GKB 21-2019

gereformeerd 72E JAARGANG • NUMMER 21 • 1 NOVEMBER 2019

KERKBLAD @GerefKerkBlad

KERKELIJK LEVEN

2

Jac de Groot trof een filmpje aan van Paula White, de ‘Spiritual Adviser’ van Donald Trump.

Het filmpje raakte hem, maar niet op een positieve manier…

PERISCOOP

4

Wies Verweij werkt in Noord-Korea. ‘Ik hoop dat mensen blijven beseffen hoe gezegend we zijn met onze vrijheid, met het geworteld zijn in het Woord.’

WWW.GEREFORMEERDKERKBLAD.NL

OPEN VENSTERS

12 Deorganisatie christelijke hulpverleningsLEADS komt op

voor kinderen uit Sri Lanka, door opvang, therapie en nieuw perspectief te bieden.

Mozes Christus Toen zei de Heere tegen Mozes: Zie, ik heb u voor de farao tot een god gemaakt en uw broer, Aäron zal uw profeet zijn (Ex. 7:1) DOOR JAC DE GROOT MA

De Bijbel staat vol met vreemde teksten, en dit is wel heel vreemd. God de Enige maakt Mozes tot een god. Heel de Schrift is doorspekt met het feit dat God de enige is, en dat niemand eer toe komt dan Hem alleen. Hier zien we een semi-geloofsbelijdenis lijkt het wel: Mozes is god en Aäron is zijn profeet.

Mozes krijgt van de HERE goddelijke

macht toebedeeld. In heel Egypte was er geen gelijke aan Farao. Hij was mens en God. De HERE speelt hier op in, door op deze manier Farao zijn gelijke te geven. God hoeft zich van niets of niemand wat te laten gezeggen en dus hoefde Farao dat ook niet. Tenzij … Farao een gelijke trof. Zo voegde God zich naar onze hoogmoed als god te willen zijn: Mozes en zijn staf tonen de wonderen, Aäron getuigt van deze wonderen en maant als een volwaardig profeet dat Farao moet luisteren naar een god die sterker en machtiger is dan Ra. Jahweh versus Ra: wie is de beste en de sterkste? Door één mens heeft God alle macht en rijkdom van Egypte voor Hem doen knielen.

Maar, zoals vaker in de Schrift gaat het hier niet alléén om de gebeurtenis zelf.

Ook hier mag vooruit gekeken wor-

den: Egypte als plaats van zonde, van waaruit God ons heeft bevrijd. Mozes is hierin een beeld van Christus: Christus laat als mens zijn goddelijke kracht aan het kruis zien door de mensen te bevrijden van zonde. Aäron, die bij Farao de weg bereidt voor de komst van de god Mozes, past hier als beeld voor Johannes, die de weg bereidt voor de god en mens Jezus.

Allemaal zijn wij kleine faraootjes in ons eigen Egypteland van waaruit Christus ons wil bevrijden. Dat eigen wereldje waar het ‘goed’ is: er is de hoogste vrijheid, want we kunnen doen en laten wat we willen. Door één mens zijn wij daaruit bevrijd. Nemen wij de woorden van Christus’ getuigen aan? Mozes had één getuige Aäron.

Christus heeft miljarden getuigen: elke christen die we mogen tegenkomen.

KERKELIJK LEVEN

Aflaathandel 2.0 Half oktober trof ik in mijn Twitter-tijdlijn een filmpje aan van Paula White. Deze dame is niet zo heel bekend bij het grote publiek, maar zij is de ‘Spiritual Adviser’ van Donald Trump. Het filmpje raakte mij, maar niet op een positieve manier …

DOOR JAC DE GROOT MA

Allereerst het transcript van hetgeen White zei in een show van Televangelist Jim Bakker: “Right now, someone is about to send you that million dollar check in the name of Jesus. You just simply need to be obedient.

Whether it’s $100,000, whether it’s $10,000, it’s gonna be wonderful that you have your plaque. This is beautiful. I was blown away because I was, like, “He’s gonna think I’ve stole some of my stuff from him!” Because God’s been downloading several things that are so similar — seriously! And you have got to, right now, become one of those pillars, become one those people, whether it’s the $10,000 or the $1,000. And with all due respect, as great as that name is gonna be left there, there is a greater name that’s going to be written. Every treasure you give here on Earth is being stored up in Heaven. There is a Department of Treasury in Heaven. Now I know Steve Mnuchin’s over it down here, but I’m telling you there’s a Department of Treasury in Heaven that God is watching over. Everything you do — and you are storing up eternal treasure that will go so far beyond, I think, that we can even begin to imagine, that you are mandated by God. I feel a mandate. I know I was supposed come share my book, but I feel a mandate to help you build this.

Eén en ander is abracadabra, maar de

2

strekking van het verhaal is duidelijk: als jij maar geld geeft (hoe meer hoe beter), dan zal God goed voor je zorgen in de hemel. Een christen heeft een mandaat van God om Jim Bakker te helpen. Een treffende reactie op Twitter, waardoor het op mijn tijdlijn gedeeld werd, was: Waar is Luther als je hem nodig hebt?

Pas geleden werd nog herdacht dat de Reformatie 500 jaar geleden inzette, maar zo’n oproep van een protestantse Paula White zet je wel aan het denken. Weinig kerken in Nederland preken het welvaartsevangelie, dat als je gelooft God je rijkelijk zal zegenen. White gaat hierin zelfs een stap verder: als je al rijk gezegend bent door God, moet je ook zorgen dat dit voor anderen mogelijk zal zijn: God geeft je rijkdom, en verplicht je die door te geven, en ook heeft God een schatkamer waarin Hij alles bewaart wat jij ooit hebt gegeven. Zo gezegd klinkt dit heel aannemelijk, maar het is wel een vorm van een aflaat, want je bouwt zelf krediet op bij God en daarmee bewerkstellig je zelf een plaats in de hemel. Dit is feitelijk datgene wat Luther bekritiseerde in de katholieke kerk van de 16e eeuw.

Comfortzone

Op welke manier raakt dit ons dan?

Geen enkele kerk van gereformeerde

snit in ons land preekt toch deze duidelijke zwendel? De drie bekende ‘Sola’s’ (Fide, Gratia, Scriptura) van het protestantisme timmeren blijkbaar niet de weg tot werkgerechtigheid dicht. Dat blijkt wel uit bovenstaand voorbeeld van Paula White.

De Sola’s van het protestantisme kunnen snel een comfortzone worden: als geloof voldoende is voor behoud en als dat geloof eenmaal openlijk is beleden, kan na verloop van tijd maar zo gewenning optreden over de staat van de gerechtigheid: ik geloof, dus ik ben behouden. Een kerk(verband) waarin geloofsbelijdenis doen en redding door Christus praktisch als synoniem worden beschouwd kan maar zo in de valkuil vallen enkel een christelijke levenswandel te verkondigen als navolging van Christus. Dan wordt niet meer de gekruisigde Christus verkondigd, maar iets wat één van mijn Utrechtse docenten noemde: christendommelijkheid. Het lijkt dan nog wel heel evangelisch: er wordt gewezen naar Christus, naar Zijn leven en naar de manier hoe Hij ons kan veranderen.

In plaats van de Schrift als wegwijzer naar Christus en naar behoud, wordt het Evangelie dan een wegwijzer van Christus naar het juiste pad van het Koninkrijk en het voelt heel vertrouwd, het lijkt verdacht veel op de waarheid omdat het gebruik weet te maken van Bijbelse terminologie.

Want, vanuit de Bijbel worden handvaten aangereikt voor het dagelijks leven, de luisteraar wordt aangesproken als Christen. Het geeft als toehoorder het idee dat je zelf echt iets kan bijdragen aan het Koninkrijk, het bouwt en beurt je op en daarmee kom je vrolijk uit de dienst.

Het Evangelie wordt dan een activerend pamflet, waarin de aloude menselijke neiging naar voren komt het behoud (gedeeltelijk) zelf te verdienen. De gedachte dat een christelijke levenswandel gelijk staat met redding door Christus is dan nog klein. Leven zoals Christus vraagt, ook als je het uit alle liefde doet, wordt dan een verzekering van het Koninkrijk. Dat is op een heel ande-

1 NOVEMBER 2019

NOG EVEN DIT

re, meer verborgen manier zonder dat je het door hebt, exact hetzelfde als een aflaat. Met een menselijke handeling, misschien nog niet eens zo moeilijk of duur, denken dat je plaats in het Koninkrijk van God verzekerd is, omdat je leeft zoals Jezus leerde. Een leven hebben zoals Jezus leerde, betekent niet per se dat de verhouding tussen God en mens daarmee is rechtgezet.

Verhuizen is opruimen

Kern

DOOR HEERCO WALINGA

In het Evangelie dat naar Christus wijst, staan Zijn werken centraal en zullen wij los moeten laten al wat wij aan goede dingen hebben gedaan, hoezeer volgens de Bijbel het ook is.

Het Evangelie gaat niet over ons, het is voor ons.

Van belang is dat wij ons klein weten te maken voor God. Klein maken in alles wat wij doen ten goede en ten kwade. Dit betekent dat geen enkele prediking zonder de gekruisigde Christus kan, ook niet de prediking van Christus die ons heiligt. Want de rechtvaardiging gaat voor de heiliging uit. God kan de mens alleen in Christus aanzien, die als Lam van God voor de zonden heeft geboet. Primair gaat het in de kerk om de aanbidding van de Drie-Enige God en om de aanbidding van Gods werken van barmhartigheid die Hij jegens de mensen heeft gedaan. Al vanaf de zondeval is God er alles aan gelegen om de gevallen en afgedwaalde mens met Hem te verzoenen. Wij geloven dat de Messias al in Genesis 3 werd voorzegd als Gods initiatief om ons met Hem te verzoenen en deze belofte werd in de loop van het Oude Testament steeds verder duidelijk gemaakt: van Adam naar Abraham, Isaäk, Jacob, Juda en David.

God heeft Zijn Hemels Koninkrijk en dat bestond al voor de schepping.

Het Koninkrijk was voor de schepping al compleet, dan hebben de woorden van Paula White in het geheel geen betekenis, maar ook is een prediking van navolging alleen niets waard voor het Koninkrijk.

Wij bouwen het Koninkrijk dus niet, wij beërven het.

Het blijkt dat ik wel gehecht ben aan vaste plekjes en gewoonten. Want met dat we ons huis te koop willen gaan zetten en – op advies van de makelaar – mijn vrouw, met behulp van de frisse blik van een dochter, alle kamers (incl. het kleinste) kritisch onder de loep namen, ben ik van alles kwijt. Dat ontregelt, kan ik u zeggen.

Het huis moet schoner dan ooit, en dat bevalt me, maar ook allerlei dingen waaraan wij waarde hechten en die we een plek hebben gegeven in ons huis moeten verstopt worden voor de kijkers/kopers. En… voor de fotograaf (voor Funda). Dat spiegeltje? Weg ermee. Terwijl we het zo vertrouwd vonden. En ach… die meubels van 45 jaar geleden, stoer eiken… niet meer van deze tijd.

Op Marktplaats! En voor de korte termijn: dat kastje moet maar even worden opgeslagen (lees: dat raken we later wel kwijt aan de Kringloop) dus moet mijn voorraad nog te lezen boeken ergens anders worden neergelegd. En als ik er een kan wegleggen omdat ik het uit heb en blindelings naar het volgende grijp, vult mijn hand zich met leegte. ‘Waar zijn mijn boeken?’ roep ik in het niets, want de opruim(st)ers zijn op zolder bezig. Oh, zeker, ons volgende huis zal, bij leven en welzijn, veel meer bergruimte voor mijn boeken, computer, administratie, reisscrabble (tbv het ND) en al die tientallen andere dingen die ik minstens een keer per week of maand pak, hebben. Maar nu ons huis zo voordelig mogelijk moet worden verkocht, moeten ze worden weggestopt. Onthand, zo voel ik me wel een beetje. Overigens: het went ook wel een beetje.

Nu heb ik altijd een associatie met het woord ‘verhuizen’. Ik moet dan denken aan het ‘huis met de vele woningen’. Zeg maar: verhuizen van de aarde naar de hemel, waarop ik vertrouw als ik de beloften van de Almachtige bedenk.

En ook dat zal opruimen zijn. Nee, niet een kastje hier of een stapeltje daar, maar ongelooflijk radicaal. Al die matige en slechte tot zeer slechte gewoontes, zonden en gedragingen gaan niet naar de kringloop en zelfs niet naar het stort waar ik af en toe langs kom. Nee, ze gaan naar het verst denkbare verdwijnpunt. Niet zo maar opgeruimd, maar definitief vernietigd dankzij Jezus’ draagkracht.

En weet u wat het mooie is van die verhuizing? Daar zal ik niet onrustig zoeken naar mijn gewoontes en stapeltjes en kastjes. Ik heb ze dan niet meer nodig en zal ze – dat geloof ik stellig – niet missen. Dat zegt me het prachtige Woord ‘God zal alles zijn in allen.’ Verhuizen naar dat huis… omdat ik nu niet kan beseffen hoe geweldig dat zal zijn hecht ik nu nog aan allerlei prullaria. Maar wat zal het bevrijdend zijn. hwalinga@walinga.org

3

PERISCOOP

Visie voor Noord-Korea WIES VERWEIJ: ‘PRATEN OVER HET GELOOF KAN ALLEEN ÉÉN OP ÉÉN’ Slechts één landgenoot werkt ook in Noord-Korea, naast Wies Verweij.

Voor dat land én voor Nederlanders ervaart ze een roeping. ‘Ik hoop dat mensen hier blijven beseffen hoe gezegend we zijn met onze vrijheid, met het geworteld zijn in het Woord, dat we oog krijgen voor onze roeping voor degenen die nog in duisternis leven.’

DOOR DS P.J. VERGUNST Wies Verweij is boerendochter, kreeg een loopbaan als zovelen, een prachtige taak in het christelijk onderwijs.

Twintig jaar zette ze zich als vrijwilliger in voor de stichting Hulp Oost-Europa. ‘Vanaf 1984 reisde ik veel naar Oost-Europa. In Efeze 2 staat dat God onze goede werken voorbereid heeft.

Ja, zo kijk ik naar Zijn leiding in mijn leven. Oost-Europa was een voorbereiding voor mijn huidige roeping. In Noord-Korea herken ik veel vanuit de jaren tachtig, ik ken het communistische systeem en heb daar voordeel van.

Toen ik jong was, bereidde ik mezelf voor op dienst in de zending. Maar er kwam nooit iets concreet op mijn pad. Later dacht ik in Nederland te moeten dienen, ook omdat ik geen talenwonder ben en ik erg betrokken ben op mensen hier. Tót het jaar 2012.’

‘Zend mij!’

Als lid van de plaatselijke zendingscommissie trok Wies op met iemand die zich voorbereidde op zendingswerk. Die vertelde haar dat er mensen gezocht werden voor Noord-Korea. ‘Ik dacht: ‘Heere, zend mij!’ Ik ging op gesprek. Zeker een halfjaar bleven we in gesprek.

4

Ik ging een internetcursus Koreaans doen, om te zien of ik er plezier in krijgen zou. En ik maakte een reis naar Noord-Korea, bezocht daar veldwerkers. Ik schrok toen ik daar was, want ik zag Amerikanen, Oost-Aziaten en dacht: ‘Waar is Europa?’ Er was niemand uit Nederland! Hebben wij dan geen roeping?

In Nederland ging ik als ambassadeur over Noord-Korea vertellen, ontstonden wat gebedsgroepen voor dat land. Het leek me dat dit mijn missie was. Ik nam verlof van school en ging drie maanden naar een zendingsopleiding, organiseerde een gebedsreis naar Noord-Korea. Tot twee jaar geleden de concrete vraag kwam om onderwijs op te zetten voor de zendingskinderen.’

Steun en gebed

‘Aan mij werd toen gevraagd de school onderwijskundig beter op te zetten. Oké, dacht ik, dan is het nú de tijd om te gaan.’ In het najaar van 2017 werd Wies uitgezonden.

‘Bijzonder is dat er een samenwerkingsovereenkomst tussen de school voor zendingskinderen, Driestar educatief en de zendingsorganisatie ontstaan is. Driestar zorgt voor onderwijskundige ondersteuning, een

kwaliteitsimpuls. Omdat de ondersteuning en het gebed in het thuisland ook zo hard nodig is, ben ik afwisselend vier maanden in Nederland en acht maanden in het veld.’

Je bent zendeling in een gesloten land, hoe gaat dat?

‘Niemand staat in Noord-Korea als zendeling geregistreerd. Op drie manieren kun je het land toch inkomen: als zakenman die een bedrijf start, voor humanitaire hulp (wat makkelijk is, omdat vanwege de sancties de nood hoog is) en voor onderwijs. Dat laatste kan momenteel alleen aan de universiteit van Pyongyang.’

Bidden en verwachten

‘Er zijn diverse zendelingen die aan de universiteit verbonden zijn, maar tegelijk nogal wat mensen die vanuit China werken. Voor mij geldt dat ook, onze school staat op Chinees grondgebied en is door het beleid van de Chinese regering tegen christenen de laatste maanden erg gekrompen. We hebben hoop, verlangen en gebed om een school in Noord-Korea te krijgen, al zijn daar nog geen openingen voor. Maar, er zijn al zoveel wonderen gebeurd…! Daarom bidden we erom en verwachten we het ook.

Regelmatig verblijf ik een periode in Noord-Korea. Vanaf dit voorjaar hoop ik weer drie maanden in Noord-Korea land te zijn, al verlopen de dingen dikwijls anders dan gepland. In augustus leid ik een gebedsreis uit Nederland, hopelijk met enkele predikanten. Die reizen organiseren we sinds 2015, met maximaal zeven mensen. We gaan dan naar projecten en bezoeken zendelingen. In het najaar hoop ik in het land een taalcursus te doen.’

Verhalen

‘Je kunt niet de straat opgaan om te evangeliseren. Praten over het geloof kan alleen één op één. Mensen vertrouwen elkaar niet als ze samenzijn. In een groepje met Koreanen kun je niet over God praten. Ik moet zelf steeds contacten zoeken… en tegelijk wordt het je aangereikt.

1 NOVEMBER 2019

De Juche-toren in de Noord-Koreaanse hoofdstad Pyongyang. Deze is gebouwd ter ere van de zeventigste verjaardag van leider Kim II-sung.

Voortdurend heb ik twee gidsen bij me, elke week anderen om geen band met hen te kunnen krijgen. Die mensen zijn heel de week in mijn buurt, waardoor ik met hen bijna altijd kan praten over wat ik geloof. Dat mag wel, want in Noord-Korea is officieel vrijheid van godsdienst, zo is het spel.

Maar ik dram niet door, als ik voel dat er weerstand is. De Koreanen luisteren naar me en besluiten meestal met: ‘Ja, maar dat geloven wij niet.’

Ze benadrukken dat er in Korea vrijheid van godsdienst is. Ik probeer het vooral over de Heere Jezus te hebben. En, omdat ze van onderwijs en verhalen houden, vraag ik: ‘Mag ik vertellen hoe de wereld geschapen is?’ De schepping is immers de basis van al die verhalen. En na een verhaal hoeven ze geen antwoord te geven, anders dan als ik over Jezus vertel of in gesprek ga. Tegelijk zijn er momenten dat ik wel over Hem vertel en volgen er hele gesprekken.’

Toegewijd

‘De voorbije zomer vertelde ik een jonge man over Jezus en zei hij: ‘Maar mijn hart is zo vol van de leider en van mijn land, daar kan niets meer bij.’ Hij meende het en ik dacht: ‘Als in Nederland nu eens mensen gingen zeggen: Mijn hart is zo vol van God, daar kan niets meer bij…’ Zó toegewijd!

Ik antwoordde hem: ‘Het is goed dat je toegewijd bent aan de leider. Wij hebben in Nederland koning Willem-Alexander en ik eer hem, ben hem gehoorzaam en houd van hem.

Maar boven jouw leider en mijn koning staat God, Die heel de wereld maakte.’ Ik probeer ervoor te waken hun leiders af te kraken, zoek aansluiting bij hun leven om te vertellen wie God is. Deze openingen maken me dankbaar, al zie ik niet terug wat mensen ermee doen.’

Kerk in Korea

‘Van de christelijke kerk, die ondergronds is, zie en weet ik niets. Onder-

steuning aan de kerk is de taak van andere organisaties. Ik bid daarvoor, maar ik ben er om een getuige te zijn voor die mensen die God niet kennen. Dat vraagt een andere strategie.

Wij zoeken de kerk niet op en willen de christenen vanwege de veiligheid niet kennen.

Als ik christenen tegenkom, hoop ik dat ze voelen dat ik ook christen ben, dat hen dit bemoedigt. Eens stond ik in de hoofdstad in de metro, keek ik naar al die mensen en bad: ‘Heere, als hier geheime gelovigen zijn, laat hen dan voelen dat ik ook christen ben.’ Toen ik uitstapte, liep een vrouw dwars door de menigte, pakte me vast, omarmde me en huilde. Ik denk dat ze me als medegelovige herkend heeft. Deze dingen gebeuren af en toe.

De inschatting is dat het land 25 miljoen inwoners heeft en 300.000 christenen. Mensen in Noord-Korea zelf Lees het vervolg van dit artikel op pagina 6.

5

PERISCOOP (vervolg)

In de metro bad Wies dat als er christenen aanwezig waren, ze haar zouden herkennen als medegelovige. Bij het uitstappen werd ze door een vrouw omarmd. weten niet eens wie er precies christen is. Ze weten het soms in het eigen gezin niet eens, omdat de overheid het via de kinderen ontdekken wil. Er zijn op scholen spelletjes om kinderen aan het praten te krijgen over hun ouders. Het is onvoorstelbaar voor ons dat je als ouders het Woord aan je kinderen niet vertellen kunt.’

Kerkdienst op zondag

‘Een van de christen-zakenmensen woont er al jaren en organiseert daar op zondag een bijeenkomst voor de buitenlandse christenen die in het land wonen. Ja, dat kan, want er is vrijheid van godsdienst, zeggen ze. Soms zijn er dertig, soms veertig mensen.

De zakenlui nodigen hun werknemers uit voor na de dienst, dan houden we een liefdemaaltijd, soms met honderd mensen. Dan is er nu en dan gelegenheid om gesprekken te voeren en om Gods liefde te delen, want de gids kan niet bij honderd mensen tegelijk zijn. Op deze plek is geen afluisterapparatuur, in mijn hotel wel.

Omdat de overheid het spel speelt dat er vrijheid van godsdienst is, hebben wij deze ruimte. We komen met open vizier, zeggen dat we christen zijn, vragen de overheid of we als

6

christenen uit het buitenland met elkaar mogen zingen en bidden.

Ja, in Noord-Korea is het zeker waar dat de arbeiders weinig zijn. In Noord-Korea denk ik dikwijls: Waar zijn de Nederlanders?’

Humor

‘In Noord-Korea word ik dag en nacht afgeluisterd. Er is ook geen contact met thuis mogelijk, omdat ik geen internet- en telefoonverbinding heb.

Ja, dat is soms eenzaam, zwaar. Omdat plannen vaak veranderen, moet ik soms alleen beslissingen nemen.

En, ik mis ook de humor. In een andere taal kun je jouw humor moeilijk delen, omdat die zo taal- en cultuurgebonden is. Nu, als het erger niet is…’

Wat kan de kerk in Nederland betekenen?

‘Ik hoop dat mensen blijven beseffen hoe rijk gezegend we zijn met onze kerkhistorie, met onze vrijheid, met onze gemeenten, met het geworteld zijn in het Woord. Ik hoop dat mensen oog krijgen voor de missionaire opdracht, omdat ook in ons land zovelen in duisternis leven. Je hoeft niet naar het zendingsveld om zendeling te zijn.

Ik hoop dat mensen offers willen brengen, dát wordt van ons gevraagd.

We moeten uit de klaagstand komen vanwege de krimp van de kerk. Ik verlang ernaar dat de liefde groeit voor de maatschappij waarin we zelf leven, maar ik hoop ook dat mensen blijven bidden voor Noord-Korea. Op het gebed doet God grote wonderen, daar gaf Hij beloften voor. De muren van Jericho zijn gevallen, de Berlijnse Muur is gevallen, de muren om Noord-Korea kunnen ook vallen. Alleen Hij kan dat doen!’

Noot van de redactie: dit was het tweede deel over Noord-Korea, wat met toestemming is overgenomen uit ‘De Waarheidsvriend’.

Veiligheid

Met het oog op de veiligheid van Wies en andere christenen in Noord-Korea vragen we of níemand ons en anderen (ook niet naar familie of vrienden) naar aanleiding van dit artikel wil mailen.

Wie wil reageren, kan bellen of schrijven naar het bureau van de Gereformeerde Bond, 055-5766660 of Geref. Bond, Kleine Fluitersweg 253, 7316 MX Apeldoorn.

1 NOVEMBER 2019

DENKEN EN DOEN

Menswaardig en meer Tot voor kort was het onbespreekbaar om euthanasie toe te passen op dementerende mensen. Want dementerende mensen kunnen niet meer zeggen wat ze willen, zo is de algemene gedachte. Zelfs als ze een verklaring hadden getekend waarop ze hadden aangegeven te willen sterven als er dementie in het spel zou zijn, werd die wilsbeschikking niet gevolgd. Omdat het best zou kunnen zijn dat men op het moment zelf anders zou oordelen. Maar die onbespreekbaarheid is nu voorbij.

DOOR DS COR VAN BREEMEN

Onlangs besliste een rechter dat een arts onbestraft blijft die euthanasie op een demente vrouw heeft toegepast. Je kunt je afvragen: is nu het hek van de dam? Dat moet nog blijken. Inmiddels heeft de mogelijkheid van palliatieve sedatie de vrees van uitzichtloos lijden grotendeels weggenomen. Dat zou kunnen betekenen dat deze rechterlijke uitspraak niet tot forse toename van euthanasieverzoeken zal leiden. Maar dat is afwachten. Want niet alleen de vrees voor lijden, maar ook de vrees voor het verlies van menselijke waardigheid bij dementie, is vaak aanleiding voor een wilsbeschikking. Dan mag misschien de angst voor te verwachten pijn afwezig zijn, maar de vrees voor onwaardig menszijn kan nog wel degelijk aanwezig zijn. Op zichzelf is dat niet onterecht. Decorumverlies is één van de zaken die bij dementie een rol kan spelen. Wanneer je altijd waardig geleefd hebt, maar de waardigheid valt van je af door bijvoorbeeld decorumverlies, dan is dat wel degelijk een punt. Het is logisch dat niemand de menselijke waardigheid wil verliezen, en dat het liefst wil voorkomen. Vanuit dat ge-

zichtspunt valt een wilsbeschikking te begrijpen.

Menselijke waardigheid

Maar er is veel meer waarover iemand zou moeten nadenken voordat hij of zij een wilsbeschikking opstelt. Wat is eigenlijk die menselijke waardigheid?

Zou je bijvoorbeeld zo’n beschikking moeten opstellen voor als je onverhoopt ooit in de gevangenis belandt met alle schaamte die dat geeft? En zou zoiets denkbaar zijn voor als men onverhoopt in een vechtscheiding terecht zou komen? Of als men een geliefde verliest waar men sterk mee verbonden is? Of wanneer je, om welke reden dan ook, door je baas aan de kant wordt gezet zodat je geen baan meer hebt waaraan je status hebt kunnen ontlenen? Zomaar wat vragen, die boven komen als je nadenkt over de betekenis van waardigheid bij het opmaken van een wilsbeschikking.

Als christen heb ik geleerd dat mensen er voor elkaar mogen zijn. Zodat ze elkaar tot een hand en een voet kunnen zijn. Menselijke waardigheid kun je niet altijd in je eentje volhouden. In een individualistische maatschappij lijkt dat wel te moeten, maar

het christelijke geloof leert iets anders. Denk aan de gelijkenissen van de barmhartige Samaritaan en van de arme Lazarus. Mensen van wie de waardigheid is afgenomen, kunnen soms zomaar op je weg komen. De les van Jezus Christus is dan, dat we er voor elkaar zijn. Juist die beide gelijkenissen hebben christenen altijd geinspireerd om er voor anderen te zijn, wanneer die het zelf niet meer redden. Jammer genoeg is het individualisme deze christelijke notie kwijtgeraakt. Wat indrukwekkend dat christenen een Heer hebben, die verantwoordelijkheid wilde nemen voor mensen die zichzelf van de hun gegeven waardigheid hadden beroofd.

Van nature wil iedereen graag z’n eigen waardigheid ophouden. Maar onze Heer was nodig en is gekomen om ons onze verloren waardigheid terug te geven. Gelukkig zijn er nog steeds veel mensen die zich daaraan vastklampen.

Goede Herder

In het christelijke verpleeghuis waar ik werk kom ik veel christelijke demente mensen tegen. Ze zijn de weg kwijt, en soms lijden ze aan decorumverlies. Toch kunnen velen van hen elke dag van mooie en goede dingen genieten. Aandacht en liefde, en de verbintenis met de Goede Herder geven betekenis en vreugde in hun leven. Natuurlijk zijn er ook de dagelijkse ergernissen. Maar per saldo zijn velen tevreden met hun leven in het hier en nu. Je ziet het verhaal van de Goede Herder voor je ogen gebeuren. Het komt echt wel goed als je Hem toestaat de schapen thuis te brengen. Dat is niet enkel een mooie gedachte. Want zo wordt het ook echt ervaren in een omgeving waar het christelijke geloof meer is dan een laagje vernis. Ik gun het iedereen, om in de armen van de Goede Herder thuisgebracht te worden. Maar ja, dan moet je wel open staan voor een verhaal dat meer biedt dan eigen regie. Namelijk het verhaal van Jezus Christus. Wie in de sterke armen van de Goede Herder gelooft, heeft geen euthanasieverklaring nodig.

7

SCHRIFT WERK

In de put, uit de put Hij gooide hem in de diepte, sloot de put boven hem en verzegelde die, opdat de volken niet meer door hem misleid zouden worden tot de duizend jaar voorbij waren; daarna moet hij korte tijd worden losgelaten.

Openbaring 20: 3

DOOR DS HENK JAN VISSER De Satan wordt in de put gegooid, waarin hij duizend jaar moet zitten.

Maar dan komt hij er weer uit. Wat is daar de zin van? Kan hij niet eeuwig zitten in de hel. Dat is zijn verdiende loon. Waarom moet hij nog weer losgelaten worden? Is het dan nog niet genoeg met alle ellende, die hij veroorzaakt heeft?

Hele periode

Duizend jaar is voor ons een hele periode. Een eeuw is nog maar honderd jaar, maar duizend is voor ons niet te overzien. We leven misschien 80 of 90 jaar. Een enkeling bereikt de 100.

Maar niemand bereikt de duizend jaar. De periode van duizend jaar wordt afgeleid uit Psalm 90:4, waar staat: “Duizend jaar zijn in uw ogen, als de dag van gisteren die voorbij is, niet meer dan een wake in de nacht.”

En Petrus haalt deze psalm aan in 2 Petrus 3: 8 om Gods grote geduld met de wereld duidelijk te maken. Hij keert de regel dan ook om: “…voor de Heer is één dag als duizend jaar en duizend jaar als één dag”. In het late jodendom leefde de gedachte dat het aantal scheppingsdagen overeen zou komen met de periode van het bestaan van deze aarde. Een dag stond daarbij als duizend jaar. De aarde zou dan 7000 jaar bestaan. De chiliasten nemen deze periode van 1000 jaar heel letterlijk. Ze denken dat die periode in de nabije toekomst zal aanbreken. De zevende dag adventisten en de Jehova-getuigen hangen deze opvatting aan. Daartegenover staat de opvatting van de kerkvader

8

Augustinus, die de duizend jaar ziet als een periode van de kerk tussen hemelvaart en wederkomst van Jezus, als de tijd van Koninkrijk van God.

In verzegelde bewaring

De Satan wordt geboeid en in de afgrond opgesloten voor een vastgestelde periode. De verzegeling voortkomt dat onbevoegden toegang krijgen. Zijn macht wordt voorlopig uitgeschakeld, waardoor hij de volken zou willen verleiden om de heiligen van God aan te vallen. De engel verzegelt de afgrond. God houdt de Satan in toom. Maar aan die periode van duizend jaar komt een eind. Dan wordt de vuurgevaarlijke draak losgelaten voor een korte tijd. Waar is die vrijlating dan voor nodig? Jezus Christus gaat de tegenstanders voorgoed verslaan. Daarover lezen we in Jesaja 24:21-22 ‘Op die dag zal de HEER afrekenen in de hemel met de machten van de hemel, en op aarde met de vorsten van de aarde. Dan worden zij bijeengedreven, gevangen in een kuil, opgesloten in een kerker. En na lange tijd zullen zij hun straf ontvangen.’ De eindafrekening gaat plaats vinden.

Maar tot die tijd is de Satan nog actief om door middel van zijn trawanten de gelovigen te verleiden en te vervolgen. Maar toch kan hij niet ongebonden zijn gang gaan. Na duizend jaar voorarrest wordt de arrestant losgelaten om zijn definitieve vonnis te ontvangen. Hij is eerder al door de engel Michaël uit de hemel geworpen. Daar mag hij na Jezus

overwinning op de dood niet meer komen. Ook hier gebeurt de verzegeling niet door Jezus zelf maar door een engel. Daaruit blijkt dat Jezus ver boven de Satan staat. Hij heeft de macht in handen gekregen en op zijn bevel wordt de Satan in verzegelde bewaring gehouden.

Loslating

De voorstelling die Johannes op Patmos te zien en te horen krijgt, heeft wel parallellen met de mythische voorstellingen bij de heidenvolken van zijn dagen. Denk bij de Grieken maar aan de sage van de Titanen, die in de Tartarus worden geslingerd en door Zeus worden geboeid, zichzelf vervolgens bevrijden en dan definitief worden overwonnen. Het is verstaanbare taal voor de mensen uit die tijd. Satan gaat het uiteindelijk niet redden. Zijn arrestatie, zal leiden tot veroordeling. Daarvoor wordt hij losgelaten. Hij krijgt alle ruimte zich te verdedigen, maar het zal hem niet baten. Zijn vonnis is al geveld. Hij is overwonnen. Dat mag ons moed geven in de laatste tijd, waarin de Satan nog rond gaat als een brullende leeuw op zoek naar prooi. Laat je niet inpakken door zijn verleidingskunsten en tricks en trucs. Hij weet dat hij nog maar weinig tijd heeft. Een korte tijd scheidt ons nog van de eindoverwinning. De dag gaat aanbreken, waarop Jezus zich als Overwinnaar komt melden voor de ogen van alle volken. Zie Openbaring 20:7-9. Het duurt niet lang meer tot die tijd. Gods geduld raakt op.

1 NOVEMBER 2019

KORTE BERICHTEN

Bidstond GS 2020 Op 15 november a.s. is er voorafgaande aan de start van de Generale Synode van de GKV een bidstond in de Gereformeerde Kerk te Goes.

Aanvang van de dienst is 19.30 uur.

In deze eredienst gaat dr. M.H. Oosterhuis, preses van de vorige synode, voor.

Adres: Ontmoetingskerk, Kornetstraat 4, Goes.

Contactbijeenkomst ‘Weer samen’ Doelgroep: Echtparen die opnieuw getrouwd zijn na overlijden van de eerdere partner(s).

Achtergrond: Initiatiefnemers zijn -in de periode dat zij weduwnaar en weduwe waren- lid geweest van Samen Alleen, christelijke vereniging voor jongere weduwen en weduwnaars, www. samenalleen.nl.

In de contacten met andere opnieuw getrouwde echtparen die zij vanuit Samen Alleen kennen horen zij regelmatig dat men de activiteiten en ontmoetingen vanuit de lotgenotengroep mist.

Het idee is om nu een gelijksoortige dag te organiseren voor echtparen die na verlies opnieuw getrouwd zijn.

Doel: Elkaar ontmoeten, ervaringen delen, herkenning en erkenning vinden, leren van elkaar, bemoedigen en bemoedigd worden. Omdat ook in dit nieuwe huwelijk, waarin het eerdere verdriet meereist, de weg niet altijd over rozen gaat. Dat alles vooral in een ontspannen sfeer, met de leiding en troost vanuit Gods woord als onze gezamenlijke basis.

Programma: Vanaf 10:00 uur inloop.

Om 10:30 wordt de dag geopend. ’s Morgens hopen we, aan de hand van het boekje ‘Opnieuw getrouwd’ van Jan Proos, met elkaar na te denken over opnieuw getrouwd zijn.

Na de lunch is er in de omgeving van Naarden een natuurwandeling olv. een plaatselijke gids.

Rond 17:00 uur wordt de dag afgerond.

Datum: zaterdag 9 november 2019 Locatie: Christelijk Gereformeerde Kerk, Cattenhagestraat 57, Naarden-Vesting.

Parkeren: Bastion Nieuw Molen, op korte afstand van de kerk.

Kosten: € 10 per persoon In verband met beperkte voorzieningen in het kerkgebouw graag zelf een lunchpakketje meebrengen. Voor koffie en thee wordt gezorgd.

Contact: Info en aanmelden via email: weersamen@kliksafe.nl

9

KERK ONDERWEG

M/V tussen Meppel en Goes Op de afgelopen synode zijn er ingrijpende besluiten genomen als het gaat over de openstelling van het ambt voor vrouwen. Na ruim twee jaar kan enigszins de balans opgemaakt worden en gekeken worden wat de uitwerking van dit besluit in de kerken is geweest.

DOOR DS DICK DRESCHLER Het deputaatschap M/V in de kerk heeft als opdracht van de synode gekregen om te inventariseren hoe de plaatselijke kerken omgaan met de genomen besluiten (Acta art. 18, besluit 10e). Dit onderzoek is uitgevoerd in samenwerking met het Praktijkcentrum en in juni 2019 afgerond. Het is te vinden op de website van het praktijkcentrum. Daarnaast is op de website van de Synode van Goes (zie www.gkv.nl) het rapport van deputaten MV in de Kerk te vinden met een verslag van hun werkzaamheden.

Opvallend is het grote aantal plaatselijke kerken dat dit thema direct opgepakt heeft. De meeste kerken hebben niet alleen in de kerkenraad, maar ook al in de gemeente over dit onderwerp gesproken (82 %). 69% van de ondervraagde kerken heeft hier ook al een besluit over genomen. Vaak is er ook hulp ingeschakeld van deputaten of synodeleden. Het rapport van M/V in de Kerk noemt het aantal van 134 kerken waar voorlichting is gegeven door deputaten of synodeleden. Het betekent dat het onderwerp leeft, opgepakt wordt, dat er nagedacht wordt over de positie die mannen en vrouwen in de kerk innemen. De uitkomsten kunnen heel verschillend zijn, maar het onderwerp staat wel op de agenda. Het betekent ook dat niet elke kerk hier al mee bezig is. Soms komt dat door een andere situatie in de gemeente die meer aandacht vraagt, soms is er ook een bewuste keus om andere zaken hoger op de agenda te zetten.

10

Vrouwen als ambtsdragers

Voorafgaand aan de synode waren er een paar gemeentes die vrouwen al in de kerkenraadsbanken toelieten.

Ondertussen kun je al in veel GKv-kerken vrouwen tegenkomen als diaken: dat is het geval in 59% van de kerken.

Op de synode is dit besluit ook met een overgrote meerderheid genomen (30 voor en 2 tegen). Dat vertaalt zich ook in een snelle invoering, al hoor je kerken die zeggen: we stellen het wel open maar wachten met de invoering tot na de synode van Goes van 2020. In een kleiner deel van de kerken (34%) is het ambt van ouderling opengesteld, en in 24% van de gemeenten is er ruimte voor vrouwelijke predikanten.

De synode van Meppel heeft een ingrijpend besluit genomen. En dat besluit niet alleen genomen, maar tegelijk ook de kerken de mogelijkheid gegeven om dit besluit door te voeren. In de acta is te lezen dat op 16 juni een voorstel op tafel lag om met de uitvoering van het besluit over ouderling en predikant te wachten tot na de volgende synode. Op 17 juni wordt echter het voorstel aangenomen de kerken de vrijheid te laten de besluiten direct in te voeren (Acta Meppel, pag. 50). Was dit te snel? Aan de ene kant biedt dat ruimte voor kerken die dit graag direct willen invoeren. 34% van de kerken heeft van deze mogelijkheid gebruik gemaakt voor ouderling en predikant, 25% voor wat betreft predikant. De stel-

ling van de synode dat er Schriftuurlijke gronden zijn om dit ambt open te stellen wordt dus gedeeld.

Draagvlak

Aan de andere kant: Uit het onderzoek blijkt dat er door een heel aantal kerken toch gewacht wordt op Goes.

Daarbij is een aantal kerken dat revisie aanvraagt (10%) en een aantal kerken dat vraagt om betere onderbouwing van de gronden (ook 10%).

Bovendien zijn er vanuit het buitenland een heel aantal kerken die ook kritiek hebben op dit synodebesluit en de banden met onze kerken hebben opgeschort of verbroken. Dat betekent een hele uitdaging voor de synode van Goes. Daarom is het goed wanneer ingrijpende besluiten ook door een volgende synode bekeken worden, zodat er ook meer draagvlak kan ontstaan.

Het zou mooi zijn als de synode de tijd neemt om de besluiten en de onderbouwing nog een keer te bekijken. Bewust is op de vorige synode niet verder gegaan in de lijn van het rapport dat op de Synode van Ede (2014) lag, waar vanuit een andere hermeneutiek werd geredeneerd.

Uitgebreid zijn op de synode van Meppel de zwijgteksten, scheppingsorde en lijn in de Bijbel besproken.

Daarbij verschilde men van mening over de conclusies die je kon trekken, maar uitgangspunt was de Schrift. Je kunt soms tot een andere conclusie komen, op basis van dezelfde bijbelgegevens. Dat is in het verleden vaker gebeurd als het gaat over Sabbat en Zondag, het zingen van liederen, visie op verbond en verkiezing en doop van geadopteerde kinderen. Bovenaan blijft staan of je wilt luisteren naar wat de Bijbel zegt. In die zin is het een uitdaging voor de synode om de Bijbelse onderbouwing, die in de loop van de synode steeds weer besproken is, opnieuw te doordenken en helder te formuleren, waarbij recht gedaan wordt aan verschillende visies.

Noot van de redactie: ds Dick Dreschler te Heemse is deputaat MV in de Kerk.

1 NOVEMBER 2019

LITURGIE

Kerkdienst: een feestje?

De laatste tijd ben ik onder de indruk van de liturgie in protestantse diensten. Er was een tijd dat ik die afdeed als ‘hoogkerkelijk’. Maar de ontwikkelingen in de GKv doen mij dat herzien… Hierbij kwam de hartenkreet van Gerard ter Horst in ND-Gulliver onlangs: “Hunkeren naar God in prekerige erediensten”. Hij loopt er tegen aan dat je als kerkganger voornamelijk passief bent tijdens de eredienst; en dat wordt een probleem naarmate de diensten ‘volgepraat’ worden met veel tekst en uitleg.

DOOR DS KLAAS VAN DEN GEEST Hij lijkt vooral naar de voorgangers te wijzen: lange preken, veel uitleg bij alles. Dat vind ik wat eenzijdig. Want hij heeft het ook over het prikkelbombardement en “de eredienst als uitdijend universum”, ontwikkelingen waar we allemaal aan hebben bijgedragen. Er kwam de laatste jaren meer oog voor allerlei doelgroepen die afzonderlijk aandacht dienen te krijgen. Er kwam steeds meer variatie en differentiatie. Het kwam dus niet alleen van de dominees, dit leefde bij veel kerkleden. De liturgie is een afspiegeling van wie we zijn als kerk, en naarmate dominees minder de solo-positie innamen en groepen kerkleden mede vorm gingen geven aan erediensten, werden de diensten inderdaad zo’n uitdijend heelal. Propvol, veel liedvariatie, veel aandacht voor doelgroepen (kinderen, jongeren), veel diversiteit zodat je als kerkganger steeds meer moest schakelen (want dit vraagt veel van het empathisch vermogen van kerkgangers!).

Visie

Als GKv gingen wij voor uitleg, begrijpbaarheid, herkenning bij doelgroepen. We waren sterk ‘boodschap-gericht’: het gaat om de communicatie, het moet overkomen, raken liefst ook. Daarmee werden we echter ook gevoelig voor de moder-

ne trend van popularisering en democratisering. De evangelische liedcultuur werd door ons omarmd. Niet alleen omdat we jarenlang een liturgisch keurslijf hadden ervaren.

Maar ook omdat we onze identiteit niet meer zo goed weten. Het lijkt dan maar het beste om mee te drijven met de trend, gereformeerden werden feitelijk steeds evangelischer. Maar welke visie op eredienst zit hier dan achter? Twee elementen zie ik. Allereerst die genoemde drang naar aansluiting bij het populaire en laagdrempelige.

Met alle goede bedoelingen richting doelgroepen overigens. En het tweede, en dat is misschien wel confronterend: zijn kerkdiensten niet vaak ons feestje geworden?

Ons feestje?

Bij een feestje gaat het erom dat je blij wordt door je te laten meenemen in de sfeer. Feestjes hebben een hoog ‘ons-gehalte’. Het is óns feestje dat we vieren. Wij willen het leuk en fijn hebben. Elke eredienst een feest, hoor je mensen dan ook zeggen als we nadenken over ons wensenlijstje.

Maar juist die onderlinge feestsfeer is een valkuil. Want daarmee sluit je altijd anderen uit. Feestjes zijn voor genodigden, insiders. Wie zijn dat: de gemeenteleden, jong en oud, die elke zondag samenkomen? En

niet-christenen of zoekers dan? We denken vaak, dat diensten laagdrempeliger en toegankelijker worden door opwekkings- en aanbiddingsmuziek. Maar is dat wel zo? Deze liedcultuur veronderstelt een hoog gehalte van ‘in de Heer’ zijn en geeft mensen die (nog) niet zo gelovig zijn eerder een gevoel van er niet bij horen1. En dat zijn niet alleen maar ‘gasten’ van ‘buiten’…

Rust

In de PKN-liturgie zie ik rust. De liturgie verloopt er vaak volgens een vaste structuur, gebaseerd op oude tradities en leesroosters. Maar zoals ik die tot nu toe heb gezien is dat nooit star of afstandelijk. Het heeft iets van een motor die rustig als een dieseltje blijft lopen, zonder zich te laten storen door allerlei ontwikkelingen of laatste trends. Het heeft iets van de aanbidding van Openbaring 4 en 5, die dag en nacht doorgaat, tot in alle eeuwigheden. Geen hijgerige trendgevoeligheid, wel eerbied, devotie.

Dit is zeker een persoonlijke waarneming en ervaring. En ik heb zelf ook meegewerkt met die trend van variatie en laagdrempeligheid. Zeker zat daar ook iets in van een reactie op een tijd die ik en velen met mij als strak en rigide ervoeren. Maar ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat de trendgevoeligheid in de GKv ons gaat opbreken. Wat wordt het volgende waar we weer in mee moeten gaan? Bezig zijnde met een prekenserie over Openbaring treft het mij, dat er in de hemel een permanente eredienst gaande is. En dat de kerk op aarde wordt uitgenodigd mee te komen in die hemelse 24/7-liturgie.

Vanuit de hemel ziet eredienst op aarde er heel anders uit: God staat centraal, niet ons feestje. Het zou prachtig zijn, als we daar naartoe groeiden…

Noot van de redactie: ds Klaas van den Geest is predikant van de GKv Alphen aan den Rijn.

1 Zoals Tim Keller schrijft in het Church Planter Manual (2002).

11

OPEN VENSTERS

Dankdag 2019: LEADS Sri Lanka Kindermishandeling en seksueel misbruik komen veel voor in Sri Lanka.

Naar schatting worden er iedere dag honderden kinderen misbruikt. De christelijke hulpverleningsorganisatie LEADS komt op voor deze kinderen, door opvang, therapie en nieuw perspectief te bieden. Alinde Brandsma (21) was dit voorjaar zes weken bij LEADS in Sri Lanka. Ze vertelt: “De medewerkers zijn enorm begaan bij het werk dat zij doen en bij de kinderen. Dat vond ik echt heel bijzonder om te zien!”

DOOR INGER HOEGEE-BOUT Alinde groeide op in het Groningse Oldehove. Voor haar studie Sociaal Pedagogische Hulpverlening (SPH) verkaste ze naar Zwolle, waar ze nu ook woont en werkt. Over haar reis naar Sri Lanka zegt ze vol enthousiasme: “Het was heel bijzonder om daar te zijn en ervaring op te doen bij zo’n mooie organisatie. Een deel van mijn werkweek bracht ik door in het therapiecentrum van LEADS, in de hoofdstad Colombo. Hier kunnen kinderen die misbruikt zijn twaalf weken verblijven. Ze krijgen zorg, therapie en hulp om een begin te maken met

Alinde Brandsma.

12

herstel. Maar ze krijgen ook onderwijs en doen veel leuke activiteiten, zoals sport en spel.”

Tweede moeder

“Het therapiecentrum is heel huiselijk opgezet”, vult ze aan. “Er zijn huisouders die de kinderen begeleiden.

Sommige van die huisouders hebben thuis zelf ook kinderen. Ik vond het heel bijzonder dat zij zich dan drie maanden lang -ze verblijven daar in die periode dag én nacht- volledig inzetten voor deze groep kwetsbare kinderen. Sommige van de meisjes in

het therapiecentrum noemden de huisouder hun tweede moeder.” Alinde kwam bij Leads terecht via mission-organisatie Verre Naasten. Door middel van ‘inspiratieplekken’ biedt Verre Naasten mogelijkheden om ervaring op te doen in het buitenland.

Inspirerend was het zéker, stelt Alinde. “Bij deze inspiratieplekken is de insteek dat je er niet naartoe gaat om iets te brengen, zoals hulp of kennis.

In plaats daarvan ga je om zélf te leren van de mensen daar. Dat sprak mij erg aan. Bovendien wilde ik geen half jaar of langer weg, maar een paar maanden. En wanneer je als vrijwilliger of hulpverlener ergens naartoe gaat om te helpen, of om iets te brengen, is dat niet per se goed voor de mensen daar. Zeker als je maar kort gaat. Want wat gebeurt er als je weggaat? Daarom vond ik het mooi om ergens heen te gaan om te leren en ervaring op te doen. Ik had Jeugdzorg als afstudeerrichting. Het werk dat LEADS doet en de doelgroep die zij helpen, paste daar goed bij.”

Seksueel misbruik

Kindermishandeling en seksueel misbruik komt veel voor in Sri Lanka.

Naar schatting worden er iedere dag honderden kinderen misbruikt en bevindt één op de drie kinderen in hoofdstad Colombo zich in een onveilige, gewelddadige situatie. LEADS is tot nu toe de enige organisatie in Sri Lanka die therapie, zorg en opvang biedt aan kinderen die misbruikt en mishandeld zijn. Alinde: “Er is geen andere plek waar deze kinderen terecht kunnen.” Ze legt uit dat LEADS werkt met een holistische aanpak. “LEADS helpt niet alleen de kinderen zelf, maar ook hun familieleden en omgeving. Ze bieden therapie en begeleiding in het therapiecentrum, maar ook daarbuiten. LEADS heeft bijvoorbeeld een juridische afdeling, waar advocaten werken die de kinderen bijstaan als hun zaak voor de rechtbank komt.”

“Daarnaast werkt LEADS actief aan verbeteren van kinderrechten, door dit op overheidsniveau aan te kaarten en mee te praten. Ze pleiten voor ver-

1 NOVEMBER 2019

beteren van de jeugdzorg in het land.

Er is in Sri Lanka bijvoorbeeld nog geen goede plek waar kinderen, na hun traject in het therapiecentrum, terecht kunnen als ze niet naar huis kunnen. Het organiseren van pleegzorg of specifieke opvang is iets waar ze aan werken.”

Leren wat normaal is

LEADS heeft twee therapiecentra in Sri Lanka: een huis voor zestien kinderen (acht jongens en acht meisjes) in de hoofdstad Colombo, waar Alinde is geweest, en een klein huis in het noorden van het land. Dat biedt plek aan vier meisjes. In deze huizen kunnen kinderen veilig en in alle rust verblijven, werken aan herstel en genezing. Naast het feit dat ze goede zorg, therapie en onderwijs krijgen, leren ze hier ook nieuwe vaardigheden. Ze werken bijvoorbeeld aan hun weerbaarheid. Alinde: “Vaak moeten ze leren wat normaal en niet normaal is, als het gaat om seksualiteit. Hoe geef je aan dat je iets niet wilt?” Voor de kinderen die uit het therapiecentrum vertrekken, is er nazorg.

Alinde’s werkweek in Sri Lanka bestond uit twee dagen op kantoor en drie dagen in het therapiecentrum.

“In het therapiecentrum draaide ik overdag mee met de activiteiten en observeerde ik de kinderen”, vertelt ze. “Dat was ontzettend leerzaam en leuk om te doen. De kinderen reageerden heel goed op mij. Ik merkte dat ze na een tijdje aan mij gewend waren en dat ik meer contact kreeg, ondanks de taalbarrière. Regelmatig sprak ik de therapeut en ik raakte echt onder de indruk van hoe zij werkt!

Hier in Nederland zou je voor verschillende vormen van behandeling een andere therapeut krijgen, maar zij doet alles zelf. Ze past verschillende aanpakken toe en levert maatwerk per kind en per situatie. Heel fijn voor de kinderen dat ze bij één vertrouwd persoon terecht kunnen.”

Bewustwording

Op kantoor werkte Alinde voor de afdeling PR en communicatie. “Ik schreef blogs en nieuwsberichten

over het werk van LEAD . Daardoor leerde ik meer over wat zij doen in gemeenschappen en hoe ze proberen om vrouwen- en kinderrechten te verbeteren. Ik ben ook een dag meegegaan met een vrouwenmars die LEADS samen met andere hulpverleningsorganisaties organiseerde. Het doel daarvan was, om bewustwording te creëren voor het feit dat veel vrouwen in het openbaar vervoer en op straat lastiggevallen worden. Het gebeurt veel dat mannen handtastelijk zijn of verbaal seksuele toespelingen maken. We plakten stickers in bussen en op tuk-tuks, met daarop een telefoonnummer waarop vrouwen melding kunnen doen van zulk gedrag. Door dit zichtbaar en bespreekbaar te maken, wordt het hopelijk minder normaal dat dit gebeurt.”

Met God

Dat LEADS een christelijke organisatie is, maakte Alindes werkervaring extra waardevol. “Elke maandag begon de werkweek met een weekopening waarbij, we samenkwamen om te bidden en Bijbel te lezen. In de periode dat ik er was, maakte ik ook een Biddag mee op kantoor. Een hele dag in teken van gebed voor de organisatie, de teams, werknemers én de kinderen en hun ouders. Maar ook voor

het land. Iedere medewerker kreeg de vraag om iets uit de krant van die dag te kiezen, om daar specifiek voor te bidden. Ik vond het heel bijzonder en ontzettend mooi en goed om in je werk zo met God bezig te zijn! Wanneer ik mensen sprak over hun werk bij LEADS en vroeg waar ze zichzelf over een paar jaar zagen, was het antwoord vaak: ‘Waar God mij leidt’.

Voor mijn persoonlijk geloof is deze reis dan ook heel bemoedigend en inspirerend geweest!”

Noot van de redactie: dit bericht is ingestuurd door De Verre Naasten in het kader van informatievoorziening over zendingsprojecten in de GKv.

LEADS is een samenwerkingspartner van mission-organisatie Verre Naasten en al meer dan 35 jaar actief in Sri Lanka. Op allerlei vlakken zet LEADS zich in voor kwetsbare kinderen, met name voor kinderen die misbruikt zijn. Dit jaar vraagt Verre Naasten op Dankdag -6 november- aandacht voor het bijzondere én onmisbare werk dat de hulpverleners van LEADS doen. Dankt en bidt u mee? Voor alle kinderen die dankzij LEADS kunnen beginnen met genezen en herstellen, na de vreselijke dingen die zij doormaakten? Lees meer en dank mee: www.verrenaasten.nl/ dankdag

13

UIT DE CLASSES

Classis AlkmaarHaarlem september 2019

Het nieuwe seizoen is weer begonnen. Kerkenraden hebben vergaderd.

Gemeenten hebben een startweekend of startzondag beleefd. En ook de classis komt binnenkort weer bij elkaar. Hoog tijd om verslag te doen van de vorige keer dat we vergaderden over wat we in Noord-Holland samen te doen hebben.We beginnen onze vergaderingen altijd met God, en daarna met elkaar. Bij die ontmoeting met elkaar delen we lief en leed van de gemeenten.

Uit ons gesprek in mei melden we de volgende punten: 1. Als ambtsdragers valt het ons op, en valt het ons soms zwaar, dat we niet meer broeders en (waar dat kan) zusters vinden die met ons in het ambt de gemeente kunnen en willen dienen en opbouwen.

2. Inhoudelijk praten we even goed door of en hoe je kunt horen “dat God zelf je tot het ambt roept”, zoals het bevestigingsformulier zegt. Dat wordt door mensen verschillend beleefd. En onzekerheid daarover helpt niet om ja te zeggen tegen talstelling of verkiezing. We noteren dat we dat een keer verder willen bespreken: (Hoe) kunnen wij Gods stem horen?

3. Vijf van de negen gemeenten missen een eigen predikant, de kerk van Broek op Langedijk zoekt een tweede in deeltijd.

4. Verdrietig stonden we er met de broeders uit Den Helder bij stil dat ds.

P.F. Lameris zich onttrok aan ons kerkverband en daarom niet langer hun emerituspredikant kan zijn.

5. Dankbaar meldden we dat de kerk van Den Helder per 1 juli alle diensten samen met de CGK gaat houden en per 1 januari 2020 met hen een samenwerkingsgemeente hoopt te worden.

6. Voor de zomer keken we er samen naar uit dat God in allerlei projecten aan mensen in Noord-Holland gaat laten vertellen dat Hij er is en hen

14

door Jezus Christus wil laten leven in zijn nieuwe wereld.

In zo’n ontmoeting met elkaar zijn we er verwonderd over hoeveel God doet door onze kleine krachten! Tegelijk verlangen we naar meer en komen we kracht tekort. Dat zet ons aan het denken: verdelen de beschikbare menskracht, tijd, energie en geld goed? Nu doen onze drie predikanten hun werk in hun eigen gemeente en “waar nodig en mogelijk” elders.

Kunnen we hun gaven en tijd niet anders inzetten? Kunnen ze dan niet meer gemeenten dienen en gemeenteleden toerusten zonder zelf opgebrand te raken? Dat zijn geen vragen die een classis als vergadering kan behandelen. Maar alle kerken vinden het wel belangrijk. Daarom hebben we br. Melis Schaap en ds. Johan Schelling opdracht gegeven om een conferentie te beleggen voor ‘alle (kleine) kerken in Noord-Holland’. We denken dan eerst aan CGK, GKv en NGK, omdat daarvan in Noord-Holland ook veel samenwerkingsgemeenten zijn. We zoeken hulp van het Praktijkcentrum en missionaire

consulenten. Samen willen we ons bezinnen op onze roeping in deze omgeving en op de vraag hoe we (anders) kerk kunnen zijn om aan die roeping goed gehoor te geven. Die roeping horen we al! We roepen ieder die dit leest dan ook op om God a. te danken voor het werk dat Hij doet om zijn nieuwe wereld zichtbaar te maken in onze provincie, en voor het wonder dat Hij ons daarbij inzet; b. te bidden voor de ambtsdragers om wijsheid en fijngevoeligheid, zeker in gemeenten waar samenleven onder druk staat; c. te vragen om bereidwilligheid om te dienen in het ambt en daarvoor het offer van tijd te brengen; d. te bidden om de komst van nieuwe predikanten; e. te vragen of God ons evangelisatiewerk en de projecten van gemeentestichting in Heerhugowaard en Velserbroek wil zegenen; f. en te bidden om een inspirerende en motiverende conferentie.

NAMENS HET MODERAMEN, DS. JOHAN SCHELLING, ASSESSOR

1 NOVEMBER 2019

COLOFON

Zonder commentaar Uit National Geographic Magazine, nr. 11 2019, een themanummer over de positie van vrouwen in leger, wetenschap en openbaar bestuur: In het Nederlandse leger was zij de eerste vrouw die afstudeerde aan de KMA en die later een leidinggevende functie had in het Nederlandse leger: Christa Oppers – Beumer. Ze beantwoordt de vraag ‘Hoe wordt de gelijkheid tussen mannen en vrouwen binnen de krijgsmacht gewaarborgd?’

‘Op dit moment zitten we op ongeveer tien procent vrouwen. De krijgsmacht zou graag op 25 procent uitkomen. Ik vraag me af of het goed is zo’n quotum te hanteren. Een baan als officier, daarvoor moet je wel geschikt zijn. Het blijft toch een masculien beroep, je mag geen watje zijn.

Omdat we vandaag de dag meer vredesmissies hebben, bijvoorbeeld in Afghanistan, is de krijgsmacht ook voor vrouwen veranderd. Je wordt nu veel eerder uitgezonden. Dat kan voor een vrouw nog altijd een grotere drempel vormen dan voor een man. Het is in de praktijk vaak nog steeds de vrouw die bij de kinderen blijft. Hoewel je niet kunt worden uitgezonden tot je kinderen ouder zijn dan vier jaar, kan dit toch een extra overweging zijn voor vrouwen om wel of niet bij de krijgsmacht te gaan.‘

REDACTIE-SECRETARIAAT Aanleveradres voor classisverslagen en persberichten: Jac. de Groot, Ballade 12, 8265 SB Kampen gereformeerd.kerkblad@gmail.com De redactie behoudt zich het recht voor verslagen en berichten in te korten EINDREDACTIE Ds Henk Jan Visser (eindredacteur) Jac de Groot MA REDACTIE J.A. de Groot MA groot.jac.de@gmail.com ds R.P. Heij rheij@hetnet.nl drs P. Houtman piet.houtman@hotmail.com ds H.J. Visser henkjanvisser8@gmail.com H. Walinga hwalinga@walinga.org (vacature) REDACTIONEEL MEDEWERKER A.M. Pathuis anne-maaike@live.nl BLADMANAGEMENT BDUvakmedia Postbus 67, 3770 AB Barneveld Telefoon: 0342 49 48 46 Fax: 0342 49 29 99 Aanleveradres voor kerkdiensten: Kerkdiensten.gkb@bdu.nl Telefoon: 0342 494882

En na de vraag ‘Hoe kijkt u zelf terug op uw dienstjaren?’ zegt ze: ‘Ik zou het zo weer overdoen. Het was enorm veelzijdig en uitdagend en het heeft me zowel fysiek als mentaal krachtig gemaakt. Ook heb ik er een enorm grote vriendenkring aan over gehouden. Onze inzet voor de krijgsmacht heeft er daadwerkelijk toe gedaan. Dat gevoel wens ik iedereen toe, het gevoel dat wat je hebt gedaan in je leven een klein verschil heeft gemaakt.’

UITGEVER, ABONNEMENTEN EN BEZORGING BDUvakmedia, afd. abonnementen Postbus 67, 3770 AB Barneveld Tel. 0342 494884 – fax 0342 494299 abonneeservice@bdu.nl OPGAVE ADVERTENTIES Roel Abraham Tel. 06 54274244 r.abraham@bdu.nl PRIJS JAARABONNEMENT - binnenland - studenten - buitenland - proefabonnement (10 nrs)

€ 64,93 € 35,43 € 103,54 € 14,35

OPZEGTERMIJN 2 kalendermaanden voor de nieuwe betalingsperiode Voor mensen met een leeshandicap zijn de artikelen uit dit blad verkrijgbaar op CD. Informatie: CBB tel. 0341 565499, e-mail info@cbb.nl www.gereformeerdkerkblad.nl

15