Bedrijf

Transformatie bespoedigt herstel bij FrieslandCampina Hogere winst en groei voor merkproducten

De resultaten bij FrieslandCampina zijn het afgelopen jaar aanzienlijk verbeterd, tot genoegen van bestuur en directie. De coöperatieve zuivelonderneming heeft volgens de top van het bedrijf goed ingespeeld op de veranderende omstandigheden.

Tekst: René van Buitenen

De perspresentatie van de jaarresultaten van FrieslandCampina begon dit jaar niet met de gebruikelijke opsomming van de cijfers uit het boekjaar. Bestuursvoorzitter Frans Keurentjes opende de bijeenkomst eind vorige maand met een schets van de omstandigheden waar zijn coöperatie in 2019 mee te maken had. “Afgelopen jaar is het voor de boeren om meerdere redenen een heel bewogen jaar geweest met het stikstofdossier en de demonstraties in Den Haag en hier voor de deur in Amersfoort. De boeren hebben laten zien dat ze ontevreden zijn over de aanpak van ontwikkelingen die al jaren op ons afkomen. De afbouw van de marktbescherming, de toenemende concurrentie en de toenemende eisen op gebied van duurzaamheid en milieu brengen beweging in de sector. Daarover ontstaat discussie in bestaande organisaties en ook bij ons.”

Frans Keurentjes, voorzitter van de raad van commissarissen van FrieslandCampina: “We hebben met elkaar een uniek product in handen. Melk is goud.” (Foto’s William Hoogteyling) Keurentjes vervolgt: “FrieslandCampina heeft stappen gezet om op die veranderingen in te spelen. We hebben geconstateerd dat die veranderingen niet altijd begrepen en herkend worden. Daarom hebben we meer ingezet op transparantie, duidelijkheid en openheid. Uiteindelijk is de coöperatie een verlengstuk van de boerderij. We hebben met elkaar een uniek product in handen. Melk is goud. Door die kracht en door de kracht van samenwerken optimaal te benutten hebben we een sterk vertrouwen in toekomst.”

Florissante jaarcijfers Dat vertrouwen in de toekomst werd onderstreept door de florissante jaarcijfers van de onderneming die ceo Hein Schumacher en cfo Jaska de Bakker presenteerden. Bij een lagere omzet stegen het brutoresultaat en de nettowinst. De prestatietoeslag die de boeren boven op de hogere garantieprijs ontvangen, verdubbelde ruimschoots. Ook de financiële kengetallen zagen er beter uit dan een jaar eerder. Dat was voor een belangrijk deel te danken aan de verkoop van roomlikeurproducent Creamy Creation en de verkoop van de aandelen in CSK Food Enrichment. Dat leverde FrieslandCampina een boekwinst op van in totaal € 112 miljoen. Ook zonder deze buitengewone baten presteerde de onderneming het afgelopen jaar beter,

Hein Schumacher geeft een toelichting op de jaarcijfers. Achter hem cfo Jaska de Bakker.

tot genoegen van Schumacher. Vooral omdat er meer waarde met basiszuivel is gecreëerd.

Campina-merk Onder meer de kaasverkoop liep aanzienlijk beter dan in het voorgaande boekjaar. Ook de omzet van de Campina-merkproducten lag beduidend hoger boven het niveau van een jaar eerder. Al met al steeg de omzet van de merkproducten met 3,1 procent. Niet alles liep naar wens. Zo ondervond de onderneming tegenwind in Azië. Onder meer door de aanhoudende onrust in Hongkong nam het bedrijfsresultaat van de groep Specialised Nutrionton flink af. In Pakistan blijft de winstbijdrage van Engro Foods (waarin FrieslandCampina sinds eind 2016 een meerderheidsbelang heeft) achter bij verwachtingen. Dat heeft volgens Schumacher te maken heeft met de devaluatie van de Pakistaanse roepie. “Dit is een echt acquisitie voor de lange termijn. We nemen de tijd om de operatie daar op een goede manier uit te voeren.”

Effectiever De gunstige jaarcijfers zijn voor Schumacher een teken dat de veranderingen die na het teleurstellende boekjaar 2018 zijn ingezet, vruchten beginnen af te werpen. “De transformatie van de onderneming, die we in 2018 gestart zijn, heeft ons in staat gesteld om marktgerichter te werken en beschikbare middelen effectiever in te zetten.” Het verbeterde resultaat relativeert de lagere omzet van het concern. Dat FrieslandCampina minder omzette was voor een belangrijk deel het gevolg van de geringere melkaanvoer. De onderneming kreeg 10 miljard kilogram melk van de veehouders aangeleverd (3,4 procent minder). Dat had grotendeels te maken met het ongekend grote aantal veehouders dat het lidmaatschap van de coöperatie opzegden: 628 melkveebedrijven. Behalve het gebruikelijke aantal bedrijfsbeëindigers stapten er volgens Keurentjes ongeveer vierhonderd veehouders over naar andere zuivelondernemingen. “Zij hebben andere keuzes gemaakt”, sprak Keurentjes verwijzend naar de woorden waarmee hij de persbijeenkomst inleidde.

Doelstelling Overigens is de doelstelling om € 15 miljard aan omzet binnen te halen, niet langer heilig bij FrieslandCampina. Die opgave dateert nog van het vorige strategische plan, route2020. “We hebben die doelstelling losgelaten omdat we elk jaar winstgevende omzet willen”, zegt Schumacher. “Dat betekent bijvoorbeeld dat we een veer laten op niet-winstgevende huismerkcontracten.” De ceo verwacht dat deze zogenoemde strategische netto-omzet (omzet exclusief verliesgevende basiszuivelproducten) dit jaar met 2 à 4 procent zal toenemen. Enkele weken geleden lag de raming iets hoger. Toen werd een omzetgroei van 3 tot 5 procent geraamd. Maar de uitbraak van het coronavirus in China dwingt de onderneming tot bijstelling van die prognose.

Hogere winst bij lagere omzet

De omzet bij FrieslandCampina daalde met 2,2 procent naar € 11,3 miljard als gevolg van de 3,4 procent lagere melkaanvoer. Het bedrijfsresultaat steeg met 26,3 procent naar € 432 miljoen. Dat was vooral een gevolg van de opbrengsten van de verkoop van bedrijfsonderdelen. Exclusief deze eenmalige baten steeg het bedrijfsresultaat met 7 procent. De nettowinst kwam 36,9 procent hoger uit op € 278 miljoen. Ook dat had grotendeels te maken met de eenmalige baten. Daarnaast zorgden ook de betere bedrijfsresultaten bij de groepen Consumer Dairy en Dairy Essentials voor ene hogere nettowinst. Als gevolg van de betere resultaten nam de prestatieprijs voor de leden-melkveehouders toe met 3,6 procent naar precies € 40 per 100 kilogram melk. Het rendement op het geïnvesteerde vermogen steeg van 7,6 procent naar 10,3 procent. Het eigen vermogen vormt inmiddels 38,5 procent van de totale balans. Een jaar eerder lag de solvabiliteit nog op 36,4 procent.

“We hebben in eerste twee maanden van het jaar gezien dat in China de consumptie van kindervoeding redelijk goed doorloopt. Alleen is het de vraag hoe je producten op een efficiënte en goede manier bij de families krijgt.” FrieslandCampina weet de logistieke problemen volgens Schumacher redelijk het hoofd te bieden dankzij de goede positie die de onderneming heeft in de onlineverkoop. “De voorkeur van de Chinese consument switcht heel snel naar digitaal. We hebben tientallen procenten meer bestellingen online.” Minder optimistisch is Schumacher over de situatie in HongKong, een belangrijke afzetmarkt voor FrieslandCampina, omdat veel Chinese toeristen er babymelkpoeder kochten om mee naar huis te nemen. Door de uitbraak is de grens van Hongkong met China dicht. Daarnaast staan er duizenden containers op Chinese kades te wachten om vervoerd te worden. Dit leidt tot een wereldwijd tekort aan containers, waardoor er logistieke problemen ontstaan bij de uitvoer van producten naar andere delen van de wereld.