬س���اڵ خزمه‌تی‌ حكومی‌ هه‌بێت به‌‬ ‫‪%70‬ی‌ ك���ۆی‌ موچه‌كه‌ی‌ خانه‌نش���ین‬ ‫ده‌كرێت‪ ،‬بۆ په‌رله‌مانتاره‌كانی‌ دیكه‌ش‬ ‫كه‌ ئ���ه‌و دو مه‌رجه‌یان تێ���دا نیه‌ به‌‬ ‫‪%60‬ی‌ كۆی‌ موچه‌كانیان خانه‌ نشین‬

‫تیۆدۆر مارجانۆڤیچ رۆژنامه‌نوسی‌ ناوداری‌ چیك بۆ ئاوێنه‌‪:‬‬

‫تی���ۆدۆر مارجانۆڤی���چ ‪Teodor‬‬ ‫ی‬ ‫رۆژنامه‌نوس��� ‌‬ ‫‪Marjanovič‬‬ ‫ی‬ ‫ی چی���ك ك���ه‌ له‌ڕۆژنام���ه‌ ‌‬ ‫ن���اودار ‌‬ ‫‪hospodářské‬‬ ‫ی‬ ‫به‌ناوبانگ��� ‌‬ ‫‪ noviny‬كار ده‌كات‪ ،‬ده‌ڵێ���ت‬ ‫ی‬ ‫"سیاس���ەتمەدارانی واڵتەکەم خه‌ریك ‌‬ ‫س���ه‌فه‌قه‌و رێکەوتنێکی نهێنین لەگەڵ‬ ‫ی‬ ‫ی س���اڵح موس���لیم ‌‬ ‫تورکیا بۆ ئه‌وه‌ ‌‬ ‫راده‌ست بكه‌ن"‪.‬‬ ‫تایب���ه‌ت به‌ئاوێنه‌‪ :‬تیۆدۆر مارجانۆڤیچ‬ ‫ ‬ ‫ناونیشان‪ :‬سلێامنی ته‌الری زارا ‪ -‬نهۆمی سێیه‌م ‪ -‬شوقه‌ی ژماره‌ ‪32‬‬

‫ته‌له‌فۆن‪ 3202416 :‬‬

‫‪2‬‬

‫لەگەڵ تورکیا‪ .‬سالح موسلیم تەسلیمی‬ ‫تورکیا بکەن‪ ،‬لەبەرامبەریشدا‪ :‬یەکەم‪،‬‬ ‫تورکی���ا دو هاواڵتی چیکی ئازاد بکات‬ ‫کە بەتۆمەتی بەش���داریکردن لەش���ەڕ‬ ‫لەگەڵ پەیەدە‪-‬دا ل���ەو واڵتە گیراون‪.‬‬ ‫دوەم‪ ،‬وەرگرتن���ی بڕێ���ک قەرەب���وی‬ ‫مادی بۆ وەبەرهێنانی شکستخواردوی‬ ‫کۆپانیایەکی چیکی لەتورکیا"‪.‬‬

‫به‌شی ریکالم ‪ 07700600659 :‬ـ ‪ 07500600659‬‬

‫‪3‬‬

‫حیزبه‌كان سیستم ‌ی كێشمه‌كێشی ناو‬ ‫بنه‌ماڵه‌یان تێپه‌ڕاندو‌ه گۆڕان‪ :‬بزوتنه‌وه‌ك ‌ه‬ ‫خاوه‌ن ‌ی "‪"KNN‬ه‌‬ ‫به‌ره‌و مافیاگه‌رای ‌ی‬ ‫یان كۆمپانیا ‌ی وشه‌؟‬ ‫رۆیشتون‬

‫سیاسەتمەدارانی واڵتەکەم خه‌ریكی‌ رێکەوتنێکی نهێنین‬ ‫لەگەڵ تورکیا بۆ ئه‌وه‌ی‌ ساڵح موسلیمی‌ راده‌ست بكه‌ن‬ ‫به‌ئاوێن���ه‌ی‌ راگه‌یان���د دوا بڕی���ار بۆ‬ ‫راده‌ست كردنی‌ س���اڵح به‌توركیا الی‬ ‫ی چیكه‌‪ ،‬ئ���ه‌و وتی‌ "‬ ‫وەزارەت���ی داد ‌‬ ‫لەروی یاساییەوە دەشێت ساڵح موسلیم‬ ‫راده‌س���تی‌ توركیا بكرێت‪ ،‬چونکە ئەو‬ ‫بەپێی فەرمانێک دەس���تگیرکراوە کە‬ ‫لە(ئینتەرپۆل)ەوە دەرچووە"‪.‬‬ ‫ی "دەترس���م هەن���دێ‬ ‫وتیش��� ‌‬ ‫سیاس���ەتمەداری واڵتەکەم بەراس���تی‬ ‫گوش���ار بکەن بۆ رێکەوتنێکی نهێنی‬

‫ده‌كرێن‪ ،‬ئ���ه‌و وت���ی‌ "زۆر هه‌وڵماندا ده‌ك���را ژماره‌یه‌ك له‌په‌رله‌مانتاری‌ ئه‌م‬ ‫رێژ‌هی‌ ‪ ٪٧٠‬خانه‌نش���ینكردنه‌كه‌ كه‌م خوله‌و خولی‌ پێش���وش ش���ه‌ڕ له‌سه‌ر‬ ‫بكه‌ینه‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم به‌داخه‌وه‌ به‌زۆرینه‌ی‌ مانه‌وه‌ی‌ ئیمتی���ازه‌و موچه‌ زۆره‌كه‌ی‌‬ ‫ده‌نگ���ی‌ ئه‌ندامانی‌ په‌رله‌م���ان ئه‌وه‌ خانه‌نشینیییان ده‌ك ‌هن‌و له‌و پێناوه‌شدا‬ ‫كه‌مپه‌ینێكیان له‌دژی‌ پڕۆژه‌یاس���اكه‌‬ ‫په‌سه‌ندكرا"‪.‬‬ ‫ئه‌م���ه‌ له‌كاتێكدای���ه‌ ك���ه‌ ه���ه‌ر ده‌ستپێكردوه‌‪.‬‬ ‫له‌س���ه‌ره‌تای‌ ناردنی‌ پرۆژه‌یاس���اكه‌‬ ‫له‌الی���ه‌ن حكومه‌ت���ی‌ هه‌رێم���ی‌‬ ‫كوردستانه‌وه‌ بۆ په‌رله‌مان‪ ،‬باس له‌وه‌‬

‫‪5‬‬

‫ته‌رمی‌ پیاوێك ‌ی‬ ‫ته‌مه‌ن ‪ 55‬ساڵ‬ ‫به‌بێ‌ جل‌و به‌رگ‬ ‫ده‌دۆزرێته‌وه‌‬

‫‪4‬‬

‫شیكردنه‌وه‌ بۆ‬ ‫وتارێكی (د‪.‬چیا‬ ‫عه‌باس)‬ ‫‪8‬‬

‫کۆمپانیای باڵڤ پەیک ئاوێنە دابەش دەکات نرخی ‪ 1000‬دینار‬

‫‪17‬‬

‫‪2‬‬

‫تایبه‌ت‬

‫)‪ )615‬سێشه‌ممه ‪2018/2/27‬‬

‫"حیزبه‌كان سیستمی‌ بنه‌ماڵه‌یان تێپه‌ڕاندوه‌ به‌ره‌و مافیاگه‌رایی‌ رۆیشتون"‬

‫ئه‌وه‌ی‌ ده‌بینرێت ته‌واو پێچه‌وانه‌ی‌ سیستمی‌ دیموكراتی‌‌و ره‌وره‌وه‌ی‌ به‌ره‌و پێشچونه‬ ‫ئا‪ :‬ئومێد عومەر‬ ‫ی سیاس���ی‌ پێی���ان وای ‌ه‬ ‫چاودێران��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی حزبه‌كانی‌ هه‌رێم ‌‬ ‫بە‌بنه‌ماڵه‌یكردن ‌‬ ‫كوردستان مه‌ترسییه‌كی گه‌وره‌ی ‌ه بۆ‬ ‫پرسه‌ی‌ سیاسی‌‌و ئاشتی‌ كۆمه‌اڵیه‌تی‌‪.‬‬ ‫ئام���اژه‌ ب���ه‌وه‌ش ده‌ك���ه‌ن ئه‌م���رۆ‬ ‫ی‬ ‫له‌كوردستان بنه‌ماڵه‌ نه‌ك كۆنترۆڵ ‌‬ ‫حزبی‌ ك���ردوه‌‪ ،‬به‌ڵك���و زۆرجاریش‬ ‫جوڵ��� ‌ه به‌حكوم���ه‌ت ده‌كات له‌پێناو‬ ‫به‌رژه‌وه‌ندییه‌كانی‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی مه‌ڵبه‌ندی‌ یه‌ك ‌‬ ‫به‌رپرسی‌ پێشوتر ‌‬ ‫ی نیشتمانی‌ كوردستان‪ ،‬ئاسۆ‬ ‫یه‌كێت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی بە‌بنه‌ماڵه‌ی ‌‬ ‫ی له‌باره‌ی‌ دیارده‌ ‌‬ ‫عه‌ل ‌‬ ‫ی هه‌رێمی‌ كوردستان‬ ‫ی حزبه‌كان ‌‬ ‫كردن ‌‬ ‫ی هه‌ی ‌ه‬ ‫بە‌ئاوێن���ه‌ی‌ راگه‌یاند ئ���ه‌وه‌ ‌‬ ‫ی زۆر ناته‌ندروس���ته‌‪،‬‬ ‫دیارده‌یه‌ك��� ‌‬ ‫پێچه‌وانه‌ی‌ ئه‌و دروش���مانه‌ی ‌ه ده‌یان‬ ‫ی كوردستان له‌پێناویدا‬ ‫س���اڵ ‌ه خه‌ڵك ‌‬ ‫قوربان���ی‌ ده‌ده‌ن‪ .‬بە‌بنه‌ماڵییكردن‪،‬‬ ‫بنه‌مای‌ به‌هاواڵتی بون هه‌ڵده‌ده‌كێنێت‬ ‫ك��� ‌ه یه‌كێك��� ‌ه له‌روه‌گه‌ش���ه‌كانی‌‬ ‫دیموكراسی‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ئ���ه‌و وت���ی‌ "ل��� ‌ه نه‌خۆش��� ‌‬ ‫بە‌بنه‌ماڵكردندا ره‌چ���اوی‌ لێهاتویی‌‌و‬ ‫ش���اره‌زایی‌‌و زانایی‌‌و دانایی‌ ناكرێت‪،‬‬ ‫به‌ڵكو گرنگ ئه‌وه‌ی ‌ه سه‌ر بە‌چ بنه‌ماڵه‌‌و‬ ‫به‌ره‌ب���اب‌و هۆزێكی���ت‪ .‬م���ن ده‌ڵێم‬ ‫ی له‌كوردس���تان‬ ‫سیس���تمی‌ حزبایه‌ت ‌‬ ‫گه‌ش���ه‌پێدانێكی‌ فێڵبازان���ه‌ی‌ ده‌ر‌ه‬ ‫ی‬ ‫به‌گایه‌تی���ه‌ كه‌ هه‌مو حزبه‌كان حزب ‌‬ ‫هۆز‌و بنه‌ماڵه‌‌و كه‌سه‌كانن‪ .‬زۆربه‌یان‬ ‫له‌س���ه‌ره‌تاوه‌ بە‌دروش���می‌ گ���ه‌وره‌‌و‬ ‫ی مافی‌ ره‌نجده‌ران‌و هه‌ژاران‌و‬ ‫باس��� ‌‬ ‫قوربانیه‌كان���ی‌ نێو كۆمه‌ڵ���گا دێنه‌‬ ‫ی‬ ‫مه‌یدان ب���ه‌اڵم دواتر ك���ۆی‌ ره‌نج ‌‬ ‫هاواڵتیان ده‌خه‌ن ‌ه خزمه‌ت بنه‌ماڵه‌‌و‬ ‫هۆزه‌كانیانه‌وه‌"‪.‬‬ ‫ئاماژه‌ به‌وه‌ش���ده‌كات پرۆس���ه‌ی‌‬

‫ی پێشكه‌وتودا‬ ‫هه‌ڵبژاردنه‌كان له‌دونیا ‌‬ ‫ی‬ ‫وێس���تگه‌ی‌ پێداچون���ه‌وه‌‌و خزمه‌ت ‌‬ ‫ی كۆمه‌ڵگان‪ ،‬به‌اڵم له‌كوردستان‬ ‫زیاتر ‌‬ ‫"هه‌م���و هه‌ڵبژاردنێ���ك من ده‌س���تم‬ ‫له‌س���ه‌ر دڵمه‌‪ ،‬چونك ‌ه له‌گه‌ڵ هه‌مو‬ ‫هه‌ڵبژاردنێك كۆمه‌ڵێك هه‌لپه‌رس���ت‬ ‫به‌ئامانج���ی‌ خۆی���ان ده‌گ���ه‌ن‪،‬‬ ‫ی‬ ‫ی ده‌كرێت‪ ،‬ده‌ستدرێژ ‌‬ ‫یاساش���كێن ‌‬ ‫ده‌كرێت���ه‌ س���ه‌ر موڵك���ی‌ گش���تی‌‪.‬‬ ‫ێ‬ ‫له‌واڵتان له‌كاتی‌ بانگه‌شه‌ی كێبرك ‌‬ ‫له‌س���ه‌ر خزمه‌تی‌ زیاتر بە‌هاواڵتیان‬ ‫ده‌كرێت‪ ،‬به‌اڵم لێره‌ كێبركێ له‌س���ه‌ر‬ ‫ی كه‌سه‌كان‬ ‫تێكش���كاندن‌و ورد كردن ‌‬ ‫ی‬ ‫ده‌كرێ���ت‪ .‬كار له‌س���ه‌ر لێكدابراندن ‌‬ ‫كۆمه‌ڵگ���ه‌‌و ته‌نانه‌ت خانه‌واده‌كانیش‬ ‫ده‌كرێت له‌چوارچێوه‌ی‌ هۆز‌و بنه‌ماڵه‌‌و‬ ‫كه‌سه‌كاندا"‪.‬‬ ‫ئه‌و پێی‌ وایه‌ ئه‌و حزبانه‌شی‌ تازه‌ن‌و‬ ‫ی نه‌بونه‌ته‌و‌ه هه‌مان‬ ‫بۆ خه‌ڵك تاق��� ‌‬ ‫گومانیان له‌س���ه‌ره‌‪ ،‬چونك ‌ه هه‌ست‬ ‫به‌جی���اوازی‌ میكانیزم‌و عه‌قڵیه‌ته‌كان‬ ‫ی‬ ‫له‌نێوانی���ان ناكرێ���ت‪ .‬ئ���ه‌و وت��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی به‌رگر ‌‬ ‫"حیزبە‌تازه‌كانیش به‌ن���او ‌‬ ‫ی‬ ‫له‌ئافره‌تان‌و ژن���ان‌و مندااڵن‌و نه‌وه‌ ‌‬ ‫نوێ‌‌و خاوه‌نپێداویستی‌ تایبه‌ت دێن ‌ه‬ ‫مه‌یدان‪ ،‬له‌كاتێك���دا حزبه‌كانی‌ پێش‬ ‫ئه‌وان دروشمی‌ جوانتر‌و گه‌شتریشیان‬ ‫به‌رزكردب���وه‌وه‌‪ .‬كاتێكیش خه‌ڵكیان‬ ‫فریو دا‪ ،‬بون ‌ه حزبی‌ بنه‌ماڵه‌‌و هۆز"‪.‬‬ ‫ی ده‌ڵێ���ت "ئێس���تا‬ ‫ئاس���ۆ عه‌ل��� ‌‬ ‫حیزبه‌كان سیس���تمی‌ عه‌ش���یره‌ت‌و‬ ‫بنه‌ماڵه‌ی���ان تێپه‌ڕان���دوه‌ ب���ه‌ره‌و‬ ‫ی‬ ‫مافیاگه‌رایی‌ رۆیش���تون‪ .‬س���ه‌ره‌ڕا ‌‬ ‫ی‬ ‫ئ���ه‌و ناكۆكیی���ه‌ توندوتیژان���ه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫له‌سه‌ره‌و‌ه هه‌یانه‌‪ ،‬له‌ژێره‌وه‌ خه‌ریك ‌‬ ‫پاراس���تن‌و مامه‌ڵه‌ی‌ بازرگانیكردنن‬ ‫پێكه‌وه‌‪ .‬ن���ه‌ك هه‌ر حیزب‪ ،‬زۆر جار‬ ‫ده‌وڵه‌تیش بوه‌ بە‌ئامرازێك به‌ده‌ست‬ ‫عه‌شیره‌ت‌و بنه‌ماڵه‌‌و خێزانه‌كانه‌وه‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ته‌نانه‌ت هێزی‌ پێشمه‌رگه‌ كه‌خاوه‌ن ‌‬

‫ی‬ ‫س���ه‌روه‌ری‌ گه‌وره‌یه‌‪ ،‬جاران گله‌ی ‌‬ ‫ی‬ ‫ئه‌وه‌یان له‌س���ه‌ر بو كراونه‌ته‌ هێز ‌‬ ‫حزبی‌‪ ،‬ئێس���تا زۆربه‌ی���ان وادابه‌ش‬ ‫ب���ون ك ‌ه بونه‌ت���ه‌ هێ���زی‌ بنه‌ماڵه‌‌و‬ ‫عه‌ش���یر‌هت‌و كه‌س���ه‌كان‪ .‬له‌خ���وار‬ ‫بنه‌ماڵه‌كانیش���ه‌و‌ه كۆمه‌ڵێك كۆیله‌‌و‬ ‫ی‬ ‫قه‌ڵه‌م فرۆش‌و به‌ناو روناكبیر‪ ،‬ژیان ‌‬ ‫ئه‌م خه‌ڵكه‌یان تێكداوه‌‪ ،‬هه‌ر ئه‌مه‌ش‬ ‫ی‬ ‫هۆكار بو له‌سه‌دا په‌نجا زیاتری‌ خاك ‌‬ ‫كوردس���تان ته‌س���لیم بە‌داگیركه‌ران‬ ‫بكرێته‌وه‌"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫هه‌ر له‌مباره‌ی���ه‌وه‌ ئه‌بوبه‌كر عه‌ل ‌‬ ‫ی‬ ‫نوس���ه‌ر‌و روناكبی���ر‪ ،‬بە‌ئاوێن���ه‌ ‌‬ ‫ی ده‌بینرێ���ت ته‌واو‬ ‫راگه‌یاند ئ���ه‌وه‌ ‌‬ ‫پێچه‌وان���ه‌ی‌ سیس���تمی‌ دیموكراتی‌‌و‬ ‫ی‬ ‫ی به‌ره‌و پێش���چونه‌‪ .‬پێش ‌‬ ‫ره‌وره‌وه‌ ‌‬ ‫ی حیزبه‌كانی‌ كوردس���تان‬ ‫وایه‌ زۆربه‌ ‌‬ ‫ی یه‌كن‪ .‬ئه‌و وتی‌ "جاران‬ ‫هاوش���ێوه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ره‌خنه‌ی‌ ئ���ه‌و‌ه له‌پارتی‌ دیموكركات ‌‬

‫ژمارەیەک چاالکوانی پەیەدە لەگەڵ‬ ‫جێگری وەزیری دادی چیک کۆدەبنەوە‬ ‫چاالكوانێكی پەیەدە پاش كۆبونەوەیان‬ ‫لەگەڵ جێگری وەزیری دادی چیك‬ ‫رایگەیاند كە ناوبراو پێی راگەیاندون‬ ‫دەستگیركردنی ساڵح موسلم‪ ،‬هاوسەرۆكی‬ ‫پێشوی پەیەدە لەچوارچێوەی هەندێك‬ ‫رێككەوتنی نێوان توركیاو واڵتەكەیدایە‪.‬‬ ‫ئاوێنە‪ :‬دوێنێ(دوشەممە) وەفدێكی كوردی‬ ‫لەش���اری پراگ‪-‬ی پایتەختی چیك لەگەڵ‬ ‫جێگری وەزیری دادی ئ���ەو واڵتە لەبارەی‬ ‫دۆس���یەی دەستگیركردنی س���اڵح موسلیم‬ ‫كۆبونەوە‪.‬‬ ‫پ���اش كۆبونەوەك���ەش نەزه���ەت نەبۆ‪،‬‬ ‫چاالكوان���ی پارت���ی‌ یه‌كێت���ی‌ دیموكرات ‌ی‬ ‫پەیەدە‪ -‬لەش���اری پ���راگ كۆبونەوەكەی‬‫بە‌باش ناوبردو بە‌رۆژنامەنوسانی رایگەیاند‬ ‫لەگ���ەڵ جێگ���ری وەزی���ری دادی چی���ك‬ ‫کۆبونەوت���ەوەو پێ���ی راگەیان���دون "ئێمە‬ ‫دەزانی���ن خەڵكی كورد ش���ەڕی داعش���ی‬ ‫كردوەو دەس���تگیركردنی س���اڵح موسلیم‬ ‫چەند قورسە بۆ گەلی كورد"‪.‬‬ ‫ئەوەشی ئاشكراكرد كە جێگری وەزیری‬ ‫داد ئاماژەی بەوەداوە دەستگیركردنی ساڵح‬

‫موسلیم لەچوارچێوەی هەندێك رێككەوتنی‬ ‫نێوان چی���ك‌و توركیادا ب���وە‌و بەاڵم ئەوە‬ ‫بەمانای ئەوە نییە ناوبراو رادەستی توركیا‬ ‫بكەن‪.‬‬ ‫رونیشیكردەوە"دادگای چیك دو قوناغی‬ ‫لەپێش هەیەو دوای ئەوەی دۆسیەكە دەگاتە‬ ‫دەستی وەزیر كێشەكە چارەسەردەكرێت‪".‬‬ ‫لەكاردانەوەش���دا بەرامبەر بەوە باڵیۆزی‬ ‫توركیا لە‌پراگ‪ ،‬ئەحم���ەد نەجاتی بیگالی‬ ‫لەلێدوانێكدا بۆ ئاژانسی رەسمی واڵتەكەی‬ ‫هۆش���داریدا لەبەرامبەر س���ەرەنجامەكانی‬ ‫ئازادكردن���ی س���اڵح موس���لیم لەالی���ەن‬ ‫دەسەاڵتدارانی چیك‪-‬ەوە‪.‬‬ ‫وتیش���ی"تەنانەت نامانەوێ���ت بی���ر‬ ‫لەئازادكردنیش���ی بكەینەوە‪ ،‬چونكە ئەوە‬ ‫پشتیوانیكردنە لە‌تیرۆر‪".‬‬ ‫رونیشیكردۆتەوە كە باڵیۆزخانەی توركیا‬ ‫لەپ���راگ پێش���تر داواكاری���ی توركیای بۆ‬ ‫رادەستكردنی س���اڵح موسلیم بە‌واڵتەكەی‬ ‫پیشكەشی دەسەاڵتدارانی چیك كردوە‪.‬‬ ‫ئەوەش لەكاتێكدایە لەسەر ئاستی ئەوروپا‬ ‫دەنگی ناڕەزایەتی بەرامبەر دەستگیركردنی‬

‫ساڵح موس���لم بەرزدەبێتەوە پاش ئەوەی‬ ‫ش���ەوی ‪ 24‬لەسەر ‪25‬ی ئەم مانگە لەسەر‬ ‫داوای توركیا لەپراگ دەستگیركرا‪.‬‬ ‫لەوچوارچێوەیەش���دا دوێنێ(دوشەممە)‬ ‫زیات���ر ل���ە‌‪ 70‬پەرلەمانت���اری ئەوروپ���ی‬ ‫لە‌بەیاننامەیەكی هاوبەش���دا كە ئاڕاستەی‬ ‫حكومەت���ی چیك‪-‬یان ك���ردوە داوا دەكەن‬ ‫ساڵح موسلیم‪ ،‬هاوسەرۆكی پێشوی پەیەدە‬ ‫ئازاد بكات‪.‬‬ ‫لەبەیاننامەك���ەدا ك���ە لەم���اوەی كەمتر‬ ‫لە‌‪ 24‬كاتژمێ���ردا لەالیەن ‪ 74‬پەرلەمانتاری‬ ‫ئەوروپیی���ەوە ئیمزاك���راوەو ئاڕاس���تەی‬ ‫حكومەتی چیك كراوە‪ ،‬هاتوە كە پەیەدەو‬ ‫كوردانی س���وریا رۆڵێكی بەرچاویان هەبوە‬ ‫لە‌ش���ەڕ دژ بە‌داعش‌و وەك ئەوروپی دەبێت‬ ‫پش���تیوانی خەباتی ئەوان دژ بە‌توندڕەوی‬ ‫بكەین‪.‬‬ ‫ه���ەروەك ئ���ەو پەرلەمانتاران���ە‬ ‫لەبەیاننامەك���ەدا وتوش���یانە"ئێمە وەك‬ ‫پەرلەمانتار‌و هەڵبژێردراوی واڵتانی ئەوروپا‬ ‫داوا لە‌دەس���ەاڵتدارانی چیك دەكەین ساڵح‬ ‫موسلیم ئازاد بكەن‪".‬‬

‫ژمارەیەک کورد وەک ناڕەزایی دەربڕین لەبەردەم وەزارەتی ناوخۆی چیک کۆدەبنەوە‬

‫ی‬ ‫كوردس���تان ده‌گیرا به‌وه‌ی‌ حزبێك ‌‬ ‫بنه‌ماڵه‌یی���ه‌‪ ،‬حزب هه‌ب���وه‌ هه‌ر به‌و‬ ‫ی‬ ‫بیانوه‌ لێ���ی‌ جیابوه‌ته‌وه‌‌و وش���ه‌ ‌‬ ‫ی به‌هێ���ز‬ ‫ی وه‌ك چه‌كێك��� ‌‬ ‫بنه‌ماڵ���ه‌ ‌‬ ‫ی به‌كارهێن���اوه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫له‌به‌رامب���ه‌ر ‌‬ ‫ی‬ ‫ی روبه‌رو ‌‬ ‫ی رۆژ خۆش��� ‌‬ ‫به‌تێپه‌ربون ‌‬ ‫هه‌مان ره‌خن���ه‌‌و سه‌رزه‌نش���تكردن‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌وانیش حزب ‌‬ ‫بوه‌ت���ه‌وه‌‌و ل���ه‌دوا ‌‬ ‫ی‬ ‫دیكه‌ هه‌مان سیاس���ه‌تی‌ بنه‌ماڵه‌ی ‌‬ ‫په‌یره‌و ده‌كه‌ن"‪.‬‬ ‫ی بنه‌ماڵ��� ‌ه‬ ‫پێش���ی‌ وای��� ‌ه رۆڵ��� ‌‬ ‫ی‬ ‫له‌نێوحزب���ه‌كان ه���ۆكاری‌ تێكدان ‌‬ ‫یه‌كریزی‌‌ویه‌كگرتویی���ه‌‪ ،‬ئام���اژ‌ه‬ ‫ب���ه‌وه‌ش ده‌كات بنه‌ماڵه‌ ئه‌مرۆ نه‌ك‬ ‫ی حزبی‌ ك���ردوه‌ به‌ڵكو زۆر‬ ‫كۆنترۆڵ ‌‬ ‫ی‬ ‫جار جوڵه‌ به‌حكوم ‌هت‌و یاس���ا‌و كۆ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ده‌كات له‌هه‌رێم ‌‬ ‫ی سیاس��� ‌‬ ‫پرۆسه‌ ‌‬ ‫ی گه‌ل‬ ‫كوردستان‌و چاره‌نوسی‌ ته‌واو ‌‬ ‫ی "به‌داخه‌و‌ه‬ ‫دی���اری‌ ده‌كات‪ .‬ئه‌و وت ‌‬

‫ی‬ ‫ی له‌كوردستان به‌هۆ ‌‬ ‫ژیانی‌ حزبایه‌ت ‌‬ ‫ی كردن‌و به‌رژه‌وه‌ندییه‌و‌ه‬ ‫به‌بنه‌ماڵه‌ی ‌‬ ‫ی‬ ‫ی له‌پرۆس���ه‌ی‌ سیاس ‌‬ ‫زیانی‌ گه‌وره‌ ‌‬ ‫داوه‌"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌نجومه‌ن ‌‬ ‫له‌به‌رامبه‌ریشدا ئه‌ندام ‌‬ ‫ی نیشتمانی‌ كوردستان‪،‬‬ ‫ی یه‌كێت ‌‬ ‫ناوه‌ند ‌‬ ‫ی‬ ‫پش���تیوان فه‌تاح ق���ادر بە‌ئاوێنه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی بنه‌ماڵه‌ی ‌‬ ‫راگه‌یاند بونی‌ سیس���تم ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كۆمه‌ڵگه‌ ‌‬ ‫ی بە‌كلت���ور ‌‬ ‫په‌یوه‌ن���د ‌‬ ‫ی وای ‌ه‬ ‫كورده‌واریی���ه‌و‌ه هه‌یه‌‪ .‬پێش��� ‌‬ ‫ی دیكه‌ش‬ ‫پێده‌چێت تا چه‌ند ساڵێك ‌‬ ‫به‌م ش���ێوازه‌ بمێنێته‌وه‌‪" ،‬ئه‌م جۆر‌ه‬ ‫ی دیكه‌ش هه‌یه‌‪.‬‬ ‫مۆدێله‌ ل���ه‌زۆر واڵت ‌‬ ‫زۆرێ���ك له‌باوكه‌كان پێیان خۆش���ه‌‬ ‫ی‬ ‫نه‌وه‌كانی���ان بخه‌نه‌وه‌ س���ه‌ر رێباز ‌‬ ‫خۆی���ان‪ .‬ده‌بینی���ن ئه‌گ���ه‌ر پیاوێك‬ ‫ی‬ ‫بازرگان بوبێت زۆر جار نه‌وه‌كانیش ‌‬ ‫هه‌م���ان كاری���ان كردوه‌ت���ه‌وه‌‪.‬‬ ‫ی وه‌ك هونه‌ر نی ‌ه باوكه‌ك ‌ه‬ ‫حیزبایه‌ت ‌‬

‫بڵێ‌ حه‌زناكه‌م كوڕه‌ك���ه‌م به‌م رێگا‬ ‫زه‌حمه‌ته‌دا بروات‪ ،‬خۆش���تان ده‌زانن‬ ‫ی‬ ‫له‌كوردستان سیاسه‌تكردن به‌شێك ‌‬ ‫ی تاكه‌ كه‌سیه‌"‪.‬‬ ‫ی خوازی ‌‬ ‫به‌ژه‌وه‌ند ‌‬ ‫له‌باره‌ی‌ هه‌ژمونی‌ بنه‌ماڵه‌ به‌سه‌ر‬ ‫حزبه‌كانیش���ه‌وه‌ وتی‌ "من بۆ خۆمن‬ ‫ئه‌ندام���ی‌ ئه‌نجومه‌ن���ی‌ ناوه‌ن���دی‌‬ ‫یه‌كێتیم‪ .‬هیچ كات پێمخۆش نیه‌ پێم‬ ‫بڵێن حزبه‌كه‌ت ب���ه‌ره‌و بە‌بنه‌ماڵه‌یی‌‬ ‫ده‌ڕوات‪ ،‬چونك���ه‌ ئێم���ه‌ له‌رابردودا‬ ‫هه‌میشه‌ ره‌خنه‌ی‌ ئه‌وه‌مان له‌پارتی‌‬ ‫ده‌گرت ك���ه‌ حزبێك���ی‌ بنه‌ماڵه‌ییه‌‪،‬‬ ‫ب���ه‌اڵم ته‌نها له‌به‌ر ئه‌و قس���ه‌یه‌ من‬ ‫بێ���م بە‌كورێك���ی‌ مام ج���ه‌الل هه‌ر‬ ‫س���ه‌ركرده‌یه‌كی‌ تری یه‌كێتی‌ بڵێم نا‬ ‫بێت تۆ رۆڵت هه‌بێت با حزبه‌كه‌مان‬ ‫به‌ره‌و بنه‌ماڵه‌یی‌ ن���ه‌روات‪ ،‬ئه‌ویش‬ ‫ده‌ڵێ���ت منیش وه‌ك ت���ۆ گه‌نجێكم‪،‬‬ ‫ماف���ی‌ ئ���ه‌وه‌م نی���ه‌ رۆڵ���م هه‌بێت‬ ‫له‌حزبه‌ك���ه‌‌و خۆم كاندی���د بكه‌م بۆ‬ ‫پۆسته‌ جیاجیاكان؟"‪.‬‬ ‫له‌وه‌اڵم���ی‌ ئ���ه‌و پرس���یاره‌ی‌ ئایا‬ ‫كه‌س���انی‌ بنه‌ماڵ���ه‌ وه‌ك كادیرێكی‌‬ ‫تری‌ ئاس���ایی‌ پێویستی‌ بە‌لێهاتویی‌‌و‬ ‫ماندوب���ن هه‌ی���ه‌ ب���ۆ ئ���ه‌وه‌ی‌‬ ‫به‌رپرسیاره‌تی‌ وه‌ربگرێت؟ ئه‌و وتی‌‬ ‫"نه‌خێر پێویستی‌ به‌و مه‌رجانه‌ نیه‌‪،‬‬ ‫بگره‌ كه‌سانێكی‌ تری‌ خاوه‌ن پۆست‬ ‫له‌حزب نه‌ك پێش���نیازی‌ وه‌رگرتنی‌‬ ‫پۆس���ت بۆ كه‌س���انی‌ ن���او بنه‌ماڵه‌‬ ‫ده‌ك���ه‌ن‪ ،‬زۆر جار ش���ه‌ڕیش ده‌كه‌ن‬ ‫بۆ ئه‌وه‌ی‌ پۆس���تێكی‌ بۆ وه‌ربگرن‪،‬‬ ‫ئه‌م���ه‌ش ل���ه‌و پێن���اوه‌دا ده‌كات تا‬ ‫لێ���وه‌ی‌ نزی���ك بێ���ت‌و به‌رژه‌وه‌ندی‌‬ ‫زیاتری‌ ده‌س���ت بكه‌وێت‪ ،‬ئه‌مه‌ له‌ناو‬ ‫یه‌كێتیدا به‌و شێوه‌ زه‌قه‌ نیه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫له‌ن���او حزبه‌كانی‌ دیك���ه‌‌و به‌تایبه‌ت‬ ‫پارت���ی‌ دیموكراتی‌ كوردس���تان زۆر‬ ‫به‌رونی‌ له‌س���ه‌ره‌تای‌ دروستبونیه‌وه‌‬ ‫هه‌تا ئه‌مرۆ هه‌ستی‌ پێده‌كرێت"‪.‬‬

‫ریکالم‬

‫‌هه‌نوکه‬

‫)‪ )615‬سێشه‌ممه ‪2018/2/27‬‬

‫‪3‬‬

‫په‌رله‌مانتاران رازی‌ نه‌بون موچ ‌هی‌ خانه‌نشینیان کەم بکرێتەوە‬ ‫پێشنیاری وەرگرتنی ‪ 2‬ملیۆن دیناریان رەتکردەوەو بڕیاریان دا مانگی ‪ 4‬ملیۆن موچەی خانەنشینی وەربگرن‬ ‫ئا‪ :‬ئومێد عومه‌ر‬ ‫هه‌رچه‌نده‌ به‌پێی‌ ئه‌و پڕۆژه‌‬ ‫یاسایه‌ی‌ ئاڕاسته‌ی‌ په‌رله‌مان كرابو‬ ‫بۆ چاكسازی‌ موچه‌ی‌ خانه‌نشینی‌‬ ‫پله‌بااڵكان‌و ئیمتیازه‌كانیان‪،‬‬ ‫موچه‌ی‌ خانه‌نشینی‌ په‌رله‌مانتارانی‌‬ ‫كوردستان بە‌‪ 2‬ملیۆن دینار‬ ‫دیاریكرابو به‌و مه‌رجه‌ی‌ ته‌مه‌نیان‬ ‫سه‌رو ‪ 50‬ساڵ‌‌و ‪ 15‬ساڵ‌ خزمه‌تیان‬ ‫هه‌بێت‪ ،‬به‌اڵم رازی‌ نه‌بو موچه‌ی‌‬ ‫خانه‌نشینی‌‌و ئیمتیازه‌كانیان به‌و‬ ‫رێژه‌یه‌ كه‌مبكرێته‌وه‌‪ ،‬سه‌رۆكی‌‬ ‫ده‌سته‌ی‌ ده‌ستپاكی‌ كوردستان‬ ‫ده‌ڵێت "ئه‌گه‌ر په‌رله‌مانتاران بە‌نیوه‌ی‌‬ ‫موچه‌كانیشیان خانه‌نشین بونایه‌ هه‌ر‬ ‫باشتر ده‌بو‪ ،‬به‌اڵم رازی‌ نه‌بون"‪.‬‬ ‫عه‌لی‌ مه‌حمود چاالكوانی‌ سیاس��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ئاماژه‌ به‌وه‌ ده‌كات كه‌ له‌ساڵی‌ ‪2009‬ه‌وه‌‬ ‫هەڵمەتێكی���ان بۆ هەڵوەش���اندنەوەی‬ ‫خانەنش���ینی پەرلەمانتاران‌و وەزیران‌و‬ ‫تەواوی پلە ب���ااڵكان‌و كەمكردنەوەی‬ ‫ئیمتیازاتەكانیان دەس���تپێكرد وه‌و تا‬ ‫ئێس���تاش به‌رده‌وامه‌‪ ،‬به‌اڵم هه‌میشه‌‬ ‫پەرلەمانتار مافی خۆیان‌و ئەو كەس‌و‬ ‫الیەنانەی بەخش���ش بەحیزب‌و خۆیان‬ ‫دەدەن لە‌بارودۆخ���ە جیاجی���اكان‬ ‫لەبەرچاو دەگرن‪ ،‬ن���ه‌ك به‌رژه‌وه‌ندی‌‬ ‫گش���تی‌‪ ،‬ئه‌و وت���ی‌ "لە م���اوەی ئەم‬ ‫‪ 9‬س���اڵەدا لەسەر شاش���ەكان زۆر‬ ‫قس���ەی زلمان بیست له‌په‌رله‌مانتارن‌و‬ ‫چەندین جار پرۆژە یاسا پێشكەش كرا‬ ‫لەالیەن ئه‌وانه‌وه‌‪ ،‬پەیماننامە لە‌پێش‬ ‫هەڵبژاردنەكان پڕ كرایەوە‌و سوێندیان‬ ‫بەئەنفال‌و شەهیدان خوارد ئیمتیازات‬ ‫رەتبكەنەوە‪ ،‬تەنانەت كەسی وا هەیە‬ ‫دووجار پرۆژەی یاسای پێشكەشكردووە‬ ‫ب���ۆ ئەم دۆس���یەیە‪ ،‬ب���ه‌اڵم دواجار‬ ‫خانەنشین بوو تێی قوچان‪ ،‬لەوساوە‬ ‫باسیشی نەكردۆتەوە موچەی خۆشی‬

‫مانگانە موفت وەردەگرێت وەك ئەوەی‬ ‫نەبای بینیبێت نە باران "‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "هەشبووە لە‌خاوەنانی پرۆژە‬ ‫دوای دووس���اڵی مانەوە لەپەرلەمان‬ ‫خۆیان خانەنش���ین ك���ردووە‪ ،‬خەڵكی‬ ‫بەس���زمانیش تا ئێس���تاش باوەڕ بە‌‬ ‫درۆكانی سەرشاشەكان‌و نووسینەكانیان‬ ‫دەكەن‪ ،‬ئەمە كارەس���اتە‌و ئێس���تاش‬ ‫هەمان سیناریۆو فلیم بەڕێوەیە"‪.‬‬ ‫ناوبراو ئام���اژه‌ به‌وه‌ ده‌كات له‌كاتی‌‬ ‫س���ه‌ردانێكیاندا بۆ الی‌ وەزیری دارایی‬ ‫پێیوتون ‪ 9‬پەرلەمانتار چونه‌ته‌ الی‌‌و‬ ‫وتویانە ئ���ەوە چیی دەكەیت ئێمە ‪4‬‬ ‫ملیۆن دینار بەشمان ناكات‪ ،‬ئه‌و وتی‌‬ ‫"زۆربه‌یان لەوانە بوون شەوانە قسەی‬ ‫زلە ده‌كەن"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "پەرلەمانت���اران كە دێتە‬ ‫س���ەر ئیمتیازاتەكانیان قسەكانی سەر‬ ‫شاش���ەكانی خۆیان لەی���اد ده‌كه‌ن‌و‬ ‫لەبیری���ان چووە چیی���ان وتووە‪ ،‬زۆر‬ ‫باس���ی هاوواڵتی بوون ده‌كەن كەچی‬ ‫‪ %90‬زیاتریش���یان پاس���ەوانەكانیان‬ ‫زاواو خ���ەزورو كوڕو ب���رای خۆیانن‪،‬‬ ‫باسی خانووە قوڕەكان ده‌كه‌ن كەچی‬ ‫شەڕیانە لەسەر شوقەكانی زەكەریا"‪.‬‬ ‫ئه‌م���ه‌ له‌كاتێكدایه‌ ك���ه‌ په‌رله‌مان ‌‬ ‫ی‬ ‫كوردستان تا ئێستا له‌كۆی‌ ‪ 23‬مادده‌‬ ‫‪ 6‬مادده‌ی‌ پرۆژه‌ یاس���ای‌ چاكس���ازی‌‬ ‫موچه‌ی‌ خانه‌نشینی‌‌و موچه‌‌و ده‌رماڵه‌ی‌‬ ‫په‌سه‌ند كردوه‌‪ ،‬په‌رله‌مانتاران ئاماده‌‬ ‫نه‌بون موچه‌كه‌ی���ان كه‌م بكرێته‌وه‌ بۆ‬ ‫دو ملی���ۆن دینار‪ ،‬ی���ان ته‌مه‌نیان ‪50‬‬ ‫س���اڵی‌ ته‌واو نه‌كردبێت خانه‌نش���ینی‌‬ ‫نه‌یانگرێت���ه‌وه‌‪ ،‬به‌ڵك���و ئ���ه‌و بڕگ���ه‌‬ ‫یاساییه‌یان هه‌موار كرده‌وه‌ به‌جۆرێك‬ ‫ئه‌وانه‌ی‌ ‪ 50‬س���اڵیان ته‌واو نه‌كردوه‌‌و‬ ‫‪ 15‬س���اڵ‌ راژه‌ی‌ خزمه‌تی���ان نیی���ه‌‬ ‫بە‌‪ %60‬موچه‌كانیان خانه‌نشین بكرێن‌و‬ ‫ئه‌وانه‌شی‌ ته‌مه‌نیان سه‌رو په‌نجا ساڵ‌‌و‬ ‫‪ 15‬س���اڵ‌ خزمه‌تیان هه‌ی���ه‌ به‌ڕێژه‌ی‌‬

‫‪%70‬ی‌ موچه‌كانیان خانه‌نشین بكرێن‬ ‫كه‌ ده‌كات ‌ه ‪ 4‬ملیۆن دینار‪.‬‬ ‫ئه‌ندام���ی‌ په‌رله‌مانی‌ كوردس���تان‬ ‫له‌فراكس���یۆنی‌ كۆم���ه‌ڵ‪ ،‬س���ۆران‬ ‫عومه‌ر له‌باره‌ی‌ یاس���ای‌ خانه‌نش���ینی‌‬ ‫په‌رله‌مانت���اران ئاماژه‌ ب���ه‌وه‌ ده‌كات‬ ‫كه‌ ئه‌و مادده‌یه‌ به‌دو برگه‌ رۆش���توه‌‬ ‫به‌جۆرێك ئه‌و په‌رله‌مانتاره‌ی‌ ته‌مه‌نی‌‬ ‫له‌سه‌رو په‌نجا ساڵیه‌وه‌ بێت‌و ‪ 15‬ساڵ‬ ‫خزمه‌ت���ی‌ حكومی‌ هه‌بێ���ت بە‌‪%70‬ی‌‬ ‫كۆی‌ موچه‌كه‌ی‌ خانه‌نش���ین ده‌كرێت‪،‬‬ ‫ب���ۆ په‌رله‌مانتاره‌كانی‌ دیكه‌ش كه‌ ئه‌و‬ ‫دو مه‌رجه‌ی���ان تێدا نیه‌ بە‌‪%60‬ی‌ كۆی‌‬ ‫موچه‌كانی���ان خانه‌ نش���ین ده‌كرێن‪،‬‬ ‫ئه‌و وت���ی‌ "زۆر هه‌وڵماندا رێژه‌ی‌ ‪٪٧٠‬‬ ‫خانه‌نش���ینكردنه‌كه‌ ك���ه‌م بكه‌ینه‌وه‌‪،‬‬ ‫ب���ه‌اڵم به‌داخه‌وه‌ به‌زۆرین���ه‌ی‌ ده‌نگی‌‬ ‫ئه‌ندامانی‌ په‌رله‌مان ئه‌وه‌ په‌سه‌ندكرا‪،‬‬ ‫په‌رله‌مانتارانی‌ الیه‌نه‌كانی‌ ئۆپۆزسیۆن‬ ‫داوای‌ كه‌مكردنه‌وه‌ی‌ رێژه‌كه‌یان ده‌كرد‪،‬‬ ‫به‌ویژدانه‌وه‌ بڵێم چه‌ند په‌رله‌مانتارێكی‌‬ ‫الیه‌نی‌ ده‌سه‌اڵتیش هاورای‌ ئێمه‌ بون‪،‬‬ ‫به‌اڵم به‌داخه‌وه‌ نه‌كرا"‪.‬‬ ‫س���ۆران عومه‌ر‪ ،‬ك���ه‌ له‌هه‌مانكات‬ ‫جێگ���ری‌ س���ه‌رۆكی‌ لیژن���ه‌ی‌ دارایی‌‬ ‫په‌رله‌مانی‌ كوردستانیشه‌ ئاماژه‌ به‌وه‌‬ ‫ده‌كات هه‌رچه‌ند چاوه‌روانیه‌كانی‌ ئێمه‌‬ ‫زۆر زیات���ر بو‪ ،‬به‌اڵم هه‌ر چۆنێك بێت‬ ‫پرۆژه‌كه‌ كارێكی‌ باش‌و گرنگه‌‪.‬‬ ‫هه‌ر له‌سه‌ره‌تای‌ ناردنی‌ پرۆژه‌یاساكه‌‬ ‫له‌الیه‌ن حكومه‌تی‌ هه‌رێمی‌ كوردستانه‌‬ ‫ب���ۆ په‌رله‌م���ان‪ ،‬ب���اس ل���ه‌وه‌ ده‌كرا‬ ‫ك���ه‌ ژماره‌ی���ه‌ك له‌په‌رله‌مانتاری‌ ئه‌م‬ ‫خوله‌و خولی‌ پێش���وش ش���ه‌ڕ له‌سه‌ر‬ ‫مانه‌وه‌ی‌ ئیمتی���ازه‌و موچه‌ زۆره‌كه‌ی‌‬ ‫خانه‌نشینیییان ده‌كه‌ن‌و له‌و پێناوه‌شدا‬ ‫كه‌مپه‌ینێكی���ان له‌دژی‌ پڕۆژه‌یاس���اكه‌‬ ‫ده‌ستپێكردوه‌‪.‬‬ ‫ئه‌ندام���ی‌ په‌رله‌مان���ی‌ كوردس���تان‬

‫له‌فراكس���یۆنی‌ یه‌كگرت���و‪ ،‬به‌ه���ار‬ ‫عه‌بدولره‌حم���ان بە‌ئاوێن���ه‌ی‌ راگه‌یاند‬ ‫پرۆژه‌یاس���ای‌ خانه‌نش���ینی‌‌و موچه‌‌و‬ ‫ده‌رماڵ���ه‌ی‌ هه‌رێ���م ب���ه‌ده‌ر نی���ه‌‬ ‫له‌كه‌موكوڕی‌‪ ،‬ئ���ه‌و پێی‌ وایه‌ پرۆژه‌ی‌‬ ‫چاكس���ازی‌ ده‌بێت گشتگیربێت‌و هه‌مو‬ ‫بواره‌كانی‌ دیك���ه‌ بگرێته‌وه‌‪ ،‬ئه‌و وتی‌‬ ‫"ئه‌م پرۆژه‌ یاس���ایه‌ ته‌نها تیش���كی‌‬ ‫خس���توه‌ته‌ س���ه‌ر خانه‌نش���ینی‌ پله‌‬ ‫تایب ‌هت‌و بااڵكان‪ ،‬ئێم���ه‌ داوامانكردبو‬ ‫هه‌مو خانه‌نش���ینیه‌ك بگرێته‌وه‌ وه‌ك‬ ‫عێراق بێت كه‌ كه‌مترینی‌ موچه‌ی‌ خانه‌‬ ‫نشینی‌ ‪ 400‬هه‌زار دیناره‌"‪.‬‬ ‫ب���ه‌اڵم زۆرێ���ك له‌هاواڵتیانی‌ هه‌رێم‬ ‫پێانوای���ه‌ ك���ه‌ په‌رله‌مانت���اران ئه‌وه‌‬ ‫ده‌كه‌ن���ه‌ بیانو بۆ ئ���ه‌وه‌ی‌ موچه‌كه‌ی‌‬ ‫خۆیان كه‌منه‌كرێته‌وه‌‪.‬‬ ‫س���ه‌رۆكی‌ ده‌س���ته‌ی‌ ده‌س���تپاك ‌‬ ‫ی‬ ‫هه‌رێم‪ ،‬حاكم ئه‌حمه‌د ئه‌نوه‌ر له‌باره‌ی‌‬ ‫پرۆژه‌یاس���ای‌ خانه‌نش���ینی‌‌و موچه‌‌و‬ ‫ده‌رماڵه‌ بە‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یاند پێش���تر‬ ‫ده‌س���ته‌ی‌ ده‌س���تپاكی‌‌و ئه‌نجومه‌نی‌‬ ‫دادوه‌ری‌ چه‌ن���د پێش���نیازێكیان‬ ‫پێشكه‌ش به‌حكومه‌ت كرد به‌مه‌به‌ستی‌‬ ‫چاكس���ازیكردن له‌ت���ه‌واوی‌ موچ���ه‌ی‌‬ ‫خانه‌نش���ینان‪ ،‬ئ���ه‌و وت���ی‌ "له‌چه‌ند‬ ‫س���اڵی‌ رابردودا خانه‌نشینكردن‌و پله‌‬ ‫به‌رزكردنه‌وه‌ نایه‌كسانیه‌كی‌ زۆری‌ تێدا‬ ‫بوه‌‪ ،‬هه‌یه‌ مافی‌ ئ���ه‌وه‌ی‌ هه‌یه‌ پله‌ی‌‬ ‫به‌رز بێ���ت پله‌ی‌ كه‌متری���ان پێداوه‌‪،‬‬ ‫پێچه‌وانه‌كه‌شی‌ راسته‌‪ ،‬دیاره‌ په‌رله‌مانی‌‬ ‫كوردستان بۆچونی‌ خۆی‌ هه‌یه‌ له‌سه‌ر‬ ‫پرۆژه‌یاس���اكه‌ الی���ه‌ن‌و فراكس���یۆنی‌‬ ‫جی���اوازی‌ تێدای���ه‌‪ ،‬حكوم���ه‌ت داوای‌‬ ‫كردبو ده‌قاوده‌ق یاس���ای‌ خانه‌نشینی‌‬ ‫په‌رله‌مان���ی‌ عێ���راق جێبه‌جێبكرێت‪،‬‬ ‫ب���ه‌اڵم دی���اره‌ ئ���ه‌وان له‌په‌رله‌م���ان‬ ‫ته‌سنیفیان كردوه‌‪ ،‬پرۆژه‌كه‌ بنه‌ماكانی‌‬ ‫خانه‌نش���ینی‌ یه‌كگرتوی‌ تێدایه‌ به‌وه‌ی‌‬

‫ساڵی‌ خزمه‌ت هه‌ژمار ده‌كرێت‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئ���ه‌وه‌ی‌ جیاوازیه‌ به‌پێ���ی‌ پرۆژه‌كه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫عێ���راق په‌رله‌مانتاری‌ خوار ته‌مه‌ن ‪50‬‬ ‫ساڵ خانه‌نشینی‌ نایگرێته‌وه‌"‪.‬‬ ‫خاكم ئه‌حمه‌د ئام���اژه‌ به‌وه‌ ده‌كات‬ ‫ئه‌گه‌ر یاسای‌ خانه‌نشینی‌ عێراق له‌هه‌رێم‬ ‫جێبه‌جێ بكرایه‌‌و هه‌موار نه‌كرایه‌ته‌وه‌‪،‬‬ ‫په‌رله‌مانتارانی‌ خوار ته‌مه‌نی‌ ‪ 50‬ساڵی‌‬ ‫خانه‌نش���ین نه‌ده‌كران‪ ،‬ئه‌و وتی‌ "ئه‌و‬ ‫ده‌ق���ه‌ وه‌ك خۆی‌ جێبه‌ج���ێ نه‌كرا‪،‬‬ ‫ب���ه‌اڵم به‌هه‌ر حاڵ ئه‌گه‌ر س���ه‌رجه‌می‌‬ ‫یاساكه‌ جێبه‌جێبكرێت‪ ،‬هه‌رچه‌ند ئه‌و‬ ‫یاسایه‌ش وه‌ك خۆی‌ نه‌هاتبێته‌وه‌ ئه‌وا‬ ‫ده‌بێت���ه‌ هه‌نگاوێكی‌ باش‪ ،‬به‌مه‌رجێك‬ ‫له‌كاتی‌ جێبه‌جێكردن ئاس���ته‌نگی‌ بۆ‬ ‫دروستنه‌كرێت"‪.‬‬ ‫س���باره‌ت ب���ه‌وه‌ی‌ ك���ه‌ ئ���ه‌وان‬ ‫پێشبینیان ده‌كرد موچه‌ی‌ خانه‌نشینی‌‬ ‫په‌رله‌مانت���اران ب���ۆ نی���وه‌ زیات���ر‬ ‫كه‌مبكرێت���ه‌وه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم وا ده‌رنه‌چو‪،‬‬ ‫ئ���ه‌و وت���ی‌ "په‌رله‌مانی‌ كوردس���تان‬ ‫بۆچونی‌ خۆی‌ هه‌یه‌ له‌س���ه‌ر پرۆژه‌كه‌‪،‬‬ ‫تا ئێس���تا زه‌مینه‌یه‌ك���ی‌ گونجاو نیه‌‬ ‫ب���ۆ چه‌س���پاندنی‌ دادپه‌روه‌رییه‌ك���ی‌‬ ‫ته‌واو‪ ،‬ئه‌گ���ه‌ر په‌رله‌مانتاران به‌نیوه‌ی‌‬ ‫موچه‌كانیشیان خانه‌نشین بونایه‌ هه‌ر‬ ‫باش���تر ده‌بو‪ ،‬با ‪ %40‬یان ‪ %50‬بوایه‌‪،‬‬ ‫نه‌ك ئه‌وه‌ی‌ بە‌‪‌%70‬و ‪ %80‬بێت"‪.‬‬ ‫ده‌سته‌به‌ردار نه‌بونی‌ په‌رله‌مانتاران‬ ‫له‌موچه‌ی‌ زۆرو زه‌به‌ندی‌ خانه‌نشینی‌‌و‬ ‫ئیمتیازه‌كانی���ان‪ ،‬متمانه‌ی‌ هاواڵتیانی‌‬ ‫كوردستانی‌ به‌په‌رله‌مان‌و په‌رله‌مانتاران‬ ‫به‌ته‌واوی‌ له‌ق كردوه‌‪.‬‬ ‫مامۆستا ساكار كه‌ ماوه‌ی‌ ‪ 35‬ساڵه‌‬ ‫مامۆس���تایه‌‪ ،‬پاش به‌س���ه‌ربردنی‌ ئه‌و‬ ‫هه‌مو س���اڵه‌ خزمه‌ته‌ ده‌ترسێت خۆی‌‬ ‫خانه‌نش���ین بكات‪ ،‬له‌به‌ر كه‌مبونه‌وه‌ی‌‬ ‫موچه‌ك���ه‌ی‌‌و نه‌دان���ی‌‪ ،‬ئ���ه‌و له‌باره‌ی‌‬ ‫كه‌منه‌كردنه‌وه‌ی‌ موچه‌ی‌ خانه‌نش���ینی‌‬

‫په‌رله‌مانتار به‌قه‌د‬ ‫كه‌ناسێك خزمه‌ت ‌ی‬ ‫ئه‌م واڵته‌یان‬ ‫كردوه‌ تا موچه‌ی‌‬ ‫خانه‌نشینی‬ ‫مانگانەیان‬ ‫‪ 4‬ملیۆن دینار بێت‬ ‫په‌رله‌مانت���اران بۆ ‪ 2‬ملیۆن‪ ،‬س���اكار‬ ‫به‌توڕه‌ییه‌وه‌ وتی‌ "ب���ۆ په‌رله‌مانتاران‬ ‫چ���ی‌ ده‌كه‌ن ت���ا ‪ 2‬ملی���ۆن وه‌ربگرن‬ ‫نه‌ك ‪ 4‬ملی���ۆن؟! هه‌یانه‌ له‌ئه‌وروپاوه‌‬ ‫هاتوه‌ته‌وه‌ بۆ ئه‌وه‌ی‌ ئه‌م موچه‌ مفت‌و‬ ‫زۆره‌ ب���ێ‌ هیالك ب���ون بخاته‌ ته‌نكه‌ی‌‬ ‫باخه‌ڵییه‌وه‌"‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "توخوا په‌رله‌مانتار به‌قه‌د من‬ ‫یان كه‌ناس���ێك خزمه‌تی‌ ئه‌م واڵته‌یان‬ ‫ك���ردوه‌ تا موچه‌ی‌ خانه‌نش���ینییان ‪4‬‬ ‫ملیۆن بێت"‪.‬‬

‫ملیارێك دینار له‌فه‌رمانگه‌ی‌ جێبه‌ج ‌ێ كردن ‌ی سلێمان ‌ی دیارنامێنێت‬ ‫ی تێدابو چۆڵی‌ نه‌ده‌كرد‪ .‬دواجار‬ ‫كرێچ ‌‬ ‫ی نه‌دا‪.‬‬ ‫ی س���اڵێك ‌‬ ‫ك ‌ه ڕۆیش���ت كرێ��� ‌‬ ‫ی ئه‌و‬ ‫ئێمه‌ش ش���كاتمان لێكرد تا كرێ ‌‬ ‫ماوه‌ی���ه‌ وه‌ربگرین‪ .‬دوات���ر حكومه‌ت‬ ‫ی ب���ۆ بڕیه‌و‌ه تا‬ ‫مانگ���ی‌ (‪ )30‬هه‌زار ‌‬ ‫ی جێبه‌جێكردن‬ ‫ئێم��� ‌ه له‌فه‌رمانگ���ه‌ ‌‬ ‫ی چوار مانگ ‌ه‬ ‫وه‌ریگرین‪ .‬ئه‌و‌ه م���اوه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫پاره‌ك��� ‌ه له‌دادگایه‌‪ ،‬به‌اڵم هه‌ر جار‌ه ‌‬ ‫به‌بیانویه‌ك نامانده‌نێ‪ .‬ئه‌مڕۆش هاتوم‬ ‫ی وه‌ره‌وه‌‪.‬‬ ‫ده‌ڵێن چه‌ك نیه‌‪ ،‬بڕۆ به‌یان ‌‬ ‫نازانم چیبكه‌م"‪.‬‬

‫ئا‪ :‬مه‌زهه‌ر كه‌ریم‬ ‫ی‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری‌ فه‌رمانگه‌ ‌‬ ‫جێبه‌جێكردنی‌ سلێمانی‌‌و ژماره‌یه‌ك‬ ‫ی پار‌ه‬ ‫ی دیارنه‌مان ‌‬ ‫فه‌رمانبه‌ر به‌تۆمه‌ت ‌‬ ‫له‌فه‌رمانگه‌كه‌یان ده‌ستبه‌سه‌رن‪،‬‬ ‫ی هه‌رێم ئاماژ‌ه‬ ‫سه‌رۆكی‌ ده‌ستپاك ‌‬ ‫به‌وه‌ ده‌كات "لێكۆلینه‌وه‌ له‌دۆسیه‌ك ‌ه‬ ‫ی ملیارێك دینار‬ ‫به‌رده‌وامه‌و نزیكه‌ ‌‬ ‫دیار نیه‌"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫(ژیرین)ی‌ ته‌مه‌ن ‪ 28‬ساڵ له‌دوا ‌‬ ‫جیابونه‌و‌ه له‌هاوسه‌ره‌كه‌ی‌‪ ،‬ئێستا دو‬ ‫ی له‌ئه‌ستۆ گرتوه‌و به‌خێویان‬ ‫منداڵه‌كه‌ ‌‬ ‫ی دو‬ ‫ی بژێوی��� ‌‬ ‫ده‌كات‪ .‬ئ���ه‌و خه‌رج��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی له‌دادگا له‌هاوس���ه‌ره‌كه‌ ‌‬ ‫منداڵه‌كه‌ ‌‬ ‫وه‌رده‌گرێت‪ .‬به‌اڵم وا ماوه‌ی‌ ش���ه‌ش‬ ‫ێ‬ ‫مانگ ‌ه سه‌ردانی‌ فه‌رمانگه‌ی‌ جێبه‌ج ‌‬ ‫ی س���لێمانی‌ "مه‌حكه‌م ‌ه كۆنه‌كه‌"‬ ‫كردن ‌‬ ‫ی‬ ‫ده‌كات‪ ،‬به‌اڵم هه‌مو جارێك ده‌س���ت ‌‬ ‫ی پێده‌ك ‌هن‌و پاره‌كه‌ی‌ ناده‌نێ‌‪،‬‬ ‫ده‌ست ‌‬ ‫ی "ئه‌وه‌ند‌ه هاتوچۆم كردو‌ه‬ ‫ژیرین وت ‌‬ ‫پ���اره‌م پێنه‌ماوه‌ به‌ته‌كس���ی‌ هاتوچۆ‬ ‫بكه‌م‪ ،‬ناچار به‌یانی‌ زو كاتژمێر حه‌وت‬ ‫له‌ماڵ���ه‌و‌ه دێم��� ‌ه ده‌ره‌وه‌‌و روده‌كه‌م ‌ه‬ ‫فه‌رمانگه‌كه‌"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "له‌م مانگه‌دا ئه‌وه‌ سێیه‌م‬ ‫ج���اره‌ س���ه‌ر ده‌ده‌م لێره‌‪ ،‬پێش���تر‬ ‫ی پاردا دایكم‬ ‫ی س���اڵ ‌‬ ‫ی حه‌وت ‌‬ ‫له‌مانگ ‌‬ ‫هاتب���و پێیان ڕاگه‌یاندب���و مانگی‌ دو‬ ‫وه‌رنه‌وه‌‪ .‬ئ���ه‌وه‌ مانگی‌ دوش ته‌واوبو‬ ‫ی‬ ‫ه���ه‌ر ژوراو ژورم پێده‌ك���ه‌ن‌و پاره‌ ‌‬ ‫منداڵه‌كانم ناده‌نێ‌"‪.‬‬ ‫ئه‌و كه‌هێش���تا هیالكی‌ ده‌رنه‌چوبو‪،‬‬ ‫ی دوردرێ���ژو قه‌ره‌باڵغ���دا‬ ‫له‌ریزێك��� ‌‬ ‫وه‌س���تا بو بۆ ئه‌وه‌ی‌ س���ه‌ره‌ی‌ بێت‪،‬‬ ‫ی‬ ‫وت���ی‌ "ماوه‌یه‌كی‌ تر وا بڕوات خه‌ڵك ‌‬ ‫ده‌بێت به‌یانیان زو بێن وه‌ك سه‌یرانگا‬ ‫خێم��� ‌ه هه‌ڵ���ده‌ن ت���ا زو س���ه‌ره‌یان‬ ‫ی‬ ‫به‌ركه‌وێت‪ .‬ده‌چم���ه‌ الی‌ به‌ڕێوه‌به‌ر ‌‬ ‫ت���از‌هی‌ فه‌رمانگه‌كه‌ ده‌ڵێ���ت بڕۆ با‬ ‫ی‬ ‫چه‌كه‌كه‌ت ب���ۆ بك���ه‌ن‪ .‬ده‌چم ‌ه ال ‌‬ ‫ێ‬ ‫فه‌رمانبه‌ره‌كانی���ش ده‌ڵێن بڕۆ جار ‌‬ ‫س���ه‌ره‌ت نزیك نیه‌‪ ،‬یان ده‌ڵێن پار‌ه‬ ‫نیه‌ هه‌ر جاره‌ی‌ بیانویه‌ك ده‌هێنه‌وه‌‪،‬‬ ‫نازانین چیبكه‌ین؟!"‪.‬‬

‫ی "هه‌رك���ه‌ ده‌ڕۆم���ه‌وه‌ بۆ‬ ‫وتیش��� ‌‬ ‫ماڵ���ه‌و‌ه دو منداڵه‌ك���ه‌م ده‌ڵێن دایك ‌ه‬ ‫ی‬ ‫كوا پاره‌كه‌ت وه‌رگرت؟ هه‌ر به‌ده‌ست ‌‬ ‫به‌تاڵ ده‌ڕۆمه‌وه‌‌و نازانم چیبكه‌م‪ .‬هه‌ر‬ ‫به‌ڵێنیان پێده‌ده‌م ناچێت ‌ه سه‌ر‪ .‬پارو‬ ‫پێرار باشتر بو‪ ،‬كاتژمێر یانزه‌ی‌ نیوه‌ڕۆ‬ ‫پاره‌كه‌م وه‌رده‌گرت‪ .‬ئێس���تا ش���ه‌ش‬ ‫مانگ ‌ه نه‌ك هه‌ر پ���اره‌م وه‌رنه‌گرتوه‌‪،‬‬ ‫ی پێمه‌ سه‌رفی‌ ده‌كه‌م‬ ‫به‌ڵكو ئه‌وه‌ش��� ‌‬ ‫به‌كرێی‌ ته‌كسی‌‌و كرێ پاس"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ئه‌م���ه‌ له‌كاتێكدای ‌ه ك ‌ه ئه‌و پیاوانه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ژن‌و منداڵیان له‌سه‌ر‌ه به‌هۆ ‌‬ ‫نه‌فه‌قه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫جیابونه‌وه‌یان‪ ،‬هه‌مو مانگێك له‌كات ‌‬ ‫خۆیدا پاره‌كه‌ ده‌به‌ن له‌هه‌مان ش���وێن‬ ‫دایده‌نێن‪.‬‬ ‫ی‬ ‫شادمان كه‌ریم یه‌كێك ‌ه له‌و پیاوانه‌ ‌‬ ‫ی پاره‌ك ‌ه ته‌س���لیم‬ ‫كه‌ هاتبو بۆ ئه‌وه‌ ‌‬ ‫بكات‪ ،‬ئه‌و ك ‌ه له‌س���ه‌ره‌دا وه‌س���تابو‪،‬‬ ‫به‌بێزاریی���ه‌وه‌ وتی‌ "ئ���ه‌م واڵت ‌ه چه‌ند‬ ‫وێرانه‌‪ ،‬پاره‌ داده‌نێم بیده‌ن به‌مناڵه‌كانم‬ ‫ی دیار نامێنی‌‌و ده‌یبه‌ن"‪.‬‬ ‫كه‌چ ‌‬ ‫ی "ئیتر چ���ۆن متمانه‌م به‌م‬ ‫وتیش��� ‌‬ ‫حكومه‌ت‌و ئی���داره‌و واڵت به‌ڕێوه‌بردن ‌ه‬ ‫بمێنێت؟!"‪.‬‬ ‫به‌پێی‌ ئه‌و زانیاریانه‌ی‌ ده‌ست ئاوێن ‌ه‬ ‫ی فه‌رمانگه‌ك ‌ه‬ ‫ی زۆر ‌‬ ‫كه‌وت���ون پاره‌یه‌ك ‌‬ ‫دیار نه‌ماوه‌و له‌سه‌ر ئه‌وه‌ش به‌ڕێوه‌به‌رو‬

‫قەرەباڵغی هاواڵتیان لەناو فەرمانگەکەدا‬

‫فەرمانگەی جێبەجێکردنی سلێمانی‬

‫چه‌ند كارمه‌ندێك ده‌ستگیر كراون‪.‬‬

‫هه‌یه‌‪.‬‬ ‫په‌یامنێری‌ ئاوێن ‌ه چه‌ند جارێك چو‌ه‬ ‫الی‌ عومه‌ر ڕه‌سوڵ‌‪ ،‬به‌رێوه‌به‌ری‌ نوێی‬ ‫فه‌رمانگه‌ك���ه‌‪ ،‬به‌اڵم ئه‌و به‌پاس���اوی‬ ‫تاز‌ه ده‌س���ت به‌كاربونی‌‌و هەستیاری‬ ‫دۆسیه‌كه‌وه‌‪ ،‬نه‌یویست هیچ بڵێت‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی جێبه‌جێكردن ‌‬ ‫هه‌روه‌ها فه‌رمانبه‌ران ‌‬ ‫ی ئاماده‌نه‌ب���ون له‌وباره‌یه‌و‌ه‬ ‫س���لێمان ‌‬ ‫قسه‌بكه‌ن‪ .‬یه‌كێك له‌فه‌رمانبه‌ره‌كان ك ‌ه‬ ‫ی ببرێت‪ ،‬وتی‌ "به‌ڕێوه‌به‌رو‬ ‫نه‌ویست ناو ‌‬ ‫چه‌ند كارمه‌ندێكی‌ ناو فه‌رمانگه‌ك ‌ه له‌م‬ ‫گه‌نده‌ڵییه‌وه‌ تێوه‌گالون‪ ،‬به‌اڵم نازانین‬ ‫ئه‌مه‌ چۆن كراوه‌‪ .‬ته‌نها ئه‌وه‌ ده‌زانین‬ ‫ی زۆر دیار نیه‌"‪.‬‬ ‫كه‌ پاره‌یه‌ك ‌‬

‫ی‬ ‫حاك���م ئه‌حمه‌د ئه‌نوه‌ر‪ ،‬س���ه‌رۆك ‌‬ ‫ی هه‌رێ���م له‌و‬ ‫ی ده‌س���تپاك ‌‬ ‫ده‌س���ته‌ ‌‬ ‫باره‌ی���ه‌و‌ه ئام���اژ‌ه ب���ه‌وه‌ ده‌كات‬ ‫ئێستا دۆس���یه‌كه‌ له‌لێكۆڵینه‌وه‌دایه‌‌و‬ ‫ی س���كااڵیان تۆمار‬ ‫ژماره‌ی���ه‌ك هاواڵت ‌‬ ‫كردو‌ه ك ‌ه وه‌ك پێویس���ت پاره‌كانیان‬ ‫پێناگات‪ ،‬ئه‌و وت���ی‌ "پاره‌ك ‌ه چه‌ندین‬ ‫ی بڕیار‬ ‫ی تێدایه‌‌و هه‌رچ ‌‬ ‫جۆر نه‌فه‌قات��� ‌‬ ‫ل���ه‌دادگا ده‌رده‌چێ���ت ده‌چێت���ه‌ ئه‌و‬ ‫فه‌رمانگه‌یه‌‪ ،‬به‌و هۆی���ه‌و‌ه ژماره‌یه‌ك‬ ‫ی ئه‌و فه‌رمانگه‌یه‌ ده‌ستگیر‬ ‫فه‌رمانبه‌ر ‌‬ ‫كراون‌و لێكۆڵینه‌وه‌ به‌رده‌وامه‌"‪.‬‬ ‫ی "له‌ئێس���تادا دۆس���یه‌ك ‌ه‬ ‫وتیش��� ‌‬ ‫له‌ژێ���ر لێكۆڵینه‌وه‌دایه‌ بۆی ‌ه قس���ه‌ی‬ ‫ی‬ ‫له‌س���ه‌رناكه‌ین‪ ،‬ب���ه‌اڵم گومانێك��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئ���ه‌و پاره‌یه‌ ‌‬ ‫ج���دی‌ هه‌ی���ه‌‌و ب���ڕ ‌‬ ‫دیار نی���ه‌ به‌نزیك��� ‌هی‌ ملیارێك دینار‬ ‫ده‌خه‌مڵێنرێت"‪.‬‬ ‫ناوب���راو ئاماژه‌ی‌ ب���ه‌وه‌ش كرد ك ‌ه‬ ‫ی چوار هه‌فته‌ ده‌بێت س���كااڵك ‌ه‬ ‫ماو‌ه ‌‬ ‫ی هه‌رێم‪ ،‬ئه‌و‬ ‫ی ده‌ستپاك ‌‬ ‫هاتۆت ‌ه ده‌سته‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی "س���كااڵكاران ده‌ڵێن ئه‌و پارانه‌ ‌‬ ‫وت ‌‬ ‫وه‌ك نه‌فه‌ق��� ‌ه بۆی���ان بڕاوه‌ته‌وه‌ وه‌ك‬ ‫پێویست به‌ده‌ستیان نه‌گه‌شتوه‌"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی ده‌ستگیركردنی‌ به‌رێوه‌به‌ر ‌‬ ‫له‌دوا ‌‬

‫پاره‌ك ‌ه چه‌ندین جۆر‬ ‫نه‌فه‌قاتی‌ تێدایه‌‌و‬ ‫هه‌رچی‌ بڕیار له‌دادگا‬ ‫ده‌رده‌چێت ده‌چێت ‌ه‬ ‫ئه‌و فه‌رمانگه‌یه‌‪ ،‬به‌و‬ ‫هۆیه‌و‌ه ژماره‌یه‌ك‬ ‫فه‌رمانبه‌ری‌ ئه‌و‬ ‫فه‌رمانگه‌یه‌ ده‌ستگیر‬ ‫كراون‌و لێكۆڵینه‌و‌ه‬ ‫به‌رده‌وامه‬

‫پێش���وی فه‌رمانگ��� ‌هی‌ جێبه‌جێكردن‪،‬‬ ‫ی‬ ‫ی چه‌ن���د ڕۆژێ���ك ده‌رگا ‌‬ ‫بۆم���اوه‌ ‌‬ ‫فه‌رمانگه‌ك���ه‌ داده‌خرێ���ت‪ ،‬ت���ا‬ ‫ی نوێی ب���ۆ داده‌نرێت‪.‬‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌رێك��� ‌‬ ‫ێ‬ ‫ی س��� ‌‬ ‫ی دو ڕۆژ ماوه‌ ‌‬ ‫ئێس���تا هه‌فت ‌ه ‌‬ ‫كاتژمێ���ر ده‌وام ل���ه‌و فه‌رمانگه‌ی���ه‌دا‬

‫ی ئه‌و‬ ‫ی قه‌ره‌پاڵغ��� ‌‬ ‫له‌نێ���و ئاپ���ۆڕا ‌‬ ‫فه‌رمانگه‌ی���ه‌دا کە بەهۆی برانی کارەو‬ ‫تاریکیی���ەوە لەئەش���کەوت دەچێت‪،‬‬ ‫ی خه‌م‌و نیگه‌رانی‌‌و‬ ‫ده‌یان كه‌س ده‌بین ‌‬ ‫ی‬ ‫توڕه‌یی���ان لێده‌بارێ���ت‪ ،‬نازانین چ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خۆیان ‌‬ ‫بڵێن‌و روبكه‌ن ‌ه ك���ێ‌ تا ماف ‌‬ ‫لێوه‌ربگرنه‌وه‌‪.‬‬ ‫ڕزگار عه‌بدوڵ�ڵ�ا یه‌كێك��� ‌ه ل���ه‌و‬ ‫ی له‌ن���او فه‌رمانگه‌ك���ه‌دا‬ ‫هاواڵتیان���ه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫هه‌رده‌ه���ات‌و ده‌چ���و‪ ،‬فایلێك��� ‌‬ ‫به‌ده‌سته‌وه‌ بو هه‌ر ده‌یبردو ده‌یهێنا‪،‬‬ ‫ی ‪ 2013‬خانوه‌كه‌مان‬ ‫ئه‌و وتی‌ "س���اڵ ‌‬

‫ی‬ ‫ی كۆن��� ‌‬ ‫ی دادگا ‌‬ ‫ی دوه‌م��� ‌‬ ‫نهۆم��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی جێبه‌جێكردن��� ‌‬ ‫س���لێمانی‌ به‌ش��� ‌‬ ‫تێدایه‌‪ .‬ئه‌م به‌ش ‌ه تایبه‌ت ‌ه بە‌وه‌رگرتن‌و‬ ‫ی پاره‌ی هه‌ندێك كێشه‌ ك ‌ه‬ ‫دابه‌شكردن ‌‬ ‫دادگا بڕیاری له‌س���ه‌ر داون‪ ،‬وه‌ك ئه‌و‬ ‫بڕه‌پاریه‌ی ژنێ���ك دوای جیابونه‌وه‌ی‬ ‫ی وه‌ریده‌گرێ���ت‪ ،‬یان‬ ‫له‌هاوس���ه‌ره‌ك ‌ه ‌‬ ‫ئه‌و ب���ڕ‌ه پاره‌یه‌ی ده‌بێ هاوس���ه‌ری‬ ‫پێش���وی بۆ منداڵه‌كانی بیداتێ‪ ،‬یان‬ ‫كاتێك ك ‌ه خاوه‌ن قه‌رزێك بڕێك پار‌ه‬ ‫ی‬ ‫له‌قه‌رزاره‌ك��� ‌ه وه‌رده‌گرێته‌و‌ه له‌رێگه‌ ‌‬ ‫دادگاوه‌‪ ...‬هتد‪.‬‬ ‫ی هاتبو بۆ‬ ‫الڤ ‌ه ك��� ‌ه له‌گه‌ڵ دایك��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ێ كردن‪ ،‬چیرۆك ‌‬ ‫ی جێبه‌ج ‌‬ ‫فه‌رمانگه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫چاوه‌ڕوانی‌‌و قه‌ره‌باڵخ���ی‌ فه‌رمانگ ‌ه ‌‬ ‫ێ ك���ردن ده‌گێرێته‌و‌ه ده‌ڵێت‬ ‫جێبه‌ج ‌‬ ‫ی ساڵی‌ پاره‌و‌ه ناوم‬ ‫ی هه‌ش���ت ‌‬ ‫"له‌مانگ ‌‬ ‫نوس���یو‌ه تا سه‌ره‌م به‌ركه‌وت ئه‌و بڕ‌ه‬ ‫ی جیابونه‌وه‌م‬ ‫پاره‌ی ‌ه وه‌رگرم ك ‌ه له‌دوا ‌‬ ‫ی‬ ‫ی یاسای ‌‬ ‫له‌هاوس���ه‌ركه‌م وه‌ك مافێك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ساڵ ‌‬ ‫ی سه‌ر ‌‬ ‫پێمبده‌ن‪ ،‬به‌اڵم له‌دوا ‌‬ ‫نوێ���و‌ه ئه‌وه‌ن���د‌ه هات���وم له‌ژماردن‬ ‫نایه‌ت‪ .‬ڕۆژێك پێمان ده‌ڵێن به‌ڕێوه‌به‌ر‬ ‫نه‌هاتوه‌ چه‌ك���ه‌كان ئیمزا بكات‪ ،‬هه‌ر‬ ‫ڕۆژه‌ی‌ شتێك ده‌ڵێن"‪.‬‬ ‫ئەمە لەکاتێکدای���ە کە چوار هه‌فت ‌ه‬ ‫له‌مه‌وب���ه‌ر هێزه‌كان���ی‌ پۆلیس چه‌ند‬ ‫فه‌رمانبه‌رێك���ی‌ ئ���ه‌و فه‌رمانگه‌ی���ان‬ ‫ی‬ ‫ی دیارنه‌مان ‌‬ ‫ده‌س���تگیر كرد به‌تۆمه‌ت ‌‬ ‫ی هه‌فته‌ی���ه‌ك‬ ‫بڕێ���ك پ���اره‌‪ .‬دوا ‌‬ ‫ی فه‌رمانگه‌ك���ه‌و چه‌ن���د‬ ‫به‌ڕێوه‌ب���ه‌ر ‌‬ ‫كارمه‌ندێكی‌ دیكه‌یان ده‌ستگیر كرد‪.‬‬

‫‪4‬‬

‫هەنوکە‬

‫)‪ )615‬سێشه‌ممه ‪2018/2/27‬‬

‫كێشمه‌كێشی ناو گۆڕان‪ :‬بزوتنه‌وه‌كه‌ خاوه‌نی‌ "‪"KNN‬ه‌ یان كۆمپانیای‌ وشه‌؟‬ ‫شۆڕش حاجی‪ :‬له‌نزیكترین ده‌رفه‌تدا كۆبونه‌وه‌ی‌ جڤات ‌ی نیشتمانی‌ ئه‌نجام ده‌ده‌ین‬ ‫ئا‪ :‬ئومێد عومه‌ر‬ ‫بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆڕان سه‌باره‌ت‬ ‫به‌خاوه‌ندارێتی‌ كه‌ناڵی‌ كه‌ی‌ ئێن‬ ‫ئێن به‌سه‌ر دو به‌ره‌دا دابه‌ش ده‌بن‪،‬‬ ‫به‌شێكیان پێیانوایه‌ كه‌ناڵه‌كه‌‬ ‫هی‌ بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆڕانه‌و نایانه‌وێ‌‬ ‫كۆمپانیای‌ وشه‌ ببێت به‌خاوه‌نی‌‪،‬‬ ‫به‌و پێیه‌ی‌ ئه‌مه‌ كارئاسانی‌ بۆ‬ ‫به‌بنه‌ماڵه‌یی‌ بون بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆڕان‬ ‫ده‌كات له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ كوڕه‌كانی‌‬ ‫نه‌وشیروان مسته‌فا خاوه‌نی‌ كۆمپانیای‌‬ ‫وشه‌ن‪ ،‬به‌شێكیشیان پێیانوایه‌ له‌ڕوی‌‬ ‫یاساییه‌وه‌ ده‌بێت كه‌ی‌ ئێن ئێن‬ ‫بگه‌ڕێته‌وه‌ بۆ كۆمپانیای‌ وشه‌‪ ،‬وا‬ ‫بڕیاره‌ جڤاتی‌ نیشتمانی‌ كۆبێته‌وه‌و‬ ‫ئه‌م پرسه‌ یه‌كالیی‌ بكاته‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫چه‌ند جارێك واده‌ی‌ كۆبونه‌وه‌ی‌‬ ‫دیاریكراوه‌و دواتر دواخراوه‌‪،‬‬ ‫ئه‌ندامێكی‌ خانه‌ی‌ راپه‌راندنی‌‬ ‫بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆڕان ره‌تیده‌كاته‌وه‌‬ ‫دواكه‌وتنی‌ كۆبونه‌وه‌ی‌ جڤاتی‌‬ ‫نیشتمانی‌ بزوتنه‌وه‌كه‌یان به‌هۆی‌ بونی‌‬ ‫كێشه‌ی‌ ناوخۆییانه‌وه‌ بێت‪.‬‬ ‫ئه‌ندام����ی‌ خان����ه‌ی‌ راپه‌راندن���� ‌‬ ‫ی‬ ‫بزوتن����ه‌وه‌ی‌ گۆڕان‪ ،‬ش����ۆرش حاجی‌‬ ‫به‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یان����د به‌پێی‌ په‌یره‌وی‌‬ ‫ناوخ����ۆی‌ بزوتن����ه‌وه‌ی‌ گ����ۆڕان هه‌مو‬

‫دو مان����گ جارێك جڤاتی‌ نیش����تمانی‌‬ ‫كۆده‌بێت����ه‌وه‌‪ .‬زۆر جار رویداوه‌ له‌كات ‌‬ ‫ی‬ ‫خۆی����دا كۆبون����ه‌وه‌ ك����راوه‌‪ ،‬هه‌ندێك‬ ‫جاری����ش رویداوه‌ یه‌ك دو رۆژ له‌واده‌ی‌‬ ‫خۆی‌ دوا بكه‌وێت‪ ،‬جه‌ختیشی كرده‌وه‌‬ ‫له‌نزیك تری����ن ده‌رفه‌ت����دا كۆبونه‌وه‌ی‌‬ ‫جڤات����ی‌ نیش����تمانی‌ ئه‌نج����ام ده‌ده‌ن‌و‬ ‫هیچ كێشه‌یه‌كیش����یان نی����ه‌‪ ،‬ئه‌و وتی‌‬ ‫"ده‌بو رۆژی‌ ‪21‬ی‌ ئ����ه‌م مانگه‌ جڤاتی‌‬ ‫نیش����تمانی‌ كۆبونه‌وه‌ی‌ خ����ۆی‌ ئه‌نجام‬ ‫بدای����ه‌‪ ،‬به‌اڵم به‌هۆی‌ س����ه‌رقاڵیمان به‌‬ ‫دیاریكردنی‌ كاندید‌و پێشكه‌ش����كردنی‌‬ ‫لیس����ت بۆ هه‌ڵبژاردنه‌كانی‌ ئه‌نجومه‌نی‌‬ ‫نوێنه‌رانی‌ عێ����راق‪ ،‬وامان به‌باش زانی‬ ‫چه‌ند رۆژێك دوای‌ بخه‌ین‪ .‬ئه‌مه‌ش هیچ‬ ‫په‌یوه‌ندییه‌كی‌ به‌كێش����ه‌ی‌ ناوخۆییه‌وه‌‬ ‫نیه‌‪ .‬ئه‌گ����ه‌ر س����ه‌یری‌ كۆبونه‌وه‌كانی‌‬ ‫پێش����تریش بكه‌ی����ن‪ ،‬م����ه‌رج نه‌ب����وه‌‬ ‫به‌دیاریكراوی‌ له‌رۆژی‌ خۆیدا كۆبونه‌وه‌‬ ‫ئه‌نجام درابێت"‪.‬‬ ‫ئێس����تا له‌هه‌موكات زیات����ر میدیای‌‬ ‫گ����ۆڕان به‌تایب����ه‌ت كه‌ناڵی‌ ئاس����مانی‌‬ ‫كه‌ی‌ ئێ����ن ئێن گه‌رمترین مش����تومری‌‬ ‫له‌نێو بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆڕان دروس����تكردوه‌‬ ‫زۆر ج����ار ده‌وت����رێ كار له‌گفتوگ����ۆدا‬ ‫نه‌م����اوه‌‌و بوه‌ته‌ كێش����ه‌یه‌كی‌ گه‌وره‌‪،‬‬ ‫به‌جۆرێ����ك دو ئاراس����ته‌ی‌ دژ به‌یه‌ك‬ ‫له‌به‌رامب����ه‌ر یه‌كتر وه‌س����تاونه‌ته‌وه‌ بۆ‬ ‫دیاریكردنی‌ چاره‌نوس����ی‌ ئه‌و كه‌ناڵه‌ی‌‬

‫ئێستا له‌كاركردن وه‌ستاوه‌‌و گرێبه‌ستی‌‬ ‫كارمه‌نده‌كانیشی‌ هه‌ڵوه‌شێنراونه‌ته‌وه‌‪.‬‬ ‫الیه‌ك پێداگره‌ له‌سه‌رئه‌وه‌ی كه‌ی‌ ئێن‬ ‫ئێن وه‌ك زمانحاڵی‌ بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆڕان‌و‬ ‫له‌چوارچێ����وه‌ی‌ دام����ه‌زراوه‌ی‌ میدیایی‌‬ ‫گۆڕاندا بمێنێته‌وه‌‪ ،‬الیه‌كیش ده‌یه‌وێت‬ ‫بدرێته‌وه‌ به‌كۆمپانیای‌ وشه‌ كه‌ له‌دوای‌‬ ‫كۆچی‌ نه‌وش����یروان موس����ته‌فا‪ ،‬ئێستا‬ ‫كوڕه‌كانی‌ (چیا‌و نم����ا) خاوه‌نداریه‌تی‌‬ ‫ده‌كه‌ن‪.‬‬ ‫له‌وباره‌ی����ه‌وه‌ ش����ۆرش حاجی‌ وتی‬ ‫"ته‌له‌فزیۆنی‌ كه‌ی‌ ئێن ئێن مۆڵه‌ته‌كه‌ی‌‬ ‫ی كۆمپانیای‌ وش����ه‌وه‌ وه‌رگیراوه‌‪،‬‬ ‫به‌ناو ‌‬ ‫به‌اڵم كاك نه‌وش����یروان موس����ته‌فا كه‌‬ ‫رێكخه‌ری‌ گش����تی‌ بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆڕان‌و‬ ‫خاوه‌نی‌ كۆمپانیای‌ وشه‌ بو‪ ،‬به‌بڕیاری‌‬ ‫خۆی‌ كه‌ی‌ ئێن ئێن‌و ماڵپه‌ری‌ سبه‌ی‌‌و‬ ‫رادیۆی‌ گۆڕانی له‌چوارچێوه‌ی‌ ئۆرگانێكدا‬ ‫یه‌كخست به‌ناوی‌ (دامه‌زراوه‌ی‌ میدیایی‌‬ ‫گۆڕان)‪ .‬كاتی‌ خۆیش����ی له‌كۆنفرانسی‬ ‫گۆڕان����دا هه‌ندێك هه‌ڵس����وراوی‌ دیاری‌‬ ‫گۆڕان به‌ ئاماده‌بونی‌ كاك نه‌وشیروان‬ ‫پێبان باش بوه‌ ته‌له‌فزیۆنه‌كه‌مان حزبی‌‬ ‫نه‌بێت‪ ،‬به‌ڵكو كه‌ناڵێكی‌ بێالیه‌ن بێت‪.‬‬ ‫ئه‌و كاته‌ش گفتوگۆیه‌كی زۆر له‌س����ه‌ر‬ ‫ئه‌م بابه‌ته‌ كرا‪ ،‬به‌اڵم كاك نه‌وشیروان‬ ‫وه‌ك رێكخ����ه‌ری‌ گش����تی‌ بزوتن����ه‌وه‌ی‌‬ ‫گ����ۆڕان‌و خاوه‌نی‌ كۆمپانیاك����ه‌ بڕیاری‌‬ ‫دامه‌زرانی‌ دامه‌زراوه‌ی‌ میدیایی‌ گۆڕانی‌‬

‫داوه‌‪ .‬ئێس����تاش ده‌ڵێم هه‌ر ئاڵوگۆڕێك‬ ‫له‌و بڕیاره‌ی‌ كاك نه‌وشیرواندا بكرێت‪،‬‬ ‫ده‌بێ����ت جڤات����ی‌ نیش����تمانی‌ یه‌كالیی‌‬ ‫بكاته‌وه‌‌و بڕیاری‌ له‌سه‌ر بدات"‪.‬‬ ‫ئاماژه‌ ب����ه‌وه‌ش ده‌كات دامه‌زراوه‌ی‌‬ ‫میدیایی‌ گ����ۆڕان ئۆرگانێك����ی‌ دیكه‌ی‌‬ ‫گۆڕانه‌‌و له‌ده‌ره‌وه‌ی‌ كۆمپانیای‌ وشه‌یه‌‪.‬‬ ‫پێش����ی‌ وایه‌ رێكخه‌ری‌ پێشوی‌ گۆڕان‌و‬ ‫خاوه‌نی‌ كۆمپانیای‌ وش����ه‌‪ ،‬وای‌ به‌باش‬ ‫زانیوه‌ بۆ به‌رژه‌وه‌ندی‌ گشتی‌‌و بزوتنه‌وه‌ی‌‬ ‫گۆڕان ئ����ه‌و بڕیاره‌ ب����دات‪ .‬جه‌ختیش‬ ‫له‌س����ه‌ر ئه‌وه‌ ده‌كاته‌وه‌ ه����ه‌ر بڕیارێك‬ ‫ب����ۆ هه‌ڵوه‌ش����اندنه‌وه‌ی‌ دام����ه‌زراوه‌ی‌‬ ‫میدیایی‌ گۆڕان‪ ،‬له‌ده‌س����ه‌اڵتی‌ جڤاتی‌‬ ‫نیش����تمانیدایه‌ كه‌ به‌رزتری����ن ناوه‌ندی‌‬ ‫بڕیاره‌ له‌ناو بزوتنه‌وه‌كه‌دا‪.‬‬ ‫له‌ب����اره‌ی‌ نیگه‌ران����ی‌ هه‌ندێ����ك‬ ‫هه‌ڵسوڕاوی‌ دیاری‌ بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆڕان‌و‬ ‫ناڕازیبونی����ان له‌ئ����ه‌دای‌ بزوتنه‌وه‌كه‌‪،‬‬ ‫ئه‌م ئه‌ندامه‌ی‌ خان����ه‌ی‌ راپه‌راندن وتی‌‬ ‫"س����ه‌ركرده‌كانی‌ بزوتن����ه‌وه‌ی‌ گۆڕان‪،‬‬ ‫رابردو س����ه‌لماندویه‌تی‌ كه‌ كه‌س����انی‌‬ ‫ئازان‪ ،‬ئه‌گه‌ر هه‌ر نیگه‌رانیه‌كیش هه‌بێت‬ ‫دڵنیابن به‌ ئاشكرا قسه‌ ده‌كه‌ین‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئه‌وه‌ش بزان����ن له‌ناو هه‌م����و حزبێك‪،‬‬ ‫دامه‌زراوه‌یه‌كدا‪ ،‬ته‌نانه‌ت له‌خێزانێكیشدا‬ ‫بیروڕای‌ جیاواز هه‌یه‌ له‌سه‌ر ورده‌كاری‌‬ ‫ئیش‌وكاره‌كان"‪.‬‬ ‫راشیده‌گه‌یه‌نێت ئه‌وان له‌بزوتنه‌وه‌ی‌‬

‫گ����ۆڕان باوه‌ڕیان به‌ په‌یڕه‌و‌و پرۆگرامی‌‬ ‫خۆیان هه‌یه‌‪ ،‬باوه‌ڕیان به‌وه‌ش هه‌یه‌ ك ‌ه‬ ‫ئه‌وان راس����تگۆبون له‌گه‌ڵ ده‌نگده‌رانی‌‬ ‫خۆی����ان‌و ب����ۆ ئاین����ده‌ش باوه‌ڕی����ان‬ ‫به‌ده‌نگده‌ران����ی‌ كوردس����تان هه‌یه‌ كه‌‬ ‫ده‌زانن ده‌نگ به‌كێ‌ بده‌ن‪.‬‬ ‫له‌به‌رامبه‌ریش����دا س����اماڵ عه‌بدوڵاڵ‬ ‫ئه‌ندامی‌ پێش����وی‌ جڤاتی‌ نیش����تمانی‌‬ ‫بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆڕان‪ ،‬به‌ ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یاند‬ ‫به‌شێكی‌ نیگه‌رانیه‌كانی‌ ناو بزوتنه‌وه‌كه‌‬ ‫په‌یوه‌ندی‌ ب����ه‌ ئیداره‌دانه‌وه‌ هه‌یه‌‪ .‬ئه‌و‬ ‫وتی‌ "هه‌ندێك ج����ار خانه‌ی‌ راپه‌راندن‬ ‫به‌ب����ێ‌ گه‌ڕانه‌وه‌ بۆ جڤاتی‌ نیش����تمانی‌‬ ‫بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆڕان بڕیار ده‌ده‌ن‪ .‬بۆنمونه‌‬ ‫كاتێك عه‌بدولره‌زاق شه‌ریف به‌رپرسی‌‬ ‫میدیای‌ گۆڕانیان البرد‪ ،‬نه‌گه‌ڕانه‌وه‌ بۆ‬ ‫جڤاتی‌ نیش����تمانی‌‪ .‬دواتر كه‌س����ێكیان‬ ‫هێناوه‌‌و له‌شوێنی‌ دایان ناوه‌"‪.‬‬ ‫راش����یده‌گه‌یه‌نێت كات����ی‌ خ����ۆی‌‬ ‫له‌س����ه‌رداوای‌ نه‌وش����یروان موسته‌فا‌و‬ ‫جڤاتی‌ نیش����تمانی‌ بزوتن����ه‌وه‌ی‌ گۆڕان‬ ‫ت����ۆری‌ میدیای����ی‌ بزوتن����ه‌وه‌ی‌ گۆڕان‬ ‫راگه‌یه‌نراوه‌ بۆ یه‌كخستنی‌ كه‌ناڵه‌كانی‌‬ ‫راگه‌یاندن����ی‌ بزوتنه‌وه‌ك����ه‌‪ .‬ئ����ه‌و وتی‌‬ ‫"هه‌رك����ه‌س بیه‌وێت ئ����ه‌و دامه‌زراوه‌یه‌‬ ‫هه‌ڵبوه‌ش����ێنێته‌وه‌‪ ،‬ی����ان بیه‌وێ����ت‬ ‫كه‌ناڵه‌ك����ه‌ بخاته‌وه‌ س����ه‌ر كۆمپانیای‌‬ ‫وش����ه‌‪ ،‬ده‌بێت بگه‌رێته‌وه‌ ب����ۆ بڕیاری‌‬ ‫جڤاتی‌ نیشتمانی‌"‪.‬‬

‫به‌هۆی‌ سه‌رقاڵیمان‬ ‫به‌ دیاریكردنی‌ كاندید‌و‬ ‫پێشكه‌شكردنی‌ لیست‬ ‫بۆ هه‌ڵبژاردنه‌كانی‌‬ ‫ئه‌نجومه‌نی‌ نوێنه‌رانی‌‬ ‫عێراق‪ ،‬وامان به‌باش‬ ‫زانی چه‌ند رۆژێك دوای‌‬ ‫بخه‌ین‪ .‬ئه‌مه‌ش هیچ‬ ‫په‌یوه‌ندییه‌كی‌ به‌كێشه‌ی‌‬ ‫ناوخۆییه‌وه‌ نیه‬

‫دوای دو نامەکەی هێرۆ ئیبراهیم ئەحمەدو کۆسرەت رەسوڵ‬ ‫كێشەكانی ناو یەكێتی قوڵتر بونەتەوە‬

‫مستەفا چاوڕەش‪ :‬ئەوەی بەسەر یەکێتی هاتوە بەرپرسیارێتی هەمومانە نەك هی یەك كەس‬ ‫ئا‪ :‬نیاز محەمەد‬ ‫وتەبێژی یەكێتی پێیوایە دەكرێت‬ ‫بوترێت دوای نامەكەی هێرۆ‬ ‫ئیبراهیم ئەحمەد بۆ كۆسرەت‬ ‫رەسوڵ‌و وەاڵمەكەی ناوبراو بۆی‪،‬‬ ‫كێشەكانی ناو یەكێتی قوڵتربونەتەوە‪.‬‬ ‫سەركردەیەكی یەكێتیش دەڵێت‬ ‫"دەبوایە نامەی یەكەم كە ئەوەی هێرۆ‬ ‫خانە بەو شێوەیە نەنوسرایە"‪.‬‬ ‫رۆژی ‪15‬ی ئەم مانگ���ە ئەنجومەنی‬ ‫س���ەركردایەتی‌و ئەنجومەن���ی ناوەندی‬ ‫یەكێت���ی كۆبون���ەوە بەمەبەس���تی‬ ‫دیاریكردنی وادەیەك ب���ۆ ئەنجامدانی‬ ‫كۆنگ���رەی چوارەمی حزبەك���ە‪ ،‬تێیدا‬ ‫ئەنجومەن���ی ناوەند پێش���نیاری رۆژی‬ ‫‪5‬ی ئ���ازاری ئەمس���اڵی بۆ بەس���تنی‬ ‫كۆنگرەكە كرد‪ .‬بڕی���اردرا لەماوەی ‪10‬‬ ‫رۆژدا ئەنجومەنی سەركردایەتی یەكێتی‬ ‫كۆببێتەوەو ئەو وادەیە پەس���ەندبكات‪،‬‬ ‫بەاڵم ت���ا ئێس���تا كۆبونەوەكە ئەنجام‬ ‫نەدراوە‪.‬‬ ‫لەكاردانەوەی ئەوەدا هێرۆ ئیبراهیم‬ ‫ئەحم���ەد رۆژی ‪22‬ی ئ���ەم مانگ���ە‬ ‫لەنامەیەك���دا بۆ كۆس���رەت رەس���وڵ‬ ‫رایگەیان���د "ئەنجامنەدانی كۆبونەوەی‬ ‫ئەنجومەنی س���ەركردایەتی بۆ بڕیاردان‬ ‫لە چەس���پاندنی رۆژی كۆنگرە‪ ،‬بوەتە‬ ‫مایەی نیگەرانی خۆم‌و هەمو جەماوەری‬ ‫یەكێتی"‪.‬‬ ‫جەختیش���ی کردەوە "من بۆ دواجار‬ ‫وەك خوش���كێك داوات ل���ێ دەك���ەم‬ ‫كە بەزوتری���ن كات ئ���ەو كۆبونەوەیە‬ ‫س���ازبكرێت"‪ .‬وتبوش���ی "هی���وادارم‬ ‫بەرپرس���یارێتی سەرش���انی خۆت بە‬ ‫ئەمانەت���ەوە جێبەجێ بكەیت بۆئەوەی‬ ‫ن���اوت وەك هەڵوەرێن���ەری چەپك���ە‬ ‫گوڵەك���ەی م���ام‌و یەكێت���ی نەچێت���ە‬ ‫الپەڕەكای مێژوەوە"‪.‬‬ ‫داواشی كردبو تا ‪25‬ی ئەم مانگە وادەی‬ ‫كۆبونەوەی ئەنجومەنی س���ەركردایەتی‬ ‫دیاری بكرێت‌و رۆژی بەستنی كۆنگرەی‬ ‫یەكێتیش دەستنیشان بكرێت‪ .‬دو رۆژی‬ ‫دوای ئەوە‪ ،‬کۆسرەت رەسوڵ وەاڵمێكی‬ ‫توندی هێرۆ ئیبراهیم ئەحمەدی دایەوەو‬ ‫خ���ۆی‌و كەس���وكارەكەی تۆمەتباركرد‬

‫بەو دۆخەی ئێستاوەو‬ ‫بەهۆی ئەو دو نامەیەوە‬ ‫یەكێتی ناتوانێت بەزویی‬ ‫كۆبونەوەی ئەنجومەنی‬ ‫سەركردایەتی ئەنجام‬ ‫بدات‬

‫هیرۆ ئیبراهیم ئەحمەد‬ ‫بەوەی "بێگوێدانە مێژوی یەكێتی‌و بی‬ ‫حس���اب كردن بۆ پێگەی مام جەالل‌و‬ ‫خەباتی هاوڕێكانی بەڕێكەوتنی ژێربەژێر‬ ‫لەگەڵ ئەمالو ئەوالدا یەكێتیتان دوچاری‬ ‫كۆمەڵێ���ك هەڵەی سیاس���ی‌و حزبی‌و‬ ‫نەتەوەیی كردۆتەوە"‪.‬‬ ‫جەختیشی كردبوەوە كە ئەو لەگەڵ‬ ‫ئەنجامدان���ی كۆنگرەدای���ە لەنزیكترین‬ ‫دەرفەتدا‪ ،‬بەاڵم كۆنگرەیەك کە زامنی‬ ‫پارێ���زەری ریزەكان���ی یەكێت���ی بێت‌و‬ ‫یەكێتی بەرەو حزبی بنەماڵەیی نەبات‪.‬‬ ‫هەرچەن���دە دو رۆژ بەس���ەر ئ���ەو‬ ‫وادەیەدا تێپەڕیوە كە هێرۆ ئیبراهیم بۆ‬ ‫كۆبونەوەی ئەنجومەنی س���ەركردایەتی‬ ‫داوای كردبو‪ ،‬بەاڵم س���ەعدی ئەحمەد‬ ‫پی���رە‪ ،‬وتەبێژی یەكێتی ب���ە ئاوێنەی‬ ‫راگەیان���د ت���ا ئێس���تا نازانرێت كەی‬ ‫كۆبونەوەكە ئەنجام دەدرێت‪.‬‬ ‫لەبارەی كاریگ���ەری ئەو دو نامەیە‬ ‫لەسەر دۆخی یەكێتی‪ ،‬پیرە وتی "دەكرێت‬ ‫بڵێین دوای ئەو دونامەیە كێشەكانی ناو‬ ‫یەكێتی قوڵتربونەتەوە"‪ .‬پیرە پێش���ی‬ ‫وا نییە ئەو نامانە بەو ش���ێوازە قازانج‬

‫بە دۆخ���ی یەكێتی بگەیەنێت‪ .‬بەاڵم بە‬ ‫وت���ەی ئەو كاریگەریان نابێت لەس���ەر‬ ‫قورس���ایی یەكێت���ی لەهەڵبژاردنەكاندا‬ ‫"چونكە خەڵك دەچێت دەنگدەدات بە‬ ‫یەكێتییەك كە لەكات���ی بونی قەیرانی‬ ‫زۆر قوڵتر لەم���ەدا بۆتە جێی متمانەو‬ ‫بڕوای خەڵك"‪.‬‬ ‫الی خۆی���ەوە مس���تەفا چ���اوڕەش‪،‬‬ ‫ئەندام���ی س���ەركردایەتی یەكێت���ی‬ ‫لەلێدوانێكدا بۆ ئاوێنە جەختی كردەوە‬ ‫كە بەو دۆخەی ئێس���تاوەو بەهۆی ئەو‬ ‫دو نامەی���ەوە یەكێتی ناتوانێت بەزویی‬ ‫كۆبونەوەی ئەنجومەنی س���ەركردایەتی‬ ‫ئەنجام بدات‪ .‬پێشی وایە ئەو كێشانەی‬ ‫لەناوەڕۆك���ی نامەكانی هێ���رۆ ئیبراهیم‬ ‫ئەحمەد‌و كۆس���رەت رەس���وڵدا رەنگی‬ ‫داوەت���ەوە بۆ ئەمڕۆ ناگەڕێنەوە‪ ،‬بەڵكو‬ ‫دەرەئەنجام���ی هەم���و ئەو كێش���انەیە‬ ‫لەدوای نەخۆش���كەوتنی م���ام جەالل‬ ‫وردە وردە لەس���ەریەك كەڵەك���ە بون‪.‬‬ ‫وتیش���ی "ئەو كێش���انە لەبری ئەوەی‬ ‫چارەسەربكرێن‪ ،‬قوڵتربونەتەوە"‪.‬‬ ‫بەبۆچونی مس���تەفا چاوڕەش دەبو‬

‫کۆسرەت رەسوڵ‬ ‫هێ���رۆ ئیبراهیم ئەحم���ەد ئەو نامەیەی‬ ‫بۆ كۆسرەت رەسوڵ نەنوسیایەو لەبری‬ ‫ئەوە "وەك خوش���کێكی گەورە كە الی‬ ‫هەمومان رێزی هەی���ە‪ ،‬دەیتوانی كاك‬ ‫كۆس���رەت بانگهێش���ت بكات بۆ ماڵی‬ ‫خۆی یان خۆی بچوایەتە الی‌و پێكەوە‬ ‫دابنیش���تنایەو كێش���ەكەیان چارەسەر‬ ‫بكردایە"‪.‬‬ ‫پێش���ی وایە نابێ���ت ئەنجامنەدانی‬ ‫كۆبونەوەی سەركردایەتی‌و نەبەستنی‬ ‫كۆنگرە بخرێتە ئەس���تۆی كۆس���رەت‬ ‫رەس���وڵ عەل���ی‌‪ .‬ئەنجامنەدان���ی‬ ‫كۆبونەوەك���ەش لەالی���ەن كۆس���رەت‬ ‫رەس���وڵەوە بۆ ئ���ەوە دەگەڕێتەوە كە‬ ‫كۆدەنگ���ی لەس���ەر كێش���ەكان نییە‪.‬‬ ‫لەب���ارەی ئ���ەوەی ئای���ا ناوەڕۆك���ی‬ ‫نامەكەی كۆس���رەت رەس���وڵ‪-‬یش بۆ‬ ‫هێرۆ ئیبراهیم ئەحمەد زۆر توند نییە؟‬ ‫مستەفا چاوڕەش وتی "راستە نامەكەی‬ ‫كاك كۆس���رەت‪-‬یش ناوەڕۆكەك���ەی‬ ‫تون���دە‪ ،‬بەاڵم ئەوەی كاك كۆس���رەت‬ ‫لە بەرگریكردن���دا بوە لەخۆی‪ .‬ئەوەی‬ ‫هاتوە بەس���ەرماندا بەرپرسیارێتییەكە‬

‫هی هەمومانە نەك هی یەك كەس"‪.‬‬ ‫ئەوەشی نەش���اردەوە كە ئەو دۆخە‬ ‫كاریگ���ەری نەرێن���ی لەس���ەر دۆخی‬ ‫یەكێتی‌و تەنان���ەت كوردیش دەبێت‌و‬ ‫وتی "هیچ هێزێ���ك لەیەكێتی گەورەتر‬ ‫نییە بۆ ئ���ەم میللەت���ەو هیچ هێزێك‬ ‫ئەوەن���دەی یەكێتی خەباتی نەكردوەو‬ ‫ماندونەب���وە‪ ،‬كەچ���ی ئێس���تا وامان‬ ‫لێهاتوە كەوتوینەت���ە گیانی یەكتری‪.‬‬ ‫ئ���ەوەش بۆ داهات���وی حزبەكەمان بۆ‬ ‫داهات���وی میللەتەكەش���مان خراپە"‪.‬‬ ‫لەگ���ەڵ ئەوەش���دا پێ���ی وانییە ئەو‬ ‫دۆخەی یەكێتی كاریگەری زۆر قورسی‬ ‫لەس���ەر دەنگەکانی یەكێت���ی هەبێت‬ ‫لەهەڵبژاردنەكاندا‪ ،‬بەاڵم رایشیگەیاند‬ ‫"رەنگ���ە ئ���ەو دەنگانەی لە پێش���ودا‬ ‫هێناومانن‪ ،‬كەم بكەن"‪.‬‬ ‫بەپێ���ی زانیاریی���ەكان قوڵبونەوەی‬ ‫كێشەكانی ناو یەكێتی پاش ئەوە دێت‬ ‫كە لەچەند رۆژی راب���ردودا وەفدێكی‬ ‫ئێران سەردانی سلێمانی كردوە‪ ،‬چاوی‬ ‫بە بەرپرس���ە ناكۆكەكان ئ���ەو حزبە‬ ‫كەوتوە بەمەبەس���تی چارەسەركردنی‬

‫كێش���ەكانیان‪ ،‬ب���ەاڵم ئ���ەو هەوڵ���ە‬ ‫شكستی هێناوە‪ .‬نازم عومەر‪ ،‬نوێنەری‬ ‫حكومەتی هەرێم لەتاران لەوبارەیەوە بۆ‬ ‫ئاوێنە ئاماژەی بەوەدا كە ئێران وەك‬ ‫كێش���ەیەكی ناوخۆیی حزبێك سەیری‬ ‫كێشەكانی ناو یەكێتی دەكات‌و پێویستە‬ ‫خۆیان لەناوخۆیاندا چارەسەری بكەن‪.‬‬ ‫لەگەڵ ئەوەش���دا وتی "هەمیشە ئێران‬ ‫هەوڵ���ی هەب���وە بۆ چارەس���ەركردنی‬ ‫كێش���ەكانی ناوخۆی یەكێتی‌و ناوخۆی‬ ‫كوردس���تانیش‪ ،‬بەاڵم من ئ���اگاداری‬ ‫وردەكاری ئ���ەوە نیم ئێ���ران لەچەند‬ ‫رۆژی رابردودا چی كردوەو هەوڵەكانی‬ ‫چی بون بەئاڕاستەی چارەسەركردنی‬ ‫كێشەكانی ناو یەكێتی"‪.‬‬ ‫وتیشی "ئێران ئەوەندەی پێی بكرێت‬ ‫لەوبارەی���ەوە هەوڵ���ی خ���ۆی دەدات‬ ‫بۆ چارەس���ەری ئەو كێش���انە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫ئەوەندەی كە مافیشی هەیە دەتوانێت‬ ‫بێتە ن���او بابەتەكان���ەوە‪ .‬واتە ئێران‬ ‫بەزۆر ناتوانێت ئ���ەوان رێكبخات‌‪ ،‬خۆ‬ ‫نایەت دەمانچەیان لەسەر سەردانێت‌و‬ ‫بڵێت دەبێت رێكبكەون"‪.‬‬

‫هەنوکە‬

‫)‪ )615‬سێشه‌ممه ‪2018/2/27‬‬

‫‪5‬‬

‫ساڵح موسلیم ئازاد بكه‌ن‬ ‫بێده‌نگی‌ ئه‌مه‌ریكا به‌رامبه‌ر به‌ده‌ستگیركردنی‌ موسلیم جێی‌ گومان‌و پرسیاره‌‬ ‫ئا‪ :‬ئاوێنه‌‬ ‫به‌ره‌به‌یانی‌ یه‌كشه‌ممه‌ی‌ رابردو‪ ،‬ساڵح‬ ‫موسلیم له‌پراگی‌ پایته‌ختی‌ چیك‬ ‫ده‌ستگیركرا‪ ،‬ئه‌م ده‌ستگیركردنه‌ كوردی‌‬ ‫توڕه‌و نیگه‌ران كردوه‌‪ ،‬توركه‌كانیش‬ ‫خۆشحاڵن‌و ده‌یانه‌وێ‌ چیك راده‌ستی‬ ‫ئه‌وانی‌ بكات‪ ،‬له‌م نێوه‌شدا ئه‌وه‌ی‌‬ ‫جێی‌ گومان‌و پرسیاره‌‪ :‬ئه‌مه‌ریكا بۆچی‌‬ ‫بێده‌نگه‌؟!‬ ‫پراگ‪ ،‬گه‌وره‌ترین بنكه‌ی‌ ‪CIA‬‬ ‫به‌ره‌به‌یانی‌ یه‌كشه‌مه‌ی‌ رابردو‪" ،‬پراگ" ‌ی‬ ‫پایته‌ختی‌ چی����ك ش����انۆی‌ روداوێكی‌ پڕ‬ ‫له‌ره‌مزو رازی‌ ش����اراوه‌ ب����و‪ ،‬كه‌ له‌تاریك‌و‬ ‫رونی‌ ئه‌و به‌یانییه‌دا پۆلیسی‌ چیك له‌ئوتێل‬ ‫"ماری����ۆت" كه‌له‌بچه‌ی����ان كرده‌ ده‌س����تی‌‬ ‫س����ه‌ركرده‌یه‌كی‌ رۆژئاوای‌ كوردستان‪ ،‬كه‌‬ ‫به‌درێژایی‌ چوار ساڵی‌ رابردو پێشه‌نگ بوه‌‬ ‫له‌به‌ره‌نگاربونه‌وه‌ی‌ تیرۆریستانی‌ ده‌وڵه‌تی‌‬ ‫ئیس��ل�امی‌‌و ل����ه‌و پێناوه‌ش����دا كوڕێك����ی‌‬ ‫به‌خشیوه‌‪.‬‬ ‫ده‌ستگیركردنی‌ س����اڵح موسلیم‌و راپێچ‬ ‫كردنی‌ بۆ نێو زیندانی‌ به‌ش����ی‌ ئه‌نته‌رپۆلی‌‬ ‫چیكی‌ له‌پراگ‪ ،‬له‌س����ه‌ر داواكاری‌ توركیا‪،‬‬ ‫له‌ڕووی‌ "ساته‌وه‌خت"ه‌كه‌ی‌‌و "شوێن"ه‌كه‌وه‌‬ ‫زیاد له‌گومانێك دروستده‌كات‪.‬‬ ‫كات���� ‌ی ده‌س����تگیركردنه‌ی‌‪ ،‬ك���� ‌ه پاش‬ ‫تێپه‌ڕینی‌ هه‌فته‌یه‌ك به‌س����ه‌ر س����ه‌ردانی‌‬ ‫وه‌زی����ری‌ ده‌ره‌وه‌ی‌ ئه‌مه‌ری����كا بۆ توركیا‌و‬ ‫تێپه‌ڕین����ی‌ چه‌ن����د رۆژێك به‌س����ه‌ر چونی‌‬ ‫هێزه‌كانی‌ سه‌ر به‌رژێمی‌ به‌شار ئه‌سه‌د بۆ‬ ‫عه‌فرین روداده‌ت‪ ،‬پێده‌چێت س����ه‌ره‌داوێك‬ ‫ئه‌و روداوانه‌ به‌یه‌كه‌وه‌ گرێبدات‪.‬‬ ‫پراگی����ش ش����انۆی‌ روداوه‌ك����ه‌ جێ����ی‌‬ ‫هه‌ڵوه‌س����ته‌و تێڕامانه‌‪ ،‬چونكه‌ موسلیم به‌‬ ‫سویس����راو به‌لجیكادا تێپه‌ڕی‌‌و ده‌س����تگیر‬ ‫نه‌كرا‪ ،‬به‌اڵم له‌پراگ خرایه‌ زیندانه‌وه‌‪.‬‬ ‫پ����راگ به‌گه‌وره‌تری����ن بنك����ه‌ی‌ چاالكی‌‬ ‫‪ CIA‬ی‌ له‌جیهان����دا داده‌نرێ����ت له‌پ����اش‬ ‫كۆتایهاتنی‌ جه‌نگی‌ س����ارد‪ ،‬ئه‌م پایته‌خته‌‬ ‫قه‌ش����ه‌نگ‌و دڵڕفێنه‌ی‌ ئه‌وروپا گه‌وره‌ترین‬ ‫ناوه‌ندی‌ چاودێریی‌ هه‌واڵگریی‌ ئه‌مه‌ریكایه‌‪،‬‬ ‫ئایا ده‌ستگیركردنی‌ موسلیم به‌ره‌زامه‌ندی‌‬ ‫ئه‌مه‌ریكا ئه‌نجامدراوه‌؟ بێده‌نگی‌ ئه‌مه‌ریكا‬ ‫له‌مباره‌وه‌ جێی‌ گومانه‌‪.‬‬ ‫میدیه‌كانی‌ چیك ئاماژه‌ به‌وه‌ ده‌كه‌ن ئه‌م‬ ‫ده‌ستگیركردنه‌ی‌ موس����لیم له‌چوارچێوه‌ی‌‬ ‫س����ه‌فه‌قه‌یه‌كی‌ نێوان وه‌زی����ری‌ ده‌ره‌وه‌ی‌‬ ‫ئه‌مه‌ریكا "ریكس تیلرس����ۆن"‌و ئه‌ردۆغاندا‬ ‫بوه‌‪ ،‬كاتێ����ك هه‌فته‌ی‌ رابردو س����ه‌ردانی‌‬ ‫ئه‌نقه‌ره‌ی‌ كردوه‌‪ ،‬بۆ ده‌ربازبون له‌داڕمانی‌‬ ‫په‌یوه‌ندییه‌كان����ی‌ نێوانی����ان‪ ،‬ك����ه‌ توركیا‬ ‫هه‌ڕه‌ش����ه‌ی‌ ئه‌وه‌ی‌ له‌ئه‌مه‌ری����كا كرد بو‪،‬‬ ‫ئه‌گه‌ر پش����تی‌ په‌یه‌ده‌و یه‌په‌گه‌و رۆژئاوای‌‬ ‫كوردستان بگرێت‪ .‬ده‌س����تگیركردنه‌كه‌ش‬ ‫وه‌ك ته‌نازولێك����ی‌ ئه‌مه‌ری����كا به‌رامب����ه‌ر‬

‫به‌توركی����ا ش����یكاری‌‌و راڤه‌ ده‌ك����ه‌ن‪ ،‬كه‌‬ ‫به‌هه‌ماهه‌نگ����ی‌ له‌نێ����وان هه‌واڵگری���� ‌ی‬ ‫ئه‌مه‌ریكی‌‌و توركی‌‌و چیكیدا ئه‌نجامدرابێت‪،‬‬ ‫بۆ ئ����ه‌وه‌ی‌ جارێكیتر توركی����ا بگه‌ڕێته‌وه‌‬ ‫به‌ره‌ی‌ ئه‌مه‌ریكا‌و له‌روس����یا‌و ئێران نزیكتر‬ ‫نه‌بێته‌وه‌‪.‬‬ ‫هه‌رچه‌ن����ده‌ ئه‌مه‌ری����كا به‌درێژایی‌ چوار‬ ‫ساڵی‌ رابردو‪ ،‬بۆ جێبه‌جێكردنی‌ پڕۆژه‌كانی‌‬ ‫له‌رۆژهه‌اڵت����ی‌ فوراتدا پش����تی‌ به‌په‌یه‌ده‌و‬ ‫یه‌په‌گ����ه‌و هێزه‌كانی‌ س����وریای‌ دیموكرات‬ ‫به‌س����توه‌‪ ،‬كه‌ چاالكانه‌ ش����ه‌ڕی‌ داعشیان‬ ‫كردوه‌‌و سه‌ركه‌وتو بون‪.‬‬ ‫هاوكات س����ه‌رچاوه‌ دیبلۆماس����ییه‌كانی‌‬ ‫رۆژئ����اوا باس له‌وه‌ ده‌كه‌ن كه‌ تیلرس����ۆن‬ ‫له‌میانه‌ی‌ گه‌ش����تی‌ هه‌فت����ه‌ی‌ رابردویدا بۆ‬ ‫ئه‌نقه‌ره‌‪ ،‬به‌ڵێنی‌ ئه‌وه‌ی‌ داوه‌ به‌توركه‌كان‬ ‫ك����ه‌ له‌ڕێگه‌ی‌ س����ه‌رله‌نوێ‌ داڕش����تنه‌وه‌ی‌‬ ‫هه‌یكه‌لیه‌تی‌ سیاسی‌‌و سه‌ربازی‌‌و پێكهاته‌ی‌‬ ‫هێزه‌كانی‌ سوریای‌ دیموكراته‌وه‌‪ ،‬هه‌ژمونی‌‬ ‫كورد به‌س����ه‌ر ئه‌و هێزه‌دا الواز بكا‌و زیاتر‬ ‫هه‌وڵی‌ "ته‌عریب ك����ردن"ی‌ هێزه‌كه‌ بده‌ن‪،‬‬ ‫تا به‌ش����ێوه‌یه‌كی‌ هاوسه‌نگ عه‌ره‌ب‌و كورد‬ ‫به‌ش����داربن له‌به‌ڕێوه‌بردنی‌ دێرزورو ره‌ققه‌و‬ ‫حه‌س����ه‌كه‌دا‪ ،‬ك����ه‌ ده‌كه‌ون����ه‌ رۆژهه‌اڵتی‌‬ ‫فوراته‌وه‌‪.‬‬ ‫له‌به‌رئ����ه‌وه‌ ده‌س����تگیر كردنی‌ س����اڵح‬ ‫موس����لیم له‌م ساته‌وه‌خته‌دا وه‌ك بڕیارێكی‌‬ ‫سیاسی‌ س����ه‌یر ده‌كرێت‪ ،‬كه‌ به‌ئاگاداری‌‬ ‫ئه‌مه‌ریكا ب����وه‌‌و میتی‌ توركی����ش هه‌نگاو‬ ‫به‌هه‌نگاو به‌دوایه‌وه‌ ب����وه‌‪ ،‬ئه‌گه‌رنا چه‌ند‬ ‫ساڵه‌ موس����لیم به‌پایته‌خته‌كانی‌ ئه‌وروپادا‬ ‫دێ����ت‌و ده‌چێت ب����ێ‌ ئه‌وه‌ی‌ ك����ه‌س رێی‌‬ ‫پێبگرێت‪ ،‬س����ه‌ڕه‌رای‌ ئ����ه‌وه‌ی‌ توركیاش‬ ‫بڕیاری‌ ده‌ستگیركردنی‌ بۆ ده‌ركردبو‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫س����اڵی‌ رابردو ته‌نانه‌ت له‌الیه‌ن فرانس����وا‬ ‫هۆالندی‌ سه‌رۆكی‌ فه‌ره‌نساشه‌وه‌ له‌كۆشكی‌‬ ‫ئه‌لیزێ‌ پێشوازی‌ لێكرا‪.‬‬

‫رانه‌گه‌یه‌ن����دراو‪ .‬له‌كاتێكدا كه‌ س����ه‌رچاوه‌‬ ‫دیبلۆماسییه‌كانی‌ ئێران باس له‌وه‌ ده‌كه‌ن‬ ‫ئ����ه‌و رێككه‌وتن����ه‌ی‌ له‌عه‌فری����ن له‌نێوان‬ ‫په‌یه‌ده‌و رژێمی‌ ئه‌سه‌د رویداوه‌‪ ،‬پێشبینی‌‬ ‫ده‌كرێ����ت له‌مه‌نبه‌جیش دوب����اره‌ بێته‌وه‌‪.‬‬ ‫له‌به‌رامبه‌ریشدا سه‌رچاوه‌ دیبلۆماسییه‌كانی‌‬ ‫رۆژئاوا باس له‌وه‌ ده‌كه‌ن ئه‌مه‌ریكا به‌ڵێنی‌‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ به‌توركیا داوه‌ بۆ رێگرتن له‌دوباره‌‬ ‫بون����ه‌وه‌ی‌ ئ����ه‌و كاره‌‪ ،‬ئیداره‌دانی‌ مه‌نبه‌ج‬ ‫به‌هێزێكی‌ هاوبه‌ش����ی‌ عه‌ره‌بی‌ ـ ئه‌مه‌ریكی‌‬ ‫بس����پێردرێت‪ ،‬ك����ه‌ هێ����زه‌ عه‌ره‌بییه‌ك����ه‌‬ ‫له‌چه‌كدارانی‌ خێڵ����ه‌ عه‌ره‌به‌كانی‌ ناوچه‌ی‌‬ ‫مه‌نبه‌ج پێكبێت‪.‬‬

‫كوردو به‌شار ئه‌سه‌د‬ ‫ساڵح موسلیم‪ ،‬له‌گه‌شته‌كه‌ی‌ چه‌ند رۆژ ‌ی‬ ‫رابردویدا بۆ عه‌فرین‪ ،‬به‌"‪"DW‬ی‌ ئه‌ڵمانی‌‬ ‫راگه‌یان����د كه‌ "حكومه‌تی‌ توركیا به‌ش����ێك‬ ‫له‌خاكی‌ س����وریای‌ داگیركردوه‌ به‌مه‌به‌ستی‌‬ ‫ئه‌نجامدان����ی‌ گۆڕانكاری����ی‌ دیمۆگرافی‌ له‌و‬ ‫ناوچانه‌ی‌ باكوری‌ سوریادا‪ ،‬توركیا كار بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ ده‌كات دانیش����توانه‌ كورده‌كانی‌ ئه‌و‬ ‫ناوچانه‌ په‌رته‌وازه‌و ده‌ربكات"‪.‬‬ ‫راش����یگه‌یاند "ئه‌گ����ه‌ر واڵتێ����ك ئاماده‌‬ ‫بوای����ه‌ یارمه‌ت����ی‌ ك����ورد ب����دات به‌رامبه‌ر‬ ‫به‌م ده‌س����تدرێژكارییه‌ی‌ توركی����ادا‪ ،‬ئه‌وا‬ ‫پێویستی‌ نه‌ده‌كرد په‌نا ببه‌ینه‌ به‌ر رژێمی‌‬ ‫ئه‌س����ه‌د له‌دیمه‌ش����ق‪ ،‬به‌اڵم چی‌ بكه‌ین؟‬ ‫له‌هه‌لومه‌رجێكی‌ زۆر سه‌ختداین"‪.‬‬ ‫ئ����ه‌م بێباكیی����ه‌ی‌ واڵت����ان به‌رامب����ه‌ر‬ ‫به‌په‌الماردانی‌ عه‌فرین‌و پشتكردنه‌ كوردی‌‬ ‫ئه‌مه‌ری����كا‪ ،‬س����ه‌ره‌نجام په‌ی����ه‌ده‌و رژێمی‌‬ ‫به‌ش����ار ئه‌س����ه‌دی‌ گه‌یانده‌ رێككه‌وتنێكی‌‬

‫گرنگیی‌ ساڵح موسلیم له‌چیدایه‌؟‬ ‫ساڵح موس����لیم‪ ،‬ناودارترین سه‌ركرده‌ ‌ی‬ ‫رۆژئاوای‌ كوردس����تانه‌‪ ،‬كه‌ له‌نێوان سااڵنی‌‬ ‫‪ 2010‬ت����ا ‪ 2017‬س����ه‌رۆكایه‌تی‌ په‌یه‌ده‌ی‌‬ ‫كردو كوردی‌ رۆژئاوای‌ له‌س����ه‌ركه‌وتنێكه‌وه‌‬ ‫ب����ه‌ره‌و س����ه‌ركه‌وتنێكی‌ ت����ر ب����رد‪ ،‬ئه‌و‬ ‫پارت����ه‌ی‌ كوردیی����ه‌ی‌ ك����ه‌ به‌گه‌وره‌ترین‌و‬ ‫كاریگه‌رترین حزبی‌ رۆژئاوای‌ كوردس����تان‬ ‫داده‌نرێ����ت‪ .‬له‌ماوه‌ی‌ ئه‌و حه‌وت س����اڵه‌دا‬ ‫كه‌ ساڵح موسلیم س����ه‌ركردایه‌تی‌ كوردی‌‬ ‫له‌ڕۆژئاوا ك����ردوه‌‪ ،‬هێزه‌كان����ی‌ هه‌په‌گه‌ی‌‬ ‫س����ه‌ر به‌په‌یه‌ده‌ توانیویانه‌ ته‌واوی‌ ناوچه‌‬ ‫كوردنشینه‌كان بخه‌نه‌ بنده‌ستی‌ خۆیانه‌وه‌‌و‬ ‫له‌هه‌م����و ده‌س����تدرێژی‌‌و دوژمنكارییه‌كیش‬ ‫بیپارێزن‪ ،‬س����ه‌ری‌ كانی‌‌و كۆبانی‌‌و عه‌فرین‬ ‫سێ‌ داس����تانی‌ پڕ له‌جوامێریی‌ كوردن كه‌‬ ‫تا كورد ماوه‌ ش����انازییان پێ����وه‌ ده‌كاتن‬ ‫ئه‌م داس����تانه‌ گه‌وران����ه‌ له‌رۆژگارێكی‌ پڕ‬ ‫له‌شكست‌و خیانه‌تدا‪ ،‬سه‌ری‌ كوردیان به‌رز‬

‫پراگ لەیادەوەری کوردا‬

‫هاواڵتییه‌ك����ی‌ چیك����ی‌ به‌ن����اوی‌ "ف����اركاس‬ ‫مارگرێ����ت" پ����اش گه‌ڕان����ه‌وه‌ی‌ له‌رۆژئاوای‌‬ ‫كوردس����تانه‌وه‌ له‌توركی����ا ده‌س����تگیركراوه‌‌و‬ ‫ئێس����تا به‌تۆمه‌تی‌ پشتیوانی‌ كردن له‌هه‌په‌گه‌‬ ‫له‌زیندانی‌ ئه‌و واڵتدایه‌و به‌ ‪ 15‬س����اڵ‌ زیندانی‌‬ ‫كردن حوكم دراوه‌‪.‬‬ ‫ده‌ستگیركردنی‌ س����اڵح موسلیم‪ ،‬بۆ چیك‬ ‫مه‌س����ه‌له‌یه‌كی‌ زۆر هه‌س����تیاره‌‪ ،‬ئێستا چیك‬ ‫كه‌وتوه‌ته‌ نێوان بدو به‌رداش����ه‌وه‌‪ :‬خواستی‌‬ ‫ئه‌ردۆغانێكی‌ دیكتات����ۆر‌و توڕه‌یی‌ كورد‪ ،‬كه‌‬ ‫كورد له‌كۆتایهێنان به‌تیرۆریس����تانی‌ داعشدا‬ ‫پێش����ه‌نگ‌و هاوپه‌یمان����ی‌ رۆژئ����اوا بون‪ .‬هه‌ر‬ ‫دوێنێش (دو ش����ه‌ممه‌) نزیك����ه‌ی‌ ‪ 200‬كورد‬ ‫له‌به‌رده‌م وه‌زاره‌ت����ی‌ ناوخۆی‌ چیكدا له‌پراگ‬ ‫كۆبونه‌وه‌ وه‌ك ناڕه‌زای����ی‌ ده‌ربڕین به‌رامبه‌ر‬ ‫به‌ده‌ستگیركردن‌و دادگایی‌ كردنی‌ موسلیم‪.‬‬

‫ك����ورد په‌یوه‌ندییه‌كی‌ هێن����ده‌ دورودرێژو‬ ‫به‌هێ����زی‌ له‌گه‌ڵ‌ چیك����ه‌كان نیی����ه‌‪ ،‬ئه‌وه‌ی‌‬ ‫له‌ی����اده‌وه‌ری‌ ك����ورددا دیاره‌ ته‌نه����ا ئه‌وه‌یه‌‬ ‫كه‌ یه‌كێ����ك له‌س����ه‌ركرده‌ ناوداره‌كانی‌ كورد‬ ‫"عه‌بدولره‌حمانی‌ قاس����ملو" ل����ه‌و واڵته‌و له‌و‬ ‫پایته‌خته‌دا خوێندویه‌تی‌ كه‌ شه‌ممه‌ی‌ رابردو‬ ‫ساڵح موسلیمی‌ تیا ده‌س����تگیر كرا‪ .‬قاسملو‬ ‫هاوسه‌ره‌كه‌شی‌ "هێلین یان نه‌سرین" چیكیی‌‬ ‫ب����و‪ .‬یه‌كێ����ك له‌هونه‌رمه‌نده‌ ناس����راوه‌كانی‌‬ ‫كوردیش "قادر دیالن" سااڵنێكی‌ زۆری‌ ژیانی‌‬ ‫له‌و واڵته‌ به‌س����ه‌ربردو هه‌ر له‌وێش س����ه‌ری‌‬ ‫نای����ه‌وه‌‪ .‬یه‌كێك له‌ویس����تگه‌كان ‌ی گه‌ڕانه‌وه‌ی‌‬ ‫مس����ته‌فا بارزانی����ش له‌مۆس����كۆوه‌ بۆ عێراق‬ ‫له‌‪1958‬دا‪ ،‬پراگ بو‪.‬‬ ‫چیك له‌سێ‌ ساڵی‌ رابردودا رۆڵێكی‌ گرنگی‌‬ ‫له‌گواستنه‌وه‌ی‌ چه‌ك‌و كه‌ره‌سه‌ی‌ سه‌ربازییدا‬ ‫بۆ كوردستان هه‌بوه‌ به‌مه‌به‌ستی‌ جه‌نگی‌ دژ‬ ‫به‌داعش‪ ،‬ساڵی‌ ‪ 2016‬یه‌په‌گه‌ش نوسینگه‌ی‌‬ ‫ئه‌وروپای‌ له‌"پراگ" كردوه‌‪ ،‬به‌اڵم هه‌ر هه‌مان‬ ‫ساڵ‌ نوسینگه‌كه‌ داخرا‪ ،‬له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ كۆماری‌‬ ‫چی����ك دانی‌ به‌كانتۆنه‌كانی‌ باكوری‌ س����وریا‌و‬ ‫نوێنه‌ره‌كانیدا نه‌ناوه‌‪.‬‬ ‫ئه‌مه‌ یه‌كه‌مجار نییه‌ له‌س����ه‌ر داوای‌ توركیا‬ ‫هاواڵتییه‌كی‌ كورد له‌چیك ده‌ستگیر ده‌كرێت‪،‬‬ ‫له‌تش����رینی‌ دوه‌می‌ ‪2015‬دا‪ ،‬نازی‌ شاهین كه‌‬ ‫كوردی باكور بو له‌الیه‌ن پۆلیس����ی‌ چیكه‌وه‌‬ ‫ده‌ستگیركراو به‌شه‌ش س����اڵ‌ زیندانی‌ كردن‬ ‫حوكمدرا‪.‬‬ ‫له‌الیه‌كی‌ دیكه‌ش����ه‌وه‌‪ ،‬له‌م چه‌ند س����اڵه‌ی‌‬ ‫دوایی����دا كه‌ هه‌په‌گه‌ پێش����ه‌نگی‌ ش����ه‌ڕی‌ دژ‬ ‫به‌داع����ش ب����وه‌‪ ،‬چه‌ند هاواڵتییه‌ك����ی‌ چیكی‌‬ ‫چونه‌ته‌ رۆژئاوای‌ كوردستان‌و له‌ناو ریزه‌كانی‌‬ ‫هه‌په‌گه‌دا شانبه‌شانی‌ شه‌ڕڤانان دژ به‌داعش ئەو ئوتێلەی ساڵح موسلیمی‬ ‫ش����ه‌ڕیان كردوه‌‪ .‬به‌پێ����ی‌ میدیاكانی‌ چیك‪ ،‬تێدا دەستگیر کرا‬

‫ساڵح موسلیم‬ ‫كرده‌وه‌‪.‬‬ ‫هێزه‌ كوردییه‌كان له‌سایه‌ی‌ سه‌ركردایه‌ت ‌ی‬ ‫"موسلیم"دا له‌سوریا ناوچه‌یه‌كی‌ جوگرافی‌‬ ‫ده‌وڵه‌مه‌ن����د به‌ن����ه‌وت‌و كش����توكاڵیان‬ ‫له‌رۆژهه‌اڵتی‌ فورات����دا به‌روبه‌ری‌ ‪ 50‬هه‌زار‬ ‫كیلۆمه‌تر كه‌ ده‌كاته‌ ‪%30‬ی‌ خاكی‌ سوریا‌و‬ ‫پارێزگاكانی‌ حه‌س����ه‌كه‌و دێ����ر زور‌و ره‌قه‌‬ ‫كۆنتڕۆڵ‌ كرد‪ ،‬له‌گه‌ڕه‌كه‌ كوردنش����ینه‌كانی‌‬ ‫حه‌ل����ه‌ب سه‌رس����ه‌ختانه‌ روب����ه‌ڕوی‌ هێزه‌‬ ‫توندڕه‌وه‌ ئیسالمییه‌كان‌و هێزه‌كانی‌ به‌شار‬ ‫ئه‌س����ه‌دو حزب����واڵی‌ لوبنانی����ش بونه‌وه‌‌و‬ ‫پاراستیان‪.‬‬ ‫كورد له‌ڕۆژئاوای‌ كوردس����تان له‌لێواری‌‬ ‫مه‌رگ‌و تیاچون گه‌ڕایه‌وه‌و توانی‌ قه‌واره‌یه‌كی‌‬ ‫سیاس����ی‌ پێكه‌وه‌بنێت كه‌ له‌ڕوی‌ ئابورییه‌‬ ‫له‌سه‌ر پێی‌ خۆی‌ بوه‌ستێ‌‌و به‌رده‌وام بێت‪.‬‬ ‫په‌ی����ه‌ده‌‌و هه‌په‌گه‌ كانتۆن����ه‌ كوردییه‌كانی‌‬ ‫دامه‌زران����دو كردن����ی‌ به‌"دیفاكت����ۆ"‌و‬ ‫له‌هاوكێش����ه‌ی‌ سیاس����ی‌‌و س����ه‌ربازی‌ ئه‌و‬ ‫واڵته‌دا بون به‌ژماریه‌كی‌ قورس‪ ،‬كه‌ كه‌س‬ ‫نه‌توانێت نادیده‌ی����ان بگرێت‪ .‬هه‌ر به‌هۆی‌‬ ‫ئه‌م ئه‌زمونه‌ ده‌وڵه‌مه‌نده‌یانه‌وه‌ له‌ش����ه‌ڕ‌و‬ ‫ئیداره‌كردندا‪ ،‬ئه‌مه‌ری����كا وه‌ك به‌هێزترین‬ ‫هاوپه‌یمانی‌ خۆیان له‌ش����ه‌ڕی‌ دژ به‌داعشدا‬ ‫پش����تی‌ پێبه‌س����تن‌و توانیی����ان هێزه‌كانی‌‬ ‫ده‌وڵه‌ت����ی‌ ئیس��ل�امی‌ له‌پایته‌خته‌كه‌یاندا‬ ‫"ره‌ققه‌" به‌یه‌كجاری‌ تێكبشكێنن‪.‬‬ ‫ساڵح موس����لیم‪ ،‬كه‌ ته‌مه‌نی‌ ‪ 67‬ساڵه‌و‬ ‫له‌حه‌فتاكانی‌ س����ه‌ده‌ی‌ رابردودا له‌زانكۆی‌‬ ‫ئه‌س����ته‌نبول بواری‌ ئه‌ندازیاریی‌ خوێندوه‌و‬ ‫پاشان له‌س����عودیه‌ كاری‌ كردوه‌‪ ،‬رۆڵێكی‌‬ ‫گرنگ����ی‌ له‌گه‌وره‌كردن����ی‌ كاراكته‌ری‌ كورد‬ ‫له‌س����وریا‌و به‌هێزكردنیدا بینی����وه‌‪ ،‬رۆڵی‌‬

‫دی����اری‌ له‌تێكش����كاندنی‌ داع����ش‌و گروپ ‌ه‬ ‫تیرۆریس����تییه‌كاندا بینیوه‌‌و له‌و پێناوه‌شدا‬ ‫راس����تگۆیانه‌ جه‌نگاو كوڕێكی‌ شه‌هید بو‪.‬‬ ‫له‌بواری‌ كاری‌ دیبۆماسیشدا ساڵح موسلیم‬ ‫كارام����ه‌و كارا ب����وو‪ ،‬ك����ه‌ په‌یوه‌ندییه‌كی‌‬ ‫دیبلۆماس����ی‌ چڕ‌و پ����ڕی‌ له‌گ����ه‌ڵ‌ واڵتانی‌‬ ‫جیه����ان‌و ناوچه‌ك����ه‌ دروس����تكرد‪ ،‬ئ����ه‌و‬ ‫كه‌سایه‌تییه‌كی‌ س����ه‌ره‌كی دانوستانه‌كانی‌‬ ‫تایبه‌ت به‌چاره‌س����ه‌ری‌ جه‌نگ����ی‌ ناوخۆی‌‬ ‫سوریا‌و كاركردن بۆ پڕۆژه‌ فیدرالی‌ باكوری‌‬ ‫سوریا بو‪.‬‬ ‫ه����ه‌ر ئه‌م رۆڵ����ه‌ی‌ گه‌وره‌ی����ه‌ش وایكرد‬ ‫ك����ه‌ توركیا ناوی‌ س����اڵح موس����لیم بخاته‌‬ ‫"لیس����تی‌ تیرۆر"ه‌وه‌و له‌ریزی‌ پێش����ه‌وه‌ی‌‬ ‫ئه‌و كه‌س����انه‌دا بێت له‌الی����ه‌ن ئه‌و واڵته‌وه‌‬ ‫داواكراون‪ ،‬بۆ ده‌س����تگیركردن‌و هاوكاریی‌‬ ‫كردن له‌ده‌ستگیركردنیشیدا ملیۆنێك دۆالر‬ ‫خه‌اڵتی‌ داناوه‌‪.‬‬ ‫ئایا چیك موسلیم راده‌ستی‌ توركیا‬ ‫ده‌كاته‌وه‌‬ ‫میدیاكان����ی‌ چیك ئاماژه‌ ب����ه‌وه‌ ده‌كه‌ن‬ ‫كه‌ ده‌س����ه‌اڵتدارانی‌ پراگ خه‌ریكی‌ ئه‌وه‌ن‬ ‫له‌س����ایه‌ی‌ بێده‌نگی‌‌و ناڕه‌زایی‌ ده‌رنه‌بڕینی‌‬ ‫ئه‌مه‌ریكادا‪ ،‬ساڵح موسلیم راده‌ستی‌ توركیا‬ ‫بكه‌ن‪ ،‬كه‌ به‌فه‌رمی‌ داوای‌ راده‌س����تكردنی‌‬ ‫كردوه‌‪.‬‬ ‫به‌پێ����ی‌ ئ����ه‌وه‌ی‌ میدی����ای‌ چی����ك‬ ‫باڵویكردوه‌ته‌وه‌‪ ،‬په‌له‌كردن له‌وه‌ی‌ س����اڵح‬ ‫موس����لیم دوێنێ‌ دوش����ه‌ممه‌ برایه‌ به‌رده‌م‬ ‫داگا‪ ،‬ب����ه‌و مه‌به‌س����ته‌یه‌ ك����ه‌ توركه‌كان‬ ‫خێ����را به‌ڵگه‌كانی����ان ره‌وان����ه‌ی‌ الیه‌ن����ه‌‬ ‫په‌یوه‌ندیداره‌كان����ی‌ ئ����ه‌و واڵته‌ بكه‌ن‪ ،‬به‌ر‬

‫ساڵح موسلیم‬ ‫له‌نێوان سااڵن ‌ی ‪2010‬‬ ‫تا ‪ 2017‬سه‌رۆكایه‌ت ‌ی‬ ‫په‌یه‌ده‌ی‌ كردو‬ ‫كوردی‌ رۆژئاوا ‌ی‬ ‫له‌سه‌ركه‌وتنێكه‌و‌ه‬ ‫به‌ره‌و سه‌ركه‌وتنێك ‌ی‬ ‫تر برد‪ ،‬لەو ماوەیەدا‬ ‫کورد ‪‌ %30‬ی خاك ‌ی‬ ‫سوریا‌ كۆنتڕۆڵ‌ كرد‬ ‫له‌وه‌ی‌ هی����چ واڵتێك بكه‌ویت����ه‌ به‌ینه‌وه‌و‬ ‫هه‌وڵی‌ ئازادكردنی‌ س����اڵح موسلیم بدات‪.‬‬ ‫كه‌ فه‌ره‌نس����ا هه‌وڵێكی‌ به‌و ئاڕاس����ته‌یه‌دا‬ ‫داوه‌‪ ،‬به‌اڵم سه‌ركه‌وتو نه‌بوه‌ له‌وه‌ی‌ ئازاد‬ ‫بكرێت‪.‬‬ ‫بۆ گه‌یش����تن ب����ه‌و ئامانج����ه‌‪ ،‬وه‌زیرانی‌‬ ‫ده‌ره‌وه‌و دادی‌ توركی����ا په‌یوه‌ندی����ی‬ ‫ته‌له‌فونیی����ان به‌وه‌زیران����ی‌ ده‌ره‌وه‌و دادی‌‬ ‫چیك����ه‌وه‌ ك����ردوه‌و توركی����ا به‌ڵگه‌ی‌ بۆ‬ ‫تۆمه‌تبار كردنی‌ موسلیم ئه‌وه‌یه‌ كه‌ ناوبراو‬ ‫ده‌ستی‌ هه‌بوه‌ له‌ته‌قینه‌وه‌یه‌كی‌ ئه‌نقه‌ره‌دا‬ ‫له‌ساڵی‌ ‪‌2016‬و هاوكات په‌یه‌ده‌ش به‌لقێكی‌‬ ‫س����ه‌ربه‌پارتی‌ كرێكاران����ی‌ كوردس����تان‬ ‫ناوده‌بات‪ ،‬ك����ه‌ له‌الیه‌ن ئه‌مه‌ریكاو زۆربه‌ی‌‬ ‫واڵتانی‌ ئه‌وروپاوه‌ ناوی‌ خراوه‌ته‌ لیس����تی‌‬ ‫"تیرۆر"ه‌وه‌‪ .‬به‌اڵم راده‌س����تكردنی‌ موسلیم‬ ‫به‌توركیا‪ ،‬پێویس����تی‌ به‌به‌ڵگه‌ی‌ یاسایی‌‌و‬ ‫به‌ره‌زامه‌ندی‌ نواندنی‌ دادگا‌و وه‌زیری‌ دادی‌‬ ‫چیكه‌‪.‬‬ ‫وته‌بێژی‌ س����ه‌رۆكایه‌تی‌ پۆلیسی‌ چیك‪،‬‬ ‫ئه‌ندریا زۆلوف����ا رایگه‌یاندوه‌ كه‌ "س����اڵح‬ ‫موس����لیم فه‌رمانی‌ ده‌ستگیركردنی‌ له‌الیه‌ن‬ ‫پۆلیس����ی‌ نێوده‌وڵه‌ت����ی‌ ئه‌نته‌رپۆله‌وه‌ بۆ‬ ‫ده‌رك����راوه‌و پاش گرتنه‌به‌ری‌ رێوش����وێنی‌‬ ‫پێویست خراوه‌ته‌ زیندانه‌وه‌"‪.‬‬ ‫له‌كاتێكدا كه‌ ئه‌ردۆغ����ان دوێنێ‌ هیوای‌‬ ‫خواست چیك‪ ،‬ساڵح موس����لیم راده‌ستی‌‬ ‫توركی����ا بكات‪ ،‬په‌ی����ه‌ده‌ له‌به‌یاننامه‌یه‌كدا‬ ‫ده‌س����تگیركردنی‌ ئ����ه‌وی‌ به‌"به‌بێ‌ قانونی‌‌و‬ ‫بێ‌ ئه‌خالقی‌ سیاسی‌" ناوبرد‪ .‬میدیاكانی‌‬ ‫چیكیش ده‌ڵێن ئه‌ردۆغ����ان‌و توركیا تۆڕی‌‬ ‫ئه‌نترۆپۆل به‌كارده‌هێنن بۆ تێكش����كاندنی‌‬ ‫نه‌یاره‌كانیان‪.‬‬

‫تیۆدۆر مارجانۆڤیچ رۆژنامه‌نوس ‌ی ناوداری‌ چیك بۆ ئاوێنه‌‪:‬‬

‫ی رێکەوتنێکی نهێنین‬ ‫سیاسەمتەدارانی واڵتەکەی من خه‌ریك ‌‬ ‫لەگەڵ تورکیا بۆ ئه‌وه‌ی‌ ساڵح موسلیمی‌ راده‌ست بكه‌ن‬

‫تیۆدۆر مارجانۆڤیچ‬ ‫‪ Teodor Marjanovič‬رۆژنامه‌نوس ‌ی‬ ‫ناوداری‌ چیك كه‌ له‌ڕۆژنام����ه‌ی‌ به‌ناوبانگی‌‬ ‫‪ hospodářské noviny‬ده‌نوسێت‪،‬‬ ‫له‌وتارێكیدا كه‌ له‌ژماره‌ دوێنێی‌ رۆژنامه‌كه‌و‬ ‫وێبس����ایتی‌ رۆژنامه‌ك����ه‌دا باڵویكرده‌وت����ه‌وه‌‬ ‫به‌ن����اوی‌ "ئه‌و كورده‌ ده‌س����تگیركراوه‌ ئازاد‬ ‫بك����ه‌ن"‪ ،‬ئام����اژه‌ ب����ه‌وه‌ ده‌كات "چیك رێز‬ ‫له‌فه‌رمان����ی‌ ده‌س����تگیركردنێك ده‌گرێت كه‌‬ ‫له‌الیه‌ن س����ه‌رۆكه‌ دیكتاتۆره‌كه‌ی‌ توركیاوه‌‬ ‫ده‌ركراوه‌‪ ،‬له‌كاتێكدا‬ ‫كورده‌كان����ی‌ س����وریا متمانه‌پێكراوترین‬ ‫هاوپه‌یمانی‌ رۆژئاوا بون له‌جه‌نگی‌ سوریادا"‪،‬‬ ‫ب����اس ل����ه‌وه‌ش ده‌كات ك����ه‌ "هه‌ڵه‌یه‌ گه‌ر‬ ‫وا بیربكه‌ین����ه‌وه‌ ش����ه‌ڕه‌نگێزترین ت����ۆڕی‌‬

‫تیرۆریس����تی‌ ده‌وڵه‌ت����ی‌ ئیس��ل�امی‌ له‌الیه‌ن‬ ‫سه‌ربازانی‌ روس����ه‌وه‌ تێكشكێنران‪ ،‬مۆسكۆ‬ ‫هه‌میش����ه‌ خه‌ریكی‌ تێكش����كانی‌ ئه‌و گروپه‌‬ ‫توندڕه‌وانه‌ بو كه‌ ده‌س����تیان گرتبو به‌سه‌ر‬ ‫ئ����ه‌و ناوچان����ه‌ی‌ له‌دیمه‌ش����قه‌وه‌ نزیك����ن‪،‬‬ ‫ئه‌وه‌ هێ����زه‌ كوردییه‌كه‌ی‌ هه‌په‌گ����ه‌ بو كه‌‬ ‫س����ه‌ری‌ داعش����ی‌ پان كرده‌وه‌‪ ،‬به‌پشتیوانی‌‬ ‫ئه‌مه‌ریكا‪ .‬له‌به‌رئه‌وه‌ له‌سه‌ر ده‌وڵه‌تی‌ چیك‬ ‫پێویسته‌ ئه‌م سه‌ركرده‌ كورده‌ ئازاد بكات‌و‬ ‫نه‌چێته‌ سه‌فه‌قه‌یه‌كی‌ ناش����یرینه‌وه‌ له‌گه‌ڵ‌‬ ‫ئه‌ردۆغان"‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌ بۆ زیاتر تیش����ك خس����تنه‌ س����ه‌ر‬ ‫ده‌س����تگیركردنه‌كه‌ی‌ ساڵح موسلیم له‌پراگ‬ ‫په‌یوه‌ندی‌ كرد به‌"تیۆدۆر مارجانۆڤیچ"ه‌وه‌‌و‬ ‫چه‌ند پرسیارێكی‌ ئاڕاسته‌ كرد‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬پێتوایە ئەمەریکا هیچ تێوەگالنێکی‬ ‫لەدەستگیرکردنی ساڵح موسلیمدا هەیە؟‬ ‫تیۆدۆر مارجانۆڤیچ‪ :‬من زۆر گومانم هەیە‬ ‫لەوەی واڵت����ە یەکگرتوەکان ل����ەم روداوەدا‬ ‫بەش����دار بێ����ت‪ .‬پێموای����ە زۆر بەس����ادەیی‬ ‫دەسەاڵتدارانی چیک بەحەماسەتەوە لەسەر‬ ‫بنەم����ای ئەو زانیارییانەی لەتورکیاوە پێیان‬ ‫گەیشتوەو دەڵێ سالح موسلیم تیرۆریستە‪،‬‬ ‫ئ����ەم کارەی����ان ک����ردوە‪ .‬لەراس����تیدا دەبو‬ ‫بەجۆرێکی تر رەفتاریان بکردایە‪ ،‬بەتایبەت‬ ‫کە س����الح لەس����ەفەرەکەیدا نە لەسویس����را‬

‫دەستگیر کراو نە لەبەلجیکایش‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬پێشبینی‌ ده‌كه‌یت کۆماری چیک‬ ‫موسلیم راده‌ستی‌ راده‌ستی‌ی تورکیا بکات؟‬ ‫تیۆدۆر مارجانۆڤیچ‪ :‬من نازانم دوای ئەمە‬ ‫چ����ی رودەدات‪ ،‬دەبێ دادگا بڕیار بدات‪ ،‬دوا‬ ‫بڕیاریش الی وەزارەتی دادە‪.‬‬ ‫ئاوێن����ه‌‪ :‬ئ����ەی س����ەبارەت بەپرۆس����ە‬ ‫یاس����اییەکە‪ ،‬ئایا لەروی یاساییەوە دەشێت‬ ‫موسلیم راده‌ستی‌ تورکیا بکرێتەوە؟‬ ‫تی����ۆدۆر مارجانۆڤیچ‪ :‬لەروی یاس����اییەوە‬ ‫دەش����ێت‪ ،‬چونکە ئ����ەو بەپێ����ی فەرمانێک‬ ‫دەس����تگیرکراوە ک����ە ل����ە (ئینتەرپۆل)ەوە‬ ‫دەرچ����ووە‪ .‬لەئێس����تادا دەترس����م هەندێ‬ ‫سیاسەتمەداری واڵتەکەی من بەراستی گوشار‬ ‫بکەن بۆ رێکەوتنێکی نهێنی لەگەڵ تورکیا‪.‬‬ ‫سالح موسلیم تەس����لیمی تورکیا بکەنەوە‪،‬‬ ‫لەبەرامبەریشدا‪ :‬یەکەم‪ ،‬تورکیا دو هاواڵتی‬ ‫چیکی ئازاد بکات کە بەتۆمەتی بەشداریکردن‬ ‫لەش����ەڕ لەگەڵ پەیەدە‪-‬دا لەو واڵتە گیراون‪.‬‬ ‫دوەم‪ ،‬وەرگرتنی بڕێ����ک قەرەبوی مادی بۆ‬ ‫وەبەرهێنانی شکستخواردوی کۆمپانیایەکی‬ ‫چیکی لەتورکیا‪ .‬لەساڵێ ‪٢٠١٠‬دا کۆمپانیای‬ ‫(ڤیتکۆڤیچ پاوەر)ی چیکی گرێبەس����تێکی‬ ‫بەنرخی (‪ )٦٠٠‬ملیۆن دۆالر لەگەڵ تورکیادا‬ ‫ئیمزا کردوە‪ ،‬بۆ دروستکردنی وێستگەیەکی‬ ‫بەرهەمهێنان����ی وزە لەش����اری (ئەس����کی‬

‫ش����ەهر) کە بەخەڵوزی بەردی����ن کاربکات‪.‬‬ ‫بەاڵم سەرباری دواکەوتنی پرۆژەکە‪ ،‬الیەنی‬ ‫تورکی کۆمپانی����ای ناوبراو تۆمەتبار دەکات‬ ‫ک����ە ئامێرەکانی ب����ۆ بەکارهێنانی خەڵوزی‬ ‫بەردی����ن ناگونجێ����ن‌و کارەکان����ی راگیراون‪.‬‬ ‫ئەم����ەش زیانێکی گەورەی ب����ە کۆمپانیاکە‬ ‫گەیان����دوە ک����ە بەزیاتر ل����ە ملیارێک دۆالر‬ ‫مەزەندە دەکرێت‪.‬‬

‫هه‌ڵه‌یه‌ گه‌ر وا‬ ‫بیربكه‌ینه‌وه‌ داعش‬ ‫له‌الیه‌ن سه‌ربازان ‌ی‬ ‫روسه‌و‌ه تێكشكێنرا‬ ‫ئه‌وه‌ هێزه‌ كوردییه‌كه‌ ‌ی‬ ‫هه‌په‌گه‌ بو ك ‌ه سه‌ر ‌ی‬ ‫داعشی‌ پان كرده‌وه‌‬

‫‪6‬‬

‫ئابوری‬

‫)‪ )615‬سێشه‌ممه ‪2018/2/27‬‬

‫زاهیری كه‌ریم ره‌ش‪:‬‬ ‫خه‌ڵكانێك هه‌ن قه‌ت دو بلۆكیان نه‌خستۆت ‌ه سه‌ر یه‌ك‪ ،‬کەچی زه‌وی زۆر باشیان‬ ‫دەدرێتێ‌و دەگەڕین به‌دوای "زاهیرێكی كه‌ریمه‌ ره‌ش"دا لێیانوەربگرێ‬ ‫ئا‪ :‬نیاز محه‌مه‌د‬ ‫زاهیری كه‌ریم ره‌ش‪ ،‬کە یەکێکە‬ ‫لەسەرمایەدارو خاوەن موڵکە ناودارەکانی‬ ‫شاری سلێمانی‪ ،‬له‌م گفتوگۆیەی‬ ‫ئاوێنه‌دا باس له‌وه‌ ده‌كات ئه‌و زه‌وییه‌ی‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی رۆشنبیری سلێمانی‬ ‫كه‌ به‌شێوه‌ی موساته‌حه‌ دراوه‌ به‌م‬ ‫بۆ پرۆژه‌یه‌كی بازرگانی‪ ،‬نزیكه‌ی ‪9‬‬ ‫ملیۆن دۆالری تێده‌چێت‪ ،‬ئەو ده‌ڵێت‬ ‫"ئه‌گه‌ر ده‌ستی به‌خشنده‌یی هه‌بێت‬ ‫له‌م ئیشه‌دا‪ ،‬ئه‌وه‌ منم به‌خشنده‌م‬ ‫به‌رامبه‌ر به‌فه‌رمانگه‌كه‌ نه‌ك فه‌رمانگه‌كه‌‬ ‫به‌خشنده‌بێت به‌رامبه‌ر بە‌من"‪.‬‬ ‫ئاوێنە‪ :‬به‌گش���تی قس���ه‌ت چییه‌ له‌سه‌ر‬ ‫تێبینییه‌كان���ی لیژنه‌ی یاس���ایی وه‌زاره‌تی‬ ‫رۆش���نبیری له‌ب���اره‌ی ئ���ه‌و زه‌ویی���ه‌ی‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی رۆش���نبیری س���لێمانییه‌وه‌‬ ‫كه‌ به‌موس���اته‌حه‌ دراوه‌ بە‌تۆ بۆ پرۆژه‌یه‌كی‬ ‫بازرگانی؟‬ ‫زاهیر‪ :‬ئەو پڕۆژەیە پرۆژەیەكی ژێر بەژێر‬ ‫نیی���ە‪ ،‬بەڵكو پرۆژەیەك���ه‌ وتوێژێكی زۆری‬ ‫لەسەر كراوەو بە‌قۆناغە یاساییەكانی خۆیدا‬ ‫رۆیش���توە‪ .‬ئەو روبەری زەوییەی وەزارەتی‬ ‫رۆش���نبیری هەیانە ‪ 2‬ه���ەزار‌و ‪ 850‬مەتره‌و‬ ‫شەش نهۆم بینای لەسەر دروست دەكرێت‪.‬‬ ‫كەمتری���ن بڕە پ���ارەی تێچو ب���ۆ پرۆژەكە‬ ‫مەزەن���دەی بكەی���ت‪ ،‬النیك���ه‌م مه‌تری ‪500‬‬ ‫دۆالری تێده‌چێ���ت‪ ،‬ئه‌م ‪ 500‬دۆالره‌ كه‌ڕه‌تی‬ ‫‪ 17‬بكه‌ ده‌كاته‌ ‪ 8‬ملیۆن‌و نیو واته‌ نزیكه‌ی‬ ‫‪ 9‬ملی���ۆن دۆالری تێده‌چێ���ت‪ .‬كاتێك تۆ ‪9‬‬ ‫ملیۆن دۆالر خه‌رج ده‌كه‌یت له‌سه‌ر زه‌وییه‌ك‬ ‫كه‌ هی تۆ نیی���ه‌ به‌ڵكو هی به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‬ ‫گشتی رۆشنبیرییه‌‪ ،‬واته‌ تۆ ‪ 9‬ملیۆن دۆالرت‬ ‫ب���ۆ ئه‌و خه‌رجكردوه‌‪ ،‬له‌پاش ‪ 25‬س���اڵ كه‌‬ ‫له‌و ماوه‌یه‌دا به‌الی كه‌مه‌وه‌ تۆ ‪ 2‬س���اڵ بۆ‬ ‫‪ 3‬س���اڵت لێ ده‌ڕوات بۆ دروس���تكردن واته‌‬ ‫كه‌ ته‌واو ده‌بیت ‪ 22‬ساڵ كاتت به‌ده‌سته‌وه‌‬ ‫ده‌مێنێت‪ .‬تۆ ‪ 9‬ملیۆن دۆالرت خه‌رجكردبێت‬ ‫ل���ه‌‪ 22‬س���اڵه‌كه‌دا مان���ای وایه‌ س���اڵی ‪40‬‬ ‫ده‌فته‌رت داوه‌ بە‌حكومه‌ت‪ ،‬به‌اڵم له‌ژماره‌ی‬ ‫پێش���وی رۆژنامه‌كه‌تان���دا به‌راوردێك كراوه‌‬ ‫ده‌ڵێ���ت داهاتی ئ���ه‌م پرۆژه‌یه‌ له‌س���اڵێكدا‬ ‫‪ 60‬ده‌فت���ه‌ره‌ كه‌چ���ی وه‌به‌رهێ���ن ته‌نی���ا‬ ‫ده‌فته‌رێ���ك ك���رێ ده‌دات‪ ،‬وات���ه‌ تۆ چاوت‬ ‫ته‌نیا له‌زه‌ویی���ه‌ روته‌كه‌یه‌و بی���ری ئه‌وه‌ت‬ ‫نییه‌ ئه‌م وه‌به‌رهێنه‌ره‌ چاو قایمه‌ سه‌ركه‌شه‌‬ ‫له‌م س���ه‌رده‌مه‌ی كه‌ خه‌ڵك كه‌سی ناوێرێت‬ ‫دینارێك خ���ه‌رج بكات‪ ،‬دێت ‪ 9‬ملیۆن دۆالر‬ ‫له‌سه‌ر زه‌وییه‌كی حكومه‌ت خه‌رج ده‌كات‪.‬‬ ‫ئاوێنە‪ :‬ئ���ه‌وه‌ی ده‌ڵێیت ئه‌و بینایه‌ ‪ 8‬بۆ‬ ‫‪ 9‬ملیۆن دۆالری تێده‌چێت‪ ،‬به‌مه‌زه‌نده‌ی كێ‬ ‫وایه‌؟‬ ‫زاهی���ر‪ :‬من كاری خۆم ل���ه‌و بواره‌دایه‌و‬ ‫ده‌زان���م بینایه‌ك���ی وا چه‌ن���دی تێده‌چێت‌و‬ ‫ئه‌وه‌ش یه‌كه‌م بینا نییه‌ دروس���تی ده‌كه‌م‪،‬‬ ‫تا ئێس���تا له‌ناو سلێمانیدا نزیكه‌ی ‪ 70‬بینام‬ ‫دروستكردوه‌‪.‬‬ ‫ئاوێن���ە‪ :‬وه‌رگرتن���ی ئ���ه‌و زه‌ویی���ه‌ی‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌رایه‌ت���ی رۆش���نبیری‌و كردن���ی‬ ‫به‌پرۆژه‌یه‌كی بازرگانی پێشنیاری كێ بوه؟‬ ‫زاهیر‪ :‬س���ه‌ره‌تا له‌پێویستی ئه‌وانه‌وه‌ بۆ‬ ‫پاركی ئۆتۆمبێل بیرۆكه‌كه‌یان ال دروس���تبو‬ ‫چونك���ه‌ به‌تایبه‌ت ئه‌و كاتان���ه‌ی بۆنه‌یه‌ك‬ ‫ده‌بێت له‌هۆڵی رۆش���نبیری فش���ارێكی زۆر‬

‫له‌س���ه‌ر ده‌وروبه‌ره‌ك���ه‌ دروس���ت ده‌كه‌ن‪.‬‬ ‫پاش���ان بیرله‌وه‌ كرایه‌وه‌ ئه‌و زه‌وییه‌ بۆچی‬ ‫نه‌كرێته‌ پرۆژه‌یه‌ك‪ ،‬پێش���م س���ه‌یره‌ خه‌ڵك‬ ‫پێی ناخۆش بێت ئه‌و زه‌وییه‌ بكرێته‌ پرۆژه‌‪،‬‬ ‫له‌وه‌ته‌ی سلێمانی هه‌یه‌ ئه‌وه‌ زه‌وییه‌ هه‌یه‌و‬ ‫هیچ س���ودێكی نه‌بوه‌‪ ،‬ئێستا كه‌سێك بێت‌و‬ ‫قوڵی لێ هه‌ڵماڵێت‌و بی���كات بە‌پرۆژه‌یه‌كی‬ ‫ج���وان‌و ئ���ه‌و پارك���ه‌ش له‌خۆبگرێ���ت كه‌‬ ‫ئ���ه‌وان پێویس���تیانه‌ وه‌ك به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‬ ‫رۆش���نبیری‪ ،‬ئیدی بۆچ���ی دژی ئه‌وه‌ بین‪‌.‬‬ ‫بیرۆكه‌كه‌ بیرۆكه‌ی به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی گش���تی‬ ‫رۆشنبیری سلێمانی بو بۆ پێداویستی خۆی‌و‬ ‫ئێمه‌ش چوین به‌پیر بابه‌ته‌كه‌وه‌و هه‌ستمكرد‬ ‫منیش ده‌توانم س���ودێكی ل���ێ ببینم به‌اڵم‬ ‫ئه‌مه‌ س���ودێكی هاوبه‌ش���ه‌و ئه‌گه‌ر ده‌ستی‬ ‫به‌خش���نده‌یی هه‌بێت له‌م ئیشه‌دا ئه‌وه‌ منم‬ ‫به‌خش���نده‌م به‌رامب���ه‌ر بە‌فه‌رمانگه‌كه‌ نه‌ك‬ ‫فه‌رمانگه‌كه‌ به‌خش���نده‌بێت به‌رامبه‌ر بە‌من‪،‬‬ ‫چونكه‌ ئه‌وه‌ی من بۆ ئه‌وی ده‌كه‌م تێیدا ئه‌و‬ ‫سودمه‌ندتره‌و ئه‌و هیچ سه‌ركێشیه‌ك ناكات‬ ‫له‌كاتێك���دا كاره‌كه‌ی من ئه‌وپه‌ڕی ریس���كه‬ ‫له‌بارودۆخێكدا كه‌ ك���ه‌س نازانێت ئاینده‌ی‬ ‫چییه‌‪.‬‬ ‫ئاوێن���ە‪ :‬كه‌واته‌ ئ���ه‌م پرۆژه‌یه‌ چۆن درا‬ ‫به‌ئێوه‌؟‬ ‫زاهی���ر‪ :‬ئێمه‌ كه‌ چوین به‌پیر پرۆژه‌كه‌وه‌‬ ‫نه‌خشه‌و پالنی خۆمان پێشكه‌شكرد‪ ،‬ئه‌وان‬ ‫له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ی نه‌خشه‌كه‌ی ئێمه‌یان په‌سه‌ندبو‬ ‫ب���ه‌اڵم پێیانوتوین ئێمه‌ ده‌بێ���ت ئه‌م كاره‌‬ ‫به‌پێی یاس���ای ‪32‬ی س���اڵی ‪ 1986‬بده‌ینه‌‬ ‫وه‌به‌رهێنه‌رو ده‌بێ���ت ئیعالنی بۆ بكه‌ین كه‌‬ ‫یاساكه‌ تایبه‌ته‌ بە‌به‌كرێدان‌و فرۆشتن‌و مافی‬ ‫موس���اته‌حه‌ی موڵكی ده‌وڵ���ه‌ت‪ ،‬بۆئه‌وه‌ی‬ ‫شتێكی ئاش���كرابێت‌و خه‌ڵكی دیكه‌ش لێی‬ ‫بێته‌ پێش���ه‌وه‌‪ ،‬ئه‌وه‌ بو له‌رۆژنامه‌ ئیعالنیان‬ ‫بۆ كردو ئه‌گه‌ر نا س���ه‌ره‌تا داوای ئێمه‌ وابو‬ ‫بچین نه‌خشه‌یان پێشكه‌ش بكه‌ین‌و نه‌خشه‌كه‌‬ ‫په‌س���ه‌ندبكه‌ن‌و بمانده‌نێ ئه‌وان به‌وه‌ رازی‬ ‫نه‌بون‌و وتیان ده‌بێت ئه‌م كاره‌ بە‌موزایه‌ده‌ی‬ ‫ئاشكراو به‌پێی یاسای ‪ 32‬بكرێت‪.‬‬ ‫ زاهیری كه‌ریم ره‌ش‬ ‫ئاوێنە‪ :‬وه‌به‌رهێن���ه‌رو كێبڕكێكاری دیكه‌‬ ‫هه‌بون له‌موزایه‌ده‌كه‌دا؟ له‌سه‌ر چ بنه‌مایه‌ك‬ ‫ده‌كات ئیدی من بم یان كه‌س���ی ترو زه‌وی‬ ‫پرۆژه‌كه‌ درایه‌ ئێوه‌؟‬ ‫پرۆژه‌ی باش���یان له‌س���ه‌ر دروس���تكردوه‌‪ .‬پێ���ده‌دات به‌خۆڕایی ی���ان به‌نرخێكی كه‌م‪،‬‬ ‫زاهیر‪ :‬به‌ڵ���ێ هه‌بون‪ ،‬له‌س���ه‌ر بنه‌مای به‌اڵم له‌الیه‌كیش���ه‌وه‌ خه‌ڵكانێك هه‌ن نازانن ئ���ه‌وه‌ ده‌بێت له‌وسه‌ریش���ه‌وه‌ به‌رهه‌مه‌كه‌ی‬ ‫دو ش���ت درا به‌من‪ .‬یه‌كه‌م‪ :‬پاره‌ی سااڵنه‌ی ته‌نه‌كه‌ی���ه‌ك ئاو گ���ه‌رم بك���ەن‌و قه‌ت دو ئه‌و وه‌به‌رهێن���ه‌ره‌ به‌نرخێكی كه‌م بگاته‌وه‌‬ ‫زه‌وییه‌ك���ه‌‪ ،‬كه‌ بڕی پ���اره‌ی كرێكه‌ی ئێمه‌ بلۆكیان نه‌خس���تۆته‌ س���ه‌ر یه‌ك زه‌وی زۆر هاواڵتیان بۆئ���ه‌وه‌ی حكوم���ه‌ت توانیبێتی‬ ‫له‌هه‌م���و ئه‌وان���ی دیكه‌ به‌رزترب���و‪ .‬دوه‌م‪ :‬باش���یان دراوه‌تێ‌و له‌و رۆژه‌ی وه‌ریانگرتوه‌ له‌ڕێ���ی یاس���ای وه‌به‌رهێنان���ه‌وه‌ خزمه‌تی‬ ‫نه‌خش���ه‌كه‌ی ئێمه‌ كه‌ پێشكه‌ش���مان كردبو گ���ه‌ڕاون‌ به‌دوای "زاهیرێكی كه‌ریمه‌ ره‌ش"دا زۆرتری���ن هاواڵت���ی ب���كات‪ ،‬ن���ه‌ك وابكات‬ ‫به‌په‌سه‌ندترین نه‌خشه‌ هه‌ڵبژێردرا‪.‬‬ ‫به‌ڵكو زه‌وییه‌كه‌ی لێوه‌ربگرێت‌و ئه‌م پاره‌ی خه‌ڵكێكی له‌ش���ه‌وو رۆژێكدا پێ ده‌وڵه‌مه‌ند‬ ‫ئاوێنە‪ :‬ئایا پێش���تر هیچ سودمه‌ندبویت كاش���ی خۆی دەس���تکەوێت‌و به‌گه‌ڕخستنی ببێت‪ .‬یاس���ای وه‌به‌رهێن���ان الی ئێمه‌ زۆر‬ ‫له‌زه‌وی حكومه‌ت به‌شێوه‌ی موساته‌حه‌؟‬ ‫زه‌وییه‌ك���ه‌ش بخاته‌ ئه‌س���تۆی كه‌س���انێك بە‌سه‌قه‌تی به‌كارهات‪ ،‬ده‌بینی ئه‌و زه‌ویانه‌ی‬ ‫زاهیر‪ :‬ل���ه‌و پرۆژانه‌ی پێش���تر كردومن ك���ه‌ ده‌توان���ن كاربكه‌ن‌و ده‌س���تیان ناگاته‌ وه‌به‌رهێن���ان داونی به‌وه‌به‌رهێنه‌ر بۆ یه‌كه‌ی‬ ‫ته‌نیا یه‌كێكیان وه‌ك زه‌وی موساته‌حه‌ دراوه‌ زه‌وی‌و پێی���ان ناده‌ن‪ .‬بۆیه‌ له‌مه‌دا عه‌داله‌ت نیش���ته‌جێبون هیچ چاودێرییه‌كی حكومه‌ت‬ ‫بە‌من‪ ،‬ئه‌ویش بازاڕی ئازادی میللیه‌ كه‌ باسم نییه‌‪ ،‬ئه‌گ���ه‌ر ئه‌وه‌ی ئێمه‌ موس���اته‌حه‌یه‌‌و نه‌بو له‌س���ه‌ریان بۆئه‌وه‌ی پێیان بڵێت ئه‌و‬ ‫كردو موڵكی ش���اره‌وانییه‌و بۆ ماوه‌ی پازده‌ دوای ماوه‌ی���ه‌ك ده‌گه‌ڕێت���ه‌وه‌ بۆ حكومه‌ت شوقه‌یه‌ی تۆ دروس���تت كردوه‌ ‪ 5‬ده‌فته‌ری‬ ‫س���اڵ دراوه‌ بە‌من‌‪ ،‬ئه‌گه‌ر نا هه‌مو ئیشانه‌ی به‌اڵم ئه‌وان زۆرجار له‌ڕێ���ی وه‌به‌رهێنانه‌وه‌ تێچوه‌ بیده‌ بە‌‪ 6‬ده‌فته‌ر یان ‪ 7‬ده‌فته‌ر‪ ،‬نه‌ك‬ ‫من كردبێت���م‪ ،‬هه‌مو پرۆژه‌كانمان له‌س���ه‌ر وه‌ریانگرتوه‌ كه‌ تاپۆش ده‌كرێت له‌سه‌ریان‌و ئ���ه‌وه‌ی ده‌مانبینی ش���وقه‌یه‌ك ‪ 5‬ده‌فته‌ری‬ ‫موڵكی شه‌خس���ی خۆم بوه‌و هیچ ش���تێكم ناگه‌ڕێته‌وه‌ ب���ۆ حكومه‌ت‪ .‬نمونه‌ی خراپمان تێچ���وه‌ ده‌درا بە‌‪ 20‬ده‌فت���ه‌ر‪ 3 ،‬ده‌فته‌ری‬ ‫له‌سه‌ر زه‌وی حكومه‌ت نه‌كردوه‌‪.‬‬ ‫هه‌یه‌ له‌مباره‌یه‌وه‌ ب���ه‌اڵم وه‌ك وتم نمونه‌ی تێچوب���و ده‌درا بە‌‪ 15‬ده‌فت���ه‌ر‪ 2 ،‬ده‌فته‌ری‬ ‫ئاوێنە‪ :‬ت���ۆ وه‌ك وه‌به‌رهێنه‌رێك‪ ،‬پێتوایه‌ باشیشمان هه‌ن‪.‬‬ ‫تێچوبو ده‌درا ب���ە‌‪ 10‬ده‌فته‌ر‪ .‬ئه‌وه‌ی كراوه‌‬ ‫له‌سلێمانی كۆمه‌ڵێك زه‌وی حكومه‌ت دراون‬ ‫ئاوێنە‪ :‬كامیان زیاترن‪ ،‬نمونه‌ باش���ه‌كان به‌ره‌اڵكردنی وه‌به‌رهێنه‌ربوه‌ بە‌ئاره‌زوی خۆی‬ ‫یان خراپه‌كان؟‬ ‫بە‌كه‌سانێكی كه‌ پێی ده‌وڵه‌مه‌ندبون؟‬ ‫نرخ دابنێت‪ .‬ئه‌گه‌ر به‌باش���ی یاساكه‌ كاری‬ ‫زاهیر‪ :‬بێگومان ش���تی زۆر خراپ كراوه‌‪،‬‬ ‫زاهی���ر‪ :‬نامه‌وێت ناوی كه‌س ببه‌م‪ ،‬به‌اڵم پێبكرایه‌و ئیشه‌كان رێكبخرانایه‌ ئێستا هه‌مو‬ ‫به‌اڵم ئێمه‌ نابێت ش���ته‌ ب���اش‌و خراپه‌كان ئه‌وه‌ن���ده‌ ده‌ڵێم ك���ه‌ یاس���ای وه‌به‌رهێنان كه‌س بوبو به‌خاوه‌نی شوێنی نیشته‌جێبون‪.‬‬ ‫تێكه‌ڵی یه‌كتر بكه‌ین‪ .‬له‌سلێمانی كۆمه‌ڵێك الی ئێمه‌ به‌باش���ی به‌كارنه‌هێنراوه‌‪ ،‬چونكه‌‬ ‫ئاوێنە‪ :‬له‌س���ه‌ر كاره‌كانی ئێوه‌‪ ،‬ده‌وترێت‬ ‫زه‌وی هه‌ی���ه‌ دراوه‌ به‌خه‌ڵك���ی ش���یاو كه‌ حكومه‌ت كاتێك ه���اوكاری وه‌به‌رهێنه‌رێك به‌شێك له‌و موڵكانه‌ی كڕیوتن‌و تێكتداون بۆ‬

‫بیرۆكه‌ی پێدانی‬ ‫‪ ٢٨٥٠‬مەترە‬ ‫زەویەکەی‬ ‫بەڕێوەبەرایەتی‬ ‫رۆشنبیر ‌ی بیرۆكه‌ی‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‬ ‫گشتی رۆشنبیری‬ ‫سلێمانی بو‪،‬‬ ‫ئێمه‌ش چوین‬ ‫به‌پیرییەوە‬ ‫هه‌ستمكرد منیش‬ ‫ده‌توانم سودێكی‬ ‫لێببینم‪ ،‬به‌اڵم ئه‌م ‌ه‬ ‫سودێكی هاوبه‌شه‬

‫پرۆژه‌كانت‪ ،‬شوێنه‌واری بەنرخ بون؟‬ ‫زاهی���ر‪ :‬ئه‌وه‌ هی���چ بنه‌مایه‌كی راس���تی‬ ‫نیی���ه‌‪ .‬خه‌ڵك له‌خۆی���ه‌وه‌ فێربوه‌ دیوارێكی‬ ‫قوڕین���ی كۆن ل���ه‌الی ده‌بێ���ت بە‌كه‌له‌پور‌و‬ ‫ش���وێنه‌وار‪ ،‬له‌كاتێكدا كه‌له‌پور‌و شوێنه‌وار‬ ‫خه‌س���ڵه‌تی تایبه‌تی خۆی���ان هه‌یه‌و الیه‌نی‬ ‫سه‌رپه‌رش���تیاری ئ���ه‌وه‌ش به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‬ ‫ش���وێنه‌واری س���لێمانییه‌ كاتێك ده‌ته‌وێت‬ ‫بینای���ه‌ك دروس���ت بكه‌ی���ت له‌ش���اره‌كه‌دا‬ ‫پێویس���تت به‌ڕه‌زامه‌ندی ئ���ه‌و فه‌رمانگه‌یه‌‬ ‫هه‌یه‌‪ .‬به‌بێ ره‌زامه‌ندی شوێنه‌وار‪ ،‬شاره‌وانی‬ ‫مۆڵه‌تی كاركردن���ت ناداتێ‪ .‬به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‬ ‫ش���وێنه‌واریش ‪ 106‬خانویان له‌ناو سلێمانی‬ ‫ده‌ستنیش���انكردون كه‌ ده‌ستكاری نه‌كرێن‪،‬‬ ‫من ته‌نیا یه‌ك خانوم هه‌یه‌ كه‌ ئه‌وه‌ی له‌سه‌ر‬ ‫بێ���ت بمێنێته‌وه ئه‌ویش ماڵی میجه‌رس���ۆن‬ ‫حاكمی عه‌س���كه‌ری به‌ریتانییه‌ كه‌ له‌بیست‬ ‫ساڵ له‌مه‌وبه‌ره‌وه‌ موڵكی منه‌‌و شوێنه‌كه‌ش‬ ‫ماوه‌و هیچ ده‌ستی بۆ نه‌براوه‌‪ .‬ئه‌و خانوه‌ش‬ ‫راس���ته‌ له‌تاپۆ به‌ناوی منه‌وه‌ی���ه‌ به‌اڵم من‬ ‫نه‌مخستۆته‌ ناو حساباتی خۆمه‌وه‌‪.‬‬ ‫ئاوێن���ە‪ :‬به‌ش���ێكی زۆری پرۆژه‌كانت كه‌‬ ‫بازرگانین كه‌چ���ی له‌پاڵی���ان‌و ‌به‌رده‌میاندا‬ ‫په‌یكه‌ری رۆش���نبیرێک ده‌بینین‪ ،‬ده‌ته‌وێت‬ ‫به‌وه‌ چی بڵێیت؟‬ ‫زاهیر‪ :‬پرۆژه‌كانی من موڵكی شه‌خسین‌و‬ ‫منی���ش كه‌س���ێكی بازرگانم‪ ،‬ب���ه‌اڵم له‌گه‌ڵ‬ ‫ئه‌وه‌ش ویس���تومه‌ له‌پاڵ ئه‌وه‌دا خزمه‌تێكی‬ ‫ش���اره‌كه‌ش بكه‌م له‌ڕوی كلتورو هونه‌ره‌وه‌و‬ ‫هه‌مو بیناكانیش���م ناوی مێژویی���م لێناون‌و‬ ‫له‌ڕێگ���ه‌ی په‌یكه‌ره‌كانیش���ه‌وه‌ ویس���تومه‌‬ ‫الیه‌نێكی جوانی شاره‌كه‌م نیشانی خه‌ڵكێك‬ ‫بده‌م كه‌ دێنه‌ ئه‌م شاره‌‪ ،‬له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ش ئه‌و‬ ‫كاران���ه‌ تێچوی هه‌بوه‌ بۆ من به‌اڵم من گوێم‬ ‫نه‌داوه‌تێ‌و دڵیشم پێی خۆشه‌‪.‬‬ ‫ئاوێن���ە‪ :‬به‌پێ���ی زانی���اری ئێم���ه‌ داوای‬ ‫قوتابخانه‌ی���ه‌ك ك���ردوه‌ له‌نزی���ك مزگه‌وتی‬ ‫گ���ه‌وره‌ی س���لێمانی له‌به‌ڕێوه‌به‌رایه‌ت���ی‬ ‫په‌روه‌رده‌ بۆ پرۆژه‌ی بازرگانی‌و له‌به‌رامبه‌ردا‬ ‫هه‌ش���ت قوتابخانه‌ بۆ په‌روه‌رده‌ دروس���ت‬ ‫بكه‌یت له‌شوێنی تر؟‬ ‫زاهیر‪ :‬م���ن داوام نه‌كردوه‌‪ ،‬ئه‌وه‌ رۆژێك‬ ‫بانگهێش���تكرابوین بۆ په‌روه‌رده‌ كه‌ كێشه‌ی‬ ‫م���ادی خۆیان هه‌ب���و له‌ڕوی پێویس���تیان‬ ‫بە‌بین���ای قوتابخانه‌‪ ،‬من پێش���نیاری ئه‌وه‌م‬ ‫كرد كه‌ قوتابخانه‌تان هه‌یه‌ ش���وێنه‌كه‌ی زۆر‬ ‫به‌نرخه‌ ده‌توانن به‌نرخی ئه‌وه‌ ‪ 8‬قوتابخانه‌‬ ‫دروس���ت بكه‌ن‪ ،‬ئه‌م���ه‌ش داواكاری نه‌بوه‌‬ ‫ته‌نیا پێش���نیار بوه‌و له‌كۆڕێكی گشتیش���دا‬ ‫خس���تمه‌ڕو‪ .‬ئه‌و قوتابخانه‌یه‌ش ئێوه‌ باسی‬ ‫ئه‌كه‌ن له‌ئێس���تادا هیچ خزمه‌تێكی ش���اری‬ ‫سلێمانی ناكات‌و به‌كه‌ڵكی قوتابخانه‌ نه‌ماوه‌و‬ ‫ده‌وامیشی تێدا نییه‌‪.‬‬ ‫ئاوێنە‪ :‬شوێنی ئه‌و قوتابخانه‌یه‌ شوێنێكی‬ ‫بازرگانی زۆرباش���ه‌‪ ،‬بۆچ���ی ده‌بێت بدرێت‬ ‫بە‌ته‌نیا هه‌ش���ت قوتابخانه‌؟ ئایا زۆر زیاتر‬ ‫له‌وه‌ ناهێنێت؟‬ ‫زاهی���ر‪ :‬ده‌كرێ���ت ئ���ه‌وه‌ له‌موزایه‌ده‌ی‬ ‫ئاشكرادا یه‌كالبكرێته‌وه‌‪ ،‬چونكه‌ تایبه‌تمه‌ندی‬ ‫ئه‌و قوتابخانانه‌ش كه‌ له‌به‌رامبه‌ردا دروست‬ ‫ده‌كرێن جیاوازی ده‌بێت‪.‬‬ ‫ئاوێن���ە‪ :‬ئه‌و پرۆژه‌یه‌ی ش���انۆی رۆمانی‬ ‫له‌پارك���ی هه‌واری ش���ار ك���ه‌ ده‌وترێت تۆ‬ ‫ئه‌نجامت داوه به‌اڵم كێشه‌ی تێدابوه‌؟‬ ‫زاهی���ر‪ :‬زۆر كه‌س واده‌زانێ���ت پرۆژه‌ی‬ ‫ش���انۆی رۆمانی له‌و پاركه‌ پ���رۆژه‌ی منه‌‪،‬‬

‫به‌اڵم ئ���ه‌و پرۆژه‌ی���ه‌ هی م���ن نییه‌‪ .‬ئه‌و‬ ‫قس���ه‌یه‌ش له‌وه‌وه‌ دروس���تبوه‌ كه‌ من خۆم‬ ‫به‌خۆبه‌خش���ی له‌س���ه‌رگه‌ڵو مۆنۆمێنتێك���م‬ ‫دروس���ت كردوه‌‪ ،‬زۆركه‌س كه‌ ده‌ڵێن زاهیر‬ ‫مۆنۆمێنتێكی دروس���تكردوه‌ وا ده‌زانن ئه‌و‬ ‫شانۆی رۆمانیه‌یه‌‪.‬‬ ‫ئاوێنە‪ :‬ده‌توانن س���امان‌‌و سه‌رمایه‌تان بۆ‬ ‫رای گشتی ئاشکرا بکەن‌؟‬ ‫زاهی���ر‪ :‬نازانم‪ .‬چونكه‌ س���ه‌رمایه‌ی من‬ ‫موڵكه‌و پاره‌ی كاشم نییه‌و ئه‌و موڵكانه‌شی‬ ‫هه‌م���ه‌ وه‌ك ده‌زانن ب���ازاڕ رۆژانه‌ به‌رزو نزم‬ ‫ده‌كات‌و نرخێك���ی جێگی���ری نیی���ه‌‪ .‬هیچ‬ ‫شه‌ریكێكیش���م نیی���ه‌ ن���ه‌ له‌حزبه‌كاندا نه‌‬ ‫له‌ده‌وڵه‌ت‪.‬‬ ‫ئاوێن���ە‪ :‬له‌كه‌ی���ه‌وه‌ ده‌س���تت بە‌بزن���س‬ ‫كردوه‌؟‬ ‫زاهیر‪ :‬له‌گه‌ڕه‌كی س���ابونكه‌رانی ش���اری‬ ‫س���لێمان س���اڵی ‪ 1953‬له‌دایكبوم‪ .‬كۆلێژی‬ ‫پۆلیس���ی عێراق���ی خولی بستوهه‌ش���ته‌مم‬ ‫ته‌واوكردوه‌‪ .‬هاوڕێكانم هه‌مو پله‌یان لیوایه‌‪،‬‬ ‫م���ن پاش ته‌واوكردنی كۆلێ���ژ‪ ،‬پاش كه‌متر‬ ‫له‌مانگێ���ك بومه‌ پێش���مه‌رگه‌ كه‌ ش���ۆڕش‬ ‫هه‌ره‌س���ی هێن���ا له‌ئه‌ركه‌ س���ه‌ربازییه‌كه‌م‬ ‫ده‌رك���رام‪ ،‬جارێك���ی ت���ر چوم���ه‌ كۆلێژی‬ ‫كارگێڕی‌و ئابوری له‌زانكۆی موسته‌نسه‌رییه‌‬ ‫له‌س���اڵی ‪ 1979‬كۆلێ���ژم ته‌واوك���رد ب���وم‬ ‫بە‌مامۆستا له‌په‌یمانگای ئیداره‌ی سلێمانی‪،‬‬ ‫ساڵی ‪ 1981‬كه‌ زانكۆو په‌یمانگا له‌سلێمانی‬ ‫گوازرانه‌وه‌ من تاكه‌ مامۆس���تابوم ده‌س���تم‬ ‫له‌كاركێش���ایه‌وه‌و له‌وكاته‌وه‌ من ده‌ستم كرد‬ ‫بە‌كاری بازرگانی‪.‬‬

‫لەبواری‬ ‫نیشتەجێبوندا شوق ‌ه‬ ‫هەیە ‪ 5‬ده‌فته‌ری‬ ‫تێچو‌ه‌دراوە بە‌‪20‬‬ ‫ده‌فته‌ر‪ 3 ،‬ده‌فته‌ری‬ ‫تێچوە‌دراوە بە‌‪15‬‬ ‫ده‌فته‌ر‪ 2 ،‬ده‌فته‌ری‬ ‫تێچوە‌دراوە بە‌‪10‬‬ ‫ده‌فته‌ر‪ ،‬ئه‌وه‌ی‬ ‫كراو‌ه به‌ره‌اڵكردنی‬ ‫وه‌به‌رهێنه‌ر بوه‌‬ ‫به‌ئاره‌زوی خۆی‬ ‫نرخ دابنێت‬

‫‪ 15‬كارمەندی بەڕێوەبەرایەتی بەشی ئەندازیاری‌و هونەری سلێمانی راژەکەیان دەگوازنەوە‬

‫بەڕێوەبەرەکە‪ :‬بێ بنەمایە بڵێن دوركەوتنەوەیان بەهۆی رەفتاری منەوەیە‬ ‫سەر كەرتی حكومی‪.‬‬ ‫فەرمانگەكەیان‪.‬‬ ‫ئا‪ :‬نیاز محەمەد‬ ‫بەپێی راپۆرتێكی چاودێری داراییش (کە‬ ‫ئ���ەوان لەس���كااڵكەدا ناوبراوی���ان‬ ‫تۆمەتباركردوە بەوەی بەپشتیوانی وەزیری کۆپییەکی دەست ئاوێنە کەوتوە) لەئەنجامی‬ ‫بەشێك لەكارمەندانی بەڕێوەبەرایەتی‬ ‫پێش���وی ئاوەدانكردن���ەوە ك���ە برایەتی‌و وردبینی دۆس���یەی كەس���ی فەرمانبەران‬ ‫بەشی ئەندازیاری‌و هونەری سلێمانی‬ ‫سەر بە‌وەزارەتی دارایی بەڕێوەبەرەكەیان هەروەه���ا بە‌پش���تیوانی ح���زب‌‪ ،‬تەن���گ دەركەوتوە خزمەت���ی ئەژماركراوی كەرتی‬ ‫تایبەت���ی چەند فەرمانبەرێ���ك كە یەكێك‬ ‫بەكارمەندان هەڵدەچنێت‌‪.‬‬ ‫تۆمەتبار دەكەن بە"خراپی مامەڵەکردن‬ ‫بەپێی قس���ەی ئ���ەوان ناوبراو پێش���تر ل���ەوان (ئ���ەردەاڵن ئەحم���ەد)ە‪" ،‬جێ���ی‬ ‫لەگەڵ كارمەندان"‪ ،‬بەاڵم ناوبراو هەمو ئەو‬ ‫لەئەڵمانیا ژیاوە‌و پ���اش ئەوەی هاتۆتەوە گومانە"‪ .‬‬ ‫تۆمەتانە رەتدەكاتەوە‪.‬‬ ‫بەپێی قس���ەی فەرمانبەرێكی پێش���وی‬ ‫بە‌ه���اوكاری برا وەزیرەكەی بەگرێبەس���ت‬ ‫لەس���كااڵیەكدا كە ژمارەی���ەك كارمەندو دامەزرێن���راوە بۆ م���اوەی ‪ 3‬مانگ‌و دواتر بەڕێوەبەرایەتییەكە لەبەر رەفتاری ناوبراو‬ ‫ئەندازیاری بەڕێوەبەرایەتییەكە ئاڕاس���تەی كراوە بەفەرمانبەری هەمیش���ەیی‌و پاشان تا ئێس���تا زیاتر لە‌‪ 15‬فەرمانبەر وازیان لەو‬ ‫وەزی���ری داراییان ك���ردوە‌و (کۆپییەکیان كراوەتە بەڕێوەبەر‪ ،‬بەهۆی ئەوەی خزمەتی بەڕێوەبەرایەتییە هێناوەو لەوێ نەماون‪.‬‬ ‫ئ���ەردەاڵن ئەحم���ەد‪ ،‬بەڕێوەب���ەری‬ ‫ناردوە ب���ۆ ئاوێنە)‪ ،‬ئاماژەی���ان بەوەداوە لە‌كۆمپانیایەك���ی كەرتی تایب���ەت هەبوە‬ ‫كە س���كااڵیان هەیە لەس���ەر بەڕێوەبەری لەكوردستان ئەو خزمەتەی گواستۆتەوە بۆ ئەندازیاری‌و هونەریی سلێمانی لەوەزارەتی‬

‫دارای���ی لەلێدوانێكدا ب���ۆ ئاوێنە هەمو ئەو‬ ‫تۆمەتان���ەی رەتكردەوە کە بەش���ێكی ئەو‬ ‫فەرمانبەران���ەی لەم���اوەی چەند س���اڵی‬ ‫رابردودا ل���ەو فەرمانگەیە دوركەوتونەتەوە‬ ‫بەش���ەڕ لەگەڵ بەڕێوەبەر فەرمانگەكەیان‬ ‫جێهێشتوە‪.‬‬ ‫ئەو ئاماژەی ب���ەوەدا كە چ تۆمەتەكانی‬ ‫ئەو كەس���انەی سكااڵیان كردوە‌و چ ئەوەی‬ ‫چاودێری دارایی هی���چ بنەمایەكیان نییە‪،‬‬ ‫ئەو وتی "هەر كەس���ێك كێشەی لەگەڵ من‬ ‫هەبێت دەتوانێت بێت روبەڕو چارەس���ەری‬ ‫بكەین‪ ،‬یاخود دەتوانێت لەڕێگەی دادگاوە‬ ‫چارەس���ەری بكەین‪ ،‬نەك بە‌قس���ەكردنێك‬ ‫هیچ بەڵگەیەكی نەبێت‪".‬‬

‫کۆپییەکی راپۆرتی دیوانی چاودێری‬

‫تایبه‌ت‬

‫)‪ )615‬سێشه‌ممه ‪2018/2/27‬‬

‫راگرتنی هاوكاری ئەمریكا بۆ هێزی پێشمەرگە رەتدەكرێتەوە‬

‫‪7‬‬

‫ئەمینداری گشتی وەزارەتی پێشمەرگە‪ :‬ئەمڕۆو سبەی دەست بەدابەشكردنی موچەی وەزارەتی پێشمەرگە دەكەین‬ ‫ئا‪ :‬نیاز‬

‫جەبار یاوەر ئەمینداری گشتی وەزارەتی‬ ‫پێشمەرگەی هەرێمی كوردستان‬ ‫ئاشكرایدەكات لەئەمڕۆ‌و سبەینێوە دەست‬ ‫دەكەین بە‌دابەشكردنی موچەی وەزارەتی‬ ‫پێشمەرگە‪ .‬رەتیشیدەكاتەوە ئەمریكا‬ ‫هاوكارییەكانی بۆ هێزی پێشمەرگە‬ ‫راگرتبێت‪.‬‬ ‫جەب���ار ی���اوەر‪ ،‬ئەمین���داری وەزارەتی‬ ‫پێشمەگەر بە‌ئاوێنەی راگەیاند "هیچ جۆرە‬ ‫هاوكاریی���ەك لەالیەن ئەمری���كاو واڵتانی‬

‫هاوپەیمانان���ەوە بۆ هێزی پێش���مەرگە چ‬ ‫لەڕوی مەشق‪ ،‬راوێژكاریی‪ ،‬هاوكاری مادی‌و‬ ‫هاوكارییەكانی دیكەش رانەگیراوە‪.‬‬ ‫جەختیش���ی ك���ردەوە ك���ە هەرچ���ی‬ ‫لەوبارەی���ەوە ب���اس دەكرێ���ت "دورە‬ ‫لەراس���تییەوەو درۆیە‌و هی���چ بنەمایەكی‬ ‫نییە"‪.‬‬ ‫جەبار یاوەر ئاشكراش���یكرد كە ئەمڕۆ‌و‬ ‫س���بەی دەس���ت دەكەن بە‌دابەش���كردنی‬ ‫موچەی مانگی ‪10‬ی وەزارەتی پیشمەرگە‪.‬‬ ‫ك���ە‬ ‫لەكاتێكدای���ە‬ ‫ئ���ەوەش‬ ‫دوێنێ(دوش���ەممە) به‌سه‌رپه‌رشتی كه‌ریم‬ ‫س���نجاری وه‌زیری پێشمه‌رگه‌ به‌وه‌كاله‌ت‌و‬

‫ئامادەبونی بەرپرس���انی ب���ااڵو ژماره‌یه‌ك‬ ‫له‌ئه‌فسه‌رانی پله‌بااڵی وه‌زاره‌ت‌و نوێنه‌رانی‬ ‫واڵتانی هاوپه‌یم���ان‪ ،‬كۆبونه‌وه‌ی ده‌وری‬ ‫هاوپه‌یمانییه‌ت���ی نێوده‌وڵه‌تی دژ بە‌داعش‬ ‫لەهه‌ولێر به‌رێوچو‪.‬‬ ‫هەرچەن���دە ب���اس ل���ەوە دەكرێت كە‬ ‫ئەمریكییەكان لەو كۆبونەوەیەدا باس���یان‬ ‫لەوە كردوە كە هاوكاریی���ە مادییەكانیان‬ ‫بۆ پێش���مەرگە رادەگرن ئەگ���ەر لیواكانی‬ ‫هێزی پێشمەرگە بەتەواوی یەكنەخرێنەوە‪.‬‬ ‫بەاڵم جێگری س���ەرۆك ئەركانی وەزارەتی‬ ‫پێشمەرگە ئەوە رەتدەكاتەوە‪.‬‬ ‫لیوا قارەمان‪ ،‬جێگری سەرۆك ئەركانی‬

‫وەزارەت���ی پێش���مەرگە ك���ە ئام���ادەی‬ ‫كۆبونەوەكە بوە رەتیكردەوە ئەمریكییەكان‬ ‫پێدانی ه���اوكاری مادییان بە‌پێش���مەرگە‬ ‫بەستبێتەوە بە‌هیچ مەرجێكەوە‪.‬‬ ‫ئاشكراش���یكرد ك���ە ئ���ەو پارەی���ەی‬ ‫ئەمریكیی���ەكان گەیش���تۆتە هەرێم���ی‬ ‫كوردس���تان بەاڵم هێش���تا نەگەیش���تۆتە‬ ‫وەزارەتەكەیان‌و چاوەڕوان دەكرێت لەچەند‬ ‫رۆژی داهات���ودا بگاتە وەزارەت‌و دەس���ت‬ ‫بە‌دابەشكردنی موچەی پێشمەرگە بكرێت‪.‬‬ ‫رەتكردنەوەی ئەو زانیاریانەی باس لەوە‬ ‫دەك���ەن ئەمریكیی���ەكان دابینكردنی ئەو‬ ‫هاوكاریەیان بۆ پێش���مەرگە بەستبێتەوە‬

‫بە‌یەكخس���تنەوەی لیواكانی پێش���مەرگە‬ ‫لەكاتێكدایە ك���ە پاش كۆبونەوەی دەوری‬ ‫هاوپەیمان���ی نێودەوڵەت���ی دژ بە‌داع���ش‬ ‫لەهەولێر‪ ،‬هەر دوێنێ وه‌زیری‌ پێش���مه‌رگه‌‬ ‫به‌وه‌كاله‌ت سه‌رپه‌رش���تی‌ كۆبونه‌وه‌یه‌كی‌‬ ‫به‌رفرا‌وانی‌ لیواكانی‌ كردوە‪.‬‬ ‫بەپێ���ی راگەیەندراوێك���ی وەزارەت���ی‬ ‫پێش���مەرگە كۆبونەوەك���ە لەالیەن كەریم‬ ‫سنجاری وەزیری پێش���مەرگە بەوەكالەت‬ ‫سەرپەرش���تی ك���راوە تێی���دا بری���كاری‬ ‫وەزی���رو ئه‌مینداری گش���تی‌‌و س���ه‌رۆكی‬ ‫ئه‌ركانی‌ وه‌زاره‌تی پێشمه‌رگه‌‌و ژماره‌یه‌ك‬ ‫له‌به‌رپرس���انی‌ بااڵی وه‌زاره‌ت ئامادەبون‌و‬

‫كە لەگەڵ فه‌رمان���ده‌‌و جێگرانی‌ لیواكانی‌‬ ‫سه‌ر بە‌وه‌زاره‌تی‌ پێشمه‌رگه‌ به‌رێوه‌چوە‪.‬‬ ‫له‌و كۆبونه‌وه‌یه‌دا وه‌زیری‌ پێش���مه‌رگه‌‬ ‫به‌وه‌كال���ه‌ت دوپات���ی‌ كردۆت���ه‌وه‌ ك���ه‌‬ ‫ده‌بێت به‌زویی پرۆس���ه‌ ‌ی رێكخس���تنه‌وه‌و‬ ‫یه‌كگرتن���ه‌وه‌ی لی���واكان به‌كۆت���ا بێت‌و‬ ‫ته‌واوی‌ تواناكانی‌ هێزه‌كانی‌ پێش���مه‌رگه‌‬ ‫یه‌كبخرێت���ه‌وه‌‪ ،‬ئ���ه‌وه‌ش وه‌ك هه‌نگاوی‌‬ ‫یه‌كه‌می‌ پرۆسه‌یه‌كی‌ به‌رفراوانی‌ چاكسازی‌‬ ‫كه‌ له‌ن���او لیوا‌و یه‌ك���ه‌ جیاوازه‌كانی‌ تری‬ ‫س���ه‌ر بە‌‌وه‌زاره‌ت���ی‌ پێش���مه‌رگه‌ له‌ژێ���ر‬ ‫رێنماییه‌كانی‌ حكومه‌تی‌ هه‌رێمی‌ كوردستان‬ ‫به‌رێوه‌ده‌چێت‪.‬‬

‫‪26‬ی رێبه‌ندان پاش چل ساڵ‬

‫پێنج (كۆمه‌ڵه‌) له‌ملمالنێدان‬ ‫ئا‪ :‬سه‌هه‌ند‬

‫‪26‬ی‌ رێبەدان‪ ،‬ساڵڕۆژی‌ ئیعالنی خەباتی‌‬ ‫نهێنی‌ هێزێکی‌ شۆڕشگێڕە لەگۆڕەپانی‌‬ ‫سیاسی ئێران‌و رۆژهەاڵتی‌ کوردستان ئەویش‬ ‫کۆمەڵەیە كە ئێستا لە‌‪ 5‬رێكخستن‌و حزبی‬ ‫جیادا بۆتە هێزێك كە هیچ كاریگەرییەكی‬ ‫لەسەر روداوەكان نییە‪.‬‬ ‫كۆمەڵە لەسەرەتادا لەژێر ناوی "كۆمەڵەی‬ ‫شۆڕش����گێڕی زەحمەتكێش����انی كوردستانی‬ ‫ئێران" خ����ۆی راگەیاند‪ ،‬هەرچەندە باس لەوە‬ ‫دەکرێت کۆمەڵە لەس����اڵی‌ ‪ 1969‬دامەزرابێت‪،‬‬ ‫ب����ەاڵم بەش����ێک لەنەیارەکانیان ب����اس لەوە‬ ‫دەکەن تا ساڵی‌ ‪ 1979‬هێزێک بەناوی‌ کۆمەڵە‬ ‫بون����ی‌ نەبوەو هیچ راگەیاندێک نییە لەوکاتەدا‬ ‫ئەوە بسەلمێنێ‪.‬‬ ‫ڕەزای‌ کەعبی‌‪ ،‬جێگری‌ س����کرتێری‌ گشتی‌‬ ‫کۆمەڵەی‌ زەحمەتکێش����انی‌ کوردستان‪ ،‬پاش‬ ‫نزیكەی چ����وار دەی����ە لەڕاگەیاندنی‌ کۆمەڵەو‬ ‫نزی����ک بە‌پێنج دەیە لە‌دروس����تبونی‌‪ ،‬لەبارەی‬ ‫ئ����ەو رەخن����ەو بۆچونان����ەی ك����ە پێیانوایە‬ ‫كۆمەڵە لەڕێبازەکەی‌ حەمە حس����ێنی‌ کەریمی‌‬ ‫دامەزرێن����ەری كۆمەڵە الی����داوەو بەو رەنگ‌و‬ ‫س����یمایەوە ناناس����رێتەوە؟ پێی وایە لەساتی‬ ‫راگەیاندنی كۆمەڵەوەو لەس����اتی برینداربونی‬ ‫حەمە حس����ێنی‌ کەریمی‌ دوای‌ تێپەڕینی چوار‬ ‫رۆژ بەس����ەر راگەیاندنی كۆمەڵەداو ماڵئاوایی‌‬ ‫لەژیان تا ئێس����تا کۆمەڵ����ە رۆڵێکی‌ گەورەی‌‬ ‫لەکۆمەڵگەی‌ کوردستان‌و بزافی‌ رزگاریخوازی‌‬ ‫نەتەوەیی‌ لەکوردستان گێڕاوە‪ .‬لەگەڵ ئەوەش‬ ‫ئاماژەی بەوەدا كە ئەو کاتەی‌ کۆمەڵە خەباتی‬ ‫خۆی بە‌ئاش����كرا بۆ کۆمەڵگەی‌ کوردس����تان‬ ‫راگەیان����د‪ ،‬هەلومەرجێکی‌ زۆر تایبەتی‌‌و لەبار‬ ‫بو‪ ،‬سەردەمی ش����ۆڕش‌و راپەڕین بو‪ ،‬رژێمی‌‬ ‫بەهێزی‌ پاش����ایەتی‌ ئێران روخابو‪ ،‬سەردەمی‌‬ ‫چەپ‌و سۆسیالیس����ت‌و ئازادی‌‌و یەكسانی بو‪،‬‬ ‫کۆمەڵگای‌ ئێران‌و کوردس����تان گەشەی‌ زۆری‌‬ ‫بەخۆوە بینیبو‪ .‬هەروەها گۆڕانکاریی‌ گەورەی‌‬ ‫کۆمەاڵیەتی‌ لەکۆمەڵگەی‌ کوردستان پێکهاتبو‪،‬‬ ‫ش����ارەکان گەورەکرابون‪ ،‬خوێندەواری‌ پەرەی‌‬ ‫سەندبو‪ ،‬پێگەی‌ ژن لە‌کۆمەڵگەدا گۆڕانکاریی‌‬ ‫بەسەردا هاتبوو بەڕوخانی‌ رژێمی‌ پاشایەتی‌‪،‬‬ ‫یەکێ����ک لەدیکتات����ۆرە ه����ەرە گرنگەکان����ی‌‬ ‫رۆژهەاڵت����ی‌ ناوەڕاس����ت‪ ،‬دەروازەیەکی‌ گەورە‬ ‫کرایەوە بەڕوی‌ خەبات‌و تێکۆش����انداو کۆمەڵە‬ ‫لەوەه����ا هەلومەرجێکی‌ زۆر لەب����ار هاتە ناو‬ ‫گۆڕەپانی‌ سیاسییەوەو توانی‌ زۆر گۆڕانکاری‌‬ ‫نوێ بێنێتە ن����او بزووتنەوەکەو بەخێراییەکی‌‬ ‫بەرچاو بەناو کۆمەڵگەی‌ کوردس����تاندا پەرەی‌‬ ‫سەند‪.‬‬ ‫بەاڵم ناهید بەهمەن����ی‪ ،‬ئه‌ندامی كۆمیته‌ی‬ ‫ناوه‌ندی كۆمه‌ڵه‌ی شۆڕشگێڕی زه‌حمه‌تكێشانی‬ ‫كوردس����تانی ئێران پێی وای����ە كاتێك نزیک‬ ‫بە‌چ����وار دەیە لەخەباتی‌ کۆمەڵ����ە گوزەراوە‪،‬‬ ‫لەو چوار دەیەیە هەم رۆژهەاڵتی‌ ناوەڕاس����ت‌و‬ ‫هەم کوردستان بەگشتی‌‌و هەم دونیاو جیهان‬ ‫توشی‌ گۆڕانكاریی بوە‪ ،‬حزبی‌ سیاسی‌ چیدی‌‬ ‫ک����ە بیەوێت لەگەڵ رەوەن����دی‌ ئاڵوگۆڕەکان‌و‬ ‫سیاس����ەتی‌ رۆژ بچێتە پێش����ەوە‪ ،‬ئاس����اییە‬ ‫وەک خ����ۆی‌ نەمێنێتەوەو خۆی‌ لەگەڵ هونەرو‬ ‫سیاس����ەتی‌ زەمەن بگونجێنێت‪ ،‬سیاسەتیش‬ ‫لەوەدایە‪ ،‬بەاڵم حزبی‌ قەتیس بو بەبیروڕای‌ ‪40‬‬ ‫س����اڵ لەمەوپێش‌و نزیک بەنیوسەدەوە بیەوێ‬ ‫مۆدێلی‌ حزبی‌ ئەم����ڕۆ بەڕێوەبەرێ‪ ،‬بۆ دەبێ‬ ‫بە‌نیشانەیەکی‌ پێش����کەوتویی‌ عەدالەتخوازی‌‌و‬ ‫شۆڕشگێڕی‌ دابنرێت؟‬ ‫پێش����ی وای����ە جیابون����ەوەی كۆمەڵەكان‌و‬ ‫دابەش����بونیان ب����ۆ پێن����ج كۆمەڵ����ە بەڵگەی‬ ‫بەرەوپێش����چونەو وتیشی"فرەچەشنی‌‌و فرەیی‌‬ ‫حزبەکان دەس����کەوتێکە بۆ دنی����ای‌ مۆدیرنی‌‬ ‫سیاسەت‌و مەدەنیەتی‌ مرۆڤایەتی‌‪ .‬هەرچەندە‬ ‫ئەوە زیان‌و نەهامەتیی����ەک بو بۆ یەکگرتویی‌‬

‫کۆمەڵ����ە‪ ،‬بەاڵم دەبێت قبوڵ����ی‌ بکەین کاتێ‬ ‫کەس����انێک جیادەبنەوەو ش����ێوەیەکی‌ دیکە‬ ‫لەخەب����ات هەڵدەبژیرن‪ ،‬پێویس����تە رێزی‌ لێ‬ ‫بگیرێت‪".‬‬ ‫كۆمەڵ����ە بنەڕەتییەك����ە كە لەچل س����اڵی‌‬ ‫تەمەنیدا بەبەراورد بەسەردەمەكان تاک حزبی‌‬ ‫لەکۆمەڵگەی‌ رۆژهەاڵتی كوردستان دەرهێناو‬ ‫بەش����ێک لەسیس����تمی‌ فیوداڵ����ی لەناوچەکە‬ ‫پاشەکش����ە پێکرد‪ .‬لەبارەی ئەوەی دوای چل‬ ‫ساڵ بۆ چی پاشەكشەی زۆریان كردوەو کۆمەڵە‬ ‫لەئێستادا کامەیەو بە‌کام رەمز دەناسرێتەوە؟‬ ‫جەمال بزورگپور‪ ،‬ئه‌ندامی كۆمیته‌ی ناوه‌ندی‬ ‫رێکخراوی‌ کوردس����تانی‌ حزبی‌ کۆمۆنیس����تی‌‬ ‫ئێران (كۆمەڵە) وتی"کاتیک دەڵێین کۆمەڵە‬ ‫کوردستانی‌ لە‌تاک حزبی‌ دەرهێنا‪ ،‬راستییەکە‬ ‫ئ����ەوە نییە‪ ،‬بەڵک����و دەبێ����ت بگەڕێینەوە بۆ‬ ‫کۆمەڵگاکە‪ .‬راس����تییەکەی‌ ئەوەبو کۆمەڵگەی‌‬ ‫کوردس����تان بەه����ۆی‌ ئ����ەو ئاڵوگۆڕانەوە کە‬ ‫بەس����ەریدا هاتب����و رەوتێک����ی‌ ن����وێ لەن����او‬ ‫کۆمەڵگەدا دەس����تی‌ پێکردب����و‪ ،‬کۆمەڵگەی‌‬ ‫کوردس����تان پێویس����تی‌ بەوە بو لەتاکە هێز‬ ‫ببرێتە دەرەوەو گەیش����تبوە ئەو ئاستەی‌ کە‬ ‫تازە ئیتر ئەو حزبە‌سوننەتییانە نەیاندەتوانی‌‬ ‫وەاڵمی‌ بەشێکی‌ بەرچاو لەخەڵکی‌ کوردستان‬ ‫ک����ە بریتی‌ بون لەکرێکاران‌و زەحمەتکێش����ان‬ ‫بدەنەوە‪ ،‬چونکە مەیل‌و بۆچونی‌ تازە هاتبوە‬ ‫مەی����دان‌و نەیدەتوانی‌ وەاڵم����ی‌ بداتەوە‪ .‬ئەم‬ ‫پێویس����تییە کۆمەڵەی‌ دروستكردو بەم جۆرە‬ ‫دەتوانی����ن بڵێی����ن لەبەرئ����ەوەی‌ کۆمەڵگەی‌‬ ‫کوردس����تان ببو بەکۆمەڵگەیەک����ی‌ چینایەتی‌‬ ‫پێویس����تی‌ بە‌وەها حزبێک بو کە وەاڵمی‌ ئەو ‬ ‫پێداویستییە واقعییانە بداتەوە لەکوردستانی‌‬ ‫ئێ����ران‪ ،‬بەو ش����ێوەیە کۆمەڵە لەس����ەر ئەم‬ ‫بناغەیە دامەزرا‪".‬‬ ‫له‌وه‌اڵم����ی ئەو پرس����یاره‌دا ئایا ئێوه‌ چوار‬ ‫كۆمه‌ڵەكەی دیكە‌ به‌ڕه‌سمی ده‌ناسن‪ ،‬بزورگپور‬ ‫وتی"دەبێ����ت بگەڕێین����ەوە بۆ ئ����ەو خاڵەی‌‬ ‫ک����ە کۆمەڵە لەس����ەر کام بنەم����ا دامەزراوەو‬ ‫دەیویست لەکۆمەڵگەدا وەاڵمی‌ چی‌ بداتەوە‪.‬‬ ‫زۆر بەڵگەی‌ حاشاهەڵنەگر هەیە جەخت لەوە‬ ‫دەکەن����ەوە دامەزرێنەرانی‌ کۆمەڵە کە بریتیی‌‬ ‫بون لە‌کاک فوئادی‌ موستەفا سوڵتانی‌‌و حەمە‬ ‫حسێنی‌ کەریمی‌‌و کۆمەڵێک لەهاوڕێکانمان ئەو‬ ‫سەردەمە هەستیان پێکردبو‪ ،‬بەاڵم کۆمۆنیزم‌و‬ ‫رێبازی‌ کۆمۆنیس����تی‌‌و هەڵدانەوەی‌ پەرچەمی‌‬ ‫بزوتنەوەیەکی‌ سۆسیالیس����تی‌ لەکوردستاندا‬ ‫لەس����ەر ئ����ەم بناغ����ە چینایەتیی����ە بۆچونی‌‬ ‫بنەڕەتی‌ ئ����ەو کۆمەڵەیە بو‪ .‬بەبڕوای‌ من ئەم‬ ‫کۆمەڵەیەی‌ من ئەندامم تێیدا لەس����ەر هەمان‬ ‫رێبازە‪ ،‬ب����ه‌اڵم چه‌ند هێزێك پاشەکش����ەیان‬ ‫ک����ردوە ئەم����ە ناتوانێت س����یمایەکی‌ واقعیی‌‬ ‫کۆمەڵە نیشان بدات‪".‬‬ ‫جەعف����ەر ئەمین����زادە‪ ،‬ئەندام����ی‌ رێبەری‌‬ ‫رەوتی‌ سۆسیالیستی‌ کۆمەڵە كە یەكێكی ترە‬ ‫لەكۆمەڵەكان‪ ،‬لەب����ارەی مانەوەی كۆمەڵەكان‬ ‫لەس����ەر رێبازی كۆمەڵەی دای����ك‪ ،‬وتی"خۆی‌‬ ‫لەخۆی����دا نوێبونەوە باش����ە‪ ،‬بەاڵم کاتێ باس‬ ‫لەکۆمەڵ����ە دەکرێ‪ ،‬کۆمەڵە الیەنگری‌ خەڵکی‌‬ ‫کرێکارو زەحمەتکێش بوە‪ ،‬الیەنگری‌ بەرابەری‌‬ ‫ژن‌و پیاو بوە‪ ،‬ئەمان����ە بنەما بنەڕەتییەکانی‌‬ ‫کۆمەڵەی����ە‪ .‬کاک فوئ����ادو هاوڕێکانی‌ بڕوایان‬ ‫بەسۆس����یالیزم هەبوە‪ ،‬پێموانییە هیچ حزبێک‬ ‫تەنانەت حزبە‌نوێیەکانیش ل����ەم دنیایەدا بێ‬ ‫ئایدۆلۆژیا بێت‪ ،‬بەاڵم پرس����یاری‌ ئەوەی‌ ئایا‬ ‫کام ح����زب لەس����ەر رێبازەکەی‌ خ����ۆی‌ ماوە‪،‬‬ ‫ئەوە خەڵک وەاڵمی‌ ئەو پرس����یارە دەداتەوە‪.‬‬ ‫م����ن بەتەنه����ا میراتگ����ەری‌ ئ����ەو حزبە‌نیم‪،‬‬ ‫بەڵکو کەس����انێکی‌ دیکەش ه����ەن میراتگرن‌و‬ ‫لەس����ەر هەمان رێب����از کاردەک����ەن‪ .‬میراتگر‬ ‫بەو مانایەی‌ الیەنگ����ری‌ بەرابەری‌ مرۆڤکانن‪،‬‬ ‫ن����ەک بە‌قس����ە‪ ،‬بەڵک����و بەک����ردەوە‪ .‬هەندێ‬ ‫کەس دەیەوێ����ت مەس����ەلەکە بگۆڕێت‌و باس‬ ‫لە‌یەکسانی‌ کۆمەاڵیەتی‌ دەکات‪ .‬من مەبەستم‬

‫خۆی‌ لەخۆیدا نوێبونەوە‬ ‫باشە‪ ،‬بەاڵم کاتێ باس‬ ‫لەکۆمەڵە دەکرێ‪،‬‬ ‫کۆمەڵە الیەنگری‌‬ ‫خەڵکی‌ کرێکارو‬ ‫زەحمەتکێش بوە‪،‬‬ ‫الیەنگری‌ بەرابەری‌ ژن‌و‬ ‫پیاو بوە‪ ،‬ئەمانە بنەما‬ ‫بنەڕەتییەکانی‌ کۆمەڵەیە‬ ‫لەسۆس����یالیزمە‪ ،‬کۆمەڵە سۆسیالیست بوە‪،‬‬ ‫بەاڵم لەئیستادا خەڵکانێک بیروڕای‌ جیاوازیان‬ ‫هەیەو دەڵێن باوەڕیان بە‌کۆمۆنیزم نەماوە‪".‬‬ ‫ئه‌مینزاده‌ ره‌خنەی‌ له‌و كه‌س����انه‌ ‌گرت كه‌‬ ‫ده‌ڵێ����ن كۆمه‌ڵه‌ ئاڵوگۆڕ به‌س����ه‌ر فكره‌كه‌یدا‬ ‫هاتوه‌و وتی"سۆسیالیزم جیاوازی‌ هەیە لەگەڵ‬ ‫سۆس����یال دیموکرات کە خۆی‌ لە‌ب����ۆرژوازی‌‬ ‫کۆمەڵگ����ەی‌ س����ەرمایەدارییدا دەبینێت����ەوە‪،‬‬ ‫ک����ە ئێس����تا لە‌ئەوروپ����ا هەیە‪ .‬ئێم����ە وەک‬ ‫رەوتی‌ سۆسیالیس����تی‌ باوەڕم����ان بەوە هەیە‬ ‫هەق����ی‌ خەڵک����ی‌ کرێ����کارو زەحمەتکێ����ش‌و‬ ‫ژنانی‌ سۆسیالیس����تە کۆمەڵگ����ە بەڕێوەبەرن‪،‬‬ ‫‪%٩٠‬ی‌ خەڵکی‌ کوردس����تان‌و ئێران لەم چینە‬ ‫پێکهاتون‪ .‬ناو‪ ،‬کێش����ە نییە جا هەرکەس����ێ‬ ‫ه����ەر ن����اوێ لەخۆی‌ دەن����ێ‪ ،‬ب����ەاڵم لەباری‌‬ ‫سیاس����ی‌و ئایدۆلۆژییەوە لەسەر هەمان بنەما‬ ‫بێ����ت‪ .‬کۆمەڵە خۆی‌ نوێ دەکات����ەوە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫خ����ۆ نوێکردنەوەکە دەبێ رون بێ لەس����ەر چ‬ ‫بنەمایەكە‪".‬‬ ‫سه‌باره‌ت به‌و پرسیاره‌ی هەر پێنج حزبەکە‬ ‫خۆی����ان بەمیراتگری‌ کۆمەڵ����ە دەزانن‪ ،‬بەاڵم‬ ‫هەندێکیان بەش����ێک لەوانی‌ دیکە بەڕەس����می‬ ‫ناناسێت‪ .‬رەزای‌ کەعبی‌ ئەو باسە بە‌پێویست‬ ‫نازانێت كە كێ میراتگری كۆمەڵەیەو پێش����ی‬ ‫وایە ئەو هەس����تیارییە وەک خۆی‌ نەماوە کە‬ ‫هەندێک هەندێکی‌ دیکە بەرەسمی نەناسێت‪.‬‬ ‫بەب����ڕوای ئەو ت����ا ئەو جێی����ەی‌ پەیوەندی‬ ‫بەڕێبازی‌ سیاسیەوە هەیە کۆمەڵە لەسەرەتادا‬ ‫راس����تە کۆمۆنیس����ت‪ ،‬سۆسیالیست‪ ،‬چەپ‌و‬ ‫رزگاریخوازو داکۆکی����کار بوە لەمافی‌ کرێکارو‬ ‫زەحمەتکێش‌و ئێس����تاش دەبێ����ت هەروابێت‪،‬‬ ‫بەاڵم هەر لەسەرەتاوە بەشێکی‌ زۆری‌ پراكتیکی‌‬ ‫کۆمەڵ����ە ‪ %99،9‬خرایە خزمەت رێكخس����تن‌و‬ ‫بەرەوپێشچوونی‌ بزاڤی‌ رزگاریخوازی‌ نەتەوەیی‌‬ ‫لەکوردستان‪.‬‬ ‫وتیشی"لەهیچ بڕیارنامەیەک‌و کۆنگرەیەکماندا‬ ‫باس����مان لەوە نەکردوە کە کۆمۆنیس����ت نین‪،‬‬ ‫بۆی����ە پێموایە چ����ەپ‌و سۆسیالیس����ت ئەمڕۆ‬ ‫بەیانگەری‌ سیاس����ی‌ چەپ‌و سۆسیالیس����تییە‬ ‫لەکوردس����تان ئەوە هەموم����ان لەدەوری‌ یەک‬ ‫کۆدەکات����ەوە‪ .‬هەروەها پێموای����ە الیەنەکانی‌‬ ‫کۆمەڵە گەر ب����ەدەر لە‌ئینش����یقاقەکان‌و لەو‬ ‫تۆمەتانەی‌ لەدژی‌ یەک باسی دەكەن پێکەوە‬ ‫کۆببنەوەو قس����ەو باس����یان لەسەر ئەوە بێت‬ ‫ئەولەویەتەکانی‌ پێکهینان����ی‌ حزبیکی‌ چەپ‌و‬ ‫سۆسیالیس����تی‌ ی����ا حزبێک����ی‌ کۆمۆنیس����تی‌‬ ‫لەکۆمەڵگای‌ کوردس����تان چییە دەتوانین زۆر‬ ‫بەخێرای����ی‌‌و لەس����ەر ‪%٩,٩٩‬ی‌ ئەرکەکانمان‬ ‫کۆک بین‪ .‬بۆیە بەب����ڕوای‌ من وەک کۆمەڵەی‌‬ ‫زەحمەتکێش����ان ئ����ەوەی‌ لەئیس����تادا زەرورە‬

‫من سۆسیالیستم‬ ‫فێمینیستم ناسیۆنالیستم‬ ‫ژینگەپارێزم کە‬ ‫بەجۆرێک لەجۆرەکان‬ ‫بەخۆشگوزەرانی‌‬ ‫مرۆڤایەتی‌ مرۆڤ‬ ‫دۆستم‪ .‬وەختێک‬ ‫مرۆڤی‌ کورد لە‌تەنگو‬ ‫چەڵەمەدایەو‬ ‫سەرکوت دەکرێ خۆم‬ ‫بە‌بەرگریکاری‌ دەزانم‬ ‫بێگوێدانە ئەوەی‌ بەهەر‬ ‫(ئیزم)ێک تاوانبار بم‬ ‫کۆبون����ەوەی‌ ئەم الیەنانەیە بۆ هاوکاری‌کردنی‌‬ ‫یەکتری‌‪".‬‬ ‫ب����ەاڵم ناهی����د بەهمەنی پێی وای����ە ئەوان‬ ‫بە‌بەڵگەی سیاس����ی جیابونەتەوەو ئێس����تاش‬ ‫خۆی بە‌كەس����ێكی سۆسیالیس����ت دەزانێت‌و‬ ‫وتیشی"ئەوە پەیوەندی بەكەسەوە نییە‪ ،‬ئێمە‬ ‫دوینێ باوەڕمان بەچ ئایدۆلۆژیایەک بو‌و ئەمڕۆ‬ ‫چین ئەوە تەنها پەیوەستە بەخۆمان‪".‬‬ ‫لەبەرامب����ەر ئەم����ەو هەروەه����ا لەبەرامبەر‬ ‫ئەوەش كە رەزای كەعب����ی پێی وابو بناغەی‌‬ ‫دروس����تبونی‌ کۆمەڵە بۆ خزمەتی‌ کۆمەڵگای‌‬ ‫کوردس����تان بوە نەک ئەوەی‌ ئێس����تای حزبی‬ ‫كۆمۆنیس����ت بانگەش����ەی بۆ دەكات‪ ،‬جەمال‬ ‫بزورگ پور وتی"سۆسیالیزم‌و کۆمۆنیزم وشە‬ ‫نی����ن‪ ،‬بەڵکو کردارن‪ ،‬پراکتیکی‌ کۆمەاڵیەتین‪.‬‬ ‫پراکتیک����ی‌ کۆمەاڵیەتی‌ ئەم ح����زب یان ئەو‬ ‫حزب وەاڵمی چ پێداویس����تییەكی کۆمەاڵیەتی‌‬ ‫دەداتەوەو روانگەو بۆچون‌و پێداویستییەکانی‌‬ ‫کام چین لەکۆمەڵگەدا رەنگ دەداتەوە تێیدا‪،‬‬ ‫ئەوە دی����اری دەکات‪ .‬بەس����ەدان حزب هەیە‬

‫لەکوردستاندا‪ ،‬بەبارێکیدا باشە‪ ،‬بەاڵم گیرەکە‬ ‫لەکوێدایە؟ ئ����ەوەی‌ من دەڵێم بەردی‌ بناغە ‌ی‬ ‫کۆمەڵە لەس����ەر ئەو بۆچونە دامەزراوە‪ .‬ناهید‬ ‫خ����ان دەڵێت ئەوە کۆن بوەو ش����تی‌ مۆدێرن‬ ‫هاتۆتە ئ����اراوە‪ ،‬مۆدێرنیزم لەدونیای‌ ئەمڕۆدا‬ ‫واتە پاشگەزبونەوە لەزۆرشت‪".‬‬ ‫بەبڕوای جەمال بزورگپور ئەوەی‌ پێی‌ دەڵێین‬ ‫سۆسیالیس����ت ئەمڕۆ زەرورتر‌و پێویس����تترە‬ ‫لەچاو دوێنێ‪ .‬کەس����ێک کە سۆسیالیزمە بیر‬ ‫لەهاوچارەنوس����ی‌ کرێکاران‌و زەحمەتکێشانی‌‬ ‫کوردستان لەگەڵ ئێران دەکاتەوە‪ ،‬ئەوەش تا‬ ‫سنوورێک باشە بۆ ئەوەی‌ کاری‌ خەڵکی‌ کورد‬ ‫ئاس����انتر بکات‌و هەورەها بیر لەدیموکراس����ی‌‬ ‫لەخ����وارەوە لەڕێگەی‌ دەس����ەاڵتی‌ جەماوەری‌‬ ‫دەکاتەوەو وتیشی"کەسێک شەرمنانە بەرگری‬ ‫لەڕۆژئاوای‌ کوردس����تان دەکات‪ ،‬ئەوە بۆ من‬ ‫دەچێتە ژێر پرس����یار‪ .‬کەس����ێک س����تراتیژی‌‬ ‫خۆی‌ دەبەس����تێتەوە بە‌ئیس��ڵ�احخوازان لەناو‬ ‫حکومەتدا‪ ،‬کەس����ێک خ����ۆی‌ بەس����تراتیژی‌‬ ‫ئەمریکاوە دەبەس����تێتەوە شکس����تی‌ هێناوە‪،‬‬ ‫ئەمانە سۆسیالیس����ت نین‪ ،‬بەڵک����و هێزێکی‌‬ ‫بزووتنەوەی‌ کوردس����تانن ک����ە رەنگدانەوەی‌‬ ‫بزوتنەوەیەکی‌ میللی‌خوازی‌‌و ناسیۆنالیس����تی‌‪،‬‬ ‫بێ پ����ەردە دەڵێ����م کۆمەڵەی‌ شۆڕش����گێڕی‌‬ ‫زەحمەتکێش����ان دەق����اودەق جەرەیانێک����ی‌‬ ‫ناسیۆنالیستییە بەکردەوەکانیان‪.‬‬ ‫ئ����ەو نایش����ارێتەوە كە ئ����ەوان جەرەیانی‬ ‫كۆمەڵ����ەی شۆڕش����گێڕی‌ زەحمەتکێش����انی‌‬ ‫کوردس����تانی‌ ئیران بە‌ڕەوتی‌ سۆسیالیستی‌‌و‬ ‫کۆمۆنیس����تی‌ ناناس����ن بەهۆی ئەوەی بەناوی‌‬ ‫مۆدێرنخوازیی����ەوە لە‌بنەما س����ەرەکییەکانی‌‬ ‫کۆمەڵ����ە الیان����داوە‪ ،‬لەگەڵ ئەوەش����دا هەقی‌‬ ‫خۆیانە رێز لەسیاسەتیان بگیرێت‪.‬‬ ‫بەاڵم جەعفەر ئەمین����زادە پێی وایە ئەگەر‬ ‫خۆت بەسۆسیالیس����ت بزان����ی‌‌و لەگەڵ بەرەی‌‬ ‫چەپی‌ کۆمەڵگە نزیک نەبیتەوە ئەوکات رۆشنە‬ ‫بەکردەوەکانت چی‌ نیشانی‌ خەڵکی‌ دەدەیت‌و‬ ‫وتیشی"ئەوە خەڵکە داوەری‌ ئەوە دەکات کە‬ ‫ئایا من بەکردەوەکانم سۆسیالیس����تم‪ ،‬ناكرێت‬ ‫لەجیات����ی‌ ئەوەی‌ بچم بۆ الی‌ کرێکاری‌ ئێران‪،‬‬ ‫دەچ����م بۆ الی‌ کوڕی‌ ش����ای پانئیرانیس����ت‌و‬ ‫نەتەوەکان����ی‌ دیک����ەو لەوالش����ەوە بڵێم منم‬ ‫سۆسیالیست‌و بەرگریکارم لە‌خەڵکی‌ کرێکارو‬ ‫زەحمەتکێش!"‬ ‫ب����ەاڵم لەڕوانگ����ەی رەزای كەعب����ی‪-‬ەوە‬ ‫كۆمەڵەی شۆڕش����گێر لەچوارچێوەی هێزێكی‬ ‫چەپدای����ە هەرچەند سیاس����ەتی هەڵەش����ی‬ ‫هەبوەو وتێشی"بەهەرحاڵ پێموایە دەبێ ئەم‬ ‫کۆمەاڵن����ە هەوڵ بدەن لەژیر چەترو بەرەیەکی‌‬ ‫کۆمەڵ����ە لەژێر بەرەی‌ چەپ‌و سۆسیالیس����تی‌‬ ‫لە‌کوردستان دانیش����ین‌و لەسەر پالتفۆرمیکی‌‬

‫هاوبەش کاربکەین"‪.‬‬ ‫كه‌عبی ره‌خنه‌ی زۆری له‌حزبی كۆمۆنیست‬ ‫گ����رت‌و وتیش����ی"ڕەوتی‌ سۆسیالیس����تی‌‬ ‫جیابوەت����ەوە‪ ،‬خ����ۆی‌ بە‌حزبی‌ کۆمۆنیس����ت‬ ‫پێ چەپت����ر ب����وە‪ ،‬کام راگەیاندن����ی‌ رەوتی‌‬ ‫سۆسیالیستی‌ هەیە چەپ نەبێت؟ ئەی‌ بۆ حزبی‌‬ ‫کۆمۆنیست تەحەمولی‌ ئەوەی‌ نەکرد‪ ،‬چونکە‬ ‫کێش����ەی‌ ناو ئۆردوگاو مەحف����ەل‌و باندەکان‬ ‫بو‪ ،‬ئێس����تا دێن کۆمۆنیس����ت‌و سۆسیالیست‌و‬ ‫ناسیۆنالیست بەرپرسیار دەکەن‪".‬‬ ‫سه‌باره‌ت به‌و بۆچوونه‌ی حزبی كۆمۆنیست‬ ‫مامۆستا جەمال بەئاشکرا رایگەیاند کۆمەڵەی‌‬ ‫شۆڕش����گێڕو كۆمه‌ڵ����ه‌ی زەحمەتکێش����انی‌‬ ‫کوردستان هێزێکی‌ چەپ‌و سۆسیالیست نین‌و‬ ‫پێیوایە هێزێکی‌ ناسیۆنالیس����تن‪ ،‬وتیشی"خۆ‬ ‫ئەو قس����ەیەی‌ مەنسوری‌ حیکمەت راست نییە‬ ‫کە دەڵێت‪ :‬ناسیۆنالیس����ت ش����ەرمەزارییە بۆ‬ ‫مرۆڤ‪ ،‬دەکرێت بڵێین ناسیۆنالیستی‌‌و لەگەڵ‬ ‫ئەوەش����دا حزبێک����ی‌ تێکۆش����ەری‌ رۆژهەاڵتی‌‬ ‫کوردستان بیت‪".‬‬ ‫ب����ەاڵم ناهید بەهمەنی لەوەاڵم����ی ئەوانەدا‬ ‫وتی"کێ مەرجعیەتی‌ پێداون تەرازوی‌ پوختێتی‬ ‫کۆمۆنیستبونی‌ ئەم‌و ئەو پشتگیری‌ بکەین‪ ،‬هیچ‬ ‫کەس لەدونیادا رێگ����ە بەخۆی‌ نادات کارێکی‌‬ ‫وەها بکات‪ .‬دواتر باس����ی‌ ک����ردەوە دەکەن‪،‬‬ ‫نازانم ئەوان چ ئەس����تێرەیەکیان لە‌ئاس����مانی‌‬ ‫حەقیقەت‌و عەدالەتخوازی‌ درەوشاوەتەوە کاتێ‬ ‫ئەوانی‌ دیک����ە غائیب بون؟ کاری‌ کۆمەاڵیەتی‌‬ ‫زیاترمان نەبوبێ کەمترمان نەکردوە‪ .‬تەنانەت‬ ‫لەکۆبونەوەیەکی‌ س����کایپیی ئامادەنین لەگەڵ‬ ‫ئێمە دانیش����تن بکەن‪ ،‬بەاڵم لەگەڵ مەنسوری‌‬ ‫حیکمەت زۆر بەڕەحەت دەست لەناو دەستی‌‬ ‫ی����ەک دەکەن‪ .‬ئێمە بەرەس����می‌ وتومانە هیچ‬ ‫پاشگەزیش نین كە‪ :‬کۆمۆنیزم قوتابخانەیەکی‌‬ ‫زۆر ئینسانی‌ وااڵیە‪.‬‬ ‫له‌باره‌ی تۆمه‌تباركردنی كۆمه‌ڵه‌ی شۆڕشگێڕ‬ ‫وه‌كو رەوتێكی ناسیۆنالیست ناهید وتی"باس‬ ‫لەناس����یۆنالیزم دەکات ک����ە بۆتە کۆس����پێک‬ ‫بەسەری‌ ئێمەوە‪ ،‬من کوردم‌و بەرگری‌ لەمافی‌‬ ‫خۆم دەکەم‪ .‬جەعفەر دەڵێ ئێس����تا کە حزبی‌‬ ‫کۆمۆنیس����ت تۆزێک بەرگ����ری‌ لەمافی‌ کورد‬ ‫دەکات‪ ،‬بۆ ئەو رەوایە‪ ،‬بەاڵم بۆ منی‌ نەوعی‌‌و‬ ‫حزب����ی‌ ئەگ����ەر بەرگریم لەمافی‌ ک����ورد کرد‬ ‫نەگبەتییەکە بەنێوچەوانمەوە‪ .‬من وەکو ناهید‬ ‫سۆسیالیس����تم‪ ،‬فێمینیس����تم‪ ،‬ناسیۆنالیستم‪،‬‬ ‫ژینگەپارێ����زم ک����ە بەجۆرێ����ک لەج����ۆرەکان‬ ‫بەخۆش����گوزەرانی‌ مرۆڤایەتی‌ مرۆڤ دۆستم‪.‬‬ ‫وەختێک مرۆڤ����ی‌ کورد لە‌تەنگو چەڵەمەدایەو‬ ‫س����ەرکوت دەکرێ خۆم بە‌بەرگریکاری‌ دەزانم‬ ‫بێگوێدانە ئەوەی‌ بەه����ەر (ئیزم)ێک تاوانبار‬ ‫بم‪".‬‬

‫‪8‬‬

‫کۆمەاڵیەتی‬

‫)‪ )615‬سێشه‌ممه ‪2018/2/27‬‬

‫له‌شه‌وێك ‌ی درەنگدا به‌چوار چه‌قۆ ده‌یكوژێت‬ ‫ئامۆزاك���ه‌ی‌ یه‌كی���ان بینی���وه‌و په‌المار ‌ی بچێت پێداویستی‌ وه‌رزشیان بداتێ‌‌و بێته‌وه‌ نه‌بن‌و توش���ی‌ روداوی‌ دیكه‌ی‌ له‌وشێوه‌ی ‌ه‬ ‫ئا‪ :‬مه‌زهه‌ر كه‌ریم‬ ‫نه‌بنه‌وه‌‪ .‬ئه‌وان ده‌ڵێن ده‌زانین كێ‌ بكوژی‌‬ ‫یه‌كیان داوه‌‪ .‬خه‌ڵك لێكیان كردونه‌ته‌وه‌‌و بۆ ماڵه‌وه‌‪.‬‬ ‫وه‌رزی���ر ئه‌وه‌ش ب���اس ده‌كات "له‌دوای‌ براكه‌مانه‌‪ ،‬ده‌مانه‌وێت یاس���ا سه‌روه‌ربێت‌و‬ ‫هه‌وڵیان���داوه‌ له‌ڕێگ���ه‌ی‌ ریش س���پی‌ ئه‌و‬ ‫دره‌نگانێكی‌ شه‌و ئیدرس ته‌له‌فونێكی‌‬ ‫ناوچه‌یه‌وه‌ ئاش���تیان بكه‌ن���ه‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم بێ‌ ئ���ه‌وه‌ی‌ ئیدریس‌ بریندار ده‌بێت‪ ،‬ده‌س���ت بكوژی‌ براكه‌مان به‌هه‌قی‌ خۆی‌ بگات‪ .‬ئێمه‌‬ ‫بۆ دێت‪ ،‬له‌ماڵ ده‌چێته‌ ده‌ره‌وه‌‌و‬ ‫به‌ش���وێنی‌ چه‌قۆكان���ه‌وه‌ ده‌گرێ���ت‌و نامانه‌وێ���ت كه‌س بكوژی���ن‌و ئازاری‌ كه‌س‬ ‫سودبوه‌‪.‬‬ ‫به‌ڕێده‌كه‌وێت بۆ دوكانه‌كه‌ی‌ له‌ناوبازاری‌‬ ‫وه‌رزێر برای‌ ئیدریس باس���ی‌ ش���ێوازی‌ هه‌رچۆنێك بێت له‌دەرگای‌ ماڵێكی‌ دراوسێ‌ بده‌ی���ن‪ .‬ده‌زانین ك���ێ‌ تاوانه‌كه‌ی‌ كردوه‌‪،‬‬ ‫هه‌ڵه‌بجه‌ی‌ شه‌هید‪ .‬به‌اڵم دواتر له‌ناو‬ ‫دوكانه‌كه‌یدا به‌ده‌ستی‌ ئامۆزاكه‌ی‌ به‌چوار كوش���تنی‌ براك���ه‌ی‌ ده‌كات به‌ده‌س���تی‌ دوكانی‌ ده‌دات تا بێن به‌هانایه‌وه‌‪ .‬یه‌كێك ئێمه‌ مامه‌ڵه‌مان له‌گه‌ڵ ئه‌و كه‌سه‌ ده‌بێت‪.‬‬ ‫ه���ه‌ر له‌باره‌ی روداوه‌ك���ه‌وه‌ ئامۆزایه‌كی‌‬ ‫ئامۆزاكه‌ی‌ ده‌ڵێت "ده‌وربه‌ری‌ س���ه‌عات ده‌ له‌دراوسێكان ده‌رگای‌ لێده‌كاته‌وه‌‪ .‬ئیدریس‬ ‫چه‌قۆ كه‌ به‌ر شان‌و مل‌و په‌ناگوێی‌‬ ‫بۆ یانزه‌ی‌ ش���ه‌و ئامۆزاكه‌م به‌ژماره‌یه‌كی‌ ده‌ڵێت فریامكه‌ون بریندارم‪ .‬ناوی‌ ئامۆزاكه‌ی‌ ئیدریس كه‌ نه‌یویس���ت ناوی‌ ئاشكرابكرێت‬ ‫كه‌وتوه‌ ده‌كوژرێت‪.‬‬ ‫نه‌ناسراو ته‌له‌فون ده‌كات بۆ ئیدریسی‌ برام‪ ،‬ده‌هێنێ���ت‌و ده‌ڵێت ئه‌و چه‌قۆكانی لێداوه‌‪ .‬وتی‌ "ده‌مێكه‌ ش���ه‌ڕێك هه‌یه‌ له‌نێوان ئه‌و‬ ‫ئیدری���س عومه‌ر ته‌مه‌ن���ی‌ چل‌و چوار پێیده‌ڵێت وه‌ره‌ بۆ دوكان شتمان ده‌وێت‪ .‬پاشان به‌برینداری‌ ره‌وانه‌ی‌ نه‌خۆشخانه‌ی‌ دو خێزانه‌دا‪ .‬كێش���ه‌كه‌ كێشه‌ی‌ پاره‌ نیه‌‌و‬ ‫س���اڵه‌‌و دو ج���ار ژیان���ی‌ هاوس���ه‌رگیری‌ ئه‌وی���ش ئۆتۆمبیله‌ك���ه‌ی‌ كارپێ���ده‌كات‌و فریاكه‌وتی‌ هه‌ڵه‌بجه‌ ده‌كرێت‪ .‬دواتر به‌هۆی‌ كێشه‌ی‌ زه‌وی‌‌و زاریش نیه‌‪ .‬كێشه‌ی‌ ژن‌و ژن‬ ‫پێكهێن���اوه‌‪ ،‬خاوه‌نی‌ پێنج منداڵه‌‪ .‬ماوه‌ی‌ به‌ڕێده‌كه‌وێ���ت‪ .‬كاتێك ده‌چێت���ه‌ ژوره‌وه‌ سه‌ختی‌ برینه‌كه‌یه‌وه‌ توشی‌ خوێن به‌ربون خوازییه‌‪ .‬چه‌ند جارێك له‌ڕێگه‌ی‌ مامۆستا‬ ‫پانزه‌ س���اڵ ده‌بێت له‌ناو بازاڕی‌ ش���ار ‌ی ئامۆزاك���ه‌م ده‌گاته‌ الی‌و په‌الماری‌ ده‌دات‪ .‬ده‌بێ���ت‌و پ���اش چه‌ن���د كاتژمێرێك گیان تایه‌ر بامۆكی‌‌و چه‌ندین مامۆستای‌ ئاینی‌‌و‬ ‫پیاوانی‌ ریش س���پیه‌وه‌ دانیشتنمان كردوه‌‬ ‫هه‌ڵه‌بج���ه‌ دوكانی‌ جل‌و به‌رگی‌ وه‌رزش���ی‌ چوار قه‌چۆی‌ لێده‌دات كه‌به‌ر ش���ان‌و مل‌و له‌ده‌ست ده‌دات"‪.‬‬ ‫ماڵی‌ مام���ی‌ ئیدریس ك���ه‌ كوڕه‌كه‌یان تا ناوبژی���ان بكه‌ین‪ ،‬ب���ه‌اڵم هه‌ریه‌كه‌یان‬ ‫هه‌یه‌‪ .‬پێش���تر له‌گوندی‌ بامۆك سه‌رقاڵی‌ په‌ن���ا كوێی‌ كه‌وت���وه‌‪ ،‬خه‌ڵتان���ی‌ خوێنی‌‬ ‫به‌تۆمه‌تی‌ كوش���تنی‌ ئیدریس تۆمه‌تباره‌و ئه‌وی‌ دیكه‌یان���ی‌ تۆمه‌تبار ده‌كرد‌و له‌یه‌ك‬ ‫ده‌كات‌و ده‌ڕوات"‪.‬‬ ‫كاری‌ كشتوكاڵ بوه‌‪.‬‬ ‫ئیدری���س زۆرب���ه‌ی‌ كات���ه‌كان له‌الیه‌ن له‌بنك���ه‌ی‌ پۆلی���س ده‌س���ت به‌س���ه‌ره‌‪ ،‬تێنه‌ده‌گه‌شتن‪ ،‬تا دواجار ئیدریس كوژراو‬ ‫به‌هۆی‌ ژن‌و ژن خوازی‌و ماڵه‌ خه‌زورانه‌وه‌‬ ‫س���اردیه‌ك ده‌كه‌وێت ‌ه نێوانیان‪ ،‬تا ده‌گاته‌ مش���ته‌ریه‌كانیه‌وه‌ ته‌له‌فون���ی‌ بۆ ده‌كرا تا ش���اری‌ هه‌ڵه‌بجه‌یان به‌جێهش���توه‌و كه‌س دو ژن‌و پێنج منداڵی‌ به‌جێهێشت"‪.‬‬ ‫به‌وت���ه‌ی‌ خ���زم‌و كه‌س���وكاری‌ نزی���ك‬ ‫ئه‌وه‌ی ته‌ركی‌ په‌یوه‌ندی‌ نێوانیان ده‌كه‌ن‪ .‬ج���ل‌و به‌رگی‌ وه‌رزش���ییان بداتێ‌‪ .‬زۆرجار نازانێت له‌كوێن‪ .‬براكان���ی‌ ئیدریس داوای‌‬ ‫وه‌ك باس���یش ده‌كرێت چه‌ن���د جارێكیش رویداوه‌ یانزه‌و دوانزه‌ی‌ ش���ه‌و چۆته‌وه‌ بۆ ئ���ه‌وه‌ ده‌كه‌ن ك���ه‌ جارێكی‌ دیك���ه‌ ماڵی‌ له‌كوژراوه‌ك���ه‌ ئه‌و كێش���ه‌یه‌ی‌ زوو هه‌بوه‌‬ ‫هه‌ڕه‌ش���ه‌یان له‌یه‌ك كردوه‌‪ .‬شه‌ش مانگ دوكانه‌كه‌ی‌‪ .‬ئه‌و شه‌وه‌ش به‌هه‌مان شێوه‌ ئامۆزاكانی‌‌و ماڵی‌ مامی‌ نه‌یه‌نه‌وه‌ هه‌ڵه‌بجه‌ له‌نێوان هه‌ردو ئامۆزاكه‌دا چاره‌سه‌ر كراوه‌‪.‬‬ ‫پێش ئێس���تا له‌گوندی‌ بام���ۆك ئیدریس‌و وایزانیوه‌ كه‌س���انێكن ش���تیان ده‌وێت تا ت���ا چیتر ئه‌وان ئه‌وه‌ن���ده‌ی‌ دیكه‌ دڵگران ئه‌و ش���ه‌ڕه‌ی‌ كه‌ رویداوه‌‌و ئیدریس���ی‌ تیا‬

‫كوژراوه‌ به‌ه���ۆی‌ ماڵی‌ خه‌زوریه‌وه‌ بوه‌ ك ‌ه‬ ‫كێشه‌یه‌كی‌ كۆمه‌اڵیه‌تیان له‌گه‌ڵ ئامۆزاكه‌ی‌‬ ‫ئیدریس هه‌بوه‌‪ .‬به‌وهۆیه‌وه‌ ئه‌و به‌ش���داری‌‬ ‫تێداكردوه‌و پش���توانی‌ له‌ماڵ���ی‌ خه‌زوری‌‬ ‫ك���ردوه‌و دوات���ر له‌الی���ه‌ن ئامۆزاكه‌یه‌وه‌‬ ‫كوژراوه‌‪.‬‬ ‫خه‌زوری‌ ئیدری���ش له‌وبارەیه‌وه‌ ده‌ڵێت‬ ‫"ئامۆزاكه‌ی‌ ئیدریس شه‌ڕی‌ پێده‌فرۆشتم‪.‬‬ ‫من له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ توش���ی‌ شه‌ڕ نه‌بم گوندی‬ ‫بامۆكم به‌جێهێش���ت‌و چوم ب���ۆ هه‌ڵه‌بجه‌‪،‬‬ ‫ب���ه‌اڵم ئه‌م ك���وڕه‌ ه���ه‌ر وازی‌ نه‌ده‌هێنا‪.‬‬ ‫چه‌ندین جار به‌ژماره‌ی‌ نه‌ناسراو ته‌له‌فونی‌‬ ‫ده‌كردو هه‌ڕه‌شه‌ی‌ ده‌كرد‪ .‬من بە‌كوڕه‌كانم‬ ‫ده‌وت كارت���ان نه‌بێت‌و خۆمان دورده‌گرت‪،‬‬ ‫به‌اڵم ئاخریه‌كه‌ی‌ وازی‌ نه‌هێنا تا زاواكه‌ی‌‬ ‫كوشتین به‌بێ‌ تاوان‌و به‌بێ‌ هۆ"‪.‬‬ ‫پۆلیس���ی‌ هه‌ڵه‌بجه‌ش له‌وباره‌یه‌وه‌ ئه‌وه‌‬ ‫ئاشكرا ده‌كات شه‌وی‌ ش���ه‌ممه‌ دو ئامۆزا‬ ‫له‌ن���او بازاڕی‌ هه‌ڵه‌بجه‌ ده‌بێته‌ ش���ه‌ریان‌و‬ ‫یه‌كیان ئه‌وی‌ دیكه‌یان به‌چه‌قۆ ده‌كوژێت‪.‬‬ ‫له‌دوای‌ گه‌ش���تنی‌ هێزه‌كان���ی‌ پۆلیس بۆ‬ ‫ش���وێنی‌ روداوه‌كه‌‪ ،‬بكوژه‌كه‌ ده‌س���تگیر‬ ‫ده‌كرێت‌و لێكۆلینه‌وه‌ به‌رده‌وامه‌"‪.‬‬

‫ده‌مێك ‌ه شه‌ڕێك‬ ‫هه‌یه‌ له‌نێوان‬ ‫ئه‌و دو خێزانه‌دا‬ ‫كێشه‌ك ‌ه كێشه‌ ‌ی‬ ‫پاره‌ نیه‌‌و كێشه‌ ‌ی‬ ‫زه‌وی‌‌و زاریش‬ ‫نیه‌ كێشه‌ی‌ ژن‌و‬ ‫ژنخوازییه‌‬

‫له‌تاو قه‌رزاری ‌ی به‌فیشه‌كێك خۆ ‌ی ده‌كوژێت‬ ‫ئا‪ :‬مه‌زهه‌ر‬ ‫ڕێبوار له‌دوای‌ گه‌ڕانه‌وه‌ی‌ له‌ناوبازاڕ ‌ی‬ ‫شاری‌ سلێمانی‌ بۆ ماڵه‌وه‌ له‌گه‌ڕه‌كی‌‬ ‫قڕگه‌‪ ،‬ته‌له‌فون بۆ دایكی‌ ده‌كات‪،‬‬ ‫ماڵئاوایی‌ لێده‌كات‌و دواتر به‌فیشه‌كێك‬ ‫خۆیده‌كوژێت‪.‬‬ ‫م���اوه‌ی‌ پێنج س���اڵ ده‌ب���و له‌یه‌كێك‬ ‫له‌بازاڕه‌كانی‌ شه‌قامی‌ كاوه‌ كاری‌ فرۆشتنی‌‬ ‫كه‌ل‌وپه‌ل���ی‌ كاره‌بایی‌ ناوماڵی‌ ده‌كرد‪ ،‬به‌و‬ ‫هۆیه‌وه‌ بڕێك پاره‌ قه‌رزار بو‪ .‬تا ئێس���تا‬ ‫نه‌خاوه‌ن قه‌رزه‌كان‌و كه‌س���وكاری‌ ده‌زانن‬ ‫چه‌ن���د قه‌رزاربوه‌‪ .‬له‌هه‌م���ان كاتدا بڕێك‬ ‫پاره‌ی‌ الی ئه‌و كه‌س���انه‌ ب���و كه‌ ده‌هاتنه‌‬ ‫دوكانه‌كه‌ی‌‌و شتیان به‌قه‌رز بردوه‌‪.‬‬ ‫كه‌سوكاره‌كه‌ی‌ رێبوار كه‌ له‌پرسه‌كه‌یدا‬ ‫وه‌ستابون‪ ،‬سه‌ریان سوڕده‌ما كوڕه‌كه‌یان‬ ‫بۆچی‌ خۆی‌ كوشتوه‌! قه‌ت رۆژێك له‌ڕۆژان‬ ‫باسی‌ ئه‌وه‌ی‌ نه‌كردوه‌ قه‌رزار بێت‪ .‬هه‌رگیز‬ ‫خاوه‌ن قه‌رزێكیش نه‌هاتۆته‌ به‌رده‌رگایان‌و‬

‫بڵێت قه‌رزاره‌‪ ،‬بۆیه‌ هه‌رچه‌ند بیر ده‌كه‌نه‌وه‌ راس���تی‌ خۆكوش���تنی‌ براكه‌م دی���ار نیه‌و‬ ‫چاوه‌ڕوان���ی‌ هێزه‌ ئه‌منیه‌كانی���ن تا بزانن‬ ‫نازانن بۆچی‌ خۆی‌ كوشتوه‌‪.‬‬ ‫بۆچی‌ خۆی‌ كوشتوه‌"‪.‬‬ ‫خزم‌و كه‌س���وكاری‌ رێبوار له‌پرسه‌كه‌یدا‬ ‫برایه‌كی‌ هاوسه‌ره‌كه‌ی‌ ئه‌وه‌ ده‌گێرێته‌وه‌‬ ‫كه‌ ماڵه‌كانیان له‌یه‌ك���ه‌وه‌ نزیكه‌‌و له‌قڕگه‌ هه‌ریه‌كه‌و به‌جۆرێك نیگه‌رانیان بۆمه‌رگی‌‬ ‫له‌هه‌مان گ���ه‌ڕه‌ك ده‌ژین‪ .‬ئ���ه‌و ئێواره‌یه‌ كوڕه‌كه‌یان ده‌رده‌بڕی‌‪ .‬یه‌كێك له‌خزمه‌كانی‌‬ ‫له‌گه‌ڵ ریب���وار پێكه‌وه‌ ب���ون‪ ،‬دواتر ئه‌و باس���ی‌ ئه‌وه‌ی‌ ده‌كرد ئه‌گ���ه‌ر قه‌رزاریش‬ ‫ده‌ڕواته‌وه‌ بۆ ماڵی‌ خۆیان‌و ئه‌وه‌نده‌ نابات بوبێ���ت خۆ كۆتایی‌ دونی���ا نیه‌‪" .‬چه‌ندین‬ ‫خه‌به‌ر ده‌هێنن كه‌ رێبوار خۆی‌ كوشتوه‌‪ .‬قات���ی‌ ئه‌و پاره‌یه‌ی‌ ك���ه‌ ده‌ڵێن قه‌رزاره‌‪،‬‬ ‫وه‌ك ده‌ڵێ���ن‌و ب���اس ده‌كرێ���ت به‌ه���ۆی‌ پاره‌ی‌ له‌الی‌ خه‌ڵكه‌‪ .‬به‌س ئه‌مڕۆ به‌هۆی‬ ‫قه‌رزاریه‌وه‌ خۆی‌ كوشتوه‌‪ ،‬هیچ كێشه‌یه‌كی‌ قه‌یرانی‌ داراییه‌وه‌ ك���ه‌س پاره‌ ناداته‌وه‌و‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌تی‌ له‌گه‌ڵ كه‌س نه‌بوه‌‪ ،‬كه‌سێكی‌ كه‌س پ���اره‌ی‌ پێنیه‌‪ .‬زۆر ك���ه‌س ئه‌مڕۆ‬ ‫قه‌رزاره‌‪ ،‬به‌داخ���ه‌وه‌ نه‌ده‌بو وه‌ها له‌خۆی‌‬ ‫روخۆش‌و له‌سه‌رخۆبوه‌‪.‬‬ ‫یه‌كێك له‌براكانی‌ رێبوار كه‌ له‌پرسه‌كه‌دا بكات‌و خۆی‌ بكوژێت"‪.‬‬ ‫له‌دوای‌ خۆكوش���تنی‌ رێبوار‪ ،‬هێش���تا‬ ‫وه‌س���تابو‪ ،‬هه‌ناس���ه‌ی‌ بۆ مه‌رگی‌ براكه‌ی‌‬ ‫هه‌ڵده‌كێش���ا‪ ،‬باس���ی‌ ئه‌وه‌ی‌ كرد له‌بازاڕ كه‌لوپه‌ل���ه‌ كاره‌بایی���ه‌كان له‌به‌رده‌م���ی‬ ‫ش���وێنی‌ كاره‌كانیان زۆر له‌یه‌كه‌وه‌ نزیكه‌ دوكانه‌كه‌یدا دانراون‪ .‬خاوه‌ن قه‌رزه‌كانیش‬ ‫تا ئێستا نه‌یبیس���توه‌ براكه‌ی‌ قه‌رزاربێت‪ .‬رۆژان���ه‌ دێنه‌ ئ���ه‌و دوكان���ه‌‌و هه‌ریه‌كه‌و‬ ‫ئه‌و وتی "ئه‌گه‌ر قه‌رزه‌كه‌ش ‌ی زۆر بوایه‌ بۆ به‌جۆرێ���ك خه‌مباری‌ خ���ۆی‌ ده‌رده‌بڕێت‪.‬‬ ‫ده‌بێ‌ خۆی‌ بكوژێت؟! ده‌مانتوانی‌ شتێكی‌ حس���ێن یه‌كێكه‌ كه‌ له‌خ���اوه‌ن قه‌رزه‌كان‬ ‫بۆ بكه‌ین چاره‌سه‌رێك بدۆزینه‌وه‌‪ .‬تائێستا هه‌ناس���ه‌ی‌ سارد هه‌ڵده‌كێش���ێت‌و ده‌ڵێت‬

‫ته‌رم ‌ی پیاوێك ‌ی ته‌مه‌ن ‪ 55‬ساڵ‬ ‫به‌بێ‌ جل‌و به‌رگ ده‌دۆزرێته‌وه‌‬ ‫ئا‪ :‬مەزهەر‬ ‫ئه‌وه‌ یه‌كه‌م جار نیه‌ له‌سه‌ر روباری‌‬ ‫تانجه‌ڕۆ ته‌رم ده‌دۆزرێته‌وه‌‪ ،‬به‌یانی‌ رۆژی‌‬ ‫دوشه‌ممه‌ ته‌رمی‌ پیاوێكی‌ ته‌مه‌ن ‪55‬‬ ‫ساڵ دۆزراوه‌ته‌وه‌ به‌بێ‌ ئه‌وه‌ی‌ پارچه‌یه‌ك‬ ‫جلی‌ له‌به‌ردابێت‌و ناسنامه‌ی‌ پێبێت‬ ‫له‌تیشت روباره‌كه‌ له‌سه‌ر ده‌م كه‌وتوه‌‪.‬‬ ‫تائێس���تا ك���ه‌س نازانێ���ت كێیه‌‪ .‬وه‌ك‬ ‫هاواڵتیان���ی‌ تانجه‌ڕۆ باس���ی ده‌كه‌ن‪ ،‬ئه‌و‬ ‫پیاوه‌ی���ان نه‌بینیوه‌‌و خه‌ڵكی‌ ئه‌و ناوچه‌یه‌‬ ‫نی���ه‌‪ .‬ئه‌وان گوم���ان ده‌ك���ه‌ن له‌كاتێكدا‬ ‫ویس���تویه‌تی‌ بچێت���ه‌ ئ���اوی‌ روباره‌كه‌وه‌‬ ‫جه‌ڵ���ده‌ لێیدا بێت‪ ،‬چونكه‌ ش���وێنی‌ هیچ‬ ‫لێدان‌و ئه‌شكه‌نجه‌یه‌ك به‌جه‌سته‌یه‌وه‌ دیار‬ ‫نیه‌‪ ،‬ته‌نها ئه‌وه‌ن���ده‌ نه‌بێت له‌كاتێكدا كه‌‬ ‫كه‌وتۆته‌ سه‌ر زه‌ویه‌كه‌ شانی‌ بریدار بوه‌"‪.‬‬ ‫وش���یار گه‌نجێكی‌ دانیش���توی‌ ناحیه‌ی‌‬ ‫تانجه‌ڕۆیه‌‌و ته‌رمه‌ك���ه‌ی‌ بینیوه‌‪ .‬ئه‌و وتی‬ ‫"نیوه‌ڕۆ بو‪ ،‬له‌ماڵ چوبومه‌ ده‌ره‌وه‌ بۆ نزیك‬ ‫روباری‌ تانجه‌ڕۆ‪ .‬دیاربو كه‌سێك جه‌سته‌ی‌‬ ‫س���پی‌ ده‌كرده‌وه‌ له‌ته‌نیش���ت روباره‌كه‌دا‬ ‫له‌سه‌ر ده‌م كه‌وتبو‪ .‬ده‌سته‌كانی‌ بۆ دواوه‌‬ ‫جه‌مابون���ه‌وه‌و ملی‌ به‌س���ه‌رالدا كه‌وتبو‪.‬‬ ‫چه‌ن���د جارێك بانگم كرد‪ ،‬ب���ه‌اڵم ده‌نگی‌‬ ‫نه‌بو‪ .‬دواتر هاوڕێكانم بانگ كرد كه‌س���ێك‬ ‫له‌س���ه‌ر روباره‌كه‌ كه‌وت���وه‌و ده‌نگی‌ نیه‌‪.‬‬ ‫كراس���ه‌كه‌ی‌ له‌دوره‌وه‌ كه‌وتبو‪ ،‬جله‌كانی‌‬ ‫دیكه‌ی‌ له‌به‌ردا نه‌بو دیاریش نه‌بون"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "هاوڕێكان���م هاتن‌و س���ه‌یری‌‬ ‫ته‌رمه‌كه‌ی���ان ك���رد‪ .‬ئه‌وانی���ش نه‌یانزانی‌‬ ‫كێیه‌‌و بۆچی‌ هاتوه‌ بۆ ئه‌و ناوچه‌یه‌‪ .‬بۆیه‌‬

‫ئه‌و كه‌سانه‌ ‌ی‬ ‫ئه‌و كارانه‌ ده‌كه‌ن‬ ‫له‌ده‌ره‌وه‌ی‌ تانجه‌رۆن‌و‬ ‫نازانرێت كێن‬ ‫ته‌له‌فونمان كرد ب���ۆ هێزه‌كانی‌ پۆلیس تا‬ ‫بێنو لێكۆلینه‌وه‌ له‌ته‌رمه‌كه‌ بكه‌ن‪ .‬كاتێك‬ ‫هێزه‌كان���ی‌ پۆلیس هات���ن لێكۆلینه‌وه‌یان‬ ‫ده‌ستپێكرد پیاوه‌كه‌ هیچ به‌ڵگه‌ نامه‌یه‌كی‌‬ ‫ناس���ینه‌وه‌ی‌ پ���ێ نه‌بو نه‌ده‌ناس���رایه‌وه‌‪.‬‬ ‫ئه‌و ناوچه‌ گه‌ڕان هیچیان ده‌س���گیر نه‌بو‪.‬‬ ‫دواج���ار ته‌رمه‌كه‌یان حس���ته‌ ئۆتۆمبیلی‌‬ ‫فریاكه‌وتن���ه‌وه‌‌و گواس���تیانه‌وه‌ ب���ۆ ناو‬ ‫سه‌الجه‌كانی‌ مه‌یتخانه‌"‪.‬‬ ‫بڕی���ار هاوڕێ���ی وش���یار ك���ه‌ پێكه‌وه‌‬ ‫وه‌س���تابون‪ ،‬باس���ی ئه‌وه‌ی كرد س���اڵی‌‬ ‫پار له‌ناحیه‌ی‌ تانج���ه‌ڕۆ ژنێك به‌كوژراوی‌‬ ‫دۆزراوه‌ت���ه‌وه‌ ك���ه‌ ل���ه‌ده‌ره‌وه‌ی‌ تانجه‌ڕۆ‬ ‫ك���وژراوه‌و ته‌رمه‌كه‌ی‌ له‌وێ فڕێدراوه‌‪ .‬ئه‌و‬ ‫وتی "ئه‌و كه‌س���انه‌ی‌ ئ���ه‌و كارانه‌ ده‌كه‌ن‬ ‫ل���ه‌ده‌ره‌وه‌ی‌ تانج���ه‌رۆن‌و نازانرێت كێن‪.‬‬ ‫له‌دوره‌وه‌ تاوا‌نه‌كان ئه‌نجام ده‌ده‌ن ده‌یان‬ ‫هێن���ن بۆ ئێره‌‪ .‬ئه‌مه‌ش له‌ڕوی‌ ده‌رونیه‌وه‌‬ ‫دۆخێك���ی‌ ناجێگیری‌ بۆ من���دااڵن‌و ژنانی‌‬ ‫ناوچه‌كه‌مان دروس���تكردوه‌‌و زۆركات بۆته‌‬ ‫هۆی‌ ترس"‪.‬‬

‫وته‌بێژی‌ پۆلیس���ی‌ ق���ه‌زاو ناحیه‌كان ‌ی‬ ‫پارێزگای‌ سلێمانی‌ ئیقباڵ محه‌مه‌د رایگه‌یاند‬ ‫"پیاوێك���ی‌ ته‌م���ه‌ن په‌نجاو پێنج س���اڵ‬ ‫له‌ته‌نیش���ت روباری‌ تانجه‌ڕۆ دۆزراوه‌ته‌وه‌‪،‬‬ ‫ته‌رمه‌كه‌ی‌ ره‌وانه‌ی‌ پزیشكی‌ داوه‌ری‌ كراوه‌‬ ‫هیچ ناسنامه‌یه‌كی‌ پێ نیه‌"‪.‬‬ ‫ئه‌وه‌شی‌ وت "ته‌رمه‌كه‌ ره‌وانه‌ی‌ پزیشکی‌‬ ‫دادوه‌ری‌ ك���راوه‌‪ .‬به‌پێ���ی لێكۆلێن���ه‌وه‌‬ ‫سه‌ره‌تایه‌كان هیچ نیش���انه‌یه‌كی كوشتن‬ ‫به‌جه‌س���ته‌یه‌وه‌ دیارنیه‌‪ .‬تائێستا خاوه‌نی‌‬ ‫نیه‌‌و نازانرێت بۆچی‌ له‌و جێگه‌یه‌داو به‌بێ‌‬ ‫ناسنامه‌ به‌مردویی‌ كه‌وتوه‌"‪.‬‬ ‫دی���ارده‌ی‌ دۆزین���ه‌وه‌ی‌ ت���ه‌رم له‌قه‌زاو‬ ‫ناحیه‌و شاره‌کان جێگه‌ی‌ باسه‌ رۆژانه‌ لێره‌و‬ ‫له‌وی‌ به‌هۆكاری‌ كوشتن‌و نه‌خۆشی‌ له‌ناكاو‬ ‫ته‌رمی‌ ژن‌و پیاو منداڵ ده‌دۆزرێته‌وه‌ رۆژی‌‬ ‫یه‌ك ش���ه‌ممه‌ ‪ 2/25‬له‌قه‌زای‌ كه‌الر ته‌رمی‌‬ ‫كه‌س���ێكی‌ نه‌ناس���راو دۆزراوه‌ته‌وه‌ كه‌س‬ ‫نازانێت كێیه‌‪.‬‬ ‫هه‌ر ل���ه‌و باره‌یه‌وه‌ وته‌بێژی‌ پۆلیس���ی‌‬ ‫گه‌رمی���ان لیوا عه‌لی‌ قه‌دوری‌ وتی‌ "ته‌رمی‌‬ ‫كه‌س كه‌ پێده‌چێت كوژرابێت یان به‌هۆی‌‬ ‫الف���اوه‌ كوژرابێت خاوه‌نی‌ نیه‌ به‌و هۆیه‌وه‌‬ ‫ته‌رمه‌كه‌ی‌ ره‌وانه‌ی‌ پزیشكی‌ داوه‌ری‌ كراوه‌‬ ‫بۆ لێكۆلینه‌وه‌"‪.‬‬ ‫ل���ه‌م واڵت���ه‌دا رۆژانه‌ چه‌ندی���ن هه‌واڵی‌‬ ‫دۆزین���ه‌وه‌ی‌ ته‌رمێ���ك به‌ك���وژراوی‌ یان‬ ‫به‌م���ردوی‌ ده‌دۆزرێت���ه‌وه‌ به‌ب���ێ‌ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫ه���ۆكاری‌ دۆزین���ه‌وه‌ فڕێدان���ی‌ ته‌رمه‌كان‬ ‫له‌الی���ه‌ن الیه‌نی‌ په‌یوه‌ن���دی‌ داره‌وه‌ رێگه‌‬ ‫چاره‌یه‌كی���ان بۆ بدۆزرێته‌وه‌ كه‌ رۆژ به‌ڕۆژ‬ ‫ئه‌م حاڵه‌تانه‌ له‌زیادبوندایه‌‪.‬‬

‫"ئه‌و ش���ه‌وه‌ی‌ رێبوار خۆی‌ كوش���ت من‬ ‫تابه‌یانی‌ خه‌وم لێنه‌كه‌وتوه‌‪ .‬تازه‌ باس��� ‌ی‬ ‫چ���ی‌ بكه‌م؟ بڵێ���م چه‌ن���ده‌ی‌ البو؟ هیچ‬ ‫ناوترێ���ت‪ ..‬یاخوا خوا لێ���ی خۆش بێت‪،‬‬ ‫ئه‌و تازه‌ خۆی‌ كوشت‪ .‬به‌ڕاستی‌ كوڕێكی‌‬ ‫دڵپاك ب���و‪ ،‬زۆركات ده‌مانزانی‌ پاره‌ی‌ زۆر‬ ‫الیه‌ شتمان به‌قه‌رز پێنه‌ده‌دا‪ ،‬به‌اڵم به‌هۆی‌‬ ‫ئ���ه‌وه‌ی‌ كوڕێكی‌ به‌رێز ب���و‪ ،‬ده‌هات به‌دو‬ ‫قس���ه‌ی‌ خۆش دڵی‌ خۆشده‌كردین‌و ناچار‬ ‫ده‌بوین شتی‌ دیكه‌شی‌ بده‌ینێ‌ به‌قه‌رز"‪.‬‬ ‫س���ه‌ردار دوكانه‌كه‌ی‌ به‌رامبه‌ر دوكانه‌ی‌‬ ‫رێبواره‌‪ .‬ئه‌ویش ئه‌وه‌ی‌ باسكرد كه‌سێكی‌‬ ‫زۆرب���اش بو ق���ه‌رزی‌ ده‌دا به‌هه‌مو كه‌س‪.‬‬ ‫یه‌كێك له‌ه���ۆكاری‌ قه‌رزاربون���ی‌ ئه‌وه‌بو‬ ‫قه‌رزه‌كانی‌ نه‌ده‌نوسی‌ ته‌نها له‌مێشكیدابو‪.‬‬ ‫ده‌فت���ه‌ری‌ ق���ه‌رزی‌ نه‌بو‪ ،‬هه‌رچ���ی‌ بوایه‌‬ ‫له‌مێش���كیدا هه‌ڵی‌ ده‌گ���رت‪ .‬زۆر كاتیش‬ ‫پێم���ان ده‌وت وا نابێت‪ ،‬حس���ابی‌ خۆت‬ ‫راگ���ره‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم ئ���ه‌و گرنگی‌ پێن���ه‌ده‌دا‪.‬‬ ‫ده‌مان���وت فاڵنه‌ك���ه‌س قۆڵب���ڕه‌ ش���تی‌‬ ‫مه‌ده‌رێ‌‪ ،‬ئه‌و متمانه‌ی بە‌هه‌مو كه‌س���ێك‬

‫ده‌ك���رد‌و قه‌رزی‌ پێ���ده‌دا‪ .‬دواجاریش ئه‌م هیچیان نه‌وتوه‌"‪.‬‬ ‫حاج���ی‌ عه‌لی‌ ك���ه‌ یه‌كێك���ی‌ دیكه‌ی ‌ه‬ ‫قه‌یرانه‌ هات به‌س���ه‌ردا‌و ئه‌وه‌نده‌ی‌ دیكه‌‬ ‫له‌هاوڕێكان���ی‌ رێب���وار‪ ،‬وت���ی‌ "زۆرینه‌ی‌‬ ‫قه‌رزاربو"‪.‬‬ ‫شێخ حسه‌ین كه‌ هاوڕێی‌ گیانی‌ به‌گیانی‌ دوكانداری‌ بازاڕ له‌لێواری‌ مایه‌پوچبوندان‪.‬‬ ‫رێبوار بوه‌ ده‌ڵێت "ئ���ه‌و ئێواره‌یه‌ له‌گه‌ڵ ژماره‌یه‌كی‌ دیكه‌ش���ی‌ تێدایه‌ كه‌ به‌رده‌وام‬ ‫رێبوار پێكه‌وه‌بوین له‌دوكانه‌كه‌ی‌ مندا‪ .‬ئه‌و شت به‌قه‌رز ده‌هێنن‪ .‬ئه‌مه‌ش بۆ سه‌رده‌می‌‬ ‫هیچ شتیكی‌ باس نه‌كرد‪ ،‬زۆر روی‌ خۆشبو پێش قه‌ی���ران ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ ك���ه‌ خه‌ڵكی‌‬ ‫هه‌ر پێده‌كه‌نی‌‪ .‬ئه‌و ق���ه‌ت گوێی‌ به‌قه‌رز قه‌رزێكی‌ زۆری���ان داوه‌ به‌خه‌ڵك‪ .‬زۆركات‬ ‫ن���ه‌داوه‌‪ .‬ئه‌و كه‌سانه‌ش���ی‌ كاریان له‌گه‌ڵ پڕس���یارم له‌ڕێبوار ده‌كردو خۆشی‌ باسی‌‬ ‫كردوه‌‪ ،‬ده‌ قاتی‌ ئه‌و قه‌رزه‌ی‌ له‌الی‌ ریبوار ده‌كرد به‌ته‌نیا نه‌وه‌ت‌و شه‌ش گه‌اڵی‌ له‌الی‬ ‫هه‌یانبوه‌ ئیس���فاده‌یان لێكردوه‌‪ .‬هێنده‌ی‌ یه‌ك كه‌سبوه‌‪ ،‬به‌اڵم پاره‌نه‌بوه‌ بیداته‌وه‌‪.‬‬ ‫ئه‌وه‌ش كه‌ قه‌رزارب���وه‌ ئه‌وه‌نده‌ش پاره‌ی‌ خه‌ڵكی‌ به‌گشتی‌ هه‌موی‌ قه‌رزاره‌"‪.‬‬ ‫راگەیەندراوی به‌رێوه‌به‌رایه‌تی‌ پۆلیس���ی‌‬ ‫له‌الی خه‌ڵك بوه‌‪ .‬كه‌ باس���ی‌ قه‌رز ده‌كرا‪،‬‬ ‫ده‌یوت هه‌ر دو سێ‌ ده‌فته‌رم الیه‌ ئه‌وه‌ش پارێزگای‌ سلێمانی‌ ڕایگه‌یاندوه‌ "له‌گه‌ڕه‌كی‌‬ ‫قڕگه‌ی‌ شاری‌ سلێمانی‌ هاواڵتیه‌كی‌ ته‌مه‌ن‬ ‫ده‌ده‌مه‌وه‌‪ ،‬ئه‌وه‌ هه‌ر كێشه‌نابێت"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "له‌ناو ب���ازاڕدا ع���اده‌ت وایه‌ ‪ 37‬س���اڵ به‌ن���اوی‌ (ر‪ .‬ع‪ .‬ق) به‌رواری‌‬ ‫له‌دوای‌ مردنی‌ كه‌سێك‪ ،‬كه‌س باسی‌ قه‌رز ‪ 2018/2/21‬له‌ماڵه‌كه‌ی‌ خۆیدا به‌كوژراوی‌‬ ‫ناكات‪ .‬بۆیه‌ خ���اوه‌ن قه‌رزه‌كان گه‌ردنیان ده‌دۆزرێته‌وه‌"‪.‬‬ ‫ئه‌وه‌ش ده‌ڵێت "تیمه‌كانی‌ به‌ڵگه‌ی‌ تاوان‬ ‫ئازاد كردوه‌‪ .‬رێبواریش خۆی‌ خانوی‌ نیه‌و‬ ‫پاره‌ش���ی‌ نیه‌‪ ،‬ئیتر خاوه‌ن قه‌رزه‌كانیش گه‌یشتونه‌ته‌ شوێنی‌ ڕوداوه‌كه‌ لێكۆڵینه‌وه‌‬ ‫دێن‌و ده‌چن ده‌زانن هیچی‌ نیه‌‪ ،‬تائێس���تا له‌ڕوداوه‌كه‌ به‌رده‌وامه‌"‪.‬‬

‫مامۆستایه‌ك ‌ی ئاینی‌ له‌ماڵه‌كه‌ ‌ی خۆیدا‬ ‫به‌پشتوێنه‌كه‌ ‌ی خۆی ده‌خنكێنێت‬ ‫تێی���دا كۆتایی‌ به‌ژیانی‌ خۆی هێناوه‌‪ ،‬وتی‬ ‫ئا‪ :‬مه‌زهه‌ر‬ ‫"نامه‌وێت قسه‌ له‌سه‌ر مردنی‌ براكه‌م بكه‌م‪.‬‬ ‫ئه‌و له‌ماڵه‌كه‌ی‌ خۆیدا به‌هۆ ‌ی نه‌خۆش���ی‌‬ ‫ڕۆژی‌ دو شه‌ممه‌ی‌ رابردو مامۆستایه‌كی‌‬ ‫كتوپڕه‌وه‌ رۆش���ت‪ .‬ئێمه‌ش نازانین بۆچی‌‬ ‫ئاینی‌ به‌ناوی‌ كامه‌ران له‌گه‌ڕه‌كی‌‬ ‫وه‌ها زو به‌و شێوه‌یه‌ گیانی‌ له‌ده‌ست دا"‪.‬‬ ‫(سێتوان)ی‌ شاری‌ سلێمانی‌‬ ‫وته‌بیژی‌ پۆلیس���ی‌ پارێزگا ‌ی سلێمانی‌‬ ‫له‌ماڵه‌كه‌ی‌ خۆیدا بە‌پشتوێنه‌كه‌ی‌ خۆی‌‬ ‫نه‌قیب س���ه‌ركه‌وت ئه‌حم���ه‌د له‌وباره‌یه‌وه‌‬ ‫هه‌ڵده‌واسێت‪.‬‬ ‫بۆ ئاوێنه‌ وتی‌ "به‌یانی‌ رۆژی‌ دو ش���ه‌ممه‌‬ ‫مامۆس���تایه‌كی ئاینیی نزیك له‌مامۆستا ‪ 2/18‬له‌گه‌ڕه‌كی‌ سێتوانی‌ شاری‌ سلێمانی‌‬ ‫كام���ه‌ران كه‌ نه‌یویس���ت ناوی‌ ئاش���كرا مامۆستایەكی‌ ئاینی‌ به‌ناوی‌ كامه‌ران‪ ،‬پێش‬ ‫بكرێت‪ ،‬باس���ی‌ ئه‌وه‌ی‌ كرد چه‌ند ساڵێك نوێژی مزگه‌وتی‌ سێتوان له‌ماڵه‌كه‌ی‌ خۆیدا‬ ‫ده‌بێ���ت له‌الیه‌ن ئاسایش���ه‌وه‌ ده‌س���تگیر له‌نهۆمی‌ دوه‌م به‌پشتوێنه‌كه‌ی‌ خۆی‌ خۆی‬ ‫ده‌كرێ���ت‌و عه‌زیه‌ت���ی‌ ده‌ده‌ن‪ .‬هه‌رب���ه‌و ده‌خنكێنێت‪ .‬مامۆستا خێزانداره‌‌و خاوه‌نی‌‬ ‫هۆیه‌وه‌ توش���ی‌ نه‌خۆش���ی‌ ده‌بێت‌و باری‌ پێنج منداڵه‌"‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "تیمه‌كانی‌ به‌ڵگه‌ی‌ تاوان چونه‌ته‌‬ ‫ده‌رون���ی‌ تێكده‌چێت‪ .‬ئه‌وه‌ن���ده‌ش نابێت‬ ‫كاری‌ نوێژخوێنی‌ گواس���تۆته‌وه‌ بۆ شاری‌ ش���وێنی‌ روداوه‌كه‌‪ ،‬ته‌رمه‌كه‌یان ره‌وانه‌ی‌‬ ‫لێكۆلێن���ه‌وه‌ ك���ردوه‌ تا بزانن ه���ۆكاری‌‬ ‫سلێمانی‌"‪.‬‬ ‫دانیش���وتیه‌كی‌ گه‌ڕه‌كی‌ سێتوان‌و نزیك خۆكوش���تنه‌كه‌ی‌ بۆچ���ی‌ ده‌گه‌ڕێت���ه‌وه‌‪.‬‬ ‫له‌ماڵی‌ مامۆستا كامه‌ران به‌ناوی‌ ئه‌حمه‌د به‌پێی لێكۆڵینه‌وه‌ سه‌ره‌تایه‌كان روداوه‌كه‌‬ ‫له‌وباره‌ی���ه‌وه‌ ده‌ڵێت "م���ن ده‌هاتمه‌وه‌ بۆ خۆكوژیه‌"‪.‬‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری‌ نوسینگه‌ی‌ وه‌زیری‌ ئه‌وقاف‬ ‫ماڵه‌وه‌‪ ،‬به‌رده‌رگایی‌ ماڵی‌ مامۆستا پۆلیس‌و‬ ‫خه‌ڵكی‌ لێكۆبوبۆه‌‪ .‬منیش پرسیارم كرد‪ ،‬گۆران عه‌بدوڵاڵ له‌وباره‌یه‌وه‌ وتی‌ مامۆستا‬ ‫له‌دوره‌وه‌ هیچ دیارنه‌بو‪ ،‬وتیان مامۆس���تا كامه‌ران فه‌رمانب���ه‌ری‌ وه‌زاره‌تی‌ ئه‌وقاف‬ ‫كام���ه‌ران به‌پش���توینه‌كه‌ی‌ كردۆته‌ ملی‌و بوه‌‪ ،‬چه‌ند مانگێ���ك ده‌بێت داوای‌ كردوه‌‬ ‫كاره‌ك���ه‌ی‌ سه‌رش���انی‌ وه‌ك پێش نوێژ‬ ‫به‌محاجه‌ره‌دا خۆی هه‌ڵواسیوه‌"‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "چه‌ند جارێك مامۆستا كامه‌رانم له‌ش���اری‌ هه‌ولێره‌وه‌ بگوازێته‌وه‌ بۆ شاری‌‬ ‫بینیوه‌‪ ،‬كه‌س���ێكی‌ له‌سه‌رخۆو بێده‌نگ بو سلێمانی‌‪ .‬ئێمه‌ش زۆر ئاسایی‌ كاره‌كانمان‬ ‫كاری‌ به‌كه‌س نه‌بو‪ .‬زۆر رێزی‌ دراوسێكانی‌ بۆ ته‌واو كردوه‌‌و زۆر هاوكاریشمان كردوه‌‪،‬‬ ‫ده‌گرت‌و له‌مزگه‌وتی‌ سێتوان نوێژی‌ ده‌كرد‪ .‬كارت���ی‌ بایۆمه‌ت���ری‌ نه‌بوه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم ئێمه‌‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ ده‌گیڕنه‌وه‌و باس ده‌كرێت نه‌خۆش ‌ی زۆرمان ه���اوكاری‌ كرد تا كاری‌ نه‌قڵه‌كه‌ی‌‬ ‫بۆ ئه‌نجام بده‌ین"‪.‬‬ ‫ده‌رونی‌ هه‌بوه‌"‪.‬‬ ‫ئه‌وه‌ش���ی‌ وت "پێش ئ���ه‌وه‌ی‌ كاره‌كه‌ی‌‬ ‫(یاس���ین)ی برای‌ مامۆستا كامه‌ران له‌و‬ ‫خانوه‌ ده‌هاته‌ده‌ر كه‌ مامۆس���تا كامه‌ران بگورازێت���ه‌وه‌ ب���ۆ ش���اری‌ س���لێمانی‌‪،‬‬

‫كێش���ه‌یه‌كی‌ له‌گ���ه‌ڵ ئاسایش���ی‌ هه‌ولێر‬ ‫هه‌بوه‌‌و ماوه‌یه‌ك ده‌ست به‌سه‌ركراوه‌ له‌ال ‌ی‬ ‫ئاسایش‪ .‬نازانرێت كێشه‌كه‌ی‌ كۆمه‌اڵیه‌تی‌‬ ‫بوه‌ یان سیاسی‌‪ .‬وه‌ك ئه‌وقاف پرسیاری‌‬ ‫لێنه‌كراوه‌و ئیجرائات���ی‌ به‌رامبه‌ر نه‌كراوه‌‪.‬‬ ‫به‌اڵم دواتر چاره‌س���ه‌ری‌ كێش���ه‌كه‌ی‌ بۆ‬ ‫كراوه‌‪ ،‬ئاس���ایی‌ كاری‌ مامۆس���تایی‌ خۆی‌‬ ‫كردوه‌"‪.‬‬

‫ساڵی‌ پار له‌ناحیه‌ی‌‬ ‫تانجه‌ڕۆ ژنێك‬ ‫به‌كوژراوی‌ دۆزراوه‌ته‌وه‌‬ ‫كه‌ له‌ده‌ره‌وه‌ی‌ تانجه‌ڕۆ‬ ‫كوژراوه‌و ته‌رمه‌كه‌ی‌‬ ‫له‌وێ فڕێدراوه‌‪ .‬ئه‌و‬ ‫كه‌سانه‌ی‌ ئه‌و كارانه‌‬ ‫ده‌كه‌ن له‌ده‌ره‌وه‌ی‌‬ ‫تانجه‌رۆن‌و نازانرێت‬ ‫كێن‬

‫تایبەت‬

‫)‪ )615‬سێشه‌ممه ‪2018/2/27‬‬

‫هه‌مو شتێک له‌باره‌ی کوردستان‌و عێراقه‌وه‌‬

‫له‌ناو عه‌فرینه‌وه‌‬

‫‪www. niqash. org‬‬

‫‪9‬‬

‫ئه‌م الپه‌ڕه‌یه‌ به‌سپۆنسه‌ری رێکخراوی‬ ‫راگه‌یاندن له‌هه‌ماهه‌نگی‌‌و گواستنه‌وه‌‪،‬‬ ‫ئه‌کادیمیای راگه‌یاندنی ئه‌ڵامنی‬

‫شارێك به‌هه‌لهه‌له‌ پێشوازی‌ له‌فرۆك ‌ه ده‌كات‬ ‫نیقاش‪ ،‬ئاواره حه‌مید‬ ‫دیمه‌نه‌كان سه‌یرن‪ ،‬شارێك ئه‌و كات ‌هی‌ ئێمه‌‬ ‫پێی‌ گه‌یش����تین مانگێكی‌ ت����ه‌واو بوو له‌ژێر‬ ‫گه‌مارۆو ش����ه‌ڕدا بوو‪ ،‬كه‌چ����ی‌ خه‌ڵكه‌ك ‌هی‌‬ ‫به‌هه‌لهه‌له‌ پێش����وازی‌ له‌و فڕۆكانه‌ ده‌كه‌ن كه‌‬ ‫بۆ بۆردومانكردنیان دێن‪.‬‬ ‫رۆژی‌ ‪10‬ی‌ ئه‌م مانگه‌ (شوبات) په‌یامنێری‌‬ ‫"نیقاش" له‌هه‌ولێره‌وه‌ خ����ۆی‌ گه‌یانده‌ ناو ‌ی‬ ‫عه‌فرین‪ ،‬له‌و گه‌ش����ته‌ پڕ مه‌ترس����ییه‌دا كه‌‬ ‫پێن����ج رۆژی‌ خایاند‪ ،‬ورده‌كاری‌ ئه‌و دیمه‌نانه‌‬ ‫ده‌گێڕێته‌وه‌ كه‌ به‌چاوی‌ خۆی‌ بینیونی‌‪.‬‬ ‫ش����اری‌ عه‌فرین‪ ،‬كه‌ له‌سه‌ر زاری‌ خه‌ڵكی‌‬ ‫ناوچه‌كه‌و به‌پێی‌ سیسته‌می‌ خۆبه‌ڕێوه‌بردنی‌‬ ‫ئه‌و ش����اره‌ به‌"كانتۆنی‌ عه‌فرین" ناس����راوه‌‪،‬‬ ‫له‌رۆژی‌ ‪20‬ی‌ كانوونی‌ دووه‌می‌ ئه‌مس����اڵه‌وه‌‬ ‫له‌ب����ه‌رده‌م هێرش����ێكی‌ به‌رفراوانی‌ س����وپای‌‬ ‫توركیادایه‌‪.‬‬ ‫خۆبەڕێوەب����ەری‌ باک����وری‌ س����وریا‪ ،‬ئه‌و‬ ‫به‌شانه‌ی‌ به‌ده‌ست هێزه‌ كوردییه‌كانی‌ نزیك‬ ‫له‌پارتی‌ كرێكارانی‌ كوردس����تانه‌وه‌یه‌‪ ،‬خۆی‌‬ ‫دەبینێتەوە لەس����ێ هەرێم‌و ش����ەش کانتۆن‪،‬‬ ‫یه‌ك له‌وانه‌ كانتۆی‌ عه‌فرینه‌ کە هاوس����نورە‬ ‫لەگەڵ دەوڵەتی‌ تورکیاو پارێزگای‌ حەلەبی‌‬ ‫سوریا‪ ،‬جاران ئارامترین ئه‌و ناوچانه‌ بوو كه‌‬ ‫به‌ده‌س����ت هێزه‌ كوردییه‌كان����ه‌وه‌ بوو‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئێستا مه‌ترسیدارترینیانه‌‪.‬‬ ‫له‌ئێس����تادا ش����ارەکە له‌هه‌م����وو الیه‌كه‌وه‌‬ ‫گه‌م����ارۆدراوه‌‪ ،‬توركی����ا له‌س����نوری‌ خۆیه‌وه‌‬ ‫هێرش ده‌كات‌و له‌جه‌رابلسیشه‌وه‌ هێرشی‌ ئه‌و‬ ‫چه‌كدارانه‌ به‌رده‌وامه‌ كه‌ توركیا پشتیوانیان‬ ‫ده‌كات‪ ،‬هه‌رچی‌ الیه‌نی‌ سوریشه‌ گه‌مارۆیه‌كی‌‬ ‫رانه‌گه‌یه‌ندراوی‌ خستووه‌ته‌ سه‌ر شاره‌كه‌‪.‬‬ ‫رۆژی‌ ‪10‬ی‌ ش����وبات له‌هه‌ولێ����ره‌وه‌ به‌ره‌و‬ ‫عه‌فرین به‌ڕێكه‌وتین‪ ،‬له‌س����ه‌ر نه‌خشه‌ دووری‌‬ ‫نێوان ئه‌م دوو شاره‌ به‌ده‌ر ده‌كه‌وێت‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫له‌س����ه‌ر ئه‌رزی‌ واقیع س����ه‌ختییه‌كان هێنده‌‬ ‫زۆرن‪ ،‬وه‌ك یه‌كێ����ك له‌هاوه‌اڵنم����ان وت����ی‌‬ ‫"گه‌یشتن به‌عه‌فرین له‌خه‌ون ده‌چێت"‪.‬‬ ‫له‌سنوری‌ هه‌رێمی‌ كوردستان پاش مۆڵه‌ت‬ ‫وه‌رگرتن به‌ش����ێوه‌یه‌كی‌ ئاس����ایی‌ په‌ڕینه‌وه‌‬ ‫دیوی‌ س����وریا‪ ،‬تا گه‌یش����تمان به‌قامیش����لۆ‬ ‫هه‌موو شتێك ئاسایی‌ بوو‪ ،‬به‌اڵم ئیتر له‌وێوه‌‬ ‫زه‌حمه‌تییه‌كان ده‌ستیان پێكرد‪.‬‬ ‫ده‌بێ‌ له‌قامیش����لۆ ش����ه‌وێك بمێنیته‌وه‌ بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ هێ����زه‌ كوردیی����ه‌كان مۆڵه‌تی‌ ئه‌منی‌‬ ‫جموجۆڵ����ی‌ ئێمه‌ وه‌ربگرن‪ ،‬ب����ۆ رۆژی‌ دواتر‬ ‫تا دوا خاڵی‌ ده‌س����ه‌اڵتی‌ هێزه‌كانی‌ سوریای‌‬ ‫دیموكرات رۆیش����تین‪ ،‬ل����ه‌وێ‌ ده‌بێت له‌به‌ر‬ ‫رێوش����یوێنی ئه‌منی‌ جۆری‌ ئۆتۆمبێل‌و جل‌و‬ ‫ب����ه‌رگ بگۆڕیت به‌جۆرێ����ك گومانت نه‌چێته‌‬ ‫سه‌ر‪ ،‬ته‌نانه‌ت ئه‌و تیمه‌ پاسه‌وانه‌ش ده‌گۆڕێن‬ ‫كه‌ هاوه‌ڵیت ده‌كه‌ن‪.‬‬ ‫له‌ناو حه‌له‌ب هه‌موو دیمه‌نه‌كان ده‌گۆڕێن‪،‬‬ ‫سەنتەری‌ پارێزگای‌ حەلەب بەشێکی‌ بەدەست‬ ‫هێزەکان����ی‌ دەوڵەتی‌ س����وریایەو ژمارەیەک‬ ‫گ����ەڕەک بەدەس����ت هێزەکان����ی‌ س����وریای‌‬ ‫دیموکرات����ه‌و چەند بارەگایەک����ی‌ هێزەکانی‌‬ ‫کۆماری‌ ئیس��ل�امی‌ ئێ����ران بوونی‌ هەیە‪ ،‬ئه‌و‬ ‫ناوچانه‌ی‌ له‌ژێر قه‌ڵه‌مڕه‌وی‌ ئێراندایه‌ له‌سه‌ر‬ ‫دیواره‌كانی‌ دروش����می‌ "مردن بۆ ئه‌مه‌ریكاو‬ ‫ئیسرائیل نوسراوه‌"‪.‬‬ ‫له‌حه‌له‌ب به‌دواوه‌ ده‌بێت ‪ 36‬بازگ ‌هی‌ یه‌ك‬ ‫له‌دوا یه‌كی‌ سوپای‌ سوریا ببڕیت‪ ،‬تا جارێكی‌‬ ‫دیكه‌ ده‌گه‌یته‌وه‌ به‌ناوچه‌ی‌ ژێر ده‌س����ه‌اڵتی‌‬ ‫هێزه‌كانی‌ سوریای‌ دیموكرات‪ ،‬له‌و ماوه‌یه‌شدا‬ ‫دیس����انه‌وه‌ چه‌ند جارێك ده‌بێت جل‌و به‌رگ‌و‬ ‫جۆری‌ ئۆتۆمبێل‌و پاسه‌وانه‌كان بگۆڕدرێن‪.‬‬ ‫له‌سه‌ره‌تای‌ چوونه‌ ناو عه‌فرین له‌ژێر زه‌مینی‌‬ ‫باڵه‌خانه‌یه‌ك����ی‌ وێران‪ ،‬چه‌ند كاتژمێرێك ئه‌و‬ ‫تیمانه‌ ده‌هێڵنه‌وه‌ ك����ه‌ ده‌چنه‌ ئه‌وێ‌‪ ،‬ئینجا‬ ‫مۆڵه‌تی‌ چوونه‌ ناو شاره‌كه‌ ده‌ده‌ن‪.‬‬ ‫ئ����ه‌و رۆژ‌هی‌ په‌یامنێ����ری‌ "نیق����اش" به‌رو‬ ‫عه‌فرین به‌ڕێكه‌وت‪ ،‬پێن����ج پەرلەمانتار وەک‬ ‫شاندی‌ فەرمی‌ پەرلەمانی‌ کوردستان بەڕێگاوە‬ ‫بوو بۆ عەفرین‪.‬‬ ‫ش����ێرکۆ حەم����ە ئەمی����ن‪ ،‬پەرلەمانتاری‌‬ ‫فراکس����یۆنی‌ گۆڕان ک����ە ئەندامی‌ ش����اندی‌‬ ‫پەرلەمان ب����ۆ عەفرین لەوەاڵم����ی ‌"نیقاش"‬

‫س����ەبارەت بەرێگای‌ عەفری����ن ووتی‌ " تەنیا‬ ‫دەتوانم بڵێم رێگای‌ گەیشتن بەعەفرین زیاتر‬ ‫لەخەیاڵ دەچێت"‪.‬‬ ‫وتیش����ی‌ "ئێم����ه‌ نه‌گه‌یش����تووینه‌ته‌ ن����او‬ ‫ش����اره‌كه‌و نازانین ب����ارودۆخ چۆن����ه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫دڵنیاین عه‌فرین ناكه‌وێ‌‪ ،‬چونكه‌ خه‌ڵكه‌كه‌ی‌‬ ‫جێی‌ ناهێڵن‪ ،‬لەگەڵ ئەوەش گرنگە رێکخراوە‬ ‫نێودەوڵەتی����ەکان‌و کۆمەڵ����گای‌ نێودەوڵەتی‌‬ ‫بەهانای‌ خەڵکەکەوە بچن"‪.‬‬ ‫ب����ه‌ر ل����ه‌وه‌ی‌ بگه‌یته‌ عه‌فرین پێش����بینی‌‬ ‫ش����ارێكی‌ چۆڵ ده‌كه‌یت‪ ،‬به‌اڵم یه‌كه‌م دیمه‌ن‬ ‫كه‌ دێته‌ پێش چاوت تووش����ی‌ سه‌رسوڕمانت‬ ‫ده‌كات‪ ،‬ش����ارێك وه‌ك س����ه‌نته‌ری‌ هه‌ولێرو‬ ‫س����لێمانی‌ جمه‌ی‌ دێت له‌خه‌ڵك‌و بازاڕه‌كانی‌‬ ‫به‌رناك����ه‌ون‪ ،‬له‌كاتێك����دا ئ����ه‌و رۆژ‌هی‌ ئێمه‌‬

‫ئه‌م هه‌فته‌یه‌ له‌‬ ‫بۆ خوێندنه‌وه‌ی ئه‌م راپۆرتانه‌و چه‌ندین راپۆرتی سه‌رنجراکێشی تر‬ ‫به‌زمانه‌کانی کوردی‌و عه‌ره‌بی‌و ئینگلیزی‪ ،‬سه‌ردانی نیقاش بکه‌ ‪www. niqash. org‬‬

‫گه‌یشتینه‌ شاره‌كه‌ له‌دووری‌ ‪ 18‬كیلۆمه‌تره‌وه‌‬ ‫له‌گوندی‌ بولبول ش����ه‌ڕێكی‌ ق����ورس هه‌بوو‬ ‫له‌گه‌ڵ سوپای‌ توركیا‪.‬‬ ‫"راستە عەفرین گەمارۆ دراوەو لەسنورەکان‬ ‫شەڕ هەیەو دووەم هێزی‌ ناتۆ هێرشی‌ بۆسەر‬ ‫عەفری����ن دەس����ت پێکردوە‪ ،‬ب����ەاڵم ئێمەش‬ ‫بەرگری‌ دەکەی����ن‌و وەک دەش����بینی‌ کڕین‌و‬ ‫فرۆشتن هەیەو بازاڕ ئارامە" شەڕڤان حەسۆ‬ ‫کە دوکانێکی‌ فرۆشتنی‌ زەیتی‌ زەیتونی‌ هەیە‬ ‫لەسەنتەری‌ شاری‌ عەفرین به‌و جۆره‌ قسه‌ی‌‬ ‫بۆ په‌یامنێری‌ "نیقاش" كرد‪.‬‬ ‫شەڕڤان وتیش����ی‌ "لەس����نورەکان شەڕی‌‬ ‫قورس هەی����ە هەڤااڵن ش����ەڕێکی‌ جوامێرانە‬ ‫دەک����ەن‌و ئێمەش ش����ارەکە چ����ۆڵ ناکەین‌و‬ ‫کەوتن����ی‌ عەفری����ن ب����ووە مێ����ژوو‪ ،‬عەفرین‬

‫ناکەوێت"‪.‬‬ ‫ناو ش����ار کە زۆربەی باڵەخانەکانی وێنەی‬ ‫عەبدواڵ ئۆجاالنی رێبەری زیندانیکراوی پارتی‬ ‫کرێکارانی کوردس����تانیان پێوە هەڵواسراوە‪،‬‬ ‫زۆر پریش����كی‌ ئه‌و ش����ه‌ڕه‌ی‌ به‌ر نه‌كه‌وتووه‌‬ ‫كه‌ له‌س����نوره‌كانی‌ به‌ڕێوه‌ده‌چن‪ ،‬هەرچەندە‬ ‫ناوە ناوە تۆپبارانی‌ سەنتەری‌ شاری‌ عەفرین‬ ‫لەالیەن تورکیا دەکرێت‪ ،‬بەاڵم ئەمە کاریگەری‌‬ ‫نەکردۆتە سەر ورەی‌ خەڵکەکەی‌‌و نەک هەر‬ ‫لەرۆژدا‪ ،‬بەڵکو شەوانیش بازاڕ کراوەیە‪.‬‬ ‫نازی‌ مستو‪ ،‬کچێکی‌ تەمەن ‪ 19‬سااڵن بوو‬ ‫لەناو بازاڕی‌ شاری‌ عەفرین قسەی‌ بۆ "نیقاش‬ ‫"کرد‌و وتی‌ "ورەمان بەرزەو عەفرین ناکەوێت‬ ‫هەموان بەرگری‌ لەعەفرین دەکەین‪ ،‬هەڤااڵن‬ ‫لەس����نور‪ ،‬ئێمەش لەن����او ش����ار هاوکاریان‬

‫دەکەین لەدابینکردنی‌ خۆراک‌و درێژە بەژیان‬ ‫دەدەین"‪.‬‬ ‫یه‌كێ����ك له‌س����ه‌یرترین دیمه‌ن����ه‌كان ك����ه‌‬ ‫په‌یامنێری‌ "نیقاش" به‌چاوی‌ خۆی‌ بینی ئه‌وه‌‬ ‫بوو له‌و كات ‌هی‌ فڕۆكه‌كان����ی‌ توركیا ده‌گه‌نه‌‬ ‫س����ه‌ر ئاس����مانی‌ عه‌فرین بۆ ئه‌وه‌ی‌ هه‌ندێ‌‬ ‫ئامانج بۆردومان بك����ه‌ن‪ ،‬خه‌ڵكه‌ك ‌هی‌ له‌بری‌‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ بچنه‌ حه‌ش����ارگه‌كان‪ ،‬ده‌چنه‌ س����ه‌ر‬ ‫سه‌ربان‌و هه‌لهه‌له‌ لێده‌ده‌ن‪ ،‬ته‌نانه‌ت كاتێك‬ ‫كورژراوێكیشیان ده‌نێرن هه‌ر به‌هه‌لهه‌له‌ لێدان‬ ‫به‌ڕێی‌ ده‌كه‌ن‪ ،‬له‌كاتێكدا هه‌لهه‌له‌ بۆ خۆشی‌‬ ‫ده‌ربڕین‌و شادییه‌‪.‬‬ ‫له‌وه‌ ناچێت ش����وێنه‌ قه‌ره‌باڵغه‌كانی‌ شار‬ ‫زۆر بكرێنه‌ ئامانج‪ ،‬چونكه‌ بیناكان به‌پێو‌هن‌و‬ ‫شوێنه‌واری‌ بۆردومانیان پێوه‌ دیارنییه‌‪ ،‬ته‌نیا‬

‫دیمه‌نی‌ وێرانه‌ی‌ گردیی‌ عیندارا له‌باش����وور ‌ی‬ ‫رۆژهه‌اڵتی‌ ش����اره‌كه‌ ده‌بینرێت كه‌ فرۆكه‌كان‬ ‫زیانی‌ گه‌وره‌یان پێگه‌یاندووه‌‪.‬‬ ‫هێڤ����ا مس����تەفا‪ ،‬هاوس����ەرۆکی‌ کانتۆنی‌‬ ‫عەفری����ن بۆ" نیقاش" وت����ی‌ " گردی‌ عیندارا‬ ‫مێژوەکەی‌ دەگەڕێتەوە بۆ ‪ 3500‬س����اڵ پێش‬ ‫زاین‌و لەرێکخراوی‌ یونیس����کۆ وەک شوێنێکی‌‬ ‫مێژوی‌ تۆمار کراوەو لەبۆردمانی‌ فرۆکەکانی‌‬ ‫تورکیا وێران کراوە"‪.‬‬ ‫رۆژان����ه‌ چه‌ن����د ئۆتۆمبێلێك به‌ك����وژراوو‬ ‫برینداره‌وه‌ دێنه‌ ناو ش����اره‌كه‌و برینداره‌كان‬ ‫ده‌گه‌یه‌ننه‌ نه‌خۆشخان ‌هی‌ سه‌ره‌كی‌ عه‌فرین‌و‬ ‫ب����ۆ كوژراوه‌كانیش كه‌ ژماره‌یان زیاد ده‌كات‬ ‫دوو رۆژ جارێك له‌نزیك یه‌ك به‌مه‌راس����یمێك‬ ‫له‌گۆڕستانێكی‌ كاتی‌ به‌خاك ده‌سپێردرێن‪.‬‬ ‫ئه‌و گۆڕس����تانه‌ له‌نزیك نه‌خۆشخانه‌كه‌یه‌و‬ ‫ناوی‌ " ئاڤێستا خابور"ی‌ لێنراوه‌‪ ،‬ئەو کچە‬ ‫چەکدارەی‌ لەسەرەتای‌ هێرشەکانی‌ سوپاسی‌‬ ‫تورکیا خۆی‌ بەتانکێکی‌ تورکیا تەقاندەوە‪.‬‬ ‫بەپێی‌ ئاماری‌ نەخۆش����خانەی‌ عەفرین کە‬ ‫دراوەتە" نیقاش" لەماوەی‌ ‪ 20‬رۆژی‌ یەکەمی‌‬ ‫هێرشی‌ تورکیا بۆ س����ەر عەفرین ‪ 111‬پیاوو‬ ‫‪ 17‬ژن‌و ‪ 26‬منداڵ گیانیان له‌ده‌ستداوه‌و ‪305‬‬ ‫پیاو برینداربوون‌و له‌گه‌ڵ ‪ 63‬ژن‌و ‪ 45‬منداڵن‬ ‫بێگومان به‌هۆكاری‌ ئه‌منی‌ كوژراوو برینداری‌‬ ‫شه‌ڕكه‌ره‌كان ئاشكرا ناكه‌ن‪.‬‬ ‫بەهۆی‌ ئ����ەو گەمارۆیەی‌ خراوەتە س����ەر‬ ‫شارەکە نەخۆش����خانەی‌ تەندروستی‌ عەفرین‬ ‫پێویس����تی‌ بە‌دەرمان‌و کەلوپەلی‌ پزیشکیەو‬ ‫تاوەکو ئێس����تاش هاوکاری‌ هیچ رێکخراوێک‬ ‫بەو نەخۆشخانەیە نەگەیشتوە‪.‬‬ ‫خەلی����ل س����ەبری‪ ،‬وتەبێ����ژی ئەنجومەنی‬ ‫تەندروس����تی کانتۆنی عەفری����ن بۆ "نیقاش"‬ ‫وت����ی‌" هاوش����انی‌ گەری��ل�ا ئێم����ەش کاری‌‬ ‫خۆمان دەکەین‌و داواکاریش����ین کە رێکخراوە‬ ‫نێودەوڵەتیەکان دەرمان‌و کەلوپەلی‌ پزیشکی‌‬ ‫هاوکاری‌ نەخۆشخانەی‌ عەفرین بکەن‪".‬‬ ‫رۆژی‌ ‪ 13‬ش����وبات ئه‌وكات����ه‌ی‌ په‌یامنێری‌‬ ‫"نیقاش" له‌نزیك نه‌خۆش����خان ‌هی‌ ش����اره‌كه‌‬ ‫بوو‪ ،‬چوار گولله‌ی‌ كاتیۆش����ا به‌ر ده‌وروبه‌ری‌‬ ‫نه‌خۆش����خانه‌كه‌ كه‌وت����ن‌و به‌رپرس����انی‌‬ ‫نه‌خۆش����خانه‌كه‌ش دوات����ر وتیان كه‌س����ێكی‌‬ ‫مه‌ده‌نی‌ كوژراوه‌و چوار كه‌سی‌ دیكه‌ بریندار‬ ‫بوون‪.‬‬ ‫بروسک حەس����ەکە‪ ،‬وتەبێژی یه‌كینه‌كانی‌‬ ‫پاراستنی‌ گه‌ل "یەپەگە "لە کانتۆنی‌ عەفرین‬ ‫بۆ "نیقاش" وتی‌ "لە س����نور شەڕی‌ قورس‬ ‫هەیەو تورکیا بەچەکی‌ ناتۆ هێرش����ی‌ بۆسەر‬ ‫عەفری����ن دەس����ت پێکردوەو هەم����وو جۆرە‬ ‫چەکێکی‌ پێشکەوتوی‌ لەبەردەستەو بەکاری‌‬ ‫دەهێنێت‪ ،‬بەاڵم ئێمەش بەورەیەکی‌ بەرزەوە‬ ‫بەرگری‌ دەکەین‌و ناهێلێن عەفرین بکەوێت"‪.‬‬ ‫به‌پێچه‌وان����ه‌ی‌ ناوچه‌ نائارامه‌كانی‌ دیكه‌وه‌‬ ‫له‌ناو عه‌فرین هی����چ رێنماییه‌كی‌ خۆ پارێزی‌‬ ‫باڵوناكرێته‌وه‌‪ ،‬چونكه‌ به‌رس����انی‌ ئه‌و شاره‌‬ ‫ده‌ڵێ����ن له‌كاتی‌ هێرش����ه‌كاندا خه‌ڵك خۆیان‬ ‫ناشارنه‌وه‌‪ ،‬به‌ڵكو دێنه‌ ده‌ره‌وه‌‪.‬‬ ‫جموجۆڵ����ی‌ ئێم����ه‌ش له‌ن����او ش����اره‌كه‌‬ ‫ئاس����ایی‌ بوو‪ ،‬به‌اڵم به‌هۆكاری‌ ئه‌منی‌ رێگه‌‬ ‫ناده‌ن كه‌س����انی‌ مه‌ده‌نی‌‌و تیمه‌كانی‌ ده‌ره‌وه‌‬ ‫له‌به‌ره‌كانی‌ ش����ه‌ڕ نزیك ببن����ه‌وه‌‪ ،‬له‌بار‌هی‌‬ ‫هۆكاری‌ ئه‌وه‌شه‌وه‌ هیڤا مستەفا‪ ،‬هاوسەرۆکی‬ ‫کانتۆنی عەفرین وتی‌ "له‌سنوره‌كان شه‌ڕێكی‌‬ ‫ق����ورس به‌ڕێوه‌ده‌چن‌و هێزه‌كانی‌ س����وریای‌‬ ‫دیموك����رات رێی����ان له‌پێش����ڕه‌وی‌ توركی����ا‬ ‫گرتووه"‌‪.‬‬ ‫گەم����ارۆی‌ عه‌فرین كاری‌ كردووه‌ته‌ س����ه‌ر‬ ‫كه‌مبوونه‌وه‌ی‌ خۆراك‌و ده‌رمان‌و پێداویستییه‌‬ ‫سه‌ره‌كییه‌كان‪ ،‬خه‌ڵكی‌ شاره‌كه‌ش چاوه‌ڕێن‬ ‫رێكه‌وتن����ی‌ هێزه‌كانی‌ س����وریای‌ دیموكرات‌و‬ ‫رژێمی‌ س����وریا بگاته‌ ئاكامێك کە ناوەڕاستی‬ ‫ئەم هەفتە قۆناغی یەکەمی دەس����تی پێکرد‪،‬‬ ‫ب����ۆ ئه‌وه‌ی‌ ه����ه‌م ش����ه‌ڕ بوه‌س����تێت‌و هه‌م‬ ‫ده‌روازه‌یه‌كیان لێبكرێته‌وه‌‪.‬‬ ‫تاك����و ئ����ه‌و ده‌روازه‌ی����ه‌ش ده‌كرێت����ه‌وه‌‪،‬‬ ‫گه‌مارۆك����ه‌ ه����ه‌ر درێ����ژ‌هی‌ هه‌ی����ه‌و ئێمه‌ش‬ ‫له‌گه‌ڕانه‌وه‌ماندا به‌هه‌مان ش����ێوازی‌ چونمان‬ ‫سنوره‌كانمان بڕییه‌وه‌و به‌و ده‌یان بازگه‌یه‌دا‬ ‫به‌نه‌ناسراوی‌ گه‌ڕاینه‌وه‌ بۆ هه‌ولێر‪.‬‬ ‫سه‌رجه‌م وێنه‌و ڤیدیۆكان‬ ‫له‌الیه‌ن په‌یامنێری‌ "نیقاش"ه‌وه‌ گیراون‬

‫واڵتێك ئارام ناگرێت‬

‫مه‌زارگه‌ی كاره‌ساتباران‬

‫جه‌نگێكی‌ دیكه‌ چاوه‌ڕێی‌‬

‫ئه‌و گۆڕستانه‌ی ئازاره‌كانی‬

‫عێراق ده‌كات‬

‫موسڵی له‌خۆگرتووه‌‬

‫‪10‬‬

‫س‬ ‫ی‬ ‫ح‬ ‫ر‬ ‫ی‬ ‫ج‬ ‫و‬ ‫ا‬ ‫ن‬ ‫ی‬ ‫بۆتۆكس‬

‫‪rangalayawene@gmail.com‬‬

‫)‪ )615‬سێشه‌ممه ‪2018/2/27‬‬

‫بۆ چی‌ به‌كاردێت‬

‫ی شێوه‌كار‪:‬‬ ‫هونه‌رمه‌ندێك ‌‬ ‫خراپی پەیکەرەکان دەگەڕێتەوە بۆ‬ ‫وەزارەتی رۆشنبیری‌و هونەرمەندەکان‬ ‫ئا‪ :‬مه‌زهه‌ر كه‌ریم‬ ‫له‌ماوه‌ی‌ چه‌ند مانگی‌ ڕابردودا به‌هاوكاری‌‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌ ڕۆشنبیری‌‌و هونه‌ر‬ ‫له‌سلێمانی‌ له‌شه‌قام‌و شوێنه‌ گشتیه‌كان‬ ‫چه‌ندین په‌یكه‌ر دانراوه‌ شێوه‌كارێكیش‬ ‫له‌وباره‌یه‌وه‌ ده‌ڵێت ساڵی‌ پاردا چوار‬ ‫په‌یكه‌ر بۆ پیره‌مێرد دروستكراوه‌ ئیتر‬ ‫به‌سه‌ ئه‌وه‌ پڕۆژه‌ی‌ بزنزه‌ یان كاری‌‬ ‫په‌یكه‌رتاشی؟!"‪.‬‬

‫به‌كارهێنانی‌ بۆتوكس ئێجار فراوانه‌‪ ،‬به‌اڵم ئه‌وه‌ ‌ی پێویست ‌ه‬ ‫بزانیت ئه‌وه‌ی ‌ه ك ‌ه ئه‌م چاره‌س���ه‌ر‌ه كاتیه‌و بۆسێ‌ یان شه‌ش‬ ‫مانگ���ه‌و له‌كه‌س���ێكه‌وه‌ بۆیه‌كێك ‌ی تر ده‌گۆرێ���ت‪ .‬ئه‌م رێگ ‌ه‬ ‫جوانكاری ‌ه بۆ چه‌ند مه‌به‌ستێك ئه‌كرێت له‌وانه‌‪.‬‬ ‫ ك���ه‌م كردن���ه‌وه‌ی‌ چرچ‌و لۆچ���ی‌ ده‌موچ���او به‌تایبه‌ت ‌ی‬‫ناوچه‌وان‌و ده‌وروبه‌ر ‌ی چاو‪.‬‬

‫ به‌كاردێت بۆبه‌رز كردنه‌وه‌ی‌ برۆ‪.‬‬‫ گۆرینی‌ شێواز ‌ی پێكه‌نین به‌تایبه‌ت ‌ی له‌وكه‌سانه‌ ‌ی له‌كات ‌ی‬‫پێكه‌نین به‌شێكی‌ زۆر ‌ی پوكیان ده‌رده‌كه‌وێت‪.‬‬ ‫ هه‌رله‌روخس���ار ده‌توانرێت به‌كاربهێنرێت بۆئه‌وكه‌سانه‌ ‌ی‬‫توش ‌ی ئیفلیجی‌ روخس���اربوون‪ ،‬به‌هه‌رروداوێك یاخود جه‌ڵد‌ه‬ ‫مێشك یان زگماكی‌‪.‬‬

‫س���ەنتەری میدیکاڵ‪ :‬به‌ختیاری ـ ش���ه‌قامی‌ سه‌ره‌كی‌‬ ‫به‌رامبه‌ری‌ ساڵۆن ئه‌سته‌نبوڵ‬

‫ژماره‌ ته‌له‌فۆنی‌ ‪0533183536 - 07706581971‬‬ ‫فه‌یسبوك‪medicalclinicsuly :‬‬

‫ته‌نیا ئیدریس‪:‬‬ ‫هه‌مو گۆرانییه‌كانم چیرۆكی راسته‌قینه‌ن‬ ‫ئا‪ :‬مه‌زهه‌ر‬

‫گه‌ر خه‌ڵكی‌ زه‌وقی‌ نه‌بێت‬ ‫چۆن گۆرانی‌ بۆ بڵێم‬ ‫ئ����ه‌و وت����ی‌ "باڵونه‌كردنه‌وه‌ی‌ س����یدییه‌‬ ‫نوێیه‌كه‌م په‌یوه‌ندی‌ به‌دۆخی‌ هاواڵتیانه‌وه‌یه‌‪.‬‬ ‫م����ن گۆرانی‌ بۆ خه‌ڵكی‌ ده‌ڵێم‪ ،‬گه‌ر خه‌ڵكی‌‬ ‫زه‌وقی‌ نه‌بێت‌و دۆخی‌ دارایی‌ خراپ بێت‪ ،‬چۆن‬ ‫گۆرانی‌ بۆ بڵێم؟ یان خه‌ڵكی‌ تاقه‌تی‌ نه‌بێت‬ ‫گوێ بگرێت‪ ،‬چی‌ ب����ۆ بڵێم؟ بۆیه‌ نامه‌وێت‬ ‫ل����ه‌م دۆخ����ه‌دا گۆرانیه‌كان����م باڵوبكه‌مه‌وه‌‪.‬‬ ‫به‌پێچه‌وانه‌ی‌ ئ����ه‌و هونه‌رمه‌ندانه‌وه‌ بڕوایان‬ ‫وایه‌ به‌گۆرانی‌ ده‌توانن خ����ه‌م‌و ئازاره‌كانی‌‬ ‫خه‌ڵك����ی‌ كه‌م بكه‌نه‌وه‌‪ ،‬من بڕوام وایه‌ ئه‌وه‌‬ ‫دروست نیه‌"‪.‬‬

‫کاوڕ‬ ‫گرنگ���ی زیات���ر بەو ش���تانە بدە کە‬ ‫لە‌بەرژەوەن���دی خۆت���ن‪ ،‬ئێس���تا کاتی‬ ‫گونجاوە بۆ هەوڵدان بۆ ئەو ش���تانەی‬ ‫ماوەیەکی زۆرە پالنت بۆ دانابوو‪.‬‬

‫هونه‌رمه‌ندی‌ ش���ێوه‌كار ڕۆسته‌م ئاغاله‌‬ ‫له‌باره‌ی‌ ئه‌و شێوازه‌ له‌دانانی‌ په‌یكه‌ره‌كان‬ ‫له‌شوێنه‌گشتیه‌كان وتی‌" ته‌نها دروستكردنی‌‬ ‫كاری‌ په‌یكه‌رتاش���ی‌ گرنگ نی���ه‌‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫ش���وێنی‌ دانان���ی‌ په‌یكه‌ره‌ك���ه‌ش گرنگه‌‪.‬‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ ده‌بینرێت ئه‌و په‌یكه‌رانه‌‪ ،‬په‌یكه‌ری‌‬ ‫ساڵۆنن‪ ،‬نه‌ك په‌یكه‌ری‌ سه‌رشه‌قامه‌كان‪،‬‬ ‫چونكه‌ زۆرینه‌ی‌ په‌یكه‌ره‌كان پۆرترێتن بۆ‬ ‫فه‌رمانگه‌یه‌ك‌و بۆنه‌یه‌ك دروستكراون"‪.‬‬ ‫ئ���ه‌و هونه‌رمه‌مه‌نده‌ نمونه‌ ده‌هێنێته‌وه‌و‬ ‫ده‌ڵێ���ت "ب���ۆ نمونه‌ په‌یك���ه‌ری‌ منداڵێك‬ ‫ك���ه‌ كاری‌ پاكردن���ه‌وه‌ ده‌كات له‌ناوبازاڕ‪،‬‬ ‫له‌به‌رده‌وام ش���اره‌وانی‌ دانراوه‌‪ .‬ئه‌وه‌ كه‌ی‌‬ ‫جێگه‌ی‌ ئه‌و په‌یكه‌ره‌یه‌؟ ش���اره‌وانی‌ دژی‌‬ ‫كاركردنی مندااڵن���ه‌‪ ،‬ده‌بێت له‌جێگه‌یه‌كی‌‬ ‫ناوبازاڕ دابنرێت‪ ،‬چونكه‌ ده‌بێت ئه‌و كاره‌‬ ‫بچێت���ه‌ ناوخه‌ڵكه‌وه‌‪ .‬ئ���ه‌و منداڵه‌ له‌كوێ‌‬ ‫كارده‌كات‪ ،‬ده‌بێت له‌و ش���وێنه‌ دابنرێت‪.‬‬ ‫له‌واڵتان په‌یكه‌ر هه‌یه‌ له‌ته‌نیش���ت ده‌ریا‬ ‫یان له‌گوندێ���ك دانراوه‌‪ .‬بۆچی‌ هه‌رده‌بێت‬ ‫په‌یك���ه‌ره‌كان له‌ش���ه‌قامه‌كان دابنرێ���ن؟‬ ‫به‌هۆی‌ قه‌ره‌باڵغیه‌وه‌ ش���ه‌قامه‌كان خۆیان‬ ‫حاڵیان زۆر باش نیه‌"‪.‬‬ ‫دانان���ی‌‬ ‫ش���یوازی‌‬ ‫له‌ب���اره‌ی‌‬ ‫په‌یكه‌ره‌كانیشه‌وه‌ وتی‌ "په‌یكه‌ره‌كان چوار‬ ‫چێوه‌یه‌ك���ی‌ گه‌وره‌و به‌رزیان بۆ دروس���ت‬ ‫كراوه‌‪ .‬كاتێك هاواڵتیه‌ك ده‌یه‌وێت وێنه‌یه‌ك‬ ‫له‌گ���ه‌ڵ په‌یكه‌ره‌كه‌ بگرێت‪ ،‬به‌هۆی‌ به‌رزی‌‬ ‫په‌یكه‌ره‌كه‌وه‌ ناتوانێت‪ .‬ئه‌مه‌ له‌حاڵێكدایه‌‬ ‫ك���ه‌ په‌یكه‌ره‌كه‌ پۆرترێته‌‌و پێویس���ت به‌و‬ ‫به‌رزیه‌ ناكات‪ .‬ده‌بێت له‌و ئاس���ته‌دا بێت‬

‫هاواڵتی���ان زۆر به‌ئاس���انی‌ بتوانن له‌گه‌ڵ‬ ‫په‌یكه‌ره‌كه‌دا وێنه‌بگرن"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌"به‌پێچه‌وانه‌وه‌ ئه‌گ���ه‌ر ب���ۆ‬ ‫په‌یكه‌رێك���ی‌ پانۆرامابێ���ت له‌ش���ه‌ش‬ ‫حه‌وت فیگ���ه‌ر پێكهاتبێت‪ ،‬ئه‌وه‌ كێش���ه‌‬ ‫نی���ه‌ له‌جێگه‌یه‌كی‌ ب���ه‌رزدا بێت‪ ،‬خه‌ڵكی‌‬ ‫ده‌توانێت له‌دوره‌وه‌ش بێت وێنه‌ی‌ له‌گه‌ڵ‬ ‫بگرێت‪ .‬له‌واڵتان په‌یكه‌ر دروست ده‌كرێت‬ ‫ناوی‌ په‌یكه‌رتاش���ه‌كه‌ی‌ هه‌ر له‌سه‌ر نیه‌‪،‬‬ ‫به‌اڵم له‌واڵتی‌ ئێمه‌ ئه‌وه‌نده‌ی‌ گرنگی‌ به‌ناو‌و‬ ‫ناوبانگی‌ په‌یكه‌رتاشه‌كه‌ ده‌درێت‪ ،‬ئه‌وه‌نده‌‬ ‫گرنگ���ی‌ به‌په‌یكه‌ره‌كه‌ نادرێت‪ .‬ده‌یانه‌وێت‬ ‫په‌یكه‌رتاشه‌كه‌و سپۆنسه‌ره‌كه‌ی‌ بناسێن‪،‬‬ ‫نه‌ك په‌یكه‌ره‌كه‌"‪.‬‬ ‫له‌ب���اره‌ی‌ جی���اوازی‌ ئ���ه‌و په‌یكه‌رانه‌ی‌‬ ‫له‌ش���اره‌كانی‌ هه‌رێ���م دروس���ت ده‌كرێت‬ ‫به‌راورد به‌په‌یكه‌ره‌كان���ی‌ واڵتانی‌ ده‌ره‌وه‌‬ ‫ئه‌وه‌ ش���ی‌ وت "ئه‌وه‌ ئاس���تی‌ ئاكادیمی‌‬ ‫په‌یكه‌رتاش���ه‌كه‌یه‌ كه‌ ناتوانێت لێی‌ نزیك‬ ‫بكاته‌وه‌‪ ،‬یان ئه‌گه‌ر په‌یكه‌ری‌ كه‌س���ایه‌تی‌‬ ‫بێت‪ ،‬ئه‌وه‌ ئه‌و كه‌س���ایه‌تیه‌ له‌یه‌ك ڕوه‌وه‌‬ ‫په‌یكه‌ره‌كه‌ی‌ ده‌بینرێت‪ .‬بۆیه‌ ئه‌و قورسیه‌‬ ‫دروس���ت ده‌بێت یان ئه‌و الیه‌نه‌ی‌ ده‌بێته‌‬ ‫سپۆنس���ه‌ری‌ په‌یكه‌ره‌ك���ه‌ ب���ه‌ كه‌مترین‬ ‫ن���رخ دروس���تی‌ ده‌كات وه‌ك چیمه‌نت���ۆو‬ ‫فایب���ه‌رگاڵس ك���ه‌ م���اده‌ی زۆر خ���راپ‌و‬ ‫بازاڕی���ن‪ ،‬له‌دنی���ادا كار به‌برۆنس‌و مس‌و‬ ‫ستیل ده‌كرێت"‪.‬‬ ‫له‌باره‌ی‌ كه‌س���ایه‌تی‌ په‌یكه‌ره‌كانیشه‌وه‌‬ ‫ئه‌وه‌ش ده‌ڵێ���ت "له‌ش���اره‌كانی‌ هه‌رێمدا‬ ‫به‌تایبه‌ت س���لێمانی‌ ئ���ه‌و هه‌مو په‌یكه‌ری‌‬ ‫ش���اعیره‌ چیه‌؟!پێویس���ته‌ گرنگ���ی‌ به‌و‬ ‫هاواڵتیان���ه‌ش بدرێ���ت كاری‌ دیكه‌ی���ان‬ ‫ك���ردوه‌‪ ،‬به‌نمون���ه‌ ئه‌ندازیارێك���ی‌ كاره‌با‬ ‫له‌كات���ی‌ كاره‌كه‌یدا به‌ه���ۆی‌ كاره‌كه‌یه‌وه‌‬ ‫گیانی‌ له‌ده‌ستداوه‌‪ ،‬با په‌یكه‌رێك بۆ ئه‌وه‌‬ ‫دروست بكرێت‪ ،‬یان با وه‌زارتی‌ ڕۆشنیری‌‬ ‫بێت كارێكی‌ نمونه‌ی‌ هه‌ڵبژێرێت وه‌ك ژن‌و‬ ‫پیاوێك پێكه‌وه‌ كارێك ده‌كه‌ن‪ .‬وه‌ره‌ بڕۆ‬ ‫پاركی‌ ئازادی‌‌و باخی‌ گش���تی‌ س���ه‌یركه‌‪.‬‬ ‫ئه‌وه‌ چیه‌ ئه‌و هه‌م���و مردوانه‌! ئه‌و هه‌مو‬ ‫په‌یكه‌ره‌ ناش���رینانه‌! له‌هی���چ جێگه‌یه‌كی‌‬

‫دونیا نیه‌ ئ���اوا په‌یكه‌ر به‌ڕی���ز دابنرێت‪.‬‬ ‫نازانم ئه‌وه‌ كاری‌ شاره‌وانییه‌ یان وه‌زارتی‌‬ ‫ڕۆش���نبیری‌ ب���ه‌و ش���ێوه‌ به‌پكه‌ره‌كانیان‬ ‫ڕیزكردوه‌ به‌دوای‌ یه‌كدا؟"‪.‬‬ ‫له‌ب���اره‌ی‌ دروس���تكردی‌ ژماره‌ی���ه‌ك‬ ‫په‌یك���ه‌ری‌ ن���وێ‌ ئه‌وه‌ش���ی‌ وت "خراپی‌‬ ‫په‌یك���ه‌ره‌كان ده‌گه‌ڕێت���ه‌وه‌ ب���ۆ وه‌زارتی‌‬ ‫ڕۆش���نبیری‌و هونه‌رمه‌نده‌كه‌ كه‌ پرس به‌‬ ‫زۆرترین كه‌سی‌ شێوه‌كارو پسپۆڕ ناكات‪.‬‬ ‫وه‌زاره‌تی‌ ڕۆش���نبیرش هه‌رله‌خۆوه‌ بڕیاری‌‬ ‫دروس���تكردنی‌ په‌یكه‌ر ده‌دات‪ .‬ساڵی‌ پار‬ ‫چوار په‌یكه‌ر بۆ پیره‌مێرد دروس���تكراوه‌‪،‬‬ ‫ئیتر به‌سه‌ ده‌یانه‌وێت پیره‌مێرد به‌په‌یكه‌ر‬ ‫بناس���ێنن یان كاری‌ په‌یكه‌رتاشی‌ پڕۆژه‌ی‌‬ ‫بزن���زه‌؟ هونه‌رمه‌نده‌ك���ه‌ دێ���ت كارێكی‌‬ ‫به‌خه‌یاڵدا دێت‌و له‌گ���ه‌ڵ الیه‌نی‌ به‌رامبه‌ر‬ ‫ڕێ���ك ده‌كه‌وێت‪ ،‬ئیتر نای���ه‌ت بڵیت چی‬ ‫باشه‌و چۆن باشه‌ به‌داخه‌وه‌"‪.‬‬

‫خۆشه‌ویستی‌ بۆ خاك‌و‬ ‫واڵت له‌دایك پیرۆزتره‌‬ ‫ئه‌و باس���ی‌ ئه‌وه‌ش ده‌كات هێش���تا‬ ‫منداڵب���وه‌ دایكی‌ نه‌بینی���وه‌‪ ،‬بۆیه‌ زۆر‬ ‫تامه‌زرۆی‌ دایكیه‌تی‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم پێی وایه‌‬ ‫خۆشه‌ویس���تی‌ بۆ خاك‌و واڵت له‌دایك‬ ‫پیرۆزتره‌‪ .‬ئه‌وكاته‌ی‌ ش���اری‌ كه‌ركوك‬ ‫له‌الیه‌ن هێزه‌كان���ی‌ ده‌وڵه‌تی‌ عێراقه‌وه‌‬ ‫ده‌گیرێ���ت‪ ،‬ده‌س���ت ده‌كات به‌گریان‪.‬‬ ‫له‌ئێستاشدا بۆ كاره‌ساتی‌ شه‌ڕی‌ عه‌فرین‬ ‫ده‌گری‪ .‬هه‌ر كاتێك خه‌م‌و ئازارێك روی‬ ‫تێبكات به‌گریان ده‌ریده‌بڕێت‪.‬‬ ‫ئه‌و ده‌ڵێت "هونه‌رمه‌ند هه‌س���تێكی‌‬ ‫جی���اوازی‌ هه‌ی���ه‌ له‌خه‌ڵكان���ی‌ دیكه‌‪،‬‬ ‫چونكه‌ هونه‌رمه‌ند كڕیارو فرۆسیار نیه‌‪،‬‬ ‫بازرگان نیه‌‪ ،‬چه‌كدار نیه‌‪ ،‬به‌اڵم ره‌نگه‌‬ ‫سیاسی‌ بێت‪ .‬بۆیه‌ خاوه‌نی‌ هه‌ستێكی‌‬ ‫جیاوازه‌‪ ،‬مه‌رجیشه‌ هه‌ستێكی‌ جیاوازی‬ ‫هه‌بێت"‪.‬‬

‫ته‌نیا ئیدریس ئاماژه‌ به‌وه‌ ده‌كات‬ ‫ژماره‌یه‌ك هونه‌رمه‌ند بۆ ناو ناوبانگ‬ ‫گۆرانی‌ بۆ پێشمه‌رگه‌و عه‌فرین ده‌ڵێن‪.‬‬ ‫ئه‌و ده‌ڵێت "من گۆرانی‌ بۆ پێشمه‌رگه‌و‬ ‫عه‌فرین ناڵێم‪ ،‬چونكه‌ ئه‌وان زۆر له‌وه‌‬ ‫گه‌وره‌ترن به‌گۆرانی‌ ته‌عبیر بكرێن"‪.‬‬ ‫هونه‌رمه‌ند ته‌نیا ئیدریس كه‌ ماوه‌ی‌ چه‌ند‬ ‫س���اڵێك ده‌بێت به‌رهه‌م���ی‌ نوێی هونه‌ریی‬ ‫باڵو نه‌كردۆت���ه‌وه‌‪ ،‬به‌ئاوێن���ه‌ی رایگه‌یاند‬ ‫"ماوه‌ی‌ دو س���اڵه‌ كاری‌ سیدیه‌ نوێیه‌كه‌م‬ ‫ته‌واو بوه‌‌و ل���ه‌ده‌ گۆران���ی‌ پێكهاتوه‌ كه‌‬ ‫نۆیان ئاوازو هۆن���راوه‌ی‌ خۆمن‪ ،‬یه‌كێكیان‬ ‫ش���ێوه‌زاری‌ كرمانجیی���ه‌و به‌ش���ێوه‌زاری‌‬ ‫سۆرانی‌ وتومه‌ته‌وه‌‪ ،‬گۆرانیه‌كی‌ دیكه‌شیان‬ ‫ئ���اوازو هۆن���راوه‌ی‌ رزگار خۆش���ناوه‌ كه‌‬ ‫نامه‌وێت له‌ئێستادا باڵوی‌ بكه‌مه‌وه‌"‪.‬‬

‫‌ره‌نگاڵه‬

‫گۆرانیه‌كانم ته‌عبیر له‌بیرو‬ ‫هه‌ستی‌ خۆم ده‌كه‌ن‬ ‫ئه‌و خه‌ڵكانه‌ی‌ گۆرانیان‬ ‫وتیش���ی‌ "زۆرینه‌ی‌ گۆرانیه‌كانم له‌گه‌ڵ‬ ‫ش���ێوازی‌ ده‌نگم ده‌گونجێت‌و به‌ش���ێوازی‌ بۆ پێشمه‌رگه‌ وت بۆ ناو ناوبانگ بو‬ ‫ته‌نیا ئه‌وه‌ش���ی‌ وت ده‌مه‌وێت وه‌ك‬ ‫خ���اوو عاش���قانه‌ وتوم���ن‪ .‬زۆرینه‌ی���ان‬ ‫ته‌عبی���ر له‌بیرو هه‌س���تی‌ خ���ۆم ده‌كه‌ن‪ .‬تاكێ���ك بی���ر له‌واڵته‌ك���ه‌م بكه‌مه‌وه‌‪.‬‬ ‫هه‌ركاتێك خ���ه‌م‌و ئازارێك روم تێده‌كات‪ ،‬كوردایه‌تی‌ كاڵبۆته‌وه‌‪ .‬ئه‌و خه‌ڵكانه‌شی‌‬ ‫به‌گۆرانیه‌كانم ده‌توان���م ده‌ری ببڕم‌و ئه‌و گۆرانیان بۆ پێش���مه‌رگه‌ ده‌وت‌و ئێستا‬ ‫گۆرانی���ه‌ بڵێم‪ .‬گۆران���ی‌ (ئێواره‌هات رۆژ گۆرانی‌ ب���ۆ عه‌فرین ده‌ڵێن‪ ،‬خه‌ڵكانێك‬ ‫ئاوابو خۆشه‌ویستم بۆ نه‌هاتی‌) روداوێكی‌ بون خۆیان ده‌رده‌خس���ت‪ ،‬ده‌یانویست‬ ‫به‌س���ه‌رخۆمداهاتوه‌‪ .‬ناوبانگ په‌یدابكه‌ن‌و به‌ناوی‌ پێشمه‌رگه‌وه‌‬ ‫راس���ته‌قینه‌یه‌‬ ‫ژماره‌یه‌كی���ش له‌گۆرانیه‌كانم ئیحساس���ی‌ خۆیان بناسێنن‪ .‬من دورم له‌‌و شێوازه‌‬ ‫خه‌ڵك���ی ترن‌و باس له‌خ���ه‌م‌و ئازاره‌كانی‌ كاركردنه‌‪ ،‬پێشمه‌رگه‌و عه‌فرین زۆر له‌وه‌‬ ‫ی قه‌ره‌بو بكرێنه‌وه‌‌و‬ ‫ئ���ه‌وان ده‌ك���ه‌ن‪ ،‬هه‌موی���ان چیرۆك���ی‌ گه‌وره‌ترن به‌گۆران ‌‬ ‫ته‌عبیریان لێبكرێت"‪.‬‬ ‫راسته‌قینه‌ن من ده‌یانكه‌م به‌گۆرانی‌"‪.‬‬

‫گا‬

‫دوانه‌‬

‫تۆ بە‌ئاسانی خۆشەویستیت دەرنابڕیت‌و‬ ‫بەهۆی ئەوەی کاردانەوەی نەرێنیت نییە‬ ‫هاوڕێکانت پالنت بۆ دەگێڕن زیاتر ئاگادار لەو بارەیەوە زۆر هەس���تیاریت‪ ،‬بەاڵم بەم‬ ‫ب���ە‌و بە‌وریاییەوە مامەڵە لەگەڵ کەس���انی نزیکانە گوڕانکارییەک���ی گرنگ لە‌ژیانتدا‬ ‫روودەدات ئامادەبە‌بۆی‪.‬‬ ‫دەوروبەرت بکە‪.‬‬

‫قرژاڵ‬

‫شێر‬

‫ئەم ماوه‌یه‌ باش تێناپەڕێت‌و هەس���ت‬ ‫کۆمەڵە رووداوێک لە‌ژیانتدا روودەدەن کە‬ ‫خۆشت سەری لێدەرناکەیت‌و تەواو بێزارت بە‌خەمب���اری دەکەی���ت پێ���ت وایە ئەم‬ ‫دەکەن‪ ،‬بە‌دڵسۆزانە کارەکانت ئەنجام بدە ناخۆشیانە هەرگیز کۆتای نایەت ‪ ،‬بەاڵم‬ ‫تێدەپەڕێ���ت‌و خۆش���ی دەگەڕێت���ەوە بۆ‬ ‫تاکو ئەنجامێکی باشت دەستبکەوێت‪.‬‬ ‫ژیانت‪.‬‬

‫فه‌‌ریک‬ ‫دەتەوێت هەندێک سەرکێشی لە‌ژیانتدا‬ ‫ئەنج���ام بدەیت‌و کاتێکی گونجاوە بۆ ئەو‬ ‫کارانەی ماوەیەکی زۆرە پالنت بۆ داناوە‪،‬‬ ‫ئاگاداری ئەو کەس���انە بە‌کە پش���تگیرت‬ ‫دەکەن‪.‬‬

‫‌ره‌نگاڵه‬

‫‪rangalayawene@gmail.com‬‬

‫)‪ )615‬سێشه‌ممه ‪2018/2/27‬‬

‫‪11‬‬

‫ی بۆ ڕۆژئاوا باڵو ده‌كاته‌وه‌‬ ‫ی به‌ناو ‌‬ ‫محه‌مه‌د عه‌باس نوێرتین به‌رهه‌م ‌‬

‫كاتێك وتم ده‌چم ل ‌ه پەیامنگای هونه‌ر ‌ه جوانه‌كان‬ ‫ده‌خوێنم خێزانه‌كه‌م دژم وه‌ستانه‌وه‌‬ ‫ئا‪ :‬ئومید عومه‌ر‬ ‫هونه‌رمه‌ند محه‌مه‌د عه‌باس كه‌به‌‬ ‫گۆرانی‌ "ئاگرێكی‌ بێ‌ خۆڵه‌مێش"‬ ‫ناسیراوه‌ بۆ ئاوێنه‌ ده‌دوێت ده‌ڵێت‬ ‫" نوێترین هۆنراوه‌م بۆ عه‌فرین‬ ‫نوسیوه‌و گۆرانیه‌كی‌ نوێم به‌ناوی‌‬ ‫بۆ ڕۆژئاوا پێشكه‌شی‌ سه‌مفۆنیایی‌‬ ‫سلێمانی‌ كردوه‌و به‌م نزیكانه‌ باڵو‬ ‫ده‌بێته‌وه‌"‪.‬‬ ‫موحه‌م����ه‌د عه‌ب����اس ب����ارام‪ ،‬ئ����ه‌و‬ ‫هونه‌رمه‌ندی‌ زۆر كه‌س به‌هۆی‌ گۆران ‌‬ ‫ی‬ ‫"ئاگرێكی‌ بێ‌ خۆڵه‌مێش" ناس����یویانه‌‬ ‫میوان����ی‌ ئ����ه‌م ج����اره‌ی‌ ئاوێنه‌ی����ه‌‪،‬‬ ‫بنه‌ماڵه‌ك����ه‌ی‌ دانیش����توی‌ گه‌ره‌ك����ی‌‬ ‫سابونكه‌رانی‌ شاری‌ سلێمانین‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئه‌و له‌مانگی‌ ‪10‬ی‌ ساڵی‌ ‪ 1952‬له‌ته‌په‌ی‌‬ ‫مه‌ال عه‌بدواڵ له‌گه‌ره‌كی‌ ئازادی‌ شاری‌‬ ‫كه‌ركوك له‌دای����ك بوه‌‪ .‬ئه‌و وتی‌ "من‬ ‫ه����ه‌ر له‌مناڵیمه‌وه‌ گۆرانی‌‌و مۆس����یقا‬ ‫تێك����ه‌ڵ ب����ه‌ رۆحم ب����وه‌‪ ،‬ناتوانم بێ‌‬ ‫مۆسیق بژیم‪ ،‬هه‌ر ئه‌م خۆشه‌ویستیه‌م‬ ‫ب����ۆ هونه‌ر هانده‌رم بو كه‌ په‌یمانگه‌ی‌‬ ‫هونه‌ره‌ جوان����ه‌كان هه‌ڵبژێرم‪ ،‬كاتێك‬ ‫وت����م ده‌چم ل����ه‌ په‌یمان����گای‌ هونه‌ره‌‬ ‫جوانه‌كان ده‌خوێن����م خێزانه‌كه‌م دژم‬ ‫وه‌س����تانه‌وه‌ چونكه‌ ئه‌و كاته‌ گۆرانی‌‬ ‫وتن عه‌یبه‌ بو‪ ،‬وتیان ده‌بێت به‌شێكی‌‬ ‫ت����ر هه‌ڵبژێرم‪ ،‬پێش����نیازیان بۆكردم‬ ‫بچمه‌ سناعه‌‪ ،‬منیش بۆ ئه‌وه‌ی‌ ئه‌وان‬ ‫رازی‌ بكه‌م وتم باشه‌‪ ،‬به‌اڵم له‌راستیدا‬ ‫م����ن هه‌ر به‌نهێنی‌ چوم����ه‌ په‌یمانگای‌‬ ‫هونه‌ره‌جوانه‌كان‌و دوای‌ چوار س����اڵ‬ ‫الی‌ خێزانه‌كه‌م ئاشكرابوم‪ ،‬به‌اڵم ئه‌و‬ ‫كاته‌ یه‌ك س����اڵم مابو بۆیه‌ رازی‌ بون‬ ‫به‌درێژه‌دان به‌ خوێندنه‌كه‌م"‪.‬‬ ‫ئاماژه‌ به‌وه‌شده‌كات له‌ ‪1973-11-15‬‬ ‫یه‌ك����ه‌م گۆرانی‌ خۆی‌ به‌ناوی‌ "هه‌رمن‬

‫ره‌نجه‌رۆم" بۆ ئێزگ����ه‌ تۆمار كردوه‌‪،‬‬ ‫ئاشكراشیده‌كات له‌سااڵنی‌ هه‌فتاكان‬ ‫هه‌ری����ه‌ك ل����ه‌ گۆرانیه‌كانی‌ "س����وره‌‬ ‫گول‪ ،‬كه‌ به‌ش����ێكی‌ هۆنراوه‌ی‌ حسن‬ ‫عه‌لی‌ به‌گه‌‌و ئه‌وی‌ تری‌ خۆی‌ ته‌واوی‌‬ ‫كردوه‌‪ ،‬نیگای‌ ئاوات‪ ،‬به‌ختی‌ من وابو‪،‬‬ ‫كیژی‌ كوردس����تان‪ ،‬سروشت‌و جوانی‌‪،‬‬ ‫یاری‌ چاوشین‪ ،‬سه‌یرانی‌ كوردستان‪،‬‬ ‫ئاگرێكی‌ بێ‌ خۆڵه‌مێش"‪.‬‬ ‫له‌س����ه‌ره‌تای‌ س����ااڵنی‌ هه‌ش����تاكان‪،‬‬ ‫كوردس����تان به‌جێده‌هێڵێت ئه‌و وت ‌‬ ‫ی‬ ‫"به‌ه����ۆی‌ ئ����ه‌وه‌ی‌ من له‌س����ه‌ربازی‌‬ ‫هه‌ڵهات����م له‌الیه‌ن حزبی‌ به‌عس����ه‌وه‌‬ ‫فه‌رمان����ی‌ له‌س����ێداره‌دانم بۆ ده‌رچو‪،‬‬ ‫ئیتر له‌دوای‌ ئه‌و فه‌رمانه‌وه‌ نه‌متوانی‌‬ ‫بمێنمه‌وه‌‪ ،‬به‌مه‌به‌س����تی‌ خۆشاردنه‌وه‌‬ ‫چومه‌ شاری‌ سلێمانی‌‪ ،‬به‌اڵم مه‌خابن‬ ‫هه‌ر خه‌ڵكی‌ ش����اره‌كه‌ هه‌واڵیاندا به‌‬ ‫به‌عس����یه‌كان كه‌ من له‌سلێمانی‌ خۆم‬ ‫ش����اردوه‌ته‌وه‌‪ ،‬ئیتر هی����چ رێگه‌یه‌كی‌‬ ‫ترم نه‌م����ا‌و چوم����ه‌ ده‌ره‌وه‌ی‌ واڵت‪،‬‬ ‫سه‌ره‌تا چومه‌ ئیتاڵیا دواتر له‌ شاری‌‬ ‫"ئه‌ده‌مبره‌"ی‌ پایته‌ختی‌ سكۆتله‌ندا له‌‬ ‫باكوری‌ به‌ریتانیا گیرسامه‌وه‌"‪.‬‬ ‫ئ����ه‌و هونه‌رمه‌نده‌ له‌ده‌ره‌وه‌ی‌ واڵتیش‬ ‫به‌ش����ێوه‌یه‌كی‌ خۆبه‌خشانه‌ به‌شداری‌‬ ‫له‌چه‌ندین ڤیستڤاڵ‌و چاالكی‌ هونه‌ری‌‬ ‫نیش����تمانی‌‌و كۆكردن����ه‌وه‌ی‌ هاوكاری‌‬ ‫كردوه‌‪ ،‬باس له‌وه‌ش ده‌كات جانتایه‌ك‬ ‫پاره‌ كه‌ بۆ هاوكاری‌ هه‌ڵه‌بجه‌ كۆیان‬ ‫كردبوه‌وه‌ دیارنه‌ماوه‌‪ ،‬ئه‌و وتی‌"ساڵی‌ دوای‌ ته‌واوبونی‌ كۆنسێرته‌كه‌ مقۆمقۆ‬ ‫‪ 1988‬ل����ه‌دوای‌ كیمیابارانكردن����ی‌ دروست بو وتیان وه‌اڵ جانتای‌ پاره‌كه‌‬ ‫شاره‌كه‌‪ ،‬كۆنس����ێرتێكمان سازكرد بۆ دزراوه‌‌و دیار نه‌ماوه‌"‪.‬‬ ‫هاوكاریكردن����ی‌ خه‌ڵكی‌ هه‌ڵبجه‌‌و ئه‌و‬ ‫بریندارانه‌ی‌ ئاواره‌ بوبون‪ ،‬كۆنسێرته‌كه‌ هونه‌رمه‌ند موحه‌م����ه‌د عه‌باس بارام‪،‬‬ ‫زۆر س����ه‌ركه‌وتو بو زیاتر له‌ ‪ 5‬هه‌زار جگه‌ له‌گۆران����ی‌ ئاره‌زوی‌ نوس����ینی‌‬ ‫كه‌س ئاماده‌بون بلیتی‌ كۆنس����ێرته‌كه‌ هۆن����راوه‌ی‌ هه‌یه‌‌و چه‌ند هۆنراوه‌یه‌كی‌‬ ‫نرخ����ی‌ ‪ 10‬پاوه‌ن ت����ا ‪ 15‬پاوه‌ن بو‪ ،‬ب����ۆ گۆرانیه‌كان����ی‌ دان����اوه‌‌و چه‌ندین‬

‫هۆنراوه‌شی‌ بۆ كوردستان‌و كه‌ركوك‌و‬ ‫رۆژئ����اوا‌و عه‌فری����ن نوس����یوه‌‪ .‬ئه‌م‬ ‫هونه‌رمه‌ن����ده‌ به‌ه����ۆی‌ به‌رێكردن����ی‌‬ ‫ته‌مه‌نی منداڵی‌ له‌كه‌ركوك عه‌شقێكی‌‬ ‫گه‌وره‌ی‌ ب����ۆ ئه‌و ش����اره‌ هه‌یه‌‪ ،‬ئه‌و‬ ‫وت����ی‌ "به‌داخ����ه‌وه‌ بۆ له‌ده‌س����تدانی‌‬ ‫كه‌ركوك به‌داخه‌وه‌ بۆ ئه‌و خیانه‌ته‌ی‌‬ ‫له‌كه‌رك����وك ك����را"‪ ،‬له‌ب����اره‌ی‌ دۆخی‌‬

‫هه‌رێم����ی‌ كوردستانیش����ه‌وه‌ ره‌خنه‌ی‌‬ ‫توند له‌س����ه‌رجه‌م الیه‌نه‌ سیاسیه‌كان‬ ‫ده‌گرێ����ت ب����ه‌وه‌ی‌ ه����ۆكاری‌ ئ����ه‌و‬ ‫نه‌هامه‌تیه‌كانن‪.‬‬ ‫له‌باره‌ی‌ ئ����ه‌و پرس����یاره‌ی‌ له‌گۆران ‌‬ ‫ی‬ ‫"توره‌مه‌به‌"مه‌به‌س����تت چی وش����ه‌ی‌‬ ‫ناوی‌ خواش����م پێناوترێ����ت؟ ئه‌و وتی‌‬

‫"ئه‌وه‌ حاڵه‌تێكی‌ مه‌زاجیه‌‪ ،‬نیشانه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫تین بۆهاتنێكی‌ هێج����گار زۆره‌ ئه‌وه‌‬ ‫كف����ر نی����ه‌‪ ،‬ب����ا ئ����ه‌وه‌ش بزانن من‬ ‫كه‌سێكی‌ باوه‌ردارم به‌ ئاینی‌ ئیسالم‬ ‫باوه‌رداریه‌ك����ه‌ی‌ من به‌ریش‌و ش����تی‌‬ ‫تر نی����ه‌‪ ،‬به‌ڵكو به‌ عه‌قل‌و زانس����ته‌‬ ‫من‌و هاوس����ه‌ره‌كه‌م ئێس����تا حه‌جمان‬ ‫كردوه‌"‪.‬‬

‫چه‌ند سمۆره‌یه‌ك بازاڕی‌ فۆتۆگرافه‌رێك گه‌رم ده‌كه‌ن‬ ‫ئا‪ :‬مه‌زهه‌ر‬ ‫له‌شه‌قامی‌ كاك ئه‌حمه‌دی‌ شێخ‬ ‫دوكانێكی‌ فۆتۆگرافه‌ر به‌به‌خێوكردن ‌ی‬ ‫سمۆره‌ ده‌ناسرێته‌وه‌ رۆژانه‌ چه‌ندین‬ ‫هاواڵتی‌ به‌هۆی‌ بینینی‌ سمۆره‌كان دێنه‌‬ ‫ئه‌و دوكانه‌و وێنه‌ ده‌گرن‪.‬‬ ‫س���ێ‌ س���اڵ پێ���ش ئێس���تا خاوه‌نی‌‬ ‫فۆتۆگراف���ه‌ری‌ گۆڤه‌ن���د له‌الی���ه‌ن‬ ‫هاوڕێیه‌كیه‌وه‌ س���مۆره‌یه‌كی‌ به‌دیاری‌ بۆ‬ ‫دێت‪ ،‬ئه‌وی���ش هه‌رچۆنێك بێت به‌خێوی‌‬ ‫ده‌كات‌و وه‌ك خ���ۆی‌ ده‌ڵێت "س���ه‌ره‌تا‬ ‫نه‌مزان���ی‌ وه‌ها زو هۆگ���رم ده‌بێت‌و ماڵی‌‬ ‫ده‌بێت‪ .‬هه‌ربۆیه‌ ئ���اره‌زوی به‌خێوكردنم‬ ‫نه‌ده‌كرد‪ ،‬به‌اڵم ئێستا به‌پێچه‌وانه‌وه‌ به‌بێ‌‬ ‫به‌خێوكردنی‌ سمۆره‌ ئیداره‌ناكه‌م‪ .‬له‌گه‌ڵ‬ ‫س���مۆره‌كاندا وه‌ك هاوڕێم���ان لێهاتوه‌‪،‬‬ ‫ئێستا شه‌ش سمۆره‌م هه‌یه‌"‪.‬‬ ‫ڕۆژانه‌ هه‌رچی‌ به‌و ش���ه‌قامه‌دا ده‌ڕوات‬ ‫ب���ۆ چه‌ن���د خوله‌كێكش بێ���ت‪ ،‬جوانیی‬ ‫س���مۆره‌كان كه‌ له‌ب���ه‌رده‌م دوكانه‌كه‌دا‌و‬ ‫له‌دو قه‌فه‌س���ی گ���ه‌وره‌دا هه‌ڵبه‌ز‌و داه‌بز‬ ‫ده‌كه‌ن‪ ،‬س���ه‌رنجی‌ راده‌كێش���ێ‪ .‬كاتێك‬ ‫كه‌س���ێك لێیان نزی���ك ده‌بێته‌وه‌ خۆیان‬ ‫به‌قه‌فه‌زه‌كه‌دا هه‌ڵده‌واس���ن‪ ،‬ده‌یانه‌وێت‬ ‫ی���اری‌ له‌گ���ه‌ڵ بك���ه‌ن‌و له‌قه‌فه‌زه‌ك���ه‌‬ ‫بێنه‌ده‌ره‌وه‌‪ .‬رۆژانه‌ خاوه‌نی‌ س���مۆره‌كان‬

‫ته‌‌رازو‬ ‫تۆ هەمیش���ە بەرەنگاری ئەو کەس���انە‬ ‫دەبیتەوە کە رێگ���ری کارەکانت دەکەن‪،‬‬ ‫زۆج���ار هەوڵدەدرێت شکس���تت پێبهێنن‬ ‫بەاڵم تۆ بەردەوام بە‌و دڵنیابە‌سەرکەوتوو‬ ‫دەبیت‪.‬‬

‫چه‌ند جارێ���ك له‌دوكانه‌گ���ه‌دا به‌ره‌اڵیان‬ ‫ده‌كات ت���ا خزمه‌تی���ان ب���كات‌و چه‌ن���د‬ ‫خوله‌كێك یاری‌ بكه‌ن‌و بێن‌و بچن‪.‬‬ ‫له‌ش���ه‌قامی‌ كاك ئه‌حم���ه‌دی‌ ش���ێخ‬ ‫ژماره‌ی���ه‌ك فۆتۆگراف���ه‌ری‌ لێی���ه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫دوكانی‌ هیچكامیان به‌شێوه‌ی‌ ئه‌و دوكانه‌ی‌‬ ‫س���مۆره‌كان به‌خێو ده‌كات خه‌ڵكی‌ روی‬

‫دوپشک‬ ‫کۆمەڵێک هەس���تی خۆسەویستیت بۆ‬ ‫کەس���ێک الدروست دەبێت‪ ،‬دڵنیا بەرەوە‬ ‫لە‌ڕاس���تی هەس���تەکانت تۆ کەس���ێکی‬ ‫هەستیاری‌و ئاگادار بە‌ئازارت نەدا‪.‬‬

‫تێناكات‪ .‬به‌وته‌ی‌ ئه‌و خه‌ڵكانه‌ی‌ دێنه‌ ئه‌و‬ ‫دوكانه‌ رۆژانه‌ بیری‌ س���مۆره‌كان ده‌كه‌ن‌و‬ ‫به‌هۆی ئه‌وانه‌وه‌ دوكانه‌كه‌ ده‌ناس���نه‌وه‌‪.‬‬ ‫هه‌ركاتێ���ك پێویس���تیان بە‌وێنه‌گرت���ن‬ ‫ی���ان فۆتۆكپی هه‌بێ���ت ده‌یانه‌وێت بێنه‌‬ ‫ئ���ه‌و دوكانه‌و ل���ه‌وێ كاره‌كانیان ئه‌نجام‬ ‫بده‌ن‪ .‬س���مۆره‌كان به‌شێوه‌یه‌ك سه‌رنجی‌‬

‫که‌‌وان‬ ‫کاتێکی خۆش لەگەڵ هاوڕێ‌و کەس���ە‬ ‫نزیکەکانت بەس���ەر دەبەی���ت‪ ،‬بڕوایەکی‬ ‫زۆری���ان بە‌تواناکانی تۆ هەیە‌و هەمیش���ە‬ ‫چاوەڕێی سەرکەوتنەکانتن‪.‬‬

‫راكێش���اون‪ ،‬ژماره‌یه‌ك ل���ه‌و هاواڵتیانه‌ی‌‬ ‫دێنه‌ دوكانه‌كه‌ داوا له‌خاوه‌نه‌كه‌ی ده‌كه‌ن‬ ‫ئه‌گه‌ر سمۆره‌ی‌ ماڵی‌ ده‌ست كه‌وت بۆیان‬ ‫بكڕێت‪.‬‬ ‫زۆر چیرۆك‌و ش���یعر له‌س���ه‌ر سمۆره‌‬ ‫وتراوه‌‌و به‌منداڵ‌و گه‌وره‌و بچوكه‌وه‌ سمۆره‌‬ ‫ده‌ناسن‪ .‬له‌كۆندا س���مۆره‌ له‌شاخه‌كانی‌‬

‫گیسک‬ ‫ئاگادار بە‌ئازاری کەسانی دەوروبەرت‬ ‫مەدە ئەو کاتەی هەس���ت دەکەیت ئەوان‬ ‫کاردانەوەیان نابێت‪ ،‬کارەکانت بە‌باش���ی‬ ‫ئەنجام ب���دە‌و دووربک���ەوەرەوە لە‌ژیانی‬ ‫کەسانی دیکە‪.‬‬

‫كوردستان نزیك له‌گونده‌كان ده‌ژیا‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئێستا به‌هۆی‌ خۆشه‌ویستی‌ مرۆڤ بۆ ئه‌م‬ ‫گیانداره‌ هاواڵتیان له‌ماڵ‌و دوكانی‌ شاردا‬ ‫به‌خێویان ده‌كه‌ن‪.‬س���مۆره‌ به‌وه‌ ناسراوه‌‬ ‫حه‌زێكی‌ زۆری‌ بۆ خواردنی‌ به‌ڕوو هه‌یه‌‪.‬‬ ‫وه‌ك خاوه‌نی‌ س���مۆره‌كانیش باس���ی‌‬ ‫ده‌كات ل���ه‌وه‌رزی‌ ب���ه‌ڕوودا‪ ،‬به‌ڕوویه‌كی‌‬

‫سه‌‌تڵ‬ ‫کارەکان���ت ب���اش ناب���ن‌و هەوڵب���دە‬ ‫پالنەکانت کەمێ���ک دوابخەیت‌و ئاگاداری‬ ‫گفتوگۆکردن بە‌لەگەڵ دەوروەبەرەکەت‌و‬ ‫زیاتر گرنگی بە‌تەندروستیت بە‪.‬‬

‫زۆر ب���ۆ س���مۆره‌كان عه‌م���ار ده‌كات‌و‬ ‫له‌س���اردكه‌ره‌وه‌دا بۆی���ان هه‌ڵده‌گرێت‪.‬‬ ‫له‌س���اردكه‌ره‌وه‌كه‌‬ ‫هه‌ركاتێ���ك‬ ‫ده‌ریده‌هێنێ���ت‌و ده‌یدات���ه‌ س���مۆره‌كان‪،‬‬ ‫واده‌زان���ن ئێس���تا له‌داره‌ك���ه‌ كه‌وتۆته‌‬ ‫خواره‌وه‌‌و باش ده‌یخۆن‪.‬‬ ‫س���مۆره‌كان ته‌نه���ا ب���ازاڕی‌‬ ‫فۆتۆگرافه‌ره‌كه‌یان گه‌رم نه‌كردوه‌‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫مندااڵنی‌ ئه‌و گوزه‌ره‌ش فێربون به‌تایبه‌ت‬ ‫له‌وبه‌ری‌ شه‌قامه‌كه‌وه‌ ده‌په‌ڕنه‌وه‌ بۆ ئه‌م‬ ‫به‌ر تا س���مۆره‌كان ببین‌و یاریان له‌گه‌ڵ‬ ‫بك���ه‌ن‪ .‬به‌جۆرێك منداڵ هه‌ی���ه‌ ناڕوات‬ ‫چه‌ند جارێك داوا ده‌كات‌و ده‌پاڕێته‌وه‌ تا‬ ‫سمۆره‌یه‌كی‌ بده‌نێ‌‪ ،‬پرسیاری‌ نرخه‌كه‌ی‌‬ ‫ده‌كات‌و ده‌پرسێت ئه‌وه‌ له‌كوێوی‌ هه‌یه‌؟‬ ‫دای���ك‌و باوكی‌ له‌گه‌ڵ خ���ۆی‌ ده‌هێنێت‌و‬ ‫ده‌پارێته‌وه‌ تا سمۆره‌ی بۆ بكڕن‪.‬‬ ‫به‌وت���ه‌ی‌ خاوه‌نی‌ س���مۆره‌كان چه‌ند‬ ‫جارێ���ك پ���اره‌ی‌ باش���یان داوه‌ت���ێ‌ تا‬ ‫سمۆره‌كانی‌ بفرۆش���ێت‪ ،‬به‌اڵم ئه‌و ره‌تی‌‬ ‫كردۆته‌وه‌‪ .‬ئێستا له‌دوكانه‌كه‌یدا خه‌ریكی‌‬ ‫به‌خێوكردنی‌ چه‌ند بێچوه‌ س���مۆره‌یه‌ك‌و‬ ‫دایكیان���ه‌‪ ،‬چونكه‌ بە‌وته‌ی‌ ئه‌و س���مۆره‌‬ ‫ده‌بێت له‌منداڵیه‌وه‌ گه‌وره‌ بكرێت ئه‌وسا‬ ‫ماڵی‌ ده‌بێ���ت‪ ،‬ئه‌م���ه‌ش كاتێكی زۆری‬ ‫پێده‌چێ���ت‪ .‬بۆی���ه‌ خاوه‌ن���ی دوكانه‌كه‌‬ ‫به‌جۆرێ���ك هۆگریان بوه‌‪ ،‬ك���ه‌ نایه‌وێت‬ ‫سمۆره‌كانی‌ بفرۆشێت‪.‬‬

‫نه‌‌هه‌‌نگ‬ ‫دۆخی‌ دارایت باش���نابێت‌و پێویستت‬ ‫به‌وه‌ی ‌ه تۆزێك به‌خودا بچیته‌وه‌ بۆئه‌وه‌ ‌ی‬ ‫گێشه‌كانت كه‌ڵه‌ك ‌ه نه‌بێت‌و چاره‌سه‌رت‬ ‫بۆنه‌كرێت‪.‬‬

‫‪12‬‬

‫)‪ )615‬سێشه‌ممه ‪2018/2/27‬‬

‫‪birura. awene@gmail. com‬‬

‫ئاینده‌ی سیاسی رۆژئاوای كوردستان‬ ‫له‌پاراستنی پێگه‌‌و ده‌سه‌اڵتی خۆیان‪.‬‬ ‫محەمەد ئەحمەد *‬ ‫ب���ە‌دوور ده‌زانرێت هێزه‌ توندڕه‌وه‌كانی‬ ‫وه‌ك فتح ش���ام‌و ده‌وڵه‌تی ئیس�ل�امی‬ ‫ش���وێنێكیان له‌ئاینده‌ی سیاس���ی ئه‌و‬ ‫دۆزی كورد له‌ڕۆژئاوای كوردس���تان واڵت���ه‌دا هه‌بێ���ت‪ ،‬ئه‌وی���ش به‌ه���ۆی‬ ‫له‌دوای شۆرشه‌كانی به‌هاری عه‌ره‌بی‌و تێوه‌گالن له‌كرده‌ی تیرۆریستی‌و نه‌بونی‬ ‫دروس���تبونی ئاڵۆزی سیاسی له‌سوریا پاڵپشتی راس���ته‌خۆی هێزه‌ هه‌رێمی‌و‬ ‫له‌س���اڵی (‪ )2011‬به‌ره‌وپێش���چونێكی س���ه‌روو هه‌رێمیی���ه‌كان‪ .‬وه‌ك رون���ه‌‬ ‫به‌رچ���اوی به‌خۆیه‌وه‌ بین���ی‪ .‬الوازی یه‌كێك له‌هێزه‌ دی���ار‌و كاریگه‌ره‌كانی‬ ‫حكومه‌تی سوری‌و ده‌ستبه‌سه‌رگرتنی سه‌ر ش���انۆی سیاسی س���وریا هێزه‌‬ ‫به‌ش���ێكی به‌رچاوی ئه‌و واڵته‌ له‌الیه‌ن كوردییه‌كان���ن‪ .‬له‌ئاس���تی ناوخ���ۆدا‬ ‫گروپه‌ تیرۆریس���تییه‌كانه‌وه‌ سووپای په‌یه‌ده‌ توانیویه‌ت���ی خۆی رێكبخات‌و‬ ‫س���وریای ناچاركرد بۆ به‌رگری كردن یه‌كڕیزییه‌كی نیش���تمانی‪ ،‬سیاس���ی‪،‬‬ ‫له‌پایته‌خت‌و به‌ش���ی باشور‌و رۆژئاوای ئیداری‌و سه‌ربازی به‌دیبهێنێت‪ ،‬له‌گه‌ڵ‬ ‫ئه‌و واڵته‌ هێزه‌كانی خۆی كۆبكاته‌وه‌‌و ئه‌وه‌ش���دا خۆی بپارێزێت له‌پێكدادان‬ ‫له‌ناوچ���ه‌ كوردیی���ه‌كان پاشه‌كش���ێ له‌گ���ه‌ڵ حكومه‌تی ناوه‌ندی س���وریا‪.‬‬ ‫بكات‪ .‬پاشه‌كش���ه‌ی سووپای سوریا‌و له‌ئاس���تی ده‌ره‌كیش���دا توانیویه‌ت���ی‬ ‫دروستبونی بۆشایی سیاسی‪ ،‬ئه‌منی‌و په‌یوه‌ندییه‌ك���ی باش له‌گ���ه‌ڵ واڵتانی‬ ‫ئی���داری ده‌رفه‌تێك���ی له‌ب���ار بوو بۆ رۆژئاوای���ی به‌تایب���ه‌ت له‌گ���ه‌ڵ واڵته‌‬ ‫پارتی یه‌كێتی دیموكراتی (په‌یه‌ده‌)‌و یه‌كگرتوەكانی ئه‌مریكا دروست بكات‪.‬‬ ‫باڵی چه‌كداری ئه‌و پارته‌ یه‌كینه‌كانی له‌ئێستادا تاقه‌ كارتی ئه‌مریكا له‌سوریا‬ ‫پاراس���تنی گه‌ل (یه‌په‌گ���ه‌) تاوه‌كو كورده‌‪ ،‬كه‌ ده‌توانێت له‌كاتی پێویستدا‬ ‫ئه‌و بۆش���اییه‌ پڕبكه‌نه‌وه‌‪ .‬دوابه‌دوای بە‌مه‌به‌س���تی گۆڕانكاریی سیاسی له‌و‬ ‫بااڵده‌ستی په‌یه‌ده‌‌و به‌ده‌سته‌وه‌گرتنی واڵته‌ به‌كاریبهێنێت‌و هاوس���ه‌نگی هێز‬ ‫ده‌س���ه‌اڵتی ناوچ���ه‌ كوردیی���ه‌كان‪ ،‬دابڕێژێته‌وه‌‪.‬‬ ‫وه‌ك رون���ه‌‪ ،‬واڵت���ه‌ یه‌كگرتوەكانی‬ ‫جۆره‌ ئیداره‌یه‌كی تایب���ه‌ت پێكهێنرا‬ ‫ب���ۆ به‌ڕیوه‌بردن���ی ناوچه‌كان���ی ژێر ئه‌مریكا تاقه‌ هێزی ده‌ره‌كی‌و داڕێژه‌ری‬ ‫ده‌س���ه‌اڵتیان‌و‪ ،‬هه‌روه‌ها پاراستنیان وێنه‌ی ئاینده‌ی سیاسی نیه‌ له‌سوریادا‪،‬‬ ‫له‌ه���ه‌ر ئه‌گه‌رێك���ی په‌الم���ار‌و زیان به‌ڵك���و له‌پاڵ ئ���ه‌ودا كۆمه‌ڵێك هێزی‬ ‫گه‌یاندن به‌و دیفاكتۆیه‌ی كه‌ دروس���ت كاریگه‌ری هه‌رێمی‌و س���ه‌روو هه‌رێمی‬ ‫ببو‪ .‬ماوه‌یه‌ك���ی زۆری نه‌برد كه‌ هێزه‌ وه‌ك توركیا‪ ،‬ئێران‌و روس���یا هه‌ن‪ ،‬كه‌‬ ‫ئۆپۆزس���یۆنه‌ توندڕه‌وكان رووبه‌ڕووی به‌شێوه‌یه‌كی كرداری له‌واڵته‌دا بونیان‬ ‫هێزه‌ كوردییه‌كان بونه‌وه‌ بە‌مه‌به‌ستی هه‌یه‌‪ .‬هه‌ریه‌ك له‌و ده‌وڵه‌تانه‌ پاڵپشتی‬ ‫ده‌ستبه‌س���ه‌رداگرتنی ئ���ه‌و ناوچانه‌ی له‌هێزێكی ناوخۆیی دیاریكراو ده‌كه‌ن‌و‪،‬‬ ‫كه‌ له‌ژێر ده‌س���ه‌اڵتیاندا بون‪ ،‬چونكه‌ له‌ئاینده‌شدا به‌پێی سه‌نگ‌و قورساییان‬ ‫گرنگییه‌ك���ی س���تراتیژیان هه‌ب���وو‌و رۆڵ ده‌گێ���ڕن له‌چاره‌س���ه‌رییه‌كان‌و‬ ‫ده‌رگه‌یه‌كی س���ه‌ره‌كی گرێدانیان بوو كێش���انه‌وه‌ی نه‌خش���ه‌ی سیاسی ئه‌و‬ ‫واڵته‌‪ .‬روسیا وه‌ك چۆن په‌یوه‌ندییه‌كانی‬ ‫بە‌دنیایی ده‌ره‌وه‌‪.‬‬ ‫پێكدادان���ی یه‌په‌گ���ه‌‌و هێ���زه‌ له‌گ���ه‌ڵ واڵتانی وه‌ك ئێ���ران‌و توركیا‬ ‫ئۆپۆزسیۆنه‌ توندڕه‌وه‌كانی وه‌ك به‌ره‌ی به‌جۆرێك ئاراسته‌ ده‌كات كه‌ خزمه‌ت‬ ‫نوسره‌‌و رێكخراوی ده‌وڵه‌تی ئیسالمی بە‌ئامانجه‌ ده‌ره‌كیی���ه‌كان‌و الوازكردنی‬ ‫له‌ماوه‌ی س���اڵی (‪‌)2013‬و دواتر‪ ،‬بوە پیگ���ه‌ی هه‌رێمی‌و جیهان���ی ئه‌مریكا‬ ‫هۆی ئ���ه‌وه‌ی ئه‌و هێ���زه‌ ئه‌زمونێكی بكات‪ ،‬به‌هه‌مان شێوه‌ش مامه‌ڵه‌ له‌گه‌ڵ‬ ‫گ���ه‌وره‌‌و گرن���گ له‌ش���ه‌ڕكردن دژی كه‌یس���ی ك���ورد‌و هێ���زه‌ كوردییه‌كان‬ ‫هێزه‌ نه‌یاره‌ توندڕه‌وه‌كان وه‌ربگرێت‪ .‬ده‌كات‪ ،‬چی له‌ئێس���تا یان له‌ئاینده‌دا‪.‬‬ ‫په‌الماردان���ی ش���اری كۆبان���ی‌و ئه‌و بۆ روس���یا هه‌موو هێزه‌ هه‌رێمییه‌كان‬ ‫به‌رگرییه‌ ئه‌فس���انه‌ییه‌ كه‌ شه‌ڕڤانان ئام���رازن بە‌ئامانج���ی داڕش���تنه‌وه‌ی‬ ‫بۆ پارێزگاریكردن له‌شاره‌كه‌ تۆماریان هاوس���ه‌نگی هێز له‌ناوچه‌كه‌‌و جیهاندا‪.‬‬ ‫كرد رێگه‌ی خۆشكرد بۆ نزیكبونه‌وه‌ی ده‌توانرێت له‌په‌یوه‌ندییه‌كانی ئه‌مریكا‬ ‫پارت���ی یه‌كێتی دیموك���رات‌و واڵتانی له‌گه‌ڵ په‌ی���ه‌ده‌ تێبینی ئه‌وه‌ بكرێت‪،‬‬ ‫هاوپه‌یمان���ی دژ بە‌ڕێكخراوه‌ك���ه‌‪ ،‬كه‌ كه‌ ئه‌مریكا له‌هه‌وڵی چاره‌س���ه‌رییه‌كی‬ ‫ب���ۆ‬ ‫چه‌ندین ده‌س���تكه‌وتی گرنگی بۆ كورد سیاسی‪-‬دیپلۆماس���ییه‌‬ ‫هه‌بو‪ .‬له‌ئێستادا واڵته‌ یه‌كگرتوەكانی چاره‌سه‌ركردنی پرسی كورد‪ ،‬هه‌روه‌ها‬ ‫ئه‌مری���كا هێزه‌كان���ی (‪‌)YPG‬و كار بۆ دامه‌زراندنی قه‌واره‌یه‌كی كوردی‬ ‫یه‌كینه‌كانی پاراس���تنی ژنان (‪ )YPJ‬ده‌كات له‌چوارچێ���وه‌ی س���وریایه‌كی‬ ‫بە‌هێ���زی زه‌مین���ی هاوپه‌یمانی خۆی‬ ‫ده‌ناس���ێنێت‌و‪ ،‬له‌ڕێگ���ه‌ی پاڵپش���تی‬ ‫هێرشی ئاسمانی‪ ،‬مه‌ش���ق‌و راهێنان‪،‬‬ ‫یارمه‌ت���ی لۆجیس���تی‪ ،‬پێدانی چه‌ك‌و‬ ‫كه‌ره‌س���ته‌ی جه‌نگییه‌وه‌ یارمه‌تی ئه‌و‬ ‫هێزانه‌ ده‌دات‪ ،‬كه‌ بە‌شێوه‌یه‌كی كرداری‬ ‫شه‌ڕی چه‌كدارانی رێكخراوه‌كه‌ ده‌كه‌ن‬ ‫له‌سه‌ر زه‌وی‪ .‬له‌دوای به‌ره‌و پێشچونی‬ ‫په‌یوه‌ندییه‌كانی ه���ه‌ردووال (‪)PYD‬‬ ‫ده‌ستپێش���خه‌ری ك���رد له‌پێكهێنانی‬ ‫ئه‌نجومه‌ن���ی س���وریای دیموك���رات‪،‬‬ ‫كه‌ له‌ئێس���تادا باڵه‌ له‌ش���كرییه‌كه‌ی‬ ‫ئ���ه‌م ئه‌نجومه‌نه‌ به‌ن���اوی هێزه‌كانی‬ ‫س���وریایی دیموكرات‪ ،‬یه‌كێكه‌ له‌هێزه‌‬ ‫كاریگه‌ره‌كان���ی گۆڕه‌پانی سیاس���ی_‬ ‫س���ه‌ربازی س���وریا‌و‪ ،‬هاوپه‌یمانێك���ی‬ ‫س���ه‌ره‌كی واڵت���ه‌ یه‌كگرتوەكان���ی‬ ‫ئه‌مریكایه‌‪ .‬ئه‌م هێزه‌ سه‌ركه‌وتوو بوو‬ ‫له‌ئازادكردنه‌وه‌ی چه‌ندین ناوچه‌ی گرنگ‌‬ ‫كه‌ پێشتر له‌الیه‌ن رێكخراوی ده‌وڵه‌تی‬ ‫ئیسالمییه‌وه‌‌ ده‌ستی به‌سه‌ردا گیرابو‪،‬‬ ‫كه‌ گرنگترینیان پایته‌ختی رێكخراوه‌كه‌‬ ‫(ڕه‌ققه‌) بو‪.‬‬ ‫ئه‌مری���كا ك���ورد بە‌هاوپه‌یمانێك���ی‬ ‫س���تراتیژی خۆی ده‌زانێت له‌سوریادا‪،‬‬ ‫چونك���ه‌ تاكه‌ هێ���زی س���وریایه‌ كه‌‬ ‫ده‌توانێ���ت له‌ڕێگ���ه‌ی به‌رده‌وامی���دان‬ ‫بە‌په‌یوه‌ندیی���ه‌كان‌و یارمه‌تییه‌كان���ی‬ ‫بە‌هێ���زی كوردی چ���ی له‌چوارچێوه‌ی‬ ‫پارت���ی یه‌كێت���ی دیموكرات���ی ی���ان‬ ‫ئه‌نجومه‌ن���ی س���وریای دیموك���رات‬ ‫پێگه‌ی خۆی به‌هێز بكات‌و پارێزگاری‬ ‫له‌هه‌ژمونی خۆی بكات له‌ناوچه‌كه‌دا‪.‬‬ ‫له‌ ئێس���تادا چوار یاریزانی سه‌ره‌كی‬ ‫له‌ناوخ���ۆی س���وریادا بونی���ان هه‌یه‌‪ ،‬یه‌كپارچ���ه‌‪ .‬ئ���ه‌وه‌ی په‌یوه‌ن���دی‬ ‫ئه‌وانیش رژێمی سوری‪ ،‬هێزی كوردی بە‌توركیاوه‌ هه‌یه‌‪ ،‬ئه‌مریكا هه‌وڵده‌دات‬ ‫(په‌ی���ه‌ده‌‌و ئه‌نجومه‌ن���ی س���وریای هه‌وڵ���ه‌ دیپلۆماس���ییه‌كانی خ���ۆی‬ ‫دیموكرات)‪ ،‬س���ووپای ئ���ازاد له‌گه‌ڵ بخاته‌گه‌ڕ بۆ ره‌واندن���ه‌وه‌ی دوودڵی‌و‬ ‫هێزه‌ توندڕه‌وه‌كان���ی تری وه‌ك فه‌تح راڕاییه‌ ئه‌منییه‌كانی ئه‌و واڵته‌‌و پێدانی‬ ‫ش���ام‌و رێكخراوی ده‌وڵه‌تی ئیسالمی‪ .‬دڵنیایی له‌باره‌ی دروست نه‌بونی هیچ‬ ‫ئاینده‌ی سیاسی س���وریا له‌الیه‌ن ئه‌و مه‌ترسییه‌ك له‌سه‌ر ئاینده‌ی سیاسی‌و‬ ‫هێزانه‌ داده‌ڕێژرێته‌وه‌ كه‌ له‌گۆڕه‌پانه‌كه‌ ئه‌منی توركیا له‌الی���ه‌ن (په‌یه‌ده)وه‌‌‪.‬‬ ‫ده‌مێنن���ه‌وه‌‌و‪ ،‬س���ه‌ركه‌وتوو ده‌ب���ن بونی قه‌واره‌یه‌كی كوردی له‌س���وریادا‬

‫به‌ربه‌ستی سه‌ره‌كی‬ ‫رژێمی سوری‬ ‫له‌ئاینده‌دا چۆنیه‌تی‬ ‫مامه‌ڵه‌كردنییه‌تی‬ ‫له‌گه‌ڵ ئه‌و واقعه‌‬ ‫سیاسییه‌ی ك ‌ه‬ ‫له‌ڕۆژئاوا له‌ژێر‬ ‫ناوی (فیدراسیۆنی‬ ‫دیموكراتی باكوری‬ ‫سوریا) پێكهێنراو‌ه‬ ‫بۆ سوریا قورس‬ ‫ده‌بێت دان به‌و‬ ‫قه‌وار‌ه سیاسیی ‌ه‬ ‫بنێت‬

‫ئاڵۆزی سیاسی‬ ‫سوریا له‌مڕۆدا‬ ‫ره‌هه‌ندێكی جیهانی‬ ‫وه‌رگرتوە‪ ،‬به‌و‬ ‫مانایه‌ی كه‌ ناكۆكی‌و‬ ‫چاره‌سه‌رییه‌كان‬ ‫ته‌نیا په‌یوه‌ست‬ ‫نیه‌ بە‌هێزه‌ ناكۆكه‌‬ ‫ناوخۆییه‌كان‬ ‫به‌ڵكو هێزه‌‬ ‫هه‌رێمی‌و سه‌روو‬ ‫هه‌رێمییه‌كان رۆڵێكی‬ ‫كاریگه‌ر ده‌گێڕن‬ ‫له‌ئاراسته‌كردنی‬ ‫رووداوه‌كان‌و‬ ‫ئاسۆكانی‬ ‫چاره‌سه‌ری سیاسی‬ ‫له‌و واڵته‌دا‬

‫له‌ڕۆژئ���اوا له‌ژێر ناوی (فیدراس���یۆنی‬ ‫دیموكراتی باكوری سوریا) پێكهێنراوه‌‪.‬‬ ‫بۆ سوریا قورس ده‌بێت دان به‌و قه‌واره‌‬ ‫سیاسییه‌ بنێت‪ ،‬وه‌ك چۆن به‌رپرسانی‬ ‫رۆژئ���اوا له‌ژێر هه‌ر پاس���اوێكدا بێت‬ ‫نایانه‌وێ���ت مل بۆ داخوازی رژێم بده‌ن‬ ‫له‌هه‌ڵوه‌ش���انه‌وه‌ی ئ���ه‌و سیس���ته‌مه‌‬ ‫خۆس���ه‌رییه‌ی ك���ه‌ رایانگه‌یان���دوە‪.‬‬ ‫له‌حاڵه‌ت���ی نه‌گه‌یش���تن بە‌ڕێككه‌وتن‬ ‫له‌س���ه‌ر ئاین���ده‌ی (فیدراس���یۆنی‬ ‫دیموكراتی باكوری س���وریا) ئه‌گه‌ری‬ ‫پێك���دادان له‌نێ���وان ئ���ه‌و دووالیه‌نه‌‬ ‫ئه‌گه‌رێكی چاوه‌ڕوانكراو ده‌بێت‪ ،‬ئه‌گه‌ر‬ ‫چی س���نووردار‌و ماوه‌ كورتیش بێت‪.‬‬ ‫هه‌ڵگیرسانی شه‌ڕ تاقیگه‌یه‌ك ده‌بێت بۆ‬ ‫هه‌ڵسه‌نگاندنی هێز‌و چۆنیه‌تی داڕشتنی‬ ‫ئ���ه‌و رێككه‌وتنه‌ی كه په‌یوه‌ندییه‌كانی‬ ‫ه���ه‌ردووال رێكده‌خات���ه‌وه‌‪ .‬ئاماده‌یی‬ ‫سیاسی_سه‌ربازی ئه‌مریكا له‌ئه‌گه‌ری‬ ‫دروس���تبونی ئاڵۆزی چه‌كداری نێوان‬ ‫هێ���زی ك���وردی‌و رژێم���ی س���وری‪،‬‬ ‫ده‌توانێت هاوس���ه‌نگی هێز بە‌قازانجی‬ ‫كورد بشكێنێته‌وه‌‌ ‪.‬‬ ‫ئه‌م كێشمه‌كێش���ه‌ له‌ئاینده‌دا ته‌نیا‬ ‫په‌یوه‌س���ت نابێ���ت ب���ە‌دۆزی كورد‌‪،‬‬ ‫به‌ڵكو هێزه‌كانی تری وه‌ك س���ووپای‬ ‫ئازاد كه‌ له‌الیه‌ن توركیاوه‌ پاڵپش���تی‬ ‫ده‌كرێن‌و‪ ،‬له‌ئێس���تادا له‌به‌شی باكوری‬ ‫ئه‌و واڵته‌ ده‌ستیان به‌سه‌ر رووبه‌رێكی‬ ‫به‌رچ���اودا گرت���وە‌ (ك���ه‌ بە‌درێژایی‬ ‫جه‌رابلوس‌و ئه‌عزاز بۆ ش���اری ئه‌لباب‬ ‫درێژده‌بێت���ه‌وه‌)‪ ،‬له‌ئاین���ده‌دا ده‌بێته‌‬ ‫ته‌حه‌دایه‌كی سیاس���ی ب���ۆ حكومه‌تی‬ ‫ناوه‌ندی‌و ناچاره‌ مامه‌ڵه‌یه‌كی عه‌قاڵنی‬ ‫له‌گه‌ڵ بكات‪ .‬له‌ئه‌گه‌ری چاره‌سه‌ركردنی‬ ‫كێش���ه‌‌و ئاڵۆزییه‌كانی ئێستای سوریا‬ ‫به‌ش���ێوه‌ی دیالۆگ‌و ئاش���تییانه‌‪ ،‬وا‬ ‫پێده‌چێ���ت وێنه‌ی ئاینده‌ی سیاس���ی‬ ‫له‌نێوان هێزه‌ براوه‌كان به‌ش���ێوه‌یه‌كی‬ ‫لۆجیك���ی بكێش���رێت‪ ،‬ك���ه‌ ئه‌وی���ش‬ ‫پێویس���تی بە‌دووباره‌بونیادنان���ه‌وه‌ی‬ ‫هه‌یكه‌لییه‌تی سیاس���ی سوریا ده‌بێت‬ ‫له‌سه‌ر بنه‌مای سیسته‌مێكی فیدراڵی‪،‬‬ ‫یان جۆرێك له‌ئیداره‌ی "س���ه‌ربه‌خۆیی‬ ‫ناوچه‌ی���ی" ده‌ره‌وه‌ی ناوه‌ن���د‬ ‫(دیمه‌شق)‪ ،‬كه‌ بونیادی سیاسی هه‌ر‬ ‫یه‌ك له‌و یه‌كه‌ سه‌ربه‌خۆییانه‌ له‌سه‌ر‬ ‫بنه‌مای كولتوور‌و شوناس���ی ناوچه‌یی‬ ‫داده‌ڕێژرێت���ه‌وه‌‪ .‬ئ���ه‌و ناوچانه‌ش كه‌‬ ‫دابڕاون له‌هه‌رێم یان یه‌كه‌ سیاس���ییه‌‬ ‫س���ه‌ربه‌خۆكان ده‌كرێت به‌شێوه‌یه‌كی‬ ‫سیاسی‪-‬ئیداری راسته‌وخۆ وابه‌سته‌ی‬ ‫"ناوه‌ن���ده‌ ناوچه‌ییه‌كان���ی" ده‌ره‌وه‌ی‬ ‫ناوه‌ند ب���ن‪ ،‬وه‌ك كه‌یس���ی عه‌فرین‪،‬‬ ‫ك���ه‌ س���ه‌ره‌ڕای داب���ڕاوی جوگرافی‬ ‫له‌كانتۆنه‌ كوردییه‌كانی دیكه‌‪ ،‬ده‌كرێت‬ ‫راسته‌وخۆ وابه‌سته‌ی هه‌ردوو كانتۆنی‬ ‫جه‌زیره‌‌و كۆبانی بێت‌و‪ ،‬له‌سه‌ر هه‌مان‬ ‫هه‌یكه‌لییه‌تی سیاسی‪-‬ناوچه‌یی خۆی‬ ‫بونیاد بنێته‌وه‌‌و راسته‌وخۆ په‌یوه‌ست‬ ‫بێت بە‌ناوه‌ندی فیدراسیۆنی دیموكراتی‬ ‫باكوری سوریا‪.‬‬ ‫ئاڵ���ۆزی سیاس���ی س���وریا له‌مڕۆدا‬ ‫ره‌هه‌ندێكی جیهان���ی وه‌رگرتوە‪ ،‬به‌و‬ ‫مانایه‌ی كه‌ ناكۆكی‌و چاره‌سه‌رییه‌كان‬ ‫ته‌نیا په‌یوه‌س���ت نیه‌ بە‌هێزه‌ ناكۆكه‌‬ ‫ناوخۆییه‌كان‪ ،‬به‌ڵك���و هێزه‌ هه‌رێمی‌و‬ ‫سه‌روو هه‌رێمییه‌كان رۆڵێكی كاریگه‌ر‬ ‫ده‌گێڕن له‌ئاراسته‌كردنی رووداوه‌كان‌و‬ ‫ئاس���ۆكانی چاره‌س���ه‌ری سیاس���ی‬ ‫ل���ه‌و واڵت���ه‌دا‪ .‬پێ���ش هه‌ر ش���تێك‪،‬‬ ‫چاره‌س���ه‌ركردنی كێش���ه‌ی سیاس���ی‬ ‫س���وریا‌و كۆتایهێن���ان بە‌گرژیی���ه‌كان‬ ‫پێویس���ت بە‌ڕێككه‌وتنێكی سیاس���ی‬ ‫نێوان هێزه‌ ده‌س���توه‌رده‌ره‌كانی وه‌ك‬ ‫ئه‌مری���كا‪ ،‬روس���یا‪ ،‬توركی���ا‌و ئێران‬ ‫ده‌كات‪ ،‬ك���ه‌ لێكتێگه‌یش���تنی نێوان‬ ‫ئه‌و هێزانه‌ به‌ش���یوه‌یه‌كی راسته‌وخۆ‬ ‫كاریگه‌ری له‌س���ه‌ر هێزه‌ لۆكاڵییه‌كان‌و‬ ‫كه‌مبونه‌وه‌ی ئاس���تی ملمالنێیه‌كانیان‬ ‫ده‌بێت‪ .‬پرس���ی كورد یه‌كێك ده‌بێت‬ ‫له‌كلیله‌ س���ه‌ره‌كییه‌كانی چاره‌سه‌ری‬ ‫قه‌یرانه‌ سیاس���ییه‌كانی ئ���ه‌و واڵته‌‌و‪،‬‬ ‫هی���چ یه‌ك ل���ه‌و واڵتان���ه‌ ناتوانن ئه‌و‬ ‫راستییه‌ له‌پێش���چاو نه‌گرن‪ .‬پێویسته‌‬ ‫به‌رپرس���انی رۆژئ���اوا ئ���ه‌و ده‌رفه‌ته‌‬ ‫مێژووییه‌ بقۆزنه‌وه‌‌و هه‌وڵه‌ سیاس���ی‪-‬‬ ‫دیپلۆماسییه‌كانی خۆیان بخه‌نه‌گه‌ڕ بۆ‬ ‫چه‌سپاندنی ئه‌و قه‌واره‌ سیاسییه‌ی كه‌‬ ‫له‌ڕۆژئاوای كوردستان (باكوری سوریا)‬ ‫پێكهاتوە‪ ،‬وه‌ك چۆن له‌مه‌یدانی شه‌ڕی‬ ‫چه‌كداریی���دا ده‌س���تكه‌وتی مێژوویی‬ ‫گرنگییان به‌ده‌س���ت هێناوه‌‪ ،‬بە‌هه‌مان‬ ‫شێوه‌ له‌هاوكێش���ه‌ سیاسییه‌كانیشدا‬ ‫رۆڵی كاریگه‌ر‌و به‌رچاویان هه‌بێت‪.‬‬

‫گرنگییه‌كی تایبه‌تی ده‌بێت بۆ ئه‌مریكا‪،‬‬ ‫چونكه‌ ده‌بێته‌ پێگه‌یه‌ك بۆ درێژه‌دان‬ ‫بە‌مان���ه‌وه‌ی ل���ه‌و واڵت���ه‌‌و‪ ،‬هه‌روه‌ها‬ ‫كارتێك���ی كاریگه‌ر ده‌بێ���ت به‌رامبه‌ر‬ ‫بە‌ڕژێمی س���وری‌و پێگ���ه‌ی ناوچه‌یی‬ ‫روس���یا له‌ئاینده‌دا‪ .‬پرۆژه‌ی ئه‌مریكا‬ ‫داڕشتنه‌وه‌ی نه‌خشه‌ی جوگرافی سوریا‌و‬ ‫دروستكردنی ده‌وڵه‌تێكی كوردی نیه‌‪،‬‬ ‫به‌ڵكو دامه‌زراندنی خودموختارییه‌كی‬ ‫هاوشێوه‌ی باش���وری كوردستانه‌‪ ،‬كه‌‬ ‫خزمه‌ت بە‌ئه‌جیندای سیاسی ئه‌مریكا‬ ‫بكات له‌ئاینده‌ی‌ سوریادا‪.‬‬ ‫دۆز‌و پێگه‌ی سیاسی كورد له‌ڕۆژئاوا‬ ‫گه‌یش���توەته‌ قۆناغی خۆڕێكخس���تن‌و‬ ‫دروس���تكردنی قه‌واره‌یه‌كی سیاس���ی‬ ‫تۆكمه‌‪ ،‬كه‌ ئه‌س���تەمه‌ بۆ هه‌ر هێزێكی‬ ‫ناوخ���ۆی‪ ،‬هه‌رێمی‌و س���ه‌روو هه‌رێمی‬ ‫پاشه‌كش���ێی پێب���كات‪ .‬بۆ روس���یا‌و‬ ‫حكومه‌ت���ی س���وریا رون بوەته‌وه‌ كه‌‬ ‫قۆناغی نكۆلیكردن له‌مافی نه‌ته‌وه‌یی‌و‬ ‫داننه‌نان بە‌شوناس���ی نه‌ته‌‌وه‌یی كورد‬ ‫به‌سه‌رچوە‌و ناتوانن وه‌ك پێشوو مامه‌ڵه‌‬ ‫له‌گه‌ڵ ئه‌و كه‌یس���ه‌دا بكه‌ن‪ .‬سوریا‌و‬ ‫هێ���زه‌ هاوپه‌یمانه‌كانی به‌هۆی گۆڕانی‬ ‫هێز له‌س���وریا ناچارن به‌ش���ێوه‌یه‌كی‬ ‫واقع���ی مامه‌ڵ���ه‌ له‌گه‌ڵ ئ���ه‌و دۆخه‌‬ ‫نوێیه‌ بكه‌ن كه‌ له‌دوای شۆڕش���ه‌كانی‬ ‫به‌ه���اری عه‌ره‌بیی���ه‌وه‌ دروس���ت بو‪.‬‬ ‫پێش���بینی ده‌كرێت حكومه‌تی سوریا‬ ‫بە‌یاوه‌ری روسیا هه‌وڵبدات دۆزی كورد‬ ‫به‌ش���ێوه‌یه‌كی ئاش���تییانه‌ چاره‌سه‌ر‬ ‫بكات‪ ،‬ئه‌ویش له‌ڕێگه‌ی داننان بە‌مافه‌‬ ‫مه‌ده‌نی‌و نه‌ته‌وه‌ییه‌كان‌و ناس���اندنیان‬ ‫وه‌ك پێكهاته‌یه‌كی سه‌ره‌كی له‌سوریا‪.‬‬ ‫ب���ۆ رژێمی س���وری رونبوەت���ه‌وه‌ كه‌‬ ‫كێش���ه‌ی كورد له‌ڕێگه‌ی به‌كارهێنانی‬ ‫هێزی سه‌ربازی‌و كردنه‌وه‌ی به‌ڕه‌ی شه‌ڕ‬ ‫چاره‌سه‌ر نابێت‌و‪ ،‬ئه‌سته‌مه‌ بتوانرێت‬ ‫ل���ه‌و رێگه‌ی���ه‌وه‌ هه‌وڵی تێكش���اندنی‬ ‫ئ���ه‌و ئه‌زمونه‌ بدرێت ك���ه‌ بۆ چه‌ندین‬ ‫س���اڵه‌ بنچین���ه‌‌و بنه‌ڕه‌تێكی تۆكمه‌ی‬ ‫بۆ داڕێ���ژراوه‌‪ ،‬ئه‌ویش بە‌تێبینیكردنی‬ ‫ئه‌زمونی تێكش���انی هه‌وڵی رێكخراوه‌‬ ‫تیرۆریس���تییه‌كانی وه‌ك ب���ه‌ره‌ی‬ ‫نوسره‌‌و ده‌وڵه‌تی ئیسالمی‪ ،‬پێكدادانه‌‬ ‫س���نورداره‌كانی س���ووپای س���وری‬ ‫له‌قامیش���لۆ‌و‪ ،‬هه‌روه‌ها ئۆپه‌راسیۆنی‬ ‫چڵ���ه‌ زه‌یتونی توركیا له‌ده‌س���تگرتن‬ ‫به‌س���ه‌ر كانتۆنی عه‌فرین���دا‪ .‬هه‌موو‬ ‫ئ���ه‌و رووداوانه‌ پیش���انی ده‌ده‌ن‪ ،‬كه‌‬ ‫چاره‌سه‌ركردنی پرسی كورد به‌شێوه‌ی‬ ‫توندوتی���ژی‌و له‌ڕێگ���ه‌ی ش���ه‌ڕه‌وه‌‬ ‫ده‌رئه‌نجامێكی نابێت‪ ،‬به‌ڵكو پێویستی‬ ‫بە‌چاره‌سه‌رییه‌كی سیاسی‌و ئاشتییانه‌‬ ‫ده‌بێت‪.‬‬ ‫به‌ربه‌ستی س���ه‌ره‌كی رژێمی سوری‬ ‫* مامۆستا له‌به‌شی زانسته‌‬ ‫له‌ئاینده‌دا چۆنیه‌تی مامه‌ڵه‌كردنییه‌تی‬ ‫له‌گ���ه‌ڵ ئ���ه‌و واقعه‌ سیاس���ییه‌ی كه‌ سیاسییه‌كان\ زانكۆی سه‌الحه‌دین‬

‫بیروڕا‬

‫جیهان (نا) بینی!‬ ‫شەماڵ باخچەیی‬ ‫مرۆڤەکانی هەر دەڤ���ەرو ناوچەیەک‪،‬‬ ‫پەیوەس���تن بەو گەش���ە‌و پێگەیشتنەی‬ ‫بۆیان رەخس���اوە‌و پێ یان گەیش���توەو‬ ‫بە‌دەستیان هێناوە‪.‬‬ ‫هەربۆیە هەڵس���وکەوت‌و هۆش���یاری‬ ‫ت���اک‌و پێکهات���ە کۆمەاڵیەتیەکانی هەر‬ ‫کۆمەڵگای���ەک‪ ،‬بە‌پێ���وەری لەی���ەک‬ ‫تێگەیش���تن‌و توان���ای هەڵک���ردن‌و‬ ‫زانس���تی کۆگەرایانە‌و رەوا بۆ گەشەی‬ ‫بەردەوام���ی ژینگە‪ ،‬بۆ ک���ۆی مرۆڤایە‬ ‫تی‌و بونەوەرەکان‌و سروش���ت بە‌گشتی‪،‬‬ ‫هەڵئەسەنگێنرێت‪.‬‬ ‫مێژوی گەش���ەی مرۆڤەکان بە‌قۆناغی‬ ‫جۆراوج���ۆردا تێپەڕی���وە‌و هەڵگ���ری‬ ‫زانس���تێکی هزرانی‌و ئەزمونگەرایانەیە‪،‬‬ ‫کە ناوچ���ەو کۆمەڵگاکان���ی بە‌چەندین‬ ‫پێناس���ەی س���ەرەتایی‌و رو لەگەش���ە‌و‬ ‫گەشەکردو ‌و پێشکەوتو یان پاشکەوتو‪،‬‬ ‫ناوزەدکردوە‪.‬‬ ‫ئەمەش بۆخۆی رەخسێنەری بەریەک‬ ‫کەوت���ن‌و ملمالنێی گونجاو نا گونجاو ی‬ ‫نێوان مرۆڤی‪ ،‬هەژار‌و دەوڵەمەند‪ ،‬زانا‌و‬ ‫کەم زان‪ ،‬رێکەوتی جوغرافیای بە‌پیت‌و‬ ‫جوگرافیای وێرانە‪ ،‬بۆتەوە‪.‬‬ ‫هەڵکەوتی بەشداری رەوا‌و رەخساویی‬ ‫لەبار بۆ گەش���ەی مرۆڤەکان‪ ،‬ویستی‬ ‫ئارەزومەندان���ە بۆ بەرەوپێش���ەوە چون‬ ‫وبەش���داری کردن لە‌کای���ەی کارامەیی‌و‬ ‫داهێنانی هاوچەرخان���ەدا‪ ،‬لەگەڵ هەمو‬ ‫کۆس���ت‌و بەربەس���تەکانی س���ەرڕێگای‬ ‫بەرەولوتک���ە‪ ،‬ناتوان���ن رێگریەک���ی‬ ‫بەردەوام بن‪ ،‬بۆ گەش���تن بە‌تێگەیشتن‌و‬ ‫پێگەیشتن!‬ ‫خۆڕازیکردنی چەمکی چەواشەکارانەی‬ ‫پەیوەس���تی مێژووی���ی مرۆڤ���ەکان‪،‬‬ ‫لە‌گوزەرێک���ی زەمانیدا‪ ،‬بۆ حەس���انەوە‬ ‫لەژێ���ر چەت���ری رۆش���نبیریی دێرین‌و‬ ‫پاڵدانەوە‌و ناچ���االک بون‪ ،‬وایکردوە کە‬ ‫بڕوایەک بێتە کایەوە‪ ،‬کە خۆهەڵواسین‬ ‫بە‌و جۆرە قافاڵن���ەی مێژوووە‪ ،‬مۆرێکی‬ ‫س���ەرفەرازی لە‌گەردن���ی کۆمەڵگایەک‬ ‫دەنێن‌و لە‌گەشە‌و سەرهەڵدان بێ بەری‬ ‫دەکەن‪.‬‬ ‫خۆبەڕۆژ نەکردن‌و دواکەوتن لە‌قافڵەی‬ ‫زانستی هاوچەرخ‌و بە‌هێز‪ ،‬بۆ بەشداری‬ ‫کارام���ەو هۆش���یارمەنش‪ ،‬زەلکاوێک���ی‬ ‫زێڕینە کە مرۆڤەکان بەدەستی خۆیان‪،‬‬ ‫دەیخوڵقێنن‪.‬‬ ‫گەڕانی تەنیا‪ ،‬بە‌دوای س���رودی غەمی‬ ‫رابردوی مرۆڤەکان‪ ،‬ناتوانێت گەش���ە‌و‬ ‫س���ەرکەوتنی ئەم���ڕۆ‌و داهات���وی ئەم‬ ‫ژینگەیە‌و بونەوەرەکانی بە‌مرۆڤیش���ەوە‬ ‫مس���ۆگەربکات‪ ،‬بەڵکو ئەتوانێ بەشێک‬ ‫لە‌وریایی بێت‪ ،‬بۆ هەنگاوە زانستیەکانی‬ ‫هزرمەندانەی مرۆڤەکان بۆ بە‌دەستهێنانی‬ ‫پێکەوە ژیانێکی سودمەندانە ‪.‬‬ ‫ب���ەاڵم گیرس���انەوەی مرۆڤ���ەکان‬ ‫لە‌ناوچەگەرایی‌و هەڵبژاردەی نەتەوەیی‪،‬‬ ‫وادەکات کە وریایی‌و گەش���ەی تاکی ناو‬ ‫ئەو کۆمەڵگایانە‪ ،‬پابەند بن بە‌کۆمەڵێک‬ ‫رەزامەن���دی س���ەرەتایی ک���ە خ���ۆی‬ ‫لە‌هاوچەرخ گەرایی‌و گەش���ەی سەردەم‬ ‫بپارێزێت‪.‬‬ ‫گیرۆدەی���ی س���ۆزی مرۆڤ���ی ب���ە‪،‬‬ ‫خێزان‌و گەڕەک‌و خێڵ‌و ناوچە‌و ش���ار‌و‬ ‫گروپ‌و رێکخ���راو‌ و پارتێک یان دینێکی‬ ‫تایبەتیەوە‪ ،‬دەبەستێتەوە‪.‬‬ ‫ئەمەش حەس���انەوە‌و رەزامەندیەکی‬ ‫هەمیش���ەیی‪ ،‬بەو مرۆڤانە دەبەخشێت‬ ‫کە ئارامی‌و خۆش���بەختی‌و سەرفەرازی‬ ‫خۆی���ان‪ ،‬لە‌توێ���ی ئ���ەو چاویلکەیەوە‬ ‫ئەبینن!‬ ‫هەمو پێش���کەوتنەکان‌و گەش���ەکانی‬ ‫ئ���ەو مرۆڤانە پەیوەس���تە بە‌گەش���ە‌و‬ ‫پێش���کەوتنی ئەو خێزانە‪ ،‬ئەو گەڕەکە‪،‬‬ ‫ئەو خێڵە‪ ،‬ئەو ناوچەیە‪ ،‬ئەو شارە‪ ،‬ئەو‬ ‫گروپە‪ ،‬ئەو رێکخ���راوە‪ ،‬ئەو پارتە یان‬ ‫ئەو دینە!‬ ‫ناح���ەزان‌و نەیارانی ئەوانیش‪ ،‬ناحەز‌و‬ ‫نەیاری ئەو تاکانەن کە لە‌دەوری ئەوان‬ ‫کۆبونەتەوە‪ ،‬کەواتە قەدەری تێگەیشتن‌و‬ ‫پێگەیش���تنی بەیەکەوە بەس���تراوەیان‪،‬‬ ‫مۆرکێکی گیرۆدەی���ی لە‌خۆدەگرێت‌و تا‬ ‫لەیەکترازان‪ ،‬پابەن���د وەفادار ئەبن بەو‬ ‫رێبازەو پەیڕەوی لێدەکەن‌و بە‌پیرۆزی‪،‬‬ ‫ئەیپارێزن‪.‬‬ ‫پێناس���ەکردنی چاویلکەی���ی دی���دی‬ ‫ئەومرۆڤان���ە‪ ،‬رەش‌و س���پی‪ ،‬ج���وان‌و‬ ‫ناشرین‪ ،‬س���ەربەخۆمان وسەربە‌دوژمن‪،‬‬ ‫ئاڕاستە ئەکرێت‪.‬‬ ‫خۆییەکان پاک‌و چاک‌و ئازا‌و زیرەک‌و‬ ‫ج���وان‌و شایس���تەی هەمو ش���تێکن‌و‬ ‫ناخۆیی���ەکان درۆزن‌و ناپ���اک‌و ناحەز‌و‬ ‫بێ غیرەت‌و بێ ئەقڵ‌و شایس���تەی ژیان‬ ‫نین!‬

‫خۆییەکان پاک‌و‬ ‫چاک‌و ئازا‌و‬ ‫زیرەک‌و جوان‌و‬ ‫شایستەی‬ ‫هەمو شتێکن‌و‬ ‫ناخۆییەکان‬ ‫درۆزن‌و ناپاک‌و‬ ‫ناحەز‌و بێ‬ ‫غیرەت‌و بێ ئەقڵ‌و‬ ‫شایستەی ژیان‬ ‫نین!‬ ‫ئەمەش ئاڕاس���تەیەکی ش���ێوێندراو‌ و‬ ‫ناپەس���ەند‌و ناشیاو‪ ،‬رەوا دەکات‪ ،‬لە‌ناو‬ ‫تاکەکان���ی کۆمەڵ���گا گیرۆندەکاندا‪ ،‬کە‬ ‫خ���ۆ بە‌گەورە‌و خ���ۆ بە‌ب���اش‌و نایاب‌و‬ ‫خ���ۆ بە‌خاوەن م���اف‌و ئەوانی دیکە ش‬ ‫بە‌کۆیلەی خۆیان دەزان���ن‌و هیچ ماف‌و‬ ‫شیاویەکیان پێ نابەخشن‪.‬‬ ‫ئەگەر ئ���ەو جۆرە م���رۆڤ‌و کۆمەڵ‌و‬ ‫نەتەوە نەخۆش���انە‪ ،‬خاوەنی دەستەاڵت‬ ‫ب���ن‪ ،‬ئ���ەوا دەرگاکانی دونیا لە‌س���ەر‬ ‫مرۆڤەکانی دیک���ە دادەخەن‪ ،‬یان ئەیان‬ ‫ک���ە ن بە‌کۆیلەو خزمەت���کاری خۆیان‌و‬ ‫خوێنیان ئەم���ژن‌و هێن���دە بچکۆلەیان‬ ‫دەکەن تا دیار نەبن لە‌پێش چاوانیاندا‪.‬‬ ‫دیدی خ���ۆ بە‌گەورە بینی���ن‌و ئەوانی‬ ‫دیک���ە بە‌بچوک‌و ب���ێ ن���رخ بینین‪ ،‬وا‬ ‫ل���ەو مرۆڤانە دەکات ک���ە بکەونە ناو ‌و‬ ‫ناتۆرەی ناشایست لە‌سەر ئەوانی دیکە‪،‬‬ ‫وەک���و قولەڕەش‪ ،‬جنۆک���ە‪ ،‬گەڕوگول‪،‬‬ ‫سەرموقوالتی ش���ەیتان‪ ،‬حوشتر‪ ،‬کەر‪،‬‬ ‫بێدەماغ‪،‬حی���ز‪ ،‬قەحب���ە‪ ،‬قۆن���دەرە‪،‬‬ ‫کولەخۆر‪ ،‬گاڵو‪ ،‬کافر‪،‬هاوجنس باز‪،‬کوێر‪،‬‬ ‫کەڕ‪ ،‬شەل‪ ،‬کەچەڵ‪ ،‬گێڕ‪ ،‬سیالوی‌و دە‬ ‫هەها ناولێنانی قێزەون‌و بێ مانای دیکە‪،‬‬ ‫کە شایستەی هیچ مرۆڤ‌و بونەوەرێک‪،‬‬ ‫نیە‪.‬‬ ‫پێوان���ە‌و پێناس���ەکردن‌و نرخاندن���ی‬ ‫مرۆڤەکان لە‌الیەن یەکودیەوە‪ ،‬بە‌شیوەی‬ ‫ناشایست‌و نا هەستیارانەو نادادپەروەرانە‪،‬‬ ‫رەوشتێکی ناپەسەند‌و نابەرپرسیارانە‌و‬ ‫نەگونجاوە‪ .‬چونکە بون���ەوەری مرۆڤی‬ ‫هەستیارەو خاوەن هزر‌و کەرامەتی تاکە‬ ‫کەس���انەیە‌و هیچ کەسێک‌و هیچ گروپ‌و‬ ‫کۆمەڵ‌و نەتەوەیەک بۆی نیە‪ ،‬بێ رێزی‬ ‫پێ بکات‌و هەست‌و نەستی بڕوشێنێت‪.‬‬ ‫هەڵس���وکەوتی تاکەکەسانەی مرۆڤی‪،‬‬ ‫ئەتوان���ێ ل���ێ کەوتنەوەی شایس���ت‌و‬ ‫ناشایس���تی هەبێت‪ ،‬کە لە‌سەر پێوانەی‬ ‫گونجاوی هە مە پەس���ەند‌و دادوەرانەی‬ ‫رێکەوتنی گش���تی هەڵئەس���ەنگێنرێت‌و‬ ‫بە‌شێوازی شیاو‌و سەردەمیانەی خۆی‪،‬‬ ‫لە‌بەرامب���ەر ئاس���تی کردەک���ەی ی���ان‬ ‫تاوانەکەی‪ ،‬پاداش���ت یان سزای مرۆڤی‬ ‫دەدرێت‌و شانسی خۆسازدان‌و گەڕانەوەی‬ ‫تەندروست‌و ش���یاوی بۆ ناو کۆمەڵگای‬ ‫مرۆڤیشی لێ زەوت ناکرێت‪.‬‬ ‫ئەم���ەش رێگە خۆش���کەر دەبێت بۆ‬ ‫تێگەیش���تن لە‌پێکەوە ژیان‌و هەڵکردن‬ ‫لە‌ژینگەیەک���ی تەندروس���ت‌و خوڵقێنەر‬ ‫ب���ۆ گەیش���تن ب���ەو ئاڕاس���تەیەی‪ ،‬کە‬ ‫پێکەوەژیان لەگەڵ هەمو جیاوازیەکان‪،‬‬ ‫بە‌قەبوڵکردنی یەکودی‪ ،‬لە‌ژێر سێبەری‬ ‫هزرمەندیەکی فراوانی دید هاوئاس���تی‌و‬ ‫خۆفەرزنەکردنی‪ ،‬گەورە بەس���ەر بچوک‬ ‫دا‪ ،‬دەوڵەمەند بە‌س���ەر ه���ەژاردا‪ ،‬زانا‬ ‫بە‌سەر کەم زاندا‪ ،‬خۆش شانس بەسەر‬ ‫بێ شانس‌و کەم شانس دا‪ ،‬بەهێز بەسەر‬ ‫بێدەستەاڵتدا!‬ ‫ئاوا‪ ،‬دەتوانێت ژینگە‌و بونەوەرەکانی‬ ‫بە‌مرۆڤایەتیش���ەوە‪ ،‬لەگ���ەڵ هەم���و‬ ‫بەریەککەوتن���ەکان‌و تێنەگەیش���تنەکان‬ ‫لە‌یەک���ودی‪ ،‬گوێ بۆ ئاوازێکی پێکەوە‬ ‫ژی���ان هەڵبخ���ەن‌و چاو بە‌ئاس���ۆیەکی‬ ‫پڕ ئومێ���د‌و ئارام���دا هەڵبێنن‌و چیدی‪،‬‬ ‫خۆس���ەپاندن‌و خ���ۆ ب���ە‌زل زان���ی‌و‬ ‫خاوەندارێتی‪ ،‬کۆی گێتی‌و بونەوەرەکان‪،‬‬ ‫نەکەن بە‌س���ەر لەوحەی پەیامی ژیانی‬ ‫ئازاد‌و سەربەس���ت‪ ،‬ئاش���تی‌و ئاسایش‬ ‫بکەنە‪ ،‬شایستە‌و شایانی هەموان!‬

‫بیروڕا‬

‫)‪ )615‬سێشه‌ممه ‪2018/2/27‬‬

‫‪birura. awene@gmail. com‬‬

‫هه‌ستانه‌وه‌‌و به‌رچاوڕون ‌ی دوای‌ ب ‌ێ هیوایی‬

‫‌‬

‫سه‌باحی‌ غالیب‬ ‫ئه‌مڕۆ خه‌ڵكی‌ كوردستان گه‌یشتونه‌ت ‌ه‬ ‫رۆژگارێك كه‌ گومان له‌په‌یوه‌س���تبون‬ ‫بە‌نه‌ته‌وه‌ی‌ كورده‌وه‌ بكرێ‌‪ ،‬باسكردنی‌‬ ‫كورد‌و دواڕۆژی‌ كوردستان بونه‌ته‌ دوو‬ ‫بابه‌تی‌ گاڵته‌جاڕی‌‌و مرۆڤی‌ هۆشیاری‌‬ ‫ك���وردی‌ دووچ���اری‌ ده‌ردی‌ س���ه‌ری‌‌و‬ ‫تێڕامانێكی‌ قووڵ كردوە‪ .‬ناس���اندنی‌‬ ‫قه‌یرانی‌ سیاس���ی‌‪ ،‬دارایی‌‪ ،‬ئه‌خالقی‌‌و‬ ‫قه‌یرانی‌ گشت الیه‌نه‌كانی‌ دیكه‌ی‌ ژیان‬ ‫له‌باشووری‌ كوردس���تان‪ ،‬پێویستیان‬ ‫بە‌هێماكردن نییه‌‪ ،‬ئه‌مه‌ش له‌به‌ر ئه‌وه‌ی‌‬ ‫كه‌س���ێك نییه‌ نه‌ك هه‌س���تی‌ پێنه‌كا‬ ‫به‌ڵك���و له‌ئه‌نجامی‌ ئ���ه‌و قه‌یرانانه‌وه‌‪،‬‬ ‫تووشی‌ ئازار‌و چه‌وساندنه‌وه‌ نه‌بووبێ‌‪،‬‬ ‫ب���ه‌اڵم له‌س���ه‌روو ئ���ه‌و قه‌یرانانه‌وه‌‪،‬‬ ‫قه‌یرانی‌ بیر‌و تێگه‌یش���تن له‌هه‌موویان‬ ‫س���ه‌ختتر‌و به‌ئازارت���ره‌‪ ،‬ئالێ���ره‌وه‌‬ ‫قه‌یرانێك���ی‌ دیكه‌‪ ،‬گی���ان‪ ،‬ناخ‪ ،‬دڵ‌و‬ ‫ده‌رونی‌ زوربه‌ی‌ هه‌ره‌ زۆری‌ كۆمه‌ڵگه‌ی‌‬ ‫كورده‌وار پێكاوه‌‪ ،‬ئه‌ویش قه‌یرانی‌ بێ‌‬ ‫هیوای‌و نا رون���ی‌ دواڕۆژه‌‪ ،‬له‌م باره‌دا‬ ‫ئه‌و پرسیاره‌ ده‌كرێ‌‪ ،‬ئایا بێ‌ هیوایی‌‬ ‫كۆتایی‌ دونیایه‌؟ یه‌ك تۆز بیركردنه‌وه‌‬ ‫وام���ان لێده‌كا له‌وه‌اڵمدا بڵێین نه‌خێر‪،‬‬ ‫ژیان له‌وه‌ گه‌وره‌تره‌‪ ،‬خۆمان بە‌زه‌بون‌و‬ ‫بە‌به‌زیو بزانین‪.‬‬ ‫ل���ه‌ هه‌ندێك باری‌ نادروس���ت‌و كه‌م‬ ‫ده‌ره‌تانی���دا‪ ،‬وه‌ك بارێك���ی‌ ده‌رونی‌‪،‬‬ ‫ده‌شێ‌ له‌هه‌ر یه‌كێكدا یا كۆمه‌ڵگه‌یه‌كدا‪،‬‬ ‫بۆ س���اته‌ وه‌ختێكی‌ س���نووردار‪ ،‬بێ‌‬ ‫هیوایی‌ ده‌ربك���ه‌وێ‌‪ ،‬هه‌ڵبه‌ت مێژووی‌‬ ‫خۆم���ان‌و مێ���ژووی‌ نه‌ت���ه‌وه‌ی‌ دیكه‌‪،‬‬ ‫كاتی‌ وایان تێدا ده‌بینرێ‌‪ .‬له‌ئێس���تای‌‬ ‫باش���ووری‌ كوردس���تاندا‪ ،‬كه‌ بە‌هۆی‌‬ ‫هه‌ر دوو هۆكاری‌ ناوخۆیی‌‌و ده‌ره‌كی‌‪،‬‬ ‫بارێكی‌ بژێوی‌‌و په‌یوه‌ندی‌ سیاس���ی‌‌و‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌تی‌ هێند قورس دروستكراوه‌‪،‬‬ ‫خه‌ڵك���ی‌ تووش���ی‌ نیگه‌رانییه‌ك���ی‌ وا‬ ‫ك���ردوە‪ ،‬ل���ه‌ڕۆژی‌ روناك���دا بۆ خۆر‬ ‫بگه‌ڕێ‌‪ .‬هۆكاری‌ هه‌ره‌ س���ه‌ره‌كی‌ بێ‌‬ ‫هیوایی‌ خه‌ڵكی‌ باشووری‌ كوردستان‪،‬‬ ‫په‌یوه‌ندی‌ دوو الیه‌نه‌ی‌ ناوخۆیه‌‪ ،‬الیه‌نی‌‬ ‫یه‌كه‌م حكوم���ه‌ت دروس���تی‌ كردوە‪،‬‬ ‫یه‌كێ���ك له‌دی���ارده‌ س���ه‌ره‌كییه‌كانی‌‬ ‫فه‌رمانڕه‌وایه‌تی‌ خۆمانه‌‪ ،‬نه‌بونی‌ دادی‌‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌ت���ی‌‪ ،‬نه‌بونی‌ لێپرس���ینه‌وه‌ی‌‬ ‫ده‌سه‌اڵتداران‌و به‌رپرسیاران‪ ،‬سزانه‌دانی‌‬ ‫گه‌نده‌ڵكاران‪ ،‬بێ‌ كه‌ڵكی‌ سیس���ته‌می‌‬ ‫دادوه‌ری‌‪ ،‬ت���ا ئه‌وه‌ی‌ بە‌هه‌موو الیه‌ك‪،‬‬ ‫حكومه‌ت‌و موع���اره‌زه‌‪ ،‬هیچ نرخێكی‌‬ ‫ده‌س���تووری‌‌و قانونی‌‌و كۆمه‌اڵیه‌تییان‬ ‫ب���ۆ حكومدارێت���ی‌ نه‌هێش���تۆته‌وه‌‪،‬‬ ‫هه‌ڵبه‌ت ئه‌م دۆخه‌ له‌گه‌ڵ دروستبونی‌‬ ‫په‌رله‌مان‌و حكومه‌تی‌ هه‌رێم له‌س���اڵی‌‬ ‫‪1992‬ه‌وه‌‪ ،‬به‌رده‌وام���ی‌ هه‌ی���ه‌‪ ،‬ئه‌وه‌‬ ‫له‌الی���ه‌ك‪ ،‬ل���ه‌م الت���ره‌وه‌‪ ،‬الیه‌نێكی‌‬ ‫دیكه‌ی‌ ناوخۆ‪ ،‬په‌یوه‌ندی‌ بە بەشێکی‌‬ ‫یه‌كێتیی‌ نیش���تمانیی‌ كوردس���تانه‌وه‌‬ ‫هه‌ی���ه‌‪ ،‬به‌ش���ێك له‌كاره‌س���اتی‌ ئه‌م‬ ‫رێكخس���تنه‌ كه‌ بووە بەكاره‌س���ات بۆ‬ ‫كوردی‌ باش���ور‪ ،‬نه‌ له‌ناوخۆدا له‌گه‌ڵ‬ ‫دروش���مه‌كانی‌ راس���تگۆیە‪ ،‬نه‌ له‌گه‌ڵ‬ ‫خه‌ڵك���ی‌ كوردس���تاندا‪ ،‬ئ���ه‌م وتاره‌‬ ‫كورته‌ ب���واری‌ ئه‌وه‌ی‌ نییه‌ له‌و باره‌وه‌‬ ‫زۆرتری‌ له‌س���ه‌ر بنووسێ‌‪ ،‬به‌اڵم ‪16‬ی‌‬ ‫ئۆكتۆبه‌ری‌ ‪ ،2017‬سه‌رتاپێی‌ یه‌كێتی‌‬ ‫هه‌ڵوه‌ش���اندۆته‌وه‌‪ ،‬بە‌جۆرێك ره‌نجی‌‬ ‫هه‌موو ئه‌وانه‌ی‌ له‌الیه‌ن داگیركه‌رانه‌وه‌‬ ‫له‌س���ه‌ر ئه‌و رێكخسته‌ شه‌هید كراون‌و‬ ‫گشت ئه‌و قاره‌مانانه‌ی‌ له‌به‌ندیخانه‌كاندا‬ ‫ئه‌شكه‌نجه‌دراون‪ ،‬بە‌با‌و ته‌نیا له‌كه‌س‌و‬ ‫كاری���ان رۆیش���تون‪ ،‬ه���ه‌زار حه‌بف‌و‬ ‫ه���ه‌زاران س�ڵ�او له‌جوامێ���ری‌ ئ���ه‌و‬ ‫ش���ه‌هیدانه‌‌و مه‌ردایه‌ت���ی‌ ئه‌وانه‌ی‌ كه‌‬ ‫رۆژێك له‌ڕۆژان بە‌دڵسۆزییه‌وه‌‪ ،‬هه‌ر بۆ‬ ‫كورد له‌و رێكخستنه‌دا تێكۆشابون‪.‬‬ ‫جگ���ه‌ ‪16‬ی‌ ئۆكتۆب���ه‌ر‪ ،‬یه‌كێتی���ی‌‬ ‫نیش���تمانیی‌ به‌ق���ه‌ده‌ر هه‌م���وو ئه‌و‬ ‫هێرش���انه‌ی‌ ده‌یك���رده‌ س���ه‌ر حیزبی‌‬ ‫بنه‌ماڵ���ه‌‌و س���ه‌ر حیزب���ی‌ خێڵه‌كی‌‪،‬‬ ‫ن���ه‌ك راس���تگۆ نه‌ب���وە‪ ،‬به‌ڵكو خۆی‌‬ ‫نوقم���ی‌ بنه‌ماڵه‌‌و ج���ۆری‌ خێڵه‌كییه‌‪،‬‬ ‫لێ���ره‌دا ده‌بێ‌ هه‌ڵوێس���ته‌یه‌ك بكه‌م‌و‬ ‫بلێ���م‪ ،‬ره‌نگ���ه‌ له‌هیچ خێڵێك���دا ئه‌و‬ ‫بێ‌ س���ه‌روبه‌رییه‌ی‌ له‌ن���او حیزبێكی‌‬ ‫بە‌حیس���اب سۆش���یال دیموكرات���ی‌‬ ‫وه‌ك یه‌كێت���ی‌‪ ،‬نه‌ب���وە‌و ن���ه‌ ده‌بێ‌‪،‬‬ ‫یه‌كێتی‌ ئێس���تا ناوێك���ی‌ بێ‌ ناوه‌رۆك‬

‫له‌یه‌كێتی‌‪ ،‬یه‌كێتی‌ بێ‌ سه‌ركردایه‌تی‌‪،‬‬ ‫تۆ بڵێی‌ له‌هێچ رێكخس���تنێكدا ش���ت ‌‬ ‫ی‬ ‫وا هه‌بێ‌ كه‌ مه‌كته‌بی‌ سیاس���ییه‌كه‌ی‌‬ ‫یا س���ه‌ركردایه‌تی‌‌و هه‌م���وو ئه‌وانه‌ی‌‬ ‫له‌ش���اخ ره‌م���زی‌ پێش���مه‌رگایه‌تی‌‌و‬ ‫ئازایه‌ت���ی‌ بون‪ ،‬بێ‌ چه‌ند كه‌س���ێكی‌‬ ‫ناسیاس���ی‌ ناو بازنه‌ی‌ ماڵێك‪ ،‬بتوانن‬ ‫یه‌ك بڕیار ب���ده‌ن‪ ،‬بۆیه‌ تا ئه‌و كاته‌ی‌‬ ‫یه‌كێت���ی‌ بە‌لیژنه‌یه‌ك���ی‌ لێهات���ووی‌‬ ‫ناوخۆیان‌و دوات���ر لیژنه‌یه‌كی‌ قانونی‌‪،‬‬ ‫سیاس���ی‌‌و كۆمه‌اڵیه‌تی‌ له‌په‌رله‌مانێكی‌‬ ‫لێكۆڵین���ه‌وه‌ی‌‬ ‫راس���ته‌قینه‌دا‪،‬‬ ‫تێروته‌سه‌ل ده‌كرێ‌‌و تاوانباران سزای‌‬ ‫خۆیان وه‌رده‌گرن‪ ،‬ئه‌وا هه‌مو یه‌كێتی‌‬ ‫تۆمەتب���ارە هیچ به‌هایه‌كی‌ ش���ه‌رعی‌‬ ‫سیاسی‌‌و كۆمه‌اڵیه‌تی‌‌و مێژوویی‌ نییه‌‪.‬‬ ‫خۆشی‌ له‌وانه‌ی‌ كه‌ بۆ خۆ بە‌دورگرتن!‬ ‫خۆیان له‌یه‌كێتی‌! ته‌ریك ده‌كه‌ن‪.‬‬ ‫هۆكاری دوەمی‌ بێ‌ هیوایی‌ خه‌ڵكی‌‬ ‫كوردس���تان‪ ،‬ه���ۆكاری‌ ده‌ره‌كیی���ه‌‪.‬‬ ‫ئه‌مه‌ی���ان س���ێ‌ الیه‌نه‌ی���ه‌‪ ،‬عێراق���ی‌‬ ‫داگیرك���ه‌ر له‌الی���ه‌ك‪ ،‬داگیركه‌ره‌كانی‌‬ ‫دیكه‌ له‌الیه‌كی‌ دیكه‌وه‌‪ ،‬سێیه‌میشیان‬ ‫هه‌ڵوێس���تی‌ ئه‌و واڵتانه‌ی���ه‌ كه‌ كورد‬ ‫بە‌دۆست‌و پش���تیوانی‌ خۆی‌ ده‌زانێ‌‪،‬‬ ‫هه‌ڵب���ه‌ت ه���ه‌ر س���ێ‌ الیه‌نه‌ك���ه‌ش‬ ‫په‌یوه‌ندی���ی‌ راس���ته‌خۆیان بە‌هۆكاری‌‬ ‫ناوخۆی‌ باش���ووری‌ كوردستانیش���ه‌وه‌‬ ‫هه‌یه‌‪ .‬عه‌ب���ادی‌‌و حكومه‌ت���ه‌ تایفی‌‌و‬ ‫مه‌زهه‌ییه‌كه‌ی‌ هه‌ر ته‌واو ره‌نگدانه‌وه‌ی‌‬ ‫تایفی‌‌و مه‌زهه‌بییه‌‪ ،‬ئه‌وه‌ی‌ س���ه‌ددام‌و‬ ‫رژێمه‌ك���ه‌ی‌ بە‌ش���یعه‌ی‌ ك���رد‪ ،‬ئه‌مان‬ ‫به‌رامبه‌ر بە‌كورد زۆریان له‌وان تێپه‌ڕاند‪،‬‬ ‫ته‌نیا ب���ۆ نمونه‌‌و ب���ه‌راورد‪ ،‬عه‌بادی‌‬ ‫له‌ڕۆژێك���دا بە‌قه‌ده‌ر هه‌ر س���ی‌‌و پێنج‬ ‫س���اڵه‌كه‌ی‌ رژێمی‌ به‌ع���س دڕۆ ده‌كا‪،‬‬ ‫یه‌ك گه‌رد حه‌یا ناكا له‌و هه‌موو ئاشه‌‬ ‫ده‌كا‌و له‌یه‌كێكی‌ ناماڵێته‌وه‌‪ ،‬ته‌نانه‌ت‬ ‫نایه‌وێ‌ به‌و ده‌س���تووره‌ س���ه‌قه‌ته‌ی‌‬ ‫عێراقی‌ داگیركه‌ر‌و بە‌قه‌ده‌ر ئه‌و كه‌مه‌‬ ‫مافه‌ی‌ كه‌ بە‌ك���ورد دراوه‌‪ ،‬مامه‌ڵه‌مان‬ ‫له‌گه‌ڵ���دا بكا‪ ،‬هێن���ده‌ له‌خۆبایی‌ بوە‬ ‫نه‌ عه‌قڵ‪ ،‬ن���ه‌ مێژو‪ ،‬نه‌ تاقیكردنه‌وه‌‌و‬ ‫ن���ه‌ مرۆڤایه‌تی‌ ناخوێنێت���ه‌وه‌‪ ،‬ره‌نگه‌‬ ‫ناحه‌ق���ی‌ نه‌ب���ێ‌ چونك���ه‌ عه‌ب���ادی‌‌و‬ ‫گش���ت الیه‌نه‌كانی‌ حكومه‌ته‌كه‌ی‌ هه‌ر‬ ‫كتێ���ب‌و نووس���راوی‌ مه‌رجه‌عیی���ه‌ت‬ ‫كار ده‌ك���ه‌ن‌و ده‌یانخوێنه‌وه‌‪ ،‬ش���تێك‬ ‫له‌هه‌م���وو جیهاندا نییه‌ ك���ه‌ له‌وانه‌دا‬ ‫نه‌بن‪ ،‬وه‌ختێكیش مه‌هتوك‌و رێس���وا‬ ‫ده‌بن‪ ،‬بە‌ئاس���انی‌ ده‌توان���ن تایه‌فی‌‌و‬ ‫مه‌زهه‌ب���ی‌ خۆیان بگ���ۆڕن‪ ،‬هه‌ر له‌و‬ ‫روانگه‌ی���ه‌وه‌‪ ،‬عێراق���ی‌ داگیركه‌ر بوە‬ ‫بە‌به‌شێك له‌داگیركه‌رێكی‌ گه‌وره‌تر كه‌‬ ‫ئێرانه‌‪ .‬توركیای‌ داگیركه‌ریش له‌وه‌ته‌ی‌‬ ‫له‌‪1923‬ه‌وه‌‪ ،‬دروستبوە‪ ،‬ده‌وڵه‌تێكه‌ تا‬ ‫ئێس���تا خۆی‌ نه‌دۆزیوه‌ته‌وه‌‪ ،‬له‌س���ه‌ر‬ ‫ش���ه‌پۆلی‌ عیلمانییه‌‌و عیلمانیش نییه‌‪،‬‬ ‫ب���اس له‌دیموكرات���ی‌ ده‌كا‌و لێ���ی‌ بێ‌‬ ‫به‌رییه‌‪ 95 ،‬ساڵه‌ له‌نه‌ته‌وه‌یی‌ ده‌دوێ‌‪،‬‬ ‫ب���ه‌اڵم ش���ۆڤێنییه‌‪ 64 ،‬س���اڵه‌ له‌به‌ر‬ ‫ده‌گای‌ ئه‌وروپ���ا ده‌پاڕێته‌وه‌‌و ده‌رگای‌‬ ‫لێناكرێته‌وه‌‪ ،‬باس���ی‌ ئیس�ل�ام ده‌كا‪،‬‬ ‫له‌گه‌ڵ ئیسالم یه‌ك ناگرێته‌وه‌‪ ،‬له‌وه‌ش‬ ‫خراپتر‪ ،‬بۆت���ه‌ بارێكی‌ یه‌كجار قورس‬ ‫به‌سه‌ر شانی‌ ئیسالمه‌وه‌‌و بۆته‌ مایه‌ی‌‬ ‫بوخزاندنی‌ موسڵمانان له‌جیهاندا‪.‬‬ ‫ئ���ه‌وه‌ی‌ په‌یوه‌ن���دی‌ بە‌ده‌وڵه‌تان���ی‌‬ ‫جیهانیش���ه‌وه‌ هه‌ی���ه‌‪ ،‬جگه‌ ل���ه‌وه‌ی‌‬ ‫ك���ه‌ له‌ناو كورددا كه‌س له‌پس���پۆڕان‌و‬ ‫ش���اره‌زایانی‌ ب���واری‌ سیاس���ه‌ت‌و‬ ‫په‌یوه‌ندیی���ه‌ نێوده‌وڵه‌تییه‌كان‪ ،‬نازانن‬ ‫ج���ۆری‌ په‌یوه‌ندیی���ه‌كان له‌س���ه‌ر چ‬ ‫بنه‌مایه‌ك دامه‌زراون‪ ،‬باوه‌ڕیش ناكرێ‌‬ ‫ده‌سه‌اڵتدارانی‌ هه‌رێم خۆشیان ئه‌وه‌نده‌‬ ‫كارامه‌ بووبن كارێكی‌ باشیان له‌و باره‌وه‌‬ ‫كردبێ‌‪ ،‬ئه‌وه‌ی‌ ئێم���ه‌ ده‌یبینین ته‌نیا‬ ‫دیوه‌ رووكه‌ش���ه‌كه‌یه‌‪ ،‬ئه‌ویش ئه‌وه‌یه‌‬ ‫ی واشنتن‪،‬‬ ‫له‌كۆش���كی‌ س���ه‌ركردایه‌ت ‌‬ ‫له‌ن���ده‌ن‪ ،‬پاری���س‪ ،‬ب���ۆن‌و ئیتالیا‌و‬ ‫هیدیكه‌ پێش���وازی‌ له‌كاربه‌ده‌س���تانی‌‬ ‫حكومه‌تی‌ هه‌رێمی‌ كوردستان ده‌كرێ‌‪،‬‬ ‫بە‌پێی‌ راگه‌یاندنه‌كانیش قسه‌ی‌ خۆش‬ ‫ده‌كرێ���ن‪ ،‬دواڕۆژی‌ ك���ورد بە‌ڕون���اك‬ ‫پیشان ده‌درێ‌‪ ،‬پشتیوانی‌ له‌هه‌رێمێكی‌‬ ‫به‌هێزی‌ كوردس���تانیش له‌س���ه‌رووی‌‬ ‫لیس���تی‌ ئاره‌زوەكانه‌وه‌ی���ه‌‪ ،‬ئه‌وجا‬ ‫نوێنه‌رایه‌ت���ی‌ حكومه‌تان���ی‌ زل هێ���ز‬ ‫له‌هه‌ولێر بۆ ه���اوكاری‌ كورد‪ ،‬ئه‌وه‌ی‌‬ ‫ده‌یڵێن نایڵێنه‌وه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم ئه‌و مژده‌‌و‬ ‫قس���ه‌ زالنه‌ تا چ سنوورێك ده‌ڕۆن‌و تا‬ ‫ك���ه‌ی‌‌و بۆچی‌ به‌رده‌وام ده‌بن‪ ،‬له‌كوێدا‬ ‫ه‌یپسێنن؟ پیاوی‌ ژیر‌و كارامه‌ ناتوانێ‌‬ ‫وه‌اڵمیان بداته‌وه‌‪.‬‬ ‫له‌گه‌ڵ هه‌موو ئه‌و ب���اری‌ ناله‌باری‌‌و‬ ‫بێ‌ هیواییه‌ش���دا‪ ،‬ده‌بێ‌ ژیان به‌رده‌وام‬ ‫بێ‌‪ ،‬ناب���ێ‌ چاو له‌ئاس���ۆ بتروكێنین‪،‬‬ ‫بۆ ده‌رچون ل���ه‌م قه‌یرانی‌ بێ‌ هیواییه‌‬

‫یه‌كێتی ‌‬ ‫ی‬ ‫نیشتمانیی‌‬ ‫به‌قه‌ده‌ر هه‌موو‬ ‫ئه‌و هێرشانه‌ی‌‬ ‫ده‌یكرده‌ سه‌ر‬ ‫حیزبی‌ بنه‌ماڵه‌‌و‬ ‫سه‌ر حیزبی‌‬ ‫خێڵه‌كی‌‪ ،‬نه‌ك‬ ‫راستگۆ نه‌بوە‬ ‫به‌ڵكو خۆی‌ نوقمی‌‬ ‫بنه‌ماڵه‌‌و جۆری‌‬ ‫خێڵه‌كییه‬ ‫پێویس���ته‌ له‌دوو الوه‌ ه���ه‌وڵ بده‌ین‪،‬‬ ‫له‌الیه‌ك���ه‌وه‌ ده‌ب���ێ‌ ب���ه‌رده‌وام بی���ر‬ ‫له‌هۆكاره‌كان���ی‌ دۆخ���ی‌ ب���ێ‌ هیوایی‌‬ ‫بكه‌ین���ه‌وه‌‪ ،‬كه‌ ئه‌وه‌ خ���ۆی‌ له‌خۆیدا‬ ‫نیش���انه‌ی‌ هه‌س���تی‌ زیندوێتی‌‌و بونی‌‬ ‫ئیراده‌یه‌‪ ،‬له‌الیه‌كی‌ دیكه‌وه‌ پێویسته‌ بیر‬ ‫له‌گه‌ڕان���ه‌وه‌ی‌ باوه‌ڕ‌و متمانه‌ بە‌خۆمان‬ ‫بكه‌ین���ه‌وه‌‪ ،‬هه‌وڵ���ی‌ نه‌خش���ه‌دانان‬ ‫بده‌ین‪ ،‬بە‌دڵس���ۆزی‌‌و بە‌ڕاستی‌ كار بۆ‬ ‫ئاماده‌كردنی‌ پرۆژه‌یه‌كی‌ هه‌س���تانه‌وه‌‬ ‫بكه‌ی���ن ك���ه‌ مای���ه‌ی‌ جێبه‌جێكردن‌و‬ ‫به‌رده‌وام���ی‌ ب���ێ‌‪ ،‬بە‌تایب���ه‌ت بۆ ئه‌م‬ ‫دۆخی‌ ئێس���تای‌ باشووره‌ بێ‌ كه‌ هه‌تا‬ ‫بڵێی‌ كاره‌ساتاویی‌‌و قورسه‌‪ .‬من ده‌زانم‬ ‫له‌ب���ه‌ر ده‌م‪ ،‬دوو ریانێكی‌ س���ه‌خت‌و‬ ‫دژوارداین‌و هه‌نگاونان زۆر ئاسان نییه‌‪،‬‬ ‫به‌اڵم ش���تێكی‌ ئه‌وه‌نده‌ش ئه‌س���ته‌م‬ ‫نیی���ه‌‪ ،‬به‌دیاری���ه‌وه‌ دۆش دابمێنین‪.‬‬ ‫ئێمه‌ له‌سه‌رده‌می‌ گۆڕانكاریه‌ خێراكاندا‬ ‫ده‌ژین‪ ،‬خۆمان فریای‌ خۆمان نه‌كه‌وین‪،‬‬ ‫ناكرێ‌ چاوه‌ڕوانی‌ خه‌ڵكی‌ بین‪ .‬ئێستا‬ ‫له‌هه‌موو كاتێكی‌ پێش���ووتر ده‌بێ‌ ئه‌و‬ ‫پرس���یاره‌ له‌خۆمان بكه‌ین‪ ،‬به‌ڕاس���ت‬ ‫ف���ارس‪ ،‬ت���ورك‪ ،‬ع���ه‌ره‌ب‪ ،‬ئینگلیز‪،‬‬ ‫ئه‌ڵمان‪ ،‬فڕه‌نس���ایی‌‪ ،‬ئه‌وجا ژاپۆنی‌‌و‬ ‫ئه‌مێریكی‌‌و یا ه���ه‌ر مرۆڤێكی‌ دیكه‌ی‌‬ ‫واڵتێكی‌ پێش���كه‌وتوو جیهان‪ ،‬مرۆڤن‬ ‫ی���ا نا‪ ،‬ئه‌ی‌ ئێم���ه‌ش مرۆڤین؟ به‌الی‌‬ ‫من���ه‌وه‌ ئێم���ه‌ش وه‌ك ه���ه‌ر یه‌كێك‬ ‫له‌وانه‌ مرۆڤین‪ ،‬ئه‌ی‌ باش���ه‌ بۆ ئه‌وان‬ ‫له‌پێشكه‌وتندا‌و له‌سه‌رفرازیدا له‌وێن‪ ،‬بۆ‬ ‫ئێمه‌ له‌ناسۆر‌و بێ‌ ده‌وڵه‌تیدا لێره‌ین؟‬ ‫ئه‌ی‌ بۆ ئه‌وان داهێنه‌ری‌ ئه‌و هه‌موو شته‌‬ ‫سه‌رسوڕهێنه‌ران ‌هن‌و ده‌چنه‌ ناومانگ‌و‬ ‫ئه‌ستێره‌كان‪ ،‬تا قواڵیی‌ زه‌مین‌و زه‌ریا‬ ‫هه‌یه‌ ده‌چ���ن؟ ئێمه‌ش ت���ازه‌ بە‌تازه‌‬ ‫ته‌زبیحێكی‌ سه‌د‌و هه‌شتا هه‌زار ده‌نكی‌‬ ‫ده‌هۆنینه‌وه‌! له‌هه‌ر پرسیارێك‌و بە‌هه‌ر‬ ‫ج���ۆره‌ به‌راوردێك ك���ورد بە‌مرۆڤێكی‌‬ ‫دیك���ه‌ بگری���ن‪ ،‬له‌كۆتایی���دا ئه‌نجامه‌‬ ‫رووكه‌شه‌كه‌ ئه‌وه‌یه‌ ئه‌وانیش‌و ئێمه‌ش‬ ‫مرۆڤین!‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ ئ���ه‌وان كردویانه‌ یا ده‌یكه‌ن‪،‬‬ ‫ئێم���ه‌ش ده‌توانین بیكه‌ی���ن به‌اڵم به‌و‬ ‫مه‌رج���ه‌ی‌ ئێم���ه‌ش ئیراده‌مان هه‌بێ‌‪،‬‬ ‫ئێمه‌ش ی���ه‌ك ریزی‌ بپارێزین‪ ،‬ئێمه‌ش‬ ‫پاشقول له‌یه‌كدی‌ نه‌گرین‪ ،‬ئێمه‌ش واز‬ ‫له‌غه‌یبه‌تی‌ سه‌رته‌ندوری‌ مااڵنی‌ كورد‬ ‫بێنین‪ ،‬به‌خیلی‌ بە‌پیاوه‌تی‌‌و لیهاتوویی‌‌و‬ ‫دارایی‌ یه‌كدی‌ نه‌به‌ین‪ ،‬له‌سه‌ر حه‌ق ئازا‬ ‫بین‪ ،‬له‌سه‌ر ناحه‌ق ته‌سلیم بین‌و داوای‌‬ ‫لێبوردن بكه‌ین‪ ،‬درۆ نه‌كه‌ین‪ ،‬بە‌كورتی‌‬ ‫چاوم���ان له‌ماڵ‌و ش���ه‌ره‌ف‌و س���ه‌ری‌‬ ‫خه‌ڵك نه‌بێ‌‪ .‬ب���ا بهێڵین پیاومان تیا‬ ‫هه‌ڵبكه‌وێ‌‪ ،‬ئه‌و پیاوه‌ی‌ كه‌ ده‌بێ‌ رێز‬ ‫له‌گه‌وره‌یی‌ خ���ۆی‌ بگرێ‌‪ ،‬ئه‌و پیاوه‌ی‌‬ ‫بە‌چاوی‌ س���ۆز‌و خۆشه‌ویستییه‌وه‌ بۆ‬ ‫خه‌ڵك بڕوانێ‌‪ ،‬ئه‌و پیاوه‌ی‌ كه‌ توانای‌‬ ‫كاری‌ نامێن���ێ‌ واز بێنێ‌‪ ،‬ئه‌و پیاوه‌ی‌‬ ‫حورمه‌تی‌ خۆی‌ ده‌گرێ‌‌و ناهێڵێ‌ جنێو‬ ‫بە‌دای���ك‌و باوكی‌‪ ،‬ژن‌و م���اڵ‌و منداڵی‌‬ ‫ب���درێ‌‪ ،‬ئه‌و‌ پیاوه‌ی‌ خۆی‌ بە‌تاكه‌ پیاو‬ ‫نه‌زانێ‌‪ ،‬هه‌ر پیاوێ���ك كه‌ هه‌ڵكه‌وت‪،‬‬ ‫نابێ‌ وا بزانێ‌ له‌خۆی‌ عاقڵتر‪ ،‬له‌خۆی‌‬ ‫دڵس���ۆزتر‪ ،‬له‌خۆی‌ لێزانت���ر‪ ،‬له‌خۆی‌‬ ‫ش���اره‌زاتر نییه‌‪ ،‬وا نه‌زانێ‌ ئه‌وه‌ی‌ ئه‌و‬ ‫ده‌یكا‪ ،‬هه‌ر ب���ه‌و ده‌كرێ‌‪ .‬نه‌ته‌وه‌یه‌ك‬ ‫له‌یه‌ك كات���دا ده‌یان‌و زیاتریش پیاوی‌‬ ‫وای‌ نه‌بێ‌ كه‌ بۆ پێش���ه‌وایه‌تی‌ بشێ‌‪،‬‬ ‫ئ���ه‌وه‌ هیچ نیی���ه‌‪ ،‬ه���ه‌ر حیزبێكیش‬

‫پێی‌ وابێ‌ كه‌س���ی‌ یه‌كه‌می‌ حیزبه‌كه‌‪،‬‬ ‫كه‌س���ایه‌تییه‌كی‌ دووباره‌نه‌بوە‪ ،‬ئه‌وه‌‬ ‫نه‌ ئه‌و كه‌س���ه‌ كه‌سه‌‪ ،‬نه‌ حیزبه‌كه‌ش‬ ‫حیزبه‌‪.‬‬ ‫ئه‌و پرۆژه‌یه‌ی‌ له‌س���ه‌ره‌وه‌ هێمام بۆ‬ ‫ك���رد كه‌ ده‌بێ‌ نه‌خش���ه‌ی‌ بۆ بڕێژین‪،‬‬ ‫هه‌نگاوی‌ یه‌كه‌می‌ برێتییه‌ له‌پێداچونه‌وه‌‬ ‫بە‌په‌یوه‌ندیی���ه‌ كۆمه‌اڵیه‌تییه‌كان���دا‪،‬‬ ‫پێداچونه‌وه‌یه‌كی‌ ره‌خنه‌گرانه‌ بە‌كاری‌‬ ‫نه‌ته‌وه‌یی‌‌و سیاس���یماندا‪ ،‬بە‌ئیش���ی‌‬ ‫رێكخس���تن‌و حیزبایه‌تیدا‪ ،‬بە‌ش���ێوه‌ی‌‬ ‫كارگێ���ڕی‌‌و حكوم���ه‌ت به‌ڕێوه‌بردندا‪،‬‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌ت���ی‌‌و‬ ‫بە‌په‌یوه‌ندیی���ه‌‬ ‫دۆس���تایه‌تییه‌كانی‌ ناو خۆماندا‪ ،‬ئه‌و‬ ‫پێداچونه‌وه‌یه‌ش بە‌الی‌ كه‌مه‌وه‌ ده‌بێ‌‬ ‫بگه‌ڕێته‌وه‌ بۆ س���ی‌ ساڵێك له‌مه‌وبه‌ر‪،‬‬ ‫ب���ۆ ئ���ه‌وه‌ی‌ بیكه‌ینه‌ س���ه‌رتایه‌ك بۆ‬ ‫ده‌س���تپێكردنه‌وه‌یه‌كی‌ ن���وێ‌‌و گوڕێك‬ ‫بدرێت بە‌پرس���ی‌ نه‌ت���ه‌وه‌‌و خاك كه‌‬ ‫له‌كۆتایی���دا ده‌بێت���ه‌ دۆزی‌ ده‌وڵه‌تی‌‬ ‫س���ه‌ربه‌خۆیی‌ كوردس���تان‪ .‬هه‌نگاوی‌‬ ‫دوەم گێڕانه‌وه‌ی‌ به‌های‌ مرۆڤی‌ كورده‌‪،‬‬ ‫ئ���ه‌و به‌های���ه‌ی‌ كه‌ بێ‌ ئ���ه‌وه‌ نه‌ته‌وه‌‬ ‫س���ه‌رگه‌ردانه‌‪ ،‬نه‌بون���ی‌ نرخی‌ مرۆڤی‌‬ ‫ك���ورده‌‪ ،‬ك���ه‌ زۆر زۆری‌ تاكه‌كان���ی‌‬ ‫حیزبه‌كان له‌كورد ستان‌و له‌هه‌نده‌ران‪،‬‬ ‫نه‌ نرخی‌ خۆیانیان الیه‌‪ ،‬نه‌ ده‌شتوانن‬ ‫رێ���زی‌ خه‌ڵ���ك بگ���رن‪ ،‬حیزبایه‌تی‌‌و‬ ‫الیه‌نگ���ری‌ حی���زب وای‌ لێهات���وە كه‌‬ ‫ئ���ه‌وان له‌دۆڵێك‌و خه‌ڵكیش له‌دۆڵێكی‌‬ ‫دیكه‌‪ ،‬نه‌بونی‌ شانازی‌ كوردبونه‌‪ ،‬وای‌‬ ‫كردوە چه‌ند كه‌س���انێك‪ ،‬نیش���تمان‌و‬ ‫نه‌ته‌وه‌‌و گۆڕی‌ ش���ه‌هیدان‌و تێكۆشانی‌‬ ‫ه���ه‌زاران جوامێر ه���ه‌ڕاج بكه‌ن‪ ،‬واش‬ ‫س���نگ ده‌رده‌په‌ڕێنن‪ ،‬وه‌ك ئه‌وه‌ی‌ نا‬ ‫بایان بینیبێ‌ ن���ه‌ باران‪ ،‬نازانن بە‌هه‌ر‬ ‫ش���وێنێكدا ده‌ڕۆن‪ ،‬ب���ێ‌ ئابڕوییان لێ‌‬ ‫به‌ر ده‌بێته‌وه‌‪ ،‬شه‌رمه‌زاری‌ بە‌سه‌ریاندا‬ ‫ده‌بارێ‌‪ ،‬هه‌زارن له‌عنه‌تیان بۆ ده‌چێ‌‪،‬‬ ‫با چاك بزانن ئه‌وه‌ی‌ گه‌ردێك هه‌ستی‌‬ ‫كوردایه‌تی���ی‌ تێدای���ه‌‪ ،‬با ب���ه‌ره‌و روو‬ ‫نه‌توان���ن جنێوی���ان پێب���ده‌ن‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫له‌دڵ���دا چی‌ ناش���ێ‌ پێی���ان ده‌كه‌ن‪.‬‬ ‫هه‌ر گێڕانه‌وه‌ی‌ به‌ه���ای‌ مرۆڤی‌ كورد‬ ‫وا ده‌كا پێناس���ه‌ی‌ مرۆڤی‌ كورد سه‌ر‬ ‫له‌ن���وێ‌ دروس���تبكرێته‌وه‌‪ ،‬ده‌ش���بێ‌‬ ‫پێناسه‌ی‌ قانونی‌ له‌پێناسه‌ی‌ شه‌رعی‌‬ ‫یا پێناسه‌ی‌ نه‌ته‌وه‌یی‌ جیا بكرێته‌وه‌‪.‬‬ ‫خودا بكا له‌وت���اری‌ ئاینده‌دا هه‌وڵێك‬ ‫ده‌ده‌م شتێك له‌و باره‌وه‌ بنووسم‪.‬‬

‫حیزبایه‌تی‌‌و‬ ‫الیه‌نگری‌ حیزب‬ ‫وای‌ لێهاتوە كه‌‬ ‫ئه‌وان له‌دۆڵێك‌و‬ ‫خه‌ڵكیش‬ ‫له‌دۆڵێكی‌ دیكه‌‬ ‫نه‌بونی‌ شانازی‌‬ ‫كوردبونه‌‪ ،‬وای‌‬ ‫كردوە چه‌ند‬ ‫كه‌سانێك‪،‬‬ ‫نیشتمان‌و نه‌ته‌وه‌‌و‬ ‫گۆڕی‌ شه‌هیدان‌و‬ ‫تێكۆشانی‌ هه‌زاران‬ ‫جوامێر هه‌ڕاج‬ ‫بكه‌ن‪ ،‬واش سنگ‬ ‫ده‌رده‌په‌ڕێنن‪ ،‬وه‌ك‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ نا بایان‬ ‫بینیبێ‌ نه‌ باران‬

‫‪13‬‬

‫به‌شداری نه‌كردنی ده‌نگده‌ر‬ ‫له‌ده‌نگدان له‌قازانجی كێیه‌؟‬ ‫ئومێد موسته‌فا‬

‫گومانی تێدانییه‌ هه‌ڵبژاردن بۆ ئه‌و‌ه‬ ‫ده‌ك���رێ تا ئه‌و دۆخه‌ی ك ‌ه پێش���تر‬ ‫له‌ئارادابوە هه‌وڵی گۆڕانكاری بدرێت‬ ‫جا له‌بواری سیاسی بێت یان ئابووری‬ ‫ی���ان كۆمه‌اڵیه‌تی یان هتد‪ ،...‬گرنگ‬ ‫نابێ هه‌ڵبژاردن ئه‌نجام بدرێ كه‌چی‬ ‫بارودۆخ��� ‌ه باوه‌ك��� ‌ه هه‌روه‌كو خۆی‬ ‫بمێنێت���ه‌وه‌‌و درێژه‌ی هه‌بێت‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫ده‌بێ ئه‌گ���ه‌ر دۆخه‌كه‌خراپه‌ هه‌وڵی‬ ‫چاككردن���ی ب���درێ‌و ئه‌گ���ه‌ر چاك‌و‬ ‫باشیشه‌ باشتر‌و چاكتر بكرێ‌و زیاتر‬ ‫ب���ه‌ره‌و پێش���ه‌وه‌ ببرێ���ت‪ ،‬ئه‌وه‌ش‬ ‫دیار‌ه له‌خۆوه‌ ناكرێ‌و ئاوا بە‌ئاسانی‬ ‫مه‌یس���ه‌ر نابێت‪ ،‬به‌ڵكو به‌ره‌نجامی‬ ‫هاتنه‌پێش���ی كه‌س���انی تر‌ه له‌هێز‌و‬ ‫الیه‌ن ‌ه سیاسییه‌كان ك ‌ه بە‌عه‌قڵییه‌ت‌و‬ ‫نه‌هج‌و میتۆدێكی تازه‌‌و بە‌ش���ێواز‌و‬ ‫ئالییه‌ت���ی تره‌وه‌ به‌رخ���ورد له‌گه‌ڵ‬ ‫دۆخی پێش���وو بكه‌ن‪ ،‬به‌مه‌به‌ستی‬ ‫ده‌رب���از كردنی ره‌وش���ه‌كه‌‌و هێنان ‌ه‬ ‫ئارای ك���ه‌ش‌و هه‌وایه‌كی تر ك ‌ه جیا‬ ‫بێت له‌ه���ی پێش خۆی‪ ،‬هه‌ر هه‌موو‬ ‫ئه‌م گۆڕنكارییانه‌ش بۆ به‌رژه‌وه‌ندی‬ ‫هاواڵتی���ان‌و پته‌وكردن���ی ژێرخانی‬ ‫واڵت‌و گه‌ش���ه‌پێدانییه‌تی له‌سه‌رجه‌م‬ ‫الیه‌نه‌كانیی���ه‌وه‌‪ ،‬ت���ا به‌هۆی���ه‌و‌ه‬ ‫بتوانێت مواكبه‌ی په‌ره‌س���ه‌ندنه‌كان‌و‬ ‫گۆڕانكارییه‌كان���ی دونی���ا ب���كا‌و‬ ‫له‌كاروانی پێشكه‌وتن‌و بە‌شارستانی‬ ‫بونی واڵتان دوانه‌كه‌وێت ‪.‬‬ ‫كه‌وات ‌ه بۆ ده‌نگده‌ران كاتی ده‌نگدان‬ ‫گونجاوتری���ن ده‌رفه‌ت��� ‌ه ئه‌گه‌ر هه‌ر‬ ‫توڕه‌ی���ی‌و گله‌ی���ی‌و گازانده‌ك���ی‬ ‫له‌ده‌س���ه‌اڵتی پێش���وو هه‌بووبێت‪،‬‬ ‫ئ���ه‌وا زۆر بە‌ئازادانه‌ده‌توانێ���ت‬ ‫ئی���راده‌ی خۆی به‌گه‌ڕ بخ���ا‌و بچێت ‌ه‬ ‫سه‌رسندوقه‌كانی ده‌نگدان‪ ،‬تا له‌وێو‌ه‬ ‫به‌و ده‌نگه‌ی ده‌ی���دات‌و به‌و كارته‌ی‬ ‫ده‌خات ‌ه ناو س���ندوقی ده‌نگدانه‌وه‌‪،‬‬ ‫بڕی���اری گۆڕان���كاری یه‌كج���اری‌و‬ ‫هێنان���ه‌ پێش���ه‌وه‌ی ده‌م‌و چاوی تر‬ ‫بە‌عه‌قڵیی ‌هت‌و تێڕوانین‌و فه‌لسه‌فه‌ی‬ ‫جیاو‌ه بدات بۆ خۆش���كردنی ژیانی‬ ‫ئێس���تا‌و داهات���ووی ئ���ه‌م گه‌ل���ه‌‪،‬‬ ‫بە‌جۆرێ���ك ببێته‌ ه���ۆی قوتار بون‬ ‫له‌دۆخ���ی چه‌قبه‌س���توو‌و هه‌نگاونان‬ ‫به‌ره‌و ئاسۆیه‌كی رونتر‌و پڕ له‌ئۆمێد‌و‬ ‫هاتنه‌دی خه‌ونه‌كان‪.‬‬ ‫ئاش���كرایه‌ له‌م���اوه‌ی كه‌مت���ر له‌‪3‬‬ ‫مانگ���ی تر ك���ه‌ ده‌كات ‌ه ب���ه‌رواری‬ ‫‪ 2018/5/12‬بڕی���اره‌ هه‌ڵبژاردن���ی‬ ‫ئه‌نجومه‌ن���ی نوێنه‌ران���ی عێ���راق‬ ‫ئه‌نجام ب���درێ‪ ،‬به‌اڵم ئه‌وه‌ی تێبینی‬ ‫ده‌كرێ خه‌ڵكی بە‌شێوه‌یه‌كی گشتی‬ ‫له‌هه‌رێمی كوردستان له‌پێشوازییه‌كی‬ ‫گه‌رمی ئ���ه‌و رۆژ‌ه نین‌و هیچ گه‌رم‌و‬ ‫گوڕییه‌كی���ان ل���ێ ب���ه‌دی ناكرێت‬ ‫له‌چونی���ان ب���ۆ بنكه‌كان���ی تۆماری‬ ‫ده‌نگده‌ران تا ناویان له‌سیس���ته‌می‬ ‫بایۆمه‌ت���ری تۆمار بكه‌ن‪ ،‬تا دواجار‬ ‫كارتی ده‌نگدانیان پێ بدرێ‪ ،‬چونك ‌ه‬ ‫ئه‌گ���ه‌ر ه���ه‌ر ده‌نگده‌رێ���ك له‌رۆژی‬ ‫ده‌نگدان ئه‌م كارته‌ی ال نه‌بێت مافی‬ ‫ده‌نگدانی ده‌فه‌وتێت‪ ،‬دیار‌ه پاساو‌و‬ ‫هۆكار زۆرن بۆ ئه‌و ساردوس���ڕییه‌ی‬ ‫جه‌ماوه‌ر‪ ،‬له‌گرنگترینی پاس���اوه‌كان‬ ‫نه‌بون���ی متمانه‌ی���ه‌ بە‌ده‌س���ه‌اڵتی‬ ‫كوردی‌و ناش���یرین بونی سیاس���ه‌ت ‌ه‬ ‫ل���ه‌الی ده‌نگ���ده‌ران ك��� ‌ه له‌ماوه‌ی‬ ‫بیست‌و ش���ه‌ش س���اڵی حوكمڕانی‬ ‫نه‌توان���را سیاس���ه‌ت وه‌ك���و خۆی‬ ‫موماره‌س���ه‌ بكرێ���ت ك���ه‌ بریتیی ‌ه‬ ‫له‌ئیداره‌دانێك���ی س���ه‌ركه‌وتووانه‌ی‬ ‫واڵت‌و پێشكه‌ش���كردنی چاكتری���ن‬ ‫خزمه‌تگوزاری بە‌هاواڵتیان كه‌ ببێت ‌ه‬ ‫خۆش���كردنی بژێوی ژیانیان‌و ئارام‬ ‫بونی ده‌رونی���ان‌و دووركه‌وتنه‌وه‌یان‬ ‫له‌ه���ه‌ر فش���ارێك ك��� ‌ه ده‌خرێت��� ‌ه‬ ‫س���ه‌ریان‪ .‬تا ئێره‌ حه‌قیقه‌ته‌ن وای ‌ه‬ ‫خه‌ڵكی بە‌تایبه‌تیش له‌م س���ااڵنه‌ی‬ ‫دوایی ژیانێكی كوله‌مه‌رگی‌و مه‌ژییه‌‌و‬ ‫مه‌مر‌ه ده‌باته‌ سه‌ر ك ‌ه خراپی دۆخی‬ ‫ئابووری‌و دارایی كه‌ ئه‌ویش به‌رهه‌می‬ ‫سیاس���ه‌ت ‌ه شكس���تخواردوەكه‌ی‬ ‫حزبە‌فه‌رمانڕه‌واكانی هه‌رێمه‌‪ ،‬ته‌نگی‬ ‫به‌هاوواڵتیان هه‌ڵچنیوه‌و ته‌واو له‌ژیان‬ ‫بێئومێدی كردون‌و ئینتیماش���یان بۆ‬ ‫خاك‌و واڵت له‌لێ���واری كاڵ بونه‌وه‌و‬ ‫نه‌مانی یه‌كجاریی���ه‌‪ ،‬بۆی ‌ه ناو‌ه ناو‌ه‬ ‫له‌هه‌واڵ���ه‌كان گ���وێ بیس���تی ئه‌و‌ه‬ ‫ده‌بین بە‌داخه‌وه‌ ك���ه‌ فاڵن هاواڵتی‬

‫له‌فالن ش���وێن له‌هه‌رێمی كوردستان‬ ‫كۆتای���ی بە‌ژیانی خ���ۆی هێناوه‌ جا‬ ‫بە‌خۆ خنكاندن بێت یان بە‌خۆكوژی‬ ‫بووبێت‪ .‬هه‌روه‌ها ب���ه‌رده‌وام چونی‬ ‫هاواڵتیان���ی هه‌رێمی كوردس���تانیش‬ ‫ب���ۆ ده‌ره‌وه‌ی واڵت‌و جێهێش���تنی‬ ‫خاك‌و زێ���دی باوباپیره‌یان ئه‌مانه‌ش‬ ‫به‌رده‌وام هه‌واڵی گه‌رم‌و س���ه‌ردێڕی‬ ‫رۆژنامه‌كانن‪ .‬جا س���ه‌ره‌ڕای راستی‌و‬ ‫حه‌قیقه‌تی ئ���ه‌م دۆخ ‌ه نه‌خوازراوه‌ی‬ ‫ك ‌ه باس���مان ك���رد‪ ،‬ب���ه‌اڵم بابێین‬ ‫پرس���یارێك له‌خۆم���ان بكه‌ین ئایا‬ ‫بە‌س���اردبونه‌وه‌مان‌و نه‌چونم���ان بۆ‬ ‫ده‌نگ���دان له‌رۆژی هه‌ڵب���ژاردن‪ ،‬كێ‬ ‫س���وودمه‌ندی س���ه‌ره‌كی ده‌بێ���ت؟‬ ‫ئایا ‌به‌مانه‌وه‌م���ان له‌ماڵه‌وه‌‌و ده‌نگ‬ ‫نه‌دانمان ئه‌م بارودۆخه‌ تاقه‌تپڕوكێن ‌ه‬ ‫س���ه‌ختگیر‌ه چاره‌س���ه‌ر ده‌ب���ێ؟‬ ‫بێگومان له‌وه‌اڵمدا ده‌ڵێین هه‌رگیزا‌و‬ ‫هه‌رگیز نه‌خێ���ر‪ ،‬چونكه‌ به‌مانه‌وه‌ی‬ ‫ده‌نگ���ده‌ران له‌ماڵ���ه‌وه‌‌و نه‌چونیان‬ ‫بۆس���ه‌ر س���ندوقه‌كانی ده‌نگ���دان‪،‬‬ ‫درێ���ژ‌ه بە‌مانه‌وه‌ی ئ���ه‌و ده‌م‌و چاو‌و‬ ‫عه‌قڵییه‌ت ‌ه شكستخواردووانه‌ ده‌ده‌ن‬ ‫ك ‌ه هه‌رێمی كوردستانیان به‌م رۆژ‌ه‬ ‫تاڵ‌و شووم‌و پڕ له‌قه‌یران ‌ه گه‌یاندوە‪،‬‬ ‫جا هه‌روه‌ك پێش���تر ئاماژه‌مان پێدا‬ ‫تاك ‌ه تروس���كایی‌و ئومێدێك هه‌بێت‬ ‫بۆ گۆڕانكاری‌و چاكس���ازی ریشه‌یی‬ ‫ته‌نها‌و ته‌نها ده‌نگدانی ده‌نگده‌رانه‌‪،‬‬ ‫وات ‌ه س���ندوقی ده‌نگدان ئه‌م پرس ‌ه‬ ‫یه‌كالی���ی ده‌كات���ه‌وه‌‌و باالنس���ه‌كان‬ ‫ده‌گۆڕێت‌و دۆخه‌ سیاسییه‌ك ‌ه سه‌ره‌و‬ ‫خوار ده‌كات‪ ،‬كه‌وات��� ‌ه مادام ئه‌و‌ه‬ ‫بایه‌خ‌و گرنگی‌و هه‌ستیاری ده‌نگدان‬ ‫بێت‪ ،‬پێویسته‌ هاواڵتیان له‌ئێستاو‌ه‬ ‫بە‌هی���وا‌و دڵێكی پڕ له‌حه‌س���ره‌ت‌و‬ ‫خۆزگ���ه‌وه‌ چاوه‌ڕوان���ی زوو هاتنی‬ ‫ئه‌و رۆژ‌ه بكه‌ن‪ ،‬تا له‌پرۆس���ه‌یه‌كی‬ ‫ئ���اوا دیموك���رات‌و ئ���ازاددا تۆله‌ی‬ ‫خۆی���ان ل���ه‌و حزبە‌ده‌س���ه‌اڵتداران ‌ه‬ ‫بكه‌ن���ه‌وه‌‌و رق‌و خه‌ش���م‌و بێ���زاری‌و‬ ‫ناڕه‌زای���ی‌و گله‌ییه‌كانی���ان له‌رێ���ی‬ ‫ده‌نگدانه‌كانییانه‌وه‌ وه‌رگێڕن ‌ه س���ه‌ر‬ ‫واقیع‌و بیس���ه‌لمێنن كه‌ ئ���ه‌وان به‌و‬ ‫ره‌وش���ه‌ ناله‌باره‌ی ك ‌ه هه‌رێم پێیدا‬ ‫گوزه‌ر ده‌كات رازی نینه‌‌و خواس���تی‬ ‫گۆڕانی ریش���ه‌یی ده‌ك���ه‌ن‪ .‬بۆ ئه‌م‬ ‫مه‌به‌س���ته‌ش پێویس���ت ‌ه ده‌نگده‌ران‬ ‫وری���ا ب���ن‌و بە‌چه‌واش���ه‌‌و به‌ڵێن��� ‌ه‬ ‫درۆینی���ه‌كان‌و خ���ۆ خۆشه‌ویس���ت‬ ‫كردن���ی حزب���ە ‌ده‌س���ه‌اڵتداره‌كان‬ ‫هه‌ڵنه‌خه‌ڵه‌تێن‌و متمانه‌یان پێنه‌كه‌ن‬ ‫ك���ه‌ له‌هه‌ڵمه‌ته‌كان���ی هه‌ڵب���ژاردن‬ ‫ده‌یگرنه‌به‌ر ل���ه‌زه‌وی‌و پار‌ه دابه‌ش‬ ‫كردن‌و سه‌ردان‌و هامۆشۆكردنی مااڵن‪،‬‬ ‫به‌ڵكو پێویست ‌ه پاڵپشتی ئه‌و لیست‌و‬ ‫پاڵیوراوان���ه‌ بكه‌ن كه‌ جێی ئومێدی‬ ‫ئاینده‌ی ئه‌وانن‪ ،‬تاك ‌ه پێوه‌ریش بۆ‬ ‫ئه‌مه‌ په‌رێز پاك���ی‌و رابردووی لێوان‬ ‫لێو له‌هه‌ڵوێستی ش���ه‌ره‌فمه‌ندانه‌ی‬ ‫ئه‌و حزب‌و الیه‌نانه‌ی��� ‌ه كه‌ به‌رده‌وام‬ ‫له‌س���ه‌نگه‌ری به‌رگری ك���ردن بون‬ ‫له‌ماف‌و داخوازییه‌كانی جه‌ماوه‌ر‪.‬‬

‫تاكه‌ تروسكایی‌و‬ ‫ئومێدێك هه‌بێت‬ ‫بۆ گۆڕانكاری‌و‬ ‫چاكسازی‬ ‫ریشه‌یی ته‌نها‌و‬ ‫ته‌نها ده‌نگدانی‬ ‫ده‌نگده‌رانه‌‪،‬‬ ‫واته‌ سندوقی‬ ‫ده‌نگدان ئه‌م پرس ‌ه‬ ‫یه‌كالیی ده‌كاته‌وه‌‌و‬ ‫باالنسه‌كان‬ ‫ده‌گۆڕێت‌و دۆخ ‌ه‬ ‫سیاسییه‌ك ‌ه سه‌ره‌و‬ ‫خوار ده‌كات‬

‫‪14‬‬

‫بیرورا‬

‫)‪ )615‬سێشه‌ممه ‪2018/2/27‬‬

‫یەكێتی لە‌خڕی ناوزەنگەوە‬ ‫بۆ دەباشان‬ ‫محەمەد نوری‬ ‫نەوشیروان مس����تەفا لە‌نوسینێكدا كە لەژێر‬ ‫ناوی لەنێوان من‌و مام جەاللدایە‪ ،‬دەڵێت "هەر‬ ‫كاتێك لەگەڵ س����ەركردایەتی یەكێتی توش����ی‬ ‫ناكۆكی قوڵ‌و كێشەی ئاڵۆزی سیاسیی دەبوم‪،‬‬ ‫لەباتی ئ����ەوەی ملمالنییان لەگ����ەڵ بكەم‪ ،‬كە‬ ‫لەوانەی����ە ببوایە بەهۆی پێكادادانی چەكداریی‪،‬‬ ‫بەبێدەنگی كشاوومەتەوە"‪.‬‬ ‫ئەم قس����ەیەی نەوش����یروان مس����تەفا یەك‬ ‫رس����تە تۆخدەكات����ەوە كە هەمیش����ە ئەگەری‬ ‫روبەڕبوون����ەوەی چەك����داری ق����ورس لەنێوان‬ ‫باڵەكانی یەكێتیدا لەئ����ارادا بوەو مەتڕەحێكی‬ ‫كراوە بووە‪ .‬ئەگەر ئەوس����ا ح����زوری تاڵەبانی‬ ‫ونەوش����یروان بەربەس����تە س����ەرەكییەكە بوە‬ ‫لەب����ەردەم بەركەوتن����ی خوێن����اوی‪ ،‬ئەمجارە‬ ‫شەڕەكە لەپێناو وەرگرتنی جڵەوی یەكێتییە ‪.‬‬ ‫بەتایبەت لەئێستادا یەكێتی لەقۆناغی نەك بێ‬ ‫سەریدا دەژیی بەڵكو لەقۆناغی وشكبوونەوەی‬ ‫تەواوەتیدای����ە‪ .‬لەپاڵ ئەم وشكبونەوەیەش����دا‬ ‫ئێس����تا بەره����ەم س����اڵح ك����ە كاراكتەرێك����ی‬ ‫سیاس����یی دیاری ئ����ەو حزبە‌بوە ل����ەدەرەوەی‬ ‫یەكێت����ی جموجۆڵی خ����ۆی دەكات‌و حزبێكی‬ ‫نوێی دامەزران����دوە‪ .‬كە هەموو ئاماژەكان ئەوە‬ ‫دەردەخ����ەن لەم هەڵبژاردنەدا بەرهەم پلەیەكی‬ ‫تر یەكێتی دەباتەوە دواوە‪.‬‬ ‫پێدراوە سیاس����ییەكانیش ئەوە دەردەخەن‬ ‫كە ماڵی تاڵەبانی ناتوانن وەك پێشوتر خویان‬ ‫بەپلە یەك لەناو ئەو حزبەدا بناس����ێنن‪ ،‬ئێستا‬ ‫ئەوانی����ش باڵێكن لەناو باڵە كێبڕكییەكاندا‪ ،‬كە‬ ‫لەماراسونی گەیش����تن بۆ كورسی بەڕێوەبردنی‬ ‫ئەو حزبە‌روبەڕبوونەوەكانیان سەخترو ئاڵوزتر‬ ‫بووە‪.‬‬ ‫بەاڵم چ����ی روودەدات؟ ئایا ئەم بەركەوتنانە‬ ‫دەبن����ە هەنگاوی یەك����ەم بۆ تەس����فیەكردنی‬ ‫یەكتر؟ ئایا یەكێتی بەم جەس����تە ش����ەكەت‌و‬ ‫ه����ەزار پارچەیەوە چۆن دەتوانێت بەش����داری‬ ‫هەڵب����ژاردن بكات؟ ئایا كۆس����رەت رەس����وڵ‌و‬ ‫هاوەڵەكانی ئەمجارەش بەپۆست‌و ئیمتیازاتی‬ ‫مادیی ئاشتدەكەرێنەوە ودەچنەوە ژیر سێبەری‬ ‫ماڵ����ی تاڵەبانی؟ ئای����ا بەرهەم س����اڵح تیری‬ ‫مردنی����ی ت����ەواو دەدات لەهەژموونی زاڵبوونی‬ ‫ی����ەك بنەماڵە لەناو یەكێتیدا؟ ئایا ئێران ماڵی‬ ‫تاڵەبانی تەنها دەكات؟ دەیان پرسیاری تر كە‬ ‫ئاسانە لەیەكێتی بكرێت‪ ،‬چونكە ئەم حزبە‌بووە‬ ‫بەحزبێك هەموو تێزێكی بچووكبوونەوە لەسەری‬ ‫پراكتی����زە دەكرێت‪ ،‬ناش����توانێت یەك هەنگاو‬ ‫بەرەو چارەسەركردنی كێشەكانی بنێت‪.‬‬ ‫كۆسرەت رەسوڵ‪ ،‬هاوڕییەك تا نێوەی رێگا‬ ‫یەكێك لەو رەخنانەی لە‌كۆس����رەت رەسوڵ‬ ‫دەگیرێ����ت ئەوەی����ە ‪ :‬ك����ە ئەم كەس����ایەتییە‬ ‫سیاس����ییە هەمیش����ە هانی هاوڕییەكانی داوە‬ ‫ك����ە لەناو یەكێتیدا جموجۆڵی����ی جیاواز بكەن‬ ‫وباس����ی گۆڕانكاری بكەن‪ ،‬بەاڵم هەمیش����ەش‬ ‫لەنێوەی رێ����گادا هاوڕییەكانی بەجێهێش����توە‬ ‫(هاوڕییەكانیش����ی پێدەڵێ����ن‪ :‬هەمیش����ە بۆ‬ ‫ئیمتیازات‌و ش����ەڕی كوڕەكانی‪ ،‬دەستبەرداری‬ ‫ئێمە بووەو گەڕاوەتەوە بۆ ناو ژیانی ئاس����ایی‬ ‫یەكێتی)‪ .‬لەهاتنەدەرەوەی نەوشیروان مستەفاو‬ ‫پاشان ژمارەیەك مەكتەبی سیاسیی كە بەباڵی‬ ‫ریفۆرمخواز ناسراوبوون‌و دواتریش ئەو ناوەندی‬ ‫بڕی����ارەی كە پێك����ەوە لەگەڵ بەرهەم س����اڵح‬ ‫تەشكیلیان كرد‪ .‬كۆس����رەت كاراكتەری هەموو‬ ‫جیابوونەوەن����ەكان ب����وە‪ ،‬بەاڵم ل����ەدوا دێڕدا‬ ‫هاوڕییەكانی بەجێهێش����توە‪ .‬بۆیە چنینی هیوا‬ ‫لەس����ەر ش����ەڕی باش����كردنی ناوخۆی یەكێتی‬ ‫لەس����ەر كۆس����رەت رەس����وڵ الی هاوڕییەكانی‬ ‫بەتاڵەو ناتوانێت متمانەی تاكۆتایی یارییەكەی‬ ‫پێبكرێت‪.‬‬ ‫ب����ەاڵم ئەمج����ارە ل����ەدوای وەاڵمدانەوەیەی‬ ‫كۆسرەت رەس����وڵ بۆ هێرۆ برایم ئەحمەد‪ ،‬ئایا‬ ‫بەردەوام دەبێت لەشەڕی چاكکردن (وەك خۆی‬ ‫دەڵێت) یان ئاشتدەكەرێتەوەوكۆمەڵی زەمانی‬ ‫مادیی‌و سیاسیی وەردەگرێتەوە؟ ئایا كۆسرەت‬ ‫هەناسەی دوا شەڕ دەكات لەگەڵ ماڵی تاڵەبانی‬ ‫یان ئااڵی سپی هەڵدەكاتەوە؟ ئایا ئەم شەڕەی‬ ‫كۆس����رەت بۆ پۆستە یان بۆ باشكردنە؟ شینە‬ ‫بۆ هەڵوەرینی وكەوتنی ت����ەواوی یەكێتی یان‬ ‫هەوڵدانە بۆ مانەوەی دەسەاڵتەكانی خۆی وەك‬ ‫ژمارە یەك لەناو یەكێتیدا؟‬ ‫رەنگ����ە ئەمە دواهەمین چیرۆكی متمانە بێت‬ ‫لەناو یەكێتیدا بەكۆسرەت‪ ،‬ئەگەر بكشێتەوە لەو‬ ‫پرۆژەو داخوازیانە ئەوا خۆری متمانەپێكردن‌و‬ ‫پشتبەس����تن بەكۆسرەت لەناو یەكێتیدا دەبێتە‬ ‫خەیاڵ‪.‬‬ ‫بەرهەم ساڵح چی دەكات؟‬ ‫ئەوەی باڵوكرایەوە راستبوو كە بەرهەم ساڵح‬ ‫لەالیەن نەیارە س����ەختەكەیەوە كە هێرۆ برایم‬ ‫ئەحمەدە بانگهیشتی هەموو ئیمتیازاتێك كراوە‬ ‫بۆ ناو یەكێتی‪ ،‬لەوەرگرتنی پۆستی سكرتیرەوە‬ ‫بۆ گەیش����تن بەس����ەرۆك كۆماری عێراق‪ ،‬بەاڵم‬ ‫پرس����یارەكە ئەوەیە بەرهەم س����اڵح بۆ رەتی‬ ‫كردووەت����ەوە؟ ئایاهۆكارەكەی دەگەڕێتەوە بۆ‬ ‫ئەوەی كە بەهیچ شێوەیەك متمانەی بەم ماڵە‬ ‫نەماوەو دەزانێت بۆ كاتكوشتن‌و دورخستنەوەی‬ ‫لەهەڵبژاردنەكان ئەم گەمە سیاس����ییەی لەگەڵ‬ ‫دەكەن؟ ی����ان بەرهەم بەتەواوەت����ی دڵنیابوە‬

‫ل����ەوەی ك����ە لەن����او یەكێتی����دا چاكس����ازی‌و‬ ‫گۆڕانكاری����ی نەك مەحاڵە بەڵك����و هەرناكرێت‬ ‫قسەی بێ ماناش����ە؟ بەرهەم ساڵح لەئێستادا‬ ‫وەك س����كرتێری حزبێكی جیا دەردەكەوێت كە‬ ‫وەك خۆی دەڵێت‪ :‬دەیەوێت مودێلێكی جیاواز‬ ‫پیشانبدات‪ .‬بەاڵم ئاماژەكانیش بۆ ئەوە دەڕۆن‬ ‫كە ماڵ����ی تاڵەبانی نایانەوێت بەرهەم س����اڵح‬ ‫تاس����ەر بەردەوامبێت لەو حزبە‌نوێیە‪ ،‬لەهەوڵی‬ ‫بەردەوامدان بۆ ئەوەی ئەم كاراەكتەرە بهێننەوە‬ ‫بۆ ن����او حزبەكەیان‪،‬بەاڵم ئام����اژەی تەواویش‬ ‫ئەوەیە ك����ە بەرهەم س����اڵح بەتەواوەتی ماڵی‬ ‫خۆی جیاكردووەتەوەو ئامادە نییە بگەڕێتەوە‪،‬‬ ‫كە ئەمەش پیاكێشانێكی گەورەوكەمەرشكێنی‬ ‫پێگەی یەكێتییە‪.‬‬ ‫ب����ەاڵم پرس����یارەكە ئەوەیە‪ :‬ئای����ا بەرهەم‬ ‫ساڵح دەتوانیت نائامادەیی كاراكتەری دیار لەم‬ ‫ناوچەیدا پڕبكاتەوە؟ ئایا دەتوانێت كۆكەرەوەی‬ ‫هەموو دەنگە ناڕازاییەكان بێت؟ دەبێت یەكەم‬ ‫هەنگاوی بەرهەم س����اڵح ئەوەبێت‪ :‬كە دڵنیایی‬ ‫ت����ەواو ب����دات بەهاواڵتیان كە ئ����ەو دەیەوێت‬ ‫ش����ەڕی حكومڕانی دروس����ت‌و رەش����ید دەكات‬ ‫نەك ش����ەڕی پۆست‌و گەڕانەوە بۆ ناو یەكێتی‪.‬‬ ‫ئەم دڵنیاییە الی خەڵك بچەس����پێنێت بەرهەم‬ ‫س����اڵح دەبێتە یاریكەرێكی گەورەی گۆڕپانی‬ ‫سیاسەتی داهاتووی هەرێم‪ ،‬بۆیە ماڵی تاڵەبانی‬ ‫ترسیان لەو ئایندەیە هەیەوهەمیش دەزانن ئیتر‬ ‫قۆناغی بێدەنگی‌و بێ هەنگاوی ئەم كاراكتەرە‬ ‫نوییە كۆتایی هات‪ .‬ئاگاداری ئەوەشن بەرهەم‬ ‫ساڵح ژمارەیەكە زیاد دەكات وسفرناكرێتەوە ‪.‬‬ ‫(ئەندامێكی سەركردایەتییەكی یەكێتی وتوبوی‪:‬‬ ‫ئەگەر ش����ەڕی كاك نەوشیروان لەجیابوونەوەدا‬ ‫مام ج����ەالل كردوبێت����ی‪ ،‬ئەوا ك����ەس نەماوە‬ ‫بتوانێت لەیەكێتیدا ش����ەڕی بەره����ەم بكات)‪.‬‬ ‫هەربۆیە دێڕی س����ەرەكی ئەوەی����ە كە بەرهەم‬ ‫س����اڵح لەرێی حزبە‌نوێیەكەی شكس����تی تەواو‬ ‫بەیەكێتی دەگەینێت‪ ،‬ئەمەش ئەو ترس����ەیە كە‬ ‫یەكێتی توشی شڵەژان كردووەتەوە‪.‬‬ ‫ماڵی تاڵەبانی‌و ئیران‬ ‫محەم����ەد ج����ەواد زەری����ف دەڵێت‪:‬ئێم����ە‬ ‫رێ����زی گەورەمان بۆ تاڵەبانی هەبوە‪ ،‬دوس����ت‬ ‫وهاوڕییمان بوە‪ .‬بەپشتبەس����تن بەو سەرمایە‬ ‫رەمزیی����ەی تاڵەبانی باوك ك����ە لەناو ناوەندی‬ ‫بڕیاری ئیراندا هەیبوە‪ ،‬یەكێتی‌و بەتایبەت ماڵی‬ ‫تاڵەبانی دەیانەوێت ئیران وەك دۆست‌و هاوەڵی‬ ‫بەردەوامیان بهێڵنەوە‪ ،‬ئیرانیش نایەویت ماڵی‬ ‫تاڵەبان����ی بەتەواوەتی بچێت����ە دەرەوەی گەمە‬ ‫سیاس����ییەكان‪ .‬بۆیە تا ئەو سنورە پشتگیری‬ ‫ئەم ماڵ����ە دەكەن كە بمێنن����ەوەو بەتەواوەتی‬ ‫پێگەكان نەدۆڕێنن‪ ،‬بەاڵم لەوێدا دەوس����تن كە‬ ‫بتوان����ن هێزو قورس����ایی گ����ەورە بدەنەوە بەم‬ ‫حزبە‪ .‬لەپاڵ ئەمەش����دا ئێران لەوە گەیش����توە‬ ‫ك����ە یەكیتی حزبێكە ناتوانێت ببێتەوە هێزێكی‬ ‫كاریگەرو گ����ەورە‪ ،‬هەمی����ش دەزانێت لەدوای‬ ‫جیابونەوەی بەرهەم س����اڵح‌و مردنی تاڵەبانی‬ ‫یەكێتی موبەتەالی دەی����ان بەاڵی پەرتەوازەی‬ ‫تر بووە ‪.‬‬ ‫لەپاڵ ئەمانەش����دا لە‌ئێستادا هێزی رەمزی‬ ‫مام جەالل الی كوڕەكانی نین‪ ،‬بەڵكو ئێس����تا‬ ‫هێزو پێگ����ەی جەماوەری حزبەكە بەدەس����ت‬ ‫كوڕەكانی ش����ێخ جەنگیی����ەوەن ‪ .‬بەواتایەك‬ ‫س����ەرمایەی رەمزی‌و خۆشەویستی الیەنگرانی‬ ‫ئ����ەو حزبە‌ب����ۆ تاڵەبان����ی ب����اوك بەبۆماوەیی‬ ‫نەگوزراوەتەوە بۆ كوڕەكانی‪ ،‬بەڵكو پەڕیوەتەوە‬ ‫بۆ ئام����ۆزاكان‪ .‬بۆیە ئیرانیش دەزانێت كە ئەم‬ ‫یەكتیی����ە‪ ،‬یەكێتییەكەی ن����ەوەدەكان نییە تا‬ ‫لەن����او ملمالنییەكانی����ی خۆی لەن����او عێراقدا‬ ‫پشتی پێببەس����تێت‪ ،‬لەسەرێكیشەوە ئاگاداری‬ ‫ئەوەیە كە ئەم حزبە‌هاوش����ێوەی نەخۆشییەكە‬ ‫ك����ە رۆژ بەرۆژ دیاردەیەكی تازە لەجەس����تەی‬ ‫دەردەكەوێت‪ ،‬ئەم حزبەش هەموو هەڵبژاردنێك‬ ‫بەش����ێكی گەورەی دەنگدەرو لەرێیەوە كورسی‬ ‫لەم حزبە‌دەبێتەوە‪ .‬بۆیە پش����تگیری ئێران بۆ‬ ‫یەكێتی تەنها لەناو بازنەی پشتگیری بنەماڵەی‬ ‫تاڵەبانی دەمێنیتەوە ئەمەش وەك وەفایەك كە‬ ‫نایانەوێت دۆستە دێرینەكان لەدەستبدەن ‪.‬‬ ‫بەنەگەڕان����ەوەی بەره����ەم س����اڵح‌و ئەگەری‬ ‫س����وربوونی بەردەوام لەس����ەر هەڵویستەكان‬ ‫لەالیەن كۆسرەت رەس����وڵەوە‪ ،‬یەكێتی بەرەو‬ ‫حزبێ����ك دەچیت كە بەس مێژووی دەمێنیتەوە‬ ‫ش����انازی پێ����وە بكات‪ ،‬ب����ەاڵم ژیانی ئێس����تا‬ ‫وئایندەی الوازو بێ پشتیوان دەمێنێتەوە‪.‬‬

‫ئیرانیش دەزانێت‬ ‫كە ئەم یەكتییە‬ ‫یەكێتییەكەی‬ ‫نەوەدەكان نییە تا‬ ‫لەناو ملمالنییەكانیی‬ ‫خۆی لەناو عێراقدا‬ ‫پشتی پێببەستێت‬

‫پێگه‌ی رۆژئاوا له‌نێو شۆڕشه‌کانی سه‌ده‌ی بیست‬ ‫نه‌ورۆز مه‌حمود‬

‫لە‌به‌شی یه‌که‌مدا باسێکی پانۆراماییمان‬ ‫کرد له‌س���ه‌ر پێگ���ه‌ی سیس���تمی رۆژئاوا‬ ‫له‌نێوان کۆمه‌ڵگاکانی تورکی‌و عه‌ره‌بی دا‪،‬‬ ‫که‌ مه‌ترسی‌و گه‌شبینی له‌سه‌ر یه‌ک ئاست‬ ‫وه‌س���تاون‌‪ ،‬ته‌نها به‌رخۆدان‌و به‌رگریکردن‬ ‫ده‌توانن ئاس���تی مه‌ترسی که‌متر بکه‌نه‌وه‌‌و‬ ‫له‌به‌رامبه‌ردا هیوا‌و گه‌شبینی بخوڵقێنن‪.‬‬ ‫لە‌ئه‌گ���ه‌ری رێککه‌وتنی س���تراتیژی ئه‌م‬ ‫دوو به‌ره‌ رکابه‌ره‌ فیوداڵ ‌ه ناسیۆنالیستیه‌دا‬ ‫وات���ه‌‪ :‬ئه‌مریکی‌و روس���ه‌کان‪ ،‬ن���ه‌ک هه‌ر‬ ‫کورد بە‌ته‌نه���ا به‌ڵکو س���ه‌رتاپای جیهان‬ ‫بە‌ئه‌وروپا‌و ئه‌مریکای باکوریش���ه‌وه‌ نوقمی‬ ‫نا دادپ���ه‌روه‌ری ره‌ها‌و سیس���تمی عورفی‬ ‫ده‌بن که‌ ئێستا النی که‌م له‌بواره‌کانی وه‌ک‬ ‫سیخوڕیکردن به‌سه‌ر زانیاری ‌ه تایبه‌ته‌کانی‬ ‫م���رۆڤ‌و مانیپۆڵی ته‌کنه‌لۆجیادا ده‌س���تی‬ ‫پێ کردوە‪ ،‬ئه‌وه‌ش پێویس���تی بە‌خه‌باتی‬ ‫سه‌رتاس���ه‌رییه‌ له‌جیهان���دا‪ ،‬ب���ه‌اڵم‬ ‫به‌رهه‌ڵس���تیکردنی ئه‌م هه‌ڕه‌ش ‌ه گه‌وره‌یه‌ی‬ ‫س���ه‌رمایه‌داری ‪ -‬پاتریاشالی له‌مرۆڤایه‌تی‌و‬ ‫دیموکراس���یه‌ت س���ه‌رباری سه‌ختیش���ی‬ ‫کارێک���ی مه‌حاڵ نیه‌‪ ،‬چونکه‌ دابه‌ش���بون‌و‬ ‫دوو به‌ره‌یی له‌س���ه‌رله‌به‌ری کۆمه‌ڵگاکانی‬ ‫ده‌وڵه‌ت ‪ -‬نه‌ت���ه‌وه‌ زۆر مه‌زن بوە‪‌،‬و ئه‌مڕۆ‬ ‫ژماره‌ی ئ���ه‌و ده‌وڵه‌تداران���ه‌ی جیهان زۆر‬ ‫که‌من‪ ،‬که‌ پش���تیوانی گه‌له‌که‌ی خۆیانیان‬ ‫به‌ده‌س���تهێناوه‌‪ ،‬زلهێ���زه‌ کاریگ���ه‌ره‌کان‪،‬‬ ‫ه���ه‌ر له‌ڕوس���یا‌و ئه‌مریکا‌و چین���ه‌و‌ه هه‌تا‬ ‫ده‌وڵه‌تانی تری وه‌ک ئیس���پانیا‪ ،‬ئیتاڵیا‌و‬ ‫ئه‌ڵمانی���ا‌و فه‌ڕه‌نس���ا‌و هه‌م���وو ئه‌وانی تر‬ ‫ک ‌ه لوتیان له‌جیهانی چ���وارده‌وری خۆیان‬ ‫هه‌ڵده‌قورتێنن‪ ،‬زۆر زیاتر ده‌ناڵێنن به‌ده‌ست‬ ‫کێش��� ‌ه سۆس���یال‌و کۆمه‌اڵیه‌تی‌و ئابووریی‬ ‫واڵته‌کانیان که‌ س���ه‌رمایه‌داره‌کانی بڕبڕه‌ی‬ ‫پشتی سیستمی مۆدێرنه‌ته‌ی سه‌رمایه‌داری‬ ‫یاخود نیولیبرالزم بۆ ناوخۆی کۆمه‌ڵگایان‬ ‫خوڵقان���دوە‪ ،‬ک���ه‌ واڵت یه‌کپارچه‌ ده‌که‌ن‬ ‫بە‌موڵکی که‌رتی تایبه‌ت‬ ‫وه‌ک چۆن له‌زمانه‌وانیدا چه‌ندین وش��� ‌ه‬ ‫هه‌ن که‌ س���ه‌رباری ئه‌وه‌ی یه‌ک مه‌دلولیان‬ ‫هه‌ی���ه‌‪‌،‬و ته‌نه���ا له‌چوارچێ���وه‌ی گوتاردا‬ ‫واتاکانیان ده‌گۆڕێ‪،‬وه‌ک‪ :‬ده‌مڕاست‪ ،‬کوێخا‪،‬‬ ‫موختار‪ ،‬ئاغا‪ ،‬هتد‪ ..‬ک ‌ه له‌ڕاستیدا هه‌موویان‬ ‫ده‌الله‌ت له‌چه‌سپاندنی یه‌ک یه‌قین ده‌که‌ن‪،‬‬ ‫ئه‌ویش که‌سێک‪ ،‬یان ده‌سته‌یه‌ک ئاغایه‌تی‬ ‫ی���ان سه‌رده‌س���ته‌یی ئه‌وانی ت���ر ده‌که‌ن‪،‬‬ ‫هه‌روه‌ها بە‌هه‌ما شێوه‌ش جیهان له‌سایه‌ی‬ ‫سیس���تمی ده‌وڵه‌ت ‪ -‬نه‌ته‌وه‌وه‌ له‌ڕێگه‌ی‬ ‫چه‌ن���د هێڵێکی وه‌همی���ه‌وه‌ دابه‌ش بووە‪،‬‬ ‫ک ‌ه هه‌ر ناوچه‌یه‌ک ئاغای���ه‌ک یان کۆمه‌ڵ ‌ه‬ ‫ئاغایه‌ک بۆخۆی به‌رهه‌مده‌هێنێ‪ ،‬که‌ ئه‌گه‌ر‬ ‫له‌گۆشه‌نیگای باڵنده‌وه‌ سه‌یری بکه‌ین‪ ،‬هیچ‬ ‫جیاوازی���ه‌ک نابینرێ له‌نێوان دابه‌ش���بونی‬ ‫باکور‌و باش���وری کۆریا ب���ۆ دوو ده‌وڵه‌ت‬ ‫له‌گه‌ڵ دابه‌ش���بونی هه‌رێمی کوردستان بۆ‬ ‫دوو زۆن���ی یه‌کێتی‌و پارتی که‌ هه‌رچواریان‬ ‫هاوپه‌یمان‌و ئاغای تریان هه‌یه‌ که‌ ئاڕاسته‌ی‬ ‫وتار‌و کرده‌وه‌کانیان ده‌ستنیش���ان ده‌که‌ن‪،‬‬ ‫مه‌گه‌ر ته‌نیا له‌سه‌رئاس���تی نێوده‌وڵه‌تی دا‬ ‫نه‌بێ‪ ،‬ک ‌ه ده‌توانین ناوی بنێین ئه‌نجومه‌نی‬ ‫ئاغایان���ی جیهان‪ ،‬ک���ه‌ بێگوم���ان هێزی‬ ‫سه‌بازی‌و توانای دارایی پێگه‌سیاسیه‌کان‌و‬ ‫هه‌ژمونیان ده‌ستنیشان ده‌که‌ن‪.‬‬ ‫هه‌ر هێزێک له‌ده‌ره‌وه‌ی ئه‌م سیسته‌مه‌و‌ه‬ ‫بێته‌بون س���ه‌ره‌تا بۆ هه‌م���وو ئه‌وانی تر‬ ‫نامۆیه‌‌و هه‌مووان بە‌هه‌ستیاریه‌وه‌ مامه‌ڵه‌ی‬ ‫ده‌که‌ن‪ ،‬بێگومان ب���اس له‌بوارا ئه‌گیرێ‪،‬‬ ‫لێره‌و‌ه رونتر ده‌بێته‌وه‌ که‌ چ هێزێک توانای‬ ‫قبووڵکردن���ی گۆڕان���کاری‌و تاقیکردنه‌وه‌ی‬ ‫نوێ���ی هه‌یه‌‌و چ هێزێکیش س���ه‌رتاپا ره‌تی‬ ‫ده‌کاته‌وه‌‌و س���ه‌رباری بانگ���ی لیبه‌راڵبون‌و‬ ‫کراوه‌یی ناتوانێ روخسار‌ه کۆنه‌پارێزه‌که‌ی‬ ‫خۆی بش���ارێته‌وه‌‪ ،‬ک��� ‌ه ده‌توانین ئه‌ڵمانیا‬ ‫بە‌گونجاوترین نمون ‌ه وه‌ربگرین‪ ،‬ک ‌ه ده‌رهه‌ق‬ ‫بە‌ڕۆژئاوای کوردستان هه‌ر رۆژه‌ پارچه‌یه‌کی‬ ‫ماسک ‌ه نیولیبراڵییه‌که‌ی شه‌قار ده‌بێت‌و رووی‬ ‫راسته‌قینه‌ی سیس���تمه‌که‌ی ده‌رده‌که‌وێت‪،‬‬ ‫ک��� ‌ه س���ه‌رتاپا کۆنه‌پارێ���ز‌و هاوپه‌یمانی‬ ‫مۆنارش���یه‌ته‌‪ ،‬ب���ا ژنێکی���ش س���ه‌رکاری‬ ‫ده‌وڵه‌ته‌که‌ی���ان بێ ئه‌ڵمانیا بۆ پاراس���تن‌و‬ ‫هێش���تنه‌وه‌ی جیهان وه‌کو خۆی به‌ڕاست‌و‬ ‫بە‌چه‌پدا ته‌قه‌ال ده‌کات‪ ،‬سه‌رباری رێکه‌وتن ‌ه‬ ‫نهێن���ی‌و نیمچه‌نهێنیه‌کانی ئ���ه‌م ده‌وڵه‌ت ‌ه‬ ‫له‌س���ه‌ده‌ی پێشوودا ک ‌ه له‌گه‌ڵ سه‌رله‌به‌ری‬ ‫هه‌موو دیکتاتۆر‌و رژێم ‌ه عه‌سکه‌رتاریه‌کانی‬ ‫جیهان له‌په‌یوه‌ندی به‌ستنابون‌و مۆرکردنی‬ ‫بۆن���دی بازرگانی‌و مامه‌ڵ���ه‌ی چه‌ک له‌هه‌ر‬ ‫پێنج کیش���وه‌ره‌که‌ س���یمای ته‌کنه‌لۆجیای‬ ‫ئه‌ڵمانی���ا ب���وە‪ ،‬ک ‌ه له‌س���ه‌ده‌ی بیس���ت‌و‬ ‫یه‌کیش���دا درێژه‌ی پێ���ده‌دەن‌و خێراترین‌و‬ ‫نامرۆڤانه‌تری���ن رێکه‌وتن���ی په‌ناب���ه‌ران‌و‬ ‫هاوکاری کردنی تورکیایان به‌سه‌ر یه‌کێتی‬ ‫ئه‌وروپادا سه‌پاند‪ ،‬ته‌نها بۆ درێژکردنه‌وه‌ی‬ ‫ته‌مه‌ن���ی حکومه‌ته‌ک���ه‌ی ئاکه‌پ���ه‌‪ ،‬ک��� ‌ه‬

‫پێشتریش‪ ،‬بە‌ئاش���کرا له‌خۆپیشاندانه‌کانی‬ ‫گیزیدا ه���اوکاری هه‌ڵمه‌ته‌ داپڵۆس���ێنه‌ر‌و‬ ‫س���ه‌رکوتکردنه‌کانی ئه‌ردۆگانی���ان ک���رد‬ ‫له‌ئه‌ستانبوڵ که‌ به‌ڕاستی سه‌رکه‌وتوو بون‬ ‫له‌کپکردنی ده‌نگی ئۆپۆزسیۆنی تورکیزمان‬ ‫به‌رامب���ه‌ر بە‌خودی ئه‌ردۆگان‪ ،‬که‌ بێگومان‬ ‫له‌پ���اش کوده‌تاک���ه‌ی ‪ 1980‬وه‌ توندترین‬ ‫زه‌بر بوو له‌ده‌نگی گه‌لی تورک له‌خۆرئاوای‬ ‫تورکیادا‬ ‫ڕه‌نگه‌ باس���ێکی تاقه‌تپڕوکێن بێ ئه‌گه‌ر‬ ‫زێده‌ت���ر له‌س���ه‌ر راوه‌دونان���ی ئه‌ڵمانه‌کان‬ ‫بڕۆین ل���ە‌دژی گروپ‌و هێ���زه‌ دیموکراتی‌و‬ ‫سۆشیاله‌کان‪ ،‬ک ‌ه هه‌میشه‌ هه‌ندێ گۆشه‌ی‬ ‫باس���ه‌که‌ش له‌تاریکی���دا ده‌مێنێت���ه‌وه‌‪،‬‬ ‫ب���ه‌اڵم گومانیش���ی تێدا نیه‌ ک���ه‌ گوتاری‬ ‫سیاس���ی ئه‌ڵمانه‌کان له‌مانیفێست ‌ه فه‌رمی‌و‬ ‫لۆکاڵیه‌کانیاندا هه‌میش ‌ه نه‌یانشاردۆته‌وه‌‪ ،‬ک ‌ه‬ ‫درێژ‌ه بە‌ڕاوه‌دونانی گروپ ‌ه سۆسیالیستی‌و‬ ‫چه‌پگه‌ره‌ ناوخۆی���ی ده‌ره‌کیه‌کان ده‌د‌هن‌و‬ ‫هه‌موویان ده‌خه‌نه‌ ناو کیس���ه‌ی تیرۆره‌وه‌‪،‬‬ ‫که‌ درێژکراوه‌ی سیاسه‌ته‌کانیان ‌ه له‌سااڵنی‬ ‫جه‌نگی سارددا بە‌سه‌رکردایه‌تی ئه‌مریکی‌و‬ ‫به‌ریتانیه‌کان‪ ،‬ک ‌ه ئێستا‌و له‌پاش له‌به‌ریه‌ک‬ ‫هه‌ڵوه‌شانه‌وه‌ی یه‌کێتی سۆڤیه‌ت له‌خودی‬ ‫ئه‌مری���کا‌و به‌ریتانیا خۆیان���دا به‌و جۆره‌ی‬ ‫ئه‌ڵمانیا توند نیه‌‪ ،‬بۆی ‌ه هه‌رچه‌ند تراجیدیش‬ ‫ب���ێ‪ ،‬له‌هه‌مانکاتدا کۆمێدیش���ه‌‪ ،‬که‌ لێره‌‌و‬ ‫له‌وێ ده‌بیستین‪ ،‬چاالکوانانی کورد‌و تورک‬ ‫زۆرن ک ‌ه بە‌ئازادی سه‌ردانی تورکیا ده‌که‌ن‬ ‫به‌اڵم له‌ئه‌ڵمانی���ادا به‌بۆنه‌ی هاوکاریکردنی‬ ‫تی���رۆره‌وه‌ راوه‌دوو ده‌نرێن‪ ،‬چونک ‌ه ره‌نگ ‌ه‬ ‫له‌خۆپیشاندانێکی پشتیوانیکردن له‌پارکی‬ ‫گیزی یان هاده‌په‌ یان رۆژئاوای کوردستان‬ ‫بە‌هۆی م���اده‌ی یاس���ایی هاریکاریکردنی‬ ‫تیرۆره‌وه‌ س���زادراون‪ ،‬په‌ندێک���ی ئه‌ڵمانی‬ ‫خۆیان هه‌ی���ه‌‪ ،‬که‌ ده‌ڵێن ئێم���ه‌ له‌خودی‬ ‫پاپای ڤاتیکان کریستیانترین‪.‬‬ ‫له‌هه‌مانکاتیشدا بۆچونێکی زۆر شاش ‌ه ک ‌ه‬ ‫هه‌ڵوێس���ت به‌رامبه‌ر بە‌هه‌ر ئه‌ڵمانیزمانێک‬ ‫وه‌ربگیرێ‪ ،‬ک ‌ه بە‌به‌راورد بە‌میله‌ته‌کانی تر‬ ‫له‌ئه‌وروپادا‪ ،‬ئه‌وان هه‌میشه‌ زۆرترین رێژه‌ی‬ ‫به‌شداریکردنیان هه‌یه‌ بۆ هاوکاریکردنی هه‌ر‬ ‫س���ه‌رهه‌ڵدانێکی گه‌الن‪ ،‬هه‌ر له‌به‌شداری‌و‬ ‫سۆلیدارێتی چاالکیه‌کانی ناوخۆی ئه‌ڵمانیا‬ ‫بگر‌ه هه‌تا به‌شداری کرداری له‌شۆڕشه‌کانی‬ ‫ده‌ره‌وه‌ی واڵته‌که‌شیان‪ ،‬رێژه‌ی شه‌هیدانی‬ ‫گه‌ریال‌و ش���ه‌ڕڤانه‌ ئه‌ڵمانی���ه‌کان گه‌واهی‬ ‫ئه‌وه‌ ده‌ده‌ن‪.‬‬ ‫بڕب���ڕه‌ی پش���تی هاوکاریکردن���ی‬ ‫جه‌م���اوه‌ری له‌ناو ته‌ڤگ���ه‌ر‌ه چه‌پ‌و به‌یس‬ ‫ دیموکراتیه‌کان���ی ئه‌ڵمانی���ا‌و گروپ��� ‌ه‬‫ئه‌نارکی‌و سۆسیالیسته‌کانه‌و‌ه سه‌رچاوه‌ی‬ ‫گرتوە‪ ،‬ک ‌ه سه‌رباری راوه‌دونان‌و توندترین‬ ‫پاڵه‌په‌س���تۆی ده‌وڵه‌تی ئه‌ڵمانی‪ ،‬به‌راورد‬ ‫بە‌زۆر ده‌وڵه‌تی تری ئه‌وروپا‪ ،‬هێش���تا واز‬ ‫له‌ترادیس���یۆنی س���ه‌رهه‌ڵدان‌و به‌رهه‌ڵستی‬ ‫ده‌زگا کۆنه‌پارێزه‌کان���ی ناوخۆی ئه‌ڵمانیا‬ ‫ناهێن���ن‪ ،‬که‌ زۆرب���ه‌ی ج���ار توانیویان ‌ه‬ ‫به‌س���ه‌رکه‌وتوویی ده‌نگ���ی گش���تی‬ ‫جه‌ماوه‌ری���ی‌و بگ���ر‌ه حکومه‌تی���ش ناچار‬ ‫بە‌گۆڕینی هه‌ڵویس���تیان بکه‌ن‪ ،‬زیندووترین‬ ‫نمونه‌‪ ،‬هێرش���ه‌کانی سه‌ر کۆبانی‌و گۆڕینی‬ ‫بۆچونی هه‌ندێ له‌سیاسه‌تمه‌دارانی ئه‌ڵمانیا‬ ‫به‌رامبه‌ر بە‌تورکیا‌و به‌م دواییه‌ش قسوریان‬ ‫له‌کۆکردن���ه‌وه‌ی پش���تیوانی ب���ۆ عه‌فرین‬ ‫نه‌کردوە‬ ‫ئه‌مڕۆ نه‌ک هه‌ر گه‌النی کورد‌و هاوسێکانی‬ ‫له‌خۆرهه‌اڵتی ناوین پێویستیان بە‌په‌که‌که‌‌و‬ ‫ش���ه‌ڕڤانان هه‌یه‌ به‌ڵکو مرۆڤایه‌تی‌و هه‌موو‬ ‫ته‌ڤگه‌ره سۆشیال‌و چاالکوان ‌ه چه‌پگه‌ره‌کانی‬ ‫جیه���ان به‌تایبه‌تی ئه‌وروپ���ا بیانه‌وێ یان‬ ‫نه‌یانه‌وێ چاره‌نوس���یان بە‌به‌رگری ئه‌وان‌و‬ ‫هه‌ر پارتیزانێکی ئه‌م جیهانه‌و‌ه به‌ستراوه‌‪،‬‬ ‫وه‌ک چۆن به‌ره‌نگاربونه‌وه‌ی شه‌ڕڤانان هه‌ر‬ ‫به‌ره‌نگاربون���ه‌وه‌ی چه‌ت��� ‌ه ئیخوانییه‌کانی‬ ‫تورکیا‌و س���وپای س���وریای نائ���ازاد نی ‌ه‬ ‫به‌ته‌نها‪ ،‬به‌ڵک���و به‌ره‌نگاربونه‌وه‌ی که‌رتی‬ ‫بازرگانی ناتۆ‌و کۆمپانیاکانی ته‌کنه‌لۆجیای‬ ‫جه‌نگیش���ن‪ ،‬که‌ له‌عه‌فرین پش���کی ش���ێر‬ ‫ب���ۆ کۆمپانیا ئه‌ڵمانیه‌کان���ه‌‌و هه‌تا ئه‌وه‌ی‬ ‫دروس���تکراوی ناوخ���ۆی تورکیاش���ه‌ هه‌ر‬ ‫به‌رهه‌م���ی کارخانه‌ هاوبه‌ش���ه‌ ئه‌ڵمانی ‪-‬‬ ‫تورکیه‌کان���ن‪ ،‬ک���ه‌ ژماره‌ی���ان له‌تورکیادا‬ ‫زیات���ره‌ ل���ە‪ 6000‬کۆمپانی���ای گ���ه‌وره‌‌و‬ ‫ماماوه‌ندی ده‌بێ‪ ،‬هه‌ر بۆی ‌ه به‌ره‌نگاربونه‌و‌ه‬ ‫چاالکوانانی ئه‌وروپا بۆ مافی ژنان‪ ،‬ژینگه‌‪،‬‬ ‫یه‌کسانی کۆمه‌اڵیه‌تی‌و ئابوری‪ ،‬دژی جه‌نگ‪،‬‬ ‫پش���تیوانی په‌نابه‌ران‌و هه‌موو چاالکیه‌کی‬ ‫ت���ری داکۆکیک���ردن له‌دیموکراس���یه‌ت‬ ‫پشتیوانیکردنیش���ه‌ له‌ڕۆژئ���اوا‪ ،‬ک��� ‌ه‬ ‫بە‌ئاش���کراترین ف���ۆرم له‌خۆپیش���اندانی‬ ‫ته‌ڤگ���ه‌ر‌ه چه‌په‌کان���دا ده‌بین���رێ‪ ،‬نمونه‌‪:‬‬ ‫له‌خۆپیش���اندانه‌کانی دژه‌ ج���ی ـ ‪ 20‬ک ‌ه‬ ‫له‌هاوینی ‪2017‬دا دژی کۆبونه‌وه‌ی لوتکه‌ی‬ ‫بازرگانی ‪ 20‬ده‌وڵه‌ت���ه‌ زلهێزه‌که‌ی جیهان‬ ‫له‌ش���اری هامبورگی ئه‌ڵمانیا به‌ڕێوه‌ چو‪،‬‬ ‫ئااڵکان���ی ک���ورد‌و ش���ه‌ڕڤانان‌و په‌که‌که‌‪،‬‬ ‫ش���ه‌کاوه‌ترین ئااڵب���ون‪ ،‬بلۆک���ی ک���ورد‬

‫شۆڕشی خوێندکاری‬ ‫‪ ،1968‬بۆ یه‌که‌مین‬ ‫جاریش هه‌ردوو‬ ‫به‌ره‌ی رکابه‌ری ناتۆ‌و‬ ‫وارشۆش هاوڕابون‬ ‫له‌سه‌ر دامرکاندنه‌وه‌ی‬ ‫هه‌رچه‌ند واڵته‌‬ ‫سۆسیالیستیه‌کان‬ ‫له‌به‌ر بونی کلتوری‬ ‫شۆڕشگێڕی‬ ‫له‌ئه‌نجنداکانیاندا‬ ‫ئه‌گه‌ر ته‌نها‬ ‫بە‌زاره‌کیش بێ‬ ‫هه‌ستیارانه‌تر‬ ‫مامه‌ڵه‌یان له‌گه‌ڵ‬ ‫بزوتنه‌وه‌که‌ ده‌کرد‬ ‫به‌اڵم له‌سه‌نته‌ری‬ ‫دیاری وه‌ک شاری‬ ‫پراگیش بە‌زه‌بری‬ ‫ئاسن دایانمرکانده‌وه‌‬ ‫له‌خۆپیش���اندانی ئینته‌رناسیۆناڵ مه‌زنترین‬ ‫بل���ۆک ب���و‪ ،‬که‌ له‌ک���ۆی گش���تی نزیکه‌ی‬ ‫سه‌د‌و بیس���ت هه‌زار خۆپیش���انده‌ر زیاتر‬ ‫له‌س���ی هه‌زاریان له‌ژێر ئااڵکانی شه‌ڕڤانان‌و‬ ‫په‌که‌که‌دا خۆپیش���اندانیان رێکخستبو‪ ،‬ک ‌ه‬ ‫زیاتر له‌نیوه‌یان کوردیزمان نه‌بون‪ ،‬س���ه‌ر‬ ‫باری قه‌ده‌غه‌یی ئ���ه‌و ئااڵیانه‌ش‪ ،‬ئه‌وڕۆژ‌ه‬ ‫پۆلیس���ی ئه‌ڵمانی هه‌ڵوێس���تی دژی نه‌بو‪،‬‬ ‫ئیت���ر له‌زاتنه‌کردنیانه‌وه‌ ب���ێ له‌گه‌وره‌یی‬ ‫رێپێوانه‌که‌‪ ،‬یان بۆ پاداشت دانه‌وه‌ی کار‌ه‬ ‫توندو نایاس���اییه‌کانی رۆژی پێش���ووتریان‬ ‫بوو دژی خۆپیشانده‌ران‪ ،‬دیار نیه‌‪ ،‬ره‌نگ ‌ه‬ ‫هه‌ردووکیشیان هۆکار بن‪.‬‬ ‫په‌که‌که‌ ده‌ڵێ���ت‪ :‬دیموکراتی���ه‌ت واته‌‪،‬‬ ‫ک���ه‌س که‌م نیه‌‌و هیچ گ���روپ‌و نه‌ته‌وه‌یه‌ک‬ ‫نابێ بە‌"که‌مایه‌تی" ناوببرێن‬ ‫له‌پ���اڵ ئ���ه‌و که‌لێن��� ‌ه مه‌زنان���ه‌ی ک��� ‌ه‬ ‫ریاڵسۆس���یالیزم یاخ���ود سیس���تم ‌ه‬ ‫سۆسیالیس���تیه‌کانی س���ه‌ده‌ی پێش���وو‬ ‫به‌تایب���ه‌ت له‌پرس���ی گه‌الن���ی ده‌ره‌وه‌ی‬ ‫ده‌وڵ���ه‌ت ‪ -‬نه‌ت���ه‌وه‌‌و پشتگوێخس���تنی‬ ‫چین���ی ه���ه‌ژار‌و کۆنترۆڵکردن���ی چین���ی‬ ‫ناوه‌ند له‌ڕێگ���ه‌ی ده‌زگا پۆلیس���یه‌کانه‌و‌ه‬ ‫دروس���ت ببون‪ ،‬ده‌وڵه‌ته‌ سه‌رمایه‌داره‌کان‬ ‫توانی���ان ئاس���انتر پڕوپاگه‌ن���ده‌ ئه‌نت���ی‬ ‫کۆمونس���تییه‌کانیان پێش���بخه‌ن‪،‬که‌ له‌الی‬ ‫خۆیان سۆس���یالیزمیان وه‌ک جانه‌وه‌رێکی‬ ‫دیکتاتۆر‌و دژه‌ دیموکراس���یه‌ت وێناده‌کرد‌و‬ ‫له‌الی ئێمه‌ومانانیش وه‌ک سیستمی کوفر‌و‬ ‫دژه‌ خودا ودژه‌ ئیس�ل�ام ک ‌ه خوش���ک‌و برا‬ ‫ج���وت ده‌که‌ن‪ ،‬وێناده‌کرد‪ ،‬ک���ه‌ بانگخواز‌ه‬ ‫ئیس�ل�امییه‌کان ره‌واده‌کانی ئه‌م هه‌ڵمه‌ت ‌ه‬ ‫بون‪.‬‬ ‫ئه‌وان ل���ه‌دوو قۆڵه‌وه‌‌و بە‌دوو ش���ێوازی‬ ‫ج���ودا هێرش���یان کرده‌ س���ه‌ر کۆمونیزم‪،‬‬ ‫له‌ئه‌وروپادا بە‌پڕوپاگه‌نده‌ی دیموکراتیه‌ت‌و‬ ‫ئ���ازادی تاکه‌که‌س���ی ک���ه‌ له‌هه‌مانکات���دا‬ ‫یوتۆپیایه‌کیش بوو بۆ زۆرێک له‌نوس���ه‌ر‌و‬ ‫بیرمه‌ن���د‌و هونه‌رمه‌ن���دان که‌ قس���ورییان‬ ‫نه‌ده‌ک���رد له‌بێئینس���افیکردن به‌رامب���ه‌ر‬ ‫بە‌هه‌ر تێزێکی مارکسی‪ ،‬به‌اڵم له‌به‌ره‌کانی‬ ‫ده‌ره‌وه‌ی ئه‌وروپادا بە‌به‌ربه‌ریترین شێواز‌و‬ ‫له‌ڕێی جه‌نگی راسته‌وخۆ یان دروستکردنی‬ ‫هێزه‌ جیه���ادی‌و ئیخوانیی���ه‌کان له‌واڵتانی‬ ‫عه‌ره‌ب���ی هه‌ت���ا ده‌گات بە‌ئه‌فگانس���ان‌و‬ ‫پاکس���تان قس���وریان نه‌کرد‪ ،‬به‌جۆرێ ک ‌ه‬ ‫س���نوری الخواروی یه‌کێتی سۆڤیه‌ت ببوو‬ ‫بە‌پش���تێنه‌یه‌کی ئاگری‪ ،‬به‌اڵم له‌تورکیادا‬ ‫بە‌جۆرێکی تایبه‌تیتر بوو‬ ‫گه‌رادان���ان بۆ تورکیایه‌کی ش���ه‌ریعه‌تی‬ ‫ک ‌ه هه‌ڵتۆقینه‌که‌ی ئاکه‌په‌ که‌مێ دواکه‌وت‬

‫له‌کاتی خۆی‪ ،‬س���ه‌ره‌تا ب���ۆ ته‌نگهه‌ڵچنین‬ ‫بوو بە‌ڕوسیا به‌تایبه‌تی له‌سنوری باشوری‬ ‫خۆره���ه‌اڵت ک���ه‌ زۆرین���ه‌ی گ���ه‌الن له‌وێ‬ ‫موس���ڵمانن‪ ،‬ئه‌مڕۆ‌و پاش داڕمانی یه‌کێتی‬ ‫س���ۆڤیه‌ت زیانی بۆ نه‌یارانی روس زیاتر‌ه‬ ‫وه‌ک له‌سود‪ ،‬بۆیه‌ ئاکه‌په‌ بۆ خودی ناتۆش‬ ‫بوە بە‌میوانێک���ی زۆر ناوه‌خت‪ ،‬به‌تایبه‌تی‬ ‫ڤالدیمێ���ر پوتی���ن زۆر س���ه‌رکه‌وتوو بوو‬ ‫له‌کۆنترۆڵکردن���ی خێڵه‌ موس���وڵمانه‌کانی‬ ‫چیچان‪ ،‬دیار‌ه به‌هه‌م���ان گوتاریش ئه‌مڕۆ‬ ‫له‌مامه‌ڵه‌ی ئاکه‌په‌دا سه‌رکه‌وتون‪.‬‬ ‫زۆری نه‌خایان���د که‌ شۆڕش���ی ئۆکتۆبه‌ر‬ ‫له‌پ���اش مردنی لینین ب���ه‌ره‌و هه‌ڵدێر برا‌و‬ ‫بیرمه‌نده‌کان‌و که‌سایه‌تییه‌ شۆڕشگێڕه‌کان‬ ‫له‌سه‌ر ده‌ستی ستالین بێکاریگه‌ر کران ک ‌ه‬ ‫ن���ه‌ک هه‌ر بوو به‌هۆی به‌ره‌و دواگه‌ڕانه‌وه‌ی‬ ‫سیس���تماتیکی مافه‌کانی چینی‌ کرێکاران‌و‬ ‫جوتیاران له‌ناوخۆی واڵتانی یه‌کێتی سۆڤیه‌ت‬ ‫به‌ڵکو ئ���ه‌و بزوتنه‌وه‌ سۆسیالیس���تیانه‌ی‬ ‫ک ‌ه پاش���تریش له‌جیهانیش���دا دروس���ت‬ ‫ده‌ب���ون له‌س���ۆڤیه‌ته‌و‌ه ته‌نها ه���اوکاری‬ ‫هێڵ ‌ه نه‌ته‌وه‌یی���ه‌ فیوداڵه‌کانیان ده‌کرا ک ‌ه‬ ‫بە‌خۆشی بێ یان بە‌تاڵی خۆیان زاڵده‌کرد ‪..‬‬ ‫واڵتێکی وه‌ک تورکیا زیاتر لە‌‪ 40‬ساڵ به‌و‌ه‬ ‫روسه‌کانی له‌خشته‌ برد‪ ،‬که‌ گوایا له‌بناغه‌دا‬ ‫سۆسیالیس���تین‌و دژی س���ه‌رمایه‌داری‌و‬ ‫ده‌س���ه‌اڵت ‌ه مه‌زهه‌بیه‌کان���ن‪ ،‬ب���ه‌وه‌ی ک ‌ه‬ ‫گوای��� ‌ه له‌تورکیای نوێی عه‌لمانی‌و که‌مالیدا‬ ‫عوس���مانیی ‌ه ئه‌رس���تۆکاته‌کان بێکاریگه‌ر‬ ‫کراون‌و له‌ش���وێنی ئه‌وان ئه‌فسه‌رانی سوپا‬ ‫جڵه‌وی واڵتیان گرتوه‌ت ‌ه ده‌ست‪ ،‬ک ‌ه کوڕی‬ ‫ه���ه‌ژاران‌و ماڵبات���ه‌ مامناوه‌ندییه‌کانن‪ ،‬ک ‌ه‬ ‫زۆری نه‌ب���رد که‌رت���ه‌ بازرگانییه‌کانیان تا‬ ‫س���ه‌رده‌می ئه‌ردۆگان بۆخۆیان قۆرخ کرد‌و‬ ‫ئه‌وه‌ش بۆ جێنه‌ڕاڵه‌ خاوه‌ن ده‌سه‌اڵته‌کانی‬ ‫س���وپای س���وری س���ۆڤیه‌تیش هه‌لێک���ی‬ ‫باش���ی ئاڵوگۆڕ بو‪ ،‬ئه‌م���ه‌ هه‌موو کلتوری‬ ‫سۆسیالیستی پارتی که‌مالیه‌کان ‪ -‬چه‌هه‌پ ‌ه‬ ‫یه‌‪ ،‬ک ‌ه تا ئه‌مڕۆش ش���انازی پێو‌ه ده‌که‌ن‪،‬‬ ‫به‌اڵم له‌ڕاستیدا‪ ،‬هه‌مووی ته‌نها بۆ رامکردنی‬ ‫س���ۆڤیه‌ت بو‪ ،‬چونک ‌ه هه‌موو سیستمێکی‬ ‫ناسیۆنالیستی ‪ -‬عه‌سکه‌ری‪ ،‬هه‌میش ‌ه وه‌ک‬ ‫به‌رمیل���ێ باروت وایه‌‪ ،‬پێویس���تی بە‌نیمچ ‌ه‬ ‫هاوپه‌یمانی س���ه‌ربازی ڵه‌گه‌ڵ نه‌یارانیشدا‬ ‫هه‌ی ‌ه بۆ به‌رده‌وامی دان بە‌ژیانی خۆی‪.‬‬ ‫لە‌کوده‌تای ساڵی ‪1960‬ی تورکیا عه‌دنان‬ ‫مه‌نده‌ریس بە‌زه‌بری هێ���ز البرا‪ ،‬ک ‌ه ئه‌مڕۆ‬ ‫له‌ئه‌جن���دای ئاکه‌په‌دا یه‌کێک��� ‌ه له‌پاڵه‌وان ‌ه‬ ‫مێژوویی���ه‌کان‪ ،‬ئه‌مه‌ش ب���ه‌و مه‌رجه‌ی ک ‌ه‬ ‫روسه‌کان چاو له‌سیس���تمی ناسیۆنالیستی‬ ‫دراوس���ێ تورکه‌کانیان بپۆش���ن‪ ،‬ئاشکرای ‌ه‬ ‫ک ‌ه ئه‌مه‌ روس���ه‌ سۆسیالس���ته‌کانی بێزار‬ ‫نه‌ده‌ک���رد‪ ،‬به‌ڵک���و ب���ۆ ئه‌وان هه‌میش��� ‌ه‬ ‫په‌یوه‌ندیه‌ک���ی س���یمبولی کاف���ی بوو بۆ‬ ‫پڕوپاگه‌نده‌کان���ی جه‌نگ���ی س���ارد‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ه���ه‌ر چه‌ن���د س���اڵێ پ���اش کوده‌تاکه‌ی‬ ‫‪ 1980‬ده‌وڵه‌ت���ی عه‌س���که‌رتاری ت���ورک‬ ‫له‌بزوتنه‌وه‌ ئیخوانیه‌کان خۆش���بون‌و بواری‬ ‫خۆڕێکخستنیان پێدان‪ ،‬چونک ‌ه ئه‌وسا هێز‌ه‬ ‫ئیس�ل�امییه‌کان نه‌ک هه‌ر به‌شێکی جه‌نگ ‌ه‬ ‫تایه‌فیه‌که‌ی ناتۆ بون دژی کۆمونیسته‌کان‬ ‫بگره‌ ده‌ب���ون بە‌هۆی ئاڵوگۆڕو په‌یوه‌ندیش‬ ‫له‌گ���ه‌ڵ واڵتان���ی عه‌ره‌ب���ی‪ ،‬ک��� ‌ه ده‌بوو‬ ‫ناس���یۆنالیزمی تورک���ی وه‌ک ئه‌لته‌رناتیڤ‬ ‫به‌رامب���ه‌ر بە‌په‌یوه‌ندیه‌ س���تراتیژیه‌کانیان‬ ‫له‌گ���ه‌ڵ واڵتانی ناتۆ ئاماده‌کاری بۆ بکه‌ن‪،‬‬ ‫به‌تایبه‌تی له‌نیوه‌ی دوەمی هه‌ش���تاکانه‌وه‌‪،‬‬ ‫ئیت���ر ده‌هۆڵ���ی س���ه‌رکه‌وتنی کاپیتالیزم‬ ‫به‌سه‌ر سۆس���یالیزمدا ورده‌ورده‌ ده‌کوترا‌و‬ ‫خۆر له‌خۆرهه‌اڵتدا به‌ره‌و ئاوابون ده‌ڕۆشت‪،‬‬ ‫که‌ ئ���ه‌وه‌ش مانای که‌مبون���ه‌وه‌ی گرنگی‬ ‫ره‌های پێگه‌ی تورکیایه‌‬ ‫لە‌بێ هیوابونی چینی خوێنه‌واری گه‌النی‬ ‫ئه‌وروپا‌و هه‌ندێ واڵتی تر له‌چه‌قبه‌ستوویی‬ ‫یه‌کێت���ی س���ۆڤیه‌ت له‌الیه‌ک‌و دیس���انه‌و‌ه‬ ‫بااڵده‌س���تبونه‌وه‌ی هه‌مان ئه‌و س���ێکته‌ر‌ه‬ ‫س���ه‌رمایه‌دارییانه‌ی که‌ ه���ه‌ردوو جه‌نگی‬ ‫جیهانی یه‌ک ‌هم‌و دوەمیان ئافراند‪ ،‬له‌الکه‌ی‬ ‫تر‪ ،‬چه‌ندین س���ه‌رهه‌ڵدان‌و خۆپیش���اندان‬ ‫له‌س���ه‌رتاپای جیهاندا دروس���ت بون‪ ،‬ک ‌ه‬ ‫بێگومان به‌بۆنه‌ی ئه‌رشیف نه‌کردنی زۆربه‌ی‬ ‫ئه‌و خه‌بات���ه‌ دیموکراتییان���ه‌ی جیهانه‌وه‌‪،‬‬ ‫زیاتر ده‌توانین ئاگاداری ئه‌وانه‌ی ئه‌وروپا‌و‬ ‫ئه‌مریکا بی���ن‪ ،‬که‌ دیارترینیان شۆڕش���ی‬ ‫خوێندکاری ‪1968‬ه‌‪‌،‬و بۆ یه‌که‌مین جاریش‬ ‫ه���ه‌ردوو به‌ره‌ی رکابه‌ری ناتۆ‌و وارش���ۆش‬ ‫هاوڕابون له‌سه‌ر دامرکاندنه‌وه‌ی‪ ،‬هه‌رچه‌ند‬ ‫واڵت ‌ه سۆسیالیستیه‌کان له‌به‌ر بونی کلتوڕی‬ ‫شۆڕشگێڕی له‌ئه‌نجنداکانیاندا‪ ،‬ئه‌گه‌ر ته‌نها‬ ‫بە‌زاره‌کیش بێ‪ ،‬هه‌س���تیارانه‌تر مامه‌ڵه‌یان‬ ‫له‌گه‌ڵ بزوتنه‌وه‌که‌ ده‌کرد‪ ،‬به‌اڵم له‌سه‌نته‌ری‬ ‫دیاری وه‌ک شاری پراگیش بە‌زه‌بری ئاسن‬ ‫دایانمرکان���ده‌وه‌‪ ،‬ک���ه‌ س���ه‌رکرده‌ی وه‌ک‬ ‫د‪ .‬عه‌بدولڕه‌حم���ان قاس���ملۆ له‌چاالک���ی‌و‬ ‫رێکخس���تنه‌کانی خۆپیش���اندانه‌کانی ئه‌و‬ ‫شاره‌دا به‌شدار بوە‪.‬‬

‫»» ‪19‬‬

‫تەندروستی‬

‫)‪ )615‬سێشه‌ممه ‪2018/2/27‬‬

‫ئه‌م ڤیتامینانه‌ ‌ی بۆ قژ زۆر پێویسته‌‬ ‫ق���ژ وه‌ك هه‌ربه‌ش���ێكی‌ ت���ری‌‬ ‫جه‌سته‌ پێویسته‌ بایه‌خی‌ پێبدرێت‌و‬ ‫كۆمه‌ڵێ���ك خواركی‌ پێویس���ته‌ بۆ‬ ‫ده‌ركه‌وتن���ی‌ به‌ش���ێوه‌یه‌كی‌ جوان‌و‬ ‫ره‌ونه‌قدار‪ ،‬بۆئه‌مه‌ش قژ پێویس���تی‌‬ ‫به‌م ڤیتامینانه‌ی‌ خواره‌وه‌یه‌‪.‬‬

‫م���وه‌كان ده‌دات‪ .‬ده‌س���ت كه‌وتنی‌‬ ‫ڤیتامینه‌كه‌ له‌رێگه‌ی‌ تیشكی‌ هه‌تاو‬ ‫ده‌بێت‌و هه‌روه‌ه���ا چه‌ند خۆراكێك‬ ‫له‌وانه‌ ماسی‌‌و زه‌یتی‌ جگه‌ری‌ ماسی‌‌و‬ ‫قارچه‌ك‌و ترێ‌و پرته‌قاڵ‪.‬‬ ‫ ڤیتامین ‪E‬‬‫زۆر به‌س���وده‌ بۆ ته‌ندروس���تی‌ قژ‬ ‫چونكه‌ یارمه‌تی‌ چونی‌ خوێن ده‌دات‬ ‫بۆبیخی‌ س���ه‌ر‪ .‬ئه‌و خۆراكانه‌ی‌ ئه‌م‬ ‫ڤیتامینه‌ی‌ تێدای���ه‌ بریتیه‌ له‌باده‌م‌و‬ ‫سپیناخ‌و ئۆفۆگادۆ‪.‬‬

‫ ڤیتامین ‪A‬‬‫ڤیتامین ‪ a‬بۆقژ زۆر پێویس���ت ‌ه‬ ‫ئه‌بێت���ه‌ ه���ۆی‌ درێژ كردن���ه‌وه‌ی‌‪،‬‬ ‫ئه‌مه‌ جگه‌ ل���ه‌وه‌ یارمه‌تی‌ ده‌ردانی‌‬ ‫مادده‌یه‌ك���ی‌ چ���ه‌وری‌ ده‌دات ك���ه‌‬ ‫ده‌وڵه‌مه‌ن���ده‌ به‌كریاتین‪ .‬كه‌می‌ ئه‌م‬ ‫ڤیتامینه‌ ئه‌بێته‌ ه���ۆی‌ هه‌ڵوه‌رینی‌‬ ‫ق���ژ‪ ،‬ئه‌و خواردنانه‌ی‌ ك���ه‌ ڤیتامین‬ ‫‪ a‬تێدایه‌ بریتی���ه‌ له‌له‌به‌رهه‌مه‌كانی‌‬ ‫ئاژه‌ڵ وه‌ك ش���یرو هێلكه‌وماس���ت‬ ‫وجگه‌ر‪.‬‬ ‫ كۆمه‌ڵه‌ی‌ ڤیتامینه‌كانی‌‪B‬‬‫یه‌كێك���ه‌ ل���ه‌و ڤیتامینان���ه‌ی‌ ك ‌ه‬ ‫رۆڵیكی‌ گرینگی‌ هه‌یه‌ له‌گه‌شه‌كردنی‌‬ ‫قژ‪ .‬ئه‌م ڤیتامینه‌ خرۆكه‌سوره‌كانی‌‬ ‫تێدای���ه‌ ك���ه‌ ئۆكس���جین‌و خۆراك‬ ‫ده‌گوێزێت���ه‌وه‌ بۆس���ه‌لكی‌ مووه‌كان‬ ‫كه‌ ئه‌مه‌ش زۆر گرینگه‌ بۆ گه‌ش���ه‌ی‌‬ ‫قژه‌كه‌‪ .‬ئه‌و خواردنانه‌ی‌ ڤیتامین ‪B‬‬ ‫تێدایه‌ بریتین له‌دانه‌وێڵه‌كان‪ ،‬باده‌م‌و‬ ‫گۆش���ت‌و خواردن���ه‌ ده‌ریای���ه‌كان‌و‬ ‫سه‌وزه‌ هه‌روه‌ها به‌رهه‌مه‌كانی‌ ئاژه‌ڵ‬ ‫هه‌موو سه‌رچاوه‌كانی‌ ڤیتامین ‪B12‬‬ ‫تێدایه‌‪.‬‬ ‫ ڤیتامین‪C‬‬‫باش���ترین ج���ۆری‌ ڤیتامین���ه‌ ك ‌ه‬ ‫بۆته‌ندروستی‌ له‌ش گرینگه‌ به‌تایبه‌تی‌‬ ‫بۆهه‌ڵوه‌رین���ی‌ قژ‪ .‬ئ���ه‌م ڤیتامینه‌‬ ‫یارمه‌تی‌ مادده‌ی‌ كۆالجین ده‌دات كه‌‬

‫به‌ب ‌ێ زیان‬ ‫كێشت كه‌مبكه‌ره‌وه‌‬

‫‪15‬‬

‫زۆرگرینگ���ه‌ بۆقژ‪ ،‬ئه‌مه‌ جگه‌ له‌وه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫یارمه‌تی‌ ل���ه‌ش ده‌دات بۆهه‌ڵمژینی‌‬ ‫ئاس���ن‪ .‬ئه‌و خواردنانه‌ی‌ كه‌ڤیتامین‬ ‫‪ C‬تێدای���ه‌ بریتیه‌ له‌مزره‌مه‌نێكان‪،‬‬ ‫بیبه‌ر‪ ،‬شلیك‪.‬‬

‫ ڤیتامین‪D‬‬‫كه‌می‌ ئ���ه‌م ڤیتامین���ه‌ هۆكارێكه‌‬ ‫بۆدروس���ت بونی‌ نه‌خۆش���ی‌ رێوی‌‪،‬‬ ‫هه‌روه‌ها به‌پێ‌ توێژینه‌وه‌كان ڤیتامین‬ ‫‪ D‬یارمه‌ت���ی‌ دروس���ت بونی‌ ره‌گی‌‬

‫ ئاسن‬‫ئاس���ن یارمه‌تی‌ خرۆكه‌ سوره‌كان‬ ‫ده‌دات بۆ گواس���تنه‌وه‌ی ‌ئۆكسجین‬ ‫بۆهه‌موو ئه‌ندامه‌كانی‌ جه‌سته‌‪ ،‬كه‌می‌‬ ‫ئاسن هۆكاری‌ سه‌ره‌كیه‌ بۆهه‌ڵوه‌رینی‌‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫قژ‪ .‬ئه‌و خۆراكانه‌ی‌ مادده‌ی‌ ئاسن‬ ‫قه‌ڵه‌وی‌ یه‌كێك ‌ه له‌كێشه‌ته‌ندروستێكان به‌سه‌ردابكه‌‪.‬‬ ‫سورو‬ ‫تێدایه‌بریتیه‌له‌ هێلكه‌و گۆشتی‌‬ ‫ ژه‌می‌ ئێواره‌‬‫ی‬ ‫ك ‌ه به‌هۆیه‌و‌ه توشی‌ چه‌ندین نه‌خۆش ‌‬ ‫سپناخ‌و نیسك‪.‬‬ ‫ێ‬ ‫ی ب‌‬ ‫ی گه‌ور‌ه خه‌یارو ماس���ت ‌‬ ‫قاپێك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كه‌ كاریگه‌ر ‌‬ ‫ده‌بین‪ ،‬ئه‌م ‌ه جگه‌له‌و‌ه ‌‬ ‫ی یان قاپێكی‌ پاقل ‌هی‌ كواڵو یان‬ ‫ی ل���ه‌ش ده‌دات‪ ،‬چه‌ور ‌‬ ‫له‌س���ه‌ر ش���ێواندن ‌‬ ‫ زینك‬‫ی چۆ‬ ‫پس���پۆرانی‌ ب���واری‌ پزیش���كی‌ ئاماژ‌ه هێلكه‌یه‌كی‌ كواڵو‪ +‬پارچه‌یه‌ك نان ‌‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫خانان‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫ل���‬ ‫‌كات‬ ‫ه‬ ‫د‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫پارێزگار‬ ‫خش���تیه‌ك ده‌كه‌ن كه‌ئه‌بێت ‌ه هۆی‌ كه‌م یاخود تۆست‪.‬‬ ‫‌دات‪.‬‬ ‫ه‬ ‫د‬ ‫‌كان‬ ‫ه‬ ‫م���و‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌گ‬ ‫ه‬ ‫ر‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫كه‌ ده‌ور‬ ‫ی كێش به‌بێ‌ زیان‪.‬‬ ‫كردنه‌وه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫الوازبون‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫هۆ‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌بێت‬ ‫ه‬ ‫ئ‬ ‫زین���ك‬ ‫كه‌می‌‬ ‫تێبینی‌‪/‬‬ ‫خشته‌ی‌ خۆالوازكردن‪.‬‬ ‫‌م‬ ‫ه‬ ‫ئ‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫خۆراكان‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫ئ���‬ ‫‌كان‪.‬‬ ‫ه‬ ‫‌مو‬ ‫تاڵه‬ ‫‪ -1‬پێویس���ته‌ رۆژان��� ‌ه ‪ 8‬پ���ه‌رداخ‬ ‫ ژه‌می‌ به‌یانی‌‪.‬‬‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌گۆشت‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫بریتین‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫تێدای‬ ‫‌یان‬ ‫ه‬ ‫ڤیتامین‬ ‫دوو جۆرمیوه‌‪ +‬كۆپێك چا یان قاو‌ه ئ���او زیاتر بخورێته‌وه‌‌و باش���تر وای ‌ه ‪3‬‬ ‫سور گه‌نم‌و نیسك‌و سپناخ ‪.‬‬ ‫په‌رداخیان پێش ژه‌مه‌كان بێت به‌چه‌ند‬ ‫ێ شه‌كر ی‪.‬‬ ‫به‌ب ‌‬ ‫خوله‌كێك‪.‬‬ ‫ پرۆتین‬‫ی‬ ‫ی س���وكه‌ر ‌‬ ‫‪ -2‬ده‌توان���ی‌ حه‌ب��� ‌‬ ‫ ژه‌می‌ نیوه‌رو‪.‬‬‫‌ش‬ ‫ه‬ ‫بۆل‬ ‫‌كانن‬ ‫ه‬ ‫پێویس���ت‬ ‫له‌خۆراكه‌‬ ‫ی به‌كاربێنێت بۆچاو قاوه‌كه‌ت‪.‬‬ ‫قاپێك���ی‌ گ���ه‌وره‌ زه‌اڵت���ه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌م���‬ ‫ه‬ ‫ك‬ ‫‌كان‬ ‫ه‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫توێژین���‬ ‫به‌پ���ی‌‬ ‫ی كرد‬ ‫‪ -3‬هه‌ركات هه‌س���تت به‌برسێت ‌‬ ‫ی ك���واڵو‬ ‫س���ه‌وزه‌‪+‬پارچه‌یه‌ك گۆش���ت ‌‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌ستدان‬ ‫ه‬ ‫‌د‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫هۆ‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌بن‬ ‫ه‬ ‫ئ‬ ‫‌كان‬ ‫ه‬ ‫پرۆتین‬ ‫ی چه‌ند ده‌نك ‌ه باده‌مێك بخۆ یاخود خه‌یارو‬ ‫یان برژاو یاخود یه‌ك له‌س���ه‌ر چوار ‌‬ ‫‌ست‬ ‫ه‬ ‫د‬ ‫‌واوت‬ ‫ه‬ ‫ت‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫خواردن‬ ‫‌ر‬ ‫ه‬ ‫‌گ‬ ‫ه‬ ‫قژ‪ .‬ئ‬ ‫ی برژاو یاخ���ود كواڵو یان كاهو ته‌ماته‌و سه‌وزه‌گه‌اڵپانه‌كان بخۆ‪.‬‬ ‫مریش���كێك ‌‬ ‫‌توانیت‬ ‫ه‬ ‫د‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫ئ���‬ ‫‌پرۆتین‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫‌وت‬ ‫نه‌كه‬ ‫ی نیو‬ ‫‪ -3‬رێك���ردن به‌پ���ی‌ بۆم���اوه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ماس���یه‌كی‌ برژاو‪ ،‬ئه‌گه‌ر هاتو ماس��� ‌‬ ‫‌اڵم‬ ‫ه‬ ‫ب‬ ‫بیخۆی���ت‬ ‫‌ب‬ ‫ه‬ ‫ح���‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌ش���ێو‬ ‫به‬ ‫ی كاتژمێر رۆژان ‌ه یارمه‌تی‌ ده‌رێكی‌ باش ‌ه‬ ‫قتوت خوارد ئ���ه‌وه‌ هه‌موو چه‌ورێك ‌ه ‌‬ ‫پزیشك‪.‬‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌رێنمای‬ ‫ه‬ ‫ب‬ ‫ی كێش‪.‬‬ ‫ی بۆزیاتر دابه‌زین ‌‬ ‫ی لیمۆ یاخود س���ركه‌ ‌‬ ‫برژێنه‌و ئ���او ‌‬

‫تەندروستیی خامنان‬ ‫تیشکی خۆر هۆکارە بۆ ئەوەی ڤیتامین‬ ‫دی لەش����دا زیاد بکات‪ ،‬ڤیتامین دیش‬ ‫یارمەت����ی ئێس����ک دەدات بۆ هەڵمژینی‬ ‫کالیسیۆم‬

‫ش����یر س����ەرچاوەی س����ەرەکیی کالس����یۆمە‪،‬‬ ‫پێویستە ژنان رۆژانە شیر بخۆن‪ .‬ئەو ژنانەی‬ ‫تەمەنیان لە(‪ 52‬ــ ‪ )65‬ساڵە رۆژانە پێویستیان‬ ‫بە(‪1000‬مگم)ەو ژنانی دوگیان‌و ئەو دایکانەی‬ ‫ش����یر دەدەن بەمنداڵەکانی����ان پێویس����تیان‬ ‫بە‌(‪ 1200‬ـ ‪1500‬ملگم ) ە‬

‫جگەرەکێش����ان زیان����ی زۆرە‪،‬‬ ‫پێویس����تە واز لەجگەرەکێشان‬ ‫بهێنیت‬

‫خۆت بپاریزە‬

‫سەوزە سەرچاوەیەکی دەوڵەمەندە بەکانزاکان‌و‬ ‫هەروەها کالیسیۆمیش‪ .‬کالیسیۆم بەڕێژەیەکی‬ ‫ب����اش لەبرۆکلی‪ ،‬ش����ێلم‪ ،‬کەلەرم‪ ،‬س����پێناخ‌و‬ ‫فاسۆلیادا هەیە‬

‫لەالوازبونی‬

‫زۆرخۆری مەکە لەگۆشتی سور‪ ،‬چونکە گۆشت‬ ‫مادەی فس����فۆری تیدایەو لەش����یش پێویستی‬ ‫بەکالیس����یۆمە بۆ ئەوەی لەخوێن����دا هاوتای‬ ‫بکاتەوە‬

‫ئێسک‬

‫وەرزشکردن بەبەردەوامی زۆر گرنگە بەتایبەتی‬ ‫رۆیشتن‌و راکردن‬

‫زۆرخ����ۆری مەکە ل����ەو خواردنانەی کە مادەی‬ ‫کافایینی تێدایە‪.‬‬

‫بەشیوەیەکی وەرزی پش����کنین بکە بۆ چڕیی‬ ‫ئێسک‬

‫کەمکردنەوەی خورادنەوە گازییەکان‬

‫تا دەتوانی����ت توڕە مەبە‪ ،‬چونک����ە توڕەبون‬ ‫هۆکاری زیادبونی مادەی کۆرتیزۆنە لە‌لەشدا‪،‬‬ ‫ئەو مادەیەش بەشێوەیەکی سەرەکیی زەرەر‬ ‫بەئێسک دەگەیەنێت‬

‫‪16‬‬

‫خوێندن‬

‫)‪ )615‬سێشه‌ممه ‪2018/2/27‬‬

‫"ناوه‌ند‌ه زانستی‌‌و كۆمپانیا بازرگانی‌‌و میدیاییه‌كان‬ ‫پشتگیر ‌ی چاالكی ‌ه زانستیه‌كان ناكه‌ن"‬ ‫ئا‪ :‬سروه‌ جه‌مال‬ ‫به‌ئامانجی‌ گرنگیدان به‌توێژینه‌وه‌و توێژه‌ران یه‌كه‌م‬ ‫سیمپۆزیه‌می‌ په‌یپه‌ره‌ نایابه‌كان به‌سه‌رپه‌رشتی‌‬ ‫رێكخراوی‌ كه‌یساین به‌ڕێوه‌چو‪ ،‬كه‌ (‪ )1172‬نوسه‌رو‬ ‫توێژه‌ری‌ كوردستان به‌(‪ )540‬توێژینه‌وه‌ به‌شداربون‪،‬‬ ‫‪ 195‬توێژینه‌وه‌ له‌هه‌ولێرو ‪ 253‬له‌سلێمانی‌‪75 ،‬‬ ‫له‌دهۆك‪ 11 ،‬له‌كه‌ركوك‪ 6 ،‬له‌هه‌ڵه‌بجه‌وه‌‪%37 ،‬‬ ‫توێژینه‌وه‌كان له‌گۆڤاری‌ ناوخۆو ‪ %8,9‬له‌گۆڤاری‌‬ ‫ساخته‌ ‪%53,2‬له‌ گۆڤاری‌ جیهانی‌ باڵوكراونه‌ته‌وه‌‪،‬‬ ‫توێژه‌ران له‌‪ %84‬له‌ڕه‌گه‌زی‌ نێربو‪ %16 ،‬له‌ڕه‌گه‌زی‌‬ ‫مێ بون‪.‬‬ ‫ئه‌م س���یمپۆزیه‌مه‌ له‌هۆڵی‌ ته‌الری‌ هونه‌ری‌ ش���اری‌‬ ‫س���لێمانی‌ ل���ه‌‪ 2018-2-22‬به‌ئاماده‌بون���ی‌ ژماره‌یه‌كی‌‬ ‫زۆر له‌خوێندكاران‌و مامۆس���تایانی‌ زانكۆو په‌رۆش���انی‌‬ ‫زانست‌و سه‌رۆكی‌ زانكۆی‌ س���لێمانی‌‌و چه‌ند زانكۆیه‌كی‌‬ ‫ترو به‌رپرس���انی‌ حیزبی‌‌و حكوم���ی‌ به‌ڕێوه‌چوو‪ .‬دوای‌‬ ‫پێشكه‌شكردنی‌ چه‌ند وتارێك له‌باره‌ی‌ گرنگی‌ توێژینه‌وه‌‪،‬‬ ‫هه‌روه‌ها وته‌ی‌ سه‌رپه‌رش���تیارانی‌ كه‌یس���این له‌باره‌ی‌‬ ‫ئامانجی���ان‌و چۆنێتی‌ هه‌ڵس���ه‌نگاندنی‌ توێژینه‌وه‌كان‪,‬‬ ‫نایابترین توێژینه‌وه‌كان ئاش���كراكرانو پاش���ان خه‌اڵتی‌‬ ‫رێزلێنانیان پێشكه‌شكردن‪ ،‬توێژینه‌وه‌كان به‌پێی‌ پێوه‌ری‬ ‫س���تانداردی‌ جیهانی‌ (‪ )SNAPAR‬هه‌ڵس���ه‌نگاندیان‬ ‫بۆك���راوه‌و كه‌كۆمه‌ڵێك گه‌نجی‌ كورد ئ���ه‌م پێوه‌ره‌یان‬ ‫داناوه‌‪ ،‬له‌سیمپۆزیه‌مه‌كه‌دا ده‌باشترین توێژینه‌وه‌ رێزیان‬ ‫لێنراو‪ ،‬یه‌ك���ه‌م نایابترین توێژینه‌وه‌ بۆ د‪.‬ئازاد س���ابر‬ ‫بو له‌س���لێمانی‌ كه‌ به‌توێژینه‌وه‌ك له‌ب���واری‌ ئه‌ندازیاری‌‬ ‫به‌ناونیشانی‌‬ ‫(‪3D Channel Models: Principles,‬‬ ‫‪)Characteristics, and System Implications‬‬ ‫به‌شداربو كه‌ ‪66,387‬له‌ سه‌د به‌ده‌ست هێنابو‪ ،‬پله‌ی‌‬ ‫دووه‌م بۆ توێژینه‌وه‌یه‌كی‌ پزیش���كی‌ بو به‌ناونیش���انی‌‬ ‫(‪Nonoperative management of pilonidal‬‬ ‫‪sinus disease: one more step toward‬‬ ‫‪the ideal management therapy—a‬‬ ‫‪)randomized controlled trial‬‬

‫ك���ه‌ د‪.‬عه‌بدول واحی���د محه‌مه‌د س���الح‌و د‪.‬فه‌همی‌‬ ‫كس���ێن كاكه‌ مه‌د‪ ،‬راوێژ قادر‪ ،‬شڤان حسێن‪ ،‬دعیماد‬ ‫جالل‪ ،‬د‪.‬زهیر دحام‪ ،‬مه‌سرور س���لێمان‪،‬د‪.‬هیوا عومه‌ر‬ ‫بابە‌ئه‌نجامیان داوه‌و كه‌ ‪ 65, 547‬له‌س���ه‌د به‌ده‌س���ت‬ ‫هێناوه‌‪.‬‬ ‫پل���ه‌ی‌ س���ێ‌یه‌م ب���ۆ توێژینه‌وه‌یه‌كی‌ پزیش���كی‌ بو‬ ‫به‌ناونیش���انی‌ (‪Scarf pin-related hijab .‬‬ ‫‪syndrome: A new name for an unusual‬‬

‫‪ ) type of foreign aspiration body‬كه‌له‌الیه‌ن‬ ‫د‪.‬ئارام بارام‪ ،‬د‪.‬فه‌همی‌ حسێن‪ ،‬د‪.‬دیالن ئه‌حمه‌د به‌كر‬ ‫ئه‌نجامدرابو‪ ،‬كه‌ ‪ 61,198‬له‌سه‌دی‌ به‌ده‌ست هێنا‪.‬‬

‫چواره‌م نایابترین توێژینه‌وه‌ به‌ناونیشانی‌‪:‬‬

‫(‪Green synthesis of the copper‬‬ ‫‪nanoparticles supported on bentonite‬‬ ‫‪)and investigationof its catalytic activity‬‬

‫كه‌له‌الی���ه‌ن د‪.‬س���ه‌ید محه‌مه‌د س���ه‌جادی‌ له‌هه‌ولێر‬ ‫ئه‌نجامدراوه‌‪ 59,427.‬له‌سه‌د به‌ده‌ست هێنابو‪.‬پێنجه‌م‬ ‫نایابترین توێژینه‌وه‌‬ ‫(‪Effect of PVA Blending on Structural‬‬ ‫‪and Ion Transport Properties of CS:AgNt‬‬‫‪)Based Polymer‬به‌ناونیشانی‌‬

‫كه‌له‌الی���ه‌ن د‪.‬ش���جاعه‌دین به‌كر‪ ،‬د‪.‬ئومێ���د غه‌فور‪،‬‬ ‫د‪.‬س���ه‌ركه‌وت‪ ،‬د‪.‬حه‌مید ‪ 54,8803‬له‌سه‌دی‌ به‌ده‌ست‬ ‫هێناوه‌‪.‬شه‌ش���ه‌م نایابتری���ن په‌یپ���ه‌ر به‌ناونیش���انی‌‬

‫‪Chelation-enhanced fluorescence of‬‬ ‫‪phosphorus doped carbon nanodots for‬‬ ‫‪) )multi-ion detection‬كه‌له‌الی���ه‌ن خالید عومه‌ر‌و‬

‫ئاسۆ قادر ئه‌نجامدرابو كه‌ ‪ 54,672‬له‌سه‌دی‌ به‌ده‌ست‬ ‫هێناوه‌‪ ،‬حه‌وته‌م نایابترین توێژینه‌وه‌ به‌ناونیشانی‌‬ ‫‪Intermammary pilonidal sinus: the‬‬ ‫‪ ) )first case series‬كه‌له‌الیه‌ن د‪.‬سیروان حه‌مه‌‬ ‫ش���ه‌ریف قه‌ره‌داغی‌‪ ،‬د‪.‬تاهیر هه‌ورام���ی‌‪ ،‬د‪.‬عبدالواحید‬ ‫محه‌مه‌د‪،‬د‪.‬فه‌همی‌ حس���ێن‪ ،‬هاوب���ه‌ش محه‌مه‌د‪ ،‬هونه‌ر‬ ‫علی‌‪ ،‬داهات عه‌بدواڵ ئه‌نجامدراوه‌ كه‌ له‌س���ه‌د ‪54,403‬‬ ‫به‌ده‌ست هێناوه‌‪.‬‬ ‫هه‌ش���ته‌م نایابترین په‌یپه‌ر به‌ناونیشانی‌ ‪Flexural‬‬ ‫‪behavior and analysis of reinforced‬‬ ‫‪concrete beams made of recycled pet‬‬ ‫‪) )waste concrete‬كه‌له‌الی���ه‌ن د‪.‬ئازاد عه‌بدولقادر‬

‫كه‌ له‌سه‌د ‪ 51,895‬به‌ده‌ست هێناوه‌‪.‬‬

‫نۆیه‌مین نایابترین توێژینه‌وه‌ به‌ناونیش���انی‌ ‪Effect‬‬ ‫‪of High Salt Concentration (HSC) on‬‬ ‫‪Structural، Morphological، and Electrical‬‬ ‫‪Characteristics of chitosan based solid‬‬ ‫‪)polymer Electrolytes‬‬

‫كه‌له‌الی���ه‌ن د‪.‬ش���جاعه‌دین به‌كر‪،‬د‪.‬ئومێ���د غف���ور‪،‬‬ ‫د‪ .‬حه‌مید‪ ،‬د‪.‬مه‌ریوان ئه‌نجامدراوه‌و له‌س���ه‌د ‪49,787‬‬ ‫به‌ده‌س���ت هێن���اوه‌‪ ،‬ده‌یه‌می���ن نایابتری���ن توێژینه‌وه‌‬ ‫به‌ناونیشانی‌‬

‫‪Characterization and modeling of long‬‬‫‪term stressestrain behavior of water‬‬ ‫‪confined pre-saturated gypsum rock in‬‬ ‫‪) Kurdistan region، iraq‬كه‌له‌الی���ه‌ن د‪.‬نیه���اد‪،‬‬

‫د‪.‬ئه‌حمه‌د محه‌مه‌د له‌س���لێمانی‌ ‪ 48,998‬له‌سه‌د ‌ی‬ ‫به‌ده‌ست هێناوه‌‪.‬له‌ كۆی‌ ده‌ نایابترین په‌یپه‌ری‌ ساڵ‬ ‫‪ %90‬له‌سلێمانی‌ ‪ %10‬له‌هه‌ولێربو‪.‬‬ ‫جگه‌له‌وه‌ی‌ چه‌ندین خه‌اڵتی‌ پاشكۆش پێشكه‌شكرا‬ ‫له‌وان���ه‌ گه‌نجترین توێ���ژه‌ر ده‌ستنیش���ان كرا‪ ،‬كه‌‬

‫هه‌زارو سه‌دو حه‌فتاو‬ ‫دوو توێژینەوە له‌پێش‬ ‫بڕكێدابون بۆوه‌رگرتن ‌ی‬ ‫نازناوی‌ ده‌ نایابترین‬ ‫توێژینه‌وه‌‬ ‫كه‌یهان ئه‌مه‌د نه‌جار بوخوێندكاری‌ قۆناغی‌ دووه‌می‌‬ ‫كۆلێژی‌ پزیشكی‌‪،‬له‌س���اڵی‌ ‪ 2017‬له‌س���ه‌ر ئاست ‌ی‬ ‫جیه���ان دو توێژینه‌وه‌ی‌ باڵوكردبوی���ه‌وه‌‪ ،‬هاوكات‬ ‫چاالكترین توێژه‌ر كه‌ د‪.‬فه‌همی‌ حس���ێن بو كه‌ ‪29‬‬ ‫توێژینه‌وه‌ی‌ له‌سه‌ر ئاس���تی‌ جیهان له‌ساڵی‌ ‪2017‬‬ ‫دا باڵوكردۆته‌وه‌‪ .‬هه‌روه‌ه���ا كاریگه‌رترین توێژه‌ری‌‬ ‫س���اڵیش د‪.‬سه‌ید محه‌مه‌د س���ه‌جادی‌ بو له‌هه‌ولێر‬ ‫كه‌ توێژینه‌وه‌كه‌ی‌ شه‌س���ه‌دو حه‌فتاوهه‌ش���ت جار‬ ‫به‌كارهێنرابو‪ ،‬دواتر تاقیگه‌ی‌ دایك وه‌ك كارامه‌ترین‬ ‫تاقیگه‌ی‌ كوردس���تان هه‌ڵبژێرا كه‌ ناویان له‌شه‌ش‬ ‫توێژینه‌وه‌دا بوه‌ له‌س���ه‌ر ئاستی‌ جیهان‪ ،‬به‌اڵم هیچ‬ ‫نه‌خۆش���خانه‌یه‌كی‌ زانس���تی‌ له‌ده‌ره‌وه‌ی‌ زانكۆكان‬ ‫هه‌ڵنه‌بژێ���را‪ ،‬چونك���ه‌ نه‌یان توانیب���وه‌ به‌پێی‌ ئه‌و‬ ‫پێوه‌ره‌پله‌ به‌ده‌ست بهێنن‪.‬‬ ‫توێژین����ه‌وه‌ براوه‌كان له‌‪ %30‬له‌به‌ش����ی‌ ئه‌ندازیاری‌‪،‬‬ ‫‪%30‬له‌به‌شی‌ پزیشكی‌‪ %20 ،‬له‌فیزیا‪%20 ،‬له‌ كیمیادا‬ ‫بوه‌و هیچ توێژینه‌وه‌یه‌كی‌ بواری‌ زانسته‌ مرۆڤایه‌تیه‌كان‬ ‫یان ئه‌ده‌ب‌و سیاس����ه‌ی‌ تیانه‌بو‪ ،‬له‌وباره‌یه‌وه‌ سه‌رۆكی‌‬ ‫رێكخراوه‌كه‌ ده‌ڵێت "ئه‌و پرس����یاره‌مان زۆرئاڕاس����ته‌‬ ‫ده‌كرێ����ت‪ ،‬به‌اڵم خ����ودی‌ كه‌یس����این كورتك����راوه‌ی‌‬ ‫كوردستان‪-‬زانس����ته‌‪ ،‬مه‌به‌س����تمان ته‌نه����ا زانس����تی‌‬ ‫ئه‌زمونیی����ه‌‪ ،‬ئێمه‌ له‌س����ه‌ره‌تاوه‌ كۆمه‌ڵێك پزیش����ك‌و‬ ‫توێژه‌رو پسپۆڕانی‌ بایه‌لۆجی‌ كۆبوینه‌وه‌ هیچ پسپۆڕێكی‌‬ ‫زانسته‌ مرۆڤایه‌تیه‌كانمان نه‌بوه‌‪ ،‬بۆیه‌ توانامان نیه‌ له‌و‬ ‫بواره‌دا كاربكه‌ین‪ ،‬به‌اڵم هه‌ر كه‌س والیه‌نێك ده‌یه‌وێت‬ ‫له‌وبواره‌ كاربكات ئێمه‌ سه‌د له‌سه‌د پشتیوانو هاوكاری‌‬ ‫خۆمانی‌ بۆ ده‌رئه‌بڕین"‪.‬‬ ‫هه‌رچه‌نده‌ پاش ته‌وابونی‌ سیمپۆزیه‌مه‌كه‌ رێكخراوه‌كه‌‬ ‫روبه‌ڕوی‌ كۆمه‌ڵێك ره‌خنه‌ بویه‌وه‌ له‌وانه‌ تێكه‌ڵكردنی‌‬ ‫ده‌س����تی‌ حیزبی‌ به‌چاالكیه‌كه‌ د‪.‬فه‌همی‌ حوسێن كاكه‌‬ ‫مه‌د‪ ,‬س����ه‌رۆكی‌ رێكخ����راوی‌ كه‌یس����این له‌وباره‌یه‌وه‌‬ ‫به‌ئاوێن����ه‌ی‌ راگه‌یان����د "هه‌م����و ئه‌وان����ه‌ی‌ كارده‌كه‌ین‬ ‫له‌ڕێكخراوه‌كه‌ خۆبه‌خش����ین‪ ،‬گه‌وره‌ترین كێشه‌ی‌ ئێمه‌‬ ‫ئه‌وه‌یه‌ پێویستمان به‌الیه‌نی‌ مادی‌و سپۆنسه‌رو شوێنه‌‪،‬‬

‫له‌ده‌رگای‌ ده‌یان كۆمپانیامان داوه‌ كه‌س ئاماده‌ نه‌بو‌ه‬ ‫هاوكاریم����ان ب����كات ته‌نها كۆمیته‌ی‌ زانك����ۆ هاوكاری‌‬ ‫كردوین ك����ه‌ ئه‌ویش ته‌نها به‌دابینكردنی‌ هۆڵه‌كه‌ به‌بێ‌‬ ‫به‌رامبه‌ر پێش����مان وتون كه‌ هێڵی‌ س����ور له‌الی‌ ئێمه‌‬ ‫الیه‌نه‌ زانستیه‌كه‌یه‌و ئه‌وان ئاگاداری‌ ئه‌وه‌نه‌بون كه‌ كێ‌‬ ‫یه‌كه‌م بوه‌ ئه‌سڵه‌ن شه‌فاف نه‌بوین له‌گه‌ڵیان له‌الیه‌نی‌‬ ‫زانستییه‌وه‌ نه‌ك ته‌داخول بكه‌ن"‪.‬‬ ‫س����ه‌رۆكی‌ رێكخراوی‌ كه‌یساین پێی‌ وایه‌ پشتگیری‌‬ ‫پ����ڕۆژه‌ زانس����تیه‌كان ناكرێ����ت "س����ه‌ردانی‌ چه‌ندین‬ ‫ناوه‌ن����دو كۆمپانیاو میدیامان ك����ردوه‌‪ ،‬به‌پله‌ی‌ یه‌كه‌م‬ ‫شوێنه‌ زانس����تیه‌كان زیاتر له‌ده‌جار چومه‌ته‌ ئۆفیسی‌‬ ‫س����ه‌رۆكایه‌تی‌ زانكۆ ج����اری‌ واهه‌بوه‌ چوار س����ه‌عات‬ ‫دانیش����توم چاوه‌ڕێم كردوه‌ تا پێ����ی‌ بڵێم هۆڵه‌كه‌مان‬ ‫بۆ دابین بكات‪ ،‬چونكه‌ ئێمه‌ ده‌مان ویس����ت له‌زانكۆی‌‬ ‫س����لێمانی‌ بكرێت‪ ،‬ب����ه‌اڵم به‌داخه‌وه‌ ته‌نه����ا هۆڵێكی‌‬ ‫بچوكی����ان ب����ۆ دابین كردین كه‌ ‪ 400‬كه‌س����ی‌ ده‌گرت‌و‬ ‫ژماره‌ی‌ ئاماده‌بوانیش زیاتر له‌‪1000‬كه‌س بو‪ ،‬جگه‌له‌وه‌ی‌‬ ‫هه‌مو كۆمپانیا بازرگانی‌‌و میدیایه‌كان چوین كه‌ له‌ژماره‌‬ ‫نایه‌ن به‌اڵم كه‌س به‌ده‌مانه‌وه‌ نه‌هات‬ ‫كه‌ ده‌ڵێت ئیش����ه‌كه‌ زانس����تیه‌‌و ده‌ڵێن كێ‌ ئاماده‌‬ ‫ئه‌بێت ده‌ڵێیت خوێندكارو مامۆس����تای‌ زانكۆ یه‌كسه‌ر‬ ‫ره‌فزی‌ ئه‌كه‌ن‪ ،‬چونكه‌ به‌شوێنێكی‌ بازرگانی‌ دانانێن"‪.‬‬ ‫له‌هه‌ندێك زانكۆ مه‌راس����یمی‌ هه‌ڵبژاردنی‌ شاجوان‌و‬ ‫كۆنس����ێرتی‌ هونه‌رمه‌ن����دان به‌ڕێوه‌ده‌چێ����ت‌و میدیا‌و‬ ‫كۆمپانی����اكان پش����تگیریان ده‌كه‌ن‪ ،‬ب����ه‌اڵم یه‌ك دوو‬ ‫راگه‌یاندن له‌سیمپۆزیه‌مه‌كه‌دا ئاماده‌بون‌و له‌وباره‌یه‌وه‌‬ ‫س����ه‌رۆكی‌ رێكخراوه‌كه‌ نیگه‌رانه‌ ده‌ڵێت " هۆكاره‌كه‌ی‌‬ ‫هه‌س����ته‌كه‌م نامۆبونی‌ زانس����ته‌ بە‌كلت����وری‌ كوردی‌‪،‬‬ ‫راگه‌یاندنه‌كان به‌ش����وێن ش����تێكدا ده‌گه‌ڕێن كه‌ خه‌ڵك‬ ‫گرنگی‌ پێده‌داو گه‌ر روماڵی‌ بابه‌تێك بكات كه‌ باس����ی‌‬ ‫شاجوان بكات له‌وانه‌یه‌ سه‌دان ئه‌وه‌نده‌ بینه‌ری‌ هه‌بێت‬ ‫ك����ه‌ روماڵی‌ توێژینه‌وه‌یه‌كی‌ زانس����تی‌ بكات له‌كاتێكدا‬ ‫ئه‌بوایه‌ راگه‌یاندن په‌روه‌رده‌ بكات ئه‌ركی‌ نیش����تمانی‌‬ ‫جێبه‌ج����ێ بكات‪ ،‬راگه‌یاندنه‌كان ش����وێن به‌رژه‌وه‌ندی‌‬ ‫خۆیان كه‌وتون نه‌ك نیشتمانی‌‌و هه‌روه‌ها خه‌ڵكه‌كه‌ش‬ ‫له‌بری‌ ئه‌وه‌ی‌ به‌شوێن زانسته‌وه‌ بن به‌داخه‌وه‌ به‌شوێن‬ ‫شتی‌ ته‌رفیهی‌‌و سیاسیه‌وه‌ن"‪.‬‬ ‫خه‌اڵته‌كان����ی‌ رێزلێنان له‌الیه‌ن كه‌یس����اینه‌وه‌ دابین‬ ‫كراوه‌و تێچوی‌ كۆنفرانسه‌كه‌ نزیكه‌ی‌ پێنج ملێون‌و نیو‬ ‫دیناربوه‌و داهاته‌كه‌ی‌ دوملێون‌و س����ێ‌ سه‌د دیناربوه‌‪.‬‬ ‫س����ه‌رۆكی‌ رێكخراوه‌كه‌ ده‌ڵێت " ده‌زانی����ن كه‌ گله‌یی‌‬ ‫ده‌كرێت����و ده‌ڵێن بۆ پاره‌ وه‌ره‌گرن له‌بری‌ بڕوانامه‌ یان‬ ‫ده‌ڵێن بۆ چون بۆ الی‌ كۆمیته‌ ئێمه‌ به‌و حاڵه‌شه‌وه‌ كه‌‬ ‫پاره‌ی‌ بڕوانامه‌مان وه‌رگرتوه‌و جگه‌له‌وه‌ی‌ هۆڵه‌كه‌مان‬ ‫به‌بێ‌ به‌رامبه‌ر وه‌رگرتوه‌‪ ،‬له‌ئێستادا دوملێون‌و دوسه‌د‬ ‫ه����ه‌زاری‌ ئه‌و چاالكیه‌ قه‌رزارین‪ ،‬بۆیه‌ زۆرجار ئاگاداری‌‬ ‫ئیشه‌كان نین"‪.‬‬

‫ته‌له‌فزێونی‌ په‌روه‌رده‌ی ‌ی زیاتر له‌دوو هه‌فته‌ی ‌ه داخراوه‌‬ ‫ئا‪ :‬سروه‌ جه‌مال‬ ‫به‌بڕیارێكی‌ وه‌زاره‌تی‌ رۆشنبیری‌و الوان زیاتر‬ ‫له‌دوهه‌فته‌یه‌ ته‌له‌فزێونی‌ په‌روه‌رده‌یی‌ داخراوه‌‪،‬‬ ‫بەڕێوەبەری‌ ته‌له‌فزێونه‌كه‌ش ده‌ڵێت "كۆمپانیایه‌كی‌‬ ‫ئه‌هلی‌ به‌خۆڕایی‌ په‌خشت بۆ ئه‌كات‪ ،‬مامۆستایانیش‬ ‫خۆبه‌خشانه‌ وانه‌كان ده‌ڵێنه‌وه‌‪ ،‬وه‌زاره‌تی‌ رۆشنبیریش‬ ‫ته‌له‌فزێونه‌كه‌ی‌ داخستوه‌"‪.‬‬ ‫به‌پێ���ی‌ بڕیارێك���ی‌ وه‌زاره‌ت���ی‌ رۆش���نبیری‌و الوانی‌‬ ‫حكومه‌تی‌ هه‌رێم به‌هۆی‌ نوێ‌ نه‌كردنه‌وه‌ی‌ مۆڵه‌ته‌كانیان‬ ‫به‌ش���ێك له‌كه‌ناڵه‌ ناوخۆییه‌كان داخران‪ ,‬په‌روه‌رده‌ش‬ ‫یه‌كێكه‌ له‌و ته‌له‌فزێونانه‌و له‌وباره‌یه‌وه‌ دڵبه‌ند مسته‌فای‌‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ر ده‌ڵێت "وه‌زاره‌تی‌ رۆشنبیری‌ خۆی‌ له‌قه‌یرانی‌‬ ‫دارایدا ئه‌ژی‌‌و له‌و قه‌یرانه‌دایه‌ كه‌ ئێمه‌ش���ی‌ تیا ئه‌ژین‌و‬ ‫له‌ئێمه‌ باش���تر ئه‌زانن ئه‌م پاره‌ دابینكردنه‌ له‌م كاته‌دا‬ ‫زۆره‌و رۆتیناتیش���ی‌ زۆره‌‪ ،‬جگه‌ل���ه‌وه‌ی‌ ئێمه‌ش���یان‬ ‫خس���تۆته‌ لیستی‌ ئه‌و ته‌له‌فزێونانه‌ی‌ كه‌ مۆڵه‌تیان تازه‌‬ ‫نه‌كردۆته‌وه‌و سه‌ربه‌حزب‌و كۆمپانیان‪ ،‬له‌بری‌ ئه‌وه‌ی‌ كه‌‬ ‫وه‌زاره‌تی‌ رۆش���نبیری‌ ئێمه‌ له‌و لیس���ته‌ بهێنته‌ ده‌ره‌وه‌‬ ‫ره‌چ���اوی‌ ئه‌وه‌ بكات ت���ا بزانین رێكاره‌ یاس���اییه‌كان‬ ‫به‌كوێ‌ ده‌گات‪ ,‬كێش���ه‌كه‌ ئه‌وه‌یه‌ ته‌له‌فزێونه‌كه‌ س���ه‌ر‬ ‫به‌حكومه‌ته‌و خۆشیان ئه‌زانن له‌ده‌ڤه‌ری‌ سلێمانی‌ دا زۆر‬ ‫به‌كه‌م���ی‌ ده‌وام هه‌یه‌‌و یان له‌م دۆخه‌دا مافی‌ پێنادرێتو‬ ‫منداڵی‌ هه‌ژاریش ناتوانێت مامۆس���تای‌ تایبه‌ت بگرێت‌و‬ ‫ئێس���تا تاقیكردن���ه‌وه‌ی‌ ده‌ره‌كییه‌و ئ���ه‌و خوێندكارانه‌‬ ‫پێویس���تیانه‌‪,‬ئه‌وان دایان خس���توه‌‪ ,‬سه‌یره‌كه‌ ئه‌وه‌یه‌‬ ‫كۆمپانیایه‌ك���ی‌ ئه‌هلی‌ به‌خۆڕایی‌ په‌خش���ت بۆ ئه‌كات‌و‬ ‫مامۆس���تایانیش خۆبه‌خش���انه‌ وانه‌ك���ه‌ ده‌ڵێن���ه‌وه‌و‬ ‫وه‌زاره‌تی‌ رۆشنبیریش ته‌له‌فزێونه‌كه‌ی‌ داخستوه‌ به‌ناوی‌‬ ‫تازه‌نه‌كردنه‌وه‌ی‌ مۆڵه‌ته‌وه‌‪ ,‬بۆیه‌ نوسراومان ئاڕاسته‌ی‌‬ ‫وه‌زاره‌تی‌ پ���ه‌روه‌رده‌ كردوه‌و ئه‌وانیش نوس���راویان بۆ‬ ‫وه‌زاره‌تی‌ دارای���ی‌ كردوه‌ بڕی‌ ده‌ ملێ���ون دینار دابین‬ ‫بكه‌ن بۆ تازه‌كردنه‌وه‌ی‌ مۆڵه‌ته‌كه‌"‪.‬‬ ‫ته‌له‌فزێون���ی‌ په‌روه‌رده‌یی‌ س���ه‌ر به‌دیوانی‌ وه‌زاره‌تی‌‬ ‫په‌روه‌رده‌یه‌و له‌ساڵی‌ ‪ 2002‬دامه‌زراوه‌و له‌ساڵی‌ ‪ 2014‬وه‌‬ ‫كۆمپانیای‌ میكس میدیا پاره‌ی‌ په‌خش���كردنی‌ ده‌دات‪,‬‬ ‫دڵبه‌ند مس���ته‌فا‪ ،‬بەڕێوەب���ەری‌ ته‌له‌ڤزێونی‌ په‌روه‌رده‌‬ ‫له‌وباره‌یه‌وه‌ به‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یاند "دوای‌ ئه‌وه‌ی‌ سیستمی‌‬ ‫كاركردن���ی‌ ناو ته‌له‌فزێونه‌كه‌مان گۆڕی‌ بۆ ش���ێوازێكی‌‬ ‫پێش���كه‌وتو ئه‌و كۆمپانیایه‌ به‌ڵێنیدا بۆخزمه‌تی‌ منداڵی‌‬

‫ه���ه‌ژار تا بارودۆخی‌ هه‌رێم باش ده‌بێت بیس���ت‌و چوار‬ ‫س���ه‌عات په‌خش���مان بداتێ‌ له‌سه‌رتاس���ه‌ری‌ هه‌رێمی‌‬ ‫كوردستان كه‌ س���ه‌ره‌تا له‌سلێمانی‌‌و ئیداره‌ ‌ی گه‌رمیان‌و‬ ‫راپه‌ڕین بو دواتر وه‌زاره‌تی‌ په‌روه‌رده‌ داوای‌ له‌كۆمپانیاكه‌‬ ‫كرد كه‌ په‌خش���ه‌كه‌ بكه‌ن به‌سه‌رتاسه‌ری‌ كۆمپانیاكه‌ش‬ ‫به‌بێ‌ دودڵی‌ ئه‌و كاره‌ی‌ ك���رد به‌بێ‌ ئه‌وه‌ی‌ داوای‌ یه‌ك‬ ‫دینار بكات ته‌نها بۆ خزمه‌تی‌ منداڵی‌ هه‌ژارو په‌روه‌رده‌و‬ ‫فێركردن‪ ,‬هه‌تا ستودیۆمان له‌هه‌ولێریش كرده‌وه‌"‬ ‫ته‌له‌فزێون���ی‌ په‌روه‌رده‌یی‌ ش���ه‌ش س���ه‌عات په‌خش‬ ‫ده‌كات���و چ���وار كاتژمێ���ری‌ تایبه‌ته‌ به‌په‌خش���كردنی‌‬ ‫وانه‌كان‪ ,‬بەڕێوەبەری‌ ته‌له‌فزێونه‌كه‌ به‌گرنگی‌ ده‌زانێت‬ ‫كه‌ په‌خش���یان به‌رده‌وام بێت‌و ده‌ڵێت "ئه‌و خێزانانه‌ی‌‬ ‫كه‌ باری‌ مادییان باش���ه‌ ده‌توانن مامۆستای‌ تایبه‌ت بۆ‬ ‫منداڵه‌كانی���ان بگرن‪ ،‬به‌اڵم له‌منداڵێكی‌ هه‌ژار بپرس���ه‌‬ ‫كه‌ ش���ه‌وێك وانه‌یه‌ك په‌خش ناكرێت چه‌ند په‌یوه‌ندی‌‬ ‫ته‌له‌ف���ون ده‌كات‪ ،‬جگه‌ل���ه‌وه‌ی‌ ئ���ه‌و مامۆس���تایانه‌ی‌‬ ‫وانه‌كانیان الی‌ ئێمه‌ په‌خش ده‌كرێت وانه‌ تایبه‌تیه‌كانیان‬ ‫به‌رناكه‌وێت‪ ,‬س���ێ‌ س���اڵ پێش ئێس���تا راپرسیه‌كمان‬ ‫ئه‌نجام���داو ژماره‌یه‌كی‌ زۆر ل���ه‌و خوێندكارانه‌ی‌ له‌پۆلی‌‬ ‫نۆو دوانزده‌ن سودێكی‌ زۆریان لێوه‌رگرتوه‌ "‪.‬‬ ‫"ڕۆژێك دانیشتبوم كه‌سێك هاته‌ ژووره‌كه‌موپاكه‌تێك‬ ‫ش���یرینی‌ پێبو‪ ,‬وتم ئه‌مه‌ چییه‌ وتی‌ به‌یانیان ئیش���م‬ ‫كردوه‌و‪ ,‬تاقیكردنه‌وه‌ی‌ ده‌ره‌كیم ئه‌نجمداوه‌و ش���ه‌وان‬ ‫سودم له‌و وانانه‌ وه‌رگرتوه‌ كه‌ له‌ته‌له‌فزێونه‌كه‌وه‌ په‌خش‬ ‫ده‌كرێت‪ ,‬نمره‌یه‌كی‌ زۆرباشیشم هێناوه‌ بۆیه‌ ئێوه‌ وه‌ك‬ ‫مامۆس���تایه‌كی‌ تایبه‌ت بون بۆ ئێمه‌ ئه‌وه‌ وه‌ك ده‌ست‬ ‫خۆش���ییه‌كه‌ بۆ ئێوه‌"ئه‌وه‌ ئه‌و چیرۆكه‌ راسته‌قینه‌یه‌یه‌‬ ‫كه‌ دڵبه‌ند مس���ته‌فا گێڕایه‌وه‌و به‌خۆش���حاڵییه‌وه‌ وتی‌‬ ‫"ئه‌وه‌ گه‌وره‌ترین س���ه‌ربه‌رزی‌ بو ب���ۆ ئێمه‌ ئه‌گه‌ر یه‌ك‬ ‫منداڵی‌ هه‌ژار س���ود وه‌ربگرێت بۆئێم���ه‌ زۆره‌‪ ,‬چونكه‌‬ ‫چه‌نده‌ها ده‌زگا هه‌یه‌ پاره‌ش وه‌ر ئه‌گرێت نه‌ك س���ودی‌‬ ‫نیه‌ باریشه‌ به‌سه‌ر حكومه‌ته‌وه‌"‬ ‫جگه‌له‌وه‌ی‌ كۆ ‌ی فه‌رمانبه‌ره‌كانی‌ س���ه‌ر بە‌وه‌زاره‌تی‌‬ ‫پ���ه‌روه‌رده‌ن‪ ,‬بەڕێوەبەری‌ ته‌له‌فزێونه‌كه‌ كه‌ له‌س���اڵی‌‬ ‫‪ 2013‬ئه‌و پۆس���ته‌ی‌ وه‌رگرتوه‌ باسی‌ ره‌وشی‌ داراییان‬ ‫ده‌كات "له‌س���اڵی‌ ‪2013‬له‌الی���ه‌ن حكومه‌ت���ی‌ هه‌رێمی‌‬ ‫كوردس���تان به‌هاوكاری‌ پارێزگای‌ سلێمانی‌ نزیكی‌ یه‌ك‬ ‫ملیار دیناریان ب���ۆ نوێكردنه‌وه‌ی‌ ئامێره‌كان‌و كۆمه‌ڵێك‬ ‫پێویستی‌ خه‌رجكردین‪ ,‬پێشتریش نزیكه‌ی‌ ‪ 225‬ملێون‬ ‫دین���ار له‌به‌رده‌س���تی‌ بەڕێوەبەردا هه‌بوه‌ ب���ۆ ئاماده‌و‬ ‫پێشكه‌شكردنی‌ به‌رنامه‌و هاوكاری‌ ئه‌وانه‌ی‌ له‌ته‌له‌فزێون‬

‫كۆمپانیایه‌كی‌ ئه‌هل ‌ی‬ ‫به‌خۆڕایی‌ په‌خشت بۆ‬ ‫ئه‌كات‪ ،‬مامۆستایانیش‬ ‫خۆبه‌خشانه‌ وانه‌كان‬ ‫ده‌ڵێنه‌وه‌‪ ،‬وه‌زاره‌ت ‌ی‬ ‫رۆشنبیریش ته‌له‌فزێونه‌كه‌ ‌ی‬ ‫داخستوه‌‬ ‫بون تا ‪ 2013-12-31‬به‌رده‌وام بوه‌‪,‬به‌اڵم ئێستا سفره‌‪,‬‬ ‫جگه‌ل���ه‌وه‌ی‌ نه‌س���ریه‌یه‌كمان هه‌بو كه‌ ب���ڕی‌ ده‌ملێون‬ ‫دیناربو ئێستا كه‌مكراوه‌ته‌وه‌ بۆ سێ‌ ملێون دینار"‪.‬‬ ‫بەڕێوەب���ەری‌ ته‌له‌فزێون���ی‌ په‌روه‌رده‌ی���ی‌ جه‌خ���ت‬ ‫له‌هاوكاریكردن���ی‌ وه‌زاره‌تی‌ په‌روه‌رده‌ ده‌كاته‌وه‌ ده‌ڵێت‬ ‫" چه‌ند جار نوسراومان كردبێت بۆ وه‌زاره‌تی‌ په‌روه‌رده‌‬ ‫وه‌اڵمیان داوینه‌ته‌وه‌و هاوكارمان بون"‪.‬‬ ‫ئومێد عه‌لی‌ محه‌مه‌د‪ ،‬سه‌رپه‌رشتیار ‌ی په‌روه‌رده‌یی‌‌و‬ ‫هاوكات یه‌كێكه‌ له‌و مامۆس���تایانه‌ی‌ كه‌ خۆبه‌خش���انه‌‬ ‫وانه‌كان���ی‌ تۆمارك���ردوه‌ كه‌ل���ه‌و ته‌له‌فزێونه‌وه‌ په‌خش‬ ‫ده‌كرێت‪ ,‬بۆ ئاوێنه‌ دواو وتی‌ "ته‌له‌فزێونی‌ په‌روه‌رده‌یی‌‬ ‫تاكه‌ كه‌ناڵی‌ حكومی‌ هه‌رێمی‌ كوردس���تانه‌و س���ه‌رجه‌م‬ ‫كارمه‌ندان���ی‌ س���ه‌ر به‌وه‌زاره‌ت���ی‌ په‌روه‌رده‌نو ئه‌وه‌ش‬ ‫هێمایه‌ك بو ب���ۆ دامه‌زراوی‌ حكومه‌ت كه‌ كار له‌س���ه‌ر‬ ‫دروس���تكردنی‌ تاكی‌ كورد بكات‪ ,‬له‌كاتێكدا به‌ش���ێك‬ ‫له‌قوتابیانی‌ كه‌م ده‌رامه‌تی‌ سه‌رجه‌م ناوچه‌كانی‌ هه‌رێمی‌‬ ‫كوردس���تان رۆژانه‌ س���ودیان له‌و وانانه‌ وه‌رده‌گرت كه‌‬ ‫له‌په‌یمانگاو وانه‌ تایبه‌ته‌كان به‌نرخێكی‌ زۆر بو هه‌روه‌ها‬ ‫له‌م ماوه‌یه‌دا كه‌ كاتی‌ تاقیكردنه‌وه‌ی‌ ده‌ره‌كیه‌ س���ودی‌‬ ‫زیاتر بو ئه‌وان دایاخستوه‌"‪.‬‬ ‫ئومێ���د عه‌ل���ی‌ داخس���تنی‌ كه‌ناڵه‌ك���ه‌ به‌زه‌نگێكی‌‬ ‫مه‌ترس���یدار ده‌زانێت "له‌كاتێكدا به‌هه‌وڵی‌ به‌رپرس���انی‌‬ ‫ئ���ه‌و كه‌ناڵه‌ ب���ڕی‌ تێچوی‌ په‌خش���كردنی‌ له‌الیه‌ن خه‌م‬ ‫خۆرو خێرخوازانه‌وه‌ دابین كراوه‌ وه‌زاره‌تی‌ رۆش���نبیری‌‬

‫به‌بیان���وی‌ نابه‌جێ‌ ئه‌و كه‌ناڵه‌ داده‌خات ئه‌مه‌ زه‌نگێك ‌ی‬ ‫مه‌ترسیداره‌و دوو ئه‌گه‌ر هه‌ڵده‌گرێت‪:‬مه‌به‌ستی‌ تایبه‌تی‌‬ ‫وه‌زاره‌تی‌ په‌روه‌رده‌ بۆ داخس���تنی‌ كه‌ڕه‌نگه‌ په‌یوه‌ست‬ ‫بێت به‌ناوچه‌رگه‌ریه‌وه‌‪ ,‬ناته‌بای���ی‌ نێوان وه‌زاره‌ته‌كان‬ ‫ك���ه‌ هه‌ر وه‌زاره‌تێك پالنی‌ خ���ۆی‌ جێبه‌جێ‌ ده‌كات كه‌‬ ‫خزمه‌تی‌ پالنێكی‌ س���تراتیجی‌ حكومه‌ت ناكات به‌ڕاستی‌‬ ‫زۆر س���ه‌یره‌ وه‌ك ئه‌وه‌ وای���ه‌ وه‌زاره‌تی‌ كاره‌با كاره‌بای‌‬ ‫نه‌خۆشخانه‌كان ببڕێت ئه‌مه‌ ته‌نها له‌هه‌رێمی‌ كوردستان‬ ‫روو ده‌دات"‪.‬‬ ‫شۆڕش غه‌فوری‌‪ ،‬له‌ڕاگه‌یاندنی‌ وه‌زاره‌تی‌ په‌روه‌رده‌وه‌‬ ‫باس���ی‌ گرنگیدانیان به‌ته‌له‌فزێونه‌كه‌ ده‌كاتو به‌ئاوێنه‌ی‌‬ ‫راگه‌یان���د "زۆرتری���ن گرنگیم���ان داوه‌ به‌ته‌له‌فزێون���ی‌‬ ‫په‌روه‌رده‌ی���ی‌ نه‌مانهێش���توه‌ كێش���ه‌ی‌ فه‌رمانبه‌رانیان‬ ‫هه‌بێت‌و ه���ه‌ر كاتێك یه‌ك نوس���راو هاتبێت���ه‌ دیوانی‌‬ ‫وه‌زاره‌ت ئ���ه‌وه‌ی‌ بەڕێوەب���ەر به‌رزیكردبێته‌وه‌ بۆ ئێمه‌‬ ‫له‌ی���ه‌ك رۆژ تێنه‌په‌ڕی���وه‌و بەڕێوەبەری���ش ش���ایه‌ته‌‪،‬‬ ‫هه‌روه‌ه���ا داوام���ان له‌كۆمپانی���اكان ك���ردوه‌ بۆئه‌وه‌ی‌‬ ‫پاره‌مان لێوه‌رنه‌گرێتو به‌رده‌وام بێت‪ ,‬س���تۆدێویه‌كمان‬ ‫كرده‌وه‌ له‌هه‌ولێر بۆئه‌وه‌ی‌ پش���تیوان بین‌و كاره‌كانیان‬ ‫باش���ترو ده‌وڵه‌مه‌ندتر بێت‪ ,‬هه‌روه‌ها هه‌وڵمانداوه‌ گازو‬ ‫س���وته‌مه‌نی‌ له‌ڕێگه‌ی‌ بەڕێوەبەری‌ گشتی‌ سلێمانییه‌وه‌‬ ‫دابین بكه‌ین"‪.‬‬ ‫ش���ۆڕش غه‌فوری‌ له‌باره‌ی‌ داخستنی‌ ته‌له‌فزێونه‌كه‌وه‌‬ ‫ده‌ڵێ���ت "هه‌ر ئ���ه‌و رۆژه‌ی‌ كه‌ داخرا قس���ه‌مان له‌گه‌ڵ‬ ‫وه‌زاره‌ت‌و ته‌نانه‌ت وه‌زیری‌ رۆش���نبیری‌ كردوه‌ كه‌ له‌به‌ر‬ ‫خات���ری‌ مندااڵن بیكه‌نه‌وه‌ تا بتوانن س���ودی‌ لێوه‌بگرن‬ ‫له‌بری‌ ئه‌وه‌ی‌ مامۆس���تای‌تایبه‌ت بگ���رن‪ ,‬به‌اڵم ئه‌وان‬ ‫وتیان ئه‌وبڕیاره‌ بۆ هه‌مو تیڤییه‌كانه‌‪ ,‬یه‌كسه‌ر نوسراوی‌‬ ‫فه‌رمیم���ان كردوه‌و وابڕی���اره‌ ته‌له‌فزێونه‌كه‌ بكرێته‌وه‌‪,‬‬ ‫هه‌رچه‌نده‌ هیچ كاتێك دیارینه‌كراوه‌‪ ,‬وه‌ك بەڕێوەبەری‌‬ ‫دیوان���و راگه‌یاندنی‌ وه‌زاره‌تی‌ په‌روه‌ده‌ له‌س���ه‌ر خه‌تین‬ ‫تا ئ���ه‌وان ئیش���ه‌ رۆتینه‌كانی‌ خۆیان ئه‌نج���ام بد‌هن‌و‬ ‫بیكه‌نه‌وه‌"‪.‬‬ ‫ڕاگه‌یاندنی‌ وه‌زاره‌تی‌ په‌روه‌رده‌ش نیگه‌رانن له‌ڕاگرتنی‌‬ ‫كه‌ناڵه‌كه‌‪ ,‬شۆڕش غه‌فوری‌ ده‌ڵێت "ئێمه‌ش نیگه‌رانین‪,‬‬ ‫ئه‌م كاره‌ی‌ وه‌زاره‌تی‌ رۆش���نبیریش به‌شێكی‌ په‌یوه‌سته‌‬ ‫به‌كارێكی‌ ئیدارییه‌وه‌‪ ،‬بۆیه‌ جی���اوازی‌ نه‌كراوه‌ له‌نێوان‬ ‫ته‌له‌فزێونێكی‌ حكوم���ی‌‌و بازرگانی‌‪ ,‬به‌اڵم ده‌بو كاری‌‬ ‫باشتری‌ له‌سه‌ر بكرێت كه‌ ته‌له‌فزێونه‌ خزمه‌تگوزارییه‌كان‬ ‫كه‌مێ���ك به‌چاوێك���ی‌ ت���ره‌وه‌ س���ه‌یربكرانایه‌ له‌چ���او‬ ‫ته‌له‌فزێونێكی‌ بازرگانی‌"‪.‬‬

‫ته‌خته سپی‬

‫هه‌رجاره‌و که‌سێک ده‌ینوسێت‬

‫فێربوون گرێدراوی‌‬ ‫پەیوەندییە‬

‫هاوکار عەبدواڵ‬ ‫پرس���یارێک دەکەینە دەسپێکی‌ ئەم نووسینە‌و کۆ ‌ی‬ ‫بابەتەک���ەش هەوڵێکە بۆ بەرس���ڤی‌ ئەو پرس���یارەی‌‬ ‫کە دەڵیت‪ :‬بۆ مامۆس���تا هەیە دەبێتە هاندەر‌و گەش���ە‬ ‫بە‌توانا‌و خولیایی فێربوونی‌ قوتابی‌ دەدات‪ ،‬مامۆستاش‬ ‫هەیە کەمتر هاندەر؟‬ ‫ب���ۆ ئەوەی‌ دروس���ت وەاڵمی‌ پرس���یارەکە بدەینەوە‪،‬‬ ‫دەبێت سەرنجمان لەسەر جۆری‌ ئەو پەیوەندییە بێت کە‬ ‫لە‌نێوان قوتابی‌‌و مامۆستا هەیە‪ .‬پەیوەندیی‌ دروست‌و‬ ‫ئاس���ودە‪ ،‬هەموو کات پرۆسەی‌ «فێرکردن‌و فێربوون»‬ ‫ئاس���انتر دەکات‪ .‬ئ���ەو مامۆس���تایەیی کارا‌و دانای���ە‬ ‫لە‌دروس���تکردنی‌ پەیوەندییەکی‌ ئارامبەخش‌و ئاس���ودە‪،‬‬ ‫زۆر باشتر دەتوانێت قوتابییەکان ئاڕاستە بکات‌و مەیلی‌‬ ‫فێربوونیان ببزوێنێت‪ ،‬چونکە مەیلی‌ مرۆڤ بۆ فێربوون‬ ‫لە‌کەس���انێکەوە کە مایەیی متمان���ە‌و ئارامین بەهێزترە‬ ‫وەک لەوەی‌ گ���وێ بۆ مرۆڤیکی‌ توانجگۆ‌و رووش���کێن‪،‬‬ ‫هەستیار‌و پەست بگرن‪.‬‬ ‫دەتوانی���ن بە‌پێداگریی���ەوە بڵێ���ن‪ ،‬بەب���ێ بوون���ی‌‬ ‫پەیوندییەک���ی‌ ب���اش‌و ئاس���ودە لە‌نێ���وان خوێندکار‌و‬ ‫مامۆس���تا پرۆس���ەی فێربوونی‌ کاریگ���ەر‌و چێژبەخش‬ ‫بەرجەس���تە نابێت‪ .‬کەش���ی‌ ناڕێ���ک‌و دژوار‪ ،‬دۆخی‌ بێ‬ ‫متمانە‌و ناپەیوەس���ت‪ ،‬هەم بۆ قوتابی‌ سەخت‌و ماندوو‬ ‫کەر‪ ،‬هەم بۆ مامۆس���تا هێزکوژ‌و توانابەر‪ .‬بەشی‌ زۆری‌‬ ‫دواکەوتن‌و پێش���کەوتنی‌ قوتاب���ی‌ لە‌خویندن‌و فێربوون‬ ‫پەیوەس���تە بە‌جۆری‌ پەیوەندییەکانەوە نەک توانس���تی‌‬ ‫قوتاب���ی‌‌و تایبەتمەندی‌ پڕگرامەکان���ی‌ خوێندن‪ .‬کەواتە‬ ‫بۆ ئەوەی‌ باش���تر بەرئەنجامەکان شی‌بکەینەوە دەبێت‬ ‫پەیوەندییەکان ش���رۆڤە بکەین‪ ،‬چونکە بەرئەنجامەکان‬ ‫هەرچییەک بن دیارخەری‌ جۆری‌ پەیوەندییەکانن‪.‬‬ ‫توێژین���ەوەکان گەیش���توونە ئ���ەو دەرئەنجامەی‌ کە‬ ‫«هەست‌و ژیری‌» وابەستەی‌ یەکدین‪ ،‬واتا ئەگەر ئارامی‌‌و‬ ‫سەقامیگری‌ هەستەکی‌ بەرقەرار نەبێت پیشکەوتنی‌ ژیری‬ ‫سەخت‌و دژوارە‪ ،‬لەم س���ۆنگەوە دەتوانین بڵین‪ ،‬ئەگەر‬ ‫ویس���تی‌ راس���تەقینە بۆ فێرکردنێکی‌ کاریگە هەبێت‪،‬‬ ‫مەرجە سەرەتا بیر لە‌دامەزراندنی‌ پەیوەندیەکی‌ دروست‌و‬ ‫رێکوپێک بکەینەوە‪ ،‬ئ���ەم بناخەیە دەبێتە زەمینەیەکی‌‬ ‫ب���اش بۆ کارکردنی‌ زانس���تی‌‌و خۆش���تر بەڕیوە چوونی‌‬ ‫پرۆسەی‌ فێرکردن‪.‬‬ ‫قوتابی‌ لە‌ئاس���تی‌ بنەڕەت���ی‌‌و تایبەتریش لە‌قوناخی‌‬ ‫بەرای���ی (باخچ���ە‌و پۆلەکانی‌ یەکەم‪ ،‬دوەم‌و س���ێیەم)‬ ‫ئەوەن���دەی‌ پێویس���تی‌ بە‌فەزایەک���ی‌ ئارام‌و ئاس���ودە‪،‬‬ ‫بە‌کەشێکی‌ متمانەدار‌و بەسۆزە هەیە‪ ،‬هێندە پێویستی‌‬ ‫بە‌فەزایەک���ی‌ زانس���تیی‌و ئەکادیمی‌ نییە‪ .‬مامۆس���تای‌‬ ‫ئاگامەند‌و باش لەم قوناخەدا پێش ئەوەی‌ کار لەس���ەر‬ ‫زانست‌و فێرکردن بکات‪ ،‬کەشێکی‌ دەروونی‌ پڕ لە‌متمانە‌و‬ ‫ئارام���ی‌ دەئافرێنێت‪ ،‬چونک���ە قوتابیی���ەکان هێندەی‌‬ ‫پێوس���تی‌‌و مەیلییان بۆ پەیوەندی���ی باش هەیە‪ ،‬هێندە‬ ‫مەبەست‌و خولیایی زانست‌و فێربوونیان نییە‪.‬‬ ‫مامۆستا هەیە ئاس���تی‌ ئەکادیمی‌‌و توانستی‌ زانستی‌‬ ‫بەرزە‪ ،‬خاوەن بڕوانامەی‌ بااڵ‌و باشە‪ ،‬بەاڵم گازەندەیەتی‌‬ ‫لە‌دەس���ت دواکەوتن���ی‌ قوتابی‪ ،‬دەناڵینێک لە‌ئاس���ت‬ ‫کەمتەرخەمی‌‌و بێباکی‌ قوتابییەکانی‌‪ .‬مامۆس���تاش هەیە‬ ‫ئاس���تی‌ بڕوانام���ەی‌ نزمە‪ ،‬ئەمما کارەکان���ی‌ ریکخراوتر‬ ‫بۆ بەرێ���وە دەچێ���ت‪ ،‬لە‌مەودایەکی‌ زۆرک���ەم بە‌حەز‌و‬ ‫خولیای���ی زیاترەوە ئامانج���ە فێرکارییەکانی‌ دەپێکێت‌و‬ ‫مایەیی رەزامەن���دی‌‌و قەبوڵکردن���ە الی‌ قوتابییەکانی‌‪،‬‬ ‫بۆیە هەمیش���ە بەرئەنجامە کۆمەاڵیەتیی‌و زانستییەکانی‌‬ ‫لە‌پێش���تر‌و باش���ترە‪ ،‬بە‌بەرواردی‌ بەش���ێک لە‌هاوکارە‬ ‫بڕوانەمە بەرزەکانی‌‪.‬‬ ‫ئەگ���ەر ویس���تی‌ زانینی‌ ئ���ەو جیاوازیانەمان هەبیت‪،‬‬ ‫دیس���انەوە دەبێ���ت هەڵوەس���تە لەس���ەر ج���ۆری‌ ئەو‬ ‫پەیوەندیی���ە بکەی���ن کە لە‌نێ���وان قوتابی‌‌و مامۆس���تا‬ ‫لە‌ئارادایە‪ ،‬مامۆستای‌ یەکەم گرژ‌و توانجگۆیە‪ ،‬رووشکێن‌و‬ ‫سەرکۆنەکەرە‪ ،‬هەس���تیار‌و کەمدوە‪ ،‬لە‌پەیوەندیدا کز‌و‬ ‫سس���تە‪ .‬ئامادەکاری���ی‌و بابەتەکانی‌ لە‌گۆش���ە نیگایی‬ ‫خۆی���ەوە مایەی���ی رەزامەندی���ن نەک گۆش���ە نیگایی‬ ‫قوتابییەکانەوە‪ ،‬واتا ویست‌و توانای‌ قوتابییەکان ناکاتە‬ ‫پنتی‌ پالن‌و کاری‌ رۆژانەی‌‪ ،‬هەروها لە‌پێشکەکەشکردنی‌‬ ‫وانەکان وشک‌و نائەکتیڤە‪ ،‬بایەخ بە‌پەیام‌و راسپاردەکان‬ ‫ن���ادات‪ ،‬بەدەم���ەوە چوونی‌ کەمە‪ ،‬س���ەرنجگیرە‌و وردە‬ ‫لەس���ەر رەفتاری‌ بەد‌و نادروس���ت‪ ،‬بەاڵم کەمتەرخەمە‬ ‫لە‌پاداشت‌و هاندان‪.‬‬ ‫مامۆس���تایی‌ دوەم گ���ەش‌و هیوابەخش���ە‪ ،‬هاندەر‌و‬ ‫پش���ودرێژە‪ ،‬بەدەم���ەوە هاتن���ی‌ هەیە‪ ،‬گ���وێ لەڕاز‌و‬ ‫خواس���تی‌ قوتابییەکان دەگرێت‪ ،‬الی‌ گرنگە گرفتەکان‬ ‫روونبکاتەوە‌و بە‌زمانی‌ منداڵەکان دیالۆگ لە‌گەڵیان ساز‬ ‫بکات‪ ،‬بەس���ۆزە هاریکاریی خوێندکارەکانی‌ دەکات‪ ،‬بۆ‬ ‫هەر رەفتارێک دروست گوتەیەکی‌ دروستی‌ هەیە‪...‬هتد‪،‬‬ ‫س���ەرئەنجام جۆری‌ ئەم پەیوندیانە کەشێکی‌ دەروونی‌‬ ‫ئاسودە‌و پەیوەستییەکی‌ پڕلە متمانە لە‌هۆش‌و هەستی‌‬ ‫قوتابی‌ دەنەخشێنێت‪.‬‬ ‫زمانی‌ پەیوەندیی‌ گرتن‪ ،‬وشە‌و بڕگە باوەکانی‌ فێرکار‬ ‫ل���ە‌کاری‌ رۆژانە‪ ،‬فیدباک‌و چۆنییەتی‌ چارەس���ەر کردنی‌‬ ‫گرفتە باوەکانی‌ پۆل‪ ،‬ش���ێوازی‌ وانەبێ���ژی‌‌و چۆنییەتی‌‬ ‫کارک���ردن لەگەڵ قوتابییەکان لە‌پۆل‪ ،‬ئەگەر ئاڕاس���تە‌و‬ ‫فۆرمێک���ی‌ ئەرێنی���ان هەبێ���ت‪ ،‬ئامرازگەلێکی‌ گرنگن‬ ‫لە‌س���ازکردنی‌ کەشێکی‌ ئاس���ودە‌و بەرقەراکردنی‌ دۆخی‌‬ ‫دەروونی‌ پڕ لە‌پەیوەس���تی‌‌و هۆگری‌‪ .‬ئەو مامۆستایانەی‌‬ ‫بە‌زمانێکی‌ رێزدارانە‌و هاوس���ۆزییەوە پەیوەندیی‌ دەگرن‬ ‫لەگەڵ قوتابی‌‪ ،‬ئەو فێرکارەیی‌ خاوەن چاالکی‌‌و جووڵەی‌‬ ‫سەرنجڕاکێش‌و نواندنی‌ بەپێزن‌و بەهێزن‪ ،‬سەرکەوتوون‬ ‫لە‌دروس���ت کردن���ی‌ کەش���ێکی‌ فێرکاری���ی دروس���ت‌و‬ ‫بەرقەرارکردنی‌ پەیوەندییەکی‌ ئاسودە‌و متمانەدار‪ ,‬ئەم‬ ‫کەش‌و دۆخە دەروونییە پڕ لە‌پەیوەستییە هاوکارییەکی‌‬ ‫باشە هەم بۆ قوتابی‌ هەم بۆ مامۆستا‪ ،‬لە‌بەڕێوەچوونی‌‬ ‫پرۆس���ەی‌ فیرکردن‌و فێربوون‪ ،‬کە پێچەوانەکەشی‌ هەر‬ ‫دورستە‪...‬‬

‫تایبەت‬

‫)‪ )615‬سێشه‌ممه ‪2018/2/27‬‬

‫شیكاری هاوكێشه‌كه‌‬

‫‪17‬‬

‫شیكردنه‌و‌ه بۆ وتارێكی (د‪.‬چیا عه‌باس)‬ ‫عەبدولرەزاق شەریف‬

‫رێگه‌ی دروست‌و‬ ‫ده‌ستوری بۆ شیكاری‬ ‫ئه‌و هاوكێشه‌یه‌‌و‬ ‫بڕیاردان له‌سه‌ر‬ ‫ئه‌نجامی كۆتایی‬ ‫وه‌ك خۆی ئاماژه‌ی‬ ‫پێداو‌ه ته‌نیا‬ ‫(چڤاتی نیشتیمانی‬ ‫بزوتنه‌وه‌ی گۆڕان)ه‌‪،‬‬ ‫هه‌ر رێگه‌چاره‌سه‌ر‌و‬ ‫بڕیارێكیتر له‌ده‌ره‌وه‌ی‬ ‫ئه‌و چڤاته‌‪،‬‬ ‫هاوكێشه‌ك ‌ه پڕ‬ ‫گرێوگۆڵتر ده‌كات‌و‬ ‫هیچی لێ سه‌وز نابێت‬

‫برای به‌ڕێزم���ان "د‪ .‬چیا" ووتارێكی‬ ‫ووردی له‌سه‌ر "خاوه‌نداریه‌تی میدیای‬ ‫گۆڕان" باڵو كردۆته‌وه‌‪.‬‬ ‫ئه‌و ك���ه‌ نزیكه‌ی په‌نجا س���اڵه‌ بێ‬ ‫وچان‌و داب���ڕان له‌كۆلێژی پزیش���كی‬ ‫یه‌وه‌ تا ئه‌م ته‌مه‌ن���ه‌ی له‌بزوتنه‌وه‌ی‬ ‫كوردایه‌تیدا‪ ،‬به‌رده‌وامه‌‌و ناوێكی دیاره‌‪،‬‬ ‫هاوڕێ نزیكی گش���ت وێس���تگه‌كانی‬ ‫ژیان���ی سیاس���ی‌و كۆمه‌اڵیه‌ت���ی‬ ‫"نه‌وش���یروان مس���ته‌فا"ش ب���ووه‌‪،‬‬ ‫ل���ه‌دوا قۆناغیش���دا‪ ،‬ده‌ور‌و كاریگه‌ری‬ ‫له‌دامه‌زران���دن‌و به‌رده‌وامی بزوتنه‌وه‌ی‬ ‫گۆڕاندا‪ ،‬هه‌بووه‌‪ .‬ش���ایه‌تێكی زیندوی‬ ‫روداوه‌كان‌و خاوه‌ن���ی هه‌زاران به‌ڵگه‌‌و‬ ‫دۆكۆمێنتی ئه‌و مێژووه‌شه‌ كه‌ خه‌باتی‬ ‫تێدا ك���ردووه‌‪ .‬یه‌كێكیش���ه‌ له‌و چه‌ند‬ ‫كه‌س���ه‌ی كه‌ له‌دوامانگه‌كانی ته‌مه‌نی‬ ‫ئه‌و زات���ه‌ گه‌وره‌ی���ه‌دا‌و له‌ئاویله‌كه‌دا‪،‬‬ ‫هاوخ ‌هم‌و خانه‌‌و ئازاری بووه‌‪.‬‬ ‫ئێس���تاش پ���ه‌رۆش‌و پ���ڕ خه‌م���ی‬ ‫بزوتنه‌وه‌ی گۆڕانی دوای نه‌وش���یروان‬ ‫مسته‌فایه‌‪ ،‬بە‌هه‌موو توانای ( ره‌خنه‌‪،‬‬ ‫رێنمایی‪ ،‬نامه‌‌و په‌یوه‌ندی شه‌خس���ی)‬ ‫له‌هه‌وڵی به‌الڕێدا نه‌ب���ردن‌و مانه‌وه‌‌و‬ ‫گه‌ش���ه‌ی بزوتنه‌وه‌كه‌دای���ه‌ ‪ .‬ووتار‌و‬ ‫نوسینی ئه‌مجاره‌شی پڕاوپڕ له‌زانیاری‪،‬‬ ‫گله‌ی���ی‌و بێئومێ���دی یه‌‪ ،‬ك���ه‌ مایه‌ی‬ ‫هه‌ڵوه‌س���ته‌ له‌س���ه‌ر كردنه‌‪ .‬ئه‌گه‌ر‬ ‫بمبه‌خشێ‌و بتوانم به‌هه‌مان مه‌به‌ست‌و‬ ‫ئامانجی ئه‌و بۆ مێژوو شیكردنه‌وه‌ی ‌هك‌و هاوبه‌ش���ی كۆی پرۆژه‌كان یه‌كخستن‌و‬ ‫كۆكردنه‌وه‌ی ئۆرگانه‌كانی راگه‌یاندنی‬ ‫ته‌واوكاریه‌ك بۆ نوسینه‌كه‌ی بكه‌م‪.‬‬ ‫پێش ‪‌2015/3/1‬و ده‌س���تبه‌كاربونی بزوتنه‌وه‌ك��� ‌ه بوو‪ ،‬له‌یه‌ك دامه‌زراوه‌دا‪،‬‬ ‫من وه‌ك به‌رپرس���ی میدی���ای گۆڕان‪ ،‬دوای گفتوگۆ‌و راگۆڕینه‌وه‌ پرۆژه‌یه‌كی‬ ‫كاك نه‌وش���یروان ده‌ستنوس���ی چه‌ند ته‌واو الی خۆیه‌وه‌ ته‌به‌نی كرا‪ ،‬ستونه‌‬ ‫پرۆژه‌یه‌ك���ی بۆ خوێندن���ه‌وه‌‪ ،‬تایبه‌ت گرنكه‌كانی بریتیبون له‌‪:‬‬ ‫أ‪-‬دروس���تكردنی یه‌ك تۆڕی هه‌واڵی‬ ‫بە‌ئاینده‌ی كاری راگه‌یاندنی بزوتنه‌وه‌ی‬ ‫گ���ۆڕان پێ���دام‪ .‬خاڵ���ی جه‌وه���ه‌ری یه‌كگرت���وو ب���ۆ ( ‪ ،TV‬رادیۆ‪ ،‬پێگه‌‬

‫ئه‌له‌كترۆنیه‌كان) ‪.‬‬ ‫ب‪-‬س���ود وه‌رگرتن له‌توانای گشتی‬ ‫كادره‌كان بە‌ب���ێ جیاوازیك���ردن‬ ‫له‌ئۆرگانه‌كانی���ان‌و بە‌پێی پێویس���ت‬ ‫ته‌وزیفكردنیان‪.‬‬ ‫ج‪-‬به‌ڕێوه‌بردن���ی له‌الیه‌ن یه‌كه‌یه‌كی‬ ‫كارگێڕی‌و ژمێریاری یه‌كگرتوو ‪.‬‬ ‫كه‌ پێش���تر بە‌پێچه‌وانه‌ی ئه‌م س���ێ‬ ‫پره‌نس���یپه‌‪ ،‬كاری ئ���ه‌و ئۆرگانان���ه‌‬ ‫رێكخراب���وو‪ ،‬ه���ه‌ر خۆیش���ی ن���اوی‬ ‫(میدیای گ���ۆڕان)ی بە‌په‌س���ه‌ندزانی‬ ‫ب���ۆ دامه‌زراوه‌ك���ه‌‌و پێی واب���وو ئه‌و‬ ‫ئۆرگانانه‌ بە‌ن���اوه‌ جیاوازه‌كانیانه‌وه‌‪،‬‬ ‫وه‌ك پێن���اس‌و ماركه‌ی گ���ۆڕان له‌ناو‬ ‫خه‌ڵكی كوردس���تاندا‪ ،‬باڵو‌و ناس���راو‌و‬ ‫جێگیر بوون‪ ،‬چڤاتی نیشتیمانیش���ی‬ ‫راس���پارد كه‌ چیت���ر ته‌نیا یه‌ك كه‌س‬ ‫له‌و میدیای���ه‌ نوێنه‌رایه‌تی‌و ئه‌ندامێتی‬ ‫له‌كۆبونه‌وه‌كاندا‪ ،‬ده‌بێت ‪.‬‬ ‫میدیای گۆڕان‪ ،‬وه‌ك ئۆرگانێكی نوێ‪،‬‬ ‫(غه‌زه‌بی چه‌ند هه‌ڵسوڕاوێك)‌و چه‌ند‬ ‫به‌رپرسێكی بااڵش���ی له‌بزوتنه‌وه‌كه‌دا‬ ‫وروژاند‪ ،‬هه‌ر له‌سه‌ره‌تاشه‌وه‌ له‌وانه‌وه‌‬ ‫ده‌س���تیپێكرد كه‌ خۆیان پرۆژه‌یان بۆ‬ ‫یه‌كخستنی نوسیبو (بە‌ئیمزای خۆیان‬ ‫پارێزراوه‌)‪ .‬له‌ن���اوی ئۆرگانه‌كه‌وه‌ بۆ‬ ‫هه‌رسێ ستونه‌كه‌ كه‌وتنه‌ به‌ر شااڵوی‬ ‫ره‌خنه‌‌و گله‌یی هه‌ن���دێ جار تۆمه‌تی‬ ‫ناڕه‌واش‪ ،‬كارك���ردن بۆ تێكدانی یه‌ك‬ ‫تیم���ی‌و پێكه‌وه‌یی‪ ،‬س���اردكرنه‌وه‌ی‬ ‫كادره‌كان‌و پرت���ه‌و بۆڵ���ه‌‪ ،‬وێ���ڕای‬

‫جه‌ختكردن���ه‌وه‌ی كاك نه‌وش���یروان‌و‬ ‫چه‌ندین پس���پۆری ئیداری‌و دارایی تا‬ ‫ئێستاشی له‌سه‌ر بێ هاوكاری نه‌كردنی‬ ‫كارگێ���ڕی‌و جێگیرنه‌كردنی میزانیه‌ی‬ ‫س���ااڵنه‌‌و چه‌ندین كێشه‌ی البه‌الی تر‪،‬‬ ‫كه‌ ئه‌گه‌ر پش���تیوانی ئه‌و زاته‌ نه‌بوایه‌‬ ‫ه���ه‌ر زوو بە‌ده‌ردی هه‌ڵوه‌ش���اندنه‌وه‌‬ ‫ده‌چوو‪،‬كه‌ ئێس���تاو ل���ه‌دوای مه‌رگی‬ ‫بە‌كردار هه‌ڵیانوه‌شانده‌وه‌‪.‬‬ ‫پ���اش ئ���ه‌وه‌ی ملمالنێ‌و كێش���ه‌ی‬ ‫نێوان ئ���ه‌و هاوڕێیانه‌ی گروپی راوێژ‌و‬ ‫خانه‌ی راپه‌ڕاندن‪ ،‬بە‌تایبه‌ت له‌س���ه‌ر‬ ‫ئه‌و مه‌س���ه‌له‌یه‌ بۆ ن���او ئۆرگانه‌كانی‬ ‫تر ش���ۆڕبۆوه‌‌و چووه‌ س���ه‌ر الپه‌ڕه‌ی‬ ‫رۆژنام���ه‌كان‪ ،‬به‌ناچ���اری ئه‌بێ���ت‬ ‫بنوس���ین‌و بڵێین ( بە‌ش���انازی یه‌وه‌‬ ‫توانیبومان بالنس���ێك له‌نێ���وان دید‌و‬ ‫بۆچون���ه‌ جی���اوازه‌كان‪ ،‬ته‌نان���ه‌ت‬ ‫ملمالنێكانیشدا‪ ،‬رابگرین كه‌ كار نه‌كاته‌‬ ‫س���ه‌ر بزوتنه‌وه‌كه‌‌و له‌ناو كاروكرداری‬ ‫رۆژان���ه‌ی كادره‌كاندا‪ ،‬ره‌نگنه‌داته‌وه‌ ‪.‬‬ ‫وێڕای گله‌یی ئه‌م یان ئه‌و له‌سه‌ر ئه‌دا‌و‬ ‫چۆنیه‌تی بڕیار‌و به‌ڕێوه‌بردنی میدیا كه‌‬ ‫زۆر جار راگرتنی ئه‌و ته‌وازونه‌ش ببوه‌‬ ‫گله‌یی له‌س���ه‌رمان ( نمونه‌ی زۆر له‌م‬ ‫رووه‌وه‌ له‌تۆم���اری كاری رۆژانه‌مان���دا‬ ‫نوسراوه‌) ‪.‬‬ ‫(ڕه‌وش���ی ئاڵۆزی میدیای گۆڕان)‪،‬‬ ‫له‌راس���تیدا پێ���ش م���ه‌رگ‌و دوای‬ ‫س���ه‌فه‌ری كاك نه‌وشیروان دروستكرا‌و‬ ‫بره‌وی پێ���درا‪ ،‬خاوه‌ندارێتی میدیاكه‌‌و‬

‫بە‌تایب���ه‌ت ته‌له‌فزیۆنه‌ك���ه‌‪ ،‬كه‌ دكتۆر‬ ‫چیا بە‌( بوئره‌ی ساخن) ناوی ده‌بات‪،‬‬ ‫له‌گ���ه‌ڵ پێزانینی هه‌ندێك س���ه‌ركرده‌‬ ‫له‌نه‌خۆش���یه‌كه‌ی ئه‌و پی���اوه‌‪ ،‬گه‌رم‌و‬ ‫گه‌رمتر بوو‪ ،‬به‌نده‌ له‌كۆتایی س���الێی‬ ‫(‪ )2016‬دا‌و ب���ه‌و مه‌به‌س���ته‌ بە‌پی���ر‬ ‫داوایه‌كی ژووری یاسایی بزوتنه‌وه‌كه‌وه‌‬ ‫چ���وم‪ ،‬ئ���ه‌وه‌ی له‌توانام���دا بێت بۆر‬ ‫رێگ���ری له‌هه‌نگاوی ئه‌م�ل�ا‌و كرداری‬ ‫ئه‌وال كردوم���ه‌‪ ،‬بە‌پی���ر زۆر بۆچونی‬ ‫كه‌س���انی دڵسۆزیش���ه‌وه‌ رۆش���تین‪.‬‬ ‫به‌اڵم به‌داخ���ه‌وه‌ له‌كاتی خۆیدا‪ ،‬بە‌بێ‬ ‫چاره‌س���ه‌ری بنه‌ڕه‌تی خه‌فه‌ كرا‪ .‬له‌و‬ ‫پێناوه‌ش���دا به‌رگ���ه‌ی زۆر تۆم��� ‌هت‌و‬ ‫ته‌ش���هیر‌و ناوزڕاندنم���ان گ���رت‪ .‬كه‌‬ ‫له‌الیه‌ن جه‌مس���ه‌ری هاوكێشه‌كانه‌وه‌‬ ‫ئاراس���ته‌مان ده‌كرا‪ ،‬چونكه‌ پێیانوابو‬ ‫ئێمه‌ رێگر‌و له‌مپه‌ری پاوانی ده‌سه‌اڵتی‬ ‫ئه‌وانین‪.‬‬ ‫ئه‌و س���ێ گروپه‌ی دكتور چیا باسی‬ ‫ده‌كات‪ ،‬كه‌م تا زۆر موبه‌ریری (یاسایی‪،‬‬ ‫كارگێڕی‪،‬حیزبی‪ ،‬رێكخراوه‌یی‌و مادی‌و‬ ‫مه‌عنه‌وی)ی���ان ب���ۆ خاوه‌ندارێتی ئه‌و‬ ‫میدیایه‌ هه‌یه‌‪ ،‬به‌اڵم رێگه‌ی دروس���ت‌و‬ ‫ده‌ستوری بۆ شیكاری ئه‌و هاوكێشه‌یه‌‌و‬ ‫بڕیاردان له‌سه‌ر ئه‌نجامی كۆتایی وه‌ك‬ ‫خۆی ئاماژه‌ی پێ���داوه‌ ته‌نیا (چڤاتی‬ ‫نیش���تیمانی بزوتنه‌وه‌ی گۆڕان)ه‌‪ ،‬هه‌ر‬ ‫رێگه‌چاره‌سه‌ر‌و بڕیارێكیتر له‌ده‌ره‌وه‌ی‬ ‫ئه‌و چڤاته‌‪ ،‬هاوكێشه‌كه‌ پڕ گرێوگۆڵتر‬ ‫ده‌كات‌و هیچی لێ سه‌وز نابێت ‪.‬‬

‫میدیای گۆڕان‪ ،‬وه‌ك‬ ‫ئۆرگانێكی نوێ‪،‬‬ ‫(غه‌زه‌بی چه‌ند‬ ‫هه‌ڵسوڕاوێك)‌و چه‌ند‬ ‫به‌رپرسێكی بااڵشی‬ ‫له‌بزوتنه‌وه‌كه‌دا وروژاند‬ ‫هه‌ر له‌سه‌ره‌تاشه‌و‌ه‬ ‫له‌وانه‌و‌ه ده‌ستیپێكرد‬ ‫كه‌ خۆیان پرۆژه‌یان‬ ‫بۆ یه‌كخستنی نوسیبو‬ ‫(بە‌ئیمزای خۆیان‬ ‫پارێزراوه‌‬

‫خاوەنداریەتی میدیای گۆڕان‌و هاوکێشەکان‬ ‫د‪ .‬چیا عەباس‬ ‫ئەو س���اتەی کاک نەوش���یروان دەستی‬ ‫بە‌دروس���تکردنی بزوتنەوەی گ���ۆڕان کرد‬ ‫یەکێ���ک لە‌خەم���ە گەورەکان���ی میدی���ای‬ ‫بزوتنەوەکە بو‪ ،‬لە‌گ���ەڵ چەند هاورێیەکی‬ ‫باوەرپێکراوی خۆی دور لە‌چاوی ئەم‌و ئەو‬ ‫ئامادەسازی باشیان بۆ ئەو کارە کرد‪.‬‬ ‫س���ەرەتا کۆمپانیای وشەی دروستکرد‌و‬ ‫دواتر رۆژنامەی رۆژنامە‌و س���ایتی سبەی‌و‬ ‫رادیۆی گ���ۆڕان‌و کەناڵی ‪ ،KNN‬هەمویانی‬ ‫بەناوی کۆمپانیاکەوە تۆمارکرد‪.‬‬ ‫کاک نەوش���یروان دوربینان���ە ئ���ەو‬ ‫خاوەنداریەتە فەرمی���ەی بەناوی گۆڕانەوە‬ ‫نەکرد‪ ،‬بەڵکو بەناوی کۆمپانیای وش���ەوە‪،‬‬ ‫مەبەستیشی پاراس���تنی دەزگاکانی گۆڕان‬ ‫ب���و لە‌ئیجرائاتی دژایەتیکردنی دەس���ەاڵت‬ ‫بەرامبەر گۆڕان‪ ،‬وەک سەندنەوەی مۆڵەتی‬ ‫یاس���ایی لە‌گ���ۆڕان‌و دام���و دەزگاکان���ی‌و‬ ‫حجزکردنی مومتەلەکاتی بزوتنەوەکە‪.‬‬ ‫هەمو کەس���ێک دەزانێ���ت ئەگەر خەمی‬ ‫کاک نەوشیروان ماڵ‌و موڵك بوایە یەکێتی‬ ‫جێ نەدەهێشت‌و دەیتوانی خاوەنی دەیان‌و‬ ‫زیاتریش لە‌گردی زەرگەتە‌و کۆمپانیای وشە‬ ‫بێت‪.‬‬ ‫لەبەرامبەر ش���ااڵو‌و دژایەتیکردنی دەزگا‬ ‫زەبەالحەکان���ی راگەیاندنی پارتی‌و یەكێتی‬ ‫‪ KNN‬تەنه���ا دەزگای گرنگ���ی میدیای���ی‬ ‫بەدەس���ت گۆڕانەوە بو بۆ رەتدانەوەی ئەو‬ ‫کەمپینە‪ ،‬وێرای ئەو ئیمکانیاتە سنوردارەی‬ ‫بەردەستی‪ ،‬توانی سەرکەوتوانە پەیامەکانی‬ ‫گۆڕان بەخەڵ���ک بگەیەنێ���ت‌و ئەرکەکانی‬ ‫جێبەجێ بکات‪.‬‬

‫کۆمپانیای وش���ە بەفەرمی بەناوی کاک‬ ‫نەوش���یروان ەوە بو‌و هاوکاتیش رێکخەری‬ ‫گش���تی گۆڕان بو‪ ،‬بۆیە لە‌سەردەمی ئەودا‬ ‫خاوەنداریەت���ی میدی���ای گ���ۆڕان‪ ،‬تایبەت‬ ‫‪ ،KNN‬نەک تەنها هیچ کێش���ە نەبو بەڵکو‬ ‫لە‌ن���او گۆڕاندا کەس خ���ۆی لە‌قەرەی ئەو‬ ‫پرسە نەدەدا‪ .‬ئەو رەوشە سەقامگیریەکی‬ ‫گەورەی بەمیدیای گۆڕان دابو‪.‬‬ ‫لەو سەردەمەدا دەیان هەڵسوراو‌و الیەنگر‌و‬ ‫دۆستی گۆڕان پشتیوانی مادی‌و مەعنەوی‬ ‫میدیای گۆڕان‪ ،‬تایبەت ‪ ،KNN‬یان کردوە‪،‬‬ ‫بۆیە بەشێک لە‌س���ەرکردە‌و هەڵسواراوانی‬ ‫گۆڕان خۆیان بە‌خاوەنی مەعنەوی میدیای‬ ‫گۆڕان زانیوە‌و دەزانن‪.‬‬ ‫لە یەکەمین کۆنفرانسی نیشتمان گۆڕاندا‬ ‫وەک راس���پاردەیەک بری���اردرا س���ەرجەم‬ ‫ئۆرگانەکان���ی میدی���ای گ���ۆڕان لە‌ی���ەک‬ ‫دەزگادا کۆبکرێنەوە‪ ،‬دوای کۆنفرانس���ەکە‌و‬ ‫بەفەرمان���ی کاک نەوش���یروان لە‌بەرواری‬ ‫‪ ٢٠١٥/٣/١‬میدی���ای گ���ۆڕان دروس���تکرا‌و‬ ‫کاک عبدالرزاق ش���ریفی کرد بەبەرپرس���ی‬ ‫دەزگاکانی راگەیاندن���ی بزوتنەوەی گۆڕان‬ ‫کە بریتی بون لە‪:‬‬ ‫ژوری رۆژنامەوان���ی‪ ،‬کەناڵی تەلەفزیۆنی‬ ‫‪ ،KNN‬رادی���ۆی دەنگی گۆڕان‌و س���ایتی‬ ‫ئەلکترۆن���ی س���بەی‪ ،‬ب���ەو هەن���گاوەش‬ ‫سەرجەم میدیای گۆڕان هاتە ژێر دەسەاڵتی‬ ‫بزوتنەوەکەوە‪ ،‬بەرپرس���ی میدیاکەش کرا‬ ‫بە‌ئەندامی جڤاتی نیش���تمانی تا بەتەواوی‬ ‫لە‌ژێ���ر چاودێری‌و لێپرس���ینەوەی بااڵترین‬ ‫ئۆرگانی بزوتنەوەکەدا بێت‪.‬‬ ‫ئ���ەم گۆرانکاریان���ە غەزەب���ی چەن���د‬ ‫هەڵس���وراوێکی گۆڕانی وروژاند‪ ،‬بەبیانوی‬ ‫ئ���ەوەی ئەوان پێش���ەنگی میدی���ای ئازاد‬ ‫دەکەن کەوتنە دروستکردنی کێشە‌و گرڤت‬ ‫بۆ بەرێوەبردن���ی میدیای گۆڕان‪ ،‬لە‌واقیعدا‬ ‫ئەو چەند هەڵس���وراوە خۆیان گۆشەکراوی‬ ‫راگەیاندنی حیزبی سەرسەخت بون لە‌مێژوی‬ ‫بزافی کوردایەتی‪ ،‬بەڵکو لە‌پراکتیکیش���دا‬ ‫ه���ەر وا ب���ون‪ .‬تەنان���ەت تێیان���دا هەبوە‬ ‫ماوەیەک پێش کۆنفرانس���ی گۆڕان پرۆژەی‬ ‫بە‌کاک نەوش���یروان داوە بۆ دروستکردنی‬

‫"بەرێوەبەرایەتی میدی���ای گۆڕان – نامە‌و‬ ‫ن���او پارێ���زراون‪ ،"-‬کاتێ���ک دوای کۆنگرە‬ ‫میدیای گۆڕان دروس���تبو‌و ئ���ەوان نەکران‬ ‫بەبەرپرس���ی‪ ٣٦٠‬پل���ە دژی وەس���تانەوە‪،‬‬ ‫بەاڵم لە‌حزوری کاک نەوش���یروان هیچیان‬ ‫پێنەکرا‪.‬‬ ‫ئەم گروپە بە‌پاس���اوەکانیان مەبەستیان‬ ‫بو دەست بەس���ەر میدیای گۆڕاندا بگرن‌و‬ ‫ل���ەو رێگەی���ەوە ئیدیعای پش���کی ش���ێر‬ ‫لە‌خاوەنداریەتی میدیای گۆڕاندا بکەن‪.‬‬ ‫خەون���ی خاوەنداریەت���ی ئ���ەم ج���ۆرە‬ ‫هەڵسوراوانە بەمەبەستی مادی نەبو بەڵکو‬ ‫وەک مینبەرێک بۆ مەرامە فکری‌و سیاسیە‬ ‫تایبەتیەکان���ی خۆی���ان ب���ەکاری بهێنن‪.‬‬ ‫هەرچەندە ئەمانە پەرۆش‌و خەمخۆری گۆڕان‬ ‫بون‪ ،‬بەاڵم ه���زری گۆڕانیان لە‌زەمینەیەکی‬ ‫مێژویی تەن���راو بەرکابەری‌و دژایەتیکردنی‬ ‫سیاسی سەرچاوەی کردوە‪.‬‬ ‫کاتێ���ک کاک نەوش���یروان ب���ۆ چارەی‬ ‫پزیش���کی چ���وە دەرەوەی واڵت‪ ،‬لە‌نێ���و‬ ‫ئەو گروپ���ەی دواتر ب���ون بە‌گروپی راوێژ‬ ‫پێشنیازکرا هەڵس���وراوێکیان سەرپەرشتی‬ ‫میدیای گۆڕان بکات‪ ،‬کاک نەوشیروان ئەو‬ ‫پێشنیازەی پەسندکرد‪.‬‬ ‫ل���ە غیابی رێكخەری گش���تیدا کێش���ە‌و‬ ‫گرفتەکان‌و دەس���تتێوەردانەکان لە‌میدیای‬ ‫گۆڕان رویان لە‌هەڵکشاندن کرد‪ ،‬نهێنیەکی‬ ‫گش���تیە ک���ە کێش���ە‌و ملمالنێ���ی چەند‬ ‫کەسایەتیەکی ناسراوی ناو گۆڕان کاریگەری‬ ‫زۆر نەرێنیان هەبو لە‌س���ەر ئەدای میدیای‬ ‫بزوتنەوەک���ە‪ ،‬چونک���ە ئ���ەوان لە‌بنەرەتدا‬ ‫میدیای گۆڕان‪ ،‬زۆر تایبەت ‪KNN‬‬ ‫یان‪ ،‬لە‌مەقام���ی یەکەمدا وەک ئامرازێک‬ ‫بۆ پێگە‌و دەس���ەاڵتیان لە‌ناو بزوتنەوەکەدا‬ ‫بینیوە‪.‬‬ ‫کاک نەوشیروان زۆر لە‌گەڵ ‪ KNN‬هیالک‬ ‫بو‪ ،‬چەندین پس���پۆری بیانی هێنا‌و خولی‬ ‫راهێنان���ی بۆ کارمەندان رێکخس���ت‪ ،‬لە‌دوا‬ ‫ساڵی ژیانیدا لەو باوەرەدا بو بۆ سەرکەوتنی‬ ‫هەر میدیایەکی کوردی‪ ،‬تایبەت کەناڵەکانی‬ ‫تەلەفزیۆن‪ ،‬دەبێ ئەوپەری سود لە‌پسپۆر‌و‬ ‫شارەزاە بیانییەکان وەربگیرێت تا نەوەیەکی‬

‫نوێی راگەیاندن لە‌کوردستان خۆی دروست‬ ‫دەبێت‪ ،‬نەوەیەک دور لە‌هەڵچون‌و عەقیدەی‬ ‫چەقبەستوی حزبی‌و پاشکۆیەتی‌و ملمالنێی‬ ‫ئ���ەم‌و ئ���ەو‌و دور لە‌دەس���تتێوەردانی ئەم‬ ‫بەرپرس‌و ئەو پارەدەر‌و پارە پەیاکەر‪.‬‬ ‫جارێک پرس���یارێک لە‌کاک نەوش���یروان‬ ‫کرا بۆچی بۆردێکی بەرپرس‪ ،‬هاوش���ێوەی‬ ‫دەزگاکانی راگەیاندن لە‌ئەوروپا‪ ،‬بۆ میدیای‬ ‫گ���ۆڕان‌و تایب���ەت کەناڵ���ە تەلەفزیۆنەکە‬ ‫دانامەزرێنێ���ت‪ ،‬لە‌وەاڵم���دا وت���ی میدیای‬ ‫ئێمە حزبیە‌و بازرگانی نیە‌و ئەرکیش���یەتی‬ ‫نوێنەرایەتی سیاسەت‌و ئاراستەکانی گۆڕان‬ ‫بکات کە بەرپرسی یەکەمی میدیاکە بەرپرسە‬ ‫لە‌جێبەجێکردنی‪ .‬هاوکاتیش نەیدەشاردەوە‬ ‫کە بەرپرسیاریەتی میدیای گۆڕان پرسێکی‬ ‫رێژەییە‪ ،‬بچێک کراوەتر‌و پرۆفیش���ینالتر‌و‬ ‫بوێرتر یا کەمێ���ک داخراو‌و موحافزیکارتر‪،‬‬ ‫بەاڵم هەم���وی دەبێ���ت لە‌فەلەکی گۆڕان‌و‬ ‫پرەنس���یپەکانی کوردایەتی���دا بگوزەرێن‪.‬‬ ‫کاک نەوش���یروان بۆ ئەو مەبەستە رۆژانە‬ ‫لە‌گ���ەڵ کارمەندانی میدیاک���ە کۆدەبوەوە‌و‬ ‫گوێی لە‌بۆچون‌و تێبینی‌و پێش���نیازەکانی‬ ‫دەگ���رت‌و دواتر رێنماییەکان���ی ئەو رۆژەی‬ ‫پێدەس���پاردن‪ ،‬نەخۆش���ی‌و دوری کاک‬ ‫نەوش���یروان دەرفەتی���ان نەرەخس���اند تا‬ ‫بتوانێت ئەو رەوشە ئاڵۆزەی میدیای گۆڕان‬ ‫چارە بکات‪.‬‬ ‫دوای کۆچ���ی دوایی کاک نەوش���یروان‌و‬ ‫هەڵبژاردنی خانەی راپەرین‌و گەرانەوەی دو‬ ‫کورەکەی کاک نەوش���یروان بۆ کوردستان‌و‬ ‫حزوری نزیکیان لە‌مەکۆی سەرەکی گۆڕان‪،‬‬ ‫خاوەنداریەت���ی میدی���ای گ���ۆڕان بۆتە "‬ ‫بۆرە س���اخنە " کەی هاوکێشە‌و کاروباری‬ ‫ناوخۆیی گۆڕان‪.‬‬ ‫بەپێی یاس���ا خاوەنداریەت���ی کۆمپانیای‬ ‫وش���ە بۆ وارس���ەکانی کاک نەوش���یروان‬ ‫دەبێت‪ ،‬بەش���ێک ل���ەوەش میدیای گۆڕان‌و‬ ‫تایبەت ‪KNN‬ە‪ ،‬لەالیەکی ترەوە گۆڕانیش‬ ‫خۆی بەخاوەنی دەزانێت‪ ،‬زیادە بۆ ئەمەش‬ ‫ئ���ەو بەرپ���رس‌و هەڵس���وراوانەی گۆڕان‬ ‫کە لە‌روی م���ادی‌و مەعنەوەیی���ەوە رۆڵی‬ ‫بەرچاوی���ان لە‌یارمەتی���دان‌و هاریکاری ئەو‬

‫دامەزراوە گرنگ���ەی گۆڕاندا هەبوە تموحی‬ ‫خاوەنداریەتیان نەشاردۆتەوە‪،‬‬ ‫لەو سێ گروپە دوانیان خاوەنی تۆرێکی‬ ‫سپۆنس���ەری دارایین‪ ،‬ئ���ەوەی پارەی نیە‬ ‫خودی بزوتنەوەی گۆڕانە‪.‬‬ ‫هۆڵەندی���ەکان پەندێکیان هەیە دەڵێت‪:‬‬ ‫" ک���ێ پارە بدات ئەویش ش���تەکان دیاری‬ ‫دەکات"‪ ،‬ئەم راس���تیە کرۆک���ی ملمالنێ‌و‬ ‫کێش���ەکانی ئەم سەردەمەی ناو گۆڕانی بۆ‬ ‫خاوەنداریەتی گرنگترین دەزگای بزوتنەوەکە‬ ‫پێک دەهێنێت‪.‬‬ ‫کێش���ەیەکی بنەرەتی ئەم پرسە ئەوەیە‬ ‫لە‌دەزگایەک���ی گرنگی وەک میدیای گۆڕان‪،‬‬ ‫دۆست‌و ناحەز بە‌تۆپخانەکەی گۆڕان ناویان‬ ‫دەب���رد‪ ،‬بەمزاجی ئەم‌و ئ���ەو‌و بێگەرانەوە‬ ‫ب���ۆ دەزگا بریاردەرە ش���ەرعیەکانی گۆڕان‬ ‫دەستکاری هەرەمەکی تێدا دەکرێت‪ ،‬رێگە‬ ‫دەدرێ���ت لەم کەین‌و بەینەدا تاقم تاقمێنە‌و‬ ‫تا رادەیەکیش یەکالییکردنەوەی رکابەری‌و‬ ‫رقە کۆنەکان بکرێت‪ ،‬هاوکاتیش پێدەچێت‬ ‫ماندوبون‌و شەونخونی ژمارەیەکی بەرچاوی‬ ‫کارمەندان���ی میدیاکە کە لە‌یەکەم س���اتی‬ ‫دروس���تبونی گۆڕان���ەوە ئارەزومەندان���ە‌و‬ ‫خۆبەخش���انە درێغیان نەکردوە پش���تگوێ‬ ‫بخرێن‪.‬‬ ‫کارکردن بەم ئاراستانەدا میدیای گۆڕان‬ ‫لە‌پوچەلکردن���ی لەو پرەنس���یپانەی کاک‬ ‫نەوش���یروان بۆی داناب���ون نزیک دەکات‪:‬‬ ‫ئاوێن���ەی سیاس���ەت‌و بەرنام���ەی گۆڕان‬ ‫لە‌ئاس���تی نەتەوەیی‌و ب���ۆ بزوتنەوەکەش‪،‬‬ ‫کراوەی���ی بەرامب���ەر دەزگاک���ە‌و گوێگرتن‬ ‫لێ���ی‪ ،‬بەرێوەبردنێک���ی هێمـنان���ە دور‬ ‫لە‌دەس���تتێوەردان‌و م���زاج‌و لە‌س���ەروی‬ ‫ئەمانەشەوە کۆنفرانسی نیشتمانی‌و جڤاتی‬ ‫نیشتمانی بەرپرسیاری بنەرەتین لە‌میدیای‬ ‫گۆڕان‪.‬‬ ‫پوچەڵکردنەوەی ئەم بەها‌و پرەنسیپانە‬ ‫میدیای گۆڕان یەکس���ان دەکات بە‌هەندێ‬ ‫میدی���ای حزب���ی ناس���راو لە‌کوردس���تان‪،‬‬ ‫خوانەخواس���تە لە‌ئەگەرێک���ی وەه���ادا‬ ‫بەتاڵکردن���ەوەی زۆر بەه���ا‌و پرەنس���یپ‬ ‫دەگەیەنێت کە لە‌گۆڕاندا چەسپێنراون‪.‬‬

‫کۆنفرانسی نیشتمانی گۆڕان تەنها‌و تاکە‬ ‫دەسەاڵتە بریار لە‌ئایندەی میدیای گۆڕان‌و‬ ‫خاوەنداریەتی بدات‪ ،‬هەر شتێک لە‌دەرەوەی‬ ‫ئەمە پێش���ێلکردنی بریار وراس���پاردەکانی‬ ‫کۆنفرانس���ی یەکەمە‌و پێچەوانەشە لە‌گەڵ‬ ‫بریار‌و بەرنامەکەی کاک نەوشیروان‪.‬‬ ‫گۆرانخ���وازان داواکارن میدی���ای گۆڕان‬ ‫موڵکی گۆڕان بمێنێت���ەوە‪ ،‬کاتێکیش ئەو‬ ‫گروپانە ش���ێوازێکی یاس���ایی بدۆزنەوە بۆ‬ ‫خاوەنداریەتی بەمەرجێ���ک میدیای گۆڕان‬ ‫دەربری دەنگە رەسەنەکەی گۆڕان بێت ئەوا‬ ‫ئایندەیەکی باشتر لێی چاوەروان دەکرێت‪.‬‬

‫کێشەیەکی بنەرەتی‬ ‫ئەم پرسە ئەوەیە‬ ‫لە‌دەزگایەکی گرنگی‬ ‫وەک میدیای گۆڕان‪،‬‬ ‫دۆست‌و ناحەز‬ ‫بە‌تۆپخانەکەی گۆڕان‬ ‫ناویان دەبرد‪ ،‬بەمزاجی‬ ‫ئەم‌و ئەو‌و بێگەرانەوە‬ ‫بۆ دەزگا بریاردەرە‬ ‫شەرعیەکانی گۆڕان‬ ‫دەستکاری هەرەمەکی‬ ‫تێدا دەکرێت‬

‫‪18‬‬

‫تایبه‌ت‬

‫)‪ )615‬سێشه‌ممه ‪2018/2/27‬‬

‫ئه‌و کتێبه‌ی چاوه‌ڕوانم ده‌کرد‬ ‫هه‌ڵۆ کوردستانی‬ ‫له‌س���ه‌ر کورس���یه‌کی نێو س���ه‌نته‌ری‬ ‫باژێڕێکی ئه‌وروپا دانیش���تبیت‌و له‌قواڵیی‬ ‫خوێندنه‌وه‌ی ده‌قێکی ش���یعریی شایسته‌‌و‬ ‫پ���ڕ ته‌کنیکدا ریش���ۆڵه‌یه‌کی هارو هاجی‬ ‫ده‌نوك زه‌ره‌د بێته‌ سه‌ر سه‌رت‌و ده‌نوکت‬ ‫لێبگرێت‪ ،‬یان له‌س���ه‌ندویچه‌که‌ی ده‌ستت‬ ‫ببات‪ ،‬بێگومان له‌و جێیه‌دا راده‌وه‌ستیت‌و‬ ‫کتێبه‌که‌ پێوه‌ده‌ده‌یت‪ ،‬تا خۆت بۆ هێرشی‬ ‫ئه‌وان ئاماده‌ بکه‌یت‪ ،‬ئه‌و ریشۆاڵنه‌ دیاره‌‬ ‫زس���تانیش ناچن���ه‌ گه‌رمێن‌و ه���ه‌ر لێره‌‬ ‫ده‌مێنن���ه‌وه‌‪ ،‬مافی خۆش���یانه‌ ئه‌وانیش‬ ‫بژین‪ ،‬خۆ هه‌ر ته‌یروته‌والێك بە‌ئاس���مانی‬ ‫کوردستاندا تێپه‌ڕێت به‌سه‌المه‌تی رزگاری‬ ‫نابێ���ت‪ ،‬ئیتر بۆچی ب���ڕۆن؟ ئه‌مه‌ بابه‌تی‬ ‫س���ه‌ره‌کی ئه‌م نووس���ینه‌ نیی���ه‌‪ ،‬له‌وێدا‬ ‫بووم براده‌ره‌که‌م که‌ خوێنه‌رێکی س���اده‌و‬ ‫رووکه‌شیی بوو پێیگوتم ئه‌وه‌ چییه‌ هێند‬ ‫بە‌هێواش���ی ده‌ڕۆیت؟ گه‌ر من بام بە‌شه‌و‌و‬ ‫رۆژێك ئه‌و کتێبه‌ی ده‌ستتم ده‌خوێنده‌وه‌و‬ ‫ته‌واوم ده‌کرد‌‪.‬‬ ‫منی���ش گوتم با پۆوس���ێ وه‌رگرم‌و له‌م‬ ‫جێیه‌دا بوه‌س���تم که‌ ده‌ڵێت (ش���ه‌ڕه‌کان‬ ‫… ت���ه‌واو ئه‌بن‌و ته‌واو نابن) ئه‌نجا وه‌اڵمی‬ ‫جه‌نابیشت ده‌ده‌مه‌وه‌‪.‬‬ ‫– تۆ ده‌زانیت هه‌موو ش���تێك ئاره‌زوو‌و‬ ‫مه‌یل‌و ح���ه‌زه‌‪ ،‬ئه‌وه‌ی بە‌شمش���اڵژه‌نێك‬ ‫ده‌کرێت‪ ،‬بۆ وێنه‌ بە‌عاشقێکی که‌و‌و کۆترو‬ ‫ئاژه‌ڵبه‌خێوک���ه‌ر ناکرێت‪ ،‬ئه‌وه‌ش بە‌دوای‬ ‫کۆکردن���ه‌وه‌ی تابلۆی ده‌گم���ه‌ن‌و گراندا‬ ‫ده‌گه‌ڕێت خولیای جیاوازه‌ له‌و که‌س���ه‌ی‬ ‫ح���ه‌زی له‌کۆکردن���ه‌وه‌ی بابه‌ت���ی کۆن‌و‬

‫نیشتیمانەکەی هەڤاڵ‬ ‫کوێستانی عێراق نییە‬

‫که‌له‌پووریی بێت‪ ،‬یان ئه‌و که‌سه‌ی حه‌زی‬ ‫له‌جۆرێکی تایبه‌ت له‌ماش���ێنه‌و ئاماده‌یه‌‬ ‫ئاسۆ بیارەیی ـ سوید‬ ‫سامانه‌که‌ی خه‌رج بکات بۆ به‌ده‌ستهێنانی‪،‬‬ ‫که‌واته‌ هه‌موو ش���تێك خولیایه‌‪ ..‬ئه‌وه‌ش‬ ‫لەنوس���ین نەبێ‪ ،‬من هەرگی���ز هەڤاڵ‬ ‫بزان���ه‌ که‌م‌و زۆریی کتێ���ب خوێندنه‌وه‌ نه‌‬ ‫کوێستانیم نەدیتوە‪ .‬منیش هەمان بۆچونم‬ ‫په‌یوه‌ندی بە‌قه‌یران‌و کێش���ه‌ی داراییه‌وه‌‬ ‫هەیە لە‌س���ەری‪ ،‬دەبوو ئەویش لە‌هونەری‬ ‫هه‌یه‌‌و نه‌په‌یوه‌ندی بە‌ناوچه‌وه‌ هه‌یه‌‪ ،‬به‌ڵکو‬ ‫نووس���ینی هۆنراوە بەردەوام بووایە‪ ،‬نەک‬ ‫ئه‌وانه‌ی کتێب بە‌به‌شێک له‌ژیانیان داده‌نێن‬ ‫وشەی خامەکەی بکا بە‌ژێر شەڕی خێل‌و‬ ‫هیوایه‌تی���ان ده‌ستخس���تن‌و کۆکردنه‌وه‌و‬ ‫براکوژی���دا‪ ،‬کینی چەند س���اڵەی پێڕێکی‬ ‫خوێندنه‌وه‌ی ئ���ه‌و کتێبە‌ده‌گمه‌نانه‌یه‌ که‌‬ ‫دێرینی نەیاری شاخ دنیای لێڵبکەن‪.‬‬ ‫الی ئه‌وان ش���تێك ده‌به‌خش���ێت‪ ،‬یان با‬ ‫ل���ەم رۆژان���ەدا ک���ە دەس���تمکرد‬ ‫بڵێین وه‌رچه‌رخان‌و جۆرێك له‌سامانه‌‪.‬‬ ‫بە‌خوێندن���ەوەی بیرەوەرییەکان���ی ئ���ەو‬ ‫ئه‌م کتێب���ه‌ش (ئه‌زموونێکی جیاوازی‬ ‫مرۆڤە ناس���ک‌و پێنوسڕەنگینە‪ ،‬نەمتوانی‬ ‫ش���یعر) ک���ه‌ بە‌تایب���ه‌ت‌و ب���ه‌داواکاری‬ ‫پش���و وەرگرم‪ ،‬تاکو بە‌ه���ەورازی هەموو‬ ‫له‌کوردس���تانه‌وه‌ به‌ده‌ستم گه‌شتووه‌‪ ،‬الی‬ ‫وشەکانیدا سەرنەکەوم وبگەمە دوا کانی‬ ‫من به‌هایه‌کی زانس���تی‌و وێژه‌یی وای هه‌یه‌‬ ‫س���ازگار‌و دەوارەکانی قەندیل ‌و ئاشنای‬ ‫حساب‬ ‫که‌ هێند بە‌هێواشی له‌گه‌ڵیدا بڕۆم‪،‬‬ ‫دەها وش���ەی نوێ‌و نازدار بب���م‌و لە‌گەڵ‬ ‫‌کانی‬ ‫ه‬ ‫نیش���ان‬ ‫ب���ۆ خاڵبه‌ندی���ی‌و فاریزه‌و‬ ‫دیمەنەکاندا چێژی هەنگوینی کویسانەکان‬ ‫‌م‬ ‫ه‬ ‫ئ‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫ئ‬ ‫‌ر‬ ‫ه‬ ‫‌ب‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫پرس���یاری ناویشی بکه‌م‪،‬‬ ‫بک���ەم ‌و گ���وێ لە‌قڕی���وەی ئاهەنگاوی‬ ‫من‬ ‫تۆ‪،‬‬ ‫‌ی‬ ‫ه‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫خوێندنه‌وه‌ی م���ن جیاواز‬ ‫کیژانی خرخاڵ لە‌دەس���ت‪ ،‬گۆێیەکانم پڕ‬ ‫‌ڵکو‬ ‫ه‬ ‫ب‬ ‫‌‪،‬‬ ‫ه‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫ناخوێنم‬ ‫بۆ پێش���بڕکێ کتێب‬ ‫راگه‌یاندنه‌کانیشیان هه‌ر گه‌نده‌ڵن‌و نازانن بەختەوەری بکەن‪.‬‬ ‫‌حاڵدا‬ ‫ه‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫‌دۆخێکی‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫جا‬ ‫‌‪،‬‬ ‫ه‬ ‫‌ی‬ ‫ه‬ ‫کوشند‬ ‫‌تا‬ ‫ه‬ ‫پ‬ ‫‌یدا‬ ‫ه‬ ‫پێچان‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫لۆف‬ ‫‌و‬ ‫و‬ ‫نش���ێ‬ ‫له‌و ئاس���ته‌نگ‌و‬ ‫بیرەوەرییەکانی نووس���ەر خۆیان لە‌سێ‬ ‫زۆر ده‌گمه‌نه‌ کتێبێکی ئاوها له‌دایك ببێت‌و چی ره‌س���ه‌ن‌و داهێنه‌رانه‌یه‌و چیش بڵقی‬ ‫پاش���تر‬ ‫‌و‬ ‫م‬ ‫‌مێن‬ ‫ه‬ ‫راد‬ ‫رۆژ‬ ‫‌ندان‬ ‫جارانێ���ك چه‬ ‫هێڵی سەرەکیدا دەبیننەوە‪ .‬سەرەتا ژیانی‬ ‫پێش���بڕکێ له‌گه‌ڵ ش���یعره‌ جیهانییه‌کاندا سه‌رئاو‌و که‌فوکوڵی رۆژگاره‌‪.‬‬ ‫بۆ‬ ‫‌بم‬ ‫ه‬ ‫د‬ ‫‌رباز‬ ‫ه‬ ‫د‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫جیاواز‬ ‫دیدێکی‬ ‫بە‌هزرو‬ ‫براده‌ره‌ک���ه‌م لێ���ره‌دا بێده‌نگ بوو وه‌ك شار‪ ،‬کە چۆن نووسەر گەنجێکی سەرگەرم‬ ‫جیهانێکی سیحراوی تر‪ ،‬ئه‌مه‌ جگه‌ له‌وه‌ی بکات‌و بە‌گیانی ماالرمێ‌و ئه‌لیۆت‌و رۆبه‌رت ئ���ه‌وه‌ی هه‌س���تی بە‌که‌مته‌رخه‌میی���ه‌ك دەبێ‌و ستەمی فاشیستەکانی بەغدای پێ‬ ‫بە‌مێشك سافی نه‌بێت ئه‌و جۆره‌ به‌رهه‌م‌و فرۆست‌و پابلۆ نیرۆدا‌و پۆشکین‌و تریستان کردبێ���ت‪ ،‬یان تێگه‌ش���تبێت ل���ه‌وه‌ی که‌ پەس���ەند ناکرێ‪ ،‬بۆ ئ���ەوەش رێکخراوی‬ ‫په‌ڕتوکان���ه‌ ناخوێنم���ه‌وه‌‪ ،‬ت���ۆ ده‌زانیت تزاراو ئه‌ن���درێ برێتون…و …‪.‬تاد بڵێت له‌رووه‌یه‌کی ژیانه‌وه‌ دواکه‌وتبێت‪ ،‬هه‌وڵی کۆمەڵەی رەنجدەران بە‌باشترین دەروازەی‬ ‫ساده‌نووسین‌و ساده‌ خوێندنه‌وه‌ ده‌ردێکی دوای ئێوه‌ ش���یعری له‌م جۆره‌ش نووسراو‬ ‫رزگاری دەزان���ێ‌و دەبێت���ە ئەندامێک���ی‬ ‫کوش���نده‌یه‌و م���رۆڤ ته‌مم���ه‌ڵ ده‌کات! هیچ ژاوه‌ژاوێکیشی لێ نه‌که‌وته‌وه‌‪ ،‬هه‌میشه‌ دا له‌س���ه‌ر ئ���اوازی فڕینی ریش���ۆڵه‌کان چ���االک‌و دوای تەواوکردنی خوێندن بڕیار‬ ‫ئ���ه‌ی ده‌زانی���ت چه‌ند که‌م نووس���یارانی ئه‌وان���ه‌ی بێده‌ن���گ خه‌ریک���ی داهێنانن‌و س���ه‌ما بکات‌و تێبگات له‌وه‌ی بۆچی ئاوها دەدا کە روبکاتە ش���اخ‌و پێشمەرگایەتی‬ ‫کورد ده‌قی باش‌و پ���ڕ جیاوازیی به‌رهه‌م دوور له‌سیاس���ه‌ت کاری خۆی���ان ده‌که‌ن ریشۆڵه‌کان لێره‌ ئازایانه‌ دێنه‌ناو جیهانی بکاتە پێشەی خۆی‪.‬‬ ‫که‌مت���ر له‌زه‌مه‌ن���ی خۆیاندا ده‌ناس���رێن‌و مرۆڤ���ه‌وه‌و داوای به‌ش���ی خۆیان ده‌که‌ن‌و‬ ‫هێڵ���ی دووەم‪ ،‬بوون بە‌پێش���مەرگە‌و‬ ‫دێنن؟ خۆت ده‌زانیت قه‌یرانی سیاس���ی‌و‬ ‫گه‌نده‌ڵی���ی ئابووری الی ئێم���ه‌ به‌داخه‌وه‌ له‌بۆنه‌کان���دا حیزبه‌کان وه‌ک���و ره‌قه‌مێك وه‌کو مرۆڤه‌کان زیت‌و وریان‌و نایه‌ڵن داوی سووتاندنی ناسنامە عیراقییەکەی کە وەک‬ ‫به‌کاریان ده‌هێنن بۆ به‌رژه‌وه‌ندی خۆیان‪ ،‬مرۆڤ هه‌ڵیانبخه‌ڵه‌تێنێت؟!‬ ‫هەزاران ک���وردی دی بە‌هی خۆی نازانی‌و‬ ‫زۆر له‌قه‌ڵه‌مه‌کانیشی بارگاوی کردووه‌ به‌و‬ ‫ئاگری ش���وانێکی پێ بلێسەدار دەکا‪ ،‬کە‬ ‫بەریکەوت لە‌نیوان چەند دەوەنێکی ناوچەی‬ ‫قەرەداغ‪ ،‬لە‌گەڵ هاوڕێکەیدا دەیبینن‪ .‬من‬ ‫هەمان تابلۆ‌و هەڵوێستم لە‌بیرەوەریەکانی‬ ‫کەریم کاکە (گوڵئەستێرەکان کوژانەوە)‬ ‫بینی‪ ،‬کە دەڵی‪ :‬لە‌سەر ئەو هێڵە کە ناوی‬ ‫سنوورە خۆم بەتاڵدەکردەوە‪ .‬سنوورێکی‬ ‫دروستکراو کە گەلێکی کردوەتە دوو بەش‪.‬‬ ‫لە‌ڕۆمانی کوڕەزاکەی زیتۆش‪ ،‬بە‌شێوەیەکی‬ ‫دی( م حەمەفەریق حەسەن) باسی ئەوە‬ ‫نه‌یان توانی دیمه‌نی‌ پێشكه‌وتنی‌ ئه‌وان دەکات ک���ە چ���ۆن خووزەی س���ەربازی‬ ‫بقۆزنه‌وه‌ به‌ڵكو بگره‌ پێشكه‌وتنه‌كانی‌ داگیرک���ەر دەکرێتە قەعدەی پاش���ەڕۆی‬ ‫ئێره‌ی���ان هاوش���ان ئه‌كرد ب���ه‌و واڵته‌ منداڵ���ێ‪ .‬یەکێ ل���ەو هۆکارانەش بوو کە‬ ‫سیسته‌ماتیكانه‌‪ ،‬ڤۆڵتێر له‌ساته‌وه‌ختی‌ خ���ۆم بوومە پێش���مەرگە‪ ،‬چیتر بەرگەی‬ ‫مل مالنێ���ی‌ له‌گ���ه‌ڵ فێنده‌مێنتالیزمی‌ س���تەمی دەمارگیری عارەب���ی داگیرکەرم‬ ‫مه‌س���یحیدا ئه‌یوت((پێن���ج ش���ه‌ش لە‌سلێمانی نەگرت‪..‬‬ ‫هەر ئەو ئێوارەیە لە‌گوندی (قامیشان)‬ ‫فه‌یله‌س���وف‌و چاپخانه‌یه‌ك���م به‌س���ه‌‪،‬‬ ‫دڵنیاش بن له‌وه‌ی‌ ئه‌توانین له‌م دووسێ ی قەرەداغ پێوەندی بەهێزی پێشمەرگەوە‬ ‫س���اڵه‌دا شۆڕش���ێكی‌ گه‌وره‌ له‌ئه‌قڵی‌ دەکات‌و ژیانی ش���ار دەخاتە چنگڵەی*‬ ‫رابردووەوە‪ .‬بەدەر ل���ەوەی تا ماوەیەکی‬ ‫خه‌ڵكیدا به‌رپابكه‌ین)) ‪.‬‬ ‫به‌شێك له‌جۆرنالیست‌و خاوه‌ن بڕوانامه‌ زۆری���ش بێچ���ەک دەبێ‪ ،‬بەاڵم هەس���تی‬ ‫زانكۆییه‌كان كه‌ ئێستا بە‌ملیۆنان دینار سەروەری‌و ئازادی ناێتە باسکردن‪ .‬بوون‬ ‫خانه‌نش���ین كراون‌و به‌شێكی‌ تریشیان بە‌پێشمەرگە ژینگەیەکی نوێ دەبێ بۆی‪،‬‬ ‫دووباره‌ ئه‌یانه‌وێت سودمه‌ن ببن له‌سه‌ر دوور لە‌ڕۆمانیس���یەت‌و ئۆتۆپیای خەباتی‬ ‫حسابی‌ خه‌ڵكی‌ خێر له‌خۆ نه‌دیو‪ ،‬به‌بێ چینایەتی‌و دەقی بیردۆزەکانی مارکسیزم‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ توانیبێتیان ته‌به‌نی‌ بیرۆكه‌یه‌كی‌ دەربارەی یەکسانی‪.‬‬ ‫بوون بە‌پێش���مەرگە لە‌نزیکەوە بە‌ئاگای‬ ‫وای���ان كردبێ���ت ك���ه‌ گه‌ل هه‌س���ت‬ ‫دەهێنێتەوە کە س���ەرانی بزوتنەوەکەی‌و‬ ‫بە‌ئاس���وده‌یی بكات‪ ،‬ئه‌بوایه‌ له‌س���ه‌ر کۆمەڵگەکەی‪ ،‬ئاس���تی هوشیار‌و پابەند‬ ‫بچوكترین مافی هه‌ر هاو نیشتیمانیه‌ك بوون���ی نیش���تیمانیان چەن���دە‪ .‬ئەویش‬ ‫سڵیان له‌هیچ شتێك نه‌كردباوه‌‪ ،‬به‌اڵم وەک دەه���ا دی تراومای(دڵەخورپێ���ی)‬ ‫به‌داخه‌وه‌ گه‌ر هه‌ڵگ���ری‌ به‌رنامه‌یه‌كی‌ ش���ەڕ‌و کێشەی نێوان بزوتە سیاسیەکان‌و‬ ‫تۆكم���ه‌و ره‌نگ رێژكراوبان���ه‌ كه‌ وه‌ك دابونەریتی خێڵ‌و یاساکانی‪ ،‬بە‌ئاراستەیەک‬ ‫ڤۆڵتێر ئه‌ڵێت((هه‌ركه‌س���ێك شه‌ری‌‬ ‫فیكری‌ بباته‌وه‌‪ ،‬ئه‌وا دواترو هه‌ركاتێك‬ ‫هه‌ڵومه‌رج له‌باربوو‪ ،‬ش���ه‌ڕی‌ سیاسیش‬ ‫ده‌بات���ه‌وه‌و س���ه‌ركه‌وتووش ده‌بێت))‪،‬‬ ‫ژیانی‌ ئه‌م گه‌له‌ س���ه‌د پله‌ گۆڕانكاری‌‬ ‫بە‌خۆیه‌وه‌ بینی بوو‪.‬‬

‫ساده‌نووسین‌و ساد‌ه‬ ‫خوێندنه‌وه‌ ده‌ردێکی‬ ‫کوشنده‌یه‌و مرۆڤ‬ ‫ته‌ممه‌ڵ ده‌کات!‬ ‫ئه‌ی ده‌زانیت چه‌ند‬ ‫که‌م نووسیارانی‬ ‫کورد ده‌قی باش‌و‬ ‫پڕ جیاوازیی به‌رهه‌م‬ ‫دێنن؟‬

‫گه‌ر ڤۆڵتێرێكمان هه‌بوای ‌ه! ‬ ‫شوان مه‌مه‌ندی‬

‫ڤۆڵتێر فه‌یله‌سوفی‌ فه‌رنسی ( ‪-1694‬‬ ‫‪ )1778‬پیاوێك���ی‌ زۆر ده‌وڵه‌مه‌ندبوو‪،‬‬ ‫ده‌یتوانی‌ به‌ئاس���وده‌یی بۆ خۆیی بژیت‬ ‫وده‌رباس���یی‌ هه‌یچی���ش نه‌بێت‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئه‌وها وێن���ای‌ رۆش���نبیری‌ ده‌كرد((‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ رۆش���نبیر له‌كه‌س���انی‌ تر جیا‬ ‫ده‌كات���ه‌وه‌‪ ،‬داكۆكیردنه‌ له‌كێش���ه‌كانی‌‬ ‫هه‌ق‌و عه‌داله‌ت))‪ .‬باشوری‌ كوردستان‬ ‫بە‌دۆخێكی‌ دژوار گوزه‌ر ئه‌كات كه‌ نه‌ك‬ ‫ته‌نیا سیاس���ییه‌كان ده‌سته‌وه‌ستاون‪،‬‬ ‫به‌ڵك���و ئه‌م���ه‌ درێژبۆته‌وه‌ ب���ۆ چینی‌‬ ‫قه‌ڵه‌م به‌ده‌س���ته‌كان‪ ،‬پیاوانی‌ ئاینی‌(‬ ‫كه‌داب���ه‌ش بوونه‌ بۆ س���ه‌ر دووبه‌ره‌(‬ ‫به‌ره‌ی‌ داكۆكی ك���ه‌ری‌ له‌ماف خوران‌و‬ ‫به‌ره‌ی‌ به‌رخۆریزم)‪ ،‬مامۆستایان‪ ،‬ئه‌ندام‬ ‫په‌رله‌مانه‌ بێ باكه‌كان‌و بیریاره‌كان‪ ،‬كه‌‬ ‫زۆرینه‌یان ته‌نها له‌سنورێكی‌ جوگرافی‬ ‫دی���اری كراو خۆی���ان قه‌تیس كردووه‌‌و‬ ‫ئ���اره‌زووی‌ ئ���ه‌وه‌ش ناك���ه‌ن‪ ،‬مه‌ودای‌‬ ‫كاریگه‌رییه‌كه‌یان سنوره‌ دیاری‌ كراوه‌كه‌‬ ‫تێپه‌رێنێت‪.‬‬ ‫سه‌رباری‌ ئه‌مه‌ش قه‌ڵه‌م به‌ده‌سته‌كانی‬ ‫دیاس���پۆراش ك���ه‌ به‌ش���ێكی‌ زۆریان‬ ‫موچ���ه‌ی‌ بندیواریان هه‌یه‌ په‌یوه‌س���تن‬ ‫بە‌حزبه‌كانیی���ان‪ ،‬كه‌ رێگاخۆش���كه‌رن‬ ‫له‌پش���تگیری‌ كردنه‌وه‌ی‌ گه‌نده‌ڵكاران‌و‬ ‫كه‌س���انی‌ خۆهه‌ڵواس بە‌دامه‌زراوه‌كانی‌‬ ‫حكومه‌ت‪ ،‬ك ‌ه له‌ئیداره‌دانی‌ ناوه‌خۆ جگه‌‬ ‫له‌پاشه‌كشه‌كردن له‌به‌ره‌وپێشوه‌چوونی‌‬ ‫دۆخ���ی پێداویس���تییه‌ هه‌نوكه‌ییه‌كانی‌‬ ‫خه‌ڵ���ك‌و ب���ێ به‌رهه‌م���ی‌ چیتری���ان‬ ‫له‌هه‌گبە‌دانه‌ب���ووه‌‪ ،‬كه‌چی‌ ئه‌م حزبانه‌‬ ‫به‌ربژێریان كردوون بۆ هه‌ڵبژاردنه‌كان‪،‬‬ ‫بۆ ئ���ه‌وه‌ی‌ زیاتر‌و دووباره‌ش له‌س���ه‌ر‬ ‫پشتی‌ خه‌ڵكی‌ ره‌شوررووته‌كان خۆیان‬ ‫زیات���ر ده‌وڵه‌مه‌ند بك���ه‌ن‌و جوانكاری‌‬ ‫ده‌مووچاوی���ان‌و قژی���ان لێبنێن���ه‌وه‌‪،‬‬ ‫چه‌ندین ساڵ هه‌موو پێداویستییه‌كانی‌‬ ‫كه‌ ئه‌مان���ه‌ نموونه‌یه‌كی زۆر بچوكن‪ ،‬به‌هۆی‌ دووری���ان له‌ڕووداوه‌كانی‌ ئێره‌و‬ ‫ئیداره‌ دانیی���ان له‌به‌ر ده‌س���ت دابوو‬ ‫كه‌چی ته‌نها له‌بیری‌ خزمه‌تی‌ گیرفانی‌ له‌م چه‌ند سااڵنه‌ كه‌ پێگه‌كانی‌ خۆیان هه‌ڵس���ه‌نگاندنه‌كانییان وه‌ك پێویست‬ ‫به‌كارهێناوه‌ ب���ۆ به‌رژه‌وه‌ندییه‌ حزبی‌‌و نییه‌‪ .‬له‌باره‌ی‌ دۆخ���ی ژیانی‌ واڵتییان‬ ‫خۆیان بوون وه‌ك‪:‬‬ ‫ی رۆژ سه‌ختر ئه‌بێت ‪.‬‬ ‫‪ -1‬كاری‌ بازرگان���ی‌ ناوه‌خۆ ده‌روه‌ كه‌س���ییه‌كانییان‪ ،‬بێ ئه‌وه‌ی‌ رۆژگارێك كه‌ رۆژ به‌دوا ‌‬ ‫س���ه‌رده‌مێك به‌س���ه‌دان كه‌س���ی‬ ‫كه‌س���ێك هه‌بێت پێیان بڵێت پش���تی‌‬ ‫له‌ژێر ناوی‌ جیاجیاو وه‌همی‪.‬‬ ‫داهێنه‌ریان خ���ه‌اڵت كردن‪ ،‬ئه‌بێت ئه‌م‬ ‫‪ -2‬دروس���ت كردن���ی‌ مه‌زره‌ع���ه‌‌و چاوتان برۆیه‌‪.‬‬ ‫ئه‌وقه‌ڵ���ه‌م به‌ده‌ستانه‌ش���ی‪ ،‬ك���ه‌ هه‌م���وو داهێنه‌ره‌ ئێس���تا ب���ۆ گیریان‬ ‫داگیركردنی گردوو ته‌پۆلكه‌‪.‬‬ ‫‪ -3‬دروست كردنی‌ شار‌و گوند‪ ،‬له‌ژێر خۆی���ان له‌به‌ره‌ی‌ چین���ی‌ مافخوراوان‪ ،‬خواردبێت‪ .‬والتێك ئه‌وه‌نده‌ داهێنه‌ره‌ی‌‬ ‫هه‌ژمار ئه‌كه‌ن‪ .‬وه‌ك پێویس���ت نه‌یان هه‌بێ���ت مایه‌یی نه‌نگیه‌ ئێس���تا ئه‌مه‌‬ ‫چه‌ندین ناوی‌ بیانی‌‪.‬‬ ‫‪ -4‬قوتابخان���ه‌و زانس���تگایی ب���ێ توانی���ووه‌ كاریگه‌ری ئه‌وت���ۆ جێبهێڵن حاڵی‌ بێت! زۆرێك له‌وانه‌ ك ‌ه به‌س���اڵ‬ ‫له‌س���ه‌ر جڤاكی‌ كوردی‌ هه‌م له‌تاراوگه‌و له‌واڵتانی‌ خاوه‌ن فكرو داهێنان له‌سه‌ر‬ ‫شوماری‌ بێ به‌رهه‌م‪.‬‬ ‫ه���ه‌م لێ���ره‌ش‪ ،‬ئه‌م���ه‌ش له‌الیه‌كه‌وه‌ قوتی‌ خه‌ڵك���ی‌ خێر له‌خۆ نه‌دیو‪ ،‬نه‌ك‬ ‫‪ -5‬مۆڵ‌‌و ماركێته‌گه‌وره‌كان‪...‬‬

‫هه‌ركه‌سێك شه‌ر ‌ی‬ ‫فیكری‌ بباته‌وه‌‪،‬‬ ‫ئه‌وا دواترو‬ ‫هه‌ركاتێك هه‌ڵومه‌رج‬ ‫له‌باربوو‪ ،‬شه‌ڕ ‌ی‬ ‫سیاسیش ده‌باته‌وه‌و‬ ‫سه‌ركه‌وتووش ده‌بێت‬

‫کاریگەریی���ان دەبێ‪ ،‬ک���ە چەندێک نابا‪،‬‬ ‫هەس���تی پەژیوان���ی دەیگرێت‌و ئاس���ۆی‬ ‫سەرکەوتنی لێ ون دەکات‪ .‬کوشتی وریا‌و‬ ‫لە‌ناوبردنی دیلەکانی پش���ت ئاشان‌و دەها‬ ‫دیمەن���ی خوێناوی‪ ،‬هەرەس بەو هیوایەی‬ ‫دەهێنن‪ ،‬کە پێش���تر لە‌ش���ار هاندەرێک‬ ‫دەبێ بۆ ئەوەی ببێتە پێشمەرگە‪ .‬یەکتر‬ ‫نەخوێندنەوە‌و ملش���کاندن‌و س���ڕینەوەی‬ ‫یەک���دی ئەنجامگەلێک دەبێ‪ ،‬کە وی زوو‬ ‫پەی دەبا‪ .‬دواتر دەگاتە ئەو بروایەی کە‬ ‫حزبەک���ەی هەمان رەنگ���ی ئەوەی پێش‬ ‫خۆی هەیە‪ ،‬بەاڵم بە‌شێوازێکی دی‪.‬‬ ‫هێڵ���ی س���ێیەم‌و یەکالک���ەرەوەی‬ ‫بیرەوەریەکانی نووسەر‪ ،‬لە‌دوای وتوێژە‌و‬ ‫جیابوونەوەی ئااڵی شۆڕش‌و هۆکارەکانی‌و‬ ‫پیوەن���دی یەکێت���ی بە‌ئێران���ەوە‪،‬‬ ‫دەس���تپێدەکا‪ .‬کوێس���تانی‪ ،‬لە‌یەک���ەم‬ ‫کۆنفرانسەوە ئەوەی بۆ روندەبێتەوە‪ ،‬کە‬ ‫بیرکردنەوەی جیاواز لە‌ناو کۆمەڵگەیەکی‬ ‫خێڵەک���ی‪ ،‬کە مێین���ە تێی���دا ئامرازی‬ ‫تێرکردنی خواس���تەکانی پی���اوە‪ ،‬نییە‌و‬ ‫دوابڕیار بەدەس���ت سەرۆک خێڵە‪ ،‬ئیدی‬ ‫ئەوە ناخوا چەند زیرە‌و کارامە کارەکان‬ ‫راپەڕێنرێت‪ .‬هەر ل���ەم قۆناغەدا‌و دوای‬ ‫هەرەس هێنانی وتوێژ لە‌گەڵ بەعس���دا‌و‬ ‫ئاش���تبوونەوە لە‌گەڵ ب���ەرەی (جود)‪،‬‬ ‫دوای ئاشکرابوونی ئایکۆنەکانی (ئااڵی‬ ‫شۆڕش)*‌و چەککردنیان لەالیەن برایانی‬ ‫س���ەنگەرەوە‪ ،‬ک���ە بەوەش ناوەس���تێ‪،‬‬ ‫خودی نووس���ەریش لەالیەن س���ەرۆکی‬ ‫یەکێتیییەوە هانی هانی دەخرێتە سەر‌و‬ ‫بۆ لێپرس���ینەوە بانگێشت دەکرێ‪ .‬ئەوە‬ ‫نووس���ەر دەخاتە دووڕیانەیەکەوە‪ ،‬یان‬ ‫دەب���ێ کەنارگ���رێ ی���ا دژی هاوڕێکانی‬ ‫بوەستێ‌و گوێ بەوە نەدا کە حزبەکەشی‬ ‫وەک ئەوان���ی دی‪ ،‬ببێت���ە چاوس���اغی‬ ‫داگیرکەران‪ .‬چارەیەک���ی دی لەبەردەم‬ ‫نووس���ەردا نامێنێ‌و ئەو نیش���تیمانەی‬ ‫کە ئەو بە‌هی هەموو کەس���ێکی ئازادی‬ ‫خ���وازی دەزانی‪ ،‬بە‌پێ���وەری خێڵەکەی‬ ‫دەبرێت بەڕێ���وە‌و لە‌بازنەیەکی داخراودا‬ ‫دەمێنێت���ەوە‪ ،‬بۆی���ە بڕی���اری وازهێنان‬ ‫هەڵدەبژێری‪.‬‬ ‫نووسەر‪ ،‬وەک سەرەتاش ئاماژەم پێدا‪،‬‬ ‫ئەوەی لە‌نی���و دێرەکاندا پەیم پێبردبێ‪،‬‬ ‫خاوەن هەس���تێکی ناس���ک‌و وێژدانێکە‪،‬‬ ‫بە‌وازهێنان���ی ل���ەو گەم���ە سیاس���یە‬ ‫چەقبەس���توە‪ ،‬گەڕاوەتەوە بۆ باوەش���ی‬ ‫کوێس���تانەکان‌و روی خ���ۆی لە‌هەم���وو‬ ‫ملمالنەیەکی خوێناوی‪ ،‬کە نیش���تیمان‬ ‫ئ���ازاری پێ���وە بکێش���ێ‪ ،‬وەرگێ���راوە‪.‬‬ ‫بۆ ئەو قاس���پەی ک���ەوی بەیانیانی بن‬ ‫قەتپاڵ���ەکان‌و خەن���دەی کیژانی الدێ‪،‬‬ ‫هەناس���ەی ئەو پێشمەرگانەی کە تا دوا‬ ‫دڵۆپ دژی داگیرکەر جەنگاون‪ ،‬زۆر لەوە‬ ‫پیرۆزتربووە کە خۆی بکاتە سووتەمەنی‬ ‫جەنگێکی نەخ���وازراو‪ .‬بیرەوەرییەکانی‬ ‫بەشێوەیەکی بابەتیانەی وا تۆمارکردوە‪،‬‬ ‫ک���ەس نەیتوانی���وە رقی دیلکوش���تن‌و‬ ‫سوتاندنی ژینگەی جوانی کوردستانی ال‬ ‫ساردب کاتەوە‪.‬‬ ‫وێڕای دەستخۆش���ی لە‌نووسەر هیوای‬ ‫س���ەرکەوتنی بۆ دەخ���وازم‌و دەڵێم ئەم‬ ‫جۆرە بیرەوەریانە بۆ خۆیان بەش���ێکن‬ ‫لەو ئازارنەی کە چەندان ساڵە کورد کەم‬ ‫جار ئەزمونی لێوەردەگرێ‪.‬‬

‫تایبه‌ت‬

‫)‪ )615‬سێشه‌ممه ‪2018/2/27‬‬

‫‪19‬‬

‫پێگه‌ی رۆژئاوا له‌نێو شۆڕشه‌کانی سه‌ده‌ی بیست‪ ..‬پاشماوە‬ ‫خوێن���دکاری‬ ‫بزوتن���ه‌وه‌ی‬ ‫بە‌ڕوخس���ارێکی‬ ‫له‌تورکیاش���دا‬ ‫به‌هێ���زه‌وه‌ س���ه‌ریهه‌ڵدا مه‌خاب���ن‬ ‫زۆری نه‌ب���رد که‌ به‌ش���ێکی گه‌وره‌‬ ‫له‌چاالکوانان خۆیان دا به‌ده‌سته‌وه‌‬ ‫یاخود دانیشتن یان له‌ڕێگه‌ی چه‌ند‬ ‫که‌سایه‌تی یان بنه‌ماڵه‌ یاخود زانکۆ‬ ‫یان ده‌زگای ن���اوداری راگه‌یاندنه‌وه‌‬ ‫ج���ۆرێ له‌پارێزبه‌ندی���ان بۆخۆیان‬ ‫فه‌راه���ەم ک���رد‪ ،‬هه‌ندێکیش���یان‬ ‫بە‌ڕه‌خنه‌کردنێک���ی‬ ‫به‌رامب���ه‌ر‬ ‫س���نوردار‌و چاوداخس���تن به‌رامبه‌ر‬ ‫بە‌کێش���ه‌ جه‌وهه‌ریی���ه‌کان رازیبون‬ ‫بە‌ڕاپێچکردنی س���یمبولی بۆ دادگا‌و‬ ‫سزادان بە‌یاسای مه‌ده‌نی‪ ،‬ئه‌وانه‌ش‬ ‫که‌ به‌ڕاس���تی شۆڕش���گێڕ بون یان‬ ‫له‌ناوبران یان ناچار هه‌ڵهاتن‪.‬‬ ‫له‌م قۆناغ���ه‌دا له‌تورکیا‌و ئێران‌و‬ ‫تاڕاده‌ی���ه‌ک له‌عێ���راق بزوتنه‌وه‌ی‬ ‫خوێنکاری بە‌ئایدی���ای چه‌پگه‌رایی‬ ‫دروس���ت ده‌بون‪ ،‬که‌ زیاتر خۆیان‬ ‫بە‌تیۆره‌ شۆڕشگێڕییه‌ رۆژئاواییه‌کان‬ ‫بارگاوی ده‌کرد‪ ،‬که‌س���ایه‌تی وه‌ک‬ ‫ش���ه‌هیدان قاسملۆ‌و ش���ه‌هید ئارام‬ ‫نمون���ه‌ی ئه‌م ج���ۆره‌ په‌یوه‌ندییانه‌‬ ‫بون‪ ،‬کۆچکردوان جه‌الل تاڵه‌بانی‌و‬ ‫نه‌وشیروان مسته‌فا‌و زۆر له‌به‌رپرسانی‬ ‫ئه‌مڕۆی یه‌کێی نیشتمانی‌و بزوتنه‌و‬ ‫گ���ۆڕان‌و حیزبی ش���یوعی نمونه‌ی‬ ‫ئ���ه‌م چاالکوانانه‌ن‪ ،‬ک���ه‌ زۆربه‌یان‬ ‫له‌به‌ش���داریکردنێکی س���ه‌ره‌تایی‬ ‫له‌خۆپیش���اندان‌و به‌رهه‌ڵس���تییه‌‬ ‫جه‌ماوه‌رییه‌کانه‌وه‌ په‌روه‌رده‌ بون‪،‬‬ ‫بێگوومان زۆرکه‌سیش هه‌ر زوو وه‌ک‬ ‫به‌کرعه‌لی‌و س���ۆرانی مامه‌ حه‌مه‌‌و‬ ‫زه‌رده‌شت عوسمان‌و کاوه‌ گه‌رمیانی‌و‬ ‫وداد حوسه‌ین له‌دوا راپه‌ڕین شه‌هید‬ ‫بون‪ ،‬که‌ ئه‌گه‌ر ئه‌وان باس���کردن‌و‬ ‫هاوخه‌باته‌کانی���ان‬ ‫ناوهێنان���ی‬ ‫له‌بیرکردب���ێ‌و بۆم���ان نه‌گێڕنه‌وه‌‪،‬‬ ‫با ئێم���ه‌ هه‌ڤاڵه‌کانی خۆمان له‌بیر‬ ‫نه‌که‌ین‌و ه���ه‌رده‌م له‌بیره‌وه‌ریماندا‬ ‫بیانپارێزین‬ ‫هه‌رچه‌ند بزوتنه‌وه‌ی ‪ 68‬له‌واڵتانی‬ ‫کاپیتالیس���تی تاڕاده‌ی���ه‌ک هێواش‬ ‫مامه‌ڵه‌ی له‌گه‌ڵ ک���را‌و له‌بواره‌کانی‬ ‫په‌روه‌رده‌‌و خوێن���دن له‌زانکۆکان‌و‬ ‫هه‌روه‌ها بواره‌کانی هونه‌ر‌و میدیادا‬ ‫که‌م���ێ پاش���ماوه‌ی به‌جێهێش���ت‌و‬ ‫ب���ۆ ماوه‌یه‌کی���ش ب���وو بە‌بناغه‌ی‬ ‫ئۆپۆزیسیۆنێکی سۆسیال له‌هه‌ندێ‬ ‫په‌رله‌مان‌و ده‌وڵه‌تداریدا‪ ،‬که‌ دواجار‬ ‫ده‌وڵه‌تان���ی س���ه‌رمایه‌دار هه‌لیان‬ ‫بۆ هه‌ڵکه‌وت ک���ه‌ بە‌کااڵیان بکه‌ن‌و‬ ‫رایانکێش���نه‌ ناو بازاڕی بۆڕسه‌وه‌‪،‬‬ ‫ک���ه‌ له‌پ���اش داڕمان���ی یه‌کێت���ی‬ ‫سۆڤیه‌ت‪ ،‬نیولیبه‌رالیزم هیچی وای‬ ‫له‌به‌رهه‌مه‌کان���ی بزوتن���ه‌وه‌ی ‪68‬‬ ‫نه‌هێش���تبۆوه‌ که‌ جێی باس���کردن‬ ‫بێ‌و بۆ خۆداڕش���تنه‌وه‌‌و ئه‌فراندنی‬ ‫مۆدێلێکی نوێی بیرکردنه‌وه‌‪ ،‬خۆی‬ ‫ب���کات بە‌بناغه‌ی ئۆپۆس���یۆنێکی‬

‫کاریگه‌ر‪ ،‬ئه‌مه‌ش بە‌په‌ره‌پێدانی ئه‌و به‌هێزی���ش‪ ،‬ئه‌م���ه‌ ب���ه‌ده‌ر له‌وه‌ی‬ ‫ئینستیتیۆیانه‌ی که‌ له‌بواره‌ هونه‌ری‌و زۆربه‌یان توانایی خۆ نوێکردنه‌وه‌یان‬ ‫په‌روه‌رده‌ییه‌کان���دا کاریانده‌ک���رد‌و له‌ده‌س���ت دابو‪ ،‬دواج���ار به‌ته‌نها‌و‬ ‫به‌هێزکردن���ی هه‌ژمونی ئه‌وانه‌ی که‌ بە‌ده‌م هاواره‌وه‌ شه‌هید ده‌بون‪ ،‬جێی‬ ‫راسته‌وخۆ کیسه‌یان ڵه‌گه‌ڵ کیسه‌ی داخه‌‪ ،‬هه‌ندێ جار له‌لێکۆڵینه‌وه‌کانی‬ ‫س���ه‌رمایه‌داره‌کاندا تێکه‌ڵده‌کرد‪ ،‬بۆ هه‌ندێ نوس���ه‌ری کوردی تاراوگه‌دا‬ ‫نمونه‌ ده‌زگای فیلمس���ازی هۆڵیود‪ ،‬ئه‌مانه‌ وه‌ک بزوتنه‌وه‌ی تیرۆرستی‬ ‫رێکخ���راوی یونس���کۆ‪ ،‬ناوه‌ن���ده‌ ناوده‌برێ���ن‪ ،‬هه‌رچه‌نده‌ خۆش���یان‬ ‫ئه‌منس���تیه‌کان هت���د‪ ،‬ئه‌وانه‌ی که‌ له‌ب���ه‌ر هه‌ڵگرتن���ی بی���ری چ ‌هپ‌و‬ ‫به‌ن���اوی ئه‌وانیش���ه‌وه‌ له‌په‌رله‌مان به‌شداریکردنیان له‌بزوتنه‌وه‌ی وه‌ک‬ ‫پۆڵه‌تیکی���ان به‌ره‌ی سوپای س���ور ی ئه‌ڵمانیدا‬ ‫ئه‌وروپییه‌کان���ا‬ ‫ده‌ک���رد‪ ،‬بە‌هه‌مان ش���ێوه‌ی هاوڕێ به‌ره‌و هه‌نده‌ران رایانکردوه‌‪.‬‬ ‫تورکه‌کانی���ان له‌ژێرمێز ده‌س���تیان‬ ‫زۆرینه‌ی ره‌ه���ای جواڵنه‌وه‌کانی‬ ‫له‌گه‌ڵ بازرگانه‌کان���دا تێکه‌ڵکردبو‌و‬ ‫له‌س���ه‌ر مێزیش یان وته‌ی باشیان تورکی���اش که‌ بانگ���ی به‌رخۆدان‌و‬ ‫له‌کات���ی نه‌ش���یاودا ده‌گ���ووت‪ ،‬میلیتاریزه‌بونیان ده‌کرد‪ ،‬له‌نێویاندا‬ ‫یان ک���رداری نه‌ش���یاویان له‌کاتی ته‌نها پارتی کرێکارانی کوردس���تان‬ ‫هه‌س���تیاردا ده‌ک���رد‪ ،‬نمونه‌ی ئه‌م وه‌ک کاریگه‌رتری���ن میراتگره‌کان���ی‬ ‫پ���ارت‌و رێکخ���راوه‌ ئایدۆلۆگیانه‌ش بزوتنه‌وه‌ی ‪ 68‬مایه‌وه‌‌و توانی خۆی‬ ‫وه‌ک‪ :‬پارت���ی سۆس���یالدیموکراتی ب���کات بە‌بزوتنه‌وه‌یه‌کی جه‌ماوه‌یی‬ ‫ئه‌ڵمان���ی‪ ،‬پارتی سۆسیالیس���تی بنک���ه‌ ف���راوان‌و به‌جۆرێک خۆی بۆ‬ ‫فه‌ڕه‌نس���ی‪ ،‬یان پارته‌ سه‌وزه‌کانی نوێکردن���ه‌وه‌ ئاڕاس���ته‌ ب���کات که‌‬ ‫ئه‌وروپ���ا‌و زۆری تر‪ ،‬که‌ هه‌نوکه‌ بێ ئایدۆلۆژیاک���ه‌ی بب���ێ بە‌بناغه‌ بۆ‬ ‫له‌پارتی کرێکارانی به‌ریتانیا‌و چه‌ند چه‌ندین پارت‌و ته‌ڤگه‌ری تر‪ ،‬ک ‌ه ئه‌مرۆ‬ ‫الیه‌نێی بچوک نه‌بێ‪ ،‬س���ه‌رله‌به‌ری له‌الیه‌ک دژی به‌رژه‌وه‌ندی بازرگانی‬ ‫الیه‌نه‌ مه‌یله‌و چه‌په‌کانی تری ئه‌وروپا زلهێزه‌کان���ی جیه���ان ده‌جه‌نگ���ن‌و‬ ‫ب���ه‌ره‌و پوکان���ه‌وه‌‌و بچووکبونه‌وه‌ له‌الیه‌کیش دژی هه‌ژمونی فیوداڵی‬ ‫رۆش���تون‪ ،‬چونکه‌ هیچ کام له‌وانه‌ سیس���تمه‌ ئایینی���ه‌کان ده‌جه‌نگن‪،‬‬ ‫توانای نه‌م���اوه‌ که‌ ببێته‌وه‌ بە‌جێی ک���ه‌ ده‌وڵه‌ته‌ س���ه‌رمایه‌داره‌کانیش‬ ‫س���ه‌رباری مامه‌ڵه‌کردن���ی نهێنی‌و‬ ‫متمانه‌ی جه‌ماوه‌ره‌که‌ی خۆی‪.‬‬ ‫هه‌ندێ جار ئاش���کراش بە‌دوژمنی‬ ‫به‌ڕێ���ز عه‌ب���دواڵ ئۆج���االن‌و دیموکراتیه‌تیان ناوده‌به‌ن‪ ،‬ئه‌وانی تر‬ ‫ش���ه‌هیدان حه‌قی ق���ه‌راری تورک‌و له‌تورکیا بچوک‌و بێکاریگه‌ر مانه‌وه‌‬ ‫که‌م���ال پیری الز ک���ه‌ له‌چاالکوانه‌ یان له‌چوارچێوه‌ی پارت‌و بزوتنه‌وی‬ ‫دیاره‌کان���ی بزوتنه‌وه‌کانی ‪‌1968‬و وه‌ک چه‌هه‌په‌ی ئه‌م���ڕۆدا بە‌هه‌مان‬ ‫‪1972‬و ‪1975‬و ‪ 1976‬ی تورکی���ا قه‌وانی هاوشێوه‌ خۆرئاواییه‌کانیان‬ ‫بون‪ ،‬ه���ه‌رزوو له‌وه‌ حاڵی بون‪ ،‬که‌ بە‌وت���ه‌ی باش له‌ناوه‌خت‌و هه‌نگاوی‬ ‫دیموکراسیه‌تی کارتۆنی هیچ کاتێ خراپ له‌کاتی هه‌ستیاردا چاره‌نوسی‬ ‫نه‌ب���وە‌و نابێ بە‌گره‌نتی یه‌کس���انی خۆیان بە‌دۆگما کوێره‌ ناسیۆناستیه‌‬ ‫کۆمه‌اڵیه‌تی‌و پێشکه‌وتنی کۆمه‌ڵگا تورکیه‌کانه‌وه‌ گرێداوه‌ که‌ خۆشیان‬ ‫بە‌هه‌م���و ره‌ن���گ‌و توێژه‌کانی���ه‌وه‌‪ ،‬زۆرجار س���ه‌ر له‌وتاره‌کانی خۆیان‬ ‫له‌هه‌مانکاتیش���دا چاره‌نوس���ی زۆر ده‌رناکه‌ن‪.‬‬ ‫له‌بزوتنه‌وه‌کانی تورکیا‌و خۆرهه‌اڵتی‬ ‫پێویسته‌ ئاماژه‌ش به‌وه‌ بکرێ‪ ،‬که‌‬ ‫ناوی���ن‌و ئه‌وروپاش���یان بینی‪ ،‬که‌‬ ‫وه‌ک ده‌واری شڕ به‌ده‌م ره‌شه‌باوه‌ زۆرینه‌ی الیه‌نه‌ شیوعی‌و چه‌پگه‌ره‌‬ ‫هەڵده‌ته‌کێن‪ ،‬ئه‌گ���ه‌ر هه‌رچی زوە عه‌ر ‌هب‌و فارس���ه‌ ئۆپۆزسیۆنه‌کان‪،‬‬ ‫خۆیان میلیتانت‌و ئۆرگانیزه‌ نه‌که‌ن‌و به‌تایبه‌ت���ی تورک���ه‌کان‪ ،‬هه‌رچه‌ند‬ ‫له‌هه‌مانکاتیش���دا بە‌هه‌س���تیارانه‌ خۆی���ان نه‌ی���اری ده‌وڵه‌ته‌کان���ی‬ ‫مامه‌ڵه‌ی هه‌ر هێز‌و الیه‌نێکی نه‌یاری خۆیان���ن‌و له‌تاراوگ���ه‌ش به‌بۆنه‌ی‬ ‫ناوچه‌ک���ه‌‌و جیهان نه‌ک���ه‌ن‪ ،‬بۆیه‌ هه‌ژمونی تورکیا‌و ده‌زگای میت یان‬ ‫ئ���ه‌وان ته‌نها پشتبه‌خۆبه‌س���تنیان ئیتالعات���ه‌وه‌ راوه‌دون���راون‪ ،‬که‌چی‬ ‫کرد بە‌بناغه‌ی ره‌وته‌که‌ی خۆیان که‌ هێشتا ئه‌قڵیه‌تی لوتبه‌رز‌و شۆڤێنی‬ ‫به‌ش���ێکه‌ له‌بزوتنه‌وه‌کانی ‪1968‬ی دژه‌ کوردیان پاراس���تبو‪ ،‬که‌ نه‌ک‬ ‫هه‌ر خۆیان دژایه‌تی رێکخستنه‌کانی‬ ‫تورکیا‪.‬‬ ‫په‌که‌که‌ یان ده‌کرد‪ ،‬به‌ڵکو ته‌واوی‬ ‫هه‌رچه‌ند له‌زۆر واڵتی ئه‌وروپیشدا په‌یوه‌ندی‌و قورساییشیان خستبوە‬ ‫دواتر بزوتنه‌وه‌ی میلیتانت دروست سه‌ر بە‌ش���ه‌یتانکردنی ئایدۆلۆجیای‬ ‫ده‌بن بۆ نمون���ه‌ له‌ئه‌ڵمانیا به‌ره‌ی په‌که‌ک���ه‌‌و که‌س���ایه‌تی ئۆج���االن‬ ‫سوپای سور دروس���ت ده‌بێ‪ ،‬که‌ له‌هه‌م���وو جیهان���دا‪ ،‬بە‌جۆرێ هه‌تا‬ ‫ده‌توانن زه‌ب���ری گورچکبڕ له‌بیری به‌هاری عه‌ره‌بی‌و خۆپیشاندانه‌کانی‬ ‫نه‌ژادپه‌رستی‌و کاپتالیزم بده‌ن‪ ،‬به‌اڵم گیزی له‌ئه‌سته‌نبوڵ درێژه‌ی هه‌بو‪،‬‬ ‫میلیتانت���ه‌ ئه‌وروپیه‌کان نه‌ توانیان ئه‌مڕۆش هه‌ندێکیان زۆر نه‌گۆڕاون‪،‬‬ ‫پش���تگیری به‌رب�ڵ�اوی جه‌ماوه‌ری به‌اڵم چه‌پی ئینته‌رناسیۆنال له‌پاش‬ ‫به‌ده‌س���ت بهێنن‌و ن���ه‌ هاوپه‌یمانی کۆبانێ‌و ئیت���ر بە‌یه‌کجاری له‌پاش‬

‫ڕونكردنه‌وه‌‬ ‫بۆ‪ /‬ڕۆژنامه‌ی‌ ئاوێنه‌‬ ‫بابه‌ت‪ /‬وەاڵم‬ ‫ڕۆژنامه‌كه‌تان له‌ ژم����اره‌ (‪)614‬ی‌ ڕۆژی‌ ‪ 2018/2/20‬بابه‌تێكی‌ له‌س����ه‌ر به‌كرێدانی‌‬ ‫زه‌وی‌ ژماره‌( ‪75/19‬ی‌ كه‌رتی‌ ئاباڵخ) كه‌ ده‌كه‌وێته‌ ته‌نیش����ت به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌ گشتی‌‬ ‫ڕۆشنبیری‌‌و هونه‌ر ‌ی سلێمانی‌‪ ،‬باڵوكردۆته‌وه‌‪.‬‬ ‫به‌پێویستمان زانی‌ ئه‌و ڕونكردنه‌وه‌یه‌ له‌م خااڵنه‌دا بده‌ین‪:‬‬ ‫‪ -1‬به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌ گش����تی‌ ڕۆشنبیری‌‌و هونه‌ری‌ سلێمانی‌ پێشنیازی‌ كرد ئه‌م پارچه‌‬ ‫زه‌وییه‌ به‌موس����اته‌حه‌ به‌كرێ‌ بدرێت به‌ وه‌به‌رهێ����ن‪ ،‬ئێمه‌ پاش ئه‌وه‌ی‌ لیژنه‌یه‌كمان بۆ‬ ‫ئه‌و مه‌به‌س����ته‌ پێكهێنا‌و سه‌ردانی‌ شوێنه‌كه‌ی‌ كرد‪ ،‬به‌و ش����ێوه‌یه‌ی‌ پێشكه‌ش كرابو‪،‬‬ ‫لیژنه‌ پێی‌ باش نه‌ب����و به‌كرێ‌ بدرێت‪ ،‬دواتر گۆڕانكاری‌ له‌پڕۆژه‌كه‌ی‌ وه‌به‌رهێن كرا به‌و‬ ‫ش����ێوه‌یه‌ی‌ كه‌ ته‌الرێكی‌ (‪ )1000‬هه‌زار مه‌تری‌ دوقات گه‌راج بۆ به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌ گشتی‌‬ ‫ڕۆشنبیری‌و هونه‌ری‌ سلێمانی‌ دروست بكه‌ن‪ .‬پڕۆژه‌كه‌ به‌شێوه‌ی‌ موساته‌حه‌ بۆ ماوه‌ی‌‬ ‫(‪ )25‬س����اڵ به‌كرێ‌ بدرێ به‌پێی‌ یاس����ای‌ ژماره‌‪32‬ی‌ س����اڵی‌ ‪ 1986‬دوای‌ ئه‌و ماوه‌یه‌‬ ‫ته‌واوی‌ زه‌وی‌‌و ته‌الره‌كه‌ ئه‌بێته‌ موڵكی‌ به‌رێوه‌به‌رایه‌تی‌ گش����تی‌ ڕۆشنبیره‌ی‌‌و هونه‌ری‌‬ ‫سلێمانی‌‪ ،‬وه‌به‌رهێن په‌یوه‌ندی‌ پێوه‌نامێنێت‪.‬‬ ‫‪ -2‬بۆ ئه‌م پڕۆژه‌یه‌ ته‌واوی‌ ڕێكاره‌ یاسایه‌كان په‌یڕه‌و كراوه‌ له‌وانه‌‪:‬‬ ‫أ‌‪ -‬به‌پێی‌ یاسای به‌كرێدانی‌ موڵكی‌ ده‌وڵه‌ت ژماره‌ (‪)32‬ی‌ ساڵی‌ ‪.1986‬‬ ‫ب‌‪ -‬له‌دوو ڕۆژنامه‌ باڵوكراوه‌ته‌وه‌‪.‬‬ ‫ت‌‪ -‬لیژنه‌ی‌ به‌كرێدان به‌شێوه‌ی‌ زیادكردنی‌ ئاشكرا كاره‌كه‌ی‌ ئه‌نجام داوه‌‬ ‫پ‌‪ -‬نوێنه‌ری‌ داواكاری‌ گش����تی‌ له‌لیژنه‌ی‌ به‌كرێدانی‌ زیادكردنی‌ ئاش����كرا به‌ش����داری‌‬ ‫كردوه‌‪.‬‬ ‫ج‌‪-‬سێ‌ كۆمپانیا به‌شداری‌ زیادكردنه‌كه‌یان كردوه‌ بۆ یه‌كێكیان ده‌رچوه‌‪.‬‬ ‫ئێس����تا بابه‌ته‌كه‌ له‌لیژنه‌ی‌ هه‌ڵسه‌نگاندنی‌ وه‌زاره‌ته‌كه‌مانه‌‌و دیراسه‌ ده‌كرێت‌و بڕیاری‌‬ ‫كۆتایی‌ لێ نه‌دراوه‌‪.‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫به‌رێوه‌به‌رایه‌تی‌ ڕاگه‌یاندن‌و‬ ‫په‌یوه‌ندیه‌كانی‌ وه‌زاره‌تی‌ ڕۆشبیری‌‌و الوان‬

‫هێرش بۆس���ه‌ر عه‌فرین زۆر گوێیان‬ ‫بۆ ناگرن‪‌،‬و خۆیان هه‌وڵی ناس���ینی‬ ‫رۆژاوا‌و تێگیش���تن له‌په‌که‌ک���ه‌ش‬ ‫ئه‌ده‌ن‪.‬‬ ‫لێره‌دا بە‌پێویس���تی نازانم باسی‬ ‫گۆڕانکاری‌و الربونه‌وه‌ی ئاڕاس���ته‌ی‬ ‫بزوتنه‌وه‌ رزگاریخوازه‌کانی باشور‌و‬ ‫رۆژهه‌اڵتی کوردستان بکه‌م‪ ،‬چونکه‌‬ ‫بۆ خوێنه‌رانێک که‌ رێنوسی سۆرانی‬ ‫ باش���ور‌و رۆژه���ه‌اڵت بخوێننه‌وه‌‪،‬‬‫چ���اوه‌ڕێ ده‌بم ئ���ه‌وان ل���ه‌و وانه‌‬ ‫مێژوییه‌دا من په‌روه‌رده‌ بکه‌ن‪.‬‬ ‫ب���ه‌اڵم له‌رۆژئاوای کوردس���تان‪،‬‬ ‫یاخود ئه‌گه‌ر گۆشه‌نیگای نه‌ته‌وه‌‌و‬ ‫بیروباوه‌ڕه‌ هاوماڵییه‌کانی کوردمان‬ ‫له‌بیرنه‌چێ پێویسته‌ بڵێین له‌باکوری‬ ‫س���وریادا‪ ،‬له‌الیه‌ک ئ���ه‌وان به‌هاری‬ ‫عه‌ره‌بیان گێڕای���ه‌وه‌ بۆ ره‌چه‌ڵه‌که‌‬ ‫س���ه‌رهه‌ڵدانی‬ ‫مێژووییه‌ک���ه‌ی‬ ‫جه‌ماوه‌ری که‌ له‌بورکانی شۆڕش���ی‬ ‫فه‌ره‌نس���یه‌وه‌ ده‌س���تپێ ده‌کات‌و‬ ‫له‌شۆڕشی ئۆکتۆبه‌ردا ده‌گاته‌ لوتکه‌‌و‬ ‫له‌شۆڕشی خوێندکاری ‪68‬یشدا خۆی‬ ‫له‌خه‌ڵوه‌تی نائاماده‌گی په‌روه‌رده‌و‬ ‫فێربون به‌خه‌به‌ردێنێ‪ ،‬ئه‌وا رۆژئاوای‬ ‫کوردس���تان هێزێک دروست ده‌کات‬ ‫که‌ ته‌نها ره‌نگاوڕه‌نگی له‌تاریکی پێ‬ ‫بپارێزێ‪ ،‬نه‌ک بۆ زاڵبونی ره‌نگێک‬ ‫بەسه‌ر ره‌نگه‌کانی تردا‪.‬‬ ‫ئه‌گه‌ر له‌پاش شۆڕشی ئۆکتۆبه‌ر‬ ‫به‌رهه‌مه‌کان���ی لینین‌و ترۆتس���کی‬ ‫بە‌ده‌س���تی س���تالین له‌باربراب���ن‬ ‫ئ���ه‌وا حوکمک���ردن له‌ڕۆژئ���اوا‬ ‫له‌خ���واره‌وه‌ بە‌ئه‌نجومه‌نی کۆمیناڵ‬ ‫ده‌س���تپێده‌کات‌و ب���ە‌دوو ره‌گه‌زی‬ ‫هاوسه‌رۆک کۆتاییان دێ‪ ،‬بێگومان‬ ‫جودای���ی جیهانبینیی���ان هه‌رگی���ز‬ ‫رێگه‌ بە‌دروس���تبونی س���تالینێکی‬ ‫هاوچه‌رخ نادات‪ ،‬ئه‌گه‌ر بزوتنه‌وه‌ی‬ ‫‪68‬یش به‌بۆنه‌ی الوازی سیسته‌می‬ ‫به‌رگریه‌وه‌ بێکاریگ���ه‌ر بووبێ ئه‌وا‬ ‫ش���ه‌ڕڤانانی هێ���زه‌ دیموکراته‌کانی‬ ‫س���وریا ئ���ه‌و ئه‌رکه‌ی���ان گرتۆته‌‬ ‫ئه‌ستۆ‌و هه‌رده‌م خۆیان ده‌سه‌لمێنن‪،‬‬ ‫له‌هه‌مانکاتیش���دا ئ���ه‌وان چینێکی‬ ‫جودای گه‌ل نین‪ ،‬به‌ڵکو بۆ خۆیان‬ ‫رۆڵه‌ی گه‌لن‪ ،‬که‌ له‌ڕۆژانی ئاشتیدا‬ ‫بۆیان هه‌یه‌ ته‌نها بە‌ده‌ستێک ده‌نگی‬ ‫خۆیان بده‌نه‌ پاڵ هه‌ر پێش���نیارێک‬ ‫که‌ له‌کۆمیناڵ���ی گونده‌کانیان یان‬ ‫گه‌ڕه‌که‌کانیان ده‌درێ‪ ،‬بە‌پێچه‌وانه‌ی‬ ‫مۆسکۆ‌و ئه‌نکه‌ره‌‌و به‌غداد‌و میسر‪،‬‬ ‫که‌ شۆڕش���گێڕه‌کان خۆیان به‌سه‌ر‬ ‫گه‌له‌وه‌ ک���رد بە‌پاڵه‌وان���ی پیرۆز‌و‬ ‫س���ه‌رتاپای ده‌زگاده‌وڵه‌تیه‌کانی���ان‬ ‫بۆخۆیان قۆرخ کردبو ‌و پاش���تریش‬ ‫له‌نێ���وان خۆیاندا که‌وتنه‌ ئاڵوگۆڕی‬ ‫بازرگان���ی‌و په‌یوه‌ندی ژێر به‌ژێر که‌‬ ‫واڵتانی وه‌ک کوردستان بون بە‌ژێر‬ ‫شه‌قامه‌ بازرگانیه‌کانیانه‌وه‪.‬‬ ‫ئه‌وان چونکه‌ بۆ تااڵنی فه‌رهوود‬

‫ی رزگاری‬ ‫سه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وان ‌‬ ‫كارگێری‌‌و خۆیه‌تی ‬

‫ ‬

‫عدد‪370 :‬‬ ‫به‌روار‪2017/2/25 :‬‬

‫ئاگادار ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئاگاداری‌ هه‌موو ئ������ه‌و هاواڵتیانه‌ ده‌كاته‌و‌ه‬ ‫ی رزگار ‌‬ ‫ی ش������اره‌وان ‌‬ ‫س������ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی (‪ )1989-1987‬زه‌ویان له‌ناحیی������ه‌ی‌ رزگاری‌ (صمود) وه‌رگرتوه‌ ك ‌ه‬ ‫ك ‌ه س������ااڵن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی (‪ )10112‬داوا ‌‬ ‫ی حمه‌ غریب رزا) خاوه‌ن زه‌وی‌ ژم������اره‌ هه‌وائ ‌‬ ‫هاواڵت������ی‌ (عل ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خانوو هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌وه‌ ‌‬ ‫ی دروستكردن ‌‬ ‫ی كردو‌ه بە‌مه‌به‌س������ت ‌‬ ‫رێگا پێدان ‌‬ ‫ی باڵوكردنه‌وه‌ی‌ ئه‌م‬ ‫ی (‪ )30‬رۆژدا له‌دوا ‌‬ ‫له‌س������ه‌ر ئه‌و پارچ ‌ه زه‌ویی ‌ه هه‌یه‌ له‌ماو‌ه ‌‬ ‫ی شاره‌وانیمان بكاته‌وه‌ بە‌پێچه‌وانه‌و‌ه شاره‌وانیمان‬ ‫ی س������ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ئاگادارییه‌‪،‬ئاگادار ‌‬ ‫ی بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫ی یاسای ‌‬ ‫كار ‌‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ی رزگاری ‬ ‫سه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وان ‌‬ ‫كارگێری‌‌و خۆیه‌تی ‬

‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬ ‫عدد‪360/410 :‬‬ ‫به‌روار‪2018/2/20 :‬‬

‫ئاگاداری‌‬ ‫ی هه‌مو ئه‌و هاواڵتیانه‌ ده‌كاته‌و‌ه ك ‌ه‬ ‫ی ش������اره‌وانی‌ رزگاری‌ ئاگادار ‌‬ ‫س������ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی رزگاری‌ (صمود) وه‌رگرتوه‌ ك ‌ه هاواڵتی‬ ‫ی (‪ )1989-1987‬زه‌ویان له‌ناحیه‌ ‌‬ ‫سااڵن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی (‪ )11391‬داوای‌ رێگا پێدان ‌‬ ‫(امینە ش������ریف سعید) خاوه‌ن زه‌وی‌ ژماره‌ هه‌وائ ‌‬ ‫كردوه‌ بە‌مه‌به‌ستی‌ دروستكردنی‌ خانو هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌و‌هی‌ له‌سه‌ر ئه‌و پارچ ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی باڵوكردنه‌و‌هی‌ ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگادار ‌‬ ‫زه‌وییه‌ هه‌ی ‌ه له‌ماوه‌ی‌ (‪ )30‬رۆژدا له‌دوا ‌‬ ‫ی بۆ ناوبراو‬ ‫ی یاسای ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وانیمان بكاته‌وه‌ بە‌پێچه‌وانه‌وه‌ شاره‌وانیمان كار ‌‬ ‫ده‌كات‪.‬‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ ‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬ ‫ ‬

‫ناچن بۆ جه‌نگ‪ ،‬بۆیه‌ ناشخوازن ببن‬ ‫بە‌به‌رپرسی سه‌ربازی ده‌وڵه‌مه‌ند که‌‬ ‫موڵکی گش���تی قۆرخ بکه‌ن‌و خزم‌و‬ ‫عه‌ش���ره‌ت له‌خۆی���ان کۆبکه‌نه‌وه‌‌و‬ ‫ده‌س���ه‌اڵت به‌ده‌س���ت بخه‌ن وه‌ک‬ ‫له‌هه‌ر چوارده‌وڵه‌ته‌ داگیرکه‌ره‌که‌ی‬ ‫کوردستان‌و هه‌رێمی کرودستانیشدا‬ ‫ب���اوه‌‪ ،‬ئه‌گه‌ر یه‌کێ ی���ان ئه‌وی تر‬ ‫له‌قوته‌یه‌ک���ی وه‌هاش���ی کردب���ێ‪،‬‬ ‫هه‌ر زوو له‌الی���ه‌ن هه‌ڤاڵه‌کانیه‌وه‌‬ ‫جێپێی لێژ کراوه‌‌و تیایاندا هه‌یه‌ که‌‬ ‫ناچار بوە خۆی بفرۆش���ێ‌و واڵت بۆ‬ ‫پارێزه‌ره‌کانی به‌جێ بهێڵێ‬ ‫ئه‌وه‌ی له‌م ئه‌نجام ‌ه ده‌تۆقێ ته‌نها‬ ‫ش����ۆڤێنیه‌کانن بە‌تایبه‌تی تورکیا‪،‬‬ ‫چونکه‌ پره‌نسیپ ‌ه دیموکراتیه‌کان‌و‬ ‫پێک����ه‌و ‌ه ژیان����ی گه‌الن����ی باکوری‬ ‫س����وریا‌و به‌تایبه‌تی هاوهه‌ڵوێستی‬ ‫ک����ورد‌و به‌ش����ێکی زۆری عه‌ره‌بی‬ ‫س����وننه‌‪ ،‬له‌الی����ه‌ک ب����وە بە‌جێی‬ ‫س����ه‌رنجی به‌ش����ێکی زۆری ده‌نگ ‌ه‬ ‫س����وریه‌کان ک����ه‌ له‌ئۆپۆزس����یۆنی‬ ‫سوری بێ هیوابون‌و هه‌روه‌ها به‌شێ‬ ‫له‌توێژه‌ره‌وه‌‌و نوس����ه‌ر‌و میدیاکار‌ه‬ ‫لوبنان����ی‌و میس����ری‌و ئه‌رده‌نیه‌کان‬ ‫بگ����ره‌ تونس����ی‌و مه‌غریبیه‌کانیش‪،‬‬ ‫بێگوم����ان ئه‌گ����ه‌ر نی����وه‌ی له‌به‌ر‬ ‫ویژدان‌و چیتر قبووڵنه‌کردنی زه‌بر‌و‬ ‫زۆری فاش����یزم‌و ئیخوانیزمه‌وه‌ی���� ‌ه‬ ‫ب����ێ ک����ه‌ ده‌ره����ه‌ق بە‌گه‌الن����ی‬ ‫ژێرده‌س����ت ک����راوه‌‪ ،‬نیوه‌که‌ی تری‬ ‫ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ بیره‌وه‌ری تاڵه‌کانی‬ ‫خۆیان به‌ده‌س����ت هێز‌ه مه‌زهه‌بی‌و‬ ‫س����ه‌له‌فیه‌کانه‌وه‌‪ ،‬ب����ۆ ئه‌وانی����ش‬ ‫الوازی‌و الوازتربون����ی حه‌ره‌ک����ه‌ی‬ ‫ئیخوان موسلیمینی عه‌ره‌بی‌و تورکی‬ ‫ده‌بێت بە‌ئامانج‪ ،‬که‌ ئاکه‌په‌‌و قه‌ته‌ر‌و‬ ‫هه‌ندێ هاوپه‌یمانی عه‌ره‌بی‌و هه‌ندێ‬ ‫الیه‌نی کوردیش ده‌یانه‌وێ دروستی‬ ‫بکه‌ن‪ ،‬بێگومان دیاره‌ کورد پێشتر‬ ‫خ����ۆی له‌دژی داعش س����ه‌لماندوە‌و‬ ‫له‌پایته‌خته‌که‌ی خۆیاندا شکستیان‬ ‫پێهێن����ان‪ ،‬ئه‌م����ه‌ش جارێک����ی تر‬ ‫گه‌واه����ی ئه‌وه‌مان ب����ۆ ده‌دات‪ ،‬ک ‌ه‬ ‫سیس����تمی ده‌وڵه‌ت ‪ -‬نه‌ته‌وه‌ چۆن‬ ‫له‌جیهان����دا که‌وتۆت����ه‌ قه‌یرانه‌وه‌‪،‬‬ ‫له‌ده‌وڵه‌ت����ه‌ عه‌ره‌بیه‌کانیش����دا ک ‌ه‬ ‫ماف����ی گوتاردانی جیاواز له‌گوتاری‬ ‫حکومی‌و ناوه‌نده‌ ئیس��ل�امییه‌کان‬ ‫زۆر قورستریشبێ له‌ئه‌وروپا‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫زۆر له‌نوس����ه‌ران‌و میدیاکارانی����ان‪،‬‬ ‫له‌الیه‌ن خۆیانه‌وه‌ پش����تیوانیان بۆ‬ ‫کورد راگه‌یاندوە‪ ،‬که‌ له‌ڕای هه‌ندێ‬ ‫الیه‌نی کوردی باشوور‌و رۆژهه‌اڵت‪،‬‬ ‫به‌تایبه‌ت����ی ئیمان����داره‌کان زۆر‬ ‫راشکاوترن‪.‬‬ ‫له‌هه‌مانکاتیشدا ئه‌نقه‌ره‌‌و تارانی‬ ‫تۆقاندوە‪،‬ب����ه‌اڵم دیمه‌ش����ق‌و عێراق‬ ‫س����ه‌رباری بێزاریش����یان له‌ئێستادا‬ ‫متمانه‌ بە‌خۆیان ناکه‌ن که‌ دژایه‌تی‬ ‫ره‌های بکه‌ن‪ ،‬بۆیه‌ چاوه‌ڕێی زه‌مانه‌‌و‬ ‫چاره‌نووس����ی ئه‌نق����ه‌ره‌‌و ت����اران‬

‫ئه‌که‌ن‪ ،‬چونک ‌ه ئه‌وان بە‌پێچه‌وانه‌ی‬ ‫ئه‌ردۆگان‌و خامنه‌ییه‌و ‌ه ئه‌و رۆژگار‌ه‬ ‫ره‌ش����ه‌یان چه‌ش����توە‪ ،‬ک����ه‌ رۆژێ‬ ‫ل����ه‌ڕۆژان چی به‌س����ه‌ر به‌هێزترین‬ ‫ده‌وڵه‌تدا دێت‪ ،‬کاتێ که‌ گه‌له‌که‌ی‬ ‫له‌دژی بێ‪.‬‬ ‫بێگوم����ان ک����ه‌س نه‌یووت����و‌ه‬ ‫ک����ه‌ خۆبه‌ڕێوه‌ب����ه‌ری دیموکراتی‬ ‫له‌ڕۆژاوادا کامل موکه‌مه‌له‌‌و به‌ده‌ر‌ه‬ ‫له‌هه‌ر ره‌خنه‌ی����ه‌ک‪ ،‬بە‌پێچه‌وانه‌وه‌‪،‬‬ ‫ئ����ه‌وه‌ی رۆژێ بە‌میوانداری یه‌کێک‬ ‫لە‌گفتوگۆکان����ی کۆمیناڵێ����ک یان‬ ‫ئه‌نجومه‌نی ش����اره‌وانییه‌کی کردبێ‬ ‫له‌ڕۆژاوا‪ ،‬ده‌بینێ ل����ه‌وێ ئه‌وان بۆ‬ ‫خۆیان له‌هه‌موو که‌س زیاتر ره‌خن ‌ه‬ ‫له‌خۆیان ده‌گ����رن‪ ،‬بە‌پێچه‌وانه‌وه‌‪،‬‬ ‫له‌پ����اش س����ه‌رکه‌وتن‌و بێده‌نگ����ی‬ ‫تفه‌نگ����ه‌کان‪ ،‬ئینج����ا ش����ۆڕش‌و‬ ‫پرۆس����ه‌ی خۆبه‌ڕێوه‌به‌ری ده‌س����ت‬ ‫پێ����ده‌کات‪‌،‬و ره‌خنه‌‌و خۆ چاککردن‬ ‫پڕۆسه‌یه‌کی به‌رده‌وام ده‌بێ‪ ،‬وه‌ک‬ ‫ترۆتس����کی ئام����اژه‌ی پێ����ده‌کات‪،‬‬ ‫شۆڕشی راسته‌قینه‌ ئه‌وه‌ی ‌ه ک ‌ه بوار‬ ‫بە‌شۆڕشه‌کی تر له‌ناو شۆڕشدا بدات‪،‬‬ ‫به‌اڵم گومانیشی تێدا نیه‌ ک ‌ه ئه‌وان‬ ‫له‌ئێس����تادا هه‌ربۆخۆیان تێناکۆشن‬ ‫به‌ڵکو بۆ هه‌موو گه‌النی ناوچه‌که‌‌و‬ ‫جیهان‪ ،‬ک����ه‌ گه‌لی کورد له‌هه‌رێمی‬ ‫کوردس����تان ده‌توانێ هه‌م له‌الیه‌ک‬ ‫به‌س����ودبێ بۆ ئ����ه‌وان بە‌ئاڵوگۆڕی‬ ‫تاقیکردنه‌وه‌‌و پرۆژه‌ی سه‌رنه‌که‌وتوو‬ ‫له‌حوکمداریدا‪ ،‬له‌الیه‌کی تر ده‌توانن‬ ‫خۆیان له‌چه‌قبه‌ستووی رزگار بکه‌ن‌و‬ ‫له‌مۆدێل����ی رۆژئ����اواوه‌ دیس����انه‌و‌ه‬ ‫خۆیان بنیاد بنێن����ه‌وه‌‪ ،‬به‌تایبه‌تی‬ ‫راڕای����ی کاره‌کت����ه‌ری تاک����ه‌کان‌و‬ ‫خۆبه‌که‌مزانین����ی گ����ه‌ل به‌رامبه‌ر‬ ‫ب����ە‌ده‌زگا حکومی����ه‌کان یه‌کێک����ن‬ ‫له‌گه‌وره‌ترین کۆس����په‌کانی به‌رده‌م‬ ‫هاواڵت����ی کورد له‌باش����ور (هه‌رێم)‬ ‫که‌ بوار بۆ بیرۆکه‌ی کارامه‌‌و دانایی‬ ‫ناهێڵنه‌وه‌‪.‬‬ ‫ئه‌گه‌ر رۆژئ���اوا له‌هیچ الیه‌نێکه‌وه‌‬ ‫ئێش���تا خۆیان بە‌جیهانی نه‌کردبێ‪،‬‬ ‫النی که‌م خه‌باتی ژنان‌و یه‌کس���انی‬ ‫ره‌گه‌زی���ی له‌کۆمه‌ڵ���گادا ک���ه‌‬ ‫له‌قه‌ندی���ل هاته‌ ژیان‪ ،‬له‌گونده‌کانی‬ ‫بن���اری قه‌ندیل‌و که‌مپ���ی مه‌خمور‬ ‫داره‌داره‌یک���رد‪ ،‬ئ���ه‌وه‌ ل���ه‌ڕۆژاوادا‬ ‫گەش���ه‌ی ک���رد‌و خ���ۆی بە‌جیهان‬ ‫ناس���اند‪ ،‬ئه‌مڕۆ چه‌ندین چاالکوان‌و‬ ‫بیرمه‌ند‌و کۆمه‌ڵناس���ان له‌جیهاندا‬ ‫خۆیان فێری زمانی کوردی ده‌که‌ن‪،‬‬ ‫ب���ۆ ئ���ه‌وه‌ی تیۆره‌کان���ی ژنۆلۆژی‬ ‫بخوێنن���ه‌وه‌‌و له‌ڕه‌هه‌ن���ده‌ کلتوری‌و‬ ‫کۆمه‌اڵیه‌تیه‌کانی تێبگه‌ن‪.‬‬ ‫س���ه‌ده‌ی ‪ 20‬دواهه‌مین س���ه‌ده‌ی‬ ‫حوکمی ره‌های باوکان بو‪ ،‬سه‌ده‌ی‬ ‫‪ 21‬س���ه‌ره‌تای بانگێک���ی نوێی ‌ه که‌‬ ‫ژنان له‌کۆبانی‌و عه‌فرینه‌وه‌ بە‌گوێی‬ ‫جیهانیدا ده‌ده‌ن‪.‬‬

‫ی رزگاری‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫كارگێری‌‌و خۆیه‌تی ‬

‫ ‬

‫عدد‪374 :‬‬ ‫به‌روار‪2017/2/25 :‬‬

‫ئاگادار ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئاگاداری‌ هه‌موو ئ������ه‌و هاواڵتیانه‌ ده‌كاته‌و‌ه‬ ‫ی رزگار ‌‬ ‫س������ه‌رۆكایه‌تی‌ ش������اره‌وان ‌‬ ‫ی (صمود) وه‌رگرتوه‌ ك ‌ه‬ ‫ی رزگار ‌‬ ‫ی (‪ )1989-1987‬زه‌ویان له‌ناحیی������ ‌ه ‌‬ ‫كه‌ س������ااڵن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی (‪ )7343‬داوا ‌‬ ‫ی ژمار‌ه هه‌وائ ‌‬ ‫ی (عبدالكریم قادرمحمد ) خ������اوه‌ن زه‌و ‌‬ ‫هاواڵت������ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خانوو هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌وه‌ ‌‬ ‫ی دروستكردن ‌‬ ‫ی كردو‌ه بە‌مه‌به‌س������ت ‌‬ ‫رێگا پێدان ‌‬ ‫ی باڵوكردنه‌وه‌ی‌ ئه‌م‬ ‫ی (‪ )30‬رۆژدا له‌دوا ‌‬ ‫له‌س������ه‌ر ئه‌و پارچ ‌ه زه‌وییه‌ هه‌یه‌ له‌ماو‌ه ‌‬ ‫ئاگادارییه‌‪،‬ئاگاداری‌ س������ه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وانیمان بكاته‌وه‌ بە‌پێچه‌وانه‌و‌ه شاره‌وانیمان‬ ‫ی بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫ی یاسای ‌‬ ‫كار ‌‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ ‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬ ‫ ‬

‫ی رزگاری‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫كارگێری‌‌و خۆیه‌تی ‬

‫ ‬

‫عدد‪382 :‬‬ ‫به‌روار‪2017/9/25 :‬‬

‫ئاگاداری‌‬ ‫ی ئاگاداری‌ هه‌موو ئه‌و هاواڵتیان ‌ه ده‌كاته‌و‌ه ك ‌ه‬ ‫ی ش������اره‌وانی‌ رزگار ‌‬ ‫س������ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی رزگاری‌ (صمود) وه‌رگرتوه‌ ك ‌ه هاواڵت ‌‬ ‫ی (‪ )1989-1987‬زه‌ویان له‌ناحیی ‌ه ‌‬ ‫سااڵن ‌‬ ‫ی كردو‌ه‬ ‫ی رێگا پێدان ‌‬ ‫ی ژماره‌ هه‌وائی‌ (‪ )7552‬داوا ‌‬ ‫ی احمد) خاوه‌ن زه‌و ‌‬ ‫ی عل ‌‬ ‫(وال ‌‬ ‫ی خانوو هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌و‌هی‌ له‌سه‌ر ئه‌و پارچ ‌ه‬ ‫ی دروس������تكردن ‌‬ ‫بە‌مه‌به‌س������ت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی باڵوكردنه‌وه‌ی‌ ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگادار ‌‬ ‫زه‌وییه‌ هه‌ی ‌ه له‌ماو‌هی‌ (‪ )30‬رۆژدا له‌دوا ‌‬ ‫ی بۆ ناوبراو‬ ‫ی یاسای ‌‬ ‫ی شاره‌وانیمان بكاته‌وه‌ بە‌پێچه‌وانه‌وه‌ شاره‌وانیمان كار ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ده‌كات‪.‬‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ ‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬ ‫ ‬

‫‪Awene‬‬

‫خاوه‌نی ئیمتیاز‪ :‬کۆمپانیای ئاوێنه‌‬ ‫سه‌رنوسه‌ر‪ :‬سه‌ردار محه‌مه‌د‬

‫تفه‌نگه‌كه‌ی‬ ‫نه‌وشیروان مسته‌فا‬ ‫میران عوسمان‬ ‫بزوتنه‌وه‌ی كوردایه‌تی‌و حیزب‌و رێكخراوه‌كانی مێژووی سه‌د ساڵه‌ی‬ ‫عێراقی عه‌ره‌بی‪ ،‬له‌هه‌موو ده‌س����ه‌اڵته‌ یه‌ك له‌دوای یه‌كه‌كانی به‌غدا‪،‬‬ ‫نادیموكراتیت����رو نادادپه‌روه‌رتر بون‪ ،‬چه‌مكه‌كانی حوكمڕانی تاكڕه‌وو‬ ‫خۆس����ه‌پێن‌و دیكتات����ۆرو ‪ ...‬هتد چه‌كه‌كانی ده‌س����تی بزوتنه‌وه‌ی‬ ‫كوردایه‌تی‌و حیزبه‌كان����ی بووه‌ به‌رامبه‌ر حوكمی مه‌ركه‌زی‪ ،‬له‌كۆتایی‬ ‫شه‌س����ته‌كانه‌وه‌ چه‌مكی حوكمی ویراس����ی‌و بنه‌ماڵه‌ سیاس����یه‌كان‪،‬‬ ‫له‌به‌رامبه‌ر نه‌یاره‌كانی ناوخۆو ده‌ره‌وه‌ بو به‌چه‌كێكی به‌هێزو له‌یه‌كه‌مین‬ ‫جیابون����ه‌وه‌ی برای����م ئه‌حمه‌دو هاوڕێكانی تا ئه‌م س����اته‌وه‌خته‌ وه‌ك‬ ‫به‌هێزترین چه‌كی بیروباوه‌ڕ رۆڵه‌كانی میلله‌ته‌كه‌مان‌و خوێنده‌واره‌كانی‬ ‫بۆ به‌ره‌ی ملمالنێی سیاسی‌و چه‌كداری بردون‌و له‌ناوبردون‪ ،‬زۆر ناویش‬ ‫بون به‌ڕه‌مزی ئه‌و بیروباوه‌ڕه‌و به‌شكۆوه‌ چونه‌ مێژوی بیری سیاسی‌و‬ ‫كوردایه‌تییه‌وه‌‪ .‬حوكمڕانی خۆماڵی‌و به‌رژه‌وه‌ندی حیزب‌و كاره‌كته‌ره‌‬ ‫سیاس����یه‌كان له‌دوای راپه‌ڕین‌و دوای فه‌وتی رژێمی به‌عسی عێراقی‪،‬‬ ‫به‌ش����ێوه‌یه‌ك ئه‌م چه‌مكه‌ی كاڵ كرده‌وه‌‪ ،‬نوخبه‌ی سیاس����ی‌و كادره‌‬ ‫تێگه‌یشتوو پێش����كه‌وتوه‌كانی حیزب به‌ش����انازییه‌وه‌‪ ،‬وێنه‌و له‌قه‌بی‬ ‫سه‌ركرده‌كان‌و خاوو خێزان‌و بنه‌ماڵه‌كانیان له‌قه‌دو بااڵی خۆیان ئه‌دا‪،‬‬ ‫له‌به‌رامبه‌ریش����دا نوخبه‌ی بێزار بو له‌و ره‌فتاران����ه‌ هاواریان به‌كه‌س‬ ‫نه‌ده‌گه‌یشت‪.‬‬ ‫بزوتنه‌وه‌ی گۆڕان‌و نه‌وش����یروان مسته‌فا توانیان ئه‌و چه‌كه‌ی خه‌ف ‌ه‬ ‫كراب����و جارێكی تر هه‌ڵبگرن����ه‌وه‌‌و به‌رامب����ه‌ری نه‌یاره‌كاینان به‌كاری‬ ‫بهێننه‌وه‌‪ .‬سه‌لماندیش����یان كه‌ له‌جاران زیات����ر هێزو گوڕی ملمالنێی‬ ‫حیزبە‌سیاسیه‌كانی كوردس����تانی هه‌یه‌و به‌خیتابە‌ئاگرینه‌كانی خودی‬ ‫كاك نه‌وشیروان‌و بزوتنه‌وه‌كه‌ به‌رامبه‌ر حوكمی ویراسی‌و پاوانكردنی‬ ‫عه‌رزو ئاس����مانی كوردس����تان له‌الیه‌ن بنه‌ماڵه‌ سیاسیه‌كانه‌وه‌‪ ،‬توانی‬ ‫رقێك����ی پیرۆز له‌ناخی خه‌ڵكی كوردس����تاندا بچێنێ‌و وێنه‌ كۆنه‌كانی‬ ‫پێشوشیان بۆ بخاته‌ سه‌ر ئاوێنه‌ی روداوه‌كانی ئه‌مڕۆ‪.‬‬ ‫ئه‌گ����ه‌ر ئه‌وان به‌ش����ه‌رعیه‌تی شۆڕش����گێڕی‌‌و ژیانی ش����اخ‌و دۆڵ‌و‬ ‫دیبلۆماس����یه‌تی قس����ه‌و كاری سیاس����ی په‌رده‌پۆش‌و پینه‌و په‌ڕۆیان‬ ‫كردبێ‪ ...‬بزوتن����ه‌وه‌ی گۆڕان به‌خیتابی كۆتایی هاتنی ش����ه‌رعیه‌تی‬ ‫شۆڕش����گێڕی‌و خه‌باتی مه‌ده‌نی به‌ئاسانی بت‌و باڵۆنه‌كانی به‌زه‌میندا‬ ‫خس����ت‌و به‌ته‌مه‌نێكی كه‌می كاری سیاس����ی توان����ی ملمالنێی هێزی‬ ‫یه‌كه‌می هه‌رێمی كوردستان بكات‪.‬‬ ‫دوای كۆچی نه‌وشیروان مسته‌فا‪ ،‬هه‌موو هه‌وڵ‌و تواناكانی نه‌یاره‌كانی‬ ‫ناوخ����ۆو ده‌ره‌وه‌ی بزوتنه‌وه‌كه‌ بۆ داماڵینی ئه‌و چه‌كه‌ بو له‌ش����انی‬ ‫هه‌ڵس����وڕاوه‌كانی بزوتنه‌وه‌كه‌‪ ،‬به‌و مه‌به‌سته‌ش نه‌وه‌كانی نه‌وشیروان‬ ‫مس����ته‌فا‪ ،‬ته‌نیا ئامانج‌و ته‌نیا س����تراتیجی كاری ئه‌وان بو‪ ،‬نزیكه‌ی‬ ‫س����اڵێكه‌و ئه‌و هه‌نگاوانه‌ به‌چه‌ندین رێگه‌ی دیبلۆماس����ی‪ ،‬سیاس����ی‪،‬‬ ‫ئاب����وری‪ ،‬كۆمه‌اڵیه‌ت����ی به‌رده‌وامه‌و ئ����ه‌و ماكین����ه‌ ئیعالمیه‌ی په‌نجا‬ ‫س����اڵ له‌دژی بیروباوه‌ڕی نه‌وش����یروان مس����ته‌فاو هاوڕێكانی له‌گه‌ڕدا‬ ‫ب����و‪ ،‬روی له‌نه‌وه‌كانی نه‌وش����یروان مس����ته‌فایه‌‪ ،‬ئه‌وانیش له‌به‌رده‌م‬ ‫تاقیكردنه‌وه‌یه‌كی گه‌وره‌‌و گرانی ئه‌و مێژووه‌دان‪ ،‬ئایا ده‌یسه‌لمێنن كه‌‬ ‫ئارامگه‌كه‌ی نه‌وشیروان مس����ته‌فا حوكمی مێژوو ئاینده‌ ده‌كات‌و ئه‌و‬ ‫چه‌كه‌ی به‌كاریهێنا گ����وڕو تینی زیاتره‌‪ ،‬یان له‌گه‌ڵ كتێب‌و یادگاری‌و‬ ‫وێنه‌كانیدا‪ ،‬چه‌كه‌كه‌شی ده‌خه‌نه‌ مۆزه‌خانه‌وه‌‪.‬‬

‫کوا لێکۆڵینەوەی یاسایی لەخوێنی کاوه‌گه‌رمیانی‪ ،‬سەردەشت عوسمان‪ ،‬سۆرانی مامە حەمە‪ ،‬عەبدولستار تاهیرو ویدات حسێن؟‬

‫رۆژانە نوێرتین هەواڵ لەڕێگەی‬ ‫‪SMS‬ی ئاوێنەوە بەدەسبهێنە‬

‫ب‬ ‫ۆ‬ ‫ب‬ ‫ە‬ ‫ش‬ ‫د‬ ‫ژم ا‬ ‫ر‬ ‫ب‬ ‫ب ارە ‪ 1‬ون‬ ‫ن‬ ‫ێ‬ ‫ر‬ ‫ە‬ ‫‪ 21‬بۆ‬ ‫‪29‬‬

‫ریکالم‬

‫ریکالم‬

‫دەزگای رۆشنبیریی جەمال عیرفان‬ ‫بۆ چاپ‌و باڵوکردنەوە‬

‫ناو بيناى يه‌كێتى نوسه‌رانى كورد ـ لقى سليمانى ـ شه‌قامى سالم ـ به‌رامبه‌ر ماكسيى مۆڵ‬