VoetVak+ editie 4, 2019

04 JULI 2019

HET VAKBLAD VOOR DE ONDERNEMENDE VOETVERZORGER

Podologie Pijnlijke achillespees Dermatologie Een rode ring na een tekenbeet

DE PEDICURE ALS KLANKBORD BIJ VERDRIET EN ROUW

INHOUD VOETVAKPLUS

SYMPOSIUM 4

Vakblad voor de ondernemende voetverzorger Verschijnt 8 x per jaar, 17e jaargang,

International Symposium on the diabetic foot

nummer 4, juli 2019 www.voetvakplus.nl

Redactie: Petra Teunissen, content manager,

REPORTAGE 6

Jacha Rootlieb, content regisseur E-mail: redactie@voetvakplus.nl

Van chocolatier tot medisch pedicure

Tel.: 06-11663301

Medewerkers: Myrthe Boymans, dr. Bella van Dalen, orthopedisch chirurg, Mr. R. van Domselaar,

DERMATOLOGIE 9

drs. J.L. Klatte (AIOS dermatologie AMC), Corné Ter

Een rode ring op de enkel na een tekenbeet

Maten, Petra Teunissen, Lizet van Triet, Ursela Vogt (medisch pedicure), Sija Versluis, Hans de Vries, Ellen Wagenaar, Robert Wonink, MSU echografist voet en enkel.

VOET EN ENKEL 12

Advertenties: Frank van Gils (f.gils@bdu.nl)

Vermoeidheidsbreuk

tel. 06-53888266 Abonnementen: abonnementen@bdu.nl, tel. 0342-494882

PODOLOGIE 13

Nederland: €85,50 per jaar (incl. 6% btw, op basis van automatische incasso). België: € 91,70 per jaar

Pijnlijke achillespees

(prijswijzigingen voorbehouden).

Opzeggen abonnement: Abonnementen kunnen ieder moment ingaan en worden na afloop van de opgegeven abonnementsperiode automatisch verlengd.

17 ACHTERGROND

Opzegtermijn voor het opzeggen van uw abonnement voor onbepaalde tijd: twee maanden

ACHTERGROND 17 De pedicure als klankbord bij verdriet en rouw

voor de volgende abonnementsperiode.

JURIDISCH 20 Financiële compensatie bij geen of slechte bereikbaarheid van de zaak Uitgeefteam BDUvakmedia: Corina Kuipers (uitgever)

MARKETING 22

Ron van de Hoef (salesmanager) Peter Vorstenbosch (hoofd content)

Technische realisatie: Vellendrukkerij BDU, Barneveld

Succesvollere promotiecampagnes met landingspagina’s

20 JURIDISCH

31 DECORATIEF UIT DE PRAKTIJK 24 Invallen bij een andere praktijk

vakmedia

VOETVERWENNERIJ 27 www.voetvak.nl

# 04/’19 VAKBLAD VOOR DE ONDERNEMENDE VOETVERZORGER

Limoen

MASSAGE 28 Energieboostende voetmassage

DECORATIEF 31 ©2019 BDUvakmedia

Met een zeester naar de zon

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een

Adverteerders: BeautyWeb, Pediroda, Wandelwol

geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar

PRODUCTNIEUWS 34

gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Het reprorecht van de inhoud van deze uitgave is beschermd.

Voor alle kwesties inzake het kopiëren van teksten: Stichting Reprorecht, Prof. E.M. Meijerslaan 3, Postbus 882, 1180 AW Amstelveen, tel. 020-3470310.

Het volgende nummer van VoetVak+ verschijnt rond 24 augustus

Nieuwe producten

CONGRES Door: Petra Teunissen

International Symposium on the diabetic foot Van 22 tot en met 25 mei vond in Den Haag het achtste ‘International Symposium on the diabetic foot’ plaats. Een congres voor internisten, chirurgen, endocrinologen, podotherapeuten en andere deskundigen die diabetespatiënten behandelen met complicaties aan de onderste extremiteiten. VoetVak+ luisterde een dagje mee.

Diabetes komt wereldwijd veel voor, mede door de toename van obesitas. De aanpak van complicaties, zoals de diabetische voet, vergt dan ook een internationale en multidisciplinaire inzet en dit congres bundelt al deze expertise. Op het congres waren veel sprekers en gasten uit het Midden-Oosten en vooral ook uit India, mede omdat diabetes onder hindoestanen relatief veel voorkomt.

Uiteraard zagen we ook vele Nederlandse gasten, onder wie ervaringsdeskundigen van de patiëntenverenigingen.

Een deel van de lezingen en workshops is zeer interessant voor voetverzorgers en podotherapeuten, vooral waar het gaat om de samenwerking tussen patiënt en zorgverlener.

Wat wil de patiënt?

Raju Ahluwalia van het King’s College Hospital presenteerde een bijzonder onderzoek in het kader van Valued Based Health Care. Wat weten de patiënten zelf over hun aangedane voet, wat willen ze bereiken met de behan-

deling en waar zijn ze nou bang voor? De onderzoekers stelden de zo op het oog simpele vraag: wat zijn je belangrijkste doelen voor je voeten? Met de kleinkinderen spelen? Modieuzere orthopedische schoenen? Betere balans bij het lopen? Weer trappen lopen? Terug aan het werk? De antwoorden zijn heel belangrijk voor het kiezen van de juiste behandeling, die gericht kan zijn op verschillende doelen: 1. Overleving – vermijd amputatie 2. Herstelproces – vermijd de complicaties van de behandeling 3. Duurzaamheid van de interventie, vermijd nieuwe ulcers.

Daarnaast vroegen de onderzoekers waar de patiënten bang voor waren. Angst voor amputatie, angst voor een nieuwe ulcer, angst voor verlies van mobiliteit, angst voor verlies van sociale contacten? Wat bleek: patiënten met een diabetische voet zijn banger voor amputatie van het onderbeen dan voor de dood. De levenssituatie van de patiënt is van invloed op deze angsten. Zo maakt het veel uit of de patiënten nog een baan hebben. Patiënten moeten de lange termijn gevolgen kennen van de behandeling. Volgens dokter Ahluwalia moeten artsen (en andere zorgverleners) vooral blijven uitleggen dat de diagnose ‘diabetische voet’ niet het einde van de wereld is. Patiënten moeten perspectief houden op een weliswaar aangepast, maar toch zo normaal mogelijk leven. Daar ligt ook een taak voor de (medisch) pedicure.

Voeding is cruciaal

Eveline Dirinck, senior staflid Endocrinologie, Diabetologie en Metabole Ziekten bij het UZA.

4 | voetvak

Moet er een voedingsdeskundige in het interdisciplinaire team voor de diabetische voet? Ja, vindt vaatchirurg Patrick Lauwers, senior staflid thorax- en vaatheelkunde bij het UZA. Hij baseert zijn mening op een onderzoek naar de voedingstoestand van patiënten in zijn Antwerpse ziekenhuis. Uit hun onderzoek bleek dat 64% van de patienten die in het UZA kwamen vanwege problemen met de diabetische voet ondervoed waren (malnourished) en 22% liep een risico op ondervoeding. Slechts 14 procent was dus in een gezonde voedingstoestand. De meerderheid was undernourished, meestal door een tekort aan proteïnen, soms ook overnourished. Er is een duidelijke relatie tussen ondervoeding en ulcers. Ondervoede pati-

Patrick Lauwers, vaatchirurg bij het UZA

enten hebben een slechtere prognose, minder kwaliteit van leven en verblijven langer in het ziekenhuis na een ingreep. Voor de praktijk van dokter Lauwers als vaatchirurg is het dus van belang te weten hoe de voedingstoestand van de patiënt is: “Als je tijd hebt, is het soms beter om eerst de voedingstoestand van de patiënt te verbeteren voordat je gaat opereren.”

Na afloop van de lezing vroegen wij Lauwers’ mede-onderzoeker, dr. Eveline Dirinck, senior staflid Endocrinologie, om advies. Zij zegt: “Ondervoeding kun je niet zien.

De meeste diabetespatiënten zijn niet (te) dun, maar hebben overgewicht of zijn zelfs obees. Toch kunnen zij ondervoed zijn omdat ze verkeerde voedingsstoffen binnenkrijgen. Het is goed om in je praktijk alert te zijn op de voedingstoestand van je patiënten. Dat kan door een paar eenvoudige vragen te stellen in een ‘gewoon’ gesprek.

Bijvoorbeeld: Heb je vanmorgen ontbeten? Wat heb je gisterenavond gekookt? Hoe vaak doe jij boodschappen en waar? Zo kun je een eerste beeld krijgen van de situatie. Bij twijfel kun je doorverwijzen. Het is heel lastig om als voetverzorger zelf verstandig advies te geven over voeding en diabetes. Je hebt te weinig kennis gekregen in je opleiding en die kun je niet aanvullen met een eenvoudige cursus. En op internet staat zoveel onjuiste informatie over voeding, daar kun je lang niet altijd op vertrouwen. Als je twijfels hebt over de voedingstoestand van je patiënten, moet je altijd doorverwijzen naar iemand die van voeding echt zijn of haar vak heeft gemaakt.”

te ervaren wat het is voor de patiënten. Uiteraard is zo’n gipsen been voor een gezonde man - zonder neuropathie – nog gevoeliger, maar sowieso heeft deze ervaring zijn respect voor zijn patiënten nog verder verhoogd. Armstrong noemt ze ‘helden’.

Hoewel uit eerder onderzoek zou blijken dat bij diabetespatiënten het rechterbeen vaker aangedaan is, bleek dat uit een recente studie van het Zweedse Sahlgrenska University Hospital in Gothenburg dat er helemaal geen significant verschil is in de lateraliteit van de hoeveelheid ulcers en amputaties.

Een relatief nieuwe manier om wondherstel te ondersteunen is cold plasma. Een koud plasma wordt gecreeerd door het ioniseren van een gas door middel van een sterk elektrisch veld. Het wordt ‘koud’ genoemd omdat de temperatuur laag blijft. Door de ionisatie wordt een cocktail van zeer reactieve radicalen gevormd, zoals ozon, NO-, O-, N- die zeer effectief zijn bij het doden van bacteriën. Daarom wordt het al gebruikt voor desinfectie van medische apparatuur. Het Nederlandse bedrijf Plasmacure ontwikkelde nu een manier om bacteriën te doden in wonden.

We denken vaak dat diabetespatiënten helemaal geen pijn voelen door hun neuropathie. Onderzoek in het Zweedse Sahlgrenska University Hospital in Gothenburg wees uit dat meer dan 42% van hun patiënten gemiddeld tot grote problemen ervoeren door pijn. Er was wel een grote variatie in de soort en ernst van de pijn.

Over vier jaar is er hopelijk weer een ‘International Symposium on the diabetic foot’ in Den Haag. Voor de Nederlandse voetverzorgingsbranche is het een unieke mogelijkheid om in eigen land kennis te kunnen nemen van zoveel gebundelde expertise over de diabetische voet.

Wat leerden we nog meer?

Een Total Contact Cast (ingipsen) is dé behandeling bij Charcot of een grote wond. Dat is weliswaar oncomfortabel, maar als je de cast verwijderbaar (removable) maakt, is het gunstige effect van de offloading dramatisch slechter. Uit onderzoek blijkt dat de patiënt de cast dan gemiddeld maar 20 procent van de tijd draagt. Er komt nu onderzoek met apparatuur die het gebruik permanent kan monitoren, zodat de patiënt zelf ook direct alert is op het draaggedrag. Bijzonder: professor David Armstrong heeft enkele weken een Total Contact Cast gedragen om zelf

Net als vier jaar geleden keken we mee met de workshop Casting. Ron Slegers, Nurse Practioner Diabetische voet van het Maastricht University Medical Center, legde samen met David Armstrong, hoogleraar aan de University of Southern California een Total Contact Cast aan.

voetvak | 5

REPORTAGE Tekst: Petra Teunissen

Voetverzorger Jojanneke Blom ziet telkens nieuwe kansen en slaat verrassende wegen in. Haar Massage & Pedicure Praktijk La Detente in Deventer is altijd in beweging. Net als Jojanneke zelf.

Jojanneke Blom

Van chocolatier tot medisch pedicure Jojanneke Blom is opgeleid tot banketbakker. Jarenlang werkte ze als chocolatier in Arnhem. In 2010 kreeg zij een burn-out: “In het revalidatieproces heb ik een jaar lang vrijwilligerswerk gedaan, van tuinieren tot meubelmaken. Nee, bakken niet, ik had zelfs geen moed om een appeltaart te maken. Wat wel goed hielp was weer gaan dansen, vooral salsa. Tijdens een salsareis naar Portugal maakte ik kennis met Hot Stone massage in een sportschool. Ik dacht gelijk: ‘Daar ligt mijn toekomst: fitness in combinatie met massage.’ Ik ben snel aan een fitness-opleiding begonnen en heb ook een cursus sportmassage gedaan. Mijn doel was lesgeven, maar helaas bleek er niet veel werk te zijn voor instructeurs. Toen deze woning zes jaar geleden in Deventer vrij kwam, kon ik er wél een massagepraktijk beginnen. Dat bleek succesvol.”

Ontspanning

Medisch pedicure Jojanneke Blom.

6 | voetvak

Jojannekes aanbod is breed: sportmassage, wellness massage, Hot Stone en voetreflexmassage: “De naam La Detente betekent ‘ontspanning voor lichaam en geest’.

Omdat ik ook graag pedicurebehandelingen wilde aanbieden, heb ik in een half jaar tijd zowel de opleidingen basispedicure als medisch pedicure afgerond bij Aquive.

Mijn praktijk zat gelijk vol, vooral omdat ik veel ambulante klanten kreeg via Mobella. Dat is een landelijke organisatie die samenwerkt met thuiszorgorganisaties. Ook heb ik een poos als zzp’er ingevallen in podotherapiepraktijk Beter Lopen. Daar deed ik wel veertien klanten op een dag en dan had je maar een half uurtje voor een klant.

Het was leerzaam, maar zelf neem ik liever meer tijd voor mijn klanten. Ik reken altijd een uur. Dan heb ik ook geen overlap, want ik heb geen wachtruimte. Bovendien ben ik echt een medisch pedicure. Zeker tachtig procent van mijn cliënten heeft risicovoeten door diabetes of andere aandoeningen. Inmiddels ben ik ook geregistreerd als oncologisch voetzorgverlener en ik bied (medical) taping aan. Ik vind mijn werk vooral heel leuk als het technisch uitdagend is. Zo komt er een klant een keer in zes weken voor de omnicut. Dan is het echt carnaval. Zoveel te doen en zichtbare resultaten!”

Dankbaar werk De aanleiding om de opleiding tot oncologisch voetzorgverlener te gaan doen, was Jojannekes vader: “Twee jaar geleden kreeg mijn vader prostaatkanker. Ik wilde graag meer weten over de ziekte en hoe wij goed voor hem kunnen zorgen. Het was een intensieve periode, waarin ik stage liep in een hospice, in een inloophuis en in het ziekenhuis, zowel op de dagbehandeling als op de afdeling oncologie. Ook leerde ik veel van een meeloopdag bij mijn collega Sonja de Wilde van Pedi-Sana. Heel belangrijk in de opleiding is de manier waarop je cliënten met kanker benadert. Via rollenspelen en een goede uitleg over psychologie word je daar goed in getraind. De laatste tijd merk ik een groeiende belangstelling voor deze specialisatie. Nu komen er van heinde en verre mensen op me af. Ook artsen staan er vaak voor open. Het vak krijgt meer bekendheid en via via krijg ik steeds meer oncologiepatiënten. Dat is heel dankbaar werk. Onlangs werd een jonge man met non-Hodgkin naar mij verwezen door een collega uit Apeldoorn. Hij is nog maar 42, maar hij heeft jarenlang chemotherapie gehad en een stamceltransplantatie. Hij heeft veel last van de bijwerkingen van full body bestraling. Toen ik een leuke foto zag van de sterke man die hij was voor de ziekte, raakte me dat diep. Hij sterkt nu aan, terwijl zijn lichaam alle ‘rotzooi’ opruimt. Ik heb de nagels helemaal kunnen affrezen en het resultaat was heel mooi. Daar doe je het voor.”

Jojanneke heeft een jaar de opleiding podologie gedaan.

Maar voetreflexzone paste beter bij haar: “Inmiddels heb ik me ook verdiept in oncologische reflexzonetherapie. Ik heb nu het eerste jaar van de opleiding VoetreflexPlus bij Total Health Academy in Wijhe bijna af. Daarvoor moet Jojanneke vertelt graag over haar werk als oncologisch voetzorgverlener.

ik wel vijftien massages uit mijn hoofd leren. Het is heel intensief, zo’n opleiding naast een volle baan. Maar het is fijn om je te blijven ontwikkelen en om collega’s te spreken. Ik heb veel baat bij een intervisiegroep, die ik zelf heb opgezet met collega’s rond Deventer. Laatst hebben we met elkaar geboomd over nagelbeugels. Ik heb ook een intervisiegroep met medestudenten van de VoetreflexPlus en onlangs hebben we op een studieweekend heel veel kennis uitgewisseld. Ik ben ook nieuwsgierig naar de meerwaarde van cosmetische gelnagels.”

Netwerk

Jojanneke in haar praktijk aan huis, op de Mecklenburgstraat in Deventer.

Jojanneke heeft ervaren dat het belangrijk is te blijven investeren in je professionele netwerken: “Zorgorganisatie CariNova heeft me gevraagd als freelancer voor hun thuiswonende cliënten. Uiteraard heb ik veel oudere clienten die kampen met dementie. Soms sta je dan ineens voor een dichte deur omdat ze in een verpleegtehuis zijn opgenomen. Ik blijf dan wel proberen of ik hen van dienst kan zijn. Ja, het is zo jammer als de familie je niet op tijd inlicht. Ik check altijd de sociale status van nieuwe cliënten om zulke situaties voor te zijn, maar soms is er gewoon niemand. Een tragisch geval was een meneer met wonden

voetvak | 7

REPORTAGE aan zijn benen die ik niet durfde te behandelen. Ik heb de huisarts gebeld en die meneer bleek helemaal geen netwerk te hebben. Er kwam gelijk iemand van thuiszorg, die goed voor hem zorgde. De volgende dag kwam thuiszorg weer en bleek dat hij suïcide had gepleegd. De thuiszorgmedewerker voelde zich uiteraard heel schuldig, maar ik wil graag denken dat deze meneer blij was met onze zorg en de aandacht. Dat hij er vrede mee had en dat hij nu gevonden zou worden.”

niet in Deventer, waardoor ik vooral pedicureklanten heb in de regio Zutphen en Apeldoorn. Vorig jaar was ik wel zeventig procent van mijn werktijd aan het reizen. Dat brak me op. Daarom heb ik nu besloten deze klanten af te bouwen en te investeren in mijn praktijk aan huis. Deze beslissing geeft veel rust. Nu heb ik veel meer energie om na te denken over de toekomst van mijn bedrijf. Ik ben bezig met een complete herziening van de website en verdiep me in de mogelijkheden van Lomi Lomi massage.”

Een doorpakker

Ontspanning

Hoe zou Jojanneke zichzelf omschrijven? “Als een doorpakker. Wij komen soms situaties tegen, vooral in de ambulante praktijk, waarin de klant extra zorg nodig heeft.

Ik vind het belangrijk dat we die zorg dan ook in gang zetten. Dat maakt het ambulante werk zo afwisselend en dat geeft voldoening. Sommige cliënten schamen zich en komen amper buiten. Dit soort mensen zie je niet als je een praktijk aan huis hebt. In deze schrijnende situaties zijn mensen zo blij als je ze geholpen hebt en je ziet vooruitgang als je regelmatig komt. Ik ben zelf altijd open en eerlijk en vraag ook vaak verder als de cliënt over privézaken spreekt. Uiteraard alleen als de cliënt ervoor open staat. Soms hoor je heel nare dingen. Dan hoef je alleen maar te luisteren.”

Gelukkig is er naast de fulltime baan ook nog tijd voor ontspanning. Jojanneke danst nog steeds graag en heeft nog een sportieve hobby: duiken. Ze dook tot nu toe in Nederland, Duitsland en Egypte: “Ik hoop binnenkort in Israël te duiken, want ik wil graag met mijn vader nog een reis naar Israël maken. De onderwaterwereld is niet alleen heel mooi, maar ook zeer ontspannend. Het werkt bijna als een soort yoga. Als ik op vrijdagavond moe ben na een hele week zorgen voor anderen, knap ik op van een nachtduik. Heel bijzonder is dat ik via het duiken mijn nieuwe liefde leerde kennen. Nee, eigenlijk via het werk.

Een jaar geleden was hij mijn laatste klant voor mijn eerste echte duikreis. Hij bleek ook een duiker en zo ongeveer mijn buurman. Een paar weken na mijn vakantie zijn we een keer samen gaan duiken, van het een kwam het ander... We werden vaste duikbuddy’s en nu zijn we happy together. Wie weet, gaan we ooit samenwonen en kan ik een gelijkvloerse praktijk aan huis inrichten.”

Keuzes maken We spreken Jojanneke op een bijzonder moment. Ze staat weer op een kruispunt in haar leven: “Mobella zit helaas

De vrolijke reclame voor La Detente op de leaseauto levert soms nieuwe klanten op.

8 | voetvak

DERMATOLOGIE Door drs. J.L. Klatte, AIOS dermatologie AMC, fotografie: eigen fotografie dermatologie AMC en Getty Images

In het voorjaar en de zomer gaan we weer massaal het park in of voor een wandeling naar het bos. Vanaf maart zijn in Nederland echter ook de teken weer actief. Met name in de maand mei liggen ze op de loer, wachtend op hun prooi op een groen blad of grasspriet, voor een bloedmaaltijd. We zien daardoor een piek in het aantal tekenbeten in deze periode. Dit artikel geeft meer informatie over teken in Nederland, over de kans om besmet te raken met lyme, en wat te doen als er een rode ring ontstaat.

Een rode ring op de enkel na een tekenbeet Recent zagen wij in onze dermatologiekliniek een man van 52 jaar die sinds vijf dagen een groter wordende rode ring had op zijn rechter onderbeen. Hij had er weinig last van.

Soms jeukte het licht. Midden in de ring zat een klein rood bultje. De ring eromheen werd geleidelijk groter. Er waren nergens anders op het lichaam vergelijkbare plekken. Meneer kon zich niet voorstellen dat het een te-

kenbeet was geweest omdat hij geen teek of andere insectensteek heeft opgemerkt. Bij navragen had hij een maand daarvoor in hoog gras gewandeld. Dit was met een lange broek en schoenen aan. Meneer was niet ziek geweest en was verder gezond. Hij slikte geen medicijnen. Bij lichamelijk onderzoek zagen wij op de mediale zijde van zijn rechter onderbeen een rode, concentrische ring met in het

centrum een 1 cm grote rode papel (afbeelding 1).

De diagnose erythema migrans werd gesteld. Vanwege het typische beloop met de concentrische ring met een centrale rode bult (insteekopening), was aanvullend onderzoek niet nodig. De patiënt werd behandeld met doxycycline 100mg twee x daags gedurende veertien dagen. In de weken daarna verdween de huidafwijking geleidelijk.

Teken

1 Meneer had sinds vijf dagen een groter wordende rode ring op zijn rechter onderbeen.

Teken komen overal in Nederland voor in bossen, weilanden, duinen, heidegebieden, parken en tuinen.

Zo kunnen ze ook gewoon in een stadstuin of stadspark voorkomen.

Een teek lijkt op een plat spinnetje (afbeelding 2). Ze leven in hoog gras en tussen bladeren, tot op een hoogte van ongeveer anderhalve meter.

Ze zijn in Nederland actief vanaf februari/maart tot en met oktober/ november en het meest in het voorjaar (mei) en het najaar (september).

Een teek heeft vier levensstadia. Van ei tot larve, naar nimf en volwassen teek. Een larve, nimf en volwassen teek hebben bloed nodig als voeding. Ze halen dit uit dieren als muizen, honden en vogels, maar ook uit mensen (afbeelding 3). Het dier of mens is de gastheer. De teek raakt pas besmet met de lyme bacterie (de spirocheet Borrelia burgdorferie) als hij bloed opzuigt van een met lyme besmet dier of mens. Na een bloed-

voetvak | 9

DERMATOLOGIE

2 Een teek lijkt op een plat spinnetje.

maaltijd gaat de teek over naar een volgend levensstadium en leeft dan weer tussen gras en bladeren. Als een teek besmet is geraakt met lyme dan houdt hij de bacterie bij zich.

Enkele maanden later gaat de teek weer opnieuw op zoek naar een gastheer voor een volgende bloedmaaltijd. De teek kan zijn nieuwe gastheer dan besmetten met lyme.

Het zijn vooral de nimfen en volwassen vrouwtjesteken die de lymebacterie overbrengen. De volwassen vrouwtjesteek legt circa 2.000 eieren nadat ze volgezogen is met bloed.

Daarna gaat ze dood. De eitjes die ze legt zijn niet besmet met de lymebacterie.

3 Een vastgezogen teek.

voorkeursplaatsen voor een teek om zich vast te bijten in de huid is in alle lichaamsplooien en aan de onderbenen en enkels. Van de mensen die worden gebeten door een teek die besmet is met Borrelia, wordt circa 8 tot 10% ziek. Een kwart van de teken in Nederland is besmet met de lymebacterie. Als een besmette teek zich vastbijt in de huid van de mens kan hij niet direct de Borrelia bacterie overdragen. Eerst moet Borrelia migreren vanuit de darm naar de speekselklieren van de teek. Dit duurt circa 24 uur. Als een teek dus binnen 24 uur verwijderd is, is de kans op besmetting zeer klein.

Tekenbeet

De vroege gelokaliseerde lymeziekte/erythema (chronicum) migrans

Een tekenbeet loopt men in Nederland op in het bos (43%), tuin (31%) en duinen (7%). Tuiniers en wandelaars lopen de meeste tekenbeten op. Jaarlijks krijgen ruim een miljoen mensen een tekenbeet. De

De ziekte van lyme kent verschillende stadia en uitingen daarvan. In dit artikel ga ik alleen in op erythema migrans, de meest voorkomende uitingsvorm van de ‘vroeg gelokaliseerde lymeziekte’. Een overzicht van de

4

10 | voetvak

verschillende stadia en uitingsvormen van de ziekte van lyme is te zien in de tabel (afbeelding 4).

Als een met Borrelia besmette teek meer dan 24 uur in de huid heeft gebeten kan de gastheer besmet geraakt zijn. In dat geval ontstaat er bij een meerderheid van de mensen binnen een tot drie weken na de tekenbeet een erythema migrans. Erythema migrans kan ook nog tot drie maanden na de beet ontstaan, maar gemiddeld ontstaat het binnen een maand. De tekenbeet zelf kan een jeukende, rode bult of vlek veroorzaken. Deze kan ook langdurig blijven bestaan. Erythema migrans begint als een zich rond de insteekopening uitbreidende rode, soms blauwpaarse ring die geleidelijk groter wordt (zie ook afbeelding 5). De ring is minimaal 5 cm. groot en kan tot 75 cm. groot worden. Gemiddeld wordt de ring 15 cm. In het midden van de ring is vaak verbleking te zien. In plaats van een ring kan een ook een egaal gekleurde, paarsrode vlek ontstaan.

De huidafwijking verdwijnt spontaan binnen enkele weken tot maanden.

Erythema migrans kan gepaard gaan met koorts, hoofdpijn, moeheid, spierpijn, voorbijgaande artritis, keelpijn en maag-darm klachten.

Omdat de teek, met name de larve en de nimf, zeer klein zijn, wordt in veel gevallen de teek op het moment van de beet niet opgemerkt. De rode bult die achterblijft als de teek heeft losgelaten lijkt op een gewone insectensteek. Als enkele weken later een erythema migrans op de plek van de steek ontstaat, is achteraf duidelijk dat de beet van een teek is geweest.

5

6

Erythema migrans begint als een zich rond de insteekopening uitbreidende rode, soms blauwpaarse ring die geleidelijk groter wordt.

Bij twijfel kan een huidbiopt afgenomen worden van de huidafwijking, hierop wordt dan een PCR test uitgevoerd om DNA van de Borrelia burgdorferie bacterie te detecteren.

Diagnostiek

Behandeling

Wij stellen de diagnose op basis van het beloop en de typische huidafwijkingen. In dat geval is verder onderzoek niet nodig. Bij twijfel kan een huidbiopt afgenomen worden van de huidafwijking, hierop wordt dan een PCR test uitgevoerd om DNA van de Borrelia burgdorferie bacterie te detecteren (afbeelding 6). Er kan ook in bloed getest worden op antistoffen.

De meerwaarde hiervan is echter beperkt. Zo zijn de antistoffen op het

Een tekenbeet op zichzelf is geen reden om antibiotica te starten of om onderzoek te doen. Daarvoor is het aantal besmette teken in Nederland te laag. Wel is het belangrijk om de teek zo snel mogelijk (binnen 24 uur) te verwijderen met een klein pincet of tekentang (afbeelding 7). Een klassieke erythema migrans, of een minder typische huidafwijking maar wel met een duidelijke tekenbeet voorafgaand, is reden voor behande-

dat iemand mogelijk onnodig wordt behandeld en wel kans heeft op bijwerkingen van de behandeling. Het alternatief om af te wachten en goed op te letten op ziekteverschijnselen en pas te behandelen als die zich voordoen is een verantwoord alternatief.

Conclusie Jaarlijks worden ruim een miljoen mensen door een teek gebeten in Nederland. Ongeveer een op de vijf

Tuiniers en wandelaars lopen de meeste tekenbeten op. moment van de tekenbeet of erythema migrans vaak nog negatief, daarom wordt deze test in het vroege stadium afgeraden. In het late stadium kan de bloedtest op antistoffen wel zinvol zijn.

7 Het is belangrijk om de teek zo snel mogelijk (binnen 24 uur) te verwijderen.

ling met antibiotica. Bij een klassieke of niet-klassieke erythema migrans is de eerste keus behandeling met doxycycline 100 mg, twee x daags gedurende tien tot veertien dagen.

Bij contra-indicaties voor doxycycline (kinderen onder de negen jaar, zwangerschap, allergie) wordt behandeld met amoxicilline 500 mg drie x daags gedurende veertien dagen.

Op het moment van de tekenbeet, nog vóórdat bekend is of erythema migrans ontstaat, is indien gewenst profylactische (preventieve) behandeling mogelijk. Als de teek langer dan 24 uur heeft gezeten en de behandeling binnen 72 uur na verwijderen gestart kan worden, dan kan in overleg met de patiënt preventief behandeld worden met doxycycline 200 mg eenmalig. Volgens een onderzoek in de Verenigde Staten wordt hiermee het risico op het krijgen van de lymeziekte verlaagd. Een nadeel is

teken draagt de bacterie Borrelia burgdorferi bij zich. Besmetting kan plaatsvinden als de teek meer dan 24 uur in de huid heeft gezeten. Het is goed om de huid te controleren na een wandeling in het groen. Zie je bij een van je klanten een zoals boven beschreven wel of niet typische erythema migrans, met wel of niet het verhaal van een voorgaande tekenbeet of insectensteek? Dan is het goed om deze klant door te verwijzen naar de huisarts of dermatoloog voor het bevestigen van de diagnose en behandeling met antibiotica.

Referenties • Dr. J.H. Sillevis Smitt, dr. J.J.E. van Everdingen. Dermatovenereologie voor de eerste lijn. Tiende herziene druk 2017.

• CBO richtlijn lymeziekte juli 2013.

• www.huidziekten.nl

voetvak | 11

VOET EN ENKEL Door dr. Bella van Dalen, orthopedisch chirurg en Robert Wonink, MSU echografist voet en enkel, illustratie: Erik Crins, http://mediviz.nl/

Vermoeidheidsbreuk Een vermoeidheidsbreuk, ook wel stressfractuur genoemd, is een breukje in het bot dat ontstaat door overbelasting. Stressfracturen ontstaan uitsluitend in botten die veel belast worden, zoals het onderbeen en de voetbotjes.

De vermoeidheidsbreuk wordt ook wel eens een marsfractuur genoemd, omdat het vroeger veel voorkwam bij (ongetrainde) soldaten die lange marsen moesten lopen.

Vermoeidheidsbreuken ontstaan het vaakst in het tweede en derde middenvoetsbeentje, en daarna in het hielbeen en het buitenste middenvoetsbeentje. Vaak ontstaat op een stressfractuur zwelling. Dit komt doordat een bloeduitstorting ontstaat tussen het bot en het botvlies. Zwelling kan ook ontstaan bij de genezing van de breuk doordat nieuw weefsel wordt gevormd (callusvorming).

Hoe ontstaat een vermoeidheidsbreuk?

De oorzaak van een vermoeidheidsbreuk is overbelasting van het bot.

Overbelasting kan ontstaan door in-

plek op de voet, meestal op de bovenkant of de buitenzijde van de voet.

• De pijn en zwelling verergeren bij belasting.

• De klachten verbeteren bij rust.

Hoe kunt u helpen vermoeidheidsbreuken voorkomen?

tensieve activiteit maar ook door een verkeerde drukverdeling over de voet of wanneer het bot om bepaalde reden verzwakt is.

Welke klachten geeft een vermoeidheidsbreuk?

De kenmerken van een stressfractuur zijn: • Pijn, die zich geleidelijk kan ontwikkelen (zonder trauma). Sommige mensen voelen een ‘knapje’ als er een breuk optreedt.

• Zwelling en pijn op een specifieke

I Botvlies; II Bloeduitstorting onder het botvlies; III onderbreking in het bot: de vermoeidheidsbreuk.

12 | voetvak

Hier zijn wel enkele tips die uw patiënt helpen om vermoeidheidsbreuken te voorkomen: • Zorg voor een gezond dieet, rijk aan calcium en vitamine D. Dit helpt bij de opbouw van sterkere botten. Als men niet veel buiten komt, is het verstandig vitamine D supplementen te slikken, een lichaam heeft namelijk zonlicht nodig om zelf vitamine D aan te maken.

• Gebruik de juiste sportuitrusting: draag geen oude of versleten hardloopschoenen.

• Wissel sportactiviteiten af. Bijvoorbeeld afwisselend joggen en zwemmen of fietsen.

• Bouw een nieuwe sportieve activiteit langzaam op. Verhoog geleidelijk de duur, snelheid en afstand.

Een stijging van 10% per week is veilig.

• Krachttraining kan vroegtijdige spiervermoeidheid helpen voorkomen. Spieren zijn dan beter in staat de schokken op te vangen, zo worden de botten minder belast. Bovendien helpt krachttraining bij het voorkomen van botontkalking door het ouder worden.

• Wees alert op beginnende pijnklachten. Een zeurende pijn tijdens of vlak na de sportbeoefening is niet normaal! ‘Door de pijn heen lopen’ leidt van kwaad tot erger.

Bij pijn of zwelling aan voet of onderbeen, dient de patiënt te stoppen met belastende activiteiten.

• Als de pijn of zwelling terugkomt, adviseer dan de activiteit te stoppen waardoor de pijn of zwelling ontstaan is. Houd een paar dagen rust en als de pijn aanhoudt, laat een patiënt een arts raadplegen.

PODOLOGIE Door: Robert Wonink, MSU echografist voet en enkel, illustraties: Myrthe Boymans, myrtheboymans.nl

Pijnlijke achillespees De achillespees is een stevige, dikke pees, die de twee kuitspieren verbindt met het hielbeen. De kuitspieren (en dus ook achillespees) gebruik je bij afzetten, (hard) lopen, springen, fietsen, op de tenen staan etc. Bij deze activiteiten komen heel grote krachten op de achillespees te staan. Om de achillespees heen zit een soort vlies, dat zich tussen de huid en de pees bevindt. Dit vlies beschermt de achillespees tegen wrijving en drukkrachten. Pijnklachten rond de achillespees zijn vaak heel hinderlijk in het dagelijks leven. Ze zijn bovendien vaak heel hardnekkig.

Een pijnlijke achillespees kan verschillende dingen betekenen: • de achillespees zelf is ziek; • het vlies om de pees is ontstoken; • de aanhechting van de achillespees aan het hielbeen is ontstoken.

Deze problemen zijn niet altijd heel goed van elkaar te onderscheiden, en komen soms ook tegelijkertijd voor.

Hoe ontstaat een pijnlijke achillespees?

Het middelste deel van de achillespees is niet zo goed doorbloed. Als dit stukje pees geblesseerd raakt, kan het moeilijker herstellen. Ook de aanhechting van de pees is kwetsbaar. Bij activiteiten wordt steeds hard aan de aan-

hechting van de pees getrokken, hierdoor kunnen piepkleine scheurtjes in de aanhechting van de pees ontstaan en de aanhechting kan gaan ontsteken. Het beschermende vlies om de achillespees kan ook gaan ontsteken.

Blessures ontstaan vaak door overtraining, zich verstappen, of wandelen op een zachte ondergrond. Het kan ook zijn dat de kuitspier of achillespees erg kort is, waardoor er bij elke stap extra hard aan de pees getrokken wordt. De pees raakt dan extra snel overbelast. Onder andere de volgende sporten zijn erg belastend voor de achillespees: hardlopen, atletiek, badminton en voetbal.

Verder spelen leeftijd (boven de 30 jaar), geslacht (mannen vaker dan vrouwen), de stand van de voet (platvoet of holvoet) en de stand van het onderbeen een rol bij het ontstaan van achillespeesklachten.

Kuitspier

Achillespees

Hielbeen

voetvak | 13

PODOLOGIE

De aanhechting van de pees aan het hielbeen is ontstoken.

De achillespees zelf is ziek.

Klachten van een pijnlijke achillespees De klachten verschillen, afhankelijk van wat er precies aan de hand is met de achillespees.

De pees zelf is ziek Als de pees zelf ziek is geraakt, ontstaan de klachten vaak geleidelijk. De achillespees is dan vaak (erg) verdikt.

14 | voetvak

Vaak beginnen de klachten met pijn tijdens het lopen of sporten, na verloop van tijd zijn er ook pijnklachten na inspanning (bijvoorbeeld de volgende morgen). Er ontstaan ochtendstijfheid en startproblemen. Op den duur kunnen er ook pijnklachten in rust ontstaan. Men voelt de pijn wanneer men in de pees knijpt en wanneer men de voet beweegt. De pijn zit meestal 1,5 tot 7 centimeter boven het hielbeen.

Het vlies om de pees is ontstoken Een peesvliesontsteking kan vrij plotseling ontstaan, vaak na overtraining. De pees kan een knisperend gevoel geven wanneer men de pees beweegt. Deze klachten duren meestal twee tot zes weken.

De aanhechting van de pees is ontstoken Bij een ontsteking bij de aanhechting van de achillespees zit de pijn precies in het midden van de hiel, waar de pees aan het hielbeen hecht. Die plek is dan pijnlijk als je erop drukt en kan ook dik worden. De pijn is erger na inspanning en er is vaak sprake van ochtendstijfheid en startpijn.

De voet kan niet goed omhoog worden bewogen. Bij een ontstoken aanhechting kunnen er verkalkingen ontstaan in de beschadigde aanhechting. Als deze verder groeien in de achillespees, raakt de pees nog meer beschadigd.

Ook kan een slijmbeursontsteking in de hiel ontstaan.

Voorbeeld van een verdikte achillespees (links).

hoe uitgebreid de ontsteking is en om te controleren of er verkalkingen in de pees zijn ontstaan, is een echo of röntgenfoto zinvol.

Welke behandelingen?

De behandeling van de achillespees is niet altijd even gemakkelijk. Herstel duurt vaak lang. Een behandeling zonder operatie heeft de voorkeur. Bij een operatie aan de achillespees blijven namelijk vaak restklachten bestaan en de wond geneest moeilijk.

Niet-operatieve behandeling Hoe te herkennen?

Over het algemeen geeft het verhaal van de patiënt en het lichamelijke onderzoek voldoende duidelijkheid over de oorzaak van de klachten.

Zieke achillespees en ontstoken peesvlies Bij een zieke achillespees of een ontstoken peesvlies is de achillespees vaak dik. De zwelling zit meestal enkele centimeters boven de aanhechting aan het hielbeen. Drukken op de zwelling is vaak pijnlijk. Eventueel kan met een echo bekeken worden hoe ernstig de pees beschadigd is en of er ook scheurtjes in de pees zijn ontstaan.

Bij achillespeesklachten kunnen de volgende behandelingen worden voorgeschreven: • rust en aanpassing van de belasting • rekoefeningen en excentrisch trainen • therapiezool • schoenadvies • schoenaanpassing • ontstekingsremmende pijnstillers (NSAID’s) • nachtspalk • onderbeenloopgips • injectie met bloedplaatjes (PRP) • shockwave therapie (ESWT) • corticosteroïdeninjectie

Ontstoken aanhechting van de pees Als de aanhechting van de achillespees aan het hielbeen ontstoken is, is deze dik en pijnlijk. Om te onderzoeken

Bij de meeste patiënten verdwijnen de achillespeesklachten met deze behandelingen. Als na zes maanden de

voetvak | 15

PODOLOGIE

De fysiotherapeut kan de patiënt deze oefeningen leren.

klachten nog niet minder geworden zijn, kan een operatie nodig zijn.

Rust en aanpassing van belasting Rust en aanpassing van de activiteiten wil zeggen dat de patiënt de activiteiten waarbij de achillespees erg belast wordt, vervangt door activiteiten die minder zwaar zijn voor de achillespees. Bijvoorbeeld door te gaan fietsen in plaats van hardlopen. Dit geldt voor sportactiviteiten maar ook voor andere dagelijkse activiteiten. Hoe lang het duurt voordat de patiënt de oude sport weer kan oppakken, hangt af van de klachten. Bij een peesvliesontsteking helpt aanpassing van het trainingsschema en rust meestal al heel goed.

Rekoefeningen en excentrisch trainen Een excentrische oefening is een oefening waarbij men de pees rekt met behulp van het lichaamsgewicht. Een voorbeeld is wanneer je met de voorvoet op de eerste traptrede gaat staan en langzaam de hiel laat zakken tot onder de voorvoet. Uit onderzoek blijkt dat deze excentrische oefeningen erg goed werken bij klachten aan de achillespees. Wel is het zo dat hoe zieker de pees is, hoe moeilijker het is om een volledige genezing te krijgen. Ex-

16 | voetvak

centrische oefentherapie is een intensieve therapie. Het is een hele opgave om de oefeningen te blijven doen. De fysiotherapeut kan hierbij helpen. Het resultaat van de oefeningen hangt mede af van hoe trouw de patiënt de oefeningen doet. Het is aan te raden om regelmatig terug te komen bij de fysiotherapeut om te bespreken hoe de oefeningen gaan. Excentrisch oefenen kan tijdelijk meer pijn geven. Dit is geen reden om de therapie te stoppen!

Schoenadvies Bij achillespeesklachten kunnen het beste schoenen worden geadviseerd waarvan de hak een centimeter hoger is dan van de schoenen waar normaal op gelopen wordt.

Wanneer de hiel ook pijnlijk en dik is, is het prettig om een schoen te dragen waarbij zo min mogelijk druk op de hiel komt. Een open hiel is natuurlijk het beste, maar er zijn ook schoenen met een gepolsterde hiel, er zit dan extra voering in de hiel waardoor deze zacht is. Er zijn ‘gewone’ (sport)schoenen te koop die zo’n zachte hielvoering hebben. Hierbij kunt u als voorbeeld denken aan Nike running schoenen en LOWA-wandelschoenen.

Onder andere in schoenenwinkels die lid zijn van Podo Linéa kan de patiënt advies krijgen over alle soorten schoenen met een gepolsterde hiel.

ACHTERGROND Tekst: Petra Teunissen

Veel pedicures vinden het moeilijk om goed te reageren op cliënten die verdrietig nieuws vertellen. Monique Groeneveld heeft zich verdiept in rouw- en verliesbegeleiding binnen de pedicurepraktijk. Zij geeft praktische tips over passende reacties en vooral adviezen om goed voor jezelf te zorgen.

De pedicure als klankbord bij verdriet en rouw Wie herkent het niet? Een klant gaat in je stoel zitten, haalt diep adem en zegt: ‘Ik moet je iets vertellen: ik ben ontslagen, ik heb kanker, mijn partner is ernstig ziek…’ Je hebt geleerd hoe je een likdoorn moet behandelen, maar in je opleiding heb je niet goed geleerd hoe je met zo’n situatie moet omgaan. Laat staan dat je ‘handige zinnetjes’ paraat hebt waarmee je de klant daadwerkelijk kan steunen. En dat terwijl je als pedicure bijna dagelijks fungeert als klankbord of zelfs als maatschappelijk werker.

Op de Vakbeurs voor de Pedicure hield Monique Groeneveld tweemaal een lezing over dit onderwerp voor zo’n 35 belangstellenden. Ze vindt het ‘stoer’ dat beursorganisator ASWS dit onderwerp agendeerde voor de lezingen: “Het is net zo belangrijk om deze gespreksstrategieën in je toolkit te hebben als de nieuwste nagelbeugeltechnieken.”

Wat wil jij horen?

Vanaf de massagestoel heb je prachtig uitzicht over de velden van West-Brabant.

Wat zeg je als iemand een slecht bericht heeft? Bijna iedereen worstelt met ‘de juiste zinnen’. Monique zegt simpelweg: “Blijf altijd dicht bij jezelf. Bedenk wat wil jij horen. Het is vaak passend om eerlijk te zeggen: ‘Ik weet niet wat ik moet zeggen. Ik weet niet waar ik de woorden vandaan moet halen.’ Of: ‘Ik kan me niet voorstellen hoe dat voor u is.’ Vaak zeggen we ‘Dat kan ik me voorstellen’, maar daar moet je voorzichtig mee zijn. Een vrij neutrale reactie is: ‘Oh, uw leven staat nu wel erg op zijn kop. Hoe voelt u zich nu?’ Dat is bijvoorbeeld passend als de client mantelzorger is van een zieke. Laat veel stiltes vallen om de ander de gelegenheid te geven na te denken. Veel mensen zijn bang voor stiltes en vullen ze in, maar stiltes zijn functioneel en helpen de ander nieuwe informatie te plaatsen te verwerken. Bagatelliseren is nooit goed, maar je hoeft nu ook weer niet alle details uit te vragen. Geef geen (medische) adviezen. Vertel geen ervaringsverhalen van anderen, vooral geen negatieve, maar ook niet over ‘wonderbaarlijke genezingen’.

Vraag eventueel of de klant aandacht wil voor het verhaal. Waarschijnlijk wel, anders had hij of zij het probleem wel stil gehouden. Maar er snel overheen praten is uit den boze. Dan is het beter om concreet te zeggen: ‘Wilt u er over praten? Wat doet het met u?’ Soms vertellen klan-

voetvak | 17

ACHTERGROND ten pas vlak voor het vertrek een verdrietig verhaal, als ze eenmaal genoeg moed verzameld hebben. Vaak heb je dan eigenlijk geen tijd om verder te praten. Dan is het oprecht om te zeggen: ‘Ik wil u graag mijn onverdeelde aandacht geven en goed naar uw verhaal luisteren, maar daar heb ik nu geen tijd voor. Mag ik een nieuwe afspraak met u maken?’

De sleutel is om je in de cliënt te verplaatsen. Dat doe je door liefdevolle aandacht te geven zonder iets terug te vragen. Vraag dus geen aandacht voor je eigen verhaal.

Dat is extra moeilijk als een verhaal je persoonlijk raakt.

Omdat jij zelf ziek bent (geweest) of recent een dierbare hebt verloren. Probeer je toch in te houden en ga niet je eigen sores spuien. Veel mensen willen direct iets doen voor iemand die verdriet heeft. Ze schieten in de hulpmodus. Dat hoeft niet, al kun je met een eenvoudige aanraking al veel doen. Aanraking is al massage. Maar ook een oprecht gestelde vraag ‘Hoe voelt u zich vandaag’ is voldoende. Neem wel de tijd voor een antwoord. Stel niet de vraag: ‘En hoe is het nu met uw zieke zoon’ als de volgende klant al klaar staat.

Echt luisteren is ook iets doen. Oprechte interesse tonen.

Een praktisch voorbeeld: vrouwen bij wie een borst is

afgezet hebben soms moeite om hun armen omhoog te krijgen. Je kunt hen helpen door hun jas aan te reiken.

Benoem dan niet waaróm je dat doet, doe het gewoon.

Het komt aan op fingerspitzengefühl. Aanvoelen wat iemand nodig heeft. Maar eerlijk gezegd ontbreekt het pedicures daar niet aan, de meesten zijn van nature heel empathisch.”

Afscheid Soms neem je bewust afscheid van een cliënt, bijvoorbeeld als je in een hospice werkt. Hoe ga je om met je eigen rouw? Monique: “Als je iemand voor het laatst behandelt, kun je zeggen: ‘Wat fijn dat we dit stuk met elkaar mogen delen.’ Dat is beter dan ‘Fijn dat ik u gekend heb’, want dan is het alsof de cliënt al overleden is. Blijf in de tegenwoordige tijd spreken: ‘U bent een verrijking van mijn leven.’ Of: ‘Kan ik nog iets toevoegen aan de weg die u nu gaat?’ Ben je zelf religieus, dan mag je dit wel benoemen. Bijvoorbeeld met de zin ‘Ik weet niet of dit ook uw overtuiging is, maar ik zal voor u bidden.’ Het is jouw hoogste goed, dus zelfs als de klant jouw religie niet deelt, zal hij dat gevoel erachter wel waarderen.

Als je echt een goede band met een klant hebt, kan het helpen om naar de uitvaart te gaan. Dat lukt lang niet altijd en is ook heel tijdrovend als je veel senioren behandelt. Een alternatief is om visueel of in gedachten van iemand afscheid te nemen. Als je er bewust tijd voor maakt, kun je de relatie beter afsluiten. Veel ambulante collega’s hebben de nare ervaring dat ze voor iemands deur staan die recent overleden blijkt. Dan heb je het afscheid gemist. Veel nabestaanden vergeten in de hectiek van een overlijden om de pedicure te informeren. Het helpt om goed contact te hebben met de huisartsen in je regio en te vragen of je dit soort informatie tijdig krijgt. Eigenlijk ook onmisbaar: contactpersonen van al je klanten om in noodsituaties contact op te nemen of om informatie mee uit te wisselen.”

En wat nu als je zelf ziek wordt? Monique: “Denk heel erg goed na over wat je vertelt en aan wie. Dat heeft namelijk veel gevolgen. Op iedere actie komt reactie. Denk eerst: wat doet dit met mij? Er zijn weinig standaard oplossingen. Uiteraard heb je verschillende cliënten: met de ene heb je een betere band dan met anderen. Ben je een lange poos afwezig, dan zou je zakelijk gezien iets moeten zeggen. Wees eerlijk, maar binnen grenzen: ‘Ik ben tijdelijk afwezig, maar ik hoop u dan en dan weer met een glimlach te kunnen ontvangen.’ Het is naar om iemand een slecht bericht te brengen. Mensen schrikken ervan, kunnen huilen of je gaan ontwijken. Daar moet je je op voorbereiden en toch zullen er altijd situaties blijven waarin je teleurgesteld voelt.”

Hoe wind jij af?

Monique geeft een groot aantal cursussen en workshops in Nieuw-Vossemeer, van EHBO tot Voet- en handzorg bij kanker.

18 | voetvak

Voor veel pedicures is dit een tweede of derde beroep.

Met een beetje geluk hebben ze in een eerdere opleiding wat psychologische basiskennis opgedaan, want dat mist helemaal in het curriculum van de basis pedicure. En dat terwijl juist pedicures erg kwetsbaar zijn voor overbelasting door de verhalen en emoties van hun cliënten, weet

Monique: “Je werkt namelijk één op één, in een relatief kleine ruimte, je raakt mensen aan en vaak kijk je ze recht aan. Onder die omstandigheden krijg je vrijwel altijd een band met mensen en dat lokt vertrouwelijkheden uit. Er ontstaat een bijzondere chemie. Bovendien beschouwen veel klanten hun half uurtje bij de pedicure als een ontspannen ‘uitje’ waarin ze alles kunnen zeggen. Veel pedicures vinden deze persoonlijke ontmoetingen juist het mooie aan hun vak, maar ze onderschatten hoe belastend het kan zijn. De verhalen kunnen zich ophopen en voor emotionele stress bij jou zorgen. Daar zit een gevaar in, want de natuurlijke reactie is dan vechten of vluchten.

Dat zijn geen goede oplossingen.

De insteek van mijn lezing was dan ook: hoe beschermt de pedicure zichzelf? Ik heb veel stoere vrouwen gezien die zeggen: ‘Ik heb een gladde rug, ik neem niks mee naar huis.’ Dat is aangeleerd gedrag en het lijkt te werken, maar om emotionele verhalen echt te verwerken heeft bijna iedereen een reset nodig. Dat doe je door bewust een rustmoment te creëren en af te winden. De één gaat een stukje wandelen, de ander bakt een taart. De volgende schrijft een minutieus klantverslag. Meestal kies je intuïtief wat goed voor je is om je overvolle ketel leeg te maken. Wat kan helpen om je hoofd te verhelderen is ‘verbeeldend schrijven’. Schrijf vijf minuten lang over dit onderwerp, alles wat er in je hoofd opkomt. De pen mag niet van het papier komen. Na die vijf minuten omcirkel je drie woorden die wat jou betreft de essentie van je gedachten weergeven. Vervolgens ga je weer drie minuten schrijven. Dan kom je tot één woord dan zie je wat de kern is.

In een ideale wereld plan je alle ‘moeilijke klanten’ aan het eind van de dag. Of neem je een pauze na een zieke klant om te resetten. Maar dat gaat natuurlijk niet altijd en bovendien hoor je vaak spontaan verdrietige verhalen.

Daarom kun je het beste per dag stoom afblazen. Stapelen is leuk als je met Lego bouwt, maar ellende eindeloos stapelen niet. Vraag jezelf dus aan het eind van iedere werkdag, als je alles hebt gegeven en je spullen opruimt: ‘Wat doet dit met mij’? Benoem je gevoel. Noem het ‘een zware dag’ of ‘een moeilijke klant’. Dan kun je zo’n reset moment inplannen. Stel jezelf ook de vraag: ‘Wie tunet er af op mij?’ Kan ik mijn verhaal kwijt bij een partner of vriendin? Dat is vooral belangrijk omdat de meeste pedicures alleen werken en niet gelijk stoom kunnen afblazen bij een collega. Afreageren in een besloten Facebookgroep kan ook helpen als jij je er goed bij voelt.

Lezers pakken je verhaal op of niet. Uiteraard is Facebook geen vervanging voor intervisie, dat zou ideaal zijn. Zorg in ieder geval voor een professioneel netwerk en een privé vangnet.

Bij de lezing op de vakbeurs was er gelukkig voldoende tijd om elkaar te vragen: ‘Hoe zit dat bij jou? Wat is jouw uitlaatklep? De groep was heel open. Gelukkig mocht ik als laatste op de dag een lezing geven. Daardoor had ik tijd om nazorg te geven en extra vragen te beantwoorden. Zo konden we samen de bubbel langzaam laten leeglopen. Zoals je dat eigenlijk dagelijks in je praktijk zou moeten doen.”

Monique Groeneveld De praktijk van Monique, Inside Out, is sinds december 2017 gevestigd op een fraaie, landelijke locatie in Nieuw-Vossemeer, op de grens van Brabant en Zeeland. Van huis uit is Monique fysiotherapeute en drie dagen in de week werkt ze bij pedicure-groothandel Podiamed. Inside Out is gespecialiseerd in begeleiding bij kanker, dementie en alzheimer. Voor haar cliënten heeft ze een enorme ‘toolkit’ aan behandelingen.

Naast gesprekstechnieken maakt ze onder andere gebruik van psychotherapie, massagetherapie, houding- en bewegingsleer, functie- stand- loop- en voet onderzoek, touch therapie, mindfulness, creatieve therapie, visualisaties en sterven- en rouwtherapie.

Monique geeft vaak lezingen over allerlei onderwerpen, van dementie tot therapeutische kousen. Haar specialisatie is oncologie. Zij heeft de opleidingen schoonheidsspecialist, visagist en medische pedicure gevolgd, Oncologisch Voetverzorger en een opleiding in New York bij MSKCC, het Memorial Sloan Kettering Cancer Center. Monique is ook ervaringsdeskundige: ze was dertig toen ze voor het eerst kanker kreeg en kreeg uiteindelijk vier soorten tumoren. Nu is ze gezond, hoewel ze wel met restverschijnselen kampt. Ze zegt: “Ik heb mijn eigen ziekte ervaren als een groot gevecht en een zoektocht naar mensen die me kunnen helpen. Voor en na kanker ben je twee compleet verschillende mensen. Je hebt nieuwe verbindingen nodig, een nieuw zelfbeeld. Ik wilde dat de manier waarop ik nu kan werken, heel holistisch, er indertijd ook voor mij was geweest. Dat is mijn drijfveer om me te blijven ontwikkelen. Recent verdiepte ik mij in sterven en rouw. De puzzel was nog niet klaar en daarna heb ik ook nog hypnotherapie, EMDR, hypnotic heaven en hypnose gedaan. Dan kom je dichter bij de mensen, omdat de façade helemaal weg kan vallen.

Ik denk niet dat ik ooit uitgestudeerd raak. Ik blijf nieuwsgierig en hoe meer je leert, hoe beter je kunt aansluiten bij wat mensen nodig hebben. Ik maak het liefst een totaalpakket voor mijn klanten: samen aan een nieuw mensje bouwen.”

Voor meer informatie: www.in-side-out.n

voetvak | 19

JURIDISCH Mr. van Domselaar geeft raad:

Financiële compensatie bij geen of slechte bereikbaarheid van de zaak De beauty clinic van Josje is één van de grootste van het land. Bezoekers kunnen genieten van allerlei soorten voetbehandelingen en voetmassages. Het bezoekersaantal is de laatste jaren enorm gestegen, totdat de gemeente besloot om anderhalf jaar lang de enige toegangsweg naar haar zaak af te sluiten. Deze weg werd afgesloten vanwege diverse herinrichtingsprojecten van de infrastructuur in de wijk. De bezoekers konden de beauty clinic van Josje uitsluitend bereiken door hun auto te parkeren op een afstand van bijna 900 meter, waarna zij te voet over een zanderig (en bij regenachtig weer zelfs modderig) pad verder moesten. Voor veel bezoekers was dit te veel van het goede en reden om gedurende deze periode de beauty clinic niet te bezoeken.

Voor Josje is het mogelijk om bij de gemeente een nadeelcompensatie aan te vragen. Nadeelcompensatie is een vergoeding voor onevenredige schade die is ontstaan door rechtmatig overheidsoptreden.

• degene die schade lijdt dient te bewijzen dat de geleden schade het gevolg is van het handelen van de overheid; • de aanvrager mocht niet ten tijde van de investering op de hoogte zijn van de schadeveroorzakende gebeurtenis;

Afname omzet Josje heeft bij de gemeente verzocht om de door haar geleden schade te vergoeden. Volgens de boekhouder van Josje is haar omzet - als gevolg van de slechte bereikbaarheid - gedurende anderhalf jaar met 31% afgenomen.

Voorwaarden:

Josje voldoet aan alle voornoemde vereisten. Om deze reden zal gekeken moeten worden wat de omvang van de nadeelcompensatie is waarop Josje recht heeft.

Omvang schadevergoeding en eigen (ondernemers)risico:

Om in aanmerking te komen Voor de omvang van de nadeelcompensatie is het van belang voor een nadeelcompensatie dat een deel van de schade wordt dient onder meer aan de volgengezien als ondernemersrisico. De gede voorwaarden te zijn voldaan: meente besluit dat Josje geen recht • de aanvraag dient binnen vijf jaar Mr. R. van Domselaar is advocaat heeft op een nadeelcompensatie, te zijn ingediend, nadat degene die bij Amice Advocaten B.V., omdat de volledige omzetdaling volschade lijdt bekend is geworden met gens de gemeente dient te vallen onwww.amice-advocaten.nl. de schade; der het ondernemersrisico van Josje.

• de schade dient het gevolg te zijn Volgens de gemeente had Josje ten tijde van het starten van een besluit of feitelijk handelen door of namens de van haar bedrijf kunnen weten dat vroeg of laat de enioverheid;

20 | voetvak

Tip! De ondernemer is verplicht om te bewijzen dat hij schade heeft geleden als gevolg van de verslechterde bereikbaarheid van zijn winkel. Veelal gaat het om tijdelijke inkomensschade. Het is van groot belang dat deze schade adequaat is onderbouwd, bij voorkeur door een boekhouder of accountant die de schade duidelijk specificeert.

ge toegangsweg wegens wegwerkzaamheden afgesloten zou kunnen worden en haar bezoekers de beauty clinic minder goed zouden kunnen bereiken. Josje kan zich niet verenigen met dit besluit en stapt naar de bestuursrechter.

Oordeel rechter De bestuursrechter stelt allereerst vast dat partijen het met elkaar eens zijn dat aan alle voorwaarden is voldaan om in aanmerking te komen voor een nadeelcompensatie. Volgens de rechter verschillen partijen uitsluitend van mening over de vraag in hoeverre de schade valt onder het ondernemersrisico.

gevolg van meerdere grootschalige projecten, die elkaar in tijd overlappen en hebben geleid tot een zeer verslechterde bereikbaarheid van haar beauty clinic. Josje heeft hierbij de jaarcijfers overgelegd van haar onderneming over de laatste vijf jaar. Ook heeft Josje met geanonimiseerde klantgegevens aangetoond dat een groot deel van haar klanten boven de 65 jaar en veelal minder goed ter been is. Juist deze klanten bleven volgens Josje weg tijdens de slechte bereikbaarheid van haar kliniek.

Ook de rechter acht een eigen risico van 31% onredelijk hoog. De rechtbank oordeelt dat in verschillende gerechtelijke uitspraken een eigen risico is gehanteerd van 8% en de gemeente niet heeft onderbouwd waarom van dit uitgangspunt afgeweken moet worden. Ook het feit dat meerdere herinrichtingsprojecten tegelijkertijd plaatsvinden speelt voor de bestuursrechter een rol van betekenis om aan te nemen dat een hoog ondernemersrisico niet zonder meer is toegestaan.

Om deze reden wordt Josje door de bestuursrechter in het gelijk gesteld en oordeelt hij dat de schade die Josje heeft geleden voor 23% vergoed dient te worden en ‘slechts’ 8% van deze schade voor haar eigen rekening en risico komt.

Ook de rechter acht een eigen risico van 31% onredelijk hoog.

Volgens de rechter komt de gemeente bij de vaststelling van de omvang van het normaal ondernemersrisico beoordelingsruimte toe, maar dient zij het vastgestelde percentage wel naar behoren te motiveren. Voor deze motivering dient de gemeente te kijken of de infrastructurele werkzaamheden als een normale maatschappelijke ontwikkeling kunnen worden beschouwd waarmee de ondernemer rekening had behoren te houden.

Josje voert aan dat een eigen risico van 31% onredelijk hoog is. Hierbij merkt zij op dat het gaat om schade als

voetvak | 21

MARKETING Door: Corné Ter Maten

Landingspagina’s zijn erg belangrijk voor het succes van een promotiecampagne.

Vanzelfsprekend ontvangen we bij Netbeauty dan ook weleens vragen over landingspagina’s. Vaak van pedicures die de term in een workshop voorbij hebben zien komen, of van voetverzorgers die een marketingartikel over landingspagina’s gelezen hebben.

Succesvollere promotiecampagnes met landingspagina’s Een landingspagina wordt ook wel een squeeze page of lead generatie-pagina genoemd. En in combinatie met termen als opt-ins, AB-testing en conversieratio’s, wordt het voor veel mensen al snel een ingewikkeld verhaal.

Maar wat zijn landingspagina’s nu precies? En wat kun je ermee?

Gewoon een pagina op je website Vergeet die ingewikkelde termen. Het zal je misschien verrassen, maar een landingspagina is gewoon een pagina op je website. Elke pagina die op dit moment op je website staat, kan als landingspagina gebruikt worden: je homepagina, je over mij-pagina, de pagina over ingegroeide nagels, et cetera. Niks ingewikkelds dus. Een landingspagina heet een landingspagina, omdat je bezoekers op zo’n pagina laat ‘landen’ nadat ze doorgestuurd zijn. Bijvoorbeeld vanuit Facebook, een advertentie in Google, een flyer, of een artikel in de krant.

Interesse wekken, verlangen creëren en aanzetten tot actie Wanneer je een promotiecampagne opzet, is stap één om de aandacht te trekken van je doelgroep. Je kunt tenslotte nog zo’n interessante boodschap hebben, zolang je niet eerst de aandacht trekt, zal niemand hem lezen.

De aandacht trekken kun je doen door bijvoorbeeld een bericht op Facebook te plaatsen of door een Google-advertentie op te zetten. Zover, zo goed.

Nu je de aandacht hebt, is het zaak om je doelgroep te interesseren, verlangen te creëren en om ze over te halen om daadwerkelijk een afspraak bij je te maken. Maar voor die onderdelen heb je in een advertentie niet genoeg ruimte. Daarom stuur je mensen door naar je website.

Niet naar je homepagina, wat dat zou erg verwarrend zijn, maar juist direct naar een pagina die specifiek voortborduurt op je advertentie: een landingspagina.

22 | voetvak

Landingspagina: een website binnen je website Dat elke pagina van je website als landingspagina gebruikt kan worden, wil niet zeggen dat je een landingspagina als elke andere pagina moet behandelen. Bezoekers die via een advertentie op je landingspagina terechtkomen, hebben vaak geen zin om je hele website af te struinen om te ontdekken waar je gevestigd bent, hoe je praktijk eruitziet, wat je tarieven zijn, wat jou uniek maakt en hoe ze een afspraak kunnen maken. Een effectieve landingspagina dient daarom behandeld te worden als een website binnen je website.

Daarmee bedoel ik geen rare technische constructie, maar enkel dat bezoekers op je landingspagina alle informatie moeten kunnen vinden die ze logischerwijs nodig hebben om overtuigd te worden om een afspraak te maken. Zon-

der dat ze je landingspagina hoeven te verlaten. Zo maak je op je landingspagina af, waar in je advertentie geen ruimte voor was.

10 onderdelen van een effectieve landingspagina Omdat landingspagina’s zo belangrijk zijn voor het succes van een promotiecampagne, is er al veel onderzoek gedaan naar de meest effectieve indeling van een landingspagina. Deze verschilt uiteindelijk per bedrijf en per campagne, maar de volgende indeling is een goede richtlijn: 1. Een overtuigende headline Trek de aandacht en wek interesse met een aansprekende headline. De headline is tenslotte je eerste en enige kans om bezoekers te overtuigen om de rest van je content te bekijken. Bijvoorbeeld: ‘Nog vóór de zomer van je schimmelnagels af.’

2. Een sub-headline Onder je headline kun je een subkop plaatsen die iets dieper ingaat op de headline. Die laatste was namelijk vooral bedoeld om de aandacht te trekken. Bijvoorbeeld: ‘Onze diodelaser rekent af met schimmels, waardoor je infectie effectief, veilig én pijnloos wordt stopgezet.’

3. Afbeeldingen Een beeld zegt vaak meer dan duizend woorden. Plaats daarom een grote afbeelding bovenaan je pagina, om het effect van je headline te versterken. Laat ook in beeld zien wat je te bieden hebt. Gaat het om een schimmelnagelbehandeling, denk dan bijvoorbeeld aan voor en na-foto’s en aan illustraties van de techniek. Waarom enkel vertellen over wat je doet, als je het ook kunt laten zien?

4. Een kort stukje tekst Leg uit wat het precies is dat je aanbiedt en vooral ook wat de bezoeker daar nou aan heeft. What’s in it for de bezoeker? Nog te vaak zie ik praktijken heel technisch en vanuit hun eigen oogpunt schrijven, terwijl een cliënt enkel geïnteresseerd is in wat het hem of haar oplevert.

Houd dit stukje kort maar volledig. Vijf tot zes zinnen volstaat.

5. Call to action Bezoekers informeren is een nobel doel, maar uiteindelijk draait het natuurlijk om het aantrekken van klanten.

Een call to action (aanzet tot actie) mag daarom niet ontbreken. Denk daarbij bijvoorbeeld aan een knop als ‘Afspraak maken’, ‘Contact opnemen’ of ‘Ontvang informatie’. Plaats zo’n knop onder de korte tekst, zodat bezoekers direct actie kunnen ondernemen.

De eerste vijf punten passen mooi bij elkaar en kunnen daarom prima samen aan de bovenkant van je landingspagina staan, zodat ze bij binnenkomst direct zichtbaar zijn. Vervolgens ga je verder met: 6. Vertrouwen en autoriteit Tot nu toe heb je de aandacht getrokken en de interesse gewekt. Voordat bezoekers daadwerkelijk een afspraak bij je maken, moeten ze er natuurlijk eerst zeker van zijn dat ze bij jou in goede handen zijn. Dit kun je op verschillende manieren laten zien, bijvoorbeeld door logo’s te plaatsen van keurmerken, brancheorganisaties waarbij je bent aangesloten of door te benoemen hoeveel cliënten je al geholpen hebt.

7. Langere tekst Tijd om iets meer de diepte in te duiken. Bezoekers die geïnteresseerd zijn in je aanbod, zullen met genoegen wat meer tekst willen lezen. Gebruik dus gerust een paar alinea’s om je product of dienst tot in detail uit te leggen.

Geef elke alinea wel een kop, anders wordt je tekst onoverzichtelijk.

8. De voordelen Bezoekers zijn niet per se geïnteresseerd in wat je letterlijk te bieden hebt, maar juist in wat het ze óplevert.

Som je voordelen daarom op met bulletpoints en licht elk voordeel desgewenst ook nog toe met een of twee regels tekst. Belangrijk!

9. Cliëntervaringen Klinkt je boodschap overtuigend als je hem zelf vertelt?

Dan zal hij zeker onweerstaanbaar zijn wanneer een tevreden cliënt hem voor je vertelt. Enthousiaste recensies mogen daarom niet ontbreken op je landingspagina. Omdat recensies zo overtuigend kunnen zijn, adviseer ik je om ze onderaan te plaatsen, direct boven je laatste call to action.

10. Laatste call to action Sluit je landingspagina af met een laatste call to action.

‘Maak nu een afspraak’ bijvoorbeeld. Dit is de aanzet tot actie waar je sinds het eerste klantcontact naartoe gewerkt hebt. Mijn advies is om bezoekers vanuit hier niet eens door te sturen naar je contactpagina, maar om zelfs letterlijk een contactformulier onderaan je landingspagina te plaatsen. Zo voorkom je dat bezoekers op het laatste moment alsnog afhaken. Naast dit contactformulier plaats je je adresgegevens en je openingstijden.

Succesvollere promotiecampagnes Nadat je landingspagina een tijdje online staat en flink wat bezoekers ontvangen heeft, kun je precies uitrekenen hoeveel bezoekers je pagina nodig heeft om één nieuwe cliënt voort te brengen. Dit getal noem je een conversieratio. Vervolgens zou je eens kunnen spelen met de indeling en de inhoud van je landingspagina om te zien welk effect dat op je conversieratio heeft. AB-testing noem je dat: Het vergelijken van versie A met versie B, om te zien welke versie het beste resultaat geeft. En zo worden je promotiecampagnes alsmaar succesvoller.

Corné Ter Maten is oprichter van Netbeauty. Dit bedrijf ondersteunt ondernemers in de beautybranche met marketingtrainingen, promotie-abonnementen en gespecialiseerde salonwebsites. www.netbeauty.nl

voetvak | 23

UIT DE PRAKTIJK Door: Ursela Vogt, medisch pedicure

Nog geen invalpool voor pedicures

Invallen bij een andere praktijk Als pedicure ben je kwetsbaar. Hoe zorg je voor betrouwbare vervanging als je ziek wordt? Graag bespreek ik hierbij een voorbeeld uit de praktijk en doe ik suggesties voor oplossingen.

24 | voetvak

Als je zzp-er bent en een drukke praktijk hebt, is het zeker niet fijn wanneer je je hand breekt tijdens een val. Dit gebeurde een collega waarmee ik veel samenwerk. Ze is niet bij mij in de plaats gevestigd, maar zeven kilometer verderop in een ander dorp. Een maand geleden hadden wij ons net gemeld bij het broodfonds, daarop volgt een wachttijd van een maand. Maar daarmee zijn de klanten niet geholpen.

Vervanging op donderdag Ze appte me na Pasen of ik die donderdag tijd had. Ze had haar hand gebroken. Oef…..dat is zeer vervelend. Zonder hand kun je gewoon niets als pedicure. Ze had al vervanging voor de andere dagen en was bezig met de ambulante klanten. Of ik die donderdag bij haar in de praktijk

wilde komen werken. Dit vond ik wel even een dingetje.

Niets ten nadele van haar, maar je bent zo eigen met je eigen praktijk. Bij een ander is het zoeken waar alles ligt, welke materialen er worden gebruikt etc. Ik wist welke motor ze heeft, dus dat scheelt al veel, en verder kom je met een beetje logisch denken ook een heel eind.

Iets langer De donderdag brak aan en ik was om 8.15 uur bij de praktijk. Om 8.30 uur zou de eerste klant zich melden. Mijn collega liet haar klanten zelf binnen en legde uit waarom ik ze zou helpen. Dat scheelde voor mij natuurlijk, zo kon ik de tijd benutten die ik nodig had. Dat was fijn, want in mijn eigen praktijk lukt het prima om in een half uur de klanten te bedienen en de dingen te doen die nodig zijn,

voetvak | 25

UIT DE PRAKTIJK komt invallen, zijn of haar eigen papier ondertekend meeneemt.

Alleen de pedicure is anders

Zij maakte de vervolgafspraken, ik kreeg tussentijds koffie en een lekker broodje tussen de middag. De tijd vloog, leuke klanten, leuke gesprekken en tussentijds met een nieuwe klant een behandelplan bespreken vanwege schimmelnagels. Goh, dat werkte toch wel erg leuk die dag!

Mocht je je afvragen waarom het idee is ontstaan op deze manier iets op te zetten, er zijn immers genoeg collega’s die een eigen praktijk hebben en mensen kunnen daar toch naartoe? Tuurlijk kan dat, maar ik heb nu zelf meegemaakt dat op deze manier de klanten hun afgesproken behandeling gewoon kunnen ondergaan. Men is in de eigen vertrouwde pedicurepraktijk en hoeft niet eerst weer een afspraak te maken bij een collega die vaak later pas een gaatje in de agenda heeft. Vervolgafspraken kunnen gewoon gemaakt worden zonder dat er afgewacht moet worden wanneer de collega weer beter is. Klanten kunnen dan voorlopig gewoon geholpen worden door de invaller of tegen die tijd weer hun eigen vertrouwde pedicure. Alles blijft bij hetzelfde voor de klant, alleen de pedicure is anders. Moet er een behandelplan afgesproken worden, dan kan dit meteen met de invallende pedicure gedaan worden. De lijnen blijven kort en de informatie is voor iedereen gelijk. Dit laatste is zeer belangrijk vind ik.

Wat is er afgesproken, hoe zag het er voordien uit, wat nu te doen? Kortom, voor de klant zeer prettig net als voor de pedicure voor wie je op dat moment werkt.

Ruimte voor andere dingen

Achterwacht

Nadat de laatste klant weg was hebben we samen de praktijk schoongemaakt. Ik kreeg nog een bak koffie en ben naar huis gegaan. Zo’n dag invallen heb ik ook gedaan voor haar omdat ze altijd voor mij heeft klaargestaan wanneer ik omhoog zat. Ik besef nu des te meer dat het toch erg fijn is dat ik zo fijn omga met collega’s uit de regio. Maar ook dat ik het wel heel prettig vind dat ik in een positie verkeer waarin ik niet 100% alleen maar in mijn praktijk bezig ben. Ik werk gemiddeld 80% in de praktijk. De ene week wat meer dan de andere week. Dat geeft me ruimte voor andere dingen en daardoor had ik de ruimte om een collega te helpen. Het is geen vaste extra werkdag en dat maakte het voor mij ook wel makkelijker om ja te zeggen.

Nu zijn er natuurlijk aandoeningen waarbij je als pedicure niet in je eigen praktijk aanwezig kan zijn om je vervanger bij te staan. Denk aan een operatie waarbij je nog in het ziekenhuis ligt. Wanneer een ingreep van te voren gepland is, kun je ervoor kiezen om klanten tijdelijk naar iemand anders te laten gaan. Soms is die tijd er, maar wanneer iets acuut gebeurt, dan kan dat niet. Hoe mooi zou het dan zijn dat je dan iemand kan vinden die bij jou in de praktijk aan het werk kan. Niemand hoeft er omheen te plannen. Men is beschikbaar voor deze persoon.

Als collega houd je er dan rekening mee dat je eventueel die dag extra werken moet. Een soort achterwacht.

maar in een vreemde omgeving is het toch even zoeken allemaal en duurt het iets langer.

Leuke dag

Invalpool?

Op de weg naar huis besefte ik eigenlijk dat het toch best gek is dat er geen invalpool voor pedicures is in Nederland. Een soort uitzendbureau waar pedicures ingeschreven staan die een tot twee dagen kunnen invallen in een andere praktijk. Dat je als pedicure aan kunt geven welke dagen je beschikbaar bent in noodgevallen. We zijn allemaal zzp-er en kunnen onze eigen administratie goed bijhouden. Maar hoe kunnen we dit eigenlijk oplossen?

Waar begin je? Het moet natuurlijk niet zo zijn dat je dan weer met alle contracten aan de gang zou moeten. Dat werkt gewoon niet. Wat misschien wel zou kunnen is dat een ieder die zich aanmeldt voor de invalpool, een verklaring tekent waarin alles staat beschreven waaraan je moet voldoen. Wanneer je dan hulp nodig hebt, hoef je de hele papierwinkel niet ook nog eens te regelen. Het enige wat dan misschien nodig is dat degene die bij jou

26 | voetvak

Lastig Nu ik hierover schrijf besef ik ook best dat dit heel lastig zal zijn om op te zetten. Want hoe doe je dat? Met alleen collega’s of via een extern bureau? Wie trekt de kar en wie zorgt waarvoor? Om over het papierwerk nog maar te zwijgen, zo eenvoudig is het dus niet. Misschien dat hier een taak is weggelegd voor ProVoet. Aan de andere kant, zoiets moet opgezet worden door pedicures voor pedicures. Zittende pedicures die weten hoe het momenteel werkt. Maar ja……tijd hè? Tijd die ik zelf op dit moment niet echt heb. Hoewel het mij een enorme uitdaging lijkt om te kijken of en hoe ik dit op zou kunnen zetten.

Heb jij tips? Of heb je andere aandachtspunten? Laat het ons weten. Wie weet komt het ooit nog eens zo ver. Laat van je horen. Dit kan via de Facebookpagina van VoetVak+ of rechtstreeks naar Ursela via info@voetzorgeibergen.nl

Voetverwennerij

Limoen Limoen is een niet-Europese vrucht. Deze vrucht kennen we vooral uit Midden- en Zuid-Amerika. Limoen heeft een zachte citroengeur en wordt ook wel de groene citroen genoemd. De geur is echter verfijnder.

Limoenolie is een goede geur om een ruimte te reinigen, maar ook voor massage is limoen een prettige geur. Het heeft een vitaliserende werking. Er is 50 tot 100 kilo limoenen nodig voor een kilo essentiële olie.

Botanische naam: Citrus aurantifolia, familie: Rutaceae, herkomst: Mexico, Peru, Zuid Afrika, winning: persing van de schillen, kleur olie: helder, viscositeit: Lichter dan water, geur: limoenolie heeft een zacht frisse citroengeur.

Recepten

Werking: de specialiteit van limoenolie is vitaliserend, stimulerend, harmoniserend, verfrissend.

Het is een goede essentiële olie bij vermoeidheid, boosheid, verdriet, depressiviteit, stress en spierpijn.

Limoen kan goed gecombineerd worden met de volgende essentiële oliën: anijs, bergamot, basilicum, ceder, cipres, gember, jeneverbes, jasmijn, mandarijn, mirte, neroli, oregano, palmarosa, patchouli, petitgrain, roos, rozemarijn, tijm, sandelhout, scharlei, sinaasappel, citroenverbena, wierook, ylang-ylang, vanille.

De houdbaarheid van limoenolie is na opening ongeveer acht tot twaalf maanden.

Waarschuwing: niet gebruiken direct in de zon of zonnebank.

Vitaliteit Voetbad • 2,5 ml. neutrale badolie Essentiële olie van: • 4 druppels limoen • 2 druppels rozemarijn (voeg schijfjes limoen en een takje rozemarijn toe aan het voetbad).

Massageolie • 10 ml. neutrale basisolie Essentiële olie van: • 4 druppels limoen • 2 druppels rozemarijn Roomspray • 50 ml. zuivere alcohol 96% Essentiële olie van: • 30 druppels limoen • 10 druppels citroen mirte • 10 druppels rozemarijn Tekst: Ellen Wagenaar

voetvak | 27

MASSAGE Door: Lizet van Triet

Sommige cliënten slapen slecht, hebben stress en/of zijn zeer moe. Dan is het fijn als je met een massage een energieboost kunt geven. Om dat te kunnen bereiken, ontwikkelde Mieke Roovers de Energieboostende voetmassage. Hierbij vul je de verminderd aanwezige energie aan. Dat doe je eerst met je handen en aanvullend met het geneeskrachtige moxa, een Chinees kruid.

Energieboostende voetmassage

1 Moe zijn komt veel voor: alleen al van de werkende vrouwen in de leeftijdscategorie van 25 tot 35 jaar had in 2016 bijna 20% last van psychische vermoeidheid door hun werk. Minstens een paar keer per maand voelden zij zich zelfs daardoor aan het eind van een werkdag emotioneel uitgeput. Dat blijkt uit onderzoek van het CBS en TNO. Een voetmassage kan helpen je cliënt weer meer energie te geven.

28 | voetvak

Ontspanning Het is belangrijk om eerst de spanning in het lichaam te verminderen voordat je energie kunt toevoegen.

Daarom start Mieke met het losschudden van de benen (foto 1). Zij staat bij het voeteneind en pakt beide onderbenen net boven de enkels vast. Voorzichtig schudt ze die ter ontspanning.

Mieke: “Let erop dat je niet aan het gewricht zelf gaat trekken.” Daarna geeft ze op de hele voet relaxende

strijkingen waardoor het weefsel ontspant en warm aan gaat voelen.

Energie aanvullen Mieke: “Start met het aanvullen van energie. Je gaat als het ware de leegte opvullen.” Om de energie te activeren, klikt ze eerst de tenen los.

Mieke kneedt met de knokkels van haar wijs- en middelvinger de tenen (foto 2) waarna ze daarmee al knijpend omhoog trekt en draait.

2

3

4

5

6

7

8

9 voetvak | 29

MASSAGE Extra energie

10 Slaapproblemen Veel Nederlanders kampen met slaapproblemen, aldus een onderzoek uit 2016 van het Fonds Psychische Gezondheid: 64% voelt zich niet uitgeslapen in de ochtend en zelfs 83 procent zegt daardoor soms of regelmatig overdag minder goed te presteren. Door de vliesjes tussen de tenen met lichte trekbewegingen te masseren, pakt Mieke zowel het zogenaamde Lever 2 als het Lever 3 punt. Mieke: “Deze beweging verwijdert de afvalstoffen.” Een greep die eveneens speciaal in deze massage verwerkt is, laat ze op foto 3 zien. Op de grote teen op het uiteinde van de daar aanwezige meridianen zet zij met puntje van haar duim kruisjes.

Mieke: “Dit helpt om de energie van de meridianen te openen voor een goede doorstroming van chi (vitale energie, red.) naar binnen en naar buiten.” Mieke vervolgt: “Op foto 4

Mieke Roovers is therapeut in de Chinese gezondheidskunde en gespecialiseerd in ontspanningstraining, massage en Tai Chi. Daarnaast is zij directeur van Top Life, een instituut dat verbetering nastreeft van prestaties en vitaliteit door middel van een combinatie van oosterse en westerse methoden. Voor meer info: www.toplife.nu.

30 | voetvak

Mieke: “Om energie aan te voeren kun je na de massage heel goed een moxa behandeling op de aangepakte punten geven. Dat werkt heel krachtig. Het ontspant niet alleen, het stimuleert ook de meridianen die daardoor het lichaam met energie kunnen voeden. Moxa geeft een constante warmte, bevat vitamines A, B, C en D en etherische stoffen die (gedeeltelijk) door de huid en meridianen worden opgenomen en daardoor bijdragen aan het genezingsproces.” Moxa is een Chinees kruid dat wordt samengeperst en dat het best kan worden aangestoken boven een kaarsvlam. Om gestagneerde energie weer op gang te brengen, gebruikt Mieke afwisselend drie technieken. De eerste is het op en neer bewegen van de brandende stick boven de verschillende punten en dat doet ze afwisselend langzaam en zwaar, snel en licht.

Een andere manier is het maken van cirkels boven het acupunctuurpunt, de meridiaan of het gebied. Tot slot strijkt ze ter stimulatie van energie met de meridianenstroom mee of ter ontspanning tegen de meridianenstroom in.

Op foto 10 is te zien dat Mieke zo’n twee centimeter afstand van de voet houdt. Zij houdt de stick tussen wijs- en middelvinger zodat ze kan voelen wanneer deze te warm wordt. Mieke: “Het is de bedoeling dat je cliënt de warmte als het ware naar binnen voelt stromen, maar de huid mag niet te rood worden.” Ter voorkoming van verbranding van het weefsel fixeert zij de voet goed met haar linkerhand: “Dit om te voorkomen dat je cliënt plotseling met de voet tegen de brandende stick beweegt.” De energietoevoer door middel van de moxa werkt het best als dit gelijk wordt toegediend na behandeling van het betreffende punt met de handen. “De meest cliënten komen van de moxa echt helemaal bij. Let er wel op dat je ruimte goed geventileerd is want je wilt geen misselijkheid of hoofdpijn veroorzaken.”

zie je dat ik met mijn rechter duim stevig in het weefsel duw tussen de botjes van de grote en tweede teen.

Door het aanpakken van dit Lever 3 punt ontgift je het lichaam. Aanpak van het punt Lever 3 helpt verder goed tegen slapeloosheid, spierkrampen en is bloeddruk regulerend.”

Daarna glijdt ze met haar duim tussen deze tenen om ter hoogte van de zogenaamde zwemvliesjes de afvalstoffen te verwijderen.

Stimulering energie Onder de voet drukt Mieke in het midden met haar linkerduim stevig naar boven toe, richting de tenen (foto 5). Daarna maakt ze met deze duim zijwaartse bewegingen: “Dit stimuleert een toename van de algemene energie.”

Nierpunt Zowel de blaas- als de niermeridiaan is van invloed op de levensenergie.

Mieke: “Op de voet zit het acupunctuurpunt dat Nierpunt 1 heet. Dit is echt een borrelende bron voor meer energie.” Vandaar dat aandacht

daarvoor tijdens deze behandeling zo belangrijk is. Eerst zoekt ze het punt op: met haar rechtervuist glijdt zij over het midden van de voet, vanaf de hiel richting de bal ervan (zie foto 6): “Dit is de makkelijkste manier om het te vinden: je blijft als het ware haken achter een middenvoetsbeentje. En precies daar zit het Nierpunt 1.” Op foto 7 wijst ze dit punt aan: “Je vindt het vrij diep aan de binnenkant van het bot.” En op de volgende foto (8) zie je hoe ze dat punt met pulserende bewegingen stimuleert.

Vrouwenpunt Op foto 9 zie je het zogenaamde vrouwenpunt: “Dit vaak pijnlijke punt wordt in de acupunctuur aangepakt om menstruatiepijn en -klachten te verminderen.” Het zit vier vingerbreedtes boven de enkel en Mieke zet haar linker wijsvinger daar stevig in het weefsel. “Dit Milt 6 punt bevordert daarnaast de bloedcirculatie.

Zwangerschap is een contra-indicatie bij zowel massage als acupunctuur van dit punt. Net als het toepassen van moxa.”

DECORATIEF Zwembadblauwe teennagels, versierd met een vrolijke zeester. Met zo’n zomerse print komen je klanten gelijk in vakantiestemming!

Met een zeester naar de zon

DECORATIEF Deze zeester-print is helemaal niet lastig om te maken, maar kost wel wat tijd omdat je de verschillende lagen gel apart moet laten uitharden. Reken zeker vijf minuten extra voor de zeester. Deze werktijd kun je natuurlijk meerekenen in de prijs die je vraagt voor de print. Je kunt tijd winnen door niet per nagel, maar per productlaag te werken. Dus eerst de basisgel aanbrengen op alle tenen en die uitharden. Dan de gelpolish, de topgel en de nail art materialen etc.

Stap voor stap Sija bereidt de nagel voor. Ze desinfecteert de nagelplaat met Nail Cleanser, verwijdert de huidresten op de nagelplaat, en freest de nagel dof met een Diamond Cuticle Bit (1). Ze verwijdert het stof uit de nagelriemen met een pusher en neemt de nagelplaat nogmaals af met Nail Cleanser. De basislaag maakt zij met Top Gel Matt finish (2).

Zij laat deze basis een halve minuut uitharden in led. Dan volgt de eerste laag lichtblauwe Gelpolish nummer 319 (3). Sija trekt de gelpolish bij de zijwallen strak met een

32 | voetvak

groene vrushpen, om lifting te voorkomen (4). Deze laag moet ook een halve minuut uitharden. De tweede laag blauwe gelpolish is dekkend (5). Ter bescherming tegen uv-straling werkt Sija de nagel af met Soak off Top Gel (6) met een uv-filter. Ze laat de top gel weer een halve minuut uitharden en verwijdert de plaklaag (7).

Voor de decoratie neemt Sija Building Gel Pink op met een marble tool (8). Ze laat een flinke druppel vallen en trekt dan vijf ‘armen’ uit het hartje met een vrush penseel (9). Omdat de gel vrij dik is, laat ze de zeester wat langer uitharden: 1,5 minuut in led. Daarna kleurt ze de armen in met Gelpolish in een nude kleur (302). Ze gaat er simpelweg overheen met de gel op een groene vrushpen (10).

Zo creëert ze diepte. Ook deze laag moet even uitharden, een minuut is genoeg. Tot slot zet ze witte stippeltjes op de armen met Extreme White Gel of witte gelpolish met een fijne marble tool (11). Deze stippeltjes hoeven maar een halve minuut uit te harden.

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

Langs de zeester brengt Sija wat Topgel op de nagel aan (12). In de natte gel legt ze Magic Flakes en silver bullions (13). Ze laat deze laag even uitharden. Om te voorkomen dat de klant de minuscule bullions kwijtraakt, brengt ze nog een laag Topgel aan, laat die een halve minuut uitharden en verwijdert de plaklaag.

Op de kleine tenen brengt Sija als basiskleur afwisselend blauwe gelpolish en One Coat Color Gel in True Silver (106645) aan. Op de kleine tenen is geen ruimte voor zeesterren, maar wel voor Magic Flakes en silver bullions.

Let op: de Color Gel True Silver heeft een flinke uithardingstijd: anderhalve minuut.

Tekst: Petra Teunissen, ontwerp en uitvoering nail art: Sija Versluis, Magnetic Nail Academy Soesterberg, model: Jacha, materialen en cursussen: Magnetic Nail Design, fotografie: www.getinthepicture.nl.

Tips van Sija Een zeester is een tamelijk grillig gevormd weekdier. Vaak zijn de vijf ‘armen’ niet allemaal even lang. Je hoeft dan ook niet heel precies te werken. Er zijn trouwens ook zeesterren met zes tot wel tien armen… Building Gel Pink kun je vervangen door elke andere dikke bouwgel voor reconstructies. Als je geen gekleurde gel in voorraad hebt, kun je ook een druppel nagellak door je building gel mengen of een huidtint kiezen. Als je de bullions met zilverkleurige gel (One Coat Color Gel in True Silver) opneemt, krijg je een extra stralend effect. Maak de zeester niet te dik (hoog), anders kan de print wat irritatie geven bij het lopen in dichte schoenen. Voor een extra zomers effect strooi je geen Magic Flakes in de natte gel, maar echt (zilver)zand. Werk de nagel dan zeker af met een toplaag, anders voelen de nagels erg ruw aan. Geen zand of Flakes? Probeer voor extra blingbling dan eens glitter Gelpolish (bijvoorbeeld Magnetic 345, 346 of 170), die in een halve minuut uithardt.

voetvak | 33

CUTICLE REMEDY

EEN FASE GEL VOOR DUNNE EN ZWAKKE NAGELS Flexifirm 1 Fase Gel is een een fase gel voor dunne en zwakke nagels met superieure hechting voor een langdurig resultaat. Deze gel is ook te gebruiken op problematische nagels. De gel is zeer flexibel, waardoor het geschikt is voor toepassing op dunne en zwakke nagels. Om het comfort voor je klanten te vergroten is de Flexifirm Gel speciaal ontwikkeld met ingrediënten die een lage warmte-emissie verzekeren tijdens de uitharding. Geen heat spikes tijdens het uitharden van de nagel. Door de samenstelling van het product creëer je nu zelf de sterkste en mooiste nagels. Flexifirm Gel is verkrijgbaar in twee kleuren: Clear en semi-transparant Natural Pink. www.nailcreation.nl

De Pro Spa-range van OPI is uitgebreid met een product dat tijdwinst en perfectie oplevert. Deze snel werkende gel vereenvoudigt en versnelt het terugduwen van de nagelriemen. Na slechts vijftien seconden inwerktijd kan overtollige huid van de nagelriemen snel en veilig verwijderd worden voor een nog efficiëntere nail prep. Dit levert direct tijdwinst op én een beter voorbereide nagelplaat. Cuticle Remedy pakt verharde nagelriemen aan, maar is zacht voor de huid door de toevoeging van ingrediënten als cupuaçu-extract, aloë vera en kamille. www.opi.nl

VEILIGER WERKEN

ROCKETMAN Deze zomer staat bij Gelish in het teken van de Gelish Rocketman-collectie, ter ere van de Rocketman-film van Paramount Pictures. De film is geïnspireerd door het verhaal van de muziek van Elton John en de snelle opkomst van beroemdheden. De Rocketman collectie is verkrijgbaar in zowel Gelish als in Morgan Taylor.

De collectie bevat zeven tinten, waaronder alles van ultra helder roze tot rijk paars en groen/blauw. De heldere zomerschaduwen worden aangevuld met Bedazzle Me, een luxe glitter-overlay. De kleuren zijn zowel los, als in een Two of a Kind Kit (Gelish + gratis Morgan Taylor nagellakkleur) en als luxe salon display verkrijgbaar. www.nailbar.nl

34 | voetvak

Veilig werken kan met de serie KR-frezen van Busch dankzij de afgeronde hoeken. Iedere frees heeft een eigen vorm. Aan de bestaande serie is nu ook een kleinere cilindervorm (841KR) toegevoegd om nog fijner en veiliger te kunnen werken. www.busch.eu

HÉT PLATFORM VOOR ALLE CONSUMENTEN DIE OP ZOEK ZIJN NAAR INFORMATIE OVER BEAUTY, GEZONDHEID EN LIFESTYLE

WIL JIJ JE BEDRIJF IN DE PICTURE ZETTEN EN MEER KLANTEN TREKKEN? Plaats jouw salon in de Beautyguide op Beautyweb!

Met een basis of complete vermelding in de Beautyguide brengen we jou in contact met de juiste doelgroep en ben jij er zeker van dat je snel gevonden wordt. Consumenten weten je te vinden en je bereikt meer en nieuwe klanten!

Ga naar www.beautyweb.nl/beautyguide