t y p o l o g i e s living-working
BAKAVOU VASILIKI
Supervisor: Costis Paniyiris Master Thesis_Postgraduate Program INSTEAD-PARAPOESIS Department of Architecture_University of Thessaly June 2016 2
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ_CONTENTS ΠΕΡΙΛΗΨΗ_ABSTRACT
4
1.ΕΙΣΑΓΩΓΗ_INTRODUCTION
6
2.ΣΧΕΔΙΑΣΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ_DESIGN PROPOSAL
10
2.1 Ανάλυση τυπολογιών_Typologies Analysis
12
2.2 Ιδέα_Concept
16
2.2.1 Observatory Room
18
2.2.2 Room in Room
26
2.2.3 Showcase Room
34
2.2.4 Workshop Room
42
2.2.5 Platform Room
50
2.2.6 Amphitheatre Room
58
2.2.7 Dual Room
66
2.2.8 Mονάδες_Units
74
2.3 Προτάσεις Τοποθέτησης_Settings Proposals
78
2.3.1 Νέα αστική τυπολογία_New urban typology
79
2.3.2Αστική τοποθέτηση_Urban settings
80
3.ΕΠΙΛΟΓΟΣ_CONCLUSION
82
3
4
ΠΕΡΙΛΗΨΗ Με την εξέλιξη της τεχνολογίας να διευκολύνει την εργασία από απόσταση, τη διαφοροποίηση των ωραρίων, τη μείωση του απαιτούμενου χώρου εργασίας, την εναλλαγή τοποθεσιών του εργαζόμενου ο παραδοσιακός χώρος κατοικίας μετασχηματίζεται. Μετατρέπεται από καταφύγιο αποσυνδεδεμένο από την εργασία σε έναν χώρο με πολυμορφικές ιδιότητες, ευμετάβλητο και ευπροσάρμοστο. Σε ένα τέτοιο σύστημα τα όρια της ιδιωτικής (διαβίωση) και της δημόσιας (εργασία) σφαίρας μεταβάλλονται, με αποτέλεσμα τη συχνή συνύπαρξη τους σε ελάχιστα τετραγωνικά χώρου. Στόχος της παρούσας εργασίας είναι η διερεύνηση των πιθανών μετασχηματισμών του χώρου κατοικίας, με βασικό άξονα την είσοδο μιας εργασιακής συνθήκης σ’ αυτόν. Εφτά επαγγέλματα λειτουργούν ως αφορμές για την διαμόρφωση εφτά μικρών μονάδων διαβίωσης-εργασίας, όπου τα όρια των δύο δραστηριοτήτων γίνονται λιγότερο διακριτά. Μέσα από μία ‘’ατέλεια’’ στην περιγραφή του κάθε επαγγέλματος, επιχειρείται η μετάφραση του βασικού χαρακτηριστικού κάθε επαγγέλματος σε χώρο και στη συνέχεια η μετατροπή του σε έναν γενικό τύπο, που μπορεί να ‘’στεγάσει’’ περισσότερες από μία περιπτώσεις επαγγελμάτων. Τελικά, ο κάθε τύπος βασίζεται αντίστοιχα σε καθεμία από τις έννοιες: παρατήρηση (observatory room), απομόνωση (room in room), οργάνωση (showcase room), συνεργασία (workshop room), ελεύθερη επιφάνεια (platform room), συγκέντρωση (amphitheatre room) και διαχωρισμό (dual room). Τέλος, προτείνεται η “παρασιτική” τοποθέτηση των μονάδων σε προβληματικά ή παραμελημένα σημεία του αστικού ιστού όπως ακάλυπτοι πολυκατοικιών, pilotis, ταράτσες, αστικά κενά και εσωτερικά άδειων κτιρίων. Σε ένα μελλοντικό σενάριο οι μονάδες αυτές θα μπορούσαν ακόμα και να λειτουργήσουν αυτόνομα, δημιουργώντας ένα νέο αστικό τύπο, μέσω των συνδυασμών τους σε κατακόρυφη ανάπτυξη.
ABSTRACT Due to the evolution of technology, which brought the concept of working from home, flexibility on working hours, great reduction of the necessary working space and easier transmutation of any space to a workplace, the traditional notion of “home” gets radically altered. It is transforming from a detached shelter to a versatile, adjustable space. In such a system the limit between the private (living) and the public(working) sphere becomes increasingly blurry, causing them to co-exist οn several occasions. The goal of this research is to explore possible transformations of domestic space, on the premise of specific work-related requirements. Seven professions act as guidelines to the design of seven small live-work units, where the limits between the two groups of activities(public ones and personal ones) become less discernible. At first, the translation of the main attribute of each profession to space and, afterwards, it’s generalization to a broader type that contains more than one profession is attempted through a seemingly “simplistic” description. Eventually, each one of the seven modules is based respectively on the following concepts: observation (observatory room), isolation (room in room), organization (showcase room), collaboration (workshop room), free plane (platform room), concegration (amphitheatre room), separation (dual room). Finally, the idea of the parasitic growth of these modules in unkempt, derelict places inside an urban web (such as empty buildings, pilotis, rooftops) is examined. In a future scenario the seven modules could exist autonomously, creating a new urban environment through different combinations in a vertical development.
5
1.ΕΙΣΑΓΩΓΗ
6
Οι πόλεις του 20ου αιώνα έχουν σχεδιαστεί με βάση τον διαχωρισμό του χώρου διαβίωσης (σπίτι) και του χώρου εργασίας (γραφείο). Ωστόσο, ο σχεδιασμός που βασίζεται στην κατανομή του χώρου διαβίωσης και του χώρου εργασίας μπορεί να θεωρηθεί παρωχημένος αφού δεν ανταποκρίνεται κατάλληλα στα μεταβαλλόμενα πρότυπα διαβίωσης και εργασίας που έχουν προκύψει στις μέρες μας. Η δραματική ανάπτυξη της χρήσης των υπολογιστών, των “έξυπνων” κινητών και του διαδικτύου έχει παίξει τον σημαντικότερο ρόλο στην αλλαγή του τρόπου που ζούμε και εργαζόμαστε. Χρειαζόμαστε λιγότερο χώρο για να καλύψουμε τις ανάγκες μας (όπως για παράδειγμα έχουμε λιγότερα βιβλία, λιγότερα χαρτιά, λιγότερες συσκευές κλπ.)Ο παραδοσιακός χώρος εργασίας υφίσταται ραγδαίες αλλαγές καθώς η διαχωριστική γραμμή μεταξύ φυσικού και ψηφιακού κόσμου θολώνει, πράγμα που σημαίνει ότι οι άνθρωποι μπορούν να εργάζονται από οπουδήποτε, οποιαδήποτε στιγμή. Η μοντέρνα τεχνολογία μας επιτρέπει την επιλογή διαφόρων γεωγραφικών τοποθεσιών για να ζούμε και να εργαζόμαστε. Θέλουμε να κινούμαστε, να ταξιδεύουμε, να δοκιμάζουμε νέες εργασιακές εμπειρίες, να είμαστε πιο ανεξάρτητοι. Ο τρόπος ζωής έχει μετατραπεί σε πιο κινητικός και ασταθής. Οι άνθρωποι δεν συνδέονται πλέον με συγκεκριμένες θέσεις για λειτουργίες όπως για παράδειγμα η εργασία ή η εκπαίδευση πράγμα που σημαίνει ότι υπάρχει μια τεράστια πτώση της ζήτησης για τους παραδοσιακά, ιδιωτικούς , κλειστούς χώρους όπως τα γραφεία ή οι αίθουσες διδασκαλίας, και ταυτόχρονα μια τεράστια αύξηση της ζήτησης για μικρότερους, ευέλικτους και ημι-δημόσιους χώρους που μπορούν και ανεπίσημα να μετατραπούν σε χώρους εργασίας. Η τυπολογία διαβίωσης – εργασίας θα μπορούσε να αποτελεί μια πιθανή λύση στα συνεχώς αυξανόμενα άδεια κτίρια γραφείων, τα οποία αποτελούν απόδειξη της παρακμής της τυπολογίας του γραφείου. Ο όρος διαβίωση-εργασία αναφέρεται σε μία κατάσταση όπου ο χρήστης ζει και εργάζεται μέσα στο ίδιο κτίριο. Ένα σημαντικό πλεονέκτημα αυτής της τυπολογίας είναι η οικονομία σε χρόνο και χώρο που προκύπτει λόγω της μείωσης της απόστασης μεταξύ των δύο δραστηριοτήτων. Επιπλέον, οι συνεχείς εξελίξεις της τεχνολογίας και της επικοινωνίας, κάνουν αυτή την τυπολογία όλο και πιο βιώσιμη και πρακτική για το μέλλον. Η συγχώνευση της διαβίωσης και της εργασίας σε μία μονάδα, δεν είναι απλά η προσθήκη ενός επιπλέον δωματίου (εργασία) στην κατοικία (χώρος διαβίωσης) αφού η κατοικία είναι ένα περίπλοκο σύστημα τομής των ανθρώπινων ψυχολογικών πτυχών, του φυσικού περιβάλλοντος και των κοινωνικών αλλαγών. Απαιτείται, μία συνολική αναδιαμόρφωση. Η σημασία της διερεύνησης αυτής της αναδιαμόρφωσης δεν πρέπει να υποτιμάται. Η τυπολογία διαβίωσης-εργασίας υπάρχει εδώ και χρόνια και συνδιαλέγεται με υπάρχουσες αντιλήψεις για την οικιακή και ιδιωτική ζωή, τον ιδιωτικό και δημόσιο χώρο, οδηγώντας σε αναδυόμενες τυπολογίες και ‘’υβριδικές’’ ερμηνείες των κατοικιών. Η παρούσα διπλωματική εργασία διερευνά πως μεταβάλλονται οι μονάδες κατοίκησης όταν σε αυτές εισχωρεί η παράμετρος της εργασίας. Η έρευνα ξεκινά με την επιλογή εφτά επαγγελμάτων τα οποία θα σταθούν ως αφορμές για τη μόρφωση τύπων κατοίκησης , οι οποίοι όμως τελικά θα έχουν μια γενικευμένη αναφορά. Παράλληλα, θέτονται ερωτήματα για τις απαιτήσεις σε μέγεθος του σύγχρονου χώρου διαβίωσης-εργασίας, τα χαρακτηριστικά και τις σχέσεις που αναπτύσσονται ανάλογα με τύπο της εργασίας αλλά και το πως μεταβάλλονται κάθε φορά τα όρια της ιδιωτικής και της δημόσιας σφαίρας σε ένα τέτοιο σύστημα. Εν συνεχεία, διερευνάται το που θα μπορούσαν να τοποθετηθούν αυτές οι μονάδες και τι αποτέλεσμα θα επέφερε η τοποθέτηση τους στον αστικό ιστό.
7
1.INTRODUCTION
8
The 20th century cities were designed based on the separation of living space (house) and workplace (office). However, the design based on the allocation of living space and workplace may be considered obsolete as it is not responding appropriately to the changing standards of living and working. The dramatic development of computers, “smart” phones and the Internet has played a major role in changing the way we live and work. We need less space to meet our needs (for example, we have fewer books, less paperwork, fewer devices, etc.) The traditional workplace undergoes to rapid changes as the line between the physical and the digital world getting blurred, which means that people can to work from anywhere, anytime. Modern technology allows the selection of different geographical locations to live and work. We want to move, to travel, to try new work experiences, to be more independent. The lifestyle has become more mobile and unstable. People no longer are linked to specific places for functions such as work or education which means that there is a huge drop in demand for traditional, private, enclosed spaces such as offices or classrooms and simultaneously a huge increased demand for smaller, flexible and semipublic spaces that can be easily converted to workplaces. The live-work typology could be a possible solution to the ever increasing vacant office buildings, which are evidence of the decline of the office typology. The term livework refers to a situation where the user lives and works in the same building. An important advantage of this typology is the economy in time and space as a result from the reduction of the distance between the two activities. Furthermore, the continuous developments in technology and communications make this typology increasingly viable and practical for the future. The live-work merge in one unit, is not simply the addition of an extra room (work) in the house (living space) since the house is a complicated system of human psychological aspects, the natural environment and the social changes. In fact it is required a comprehensive reconfiguration.The live-work typology converses with existing conceptions of home and private life, private and public space leading to emerging typologies and ‘’hybrid‘’ interpretations of house. This thesis explores the transformation of domestic space when the working parameter penetrates in house. The research begins with the selection of seven professions which will stand as starting points for the new living typologies, but they will eventually have a generalized reference. Meanwhile, the research sets questions about the size requirements of modern live-work space, the characteristics and the relationships that are developed according to a specific type of profession and how the boundaries of private and public sphere changed every time in such a system. Moreover, it is investigated the possible settings for the new ‘‘hybrid’’ units and their effect into the urban fabric.
9
2.ΣΧΕΔΙΑΣΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ_DESIGN PROPOSAL
10
Δραγασιά ή Φραγκιάτα, Τύρναβος, 1959, φωτογραφία Τάκη Τλούπα Dragasia or Fragkiata,Tirnavos, 1959 photo credits: Takis Tloupas
Δραγασιά ή Φραγκιάτα,Αμπελώνας Λάρισας,1960 φωτογραφία Τάκη Τλούπα Dragasia or Fragkiata,Ampelonas,Larisa,1960 photo credits: Takis Tloupas
Η παρούσα διπλωματική έρευνα ξεκίνησε με αφορμή μία εικόνα που δείχνει έναν καλλιεργητή να αναπαύεται πάνω σε μία πρόχειρη κατασκευή πάνω από το αγρόκτημα του. Οι Δραγασιές ή Φραγκιάτα ήταν ταπεινές αυτοσχέδιες κατασκευές από καλαμιές που έδιναν τη δυνατότητα στους καλλιεργητές της Θεσσαλίας να παρακολουθούν και να προστατεύουν τη σοδειά τους. Στις Δραγασιές υπήρχαν ένα πρόχειρο κρεβάτι, κουβέρτες ή κάπες για το κρύο της νύχτας και λυχνάρι για φωτισμό. Αναλύοντας το παράδειγμα παρατηρούμε ότι το βασικότερο χαρακτηριστικό αυτής της κατασκευής ήταν η απόσταση της από το έδαφος προκειμένου να μπορεί να γίνει η επίβλεψη των αγροκτημάτων. Η “απλοποίηση” της εργασιακής απαίτησης ερμηνεύτηκε χωρικά με τη δημιουργία αυτής της κατασκευής δημιουργώντας μία τυπολογία που εξαπλώθηκε γρήγορα. Μέσα από αυτό το παράδειγμα γεννήθηκε η ιδέα της χωρικής ερμηνείας της εργασιακής απαίτησης επτά επαγγελμάτων και των μετατροπών που επιφέρουν με την συγχώνευση τους με την κατοικία. This diploma project began on the occasion of an image showing a farmer resting on a rough construction over his farm. DragasIes or Fragkiata were humble, makeshift constructions of reeds which give the opportunity to the farmers of Thessaly to monitor and protect their crops. Dragasies were equipped with a bed, blankets or cloaks against the cold of the night and a lamp for lighting. Analyzing the example we observe that the main feature of this construction was the distance from the ground in order to supervise the farms. The “simplification” of the working requirement was interpreted spatially with the creation of this structure creating a new typology which spread quickly all over the region. Through this example began the idea of the spatial interpretation of the working requirement of seven professions and the possible transformations of house typology by the live-work merge.
11
2.1 ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΥΠΟΛΟΓΙΩΝ 1.Observatory room Με αφορμή το επάγγελμα το αγρότη, ο οποίος χρειάζεται να παρακολουθεί την ιδιοκτησία του και να παρατηρεί τις αλλαγές του καιρού ώστε να επεμβαίνει όπου χρειάζεται προκύπτει μία μονάδα διαβίωσης- εργασίας βασισμένη στο στοιχείο της παρατήρησης. Ο συμβατικός τύπος της κατοικίας ανυψώνεται κατά περίπου 20 μ. με την προσθήκη μιας ανεξάρτητης σκάλας. Η απόσταση από το έδαφος επιτρέπει στο χρήστη να παρατηρεί την τριγύρω περιοχή και να απολαύσει τη ζωή από ψηλά. Τα πέντε διαφορετικά επίπεδα της σκάλας δίνουν τη δυνατότητα διαφορετικών προοπτικών του εξωτερικού χώρου. Επιπλέον, το μπαλκόνι στην είσοδο της μονάδας λειτουργεί σαν ένα μικρό εξωτερικό παρατηρητήριο. Η μονάδα αποτελείται από έναν ενιαίο χώρο που ενσωματώνει την κουζίνα, το μπάνιο και το χώρο φαγητού. Μια υπερυψωμένη πλατφόρμα από ξύλο έχει σχεδιαστεί για το χώρο ύπνου καθώς το κρεβάτι έχει τοποθετηθεί πάνω της. Κάτω από την πλατφόρμα υπάρχει χώρος αποθήκευσης για μαξιλάρια, κουβέρτες ή και ρούχα. Ο χώρος ύπνου μπορεί να διαχωριστεί από τον υπόλοιπο χώρο με την προσθήκη μίας κουρτίνας. Αυτή η λύση επιτρέπει σε αυτά τα δύο κομμάτια του χώρου να λειτουργήσουν ανεξάρτητα διατηρώντας παράλληλα τη συνοχή του χώρου. Παράθυρα διατρυπούν την μονάδα στους τοίχους και στην οροφή ενισχύοντας την ικανότητα παρατήρησης σε όλες τις διευθύνσεις και στον ουρανό. 2.Room in room Με αφορμή το επάγγελμα του μουσικού και πιο συγκεκριμένα του drummer, ο οποίος χρειάζεται απομόνωση, τουλάχιστον ηχητική ώστε να μπορεί να δουλέψει από το σπίτι, προκύπτει μία μονάδα διαβίωσης-εργασίας βασισμένη στο στοιχείο της απομόνωσης. Ο συμβατικός τύπος κατοικίας διαταράσσεται-αποδιοργανώνεται στον πυρήνα του με την προσθήκη ενός εσωτερικού όγκου σε σχήμα κύβου. Οι λειτουργίες της διαβίωσης (κουζίνα, μπάνιο, περιοχή φαγητού και αποθηκευτικοί χώροι) πλέον αναπτύσσονται περιμετρικά του εσωτερικού όγκου δημιουργώντας το κατάλληλο ηχητικό φίλτρο με τον έξω κόσμο. Πάνω στον εσωτερικό όγκο έχει τοποθετηθεί το κρεβάτι, ενώ μία αιωρούμενη επιφάνεια από το ταβάνι λειτουργεί σαν γραφείο. Κάτω από τον εσωτερικό όγκο υπάρχει χώρος αποθήκευσης καθώς ο όγκος απέχει από τη στάθμη του ισογείου κατά 0.60μ. Ο χρήστης έχει τη δυνατότητα να εξερευνήσει το χώρο διαβίωσης και να τον προσαρμόσει στις δίκες του ανάγκες. Στοιχεία θεατρικότητας εμφανίζονται σε αυτή τη μονάδα καθώς όλες οι λειτουργίες της διαβίωσης αποκαλύπτονται και κρύβονται περιμετρικά του εσωτερικό όγκου. Εξωτερικά, η μονάδα είναι περίκλειστη με ψηλούς τοίχους και μικρά παράθυρα ώστε να διατηρηθεί η επιθυμητή απομόνωση από τον έξω κόσμο. 3.Showcase room Με αφορμή το επάγγελμα του κατασκευαστή χειροποίητων αντικειμένων, ο οποίος χρειάζεται χώρο για αποθήκευση των υλικών και ταυτόχρονα μία βιτρίνα για τα αντικείμενα που δημιουργεί, προκύπτει μία μονάδα διαβίωσης-εργασίας βασισμένη στο στοιχείο της οργάνωσης. Ο συμβατικός τύπο κατοικίας συμπιέζεται στο ελάχιστο και συμπληρώνεται με ένα χώρο εργασίας με δομή βιβλιοθήκης αντί για περιμετρικούς τοίχους. Το κάθε ράφι της βιβλιοθήκης( 30εκ. μήκος ,35 εκ. βάθος και 30εκ ύψος) χρησιμοποιήθηκε για την κλίμακα σχεδιασμού των παραθύρων , την σκάλας και του γραφείου μετατρέποντας το εσωτερικό της μονάδας να μοιάζει με ένα μεγάλο δωμάτιο αρχειοθέτησης. Σε αυτή τη μονάδα οι λειτουργίες διαβίωσης όπως η κουζίνα, το μπάνιο και ο χώρος φαγητού περιλαμβάνονται σε μία στενή ζώνη δίπλα στον κύριο χώρο εργασίας. Ο χώρος ύπνου αναπτύσσεται πάνω από αυτές τις λειτουργίες και είναι προσβάσιμος μέσω μίας σκάλας. Η σκάλα έχει διπλή λειτουργία καθώς πέρα από την πρόσβαση, προσφέρει και χώρους αποθήκευσης κάτω από κάθε σκαλοπάτι. Εξαιτίας του εξωτερικού ημιδιάφανου περιβλήματος τα ράφια μπορούν να λειτουργήσουν ως μονάδες έκθεσης αντικειμένων. Μόλις ο χώρος των ραφιών γεμίσει από αντικείμενα , η όψη είναι ολοκληρωμένη. 4.Whorkshop room Με αφορμή το επάγγελμα του μάγειρα, ο οποίος χρειάζεται μία μεγάλη επιφάνεια εργασίας και ταυτόχρονα ένα τραπέζι όπου θα προσφέρει το φαγητό που ετοιμάζει, προκύπτει μια μονάδα διαβίωσης και εργασίας βασισμένη στο στοιχείο της συνεργασίας. Ο συμβατικός τύπος κατοικίας ανυψώνεται κατά έναν όροφο με την προσθήκη ένας μεγάλου πάγκου εργασίας που καταλαμβάνει σχεδόν όλο το χώρο της ισόγειας στάθμης.Ο πάγκος αποτελεί 12
το χώρο εργασίας, φαγητού, συνεργασίας των χρηστών αλλά ταυτόχρονα λειτουργεί και ως ενδιάμεσο επίπεδο σύνδεσης του ισογείου με τη στάθμη του ορόφου. Πρόκειται δηλαδή για μια πολύ-λειτουργική επιφάνεια με μία μικρή σκάλα πάνω της. Σε αυτήν την περίπτωση ο χώρος διαβίωσης ανυψώνεται στη στάθμη του ορόφου και περιλαμβάνει τις λειτουργίες του ύπνου και ένα μικρό μπάνιο, ενώ οι περιμετρικοί διάδρομοι λειτουργούν ως χώροι αποθήκευσης. Ανοίγματα στις πλάκες επιτρέπουν την επικοινωνία μεταξύ των δύο επιπέδων και ταυτόχρονα προσφέρουν επαρκή φυσικό φωτισμό και αερισμό σε όλη τη μονάδα. Στο επίπεδο του ισογείου οι εξωτερικές ανοιγόμενες πόρτες παρέχουν ευελιξία και ελευθερία στο χρήστη αφού μπορούν να ενσωματώσουν τον εσωτερικό με τον εξωτερικό χώρο. 5.Platform room Με αφορμή το επάγγελμα του δασκάλου της yoga , ο οποίος χρειάζεται μία ‘’άπειρη’’ επιφάνεια για να κινείται και να κάνει ασκήσεις, προκύπτει μια μονάδα διαβίωσης και εργασίας βασισμένη στο στοιχείο της ελεύθερης επιφάνειας. Ο συμβατικός τύπος κατοικίας υφίσταται μερική βύθιση αφήνοντας από πάνω του μία ελεύθερη επιφάνεια, η οποία τείνει θεωρητικά στο άπειρο, καθώς μπορεί να ενσωματωθεί με τον εξωτερικό χώρο. Για το λόγο αυτό επιλέχθηκε το στοιχείο της διαφάνειας στο μεγαλύτερο μέρος των όψεων. Η μονάδα αποτελείται από δύο επίπεδα υψομετρικής διαφοράς ενός μέτρου (-1μ.) επιτρέποντας την μη ύπαρξη κιγκλιδωμάτων. Χώροι αποθήκευσης δημιουργούνται ανάμεσα στα δύο επίπεδα αφήνοντας μία καθαρή επιφάνεια στη στάθμη του ισογείου. Ο χώρος διαβίωσης είναι μερικώς βυθισμένος πράγμα που εξασφαλίζει την ιδιωτικότητα. Από τη μία πλευρά υπάρχει μία ημιβυθισμένη εσοχή με την κουζίνα και το χώρο φαγητού και από την άλλη πλευρά μια δεύτερη εσοχή με το χώρο ύπνου και το μπάνιο. Με την επέκταση της πλάκας οροφής στο εξωτερικό , βελτιώνεται το εξωτερικό μικροκλίμα δημιουργώντας έναν σκιερό χώρο που προκαλεί τους ανθρώπους να χρησιμοποιούν τους χώρους μέσα και έξω από τη μονάδα με διαφορετικούς τρόπους, ανάλογα με τις εποχές και η ώρα της ημέρας, συνδυάζοντας τον καθημερινό τρόπο ζωής τους με το εξωτερικό περιβάλλον. 6. Amphitheatre room Με αφορμή το επάγγελμα του δασκάλου, ο οποίος χρειάζεται ένα χώρο συγκέντρωσης των μαθητών του, προκύπτει μια μονάδα διαβίωσης και εργασίας βασισμένη στο στοιχείο της συγκέντρωσης. Ο συμβατικός τύπος κατοικίας υφίσταται μονόπλευρη κατακόρυφη συμπίεση επιτρέποντας τη δημιουργία ενός υπαίθριου αμφιθεάτρου στην οροφή του. Αυτή η λύση καταφέρνει να ενσωματώσει δύο διαφορετικούς κόσμους στην ίδια μονάδα, έναν κάτω από τη στέγη και έναν πάνω από αυτήν. Ο χώρος διαβίωσης αναπτύσσετε κάτω από τη στέγη με λειτουργίες όπως η κουζίνα, το μπάνιο, ο χώρος φαγητού και μία υπερυψωμένη πλατφόρμα με το γραφείο. Το σχήμα ‘’σκάλας’’ της στέγης πλαισιώνει παράλληλα καθίσματα συγκεντρώσεων για προβολές, παρουσιάσεις ή συγκεντρώσεις εργασίας ενώ κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού μπορεί να φιλοξενήσει και δραστηριότητες διαβίωσης. Το αμφιθεατρικό σχήμα της μονάδας επιτρέπει στο χρήστη να το σκαρφαλώσει από τη βάση μέχρι και την οροφή ενώ εσωτερικά προκαλεί τον χρήστη να κοιτάξει ψηλά. Τέλος μέσω των ανοιγμάτων και του σχήματος ενισχύεται ο σωστός αερισμός της μονάδας. 7. Dual room Με αφορμή το επάγγελμα του φυσικοθεραπευτή, ο οποίος εκτός από το χώρο εργασίας χρειάζεται επιπλέον το στοιχείο του νερού, ως εργαλείο για το επάγγελμα του προκύπτει μια μονάδα διαβίωσης και εργασίας βασισμένη στο στοιχείο του διαχωρισμού. Ο συμβατικός τύπος κατοικίας υφίσταται μια κεντρική κατακόρυφη συμπίεση επιτρέποντας τη δημιουργία ενός δοχείου με νερού στην οροφή και δύο ανεξάρτητων χώρων στην στάθμη του ισογείου. Ο χώρος διαβίωσης αναπτύσσεται δίπλα στο χώρο εργασίας στη στάθμη του ισογείου δημιουργώντας δύο ισότιμα τμήματα τα οποία μπορούν κατά περιπτώσεις να ενωθούν προσφέροντας ευελιξία στο χρήστη. Από την άλλη πλευρά ο χώρος εργασίας αναπτύσσετε σε έναν ελεύθερο χώρο με μέγιστο ύψος 5,20μ, Παράλληλα, το ασυνήθιστο σχήμα της στέγης επιτρέπει τη δημιουργία δύο διαφορετικών συνθηκών εργασίας σε κατακόρυφη ανάπτυξη, μία με τη δημιουργία ενός δοχείου με νερό στη στέγη και μία κάτω από αυτήν. Τελικά, αυτό το ορθογώνιο σχήμα μονάδας καταφέρνει να ενσωματώσει την ιδέα της δυαδικότητας τόσο σε οριζόντια όσο και σε κατακόρυφη ανάπτυξη.
13
2.1 TYPOLOGIES ANALYSIS 1.Observatory room With starting point the profession of a farmer, who needs to oversee the fields and to observe the changes on the weather conditions, arises a live-work unit based on the element of observation. The conventional domestic type is raised about 20 m. with the addition of an independent stair. The distance from the ground that allows the user to observe the surrounding area and enjoy the life from above. Εach level of the stair provides a different perspective of the outside world while the balcony in front of the main door acts like a small observatory space. The unit has a single room which incorporates the kitchen, the bathroom and a small dining space. A platform made of plywood was built for the sleeping area. The bed was placed on top of it. Underneath, the platform incorporates storage for things like pillows, blankets and even clothes. The sleeping area and the other living facilities can be separated by a curtain. This solution allows these parts of the room to function as separate spaces while also maintaining cohesiveness throughout. Openings pierce the unit on the walls and the ceiling enhancing the ability of observation in all directions and the sky. 2.Room in room With starting point the profession of a music player and more specifically of a drummer, who needs sound isolation in order to be able to work from home, arises a live-work unit based on the element of isolation. The conventional domestic type is disrupted at its core with the addition of a new box-like volume (for working). The whole structure is blind with no connection with the living environment apart from the door trying to keep the desired isolation. The functions of living such as kitchen, bathroom and dining area are being developed around this box-like interior volume by creating the appropriate filter with the outside world. On top of the interior volume there’s a sleeping area with a suspended desk and underneath there’s plenty of space for storage. In this way the user has the possibility to explore the living space and to adapt it to his own needs. In this unit theatricality elements are displayed as well as all functions of living are revealed and hidden around the interior volume. The exterior shell keeps the the feeling of closeness and privacy with tall walls with small windows. 3.Showcase room With starting point the profession of a manufacturer of artifacts, who needs space for storage of materials and simultaneously a showcase for the products, arises a live-work unit based on the element of organization. The conventional domestic type is compressed to a minimum and it is complemented with a working space with library structure in the perimeter instead of walls. . Each shelf of the library (30 cm. long, 35 cm. depth and 30 cm height) was used for the windows, the stairs and the office design scale, turning the interior space to a large filing room. The living functions such as kitchen, bath and a small dining area are included in a narrow zone next to the working space. An elevated sleeping area is developed above the kitchen and can be accessed by a staircase. The staircase is more than it lets the user see as each step features built-in storage for books and other things so it has a double function. Because of the outer translucent shell, the shelves can act as space for products exhibition. Once the shelves filled with objects, the facade is complete. 4.Workshop room With starting point the profession of a cook, who needs a desktop for the food preparation and a surface to share food, arises a live-work unit based on the element of collaboration. The conventional domestic type is raised to the first floor with the addition of a large workbench that occupies almost the whole of the ground floor space. The workbench acts as a working area, an eating area, a cooperation space of users but also serves as a mezzanine between the ground floor and the first floor. It is about a multi-functional surface with a small ladder on it. The living space is now raised to the first floor with functions such as sleeping area, bathroom and office. Openings on the slabs not only allow the contact between the two floors but also provide efficiently lighting and ventilation with a motoroperated window on the roof. The perimeter corridors act as a storage space . At the ground floor the outdoor sliding doors give flexibility and freedom to the user as allow the exterior environment to be incorporated with the inside.
14
5.Platform room With starting point the profession of a yoga teacher, who needs an ‘’ infinite ‘’ surface for moving and doing exercises, arises a live- work unit based on the element of the free plan. The conventional domestic type is submerged leaving on top a free surface. The surface tends theoretically to infinity and it can be integrated with the exterior. For this reason the exterior shell is transparent. The unit consists of two levels of one meter height difference (-1m.) which allows the non-existence of railings. Storage spaces are created between the two levels, leaving a clean surface at the ground level. The living space is partially submerged which ensures privacy. In the one side there is a small recess with a fully equipment kitchen and a dining area while in the other side there is a second one with a sleeping area and an open bathroom. Finally, the external microclimate is improved by the extension of the ceiling slab creating a shady area. In this way users can live or work in and out of the unit, depending on the seasons and time of day, combining daily life with the external environment. 6. Amphitheatre room With starting point the profession of a teacher, who needs a gathering space for the students, arises a live-work unit based on the element of congregation . The conventional domestic type is compressed vertically from the one-side, allowing the creation of an outdoor amphitheatre on the top. The living space is developed beneath the amphitheatre with functions such as kitchen, sleeping area, bathroom and a dining area. Moreover, an elevated platform for office with hidden storage space underneath it, occupies the one side of the unit . The ‘’stair’’ shape of the roof frames parallel sitting gatherings for eventual screenings, presentations or work meetings and sometimes it could host living functions such as living room or bedroom especially during summer. The unit can be climbed from the garden at the bottom, up to the roof and it causes the user to look up. Finally, the amphitheatre room achieves the aim of allowing ventilation very efficiently through the openings and its shape. 7. Dual room With starting point the profession of a physiotherapist, who needs the element of water, apart from the main workplace, as a tool for working from home, arises a live-work unit based on the element of separation. The conventional domestic type is compressed vertically in the center allowing the creation of a container of water on the top and creating two independent spaces at the ground level. The living space is developed next to the working space at the ground floor creating two equal parts which may optionally be joined providing flexibility to the user. The living space is developed in two levels, kitchen, bathroom and dining area on the ground floor and sleeping area with an office on the upper floor. The working space is an open space with maximum height 5,2 m. Simultaneously the unusual shape of the roof allow the creation of container of water on the top and creating two different working conditions, the one on the container-roof and the other underneath the roof . Eventually, this unusual rectangular unit manages to incorporate the idea of duality in both horizontal and vertical growth.
15
2.2 ΙΔΕΑ_CONCEPT
observation
isolation
16
organization
collab
boration
free plane
congregation
17
seperation
2.2.1OBSERVATORY ROOM
19
observatory room model
2.2.2 ROOM IN ROOM
27
room in room model
2.2.3 SHOWCASE ROOM
35
showcase room model
2.2.4 WORKSHOP ROOM
43
workshop room model
2.2.5 PLATFORM ROOM
51
platform room model
2.2.6 AMPHITHEATRE ROOM
59
amphitheatre room model
2.2.7 DUAL ROOM
67
dual room model
2.2.8 ΕΠΤΑ ΜΟΝΑΔΕΣ ΔΙΑΒΙΩΣΗΣ-ΕΡΓΑΣΙΑΣ_COLLECTION OF SEVEN LIVE-WORK UNITS
μακέτες_models
76
77
2.3 ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗΣ
2.3 SETTINGS PROPOSAL
Μετά την εμβάθυνση στη μελέτη των τυπολογιών, η παρούσα έρευνα επιχειρεί να δώσει μία λύση όσον αφορά την τοποθέτηση των μονάδων διαβίωσης – εργασίας στον αστικό ιστό. Πεδίο έρευνας αποτέλεσε το κατά πόσο θα μπορούσαν να εισέλθουν στο αστικό τοπίο και τι επιπτώσεις θα έφερναν στο τριγύρω περιβάλλον. Έτσι έχουμε μονάδες που καταλαμβάνουν αδόμητα οικόπεδα, αστικά κενά, ακάλυπτους πολυκατοικιών, ταράτσες, pilotis αλλά και άδειους ορόφους γραφείων. Οι θέσεις, στις οποίες εμφανίστηκαν οι μονάδες ως αστικά παράσιτα αξιολογούνται ως παραμελημένες περιοχές ενσωματωμένες στον αστικό ιστό και έχουν προκύψει από την προβληματική σχέση ανάμεσα στον αποστειρωμένο χώρο της πόλης και σε μεμονωμένες απόπειρες ανακατασκευής του αστικού χώρου. Το σημείο της τοποθέτησης ποικίλει ανάλογα με τις απαιτήσεις της κάθε μονάδας. Έτσι συναντάμε τις εξής αντιστοιχίες μονάδων και θέσεων: -Η μονάδα Showcase Room τοποθετείται σε Pilotis πολυκατοικιών ή ενσωματώνεται σε παρόδιες στοές και σε άμεση σχέση με το δρόμο. -Η μονάδα Observatory Room καταλαμβάνει τις άδειες ταράτσες των πολυκατοικιών διατηρώντας όμως την σκάλα της ως ανεξάρτητη ανάβαση. -Η μονάδα Platform Room εισχωρεί σε ακάλυπτους πολυκατοικιών εκμεταλλευόμενη την επαφή με το έδαφος. -Η μονάδα Workshop Room θα μπορούσε να αναπτυχθεί σε αδόμητα οικόπεδα ώστε να έχει άμεση σχέση με το εξωτερικό περιβάλλον. -Οι μονάδες Amphitheatre και Dual Room σφηνώνουν σε αστικά κενά σε ισόγειο και όροφο αντίστοιχα. -Ενώ η μονάδα Room in Room εισχωρεί στο εσωτερικό των άδειων κτιρίων γραφείων με σημειακή αφαίρεση κάποιων πλακών δίνοντας μία πιθανή λύση στο πρόβλημα των κενών βιομηχανικών κτιρίων.
After the study on the typologies, this research attempts to provide a solution for the setting of these seven live-work units in the urban fabric. The question of the research was where we could insert them into the urban fabric and the consequences that they will bring to the surrounding environment. So, there are units that occupy unbuilt plots, urban spaces, uncovered buildings, roofs, pilotis and empty office floors. The units are appeared as urban parasites in the city while the selected positions evaluated as neglected areas integrated into the urban fabric .The selected position varies depending on the requirements of each unit. More specifically: -The Showcase Room unit is placed in Pilotis or it is incorporated into arcades and in direct connection with the road. -The Observatory Room unit occupies the rooftops of the buildings while retaining the ladder as an independent ascent. -The Platform Room unit inserts in the uncovered space between the urban blocks taking advantage of the contact with the ground. -The Workshop Room unit could be developed in unbuilt plots with a direct relationship with the external environment. -The Amphitheatre Room and Dual Room unit insert in urban void spaces at ground floor and first floor respectively. -While the Room in Room unit penetrates inside the empty office buildings giving a possible solution to the problem of vacant industrial buildings.
Προχωρώντας ένα βήμα παραπέρα θα μπορούσαμε να πούμε ότι σε μία πιο φαντασιακή περίπτωση ακόμη και αν τα κτίρια της πόλης καταρρεύσουν οι μονάδες αυτές θα μπορούσαν να δημιουργήσουν ένα νέο αστικό τύπο σε κατακόρυφη ανάπτυξη -ανάμνηση των σημερινών πολυκατοικιών- δημιουργώντας όμως νέες, διαφορετικές αστικές συνθήκες που προκύπτουν από τη μεταξύ τους σχέση.
78
Going one step further, we could say that in a more imaginary scenario even if the city buildings collapse these units could create a new urban type but in vertical development –memory of the current type of polykatoikia- creating new, different urban conditions arising from the relationship between them.
3.ΕΠΙΛΟΓΟΣ_CONCLUSION
82
Όσο η τεχνολογία εξελίσσεται ο τρόπος διαβίωσης και ο τρόπος εργασίας θα μετασχηματίζεται αφού πλέον τα όρια μεταξύ κατοικίας και εργασίας, χώρου διαβίωσης και χώρου εργασίας, ιδιωτικού και δημόσιου έχουν γίνει δυσδιάκριτα. Η εργασία αυτή έθεσε ως στόχο τη διερεύνηση των μετασχηματισμών του τύπου της κατοικίας με βασική παράμετρο τη είσοδο της εργασίας στο σπίτι. Η έρευνα πάνω στις τυπολογίες προσδιόρισε τις διαφορετικές σχέσεις που προκύπτουν λόγω της συγχώνευσης της διαβίωσης και της εργασίας. Η ανομοιομορφία μεταξύ των τυπολογιών έγινε η βασική πρόκληση για αυτή την εργασία. Κάθε μονάδα επιχείρησε να ενσωματώσει ένα γενικευμένο πρόγραμμα ώστε να έχει μια ευρύτερη αναφορά όσον αφορά τους χρήστες. Αυτό υποδηλώνει ότι ένα πρόγραμμα θα μπορούσε να εφαρμοστεί και σε άλλες κατηγορίες επαγγελμάτων. Κατά κάποιο τρόπο προσπάθησε να συσχετίσει τους μετασχηματισμούς των τυπολογιών με την είσοδο συγκεκριμένων προγραμμάτων . Η εφαρμογή της τυπολογίας διαβίωσης εργασίας υπήρξε ένα χρήσιμο πλαίσιο για πειραματισμό νέων μικρών τύπων κατοίκησης ενώ η διερεύνηση για τους τρόπους τοποθέτησης των μονάδων στην πόλη προτείνει μια λύση στο πρόβλημα των εγκαταλελειμμένων περιοχών μια πόλης και στα άδεια κτίρια γραφείων που την έχουν κατακλείσει. As technology evolves, the lifestyle and working environment will be transformed since the boundaries between home and office, living space and working space, private and public have become blurred. This project investigates the transformations of the house typology with the key parameter the entrance work at home. The research on typologies identified the different relations arising from the merge of live - work. The disparity between the typologies was the main challenge for this task. Each unit attempted to incorporate a generalized program so as to have a broader reference for users, a specific program could be applied to other categories of professionals. The application of the live-work typology was a useful frame for experimentation of new small living types while the exploration for their settings in the city proposes a solution to the problem of abandoned areas of a city and the empty office buildings.
83
thank you!
vbakavou@gmail.com