Tolishon Sedo

Íÿ Ðåñïóáëèêà Òàëûø Ìÿäÿíèééÿòè Ìÿðêÿçèíèí, íÿ äÿ ãÿçåòèí îôèñëÿðè éîõäóð!

ТОЛышОН Ñßäî

¹ 31 (43)

15 ñåíòéàáð 2012-íÿ ñîð

ÌÖÑÒßÃÈËß ÐóÆÍîÌà

Ðóæíîìà

ùàôòÿäÿ

è

êÿðÿ

ÜÛÉÌßÒÈØ

40 êîï.

áåøåäÿ

Tı TOLış, BOşTƏ İNƏ ZıVONİ JİYERO ÇİÇİ KARDƏ?

BƏ HİLAL MƏMMƏDOVİ OZODƏTİ! Ədalətsizliyə qarşı mübarizə Haqsızlığın ən dəhşətlis - istintaq və məhkəmə ədalətsizlikləridir… millətin alçaldılması, təhqir edilməsi və incidilməsinin hüdudları isə görsənmir.

Artıq beş ildir ki, mən dünyamızın tarixində dəhşətlərilə analoqu olmayan bir həyat yaşayıram.

Ailəmin başına gətirilən bəlaların səbəbini hələ də anlaya bilmirəm. Amma onu çox gözəl dərk edirəm ki, “ağa qara demək”, qarışqanı filə döndərmək öz mənəviyyatını, namusunu, qeyrətini, insan üçün qiymətli nə varsa hamısını pula satan bu şərəfsizlərin əlində su içmək kimi bir şeydir. Özləri vətənə, xalqa xəyanatkar doğulmuş bu həşaratlar özgəsinə “vətən xaini” damğasını vurmaqla var-dövlət sahibi olmuş, övladlarına, qohum-əqrabalarına gözəl həyat şəraiti yaratmışlar. Ölkə əhalisi isə qul vəziyyətində saxlanılmaqdadır.

Bu ölkədə qanun adına bir şeyə rast gəlmək mümkün deyil. Pozitiv olan hər şeyə iftira yaxmaq, onu şərləmək və böhtanlamaq xərçəng xəstələyi kimi cəmiyyətin bütün sahələrinə nufuz etmiş, mövcüd sistemin həyat normasına çevrilmiş, onun yaşamının əsas şərti olmuşdur. Nəticədə isə vicdanlı və namuslu insanlar ağır zülmə düçar olmuş, onların bir hissəsi isə professor Novruzəli Məm-

Мярйям Мяммядова, Нидерланд Краллыьы Yalançı və qondarma ittihamlarla həbsdə olan hüquq müdafiəçisi, alim, jurnalist Hilal Məmmədova azadlıq tələbləri ilə yaranan etiraz dalğası artıq Avropaya qədəm qoymuşdur. Keçın həftə Almaniyanın paytaxtı Berlində keçirilən etiraz aksiyasında tək həmvətənlərimiz deyil, eyni zamanda alman vətəndaşları, “Amnesti İnternational” təşkilatının nümayəndələri də iştirak ediblər.

Avropa parlamentinin deputatları, Avropa Şurasının və Avropa Birliyinin cavabdeh mütəxəsisləri, insan haqlarının beynəlxalq müdafiə təşkilatları da ölkə prezidentinə bu barədə dəfələrlə müraciətlər ediblər.

Ancaq Hilal Məmmədova qarşı təziqlər və təqiblər davam edir.

Qondarma ittihamlarla bu yazıq

Е

Л

а

mədov və mənim iki övladım kimi həyatdan məhrum edilmişlər.

Belə bir sistemin müalicəsi isə yalnız Allahın ümidinə qalmışdır.

Mən hesab edirəm ki, haqsızlığın ən dəhşətlisi - istintaq və məhkəmə ədalətsizlikləridir. Məlumdur ki, rejimin müstəntiqləri beş il bundan əvvəl Novruzəli Məmmədovun adına yazılanları yalnız onun adını dəyişdirməklə bu gün Hilalın adına yazır. Nə qədər gülüncdür. Heç olmasa ətrafdakılarını inandırmaq üçün bir az ssenarini dəyişsinlər. Axı ssenari müxtəlif olsa, bir qədər düzə bənzəyər.

Hilal müəllimin bir günahı olub, “rolik” məsələsi. Şübhəsiz ki, bu onun yüksək səviyyədə düşünmək bacarığından irəli gəlir. Amma görünür ətrafda milçəkdən fil düzəldənlərin olmasının fərqində olmayıb…

Sevindiricidir ki, Novruzəlidən fərqli olaraq Hilal müəllimin güclü ictimai müdafiəsi var. “El gücü sel gücü” deyirlər və inanıram ki, bu güclü sel Hilal müəllimi xilas edəcək. İnanıram ki, bütün mütərəqqi qüvvələr birləşəcək, hamı ədalətsizliyə qarşı mübarizəyə qoşulacaq və biz tələblərimizə nail olacağıq! İrəli!

Н

Щюрмятли охужулар! “Толышон сядо” гязетиня абуня олмаг цчцн: -éÿ Телефонла зянэ етмяйиниз кифайятдир Бакы вя Сумгайыт шящярляри: (012) 564-63-45; 564-48-96; 465-67-13 Лянкаран шящяри, (050) 235-23-41

MƏZAHİR ƏHƏDOV -47

Əhədov Məzahir Əlihuseyni zoə (Məzahir Sof) moədə bıə 1965-nə sori sentyabrə manqi 9-də rayon Masalli di Kulətonədə. 6 sinış beədə şətələtiku peştə tiyədə zədə səşe. İminə kərə 6 manq olaxtedə Boku Zaqulba Əğılə bimarxonədə. Dıminə mualicə 2 sor 3 manq dəkəşedə.

Bə di oqardeədə ıştə moə vindedəni kədə, vey nəvedə bəyo. Məcbur bedən bardən əy bə ğəbıston, moə ğəbi nişo doydən bəy. In hadisə əbədi mandedə çəy yodədə, dıli səş sutedə, çə vaxtiku şeer nıvıştedə.

1985-nə sori oroxnedə Kulətoni miyonə məktəbi. Həminə sori sənədon doydə bə Boku 5 numrəynə peşə məktəbi. Çəyo əçəy təyinati doydən bə Moskva şəhəri Montaj tresti. Çə vaxtiku sakin bedə Moskvadə. 1990-nə sori xeyzonxıvand bedə. Hestışe Səbarz iyən Səynur nomədə dıqlə zoə.

De ofəyəvonəti dastko bedə hırd-hırdi. Sıftə bə tırki, esət vey vaxti bə tolışi nıveştedə. Tolışə poeziyədə kam rast omə sərbəstə vəznədə nıvıştə bıə sentimentalə şeeron əsasinə vırə qətedə Məzahir Sofi ofəyəvonətiədə.

Məzahir Tolışi rostbemonə hərəkotədə fəal şirkət kardedə. Tolışə mədəniyyəti, musiqi, incəsənəti, ədəbiyoti təbliğədə qeşə fəaliyət nişo doydə. Çəy de “TalışTV” xətti doə materialon deştə vətənpiəti, millətpiəti, fədokorəti bə nəzə çidə.

Məzahir həmən deştə islami dini təəssubkəşəti xarakteri mandedə yodədə.

Bə çəmə cıvonə şairi, ictimayə xadimi, fəalə patrioti arzu kardedəmon xəşəconəti, hərəbəxtəti deştə xeyzoni, deştə eli, milləti bə ico! Xıdo bəy dırozə umur, foydəynə ofəyəvonəti bıdo!

Amin!

Eşğİ DıVO Tar, hey tar, Bıjən dard, bahand dard.

Beməhnəye betı ın həyat...

Kəşdəş təxti-Suleymani səpe xət.

Arifon bə dodin; -Ey dadibidad..!

Tar, hey tar, Tı handəş xonə-xonə, Voş qətdə kəvşən –aşiqon mərənqonə.

Dərvişon dılon vəşe zıvoni cıqıl jəşe de zikri “conə, conə” Ah kəşedə Leyli bexəbə xeyli Şəvi şəvədə, pencə-bə vədə Məcnuni hicranədə coli-coli…

Tar, hey tar, Jəydəş nalə. Ğəm rubedə bə dıli dılə tılə-tılə Zahidi kəşon obə Dıqlə dınyo arzuədə...

Dınyoədəən dınyoəti nımande, - əy tobə.

Lod bıə, co tərəfış çidə...

Aşiqi- tarjəni tarış hastə nəfsi səpe, nəfsış səbe.

Esət dınyo ən ğədimə dıvo handedə: Eşği dıvo.., Otəşi dıvo..!

2

¹ 31 (43) 15 сентйабр 2012-нÿ сîр

Òîëûøîí Ñÿäî

МИРЗЯ ЯЩМЯД МИРЗЯ ХУДАВЕРДИ ОЬЛУ

ЯХБАРНАМЯ ( Т а л ы ш

Х а н л ы ь ы н ы н

т а р и х и н д я н )

Оху жу ла рын чох сай лы ха щи ши ни ня зя ря алыб "Ях бяр на мя" яся ри ни щис ся-щис ся юз гя зе ти миз дя вер мяк гя ра ры на эял дик. "Ях бяр на мя нин" елект рон ва риан ты ны би зя тяг дим ет ди йи цчцн "Та лыш .орэ" сай ты на мин нят да рыг.

БАКЫ - 2009 Чапа щазырлайан: Исщаг Ахундов Редактор: Сейидаьа Онуллащи. Фарс дилиндян тяржцмя едян: Яли Щцсейнзадя

(əvvəli ötən saylarımızda) Mir Həsən хan da Həmid хana tapşırmışdı: «Оnlar vuruşmaya başlamasalar, siz də döyüşsüz оnlardan bir ağac irəlidə gеdib, məni vəziyyətlə tеz tanış еdərsiniz». Buna görə də Həmid хan vəziyyəti yazıb Mir Həsən хana göndərdi. Mir Həsən хan qоşununu tоplayıb hamısını Lənkəranda hazır saхladı.

Qumbaşıdan Rusiya qоşununun gəldiyi хəbərini alan kimi Mir Kazım хanın202 başçılığı ilə оnların qarşısına bеş yüz atlı göndərib tapşırdı: «Оnlar dava еtməzsə, siz də döyüşsüz оnların qabağında yavaş-yavaş Lənkəran şəhərnnə tərəf gələrsiniz!».

Mir Kazım хan öz dəstəsilə Camışavan203 kəndində оnlara rast gəlmiş: İsmayıl bəyin204 də оnlarla gəldiyini görmüşdü. İki dəstə bir-birinə yaхınlaşdı. Еlə bil ki, rus atlıları Mir Kazım хanın atlıları ilə danışırdılar. Şəhərin bir vеrstliyində Mir İsmayıl bəyin qaynı Hacı Əhməd оğlu Kərbəlayı Ağa Baba bəy atının cilоvunu çəkib yalandan fəryad qоparmışdı ki, [aman] Rusiya atlıları bizi tutdular.

Bu hiylə ilə о, Rusiya dəstəsinə qоşulmuşdu. Bütün aləm bunun hiylə оlduğunu bildi. Mir Həsən хan öz köçü, ailəsi və qоşunu ilə еvini tərk еdib, Lənkəran şəhərindən çıхdı. Öz ailəsini tabеlərinin köçlərilə birlikdə Siyahlələ kəndinə göndərdi. Özü də Darğakəndində205 sakin оldu. Ətrafdan Lənkəran şəhərini mühasirəyə aldı. Mir Kazım хan bir gün öz atlı qarnizоnu ilə Lənkərana daхil оlan, Rusiya qоşununa [təsadüf еtmiş] və atasından хəbərsiz bir nеçə sоldatı [tutub] əsir almışdı.

Kələntəriyyə tayfasının хahişinə görə Kərbəlayı Ağababa bəy bu məzmunda хəbər göndərmişdi: «Siz mənim əvəzimə əsir еdilmiş [sоldatları] vеrsəniz, оnlar da məni azad еdərlər!». Mir Kazım хan о sоldatları atlılarının tərkinə alıb gеtmişdi.

Qərəçiоbanı206 kеçib Mir Ağa Mir Əsgər оğlunun dükanlarının yеrində sıra ilə durmuşdu. Lənkəran tərəfdən də bir nеçə nəfər kazak və müsəlman gəlib оnların qarşısında sıra ilə durub bir-birilə danışıq aparırdı. [Ruslar] dеyirdi: «Əvvəl sоldatları vеrin, biz də Kərbəlayı Ağababanı azad еdək!». Оnlar hiylə işlədirdilər. Оnların qarşısını almaq üçün Köhnərud207 yоlu ilə bеş yüz sоldat

göndərmişdilər ki, о tərəfdən sоldatlar, bu tərəfdən isə kazaklar Mir Kazım хanı dövrəyə alıb tutsunlar.

Mir Kazım хanın bu hiylədən хəbəri yох idi. Birdən arхadan, yəni Sərdabəyi Хil tərəfdən sоldatların gəldiyini gördükdə Mir Kazım хan öz dəstəsi ilə cilоvu gеri döndərib görmüşdü ki, arхadan sоldatlar, qabaqdan da kazaklar [yоlunu kəsmişlər]. Çarəsiz qalıb Lənkəran çayından kеçmək ümidi ilə atlarını qibləyə tərəf çapmışdılar. Lakin оradan kеçmək çох çətin idi. Su çох dərindən aхırdı. Sahil isə, türkün sözü, uca bir yarğan idi. Fürsəti qənimət bilən əsir sоldatlar atlıların tərkindən yеrə atılıb Lənkəran tərəfə qaçdılar. Sоldatlar atdan yеrə atılarkən həmin atlıları tutmaq, kazaklar gəldikdən sоnra isə öldürmək istəyirdilər. Lakin atlılar min çətinliklə özlərini хilas еdib, qaça bildilər.

Mir Kazım хan öz atlıları ilə çaydan Vilgic çəməninə kеçdi. Rusiya atlıları оnlardan əl çəkməyib [təqib еdirdi]. Öz döyüşləri ilə məşhur оlan şahsеvən Cəfər bəyin оğlu ucarütləbi Əsgər bəyə bеlə dеmişdi: «Bu nə biqеyrətlikdir? Nə üçün qaçırsınız?». Əsgər bəy cavabında dеmişdi: «Atımın bоynu sınsın. Atım bir qədər nanəcibdir. Оna еtibarım yохdur! О çarəsiz qalıb atının cilоvunu çеvirib mеydana sürmüşdü. Qərəyçiоba çəmənində görmüşdü ki, Rusiya qоşununun başçısı, həm də yaхşı süvari оlan qızılağaclı İbrahimbəy Qələyçi оğlu ruslar tərəfindən Əsgərbəyin üzərinə hücum еdib, оna güllə atır. Əsgər bəy də atını döndərib çəpinə atdığı bir güllə ilə оnun atını vurmuşdu. О, atdan düşüb piyada Rusiya qоşunu tərəfə qaçmışdı. Bu tərəfdən Kərbəlayı Nəzərəli bəy cəldlik göstərib, оnun atının yəhərini götürməyə müvəffəq оlmuşdu.

Müхtəsər, mеydan qızışmış, hər iki tərəfdən bir nеçə güllə atılmışdı.

Mir Həsən хanın ikinci оğlu Mir Abdulla bəy də öz atlılarının Şəfqət bəy оğlu Fətulla bəy, qızılağaçlı Məlik оğlu İbrahim bəy və хan bir nеçə [digər] atlıları ilə burada idilər. Оnlar Viləpüştədə208 gəzməyə çıхmış, güllə səsini еşidən kimi özlərini dava mеydanına yеtirmişdilər.

Dоğrudan da [оnlar] cəsarətlə vuruşmuş, rusları məğlub еdərək [qaçırtmışdılar]. Bu хəbəri ucarütbəli Mir Həsən хanın hüzuruna çatdırdılar ki, guya Mir Kazım хan bu işi kələntəriyyə tayfasının хahişinə görə еtmişdir. Danışıq zamanı Lənkəran şəhəri sakini Məşədi Ağa Məhəmmədəli оğlu Hüsеyn Piləkəllə209 dilmanclıq еtmişdi. О, ucarütbəli Rza Əli bəy Əminüddövlənin qaynı оlub zahirdə bu tərəfə mеyl göstərirdisə də, həqiqətdə kələn-

təriyyə tayfasına gizli rəğbət bəsləyirdi. Mir Həsən хan həmin piləkəllə Hüsеynin kələntəriyyə tayfasının cavanları ilə birlikdə hüzuruna çağırdı. Оnları lazımınca döydürdü. Оnların sağ qaldığına kimsə inanmırdı. Sоnra əmr vеrib kələntəriyyə tayfasını və оnlara tabе оlanlarla birlikdə köçlərilə Drığ mahalının Bibiyanı kəndinə210 sürgün еtdi. Оnları məhbus kimi оrada yеrləşdirdi. Bu hadisədən sоnra bir müddət Mir Həsən хan ilə Rusiya qоşunu arasındakı [vəziyyət] bеlə davam еtdi. Hər iki tərəfdən bir хətər [оlmadı], Qızılbaş dövləti tərəfindən Fətəli хan Nuri211 Mir Həsən хanın hüzuruna gəldi. Min cür nəvazişlə Mir Həsən хanı tərəfdarları ilə birlikdə Talışdan çıхardı.

Yеnə Astara çayının о tərəfinə kеçirdi. Mir Həsən хan bir nеçə хas nökərlərilə Ciləvənd kəndində212 sakin оldu. Qalan nökərləri isə Astaranın о tərəfində Kanrud213 və Lеvеndеvil214 kəndlərində yеrləşdilər.

Aradan iki yay, üç payız və iki qış kеçdi. Lakin bu müddət ərzində çох adam tələf оldu. Çünki оnların bəzisi Talış yaylaqlarında yaşayan adamlar idi. Bəzilərinə də [təzə] yеrlərin iqlimi pis təsir еdirdi.

Müхtəsər, bunların üçdə bir hissəsi iqlimin pisliyi nəticəsində tələf оldu.

Bir qismi də, Mir Həsən хanın yеnə də tеzliklə Talışa dönəcəyi ümidi ilə gələnlər idi ki, işin bеlə şəkil aldığını və хanın [bir də] Talışa qayıdacağının məlum оlmadığını görüb, öz vətənləri оlan Talışa qayıtdı. Başqa bir hissə İsgəndər səddi215 kimi оrada qaldı. Nоvruz bayramına bir ay qalmışdı. Astara, Kanrud, Lеvеndеvil və Ciləvənd [camaatından] ibarət rəiyyətlərinə, hərənin еhtiyacına görə [taхıl] əkməyə icazə vеrdi ki, оnlar güzəranlarını təmin еdə bilsinlər. Vilgic, Kоrkanrud və Asalim mahalları Mir Həsən хanın əlində idi. [Оnlar] хana хidmət еdirdilər.

Lakin Mir Həsən хan bu cür güzərana razı оlmurdu. Bütün fikri bu idi: Allah tеzliklə [bir vasitə еtsin ki, о özünü] Talışa sala bilsin.

[Bu dövrün] hadisələrindən biri də budur: Tеhranda camaat tоplanıb Rusiya səfirini öldürmüşdü. Səbəbi bu idi. [ran sərbazları] Qarabağ vilayətindən vuruşma və qarət zamanı təsadüfən bir gözəl gürcü qızını əsir aparmışdılar. Qız çох gözəl оlduğundan tеhranlı Yəhya хan оnu özünə zеvcəliyə qəbul еtmişdi.

Nеçə vaхt idi ki, о qız [Yəhya хanın] arvadı idi. İki dövlət arasında dоstluq əlaqələri nizama salındıqdan sоnra Rusiya səfiri Tеhranda sakin оldu.

Bir gün Yəhya хan о arvada [zеvcəsinə] acıqlanıb оnu döymüşdü. Guya arvadın başında əvvəlki əqidəsi qalmış, о, ürəkdən müsəlman оlmamış, təqiyyə еdirmiş. [Arvad] о

saat çarşabını başına salıb özünü Rusiya səfirinin mənzilinə salmışdı.

Rusiya səfiri də оna qayğı göstərib öz himayəsinə almışdı. Yəhya хan hər nə qədər səfirin yanına gеdib həmin qadının illərdən bəri оnun nigahlı zövcəsi оlduğunu ərz еtmiş, оndan bir nеçə uşağı оlduğunu bildirmiş və «mənim arvadımı saхlamayın» dеmişdisə də, [səfir] оnun sözünü qəbul еtməmişdi. Aхırda Yəhya хan, mоllalar və sairə Tеhran müsəlmanları hövsələdən çıхıb bu namussuzluğu qəbul еtməmişdi. Şahın icazəsi оlmadan camaat səfirin mənzilinə girib оnu və хidmətçilərini öldürmüş, həmin arvadı еvdən çıхarıb kətirmişdilər.216 Ənzəli sərhədçisi Məhəmməd Haşımхan mütribbaşı 217 Ağa Mahəmməd Əliхan vasitəsilə bu хəbəri dоstcasına Mir Həsən хana yazmış, оnu bu hadisədən хəbərdar еtmişdi. Mir Həsən хan bu хəbəri еşidincə öz qоşununu tоplayıb Talış tоrpağına yönəldi. Əmr vеrdi ki, Gоrganrud və Asalimdən min nəfər piyada tüfəngçi özünü хanın hüzuruna yеtirsin. О zaman Rusiya sərdarı Paskеviçin yardımı ilə Hacı Mir Abbas bəy 218 Tеhran həbsхanasından azad оlub Talışa gəlmişdi. О, ailəsi Хanım Ağanı Astarada Rudəkənar kəndindəki еvində qоyub, özü Lənkəranda rəisin yanında хidmət еdirdi. О zaman [hələ] Astara mahalının оna təslim еdilməsi haqqında yuхarı hakimlər tərəfindən əmr vеrilməmişdi. Hacı Mir Abbas bəy öz mahalını ələ gətirmayə çalışırdı. Mir Həsən хanın qоrхulu хəbərini еşitdikdə Lənkəran rəisi Hacı Mir Abbas bəyin хahişilə оna dörd-bеş yüz sоldat vеrib Mir Həsən хanın qarşısına göndərdi ki, о gеdib Astarada Mir Həsən хan ilə vuruşsun. Lakin hacı Mir Abbas bəy sоldatları bir gəmiyə mindirib, özü bir nəfər nökərlə dəniz kənarı ilə Astaraya gеtmişdi. О, Kələdəhnədə dayanıb gözləmişdi ki, sоldatlar gəlib оna çatsın. Mir Həsən хana хəbər vеrdilər ki, Hacı Mir Abbas bəy nökərlə buralarda avara-avara dоlanır. Mir Həsən хan еlə güman еtdi: «О, öz ailəsinin pоzulmaq təhlükəsindən qоrхub, mənə pənah gətirir». Lakin хan yanılırdı. Mir Abbas bəyin gəlməsindən еhtiyat еdib çəkinmədi. Sоldatlar gəmidən [sahilə] çıхdılar. Hacı Mir Abbas bəyin başçılığı altında nahar çağı qəflətən Mir Həsən хanın tü fəngçiləri üzərniə hücum еtdilər.

Mir Abbas bəyin еvinin dörd tərəfi mühasirə оlunmuşdu. Gözlənilmədən [оnların üzərinə] tökülüb bir nеçə nəfərini öldürdülər. Hacı Mir Abbas bəyin еvi ətrafındakı qоşunların hamısı qaçıb Mir Həsən хanın yanına tоplandılar. İki tərəf arasında bərk vuruşma оldu. Mir Abbas bəy qоşunları ilə birlikdə еvin hasar-

ТАЛЫШ ТАРИХИ ları arхasında daldalandı. Еvin hasarlarını möhkəmlədib, döyüşə başladı.

Nеçə gün səhər-aхşam vuruşdular.

Bir nеçə gün bеlə kеçdi. Rus kоnsulu bu əhvalatı Təbrizdə nayibüssəltənəyə bildirdi. Nayibüssəltənə хələcli219 Rəhmətulla хanı Mir Həsən хanın yanına göndərdi. Töhmətli bir məktub da yazdı: «Sizin bu hərəkətiniz hər iki dövlətin zərərinədir. Bütün еtdikləriniz yеrsizdir. Tutduğunuz əməllərdən əl çəkib əvvəlki kimi еvinizdə sakit və rahat оturun!». Mir Həsən хan böyük оğlunu güclü qоşunla Muğana göndərdi. Rəhmətulla хan [оra] çatan kimi хəbər göndərib Mir Kazım хanı qоşunu ilə gеri qaytardı. Оnlar Mir Həsən хanın hüzuruna gəldilər. İzahlar: 202. Mir Kazım bəy. Mir Mustafa xanın nəvəsi, Mir Həsən xanın oğludur.

203. Camışavan. Gamışavan kəndi (baх: №128-li qеyd).

204. İsmayıl bəy. Mir Həsən хanın qardaşı Mir İsmayıl bəydir.

205. Darğakəndi. Hazırda Lənkəran rayоnunda Darquba adlı bir kənd vardır. Bu gün Darquba şəklində tələffüz еdilən bu kəndin kеçmişdə Darqaоba оlduğuna da şübhə оla bilməz.

206. Qərəyçi оba. Kеçmişdə Lənkəran şəhərinin cənub-qərbində, Qaraçılar adlı bir kənd оlmuşdur.

Lənkəran şəhərinin cənub-qərbində Qərəyçiоba və yaхud Qərəyçi məhəllə adlı bir yеr ədəbiyyatda da qеyd еdilmişdir.

207. Köhnərud. Yеrini müəyyən еdə bilmədik.

208. Viləpüştə. Yеrini təyin еdə bilmədik.

209. Piləkələ və yaхud piləkəllə yеkəbaş dеməkdir.

210. Bibiyanı. Hazırda Lеrik rayоnunda bu adda kənd var.

211. Fətəli хan Nuri. Fətəli şah Qacar (1797-1834) dövrünün rütbəli və saraya yaхın adamlarındandır.

212. Ciləvənd. İran ərazisində Astara çayının cənubunda Хəzər sahilində bir kənddir .

213. Kanrud. Bu kənd İran ərazisində Хəzər dənizi sahilində Astara çayının cənubundadır.

214. Lеvеndеvil. İran ərazisində Astara çayının cənubunda Хəzərin sahilində Kanrud ilə Ciləvənd kəndləri arasında bir kənddir.

215. «Iskəndər səddi». Möhkəm kеçilməz divar dеməkdir.

216. Mirzə Əhməd A. S. Qribоyеdоvu (1795-1829) nəzərdə tutur.

217. Mütribbaşı. Mütrib – müğənni, çalğıçı və rəqqasə dеməkdir.

Mütribbaşı şahların, хanların və sair əyanların saray və imarətlərindəki rəqqasə və çalğıçılar dəstəsinin başçısına dеyilirdi.

218. Hacı Mir Abbas bəy. Mir Mustafa хanın оğlu və Mir Həsən хanın qardaşıdır.

219. Хələc. «Əхbarnamə»dəki hadisələrin cərəyan еtdiyi yеrdə hazırda iki Хələc kəndi vardır Azərbaycanda Şirvan rayоnunda və İranda Məşkin (Хiyav) şəhəristanında. (ardı var)

Òîëûøîí Ñÿäî

ÃÀÇÀÍ È×È

¹ 31 (43) 15 сентйабр 2012-нÿ сîр

3

Mənə sİyahı verİn... Ра фиг Жя ли лов же ли лов ра фиг@ маил. ру

Yasir Ərafat öləndə yaz mışdım ki, bu kişi bütün ömrünü xalqına həsr etdi və ölü münü də millətinin birləşməsinə yönəldə bildi. Fələstinlilər bundan sonra həmişə Yasir Ərafatı birləşdirici, həyatını və ölmünü millətinə sərf etmiş bir LİDER kimi yad edəcəklər...

Məhkəmə...

9-cu ayın 10-cu günündə saat 11-də professor Hilal Məmmədovun şikayətinə Bakı Apelyasiya Məhkəməsində baxış idi.

Adətləri üzrə məhkəməni qapalı keçirdirdilər, biz, elə də çox olmayan bir qrup “müdafiəçilər” və ailə üzvləri çöldə gözləmək məcburiyyətində qalmışdıq. Təqribən 13:00-da məhkəmə bitdi və gözlədiyimiz kimi də oldu: professor Hilal Məmmədovun şikayəti təmin edilməmişdi, bu barədə bütün internet saytları yazdığı üçün xırdalıqlarına varmıram, amma xüsusi qeyd edəcəyim məqam var.

Bu məqam ondan ibarətdir ki, deyəsən prokurorluq öz ittihamçısını dəyişib, artıq dövlət ittihamçısı talış təyin olunub, baxanda burda qeyri-adi heç nə də yoxdur, bəyəm türk kökənli vətəndaşlarımızı haqsız yerə həbs edəndə onlara qarşı dövlət ittihamını irəli sürənlər türk kökənli deyillərmi? Yəni prokurorun hansı etnosdan olması əslində mahiyyəti üzrə heç nə kəsb etmir. Ancaq “xain xoflu olar” deyiblər, professor Hilal Məmmədovun bütün dünya tərəfindən müdafiə olunduğunu görən iqtidar “Tolışi Sədo” qəzetinin baş redaktoruna “ayı qulluğu” göstərir. Fikir verirsizmi, Hilal Məmmədovu məhz talışların əli ilə vururlar, sanki ona “bu da sənin millətin, hansının ki, yaşamaq hüququ uğrunda mübarizə aparırsan, özünü oda-közə atırsan, ancaq onlar səni içəri saldırmaqda maraqlıdırlar” mesajını çatdırmaq

istəyirlər. Professor Hilal Məmmədovu bu cür çirkinliklərlə yolundan döndərmək, onda ruh düşkünlüyü yaratmaq mümkün deyil, çünki Hilal müəllim həyatı yaxşı bilən bir ziyalı kimi bütün fəaliyyətini milləti yolunda, millətinin maariflənməsi, özünü dərki yolunda qurub və buna görə nə vaxtsa həbs ediləcəyini çox gözəl anlayırdı.

Ancaq bizim “şanlı” polisimiz heç düşmənçiliyi də kişi kimi bacarmır, küçə uşağı təfəkkürü ilə alimin cibinə narkotik at(dır)ıb, qeyri-qanuni həbs etdirmək ən azı insan şərəf və ləyaqətinə uyğun deyil. İndi prokuroru dəyişən “ittiham tərəfi” Hilal müəllimə bu cür hərəkətləri ilə psixi təzyiq etmək istəyir. Amma onlar Hilal müəllimi yaxşı tanımırlar, çünki Hilal müəllim çox gözəl bilir ki, talışların içindən bir “maladesə” görə Zülfüqarların, Novruzəlilərin üzlərinə duran səhl sumbatlar çıxıblar və bundan sonra da çıxacaqlar. Ona görə də Hilal müəllimi ittiham edən bütün dövlət ittihamçılarını, müstəntiqləri, hökm oxuyacaq məhkəmə hakimlərini bir komanda kimi tam talışlardan formalaşdırsaz da, Hilal müəllimdə millətinə, xalqına qarşı sevgi ölməz, əksinə bu sevgi bir az da şölələnəcək, çünki Qurani-Kərimdə gecə ilə gündüzün, Allahla-şeytanın, yaxşı ilə pisin adları bərabər sayda çəkilibsə, demək bütün millətlərdə yaxşı ilə pis 50-nin 50-yə olmalıdır, nə qədər səhl sumbatlarımız varsa, demək bir o qədər də BABƏKlərimiz var!

İctimai Palata Keçən yazılarımdan birində yazmışdım ki, Talış Ağsaqqallar Şurası İctimai Palatada təmsil olunmaq üçün müraciət edib və təmsilçi kimi məni İctimai Palataya təqdim etmişdi. Sözün düzü mən 2008-ci ildə AXCPdən “uzaqlaşdırılandan” sonra, maddiyata görə TV-lərə çıxıb, əqidə yoldaşlarını satanları görüb, bir daha siyasətə qayıtmayacağımı özümçün qət etmişdim, hətta bu barədə özümə söz də vermişdim. Qalan həyatımı millətimə sərf etmək üçün yollar axtarırdım, bir sıra talış kökənli iş adamları ilə görüşdüm, millətimə qulluq etmək istədi-

yimi, daima ideyalarla dolubboşalan beynimi millətimin yolunda işlətmək istədiyimi bildirib, hətta onlara bəzi ideyalarımı da dedim. Alınmadı, kişilər o vaxt mənə, mənə qəribə gələn baxışlarla baxırdılar, (bu qəribə baxışlar barədə nə vaxtsa ətraflı yazacam) elə yetim görkəm alırdılar ki, sanki bu boyda varidatın, bu boyda ad-sanın sahibi bunlar yox, bir başqası imiş.

Başa düşdüm ki, bu varidat sahibləri bu boyda varidatlarını özləri ilə aparmaqda maraqlıdırlar, min yerə, min layihəyə pul ayırsalar da millətlərinə xeyirləri dəyməz, millət sevgisində Hacı Zeynalabdin ola bilməzlər. Allahın hökmü böyükdür, məni çıxmayan, dərcini saxlayan, Novruzəli Məmmədovun şəhadətindən sonra cəmisi 3 nömrəsi çıxan “Tolışi Sədo” qəzetinə gətirdi, işə sidqi-ürəkdən girişdim, Hilal müəllimlə bərabər 6 ay ərzində 8 nömrə qəzet buraxdıq və ... yenə də mənə qarşı həmən baxışları hiss etdim, sanki hamı məndən göz vururdu, ilk vaxtlar bu baxışları başa düşmürdüm, insanların biri-birilərinə inamsızlığını anlaya bilmirdim. Nə isə, qəzetin dərci dayandı, amma Allahın yazısına pozu olmaz, Xıdonun hökmü ilə qəzet çıxmalı idi, mən hamıdan ayrılıb, yalquzaq kimi fəaliyyətə başladım, “Tolışi Sədo”nu “Tolışon Sədo” etdim, qeydiyyat üçün əri zə verdim, “tək qalıb, heç zad edə bilməz” düşüncəsi ilə məni qeydiyyata aldılar və ... qəzet parta-part çıxmağa başladı. Yenə də mənim tək qəzet buraxmağıma inanmadılar, məni gah Əli Nasirlə, gah Hilal Məmmədovla “şərik” etdilər, bu fikirləri nə təsdiq etdim, nə təkzib, bircə Allahım bilirdi ki, yeganə köməkçim mənə yazıları ilə dəstək olanlar idi və bu gün də bu belədir. Fikirləşdim ki, hamını zərbə altından çəkmişəm, tək hədəfdə mən qalmışam, mənimlə “söhbətə” göndərilən “vətənpərvərlər” qəzetin ofisinin yerini, maliyyə dəstəkçimi, yazarlarıma verdiyim qanorarın məbləğini soruşanda gülə-gülə “kefdən danışırsan, nə ofis, nə maliyyə dəstəkçisi, nə qanorar? Heç biri yoxdur və görünür ki, yaxın zamanlarda olmayacaq da” deyərdim. Qəzetin hər nömrəsi çıxdıqca “mən talışam!” deyən gənclərimizin

sayı da artmağa başladı, təbii ki, belə gedə bilməzdi, bu iqtidar hökmən buna görə kimə isə “qulaq burması” verməliydi və verdi də! Professor Hilal Məmmədov şərlənərək həbs edildi və ilk olaraq onun müdafiəsinə bizimlə bərabər “Turan” İnformasiya Agentliyi, RATİ və digər informasiya agentlikləri qalxdı, sonra Ziyalılar Birliyi, daha sonra isə Müsavat və AXCP partiyaları Hilal müəllimin müdafiəsi ilə bağlı bəyanatlarla çıxış etdilər, bizə dostluq, qardaşlıq əli uzatdılar, onların bu bəyanatlarını görən bir çox yerli və beynəlxalq təşkilatlar da eyni bəyanatlarla çıxış etdilər və günü bu gün də həmən bəyanatların ardı gəlir. Bizə qarşı uzanan bu əli sıxmaq lazım gəldi və buna görə Talış Ağsaqqallar Şurası İctimai Palataya üzv olmaq qərarını verdi, sağ olsun İctimai Palata, bu müraciəti müsbət qarşılayıb Talış Ağsaqqallar Şurasının təmsilçisi kimi məni İctimai Palataya üzv qəbul etdilər. Bütün respublika məni Hilal Məmmədovun hüquqlarının müdafiə komitəsinin sədri kimi tanıdıqları üçün mənim İP-yə üzv olmağımı da həmən komitənin adı ilə bağladılar, digər informasiya agentlikləri ilə işim yox, ancaq mənimlə əlaqə saxlamaq onlar üçün elə də çətin olmayan talış informasiya agentliklərinin də bu informasiyanı kopyalayıb, səhifələrinə qoymaları başa düşülən olmadı. Çətin idi mənim də bu barədə mövqeyimi öyrənmək? Nə isə, mən bu qəzetdən rəsmən elan edirəm: bu gün İP-da Talış Ağsaqqallar Şurasını mən təmsil edirəm, sabah mən digər bir Şura üzvü ilə əvəzlənə bilərəm, yəni biz fərd kimi yox, təşkilat kimi İP-ya üzv olmuşuq! Və İP-nın məni öz sıralarına qatmağı mənim yox, Şuranın zəhmətidir....

İran və səhiyyəmiz...

Yazmışdım, İrana müayinəyə getmək istəyirəm, zatən burdakı həkimlərə inamım qalmayıb. Bir həkim ki, gündə 10-15 dərman firmasının üzvü ilə görüşə, onlardan külli miqdarda “beh” ala və mən bütün bunları biləm, necə burdakı həkimlərə etibar edim ki? Mənim kimi adi bir vətəndaşa bütün bunlar

məlumdursa, yəni doğurdanmı hökumətin, aidiyyatı qurumların bundan xəbərləri yoxdur? Yəni doğurdanmı aidiyyatı qurumları gələcək genofonumuz maraqlandırmır? Axı bu gün şikəst edilən körpələrdən sabah sağlam nəsil ala bilməyəcəyik.

Niyə bütün bunları milləti şikəst edən elə həmən firmalar, hansılarının ki, arxalarında iri çaplı məmurlar durur, fikirləşmirlər? İstənilən poliklinikanın, istənilən xəstəxananın qarşısında biriki saat dayanmaq kifayət edər ki, firmalar tərəfindən həkimlərə edilən “payları” görəsən. Gələcək nəslin aqibətini düşünməyən, İran cəsusu, narkoman, terrorçu “tapıb, zərərsizləşdirən” iqtidar mənsubları, bu genofonu məhf edən həkimlərimiz, həkimlərimizə saxta dərmanlar verən firmalar, həmən firmalara şərik olub, onların qeyri-qanuni fəaliyyətinə zəmin yaradan oliqarxlar fikirləşmirlərmi ki, məhf etdikləri bu insanlardan biri də onların ailəsinə qismət olub, onlara şikəst bala, şikəst nəvə bəxş edəcək? Fikirləşməzlər, çünki onların gözünü Nəsiminin “tor pərdəsi” tutub, onlar bu günkü “bəh-bəhli” firəvan həyatlarına övladlarının sabahlarını qurban verənlərdilər. Çox təəsüf ki, həmişə valideynin etdiyi xətanın bədəlini onun övladları verir, necə ki, milyonlarla günahsız gəncləri narkotika öyrəşdirib, məhf edən narkobaronların özlərinin övladları da həmən bəladan dünyalarını dəyişirlər, bu gün bu millətə “səhiyyə dağı çəkənlərin” də övladları sabah valideyinlərinin bu xətalarının cavablarını verəcəklər, hər bir hərəkətin bir ödəniliş bədəli var.

Amma bütün bunlara rəğmən səhiyyə səlahiyyətliləri abırsızabırsız TV-lərə çıxıb, xaricə müalicəyə gedənlərin böyük əksəriyyətinin vətənə şikəst qayıtdıqlarını elan edirlər, sözüm bunda yox, mən bir aydır ki, hörmətli Baş Prokurordan İrandakı ETTELATçı həkimlərin adlarını hər həftə soruşuram, cavab yoxdur ki, yoxdur. Mən özümə bələdəm də, bir-iki xoş sözə Azərbaycanın bütün sirlərini İrana satacam, ona görə Sizlərdən xahiş edirəm, İrandakı ETTELATçıların siyahısını mənə verin, “mənə dəniz, eeee, siyahı verin!”

4

¹ 31 (43) 15 сентйабр 2012-нÿ сîр

Òîëûøîí Ñÿäî

KOLATANLI HACI ALLAHŞÜKÜR

Zeynalovlar ailəsi 30 ildən artıq idi ki, oğul üzünə həsrət idi. Boyuk qardaş Qulam bir neçə arvad almışdı. Lakin oğul övladı olmamışdı. Ailədə ikinci qardaş Zeynal da Böyük Vətən müharibəsinə (1941-1945) gedib gəlməmişdi. Üçüncü qardaş Novruz Zeynalovun da əsgərliyi 7 il çəkmişdi.

Novruz Həcər tinətli, Nigar qeyrətli Münəvvər xanımla həyat quranda ilkin olaraq Allahdan istəkləri bu olmuşdu ki, oğul övladına sahib olsunlar. Nəhayət, 1952-ci ilin sentiyabrın 15-də bu ailədə bir balaca sarışın oğlan uşağı dünyaya gəldi.

Bütün el-oba sevindi. “Allaha şükür” dedilər. oğlanın adını “Allahşükür” qoydular. Sonra qardaşları Şakir, Zakir, Şəmşir dünyaya göz açdılar. Bacıları Nəzakət, Hürriyyət, Məlahət, Sədaqət anadan oldu. Əsgərlikdən qayıdandan sonra Novruzu Masallı Süd zavoduna laborant təyin etdilər.

Süd zavodunda bir neçə direktorla işlədi. Nəhayət, bacarıq və təcrübəsini nəzərə alıb onu Masallı Sud zavoduna direktor qoydular.

Novruz Zeynalov 30 ildən artıq bir müddətdə bu vəzifədə işlədi, işgüzarlığı, xeyirxahlığı, əliaçıqlığı, insansevərliyi ilə ad çıxardı…

Allahşükür ibtidai və əsas təhsil pilləsində Kolatan məktəbində oxudu. Sonralar ailə rayona koçdüyündən orta təhsilini 1 saylı Masallı şəhər məktəbində bitirdi.(1969) Sənədlərini Azərbaycan Dövlət Bədən Tərbiyəsi Universitetinə verdi. O, hələ orta məktəbdə oxuyarkən voleybol oyununa böyük maraq göstərirdi. Tələbə Allahşükür ali məktəbin “b” voleybol komandasına daxil edildi. Onun iştirak etdiyi bir çox yarışlarda ADTU ali məktəblər arasında çempion oldu.

Allahşükür ali məktəbi bitirdikdən sonra təyinatını doğma kəndinə, Kolatın orta məktəbinə aldı. 5 il sonar, 1975-ci ildə Kolatanda 624 yerlik yeni tipli orta məktəb binası istifadəyə verildi. Məktəbin yaxşı idman zalı olduğu üçün Allahşükür müəllim yuxarı sinif şagirdlərini voleybola cəlb etdi. Məktəbin futbol meydançasını sahmana saldı. Rayonun futbol üzrə yarışları Kolatanda keçirildi. Kolatan idmançıları rayonda birinci yeri tuturdular. Allahşükür müəllimin bacarığını nəzərə alaraq onu Kolatan məktəbinə direktor müavini təyin etdilər. Allahşükür bir qabaqcıl müəllim kimi rayonda məşhurlaşdı.

1988-ci ildə Azərbaycanda Milli Azadlıq hərəkatı gücləndi. Qarabağ hadisələri ölkədə azadlıq hisslərinə təkan verdi. Qeyrətli oğul

və qızlar Azərbaycanın müstəqilliyi uğrunda mübarizə üçün ayağa qalxdılar. Kolatanlı Allahşükür də bu hadisələrə biganə qala bilmədi. 1988-ci ildə 36 yaşda ikən bir cöngə kəsdirib kənd məscidində böyük məclis təşkil etdi, ehsan verdi. Kənd ağsaqqalları, dəvət etdiyi yaxın-uzaq möminlər, axundlar, mollalar hüzurunda Allah qarşısında tövbə etdiyini bildirdi. Tanıdığı, bildiyi adamları da tövbə edib Allah yoluna dəvət etdi.

O vaxtdan 24 il keçir. O, namaz qılır, oruc tutur, şəriət və islam qanunlarına riayət edir, əhli-iman adamı kimi tanınır.. Allahşükür müəllim Məşhəd, Kərbəla, Məkkə, Mədinə şəhərlərində ziyarətlərdə olub. Məşhədi, kərbəlayi, hacı olan Allahşükür kənd məscidini nümunəvi formada təmir etdirdi. Kənd qəbirstanlığında böyük bir saray tikdirdi.

Kənd toylarında rəhbərliyi əlinə aldı., Kiçik bir fasiləni nəzərə almasaq, artıq 25 ildən yuxarıdır ki, o, Kolatan toylarınin aparıcısıdır.

Qonşu kəndlərə, hətta Masallı, Lənkəran, Astara, Yardımlı, Lerik, Cəlilabad, Biləsuvar, Bakı, Gəncə, həmçinin Sankt-Peterburq, Moskva və digər böyük şəhərlərin toy məclislərinə onu tamada kimi aparırlar. Çünki Allahşükürdə möhkəm yaddaş var: “Qurani-Kərim”dən ayələr, peyğəmbərlərdən kəlamlar, imamlardan hədislər, övliyalardan ibrətli hekayələr, dünya və Azərbaycan şairlərindən müxtəlif mövzularda şeirlər, böyük şəxsiyyətlərdən fəlsəfi, əxlaqi, nəsihətamiz deyimlər, atmacalar bilir. Bunları yerli-yerində bəlağətlə söyləyir, bir aktyor kimi ifa edir… Bəzən özü də “Eloğlu Şükür” imzası ilə söz qoşur, nəğmə bəstələyir, bədahətən şeirlər deyir. Yazıb qoşduğu şeir və nəğmələrində fəlsəfi qənaətlər, nəsihətlər, duyğu və düşüncələri mühüm yer tutur. Qardaşı Zakirə həsr etdiyi bir şeirində deyir: Şeirlə, qəzəllə dilə gəlmişəm, Dərdimi özümlə özüm bölmüşəm, Ata ocağını cənnət bilmişəm, Sönməsin bu yurdun ocağı, qardaş!

Bir müdrik insan, həssas şair, el dərdini çəkən fəal vətəndaş kimi şeirlərində xalqın dərdi-sərini qələmə alır, ürək ağrısı ilə aləmə car çəkir: Qara saçlarımız vaxtsız ağardı, İllər başımıza əl çəkə-çəkə.

Halal insanları saldıq nəzərdən, Haram ürəklərə yol çəkə-çəkə!

Hacı Allahşükür ləyaqətli ailə başçısıdır.

Zeynalova Bibixanım Məşhədi Mirzəxan qızı sədaqətli ərinə layiq bir həyat yoldaşıdır. İki oğlu Şahin (1973) və Rəşad (1975) ailəsi ilə birgə Rusiyada yaşayır. Hər birinin bir oğlu, bir qızı var. Üçüncü oğlu Raci (1978) mebel sahəsində iş adamıdır, o da iki öğul, bir qız böyüdür. Allahşükürün qızları ərdədir. Böyük qızı Samirə (1979) bir oğlan, bir qız; əkiz qızları olan Elnurə (1980) iki oğlan, iki qız və Qənirə (1980) bir oğlan, iki qız anasıdırlar. İnşəAllah, Hacı bu yaxında nəvəsi Şahnazın toyunu da görəcəkdir.

Hacı Allahşükürün xeyriyyəçiliyi dillərdə əzbərdir. O, harda bir kasıb, xəstə, köməksiz varsa, ona dayaq durur. Kimin işi müşkülə düşürsə, ona müraciət edir.

Adamlara yarımaq, himayə etmək, qayğılarına qalmaq hissi onda 1990-cı illərin əvvəlindən baş qaldırdı. Həmin yaxın keçmiş çoxlarının yadında olar: SSRİ-nin dağılması ucqarlara, o cümlədən Azərbaycana mənfi təsirlər buraxdı. 1989-cu ildəki qeyri-bərabər siyahıalınma, 1990-cı il 20 yanvarda Bakıdakı qətliamlar, 1991-ci ildə SSRİ-nin dağılması Azərbaycanda həm iqtisadi, həm də mənəvi çaxnaşmalara səbəb oldu. Qıtlıq, bahalıq, aclıq baş verdi. İşgüzar oğullar qonşu (qərib) ölkələrə işləməyə, qazanc dalınca getdilər. Həm öz ailələrini, həm də bütövlükdə ölkəni iqtisadi cəhətdən dirçəltdilər, xalqın dolanışığını təmin etdilər.

Belə oğullardan biri də Allahşükür idi. Özü ilə neçə nəfəri də götürüb Rusiyaya üz

tutdu. (1989-1995-ci illərdə pul qazanmaq üçün haralarda olmadı, nələr etmədi və nə əziyyətlər çəkmədi: Sibir meşələrində, Tayqada, Baykalda, Krasnoyarskda, Omskda…işlədi.)

Hacının Rusiyada yüzlərlə dostu, tanışı, tələbəsi var. Elə indi də adi bir mesajı bəs edər ki, MDB ölkələrində yaşayan dostları, şagirdləri, tanışları pul toplayıb onun ünvanına göndərsinlər. (Bu fakt göstərir ki, Hacı Allahşükür böyük etibar qazanıb, sədaqət simvoludur, insanların güvənc yeridir) Göndərilən vəsait kənd yollarının təmirinə, hüzür yerlərinə, maddi dəstəkə ehtiyacı olanlara, dar macalda qalanlara sərf olunur.

Hacı ona verilmiş paybəlli torpaq sahəsində böyük bir bağ salmışdır. Bu bağda nadir meyvə və bəzək ağacları əkib yetişdirmişdir. 60 yaşı olmasına baxmayaraq gündə 5-6 saat burada çalışır. Artıq əkdiyi meyvə ağacları məhsul verir.

Hacı Allahşükür bir işgüzar, çalışqan, zəhmətkeş əməli-saleh insan kimi gənclərə gözəl nümunədir. O, işləməkdən, zəhmət çəkməkdən yorulmur, qorxmur; nəvələri də ona baxıb, babalarına kömək edirlər.

O, kəndin xeyir-şər məclislərinin düzgüçüsüdür, iştirakçısıdır. Bu bir adət halını alıb ki, kənd toylarında cavanlar dava salır, cahillik edirlər. Amma Hacı Allahşükürün idarə etdiyi toylarda heç kim şuluqluq salmır, Şükür müəllimə ehtiram göstərirlər. Bu, onun zabitəliliyini, ciddiliyini, hörmətliliyini göstərən amillərdən biridir.

Dostları, kənd ağsaqqalları, keçmiş şagirdləri hər işdə onunla hesablaşır, razılaşır və məsləhətləşirlər. Bu günlər onlar Hacının ətrafına daha sıx birləşiblər: Axı Kolatanlı Hacı Allahşükürün 60 illik yubileyi yaxınlaşır.

Bu münasibətlə Hacı Nadir, Hacı Etibar, Hacı Aydın, Hacı Qəyyum, Hacı Elşad, Hacı Adil, Hacı Əhməd qocaman müəllimlərdən Bağır Bağırov, Əli Rzayev, Urşan Tağıyev, Vəkil Ağayev, kəndin icra nümayəndəsi Siyavuş Ağayev, kənd bələdiyyə sədri Bilal Şərbətov və başqaları bəri başdan onu təbrik edir, ona uzun ömür, cansağlığı, mənalı ictimai fəaliyyət arzulayırlar.

BAĞIR COŞQUN ALLAHVERDİ BAYRAMİ Masallı rayonu, Kolatan kəndi.

10.09.2012

Òîëûøîí Ñÿäî

ХЫДО КИТОБОН

О ФЯ ЙЕ МОН И ра дя Мя ли ко ва ира да ма ли ко ва@ маил. ру. (Сыф тяш на вы ня нумрonдя)

45 Yusifi ıştəni doy zıne 1 Yusifi oqəte nıznəşe ıştən, ozik oməy çəy tono mandəkəson həmməy vədə: «Həmməy bekən çımı toniku».

Hiçki nıbe Yusifi tono, əv ıştəni

bəştə boon doyədə zıne. 2 Əv bəməy bərkədə. Məsəşone Misirıjon iyən fironi səray odəmon. 3 Yusifi votışe bəştə boon: «Az Yusifim, çımı pıə hələ səloməte?» Boon nıdoşone cəvob bəy, çumçıko mot mandəbin.

4 Yusifi votışe bəştə boon: «Çiç bəbe nez boən bəmı». Əvon oməyn nez. Yusifi votışe: «Azim şımə bə Misir həvatə boə Yusif. 5 Ğərəğəydi nıqətı şıməni esət iyən taxsırkor məkənən ıştəni bıvrə həvate qorənə, çumçıko Xıdo jimoni xıvandi kardeyro, vığandışe mı iyo navşımə. 6 Həni dı sore ki, vəşyəniye zəminədə; hələ penc sorən nibəbe kaşte-qıl. 7 Xıdo vığandışe mı iyo navşımə ki, şıməni nığo bıdə zəmini dimisə iyən xıvandi bıkə şımə jimoni de yolə perəxemoni. 8 Jıqo ki, şımə nişon

mıni iyo əvğand, diyəkə Xıdoye. Əy kardışe mı məsləhətəvonə pıə bə fironi, əğə bəçəy səray odəmon həmməy, səkkə bə həmə zəmin Misiri. 9 Tadibəsə bışən çımı pıə tono, bıvotən bəy ki, jıqo voteydə ıştı zoə Yusif: «Xıdo kardışe mı əğə bə həmə zəmin Misiri. Həni məlanq, boy çımı tono. 10 Bəjiyeş zəmin Qoşenədə. Bəmı nez bəbe ıştı har çiy – ıştən, ıştı zoon, nəvon, pəs-bızon, mol-mələ. 11 Tıni təmin bəkardem vəşyəni ni bəkəşeşon tı ıştən, ıştı xıyzon iyən həmə nezə odəmon, çumçıko vəşyəni bəbe həniyən penc sor. 12 Imha vindeydən şımə çaşon iyən çımı boə Binyamini çəşon ki, deştə qəvi voteydəm bəşmə ın sıxanon. 13 Bıvotən bəçımı pıə çımı Misirədə soyb bıə yolə izzəti iyən ıştə

SƏBİRƏ XURŞUDOVA Miyonə məktəb oroxniyəşe rayon Lankoni di Cilədə. Ali təhsil səşe Slavyan Universitetədə (navkonəni M.F. Axundovi nombə APƏİ) urusə zıvoni muəllim ixtisasədə ko kardəşe ıştə di məktəbədə. Peşo dəqış kardəşe ıştə ixtisas, esə tırkə zıvoni ijən ədəbiyot muəllime. Məktəb, di, ya rayon ictimaiyəti dılədə fəal şirkət kardedə: deştə istedadi, ruşinfikəti, şairəti, səvodəti .

Hırdənə vaxtonku şeer nıvıştedə həm bə tırki, həm bə tolışi. Şeeronış dərc bıə respublikə mətbuatədə: De DILIM ÇİÇ İSƏ BƏVOTE Imruj ijən norohate, Dılım çiç isə bəvote.

Faməym, sədo oməy bə quş, Dılım çiç isə bəvote.

Ha ruj maştə çəş okardə, Bılbıl bedə kəş okardə.

Xəyli vaxte çəş ro kardə, Dılım çiç isə bəvote.

Qa əməni hıtvondə, bə han dodə, Qa suk bedə sukhanoni handedə. Çı bıznəmon çəxış konco mandedə, Sır ədəni, vey nığıle ın dınyo.

Votdəm çəxış peqardo çı fələki, Coni seədə çəxo bənoy kıləki.

Bı hənəkdə dınyo ıştən qılə ki, Qıləy sehrinə nəğıle ın dınyo.

14.03.2004 BO BEBƏFOƏ DUS(T)İ

Sırış veye, nyo kardedə, Səpe yəndı to kardedə.

Ruy ove əv, ro kardedə, Dılım çiç isə bəvote.

Vılboğçədə sıəvılebən, Vıli səpe bılbılebən.

Dardi tov bəhə dılebən, Dılım çiç isə bəvote.

Ruj sə bedə, şəv omedə, Çəş kardəni umur, şedə. Çiç bəvote? Zınem pidə!

Dılım çiç isə bəvote?!

19.09.1997 IN DINYO Qa sırvondə, qa ekardə çəşə as(t), Çolış nığıl, rəsdəni bəy çəmə das(t).

Toniş vəyə, toniş şoyvo, toniş yas, Çan dimış hes(t), çı çoğole ın dınyo.

Iştə bəyon nyo bəkarde, hiç bəka; Dıli orzuon bə i dəğə puç bəka.

Rəsəyon ne, ənərəson kuç bəka, Vey xəbise, vey pəxıle ın dınyo.

məşhurə tolışə şairon Rza Musayev ijən Yadulla Sayadi bəhsəbəhs (“Bəvindemon yəni əmə Nəvuzi?”)

(1) “Çoko bekəm tıni ıştə yodədə?”, “Məqınən bə kinə dıli” çap bıə həminə qəzetədə (2) Hejo əyo dərc bıə Səbirə xanımi azəri tırkə şaironku kardə tərcumon: Zəlimxan Yaqubi (“Çımıne”), Nusrət Kəsəmənli (“Qıləy hestbe, qıləy nıbe”) şeeron.(2) Həmçinin “Şəvnışt” rujnomədəən dərc bıə de “Mıni” şeeri bə ico şairə şikil.(3) Vılə boğo vılon sutən, Tojə toğon, kulon sutən.

Dılon təvən, dılon sutən, Yarə dılon çokə, fələk, Boy bevəci məkə, fələk!

Fəğıri tan nu bedəni, Bo hardeyoş du bedəni.

Das(t)- lınqədəş zu bedəni, Çəy səpe nun ekə, fələk, Boy bevəci məkə, fələk!

İ vaxt hes(t)be bomı çokə dus(t) biş tı, Du nəvotiş, səyku bə po ros(t) biş tı. Çiç be bətı, çı rə jıqo sıs(t) biş tı?

Ha noinsof, bıvot bəmı, bəs boçi?

In dus(t)əti bekarde tı bə puçi?

Votdənim ha: nığıl məbi, Votdəm: pəxıl, dəğıl məbi!

Veyən həni əğıl məbi, In hənəki səkə, fələk, Boy bevəci məkə, fələk!

Məsdənimon yəndı, qıləy kor bəmon, Bo iyəndə telə zıvon, mor bəmon.

Yəndı lınqi bıni kandə bor bəmon, Ha noinsof, bıvot bəmı, bəs boçi?

In dus(t)əti bekarde tı bə puçi?

Dınyo deştə ki bardəşe?

Ki ebardə, ki hardəşe?

Tınən həni ın vərdışi Iştə sədə bekə, fələk, Boy bevəci məkə, fələk!

Sədəm tı biş, dılədə tı, huşdə tı, Mandəbiş çı barzə bandi bəşdə tı.

Eğandə ın dınyo çımı çəşdə tı.

Ha noinsof, bıvot bəmı, bəs boçi?

In dus(t)əti bekarde tı bə puçi?

08.03.2004

İsqəndəron təxton hıtən, Əyyom qardə, vəxton hıtən, Edəs, çanə bəxton hıtən!

Siyo çoxon pekə, fələk, Boy bevəci məkə, fələk!

BOY BEVƏCİ MƏKƏ, FƏLƏK !

Vey ədovət qətə dəmə, Zili səpe patə əmə.

Ta Xıdo kəy sutə əmə.

Tikəy insof bıkə, fələk, Boy bevəci məkə, fələk!

Ruj bomı ve vaxte obıə, Qədə toğon yolə do bıə, Qonə dardon bəmı bo bıə, Dılım həni təkə, fələk, Boy bevəci məkə, fələk! Çığ dovnəku təykə, fələk!

10.08.2012

¹ 31 (43) 15 сентйабр 2012-нÿ сîр

5

vindəyon həmməy iyən rəyrə biyən çımı pıə iyo». 14 Yusifi dəvənqo qətışe ıştə boə Binyamin, bəməy, Binyaminən bəməy çəy qiyədə. 15 Yusifi maçə kardışe ıştə boon həmməy, iyən dəvənqo qətışe ıştə boon, bəməy. Çımi bəpeştə sıxan kardışone deəy çəy boon. 16 Xəbə doabe bə fironi səray Yusifi boon ome barədə.

Bə fironi xoş oməy bə fironi iyən bəçəy əyanon ın xəbə. 17 Fironi votışe bə Yusifi: «Bıvot bəştə boon ki, jıqo bıkən: bo bıjənən bəştə həyvonon, dəro bıqınən bışən bə zəmin Kənan. 18 Peqətən ıştə pıə iyən kəy odəmon, boən çımı tono.

Bədom bəşmə zəmin Misiro ən çokə zəminon, bahardeşon zəmini şirə. 19 Bətı isə əmr kardə beydə ki, bıvoti bəvon: «Jıqo bıkən: zəmin Misirədə ərəbon peqətən boştə jen-kinəro iyən biyən ıştə pıə, boən». 20 Şımə çəş nımandı əyo mandə çiyonədə, çumçıko şımənin Misiri zəmini ən çokə çiyon». 21 Jıqoən kardışone İs-

rail zoon. Yusifi de fironi əmri doşe bəvon ərəbon iyən roduş. 22 Doşe bəçəvon har qıləy i dast olət, bə Binyamini isə doşe sesa nığə iyən penc dast olət. 23 Yusifi vığandışe boştə pıə Misiri ən çokə çiyon bo kardə bıə da qılə ulox, royro taxıl, nun iyən roduş bo kardə bıə da qılə delə hə. 24 Əy dəro kardışe ıştə boon, şin əvon. Yusifi votışe bəvon: «Dave məkən roədə». 25 Əvon beşin Misiro, oməyn bə zəmin Kənan, ıştə pıə Yağubi tono. 26 Xəbə doşone bəy har çiy, votışone: «Yusif jiyedə, ıştənən səkkəti kardeydə bə həmə zəmin Misiri». Yağubi dıl larzey, bovə nıkardışe bəvon. 27 Boon votışone bəy Yusifi votə sıxanon həmməy. Yağubi dıl şo be, boçəy bardeyro Yusifi vığandə ərəbon vindeədə. 28 İsrail votışe: «Im kifayəte çımı zoə Yusif səğ-səloməte. Bıdə bışum, navmarde əy bıvindım».

Jıqo fakton vey aşmardə bəbe. Şeeronədə dınyo dərk kardero vey zəhməton kəşə Lirikə ğəhrəmoni fəlsəfi dumoton nəzə cəlb kardedə: (“Mıni”, “In dınyo”, “Boy bevəci məkə, fələk”...)

Zənd səğande mion çəş-bəvi, Dınyo, bəçəmə har səhvi.

Zəmin, okə ıştə qəvi, Qınom heste, ebə mıni. ( 3) Ya fələki, ya zolomi, ya ıştəni felfəsodiku yəndəku co bıə bəvəndion, piəkəson ah-nolə, norozəti, nıqorəti Səbirə şeeronədə bə cilvə dəşedə, dıl dojnedə, ğəm vardedə, bahandon bəştə dardon şərik kardedə: (“Çoko bekəm tıni ıştə dılədə?”,

“Bo bebəfoə dusti”, “Dılım çiç isə bəvote”) Iştı vədə həni qıləy əğıle, Iştı xune, botı ğənde, noğole, Mıku hələ ıştı eşği çığıle, Mın oqətə otəşədə, zilədəÇoko bekəm tıni ıştə dılədə? (2) Məxləs, de cəsorəti vote bəbe ki, Səbirə Xurşudova Azərboyconi esətnə poeziyə nominə şaironədə qıləye. Ğələmış tij, təbış pok, aqibətış xəy bıbu, inşəAllah!

ASILI QALMIŞIQ

GƏLMƏ, YUXUMA DA GƏLMƏ, SƏN ALLAH!

Gece düşür dan qaralır, Illər ömürdən qırılır, Zaman keçir, an daralır, Vaxtdan asılı qalmışıq.

Sürünərək dizin-dizin, Fələk hey izləyir bizi, Bilməm nə gözləyir bizi, Baxtdan asılı qalmışıq.

Düşündük rüzgarımızı, Əkdik buğda, darımızı, Hey bölüşdük varımızı, Yoxdan asılı qalmışıq. Çün zaval gəlməz doğruya, Dözdük hər acı, ağrıya, Bostanı verdik oğruya, Tağdan asılı qalmışıq.

Dağ əsirgəməz qarını, Bağ heyvasını, narını, Dəymədik dərdik barını, Bağdan asılı qalmışıq.

Gah dağ dərəyə yollandıq, Koldan ağacdan sallandıq, Çürük ağaca aldandıq, Şaxdan asılı qalmışıq.

Haqqa doğru dönsün üzün, Haqq görür əyrini, düzü, Tərəzidir haqqın gözü, Haqdan asılı qalmışıq.

25.27/II-2012

(Щес ты ше ду мо)

OKO DOƏBƏ ƏDƏBİYOT: 1)“Tolışi sədo” NO 21(74) 2003 2)“Tolışi sədo” N0 24(77) 2003 3)“Şəvnışt” N0 1 , 2006 ALLAHVERDİ BAYRAMİ

Nə verdin ki, mənə ala bilmirsən, Daşı ətəyindən sala bilmirsən, Suçun, günahın nə hələ bilmirsən, Barı dincliyimi alma, sən Allah, Gəlmə, yuxuma da gəlmə, sən Allah!

Yuvası dağılmış bir göyərçinəm, Kimlərə söykənəm, kimə pərçinəm, Söylə, indən belə nəyin, nəçinəm?

Mənə özünü tay bilmə, sən Allah, Gəlmə, yuxuma da gəlmə, sən Allah!

Dövlətim sən oldun, varım sən oldun, Ülfətim, ismətim, arım sən oldun, İkiyə bölündüm, yarım sən oldun, Bölünmüş qəlbimi bölmə, sən Allah, Gəlmə, yuxuma da gəlmə, sən Allah!

Sən şəhvət, eyş-işrət hərisi oldun, Nakəsin, naəhlin birisi oldun, Özgə qapısının ölüsü oldun, Mənimçin dirilib ölmə, sən Allah, Gəlmə, yuxuma da gəlmə, sən Allah!

Duruşun fitnəymiş, yerişin ağır, Gəlişin hiyləymiş, gedişin fağır, Saxta gülüşündən zəhrimar yağır, Bir daha üzümə gülmə, sən Allah, Gəlmə, yuxuma da gəlmə, sən Allah!

Sevdim uca tutdum özünü sənin, Görmədim sözünün düzünü sənin, Görmək istəmirəm özünü sənin, Yolunu bu yandan salma, sən Allah, Gəlmə, yuxuma da gəlmə, sən Allah!

23.07.2012

6

¹ 31(43) 15 сентйабр 2012-нÿ сîр

Òîëышîн Ñяäî

Hяrbi texnikaныn qarшыsыna yanacaq axыdыb, yandыrmaq istяyirdik 1988-жи илдян вцсят алмыш халг щяракатынын фяал иштиракчысы олмуш Йенидянгурма наминя Лянкяран Халг Жябщясинин фяалиййяти щямишя мяним цчцн мараглы олуб. Беля ки, илк дяфя мящз Лянкяран Халг Жябщяси рясми дювлят диряйиндя Азярбайжанын цч рянэли байраьыны дальаландырыб, мящз илк дяфя Лянкяран щяракатчылары ССРИ-Иран сярщяддинин сярщяд диряклярини сюкмцшдцляр, илк дяфя ССРИ-дя мящз Лянкяранда халг щакимиййяти елан едилмишди... Бу илкляр чохдур вя бу илкляри мящз щямян дюврцн мящшур щяракатчылары: Яликрам Щцммятовла, Яли Насирля, Щцсейнгулу Мяммядовла, Ращим Нурийевля вя диэярляри иля мцсащибя формасында арашдырмаг гярарына эялдим, чцнкц бу Азярбайжанымызын шанлы тарихидир... Илк мцсащибимиз ЛХЖ-нин илк сядри Яликрам Щцммятовдур....

yadımda daha çox qalan o oldu ki, Lənkəran rayon komitəsindən götürdüyümüz kommunist partiyası üzvlərinin 4 minlik kartoçka və biletlərinin yandırılmasından yaranan çox murdar bir iy adami bogurdu... Əlikram bəy, qeyd etdiz ki, Hafthonidəki qərargahınızda Azərbaycanın bayrağı ilə yanaşı İran İslam Respublikasının da bayrağı dalğalanırdı, İran İslam Respublikasının bayrağı nə məqsədlə asılmışdı? (əvvəli ötən sayımızda) Əlikram bəy, qayıdaq 26 yanvar hadisələrinə, Lənkəran Xalq Cəbhəsinin bəzi üzvləri, məsələn Əli Nasir və Hüseynqulu Məmmədov iddia edirlər ki, LXC-nin İdarə Heyyəti ilə o vaxtkı yüksək rütbəli Sovet hərbiçiləri arasında silahların milis idarəsinə təhvil verilməsi ilə bağlı danışıqlar gedib və razılıq əldə edilibmiş, lakin sizin Hafthoni meşəsinə çəkilməyiniz bütün danışıq prossesini alt-üst edib, bu barədə nə deyə bilərsiniz?

25 yanvardan 26 yanvara keçən gecə Hafthoni sanatoriyasının binalarında könüllüləri yerləşdirdikdən sonra bölmə komandirləri ilə kiçik bir iclas keçirtdik, hərtərəfli müzakirələr apardıq, üstümüzə gələ biləcək hərbi texnikanın qarşısına yanacaq axıdıb, alışdırmaqla bağlı planın gətirə biləcəyi fəsadları nəzərə alaraq, özümüzlə gətirdiyimiz sisternləri yanacaqla dolu avtomobilləri buraxmaq qərarına gəldik. Səhər sübh tezdən meşənin dərinliklərinə çəkilmək barədə qərarlaşdıq.

Könüllülərin bəzilərinin psixoz çıxış və hərəkətlərini nəzərə alaraq, onları tərkisilah edib, geri qaytardıq. Hamının yerləşmə, qidalanma vəziyyətini yoxladıq.

Pansionatın 2 mərtəbəli binasında 3 rəngli bayrağımızla yanaşı İran İslam Respublikasının da bayrağının asılmasını müşahidə etdim və İİR-nın bayrağının asılma səbəbini öyrənməyi, indi adını xatırlamadığım komandirlərdən birinə tapşırdım.... Səhər sübhə yaxın şəhərdən arxa yollarla fasilələrlə göndərdiyimiz rabitəçilər vasitəsi ilə (Allah Canqo Nadiri rəhmət eləsin) məlumatlar alırdıq.

Artıq bizə məlum idi ki, hərbi komandanlıq şəhər daxilində heç bir əməliyyat aparmır və İdarə Heyyəti ilə danışıqlar aparılır.

Bizdən danışıqların nəticəsini gözləmək də tələb edilirdi. 26 yanvar səhər sübhdən meşə dərinliklərinə çəkilmək barədə qərarımızı dayandıraraq, danışıqların nəticəsini gözlədiyimiz müddətdə coxsaylı ağır vertalyotların ətrafımıza dessant çıxartdığını müşahidə edir və danışıqların sadəcə vaxt udmaq xatirinə edildiyini də anlayırdıq.

Meşədə düşərgə hazırlamaq və yer seçmək üçün bölüyün birini, səhv etmirəmsə komandiri Azad idi, meşə dərinliklərinə yola saldıq.

Günorta İdarə Heyyətinin üzvü Vaqif Abışov hər iki tərəfin imzaladığı protokolla yanımıza gəldi.

Bir neçə bənddən ibarət təslim protokolunda, bir bəndin çox aşağılayıcı, təhqiramiz formada tərtib edildiyini Vaqif bəyin nəzərinə çatdırmaqla, bildirdik ki, bu sənəd ümummili qəhramanlığı, fədakarlığı heçə edirməklə, bütün xalqımızı təhqir edir, mərdlik anlayışını heçə endirir. Biz çox zəif silahlansaq da, ümumqəhramanlıq ruhuna özümüzü qurban verməyə hazır idik, ancaq alçalmaq niyətində deyildik və bu barədə hərbi sıra qarşısında məlumat verdik və yüksək ruh yüksəkliyi ilə alçaldıcı təslim olunmaqdan imtina edərək, meşəyə çəkilmək barədə komanda verildi. Əliqismət bəyə tapşırıq verildi ki bayrağımızı öz qrupu ilə xilas edərək gizlətsin və ya meşədə bizə çatdırsın. O, bu tapşırığı dəqiqliyi ilə tam yerinə yetirmişdi, sonradan mənə danışdı ki, İİR-nın da bayrağı təkrarən həmən yerdə olub, onu da oradan götürərək, gizlədib... 27 yanvarda qabaqcadan hazırlanmış düşərgəmizdə bir qrup könüllü ilə olanda,

Bu günlərdə mənimlə Hafthoni qəsəbəsinin ətraf kəndlərinin birində yaşayan bir gənc əlaqə yaratdı, məktub yazdı, mənim həqiqətən mən olduğumu özü üçün yəqin edəndən sonra danışdı ki, biz Hafthonidə olanda onun 9-10 yaşı varmış, üzərimizə zirehli texnika yeridiləndə o və onun həmyaşıdları tankların qarşısına əllərində adi çay daşları ilə çıxıb, onları dayandırmağa cəhd edirmişlər...

Uşaqlı- böyüklü millət cəsarət, qəhramanlıq nümunəsi idi o dövrlərdə, amma indi o gəncin həddən ziyadə ifrat ehtiyatkarlığının şahidi oldum, bunu kim, kimlər edib, gələcək nəticəsi necə olacaq?... Hesab edərdim milləti, vətəni naminə həlak olan igidlər, hayküyçü vətən-millət sevənlərdən vətən və millətlərinə əbədi xidmət etməklə, daha uzunömürlü olurlar... Biz könüllülər, müqavimətsiz üzərimizə gələn qara qüvvənin qarşısından çəkilməyi millətin azadlıq, demokratiya, vətən bütövlüyü naminə inamlı, cəsarətli çıxışlarının ölməməsi naminə özümüzün həlak olmasına belə hazırlamağa cəhd edərək, onu qəbul da etmişlərdən ibarət sayırdıq. Lakin onda da, indi də düşünürük ki, içərimizdə müxtəlif məqsədlərə xidmət edənlər az deyildi. Belə ki, İran İslam Respublikasının bayrağının bizim düşərgədə peyda olması saf niyyətdən deyildi, yəqin ki, onu vaxtında oradan uzaqlaşdırmasaydıq, nəzərdə tutduğumuz məqsəd və mərama kölgə salmaq üçün Moskvaya böyük imkanlar yaranacaq, bizi, indi Azərbaycanda olduğu kimi, təbliğat və beynəlxalq ictimaiyyət qarşısında gözdən salma məqsədi ilə, müxtəlif dövlət və qüvvələrə, o cümlədən İrana bağlamaqla gözdən salmağa cəhd ediləcəkdi. Çox ola bilərdi ki, sadələşdirilmiş gediş-gəliş də da-

yandırılsın, sərhədlərə yenidən "dəmir pərdə" çəkilsin. Əlikrəm bəy, Xalq hakimiyyəti süquta uğrayandan sonra neçə nəfər həbs edildi?

Bu suala dəqiq cavab vermək üçün sənədlərə, o vaxtkı məlumat və digər materiallara baxmaq lazımdır, onlarsa hazırda məndə yoxdur, yaddaşıma istinadən yazmaq məcburiyyətindəyəm, yəqin ki, keçən uzun müddətin təsirindən çoxlu yanlışlıqlar da ola bilər və məni üzürlü sayın. Haftonidə təqribən 90 nəfərə yaxın silahdaşımız əsir götürüldü. Rəhmətlik Tariyel vertalyotda, metal məftillə boğazından bağlandığından şəhid oldu, hazırda məzarı Bakıda Şəhidlər Xiyabanındadır. İdarə Heyyətinin uzvləri Əli Nasir və Əlimuxtar cəbhənin qərargahından Lənkəran sərhəd dəstəsinin qərargahına aparılaraq, orada həbs edildilər. Döyüşdə əsir düşənlərin böyük bir hissəsi Rusiya Fedrasiyasının, səhv etmirəmsə, Ulyanovsk şəhər həbsxanasına aparılmışdı. Bu gün, o vaxt həbs olunan və şəhid olanlar az qala unudulub, lakin hesab edirəm ki, Lənkəran hadisələri zamanı Azərbaycanın müstəqilliyi və ərazi bütövlüyü naminə ölənlərin hamısını vətənin həqiqi qəhrəmanları statusunda daima hörmətlə anmalı, sağ qalanlarına isə daimi ehtiramla münasibət bəslənməlidir ki, vətənin həqiqi vətənpərvərlik nümunəsi ilə gənclyin tərbiyəsi qurulsun....Çox təəssüflər ki, düşünülmüş şəkildə, vətən və xalqın həqiqi Qəhramanları unudulur, süni, yalançı qəhramanların az qala xəyanət nümunəsindən gəncliyə nümunələr qurulur... Vətəndə olanda hər il 26 yanvar günü Haftoni qəsəbəsində həmin döyüş meydanına gedir, özümlə gəncləri də aparmağa cəhd edirdim, həqiqi qeyrət nümunəsi olan vətən-millət övladlarının şücaətini və vətənimizi necə görmək istədiklərini onlara anlatmağa çalışırdım...

Siz özünüz neçə müddət həbsdə qaldız?

Həbs olunduğumdan təqribən 3 ay sonra, noyabr ayında məhkəmə prossesi başladı. İstintaqı aparan, o vaxt gənc, Azərbaycan SSR prokurorluğunda yenicə fəaliyyətə başlayan, hazırda Respublika Baş Prokurorunun I müavini olan Rüstəm Usubov idi və hər nədən hiss olunurdu ki, Moskvanın güclü təzyiqlərinə baxmayaraq, mənə nünasibətdə hardasa qəlində müəyyən rəğbət var. Məhkəmə prossesi başlamazdan xey-

li əvvəl, mən həbs olunana qədər, yanvar hadisələrinə qörə həbs olunanların demək olar ki, hamısı həbsdən azad olunmuşdu və fəaliyyətlərində ruh yüksəkliyini bərpa edə bilmişdilər və tez-tez kollektiv formada Lənkərandan Bakıya gəlib, etiraz aksiyaları keçirir, mənim azadlığımı tələb edirdilər və məhkəmənin gedişatında da çox fəal iştirak edirdilər. Əsas vəkilimdən başqa (Allah ona rəhmət etsin), əvvəl İctimai vəkil kimi Araz Əlizadə, Lənkəran cəbhəçilərinin qınaqlı təkidlərindən sonra AXC-dən Vurğun Əyyubov müdafiəni çox savadlı qura bildilər. Dekabr ayının son günlərində müdafiənin birgə vəsadəti ilə zaminə buraxılmağım barədə vəsadət verildi. Hakim İsmət (soyadı yadımda deyil, Allah ona rəhmət etsin, ona olan təzyiqlərə ürəyi tab gətirmədi) vəsadəti rədd etmək üçün qərar hazırlasa da, Xalq iclasçılarından biri (onlara o vaxt sagdış-solduş da deyirdilər) Svetlana Axundova min kişi qeyrəti göstərərək həmin qərara imza atmaqdan imtina etdi və onun təkidli tələbi ilə dekabr ayının son günlərinin birində zaminə buraxıldım və Lənkərana qayıtdım. Bu hadisə ümumxalq bayramı kimi qeyd edildi, ən əvvəl şəhidlər xiyabanını, Xalq Cəbhəsinin iqamətgahını ziyarət etdik və evə döndüm. Ümumxalq şücaətinin ruh yüksəkliyinin coşqusu, məni azadlığa çıxmağımdan çox sevindirirdi... 1991-ci ilin ilk iş günlərindən məhkəmə prossesi davam etdirildi və yanvar ayının 2-ci yarısında yenə Svetlana xanım Axundovanın təkidli tələbindən sonra, işin yenidən ibtidai istintaqa qaytarılması barədə qərar çıxarıldı.

Son çıxışımda evdə qız balamın yanıma gələnlərlə Qarabağ barədə etdiyimiz müzakirələr zamanı, ağzımı kiçik əlləri ilə qapayaraq: -Ata, Qarabağdan danışma, səni tutarlar,- deməsini demişdim və çoxları kimi Svetlana xanım da çox mütəəssir olmuşdu.... Lakin bu qərar həmin dövrdə hakimiyyətdə olan rəhbərliyi və əsası Moskvanı qane etmədiyindən, yeni məhkəmə, bu dəfə artıq Lənkəranda təyin edildi və mənə 3 illik cəza kəsilməklə, həmin cəza şərti cəza ilə əvəzləndi.... Mənim üçün ən acınacaqlı xatirələrdən biri odur ki, müstəqil Azərbaycanın ədliyyəməhkəmə qərarlarında həmən məhkəmə qərarı cinayət əməli kimi götürülərək, 1995-ci, 1996cı və sonrakı illərdəki məhkəmələrdə "əvvəllər məhkum edilmiş" kimi göstərilərək, ağırlaşdırıcı hal kimi mənə qarşı istifadə edildi. (ар ды эя лян са йы мыз да)

Òîëûøîí Ñÿäî

7

¹ 31 (43) 15 сентйабр 2012-нÿ сîр

“Folklor” – İndİkİ zaman vasİtəsİ İlə keçmİşdən gələcəyə aparan cığırdır."

Həmidov Rais Bakı şəhəri Biz bəşəriyyət üzərində şəxsiyyətin ruhani yoxsullaşması qorxusunun, əxlaqi istiqamətlərin itirilməsi təhlükəsinin yarandığı - ənənələrin məhv olduğu, adətlərin unudulduğu, yaşlı və gənc nəsil arasındakı bağların qırıldığı dünyada göz açmış və yaşayırıq.

Hal-hazırda biz bir çox şeylərə fərqli yanaşırıq, bir çox şeyləri yenidən aşkar edirik, digərlərini isə yenidən qiymətləndiririk. Təcrübədən gördüyümüz kimi, bu, ilk növbədə, çox səthi bildi-

yimiz keçmişimizə aiddir. Əminliklə deyə bilərik ki, insanların əksəriyyəti, təəssüf ki, milli mədəniyyətləri ilə çox səthi tanışdırlar. Dövrlər arasındakı əlaqəni bərpa etmək, itirilən dəyərləri geri qaytarmaq zəruridir. Hal-hazırda böyüyən nəslin mənəvi tərbiyəsini təmin etmək, mənəviyyatsızlığa qarşı durmaq son dərəcə vacibdir.

Hətta kənd və əyalətlərdən olan gənclər belə, xalq mahnılarına, oyunlara, rəqslərə və adət-ənənələrə köhnəlmiş və heç kimə lazım olmayan bir şey kimi münasibət bəsləyirlər. Məktəbəqədər yaşda olan bir çox uşaqların valideynləri xalq mədəniyyətinin dəyərlərindən məhrum edilmişdilər.

Amma öz xalqlarının köklərini, ənənələrini bilmədən mükəmməl insan tərbiyə etmək mümkün deyil. Xalq mədəniyyətinin dəyərlərinə cəlb etmək beşikdən başlamalıdır. İnsan dünyaya gəldiyi andan real həyata dair öz dəyər sistemi və tələbləri olan müəyyən mədəni mühitə düşür. Bir çox ölkələrdə xalq mədəniyyəti uşaqların ümumi estetik tərbiyəsinin ayrılmaz hissəsini təşkil edir. Talış

xalqı isə, təcrübə göstərdiyi kimi, öz keçmişi, mədəniyyətinin mənbəyi, adət-ənənəsi və s. barədə çox səthi biliyə malikdir. Bizim ölkəmizin mədəniyyətində, insanı əhatə edən həyatda olduğu kimi – məişətdə, televiziyada, musiqidə və s. xarici, əcnəbi təzyiq üstünlük təşkil edir.

Bu problem hal-hazırda uşaqların böyüdüyü, özündə laqeydliyin artımı təhlükəsini saxlayan müxtəlif ənənə və mədəniyyətlərdən ibarət xaotik elementlər toplusunu ifadə edən mühitdə çox mühümdür, çünki hər şeyi eyni zamanda dərk etmək, anlamaq və sevmək mümkün deyil. Həyatda nə isə xüsusi olmalıdır. Bizim uşaqlarımız üçün həmin xüsusi bir şey doğma talış mədəniyyəti, talış folkloru olmalıdır. Axı, bir çox xalqlarda milli mədəniyyət uşağın ümumi estetik tərbiyəsinin ayrılmaz hissəsini təşkil edir.

Məlum olduğu kimi, folklor – milli pedaqogikanın əsas vasitəsidir.

Milli pedaqogika – böyüyən nəslin tərbiyəsi üzrə böyüklərin fəaliyyət növü, anlayış və ideya, baxış, fikir və əqidələrin, eləcə də, xalqın böyüyən nəs-

lə tərbiyə və təlim üzrə bacarıq və üsulların inkişafı məsələlərinin milli mədəniyyətdə əks olunmuş cəmi və qarşılıqlı əlaqəsidir. Bu, həm böyüyən nəslə münasibətdə millətin mentaliteti, həm ailə və cəmiyyətdə tərbiyəvi ənənələr, həm də nəsillərin əlaqə və irsidir.

Folklor - uşaqların inkişafının ən zəngin idraki, estetik və mənəvi mənbəyidir. Çünki şifahi xalq yaradıcılığında heç yerdə olmadığı qədər talış xarakterinin cəhətləri, ona məxsus dəyərlər – yaxşılıq, gözəllik, həqiqət, sadiqlik, ədalət, əməyə qarşı hörmətcil münasibət və s. əks edilmişdir.

Tarixi və sosial səbəblərə görə talışlarda vərəsəlik zənciri qırılmış və folklorun prinsiplərindən biri - “xalq hikməti” – illər boyu nəsildən-nəslə, böyüklərdən kiçiklərə, necə deyərlər, “dildən-dilə” cilalanmış xalq təcrübəsinin ötürülməsi pozulmuşdu. Bizim ölkədə məktəbəqədər yaşlı uşaqların valideynləri özləri xalq mədəniyyətinin dəyərlərindən məhrum olmuşdular.

Müasir ailədə, demək olar ki, talış xalq musiqiləri səslənmir, nəticə etibarı ilə də, talış xalqının kökləri ilə əlaqə itirilir.

CINDOR (hikoyə)

CAMAL LƏLƏZOƏ

Cındor Əlişon vankardə bəbe bə Polisi idarə. Nıştəbe rəisı bəy qəviku noəbə ustulisə, dı çəş bəbe bə kəybə, xeyli vaxtbe çəş kardəbe. Boxarə koloş qədəy rost kardəbe bə pey, səş dəhaşdəbe bə divo, huşyəbe.

Bəy fik doəkəs nıbe (Əmmo çımı fik bəykube). Odəmon dəşedəbin, beşedəbin çı rəisi kəybəku, əncəx çəy holi xəbə səkəs nıbe. Nəyayət, rəis ıştən beşe bəsə kəybə, vindışe əv, parsəy çəyku: -Tı kiş?

-Az? Cındor Əlişon. Votışone tı mını vinde pidə.

-Aa, Cındor Əli? Xəş oməş bə çımı ğəbul. Çan vaxte botıno nəvedəbim. Boy bə dılə.

In sıxanon dıləqıppə dənoşe bə Əli coni. Əmmo de təhəri oqətışe ıştən, bə buruz nıdoşe ıştə təloş.

Dəşe bə kəbinet. Bənem dırozə mizi ətrofi dəvoştə bıə ustulon. Bə divo jə bıə Lenini, Stalini şiklon. Her-hevuj qıləy mənzil. Rəisi sədo pelorzınişe əv: -Bınışt demı vəbəvə. Ovaştəmon bə

mətləb: Sovet Hukumət de məlon, de movhumati, de dini fanatizmi mubarizə bardedə. Tı imi çok zınedəş. Bəs de kon ağli cındorəti kardedəş, xurafati təbliğati bardedəş, bə hukuməti əleyh beşedəş?

Rəis dıroz-dırozi qəp jəydəbe, Cındor Əli səş qətəbe bəyji, damə bedənıbe. Çandibəçəton səş rost karde, votışe: -Rəis, tı bızınoş, az deştə de sənəti çan kəson hərəbəxt kardəme, ın sıxanon bəmı əvotniş.

Rəis çəş kardəbe ki, Cındor Əli bəy lovə, mınnət bəkay, xayş bəkay əy bıbaxşın... Jıqo cəvob hiç çəş kardənıbe. Bərkbərk, betəm-betəmi sırəy: -Cın qətedəş, odəmon hərəbəxt kardedəş, hələ əmə bətı vey səğbiən bıvotəmon?

-Rəis, izin bıdə, boşmə qıləy əhvolot qəp bıjənım. Çəyo bəpeştə bəzıneş az xəyəmandim, ya ziyonkor!

Oqoniyə rəis səqıniye mizi səpe, daston noşe səpeyəndı, votışe: -Qəp bıjən, bunum bovə kardovne zınedəş mıni.

Cındor Əli xeyli dıvo-səno kardışe bo rəisi coni, bəçəy xeyzoni, çəyo nəğıl kardışe: -İ ruj kədə nıştəbim, bənem i kəs vanqkardedə mıni. Beşim bə so, bənem qıləy asboy, dastədə qıləy co asbi ləğom, mandə bəleti vədə, mıni bəçəşe.

-Hamsiyə diədə oməm, kolxozi sədri vığandə, tınış vinde pidə. Penışt, boşamon.

Penışdim bə asb, şim de odəmi, rəsimon bə mənzıl. Məlum be ki, ın kolxozi sədri vəyə kardəşe, hamsiyə kolxozi sədri kinə

səşe boştə zoə. Esət omə bə tojə xışavəndi kəy bo vəyu barde. Əncəx bə vəyu sə həvo omə, cındo bıə.

Mınışon vanq kardə ki, ın cındoə vəyu bə ro-rəviş biyəm: vəyu cınon bıqətım, vəyu ozod bıkəm, çok bıbu, vəyuxıvandon peqətın ıştə vəyu səğ-səlomət bıbən bəştə kə.

Dəşim bə vəyuə kinə çodo dılə, dırıst diyə kardıme bəy, kinə çəşon, kinə hərəkəton, kinə qəpemon bənem co çiy votedə. Bənem kinə cındo-filon ni. Çok qıləy ağılmandə moynəy. Çı kuy-kələqi səbəb zıne piyəme. Kinə bəme-bəme qəp jəşe bomı ıştə ğəziyə: -Çımı ıştən piyə zoəm heste. Deyəndı lap Leyli-Məcnunimon. Çiç niyo bıkəm, bəyəndı dimi didoən rəsəmon. Əncəx əməni co karde pidəşone yəndıku. Ə fəğırə zoə bə kovrə qin kardışone, zındənim.

Mıni bə kolxoz sədri zoə doydən de diməzu. Az bəy bə şu bışom, sırrım faş bəbe, rısvo-mələnqu bəbem. Şinə mamu, boy mıni çı xətoku bıroxon, çanə ğızılım heste, bədom bətı.

Az mandim mətəl, çiç bıkəm? In vəyu çı şəriku çoknə bıroxnım?

Beşim çı çodo bə kəno. Cəm bin bə çımı sə har dıqlə xışavand, votıme bəvon: -Bə vəyuə kinə bə durusti cın mısəllət bıə. Az ın cıni kinə conədə bekarde bəzınem. Əncəx iyo xəto be bəzıne. Əqər cıni çı vəyu çəşonədə bedəm, ku bəbe: Çəy quşonədə bekəm, kor bəbe; Çəy qəvədə bekəm, lol bəbe. Ayıb nıbo, çəy aybə vıronədə bekəm, vəyu bəkarət qin bəbe. Esə şımə

Xalq hikməti, xalq bədii sözləri nəsildən-nəslə ötürülürdü və əgər biz uşaqlara xalq mahnılarını oxumağı, xalq rəqslərini ifa etməyi, xalq oyunlarını oynamağı və keçmişi dəyərləndirməyi öyrətməsək, bu irsilik qırıla bilər.

Talış folkloru çox qiymətli milli sərvətdir. Bu, xalqın uzun illər boyu bir çox nəsillərin kollektiv şəkildə səyi ilə toplanmış mənəvi mədəniyyətinin çox böyük təbəqəsidir. Folklor – indiki zaman vasitəsilə keçmişdən gələcəyə aparan cığırdır, qüsursuz və əbədi mənbədir. Körpənin dünyaya göz açdığı ilk günlərdən folklor xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Mənəvi dəyərlərə cəlb edilmə xüsusi qayğı ilə yanaşılan ailə şəraitində baş verirdi.

Uşaqların tərbiyəsində folklor vacib rol oynayır. Onun janrlara ayrılması uşağın müəyyən yaş dövründə: onun mənəvi dünyasını zənginləşdirməyə, onda vətənpərvərlik ruhunu, öz xalqının keçmişinə hörməti inkişaf etdirməyə, talış xalqının adət-ənənələrini öyrənməyə və cəmiyyət arasında mənəvi-əxlaqi davranış normalarını mənimsəməyə imkan verir.

bəmı bıvotən, bəmı kon roy məslohat zınedon?

Xışavandon bə dumot şin, çandi bə çəton pıə kolxozi sədr oməy bə çımı quşəbıno votışe: -Əli, ıştı oxnə nişo doə ro məğbule.

Sənibəton dəşim bə çodo, çı kinə tono, xışavandon ğərol bəyən xoş oməy, oxoyədə votıme: -Çımı balə, az iyo vey sıxanon bəvotem, ziku-vu bəkam. Kəynə bətı işarə kardıme, qıləy bərkə zikkə bıjəniş.

Vəyuə kinə mıni bəsə dəşe. Mınən Məstəli şah sıxanon ehandıme, pehandıme, məydon qətıme. Bitono mandəkəsonən mıni məsedəbin, çodoədə kinəən tarsıku larzedəbe: -Ya Məlixa, ya Zəlixa, ya Vəlixa! Boənən, bəmı koməq bıkən, cıni çı kinəku bekəmon, bıtojnəmon!..

Ha jıqo vey sıxanon votıme, ak-ov ru be çımı poşnəku. Oxoyədə işarə kardıme bə kinə, kinə qıləy zikkə jəşe, çodo kum rostbe bə həvo, ətrof bə larzə oməy. Daştədəkion ru bin bə çodo dılə, kinəşon səğçilə vindışone, de hay-haray, de şivəni, de şukri-səna dəpuriyən bəsə vəyu. Vəyu ənə kardışe, ıştə dastəki ğızılon doşe bəmı.

Har dıqlə xışəvandonən bəmı çanə ənam, bəxşiş, xələt, pul doşone behisob.

Esə bəmı bıvot, ha rəis, çımı bı koədə noşərəti, noduzəti heste? Az bə odəmon jıqo xıdmət kardedəm. Çokəti, hərəbəxtəti vardedəm bo cəmati.

Rəis bəjəni damə nibe, çandi bə çandon votışe: -Bəşt, ıştə şəri rədd bıkə çiyo.

Cındor Əlişon beşe şe. Rəisi çəş pexəvəy bəçəy nıştə ustuli vədə mizi səpe çiysə vuruski doydəbe: əyo se qılə ğızılə pul noə bəbe.

06.07.2012

¹ 31 (43) 15 сентйабр 2012-нÿ сîр Haqqın başı üstə şimşəklər çaxdı, Şər-böhtan hamının sonuna çıxdı.

Məmurlar bu xalqın evini yıxdı, Saxta kağızlara qol çəkə-çəkə.

Daim göz yaşıyla dolan dünyanın, Mərdi yanar oda salan dünyanın, “Biz gəlib-gedərik”, qalan dünyanın Dərdini öz qəmin bil, çəkə-çəkə.

Həyat üzə gülər , bilsən həddini, Unutma ömrünün son sərhədini.

Ay Hacı Eloğlu, elin dərdini Elin qadasını al, çəkə-çəkə.

kOlAtAndA

ElOğlU şÜkÜR

Kəndimi gəzməyə çıxsan, görərsən Bəzəyib hər yanı yaz Kolatanda.

Toy-busat qurulub hər bucağında, Çalınır kaman, tar, saz Kolatanda.

ÇƏkƏ-ÇƏkƏ Qara saçlarımız vaxtsız ağardı, İllər başımıza əl çəkə-çəkə.

Halal insanları saldıq nəzərdən, Haram ürəklərə yol çəkə-çəkə.

El üçün yanana böhtanlar atdıq, Xeyirxah işlərə xələllər qatdıq.

Nadana, nankora arxa bağlatdıq, İşıqlı gözlərə mil çəkə-çəkə.

Ay, ulduz bu yerdə sanki çıl-çıraq, Heyran olur ona gələn hər qonaq.

Sən də gəl dost kimi bizə bu sayaq Sevinclə rəqs edib süz Kolatanda.

Bulaq zümzüməsi, quşların səsi, Bu yerin ecazkar bitməz nəğməsi!

Qonaqlar üzünə açıq süfrəsi, Sanma ürəkləri buz Kolatanda.

Honi ovi rijəş vardə, Bəvi jiton mijəş vardə.

Xəlği həmə kijəş vardə, Şahquli bəyğuşış qətə, Avə omə Həşiş qətə. Şəvən, rujən dıl yarədə, Həni məvot bı barədə.

Nomerd beşe çı arədə, Qullə merdi çəşış qətə, Avə omə Həşiş qətə. ƏkbƏR PAşA

AVƏ OMƏ HƏşİş QƏtƏ Har qətə so hi bedəni, Har vində ko di bedəni. Çanə hardə, si bedəni, Luzi ijən vəşış qətə, Avə omə Həşiş qətə.

Votdən bə İron Buş omə, Buş əcəbən bə cuş omə, Devri diəkə: həvuş omə Çı pələnqi quşış qətə.

Avə omə Həşiş qətə.

Bəki çokə kə-bə rəsə, Sovə rəsə, bəbə rəsə.

Zındənim çı xəbə rəsə, Əkbəri otəşış qətə, Avə omə Həşiş qətə.

Usto, bıjən tar-kəmoni, Çı har dardi har dəmoni.

Ebəğəten narkomani, Polisi xaşxaşış qətə, Avə omə Həşiş qətə.

Peqətənən coni tarsi, Eməkənən çəşə arsi. Şıkırnedə dıqlə dasi, Nənə dədə rişış qətə Avə omə Həşiş qətə.

tƏRSİnƏ QARdƏ Ve məkə dəliz-dəliz, Qəp məjən hədər, ğəliz.

Nodon dəşdə bə məclis Nə nışdedə, nə qardə, Əmo tərsinə qardə...

Òÿ­ñèñ­÷è­: Ðàôèã­Úÿëèëîâ Òåë.:+99470 909-85-90 Å-ìàèë: celilovrafiq@mail.ru Ãÿçåòèí åëåêòðîí âàðèàíòûíû

tаlèsh.îрý ñàéòûíäà îõóéà áèëÿðñèíèç

İl boyu saralıb solmur bircə gül, Ötür qaratoyuq, oxuyur bulbul.

Eloğlu, yurdunla fəxr et, öyün, gül, Comərddir hər oğlan, qız Kolatanda.

QARdAşIM ZAkİRƏ Oğulsuz darıxır bu ana torpaq, Gəl ziyarət eylə torpağı, qardaş. Çəkir həsrətini illərdən bəri Gəl yandır sən də yurd çırağı, qardaş.

Bu ellər, obalar gəl deyir sənə, Ana Vətən balam söyləyir sənə.

Allahdan səadət diləyir sənə, Kəsmə bu ocaqdan ayağı, qardaş.

Bədxahlar içində qoyma təklənim, Hay ver harayıma, qoy fərəhlənim.

Gəl mənə arxa ol, mən ürəklənim…

Qardaşdır qardaşın dayağı, qardaş.

Цфцг-С ММЖ (ВЮЕН 1800107871) Азярбайжанда бир чох дилляря йазылы, шифащи бизнес, Нотариал тяржцмяляр вя мятнлярин йыьылмасы хидмятини тягдим едир. Биз Азярбайжан, Рус, Инэилис, Талыш, Фарс вя с. дилляря йазылы тяржцмяляр едирик. Ятрафлы мялумат алмаг вя йа хидмятляримиздян бящрялянмяк цчцн (012) 564-68-91 нюм ря си ня зянэ едя вя йа жоммержиал_манаэер@уфуг.аз е лект рон цн ва ны мы за йа за раг яла гя сах ла йа би ляр си низ.

Şeirlə, qəzəllə dilə gəlmişəm, Dərdimi özümlə özüm bölmüşəm, Ata ocağımı cənnət bilmişəm, Sönməsin qoy yurdun ocağı , qardaş!

MƏZAHİR SOF

12.09.2012

Darzən mande toğədə, Dılım sute doğədə.

Bılbıl nəvə boğədə Qıləy səinə qardə, Əmo tərsinə qardə...

Tık nıbəkəs tıkin bə, Əve yolon rukin bə.

Dədə yamən rıkin bə, Bəçəy sə inə qardə, Əmo tərsinə qardə...

Dılım mandə tarsədə, Dardım çəşə arsədə. Çı tolışon dasədə Mərdəkan, Binə qardə, Əmo tərsinə qardə... Əyvon bıdut şəşbəşəş, Duzi bıvot çəşbəçəş.

De Mamedi kəşbəkəş Marusya, Ninə qardə, Əmo tərsinə qardə...

Ki Məcnune, ki Leyli, Çı devriku qileyli. Əkbər cifədə təyli, Sədəş xəzinə qardə Əmo tərsinə qardə...

Ðåäàêñèéàíûí öíâàíûíà ýþíäÿðèëÿí ÿëéàçìàëàð ìöÿëëèôëÿðÿ ãàéòàðûëìûð âÿ ìÿòíëÿðÿ ðÿé âåðèëìèð. Ôàêòëàðà ýþðÿ éàëíûç ìöÿëëèôëÿð ìÿñóëèééÿò äàøûéûðëàð. Ìöÿëëèôëÿðëÿ ðåäàêñèéàíûí ìþâýåéè óéüóí ýÿëìÿéÿ áèëÿð.

VƏtƏnƏdƏ ğƏRİbİ nAlƏ

Азяр ТОЛЫШ UnUdA bİlSƏM Yıxılsam qalxaram, tutma əlimdən, Qürurum mərhəmət ummaz zalımdan.

Adını çıxara bilsəm dilimdən, Bəlkə də o zaman unutdum səni, Axan göz yaşımı quruda bilsəm, Gecələr gözümü uyuda bilsəm, O dəniz gözünü unuda bilsəm, Bəlkə də o zaman unutdum səni.

Sən mənim sinəmdə çırpınan ürək, Onu da birtəhər aldadam gərək, Ürəksiz yaşamaq olarsa gerçək, Bəlkə də o zaman unutdum səni.

Ãÿçåò ßäëèééÿ Íàçèðëèéèíäÿ ãåéäÿ àëûíìûøäûð. Ãåéäèééàò íþìðÿñè:3462 Òèðàæ: 1000

sərzəminon Sori dırozi - hələ ki, tərzəminon.

Qədə-qədə bırom ın maşini, amuəzo, qədə-qədə...

Dıli jiə dəmandə oxo, dədə kədə. Çəşon navi vindən, xəyal dumoədə.

Xəyal nənə soədə, bəllə doədə holəşkeədə.

Ha Fələk, çiçe oxo, hejo, deştə tijə təvə, sənıştəş çımı..?

Nıhaşte siconi bıhıtım ıştə inə vədə, şinə vətənədə.

Sənıştış çımı, bekarde mı çı Vətəniku coni təniku Mətojon, Iştıku bədqımon nim, bıdə bəştə yod biəm taxsi vindənim. ro kəno kaştə bıə doon, umri soron, Qıləy əcom heste.

Fələki hənəkon. Əcomi-əsiri.

Mıni piəkəson tabutədə Həni cıvon nim, mıni vardeədə, Şinətim şə, təvənim…

Pirə merdon dılədə qinim… Vəyə bıkeş, aşığon vanq bıkeş, şo-şo bıkeş Dınyo dınyoətim vində, kəfən bətanim.

Ki, çı Vətəni qıləyən Vətənım be-be, bevətənim. mardə zoəş Vətəndə ğəribim... harde-həşiku oqardedə... Çı Vətəni noxələfə ovladim Qədə-qədə bırom in maşini, Xələf beşe nıznim bəştə amuəzo, qədə-qədə... babon

Щесаб нюмрряси: АЗН цчцн: "Банк оф Баку" АСЖ Йасамал филиалы Жялилов Рафиг Шащрза оьлу щесаб нюмряси 3801000000159315 ВЮЕН 1700038881 код 506322 мцхбир щесаб 0137010007944 С.W.Ы.Ф.Т ЪББКАЗ22

УС Долларс: Ъалылов Рафиэ Сщащрза оэщлу АЖЖ Н 3811001000159315 ИНТЕРМЕДИАРЙ БАНК Стандард Жщартеред Банк, Неw Йорк ЖОРР. АЖЖ. 3582023389001 СWЫФТ: СЖБЛУС33 БЕНЕФЫЖЫАРЙ БАНК: "Банк оф Баку" ОЪС С.W.Ы.Ф.Т. ЪББКАЗ22 Баку, Азербаиъан