GKB 20-2019

gereformeerd 72E JAARGANG • NUMMER 20 • 18 OKTOBER 2019

KERKBLAD @GerefKerkBlad

KERKELIJK LEVEN

2

Komend studiejaar biedt de TU een Master Spiritualiteit aan in samenwerking met New Wine en Contemplatio. GKB ging in gesprek met Jos Douma hierover.

PERISCOOP

4

Noord-Korea voerde begin dit jaar weer de Ranglijst Christenvervolging aan. ‘Je voelt de geest van leugenachtigheid als je er bent, de duisternis.’

WWW.GEREFORMEERDKERKBLAD.NL

DENKEN EN DOEN

8

Er is vijf miljoen euro beschikbaar voor Centra voor Levensvragen in Nederland. Ds Van Breemen heeft zich aangemeld als geestelijk verzorger.

…Maar die ander niet Ik zeg jullie, hij ging naar huis als iemand die rechtvaardig is in de ogen van God, maar die ander niet (Luc. 18:14a).

DOOR DS DAVID DE JONG

Als je dat die Farizeeër hoort bidden, is je eerste reactie: “Wat een kwal!” Ik weet niet of de eerste hoorders ook zo gereageerd hebben. Want de Farizeeers stonden in hoog aanzien om hun levensstijl. Maar ik weet zeker dat ze de conclusie die Jezus trok wél schokkend vonden. Misschien vonden ze

het nog niet eens schokkend dat er voor een tollenaar met oprecht berouw ook redding was. Maar dat woordje ‘ook’ schrapt Jezus dus. Hoezo is er óók redding voor die tollenaar?

Dat wekt de indruk dat er uiteraard redding is voor Farizeeërs en – hoe bestaat het – ook voor tollenaars. Maar die indruk is onjuist. Want er is inderdaad redding voor die tollenaars, maar – hoe bestaat het – voor die Farizeeer… niet!

Christus’ kerkvergaderend werk ziet er minder romantisch uit dan je op grond van de gelijkenis van het verloren schaap zou zeggen. Want Jezus is niet alleen degene die zondaars uitkiest, maar ook degene die rechtvaardigen verwerpt. In zijn gemeente is wel plaats voor zo’n tollenaar, maar niet

voor zo’n Farizeeër. Volgens mij is dat nu nog net zo schokkend als toen.

Want het kan toch niet de bedoeling zijn dat er in de gemeente geen plaats is voor eerlijke mensen als die Farizeeer, omdat de gemeente van Christus de thuishaven is van oneerlijke mensen als die tollenaar?

Nee, dat kan inderdaad niet de bedoeling zijn. Maar Jezus wil je over die mogelijkheid wel serieus laten nadenken.

Want je moet goed beseffen dat je niet gered wordt door je eerlijkheid, zoals die tollenaar niet verloren gaat door zijn oneerlijkheid. Want beiden worden gered door het bloed van Jezus dat voor hen vloeide. Alleen zijn dood betekent redding, niet alleen voor onrechtvaardigen, maar ook voor rechtvaardigen.

KERKELIJK LEVEN

Meditatie en gereformeerde spiritualiteit Vanaf 2020 wordt er aan de Theologische Universiteit in Kampen een eenjarige master spiritualiteit aangeboden, in samenwerking met de vernieuwingsbewegingen New Wine en Contemplatio. Contemplatio richt zich op de meditatieve spiritualiteit. Wat is het belang van meditatie voor gereformeerde spiritualiteit? Ik ging hierover in gesprek met Jos Douma, predikant van de Plantagekerk in Zwolle.

DOOR ANNE-MAAIKE PATHUIS De initiators van de nieuwe master signaleerden dat er op dit moment een spiritueel tekort is in de protestantse en gereformeerde kerken. “Tegelijkertijd is er op twee gebieden heel veel vernieuwends gaande, namelijk op charismatisch gebied, New Wine, maar ook There is More en het Evangelisch Werkverband (binnen de PKN, red.), én heel veel mensen gaan naar de kloosters, naar allerlei monastieke kerkplekken.” In de nieuwe master krijgen zowel de charismatische als monastieke spiritualiteit een plek, binnen het bredere kader van de bestudering van spiritualiteit. Beide typen spiritualiteit kennen een sterke nadruk op het werk van de Heilige Geest, waarbij het charismatische als een uitbundiger spiritualiteit en het monastieke als een introvertere spiritualiteit kan worden beschouwd. Het vertrouwen op de Geest vindt Douma heel belangrijk: “Ik denk dat als we ons laten leiden door de Geest, we erop mogen vertrouwen dat de Geest ermee te maken heeft als de Bijbel opengaat.”

Verstand en gevoel

Vrijgemaakten hebben volgens Douma geen voorsprong op het gebied

2

van spiritualiteit, omdat ze vaak vooral op een rationeel niveau discussiëren en Bijbelstudie doen. “We leven momenteel kerkelijk gezien in een tijdperk waarin we allemaal zeggen: je moet van je hoofd naar je hart, dus je moet eigenlijk weg bij verstand, en naar je gevoel. Dat vind ik niet zo gezond eigenlijk. Terecht, de gevoelskant heeft meer aandacht nodig, met name dan die heeft gekregen in de vrijgemaakte traditie. Maar het is beter om met je verstand af te dalen in je hart, dus dat er een gezonde verbinding ontstaat tussen gevoel en verstand.” De lectio divina methode van Bijbellezen is daar erg geschikt voor, volgens Douma. Bij een lectio divina wordt een Bijbeltekst gelezen aan de hand van vier stappen. Als eerste lees je de tekst, vervolgens is er ruimte voor meditatie over de tekst, dan wordt er gebeden in de geest van de tekst, en ten slotte is er ruimte voor contemplatie naar aanleiding van de tekst. Bij lectio divina wordt noch het verstand noch het gevoel uitgeschakeld. Zorgvuldig lezen wat er in de tekst staat is heel belangrijk, maar het gaat er ook om een vertaalslag te maken naar wat die tekst doet in je leven. Dat een Bijbel-

woord iets gaat doen in je leven, kan volgens Douma betekenen “dat een tekst je raakt, dat gevoelens een rol mogen spelen, of dat het je echt helpt om anders tegen dingen aan te kijken, en het ook toe te passen in je leven.”

Stilte

Het verschil tussen een gewone Bijbelstudie en lectio divina zit volgens Douma in de zoektocht waarbinnen een tekst wordt gelezen. Bij lectio divina gaat het om de vraag: wat gebeurt er als jouw leven met de Bijbeltekst in verbinding raakt? Uiteindelijk is het doel van de lectio divina het contemplatieve moment, waarin het proeven van Gods aanwezigheid je geschonken kan worden. Douma benoemt iets van de spanning rondom deze stap van de lectio divina. “Je kunt stil worden, dan is de kans groter dat er op het contemplatieve gebied iets gebeurt dan wanneer je maar door raast. Aan de andere kant kun je ook middenin het leven opeens overvallen worden door verwondering.

Dan gebeurt er gewoon een contemplatief moment terwijl je er helemaal niet naar op zoek was. Dus de vierde stap heeft wel een ander karakter, is niet maakbaar, maar tegelijkertijd is de innerlijke drive van de lectio divina wel dat je hoopt op die plek uit te komen, waar contemplatie gebeurt.” De stilte, die een belangrijke plek heeft bij de lectio divina, maakt de leesmethode extra aantrekkelijk in deze tijd.

“Ik zeg zelf wel eens een enkele keer:

18 OKTOBER 2019

NOG EVEN DIT

ik heb meer aan die lectio divina op vrijdagmorgen (in een groep in de Plantagekerk, red.) dan aan die kerkdienst op zondagmorgen. Die stilte en rust, die is heel helend, en die heeft soms meer betekenis dan de volheid van een kerkdienst. Samen naar de kern toe gaan, samen een stukje eenvoud en stilte beleven, is heel belangrijk bij lectio divina.” Het zou volgens Douma mooi zijn als christenen in deze overwerkte samenleving leren om stil te worden en zich te concentreren op een Bijbeltekst. “De christelijke traditie heeft een eigen aanbod als het gaat om stilte en rust. De lectio divina is daarbij een heel toegankelijke vorm om wat de christelijke traditie te bieden heeft te verbinden met het alledaagse leven.”

God ontmoeten

Deze meditatieve spiritualiteit kan juist binnen het huidige kerkelijke klimaat veel betekenen. In de kerk, maar ook individueel, zijn we er vaak op gericht om de Bijbel te lezen vanuit onze kerkelijke en ethische vragen en zijn we op zoek naar één juiste betekenis. De spiritualiteit van de lectio divina leert ons om de Bijbel te lezen als een boek van ontmoetingen, en dat maakt de Bijbel toegankelijker voor persoonlijk gebruik. Douma gebruikt een onderscheid tussen de eerste en tweede betekenis van een tekst om het verschil in tekstbenadering aan te geven. “De eerste betekenis, dat is gewoon de historische betekenis, ‘wat heeft Paulus op dat moment tegen de Efeziërs willen zeggen?’ Maar er is altijd ook al die tweede betekenis, ‘wat zegt dit woord nu tegen mij?’ En dat is niet per se een afgeleide van die eerste betekenis, maar dat is luisteren naar een tekst in een andere dimensie.” Een gereformeerde spiritualiteit houdt zich dus niet bezig met het oplossen van kerkelijke en ethische vragen, maar met de ontmoeting met God. Die ontmoeting kan onder andere plaatsvinden door het lezen van een Bijbeltekst, waarbij de lectio divina een behulpzame leesmethode is.

Blonde kuiven-verbod DOOR HEERCO WALINGA Op een donderdag, begin augustus, ging het boerka-verbod in Nederland in.

Laat ik direct maar duidelijk zijn: ik vind het een slecht besluit. Namelijk door drogredenen en niet eens verborgen, politieke argumentatie genomen beslissing. Het verhaal dat boerka’s een symbool zijn van de onderdrukking van vrouwen is maar ten dele in Nederland een feit. Veel moslima’s kiezen er vrijwillig voor. Passend in hun religieuze cultuur, waarmee je het eens kunt zijn of niet, maar zo is het wel. En dan komt bij mij de gedachte op: wanneer zullen de vrijheidsdenkers zich gaan richten op de hoedjes, de lange rokken en de lange haren van de orthodoxe zusters? Zoals ze dat gedaan hebben op het zich niet verkiesbaar stellen van vrouwen in openbare ambten? Nee, hoewel ik er geen probleem mee zou hebben als er in Nederland geen boerka’s meer gedragen werden, meen ik toch dat het verbieden ervan verstrekkender is dan alleen maar een gevoel van ‘wij willen elkaar recht in het gezicht kunnen kijken.’ De spotprent in het ND van 3 augustus met de integraalhelm sprak me wel aan, wat dat betreft. Daar zou nog meer van te zeggen zijn, zoals de vraag die iemand opwierp of ‘men’ niet in naam van de vrijheid, anderen de vrijheid om te dragen wat ze willen ontnam. Wel vrees ik een beetje dat de gestadige druppel de steen uitholt. Hoe vaker je iets roept in de politiek, hoe meer mensen gaan denken: ‘Nou, daar zit wel wat in.’

En dus ga ik nu maar eens iets roepen over blonde kuiven: zou daar niet een verbod op moeten komen (gestyled of niet)? Gezien Trump, Wilders en Boris Johnson staan die voor nepmeningen (zoals de voordelen van Brexit, een Muur of een islamofobie). Maar ja, het zijn stuk voor stuk boreale, blanke mannen… en die ga je geen verbod opleggen, of ze nu (al dan niet bewust) de zaken verdraaien of niet. En als een door hen gebruikt argument onderuit gehaald wordt, dan noem je het toch gewoon een hetze tegen jou? Of weer zo’n linkse actie van de pers?

Hoe doen we dat onderling als christenen? De (discussie)technieken van de wereld lopen niet om de kerk heen, dat lijkt me wel zeker. Snelle, bijna populistische opmerkingen, rakend aan gevoelsmatigheden kunnen iemand in een hoek zetten waar hij zich niet in herkent. En dus is het zaak om ‘niet van deze wereld te zijn’ en niet te letten op het winnen van een discussie, maar op het belang van de ander. Die we uitnemender moeten achten. Kunnen achten, zelfs, want we weten van onze broeder en zuster dat God hem en haar van gaven heeft voorzien. En ook van visie. Luisteren we daarnaar of is onze eigen visie een betonnen bunker? hwalinga@walinga.org

3

PERISCOOP

Het spel in Noord-Korea WIES VERWEIJ: GEEST VAN LEUGENACHTIGHEID IS BIJNA VOELBAAR En weer voerde Noord-Korea begin dit jaar de Ranglijst Christenvervolging aan. Wies Verweij: ‘Je voelt de geest van leugenachtigheid als je er bent, de duisternis.’

DOOR DS P.J. VERGUNST

Een rustige, vriendelijke veertiger, die jarenlang het christelijk onderwijs diende, dat is Wies Verweij. Inmiddels weet ze dat het jaren van voorbereiding waren op haar roeping als zendeling, niet in Kenia of Peru, maar… in Noord-Korea. Een gesloten land, waar de christenvervolging sinds Kim Jong-un in 2011 aan de macht kwam even hevig is als ten tijde van grootvader Kim Il-sung en vader Kim Jong-il. Anders dan bij Afghanisten en Somalië, nummer 2 en 3 op de lijst, is het woord ‘Noord-Korea’ voor christenen een metafoor voor de terreur tegen Gods kinderen geworden. ‘Geen enkele verbetering voor de christenen in dit Aziatische land’, luidt de toelichting op de recente ranglijst.

Gids als schaduw

Wies Verweij is er om het Woord van God te delen, om zich te richten op de 98 procent van de bevolking die geen christen is. Hoe doe je dat, als de gids die de overheid je biedt de schaduw aan je rechterhand is? Hoe doe je dat als er ineens een groter kussen op je hotelbed ligt, nadat je ergens terloops opmerkte een te klein kussen te hebben – als elk woord dat jouw mond verlaat dus geregistreerd wordt? Hoe doe je dat als

4

het strafkamp de toekomst is voor heel de Koreaanse familie van elke nieuwe christen?

Het is Verweij – bedachtzaam en overtuigd in haar spreken – opgevallen dat Nederlandse christenen nauwelijks iets weten van het leven in Noord-Korea, van het land en zijn geschiedenis. Hoe kun je dan meeleven, hoe kun je dan bidden? ‘Noord-Korea is een heel donker land. Het is bijna voelbaar dat er een geest van leugenachtigheid heerst, van afgoderij. Er zijn plekken waar ik dat lijfelijk voel, waar je ervaart dat de leiders aanwezig zijn. Er zijn plekken waar ik zoveel fysieke druk voel dat ik even weg moet van de plek, om mezelf geestelijk te wapenen.

Ik heb een goed contact met een vrouw, voer fijne gesprekken over mijn geloof, krijg mooie vragen. En soms, zomaar ineens, kijkt ze me bijna satanisch aan, met ogen vol haat.

Vijf minuten later is het voorbij. Ze weet dan niet meer dat ze zo lelijk tegen me deed. Ik denk dat dit een geestelijke kracht is die haar bezet; ik denk dat het iets is tegen het christendom, dat in dit land heerst. Goede gesprekken over het christelijk geloof zoals met deze vrouw, kunnen samengaan met momenten dat een duistere macht haar bezet.

We moeten ook als bezoekers op veel plekken naar de glorie van het land kijken. Gidsen praten met verheven stem over de geschiedenis van Noord-Korea, over de leiders. Soms kun je op zo’n plaats niet meer zijn.’

Voorouderverering

‘Ik was de voorbije herfst een dag ziek, lag op mijn hotelkamer in bed en dacht: ‘Het lijkt of er iets duisters aan het werk is.’ De Koreanen hadden een vrije dag. ’s Avonds hoorde ik de reden van de vrije dag en begreep ik mijn beklemmende gevoel: De mensen waren allen de bergen in om hun voorouders te vereren. Maar, dat mag niemand weten. Wij moesten in de hotels blijven, de Noord-Koreanen waren in de bergen. Ik heb die dag gevoeld dat er iets duisters in de lucht hing. Dat is typerend voor het land, de geestelijke duisternis.’

Alle eer is toch voor Kim?

‘In Noord-Korea is zoveel schijn en zoveel spel dat het moeilijk is te onderscheiden wat werkelijk is. Soms denk ik dat het leven er één toneelstuk is, waarbij je zelfs niet weet welke rol je zelf hebt. Er is bijna iets van gespletenheid in de samenleving. Je mag inderdaad alleen partijleider Kim Jong-un, zijn vader en grootvader vereren en godsdienst is compleet verboden. Tegelijk wordt voorouderverering gedoogd; ik denk omdat de leiders beseffen dat dit er al eeuwen inzit en onuitroeibaar is. Bovendien, de overleden Kim Il-Sung is de eeuwige president, daarin past de voorouderverering, die totaal in de cultuur zit.’

Juche

‘De Koreanen kennen geen religieus boek, maar hebben wel de ‘Juche’, de ideologie van de staat. Als ik aan een Noord-Koreaan vraag: ‘Wat geloof jij eigenlijk?’, dan is altijd het antwoord: ‘Iedereen is verantwoordelijk voor zichzelf en wij vereren onze leider.’

De ‘Juche’ is de godsdienst die bedacht is door Kim Il-sung, de grootvader van de huidige leider, die van 1948 tot 1994 de macht had. Die

18 OKTOBER 2019

godsdienst kent deze ene regel: ‘Iedereen is verantwoordelijk voor zichzelf en wij eren onze leider.’ Het is een soort samenvatting.

In de praktijk krijgt iedereen – van kleine kinderen tot studenten – dagelijks onderwijs over wat het eren van de leider inhoudt. Voor die praktijk zijn er misschien wel 12.000 artikelen: je stoft alle foto’s van de leider elke dag af, je doet na schooltijd of op zondag loyaliteitswerk uit liefde voor het land, je fietst niet langs de foto van de leider maar stapt af en lóópt erlangs heen... Jongeren worden volgestopt met wat liefde voor het vaderland inhoudt. Die duizenden regels worden alle gecontroleerd.

De leider is hun god. Maar… het eerste artikel luidt dat iedereen voor

zichzelf verantwoordelijk is. Dus kom je te kort of heb je armoede, dan is het nooit de schuld van de leider. Dat is heel slim.’

Gelukkig

‘Ik denk dat mensen zelf niet weten dat ze leven in een schijnwereld. Je moet maar van jongsaf aan geïndoctrineerd zijn over wat je moet zeggen, hoe je denken moet. Zijn de mensen gelukkig? Ik vertelde eens aan een vrouw dat ik in Nederland vier dagen onderwijs gaf en één dag besteedde aan psychosociale hulpverlening.

‘Wat is dat laatste?’ vroeg ze. Ik vertelde als hulpverlener te praten met mensen die het moeilijk hebben, die soms depressief zijn. ‘Waarom zijn mensen dan depressief?’ Ik zei dat

het leven soms moeilijk en zwaar is.

En ik vroeg hoe het in Korea gaat als mensen het moeilijk hebben en verdrietig zijn. Ze antwoordde: ‘Alle mensen zijn hier gelukkig. En met alle getrouwde mensen gaat het goed.’ Ik dacht: Geloof je dit nu zelf?

Ik zie de armoede van de Koreanen niet, maar dat heeft te maken met de controle, met het systeem. Ik kom alleen op plekken waar mensen niet ondervoed zijn, waar een markt is en genoeg eten. Af en toe zie ik een barstje in het systeem, bij voorbeeld als we te lang op de markt blijven en aan het einde de bedelaars komen om te stelen.’

Lees het vervolg van dit artikel op pagina 6.

5

PERISCOOP ( VER VOLG )

Onderwijs

‘Het onderwijs in Noord-Korea is heel hoog, er is veel kennis, de mensen zijn intelligent. Ze weten dat bij voorbeeld Nederland het land van de bloemen is, van de molens. Hoe hun plek in de wereld sociaal-politiek is, dat weten ze niet. Ze zeggen wel dat ‘de hele wereld slechte dingen over ons land vertelt’. Soms vragen ze me: ‘Waarom mogen wij geen nucleaire wapens hebben en Amerika wel?’

Daar heb ik geen antwoord op.

Ze zeggen niet dat ze het moeilijk hebben. Hoewel, ik zat eens op het strand, toen een gids naast me kwam zitten. Hij had te veel gedronken, was heel emotioneel. De man zei: ‘Jij bidt, hè?’ Dat pikken ze dus goed op. ‘Ja’, zei ik, ‘ik ben hier om voor jullie land te bidden.’ Hij zei: ‘Je moet bidden dat Noord- en Zuid-Korea één worden, wij zijn al zo lang gescheiden! Jij weet niet wat dat betekent. Want Zuid-Korea is rijk en wij zijn straatarm.

Als beide landen verenigd worden, dan geloof ik dat jouw God de ware is.’ Ik antwoordde: ‘Daar zal ik voor bidden. Maar ik zal ook bidden dat als de scheiding blijft, jij toch ziet dat mijn God Gód is en jouw God wil zijn.’

Alleen omdat hij dronken was, liet hij iets los over de armoede. Ze zeggen het nooit, maar weten het wel.’

Vervolging

‘Na de oorlog van 1950-1953 is de geloofsvervolging enorm losgebarsten.

Hoewel, de vervolging van christenen begon niet bij Kim Il-sung, maar al in 1910, door Japan. Toen Kim in 1945 aan de macht kwam, ging de vervolging door. Hij zag zichzelf als God. Weet je overigens dat hij grootgebracht is door een heel gelovige moeder? En zijn gelovige grootvader was hoofd van een christelijke school.

Het Evangelie kwam er ruim tweehonderd jaar geleden en is ruim 150 jaar geleden explosief gegroeid. Het christelijk onderwijs was er in Korea eerder dan bij ons. In 1903 en in 1907 kende Korea een grote opwekking. In 1910 is het land door de Japanners bezet. De opa van de eerste leider, Kim Il-sung, was hoofd van een chris-

6

telijke school. Zijn kleinzoon paste heel veel verhalen uit de Bijbel op zichzelf toe. Kim zette zichzelf op de plek van God. Ik hoor nu nog veel verhalen uit de Bijbel die over hem gaan.’

voren bekeken. Er mag niets tegen hun ideologie aan de orde komen en Kim zal daarin absoluut niets willen toegeven.’

Geaccepteerd…?

‘Zou Noord-Korea ineens open kunnen breken, zoals dat in Oost-Europa gebeurde? Ik bid erom. Maar het controlesysteem is veel verder doorgevoerd dan in communistisch Oost-Europa het geval was, zodat het heel moeilijk voor het volk is om zich te verenigen, om in opstand te komen.

Via uitzendingen van diverse organisaties komt de Bijbel wel binnen. Het gewone nieuws bereikt de mensen niet. Toen president Moon van Zuid-Korea in september op bezoek was, zag je op tv alleen dat Kim Jongun de man is die vrede wil brengen, die goedgunstig is. Kim ontvangt Moon, neemt hem mee naar de heilige berg, waar zijn vader geboren zou zijn.

Alleen God kan van binnenuit verandering brengen! Ja, de christenen zijn daarom aan zet. Om die reden is mijn missie niet alleen om in Noord-Korea het Evangelie te delen, maar ook om hier te vertellen, want het gebed is nodig. Dat is de enige weg waarin er uitkomst zal zijn.’

‘De Russen hebben hem de macht gegeven. In 1953 is de christenvervolging in alle hevigheid losgebarsten.

Daarvoor bestond die al wel, maar ze was niet zo explosief. Van 1953 tot de jaren zeventig was de economische situatie in Noord-Korea goed, toen was er in Zuid-Korea bittere armoede.

De hevige armoede is pas begonnen toen de Sovjet-Unie in de jaren tachtig instortte en de handen van Noord-Korea aftrok en er juist toen jaren van slechte oogsten volgden.’

Olympische Spelen

‘Een jaar geleden was er één sportploeg namens heel Korea op de Olympische Spelen. Ik vind dat mooi, die kleine stappen van toenadering.

Laten we bidden dat dit doorgaat, opdat het volk weer verenigd wordt.

Vanuit Zuid-Korea zijn er tijdens de Spelen veel christenen meegekomen, om contact met Noord-Koreanen te krijgen. Men denkt ook na over een spoorlijn tussen Noord en Zuid; het zou geweldig zijn als er openingen komen.

Nee, ik durf niet te zeggen dat er dan democratie komt. Kim Jong-un zal nooit vrijheid van meningsuiting willen invoeren. Zuid-Korea zal van zijn vrijheid niets willen inleveren. Als er meer contacten komen, zal het echter economisch beter gaan voor de mensen hier. Op het gebied van wetenschap kan er ook samenwerking komen.

In Pyongyang staat een universiteit die door westerlingen bestuurd wordt. Er gebeuren bijzondere dingen! Acht jaar geleden is die universiteit er gekomen, die voornamelijk bemenst wordt door christenen uit het Westen en Azië. Daar zijn de Noord-Koreanen blij mee, want ze zijn erg op wetenschap gesteld. Alleen, het onderwijs gebeurt onder hun condities: alle lessen worden te-

Openbreken

Volgende keer het vervolg: over het concrete leven van Wies Verweij.

Noot van de redactie: dit artikel is met toestemming overgenomen uit ‘De Waarheidsvriend’ van 21 februari 2019.

Veiligheid

Met het oog op de veiligheid van Wies en andere christenen in Noord-Korea vragen we of níemand ons en anderen (ook niet naar familie of vrienden) naar aanleiding van dit artikel wil mailen. Wie wil reageren, kan bellen of schrijven naar het bureau van de Gereformeerde Bond, 055-5766660 of Geref.

Bond, Kleine Fluitersweg 253, 7316 MX Apeldoorn.

18 OKTOBER 2019

SCHRIFT WERK

Kortzichtig egoïsme HIZKIA ANTWOORDDE: ‘HET IS GOED, WAT U NAMENS DE HEER TEGEN MIJ HEBT GEZEGD.’ WANT HIJ DACHT BIJ ZICHZELF: DAT BETEKENT DAT ER ZOLANG IK LEEF, RUST EN VREDE ZAL HEERSEN. JESAJA 39:8 Hoe kan Hizkia zo koeltjes en gelaten reageren op het oordeel dat de profeet Jesaja hem komt brengen? Ook bijzonder dat we een inkijkje krijgen in wat er in het hoofd van deze koning omgaat. Nog maar op wonderbaarlijke wijze hersteld van zijn dodelijke ziekte, toont hij al zijn bezit aan de afgezanten van de Babylonische koning Merodach-Baladan. Hoe is dat mogelijk, dat je zo reageert?

DOOR DS HENK JAN VISSER

Koning Hizkia is doodziek geweest.

Maar op het gebed van deze koning, was Jesaja, die net een slecht nieuws gesprek bij Hizkia had gehad, en op weg was naar huis door God tegengehouden. Jesaja had namens de HEER moeten zeggen, dat Hizkia zijn testament maar op moest maken, want binnenkort zou hij moeten sterven. Toch mag even later Jesaja opnieuw zijn opwachting bij de koning maken, want de HEER heeft het gebed van Hizkia verhoord. Jesaja heeft dan deze boodschap voor koning Hizkia: “Dit zegt de HEER, de God van je voorvader David: ik heb je gebed gehoord en je tranen gezien. Welnu ik geef je nog vijftien jaar te leven, en ik zal jou en deze stad redden uit de handen van de koning van Assyrië. Ik zal deze stad beschermen.” Een groot wonder gebeurt. De doodzieke koning Hizkia hersteld en krijgt nog vijftien jaar te leven. Het wonder wordt overal verteld en bereikt ook het hof van de koning van Babylonië.

Maar dan, na een tijdje…komen er uit

Babylonië afgezanten met brieven en kostbare geschenken. Ja, wat kunnen geschenken je beïnvloeden en steekpenningen je stekeblind maken. Deuteronomium 16:19 geldt vandaag nog steeds: “U mag geen steekpenningen aannemen, want steekpenningen maken het oog van de wijze blind en de stem van de rechtvaardige vals.”

Koning Hizkia laat de gezanten uit Babylonië alles zien wat hij in bezit heeft. Ze maken een uitgebreide rondgang langs alle schatkamers van het koninklijke paleis. Alles wordt getoond, heel zijn bezit aan goud en goederen opgetast in de magazijnen.

Alles in zijn rijk toont hij met trots. Zie eens, dit bezit ik allemaal. Dit is te danken aan mijn macht en grootheid.

Ja, hier vergeet koning Hizkia God te danken voor zijn zegeningen. Hij voelt zich trots en wil graag geëerd worden. Maar dan komt opnieuw de profeet Jesaja met een bittere boodschap. Al dat mooie hier, al die voorraden aan zilver en goud en al die voorwerpen, ze zullen worden weg-

gevoerd naar Babel. De ballingschap zal aanbreken omdat ook koning Hizkia zich laat verleiden tot het zoeken van eigen roem en eigen eer.

Bekering

Je denkt dat koning Hizkia na het horen van deze boodschap wel bedroefd zou zijn. Al dat moois, al die rijkdommen, die zijn voorvaderen hebben verzameld, al die dure voorwerpen zullen worden geroofd en naar Babel gebracht? Dat gaat je toch aan het hart zou je zeggen. En ook je nageslacht zal daar in dienst van de koning van Babel moeten werken.

Daar moet je toch niet aan denken?

De koning reageert heel apathisch, het lijkt wel of hij zijn schouders er over ophaalt, zonder schuldbesef over zijn eigen fouten, zonder belijdenis van zijn hoogmoed en trots.

Nee, niets blijkt hier uit zijn woorden van bekering tot God. Gelaten laat hij het woord van de profeet over zich heenkomen. Het is goed. Nee, dit is geen gelovige reactie, maar eerder een reactie van iemand die zijn zonde niet wil toegeven en uit is op eigen eer. Wat een teleurstellende reactie van deze koning uit het huis van David.

Donkere gedachten

En dan krijgen we ook nog te weten wat zijn innerlijke overdenkingen hierbij zijn. Ja, God kan gedachten lezen. Hij weet wat er in de koning omgaat. Hij heeft het aan de profeet doorgegeven, zodat het voor ons bewaard is gebleven. Normaal gesproken kom je niet te weten wat iemand denkt. Of hij moet het uitspreken en kenbaar maken op een of andere wijze. Maar hier moeten wij weten, wat de koning beweegt. Hij denkt alleen maar aan zichzelf en aan zijn eigen leven. Als ik maar vrede en rust heb.

Als ik maar aan mijn trekken kom, dan kan de rest me niet bommen. Maar dat is puur kortzichtig egoïsme. Deze koning is wel diep gevallen. Na zijn oprechte gebed om genezing, kreeg hij er vijftien jaar leven bij. Maar als het zo moet, was het dan niet beter dat hij eerder gestorven was?

7

DENKEN EN DOEN

Levensvragen Onlangs heb ik mij als geestelijk verzorger aangemeld bij het Centrum voor Levensvragen in mijn regio. Intussen zijn er in Nederland al een heel aantal van die centra. Het is de bedoeling dat elke Nederlander in z’n eigen omgeving met zijn of haar levensvragen terecht kan bij zo’n Centrum. Er wordt hard gewerkt aan een landelijk dekkend netwerk voor die centra. En er blijkt ook behoefte aan te zijn.

DOOR DS COR VAN BREEMEN

Waar gaat het om? Minister De Jonge heeft vijf miljoen euro subsidie beschikbaar gesteld voor geestelijke verzorging thuis. Dat is bedoeld voor kinderen en volwassenen in de palliatieve fase van hun leven, en voor hun naasten. Ook wie vijftig jaar of ouder is en met levensvragen worstelt, kan thuis geestelijke verzorging ontvangen. Doordat ikzelf geestelijk verzorger ben in een instelling voor verpleeghuiszorg, spreekt dit initiatief van de minister mij zeer aan. Want binnen de instelling stuit ik vaak op levensvragen waar iemand voor de opname niet altijd raad mee wist.

Vaak gaat het om vragen die men voor zich uit geschoven heeft, of waarvoor men zich schaamde. Omdat de samenleving aan die levensvragen voorbij loopt.

Behoefte

Op de site van de regio Eemland worden een aantal van die levensvragen opgesomd. Daaruit neem ik enkele over. ‘Wat voor zin heeft mijn leven gehad?’ ‘Wie ben ik nog nu ik niet meer werk, alleen ben?’ ‘Wat is er na dit leven?’ ‘Wat geeft mij kracht om voort te leven?’ ‘Waarom moet ik zo lijden? Heeft het leven nog zin?’ ‘Mag ik uit het leven stappen?’

Allemaal vragen die een mens zomaar kan hebben. Vooral iemand die door ziekte of eenzaamheid of pensi-

8

oen tot stilstand is gekomen. Uiteraard kan iedereen zulke vragen bespreken met familie, buren of bekenden. En ongetwijfeld komen zulke vragen in allerlei gesprekken wel eens ter sprake. Maar blijkbaar bestaat er een zekere behoefte om daarover eens door te spreken met een persoon die vaker met zulke vragen te maken heeft. Inderdaad mag men van geestelijk verzorgers verwachten dat ze met deze vragen kunnen omgaan. Gelukkig is de tijd voorbij dat zulke levensvragen ‘er niet toe doen’.

Verschil

Zijn deze levensvragen iets van de laatste tijd? Natuurlijk niet. Want het gaat om vragen of vraagstukken waarmee een mens in aanraking komt in de loop van zijn of haar leven.

Crisis, ziekte, werkloosheid, eenzaamheid, angst en nog veel meer is van alle tijden. Toch vermoed ik dat er een verschil is met een eeuw geleden. Toen behoorden dergelijke levensvragen veelmeer tot het domein van de kerk. Niet dat de kerk of de dominee of de pastoor op al die vragen antwoord kon geven. Maar op een of andere manier durfde men de levensvragen gemakkelijker met God te verbinden. Evenmin waren daarmee de vragen verdwenen. Toch gaf het veel mensen rust te weten dat de

vragen van hun leven bij God in goede handen zijn. Waarschijnlijk zit daar een evident verschil tussen toen en nu. Vragen die boven je verstand en kracht gaan, worden niet meer zo gemakkelijk beantwoord met: “God weet het wel”. Door die levensbeschouwelijke verschuiving kunnen levensvragen stagneren. En die stagnatie kan leiden tot moeiten en eenzaamheid.

Goed initiatief

Om die reden juich ik het initiatief van de minister toe, en wil daaraan ook mijn medewerking geven. Maar uiteraard moet dat wel gebeuren onder de condities waaronder geestelijk verzorgers altijd al behoren te werken. Geestelijke verzorging is niet bedoeld als een verkapte vorm van bekeringsdrang. Ze is wel bedoeld om mensen te ondersteunen in het verkrijgen van helderheid omtrent de eigen levensloop en de balans van geven en ontvangen, of het verkrijgen van inzicht in eigen motieven, doelen, wensen, angsten, etc.

Uiteraard dient die ondersteuning integer te gebeuren. Daarom moet een geestelijk verzorger die deelneemt aan een Centrum voor Levensvragen, ingeschreven staan in het kwaliteitsregister voor geestelijk verzorgers. Wanneer zo’n geestelijk verzorger bijvoorbeeld naar een onbekende plaatsgenoot gaat om over levensvragen te spreken, dan moet de integriteit gewaarborgd zijn. Als het goed is, vraagt een zo’n Centrum of men voorkeur heeft voor een geestelijk verzorger van een bepaalde levensbeschouwing. Dat lijkt me een goede zaak. Laat mensen hun eigen keuzes bepalen. Het initiatief van de minister past helemaal bij deze tijd. Als christen kun je treuren om de verminderde belangstelling voor het kerkelijke leven. Maar je kunt ook opletten waar er zich alsnog kansen voordoen om als christen energiek te zijn in de samenleving van vandaag. Dan blijken er gelukkig overal nieuwe kansen te zijn. En als christen heb je iets met levensvragen. Toch?

18 OKTOBER 2019

BOEKPUBLICATIES

Stilteagenda 2020, Met andere ogen – Mirjam van der Vegt

Open Deur: In de stal.

Kerst 2019

Volg Zijn voetstappen – Mathusela Limboo

Mirjam van der Vegt werkt in deze agenda samen met TEAR, waar ze ambassadeur van is. TEAR helpt mensen zelf op te staan uit armoede en onrecht en zet mensen in hun kracht.

Henri Nouwen zei ooit heel mooi: Stilte brengt verbondenheid met eenieder tot stand, stilte brengt je in de wereld. Het geldt ook andersom: wanneer je de wereld instapt en je openstelt voor verbinding, ontstaat er nieuwe ruimte.

Je vindt er de jonge moeder Maria, Jozef, een ezel en een os, herders met hun schapen, wijzen uit het oosten, en natuurlijk het pasgeboren kind Jezus.

De stal is geen stevig huis, geen paleis, maar een eenvoudige plek die past bij het leven dat Jezus zal gaan leiden en bij zijn boodschap.

Hoor wat Maria en Jozef en de anderen te vertellen hebben.

Lees hoe ze mensen van nu inspireren om jonge moeders en kinderen op te vangen, om tekenen van hoop te zien, om te waken over anderen, om niet te zwichten voor geweld, om ruimte te maken om God te ervaren.

Waar begint discipelschap mee en welke eigenschappen moet je hebben om een goede discipel van Jezus Christus te zijn? In ‘Volg Zijn voetstappen’ geeft Mathusela Limboo een praktische handleiding hoe je een goede discipel kunt zijn.

De elementen die hij onder andere langsgaat, zijn: wat kost het je en wat houdt je tegen? Tegen welke verleidingen moet je strijden? Hoe kan ik Gods wil ontdekken en hoe zit het eigenlijk met stille tijd? Omdat dominee Limboo in India woont en werkt, is zijn boek – door Nederlandse ogen gezien – zeer verfrissend in schrijfstijl en uitleg, maar vooral in de aangehaalde voorbeelden. Hierdoor weet hij het discipel-zijn heel praktisch te maken. De combinatie met bijbelse uitleg maakt dit boek zowel een bijbelstudie als een zelfhulpboek.

Mathusela Limboo studeert aan de Theologische Universiteit in Kampen voor zijn PhD. Hij komt uit Kalimpong, een stad aan de voet van de Himalaya, in het noordoosten van India.

Daar is hij dominee in de Presbyterian Free Church en missionair werker.

Uitgeverij KokBoekencentrum, ISBN: 9789023958352, € 14,99

Met onder andere een kerstverhaal van Bette Westera, voor alle leeftijden. Dit kerstnummer is geschikt voor een breed publiek en daarom heel goed uit te delen aan bezoekers van een kerst(nacht)dienst, kerstzang of kerstmarkt. U kunt het ook gebruiken als kerstgroet.

Uitgeverij KokBoekencentrum, € 4,25

144 pagina’s; Uitgeverij Vuurbaak; ISBN: 9789055605361; € 15,99

9

KORTE BERICHTEN

Eén missie voor alle werkers in de kerk Sinds 2016 is er één plaats waar alle betaalde en vrijwillige werkers binnen de Nederlands Gereformeerde kerken terecht kunnen voor advies, inspiratie, toerusting, coaching en begeleiding. Diverse bestaande commissies werden samengebracht in de Nederlands Gereformeerde Toerusting (NGT). Begin 2019 is er een gezamenlijk verlangen verwoord in een nieuwe visie: geloofsgemeenschappen ondersteunen in het bloeien en vrucht dragen, zodat door hen heen het Koninkrijk van God zichtbaar wordt.

Volgens Klaas Quist, coördinator van de NGT is deze visie het gevolg van

een verlangen: “We hebben de afgelopen twee jaar onze gezamenlijke kijk op de kerk intensief besproken en gekeken hoe we ons werk beter op elkaar kunnen aansluiten. Hierdoor ontstond ook de behoefte om de namen van onze werkvelden, beter op elkaar aan te laten sluiten. Voor onze doelgroepen is nu veel duidelijker waar ze moeten zijn. En tegelijk, dat we één familie van steunpunten vormen, die vanuit eenzelfde visie samenwerkt.”

De websites zijn: www.diaconaalsteunpunt.nl www.jeugdwerksteunpunt.nl (voorheen NGK Jeugdwerk)

www.kerkenradensteunpunt.nl (voorheen Toerusting 2.0) www.missionairsteunpunt.nl www.predikantensteunpunt.nl (voorheen Toerusting 2.0) De (deels) nieuwe namen, huisstijlen en logo’s benadrukken de verbondenheid van de steunpunten waardoor zij de doelgroepen – werkers binnen de NGK – beter zullen aanspreken. Via de website van de familie van steunpunten is een uitgebreid aanbod beschikbaar voor advies en inspiratie, praktische informatie, coaching, training en begeleiding voor alle werkers binnen de kerken.

Toerustingsdag Meldpunt Misbruik Jaarlijks organiseert het Meldpunt Misbruik een toerustingsdag voor vertrouwenspersonen. Dit jaar is het thema: ‘De kerk een veilige plaats.’

Datum: zaterdag 2 november 2019 Tijd: 10.00 tot 15.30 uur, vanaf 9.15 uur inloop.

Locatie: Johannes Fontanuscollege, Wethouder Rebellaan 135, 3771 KA Barneveld Kosten: € 35,00 graag tegelijk met de aanmelding overmaken op Bankrekening NL92RABO0309382130, t.n.v. Stichting Meldpunt Seksueel Misbruik te Veenendaal.

Introductie op het thema Je hebt een aanstelling als vertrouwenspersoon in de kerk. Je vervult daarmee een belangrijke rol bij het realiseren van de kerk als een veilige plaats. Tijdens de Toerustingsdag 2019 krijg je handvatten aangereikt om de preventie in jouw gemeente te stimuleren en effectief aan te pakken. Jeroen Sytsma, predikant van Zwolle Zuid opent de Toerustingsdag met de lezing: Een stille tocht voor Tamar, openhartig preken over seksueel geweld.

Workshops Na het plenaire deel volgen de workshops. Het nieuwe preventieplan ‘Een veilige kerk’ is daarbij onze basis. We leiden je in zes korte workshops door het hele stappenplan heen. Elke stap heeft leermomenten voor jou persoonlijk en voor jouw rol als vertrouwenspersoon. Zo kan je (weer) goed toegerust je taak in de gemeente blijven oppakken. De workshops worden verzorgd door onder andere improvisatieacteurs van Eduscenes, leden van de klachtencommissie, ervaren vertrouwenspersonen, het Reformatorisch Meldpunt en medewerkers van het Meldpunt Misbruik.

De Toerustingsdag is geschikt voor vertrouwenspersonen uit alle kerkgenootschappen. Aanmelden kan via www.meldpuntmisbruik.nl

10

18 OKTOBER 2019

OPVOEDING

Ook in Innsbruck en Graz horen mensen het Evangelie!

Wat hebben jullie? Dat vroeg een professor van de universiteit van Innsbruck aan ds. Klaas Rozema toen hij deze zomer in de binnenstad een aantal jongeren tegenkwam tijdens de evangelisatieactie Impact the Alps. “Ik observeer veel mensen op straat. Heel wat jongeren kijken wat nors of gelaten of zijn gestressed met hun mobiel bezig. Jullie lachen voortdurend en stralen zoveel vreugde uit. Waarom?” Klaas werd zo blij van deze waarneming en vraag! Het enige antwoord dat hij kon geven was: “Jezus Christus!”

Contacten leggen, gesprekken voeren en getuigen van Jezus als Redder en Heer, dat is het belangrijkste werk van ds. Klaas Rozema in het eerste jaar als missionair predikant in Innsbruck.

Daarnaast belegde hij op 14 en 28 juli en op 11 augustus drie Nederlandstalige kerkdiensten voor vakantiegangers in het magazijn van een sportgroothandel onder zijn woning. De opkomst was verrassend hoog: 40, 75 en 85 christenen uit de hele breedte van kerkelijk Nederland. Klaas had dus niet voor niks 64 stoelen klaar gezet. Gelukkig stonden er nog een aantal inpaktafels, een magazijnkar en zelfs nog ergens een leren bank, die meteen in bezit genomen werd door een paar kinderen. Tijdens de kerkdienst volgde Klaas de liturgie van de ERKWB van Rankweil. Zo konden de gasten ervaren hoe een ‘Oostenrijkse’ kerkdienst er uit ziet.

Christus is Koning

Dat is de mooie naam van de kerk in Graz waar ds. Peter Drost op D.V. 20

oktober bevestigd zal worden. Afgelopen zomer vertrok het gezin Drost naar Oostenrijk. Daar ging een jaar aan voorbereiding aan vooraf. Ook voor de kinderen ging Oostenrijk steeds meer leven, zoals blijkt uit de tekening van een van de dochters van Peter en Francien. Op wonderlijke wijze voorzag de HERE in een prachtige woning in Übelbach, een dorp dat vlak boven Graz ligt. De start was wat anders dan ze zich hadden voorgesteld: één van de kinderen kreeg begin augustus een blindedarmontsteking.

Inmiddels voelt het in Oostenrijk voor de familie Drost redelijk vertrouwd.

Dus kan er uitgekeken worden naar zondag 20 oktober. In de Christkönigskirche in Graz-Wetzelsdorf zal ds.

Henk Drost, de vader van Peter, de bevestigingspreek houden, wordt de bevestiging zelf verricht door ds.

Reinhard Mayer uit Rankweil en volgt daarna de intredepreek van de nieuwe missionaire predikant van Graz.

De eerste maanden zal ds. Drost zich vooral richten op de ontmoeting met

medechristenen en vooral de vele niet-christenen in deze grote stad met bijna 300.000 inwoners. Het overgrote deel van hen kent Jezus Christus niet als de Verlosser die God in zijn liefde voor ons naar deze wereld gezonden heeft. Toch wil Christus ook in Graz Koning zijn!

Dankbaar

Beide predikanten zijn beroepen door de ERKWB van Rankweil. Deze kleine gereformeerde kerk kan de financiële lasten hiervoor niet dragen en heeft daarvoor een beroep gedaan op de SSRO in Nederland. In vertrouwen op Christus als Heer van zijn kerk heeft de SSRO toegezegd om, samen met de thuisfrontcommissies van ds. Rozema en de fam. Drost, de komende vier jaar in het levensonderhoud van beide predikanten te voorzien. Jaarlijks heeft de SSRO daar een bedrag van € 50.000 voor nodig.

De SSRO is dankbaar dat in 2019 al veel broeders en zusters speciaal voor Innsbruck en Graz een gift gegeven hebben, zodat er dit jaar nog maar € 25.000 nodig is. Wilt u bij uzelf overwegen om dit mooie werk in de Alpenlanden mede mogelijk te maken? Een gift aan de SSRO is fiscaal aftrekbaar. Wilt u op de hoogte blijven van de voortgang van het Evangelie in Oostenrijk en Zwitserland?

Dan kunt u het kwartaalblad van de SSRO, het Oostenrijk-Bulletin, aanvragen via info@ssro.nl.

Noot van de redactie: dit artikel is namens de SSRO ingestuurd door ds E. Leeftink van de GKv van Assen-Peelo.

De Stichting Steun Reformatie Oostenrijk (www.ssro.nl) ondersteunt al bijna 35 jaar de kleine gereformeerde ERWKB-kerken in Basel en Winterthur (Zwitserland) en Neuhofen en Rankweil (Oostenrijk). Ook maakt de SSRO de uitzending van de predikanten Rozema en Drost naar Innsbruck en Graz mogelijk.

11

KERK ONDERWEG

Zij wilden een andere kerk ‘Waarom denkt u dat u de Schrift wel goed verstaat, jullie zijn ook maar mensen’, vroeg Caspar Coolhaes. Vragen staat vrij, zeggen wij tegenwoordig. Maar deze vraag, van deze man, viel eind 16e eeuw helemaal in verkeerde aarde. Vanwege onzuiverheid in de leer was hij afgezet als predikant van Leiden. Coolhaes kon zich daar niet bij neerleggen. Maar met zijn vraag alleen al, bevestigde hij zijn ongeschiktheid voor het ambt.

Want daarmee trok hij de hele gereformeerde leer van de verlossing in twijfel.

DOOR HUIB NOORDZIJ

Coolhaes geloofde niet in één waarheid. Daarin stond hij niet alleen. Er waren meer voorgangers die geloofden dat waarheid niet in woorden te vatten is. En zelfs niet in de Bijbel te lezen staat. En dat daarom confessies ook geen samenvatting kunnen geven van het christelijk geloof. Zij stonden onder een mystieke invloed. Het ‘innerlijke woord’ (eigen waarheidsbeleving) woog zwaarder dan het geopenbaarde Woord van God. En als er geen vaststaande waarheid meer is, bestaat er ook geen leugen. Geloofszekerheden worden afgezwakt. De grens tussen waar en vals verdampt.

Er bestaan dan ook geen ketterijen of sektes meer, vond ook Coolhaes. Herman Herberts bijvoorbeeld, predikant te Gouda, verweet zijn collega’s dat ze aan de Schrift meer gezag toekenden dan haar toekomt: ‘Uw omgang met de Schrift verkleint het enige en eeuwige geestelijke priesterambt van Jezus Christus onze Heer. De eer, macht en heerlijkheid die Christus toekomen, worden toegeschreven aan dode, stomme grammatische letters van de Schrift’.

Deze broeders waren ook faliekant

12

tegen een kerkelijke tucht. De vijf wijze maagden stelden hun vijf dwaze vriendinnen toch ook niet onder de tucht? Dat oordeel kwam toe aan de bruidegom. En de landman verbood zijn arbeiders om onkruid weg te rukken tussen het graan. Dat moest wachten tot de dag van de oogst.

Coolhaes gebruikte deze gelijkenissen om zijn vrijwel onbeperkte kerkelijke verdraagzaamheid te motiveren.

Deze predikanten werden gesteund door hun stedelijke overheden. Tegelijk erkenden zij het gezag van de overheid in de kerk. En schopten aan tegen kerkelijke besluiten van classes en synodes. Coolhaes schreef dat hij in de Bijbel leest dat je de overheid onder alle omstandigheden moet gehoorzamen. Maar hij had daarin nergens gelezen dat je 5, 10, 100, of 1000 predikanten moet gehoorzamen.

Deze mannen zochten naar een ideale kerk-vorm. Een nieuwe katholieke kerk waarvan confessionele diversiteit het belangrijkste handelsmerk is.

Met misschien alleen de Apostolische Geloofsbelijdenis als fundament. Als je daarop amen kon zeggen was dat volgens hun genoeg. Alles wat je

daar bovenop nog wilde belijden, was een persoonlijke keuze.

Fundament

Coolhaes en Herberts waren vaste ‘onderwerpen’ op provinciale synodes. Afzettingsprocedures werden keer op keer gedwarsboomd door lokale overheden. Maar toen het eindelijk lukte om Coolhaes in 1582 uit het ambt te zetten, schreven de Hollandse kerken een uitvoerige verantwoording, gericht aan Willem van Oranje en aan de Staten van Holland. Maar Coolhaes bleef de gereformeerde kerk aanvallen en beschuldigen. Zijn boekjes werden door het hele land verkocht, zelfs op jaarmarkten en kermissen. Daarom meenden de Hollandse kerken zich later nog eens publiekelijk te moeten verantwoorden.

In beide publicaties stelden de gereformeerde predikanten onder meer hoe belangrijk het is dat de kerk blijft bij het onderwijs uit de Schrift. En hoe krachteloos het is om alleen maar met de ‘bloote woorden’ van een korte belijdenis in te stemmen, zonder de betekenis daarvan in geloof met elkaar te delen. Wat voor eenheid kan met ‘sulc eenen hutspot van allerley ghesintheden’ worden bereikt? Want wie ontkent dat God drie-enig is, kan nog altijd instemmen met de tekst van de Apostolische Geloofsbelijdenis. Dat zelfde geldt voor wie de Bijbel niet écht het Woord van God is. Of voor wie ook alle sektes tot de christelijke kerk rekent. Ook een doopsgezinde die ontkent dat Christus echt mens is geweest, kan er mee instemmen. En een rooms-katholiek die moeite heeft met ‘alleen de Schrift’ en ‘alleen genade’ en denkt een andere voorspraak nodig te hebben om tot God te naderen, kan de woorden van het Apostolicum nazeggen.

Daarom is het een illusie om te denken dat alleen de woorden van deze Twaalf Artikelen als fundament van de kerk kunnen dienen, wanneer die verschillend worden uitgelegd en onderwezen. Want het fundament zelf is dan al gescheurd. Wat vervolgens daarop wordt gebouwd, houdt geen stand.

18 OKTOBER 2019

UIT DE CLASSES

Classis Zeeland 12 juni 2019

Namens de roepende kerk opent br.

J.P. Loof uit Terneuzen de vergadering op christelijke wijze.

Na constituering van de vergadering, de vaststelling van de agenda en de notulen geven de kerken uit de voormalige classis Middelburg informatie over het leven in hun gemeenten en over samenwerking met andere kerken. Hierbij komt o.a. het volgende naar voren.

De kerk van Bergen op Zoom is teleurgesteld dat ds. L. van der Veen heeft bedankt voor het beroep dat op hem was uitgebracht. Verder wordt gemeld dat een Hemelvaartsweekend is georganiseerd voor de gemeente om zo de onderlinge band te verstevigen. Daarvoor was veel belangstelling. Er is een ambtsdragersverkiezing geweest en alle vacatures konden vervuld worden. Daarbij is een zuster als diaken bevestigd.

In Brouwershaven zijn er ook benoemingen geweest voor ouderlingen en diakenen, echter alle benoemden hebben ontheffing gevraagd. Daarnaast vertrekt ds. Schaaij, zodat er nu maar een kleine kerkenraad meer is.

Er is een oriëntatiecommissie gevormd die de kansen en mogelijkheden gaat onderzoeken over hoe nu verder te gaan.

De kerk van Goes meldt met vreugde dat er met Pasen 12 jongeren belijdenis hebben gedaan. Verder is men bezig met het naderende afscheid van ds. Trimp en is het beroepingswerk gestart. Gehoopt wordt dat begin volgend jaar een beroep kan worden uitgebracht. Er zijn twee zusters bevestigd als diaken, maar er is nog één vacature voor ouderling. Het is moeilijk om die in te vullen.

In Middelburg wordt inmiddels gewerkt volgens een nieuwe structuur.

Dit is nog wel even wennen. Er zijn twee vacatures voor ouderling ingevuld, echter er is nog één vacature.

Ook in Middelburg hebben verschillende jongelui belijdenis van hun geloof afgelegd.

Uit Vlissingen wordt gemeld dat er helaas veel overlijdens zijn in de gemeente. Dit is met name voor de predikant zwaar. Inmiddels zijn er drie zusters bevestigd als diaken. Er zijn nu in totaal drie ouderlingen en zes diakenen. Bekeken wordt hoe het werk verdeeld kan worden.

In Vrouwenpolder zijn twee ouderlingen en twee diakenen benoemd, echter één ouderling en één diaken hebben hun ambt niet aanvaard. Verder is men bezig met het vertrek van ds. Schaaij en beraadt de kerkenraad zich over de vraag hoe nu verder te gaan.

De classis wijst vertegenwoordigers aan die de afscheidsdiensten van ds.

Schaaij en ds. Trimp zullen bezoeken.

Enkele brieven worden voor kennisgeving aangenomen of zullen beantwoord worden.

De Regiegroep GKV-NGK zal een presentatie geven in de kerk van Goes op D.V. woensdag, 18 september 2019.

Daarvoor zullen de kerkenraden en kerkleden van de classiskerken uitgenodigd worden.

Aan de verschillende deputaatschappen zal gevraagd worden een jaarlijkse rapportage te maken, die rapportages kunnen dan in de aprilvergadering van de classis besproken worden.

Na verschillende (her)benoemingen

worden de vertrekkende predikanten Schaaij en Trimp toegesproken door de preses. De preses stelt dat zij in hun lange tijd van dienst de kerken hebben zien veranderen. Hij wenst hen Gods onmisbare zegen toe op hun verdere levensweg en zegt ervan overtuigd te zijn dat God Zijn werk zal voortzetten.

Ds. Trimp zegt dankbaar te zijn dat inmiddels de classis Zeeland is gevormd, dit vindt hij een goede ontwikkeling. Hij dankt de classiskerken voor de goede tijd die hij hier heeft gehad en wenst de classis de leiding van de Heilige Geest toe.

Ds. Schaaij vindt het moeilijk afscheid te nemen. Hij heeft genoten van de natuur en de mensen in Zeeland. Hij dankt God omdat hij in moeilijke tijden het geloof heeft behouden. Ook hij vindt de vorming van de classis Zeeland een goede zaak. Hij dankt de kerken voor de prettige samenwerking en de hartelijke ontvangst bij de kerkvisitaties.

De volgende vergadering van de classis zal gehouden worden op D.V. woensdag 9 oktober 2019 om 19.30 uur in de kerk van Terneuzen. De kerk van Vlissingen is dan de roepende kerk.

Na dankgebed wordt de vergadering gesloten.

13

VOOR U AAN HET WERK

No Choice: aandacht voor ‘minst bereikten’ CAMPAGNE NO CHOICE MOET CHRISTENEN BEWUST MAKEN Wereldwijd zijn er 3 miljard mensen die nog nooit van Jezus hebben gehoord. Dat is 40 procent van de wereldbevolking. Volgens Jan Wolsheimer, directeur MissieNederland en woordvoerder van de campagne kunnen deze mensen niet kiezen voor Jezus, omdat ze geen keus hebben.

“Miljoenen mensen weten niet van het bestaan van het christelijk geloof, laat staan dat ze ooit van Jezus als de Zoon van God hebben gehoord.”

Veertien christelijke goede doelen hebben daarom hun handen ineen geslagen om christenen in Nederland hiervan bewust te maken. De campagne No Choice wordt op 4 oktober gelanceerd met de boodschap: bid, deel, ga!

MissieNederland is een van de initiatiefnemers van No Choice: “Er zijn grote gebieden waar geen zendingswerkers zijn. En als ze er komen, is de gemeenschap zo gesloten of vijandig dat er geen mogelijkheid is om het evangelie te brengen. Denk ook aan onherbergzame gebieden of geslo-

14

ten gemeenschappen in de westerse wereld. Maar overal geldt: als mensen het evangelie niet horen, dan kunnen ze ook niet kiezen om Jezus te volgen. Die nood raakt ons diep.”

Bid, deel, ga

De veertien organisaties werken samen

aan de campagne No Choice. Ze roepen christenen in Nederland via allerlei kanalen op om aan de slag te gaan: bid, deel, ga! Bidden kan voor de mensen die nog niet bereikt worden en voor de organisaties die werken aan de verspreiding van het evangelie. Door de verhalen van de minst bereikten te delen, online en offline, kan iedereen bijdragen aan meer bewustwording. Tenslotte zet No Choice mensen aan het denken: ‘Wat ga jij doen? Heb je wellicht zelf een roeping voor het zendingswerk onder de onbereikten?’

Organisaties

De campagne, die twee tot drie jaar in beslag zal nemen, wordt gelanceerd met een eigen website en via social media-kanalen. Ook zullen deelnemende organisaties aandacht besteden aan No Choice in hun eigen publicaties. Deelnemende organisaties zijn: 3xM, Bible League, CAMA Zending, Frontiers, GlobalRize, Interserve, Jesus.net, MissieNederland, OMF, Pioneers Nederland, Stichting Gave, TWR, WEC Nederland en Wycliffe Bijbelvertalers.

De website van www.no-choice.nl

deze

actie

is

Noot van de redactie: dit bericht is een persbericht van MissieNederland en daarom niet voorzien van een auteursnaam.

18 OKTOBER 2019

COLOFON

Zonder commentaar Ondoorgrondelijk...

Je komt ze wel eens tegen: putten zo diep, dat je de bodem niet kunt zien. Gooi er een steen in en je moet een poosje wachten voordat je het geluid van opspattend water hoort. Wat een diepte! Paulus besteed in zijn brief aan de Romeinen 3 hoofdstukken aan het feit dat God Zijn volk Israël niet verstoten heeft. Er zijn christenen die dat beweren, dus het is zaak om daar veel nadruk op te leggen.

Door hun ongeloof zouden de Joden hun aanspraak op Gods beloften verloren hebben. De kerk, de gemeente van Jezus Christus zou het nieuwe Israël zijn. En alles wat in het oude testament over Israël stond, zou nu gelden voor de gemeente.

Niets daarvan, zegt Paulus. Ondanks het ongeloof blijft dit volk Gods volk! De gemeente van Christus moet niet vergeten dat haar geloof min of meer te danken is aan het ongeloof van Israël. Zodoende is de verkondiging uitgewaaierd over heel de wereld. En zou God niet machtig zijn om eens het volk Israël opnieuw te betrekken bij zijn koninkrijk? Hij laat niet los wat Zijn hand begon!

Meer kan Paulus er niet over zeggen. Hij kan nu niets anders doen dan uitbarsten in een loflied. ‘Hoe onuitputtelijk zijn Gods rijkdom, wijsheid en kennis, hoe ondoorgrondelijk zijn oordelen en hoe onbegrijpelijk zijn wegen.’ Steeds als je over God praat, is het alsof je in een bijna bodemloze put kijkt. Je denkt: nú komt er een eind aan Zijn geduld. Maar Zijn liefde reikt hoger en Zijn trouw gaat dieper dan wij ooit kunnen vermoeden! (N.a.v. Romeinen 11:25-36)

REDACTIE-SECRETARIAAT Aanleveradres voor classisverslagen en persberichten: Jac. de Groot, Ballade 12, 8265 SB Kampen gereformeerd.kerkblad@gmail.com De redactie behoudt zich het recht voor verslagen en berichten in te korten EINDREDACTIE Ds Henk Jan Visser (eindredacteur) Jac de Groot MA REDACTIE mr E. Bos e.bos01@hetnet.nl J.A. de Groot MA groot.jac.de@gmail.com ds R.P. Heij rheij@hetnet.nl drs P. Houtman piet.houtman@hotmail.com ds H.J. Visser henkjanvisser8@gmail.com H. Walinga hwalinga@walinga.org (vacature) REDACTIONEEL MEDEWERKER A.M. Pathuis anne-maaike@live.nl BLADMANAGEMENT BDUvakmedia Postbus 67, 3770 AB Barneveld Telefoon: 0342 49 48 46 Fax: 0342 49 29 99 Aanleveradres voor kerkdiensten: Kerkdiensten.gkb@bdu.nl Telefoon: 0342 494882

Ds. G. de Kimpe in kerkblad van de Gereformeerde Kerk van Barneveld-Voorthuizen 19 november 2017 Zonder Commentaar is een rubriek waarin redacteuren doorgeven uit allerlei bladen hoe men schrijft over christenen, geloof, bijbel, kerk enz. De redactie hoeft het helemaal niet eens te zijn met wat hierin wordt weergegeven, maar wil de lezer iets aanreiken van hoe men denkt.

UITGEVER, ABONNEMENTEN EN BEZORGING BDUvakmedia, afd. abonnementen Postbus 67, 3770 AB Barneveld Tel. 0342 494884 – fax 0342 494299 abonneeservice@bdu.nl OPGAVE ADVERTENTIES Roel Abraham Tel. 06 54274244 r.abraham@bdu.nl PRIJS JAARABONNEMENT - binnenland - studenten - buitenland - proefabonnement (10 nrs)

€ 64,93 € 35,43 € 103,54 € 14,35

OPZEGTERMIJN 2 kalendermaanden voor de nieuwe betalingsperiode Voor mensen met een leeshandicap zijn de artikelen uit dit blad verkrijgbaar op CD. Informatie: CBB tel. 0341 565499, e-mail info@cbb.nl www.gereformeerdkerkblad.nl

15