Groener Wonen

Page 1

Groener wonen

Exclusieve bijlage van BDUmedia

Eerder stoppen met werken?

Vraag je jezelf wel eens af: Wanneer kan ik met pensioen? Hoeveel bedraagt mijn pensioeninkomen? En wat houd ik eigenlijk netto over? Jolanthe van den Berg is al meer dan 20 jaar onafhankelijk en gecerti ceerd Financieel Planner. Ze organiseert dit najaar acht informatieavonden over pensioen in Houten en Zeist.

Je krijgt tijdens deze avond antwoord op deze vragen zoals: wanneer kan ik het beste mijn lijfrente laten uitkeren? Is het wel zo verstandig om mijn hypotheek af te lossen? Kan ik ook gebruik maken van de Regeling Vervroegd Uittreden (RVU)?

van harte welkom op haar kantoor in Houten voor onder andere advies over lijfrenten, advies over hun situatie nu en in de toekomst en hoe ze kunnen sparen voor later. Maar ook voor het maken van een totaal nancieel plan om te bekijken waar je staat en wat je

Jolanthe van den Berg is onafhankelijk nancieel planner (CFP®) en eigenaar van Zuiver Advies

INFOAVONDEN PENSIOEN

19.30 - 22.00 uur

Dinsdag 10 oktober Houten

Dinsdag 24 oktober Zeist

Dinsdag 14 november Houten

Dinsdag 28 november Zeist

Aanmelden op zuiver-advies.nl

Toegang is gratis

De informatieavonden zijn gratis toegankelijk. Je leert wat je kunt doen om je nanciële situatie te optimaliseren en welke stappen je nu al kunt zetten om dit te realiseren. Daarnaast krijg je uitleg over onder andere lijfrentes, pensioen en hypotheken. Maar ook antwoord op vragen over schenken aan uw kinderen, het testament en hoe je je kinderen kunt helpen bij het kopen van een woning.

ZUIVER EN ONAFHANKELIJK FINANCIEEL ADVIES

Zuiver Advies heet het bedrijf van Jolanthe van den Berg. Zuiver in de zin van eerlijk én uitsluitend advies. In tegenstelling tot de meeste andere tussenpersonen en banken werkt Jolanthe niet productgericht. Ze verkoopt dus geen polissen, verzekeringen of hypotheken. Zo blijft haar advies zuiver. Jolanthe heeft zich de laatste jaren gespecialiseerd op in de nanciële planning van de 50-plusser. Ze gaat samen met haar klanten zitten om te bekijken wat het juiste pensioenmoment is en adviseert hoe men dat kan realiseren. Jongere klanten zijn uiteraard ook

nog kan doen om je nanciële doelen te behalen.

WAT HEB JE STRAKS NETTO TE BESTEDEN?

Jolanthe: ,,In een pensioenrapport kan ik inzichtelijk maken wat je straks als je met pensioen gaat netto te besteden hebt. En als dat van toepassing is, welke maatregelen je nu nog kunt treffen om je wensen in vervulling te laten gaan. Tevens bekijk ik hoe je het beste je pensioen kunt laten uitkeren en of het belastingtechnisch verstandig is om bijvoorbeeld het pensioen naar voren te halen of om eerst je eigen geld op te maken.” En kijkt Jolanthe naar de hypotheek. Kun je beter a ossen of wil je je hypotheek juist verhogen? Kortom: op alle pensioen gerelateerde vragen heeft zij een antwoord en een bijpassend advies.

De eerstvolgende informatieavond is dinsdag 10 oktober in Houten. Check zuiver-advies.nl om je aan te melden. De toegang is gratis. Kun je niet op deze dagen? Zuiver Advies doet ook mee aan de Pensioen3daagse op 7, 8 en 9 november.

,,Jolanthe heeft maar één doel en dat is om inzicht en overzicht te geven in jouw nanciële situatie.”

GROEN(ER) WONEN

Je wilt energie besparen en zo min mogelijk materiaal verspillen, om je ecologische voetafdruk te beperken. Begin klein, zeggen ze bij Kesler. Vervang oude lampen door ledlampen, dicht kieren en gaten en ontdek wat er nog meer mogelijk is. Het team van Kesler helpt je graag verder!

Groener wonen? Dat begint bij Kesler!

Steeds meer producten om je huis en tuin mee aan te kleden krijgen een groen label. Directeur Anita van den Berg van Kesler is enthousiast. Op de afdeling met raambekleding vind je bijvoorbeeld gordijnen, gemaakt van gerecycelde petflessen, maar ook de innovatieve gordijnen uit de serie ‘Cachet’ van Holland Haag. Een high-end collectie luxe en stijlvolle raambekleding met toegevoegde waarde zoals extra hoge isolatiewaarde en zonwerende voering. De duettes -halve honingraatgordijnen die heel dicht bij het raam hangen, isoleren ook goed. Net zoals het ouderwetse, gemoltoneerde overgordijn. ,,Oude technieken zijn populair nu we minder willen verstoken’’, weet Anita. ,,Wat te denken van de karpetten van Jab, gemaakt van natuurlijke materialen zoals sisal, wol of kokos. Ook bij de productie is rekening gehouden met het milieu en ecologische aspecten.’’

Haar zoon en collega Mathijs raadt aan om een paar grote stappen te zetten. ,,Zit er nog enkel glas in je huis? Vervang het door HR ++ of triple plus. En zorg voor goed onderhoud van je kozijnen en deuren, met hoogwaardige materialen. Wat je goed behandelt, gaat langer mee. Dat is duurzaam en het scheelt ook in je portemonnee.’’ Hij wijst erop dat steeds meer verffabrikanten biobased verf op de markt brengen; verf zonder fossiele grondstoffen maar gemaakt van herwinbare grondstoffen zoals

3

hars uit lijnzaadolie. Een gerenommeerd fabrikant als Sikkens brengt bijvoorbeeld een volledige biobased verfsysteem op de markt. Enthousiast is Matthijs ook over de kwalitatief hoogwaardige muurverf van dat merk, die is gemaakt van verfresten, de zogenaamde Alpha Recycle Mat die voor 35% bestaat uit restanten muurverf, voor een positieve impact op het milieu. Tot slot geeft Mathijs nog een duurzame tip voor de (thuis-) schilder die jarenlang wil doen met zijn kwasten. ,,Gebruik speciale kwastenreiniger en spoel dat na gebruik niet door het riool, maar lever het in bij de milieustraat. De schone kwast bewaar je vervolgens in de rauwe lijnolie. Het metalen hulsje gaat niet roesten en de kwast wordt niet dof. Heel ouderwets, maar nog steeds de meest duurzame manier om je kwast te onderhouden.’’

Kesler verkoopt niet alleen steeds meer duurzame materialen. In de zaak vind je inspirerende voorbeelden van hergebruik. Zo zijn de tafelbladen op de afdeling raamdecoratie gemaakt van oude schuifdeuren, bedekt met een dikke glasplaat.

Kesler Zeist

Voorheuvel 81-83, 3701 JD Zeist

kesleronline.nl

030 – 692 4314

p Matthijs en Anita van den Berg van Kesler bekijken innovatieve gordijnstoffen met hoge isolatiewaarde.
Woensdag 27
2023
september

G roen (er ) Wonen

Het huishouden wordt steeds duurzamer

Duurzaamheid speelt een steeds grotere rol bij huishoudelijke apparatuur. Daar weet Ruth Nagel van Vink Witgoed alles van. Als vakspecialist kan hij in elke situatie de meest geschikte oplossing aandragen. In de showroom in Westbroek kan hij het laten zien, in het echt, en installeren doen ze ook graag voor u.

Je parkeert gratis voor de deur bij Vink Witgoed, dat al meer dan 50 jaar te vinden is in het landelijke Westbroek. In de ruime showroom laat eigenaar Ruth Nagel en medewerker Peter Wittebol graag zien wat er vandaag de dag allemaal mogelijk is. ,,Het huishouden wordt steeds groener’’, vertelt Nagel, ,,niet alleen worden machines zuiniger en efficiënter, ze gaan tegenwoordig ook weer ouderwets lang mee.’’

Wassen ,,Veel nieuwe wasmachines hebben een filter voor microplastics. Die zorgen ervoor dat die minuscule deeltjes niet in het rioolwater terecht komen, maar netjes weggegooid kunnen worden. Ook een heel interessante optie biedt ASKO: een wasmachine die aangesloten kan worden op warm water van buitenaf. Je zou ‘m bijvoorbeeld aan kunnen sluiten op zonnecollectoren.’’ Moderne machines hebben steeds geavanceerdere doseringssystemen, legt Nagel uit: ,,Die weten hoeveel was er in de machine zit en hoe vuil die was is. Daar passen ze de hoeveelheid wasmiddel en het warm water gebruik op aan. Dat kan op jaarbasis badkuipen vól warmwater besparen!’’

Ook wassen de machines op steeds lagere temperaturen je was schoon. Al moet het Nagel van het hart: ,,Voor het behoud van je machine is het verstandig om een keer per maand een was op 90 graden te draaien. Je machine gaat langer mee en dat is nóg duurzamer.’’

Koelen Ook tegen voedselverspilling zijn mooie nieuwe technologieën, vertelt Peter Wittebol. ,,In de koelkasten met de zogenoemde biofresh-techniek kun je voedsel wel drie keer zo lang bewaren. Deze koelkasten hebben zones waarin de luchtvochtigheid omhoog gaat en de temperatuur omlaag. Verse producten blijven daardoor langer houdbaar. Het kost een fractie meer stroom, en dat vertellen we er eerlijk bij, maar daar weegt de besparing op het voedsel ruimschoots tegen op.’’

Koken Steeds meer mensen zetten de stap van koken op gas naar koken op elektriciteit, zien ze bij Vink Witgoed. ,,Koken met inductie is een stuk schoner en veiliger, want de warmte gaat direct van de plaat naar de pan. Geen vlammen, geen verbranding, en ook geen straling trouwens’’, legt Nagel uit, die een enkele keer nog een aarzelende klant met angst voor straling over de streep moet trekken. ,,Koken met inductie werkt op magnetisme, helemaal zonder straling.’’ Moet er iets voorbereid worden in de meterkast om de stroom te leveren voor de kookplaat? ,,Wij regelen de electricien en dat duurt nooit langer dan twee of drie weken. Wij ontzorgen u volledig, van het moment van inmeten tot en met het opleveren. En we doen dat op het afgesproken tijdstip dat ú schikt.’’

Vink Witgoed, Pr. Christinastraat 3 Westbroek, 0346-28 14 59 westbroek@vinkwitgoed.nl | www.vinkwitgoed.nl

p Een koelkast waarin groente tot drie keer zolang vers blijft... dat is een stuk duurzamer.
Woensdag 27 september 2023
4

G roen (er ) Wonen

De kleur van je keuken bevalt je misschien niet meer, de folie van de fronten laat los, het aanrechtblad is lelijk geworden, of de apparatuur is verouderd en mist de moderne mogelijkheden. Maar de indeling bevalt je nog altijd prima. Wat doe je? Een nieuwe? Of ga je naar Rekitchen in Westbroek om je oude keuken een nieuw leven te geven?

Nieuw leven voor je oude keuken

,,Wij maken keukens’’, zegt Rick van Rooijen, ,,alleen geen nieuwe.’’ In een paar woorden samengevat is dat de missie van Rekitchen. Je bestaande keuken weer als nieuw maken, aangepast aan je wensen van vandaag de dag.

,,De keuken is een van de belangrijkste plekken in je woning. De plaats waar je elke dag je maaltijden bereidt. Zo’n plek wil je in topconditie houden en als er iets aan mankeert, schakel je een vakman in om dit op te lossen’’, zegt Van Rooijen, zelf werkzaam bij Rekitchen sinds 2021. ,,Een deskundig iemand die meedenkt en die net iets meer mogelijkheden ziet dan jij zelf.’’

“In 2020 zijn we officieel begonnen met Rekitchen als onderdeel van Vink Witgoed BV” Ruth Nagel merkte dat veel klanten wel wensen hebben om hun keuken aan te passen of op te knappen, maar helemaal geen behoefte hebben aan een nieuwe. Omdat ze prima tevreden zijn met de huidige indeling of niet zitten te wachten op een paar weken rommel en gedoe in huis. Nagel haalt als voorbeeld een oudere heer aan, die in zijn keuken wel wat anders wilde dan de donkerbruine eikenhouten kasten uit de jaren tachtig. ,,Maar hij zag er als een berg tegenop om een tijd in de rommel te zitten en niet te kunnen koken tijdens de bouw van een nieuwe keuken. Toen ik hem vertelde dat wij in twee dagen zijn bestaande keuken konden vernieuwen was hij meteen om!’’ Als hij de foto’s voor en na de renovatie laat zien,

5

kun je je nauwelijks voorstellen dat zo’n verandering in twee dagen mogelijk is.

,,Waar niks mis mee is, dat hoeft ook niet weggegooid te worden. Bij Rekitchen denken we graag mee over een duurzame oplossing. Van reparatie tot renovatie: alles is bespreekbaar’’, vertelt Van Rooijen. ,,We komen vrijblijvend langs om alle mogelijkheden te bespreken en de keuken op te meten.’’ Rekitchen zoekt ook praktische oplossingen. Zo kan het bijvoorbeeld heel fijn zijn om kastjes te vervangen door een ladensysteem, dat veel lichter en praktischer is in het gebruik. Of om het gasfornuis met ouderwetse afzuigkap te vervangen door een modern toestel met afzuiging aan de zijkant van de kookplaat.

Rekitchen heeft een team specialisten op allerlei terreinen klaarstaan. Met Aart van der Linden hebben ze een ervaren meubel- en interieurbouwer in huis, en Ruth Nagel en zijn team van Vink Witgoed weten alles van de hedendaagse keukenapparatuur. “Uw vertrouwde keuken weer als nieuw!” dat is onze slogan. “Precies zoals de klant het wil. Een duurzame oplossing zonder overlast. Het kán!’’

Rekitchen, Pr. Christinastraat 3 Westbroek, 0346 28 12 09 info@rekitchen.nl | www.rekitchen.nl

p Rick van Rooijen en Ruth Nagel laten zien wat er allemaal mogelijk is bij Rekitchen.
Woensdag 27 september 2023

G roen (er ) Wonen

Plantaardig vlees: een sensatie bij Kasteel Kerckebosch

Een flank steak met de veelbelovende naam De Toekomst, gegarneerd met Bearnaise zonder eidooier, uien, tomatensalsa en truffel. Een lust voor het oog en een smaaksensatie in de mond, en dan de verrassing: dit gerechtje op de kaart van Kasteel Kerckebosch is helemaal veganistisch. Er komt geen enkel dierlijk ingrediënt aan te pas.

,,Een openbaring, vind je niet?’’, vraagt patron cuisinier Hans van Triest van Kasteel Kerckebosch. De flank steak is een product van Redefine Meat, een van oorsprong Israëlisch bedrijf dat sinds kort ook in Nederland gevestigd is. Het ziet er uit als vlees en het smaakt als vlees maar het is volledig plantaardig en bevat geen genetisch gemodificeerde organismen. ,,Ik maakte een jaar geleden kennis met Redefine Meat bij mijn culinaire held Marco Pierre White. Hij is hun ambassadeur. Ik was zeer onder de indruk van de gedachte achter het product en de kwaliteit ervan. Kasteel Kerckebosch wil trendsettend zijn en ik wist meteen: dit plantaardige vlees voldoet aan onze kwaliteitsnormen, het past bij onze filosofie en onze uitstraling. We zijn er mee gaan ‘jammen’ in de keuken en we hebben het een plaats gegeven op onze menukaart.’’

De eerste reacties waren lovend. ,,Toen het net op de kaart stond kregen we een gast die speciaal uit Nijmegen naar ons gekomen was om met Redefine Meat kennis te maken. We serveerden er een mooie, diepe groentejus bij en passende garnituurtjes: hij was flabbergasted.’’

Bij Redefine Meat benaderen ze hun ‘nieuwe vlees’, zoals ze het zelf noemen, op een wetenschappelijke manier zonder de beleving uit het oog te verliezen. Ze hebben grondig geanalyseerd wat nu precies de sensatie van vlees eten zo uniek maakt – en dat hebben ze met zuiver plantaardige ingrediënten opnieuw gecreëerd. ,,Redefine Meat wordt met geavanceerde technologie

gemaakt, waaronder 3D printen. Werkelijk alles wat vlees vlees maakt is perfect nagebootst. Deze flank steak is wat je noemt ‘werkvlees’, en het eten maakt dezelfde sensaties los als ouderwets dierlijk vlees.’’ Dit vlees heeft de toekomst, ,,vandaar ook de naam van het gerecht op onze kaart. Dit is een duurzaam product met een grote positieve impact op het milieu. Als je het vergelijkt met de productie van dierlijk vlees gebruikt Redefine Meat 96 procent minder water, 98 procent minder grond en wordt er 91 procent minder broeikasgas uitgestoten. Bovendien is het ready to use; in de keuken verlies je niets aan afsnijdsels.’’

Voor vleesliefhebbers is dit een geweldig en volwaardig alternatief, vindt Hans van Triest. ,,De smaak en het mondgevoel zijn hetzelfde. Wij werden direct getriggerd door dit duurzame nieuwe product. Als Kasteel Kerckebosch willen wij duurzaam ondernemen en we openen onze ogen voor alternatieven. Met innovaties zoals Redefine Meat is die stap niet moeilijk.’’

Mede dankzij het vlees van Redefine Meat biedt Kasteel Kerckebosch een menukaart aan met ruime keuze in mooie plantaardige gerechten. ,,Dat is een uitdaging die onze chef-kok Devin Looijschelder en zijn team met heel veel plezier aangaat. In onze top tien vind je altijd een stuk of vijf gerechten zonder vlees. Bij ons kun je op hoog niveau vegan eten.’’

Kasteel Kerckebosch, Arnhemse Bovenweg 31 Zeist kasteelkerckebosch.com | 030- 692 6666

p Patron-cuisinier Hans van Triest en chef-kok Devin Looijschelder van Kasteel Kerckebosch serveren in hun gerecht ‘De Toekomst’ plantaardig vlees van Redefine Meat.
Woensdag 27 september 2023
6

G roen (er ) Wonen

Waar je ooit

Tuincentrum Overvecht vond tref je nu de groene stadsoase van Steck. Een plek aan de rand van Utrecht die zich steeds verder ontwikkelt tot een plaats voor vernieuwing, duurzaam op weg naar de toekomst.

Van tuincentrum tot groene stadsoase

In de jaren 60 en 70 begon hier Tuincentrum Overvecht, een innovatief tuincentrum. Het werd opgericht door een telg uit de kwekersfamilie die geboren en getogen is op dit gebied aan de rand van het huidige Noorderpark. Een paar jaar terug nam Bob Scherrenberg, de zoon van de oprichter, het initiatief om op deze plek aan een groene stadsoase te bouwen, te beginnen met een nieuw tuincentrum: Steck. Het is meer dan een tuincentrum, vertelt Arnout Baas van Steck, ,,We zijn een groen centrum, een plek waar verschillende makers en merken bij elkaar komen.’’

Je kunt bij Steck terecht voor de traditionele producten van het tuincentrum, maar net een beetje anders. Vrijwel alle kamerplanten dragen bijvoorbeeld het ympa-label, waardoor je zeker weet dat er bij de kweek geen chemische bestrijdings- en voedingsmiddelen gebruikt zijn. ,,En op onze dierenafdeling hebben we zelfs vegetarisch en veganistisch hondenvoer. Maar we bieden ook goede producten voor mensen met een kleinere portemonnee. Duurzaam en betaalbaar kunnen prima samengaan.’’

Steck weet steeds meer partners aan zich te binden op het uitgestrekte terrein, vertelt Baas. ,,Kwekerij Stekkers bijvoorbeeld.

7

Daar kweken ze alles dat past in eetbare tuinen, van fruit- en notenbomen tot groente en aardbeien. Allemaal biologisch. Of pluktuin Glitter Gladiool, waar je je eigen onbespoten boeket kunt plukken.’’ Middenin het tuincentrum vind je tuincafé Noordertuin. Voor een lekker kopje koffie of een hapje eten. ,,Hier wordt gebruik gemaakt van producten uit de Voedseltuin Overvecht, die je ook op dit terrein vindt en waar vrijwilligers biologische groente telen. Maar er worden ook ingrediënten verwerkt van De Clique, inderdaad, ook hier, waar nieuwe producten geteeld worden op basis van koffiedik en etensresten van bedrijven.’’ De kaart is volledig vegetarisch, maar de liefhebbers van een traditioneel kroketje zullen niet teleurgesteld worden door de vegetarische variant. In aparte ruimtes van het tuincafé kun je trouwens ook vergaderen en workshops geven.

Een groot succes deze zomer was de gratis Maïsdoolhof. ,,Ik hoop dat we ‘m nog tot de herfstvakantie op kunnen houden... kinderen kunnen er lekker spelen maar er zit ook een educatief tintje aan. We hebben steck-laarsjes klaarstaan voor als het modderig is!’’ En als de maïs geoogst is? Dan gebruikt De Clique het weer om nieuw voedsel mee te telen.

Het Steck van nu is een kweektuin voor de groene stadsoase

p Steck verkoopt kamerplanten met het ypma-label, die groeien zonder chemische bestrijdingsmiddelen.
Woensdag 27 september 2023

G roen (er ) Wonen

Live to improve, leven om te verbeteren, dat is het motto van Klaver Vloerisolatie.

Superpraktisch werken aan een duurzame wereld, daar begon oprichter Ruben van Camerijk mee op een bakfiets. Inmiddels motiveert ditzelfde motto een heel team dat al meer dan 3000 vloeren isoleerde. ,,Wij verkopen warme voeten’’.

Vloerisolatie: niet doen is duurder

,,Je vloer isoleren is een op zichzelf staande ingreep die je in één dag kunt laten doen. Bij een houten vloer merk je het resultaat meteen’’, zegt Ruben. Zijn broer Simon, illustreert zijn woorden: ,,De hond van een klant ging direct op een andere plaats liggen toen wij daar de vloer isoleerden; op het deel dat al geïsoleerd was. Daar ligt hij nooit, zei zijn baas nog. De vloer was daar niet alleen warmer, de warmte van het dier kwam ook terug omdat hij op een geïsoleerde ondergrond lag.’’

Ruben, opgeleid als werktuigbouwkundige, begon Klaver Vloerisolatie omdat hij op een praktische manier aan de slag wilde met duurzaamheid. Een geïsoleerde vloer kan je namelijk veel energie besparen: ,,niet doen is duurder!’’ Het is ook comfortabeler. De binnentemperatuur kan zomaar twee graden omhoog gaan na isolatie. Klaver Vloerisolatie gebruikt twee materialen:

Tonzon waar het kan en PIF voor krappe ruimtes en plekken met veel leidingen. Ruben en Simon zijn erg enthousiast over Tonzon. ,,Het is een intelligent product, compact en dun én milieuvriendelijk en het werkt geweldig goed. De bodem van de kruipruimte bedekken we met een een stevig folie, zodat er geen vocht in de ruimte komt. We werken alleen met deze materialen omdat ze de beste resultaten opleveren.’’

Isoleren is een precisiewerkje, want zodra er ergens een kier

is kan er alsnog koude binnensijpelen. ,,Vergelijk het met de jas die je hoog dichtritst als het koud is, zodat er geen enkel stroompje koude lucht binnen kan komen.’’ Voor Ruben was dat een van de uitdagingen van het werk en met zijn broer is hij er trots op dat ook de andere leden van het team van Klaver Vloerisolatie net zo gericht zijn op perfectie. ,,Ik denk dat ze het nog beter kunnen dan wij’’, zegt Simon, ,,Als ik bij een inspectie hun werk bekijk, zie ik dat er direct aan af.’’

Een andere uitdaging vinden de mannen van Klaver Vloerisolatie in krappe ruimtes. Ruben: ,,Wij doen ook de kruipruimtes waar anderen niet komen. Die vind je vooral in wat oudere woningen. Als het nodig is, graven we zelfs een deel uit om er bij te kunnen.’’

Klaver Vloerisolatie werkt het liefst in de regio, om snel goede service te kunnen bieden. ,,Binnen een week komen we kijken en heb je een offerte en binnen een maand is je vloer geïsoleerd.’’

Deze winter warme voeten op een een goed geïsoleerde vloer? Dat kan! Vraag dan nú een gratis inspectie aan via klavervloerisolatie.nl

Klaver Vloerisolatie, Rembrandtlaan 7 Bilthoven, 06-39596720

p Ruben en Simon van Camerijk van Klaver Vloerisolatie.
Woensdag 27 september 2023 8

DE BILTSE WEEK VAN DE DUURZAAMHEID

Doe mee en bezoek de activiteiten die je leuk vindt!

Herken je dat supermarkten steeds vaker laten zien hoe duurzaam ze zijn? Merk je ook dat het op het journaal geregeld over duurzaamheid gaat? En hoor je ook mensen zich zorgen maken over klimaatverandering? Misschien denk je wel eens: ‘Ik zou ook een steentje willen bijdragen’.

… en daarom is er de Biltse Week van de Duurzaamheid.

Voorlopers

Veel mensen in onze gemeente maken het verschil. Denk aan Samen voor De Bilt die al sinds jaar en dag maatschappelijke organisaties koppelt aan bedrijven. Of Biltsheerlijk die met hun Biltse streekmarkt een plek biedt aan duurzame (voedsel)ondernemers. Of

BENG! die echt alles op alles zet om onze gemeente te bewegen naar een energie neutrale gemeenschap. En de Schooldag van de Duurzaamheid, die duurzaamheid op onze scholen onder de aandacht brengt bij kinderen. Dan wel de Wereldwinkel en de Fairtrade werkgroep van gemeente De Bilt die niet alleen het initiatief namen voor deze Week van de Duurzaamheid, maar de gemeente (samen met honderden

LAAT GRATIS JE TUINTEGELS

bedrijven en inwoners) opriepen Global Goals gemeente te worden. Zulke voorlopers zijn belangrijk. Zij trekken anderen met zich mee. Het bekende sneeuwbaleffect wat leidt tot een duurzamer De Bilt.

Be the change!

Het is weer bijna zover. Op 6 oktober start de Week van de Duurzaamheid 2023. En de Week van de Duurzaamheid loopt alweer vol met prachtige activiteiten. Wij dagen je ook dit jaar weer uit; doe mee en help zo het verschil te maken! Waarom niet?

Informatie over de activiteiten, om je aan te melden én de actuele agenda staat op www.duurzaamdebilt.nl

De Week van de Duurzaamheid zit elk jaar vol prachtige activiteiten. Wie weet organiseer jij dit jaar wel een activiteit en maak je zo een verschil. Waarom niet? Zet jezelf in het Netwerk van Duurzaam De Bilt en/of laat je zien op de agenda in de aankomende week van de Duurzaamheid van 6 tot en met 15 oktober 2023.

DE BILT LIGT ER GROEN BIJ

Het heeft veel geregend deze zomer. Vroeger noemden we dat een slechte zomer. Toegegeven, wat meer zon was af en toe wel lekker, maar het is ook fijn dat de vele weilanden, plantsoenen, gazonnetjes en borders in onze gemeente niet verdord zijn. Er was water genoeg.

De gratis tegeltaxi rijdt tijdens de week van de duurzaamheid door gemeente De Bilt en haalt je tuintegels op.

Vervang je tuintegels door groen en creëer zo jouw Heuvelrugtuin; een stukje Nationaal Park in je eigen tuin terwijl je ook nog bijdraagt aan de lokale biodiversiteit en aan het verminderen van hitte.

Op maandag 9, vrijdag 13 en maandag 16 oktober 2023 haalt

de gemeente de tegels gratis op. De tegels kan je klaarleggen op de stoep bij je huis. Om de tegeltaxi te bestellen geef je uiterlijk de dag voor het ophaalmoment vóór 12.00 door hoeveel tegels (in m2) op welke plek klaar liggen bij het mailadres duurzaamheid@debilt.nl.

- Interesse in het vergroenen van je tuin? Volg de gratis online cursus Jouw Heuvelrugtuin om natuurlijk en gebiedseigen te leren tuinieren: np-utrechtseheuvelrug.nl/ cursus-jouw-heuvelrugtuin/

Als ik met inwoners spreek valt het me op dat mensen zich steeds meer bewust worden van de gevolgen van klimaatverandering. Waar we tot een paar jaar terug nog alleen zouden mopperen over een regenachtige zomer, zien mensen nu ook de zegeningen in van het verkoelende water. Liever dit dan weer een hitterecord.

Schoon water, om te drinken of voor de tuin, wordt vaker schaars. Als het weken niet regent en ruim dertig graden is, dan wordt het voor de waterbedrijven soms lastig om voldoende schoon water te produceren. Ook in onze gemeente wordt het wel eens spannend.

Gelukkig wordt op steeds meer plekken in gemeente De Bilt nagedacht over het opslaan en vasthouden van regenwater.

Als college kiezen we ervoor om op zoveel mogelijk plekken regenwater te scheiden van de riolering en af te voeren in de natuur. Ondernemers in onze gemeente leggen waterdoorlatende bestrating aan, zodat meer regenwater de grond in kan trekken. En veel inwoners? Die zijn zuinig met leidingwater, nemen een kleine of grote regenton, of kiezen samen met hun buren voor een groen dak dat water opneemt. Het is fantastisch om te zien dat zoveel mensen in onze gemeente zich hiervoor inzetten.

Hoe slimmer we met ons water omgaan, hoe beter we voorbereid zijn. Voor hetzelfde geld wordt het volgend jaar zomer weer bloedheet. Dan hebben we ons water nog hard nodig.

ek 39  27 se ember 2023
DUUR AAMHEI D
Wethouder Duurzaamheid gemeente De Bilt Krischan Hagedoorn
OPHALEN DOOR DE TEGELTAXI

DUUR AAMHEI D

ONTMOET ONZE BILTSE HERSTELHELDEN!

Er zijn zoveel mensen in onze gemeente die goed zijn in repareren, maar we weten er niet altijd van. Deze Biltse herstelhelden bouwen mee aan een duurzame gemeente door defecte toestellen, etsen, schoenen, kledij en apparaten een tweede, derde soms wel tiende leven te geven. Zij staan ook tijdens de Week van de Duurzaamheid voor u klaar. We stellen ze alvast even aan u voor.

Kleding weggooien omdat er een knoop ontbreekt, een naadje loszit, de zoom er uithangt? Dat is zonde! Neem tijdens de Week van de Duurzaamheid dan uw kapotte kleren mee naar de Kledingreparatie De Bilt aan de Hessenweg nummer 100. Ook schoenen hoeft u niet weg te gooien, kies liever voor een reparatie, bijvoorbeeld bij Schoenmakerij Van der Meyden.

Mocht dan onverhoopt uw fiets het begeven, dan helpt BIKE 112 u weer op de weg. Ook handig met techniek is Herman van

GEBRUIK DE JUISTE BANDENSPANNING

Toor, hij repareert uw kapotte koffie apparaten. Ook kan hij uw huis checken op kieren en gaten voor een wel heel aantrekkelijke

Tijdens de week van de duurzaamheid komt op zaterdag 7 oktober het team van Band op Spanning bij u langs als u parkeert op het Maertensplein bij de Jumbo in Maartensdijk.

Bij deze service worden uw autobanden op de juiste spanning gebracht. Iedere automobilist krijgt een resultatenkaartje onder de ruitenwisser waarop de kosten en brandstofbesparing en de voorkomen CO2-uitstoot van hun auto te zien is.

Wilt u ook de rest van het jaar brandstof besparen door rond te rijden met de juiste bandenspanning? Ga dan regelmatig langs bij de Slimme Bandenpop bij de parkeerplaats van zwembad Brandenburg in Bilthoven.

aanbieding, zodat u er deze winter toch nog warmpjes bij kunt zitten. Echte helden dus!

ek 39  27 se ember 2023

VPRO Tegenlicht Meetup

EINDE CONSUMPTIEMAATSCHAPPIJ IN ZICHT?!

Hoe kunnen we transformeren van consumptiemaatschappij naar een duurzame maatschappij? Tegenlicht gaat het gesprek aan met winkelketens, fabrikanten, ontwerpers en de consument zelf. Wat blijkt in het dagelijkse consumptie geweld zijn er veel burgers en bedrijven die hun verantwoordelijkheid proberen te nemen. Er is hoop: een leven met minder producten is binnen handbereik.

Op 10 oktober bekijken we deze VPRO Tegenlicht aflevering die ook op 5 oktober op TV te zien is. Na afloop gaan we hierover met elkaar in gesprek met vragen als: ken jij voorbeelden in je directe omgeving? Wat vind je het meest inspirerende voorbeeld? Waar kun je zelf mee aan de slag gaan? Na afloop is er tijd om na te praten onder het genot van een drankje. Ben je benieuwd, schrijf je dan snel in door een mail sturen aan: werkgroepCE@gmail.com

Deze Tegenlicht Meetup wordt georganiseerd door Werkgroep Circulaire Economie De Bilt. Een enthousiaste groep vrijwilligers die bewoners van gemeente de Bilt wil inspireren en activeren rondom bewust en duurzaam consumeren.

Aanmelden verplicht bij werkgroepCE@gmail.com. Wilt u meer weten, kijk op duurzaamdebilt.nl

WEEK VAN DE DUURZAAMHEID ISOLATIE

Duurzame wegwijzer

Er valt veel winst te halen met goede huisisolatie. Een koel huis in de zomer, goed warm in de winter, en flink besparen op stookkosten. Veel maatregelen heb je al snel terugverdiend. Weet je niet waar je moet beginnen? Er is hulp!

Energiecoaches van BENG

Gratis en onafhankelijk advies over de isolatie van je huis? De Energiecoaches van energiecoöperatie BENG! staan voor je klaar. En de Energieklussers kunnen de handen uit de mouwen steken: ze helpen je met kleine, praktische oplossingen.

 Kijk op eerstehulpbijenergie.nu

Verstandige woonkeuzes: Jouw Huis Slimmer

Geld en energie besparen willen we allemaal. JouwHuisSlimmer is ons Energieloket. Alle subsidies, financieringen, tips en nieuws vind je daar op een rij. Het Energieloket is er ook voor VvE’s!

 Alles over energie vind je op JouwHuisSlimmer.nl/de-bilt

Nog meer weten?

Klimaatvriendelijke tuininrichting, slim je boodschappen doen, plasticvrij winkelen, duurzaam bouwen en verbouwen: op de website van gemeente De Bilt vind je alle informatie die je nodig hebt voor een duurzaam leven.

 Lees ze allemaal op debilt.nl/duurzaamheid

DUUR AAMHEI
ek 39  27 se ember 2023
D

G roen (er ) Wonen

Voor Peter Cortel is duurzaam ondernemen sinds jaar en dag vanzelfsprekend. Al in 2015 werd zijn autobedrijf Peco door de gemeente Zeist uitgeroepen tot eerste duurzame bedrijf van Zeist. Hij deelt zijn passie voor duurzaamheid graag met zijn klanten.

PECO helpt je duurzamer rijden

Voor de deur van Peco aan de Kwikstaartlaan 38 staat een leenauto. Met een stekker natuurlijk. Binnen wordt hard gewerkt in een goed georganiseerde werkplaats. Verlicht door LED-lampen, met zonnepanelen op het dak en de afvalstromen zijn duurzaam geregeld. Wat opvalt: hier worden ook elektrische auto’s onderhouden en gerepareerd. ,,Wij zijn NEN-9140 gecertificeerd. Met elke elektrische of hybride auto kun je bij ons terecht.’’

Cortel deelt zijn passie voor duurzaamheid graag met zijn klanten. ,,Ik ben er eerlijk in: het is niet altijd de goedkoopste oplossing maar in mijn ogen is er geen andere manier om verandering in gang te zetten.’’ Daarom staat hij vol overtuiging achter de nieuwe eisen die aan de APK voor veel diesels gesteld worden: de deeltjestelling. ,,Die meet de uitstoot van fijnstof. De uitkomst kan zijn dat het roetfilter vervangen moet worden. Ik ben hier heel stellig in: ik adviseer altijd om te repareren. Kies niet voor de makkelijke oplossing om het roetfilter te laten verwijderen uit je registratie bij de RDW. We weten dat die deeltjes ongezond zijn, dus voorkom dat je ze uitstoot.’’

Ook als het om banden gaat heeft Cortel een duidelijke visie. ,,Wissel van banden in de winter, als de temperatuur struc-

tureel onder de 7 graden komt. Het is hier maar een paar maanden winter, dus waarom zou je rijden op die allseason banden? Tien maanden per jaar heb je ze niet nodig, maar ze slijten harder, vervuilen de weg dus onnodig met rubber, het is niet gunstig voor je verbruik en ze hebben in de zomer een veel langere remweg.’’ Hij kan maar één ding bedenken dat nog erger is: in de zomer doorrijden op je winterbanden. ,,Niet voor niets krijg je daar in sommige landen een flinke bekeuring voor.’’

De nieuwe brandstoffen met toevoeging van 5 of zelfs 10 procent bio-ethanol juicht hij toe. Maar Cortel heeft wel een tip: ,,Deze brandstof smeert je motor minder en dat kan gevolgen hebben voor je roetfilter of je katalysator. Ik adviseer je altijd om minimaal een keer per jaar brandstof toevoeging toe te passen voor behoud van de motor. Dat is pas echt een duurzame keuze.’’

Als het om duurzaamheid gaat heeft Cortel nog veel meer tips voor zijn klanten. Want hij is ervan overtuigd: ,,Duurzaamheid en automobiliteit gaan samen. Zeker weten!’’

Peco, Kwikstaartlaan 38, Zeist 030-6950258 peco.nl

p Peco repareert en onderhoudt elektrische auto’s. Zelfs de leenauto heeft een stekker.
Woensdag 27 september 2023 12

Een winkel vol mooie, eerlijke producten, een bevlogen team medewerkers, werk met impact dat er toe doet –Jan Peter Oosterloo, eigenaar van Ekoplaza Bilthoven, is nog altijd blij dat hij zijn baan opzegde om een bijdrage aan een betere wereld te leveren.

Gewoon een leuke winkel mét impact

,,Ik had een mooie baan hoor, maar uiteindelijk ging het alleen om geld verdienen. Ik wilde iets van betekenis doen. Ik zie veel dingen die krom en scheef zijn en voeding ligt daar vaak aan de basis. Toen ik belangstelling toonde om een Ekoplaza winkel te starten hoorde ik ‘Dat is iets voor mensen met geitenwollen sokken’... maar dat ging er bij mij niet in. Volgens mij kan ‘t ook gewoon een leuke winkel zijn.’’

Bij Ekoplaza Bilthoven is alles 100 procent biologisch. ,,Je hoeft niet naar de labels te kijken en de herkomst van alle producten is herleidbaar. Hier vind je echt mooie producten. Als je de winkel binnenstapt zie je dat ook meteen.’’ Je kunt er terecht voor al je dagelijkse boodschappen. Producten waarvoor een eerlijke prijs betaald wordt aan alle leveranciers. Maakt dat Ekoplaza duurder? Het is maar hoe je het bekijkt. ,,Je zou natuurlijk willen dat andere supermarkten ook een eerlijke prijs berekenen voor hun producten.’’ En een goede gezondheid is onbetaalbaar.

Je vindt veel streekproducten bij Ekoplaza Bilthoven. ,,We hebben bijvoorbeeld vlees van Boerderij Eyckenstein uit Maartensdijk. Daar krijgen Jerseystiertjes de kans op een mooi leven, ze eten er van het land en er komen geen antibiotica, bestrijdingsmiddelen en kunstmest aan te pas. We hebben groente uit Tuinderij Eyckenstein, kaas en zuivel van De Groote Voort

uit Lunteren en sinds kort ook brood van de Veldkeuken uit Amelisweerd.’’

In de week van de Duurzaamheid biedt Oosterloo de Julianaschool de kans om een winkelsafari te houden. Hij kijkt er al met plezier naar uit. ,,Als een soort oude wijze man ga ik ze vertellen hoe het hier werkt en waar we voor staan, dat bij al onze producten nooit gebruik gemaakt wordt van bestrijdingsmiddelen, kunstmest of hormonen. Dan zoeken ze een product dat ze leuk vinden en daarover bereiden ze een presentatie voor. Twee avonden later komen ze met hun ouders en andere bezoekers terug, ze gaan bij hun product staan en vertellen het verhaal aan iedereen die langskomt.’’

Jan Peter draait de zaak aan de Julianalaan 35 sinds 2011, samen met zijn vrouw Cynthia. Werken met goede, echte producten vinden ze mooi, maar omgaan met klanten en medewerkers is minstens zo mooi. ,,Ik denk dat het onze kracht is dat we tijd hebben voor onze klanten én voor onze medewerkers. We geven ze ruimte om te groeien en het vak te leren. Dat maakt hun betrokkenheid nog groter. Met elkaar en onze producten impact maken is leuker dan ik ooit had kunnen denken.’’

p Jan Peter Oosterloo en medewerker Inge bij de kleurrijke groenteafdeling van Ekoplaza Bilthoven.
(er ) Wonen Woensdag 27 september 2023 13
Ekoplaza Bilthoven, Julianalaan 35, Bilthoven
G roen

Bos Park Bilthoven is Hoeder Heuvelrug

Bos Park Bilthoven heeft zich aangesloten bij het netwerk van Hoeders van de Heuvelrug. Samen met andere bedrijven op de Utrechtse Heuvelrug zet het recreatiepark zich in voor behoud en versterken van het nationaal park. Directeur Dennis van Vlaanderen is er trots op. ,,We willen onze voetafdruk minimaliseren.’’ Bo Blommendaal van het park overhandigde hem onlangs de bijbehorende award.

G roen (er ) Wonen Woensdag 27 september 2023

p Bo Blommendaal van het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug overhandigt de award Hoeder van de Heuvelrug aan Dennis van Vlaanderen en Foort Adriaanse (r)

versiteit en tegen de verdroging dan de naaldbomen, we zaaien ongebruikte stukken grond in met inheems bloemenzaad. Maar we verplichten onze gasten niet tot bepaalde soorten planten, we informeren ze en we stimuleren ze. We laten bijvoorbeeld zien welke groene alternatieven er zijn voor een schutting: een inheemse haag is eigenlijk mooier als afscheiding en het is ook nog goed voor de vogels.’’ En het park moedigt de gasten aan om de verstening tegen te gaan. ,,Kruidenrijk gras, grastegels, houtsnippers’’, Adriaanse kan veel alternatieven opnoemen. ,,We dragen ons steentje bij. We zetten een maximum op de hoeveelheid steen en laten zien wat er kan en onlangs hebben we een actie gehouden waarbij wij alle tegels kosteloos afvoerden als mensen die uit hun tuintje haalden.’’

Kinderen worden niet vergeten. Het park heeft een natuur speurtocht uitgezet, die je op een speelse manier laat zien hoe interessant de natuur op het park is. Bij de receptie vind je bijvoorbeeld een verrekijker waarmee je kunt kijken naar de watertoren naast het recreatiepark. Daar heeft een sperwer een nest gebouwd! Dennis van Vlaanderen ziet in die speurtocht meteen mogelijkheden om iets te doen in het netwerk van Hoeders van de Heuvelrug. Als Bo Blommendaal van Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug vertelt over het project HeuvelrugWijs, dat door de Hoeders mogelijk gemaakt wordt, biedt hij de speurtocht in het park aan. ,,In dit project gaan wij met basisschoolleerlingen uit groep 5 en 6 het Nationaal Park in en ontdekken de leerlingen onder begeleiding van onze HeuvelrugWijzers wat de Utrechtse Heuvelrug zo bijzonder maakt. Alle typische kenmerken komen aan bod: het ontstaan van de stuwwal, het watersysteem en de landgoederen en bossen van vandaag de dag’’, vertelt Blommendaal, ,,Daarnaast maken de Hoeders nog meer mogelijk. Hun steun draag bij aan het Nationaal Park Fonds, dat is bedoeld voor projecten die ten goede komen aan het park. Voor particulieren die meer groen willen in hun omgeving, boeren die terug naar de natuur willen.’’

Van Vlaanderen haalt de trailrunners aan, ook Hoeders van de Heuvelrug: ,,Hun motto spreekt me aan: ,we only leave footprints’. Ze laten alleen hun eigen voetafdrukken achter in de natuur.’’ Bos Park Bilthoven, onderdeel van Green Spirit Parken, is al jarenlang actief bezig met het versterken van de natuur. ,,We zijn een groen park en dat willen we ook in de toekomst blijven.’’ ,,We zagen de droogte op deze zandgronden, en daar maakten we ons zorgen over’’, vult parkbeheerder Foort Adriaanse aan, ,,daarom hebben we een groenvisie opgesteld voor het park. We stimuleren inheemse soorten op het park, streven naar vergroten van de biodiversiteit en werken aan een goede waterhuishouding.’’

Sommige dingen kan Bos Park Bilthoven zelf oppakken, maar ook inzet en betrokkenheid van de recreanten die op de 600 plekken van het park verblijven is onmisbaar, zegt Van Vlaanderen. ,,We zorgen dat onze medewerkers veel kennis hebben en we selecteren nieuwe mensen daar ook op. We  planten zoveel mogelijk loofbomen, die veel meer bijdragen aan de biodi-

Natuur en economie gaan hand in hand De druk op het park is de laatste jaren toegenomen, heeft het Nationaal Park gemerkt. ,,Er is een groeiende behoefte aan natuur en landschap’’, legt Blommendaal uit, ,,Steeds meer mensen weten de weg te vinden en daarom is het belangrijk dat de ondernemers uit het netwerk Hoeders van de Heuvelrug deze positieve bijdrage leveren aan het behoud van de Utrechtse Heuvelrug. Ze laten zien hoe natuur, cultuur en economie hand in hand kunnen gaan. Voor huidige en toekomstige generaties.’’ Binnen het Hoeder-netwerk heeft Bos Park Bilthoven inmiddels besprekingen gehad met andere recreatieparken op de Heuvelrug. ,,Samen kunnen we meer impact hebben op onze natuur’’, is de overtuiging van Van Vlaanderen. ,,Als Hoeders verplichten we ons om stappen te maken.’’

Bos Park Bilthoven Burg. v.d. Borchlaan 7, Bilthoven   030 228 67 77 info@greenspiritparken.nl  www.greenspiritparken.nl

Meer weten over de Hoeders? Kijk op npuh.nl/hoeders

15

G roen (er ) Wonen

Duurzame zorg bij Warande

Hoe kun je als zorgorganisatie met zeven locaties in Zeist, Bilthoven en Houten zo duurzaam mogelijk zijn? Met die vraag houdt Warande zich actief bezig. Tijdens de Week van de Duurzaamheid, maar ook de rest van het jaar. Zo duurzaam als je thuis kunt zijn, moet het ook op het werk kunnen, vinden ze bij Warande.

,,Wij kiezen voor duurzaam, hebben we tegen elkaar gezegd’’, vertelt Lidewij Hartman van Warande. ,,Als organisatie vragen we ons tegenwoordig bij elke keuze die we maken af: wat is de duurzame optie? Weg met automatismen, we hebben altijd een keuze: wat doen wij om duurzamer te worden?’’

Warande heeft tegenwoordig een duurzaamheidscoördinator in huis, en er zijn Green Teams gevormd die met duurzame ideeën komt. ,,Eerst een voor heel Warande en nu ook op steeds meer locaties. We kunnen als organisatie van alles bedenken en opleggen, maar we willen ook graag de medewerkers stimuleren om met groene en duurzame alternatieven te komen. In de Green Teams worden dingen bedacht die echt werken. We willen dat iedereen op het werk net zo makkelijk duurzaam kan zijn als thuis. Afval scheiden bijvoorbeeld: dat houdt natuurlijk niet op als je je voordeur achter je dicht trekt.’’

,,Het hoeft niet allemaal in een keer perfect, het gaat om de kleine dingen die je nu al kunt doen. Een voorbeeld: hier in Huize Valkenbosch verbaasde een medewerker zich erover dat het licht in de grote zaal altijd brandde. Toen ze dat aankaartte was de oplossing zo gevonden. Dankzij een bewegingssensor gaat het licht nu automatisch aan, en ook weer uit.’’ Op de interne website van Warande vinden medewerkers een ‘groene te-

gel’, waar ze makkelijk hun ideeën kunnen delen. ,,We geven altijd terugkoppeling wat we ermee doen, en in de zomer hebben we er een prijsvraag aan gekoppeld met duurzame cadeaus.’’ Leuke draagtassen bijvoorbeeld, die gemaakt zijn van de oude zorgjasjes die overbleven toen er nieuwe tenues kwamen.

Hergebruik is trouwens toch een thema geworden bij Warande, vertelt Hartman: ,,Oud meubilair wordt zoveel mogelijk opgeknapt. Bij Heerewegen hebben we zo onlangs 250 stoelen kunnen redden.’’ Daarnaast is ook een analyse gemaakt van wat er in de restafvalcontainer terecht komt. ,,Daar schrokken we van. We leren nu dat afval niet bestaat, maar juist nieuwe grondstof is.’’ Daarom worden voedselresten en koffiedik tegenwoordig bijvoorbeeld opgehaald door De Clique, die er gebruik van maakt als grondstof voor nieuwe foodproducten. ,,En we kijken hoe we verspilling zoveel mogelijk kunnen voorkomen door te meten om hoeveel het gaat zodat we samen concrete stappen kunnen nemen.’’

Daar waar het kan worden de bewoners van de zeven locaties van Warande betrokken. ,,Vanuit de cliëntenraden komen vragen en goede suggesties en tijdens de Week van de Duurzaamheid krijgen alle activiteiten een duurzaam accent.’’ Meer weten over Warende? Kijk op warandeweb.nl

p De oude jasjes van Warande zijn verwerkt tot nieuwe tasjes.
Woensdag 27 september 2023 16

Warande heeft zeven vestigingen voor wonen en (antroposofische) zorg en een hospice. Warande biedt ouderen in Bilthoven, Houten en Zeist wonen, zorg, welzijn, behandeling en begeleiding, ook thuis. En doet dat al 60 jaar! En de komende jaren op een duurzame manier.

Een eigen beker in plaats van een kartonnen beker pakken. Bewust eten en drinken voor bewoners inkopen in plaats van de standaard boodschappen aanvinken. Met de (elektrische) fiets naar je werk in plaats van met de auto. Iedereen kan eigen keuzes maken voor duurzaamheid en het milieu. Warande wil zoveel mogelijk bijdragen aan de gezondheid van cliënt en medewerker, zonder daarbij het milieu schade toe te brengen.

Warande is een veelzijdige organisatie voor wonen, zorg en welzijn
www.warandezorg.nl Werken in de zorg? Kijk op onze website werkenbijwarande.nl

De Groenste energie van Nederland wordt ook opgewekt in gemeente De Bilt. Je kunt dit steunen. Ga jij mee om?

Groene stroom is groene stroom. Toch? Helaas, dat had je gedacht. Want wat soms groene stroom wordt genoemd, draagt niet bij aan een beter milieu. Hoe kan dat en hoe kies je dan voor echt groen?

Groene stroom komt van zon en wind Het raakt nooit op, geeft geen luchtvervuiling en tast de leefomgeving zo min mogelijk aan. Dus kies je voor groene stroom van een groene leverancier. Logisch, maar toch niet zo simpel Om elektriciteit als groene stroom te mogen verkopen moet een leverancier er zogenaamde ‘Garanties van Oorsprong’ voor hebben

Maar die kun je kopen Zo kan een leverancier zijn grijze stroom uit kolen en gas toch als groen verkopen ‘Sjoemelgroen’ dus Dat helpt helemaal niets!

Steun groei

Wat wél helpt is kiezen voor Nederlandse duurzame energie. Om aan de vraag te voldoen komen er in ons land dan steeds meer nieuwe projecten voor duurzame energie bij. Maar welke energie leveranciers leveren ons echt groene stroom?

De beste leverancier én korting! De Consumentenbond doet elk jaar onderzoek naar écht groene energieleveranciers Leverancier om| Nieuwe Energie krijgt al jaren het rapportcijfer 10 Zij leveren de groenste energie van Nederland

Meer info: www.bengdebilt.nl

of scan:

Binnen om| Nieuwe Energie werkt BENG! met ruim 75 andere lokale energiecoöperaties samen, om duurzame energie op te wekken en te verkopen, zónder winstoogmerk Daar krijgen wij alvast energie van en dat delen we dan ook graag met jou.

BENG! leden krijgen van ons korting op energie van om| Nieuwe Energie. Maak gebruik van dit voordeel!

Op onze website lees je hoe je lid wordt van BENG! en hoe je kunt overstappen naar om| Nieuwe energie. Ga jij mee om?

BENG! is de onafhankelijke energiecoöperatie door en voor inwoners van gemeente De Bilt. Meer informatie leest u op: www.bengdebilt.nl

Stap vandaag nog over op échte groene stroom!

‘Stap over die hobbel en doe mee’ (Carol Dohmen)

Lonneke uit Bilthoven nam deel aan het project Eerste hulp bij energie. Het project richt zich op huurders in de gemeente De Bilt, die te maken hebben met de last van een hoge energierekening. Hoewel ze aanvankelijk weerstand voelde om hulp te aanvaarden, is ze uiteindelijk blij met het resultaat.

De huurwoning van Lonneke is slecht geïsoleerd. ‘Als het guur weer is, waait het in huis Er staat schimmel op de muren en het is zo vochtig, dat er slakken in de kelder kruipen.’ Hoge energiekosten zijn niet het enige probleem waar ze mee te maken heeft Als gedupeerde van de toeslagenaffaire kampt ze al jaren met financiële armoede De voortslepende afhandeling van die affaire heeft haar vertrouwen in de overheid flink beschadigd ‘Dit project wordt toch betaald door de gemeente, daar heb ik wel over na moeten denken ’

Verrast

Lonneke hoorde van het project via een van de mensen van BENG! ‘Ik kreeg een folder toegestopt, op een moment dat ik mijn leergeldbonnen ophaalde in het gemeentehuis. Ik was een beetje overrompeld, maar thuis heb ik alles nog eens goed nagelezen. Ik wil ondanks veel slechte ervaringen niet in bitterheid leven Dan is het belangrijk dat je hulp kunt aanvaarden.’

Na contact met BENG! kwam er een energiecoach langs ‘Hij liep alle mogelijkheden langs en we hebben besproken welke maatregelen hier uitgevoerd zouden worden’ Voor Lonneke betekende dat onder andere een gordijn voor de voordeur, isolatie van de warmwaterbuizen en het aanbrengen van isolatie achter de radiator ‘Ik kon kiezen uit een aantal kleuren voor het gordijn, dat was fijn ’

Energieklusser

Voor de uitvoering van de maatregelen kwam een andere vrijwilliger, de energieklusser, langs ‘Een vriendelijke, wat oudere man. Echt een goede klusser, en hij werkte erg netjes Mijn zoontje vond het allemaal reuze interessant Ik ben gescheiden en ik heb geen familie, het was alsof er een handige opa over de vloer was.’

De energieklusser zat vol enthousiaste ideeën welke andere maatregelen Lonneke verder zou kunnen nemen ‘Hij had al helemaal bedacht hoe ik de open trap kon aftimmeren Dat overviel me ook een beetje Ik sta er alleen voor en krijg zulke dingen niet zomaar geregeld Ik heb alleen een fiets, ik kan geen grote spullen vervoeren En dan de kosten natuurlijk.’ Ze ziet wel mogelijkheden voor de uitbreiding van het project. ‘Bijvoorbeeld dingen samen doen Ik koop verf, het project levert materiaal en mensen ’

Blij

Lonneke is blij met de hulp. ‘Alles is netjes afgewerkt En het zijn allemaal mensen met goede bedoelingen Ik heb me verzorgd gevoeld’. Ze weet nog niet of haar energierekening veel zal dalen ‘Ik gebruikte al zo min mogelijk en nu is het warm weer In de herfst ga ik het merken.’

Ze raadt iedereen aan om mee te doen ‘Doe het gewoon Ik ken die hobbel waar je overheen moet, om te aanvaarden dat je meer hulp nodig hebt Als samenleving moeten we elkaar helpen Je bent deelnemer, geen slachtoffer Je steunt een mooi initiatief’

Wil je zelf ook bezoek van een coach? neem contact op met BENG!

Telefoon: 0643961500

E-mail: energiecoach@bengdebilt.nl

Meer informatie vind je op de website: www.eerstehulpbijenergie.nu

Eerste hulp bij energie

G roen (er ) Wonen

“Je regenpijp afkoppelen van het riool is echt niet moeilijk”

Aanpassen aan een veranderend klimaat

Klimaatopwarming leidt tot langere periodes van hitte en droogte en meer hoosbuien. Hier gaan we onze leefomgeving op aanpassen en iedereen kan daar een bijdrage aan leveren. Op deze pagina vertelt Noor van der Hoeven hoe ze dit aanpakt. Plus: tips voor als u zelf ook aan de slag wilt!

Tekst en beeld: Joke van der Leij

Je regenpijp afkoppelen van het riool. Hoe werkt zoiets? Noor van der Hoeven uit Zeist besloot zo’n drie jaar terug om het gewoon maar te gaan doen. Drie regenpijpen sloot ze aan op een regenton. Het werkt prima: “We besparen serieus op ons kraanwaterverbruik en hebben in droge periodes water om onze tuin en planten water te geven. Bovendien is het goed voor de natuur en het milieu.”

Noor woont met man en kinderen in een hoekwoning in de wijk Couwenhoven in Zeist. Groen leven is haar met de paplepel ingegoten. “Ik wilde altijd al een huis met een natuurlijke tuin met zoveel mogelijk groen. Stap voor stap ben ik begonnen mijn eigen leefomgeving te vergroenen. Het groenstrookje naast de oprit heb ik ingezaaid met wilde planten zoals distels, bolderik en klaver. Ook heb ik een composthoop en een wormenbak waar al mijn groenafval opgaat om mijn bodem mee te verrijken. Zo kan je bodem ook meer water vasthouden. Regenwater opvangen en gebruiken voor je tuin en planten was voor ons een logische volgende stap.”

Afkoppelen regenpijp  In Zeist-West wordt het regenwater gescheiden van het vuile afvalwater en direct op de sloten geloosd. “Toch kun je het heel goed in je eigen tuin gebruiken”, vervolgt Noor. “Door je regenpijp af te koppelen, kun je het water van je dak of balkon opvangen in een regenton. Op die

manier vangen wij niet alleen het regenwater van ons balkon op, maar ook van het dak van ons tuinkasje en van het schuurtje achter in de tuin. Alles bij elkaar kunnen we zo’n 900 liter regenwater opvangen.”

Goede maat regenton  Je regenpijp afkoppelen is een fluitje van een cent, vindt Noor. “Je moet vooral je gezonde verstand gebruiken, goed in je omgeving kijken hoe anderen het hebben gedaan of even googelen.” Er zijn een paar dingen om op te letten. Je regenton kan na een langere regenperiode of bij heftige buien ook vol zitten. Bedenk daarom waar het overtollige water heen kan stromen. Bij voorkeur naar een lager gelegen plek in de tuin waar het water in de bodem kan zakken.

Tuintegels weg  Zorg er verder voor dat de bodem het regenwater kan opnemen en vasthouden. “Ik heb daarom alle tegels uit onze tuin gehaald en kronkelpaadjes met houtsnippers aangelegd”, legt Noor uit. “Ook laat ik zoveel mogelijk blad- en plantenresten liggen om de bodemstructuur te verbeteren. Zo droogt de bodem ook minder snel uit.”

Schoon regenwater  Een regenton plaats je altijd op een verhoging zodat je een gieter onder het kraantje van de regenton kunt plaatsen. Dat kan met een stapeltje stenen of een bij je regenton behorend voetstuk. “Zorg er ook voor dat je een bladvanger hebt zodat er geen bladeren in je regenton komen”, zegt Noor. “Dat gaat stinken en verstopt de boel. Bedenk dan hoe je

27
Woensdag
september 2023

p Noor van der Hoeven bespaart serieus op kraanwater dankzij haar regenton.

de regenpijp koppelt aan je regenton, en zagen maar! Bij een doe-het-zelf-zaak zijn allerlei afmetingen, koppelstukken en bochten te verkrijgen die je mogelijk nodig zult hebben.”

Besparen op kraanwater “Het werkt bij ons prima”, gaat Noor verder. “Ik gebruik het regenwater niet alleen voor mijn tuin en kamerplanten, maar ook als drinkwater voor mijn kippen. Daarmee bespaar ik op mijn kraanwater. Bovendien is regenwater beter voor planten dan kraanwater omdat het zuurder is en minder kalk en mineralen bevat. Nu staan mijn regentonnen leeg, maar dat kan met een stevige regenbui zo weer zijn aangevuld.”

Alle beetjes helpen  Zelf bijdragen aan de vergroening van je eigen leefomgeving vindt Noor de normaalste zaak van de wereld. “Je kunt allemaal binnen je mogelijkheden je steentje bijdragen. Haal bijvoorbeeld eens wat tegels uit je tuin of begin met één regenton. Alle beetjes helpen!”

Regenpijp afkoppelen? Tuin of dak vergroenen? Hier vindt u tips!

Ook uw regenpijp afkoppelen van het riool, zodat u het regenwater van uw dak kunt benutten voor uw tuin? Op www.milieucentraal.nl vindt u hierover alle informatie! Ga naar die site en zoek op ‘afkoppelen’.

Ook bij de gemeente Zeist kunt u terecht voor advies over afkoppelen, voor een gratis afkoppelset en voor hulp bij het afkoppelen. Mail voor meer informatie naar klimaatklaar@zeist.nl of kijk op www.zeist.nl/klimaatklaar. Ook voor tips over het vergroenen van uw tuin!

Koelte creëren en wateroverlast voorkomen door uw dak te vergroenen? Kijk op www.zeist.nl/dak voor de mogelijkheden!

Als u het samen met 7 andere inwoners aan de slag gaat met afkoppelen of groene daken kunt u subsidie aanvragen. Dit kan via de regeling Subsidie Blauwe Bewonersinitiatieven bij het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden: www.hdsr.nl/werk/subsidieregeling

21

G roen (er ) Wonen

Een houten vloer is warm en sfeervol. Hout gaat bovendien uitstekend samen met vloerverwarming.

Dubbel duurzaam dus. Bij de Houtfabriek in Westbroek planten ze ook nog eens drie nieuwe bomen voor elke boom die bij jou op de vloer terecht komt.

Een houten vloer: duurzaam behaaglijk

De houtkachel brandt zachtjes en verspreidt een behaaglijke warmte en karakteristieke geur door de ruime Houtfabriek. In het landelijke Westbroek vind je een sfeervolle showroom met alle ruimte om een echte indruk te krijgen van de houten vloeren die hier aangeboden worden. Eigenaar Paul Hekman deelt zijn enthousiasme voor de verrassende mogelijkheden van hout graag met je.

Het is zeker niet het enige type vloer dat de Houtfabriek verkoopt, maar houten vloeren hebben beslist een streepje voor. Ook in de nieuwe huizen waar de laatste jaren alleen nog vloerverwarming wordt aangelegd, vertelt Paul. ,,Onlangs is er een uitgebreid vergelijkend onderzoek gedaan naar verschillende materialen in combinatie met vloerverwarming. Voor veel mensen zal de uitkomst een verrassing zijn: hout kwam naar voren als het meest geschikte materiaal. Het natuurlijke materiaal heeft unieke eigenschappen. Het kan warmte opslaan en langzaam afgeven. Dat is heel comfortabel, maar het is ook nog eens duurzaam. Je verwarmingsinstallatie kan langer op een lager pitje draaien en is daardoor veel minder slijtagegevoelig. Het materiaal zelf is ook ontzettend duurzaam: waar een pvcvloer na een jaar of vijftien echt wel op is, gaat hout zeker 80 jaar mee. Dat zal voor de meeste mensen lang genoeg zijn...’’

De Houtfabriek gebruikt alleen hout met het FSC-keurmerk,

uit Frankrijk en Duitsland. Je weet dus dat voor elke boom die voor jouw vloer gebruikt wordt een nieuwe aangeplant wordt. ,,Bovendien laten wij zelf voor elke boom ook nog twee nieuwe planten. Tegenover elke boom staan dus  drie nieuwe.’’

Ook in oudere woningen met een bestaande vloer kan de Houtfabriek vloerverwarming aanleggen, vertelt Paul. ,,Samen met een van onze partners kunnen we verwarming in een houten ondervloer aanbrengen, bijvoorbeeld op een bestaande balkenlaag. En we kunnen ook een bestaande houten vloer naadloos aan laten sluiten op een nieuw stuk vloer van een aanbouw. We vertanden het mooi en geven aan de hele vloer de afwerking en kleur aan die jij wilt.’’

Paul ziet veel belangstelling voor nieuwe eikenhouten vloeren, maar ook de vloeren van oude bielzen zijn geliefd. ,,Dit old wood komt uit het Duitsland, waar het jaren was opgeslagen als reservemateriaal. Deze bielzen hebben een fraai doorleefd patroon en het mooie is dat ze nog niet ingeteerd zijn.’’

Een goed voorbeeld van hergebruik, vindt Paul. Hij laat alle mogelijkheden graag zien. Maak een afspraak en kom het zelf bekijken.

De Houtfabriek, Kerkdijk 24a Westbroek dehoutfabriek.nl 0346 282663

p Paul Hekman laat je in zijn Houtfabriek graag zien wat er allemaal mogelijk is in houten vloeren. Carolien Coster Photography
Woensdag 27 september 2023 23

G roener Wonen

Afgelopen winter zetten veel Nederlanders de thermostaat lager om energie te besparen. Ze vreesden voor een hoge energierekening. De verwachting is dat de kosten voor energie ook deze winter hoog zullen zijn. Gelukkig kun je op allerlei fronten energie besparen.

Slimmigheden om energie te besparen

GEDRAGSVERANDERING Maatregelen om energie te besparen hoeven niet altijd veel te kosten. Soms gaat het om een simpele gedragsverandering. Met het besparen van energie spaar je niet alleen het milieu, het is ook goed voor de portemonnee. Eén van de manieren om energie te besparen is door goed te letten op ‘sluipverbruik’. Dat is de energie die apparaten gebruiken als ze in de stand-by stand staan. Trek bij voorkeur de stekker uit het stopcontact bij apparaten die je niet gebruikt, of zet er een bespaarstekker tussen.

WARMTESLANG Doe de gordijnen open en gebruik de warmte van de zon om je huis te verwarmen. Op een warme zomerdag doe je het tegenovergestelde, zo houd je de warmte buiten. Staat de verwarming aan? Let op dat de gordijnen niet over de verwarming hangen. De warmte blijft anders tussen het raam en de gordijnen hangen in plaats van dat de ruimte wordt verwarmd. Zet je verwarming lager als je de deur uitgaat of als je gaat slapen. Met een klokthermostaat kun je dit makkelijk instellen: zo gaat de verwarming ‘s avonds automatisch omlaag. Maak gebruik van ruimteverwarming: verwarm alleen de vertrekken waarin je bezig bent, en draai bij de andere vertrekken de verwarming laag of uit. Dicht kieren of naden, bijvoorbeeld met tochtstrips. Leg een ‘warmteslang’ voor de deur om te voor-

komen dat er koude lucht onder de deur doorgaat. Naden en kieren van maximaal 1 centimeter kun je dichten met flexibele kit, grotere naden en kieren zijn te dichten met purschuim.

RADIATOREN Heb je radiatoren tegen een buitenmuur die niet is geïsoleerd? Door radiatorfolie achter de verwarming te plakken ontsnapt veel minder warmte naar buiten via de buitenmuur. De buitenmuur isoleren helpt nog beter om warmte binnen te houden. Gebruik daarnaast een radiatorventilator. Dat is een simpel apparaatje dat je onder de radiator vastmaakt. De ventilatoren gaan draaien als de radiator warm wordt. Zo geeft de radiator meer warmte af aan de kamer.

LAPTOP Werk je thuis? Een laptop of tablet verbruikt aanmerkelijk minder energie dan een pc. Geef je toch de voorkeur aan de laatste? Zet je computer en of je scherm uit tijdens een pauze.

ISOLEREN Isoleren helpt het beste om energie te besparen. Door het isoleren van vloer, gevel en dak kun je de warmte beter vasthouden. Het isoleren van cv-leidingen in onverwarmde ruimtes is ook een goed idee. Meer tips vind je op www.milieucentraal.nl.

p Energie besparen kan al door simpele gedragsveranderingen. Naomi Heidinga Pixabay
Woensdag 27 september 2023 24

Kom in de herfstvakantie, van 14 t/m 29 oktober, naar Techlab

XL in het Spoorwegmuseum. Het evenement dat jou alles leert over hoe een trein werkt door zelf proefjes te doen!

Test op de weerstandracebaan welke trein het snelste gaat, ontdek het verschil tussen grote en kleine treinwielen, voel hoe krachtig stoom is en… check of jij sterk genoeg bent om een echte trein te trekken!

Welkom bij Rijnzicht in Odijk

Ontdek de perfecte combinatie van comfort, stijl en locatie. Het complex biedt in totaal 12 moderne appartementen, waarvan binnenkort 8 beschikbaar zijn voor de verkoop. De overige appartementen komen beschikbaar in de sociale huursector. Met een prachtige ligging langs de Kromme Rijn is dit de ideale plek om te wonen.

KENMERKEN

* Ruime woonkamers: Geniet van een comfortabele leefruimte met veel lichtinval en een open indeling.

* Slaapkamers: Kies uit een appartement met 2 of 3 ruime slaapkamers, perfect voor veel doelgroepen.

* Luxe badkamers: Elk appartement beschikt over een moderne badkamer met hoogwaardig sanitair en tegelwerk. Kopers hebben hierbij nog volop keuze via de aannemer.

* Balkons of terrassen: Geniet van de buitenlucht en het uitzicht vanaf uw eigen balkon of terras.

* De parkeerplaats wordt voorzien van mogelijkheden voor het opladen van elektrische voertuigen.

* Elk appartement krijgt een individuele berging op de begane grond met een mogelijkheid om een elektrische ets op te laden.

* De woningen worden voorzien van een duurzame installatie met onder andere vloerverwarming (en topkoeling in de zomer) gecombineerd met een luchtwarmtepomp en pv panelen op het dak van het complex.

* De verdiepingen zijn bereikbaar d.m.v. een moderne en rolstoelvriendelijke liftinstallatie.

COMING

COMFORTABEL WONEN OP EEN UNIEKE LOCATIE

Dit prachtige complex is gelegen in het charmante Odijk, waar u kunt genieten van het beste van zowel de stad als het platteland. Met diverse winkels aan De Meent, restaurants zoals het Wapen van Odijk en recreatiemogelijkheden in de buurt, heeft u alles binnen handbereik. Daarnaast biedt Odijk uitstekende verbindingen met omliggende steden, Utrecht op 20 minuten etsafstand, via zowel de snelweg als het openbaar vervoer.

MOOIE BADKAMER EN TOILET

Uw droomappartement bouwt u maar één keer, en dat is hier in Rijnzicht Odijk. In basis worden de appartementen afgebouwd met een mooi en modern afbouwpakket van kwalitatief hoogwaardig sanitair

en tegelwerk. Met de aannemer J.G. Timmer gaat u in gesprek om deze ruimtes maar ook andere ruimtes aan te passen, zodat dit volledig op uw wensen aansluit. De woning wordt in basis niet afgebouwd met een keuken, deze kunt u dus volledig in eigen regie na oplevering laten plaatsen door een leverancier van uw keuze. De basisaansluitingen die op tekening staan, zijn kosteloos te verplaatsen binnen bepaalde kaders.

RIJK VERENIGINGSLEVEN IN GEZELLIG ODIJK

Odijk kent een rijk verenigingsleven met onder andere een actieve carnavalsvereniging. Daarnaast heeft het dorp en de directe omgeving verschillende sportverenigingen zoals voetbal, tennis, volleybal, gymnastiek, line-dancing, yoga en heel veel meer.

duurzaam wonen aan de Kromme Rijn

GEGARANDEERD BOUWEN

De woning wordt afgebouwd met de garantie van Bouwgarant. Bouwgarant is een kwaliteitskeurmerk voor de bouwsector in Nederland. Het biedt zekerheid en garantie op de kwaliteit, service en nanciële betrouwbaarheid van aannemers. De aannemer voldoet aan strenge eisen en wordt regelmatig gecontroleerd op kwaliteit en vakmanschap.

Hiermee geniet u van de volgende voordelen:

1. Kwaliteitsgarantie: Bouwgarant-aannemers leveren hoogwaardig vakmanschap en voldoen aan alle wettelijke eisen en normen.

2. Financiële zekerheid: Bouwgarant-aannemers worden regelmatig gecontroleerd op hun nanciële positie door een onafhankelijke instantie.

3. Service en nazorg: Bouwgarant-aannemers bieden uitstekende service en nazorg. Mochten er na oplevering nog problemen of garantiekwesties ontstaan, dan zorgt Bouwgarant voor een snelle en adequate oplossing.

COMING SOON

Tuincentrum

Abbing Buitenhof

Abbing is een familiebedrijf en bestaat al meer dan 130 jaar. Tuinliefhebbers komen al jaren graag in ons tuincentrum vanwege ons bijzondere en uitgebreide assortiment in tuinplanten, heesters en rozen. Het assortiment is in ons nieuwe tuincentrum uitgebreid met bijzondere en handgemaakte tuingereedschappen, kamerplanten, bloemen, potterie, sfeerartikelen, tuinmeubelen en een biologisch tuincafé.

Tuincafé Abbing

In het gezellige, sfeervolle tuincafé serveren onze koks mooie biologische producten uit de omgeving. Al het gebak wordt zelf gemaakt. Je bent welkom voor een kopje koffie maar ook voor een heerlijke lunch. Ons tuincafé is iedere dag van de week open. Iets te vieren? Dat kan ook in ons tuincafé! Vraag gerust naar de mogelijkheden.

Tuincentrum Abbing Buitenhof

Odijkerweg 132-134

3709 JJ Zeist 0343 – 51 37 41

Openingstijden Tuincentrum en Tuincafé

Maandag t/m vrijdag 09.00 uur – 18.00 uur

Zaterdag 09.00 uur – 17.00 uur

Zondag 11.00 uur – 17.00 uur

info@abbing.nl | www.abbing.nl

HOOFDKOP

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.