VoetVak+ editie 2, 2019 by bdu9

02 APRIL 2019

HET VAKBLAD VOOR DE ONDERNEMENDE VOETVERZORGER

Uit de praktijk Als klanten vergeetachtig worden… Ondernemen Leasen

KWETSBARE CLIËNTEN

Instituut voor voetverzorging

Opleiding basis-, medisch-, MP sporten MP oncologie Leslocaties: Almelo, Apeldoorn, Hillegom, Puth, Rotterdam, Weesp, Zaltbommel, Zwolle

www.pediroda.nl

webshop: www.pediroda-shop.nl

INHOUD VOETVAKPLUS

ACTUEEL 4

Vakblad voor de ondernemende voetverzorger Verschijnt 8 x per jaar, 17e jaargang,

Nieuws uit de branche

nummer 2, april 2019 www.voetvakplus.nl

REPORTAGE 7 Redactie: Petra Teunissen, content manager,

pedicure Nanda van Spijker

Jacha Rootlieb, content regisseur E-mail: redactie@voetvakplus.nl

DERMATOLOGIE 11

Tel.: 06-11663301

Decubitus

Medewerkers: dr. Bella van Dalen (orthopedisch chirurg), Mr. R. van Domselaar, Hans van Geenen, Corné Ter Maten, Peduca, Debbie Tamerus

PODOLOGIE 14

(medisch pedicure), H.E. Teulings (dermatoloog),

Onderzoek naar het effect van hakverhogingen

Lizet van Triet, Ursela Vogt (medisch pedicure), Sija Versluis, Hans de Vries, Ellen Wagenaar, Robert Wonink (MSU echografist voet en enkel)

VOET EN ENKEL 17

Advertenties: Frank van Gils (f.gils@bdu.nl) tel. 06-53888266

Onverklaarde pijn

Abonnementen: abonnementen@bdu.nl, tel. 0342-494882 Nederland: €85,50 per jaar (incl. 6% btw, op basis

ONDERNEMEN 18

van automatische incasso). België: € 91,70 per jaar (prijswijzigingen voorbehouden). Opzeggen abonnement: Abonnementen kunnen ieder moment ingaan en worden na afloop van de opgegeven

20 UIT DE PRAKTIJK

Leasen

UIT DE PRAKTIJK 20 Als klanten vergeetachtig worden…

abonnementsperiode automatisch verlengd. Opzegtermijn voor het opzeggen van uw abonnement voor onbepaalde tijd: twee maanden voor de volgende abonnementsperiode.

FOCUS 23 De kwetsbare cliënt centraal

MARKETING 25

Uitgeefteam BDUvakmedia: Corina Kuipers (uitgever)

Een promotiecampagne die je klanten oplevert

Ron van de Hoef (salesmanager) Peter Vorstenbosch (hoofd content)

Technische realisatie: Vellendrukkerij BDU, Barneveld

23 KWETSBARE CLIËNT

30 CASUS

JURIDISCH 28 Aansprakelijkheid voor de schulden van het bedrijf

CASUS 30

vakmedia

Wonden in de praktijk www.voetvak.nl

# 02/’19

BEDRIJFSPORTRET 32 Pediroda

VAKBLAD VOOR DE ONDERNEMENDE VOETVERZORGER

VOETVERWENNERIJ 34 Citroen Mirte ©2019 BDUvakmedia Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij

Adverteerders: Academie voor Podologie, ASWS, Beauty Days 2019, Busch & Co., Footcare Holland, Orthofex, Pediroda, Les Pieds, Praktivak, Stipezo, Wandelwol

MASSAGE 36 Thai voetmassage bij depressie

elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Het reprorecht van de inhoud van deze uitgave

Het volgende nummer van VoetVak+ verschijnt rond 17 mei

DECORATIEF 39 Swirl

is beschermd. Voor alle kwesties inzake het kopiëren van teksten: Stichting Reprorecht, Prof. E.M. Meijerslaan 3, Postbus 882, 1180 AW Amstelveen, tel. 020-3470310.

NIEUWS 42 Nieuwe producten

ACTUEEL

Vakbeurs Totale Voetverzorging 2019 Op zaterdag 13 en zondag 14 april vindt in Expo Houten de Vakbeurs Totale Voetverzorging 2019 (VTV) plaats. Tegelijkertijd kun je de masterclass van Margreet van Putten bezoeken en in de middag gratis lezingen bijwonen. Meer dan 90 binnen- en buitenlandse leveranciers brengen gezamenlijk 200 merken naar Houten. Je vindt op de VTV de laatste nieuwtjes, must haves en presentaties. Om 13.30 uur zal Lotte Haverkorn een gratis lezing houden over ‘Podotherapie en het toepassen van een partiële nagelresectie’. Wat is het verschil tussen een wigexcisie en een partiële nagelresectie? Welk advies geef ik mijn patiënten altijd mee? Wanneer is een doorverwijzing nodig? Wanneer zal ik een partiële nagelresectie uitvoeren en hoe? Dit en nog veel meer zal Lotte bespreken tijdens deze lezing. De tweede gratis lezing wordt gehouden om 14.30 uur, door Monique Groeneveld. Deze lezing gaat over ‘Rouw- en verliesbegeleiding binnen de pedicurepraktijk’. Pedicures fungeren vaak als klankbord. Wie herkent het niet, een plotselinge mededeling: ‘ik ben ontslagen, ik heb diabetes/reuma/kanker, mijn partner is ernstig ziek of misschien wel: dit was de laatste keer…ik ga dood’. Voetverzorgers zijn perfect geschoold in het vak, maar ben je ook maatschappelijk werker? Heb je kennis van psychologie? Weet je hoe rouw- en verliesverwerking verloopt en hoe ga je er mee om? Monique Groeneveld vertelt het je graag. Behalve het bezoeken van de Masterclass, de gratis lezingen en de exposanten, is er ook nog de mogelijkheid om tijdens de beurs een workshop VoetreflexPlus massage te volgen. Je kunt je hiervoor inschrijven via www.asws.nl. Masterclass Metatarsalgie Metatarsalgie is een verzamelnaam voor verschillende voorvoetklachten. Voorvoetklachten komen onge-

4 | voetvak

twijfeld vaker voor in je praktijk. Vooral bij belasting (wandelen, sporten, huishoudelijk werk) kunnen pijnklachten onder de voorvoet ontstaan. Deze nieuwe masterclass van Margreet van Putten geeft je nieuwe inzichten in wat voorvoetpijn of metatarsalgie is. Je leert er eveneens hoe je met eenvoudige testjes inzicht kunt krijgen in de klachten van je cliënt. Er komen ook speciale ziektebeelden aan bod, en je wordt bijgepraat over de (on)mogelijkheden van verschillende behandelmethoden. Ook is er aandacht voor datgene wat je als (medisch) pedicure, kunt betekenen voor deze mensen. Deze nieuwe masterclass zal voor het eerst gehouden worden tijdens de Vakbeurs Totale Voetverzorging. Bezoek je de masterclass, dan krijg je ook toegang voor de beurs zonder dat je daar extra voor hoeft te betalen. Deze masterclass zal ook nog in Eindhoven en Drachten gehouden worden. Je vindt meer informatie over de beurs, het uitgebreide beursprogramma en de aankoop van je kaarten op: www.asws.nl ProVoet geeft leden ook dit jaar weer een korting van 2 euro op de entreeprijs van 12,50 euro. Deze korting geldt alleen bij aankoop van een digitaal entreebewijs.

ACTUEEL

Beauty Trade Special Op 6, 7 en 8 april vindt Beauty Trade Special plaats in de Jaarbeurs Utrecht. Het is hèt vakevent voor de verschillende disciplines binnen de schoonheids- en verzorgingsbranche. In de speciale Beauty Theaters op Beauty Trade Special vind je een uitgebreid programma van lezingen, workshops en presentaties door toonaangevende experts. Speciﬁek over het voetverzorgingsvak, maar ook over disciplines die daarmee te maken hebben, zoals nagels en huidverzorging. Een greep uit het programma: • Ingrediëntenleer door drs. Jan Zwoferink. • Feiten en fabels van moedervlekken. • De do’s & don’ts bij de behandeling van de door medicijnen aangetaste huid. • Snelle nail-art technieken. • Stress en voeding. Je vindt het uitgebreide programma op www.beautytradespecial.nl.

Pedicure boutique Nieuw dit jaar is de pedicure boutique; op de beursvloer vind je drie verschillende boutiques: een groepje van stands met hetzelfde specialisme. Er komt ook een speciale pedicure boutique. Tickets De online ticketverkoop voor Beauty Trade Special 2019 is gestart, je koopt je tickets via www.beautytradespecial.nl

VAKBOEKEN EN DIGITALE EXAMENS Deze koopt u online bij Uitgeverij Les Pieds

WWW.LESPIEDS.COM

PedicureGezocht Vind uw eigen pedicure!

6 | voetvak

Registreer uw praktijk op onze landelijke website voor promotie van uw praktijk! www.pedicuregezocht.nl

REPORTAGE Tekst: Petra Teunissen

‘Je voeten dragen de mooiste mens ter wereld’. Deze uitspraak van medisch pedicure Nanda van Spijker siert haar ﬂyer. In haar praktijk in het Overijsselse Nieuwleusen zorgt zij uitstekend voor de ‘onderdanen’ van haar cliënten. Ook als de cliënten een lange wandeling gaan maken.

De wonderlijke wandeling van pedicure Nanda van Spijker ‘Je voeten dragen de mooiste mens ter wereld’. Deze uitspraak van medisch pedicure Nanda van Spijker siert haar ﬂyer. In haar praktijk in het Overijsselse Nieuwleusen zorgt zij uitstekend voor de ‘onderdanen’ van haar cliënten. Ook als de cliënten een lange wandeling gaan maken. Het carrièrepad van Nanda van Spijker is lang, bochtig en vol verrassingen. Toen zij in 2002 met een ingegroeide teennagel in de stoel van een pedicure belandde, kende ze het vak helemaal niet: ‘In die tijd was ik veel thuis met drie kleine kinderen. Mijn man werkte in de offshore, vier weken op, vier weken af. Ik was dus enthousiast over een ﬂexibel vak dat ik kon combineren met het gezin. In ons dorp Nieuwleusen waren toen twee pedicures actief, die handen te kort kwamen. Zij adviseerden me om de opleiding te gaan doen. Bij Pediroda in Almelo heb ik veel geleerd van docente Engelien Stroot. Tot halverwege 2007 werkte ik met veel plezier in mijn praktijk aan huis.’

draaide en ik stond buiten de kring en wist niet waar in te stappen. Op een dag heb ik ProVoet gebeld met de vraag: ‘Kan ik terug het vak in na acht jaar ‘lanterfanteren’?’ Dat bleek geen probleem, ik mocht gewoon beginnen. Maar dat vond ik zelf toch een onprettig idee. Dus schreef ik me in februari 2015 in voor de opleiding medisch pedicure opleiding bij Pediroda. Gelukkig was Engelien er nog.”

Nieuwe focus Omdat Nanda haar ondernemerspapieren al had en heel gefocust studeerde, rondde ze de opleiding binnen een

Braziliaans avontuur In november 2007 vertrok het gezin naar Brazilië: “Mijn man kreeg een baan in Macaé aan de kust, drie uur rijden van Rio de Janeiro. Het was een groot avontuur dat ik nooit had willen missen. Mijn pedicuremotor had ik meegenomen en daarmee behandelde ik soms expat- vrouwen. Maar het acclimatiseren en mijn kinderen van toen 4, 6 en 8 vroegen al mijn aandacht. Ondertussen keek ik mijn ogen uit in de beautysalons. Veel Brazilianen laten ‘mani-pedi’s’ doen voor amper twintig euro. Na anderhalf jaar kreeg mijn man weer een baan in Nederland. We hadden het huis aangehouden en vielen zo terug in ons ‘oude’ leven. Maar ik kon mijn draai niet meer vinden. Ik miste het mooie weer en de levendigheid van de Brazilianen en vond mijzelf heel zielig… Om weer een doel te krijgen ben ik veel vrijwilligerswerk gaan doen in de bibliotheek en in de kringloopwinkel. Ik ging artikelen schrijven voor de buurtkrant en maakte ﬁlmpjes voor de lokale website. Hoewel ik veel mensen ontmoette, miste ik focus. Het leek alsof iedereen ﬁjn in een kring mee-

Nanda van Spijker in haar pedicurepraktijk in Nieuwleusen.

voetvak | 7

REPORTAGE

De praktijkruimte is ideaal gelegen: op de begane grond, direct naast de voordeur.

WandelWol is ‘Vriend van het Overijssels Landschap’, want het bedrijf is gevestigd in het Vechtdal

jaar af. Eind 2016 haalde ze ook het certiﬁcaat sportpedicure. In de tussentijd was ze opnieuw klanten gaan werven: “Nee, ik heb geen brief gestuurd aan mijn oude clientèle. Ik wilde hen niet in verlegenheid brengen. Toen ik naar Brazilië ging, had ik twee collega’s en toen ik opnieuw begon wel acht. Ik vind collegialiteit belangrijk en je moet ook gewoon je eigen plan trekken. Ik kreeg uiteindelijk één oude klant terug, die had acht jaar niks aan zijn voeten gedaan en op me gewacht… Bij de herinrichting van mijn praktijk draaide ik de stoel om. Dat symboliseert eigenlijk mijn nieuwe focus. Toen was ik alleen gericht op de zorg voor voeten, nu staat het ondernemerschap er pal naast. Je praktijk voeren is niet alleen de cliënt goed behandelen en informeren, ook is het zorg om aan het einde van de maand een mooie omzet te draaien. Inzet, resultaat en tarief moeten samen voldoen aan de verwachting van klanten. Productverkoop hoort erbij, ik heb er zelfs een webshop voor: de blijevoetenwinkel.nl. Mijn gedachte was: wanneer de praktijk dicht is, ziet niemand mijn producten. Online kan dat wel. Ik geef graag advies, maar ik verkoop geen crème als ik weet dat de klant die niet gaat gebruiken. Mijn product is te waardevol om ergens te staan verstoffen. Cliënt en pedicure werken samen aan het resultaat. Ik heb veel kennis en behandelingen in huis zoals het Care-traject bij schimmelnagels en de Mellin20 thuislaser. Nu ben ik bezig met Arkada UniBrace. Ik heb een mooi traject bedacht en aan drie klanten gratis aangeboden; in ruil voor ervaring, lering en om van het resultaat foto’s te maken en te gebruiken. Daar gingen ze alle drie op in. Ik investeer zo mijn tijd in nieuwe mogelijkheden.” Om haar praktijk zichtbaar te maken, is Nanda lid van de lokale ondernemersvereniging: “Samen met een collega-pedicure heb ik drie dagen op de ondernemersbeurs in ons dorp gestaan. Daar heb ik veel gezaaid. Je weet dat je niet direct klanten ‘oogst’, maar je wordt gezien. Je moet de tijd nemen om je naam bekend te maken. Dus deed ik presentaties in de bibliotheek en op ladies events. En je moet je kansen zien: bij de korfbalvereniging op het terrein van de voetbalvereniging wordt niet veel geadverteerd, dus mijn bord hangt daar heel prominent. Nu heb ik een grote groep vaste klanten en ik doe ook veel ‘losse’ voetbehandelingen. Mijn agenda is wisselend bezet.

Soms is mijn werkweek binnen 24 uur ineens vol gepland. Ik pas mijn online agenda aan mijn andere bezigheden aan. Deze week werk ik maar twee dagen in de praktijk, omdat WandelWol veel tijd vraagt.”

8 | voetvak

Een bijzondere wandeling WandelWol is op een bijzondere manier Nanda’s leven komen binnenwandelen: “Bijna drie jaar geleden maakte ik een wandeling van tien kilometer van Balkbrug naar Nieuwleusen. Ondanks mijn Teva wandelsandalen liep ik een blaar op. Een kleine ramp, want ik zou de volgende dag een hardloopclinic volgen. Toen ik erover mopperde, zei mijn moeder: ‘Dan doe je toch een beetje wol op die blaar?’ Ze toverde ergens een plukje wol vandaan en ik nam het mee. De volgende ochtend vond ik die pluk wol in mijn jaszak en dacht, waarom niet? Ik legde het op de (intacte) blaar en trok mijn sok erover heen aan. De hele clinic had ik geen centje pijn! Wat een gouden tip. Tja, en dan gaat het borrelen he? Ik ben zelf op onderzoek uitgegaan en begon de wandel-wol in zakjes te verkopen aan mijn klanten. Die vonden het vooral grappig dat ik zo enthousiast was, maar kwamen ook met positieve verhalen terug. Bij de opleiding sportpedicure hadden we een les over anti-drukmiddelen en ik vertelde over mijn ervaringen hiermee. Een collega was nieuwsgierig en vroeg of ik het ook aan haar wilde verkopen. Nu wordt het echt een product, dacht ik. Maar daar had ik hulp bij nodig. Mijn vriendin Karin Schaeffer is een kei in administratie. Ik heb haar gevraagd om in te stappen in dit avontuur en zo is ‘WandelWol’ geboren.”

Vergeten gebruik in een nieuw zakje De anti-drukwol is van Nederlandse afkomst, een blend van verschillende schapenrassen. Nanda: “We onderscheiden ons door het comfort (zachte, niet prikkende wol), de structuur, de speciale wassing met behoud van lanoline. Een luchtige laag aangebrachte WandelWol helpt om blaren te voorkomen en wanneer deze zijn ontstaan de blaar heel laten en de antidruk-wol aanbrengen. Kijk: WandelWol geneest niet, het onderliggende probleem blijft. Maar het helpt wel om complicaties als wintertenen en likdoorns te voorkomen of te verzachten. We noemen het ‘wijsheid van vroeger’ en soms ‘vergeten gebruik in een

zakje’ praktijkonderwijs krijgen, helpen met het maken van voorraad en WandelHout. Nanda beheert de mailbox en verzorgt de marketing en onder andere het Promoplan. Ze maakt zelf inspirerende foto’s die ze met de online tool Canva bewerkt tot beelden voor sociale media. Ze haakt slim in op de actualiteit zoals bijvoorbeeld complimentendag: “Ik krijg steeds meer ervaring. Soms geeft mijn dochter, die een graﬁsche opleiding doet, tips over lettertypes.”

Zo luchtig breng je Wandelwol aan om blaren te voorkomen. nieuw zakje’. De doelgroep is heel breed: van jonge voetballertjes tot aan de steunkous in het bejaardentehuis. Door het gemak en de eenvoud van de antidruk-wol kan iedereen er op zijn of haar eigen manier mee aan de slag. Samen met Karin geef ik als de Dames van WandelWol lezingen en workshops bij groothandels en op beurzen.” Nanda kwam destijds in contact met Asha Dewari van Oil’n More: ‘Ze gaf me de kans om in haar stand op de beurs in Houten te staan. Ieder half jaar groeide de aanloop. De derde keer dat we in haar stand stonden, was het alsof er een golf over ons heen kwam. Het hek was van de dam. Nu staan we met een eigen stand op de beurzen. Asha maakt in opdracht van ons de verkoelende en verwarmende ‘WandelOlie’. Het zijn verzorgende huidolien, die niet in combinatie met de antidruk-wol gebruikt hoeven te worden, maar als extra dagelijkse preventieve ondersteuning. Als je toch goed voor je voeten zorgt, verwen ze dan met WandelOlie.” De Dames hebben een geoliede organisatie opgebouwd. Karin doet alle administratie en beheert de voorraad. Samen met jeugdige werknemers pakt ze de orders in en leerlingen van ATC Ommen, waar jongeren ‘met een rug-

Karin en Nanda gaven elkaar sieraden met een schaapje cadeau om hun samenwerking te vieren.

Facebook heeft duidelijk bijgedragen aan de snelle verspreiding van het verhaal over WandelWol. Via sociale media krijgen Nanda en Karin ook waardevolle respons van klanten en tips om de antidruk-wol op creatieve manieren te gebruiken. Bijvoorbeeld bij Mortons neuralgie: “Normaal gebruiken we de antidruk-wol heel luchtig, maar een pedicure gaf de tip om er een stevige prop van te maken die ze onder de bal van de voet ter hoogte van het 4e en 5e middenvoetsbeentje legt en met Fixomull stretchtape vastzet. De hele dag kon zij pijnvrij staan. Vorig jaar stonden we op de ‘Wedren’ bij de Vierdaagse van Nijmegen in de stand van een pop-up drogist. Het was heel spannend en best een risico: als er negatieve buzz is, bereikt die ook 40.000 mensen… Maar gelukkig hoorden we alleen maar enthousiaste verhalen over WandelWol: het weegt niets, kan nooit kwaad en is het proberen waard. Toch vonden we het best een een verantwoordelijkheid om daar te adviseren, want mensen kopen op zo’n evenement werkelijk alles om het wandelen comfortabeler te maken.”

De Dames van de WandelWol Op de site van WandelWol staat een foto van Karin en Nanda met de tekst: ‘Wij zijn spontaan, hartelijk, professioneel en een beetje gek... misschien heeft dat met de leeftijd te maken (40+) ;-).’ “Bij ons begint alles met een grapje”, zegt Nanda. “Er is een leuke chemie tussen ons en we hebben veel schik samen. Ooit stuurde ik een mail aan een klant met ‘groetjes van de dames van de WandelWol’ en die titel hebben we erin gehouden. Het spreekt aan en draagt bij aan de ‘beleving’ van ons product. We willen mensen laten glimlachen. Die sympathieke uitstraling werkte ook bij Erik Fieten van Alvasi Reclame uit Nieuwleusen, die we vroegen een ﬂyer voor ons te ontwerpen. We vertelden eerlijk dat we nauwelijks geld hadden, maar hij geloofde wel in het plan ‘van die twee schaapjes’. Nu maakt hij nog steeds allerlei mooie dingen voor ons, zoals de dealerbordjes die de verkooppunten ophangen. Ook ATC denkt met ons mee. Ik had een idee voor WandelHout. Dat is een wandelstokje waardoor je je handen automatisch hoog houdt tijdens het wandelen. Dat verbetert de doorbloeding in de armen en ga je rechterop lopen. ATC had gelijk een mooi proefmodel gemaakt en ook dit product loopt goed. Het is weer eens wat anders om aan te bieden voor de verkoop. Zo wandelen we constant achter de antidruk-wol aan. Soms bedenken we zelf iets maar dan loopt het toch weer anders dan gedacht. Zo blijven we steeds in beweging met nieuwe ideeën en inspiratie.”

voetvak | 9

Vakbeurs Totale Voetverzorging U komt toch ook?

ƚĂƟĞĂĐĐƌĞĚŝ punten

Gratis lezingen:

Gratis koffie en thee

13.30 uur: “podotherapie en het toepassen van een partiële nagelresectie”

Gratis parkeren

14.30 uur: “Rouw- en verliesbegeleiding binnen de pedicurepraktijk”

13 en 14 april

Gratis workshops Supported by:

Toegan g € 12,50

10.00 tot 17.00 uur DĂƐƚĞƌĐůĂƐƐ ĚŽŽƌ DĂƌŐƌĞĞƚ ǀĂŶ WƵƩĞŶ͘ dŚĞŵĂ DĞƚĂƚĂƌƐĂůŐŝĞ͘ DĞĞƌ ŝŶĨŽƌŵĂƟĞ͗ ǁǁǁ͘ĂƐǁƐ͘Ŷů

Provoetleden ontvangen €2,- korting (alleen op uw digitale ticket.) Te bestellen via www.asws.nl Expo Houten - Meidoornkade 24 - Houten www.asws.nl of 0172-575888

BREEK LOS VAN DE VELE VERPLICHTINGEN

GUN JEZELF DE RUIMTE EN WORD LID VAN STIPEZO Stipezo Kruisstraat 58A 5341HE Oss E: info@stipezo.nl T: 06 - 360 50 504

Informatie: www.stipezo.nl/contact Aanmelden: www.stipezo.nl/aanmelden

BRANCHEORGANISATIE VOOR PROFESSIONALS IN VOETZORG

DERMATOLOGIE door H.E. Teulings, dermatoloog

Vanwege het thema van deze editie van VoetVak+, voetzorg bij een kwetsbare patiëntengroep, ben ik gaan nadenken over huidaandoeningen die voor kunnen komen bij mensen die minder goed voor zichzelf kunnen zorgen. Een van de eerste aandoeningen die bij me opkwam was decubitus. Hoewel decubitus meestal voorkomt bij mensen die weinig mobiel zijn en veel liggen of zitten, kan het ook aan de voeten voorkomen. Bij langdurig alcoholmisbruik of slecht ingestelde diabetes (suikerziekte) kunnen gevoelsstoornissen (polneuropathie) aan de voeten optreden met mogelijk drukulcera en decubitusplekken als gevolg. In dit artikel ga ik verder in op decubitus, de oorzaken en de behandeling ervan.

Decubitus Wat men in de volksmond ‘doorliggen’ noemt, heet in medische termen decubitus. Decubitus is afgeleid van ‘decumbere’ uit het Latijn, wat zich neerleggen betekent. Decubitus is een veelvoorkomende aandoening bij mensen die langdurig liggen of zitten in dezelfde houding. Bekende plekken zijn de stuit of de onderrug. Echter, het kan op iedere plek van

het lichaam ontstaan waar veel druk aanwezig is. Er zijn verschillende stadia van decubitus, van zeer mild met alleen roodheid van de huid tot zeer uitgebreid met zeer diepe wonden. Decubitus komt in veel gebieden van de gezondheidszorg voor, maar vaker bij speciﬁeke doelgroepen, zoals bijvoorbeeld mensen die terminaal ziek zijn en in een hospice verblijven, men-

Indeling decubitus in categorieën van ernst Categorie I: niet wegdrukbare roodheid Categorie II: blaar of ontvelling Categorie III: verlies van een volledige huidlaag (vet zichtbaar maar bot, pezen en spieren liggen niet bloot) Categorie IV: Verlies van een volledige weefsellaag met blootliggend bot, pezen of spieren.

sen met een verlamming zoals een dwarslaesie, en mensen die op een intensive care afdeling liggen. Decubitus is erg pijnlijk, gaat gepaard met veel ziektelast en vermindert de kwaliteit van leven. Decubituszorg brengt veel gezondheidszorgkosten met zich mee en omvat circa 1% van het totale gezondheidszorgbudget. Er is dus alle reden om decubitus voldoende aandacht te geven. Bovendien is het veelal een te voorkomen complicatie!

Oorzaken Decubitus kan op iedere leeftijd ontstaan. De kans op doorliggen is groter op oudere leeftijd, vooral boven de 65 jaar. Decubitus ontstaat door weefselschade tengevolge van de in-

voetvak | 11

DERMATOLOGIE

Decubitus categorie I

Decubitus categorie II

werking van druk- of schuifkrachten. Druk speelt hierbij de grootste rol. Gewoonlijk veranderen we bij liggen of zitten regelmatig van houding zodat aanhoudende druk op één plaats wordt voorkomen. Dat doen we ongemerkt, ook in onze slaap. Wanneer iemand zich niet meer goed kan bewegen of niet goed pijn kan voelen, bijvoorbeeld ten gevolge van ziekte, verlamming of door narcose bij een operatie, kunnen zich na een uur al de eerste verschijnselen van decubitus voordoen. Andere risicofactoren zijn slechte voedingstoestand, diabetes, arterieel vaatlijden en incontinentie. De problemen ontstaan daar waar de druk het hoogst is: op de stuit, de heupen, en de hielen. Feitelijk op plaatsen waar bot uitsteekt onder de huid. Zowel een korte hoge belasting als een langdurige lage belasting kunnen weefselbeschadiging veroorzaken. Op de plekken van de huid waar het lichaam op rust, worden de kleine bloedvaten dichtgedrukt. De huid en de lagen onder de huid (vet, spieren, pezen, bot) gaan hierdoor stuk en sterven af.

Classificatie Decubitus begint met een lichtrode

12 | voetvak

plek waarvan de rode kleur niet weggaat wanneer er op gedrukt wordt. Vervolgens wordt de plek roder, er ontstaan blaren en de huid kan stukgaan. Dit geeft veel ongemak en pijn. Bij een getinte of donkere huid is een rode verkleuring minder goed te zien. Andere tekenen kunnen een warme, gevoelige plek of een zwelling of verharding onder de huid zijn. Als er niets aan gedaan wordt, kan er een wond ontstaan die groter en dieper wordt.

Lichamelijk onderzoek Bij lichamelijk onderzoek van een decubitusplek zal de arts of wondverpleegkundige letten op (wegdrukbare) roodheid, blaren of vervellingen. Bij een ulcus (huiddefect) wordt de omvang, diepte en kleur (rood, geel, zwart) beschreven. Ook is het van belang of het een droge, vochtige of pussende wondbodem heeft. Tenslotte worden de geur en de conditie van de omliggende huid en wondranden beoordeeld. Ook wordt er gekeken naar de algemene gezondheidstoestand van de patiënt met daarbij tekenen van verminderde doorbloeding of lymfe-afvloed of van neuropathie.

Complicaties Door decubituswonden kunnen complicaties ontstaan, ook ernstige. Cellulitis is een ontsteking van de huid en onderliggend bindweefsel. Het veroorzaakt warmte, roodheid en zwelling van de aangedane huid. Mensen met zenuwschade voelen vaak niet de pijn in de aangedane huid waardoor het kan uitbreiden. Bot- en gewrichtsontsteking: een infectie vanuit een decubitus plek kan uitbreiden naar naastgelegen gewrichten en botweefsel. Wanneer het gewricht ontstoken raakt ontstaat er septische artritis die het kraakbeen en weefsel ernstig kan aantasten. Botinfecties kunnen de functie van gewrichten en botten verminderen. Langdurige chronische wonden kunnen zich ontwikkelen in een plaveiselcelcarcinoom, een variant van huidkanker. In heel uitzonderlijke gevallen kan een doorligwond bloedvergiftiging veroorzaken.

Behandeling De behandeling van de decubitusplek is afhankelijk van de categorie. Bij een graad 1 wond wordt geadviseerd de druk op te heffen door houdingswisselingen toe te passen. Bij een

Decubitus categorie III

Decubitus categorie IV

graad 2 wond is het advies een lokale wondbedekker aan te brengen. Er wordt geadviseerd maceratie (stukgaan) van de huid te voorkomen met barrièrecrème of -spray. Wanneer er korsten op de wond zitten, wordt aangeraden om onderliggende wonden vrij te maken en de korst weg te halen. Dit geldt ook voor zwarte necrotische korsten. Een bijkomende infectie moet altijd behandeld worden.

Adviezen Decubitus is in een groot aantal gevallen te voorkomen door er op toe te zien dat het lichaam regelmatig van houding verandert, ervoor te zorgen dat men in een goede voedingstoestand is en er zo min mogelijk drukverhogende of schuifkracht verhogende factoren op het weefsel in kunnen werken. Ook zijn er vele beschermende hulpmiddelen op de

Categorie

Kenmerken

Wondbehandeling

Niet-wegdrukbare roodheid bij intacte huid.

Geen lokale therapie. Druk opheffen.

Excoriatie of blaar.

Blaar intact laten, tenzij deze hinderlijk is. Bij kapotte blaar en excoriaties: nietverklevend verband zoals foamverband of parafﬁne gaas.

III

Verlies volledige huidlaag, maar bot, pezen en spieren liggen niet bloot.

Bij relatief droge wonden: niet-verklevend verband, hydrogel of hydrocolloïd.

Verlies volledige weefsellaag; bot, pees of spier zichtbaar.

Bij nattende wonden: absorberende materialen zoals alginaten, hydroﬁber en schuimverbanden, afhankelijk van regionale afspraken.

Decubitus indeling met klinische kenmerken en bijpassende wondbehandeling.

markt die ingezet kunnen worden voor de verschillende locaties van de aangedane huid van het lichaam. Voor mensen met klachten van verminderde gevoelssensaties aan de voeten (polyneuropathie), bijvoorbeeld bij ontregelde suikerziekte, door langdurig alcoholgebruik of na chemotherapie, is het ook erg belangrijk dat zij geen drukulcera aan de voeten ontwikkelen. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren als gevolg van het dragen van slecht passend schoeisel. U kunt als pedicure bij deze groep cliënten alert zijn op het ontstaan van drukulcera en hen doorverwijzen naar hun arts zodat er tijdig maatregelen getroffen kunnen worden en diepere wonden kunnen worden voorkomen. Referenties: www.huidziekten.nl www.nhg.nl www.thuisarts.nl British Medical Journal, guideline pressure ulcers 2017 Landelijke multidisciplinaire richtlijn Decubitus preventie en behandeling 2011 www.decubitus.be

voetvak | 13

PODOLOGIE Tekst en foto’s: Hans van Geenen, fysio-manueel therapeut en podoloog

Onderzoek naar het effect van hakverhogingen Al vele decennia gebruiken podologen en podotherapeuten hakverhogingen als therapie bij onder andere beenlengteverschillen, achillespeesklachten en fasciitis plantaris. Het is echter gebleken dat voetspecialisten verschillende ideeën hebben over het effect van deze therapie. Ook verschilt men van mening over hoe dit al vele jaren lang toegepaste hulpmiddel de functie van de onderste extremiteit kan beïnvloeden. In dit artikel, gebaseerd op een literatuurstudie over dit onderwerp, zullen biomechanische factoren, compensatoire effecten en daaruit voortvloeiende indicaties voor therapie aan de orde komen. De bedoeling van dit artikel is deze schijnbare eenvoudige therapie opnieuw onder het licht te houden en het toepassen van deze therapie mogelijk te heroverwegen.

Verschillende manieren Er zijn verschillende manieren om de hak te verhogen en de enkel meer in plantairﬂexie te brengen. De eenvoudigste manier is een schoen te dragen met een hogere hak. Een andere manier is een hakverhoging in de schoen plaatsen. Een derde mogelijkheid is de hakverhoging aan te brengen in een inlegzool. Diverse onderzoekers hebben deze methodes onderzocht en vergeleken en de resultaten mogen best verrassend worden genoemd en zijn zelfs soms tegenstrijdig met eerdere verwachtingen op dit punt.

Het effect van schoenen met een hoge hak Al vele jaren wordt onderzoek gedaan naar de gezondheidsrisico’s van schoenen met een hoge hak waarbij men ook oog had voor veranderingen van het looppatroon, de activiteit van spieren en de balans. Het lopen op schoenen met hoge hakken leidt tot een verandering van het looppatroon met een hoger risico op vallen en enkeldistorsies. We zien een kortere staplengte, een lagere stapfrequen-

Hakverhoging.

14 | voetvak

tie en men heeft een langere standsfase waarbij beide voeten op de grond zijn. In vergelijking met het lopen op blote voeten neemt de belasting op de voorvoet toe. Men kan zich voorstellen dat sommige van deze veranderingen de stabiliteit en balans zullen verminderen. Zo hebben Hapsan en collega’s onderzocht dat de functionele stabiliteit bij een verhoging van 7 cm beduidend minder wordt met een groter risico op vallen of zwikken van de enkel. Dit kan het gevolg zijn van een houdingsverandering, een verandering van de spierwerking of beide. Een compensatie van deze hakverhoging is onder andere het voorover kantelen van het bekken waardoor de lordose (natuurlijke kromming van de wervelkolom in voorachterwaartse richting, red.) toeneemt. Compressiekrachten op de lage rug zullen hierdoor toenemen en er zal meer gevraagd worden van de lange rugspieren om beter in balans te blijven. Onderzoekers hebben ook gezien dat bij het lopen op een schoen met hoge hak, heup en knie meer in varuspositie worden gebracht (Varus is een standsafwijking van een ledemaat waarbij het distale deel naar de lichaamsas toewijst, red.). Deze varus beweging in de heup vraagt om meer spierarbeid van de heupabductoren. Tegelijkertijd zal een varus beweging van de knie bijdragen aan een grotere belasting van het mediale kniecompartiment. Osteoartritis van de knie doet zich vooral voor in de mediale knie en wordt dan ook vaak geassocieerd met het dragen van hoge hakken. Barkema en collega’s hebben het effect van verschillende hakhoogtes, te weten een hoogte van 1,5 cm en 9 cm bestudeerd. Systematische verhoging van de hiel bleek te leiden tot een grotere varusstand van knie en enkel. Zij kwamen dan ook tot de conclusie dat schoenen met hoge hakken in belangrijke mate kunnen bijdragen aan vroegtijdige slijtage van het kniegewricht. Ook instabiliteit van de enkel is het gevolg van het lopen op hoge hakken. Foster en collega’s hebben de activiteit van spieren in de onderste extremiteit van 15 vrouwen onderzocht door middel van EMG- en driedimensionaal bewegingsonderzoek. Er werd onderscheid gemaakt tussen een verhoging van 1,5 cm en 9 cm. Door een toename

van de plantairflexie en inversie van de enkel bij de ‘hogehakkengroep’ was er tevens een compensatoire verhoging van de activiteit van de m. peroneus longus waar te nemen met een groter risico op een enkeldistorsie. Kijken we naar de veranderingen in de belasting van het plantaire deel van de voet bij het dragen van schoenen met hoge hakken dan zal het niet verbazen dat de druk zich van de achtervoet naar de voorvoet verplaatst, maar het mag wel verrassend worden genoemd dat gebleken is, dat ondanks het supinerende effect van hoge hakken de plantaire druk onder de voorvoet zich verplaatst naar mediaal. Vooral het eerste middenvoetsbeentje zal bij een hakverhoging meer belast worden. Ook andere onderzoekers konden bevestigen dat de voorvoet meer zal proneren bij het omhoog brengen van de hiel. Supinatie van de achtervoet heeft dus pronatie van de voorvoet tot gevolg en deze blijken aan elkaar gekoppeld te zijn. We hebben gezien dat schoenen met hoge hakken de enkel in plantairflexie brengt. Als compensatie komt ook de knie meer in flexie. Deze combinatie zorgt ervoor dat de m. gastrocnemius aan lengte en spanning inboet. De kuitspieren moeten dus harder werken tijdens het lopen.

Hakverhoging in hardloopschoenen In het algemeen kunnen we stellen dat bij een schoenverval (het hoogteverschil tussen achter- en voorvoet) van minder dan 8 mm er een voorvoetlanding plaatsvindt met een grotere knieﬂexie op het moment van landing bij een grotere ﬂexie van de enkel gedurende de steunfase. Deze biomechanische veranderingen hebben meer te maken hebben met schokdemping dan met hielhoogte. Minimalistische schoenen hebben een dikkere tussenzool met weinig verval tussen hiel en teen. Er zijn echter ook minimalistische schoenen met een dunne tussenzool en een lage hak. Moeilijk te vergelijken dus. Verschillende onderzoeken van onder andere Malisoux en collega’s hebben aangetoond dat het verval in hoogte geen invloed heeft op het aantal blessures.

Wat zijn de effecten van hakverhogingen in de schoen? Voetspecialisten plaatsen hakverhogingen in de schoen om de negatieve effecten van een verkorte achillespees, namelijk een beperking van de dorsaalflexie van de enkel, te verminderen. De basisgedachte hierachter is dat de menselijke voet 10 graden dorsaalflexie van het enkelgewricht nodig heeft tijdens de steunfase van het lopen waardoor de tibia voorover kan kantelen over de voet, terwijl hielcontact blijft bestaan. Als dit niet mogelijk is, kunnen talrijke voet en enkelklachten optreden zoals hamertenen, platvoeten, fasciitis plantaris en achillespeesklachten. Veranderingen van het looppatroon door een beperking van de dorsaalflexie van de enkel zijn onder andere een kortere steunfase met een vroege hiellift en een toename van de pronatie van de subtalaire- en midtarsale gewrichten. We hebben zonder meer aangenomen dat een hakverhoging in de schoen de oplossing was om de negatieve effecten van een verkorte achillespees te verminderen. Maar hebben we ons wel eens afgevraagd wat de eventu-

Schoen met een hogere hak.

ele nadelige effecten zouden kunnen zijn? Pas in 2006 hebben Johanson en collega’s de biomechanische effecten van hakverhogingen op dorsaalflexie van de enkel onderzocht. Zoals te verwachten viel, trad er zowel bij een 6 mm als bij een 9 mm hakverhoging een verbetering van de dorsaalflexie van het enkelgewricht op terwijl het moment van hielheffing tijdens lopen duidelijk later optrad. Echter bij meting bleek dat bij een verhoging van 9 mm de dorsaalflexie slechts verbeterde met 1,23 graden. De tijd tot hielheffing leverde slechts 15 milliseconde voordeel op. Uit het EMG- onderzoek van Johanson en collega’s bleek verder dat de activiteit van de mediale m. gastrocnemius tussen hiellanding en hielheffing aanzienlijk toenam. Als potentieel negatieve effecten van een hakverhoging moeten we dus rekening houden met een overbelasting van vooral het mediale deel van de m. gastrocnemius.

Hakverhoging en lage rugklachten Dananberg en Quilano bestudeerden de effecten van inlegzolen met een hakverhoging bij patiënten met ernstige lage rugklachten. Zij constateerden een belangrijke verbetering na zes maanden. Wel moet worden opgemerkt dat deze patiënten tevens een beperking van de dorsaalflexie van de enkel hadden. De onderzoekers namen dan ook aan dat het omhoog brengen van de hiel hielp om een sagittale blokkering van het enkelgewricht te verminderen waardoor er een compensatie op kan treden bij heup en lage rug. Door een onderzoek van Lee werd duidelijk dat een hielverhoging een vroege aanspanning van de lumbale rugspieren tot gevolg had. Dit werd bevestigd door een onderzoek van Barton en collega’s. Ook zij kwamen tot de conclusie dat een hakverhoging van 2 cm de rugspieren meer doet aanspannen door een toename van de grondreactiekrachten. Toename van grondreactiekrachten door een hakverhoging van 20mm zou volgens Hessas en collega’s ook de druk onder de middenvoetsbeentjes met 30% verhogen terwijl de druk onder de hiel met 50% zou toenemen. Onderzoek naar drukverhoging onder de hiel bij het dragen van hooggehakte schoenen toont juist het tegenovergestelde aan. Bonano en collega’s toonden aan dat alleen een hakver-

voetvak | 15

PODOLOGIE Een hakverhoging onder de hiel alleen, vergroot de druk onder de hiel en voorvoet, terwijl de druk in de middenvoet afneemt door onvoldoende steun onder de boog van de voet.

het staan werd nagebootst. Na onderzoek bleek dat de spanning in de fascia plantaris alleen afnam als de hakverhoging de vorm had van een leest zoals in een hooggehakte schoen. Met andere woorden een hakverhoging die in hoogte minder wordt naar distaal en dus ook steun geeft aan de middenvoet. Plaatsen we alleen een blokje onder het hielbeen dan nam de spanning niet af. We moeten echter een kanttekening plaatsen bij dit onderzoek omdat de achillespees bij dit onderzoek niet werd belast.

Kunnen we met een hakverhoging de achillespees ontlasten? Een therapeutische inlegzool gecombineerd met een hakverhoging vonden Chia en collega’s een betere combinatie.

hoging onder de hiel de druk onder de hiel en voorvoet vergroot terwijl de druk in de middenvoet afneemt door onvoldoende steun onder de boog van de voet. Ook Chia en collega’s konden dit bevestigen. Een therapeutische inlegzool gecombineerd met een hakverhoging vonden zij dan ook een betere combinatie.

Het effect van een hakverhoging bij de behandeling van fasciitis plantaris Er zijn meerdere manieren om spanning in de fascia plantaris te verminderen: • Het verminderen van de belasting van de achillespees. • Het verminderen van druk onder de hiel. • Het plantair flecteren van de middenvoetsbeentjes ten opzichte van de achtervoet. Onderzoekers hebben aangetoond dat vooral de achillespees verantwoordelijk is voor een toenemende spanning van de fascia plantaris. De kracht van de achillespees op de fascia zou zelfs twee keer zo groot zijn als die veroorzaakt door het lichaamsgewicht. Patiënten met een beperkte dorsaalflexie van de enkel ten gevolge van een contractuur van de achillespees hebben dan ook meer kans op het krijgen van een fasciitis plantaris. Het dragen van schoenen met hoge hakken kan dit risico verminderen. Wibowo en collega’s noteerden een aanzienlijke vermindering van druk onder de hiel bij patiënten met een hielspoor als ze schoenen gaan dragen met hoge hakken en na acht weken zou de pijn aanzienlijk minder zijn bij een hakhoogte van 3 tot 4 cm. Druk onder het eerste middenvoetsbeentje en de grote teen zou toenemen zoals ook bevestigd door andere onderzoekers. Ook Saraffian beweerde dat supinatie van de achtervoet een pronatie van de voorvoet tot gevolg had. Deze ‘twisted plate’ zou de spanning van de fascia plantaris doen afnemen. Het tegenovergestelde effect zien we echter als we losse hakverhogingen in de schoen plaatsen. Kogler en collega’s hebben de spanning in de centrale band opgemeten bij twaalf menselijke kadavers waarbij

16 | voetvak

We mogen verwachten dat bij het omhoog brengen van de hiel, de spanning op de achillespees zal afnemen door een plantairﬂexie van de enkel. Deze simpele verklaring is echter een beetje kortzichtig en houdt geen rekening met alle factoren die invloed hebben op de achillespees tijdens staan en lopen. Zo zal een schoen en/of een hakverhoging een neuromusculaire reactie bij de patiënt teweegbrengen die de totale hoeveelheid belasting van de m. gastrocnemius en de m. soleus zal veranderen. Een grotere belasting van spieren kan zelfs het mechanische effect van het ontlasten van de achillespees teniet doen. Er zijn dus meerdere factoren waar we rekening mee moeten houden. Kijken we naar studies over de effecten van hakverhogingen, dan kunnen we concluderen dat de snelheid van belasten belangrijker is dan de totale hoeveelheid belasting. Ook de timing van de piekbelasting tijdens lopen of hardlopen, kan van belang zijn in hoeverre en in welke mate de achillespees schade zal ondervinden. Dixon en Kerwin bestudeerden de effecten van hakverhogingen bij diverse loopstijlen. Bij de hiellanders en middenvoetlanders werd bij een verhoging van respectievelijk 7,5 mm en 15 mm de krachten op de achillespees aanzienlijk minder terwijl dit geen verschil uitmaakte bij de voorvoetlanders. Gebleken is ook dat bij hiellanders de totale hoeveelheid belasting niet afnam maar de tijd tot piekbelasting en de snelheid van de belasting van de achillespees bij het dragen van hielverhogingen minder werd. De meeste studies over tendinopatie van de achillespees laten een verbetering zien als patiënten hakverhogingen dragen. We mogen dus aannemen dat de snelheid van de belasting meer dan de totale hoeveelheid belasting een rol speelt bij de behandeling van achillespeesklachten. Farris en collega’s beweren dat een effectieve belasting van de achillespees bij de revalidatie van achillespeesklachten zou worden bereikt met een hakverhoging van 18mm zonder dat overbelasting van de achillespees optreedt.

Conclusie Het toepassen van hakverhogingen leidt niet zonder meer tot het ontlasten van de achillespees en het verminderen van hielpijn. Ze kunnen leiden tot veranderingen van het looppatroon en tot drukveranderingen in de voet die ook nadelig kunnen zijn om het beoogde therapeutische effect te bereiken. De bevindingen van bovengenoemde onderzoeken kunnen wellicht helpen bij het op adequate wijze toepassen van hakverhogingen.

VOET EN ENKEL Door dr. Bella van Dalen, orthopedisch chirurg en Robert Wonink, MSU echograﬁst voet en enkel

Pijn is een heel vervelende klacht, die je leven aardig op zijn kop kan zetten, zeker als die pijn al langer bestaat. Pijn kan een reden zijn om een dokter te bezoeken. Maar ook een dokter kan niet altijd een duidelijke oorzaak voor de pijn vinden.

Onverklaarde pijn Wanneer pijn al langere tijd bestaat en er geen lichamelijke oorzaak voor kan worden gevonden, dan wordt dit ook wel onverklaarde chronische pijn of Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten (SOLK) genoemd. ‘Somatisch’ betekent: met betrekking tot het lichaam; een somatisch onvoldoende verklaarde klacht betekent dus dat er geen lichamelijke oorzaak gevonden is die de pijn voldoende verklaart. Er zijn twee soorten SOLK-patiënten. Bij de eerste groep wordt helemaal geen lichamelijke oorzaak gevonden voor de klachten. Een voorbeeld hiervan zijn de gewrichtsklachten bij fybromyalgie. Bij de tweede groep wordt wel een lichamelijke oorzaak gevonden, maar de klachten zijn heftiger of duren langer dan normaliter het geval is. Bijvoorbeeld wanneer iemand maanden met krukken blijft lopen na een verstuikte enkel. Er is dan geen goede verklaring te vinden waarom iemand zo lang of zoveel klachten heeft. Ook deze klachten noemen artsen SOLK. Daarom staat in de deﬁnitie van SOLK niet ‘somatisch onverklaarde...’, maar ‘somatisch onvoldoende verklaarde...’.

Onverklaarde pijn is geen aanstellerij Dat er geen medische verklaring wordt gevonden voor de chronische pijnklachten, betekent niet dat de pijn ‘tussen de oren zit’. Onverklaarde pijn is wel degelijk echte pijn. Dankzij uitgebreid onderzoek bij chronische pijnpatiënten door onder andere Marco Loggia (Harvard Medical School) kan pijn zelfs worden ‘gezien’ op hersenscans. Als pijn lang bestaat kunnen de gevoelszenuwen extra gevoelig worden. Er worden steeds meer pijnprikkels naar de hersenen gestuurd. De ervaren pijn wordt hierdoor heviger en duurt lan-

Pijn is zichtbaar in de hersenen

Links: hersenscan van chronische pijnpatiënt, de rode kleur midden in de hersenen laat de pijn zien.

ger. Gewone aanraking of een gewone beweging kan al pijn gaan doen. Onverklaarde chronische pijn is een echte pijn en dus geen aanstellerij.

Klachten bij SOLK SOLK-patiënten lijden vaak erg onder hun klachten. Ze voelen zich ongezond en vaak ongerust, hebben een verminderde kwaliteit van leven, ervaren belemmeringen in dagelijks functioneren en hebben een hoog werkverzuim. Bovendien bezoeken deze mensen veel (verschillende) artsen en ondergaan zij veel medische onderzoeken en behandelingen, zonder dat ze er beter van worden. Vaak hebben deze patiënten niet slechts één klacht, maar meerdere met elkaar samenhangende klachten.

Behandelingen De behandeling van onvoldoende verklaarde pijnklachten is afhankelijk van de ernst van de klachten. Helaas zijn er geen geneesmiddelen die de ‘oorzaak’ van de pijn kunnen wegnemen. Pijnstillers kunnen helpen, maar zijn zelden in staat om alle pijn weg te nemen. Vaak worden geneesmiddelen voorge-

Rechts: hersenscan van normale hersenactiviteit.

schreven die naast pijn ook andere, ermee gepaard gaande klachten kunnen verminderen, zoals angst, spanning of stemmingsklachten. Een operatie is in bijna alle gevallen erg ongewenst bij SOLK-klachten, deze kan de klachten behoorlijk verergeren.

Zelf doen? Uw patiënt/cliënt kan zelf in kaart brengen wat de klachten beïnvloedt. Wanneer hij of zij last heeft van onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten is het heel belangrijk dat hij of zij probeert te ontdekken welke gedachten, emoties, gedrag en omgevingsfactoren een rol spelen bij de klachten. Mogelijk kan de huisarts daarbij helpen. Met de huisarts kan besproken worden wat voor gevoelens er zijn over de pijn, bijvoorbeeld angst, somberheid, machteloosheid of frustratie. Dit soort gevoelens kunnen de pijn verergeren of in stand houden. Adressen van gespecialiseerde centra voor de behandeling van SOLK bij volwassenen zijn te vinden op: www.nolk.info

voetvak | 17

ONDERNEMEN Door: Debbie Tamerus, met dank aan Slenders Beauty

Je hebt net een pedicuremotor en een meubel voor je praktijk aangeschaft en dan gaat je behandelstoel kapot. Daar zat je nu net niet op te wachten. Je hebt immers al aardig wat uitgegeven. Wat nu? Misschien is een behandelstoel leasen een optie.

Leasen

Zaken waar je normaal op afschrijft kun je leasen. Dus wel een motor, maar geen verbruiksproducten zoals crĂ¨mes en handschoenen.

18 | voetvak

De meest gestelde vragen over het leasen laat ik graag de revue passeren: Wat is leasen? In principe is leasen niets anders dan een uitgestelde betaling. Op basis van de waarde van bijvoorbeeld een behandelstoel wordt een maandbedrag vastgesteld. Dit bedrag betaal je gedurende een vooraf afgesproken looptijd. Welke vormen van leasen zijn er? Bij ﬁnancial lease sluit je als het ware een lening, je bent dan ook voor 100% de eigenaar en betaalt de ﬁnanciering in termijnen terug. Private lease wordt vaak gebruikt bij het leasen van een auto, je betaalt een vast bedrag per maand, dit is voor de kosten van de afschrijving, motorrijtuigenbelasting, allrisk verzekering, onderhoud en reparatie banden. Je betaalt zelf de brandstof en eventuele verkeersboetes. Als je schade maakt betaal je een eigen risico. De desbetreffende leasemaatschappij blijft de eigenaar van de auto. Je maakt als ondernemer dan gebruik van een kilometervergoeding. Bij deze vorm van leasen moet je wel rekening houden met een BKR-registratie Bij operational lease blijft de leasemaatschappij de eigenaar, zowel economisch als juridisch van het object dat je leaset, je huurt als het ware een object. Deze leasevorm bespreek ik in dit artikel.

Bij operational lease blijft de leasemaatschappij de eigenaar, zowel economisch als juridisch Wat kan ik leasen? Hierbij moet je denken aan alle zaken waar je normaal op afschrijft. Dus geen verbruiksproducten, zoals crèmes en handschoenen.

Wat zijn de voordelen van leasen? • Je hoef je spaarrekening niet te belasten. • Apparatuur die normaal gesproken te duur is, is nu binnen handbereik. Je kan je cliënten hierdoor misschien beter van dienst zijn. Denk aan een betere behandelstoel waar de cliënt comfortabeler in zit. • Operational leasing belast niet de kredietruimte bij andere kredietverleners, denk aan een hypotheek voor een pand. Dit betekent geen BKR registratie, je bent immers niet de eigenaar. • Je weet precies welke kosten je kwijt bent voor je apparatuur of behandelstoel. Deze kosten neem je ook mee bij het uitrekenen van je behandelprijs. J• e bepaalt zelf voor welk bedrag je leaset. Je kan ook een deel van je spaargeld gebruiken, dit scheelt in de maandelijkse leasekosten.

Wat zijn de nadelen? • Leasen is duurder dan aanschaffen. Dit is logisch natuurlijk, de kosten zijn immers door een andere partij voorgeschoten.

• Een leasecontract loopt altijd door, dit betekent dat je ook moet betalen als je ziek bent of zonder werk komt te zitten. Zelfs bij overlijden komt het contract voor rekening van de nabestaanden. • Vaak moet je het contract zelf opzeggen, het contract loopt niet vanzelf af. Zorg er daarom voor dat je minimaal drie maanden voor de einddatum opzegt.

Kom je in aanmerking voor leasing? Sta je langer dan een jaar ingeschreven bij de Kamer van Koophandel? Dan kom je in aanmerking voor leasing. Sta je korter dan een jaar ingeschreven, dan is er een kans dat je aanvraag wordt afgekeurd. Ze hebben immers geen historie en ﬁnanciële gegevens over je praktijk.

Kleinschaligheidsinvesteringsaftrek Er is nog een nadeel. Je kan geen gebruik maken van Investeringsaftrek. Je bent immers geen eigenaar van het geleasede object. Wanneer krijg je ook al weer investeringsaftrek in 2019? Je investering per object moet boven 450 euro zitten en het totaal van je investeringen tussen 2.301 euro en 57.321 euro. Dan krijg je 28% investeringsaftrek. Bedrijfsmiddelen met een investeringsbedrag van minder dan 450 euro komen niet in aanmerking voor de kleinschaligheidsinvesteringsaftrek. Kan je de btw op de aanschaf terugkrijgen, dan neem je voor de investeringsaftrek het aanschafbedrag exclusief btw.

Korting van je leverancier Het is altijd de moeite waard om even te vragen hoeveel het object kost als je direct betaalt. Misschien krijg je een korting die je niet krijgt als je het object gaat leasen. Ook dit moet je meenemen in je berekening.

Zijn onderhoud en reparaties inbegrepen? Onderhoud en reparaties zijn vaak niet inbegrepen, met uitzondering van de garantiegevallen. Kijk of de leverancier tegen een meerprijs een onderhoudscontract kan aanbieden, deze kosten kunnen dan eventueel worden meegenomen in het lease contract.

Wat gebeurt er na afloop van het contract? Na aﬂoop van het contract krijg je een keuze of je het leaseobject wil behouden of retourneren. Kijk van te voren welke eisen er worden gesteld als je het object wil retourneren. Wil je het object houden, houd dan rekening met een restbedrag. Heb je dit bedrag voldaan, dan ben je 100% eigenaar. Een leasecontract is een zakelijke overeenkomst. Heb je eenmaal je contract getekend, dan is de overeenkomst deﬁnitief. Je hebt namelijk geen bedenktijd. De wettelijke bedenktijd van 14 dagen is alleen van toepassing op overeenkomsten van consumenten met bedrijven. Dit is het laatste artikel van Debbie voor VoetVak+. Zij gaat zich verder focussen op haar eigen praktijk. We danken haar hartelijk voor al die keren dat we mochten meekijken in het leven van een ondernemende voetverzorger.

voetvak | 19

UIT DE PRAKTIJK Door: Ursela Vogt, medisch pedicure

Als klanten vergeetachtig worden… Jaren heb ik in de gezondheidszorg gewerkt met dementerende ouderen. Niet alleen ouderen treft deze hersenziekte, ook jonge mensen kunnen ernstige geheugenproblemen krijgen. Toen ik in de zorg werkte, was ik zeker niet bezig met de voeten. Ik moest ze verzorgen. Na het douchen de voeten droog maken was soms echt niet leuk. Het kwam dan ook zeker voor dat (met name mannelijke) bewoners je een trap verkochten omdat ze niet wilden dat je aan de voeten kwam. Dit bemoeilijkte je soms in het goed droogmaken van de voeten. Met de kennis van nu zou ik het toen anders gedaan hebben. De zorg is inmiddels ook veranderd, net als ik in de loop der tijd ook veranderd ben. Want wat is goed en wat is fout? Het ging toen gewoon zo. Net als de informatie die nu gegeven wordt vanuit de pedicure naar de verzorging. Nu is de ene pedicure zeker niet de andere. Maar een goed contact met de verpleging of mantelzorger is van groot belang bij deze groep mensen.

Dementie in het verpleeghuis Wanneer je als ambulant pedicure werkt kom je vaker dementerende klanten tegen dan wanneer je de mensen in de praktijk laat komen. Ook werken vele pedicures in verpleeghuizen, verzorgingshuizen en kleinschalige woonprojecten. Dat heb ik zelf ook jaren gedaan. Na mijn avontuur als ziekenverzorgende (zo heette dat toen nog) ben ik me volledig gaan richten op het pedicuren. Toen ik ermee stopte, was men net begonnen met een kleinschalig woonproject. Ik werd gevraagd door mijn oud-collega’s om daar te komen werken als pedicure. Ik kende de mensen, ik kende hen, dus: korte lijnen. Ik heb er als zelfstandige gewerkt en diende mijn nota’ s altijd zelf in bij de zorginstelling. Ik was één van de duurste pedicures die er toen werkten. Maar ik had het voor elkaar dat ik voor dat tarief kwam en anders niet. Ik blijf van mening dat je als ambulant echt wel moet durven vragen wat je waard bent en je zeker wel een goed tarief mag vragen. In de eerste plaats alleen al vanwege de werkhouding en het gesleep met alle spullen. Met het oog op de toekomst lijkt me dat je lichaam sneller kapot gaat dan wanneer je altijd in je praktijk werkt. Maar dit is dit keer niet het onderwerp. Regelmatig kwam het voor dat ik bij sommige bewoners niets kon doen. Dan was hun bui niet goed. Ik heb altijd geprobeerd om de mensen toch te kunnen behandelen. Maar wanneer het niet ging en ze echt niet wilden of

20 | voetvak

dwars waren, dan hield ik ermee op. Veiligheid voorop, maar ook respect naar deze mensen. Tenzij ik echt even moest handelen, dan vroeg ik de verpleging erbij om even hulp te bieden. Maar nooit met een dwingende hand. Niet alleen heb je er zelf last van, mensen vertrouwen je dan ook niet meer. En de mensen konden de gehele dag dan echt vervelend doen naar personeel maar ook naar medebewoners. Af en toe kon het gebeuren dat er bewoners tussen zaten met gedragsproblematiek of, nog lastiger, een CVA (beroerte, red.). Vertrouwen en rust zijn dan zo belangrijk.

Dementie in de praktijk Maar ook: hoe iemand kan reageren en doen. Soms hebben deze mensen goede dagen en kunnen ze veel. Het zijn soms de kleine dingen waarbij je denkt ‘er klopt iets niet’. Van deze ervaring maak ik nu gebruik van in de praktijk. Inmiddels zijn er al een aantal van mijn klanten verhuisd

naar een verzorgingshuis omdat de dementie de overhand kreeg en ze niet meer zelfstandig konden wonen. Maar hoe handel je als je twijfelt? Neem je dan contact op met de familie? En als deze er niet is? Wie dan? Afgelopen jaar begon een klant van mij echt af te takelen. Hij vergat regelmatig zijn afspraak. Ondanks zijn zorgvuldigheid al die jaren met zijn agenda. Hier schreef hij alles in wat hij moest doen die week. Ook de afspraken bij mij. Zelden kwam hij op de afgesproken. Altijd bijna een half uur te vroeg. De man was alleen, eenzaam ook. Maar hij redde zich. Tot vorig jaar, zijn voeten gingen achteruit, maar ook zijn geheugen. Hij gaf zijn gehoorapparaat de schuld. Maar hij gaf ook aan vaker te vallen. En soms wist hij het verhaal ook niet meer. Thuishulp wilde hij niet. Hij had in het verleden ook aderontstekingen gehad. Hierdoor had hij een wond aan zijn onderbeen waarbij thuishulp kwam voor de verzorging en voor de steunkousen. Dit laatste is uiteindelijk stopgezet omdat hij het alleen wel kon. Dit was in mijn ogen de slechtste keus ooit. Maar ja, ik snap de thuiszorg ook. Als iemand niet meer wil? En altijd deed hij voordat hij kwam zijn voeten weer extra in een voetenbad. Ik kon de Badedas altijd ruiken. En altijd was de ontkenning dat hij dit niet deed. Ik heb zo vaak aangegeven dat hij dit niet meer mocht doen. Ook omdat hij een zeer droge, kwetsbare huid had en hij niet vaker dan twee keer per week mocht douchen. En toch blijven doen. Het streelde mijn ego dat hij dit voor mij deed. Ik heb hierover ook veelvuldig contact gehad met de podotherapeut waar meneer voor de controle kwam. Ook deze gaf uitdrukkelijk aan dit niet meer te doen. Ergens houdt het dan op. Je kan niet meer doen. Totdat het moment kwam dat hij vaker viel in huis, slechter begon te horen en hij zijn afspraken bij mij ook begon te vergeten. Maar ook dat hij niet meer wist wat de huisarts gezegd had, of de podotherapeut. En hij zelfs niet meer wist of hij die ochtend wel gegeten had. Hij werd onzeker in zijn antwoorden. Zag er onverzorgd uit. Op een dag zag ik hem rijden in zijn auto en hij ging midden op de weg ineens op de rem staan om te keren. Hij keek nergens naar. Dit is goed afgelopen, maar voor mij was het duidelijk. Ik moest wat doen. Hij was een gevaar voor zichzelf maar nog erger, ook voor zijn medeweggebruikers. Deze auto-actie heeft mij doen besluiten contact op te nemen met de diabetesverpleegkundige. En dan te bedenken dat hij toen net zijn verlenging weer had gekregen voor zijn rijbewijs! Alle punten heb ik opgegeven. Ik maakte me zorgen. En als ik deze niet met iemand besprak, zou ik mij altijd voor het hoofd zou slaan dat ik niet had ingegrepen. Want je wil toch niet achteraf horen dat iemand een ongeluk veroorzaakt en je nadien zegt dat je het wel wist dat hij slecht reed? De diabetesvepleegkundige gaf toen inderdaad aan dat meneer hulp weigerde. Gelukkig nam ze me serieus en legde ze dit voor bij de huisarts. Dezelfde week is er actie ondernomen en hebben ze zijn dochter kunnen bereiken en alles voorgelegd. Zijn rijbewijs werd afgeno-

men, net als zijn auto. Gelukkig, dit gevaar was geweken. Het gevaar zat hem nog thuis. Meneer rookte en vaak kwam hij binnen met gaatjes in zijn broek en trui. Ook dit heb ik aangegeven. Als hij in slaap valt met een brandende sigaret moet je er niet aan denken wat er gebeuren kan. Wanneer je aangeeft dat de desbetreffende persoon een gevaar voor een ander gaat worden, dan is actie ondernemen echt aan de orde. Hiervoor zijn hulpinstanties gevoelig. In het verpleeghuis kom je tegenwoordig niet zomaar meer. Pas wanneer er een gevaar is voor de medemens is er sneller plek.

Mantelzorgers Petje af voor alle mantelzorgers die leven met mensen die dement zijn. Een zware opgave die 24 uur per dag, zeven dagen per week telt. Dag en nacht. Ook deze mensen tref ik in de praktijk. Ze vergeten zichzelf. Worden ondergesneeuwd. Onbegrip in de familie. Want het valt allemaal wel mee met pap of mam of broer of zus. Ik geef vaak aan dat ze het dan eens uit handen moeten geven bij de familie. Laat zij er eens mee leven. Maar dit kunnen ze niet, want het is al lastig genoeg. En toch is dit zo be-

Het zijn soms de kleine dingen waarbij je denkt â&#x20AC;&#x2DC;er klopt iets nietâ&#x20AC;&#x2122;. langrijk. Wanneer ik dan aangeef er jaren mee te hebben gewerkt en snap hoe het gaat, valt er bij deze mantelzorgers veel van hun schouders. Een luisterend oor, maar zeker ook advies en tips helpen mee. Meer kan ik niet doen. Maar het geeft deze mensen zoveel verlichting als je alleen al eens aan ze denkt. Dat zij eens gehoord worden. Bedenk goed wanneer je iemand in je klantenbestand hebt die leeft met iemand die dementerend is, wat betekent dit voor diegene.

Zorgen delen Terug naar mijn klant. De beste man is uiteindelijk opgenomen in een verzorgingshuis. Hoe het nu met hem gaat weet ik niet. Wat ik wel weet is dat ik blij ben dat ik uiteindelijk toch mijn zorgen kwijt kon bij iemand. Beter een keer te veel wat zeggen dan een keer te weinig is mijn motto. Ik heb mijn vermoeden kunnen delen net als mijn bezorgdheid en ook waarom het zo zorgelijk was in mijn ogen. Dit is opgepakt door degene die wat kon betekenen, namelijk de huisarts. Deze heeft contact kunnen leggen met de dochter en actie kunnen ondernemen. Ik kon dat niet alleen. Ik ben ook wel blij dat het zo is gegaan voor meneer. Ook al wilde hij geen hulp, iemand iets aandoen, daar was hij ook de persoon niet naar. Maar in de situatie waarin hij zat kon dat echt gaan gebeuren.

voetvak | 21

UIT DE PRAKTIJK Dementie is een nare ziekte. En eigenlijk is het ook bizar dat je zo kunt worden; gedragsveranderingen, iemand worden die je nooit geweest bent. Soms slaat het om naar een positieve wending en worden deze mensen milder, toegankelijker. Maar soms ook zijn ze opstandig, boos en totaal onhandelbaar. Ga er maar aanstaan als mantelzorger. Degene van wie je houdt gaat je ineens uitschelden en vernederen. Dit komt echt vaker voor dan je denkt. En kunnen ze er wat aan doen? Nee, want ze zijn ziek. Een geestesziekte zie je niet. Je merkt het alleen. Maar dit gebeurt altijd in stappen. Thuis is het de eerste plek waar het opvalt. In de beginfase weten dementerenden het zeer goed te verdoezelen. Wanneer er familie komt, merken ze het niet, maar wanneer ze weg zijn, komt het dubbel zo hard aan bij degene die samenwoont met de dementerende. Heb er oor voor en neem deze mensen serieus. Oordeel niet te snel. Let ook een beetje op je eigen klanten die vergeetachtig worden. Wonen ze alleen en heb je geen telefoonnummer van een familielid, neem dan contact op met de huisarts. Ook al kan deze misschien niets doen, je kunt wel je eigen onmacht kwijt of wat je opmerkt. Het gaf en geeft mij rust. Meer kan ik niet doen en wil ik niet doen. We zijn tenslotte pedicure en geen maatschappelijk werker. Maar we hebben wel een maatschappelijke functie net als een ieder in Nederland in mijn ogen. En dat is dat je opkomt voor je medemens en ze helpt waar het kan.

+(7 9$.(9(17 9225 '( + (7 9$.(9(1 % ($87< 352) %($87< 352)(66,21$/

0(,

(9(1(0(17(1+$/ +$5'(1%(5*

%HDXW\ 'D\V

22 | voetvak

%HDXW\'D\V1/

EHDXW\GD\VQO

*5$7,6 7,&.(7 0(7 &2'( 9,$ ::: %($87< '$<6 1/

FOCUS Tekst: Petra Teunissen

Veel mensen die een pedicure bezoeken, hebben een kwetsbare huid of risico-voeten. Maar sommige klanten zijn kwetsbaar omdat ze mentale problemen hebben, zoals een verslaving. Ineke Westdorp-van Berkel werkt regelmatig met zulke kwetsbare cliënten.

De kwetsbare cliënt centraal Als ambulant pedicure bezoekt Ineke Westdorp een keer in de zes weken een zorglocatie voor ouderen met een psychiatrische aandoening: verslavingsproblematiek al dan niet met een dak- en thuisloos verleden. Zij krijgen een levenslang thuis. Dankzij deze woonvoorziening wordt voorkomen dat deze mensen de maatschappij overlast bezorgen en op straat moeten slapen. Voor de bewoners geldt een gedoogbeleid. Zij zijn al zo lang verslaafd aan drugs en/of alcohol, dat afkicken niet meer lukt. Dit betekent dat de bewoners middelen mogen gebruiken in hun eigen woning. Zij bewonen een eigen kamer, met douche en toilet, en krijgen medische zorg (indien nodig methadon) en maaltijden. Vijf à zes verzorgenden helpen, indien gewenst, met douchen bijvoorbeeld. Zo’n vijftien klanten kiezen daarnaast voor de professionele voetzorg van Ineke Westdorp.

Ervaren pedicure Ineke is een heel ervaren pedicure, die al bijna dertig jaar als ambulant pedicure werkt: “Ik woon in een dorp en ik vind niet ﬁjn om in hetzelfde dorp een praktijk aan huis te hebben. Mijn werk met kwetsbare cliënten begon in Hannie Dekhuijsen, een ruim verpleeghuis in de Rotterdamse wijk Charlois. Daar wonen mensen met dementie. Ik heb het altijd heel leuk gevonden om met ouderen te werken en werd daardoor telkens gevraagd ook op andere locaties van Humanitas en de Leliezorggroep te komen. In totaal werk ik drie á vier dagen in de week, alleen overdag. Dan ben ik altijd een volle dag in een verpleegtehuis. Zo blijft het reizen te overzien. Mijn werkplek is iedere dag anders, maar met mijn eigen spullen om me heen voel ik me overal thuis. Mijn behandelingen vallen altijd onder de vergoede zorg en ik werk veel met artsen samen. Dat geeft meer vertrouwdheid om bepaalde behandelingen uit te voeren.”

Zorgmijders Vijftien jaar geleden werkte Ineke al bij een vrouwenopvang met verslaafde vrouwen: “Dat gaf me veel voldoening. Iedereen heeft evenveel recht op goede zorg en voetzorg. Ook, en juist als je verslaafd bent. Verslaving kan iedereen treffen, ook jou, je kind of je vader. Dat project verdween helaas. Mijn benadering van verslaafde cliënten is hetzelfde als van andere oudere cliënten. De voeten van

Ineke Westdorp werkt als ambulant pedicure op verschillende zorglocaties met kwetsbare cliënten, zoals verslaafde ouderen.

voetvak | 23

FOCUS de verslaafde bewoners op de locatie waar ik nu werk, zijn niet zo heel anders dan die van ouderen die lang thuis zijn blijven wonen en wat verwaarloosd zijn. Je ziet wel dat verslaafde bewoners langer doorlopen met likdoorns, want ze voelen minder pijn. Soms is de drang om drugs te scoren sterker dan het ongemak aan de voeten. De bewoners zijn zelf verantwoordelijk voor een bezoek van de pedicure. Ik kan veel vertellen en waarschuwen (vooral bij diabetes), maar ze maken hun eigen keuzes. Er zijn echte zorgmijders bij, vooral als er psychiatrische problemen meespelen. Die kan ik niet altijd overtuigen. Als er dan akelige complicaties ontstaan, is dat heel sneu en naar. Gelukkig heb ik goed contact met de verzorging en zij seinen me tijdig in. Als een zorgmijder in de problemen raakt, en nu – vandaag – wel geholpen wil worden, kom ik soms stante pede. Het enige waar ik echt rekening mee moet houden, is het risico op diefstal. Er wordt helaas veel gestolen, ook door bewoners onderling. Dus houd ik mijn spullen goed in de gaten en doe alle deuren op slot. Dat is even wennen, maar daarna weet je ook precies wat je wel en niet moet doen. De behandelingen worden meestal betaald via een bewindvoerder.

24 | voetvak

Nooit saai Werken op deze zorglocatie is nooit saai. Je maakt altijd wel wat mee. Een poosje geleden klopte ik op de deur bij cliënt G. Hij doet open. ‘Goedemorgen, pedicure... mag ik binnenkomen?’ Waarop G. antwoordt: ‘Dat mag maar ik heb wel een kerkdienst opstaan.’ Ik antwoord: ‘Dat is geen enkel probleem. Ik ga ook altijd naar de kerk toe.’ Ik naar binnen, breng alles in gereedheid, draai me om en zie dat G. een heel grote joint opsteekt, zonder zich bezwaard te voelen.’ Op zo’n moment moet ik erg lachen. Het is zo dubbel: een kerkdienst is bijzonder, maar een joint is de gewoonste zaak van de wereld. Ik kan er wel van genieten. Zelf rook ik niet, maar van zo’n joint heb ik geen last. Als ze net hun zakgeld hebben gekregen, gaan ze wel zwaardere middelen gebruiken. Zelfs waar ik bij ben. Dan hebben ze geen oog meer voor mij. Op zo’n moment kan het verstandiger zijn de behandeling over te slaan. Volgende keer steek ik er dan weer al mijn energie in. Nee, ik ga niet zeggen wat ze wel en niet mogen. Het is hun leven en ik mag een stukje erin mee gaan. Dat is mooi en dankbaar werk. Ik hoop er tot mijn zeventigste mee door te gaan.”

MARKETING Stel je eens voor dat je er met één druk op een glimmende knop voor kunt zorgen dat hordes enthousiaste cliënten je producten en diensten als vanzelf weten te vinden. Dat zou ideaal zijn, toch? In de praktijk bestaat zo’n knop helaas nog niet. Toch willen we allemaal wel eens iets extra onder de aandacht brengen: een behandeling, een product, een actie, een open dag.

De anatomie van een promotie-campagne die je klanten oplevert

voetvak | 25

MARKETING Met een ﬂyer hier en een Facebookbericht daar, boek je soms al wat resultaat. De enige manier om echt voor een constante stroom van aandacht te zorgen, is echter door een gestroomlijnde promotiecampagne op te zetten. Waar te beginnen?

Kies je promotiekanalen Er zijn tegenwoordig echt honderden kanalen die je kunt inzetten voor je promotie. Denk bijvoorbeeld aan Google AdWords, Facebookadvertenties, Instagram, Snapchat, LinkedIn, ﬂyers, brochures, posters, billboards, advertenties in kranten en magazines, blogartikelen, presentaties, vlogs… En via elk van die kanalen bereik je net een ander gedeelte van je doelgroep. Voor een groter bereik is het daarom verstandig om in je promotiecampagne verschillende kanalen met elkaar te combineren. Dat wil overigens niet zeggen dat meer kanalen altijd beter is. Het heeft tenslotte geen zin om geld en aandacht te besteden aan het bereiken van personen die buiten je doelgroep vallen. Denk dus eens goed na over de meest geschikte kanalen voor jouw campagne. Woont je doelgroep in bepaalde wijken? Dan kun je daar ﬂyeren. Welke (sociale) media gebruikt je doelgroep? Instagram, Snapchat, Facebook? Heeft je doelgroep bepaalde hobby’s? Fitness misschien? In dat geval is de lokale sportschool wellicht een mooi ‘kanaal’.

Verwijs je doelgroep door Je doelgroep bereiken is stap één. Je doelgroep overtuigen is stap twee. Via de kanalen die ik zojuist noemde, kun je een hoop mensen bereiken. Het is echter vrij lastig om iemand via die kanalen direct te overtuigen om klant te worden. Vaak heeft men nog wat meer informatie nodig. Maar voor meer informatie kun je mensen moeilijk direct naar je praktijk sturen, hè? Die stap is vaak nog te groot. Daarnaast zit je er waarschijnlijk ook helemaal niet op te wachten om, tussen je behandelingen door, telkens mensen te moeten voorzien van tekst en uitleg. Wat je echter wel kunt doen, is mensen doorverwijzen naar de digitale versie van je praktijk: je website!

Corné Ter Maten is oprichter van Netbeauty. Dit bedrijf ondersteunt ondernemers in de beautybranche met marketingtrainingen, promotie-abonnementen en gespecialiseerde salonwebsites. www.netbeauty.nl

26 | voetvak

Het middelpunt van je promotiecampagne Je praktijkwebsite is het ideale middelpunt van een promotiecampagne. Een goede praktijkwebsite is namelijk een digitale versie van je praktijk, waarop bezoekers eenvoudig alle informatie kunnen vinden die ze nodig hebben om overtuigd te worden. En het mooie daarvan is dat dit jou totaal geen tijd kost! Voor het succes van je promotiecampagne is het daarom enorm belangrijk dat je website er overtuigend uitziet en ﬁjn werkt. Je moet nagaan dat wanneer een bezoeker op je website komt, je website het enige is dat hij van je praktijk ziet. Het beeld dat zo’n bezoeker van je praktijk heeft, wordt op dat moment daarom volledig bepaald door het gevoel dat hij bij je website krijgt. Daarnaast is het goed om te beseffen dat jouw website niet de enige website op het internet is. Wanneer het een bezoeker teveel energie kost om de informatie te vinden die ze zoekt, klikt hij in de praktijk al snel op ‘vorige’ om te navigeren naar de website van een van je concurrenten. Voordat je aan je promotiecampagne begint, kan het daarom geen kwaad om je website, waar nodig, eerst nog even goed onder handen te nemen. Die inspanning zal zich straks dubbel en dwars terugbetalen.

Je landingspagina Binnen je website is het verstandig om voor elke campagne een speciale campagne-pagina aan te wijzen. Zo’n pagina noemen we in marketingtermen ook wel een landingspagina. Ofwel, een pagina waarop geïnteresseerden ‘landen’ nadat ze zijn doorverwezen vanuit een van je promotiekanalen. Waarom het verstandig is om een landingspagina in te richten, zal ik je uitleggen aan de hand van een voorbeeld: Stel je ziet op Facebook een HEMA-advertentie over een speciaal paar sokken. Je denkt ‘Hé! Daar wil ik meer van weten’ en klikt op de advertentie. Vervolgens kom je op de homepagina van de HEMA terecht en moet je de hele website afzoeken naar je sokken. Handig? Nee… Erg onhandig zelfs. En reden genoeg om de HEMA-website maar weer weg te klikken. Je hebt tenslotte wel wat beters te doen. Wanneer iemand op een advertentie over een paar sokken klikt, verwacht hij direct op een pagina te ‘landen’ met meer informatie over dat paar sokken. Een landingspagina. Voor jouw doelgroep geldt dat net zo goed. Wanneer iemand bijvoorbeeld klikt op een advertentie over schimmelnagels, verwacht die persoon uit te komen op een pagina die speciﬁek gaat over schimmelnagels. Mocht je website al een pagina over schimmelnagels hebben, dan kan die pagina fungeren als de landingspagina voor je campagne. Heeft je website nog geen pagina over je schimmelnagelbehandelingen, dan is het zaak dat je die pagina nog even aanmaakt. En mocht je nou geen idee hebben wat je op zo’n pagina kunt plaatsen, dan zal ik je vast wat suggesties geven. Denk bijvoorbeeld aan een introductietekst, wat foto’s, de problemen die je aanpakt, wat bulletpoints met de voordelen van je behandeling, recensies, en natuurlijk een contactformulier met daarnaast je contactgegevens.

Tijd voor promotie Met het optimaliseren van je website en het aanwijzen van een landingspagina, heb je het fundament voor je promotiecampagne gelegd. Vervolgens is het zaak om zoveel mogelijk personen uit je doelgroep door te sturen naar je landingspagina, van waaruit ze zichzelf kunnen overtuigen. Hiervoor zet je de promotiekanalen in die je zojuist al gekozen hebt. Een Facebookadvertentie met jouw boodschap en een doorverwijzing naar je landingspagina, een Google-advertentie met diezelfde boodschap en een doorverwijzing naar je landingspagina, een flyer met dezelfde boodschap en een doorverwijzing naar je landingspagina, et cetera. Houd het niet bij een enkel kanaal, maar combineer verschillende kanalen om een zo groot mogelijk gedeelte van je doelgroep te bereiken.

Veel werk? Valt reuze mee Klinkt zo’n promotiecampagne als veel werk? Dat hoeft het helemaal niet te zijn, hoor. Het beeldmateriaal en de boodschap die je wilt promoten, hoef je tenslotte maar één keer samen te stellen. Vervolgens kun je dit op elk kanaal inzetten. Je hoeft daarvoor af en toe hooguit je beeldmateriaal wat bij te snijden of je boodschap wat in te korten. Een deel van de promotiekanalen kun je zelfs volledig automatiseren. Denk bijvoorbeeld aan Googleen Facebookadvertenties, die je maar één keer in hoeft te stellen waarna ze automatisch doorlopen tot op de door jou ingestelde einddatum. Een ander deel van je promotiekanalen, zoals bijvoorbeeld je blog en losse social media berichten, kun je niet geheel automatiseren. Wel kun je deze op een erg efficiënte manier opstellen en inplannen. Trek bijvoorbeeld eens een halve dag uit om een stuk of tien social media berichten en een handvol blogartikelen op te stellen en plan ze vervolgens in zodat ze automatisch geplaatst worden op een moment naar keuze. Dit is veel efficiënter dan telkens je werkzaamheden onderbreken om een los bericht op te stellen en te publiceren.

Sla niet direct aan het promoten Klaar om je praktijk onder de aandacht te brengen? Sla de volgende keer dan niet direct aan het promoten, maar werk eerst een doordachte promotiecampagne uit: Bepaal je doelgroep en boodschap, maak je website in orde, wijs een landingspagina aan, stel je advertenties in, en sluit af met losse promoties en contentmarketing. Dit kost je nét iets meer tijd, maar dat zul je zeker terugzien in het resultaat. Laat die hordes enthousiaste klanten maar komen!

Heb jij je praktijkwebsite, het fundament voor je promotiecampagnes, al op orde? Zo niet, laat dan een nieuwe website bouwen door Netbeauty. Vermeld de code VOETVAK+2019 bij je bestelling via www.netbeauty.nl en ontvang 25 procent korting op de opstartkosten.

… de innovatieve serie keramische frezen overtuigen niet alleen door hun aantrekkelijke uiterlijk. Gemaakt van een Kwalitatief hoogwaardig keramiek met een hoge breuk- en slijtage vastheid. Door het geringe gewicht van het materiaal behoren deze frezen tot een volledig generatie medische hulpmiddelen met een voortreffelijke werking. De Kera serie bestaat uit 3 verschillende Busch vertandingen met elk hun unieke slijp-eigenschappen. Wij en onze gespecialiseerde dealers adviseren u graag. Van specialisten voor specialisten.

re is no substitut e fo r q u a lit y The

Unterkaltenbach 17-27 51766 Engelskirchen GERMANY Telefon +49 2263 86-0 Telefax +49 2263 20741 mail@busch.eu www.busch.eu

JURIDISCH Mr. van Domselaar geeft raad:

Aansprakelijkheid voor de schulden van het bedrijf In het vennootschapsrecht is het uitgangspunt dat de vennootschap zelf aansprakelijk is voor eventuele schulden. Een eigenaar/bestuurder van een besloten vennootschap (bv) is in beginsel niet aansprakelijk voor deze schulden. Uit jurisprudentie blijkt echter dat een eigenaar niet geheel risicovrij namens de bv handelingen kan verrichten. Zo bestaat de kans dat, wanneer de eigenaar namens de bv een overeenkomst sluit terwijl hij weet dat de bv deze overeenkomst niet kan nakomen, hij persoonlijk aansprakelijk is voor de schade die daaruit voortvloeit. Zoals hierna zal blijken, heeft ook voetspecialist Patricia het veel te bont gemaakt en wordt zij door verkoper Pim verantwoordelijk gehouden voor de door hem geleden schade.

Het geschil Patricia is de eigenaar van een podologiepraktijk in Amsterdam. Om persoonlijke aansprakelijkheid te voorkomen heeft Patricia ten tijde van het opzetten van de praktijk besloten om voor een besloten vennootschap als rechtsvorm te kiezen.

Na drie weken besluit Pim telefonisch contact op te nemen met Patricia, omdat hij geen betaling heeft ontvangen. De bv van Patricia blijkt inmiddels failliet te zijn verklaard. Patricia stelt zich tegenover Pim op het standpunt dat hij de overeenkomst met de bv is aangegaan en dat zij niet persoonlijk aansprakelijk gesteld kan worden voor schulden van de bv.

Op 11 januari 2018 besluit Patricia om tegen betaling van een bedrag van 3.500 euro een 3D-scanapparaat van Pim te Pim besluit mr. Van Domselaar in kopen. Met deze 3D-scan kan een te schakelen met het verzoek om uitgebreide en uiterst nauwkeurige alles uit de kast te trekken om Patri360-graden scan van de voeten en oncia persoonlijk aansprakelijk te stellen Mr. R. van Domselaar is advocaat derbenen gemaakt worden. Pim levert voor hetgeen de bv aan Pim verschulbij Amice Advocaten B.V., op 12 januari 2018 de scan aan de bv digd is. www.amice-advocaten.nl. van Patricia, waarbij partijen afspreJuridisch ken dat de bv binnen 14 dagen het beZoals hiervoor omschreven, kan in beginsel uitsluitend de drag van 3.500 euro zal overmaken naar de bankrekening bv aansprakelijk gesteld worden voor de door haar gevan Pim.

28 | voetvak

Tip! De laatste jaren groeit het aantal claims tegen bestuurders en commissarissen. Op het moment dat een vennootschap onvoldoende verhaal biedt, zou onderzocht kunnen worden in hoeverre een bestuurder een ernstig verwijt gemaakt kan worden zodat hij eventueel persoonlijk aansprakelijk gesteld kan worden. Voor bestuurders is het daarentegen zinvol om rekening te houden met dergelijke aansprakelijkheid en zou zelfs overwogen kunnen worden om zich daartegen te laten verzekeren.

maakte schulden. In uitzonderlijke gevallen hebben rechters geoordeeld dat een eigenaar van een vennootschap persoonlijk aansprakelijk gehouden kan worden, omdat hij bij het aangaan van de overeenkomst namens de vennootschap wist of redelijkerwijs behoorde te begrijpen dat de vennootschap haar verplichtingen jegens de andere partijen niet zou kunnen voldoen en de vennootschap ook geen verhaal kon bieden. In de kwestie van Patricia achtte mr. Van Domselaar voldoende feiten en omstandigheden aanwezig om Patricia persoonlijk aansprakelijk te stellen. Ook de rechtbank oordeelt dat Patricia persoonlijk aansprakelijk is. Volgens de rechtbank heeft Patricia onrechtmatig jegens Pim gehandeld, nu zij bij het aangaan van de over-

eenkomst als directeur van de bv wist of redelijkerwijs behoorde te begrijpen dat de bv niet, of niet binnen een redelijke termijn, aan haar verplichtingen zou kunnen voldoen en geen verhaal zou bieden voor de schade die Pim ten gevolge van die wanprestatie zou lijden. Om deze reden is Patricia ook als eigenaar/bestuurder van de bv in privĂŠ aansprakelijk op grond van onrechtmatige daad.

Ook de rechtbank oordeelt dat Patricia persoonlijk aansprakelijk is.

Aangezien Pim al voor het uitbrengen van de dagvaarding beslag heeft laten leggen op de privĂŠauto van Patricia, heeft Patricia als gevolg van de uitspraak van de rechtbank besloten om het geldbedrag van 3.500 euro aan Pim te betalen zodat haar auto niet door de deurwaarder in beslag genomen zou worden.

voetvak | 29

CASUS Tekst en foto’s: Peduca in opdracht van Stipezo

In de opleiding tot Paramedisch Chiropodist is de module wonden en verbandkennis opgenomen. Hierdoor heeft deze beroepsgroep handvatten om naar een wond te kijken en binnen hun competentie te handelen. Binnen onze praktijk kan het voorkomen dat je geconfronteerd wordt met een wond waarbij je je afvraagt ‘wat moet ik hiermee?’ In het kader daarvan deel ik graag deze casus met je.

Wonden in de praktijk Het is vrijdagmiddag en een bekende patiënt (komt al twaalf jaar regelmatig voor een voetbehandeling in mijn praktijk) belt met de vraag of ze vandaag haar been mag komen laten zien, omdat ze eerder die week haar scheenbeen heeft gestoten aan een winkelwagentje. Ze geeft aan niet naar de huisarts te willen gaan. Gezien ervaringen van deze patiënt met de huisarts met betrekking tot eerdere wonden is deze reactie verklaarbaar. Op mijn reactie om toch de huisarts eerst te raadplegen komt een pertinente weigering. Ik spreek af dat ik laat in de middag (lastig tijdstip als ik nog advies wil inwinnen) haar nog kan en wil zien.

Casus gegevens Vrouw 75 jaar, bekend met thrombopenie, anemie en laag aantal leukocyten. Oorzaak (zo ver mij bekend) niet vastgesteld. Heeft trage tot zeer trage wondgenezing. Hypertensie en artrose. Is geen diabeet. De patiënt komt met pleister op rechter scheenbeen binnen. Na verwijderen van pleister is er een wond zichtbaar van 7 bij 2,5 cm (opgemeten). De wond is oppervlakkig met vies beslag op wondbed. Er is exsudaat aanwezig. Ruikt niet. Is niet pijnlijk. Been is wel wat gezwollen en rood/warm. Het wondprotocol volgen waarbij het TIME management: wordt ingevuld. T = 60% geel en 40% rood (zwart is vuil geen necrose) I = is geïnfecteerd M = matig E = onregelmatig, gezwollen rood

Conclusie na invullen wondprotocol De wond is niet schoon, vies wondbed, gezwollen rood en warm been. Duidt op kolonisatie door micro-organisme (bacterie is het meest waarschijnlijk, ondanks dat het nog niet stinkt). Wond moet verder gereinigd worden. Omdat de patiënt dit zelf niet kan kies ik voor een verband dat enige dagen kan blijven zitten, waarbij het exsudaat met de bacterie in te vormen gel wordt opgeslagen. Ik kies voor een hydrocoloïd verband; Suprasorb-H.

30 | voetvak

We spreken af dat de patiënt op maandagmorgen als eerste patiënt de praktijk zal bezoeken voor controle en verbandwisseling. Als er koorts komt en/of de wond pijn gaat doen, belooft ze alsnog de huisartsenpost te bellen.

Op maandagmorgen staat mevrouw op het afgesproken tijdstip aan de deur. Ik merk een onaangename geur op. Bij het ontbloten van het onderbeen zie ik meteen dat het verband oververzadigd is en doorlekt. Vandaar dat ik de geur bij binnenkomst heb waar kunnen nemen. Na het verwijderen van het verband en spoelen van de wond blijkt dat de wond veel schoner geworden. (zie foto rechts). Er is geen pijn, geen koorts en de roodheid is minder.

Sterke geur Omdat een sterke geur op is getreden en het wondbed nog steeds vies is, kunnen we concluderen dat er nog steeds een bacteriële infectie aanwezig is die verdere behandeling nodig heeft. Mevrouw gaat nu wel akkoord om de huisarts de behandeling over te laten nemen. Ik bel in aanwezigheid van de patiënt de huisarts op met de uitleg van mijn bevindingen en handelen. Mevrouw mag meteen komen. Ik moet de wond met een droog gaasje afdekken. Ik geef mevrouw de foto’s en de uitleg van het verband mee.

Huisarts De huisarts neem later op de dag contact met me op en bedankt mij voor de juiste zorg die ik geleverd heb. Er is een kweek ingezet, antibiotica voorgeschreven en een wondverpleegkundige neemt de wondzorg over. Wanneer mevrouw weer in mijn praktijk komt voor de behandeling van de voeten, is de wond bijna genezen. Er was inderdaad sprake van een gemengde bacteriële infectie van de wond waarvoor mevrouw twee antibioticakuren heeft gekregen. Ook bekende ze mij dat de wond al vijf weken aanwezig was toen ze de eerste keer bij me aanklopte.

Wat heb ik ervan geleerd? Patiënten vertellen niet altijd de waarheid. Kijk goed naar de wond en pas het geleerde (van de module wond en verbandkennis van de opleiding tot Paramedisch Chiropodist) zo goed mogelijk toe. Maak duidelijke afspraken en bewaak je eigen competenties. Neem bij twijfel of bij benodigde hulp direct contact op met andere disciplines in de gezondheidszorg.

voetvak | 31

BEDRIJFSPORTRET Tekst: Petra Teunissen

Er is veel veranderd in het vak sinds Wim en Ella Waanders tien jaar geleden het opleidingsinstituut Pediroda overnemen. Maar één ding blijft altijd hetzelfde: de leergierigheid van pedicures.

Pediroda:

Kennisbank voor voetverzorgers Pediroda bestaat dit jaar 30 jaar. En is al dertig jaar een begrip in competentiegericht voetenonderwijs. Tien jaar geleden namen Wim en zijn compagnon Ella Pediroda over van Hennie Rothman. Wim zag toen al de potentie, zowel in het opleiden als in het vak zelf. “Wij hebben gas gegeven. In 2013 hadden we dertien locaties, maar dat werd wat te groot. Omdat we graag persoonlijk aanspreekbaar willen blijven voor onze cursisten en docenten hebben we een paar locaties verkocht en nu werken we op negen locaties door het hele land. Op alle startavonden ben ik persoonlijk aanwezig om nieuwe studenten te begroeten.” Rond 2008 had het pedicurevak nog een wat ‘stofﬁg’ imago: “Veel vrouwen werkten solistisch in hun praktijk aan huis en waren weinig ambitieus. In de crisisjaren wilden veel beginnende cursisten zo gauw mogelijk het diploma halen om een baan te bemachtigen. Nu zien we meer cursisten die bewust kiezen voor het beroep of voor verdieping van hun vak. Ze zijn echt op zoek naar kennis en zijn bezig met de toekomst. Dat is ﬁjn voor ons, want dat zijn vaak gemotiveerde leerlingen.”

Een hoge lat Wat maakt studeren bij Pediroda zo aantrekkelijk? Waanders: “De hoge kwaliteit van onze opleidingen. We leggen de lat hoog, ook voor de student. Dat betekent heldere, ‘strenge’ eisen. Zo draag je in de les altijd professionele kleding volgens de code. Een keer mag je je vergissen, een tweede keer kom je de les niet meer in. Iedere student heeft een docent als persoonlijke coach, die zij online of persoonlijk advies kunnen vragen. Wij stimuleren leerlingen direct digitaal te gaan werken. Er zijn diverse software programma’s op de markt waaronder Podoﬁle. Al onze circa vijftig docenten zijn medisch pedicure of hbo-geschoold in een ander vak. Zij brengen veel kennis in en staan uiteraard allemaal in het kwaliteitsregister voor docenten van ProVoet. We leiden zelf docenten op, met een jaar lang stage en persoonlijke begeleiding door een coach. We ontwikkelen onze eigen opleidingen met behulp van ons ontwikkelen leesteam en betrokken docententeam. Daarna volgen train-de-trainer cursussen om de opleiding uit te rollen over alle locaties. Ondanks de vele opleidingsplekken werken we kleinschalig en zorgen we voor veel persoonlijk contact met leerlingen en docenten. Zo houdt de school een open karakter en blijven we benaderbaar. We kennen onze studenten. We denken dan ook graag mee en leveren maatwerk. Wil je je opleiding tot medische pedicure in vier maanden of drie jaar doen? Wat is je doel? Wat vind je leuk? Hoeveel tijd en geld wil je besteden? Wij maken een persoonlijk traject voor iedereen. Door die ﬂexibiliteit en korte lijnen kunnen we snel handelen. Met ons leerlingvolgsysteem kunnen we alle informatie over de cursisten op elke locatie digitaal uit de pc halen. Het kantoorteam bestaat uit vier (medisch) pedicures en ik zelf en Ella. Zo kunnen we ook vakinhoudelijke vragen steeds goed beantwoorden. Zowel voor leerlingen als oud-leerlingen. We blijven namelijk een kennisbank voor al onze cursisten. Of je nu net begonnen bent, of al tien jaar afgestudeerd bent. De leergierigheid van pedicures is onuitputtelijk.”

Doe wat je zegt Wim Waanders is sinds tien jaar directeur van Pediroda.

32 | voetvak

Het Pediroda-team beantwoordt ook vaak zakelijke vragen. Wim Waanders geeft zelf verschillende lessen over

sant is en dat ze een beetje bedrijfsblind waren geworden. Zelfs als ze met tegenzin beginnen, zie je dat ze vanaf de tweede les gaan genieten van alle nieuwe stof. Maar: wij laten de anderen niet vallen. Ook basispedicures en ‘plussers’ die bewust kiezen om geen medische pedicure te worden, kunnen een goede boterham verdienen.”

Trends en plannen

Pediroda heeft vestigingen in Almelo, Zwolle, Hillegom, Leerdam, Apeldoorn, Puth-Schinnen, Weesp, Zaltbommel en Rotterdam.

ondernemen. Hij leert zijn cursisten om vakbekwaamheid te combineren met een zakelijke instelling: “Ik leer ze dat je als pedicure geld moet en kunt verdienen. Sommige pedicures coach ik individueel. Er is niets leukers dan sparren met pedicures over hun ideeën om hun praktijk zakelijk succesvoller te maken. In de basis is iedere voetverzorger een ‘weldoener’. Een pleaser die klanten van hun pijn wil afhelpen. Dat is lovenswaardig, maar je moet deze insteek wel combineren met zakelijkheid. Naar de groothandel rijden voor een speciaal product en dat zonder opslag doorverkopen aan de klant, is niet professioneel. Je doet jezelf te kort en op de lange duur ook de klant, want zo houd je je zaak niet overeind. Wij besteden veel aandacht aan de kwaliteit van werken in de praktijk en aan de omgang met cliënten. Een simpele regel: doe wat je zegt. Als iemand niet op komt dagen en je zegt: de volgende keer moet je wél betalen voor de gemiste afspraak, dan moet je je daar ook aan houden en de klant laten betalen. Anders word je niet serieus genomen. Gelukkig gaat het de laatste jaren steeds beter. Er wordt commerciëler gedacht en het vak is gestegen in aanzien. Het imago is verbeterd door de bredere vaardigheden van de pedicures. Er wordt meer samengewerkt en genetwerkt. Met collega’s, maar vooral ook met podotherapeuten. Ook komen er steeds meer praktijken in gezondheidscentra. De komst van het diploma medisch pedicure heeft daar veel mee te maken. Toen er tien jaar geleden sprake van deze nieuwe beroepsgroep was bij ProVoet, zetten veel pedicure-plussers hun hakken in het zand, maar wij zijn gelijk begonnen met de opleiding. Een paar mensen zag de meerwaarde ervan in en wie de basis deed, stroomde vaak gelijk door. Sinds twee jaar zien we veel mensen die haast maken met de opleiding tot medisch pedicure. Zeker sinds afgelopen zomer, toen Menzis aankondigde alleen contracten af te sluiten met medisch pedicures die samenwerken met podotherapeuten. Ook veel plussers gaan nu alsnog voor het diploma medisch pedicure. Zij ontdekken dan dat de opleiding inhoudelijk heel interes-

Voetverzorging is inmiddels helemaal niet meer ‘stoffig’, maar juist heel dynamisch. Waanders verwacht veel van de nieuwe opleiding oncologisch voetverzorger (OVV): “ProVoet is bezig aan het branchekwalificatiedossier. Wij zetten hoog in met docenten op minimaal hbo-niveau voor onze masterclasses. Ik ben een samenwerking aangegaan met Mischa Nagel en heb al zijn opleidingen in ons pakket opgenomen (zie kader). Nagel heeft een indrukwekkend internationaal netwerk waar wij veel van kunnen leren. Verder staat de opleiding tot geriatrisch voetverzorger op stapel en is de opleiding Medisch Pedicure sport inmiddels een begrip. Dat traject is opgezet volgens de SCAS normen: Stichting Certificering Actoren in de Sportgezondheidszorg.” Waanders verwacht verder meer samenwerking en ook intensievere samenwerking met de podotherapeuten; “Er komen meer doelgroepgerichte praktijken. Meestal medisch pedicures met specialisatie. De grote groep plussers gaat er langzamerhand uit. Om je in deze markt te handhaven, leren wij onze studenten: weet wat je stip op de horizon is en werk daar naar toe. Wees zelfverzekerd: houd werk bij jezelf. Stuur niet alles door naar de huisarts of podotherapeut, maar durf je expertise ook te laten zien en ga zelf met die moeilijke casus aan de slag. Klanten willen nú geholpen worden en door jou. Niet over drie weken door een podotherapeut die ze niet kennen.”

Samenwerkingen

Wim Waanders houdt altijd zijn ogen open voor vruchtbare samenwerkingen. Zo zijn MSK en Pediroda vanaf 1 december 2018 actief als partners. MSK nam de groothandel in Almelo over en Pediroda biedt opleidingen en cursussen aan die voorheen ondergebracht waren bij Havenco in Zaltbommel. Dat wordt nu een grote ‘volwassen’ leslocatie, inclusief examens. Sinds 1 februari 2019 ondersteunt Pediroda de cursussen en opleidingen van MischaNagel.nl op logistiek en administratief gebied. Voor cursisten is Pediroda het directe aanspreekpunt van het moment van inschrijving tot en met de accreditatie. De opleiding Oncologisch Voetzorgverlener OVV is een eerste speerpunt in hun samenwerking. Na een voorzichtige start vorig jaar plannen ze in 2019 meerdere OVV-opleidingen in Nederland en België. De logistieke en organisatorische afhandeling wordt nu al door Pediroda verzorgd. De inhoud, en de diplomering van OVV’ers blijft de verantwoordelijkheid van Mischa Nagel, geleid door de Medische Advies Raad voor deze opleiding.

voetvak | 33

Voetverwennerij

Citroen Mirte Citroen mirte is een olie die geliefd is door parfumeurs en in de voedingsmiddelenindustrie. Van het blad wordt ook een heerlijk frisse aromatische thee gemaakt. De specialiteit van citroen mirte-olie is verfrissend, vitaliserend, kalmerend en antiseptisch. Het is een goede essentiële olie bij vermoeidheid, concentratieproblemen, overmatig transpiratie, cellulite, acne, griep, verkoudheid, depressies. Botanische naam: Backhousia citriodora, familie: Myrtaceae, herkomst: Australië, winning: waterdampdistillatie van de takken, kleur olie: lichtgeel, viscositeit: lichter dan water, geur: citroen mirte-olie heeft de frisse geur van citroen en is licht kruidig.

Recepten Verfrissend/Kalmerend Voetbad • 2,5 ml. neutrale badolie Essentiële olie van: • 2 druppels citroen mirte • 1 druppel neroli, bergamotmunt of lavendel Massage/huidolie • 15 ml. amandel-jojoba-olie Essentiële olie van: • 4 druppels citroen mirte • 2 druppel neroli, bergamotmunt of lavendel Deze massage/huidolie is ook zeer geschikt voor thuisgebruik, tweemaal daags een paar druppels aanbrengen op de buik en onder de voeten.

Tekst: Ellen Wagenaar

34 | voetvak

Citroen mirte-olie kan goed gecombineerd worden met de volgende essentiële oliën: bergamotmunt, cipres, eucalyptus, geranium, lavandel, mirte, neroli, ravintsara, roos, rozemarijn, sinaasappel, tijm, vanille, ylang-ylang. De houdbaarheid van citroenmirte is na opening ongeveer anderhalf jaar. Waarschuwing: geen bij normaal uitwendig gebruik.

MASSAGE Door: Lizet van Triet

Depressie, velen hebben er veel last van. Op dit moment gaat het om ruim een half miljoen Nederlanders. Ongeveer 20 procent van de volwassenen krijgt er in zijn leven mee te maken. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) meldde in 2017 dat wereldwijd zo’n 350 miljoen mensen aan depressie lijden. Volgens de van oorsprong Spaanse Manuel Luque Aguilera kan Thaise voetmassage helpen de symptomen ervan te verlichten.

Thai voetmassage bij depressie Manuel Luque Aguilera is mede-oprichter van de International Training Massage (ITM) School Thai Hand Amsterdam en Berlijn. Daar doceert hij als enige Thaise handgrepen met wésterse uitleg. Manuel: “De uitleg van de effecten van massage – ook van de Thaise voetmassage - moet wel kloppen en wetenschappelijk onderbouwd zijn. En uit onderzoek blijkt dat massage bij depressie zelfs eerder effect kan hebben dan het slikken van medicijnen.”

Massage geen bijwerkingen In 2017 gebruikten meer dan een miljoen mensen in Nederland antidepressiva en/of tranquillizers. Manuel wil dat aantal met behulp van massage graag naar beneden krijgen: “Elke cliënt in jouw praktijk heeft wel eens een dipje. Zeker na een gebeurtenis met veel impact. Het is dan aan te raden om een massage te geven, want die kan helpen de symptomen te verlichten. Verschillende onderzoekers zijn het er wel over eens dat depressie en angst zeer ernstig kunnen zijn. Vandaar dat er vaak medicijnen worden voorgeschreven. Een van de voordelen van de Thaise voetmassage is wel dat het makkelijk toegankelijk is: er is geen verwijzing nodig en meestal is er geen maandenlange wachtlijst voor. Daarnaast kent onze massage geen echte noemenswaardige nadelige bijwerkingen als onder meer een verslaving. En onderzoek toont aan dat het nog gemakkelijker is om van heroïne af te komen dan van sommige medicijnen die voor depressie worden gegeven.” Manuel vervolgt: “Massage kan mensen met een depressie helpen. Dat blijkt uit verschillend wetenschappelijk onderzoek.” Ook de Amerikaanse psycholoog Christopher Moyer is overtuigd van de kracht van massage. Hij is co-redacteur van het boek Massage Therapy, Integrating Research and Practice en schreef het hoofdstuk over angst en depressie. In het gedeelte ‘aanbevelingen’ van het hoofdstuk schrijft hij: ‘Massagetherapeuten kunnen erop vertrouwen dat wetenschappelijk is aangetoond dat massagetherapie angst en depressie vermindert en dat de voordelen aanzienlijk zijn.’ Op een Amerikaanse site voor masseurs staat een intake formulier voor een cliënt met een depressie. Dat kan als hulpmiddel dienen om je cliënt beter te begrijpen voordat je met je eerste behandeling start. Zie: https://www.amtamassage.org/uploads/cms/documents/amta_client_ intake_form.pdf 1

“Het is mijn missie om zoveel mogelijk mensen door middel van massage gezonder en gelukkiger te maken.”

36 | voetvak

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19646762 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20361919

Voorbereiding Ter voorbereiding op de massage zet Manuel massageolie, bodylotion en alcohol klaar (foto 1). Nadat hij de cliënt heeft geïnstalleerd, mengt hij dit waarna hij dat - na toevoeging van koude balsem - met de speciale voetreﬂexologiestok mixt (foto 2) en met efﬂeurages aanbrengt. Diepe strijkingen volgen (foto 3) waarbij ook de hiel en achillespees worden meegenomen.

Glijden Indien je cliënt last heeft van zijn voeten, dan is de het met de duim over de voetzool glijden (foto 4) een hele ﬁjne greep, zo is de ervaring van Manuel. Hij ondersteunt zijn linkerduim met de rechter en glijdt vanaf de bovenkant van de hiel tot de middelste teen. Vervolgens glijden de knokkels vanaf de tenen naar de hiel omlaag (foto 5). “Dit helpt ook om de ﬂexibiliteit van de voetzool te verbeteren.” Op foto 6 laat de masseur zien dat hij met zijn knokkels over de gewrichten van de tenen glijdt om zo zowel de doorbloeding aan te zetten als de mobiliteit van de tenen te verbeteren.”

Knokkels Tijdens de behandeling werkt Manuel veel met zijn knokkels omdat hij daarmee gerichte en stevige druk kan geven. Op foto 7 strijkt hij over de voetboog en op foto 8 maakt hij een

9 voetvak | 37

MASSAGE

halve maan beweging op het einde van het scheenbeen. Om de ﬂexibiliteit van de achillespees te bevorderen geeft hij daar druk en glijdt over dit gebied heen (foto 9).

Thais reflex stokje Nadat Manuel met de handen de voeten heeft gemasseerd, gebruikt hij het Thaise reﬂexstokje (foto 10). Hiermee zet hij de circulatie nog beter aan. Het uiteinde van de tenen

(foto 11) behandelt hij om die reden, net als dat hij de zijkanten van de tenen met het stokje aanpakt (foto 12). Dit om de bloedcirculatie te verbeteren in het weefsel van de gewrichten van de tenen. Op foto 13 laat hij zien hoe hij het bindweefsel stimuleert.

Afronding Manuel masseert naast de voeten en enkels eveneens de onderbenen.

Wat is een depressie?

Van een depressie is sprake als iemand zich langer dan twee weken echt rot voelt, somber of prikkelbaar is of veel verdriet heeft. Bovendien is de interesse in de omgeving verminderd en heeft de persoon nergens meer plezier in. Verder kan slapeloosheid, verminderde of juist grotere eetlust, concentratieverlies, gedachten over dood of zelfdoding of een gevoel van waardeloosheid of schuldgevoel optreden. Functioneren in het dagelijks leven, als partner, ouder en/of werknemer is dan een groot probleem. Depressie is zelfs de belangrijkste oorzaak om in de WAO te komen. De omgeving heeft er ook duidelijk last van. Zo heeft de ziekte veel invloed op het gezin. In de regel gaat het na verloop van tijd vanzelf over, eventueel na gesprekken met vrienden of familie, en vaak in combinatie met een gezondere leefstijl – inclusief massage en een half uur per dag buiten bewegen. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat massagetherapie een gunstig effect kan hebben op zowel angst als depressie. Manuel adviseert zijn cliënten wel naar de huisarts of psycholoog te gaan als de massage niet helpt om depressieve gevoelens te verminderen. Voor meer info over een depressie kijk op https://www.psychischegezondheid.nl/depressiecentrum. Speciaal voor jongeren tussen de 16 en 25 jaar is de volgende site bedoeld: https://www.gripopjedip.nl/nl/Home/.

38 | voetvak

Op foto 14 drukt hij met zijn vingertoppen in de kuitspier. Om de ﬂexibiliteit van deze spier te verbeteren, glijdt hij met zijn handen naar beneden. Hetzelfde effect geeft de cirkelvormige strijking met de knokkels (foto 15). Hij eindigt de behandeling met langzame strijkingen om zo te zorgen dat de ontspanning langer vastgehouden wordt. Met een kopje warme kruidenthee kan er nog even nagenoten worden.

Lezersactie

Speciaal voor voetverzorgers hebben de docenten van ITM Thai hand Amsterdam een online cursus Thaise voetmassage ontwikkeld en daarvoor krijgen abonnees van VoetVak+ een korting van 40 euro (geldig tot 1 juni). Ga voor de lezersaanbieding en voor meer info naar https://thai-hand.com/product/ online-course-thai-footreﬂexology/ en vul als couponcode in: LEZERSAANBIEDING. Je kunt ook op de homepage www.thai-hand.com gratis massage video’s aanvragen.

DECORATIEF Een swingende print in roze met zwart: daar draait Sija Versluis haar hand niet voor om. Met glitterspray geeft ze een duizelingwekkende draai aan dit ogenj j ee oud ge o t ep schijnlijk eenvoudige ontwerp.

De Mermaid Glitter Spray Multicolor is een veelzijdig nail art product. Je kunt het op twee manieren aanbrengen. Als je de glitter direct in natte (top) gel sprayt, lijkt het effect op pas gevallen sneeuw. Je kunt ook wat glitter op de nagel sprayen en dat daarna met een oogschaduwpenseel of tamponneer-penseel aandrukken zodat alle kleine pailletten gaan liggen. Dan krijgt de nagel een bijzondere metallic glans

DECORATIEF Stap voor stap Sija bereidt de nagel voor. Ze desinfecteert de nagelplaat met Nail Cleanser, verwijdert de cuticle (de huidresten op de nagelplaat) en freest de nagel dof met een Diamond Cuticle Bit. Na het wegborstelen van het stof neemt ze de nagelplaat nogmaals af met Nail Cleanser. Ze egaliseert de ribbels in de nagelplaat met Building Base Cover Gel for Gelpolish (1). Uitharden duurt slechts 30 seconden in led. Deze gel kan bij het uitharden een hittereactie geven als de laag te dik is opgebracht. Dan kun je beter twee dunne lagen aanbrengen. De nagels krijgen twee lagen lichtroze Gelpolish, nummer 330 (2). De eerste laag werkt Sija strak bij met een groene vrushpen (3). De tweede laag dekt pas (4). De Gelpolish moet 30 seconden per laag uit-

40 | voetvak

harden. Als toplaag gaat er een Soak Off Top Gel overheen, die 30 seconden moet uitharden (5). Sija haalt de plaklaag eraf met Finishing Wipe (6). Dan lakt de volgende laag gemakkelijker. Met een groene vrushpen en diepzwarte One Coat Color Gel maakt Sija een vlakje met behulp van twee lijnen en kleurt dat in (7). Ze vult de nagel op met deze vakjes door met de klok mee te draaien. Om en om laat ze de vakjes roze of vult ze in met zwarte gel (8). In de natte gel sprayt ze vervolgens de Mermaid Glitter Spray Multicolor. De spraymond houdt ze vrij dicht op de nagel en ze drukt de knop niet te diep in (9). Zo houdt ze controle en komt er niet te veel glitter op de nagel. De nagel moet nu nog anderhalve minuut uitharden. De overtollige glitter ver-

wijdert ze vlekkeloos uit de nagelriemen met een dubbelzijdige borstel met ﬁjne haartjes, de Silky Smooth Brush (10). Daarna haalt Sija de plaklaag weg door voorzichtig te deppen met een Finishing Wipe.

Tekst: Petra Teunissen, Ontwerp en uitvoering nail art: Sija Versluis, Magnetic Nail Academy Soesterberg, model: Petra, materialen en cursussen: Magnetic Nail Design, fotograﬁe: www.getinthepicture.nl.

Tips van Sija “Op de kleine tenen volstaat een laag Top Gel Matt als basis. Ze krijgen afwisselend een laagje roze Gelpolish en een laagje zwarte One Coat Color Gel. In plaats van One Coat Color Gel Black kun je ook de nieuwe zwarte Gelpolish ‘Black is Black’ gebruiken. Die dekt in één laag en hoeft maar 30 seconden uit te harden in led. Als toplaag koos ik voor Soak Off Top Gel vanwege de lichtroze tint van de Gelpolish. In de Soak Off Top Gel zit namelijk een uvﬁlter die vergeling van alle lichte kleuren oftewel ‘white based’ kleuren voorkomt. Het is handig om eerst een paar keer te oefenen met deze print zodat je de vlakjes gelijkmatig verdeelt over de nagel (10). Je moet altijd een even aantal vlakjes maken, dan kom je precies goed uit. In de ronding van de nagel kan je het vakje smaller maken voor een ‘sneller’ optisch effect. Uiteraard kun je naar hartenlust variëren met de kleuren, zolang je maar een groot contrast tussen de twee kleuren aanhoudt.”

voetvak | 41

KERAMISCHE FREZEN

PRO SPA MOISTURIZING GLOVES & SOCKS

Modern, innovatief, en efﬁciënt, termen die de nieuwe serie Busch Kera frezen kenmerken. De frezen zijn gemaakt van hoogwaardig keramisch materiaal dat bekendstaat om zijn hardheid en stevigheid. Dit materiaal is ook nog een 25 procent minder zwaar, zodat het prettiger is om mee te werken. En of het nu voor verdikte nagels is, of voor gel of acrylnagels, met deze frezen heb je altijd het juiste materiaal bij de hand. www.busch.eu

VROLIJKE NAGELS Vrolijk, fel, zomers, kleurrijk en creatief is deze nieuwe nagellak display Dash & Splash Color’s van Mavala. Ook voor de teennagels een eyecatcher. De kracht van de Mavala nagellak is nog altijd de zuurstof- en vochtdoorlatendheid. Ook is de lak vrij van formaldehyde, parabenen, kamfer en tolueen. 36 ﬂesjes, 6 kleuren van 5 ml. www.snelimport.nl

OPI’s Pro Spa range is uitgebreid met twee nieuwe producten; intensief verzorgende handen voetmaskers voor eenmalig gebruik. Deze Moisturizing Gloves & Socks zijn makkelijk te integreren in je behandeling en bieden een luxe wellness ervaring. De dubbellaagse maskers hydrateren en verzachten in vijftien minuten zelfs extreem droge huid met serum op basis van vitamine E, macadamia-olie, shea boter en aloë vera. Bij de voetmaskers kun je eenvoudig de voorkant verwijderen, zodat de tenen vrij liggen en je hier de behandeling kunt voorzetten. www.opi.nl

VOLLEDIGE UITRUSTING

DERMODRY TEGEN

Praktivak toont je graag de Octopus Led, een pedicuremotor met tal van eigenschappen en voordelen: tiptoetsen bedieningspaneel, Intramatic Elektronische Spray dosering (volume en intensiteit elektronisch instelbaar), Memory

42 | voetvak

posities instelbaar voor toerental en spray-instelling, service-indicatie/werkuren registratie en frees-advies op display. Het Orion praktijkmeubel kan worden voorzien van handstukhouder en loeplamphouder. Aanbevolen wordt de combinatie met de nieuwe ledloeplamp StarLed. Het Orion meubel is voorzien van een uitschuifbare motor schap, en een instrumentenlade met uv-desinfectie. De twee nieuwe Podo stoelen hebben drie krachtige motoren en met de hand bedienbare beendelen. Beide stoelen zijn naast wit ook verkrijgbaar in blauw of grijs. Praktivak geeft drie jaar garantie op de motoren van de stoelen. www.praktivak.nl

ZWEETVOETEN Nieuw van HFL Laboratories is Dermo Dry. Transpiratievocht kan er voor zorgen dat bacteriën of schimmels op de huid of in de nagels zich vermenigvuldigen. Dermo Dry kan het vochtprobleem aanpakken doordat het de eccriene zweetkliertjes licht indroogt zodat er minder zweet wordt aangemaakt. Dat helpt bij bijvoorbeeld klamme voeten die schilferen, voetschimmel tussen de tenen of onder de voetzool en weke nagels. Bij tweemaal daags gebruik is binnen drie tot tien dagen het resultaat merkbaar. Het product kan ook in de oksels of op zweethanden gebruikt worden. www.hﬂlaboratories.com

De weldadige verzorgingslijn* voor elke voet *Te koop bij uw groothandel

Tel 020-6425070 â&#x20AC;˘ www.samenwerkendepedicures.nl â&#x20AC;˘ e-mail: info@samenwerkendepedicures.nl