Istanbul BISER ORIJENTA

ISTANBUL

Biser orijenta

ISTORIJA ISTANBULA

Mnogo je arheoloških nalazišta, istorijskih mjesta i starih gradova širom Turske, ali i mjesta zadivljujuće ljepote i čuda prirode. Još od rimskog vremena, azijski dio Turske je bio poznat kao ,,Mala Azija” (Asia Minor) ili Anadolija (Anatolia). Evropski dio nazivan je Trakija (Thrace). Ta su područja kontinuirano naseljena još od kamenog doba. Zahvaljujući položaju Anadolije, za koju se može reći da je prirodni most između kontinenata, nijedna druga zemlja na svijetu nije prikupila toliko istorijskog blaga. Egejsko more, Dardaneli i Bosfor su zapadna granica anadolijskog poluostrva. Pored Dardanela se nalaze ostaci čuvenog grada Troje – kao obilježje hiljadugodišnje istorije, a na obali Bosfora uzdiže se Istanbul u svoj svojoj ljepoti i sjaju, čuvajući sjećanja na prošlost. Postoje mnoge legende vezane za osnivanje Istanbula. Najčuvenija od njih kaže da je oko 650 g. prije nove ere, primorsko pleme iz Egeja, pod vođstvom Bizasa, napustilo svoj grad, Megaru i krenulo u potragu za novim mjestom, gdje će se nastaniti. Kako je to u ono vrijeme bio običaj, prije svakog velikog poduhvata, trebalo je konsultovati proročanstvo. Čuvena proročica Apolonovog hrama iz Delfija, savjetovala je Bizasa da se naseli naspram zemlje ,,slijepih”. Pleme je dugo tragalo za takvom zemljom. Kada su došli na teritoriju današnjeg Istanbula, bili su oduševljeni plodnom zemljom, ali i prednostima koje nudi prirodna luka ..zlatni rog”. Takođe su primijetili ljude koji žive preko vodenog rukavca. Doseljinici su zaključili da mora da su ti ljudi slijepi kad nijesu prepoznali prednosti idealnog mjesta i nastanili se na suprotnoj obali. Bili su ubijeđeni da su pronašli zemlju koju je proročica opisala. Grad Vizant je egzistirao kao nezavisna država, ali s vremena na vrijeme i potpadao pod vlast moćnijeg vladara regiona. Akropolis grada, stajao je tamo gdje danas stoji palata Topkapi. Vizant je postao veoma važna luka i značajan trgovački centar u doba rimske imperije. Kada je kasnije car Konstantin Veliki odabrao ovaj grad za svoju prijestonicu, počelo je njegovo zlatno doba. Dobio je ime ,,Drugi Rim” ili ,,Novi Rim”, no ubrzo je ovo ime palo u zaborav a zamijenilo ga ime Vizantija, a nedugo zatim i Konstantinopolis. Konstantin je nastavio da unapređuje i uljepšava grad, podižući nove spomenike i građevine, gradeći avenije i akvadukte. Prve crkve u gradu su sagrađene za njegove vladavine. Kada je Rimsko carstvo podijeljeno na istočno i zapadno, i nakon pada Zapadnog rimskog carstva, Istočno rimsko carstvo (Vizantija) je opstalo još 1000 godina. Zanimljiva je njegova istorija jer je trpjelo uticaj i anadolijske civilizacije, i što je još značajnije, uticaj hrišćanstva. Zakoni su pruzeti od Rima, dok su raskoš i ceremonije preuzeti sa Istoka. Čuvena Aja Sofija je sagrađena u vrijeme cara Justinijana. Nakon osvajanja od strane Otomanskog carstva, Istanbul postaje centar islamskog svijeta. Međutim, zahvaljujući garancijama Mehmeda Osvajača, pravoslavna grčka patrijaršija se i dan danas nalazi u Istanbulu. Osvajanjem razrušeni grad je brzo obnovljen, Aja Sofija je rekonstruisana i pretvorena u džamiju, a sam Istanbul je dobio više obilježja islama, tako da panoramom grada dominiraju kupole i minareti. Na području akropolisa izgarđena je vladarska palata Topkapi, sa predivnim pogledom na Bosfor i Zlatni Rog. I mnoge građevine evropskog stila su sagrađene duž obala Bosfora, kao rezultat bližeg odnosa Turske sa Zapadom.

Fotografije: Fotolia

ISTANBUL U XXI VIJEKU

Kao jedna od vodećih zemalja svjetskog turizma, Turska ima najnovije i najluksuznije hotelske komplekse u mediteranskom basenu. Od reforme čuvenog nacionalnog heroja Mustafe Kemala Ataturka, Turska je otvorena zemlja, koja posjetiocima nudi mnogo toga. Istanbul je ugrabio lavovski dio progresa Turske, i njen je centar u svakom smislu, osim u političkom. Istanbul ima živopisan i dinamičan svakodnevni zivot, koji se odvija pod sjenkama rimskih, vizantijskih i turskih spomenika, koji se čuvaju i sa velikom pažnjom obnavljaju. Istanbul je najnaseljeniji grad u Turskoj, i srce je Turske u smislu kulture, zabave, obrazovanja, turizma, umjetnosti i šopinga. Preko polovine stanovnika Istanbula živi u evropskom dijelu grada. Oni koji žive na azijskoj strani, svakodnevno koriste feribot i viseće mostove kako bi išli na posao. Istanbul koji je uvijek bio privlačan za turiste, danas ima nove luke i marine za dolazak s mora, moderan aerodrome za one koji više vole letove, dovoljan broj hotela sa četiri i pet zvijezdica za udoban smještaj, saobraćajne gužve svedene na minimum. Kao dodatak tradicionalnim natkrivenim bazarima, Istanbul ima i moderne luksuzne tržne centre u kojima su i autleti poznatih svjetskih brendova. Nakon dinamične i pretrpane turističke sezona koja traje od proljeća do jeseni, danas postaje moderno posjetiti Istanbul radi šopinga u mirnim zimskim mjesecima. Istanbul postaje još živopisniji zahvaljujući i socijalnih, kulturnih i komercijalnih aktivnosti. Osim tradicionalnih turskih restorana, sve je više i onih koji nude specijalitete sa Dalekog istoka, ali i iz drugih krajeva svijeta. Bioskopi sa modernom opremom, koncertne hale i stadioni koji nerijetko ugoste svjetske zvijezde; opera, balet i pozorište sa repertoarom tokom cijele godine; međunarodno poznati orkestri i džez izvođači pojavljuju se na festivalima, a folklorni ansambli nastupaju pred punim dvoranama. Veliki je broj noćnih klubova, restorana sa živom muzikom, diskoteka i barova u Istanbulu, koji će zadovoljiti ukus onih koji vole noćni život. U nekim klubovima nastupaju i folk trupe i trbušne plesačice.