VoetVak+ 4-2017

Page 1

04 JULI 2017

HET VAKBLAD VOOR DE ONDERNEMENDE VOETVERZORGER

Uit de praktijk: Nieuwe methode schimmeldetectie Juridisch: Pressiemiddelen bij wanbetaling

PODOTHERAPIE EN KINDEREN


VAKBOEKEN VOOR DE VOETVERZORGING

ELKE MAAND NIEUWE AANBIEDINGEN!!! www.lespieds.com

Uitgeverij Les Pieds

Grotestraat 79-29, 7443 BC Nijverdal Tel. +31(0)548 859 195 E-mail: info@lespieds.com


INHOUD VOETVAKPLUS Vakblad voor de ondernemende voetverzorger

ACTUEEL 4

Verschijnt 8 x per jaar, 15e jaargang,

Nieuws en wetenswaardigheden

nummer 4, juli 2017 www.voetvakplus.nl

REPORTAGE 6 Succesvolle samenwerking in Den Haag

Redactie: Jacha Rootlieb (hoofdredacteur), Sarah den Boer, Yvonne de Leeuw, Femke van Soest. E-mail: redactie@voetvakplus.nl

DERMATOLOGIE 10

Tel.: 06-11663301

Bullosis diabeticorum

Medewerkers: Mr. R. van Domselaar, David Müskens (podotherapeut), Corné Ter Maten, Debbie Tamerus (medisch pedicure), Petra Teunissen, Lizet

PODOLOGIE 13

van Triet, Ursela Vogt (medisch pedicure), Sija

Podotherapie en kinderen

Versluis, Hans de Vries, Ellen Wagenaar, Robert C. Wonink (registerpodoloog), J. van der Woude (dermatoloog i.o.).

OPLEIDING 16 Voetcongres

Advertenties: Frank van Gils (f.gils@bdu.nl) tel. 06-53888266 Abonnementen: abonnementen@bdu.nl,

UIT DE PRAKTIJK 18

tel. 0342-494882 Nederland: € 83,00 per jaar (incl. 6% btw, op basis van automatische incasso). België: € 89,00 per jaar (prijswijzigingen voorbehouden). Opzeggen abonnement: Opzegtermijn voor het opzeggen van uw

13 PODOLOGIE

abonnementen voor onbepaalde tijd:

Nieuwe methode schimmeldetectie

INTRODUCTIE 21 Corné ter Maten

uiterlijk twee maanden voor de volgende abonnementsperiode.

MARKETING 22 Facebook-fans

TEST JE KENNIS 23 Test je medische kennis Uitgever: Corina Kuipers Directie: Wiljo Klein Wolterink

ONDERNEMEN 24

Vormgeving: Giesbers Communicatie Groep, Velp

Netwerken

Druk: BDUprint, Barneveld

6 REPORTAGE

32 DECORATIEF

JURIDISCH 26 Pressiemiddelen bij wanbetaling

vakmedia

MASSAGE 28 04 JULI 2017

HET VAKBLAD VOOR DE ONDERNEMENDE VOETVERZORGER

www.voetvak.nl

# 04/’17 VAKBLAD VOOR DE ONDERNEMENDE VOETVERZORGER

Voetmassage als complementaire zorg

VOETVERWENNERIJ 31 Frangipani

Uit de praktijk: Nieuwe methode schimmeldetectie Juridisch: Pressiemiddelen bij wanbetaling

©2017 BDUvakmedia

PODOTHERAPIE EN KINDEREN

DECORATIEF 32 Coverfotografie: istockphoto.com

Dots

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar

Adverteerders: Dijadigital 4, HFL Laboratories 2, Interfoot 11, Orthofex 35, Pedimed 36, Uitgeverij Les Pieds 2.

gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij

PRODUCTNIEUWS 34 Nieuwe producten

elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Het reprorecht van de inhoud van deze uitgave is beschermd. Voor alle kwesties inzake het kopiëren van teksten: Stichting Reprorecht, Prof. E.M. Meijerslaan 3, Postbus 882, 1180 AW Amstelveen, tel. 020-3470310.

Het volgende nummer van VoetVak+ verschijnt rond 1 september.

ANTWOORDEN 34 Test je kennis


(NOG) GEEN WEBSITE? Er zijn nog altijd (medisch) pedicures zonder website. Dit kan komen door een gebrek aan ervaring met computers of uit angst voor hoge kosten. Jammer natuurlijk, want een website is tegenwoordig hèt visitekaartje voor de praktijk. Het CIRP (Centrum voor Informatie en Registratie Podoberoepen), bekend van de websites www.podomedic.nl en www.beenlengteverschil.nl biedt gaag iedere praktijk een eigen website die eenvoudig te maken is, ook voor mensen zonder computerervaring. Voor het onder licentie beheren van een ‘PodoMedisch website’ zijn drie pakketvormen beschikbaar; een Basispakket (voor wie weinig tot geen computerervaring heeft), een Pluspakket (voor wie enige computerervaring heeft) en het Premium pakket (voor gebruikers met de nodige computerervaring). Bij ieder onderdeel van het programma worden duidelijke aanwijzing gegeven. Na het invullen van de verschillende onderdelen is de nieuwe website direct vindbaar op het internet. Kijk voor meer informatie op: www.cirp.nl of stel je vragen via: info.cirp@kpnmail.nl

DERMASALON 2017 Ben jij dagelijks bezig met de huid en wil je je klanten nog beter kunnen behandelen? Op 30 oktober vindt Dermasalon 2017 plaats in Hart van Holland in Nijkerk. Dit congres biedt de mogelijkheid om in één dag je kennis te vergroten en om vakgenoten te ontmoeten. Dermasalon is het congres over dermatologie voor professionals werkzaam in de huidzorg. Er zijn in het verleden al drie succesvolle edities van dit dermatologiecongres georganiseerd. “We zijn er trots op dat U-Consultancy dit jaar haar 20-jarige bestaan viert en de kroon op dit jubileum is de organisatie van Dermasalon 2017”, laat directeur van U-Consultancy Carla Uppelschoten weten. Tijdens dit landelijke dermatologiecongres komen deskundigen uit de huidzorg en dermatologen samen om kennis op te doen, zich bij te laten praten over de laatste medische ontwikkelingen in de dermatologie en om te netwerken. Dermasalon 2017 kenmerkt zich door de veelzijdigheid van het programma en de vooraanstaande sprekers die het congres inhoudelijke verdieping geven. Het ochtendprogramma bestaat uit diverse plenaire sessies, met onderwerpen als ‘Positieve en negatieve effecten van de zon’, ‘Psoriasis’ en ‘Allergie’. Voor het middagprogramma kunnen deelnemers kiezen uit een ruim aanbod en zich inschrijven voor drie workshops. Na deze dag ben je op de hoogte van de actuele ontwikkelingen binnen de dermatologie en kun je nog betere zorg bieden aan je klanten. Dermasalon is een geaccrediteerd congres. Op de website www.dermasalon.nl vind je alle inhoudelijke informatie over het programma, de sprekers, de exposanten, accreditaties en het inschrijfformulier. Dermasalon, www.dermasalon.nl

4 | voetvak


LEESTIPS LEVEN MET CHRONISCHE PIJN Op 26 september 2017 verschijnt bij Kosmos Uitgevers het boek ‘Pijn is persoonlijk. Over leven met chronische pijn’ van Marleen Schefferlie. Meer dan twee miljoen Nederlanders en meer dan 750.000 Vlamingen hebben chronische pijn. Dat heeft grote gevolgen voor hun leven. Maar omdat pijn nog steeds een taboe is, verbergen patiënten die vaak. Het is tijd om dat taboe te doorbreken. Marleen Schefferlie neemt in ‘Pijn is persoonlijk’ het voortouw. Schefferlie heeft fibromyalgie, de wetenschappelijke naam voor chronische pijn in spier- en bindweefsel. In haar boek beschrijft zij haar eigen ‘pijn-cv’ en interviewt ze elf lotgenoten. Centraal staat hun ervaring: de pijngeschiedenis, de therapieën en de levensfilosofie die hen op de been houdt. Hun persoonlijke verhalen vormen samen een rijke waaier aan levenswijsheid en kracht. Pijn is persoonlijk, door Marleen Schefferlie, paperback, 256 pagina’s, ISBN 9789021565422, 18,99 euro of 9,99 euro als e-book, ISBN 9789021565439 (e-book)

PROGRAMMA PEDICURECONGRES, DE HALLUX CENTRAAL Inmiddels is er meer bekend over het programma van het PedicureCongres dat op zaterdag 23 september plaatsvindt: Sabine Scheepens, bewegingswetenschapper en sportpodotherapeut zal uitgebreid ingaan op de functie van de grote teen en de eerste straal. De grote teen heeft een belangrijke functie bij het gaan en staan. Het grote teengewricht of metatarsophalangeale gewricht (MTP1-gewricht) is onderdeel van de eerste straal. Een niet-juiste functie van de eerste straal maakt dat er pijn en/ of (veel) eelt kan ontstaan onder de grote teen en het MTP1-gewricht. De begrippen hallux limitus en hallux rigidus komen aan de orde. In deze

Agenda 16 - 18 september Beauty Trade Festival Jaarbeurs, Utrecht www.beautytradefestival.nl 23 september PedicureCongres NBC, Nieuwegein www.asws.nl 30 september Voetcongres de Medische Voet De Reehorst, Ede www.voetcongres.nl

eerste lezing zal de anatomie en vooral de functionele anatomie besproken worden. Een hallux valgus kan erg dwars zijn, Bella van Dalen, orthopedisch chirurg, zal allerlei oorzaken voor het ontstaan van een hallux valgus bespreken. In 2015 is een nieuwe richtlijn uitgekomen op basis van wetenschappelijk onderzoek. In deze richtlijn staan zaken die voor elke pedicure van belang zijn. Ook wanneer een operatie zinvol is zal worden besproken. Medisch pedicure/medisch sportpedicure Igna Breedeveld zal het over ‘eelt en nagelproblemen ten gevolge van beperkingen van de grote teen: uw rol!’ gaan hebben. Deze lezing is gericht op de praktijk van het dagelijkse werk van de pedicure. Ook het gebruik van materialen komt aan bod. Michel Boerrigter, (diabetisch) podotherapeut, zal in zijn presentatie het ‘Schoenadvies voor een afwijkende stand en functie van de grote teen’ voor zijn rekening nemen. Grote teenproblemen en schoenen: vaak een groot probleem. Welke oplossingen zijn mogelijk en wat is noodzakelijk? Met wie kan de pedicure samenwerken en waarom? Op welk moment komt bijvoorbeeld een orthopedisch schoenmaker in beeld? Deze lezing richt zich op het krijgen van inzicht in het juiste schoenadvies voor de cliënten met een grote teenprobleem.

Margreet van Putten, arts en wetenschappelijk onderzoeker, zal alles over ‘De grote teen en sporten: oefeningen en tips’ vertellen. De vraag is of iemand met een grote teenprobleem aan sport kan doen. Zo ja, wat kan men als pedicure dan aan advies geven? Zo nee, waarom niet? In deze lezing leert men simpele oefeningen als ‘huiswerk’ voor cliënten met een grote teenprobleem. Zelfs ‘krachttraining’ is mogelijk! Het PedicureCongres wordt afgesloten met een Interactieve casuïstiekbespreking, onder leiding van Margreet van Putten. Hierin komen ook nog niet besproken grote teenproblemen aan de orde. Deze afsluiting geeft een compleet overzicht van grote teenproblemen in uw dagelijkse praktijk en wat men als pedicure kan betekenen voor de cliënten. ProCERT heeft het PedicureCongres geaccrediteerd met 18 punten. Kijk voor meer informatie op www.asws. nl/congressen, je krijgt bij digitale aanmelding vijf euro korting.

voetvak | 5


REPORTAGE Door: Jacha Rootlieb

In het pand op de begane grond aan de Laan van Meerdervoort in Den Haag resideert een maatschap met twee partners; Diana Wierts en José Lauwers, en een huurder: Daisy Borrias. Het is een succesvolle samenwerking, en naast het bedienen van de grote clientèle, blijkt er ook ruimte voor gezelligheid.

De praktijk aan de Laan van Meerdervoort in Den Haag.

“Als je in een bedrijfspand zit, kom je professioneler

Succesvolle samenwe Wat op is gevallen via de verschillende social media, is dat José Lauwers erg succesvol is met de combinatie medisch pedicure, pmu (permanente make-up) en medische pigmentatie. Zo wist ze enkele cliënten zonder nagel op de grote teen middels pmu weer van een (illusie van) een nagel te voorzien. José maakte een carrièreswitch in 2011. Ze werkte als administratief medewerker in de transportsector en was het zat. Ze nam ontslag na zich te hebben verdiept in andere carrièremogelijkheden, waarbij uiteindelijk de keuze viel op een baan als pedicure. Ze volgde de basisopleiding, waarna ze doorging voor medisch pedicure. Afgelopen jaar zat ze ook bij de eerste lichting sportpedicures bij MSP Opleidingen in Leiden. De opleiding voor pmu en medische pigmentatie volgde ze bij Irma Hulscher in 2013. José: “Het begon als een uitdaging. Het leek me leuk om er iets naast te doen. Het idee van de combinatie tenen en permanente make-up kwam trouwens van Irma. Het is moeilijk hoor, pmu. Je werkt

6 | voetvak

toch in iemands gezicht, foutjes kun je niet even herstellen. En op de voeten is pmu weer een heel ander verhaal, het is erg pijnlijk. Vaak heeft de huid zich op de plek waar ooit een nagel zat, verdikt bij wijze van bescherming tegen de wrijving met de schoen. Die huid is dus zowel dik als gevoelig, daarom werk ik ook met speciale apparatuur waarbij de naalden nog dieper in de huid door kunnen dringen. Het werken met pmu op de donkere huid is nóg moeilijker, de pigmenten pakken daarin minder makkelijk.” Daisy is inmiddels aangeschoven en voegt toe: “José heeft op het moment zelfs een cliënt uit Noorwegen. Deze meneer vliegt speciaal voor haar in en vliegt ‘s avonds na de behandeling weer terug naar huis, hij laat zelfs twee teennagels namaken met pmu.”

Locatie Zoals gezegd bestaat de maatschap uit twee partners; Diana Wierts en José Lauwers. Ze hebben ieder hun ei-


Van links naar rechts: José Lauwers, Daisy Borrias (bedrijfsnaam: Borrias) en Diana Wierts (bedrijfsnaam: Digo).

over”

rking in Den Haag gen onderneming in dit gezamenlijke pand en verhuren daarnaast een van de ruimtes aan Daisy. Is dit altijd het geval geweest? José: “Ik had eerder een praktijk hier om de hoek, bij een schoenmaker in het pand. Samen met Diana, die ik al heel lang ken, ben ik naar dit pand aan Laan van Meerdervoort verhuisd, deze praktijk hebben we echt samen opgezet. Zonder Diana had ik die stap nooit gezet, samen staan we zoveel sterker! Inmiddels is ook Daisy aangesloten en zitten we hier met zijn drieën. We hebben ieder een eigen behandelkamer. Het fijne is dat we elkaar onderling kunnen vervangen. Er zijn ook cliënten die geen voorkeur hebben en dan is het maar net bij wie er plek is. Hoe dan ook houden we ze graag binnen! We hebben het erg druk met z’n drietjes, en gelukkig ook heel gezellig. Het voordeel van een eigen pand is dat we beter zichtbaar zijn, in dat opzicht is dit echt een toplocatie. Wat mij betreft zouden alle pedicures uit huis moeten! Ik zou zelf ook niet meer terug willen naar

De praktijkruimte van Daisy.

voetvak | 7


REPORTAGE

Het logo van José staat zelfs op haar arm.

Op het jasje van Diana prijkt het logo van haar bedrijf Digo, het logo is een combinatie van voet, lichaam en hand.

een praktijk aan huis. Zo ben ik wel ooit begonnen. Uiteindelijk heb ik toch zo’n 400 cliënten in mijn woonplaats aan de kant gezet om in een extern pand aan de slag te gaan. Aan de andere kant, een deel van mijn cliënten is wel meegegaan naar Den Haag, we hebben hier dan ook mensen uit Maasdijk, Monster en de hele regio. Waarom? Omdat wij goed zijn! We zijn altijd bezig met verbetering, de nieuwste materialen, technieken en innovatieve manier van werken.” Daisy: “Samen leren we sneller. We leren van elkaar, eigenlijk net als tijdens de opleiding wanneer je alles aan elkaar vraagt en steeds met elkaar meekijkt. Het is ook leuk om er een collega bij te roepen om mee te kijken als je een bijzondere casus hebt. Een ander voordeel van dit pand is dat we buiten folders voor de deur hebben staan. De deur zit meestal dicht hier en zo kunnen mensen die langslopen toch aan informatie komen. En met succes, want er worden veel folders meegenomen.” Diana vult aan: “Je krijgt een heel ander soort cliënt als je in een extern pand zit dan wanneer je vanuit

huis werkt. Als je in een bedrijfspand zit, wordt je toch meer voor vol aangezien, het komt professioneler over.”

De verwijsbrief die Diana en José samen ontwikkelden met op de achtergrond verschillend foldermateriaal van de dames, waaronder ook folders, speciaal voor sporters.

8 | voetvak

Eigen specialisme Het blijkt dat José en Diana op het gebied van voetverzorging dezelfde papieren hebben, daarbij hebben ze ook ieder hun eigen specialiteiten. Zo is José zoals gezegd gespecialiseerd in pmu en houdt medisch pedicure Diana zich ook bezig met het laseren van schimmelnagels. Daisy is (basis) pedicure en heeft voetreflexologie aan haar services toegevoegd. Daisy: “Ik ben creatiever, naast voetverzorging en voetreflexologie bied ik ook nail art voor handen en voeten. Als ik de opleiding voetreflexplus heb afgerond, wil ik me nog verder ontwikkelen met acupunctuur.”

Advies en doorverwijzen Diana en José hebben samen een speciaal doorverwijsblok ontwikkeld. Deze wordt gebruikt om een cliënt door te verwijzen naar de huisarts, podotherapeut, sportarts, orthopedisch therapeut of de dermatoloog. Op de vellen op dit blok kunnen ze informatie over hun bevindingen kwijt en kan een vraagstelling worden ingevuld. Handig voor de cliënt en handig voor de behandelaar. José: “Maar soms sturen we mensen ook gewoon weg hoor. Als ze niet luisteren houdt het op een gegeven moment echt op. Dan hebben we net even een keer te veel ‘ja, maar!’ gehoord.” Diana: “Ik geef mijn cliënten graag advies over hun schimmelnagels, met name in combinatie met informatie over levensstijl, schoenadvies en een laserbehandeling. En soms moet je mensen doorverwijzen naar de dermatoloog.” Wordt het schoenadvies goed opgevolgd? José: “Nee, dat is echt lastig, we stuiten op veel weerstand. Mensen willen al helemaal geen orthopedische schoenen. Soms zie je ze ook op verouderde steunzolen lopen. Wij sturen mensen ook door naar de podotherapeut voor slippers op maat en naar een aantal gespecialiseerde schoenenwinkels die ook schoenen in breedtematen verkopen.” Diana: “Maar naar advies over schimmels


luisteren ze wel goed. Over het algemeen zijn die cliënten serieus bezig met zowel hun sokken als schoenen.” José: “Het kost natuurlijk ook wel wat als je besluit zo’n behandeltraject in te gaan! Maar over het algemeen mag de opvolging van ons advies echt wel beter. Zo ook over voetencrème. Vraag je mensen wat ze gebruiken, blijkt het bodylotion te zijn. Dat is toch voor je body, voetencrème is voor je voeten. Aan de andere kant, als mensen de juiste producten gaan gebruiken, raken ze er wel van overtuigd dat het goed voor ze is en gaan ze er echt voor. En wij zelf? Hmm, dat zou ook beter kunnen af en toe, hoewel ik beter mijn best doe nu de zomer eraan komt.” Diana: “Ik zie mijn voeten als mijn visitekaartje.”

Via-via Hoewel de drie actief zijn op Facebook en iedere een eigen website hebben, krijgen ze de meeste cliënten toch via-via. Diana: “Eigenlijk zouden we iemand moeten hebben die voor ons Facebook bijhoudt. Mensen komen bij ons via huisartsen en soms ook via andere pedicures.” José: “Vooral voor nagelbeugels, die zetten we veel, met name in de winter.” Diana: “Cliënten voor het laseren komen hier vooral via de huisartsen, niet via andere pedicures.” Hoewel de drie dus in dezelfde pand zitten, hebben ze ieder een eigen ‘soort’ cliënt. José en Diana zien weinig ouderen en diabetici. Dat is ook bewust, zo hebben ze met maar één podotherapeut een contract. José: “Wij houden van afwisseling en als je afhankelijk bent van al die contracten, kan het bij een eventuele wijziging ook allemaal zo weer wegvallen. We hebben best veel mannen in de praktijk, ik denk zo’n 30%, vooral vanaf een jaar of 50 zien we ze veel, al komen er tegenwoordig ook steeds meer jongere mannen. En Daisy heeft weer een heel ander type cliënt, dat zijn wat meer flamboyante types, de levensgenieters. Blijkbaar trekt de voetreflex toch een ander type cliënt aan.” Daisy: “Veel van mijn cliënten nemen meerdere services af, ze zitten dan ook langer in mijn stoel. Naast voetreflex laten ze ook nog hun voeten verzorgen en hun nagels doen.”

Instagram Nog even over social media, Daisy is een fervent Instagrammer: “Zowel voor werk als privé kijk ik veel op Instagram. Ik laat me er inspireren door mooie nagels, maar volg ook veel podotherapeuten. Vooral in de Slavische landen en Rusland wordt veel gepost door podotherapeuten, met name nagelfoto’s van schimmelnagels en vooren na- foto’s.”

Sporters Over de website: Jose: “Een goede huisstijl is belangrijk. Ook op je website, maar aan een online agenda doen we niet.” Diana: “We willen graag per cliënt zelf kunnen beoordelen en bepalen hoeveel tijd we nodig hebben, dat kan zo’n agenda niet.” José: “Sommige cliënten moeten we ook echt een beetje ‘opvoeden’, die laat ik af en toe bewust even wachten op een afspraak. En wat die huisstijl betreft, het is belangrijk om een eigen logo te hebben dat mensen herkennen en dat je op je visitekaartje kunt

Een van de mooie resultaten van pmu: een cliënt zonder nagel op de de grote teen, heeft nu optisch weer een nagel.

zetten. Het is belangrijk om een goede, duidelijke en professionele website te hebben zonder taalfouten. Daarmee ben je goed vindbaar. Hier wordt nog wel eens op bezuinigd merk ik, maar je moet eerst investeren en daarna verdienen.” Terwijl we de praktijk bezoeken, is de Week van de pedicure gaande, doet deze praktijk hier aan mee? José: “Wat we niet doen is een gratis intake, daar rekenen we gewoon kosten voor, om te voorkomen dat we shoppers krijgen, het kost ons immers toch tijd. Ook doen we niet aan korting. Wel plaatsen we de folders en hangen we de posters op het raam. We willen graag meer mannen en sporters in de praktijk. Sporters vinden we leuk, die kun je nog opvoeden, die luisteren ook goed naar onze adviezen.” Diana: “Vooral als ze eenmaal doorhebben dat ze een pedicure nodig hebben. Sporters schaffen bijvoorbeeld ook nieuwe schoenen aan als je aangeeft dat ze die nodig hebben omdat hun oude paar te klein is.” José: “Wat dat betreft is die opleiding zo goed geweest.” Diana: “Margreet van Putten is ook zo geweldig, ze legt heel goed uit en ze neemt de tijd voor je. Die opleiding is echt een verrijking geweest.”

voetvak | 9


DERMATOLOGIE Door: J. van der Woude, dermatoloog i.o.

Er zijn vele huidafwijkingen bekend die geassocieerd zijn met diabetes. Een aantal daarvan zult u mogelijk al eens in de praktijk zijn tegengekomen. In een eerdere uitgave werd onder andere al het diabetisch ulcus besproken. In deze editie wordt nader ingegaan op bullosis diabeticorum. De kans dat u dit ooit eerder heeft gezien, zal waarschijnlijk minder groot zijn.

Bullosis diabeticorum Bullosis diabeticorum wordt ook wel diabetische bullae genoemd. In de Engelstalige literatuur wordt ook wel gesproken over ‘bullous eruption of diabetes mellitus’. De aandoening werd voor het eerst gerapporteerd in 1930. Het waren uiteindelijk Cantwell en Martz in het jaar 1967 die de aandoening de naam bullosis diabeticorum gaven. De aandoening komt voor bij ongeveer 0,5 procent van de

mensen met (lang bestaande) diabetes. Het is mogelijk dat het aantal nog hoger ligt. Een van de redenen dat de aandoening minder wordt vastgesteld, zou kunnen zijn door de spontane genezing van de blaren, waardoor patiënten geen medische hulp zoeken. Daarnaast is het mogelijk dat clinici die patiënten met diabetes behandelen de aanwezigheid van bullosis diabeticorum kunnen

missen tijdens routineconsulten. Het risico om de aandoening te krijgen is voor mannen twee keer zo groot als voor vrouwen. De aandoening wordt vaker gezien bij volwassen mannen die lijden aan een lang bestaande ongecontroleerde diabetes met perifere neuropathie. De leeftijd waarop de aandoening optreedt ligt tussen de 17 en 84 jaar.

Klinisch beeld Diabetische bullae zijn spontaan ontwikkelende blaren op meestal de voeten en dan vooral op de distale uiteinden van de tenen en de plantaire zijde van de voet. Soms zijn de handen of onderbenen aangedaan. De blaren zijn pijnloos en kunnen variëren in grootte van 0,5 cm tot 17 cm in diameter. De blaren hebben een steriele, heldere, soms hemorragische inhoud. Ze ontstaan op een niet-erythemateuze (rode) ondergrond. De blaren kunnen rond alle tenen aanwezig zijn. Er is geen duidelijke relatie met druk. Het begin is vaak plotseling, ze kunnen ontstaan in de loop van de nacht, vaak zonder enige symptomen. Sommige patiënten kunnen last hebben van licht ongemak of brandende sensaties. Er bestaan ook ernstige, diepe varianten die minder frequent voorkomen. Deze blaren

10 | voetvak


kunnen gevuld zijn met een hemorragische inhoud en kunnen leiden tot littekenvorming en atrofie vanwege dermale betrokkenheid. Ook kan een secundaire infectie en necrose voorkomen met soms ernstige schade als gevolg, met name als er een slechte arteriële doorbloeding aanwezig is. Er zijn casussen beschreven waarbij osteomyelitis optrad op de plaats van de blaren en casussen waarbij amputatie noodzakelijk was door de infectie of necrose.

Oorzaak De oorzaak is vooralsnog onbekend. Bullosis diabeticorum betreft een niet-inflammatoire blaaraandoening. De pathofysiologie van diabetische bullae lijkt multifactorieel. Gedacht wordt dat vanwege de distale aanwezigheid van de blaren, trauma een rol kan spelen. Deze theorie echter, lijkt niet geheel waarschijnlijk, aangezien de aandoening zoals hierboven beschreven ook op andere plaatsen van het lichaam kan voorkomen. Daarnaast zijn vele blaren beschreven bij patiënten zonder voorafgaand trauma. De meerderheid van de patiënten heeft ook pre-existente complicaties, zoals nefropathie en neuropathie. Er wordt gesuggereerd dat de geassocieerde microangiopathie

en sympathisch autonome denervatie leidt tot een verminderde microvasculaire perfusie, leidend tot voortijdige veroudering van het bindweefsel. Deze theorie kan echter niet verklaren dat diabetische bullae zich soms ook presenteren als eerste teken in de pre-diabetische staat bij sommige individuen. Anderzijds kunnen blaren ook geheel afwezig zijn bij het merendeel van de patiënten met lang bestaande en gecompliceerde diabetes mellitus. Er lijkt geen associatie te zijn tussen een slechte regulatie van de glucosewaarden (hypoglykemie,

hyperglykemie of breed variërende waarden) en de vorming van de blaren. Verder onderzoek hiernaar is nodig. Enkele andere factoren die in de literatuur voorbijkomen zijn verstoringen in het calcium, magnesium en koolhydraatmetabolisme. Ook excessieve blootstelling aan ultraviolette straling is gesuggereerd als oorzakelijke factor in enkele casussen, vooral bij patiënten die ook bekend zijn met nierschade (nefropathie). Patiënten met een eindstadium nierinsufficiëntie kunnen licht verhoogde porfyrinewaarden in het bloed hebben, wat

[ ADVERTENTIE ]

WWW.VOETVERZORGINGSGROOTHANDEL.NL *Producten voor voetverzorging en nagelstyling *Inventaris *Steunzolen maatwerk *Motoren *Reparatie *Onderhoud *Opleidingen

M.Kroon INTERFOOT LEERDAM B.V. Industrieweg 7 4143 HP Leerdam 0345-633121 Fax:0847396526 interfoot@planet.nl De openingstijden van INTERFOOT® Leerdam zijn: Dinsdag t/m vrijdag 9.30-17.00 uur • Zaterdag 10.00-14.00 uur • *1E Zondag v/d maand 12.00-16.00 uur

voetvak | 11


DERMATOLOGIE mogelijk kan bijdragen aan de totale pathogenese van de blaarvorming.

Diagnose Er bestaan vele blaaraandoeningen. Ook meerdere die zich aan de voeten kunnen presenteren. Het is daarom belangrijk om diabetische bullae te kunnen onderscheiden van andere blaaraandoeningen. Verwijzing naar een dermatoloog is daarbij essentieel. Door het afnemen van een volledige anamnese en lichamelijk onderzoek kan een onderscheid gemaakt worden tussen frictieblaren, oedeem blaren, bulleus pemphigoïd/pemphigus, pseudoporfyrie, fytofototoxische reacties (huidreactie wanneer de huid in contact komt met bepaalde plantensappen en de huid tevens wordt blootgesteld aan zonlicht) en bulleuze drug (medicatie) reacties. Het afnemen van aanvullend histopathologisch onderzoek (een huidbiopt) wordt verricht om de diagnose te kunnen bevestigen. Er wordt onder de microscoop een niet-inflammatoire blaar gezien met een splijtingsvlak intra-epidermaal (oppervlakkig) of sub-epidermaal (dieper). Het afnemen van bloed kan bepaalde aandoeningen uitsluiten. De dermatoloog zal de medicatie nalopen op middelen die pseudoporfyrie kunnen veroorzaken. Wanneer een secundaire bacteriële infectie wordt vermoed, wordt een kweek van de blaarinhoud afgenomen. Zo nodig volgt evaluatie van de arteriële circulatie.

Behandeling Bullosis diabeticorum is een self-limiting aandoening. De blaren verdwijnen meestal spontaan binnen twee tot zes weken, zonder het achterlaten van pigment (postinflammatoire hyperpigmentatie) of littekenvorming. Een studie die 25 patiënten volgde over een periode van drie jaar, beschreef een gemiddelde genezingstijd van 2,5 maand. Echter, recidieven kunnen worden gezien op dezelfde of andere locaties. De behandeling is met name gericht op ondersteunende therapie. Het wordt aanbevolen om de blaren intact te laten. Het blaardak is namelijk een zeer goede wondbedekker. Het beschermt tegen secundaire infectie, zorgt voor

12 | voetvak

een vochtig wondmilieu, het vermindert de pijn en vraagt weinig of geen interventies. De blaar zal langzaam indrogen. Aspiratie van de blaarinhoud met een steriele techniek wordt eveneens beschreven. Een goede wondverzorging ter voorkoming van ulceratie is vereist bij grote open defecten, wanneer het blaardak niet meer intact of verdwenen is. De open defecten kunnen verbonden worden met betadine jodium zalfgazen. Het gebruik van antibiotica (augmentin, flucloxacilline, clindamycine) is nodig wanneer er sprake is van een secundaire infectie. De blaren moeten dan ook geheel verwijderd worden.

Zoals in dit artikel besproken, is bullosis diabeticorum een zeldzame aandoening geassocieerd met een lang bestaande diabetes mellitus. Herkenning is belangrijk in verband met de brede differentiële diagnose en de eventuele secundaire infectie die zou kunnen optreden. Vooralsnog wordt de aandoening slecht herkend door clinici en daardoor minder gediagnosticeerd. Mogelijk dat u hierbij een bijdrage kunt leveren, wanneer u een patiënt tegenkomt met blaren aan de voeten. Fotografie: met dank aan ­huidziekten.nl


PODOLOGIE Door: David Müskens, podotherapeut

Weet wat je doet…bij pijn aan de kindervoet

Podotherapie en kinderen De kindervoet kan niet vergeleken worden met de volwassen voet. Na de geboorte zijn nog niet alle botstructuren in de voet aanwezig. Tevens werken niet alle voet- en beenspieren optimaal. Dit heeft als gevolg dat voetjes van zuigelingen vaak een platte vorm hebben, dit komt omdat er onder de voet een dik vetkussen zit. Baby’s trappelen graag met hun voetjes, hierdoor worden de voetspieren geprikkeld in hun ontwikkeling. Te strakke sokken, te kleine schoenen of te strak ingestopte dekens mogen dit niet belemmeren. Rond het eerste levensjaar (10-18 maanden) zal een kind zijn eerste stapjes wagen. Zodra een kind zijn eigen lichaamsgewicht kan dragen zal hij of zij uit zichzelf gaan staan en lopen. Dit mag niet overdreven gestimuleerd worden, aangezien de botten

nog uit kraakbeen bestaan. Een kind gaat staan en lopen zodra de voet klaar is om het eigen lichaamsgewicht te dragen. Het is normaal dat de benen van baby’s een O-stand hebben. Dit vergemakkelijkt het nog onzekere voortbewegen aangezien het steunvlak wordt vergroot en hierdoor meer stabiliteit wordt gecreëerd. Rond het tweede jaar kan tijdens de groei een X-stand van de benen ontstaan. Meestal gaat dit tussen het zesde en het

Podotherapeutisch functieonderzoek.

voetvak | 13


PODOLOGIE achtste jaar vanzelf over. Ook hebben kinderen in deze leeftijdsfase nog vaak platvoeten. Dit is niets zorgwekkends aangezien de stand van de X-benen zich herstelt waarna de voeten en benen recht gaan staan. Tevens ontwikkelt zich dan een ‘normale’ voetboog. Tot de leeftijd van acht jaar is er dus geen reden om ongerust te zijn als de stand van de kindervoet niet overeenkomt met wat voor die leeftijd gebruikelijk is. Kinderen geven het niet altijd aan wanneer zij pijn hebben. Vaak geeft een plotseling veranderd looppatroon aan dat het kind pijn heeft. Let dus altijd goed op het looppatroon van een kind en neem bij aanhoudende problemen contact op met een huisarts of podotherapeut. Wanneer kinderen voetpijn aangeven, verzinnen ze dit meestal niet. Neem het serieus en houd in de gaten waar, wanneer en hoeveel pijn er is. Hieronder volgen drie veelvoorkomende klachten.

Groeipijn Het is bekend dat ongeveer 10% van de kinderen last heeft van groeipijnen. Deze groeipijnen zijn het meest voorkomend bij kinderen tussen de 4 en 14 jaar. Tijdens een groeispurt groeien de botten vaak harder dan de spieren. Dit resulteert vaak in (tijdelijke) spierverkortingen, die verhoogde spierspanning en een afwijkende biomechanica veroorzaken.

De podotherapeutische zolen op maat.

Achillespeesklachten De achillespees is het uiteinde van twee samenkomende kuitspieren: de M. Gastrocnemius en de M. Soleus. Deze lange pees loopt aan de achterkant van het onderbeen naar beneden en hecht aan op het hielbeen. De achillespees verbindt de sterke kuitspieren met de voet en zorgt ervoor dat men op de tenen kan gaan staan. De achillespees is noodzakelijk om rechtop te kunnen lopen. Achillespeesklachten kunnen acuut ontstaan doordat kinderen vaak buiten spelen en/of sporten. Hierbij heb je vaak te maken met een plotseling start- en stopmoment en vele spring- en draaimomenten. In het acute stadium vertoont de achillespees duidelijk ontstekingsverschijnselen: roodheid, zwelling, warmte en pijn. Men spreekt over een chronische achillespeesblessure wanneer deze langer dan zes weken aanwezig is. De pijn bevindt zich meestal ter hoogte van de aanhechting op de hiel of tot zes centimeter hierboven. Chronische klachten ontstaan vaak als gevolg van een afwijkende, hypermobiele voetstand. Tijdens belasting zakt de voetboog te ver naar beneden en draait het onderbeen te ver naar binnen. Als gevolg hiervan ontstaan er vergrootte trekkrachten aan de achillespees, met pijnklachten als gevolg. Wanneer blijkt dat de afwijkende voetstand de oorzaak is van de klacht, is het verstandig om podotherapeutische inlegzolen aan te meten met voldoende correctie en eventuele schokdemping. Daarnaast is het erg belangrijk om de kuitspieren goed te rekken.

Morbus Sever

Beoordelen van de voet- en heupstand op de podoscoop.

14 | voetvak

Bij de klacht Morbus Sever bevindt de pijn zich in de groeischijf in de hiel. Deze specifieke pijnklachten komen vaak voor bij actieve kinderen tussen de 8 en 13 jaar. Bij deze leeftijdsgroep is de groeischijf nog niet gesloten. Het hielbeen en de voet zijn nog niet volgroeid. De Latijnse


Uitleg schoenadvies.

benaming voor hielbeen is Calcaneus. De buitenste schil hiervan noemt men de Apophyse. Een ontstekingsreactie hiervan wordt ook wel Apophysitis Calcanei genoemd. De oorzaken van deze klacht kunnen zijn; frequent blootsvoets lopen of intensieve lichamelijke activiteiten zoals buiten spelen of sporten. Hierbij krijgen de voeten hoge grondreactiekrachten te verduren. Als gevolg hiervan ontstaat er irritatie van de groeischijf. Een bijkomende mogelijkheid waardoor de pijn wordt geprovoceerd is de afwijkende stand van het hielbeen. Röntgenfoto’s kunnen de aandoening aantonen, maar vaak zijn de leeftijd van de jonge sporter en de plaats van de pijn al voldoende om de diagnose te kunnen stellen. Wanneer je het hielbeen met één hand omvat en als een soort sinaasappel samenknijpt, zal dit als erg pijnlijk worden ervaren. Door middel van het aanmeten van een podotherapeutische inlegzool met voldoende schokdemping achterin worden de grondreactiekrachten drastisch vermindert waardoor kinderen al snel weer hun activiteiten kunnen oppakken.

David Müskens is samen met Janneke Startman werkzaam bij podotherapie Huissen. Naast zijn reguliere praktijk is David gespecialiseerd in het behandelen van (top)turners met zijn eigen ontwikkelde therapie in de turnschoen. De meerderheid van deze cliënten is tussen de 7 en 15 jaar oud. Hierdoor is David ervaren in het behandelen van kinderen met problemen aan de onderste extremiteit.

Schoenadvies

Een aantal belangrijke criteria waar de schoenen aan moeten voldoen zijn: - Een goed stevig omsloten contrefort (hielpartij). - Een hoge wreefsluiting om schuiven in de schoen te voorkomen. - In verband met de groei en afwikkeling van de voet 1 cm lengtetoegift. - De juiste breedtemaat. - Een lage brede hak van maximaal 2 cm. - Een loopzool met het buigpunt onder de bal van de voet. - Bij voorkeur een rubberen zool met profiel aangezien dit meer schokdemping geeft en zorgt voor goede grip met de ondergrond.

Bij jonge kinderen is blootvoets lopen de beste voetentraining. Het lopen op vuil en erg ongelijk terrein brengt natuurlijk risico’s met zich mee zoals het oplopen van wondjes of verzwikkingen. In deze omstandigheden is het raadzaam schoenen te dragen.

Meer info: www.podotherapiehuissen.nl www.turnpodotherapie.com LinkedIn: David Müskens

Podotherapeutische zolen Samengevat is het tot een jaar of acht niet noodzakelijk om podotherapeutische zolen aan te meten, aangezien het kinderlijf dan nog volop in ontwikkeling is. Uitzonderingen hierbij zijn een afwijkend gangpatroon, klagen over pijn of frequent zwikken of struikelen. Voetversterkende oefeningen kunnen soms ook al de oplossing bieden.

voetvak | 15


RUBRIEK XXX OPLEIDING Foto: Andrey Popov via iStock

Verbinding in de voetzorg

Voetcongres 2017 Op zaterdag 30 september 2017 organiseert De Medische Voet het Voetcongres. Het thema van dit jaar is: ‘Verbinding in de voetzorg’. Het programma brengt een aantal onderwerpen samen die op dit moment spelen binnen de voetzorg. Het Voetcongres 2017 werkt nauw samen met het Diabetes Fonds en de Nederlandse Vereniging van Podotherapeuten NVVP bij het onderwerp Diabetes. De verschillende onderwerpen die aan bod komen zijn:

De toekomst van diabetes Ruim 1,2 Nederlanders hebben diabetes. Elke week komen er 1.200 nieuwe patiënten bij, zij moeten leven met de dreiging van bijvoorbeeld blindheid, uitval van hart en nieren en vermindering van mobiliteit. Via wetenschappelijk onderzoek en voorlichting werkt het Diabetes Fonds aan genezing en een gezond leven zonder dagelijkse zorgen over de ziekte en de complicaties. Diabetes is niet alleen een probleem voor de patiënten zelf, maar ook voor de maatschappij. De zorgkosten die met diabetes gepaard gaan zijn enorm. Deze kosten stijgen nog sterker als ook de voeten zijn aangedaan. Daarom is goede voetzorg van diabetespatiënten van belang. Dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Voetzorg verdient een duidelijke rol in diabeteszorg. Er zal nog veel moeten verbeteren in de bestaande samenwerkingen om de zorg voor diabetespatiënten te optimaliseren. Door gebruik te maken van nieuwe technieken, kan de voetzorg al een enorme slag maken. Het bijhouden van de ontwikkelingen en met elkaar overleggen in de verschillende zorggroepen over deze ontwikkelingen kan een belangrijke bijdrage vormen. In de sfeer van preventieve zorg kan de voetzorgverlener ook een belangrijke rol spelen om diabetes in een vroeg stadium te ontdekken. Veel vroegtijdige symptomen doen zich voor aan de voeten. Meer kennis over screening en nieuwe screeningstechnieken kunnen een belangrijk verschil maken. Er liggen veel kansen voor de voetzorg om zich professioneler te ontwikkelen en te helpen bij het managen van dit gezondheidsprobleem waar we in onze maatschappij direct of indirect allemaal mee te maken krijgen. Rens Vandeberg, manager Kennis en Innovatie bij het Diabetes Fonds, zal een presentatie geven over de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van diabeteszorg en een blik werpen op de toekomst.

Voetzorg en diabetes De afgelopen jaren is de zorg rondom de diabetische voet sterk veranderd. Veranderingen die veel teweeg hebben gebracht in het werkveld van de (medisch) pedicure en podotherapeut en waar veel over gesproken is. Maar wist je dat Nederland wereldwijd koploper is geworden op het

16 | voetvak

gebied van preventieve diabetische voetzorg? Dit blijkt ook uit een recente publicatie van het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam, waarin een duidelijk daling van het aantal wonden in Nederland is aangetoond. Om deze koppositie vast te houden staan we voor een enorme uitdaging en moeten we gezamenlijk blijven innoveren in het verbeteren van de voetzorg. Veranderprocessen gaan echter gepaard met uitdagingen en tegenslagen. In de presentatie van Michel Boerrigter, podotherapeut en bestuurslid van de Nederlandse Vereniging van Podotherapeuten (NVVP) worden knelpunten en tegenstellingen besproken. Zoals het omgaan met basisverzekerde zorg en de toegankelijkheid van (diabetische) voetzorg, toekomst en nieuwe uitdagingen op het gebied van andere ziektebeelden.

Voetzorg bij verslaafden Verslaving is vaak lastig te herkennen, ook voor zorgverleners. Vaak komen bij een persoon ook meerdere verslavingen voor, soms ook in combinatie met een psychische aandoening. Verslaving wordt gezien als een chronische ziekte en kan zowel lichamelijke als psychische en sociale gevolgen hebben. Voor voetzorgverleners vormen verslaafden een bijzondere doelgroep. Verbinding maken met mensen die verslaafd zijn is niet altijd gemakkelijk en soms ook niet zonder risico’s. Op welke manier komt iemand die verslaafd is bij een voetzorgverlener terecht? Welke specifieke voetproblemen doen zich voor? Zijn er bepaalde veranderingen aan de huid of de nagels die vaker voorkomen en zo ja, welke? Hoe bereid je je voor op een behandeling en voer je die alleen uit, of is er altijd iemand anders bij aanwezig? Voel je je weleens bedreigd en hoe ga je daar dan mee om? Hoe maak je contact? Welke lessen zijn er te leren van het verlenen van voetzorg aan verslaafden voor de behandeling van andere cliënten? Deze presentatie wordt gegeven door medisch voetzorgverlener Irene Drumen. Zij werkt met verslaafde dak- en thuislozen bij Domus Dommel in Eindhoven.

Klinisch redeneren Tegenwoordig mogen mensen, zonder eerst bij de huisarts te zijn geweest, elke zorgverlener bezoeken die zij willen. Die vrije keuze vraagt speciale kennis en kunde om


een screening uit te kunnen voeren. Oftewel: hoort deze cliënt bij jou thuis? Kun je veilig aan het werk? Spelen er andere problemen dan alleen fysieke klachten? Om dit uit te voeren wordt in de zorg gebruik gemaakt van een beslisboom, ook wel ‘klinisch redeneren’ genoemd. Aan de hand van een casus aan de voet zal fysiotherapeut Humbert Buur duidelijk maken hoe dat redeneringsproces verloopt. Ook wordt duidelijk waar zich de keuzes bevinden om eventueel andere disciplines in te schakelen, dan wel een cliënt door anderen over te laten nemen. Wie bijvoorbeeld in een gezondheidscentrum samenwerkt met andere disciplines, is meer dan alleen voetzorgverlener; je kunt samen met de cliënt bepalen welk zorgpad wordt gekozen. Zonder kennis van voetpathologie, maar vooral zonder de kennis van wat anderen kunnen én doen, zou een cliënt onnodig lang de verkeerde zorg kunnen krijgen.

Het praktijkplan Medische zorg dient transparant te zijn en dat geldt ook voor het vakgebied van de voetzorg. Daarom heeft De Medische Voet het praktijkplan voor de voetzorgpraktijk ontwikkeld. Een praktijkplan geeft aan op welke manier je jouw praktijk beheert en hoe de kwaliteit van handelen is vastgelegd en geborgd. Een goed geschreven

praktijkplan kent een visie en benoemt de doelstellingen van de praktijk. Mbo4-manager Madelon Grin geeft een duidelijk overzicht van de pijlers waarop een praktijkplan rust en de manier waarop kwaliteit continu kan worden verbeterd. Met een praktijkplan geef je goed inzicht in je handelen aan andere zorgverleners die met je willen samenwerken. Daarnaast legt je in je praktijkplan de verbinding tussen verleden, heden en toekomst: wat waren je doelen, wat heb je bereikt en wat zijn de nieuwe doelen?

Wondzorg in de voetzorgpraktijk Wondzorg in de pedicurepraktijk: tot hoever mag je gaan? Wat weet je eigenlijk van wonden? Nog belangrijker: weet je hoe een ziekteproces de wondheling kan beïnvloeden? Wie kun je inschakelen als de cliënt niet meer in jouw praktijk past? Wondconsulent en wondverpleegkundige Jessica Bakker heeft deze thematiek in een presentatie verwerkt waarbij praktijkvoorbeelden uit de (pedicure)praktijk de rode draad vormen. Meer weten? Kijk op: www.voetcongres.nl

Lezers van VoetVak+ krijgen 10 euro korting op het Voetcongres, kijk online op: goo.gl/1JiyBY voetvak | 17


UIT DE PRAKTIJK Door: Ursela Vogt, medisch pedicure

Schimmels blijven een boeiend onderwerp. Wanneer is het een schimmel, wat is het product dat helpt, welke behandelingen laat je erop los? En op welke wijze kun je te weten komen of je te maken hebt met een schimmel?

FungiCheck

Nieuwe methode van schimmeldetectie Er zijn nogal wat verschillende manieren om er achter te komen of je cliënt een schimmelnagel heeft: • Je kunt het aan de huisarts overlaten. Deze neemt een biopt af en stuurt het in of onderzoekt deze zelf. • Het is mogelijk om zelf een biopt af te nemen en in te sturen naar het UMC na het volgen van de opleiding schimmeldiagnostiek. • Je kunt ook zelf het biopt onderzoeken in je praktijk met behulp van een microscoop. Dit is alleen geen officieel goedgekeurde methode.

• Een nieuwe methode: de FungiCheck. Dit is een teststrip die je kunt gebruiken in de praktijk. Daarover meer in dit artikel.

Teststrip De genoemde FungiCheck teststrip is nieuw voor me. Ik ben dan ook enorm nieuwsgierig naar deze nieuwe methode. Er wordt aangegeven dat er geen cursus nodig is om er mee te kunnen werken. Daarbij schijnt het minder kostbaar te zijn dan bestaande methodes en ook nog

Tijdens de Vakbeurs Pedicure in Houten stonden deze buisjes zo in het doosje. Op de voorgrond de vloeistof waarin het nagelmateriaal gemengd wordt.

18 | voetvak


eens minder tijd in beslag te nemen. Toen ik dat las was ik natuurlijk helemaal geïntrigeerd. Maar meteen zet ik wel een vraagteken. Want in mijn ogen is de test alleen niet genoeg. Want wanneer is een schimmel wel of niet gevaarlijk bij bepaalde ziektes? Welke schimmels zijn er? Wat zijn tegenwoordig de nieuwste middelen tegen schimmels? Iedere pedicure weet ook dat schimmelaanpak een lange adem vergt en men ook soms regelmatig van product moet wisselen wanneer een middel niet voldoende werkt.

Factoren Na de vele (schimmel)cursussen die ik al gevolgd heb in combinatie met schimmeldiagnostiek, naast de cursus waarbij je zelf leert om een schimmel op te sporen, weet ik inmiddels veel beter welke factoren er allemaal meespelen. Wanneer je beter kunt stoppen met een behandeling of juist wel moet beginnen, wanneer de huisarts in beeld komt, of juist niet. Allemaal informatie die ik gebruik bij het adviseren van mijn cliënten. Als ik alleen af ga op zo’n test, dan heb ik al deze informatie dus niet.

Testen Tijdens de pedicurebeurs in Houten heb ik materiaal laten testen van een cliënt waarvan ik niet kon zeggen of ze een nagelschimmel had. Dit heb ik meegenomen na contact met HFL. Zij gaven aan dat het handig was om mate-

De envelop voor het insturen. riaal mee te nemen zodat ik met eigen ogen kon zien hoe de test werkt. Ik kan niet anders zeggen dan dat het me inderdaad verbaast hoe snel je deze test kunt uitvoeren. De manier van afname was mij bekend omdat ik gewend ben de biopten op te sturen naar het UMC. De manier van afname is hetzelfde.

Hoe werkt het? Werk altijd schoon en kijk goed naar de plek waar je de afname doet. Pak van verschillende nagels een stukje. De

Test in de praktijk gedaan. Aflezen van de strip. Schimmel aanwezig.

voetvak | 19


UIT DE PRAKTIJK doen alvorens met iets te starten. Binnen 15 minuten was het duidelijk; een schimmelnagel. Daarop advies en behandeling gedaan, samen met gerichte productverkoop tegen schimmelnagels, waaronder een spray om de schoenen te behandelen. Ik heb haar daarnaast een folder meegegeven met informatie over de mellinn 20 ter bestrijding van schimmelnagels. Dan kan ze nadenken over een gewenste behandeling. Op deze manier was het snel werken. De lijntjes zijn kort, cliënten zijn nog in de praktijk en kunt sneller gericht advies krijgen. Dat is niet het geval met de test van het UMC. Als mensen definitief de uitslag krijgen zijn we ruim een week verder. Dan moeten ze terugkomen in de praktijk om producten aan te schaffen. Of je hebt pech en ze gaan naar de plaatselijke drogist of apotheek. Hierdoor loop je inkomsten mis. Want je geeft geen producten mee als je niet zeker weet dat het een schimmel betreft.

Wanneer zet ik de test in? Als mensen geen chronische ziekte hebben, zal ik deze test adviseren. Uiteindelijk zijn ze dan goedkoper uit dan wanneer ze het via de zorgverzekeraar doen. Zijn ze chronisch ziek, dan zou ik het wel via het UMC doen. Dan worden de kosten namelijk gedeeltelijk vergoed en krijgt de huisarts bericht. Hierdoor heb je een snellere communicatie en kan de huisarts zien dat er bewust nagedacht wordt over de test. Een eventueel behandelplan kan vervolgens worden meegegeven.

Kosten

Ik zou een biopt zelf kunnen onderzoeken. Deze microscoop heb ik gekregen na het overlijden van ­ een cliënt die dierenarts is geweest. Deze heeft er vele ­onderzoeken mee gedaan. Het vergt heel veel testen en oefening om een schimmel met de microscoop te kunnen ontdekken.

bijgeleverde vloeistof vul je in het buisje aan tot de aangegeven streep. Ieder buisje is apart verpakt met daarin een roerstaafje en een afleesstrip. Roer met het staafje het nagelmateriaal en de vloeistof goed door ­elkaar. Stop het staafje erin en wacht af. Binnen 10 tot 15 minuten is al wel duidelijk of je te maken hebt met een schimmel­nagel of niet. Het lijkt op een zwangerschapstest. In principe moet de test twee streepjes laten zien. Is dit het geval, dan hebben we te maken met een schimmelnagel. Nu de uitkomst zo snel duidelijk is, kun je ook sneller een behandelplan opzetten en gerichter werken met de cliënt. In mijn geval bleek het niet om een schimmel te gaan. Met dit gegeven ben ik met deze cliënt gaan kijken wat eventueel voor haar nagels goed zou kunnen zijn en hebben we gekozen voor een serum en zalf die ook werkzaam is ter voorkoming van schimmel. Bij een andere cliënt heb ik de test zelf gedaan in de praktijk. Ze kwam met de vraag wat ze kon doen. Ik heb aangegeven eerst een test te

20 | voetvak

De kosten die ik zelf bereken voor alleen een test met de FungiCheck teststrip zijn 45 euro inclusief afname biopt. Tijdens een pedicurebehandeling vraag ik 27,50 euro. Het advies van HFL is om hier 22,50 euro voor te vragen, maar dat vind ik te weinig, dan heb ik namelijk nog niet eens de aanschafwaarde er uit. En tijd is geld, je bent toch al gauw een half uurtje kwijt aan het uitvoeren van de test; klaarzetten, afnemen van het materiaal en uiteindelijk advies geven met bijbehorende productverkoop. Ook dient de administratie te worden bijgewerkt. Voor het afnemen van een biopt voor het UMC vraag ik ook 20 euro. Ik heb er immers toch werk aan en hierbij dient een en ander in de administratie te worden opgenomen. Ook moet ik er zorg voor dragen dat het materiaal verzonden wordt. Na de uitslag moet ik de desbetreffende cliënt nog informeren. Naar mijn idee zijn dit allemaal kosten die mee moeten worden genomen in de tariefbepaling. Wanneer deze test niet vergoed wordt door de zorgverzekeraar betaalt men ongeveer 57 euro, plus de kosten van het afnemen van de biopt. Wordt het wel vergoed, dat is men ongeveer 36 euro kwijt, exclusief afname. Eigenlijk is men dus goedkoper uit met deze test en weet men sneller de uitslag. Zelf heb ik inmiddels een set FungiCheck teststrips aangeschaft. Met deze setjes kun je sneller bepalen of iemand een schimmelnagel heeft of niet. Daarnaast zal ik blijven insturen, zoals gezegd zal ik dit altijd doen wanneer er een contra-indicatie meespeelt bij de cliënt.


MARKETING Een nieuw gezicht en een nieuwe naam in jouw vakblad. De rubriek Marketing wordt met ingang van heden verzorgd door Corné ter Maten van Netbeauty (www.netbeauty.nl). Wij maakten voor het eerst kennis met Corné bij een marketingworkshop op de FNV MOOI-dag.

Even voorstellen:

Corné ter Maten van Netbeauty Corné is inmiddels anderhalf jaar bezig met zijn bedrijf Netbeauty en rekent nu al 400 schoonheidssalons, pedicurepraktijken en kapsalons tot zijn klantenkring. Daarnaast verzorgt hij regelmatig marketingles aan pedicures bij Amice en MSK. De achtergrond van Corné is heel divers. Op zijn 17e, piepjong dus, kreeg hij een burnout. “Naast school had ik te veel bijbaantjes, maar het voordeel was dat ik al vroeg tot inzicht kwam dat ik echt mijn hart moest volgen.” Dat bracht hem naar China. “Ik wilde iets heel anders, ben Chinees gaan studeren, ontmoette mijn vriendin die uit Ecuador komt en heb daar ook met haar gewoond.” In Ecuador startte hij als freelance ontwerper en richtte zich met name op de Nederlandse markt. “Ik had ook diverse salons en praktijken als klant en zo ontstond het idee om me specifiek op de salonbusiness te gaan richten en deze klanten te ontzorgen op het gebied van website en marketing, en op die manier differentiatie aan te brengen.” Vanwege de snelle groei van Netbeauty werkt Corné nu weer vanuit Nederland.

Hij vertelt dat het concept met trainingen, promoties en websites goed werkt. “Door een abonnementenstructuur af te spreken met de klant, is deze relatief weinig geld per maand kwijt in ruil voor zichtbaarheid en groei.” Netbeauty bestaat uit drie vaste medewerkers en verschillende freelancers. Ter Maten denkt in de toekomst wellicht uit te breiden naar aanverwante beroepsgroepen maar voorlopig ligt de focus op de beauty-business.

Corné Ter Maten “ Wij bieden marketingtools aan, zodat de pedicure zich volledig kan richten op het behandelen van cliënten.”

voetvak | 21


MARKETING Door: Corné Ter Maten, Netbeauty, www.netbeauty.nl

Zo maak je Facebook-fans Als jij zoals de meeste pedicures bent, dan heb je ooit enthousiast een bedrijfspagina op Facebook aangemaakt in de veronderstelling dat je door regelmatig berichten te plaatsen misschien wel wat nieuwe cliënten zou kunnen bereiken. Tot zover helemaal geen gek idee, want Facebook is enórm.

Toch is het goed om er eens eerlijk over te zijn: In de praktijk zijn er maar weinig pedicures die regelmatig nieuwe cliënten uit Facebook halen. Dit ligt niet aan Facebook, maar vooral aan wat op Facebook wordt geplaatst. Benieuwd wat er vaak fout gaat? Verplaats je dan maar eens in de cliënt. Stel dat je op zoek bent naar een pedicure en je kent niet direct iemand die je in die zoektocht zou kunnen helpen. Wat doe je dan? Dan ga je naar Google. Je gaat niet naar Facebook om een nieuwe pedicure te zoeken. Niemand opent Facebook met de insteek om geld uit te geven. Als je op Facebook reclame langs ziet

Elk Facebook-bericht is een kans om een band op te bouwen en om iemand ‘fan’ te maken. 22 | voetvak

komen dan scroll je zelfs snel verder. Toch? Waar gebruik je Facebook dan wel voor? Nou, om bij te blijven, om kattenplaatjes te bekijken, of om te zien wanneer je tante Gerda uit Zwartsluis nou ook alweer jarig is bijvoorbeeld. Maar zeker niet om geld uit te geven.

Het gaat erom dat je een band opbouwt Toch plaatsen veel pedicures vooral berichten met de insteek om direct nieuwe cliënten binnen te halen. Geen wonder dat ze daar vaak weinig succes mee hebben. In werkelijkheid werkt het binnenhalen van cliënten op Facebook namelijk veel indirecter: Je plaatst een bericht, iemand klikt erop en liket je pagina. Vervolgens blijf je gestaag nieuwe berichten plaatsen, die je volgers nu telkens weer langs zien komen. Zo bouw je langzaam een band op. Op een dag heeft een van je volgers behoefte aan een product of een behandeling, en dán denkt hij of zij aan jou.


Score bijhouden Kijk eens welke berichten het best scoren en vraag jezelf af waarom dat zo is. Vervolgens ga je meer van dat soort berichten plaatsen. Als je dit blijft doen, dan blijft het aantal ‘likers’ op je pagina constant groeien.

Wat zijn dat dan voor berichten? Nou, dat is altijd even aftasten. Maar hier heb je vast wat suggesties: een kijkje achter de schermen, nieuws, advies, tips, grappige plaatjes, inspirerende quotes, het resultaat van een behandeling of bijvoorbeeld een interessante ontwikkeling in de praktijk. Dat is het soort berichten waarmee je een band opbouwt en dat is uiteindelijk wat een Facebookpagina succesvol maakt. En dát levert je cliënten op.

Het gaat er op Facebook dus helemaal niet om of iemand na één, twee of drie berichten cliënt wordt. Dat is op Facebook echt een bijzaak. Elk bericht is juist een kans om een band op te bouwen en om iemand een ‘fan’ te maken. Als je het meeste uit Facebook wilt halen, dan zul je je daarop moeten richten.

Hoe groot is Facebook?

Wat betekent dit voor jou?

Facebook-gebruik onder ouderen lager ligt, dan

Dit betekent niet dat je helemaal geen acties of aanbiedingen meer mag plaatsen, maar laat dat soort berichten vooral niet de boventoon voeren. Plaats juist meer berichten die je volgers écht interessant vinden. Het soort berichten waarvoor ze ’s ochtends in bed hun Facebook openen.

betekent dat dus dat bijna iedereen die daar tussenin zit wel een Facebook-account heeft (waaronder

Volgens de laatste cijfers heeft Facebook in Nederland ruim 9,8 miljoen unieke bezoekers per maand. Een groot deel van die 9,8 miljoen bezoekers logt zelfs dagelijks in. Als je nagaat dat Facebook een leeftijdsgrens hanteert van dertien jaar en dat het

natuurlijk ook een heleboel bezoekers die jij graag in jouw behandelstoel zou willen zien).

TEST JE KENNIS Deze rubriek wordt verzorgd door Robert C. Wonink. Robert is eigenaar van Podozorg, de oprichter van het Hielpijncentrum en heeft al vele jaren als registerpodoloog op de teller staan. Daarnaast produceerde hij samen met dokter Van Dalen de informatieve website www.voetenenkelklacht.nl, voor voet- en enkelklachten. In deze rubriek kunt je je medische kennis van de voeten en onderbenen testen.

1. De achillespees is een samengestelde pees, uit welke pezen bestaat deze? a. De achillespees bestaat uit de oppervlakkige en diepe fascie van de m. tibialis posterior, (m. tibialis post, m. soleus en m. plantaris).

b. De achillespees bestaat uit de oppervlakkige en diepe fascie van de m. triceps surae, (m. gastrocnemius, m. soleus en m. plantaris). c. De achillespees bestaat uit de oppervlakkige en diepe fascie van de m. tibialis anterior, (m. tibialis anterior, m. soleus en m. plantaris). d. De achillespees bestaat uit de oppervlakkige en diepe fascie van de m. triceps surae, (m. gastrocnemius, m. soleus en m. flexor hallucis longus).

2. Hoe kun je definitief tot de diagnose ‘kapselscheuring MTP-gewricht’ komen? a. Met een positieve teentranslatie test. b. Met een positieve Tinel’s test. c. Met een positieve Mulder’s klik test.

3. Wat is de functie van capiton (vetkamersysteem onder de voet)? Noem er twee. a. Bloedvoorziening van de diepe spierlaag, zenuwen met het beschermend gevoel.

b. Bezenuwing voor de motoriek van de onderliggende spierlaag, verbinding tussen huid en onderliggende spierlaag.

c. Schokken absorberen, beschermen van het voetskelet.

4. Waarmee loop je meer risico op een ruptuur van de plantaire fascie? 1. Tijdens sport een krachtige dorsaalflexie uitvoeren. 2. Tijdens sport een krachtige plantairflexie uitvoeren. a. b. c.

het goede antwoord is 1. het goede antwoord is 2. het goede antwoord is geen van beide.

Je vindt de antwoorden op pagina 34

voetvak | 23


ONDERNEMEN Door: Debbie Tamerus, medisch pedicure

Als voorbereiding op het schrijven van dit artikel moest ik zelf ook weer even nadenken over het begrip ‘netwerken’. Want wat betekent dit eigenlijk? Om daar achter te komen, besloot ik het boekje van Rob Eeden met de titel ‘Netwerken, zo eenvoudig is het (niet)’, aan te schaffen.

Netwerken is aandacht geven Al lezende besefte ik dat ik zelf vrijwel elke dag aan het netwerken ben. Wanneer je een goedlopende praktijk hebt, dan is dit geen toeval. Het is zeer waarschijnlijk mede te danken aan je netwerk. Graag neem ik je mee in mijn wereld van netwerken.

Opbouwen - Onderhouden - Oogsten De drie O’s van netwerken volgen elkaar op. Een netwerk moet je eerst opbouwen. Daarna onderhoud je het en pas als je het goed hebt opgebouwd en onderhouden, kun je oogsten. We hebben allemaal een netwerk. Daarbij kun je denken aan je familie, vrienden, kennissen, buren etc. Als je pedicure in opleiding bent en nog moet starten met een praktijk, kun je al beginnen met het opbouwen

24 | voetvak

van een professioneel netwerk. Dat heb ik destijds ook gedaan. Enthousiast vertelde ik iedereen dat ik met deze opleiding was begonnen. Degenen die geïnteresseerd waren heb ik genoteerd en tussen de opleidingen door liet ik weten hoe het ging en of ik proefpersonen nodig had. Door de proefpersonen zelf uit te kiezen zijn velen later vaste cliënten geworden.

Onderhoud Het onderhouden van mijn cliëntennetwerk doe ik dagelijks. De rode draad in mijn praktijk is het op verschillende manieren aandacht geven aan cliënten. Recentelijk heb ik de specialisatie sportpedicure behaald. Middels een leuke attentie (een tennisbal met voetoefeningen) heb ik mijn


cliënten laten weten dat ik nu ook deze specialisatie beheers. De attentie geef ik bij binnenkomst en niet achteraf. Dit doe ik zodat ik meteen een gesprek hierover kan beginnen. Enthousiast vertel ik dat ik veel nieuws heb geleerd en ik leg uit wat het verschil is tussen de reguliere pedicure en de pedicure met deze specialisatie. Cliënten reageren enthousiast en ondertussen vertel ik dat ik ook graag bij een aantal sporten wil kijken en in gesprek wil gaan met de sportfysio aldaar zodat ik hier weer van kan leren. Tijdens deze gesprekken ben ik erachter gekomen dat veel van mijn cliënten wel iemand kennen die op een hoog niveau sport. Spontaan vertellen ze dat ze wel voor mij willen informeren.

Aandacht Aandacht geven kan ook op een andere manier, namelijk door goed te luisteren. Als je goed luistert kun je tussen de regels door veel ‘horen’. Schrijf interessante zaken op bij je notities over de cliënt. Een voorbeeld uit mijn praktijk; een cliënt die al jaren regelmatig in mijn stoel zit en op een dag enthousiast en spontaan vertelt dat ze binnenkort 90 wordt. Na haar behandeling kijk ik in haar dossier naar haar geboortedatum en schrijf dit in mijn agenda. Op haar verjaardag ben ik met een bos tulpen in een vaas naar haar huis gegaan. Bij het openen van de deur begroette ze mij verrast met de woorden ‘hoe weet jij nou dat ik vandaag 90 ben geworden?’ Na een glaasje fris keer ik tevreden en met een brede lach weer huiswaarts. Een ander voorbeeld betreft een cliënt die last heeft van een likdoorn. Wanneer deze cliënt binnen een week na een behandeling weer last heeft van de likdoorn, wil ik haar graag weer terug in mijn stoel. Het maakt mij niet uit dat de cliënt de likdoorn zelf weer heeft ontwikkeld door verkeerde schoenen aan te trekken, ondanks mijn advies om dit niet te doen. In ieder geval herhaal ik mijn advies betreffende de schoenen en geef ik aan dat deze extra behandeling service is. Men blijkt dan ook eerder bereid om het advies ter harte te nemen. Ik zie dit als gratis reclame, ook een vorm van aandacht.

Kritiek Ga verder goed om met kritiek. Hoe we ook ons best doen, soms gaat er wel eens iets mis. We zijn immers ook maar mensen. Ik heb ooit een situatie met een klant meegemaakt waarbij ik achteraf dacht: ‘dat had ik anders moeten doen’. Het besef was er wel dat ik dit op een juiste manier moest oplossen. Daarom heb ik een collega geraadpleegd en die heeft mij van goed advies voorzien. Ik heb de betreffende cliënt gebeld en mijn verontschuldigingen aangeboden voor de ontstane situatie. Uiteindelijk is het een prettig gesprek geworden en heb ik hier een leerpunt voor mijzelf van gemaakt om te voorkomen dat dit in de toekomst weer zou kunnen gebeuren.

Werk samen Zelf ben ik ook enthousiast over het samenwerken met collega’s omdat je ontzettend veel leert van elkaar. In de periode tijdens en na mijn heupoperatie heb ik veel profijt gehad van mijn netwerk van collega’s. Twee collega’s hebben destijds cliënten overgenomen uit mijn praktijk en hebben dit zeer professioneel aangepakt. Ik was hier erg blij mee en mijn cliënten eveneens.

Tien punten Dit zijn nog maar een paar voorbeelden uit de praktijk. Graag sluit ik af met een 10-tal punten die in het boekje van Rob Eeden beschreven staan. 1. ‘Niets is menselijker dan netwerken, iedereen doet het. Realiseer je steeds dat netwerken niets bijzonder is. Het is je openstellen voor anderen, de communicatie aangaan en dienstbaar zijn. 2.Netwerken is het opbouwen en vooral ONDERHOUDEN van persoonlijke relaties. Communiceer geregeld met je netwerkcontacten. Houd je netwerk levend. 3. Netwerken is ‘geven zonder te herinneren en ontvangen zonder te vergeten’. Richt je op vaak voorkomende contactmomenten en geef daarin oprechte aandacht. 4. De wereld is kleiner dan je denkt. Leg je netwerk vast in een goed informatiesysteem. Al is het maar een goed bijgehouden adresboekje. En houd dit steeds bij door nieuwe contacten te noteren zodra je die gelegd hebt. 5. 20% van je relaties bepaalt 80% van je succes; 80% van je relaties bepaalt 20% van je succes. Ga geregeld na hoe (on)belangrijk je relaties zijn en stem je acties daarop af. 6. Vergeet vooral niet om iets over jezelf te vertellen. Bedien je netwerk geregeld, maar vergeet daarbij niet dat het je ook de gelegenheid biedt iets over jezelf, de diensten of producten die je aanbiedt te presenteren. 7. De waarde van netwerken bestaat vooral uit de informatie die het oplevert. Richt je niet op wat je op korte termijn aan je relaties kunt verdienen, maar op wat je via hen te weten kunt komen. 8. Elke relatie heeft persoonlijke aspecten, puur formele relaties bestaan niet. Geef bij elk contact aandacht aan de persoonlijk aspecten ervan en open daardoor de mogelijkheid tot nieuwe contactvormen. 9. Jij bent onderdeel van de netwerken van anderen. Communiceer bewust met collega’s, vrienden en kennissen over jezelf en de organisatie waarvoor je werkt. 10. Juist de belangrijkste en meest nabije contacten vergeet je het gemakkelijkst. Geef de meeste aandacht en tijd aan de meest nabije en waardevolle contacten.

Oogsten De derde O is van Oogsten. Wanneer je goed bent in het onderhouden van je cliënten wordt je netwerk uitgebreider en krijg je familie, vrienden, kennissen, buren etc. in de stoel.

Bron: Netwerken zo eenvoudig is het (niet), door: Rob Eeden, uitgeverij Spectrum, www.netwerkenzoeenvoudigishetniet.nl

voetvak | 25


JURIDISCH Door: Mr. R. van Domselaar, illustratie: Dennisvdw, iStock

Mr. van Domselaar geeft raad:

Pressiemiddelen bij wanbetaling Onze economie verliest jaarlijks miljarden euro’s als gevolg van rekeningen die niet betaald worden. Het gaat hierbij om openstaande rekeningen van consumenten, bedrijven en de overheid. Vooral bedrijven hebben hier veel last van.

Welke mogelijkheden heeft u als ondernemer om te voorkomen dat uw rekeningen onbetaald blijven? In deze bijdrage zal ik een overzicht geven van de meest voor de hand liggende pressiemiddelen die u kunt inzetten.

Verrekenen Indien u een schuld heeft bij de wanbetaler, is het in bepaalde gevallen mogelijk om deze schuld te verrekenen met de vordering die u op deze partij heeft. Verrekenen is slechts mogelijk indien de vordering en de schuld in dezelfde vermogens vallen. Met andere woorden: als u een schuld heeft bij een besloten vennootschap, kunt u deze schuld niet verrekenen met een vordering op de bestuurder. Als u overgaat tot verrekenen, dient u de wederpartij (bij voorkeur schriftelijk) op de hoogte te stellen. Het is mogelijk dat de tussen u en de wederpartij gesloten overeenkomst de bevoegdheid tot verrekenen beperkt of uitsluit.

Daarnaast dient voldoende samenhang te bestaan tussen de vordering die u heeft en de zaak die u onder zich houdt. Met andere woorden: wanneer uw klant niet betaalt voor de steunzolen, kunt u alleen het retentierecht uitoefenen over de schoenen. Het is niet toegestaan om het retentierecht uit te oefenen over de fiets van de klant, waarvoor een separate overeenkomst is gesloten inhoudende dat u (bijvoorbeeld) de fiets voorziet van pedalen die geschikt zijn voor aangepaste schoenen.

Dagvaarden

Indien de wanbetaler de nota niet wenst te voldoen, staat het u vrij een oordeel van de rechter te vragen. Het is bij vorderingen onder €25.000 niet verplicht een advocaat in te schakelen. De procedure wordt ingeleid met een dagvaarding. Deze dagvaarding dient u door de deurwaarder te laten betekenen aan de wanbetaler. In de dagvaarding legt u uit wat het conflict is en wat u wilt. De tegenpartij kan via een Retentierecht ‘conclusie van antwoord’ reageren. Het retentierecht is een bevoegdheid die Vervolgens kan de rechter bepalen dat aan de schuldeiser toekomt om de na- Mr. R. van Domselaar is advocaat opnieuw een schriftelijke ronde wordt koming van zijn verplichting tot afgifte bij Amice Advocaten B.V., gehouden. In dat geval kunt u schrifvan een zaak aan zijn schuldenaar op te www.amice-advocaten.nl. telijk reageren op het verweer van de schorten totdat zijn vordering wordt volwanbetaler. Dit wordt ‘conclusie van daan. Met andere woorden: indien een klant schoenen repliek’ genoemd. Daarna biedt de rechter de tegenpartij bij u heeft afgegeven om deze van nieuwe steunzolen de mogelijk om te reageren op uw schriftelijke reactie. te laten voorzien, dan geeft u de schoenen pas af aan de Dit wordt ‘conclusie van dupliek’ genoemd. In plaats van klant als de klant uw rekening heeft voldaan. U mag zich een schriftelijke ronde is het mogelijk dat de rechter de alleen op het retentierecht beroepen indien u een opeispartijen uitnodigt voor een zitting. Tijdens de zitting kan bare vordering heeft. Dit betekent dat in ieder geval de de rechter vragen stellen aan beide partijen en beproebetalingstermijn van uw declaratie verstreken dient te zijn. ven of zij bereid zijn om de zaak te schikken. Indien geen

26 | voetvak


Tip: Zorg ervoor dat u te allen tijde een sluitend dossier heeft. In het dossier dient in ieder geval de opdrachtbevestiging, factuur en aanmaning(en) aanwezig te zijn. Indien u geen sluitend dossier heeft, kan discussie ontstaan met de wanbetaler. De kans bestaat zelfs dat de wanbetaler misbruik van het rommelige dossier zal maken en uw vorderingen zal ontkennen.

schikking wordt getroffen tussen partijen, zal de rechter vonnis wijzen. Bent u het niet eens met het vonnis van de rechter en gaat uw zaak over een bedrag van meer dan â‚Ź1.750, dan kunt u in hoger beroep gaan bij het gerechtshof. Dit moet u binnen drie maanden na de uitspraak doen. De dagvaarding in hoger beroep dient door een advocaat te worden ingesteld.

Beslaglegging Om uiteindelijk uw vordering te incasseren, is het mogelijk om beslag te leggen. Er bestaan twee soorten beslagleggingen, namelijk conservatoir en executoriaal beslag. Bij conservatoir beslag wordt beslag gelegd voorafgaande aan of tijdens een gerechtelijke procedure. Het doel van een conservatoir beslag is te voorkomen dat de wanbetaler bepaalde goederen wegmaakt, voordat de rechter uitspraak heeft gedaan. Via een verzoekschrift wordt aan de rechtbank verzocht om conservatoir beslag te mogen leggen. De rechter geeft vervolgens verlof voor het leggen van conservatoir beslag op bijvoorbeeld een bankrekening of een auto. Nadat het verlof is verleend en het beslag wordt gelegd, moet u tijdig overgaan tot het instellen van de eis in de hoofdzaak. Uitgangspunt is dat de termijn voor het instellen van de eis in de hoofdzaak wordt vastgesteld op veertien dagen na het leggen van beslag. Bij executoriaal beslag is er een uitspraak van de rechter geweest, waarin staat dat de wanbetaler ten onrechte de nota niet heeft voldaan. Met deze gerechtelijke uitspraak kunt u de deurwaarder verzoeken om het openstaande bedrag bij de wederpartij te innen. De deurwaarder zal vervolgens het vonnis van de rechtbank betekenen aan de wederpartij en hem verzoeken om binnen enkele dagen het openstaande bedrag aan u te voldoen. Indien de wederpartij niet aan deze sommatie voldoet, zal de deurwaarder overgaan tot het leggen van executoriaal

beslag. De deurwaarder kan bijvoorbeeld beslag leggen op een bankrekening of op een auto. De auto kan vervolgens via een executoriale veiling worden verkocht.

Wat als de wanbetaler inmiddels is overleden? Het is mogelijk dat de wanbetaler inmiddels is overleden. In dat geval ontstaat er een nalatenschap, die kan bestaan uit vermogen of schulden. De erfgenamen kunnen de nalatenschap op verschillende manieren aanvaarden. Zo kan sprake zijn van een volledige of beneficiaire aanvaarding of afwijzing van de erfenis. Bij beneficiaire aanvaarding aanvaarden de erfgenamen het vermogen, maar niet de schulden. In dat geval dienen eerst de schulden te worden afgelost, waarna het resterende deel wordt uitgekeerd aan de erfgenamen. Bij een volledige aanvaarding door de erfgenamen heeft u een sterke positie, omdat u de schuld kunt verhalen op de erfgenamen. Bij een beneficiaire aanvaarding door de erfgenamen ziet uw positie er minder rooskleurig uit, omdat er een vereffenaar wordt aangesteld. De vereffenaar heeft onder meer tot taak een boedelbeschrijving op te maken. In de boedelbeschrijving worden alle bezittingen en schulden van de erflater beschreven. Vervolgens wordt de boedelbeschrijving bij de boedelnotaris of bij de griffie van de rechtbank gedeponeerd. Is de boedelbeschrijving positief (de nalatenschap is groter dan de bestaande schulden) dan dient u te worden opgeroepen. Op het moment dat sprake is van een negatieve nalatenschap (de schulden zijn hoger dan de nalatenschap) dient de kantonrechter op de hoogte gesteld te worden. De kantonrechter bepaalt de verdere procedure. De kantonrechter kan bijvoorbeeld bepalen dat u en de andere schuldeiser via de krant worden opgeroepen om zich voor een bepaalde datum te melden. Daarna wordt er een schuldeiserslijst gepubliceerd en wordt de nalatenschap verdeeld door de kantonrechter.

voetvak | 27


MASSAGE Door: Lizet van Triet

Midden in een woonwijk is Hospice Dôme een oase van rust. Het biedt in ruim opgezette en vriendelijk ingerichte kamers deskundige zorg en onderdak aan mensen in de laatste fase van hun leven en aan hun naasten. Verpleegkundigen Christa Eigenraam en Marjan van Manen masseren regelmatig de voeten van hun cliënten om zo onder andere voor meer ontspanning te zorgen: “Deze behandelingen geven veel voldoening.”

Complementaire zorg:

voetmassage In de laatste fase van iemands leven kan een voet- en/of handmassage de cliënt helpen zich beter te voelen. Dat is de ervaring van de twee hospiceverpleegkundigen en docenten, werkzaam in Hospice Dôme in Amersfoort. Christa en Marjan ondersteunen cliënten in deze zorginstelling en willen zo zorgen voor een bijna-thuisgevoel: “Het is heel

28 | voetvak

bijzonder om hier te mogen werken en zo een bijdrage te kunnen leveren aan de afrondende fase van het leven van onze gasten.”

Complementaire zorg Om het welbevinden van de gast te vergroten en het lijden te verlichten, geven Christa en Marjan voetmassages. Ook andere verpleegkundigen

en vrijwilligers hebben leren masseren. Dit is een onderdeel van de aangeboden complementaire zorg. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen de termen complementaire en alternatieve therapie. Christa: “Een complementaire of aanvullende therapie volg je naast of na een reguliere medische behandeling. Dat kan de patiënt helpen om zich beter te

1

2

5

6


voelen waardoor je mogelijk de kwaliteit van leven kan verbeteren. Wij claimen absoluut niet dat deze massage de zieke geneest.” Er bestaan verschillende vormen van complementaire therapieën zoals massage, aromatherapie en muziektherapie. Marjan: “Een van de belangrijkste redenen dat onze gasten voor een massage kiezen, is dat het hen helpt zich wat beter te voelen. Het is een natuurlijke manier om te helpen ontspannen en om beter overweg te kunnen met stress, (hoofd)pijn en onrust. Door de massage komt men vaker in een beter humeur, verbetert de slaap en het totale welbevinden.”

Genieten van de kleine dingen Christa: “Ons doel is onder meer vermindering van depressie, vermoeidheid en spanning te bewerkstelligen. Uiteraard overleggen we met elke gast of er behoefte aan is.” Het mooie aan hun werk is, zo vertellen de hospiceverpleegkundigen, dat hun gasten nog vaak genieten

van de kleine dingen in hun leven en dus ook van de massage die zij ontvangen. Christa en Marjan kunnen veel voor iemand betekenen. Marjan: “Het er zijn voor onze cliënten is heel fijn. De massage, een soort verwenzorg, helpt zowel om pijn als om medicijnengebruik daartegen te verminderen. Daarnaast praten mensen daardoor nog wel eens over wat hen dwars zit. Bovendien slapen ze erna beter doordat ze minder piekeren.” Daarnaast geven de twee cursussen in complementaire zorg: “Dit om zo de positieve effecten ervan te kunnen doorgeven (zie kader).”

voor het slapen gaan kan een gast onrustig worden door gepieker. Dan vertel ik over de massagemogelijkheden. Meestal kiest een cliënt voor een voetmassage. Dat voelt veiliger dan massage van de hand(en). Het komt minder dichtbij want een handmassage wordt nogal eens als (te) intiem ervaren.” Hoewel deze behandeling ook aan de familie aangeleerd kan worden, masseren de verpleegkundigen toch meestal zelf. Christa: “De naasten zijn blij als hun dierbare geniet. En het helpt in het loslaatproces als dat door een ander bewerkstelligd wordt.”

Voet- of handmassage?

Contact maken

Naast de voeten worden eveneens de handen regelmatig gemasseerd. Christa: “Tijdens de intake komen zaken aan bod waarvoor een gast kan kiezen. En we vertellen over de massage als wij denken dat het op dat moment een mooie optie is om de gast extra mee te verwennen.” Marjan vult aan: “Bijvoorbeeld vlak

Als de gast voor een voetmassage heeft gekozen, maakt de masseur eerst contact met beide voeten door de handpalm op de wreef te leggen en even vast te houden. Een zachte strijking vanaf de enkel richting tenen volgt. Dan een tractie door beide hielen vast te houden en daar licht aan te trekken. Daarna wikkelt

3

4

7

8 voetvak | 29


MASSAGE

Christa de linkervoet in een handdoek en start de behandeling op de andere voet door eerst een laagje aromatische olie aan te brengen (zie foto 1).

Losmaken Om de spanning uit de voet te halen, maakt Christa de middenvoetsbeentjes los. Daartoe zet ze haar handen aan weerszijde van de voet, ter hoogte van de tenen. Haar handen bewegen vervolgens in tegengestelde richting. Deze handeling volgt op het losmaken van elke teen afzonderlijk. Zij start bij de grote teen en op foto 2 is te zien dat ze bij de vierde teen is aanbeland. Bij een volgende handgreep omvat Christa de hiel en trekt tijdens de inademing van haar cliënt aan de voet. Tijdens de uitademing laat ze los (foto 3).

Kruislingse effleurages Tijdens de effleurages die Christa geeft, oefent ze niet veel druk uit:

“Het gaat om de ontspannende werking.” Vandaar dat ze rustig over de voet en het onderbeen heen strijkt, in alle mogelijke richtingen. Kruislingse effleurages horen daar ook bij. Daartoe wrijft ze vanaf de tenen met beide handen naar de enkel, kruislings over de bovenzijde van de voet (zie foto 4). Over de voetzool maakt ze met haar duimen eveneens kruislingse effleurages vanaf de hiel richting tenen.

Afsluiting Ter afsluiting strijkt Christa vanaf het onderbeen naar de tenen. Daarna krijgt de linkervoet een identieke massage. Tot slot pakt Christa beide enkels vast en geeft ze voorzichtig een tractie. Die laat ze daarna weer rustig los. Dan dekt ze beide voeten af. Een voetmassage duurt ongeveer dertig minuten, afhankelijk van de conditie van de gast. Als de cliënt in slaap is gevallen, loopt ze stil de kamer uit. Het komt ook voor dat zij

haar gast eerst een kopje warme thee geeft.

Handmassage Zoals gezegd kan de gast eveneens kiezen voor een handmassage. De handgrepen komen voor een groot deel overeen met die van een voetmassage. Christa demonstreert speciaal voor de lezers van dit vakblad een handmassage. Na een intermitterende druk geeft zij strijkingen over de rug van de hand. Dat doet ze zowel met de volle hand (foto 5) als met haar duimtoppen (foto 6).

Zwemvliesjes Net als bij de voeten masseert Christa op de handen de zogenaamde zwemvliesjes (zie foto 7) met cirkelende bewegingen. De handpalm en de pols komen eveneens uitgebreid aan bod. De handmassage sluit ze af door over de gehele hand zachte strijkingen te geven, vanaf de pols naar de vingers (zie foto 8).

Cursus Speciaal voor verpleegkundigen en vrijwilligers - werkzaam in de gezondheidszorg - geven Christa Eigenraam en Marjan van Manen in Hospice Dôme in Amersfoort een cursus hand- en voetmassage. Tijdens een avond komen zowel theorie (indicaties/ contra-indicaties) als praktijk aan de orde. Marjan: “Het is mooi om het zelf tijdens het oefenen te ervaren. Hoe is het als jijzelf met of zonder gevoel en aandacht gemasseerd wordt. Dat verschil merk je echt!” Ook aromatherapie komt aan bod. Christa: “We bespreken verschillende oliën die invloed hebben op lichaam en geest.” Voor meer info: www.hospicedome.nl.

30 | voetvak


Voetverwennerij

Frangipani Frangipani wordt ook wel plumeria genoemd. In de landen van oorsprong zijn het grote bomen/struiken met deze heerlijk geurende bloemen in diverse kleuren. De bomen zijn vaak te vinden bij tempels en kerken als symbool van het eeuwige leven van de ziel. Frangipani staat bekend om de bloemenslingers, de geur is betoverend. De bloemen worden gebruikt in exotische baden. Frangipani is een kostbare olie en vaak ruik je de natuuridentieke olie in producten. De echte frangipani olie heeft een zacht bloemige geur. De frangipani kan in Nederland als kamerplant en als kuipplant gehouden worden. Gebruik de bloemen als versiering in voetbaden.

Botanische naam: Plumeria rubra, Plumeria obtusa, familie: Apocynaceae, herkomst: Mexico, Midden Amerika. Winning: extractie of enfleurage van de verse bloemen, kleur olie: helder tot lichtgeel, viscositeit: zwaarder dan water. Werking: de specialiteit van frangipani olie is verzachtend, rustgevend, afrodiserend. Het is een goede essentiële olie bij stress, droge huid, anti-aging.

Recepten Verzachtend Voetbad • 2,5 ml. neutrale badolie • Essentiële olie van: 1 druppel frangipani

Frangipani kan goed gecombineerd worden met de volgende essentiële oliën: bergamot, citroen, gardenia, jasmijn, lavendel, limoen, litsea, neroli, patchouli, petitgrain, roos, sandelhout, scharlei, sinaasappel, citroenverbena, wierook, ylang-ylang, vanille.

1 druppel sandelhout Versier het voetbad met bloemen uit de tuin. Huidolie • 10 ml. neutrale basisolie zoals jojoba • Essentiële olie van:

De houdbaarheid van Frangipani is ongeveer 1,5 jaar na opening.

1 druppel frangipani 1 druppel sandelhout

Door: Ellen Wagenaar, fotografie: Joan Weilers (fotograaf in Costa Rica).

Door: Ellen Wagenaar, fotografie: Joan Weilers (fotograaf in Costa Rica).

voetvak | 31


DECORATIEF Stipjes zijn de oudste, meest gebruikte en populairste vorm van nail art. En terecht! Want stippen vervelen nooit en zorgen altijd voor een vrolijk en zomers effect. Bij deze nieuwe stiptechniek met Gel Polish verzinken de kleuren als het ware in elkaar, zodat je diepte krijgt in de nagel.

Dol op dots

Stipjes raken eigenlijk nooit uit de mode. Vooral op een donkere (blauwe) achtergrond zijn ‘polka dots’ al populair sinds de jaren twintig. Als je modekleuren combineert met een klassieke blauw-witte basis, zit je altijd goed. Vaak worden stippatronen met nagellak gemaakt, maar met Gel Polish kun je een mooie gelaagdheid bereiken die met snel uithardende lak niet lukt.

Stap voor stap Met een fijne diamantfrees verwijdert Sija het pterygium van de nagelplaat. Ze vijlt de nagelplaat dof zodat de Gel Polish goed hecht. Ze maakt de nagelriemen grondig schoon en lichtjes los. Na het stofvrij maken en desinfecteren, brengt ze een basislaag Builder Base Gel aan (1). Deze dikkere gel zorgt voor de hechting en voorkomt verdere verkleuring van de nagelplaat. Ook wordt de onregelmatige nagelplaat zo netjes geëgaliseerd. Ze hardt de Builder Base 1,5 minuut uit in de led-lamp en brengt de eerste laag felblauwe Gel Polish (kleur 300) aan (2). Sija gebruikt voor het strak bijwerken van Gel Polish graag een zeer fijn (Vrush)penseel (3). Deze laag gaat 30 seconden in led. Daarna volgt de tweede, dekkende laag. Nadat deze laag ook weer 30 seconden is uitgehard, volgt een dun laagje Top Gel (4). Dit is een ‘gewone’ top gel uit een potje, geen speciale finish voor Gel Polish. Deze laag gaat nog niet in de lamp, de volgende kleuren gel gaan hierin ‘wegzakken’. Sija zet stipjes in verschillende kleuren Gel Polish en Extreme White Gel op een paper palet. Ze neemt eerst de Extreme White Gel op met een marble

32 | voetvak

tool en zet een stippatroon op de nagel (5). In de witte gel komen stipjes roze Gel Polish (6), oranje Gel Polish en lichtgroene Gel Polish (7). De gekleurde gels ‘vervloeien’ mooi in het wit. Pas als het patroon klaar is, gaat de nagel 30 seconden in de led-lamp (8). In de witte stipjes brengt Sija wat accenten met zilveren glitter Stripe It aan (9). Ze laat de glitter even drogen, voordat ze de nagel afwerkt met Magic Shine, een hoogglanzende top gel die geen plaklaag achterlaat (10). Magic Shine moet 1,5 minuut in de led-lamp uitharden.

Tips van Sija Deze print staat of valt met de kleurencombinatie. Zet daarom eerst stipjes op een paper palet en kijk of de kleuren mooi naast elkaar passen. Op papier kun je de combinatie nog aanpassen, op de nagel niet meer. Bovendien kun je de gel preciezer opnemen van een paper palet. Gebruik nooit het kwastje van de Gel Polish, want je stipt in natte Top Gel en dan zou je je Gel Polish ‘vervuilen’. Ik heb er hier voor gekozen om op de grote teen niet de hele nagel te bestippen, maar wat blauwe achtergrond over te laten. De kleine tenen zijn wel helemaal vol gestipt. De witte stippen vormen de basis, de structuur van de print. Met de plaatsing van de stippen kun je de vorm van een mooie nagelplaat een beetje accentueren of een onregelmatige stand van de tenen juist wat verdoezelen. Op een lange nagel kun je de stipjes ook als vrolijke French pedicure plaatsen. Is een bolletje per ongeluk wat minder mooi gelukt? Dan plak je er, heel strategisch, een steentje in.


1

2

4

3

5

7

6

8

10 9

Tekst: Petra Teunissen, Ontwerp en uitvoering nail art: Sija Versluis, Magnetic Nail Academy Soesterberg, model: Jacha, materialen en cursussen: Magnetic Nail Design, fotografie: www.getinthepicture.nl.

voetvak | 33


VOETENCRÈME

VOETENBAD (OOK) VOOR DIABETICI

Dermud Intensive Foot Cream van Ahava is een rijke, intensief voedende crème die jeuk, roodheid en irritatie van de droge en pijnlijke huid van de voeten helpt verlichten. Kokosolie voorziet de huid van vitaminen en vetten. Tip: rijkelijk aanbrengen voor het slapengaan, vooral op de voetzolen. Care cosmetics, tel. 078-6521580, carecosmetics.nl

De Dermonal productlijn is uitgebreid en bestaat naast een schimmelnagelspray en schoenenspray, ook uit een voetenbad. De producten kunnen worden gebruikt worden bij elk huidtype en bij personen van alle leeftijden, dus ook ouderen en diabetici. Het nemen van een voetbad door een diabetespatiënt kan risico’s met zich meebrengen. Het voetenbad van Dermonal heeft een samenstelling met antimicrobiële werking, het pakt daarmee niet alleen de schadelijke micro-organismen aan - die huidinfecties of ontstekingen veroorzaken - maar zorgt daarnaast ook voor afdichting van de huid. Op die wijze ondersteunt het bij herstel en verhoging van de weerstand. Ook gaat het voetenbad de groei van schimmels en gisten tegen en is het in te zetten tegen voetschimmel, kalknagels en kloofjes. www.dermonal.nl

36 NIEUWE KLEUREN HYBRIDE KOPJE

Alessandro International introduceert met de collectie Colour Explosion maar liefst 36 nieuwe kleuren nagellak. Deze zijn voorzien van een innovatieve formule voor nog meer glans. Deze 100%

Antwoorden van Test je kennis (pagina 23): 1 b, 2 a, 3 c, 4 a .

34 | voetvak

vegan lak is voorzien van de colour-sealing technologie voor een mooi en langer durend resultaat, terwijl de quick dry technologie voor een sneldrogend effect zorgt. Dankzij de hoge pigmentatie creëer je met één kleurlaag al een stijlvolle look, terwijl twee kleurlagen voor een extra intens effect zorgen. Kies als finish de nieuwe Gelactic top coat voor nog meer glans, power en langere houdbaarheid. www.alessandro-international.com

Eelt sneller verwijderen? Het kan met de HybridCap van Busch. Deze HybridCap combineert twee materialen; diamant en keramiek en kan tot 100 keer gebruikt worden. HybridCap is verkrijgbaar in drie verschillende grits; grof, medium en fijn. De in te zetten grit is afhankelijk van de dikte van het eelt. Daarbij is de HybridCap verkrijgbaar in drie verschillende Iso-maten. Busch, tel. www.busch.eu


www.orthofex.nl

E BEURS, NIET OP D R A JA o h IT rt fex.nl D RTHOFEXBESTELLEN www.o LET OP: O N EWOO U KUNT G ORTHOFEX produceert al meer dan drie generaties hightech motoren voor de professionele voetverzorgers en tegenwoordig nu ook voor de nagelstylistes. Deze motoren worden geleverd met een fraai uitgevoerd, ultralicht 40.000 toeren handstuk. Ons vertrouwen in onze machines is zo groot dat wij u drie jaar Garantie durven te geven.

S, EUR B E P D x.nl ET O.orthofe I N ww AR IT JALLEN w D X E E EST HOF NB O O W

Onze drie meest verkochte modellen €750,- MICRO-AIR met stofafzuiging incl. koffer - ORTHO-SPRAY uitneembaar reservoir incl. koffer €799,- MICRO-FRAIZER incl. fraaie tas €299,-

LET OP O RTHOF U KUNT: G DIT JA EWOONEX BESTELLAR NIET OP DE B EN www.o E RS, rthofex.nU l - ORTHO MYCOSE TINCTUUR €3,99 10+2 gratis Voor nagelschimmel, binnen twee maanden ziet u een gezonde nagel uitgroeien - ORTHO MYCOSE CRÈME €4,95 10+2 gratis Behandel voetschimmel - ORTHO MYCOSE SPRAY €5,95 Voeten en schoenen schimmelvrij houden

S,

- ORTHO VOETENCRÈME €7,95 MET MYCOSE PROTECTIE Voorkom schimmels door dagelijkse verzorging - GEUREX 50 ML SPRAYFLACTON €5,95 Tegen voettranspiratie - GEHWOL STARTSET incl. standaard €122,99 22 tubes en een praktijk flacon 500 ml

Adres: Hamburgerstraat 8, 3512 NR Utrecht Tel. 030 231 35 92 E-mail: orthofex@orthofex.nl Prijzen zijn excl. btw Openingstijden: maandag t/m donderdag van 9:00 tot 17:00 uur, vrijdag van 9:00 t/m 15:00 uur, zaterdag gesloten


NIEUW !!!

Medeas Pedicure motoren met Touch Screen en afspelen van foto’s en video’s • Met USB ingang voor: –– opslag geschiedenis digitaal bijhouden van uw cliënten. minder geluid • Nieuwe Turbine motor: –– nog geen koolborstels Handstuk met of zonder licht verkrijgbaar • Weegt slechts 2,9 kilogram • 2 jaar garantie • Verkrijgbaar bij de betere pedicure groothandels

Groningen

Heerenveen

Stavangerweg 8a 9723 JC Groningen Telefoon: 050 - 3123108 Fax: 050 - 3148585 Maandag t/m vrijdag 10.00 - 17.00 uur Zaterdag 10.00 - 15.00 uur

Turfschip 2 8447 DM Heerenveen Telefoon: 0513 - 650111 Fax: 0513 - 648050 Maandag t/m vrijdag 10.00 - 17.00 uur Zaterdag 10.00 - 15.00 uur


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.