Pi 5-2018 by BDUmedia

22_Cover_01R.indd 1

sinds 1989

verschijnt tweemaandelijks

www.pi-online.nl

THEMA ONDERWIJS JADS ‘s-Hertogenbosch NHL Stenden Hogeschool Leeuwarden Scholen van Berger Barnett Architecten Campus 013 Tilburg Graafschap College Doetinchem Antoniuscollege Gouda Meubellijn clipL2R

10 16 22 30 38 42 44

PRODUCTDOSSIER VLOEREN Productinformatie vloeren

OPGELEVERD Stadskantoor Alkmaar Office Villa en Bloomhouse AG VESPA Antwerpen Viveste Bunnik Seaway Heavy Lifting Zoetermeer Het Lagerhuis Amstelveen

50 60 70 76 80 84

Bauhaus en Thonet

INTERVIEW Michael Anastassiades

BEURZEN London Design Festival Architect@Work MoOD

96 102 104

PRODUCTINFORMATIE ETCETERA LONDON CALLING SHANGHAI

108 119 122

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

06-11-18 08:20

Welkom in de wereld van Sedus

since 1871

se:motion is gemaakt voor moderne kantoormensen, voor wie het delen van een bureautafel een vanzelfsprekendheid is en teamgericht samenwerken de dagelijkse gang van zaken. se:motion werkt volledig zonder een traditioneel mechaniek. Wat enkele jaren geleden nog als een utopie werd gezien, hebben de Sedus ontwepers en -ingenieurs nu al gerealiseerd – door de ontwikkeling van een volledig nieuw kinematisch concept.

se:flex is de eerste Sedus bureaustoel met automatische gewichtsaanpassing, die ergonomisch perfect zitten buitengewoon eenvoudig maakt. se:flex herkent het gewicht van zijn gebruiker, regelt de veerdruk van de rugleuning en biedt een volledig nieuwe bewegingsvrijheid. se:flex biedt een tot nu toe ongeëvenaard zitcomfort, dat het zitcomfort van de meeste bureaustoelen in dit prijssegment ver overtreft.

se:spot verbindt gerieflijkheid met perfect zitcomfort à la Sedus en veelzijdige toepassingsmogelijkheden. Dat maakt hem tot een comfortabele allrounder voor informeel (team)werk, het onderhouden van contacten en ontspannen besprekingen. se:spot is er met echt houten of metalen onderstel. De laatste kunnen ruimtebesparend worden gestapeld en opgeslagen, in een handomdraai worden opgesteld en verwijderd en zelfs worden gekoppeld.

Ontwerp en functie voor slimme geesten.

Sedus Showroom Nederland · Platinastraat 33 · 2718 SZ Zoetermeer · Tel.: +31 (0) 79 3 63 15 90 · E-Mail: sedus.nl@sedus.com · www.sedus.com Sedus Showroom België · Clintonpark „Keppekouter“· Ninovesteenweg 198 · 9320 Erembodegem-Aalst · Tel.: +32 (0) 9 3699614 · E-Mail: Info.be@sedus.com 22_Cover_01R.indd 2

www.project-floors.com 06-11-18 08:21

ester 03 | designer alexander lervik

importeur voor nederland en frankrijk

www.johanson-nederland.nl 18PIP005_ADVERTENTIES.indd 3

arthur eltink agencies bv 02-11-18 13:01

Brisa | Mokume Â®

Our newest member of the Brisa family of acoustical, breathable, performance fabrics.

18PIP005_ADVERTENTIES.indd 4

02-11-18 13:01

ARE YOU READY TO HIT THE WALL?

Weg met de losse klokken, posters, knipsels, tijdschriften en kranten in de lobby. Ontdek op dockfourpro.com hoe functionaliteit met design wordt gecombineerd en maak daarmee de wand onderdeel van het interieur. Integrated wall solutions.

Dock Four / Contact +31 (0)341 277 709 - www.dockfourpro.com

18PIP005_ADVERTENTIES.indd 5

02-11-18 13:02

Baars & Bloemhoff feliciteert winnaars Maatwerk Awards 2018! 17 ﬁnalisten, 5 categorieën, 6 felbegeerde awards, ruim 3.000 stemmen voor de publieksprijs en 1 onvergetelijke avond. Tientallen interieurbouwers en meubelmakers verzamelden zich tijdens de Dutch Design Week in Broeinest EHV voor de allereerste uitreiking van de Baars & Bloemhoff Maatwerk Awards. En de awards voor ‘Beste Maatwerk 2018’ gaan naar… Zorg: TECHNOPLANNING, Antoni van Leeuwenhoekziekenhuis, Gortemaker Algra Feenstra architecten Horeca: HOUTWERK BV, Hotel Monastere, Ontwerp: Nicemakers Retail: SMEULDERS INTERIEURGROEP, Shoebaloo P.C. Hoofdstraat, Ontwerp: MVSA Architects Wonen: VAN HOOF KEUKEN EN INTERIEURBOUW, Brabantse Villa, Ontwerp: Tenback de Groof Architecten Zakelijk: ISSOS INTERIEURBOUW & EXPO ABN AMRO Amstelveen Ontwerp: Koppes Bouwkunde Publieksprijs: PROPER, Sixties aan de Amstel, Ontwerp: Julien Kummer & Proper

18PIP005_ADVERTENTIES.indd 6

02-11-18 13:01

18PIP005_ADVERTENTIES.indd 7

02-11-18 13:02

Concrete, domesticated by Caesarstone

40 011 Clou Cl o db ou burrst s Con ncr cret ee et

www.caesarstone.com

4044 40 04 44 4 Airry Ai y Con oncr ccrre ette

4023 40 4023 23 Topu To p s Co pu C nc n re ete e

4 33 40 Ru ugg g ed d Con oncr ccrrette

Onze partner voor Nederland www.jetstone.nl

JETSTONE 18PIP005_ADVERTENTIES.indd 8

02-11-18 13:02

COLOFON PI, project & interieur is een uitgave van BDUvakmedia en verschijnt zes keer per jaar in Nederland en België. Gedrukte oplage: 9.500 exemplaren

Uitgever Corina Kuipers

Hoofdredacteur Rutger van Oldenbeek, r.v.oldenbeek@bdu.nl

Redactie Eva Vroom Medewerkers Cécile Dornseiffen, Peter van Kester, Monique van Empel, Karl Bijsterveld, Wouter Peeters, Chris Meplon, Roelien Plaatsman Ontwerp en concept ZiLtd., Amsterdam Vormgeving Giesbers Communicatie Groep, Velp, Walter Bouwman, Karin Hofman, Hans de Vries Bureauredactie Job van der Mark (contentregisseur), Linda Hulsman, Albert Schuurman

Redactie Postbus 15341, 1001 MH Amsterdam telefoon 020-6624201 e-mail redactie.pi@interieur.net

Verkoop voor Nederland en België Postbus 15341, 1001 MH Amsterdam Hielke van der Werf

BiermanHenket architecten transformeerde het rijksmonumentale klooster Mariënburg in Den Bosch tot dynamisch onderkomen voor de Jheronimusch Academy for Data Science (JADS). Het kloostercomplex is in verschillende fasen geschikt gemaakt voor zijn nieuwe functie. Op de foto de voormalige kapel, nu een collegezaal met 180 zitplaatsen. BiermanHenket ontwierp de flexibele tribunemeubelen.

telefoon 020-5736056 e-mail h.v.d.werf@bdu.nl

www.biermanhenket.nl www.biermanhenketinterieur.nl

Abonnementen telefoon 0342-494882

(Foto: Joep Jacobs)

e-mail abonneeservice@bdu.nl Op werkdagen telefonisch bereikbaar van 8.30 – 14.00 uur BDUvakmedia T.a.v. abonnementenadministratie PI Postbus 67 3770 AB Barneveld PI wordt op basis van abonnementen verspreid. Tot de lezersJaarabonnement € 72,08

doelgroep worden gerekend: architecten, interieurarchitecten,

Studentenabonnement € 45,66

projectinrichters, hoofden van dienst/facilitymanagers, inkopers

Abonnement België € 72,08

van grote bedrijven en interieurbouwers. Zij die menen voor een

Abonnement buitenland overig € 124,39

doelgroepabonnement in aanmerking te komen, kunnen dit aan-

Prijzen excl. 6% btw

vragen bij de uitgever. Abonnementen kunnen met elk nummer ingaan, doch lopen steeds tot 31 december. Het abonnement

Druk Vellendrukkerij BDU, Barneveld

wordt zonder tegenbericht van de abonnee (schriftelijk tot

Web www.pi-online.nl

vijf weken vóór het einde van het abonnementsjaar) jaarlijks automatisch verlengd.

vakmedia

www.unifit.nl

11_Colofon_01R.indd 9

06-11-18 11:48

JADS ‘s-Hertogenbosch

ONDERWIJS

JADS ’s-Hertogenbosch

ONDERWIJS

66_Thema_03L.indd 10

02-11-18 10:43

TEKST Eva Vroom FOTOGRAFIE Joep Jacobs

Opdrachtgever inrichting JADS Opdrachtgever bouwkundig Kadans Vastgoed Architect BiermanHenket Architecten Interieurontwerp BiermanHenket Architecten Adviseurs Huisman & Van Muijen; Peutz; Goudstikker de Vries Vaste inrichting Smeulders Interieurgroep Losse inrichting Gispen JADS ’s-Hertogenbosch

Vloerbedekking Desso, collecties Fuse en Fields Verlichting Pop light Aannemer MP Drijvers

Hoe huisvest je een hightechopleiding in een statig kloostercomplex? BiermanHenket architecten transformeerde rijksmonument Mariënburg tot dynamische graduate school.

FOTO LINKS De kloosterkapel in het hart van het gebouw is nu een collegezaal met 180 zitplaatsen. BiermanHenket ontwierp de ﬂexibele tribunemeubelen. FOTO RECHTS Het gebouw grenst aan de achterzijde aan het middeleeuwse centrum, de kloostertuinen maken deel uit van het monument. FOTO ONDER De hoofdingang van het complex ligt aan de Sint Janssingel.

Het rijksmonumentale klooster Mariënburg ligt aan de Dommel en grenst aan de historische binnenstad van ‘s-Hertogenbosch. Het hoofdgebouw van dit 19de eeuwse kloostercomplex is in 1896 door architect Van Groenendael ontworpen als Moederhuis van de Nederlandse Provincie van de Congregatie Zusters JMJ. BiermanHenket architecten transformeerde het gebouw tot huisvesting voor de Jheronimusch Academy of Data Science (JADS). Deze nieuwe, internationale masteropleiding van de TU Eindhoven en de Universiteit van Tilburg nam stapsgewijs bezit van het gebouw: “We hebben het eerste deel van het complex in september 2016 opgeleverd,” zegt Yvonne Segers, partner bij BiermanHenket architecten. “In deze vleugel is JADS gestart met tijdelijke voorzieningen voor klaslokalen, werkplekken, studieruimten en een lunchcafe. De vleugel is nu in gebruik als broedplaats voor start-ups en spin-offbedrijven van JADS. We hebben in de jaren daarna in verschillende fasen het hele kloostercomplex gerestaureerd en geschikt gemaakt voor de nieuwe functie, met studieruimten, collegezalen, overleg- en presentatieruimten.”

Historische waarde Het plan van eisen waarmee BiermanHenket aan de slag moest, was zeer gedetailleerd. Segers: “Het pve beschreef de voorwaarden die gelden voor nieuwbouw. We hebben veel moeten puzzelen, om het maximaal haalbare te realiseren in dit complex. We hebben het plan van eisen en het gebouw in elkaar geschoven. Zo moesten we vanwege de monumentale waarde de gangenstructuur in het complex behouden. We hebben er desondanks een open gebouw van kunnen maken.” Het klooster ligt op een plek van grote historische waarde, aan de achterzijde grenzend aan het middeleeuwse centrum van de stad. “Je komt aan deze kant binnen via de kloostertuinen die deel uitmaken van het monument. De achteringang

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

66_Thema_03L.indd 11

ONDERWIJS

Van klooster tot campus

02-11-18 10:43

JADS ’s-Hertogenbosch ONDERWIJS

FOTO LINKSBOVEN Het atrium was voor de transformatie een open binnenplaats van het klooster. FOTO RECHTSBOVEN Voor een betere routing plaatste BiermanHenket bij de hoofdentree in de kapel een nieuwe trap naar het souterrain. FOTO ONDER De entree met receptiebalie, rechts op de foto de hoofdingang. Links de toegang naar de voormalige kapel.

ligt lager, we hebben daarom bij de hoofdentree een nieuwe trap gemaakt naar het souterrain voor een efficiëntere routing.” De hoofdingang van het complex bevindt zich aan de Sint Janssingel, op loopafstand van het station. Rechts in de entreeruimte vind je een sober vormgegeven receptiebalie.Vanuit de hoofdentree kom je direct in de meer openbare ruimten, het restaurant, het atrium en de voormalige kapel. Segers: “Het atrium was voor de transformatie een open binnenplaats van het klooster. We hebben deze binnenplaats een glazen overkapping gegeven, hier is nu een werk/lunchcafé. Bovenin

66_Thema_03L.indd 12

02-11-18 10:44

FOTO BOVEN In de brede gangen van het gebouw is ruimte voor werken overlegplekken. FOTO MIDDEN De Manresa-vleugel waar de opleiding in 2016 van start ging, is nu in gebruik als broedplaats voor startende bedrijfjes en spin-offs van JADS.

JADS ’s-Hertogenbosch

FOTO ONDER In een vleugel van het complex, het Haakgebouw, zijn appartementen voor studenten en onderzoekers van de opleiding gerealiseerd.

ONDERWIJS

de ruimte bevinden zich werkplekken onder de bogen. Het atrium moest vanwege de monumentale status het karakter van een buitenruimte behouden, daarom hebben we hier behalve voor de banken in de nissen geen stoffering toegepast. Bedrijven kunnen rondom het atrium ook flexplekken huren. Rondom het restaurant in de kelder zijn verschillende ‘hotspots’ gerealiseerd waar je bijvoorbeeld in een klein groepje een presentatie kunt geven. De kloosterkapel ligt in het hart van het gebouw, hier hebben we een collegezaal van gemaakt met 180 zitplaatsen. We hebben flexibele tribunemeubelen ontworpen, zodat je de zaal op verschillende manieren kunt gebruiken.” Dankzij een tapijt en gordijnen is de akoestiek prettig in deze hoge ruimte.

Levendigheid en uitwisseling Omdat een groot deel van de studenten uit het buitenland komt, is het complex ontwikkeld volgens het campusidee. Segers: “In een zijvleugel van het gebouw hebben we 78 compacte wooneenheden ontworpen: Mariënburg Campus.” Deze zelfvoorzienende studio’s worden verhuurd aan studenten en onderzoekers van JADS. “Beneden hebben we wooneenheden gemaakt met een slaapkamer in de kelder en op souterrainniveau de woonkamer met open keuken. In de

overige appartementen konden we dankzij de grote hoogte een insteekverdieping met slaapplek realiseren. De opleiding is nieuw, zowel de studenten als de docenten kennen elkaar nog niet. Het was daarom belangrijk om een community te creëren. Een campus heeft een stabiele uitstraling, maar we wilden passend bij de opleiding een meer dynamische sfeer realiseren en een platform bieden waar iedereen elkaar kan ontmoeten. Het atrium is een belangrijke ontmoetingsplek, maar iedere verdieping heeft ook een koffiepunt waar je elkaar kunt tegenkomen. Dankzij de overmaat van het gebouw, bijvoorbeeld in de brede gangen, konden we werken overlegnissen maken. Deze hadden we ook al toegepast in de pilotvleugel. Ze bevielen zo goed dat we ze ook in de volgende fase hebben gebruikt. Ze zorgen door het hele gebouw voor levendigheid en uitwisseling.Verder gaan we in de gangen van het gebouw nog bewaard gebleven kloostermeubels neerzetten.” BiermanHenket zorgde ook dat op andere plekken bestaande materialen hergebruikt werden; zo maakte een kunstenaar belcellen van oude houten panelen uit het gebouw.

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

66_Thema_03L.indd 13

02-11-18 10:44

JADS ’s-Hertogenbosch ONDERWIJS

FOTO BOVEN In het complex zijn verschillende ruimtes waar studenten elkaar kunnen ontmoeten. FOTO ONDER De werknissen die BiermanHenket voor de pilotvleugel maakte, waren zo populair dat ze ook in het hoofdgebouw zijn toegepast.

Jheronimusch Bosch Het klooster is rijk aan kleur, met een statige uitstraling. BiermanHenket ontwierp als aanvulling hierop een eigentijdse, frisse inrichting passend bij de identiteit van JADS, een nieuwe studierichting met een nieuwe community. “In het monument zijn bepaalde kleuren gebruikt, die we hebben overgenomen voor het exterieur en gebouwgebonden delen. Het JADS had zelf al een logo met kleuren, gebaseerd op schilderijen van Jheronimus Bosch. Deze kleuren komen ook in het rijksmonument overal terug, bijvoorbeeld in de tegels van trappenhuis en gangen, en in de glas-in-loodramen. Wij hebben met de kleuren voor het interieur hierop aangesloten.” Geel is de belangrijkste kleur van het gebouw, die terugkeert in gedeelten op de begane grond en in ontmoetingsruimten. Daarnaast zijn er groen- en blauwtinten gebruikt. De meeste ruimten kenmerken zich door een sober kleurenpalet, met als accenten wandpanelen en tapijten in een kleurgradiënt. De signing van het gebouw is ontworpen in samenwerking met bureau De Twee Snoeken. BiermanHenket verduurzaamde het complex met een warmtepomp, ledverlichting met aanwezigheidssensoren en een centrale gebalanceerde ventilatievoorziening met luchtbehandelingskasten in de kap. Waar mogelijk zijn de gevels en de kap

66_Thema_03L.indd 14

02-11-18 10:44

JADS ’s-Hertogenbosch ONDERWIJS

BOVEN Het kloostercomplex. MIDDEN Het hoofdgebouw. FOTO ONDER Geel, de belangrijkste kleur van het gebouw, keert terug in het interieur zoals hier in het tapijt met kleurverloop.

aan de binnenkant geïsoleerd, de monumentale ramen kregen stalen voorzetramen. Om te zorgen voor daglicht in onderwijsruimten en woningen zijn in het dak extra dakramen geplaatst, en in de kelder koekoeken gemaakt.

Ruimte voor ﬂexibiliteit Dankzij het ontwerp van BiermanHenket, dat zowel verantwoordelijk was voor de transformatie als voor het interieurontwerp, heeft het baanbrekende samenwerkingsproject van twee universiteiten in klooster Mariënburg een representatieve huisvesting gevonden. Het plan voor JADS kwam tot stand in een dynamisch ontwerpproces met opdrachtgever, gebruikers en adviseurs, waarbij programma en randvoorwaarden gaan-

deweg bijgesteld en aangescherpt zijn. De nieuwe opleiding kon zo van start in een gebouw dat mee kan groeien met de komende ontwikkelingen. Segers: “We hebben de ruimten zo ontworpen, dat ze in de toekomst gemakkelijk van functie kunnen veranderen. De opleiding groeit nog, er moet ruimte zijn voor flexibiliteit.” Het complex is getransformeerd en verduurzaamd met veel creativiteit en met respect voor de monumentale waarde en de historische locatie, een opgave die aan BiermanHenket architecten wel toevertrouwd is. www.biermanhenket.nl www.biermanhenketinterieur.nl

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

66_Thema_03L.indd 15

02-11-18 10:44

NHL Stenden Hogeschool Leeuwarden

ONDERWIJS

NHL Stenden Hogeschool Leeuwarden

ONDERWIJS

55_Thema_01L_2.indd 16

06-11-18 08:24

TEKST Eva Vroom FOTOGRAFIE Fotostudio Fedde de Weert

Architect BRTArchitecten Interieurarchitect BRTArchitecten Leverancier interieur Rohde en Grahl NHL Stenden Hogeschool Leeuwarden

Constructeur Berkhout Tros Bouwadviseurs Installatieadviseur E+W Ingenieursburo Linssen Installateur W Damstra Installatietechniek Installateur E Damstra Installatietechniek Aannemer Bouwgroep Dijkstra Draisma

ONDERWIJS

Ruim baan voor ontmoeting BRTArchitecten creëerde voor NHL Stenden Hogeschool Leeuwarden een licht en ruimtelijk centraal entreegebied, waar studenten graag hun tijd doorbrengen.

De hoofdvestiging van NHL Stenden Hogeschool in Leeuwarden was aan uitbreiding toe. BRTArchitecten realiseerde aan de zijde van de Dokkummer Ee een nieuw gebouwdeel met daarin onderwijs- en algemene ruimten, ateliers, kantoren en een nieuwe collegezaal. Architect Erik van Wel, partner bij BRTArchitecten: “De vestiging in Leeuwarden is zo’n 30.000 m2 groot, de vernieuwbouw die we hebben gerealiseerd, omvat 3500 m2.” De hogeschool wilde niet alleen uitbreiden, maar ook een omgeving bieden waarin studenten en medewerkers zich thuis voelen en worden uitgedaagd. Het centrale thema voor de vernieuwbouw was dan ook

‘ontmoeting’ met als onderliggende thema’s grensverleggend, vindingrijk en ondernemend.Van Wel: “Die wens hebben we vertaald door een centraal entreegebied over drie verdiepingen te realiseren, en zo herkenbaarheid en logistieke helderheid te verschaffen.” Deze centrale boulevard heeft een multifunctioneel karakter en biedt ruimte aan een ontmoetings-/studiegebied, receptie, coffeecorner, studenten informatie balies, ateliers, experience centers en leerbedrijven. In deze ‘huiskamer’ van Stenden kunnen studenten samen werken en tijd doorbrengen.

Luifel De vernieuwbouw sluit aan op een eerdere uitbreiding aan het gebouw, die BRTArchitecten in 2004 opleverde.Van Wel: “Om de logistiek van het gebouw te verbeteren, hebben we toen een hoofdas toegevoegd die de twee hoofdmomenten van het gebouw, de kantine en het studielandschap, met elkaar verbond. Deze hoofdas bestond uit een brede gang over één laag. Deze hebben we nu uitgebreid over drie lagen.” De luifel van de uitbreiding maakt samen met de groene gevel een uitnodigend gebaar naar de omgeving. De luifel loopt vanzelfsprekend door in de witte gevelelementen van de aangrenzende bestaande bebouwing, die nu grotendeels is ingepakt met nieuwbouw. De voormalige buitengevel wordt gemarkeerd door greenwalls, die FOTO LINKS De voormalige buitengevel wordt gemarkeerd door greenwalls, die samen met de daklichten zorgen voor een goed binnenklimaat. FOTO BOVEN De luifel van de uitbreiding maakt samen met de groene gevel een uitnodigend gebaar naar de omgeving. FOTO ONDER Het nieuwe entreegebied met in het midden de centrale trap.

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

55_Thema_01L_2.indd 17

06-11-18 12:21

NHL Stenden Hogeschool Leeuwarden

FOTO BOVEN De 30 meter lange ’supersecretaire’ in de entreeruimte is een groot houten meubel met een balie, zitkuil, boekenkast, kofﬁehoek, studienisjes en een heuse hellingbaan.

ONDERWIJS

FOTO LINKSONDER In het ontmoetingsgebied in de hal ligt een tapijt van 20 bij 30 meter met een landschapsprint van een maisveld. FOTO RECHTSONDER BRTA koos boven het ontmoetingsgebied voor een zwart plafond van strekmetaal met daarop een akoestische deken. Een hangend volume herbergt het college van bestuur.

samen met de daklichten zorgen voor een goed binnenklimaat waarbij licht en lucht gefilterd worden en geluid geabsorbeerd. Ook de vochthuishouding in het gebouw, van grote invloed op het gevoel van welbehagen, wordt door de beplanting gereguleerd.

Reisbestemmingen NHL Stenden beschouwt de ontwikkeling die de studenten doormaken als een reis, een ontdekkingstocht, aldus Van Wel. “Vanuit dat thema hebben we het interieur vormgegeven. NHL Stenden heeft in dit gebouw acht profielen, dit zijn

reisbestemmingen die we vertalen in acht aanlandplekken. Hierbij kijken we wat de ideale route is om er te komen, je wilt mensen naar deze plekken lokken.” De hal staat voor de eerste reisbestemming, en is duidelijk gemarkeerd door een groot tapijt van twintig bij dertig meter met een landschapsprint van een maïsveld. Ook voor de andere bestemmingen in het gebouw zoekt BRTArchitecten middelen om de connectie tussen NHL Stenden en andere plaatsen op de wereld zichtbaar te maken, zo zal er onder andere een groot tapijt in de vorm van een sawa-landschap worden gemaakt.Van Wel laat zich hierbij graag inspireren door kunst: “In de Nieuwe Kerk in Amsterdam

55_Thema_01L_2.indd 18

06-11-18 08:24

NHL Stenden Hogeschool Leeuwarden ONDERWIJS

zag ik een van de ‘Gazing Ball Paintings’ van Jeff Koons. Hij had een schilderij van Perugino nageschilderd en voorzien van een blauwe glazen bol waarin je jezelf, het kerkinterieur en het kunstwerk weerspiegeld kon zien. Er ontstond een verbinding. Ditzelfde idee hebben we toegepast bij een van de aanlandplekken. We hebben een spiegelbol zoals die in tuinen wordt gebruikt aan de secretaire bevestigd bij een balie van de studentenraad. Als je daar nu een vraag stelt, zie je jezelf en je omgeving in de bol. We hebben het thema ontdekkingsreis niet al te letterlijk in het interieur vertaald, dus geen vlaggen aan de muur of iets dergelijks. Dat zou te gemakkelijk zijn.”

Hellingbaan Iedere bestemming heeft een eigen aanlandplek in de vorm van een balie/boekenkast. “We gingen hierbij uit van het idee van een secretaire met laadjes en vakjes waarin je informatie kunt vinden.” In de hal heeft dit concept de vorm aangenomen van een eikenhouten megameubel, de 30 meter lange ’supersecretaire’, “het grootste meubel dat we ooit hebben bedacht” met een balie, zitkuil, boekenkast, koffiehoek, studienisjes en een heuse hellingbaan. Dit opvallende onderdeel van het meubel

FOTO BOVEN Studieplekken langs de glazen gevel van het gebouw. De studenten wilden hier ook ronde tafels om in kleine groepen aan te werken. FOTO ONDER Een leerplein op de bovenste verdieping.

is de eerste plek die de studenten in bezit namen, vertelt Van Wel. “Ik was geïnspireerd door de hellingbaan in Tate Modern, die uitnodigt tot spontane rolpartijen en ontmoetingen. De studenten kunnen het meubel op verschillende manieren gebruiken, er zijn trapjes die je kunt beklimmen en hoekjes om in weg te kruipen.Verder hebben we 25 kubusvormige houten hockers gemaakt waarmee de studenten de omgeving zelf naar hun hand kunnen zetten.”

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

55_Thema_01L_2.indd 19

06-11-18 08:25

BOVEN Doorsneden C-C en D-D.

ONDERWIJS

NHL Stenden Hogeschool Leeuwarden

ONDER Doorsneden F-F en G-G.

Uiteraard zijn er ook ‘standaard’ studieplekken, zoals de overdekte booths langs de glazen gevel van het gebouw. Hier wilden de studenten ook graag ronde tafels, omdat ze vaak in groepjes van twee of drie werken.Verder biedt de centrale trap met zijn royale afmetingen ruimschoots plaats om te zitten. BRTArchitecten koos boven het ontmoetingsgebied voor een zwart plafond, bestaande uit strekmetaal met daarop een akoestische deken.Van Wel: ”Het oude TU-gebouw in Delft had een donkergroen plafond. Bijna niemand kon benoemen wat voor kleur het was, maar het gaf wel een prettig effect. Door de donkere kleur viel het minder op.” Andere delen van het plafond zijn juist voorzien van een lichtgrijs akoestisch spuitplafond. “Je probeert een lekkere ruimte te maken.” Een zwart hangend volume in de hal herbergt het college van bestuur. “Doordat het zo zichtbaar aanwezig is, wordt de afstand tot de studenten verkleind.”

Dynamiek De reacties op het nieuwe entreegebied zijn positief.Van Wel: “Mensen worden er blij en enthousiast van.Voor de verbouwing was de entree een weinigzeggende ruimte, niet echt een

plek om te verblijven. Nu zie en voel je zodra je binnenkomt de dynamiek.” De vernieuwbouw van Stenden Hogeschool vormt de aanzet voor het nieuwe onderwijsconcept, design based education. “Studeren is al lang niet meer lessen volgen in een klas en daarna opdrachten maken. Het gaat meer projectmatig, studenten werken in steeds andere samenstellingen aan real life vraagstukken. Hierbij hebben groepen studenten een eigen ‘atelier’, en zijn er binnen de Academies ontmoetingsgebieden waar docenten en studenten hun thuishonk hebben. Als pilot is een aantal ateliers gerealiseerd op de bovenste verdieping van de nieuwbouw. Zo kunnen we kijken hoe het werkt en of het bevalt.” BRTArchitecten is ook de komende jaren nog bezig voor Stenden Hogeschool.Van Wel: “We zijn in 2015 aan het project begonnen en hebben het eerste deel van de vernieuwbouw afgelopen jaar opgeleverd; de werkzaamheden duren nog tot 2020. Centraal hierbij staan de kernwaarden grensverleggend, praktijkgericht en internationaal. We proberen deze overal in het gebouw voelbaar te maken, en zo een inspirerende leer- en werkomgeving te creëren.” www.brta.nl

55_Thema_01L_2.indd 20

06-11-18 08:25

SATELLIE T

INSPIRATION GUIDE

DOMOTEX 2019 INFORMEERT. INSPIREERT. VERBINDT. 11–14 januari 2019 Hannover ▪ Duitsland domotex.de/en/trade

De internationale marktplaats om vandaag te ontdekk wat de klant van morgen interesseert. Een plek om inspiratie te vinden. Perfect om te netwerken. Het hoofdthema CREATE’N’CONNECT belooft fascinerende producten, gesprekken en discussies, een blik op de megatrend connectiviteit ... en nog veel meer.

Hannover Consultancy BV · Tel. 0184-693050 · info@hf-netherlands.com

18PIP005_ADVERTENTIES.indd 21

02-11-18 13:04

Scholen van Berger Barnett Architecten Amsterdam

ONDERWIJS

Scholen van Berger Barnett Architecten Amsterdam

Twee onderwijsparels in Amsterdam Nieuw-West Amsterdam Nieuw-West heeft er sinds kort een paar oogstrelende scholen bij: de vernieuwde ‘De Henricus’ in het Catharinacomplex en ‘VSO De Heldring’. Berger Barnett

ONDERWIJS

Architecten tekende voor beide projecten met elk hun eigen uitdagingen.

66_Thema_01L.indd 22

02-11-18 10:49

Legenda De Henricus Opdrachtgever mStichting KBA, Stadsdeel Nieuw-West Amsterdam Architect Berger Barnett Architecten Maatwerkmeubelen en restauratie meubelen Metnils Los meubilair EromesMarko Gietvloer M2 vloeren (Liquid Design) Tegels entree gebied en kloostergang Mosa Plafondeilanden Ecophon Solo Aluminium vliesgevel en kozijnen kloostergang Schüco Restauratie houten plafonds Hertman Restauratie, Van Geenen Restauratie Aannemer Janssen de Jong

Het markante Catharinacomplex aan de Amsterdamse Louis Naarstigstraat werd gebouwd tussen 1953 en 1960. Destijds omvatte het een kerk, een jongens- en een meisjesschool in een U-vormig volume en een kleuterschool. Het complex werd ontworpen en gebouwd in de stijl van de Bossche School. Typerende kenmerken zijn een evenwichtige maatverhouding, fraaie ruimtewerking en sobere materialisering. De oorspronkelijke architecten, Aat Evers en Geert Sarlemijn, hadden een grote voorliefde voor deze architectuurstroming, gebaseerd op het gedachtengoed van monnik Hans van der Laan. Hij ontwikkelde het zogeheten plastisch getal: een uitgekiend systeem van verhoudingen, toepasbaar op architectuur.

Versnipperd Al sinds een aantal jaren is basisschool De Henricus in het Catharinacomplex gehuisvest. Om precies te zijn in de oostvleugel van het U-volume en de voormalige kleuterschool.

FOTO LINKS De overdekte kloostergang is dichtgezet met glas en zorgt voor een nieuwe circulatie in het gebouw. FOTO BOVEN Het nieuwe entreegebied met verbinding tussen twee bestaande gedeelten en zicht op de aula. FOTO ONDER Een nieuwe glazen entree verbindt de lagere en hogere klassen van de basisschool, en doet tevens dienst als aula.

Door ruimtegebruik zijn hier in de loop der tijd verschillende aanpassingen gedaan, vooral op de begane grond. En de kloostergang werd op een tweetal plekken dichtgezet voor het creëren van extra ruimte. De verkeersruimte in het gebouw raakte daardoor erg versnipperd. Een nieuw onderwijsconcept vormde het omslagpunt voor een grondige renovatie. De Henricus wilde geen klassikaal onderwijs meer, maar instructies voor kleine groepjes die tegelijker-

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

66_Thema_01L.indd 23

ONDERWIJS

Oppervlakte 4.400 m2

Scholen van Berger Barnett Architecten Amsterdam

TEKST Karl Bijsterveld FOTOGRAFIE Leon Fäustle

02-11-18 10:49

Scholen van Berger Barnett Architecten Amsterdam ONDERWIJS

FOTO BOVEN Lerarenkamer op de begane grond, in de voormalige aula van de lagere school. FOTO LINKSONDER Gerenoveerde spelruimte op de eerste verdieping. FOTO RECHTSONDER Zicht op de kloostergang en het computerlokaal.

tijd kunnen werken in grotere, flexibele ruimten. Jo Barnett, architect bij Berger Barnett Architecten, dat eind 2015 met het ontwerptraject startte, vertelt: “Dit nieuwe concept maakte een andere ruimtelijke indeling noodzakelijk.Vooral op de ‘hokkerige’ begane grond moest meer ruimte worden gecreëerd. Ook de entree vroeg om een aanpassing en er was behoefte aan een aula. Tegelijkertijd wilde De Henricus een renovatie die de monumentale waarde respecteerde.”

Dichtgezette kloostergang In het ontwerp van Berger Barnett is aan al deze eisen voldaan, en meer dan dat: ook de oorspronkelijke kwaliteit van het gebouw komt weer tot leven. Hiervoor is er aan de bestaande

structuur weinig veranderd. Glas bood hierbij uitkomst. Barnett: “De overdekte buitenruimte, de voormalige kloostergang, hebben we dichtgezet met glas. Daar is best lang op gebroed, maar het resultaat pakt goed uit. Er is meer ruimte ontstaan.Vroeger moest je dwars door de klaslokalen om van de ene naar de andere ruimte te gaan.” De architecten realiseerden verder een glazen entreevolume die de lagere klassen - in de voormalige kleuterschool - met de hogere klassen in het U-volume verbindt. De entree is tevens aula. Aan de straatzijde verschenen bovendien nog erkers met veel glas die voor licht zorgen. Om grotere klaslokalen te realiseren zijn wel verschillende wanden zorgvuldig doorgebroken, en nieuwe ramen geplaatst voor meer transparantie.

66_Thema_01L.indd 24

02-11-18 10:50

Scholen van Berger Barnett Architecten Amsterdam ONDERWIJS

FOTO BOVEN Bibliotheek met de herstelde originele roze deuren. ONDER Plattegrond begane grond met bestaande situatie en interventie.

Roze deuren De architecten ging ook bij andere onderdelen zeer zorgvuldig te werk. Zo zijn de originele roze deuren in ere hersteld. Barnett: “Maar er waren ook passende nieuwe kleuren noodzakelijk. In Ravenstein hebben we toen verschillende gebouwen bestudeerd waar de theorie van kleuradviseur Wim van Hooff uit de Bossche School is toegepast. In de Henricus zie je naast roze nu ook kleuren als blauw en groen voor het meubilair. De omlijsting van ramen is off white.” Voor de restauratie van de prachtige crayon muurschilderingen van Kreel Daamen werd de hulp ingeschakeld van vakstudenten van de Universiteit van Amsterdam. Hertman Restauratie en Van Geenen Restauratie stonden garant voor herstel van de houten plafonds. Barnett: “De plafonds waren een echte verrassing. Ze lagen verscholen onder lelijke verlaagde plafonds en zachtboardplaten die geen recht deden aan de oorspronkelijke kwaliteit.”

Levend gebouw De Henricus is een beschermd gemeentelijk monument. “De gemeentelijke monumentenzorg was erg behulpzaam”, vertelt Barnett. “Die ziet De Henricus als een levend gebouw waar je traditionele en moderne materialen kunt combineren, als je dat maar respectvol doet. Zo hebben we een frameloos glazen vliesgevel van Schüco toegepast en Ecophon Solo-plafondeilanden.”

Ondertussen zijn de architecten verliefd geworden op het werk van Evers en Sarlemijn. Niet voor niets organiseerden ze een tentoonstelling over het Catharinacomplex in het Van Eesteren Museum. Ook kregen ze een beurs van het ministerie van OC&W om onderzoek te doen naar complex. De Henricus werd dit jaar genomineerd voor twee prijzen: de Gouden A.A.P. en voor de Architectenweb Awards ‘Schoolgebouw van het Jaar’.

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

66_Thema_01L.indd 25

02-11-18 10:50

Scholen van Berger Barnett Architecten Amsterdam

Legenda VSO De Heldring Opdrachtgever Stichting Kolom Architect Berger Barnett Architecten Los meubilair EromesMarko Uitschuifbare tribune Mobelli Contract Seating Print op glas AGC Stalen plafond wintertuin Metadecor Gietvloer Herculan Wandafwerking Derako Theatergordijnen Vescom Aannemer Jansman Bouw

ONDERWIJS

Oppervlakte 2.100 m2

VSO De Heldring Recent kwam er ook een tweede project in Amsterdam Nieuw-West uit de koker van Berger Barnett Architecten:VSO De Heldring aan de Burgemeester Eliasstraat. Een school voor speciaal onderwijs, met leerlingen die in leeftijd variëren van 12 tot 20 jaar. Hoogwaardige theatervoorstellingen vormen een wezenlijk onderdeel van het onderwijsprogramma. Barnett: “Dit bijzondere gegeven was de leidraad voor ons ontwerp. De voorstellingen verdienden een plek in het hart van de school: de aula. Door ons ontwerp kun je die nu transformeren tot een unieke theaterfaciliteit, compleet met uitschuifbare tribune, zwarte theatergordijnen en toneeltoren.”

FOTO BOVEN De Heldring is compact gebouwd. Het herstelde voetpad zorgt voor interactie met de school. FOTO MIDDEN Zithoek op de eerste verdieping met graﬁsche print van Goya in kleurrijke omlijsting. FOTO ONDER Zicht op de aula met uitschuifbare tribune en (rechts) het theater.

66_Thema_01L.indd 26

02-11-18 10:50

Scholen van Berger Barnett Architecten Amsterdam ONDERWIJS

FOTO BOVEN De aula getransformeerd in theater. FOTO ONDER Gang op de eerste verdieping met oefenruimtes voor theatervoorstellingen.

Behalve deze aula met theater bevat het nieuwe gebouw onder andere veertien klaslokalen, een fitnessruimte, therapieruimten, een trainingskeuken en een oefencafé. Ze circuleren als het ware om het theater heen. Het gehele programma is in gestapelde vorm compact samengebracht, en voegt zich naadloos in de stedelijke structuur van het Algemeen Uitbreidingsplan. Barnett: “Dankzij het compacte ontwerp konden we maximaal inzetten op de kwaliteit in het gebouw. Bovendien konden we hierdoor het oude voetpad langs het water herstellen. Dit zorgt voor interactie tussen de school en passerende wandelaars. Het oefencafé ligt namelijk tegenover het voetpad, net als de wintertuin.”

Graﬁsche prints Die wintertuin heeft fraaie stalen geperforeerde schuifdeuren. Ze zijn, net als andere glazen wanden in het gebouw, voorzien van een uniek impressionistische patroon. Barnet: “Het is gebaseerd op de Waterlies, een serie schilderijen van Monet.” In het interieur zijn ook grote grafische prints van andere schilderberoemdheden verwerkt, waaronder Velázquez,Van Gogh,

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

66_Thema_01L.indd 27

02-11-18 10:50

Scholen van Berger Barnett Architecten Amsterdam ONDERWIJS

LINKSBOVEN Plattegrond begane grond. RECHTSBOVEN Doorsnede van het gebouw. FOTO MIDDEN Foyer met zicht op de wintertuin en geperforeerde schuifdeuren. FOTO ONDER Aula met zicht op het theater en oefenruimte.

Rembrandt en Millet. Barnett: “Ze kregen felgekleurde omlijstingen uit het palet van Andy Warhol. Denk aan blauw, paars en rood. Het resultaat: verrassende kleurrijke combinaties, passend bij de optimistische tijd van het Algemeen Uitbreidingsplan.” De hoogwaardige afwerking springt eveneens in het oog. Fraai zijn de bijvoorbeeld de Derako-wandbekleding in het theater, de stalen plafonds van Metadecor in de wintertuin en de gietvloeren van Herculan.Voor een goede akoestiek zijn in de aula plafondeilanden opgehangen. Grote ramen zorgen voor veel daglicht. Terugblikkend is Jo Barnett erg tevreden over het resultaat. “Op de huidige locatie maakte VSO De Heldring eerst gebruik van een tijdelijk houten gebouw. Nu beschikt ze over een volwaardig onderwijsgebouw, waarin het theater echt het hart vormt. Voor zover ik weet een primeur voor Nederland. De Heldring kan in ieder geval weer jaren mee!” www.bergerbarnett.nl

66_Thema_01L.indd 28

02-11-18 10:50

race series | designer cory grosser

importeur voor nederland en frankrijk

www.johanson-nederland.nl 18PIP005_ADVERTENTIES.indd 29

arthur eltink agencies bv 02-11-18 13:04

ONDERWIJS

Campus 013 Tilburg

Flexibele school met apenrots Na een lange voorbereiding opende Campus 013 in Tilburg vorig jaar zijn deuren. Architecten|en|en ontwierp een school die relatief eenvoudig kan worden verbouwd

ONDERWIJS

om compleet van functie te veranderen. Deze multifunctionele aanpak, gebruikelijk bij kantoren, is bij onderwijsgebouwen nog niet altijd gangbaar.

55_Thema_01L.indd 30

02-11-18 10:53

TEKST Peter van Kester FOTOGRAFIE Base Photography

Opdrachtgever Onderwijs Groep Tilburg Architect architecten|en|en; Frans Benjamins & Robbert Urlings Projectmanagement Stichting Roges Landschapsarchitect Culd Plantenkas Copijn Meubelen Gispen Vloeren Forbo Flooring Inrichting keukens en bakkerij Metos Campus 013 Tilburg

Installatieadviseur Nobel Advies Constructeur Archimedes Aannemer bouw, E & W installaties Binx Smartility

ONDERWIJS

Oppervlakte 9800 m²

FOTO LINKS De piramidevormige aula overbrugt de hoogteverschillen tussen de linker- en rechtervleugel en werkt voor de leerlingen als een soort apenrots. FOTO BOVEN Buitengevel van Campus 013. Onder de ‘kassen’ ligt de hoofdingang. Rechts de leerlingenentree met trap. Daaronder liggen de dierenverblijven. FOTO RECHTS Gevel aan de straatzijde met rechts de nieuwe passage naar het aangrenzende Roc-gebouw. De verticale metalen roosters werken zonwerend en verlenen de gevel ritme.

Tijdens de rondleiding vertelt projectarchitect Frans Benjamins over het ontstaan van Campus 013: “De veranderingen in het onderwijs gaan snel en zijn soms grillig. Wij kijken daar niet van op, we zijn gespecialiseerd in onderwijsgebouwen. Maar het maakt de samenstelling van het programma van eisen lastig en tijdrovend. In Tilburg moest een nieuw, flexibel gebouw voor vmbo- praktijkonderwijs komen, waarin drie bestaande locaties werden samengevoegd. We ontwierpen een multifunctioneel gebouw met veel speelruimte voor verandering.”

Modulair kolommensysteem Architecten|en|en koos voor een modulair kolommensysteem. Daarin liggen dragers en gevels vast zodat binnenmuren niet dragend hoeven te zijn. Zij kunnen dus makkelijker worden verplaatst of verwijderd. Ook de toiletten en installatieschachten zijn modulair. Zij liggen steeds op vaste plekken boven elkaar. Benjamins: “Wanneer je deze niet bundelt, wordt het later veel kostbaarder om ze te verplaatsen. De entree en de aula hebben we bewust niet multifunctioneel gemaakt. Zij liggen centraal, wat zorgt voor herkenbaarheid. De entree kreeg de vorm van een plantenkas zodat er royaal daglicht binnenvalt.” Deze ‘kern’ vormt een heldere schakel tussen de

twee ‘zijvleugels’ met split level. Rechts van de entree liggen de onderwijspleinen met theorielokalen, verspreid over drie lagen. Links bevinden zich de praktijklokalen. Die zijn hoger en verdeeld over twee verdiepingen. De aula overbrugt deze niveauverschillen zodat de buitengevel overal even hoog bleef. “Van de aula hebben we een piramide met trappen gemaakt”, zegt Benjamins. “Zo konden we de verschillende hoogteniveaus van de aangrenzende lokalen opvangen. Er pauzeren dagelijks 500 leerlingen, maar we wilden de ruimte niet vol zetten met tafels en stoelen. Daarom ontwierpen we de traptreden als lange zittribunes zodat het aantal tafels en stoelen beperkt bleef. Deze piramide blijkt te werken als een ‘apenrots’. De oudste leerlingen zitten altijd bovenaan, de jongere beneden.” Het donkerbruine parket combineert mooi met de paarse banken die hier het enige vaste meubilair vormen.

Duurzaam Behalve multifunctioneel is Campus 013 bewust duurzaam ontworpen. De architecten ontwierpen een compacte buitenvorm die de 30.000 m2 van de drie vorige locaties reduceerde tot 9800 m2. De buitengevel bleef zo tot een minimum beperkt en is bovendien optimaal geïsoleerd. “Het platte dak ligt vol

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

55_Thema_01L.indd 31

02-11-18 10:53

Campus 013 Tilburg ONDERWIJS

FOTO BOVEN De plantenkas functioneert als praktijklokaal groenvoorzieningen en bezorgt het leerrestaurant een plezierig uitzicht. FOTO LINKSONDER Het trappenhuis bij de entree is in één kleur geschilderd. Een besparende en effectieve ingreep die zorgt voor herkenning en samenhang. FOTO RECHTSONDER De onderstellen in het praktijklokaal techniek hebben dezelfde kleur als de vloer. Deze besparende ingreep maakt deze standaard tafels bijzonder.

zonnepanelen, terwijl de glazen plantenkas dakramen heeft met knap geïntegreerde zonnepaneeltjes”, aldus Benjamins. “Met warmtepompen wordt restwarmte hergebruikt. Het hemelwater vangen we op om de toiletten te spoelen. Hoogwaardige luchtverversing-installaties garanderen een hoog ventilatieniveau en een laag CO2-gehalte in de klaslokalen. Ramen kun je overal openen en het overdadige daglicht scheelt flink op de (led)verlichting. Met al deze voorzieningen bespaar je permanent op de exploitatie.” Een deel van het schoolmeubilair is meegenomen uit de oude locaties, het overige is gekozen in samenwerking met Gispen. Door het hele gebouw staan pantry’s en oefenvoorzieningen, zoals toonbanken en winkelvitrines, ontworpen door Architecten|en|en. Terughoudend, functioneel, aantrekkelijk van vorm en in basic materialen. Oefenmagazijnen zijn afgescheiden met zwarte schuifhekken die de ruimten in tact laten.

Dure faciliteiten In het vmbo zijn de investeringen voor praktijklokalen doorgaans pittig. Faciliteiten als autotechniek zijn zo kostbaar dat zij onrendabel worden bij te weinig leerlingen. Campus 013 kan deze opleiding toch aanbieden, door gebruik te maken van de praktijklokalen van buurman Roc. Dit Roc valt eveneens onder de Onderwijs Groep Tilburg, de opdrachtgever van Campus 013. De gebouwen zijn verbonden via een passage zodat de leerlingen binnendoor kunnen. Deze passage heeft oranjekleurig glas en betekende een fikse besparing omdat er nu geen extra trappenhuis hoefde te komen. Benjamins: “Dit was prettig omdat we een laag budget hadden dat voor een flink deel opging aan de techniek. We moesten woekeren en hebben bijzondere oplossingen gezocht. Zoals de inrichting van de aula en de plantenkas – het ‘praktijklokaal’ van de leerlingen

55_Thema_01L.indd 32

02-11-18 10:53

FOTO LINKSBOVEN De informele verblijfsruimte van de leraren, met veel invallend daglicht. FOTO RECHTSBOVEN Een loopbrug markeert de overgang naar het directiegedeelte van Campus 013. Het geeft leerlingen het gevoel dat zij een andere ’sfeer’ binnenlopen.

ONDERWIJS

Campus 013 Tilburg

FOTO ONDER Zicht op de hoofdentree, vanuit de piramidevormige aula.

groenvoorzieningen. Die vormt een visueel onderdeel van de entree terwijl de planten zorgen voor een aangenaam uitzicht in de aula en het praktijk/restaurantlokaal.” Het Escher-achtige trappenhuis is oranje geschilderd. Zonder veel extra kosten zorgt het voor eenheid en overzicht. Naast de hoofdingang ligt een aparte ingang voor de leerlingen, met lockers uitgevoerd in vrolijke kleuren. Docentenkamers

zijn op iedere etage aan de korte, doodlopende einden geplaatst. Hun hoge, glazen wanden voorkomen dat hier duistere hoeken ontstaan waar ongewenste dingen gebeuren. Ook bevorderen deze ‘viskommen’ de openheid, nu leerlingen en docenten elkaar zien. Op de vloeren ligt overal Marmoleum in diverse kleuren, waaronder het fraaie ‘silver shadow’. Campus 013 heeft ook faciliteiten voor dierverzorging. De nacht-

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

55_Thema_01L.indd 33

02-11-18 10:53

Campus 013 Tilburg ONDERWIJS

FOTO BOVEN Op iedere etage bevinden zich glazen docentenkamers die het contact tussen leerlingen en docenten versoepelen en een gevoel van veiligheid geven. FOTO LINKSONDER Ook in de aula is de modulaire, ﬂexibele kolommenstructuur van Campus 013 helder zichtbaar. FOTO RECHTS Het trappenhuis gezien vanuit het onderwijsplein. De horizontale en verticale latten zorgen voor levendigheid.

verblijven voor deze dieren zijn subtiel geïntegreerd in de leerlingeningang. De buitengevel is zo ontworpen dat er op iedere 90 centimeter veranderingen kunnen plaatsvinden. Grijze, strekmetalen roosters markeren deze ‘indeling’. Zij werken zonwerend en brengen over de hele gevel verticale, decoratieve accenten aan die de doosvorm van Campus 013 plezierig verzachten. Ook zorgen zij voor een harmonieuze aansluiting met het belendende Roc. De directie is bijzonder blij met de flexibiliteit van Campus 013. Toen de veertien praktijkuren plotseling werden gesplitst in zeven theorie- en zeven praktijklessen, beschikte men over voldoende theorielokalen om deze verandering te kunnen opvangen. www.architecten-en-en.nl

55_Thema_01L.indd 34

02-11-18 10:54

LINKSBOVEN Plattegrond begane grond.

LINKSMIDDEN Plattegrond tweede verdieping.

ONDERWIJS

Campus 013 Tilburg

RECHTSBOVEN Plattegrond eerste verdieping.

RECHTSMIDDEN Plattegrond derde verdieping.

LINKSONDER Plattegrond vierde verdieping. RECHTSONDER Plattegrond dak.

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

55_Thema_01L.indd 35

02-11-18 10:55

OPGELEVERD

Stadskantoor

Hasselt

Esthetisch, duurzaam en sfeervol Voor de promotie van het logo “Hasselt, hoofdstad van de smaak” wenste architectenbureau Michel Jansen i.s.m. JEP – SAQ – MASS, een hoogwaardige schoonloopzone met geïntegreerd logo. Emco biedt hiervoor de esthetisch zeer fraaie en duurzame serie MAXIMUS IMAGE. Dit type schoonloopzone is geschikt voor intensieve belastingen en hoge loopfrequenties, dus ideaal voor openbare gebouwen. Bovendien zijn zelf ontworpen patronen en logo’s te integreren en kunt u kiezen uit 45 kleuren.

Keuze uit zelfs 45 kleuren

Uiteindelijk heeft men in de tourniquet gekozen voor de DIPLOMAAT 522 R met erachter de schoonloopzone MAXIMUS zonder logo. Met als gevolg een hoge vuilen vochtopname bij de entree. Op deze manier blijven aangrenzende vloeren langer mooi en wordt aanzienlijk bespaard op schoonmaakkosten.

Emco biedt elf duurzame series schoonloopzones die uitblinken in kwaliteit. Bij elke serie kunt u kiezen uit meerdere kleuren, bijzondere patronen en reliëfs. Voor u betekent dit: een grote ontwerpvrijheid en onbegrensde toepassingsmogelijkheden.

Een groot voordeel van emco is het brede kleurenpallet. U kunt bij de serie MAXIMUS kiezen uit 18 kleuren, 8 uni kleuren en 10 gedessineerd. Als er niet de gewenste kleur bij zit, dan biedt de serie MAXIMUS IMAGE met 45 kleuren altijd uitkomst. Bijzondere patronen en reliëfs

www.emco-bau.com

18PIP005_ADVERTENTIES.indd 36

02-11-18 13:04

YOU’RE INVITED In het Bolidt Innovation Center

Met het Innovation Center zet Bolidt in op een toekomst waarin co-creatie, innovatie en beleving centraal staan. Nationale en internationale bezoekers worden ondergedompeld in de wereld van JTMRSRSNEUKNDQDM RBGDDORCDJJDM RKžSK@FDM DM @MCDQD SNDO@RRHMFDM Start-ups, kennisinstellingen en co-makers van Bolidt werken er samen aan nieuwe kunststoftoepassingen. Het Bolidt Innovation Center gaat open in Q2 2019. Graag tot ziens.

www.bolidt.nl

18PIP005_ADVERTENTIES.indd 37

02-11-18 13:04

ONDERWIJS

Graafschap College Doetinchem

Twee werelden onder één dak Architectenbureau cepezed ontwierp voor het Graafschap College een nieuwe vestiging waar studenten en docenten van zowel Sport & Bewegen als Veiligheid & Vakmanschap zich thuis voelen.

ONDERWIJS

In oktober dit jaar opende het Graafschap College in Doetinchem zijn nieuwe vestiging voor ruim 700 leerlingen. Schoolgebouw en interieur zijn gerealiseerd door architectenbureau cepezed en cepezedinterieur, die erin zijn geslaagd om de identiteit van beide opleidingen de ruimte te geven. “Een belangrijke wens van het Graafschap College was, dat de school

de identiteit van de twee opleidingen zou weerspiegelen” vertelt interieurarchitecte Tamara van der Valk–van Spronsen. “De opleiding Sport & Bewegen is wat individualistischer van karakter en kenmerkt zich door veel dynamiek, de studenten lopen in kleurrijke sportkleding. De opleiding Veiligheid & Vakmanschap is een vooropleiding voor Defensie, de studenten

44_Thema_01L.indd 38

06-11-18 15:02

TEKST Eva Vroom FOTOGRAFIE Lucas van der Wee

Opdrachtgever Graafschap College Architect architectenbureau cepezed; projectteam: Ronald Schleurholts, Jan Houtekamer, Koen van Tienen, Teun Kruip, Ruud van Ginneken, Tibo Hoek Interieurarchitect cepezedinterieur; projectteam: Det van Oers, Tamara Graafschap College Doetinchem

van der Valk–van Spronsen, Leo Krommenhoek Interieurbouwer Tritop Losse inrichting Eromes Vloer rubber Noraplan Vloer kopshout Finesse parketvloeren Systeemwanden Vitriwand Gevels Metadecor, Polybouw, Benjamin Prefab, Stameta Adviseur constructies Aveco de Bondt Adviseur installaties E&W Pola Installatietechniek

Paviljoen Het nieuwe schoolgebouw staat in Sportpark Zuid. Een ideale plek voor deze opleidingen, omdat ze de sportvelden en voorzieningen zoals een topsporthal kunnen gebruiken. Het Graafschap College is één van de eerste gasloze scholen in Nederland. De gevels van het schoolgebouw zijn horizontaal geleed, met afwisselend stroken glas en zwarte aluminium panelen. Alle gevels, behalve die aan de noordkant, hebben een

ONDERWIJS

Adviseur bouwfysica, akoestiek, brandveiligheid en duurzaamheid Aveco de

dragen een uniform en krijgen les van onder andere militairen. De nadruk ligt hier meer op orde en regelmaat. Het was voor ons een uitdaging om in één gebouw recht te doen aan deze twee opleidingen, zonder dat één ervan teveel op de voorgrond zou treden. We hebben daarom in vormgeving en materialisatie aangesloten bij de identiteit van de beide opleidingen – kleurrijk en dynamisch enerzijds, stoer en robuust anderzijds.”

Bondt Realisatie staalconstructie Klein Poelhuis Konstruktie Installateur Pola Installatietechniek Realisatie KlaassenGroep

tweede huid van cortenstaal gekregen. De vormgeving hiervan verwijst naar de eiken die rond de school staan. Het cortenstaal, dat ook dient als zonwering, is geperforeerd zodat je van binnen nog zicht op buiten hebt. cepezed gaf het gebouw het aanzicht van een paviljoen in het groen, door de school een halve verdieping op te tillen en op een basement te plaatsen. Zo kun je vanaf de begane grond over het parkeerterrein heen kijken. Om het hoogteverschil langs dit parkeerterrein te overbruggen, is er een langgerekte,

FOTO LINKS Het hart van het gebouw is het grote, centrale atrium waarvan de vloer trapsgewijs oploopt. FOTO BOVEN Architectenbureau cepezed maakte van het gebouw een paviljoen in het groen. De vormgeving van de ‘tweede huid’ van cortenstaal verwijst naar de omringende eiken. FOTO ONDER Dankzij de vele verschillende zitmogelijkheden doet het atrium dienst als ontmoetingsplaats en kantine voor leerlingen.

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

44_Thema_01L.indd 39

06-11-18 15:02

Graafschap College Doetinchem

door dankzij grote lichtstraten in het dak van het atrium. Op elke verdieping is het atrium omgeven door een omloop met een balustrade van roestvrijstaal gaas dat verwijst naar een voetbalnet.Via deze omlopen kom je in de klaslokalen, die aan de buitengevels liggen.

Outdooruitstraling

ONDERWIJS

De binnenruimte is ontworpen door cepezedinterieur. De identiteit van beide opleidingen is herkenbaar in de look & feel van het gebouw en komt tot uitdrukking in een harmonieuze combinatie van materialen, texturen en grafische elementen. Van der Valk: “We hebben van buiten naar binnen ontworpen, met robuuste materialen die een outdooruitstraling hebben. Als basis is gekozen voor een neutraal kleurenpalet van wit-, grijs- en zwarttinten.Voor een goede oriëntatie hebben we op de verdiepingen met verschillende accentkleuren gewerkt. Voor de begane grond is dit felblauw, op de eerste verdieping neongeel en op de tweede verdieping oranje.” Gerelateerd aan Veiligheid & Vakmanschap is met stoere materialen een solide basis geschapen.Van der Valk: “We hebben de cascadetrap in het atrium bekleed met kopshout, en voor de omliggende vloeren een bijna zwart rubber van Noraplan gekozen, als verwijzing naar de rubberen zolen van legerkistjes en omdat je er weinig op ziet. Een groot deel van de losse inrichting in het atrium heeft dezelfde kleur gekregen als deze rubbervloer, waardoor een neutrale basis ontstaat die onderling uitwisselbaar is.Voor de balie bij de entree hebben we stoer rvs gebruikt. Erachter zie je een mooie fotoprint met sportende studenten tegen een achtergrond van bomen. Accenten zijn aangebracht met bijvoorbeeld prints en meubelstofferingen in neonkleuren, die weer meer reflecterend en opvallend zijn.”

FOTO BOVEN De entreebalie is gemaakt van stoer rvs, erachter een fotoprint van sportende studenten tegen een achtergrond van bomen. FOTO MIDDEN Voor een goede oriëntatie zijn op de verdiepingen accentkleuren toegepast, zoals oranje op de tweede verdieping. FOTO RECHTSONDER Verantwoordelijk voor de signing in het gebouw was cepezedinterieur. De maatwerkstudienisjes kregen een bekleding in neonkleuren.

landschappelijke trap aangelegd waarin ook een hellingbaan is opgenomen. Het basement loopt aan de oostelijke kopgevel door in een verhoogd schoolplein met de entree. De school is voor de helft onderkelderd met een souterrain, dat ruimte biedt aan een natuurlijk geventileerde fietsenstalling, kleedkamers en lockers. Op de begane grond vinden we speciale functies als de keuken, de docentenkamer en een aantal spreekkamers. Hier zijn, met een eigen ingang, ook twee externe huurders ondergebracht. Het hart van het gebouw is het grote, centrale atrium waarvan de vloer trapsgewijs oploopt. Dankzij de vele verschillende zitmogelijkheden doet het atrium dienst als ontmoetingsplaats en kantine voor leerlingen. Daglicht dringt tot diep in de school

44_Thema_01L.indd 40

06-11-18 15:02

FOTO BOVEN Het gebouw kreeg een extra laag van betekenis, dankzij de teksten en citaten die studenten en docenten zelf hebben aangedragen.

Graafschap College Doetinchem

FOTO MIDDEN De verlichting is strak geïntegreerd in het casco. Ook de lockers en postvakjes zijn voorzien van een print. ONDER Doorsnede van het interieur.

Teksten en citaten De verlichting is strak geïntegreerd in het casco, zoals gebruikelijk bij cepezed. In het interieur is veel maatwerk toegepast, onder andere de entreebalie en de studienisjes. In het maatwerkpodium werd de afvalscheiding weggewerkt in speciale nisjes met aluminium deuren. Cepezedinterieur heeft ook de

www.cepezed.nl www.cepezedinterieur.nl

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

44_Thema_01L.indd 41

ONDERWIJS

volledige signing voor het gebouw ontworpen, van lokaalnummering tot en met de pictogrammen op de (genderneutrale) toiletten.Van der Valk: “We hebben alle grafieken meegenomen, erg leuk want dat gebeurt niet zo vaak bij scholen. In de open leercentra is per opleiding een fotowand aangebracht, zo zie je bij Veiligheid & Vakmanschap een foto van militairen in actie met op de achtergrond tanks.” Achter de opvallende teksten en citaten die door het hele gebouw te vinden zijn, schuilt een verhaal: “Omdat de opleidingen voor het eerst samen in één gebouw zouden komen, hebben we met beide opleidingen gebruikersgesprekken gehouden. Daarbij zagen we bepaalde teksten hangen, waarvan sommige in het Latijn. We hebben gevraagd, welke teksten het meest inspirerend waren; die teksten zijn in verschillende vormen gebruikt in het gebouw. Bij de entree hangt bijvoorbeeld artikel 1 uit de grondwet, een belangrijke tekst voor beide opleidingen. De teksten geven een extra laag van betekenis aan het gebouw, omdat de studenten en docenten ze zelf hebben aangedragen.” Het nieuwe gebouw heeft gezorgd voor synergie tussen de beide opleidingen, die voor de verhuizing nog twijfelden of hun verschillende karakters wel bij elkaar zouden passen. “De opleidingen zijn heel blij met hun nieuwe onderkomen. Het scheelt, dat we al vanaf het begin bij het traject betrokken zijn geweest en veel met de gebruikers hebben overlegd. Ze vinden dat het een licht maar ook intiem schoolgebouw is geworden. Tijdens de officiële opening twee weken geleden zag ik alleen maar blije gezichten. Missie geslaagd, finish bereikt!”

06-11-18 15:02

ONDERWIJS

Antoniuscollege Gouda

Metamorfose in het Antoniuscollege De donkere en verouderde aula van het Antoniuscollege in Gouda werd door helgasnelarchitecten getransformeerd in een lichte en sprankelende ruimte,

ONDERWIJS

waarin alle leerlingen hun eigen plekje kunnen vinden.

De bestaande aula van het Antoniuscollege â&#x20AC;&#x201C; een middelbare school met havo, atheneum en gymnasium â&#x20AC;&#x201C; voldeed niet langer. De ruimte functioneerde weliswaar, maar de uitstraling paste niet meer bij het nieuwe beeld dat de school wil uitstralen. De aula was te donker en niet meer van deze tijd. Gevraagd werd om een lichte aula die inspeelt op de manier waarop leerlingen de ruimte gebruiken. Het beperkte budget

was een gegeven, en helgasnelarchitecten liet daarom een aantal elementen in de ruimte intact; zo is er bijvoorbeeld aan het plafond niets veranderd.

Bloklandschap Het ontwerp moest tegen een stootje kunnen en het mocht vooral geen tuttig interieur worden. helgasnelarchitecten keek

22_Thema_01L_2.indd 42

06-11-18 08:26

FOTOGRAFIE Daria Scagliola & Stijn Brakkee

Opdrachtgever Antoniuscollege Ontwerp helgasnelarchitecten; Helga Snel, Jeffrey Reule Directievoering RohMépa Meubelmaker Hardeman Installaties Lomans Aannemer Barten Groep

ONDERWIJS

Antoniuscollege Gouda

Vloeroppervlak 500 m²

FOTO LINKS Levendig tafereel in de vernieuwde aula van het Antoniuscollege. FOTO BOVEN Ook de omlijsting van de uitgiftecounter is in blauwgroene tinten uitgevoerd. FOTO LINKSMIDDEN De reeds aanwezige tafels en stoelen passen veel beter in de nieuwe omgeving. FOTO RECHTSMIDDEN Er zijn hoge en lage blokken, waarop de leerlingen hun eigen plekje kunnen vinden. FOTO ONDER Fraaie compositie van blokken tegen de wand.

naar hoe de leerlingen – tieners – het liefst zitten: natuurlijk niet gewoon op een stoel aan een tafel, maar óp de tafel, met de voeten op de stoel. Deze zithouding vormde het uitgangspunt bij het interieurontwerp – waarin meubelen in de vorm van blokken de hoofdrol spelen. Er zijn hoge blokken voor de leerlingen die zich lekker voelen – dan zitten ze op de top. Voor verlegen leerlingen zijn er wat lagere blokken. Samen vormen ze een expressief ‘bloklandschap’, waarin de leerlingen elk vanuit hun eigen plekje alles kunnen overzien. De aula ligt op de eerste verdieping – de ‘blauwe verdieping’ van de vier etages tellende school – en helgasnelarchitecten liet de vernieuwde aula aansluiten op deze kleur. Alle ingrepen zijn uitgevoerd in een variant op blauw – behalve de zitblokken bijvoorbeeld ook de omlijsting van de uitgiftecounter in de aula. De blokken zijn ook tegen de entreewand ‘geplakt’, waardoor ze een mooie achtergrond krijgen. De kleuren op de wanden vormen samen met de vlakken van de meubelen een totaalcompositie, en door lichte blauwgroene kleuren te kiezen, is een lichte en sprankelende omgeving gecreëerd. De ruimte is bovendien dusdanig ontworpen dat het bestaande plafond en de reeds aanwezige tafels en stoelen opeens beter passen en er totaal anders uit lijken te zien. Op deze wijze werd een geheel nieuw beeld gecreëerd – een metamorfose. www.helgasnelarchitecten.nl

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

22_Thema_01L_2.indd 43

06-11-18 08:26

ONDERWIJS

Meubellijn door clipL2R

Begrenzing, beschutting en bescherming Het bureau clipL2R van interieurarchitect Marijke van de Vorstenbosch, is gespecialiseerd in het ontwerpen van schoolinterieurs en de inrichting van leeromgevingen en leerpleinen.

ONDERWIJS

Om het belang van een goede organisatie van deze grote open ruimten te onderstrepen, ontwierp ze een aantal meubelelementen die dit faciliteren, waarbij het accent ligt op de concentratie van de leerlingen.

“Toen ik in 2014 het interieur van het Montessori College in Nijmegen ontwierp, zat ik eerder aan tafel dan architect Ector Hoogstad”, vertelt Van de Vorstenbosch. “Een bewuste keuze van de rector, die het gebouw vanuit de onderwijsvisie en van binnenuit ontworpen wilde hebben. Hierdoor ontwierp de architect een school waarin zowel openheid als plekken voor rust en bescherming mooi in de architectuur zijn verweven. Ik word echter ook vaak pas in een later stadium gevraagd, en kom ik in gebouwen met veel trappen en grote open ruimten waarin ik vervolgens alsnog die structuur moet aanbrengen.”

Afzondering Dat was bijvoorbeeld het geval in het studiecentrum van het Hendrik Pierson College in Zetten.Van de Vorstenbosch ontwierp hiervoor een aantal meubelelementen die de grote open ruimte organiseren en zowel samenwerking als concentratie ondersteunen. Die elementen zijn nu doorontwikkeld tot een productlijn, in samenwerking met Focus Interieurprojecten. “Een kleinschalige interieurbouwer die veel scholen inricht en meer wil doen dan alleen meubelen leveren, en daarom ook dit soort initiatieven steunt. Bovendien werkt het bedrijf met duurzame materialen”, aldus Van de Vorstenbosch. De lijn bestaat uit vier elementen – Box, Eiland, Focushuis en Straat. De laatste drie zijn units met werkplekken waar de leerlingen beschut in de ruimte kunnen werken, alleen of samen. Daarbij biedt de Straat de meeste afzondering: deze huisjes worden tegen een wand geplaatst en keren de open ruimte de rug toe, zowel fysiek als visueel. Steeds meer leerlingen bevinden zich in het autistische spectrum en de huisjes zijn er speciaal voor hen, maar ook voor leerlingen die zich willen concentreren en prikkels even willen buitensluiten. De Box is vooral bedoeld om een plek te markeren en een begrenzing in een open ruimte te creëren. “En een plek waar mensen even snel bij elkaar kunnen komen”, zegt Van de Vorstenbosch.

Laagdrempelig De elementen zijn er in verschillende uitvoeringen, maten, materialen, kleuren en afwerkingen, en worden voorzien van tafels, stoelen en poefs. De Box kan worden ingericht met een zitgroep of een statafel voor een dynamisch overleg, en worden afgeschermd met een banner: een standaardprint of een eigen ontwerp, bijvoorbeeld bij een speciaal schoolproject. En stelt Van de Vorstenbosch: “Het mooie van de elementen is ook dat ze met uitzondering van de Straat als ‘flatpack’ kunnen worden besteld en men ze zelf in elkaar kan zetten. Heel laagdrempelig dus.”

22_Thema_01L.indd 44

02-11-18 10:57

ONDERWIJS

Meubellijn door clipL2R

TEKST Rutger van Oldenbeek FOTOGRAFIE Morning Road Photography

Van de Vorstenbosch verwacht ten slotte dat het faciliteren van afzondering en concentratie in leeromgevingen steeds belangrijker zal worden: “We leven in een wereld met steeds meer prikkels en mensen kunnen zich steeds minder goed afsluiten, van bijvoorbeeld social media of hun omgeving, en ik verwacht dat klachten daarover de komende tijd sterk zullen toenemen. Bovendien moeten interieurs, ook in het onderwijs, open, eigentijds en hip zijn. Dat vind ik ook belangrijk, maar ik zoek altijd naar de juiste balans tussen openheid en geborgenheid.”

FOTO LINKS Het Eiland. FOTO LINKSBOVEN Het Focushuis. FOTO RECHTSBOVEN De Box. FOTO ONDER De Straat.

www.clipl2r.nl www.focusopschool.nl

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

22_Thema_01L.indd 45

02-11-18 10:57

ADVERTORIAL

Van vloer tot wand tegen schade bestand De wanden in schoolgebouwen zijn meestal lastig te onderhouden. Ze raken al heel snel vuil en beschadigd door het intensieve gebruik. Daar is eindelijk een oplossing voor. Door Marmoleum Onto the Wall als lambrisering aan te brengen, zorgt de gebruiker voor een robuuste wandbekleding die ook nog decoratief is.

Van vloer tot plafond Marmoleum Onto the Wall is een uitbreiding van de succesvolle Marmoleum-vloerbekleding. Een slimme maar ook logische uitbreiding. Want waarom zou je de beproefde kwaliteit van de vloer niet tot in de hoogte doortrekken? Zo worden gangen, klaslokalen en aula’s beschermd tegen de haveloze indruk die wordt veroorzaakt door vuil, krassen en slijtage. Marmoleum Onto the Wall kan op vlakgestucte ondergronden worden verlijmd. Meestal gebeurt dat tot 1 m 20 hoogte, desgewenst tot het plafond. Voor de nette afwerking zijn er profielen beschikbaar, zoals voor binnenhoeken, buitenhoeken en randen. Er zijn verschil-

ADVERTORIAL

Forbo Flooring

Je ziet ze soms nog in oude (school)gebouwen: geglazuurde tegeltjes. Ze werden in de gangen aangebracht als wandbekleding en vormden een even oersterk als elegant ornament. De tegeltjes zijn vele schoolgeneraties later verdwenen. Toch zijn ze de inspiratiebron voor een nieuwe wandbekleding: Marmoleum Onto the Wall. Dit topproduct gaat net als tegeltjes véél langer mee dan glasvlies en schilderwerk. Die vertonen snel vuile strepen en zijn bevattelijk voor krassen en gaatjes. Rondzwaaiende tassen, schoenzolen en handafdrukken laten hun sporen na. Marmoleum Onto the Wall is kras- en stootvast en heeft een sterk beschermende finish. Daardoor is het oppervlak gemakkelijk schoon te houden.

22_Advertorial_01L.indd 46

02-11-18 10:58

lende kleuraccenten, eventueel uit dezelfde collectie als de Marmoleum-vloer. Maar ook een afwijkende kleur kan een mooi decoratief effect opleveren, zoals wanneer een meer speelse, kleurrijke sfeer gewenst is. Marmoleum Onto the Wall is uitgebreid getest op brandwerendheid en voldoet aan de specifieke normering voor wandbekleding.

Prijsbewuste investering

Forbo Flooring

Marmoleum Onto the Wall wordt één keer aangebracht door een professioneel vloerenbedrijf. Daarna heeft de gebruiker er geen omkijken meer naar. Die eenmalige investering weegt niet op tegen de kosten van schilderwerk dat jaarlijks opnieuw moet worden gedaan. Ook ten aanzien van de kwetsbaarheid valt de vergelijking in het voordeel uit van Marmoleum Onto the Wall, dat immers tegen een stootje kan, hygiënisch is en daardoor zelfs de moeilijkste plekken zoals trappenhuizen keurig op orde houdt. Bovendien is Marmoleum de eerste CO2neutrale vloer ter wereld. Die kwaliteit dankt Marmoleum aan de hernieuwbare natuurlijke grondstoffen waaruit het is gemaakt, zoals lijnolie, hars, houtmeel en kalksteen. Een duurzame en verantwoorde keuze dus. Maar wat vooral in het oog springt, is dat het gebouw schoon, netjes en representatief blijft. In zo’n leefomgeving is het prettig om te verblijven. Jaar na jaar.

ADVERTORIAL

www.forbo-ﬂooring.nl

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

22_Advertorial_01L.indd 47

02-11-18 10:58

PRODUCTINFORMATIE

Vloeren

Bioﬁele vloercollectie www.2tec2.com

Hybrid is geïnspireerd op de biofiele ontwerpfilosofie. Biofilie is de aangeboren behoefte die mensen hebben voor contact met de natuur, wat essentieel is voor hun fysieke en mentale gezondheid, productiviteit en welzijn. De Hybrid-collectie combineert als nooit tevoren het uiterlijk van tapijt met de voordelen van geweven vinyl vloerbekleding. Met deze look en feel en de superieure functionele eigenschappen van geweven vinyl zoals robuustheid, vlekbestendigheid, is deze nieuwe collectie een revolutie. Hybrid is de perfecte harmonie tussen harde en zachte vloeren. De 2tec2 Hybrid wordt geleverd met de gepatenteerde ‘Comfort Backing’, een akoestische rug die het impactgeluid met 19 dB vermindert en het comfort in het algemeen verbetert. Hybrid is beschikbaar in twaalf kleuren zowel in rollen, tegels en verschillende vormen. De allereerste installatie van Hybrid is te zien in de nieuwe showroom van 2tec2 in Londen – 2 Sycamore Street Clerkenwell, Londen.

Vloeren

Creatief combineren met tapijttegels www.ivc-commercial.com

PRODUCTINFORMATIE

Met een unieke reeks tapijttegels voegt IVC een nieuwe productcategorie toe aan zijn assortiment. IVC, de commerciële divisie van IVC Group, creëert met deze reeks een waaier aan kleuren én creatieve mogelijkheden voor een gepersonaliseerde look. De tegels en planken in de tapijttegelcollecties hebben elk een uniek ontwerp. Met deze creaties levert IVC Group, dat sinds 2015 tot het Amerikaanse Mohawk Industries behoort, een nieuw bewijs van haar expertise. Des te meer omdat de onderneming het volledige productieproces van a tot z beheert. Tuften, latexbewerking, rugafwerking, versnijden en verpakken, het ‘under one roof ’-aspect heeft een grote meerwaarde én positieve impact op de ecologische voetafdruk. De carpet tiles zijn beschikbaar in zowel zachte als krachtige kleuren en maken gebruik van matte en blinkende vezels, geschikt voor een intensief professioneel gebruik. De nylon vezel is in de massa geverfd, is slijtvast, veerkrachtig, lichtecht en onderhoudsvriendelijk.Voor de rugafwerking van de tegels maakt IVC gebruik van Ecoflex Stratera (70 procent gerecycleerd materiaal) en Ecoflex NXT (100 procent recycleerbaar).

Chique geweven vinylcollectie nl.marlincontract.com / www.ntgrate.eu

Nieuw in de collectie van marlin contract: de geweven vinylcollectie van ntgrate. Een chique geweven vinylcollectie in zes dessins en vele kleuren. Verkrijgbaar in tegels van 50 x 50 cm en banen van 200 cm breed. Ook verkrijgbaar in wandbekleding. De jacquard geweven vinyluitvoering is vlak en heeft een gesloten structuur, gemakkelijk te boenen of nat te reinigen. Geschikt voor kantoren, openbare ruimten, verzorgingstehuizen, pantry’s, hotels, restaurants et cetera.Voldoet aan de hoogste eisen als gesteld in EN1307: klasse 33: extreem projectgeschikt. Brandwerend voor gebruik in brandgangen, antistatisch, geschikt voor bureaustoel gebruik en trappen. In november komt er een forse uitbreiding van de collectie: vraag de stalenboeken aan.

22_Product_01L_2.indd 48

05-11-18 11:57

Lopen op de wolken www.forbo-ﬂooring.nl/cloudscape

Forbo Flooring introduceert het volledig nieuwe Tessera Cloudscape, een collectie van tapijttegels die bijdraagt aan een ontspannen sfeer op kantoor. De zachte en organische patronen van Tessera Cloudscape zijn geïnspireerd op de voortdurend veranderende wolkenformaties in de lucht. De zachte look & feel van Tessera Cloudscape is te danken aan een innovatief poolontwerp met meerdere hoogten dat zorgt voor een kalmerende esthetiek en comfort onder de voeten. De collectie bestaat uit zestien natuurlijke kleurstellingen die het mogelijk maken om frisse en luchtige ruimten te creëren. Denk daarbij aan sprekend lichte kleuren met hoge lichtreflectiewaarden (die besparen tevens energie, red.) zoals de Light Airs, maar ook intens donkere tinten zoals de Tessera Thunderbolt. De nieuwe collectie is verkrijgbaar in tegels van 50 x 50 cm die richtingloos gelegd kunnen worden.

Vloersysteem met naadloze terrazzo www.duracryl.nl

PRODUCTINFORMATIE

Vloeren

Samen met het Amsterdamse bedrijf Aectual heeft Duracryl een innovatief 3D-geprint vloersysteem geïntroduceerd met de Durabella naadloze terrazzovulling. Samen bieden ze aanpasbare ontwerpen, milieuvriendelijke productie en een duurzame kwaliteit aan. Duracryl vertaalt een uniek ontwerp in een kenmerkende vloer. Ze bieden ook een verscheidenheid aan patronen die kunnen worden aangepast aan een persoonlijk ontwerp met het gemak van een muisklik. Kies uit het materialenpalet, dit bevat een groot aantal zorgvuldig geselecteerde opvullingen en kleuren die een uniek product garanderen. De vloeren voegen een extra laag toe aan een gebouw. Ze zijn een middel om storytelling in vloerdesign te integreren. Creëer unieke details in lijn met de architectuur van een gebouw, voeg een merk op maat toe, zorg voor een intensievere routebepaling, geef vorm aan speciale plekken.

Ontworpen voor oren en ogen www.leoxx.nl

Een lust voor het oog én het oor! In de nieuwe collectie Leoxx Acoustixx designed by Cvousplait komen design en akoestiek eindelijk bij elkaar. De collectie bestaat uit wandpanelen, plafondpanelen en room dividers. Stuk voor stuk innovatieve akoestische oplossingen die zijn gemaakt met liefde voor ontwerp en respect voor ‘people & planet’; het basismateriaal van Acoustixx is een akoestische vezelplaat, gemaakt van onder andere gerecyclede petflessen. Hierdoor is de ecologische impact zo laag mogelijk. Met de dessins Facet, Ronduit, Koraal en Veelzijdig biedt Acoustixx eigenzinnige keuzes voor iedere ruimte. De productlijn is afgestemd op de kleuren van de Leoxx-collectie en heeft een duidelijk eigen gezicht. De serie akoestische room dividers, wanden plafondpanelen zien er niet alleen state of the art uit, maar zijn ook flexibel inzetbaar.

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

22_Product_01L_2.indd 49

05-11-18 11:57

PRODUCTINFORMATIE

Vloeren

Geluidsisolerende onderlaag voor extra loopcomfort www.amtico.com

Amtico Acoustic is een sterk geluidsisolerende onderlaag die de akoestische eigenschappen van Amticovloeren verbetert en een contactgeluidsisolatie van maximaal 18 dB mogelijk maakt. De geluidsisolerende onderlaag leidt tevens tot extra loopcomfort dat vermoeidheidsverschijnselen vooral in veelgebruikte ruimtes moet verminderen. Amtico’s akoestische laag is uitermate geschikt voor kantoorruimtes, hotels en appartementen waar extra geluidsisolatie steeds meer een must wordt. De nieuwe onderlaag is te combineren met meerdere standaardtegels en -planken uit de collecties Signature en Spacia en verhogen hiermee de designkwaliteit en duurzaamheid die gebruikelijk is voor Amtico. Door het grote aanbod aan producten hoeven er geen compromissen te worden gesloten op het gebied van design. Wanneer de planken en tegels worden gecombineerd met Amtico Acoustic krijgen deze een totale dikte van 3,5 mm. De 1 mm dikke, geslotencellige schuimlaag zorgt voor een verhoogde contactgeluidsisolatie met slechts een restindruk van <0,20 mm. De akoestische laag wordt volgens dezelfde hoge kwaliteitseisen geproduceerd als alle producten uit het aanbod van Amtico Acoustic.

Vloeren

Geïnspireerd door boswandelingen

PRODUCTINFORMATIE

www.casalis.be

Earth is een collectie van 100 procent afbreekbare, milieuvriendelijke tapijten en poefs, ontworpen van natuurlijke grondstoffen met onder andere plantaardig geverfde organische wol en natuurlijke latex. Ontwerpster Liset van der Scheer was vanuit een verlangen naar meer natuur geïnspireerd om de sensatie van het wandelen door een bos in huis te brengen. Om haar visie te realiseren, gebruikte Casalis een innovatieve tuft techniek om met 3D-structuren de textuur en look van mos te simuleren. Insgelijks wordt de poef gebreid met getextureerde, plantaardig geverfde merino-wol die onregelmatige structuren creëert als bij natuurlijke oppervlaktes. Dankzij het aardse maar toch gesofisticeerde karakter, prikkelt de collectie de zinnen met subtiele, organische natuurlijke tonen en tactiele luxueuze oppervlaktes. Een bijzonder geraffineerde outdoor toets in een elegant interieurlandschap.

Robuuste grandeur www.coretecﬂoors.eu

COREtec, pionier op het vlak van meerlaagse vloeren, introduceert de Mega Stone Collection – een nieuwe reeks van tien waarheidsgetrouwe steendessins die elk interieur een natuurlijke, robuuste uitstraling verschaffen. De COREtec SOUNDcore-technologie vormt de basis van de collectie. Airpockets in het kernmateriaal maken van the Mega Stone Collection stille vloeren die optimaal akoestisch dempen. De flexibiliteit en de rigiditeit zorgen ervoor dat ze uitermate geschikt zijn voor installatie op bestaande vloeren – ideaal dus voor renovatie. Geen nood aan een extra ondervloer, de vloer waarop COREtec wordt aangebracht tekent niet door in het materiaal. Een vierzijdige V-groef verleent de vloer een dynamisch karakter. De afmetingen van de vloerplank bedragen 471 x 915 mm: een stevig formaat dat de nodige grandeur oplevert. De totale vloerdikte van de Mega Stone Collection bedraagt 8 mm, waarvan 0,55 mm slijtlaag is. De zwevende vloer heeft een onderlaag van kurk. Door een beschermlaag is een COREtec-vloer extreem krasbestendig en vuilafstotend. Daarnaast is hij watervast: de vloer zwelt niet of krimpt niet als hij aan vocht wordt blootgesteld, en kan dus ook probleemloos in natte ruimten worden geïnstalleerd. Bovendien breken de COREtec-tegelvloeren niet, voelen ze warmer aan dan echte tegels, en zijn ze goedkoper en gemakkelijker te installeren.

22_Product_02L.indd 50

05-11-18 11:58

Vloer je muur www.ntgrate.eu / nl.marlincontract.com

De geweven vinylvloerbekleding van ntgrate is er nu ook als akoestische wandbekleding, de ntgratewallpapers. De wandpanelen zijn maar 1 cm dik en optimaal geluidsabsorberend, krasvrij, stootvast en afwasbaar. Daarbij is er geen naad of microperforatie – alleen het egale eindresultaat is dus zichtbaar. Bovendien kunnen de wallpapers perfect worden gecombineerd met de vloeren van ntgrate, zodat een prachtige totaalbeleving kan worden gecreëerd. Het product kwam tot stand in samenwerking met Print Acoustics, een van de partners van ntgrate. Leverancier van ntgrate in Nederland is marlin contract.

Briljante designs voor ‘dazzling’ ruimtes Vloeren

www.modulyss.com/delight

PRODUCTINFORMATIE

Delight is de laatste nieuwe tapijttegelcollectie van modulyss die met onverwachte lichtflikkeringen door het interieur zal schitteren. De collectie bestaat uit vijf diverse designs die sterk staan op zichzelf, maar ook perfect gecombineerd kunnen worden in een stralend vloerontwerp. Ga voor strak en minimalistisch met Blaze en Spark, luxueus met Gleam, of iets gedurfder met Dusk & Dawn. De tapijttegels maken gegarandeerd een statement in ieder project. Delight is het gesofisticeerde antwoord van modulyss op de mixed metallic-trend. Door de intrigerende combinatie van glanzende en matte garens wordt er een metallic accent gecreëerd dat samen met het kleurenpalet de vijf ontwerpen verbindt. Dag of nacht, Delight staat klaar om uit te blinken met z’n ravissante look voor commerciële ruimtes.

Rubbervloeren met extra stapgeluidsabsorptie www.swedesign.nl

Artigo presenteert een nieuwe collectie akoestische rubbervloeren.Vanaf nu kunnen alle vlakke rubbervloeren (Plansystem) én de recent geïntroduceerde Lavaantislipcollectie geproduceerd worden – in elke kleur uit die collecties – in de uitvoering X-Elastic. Hiermee kan een verbetering van de stapgeluidsabsorptie tot wel 20 dB worden gerealiseerd. Afhankelijk van de collectie, heeft het materiaal een dikte van 4 of 5 mm. De hoge stapgeluid absorptie wordt gerealiseerd door een 2 mm dikke toegevoegde rug uit herverwerkt rubber. Een voorbeeld van de toegevoegde waarde van dit materiaal is toepassing in (verkeers)gangen van school-, kantoor- en zorggebouwen, om daarmee geluidsoverlast in aanliggende ruimten tot een minimum te beperken. Met uitzondering van Lava zijn alle varianten voorzien van een onderhoudvereenvoudigende PU-toplaag. Artigo’s X-Elastic-rubbervloeren zijn al leverbaar vanaf 160 m2/kleur.

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

22_Product_02L.indd 51

05-11-18 11:58

18PIP005_ADVERTENTIES.indd 52

02-11-18 13:06

ADVERTORIAL

Met connectiviteit valt of staat het gebruik van de flexplek Door de toegenomen flexibiliteit en permanente beschikbaarheid van connectiviteit is de werkplek er in de loop der tijd drastisch anders uit gaan zien. Het aloude individuele bureau, waar al je spullen voor je werk bij elkaar lagen, is niet langer nodig als je overal en altijd bereikbaar bent en toegang tot je e-mail hebt. Vaste werkplekken zijn een zeldzaamheid geworden, terwijl flexplekken en gezamenlijke werkruimten met een informele, open sfeer ervoor in de plaats zijn gekomen.

Connectiviteit met systemen Individuele gebruikers willen snel en eenvoudig aan de slag als ze op kantoor komen, waar dan ook. Dit betekent aanlanden met je laptop en geen tijd verspillen om allerlei kabels aan te sluiten en netwerkverbinding te maken. Net zo vanzelfsprekend als op een stoel gaat zitten, moet een werknemer in een split second verbonden zijn met een laadkabel, het draadloze netwerk en een muis, toetsenbord et cetera. En als er overal gewerkt kan worden, pakt de werknemer ook gemakkelijker halverwege de dag de laptop op om elders verder te werken. Dit vraagt om een geïntegreerde aanpak van technologie en interieur. Een innovatief en doeltreffend hulpmiddel is het split-docking systeem M/Connect2 van Humanscale. Met een USB-C 3.1 dual video dock voor één of meerdere monitoren en met oplaadfuncties, dat óók compatibel is met USB 3.0-laptops. Het dock zelf is geïntegreerd in de voet van de monitorarm voor een opgeruimde en veilige werkplek waarbij alle kabels onder het tafelblad veilig en aan het oog onttrokken onder het werkblad met elkaar zijn verbonden.

PRODUCTPAGINA

Behalve dat medewerkers overal comfortabel en ergonomisch verantwoord moeten kunnen werken, is ook de verbinding met het netwerk en het efficiënt gebruik van diverse hardware van doorslaggevend belang. Technologieën ontwikkelen zich razendsnel. Met welke factoren moet je als interieurontwerper of facilitair manager zoal rekening houden bij de inrichting van kantoren en welke middelen zijn hiervoor beschikbaar? Te denken valt aan de beschikbaarheid van beveiligde draadloze netwerken, voldoende laad- en aansluitpunten, meerdere monitoren, video conferencing, bluetooth audio, video et cetera. Investeringen in digitalisering en automatisering zijn enorm, dus dat moet dan ook optimaal ingezet worden. Een duurzame inzetbaarheid van technologie op en rond de werkplek is zowel voor de organisatie als werknemer van doorslaggevend belang om de cost-of-ownership te verantwoorden en productiviteit voor de toekomst te waarborgen.

Win-Win voor iedereen Interieurontwerpers houden van een overzichtelijke, opgeruimde werkplek en extra bruikbare ruimte. De IT-afdeling is blij als werknemers zelf hun laptop gemakkelijk kunnen aansluiten op externe apparatuur. Werknemers waarderen de snelle toegang tot de benodigde aansluitingen en de overzichtelijke extra werkruimte zonder kabelspaghetti. Kortom, de aangeboden technologische mogelijkheden zijn legio, maar de doorslaggevende reden of er gebruik van gemaakt wordt of niet, is het gemak waarmee de werkplek direct eigen kan worden gemaakt. benelux@humanscale.com www.humanscale.com

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

11_Productpagina_01R_2.indd 53

05-11-18 10:30

Stadskantoor Alkmaar

OPGELEVERD

Stadskantoor Alkmaar

OPGELEVERD

Klaar voor de toekomst De gemeente Alkmaar heeft zich ten doel gesteld in 2021 de meest innovatieve gemeente van Nederland te worden. De organisatie van de eigen manier van werken is al danig op de schop genomen. Het jonge architectenbureau Proof of the sum kreeg de opdracht de vernieuwde werkomgeving te ontwerpen.

Sinds afgelopen jaar hebben alle gemeenteambtenaren van Alkmaar en de omringende regio één gezamenlijk stadskantoor. Het vijf verdiepingen tellende, door Bonnema ontworpen gebouw werd in 2001 opgeleverd en ligt als een opvallende ‘stadspoort’ op de rand van de oude vesting van

Alkmaar. De tweede verdieping werd enkele jaren geleden bestemd voor de publieke functies van de gemeente, het UWV en Haltewerk, en heringericht. Proof of the sum richtte zich op de drie bovenverdiepingen – het backoffice van de gemeente; de complete verbouwing werd gerealiseerd door Verwol. Hier

moest een aantrekkelijke werkplek en uitvalsbasis komen voor de 600 gemeenteambtenaren. Dat betekende een pittige organisatorische puzzel. Het kantoor kent een hoge deelgraad; er zijn 200 Arbo-conforme werkplekken op 600 medewerkers waarvan er per dag ongeveer 400 naar kantoor

66_Opgeleverd_01L_3.indd 54

02-11-18 11:00

TEKST Roelien Plaatsman FOTOGRAFIE Marcel van der Burg

Opdrachtgever Gemeente Alkmaar Architect Proof of the sum Projectinrichting, maatwerkmeubilair, wanden, installaties en plafonds Verwol Complete Interieurrealisatie Los meubilair Gispen Transparante gordijnstoffen Vescom Interieurbeplanting Koninklijke Ginkel Groep Constructief ontwerp Bouwadvies WFO Installatietechniek HE-adviseurs Advies brandveiligheid en akoestiek Nieman Raadgevende Adviseurs Aanbesteding ICS Adviseurs Oppervlakte 4.500 m²

FOTO ONDER De vergaderruimten zijn losse volumes die de ﬂow in het kantoor orkestreren.

Spanningsveld De opzet was een werkplek voor 600 mensen te realiseren, die tegelijkertijd voldeed aan de individuele en incidentele behoefte aan privacy, rust en concentratie. Het spanningsveld hiertussen vormde de kern van het ontwerpconcept. Bij de invulling van de plattegronden hanteerde Proof enkele heldere ontwerpprincipes. De cruciale functies van het stadskantoor werden zichtbaar en centraal in de plattegronden geplaatst. Bij het netwerkcafé op de derde verdieping is de servicedesk, waar men terecht kan met vragen over IT,

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

66_Opgeleverd_01L_3.indd 55

Stadskantoor Alkmaar

FOTO BOVEN Het Stadskantoor Alkmaar bevindt zich op de derde tot en met vijfde verdieping van het door Bonnema ontworpen gebouw.

tot in de details op elkaar afstemmen: materialen, kleuren en tactiliteit, tot de keuze van de planten aan toe.”

OPGELEVERD

FOTO LINKS Er zijn 150 lockers voor de medewerkers – zó geplaatst dat ook hier informeel overleg mogelijk is.

komen. De overige werkplekken zijn activiteitgerelateerd. Het ontwerpplan van Proof of the sum werd gekozen uit de voorstellen van tien architectenbureaus. Roy Pype, oprichter van Proof: “We werden gekozen op inhoud. Kennisdeling was de drager van ons ontwerp, en dat was precies waar de Gemeente Alkmaar naar op zoek was. Maar het was best spannend voor hen én voor ons, want het was de eerste grote opdracht die ons bureau kreeg. Gelukkig kregen we ook het volledige vertrouwen van de opdrachtgever. We mochten echt alles doen, van bouwkundige ingrepen tot de materiaal- en stofkeuze van de meubelen en de graphics. Het was een totaalopdracht, en dat was ongelofelijk fijn. We konden alles

02-11-18 11:00

HR en faciliteiten. Het Klant Contact Centrum ligt als cirkelvormig callcenter centraal – en zichtbaar voor iedereen – FOTO LINKSONDER op de vierde verdieping. Keukenunit in de punt, met Geen enkele afsluitbare ruimte raakt de graphics van Anouk van de Sande op de glaswand. buitengevel; de vergaderruimten zijn (Foto: Anouk van de Sande) losse volumes die de flow in het kantoor orkestreren. Wie erlangs loopt, kan de FOTO RECHTSONDER Leer- en onderwijsplek voor stad zien waarvoor gewerkt wordt. En de Alkmaar Academy. verder zit het ontwerp zo in elkaar dat mensen nooit het gevoel krijgen met meer dan zestien mensen één ruimte te delen. Gedurende iedere dag worden zo steeds wisselende groepjes gevormd, afhankelijk van wat de medewerkers aan het doen zijn.

OPGELEVERD

Stadskantoor Alkmaar

FOTO BOVEN Informele, haast huiselijke werkomgeving.

Licht en kleur Door de langgerekte vorm van het gebouw doet de binnenruimte enigszins denken aan een treincoupé – met de puntige boeg van een schip. De verdiepingen hebben geen kolommen, zodat er vrijheid was bij de indeling van de ruimte. Door twee nieuwe grote vides worden de derde, vierde en vijfde verdieping ruimtelijk en programmatisch met elkaar verbonden; rond deze as zijn alle gemeenschappelijke functies gepositioneerd. Parallel aan de gevel zijn de binnenwanden gesloten, haaks op de gevel zijn ze transparant – waardoor lange zichtlijnen over de verdiepingen

ontstonden. Door openen en sluiten zorgen de schuifdeuren in de transparante wanden voor wisselende looplijnen. De plafonds zijn relatief laag, dus werden systeemplafonds weggelaten. Een centrale installatiestrook in het midden van de plattegrond vormt de zichtbare technische basis voor alle functies, direct eronder liggen de vergaderruimten met intensieve klimaateisen. Langs de gevels zijn in het plafond geïntegreerde klimaateilanden waarin een ‘slim grid’ aan sensoren, verlichting, ventilatie, koeling en sprinklers is opgenomen. De sensoren geven informatie over bezetting en aanwezigheid van medewerkers; via

66_Opgeleverd_01L_3.indd 56

02-11-18 11:00

ting kregen – licht is zo belangrijk. Hier kunnen mensen desnoods languit op de banken hangen en net als thuis op de laptop werken. Hoewel iedereen ons voor gek verklaarde, hebben we op bepaalde plekken ook gekozen voor een oudroze vloerbedekking, die reflecteert in een zachte gloed op de glanzende plafonds voor de technische installaties. Werkt erg goed in de ruimte.” Het kleurgebruik is rustig gehouden: wit op buitenwanden, plafonds en installaties, zachtgrijs op binnenwanden, trappen en balustrades. Kozijnen en vast meubilair zijn zwart, op de vloeren in de collectieve zones ligt zwart linoleum en in de meer individuele werkomgevingen de roze vloerbedekking. Groene accenten worden gegeven door losse meubelen, de beplanting en door de gordijnen waarmee mensen zich kunnen afzonderen.

FOTO BOVEN Scrumboard-wanden met op markante Alkmaarse gevels gebaseerde graphics van Anouk van de Sande. FOTO MIDDEN Kofﬁebar op een van de werkafdelingen. FOTO ONDER Een van de door een lokale kunstenaar gemaakte tafels.

Duurzaamheid en identiteit

OPGELEVERD

Stadskantoor Alkmaar

Veel bestaande losse interieurelementen kregen een metamorfose, bijvoorbeeld door toevoeging van een nieuw werkblad met oplaadvoorzieningen, of door ze in een nieuwe kleur te spuiten. Oude werkbladen vormen nu de basis voor de akoestische panelen tussen de werkplekken. Stoelen rondom de (voor meer dan de helft hergebruikte) vergadertafels zijn een combinatie van oud en nieuw, en meer dan de helft van de nieuwe stoelen is gemaakt van gerecyclede petflessen. Ook lokale partijen werden ingeschakeld

een digitaal platform kunnen de medewerkers zien wie waar zit en ruimten (last-minute) boeken. De lange ‘zeer ritmische’ gevels liggen op het oosten en het westen. “Dat gaf ons de gelegenheid te spelen met de toetreding van het daglicht, de gebruiksbeweging te sturen”, vertelt Pype. “We hebben ook gekozen voor een lager kunstlichtniveau dan mensen gewend zijn in kantoren. Uiteraard hebben de werkplekken gewoon functioneel licht. Maar op meer informele overlegplekken, rondom de vides, is minder strooilicht waardoor de sfeer wat intiemer is, het zakelijke eruit gaat. We hebben spots opgehangen en zelf zo gericht zodat we precies de gewenste uitlich-

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

66_Opgeleverd_01L_3.indd 57

02-11-18 11:00

FOTO BOVEN De trap biedt zitplaatsen bij presentaties voor grotere groepen. FOTO LINKSONDER Het stadskantoor als huiskamer voor de medewerkers.

Stadskantoor Alkmaar

FOTO RECHTSONDER Zichtlijn langs de vergaderen concentratieruimten. Op het scherm informatie over het stadsverhaal dat wordt weergegeven in de graphics.

OPGELEVERD

bij het interieur: de gordijnen werden geproduceerd en geplaatst door een ondernemer uit Alkmaar; een lokale kunstenaar ontwierp een aantal tafels met een verhaal over de stad. Het onderhoud van de planten wordt uitgevoerd door inwoners met een afstand tot de arbeidsmarkt. Een bijzondere extra laag in het interieur wordt gevormd door de graphics op de transparante schuifdeuren, die werden

ontworpen door modeontwerpster Anouk van de Sande in opdracht van en samenwerking met Proof. De afbeeldingen zijn een grafische weergave van minder bekende verhalen uit de regio, met een beknopte uitleg voor wie die verhalen niet kent. Bij het openen van de schuifdeuren bewegen twee lagen glas over elkaar heen en komt het grafisch patroon tot leven. Iedere deur

kreeg een eigen patroon en verhaal. De scrumboard-wanden kregen karakteristieke gevelprofielen van een aantal markante Alkmaarse gebouwen. En tot slot werd een aantal â&#x20AC;&#x2DC;verweesdeâ&#x20AC;&#x2122; beelden, die te kwetsbaar of controversieel bleken voor plaatsing in de openbare ruimte, in het stadskantoor geplaatst. www.proofofthesum.com

66_Opgeleverd_01L_3.indd 58

02-11-18 11:02

Stadskantoor Alkmaar

BOVEN Plattegrond derde verdieping. Plattegrond vierde verdieping.

OPGELEVERD

Plattegrond vijfde verdieping. FOTO ONDER Formele werkruimten op de achtergrond, informele werkplekken op de voorgrond.

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

66_Opgeleverd_01L_3.indd 59

02-11-18 11:02

Office Villa, Diemen en Booking.com Bloomhouse Amsterdam

OPGELEVERD

Office Villa, Diemen en Booking.com Bloomhouse Amsterdam

OPGELEVERD

Weldadige werkomgevingen HofmanDujardin verhuisde onlangs naar een nieuw kantoor dat geheel naar eigen inzicht is ontworpen en ingericht â&#x20AC;&#x201C; en daarmee is het een maatpak bij uitstek. Kenmerkend voor het interieur is dat iedereen zich er thuis kan voelen, wat ook geldt voor het door HofmanDujardin ontworpen Bloomhouse voor Booking.com.

66_Opgeleverd_01L.indd 60

02-11-18 11:18

TEKST Rutger van Oldenbeek FOTOGRAFIE Matthijs van Roon

Opdrachtgever HofmanDujardin Ontwerp HofmanDujardin Projectteam Barbara Dujardin, Michiel Hofman, Fabian van den Bosch, Maik Peters, Jiangxi Fei, Kiwa van Riel, Wim Caspers, Daphne van Berkel Tuinontwerp Piet Oudolf Projectmanagement Stone Projectmanagement Vast meubilair Gielissen, Cosentino Losse meubelen Arco, HAY, Arper, Vitra, Ahrend, Thovip Gordijnen en stoffen Kvadrat Verlichting Modular Keuken ArcLinea Glazen systeemwanden Maars Office Villa, Diemen en Booking.com Bloomhouse Amsterdam

Kozijnen Metaglas Betonnen vloer Loos Betonvloeren

FOTO LINKS Het leisure gebied met comfortabele bank en houtkachel. FOTO BOVEN Er wordt gewerkt aan lange eikenhouten werkeilanden. FOTO LINKSONDER Het terras met onder meer een door Piet Oudolf ontworpen tuin. FOTO RECHTSONDER De luxueuze open keuken met lange eettafel.

en liefst tussen IJ en Amstel. Barbara Dujardin vond echter een leegstaande en onopvallende loods in Diemen nabij Amsterdam, in een gebied dat sterk in ontwikkeling is. “Ik zag het pand aanvankelijk niet zitten, maar Barbara zag direct de verborgen kwaliteiten”, vertelt Michiel Hofman. De loods werd gekocht – of eigenlijk het kantoorpand aan de straat dat bij de loods hoort. Hoewel de loods in eerste instantie het minst geschikt leek als kantoor, is deze als eerst ontwikkeld. Het kantoorgedeelte biedt in de toekomst ruimte voor verdere groei.

Stalen kolommen Het plafond van de loods was afgewerkt met platen en de gevel was vrijwel geheel gesloten. Het gebouw werd volledig gestript, tot alleen de houten dak-

Hovenier FloraNova Terras Paape Tapijten EGE, Femhome, De Kruijff Tegelwerk Mosa Hang- en sluitwerk Post & Eger Schoorsteen Warmtestore Aannemer Bot Bouw Oppervlakte 850 m²

constructie en de regelmatige structuur van slanke stalen kolommen overbleef. Het dak werd aan de buitenzijde geïsoleerd, zodat de karakteristieke houten balken nu overal in het zicht zijn. Ook vrijwel de gehele gevel werd verwijderd en grotendeels vervangen door schuifpuien van vloer tot plafond, zodat je nu van de voor- naar de achterkant kunt kijken. Het metselwerk van de buiten-

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

66_Opgeleverd_01L.indd 61

OPGELEVERD

Het kantoor van bureau HofmanDujardin aan de Amsterdamse Sumatrakade was vanwege het snel groeiende aantal medewerkers al lang veel te klein.Voor een nieuw kantoor werd gezocht naar een grote open ruimte op de begane grond, met veel daglicht en relaties met de natuur,

02-11-18 11:19

Office Villa, Diemen en Booking.com Bloomhouse Amsterdam OPGELEVERD

FOTO BOVEN De boardroom. FOTO ONDER De tafel in het leisure gebied.

muren werd vervangen door nieuwe bakstenen, ook nieuw is de betonnen vloer met vloerverwarming eronder. De ruimte is ingedeeld met een drietal gesloten blokken – met daarin een reproruimte, een utility room en de toiletten – inclusief douches voor medewerkers die op de fiets komen, en de enige ruimte waarvan het plafond werd gestuukt. De ruimten definiëren de verschillende zones in de plattegrond. “Ook de buitenzijde ervan is heel functioneel”, zegt Hofman. “Op elk blok hangen bijvoorbeeld aan twee zijden magneetborden, die bij ontwerpprocessen worden gebruikt voor overleg, intern of met opdrachtgevers.” Tegen vrijwel de gehele gevel aan de oostzijde is een aaneenschakeling van gesloten kamers gemaakt, met transparante scheidingswanden (van Maars) met

66_Opgeleverd_01L.indd 62

02-11-18 11:19

FOTO BOVEN De gesloten kamers worden van elkaar gescheiden door pin-upwanden tussen smalle vensters.

ervan te benadrukken.” Het kantoor doet ook meer denken aan een grote en warm ingerichte villa dan aan een ‘office’: er liggen bijvoorbeeld vloerkleden in verschillende kleuren en texturen die samen met de meubelen en de specifieke verlichting verschillende sferen creëren. Aan de zuidzijde, het ‘leisure gebied’, staat een houtkachel, met aan één kant een lounge met comfortabele

bank en aan de andere kant een tafel – beide voor overleg of om even rustig te werken. Naast de lounge is een luxueuze open keuken met een lange eettafel. Via de grote schuifpuien kom je op een terras aan het water, met eromheen een door Piet Opdolf ontworpen bloementuin. Grote planten, schilderijen, sculpturen en andere kunstwerken vervolmaken het huiselijke karakter.

OPGELEVERD

zwarte kozijnen. De kamers kunnen voor van alles worden gebruikt, bijvoorbeeld om te brainstormen, je af te zonderen of te werken aan maquettes. De laatste kamer – meer in de luwte – is de boardroom. Pin-up-wanden tussen smalle vensters scheiden de kamers van elkaar, terwijl door de glazen binnengevel de transparantie gewaarborgd blijft. Alle plekken in het kantoor staan visueel en fysiek met elkaar in verbinding, maar hebben tegelijkertijd elk een eigen karakter. Zo zijn verschillende gradaties van geborgenheid ontstaan die aansluiten op de verschillende activiteiten.

Office Villa, Diemen en Booking.com Bloomhouse Amsterdam

FOTO ONDER Tegen de gevel aan de oostzijde is een aaneenschakeling van gesloten kamers, met transparante scheidingswanden (van Maars) met zwarte kozijnen.

Shaping Intuition Als leidraad voor het interieurontwerp hanteerde HofmanDujardin de eigen ontwerpfilosofie Shaping Intuition, die gericht is op het welzijn van de mens in zijn omgeving en de bureaucultuur combineert met de intuïtieve waarden van de mens. “Shaping Intuition vormt de basis van al ons werk”, vertelt Hofman. “Meer dan het ontwerpen van een kantoor, was de kern hier het creëren van plekken waar we ons thuis voelen en graag zijn, een ‘homey’ omgeving waarin je ook beter kunt werken. Daarom noemen we het kantoor ook Office Villa, om het huiselijke

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

66_Opgeleverd_01L.indd 63

02-11-18 11:19

BOVEN Plattegrond Ofﬁce Villa. FOTO ONDER Op de gesloten blokken hangen aan twee zijden magneetborden.

Visitekaartje

hangend en harmonieus geheel worden ontworpen – een prettig zittend maatpak waarvan zowel het interieur als het casco sterk bijdragen aan de identiteit van HofmanDujardin. Daarmee is het kan-

toor is ook een inspirerend visitekaartje. “En we kunnen het gebruiken om dingen uit te proberen”, stelt Hofman. “Als die werken, kunnen we ze ook in andere ontwerpen toepassen.”

OPGELEVERD

Office Villa, Diemen en Booking.com Bloomhouse Amsterdam

Er wordt niet gewerkt aan bureaus, maar aan lange eikenhouten werkeilanden die in de open ruimte op rustgevende wijze zijn uitgelijnd op hetzelfde stramien als de slanke kolommen. “Een beetje als in de architectuur van Sanaa”, stelt Hofman. “Hierin spelen open ruimten en lichte constructies ook een belangrijke rol.” En waar bij het vorige kantoor een ruimte moest worden ingehuurd voor het maken van de maquettes, is in de Office Villa ook hiervoor voldoende plek. Het kantoor is nog niet helemaal af – er komt bij de ingang nog een wachtruimte en een receptiebalie in de vorm van een zwarte witte tafel met een donker marmeren blad. Omdat bij de ontwikkeling van de Office Villa – in tegenstelling tot bij traditionele projectontwikkeling – eigendom, ontwerp, uitvoering en gebruik bij dezelfde partij lagen, waren de belangen op al deze schaalniveaus hetzelfde. Hierdoor kon een samen-

66_Opgeleverd_01L.indd 64

02-11-18 11:19

Opdrachtgever Booking.com Interieurontwerp HofmanDujardin Ontwerp casco Heyligers d+p Projectmanagers Booking.com Jonathan Karman, Marc van den Helder Projectmanagement CBRE Interieurbouw Intos Losse meubelen Normann Copenhagen, BIJ5, Gubi, Dutchglobe, Muuto, Satelliet, Hay, Lande, Interior Works, Woud, &Tradition, De Vorm, Icons of Danmark, HOC, Chesterfield, Menu Adviseur verlichting Van den Pol Tegels Intercodam Planten Ambius Trap

Matel Metaal Office Villa, Diemen en Booking.com Bloomhouse Amsterdam

Oppervlakte 6000 m²

FOTO BOVEN De entree van Bloomhouse. FOTO MIDDEN Zithoek en vergaderruimte in de espressobar op de begane grond. FOTO ONDER De counter in de espressobar.

Bloomhouse

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

66_Opgeleverd_01L.indd 65

OPGELEVERD

De sterke groei van HofmanDujardin betekent ook dat het bureau met een haast duizelingwekkend aantal projecten bezig is. Een ontwerp dat recent werd opgeleverd is het interieur van Booking.com aan de Amsterdamse Singel, bij de bloemenmarkt – daarom ook Bloomhouse geheten. Het gedateerde pand uit de jaren zestig werd naar ontwerp van Heiligers d + p gerenoveerd tot een modern en eigentijds complex, waar Booking.com circa 6300 m2 huurt. Een deel van het gebouw was voorheen het atelier van de bekende graffiti- kunstenaar Selwyn Senatori, die er een wandschildering achterliet. Deze inspireerde HofmanDujardin om een kleurrijke en weldadige werkomgeving te creëren, die qua levendigheid niet onderdoet voor het bruisende uitgaansgebied. Delen van het ontwerpplan sluiten aan op het bestaande graffitiwerk, daarnaast zijn er door graffitiartiest Vincent Huibers nieuwe gemaakt die passen bij de kleurpaletten van het interieur. Ook bij Booking.com speelt het zich thuis kunnen voelen een belangrijke rol: “Onder de werknemers van Booking.com zijn meer dan honderd nationaliteiten”,

02-11-18 11:19

FOTO LINKSONDER Kofﬁebar met coupézitjes op een van de werkverdiepingen. FOTO RECHTSONDER De wandschildering van Selwyn Senatori in het restaurant.

weet Hofman, “en alles draait hier om inclusiviteit. Het bedrijf wil voor iedereen een thuis creëren en al doende zijn we er achter gekomen dat ze dat heel goed doen. Er is een hele warme sfeer en daar wilden we met het interieur op aansluiten.”

OPGELEVERD

Office Villa, Diemen en Booking.com Bloomhouse Amsterdam

FOTO BOVEN Ontmoetingsruimte met rechts werkplekken langs de vensters.

Verﬁjning De smalle entree tussen een souvenirwinkel en een restaurant aan de gracht voert – langs de eerste wandschildering – direct naar de grote espressobar op de begane grond – met een grote variëteit aan plaatsen om te zitten,

samen te komen, te ontspannen en te spelen – met aan de gevel een ruimte met voetbal- en pingpongtafel. De ruwe betonnen plafonds zijn overal in het zicht gehouden en de grijze vloer is van polyurethaan. Hofman: “In de meubelen hebben we daar tegenover

66_Opgeleverd_01L.indd 66

02-11-18 11:19

Office Villa, Diemen en Booking.com Bloomhouse Amsterdam

FOTO BOVEN Tafel in de espressobar, met links de nieuwe trap naar het restaurant.

een soort verfijning gecreëerd.” Er staan verschillende soorten banken, fauteuils, stoelen en tafels op steeds weer andere kleurrijke vloerkleden – en de sfeer is echt die van een gezellig eigentijds café. Maar er kan uiteraard ook worden gewerkt en overlegd – voor het laatste is er tevens een aantal gesloten vergaderkamers. Een nieuwe houten trap verbindt de espressobar met het restaurant op de eerste verdieping, waar gekleurde patronen in de grijze vloer het uitgiftegebied en de verschillende soorten lunchplekken aangeven – hoge en lage tafels, en intieme coupézitjes.

OPGELEVERD

RECHTSBOVEN Schema met indeling van een van de werkverdiepingen. FOTO ONDER Het restaurant op de eerste verdieping.

Reis door het gebouw De warme sfeer van de bar en het restaurant wordt voortgezet op de hoger gelegen werkverdiepingen – elk zo’n 1.300 m2 groot. In het hart van elke verdieping wisselen cocoons, coupés, huiselijke zitjes en koffie- en eethoeken elkaar af, wat samenwerking en informeel overleg stimuleert. De uiteenlopende sferen van deze ruimten vormen de achtergrond voor de teamzones, en maken een ‘gevarieerde reis’ door het gebouw mogelijk. Daarbij horen de

formele vergaderruimten tot de bestemmingen tijdens deze reis. Met grote foto’s op de wanden – uit de ‘In the picture’-database van de medewerkers van Booking.com – zijn verschillende themakamers gecreëerd, die bijdragen aan de rijkdom van de kleurrijke werkomgeving. Langs de verdiepingshoge vensters staan alle teamtafels opgesteld, zodat hier lichte zones zijn ontstaan die een positieve invloed hebben op de concentratie. Hofman: “Booking.

com is een heel vriendelijk en toegankelijk bedrijf, maar ook een techbedrijf waar zeer efficiënt wordt gewerkt. Er is veel diversiteit maar ook een uiterst functionele laag, waarbij leisure en werk goed van elkaar worden gescheiden. Het interieur ondersteunt dit, door een optimale balans tussen het stimuleren van samenwerking en het faciliteren van concentratie.” www.hofmandujardin.nl

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

66_Opgeleverd_01L.indd 67

02-11-18 11:20

UW PARTNER IN HOUTBESCHERMING

OPEN SPACE WONDER Working cultures change. We provide you with all the furniture, room systems and inspirational style collections youâ&#x20AC;&#x2122;ll need. Made in Germany. koenig-neurath.com

Products: K+N BALANCE.CHAIR, K+N STANDBY.OFFICE 2.0, ACTA.PLUS lockers

18PIP005_ADVERTENTIES.indd 68

02-11-18 13:06

ADVERTORIAL

Your project, our ﬂoors Met de vestiging van Project Floors in de buurt van de Duitse metropool Keulen staat het bedrijf sinds 1999 voor hoogwaardige designvloeren. Project Floors is gespecialiseerd in de productie van luxury vinyl tiles (lvt) en heeft meer dan 400 artikelen in het assortiment voor het verlijmen, klikken en los leggen van vloeren. Het portfolio komt tegemoet aan elke

Project Floors heeft kleine formaten (bijvoorbeeld visgraat), lichte of donkere houten tegelkleuren, oppervlakten met structuur of gladde vloeren. Kortom: er is voor ieder wat wils. Lvt-vloeren zijn, in tegenstelling tot vroeger, niet meer weg te denken bij de vormgeving van ruimten. Dat heeft te maken met de grote veelzijdigheid aan toepassingen. Zo vind je de vloeren terug in winkels, de gezondheidszorg (praktijken, verzorgingshuizen en ziekenhuizen), horeca en ook steeds vaker in de particuliere woningbouw.

uitdagingen een antwoord heeft. Bovendien zien de vloeren er prachtig uit en hebben ze een hele andere uitstraling dan de ziekenhuisvloeren van vroeger.

Alternatief product

Grote update

De designvloeren van Project Floors bevatten geen ftalaathoudende weekmakers maar een alternatief product van Basf: de hexamol Dinch. Dit product wordt in de verpakking van levensmiddelen toegepast, maar ook voor de medische industrie en speelgoed. Een verantwoord product met een Indoor Air Comfort Gold-certificaat (door Eurofins), getest volgens de strengste eisen. In de gezondheidszorg komt het hele palet aan mogelijke toepassingen van designvloeren het beste tot zijn recht. De vloeren worden volledig verlijmd waardoor het op alle hygiënische

Op de Bau 2019 in München presenteert Project Floors voor het eerst zijn nieuwste lvt-vloeren. De collecties floors@home (woningbouw) en floors@work (projecten) maken een grote update door. Het bedrijf vult de collecties aan met nieuwe eigentijdse decors en nieuwe formaten waarin Register Embossing centraal staat. Daardoor komt de authenticiteit van vloeren met hout-, steen- en keramieklook nog beter tot zijn recht. De zeer succesvolle visgraatcollectie wordt ook uitgebreid met zes bijzondere Hongaarsepuntdecors die in een hoek van 45 graden afgeschuind zijn. Dat biedt nieuwe legvormmogelijkheden die doen denken aan de parketvloeren in oude herenhuizen uit de 17de eeuw. Maar niet minder innovatief zijn de nieuwe decors met hun voegen.Voor de rustieke look van houten vloeren wordt de voeg tot in het midden in het materiaal gefreesd. De typische uitstraling van een plankenvloer die daardoor ontstaat is bij lvt-vloeren nog niet eerder gezien.

ADVERTORIAL

smaak en elke toepassing.

Focus Op het gebied van service en flexibiliteit verandert er weinig bij Project Floor.Vanuit Keulen kunnen medewerkers binnen een paar werkdagen alle producten leveren die in de catalogus staan. In overleg zijn al vanaf 250 m2 speciale producties mogelijk. Met deze uitbreiding van het assortiment komt Project Floors met een antwoord op zijn rol als markten innovatieleider. Bij deze specialist ligt de focus op waar de onderneming goed in is: het maken van hoogwaardige designvloeren. www.project-ﬂoors.com

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

11_Productpagina_01R.indd 69

05-11-18 14:54

AG VESPA Antwerpen

OPGELEVERD

AG VESPA Antwerpen

OPGELEVERD

Streng Militair Hospitaal wordt huiselijk werkgebouw Het Autonoom Gemeentebedrijf voor Vastgoed En StadsProjecten van de stad Antwerpen (AG VESPA) zocht en vond een nieuwe locatie om haar 150 personeelsleden te vestigen in â&#x20AC;&#x2DC;t Groen Kwartier in Berchem, de vroegere site van het Militair Hospitaal.

66_Opgeleverd_01L_2.indd 70

02-11-18 11:04

TEKST Wouter Peeters FOTOGRAFIE Bart Gosselin

Opdrachtgever AG VESPA Ontwerpbureau B-bis architecten Projectarchitecten Klaas Adriaensen, Evert Crols, Dirk Engelen, Sven Grooten, Sebastiaan Leroy Samenwerkende architect 360 architecten Aannemer/interieurbouw Vanhout.Pro Meubelen SV Collection i.s.m. Iduna Netto vloeroppervlakte 2.580 m² Bouwsom inclusief installaties € 580.000

FOTO LINKS De speelse opstelling en de kleurrijke accenten van het trapeziumvormige meubilair stimuleren de menselijke interactie. FOTO BOVEN De architecten zijn er in geslaagd om in het vrij strenge en statige Militair Hospitaal een ﬁjne, moderne werkplek te creëren.

Hedendaags tegengas Voor het monumentale gebouw met een heldere planopbouw, werd een flexibel concept bedacht dat toelaat om de vier bouwlagen naar wens in te delen. B-bis architecten werd, na een wedstrijd georganiseerd door AG VESPA, gekozen als ontwerper van het interieur, goed

OPGELEVERD

In het Militair Hospitaal vond tot meer dan een decennium geleden de verzorging van legerofficieren plaats. Het gebouw, gelegen op een site van 7,7 hectare, is een combinatie van neoVlaamse renaissance en neobarok. Dat uit zich door een overdadige decoratie, zoals bloemmotieven, dakkapellen en volumespel met erkers, torentjes en trapgevels. Omdat het gebouw een beschermd monument is, werkte AG VESPA voor de herbestemming nauw samen met Monumentenzorg Vlaanderen. Wat behouden kon worden, werd ook behouden. Zo zijn gevel en dak met de originele materialen hersteld en het buitenschrijnwerk in eikenhout is naar het oorspronkelijk model uitgevoerd. Het gebouwvolume bleef ongewijzigd.

AG VESPA Antwerpen

FOTO MIDDEN De centrale daglichtkoepel zorgt voor een ruimtelijk effect en maakt kunstverlichting haast overbodig.

voor 2.580 m2. “We stuurden architectenbureau ‘360 architecten’, verantwoordelijk voor het totale renovatieproject, aan op het gebied van alle interieurelementen, zoals vloeren en sierschouwen”, vertelt Sven Grooten, architect en verantwoordelijk voor de algemene leiding van B-bis architecten. “Onze inrichting voor de werking van het AG VESPA-kantoor omvat flexibiliteit en helderheid, en houdt rekening met de monumentwaarde. Waar relevant werden de nog aanwezige originele elementen behouden, maar we integreerden wel ‘hedendaags tegengas’. Op ons advies werd het project verder verfijnd om echt

een coherente integratie te bewerkstelligen tussen het effectief ontworpen interieur en het geheel van het gebouw.” “Voor ons was het ‘verzamelen van mensen’ primordiaal in dit project”, vervolgt Grooten. “Dat uit zich onder andere in de vormgeving van de meubelen. Wij ontwierpen die zo dat de medewerkers elkaar aankijken. Tafels, stoelen en zitmeubelen kregen een trapeziumvorm en afhankelijk van de onderlinge plaatsopstelling levert dit een soort overlegstructuur op. Dat vergroot de toegankelijkheid en het ‘ronde tafel’effect. Het is belangrijk dat medewerkers elkaar aankijken, zo mogelijk nog meer

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

66_Opgeleverd_01L_2.indd 71

02-11-18 11:05

om medewerkers met een auditieve of visuele beperking maximaal te faciliteren. Zij dienen vaak daadwerkelijk de gesprekspartner te zien om die ook te begrijpen. Dat gegeven trokken we door in het volledige gebouw.”

AG VESPA Antwerpen

Programma van vereisten

filosofie zet zich door in de vergaderzalen die zowel een beperkt aantal mensen kunnen herbergen als eenvoudig opengewerkt kunnen worden voor bedrijfsfeesten of grootschaligere events.” Daarnaast eiste AG VESPA dat er voor natuurlijke, vervangvriendelijke materialen met lage energieproductiekosten moest worden geopteerd, dat er gestreefd moest worden naar lage onderhoudskosten en laag energieverbruik, dat de

OPGELEVERD

“Flexibiliteit van de werkruimten was cruciaal”, vult Klaas Adriaensen, projectleider bij B-bis architecten aan.

“AG VESPA opteerde sterk voor het flexwerksysteem waarbij niet één personeelslid over een eigen, individuele kantoorruimte beschikt, maar voortdurend van werkplek wisselt. Ook kozen zij naast de reguliere kantooropstelling voor rechtopstaand werken, ‘cockpits’, waarin men zich werkgerelateerd individueel kan afzonderen. Bijgevolg kunnen de medewerkers hun persoonlijke spullen opbergen in een centraal meubel. Deze

FOTO BOVEN Het zachte pastelgroen van de tafelbladen accentueert ludiek de felle ﬂuo-oranje lichtarmaturen. FOTO LINKSONDER Dankzij de in speels ﬂuo-oranje uitgevoerde kruisvormige lichtarmaturen wordt montonie van de lange gang doorbroken. FOTO RECHTSONDER De uitnodigend open en lichte vergaderzaal kan naar keuze ook een meer intiem karakter krijgen.

66_Opgeleverd_01L_2.indd 72

02-11-18 11:05

vormgeving en materiaalkeuze dienden bij te dragen aan een goede ruimteakoestiek en dat de verlichting het daglicht aanvulde. Het Arab en de Codex op het welzijn waren bij dit project integraal van toepassing.

Publieke verdieping

spuitpleister en wanden wit gekaleid. Adriaensen: “Overal in het gebouw gebruikten we slechts één type lichtarmatuur: een stalen object uitgevoerd in kruisvorm met complementair een fluo-oranje hesje. Die armaturen vormen een verbindend element doorheen alle verdiepingen, tot op de zolder toe. Die armaturen werden met ledverlichting uitgerust, wat een extra uitdaging betekende omdat alle drivers vanzelf-

FOTO BOVEN Dankzij de nieuwe manier van werken is ook elk meubel een functionele werkplek. FOTO ONDER Niemand zit daadwerkelijk ‘aan het hoofd’ van deze tafel omdat dit onmogelijk is. Alle gesprekspartners zijn gelijkwaardig. AG VESPA Antwerpen

“Op de benedenverdieping installeerden we het onthaal en een grote foyerruimte”, zegt Grooten. “De bedoeling is dat externen zich niet naar de verdiepingen begeven, maar dat zij medewerkers in deze open ruimte ontmoeten. Lichte, transparante wanden scheiden de vergaderzalen van het onthaal en de foyer. Gordijnen zorgen voor intimiteit en zijn akoestisch performant. Het vast meubilair, zoals de ontvangstbalie en koffiehoek, werden uit multiplex opgetrokken en verfraaid met een grenen zichtzijde. Waar nodig werd er ter bescherming een laagje groene laminaat over de multiplex aangebracht.” De vloer kreeg een uitvoering in geschuurd beton met granulaten om een industriële ‘look’ te verkrijgen. Plafonds werden bespoten met akoestische

sprekend keurig weggewerkt moesten worden. Niet langer zo gemakkelijk als vroeger, toen slechts een eenvoudige gloeilamp installeren volstond!”

OPGELEVERD

Hedendaagse ‘twist’ Op de eerste verdieping kreeg de historische kamerstructuur een hedendaagse ‘twist’, waarbij de kamergeleding nog duidelijk voelbaar is. Adriaensen: “De centrale gang met de belendende kamers behielden we, om de verdieping te structureren. Het contact tussen de medewerkers in de verschillende kamers is mogelijk door nieuwe, grote openingen tussen de kamers aan weerszijden van de schoorstenen.” De trapeziumvorm van de werkeilanden is compact en anticipeert op de beperkte afmetingen van de kamers. Werktafels worden op verschillende hoogtes voorzien, om alle medewerkers tegemoet te komen. Flexwerken betekent ook hier weer de afwezigheid van toegewezen werkplekken. Sierschouwen, moulures op wanden en plafonds, houten parketvloeren, schrijnwerk, deuren, pleisterwerk en marmeren plinten – alles werd gerestaureerd. De

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

66_Opgeleverd_01L_2.indd 73

02-11-18 11:05

AG VESPA Antwerpen OPGELEVERD

FOTO BOVEN Het trapeziumvormige meubilair kan in een handomdraai herschikt worden, waardoor de ruimte aan alle verwachtingen kan voldoen.

oorspronkelijke parketvloeren werden op de verdiepingen behouden en waar nodig hersteld. In opbergmeubilair onder de ramen werden de verwarmingstechnieken weggewerkt. Ter hoogte van de passerelle met lockers en postvakken bevindt zich een onverwachte werkplek. Medewerkers kunnen daar rechtstaand informeel vergaderen. Persoonlijke lockers zorgen voor de flexibiliteit van de werkplekken en het opruimen aan het einde van de dag, opdat de werkomgeving netjes blijft. “De lockermeubelen kunnen tevens als werkblad dienstdoen. Het is handig om er even de laptop op te leggen om wat op te zoeken of af te handelen”, aldus Adriaensen.

Loftsfeer De open zolderruimte op de tweede verdieping heeft van nature een landschapskantoortypologie. Adriaensen: “Hier streven we een ‘loftsfeer’ na, met de betonvloer en het metselwerk duidelijk zichtbaar. De ontwerpelementen van de andere verdiepingen worden waar mogelijk hernomen, zoals lichte scheidingswanden in staal en glas, en het meubilair van de werkplekken.” Centraal in de ruimte, onder de nieuwe lichtkoepel, wordt ‘halfhoog’ gewerkt en voorzien geïntegreerde plantvakken de ruimte van de nodige zuurstof. De monumentale dakkoepelstructuur vormt de gemeenschappelijke eetruimte met keuken en verleent toegang tot

het dakterras. In tegenstelling tot de benedenverdieping, is deze ontmoetingsruimte voor intern gebruik bestemd. De toegevoegde stalen structuren ter ondersteuning van het dak zijn, net als de lichtarmaturen in heel het gebouw, in dezelfde fluo-oranje kleur uitgevoerd. De stalen structuur vormt daarnaast een gigantische kroonluchter die met tlverlichting is uitgerust.

Kleurgebruik “We opteerden bewust voor de kleur groen, refererend naar zowel het voormalige militaire hospitaal waar de wanden in ‘militair groen’ geschilderd waren, als naar chirurgiekledij”, aldus Grooten. “Anderzijds is groen ook een

66_Opgeleverd_01L_2.indd 74

02-11-18 11:05

met verschillende interactiemogelijkheden voor de gebruikers. We combineren op maat gemaakte tafels met bestaande en ergonomische verantwoorde zitelementen. Functies als informeel ontmoeten, werken en wachten, lopen naadloos in elkaar. De overige meubelen in het gebouw zorgen voor een aangename sfeer waardoor medewerkers zich thuis voelen. De foyer vormt hiervan de apotheose.”

BOVEN Plattegrond begane grond. MIDDEN Plattegrond eerste verdieping.

AG VESPA Antwerpen

door B-bis architecten ontworpen buismeubilair refereert naar de typische ziekenhuismeubelen van toen. “Op foto’s uit die tijd stelden we vast dat alle ziekenhuismeubelen voorzien waren van metalen pootjes”, zegt Adriaensen. “Dat namen we mee in onze hedendaagse invulling, zodat ook nu alle meubilair op zwartgelakte stalen pootjes staat. Door hun trapeziumvorm zijn de losse meubelen in de foyer flexibel te schakelen

FOTO ONDER Waar mogelijk werden de originele elementen na een grondige opknapbeurt behouden.

OPGELEVERD

rustgevende kleur die mooi contrasteert met de overal aanwezige fluo-oranje lichtarmaturen als complementair accent. Groen draagt bij aan een rustige werkomgeving, terwijl accenten van rood, oranje of geel het energiepeil hooghouden en de productiviteit verbeteren. Strakke vlakken en de bestaande patine van het oude gebouw wilden we combineren. De geschiedenis blootleggen in een hedendaags kader.” Het

De patine van de tijd De vaste meubelen zijn in multiplex vervaardigd, de andere in laminaat. Alle gebruikte materialen zijn duurzaam en worden mooier en rijker door het gebruik – de patine van de tijd. Natuurlijk is ook het feit dat het volledige gebouw nu hergebruikt wordt per definitie duurzaam. “Alle technieken voldoen aan de hedendaagse normen. Het gebouw heeft een naturel, een evidentie”, besluit Grooten. “Daarmee bedoel ik dat er niks geforceerds gebeurd is. Soms moet een ontwerper ook weinig durven doen. Misschien was dat wel de uitdaging; om vanuit het bestaande gebouw verder te denken, er een nieuwe laag voor te verzinnen en dan te bekijken hoe dit in te vullen. Met beperkte interventies werd zo een huiselijk werkgebouw gecreëerd.” www.b-bis.be

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

66_Opgeleverd_01L_2.indd 75

02-11-18 11:05

Viveste Bunnik

OPGELEVERD

Viveste Bunnik

OPGELEVERD

Zakelijke omgeving met huiselijke uitstraling Voor het interieur van het kantoor van Viveste liet Judith Westgeest zich inspireren door de wens van de opdrachtgever om dicht bij haar huurders en partners uit het Kromme Rijngebied te staan.

De woningcorporaties Viveste uit Houten en Volksbelang uit Wijk bij Duurstede zijn begin dit jaar gefuseerd en gaan nu beide door onder de naam Viveste.Voor de nieuwe organisatie was een nieuw stafkantoor gewenst, en gekozen werd voor de begane grond van een

pand in Bunnik.Voor het interieur werd Studio Westgeest gevraagd.

Kaarten en kleuren “Het pand ligt in een kantorenpark aan de rand van het werkgebied van Viveste”, vertelt Judith Westgeest. “Ik heb in het

interieur gewerkt met topografische kaarten van het uitgestrekte werkgebied, zodat er voor de medewerkers een link is met de plaatsen en mensen voor wie ze werken – een idee dat Viveste zeer aansprak.” De kaarten zijn op verschillende plekken in folie aangebracht op

44_Opgeleverd_01L.indd 76

02-11-18 11:07

TEKST Rutger van Oldenbeek FOTOGRAFIE Selma Hengeveld

Opdrachtgever Woningcorporatie Viveste Ontwerp Studio Westgeest, Judith Westgeest Projectmanagement Henry Kluin, Trigonium, namens Studio Westgeest Interieurbouw Atelier Rob Nieuwenburg & Zn Meubelen Satelliet ª Kantoormeubelen Rogin Verlichting Eikelenboom (onder andere Luceplan, Wever&Ducré) Vloeren Interface, Moduleo Vloerafwerking/stoffering VdK projecten Glazen scheidingswanden Qbiq Folies Nistar Projecten W-installateur Firma Boumans Aannemer De Vest Projecten Oppervlakte 800 m²

FOTO LINKS Overlegruimte met huiselijk karakter. FOTO BOVEN De open nis met statafel. FOTO ONDER Tegen de wanden van de kern zijn houten latten aangebracht en werken overlegplekken gecreëerd.

Viveste Bunnik

de verschillende ruimten liggen.” Tegen de wanden van de kern zijn houten latten aangebracht, die een warme, natuurlijke uitstraling geven. Aan de rondgang ligt een aantal gesloten vergaderkamers en zijn verschillende soorten plekken waar de medewerkers elkaar informeel kunnen ontmoeten, én kunnen werken. Voor de informele werkplekken en de rondgang koos Westgeest voor een vinyl met houtmotief, bij de formele werkplekken ligt een grijze tapijttegel. “Dat geeft een andere beleving, en zo zie je duidelijk het onderscheid tussen de verschillende soorten ruimten.”

OPGELEVERD

glas, onder meer bij een aantal vergaderruimten en concentratiewerkplekken. Het natuurlijke aspect van de omgeving – met veel groen en rivieren – komt terug in het kleurenpalet voor het interieur. Zo zijn er lichtgroene wanden en zijn de akoestische systeemplafonds lichtblauw. Westgeest: “Ondanks dat het een standaardsysteemplafond is, heb ik hier met kleur gewerkt. Dat is budgettechnisch meestal haalbaar op dit soort plekken en het voegt meer toe dan wit.” Daarnaast gebruikte Westgeest veel geel: “Dat kwam eveneens voort uit het kleurenpalet van de kaart, maar ik vind het ook een mooie pakkende kleur, die staat voor zon en licht, en opvalt zonder er echt ‘uit te knallen’.” De vorige gebruiker had de ruimte met scheidingswanden ingedeeld in kleine hokjes. Westgeest: “Ik stelde voor terug te gaan naar de kern en alle wanden weg te halen, om vervolgens te kijken wat er aan gesloten ruimten nodig is en waar deze moesten komen. Het gebouw heeft een mooie middenkern, daaromheen heb ik een ‘rondgang’ gemaakt waaraan

Creative space De loopzones en informele gebieden zijn ook herkenbaar aan het zwart geschilderde bouwkundig plafond. Dat geldt ook voor de ‘creative space’ die Westgeest in een van de ronde hoeken van het kantoor maakte – een podium met zitplaatsen voor presentaties en inspiratiesessies. “In de vorige situatie werd gewerkt met vaste plekken en gesloten kamers, en de nieuwe open structuur was een uitdaging voor de medewerkers. Ik heb de nieuwe manier van werken willen prikkelen en daar op verschillende manieren invulling aan gegeven. Het podium bijvoorbeeld is bedoeld als een soort ‘apenrots’, waar iemand een presentatie kan geven en de toehoorders op de treden kunnen gaan zitten.” Aan de andere kant van het

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

44_Opgeleverd_01L.indd 77

02-11-18 11:07

FOTO BOVEN De tafel in het werkgebied die wordt gebruikt als aanlandplek. FOTO LINKSONDER Kleurrijke wand in het werkcafé. FOTO RECHTSONDER De stoelen uit het ‘Weder by Satelliet’-programma in het werkcafé.

OPGELEVERD

Viveste Bunnik

podium zijn zitjes voor kort overleg – bij grote bijeenkomsten in de creative space kunnen ook hier toehoorders staan. In een andere hoek is het werkcafé – met rechthoekige en ronde tafels, en stoelen van Satelliet. Die om de ronde tafels zijn van het ‘Weder by Satelliet’programma – dat het bedrijf samen met Studio Wederzijds startte en waarvoor gebruikte houten stoelen uit onder meer cafés worden opgekocht en opgeknapt door leerlingen van de Praktijkschool Breda. Westgeest: “De stoelen worden schoongemaakt, gezandstraald en vervolgens gebeitst. Ik koos voor verschillende modellen in een aantal standaardkleuren

die mooi bij het ontwerp passen.” Boven de ronde tafels hangen grote akoestische lampen – het bouwkundig plafond is ook hier in het zicht gehouden en de lampen dragen bij aan de geluiddemping. In het café kan een besloten ruimte worden gecreëerd door een deels ondoorzichtige vitrage rondom enkele fauteuils te sluiten. Het café is de enige plek waar je koffie kunt krijgen. “Om de medewerkers te stimuleren actiever te zijn en even uit hun werkgebied te gaan. Zo ontmoeten ze elkaar gemakkelijker en worden ze zich er bewuster van dat ze ook op andere plekken kunnen werken”, aldus Westgeest. Overal staan

poefjes in verschillende kleuren en stofferingen, “die nodigen uit om even bij elkaar aan te schuiven.”

Lijnenspel en schaduwen De circa dertig arbotechnische flexwerkplekken bevinden zich vooral langs de gevel. Aan een zijde worden de werkplekken gescheiden van de rondgang door een lang blok, met daarin een spreekkamer, een ruimte voor informeel overleg en in het midden een open nis met een statafel. Deze staat achter een glazen wand met een kaart van het werkgebied, waarop je tijdens bijeenkomsten over bijvoorbeeld de aankoop

44_Opgeleverd_01L.indd 78

02-11-18 11:07

FOTO BOVEN Zitjes voor kort overleg bij het presentatiepodium. FOTO MIDDEN In het interieur is gewerkt met topograﬁsche kaarten van het werkgebied van Viveste. Viveste Bunnik

FOTO ONDER In het café kan een besloten ruimte worden gecreëerd met een deels ondoorzichtige vitrage.

OPGELEVERD

RECHTSBOVEN Plattegrond.

van nieuwe huurwoningen met markers aantekeningen kunt maken. Bij de formele werkplekken hangen ledlijnen die reageren op beweging en de hoeveelheid daglicht – en zo een mooi egaal en rustig lichtbeeld geven. Als tegenhanger is bij de informele plekken gekozen voor licht dat juist nadrukkelijk aanwezig is, met lampen die een lijnenspel en schaduwen geven – zoals boven de lange tafel in het werkgebied, een aanlandplek voor medewerkers die vaak buiten de deur werken. Viveste wilde een zakelijke omgeving met een huiselijke uitstraling, en het ontwerp van Westgeest voldoet daar perfect aan: “Het interieur draagt bij aan het werkplezier en nodigt uit om samen te werken en nieuwe ideeën en concepten te ontwikkelen.” www.studiowestgeest.nl

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

44_Opgeleverd_01L.indd 79

02-11-18 11:07

Seaway Heavy Lifting Zoetermeer

ADVERTORIAL

Seaway Heavy Lifting Zoetermeer

ADVERTORIAL

Schot in de roos Seaway Heavy Lifting (SHL) groeide uit zijn jasje en was op zoek naar een pand waarin de organisatie kon ‘ademen’. Na het bepalen van een shortlist van potentiële panden werd Plan@office gevraagd deze panden met elkaar te vergelijken – om zo een afgewogen keuze te kunnen maken.

In een rondgang langs alle panden werden zaken als bouwkundige staat, de installatie en de bereikbaarheid op een rijtje gezet. Het pand aan de Louis Pasteurlaan in Zoetermeer, ontworpen door Architecten van Mourik, bleek een schot in de roos. Wat aan de buitenkant een alledaags kantoorpand leek, bleek

aan de binnenzijde een prachtige ruimtelijke structuur te bieden: een (deels) anderhalve verdieping hoge begane grond met daarin keuken, restaurant en conferentieruimte. Diverse daklichten en de kamstructuur zorgen ervoor dat overal veel licht naar binnen komt. Het gebouw heeft een fantastische vier lagen

hoge vide en als kers op de taart een prachtige groene (dak)tuin.

Open-space Hoewel de vorige eigenaar het pand volledig had ingedeeld met gesloten kantoren, was voor Plan@office direct duidelijk dat het ook uitstekend geschikt

33_Opgeleverd_01L.indd 80

06-11-18 08:28

FOTOGRAFIE Michael van Oosten

Opdrachtgever Seaway Heavy Lifting Ontwerp en coĂśrdinatie Plan@office Meubilair Plan@office Leverancier tegelvloer Kerastone

FOTO LINKS Het restaurant van Seaway Heavy Lifting. FOTO LINKSMIDDEN Het gebouw heeft een vier lagen hoge vide. FOTO ONDER De peervormige blauwe elementen dienen als meetingpoints binnen het kantoor.

ADVERTORIAL

Seaway Heavy Lifting Zoetermeer

FOTO RECHTSONDER De bestaande spiltrappen ondergingen een gedaanteverwisseling door ze volledig oranje te maken.

was voor open-space werkplekken. Op de verdiepingen werden vrijwel alle wanden verwijderd alleen de bestaande structuur van toiletten, trappen en schachten bleef behouden. Deze vormen de perfecte onderbreking tussen de diverse werkgebieden, afdelingen en projectgroepen. Ook rond de entree op de begane grond zijn zoveel mogelijk wanden verwijderd. Wat na de sloop overbleef was een licht, transparant en overzichtelijk gebouw waarin de identiteit van SHL alle ruimte kon krijgen. Het interieur moest stoer en industrieel worden waarin de professionaliteit van SHL duidelijk naar voren zou komen. Men wilde duidelijk laten zien dat ze trots zijn op wat ze doen: het bouwen van boorplatforms en windmolenparken

op zee. De keuze voor echte materialen, heldere contrasten en veel transparantie was daarmee snel gemaakt.

Gedaanteverwisseling Beton, strekmetaal, eikenhout en stalen profielen vormen de basis van het interieur. De bestaande spiltrappen ondergingen een gedaanteverwisseling door ze volledig oranje te maken. Peervormige blauwe elementen dienen als meetingpoints binnen het kantoor en komen door het hele kantoor op centrale plekken terug. Deze peervorm is een mooie tegenhanger voor het verder rechtlijnige gebouwstructuur â&#x20AC;&#x201C; en komt ook terug in de lineaire plafonds op de begane grond en in de tegelvloer van het restaurant. In samenwerking met Kerastone

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

33_Opgeleverd_01L.indd 81

06-11-18 08:28

transparant gemaakt, waardoor deze ook visueel met elkaar in verbinding staan. Drie algemene vergaderruimten op de begane grond zijn direct bereikbaar vanuit de entree. Daarnaast zijn op iedere verdieping twee algemene vergaderkamers gerealiseerd die direct aan de lifthal grenzen. Hierdoor hoeven gasten niet door het hele gebouw te zwerven en is er veel rust en privacy op de werkplekken. De afdelingen en bevinden zich voornamelijk in de vier vleugels van de kamstructuur. In de verbindende rug zijn diverse flexwerkplekken gerealiseerd waar de projectgroepen kunnen plaatsnemen.

ADVERTORIAL

Seaway Heavy Lifting Zoetermeer

www.kerastone.nl

FOTO BOVEN Rug van het gebouw met ďŹ&#x201A;explekken. FOTO RECHTSONDER De lineaire gebouwstructuur komt terug in de tegelvloer van het restaurant. FOTO LINKSONDER Zicht vanuit de vide op een van de peervormige meetingpoints.

is deze peervorm fabrieksmatig gemaakt, waardoor hij perfect aansluit op het daklicht en de maatwerk wandbanken. Bijzonder in het restaurant is dat de vloertegels en de trap volledig zijn uitgevoerd in hetzelfde materiaal en look. De keramische traptreden en stootborden zijn fabrieksmatig op maat geproduceerd in samenwerking met Kerastone.

www.planatofďŹ ce.nl

Rust en privacy Ook in het ruimtelijk interieurconcept spelen licht en lucht een belangrijke rol.Vanuit de entreehal kijk je via het restaurant naar buiten waardoor de relatief lage entree luchtig en ruimtelijk is. De looplijnen tussen entree, restaurant en vide achterin het gebouw zijn

33_Opgeleverd_01L.indd 82

06-11-18 08:28

Maatwerk keramische traptreden

Italgraniti / Stone Mix / 60x120 cm en 80x180 cm

Interior and architectural ceramic surfaces 18PIP005_ADVERTENTIES.indd 83

www.italgranitigroup.com

Wattstraat 19, Barneveld +31 (0)342 413 414 info@kerastone.nl

www.kerastone.nl

02-11-18 13:06

Het Lagerhuis Amstelveen

OPGELEVERD

Het Lagerhuis Amstelveen

OPGELEVERD

Ontspannen in een natuurlijke omgeving Architecten Juan Nibbelink en Olav de Boer van PD Group maakten van een donkere kelder zonder daglicht een sfeervolle en multifunctionele ruimte, waar mensen zich optimaal kunnen ontspannen.

Het Lagerhuis in de kelder van het raadhuis van Amstelveen moest een multifunctionele ruimte worden voor de medewerkers van de gemeente â&#x20AC;&#x201C; voor ontmoeten, informeel overleg en ontspanning. De ruimte was echter donker en heeft een laag plafond. â&#x20AC;&#x153;Het was daarom een uitdaging om hier een leefbare ruimte van te maken, waar men-

22_Opgeleverd_01L.indd 84

06-11-18 08:29

FOTOGRAFIE Han Nooijen

Opdrachtgever Gemeente Amstelveen Interieurontwerp PD Group, Juan Nibbelink, Olav de Boer Projectmanagement Robin van Veen Maatwerk interieurbouw Pajaco Los meubilair Procility Vloeren DFS, Pajaco Verlichting Todoluce Kunstvenster HDV Signmakers Betegeling bar Koedam Tegels Glazen wand Trovium

Omdat het beleven van natuur zich niet beperkt tot het visuele, was het van belang om echte natuurlijke materialen toe te passen – in plaats van bijvoorbeeld een plastic laag met een print van hout. In Het Lagerhuis zijn daarom een moswand, berkenbehang en een boomstamtafel gebruikt.

Er zijn veel hergebruikte en herbruikbare materialen en objecten toegepast. Zo zijn er een podium van afvalhout, een tweedehands tafelvoetbaltafel, een stamtafel van onbehandeld hout en staal, tafels gemaakt van verkeersborden en kussens van oude spijkerbroeken. Ook achter de vloerbedekking zit een bijzonder verhaal. De ‘Net Effect’-vloer is gemaakt van oude visnetten.Vissers op de Filipijnen krijgen betaald om de afgedankte netten van het strand en uit het water te verzamelen. Zo hebben ze een extra bron van inkomsten en beschermen ze tegelijkertijd het zeldzame dubbele koraalrif voor de kust.

Het Lagerhuis Amstelveen

Circulariteit

FOTO LINKSBOVEN De stamtafel, met uitzicht op de kersen-bloesemtuin. FOTO LINKSONDER De ruimte is ingedeeld met echte boomstammen; achterin de moswand. FOTO BOVEN Voor vergaderingen of brainstormsessies kunnen groepen gebruik maken van de ‘Pit’, met tafels van verkeersborden en kussens van oude spijkerbroeken.

OPGELEVERD

sen zich prettig en ontspannen kunnen voelen”, aldus Juan Nibbelink. Bij de inrichting is gebruik gemaakt van ‘Biophilic Design’: het toepassen van natuurlijke materialen, elementen en principes. “De omgeving draagt in belangrijke mate bij aan het welzijn en functioneren van mensen en een organisatie”, vertelt Nibbelink. “Een mens heeft behoefte om in contact te staan met de natuur. Zo is daglicht belangrijk voor onze biologische klok: het bepaalt of we in een alerte, productieve toestand verkeren of in een sluimer- of slaaptoestand. Daglicht of natuurlijk licht wordt anders verwerkt door onze hersenen dan kunstlicht, daarom zijn ramen erg belangrijk. Door het plaatsen van een kunstmatig venster met uitzicht op een kersenbloesemtuin, simuleren we daglicht. Eigenlijk houden we onze hersenen voor de gek, maar het werkt.” Een werkomgeving met natuurlijke elementen en materialen verlaagt stress en werkt positief op de gezondheid.

FOTO MIDDEN Het ‘grasveld’ met poef-jes onder de koekoeks-klokken. FOTO ONDER De medewerkers kunnen ook een potje tafelvoetbal of tafeltennis spelen.

Ook de stamtafel heeft een sociaal maatschappelijk aspect: het stalen onderstel is gemaakt door jonge schoolverlaters op een dagbesteding. Voor bijvoorbeeld vergaderingen of brainstormsessies kunnen groepen gebruik maken van de ‘Pit’, de ruimte achterin met banken op verschillende hoogtes. Kleinere gezelschappen kunnen plaatsnemen aan de grote stamtafel of op de poefjes op het ‘grasveld’ onder de koekoeksklokken, of een drankje nemen aan de fraai betegelde bar. www.pdgroup.nl

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

22_Opgeleverd_01L.indd 85

06-11-18 08:29

IMM-COLOGNE.COM

co-located with:

THE INTERIOR BUSINESS EVENT

14 t/m 20.01.2019

Bepaal de toekomst van uw bedrijf in Keulen. De imm cologne geeft de beslissende impulsen voor de start in een succesvol jaar. Alleen hier treft de internationale inrichtingsbranche een wereldwijd uniek aanbod aan van meubels, accessoires en interior design. Perfect aangevuld met de nieuwste trends en innovaties voor de keuken op de LivingKitchen. Ontdek de internationale inrichtingsmarkt met visionaire inrichtingsconcepten in al zijn facetten in Keulen.

RS Vision Expo BV, Excl. Vertegenwoordiging van Koelnmesse in Nederland, Panoven 13, 3401 RA IJsselstein Tel. 030 3036450, tickets@koelnmesse.nl, www.koelnmesse.nl

18PIP005_ADVERTENTIES.indd 86

02-11-18 13:06

photo Alessandro Paderni — set coordination Marco Viola

Moroso Milano London Amsterdam Köln Gent New York Seoul www.moroso.it Amsterdam showroom Cruquiusweg 94 F T +31 (0)20 694 64 00 www.moroso.nl Agent Nederland Burik & Burik bv Info@burikenburik.nl

O ttoman, 2016 by Scholten & Baijings

18PIP005_ADVERTENTIES.indd 87

02-11-18 13:06

Bauhaus en Thonet

Bauhaus: rethinking the world Bauhaus bloeide kort maar krachtig, en heeft de manier waarop we bouwen en ontwerpen radicaal veranderd. Het jubileumjaar 2019 wordt gevierd met nieuwe architectuur en nieuw design.

Bauhaus en Thonet

In 2019 bestaat Bauhaus honderd jaar. Een culturele mijlpaal die zowel in Duitsland als daarbuiten gevierd gaat worden onder het motto ‘rethinking the world’. Want dit was precies wat er gebeurde tijdens de korte cultuurexplosie die het Bauhaus was. Geen enkele designopleiding heeft zoveel invloed gehad op de manier waarop we bouwen en ontwerpen. Het jubileumjaar gaat vergezeld van een uitgebreid programma op het gebied van architectuur en design, kunst en cultuurgeschiedenis, onderwijs en onderzoek.

FOTO BOVEN Het Bauhauscomplex in Dessau, ontworpen door Walter Gropius. (Foto: Tadashi Okochi) FOTO LINKSONDER Landhaus Lemke in Berlijn. Dit ingetogen huis aan de Obersee is het laatste dat Ludwig Mies van der Rohe voltooide in Duitsland. (Foto: René Müller) AFBEELDING RECHTSONDER Rendering van het nieuwe Bauhaus Museum in Dessau. Dit ontwerp van González Hinz Zabala wordt in 2019 geopend.

Een belangrijk moment wordt de opening volgend jaar van het nieuwe Bauhaus Museum in Dessau. Dit verrijst in het gemeentelijke park van Dessau-Roßlau en is ontworpen door het Spaanse bureau González Hinz Zabala. De gehele bovenverdieping, de ‘Black Box’, wordt expositieruimte. Hier zal de collectie van de Bauhaus Dessau Foundation – met zijn 40.000 objecten de op een na grootste ter wereld – voor het eerst aan het publiek worden getoond: tekeningen, composities, collages, foto’s, aantekeningen van colleges en prototypes gemaakt in de diverse Bauhaus-ateliers bieden een fascinerende blik op de geschiedenis van het Bauhaus in al zijn facetten.

44_Interview_01L_2.indd 88

06-11-18 08:30

TEKST

Eva Vroom

Dessau

Mies van der Rohe Ironisch genoeg was het juist dit streven naar vernieuwing, dat Bauhaus fataal zou worden. De breuk met de traditionele manier van bouwen en ontwerpen en de internationale, progressieve oriëntatie van het Bauhaus vormden een doorn in het oog voor de nationaalsocialisten, die de Bauhaus-producten als ‘entartete Kunst’ bestempelden. In 1933 zag toenmalig directeur Ludwig Mies van der Rohe zich genoodzaakt de opleiding te sluiten.Veel docenten en studenten trokken naar de VS, waar ze het Bauhaus-gedachtegoed verspreidden. Onder hen ook Mies van der Rohe, die in 1933 zijn laatste project in Duitsland had voltooid: Landhaus Lemke in Berlijn. Dit ingetogen huis aan de Obersee maakt ook nu nog indruk, dankzij de zorgvuldige detaillering en de manier waarop buiten en binnen in elkaar overlopen.

Jubileumstoel Hoewel Mies van der Rohe een begenadigd architect was, associëren velen hem vooral met iconische meubelen als de Barcelona Chair en de elegante sledestoel S 533. Deze laatste wordt nu nog geproduceerd door Thonet, dat van oudsher nauw verbonden is met het Bauhaus.Vanaf 1930 begint het bedrijf met de productie van stalen buismeubelen zoals sledestoel S32 van Marcel Breuer, geïnspireerd door de kraagstoel van Mart Stam. Hoewel de S32 tot op de dag van vandaag het best verkochte stalen buismeubel is, geldt de verende S 533 van Van der Rohe als een van de meest opvallende. Met zijn elegant gebogen buisframe in de vorm van een halve cirkel bezit de stoel een combinatie van minimalisme en luxe, die nog steeds tot de verbeelding spreekt. Ter ere van het honderdjarig bestaan van het Bauhaus heeft Thonet dan ook twee herinterpretaties van de S 533 F (met armleuningen) uitgebracht. Studio Besau-Marguerre uit

Bauhaus en Thonet

Het Bauhaus, in 1919 opgericht door architect Walter Gropius als opleiding voor beeldend kunstenaars, architecten en ambachtslieden, ontwikkelde zich in korte tijd tot een cultuurbeweging met een blijvende impact. Architectuur moest een maatschappelijke bijdrage leveren: door een betere woonomgeving zouden mensen een beter leven krijgen. Maar niet alleen de architectuur onderging een transformatie: de studenten van het Bauhaus ontwierpen meubelen en gebruiksvoorwerpen volgens een geheel nieuwe vormentaal. Het motto ‘less is more’ dat we nu heel normaal vinden, was voor die tijd volkomen nieuw. Het Bauhaus werkte als een katalysator voor talent, met docenten als Paul Klee, Johannes Itten, Oskar Schlemmer en Wassily Kandinsky. De gloriejaren van Bauhaus begonnen na 1925, toen de opleiding verhuisde van Weimar naar Dessau. Hier realiseerde Gropius een revolutionair gebouwencomplex dat een lesgebouw, een studentenverblijf, atelier, en een gebouw voor auditorium en restaurant omvatte. Dit nieuwe gebouw, de belichaming van het modernisme, vertegenwoordigt alles waar Bauhaus voor stond. Hoe baanbrekend het gebouw in zijn tijd was, kunnen we nu bijna niet meer bevatten, omdat we inmiddels zijn omringd door architectuur die er van afgeleid is.

AFBEELDING BOVEN Folder van Thonet uit 1931, met buisframe-meubelen van Marcel Breuer. (Copyright: Thonet) FOTO LINKSONDER De sledestoel S 533 (1927) van Ludwig Mies van der Rohe. (Foto: Thonet) FOTO RECHTSONDER ‘First draft’ van de buisframekraagstoel van Mart Stam. (Foto: Constantin Meyer)

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

44_Interview_01L_2.indd 89

06-11-18 08:31

Hamburg ontwierp de nieuwe uitvoeringen van de jubileumstoel: met een frame van parelmoer chroom met lederen bekleding in antraciet, en met een frame van champagnekleurig chroom met een lederen bekleding in zachtroze. Beide uitvoeringen, ieder in een oplage van honderd uitgebracht, verlenen de zakelijke Bauhaus-stijl een warme uitstraling. Eva Marguerre en Marcel Besau over hoe het was om te werken met zo’n beroemd ontwerp, en wat het Bauhaus voor hen als ontwerpers betekent. Waarin ligt volgens jullie de blijvende aantrekkingskracht van de S 533 F? “Het ontwerp van de S 533 F is erg opvallend en zelfverzekerd – vooral dankzij de gebogen armleuningen. Wat we mooi vinden, is de manier waarop de objectiviteit van het Bauhaus gecombineerd is met een zachte, speelse kant die we in ons nieuwe ontwerp benadrukt hebben. Het is deze combinatie, die laat zien hoe eigentijds en relevant het originele ontwerp ook nu nog is.”

Bauhaus en Thonet

Hoe voelde het, om te mogen werken met zo’n iconisch ontwerp? “Gek genoeg was het niet zo moeilijk als je zou denken. We hebben natuurlijk veel respect voor het ontwerp en voelen het als een eer om er mee te kunnen werken. Maar we zagen direct

FOTO ONDER Eva Marguerre en Marcel Besau op de door hen ontworpen jubileum-stoelen, herinterpretaties van de S 533 F.

een variant voor ons met zachte, subtiele kleuren en materialen die de stoel een eigentijdse uitstraling geven.” Wat betekent het Bauhaus-gedachtegoed voor jullie als ontwerpers? “Het Bauhaus kende geen grenzen. De kunstenaars die eraan verbonden waren, liepen ver vooruit op hun tijd en beheersten meerdere disciplines. Walter Gropius bijvoorbeeld was niet alleen een bekend architect, hij ontwierp alles – van stoelen tot koffiepotten. Wij proberen ook holistisch te denken. We beperken ons niet tot het ontwerp van een stoel, maar we ontwerpen ook de ruimte waarin die stoel staat. Met deze manier van werken zijn we begonnen toen we studeerden in Karlsruhe. We begrepen pas later, dat deze benadering afkomstig was van het Bauhaus.Voor ons vormt het een hele mooie verbinding tussen het Bauhaus-gedachtegoed en ons werk.” www.bauhaus-dessau.de nl.thonet.de www.besau-marguerre.de

44_Interview_01L_2.indd 90

06-11-18 08:31

ACTIEF ONTSPANNEN OF ONTSPANNEN WERKEN WOOOM VERBINDT HET BESTE VAN TWEE WERELDEN. Aan de ene kant bevorderen behaaglijkheid en privacy de inspiratie. Aan de andere kant vergemakkelijkt een conventionele kantoorinrichting praktisch werken. WOOOM brengt deze twee werelden bij elkaar. Want hij combineert ontspannen, geconcentreerd werken met uiterst moderne functies – voor maximale efficiëntie.

KLÖBER GMBH, TOM VAN DEN BERG +31 (0) 6 30 26 19 30, BENELUX@KLOEBER.COM, WWW.KLOEBER.COM 18PIP005_ADVERTENTIES.indd 91

06-11-18 13:06

INTERVIEW

Michael Anastassiades

‘Uiteindelijk kwam het juiste moment’ Michael Anastassiades staat vooral bekend voor poëtische lichtsculpturen in kleine oplage. Maar vanaf nu mogen we een verbreding van zijn oeuvre en meer industriële serieproductie van hem verwachten. De top van de Italiaanse designmeubelindustrie heeft hem in de armen gesloten.

Michael Anastassiades

Tijdens de voorbije meubelbeurs van Milaan in april presenteerden zowel Cassina als B&B Italia voor het eerst meubelen van de in London wonende Cyprioot Michael Anastassiades (1967). Die twee historische Italiaanse bedrijven zijn niet de minste. Als je als designer door hen wordt uitgekozen, dan gaan veel deuren open.

INTERVIEW

Drinkfontein

FOTO BOVEN Michael Anastassiades. (Foto: Germano Borrelli) FOTO ONDER Tafel Ordinal voor Cassina.

Die positie in de topliga kwam er voor Anastassiades niet van de ene dag op de andere. Ooit gaf hij yogales om zijn creatieve projecten te kunnen financieren. Hij studeerde eerst burgerlijk ingenieur en pas daarna design in Londen. Na zijn studies ontdekte hij echter dat het knokken zou worden om aan de bak te komen in de designindustrie. Hij startte dan maar vastberaden met een eigen collectie discrete lichtobjecten in sobere vormen en eerlijke materialen. Zo wist hij langzaam maar zeker waardering te winnen. Zijn reputatie nam een hoge vlucht toen hij in opdracht van het gerenommeerde Italiaanse verlichtingsmerk Flos begon te ontwerpen. Tijdens het jaarlijkse Londen Design Festival in september werd nu ook zijn eerste publieke opdracht onthuld: een bronzen publieke drinkfontein. De initiatiefnemers, waaronder het Victoria & Albert Museum, hopen op termijn heel Londen van

gratis drinkwater te voorzien, om zo het gebruik van wegwerpplasticflessen te doen afnemen. Een gesprek in Milaan, in de pas door Patricia Urquiola vernieuwde Cassina-showroom in Via Durini, waar we het hebben over zijn nieuwe Ordinal-tafel. Michael Anastassiades: “Wat je hier ziet is de massief houten versie, een speciaal stuk. Je moet weten dat het moeilijk is om zo’n massieve houten tafel te produceren. Er zijn er niet veel op de markt. Hout is een levend, natuurlijk materiaal. Het buigt. Consumenten hebben tegenwoordig een vertekend beeld. Ze willen dat alles perfect is. Dat kun je met een levend materiaal als hout niet bereiken zonder dat materiaal te doden. Het was dus een uitdaging om deze lange tafel te maken die niet buigt. De technologie om het op te lossen, is heel interessant. Binnenin zitten metalen kabels die de tafel recht trekken. Ik ben van deze rechthoekige tafel uitgegaan. Het vertrekpunt was de positionering van de poten. Door ze in een hoek van 45 graden te zetten ten opzichte van de hoeken van het tafelblad, wordt elk structureel probleem vanzelf opgelost, vandaar de naam Ordinal (de 45°-richting van het kompas). We bieden ook de keuze tussen andere formaten en verschillende materiaalcombinaties.” U staat vooral bekend voor verlichting. Wat is het verschil met meubelen ontwerpen? “Er is geen verschil. Toen ik in 2007 mijn eigen label oprichtte, besloot ik me te concentreren op verlichting omdat de schaal

44_Interview_01L.indd 92

02-11-18 11:08

TEKST

Chris Meplon

en de logistiek beter beheersbaar waren. Daarnaast natuurlijk ook omdat ik het een heel poëtisch en mooi medium vond om mee te werken. Later werd ik uitgenodigd door Flos. We produceerden de eerste collectie in 2013. Na Flos kreeg ik uiteindelijk uitnodigingen van andere merken. Meubelen ontwerpen was niet nieuw. Twee jaar geleden heb ik bijvoorbeeld een zitkrukje ontworpen voor Herman Miller. Ik ontwierp al veel langer meubelen voor mijn huis en eigen gebruik. Het ontwikkelen van iets op industriële schaal is natuurlijk een andere soort uitdaging, maar ik vond het een mooie opdracht.”

U haalt uw inspiratie voor u nieuwe verlichtingsinstallaties voor Flos uit sieraden. “Ik zie een duidelijke parallel tussen verlichting en sieraden. Ze zijn allebei gerelateerd aan de menselijke schaal. Sieraden zijn intiem omdat ze dicht op het lichaam gedragen worden. Verlichting is ook intiem. Aan de basis van ‘Arrangements’ voor Flos ligt het idee dat je alle elementen aan elkaar kunt haken als onderdeel van een groeiende ketting. Elke configuratie is mogelijk. Je kunt ze combineren zoals je zelf wil.”

FOTO LINKSBOVEN A Fountain for London – de bronzen publieke drinkfontein die tijdens het Londen Design Festival werd gepresenteerd. FOTO RECHTSBOVEN Tafellamp Copycat voor Flos.

Michael Anastassiades

U leek lange tijd te zweren bij kleinere oplagen. “De enige reden daarvoor is dat ik niet de kans kreeg om op industriële schaal te werken. Ik werd niet uitgenodigd om deel uit te maken van een team. Ik moest dus een andere manier vinden om mijn ideeën vrij spel te geven en ze naar buiten te brengen om ze uit te testen en de reacties te zien. Dat was ook een heel interessante fase. Door de grote vrijheid kun je dingen maken die niet echt haalbaar zijn op industriële schaal.”

Ook niet bij een bedrijf als Flos? “Wat ik met Flos doe, is inderdaad experimenteel, maar zelfs daar zijn er beperkingen en grenzen. Ik probeer die zoveel mogelijk open te breken. Flos is een perfect bedrijf om dat te doen omdat hun technologische kennis fenomenaal is. Ze bieden een ongelooflijke omgeving om creatief in te zijn.”

FOTO ONDER Het Jack-wandsysteem voor B&B Italia.

INTERVIEW

Hoe zijn Cassina en B&B Italia bij u terecht gekomen? “Ik kende Patricia Urquiola al een tijdje. Ze is naast een belangrijke ontwerper voor B&B Italia ook art director van Cassina. Je kent de bedrijven, je kent de mensen en er is altijd de mogelijkheid dat je samen iets zou kunnen doen, alleen moet je het juiste moment vinden. Uiteindelijk kwam het juiste moment.”

Hoe ontstaan nieuwe ontwerpen? Wat zijn de belangrijkste stappen van het ontwerpproces bij u? “Bij een nieuw concept werk ik meestal graag zo snel mogelijk met schaalmodellen. Ik werk graag driedimensionaal. Het materiaal waarin we de eerste kleinschalige modellen maken, kan variëren. Als het niet mogelijk is om dat van het eindproduct al te gebruiken, simuleren we het zo goed mogelijk met andere materialen. Daarna gaan we terug naar de tekentafel. Vaak schets ik ook omdat mijn schetsboek het enige is dat ik overal mee naartoe kan nemen als ik drie keer per week moet vliegen. Ik heb het altijd bij.” Zou het geen voordeel voor u zijn om in Milaan te wonen in plaats van Londen? “Helemaal niet. Londen is een internationale stad, en zelfs als je in Italië woont, moet je de hele tijd reizen. Niet alleen in verband met de productontwikkeling, je wordt ook voortdurend uitgenodigd voor lezingen of promotionele evenementen. Als er genoeg tijd is, geef ik ook les. Ik was een tijdje mentor bij het Central Saint Martins College Of Art And Design in Londen en geef regelmatig workshops aan andere universiteiten

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

44_Interview_01L.indd 93

02-11-18 11:09

zoals ECAL in Zwitserland. En natuurlijk houd ik van Londen. Het zou gewoon dwaas zijn om te ontkennen dat het een geweldige plek is om te wonen, superinspirerend.” Zijn er bepaalde thema’s die u als designer momenteel sterk bezighouden? “Ik geloof niet in thema’s. Als je een creatieve persoon bent, hanteer je een hoogst individuele taal om je ideeën over te brengen, je hebt je eigen manier om aan het grotere plaatje bij te dragen. Het feit dat je zoveel thema’s of trends ziet, komt alleen maar omdat mensen de neiging hebben om te kopiëren. Ze zien een bepaalde taal, ze zien dat die succesvol is en ze willen ook meedrijven op dat succes. De bedrijven moedigen dat vaak aan. Ze zijn op zoek naar een product dat verkoopt, dus produceren ze iets dat goed lijkt op iets anders dat goed verkoopt in plaats van te streven naar originaliteit.”

INTERVIEW

Michael Anastassiades

FOTO BOVEN Hanglamp Arrangements voor Flos. (Foto: Santi Caleca) FOTO LINKSONDER Michael Anastassiades (MA) collection: Floating Forest Series, Acorn Cone, (2015). FOTO RECHTSONDER Michael Anastassiades bij Jewels after Jewels after Jewels – de presentatie van de nieuwe collectie Arrangements in de showroom van Flos tijdens de Milano Design Week 2018.

Wat ziet u als de kern van uw werk als designer? U vermeldde eerder al poëzie. “Absoluut, poëzie is fundamenteel in mijn werk en een lange levensduur, tijdloosheid.” Hoe kijkt u terug op uw vroegste werken? Zijn ze tijdloos? “Zeker, ik zou er niets aan veranderen. Dat oude werk is een tijdsopname, het maakt deel uit van je evolutie. Maar ik vind het erg leuk dat die dingen na tien of twintig jaar toch nog erg eigentijds zijn.” Hebt u een favoriet onder uw vroegere ontwerpen? “Dat is veranderlijk, het zou niet fair zijn om er een uit te kiezen. Dat is zoals vragen ‘welke van je kinderen verkies je’.” Met welke materialen werkt u het liefst? “Dat hangt er vanaf, ik heb natuurlijk wel bepaalde voorkeuren. Ik houd van materialen die eerlijk communiceren wat ze zijn,

niet van afwerkingen die een materiaal op iets anders moeten doen lijken. Ik houd van materialen die goed verouderen en mooier worden met de jaren.” Welke van uw ontwerpen krijgen een plaats in uw eigen interieur? “Allemaal, zoveel mogelijk. Ik wil ze kunnen ervaren.” Komt er ook een Cassina-tafel bij u thuis? “Ik hoop het, ik bedoel, ik woon klein. Er kan maar een tafel staan, ik zal geregeld moeten afwisselen.” Gaan we nu meer meubelen van u te zien krijgen? “Ik hoop dat je van alles meer te zien zal krijgen, ook al blijft

44_Interview_01L.indd 94

02-11-18 11:09

FOTO BOVEN Mobile Chandelier uit de Michael Anastassiades (MA) collection (2008). FOTO ONDER De Tube Chandelier uit de Michael Anastassiades (MA) collection.

Michael Anastassiades

Staan er nog speciﬁeke designmerken op uw verlanglijstje? “Nee, ik ben erg blij dat ik de kans gekregen heb om te werken met de bedrijven waarmee ik nu werk. Ik ben niet hebberig als ontwerper. Ik wil mijn signatuur niet overal verspreiden. Het gaat mij niet om merken, maar om de kwaliteit van de samenwerking. Het is natuurlijk een eer om voor bedrijven te werken die zoveel geschiedenis hebben. Dat is fantastisch. Maar het draait niet om mij. Het is niet mijn egotrip. Het draait om de kwaliteit van het werk.”

Kunt u nog iets vertellen over het Jackwandsysteem, uw nieuw ontwerp voor B&B Italia? “De brief was erg open. Ze wilden een room divider waarin eventueel ook bergruimte voorzien was. Ik wou het ambitieuzer opvatten, veelzijdiger. Daarom stelde ik een modulair systeem voor. Het voorbeeld dat we nu voorstellen is simpel maar er komen veel meer mogelijkheden. Het is een architecturaal ontwerp dat zich discreet kan aanpassen aan alle mogelijke omgevingen.”

INTERVIEW

verlichting mijn grootste passie en ontwikkel ik verder mijn eigen collectie.”

U ontwerpt nu voor twee grote historische bedrijven, is hun aanpak vergelijkbaar? “Nee, hun werkwijze is heel verschillend en ik denk dat de producten die ik voor elk van hen heb ontwikkeld ook heel verschillend zijn. Ik wil mezelf niet herhalen. Ik zou dat ook niet eerlijk vinden tegenover die bedrijven. Als ontwerper zijn er maar zoveel ideeën die je kunt produceren. Als je iets te zeggen hebt dat anders is, dan moet je dat zeker doen, maar zodra je ideeën opgedroogd zijn, is het beter een stap opzij te zetten en aan anderen kansen bieden om hun zegje te doen.” Ziet u dat ooit zelf gebeuren? “Ik weet het niet. Als ik niets meer te zeggen heb, dan zou ik het echt onnodig vinden om – in zekere zin – voor vervuiling te zorgen.” En kunt u zich ook voorstellen dat u dan iets heel anders zou doen? “Nee, ik heb geluk dat ik nu constant voorstellen en aanbiedingen krijg van bedrijven. Ik moet het juiste moment vinden. Ik voel me heel gelukkig met waar ik nu sta.” www.michaelanastassiades.com

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

44_Interview_01L.indd 95

02-11-18 11:09

BEURZEN

London Design Festival 2018

Design Districts & Destinations Het Londen Design Festival – van 15 tot en met 23 september – bestond dit jaar opnieuw uit een duizelingwekkend aantal evenementen, met een bijpassend aanbod aan designnoviteiten.

London Design Festival 2018

Naast de drie belangrijkste beurzen – London Design Fair, 100% Design en designjunction – waren er tijdens het Festival op tal van plekken verspreid over de gehele stad ook andere beurzen, exposities, installaties en presentaties in showrooms en musea te zien. Die waren deels handig dicht bij elkaar in de in totaal elf ‘design districts’ – elk met een eigen karakter – waar er dit jaar vijf nieuwe bij waren gekomen. Andere hoge ‘designconcentraties’ waren er in het Clerkenwell Design Quarter – waar veel bekende bedrijven een vaste showroom hebben – en in de Shoreditch Design Triangle, met onder meer de kleine lichtbeurs darc room. In het Somerset House was de tweede London Design Biennale te zien, met ontwerpen van vooraanstaande designers uit alle continenten. Last but not least waren er verschillende installaties in het altijd spectaculaire Victoria & Albert Museum, waar ook de winnaars van de London Design Medals waren te zien. Kortom, net als in Milaan zijn goede schoenen, veel tijd en een uitgekiende planning noodzaak. De organisatie van het Festival hielp hier alvast mee, door de in totaal meer dan 400 evenementen, exposities en installaties deels vast te leggen in een serie ‘Design Destinations’ en ‘Design Trails & Routes’.

Ook net als in Milaan had het aanbod een hoog internationaal karakter, waarbij net als vorig jaar Nederlandse (licht)ontwerpers goed waren vertegenwoordigd. Zo was er de tweede editie van Dutch Stuff in de London Design Fair en de derde editie van het door Connecting The Dots georganiseerde Enlightened Design, dit keer bij 100% Design. Maar het Londen Design Festival is natuurlijk ook altijd een gelegenheid bij uitstek om kennis te maken met het werk van Britse ontwerpers en fabrikanten. Het volgende London Design Festival is van 14 tot en met 22 september 2019, de verschillende beurzen vinden steeds een deel van deze periode plaats. Het is te hopen dat de Brexit geen roet in het eten van dit steevast bruisende designfeest gaat gooien. www.londondesignfestival.com www.100percentdesign.co.uk www.thedesignjunction.co.uk www.londondesignfair.co.uk

Op het Sackler Courtyard van het Victoria & Albert Museum stond ter ere van de tiende deelname van het

BEURZEN

museum aan het London Design Festival deze Multiply – een reusachtig paviljoen van meerdere verdiepingen waarin verschillende ruimten op ‘doolhofachtige’ wijze met elkaar waren verbonden en verweven. De 9 m hoge modulaire structuur was het resultaat van een samenwerking tussen de American Hardwood Export Council (AHEC), Waugh Thistleton Architects en ARUP, en gemaakt van gelamineerd Amerikaans tulpenhout. De installatie moedigde bezoekers aan na te denken over hoe we huizen en steden ontwerpen en bouwen, waarbij de twee grootste uitdagingen werden aangepakt waarvoor de huidige samenleving staat: hoe tegemoet te komen aan de enorme vraag naar woningen en de noodzaak klimaatverandering tegen te gaan. De oplossing van Multiply is het combineren van modulaire systemen met duurzame bouwmaterialen. De 43 m3 aan tulpenhout die voor het CO2-neutrale paviljoen is gebruikt, wordt in vijf minuten weer aangevuld door natuurlijke groei in Amerikaanse hardhoutbossen. www.multiply.london

55_Beurs_01L.indd 96

05-11-18 10:34

Op de binnenplaats van het atelier van Established & Sons

James Burleigh ontwerpt en produceert al ruim twintig jaar meubelen, die in zijn industriële

stond de door Felix de Pass ontworpen A-Bench, in een nieuwe

werkplaats in Londen op ambachtelijke wijze worden vervaardigd. De collectie is zeer

‘weatherproof’ uitvoering met geperforeerde stalen bovenzijde en

uitgebreid, waarbij alle meubelen dezelfde esthetische signatuur hebben. Een voorbeeld is

afgewerkt met een architecturale poedercoating die doorgaans

Mylo – een serie banken met een geïntegreerd tafelblad, waarbij er voor tafel en zitgedeelte

niet voor meubelen wordt gebruikt. De veelzijdige A-Bench heeft

keuze is uit uiteenlopende maten en verhoudingen. Met Mylo kunnen uiteenlopende

een ingenieuze, symmetrische vormgeving met twee gespiegelde

composities worden gecreëerd – los in de ruimte of tegen de wand. De banken zijn er

componenten, waardoor hij vanuit elke hoek kan worden benaderd

in verschillende soorten massief hout, lengtes (van 1500 tot 3000 mm) en stofferingen.

en gebruikt. Ook op de foto staat kruk Butt uit de Estd Collection.

Optioneel kunnen ze worden uitgerust met aansluitingen voor data en stroom. Mylo is

(Foto: James Champion).

geschikt voor bijvoorbeeld wachten receptieruimten, musea en galerieën.

www.establishedandsons.com

www.jamesburleigh.co.uk

Philippe Malouin ontwierp voor SCP de Group cocktail chair – een

‘Master cabinet maker’ Antrei Hartikainen, de Finse Young Designer of the Year 2018,

compacte gestoffeerde fauteuil met een kleine ‘footprint’, die kan

ontwierp voor Poiat de nieuwe Bastone-collectie – een kast en een sideboard in massief

draaien op een haast onzichtbare zwart gepoedercoate stalen basis. Het

eiken waarin duidelijk Hartikainen’s vakmanschap en diens interesse in het bestuderen

ontwerp gaat uit van primaire ronde vormen voor de basis, rugleuning

van licht en schaduw zijn te zien. De buitenzijde van de meubelen is deels open en deels

en zitting, om zo een minimalistische fauteuil te creëren. Het frame is

gesloten met ronde, smalle strookjes hout, waardoor het licht wordt gefilterd en een mooi

gemaakt van massief beuken en berken-multiplex, voor de zitting en het

schaduwspel in de kasten ontstaat. Bastone komt het best tot zijn recht in een open ruimte,

rugkussen zijn veren en schuim gebruikt. Er is ook een versie met vaste

en dankzij de verplaatsbare schappen kunnen ze voor vele doeleinden worden gebruikt. In

basis, en een Group-driezitsbank in dezelfde vormtaal.

de toekomst komen er ook versies met deuren.

www.scp.co.uk

www.poiat.com

London Design Festival 2018

Rutger van Oldenbeek

BEURZEN

TEKST

Blikvanger op darc room was Ligeo – een ‘plug & play’ modulair lichtsysteem van ledlichtbalkjes die eenvoudig zonder gereedschappen aan elkaar kunnen worden geklikt, en dan direct licht geven. Zo kunnen haast eindeloze twee- en driedimensionale lichtobjecten worden gecreëerd – van eenvoudige lineaire patronen tegen een wand tot reusachtige kroonluchters en complexe plafondarmaturen – die steeds weer opnieuw samengesteld en vrijwel eindeloos uitgebreid kunnen worden. Het systeem werkt met hubs waaraan tot acht lichtbalkjes kunnen worden bevestigd – die 360º rond de hub kunnen worden gedraaid en tot 180º worden gekanteld, met een minimale hoek van 45º tussen twee balkjes. De lichtbalkjes zijn dimbaar en verkrijgbaar in vijf lengtes van 300 tot 1500 mm, en in de lichtkleuren 5300, 4000 en 3000K. De hubs en scharnieren zijn er in zwart, wit, goud en zilver, op aanvraag zijn andere RAL-kleuren mogelijk. Op de foto een toepassing van Ligeo in warenhuis John Lewis White City in Londen, ontworpen door Progress Lighting Limited. www.ligeo.co.uk

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

55_Beurs_01L.indd 97

05-11-18 10:35

BEURZEN

Simone Post (op Dutch Stuff) zoekt naar manieren om ouderwetse houten keukenstoelen – zoals we die bijvoorbeeld bij onze grootouders of in tweedehandswinkels zien – een nieuw, tweede leven te geven. Ze zitten immers meestal nog prima, en waarom zou je nieuwe maken als er nog volop oude zijn? Voor haar collectie New Old Chairs ontwikkelde Post daarom een universele afwerkingsmethode die de stoelen een nieuwe, unieke uitstraling geeft en daarbij het bestaande karakter accentueert. De methode bestaat uit een zwarte of witte basislaag waarover een patroon van goudgeel gekleurd gewikkeld touw wordt geschilderd. Voordeel is ook dat van stoelen in verschillende vormen en ontwerpen één krachtige en eigentijdse, coherente verzameling kan worden gemaakt. (Foto: Mathijs Labadie) Icons of Denmark (ook wel het

www.simonepost.nl

‘London home of Danish Design’ voor

London Design Festival 2018

projectinterieurs) levert de beste Deense ontwerpers en ontwerpen voor

Resident uit Nieuw-Zeeland toonde op designjunction de door

toepassing in projecten in binnen- en

Philippe Malouin ontworpen Offset – een kloeke en robuuste tafel

buitenland. Het bedrijf werkt nauw

met een 65 mm dik blad en poten met een diameter van 150 mm,

samen met een geselecteerde groep

en in massief eiken. Bij de maximale bladgrootte van 2800 x 1200

designers en ambachtslieden met een

mm weegt de tafel niet minder dan 200 kilo. Elke poot is aan het

fascinatie voor verfijnde schoonheid,

blad bevestigd met een draaibare schroefverbinding, zodat de poten

minimalisme, natuurlijke materialen en

elk in een eigen positie kunnen worden geplaatst – onder of deels

optimale functionaliteit – kenmerkend

naar het blad – en zo de tafel steeds een andere uitstraling geven.

voor Deens design. De presentatie op

Malouin ontwierp eerder de Offset-koffietafel en -kruk, in dezelfde

designjunction stond geheel in het teken

vormtaal.

van activiteitengerelateerd werken – met

www.resident.co.nz

onder meer deze stapelbare stoelen

BEURZEN

uit de collectie Nam Nam, door studio HolmbäckNordentoft ontworpen voor

Memoriae is een kastje voor het opbergen

een sushirestaurant in Kopenhagen.

van waardevolle herinneringen van geliefden.

De tafels komen uit de Woodstock-

Het heeft een open ontwerp zodat het een

collectie, ontworpen door Hans Thyge

toegankelijk meubel is. Tegelijkertijd is het een

& Co. Kenmerkend zijn de massief

discreet meubel vanwege de vleugel voor de

houten kolommen met metalen poten.

opening, ‘The Guardian Wing’, die er voor zorgt

De Woodstock-tafels zijn er in grote en

dat wat wordt opgeborgen niet direct in het

kleine, ronde en hoge versies, en met een

zicht ligt. De body is van staal en opgebouwd uit

kantelbaar blad voor eenvoudige opslag.

meerdere vlakken, die de vele invalshoeken en

www.iconsofdenmark.dk

facetten benadrukken die je aan een persoon of herinnering kunt koppelen. Tevens biedt het een stevige basis voor dergelijke waardevolle De Berlijnse designstudio New Tendency past de ontwerpprincipes

objecten. De body wordt ondersteund door een

van het Modernisme toe op eigentijdse alledaagse objecten. In de

viertal massief eikenhouten poten, met een

Bauhaus-traditie worden met de hand producten vervaardigd die

subtiele, natuurlijke en organische uitstraling die

worden gekenmerkt door een conceptueel design, een heldere

zorgt voor een prachtige balans en contrast met

esthetiek en een functionele vorm. De collecties meubelen en

het strakke lijnenspel van de body. Op de bodem

accessoires worden ontwikkeld onder de creatieve leiding van

ligt een paneel van vilt, waardoor de objecten

Manuel Goller, waarbij ook wordt samengewerkt met een selecte

worden opgeborgen op een zachte bodem.

groep ontwerpers en architecten. Op designjunction was onder

Memoriae is onderdeel uit de interieurcollectie

meer deze Masa Table Mark II te zien – een tafel met een stalen

van Javy Design, het label van ontwerper Jeroen

onderstel en een blad met een voorziening voor het draadloos

Verdaasdonk. De objecten uit de collectie

opladen van telefoons en tablets. De kenmerkende gevorkte poten

behoren zijn ware eyecatchers, ontstaan door

bieden veel beenruimte en geven de tafel een rank silhouet. De

een mix van ambacht, industriële technologie en

Masa Table Mark II is er in verschillende kleuren en afmetingen.

architectonische invloeden.

www.newtendency.com

www.javydesign.nl

55_Beurs_01L.indd 98

05-11-18 10:35

Op darc room was ook het Belgische TossB vertegenwoordigd – producent van onder meer deze armatuur Round Control, die er is met twee, vier of zes armen. Het ontwerp van Glenn Marys is geschikt voor zowel wand als plafond en kan dankzij de vrijwel eindeloze combinatiemogelijkheden worden aangepast aan elk architectonisch concept – in onder meer loungegebieden, De Tsjechische ontwerper Lucie Koldová is vooral bekend door haar licht- en glasontwerpen, en de Chips-loungefauteuil voor Ton is

boardrooms en commerciële ruimten. Round Control is uitgerust met krachtige

dan ook haar eerste meubel. Koldová werkt graag met translucente

led-modules die indirect licht geven – zacht

materialen, en in de Chips komt dat tot uiting in de visueel luchtige,

en aangenaam als het wordt gedimd, en

maar bewust ‘oversized’ rugleuning van geperforeerd textiel – die

functioneel bij volle sterkte. www.tossb.com

is aangebracht in een handgebogen houten frame. De duidelijk aanwezige rugleuning vormt tevens een deel van het onderstel en heeft de vorm van typische aardappelchips. De comfortabele zitting wordt ondersteund door een pocketvering die doorgaans in

Op designjunction was de Wästberg w171

orthopedische matrassen wordt gebruikt. De Chips werd ontworpen

alma te zien, een lamp die oorspronkelijk is

voor Das Haus van Koldová dit jaar op de imm in Keulen, maar Ton

ontworpen voor de gelijknamige club en co-

vond dat het sprekende design meer moest zijn dan alleen een

working-ruimte in Stockholm. Uitgangspunt

prototype en nam het in productie, waarbij een aantal onderdelen

voor het ontwerp van de architecten Tham &

werd verbeterd; zo is de vorm van het kussen verfijnder en is er een

Videgård is een cirkel van sinusgolven, die

ottomane bijgekomen.

een zacht en aangenaam licht verspreiden.

www.ton.eu

De w171 alma heeft een satijnmatte finish en kan direct aan het plafond worden bevestigd of aan een kabel worden London Design Festival 2018

gehangen. Solitair boven een tafel of – als op de foto – gegroepeerd in een grotere ruimte, waarmee een plafond van zwevende lichtpunten ontstaat. Het lichtbeeld van concentrische cirkels kan worden gevarieerd afhankelijk van de gekozen lichtbron in de E27-fitting.

ll’atelier is het ontwerpen productiebedrijf van de aan de Design

Hoff van het Franse Petite Friture is een kleurrijke serie van twee modulaire fauteuils en

Academy afgestudeerde broers Lennart en Lauren Leerdam.

twee modulaire poefs, die op verschillende manieren kunnen worden gecombineerd tot

Op Dutch Stuff was hun Paperthin te zien, een minimalistische

banken van uiteenlopende lengtes. Het ontwerp is van het Noorse designduo Morten &

kruk gemaakt van een slechts 0,5 mm dikke metalen plaat,

Jonas (Morten Skjærpe Knarrum en Jonas Norheim) in samenwerking met textielontwerper

versterkt door middel van een productieproces dat verwijst

Kiyoshi Yamamoto. Bron van inspiratie was een foto van drie stukjes textiel; de ontwerpers

naar de manier waarop klassieke conservenblikjes worden

wilden meubelen creëren waarin de visuele eigenschappen en tactiele oppervlakken van de

gemaakt. Die is gebaseerd op twee eenvoudige stappen die het

stoffering de hoofdrol spelen – en waar mensen een goed gevoel bij krijgen.

relatief zwakke materiaal sterkte en volume geven: het draaien

www.petitefriture.com

BEURZEN

www.wastberg.com

van dun plaatmetaal in een ronde vorm in combinatie met het drukken, draaien en krimpen van golfjes in deze vorm. ll’atelier verbond deze methoden met moderne gereedschappen – met als resultaat een nieuwe vormtaal waarin de essentie van het klassieke blikje nog steeds aanwezig is, en een materiaal dat sterk genoeg is om er een kruk van te maken. De Paperthin wordt afgewerkt met een coating, verkrijgbaar in verschillende kleuren. De kruk won al een ein&zwanzig award, de prijs van de German Design Council voor ‘s werelds beste jonge designtalenten. www.llatelier.com

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

55_Beurs_01L.indd 99

05-11-18 10:36

Kunstenaar en keramist Jacqueline Harberink was op Enlightened Design te zien met haar porseleinen [NON] Transparency Chandelier – gemaakt als een stil protest tegen het voortdurend online en transparant moeten zijn. Mensen hebben recht op hun geheimen en op het onbereikbaar zijn als ze dat willen, stelt Harberink. We hebben af en toe rust en privacy nodig om te ontdekken wie we zijn en wat we willen. De [NON-] Transparency Chandelier symboliseert het dreigende gebrek aan privacy letterlijk en figuurlijk: de luchter bestaat uit verschillende transparante, licht gebogen porseleinen ‘plakjes’ die lijken te zweven, en die symbool staan voor ons kwetsbare maar zeer waardevolle recht op privacy. De transparant plakjes zijn handgemaakt, met gaatjes die vervolgens met een transparante glazuur worden gedicht – juist omdat Harberink privacy zo belangrijk vindt en van mening is dat die tegenwoordig onvoldoende wordt beschermd. De plakjes zijn gemaakt van 100 procent Montblanc-porselein met een methode die is gebaseerd op de 14e eeuwse rijstkorrel-techniek, die door Harberink is gemoderniseerd. De Chandelier is er in verschillende formaten – de grootste meet 126 x 70 cm en is gemaakt van 104 plakjes. Op aanvraag zijn ook grotere formaten mogelijk. www.jhaporcelain.com

De Spaanse, in Lissabon wonende

King Arthur Wall van Jesse Visser (op Enlightened

kunstenaar en ontwerper Monica

Design) heeft dezelfde vormentaal als diens

Pinto begon in 2014 haar label Mokki

eerder ontworpen King Arthur, een eigentijdse,

Design – dat lichtobjecten en meubelen

minimalistische vertaling van de middeleeuwse

vervaardigt die een ‘verhaal vertellen’ over

kroonluchter. De lamp wordt vervaardigd van

het materiaal waarvan ze zijn gemaakt en

geanodiseerd aluminium en op unieke wijze

waarop ze zijn geïnspireerd. Voorbeeld is

geassembleerd – zonder lassen of lijm. De

deze Treillis – een ‘oversized’ vloerlamp

King Arthur Wall meet 30 x 32,5 x 20 cm en is

(168 b x 168 h) waar je in geen enkele

verkrijgbaar in de kleuren zwart en goud.

ruimte omheen kunt. De rechte lijnen

www.jessevisser.com / www.hollandslicht.eu

London Design Festival 2018

en vormen contrasteren met het rustige lichtbeeld, de uitvoering in slechts één

Armatuur Keppler van Innermost is genoemd naar de Duitse

kleur (geel, zwartgrijs, wit of andere

wiskundige, astronoom en astroloog Johannes Kepler – de ontdekker

kleuren op aanvraag) zorgt ervoor dat

van de supernova, het verschijnsel waarbij een ster op spectaculaire

je bij het lezen zo weinig mogelijk wordt

wijze explodeert en een zwart gat kan overblijven. De science

afgeleid. Treillis is er ook als tafellamp

fiction-achtige Keppler doet dan ook denken aan zwarte gaten.

met een hoogte van 58 cm.

Designstudio Cohda gebruikte voor het ontwerp uiterst innovatieve

www.monicapintostudio.com

materialen, waarbij enkele leds over een groot dun oppervlak van fijn geweven textiel worden vermenigvuldigd. Hierdoor het licht breed gebroken en ontstaat de illusie van eindeloosheid. De 101 x 101 cm grote armatuur kan 360º rond de X-as en 360º rond de

BEURZEN

Y-as worden gedraaid, zodat vrijwel elke positie mogelijk is. Één Keppler is al uniek en intrigerend, al je er meerdere ophangt kunnen duizelingwekkende effecten worden gecreëerd. www.innermost.net

De Waste Not Bench en Chair van &New, in 2014 opgericht door het Brits-Finse designduo Jo Wilton en Mirka Gröhn, zijn gemaakt van 100 procent gerecycled plastic afval. Het ontwerp is minimalistisch, puur en eigentijds – het materiaal voelt zacht en warm aan en leent zich uitstekend voor zitmeubelen. Zowel de bank als de stoel bestaan uit componenten die bijeen worden gehouden door magnetische stalen stangen, die een kleurrijk detail aan de ontwerpen toevoegen. De Waste Not Bench en Chair kunnen binnen en buiten worden gebruikt. www.andnew.bigcartel.com

100

55_Beurs_01L.indd 100

05-11-18 10:36

Ter gelegenheid van ons 100-jarig bestaan presenteren wij ons jubileummodel Centuro. Uitermate geschikt voor conferenties en informele settings. Bezoek een van onze showrooms en onze nieuwe website om meer over Centuro te ontdekken.

WWW.CASALA.COM

18PIP005_ADVERTENTIES.indd 101

02-11-18 13:09

BEURZEN

Architect@Work 2018 Meer dan 4.750 architecten, interieurarchitecten en andere ontwerpers bezochten op 12 en 13 september Architect@Work in Rotterdam. Naast het succesvolle, door Architectenweb georganiseerde lezingenprogramma rond ‘Architectuur en Licht’ (het thema van de tweejaarlijkse beurs), presenteerden ruim 280 leveranciers hun noviteiten, waarbij je dankzij de vertrouwde formule – elke exposant evenveel ruimte – in korte tijd

Bij Milliken was de collectie Colour Compositions te zien – de

kennis kon maken met tal van interessante producten. Een selectie.

eerste van het bedrijf in ‘plankformaat’ (250 x 1000 mm). De

www.architectatwork.nl

collectie nodigt uit om met kleuren en vormen te spelen en zo eigen composities samen te stellen – van harmonieus en evenwichtig tot uitdagend en onverwacht – waarbij kan worden

De groep Performance In Lighting is een internationale speler in de

gevarieerd met tinten, helderheid en verzadiging. Hiervoor

verlichtingssector met ruim veertig jaar ervaring. Sinds 2017 worden

staat ontwerpers ook een onlinetool ter beschikking, waarmee

de voorheen afzonderlijke merken Prisma, Spittler en SBP onder eigen

de composities direct kunnen worden gevisualiseerd. Het

naam op de markt gebracht. Het bedrijf levert verlichtingsoplossingen

natuurgetrouwe kleurverloop van de tegels is mogelijk dankzij

voor alle toepassingsgebieden – binnen en buiten – die voldoen aan

Millikens eigen gepatenteerde ‘digital patterning’ technologie

de hoogste eisen wat betreft kwaliteit en esthetiek. Op Architect@

Millitron. Colour Compositions wordt gemaakt van hoogwaardig

Work werd onder meer deze armatuur Liquid getoond – een ontwerp

Econyl, een volledig gerecycled nylongaren, en kan worden

van Walter de Silva waarin techniek en schoonheid samenkomen.

geleverd met TractionBack voor lijmvrije installatie – waarmee het in

De bovenzijde doet denken aan de rimpeling die een druppel in het

aanmerking komt voor punten bij de Leed certificering én bijdraagt

water vormt, en geeft een volume dat zowel licht als solide is en

aan een betere luchtkwaliteit. De collectie bestaat uit twee delen

stroomlijning, energie en dynamiek uitstraalt. Daarbij biedt de Liquid

met in totaal 75 kleuren, verdeeld in verschillende families. De

een hoog rendement. Op alle producten van Performance In Lighting

dessins variëren van het kloeke ‘Abstraction – Allover’ tot het meer

wordt vijf jaar garantie gegeven.

subtiele ‘Soft Clay – Ash Glaze’.

www.performanceinlighting.com

www.millikennederland.nl

Architect@Work 2018

Route 66 van QbiQ is een systeem van moderne aluminium glaswanden met een klassieke industriële jaren dertig-uitstraling, zoals die van de Van Nelle fabriek. Uitgangspunt bij Route 66 was dat die zoveel mogelijk de gietijzeren structuur moest benaderen. Het resultaat is een systeemwand met grove robuuste profielen voor zowel een horizontale als verticale vakverdeling – die door de (interieur)architect voor een project specifiek kan worden vormgegeven. De profielen kunnen in elke Ral-kleur worden geleverd en voorzien van een structuur die het grove gietijzer nog beter benadert. Route 66 is er in enkel- of

BEURZEN

dubbelglas, voor de beglazing kan gekozen worden voor standaard of akoestisch gelaagd glas. Zoals altijd bij QbiQ zijn er verschillende deurkozijnen en deuren die in het systeem kunnen worden toegepast – waaronder hardglazen deuren, aluminium kaderdeuren, houten hpl-deuren, schuif- en dubbele deuren. Route 66 is Cradle-to-Cradle Brons-gecertificeerd en volledig recyclebaar. www.qbiq.nl

Studio Six van visueel kunstenaar Jan Grolleman en ontwerper Henny Wilting vervaardigt akoestische panelen met een inclusieve vormgeving, waarbij het natuurlijke beeld van bos en vogels de aaibaarheid en het akoestisch effect van het materiaal visueel ondersteunen. Acoustic Stix bestaat uit losse, afzonderlijk aan de wand te bevestigen panelen van 60 x 60 cm. De ondergrond bestaat uit petfelt met een dikte van 10 mm, gemaakt van gerecyclede petflessen die zijn getransformeerd tot een zacht maar stevig en duurzaam materiaal, dat een groot geluidsabsorberend vermogen heeft. Op het paneel worden plukjes lontwol met de hand geniet, in een dichte rangschikking met een dikte van 50 mm. De panelen hangen met een eenvoudig systeem (bestaande uit keeplatten) los tegen de wand. Er is keuze uit panelen met afbeeldingen in 26 verschillende kleuren. De panelen kunnen in verschillende composities worden gerangschikt: zo kan het bos een hele wand bestrijken, opgebouwd uit losse panelen en compleet met vogels. Acoustic Stix wordt op aanvraag gecomponeerd aan de hand van de betreffende locatie en het interieur. De panelen worden met de hand vervaardigd en zoveel mogelijk uitgevoerd door mensen met afstand tot de reguliere arbeidsmarkt. www.studiostix.com

102

22_Beurs_01L.indd 102

02-11-18 11:10

TEKST

Rutger van Oldenbeek

Het Portugese Sonae Arauco introduceerde Stucco en Fusion – decoratieve plaatmaterialen die zich onderscheiden door een bijzondere textuur en indrukwekkende ‘look and feel’. Beide innovatieve ontwerpen zijn beschikbaar in een zorgvuldig samengestelde reeks aan decoren en geschikt voor verschillende toepassingen, zoals restaurants, hotels, scholen en kantoren, maar ook voor bijvoorbeeld het afwerken van meubelen. Stucco is een robuust ontwerp dat is geïnspireerd op authentieke steensoorten en industriële ‘urban’ omgevingen, en kan worden gebruikt voor het creëren Print Acoustics, een divisie van Triplaco,

van omgevingen die doen denken aan rotsachtige

is gespecialiseerd in de ontwikkeling van

landschappen. Fusion is een finish met een warme,

akoestisch dempende panelen, deuren en

natuurlijke textuur die lijkt op handbewerkt hout en

losse elementen. De oplossingen bestaan

die is ontwikkeld voor gebruik op tal van materialen

uit een kern in mdf met een toplaag in

– waardoor er warme en sfeervolle interieurs mee

print-hpl van Abet Laminati, fineer, lak,

kunnen worden gecreëerd. Stucco en Fusion zijn door

geweven vinyl of digitale bedrukking, en een akoestisch dempende glasvlies op de rugzijde of in het midden. De tijdelijke vereniging van architecten AAPROG-

de Portuguese Engineers Association bekroond met de Innovation Construction Award 2017. De collecties zijn onderdeel van de Innovus Collection, de Global Decorative Collection van Sonae Arauco.

BOECKX-B2Ai paste Print Acoustics toe

www.sonaearauco.com

in het ontwerp van het nieuwe AZ Zeno in Basalte toonde het Via walkway light, een aanvulling op het

geruststellende en open state-of-the-art

productportfolio van het bedrijf, dat vooral bestaat uit high-end

zorgomgeving die inspirerend is, vol licht,

schakelaars. Het minimalistische Via walkway light kan worden

natuur, warmte en verbeelding. De panelen

geïnstalleerd op stopcontacthoogte en verlicht zo subtiel de vloer

zijn gebruikt in verschillende ruimten –

om je makkelijk te kunnen oriënteren in het donker – bijvoorbeeld

van de monumentale ontvangsthal met

in de gang of bij de trap. Via heeft dezelfde afwerkingen en

aanmeldzones en de draaikolktrap in

hetzelfde design als de Basalte-schakelaars en stopcontacten,

het centraal atrium, tot de wanden in de

om samen een mooi visueel geheel te vormen. Basalte beschouwt

cafetaria en deze ingenieuze akoestische

Via als de volgende stap naar een complete bedieningsoplossing

achterwand in het auditorium, dat

voor smart homes, die ultiem comfort creëert zonder in te boeten

absorberende schuif- en draaiwanden van

op design. Net als alle Basalte-producten is Via ontwikkeld en

Print Acoustics bevat.

handgemaakt in België.

www.printacoustics.be

www.basalte.be

BEURZEN

als een ziekenhuis, maar eerder als een

Architect@Work 2018

Knokke – een ziekenhuis dat niet aanvoelt

Ontwerper/licht- en projectarchitect Ferdinand Verbeek en creatieve ‘sidekick’ Marike BertramVerbeek werken sinds de oprichting van Ferrolight Design in 1999 met veel passie aan een voortdurende studie naar de ultieme lichtbron en het mooiste licht. Achter elk armatuur schuilt een diepgaand onderzoek naar wat licht doet en kan doen. De innovatieve armaturen worden ‘vanuit de bron’ ontworpen – wat betekent dat Verbeek zich in al zijn designs laat leiden door licht dat zo dicht mogelijk de warmte van zonlicht benadert om er vervolgens een zo minimalistisch mogelijk armatuur omheen te maken, dimbaar en energiezuinig. Een voorbeeld is deze IYO Yin Yang, een up- en downlighter met een dikte van slechts 23 mm. Alle ontwerpen uit de collectie zijn te bestellen als maatwerk. Ferrolight Design werkt samen met architecten en projectbureaus om bedrijfspanden, winkels, hotels, woningen en tuinen te voorzien van mooi en functioneel licht. Door toenemende verzoeken vanuit de verschillende markten is dit jaar High End Light opgericht – een tweede bedrijf gericht op het adviseren, inspireren en begeleiden van architecten bij de verlichting in hun projecten. In overleg met de opdrachtgever wordt voor alle delen van een project www.ferrolightdesign.com / www.highendlight.com

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

22_Beurs_01L.indd 103

103

02-11-18 11:10

BEURZEN

MoOD+Indigo, Brussel

Tien jaar MoOD+Indigo MoOD+Indigo vierde het tienjarig bestaan met een speciaal programma, waarbij ontwerper Daan Roosegaarde een inspirerende lezing gaf.

Van 11 tot en met 13 september vormde het Brusselse Tour & Taxis opnieuw het sfeervolle decor van textielbeurs MoOD+Indigo. Deze tiende editie trok 3256 bezoekers, die behalve uit België voornamelijk afkomstig waren uit GrootBrittannië, Duitsland, Nederland, Frankrijk en Rusland. Ter ere van het tienjarig bestaan van MoOD+Indigo konden exposanten en bezoekers dit keer een speciaal avondprogramma met een lezing van ontwerper Daan Roosegaarde bijwonen. Roosegaarde, bekend van projecten als Waterlicht en Smart Highway, benadrukte in zijn lezing het belang van de verbeelding: “Innovation always starts with imagination. Creativity is the new capital.”

thema’s Bouclé, Sensory, Nude colours, Mixed materials, Green & yellow, Shiny & effects, Outdoor en Cultural appropriation.

won de Launch Pad Award. Een vast en altijd inspirerend onderdeel was het Innovation Platform, samengesteld door MaterialDistrict, Trendease International, Material Lab, Colour Hive en Linen Dream Lab. De volgende MoOD+Indigo vindt plaats op 10, 11 en 12 september 2019 en zal voor het eerst volledig georganiseerd worden door Easyfairs. www.moodbrussels.com

BEURZEN

MoOD+Indigo Brussel

De beurs bracht zoals we gewend zijn het allerbeste op textielgebied bijeen: voor wie in deze stoffenweelde het overzicht dreigde te verliezen, gaf de presentatie van trendcoach en Blue Drop-juryvoorzitter Niek De Prest de nodige duiding. Dit jaar onderscheidde de jury, met daarin naast De Prest Katrien De Smet (MoOD) en Jennifer Castoldi (Trendease) de volgende thema’s: Bouclé, Sensory, Nude colours, Mixed materials, Green & yellow, Shiny & effects, Outdoor en Cultural appropriation. Blue Drop Awards waren er voor Algemene Two (‘Most Promising Collection’),Velvetex (‘Best Upholstery’) en G.M. Fabrics (’Best Window Covering’). De Britse Megan Brown

De Blue Drop Jury benoemde bij de Award-inzendingen voor dit jaar de

Veel belangstelling was er voor het Innovation Platform, samengesteld door MaterialDistrict, Trendease International, Material Lab, Colour Hive en Linen Dream Lab.

104

22_Beurs_01L_2.indd 104

02-11-18 11:12

Luxe is ook kenmerkend voor de stoffen van Velvetex, dat de award voor ‘Best Upholstery’ in de wacht sleepte. Het bedrijf uit Italië won met zijn ‘high density’ geweven fluweel, dat een subtiel 3D-effect krijgt dankzij glanzende details en ‘sashiko’ - een Japanse borduurtechniek. In combinatie met het wit-gele kleurenpalet zorgde dit ervoor dat genomineerden D’Decor en Sofacover het nakijken hadden. www.velvetex.it

Algemene Two won de Blue Drop Award voor ‘Most Promising Collection’. Het Belgische bedrijf richt zich op een nichemarkt met een high-end collectie voor klanten die bereid zijn extra te betalen voor de luxe van alpaca en mohair. De overige genomineerden in deze categorie waren Pozzi Arturo en Muvantex. www.algemene-two.com

Stoffen van D’Decor, een van de genomineerden voor de Blue Drop Award ‘Best Upholstery’. Het bedrijf uit India creëert ware kunstwerkjes, die MoOD+Indigo Brussel

sterk genoeg zijn om als meubelstof gebruikt te worden. www.ddecor.com

Het Turkse bedrijf Difference produceerde

GM Fabrics uit India. Dit bedrijf presenteerde een collectie met

voor de Europese markt een collectie in

een duidelijk folkloristisch thema, met een combinatie van kleuren,

natuurlijke garens, voornamelijk linnen.

patronen en borduursel die zowel trendy, klassiek als vernieuwend

Hun toepassing van materiaal, textuur en

is. Difference en Bezmez waren ook genomineerd voor de ‘Best

BEURZEN

De Blue Drop Award voor ‘Best Window Covering’ ging dit jaar naar

ontwerpen leverde een nominatie op in de

Window Covering’-award.

categorie ‘Best Window Covering’.

www.gmfabrics.com

De Britse Megan Brown won de Launch Pad Award met haar bijzondere collectie 3D-breisels, waarmee ze een speelse omgeving voor kinderen creëert. Centraal in de kleurrijke collectie staan zintuigelijke beleving, en het belang hiervan voor de ontwikkeling van jonge kinderen. De kleuren en vormen nodigen uit tot ontdekken, spelen en leren. Overige genomineerden voor deze award waren Amber Chen en Xiao Xiao. www.the-dots.com/users/ megan-brown-449440

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

22_Beurs_01L_2.indd 105

105

02-11-18 11:12

MAKKELIJK LEREN - vertrouwde Windows omgeving - uitgebreide trainingsmogelijkheden

MAKKELIJK ONTWERPEN - creëren in slechts enkele stappen - ontwerp snel met “drag & drop” - wijzigingen zonder opnieuw te tekenen - importeer direct 3D bestanden - Palette@WORK gekoppeld met digitale laserafstand meter waarmee maten direct overgenomen worden in het he ontwerp.

MAKKELIJK PRESENTEREN EN - fotorealistisch renderen binnen 1 minuut - beleef een ontwerp in 360° PaletteeMOVE app. - creëer makkelijk een moodboard, werktekening en/of maattekening - loop door uw interactieve ontwerp met PaletteSHOWROOM

www.palettecad.info ͮ info@palettecad.info ͮ +31 (0)45 565 07 20 18PIP005_ADVERTENTIES.indd 106

02-11-18 13:09

mFLOR uniek in LVT

n e r e o l v e d n e r e r i p et s m In h c t a M & x i door M lende MFLOR verschil tic kleuren. A u th e n

is de projectpartner van LVT-specialist Meer informatie of stalen? Bel 088 166 90 00 of mail naar info@textilesandmore.eu

www.mflor.com www.textilesandmore.eu

18PIP005_ADVERTENTIES.indd 107

02-11-18 13:10

PRODUCTINFORMATIE

Kamerhoge black-outs en dim-outs www.vescom.com

Vescom bouwt zijn aanbod verduisterende gordijnstoffen verder uit met drie blackout- en drie dim-outkwaliteiten. Alle met een eigen look en feel. Brandwerend, kamerhoog, duurzaam, kleuren lichtecht en de meeste uitvoeringen zelfs wasbaar op 70°. De verduisterende stoffen bewijzen dat esthetiek en functie goed samengaan. Zelfs met de hoge lichtdichtheid hebben de stoffen een vriendelijke textieluitstraling, zijn ze sfeervol en vallen ze soepel.

3D-ontwerpsoftware voor architecten www.palettecad.info

PRODUCTINFORMATIE

Architecten bezitten de gave zich een totaalbeeld te vormen van alle benodigde aspecten.Voor dat beeld hebben zij geen hulpmiddelen nodig, ze hebben een visie. Echter de realiteit is dat de (potentiele) klant overtuigd moet worden dat deze visie het mooiste resultaat levert. Dat overtuigen is succesbepalend voor de business. Hiervoor kunnen architecten gebruikmaken van hulpmiddelen, hetzij schetsen, showrooms, moodboards, referentieadressen, maar bovenal 3D-ontwerpsoftware. Met PaletteShowroom hebben architecten een krachtige tool die voor elke PalettCAD-gebruiker gratis is. PaletteShowroom biedt de mogelijkheid om een ontwerp als afbeelding, 360°-foto, panorama, virtuele ruimte of als pdf te presentere. Filter de ontwerpen en voeg commentaar toe of laat het als diapresentatie voorbij glijden. Gebruik de Cloud om ontwerpen via de PaleteMove-app aan klanten te versturen. Showroom Pro heeft de mogelijkheid de presentatietool een eigen karakter mee te geven met bijvoorbeeld bedrijfslogo, veranderend kleuroppervlakte én – misschien wel belangrijker – de VR-briltoepassing met al zijn mogelijkheden.

Tafels met grote variëteit www.kusch.com

Met programma 9500/9550 presenteert Kusch+Co wederom een collectie met grote variëteit in afmetingen en uitvoeringen. Zoals bijvoorbeeld een tafel met een lengte van 400 cm en een breedte van 150 cm op maar een vierpootonderstel, met daarbij de keuze voor een metalen of houten onderstel. Gegarandeerd een grote beenvrijheid. Naast tafels met grote overspanningen, is de gehele collectie ook als statafel leverbaar. Kenmerkend is het futuristisch uitziende ontwerp met slanke, taps toelopende poten in een ongebruikelijke driehoekige vorm. Als gevolg hiervan wordt de illusie gecreëerd dat het tafelblad zweeft.

108

22_Product_01L_3.indd 108

05-11-18 12:00

Zitten, maar dan anders www.kloeber.com

ConWork van Klöber is verkrijgbaar in tal van markante, nieuwe uitvoeringen, die optimaal in het kantoorconcept van morgen kunnen worden geïntegreerd. Klassiek of extravagant – alles is mogelijk. De toekomstige gebruiker kan kiezen uit talrijke kleurvarianten en veel hoogwaardige bekledingsmaterialen zoals nappaleer, wol of gerecyclede materialen. Samen met natuurlijke onderdelen als hout in combinatie met vele stiksels geven ConWork een zeer persoonlijk tintje. Zitten, maar dan anders.

Mooie akoestiek www.slalom-it.com / www.nerusdesign.com

PRODUCTINFORMATIE

Slalom acoustics is gespecialiseerd in mooie akoestische producten. De nieuwste lijn is gemaakt van Ecofelt (90 procent wol en 10 procent polyester) en is in verschillende designs verkrijgbaar. Met de beschikbare kleuren en vormen kun je een geheel eigen ontwerp creëren.

Decoratieve en sfeervolle ledlampen www.sylvania-lighting.com

Sylvania lanceert ToLEDo Mirage, een reeks innovatieve en uiterst decoratieve ledlampen. De nieuwe lampen stralen stuk voor stuk klasse en sfeer uit, perfect voor gebruik in woningen, restaurants, bars en monumentale gebouwen. De ToLEDo Mirage-lampen hebben een innovatief gepatenteerd ontwerp met een kras- en temperatuurbestendige glasballon. Deze biedt eenzelfde optisch effect als een klassieke multi-filament gloeilamp, maar zorgt voor een duidelijk modernere sfeer. Dankzij een laag stroomverbruik, een levensduur van 25.000 uur, een snelle terugverdientijd en lage onderhoudskosten is de ToLEDo Mirage het ideale decoratieve lichtalternatief voor traditionele decoratieve filamentlampen. De nieuwe reeks is beschikbaar in acht verschillende varianten (ST64, G120, G200, A165, T45, T60 en E115) en heeft standaard drie jaar garantie. De lampen leveren een omnidirectionele lichtdistributie van 300°. Dankzij dit brede aanbod aan lampvormen kan een klant de verlichting kiezen die aansluit bij zijn specifieke eisen.

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

22_Product_01L_3.indd 109

109

05-11-18 12:00

PRODUCTINFORMATIE

Stoel gemaakt van oceaanplastic www.e4d.nl

De ambitie van Wehlers is om de meubelbranche voorgoed te veranderen. Dat heeft geresulteerd in het ontwerpen en introduceren van de stoel RUM een afkorting van ‘Re-Used Materials’. De introductie van RUM is een wereldpremière in het recyclen van oceaanplastic in de meubelindustrie. Een ontwerp dat de tand des tijds kan doorstaan zowel in design, kwaliteit als duurzaamheid. Wehlers claimt: RUM is het eerste duurzame klassieke meubilair dat ooit gemaakt is van oceaanplastic. De ontwerper C.F. Møller Design omschrijft RUM als “vriendelijk, comfortabel en praktisch.” Een stoel bedoeld voor projecten, maar ook voor particulieren. In het kader van circulair denken bevat de stoel geen schroeven. Het meubelstuk klikt namelijk in of uit elkaar zonder dat daar gereedschap voor nodig is. Daarnaast worden er geen kleurstoffen aan het ruwe oceaanplastic toegevoegd en blijft de donkergroene, zee-achtige kleur van het materiaal behouden. Wehlers heeft Letbæk AS gevraagd om de uitdagingen met Melt Flow Index op te lossen, zodat het plastic afval uit de oceaan gebruikt kan worden voor een designstoel. Letbæk AS heeft al zijn innovatiekracht aangewend en de uitkomst komt ruimschoots tegemoet aan de eisen voor gebruiksgemak en esthetiek zoals opgesteld door C.F. Møller Design, Wehlers en zijn eindgebruikers.

Betonlookwerkbladen met praktische eigenschappen PRODUCTINFORMATIE

www.jetstone.nl

Werkbladen die de look van beton combineren met de praktische eigenschappen van bijvoorbeeld composiet of keramiek zijn nog steeds onverminderd populair. Jetstone biedt daarvoor talloze mogelijkheden in zijn collectie, van heel subtiel tot juist uitgesproken kleuren met natuurlijk ogende oneffenheden. In die laatste categorie introduceert de werkbladenfabrikant nu twee nieuwe aanwinsten: Airy Concrete – een koele, betongrijze composietkleur en Topus Concrete – een warme, zandgrijze composietkleur. De twee kleuren vormen de logische uitbreiding van een range stoere betonlooks, die begon met de Rugged Concrete (antracietgrijs) en de Cloudburst Concrete (crèmegrijs). Net als hun twee oudere broertjes, zijn beide nieuwe kleuren leverbaar in zowel 12 mm als 20 mm dik, met maximale afmetingen van 3000 x 1390 mm.

Bouwstenen voor het moderne leven www.montis.nl

Dineren.Vergaderen. Gamen. De architectonische modules van zitmeubel Domino.18 zijn de bouwstenen voor alle activiteiten. Koppel ze aan elkaar, van iedere gewenste kant. Speel met drie hoogtes. En creëer een eigen skyline. De losse stoffering op het bovenvlak geeft het nuchtere ontwerp een royaal karakter. Een effect dat kan worden benadrukt door de stofkeuze. Alle blokken bieden rondom hetzelfde comfort. Zo bouwt de gebruiker aan de voorkant een lounge- of tv-hoek en aan de achterkant een lees-, eet- of werkplek. De zitvlaktes, driehoekige kussens en optionele brede arm bieden voor elk moment de ultieme ondersteuning, ook aan een dienblad of laptop. Een familiediner? Rol de hoge zitblokken aan tafel. De Domino.18 is net zo dynamisch als het leven zelf.

110

22_Product_01L.indd 110

05-11-18 12:01

Vijf sterren luxe met badarchitectuur www.bette.de/nl/unternehmen/referenzen2/intercontinental

Het interieur in het luxueuze InterContinental hotel te Ljubljana is ontworpen door designstudio wrightassociates interior architecture. Sonja Wright koos voor de architecturale baden en wastafels van Bette. De bijna kunstzinnige badobjecten hebben zowel elegante als strakke vormen en passen harmonieus in de gewenste designbeleving. Naast het design gaf het duurzame materiaal voor de opdrachtgever de doorslag. De Bette-baden en -wastafels zijn van geglazuurd titaanstaal. Het is een robuust en duurzaam materiaal met goede hygiënische eigenschappen. Daardoor laat het zich sneller reinigen met meer hygiëne als resultaat. Zo zijn de schoonmaakkosten lager, evenals het gebruik van schoonmaakmiddelen.

Praktisch en opgeruimd www.geesa.com

PRODUCTINFORMATIE

Een onmisbaar badkameraccessoire is nog altijd de basket. Niks is zo praktisch en opgeruimd als alle shampoos, douchegels en scrubs geordend opgeborgen en binnen handbereik zijn. De twee gloednieuwe Wynk-baskets van Geesa zijn een ideale combinatie van geraffineerd design met een praktische toepassing. Strakke lijnen worden afgewisseld met subtiele curves die deze baskets een tijdloze elegantie verlenen. Het diepe model (914514-02) biedt genoeg ruimte aan diverse grote shampoo- of badschuimflessen. Het ondiepe model (914520-02) is door het slanke voorkomen ruimtebesparend en tevens uitermate geschikt voor kleine flesjes, een spons of bijvoorbeeld een scheermesje. De opening aan de voorkant biedt een frivool inkijkje om precies te zien wat er in de baskets staat. Beide modellen zijn voorzien van optimale, maar subtiele afwatering. De vlakke onderplaat zorgt ervoor dat flesjes en andere douchebenodigdheden stabiel blijven staan. Mocht er toch een flesje omvallen, dan zorgen de afgeronde hoeken ervoor dat deze weer terug in de basket zal glijden. De Wynkbaskets passen perfect bij de andere artikelen in de Wynk-collectie, maar voelen zich tevens thuis in een veelvoud van badkamerinterieurs.

Een meester in transformatie www.interstuhl.nl

Drie verschillende looks, hoogwaardige materialen, een brede selectie kleuren en varianten rugleuning en innovatieve technische kenmerken. JOYCEis3, de nieuwe bureaustoel van Interstuhl, biedt een maximum aan combinatiemogelijkheden. Dit resulteert in een zeer individuele stoel met een uitstekende prijs-/prestatieverhouding. Het hoogtepunt van de collectie is de rugleuning die geïnspireerd is door de natuur. De futuristische FlexGrid weerspiegelt de menselijke anatomie en biedt zichtbaar dynamische ondersteuning voor de rug. Een blikvanger in elk kantoor, of het nu modern of klassiek is. JOYCEis3 is een echte meester van transformatie. Ongeacht de omgeving, ongeacht het budget – dankzij de ruime keuze door het modulaire systeem, is JOYCEis3 altijd een ideale oplossing met een onmiskenbare persoonlijkheid.

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

22_Product_01L.indd 111

111

05-11-18 12:01

PRODUCTINFORMATIE

Versnelling voor zaal- en eventmanagement www.bero-agencies.com / www.dietiker.com

Dietiker introduceert een nieuwe generatie in zitplaatsnummeringsmanagement voor congrescentra, gemeenschapshuizen en organisatoren van grootschalige evenementen, waar elektronische nummeringdisplays zijn geïntegreerd in de rugleuning van de stoelen. Met het elektronische D-Code System van het Zwitserse merk Dietiker worden rijen stoelen met een handscanner geïdentificeerd, geconfigureerd en voorzien van alle nodige informatie, zoals rijen zitplaatsnummers en optioneel met individuele teksten en logo’s. Tevens zijn er tafeldisplays beschikbaar. De displays worden aangestuurd via een centrale server, door middel van een standaardcomputer of notebook. Elk scherm kan zo individueel op elk moment worden bediend – zelfs tijdens een evenement.Volgens feedback van gebruikers maakt D-Code zaal- en eventmanagement twintig keer sneller dan de conventionele voortgang. Het innovatieve D-Code wordt voor Dietiker op de markt gebracht door Bero Agencies.

Een geruisloos woud www.buzzi.space

PRODUCTINFORMATIE

BuzziMood bestaat uit losse geometrische panelen in een metalen frame. De panelen zijn beschikbaar in fris rendiermos of met gestoffeerd akoestisch schuim. Met de panelen kan worden gepuzzeld en naar believen vormen en kleuren worden gecombineerd. De eyecatcher is natuurlijk het frisse rendiermos. Net zoals vele andere creaties van BuzziSpace heeft de BuzziMood een akoestisch karakter, door de specifieke structuur van het mos in diverse microvakjes worden de geluidsgolven beter geabsorbeerd.Voor beestjes en ander ongedierte hoef de gebruiker niet bang te zijn. Het mos is behandeld met een zoutoplossing en met natuurlijke kleuradditieven om zijn mooie kleur te behouden.

Hout met eigenschappen van textiel www.baars-bloemhoff.nl

Met het speciale incisieproces van Dukta neemt hout ongekende vormen aan en is het materiaal flexibeler dan ooit. Op deze wijze lijken de materiaaleigenschappen van hout haast op die van soepel textiel. Een materiaal dat garant staat voor creativiteit en grote ontwerpvrijheid. Ideaal voor het creëren van ronde of golvende vormen in wanden, plafonds en meubilair. Zo heeft Dukta een prachtige esthetische kwaliteit en kent het materiaal vele decoratieve interieurtoepassingen. Daarnaast beschikt Dukta over zeer goede akoestische eigenschappen. Dit komt door de combinatie van de driedimensionale vormen en openingen in het materiaal. Hiermee heeft Dukta ook bij lage frequenties de geluidsabsorberende eigenschappen waar veel ruimtes om vragen. Zeker in combinatie met textiel. In bepaalde 3D-vormen zorgt het juist voor verstrooiing van geluid in de ruimte. Kortom, Dukta geeft hout een nieuwe betekenis en maakt zowel dragers, mdf bijvoorbeeld, als decoratieve materialen veelzijdiger. Dukta is verkrijgbaar in zes verschillende patronen. Alle patronen hebben hun eigen look en feel.

112

22_Product_01L_4.indd 112

05-11-18 12:02

Fauteuils met kubistische vormgeving www.gelderlandgroep.com

Het eerste zitmeubel van de hand van Lex Pott. Compacte afmetingen van bank en fauteuils, met een fraaie kubistische vormgeving aan de buitenkant en een zeer comfortabele zachte binnenkant, in de vorm van een ‘Pillow’, echt weer een typische Gelderland. Lex bedacht de serie vanuit één basismodule: de zitting. Door dit te combineren met zij,- en achterkanten zijn de mogelijkheden eindeloos. Lex over de Pillow: “Het idee komt voort uit een kussen dat is doorgesneden. Hierdoor krijgt de bank een zachte en bollende binnenkant en een rechthoekige kubus als buitenkant. Een compacte, eenvoudige en comfortabele bank die goed tot zijn recht komt in de steeds kleiner wordende privéruimten. Ik heb de serie ontworpen als modulaire blokken die afhankelijk van de verschillende wensen te combineren en uit te wisselen zijn. Hierbij is zeker ook gedacht aan de zakelijke gebruiker. De meest recente uitbreiding van de Pillow heeft namelijk een hoge rug en armleuning. Hierdoor ontstaat privacy en intimiteit die door de modulaire opzet kan worden uitgevoerd in allerlei sfeer of situatie gebonden voorkeuren. Zo kan het element gemakkelijk van verschillende kleuren stoffering worden voorzien waardoor een geheel eigen meubel ontstaat. Mix en match waarbij het eindresultaat altijd eenvoud en rust blijft uitstralen.”

Universele inbouwdimmer www.klemko.nl

PRODUCTINFORMATIE

De Bikkel is een compacte universele inbouwdimmer voor ledverlichting tot 100VA en maximaal dertien afzonderlijke ledlampen of drivers. De Bikkel is eenvoudig in te bouwen achter bestaande schakelaars. Zo maak je gemakkelijk van iedere traditionele schakelaar een intelligente leddimmer. Daarnaast is het mogelijk om de Bikkel met een pulsdrukker te bedienen via de digitale ingang. De Bikkel is zowel in serie met de schakelaar naar de lamp te installeren of met een afzonderlijke potentiaalvrije schakelaar. Het instellen van de Bikkel is zeer eenvoudig. Dat doet hij namelijk helemaal zelf. Door middel van geavanceerde software past de Bikkel zich aan op de aangesloten belasting waarna het minimale lichtniveau in stappen van 6 procent kan worden ingesteld. Om de klant te laten ervaren hoe soepel de Bikkel werkt, heeft Klemko een compacte display ontwikkeld waarmee baliemedewerkers de werking kunnen tonen.

Projector als ingebouwde verlichting www.kreon.com

Kreon ato 80 is een projectorlamp die wordt gebruikt als ingebouwde verlichting door de instelbare lamp aan de voorkant te plaatsen en door het ontwerp te presenteren met verschillende afwerkingen. Door de lichtbron aan de voorkant te plaatsen, worden de efficiëntie en het bereik van het licht vergroot, zonder afbreuk te doen aan het comfort. De karakteristieke antischitterende kop en aluminium optiek dragen bij aan dit comfort. Met zijn innovatieve ontwerp bestaande uit twee verstelbare spots in een enkele opening, is de kreon ato 80 twin een slimme oplossing voor beter gericht licht. Op deze manier kunnen verschillende lichtlagen vanaf een enkel punt worden uitgestraald.

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

22_Product_01L_4.indd 113

113

05-11-18 12:02

PRODUCTINFORMATIE

Iconische stoel aangepast aan huidige tijdsgeest nl.thonet.de

Tien jaar na de succesvolle introductie van houten stoel 404 hebben ontwerper Stefan Diez en Thonet besloten om de inmiddels iconische stoel op een paar punten aan te passen aan de tijdsgeest. De smalle 404, de iets bredere fauteuil 404 F en barkruk 404 H zijn dan ook vanaf nu gemaakt van eiken- in plaats van beukenhout. Diez, die bekendstaat om zijn intensieve uiteenzetting met materialen, is ervan overtuigd dat het natuurlijke en prettig aanvoelende eiken de meubels een frisse en tegelijk gezellige uitstraling geeft. Ook het kleurenspectrum is aangepast: behalve in eiken naturel is de 404 nu ook verkrijgbaar in zes deels rustige, deels felle kleuren.Verder is de stand van de rugleuning – nu driedimensionaal gevormd – ergonomisch verbeterd, waardoor de stoel nog prettiger zit. Ondanks het feit dat de 404 een vrij recent ontwerp is, gaat hij toch al door voor een klassieker. Dat blijkt wel uit het besluit van de Neue Sammlung – The Design Museum in de Pinakothek der Moderne in München om de 404 vanaf september 2018 op te nemen in de collectie. Getoond wordt het ontwikkelingsproces aan de hand van prototypes, proefmodellen en een stoel in losse onderdelen.

Familie-uitbreiding www.blastation.se

PRODUCTINFORMATIE

Iedereen heeft familie – of we er nu constant door worden omringd of alleen van afstammen. De ‘kreukelige’ innovatieve Dent van Blå Station heeft zijn familie het afgelopen jaar met verve uitgebreid. De stoel Dent Wood – waarschijnlijk het populairste familielid – is er nu ook als barkruk in de hoogtes 65 en 82 cm. En misschien wel de meest spectaculaire uitbreiding is de ‘goed geklede’ en royale fauteuil Dent Lounge. Dent geeft een menselijke touch aan eigentijdse heldere en soms overmatig rigide architectuur, en bevraagt tegelijkertijd het modernistische erfgoed – waarin rechte lijnen en minutieus gepolijste oppervlakken de norm vormen. Zelfs deze architectuur komt tot leven wanneer er een Dent aanwezig is.

Eindeloze mogelijkheden www.inﬁnityprint.nl

Infinity Print biedt een alternatief voor traditionele muurschilderingen, bestickering of signing. Het jonge bedrijf uit Eindhoven heeft een nieuwe techniek in huis gehaald waarmee complete wanden, plafonds, platen en betontegels kunnen worden voorzien van een eigen ontwerp, foto of illustratie – zowel binnen als buiten. De naam van het bedrijf zegt het al: de creatieve mogelijkheden zijn eindeloos. De print kan worden aangebracht op een ondergrond variërend van beton, hout, kunststof en glas tot gehele wanden, vloeren en plafonds. Grote vlakken kunnen vrijwel naadloos op elkaar worden aangesloten worden waardoor het oppervlak onbeperkt groot gemaakt kan worden. De inkt en eventuele (slijtvaste) coating worden rechtstreeks op de ondergrond aangebracht, waarbij de structuur daarvan blijft behouden. Er zijn verschillende soorten coatings, die afhankelijk van de ondergrond transparant, mat of antigraffiti kunnen worden toegepast. Optioneel kunnen de prints ook watervast en uv-bestendig worden uitgevoerd.

114

22_Product_01L_5.indd 114

05-11-18 12:03

Interieur 2.0: print to impress www.printsvanoranje.nl

Een stijlvol en pakkend interieur begint met een duidelijke visie. Met kleur, dessin en materiaal in perfecte harmonie. Wie nog genoegen neemt met alleen maar rechttoe-rechtaanoplossingen doet een interieur eigenlijk tekort. Waarom vasthouden aan interieurmaterialen met bestaande prints, als iedereen ook zelf het perfecte plaatje kan creëren? Prints van Oranje gaat ver om tegemoet te komen aan de vele creatieve ideeën van interieurontwerpers en hun opdrachtgevers. Custommade is tegenwoordig de standaard. Prints van Oranje maakt volledige creatieve vrijheid mogelijk. Iedere interieurliefhebber kan een interieur customizen met gepersonaliseerd tapijt, karpet, vinyl, behang, gordijnen en meubelstof. Prints van Oranje vertaalt interieurwensen naar volwaardige projectinrichtingen. Met customized prints zijn de mogelijkheden oneindig. Dag dertien-in-een-dozijninrichting, hallo eyecatcher waarover gesproken wordt.Verbijzonder het met prints.

Eenvoudig van vorm www.pdlighting.nl

PRODUCTINFORMATIE

Hanglamp Gong wordt gekenmerkt door zijn eenvoud van vorm waardoor deze in vele interieurs is toe te passen. De ronde schalen stralen indirect licht naar het plafond en zijn voorzien van energiezuinige ledverlichting. De kleine schaal is 43W-led (6500 lumen) terwijl de grote voorzien is van een 85W-ledmodule (13000 lumen). De schalen zijn verkrijgbaar in Ø 600 en Ø 960 mm, in de kleuren wit, zwart of bladgoud en ze zijn standaard dimbaar.

Luxueus designstatement www.leolux-lx.com/lx699

Met het merk Leolux LX geeft de Nederlandse designproducent alle ruimte aan interieurprofessionals om creatieve projectinterieurs vorm te geven. Bijvoorbeeld met de architecturale LX 699, een ontwerp van de gerenommeerde designstudio Formstelle (Duitsland). Deze fauteuil is een designstatement in de omgeving van een luxe office, directiekantoor of lobby. Net als voor de hele collectie geldt ook voor LX699, dat elk exemplaar op bestelling wordt gemaakt. Talloze uitvoeringen, kleuren en bekledingen zijn daarmee binnen bereik. De basis van deze iconische LX-fauteuil wordt gevormd door een sterke kunststofkuip met een hoogwaardig comfortschuim en een bekleding die als een kraag om de rand van de zitkuip valt. Daarvoor zijn alle bekende merken projectstoffen en meerdere leersoorten beschikbaar. De kleuren van de siersteken en de poedercoating van het metalen onderstel zorgen voor fraaie accenten.

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

22_Product_01L_5.indd 115

115

05-11-18 12:03

PRODUCTINFORMATIE

Veranderende lichtcompositie www.kroone-lighting.nl

Opgebouwd uit vijf opaalbuizen van 650 mm verandert deze compositie vanuit iedere invalshoek. Einddoppen van geschuurd aluminium dragen de strak afgewerkte kunststofbuizen. De op lengte instelbare staalkabels voeren naar een witte plafondplaat. De compositie leent zich uitstekend voor het verlichten en verfraaien van hogere ruimten, zoals entreehal, atrium, trappenhuis en ganggebied. Tisina 565 is ontstaan uit de enkelvoudige versie van de Tisina Sole Led Tube. Een lichtbuis van Ø 50 mm in lengten van 1170, 1470 en 1770 mm. Ook hiermee kunnen willekeurige geometrische combinaties horizontaal, verticaal en diagonaal worden samengesteld. De Tisinaserie kent ook nog drielichts uitvoeringen van 900 en 1200 mm. De egaal oplichtende led opaalbuizen vormen bij daglicht een welkome aanvulling op het interieur. Zonder daglicht worden ze eenvoudig teruggedimd tot het gewenste niveau door middel van de ingebouwde Dali-elektronica.Verlichting om zowel overdag als ’s avonds te beleven.

Duurzame stoelen met hout en marmoleum PRODUCTINFORMATIE

www.turbit-interieur.nl

De collectie LinoC van het Oostenrijkse Hussl is een serie kuipstoelen van hout en linoleum, ontworpen door Arge2 uit Berlijn. Zij kregen de opdracht om het gebruik van linoleum zo natuurlijk mogelijk toe te passen, een uitdaging die ze graag aangingen. Bij LinoC draait het dan ook om milieuvriendelijke materialen, duurzaamheid en linoleum. Het linoleum is gemaakt van marmoleum van Forbo en hiermee heel duurzaam, marmoleum is namelijk CO2-neutraal. De collectie bestaat uit een stoel, met en zonder armleuning, barkruk en loungestoel. Alle modellen zijn verkrijgbaar in verschillende houtsoorten, afwerkingen, verschillende kleuren linoleum en kunnen worden gestoffeerd. In juni ontving leverancier Turbit Interieur BV het PEFC CoCkeuringscertificaat voor zijn meubelcollecties.

Elegante en ﬂexibele tafel www.vij5.nl

De Trestle Table is een elegante, flexibele tafel waarbij het blad en het onderstel niet met elkaar verbonden zijn. Het onderstel bestaat uit lichtgewicht aluminium schragen die door zorgvuldige vormgeving stapelbaar en zeer stabiel zijn. De schragen dragen het tafelblad waarbij een laagje kurk zorgt voor voldoende grip. Het tafelblad heeft als toplaag Forbo Desktop; een onderscheidend bekledingsmateriaal gemaakt van duurzame grondstoffen dat bekend staat om haar elegantie. Forbo Desktop biedt een unieke combinatie van een semimat oppervlak met een warme, fijne structuur en krijgt na verloop van tijd een prachtig patina over zich heen. De Trestle Table is met name geschikt voor gebruik in ruimtes waar flexibiliteit belangrijk is, maar ook in een huiselijke setting misstaat de tafel niet. In tegenstelling tot veel andere tafels met schragen kan bij dit ontwerp ook aan de kopse kanten plaats genomen worden. Het blad van de Trestle Table kan qua afmetingen volledig aangepast worden aan het interieur.

116

22_Product_01L_6.indd 116

05-11-18 12:04

Fotografie: Rene van der Hulst, i.s.m. Studio Boot

18PIP005_ADVERTENTIES.indd 117

02-11-18 13:10

DE ULTIEME MONITORARM

www.humanscale.com | benelux@humanscale.com

18PIP005_ADVERTENTIES.indd 118

02-11-18 13:10

ETCETERA

Het werk van cepezed Architectenbureau cepezed bouwt sinds de oprichting in 1973 aan een oeuvre van transparante, duurzame en technisch vooruitstrevende architectuur, waarmee het een solide reputatie heeft verworven. Projecten worden gekenmerkt door een hoge gebruiksvriendelijkheid en ruimtelijke kwaliteit, bereikt door optimale inzet van daglicht, hoogwaardige materialen en duurzame technologieën. Met talrijke innovaties in het ontwerpen bouwproces, de materiaalkeuze en de toepassing van nieuwe technologieën worden ontwerpen gerealiseerd die waardering oogsten en opdrachtgevers profijt bieden in termen van kwaliteit, tijd en kosten. Steeds blijkt cepezed in staat om succesvol nieuwe typologieën aan zijn oeuvre toe te voegen. In het onlangs bij NAi010 uitgevers verschenen boek Catalogus 5 worden de recente ontwikkelingen van cepezed op het gebied van architectuur en interieurarchitectuur getoond. Net als zijn voorgangers biedt de catalogus een breed overzicht aan

actuele projecten, gerealiseerd én in verschillende fasen van aanbouw of ontwerp. Deze kenmerken zich alle weer onmiskenbaar door de specifieke cepezed-benadering: gericht op een optimaal evenwicht tussen langdurig en flexibel gebruiksgemak, een hoge verblijfskwaliteit, een lucide esthetiek en de specifieke randvoorwaarden. Naast de nieuwste innovatieve projecten komen innovaties op het gebied van techniek, duurzaamheid en proces aan bod. In zowel kleinschalige meubelontwerpen als veelomvattende infrastructurele opgaven komen kennis van het vak, innovatieve toepassingen en het plezier in het werk naar voren. www.nai010.com/nl www.cepezed.nl Catalogus 5 – Het werk van cepezed Design Reynoud Homan Paperback 21 x 29,7 cm | 292 pag. | geïllustreerd (275 zw/w) ISBN 978-94-6208-389-9 (Nederlands) ISBN 978-94-6208-390-5 (Engels) € 34,95

Francine Houben ontvangt BNA Kubus

(Foto: Just Justa)

De BNA Kubus wordt tweejaarlijks toegekend aan een architect die zowel ambachtelijk als conceptueel excelleert in vakmanschap, die een bijdrage levert aan de ontwikkeling van het architectenvak en de architectuur, en die een herkenbaar en innoverend oeuvre heeft opgebouwd. Juryvoorzitter Joost Ector: “Francine Houben blinkt uit in elk van deze criteria, de jury was dan ook unaniem in haar keus. Een oeuvre beoordelen geschiedt altijd in het licht van een bepaald moment – dit is het moment van Francine Houben. Wij, en vele vakgenoten met ons, zien haar als de grande dame van de Nederlandse architectuur. Met het toekennen van de BNA Kubus willen we die status onderstrepen. De lijst van gerealiseerde projecten is niet alleen lang, maar wat nog het meest frappeert, is de ongekende breedte van het oeuvre.” Tijdens zijn lofrede ging architect Hubert-Jan Henket in op wat Houben’s kleine en grote projecten verbindt: “Je kracht om gewone dingen een ongewone beleving te geven. Het zijn stuk voor stuk ruimtelijke gedichten. Architecten als Rietveld, Duiker, Aalto, Eames en Lina Bo-Bardi wisten de modernistische idealen – om een betere wereld te maken voor iedereen – te tillen boven het louter functionele of een kortstondig applaus. Dat zijn de architecten die richting geven aan duurzame architectuur. En in die selecte groep poëtische Modernisten hoor jij, Francine, in een adem genoemd te worden.” www.bna.nl www.mecanoo.nl

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

44_Etcetera_02R.indd 119

ETCETERA

De 42ste BNA Kubus – oeuvreprijs sinds 1965 – is op 1 november uitgereikt aan Francine Houben (Sittard, 1955), spraakmakend architect-directeur en een van de oprichters van het internationaal succesvolle architectenbureau Mecanoo in Delft. De BNA Kubus werd in The New Farm in Den Haag uitgereikt door Hedy d’Ancona, grondlegger van het nationaal architectuurbeleid. Als iemand het verdient deze oeuvreprijs te krijgen, is het Francine Houben, stelt d’Ancona: “Over welke bijzondere kwaliteiten moet je beschikken om als een van de weinige vrouwelijke architecten tot de top van hedendaagse architectuur te worden erkend? Ik denk aan alles wat ze delen; zij en haar mannelijke collega’s. Met daarbij: dat uitzonderlijke vermogen van Francine om door de ogen te kijken van de toekomstige gebruikers van door haar gerealiseerde leef- woonen gebruiksruimten.”

119

06-11-18 12:11

Vakbeurzen Gent 18– 22 november

Horeca Expo www.horecaexpo.be

2019 Amsterdam 7 – 10 januari

Horecava www.horecava.nl Frankfurt 8– 11 januari

Heimtextil www.heimtextil.messefrankfurt.com Hannover 11 – 14 januari

Design District keert terug in de Van Nelle Fabriek Design District keert in 2019 terug in de Van Nelle Fabriek in Rotterdam. De vele positieve ontwikkelingen op het terrein van de monumentale fabriek heeft de organisatie doen besluiten te blijven. Zo wordt de fabriek grondig gerenoveerd en opent er binnenkort een restaurant in een van de oude magazijnen. Ook wordt er gewerkt aan betere parkeervoorzieningen en klimaatbeheersing in de hal. De verkoop van standruimte is eind oktober gestart, waarbij deelnemers van de afgelopen editie een kleine voorsprong krijgen. Begin 2019 verschijnt de deelnemerslijst op de website. De beurs vindt plaats van 5 tot en met 7 juni.

Domotex www.domotex.de

www.designdistrict.nl

Antwerpen 12- 20 januari

Bouw & reno, bouwen renovatie beurs www.bouwreno.be Keulen 14 – 20 januari

imm cologne www.imm-cologne.de Paris-Nord Villepinte 18 - 22 januari

Maison&Objet

Biennale Interieur succesvol verlopen De 26ste editie van de Biennale Interieur – van 18 tot en met 22 oktober in Kortrijk – is volgens de beursorganisatie succesvol verlopen. Er kwamen zo’n 51.000 bezoekers naar Kortrijk Xpo, die er in een nieuw format konden genieten van jong talent, vernieuwende ontwerpen en een mooie selectie aan internationale deelnemers. In de volgende Pi komt de Biennale Interieur uitgebreid aan bod.

www.maison-objet.com

www.interieur.be Utrecht 22 – 26 januari

Nationale Onderwijs Tentoonstelling www.not-online.nl

Made by Hand bij Jan Blaauw

Utrecht 23 – 25 januari

Vakbeurs Facilitair www.vakbeursfacilitair.nl Gent 27 – 29 januari

Intirio www.intirio.be Valencia 28 januari – 1 februari

Cevisama cevisama.feriavalencia.com Utrecht 4 – 8 februari

Jan Blaauw Agenturen vertegenwoordigt sinds kort Made By Hand uit Kopenhagen – een designmerk met passie voor vakmanschap en tijdloze verfijnde producten, die een gevoel voor harmonie en comfort in het dagelijks leven bieden. Made By Hand is geïnspireerd door Scandinavische ambachtstradities en stijlen, en ontwikkelt een scala aan mogelijkheden voor authentieke en duurzame designproducten. Er wordt samengewerkt met verschillende ontwerpers, waaronder Studioilse en Iskos-Berlin. De collectie bestaat voornamelijk uit lampen, kleine meubelen en accessoires, maar er zit meer in de koker.

BouwBeurs www.bouwbeurs.nl Stockholm 5 - 9 februari

Stockholm Furniture Fair

www.janblaauw.com www.madebyhand.dk

Lamp Knit-Wit van Made By Hand, ontworpen door Iskos-Berlin.

www.stockholmfurniturefair.com Rotterdam 8-10 februari ETCETERA

OBJECT

Tiende editie Meesterlijk

www.objectrotterdam.com Frankfurt a. M. 8 - 12 februari

Ambiente ambiente.messefrankfurt.com Brussel 21 februari - 3 maart

Batibouw www.batibouw.com Frankfurt a. M. 11– 15 maart

ISH ish.messefrankfurt.com Rotterdam 13 – 15 maart

MaterialDistrict Expo rotterdam.materialdistrict.nl Dit overzicht werd met zorg samengesteld. In verband met onvoorziene omstandigheden kan geen verantwoordelijkheid worden genomen voor de volledige juistheid ervan.

Meesterlijk – het jaarlijkse event voor design, toegepaste kunst en food in de Westergasfabriek in Amsterdam – vindt op 30 november, 1 en 2 december voor de tiende maal plaats. Meesterlijk belooft opnieuw een bruisende ‘pop-up mini-stad te worden’, waar zelfproducerende designers, modeontwerpers, foodkunstenaars en vaklieden hun passie voor design en ambacht delen met een groot publiek. In een sfeervolle en relaxte setting worden bezoekers deskundig geïnformeerd over de laatste ontwikkelingen op het gebied van stijl en design. Daarbij is Meesterlijk een ode aan het vakmanschap, waar schoonheid, kwaliteit, ambacht en vormgeving samenkomen. Het recyclebare totaalconcept zorgt voor eenheid in verscheidenheid, en voor rust en samenhang. In de afgelopen tien jaar is het professioneel georganiseerde event uitgegroeid tot een aansprekend podium voor de vaak zelfproducerende ontwerper. In deze periode is de waardering en het respect voor ambachtelijke handvaardigheid gegroeid. De getoonde producten op Meesterlijk zijn vaak van museale kwaliteit.Veel musea maken dan ook een rondgang langs de meer dan 100 ontwerpers, op zoek naar dat pareltje dat hun collectie kan versterken. www.meesterlijk.nu

120

44_Etcetera_02R.indd 120

06-11-18 12:12

VDB groep neemt Nomique Seating over

Awards voor QO Amsterdam Hotel QO Amsterdam is winnaar van een SBID International Design Award in de categorie Club & Bars Design, voor de door TANK ontworpen rooftopbar Juniper & Kin op de 21e verdieping. Met het ontwerp bewijst TANK volgens het bericht dat duurzame interieurs er niet stoffig uit hoeven te zien. Het ontwerp bestaat uit verschillende ingrediënten die gezamenlijk uitdrukking geven aan het gedachtegoed van het QO: sustainable luxury. De SBID International Design Awards erkennen, belonen en vieren de uitmuntendheid in design in een breed scala van categorieën. QO was ook genomineerd voor de categorieën Hotel Public Space Design en Hotel Bedroom and Suites Design. Al eerder won QO de Hotel Property Award 2018. De vakjury koos het hotel op basis van een aantal criteria, zoals de originaliteit van het concept, de mate waarin het project geïntegreerd is met zijn omgeving en de mate van innovatie. Een uitgebreid artikel over QO Amsterdam is verschenen in Pi 3-2018. www.tank.nl

Recordaantal bezoekers op Orgatec De laatste editie van de Orgatec – van 23 tot en met 27 oktober in de Koelnmesse – heeft een recordaantal van ruim 63.000 vakbezoekers uit 142 landen getrokken. Dit betekent een toename van ruim 15 procent ten opzichte van de vorige editie, met volgens de organisatie bezoekers van hoge kwaliteit. Meer dan 753 bedrijven uit 39 landen toonden er tal van producten en totaaloplossingen voor moderne ‘werkwerelden’. In de volgende Pi verschijnt een uitgebreid verslag van de Orgatec, de data voor de volgende editie zijn reeds bekend: van 27 tot en met 31 oktober 2020. www.orgatec.com

www.dbholding.nl

Kirsti Järvinen Design via Sonesto Sinds september wordt het volledige assortiment garderobesystemen van Kirsti Järvinen geleverd via Sonesto uit Drachten. Met haar 35 jaar is Sonesto al geruime tijd marktleider op het gebied van innovatieve opbergoplossingen. Door de samenwerking kan Sonesto haar klanten nog meer producten aanbieden en zich verder onderscheiden in de markt. Sonesto beschikt over bekwame en enthousiaste medewerkers, een groot klantenbestand en betrouwbare leveranciers.Voor de klanten van Kirsti Järvinen Design betekent de samenwerking een garantie op continuïteit met behoud van kwaliteit, en een scala aan nieuwe mogelijkheden. www.kirstijarvinendesign.nl www.sonesto.nl

Kapstok Klakmobile Easy Rider van Kirsti Järvinen.

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

44_Etcetera_02R.indd 121

ETCETERA

Bar Juniper & Kin. (Foto: TodaysBrew)

De VDB Groep, de grootste in Nederland producerende leverancier van projecten schoolmeubelen, heeft een overeenkomst getekend om 100 procent van de aandelen Nomique Seating Ltd. over te nemen. Nomique ontwerpt, produceert en distribueert via een dealernetwerk bureaustoelen, bezoekersstoelen en soft seating. Eerste doel is om de dealers van Nomique te laten profiteren van het assortiment van de andere VDB-merken, onder andere Vepa, Drentea, EromesMarko en Be by Bèta. De identiteit van Nomique blijft en de groep wil Nomique verder ontwikkelen tot een complete turnkey leverancier. Nomique haalt door de overname naast een uitgebreid assortiment ook veel kennis binnen op het gebied van productietechnieken, duurzaamheid en ICT binnen. Ook zijn er kansen voor Nomique in Nederland. Worksphere, de soft-seating-lijn van Nomique, past bijvoorbeeld goed in multifunctionele werkomgevingen in kantoren, zorgen onderwijsinstellingen.

121

06-11-18 12:14

Tentoonstellingen

LONDON CALLING SHANGHAI Bart Eijking heeft een Design & Build

Het Nieuwe Instituut, Rotterdam

werkt als architect/design director

Designmuseum, Gent

Studio Lawrence. De column is een

t/m 6-1 vol+maakt – Sociaal Gemaakt t/m 21-4 Fibre-Fixed. Composites in Design www.designmuseumgent.be

briefwisseling tussen hen en bekijkt

Art & Design Atomium Museum, Brussel t/m 7-1 Play The Game 21-11 t/m 5-5 Night Fever. Designing Club Culture 1960 – Today www.adamuseum.be

SCHUNCK*, Heerlen t/m 31-12 The end of sitting – RAAAF schunck.nl

Design Museum Den Bosch t/m 17-3 Binnenkijken met Thijs Wolzak designmuseum.nl

Yksi Expo, Eindhoven t/m 5-1 Clean Revolution – Dutch Design for a better world www.yksi.nl

Textielmuseum, Tilburg t/m 9-3 KLEUR & ABSTRACTIE | Generaties in Dialoog www.textielmuseum.nl

CID, Grand-Hornu t/m 3-2 Benoît Deneufbourg – Process www.cid-grand-hornu.be

La Boverie, Luik t/m 25-11 RECIPROCITY DESIGN.LIÈGE nl.laboverie.com

ETCETERA

bedrijf in Londen en Patrick de Louwere

t/m 10-3 Het Speculatief Design Archief Prix de Rome Architectuur hetnieuweinstituut.nl

DeSingel, Antwerpen t/m 20-1 Léon Stynen, architect t/m 13-1 BWMSTR Label / Zwerfruimte desingel.be

Z33, Hasselt t/m 2-12 The Politics of Design: Act 1 www.z33.be

in Shanghai en Hong Kong. Samen zijn zij eigenaar en creative director van het Nederlandse meubelmerk

ontwikkelingen in China en GrootBrittannië door Nederlandse brillen.

11 Plus Ik ben lid van de London Dutch Club, een kluitje Nederlandse kerels van middelbare leeftijd die eens in de maand bij elkaar komen om een borrel te drinken en wat te eten. Ik ben getrouwd met een Française en werk met Engelstaligen. Eens in de maand alleen maar Nederlands is als een warm bad. Uiteraard gaan de gesprekken over auto’s en werk, vaak ook over de kinderen en onze ouders. Wat opvalt is de stress die het Britse schoolsysteem met zich mee brengt. Op 10-jarige leeftijd moeten de youngsters zich hier onderwerpen aan de zogenaamde ‘11 Plus Exams’ voor toegang tot de middelbare school op 11-jarige leeftijd. Denk aan een Cito-toets in het kwadraat. Vier onderwerpen:Verbal Reasoning (verbaal redeneringsvermogen), Non Verbal Reasoning, Maths (wiskunde) en English (Engelse taal). Alle examens bestaan uit twee etappes en afhankelijk van het wel of niet samenvoegen van onderwerpen zijn er vier of acht zaterdagen gevuld met examens. Het eerste examen bestaat uit een multiple choice gedeelte en als de score ondermaats is, blijft een uitnodiging voor het tweede examen uit. Maar nu komt de aap uit de mouw: het is niet de lagere school die test, het is de middelbare school naar keuze die dat doet. Die sympathieke middelbare school om de hoek, u begrijpt het al, daar wil iedereen zijn kind op krijgen. Gemiddeld is er slechts plek voor 180 nieuwe leerlingen per jaar per school. Om maar te zwijgen over de wachtrij voor de top middelbare scholen met de beste eindexamenresultaten van het land, waar kinderen uit de hele wereld zich voor de 11 Plus aanmelden. In het Verenigd Koninkrijk is de uitslag van het eindexamen (General Certificate of Secondary Education) het toegangsbewijs tot een universiteit. Maar welke? Een matige score betekent een mogelijke toelating tot matige universiteiten en minder kansen op de arbeidsmarkt. In Londen zijn de meeste goede Primary en Secondary Schools privé, het schoolgeld bedraagt zo’n £ 15.000 à £ 20.000 per jaar. Aan de hand van je diploma weet zo goed als iedereen hoeveel je ouders verdienen, waar je vandaan komt en hoe hard je je best hebt gedaan op de lagere en middelbare school. Ziedaar het Britse klassensysteem in een notendop. Londen is een goede start, Cambridge en Oxford het echte prijzengeld. Tijdens mijn studie Stedenbouwkunde in Delft leerden we dat metropolen grotendeels worden bewoond door mensen uit de provincie. Allemaal gedreven kinderen, weggebroken uit de omgeving waarin zij zijn groot gebracht. Een korte ronde langs de Dutch Club was veelzeggend: gelukkige jonge jaren in Wijchen, Den Helder, Heemskerk et cetera en geen geboren en getogen Amsterdammer aan tafel.Vrijwel iedereen was de beste in de klas op de lagere school, draaide zeer goed op het vwo om vervolgens met hoge cijfers af te studeren op een fantastische Nederlands universiteit. Klaar om uit te vliegen en gewapend met het noodzakelijke zelfvertrouwen om het ook waar te maken. Onze youngsters in Londen hebben het vele malen zwaarder, zij zijn de kinderen van de kinderen die het slimste in de klas waren. De competitie is groot en met het schoolgeld in het achterhoofd is de druk om te presteren hoog. Daarnaast is de motivatie om weg te breken uit Londen met alles wat het te bieden nauwelijks aanwezig. En daar bovenop komen dan nog eens de skivakanties in de Alpen, een jaarlijkse break in Dubai of St. Barths en grootouders met een huis in Zuid-Frankrijk. Ik zie maar één logische oplossing om aan de gekte van het Engelse schoolsysteem en het krankjorum prijskaartje te ontsnappen: de kinderen terug naar Nederland om te studeren. Als zij hun drive hervonden hebben in Groningen, Delft of Eindhoven en een boterham willen verdienen in Londen, dan zijn ze er in ieder geval klaar voor. En onze universiteiten staan hier zeer hoog aangeschreven – waar een klein land groot in kan zijn! Groet uit Londen!

122

44_Etcetera_02R.indd 122

06-11-18 12:12

Welkom in de wereld van Sedus

since 1871

Ontwerp en functie voor slimme geesten.

www.project-floors.com 06-11-18 08:21

22_Cover_01R.indd 1

sinds 1989

verschijnt tweemaandelijks

www.pi-online.nl

10 16 22 30 38 42 44

PRODUCTDOSSIER VLOEREN Productinformatie vloeren

OPGELEVERD Stadskantoor Alkmaar Office Villa en Bloomhouse AG VESPA Antwerpen Viveste Bunnik Seaway Heavy Lifting Zoetermeer Het Lagerhuis Amstelveen

50 60 70 76 80 84

Bauhaus en Thonet

INTERVIEW Michael Anastassiades

BEURZEN London Design Festival Architect@Work MoOD

96 102 104

PRODUCTINFORMATIE ETCETERA LONDON CALLING SHANGHAI

108 119 122

OKTOBER - NOVEMBER 2018 | #5 | JAARGANG 29

06-11-18 08:20