bedrxan161

Page 1

‫ئەمڕۆ گەلی كورد یادی ژنە میهرەبانەكە (دانیال میتران) دەكاتەوە‬

‫بەدرخانی و لەسەر الچێ لەمەوپاش‪ ،‬لە گشت الوە دەتانهاڕن وەكو ئاش‬ ‫‪www.bedrxan.net - bedrxan@yahoo.com‬‬

‫هەفتەنامەیەكی رۆژنامـــەوانیی رووناكبیری گشـــتییە ‪ -‬دەزگای چاپ و بالوكردنەوەی "بەدرخان" دەریدەكات‬ ‫خولی دووەم‪ ،‬ژمارە (‪ ،)161‬یەك شەممە‪ ،‬كانوونی دووەم ‪2012/1/22‬زایینی ‪ -‬بەرانبەر بە بەفرانباری ‪2711‬ی كوردی ‪ -‬ساڵی دوازدەیەم‬

‫‪Bakhtyar Amin Remembers‬‬ ‫‪Mrs. Danielle Mitterrand‬‬

‫دانیال میتران؛‬

‫كۆسرەت رەسوڵ عەلی‬ ‫لە پرسەی دانیال میتران‬

‫سمبولی میهرەبانی و وەفا‬ ‫ل‪8‬‬

‫د‪ .‬ئەسعەد خەیالنی‬ ‫بیرەوەرییەكانی دەنووسێتەوە‬

‫ل‪24‬‬

‫‪It is an honor and a privellage to‬‬ ‫‪address such a distinguished assembly‬‬ ‫‪to commemorate a great friend and a‬‬ ‫‪tireless advocate of the Kurdish cause,‬‬ ‫‪the cause of oppressed people and‬‬ ‫‪justice. She was considered as the‬‬ ‫‪mother of the Kurds and she was acting‬‬ ‫‪accordingly. She was born in Clunny‬‬ ‫‪close to Lyon and had two sons Jean‬‬ ‫‪Chistophe and Gilbert.‬‬ ‫‪Danielle Mitterrand was a great‬‬ ‫‪resistance against the nazi regime.‬‬ ‫‪She fought courageously the German‬‬ ‫‪occupation of her country France along‬‬ ‫‪with her husband. She was a true and‬‬ ‫‪dedicated socialist struggling for social‬‬ ‫‪justice, harmonious and fair human‬‬ ‫‪societies and a better universe for all to‬‬ ‫‪live in. She fought many battles in order‬‬ ‫‪to realize her vision... P 12, 13.‬‬

‫فەتانەی وەلیدی‬ ‫سەباح رەنجدەر دەدوێنێ‬

‫ل‪15-14‬‬

‫دانی����ال میت����ران زیاتر لە ‪ 25‬س����اڵە رواڵەت و س����مبولی میهرەبانی و‬ ‫دۆس����تایەتی پڕ وەفا بووە لەگەڵ خەباتی گەلی كوردستاندا‪ ،‬ئەو خانمە‬ ‫میهرەبانە كە ماوەیەكی زۆر سەرۆكی رێكخراوی (فرانس لێبرتی) بووە‪،‬‬ ‫لە كارەس����اتی ماراس����ۆنی ملیۆنی (‪)1991‬ی خەڵكی كوردس����تاندا بە‬ ‫پێداگری ئەو ئافرەتە تێكۆش����ەر و بوێر و مرۆڤ دۆستە و بە هاریكاری‬ ‫هاوس����ەرەكەی (فرانسوا میتران) قەناعەتیان بە كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی‬ ‫هێنا كە ئەنجوومەنی ئاسایش بڕیاری (‪ )688‬دەربكات‪ ،‬كە رووی نەزمی‬ ‫نوێی دونیای گۆڕی بە هێنانە ئارای پرانس����یپی دەخالەتی نێودەوڵەتی‬ ‫مرۆییانە‪ ،‬كە س����ەرەنجام پڕۆژەی (‪ )provide comfort‬چەترێكی‬ ‫زون����ی ئارامی كردە داڵدەدەر و بە هاناوەهاتنی خەڵكی س����تەملێكراوی‬ ‫كوردستان‪ ،‬لە كۆستێكی هەرە گەورەی مەرگ ئامێزدا‪.‬‬ ‫ئەو خانمە بەس����ۆزە لە یەكەمین كۆبوونەوەی پەرلەمانی كوردس����تان و‬ ‫لە دوای پڕۆس����ەی ئازادی عێراقیش و چەندین جاری دیكەش‪ ،‬بەشداری‬ ‫ئاپۆرەی و خۆشی و سەركەوتنەكانی خەڵكی كوردستان بووە و هەمیشە‬ ‫ل����ە نێومان و لەگەڵماندا بووە و لەو پێناوەدا خەم و كۆڤانیش����ی لەگەڵ‬ ‫ئێمە و بۆ ئێمە چەش����تووە و هەوڵی تیرۆركردنیشی دراوە‪ ،‬بە شایەدی‬ ‫و دانپێنانی س����ەركردایەتی سیاسی كوردستان و هەموو ئەو كەسایەتی‬ ‫و دڵس����ۆزە نیشتمانپەروەرانەی كوردس����تان كە بەردەوام هام و شۆیان‬ ‫لەگەڵ ئەو خانمە جوامێر و بوێرە هەبووە‪ ،‬دانیال میتران لە س����اتەكانی‬ ‫بێ دەرەتانی و وەختی بێ پش����ت و پەنایی‪ ،‬ئەو دۆس����تی هەرەنزیك و‬ ‫خۆشەویستی خەڵك و دۆزی رەوای خەڵكی كوردستان بووە‪ ،‬ئەو لەگەڵ‬ ‫ئێمە پێدەكەنی و لە كاتی ناخۆش����ی و ش����ەڕی خۆكوژیشدا ئەو لەگەڵ‬ ‫ئێمە و لە ئێمە توڕە دەبوو‪.‬‬ ‫ئێمە پێمان وایە بەشێك لە ئەركی ناساندنی ژیان و پیشاندانی رووی گەشی‬ ‫ئەو ژنە میهرەبانە كە بەڕاس����تی تایتلی دڵس����ۆزی و وەفا و داكۆكیكاری‬ ‫ئێمە بوو لە ئەس����تۆی ئێمەی میدیاكار و رۆژنامەنووسانە لە داهاتوودا‪،‬‬ ‫بۆیەش ل����ە رۆژی كۆچی لەناكاوی ئەو خانم����ەدا‪ ،‬كاتێ بۆ دڵنەوایی و‬ ‫هاوخەمی س����ەردانی قونسوڵگەی فەڕەنس����امان لە هەولێر كرد‪ ،‬داوامان‬ ‫لە برای خۆشەویس����ت (د‪ .‬تیس����ۆت فریدریك) كرد‪ ،‬ل����ە یادكردنەوەیدا‬ ‫ئێمەش وەكو سەندیكای رۆژنامەنووسانی كوردستان بەشدار بین‪ ،‬كە بە‬ ‫خۆشییەوە قبوڵی كرد و لێرە جێی خۆیەتی سوپاسی بكەم‪.‬‬ ‫هیوادارم ئەو هەوڵە متەوازعەی ئێمە لە بەش����داریكردنیاندا قبوڵ بكەن‬ ‫و جێی خۆیەتی سوپاس����ی ه����اوكارم كاك (حەمید بەدرخان) بكەم‪ ،‬كە‬ ‫جێی دەس����تی دیارە لە سەركەوتنی ئەم یادكردنەوەیەدا‪ ،‬بۆ ئێمە مایەی‬ ‫ش����انازییە كە خۆمان لە لەحزەیەكی وادا دەبینین����ەوە‪ ،‬هەروەكو چۆن‬ ‫خانمی میهرەبان دانیال میتران بە دەنگی بەرز لە پەرلەمانی كوردستاندا‬ ‫گوتی بژی كورستان‪.‬‬ ‫بۆ رێز و وەفای ئەم ئافرەتە میهرەبانە سەر دادەنوێنین و ئێمەش دەڵێین‬ ‫بژی كوردستان‪.‬‬ ‫ئازاد حەمەدەمین‬ ‫نەقیبی رۆژنامەنووسانی كوردستان‬ ‫‪2012/1/22‬‬

‫ئەم ژمارەیە بە هاوكاری سەندیكای رۆژنامەنووسانی كوردستان چاپكراوە‬


‫‪2‬‬

‫ژمارە (‪ )161‬كانوونى دووەمی ‪ 2012/1/22‬زایینی ‪ ،‬بەفرانباری ‪ ĶƽǁȂǯ ĶÏÔÎÎ‬بە يادى ژنە میهرەبانەكە «دانيال ميتران»‬

‫دانیال میتران‪ :‬بۆ سەردانی بریندارەكان چوومە نەخۆشخانە‪ ،‬وا‬ ‫دیدار‪ :‬حەمید بەدرخان ‪ -‬پاریس‬ ‫بەمەبەس���تی س���ازدانی هەشتەمین‬ ‫فێستیڤاڵی بەدرخان لە ‪2011/7/10-9‬‬ ‫پاریس‪ ،‬بۆ ئەوەی بتواندرێ پردێكی‬ ‫رووناكبی���ری لەنێ���وان گەل���ی كورد‬ ‫و فەرەنس���ییەكان دروس���ت بب���ێ‪،‬‬ ‫بەپێویس���ت زانرا س���ەردانی پاریس‬ ‫بكەی���ن و ل���ە نزیك���ەوە و رووبەڕوو‬ ‫دیدارێ���ك لەگ���ەڵ خاتوونێك���ی‬ ‫خۆشەویستی كوردان ”دانیال میتران”‬ ‫ئەنج���ام بدرێت‪ ،‬ئ���ەو خاتوونەی كە‬ ‫بەبەردەوام���ی داكۆكی لە كێش���ەی‬ ‫رەوای گەلی كورد ك���ردووەو بۆ دوو‬ ‫جاریش سەردانی كوردستانی كردووە‬ ‫و لەنزیكەوە ئاگاداری مەینەتییەكانی‬ ‫گەل���ی ك���وردە‪ ،‬لە دواجاریش���ی لە‬ ‫پەرلەمان���ی كوردس���تان گوتی‪ :‬بژی‬ ‫كوردستان‪ ،‬بۆیە ئەو سەردانەمان كە‬ ‫بیرۆكەی فیلمێك���ی دۆكیۆمێنتارییە‬ ‫بەناوی” دانیال میتران لە كوردستان”‬ ‫كەوا دانراوه‌ لە رۆژانی ‪9‬و‪2011/7/10‬‬ ‫لەكاتی سازدانی هەشتەمین فێستیڤاڵی‬ ‫بەدرخان لە پاریس نمایش بكرێت‪.‬‬ ‫بۆی���ە رۆژی ‪ 2011/3/30‬لە ماڵەكەی‬ ‫خۆی وات���ە ماڵی فرانس���وا میترانی‬ ‫هاوس���ەری‪ ،‬ك���ە س���ەرۆك كۆماری‬ ‫پێش���ووی فەرەنسا بووە‪ ،‬ئه‌و دیدار‌ه‬ ‫س���ازدرا‪ .‬لەو دیدارە بە ئامادەبوونی‬ ‫د‪ .‬عەل���ی دۆڵەم���ەڕی ك���ە كاری‬ ‫وەرگێڕانی لە كوردی بۆ فەڕەنس���ی و‬ ‫لە فەڕەنس���ی بۆ كوردی ئەنجامداین‬ ‫هەروەها دەشتی عومەر لە پەیمانگای‬ ‫فەرەنسی لە هەولێر‪ ،‬كاری وەرگێڕانی‬ ‫ل���ە فەرەنس���ییەوە كردە ك���وردی‪،‬‬ ‫جێگای سوپاس���ی هەردوو بەڕێزانە‪.‬‬ ‫لەپاڵ كامێرامان”كامەران ئولوك”كە‬ ‫كاری وێنەگرتن���ی ب���ۆ ئەنجامداین‪،‬‬ ‫كاتژمێر ‪11‬ی پێش نیوەڕۆ گەیشتینە‬ ‫ش���وێنی مەبەس���ت و لەالیەن خاتوو‬ ‫مەدام دانیال میتران پێش���وازییەكی‬ ‫گەرم كراین‪.‬پاش بەخێرهێنان و یەكتر‬ ‫ناسینمان پرسیمان‪ :‬دەكرێ بزانین لە‬ ‫كەیەوە كوردتان ناسی؟‬ ‫ ئه‌وكات���ه‌ی مەه���دی زان���ا ل���ە‬‫بەندیخانەداب���وو لە س���ااڵنی ‪1982‬‬ ‫و ‪ 1983‬بەك���وردی قس���ەی كردبوو‪.‬‬ ‫كاتێك چاوم بەك���ورد كەوت هاوڕێم‬ ‫كەندال نەزان ئەوەی بۆ باسكردبووم‬ ‫ئێم���ە پارێزەرم���ان ب���ۆی ن���ارد كە‬ ‫پارێزەرێك���ی فەڕەنس���ی بوو‪.‬ب���ەم‬ ‫شێوەیە ئاگاداری كێشەی كورد بووم‪،‬‬ ‫ئەوە یەكەم دیدارم بوو لەس���ەرەتادا‬ ‫لەگەڵ كوردانی توركیا ئاش���نا بووم‪.‬‬ ‫دواتر لەگەڵ كوردانی عێراق و سوریا‬ ‫و ئێران‪ ،‬بینیم كوردەكان چۆن وەك‬ ‫میللەتێك���ی بێ خاوەنبوون و بێدەنگ‬ ‫كرابوون ‪.‬‬ ‫* لەیەكەم س���ەردانت بۆ كوردستان‬ ‫لەس���اڵی ‪ 1992‬ك���ە هی���واو ئاواتی‬ ‫گەورەی بەكورد بەخش���ی لەس���اڵی‬ ‫‪ 1992‬كارەساتێك لە هەڵەبجە ڕوویدا‬ ‫كە نەخ���وازراو بوو ب���ۆ گەلی كورد‪،‬‬ ‫ئەویش تەقینەوەك���ەی هەڵەبجەبوو‪،‬‬

‫یەكێك لەوانەی كە پاس���ەوانتان بوو‬ ‫بەن���اوی عەبدوڵ�ڵ�ا ش���ێخانی گیانی‬ ‫لەدەستداو ش���ەهید بوو‪ .‬لەپاش ئەو‬ ‫ڕوداوە چەن���دان من���داڵ لەدایكبوون‬ ‫ناون���ران دانی���ال‪ ،‬ئ���ەوە بەڕاس���تی‬ ‫خۆشەویس���تی تۆیە بۆ ئەوان ئەوانە‬ ‫نەوەی نوێ���ن چۆن بیر لەو تەقینەوە‬ ‫دەكەنەوە؟‬ ‫ ئ���ەوەی روویدا ش���تێك بوو لەدژی‬‫م���ن‪ ،‬ناخوازم كاری لەم چەش���نە بۆ‬ ‫هیچ كەسێكی دیكە رووبدات‪ .‬كاتێك‬ ‫لەو س���ەفەرە چومە هەڵەبجە‪ ،‬بەڕێز‬

‫م���ام ج���ەالل تاڵەبان���ی داوای كرد‬ ‫س���ەیارەكەم بگۆڕم‪ ،‬چونكە لە ڕۆژی‬ ‫پێش���وترەوە ئەو س���ەیارەیەم البوو‪،‬‬ ‫لەڕێ���گای س���لێمانی هەڵەبج���ە ل���ە‬ ‫چەند كیلۆمەترێك پێش گەیش���تنمان‬ ‫س���ەیارەیەكەی كە پێشتر تێیدا بووم‬ ‫بەرك���ەوت و ش���ەهیدو بریندارماندا‬ ‫ب���ەاڵم هەر چ���ووم ب���ۆ هەڵەبجە و‬ ‫ئێوارە گەڕامەوە بۆ س���لێمانی‪ .‬چومە‬ ‫نەخۆشخانە بۆ سەردانی بریندارەكان‪.‬‬ ‫من پێموابوو كەسوكاری بریندارەكان‬ ‫گ���رژو توڕەن ل���ە م���ن‪ ،‬چونكە من‬

‫ه���ۆكاری ڕووداوەكە ب���ووم‪ ،‬بەاڵم بە‬ ‫پێچەوانەوە بوو زۆر ڕوو خۆش بوون‬ ‫و پێشوازیان لێكردم‪ ،‬ئەوەش وای لێ‬ ‫كردم‪ ،‬كە زیاتر كوردم خۆش بوێت‪.‬‬ ‫ ئەی بۆ نەوەی دوای ئەوكارەس���اتە‬‫كە منداڵەكانیان ناو ناوە دانیال چی‬ ‫دەڵێن؟‬ ‫ بەڕاس���تی ئەوە لەباشی خۆیانە و‬‫زۆر سوپاسیان دەكەم‪ ،‬دانیال ناوێكی‬ ‫جوانە و ناوی پێغەمبەرە‪.‬‬ ‫* پاش س���ەفەرێكی دیكە گەڕایەوە‬ ‫ب���ۆ كوردس���تان‪ .‬ل���ە پەرلەمان���ی‬

‫كوردس���تان وتارێكت پێشكەش كرد‬ ‫ل���ە دڵەوە گوتت “بژی كوردس���تان”‬ ‫ئەوە لەچییەوە س���ەرچاوەی گرت و‬ ‫ئەو بژی كوردس���تانە بەڕاستی دەنگ‬ ‫و س���ەدایەكی زۆرگ���ەورەی هەبوو‪.‬‬ ‫ل���ە بەرامبەر ئەوە گەلی كوردس���تان‬ ‫زیات���ر تۆی خ���ۆش ب���وێ و هەموو‬ ‫ئەو ناكۆكیان���ەی لەناو پەرلەمان ولە‬ ‫دەرەوە هەبوون خاوبونەوە؟‬ ‫ بەڕاستی میژوویەكمان پێكەوە هەیە‬‫لەپاش ئەنف���ال و كیمیاباران كردنی‬ ‫هەڵەبج���ە مێژوویەكی هاوبەش���مان‬


‫‪3‬‬

‫ژمارە (‪ )161‬كانوونى دووەمی ‪ 2012/1/22‬زایینی ‪ ،‬بەفرانباری ‪2711‬ی كوردی‬

‫بە ‪Ĭ ȃƽƢȇ‬نە میهرەبانەكە »دانيال ميتران«‬

‫هەستمكرد كە لێم تووڕەن‪ ،‬بەاڵم ئەوان دڵی منیان دەدایەوە‬

‫لەراستەوە‪ :‬حەمید بەدرخان ‪ -‬د‪ .‬عەلی دۆڵەمەڕی ‪ -‬دانیال میتران‬ ‫‪ 2011/3/30‬لەنێو ماڵی خۆیدا ‪ -‬پاریس‬

‫ب���ەاڵم پیرۆزبایتت���ان لێدەك���ەم و‬ ‫دەس���تتان خۆش بێت سەركەوتنێكی‬ ‫گەورەیە‪.‬‬ ‫* ئایندەی كوردستان چۆن دەبینن؟‬ ‫ ئێ���وە ك���وردن دەب���ێ بڕی���ار لە‬‫داهات���ووی خۆتان ب���دەن‪ ،‬كەخۆتان‬ ‫بەرەو جیهانی دەرەوە بكەنەوەو بەرەو‬ ‫خەڵكانی دیكە تا دەتوانن مرۆڤایەتی‬ ‫بەرفراوانییەك���ی زین���دووە‪ ،‬دەب���ێ‬ ‫دەستی پێوە بگرین بەتایبەتی ژینگە‪،‬‬ ‫لە پەرلەمان قس���ەم لەسەر داهاتووی‬ ‫ئاو كردووە‪ ،‬كە ئاو س���ەرچاوەیەكی‬ ‫سروش���تییە بازرگانیك���ردن نیی���ە‪،‬‬ ‫ئەگەر بگەڕێمەوە كوردس���تان لەسەر‬ ‫پرسی ئاو قس���ەدەكەم‪ .‬ئەوە سودی‬ ‫گشتییە‪.‬‬ ‫* دوایین پرس���یار لەسەر رێكخراوی‬ ‫فران���س لیبیرتییە و ئه‌و ده‌زگایه‌ زۆر‬ ‫كاری كردووە‪ ،‬لە ب���واری مرۆڤایەتی‬

‫ئیس���تا خەریكی پڕۆژەی ئاوە‪ ،‬بۆچی‬ ‫بەرنامەی س���تراتیجی خ���ۆی گۆڕی‪،‬‬ ‫بۆچی لە مرۆڤایەتی ی���ەوە گۆڕیتان‬ ‫بۆ ئاو‪ ،‬پێت���ان وایە ئاو بەربەرەكانی‬ ‫نەوت بكات؟‬ ‫ م���ن نەمگۆڕیوە‪ .‬ماف���ی ئافرەت و‬‫پیاو یان مافی مرۆڤ پەیوەس���تن بۆ‬ ‫ئەمانە و ژیان بە ئاو پێویس���تە بۆیە‬ ‫پڕۆگراممان ه���ەر مرۆڤایەتیە‪ ،‬دەبێ‬ ‫لەكوردستانیش پاراستنی ئاو ڕەچاو‬ ‫بكرێ و سیستەمی بۆ دابڕێژرێت‪.‬‬ ‫* س���وپاس بۆ ئ���ەو دەرفەتەی بۆ‬ ‫ئێمەت رەخساند؟‬ ‫ بەخێر هاتن و هەر سەركەوتووبن‪.‬‬‫تێبینی‪/:‬‬ ‫ئەمە دوا دیداری دانیال میترانە كە لە‬ ‫‪ 2011/3/30‬لە ماڵەكەی خۆی ئەنجام‬ ‫دراوە‪.‬‬

‫ئەم دیدارە لەكاتی خۆیدا لە ژمارە (‪)155‬ی بەدرخان باڵوكراوەتەوە‪ ،‬بە باشمانزانی بۆ یادی‬ ‫دانیال میتران‪ ،‬جارێكی دیكە باڵوی بكەینەوە‪.‬‬ ‫بەدرخان‬

‫كورتەیەك لە ژیاننامەی «دانیال میتران«‬

‫هەیە‪ .‬ل���ە مێژە كورد دەناس���م‪ .‬لە‬ ‫دوای ئ���ەوەی لەس���اڵی ‪ 1992‬هاتمە‬ ‫كوردستان كوردس���تانێكی وێران بوو‬ ‫هەوڵمان���دا چەندی���ن الیەنی حكومی‬ ‫بنێرین بۆ دروس���تكردنی قوتابخانەو‬ ‫پەرت���وك وپێداویس���تیەكان كتێ���ب‬ ‫بەزمانی كوردی‪ .‬ئەمانە جاری یەكەم‬ ‫بوو‪ .‬جاری دووەم لە كوردستان دوور‬ ‫كەوتمەوە ش���ەڕی براك���وژی روویدا‪،‬‬ ‫شتێكی ناخۆش بوو دواتر خۆشحاڵبووم‬ ‫بە گوێبیس���تنی هەڵبژاردنی ئازادانەو‬ ‫دیموكراتی زۆر خۆشحاڵبووم بەوەو لە‬

‫دڵەوە زۆر خۆشحاڵ بووم ئەو قسەیە‬ ‫بكەم لەپەڕلەمان‪.‬‬ ‫* ئێمە وەك دەزگای بەدرخان لە ‪2000‬‬ ‫وە هەوڵی ئ���ەوە ده‌ده‌ین ك ‌ه بتوانین‬ ‫پردێكی ڕوناكبی���ری لە نێوان كوردو‬ ‫گەالنی دیكە دروست بكەین‪ ،‬پێشوتر‬ ‫چوین ب���ۆ قاهیرە كە له‌وێ ڕۆژنامەی‬ ‫ك���وردی لە س���اڵی ‪ 1898‬دەرچوو‪،‬‬ ‫دواتر لە بەرلین و واشنتۆن و ئەسینا‬ ‫و كریت و س���وید و هەرجێگایەكی تر‬ ‫كە كوردیان خۆش���بوێت‪ .‬دەمانەوێت‬ ‫پ���ردی ڕوناكبیری لەنێ���وان گەلی‬

‫كوردو فەرەنسا؟‬ ‫ من پێموایە بە ش���ێوەیەكی گشتی‬‫شتێكی زۆرباش���ە‪ ،‬پردی پەیوەندی‬ ‫نێ���وان هەم���وو گەلەكان ش���تێكی‬ ‫مرۆڤایەتیی���ەو هون���ەر و س���ینەما‬ ‫ه���ۆكاری پەیوەن���دی كۆمەاڵیەتین‪،‬‬ ‫بەڕاس���تی پەیوەن���دی كۆمەڵگای���ی‬ ‫ش���تێكی مرۆڤایەتیی���ە بەش���ێوازی‬ ‫تێگەیشتنی مانای ژیان و ڕێز لەیەك‬ ‫گرتن‪ ،‬زۆر داوای لێبوردن دەكەم لەو‬ ‫ڕۆژەدا ناتوانم ئامادەبم لە نێو ئێوەدا‬ ‫چونكە لەو مانگەدا لێرە نیم‪.‬‬

‫* دانی���ال میتران لە ‪29‬ی ئۆكتۆبەری ‪1924‬لە‬ ‫فردان لە دایك بووە و خێزانی فرانسوا میتران‬ ‫ی سەرۆك كۆماری‬ ‫فەرەنسا (‪)1985-1981‬ی ‌ه ‪.‬‬ ‫* دایك���ی دانیال میتران لە چاالكوانانی فێرگە‬ ‫بووە وە ئەنتوانی باوكی بەڕێوەبەری قوتابخانە‬ ‫بووە‪ .‬وە خوش���كی گەورەی ل���ە چاالكوانانی‬ ‫بزاڤی نیشتیمانی بووە‪.‬‬ ‫* لە منداڵیەوە چووە بۆ قوتابخانەی تایبەتی‬ ‫ب���ەردەوام ب���ووە لە خوێندن تا س���الی ‪1941‬‬ ‫بەكالۆریۆسی وەرگرتووە‪.‬‬ ‫* شانبەشانی هاوس���ەرەكەی چاالكی كردوەو‬ ‫هی���چ كارێك و هیچ ڕوداوێك نە بوەتە هۆكاری‬ ‫وەستانی لە كارەكانیدا‬ ‫* لەب���واری مرۆڤایەتی���دا‪ ،‬زۆرتری���ن باب���ەت‬ ‫و داواكان���ی ل���ە چوارچێوەی ماف���ی مرۆڤ و‬ ‫ڕەتكردن���ەوەی توندو تیژی و ڕەگەزپەرس���تی‬ ‫یە‪.‬‬ ‫* ش���وێن پەنجەی لە زۆربەی واڵتانی دونیادا‬ ‫دیارە لە نێوانیان دا كوردس���تان و باش���وری‬ ‫ئەفریق���ا وە پش���تگیری هیندۆزە س���ورەكانی‬

‫كردووە بۆ بەدەست هێنانی مافەكانیان‪.‬‬ ‫* دانی���ال میت���ران ئەوەندەی فرمێس���كی بۆ‬ ‫گەالنی ژێردەست و چەوساوە ڕێشتوە ئەوەندەی‬ ‫بۆخۆی نەڕێشتوە وەكو ئەوەی بەدرێژایی ژیانی‬ ‫دەبینی���ن كە وێنەكانی ئەو دێنە ئاخاوتن لە چ‬ ‫كاتێكدا دانیال میتران لەكوردستان بووە‪.‬‬ ‫* هەموو ئەو خەباتەی كردویە بۆ كوردس���تان‬ ‫وای ل���ەو خانمە كرد كە بە دایك و دڵس���ۆزی‬ ‫كورد و كوردستان بناسرێ‪.‬‬ ‫* لەهەر ش���ارێك ن���اوی خۆی و هاوس���ەرە‬ ‫بەڕێزەكەی كراون بەناوی شەقامێكی گشتی و‬ ‫جوان بۆ ئەوەی هەردەم لەناو ناخی شارەكانی‬ ‫كوردستان بە زیندویی بمێننەوە‬ ‫* س���ەرەڕای ئەمەش كردنەوەی قوتابخانەی‬ ‫نێودەوڵەت���ی دانیال میتران لە هەولێر ئاماژەی‬ ‫خەباتی ئەو خانمەیە لەكوردس���تان هیوادارین‬ ‫ه���ەر قوتابیەكی ئ���ەو قوتابخانەیە نمونەیەكی‬ ‫خاتوو دانیال میتران بن‪.‬‬ ‫* خات���وو دانیال لە ‪ 2011/11/22‬لە تەمەنی‬ ‫‪87‬دا لە پاریس���ی پایتەختی فەرەنسا كۆچی‬ ‫دوایی كرد‪.‬‬


‫‪4‬‬

‫ژمارە (‪ )161‬كانوونى دووەمی ‪ 2012/1/22‬زایینی ‪ ،‬بەفرانباری ‪ ĶƽǁȂǯ ĶÏÔÎÎ‬بە يادى ژنە میهرەبانەكە «دانيال ميتران»‬

‫دانیال میتران؛ ژنە جوامێرەكەی مرۆڤایەتی‬ ‫عەدنان موفتی‬ ‫مرۆڤی بەهرەمەندو هۆشیارو بە ئاگا‪،‬‬ ‫ئەوان���ەی خزمەت ب���ە مرۆڤایەتی و‬ ‫بەهاكانی مرۆڤ دەكەن‪ ،‬ئەو مرۆڤانە‬ ‫نەم���رن و هەرگیز نام���رن‪ .‬ئەوان بۆ‬ ‫مرۆڤایەتی و خۆشەویس���تی ژیان لە‬ ‫دایكبوون و خەباتیش���یان لە پێناوی‬ ‫میلل���ەت چەوس���اوەكان و كایەكانی‬ ‫دیموكراتی و مرۆڤایەتی دەكرد‪..‬‬ ‫هەواڵ���ی لەن���اكاوی كۆچ���ی دوایی‬ ‫خانم���ی یەكەمی فەرەنس���ا (‪-1981‬‬ ‫‪ )1995‬سەرۆكی رێكخراوی فەرەنسا‪-‬‬ ‫ئ���ازادی( فران���س لێبرت���ێ) دانیال‬ ‫میتەران هەموومانی هەژاند و غەمباری‬ ‫كردین‪.‬‬ ‫میت���ران كەس���ایەتییەكی ناس���راوی‬ ‫جیه���ان و خەمخۆرێكی گەالنی هەژار‬ ‫و چەوس���اوە ب���وو‪ .‬ئاش���نایەتیم بۆ‬ ‫ئەو خانمە گەورەی���ە دەگەڕێتەوە بۆ‬ ‫تەموزی س���اڵی ‪ 1989‬ل���ە پاریس‪،‬‬ ‫كە دكت���ۆر گران جۆن پەیامی خاتوو‬ ‫میترانی لە رێوڕەسمی بەخاكسپاردنی‬ ‫ش���ەهید (عەبدولڕەحمان قاسملۆ) لە‬ ‫گۆرستانی (پێرالشێز) دا خوێندەوە‪،‬‬ ‫دواتریش لە میانەی بەشداریكردنم لە‬ ‫كۆنفرانسی نێونەتەوەیی بۆ پشتگیریی‬ ‫خەباتی گەلی كورد و مافە رەواكانی‬ ‫كە لە ئۆكتۆبەری هەمان س���اڵدا‪ ،‬بە‬ ‫سەرپەرش���تی خودی دانیال میتەران‬ ‫و پش���تگیریی دەوڵەت���ی فەرنس���ا‬ ‫ئەنجام درابوو‪ .‬ئەم كۆنفرانسە كە بە‬ ‫ئامادەبوونی ژمارەیەك لە بەرپرسان‬ ‫و كەس���ایەتیی واڵتان���ی ئەوروپ���ا و‬ ‫ئەمری���كا و كەن���ەدا و ئوس���ترالیا‬ ‫ویەكێتی سوڤیەتی پێشوو‪ ،‬سەرەرای‬ ‫چەند واڵتێكی عەرەبیش‪ ،‬ئەمە وێرای‬ ‫نوێنەرانی حیزبە سیاس���ییەكانی هەر‬ ‫چوار پارچەی كوردس���تان كە تێیدا‬ ‫چاالكانە ئامادەبوون ‪ .‬ئەم كۆنفرانسە‬ ‫دەكرێت وەكو وەچەرخانێكی مێژوویی‬ ‫لە بواری دیپلۆماسی كوردیدا هەژمار‬ ‫بكرێت‪ .‬ئەم كۆنفرانسە رێگەخۆشكەر‬ ‫بوو بۆ كۆنفراس���ێكی كارای دیكە لە‬ ‫«واشنتۆن» كە خودی خاتوو میتران‬ ‫لە ئازاری ساڵی ‪ 1991‬دا سەرپەرشتی‬ ‫كرد‪ .‬ل���ە نزیكەوە س���ەرنجی ئەوەم‬ ‫دەدا ك���ە خاتوو میتران راس���تەوخۆ‬ ‫داوای پش���تگیریكردنی گەلی كوردی‬ ‫ل���ە بەش���داربووانی كۆنفرانس���ەكە‬ ‫دەك���رد و هان���ی دەدان كە فش���ار‬ ‫بخەن���ە س���ەر حكومەتەكانی���ان بۆ‬ ‫هاوكاریكردنی كوردان ودەستهەڵگرتن‬ ‫لە بەكارهێنانی هەموو جۆرە چەكێكی‬ ‫كوش���ندە بەرامبەر بە میللەتی كورد‪،‬‬ ‫بەردەوامی���ش ئام���اژەی ب���ە تاوانی‬ ‫كوشتنی خەڵكی بێ گوناهی هەڵەبجەو‬ ‫ناوچەكانی تری كوردستان دەكرد‪ ،‬كە‬ ‫بە چەكی كیمیایی ك���وژراون یان لە‬ ‫شااڵوەكانی ئەنفالدا لەناوبراون‪.‬‬ ‫باس���كردنی هاوس���ۆزیی وپشتگیریی‬ ‫مەدام میتران ب���ە بێ ئاماژەكردن بە‬ ‫ئازایەتی وبوێری ئەو كەس���ایەتییە‪،‬‬

‫رەوتی مرۆڤدۆس���تانەی لە هاریكاری‬ ‫راستەوخۆی لێقەوماو ستەمدیدەكاندا‬ ‫بەرجەس���تە ناكات‪ .‬ه���ەر ئەوبوو بێ‬ ‫گوێدان بە رای حكومەتی فەرەنسای‬ ‫ئەو دەم سەردانی كەمپەكانی كوردە‬ ‫ئاوارەكان���ی ناوچ���ەی بادین���ان لە‬ ‫توركی���ا كرد‪ ،‬ئەوانەی ك���ە بە هۆی‬ ‫ئەنفال���ی ناوچەكەنیان���ەوە ئاوارەبوو‬ ‫بوون‪ ،‬هەر ئەنجامی ئەو س���ەردانەش‬ ‫بوو ك���ە حكومەتی فەرەنس���ا چەند‬ ‫س���ەد كوردێكی ئ���ەو كەمپەی وەك‬ ‫پەناهەندە وەربگرێت وبیانگوێزیتەوە‬ ‫بۆ فەرنسا‪.‬‬ ‫س���ەردانەكانی م���ەدام میت���ەران بۆ‬ ‫كوردس���تان ب���ەردەوام ب���وو‪ .‬چ لە‬ ‫كات���ی ك���ۆڕەوە میلیۆنییەكەی پاش‬ ‫راپەڕین‪ ،‬چ بەشداریكردنی لەیەكەمین‬ ‫كۆبوونەوەی پەرلەمانی كوردس���تان‬ ‫دوای هەڵبژاردن���ی ‪.1992/5/19‬‬ ‫ناكرێ���ت ئ���ەوەش ل���ە بیربكەین كە‬ ‫چ���ۆن ئازایان���ە رووب���ەڕووی هەوڵی‬ ‫تیرۆركردن���ی لە هەڵەبج���ە بووەوە‪،‬‬ ‫كە ل���ە ئەنجام���ی ئەو هەوڵ���ەدا لە‬ ‫رۆژی ‪ )3( 1991/7/6‬پێش���مەرگە‬ ‫ش���ەهید بوون بە ناوەكان���ی (باپیر‬ ‫عوس���مان و عەبدوڵاڵ سلێمان‪ ،‬كاكە‬ ‫س���امی فەیلی)‪ .‬دوای ئەوش بە(‪)10‬‬ ‫س���اڵ لەس���ەر داوای خۆی چاوی بە‬ ‫بنەماڵەی شەهیدەكان و بریندارەكان‬ ‫لە ش���اری كۆیە كەوت‪ ،‬لەو دیدارەدا‬ ‫میت���ران بۆ ئ���ەو (‪ )3‬بنەماڵەی بێ‬ ‫ب���اوك بووە گوزارش���تی لە خەمێكی‬ ‫بێ ئەندازە دەك���رد‪ ،‬پەژارە و خەمی‬ ‫قووڵی خۆی نیش���ان دا و سوپاسی‬ ‫گەل���ی كوردی ك���رد ب���ۆ میوانداری‬ ‫وپێشوازی گەرمییان‪.‬خوشحالیش بوو‬ ‫بەوەی كە شەقامی دووسایدی رێگای‬ ‫كۆیە‪ -‬هەیبەت سولتان‪ ،‬بەناوی دانیال‬ ‫میتران نراوە‪.‬‬ ‫دانی���ال میت���ەران و هاوس���ەرەكەی‬ ‫(فرانسۆ میتەران) رۆڵێكی گەورەیان‬ ‫بینی لە هاندانی حكومەتی فەرنس���ا‬ ‫و بەریتانی���ا ب���ۆ ئەنجامدانی بڕیاری‬ ‫‪688‬ی ئەنجوومەن���ی ئاسایش���ی‬ ‫نێونەتەوەیی‪ ،‬دواتریش دروستكردنی‬ ‫زوون���ی پارێزراوی ئاس���مانی كەبووە‬ ‫هۆی ئ���ەوەی ه���ەزار ان كەس پاش‬ ‫ئاوارەب���وون بگەڕێنەوە زێدی خۆیان‪،‬‬ ‫هەروەه���ا ئازادكردن���ی ناوچەكان���ی‬ ‫ژێردەس���ەاڵتی رژی���م ل���ە هەولێ���ر‬ ‫وس���لێمانی و دهۆك وهەنگاونان بۆ‬ ‫پرۆس���ەی هەڵب���ژاردن و پێكهێنانی‬ ‫حكومەتی هەرێمی كورستان‪.‬‬ ‫لە ئابی ‪ 1994‬كاتێك شەڕی ناوخۆش‬ ‫روویدا‪ ،‬خاتوو دانی���ال میتران وەكو‬ ‫هەم���وو دۆس���تانی گەلەكەم���ان زۆر‬ ‫نیگەران بوو‪ .‬ب���ەردەوام لەپێوەندیدا‬ ‫بوو لەگەڵ س���ەركردایەتی سیاسیی‬ ‫كورد‪ ،‬بۆ راگرتنی ش���ەڕ و ئاس���ایی‬ ‫كردنەوەی بارودۆخەكە ئەوەی دووپات‬ ‫دەكردەوە كە دەبیت هەرچی زووترە‬ ‫كۆتایی بە شەری ناوخۆ بهێنن‪ .‬ئێمە‬

‫پێویس���تە ئەو كۆبونەوە هاوبەشەی‬ ‫نێ���وان (ی‪.‬ن‪.‬ك و پ‪.‬د‪.‬ك) ك���ە بە‬ ‫پش���تگیری مەدام میتران و دۆستانی‬ ‫میللەتی كورد لە فەرەنس���ادا رێكخرا‬ ‫ب���ەرز بنرخێنین ولە ی���ادی نەكەین‪،‬‬ ‫ئەگەر هاتب���ا ئ���ەو كۆبوونەوەیە بە‬ ‫ئەنجام گەیشتبا بارودۆخەكە دەچووە‬ ‫قۆناغێكی دیكەوە‪ .‬هەروەك هەوڵەكانی‬ ‫دیكەش كە بەداخەوە سەریان نەگرت‪،‬‬ ‫وەك (ئەو نامەیەی سەرۆك كۆماری‬ ‫فەڕەنسا لەس���ەر داوای مەدام دانیال‬ ‫میتران ئاراستەی بەرێزان تاڵەبانی و‬ ‫بارزانی كرابوو‪ .‬من و دكتۆر مەحموود‬ ‫و بەختی���ار ئەمی���ن و كاترن پۆرتەر‬ ‫راسپێردراین كە بیگەێینینە ئەوان‪.‬‬ ‫لە كۆتایی س���اڵی ‪1995‬دا لە پاریس‬ ‫س���ەردانی مەدام میترانم كرد‪ ،‬داوام‬ ‫لێكرد س���ەردانی كوردس���تان بكات‪،‬‬ ‫زۆر راستگۆیانە گوتی‪ :‬لێتان تووڕەم‪.‬‬ ‫تاكو ئاش���ت نەبن���ەوە‪ ،‬نایەمەوە بۆ‬ ‫كوردس���تان‪ .:‬ئێ���وە ب���ەم ناكۆكییە‬ ‫نێوخۆییەتان منت���ان بێ هێز و توانا‬ ‫ك���ردوە‪ ،‬ئ���ەو قس���ەیەش بگەیەنە‬ ‫س���ەركردایەتی سیاس���یی ك���ورد‪.‬‬ ‫هەرواشی كرد تا دڵنیانەبوو لە ئاشتی‬

‫و بڕی���اری كۆبون���ەوەی پەرلەمان لە‬ ‫‪ 2002‬نەهاتەوە بۆ كوردستان‪.‬‬ ‫پاش رووخانی رژێمی بەغداد س���اڵی‬ ‫‪ 2005‬س���ەردانی كوردستانی كردەوە‬ ‫بەش���داری كۆبوون���ەوەی پەرلەمانی‬ ‫كوردس���تانی ك���رد‪ .‬هەروەه���ا باش‬ ‫هەڵبژاردنی ‪ 2009‬جارێكی تر هاتەوەو‬ ‫لە كۆبوونەوەی پەرلەماندا گووتارێكی‬ ‫پڕ لە هاوسۆزی وپشتگیری پێشكەش‬ ‫كرد‪ ،‬بە دروش���می بژی كوردس���تان‬ ‫كۆتایی پێ هێنا‪.‬‬ ‫هەر لەمسەردانەیدا لە قونسولخانەی‬ ‫فەرەنس���ا لە هەولێر سەردانی خاتوو‬ ‫میترانم كرد‪ ،‬لەوێ پێی گووتم‪ :‬ئەمڕۆ‬ ‫بۆ ئیوە خەونێك بوو هاتەدی‪ ،‬كورد‬ ‫ئێس���تا حكومەتی هەی���ە‪ ،‬منیش لە‬ ‫الی نوێن���ەری واڵتەكەمم لە هەولێری‬ ‫پایتەختی كوردستاندا‪ ،‬میللەتی كورد‬ ‫قوربانی زۆری داوە‪ ،‬دەبێت ئاگاداری‬ ‫ئەم ئەزموونە بن و دەستەكەوتەكانتان‬ ‫بپارێ���زن‪ ،‬ئەمەش بە چەس���پاندنی‬ ‫دامودەزگەی حوكمڕانی وپەرەپێدانی‬ ‫دیموكراسییەت دەبێت‪.‬‬ ‫دوا یادەوەری���م كە لێ���رەدا دەمەوێت‬ ‫باسی بكەم‪ ،‬قسەیەكی مەدام میترانە‪،‬‬

‫كە لە پاش هەڵبژاردن���ی پەرلەمانی‬ ‫كوردستانی س���اڵی ‪ ،1992‬ئەو دەم‬ ‫م���ن نوێنەری حیزبی سۆسیالیس���ت‬ ‫بووم لە لیژنەی بااڵی هەڵبژاردن‪ ،‬ئەو‬ ‫حیزبەیش هیچ كورسیەكی لە پەرلەمان‬ ‫بەدەس���ت نەهێنابوو‪ ،‬ئەوگوێبیستی‬ ‫گلەییەكان���ی ئێمەو چەن���د الیەنێكی‬ ‫دیكە بوو دەربارەی كەم وكوڕییەكانی‬ ‫بەرێوچوونی پرۆس���ەی هەلبژاردنەكە‬ ‫‪ .‬مەدام میتران پێ���ی ووتم‪ :‬دڵگران‬ ‫مەبن‪ ،‬ئێوە هەمووتان سەركەوتوون‪،‬‬ ‫بە ئەنجامدانی پرۆس���ەی هەڵبژاردن‬ ‫سەركەوتنتان بە دەس���تهێنا‪ ،‬دڵتان‬ ‫بەوە خۆش بێت‪ ،‬كە دۆس���تانی كورد‬ ‫لەسەرتاس���ەری دونیادا خۆش���حاڵە‬ ‫ب���ەو هەڵبژاردنە‪ .‬ئەم���ەش هێزێكی‬ ‫لە ب���ن نەهات���ووە بۆ ئاین���دە‪ .‬ئەو‬ ‫ئامۆژگاریی���ەی م���ەدام میتران تا كو‬ ‫ئەمرۆیش زیندووە‪.‬‬ ‫لەم رۆژەدا ك���ە ماڵئاوایی لە خاتوو‬ ‫میت���ران دەكەی���ن ب���ا هەموومان بە‬ ‫رێ���زەوە ی���ادی بكەی���ن و پابەندی‬ ‫ئەوئامۆژگاریانەی بین‪.‬‬


‫‪5‬‬

‫ژمارە (‪ )161‬كانوونى دووەمی ‪ 2012/1/22‬زایینی ‪ ،‬بەفرانباری ‪2711‬ی كوردی‬

‫بە ‪Ĭ ȃƽƢȇ‬نە میهرەبانەكە »دانيال ميتران«‬

‫میوانه‌ به‌رێزه‌کان ‪....‬‬ ‫ئاماده‌بووانی قه‌درگران‪....‬‬ ‫به‌خێربێن‪.‬‬ ‫ئه‌مڕۆ هه‌موومان لێره‌ کۆبووینه‌ته‌وه‌ بۆ‬ ‫ده‌ربرین و دووپات کردنه‌وه‌ی هاوغه‌می‬ ‫و هاوس���ۆزیمان بۆ دۆس���ته‌کانمان و‬ ‫سه‌لماندنی ئه‌و ڕاس���تییه‌ی که‌ گه‌لی‬ ‫کورد هه‌میش���ه‌ وه‌فاداربووه‌ به‌رامبه‌ر‬ ‫به‌ دۆسته‌کانی و دڵسۆزی هاوکاری و‬ ‫ئاوڕلێدانه‌وه‌ی دۆس���ته‌کانی به‌ ڕێزه‌وه‌‬ ‫پاراستووه‌‪.‬‬ ‫به‌ڕێزان‪..‬‬ ‫دۆس���ت و وه‌ف���ادار (خات���وو دانیاڵ‬ ‫مێت���ران)ی کۆچکردوو‪،‬ئ���ه‌و مرۆڤه‌ی‬ ‫ک���ه‌ ل���ه‌ ڕۆژگاره‌ دژواره‌کان���ی ئ���ه‌م‬ ‫ئه‌زموونه‌و رۆژه‌ س���ه‌خته‌کانی خه‌باتی‬ ‫ڕه‌وای گه‌له‌که‌مان پش���ت و په‌نایه‌کی‬ ‫راس���ته‌قینه‌و غه‌مخ���ۆر و داکۆکیکار‬ ‫ب���ووه‌‪ ،‬هه‌وڵه‌کان���ی‪ ،‬کاره‌کان���ی‪،‬‬ ‫کاریگه‌رییه‌کان���ی خۆی و هاوس���ه‌ری‬ ‫کۆچکردووی له‌سه‌ر بڕیار و راسپارده‌‬

‫شەهید (سامی فەیلی)‬

‫شەهید (عەبدوڵاڵ شێخانی)‬ ‫به‌ناوی خوای گه‌وره‌و میهره‌بان‬

‫شەهید (باپیر گۆمەشینی)‬

‫وتاری بنەماڵەی شەهیدان بریندارانی یاوەری دانیال میتران‬

‫گرنگه‌ نێو نه‌ته‌وه‌ییه‌کان‪ ،‬هه‌موو ئه‌مان ‌ه‬ ‫ئه‌وه‌ ده‌هێنێ که‌ له‌یادێکی ش���کۆداری‬ ‫ئاوادا ئاماژه‌یان پێ بکرێ و له‌به‌رچاو‬ ‫بگیرێ���ن‪ ،‬بۆ دۆس���ته‌کانمان و نه‌وه‌ی‬ ‫دوارۆژمان باس بکرێن‪ ،‬تا له‌وه‌ تێبگه‌ین‬ ‫هه‌موومان ئه‌گه‌ر دوژمنانمان درێخیان‬ ‫نه‌کرد له‌ چه‌وس���اندنه‌وه‌مان و هه‌وڵی‬ ‫قڕکردنمان و س���ڕینه‌وه‌ی ناس���نامه‌ی‬ ‫نه‌ته‌وه‌ییمان‪ ،‬ئه‌وا دۆسته‌کانیش���مان‬ ‫هاوسۆزمان بوون‪ ،‬له‌ هه‌وڵی گه‌یاندنی‬ ‫ده‌نگی کپ کراوو نه‌بیستراومان بوون‪،‬‬ ‫له‌ دۆزینه‌وه‌ی ڕێگا چاره‌ و کردنه‌وه‌ی‬ ‫ده‌رگا داخراوه‌کانمان بوون‪ ،‬هه‌میش���ه‌‬ ‫دۆس���ته‌کانی ئێمه‌ بوون که‌ گوێیان له‌‬ ‫هاوار و ئ���ازارو قورگی پڕ گریانمان و‬ ‫ناڵه‌و نرک���ه‌ی به‌وره‌کانی زیندانمان و‬ ‫قیژه‌ی پڕ له‌ سوێی مناڵه‌ ئه‌نفاله‌کان‬ ‫که‌ عه‌رشی نه‌له‌رزی دیکتاتۆره‌کانیان‬ ‫له‌رزان���د و ب���ه‌ چاره‌نووس���ی (بئس‬ ‫المصیر)ی گه‌یاندن‪.‬‬ ‫خانمی کۆچکردوو له‌ دیارترین نموونه‌ی‬ ‫ئه‌و دۆس���تانه‌مان بوو که‌ له‌ سه‌ره‌وه‌‬ ‫ئاماژه‌مان پێدان‬

‫ماته‌مگێڕانی ئاماده‌بوو‪...‬‬ ‫میوانه‌ به‌ڕێزه‌کان‬ ‫له‌به‌رامبه‌ر وه‌فاداری دۆس���ته‌کانمان‬ ‫هه‌میش���ه‌ ئێمه‌ی کورد ب���ه‌ درێژایی‬ ‫مێ���ژوو‪ ،‬ب���ه‌ درێژای���ی هه‌م���وو‬ ‫قۆناخه‌کان���ی خه‌بات له‌ س���ه‌رکه‌وتن‬ ‫و نشوس���تییه‌کان‪ ،‬له‌رۆژگار‌ه خۆش‬ ‫و ناخۆش���ه‌کان ب ‌ه ئه‌رکی کوردانه‌ی‬ ‫خۆمان بەجێ گەیاندووەو گه‌وره‌یی و‬ ‫نرخ و سه‌نگی خۆیمان داوه‌ته‌ میوان‬ ‫و دۆسته‌کانمان‪.‬‬ ‫به‌ڕێ���زان ‪ ..‬ل��� ‌ه یه‌ک���ه‌م س���ه‌ردانی‬ ‫خاتوون���ی کۆچک���ردوو ب���ۆ هه‌رێمی‬ ‫کوردستان و به‌شداری کردنی له‌ یه‌که‌م‬ ‫کۆبوونه‌وه‌ی په‌رله‌مانی کوردس���تان‬ ‫و ئاماده‌بوونی���ان ل���ه‌ که‌رنه‌ڤ���اڵ و‬ ‫سه‌رکه‌وتنمان‪ ،‬ک ‌ه یه‌که‌مین په‌رله‌مان‬ ‫دروس���ت ک���راو حکومه‌ت���ی هه‌رێمی‬ ‫کوردس���تان ڕاگه‌یه‌ندرا‪ ،‬ک ‌ه به‌راستی‬ ‫بۆ ئه‌وێ ڕۆژێی ک���ورد کاریگه‌ریی و‬ ‫سه‌نگی خۆی هه‌بوو ده‌نگدانه‌وه‌یه‌کی‬ ‫گ���ه‌وره‌ی ب���ه‌دوای خۆی���دا هێنا ل ‌ه‬ ‫ناس���تی نێوخۆیی و ده‌ره‌وه‌شدا‪ ،‬هه‌ر‬

‫له‌و س���ه‌ردانه‌یدا و به‌مه‌به‌س���تی ل ‌ه‬ ‫نزیکه‌و‌ه بینینی هه‌ڵه‌بجه‌ی ش���ه‌هید‬ ‫و که‌س���وکاری قوربانیان و سه‌ردانی‬ ‫مه‌زاره‌کانیان ل���ه‌ رۆژی ‪1992/7/6‬‬ ‫دوژمنان���ی گه‌له‌که‌م���ان ل���ه‌ ڕێگای‬ ‫ئۆتۆمبێلێک���ی ب ‌ه مین چێنراو هه‌وڵی‬ ‫تیرۆرکردنیان دا‪.‬‬ ‫له‌الیه‌که‌و‌ه جێگای دڵخۆش���ی بوو ک ‌ه‬ ‫له‌و هه‌وڵ ‌ه نه‌زۆک���ه‌و پیالن ‌ه پوچه‌ڵ ‌ه‬ ‫رزگاری ب���وو که‌ئ���ه‌وه‌ س���وپاس و‬ ‫ستایشی خوای گه‌وره‌ی گه‌ره‌که‌‬ ‫له‌الیه‌ک���ی دیک ‌ه به‌ داخ���ه‌و‌ه پۆلێک‬ ‫پێش���مه‌رگه‌ی قاره‌م���ان ک��� ‌ه ئه‌رکی‬ ‫پاراستن و پارێزگاری خاتوو (دانیال‬ ‫مێتران)یان پێ سپێردرابوو ب ‌ه داخه‌و‌ه‬ ‫شه‌هید و بریندار بوون به‌م ناوانه‌‬ ‫(شه‌هید باپیرعوس���مان گۆمه‌شینی‬ ‫و ش���ه‌هید وه‌س���تا عبدلله‌ و شه‌هید‬ ‫سامی)‬ ‫برینداره‌کانیش بریتی بوون له‌(عه‌لی‬ ‫حوس���ێن‪ ،‬عومەر حوس���ین‪ ،‬فاخیر‬ ‫بایی���ز‪ ،‬مەجی���د ئه‌حمه‌د‪ ،‬س���ه‌عدی‬ ‫مه‌غدید‪ ،‬کامه‌ران عەبدوڵاڵ) که‌ ئێستا‬

‫زۆربه‌یان که‌مئه‌ندامن و به‌ش���ێکن ل ‌ه‬ ‫سه‌روه‌رییه‌کانی ئه‌م میلله‌ته‌‪،‬‬ ‫بۆی��� ‌ه لێ���ره‌دا به‌ن���اوی بنه‌ماڵ���ه‌ی‬ ‫شه‌هیدان و بریندارانی کا‌ره‌ساته‌که‌ی‬ ‫ئه‌وێ ڕۆژێ سه‌ره‌خۆش���ی خۆمان ل ‌ه‬ ‫گه‌لی به‌وه‌فای فه‌ره‌نساو هه‌موو الیه‌ک‬ ‫ئه‌که‌ین و ب ‌ه له‌ده‌ستدانی ئه‌و که‌ڵ ‌ه ژن ‌ه‬ ‫به‌خه‌س���اره‌تێکی هاوبه‌ش ده‌زانین بۆ‬ ‫هه‌ردوو گه‌لی کورد و گه‌لی فه‌ره‌نسای‬ ‫دۆست و پش���توانێکی مێژوویی و ب ‌ه‬ ‫ئه‌مه‌کم���ان له‌ده‌س���ت دا‪ ،‬ب ‌ه هیواین‬ ‫دوا کۆس���ت و ناخۆشیتان بێت‪ ،‬ئه‌م‬ ‫هه‌له‌ش ده‌قۆزینه‌و‌ه ت���ا ببێته‌ زیاتر‬ ‫پته‌وتر کردنی په‌یوه‌ندیهی‌کانی‪.‬‬ ‫گه‌ل و حکومه‌تی فه‌ره‌نساش به‌رده‌وام‬ ‫بێت له‌ نموونه‌ی کاره‌ به‌رده‌وامه‌کانی‬ ‫خانم���ی کۆچک���ردوو‪ ،‬هه‌ر ش���اد و‬ ‫سه‌ربه‌رزبن‪.‬‬ ‫فەرهەنگ تاهیر گۆمەشینی‬ ‫لەجیاتی بنەماڵەی شەهیدان‬ ‫‪2012/1/16‬‬


‫‪6‬‬

‫ژمارە (‪ )161‬كانوونى دووەمی ‪ 2012/1/22‬زایینی ‪ ،‬بەفرانباری ‪ ĶƽǁȂǯ ĶÏÔÎÎ‬بە يادى ژنە میهرەبانەكە «دانيال ميتران»‬

‫دای������������ك������������ی ك�������������������وردان‬

‫حه‌مه‌كه‌ريم هه‌ورامی‬ ‫ل���ە س���اڵەكانی ئەنف���ال و كیمیایی‬ ‫باراندا‪،‬ك���ورد وەك نێچیرێك���ی ب���ێ‬ ‫دەرەت���ان گەلە گورگێ���ك دەورەیان‬ ‫داب���وو‪ ،‬تاكە كەس كە ه���اواری ئەو‬ ‫گەل���ەی بە جیه���ان گەیان���د خاتوو‬ ‫(م���ادام میتران) ب���وو‪ ،‬منیش وەكو‬ ‫درامانووس���ێك ئەو كێشەیەم كرد بە‬ ‫درامایەك‪ ،‬رۆلی پاڵەوانی س���ەرەكیم‬ ‫بە (مادام میتران)دا‪ ،‬دراماكەشم ناونا‬ ‫(دایكی كوردان) لەو درامایەوە مادام‬ ‫میتران لە كوردس���تاندا ناونرا دایكی‬

‫كوردان‪..‬ئەم���ەش كورتەی دراماكەیە‬ ‫(كوردێكی ئەو سەر سنوورە خاوەن‬ ‫ئاش���ێكە‪ ،‬ئاوی ئاش���ەكە لەو دیوی‬ ‫سنوورەوە دێت و ئاشەكەی دەگێرێت‪،‬‬ ‫فەمانڕەوایان���ی ئەو دیو ئاش���ەكە لە‬ ‫كابرا زەوت دەكەن‪ ،‬چونكە ئاوەكەی‬ ‫لە ناو ئەوانەوە دەهات‪ ،‬ئەویش پەنا‬ ‫دەباتە بەر فەرمانڕەوای شارەكەی كە‬ ‫(حسێنە رەش���ە)‪ ،‬لە جیاتی ئەوەی‬ ‫چارەس���ەری گرفتەكەی بكات‪ ،‬كابراو‬ ‫ژنەكەی و دوو منداڵە شیرە خۆرەكەی‬ ‫دەگرێ‪،‬ل���ە هۆدەیەك���ی مەكین���ەی‬ ‫كارەبای���ی پ���ڕ دووكەڵ���دا بەندیان‬ ‫دەكات‪ ،‬ب���ۆ ئ���ەوەی ب���ە دووكەڵی‬ ‫مەكینەكە بمرن و لە كۆڵ ببنەوە‪..‬دوو‬ ‫منداڵەكە دووانە دەبن‪،‬لە یەك بێشكە‬ ‫دان و برس���یانە‪ ،‬ئەندازیاری مەكینە‬ ‫كارەباكە ژنێكی ئەوروپییە كە (مادام‬ ‫میتران)ە‪ ،‬ك���ە دەبینێت ئافرەتێك و‬ ‫دوو منداڵی ش���یرەخۆرەی لەو هۆدە‬ ‫تاریك���ە پڕ دوو كەڵ���ەدان دەیانباتە‬ ‫الی خ���ۆی‪ ،‬منداڵەكە یەكێكیان ناوی‬ ‫(مامۆ)یە ئەویتریان (كاكۆ)‪ .‬جارێك‬ ‫بۆ س���ەیر كردنی جوان���ی ئەو دایكە‬ ‫(مادام میتران) ملوانكەكەی خۆی و‬ ‫جلەكانی لەبەر دەكات‪ .‬رۆژێك دایكی‬ ‫منداڵ���ەكان ب���ۆ كڕینی پێداویس���تی‬

‫دەچێتە بازاڕ لەو كاتەدا شار كیمیایی‬ ‫باران دەكرێت‪ .‬ئەویش لە هۆش خۆی‬ ‫دەچێت‪ ،‬م���ادام میترانی���ش هەردوو‬ ‫منداڵەك���ە لە م���ردن رزگار دەكات‪.‬‬ ‫ل���ە واڵتی خۆی فەرەنس���ا گەورەیان‬ ‫دەكات‪ .‬دوای ماوەیەك مادام میتران‬ ‫بە خۆی و هەردوو منداڵەكەوە دێتەوە‬ ‫كوردستان‪ ،‬س���ۆراخی دایكی كاكۆ و‬ ‫مامۆ دەكات‪ ،‬بە هۆی ئەو ملوانكەوە‬ ‫كە مادام میتران پێی دابوو لە یەكێك‬ ‫لە ئوردووگاكاندا دەیدۆزێتەوە‪ .‬ژنەكە‬ ‫لە یادی نەمایوو دوو منداڵی هەبووە‪،‬‬ ‫چونكە هۆش���ی ل���ە دەس���ت دابوو‬ ‫(فقدان الذاك���رة)ی گرتبوو‪ ،‬مادام‬ ‫میتران بە ش���ێوەیەكی سایكۆلۆژیانە‬ ‫هۆش���ی بەب���ەردا دێنێت���ەوە‪ ،‬دوو‬ ‫كوڕەك���ەی دەدات���ەوە و پێی دەلێ ‪:‬‬ ‫ئاگات لێیان ب���ێ كاكۆ حەزی لە راو‬ ‫ش���كارە مامۆش حەزی لە گەشت و‬ ‫گوزارە‪ ،‬من دەڕۆم و زوو زوو سەرتان‬ ‫لێدەدەمەوە‪.‬‬ ‫هەتا وشەی كوردی مابێ و هێز بداتە‬ ‫هزری هون���ەری كورد ی���ادی دایكی‬ ‫كوردان (مادام میتران) هەر زیندووە‬ ‫و لە دڵی كورداندا دەمێنێت‪.‬‬

‫یادی گەورەژنێكی جیهانی‬

‫دانیال میتران مەشخەڵێكی ئازادیی‬

‫مومتاز حەیدەری‬ ‫كە ناوی((فرەنسا)) دێت‪ :‬لەبەردەم‪،‬‬ ‫گەورە شۆڕش���ی فرەنس���ا‪ ،‬شۆڕش‬ ‫ئازادیخوازی‪ ،‬شۆڕش���ی مافی مرۆڤ‬ ‫و یەكس���انی كۆمەاڵیەت���ی‪ ،‬نەوازش‬ ‫دەخ���وازێ‪ ،‬بەڵ���ێ دیس���ان كەناوی‬ ‫فرەنس���ا دێ���ت‪ :‬كۆمۆن���ه‌ی پاریس‪،‬‬ ‫مێ���ژوو دەهەژێنێ‪ ،‬بەڵ���ێ بۆ ئێمەی‬ ‫كوردیش‪ ،‬كەناوی فرەنسا دێت‪ ،‬ئەوە‬ ‫ناوی ش���ۆرە گەورە ژنەكەی فرەنسا‪،‬‬ ‫دۆستی گیانی هەرە دڵسۆزی میللەتە‬

‫چەوس���اوەكان‪ ،‬دانی���ال میت���ران لە‬ ‫گوێمان دەزرینگێتەوەو وێنەكەی لەبەر‬ ‫چاومان هەندەی دی مەزن دەبێ‪!.‬‬ ‫بەڵێ ئەو ژنە مەزنە‪ ،‬خۆشەویس���تی‬ ‫گەلی فرەنس���ا و مرۆڤایەتی‪ ،‬هەر لە‬ ‫هەرەتی الوییەوە‪ ،‬وەكو جەنگاوەرێكی‬ ‫شۆڕش���گێر دژ بە نازییەكان لە ریزی‬ ‫پێش���ەوەی بەرگ���ری ئازادیی گەلی‬ ‫فرەنس���ا‪ ،‬خاوەن شمش���ێری خەبات‬ ‫و بەرخودان بوو‪ ..‬لەوەش رۆش���نتر‬ ‫دانی���ال میتران‪ ،‬بە گەورەیی لە دایك‬ ‫بوو بوو‪ ،‬بۆی���ەش لەگەورەیی رێگای‬ ‫خەبات���ی مرۆڤپەروەری گرتەبەر‪ ،‬هەر‬ ‫لەوس���اڵەو وەختەدا‪ ،‬س���ەرۆكایەتی‬ ‫دەزگای‪(( :‬فران���س ‪ -‬لێبەرت���ی))‬ ‫فرەنسای ئازادی كرد‪ ..‬هاوكات لەگەڵ‬ ‫فرانس���وا میتراندا بوونە هاوس���ەری‬ ‫یەكدی‪.‬‬ ‫دی���ارە‪ ،‬ل���ەو رۆژەوە‪ ،‬ك���ە نازناوی‬ ‫گ���ەورە ژنی فرنس���ا (‪)1995-1981‬‬ ‫پێی بەخش���را‪ ،‬ئ���ەوە زیاتر لە پێناو‬ ‫چارەسەری دۆزی نەتەوەو میللەتانی‬ ‫چەوس���اوەو ژێر دەس���ت‪ ،‬لەوانە‪ ،‬بۆ‬ ‫نەتەوەی كورد دەست بەكار بوو‪...‬‬ ‫ش���ایانی باس���ە‪ ،‬ڕۆڵ و هەڵوێستی‬ ‫سیاس���ی و مرۆڤپەروەری���ی دانی���ال‬

‫میت���ران‪ ،‬ب���ە تایب���ەت لە ب���ارەی‬ ‫باش���ووری كوردس���تانەوە‪ ،‬لەوەش‬ ‫زیاتر لەب���ارەی تراژیدیای هەڵەبجەو‬ ‫ئەنفال و كۆڕەو و دەرچوونی بڕیاری‬ ‫(‪)688‬ی نەت���ەوە یەكگرت���ووەكان‪،‬‬ ‫پاش راپەرین���ی بەهاری ‪ ،1991‬ئەوە‬ ‫بۆتە بەش���ێك لە مێژووی هاوچەرخی‬

‫كوردایەتی هەرگی���ز لە بیرناچێتەوە‪،‬‬ ‫بۆیە كە لە كوردستان بەو پەری رێزو‬ ‫خۆشەویس���تییەوە‪ :‬نازن���اوی دایكی‬ ‫كوردانی پێ بەخشراوە‪.‬‬ ‫ه���ەزار و ی���ەك حەی���ف و مخابن بۆ‬ ‫كۆچی دووایی گەورە ژنی فرانس���ا و‬ ‫مرۆڤایەتی‪« :‬دانیال میتران»‬

‫لەگ���ەڵ چەپك���ێ گوڵ���ی رەنگینی‬ ‫شاخەكانی كوردستان‪ ،‬بۆ گیانی پاكی‬ ‫گەورە تێكۆشەری رێگای بەختیاری و‬ ‫ئازادی گەالن‪.‬‬ ‫سوپاس‬ ‫‪2012/1/17‬‬


‫‪7‬‬

‫ژمارە (‪ )161‬كانوونى دووەمی ‪ 2012/1/22‬زایینی ‪ ،‬بەفرانباری ‪2711‬ی كوردی‬

‫بە ‪Ĭ ȃƽƢȇ‬نە میهرەبانەكە »دانيال ميتران«‬

‫سەندیكای رۆژنامەنووسان لە پرسەی دانیال میتران‬


‫‪8‬‬

‫ژمارە (‪ )161‬كانوونى دووەمی ‪ 2012/1/22‬زایینی ‪ ،‬بەفرانباری ‪ ĶƽǁȂǯ ĶÏÔÎÎ‬بە يادى ژنە میهرەبانەكە «دانيال ميتران»‬

‫كۆسرەت رەسوڵ عەلی لە پرسەی دانیال میتران‬ ‫بەناوی خوای گەورەو میهرەبان‬ ‫بە غەم و پەژارەیەكی زۆرەوە هەواڵی كۆچی دوایی مادام میتران‪-‬مان زانی‪ ،‬بەم بۆنەیەوە س���ەردانی قونس���ڵخانەی فەرەنسمان كرد لە هەولێر‪ ،‬پرسەو سەرەخۆشی خۆمان‬ ‫ئاراستەی دكتۆر تیسۆ كرد‪ ،‬لەرێگای ئەویشەوە پرسەو سەرەخۆشی خۆمان ئاراستەی گەلی فەرەنساو خانەوادەی كۆچكردوو مادام میتران دەكەین‪.‬‬ ‫كۆچی دوایی زیانێكی گەورە بوو بۆ كوردو لە هەموو مرۆڤایەتی‪ ،‬چونكە شێرە ژنێكی زۆر بە وەفا بوو و دۆستی دێرینی خەڵكی كوردستان بوو‪.‬‬ ‫لەهەموو شارەكانی كوردستان شەقام و رێگا بەناوی مادام میتران كراوە لە كوردستان‪.‬‬ ‫دووبارە هاوغەمی خۆمان ئاراستەی خەڵكی فەرەنسا دەكەین‪ ،‬نەمری و سەربەرزی بۆ خانم میتران‪.‬‬ ‫كۆسرەت رەسوڵ عەلی‬ ‫جێگری یەكەمی سكرتێری گشتی‬ ‫یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان‬

‫پرسەی ماتەمینی عەدنان موفتی‪ ،‬د‪ .‬ئەرسەالن بایز و سەعدی ئەحمەد پیرە بۆ دانیال میتران‬ ‫زۆر بەداخەوە بۆ كۆچی دوایی دۆس���تی دێرینی گەلەكەمان خاتوو دانیال میتران‪ ،‬دڵگرانین بە كۆچی دوایی ئەو‪ ،‬گەلی كوردس���تان دۆس���تێكی گەورەی بۆ دواجار ماڵئاوایی‬ ‫لێكردین‪ ،‬س���اڵەهای س���اڵە خاتوو میتران وەك دایكی كورد ناسراوبوو‪ ،‬بەهۆی ئەو هەموو غەم و پەژارەی كە بەرامبەر بە گەلەكەمان نیشانی دەدا‪ ،‬ژنێكی مەزن و ئازابوو‪.‬‬ ‫لەبیرمانەی هەڵوێس���تەكانی لەكاتی ئەنفال و كیمیابارانی هەڵەبحەو س���ەردانی كەمپەكانی كوردستان لە توكیا و سەرپەرشتیكردنی كۆنفرانسی نێونەتەوەیی لە ئۆكتۆبەری‬ ‫‪ ..1989‬دیس���ان لەبیرمانە چۆن بەش���داری یەكەم كۆبوونەوەی پەرلەمانی كرد پاش هەڵبژاردنی ئایاری ‪ ،1992‬دواتر هەموو هەوڵەكانی بۆ ئاشتی لە كوردستان‪ ،‬دواتریش‬ ‫پاش نەمانی رژێمی دیكتاتۆری لە عێراق چۆن جارێكی تر هاتەوە كوردستان و خۆشحاڵی خۆی دەربڕی لەو سەركەوتنانەی گەلەكەمان‪.‬‬ ‫هەزاران ساڵو بۆ گیانی پاكی‪ ،‬پرسەو ەخۆشی خۆمان دەگەیەنینە كەس و كاری و رێكخراوی (فەرەنسا ‪ -‬ئازادی) گەلی فەرەنسا و هەموو دۆستانی ئەو خاتوونە مەزنە‪.‬‬ ‫عەدنان موفتی‬ ‫‪2011/11/23‬‬

‫د‪ .‬ئەرسەالن بایز‬ ‫‪2011/11/23‬‬

‫سەعدی ئەحمەد پیرە‬ ‫‪2011/11/23‬‬


‫‪9‬‬

‫ژمارە (‪ )161‬كانوونى دووەمی ‪ 2012/1/22‬زایینی ‪ ،‬بەفرانباری ‪2711‬ی كوردی‬

‫بە ‪Ĭ ȃƽƢȇ‬نە میهرەبانەكە »دانيال ميتران«‬

‫دكتۆر بەرهەم ئەحمەد ساڵح سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كوردستان‬ ‫بەشداری لە پرسەی دانیال میتران دەكات‬

‫یادی مەدام میتران هەمیشە زیندووە لە ویژدانی كورد و مرۆڤایەتی‪ ،‬شێرەژن‪ ،‬مرۆڤ دۆست‪ ،‬كورد دۆست‪ ،‬بەرگریكەر لەمافی رەوای گەالن‪ ،‬دایكی كوردان‪ ،‬ناو ناوبانگی‪،‬‬ ‫یادو یادەوەری لەناخمان هەتا هەتایە زیندووە‪ ،‬خوا گەورە بە بەهەشتی بەرین شادی بكات‪.‬‬ ‫بەرهەم ئەحمەد ساڵح‬ ‫‪2011/11/23‬‬


‫‪10‬‬

‫ژمارە (‪ )161‬كانوونى دووەمی ‪ 2012/1/22‬زایینی ‪ ،‬بەفرانباری ‪ ĶƽǁȂǯ ĶÏÔÎÎ‬بە يادى ژنە میهرەبانەكە «دانيال ميتران»‬


‫‪11‬‬

‫ژمارە (‪ )161‬كانوونى دووەمی ‪ 2012/1/22‬زایینی ‪ ،‬بەفرانباری ‪2711‬ی كوردی‬

‫بە ‪Ĭ ȃƽƢȇ‬نە میهرەبانەكە »دانيال ميتران«‬


»‫ بە يادى ژنە میهرەبانەكە «دانيال ميتران‬ĶƽǁȂǯ ĶÏÔÎÎ ‫ بەفرانباری‬، ‫ زایینی‬2012/1/22 ‫) كانوونى دووەمی‬161( ‫ژمارە‬ bring 1000 Iraqi Kurdish refugees to Bourg Lastic in Clermont Ferrand in Massive Central area of France. Current Consul of France in Erbil, Dr. Frederik Tissot accompaigned her in her trip to refugee camps. Dr. Tissot is a longtime ardent and wonderful friend and defender of Kurdish rights, who started his advocacy and solidarity with Iranian Kurds and established Azadi hospital in Iranian Kurdistan Democratic Party>s controlled areas. Over 200 french doctors served in this hospital throughout years. I had the opportunity to brief some of these doctors before their travel to Kurdistan and they assisted us to take photos of destroyed Kurdish villages that we could use it in our campaigns against Saddam>s regime. These doctors were also true ambassadors in France and beyond in witnessing the atrocities and injustices infliged upon the Kurdish people. I was at the Camp of Bourg Lastic with Shawki Ozkan one of the founders of the Kurdish Institute in Paris an unknown soldier in working for Kurds of different parts of Kurdistan, and one of the pillars in combatting the Iraqi lobby and defending the Kurdish rights in France. Mrs. Mitterrand came to visit us at the camp. We were volunteers to assist the integration of these refugees in France and assisted in giving more publicity to the cause. For several months we were able to bring the tragic stories of these refugees to the attention of French and international public opinion. Dr. Tissot was also helping administratively these refugees. Mrs. Mitterrand>s efforts were instrumental in breaking the wall of silence against the tragedy of the Kurds. While the Silence of the world community was killing the Kurds, Saddam>s regime were the darling of the international community. From East to West and from North to South they were supporting the dictator of Baghdad and turning blind eyes to the many heinous crimes of the dictator of Baghdad in violation of international conventions and treaties. During the 40th anniversary of UN Human Rights Day at the French National Assembly I met Mrs. Mitterrand again along with her husband President Francois Mitterrand with the Secretary General of United Nations Perez De Cuellar allowing me to talk briefly about the tragedy of the Kurds in Iraq in particular Halabja and Anfal Campaigns. I briefed at the same ceremony the Nobel Peace Prize Laureates the Soviet nuclear scientist Andrei Sakharov and the Polish Leader of Solidarnosh Lech Walesa . They were visiting for the first time France after their award. I knew of Sakharov, who in 1974 when the Kurds of Iraq were bombed with napalm by Iraqi army and scorch earth policies were practiced by the Iraqi regime against them with the support of USSR and their Mig and Sokhoy planes, Sakharov was the only voice coming out of Soviet Union protesting Soviet backed Iraqi aggression on the Kurds. When I told him this and thanked him for his position, he was delighted that I knew that despite my young age. I asked him if he could say something to the media about the tragedy of the Kurds in Halabja. He protested and made a strong statement condemning the genocide of the

Kurds in Halabja and in Kurdistan by the regime of Saddam Hussein. Since we met again in Lyon with his wife Elena Bonner of Armenian origin who was in Iraq Nd Iraqi Kurdistan during Abdul Karim Qassim>s time participating in a vaccination campaign. She told me that she has met with General Mustafa Barzani. I invited them to attend the Kurdish conference in Paris. Sakharov was happy about the conference and indicated to me that his health situation was critical after coming out of a longtime sentence in Soviet prisons. He told me that if he will not be able to attend then Elena will attend and he will send a message with her. He died short after the conference. Elena remained in contact and we met years later in US with her children. Her son was living in Virginia. In Spring 1991 immediately after the start of crashing the Iraqi uprising of Shiias in the South and the Kurds in Kurdistan, I traveled from Paris along with Ahmet Turk, Sherafetin Elci, Mehmet Eli Eren and Ibrahim Aksoy, all Kurdish members of Turkish Parliament to New York. Mrs. Mitterrand provided me with the name of Deputy Secretary General of United Nations to meet with and explain the situation to him . She said the UN Secretary General is traveling you can meet with his deputy. We went all of us to see him and explained the ongoing tragedy in Iraq and the one of the Kurds and asked for humanitarian intervention and no fly zones, but the UN was just a listener without any concrete action in those days and he promised to forward our concerns and demands to the Secretary General. We decided to go outside the UN building and start a hunger strike in protest for 4 days. The situation on the ground was deteriorating. The Iraqi Republican Guards were allowed by the Allied Forces led by the US to crash the uprising town after town. Also, the Iraqi helicopters were allowed to be used against the people who had liberated earlier 14 out of 18 Governorates of Iraq including my city Kirkuk, which was liberated by peshmerga forces. Iraqi troops were able to crash the Intifadha in the South and started attacking the Kurds. I called several Kurdish friends Dr. Najmaddin Karim, the President of Kurdish National Congress and the KDP representative Muheddin And some PUK members and other Kurds in Washington, Virginia, New York, New Jersey, Boston, etc. Informing them about our presence and hunger strike in front of UN building in New York. Hundreds of Kurds came from various states and participated in a big demonstration in front of the UN. Meanwhile several American friends helped us to send out on a daily basis press releases about our hunger strike and I contacted several congressmen and senators such as congressman Hamilton who released a press release in solidarity and Senator D>Amato who came to visit us in front of UN building and brought with him CNN and several other televisions. Our action got a huge publicity in both american and international media. After 4 days we finished our hunger strike and left for Washington, where I arranged several meetings with the State Department, US congress and media. Middle East

Watch Director Andrew Whitley was very supportive in those difficult days to us as well as Congressman John Porter, and his spouse Kathryn Porter, Senator Claiborne Pell, Peter Galbrith, Chris Hill, Senator Kennedy, Senator Kerry, Senator MCain, Nancy Soderberg, David Philips. We managed to brake the iceberg. US decided to send Secretary James Baker to visit the Kurdish refugees in Turkey on border areas. Afterward, I left Back to Paris traveling with me was a famous US photographer Susan Meiselas whom I took her later with me to Kurdistan and helped her to make her famous book «Kurdistan in the Shadow of History». When I arrived Paris the situation In Kurdistan was already very tragic. One of the biggest human exodus in the history of the region and post second World War has happened. Millions were fleeing Saddam Hussein>s troops brutalities under the fear for chemical weapons bombardment and napalm towards Iranian and Turkish borders and hundreds were dying from cold and hunger. Mrs. Mitterrand accepted to go to Kurdistan this time again. We traveled in a private plane to Tebriz in Iran with us 30 international journalists, 2 cargos of goods for Kurdish refugees and we sent 13 truck of food with Dr. Ali Babakhan, (a very devoted Feyli Kurdish patriot who were deported with his family in early 1970ies by the Ba>ath regime to Iran before living in France. He passed away later in Paris), to meet him with the trucks in Khoi between Tabriz and Urmiya. We begun the distribution of the food and other materials in Khoi. We crossed the border from Khaneh (Piranshahr) towards Haji Omran. It was like the Dom Day, hundreds of thousands of people were massing on the frontier. The refugees opened a corridor for us. Peshmergas were making a human chain in order to be able to go through. Mr. Massoud Barzani with several members of the KDP leadership and peshmergas as well as Mr. Newshirwan Mustafa and Mr. Kosrat Rasoul Ali with their Peshmergas and representatives from Kurdistan Front were among the crowd who received Mrs. Mitterrand. A joint press conference took place on the ground. This was a very high level visit of the First Lady of a UN Security Council>s permanent members country visiting Kurdistan/ Iraq>s official territory by a visitor from a friendly country to Saddam Hussein until then. Mrs. Mitterrand>s highly publicized visit was in opposition to the non publicized position of Quai D>Orsay and it was with the blessing of Francois Mitterrand. This visit send out many signals regionally and internationally. In this trip Dr. Tissot and Rafael Doueb, the Secretary General of the France Libertes were present. At another opportunity I will write about it. I took Mrs. Mitterrand twice to Kurdistan and three time to Washington to influence the American Administration to support the Kurds. She assisted us in widening the circle of Kurdish friends around the world and in her meetings with official visitors and their spouses during their visit to France. The Kurdish cause was present in many of her official dinners and receptions. She testified before the Congress

on the tragedy of Kurdish people. She spoke to President Bush the father and Barbara his wife as well as President Bush and his wife Hillary about the Kurds. We briefed many senators, congressmen and personalities in Washington DC, among them Senators Kennedy, MCain, Kerry, Congressmen, Porter, Lantos, Bill Richardson, Secretary Albright, etc. I prepared after the Gulf War a trip for Mrs. Mitterrand to visit the UN in New York to meet with Secretary General Butrus Butrus Ghali, the President of UN security Council and 4 out of 5 permanent Security Council members, except the Chinese. She did not want to meet them because of her position on Tibetan issue. Also, I organized for her a press conference with 81 American and international journalists to speak about the tragedy of the Kurds. We had also prepared in advance a fact finding report on the situation of the Kurds in Iraq to be released at the press conference. We included in the press conference both International Federation of Human Rights Leagues and Middle East Watch. We were calling at the event for an international trial of the Iraqi leadership for war crimes, genocide and crimes against humanity. Our visit and meetings had a big echo in the corridors of UN and internationally. In 1993, I took Mrs. Mitterrand to London. I organized her trip and our meetings with British Foreign Minister Douglas Hurd and his deputy Douglas Hog and then with the Speker of House of Common. In addition to a speech and a dinner at House of Lords with a good group of Lords, Baronesses and members of House of Common. Then, we spoke at Chatham House for a distinguished group and then met with Cardinal Hume a close respected religious leader closed to the Pope to discuss the Kurdish question and send certain messages in this regard ti His Holiness the Pope John Paul. For these meetings I prepared a report with a group of French, British and American lawyers from FIDH and International Human Rights Law Group on the situation of Iraqi Kurds. The human rights situation, the ethnic cleansing in Kirkuk and beyond, the light of Barzanis, the IDPs, the Feyli Kurds, the victims of Anfal, Halabja and chemical weapons in Bahdinan and elsewhere and the humanitarian situation etc. The Kurdish community hosted a dinner in honor of Mrs. Mitterrand attended by most of the Kurdish Personalities with their spouses and families in London such as Mr. Ibrahim Ahmad and Mr. Muhsin Dizayee, Dr. Mahmud Othman, Mr. Jamal Alamdar, Etc... In 1994 after the breakout of an armed conflict between KDP and PUK starting in Qaladiza. I brought a delegation from International Socialist after an effort to convince them to mediate between the KDP and PUK. This was the first time that the International Socialist visiting Kurdistan. Also, I brought a letter from Mrs. Mitterrand to the Kurdish leadership in this regard asking them to solve their differences in a peaceful manner. As a result a meeting took place between Mr. Barzani and Mr. Talabani at Kosrat Rasoul Ali>s residence and led to an agreement and the start of a

12

peace negotiation in Rambouillet in France. In 1995, I came back to Kurdistan with letters from President Francois Mitterrand, Danielle Mitterrand, the President of Council of Europe Miguel Angel Martinez, and several important US representatives. Also, I was able to convince Secretary Albright to support the effort. In addition, I with Kathryn Porter And Dr. Mahmud Othman had intensive meetings in Washington DC with State Department, National Security Council, White House and Congress to convince them to support our efforts. Mrs. Mitterrand and Francois Mitterrand, Mr. Jaque Dellors the Commissioner who was heading the European Union and President Clinton, the Socialist International and the British side through Lord Avebury were all supportive and involved in this effort. I traveled with Mrs. Mitterrand to Washington for this purpose. Nancy Soderberg and Ambassador Shifter at the White House, Kathry & John Porter as well as Congressman Bill Richardson a close friend of President Clinton also helped us in this effort. In addition several US Senators such as MCain, Kerry, Kennedy and Cogressmen, Ben Gilman, Henry Hide, the Speaker Gingrich, Sam Nun, Lantos, etc. Mr. Adnan Mufti and Mr. Adil Murad two independent Kurdish personalities also helped me in this effort. We succeeded in this mission which led to the agreement of Washington Agreement between KDP & PUK in 1997, which has lasted since. Mrs. Mitterrand played an important role in bringing inner peace to Kurdistan. Also, she send on several occasions letters to the Kurdish leaders protesting against human rights violations committed by their forces during the fratricide time or in general in Kurdistan. I salute her, her courage and dedication. I pay an attribute and respect to this great friend of my people and humanity in this commemoration ceremony. She is part of our history and a shinning example of how friendship should be. What counts in friendship is loyalty. I hope that my people will remain always loyal to their true friends and defenders of their cause. She will always live with me and in me. I was thrilled to see during the funeral ceremony and during her burial at the cemetery in Clunny three busses full of Kurdish refugees and Kurdish personalities and Kurdish diaspora of different parts of Kurdistan were present. Moreover, Mr. Adnan Mufti representing the Kurdistan Regional Government, Mr. Dilshad Barzani brother of President Massoud Barzani, Ambassaor Pirot, Iraqi Ambassador to France Mr. Farid Yasin along with Safia Al Souhail a member of Iraqi Parliament>s Foreign Relations Committee, were present at the ceremony was a big sign of loyalty of our people and the place that this Great personality has in our hearts and minds. Todays commemoration is another big sign of our sorrow, fidelity and sense of how much the loss of this great friend has left in us. The Kurdish people is indebted to this extra ordinary First Lay. Among all First Ladies that the History has known, the Kurdish people is blessed to have had her as a friend. Her ideals and path should be followed and supported.


«‫نە میهرەبانەكە »دانيال ميتران‬Ĭ ȃƽƢȇ ‫بە‬

‫ی كوردی‬2711 ‫ بەفرانباری‬، ‫ زایینی‬2012/1/22 ‫) كانوونى دووەمی‬161( ‫ژمارە‬

13

In Commemoration of Danielle Mitterrand

Bakhtiar Amin January 22, 2012 Excellencies, Distinguished Assembly: It is an honor and a privellage to address such a distinguished assembly to commemorate a great friend and a tireless advocate of the Kurdish cause, the cause of oppressed people and justice. She was considered as the mother of the Kurds and she was acting accordingly. She was born in Clunny close to Lyon and had two sons Jean Chistophe and Gilbert. Danielle Mitterrand was a great resistance against the nazi regime. She fought courageously the German occupation of her country France along with her husband. She was a true and dedicated socialist struggling for social justice, harmonious and fair human societies and a better universe for all to live in. She fought many battles in order to realize her vision. She created two associations then amalgamated them and created her Foundation France-Libertes. The Foundation got a consultative status at the United Nations Economic & Social Council. This allowed her to address regularly the UN and its various organs. I attended on behalf of her the UN Human Rights Commission, the Sub-commission and many working groups as well as international conferences to promote the Kurdish rights and denounce various aspects of human rights violations practiced against the Kurds in various parts of Kurdistan. Mrs. Mitterrand was a worlds citizen. She sincerely adopted many causes and made them a part of her life. Once President Mitterrand said that the Kurdish question is in my bed. She defended many people around the world and devoted herself to many causes. She fought against apartheid in South Africa; defended, peasants in Chiapas in Mexico; the native Americans in Guatemala and in Americas; the Tibetans against the Chinese occupation; the Cubans against the US embargo; the Kurds against their occupiers; the East Timorese against Indonesian occupant powers; the Sahrawis against Morrocan Monarch, etc... She fought for human rights and fair distribution of power and resources in the world. She fought against poverty and exclusion and stood with the disenchanted, uprooted and marginalized. She was against ancient and modern slavery. She created a very prestigious award named «prix de la Memoire» in order to highlight the causes she struggled for. She awarded «Maison de Gorre>e»

in Senegal to commemorate the African victims of slavery which started from this place towards America. She supported the preservation and development of endangered cultures and languages in peril. She awarded «Prix de la Memoire» to the famous Algerian singer of Berber origin Lounes Maatoub in support of the Amazigh culture and awarded musicians and film makers of Roma (Gypsy) origin. She printed a European passport for her campaign against racism and xenophobia, to alert the europeans against the growing danger of extreme right in Europe and the intolerance and non acceptance of immigrants and refugees. Danielle fought for access to potable water and struggled for including this right as an alienable human right to be inshrined in national constitutions. She was always saying that water is strategically more important than oil. You can live without oil, but not without water. She used to say that the primary reason for the occupation of Kurdistan is Tigris and Euphrates which originates from Northern part of Kurdistan. I had the honor and privellage to be with her in many of these struggles. We fought for Nelson Mandela, Dalai Lama, Rigoberta Menchu on behalf of native Americans and Jose Ramos Horta on behalf of East Timorese to be awarded Nobel Peace Prize to advance their causes and they were awarded. We fought for Leyla Zana to be awarded both Nobel Peace Prize and European Parliament>s «Sakharov Award». She was awarded just the latest and Mrs. Zana remained to be a candidate for many years and, I hope that she will be awarded one day. I believe that the time has come to that, that the Nobel Peace Prize Committe Awards her or a Kurd. This longtime suffering and struggling nation deserves this Committe>s and the international community>s attention, but most importantly that the international community adopts a peace initiative to solve the problems of over 40 million Kurds in the Middle East peacefully, who have suffered tremendous historical injustices. Danielle herself deserved a Nobel Peace Prize. I recommend that the Kurdish Administration awards Mrs. Mitterrand the highest award of Kurdistan as the best friend and advocate of the Kurdish people to express our utmost gratitude, loyalty and respect towards her. I seize this occasion to ask the Kurdish Administration, the Kurdistan Parliament and Governorates to create a special award(s) honoring our friends and naming streets and other public places after those who supported our cause in our dark days. This will be also away to tell our history to new generations. There are many forgotten and non forgotten friends and organisations who stood with our people in the region and in the world, such as Senator Claiborne Pell, Olof G. Tandberg, Ambassador Bernard Dorin, John Major, Ann Clwyd, Kathryn Porter, Lord Avebury, Andrew Whitely, Monica Frassoni, Olivier Dupuis, Rolf Ekeus, Emma Bonino,

Congressman Porter, Peter Mueller, Martin van Bruinessen, etc. We can make a more comprehensive list of our friends who have defended sincerely our rights inside Iraq, the region and the world. Also, we need to award and commemorate our own talents, intellectuals and creative people as well as those who served their nation while they are alive. Mrs. Mitterrand helped with the creation of «Institut Kurde De Paris», which became for many years the main diplomatic center or rather the only Kurdish «embassy» outside Kurdistan lobbying in favor of the Kurdish cause, denouncing the diverse violations committed by occupants of Kurdistan and preserving the Kurdish culture and heritage. Mrs. Mitterrand played an important role in empowering this institute and its activities in making the Kurdish question more known to the public opinion and in international institutions. I was the Secretary General of this Institute for six years and Dr. Kendal Nezan was its president and many prestigious Kurdish personalities were and some are still board members or contributed to this very important institution of the Kurds in difficult days such as (Yilmaz Guney, Shewki Ozkan, Ali Bucak, Seydo Aslandag, Ismet Sharif Wanly, Dr. Siyamend Othman, Dara Attar, Dr. Halkawt Hakim, Farhad Shakely, Lutfi Baksi, Mahmut Baksi, Dr. Ali Babakhan, Tuwana Qashani, Shivan Perwer, Hoshmand Othman, Kamaran ji Kikan, Akil Marceaux,Jose and Jean Bertolino, Huner Salim, Marlyse Lescot, Khasraw Abdullahi, Joyce Blau, Abbas Wali, Dr. Fuad Hussein, Dr. Najmaddin Karim, Dr. Hamid Bozarsalan, Hussein Saado, Teymur, etc.). Also many Kurds of different parts of Kurdistan, diaspora and Kurdish leaders of different parts of Kurdistan supported the Institut in particular Dr.Abdul Rahman Ghassemlou and Dr. Sherefkendi. The diaspora Kurds in particular Kurdish workers and refugees as well as certain Kurdish businessmen such as Dara Attar and Dana and Tuwana Qashani contributed financially to buy the building of the Institute. When I was at the Kurdish Institute, among many other issues, I was involved in organizing two very important events in which Mrs. Mitterrand played an important role in them: first the first International Kurdish Conference in Paris in 1989 on Kurdish Identity & human Rights and second the Kurdish conference at the US Congress in Washington DC in 1991 in cooperation with the Senate Foreign Relations Committee led by Senator Claiborne Pell and with Senator Kennedy and Congressional Human Rights Caucus were most of the Kurdish leaders of various parts of Kurdistan participated including current President of Iraq Mr. Talabani, Mr. Hoshyar Zebari, Mr. Adnan Mufti, Mr. Sami Abdul Rahman , Helen Ghassemlou and the Europen representative of KDPI Fattah Abduli who was assasinated in Berlin in 1991 with Dr. Sharafkendi and Kurdish parliamentarians from Turkey. These conferences helped immensely in breaking the wall

of silence around the Kurdish question and were important efforts in internationalizing the Kurdish question . After the bombardments of Halabja in 1988, I met for the second time Mrs. Mitterrand, which was a beginning of a long friendship and cooperation. We were a small group of 5 Iraqi Kurds and Syrian Kurds decided to go on a hunger strike before UNESCO head quarters in Paris. The group was composed of Kamal Hama Rash, Azad Hawrami, Bakhtiar Amin ( Iraqi Kurds), Akil and Barzan (Syrian Kurds). Many others joined us later and all political groups from all parts of Kurdistan send their members to join the hunger strike and we were organizing twice to three times demonstrations on a weekly basis in Paris. Paris was at that time the fortress of Iraqi regime>s lobby in the world. There were a Silence on Halabja, Anfal and Saddam>s genocidal policy in Kurdistan. The media were refusing to show images of Halabja. We were desperate and full of anger. We planned as a Kurdish community out of our tent before UNESCO, which was provided to us by a French medical organisation called Aide Medicale Internationale (AMI) for the duration of our hunger strike. Also, we managed to launch a diplomatic campaign by visiting important embassies and occupy all touristic places of Paris simultaneously, such as Eifel Tower, Arc De Triomphe, Mont Martre, Centre Pompidou and Notre Dame. We send memorandums and letters to UN, heads of states and various organisations about the Kurdish tragedy. Our hunger strike took 37 days and brought a lot of attention of the French and international community. All these actions were the beginig of breaking down the wall of silence around the Kurdish people>s suffering and the demolishment of Saddam>s lobby. Mrs. Mitterrand, Bernard Kouchner, parliamentarians, French Trade Unions, Anarchists, UNESCO visitors and diplomats, and media were visiting us and they were expressing their solidarity with us and our demands. Mr. Talabani and Dr. Mahmoud Othman visited us and expressed their gratitude in the name of Kurdistan Front at the time. This action was a big embarrassment for the Iraqi government and lobby. They were harassing and intimidating us to stop us . One night they attempted to crash our tent by a vehicle while we were sleeping in. The Iraqi government felt embarrassed by our action which coincided with the executive committee meeting of UNESCO, which was a ministerial meeting. The Iraqi government send Taha Muheddin Maarouf and Nizar Hamdoun to France to ask the French authorities to stop our activities. They failed because of the high level attention that we got and the numerous visits that we got from Mrs. Mitterrand, Bernard Kouchner and French NGOs and public. In those days there were a strike of medical employees in front of Ministry of Health in the same place of our hunger strike which brought a lot of attention and sympathy to our action as well and

other demonstrations coming to our place as a result of protest against the assassination of the African National Congress in France and the presence of Ecole Militaire, where helicopters were bringing high level officials visiting France. We managed with the support of Mrs. Mitterrand, Kouchner and the French League of Human Rights, The International Federation of Human Rights Leagues, Aide Medicale Internationale, Medecins du Monde (MDM), Medecins Sans Frontier (MSF), MRAP, and many other personalities such as Dr. Tissot, Ambassador Bernard Dorin, Michele Bonnot, Francoise Brie, Chris and Edit Kutchera, Marlyse Lescot, Caroline, Aillen, Amanda, Khulia, Gerard Chaliand, are just few of these names along with several Kurdish artists and patriots as well as representatives of Kurdish political parties who are not known enough to Kurdish public opinion, they played an important role in denouncing the Iraqi regime>s and other occupant powers of Kurdistan>s brutal policies, were beyond our successful lobby in France. I met Mrs. Mitterrand in 1988, when I moved from Sweden to France. After the chemical attack of Halabja she asked me in relation to a visit of King Hussein of Jordan with his spouse Queen Nour to show the photos of the victims of Halabja to them and others. I provided her with both photos and video materials. She told me afterward that Queen Nour cried and King Hussein has told her that he did not know about it and was not aware about the dimension of this tragedy. Again I met Mrs. mitterrand at UNESCO at a human rights event and she sat listening to human rights activists from various parts of the world. She did not leave the room after her speech as many other dignitaries less of her importance and daily commitments does. She listened carefully to all of us and listned attentively about the story of the Kurds and my recommendations in particular she was very positive to consider visiting the three Iraqi Kurdish refugee camps In Turkey (Mardin, Mush and Diyarbakir). These were Kurdish refugees mainly from Barwari Bala area in Bahdinan fleeing the gass attack of Saddam Hussein>s troops after the end of Iraq-Iran war in 1988. The Camp of Mardin was poisoned by Iraqi Mukhabarat through their local agents in Mardin through the bread that was distributed to them and over 2000 people were poisoned among them were many women and children. I told her that France can make a gesture as you are celebrating the Anniversary of 200 years of French Revolution you can bring a group of these Kurdish refugees to France and this will allow us to internationalize the Kurdish question and show their suffering to the international community and they will be life victims of Saddam Hussien>s chemical weapons. She accepted the suggestion and traveled afterward to Turkey, which brought a lot of attention to the Kurdish cause and the plight of these refugees, and upon her return she recommended to the French government and they accepted to


‫‪14‬‬

‫ژمارە (‪ )161‬كانوونى دووەمی ‪ 2012/1/22‬زایینی ‪ ،‬بەفرانباری ‪ ĶƽǁȂǯ ĶÏÔÎÎ‬بە يادى ژنە میهرەبانەكە «دانيال ميتران»‬

‫ب�ڵ�اوك���راوەی���ەك���ی‬ ‫روون����اك����ب����ی����ری����ی‬ ‫گ��ش��ت��ی��ی��ە لەگەڵ‬ ‫بەدرخان دەردەچێ‬

‫سەرپەرشتیاری كەلچەری بەدرخان‬ ‫د‪.‬ئازاد حەمە شەریف‬

‫راوێژكاری رووناكبیریی دەزگای چاپ و باڵوكردنەوەی بەدرخان‬

‫ژمارە ‪2012/1/22 - 161 - 83‬ی زایینی‬

‫هەاڵتن لە گۆرانی‬

‫سەباح رەنجدەر‬

‫بۆ فەتانەی وەلیدی‬ ‫لە ڕێی گۆرانی گەڕامەوە ماڵی ئاسوودەیی‬ ‫و پێروو و حەوتەوانە داگیرسان‬ ‫شانەی هەنگوین و قۆزاخەی ئاوریشم‬ ‫بانگهێشتیان كردم‬ ‫چۆنم نیاز بوو ئاوها دواندمیان‬ ‫پەنجەم لە پێڵووی پێغەمبەر خشاند و‬ ‫چاوم لە سەر جوانی هەڵنەگرت‬ ‫لە خەیاڵ ژیان پەیمانی دڵنیایییە‬ ‫نێرگز لە پەرداخە ئاوی ناو ماڵیش گەشە‬ ‫دەكات‬ ‫خوناو چەند بێ بەزەیی و پڕ ئیرەیییە‬ ‫تا نیوەڕۆ نامێنێتەوە‬ ‫بەیەكەوە نوێژێك بكەین و دروود‬ ‫بۆ هەستیاریی زەوی بخوێنین‬ ‫مرۆڤ سرووش و چاوی یادی زەوییە‬ ‫لە ناوەندی خوان دادەندرێ‬ ‫دەمەوێ گوێت لێ ڕابگرم ئەی ئیرەیی‬ ‫بزانم بۆ بەرانبەر پەنجەرەیەكی دووڕوو‬ ‫داماویت‬ ‫دەستیشت بە خۆتدا شۆڕ كردووەتەوە‬ ‫لێكدانەوەت بۆ‬ ‫هەڵەی مەرگ و‬ ‫كووژەكەی شین و‬ ‫نەمریی و‬ ‫زیندووبوونەوە‬ ‫چییە‬ ‫كەڵەكێوی لەگەڵ سووڕانەوەی هەر‬ ‫ساڵێك‬ ‫قەفێك لە شاخی بەرز دەبێتەوە و مووی‬ ‫دەوەرێ‬ ‫سمیشی زەوی زیاتر داگیر دەكات‬ ‫بە دوودڵی سمی ناجووڵێنێ‬

‫بە هەموو خانەی لەشم هەست‬ ‫بەاڵم كاروانچی و ڕێگا بڕوایان پێی نییە‬ ‫بەهەڵكردنی دەكەم‬ ‫حیكمەتی چوونە تەمەن لە چیدا ڕوون‬ ‫سووڕی ئیرەییی كورتە و گیانی وەنەوز‬ ‫دەبێتەوە‬ ‫دەدا‬ ‫لكە دارێك بەو دیوارە دابكوتە‬ ‫ڕەنجی سەركێشیش‬ ‫كە هەتاو گەرمی كردووەتەوە‬ ‫چاو و‬ ‫كاڵوی سەر و‬ ‫باڵ و‬ ‫ملپێچی مل و‬ ‫یادگاری و‬ ‫قایشی پشت و‬ ‫تاسە‬ ‫پێستی ناخی پێ هەڵواسە‬ ‫لە خانەی لەشی زەوی دەچێنێ‬ ‫زمانت دەبێتەوە‬ ‫تەورات لە زمانی مووساوە‬ ‫زەویش لە یادەوەرییدا ئەم یادگارییەت‬ ‫ئینجیل لە زمانی عیساوە‬ ‫تۆمار دەكات‬ ‫قورئان لە زمانی محەمەدەوە‬ ‫یادەوەریی زەوی نهێنی ئاگرە‬ ‫زمان ئێسكی تێدا نییە‬ ‫لە یەكەمین پرشەیدا سروشت خۆی‬ ‫شیعریش بە تەنیا و لەگەڵ مندا‬ ‫ڕازاندەوە و ژیان دەستی پێ كرد‬ ‫ڕەگی ویژدان هەڵمژیوی‬ ‫تریفەی مانگ بەسەر گەاڵی درەختەوە‬ ‫پیت و‬ ‫جوانترە‬ ‫وشە و‬ ‫لەوەی لەناو گۆالو بەرچینچكەی مردن‬ ‫ڕستە‬ ‫بیگرێ‬ ‫بوارم بدەن‬ ‫سییەكانی درەخت بای سەرمانگی لێ‬ ‫لە گڕوگاڵی‬ ‫دەكەوێت‬ ‫گۆپكە و‬ ‫ئەرێ ئەستێرە بۆ لە دەوری مانگدا‬ ‫تاجی درەوشانەوە لەسەری خۆی دادەگرێ شكۆفەی باخچەی ڕەنج و‬ ‫ئەفسانە و‬ ‫و لە ال پەنای دەدا‬ ‫دڵ‬ ‫نایەوێ ڕوخساری ببیندرێ‬ ‫فێری نازپەروەری ببم و ئەستێرەی‬ ‫ئانیشكت لەسەر ئەژنۆت دانێ و قەفی‬ ‫گەڕۆك بناسم‬ ‫زنجیری كاتژمێرت بژمێرە‬ ‫تەماشای بەرزبوونەوەی دوعای سپی بكە جۆگەلەی ئاخاوتن بە پێشماندا تێ‬ ‫داوێك لە برژانگی فڕیوت بخە مەترسییەوە دەپەڕێ‬ ‫زمانمان ناسك و دڵمان وریا دەكاتەوە‬ ‫خەیاڵ ببەوە ناو هەستیاریی زەوی‬ ‫سروشتی دان بەخۆداگرتوو‬ ‫الیالیەی دایك‬ ‫بێ دڵیم مەكە و هەستێك لە ناوەوەم‬ ‫الوكی باوك‬ ‫گەشە پێ بدە‬ ‫داستان و چیرۆكی باپیرە و داپیرە‬ ‫لە خەیاڵێكی سوورهەڵگەڕاو‬ ‫ئااڵی دەستی ئێمەن‬ ‫كە پردی ئومێد دەخوڵقێنێ‬ ‫دەتوانیت لە سێبەری ئااڵدا‬ ‫دوورتر لەوەی‬ ‫زیاد لە زەردەپەڕ بڕوانی‬ ‫لە بەرزی و نزمیی چاو بەدەركەوێ‬ ‫لەگەأل گۆرانیش یاریی خلیسكێنە بكەیت‬ ‫خانە خانە لەشی سروشت خۆی دەگۆڕێ‬ ‫ماسیی حەوز‬ ‫ئەوە هێزی زیندووبوونەوەی سروشتە‬ ‫دۆلفینی ڕووبار‬ ‫منی كردووە بە نەوەی گۆرانیبێژ‬ ‫نەهەنگی دەریا‬ ‫دەنگ و ئاواز لە لێكدانی شەپۆل دەبیستم‬ ‫ئەختەبووتی ئۆقیانووس‬ ‫بیستن لێم دەبێتە مێژوو‬ ‫ئیرەیییان بۆ یەك تاوی سەندووە‬ ‫نوێژی سەر مردووم بیر دەهێنێتەوە‬ ‫چاوی قڕژاڵیش لە ڕوونیدا جاڕسكەرە‬ ‫بای سارد لە دەموچاوی دام‬ ‫وەك مریشكێكی كڕ‬ ‫دڵم گیرا‬ ‫تەواوی هێلكەكانی پیس كردبێ‬ ‫دەست و پلم ڕاوەشاند‬ ‫خانمی ماڵ بە بێزارییەوە دانەوێڵەی بۆ‬ ‫تاسە و مووچڕك بەری دام‬ ‫ڕۆكات‬ ‫چاوم بەسەر ئەمسەر و ئەوسەری هێڵێكدا‬ ‫ترسێك هەناوی هەڵدەكۆڵێ‬ ‫نیشتەوە‬ ‫بای سەر ئاو هەڵی كرد‬

‫ڕستەیەكی ئەزەلی‬ ‫بێ پەروا و پڕ ئاوات دای گیرساند‬ ‫دڵی كەفوكوڵداری پیت و وشە دەداتەوە‬ ‫بە ئاواتەوەیە‬ ‫پەپوولەسلێمانە دەنووك لە ئاوی بن‬ ‫كووپە بنێ‬ ‫بۆ تاهەتایە بە دەنگ و ئاوازەوە چینە‬ ‫بكات‬ ‫وا ڕاهاتووە بڕوانێتە‬ ‫دەنووكی تەڕ و دڵی گەرمی چرایەك‬ ‫هەتاو لە هێالنەی قەتێ دەترووكێ‬ ‫ئەو ژن و پیاوەی لەسەر پردڕا‬ ‫تەماشای ڕووباری ژێریان دەكەن‬ ‫مەستن لە ڕووناكیی گڵۆپی ناو ئاو‬ ‫ماسییش لەناو ڕووناكیدا‬ ‫كلكیان هەڵدەدەن و سەرنج‬ ‫لەو ژن و پیاوە دەگرن‬ ‫لەسەر پردەكەدا لەناو دەموچاوی یەكتر‬ ‫مەستن‬ ‫تاسە و مووچڕك بەری نەداون‬ ‫نەرم و نیانیی چاویان هێز لە شكۆی‬ ‫چاوی ماسی وەردەگرێت‬ ‫ماسیگرەیەك باڵی بەرز كردەوە‬ ‫دڵنیایی تەنیا لە دەموچاوی مەستدا تەواو‬ ‫ئارامە‬ ‫قسەی ماسیگرە هی دڵی خۆیەتی و هی‬ ‫كەسی داخ لە دأل و ئاژاوەگێڕ نییە‬ ‫پەڵە خوێنێكی وشك بەناوچەوانمەوە‬ ‫نووساوە‬ ‫تێكەڵ بەماسوولكەم دەبێت‬ ‫لە لێومەوە دەبێتە خاڵێكی مۆر‬ ‫وریاییی دڵ ناهێڵێت خەونی ورچی تەپ و‬ ‫حۆل ببینم‬ ‫لە خەونمدا بینیم‬ ‫لێو و‬ ‫شمشاڵ و‬ ‫نیگا و‬ ‫هێڵی ئەشق‬ ‫مردوون‬ ‫لە پڕمەی گریانم دا و چاو سوور و دەم‬ ‫وشك لە خەو ڕاپەڕیم‬ ‫كوڕ و كیژەكانم توانییان‬ ‫دەست لە فرمێسكم بدەن‬ ‫ئاخر خۆ بڕیار نەبوو هەموو شتێك‬ ‫كتوپڕ ڕوو بدات‬ ‫ئەو جێوبانەی لەناوی ڕاپەڕیم‬ ‫هێشتان گەرمە و ئاهی نائومێدی‬ ‫لە خۆیدا دەكاتە خەونێكی چاو هەاڵتوو‬ ‫بە نیازی بینین‬


‫‪15‬‬

‫ژمارە (‪ )161‬كانوونى دووەمی ‪ 2012/1/22‬زایینی ‪ ،‬بەفرانباری ‪2711‬ی كوردی‬

‫بە ‪Ĭ ȃƽƢȇ‬نە میهرەبانەكە »دانيال ميتران«‬

‫تاسەم لەگەڵ خۆرهەاڵتندا‬ ‫پێ لەناو گۆلی خوێندا ناجووڵێ‬ ‫پاش خەون بینینێك‬ ‫دیداری گوڵەبەڕۆژەی كێڵگەی بەخت‬ ‫ناكۆكییەكانی نێوان ژیان و مردن كۆتایی‬ ‫بەرهەم دەهێنێ‬ ‫دێ‬ ‫بە ئارەزوویەكەوە كە بەیادی سەرگەرم و‬ ‫هەڵێ‬ ‫مەستم‬ ‫بە تەواوی هێزی پێ لە گۆرانی هەڵێ‬ ‫لە خەو هەڵدەستم و بلووزی تۆڕ لەبەر‬ ‫ئەو ڕۆژەی تۆ هەڵدێی‬ ‫دەكەم‬ ‫كووچە و كۆاڵن و شار چی بەسەر دێت‬ ‫تا گوێ لە كواڵنی هێلكە و چای ناو‬ ‫ئەدی ئاسمان چی بە زەمین ڕادەگەیەنێ‬ ‫كوورەی دیوار بگرم‬ ‫سەیركە ئەو گۆرانیبێژە دەڵێی‬ ‫دوو چاوی گەرم كە شكۆی دایە حەوای‬ ‫مۆسیقارێكی كوشتووە‬ ‫تێدا پارێزراوە‬ ‫سەرەتا تەنیا ئاوازی گۆرانیی ئاسوودەیی‬ ‫نان و ئاوم لە پێش دادەنێ‬ ‫وشەی خودا بوون و ئێمەیان دەالواندەوە‬ ‫ئەرێ ڕەشەبای داخ لەدڵ‬ ‫باڵندە لەسەر خوانی منەوە دەفڕن و‬ ‫ئاوازی گۆرانیی ئاسوودەیی دەگوازێتەوە‬ ‫ئاوی لیمۆ‬ ‫تیشكی یەزدانیی لێت دەدات و ڕێگا‬ ‫دوعای سپین بەرز دەبنەوە‬ ‫كوێرەڕێگایەك بە قەراغی دۆڵێكی‬ ‫تێكەاڵو دەكات‬ ‫ڕاست دێتە بەرپێت‬ ‫تاسەی ساتی نەمری دەكەن‬ ‫هەزار بەهەزاردا درێژ دەبێتەوە‬ ‫هەڵدەگرێت‬ ‫پێشدا‬ ‫لە‬ ‫ئاویشمان‬ ‫و‬ ‫نان‬ ‫بوو‬ ‫جوان‬ ‫نواڵە‬ ‫ئاشقانەی‬ ‫خەتی‬ ‫و‬ ‫دەست‬ ‫پەری ڕوومەت تاڵ‬ ‫دەگات بەباخێكی هەڵووژە و كونی‬ ‫ئەو دەستانەی نان و ئاومان لە پێش‬ ‫لەناو باولە دارەكەدا خەبەری بووەوە و‬ ‫ماری بە فیشكەفیشك‬ ‫گورگێك‬ ‫هەڵدەگرن‬ ‫ناڵەیەكی لێوە هات‬ ‫سوێندی ناچاری‬ ‫مێژوو ئەی بووكە مەیموونی گەردوون‬ ‫بڕێ جار ڕەش و زبرن و تایان هەیە‬ ‫دوای هەناسە هەڵكێشانێكی درێژ‬ ‫دەروونی خەواڵوو‬ ‫مێرووستان دەنكە گەنمی بەدەمەوە بێت‬ ‫جاری واشە ڕەنگاوڕەنگ و ئاوریشمی‬ ‫هەموو ناڵەكانی خۆی ڕاگەیاند‬ ‫كڕنۆش بۆ دەنگی دڵ دەبەم و بە دڵ‬ ‫ڕووناكییەكی پڕ ڕەنگ دەكەوێتە سەر‬ ‫دەست ئاشی بەخوێن دەگەڕێ‬ ‫پشیلەی ماڵی السای كردەوە‬ ‫دەستت ماچ دەكەم‬ ‫ڕووی زەوی‬ ‫سەرم گران بووە‬ ‫دەست و خەت دوازدە مانگی پڕە‬ ‫ئەی دەنگی دڵ‬ ‫هەستیاریی زەوی كۆشكی گیانبازی‬ ‫بەرچاوم تاریك‬ ‫لەسەر مێز خۆی ڕاخستووە و بێدارە‬ ‫كەس سەرنجی نەداوە و نەیخوێندووەتەوە جوانی لە بارێكی شڵەژاودا خۆی پێشاندام چاوێك دڵخۆشیی لێ بڕژێ‬ ‫مێرووستانە‬ ‫لە دەروونمەوە ئاگرێكی بەجۆش و ئاشنا و نەیخەواندووە‬ ‫دەموچاوی سروشت بە ئاسانی ئەشكەنجە ڕەشكەوپێشكەی تێدا دەرناكەوێ‬ ‫گەرمم دەكاتەوە‬ ‫دەدرێ‬ ‫دڵم لە تەك دەست و خەتدا‬ ‫دوودڵییەكی درێژ‬ ‫ڕاستم‬ ‫دەستی‬ ‫لە‬ ‫خۆی‬ ‫باڵی هەڵۆیەك‬ ‫تەنگە‬ ‫گۆڕیان‬ ‫مردوو‬ ‫كاری‬ ‫لە‬ ‫بەهرەدارێكە‬ ‫ئاو‬ ‫پەرداخێك‬ ‫لەناو‬ ‫لە ژێی كەوانی تیردا باج دەستێنێ‬ ‫خشاند‬ ‫دەشیانەوێ گوێیان لە نەوایەك بێ‬ ‫خۆیدا شەیدایە‬ ‫دەنگی‬ ‫بووم‬ ‫بەختیار‬ ‫پەپوولەی‬ ‫دڵەكوتێی‬ ‫ئەو‬ ‫بەسەر‬ ‫ئاوەكەی‬ ‫ماڵی‬ ‫پشیلەی‬ ‫كلكتەقێنە و‬ ‫كاڵو و‬ ‫بەرچرا و بۆنی بخووری ڕۆژی جەژنیان‬ ‫ڕۆژنامەیەدا ڕژاند‬ ‫ئاوڕوونكەرە و‬ ‫بالیف و‬ ‫بۆ بكاتە ئاوازی ئازارەكانیان‬ ‫كەلووەكانمانی تێدا ڕاگەیاندرابوو‬ ‫كەڵەبابی مل ڕووت و‬ ‫لێواری كەشتیی گەشت و‬ ‫سروشت پزیشكێكی خۆڕسكە‬ ‫میوەیەكی گەییو لە درەختێكی دوو بەر‬ ‫بەرخی دوونگ شۆڕ‬ ‫ساباتم‬ ‫خەمۆكیمان چارە دەكات‬ ‫كەوتە خوارەوە‬ ‫دێنە گوێم و دەگەنە دڵم‬ ‫دەبنە هێز لە پەڕی هەڵۆ‬ ‫پەنجەم سڕە و پەرداخم لە دەست بەر‬ ‫پەنجەی پڕ خوێن و بەهێز هەڵی‬ ‫نابینام و دەستم بووەتە چاو و لە‬ ‫لەناو دڵبەرزیی ئەو پەڕەدا‬ ‫دەبێتەوە‬ ‫دەگرێتەوە‬ ‫هەستیاریی زەوی دەدرەوشێتەوە‬ ‫كورتی و درێژیی سێبەرم ناسی‬ ‫نواڵە لە كاتی داگیرسانی دەنكە شخارتەدا بەسەر خاولیی منداڵێكدا دەڕژێ‬ ‫دەست بخەمە سەر سێبەر‬ ‫تای بەرز بووەتەوە‬ ‫دەستەكانی شل و خاون‬ ‫نامەی بۆمبڕێژكراو چ هەواڵێك ڕادەگەیەنێ‬ ‫هەست بە پلدانی دەماری ناوچەوانی‬ ‫خاولیی تەڕبووی لەسەر ناوچەوانی‬ ‫بە وریایییەكی پڕ شكۆوە لە ئاگر و‬ ‫ئاوازی توانەوەی چاڵە بەفر‬ ‫زەوی دەكەم‬ ‫دادەنێین‬ ‫دەستی ڕوانی‬ ‫ئاوازی داخستنی ئاگری كوورەی دیواری‬ ‫لوولی‬ ‫تەڕ‬ ‫خۆڵی‬ ‫لەناو‬ ‫مۆرانەیەك‬ ‫دەكەوێ‬ ‫فریای‬ ‫خودا‬ ‫دەستی‬ ‫فێنكاییی‬ ‫دەكرێت‬ ‫هەوێن‬ ‫بۆ‬ ‫ماستی‬ ‫ئاخۆ‬ ‫ماڵ‬ ‫خواردووە‬ ‫بەخت وەك ڕۆژ وایە‬ ‫یان دووكەڵی لەسەر چاوی مۆم پێ‬ ‫ئاوازی سوپاس‬ ‫خەریكە دەچێتە دڵی درەختێكی دوو‬ ‫ئاوا دەبێ و هەڵدێتەوە‬ ‫الدەدرێ‬ ‫ئاوازی تاڤگە‬ ‫بەرەوە‬ ‫هەرچی لە دڵدا بێ هەڵی دەڕێژێ‬ ‫چرا هیچ نیازێكی نییە لە داگیرسانی‬ ‫دەست و خەتی ئاشقانەی نواڵە جوان بوو‬ ‫هێزی خوداوەند گەمارۆی دا‬ ‫زەوی قوڕگی گیراوە و كانی بە لەتر‬ ‫تووڕەبوونی ڕووناكییەك‬ ‫لەناو باولە دارەكەدا خەبەری بووەوە و‬ ‫دەمی لە كلكی خۆی نا و خواردی‬ ‫دەردەبن‬ ‫ئەو بایەی گۆماوێك دەشڵەقێنێ‬ ‫ناڵەیەكی لێوە هات‬ ‫زمانیشی بەناو دەمیدا سووڕاند‬ ‫جوانیی چاوێكی تێدا ڕسكاندووم‬ ‫ئەو بەردەی گۆماوێك دەشڵەقێنێ‬ ‫منی لەو سەرزەمینە دۆست و دوژمن زۆر‬ ‫بەس ئەو بژار دەكات‬ ‫قەت ڕۆژێكی وا دڵخۆش لە هەولێردا ڕووی ئەو مەلەوانەی گۆماوێك دەشڵەقێنێ‬ ‫ئاسوودە و‬ ‫نەداوە‬ ‫خۆی و دەستەخوشكەكانی‬ ‫ئەو بۆقەی گۆماوێك دەشڵەقێنێ‬ ‫ئاوێنە كە شاژنێك تێیدا تەماشای داوە‬ ‫نوێژیان بڕیوم‬ ‫گەرمایی و فێنكیی زەوی دەكڕن‬ ‫ئارام و‬ ‫پرچی سپیبووی دەكات مات دەبێ‬ ‫دڵیان شكاندووم‬ ‫لە سندووقێكی دروستكراو لە ئێسكی‬ ‫بەسۆز و‬ ‫و‬ ‫پیت‬ ‫ماتیی ئاوێنە دڵی كەفوكوڵداری‬ ‫تواندوومەتەوە‬ ‫باڵیان‬ ‫شەمێی‬ ‫دەگرن‬ ‫هەڵی‬ ‫كیسەڵ‬ ‫پشتی‬ ‫تاسە بەتین‬ ‫وشە دەداتەوە‬ ‫كتێبی غەزەلیان گەچاڵندووم‬ ‫هەر هێندە لە ژیان شارەزا بوویم‬ ‫لە نامەی پیریی دڵدا بێ وچان داگیرساوم‬ ‫دەبێ‬ ‫سەروشوێن‬ ‫بێ‬ ‫ئاوێنەدا‬ ‫دەموچاو لە‬ ‫كانی‬ ‫جەربەزەییی‬ ‫ئەی‬ ‫كشاوە‬ ‫و‬ ‫باپیرمانە‬ ‫و‬ ‫باب‬ ‫ناولەپی‬ ‫گۆماو‬ ‫قەت ڕۆژێكی وا دڵخۆش لە هەولێر ڕووی‬ ‫وێنەگریش كە وێنەت دەگرێ‬ ‫ئازادیی زەوی ناشاردرێتەوە‬ ‫بەهار دەستێكی خێر لەخۆ دیوە‬ ‫نەداوە‬ ‫دڵت دەبینێ‬ ‫ئەم خۆر و سبەینەیە تەواو بە جووڵەن‬ ‫چاڵ و چۆڵی و دەموچاوی سووتاوی‬ ‫كات درەنگ نییە بۆ ئەوەی نواڵە بێرەدا‬ ‫وێنەی نواڵەم لە قۆغەی چا و بەرگی‬ ‫باڵندە لەسەر دیواری مااڵن دەنگ و‬ ‫سروشت لەچەك دەكات‬ ‫تێ بپەڕێ‬ ‫ڕادیۆم هەڵكەند‬ ‫ئاوازیان باڵودەبێتەوە‬ ‫دەمامك لەناو دەچێ و پاسەوانی ناكرێ‬ ‫دوای مردن بە خەبەر دێم‬ ‫ئەفسوونم لە ملوانكەی سەر سینگی‬ ‫هۆی مانەوە و لەناوچوونی دەمامك چییە هەرچی شیر و تیری ناخیش هەیە‬ ‫لە ڕێگا ڕۆیشتندا بەهار بەسەر ناچێ‬ ‫دەلیلی شاریش لە نقێمی شینی‬ ‫كەوتوون‬ ‫سركە و‬ ‫ئەنگوستیلەی‬ ‫سووراییی خۆرنشین ئارامی بەتاسەم‬ ‫زەیت و‬ ‫دەبەخشێت‬ ‫زەیتوون و‬ ‫ئەیلوولی ‪ 2010‬هەولێر‬ ‫برینی خەواندم و مۆری لە ناوچەوانم دا‬


‫‪16‬‬

‫ژمارە (‪ )161‬كانوونى دووەمی ‪ 2012/1/22‬زایینی ‪ ،‬بەفرانباری ‪ ĶƽǁȂǯ ĶÏÔÎÎ‬بە يادى ژنە میهرەبانەكە «دانيال ميتران»‬

‫چمكێك لە بیرەوەرییەكانی هه‌ولێرییه‌کی رەسەن‬ ‫‌ «فازیل پیرداود»‬ ‫ئەم بیرەوەرییە‬ ‫چۆن دۆزرایەوە؟‬

‫وەك���و نەریتێكی كاری نووس���ین و‬ ‫رۆژنامەنووس���ی لە دەزگای چاپ و‬ ‫باڵوكردنەوەی بەدرخان‪ ،‬بەتایبەتی‬ ‫ل���ە «هەفتەنام���ەی بەدرخ���ان»‪،‬‬ ‫هەرچی ئەو كەس���انەی تەمەنێكیان‬ ‫بەڕێكردووەو لەنێو كایە سیاسیی و‬ ‫رووناكبیرییەكان���دا رۆڵیان هەبووەو‬ ‫كۆمەڵگای كوردەواری س���وودی لێ‬ ‫بینی���ون‪ ،‬كە لە ژیان مابێ دیداریان‬ ‫لەگ���ەڵ ئەنج���ام بدات ی���ا ئەگەر‬ ‫بیرەوەرییەكانی���ان نووس���راوەتەوە‬ ‫باڵویان بكاتەوە‪ .‬لەم روانگەیەشەوە‬ ‫«بەدرخان»شانازی بە دەیان كاری‬ ‫لەم جۆرە دەكات‪.‬‬ ‫پاش باڵوبوونەوەی بەش���ی یەكەمی‬ ‫بیرەوەرییەكان���ی خوالێخۆش���بوو‬ ‫«عەریف سلێمان» بە ناوونیشانی‬ ‫«لە دەنكەوە بۆ گوڵە گەنمەكان»‬ ‫لەساڵی ‪ 1999‬لەش���اری سلێمانی‪،‬‬ ‫چاپ���ی یەك���ەم و لەپاش���ان چاپی‬ ‫دووەم‪ ..‬دواتریش چاپی س���ێیەمی‬ ‫لەس���اڵی ‪ 2009‬باڵوكرای���ەوە‪ ،‬لەو‬ ‫بیرەوەرییەدا لەزۆربەی شوێن باسی‬ ‫رۆڵەی هەڵكەوتووی ش���اری هەولێر‬ ‫و كوردس���تان فازیل پیرداود كراوە‪.‬‬ ‫«فازیل پیرداود ‪»2005 - 1934‬كە‬ ‫لەنێ���و دوكانەكەی خۆی���دا چەندین‬ ‫كاری سیاسی و رێكخستنی ئەوكاتی‬ ‫پارت���ی دیموكرات���ی كوردس���تانی‬ ‫راپەڕاندوە‪..‬‬ ‫لە سەرەتای ‪ 2008‬پاش باڵوبوونەوەی‬ ‫چاپ���ی دووەم���ی یادەوەرییەكانی‬ ‫«عەریف سلێمان» لە هەفتەنامەی‬ ‫بەدرخ���ان‪ ،‬لەس���ەر ئەرك���ی بەڕێز‬ ‫«عەدنان موفتی»سەرۆكی پێشووی‬ ‫پەرلەمانی كوردس���تان ساڵی ‪2007‬‬ ‫چاپك���را‪« .‬عەریف س���لێمان»زۆر‬ ‫دەهاتە دەزگای بەدرخان‪ ،‬لەوكاتەشدا‬ ‫هاوڕێ و برای بەڕێزم رۆژنامەنووس‬ ‫«محەم���ەد گ���ۆران» هەرج���ارەو‬ ‫بابەتێك���ی لەگ���ەڵ دەورووژاند‪ ،‬تا‬ ‫وای لێهات ئامێرێكی تۆماركردنمان‬ ‫بۆ كڕی‪ ،‬خۆی قس���ەكانی دەكرد و‬ ‫تۆماری دەكرد و ئێمەش دەمانخستە‬ ‫سەر كاغەز‪...‬‬ ‫عەری���ف س���لێمان ل���ە یەك���ێ لە‬ ‫بەش���ەكانیدا باسی فازیل پیرداودی‬ ‫كردب���وو‪ ،‬بۆی���ە ه���ەرزوو لەڕێگای‬ ‫عەری���ف س���لێمانەوە پەیوەندیمان‬ ‫ب���ە بنەماڵەك���ەی ك���رد و رۆژێ‬ ‫‪ 2007/12/15‬لەت���ەك «عەبدوڵ�ڵ�ا‬ ‫زەنگەنە»س���ەردانی ماڵی رەوانشاد‬ ‫«فازی���ل پیرداود»م���ان ك���رد لە‬ ‫گەڕەكی ئ���ازادی و لەخزمەت دانای‬ ‫كوڕی‪ ،‬ئەوەبوو هەرچی كتێبی نێو‬ ‫كتێبخانەك���ەی «فازی���ل پیرداود»‬ ‫هەبوو لەنێو كارتۆندا بوون‪ ،‬بە قەولی‬

‫فازیل پیرداود‬

‫كوڕەكەی‪ ،‬لەو رۆژی یانی لەس���اڵی‬ ‫‪2005‬وە م���ردووە‪ ،‬نەكراوەت���ەوەو‬ ‫ناش���زانن چ���ی تێداب���ووە‪ ،‬بۆی���ە‬ ‫س���ەبارەت بە ئێمە جێگای شانازی‬ ‫بوو‪ ،‬پ���اش ئاڵوێركردنی كتێبەكان‬ ‫بەتایبەتی ژمارەكانی گۆڤاری هەتاو‬ ‫هەموویان���ی هەبوو‪ ،‬بۆی���ە زۆرجار‬ ‫«د‪ .‬ئازاد عوبێد»دەیگوت‪« :‬فازیل‬ ‫پیرداود» ش���یعری لەگۆڤاری هەتاو‬ ‫‪ 1963-1954‬باڵوكردۆتەوە‪ ،‬بۆیە لە‬ ‫پاش���كۆی ئەم كتێبەدا هەموو ئەو‬ ‫بابەتانەی لەگۆڤ���اری هەتاو باڵوی‬ ‫كردۆتەوە چ ش���یعر یان هەڵهێنانی‬ ‫مەت���ەڵ وەك���و خ���ۆی دامانناوەو‬ ‫باڵوم���ان كردۆت���ەوە‪ ،‬ئەوی���ش لە‬ ‫ژمارەكانی گۆڤاری هەتاو بە ژمارە‪:‬‬ ‫‪ 55‬ساڵی ‪ 3‬دووش���ەممە رێبەندان‬ ‫‪30‬ی شوباتی ‪. 1956‬‬ ‫ژمارە ‪ 58‬س���اڵی ‪ 2‬شەممە نەورۆز‬ ‫‪31‬ی ئازاری ‪.1956‬‬ ‫ژمارە ‪ 60‬ساڵی ‪ 3‬هەوینی نەورۆز‬ ‫‪20‬ی نیسانی ‪.1956‬‬ ‫ژمارە ‪ 62‬س���اڵی ‪ 3‬پێنج شەممە‬ ‫گواڵن ‪10‬ی مایسی ‪.1956‬‬ ‫ژمارە ‪ 63‬س���اڵی‪ 3‬پێنج ش���ەممە‬ ‫بەختەباران ‪31‬ی مایسی ‪.1956‬‬ ‫ژم���ارە ‪ 64‬س���اڵی‪ 3‬یەكش���ەممە‬ ‫بەختەباران ‪10‬ی حوزەیرانی ‪.1956‬‬ ‫ژم���ارە ‪ 65‬س���اڵی‪ 3‬چوارش���ەممە‬ ‫بەختەباران ‪20‬ی حوزەیرانی ‪.1956‬‬ ‫ژمارە ‪ 66‬ساڵی‪ 3‬شەممە جۆخینان‬ ‫‪30‬ی حوزەیرانی ‪.1956‬‬ ‫ژمارە ‪ 67‬س���اڵی‪ 3‬س���ێ شەممە‬ ‫جۆخین���ان تەمم���ووزی حوزەیرانی‬ ‫‪.1956‬‬ ‫ژمارە ‪ 70‬س���اڵی‪ 3‬دوو ش���ەممە‬ ‫گەالوێژ ‪20‬ی ئابی ‪.1956‬‬ ‫ژمارە ‪ 74‬س���اڵی‪ 3‬یەك ش���ەممە‬ ‫رەزبەر ‪ 30‬ئەیلوولی ‪.1956‬‬ ‫ژمارە ‪ 85‬س���اڵی‪ 3‬یەك ش���ەممە‬ ‫رێبەن���دان ‪20‬ی كانوون���ی دووەمی‬ ‫‪.1957‬‬

‫ژمارە ‪ 94‬ساڵی‪ 3‬شەممە ‪ 30‬نەورۆز‬ ‫‪20‬ی نیسانی ‪.1957‬‬ ‫جگ���ە لە گۆڤاری هەت���او چەندین‬ ‫كتێب���ی كۆن���ی تێداب���وو‪ ،‬لەوان���ە‬ ‫كتێبەكانی «محەمەد تۆفیق ووردی‬ ‫و گی���و موكریانی و تۆفیق وەهبی و‬ ‫جەمال نەبەز و هتد»‪..‬‬ ‫ئەوەی زۆر گرن���گ بوو لەالیەن من‬ ‫و عەبدوڵ�ڵ�ا زەنگەنەو دانای كوڕی‪،‬‬ ‫دۆزینەوەی دەفتەری بیرەوەرییەكانی‬ ‫بوو‪ ،‬كە لەنێو دوو توێی دەفتەرێكی‬ ‫«‪ »100‬الپەڕەیی خەتداری سااڵنی‬ ‫حەفتاكاندا‪ ،‬ژیاننامەو س���ەربردەو‬ ‫بیرەوەری خۆی نووسیوەتەوە»‪.‬‬ ‫لە هەفتەنامەی «بەدرخان» لەالپەڕە‬ ‫«‪»9‬ی ژم���ارە «‪»88‬ی رۆژی‬ ‫‪ 2007/12/22‬روونكردنەوەیەكمان‬ ‫باڵوك���ردەوە‪ ،‬ك���ە ل���ە ژم���ارەی‬ ‫داهاتووی «بەدرخان»دا‪ ،‬واتا ژمارە‬ ‫«‪»89‬ی رۆژی ‪ 2008/1/22‬بەشی‬ ‫یەك���ەم باڵودەكرێت���ەوە‪ ،‬هەرواش‬ ‫ب���وو نووس���ەر و رۆژنامەن���ووس‬ ‫«محەمەد گ���ۆران» بەش بە بەش‬ ‫ل���ە دەفتەرەكەی دەیگواس���تەوەو‬ ‫دەیخس���تە س���ەر رێنووسی ئێستاو‬ ‫هەر شتێك نا رۆشن با ئەوا لەڕێگای‬ ‫خوالێخۆش���بوو «عەریف سلێمان و‬ ‫حەسەن مستەفا و دانای كوڕی»ساغ‬ ‫دەكرای���ەوە‪ ،‬تەنان���ەت جارێكی���ان‬ ‫هەندێ زانیاری بە هەڵە نووسرابوو‪،‬‬ ‫نووس���ەر و رۆژنامەنووس «مەغدید‬

‫حاجی»وەاڵمی دایەوە‪ .‬بۆیە دەكرێ‬ ‫بڵێین بەشەكانی یادەوەری «فازیل‬ ‫پیرداود» لە هەفتەنامەی بەدرخان‬ ‫بەش���ی «‪ »1‬ل���ە ژم���ارە «‪»89‬‬ ‫ل���ە ‪ ،2008/1/22‬الپ���ەڕە «‪»17‬‬ ‫باڵوكراوەت���ەوە‪ ،‬بەش���ی «‪ »2‬لە‬ ‫ژم���ارە «‪»90‬ی «‪»2008/2/22‬‬ ‫لە الپەڕە «‪ »9‬و بەش���ی س���ێیەم‬ ‫لە ژم���ارە «‪»91‬ی ‪ 2008/3/8‬لە‬ ‫الپ���ەڕە «‪»4‬باڵوكراوەت���ەوە‪ ،‬ب���ۆ‬ ‫زانیاری زیات���ر لە ژمارە «‪»91‬ەوە‬ ‫«بەدرخان»ل���ە مانگنام���ە بوو بە‬ ‫مانگی دوو جار‪ ،‬پێش���ووتر لە ‪22‬ی‬ ‫هەموو مانگێك باڵودەكرایەوە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫لە ‪ 2008/3/8‬هەموو «‪ 8‬و ‪»22‬ی‬ ‫هەم���وو مانگێ���ك باڵودەكرێـتەوە‪،‬‬ ‫س���ەرەتا ئیمتی���ازی مانگانە بوو‪،‬‬ ‫لەپاش���ان بوو بە هەفتانەو بەش���ی‬ ‫چوارەم باڵونەكراوەت���ەوەو هەر لە‬ ‫ژمارە ‪ 92‬یەكس���ەر بەش���ی «‪»5‬‬ ‫باڵوكراوەت���ەوە‪ ،‬واتا بەش���ی «‪»4‬‬ ‫نیی���ە‪ ،‬ل���ە ‪ 2008/4/8‬ل���ە الپەڕە‬ ‫«‪ »5‬كە ئەو ژمارەیەی بەدرخان لە‬ ‫لوبنان چاپكراوە‪ ،‬بەش���ی «‪ »6‬لە‬ ‫ژم���ارە «‪»94‬ی رۆژی ‪2008/4/22‬‬ ‫ل���ە الپ���ەڕە ‪ 6‬باڵوكراوەت���ەوە‪،‬‬ ‫بەش���ی «‪»7‬ی لە ژمارە «‪»95‬ی‬ ‫رۆژی ‪ 2008/5/8‬ل���ە الپ���ەڕە ‪5‬‬ ‫باڵوكراوەتەوەو بەش���ی «‪»8‬ی لە‬ ‫ژمارە «‪»96‬ی رۆژی ‪2008/5/22‬‬ ‫لە الپەڕە‪ 5‬و بەشی «‪ »9‬لە ژمارە‬ ‫«‪»97‬ی رۆژی ‪ 2006/6/8‬لە الپەڕە‬

‫‪ 5‬و بەش���ی ‪ 10‬لە ژمارە «‪»98‬ی‬ ‫رۆژی ‪ 2008/6/22‬ل���ە الپ���ەڕە‪ 5‬و‬ ‫بەش���ی «‪»11‬لە رۆژی ‪2008/7/8‬‬ ‫ل���ە ژم���ارە «‪ »99‬لە الپ���ەڕە‪ 5‬و‬ ‫بەش���ی «‪ »12‬لە ژمارە «‪»100‬ی‬ ‫رۆژی «‪ »2008/7/22‬ل���ە الپەڕە‪5‬‬ ‫و بەشی «‪»13‬لە ژمارە «‪»101‬ی‬ ‫رۆژی ‪ 2008/8/8‬ل���ە الپەڕە ‪ 21‬و‬ ‫بەش���ی «‪ »14‬لە ژمارە «‪»102‬ی‬ ‫رۆژی ‪ 2008/8/22‬ل���ە الپ���ەڕە ‪21‬‬ ‫و بەش���ی «‪ »15‬ژم���ارە»‪»103‬ی‬ ‫رۆژی ‪ 2008/9/8‬ل���ە الپ���ەڕە‪ 21‬و‬ ‫بەش���ی «‪»16‬لە ژمارە «‪»104‬ی‬ ‫رۆژی ‪ 2008/9/22‬ل���ە الپەڕە ‪21‬و‬ ‫بەش���ی «‪ »17‬لە ژمارە «‪»105‬ی‬ ‫رۆژی ‪ 2008/10/22‬ل���ە الپەڕە‪ 17‬و‬ ‫بەشی هەژدەم‪ ،‬كە دوا بەش بوو لە‬ ‫ژمارە «‪»106‬ی رۆژی ‪2008/11/8‬‬ ‫باڵوكراوەتەوە‪..‬‬ ‫پاش باڵوبوونەوەی «‪»18‬بەشەكە لە‬ ‫ژمارەكانی «‪ »89‬لە»‪»2008/1/22‬‬ ‫ژم���ارە»‪»106‬ی‬ ‫تاك���و‬ ‫«‪»2008/11/8‬ب���ووە جێ���گای‬ ‫دەستخۆش���ی زۆر ل���ە خوێن���ەران‬ ‫و توێژەران���ی دەرەوەو ن���اوەوەی‬ ‫هەرێمی كوردستان‪ ،‬بەتایبەتی برای‬ ‫رۆژنامەنووسم»ش���ێرزاد هەینی»‪،‬‬ ‫هەر دواییش لەسەر راسپاردەی ئێمە‬ ‫لە ژم���ارە «‪»138‬ی لە ‪2010/4/8‬‬ ‫بەدرخاندا وتارێكی بەناوونیش���انی‬ ‫«بەیادی هەولێرییەكی گەورە فازیل‬ ‫پیرداود»لە الپەڕە ‪21‬دا نووس���ی و‬ ‫باڵویكردەوە‪.‬‬ ‫پاش ئەوەی الی خوێنەران قبووڵكراو‬ ‫هەولێرییان���ە گۆتەن���ی «قەلبیان‬ ‫س���اغ بێ» بەه���اوكاری بنەماڵەی‬ ‫«فازیل پیرداود» لە دوو توێی ئەم‬ ‫كتێبەی بەردەستتان دەیخوێنیتەوە‪،‬‬ ‫بەهیواین توانیبێتمان سوودێكمان بە‬ ‫بنەماڵەی فازیل پیرداود و هەولێر و‬ ‫هەولێرییەكان گەیاندبێ‪ .‬چاوەڕوانیش‬ ‫بن لە داهات���وودا «بیرەوەرییەكانی‬ ‫عەریف س���لێمان بەش���ی دووەم و‬ ‫حەسەن مستەفا و حەمید رەشاش‬ ‫و مەدالیای ئیفتیخار» دەبێتە كتێب‬ ‫و باڵویان دەكەینەوە‪ .‬دەزگای چاپ‬ ‫و باڵوكردنەوەی بەدرخان سەرەڕای‬ ‫ئەو هەموو كارانەی هەر بەردەوامە‬ ‫لە كارەكانیدا‪....‬‬

‫حەمید ئەبوبەكر بەدرخان‬ ‫هەولێر ‪2011/6/1‬‬ ‫ــــــــــــ‬

‫* ئ���ەم كتێبە ئێستا ل��ە كتێبخانە‬ ‫كوردییەكان دەستدەكەوێت‪ ،‬لە (‪)130‬‬ ‫الپ��ەڕە پێكهاتووە‪،‬لە باڵوكراوەكانی‬ ‫دەزگای چاپ و باڵوكردنەوەی (بەدرخان)‬ ‫ساڵی ‪.2011‬‬


«‫نە میهرەبانەكە »دانيال ميتران‬Ĭ ȃƽƢȇ ‫بە‬

17

‫ی كوردی‬2711 ‫ بەفرانباری‬، ‫ زایینی‬2012/1/22 ‫) كانوونى دووەمی‬161( ‫ژمارە‬

‫تابلۆی شانازیی یەكەمەكانی بەشی كوردی كۆلێژەكان‬

‫ وریا عومەر ئەمین‬.‫ پڕۆفیسۆر د‬:‫ئامادەكردنی‬ 2010-2009

ƽãǶƷãƝ ƽãǶƷãƝ ǁƢâƬƼâƟ

ǺâǷãƝãǵãƵ DzâǟƢǸLjâƟ ƢâǻƢƫ

ÒеÏh

Ù¶Á?i É fâ̹ʵ

ÉÊwgÏc ÒÉ@Á

кO

6.\-5

c?d©ÐG ] Ä@½i

d¾ Òi@© ¸@ÁÉÉg

.

6-\32

c?d©ÐG ] ÏcgÏÉgÐO

?c?d_ Ä@_ÐË@k ¿ÌÅ? ÌÔ ¿Ëgе

/

53\40

¸ÙÅc ] Ä?g?ÊâÌÔ , J?c@Ô

»Ì¥@ ? cÐ Ð Å@K NÚÏÉ

0

52\63

¸ÙÅc ] J?c@Ô

Å?i Å@K ÏÉ@µ

1

52\53

¸ÙÅc ] N@ÌÂG ÒÏcgÏÉgÐO

¯kÊË ¼@½Ðµ g?eÐÅ

2

52\12

ÃËccÐWÚÐk ] ÏcgÏÉgÐO

cЦkÐÔ N@SÐÁ ÙÂo

3

52\-4

ÃËccÐWÚÐk ] Ä?g?ÊâÌÔ , Ä@½i

Ð¥ J@ÅÐo @ÌÁc

4

51\6/

ÃËccÐWÚÐk ] Ä@½i

ÄÐkÐW ÃËccЮËÐk ÐÁfâËög

5

50\14

â¼@½Ðx½ÐS ÒÏcgÏÉgÐO

cÐ Ð ¿ÌWÏg Ц½ÊS Ä?Ég@µ

6

5.\14

ÐËÙµ * Ä@½i

Ä@ Ê¥ dÌoÏög ¼Ê¹@G cÐËÐÔʽ

.-

5.

gÚе ÒÏcgÏÉgÐO

Zð¹@k ÄÐkÐW ÄнgÐÔ

..

5.

ÃËcÐWÚÐk ÑKÏögÐÂG ,ÏcgÏÉgÐO

hµÐG@G Ä?gн@µ

./

5-\0/

±ÐÁ@_

ÒgÊÁ »Ì¥@¾lÌÔ Ïceʽ

.0

45\1.

ÑÁ@¾â̺k ] Ä@½i

¿ÌÅ? ÌÔ §ÌÁ@± »Ì½@µ

.1

Ä@ Ê¥ G@k Nо¦ÌÁ

.2

45

Ä?gÙk

2011-2010

ơ‫ڵڵ‬ȁƾƥãǝ Ķƾǿãǵ ǹƢǻƽãǝ

ơ‫ڵڵ‬ȁƾƥãǝ ƽãǵãƶǷ ǺâǂLJãǹ

ãǺâǷ ƾâãDž ljã ãǭƢǯ ǁãƣơǁ

ƽãǶƷãƝ ǂâǿƢǷ ǹƢâĦ

ĶƽƢǿ Ʃãǭȁãlj ǺâǂĴƢƟ

ÒеÏh

Ù¶Á?i É fâ̹ʵ

ÉÊwgÏc ÒÉ@Á

кO

6-\2/

gÚе ,ÑKÏögÐÂG ÒÏcgÏÉgÐO

½ÐÔнÐW »Ì¥@¾lÌÔ @ÌÁ@K

.

6-

¸ÙÅc ] J?c@Ô

cÐ ÐÔ cÐ ÐÔ g@ÌÌL`ÌÔ

/

56\63

ÃËögÐO?ög ] Ä@½i

ÐÂ̽ dÌk rÏögе@µ gÐG?ög

0

56

¸ÙÅc ] Ä?g?ÊâÌÔ , J?c@Ô

?dH¥ ÒdÅн Ä@ÁcÐ¥

1

55\65

ÃËccÐWÚÐk*Ä?g?ÊâÌÔ ,Ä@½i

cÉÊ Ð½ ÃËdâÌ d¦k

2

55\-/

c?d©ÐG ] Ä@½i

cÐ ÐÔ hÅ@½ Ä@Ì¡

3

55

Ä?gÙk ] J?c@Ô

@ÌWÐË ¯ÌKй ÒhWÐG

4

54\31

ÃËccÐWÚÐk ] ÏcgÏÉgÐO

cÐ Ð »Ì¥@¾lÌÔ ÄÉÊLlâÌG

5

54\1-

ÐËÙµ ] Ä@½i

ÃâÌkÊW Ài@Á gÐïÁÐk

6

54

¸ÙÅc ] ÏcgÏÉgÐO

Û¹ÉdGÐ¥ cнРÃËhkÐÁ

.-

50\2/

gÚе ] ÏcgÏÉgÐO

à h¹?dH¥ cÐWgÐk Ä@_@G

..

5/\46

ÑÁ@¾â̺k ] Ä@½i

½ÐÔ g@L_ʽ ¯kÊË

./

5/\31

ÃËccÐWÚÐk ] Ä@½i

ÃâÌkÊW dÌ ? dH¥ gÐwÙµ

.0

5.\31

c?d©ÐG ] ÏcgÏÉgÐO

¿o@Å gÉÊo@¥ ÐÂËi

.1

5.\./

ÑÁ@¾â̺k ,â¼@½Ðx½Ðw ÒÏcgÏÉgÐO

cнРNÐTÅÐG ÑLoÏc

.2

5-\/6

ÃËccÐWÚÐk ] N@ÌÂG ÒÏcgÏÉgÐO

Òc@Å NеÉÐo ÃËh}@Ô

.3

5-\-0

²Á@_ ] J?c@Ô

i@¾ÅÐK ÃËdâÌ ÄÐkÐW @Âo@Ô

.4

5-

Ù_?i ,c@ÌÂG ÒÏcgÏÉgÐO

Zð¹@k @lÌ¥ cнÐ

.5

Ƶ‫ڵ‬ƢLJ ƾâǷãŁȁƾƥãǝ ǁãĨ‫ۆ‬ǭ

ƽãƵǁãDž ǹƢƻƢƥ


‫‪18‬‬

‫ژمارە (‪ )161‬كانوونى دووەمی ‪ 2012/1/22‬زایینی ‪ ،‬بەفرانباری ‪ ĶƽǁȂǯ ĶÏÔÎÎ‬بە يادى ژنە میهرەبانەكە «دانيال ميتران»‬

‫هەشتەمين راپۆرتی شەش مانگی سەندیكای رۆژنامەنووسانی كوردستان‬

‫دەربارەی رەوشی رۆژنامەگەریی لە كوردستان لە ‪2011/12/27 - 2011/7/1‬‬ ‫پێشەكی‬ ‫پ���اش باڵوكردنەوەی ح���ەوت ڕاپۆرتی‬ ‫پێش���ووی لیژنەی داكۆكی س���ەبارەت‬ ‫بە (رەوش���ی رۆژنامەگەری لەهەرێمی‬ ‫كوردس���تان) و ئەو پێشێلكارییە جۆراو‬ ‫جۆران���ەی بەرامب���ەر ب���ە كەناڵەكانی‬ ‫راگەیان���دن و رۆژنامەنووس���ان‬ ‫ئەنجامدراوە‪.‬‬ ‫لێژن���ەی داكۆك���ی بۆ ش���ەش مانگی‬ ‫رابردوو‪ ،‬بۆ هەمان مەبەست‪ ،‬هەشتەمین‬ ‫راپۆرتی خۆی س���ەبارەت بە رەوش���ی‬ ‫رۆژنامەگەریی و گش���ت پێش���ێلكاری‬ ‫و روداوەكان لەسەرتاس���ەری هەرێم���ی‬ ‫كوردستان باڵودەكاتەوە‪.‬‬ ‫لەكاتێكدا كە خوازیاربووین ئەم راپۆرتە‬ ‫كۆتایی بێنێت بەو پێش���ێلكاریانەی لە‬ ‫هەرێمی كوردس���تان روودەدات‪ ،‬بەاڵم‬ ‫بەداخ���ەوە ئام���ار و دات���ا و روداو و‬ ‫دۆكیۆمێنتەكان بە واقیعی پێمان دەڵێن‬ ‫ئەگەرچی كێرڤی ئەو ئامارانە رووی لە‬ ‫داكشانە‪ ،‬بەاڵم هێشتا پێشێلكارییەكان‬ ‫بەردەوامن و رەوشی رۆژنامەگەری روو‬ ‫لە باشی نییە‪.‬‬ ‫بەداخ���ەوە رووداوەكان���ی بادین���ان‬ ‫و س���ووتانی ب���ارەگای كەناڵەكان���ی‬ ‫راگەیاندن���ی یەكگرتووی ئیس�ل�امی كە‬ ‫بەش���ێكە لەو پێشێلكارییانە‪ ،‬سەرەرای‬ ‫نیگەرانی دروس���تكردن بۆ سەندیكا و‬ ‫لیژن���ەی داكۆك���ی و ناڕەزایی دەربڕین‬ ‫بەرامبەر ئەو كارەو دەركردنی بەیاننامەو‬ ‫ئیدانەكردنی ئەو پێشێلكارییانە لەكاتی‬ ‫خۆی���دا‪ ،‬كە دەب���وو دەزگا ئەمنیەكانی‬ ‫حكومەت���ی هەرێ���م رێگای���ان بەكەس‬ ‫نەدای���ە‪ ،‬چونكە ئ���ەم رووداوە و هەر‬ ‫رووداوێك���ی ل���ەم بابەت���ە كاریگەری‬ ‫نێگەتیڤی دەبێ لەسەر رەوشی سیاسی‬ ‫و ئ���ازادی راگەیاندن و رۆژنامەگەری لە‬ ‫ناوخۆ و دەرەوەدا‪.‬‬ ‫هەروەك چۆن پێشتریش رامانگەیاندبوو‪،‬‬ ‫كە لیژنەی داكۆكی لەرۆژنامەنووس���ان‪،‬‬ ‫خوازیارە لەكاتی هەر كێشە و قەیرانێكی‬ ‫سیاس���ی لەكوردس���تاندا كەناڵەكانی‬ ‫راگەیاندن و رۆژنامەنووسان تێكەڵ بەو‬ ‫روداوانە نەكرێن و پەالماردان و سوتان و‬ ‫لێدان و دەستگیركردنی رۆژنامەنووسان‬ ‫نەبێت���ە دیاری���دە‪ ،‬جیابكرێت���ەوە لە‬ ‫بارودۆخی سیاسی قەیراناوی‪.‬‬ ‫بۆیە جارێكی تر هەر سێ سەرۆكایەتی‬ ‫هەرێم و پەرلەمان و حكومەت و وەزارەتە‬ ‫پەیوەندی���دارەكان و دەزگا ئەمنییەكان‬ ‫ئ���اگادار دەكەی���ن كە ئەرك���ی ئەوانە‬ ‫پارێ���زگاری لە گیانی رۆژنامەنووس���ان‬ ‫بكەن و ئاس���ایش و ئارامییان بۆ دابین‬ ‫بكەن‪.‬‬ ‫پەالماردەران���ی رۆژنامەنووس���ان و‬ ‫كەناڵەكانی راگەیاندن دەس���تگیربكرێن‬ ‫و س���زا بدرێن و لێپێچینەوەی یاساییان‬ ‫لەگ���ەڵ بكرێ���ت و لەهەمانكاتدا رێز لە‬ ‫كاری رۆژنامەنووسی و پیشەكەی بگرن و‬ ‫پیشەی رۆژنامەنووسی بەرەسمی بناسن‬ ‫و هەم���وو الیەن���ە پەیوەندیدارەكانیش‬ ‫ناچاربك���ەن كە ل���ە دادگا و بنكەكانی‬ ‫پۆلیس كار بەیاس���ای ژم���ارە (‪)35‬ی‬ ‫ساڵی (‪ )2007‬یاسای رۆژنامەگەری لە‬ ‫كوردس���تان بكەن‪ ،‬كە بەداخەوە وەكو‬ ‫پێویست جێبەجێناكرێت‪.‬‬ ‫س���ەرەرای ئەوانە بەپێی یاس���ا دەبێ‬ ‫ماف���ی ئ���ازادی و دیموكراس���ی بدرێ‬ ‫ب���ە رۆژنامەنووس���ان و بەهرەمەندبن‬

‫لە بەدەستخس���تنی زانی���اری و هەواڵ‬ ‫و بەش���داربن ل���ە كۆنفران���س و پرێس‬ ‫كۆنفرانس���ەكاندا‪ ،‬چونك���ە پێمانوای���ە‬ ‫دیموكراسیەك كە لەهەرێمی كوردستان‬ ‫هەی���ە‪ .‬یەكێك لەهەرە پایە گرنگەكانی‬ ‫ئ���ازادی میدیا و راگەیان���دن و ئازادی‬ ‫عەقیدە و بەیان و پارێزگارییە لە مافی‬ ‫رۆژنامەنووس���ان‪ .‬كە ل���ە رێزگرتنیان‬ ‫دەتوانرێ رووی گەش���ی دیموكراس���ی‬ ‫هەرێم باش���تر و جوانتر ب���كات‪ ،‬نابێ‬ ‫رێگا بدرێ هیچ هێز و كەس و الیەنێك‪،‬‬ ‫ئ���ەم بارودۆخ���ە بخاتە ژێر پرس���ار و‬ ‫پاشەكشەی پێ بكات‪.‬‬ ‫دیس���انیش هەموو رۆژنامەنووس���ان و‬ ‫كەناڵەكان���ی راگەیاندن ئاگادار دەكەین‬ ‫وەكو پێش���وو هاوكار و داكۆكیكاریان‬ ‫دەبین بەبێ گوێدانە ئەوەی س���ەر بە چ‬ ‫ئایدیا و بیروبۆچون و مەزهەب و كەناڵ‬ ‫و راگەیاندن و بیروباوەڕێكن‪ ،‬جا ئەندامی‬ ‫س���ەندیكابن یان نا‪ ،‬ل���ە چوارچێوەی‬ ‫یاسای كاری رۆژنامەنووسیدا مامەڵەیان‬ ‫لەگەڵدا دەكرێت‪.‬‬ ‫ه���ەروەك لێژنەی داكۆكی ب���ە ئازادی‬ ‫رۆژنامەنووس���ی لە س���ەرەتای مانگی‬ ‫(‪)12‬ی ئەمس���اڵ‪ ،‬ب���ۆ ئامادەكردن���ی‬ ‫راپۆرتی هەشتەم‪ ،‬بە نووسراوی فەرمی‬ ‫لێژنەی داكۆكی و بە پەیوەندی تایبەت‪،‬‬ ‫پەیوەن���دی بە دەزگاكان���ی راگەیاندنی‬ ‫هەرێ���م كردووە‪ ،‬بە مەبەس���تی ناردنی‬ ‫ئاماری پێشێلكارییەكان كە بەرانبەر بە‬ ‫رۆژنامەنووسان و كەناڵەكانیان لەشەش‬ ‫مانگ���ی رابردوودا ئەنجام���دراون‪ ،‬بۆیە‬ ‫ئەگەر هەر پێشێلكارییەك لەم راپۆرتەدا‬ ‫تۆمارنەكراوە‪ ،‬بەش���ێكی پەیوەستە بە‬ ‫هەندێك لە بێ وەاڵمی ئەم كەنااڵنەوە‪.‬‬ ‫ب���ەم ش���ێوەیە رایدەگەیەنین كە كۆی‬ ‫راپۆرتەكە پێكدێت ل���ە (‪ )20‬حاڵەتی‬ ‫پێش���ێلكاری جۆراوجۆر‪ )5( ،‬حاڵەتی‬ ‫دەس���تگیر كردن‪ )9( ،‬حاڵەتی لێدان‪،‬‬ ‫(‪ )3‬حاڵەتی س���ووتاندنی بارەگاكانی‬ ‫راگەیان���دن‪ )2( ،‬حاڵەت���ی س���زادان‬ ‫(غرام���ە)‪ )2( ،‬حاڵەت���ی داخس���تنی‬ ‫دۆس���ییەو (‪ )1‬حاڵەت���ی هەڕەش���ە‬ ‫لێكردن‪.‬‬ ‫جی���ا لەمانە دەبێ بڵێی���ن زیاتر (‪)37‬‬ ‫سكااڵی جۆراوجۆر لە هەرێمی كوردستان‬ ‫لەس���ەر رۆژنامەنووس���ان تۆمار كراوە‪،‬‬ ‫لەالیەن لێژن���ەی داكۆكی وەاڵمی زیاتر‬ ‫لە (‪ )50‬نووسراوی رەسمی دادگاكان و‬ ‫بنكەكان���ی پۆلیس دراوەتەوە‪ ،‬زیاتر لە‬ ‫(‪ )25‬كێشەو كەیسی رۆژنامەنووسان‪،‬‬ ‫نوێن���ەر و پارێزەری لیژن���ەی داكۆكی‬ ‫ئامادەبووە‪.‬‬ ‫لێژن���ەی داكۆكی ه���اوكاری دادگاكانی‬ ‫كردووە بە ناردنی كەس���انی پس���پۆڕ‬ ‫لەب���واری راگەیاندن وەكو ش���ارەزا لە‬ ‫كەیس���ی دادگاكان و رۆژنامەنووسان‪،‬‬ ‫س���ەرەڕای راگەیاندنی دوو بەیاننامەی‬ ‫تایبەت سەبارەت بەرووداوەكانی بادینان‬ ‫و هێرش���كردنە سەر (ئاسۆس هەردی)‬ ‫كە لەم راپۆرتەدا باڵوكراونەتەوە‪.‬‬ ‫لێژنەی داكۆكی لە ئازادی‬ ‫رۆژنامەنووسی و مافی‬ ‫رۆژنامەنووسان لە كوردستان‬ ‫هەولێر ‪2011/12/27‬‬

‫ ‬ ‫پێشێلكاری‬ ‫‪ .1‬بەپێ���ی س���كااڵیەك ك���ە دراوەتە‬

‫لێژنەی داكۆك���ی‪ ،‬رۆژنامەنووس (توانا‬ ‫عەل���ی كەمال) بەه���ۆی باڵوكردنەوەی‬ ‫بابەتێ���ك ل���ە رۆژنامەی (ئاس���ۆ)دا‪،‬‬ ‫لەالیەن پارێزگاری سلێمانی‪ ،‬لێژنەیەكی‬ ‫لێكۆڵین���ەوەی لەس���ەر پێكدەهێنرێت‬ ‫و دەگوازرێت���ەوە ب���ۆ فەرمانگەیەك���ی‬ ‫دیك���ە‪ ،‬دوای پەیوەندی كردنی لێژنەی‬ ‫داكۆكی ب���ە پارێزگاوە‪ ،‬بۆچوونی وابوو‬ ‫كە رۆژنامەنووس���ی ناوب���راو لەهەمان‬ ‫كاتدا فەرمانب���ەرە لە دیوانی پارێزگای‬ ‫سلێمانی و هەر نووسینێك باڵو بكاتەوە‬ ‫گوزارش���ت لە پارێ���زگا دەكات و ئەو‬ ‫بابەتەش كێشەی بۆ دروست كردووین‪،‬‬ ‫بۆیە ئەو بڕیارەمان داوە‪.‬‬ ‫‪ .2‬بەپێی سكااڵیەك كە دراوەتە لێژنەی‬ ‫داكۆك���ی‪ ،‬رۆژنامەنووس (زانا گەالڵی)‬ ‫پەیامنێ���ری رۆژنامەی (كوردس���تانی‬ ‫نوێ) لە ئەوروچا‪ ،‬لە چەند ماڵپەڕێكەوە‬ ‫هێرش���ی دەكرێتە سەرو س���ووكایەتی‬ ‫پێدەكرێت‪.‬‬ ‫‪ .3‬رۆژی ‪ 2011/7/13‬لەكات���ی‬ ‫روماڵكردنی س���ووتانی بازاڕی (فامیلی‬ ‫مۆڵ) هێرشكرایە سەر تیمی تەلەفزیۆنی‬ ‫گەل���ی كوردس���تان‪-‬كەناڵی هەولێ���رو‬ ‫كامێراكەیان شكاندوون‪.‬‬ ‫‪ .4‬بەپێی سكااڵیەك كە دراوەتە لێژنەی‬ ‫داكۆك���ی‪ ،‬رۆژی ‪ 2011/7/15‬لەالی���ەن‬ ‫هێزەكانی ئاسایشەوە (هاوژین غەریب)‬ ‫رۆژنامەنووس���ی رۆژنام���ەی (چەت���ر)‬ ‫لەبەردەم چایخانە شەعب‪ ،‬ئەو شتانەی‬ ‫لێ سەندراوە (مۆبایل و جانتاكەی كە‬ ‫پاس���پۆرت و میم���ۆری و هاردو هاند و‬ ‫ف�ل�اش و چەند كتێ���ب و رۆژنامەیەكی‬ ‫تێدایە)‪.‬‬ ‫ه���ەر لەهەمان س���كااڵدا هات���ووە كە‬ ‫(ئەحم���ەد ق���ادر)ی فۆتۆگراف���ەری‬ ‫رۆژنامەی (چەتر) لەبەردەم چایخانەی‬ ‫شەعب رۆژی ‪ 2011/7/15‬ئەو شتانەی‬ ‫لێ س���ەندراوە (كامێ���راو كۆمپیوتەر‬ ‫و مۆبای���ل و هێل���ی ئینتەرنێتی رێبەر‬ ‫كوی���ك و س���ێ دەفت���ەری تەلەفۆن و‬ ‫كاری رۆژنامەوانی‪ ،‬میمۆرییەك و كارد‬ ‫ریدەرێ���ك‪ ،‬وایەری ش���ەحنی كامێراو‬ ‫كۆمپیوتەرەكەی)‪.‬‬ ‫‪ .5‬رۆژی ‪ 2011/8/24‬لەكات���ی‬ ‫رووماڵكردن���ی خۆپیش���اندنی زانكۆ لە‬ ‫شاری كەركووك لەالیەن پاسەوانەكانی‬ ‫پارێ���زگاری كەرك���ووك رێگ���ری ل���ە‬ ‫تیمی لە س���پێدە كرا ل���ە رووماڵكردنی‬ ‫خۆپیشاندەران و دواتر بەهێزی پۆلیس‬ ‫دەركران لە ش���وێنی رووداوەكە‪ ،‬تیمی‬ ‫سپێدە پێكهاتبوون لە هەریەك لە فاخیر‬ ‫حەمید‪ /‬پەیامنێر‪ ،‬مەحمود رزگار‪.‬‬ ‫‪ .6‬رۆژی ‪ 2011/9/4‬رۆژنامەنووس���ان‬ ‫(رزگار كۆچەر) پێشكەشكاری بەرنامەی‬ ‫(زووم ئی���ن) و (ئەحم���ەد حەمید)ی‬ ‫وێنەگر لەكات���ی وێنەگرتنی رووداوێكی‬ ‫هاتووچۆ ل���ە ش���ەقامی ‪100‬مەتری لە‬ ‫ش���اری هەولێر‪ ،‬لەالیەن ئەفس���ەرێكی‬ ‫سەر بەهێزی ژینگە هەڕەشەو ڕێگریان‬ ‫لێدەكرێت لەوێنەگرتنی رووداوەكە‪.‬‬ ‫‪ .7‬ل���ەرۆژی ‪ 2011/9/6‬لەكات���ی‬ ‫خۆپیش���اندەرانی‬ ‫رووماڵكردن���ی‬ ‫هاوواڵتیان لە (قاس���ارا) كە بڕیار بووە‬ ‫خانووەكانی���ان لەالی���ەن حكومەتەوە‬ ‫بڕووخێنرێت لە شاری دهۆك‪ ،‬هێرشكرایە‬ ‫سەر پەیامنێر (موسعەب عەبدولعەزیز‬

‫خالی���د) و وێنەگ���ر (جووتیار جەعفەر‬ ‫حەس���ەن) و سووكایەتی و جنێویان بە‬ ‫رۆژنامەنووسانەكان داوە‪.‬‬ ‫‪ .8‬رۆژی ‪ 2011/9/25‬لەبازگەی هەولێر‪-‬‬ ‫موس���ڵ رۆژنامەنووس (فەیسەڵ عباس‬ ‫ئەلیاس) وێنەگری كوردس���ات لەالیەن‬ ‫ئەفس���ەرێكی بازگەك���ە س���ووكایەتی‬ ‫پێدەكرێ���ت لەبەرئ���ەوەی ناس���نامەی‬ ‫سەندیكای رۆژنامەنووسانی كوردستانی‬ ‫هەڵگرتووە و پیشانی بازگەكەی داوە‪.‬‬ ‫‪ .9‬بەپێی سكااڵیەك كە دراوەتە لیژنەی‬ ‫داكۆك���ی رۆژی ‪ 2011/10/20‬ل���ە یاری‬ ‫تۆپی پێی نێوان (هەندرێن و بروسك)‬ ‫لە شاری هەولێر رۆژنامەنووس (ئاراس‬ ‫رواندزی) بەڕێوبەری پۆلیس���ی هەولێر‬ ‫(كەهاوكات س���ەرۆكی یانەی بروسكە)‬ ‫كامێ���راو كەلوپەل���ی رۆژنامەنووس���ی‬ ‫لێس���ەندراوە‪ ،‬دواتر بەهەوڵی هەندێك‬ ‫برادەر كامێراكەی ب���ۆ گەرێندراوەتەوە‬ ‫بەاڵم تا ئێستا فالش میمۆرییەكەی بۆ‬ ‫نەگەراوەتەوە وێرای ئەوەی هەڕەشەی‬ ‫لێكردووەو جنێوی ناشرینی پێداوە‪.‬‬ ‫‪ .10‬رۆژی ‪ 2011/10/24‬چەن���د‬ ‫كارمەندێكی ئاسایشی سۆران‪ ،‬ڕێگەیان‬ ‫ن���ەدا ك���ە خۆپیش���اندانی قوتابیانی‬ ‫پەیمان���گای كۆمپیۆت���ەری س���ۆران‪،‬‬ ‫لەالیەن هیمداد قادر حەمەد‪ ،‬پەیامنێر‬ ‫و وێنەگ���ری كەناڵی ئاس���مانی ‪knn‬‬ ‫رووماڵبكرێت‪ .‬هاوكات بەپێی قس���ەی‬ ‫ناوب���راو ئ���ەو كارمەندانەی ئاس���ایش‬ ‫ویستویانە پەالماری بدەن و كامێراكەی‬ ‫بش���كێنن و باجی پەیامنێ���ری ببەن‪.‬‬ ‫دواتر لەبارەی ئەم پێشلكارییەوەو پاش‬ ‫ئاگاداركردنەوەی نووس���ینگەی سۆرانی‬ ‫سەندیكای رۆژنامەنووسانی كورستان‪،‬‬ ‫پەیوەندی بە قایمقامی سۆرانەوە كردو‬ ‫بەم شێوەیە ڕێگەیان بە پەیامنێرەكەدا‬ ‫كە رووماڵ���ی خۆپیش���اندانەكە بكات‬ ‫و بەم���ەش توانرا ئەو رۆژنامەنووس���ە‪،‬‬ ‫لەمەترس���ی كامێراش���كاندن و دەست‬ ‫بەسەرداگرتن بپارێزرێت‪.‬‬ ‫رۆژی ‪ 2011/10/24‬لەالی���ەن‬ ‫‪.11‬‬ ‫بازگ���ەی ناوپردان‪ ،‬رێگ���ە لە وێنەگری‬ ‫‪ KNN‬هیم���داد ق���ادر‪ ،‬دەگیرێت‪ ،‬تا‬ ‫وێن���ەی چەند تابلۆیەك���ی پرۆژەیەكی‬ ‫پەروەردەیی بگرێت‪ ،‬كە بە پێی قسەی‬ ‫ناوبراو ویستویەتی رووماڵی دواكەوتنی‬ ‫ئەو پرۆژەیە بكات‪ ،‬كە لە وادەی دیاری‬ ‫كراوی خۆی دواكەوتووە‪.‬‬ ‫‪ .12‬رۆژی ‪ 2011/11/7‬بازگەی سەری‬ ‫بەردی ناحیەی س���یدەكان‪ ،‬رێگری لە‬ ‫هەردوو تیمی كەناڵی ئاسمانی ‪NRT‬‬ ‫و ‪ KNN‬ك���رد كە ب���ۆ ئامادەكردنی‬ ‫چەند راپۆرتێكی تەلەفزیۆنی لەس���ەر‬ ‫ژیانی ئاوارەكانی س���یدەكان سەردانی‬ ‫ناوچەكەی���ان كردب���وو‪ .‬پاش���ان دوای‬ ‫ن���او تۆم���ار كردنیان ل���ە بازگەكەو بە‬ ‫چەن���د تكایەك ئینج���ا رێگەیان پێدرا‬ ‫س���ەردانی ناوچەك���ە بك���ەن‪ .‬هەردوو‬ ‫تیم���ە رۆژنامەنووس���ییەكە رایانگەیاند‬ ‫«جەماعەت���ی بازگە ب���ە ئێمەیان وت‬ ‫ناتوانین رێگەتان بدەین‪ ،‬دواتر سەرووی‬ ‫خۆیان ئاگادار ك���ردەوەو ناویان تۆمار‬ ‫كردین ئەوكات رێگەیان پێداین‪.‬‬ ‫‪ .13‬رۆژی ‪ 2011/11/16‬ب���ۆ‬ ‫رووماڵكردنی خۆپیش���اندانی قوتابیانی‬ ‫ئێوارانی زانك���ۆی دهۆك بۆ داواكردنی‬ ‫وەك���و قوتابیانی رۆژ مامەڵیان لەگەڵدا‬

‫بكرێت‪ ،‬هێرش دەكرێتە سەر (دۆسكی‬ ‫سەبری) پەیامنێری سپێدەو (نەشوان‬ ‫ساڵح یاس���ین گیزی) وێنەگری كەناڵی‬ ‫سپێدەو مایكی سپێدەیان لێ شكاندن‪.‬‬ ‫‪ .14‬رۆژی ‪ 2011/12/2‬لەكات���ی‬ ‫س���ووتاندنی بارەگای مەڵبەندی سێی‬ ‫یەكگرتوو لە دهۆك لەالیەن ئاسایشەوە‬ ‫هێرش���كرایە س���ەر جووتی���ار جەعفەر‬ ‫وێنەگری س���پێدەو دوای س���ووكایەتی‬ ‫پێكردنی كاس���ێتەكەیان لێس���ەند و تا‬ ‫ئێستاش كاسێتەكە الی ئاسایشە‪.‬‬ ‫‪ .15‬رۆژی ‪ 2011/12/3‬دەزگاكان���ی‬ ‫ئاسایش���ی س���لێمانی رێگری���ان ل���ە‬ ‫پەیامنێ���ران كەناڵەكان���ی راگەیان���دن‬ ‫ك���رد‪ ،‬ك���ە دەیانویس���ت رووماڵی ئەو‬ ‫گردبوونەوەی���ە بك���ەن ك���ە بڕیاربوو‬ ‫لەس���ەرای س���لێمانی بەڕێوەبچێت كە‬ ‫بریتی ب���وون لە (هێم���ن مەحموود و‬ ‫تەالن كۆس���رەت) لە (‪( ،)NRT‬ئاكۆ‬ ‫محەم���ەد) ل���ە رۆژنام���ەی (چاودێر)‪،‬‬ ‫(هێمن جەمیل) لە (‪( ،)KNN‬زریان‬ ‫محەم���ەد ل���ە رۆژنام���ەی (ئاوێن���ە)‪،‬‬ ‫(سەفین ئەحمەد) لە (‪ PUK‬میدیا)‪،‬‬ ‫(هێمن زاهیر) لە (ئازادی تی ڤی)‪.‬‬ ‫‪ .16‬رۆژی ‪ 2011/12/3‬بە مەبەس���تی‬ ‫رووماڵكردن���ی گردبوون���ەوەی بەردەم‬ ‫مەكت���ەب سیاس���ی یەكگرت���وو ل���ە‬ ‫هەولێر‪ ،‬دژی س���ووتاندنی بارەگاكانی‬ ‫یەكگرتوو ل���ە بادینان‪ ،‬لەالیەن پۆلیس‬ ‫و ئاسایش���ەوە رێگری لە ئاكار فارسی‬ ‫پەیامنێر و سامان مەال وێنەگری سپێدە‬ ‫كرا و سووكایەتیان پێكرا‪.‬‬ ‫‪ .17‬رۆژی ‪ 2011/12/3‬ل���ە كات���ی‬ ‫رووماڵكردنی گردبوونەوەی الیەنگرانی‬ ‫یەكگرتوی ئیس�ل�امی لەش���اری هەولێر‬ ‫رۆژنامەنووس (دەرباز س���اڵح) لەالیەن‬ ‫هێزەكانی ئاسایشەوەكامێراو الپتۆپ و‬ ‫ریكۆردەری لێدەسەندرێت‪،‬دوای دوو رۆژ‬ ‫بە هەوڵی بریاردەری لێژنەی داكۆكی لە‬ ‫ئازادی رۆژنامەنووسی كەلوپەلەكانی لە‬ ‫ئاسایش وەردەگیرێتەوە‪.‬‬ ‫‪ .18‬رۆژی ‪ 2011/12/8‬بۆ ئامادەكردنی‬ ‫رێپۆرتاژێ���ك لەس���ەر پێكەوەژیان���ی‬ ‫ئایین���ەكان لە قەزای ش���ێخان لەالیەن‬ ‫ئاسایش���ی ق���ەزای ناوبراوەوە فش���ار‬ ‫دەخرێتە سەر تیمی سپێدە و بەناچاری‬ ‫تیمەكەی سپێدە نەیانتوانی كارەكانیان‬ ‫ت���ەواو بكەن و گەڕان���ەوە هەولێر‪ ،‬كە‬ ‫پێكهاتب���وون لە پەیامنێ���ران (لوقمان‬ ‫شێروانی و هش���یار عادل) و وێنەگران‬ ‫(زەردەش���ت خان و یاس���ر مستەفا) و‬ ‫(ئەبوبەكر رەحمان)ی شوفێر‪.‬‬ ‫‪ .19‬رۆژی ‪ 2011/12/12‬لەكات���ی‬ ‫رووماڵكردن���ی یاری���ی كۆتای���ی خولی‬ ‫زانكۆكان���ی كوردس���تان ك���ە لەنێوان‬ ‫دوو تیپ���ی زانكۆی ده���ۆك و زانكۆی‬ ‫س���ەاڵحەدین لەیاری���گای نێودەوڵەتیی‬ ‫ش���اری س���لێمانیدا بەڕێوەچوو‪ ،‬دوای‬ ‫دۆڕاندن���ی تیپی زانكۆی س���ەاڵحەدین‪،‬‬ ‫یاریزانانی ئەو تیپە هێرشیان كردە سەر‬ ‫داوەری یارییەكەو دوای ئەویش هێرشیان‬ ‫كردە س���ەر كامێرام���ان و پەیامنێری‬ ‫كەناڵ���ی ئاس���مانی پەی���ام (عەبدوڵاڵ‬ ‫موستەفا و ئەردەاڵن موحەممەد)‪ ،‬ئەم‬ ‫دیمەن���ەش لەالیەن كامێرای ئاس���مانی‬ ‫پەیامەوە تۆمار كراوە‪.‬‬ ‫‪ .20‬رۆژی ‪ 2011/12/21‬دوای‬ ‫ئەوەی ك���ە ژمارەیەك ل���ە قوتابیانی‬


‫‪19‬‬

‫ژمارە (‪ )161‬كانوونى دووەمی ‪ 2012/1/22‬زایینی ‪ ،‬بەفرانباری ‪2711‬ی كوردی‬

‫ناحیەی س���میالن‪ ،‬خۆپیش���اندانێكیان‬ ‫دژی نەبوون���ی مامۆس���تاو ئۆتۆمبێلی‬ ‫گواس���تنەوە ئەنجام���دا‪ .‬تیمی كەناڵی‬ ‫ئێ���ن ئارت���ی و كەی ئێن ئێ���ن‪ ،‬هەوڵ‬ ‫دەدەن ك���ە رووماڵی خۆپیش���اندانەكە‬ ‫بكەن‪ ،‬بەاڵم لەالیەن ئاسایشی ناحیەی‬ ‫س���میالن‪ ،‬وێ���ڕای ئەوەی ك���ە ناهێڵن‬ ‫تیم���ە رۆژنامەنووس���ییەكە رووماڵ���ی‬ ‫خۆپیش���اندانەكە ب���كات‪ ،‬ئەوە بە پێی‬ ‫قس���ەی پەیامنێری كەناڵ���ی كەی ئێن‬ ‫ئێ���ن‪ ،‬ئاسایش���ی س���میالن‪ ،‬هەوڵ���ی‬ ‫شكاندن و دەسبەسەركردنی كامێراكەی‬ ‫داوەو پاشان ئاراستەی خۆپیشاندانەكە‬ ‫بەرەو الی راگەیاندنەكان هاتووەو و بەو‬ ‫هۆی���ەوە توانراوە لەالی���ەن تیمەكەوە‪،‬‬ ‫وێنەی خۆپیشاندانەكە بگیرێت‪.‬‬ ‫دەستگیر كردن‬ ‫‪ .1‬رۆژی ‪ 2011/6/28‬بەبری���اری‬ ‫دادوەری دادگای لێكۆڵین���ەوەی‬ ‫حاجیاوە رۆژنامەنووس (بڵند مستەفا)‬ ‫سەرنووس���ەری گۆڤاری ملمالنێ لەسەر‬ ‫باڵوكردنەوەی بابەتێ���ك لەژمارە (‪)10‬‬ ‫ئەو گۆڤ���ارە لەبارەی كێش���ەی نێوان‬ ‫كۆمپانیایەك و ش���ارەوانی شارۆچكەی‬ ‫ش���كارتە بۆم���اوەی ی���ەك رۆژ بریاری‬ ‫راگرتن(توقی���ف)ی دەدرێت‪،‬دوای دانی‬ ‫ب���ڕی (‪ 20‬ملیۆن دین���ار) بە كەفالەت‬ ‫ئازاد دەكرێت‪.‬‬ ‫‪ .2‬رۆژی ‪ 2011/8/25‬ل���ە بە ئامانجی‬ ‫رووماڵكردن���ی تێبین���ی هاوواڵتیی���ان‬ ‫ل���ە وەرگرتنی مووچەی خانەنش���یانی‬ ‫شۆڕشی ئەیلوول لە لقی خانزادی بانكی‬ ‫رەش���ید لە ش���اری هەولێر‪ ،‬رێگری لە‬ ‫تیمیی كەناڵی سپێدە كراو هەر یەك لە‬ ‫ئاكارو فارسی پەیامنێر و سامی ساڵحی‬ ‫وێنەگری س���پێدە لەالیەن پاسەوانانی‬ ‫بانكەك���ەوە دەستبەس���ەر دەكرێ���ن و‬ ‫ب���ۆ ماوەی نیو كاتژمێ���رو بەڕێوەبەری‬ ‫بانكیش رێگریان لێدەكات و دواتر ئازاد‬ ‫دەكرێن‪.‬‬ ‫‪ .3‬بەپێ���ی س���كااڵیەك ك���ە دراوەتە‬ ‫لێژنەی داكۆك���ی‪ ،‬لەكاتی رووداوەكانی‬ ‫بادینان ژمارەیەك لە رۆژنامەنووس���انی‬ ‫دەزگا راگەیاندنەكان���ی یەكگرت���ووی‬ ‫ئیس�ل�امی لەالیەن هێزەكانی ئاسایش‬ ‫دەستگیركراون‪ ،‬كە ئەمانەن‪:‬‬ ‫‪ .1‬حەس���ەن یاس���ین عەبدوڵ�ڵ�ا –‬ ‫بەڕێوەبەری رادیۆی خابوور‪.‬‬ ‫‪ .2‬ئیسالم سەعدی عەلی – یاریدەدەری‬ ‫بەڕێوەبەری تەلەفزیۆنی خابوور‪.‬‬ ‫‪ .3‬نورس���ی رەمەزان فەتاح‪ ،‬مۆنتێری‬ ‫تەلەفزیۆنی خابوور‪.‬‬ ‫‪ .4‬دلبری���ن حاجی ئەحمەد – مۆنتێری‬ ‫تەلەفزیۆنی خابوور‪.‬‬ ‫‪ .5‬دلبرین یوس���ف می���رزا – وێنەگری‬ ‫تەلەفزیۆنی خابوور‪.‬‬ ‫‪ .6‬ئوس���امە نەس���ەرەدین سەعید –‬ ‫وێنەگری تەلەفزیۆنی خابوور‪.‬‬ ‫‪ .7‬حەكیم حوسێن كوركۆ – دەرهێنەری‬ ‫رادیۆی خابوور‪.‬‬ ‫‪ .8‬ماهیر سەكڤان رەمزی – نووسەری‬ ‫هەواڵەكان لە رادیۆی خابوور‪.‬‬ ‫‪ .9‬س���امر عوبێد س���ەعید – مۆنتێری‬ ‫تەلەفزیۆنی خابوور‪.‬‬ ‫‪ .10‬یوس���ف س���ەلیم عەبدوڵ�ڵ�ا –‬ ‫پێشكەشكاری بەرنامە‪.‬‬ ‫‪ .11‬بیالل جومعە مەسیحا – وێنەگری‬ ‫كەناڵی ئاسمانی سپێدە‪.‬‬ ‫‪ .12‬عەبدوڵ�ڵ�ا ئەحم���ەد حاج���ی –‬ ‫وێنەگری كەناڵی ئاسمانی سپێدە‪.‬‬ ‫بەاڵم تاكاتی ئامادەكردنی ئەم راپۆرتە‪،‬‬ ‫لەكۆی ئەم (‪ )11‬رۆژنامەنووسە‪ ،‬تەنیا‬ ‫رۆژنامەن���ووس (عەبدوڵ�ڵ�ا ئەحم���ەد‬ ‫حاج���ی) لە زیندان ماوەت���ەوە‪ ،‬ئەوانی‬ ‫دیكەش بە هەوڵ���ی لێژنەی داكۆكی و‬

‫الیەنەكانی دیكە ئازاد كران‪.‬‬ ‫‪ .4‬رۆژی ‪( 2011/12/3‬خەتاب عومەر)‬ ‫پەیامنێ���ری زاخ���ۆ ب���ۆ رووماڵكردنی‬ ‫هەواڵەكان‪ ،‬لەالیەن هێزەكانی ئاسایش‬ ‫ئەو ش���ارەوە دەس���تگیر كراوەو هەتا‬ ‫ئێستاش ئازاد نەكراوە‪.‬‬ ‫لێدان‬ ‫‪ .1‬رۆژی ‪ 2011/7/13‬ل���ە رانی���ە‬ ‫رۆژنامەنووسان (فەرمان مەال حەسەن‬ ‫و عومەر عەلی خدر) لەكاتی وێنەگرتنی‬ ‫مەلەوانگ���ەی رانی���ە‪ ،‬لەالی���ەن چەند‬ ‫كارمەندێكی مەلەوانگەكە سووكایەتیان‬ ‫پێدەكرێ���ت و لێی���ان دەدرێ���ت و‬ ‫كامێراو باجی رۆژنام���ەی (رووداو)یان‬ ‫لێدەستێنن‪ ،‬دواتر لە هەوڵی بەرپرسی‬ ‫(جی سی س���ی) رانیە كەلوپەلەكانیان‬ ‫بۆ دەگەڕێننەوە‪.‬‬ ‫‪ .2‬رۆژی ‪ 2011/8/11‬ل���ە گەڕەك���ی‬ ‫رزگای شاری سلێمانی لەالیەن پۆلیسی‬ ‫چاالكیی���ە مەدەنییەكان���ەوە هێ���رش‬ ‫دەكرێتە س���ەر رۆژنامەن���ووس (هێمن‬ ‫كەریم) سەرنووس���ەر گۆڤاری (فشار)‬ ‫و لێ���ی دەدرێت و بە قس���ەی ناوبراو‬ ‫ئەشكەنجەی دەدەن‪.‬‬ ‫‪ .3‬رۆژی ‪ 2011/8/29‬ل���ە ش���اری‬ ‫س���لێمانی‪ ،‬هێ���رش كرای���ە س���ەر‬ ‫رۆژنامەن���ووس (ئاس���ۆس ه���ەردی)‬ ‫بەڕێوەب���ەری كۆمپانی���ای ئاوێن���ە‪ ،‬لە‬ ‫ئەنجامی هێرش���ەكەدا چەندین ش���وێن‬ ‫لەس���ەری بریندار دەبێ���ت و دەیبەنە‬ ‫نەخۆشخانە بۆ چارەسەر كردن‪.‬‬ ‫دواتری���ش دەزگاكان���ی ئاس���ایش و‬ ‫پۆلیس دەس���تیانكرد ب���ە لێكۆڵینەوە‬ ‫لە رووداوەكەو دەس���تگیركردنی چەند‬ ‫كەس���ێك‪ ،‬بەاڵم تا ئێستا بە تەواوەتی‬ ‫كێش���ەكە لەالی���ەن دادگاوە ی���ەكال‬ ‫نەكراوەتەوە‪.‬‬ ‫ل���ەم بارەیەوە وەفدێك���ی ئەنجوومەنی‬ ‫س���ەندیكا و لێژنەی داكۆكی سەردانی‬ ‫(ئاس���ۆس هەردی)یان ك���ردو هەموو‬ ‫ئامادەی���ی و هاوكارییەكیان بۆ ناوبراو‬ ‫دەربڕی‪.‬‬ ‫‪ .4‬رۆژی ‪ 2011/10/19‬ل���ە میان���ەی‬ ‫رووماڵكردنی خۆپیش���اندنی قوتابیانی‬ ‫سەرسەنگی سەر بە پارێزگای دهۆك بۆ‬ ‫دابینكردنی پێداویستییەكانی خوێندن‪،‬‬ ‫لەالیەن ئەفسەرێكی پۆلیس‪ ،‬هێرشكرایە‬ ‫س���ەر هەریەك لە پەیامنێر (موسعەب‬ ‫عبدالعزیز خالد) و (مراد فوئاد جەمیل)‬ ‫وێنەگ���ر و هاوكارییان (عمار عەبدوڵاڵ‬ ‫محەمەد)‪ ،‬لە ئاكامدا لێی دەدرێت‪.‬‬ ‫‪ .5‬رۆژی ‪ 2011/11/17‬بە مەبەس���تی‬ ‫رووماڵكردن���ی مانگرتن���ی پزیش���كان‬ ‫لە نەخۆش���خانەی ده���ۆك‪ ،‬پۆلیس و‬ ‫پاسەوانانی نەخۆش���خانەكە رێگرییان‬ ‫ل���ە تیم���ی كەناڵ���ی س���پێدە ك���ردو‬ ‫باجەكانیشیان لێ س���ەندوون‪ ،‬لەالیەن‬ ‫بەرپرسانی نەخۆشخانەكەش هێرشكرایە‬ ‫سەر (دۆسكی سەبری پەیامنێر‪ ،‬موراد‬ ‫فوئاد وێنەگر) ك���ە چەندین پێلەقەیان‬ ‫ل���ە وێنەگرەك���ە داوەو كامێراكەیان لێ‬ ‫شكاندووە‪.‬‬ ‫‪ .6‬رۆژی ‪ 2011/12/2‬لەكات���ی‬ ‫س���ووتاندنی ب���ارەگای مەڵبەن���دی‬ ‫س���ێی یەكگرتوو لەالیەن ئاسایش���ەوە‬ ‫هێرشكرایە سەر موراد فوئاد وێنەگری‬ ‫س���پێدە لە ده���ۆك و دوای ئەوەی بە‬ ‫پێنج ئاس���ایش ئەش���كەنجەی دەدەن‪،‬‬ ‫كامێرا و كاس���ێتەكەی لێدەستێنن و تا‬ ‫ئێستاش كامێراكە لەالیەن ئاسایشەوە‬ ‫دەستبەسەر كراوە‪.‬‬ ‫‪ .7‬بەپێ���ی س���كااڵیەك ك���ە دراوەتە‬ ‫لێژنەی داكۆكی‪ ،‬شەوی ‪2011/12/3\2‬‬ ‫رۆژنامەنووس (س���یپان سالم ئامێدی)‬ ‫پەیامنێی كەناڵ���ی (‪ )NRT‬لەالیەن‬

‫بە ‪Ĭ ȃƽƢȇ‬نە میهرەبانەكە »دانيال ميتران«‬

‫هێزەكانی زێرەڤانی لە سێمێل دووچاری‬ ‫لێدان دەبێتەوە‪.‬‬ ‫‪ .8‬رۆژی ‪ 2011/12/3‬بەرپرس���ی‬ ‫نووس���ینگەی جەزی���رە ل���ە هەرێم���ی‬ ‫كوردستان (ئەحمەد زاوێتی) و وێنەگر‬ ‫(ئەحمەد مەال) لەكات���ی رووماڵكردنی‬ ‫رووداوەكانی بادینان لەالیەن هێزەكانی‬ ‫زێرەڤانی دووچاری لێدان دەبنەوە‪.‬‬ ‫‪ .9‬بەپێی سكااڵیەك كە دراوەتە لێژنەی‬ ‫داكۆكی‪ ،‬رۆژی ‪ 2011/12/4‬پەیامنێری‬ ‫س���ایتی كورد یو‪ ،‬لەش���اری سلێمانی‬ ‫(دیار ف���اروق) لەكات���ی رووماڵكردنی‬ ‫سووتانی س���ەنتەرێكی مەساج لەسەر‬ ‫ش���ەقامی بازنەیی مەلی���ك مەحمود‪،‬‬ ‫لەالیەن هێزێكی ئاسایشی سلێمانییەوە‬ ‫هێرش���ی دەكرێتە سەرو لێی دەدرێت و‬ ‫ئینجا دەستگیر دەكرێت و دەگوازرێتەوە‬ ‫بۆ ئاسایشی بەختیاری‪.‬‬ ‫سووتاندن‬ ‫‪ .1‬رۆژی ‪ 2011/12/2‬ل���ە كات���ی‬ ‫رووداوەكانی شاری زاخۆ‪ ،‬هەر یەك لە‬ ‫نووسینگەی كەناڵی سپێدەو تەلەفزیۆن‬ ‫و رادی���ۆی خاپ���ووری لۆكاڵی لە زاخۆ‬ ‫سووتێندران‪.‬‬ ‫‪ .2‬رۆژی ‪ 2011/12/2‬نووس���ینگەی‬ ‫كەناڵی ئاس���مانی س���پێدە لەزاخۆ بە‬ ‫ت���ەواوی س���ووتێندرا بە ك���ۆی كەل و‬ ‫پەلەكانییەوە‪.‬‬ ‫‪ .3‬رۆژی ‪ 2011/12/3‬هەری���ەك ل���ە‬ ‫كەناڵەكان���ی رادی���ۆ و تەلەفزیۆن���ی‬ ‫یەكگرت���وو و رادیۆی دەنگ���ی قورئان‬ ‫و نووس���ینگەی س���ایتی (كورد یو) لە‬ ‫دهۆك سووتێنران‪.‬‬ ‫ ‬ ‫سزادان (غرامە)‬ ‫‪.1‬‬ ‫رۆژی ‪ 2011/10/31‬دادگای‬ ‫بەرای���ی خەلیف���ان‪ ،‬س���زای ‪ 50‬ملیۆن‬ ‫دیناری س���ەپاند بەس���ەر ئیس���ماعیل‬ ‫ئیبراهیم‪ ،‬سەرنووس���ەری هەفتەنامەی‬ ‫زاری كرمانج���ی‪ ،‬ئەم س���زایەش دوای‬ ‫تۆماركردنی سكااڵیەكی دادگای سۆران‬ ‫هات‪ ،‬كە لەسەر رۆژنامەنووسی ناوبراوی‬ ‫تۆماركردب���وو‪ .‬بەه���ۆی باڵكردنەوەی‬ ‫سكااڵی هاواڵتییەك لەهەفتەنامەی زاری‬ ‫كرمانجی‪ .‬دوای ئەوەی كە ئیس���ماعیل‬ ‫ئیبراهیم رایگەیان���د ئەو پارەیەی نییە‬ ‫بیدات‪ .‬بۆم���اوەی ‪5‬كاتژمێ���ر لەالیەن‬ ‫بنكەی پۆلیسی خەلیفان دەسبەسەركراو‬ ‫پاشان بە كەفالەتی ‪10‬ملیۆن دینار ئازاد‬ ‫كرا‪ .‬لەبارەی ئەم سزایەش نووسینگەی‬ ‫س���ۆرانی س���ەندیكای رۆژنامەنووسانی‬ ‫كوردس���تان‪ ،‬ب���ە تون���دی دژی ئ���ەو‬ ‫بڕیارەی دادگای خەلیفان وەس���تایەوە‪.‬‬ ‫ئەم���ەش نەك لەبەر ئ���ەوەی كە ئێمە‬ ‫لە نووس���ینگەی سۆرانی س���ەندیكای‬ ‫رۆژنامەنووسانین‪ ،‬دژی جێبەجێكردنی‬ ‫یاس���این‪ ،‬بەڵكو ئێمە پێمان وابوو كە‬ ‫ئەو دادوەرە پێش���ێلی یاس���ای كاری‬ ‫س���ەندیكای رۆژنامەنووس���انی كردوەو‬ ‫بڕیارێك���ی نادادپەروەران���ەی بەس���ەر‬ ‫سەرنووس���ەرو دەزگای زاری كرمانجیدا‬ ‫س���ەپاندبوو‪ .‬چونكە ب���ە پێی ماددەی‬ ‫نۆیەم‪ ،‬بڕگەی سێی یاسای سەندیكای‬ ‫رۆژنامەنووس���انی كوردستان توندترین‬ ‫سزا بۆ سەرنووسەرو دەزگاكە نابێت لە‬ ‫بیست ملیۆن زیاتر بێت‪.‬‬ ‫‪ .2‬رۆژی ‪ ،2011/12/7‬ئاك���ۆ محەمەد‪،‬‬ ‫سەرنووس���ەری رووداو‪ ،‬ئیس���ماعیل‬ ‫ئیبراهیم سەرنووسەری زاری كرمانجی‪،‬‬ ‫هەریەك���ەو بەب���ڕی ‪7‬ملی���ۆن دینار‪،‬‬ ‫ل���ە الی���ەن دادگای بەرایی س���ۆران‪،‬‬ ‫س���زادران‪ .‬ه���اوكات هاوواڵتییەكی���ش‬ ‫كە ل���ە راپۆرتەهەواڵەك���ەدا بۆچوونی‬ ‫وەرگیراب���وو بەبڕی ی���ەك ملیۆن دینار‬ ‫سزادرا‪ .‬س���ەپاندنی ئەم سزا داراییەش‬

‫بەس���ەر هەردوو هەفتەنام���ەی رووداو‪،‬‬ ‫زاری كرمانج���ی‪ ،‬پ���اش باڵوبوونەوەی‬ ‫هەواڵێك هات لە هەردوو هەفتەنامەدا‪،‬‬ ‫كە تیایدا باس لە داخستنی مەیخانەی‬ ‫رەواندز كرابوو‪ ،‬بەپێی بڕیارێكی دادگای‬ ‫رەواندز‪ .‬ئەم بڕیاری س���زادانەش دوای‬ ‫تۆماركردنی سكااڵیەك هات كە لەالیەن‬ ‫دادوەرێك���ی رەوان���دز‪ ،‬دژی ه���ەردوو‬ ‫هەفتەنامەك���ە تۆماریكردب���وو‪ .‬بڕیاری‬ ‫كۆتای دادگاش دوای ئەنجامدانی چوار‬ ‫دانیشتن‪ ،‬دەرچوو‪.‬‬ ‫داخستنی دۆسییە‬ ‫‪ .1‬لەس���ەر باڵوكردن���ەوەی بابەێكی لە‬ ‫رۆژنامەی (وار) لە دهۆك‪ ،‬رۆژنامەنووس‬ ‫(غاندی خەل���ەف عبوزید) بەبڕی یەك‬ ‫ملی���ۆن دینار س���زا دران س���ەرەڕای‬ ‫دەس���تبەرداربوونی داخ���وزا لەس���ەر‬ ‫س���كااڵكەی‪ ،‬دوای تەمیزكردن���ەوەی‬ ‫كەیس���ەكە‪ ،‬ب���ڕی پارەك���ە دراوەتەوە‬ ‫بە رۆژنامەنووس���ی ناوبراو لە رۆژنامە‬ ‫(وار)‪.‬‬ ‫‪ .2‬دوای تۆماركردن���ی س���كااڵ لەالیەن‬ ‫هاوواڵتییەكەوە لەس���ەر رۆژنامەنووس‬ ‫(فازڵ عومەر)‪ ،‬سەرنووسەری رۆژنامە‬ ‫(وار) و (س���ەردار كێس���تەیی) دوای‬ ‫چەندین دانیش���تنی دادگا‪ ،‬دۆس���یەكە‬ ‫داخرا لەبەر نەبوونی بەڵگەی پێویست‪.‬‬ ‫ ‬ ‫هەڕەشە‬ ‫‪ .1‬رۆژی ‪ 2011/12/2‬بەهۆی هەڕەشەی‬ ‫دەس���تگیركردنی پەیامنێری س���پێدە‬ ‫فەره���اد س���ندی لەالیەن ئاس���ایش و‬ ‫پۆلیسی زاخۆ‪ ،‬بەوتەی ناوبراو ناتوانێ‬ ‫بچێتەوە سەر كارەكەی‪.‬‬ ‫جێگای باسە چەندین رۆژنامەنووس بە‬ ‫مۆبایل هەڕەشی جۆراوجۆریان لێكراوە‪،‬‬ ‫ل���ەم بارەی���ەوە لێژن���ەی داكۆكی بە‬ ‫نووسراوی فەرمی الیەنی پەیوەندیداری‬ ‫ل���ێ ئ���اگادار كردۆت���ەوە ب���ۆ ئەوەی‬ ‫بەدواداچوون بۆ كەیسەكانیان بكەن‪.‬‬ ‫ئەنوەر حوسێن‬ ‫سكرتێری لێژنە‬ ‫‪07701535029‬‬ ‫جەمال حوسێن‬ ‫بڕیاردەری لێژنە‬ ‫‪07504026878‬‬ ‫خۆشناڤ جەمیل‬ ‫ئەندام‬ ‫‪07504509838‬‬ ‫لێژنەی داكۆكی لە ئازادی‬ ‫رۆژنامەنووسی و‬ ‫مافی رۆژنامەنووسان لە كوردستان‬ ‫‪2011/12/27‬‬ ‫ ‬

‫سەندیكای رۆژنامەنووسانی كوردستان‬ ‫ئیدانەی هێرشكردنە سەر رۆژنامەنووس‬ ‫«ئاسۆس هەردی» دەكات‬

‫ئێوارەی ‪29‬ی ئاب كەس���ێكی نەناسراو‬ ‫هێ���رش دەكات���ە س���ەر رۆژنامەنووس‬ ‫«ئاس���ۆس هەردی» لەنزیك بارەگای‬ ‫كۆمپانیای ئاوێنە‪ ،‬لەئەنجامدا برینداری‬ ‫دەكات‪.‬‬ ‫ئەنجومەنی سەندیكای رۆژنامەنووسانی‬ ‫كوردستان‪ ،‬بەتووندی هەموو هێرشێك‬ ‫بۆس���ەر هەر رۆژنامەنووس���ێك بەهەر‬ ‫بیانووێك���ەوە بێ���ت ئیدان���ە دەكات و‬ ‫بەتایبەت���ی ئ���ەو دەس���تدرێژییەی كە‬ ‫كراوەتە س���ەر رۆشنبر و رۆژنامەنووس‬

‫ئاس���ۆس هەردی و بەتووندی ئیدانە و‬ ‫ش���ەرمەزاری دەكات‪ ،‬لەهەمانكاتدا داوا‬ ‫لە الیەنە پەیوەندی���دارەكان لە پۆلیس‬ ‫وئاسایش���ی پارێزگای سلێمانی دەكات‬ ‫كە بەزووی دەست بەلێكۆڵینەوە بكەن‬ ‫و ئەنجام���دەری ئەم تاوانە دەس���تگیر‬ ‫بكەن و رووبەڕووی دادگای بكەنەوە‪.‬‬ ‫هەروەه���ا ئەنجومەن���ی س���ەندیكای‬ ‫رۆژنامەنووسانی كوردستان رایدەگەیێنێت‬ ‫كە بەش���ێوەیەكی ب���ەردەوام چاودێری‬ ‫رەوش���ی ئازادی كاری رۆژنامەنووسی‬ ‫و س���ەالمەتی رۆژنامەنووس���ان دەكات‬ ‫و بۆه���ەر هەنگاوێكی س���ەلبی لە دژی‬ ‫رۆژنامەنووس���ان هەڵوێس���تی پیشەیی‬ ‫خ���ۆی رادەگەێنێ���ت و داكۆكیكارێكی‬ ‫هەقیقی دەبێت لە ئازادی رۆژنامەنووسی‬ ‫و مافی رۆژنامەنووس���انی كوردستان‪،‬‬ ‫وەك چ���ۆن لەرابردووش���دا داكۆك���ی‬ ‫لەهەموو رۆژنامەنووس���انی كوردستان‬ ‫كردووە بەبێ جیاوازی‪.‬‬ ‫ئەنجومەنی سەندیكای‬ ‫رۆژنامەنووسانی كوردستان‬ ‫هەولێر ‪20‬ی ئابی ‪2011‬‬

‫سووتاندنی كه‌ناڵه‌كانی راگه‌یاندنی‬ ‫یه‌كگرتووی ئیسالمی‬ ‫ل ‌ه بادینان مه‌حكوم ده‌كه‌ین‬ ‫له‌كاتێكدا خه‌ڵكی كوردستان به‌ئومێده‌و‌ه‬ ‫چاوه‌ڕوانی ده‌كرد بارودۆخی كوردستان‬ ‫ب���ه‌ره‌و هێمن���ی و س���ه‌قامگیری زیاتر‬ ‫بڕوات‪ ،‬به‌داخه‌و‌ه ئێواره‌ی دوێنێ هه‌ینی‬ ‫‪ ٢٠١١/١٢/٢‬له‌دۆخێك���ی نه‌خ���وازراودا‬ ‫هێ���رش كرای��� ‌ه س���ه‌ر كه‌ناڵه‌كان���ی‬ ‫راگه‌یاندن���ی یه‌كگرتووی ئیس�ل�امی ل ‌ه‬ ‫زاخۆ و دهۆك و س���ووتێندران و چه‌ند‬ ‫رۆژنامه‌نووسێكێش لێیان دراو رێگریان‬ ‫لێك���را ل ‌ه رووماڵكردن���ی رووداوه‌كان و‬ ‫كامێراو پێداویستییه‌كانی رۆژنامه‌وانیان‬ ‫لێس���ه‌ندرا‪ .‬ئێم ‌ه ل ‌ه لێژنه‌ی داكۆكی ل ‌ه‬ ‫ئازادی رۆژنامه‌نووس���ی ل ‌ه كوردستان‬ ‫وێڕای ئه‌وه‌ی ئه‌و هێرش و په‌الماران ‌ه بۆ‬ ‫سه‌ر كه‌ناڵه‌كانی راگه‌یاندنی یه‌كگرتووی‬ ‫ئیس�ل�امی مه‌حكوم ده‌كه‌ی���ن ك ‌ه ئه‌م ‌ه‬ ‫پێش���ێلكارییه‌كی راس���تەوخۆی یاسای‬ ‫رۆژنامه‌گه‌ریی ‌ه ل ‌ه كوردستان‪ ،‬ل ‌ه هه‌مان‬ ‫كاتدا داوا ل ‌ه هه‌رس���ێ س���ه‌رۆكایه‌تی‬ ‫(هه‌رێ���م و په‌رله‌م���ان و حكومه‌ت) و‬ ‫الیه‌ن��� ‌ه په‌یوه‌ندی���داره‌كان ده‌كه‌ین ك ‌ه‬ ‫هه‌رچی زوو‌ه لێكۆلێنه‌وه‌و به‌دواداچوونی‬ ‫ورد بۆ ئه‌و پێشێلكارییانه‌ی كه‌ به‌رامبه‌ر‬ ‫به‌ میدیاكاران و ده‌زگاكانی راگه‌یاندنی‬ ‫یه‌كگرتووی ئیسالمی كراوه‌ له‌ده‌ڤه‌ره‌ك ‌ه‬ ‫بك���ه‌ن و ئه‌نجام���ده‌ران و ئه‌وان���ه‌ی‬ ‫له‌پش���ت رووداوه‌كان بوونه‌ ده‌س���تگیر‬ ‫بكرێن س���زای یاس���ایی بدرێ���ن‪ .‬وه‌كو‬ ‫پێش���تر چه‌ندین جار رامان گه‌یاندوو‌ه‬ ‫كه‌ نابێت كێش���ه‌و گرف���ت و ملمالنێی ‌ه‬ ‫سیاسییه‌كان تێكه‌ڵ ب ‌ه كاری راگه‌یاندن‬ ‫و میدیا بكرێت و ده‌زگاكانی راگه‌یاندن‬ ‫بسووتێندرێن باجی قه‌یران و ملمالنێی ‌ه‬ ‫سیاسییه‌كان بده‌ن‪.‬‬ ‫لێژنه‌ی داكۆكی له‌ئازادی رۆژنامه‌نووسی و‬ ‫مافی رۆژنامه‌نووسان له‌ سه‌ندیكای‬ ‫رۆژنامه‌نووسانی كوردستان‬ ‫شه‌مم ‌ه ‪2011/12/3‬‬


‫‪20‬‬

‫ژمارە (‪ )161‬كانوونى دووەمی ‪ 2012/1/22‬زایینی ‪ ،‬بەفرانباری ‪ ĶƽǁȂǯ ĶÏÔÎÎ‬بە يادى ژنە میهرەبانەكە «دانيال ميتران»‬

‫ساواك؛ بۆچی «حەسەن زیرەك»ی كوشت؟‬

‫د‪ .‬مەولود ئیبراهیم حەسەن‬

‫زیرەكناسیی!!‬ ‫هەرچ���ی نووس���ەر و هونەرمەند و‬ ‫دڵس���ۆزانی كورد ه���ەن‪ ،‬ئەگەر بە‬ ‫وردی ژیان و بەرهەمیان بخوێنینەوە‬ ‫ئەوا سەیر دەكەی دوو خاڵی گرنگ‬ ‫هەی���ە‪ ،‬كە هەموویان كۆ دەكاتەوە‪،‬‬ ‫ئەویش ئەوەیە‪:‬‬ ‫یەك���ەم‪ :‬تێنەگەیش���تن و بەگ���وێ‬ ‫نەكردن لەكاتی خۆی‪.‬‬ ‫دووەم‪ :‬رێز نەگرتن و گرنگی پێنەدان‬ ‫لە سەردەمی ژیانیان‪.‬‬ ‫ئەم دوو خاڵەش هۆیەكی گرنگە لەو‬ ‫هۆیانەی كە تائێستا كورد «ئازاد»‬ ‫نەبووەو «دەوڵەت»ی سەربەخۆی‬ ‫خۆی بەدەس���ت نەهێناوە! چونكە‬ ‫دەبێ بزانین ه���ەر میللەتێك ئەگەر‬ ‫بەگوێی زاناو دڵسۆزانی خۆی نەكات‬ ‫و رێز لە شتە جوانەكان و پیرۆزەكانی‬ ‫خۆی نەگرێ! ئاوا ناش���توانێ‪ ،‬یان‬ ‫راستتر سەركەوتوو نابێ لە پاراستن‬ ‫و بەدەس���تهێنانی ش���تە ج���وان و‬

‫پیرۆزەكانی���ش‪ ،‬كە دیارە چی هەیە‬ ‫لە «ئازادی و دەوڵەتی سەربەخۆ»‬ ‫ج���وان و پیرۆزتر! س���ەیركە نزیك‬ ‫بە چوارسەد س���اڵە «خانی»مەزن‬ ‫فەرموویەت���ی «ق���ەدری قەڵەمامە‬ ‫بێت���ە دانین» وات���ا خانی بەهیوای‬ ‫ئەوە بووە رۆژێ���ك دابێت رێزی لە‬ ‫قەڵەمەك���ەی بگیرێ‪ ،‬ئەو قەڵەمەی‬ ‫ش���اكارێكی وەكو «مەم و زین»ی‬ ‫داهێنا‪ ،‬كە پڕاو پڕی كرد لە عەشق!‬ ‫عەش���ق بەهەموو رەهەندەكانییەوە!‬ ‫بۆئەوەی ك���ەس نەڵێ‪ :‬كرمانجەكان‬ ‫عەش���قیان نەكردووە بە ئامانج! ئەو‬ ‫عەشقە نەمریی بە عەشقی میللەتی‬ ‫كورد بەخش���ی! ئەو عەشقەی ئەو‬ ‫«قەڵ���ەم!!»ە نووس���یویەتی‪ ،‬كە‬ ‫ل���ە رۆژگاری خۆی ت���ا دەگاتە ئەو‬ ‫س���ەردەمەش رێزی ل���ێ نەگیراوە!‬ ‫رێزێك شایس���تە ب���ەو قەڵەمە كەم‬ ‫وێنەیە بێ! ئەو قەڵەمەی كە خانی‬ ‫بە یەكێك لە دوو هۆكارە گرنگەكانی‬ ‫دەزانێ‪ ،‬كە پێویستن بۆ دامەزراندنی‬ ‫دەوڵەتی س���ەربەخۆ! ئەوەتا هاوار‬ ‫دەكات! بۆ دروس���تبوونی دەوڵەت‪،‬‬ ‫ش���یر و قەڵەم پێویس���تە! ئەوەتا‬ ‫من «قەڵەم»م هەیە! بەاڵم! ش���یر‬ ‫بەدەس���ت كوانێ! بۆیە بەڕای خانی‬ ‫ل���ە دروس���ت نەبوون���ی دەوڵەتی‬ ‫ك���وردی! ش���اعیرە قەڵەم���دار و‬ ‫هەژارە قوربان���ی دەرەكان بەرپرس‬ ‫نی���ن! ئەوەی ئ���ەم گوناه���ەی لە‬ ‫ئەستۆدایە «حاكم و ئەمیر»ەكانن‪،‬‬ ‫سەركردەو دەسەاڵتدارەكانن‪ .‬بەڵێ!‬ ‫ئ���ەو قەڵەمەی دەوڵەت���ی پێ دێتە‬ ‫دامەزراندن‪ ،‬هێش���تا لەنێو كوردان‬ ‫قەدری نەهاتۆتە دانین!! ئێس���تاش‬ ‫خانی ئێمەی كورد ن���ە تێیدەگەین‬ ‫و نە نرخی دەزانین!! نە ئێس���تاش‬

‫زیرەك لەگەڵ رابە خانمی رەش ئەسمەری هاوسەری‬

‫نرخی «خانی»یەكانی ئەم سەردەمە‬ ‫دەزانین‪.‬‬ ‫ئەو نرخ نەزانین و تێنەگەیشتنەبوو‪،‬‬ ‫حەزرەتی «نالی»یش���ی خەمۆش و‬ ‫خامۆش كرد‪ ،‬پاش ئەوەی عومرێك!‬ ‫عومرێك���ی دوور و درێ���ژ‪ ،‬گووتی و‬ ‫نووس���ی و توحفەی بەخش���ییەوە!‬ ‫بەاڵم‪ ،‬كەس���ی تێنەگەیشت‪ ،‬تا لە‬ ‫غەریب���ی بە خامۆش���ی و تووڕەیی‬ ‫سەری نایەوە و گۆڕ غەریب بوو‪.‬‬ ‫ئ���ەم تووڕەیی���ە وای ك���رد ك���ە‬ ‫حاج���ی م���ەزن دووس���ەت س���اڵ‬ ‫پاش»خانی»هاوار ب���كات و بڵێ‪:‬‬ ‫حاجی كەس���ێكە بێ كەس بۆ ئێوە‬ ‫قوڕ دەپێوی‪ .‬بەاڵم! كەس گوێی لێ‬ ‫نەگرت‪ .‬دواجار هاواری كرد‪ ،‬ئەوەی‬ ‫كە ئێس���تا عەیبی لێ دەگرن! رۆژێ‬ ‫دێ ب���ۆی دەمرن‪ .‬تائێس���تاش ئەو‬ ‫رۆژە نەهاتووە! ك���ە كورد تێبگەن‬ ‫و بزان���ن! ئ���ەو «حاجی»ی���ە بێ‬ ‫كەس���ە! ئەو قوڕە خەستەی بۆ كێ‬ ‫دەپیوا؟!‬ ‫ئ���ەو تووڕەیی���ە ه���ەر بەردەوامەو‬ ‫داهێنەران و دڵسۆزان نەوە لەدوای‬ ‫نەوە لێكی وەردەگرنەوە! ئەو میللەتە‬ ‫تێنەگەیشتوو و قەدر نەزانەی كورد‪،‬‬ ‫دواجار «بێكەس»ی شاعیر هێندە‬ ‫ت���ووڕە دەكەن‪ ،‬كە ه���اوار بكات و‬ ‫بڵێ‪ :‬لەمەودوا ئەگەر باس���ی عیلمم‬ ‫كرد‪ ،‬وابزانن س���ەگ بووم‪ ،‬وەڕیم!‬ ‫ئیت���ر ئەویش بۆخۆی ب���ەو هەموو‬ ‫تووڕەییەوە س���واری پاپۆڕی جەهل‬ ‫دەبێت و روو دەكاتە قیامەت!!‬ ‫ئ���ەم تووڕەی���ی و بێزاریی���ە ه���ەر‬ ‫بەردەوام���ەو میللەت���ی ك���ورد هەر‬ ‫تێناگاو رێز لە دڵسۆزان و داهێنەرانی‬ ‫خۆی ناگ���رێ! ئەوەتا «حەس���ەن‬ ‫زیرەك»ی���ش‪ ،‬حەس���ەن زیرەك���ی‬ ‫دەرب���ەدەر و بێ ماڵ! ب���ێ ماڵ و‬ ‫هەژار‪ ،‬ئەو هەژارە دەوڵەمەندەی لە‬ ‫هون���ەر دەوڵەمەند! دەوڵەمەندی لە‬ ‫هونەر هیچ كەم نەبوو! هونەرمەندی‬ ‫جیهانی! ئەویش چونكە كورد بوو‪،‬‬ ‫هونەر هیچ سوودێكی بۆ ئەو نەبوو!‬ ‫كورد ق���ەدری خۆی و هونەرەكەیان‬ ‫نەدەزان���ی و لەگ���ەڵ داگیركەران‪،‬‬ ‫ئەوانیش ئازاریان دەدا! ئازاری رۆح‬ ‫و جەس���تەی! ئەو هونەرمەندەی كە‬ ‫رۆح و جەس���تەو هونەرەكەی خۆی‬ ‫لە خزمەتی میللەتەكەی دانا! كەچی‬ ‫ه���ەر ئەو میللەت���ە! ناچاریان كرد‪،‬‬ ‫دواجار هیوای مردن بخوازێ و بچێتە‬ ‫ژێر گڵەوە! بۆئەوەی بەشەری كورد‬ ‫نەبینێ! ئەو بەش���ەرە كوردانەی كە‬ ‫رێز لە هونەر ناگرن‪.‬‬ ‫بەڵێ‪ ،‬حەس���ەن زیرەك چووە ژێر‬ ‫گڵ���ەوە! بەاڵم‪ ،‬چوونێكی ئاس���ایی‬ ‫ن���ا! بەڵك���ە چوونە ژێ���ر گڵێك و‬ ‫مردنێك‪ ،‬بە ژەهری ساواك‪ .‬كەچی‬ ‫ئێس���تاش پاش چل ساڵ دوای ئەو‬ ‫مردنە! هێش���تا هەندێ بەڕێز لەنێو‬ ‫ك���وردان‪ ،‬نەك هەر رێ���زی خۆی و‬ ‫هونەرەكەی نازانن بەڵكە زیرەك بە‬

‫«جاسووس»ناو دەبەن و هەندێكی‬ ‫تر بە «بێ رەوشت» و هەندێكیش‬ ‫بە «چاوەش»ی دەزانن!!‬ ‫مامۆس���تای زیرەك دۆست عەبدولی‬ ‫حەمە باقی دەڵێ‪ :‬كورد بەختەوەر‬ ‫ب���وو كە زیرەك ك���ورد بوو! كەچی‬ ‫زی���رەك بەدبەخ���ت ب���وو چونكە‬ ‫كورد ب���وو! بەڵ���ێ! زی���رەك بەو‬ ‫بەدبەختییەی خۆی هونەری كوردی‬ ‫گەیاندە بەرزترین ئاست‪ ،‬زیرەك بە‬ ‫دەرب���ەدەری و هەژاری و بەدبەختی‬ ‫خۆی‪ ،‬هون���ەری ك���وردی گەیاندە‬ ‫دوورتری���ن واڵت و دەوڵەمەندترین‬ ‫ئاس���ت و خۆش���ترین ئاواز‪ ،‬بەڵێ‪:‬‬ ‫هونەرمەن���د حەس���ەن زی���رەك‪،‬‬ ‫پیاوێكی مەزن بوو‪ ،‬بەاڵم مخابن! لە‬ ‫سەردەمێكی نزمدا ژیا‪.‬‬ ‫ئەو هونەرمەندە مەزنە‪ ،‬نا ناسرێ!‬ ‫هەتا نێوەندێكی گەورەی ئەكادیمی‬ ‫ب���ۆ «زیرەكناس���ی»دانەمەزرێ و‬ ‫هەموو بەس���ەرهات و بەرهەمەكانی‬ ‫ك���ۆ نەكاتەوەو كەس���انی پس���پۆر‬ ‫لێكۆڵینەوە لە پێكهاتەو بەشە جیا‬ ‫جیاكانی ژیان و هونەر و ش���یعر و‬ ‫ئاوازی ئ���ەو داهێن���ەرەدا نەكەن‪،‬‬ ‫جا ئ���ەو رۆژە كورد تێ���دەگات ئەو‬ ‫هونەرمەن���دەی ك���ە دەیچریكاند و‬ ‫ه���اواری دەكرد «جێ���م نییە تێدا‬ ‫بسرەوم خاكم بەسەر بێالنە خۆم!»‬ ‫كورد لەهەموو جێگایەك و لەهەموو‬ ‫زەمەنێك شانازی بەم خاك بەسەرە‬ ‫دەكات و پێ���ی س���ەربەرز دەبێ���ت‬ ‫ئەگەرچی جەستەی ئازار چەشتووی‬ ‫زیرەك ئێستا لەژێر خاكدایە! بەاڵم‪،‬‬

‫گیانی ئازار چێژی لەنێوماندا دەژی‬ ‫و ش���ادمان دەكات‪ ،‬وەك زی���رەك‬ ‫خۆی دەڵێ‪»:‬ش���ادم بەشادی براو‬ ‫گەل و هۆز»ئەو ئەگەر شادی خۆی‬ ‫لە ش���ادی میللەتەكەی���دا دەبینێ!‬ ‫پێویس���تە ئەو میللەتەش هێندە بە‬ ‫وەفابێ لەس���ەر خوێن���ی بەناحەق‬ ‫رژاوی ئ���ەو هونەرمەن���دە جیهانییە‬ ‫بێتە دەنگ! بەتایبەت پاش ئەوەی‬ ‫ك���ە س���اغ ب���ووەوە‪ ،‬كە س���اواك‬ ‫زیرەك���ی ژەهر خ���واردوو كردووە!‬ ‫ئەو ساواكەی كە زیرەك لە وەاڵمی‬ ‫پرس���یارێكی «می���رزا كەری���م»دا‬ ‫ئاوا دەیانناس���ێنێ و دەڵێ‪« :‬پیاو‬ ‫دەك���وژن و هەر خۆش���یان لەدوای‬ ‫جەنازەكەی���ەوە دەڕۆن!» ئەم���ڕۆ‬ ‫رۆژی ئ���ەوە هات���ووە ك���ە كوڕانی‬ ‫ئ���ەو میللەتە ل���ە رێگای یاس���اوە‬ ‫بەدوای خوێنی بەناحەق رژاوی ئەو‬ ‫هونەرمەندە ب���ڕۆن و ئەو تاوانە بە‬ ‫یاسا بس���ەلمێنن و هەر بە یاساش‬ ‫داوای مافەكانی بكەن‪ .‬بەوهیوایەی‬ ‫لەنێو كوڕانی میللەتەكەم یاساناس‬ ‫و زیرەكدۆس���تی شارەزاو بڕوا بەخۆ‬ ‫هەبن و خاوەندارییەتی لەم كێشەیە‬ ‫بكەن و ئێمەش بەهەموو توانایەكمان‬ ‫لەخزمەتیاندادەبین‪.‬‬ ‫ــــــــــــ‬

‫* ئەم كتێبە ئەمڕۆ دەگاتە كتێبخانە‬ ‫ك���وردی���ی���ەك���ان‪ ،‬ل���ە (‪ )150‬الپ����ەڕە‬ ‫پێكهاتووە‪ ،‬لە نووسینی دكتۆر (مەولود‬ ‫ئیبراهیم حەسەن)ە‪ ،‬لە باڵوكراوەكانی‬ ‫دەزگای چاپ و باڵوكردنەوەی (بەدرخان)‬ ‫ساڵی ‪.2012‬‬


‫‪21‬‬

‫ژمارە (‪ )161‬كانوونى دووەمی ‪ 2012/1/22‬زایینی ‪ ،‬بەفرانباری ‪2711‬ی كوردی‬

‫بە ‪Ĭ ȃƽƢȇ‬نە میهرەبانەكە »دانيال ميتران«‬

‫بیرەوەرییەكانی ئیحسان شێرزاد‪-‬ى هەولێری‬ ‫ئامادەكردنی‪ :‬بەدرخان‬ ‫لەس����ەرەتای هەش����تاكانی سەدەی‬ ‫راب����ردوو ئێس����تاماندا زۆرێ����ك لەو‬ ‫كەس����انەی ك����ە لەنێو كەس����ایەتی‬ ‫س����یاس و رۆش����نبیری و زانستیدا‬ ‫كاریان ك����ردووە‪ ،‬یان جێ پەنجەیان‬ ‫دیارە‪.‬‬ ‫بیرەوەرییەكانی خۆیان دەنووسنەوە‬ ‫یان بۆیان دەخرێتە س����ەركاغەز یان‬ ‫لێكۆڵیار و نووس����ەران دیداریان لە‬ ‫گەڵدا ئەنجام����دەدەن بۆ ئەوەی ئەو‬ ‫زانی����اری و رووداوان����ەی لە ماوەی‬ ‫ژیانی����دا روو یانداوە بنووس����رێتەوە‬ ‫و ن����ەوەی نوێی لێ ئ����اگادار بكرێت‬ ‫و ئەوی����ش بتوانێ س����وودیان لێوەر‬ ‫بگرێت‪.‬‬ ‫ئەگ����ەر س����ەیری ئەو س����ێ دەیەی‬ ‫پێش����وومان بكەین‪ ،‬واتە (‪ )30‬ساڵ‬ ‫بەر لە ئێس����تا دەبین����ن كتێبخانەی‬ ‫كوردی بەسەدان بیرەوەری لەالیەن‬ ‫خودی كەسەكان یان كەسانی دیكە‬ ‫نووس����راوەتەوەو چاپك����راوە لەوانە‬ ‫(م����ام ه����ەژار‪ ،‬هێم����ن‪ ،‬پیرەمێرد‪،‬‬ ‫س����ەید كاك����ە‪ ،‬خورش����ید ش����ێرە‪،‬‬ ‫عەریف س����لێمان‪ ،‬فازی����ل پیرداود‪،‬‬ ‫د‪ .‬م����ارف خەزن����ەدار‪ ،‬موحس����ین‬

‫ئەندازیار‪ ،‬ئەكادیميى و وەزیر‬

‫دزەیی‪ ،‬محەمەدی حاجی مەحموود‪،‬‬ ‫محەم����ەدی م����ەال قادر‪ ،‬عوس����مان‬ ‫س����ەبری‪ ،‬جگەر خوێ����ن‪ ،‬ئیبراهیم‬ ‫جەالل‪ ،‬پشكۆ نەجمەدین‪ ،‬ئەحمەد‬ ‫خواج����ە‪ ،‬رەفیق حیلم����ی‪ ،‬ئەحمەد‬ ‫تەق����ی‪ ،‬كەریمی حوس����امی‪ ،‬غەنی‬ ‫بلوری����ان‪ ،‬عەبدوڵاڵ حەس����ەن زادە‪،‬‬ ‫نورەدی����ن زازا‪ ،‬د‪.‬عزەدین مس����تەفا‬ ‫رەس����ول‪ ،‬محەمەد شاپەس����ەندی‪،‬‬ ‫كاك����ە مەم بۆتانی‪ ،‬س����ەعید ناكام‪،‬‬ ‫فاتح رس����ول‪ ،‬ش����ەكیب ئاكرەیی‪،‬‬ ‫عەبدولس����تار تاهیر شەریف‪ ،‬فوئاد‬ ‫ع����ارف‪ ،‬عەل����ی كەم����ال‪ ،‬ئەحمەد‬ ‫موختار بابان‪ ،‬جمال بابان‪ ،‬حافزی‬ ‫قازی‪ ،‬حەمید درویش‪ ،‬موسا عەنتەر‪،‬‬ ‫ساڵح بەدرخان‪ ،‬رەوشەن بەدرخان‪،‬‬ ‫عەبدولڕەزاق بەدرخان‪ ،‬درەخش����ان‬ ‫حەفید‪ ،‬گەالوێژ‪ ،‬عەبدوڵاڵ پشدەری‪،‬‬ ‫ئەحم����ەد حەم����ە ئاغا پش����دەری‪،‬‬ ‫ئیحسان نوری پاشا‪ ،‬غەفوری میرزا‬ ‫كریم‪ ،‬نەوشیروان مستەفا‪ ،‬حوسێن‬ ‫عارف‪ ،‬حەسەن مس����تەفا‪ ،‬حەسەن‬ ‫زی����رەك‪ ،‬جەلی����ل گادان����ی‪ ،‬عومەر‬ ‫شێخ موس����ا‪ ،‬بەكر حەوێزی‪ ،‬كەریم‬ ‫زەند‪ ،‬یۆنان هورمز‪ ،‬وەفایی‪ ،‬جەمال‬ ‫مورتك����ە‪ ،‬ئەحمەد دڵزار‪ ،‬نەجمەدین‬ ‫مامۆ‪ ،‬بەهییە مەع����روف بەرزنجی‪،‬‬ ‫عەبدولعەزیز یامولكی‪ ،‬عەقید كافی‪،‬‬

‫ئیحسان شێرزاد ساڵی ‪ /2009‬هەولێر‬

‫نائیب عەبدوڵاڵ‪ ،‬ئەحمەد بانیخێاڵنی‪،‬‬ ‫كەریم ئەحمەد‪ ،‬مستەفا ساڵح كەریم‪،‬‬ ‫محەمەد ئەمین جاف‪ ،‬محەمەدی مەال‬ ‫كەریم‪ ،‬محەمەد س����ەعید مەحمود‪،‬‬ ‫بەهائەددین نووری‪ ،‬یوس����ف حەننا‪،‬‬ ‫حامید گەوهەری‪ ،‬هێدی شاعیر‪ ،‬مەال‬ ‫نوری ئاغجەلەری‪ ،‬رائید خدر دەباغ‪،‬‬ ‫باك����وری‪ ،‬ش����اكر فەتاح‪ ،‬رەش����ید‬ ‫شەوقی‪ ،‬مستەفا نەریمان‪ ،‬مەسعود‬ ‫محەمەد‪ ،‬شێخ لەتیفی حەفید‪ ،‬شێخ‬ ‫س����ەالم‪ ،‬تەها بالیس����انی‪ ،‬جەمال‬ ‫شالی‪ ،‬مەحموود سەنگاوی‪ ،‬شەهید‬ ‫رێباز‪ ،‬عەبدولڕەحمان گۆمەش����ینی‪،‬‬ ‫ش����اخەوان عەباس‪ ،‬قادر ش����ۆڕش‪،‬‬ ‫دكت����ۆر موكەڕەم تاڵەبانی‪ ،‬س����اڵح‬ ‫حەیدەری‪ ،‬نووری ش����اوەیس‪ ،‬ئارێز‬ ‫عەبدوڵ��ڵ�ا‪ ،‬عوم����ەر عەل����ی ئەمین‪،‬‬ ‫عەبدوڵاڵ ئیس����ماعیل (مەال ماتۆر)‬ ‫د‪ .‬ئەرس����ەالن بایز‪ ،‬فەرهاد عەونی‪،‬‬ ‫عەبدوڵاڵ عەباس‪ ،‬رەفیق پشدەری‪،‬‬ ‫محەم����ەد رەس����وڵ ه����اوار‪ ،‬د‪ .‬وریا‬ ‫روان����دزی‪ ،‬زی����وەر‪ ،‬ناهیدە ش����ێخ‬ ‫سەالم‪ ،‬مەال ش����ێخ محەمەد حاجی‬ ‫ئۆمەرانی‪ ..‬هتد‪.‬‬ ‫لەم چەند رۆژانەشدا بیرەوەرییەكانی‬ ‫كەسایەتی ناوداری ش����اری هەولێر‬ ‫(ئیحس����ان ش����ێرزاد) لە دووتوێی‬ ‫كتێبێك����ی (‪ )900‬الپەڕەیی����دا‪،‬‬ ‫كەوت����ە بەردەس����تی خوێن����ەران‪،‬‬ ‫لەروانگەی دكت����ۆر كەمال مەزهەر‪،‬‬ ‫كە پێش����ەكییەكەی بۆ نووسیوە‪ ،‬بە‬ ‫س����ەرچاوەیەكی گرنگ و دانس����قەی‬ ‫دادەنێ‪ ،‬بۆ ئەو توێژەرو خوێندكارانەی‬ ‫كە عەوداڵی نووسینەوەی مێژوون‪.‬‬ ‫ئ����ەم كتێبەبە عەرەب����ی و بە ناوی‬ ‫(مذكرات االس����تاذ إحسان شیرزاد‪.‬‬ ‫مهندس����ا‪ ،‬أكادیمی����ا‪ ،‬ووزیرا) چاپ‬ ‫كراوە و د‪ .‬كەمال مەزهەر پێشەكی‬ ‫بۆ نووسیووە‪ ،‬بە پێی یادداشتكردنی‬ ‫رۆژانە تۆمار كراوە و لەزۆر جێگەدا‬ ‫تەنیا رستەیەكی لەسەر نووسیووە‪،‬‬ ‫بەاڵم لەهەندێك باردا‪ ،‬را و سەرنجی‬ ‫خۆی هەی����ە و كۆمەڵێ����ك بەڵگەی‬ ‫گرنگ����ی تێدایە‪ ،‬وەك نامەكانی مەال‬ ‫مستەفا بۆ ئەحمەد حەسەن بەكر و‬ ‫سەددام‪ ،‬جگە لە كۆمەڵێك بەڵگەی‬ ‫دیكە لەسەر ئەو وەزارەتانەی كاری‬ ‫تێدا كردوون‪ .‬ئەو یادداشتە بابەتی‬ ‫گرنگ����ی تێدای����ە‪ ،‬لەوان����ە‪ :‬دیداری‬ ‫عەبدولكەری����م قاس����م‪ ،‬س����ەندیكای‬ ‫ئەندازیارانی عیراقی‪ ،‬دروس����تبوونی‬ ‫وەزارەتەكەی عەبدولڕەحمان عارف‪.‬‬ ‫ل����ە تەوەرەكانی دیكەش����دا باس لە‬ ‫بوونە وەزی����ری خۆی لە كابینەكەی‬ ‫عەبدولڕەحم����ان ع����ارف و دوات����ر‬ ‫دەستلەكاركێشانەوەی دەكات‪ ،‬دواتر‬ ‫دەبێتە وەزیر ل����ە كابینەكەی تاهیر‬ ‫یەحیا‪.‬‬ ‫س����ەربوردەی چ����وار جار دەس����ت‬ ‫لەكاركێش����انەوەی لە وەزارەتەكەی‬ ‫تاهیر یەحیا دەگێڕێتەوەو دێتە سەر‬ ‫‪17‬ی تەمووز‪ .‬پاشان دەبێتە وەزیر‬ ‫ل����ە كابینەكەی ئەحمەد حەس����ەن‬ ‫بەكر‪.‬‬

‫لە س����اڵی ‪ 1971‬دەبێتە س����ەرۆی‬ ‫كۆڕی زانیاری كورد و دواتر باس����ی‬ ‫دەسكەوتەكانی ئەو كۆڕە دەكات‪.‬‬ ‫رێككەوتنی ‪11‬ی ئاداریش تەوەرێكی‬ ‫گرنگ����ی ئ����ەم یادداش����تەیە‪ .‬دواتر‬ ‫باس لە بەس����تنی كۆنگرەی پارتی‬ ‫دیموكرات����ی كوردس����تان دەكات لە‬ ‫ناوپردان و كۆبوونەوەی لەگەڵ مەال‬ ‫مستەفادا‪ ..‬ئەو باسانە بە بەڵگەوە‬ ‫دەخاتە روو‪ .‬هەموو ئەو یادداشتانە‬ ‫رۆژب����ەڕۆژ تۆمارك����راوە‪ ،‬تا س����اڵی‬ ‫‪ .2005‬لەدوا بەش����یدا‪ ،‬پاشكۆیەكی‬

‫دوورودرێ����ژ هەی����ە‪ ،‬ك����ە یاس����ای‬ ‫ئەندازیاران‪ ،‬رێككەوتنی ‪11‬ی ئادار‪،‬‬ ‫حیزبی بەع����س و پارتی دیموكراتی‬ ‫كوردستان و حیزبی شیوعی عیراق‪،‬‬ ‫رای حیزبی شیوعی لەسەر ئۆتۆنۆمی‬ ‫و بەڵگە و نووسراوە فەرمییەكان‪...‬‬ ‫دوابەدوای ئەم یادداشە بە ژیاننامەی‬ ‫ئیحسان شێرزاد كۆتایی دێت‪.‬‬ ‫ش����ایەنی باس����ە ئیحس����ان شێرزاد‬ ‫لە س����اڵی ‪ 1925‬لە ش����اری لەدایك‬ ‫بووە‪ ،‬ئێستا لە ئەنقەرە ژیان بەسەر‬ ‫دەبات‪.‬‬

‫بەرگی دواوەی كتێبەكە‪ /‬پێشەكی ئەم كتێبە د‪ .‬كەمال مەزهەر نووسیویەتی‬


‫‪22‬‬

‫ژمارە (‪ )161‬كانوونى دووەمی ‪ 2012/1/22‬زایینی ‪ ،‬بەفرانباری ‪ ĶƽǁȂǯ ĶÏÔÎÎ‬بە يادى ژنە میهرەبانەكە «دانيال ميتران»‬

‫لە نەورۆزی ‪2012‬دا نۆیەمین فێستیڤاڵی بەدرخان لە جۆرجیا (تبلیسی) سازدەكرێت‬

‫ﺑەدرﺧﺎﻧﯽ و ﻟەﺳەر ﻻﭼێ ﻟەﻣەوﭘﺎش‪ ،‬ﻟە ﮔﺸﺖ ﻻوە دەﺗﺎﻧﮫﺎڕن وەﻛﻮ ﺋﺎش‬

‫‪www.bedrxan.net‬‬ ‫‪www.bedrxan.com‬‬ ‫‪bedrxan@yahoo.com‬‬

‫ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ رۆژﻧﺎﻣـــەواﻧﯿﯽ رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮی ﮔﺸـــﺘﯿﯿە ‪ -‬دەزﮔﺎی ﭼﺎپ و ﺑﻼوﻛﺮدﻧەوەی "ﺑەدرﺧﺎن" دەرﯾﺪەﻛﺎت‬ ‫ﺧﻮﻟﯽ دووەم‪ ،‬ژﻣﺎرە )‪ ١٥٩‬ﺗﺎﯾﺒەت(‪ ،‬ﯾەك ﺷەﻣە‪ ،‬ﺋﺎب ‪ ٢٠١١/٨/٢٧‬زاﯾﯿﻨﯽ ‪ -‬ﭘﻮوﺷﭙەڕ ‪ -‬ﮔەﻻوێﮋ ‪٢٧١١‬ی ﻛﻮردی ‪ -‬ﺳﺎڵﯽ ﯾﺎﻧﺰدەﯾەم‬

‫ﺑەدرﺧﺎن ﻟە ﺟﯚرﺟﯿﺎ‬

‫ﺑەﺗﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﭘﺮدی رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮی ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد و ﮔەﻻﻧﯽ ﺟﯚرﺟﯿﺎ‬

‫راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺑەدرﺧﺎن‬ ‫ﺑەﻣەﺑەﺳﺘﯽ ﺳﺎزداﻧﯽ ﭼﺎﻻﻛﯽ ﻛﻠﺘﻮوری‬ ‫و دروﺳـــﺘـــﻜـــﺮدﻧـــﯽ ﭘـــﺮدێـــﻚ ﻟەﻧێﻮان‬ ‫ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد و ﮔەﻻﻧﯽ ﺟﯚرﺟﯿﺎ‪ ،‬رۆژی‬ ‫ﺷەﻣﻤە ‪ 2011/8/20‬ﺣەﻣﯿﺪ ﺋەﺑﻮﺑەﻛﺮ‬ ‫ﺑــەدرﺧــﺎن ﺑەرﭘﺮﺳﯽ دەزﮔـــﺎی ﭼــﺎپ و‬ ‫ﺑــ‪‬وﻛــﺮدﻧــەوەی ﺑــەدرﺧــﺎن و د‪ .‬ﺋﺎزاد‬ ‫ﺣەﻣەد ﺷەرﯾﻒ راوێﮋﻛﺎری رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮی‬ ‫دەزﮔــــﺎی ﺑــەدرﺧــﺎن ﺳــەرداﻧــﯽ و‪‬ﺗﯽ‬ ‫ﺟﯚرﺟﯿﺎﯾﺎن ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﻟــەو ﺳــەﻓــەرەدا دوو ﻣــﺮۆﭬــﯽ ﺟﯚرﺟﯽ‬ ‫ﻛــە«ﯾــﯚرﮔــﯽ و ﺋــﺎﻧــﺎ«ی ھــﺎوﺳــەری ﺑە‬ ‫رێﻜەوت ﻟەﺷﺎری ﺳﻠﯚﭘﯽ – ﺗﻮرﻛﯿﺎ‪ ،‬ﻟە‬ ‫ﺗێﺮﻣﯿﻨﺎڵ ﻟەﮔەڵ ﺑەرێﺰان ﺣەﻣﯿﺪ ﺋەﺑﻮﺑەﻛﺮ‬ ‫ﺑــەدرﺧــﺎن و د‪ .‬ﺋـــﺎزاد ﺣەﻣە ﺷەرﯾﻒ‬ ‫ﯾەﻛﺘﺮﯾﺎن ﻧﺎﺳﯽ‪ ،‬ﻛە ﺋەواﻧﯿﺶ ﺑەرەو‬ ‫ﺷﺎری ﺧﯚﯾﺎن‪ ،‬ﺗﺒﻠﯿﺴﯽ دەﮔەڕاﻧەوە‪.‬‬ ‫رۆژی ﺳـــێ ﺷــەﻣــﻤــە ‪2011/8/23‬‬

‫ﺑەڕێﺰ)ﺗەﯾﺐ ﺑەرواری(ﺑﺎڵﻮێﺰی ﻋێﺮاق ﻟە‬ ‫ﺟﯚرﺟﯿﺎ ﭘێﺸﻮازﯾﯿەﻛﯽ ﮔەرﻣﯽ ﻟە ﺣەﻣﯿﺪ‬ ‫ﺑەدرﺧﺎن و د‪ .‬ﺋﺎزاد ﺣەﻣە ﺷەرﯾﻒ ﻛﺮد‪،‬‬ ‫ﺑەﻣەﺑەﺳﺘﯽ ﻛﺎرﺋﺎﺳﺎﻧﯿﻜﺮدن و ﭼﯚﻧﯿﯿەﺗﯽ‬ ‫ﺳــﺎزداﻧــﯽ ﺋــەو ﭼﺎﻻﻛﯿﯿە ﻛﻠﺘﻮورﯾﯿەی‬ ‫ﺑەﻧﯿﺎزە ﻟــە ﻧـــەورۆزی ﺳﺎڵﯽ داھﺎﺗﻮو‬ ‫ﻟە ﺗەﺑﻠﯿﺴﯽ ﭘﺎﯾﺘەﺧﺘﯽ ﺟﯚرﺟﯿﺎ ﺋەﻧﺠﺎم‬ ‫ﺑﺪرێﺖ‪.‬‬ ‫ﺑەڕێﺰ)ﺗەﯾﺐ ﺑەرواری(ﺑﺎڵﻮێﺰی ﻋێﺮاق‬ ‫ﻟە ﺟﯚرﺟﯿﺎ ﺳەرﻧﺞ و ﺗێﺒﯿﻨﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی‬ ‫ﻟەﺳەر ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ﺋەو ﭼﺎﻻﻛﯿﯿە ﺧﺴﺘە‬ ‫روو و دەﭘﯿﺮﺳﯽ ﺋﺎﺧﯚ ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ﻟە ﺳﺎزداﻧﯽ‬ ‫ﺋەم ﭼﺎﻻﻛﯿﯿە ﻟە و‪‬ﺗﯽ ﺟﯚرﺟﯿﺎ ﭼﯿﯿە؟‬ ‫ﺑﯚﯾە ﻟە وە‪‬ﻣﺪا ﺣەﻣﯿﺪ ﺑەدرﺧﺎن ﺑﺎری‬ ‫ﺳەرﻧﺠﯽ ﺧــﯚی ﻟەﺳەر ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﭘێﺸﻮوی دەزﮔﺎی ﭼﺎپ و ﺑ‪‬وﻛﺮدﻧەوەی‬ ‫ﺑەدرﺧﺎن ﺧﺴﺘە روو ﻛە ﺗەﻧﯿﺎ ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ﻟە‬ ‫ﺳﺎزداﻧﯽ ﺋەم ﭼﺎﻻﻛﯿﯿە دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ‬

‫ﭘﺮدی رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮی ﻟەﻧێﻮان ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد و‬ ‫ﮔەﻻﻧﯽ دﻧﯿﺎداﯾە‪ .‬ﺑﯚﯾە ﭼﺎﻻﻛﯽ ﻧەورۆزی‬ ‫داھﺎﺗﻮوﻣﺎن ﻟەژێﺮ دروﺷﻤﯽ)ﻛەﻟﺘﻮور‬ ‫ﺋﺎﯾﯿﻨﺪەی ﮔەﻻﻧە(دا دەﺑێﺖ‪.‬‬ ‫ھــــەر ﺳــــەﺑــــﺎرەت ﺑــــەم ﭼــﺎﻻﻛــﯿــﯿــە د‪.‬‬ ‫ﺋـــﺎزاد ﺣەﻣە ﺷــەرﯾــﻒ‪ ،‬ﺑەرﻧﺎﻣەڕﯾﮋی‬ ‫ﭼــﺎﻻﻛــﯿــﯿــەﻛــﺎﻧــﯽ دەزﮔـــــﺎی ﺑـــەدرﺧـــﺎن‪،‬‬ ‫ﺑــﯚ ﺟــەﻧــﺎﺑــﯽ ﺑــﺎڵــﻮێــﺰ رووﻧﻜﺮدﻧەوەی‬ ‫زﯾﺎﺗﺮی داو ﮔﻮﺗﯽ‪ :‬ﺋێﻤە ﺗﺎﻛﻮ ﺋێﺴﺘﺎ ‪8‬‬ ‫ﻓێﺴﺘﯿﭭﺎڵﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ و ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﻤﺎن‬ ‫ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاوە«ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ‪ ،‬دھﯚك‪ ،‬ھەوﻟێﺮ‪،‬‬ ‫ﻗﺎھﯿﺮە‪ ،‬ﺑەرﻟﯿﻦ‪ ،‬ﺋەﺳﯿﻨﺎ‪ ،‬واﺷﻨﺘﯚن دی‬ ‫ﺳﯽ‪ ،‬ﭘﺎرﯾﺲ ‪ «2011 - 2004‬ﻟەﮔەڵ‬ ‫ﺳﺎزداﻧﯽ ﭼەﻧﺪ ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ‬ ‫وەﻛــﻮ‪ :‬ﺑەﺷﺪاری ﺳﺎ‪‬ﻧەی )ﭘێﺸﺎﻧﮕﺎی‬ ‫ﻛﺘێﺒﯽ ﻓﺮاﻧﻜﻔﯚرت( ﻟە ﺋەڵﻤﺎﻧﯿﺎ‪ ،‬ﭼﺎﻻﻛﯽ‬ ‫»ﻛــــﻮرد ﻟــە ﺳــــەدەی ﺑــﯿــﺴــﺖ و ﯾەك‬ ‫‪ -‬ﻟــەﻧــﺪەن«‪ ،‬ﻧﯿﻜﯚس ﻛﺎزاﻧﺘﺰاﻛﯿﺲ –‬

‫ﺗەﻻری ﺷﺎﻧﯚ ﻟە ﺟﯚرﺟﯿﺎ‬

‫ﻛﺮﯾﺖ ﯾﯚﻧﺎن‪ ،‬ﻗﺎھﯿﺮە‪ ،‬ﻟﻮﺑﻨﺎن‪ ،‬ﺋێﺮان‪،‬‬ ‫ﺳﻮرﯾﺎ‪....‬‬ ‫ﺑﯚﯾە دەﺧﻮازﯾﻦ ﺋەﻣﺴﺎڵﯿﺶ وەﻛﻮ ﺳﺎ‪‬ﻧﯽ‬ ‫ﭘێﺸﻮو ﺋــەم ﭼﺎﻻﻛﯿﯿە ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑێﺖ ﻟە‬ ‫»ﺳﯿﻤﯿﻨﺎر‪ ،‬ﭘێﺸﻜەﺷﻜﺮدﻧﯽ ﺷﺎﻧﯚﮔەری‪،‬‬ ‫ﮔـــﯚراﻧـــﯽ و ھــەڵــﭙــەڕﻛــێ‪ ،‬ﭘێﺸﺎﻧﮕﺎی‬ ‫ﺷێﻮەﻛﺎری‪ +‬ﻓﯚﺗﯚﮔﺮاﻓﯽ‪ ،‬ﻛﺘێﺐ‪«...‬‬ ‫رۆژی ﭘێﻨﺞ ﺷەﻣﻤە ‪ 2011/8/25‬ﺑﯚ‬ ‫ھەﻣﺎن ﻣەﺑەﺳﺖ ﻟە رێﮕﺎی ﺑەڕێﺰ)ﺗەﯾﺐ‬ ‫ﺑــەرواری( ﺑﺎڵﻮێﺰی ﻋێﺮاق ﻟە ﺟﯚرﺟﯿﺎ‬ ‫ﺳـــەرداﻧـــﯽ ﺑــەڕێــﺰ ﻧــﯿــﻜــﯚﻻس روروە‬ ‫‪ Nikolos Rurua‬وەزﯾﺮی ﻛەﻟﺘﻮوری‬ ‫ﺟﯚرﺟﯿﺎ ﻟە دﯾﻮاﻧﯽ وەزارەﺗﯽ ﻛەﻟﺘﻮور و‬ ‫ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺷﻮێﻨەوار و ﭘەﯾﻜەر ﻛﺮا‪.‬‬ ‫ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾە ﻛە ﺑەڕێﺰ ﻧﯿﻜﯚﻻس روروە ﺳﺎڵﯽ‬ ‫‪ 1968‬ﻟە ﺑﻨەﻣﺎڵەﯾەﻛﯽ ھﻮﻧەرﭘەروەری‬ ‫ﺷــﺎری ﺗﺒﻠﯿﺴﯽ و‪‬ﺗــﯽ ﺟﯚرﺟﯿﺎ ھﺎﺗﯚﺗە‬ ‫دﻧﯿﺎو ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﺑەراﯾﯽ ﻟەﺑﻮاری ھﻮﻧەر و‬


‫‪23‬‬

‫ژمارە (‪ )161‬كانوونى دووەمی ‪ 2012/1/22‬زایینی ‪ ،‬بەفرانباری ‪2711‬ی كوردی‬

‫بە ‪Ĭ ȃƽƢȇ‬نە میهرەبانەكە »دانيال ميتران«‬

‫دوای وەرگرتنی رەزامەندی لەسەر سازدانی نۆیەمین فێستیڤاڵی بەدرخان‪ ،‬وەفدێكی (‪ )50‬كەسی بەشداری فێستیڤاڵەكە دەكات‬

‫‪23‬‬

‫ﺳﺎڵﯽﯾﺎﻧﺰدەﯾەم‬ ‫ﻛﻮردی‪- -‬ﺳﺎڵﯽ‬ ‫‪٢٧١١‬یﻛﻮردی‬ ‫ﮔەﻻوێﮋ‪٢٧١١‬ی‬ ‫ﭘﻮوﺷﭙەڕ‪- -‬ﮔەﻻوێﮋ‬ ‫زاﯾﯿﻨﯽ‪- -‬ﭘﻮوﺷﭙەڕ‬ ‫‪٢٠١١/٨/٢٧‬زاﯾﯿﻨﯽ‬ ‫ﺋﺎب‪٢٠١١/٨/٢٧‬‬ ‫ﺷەﻣە‪،‬ﺋﺎب‬ ‫ﯾەكﺷەﻣە‪،‬‬ ‫ﺗﺎﯾﺒەت(‪،‬ﯾەك‬ ‫)‪١٥٩‬ﺗﺎﯾﺒەت(‪،‬‬ ‫ژﻣﺎرە)‪١٥٩‬‬ ‫دووەم‪،‬ژﻣﺎرە‬ ‫ﺧﻮﻟﯽدووەم‪،‬‬ ‫ﺧﻮﻟﯽ‬ ‫ﯾﺎﻧﺰدەﯾەم‬

‫ﺗەﯾﺐ ﺑەرواری ‪ ،‬د‪ .‬ﺋﺎزاد ﺣەﻣەﺷەرﯾﻒ ‪ ،‬ﺣەﻣﯿﺪ ﺑەدرﺧﺎن‬

‫‪ 2011/8/23‬ﺗەﺑﻠﯿﺲ ‪ -‬ﺟﯚرﺟﯿﺎ‬

‫ﻟە ﺟﯚرﺟﯿﺎ‬ ‫ﺑەدرﺧﺎن ﻟە‬ ‫ﺑەدرﺧﺎن‬ ‫ﺟﯚرﺟﯿﺎ‬

‫ﻟەراﺳﺘەوە‪ :‬ﺣەﻣﯿﺪ ﺑەدرﺧﺎن‪ ،‬د‪ .‬ﺋﺎزاد ﺣەﻣەﺷەرﯾﻒ‪ ،‬ﻧﯿﻜﯚﻻس روروە‪ ،‬ﺗەﯾﺐ ﺑەرواری ‪ 2011/8/25‬ﺗەﺑﻠﯿﺲ ‪ -‬ﺟﯚرﺟﯿﺎ‬

‫ﻣﯚﺳﯿﻘﺎدا ﺑﻮوەو دﻛﺘﯚراﺷﯽ ﻟەﺑﻮاری ﻧــﺎووﻧــﯿــﺸــﺎﻧــەﻛــە ﻛـــﺮد »ﻛەﻟﺘﻮور ﺑێﻨﺎز ﻛــەوﺗــﻮوە و ھــەروەھــﺎ ﺋەو ﻛﺎﺗەﻛﺎﺗﯽ ﺧﯚی ﺑە ﺋێﻤە ﺑەﺧﺸﯽ ﺑﯚ‬ ‫ﯾﺎﺳﺎو ﭘەﯾﻮەﻧﺪی ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ ﻟە و‪‬ﺗﯽ ﺋﺎﯾﯿﻨﺪەی ﮔەﻻﻧە«و ﺑەڵێﻨﯽ ﺋەوەﺷﯿﺪا ﺑﺎڵەﺧﺎﻧەﯾەی ﻛە ﺗێﯿﺪا ژﯾــﺎوە ھەر ﺳەرﺧﺴﺘﻨﯽ ﺋەو ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛەی ﻛە‬ ‫ﺋەﻣﺮﯾﻜﺎ وەرﮔــﺮﺗــﻮوە‪ ،‬ﺋەو ﭘﯿﺎوە ﺗﺎ ﻛــە ﺑــﯚ ﺋــەو رۆژە ھــەﻣــﻮو ھەوڵﯽ ﻟەﻧێﻮ ﺗەﺑﻠﯿﺴﯿﺪا ﻣﺎوە‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﯾەﻛﺴەر ﺑەﻧﯿﺎزﯾﻦ ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﺑﺪەﯾﻦ‪.‬‬ ‫ﺑڵێﯽ رووﺧﯚش و رۆﺷﻨﺒﯿﺮ و ﺑەڕێﺰ ﺧﯚی ﺑﺨﺎﺗە ﮔەڕ ﺑﯚ ﺳەرﺧﺴﺘﻨﯽ ﺋەو ﺣەﻣﯿﺪ ﺑەدرﺧﺎن و د‪ .‬ﺋــﺎزاد ﺣەﻣە ھــەر ﻟــە رێــﮕــﺎی ﮔــەڕاﻧــەوەﯾــﺎﻧــﺪا ﺑﯚ‬ ‫ﺷەرﯾﻒ‪ ،‬ﺳەرداﻧﯽ ﺋﺎراﻣﮕەی ﻛﺎﻣﯿﻞ ﻛــﻮردﺳــﺘــﺎن‪ ،‬ﻟــەﺷــﺎری »ﺟﺰﯾﺮ«ی‬ ‫ﺑــﻮو‪ ،‬ﺑەڕاﺳﺘﯽ وەزﯾــﺮی ﻛەﻟﺘﻮوری ﭼﺎﻻﻛﯿﯿە ﻛﻠﺘﻮورﯾﯿە‪.‬‬ ‫ھەر ﻟەﺧﯚی دەوەﺷﺎﯾەوە‪.‬‬ ‫ھەر ھەﻣﺎن رۆژ ﺳەرداﻧﯽ ﻧﺎوەﻧﺪی ﯾﻮﺳﻒ ﺑەدرﺧﺎﻧﻤﺎن ﻛﺮد و ﻟەﭘﺎﺷﺎن ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺑﺎﻛﻮور وەﻓﺪی ﺑەدرﺧﺎن‬ ‫ﻟــەو داﻧﯿﺸﺘﻨەدا ﺑــە ﺋﺎﻣﺎدەﺑﻮوﻧﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﻓەرەﻧﺴﯽ ﻟە ﺗەﺑﻠﯿﺴﯽ ﺳەرداﻧﯽ ﺋەو ﺑﺎڵەﺧﺎﻧەﯾەﻣﺎن ﻛﺮد ﻛە ﺳەرداﻧﯽ ﮔڵﻜﯚی ﺷﺎﻋﯿﺮی ﺳﯚﻓﯽ و‬ ‫ﺟﺰﯾﺮی«ﯾﺎن‬ ‫ﺟﯚرﺟﯿﺎﺳﺎﺗﯽ‬ ‫ﭘﺎﯾﺘەﺧﺘﯽﺗﺎ دوا‬ ‫ــﻮواﻧـــەوە‬ ‫ــﺎدەﺑـ‬ ‫ﺑەدرﺧﺎنــەن ﺋـ‬ ‫ـــﺮاو ﻟـــەﻻﯾـ‬ ‫ﻛﺎﻣﯿﻞ ﻛـ‬ ‫ﺣەﻣﯿﺪ‬ ‫ــەرواری‪،‬‬ ‫ﺗەﯾﺐ‬ ‫ـەڕێــﺰان‪:‬‬ ‫ﺑـ‬ ‫ژﯾﺎوە ﺗەﻣەﻧﯽ ﻛﺎﻣﯿﻞ ﯾﻮﺳﻒ ﻋﺎﺷﻘﯽ ﻛﻮرد«ﻣەﻻیﻓﯚﺗﯚ‪ :‬ﺑەدرﺧﺎن‬ ‫ﺗەﺑﻠﯿﺴﯽ‬ ‫ــﺎﻣـﻟە‬ ‫‪1936‬‬ ‫ﯾﻮﺳﻒ‬ ‫ﻣﺎڵﺌﺎواﯾﯽ‬ ‫ﻛەﺗﺎﺑـﺳﺎﺗﯽ‬ ‫ﺑﺎڵەﺧﺎﻧەی‬ ‫ﺋەو‬ ‫ﺑەدرﺧﺎن ‪ 1936‬ژﯾﺎﻧﯽ ﺗێﺪا ﺑەﺳەر ﻛﺮد و وەك رێﺰ ﻟێﻨﺎن ﻟەو ﺷﺎﻋﯿﺮە‬ ‫ﺑەدرﺧﺎن‪ ،‬د‪ .‬ﺋﺎزاد ﺣەﻣە ﺷەرﯾﻒ‪ ،‬ﭘێﺸﻮازﯾﯽ ﻛﺮان‪.‬‬ ‫ﮔەورەﯾە ﺳﺎﺗێﻚ ﻟەﺳەر ﮔﯚڕەﻛەی‬ ‫ﺗﯿﺸﻚ ﺧــﺮاﯾــە ﺳـــەر ﭘەﯾﻮەﻧﺪﯾﯿە دوا ﺳــەرداﻧــﯽ وەﻓــﺪەﻛــە ﺑﯚ«ﻣﺎ‪ ‬ﺑﺮدووە‪.‬‬ ‫ﻛەﻟﺘﻮورﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮان ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد و ﺋێﺰﯾﺪﯾﺎ«ﻛە ﻧــﺎوەﻧــﺪی رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﻛﺎﻣﻞ ﯾﻮﺳﻒ ﺑەدرﺧﺎن‪ ،‬دوای ﺋەوەی وەﺳﺘﺎن‪.‬‬ ‫ﮔەﻟﯽ ﺟﯚرﺟﯿﺎ‪ ،‬ﻟە وە‪‬ﻣﺪا وەزﯾﺮی ﻛـــﻮرداﻧـــﯽ ﺋــێــﺰﯾــﺪی ﺟــﯚرﺟــﯿــﺎ ﺑﻮو ﻛــە دژ ﺑــە ﻟەﺷﻜﺮی ﻋﻮﺳﻤﺎﻧﻠﯽ و ﻧﺎﺷﻜﺮێ ھـــەوڵ و ﻣﺎﻧﺪووﺑﻮوﻧﯽ‬ ‫ﻛەﻟﺘﻮوری ﺟﯚرﺟﯽ دڵﺨﯚﺷﯽ ﺧﯚی و ﻟــەﻻﯾــەن ﻧــﻮوﺳــەر و رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﭼﺎﻻﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻧﻮاﻧﺪﺑﻮو رەوا ﺣــەﻣــە ﻛــەرﯾــﻢ‪ ،‬ﻛــە ﺧﺎوەﻧﯽ‬ ‫ﺋەو ﻧﻮوﺳەر‬ ‫ﻟەﻻﯾەن‬ ‫ﺋەوەی‬ ‫ﭘﺎش‬ ‫ﺑەدرﺧﺎن و د‪.‬‬ ‫ﺣەﻣﯿﺪ‬ ‫ﯾەﻛﺴەر‬ ‫ﺋەوەی ﻛە دژ‬ ‫ﺑەدرﺧﺎن‪ ،‬دوای‬ ‫ﭼﺎﻻﻛﯿﯿە‬ ‫ﺳﺎزداﻧﯽ ﺋەو‬ ‫ﯾﻮﺳﻒﭘێﺸﻨﯿﺎزی‬ ‫ﻛﺎﻣﻞھەوڵە‬ ‫ﺣەﻣەـﻨــﺎﻧــﯽ‬ ‫ﺋﺎزادــﺴــﺘــﮫــێـ‬ ‫دوای ﺷــﻜ‬ ‫ﺳەرۆﻛﯽ و‬ ‫ــﺎری«‬ ‫رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮـﺮی ﭘـــﺮﺑـ‬ ‫ﭼﺎﻻﻛﯿﯿﺎﻧەیو »دﯾــﻤــﯿــﺘـ‬ ‫ھەﻣﻮو‬ ‫ﻟەﺑەراﻣﺒەر‬ ‫ﺑەرﮔﻮێ‬ ‫ﺋــەوەﻣــﺎن‬ ‫ﭘــﺮﺑــﺎری«‬ ‫»دﯾﻤﯿﺘﺮی‬ ‫ﯾﻮﺳﻒ‬ ‫ﻛﺎﻣﯿﻞ‬ ‫ﺋﺎراﻣﮕەی‬ ‫ﺳەرداﻧﯽ‬ ‫ﺷەرﯾﻒ‪،‬‬ ‫ﭼﺎﻻﻛﯽ‬ ‫ﺗﻮرﻛﯿﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻮﺳﻤﺎﻧﻠﯽ‬ ‫ﻟەﺷﻜﺮی‬ ‫ﺑە‬ ‫ﻛە دەزﮔﺎی ﺑەدرﺧﺎن ﻧﻮاﻧﺪووﯾەﺗﯽ رێﻜﺨﺮاوەﻛە ﺑەڕێﺰ ﻋەﮔﯿﺪ ﻣﯿﺮزاﯾﯚف ﺳﯿﺎﺳﯽ و دﯾﺒﻠﯚﻣﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎوارەو ﻛەﻟﺘﻮورﯾﯿە ﺑﻮو ﻟە و‪‬ﺗﯽ ﺟﯚرﺟﯿﺎ‬ ‫رەوا‬ ‫ﺷﺎﯾەﻧﯽ ﺑﺎﺳە‪،‬‬ ‫ﭘەڕاﮔەﻧﺪەی‬ ‫ﯾﻮﺳﻒ ﻛﺮان‪.‬‬ ‫ﻧﯿﺸﺎﻧﺪاــﯿــﻞﭘێﺸﻮازی‬ ‫ﺋﺎﻣﺎدەﮔﯽ ﺧﯚﺷﯽ‬ ‫دەرﺑڕی‬ ‫ﺋــﺎراﻣــﮕــەی »ﻛــﺎﻣ‬ ‫ﻛــــەوت‪،‬و ﻛــە‬ ‫ﺑەدرﺧﺎﻧﻤﺎن ﻛﺮد و ﻟەﭘﺎﺷﺎن‬ ‫ﺷﻜﺴﺘﮫێﻨﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﻜەﯾﻦ‪ .‬دوای‬ ‫ﻟەﺑﯿﺮــﻮو و‬ ‫ﺷﺎری«ﺗﺒﻠﯿﺴﯽ«ﺑﺒﻮو‪ ،‬ﻧــﻮاﻧــﺪﺑ‬ ‫ﺳەرداﻧﯽ ﺋەو ﺳﯿﺎﺳﯽ‬ ‫ﻛە ﺋەو ﭼﺎﻻﻛﯿﯿە ﺑە ھﺎوﺑەﺷﯽ دەزﮔﺎی ﭘــﺎش ﺋـــەوەی ﻟــەﻻﯾــەن ﻧــﻮوﺳــەر و ﺑﯚﯾەش ﺗﺎ ﻣﺮد ﻟەوێ ژﯾﺎﻧﯽ ﺑەﺳەر ﺣەﻣە ﻛەرﯾﻢ‪ ،‬ﭘﺘﺮ ﻟە ﻣﺎﻧﮕێﻚ ﺧەرﯾﻜﯽ‬ ‫ﮔﯚڕﺳﺘﺎﻧﯽ‬ ‫ـﺎن« ﻟەﻧێﻮ‬ ‫ﺑــەدرﺧـ‬ ‫ﭘﺮﺑﺎری«ﻛە ﺗﺎ دوا‬ ‫ﺑﺎڵەﺧﺎﻧەﯾەﻣﺎن ﻛﺮد‬ ‫دﯾﺒﻠﯚﻣﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎوارەو‬ ‫ﺑﺮدﺑﻮو‪.‬ﺳﺎﺗﯽ ﺗەﻣەﻧﯽ ھەوڵە ﺳﯿﺎﺳﯽ و‬ ‫ﺋﺎﺳﺎﻧﯿﻜﺮدن‬ ‫ﭘەﯾﻮەﻧﺪی ﻛﺮدن و ﻛﺎر‬ ‫ﺋێﺰﯾﺪﯾﯿەﻛﺎنـﯿــﺮ »دﯾﻤﯿﺘﺮی‬ ‫ﻛەﻟﺘﻮوری رووﻧــﺎﻛــﺒـ‬ ‫وەزارەﺗـــﯽ‬ ‫ﺑەدرﺧﺎن و‬ ‫ﺑﺎڵەﺧﺎﻧەﯾەی‬ ‫ﻛەوﺗﻮوە و ھەروەھﺎ‬ ‫ﺑێﻨﺎز‬ ‫ژﯾﺎﻧﯽــﺪاﺗێﺪا‬ ‫‪1936‬‬ ‫ﯾﻮﺳﻒ‬ ‫ﺑﯚﯾەش‬ ‫ﻟە‬ ‫ﺷﺎری«ﺗﺒﻠﯿﺴﯽ«ﺑﺒﻮو‪،‬ﺟﯚرﺟﯿﺎ‬ ‫ﭘەڕاﮔەﻧﺪەی ﺑــﻮو ﻟــەﮔــەڵ ﺑــﺎڵــﻮێــﺰی‬ ‫زۆر ﺳﻮﭘﺎﺳﯽ‬ ‫ـەﺷــﺘــەﻣــﺎﻧ‬ ‫ﺑەدرﺧﺎنـــەو ﮔـ‬ ‫ــــەوت‪ ،‬ﻛە ﻟ‬ ‫ﻛﺎﻣﯿﻞــﻮێ ﻛـ‬ ‫ـــﺎن ﺑـــەرﮔـ‬ ‫ﺋەوﻟە ﺋــــەوەﻣـ‬ ‫‪2012/3/21-20‬‬ ‫ـﯚرﺟــﯽ ﻟــە‬ ‫ﺟـ‬ ‫ﺑﺮدﺑﻮو‪.‬ــەم ﭘﺮدە‬ ‫ﺳەرﺧﺴﺘﻨﯽ ﺋ‬ ‫ﻟەوێﺋەﺳﯿﻨﺎ‬ ‫ﺟﯚرﺟﯿﺎ‬ ‫ﯾﻮﺳﻒ‬ ‫ﺑﯚﯾە»ﻛﺎﻣﯿﻞ‬ ‫ﺋﺎراﻣﮕەی‬ ‫ـﯚرﺟــﯿــﺎ ﺑە‬ ‫ھەر ﺟـ‬ ‫ﭘﺎﯾﺘەﺧﺘﯽ‬ ‫ﺗەﺑﻠﯿﺴﯿﺪا ﻣﺎوە‪،‬‬ ‫ﻟەﻧێﻮ‬ ‫ﺗەﺑﻠﯿﺴﯽ ژﯾﺎوە‬ ‫ﻛە ﺗێﯿﺪا‬ ‫ﺑﺮدووە‪.‬‬ ‫ﺑەﺳەر‬ ‫ژﯾﺎﻧﯽﺑﯚﺑەﺳەر‬ ‫ﺑەدرﺧﺎن« ﺑـــﺎڵـــﻮێـــﺰی ﻋـــێـــﺮاق ﻟـــەﺗﺎ ﻣﺮد‬ ‫ﺋەﻧﺠﺎم ﺑﮕﺎت‪ .‬ھەڵﻮەﺳﺘەﺷﯽ ﻟەﺳەر ﻟــەﻧــێــﻮ ﮔــﯚڕﺳــﺘــﺎﻧــﯽ ﺋێﺰﯾﺪﯾﯿەﻛﺎن ﺑەڕێﺰ«ﺗەﯾﺐ ﺑەرواری«دەﻛەﯾﻦ ﻛە رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮﯾﯿە‪.‬‬

‫ﻟە ﺟﯚرﺟﯿﺎ دەزﮔﺎی ﺑەدرﺧﺎن ﻣﺎڵ و ﮔﯚڕی ﻛﺎﻣﯿﻞ ﺑەدرﺧﺎن دەدۆزێﺘەوە‬

‫ﺣەﻣﯿﺪ ﺑەدرﺧﺎن ‪ ،‬د‪.‬ﺋﺎزاد ﺣەﻣەﺷەرﯾﻒ‪ ،‬ﻋەﮔﯿﺪ ﻣﯿﺮزاﯾﯚف ‪2011/8/25‬‬

‫ﺋێﺮە ﺷﻮێﻨﯽ ﮔﯚڕی ﻛﺎﻣﯿﻞ ﯾﻮﺳﻒ ﺑەدرﺧﺎﻧە ﻛەﻟەﺳەر داوای‬ ‫دەرﮔﺎی ﻣﺎڵﯽ ﻛﺎﻣﯿﻞ ﯾﻮﺳﻒ ﺑەدرﺧﺎن ﻛە ﺑە زﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﻮردەﻋﯿﺸﻖ ﻣەﻻی‬ ‫ﺗەﺳەوف و‬ ‫ﮔڵﻜﯚی ﺷﺎﻋﯿﺮی‬ ‫ﺋێﺰﯾﺪﯾەﻛﺎن‬ ‫ﮔﯚڕﺳﺘﺎﻧﯽ‬ ‫ﻟەﺳەرﻟەﻧێﻮ‬ ‫ﺧﯚی‬ ‫ﺟﺰﯾﺮیﻟە ﺗەﺑﻠﯿﺲ ﻧێﮋراوە ﯾﯚرﮔﯽ و ﺋﺎﻧﺎی ھﺎوﺳەریﻓﺎرﺳﯽ ﻟەﺳەری ﻧﻮوﺳﺮاوە‬

‫ﺣەﻣەﺷەرﯾﻒ‪،‬ﺗەﺑﻠﯿﺲ‬ ‫د‪.‬ﺋﺎزادﻛﯚﻧﺴێﺮت ﻟە‬ ‫ﺳﺎزﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺣەﻣﯿﺪھﯚڵﯽ‬ ‫ﺑەردەم‬ ‫دﯾﻤﯿﺘﺮی ﭘﯿﺮﺑﺎری ‪2011/8/25‬‬ ‫ﺑەدرﺧﺎن ‪،‬‬

‫تێبینی‪ /:‬ژمارە (‪ )159‬چاپ نەكرابوو‪ ،‬بەڵكو تەنیا لە سایتی بەدرخان باڵوكرابۆوە‪ ،‬بەباشمان زانی لەگەڵ ئەم ژمارەیەدا باڵوی بكەینەوە‪.‬‬


‫‪24‬‬

‫ژمارە (‪ )161‬كانوونى دووەمی ‪ 2012/1/22‬زایینی ‪ ،‬بەفرانباری ‪ ĶƽǁȂǯ ĶÏÔÎÎ‬بە يادى ژنە میهرەبانەكە «دانيال ميتران»‬

‫شاكارێكی دیكەی دەزگای‬

‫نوێبوونەوە و ئاوەدانی‬ ‫ساڵنامەی حكومەتی هەرێمی كوردستان ‪ 2009‬ـ ‪2011‬‬

‫عەبدولغەنی عەلی یەحیا‬ ‫لە كۆتایی س���اڵی ‪ 2011‬و سەرەتای‬ ‫س���اڵی ‪ 2012‬راگەیاندنی ئەنجوومەنی‬ ‫وەزیران باڵوكراوەیەكی گرنگی لە ژێر‬ ‫ناوونیشانی‪( :‬نوێبوونەوە و ئاوەدانی‬ ‫‪ .‬س���اڵنامەی حكومەت���ی هەرێم���ی‬ ‫كوردس���تان ‪ 2009‬ـ ‪ )2011‬خس���تە‬ ‫بەردەم���ی خوێن���ەران و دەزگاكانی‬ ‫رۆش���نبیری و حكومی و ‪ ..‬هتد‪ .‬ئەو‬ ‫باڵوكراوەی���ە لە بەرگ���ی یەكەمییەوە‬ ‫تا بەرگی دووەم���ی زیاتر لە (‪)675‬‬ ‫الپەڕەی قەوارە گ���ەورە پێكهاتووە‪.‬‬ ‫لەبەر ئەوەی ئ���ەو كارەی راگەیاندنی‬ ‫ئاماژەپێ���دراو دەستپێش���خەرییەكی‬ ‫گەورەی���ە‪ ،‬بۆیە بە پەس���ەندم زانی‬ ‫ناوونیش���انی باڵوكراوەك���ە بكەم بە‬ ‫ناوونیشانی ئەم وتارە‪.‬‬ ‫پێش هەموو شتێك بە پێویستم زانی‬ ‫دەستخۆشی و پیرۆزباییەكی گەرم لەو‬ ‫زاتە بەڕێزانە بكەم لەوانەی بەشدارییان‬ ‫لە دەركردنی ئەو باڵوكراوە یاخود ئەو‬ ‫كتێبە كردووە‪:‬‬ ‫‪1‬ـ د‪ .‬ئازاد عوبێد‪2 ،‬ـ ش���ێرزاد فەقێ‬ ‫ئیس���ماعیل‪3 ،‬ـ بێستوون فەرهاد‪4 ،‬ـ‬ ‫محەم���ەد زادە‪5 ،‬ـ حەمی���د ئەبوبەكر‬ ‫بەدرخان‪6 ،‬ـ تەها لەتیف حەسەن‪7 ،‬ـ‬ ‫ئەیوب یوس���ف‪8 ،‬ـ بەدرخان یوسف‪،‬‬ ‫‪9‬ـ دارا یاسین خەیات‪10 ،‬ـ رابەر ئازاد‪،‬‬ ‫ئینجا لە دەزگای چاپ و باڵوكردنەوەی‬ ‫بەدرخ���ان كە بۆ ج���اری یەكەم نییە‪،‬‬ ‫ش���اكاری ئاوا بە نرخ و بە بەها وەك‬ ‫دیاری پێش���كەش ب���ە نەتەوەی كورد‬ ‫دەكات و كاری م���ەزن و گ���ەورە و‬ ‫فەرهەنگیش هەر لە دەزگای بەردرخان‬ ‫دەوەش���ێتەوە ئەوەبوو س���اڵی ‪2010‬‬ ‫ئینس���كلۆپیدیای هەولێر ش���اكارێكی‬ ‫یەكجار بەنرخی گەیاندە كتێبخانەكانی‬ ‫كوردی كە لە (‪ )10‬بەرگ پێكهاتبوو‪.‬‬ ‫ب���ە ه���ەوڵ و تەق���ەاڵی ناوب���راوان‬ ‫بەتایبەتی ه���ەردوو بەڕێزان د‪ .‬ئازاد‬ ‫عوبێ���د و حەمید ئەبوبەكر بەدرخان‪،‬‬ ‫ئەو دەزگایە رۆش���نبیری و زانستییە‬ ‫ب���ەو بەرهەمەی بە چاپ���ی گەیاندن‪:‬‬

‫(نوێبوونەوە و ئاوەدانی س���اڵنامەی‬ ‫حكومەتی هەرێمی كوردس���تان ‪2009‬‬ ‫ـ ‪ )2011‬كەلێنێك���ی گ���ەورەی ل���ە‬ ‫كتێبخان���ەی كوردی پڕك���ردووە‪ ،‬لە‬ ‫كاتێكدا دەبووایە هەر لە س���ەرەتای‬ ‫دامەزراندن���ی حكومەت���ی هەرێم���ی‬ ‫كوردستان لە هاوینی ساڵی ‪1992‬ەوە‬ ‫(س���اڵنامەی حكومەت���ی هەرێم���ی‬ ‫كوردس���تان)و ل���ە دوای تێپەڕبوونی‬ ‫یەكەم كابینەی حكومەتەكە ساڵنامە‬ ‫دەربكرایە‪ ،‬نەك لە دوای كۆتایی هاتن‬ ‫بە كابینەی شەشەمی ئەم حكومەتە‪.‬‬ ‫بەهەرح���اڵ دەركردن���ی هەرچەن���دە‬ ‫درەنگە‪ ،‬بەاڵم بێ ش���ك باش���ترە لە‬ ‫دەرنەكردنی‪.‬‬ ‫جێی ئاماژەپێدان و وەبیرهێنانەوەیە‪،‬‬ ‫مێ���ژوو و كاری وەزارەت و حكومەت‬ ‫و كابینە وەزارییەكانی حكومەتەكان‪،‬‬ ‫ل���ە زۆرب���ەی واڵت و دەوڵەتان���ی‬ ‫جیه���ان بایەخی پێ���دراوە و بووەتە‬ ‫س���ەرچاوەیەكی گرنگ بۆ نووسەر و‬ ‫مێژوون���ووس و لێكۆڵ���ەرەوەكان‪ .‬لە‬ ‫دەوڵەت���ی ئێراقیش‪ ،‬خوالێخۆش���بوو‬ ‫(عەبدول���ڕەزاق ئەلحەس���ەنی) ب���ە‬ ‫نووسینی زنجیرە كتێبەكەی (مێژووی‬ ‫وەزارەتەكانی ئێراقی) ناس���رابوو بە‬ ‫مێژوونووس���ی وەزارەتەكانی ئێراقی‬ ‫كە كتێبەكەی تا ئەمڕۆ بە باش���ترین‬ ‫س���ەرچاوە دانراوە بۆ هەر كەس���ێك‬ ‫بیەوێ���ت لە مێ���ژووی نوێ���ی ئێراقی‬ ‫بگات‪( .‬ساڵنامەی حكومەتی هەرێمی‬ ‫كوردس���تانیش) لە گەل���ێ رووەوە لە‬ ‫(مێ���ژووی وەزارەتەكان���ی ئێراق���ی)‬ ‫دەچێ���ت‪ .‬لەبەر ئەم���ە دەتوانم بڵێم‬ ‫(س���اڵنامەی حكومەت���ی هەرێم���ی‬ ‫كوردس���تان) بەه���ا و گرنگێتی خۆی‬ ‫هەی���ە و هەروەك���و وت���م كەلێنێكی‬ ‫گەورەی لە كتێبخان���ەی كوردیدا پڕ‬ ‫كردۆت���ەوە و لە ئایین���دەی نزیك و‬ ‫دووریش���دا دەبێتە س���ەرچاوەیەكی‬ ‫پێویس���ت و گرن���گ ب���ۆ مێ���ژووی‬ ‫وەزارەتەكانی كوردس���تان‪ ،‬هەروەكو‬ ‫چ���ۆن كتێبەك���ەی خوالێخۆش���بوو‬ ‫عەبدولڕەزاق ئەلحەس���ەنی گرنگێتی‬ ‫خۆی هەیە و بەڕێزەوەش هەم سەیری‬ ‫كتێبەكەی و هەم سەیری دانەرەكەشی‬ ‫دەكرێ���ت‪ ،‬لەدواڕۆژیش���دا چ مێژووی‬ ‫وەزارەتەكانی ئێراقی و چ ساڵنامەی‬ ‫حكومەتی هەرێمی كوردس���تان بایەخ‬ ‫و بەه���ای خۆیان دەپارێزن و هەردەم‬ ‫پێویستمان پێیان دەبێت‪.‬‬ ‫ناوونیشانیش (ساڵنامەی حكومەتی‬ ‫هەرێمی كوردس���تان) لە (ساڵنامەی‬ ‫دەوڵەت���ی عوس���مانی) دەچێ���ت‪،‬‬ ‫ش���ایانی باسە لە سەردەمی دەوڵەتی‬ ‫عوس���مانیدا باڵوكراوەیەك���ی دەوری‬ ‫بە ن���اوی (س���اڵنامەكانی دەوڵەتی‬ ‫عوسمانی) دەردەچوو لەو ساڵنامەیە‬ ‫داباس ل���ە رووداوەكانی ئەو دەوڵەتە‬

‫دەك���را‪ ،‬هەروەه���ا چاالكییەكانی‪ ،‬بە‬ ‫الی عوس���مانییەكانەوە (س���اڵنامە)‬ ‫دەلیلە و ساڵنامەكەش���یان باسی لە‬ ‫گەلێ بوار دەكرد بەتایبەتی ئابووری‬ ‫و كۆمەاڵیەتی و دارایی و كش���توكاڵی‬ ‫و ‪...‬هتد‪ ،‬ل���ە بوارە جۆراوجۆرەكانی‬ ‫دیكەش‪ .‬ئەو ساڵنامەیە وێڕای ئەوەی‬ ‫باس���ی لە چاالكییەكان���ی دەوڵەتی‬ ‫عوس���مانی دەك���رد‪ ،‬بەاڵم ل���ە پاڵ‬ ‫ئەمەش���دا باس���ی لە رەوشی شار و‬ ‫دێهاتەكانی كوردستانیش دەكرد‪ ،‬بۆ‬ ‫كورد و عەرەبیش پڕ س���وود بوو‪ ،‬بۆ‬ ‫نموونە باس���ی كەركووك و شارەكانی‬ ‫دیك���ەی كوردس���تانی تیایە هەروەها‬ ‫ت���ەواوی ویالیەت���ی (موس���ڵ) ك���ە‬ ‫كوردستانیشی دەگرتەوە‪.‬‬ ‫لەپاڵ (مێژووی وەزارەتەكانی ئێراقی)‬ ‫كە كتێبی رەس���می دەوڵەتی ئێراقی‬ ‫نەب���وو‪ ،‬بەڵكو بۆ خود و ماندوبوونی‬ ‫(عەبدول���ڕەزاق‬ ‫خوالێخۆش���بوو‬ ‫ئەلحەسەنی) دەگەڕێتەوە‪ .‬حكومەتی‬ ‫ئێراق���ی بەتایبەت���ی لە س���ەردەمی‬ ‫پاشایەتیدا (دەلیلی ئێراقی)ش هەبوو‪،‬‬ ‫هەرچەن���دە پڕبوو ل���ە كەموكورتی‪،‬‬ ‫ب���ەاڵم لە هەمان كاتدا س���وودبەخش‬ ‫ب���وو‪ .‬لەم���ەودوا دەبێ ل���ە هەرێمی‬ ‫كوردستانیش كتێبێكی بەڵگەنامەیی‬ ‫ئەوتۆ هەبێت لە چەشنی (ساڵنامەی‬ ‫حكومەتی هەرێمی كوردستان)‬ ‫س���اڵنامەی حكومەت���ی هەرێم���ی‬

‫كوردس���تان (‪ 2009‬ـ ‪ )2011‬لە گەلێ‬ ‫ب���ەش پێكهات���ووە‪ ،‬ل���ەم بارەیەوە‬ ‫تا بڵێی ب���ە تەرتی���ب و رێكوپێكە‪،‬‬ ‫زۆر ب���ە وردی ژم���ارە و پڕۆژەكان و‬ ‫‪ ..‬ت���د‪ .‬دەخات���ە روو و ئاوێنەیەكی‬ ‫راس���تەقینەی كابینەی شەشەمە و تا‬ ‫بڵێ���ی عیلمی و ب���ێ الیەنە‪ ،‬باس لە‬ ‫گشت وەزارەتەكانی كابینەی شەشەم‬ ‫دەكات‪ ،‬هەروەها كورتەیەكی ژیاننامەو‬ ‫وێنەی هەموو وەزیرەكانیشی تێدایە‪.‬‬ ‫گرنگێت���ی ئ���ەو كتێب���ە‪ ،‬ی���ان ئەو‬ ‫باڵوكراوەی���ە ل���ەوە دەردەكەوێ���ت‪،‬‬ ‫لەم���ەودوا (س���اڵنامەی حكومەت���ی‬ ‫هەرێمی كوردس���تان) دەبێت بە داب‬ ‫و نەری���ت‪ ،‬ناكرێت فەرامۆش بكرێت‪،‬‬ ‫بەڵك���و دەبێ حیس���ابێكی زۆری بۆ‬ ‫بكرێ���ت‪ ،‬بۆیە بەباش���ی دەزانین هەر‬ ‫لەگ���ەڵ دەس���تبەكاربوونی كابینەی‬ ‫حەوت���ەم‪ ،‬راگەیاندن���ی ئەنجومەنی‬ ‫وەزی���ران بكەوێت���ە كار ل���ە پێن���او‬ ‫ئامادەكردن���ی س���اڵنامەیەكی دیكە‪،‬‬ ‫بە پەسەندیش���ی دەزانین كە هەمان‬ ‫ئەو زاتانەی (س���اڵنامەی حكومەتی‬ ‫هەرێمی كوردس���تان)یان باڵوكردەوە‪،‬‬ ‫ئەركی ئامادەكردن و س���اڵنامەكانی‬ ‫ئایندەش���یان بس���پێردرێت‪ ،‬چونكە‬ ‫ئەزموون و ش���ارەزاییەكی باش���یان‬ ‫پەیدا كردووە و گومانیش لەوەدانییە‪،‬‬ ‫بەگوێرەی شارەزاییان‪ ،‬لە ئامادەكرنی‬ ‫س���اڵنامەكانی بێتن س���ەركەوتووتر‬

‫دەبن‪ ،‬هەروەكو چۆن لە ئامادەكردن‬ ‫و باڵوكردن���ەوەی ئ���ەم س���اڵنامەیە‬ ‫س���ەركەوتوو ب���وون‪ .‬ئی���دی ئ���ەو‬ ‫ساڵنامەیە وا لە كابینەی حەوتەمیش‬ ‫دەكات‪ ،‬كە هەر لە ئێستا ئاواتەخوازین‬ ‫لە كارەكانیدا سەركەوێت‪ ،‬پابەند بێت‬ ‫بە داب و نەریتی ساڵنامە‪.‬‬ ‫جگ���ە ل���ەو داب و نەریت���ە‪ ،‬ك���ە‬ ‫چاوەڕوان���ی چەس���پاندنی دەكەین‪،‬‬ ‫دڵنیای���ن لەوە‪ ،‬ل���ە ئەنجام���ی ئەو‬ ‫س���اڵنامەیەدا پێش���بڕكێیەكی پیرۆز‬ ‫دێتە كای���ەوە و دەخولقێت‪ ،‬ئەویش‬ ‫كابینەكان���ی داهات���وو چ پارت���ی‬ ‫دیموكراتی كوردستان بەڕێوەی ببات‬ ‫یان یەكێتی نیشتمانی كوردستان یان‬ ‫هەر الیەنێكی دیكە‪ ،‬دەبێ و پێویستە‬ ‫لەسەریان هەوڵ بدەن كابینەی كۆن لە‬ ‫گشت بوارەكان‪ :‬ئاوەدانی‪ ،‬پەروەردە‪،‬‬ ‫كش���توكاڵی و ‪ ..‬هت���د‪ .‬تێپەڕێن���ن‪،‬‬ ‫پێشبڕكێی پاك و شەریفیش شتێكی‬ ‫پێویس���تە‪ ،‬ئەنجامەكەش پێشكەوتن‬ ‫و پێشخس���تنی گ���ەل و واڵت���ە‪ ،‬ئەو‬ ‫كتێبەش (ساڵنامەی ‪ )...‬تەنها ژمارە‬ ‫و گێڕانەوە و مێژوو و بەڵگەنامە نییە‪،‬‬ ‫بەڵكو زانست و هاندەرێكە بۆ ئەوەی‬ ‫كابینەكان���ی ئاییندەش یەك لە دوای‬ ‫یەك باش���تر بن لەوەی پێشوو زیاتر‬ ‫چاالك و زیرەك و بەسوود بن‪ ،‬خزمەتی‬ ‫گەلی كوردس���تان بك���ەن‪ .‬دڵنیاین و‬ ‫لەو بڕوایەش���داین‪ ،‬لە ئاییندەدا زیاتر‬ ‫پەرە بە ناوەڕۆكی ساڵنامە دەدرێت‪،‬‬ ‫بە جۆری باش���تر گوزارشت لە رەوش‬ ‫و چاالكی حكوم���ەت و وەزارەتەكانی‬ ‫بكات‪ .‬هەرچەندە ئەو ساڵنامەیە وەك‬ ‫ئەزموون‪ ،‬سەرەتایەكی بەهێزە‪ ،‬لەگەڵ‬ ‫ئەوەش���دا كار نییە ب���ێ كەموكورتی‬ ‫بێت‪ ،‬بەتایبەتی ئەزموونی نوێ و هەر‬ ‫دەستپێشخەرییەكیش‪.‬‬ ‫ل���ە كۆتاییدا‪ ،‬دووبارە دەستخۆش���ی‬ ‫لە راگەیاندن���ی ئەنجوومەنی وەزیران‬ ‫و ئ���ەو زاتانەی ئەو س���اڵنامەیان بە‬ ‫چاپ گەیان���دن و كتێبخانەی كوردی‬ ‫و ئەزموون���ی ئیدارەی پێ دەوڵەمەند‬ ‫ك���رد و هیوادارین گش���ت كابینەكان‬ ‫ل���ە ئایین���دەدا س���ەركەوتوو ب���ن و‬ ‫خواحافیز كابینەی شەشەمی زیندوو‬ ‫ل���ە (س���اڵنامەی حكومەتی هەرێمی‬ ‫كوردس���تان) بەخێربێی���ت كابینەی‬ ‫حەوت���ەم ل���ە پێن���او پێش���كەوتنی‬ ‫كوردس���تان و سەركەوتنت دەخوازین‬ ‫و چاوەڕوانی ساڵنامەكەتین‪.‬‬ ‫ـــــــــــــــــــــــ‬ ‫* ئ���ەم بەرهەم���ە ناوازەی���ە ب���ە هەوڵ‬ ‫و هیممەت���ی لێژنەیەك���ی پس���پۆڕ ك���ە‬ ‫پێكهاتبوو لە بەڕێزان‪( :‬توانا ئەحمەد‪،‬‬ ‫زی���رەك كەم���ال‪ ،‬د‪ .‬هەڵۆ عەس���كەری‪،‬‬ ‫حەمی���د ئەبوبەك���ر بەدرخ���ان)‪ ،‬ل���ە‬ ‫چاپخانەی (هێڤی) لە هەولێر لە ساڵی‬ ‫‪ 2011‬چاپكراوە‪.‬‬


‫‪25‬‬

‫ژمارە (‪ )161‬كانوونى دووەمی ‪ 2012/1/22‬زایینی ‪ ،‬بەفرانباری ‪2711‬ی كوردی‬

‫بە ‪Ĭ ȃƽƢȇ‬نە میهرەبانەكە »دانيال ميتران«‬

‫ئەو و منی دۆڕاو‬

‫پێشكەشە بە هاوڕێی شاعیر و رۆژنامەنووسم ئیدریس شەیداهۆ‬ ‫شێرزاد هەینی‬ ‫مانگی یولیو و ئۆكتۆبەری ‪ ١٩٩٧‬دەرەوەی‬ ‫واڵت‬

‫لە دەشتێكی كاكی بە كاكییم‪ ،‬لەناو‬ ‫دارستانێكی بێشەالن و چڕم‪،‬‬ ‫من لەبەر تەوژمی رەشی رەشەبام‪ ،‬رووم‬ ‫هەورازەو ئەژنۆم‪ ،‬جەستە گەورەكەمی‬ ‫پێ هەڵناگیرێت‪.‬‬ ‫من گەاڵی وەریوی چنارم‪ ،‬كزەبایەكی‬ ‫الوازو باریك دەمفرێنێت‪.‬‬ ‫من بەرگەی لێزمەو هەناسەی گەرم و‬ ‫خەم ناگرم‪.‬‬ ‫بێ شەنگم‪ ،‬شەختە دەمبەستێت‪ ،‬بێ‬ ‫ورەم و زیندەوەر دەمقرتێنێت‪.‬‬ ‫پەڵكە چنارم‪ ،‬پاش شەوو رۆژێك لە‬ ‫وەرینم لە قەدی ئەستوورا‪،‬‬ ‫تیشكی رەنگ و چرپەی دەنگ و بەژنی‬ ‫سەنگ‪ ،‬سێبەرم نامینێت‪.‬‬ ‫چونكە ‪ !..‬كە منارەكەم كەرپووچێكی‬ ‫تری لێهەڵوەرا‪ ،‬قەدم شكا ‪!..‬‬ ‫كە قەاڵتەكەم‪ ،‬توورەگەیەكی تری خۆڵی‬ ‫سووری پیرۆزی لێ داشۆرا‪ ،‬ئابرووم تكا‪.‬‬ ‫كە تفەنگ سەری بۆ بۆمباباران شۆركرد‪،‬‬ ‫كە نیرگز رووی جوانی رەشكرد‪ ،‬بە‬ ‫دۆڕاو و شێواو‪ ،‬ناوم نووسرا‪.‬‬ ‫****‬ ‫كتێبخانەكەم‪ .‬ئەرشێفەكەم‪ ،‬هەزارەها‬ ‫وێنە‪ ،‬ملیۆن دێری نووسین‪،‬‬ ‫حەوت هەزار رۆژنامەی كوردی پاش‬ ‫راپەرین‪،‬‬ ‫نووسینی بە پێنووسی جاف و مەرەكەب‬ ‫و قەڵەمی ڕەش‪ ،‬دەگمەنەكان‪،‬‬ ‫یەكەمەكان‪،‬‬ ‫هەموو پێكەوە هاتنە زمان‪ ،‬گازاندەو‬ ‫پەیامی توورەیان نەخشاند‪:‬‬ ‫بەیەكەوە وتیان تۆمان خۆش دەوێت و‬ ‫دەبینە قوربانی تۆ ‪..‬‬ ‫ئێمە ئیسماعیلین و تۆش بە كێردەوە‬ ‫ئیبراهیم بە‪،‬‬ ‫ئێمە سامان و سەرمایەو تۆش دەالل و‬ ‫بازارمان بە‪،‬‬ ‫ئێمەی گران و سەرچاوە‪ ،‬تۆش بەتااڵن و‬ ‫بەهەرزان لە بازار هەراجمان كە‪،‬‬ ‫هەموو وتیان‪:‬‬ ‫با خوێنی ئێمەش برژێت‪ ،‬خوێنی ئێمە‬ ‫بەقەد خوێنی رژاوی ئەو شارەو ئەو‬ ‫دەڤەرە نییە ‪!..‬‬ ‫زامی ئێمە هەندی زامی‪ ،‬قەدەكان‪،‬‬ ‫بااڵكان‪ ،‬رووەكان‪ ،‬پشتەكان نییە ‪!..‬‬ ‫بریارم دا‪ ،‬لەو ساتانەدا بریارم دا‪.‬‬ ‫درۆو ساختەی بازاری دۆالر قبوول بكەم‪،‬‬ ‫وێنەی خۆم لە جیاتی وێنەی عارەبێكی‬ ‫سەر جەواز قبوول بكەم ‪!..‬‬ ‫لەو رۆژەوە قبولم بوو‪ ،‬بچم بۆ سێ چوار‬ ‫زالگە بۆ پشكنین‪،‬‬ ‫بە ناو نووسین رازی بووم‪ ،‬بە پشكنین‬ ‫ممنوون بووم‪.‬‬ ‫ئیهانەی خاڵی خابوورم وەرگرت‪،‬‬ ‫مینی خاكی یۆنانم بەركەوت‪،‬‬ ‫تونێلی ئیتالیام بە تاریكی لێ دەركەوت‪،‬‬ ‫ئاوارەییم بە سەر واڵت سەركەوت‪.‬‬ ‫لەو كاروانەدا شەوانی درێژو رۆژی‬ ‫كورتم بینی‪،‬‬ ‫یەكێك خوشكی چاورەشی لەالم من‬

‫جێهێشت‪،‬‬ ‫خوشكی دا بە من‪ ،‬منیش نامەیەكم بۆ‬ ‫پۆستكردن دا بە ئەو‪،‬‬ ‫من خوشكیم گەیاند یونان‪،‬‬ ‫ئەو یەك ماركی لە نامەكەی من نەدابوو‪،‬‬ ‫تا هەواڵەكەم بۆ دوور بگات‪!.‬‬ ‫نیوەی نەخشەی سەر ئەتلەسم بە‬ ‫پیادەیی بڕی‪،‬‬ ‫جانتاكەم جۆرەها پارەی بۆ نان و‬ ‫جگەرە كڕی‪،‬‬ ‫بۆ تەلەفۆنكردن كۆدی زۆرم لەسەر‬ ‫كارتەكانا سڕی‪.‬‬ ‫***‬ ‫گوێم لە چییە ‪ .‬ئەوە پێكەنینی سۆزی‬ ‫سوتاوی ژنە ‪.‬‬ ‫یان لوغمێكە لە بن پێیەكانم دەتەقێتەوە‬ ‫‪!..‬‬ ‫چی دەبینم ‪.‬‬ ‫ئەوەی لە من دیارە ژنی رووتە‪ ،‬لەسەر‬ ‫دەریا پاڵ كەوتووە ‪.‬‬ ‫یاخود ئەجندەیە‪ ،‬بۆ شێتبوونم بەزمێ‬ ‫دەنێتەوە ‪!..‬‬ ‫ئەوەی لەو پەنا دارە‪ ،‬خۆی رووت‬ ‫دەكاتەوە‪ ،‬ژنە!‬ ‫ژنە یان زۆرداریكە‪ ،‬تەور بەدەست‬ ‫بێ بەزەیانە ملی درێژم بۆ سیبەری‬ ‫رووتبوونەوەی دەبرێتەوە‪.‬‬ ‫ئەوەی دیارە پشتی ژنێكی رووتە‪ ،‬یان‬ ‫شووشەی تەلسكۆبە‬ ‫جامخانەی بێگەردە‪ ،‬تیشكی ئاگرە‪،‬‬ ‫ئێسك و پرووسكم دەتووێنێتەوە‪.‬‬ ‫شەپۆلەكان هارو شێت‪،‬‬ ‫بەرزو بڵند لە دووری دەریاوە‬ ‫لە ترس تەوژمی باو زریان وا دەكەن‪،‬‬ ‫یان بۆ رووتەكان دەنووشتێنەوە‪.‬‬ ‫بۆ وا دەكەن‪ ،‬تا مەلەی سینگ و سمت‬ ‫و بەژنم‪،‬‬ ‫حەسوودانە دڵرەقانە‪ ،‬لێ بشارێتەوه‪.‬‬ ‫***‬ ‫لەو كاروانە وام لێهاتووە‪،‬‬ ‫دەستەاڵتم نەماوە‪ ،‬هێرشی گریان و‬ ‫گوللەی فرمێسك و سوتانی گەرمی‬ ‫دیدەو برژانی روومەت و ئاڵۆزی برژانگ‬ ‫و التی چاوانم‪ ،‬وەك قوواڵیی دەریاكە‬ ‫داگیری كردووم‪.‬‬ ‫لە راستەرێ‪ ،‬لەناو ترێن و لەگەڵ هاوڕێ‪،‬‬ ‫فرمێسكە ناوەستێ و هەر بە لێزمە‬ ‫دەبارێ‪.‬‬ ‫ملیۆن دلۆپە فرمێسك‪ ،‬بەشی یادو‬ ‫بیرەوەرییەكانم ناكەن‪!.‬‬ ‫دەبێ دوو ملیۆن دەماری وردو بچووك‪،‬‬ ‫ئاو بكێشنەوە بۆ چاوانم‪ ،‬بە دەنووك‪،‬‬ ‫دەبێ هەڵكۆلن دادەكان‪ ،‬ئیسقان و‬ ‫پووك‪،‬‬ ‫هەموو ئاو بهێنن‪ ،‬تا چاوەكانم‬ ‫هەڵرێژنەوە رندووك‪.‬‬ ‫***‬ ‫لەوەتی لەو واڵتە دەژیم‪ ،‬یەك وشەش لە‬ ‫زمانەكەیان فێر نەبووم‪،‬‬ ‫لەو هەموو ژنە نازدارنە هیچیان ناناسم‪،‬‬ ‫بە مەراقەوە تەماشای الپەرەی رەنگینی‬ ‫چاپكراوەكانیان دەكەم‪،‬‬ ‫بەس لێرە من بۆ الی كتێبفرۆشەكان‬ ‫ناچم‪،‬‬ ‫هێشتا نازانم كەی‌ قەتارەكان لە‬ ‫ئیستگەیەكەوە بۆ ئیستگەیەكی تر‬

‫دەڵێنەوە‪.‬‬ ‫بەاڵم منی دوور‪ ،‬دەستم بۆ گەیشتن‬ ‫بڕاوەتەوە‪،‬‬ ‫قەدم بۆ دیدار‪ ،‬دیدم بۆ نیگا‪،‬‬ ‫بەیەكجاری سڕاوەتەوە‪،‬‬ ‫منی دۆراو لە تەنیایی‪ ،‬گیانم بێ تۆ‬ ‫هەرگیز ناحەوێتەوە‪.‬‬ ‫***‬ ‫لە رۆژنامەی ئااڵی ئازادی حزبی‬ ‫زەحمەتكێشانی ژمارە ‪ ٢٥٥‬ی‬ ‫دووشەممەی ‪ ١٩٩٧ ١٠١١‬باڵوكراوەتەوە‪.‬‬ ‫لە ژێر سێبەری دووشەممەیەكدا‬ ‫ئیدریس شەیداهۆ‬ ‫بۆ (شیرزاد هەینی) لە مەنفا‬

‫رەوانشاد‪ /‬ئیدریس شەیداهۆ‬

‫دەرۆن ‪!!..‬‬ ‫نازانم روویان لەكام الیە‪!!..‬‬ ‫لێرە سەعات دەمبات‪ ،‬سەعات‬ ‫دەمهاژووات‪ ،‬سەعات بارم دەكات‪،‬‬ ‫سەعاتیش بە میل و كاتەكانی سوارم‬ ‫دەكات ‪!!..‬؟؟‬ ‫لەگەڵ سووتانی بێ دووكەڵ و چاوەروانی‬ ‫بێ ئەمەل‪.‬‬ ‫لەگەڵ بێزاری و بێداری‪ ،‬بە حەسرەت و‬ ‫بە كواڵن ‪ .‬وتیان‪:‬‬ ‫مەلی خەیالت فڕی تازە ناگەرێتەوە ‪..‬‬ ‫وتیان گەنجینەی حەزت ونبوو‪ ،‬تازە‬ ‫نایدۆزیتەوە ‪.‬‬ ‫وتیان پیری ئاخیرشەڕ‪ ،‬هەردوو‬ ‫قەاڵتەكەی شارەكەت رووخا‪،‬‬ ‫سەرلەنوێ جارێكی تر‪ ،‬بە هەزاری وەك‬ ‫دروست ناكرێتەوە‪.‬‬ ‫***‬ ‫كەس ناتوانێ دۆڕاوی من بباتەوە‪!...‬‬ ‫كەس حەدی نییە ( سۆزان) ی من خاو‬ ‫كاتەوە!‬ ‫من زۆر چاكم گەوزاندووە‪،‬زۆریشم‬ ‫خافاڵندووە‪،‬خورشتیم خوراندووە‪،‬خەوییم‬ ‫تۆراندووە‪،‬‬ ‫من فرمێسكم لە چاوانی باراندووە‪،‬‬ ‫رەگێشم لە هەناوی چاندووە‪.‬‬ ‫دۆڕاو ناشیرین و پەستە ‪ !..‬دۆڕاو الت‬ ‫و شكستە ‪ !..‬دۆڕاو شەرمەزارییەكی‬ ‫كەنەفتە ‪ !..‬دۆڕاو بایەكی ناوەختە ‪!..‬‬ ‫دۆڕاو تاریكی و ماتی ئەشكەوتە ‪!..‬‬ ‫***‬ ‫ئەوان ئەوەندە لەیەك نزیكن‪،‬‬ ‫پێكەنینی یەكتر جوان دەلێسنەوە‪،‬‬ ‫مژی یەكتر بۆ ناو یەك قوڕگ دەهێنەوە‪،‬‬ ‫ئەو‪ ،‬حەقی هەیە دەست درێژكە‪ ،‬لێو‬ ‫رەپێشكە‪ ،‬ماچی گەرمیش پێشكەشكە‪.‬‬ ‫وا نزیكەكان بەئاسانی بۆ یەكتری لە‬ ‫خۆشیانا دەبوورێنەوە‪،‬‬ ‫بۆ نووستن و هاوسەری بەجۆشەوە‬ ‫دەسوورێنەوە‪،‬‬ ‫بێ دووكەڵ‪ ،‬بێ ئازار‪ ،‬جۆش بۆ ژیان‬

‫خەونی كام شاعیری پیرۆزە‬ ‫سەرابستانی ژەنگی ئەو ئێوارەیە!؟‬ ‫خۆكوشتنی كام تەرمی جیماوە‪...‬؟‬ ‫گەرمەشینی ئەم ناوەختە‪!...‬‬ ‫ئەو دەریایە فرمێسكی چ دوڵبەرێكی‬ ‫كۆست كەوتووە؟‬ ‫وا مەشغوڵم لە میحرابی پیرۆزیدا‪،‬‬ ‫كڕنۆش بەرم و بەشەرمێكی شەرقییانە‬ ‫سكااڵیەك لە كەناری بەجێ بێڵم‪!...‬‬ ‫ئەوە‪ ،‬دوا هەناسەی چ مەرگێكە وا‬ ‫دڵپەرست و نیگەران‬ ‫لێ ناگەڕێ‪ ،‬فیكەیەك بۆ كۆترەكانی‬ ‫(با) لێ بدەم!‬ ‫نە هێشتیان‪ ،‬ئاوازێك بۆ ئەو گریانە‬ ‫بدۆزمەوە‬ ‫لە سكااڵی یەعقوب بچێ‬ ‫نە لێگەڕان‪ ،‬هۆنراوەیەك لەو پێكەنینە‬ ‫دابرێژم!‬ ‫نە هێشتیان‪ ،‬گوێ لە هێمنی دەریا‬ ‫بگرم‪!...‬‬ ‫نە لێ گەڕان بەدیار كانییەكەوە دۆش‬ ‫دامێنم‪!...‬‬ ‫لەژێر سێبەری دووشەممەیەكدا‪ ،‬شتێكم‬ ‫جێهێشتووە‬ ‫شتێك گەورەتر لە گومان بەرینتر لە‬ ‫بۆشایی‪!...‬‬ ‫***‬ ‫خەونی كام شیعری پیرۆزە‪!...‬‬ ‫تا چاو بڕ كا‪ ،‬پەشیمانیی‪ ..‬تا لێو بڕ‬ ‫كا‪ ،‬نیگەرانی ‪...‬‬ ‫بۆ ئەوەی شتێك بڵێم‪ ،‬لە جێی حاشا‬ ‫لە ئەرشیفی پڕ شكست و داخ و گومان‬ ‫شتێك بڵێم‪ ،‬تاڵ تاڵ وەكو پەژیوانی‬ ‫چرایەك بۆ ئومێدە مەئیووسەكان‬ ‫پێدەكەم‪!...‬‬ ‫***‬ ‫حەتا حەزكەی‪ ..‬ئەو ئێوارەیە‪ ،‬ئاوی‬ ‫حوزن و ماتەمینی‬ ‫سەرابستانی خەونی لێوە دەتكێ‬ ‫تا پێت بكرێ سەیر بكەی‪..‬‬ ‫شەونمی خەم‪ ،‬حەسرەت و تەنیایی‬ ‫لەسەر شۆستەی ئەو ئێوارەیە دەبینی‬ ‫فرمێسكی چ دوڵبەرێكی كۆست كەوتووە‬ ‫وا مەشغوڵی مومارەسەی گریانێكی‬ ‫ئەبەدیم دەكا‪!...‬‬ ‫تۆ ئەو كاتە‪،‬‬ ‫ئەستێرە سنوورداشكراوەكانی یەقینت‬ ‫دەژمارد‬ ‫شێرۆ گیان‪:‬‬

‫تۆ ئەو كاتە‪،‬‬ ‫خەریكی هەندەسەی شیعرێكی شاملۆ‬ ‫بووی‬ ‫لە كوێ بوو‪!...‬‬ ‫لە كەرنەڤاڵی ناشتنی ئەو‬ ‫دووشەممەیەدا!؟‬ ‫رەنگە بەسەرهاتی سەفەرت بۆ‬ ‫خێزانەكەت نووسیبێ‬ ‫حەریفم نەبووی سەد ئاخ‪!...‬‬ ‫تا لەوێ شەرابێكی شەرقی‬ ‫غەریبانە بەخۆشی شیعرێ هەڵدێ‪!...‬‬ ‫تۆ مەشغوڵی دووشەممەیەكی خۆت بووی‬ ‫هێشتا هەواڵی (دۆڕان)یشت‬ ‫نەزانیبوو‪!...‬‬ ‫تۆ ئەو كاتە لە كەناری پیربووندا‬ ‫بە مەرجانی جەریمەكانی ئێرە‪ ،‬یاریت‬ ‫دەكرد‪..‬‬ ‫تۆ ئەو كاتە‪ ..‬سەرخۆش بووی‪!...‬‬ ‫رۆژنامەی ئااڵی ئازادی ژمارە ‪ ٢٩٣‬لە‬ ‫‪٤‬ی ینایری ‪ ١٩٩٩‬باڵوكراوەتەوە‪.‬‬

‫یەكەم بابەتی شەیداهۆ‬ ‫نووسینی‪ :‬شێرزاد هەینی‪ /‬ستۆكهۆلم‬ ‫ل����ە ژم����ارە ‪ ٤‬ی رۆژنامەی ئ����ااڵی ئازادی‬ ‫حزب����ی زەحمەتكێش����انی كوردس����تان‬ ‫لەنزیك����ەوە بەش����دارییم ل����ە س����ازكردن و‬ ‫دەرچوونییەوە دەكرد‪ ،‬رۆژێكیان نامەیەكی‬ ‫ئیدری����س ش����ەیداهۆم بۆ ه����ات‪ ،‬دیارە من‬ ‫زووتر برا گەورەك����ەی و بنەماڵەكەی ئەوم‬ ‫دەناس����ی‪ ،‬ئەوەش هۆكارێك بوو نامەكەی‬ ‫گەیاندبووە دەس����تی من‪ .‬بەر لە دەرچوون‬ ‫و بڕی����اردان لەس����ەر بابەتەكان����ی ژمارەی‬ ‫رۆژنامەكە كۆچكردوو ئەبوبكر خۆش����ناوی‬ ‫سەرنووس����ەری رۆژنامەكە‪ ،‬ك����ە ئەودەمانە‬ ‫ئەو ئەندامی سەركردایەتی حزبیش بوو‪ ،‬لە‬ ‫شەقاڵوە دەهات و سەرپەرشتی بابەتەكانی‬ ‫دەكرد و گۆشەكەی خۆشی دەهێنا‪ ،‬سەیری‬ ‫بابەتەكەی ئیدریسی كرد‪ ،‬خوێندیەوە‪ ،‬وتی‬ ‫ئەوە الس����ایی داود فەرحانی گۆڤاری ئەلف‬ ‫بای بەغدایە‪ ،‬كەلك����ی باڵوكردنەوەی نییە‪،‬‬ ‫منیش وت����م بابەتە چۆنە ئ����ەو وتی جوانە‬ ‫بەاڵم دیارە الس����اییكردنەوەیە‪ ،‬دیارە پاش‬ ‫دانوس����تان و قسەكردن خۆشناوم رازی كرد‬ ‫وەك گەنجێ����ك و بۆ هاندان����ی گەنجەكان‪،‬‬ ‫بابەتەكەم����ان لە رۆژنامەك����ە باڵوكردەوە‪،‬‬ ‫ئ����ەوەش هەن����گاوی یەكەم����ی ناس����ین و‬ ‫بەردەوام����ی ئەو بوو بۆ زۆرتر نووس����ین و‬ ‫بەردەوام بوون لەس����ەر ئەو رێبازە تەنزەی‬ ‫كە ئەو دەینووس����ی‪ ،‬ئینجا نووس����ینەكانی‬ ‫ئ����ەو ل����ە رۆژنامەكە و قەڵەمەك����ەی ئەو و‬ ‫ئەو بابەتانە ئەو دەینووس����ین ناوی دەركرد‬ ‫و نووس����ینەكانی ش����ەیداهۆ بوونە گۆشەی‬ ‫بەردەوام����ی رۆژنامەك����ە‪ ،‬ئیدری����س بووە‬ ‫خ����اوەن بەرنام����ە و رێچكەیەكی تایبەت لە‬ ‫نووس����ینی تەنز‪ ،‬دیارە ماوەماوەش شیعری‬ ‫ناس����كی ب����ۆ جوان����ی و س����ووتانی ناخی‬ ‫خۆی و رەوش����ە ناڵەبەرەك����ەی ئەودەمانە‬ ‫دەنووس����ی‪ ،‬تا ش����ەیداهۆ بووە قەڵەمێكی‬ ‫دیاری رۆژنامەگەری ك����وردی و لە چەندین‬ ‫شوێنی تر و لە چەندین بواری تریش ناسرا‪،‬‬ ‫بەاڵم بەداخ����ەوە زوو مرد و مردنەكەش����ی‬ ‫بۆش����اییەكی ل����ە بواری نووس����ینی تەنز و‬ ‫رەخنەی دڵسۆزانە پەیداكرد‪ ،‬دروود و یاد و‬ ‫نەمری بۆ نووسەری تەنز و شاعیری ناسك‬ ‫و عاشقی سووتاو خەمخۆری هەولێر و پیاوە‬ ‫جوانەكە‪.‬‬


‫‪26‬‬

‫ژمارە (‪ )161‬كانوونى دووەمی ‪ 2012/1/22‬زایینی ‪ ،‬بەفرانباری ‪ ĶƽǁȂǯ ĶÏÔÎÎ‬بە يادى ژنە میهرەبانەكە «دانيال ميتران»‬

‫رای پێش وەخت‬

‫فیستڤاڵی بەدرخان‬ ‫لە فەرەنسا‬

‫دڵزار حەسەن‬

‫كورد چ سوودێك لەم دۆخە دەبینێت‬ ‫رەوا نامیق‬ ‫زۆرم ح���ەز دەكرد وەك���و گەنجێك بۆم‬ ‫بڕەخسێ بەش���داری بكەم لە فیستڤاڵی‬ ‫ی���ادی رۆژنامەگەری ك���وردی‪ ،‬ئەوە بوو‬ ‫دوای ح���ەوت فیس���ڤاڵ ئ���ەو دەرفەت���ە‬ ‫هات���ە پێش كە بتوانم لەگ���ەل كۆمەلێك‬ ‫رۆژنامەن���ووس و نووس���ەرو ش���اعیر‪..‬‬ ‫بەیەكەوە ی���ادی رۆژنامەگ���ەری كوردی‬ ‫بكەینەوە ل���ە پاریس‪ ،‬ئەم ڤیس���تیڤاڵە‬ ‫جیابوو لە هەموو ڤیسڤالەكانی پێشوتر‪،‬‬ ‫ئەمج���ارە رۆژنام���ە نوس���ان ئەرك���ی‬ ‫بەشداربوونیان خس���تە ئەستۆی خۆیان‪،‬‬ ‫هەش���تەمین ڤیس���تڤاڵی بەدرخان بەرای‬ ‫هەموو بەشدارانی ڤیستڤاڵ سەركەوتوترین‬ ‫ڤیستیڤاڵ بووە‪ ،‬لە زۆری بەشدار بووانی‬ ‫ڤیستیڤاڵ‪ ،‬لە ئامادەبوون وبەشدار بوونی‬

‫رێكالم‬

‫رووداوەكانی ئەم دواییەی واڵتانی تونس و میسر و لیبیا و سوریا‪...‬‬ ‫هت���د كە بە هاری عە رەبی و ئیس�ل�امی ناوزەندكراوە‪ ،‬هەر یەك لە‬ ‫دەوڵەتی توركیا و ئێرانی بە گەرمی هێنایە س���ەرخەت‪ .‬توركیا كە‬ ‫بە واڵتێكی سیس���تەم عەلمانی و كۆمەڵگەیەكی موسڵمان ناسراوە‪،‬‬ ‫لە دوای گرتنە دەس���تی پارتی داد و گەشەپێدانەوە كە بە حزبێكی‬ ‫میانڕەوی ئیسالمی ناسراوە و ئەردۆگان سەرۆكایەتی دەكات‪ .‬ئەمجارە‬ ‫جیاوازتر لە تێڕوانین و تیگەیش���تنی سەركردە و ئەجێندای توركیای‬ ‫كەمالی ستراتیژیەتی واڵتەكەی ئاراستەكرد‪ .‬بێگومان توركیای ئێستا‬ ‫واپێدەچێت لەبەردەم ئیمپراتۆریەتێكی س���نوورفراوانی عوسمانیەوە‬ ‫لە رابردوودا‪ ،‬لە حاڵی ئێس���تاییدا هەست بە كەمی بكات و لە بیری‬ ‫هێنان���ە كایەوەی ئ���ەم خەونەیدا بێت‪ .‬گەرم و گ���وڕی و ئامادەگی‬ ‫سیاس���ەتی توركیا و بە تایبەت���ی خودی ئ���ەردۆگان و پارتەكەی‬ ‫ل���ە گۆڕانگاریەكانی ناوچەك���ە ئاماژەیە ب���ەوەی توركیا خەونێكی‬ ‫درێژخایەنی هەیە بۆ ئاوەژووكردنەوەی توركیای عەلمانی بۆ توركیای‬ ‫ئیس�ل�امی‪ ،‬بەاڵم بەب���ەرگ و دیزاینێكی جیاوازتر ل���ە دوێنێكەیدا‪.‬‬ ‫دەوڵەتی ئێرانیش هەر لەسەرەتاوە كاری بۆ دروستكردنی هەیمەنەی‬ ‫ش���یعە و ئیمپراتۆریەتی ش���یعەگەرایەتی كردووە‪ .‬الی توركیا جگە‬ ‫لە چارەنووس���ی عێراق و س���وریا‪ ،‬واڵتانی دیكەی نزیك بە خۆشی‬ ‫ب���ەالوە گرنگە‪ ،‬بۆیە حزورێكی بە هێزی لە عێراق و س���وریادا هەیە‬ ‫و لە زۆر كاتانیش���دا زۆرێك ل���ە رووداوەكان بە ئاماژەی ئەوان دێتە‬ ‫ئاراوە‪ .‬ئێرانی���ەكان جۆرێك لە نا ئومێدییان لێیەوە بەدی دەكرێت‪،‬‬ ‫كە چارەنووس���ی س���وریا ناچێتە خانەوی بەرژرەوەندیەكانی ئەوان‪،‬‬ ‫بۆیە تەركیزی خۆیان خس���تۆتە سەر ئاییندەی ئێراق‪ .‬روداوو ئاماژە‬ ‫سیاسیەكانیش ئەوەی دەرخستووە كە مالیكی تاكە زامنی بە هێزی‬ ‫پاراستنی بەرژەوەندیەكانی ئێرانە لە عێراقدا‪ .‬لەم نێوەندەدە كورد و‬ ‫عەرەبە سوونەكانی عێراق لە دۆخێكی دیكەی سیاسەتكردندا خۆیان‬ ‫دەدۆزنەوە‪ ،‬بۆیە تاریق هاشمی لە ترسی دادگا و قڕكردنیان لەالیەن‬ ‫مالیكیەوە كە ئەمڕۆ نوێنەرایەتی سیاسەتەكانی ئێران دەكات‪ ،‬نزیك‬ ‫دەكەوێتەوە لە سەركردایەتی سیاسی كورد‪ .‬دیارە هاشمی و كوتلەی‬ ‫عێراقیە و حزبە ئیسالمیە سووننەكانی ناو عێراقیش لەوە گەیشتوون‬ ‫كە كورد لە سەركردەكانی ئێستای توركیا نزیكە و جگە لە كێشەی‬ ‫نەتەوەیی هیچ گرفتێكی ئایینی و مەزهەبی لەگەڵ الیەنەكانی دیكەی‬ ‫ناو عێراقدا نییە‪ .‬باش���ە لێرە پێویستە بپرسین كورد چ سوودێك لە‬ ‫تاریق هاشمی و هاوڕاكانی دەبینێت‪ ،‬یان بەرژەوەندیەكانی ئەوان چییە‬ ‫لەگەڵ ئێمەدا؟!!! الموایە سوودی ئەمڕۆكەی هاشمی و جەماعەتەكەی‬ ‫لەوەدایە كە ئێمە بییانپارێزین لە «مەكرە» سیاس���یەكانی مالیكی‬ ‫و ئێران كە خۆی لە قركردن و تۆڵەس���ەندنەوە لە عەرەبی سووننەی‬ ‫عێ���راق و ناوچەكە دەبینێتەوە‪ .‬كوردی���ش جگە لەوەی ئەمان وەك‬ ‫وەرەقەی���ەك لە دژی مالیكی بەكار دەهێنێ���ت‪ ،‬لەهەمانكاتدا بوونی‬ ‫هاش���می و عەرەبی س���ووننە لە ژێر چەتری سیاس���ەت و ئیدارەی‬ ‫كوردیدا‪ ،‬بە شێوەیەك لە شێوەكان دەبنە درعێك بۆ خۆپاراستنیان‬ ‫لە بەهاری ئیسالمی عەربییەوە‪ .‬بەبەڵگەی ئەوەی سكرتێری مەكتەب‬ ‫سیاس���ی پارتی دیموكراتی كوردس���تان بۆ وەاڵم���ی ئەم بەهارە بە‬ ‫راش���كاوی ئەوەی دەرخست كە ئەمان خۆیان بۆ روبەڕوو بوونەوەی‬ ‫ئەم رۆژە ئامادەكردووە؟!!! ئایە سەردانی هاشمی بۆ الی لە ئەمیری‬ ‫كۆمەڵی ئیس�ل�امی و ئەمینداری یەكگرتووی ئیسالمی كوردستان لە‬ ‫چەن���د رۆژی رابردوو بۆ ئەوە بووە تا بەش���داری لە حكومەتەكەی‬ ‫پارتیدا بكەن؟!! یان بۆ ئەوە بووە یەكگرتوو لەبەرامبەر سووتاندنی‬ ‫بارەگاكانیان سوڵح لەگەڵ پارتیدا بكات؟!! یان بۆ ئەوە بووە دەست‬ ‫بەرداری كاری ئۆپۆزیسیۆنی خۆیان بن؟! هەر چەندە ئەمانە گشتی‬ ‫دەش���ێ لە سیاس���ەتدا رووبدات‪ ،‬بەاڵم ئەم سەردانە جگە لە رووڵی‬ ‫س���ووننە لە هێوركردنەوەی حەماسەتی ئیسالمیەكانی كوردستان بۆ‬ ‫بەهاری ئایینی كە تەوژمێكی خێرایەو رەنگە باهۆزەكەشی عێراقیش‬ ‫بگرێتەوە‪ ،‬هیچ خوێندنەوەیەكی دیكە هەڵناگرێت‪.‬‬

‫میوانانی بیانی‪ ،‬لەتوندوتۆلی پەرەپێدانی‬ ‫پەیوەندیەكان‪.‬‬ ‫ئەوەی س���ەرنجی هەمووانی راكێشا‪ ،‬ئەو‬ ‫گرد بوونەوەیە بوو كە دەزگای بەدرخان‬ ‫توانی رۆژنامەنوس���ێكی ئاب���ووری ناس‪،‬‬ ‫شوینەوار ناس‪ ،‬رۆژنامەنوسێكی وەرزشی‪،‬‬ ‫رۆژنامەنوس���انی س���ەربەرۆژنامە ئەهلی‬ ‫ی���ەكان‪ ،‬رۆژنامەنوس���ێكی فۆتۆگ���راف‪،‬‬ ‫ش���اعیر‪ ،‬نوس���ەر‪ ،‬گۆرانیبێ���ژ‪ ،‬موزیك‬ ‫ژەن‪....‬لە یەك شوێن كۆبكاتەوە‪.‬‬ ‫دوا بە دوای كۆتا هاتن بە ڤیستڤاڵەكەش‪،‬‬ ‫هەر رۆژنامەنوس���ێك ب���ە دوای خولیای‬ ‫كاری س���ەرەكی خوێیدا دەگەرا لە كاری‬ ‫رۆژنامەوانی‪.‬‬ ‫ناتوانی���ن بە چەن���د بابەتێ���ك باس لە‬ ‫پێش���كەوتوویی والتی فەرەنس���او شتە‬ ‫جوان وناوازەكانی بكەین‪ .‬بەالم پێویستە‬ ‫بگوترێ فەرەنس���ا ئەو واڵتەیە كە هەوڵی‬ ‫بۆ بدرێ واقعی پێش���كەوتویی بوارە جیا‬ ‫جیاكانی بگوازینەوە ب���ۆ والتی خۆمان‪،‬‬ ‫بێ گوم���ان ئەم���ەش لە رێگ���ەی لوبی‬ ‫كوردی���ەوە دەبێت‪ ،‬دەیان گەنجی خاوەن‬ ‫بروانامەم���ان هەی���ە لە ب���واری جیا جیا‬ ‫ودەیان خوێندكاریشمان لە كۆلیژەكانیان‬ ‫س���ەرقاڵی خوێندنن وكوری ئەم ووالتەن‪،‬‬ ‫ئاش���نایی تەواوی���ان هەی���ە ب���ە واقعی‬ ‫پێش���كەوتووی والتی فەرەنس���ا‪،‬توانای‬ ‫گونجاندنی ئەم واقعی پێش���كەوتوویەیان‬ ‫هەیە لە والتی خۆمان‪ ،‬بروانامەكانیشیان‬ ‫زۆر دەگمەن���ن لە كوردس���تان‪ ،‬من وەك‬ ‫بەشدابویەكی ئەم ڤیستڤاڵە دەیان شتی‬ ‫ئەم واڵتە سەرس���امی كردم‪ ،‬بۆم نەدەكرا‬

‫ئەگین���ا هەرچی ل���ە جوانی ئ���ەم والتە‬ ‫هەیە هەرچی لە پێش���كەوتنی ئەم والتە‬ ‫هەی���ە دەمگوێزایەوە بۆ كوردس���تان‪،‬لە‬ ‫ن���او هەموو ئەو ش���تانەدا كە س���ەرنجی‬ ‫راكێشام ژینگەی پاكی ئەم والتەو كەرتی‬ ‫گواستنەوەكەی بوو‪ ،‬دابەزینمان لە فرۆكە‬ ‫خانە وتاگەیش���تنمان ب���ە هوتێل تا چاو‬ ‫بری دەك���رد س���ەوزایی و دارمان بینی‪،‬‬ ‫رێ���ك پێچەوانەی والت���ی خۆمان كەئێمە‬ ‫ئەو زەویانە بۆ مس���اتەحە بە كار دێنین‪،‬‬ ‫ئەوان ئاوا ژینگە پارێزی لە والتی خۆیان‬ ‫دەكەن وئەركی كەرتی تەندروس���تی كەم‬ ‫دەكەنەوە‪ ،‬هەڵبەتە كەرتی گواستنەوەش‬ ‫رۆڵی بەرچاو دەبینێ ل���ە ژینگە پارێزی‬ ‫لەم والتەدا‪ ،‬ئەگەر بلێم س���ێ قات میترۆ‬ ‫لە ژێر ئ���ەرز هەیە لەوەی���ە بلێن چۆن؟‬ ‫بوونی میت���رۆ وگواس���تنەوەی خێرا لەم‬ ‫واڵتەدا وای كردووە جەنجالی شەقام زۆر‬ ‫كەم بێت وخەلكی���ش بپارێزێ لە دوكەڵ‬ ‫وگازی زیانبەخشی ئۆتۆمبێلەكان‪ ،‬كەواتە‬ ‫دووكەرت هاوتەریب لەگ���ەڵ یەك ژینگە‬ ‫پارێزی دەكەن ودیسانەوە ئەركی كەرتی‬ ‫تەندروستی كەم دەكەنەوە‪.‬‬ ‫بۆی���ە لە ئەم���رۆی كوردس���تانی خۆمان‬ ‫لەهەم���وو كات زیات���ر پێویس���تەگرنگی‬ ‫وبایەخ���ی زۆر بدرێت ب���ە ژینگە پارێزی‬ ‫وكەرتی گواستنەوە‪ ،‬هەمووالیەك ئاگاداری‬ ‫ئەم ئاماژە ترسناكانەین كە مایەی مەترسی‬ ‫گەورەن بۆ سەرتەندروس���تی هاوالتیان‪،‬‬ ‫ئەمەش تەنه���ا بە ئاوەردانەوەیەكی جدی‬ ‫دەكرێ بۆ س���ەوز كردن���ی والت و ریك‬ ‫خستنی كەرتی گواستنەوە‪.‬‬


‫‪27‬‬

‫ژمارە (‪ )161‬كانوونى دووەمی ‪ 2012/1/22‬زایینی ‪ ،‬بەفرانباری ‪2711‬ی كوردی‬

‫بە ‪Ĭ ȃƽƢȇ‬نە میهرەبانەكە »دانيال ميتران«‬

‫وێنەیەكی دەگمەن‬ ‫(كارۆس‪)!..‬‬ ‫ئیدریس شەیداهۆ‬

‫یه‌ك پێكی تر هه‌ڵده‌‪!..‬‬

‫هونه‌رمه‌ندی مه‌زنی كورد خاتوو (فه‌تان ‌ه وه‌لیدی)‪ ،‬خه‌ڵكی‬ ‫شاری سنه‌ ‪ -‬رۆژهه‌التی كوردستان‪ ،‬لە ئەرشیفی ناهیدە‬ ‫رەشیدیان وەرگیراوە‪ ،‬بەهاوكاری (رێناس نەورۆزی)‪.‬‬ ‫رێكالم‬

‫ی تر هه‌ڵد‌ه‬ ‫قیروس���یا له‌گوناهی قیامه‌ت‪ ،‬ی���ه‌ك پێك ‌‬ ‫ی‬ ‫له‌داخ���ی زه‌مان���ه‌‪ ،‬ی���ه‌ك پێكیتر هه‌ڵ���ده‌ له‌جیات ‌‬ ‫ی هه‌ڵید‌ه‬ ‫ی قه‌راغ‪ ،‬وه‌ختیه‌ت ‌‬ ‫ماس���تاوی هه‌ولێرو دۆ ‌‬ ‫ی ئیفلیجی ئێ���ره‌و به‌غدا‪ ،‬له‌داخی‬ ‫له‌داخی سیاس���ه‌ت ‌‬ ‫هاش���می‌و موتڵه‌گ‪ ،‬له‌داخی داڵده‌دانی تیرۆریستان‪،‬‬ ‫ی برسێتی‌ هه‌زاران‌و ده‌وڵه‌مه‌ندیی‬ ‫هه‌ڵید‌ه له‌حه‌ژمه‌ت ‌‬ ‫ی‬ ‫ملیۆنان‪ ،‬یه‌ك پێكیتر هه‌ڵد‌ه له‌داخی ئه‌و پیره‌ژنه‌ ‌‬ ‫له‌ئێس���تاو‌ه خه‌م له‌به‌ڕێكردنی‌ ساڵی پڕ وه‌یشوومه‌و‬ ‫هاتنی‌ س���اڵێكی وه‌زع نادیاری مس���ۆگه‌ر به‌خراپتر‬ ‫ده‌خوا‪.‬‬ ‫ی‬ ‫یه‌ك پێكیش بۆ شه‌پۆلی ئه‌و هه‌موو مناڵ ‌ه كاركردانه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫سه‌رش���ه‌قام هه‌ڵده‌‪ ،‬بۆ ئه‌و ده‌رچوو‌ه بێ ئیش���انه‌ ‌‬ ‫زانكۆ هه‌ڵده‌‪ ،‬یه‌كیش بۆ زۆریی رێژ‌هی‌ ته‌اڵق‌و زۆریی‬ ‫ی ساڵ به‌ساڵی قه‌یره‌كچ‌و ئێستا خه‌ریكه‌ قه‌یر‌ه‬ ‫رێژه‌ ‌‬ ‫كوڕیش له‌كوردس���تان ده‌چێت ‌ه ناو كتێبی گینیس بۆ‬ ‫پێوانه‌یی‪!..‬‬ ‫ی‬ ‫ی قه‌ندیل‌و تۆپبارانه‌كان ‌‬ ‫ی تر بۆ ئاواره‌كان ‌‬ ‫یه‌ك پێك ‌‬ ‫ی هاوه‌ن‌و س���اروخی‬ ‫س���نوور هه‌ڵده‌‪ ،‬له‌گه‌ڵ‌ هه‌ڵدان ‌‬ ‫ته‌یاره‌ی‌ ده‌رودراوس���ێ‌ تۆش یه‌ك پێكی خه‌س���تتر‬ ‫ی‬ ‫ی ش���اعیر هه‌ڵد‌ه كه‌بۆ سێداره‌كه‌ ‌‬ ‫له‌پێكه‌كه‌ی‌ هێمن ‌‬ ‫قازی هه‌ڵیدا‪!..‬‬ ‫ی‬ ‫ی ده‌رپێی راقیسه‌كان ‌‬ ‫هه‌ڵیده‌ قه‌زات له‌گیانم بۆ هه‌ڵدان ‌‬ ‫شه‌وانی‌ ده‌یجووری هۆڵه‌ په‌مه‌ییه‌كانی‌ ئێره‌‪.‬‬ ‫ی دژ به‌كورد‬ ‫هه‌ڵید‌ه له‌داخی فیلم���ه‌ دۆبالژكراوه‌كان ‌‬ ‫له‌كه‌ناڵی ك���ورد‪ ،‬بۆ مناڵ‌‌و گه‌نجی ك���ورد‪ ،‬هه‌ڵید‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی خه‌بات ‌‬ ‫ی شه‌هید له‌مه‌ستخانه‌ ‌‬ ‫وه‌ك شاباشی خوێن ‌‬ ‫ی دووبار‌ه‬ ‫ب���ۆش‪ ،‬هه‌ڵید‌ه له‌داخ���ی ئه‌و ئه‌زموون���ه‌ ‌‬ ‫به‌خۆم���ان خۆش‪ ،‬هه‌ڵید‌ه له‌داخ���ی مه‌زادی عه‌قڵ‌و‬ ‫ێ‬ ‫ی ب‌‬ ‫ی كابرایه‌ك ‌‬ ‫بیرو كه‌رامه‌تی نیش���تمانی‌ به‌ده‌ست ‌‬ ‫هۆش‪!..‬‬ ‫ی‬ ‫یه‌ك پێكی‌ ت���ر هه‌ڵد‌ه بۆ زیاده‌ی‌ ئ���ه‌و مووچه‌ی ‌ه ‌‬ ‫ی ئاش���كرا كرد‪،‬‬ ‫ی چه‌ندین س���اڵه‌ ‌‬ ‫كه‌كه‌ش���فی دزین ‌‬ ‫ێ یاسادا‪،‬‬ ‫هه‌ڵید‌ه بۆ س���ه‌روه‌ریی له‌یاسا له‌واڵتێكی ب ‌‬ ‫ی ئاوی دووكان كه‌هه‌ر‬ ‫یه‌ك پێكی‌ ت���ر هه‌ڵد‌ه بۆ بۆن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی سینگ‌و ران‌و سمتی‌ ئافره‌تی‌ لێدێ‪ ..‬یه‌ك پێك ‌‬ ‫بۆن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خه‌ڵك‌و ته‌ڕبوون ‌‬ ‫ی نرخی نه‌وت ‌‬ ‫ت���ر هه‌ڵد‌ه بۆ فڕین ‌‬ ‫ی خۆمان‪..‬‬ ‫ژێرمان به‌نه‌وت ‌‬ ‫ی رۆژنامه‌گه‌ریی ئه‌مڕۆ‪،‬‬ ‫ی���ه‌ك پێكی‌ تر هه‌ڵد‌ه بۆ بار ‌‬ ‫ێ قومارچی‌‪،‬‬ ‫ێ به‌لیگاو‪ ،‬یه‌ك ‌‬ ‫ێ به‌ماس���تاو‪ ،‬یه‌ك ‌‬ ‫كه‌یه‌ك ‌‬ ‫یه‌ك���ێ‌ گێڕ گ���ۆڕ‪ ،‬هه‌ندێكی‌ كه‌میش قه‌ڵ���ه‌م بوێرو‬ ‫راستگۆ‪..‬‬ ‫ی‬ ‫ی ره‌شی چه‌ند رۆژنامه‌یه‌ك‌و شاشه‌ ‌‬ ‫هه‌ڵیده‌ بۆ روو ‌‬ ‫ی زلی چه‌ند سمێڵ‌ بۆیاغكراوێك‪،‬‬ ‫چه‌ند كه‌ناڵێك‌و درۆ ‌‬ ‫ی كوردی ده‌كه‌ن‌و خۆشیان‬ ‫كه‌باس له‌خه‌ونی ده‌وڵه‌ت ‌‬ ‫له‌ژێره‌و‌ه گاڵته‌یان به‌قس ‌هی‌ خۆیان دێ‌‪..‬‬ ‫ی مه‌یخانه‌كان نه‌س���ووتاوه‌‪،‬‬ ‫ده‌هه‌ڵید‌ه ت���ا دوكان��� ‌‬ ‫ده‌هه‌ڵی���د‌ه تا مه‌یخانه‌كان نه‌چۆنه‌ت ‌ه ناو هاوكێش��� ‌ه‬ ‫ی سیستی‌‌و ساردی‬ ‫سیاس���یه‌كان‪ ،‬هه‌ڵیده‌ له‌حه‌ژمه‌ت ‌‬ ‫ی رووداوه‌كان‪ ،‬چوونه‌ ناو قه‌فه‌سی‬ ‫په‌رله‌مان له‌ئاست ‌‬ ‫ی یه‌ك یه‌ك ده‌چن ‌ه ناو په‌رله‌مان‪..‬‬ ‫تاوان ئه‌و وه‌زیرانه‌ ‌‬ ‫ی ناوچه‌كه‌و‬ ‫هه‌ڵید‌ه هه‌ر بۆخۆشی یاری ‌ه سیاسیه‌كان ‌‬ ‫سه‌یری سیاسه‌تی‌ كوردی بكه‌‪ ،‬هه‌ر بۆخۆشی ژمار‌ه‬ ‫ی بودجه‌و گرانیی بازاڕ‪.‬‬ ‫خه‌یاڵییه‌كان ‌‬ ‫ته‌نها یه‌ك شت هه‌ڵمه‌ده‌‪ ،‬شووش ‌ه به‌تاڵه‌كه‌ت هه‌ڵمه‌د‌ه‬ ‫پشت باره‌گاكه‌ت‪ ،‬بائه‌ویشت لێ نه‌سووتێ‌‪!..‬‬ ‫ـــــــــــــــــــــــــــــ‬ ‫* ئەمە دوا نووسینی رەوانشاد (شەیداهۆ)یە‪.‬‬


‫‪28‬‬

‫ژمارە (‪ )161‬كانوونى دووەمی ‪ 2012/1/22‬زایینی ‪ ،‬بەفرانباری ‪ ĶƽǁȂǯ ĶÏÔÎÎ‬بە يادى ژنە میهرەبانەكە «دانيال ميتران»‬

‫یەكەمین گۆڤاری سێكسۆلۆژی لە كوردستان چۆن دەرچوو؟‬ ‫باڵوكردن����ەوەی ئ����ەو بابەتانە ڕەچاوی‬ ‫پڕەنسیپە زانستییەكان نەدەكرا‪.‬‬

‫ئازاد جەالل‬ ‫بۆ زیاتر ئاش����نابوون بە باڵوكردنەوەی‬ ‫گۆڤارێ����ك بەنێ����وی (خود) ك����ە بۆتە‬ ‫جێگای مش����تومڕو قس����ەكردنێكی زۆر‬ ‫لەنێو ناوەن����دە كۆمەاڵیەتی و هەندێك‬ ‫جاریش سیاسی‪.‬‬ ‫بەدرخ����ان بەباش����یزانی پەیوەن����دی‬ ‫ب����ە (ئازاد ج����ەالل)ی سەرنووس����ەری‬ ‫گۆڤارەكە بكات و لەنزیكەوە خوێنەران‬ ‫ئ����اگادار بكاتەوە‪ ،‬ك����ە ئەمە گۆڤارێكی‬ ‫پێویستە بۆ كۆمەڵگای كوردەواری‪ ،‬لە‬ ‫رووی رۆشنبیری سێكسی‪ ،...‬هەندێ لە‬ ‫نووس����ەران پێیان وابوو كە ئەم گۆڤارە‬ ‫بێ دایك و باوكەو خەڵكانی دیكە كاری‬ ‫تێدا دەك����ەن‪ ،‬یا ئەزموون����ی واڵتێكی‬ ‫پێشكەوتووە بە كۆمەڵگای كوردەواری‬ ‫دەفرۆشنەوە‪.‬‬ ‫ئ����ەم گۆڤ����ارە زیاتر گرنگ����ی بەالیەنە‬ ‫زانس����تییەكەی س����ێكس دەدات‪ ،‬نەك‬ ‫بانگەش����ەی ش����تی دیكە ك����ە هەندێك‬ ‫خەڵك وای بۆ دەچن‪.‬‬ ‫سەرنووس����ەر س����ەبارەت بە چۆنیەتی‬ ‫دەرچوون����ی گۆڤ����اری (خ����ود) و ئەو‬ ‫كێش����ەو گرفتانەی كە هاتۆتەی رێگای‪،‬‬ ‫ئەم بابەتەی بۆ ناردووین‪.‬‬ ‫بەدرخان‬ ‫ئەو ڕۆژەی جیهانی عەرەبی هەژا‬ ‫مانگی ئاب����ی ‪ 2008‬لە لوبنان خانمێكی‬ ‫ش����اعیر‪ ،‬كە ئ����ەو كات تەمەنی (‪)37‬‬ ‫س����اڵ بوو‪ ،‬ب����ە دەركردن����ی یەكەمین‬ ‫گۆڤاری سێكسۆلۆژی‪ ،‬جیهانی عەرەبی‬ ‫هەژاند‪ ،‬سەدان س����ایتی ئەلیكترۆنی و‬ ‫ه����ەزاران ڕۆژنامە هەواڵی باڵوبوونەوەی‬ ‫یەكەمی����ن گۆڤاری سێكس����ۆلۆژییان لە‬ ‫لوبنان ڕاگەیاند‪.‬‬ ‫ئەو خانمە ناوی جومانا حەداد بوو‪ ،‬كە‬ ‫سەرنووسەر و خاوەنی ئیمتیازی گۆڤاری‬ ‫(جسد) بوو‪ ،‬گۆڤاری جسد لەو كاتەدا‬ ‫وەك بۆمبێكی بێدەنگ وابوو‪ .‬گۆڤارەكە‬ ‫وەرزیی����ە و تا هەنووك����ەش بەردەوامی‬ ‫هەی����ە‪ .‬ژمارە ‪ 1‬ی ئەو گۆڤارە تەنیا ‪7‬‬ ‫هەزار دانەی لێ چاپ و باڵوكرایەوە‪.‬‬ ‫لە كوردستانیش هەوڵی سەرەتایی‬ ‫لەوكات����ەدا باڵوك����راوەی تایب����ەت بە‬ ‫سێكس����ەوە نەبوو‪ .‬ساڵێك پێشتر واتە‬ ‫ساڵی ‪ 2007‬ڕۆژنامەی هاواڵتی الپەڕەی‬ ‫تایبەتی بۆ ئەو ب����وارە تەرخانكردبوو‪،‬‬ ‫بەه����ۆی رووبەڕووبوون����ەوەی هەندێك‬ ‫كێش����ەوە الپەڕەكە بەردەوام نەبوو‪ ،‬لە‬ ‫ساڵی ‪2008‬دا الپەڕەكە نەما‪.‬‬ ‫هەندێ لە گۆڤار و ڕۆژنامەكانی دیكەش‬ ‫جاروب����ار بابەتی����ان باڵودەك����ردەوە‪،‬‬ ‫كە بە ڕای ش����ارەزایانی ئ����ەو بوارە لە‬

‫هەڵبژاردنی ناوی خود بۆ یەكەمین‬ ‫گۆڤاری سێكسۆلۆژی كوردی‬ ‫س����اڵی ‪ 2008‬ئەو كاتەی كە بەرپرسی‬ ‫ڕاگەیاندنی سەنتەری ڕاوێژكاری خێزان‬ ‫ب����ووم‪ ،‬داوام لە س����ەرۆكی س����ەنتەری‬ ‫ڕاوێژكاری خێزان كرد‪ ،‬كە گۆڤارێك بەو‬ ‫ناوەوە دەربكەین‪ ،‬بەاڵم كارەكە سەری‬ ‫نەگرت‪.‬‬ ‫س����اڵی ‪ 2009‬بە تێكڕایی (‪ )72‬بابەتی‬ ‫تایب����ەت ب����ە ب����واری سێكس����ۆلۆژیم‬ ‫بەش����ێوەی دی����دار و ڕاپ����ۆرت و وتار‬ ‫لەهاواڵت����ی باڵوبووبوەوە‪ .‬ئەوەش ڕێگە‬ ‫خۆش����كەربوو بۆ بەش����داریم لە خولی‬ ‫رێكخ����راوی دەرووندروس����تی عێراقی‪،‬‬ ‫ك����ە هەفتەی����ەك لەوەب����ەر بانگەوازی‬ ‫پێشبڕكێكەم بینیبوو‪.‬‬ ‫ب����ەو بابەتان����ەی ك����ە باڵومكردبوەوە‬ ‫بەش����داری خولەكەم ك����رد‪ ،‬لە هەردوو‬ ‫خولەكە س����ەركەوتنم بەدەستهێنا وەك‬ ‫رۆژنامەنووسێك‪ ،‬كە ستیگمای شەرمەی‬ ‫دەروونیم تێكشكاندبێت هاتمە ئەژمار‪.‬‬ ‫ئەو بابەت����ە كەڵەكەبووانە و ناس����ینی‬ ‫ژمارەیەك����ی زۆر لە پس����پۆڕانی بواری‬ ‫س����ێكۆلۆژی وایك����رد ك����ە بیرۆك����ەی‬ ‫باڵوكراوەیەك����ی تایبەت����م ال گەاڵڵ����ە‬ ‫بێت‪ ،‬ب����ۆ ئەو مەبەس����تەش ژمارەیەك‬ ‫رۆژنامەنووس����ی ئ����ازا ڕاس����پێرا ب����ۆ‬ ‫ئامادەكردن����ی ‪ 50‬راپۆرتی رۆژنامەوانی‬ ‫و كۆكردن����ەوەی ژمارەیەكی زۆر دیدار‬ ‫و وتار‪.‬‬ ‫لە راستیدا نەمانتوانی بیرۆكەكە بخەینە‬ ‫بواری جێبەجێكردنەوە‪ ،‬ترسمان هەبوو‬ ‫ل����ە كاردانەوەی نێوەن����دە ئاینییەكان‪.‬‬ ‫هەروا بەهۆی بەڕێوەبردنی الپەڕەیەكەوە‬ ‫ل����ە رۆژنام����ەی هاواڵت����ی دووچ����اری‬ ‫كێشەی داواكاری گش����تی بووبوینەوە‪.‬‬ ‫د‪.‬عادل حوس����ێن كە پسپۆڕی بوارەكە‬ ‫بوو كێش����ەكەی ل����ە دادگاب����وو‪ .‬بۆیە‬ ‫ن����ە رۆژنامەنووس����ان و نەنووس����ەران‪،‬‬ ‫ئامادەنەبوون ه����اوكارم بن‪ .‬بیرۆكەكە‬ ‫وەس����تا هەتا سەرەتای س����اڵی ‪،2010‬‬ ‫لە نێوەڕاس����تی ئەو مانگ����ەدا ئەنجامی‬ ‫پێش����بڕكێی ڕێكخراوی دەرووندروستی‬ ‫دەرچ����وو‪ ،‬بەرهەم����ی ئەنجامەكەش بۆ‬ ‫ه����ەردوو خولەكە دەس����تكەوتنی بڕێك‬ ‫پ����ارە بوو ك����ە ئەو بڕە ب����ەس بوو بۆ‬ ‫دەركردنی ژمارە ‪ 1‬ی گۆڤارەكە‪.‬‬ ‫س����ەرەتا نەموێرا داوای مۆڵەت بكەم‪،‬‬ ‫هەروا ژمارەیەك لەو رۆژنامەنووسانەی‬ ‫بەڵێنیان دابوو پاش����گەزبوونەوە‪ ،‬هەر‬ ‫بۆیە جارێكی دیكە بیرۆكە راگیرایەوە‪،‬‬ ‫ب����ەاڵم لەو بڕە پارەیە كۆمپیوتەرێك بۆ‬ ‫جێبەجێكردنی ئەو بیرۆكەیە كڕدرا‪.‬‬ ‫پێش دەركردنی گۆڤاری خود‬ ‫بیرۆكەكە لە ‪ 2010 /1/1‬دا بە ش����ێوەی‬ ‫پێگەیەك����ی ئەلیكترۆن����ی كەوتە گەڕ‪.‬‬ ‫پێگ����ەی ئەلیكترۆنی خێزان لەو بەروارە‬ ‫بۆ مەبەس����تی باڵوكردن����ەوەی بابەتی‬ ‫سێكسۆلۆجی لە روانگەی كۆمەاڵیەتی و‬ ‫ئایینی و دەروونییەوە كەوتە گەڕ‪.‬‬ ‫پێگەی ئەلیكترۆنی خێزان لە ‪2010 /1/1‬‬ ‫دا (‪ )45‬بابەتی سێكسیۆلۆژی ئەرشیفی‬ ‫باڵوك����ردەوە‪ .‬ڕانكی پێگەك����ە بە پێی‬ ‫پێوەری ئەلێكسا لەسەرەتای كاركردنی‬ ‫پێگەكەوە لەسەرووی پێنج ملیۆنەوەبوو‬

‫لە سەر ئاستی جیهان‪ ،‬دوای مانگێك لە‬ ‫كاركردن رانكەكە هاتە سەر سێ ملیۆن‪.‬‬ ‫خوێنەری پێگەكە ل����ە ئەژمار نەهاتوو‬ ‫چ����اوەڕوان نەكراوبوو‪ ،‬بە ش����ێوەیەك‬ ‫ك����ە بەڕێوەبەری كۆمپانی����ای زاگرۆس‬ ‫كە هۆس����تەكەمان لێگرتبوو گومانی لە‬ ‫عەدادی س����ەردانەكان بوو‪ ،‬پێگەكە لە‬ ‫مانگی ‪4‬ی ‪ 2010‬دا پێش س����ەدان پێگە‬ ‫و سایتی ئەلیكترۆنی كوردی دایەوە‪ .‬بە‬ ‫بێ ئەوەی نوسینگە و كارمەندی هەبێ‬ ‫بەبێ ئەوەی موكافەئە بدات‪ .‬بەبێ هیچ‬ ‫دیزانێكی هاوچەرخ و بەرنامەی نوێ‪ .‬بە‬ ‫توانای تەنیا تاكە كەس����ێك بەو بابەتە‬ ‫ئەرشیفیە كۆنانە و هەندێك بابەتی تازە‬ ‫و دانانی ڕاپرسی و بابەتی وەرگێڕاو لە‬ ‫مانگ����ی ‪6‬دا پێگەی خێ����زان پێش هەر‬ ‫س����ێ پێگەی لڤین و خەندان و هاواڵتی‬ ‫دایەوە‪ .‬لەو ب����ەروارەدا ڕانكی پێگەكە‬ ‫گەیشتە ‪ 72‬هەزار لەسەر ئاستی جیهان‬ ‫و ‪ 33‬هەمی����ن پێگ����ەی ئەلیكترۆنی لە‬ ‫سەر ئاستی عێراق‪.‬‬ ‫ه����ەر لەوكات����ەدا پێگەك����ە پەیمان����ی‬ ‫ش����ەرەفی میدیای ئەلیكترۆنی مۆركرد‪.‬‬ ‫بەو شێوەیە بوو بە هەشتەمین پێگەی‬ ‫كوردی‪.‬‬ ‫لە نێوەڕاس����تی مانگی ‪6‬دا پێگەكەمان‬ ‫ڕووبەڕی كێش����ەی تەكنیك����ی بووەوە‪.‬‬ ‫كێش����ەكەش ئەوەبووە لە كاتی دانانی‬ ‫وێنەكان����دا وێنەیەكی دیك����ە دەچووە‬ ‫جێگەی ئەو وێنەیەی كە دەبوو دابەزێت‪.‬‬ ‫بەوەش رووب����ەڕووی گازندە بوومەوە و‬ ‫كێش����ەی سكااڵ لەس����ەر تۆماركردنیش‬ ‫هاتە ئاراوە‪ .‬بۆیە وەش����اندن وەس����تا‪،‬‬ ‫ب����ەاڵم مانگانە پێگەكە بە ش����ێوەیەكی‬ ‫كەم بابەتی بەبێ وێنە باڵودەكردەوە‪.‬‬ ‫ل����ە الیەكی دیك����ەوە پێگە و س����ایتە‬ ‫ئەلكیترۆنیی����ەكان و ئ����ەو گۆڤاران����ەی‬ ‫كە ل����ە هەولێر دەردەچ����وون و هەندێ‬ ‫چاپخانەكانی كوردستانیش بابەتەكانیان‬ ‫بەب����ێ پرس دەبرد باڵویاندەكردەوە‪ ،‬بە‬ ‫شێوەیەك كە ژمارەیەك گۆڤار لە هەولێر‬ ‫ب����ێ گوێدانە هی����چ بەهایەكی ئەخالقی‬ ‫س����ەرلەبەری گۆڤارەكەیان بەو بابەتانە‬ ‫پڕدەك����ردەوە‪ .‬ئەم����ەش خاڵێكی دیكە‬ ‫بوو بۆ س����اردبوونەوەمان لە كاركردن‪.‬‬ ‫پێگەكەمان بەو هۆیانەوە خاو كردەوە‪.‬‬ ‫ل����ەو كاتان����ەدا داوام ل����ە ه����ەردوو‬ ‫دەستەی نوس����ەرانی پێگەكە كرد‪ ،‬كە‬ ‫گۆڤارێكی سێكس����ۆلۆجی بە ناوی خود‬ ‫باڵودەكەینەوە‪ ،‬لەبەرئەوە داوام لێكردن‬ ‫ك����ە ناویان لەو گۆڤارە بنوس����رێ‪ ..‬بە‬ ‫داخ����ەوە ئامادەییان پیش����ان نەدا بۆ‬ ‫نووس����ینی ناویان لە سەر ئەو گۆڤارەی‬ ‫ك����ە بڕیار بوو دەرچێ����ت‪ .‬داوام لە دوو‬ ‫پزیش����كی دەروونی و سێكس����ۆلۆجی‬ ‫ك����رد لە هەولێر و س����لێمانی‪ .‬ئەوانیش‬ ‫ئامادەییان پیش����ان ن����ەدا‪ .‬بۆیە پەنام‬ ‫بردە ب����ەر دانانی ن����اوی وەهمی وەك‬ ‫دەستەی نوسەران‪ ..‬تەنیا بەڕێوەبەری‬

‫نووس����ین خاتوو كەژاڵ ئیسماعیل وەك‬ ‫خۆی مایەوە‪.‬‬ ‫ڕۆژی دووش����ەممە لە ئەرشیفی پێگەكە‬ ‫دوو دی����دار و س����ێ ڕاپ����ۆرت و دوو‬ ‫چی����رۆك و دوو بابەت����ی فیقهی و دوو‬ ‫وتار و پرس����یار و وەاڵمی سێكس����ی و‬ ‫س����ێ توێژینەوەم ئامادەكرد بۆ دیزاین‬ ‫و پێش����كەش ب����ە دیزاین����ەرم كرد بە‬ ‫هەفتەیەك دیزان ت����ەواو بوو‪ ،‬قەبارەی‬ ‫ژم����ارە ‪ 1‬ی گۆڤارەك����ە ‪ 20‬بە ‪ 22‬بوو‪،‬‬ ‫الپەڕەكانیشی ‪ 40‬الپەڕەبوو‪ .‬سەرجەم‬ ‫بابەتەكانی گۆڤارەكە ئەو بابەتانە بوون‬ ‫كە پێشتر لە پێگەی خێزان و رۆژنامەی‬ ‫هاواڵتی باڵومكردبوەوە‪.‬‬ ‫دەرچوونی ژمارە (‪)1‬ی گۆڤای خود‬ ‫‪ 2010/6/22‬ژم����ارە ‪1‬ی گۆڤاری خود‬ ‫لە چاپخانەی كوردس����تان ب����ە تیراژی‬ ‫‪ 2000‬دانە چاپكرا و گۆڤارەكە گەیشتە‬ ‫نووس����ینگەی كۆمپانی����ای پەیپ����ەر بۆ‬ ‫ئ����ەوەی باڵوبكرێتەوە‪ .‬س����ەعات ‪10‬ی‬ ‫بەیانی هەمان ڕۆژ تەالرخانم لە بەش����ی‬ ‫حس����اباتی كۆمپانیا بینی و پێی وتم‪:‬‬ ‫كەمترت����ان چاپكردای����ە باش����تربوو‪.‬‬ ‫لەڕاستیدا لە نووسینگەی كۆمپانیا‪ ،‬كە‬ ‫ئ����ەو هەموو گ����ەڕاوەی گۆڤارانەم بینی‬ ‫ترس����ام و خۆم سەرزەنش����ت كرد‪ ،‬كە‬ ‫بۆچ����ی خۆم بە داوەوە ك����ردووە‪ ..‬لەو‬ ‫كاتەدا گۆڤاری خود یەكەمین گۆڤاربوو‬ ‫لە كوردس����تان كە بە ‪ 2000‬هەزار دینار‬ ‫بفرۆشرێ‪ .‬هەر ئەو رۆژە كە حاڵی ئەو‬ ‫هەموو باڵوكراوانەم بینی بە ‪ 1500‬دینار‬ ‫دەفرۆش����رێن و كەچی ل����ە‪ 20%‬بۆ ‪40‬ی‬ ‫لێدەفرۆشرێ‪ .‬جگە لە گۆڤاری لڤین كە‬ ‫تیراژی ئەو كات����ەی ‪ 12‬هەزار دانەبوو‪.‬‬ ‫وامدان����ا كە بڕی ‪2‬ملی����ۆن دینار زەرەر‬ ‫بكەم‪.‬‬ ‫گۆڤارەك����ە هی����چ ریكالمێك����ی نەبوو‪،‬‬ ‫تا بناس����رێ‪ .‬بۆیە هەس����تام بە ناردنی‬ ‫هەواڵی باڵوبوونەوەی یەكەمین گۆڤاری‬ ‫سێكسۆلۆجی لە كوردستان بۆ سایت و‬ ‫ڕۆژنامەكان‪ .‬بەش����ێكی زۆری بەرپرسی‬ ‫ئ����ەو س����ایت و باڵوكراوانە ه����اوڕێ و‬ ‫دۆستی نزیكم بوون‪ ..‬لەنێو ئەو هەموو‬ ‫سایت و ڕۆژنامانەدا تەنیا سایتی سبەی‬ ‫هەواڵەكەی باڵوكردەوە‪ .‬ئەوانی دیكە‪..‬‬ ‫نازانم ب����ۆ باڵویان نەكردەوە‪ .‬پرس����یم‬ ‫بڵێ����ی كارێكی خراپ����م كردبێت‪ ،‬بۆچی‬ ‫دەرچوونی یەكەمین گۆڤاری سێكسی لە‬ ‫جیهانی عەرەبیدا دەنگی دایەوە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫لە كوردس����تان دی����زە بەدەرخۆنەكرا‪..‬‬ ‫لەڕاستیدا من چاوەڕوانی ئەوەم دەكرد‪.‬‬ ‫دەمزانی ك����ە باڵوك����راوە كوردییەكان‬ ‫خۆیان����ی ل����ێ الدەدەن‪ .‬ه����ەر بۆیە لە‬ ‫س����ەروتاری گۆڤارەكەدا نووسیم «خود‬ ‫قومبەلەیەك دەتەقێنێتەوە‪ ،‬ئەوەش����م‬ ‫نووس����ی كە ئەم قومبەلەیە كەس����انی‬ ‫پسپۆڕ ئەڵقەكەی ڕاكێشن وەك لەوەی‬ ‫ناپسپۆڕ بە ناش����ارەزایی بیهاویژن‪ .‬لە‬

‫كۆتایشدا باسم لەوە كردبوو‪ ،‬كە لەوانەیە‬ ‫ئەم گۆڤ����ارە زەرەری هەبێ����ت‪ ،‬بەاڵم‬ ‫ناكرێ قسەش لە سەر سێكس نەكرێ‪،‬‬ ‫بە پاساوی داخراوی كۆمەڵگە»‪.‬‬ ‫كاردنەوەی ژم����ارە (‪)1‬ی ئەم گۆڤارە‬ ‫بۆ هەندێك لە مامۆس����تایانی ئایینی و‬ ‫كەسە دیندارەكان زۆر قورس بوو‪ ،‬بەاڵم‬ ‫هاوكات هەندێك كەس بوونە پاڵپشت و‬ ‫بە شێوەیەكی مەعنەوی هانیاندام‪ .‬یەكەم‬ ‫كەس لە خانمە رۆژنامەنووس����ەكان كە‬ ‫پیرۆزبایی لێكردم بە كورتەنامە خاتوو‬ ‫شنۆ عەبدواڵ پێنجوێنی بوو‪ .‬كە بۆ من‬ ‫زۆر مایەی دڵخۆش����ی بوو‪ ،‬كە خانمێك‬ ‫هەیە بیركردن����ەوەی جیاوازی هەیە لەو‬ ‫خانمان����ەی كە خود ی����ان نابوو خت‪..‬‬ ‫چونكە وەك پش����یلە لیێی دەترسان و‬ ‫لەخۆیان دووریان دەخستنەوە‪.‬‬ ‫كەس لە ه����اوڕێ ڕۆژنامەنووس����ەكانم‬ ‫پیرۆزبایی ژم����ارە (‪)1‬ی ئەم گۆڤارەی‬ ‫لێنەكردم‪ ،‬هەرچیم دەبینی دەیوت‪ :‬براڕۆ‬ ‫ئ����ەوە چیت كردووە؟ ئەرێ ناترس����ی؟‬ ‫ئەو ش����وێنەی كە بە گرێبەس����ت كاری‬ ‫ڕۆژنامەنووسیم تیا دەكرد‪ ،‬هەڵوێستیان‬ ‫وەرگرت و ئامادەنەبوون كە من الپەڕە‬ ‫بۆ رۆژنامەكەی����ان ئامادەبكەم‪ .‬هەندێ‬ ‫لە برا دینیەكان م����ۆڕەی بەردەوامیان‬ ‫لێدەكردم بە كورتەنامە نووس����ییان كە‬ ‫تۆ فەحش����ا و مونكەر باڵودەكەیتەوە‪.‬‬ ‫هەندێكی دیك����ە قەناعەت����ی وابوو كە‬ ‫بەش����ی ‪ 2‬ژمارە بابەتی سێكسی هەیە‬ ‫و كۆتایی دێت‪..‬‬ ‫ش����ەو تەلەفوونی����ان ب����ۆ ك����ردم ك����ە‬ ‫كتێبخانەكانی هەولێر و هەندێ كتێبخانە‬ ‫لەچەمچەم����اڵ هەڵەبج����ە و س����لێمانی‬ ‫گۆڤارەكە نافرۆشن‪.‬‬ ‫دیزاینەرەكشم‪ ،‬كە كەسێكی بە سەلیقە‬ ‫و ب����ە توانابوو‪ ،‬وا ڕێكەوتبووین كە دوو‬ ‫تا س����ێ ژمارەم بۆ ب����كات و قاڵبەكەم‬ ‫بدات����ی و كارم لەگ����ەڵ ن����ەكات‪ .‬دوو‬ ‫پەیامنێر و راوێ����ژكاری گۆڤارەكە وازی‬ ‫هێن����ا‪ ..‬چاوەڕوانی ئەنجامی فرۆش����ی‬ ‫گۆڤارەكەبووم‪ .‬دوای دوو هەفتە سەردانی‬ ‫كۆمپانیای دابەشكردنی گۆڤارەكەم كرد‬ ‫لە س����لێمانی و مژدەی ئەوەی پێدام كە‬ ‫گۆڤارەكە خواس����تی لە س����ەرە و باش‬ ‫س����ەرف دەبێت‪ .‬دڵخۆش����بووم‪ ،‬بەاڵم‬ ‫دەترسام‪ .‬بێگوێدانە هیچ سەرزەنشتێك‬ ‫ب����ە تەنیا خۆم ئامادەكرد بۆ دەركردنی‬ ‫ژمارە (‪)2‬ی گۆڤارەكە‪.‬‬ ‫ژمارە (‪)1‬ی گۆڤارەك����ە لە كۆی ‪2000‬‬ ‫دانە ‪ 1600‬دانەی لێفرۆشرا‪ ،‬ئەم ژمارەیە‬ ‫بە بەراورد بە فرۆشی گۆڤاری (جسد)‬ ‫عەرەب����ی س����ەركەوتنێكی بەرچاوبوو‪.‬‬ ‫ژمارە ‪ 1‬ی (جسد) كە دەنگدانەوەیەكی‬ ‫گ����ەورەی هەب����وو‪ ،‬دامەزراوەیەك����ی‬ ‫ڕۆش����نبیری واڵتێكی وەك����و لوبنانی لە‬ ‫پشتبوو تەنیا ‪ 7‬هەزاری لە ژمارە (‪)1‬‬ ‫لێ چاپكرا‪.‬‬ ‫خود‪ ،‬هەوڵێكی تاكەكەس����ی‬


‫‪29‬‬

‫ژمارە (‪ )161‬كانوونى دووەمی ‪ 2012/1/22‬زایینی ‪ ،‬بەفرانباری ‪2711‬ی كوردی‬

‫بوو‪ ،‬تاقە گۆڤارێك بوو لە كوردس����تان‬ ‫ك����ە زەری م����اددی لە ژم����ارە (‪)1‬یدا‬ ‫نەكرد‪ .‬ئەو ژمارانەش����ی كە مابوونەوە‬ ‫بەش����ێكی زۆری هی ئ����ەو كتێبخانانە‬ ‫ب����وون كە نەیانفرۆش����تبوو‪ .‬ل����ە ژمارە‬ ‫‪ 1‬دا وێنەیەكم����ان بە س����ەردا تێپەڕی‬ ‫ب����وو‪ ،‬وێنەك����ە ل����ە ن����اوەوە البرابوو‪،‬‬ ‫ب����ەاڵم بۆ ری����كالم دانرابوو‪ ،‬كێش����ەی‬ ‫ب����ۆ دروس����تكردین‪ ..‬دوای ‪ 23‬ڕۆژ لە‬ ‫دەركردن����ی ژم����ارە (‪ )1‬ژم����ارە دووی‬ ‫گۆڤاری خود ب����ە تیراژی ‪ 3‬هەزار دانە‬ ‫ل����ە چاپخان����ەی كوردس����تان چاپكرا‪.‬‬ ‫رۆژی یەكەم����ی باڵوبوون����ەوەی ژمارە‬ ‫‪ 2‬ی گۆڤارەك����ە خاوەن����ی چاپخانەكە‬ ‫تەلەفۆن����ی ب����ۆ ك����ردم وت����ی‪ :‬كاك����ە‬ ‫گیرفانی بۆ هەڵ����دروو‪ ،‬یەك دانەی لێ‬ ‫نەماوەتەوە هەمووی فرۆشراوە‪ .‬وێنەی‬ ‫بەرگی ژم����ارە دوو وروژێن����ەر بوو‪ .‬لە‬ ‫ڕاستیدا ئەو وێنەیەم بە سەردا تێپەڕی‬ ‫بوو‪ ،‬دەنا نەدەبوو ب����ۆ گۆڤارێكی ئاوا‬ ‫ناسك و س����ەرەتا وێنەیەكی لەو شێوە‬ ‫دابنرێ����ت‪ .‬ئەو ژمارەی����ە دەنگدانەوەی‬ ‫هەبوو‪ .‬مامۆستایانی ئایینی بە تەواوی‬ ‫تووڕەكرد‪ .‬كەسانێك بە حیسابی خۆیان‬ ‫دڵسۆزبوون پەیوەندییان بە ماڵەوەمان‬ ‫كرد‪ ،‬كە ئەو گۆڤ����ارە رابگرم‪ .‬هەندێك‬ ‫ژمارەكانی ئەو گۆڤارە بە هۆی خواستەوە‬ ‫لە نێو بازاڕدا بە ‪ 3‬هەزار دینار فرۆشرا‪.‬‬ ‫هەرچۆن بێت دەبوو فریای خۆم بكەوم‬ ‫و ژمارەیەكی تا ڕاددەیەك نیمچە ئایینی‬ ‫دەربكەم و ئەو ژمارەیە لە زهنی خەڵك‬ ‫بس����ڕمەوە‪ ،‬هێش����تا هەفتەیەكی مابوو‬ ‫بۆ كات����ی دەرچوونی گۆڤارەكە‪ ،‬مانگی‬ ‫رەمەزانی����ش نزیكبوو لە م����اوەی یەك‬

‫بە ‪Ĭ ȃƽƢȇ‬نە میهرەبانەكە »دانيال ميتران«‬ ‫بەرگی الپەرە ‪1‬ی ژمارە ‪ 5‬و ‪ 15‬البران‬ ‫و وێنەی دیكە لە جێگەیان دانرا‪.‬‬

‫مانگدا دوو ژمارەی دیكەم دەركرد‪ .‬كە‬ ‫تا راددەیەك خەڵك لێی ڕازی بوو‪ ،‬هیچ‬ ‫وێنەیەكی ورووژێنەری تیانەبوو‪ .‬ئەمەش‬ ‫هێمای بەردەوامی بوو بۆ گۆڤارەكەمان‪.‬‬ ‫گۆڤارەك����ە ل����ە ژم����ارە (‪)5‬ەوە دەبوو‬ ‫هیچی بابەتێكی دووب����ارەی تیا نەبێت‬ ‫ك����ە پێش����تر باڵوبووبێت����ەوە‪ ،‬بۆ ئەو‬ ‫مەبەستەش گرێبەستم لەگەڵ ژمارەیەك‬ ‫پزیشك و وەرگێڕ و ڕۆژنامەنووسدا مۆر‬ ‫كرد‪ ،‬لە بەرامبەر ناردنی بابەت بە پێی‬ ‫سستەمی وش����ە موكافەئە دابین بكەم‪.‬‬ ‫ژمارەیەكی زۆر بابەت و وتار و راپۆرتم‬ ‫ب����ۆ هات‪ .‬ب����ە هۆی كێش����ەی نرخەوە‬ ‫چاپخانەم گوێزایەوە بۆ چاپخانەی دلێر‬ ‫بە تی����راژی ‪ 6‬هەزار دان����ە ژمارە (‪)5‬‬ ‫م چاپكرد‪ .‬ئەم ژمارەیە پاشەكش����ەی‬ ‫بەرچاوی بەخ����ۆوە بینی هەم لە ڕووی‬ ‫چاپ����ەوە هەم ل����ە ڕووی فرۆش����ەوە‪،‬‬ ‫فرۆشەكەی هاتە لە ‪ 50%‬كەمتریش‪.‬‬ ‫لە ژم����ارە (‪)6‬ەوە چاپ����ی گۆڤارەكە‬ ‫برایە چاپخان����ەی پیرەمێرد‪ ،‬چاپخانەی‬ ‫پیرەمێرد بە كوالیتییەكی بەرز جوانەوە‬ ‫هەس����تا بە چاپكردن����ی گۆڤارەكە‪ .‬تا‬ ‫كاتی نووسینی ئەم بابەتە ‪ 17‬ژمارەی‬ ‫لێدەرچووە‪.‬‬ ‫س����ێ ژمارەی كۆتایی گۆڤارەكە بەشی‬

‫كرمانجی ژووری تێدایە كە ‪ 10‬الپەڕەی‬ ‫لە خۆگرتووە‪ .‬وەك تیراژیش گۆڤارەكە‬ ‫ل����ە نێ����وان (‪ 7‬ب����ۆ ‪ )8‬ه����ەزاری لێ‬ ‫چاپدەكرێت و باڵودەكرێتەوە‪.‬‬ ‫كێشەی بەكارهێنانی زاراوە لە گۆڤاری‬ ‫خود‬ ‫كەم كەس لە نێ����و رووپەڕی رۆژنامە و‬ ‫گۆڤارەكاندا ئەو وشانەی بەكاردەهێنا‪،‬‬ ‫كە گۆڤاری خود لە سەرەتاوە بەكاریهێنا‪،‬‬ ‫خ����ود وش����ەی (دەس����تپەڕ و مژین و‬ ‫رەحەتبوون و ‪...‬هتد)ی بەكارهێنا‪ .‬بەو‬ ‫پێیەش زۆر لە خوێنەرانی گۆڤارەكە لە‬ ‫هەندێ ل����ە زاراوەكان تێناگەن‪ .‬نازانن‬ ‫چووك واتای ت����ووڵ دەگەیەنێ‪ ،‬نازانن‬ ‫ئۆرگازم چییە‪.‬‬ ‫بەكارهێنان����ی ئ����ەو زاراوانە ب����ۆ ئێمە‬ ‫بووە كێش����ە و هەندێك ل����ە خوێنەران‬ ‫پەیوەندییان لەگەڵ گۆڤارەكە بچڕلند‪.‬‬ ‫بۆچی خود زوو زوو دەردەچوو‬ ‫لەڕاستیدا خود ئەگەرچی لێی نووسرابوو‬ ‫گۆڤارێكی مانگانەی����ە‪ ،‬بەاڵم لە ماوەی‬ ‫یەك س����اڵدا ‪ 15‬ژم����ارەی لێدەرچوو‪.‬‬ ‫هۆكاری ئەوەش بۆ ئ����ەوە دەگەڕایەوە‬ ‫ك����ە ژمارە ‪ 1‬و ‪ 2‬و‪ 3‬ی بە بابەتی كۆن‬ ‫رێكالم‬

‫و باڵوكراوە دەرچوو‪ ،‬لە ڕاس����تیدا وەك‬ ‫ش����ێوە ئەزموونێك و بۆ ناساندن بە ‪20‬‬ ‫ڕۆژ جارێك دەردەچوو‪ ،‬تا لە ژمارە ‪14‬‬ ‫ەوە مانگان����ە كاتی خۆی وەرگرت و لە‬ ‫سەرەتای هەموو مانگێكدا دەردەچوو‪.‬‬ ‫ناوونیشانی گۆڤارەكە‬ ‫گۆڤارە لە ماڵ����ی خۆمان و لە گەڕەكی‬ ‫هەوارەب����ەرزە ل����ە ش����اری س����لێمانی‬ ‫دەردەچوو‪ ،‬كە هەر خۆم وەك هەڵەچن‬ ‫و تای����پ و تەحری����ر كارم تیادەكرد و‬ ‫كات����ی تەواوبوونی تەس����لیم دیزاینەرم‬ ‫دەك����رد ئەویش بە هەفتەیەك كارەكەی‬ ‫دەهێنای����ەوە‪ .‬ه����ۆكاری دەرچوون����ی‬ ‫گۆڤارەكە ل����ە ماڵی خۆم����ان بۆ ئەوە‬ ‫دەگەڕای����ەوە ك����ە وەرگرتنی مۆڵەت بۆ‬ ‫بینا قورس����ە و لەوانەیە هەر نەشیدەن‪.‬‬ ‫هەر واشبوو لە ژمارە ‪ 16‬ی گۆڤارەكەدا‬ ‫داوای وەرگرتنی مۆڵەتم بۆ دروستكردنی‬ ‫مۆر كرد‪ ،‬بەاڵم نەكرا!‬ ‫كێشەی دابەزینی وێنە لە گۆڤارەكەدا‬ ‫لە ژمارە (‪ 1‬ب����ۆ ‪ )16‬ی گۆڤارەكە لە‬ ‫كاتی مونتاژ بردن����ی بۆ چاپخانە زیاتر‬ ‫ل����ە ‪ 47‬وێنەم لە گۆڤارەك����ەدا گۆڕی‪.‬‬ ‫بۆ ئەوەی رووبەڕووی كێش����ە نەبمەوە‪.‬‬

‫كورتەنامە بۆ خود‬ ‫لە ماوەی یەك س����اڵدا زیات����ر لە ‪700‬‬ ‫كورتەنام����ە گەیش����تە نووس����ینگەی‬ ‫گۆڤارەكە بەش����ێك ل����ەو پەیوەندییانە‬ ‫ك����چ و ژن بوون و كێش����ەی تایبەتییان‬ ‫هەب����وو‪ .‬لەو ماوەدا توانرا وەاڵمی ‪168‬‬ ‫كورتەنامە لە گۆڤارەكەوە بدرێتەوە‪.‬‬ ‫ئایا گۆڤاری خود ورووژێنەرە‪ ،‬یا‬ ‫زانستییە؟‬ ‫هیچ توێژینەوەیەكی زانس����تی نەكراوە‬ ‫كە ئەنجام بدات بە دەستەوە‪ ،‬بەاڵم بە‬ ‫پێی ئەو راپرس����یەی كە پێگەی خێزان‬ ‫لە بنك����ەی دەنگدانی خۆی كردوویەتی‬ ‫لە ‪ 59 %‬ی بەش����داربووانی راپرسییەك‬ ‫بوونی ئەو گۆڤارەیان بە پێویست داناوە‬ ‫بۆ ئێستای كۆمەڵی كوردی‪.‬‬ ‫بەسەرهات و نوكتە لە بارەی گۆڤاری‬ ‫خود‬ ‫ـ مێرد منداڵێك گۆڤاری لڤین دەفرۆشێت‬ ‫و هەرك����ەس گۆڤ����اری لێ بك����ڕێ بە‬ ‫دزییەوە دەڵێ‪ :‬گۆڤاری ڕوویشمان هەیە‬ ‫ناتەوێ؟!‬ ‫ـ لە ژمارە ‪11‬ی گۆڤاری خود‪ ،‬بابەتێك‬ ‫باڵوبووەت����ەوە نووس����راوە‪ :‬باینج����ان‬ ‫ئ����ارەزووی سێكس����ی زی����اد دەكات‪،‬‬ ‫خاوەن����ی چێش����تخانەیەك تەلەفۆن بۆ‬ ‫سەرنووس����ەر دەكات و دەڵی‪ :‬ئەمجارە‬ ‫شتێك لە س����ەر قەیسی بكەن‪ ،‬چونكە‬ ‫ئێستا باینجانەكەمان زوو تەواو دەبێ‪.‬‬


‫‪30‬‬

‫ژمارە (‪ )161‬كانوونى دووەمی ‪ 2012/1/22‬زایینی ‪ ،‬بەفرانباری ‪ ĶƽǁȂǯ ĶÏÔÎÎ‬بە يادى ژنە میهرەبانەكە «دانيال ميتران»‬

‫شەرەفخانی بدلیسی‬ ‫لە بەرلین‬

‫رێكالم‬

‫بەدرخان ‪ -‬بەرلین‬ ‫ناڤەندا هاڤیبون یا لێکولین و وەش���انێن‬ ‫کوردی لە بەرلین لە روژی ‪2011.12.16‬‬ ‫کۆنفرانس���ێکی زانس���تی ل ژێرن���اوی‬ ‫«ش���ەرەفنامە‪ ،‬ناس���نامە و سەرچاوەی‬ ‫مێ���ژووی ک���ورد» لە هۆل���ی ئەکادێمی‬ ‫زانکۆی ئازادی بەرلین بە بەش���داربوونی‬ ‫ژمارەیەکی گەورەی بسپور‪ ،‬ئەکادێمی و‬ ‫ماموستای کورد ئەنجام درا‪.‬‬ ‫ئەم کۆنفرەنس���ە لە س���ەر سێ پەنەلی‬ ‫گرنگ دابەشکرا بو‪:‬‬ ‫لە هەموو پەنەل���ەکان گفتوگویەکی تێر‬ ‫و تەس���ەل لە سەر س���مینارەکان کرا و‬ ‫ل���ەم کونفرەنس���ەیەدا ئاش���کرا بوو کە‬ ‫ش���ەرەفنامە وەک سەرچاوەیێکی گرنگی‬ ‫مێژووی گەلی سەیر کراوە‪ .‬روژهەالتناسە‬ ‫ئەووروپی و روسیەکان بایەخێکی زوریان‬ ‫بە ش���ەرەفنامە داوە و ئەوان زۆر پێش‬ ‫کورد ئەم سەرچاوەیە مێژووییەی گرنگی‬ ‫ک���ورد وەریان گێ���راوە ب���ۆ زمانەکانی‬ ‫ئەلمانی‪ ،‬روس���ی‪ ،‬فرەنسی و ئینگلیزی‪.‬‬ ‫زور ل���ە نووس���ەر و روژهەالتناس���ەکان‬ ‫شەرەفنامە وەک سەرچاوەیێکی گرنگیان‬ ‫بۆ لێکولینوەکانی خویان لە سەر کورد و‬ ‫روژهەاڵتی ناوەراست بەکاریان هێناوە‪.‬‬ ‫ش���ەرەفنامەی ش���ەرەفخانی بدلیس���ی‬ ‫یەکەمی���ن س���ەرچاوەیە ک���ە ب���اس لە‬ ‫سنووری ئەو کاتەی کوردستان دەکات و‬ ‫بایەخێکی زۆری داوە بە مێژووی بنەمالە‬ ‫و میرنش���ینەکانی کورد‪ .‬ل���ە بەر ئەوە‬ ‫شەرەفنامە بە ناسنامەی گەلی ناسراوە‪.‬‬ ‫ڕاس���پاردەکانی کۆنفرەنسی شەرەفنامە‬

‫کە لە الی���ەن د‪ .‬ئازاد ئەحمەد‪ ،‬جێگرێ‬ ‫س���ەروکی ئەکادێمیای ک���وردی‪ ،‬ئامادە‬ ‫کرابوو و هەموو بەش���داربوان کۆنفرەنس‬ ‫لە سەریان هاودەنگ بوون‪:‬‬ ‫‪ .١‬ش���ەرەفنامە وەک باب���ەت و‬ ‫س���ەرچاوەیێکی زین���دوی مێژژوی گەلی‬ ‫کورد سەیربکرێت‪ .‬گوێ بەوە نەدرێت کە‬ ‫ئایا بۆ بابەتێکی کەسی یان بەرژەوەندی‬ ‫تایبەتی بە زمانی فارسی نووسراوە‪.‬‬ ‫‪ .٢‬ئەم کۆنفرەنس���ە ببێت���ە بنەمایەک‬ ‫بۆ کۆنفرەنس���ێکی فراوانتر لە ئاستێکێ‬ ‫بەرزتر‪ ،‬سوود لە هەموو الیەنە ئەرێنی و‬ ‫نەرێنی ئەم کۆنفرەنسە وەربگیریت‪.‬‬ ‫‪ .٣‬خوێن���دکاران هانبدرێن لێکولینەوە و‬ ‫تێ���زی خو یێن ماجس���تێر و دوکتورا لە‬ ‫سەر بنووسرێن‪.‬‬ ‫‪ .٤‬داوا لە هەموو کوردەکانی کە زمانەکانی‬ ‫ئەوروپی دەزانن بکرێ���ت لێکولینەوە لە‬ ‫س���ەر بوارەکانی کتێبی شەرەفنامە بە‬ ‫زمانانی ئەلمانی و ئەوروپایی بکرێن‪.‬‬ ‫‪ .٥‬کاری هونەری لە س���ەر میناتورەکان‬ ‫ک���ە ‪ ٢٠‬تابلۆی���ە بکرێت بەب���ێ ئەوەی‬ ‫گوێبدەین���ە ئەوەی کە هی ش���ەرەفخانە‬ ‫یان نە‪ ،‬چونکە بەش���ێکە لە کەلتووری‬ ‫هونەری کوردی‪.‬‬

‫رێكالم‬

‫‪www.bedrxan.net‬‬


‫‪31‬‬

‫ژمارە (‪ )161‬كانوونى دووەمی ‪ 2012/1/22‬زایینی ‪ ،‬بەفرانباری ‪2711‬ی كوردی‬

‫شەیداهۆ نەمرد‪ ..‬ستوونێك نەكەوت‬

‫حەسەن یاسین‬ ‫نووسین لەسەر دۆستێكی نزیك‪ ،‬بەتایبەت‬ ‫كە پەپوولەیەكی باڵنەخشین بووبێت و‬ ‫ب���ۆ یەكجاری بەرەو دنی���ای ماڵئاوایی‪،‬‬ ‫بەرەو مەرگ هەڵفڕیبێت‪ ،‬كارێكی قورسە‪.‬‬ ‫ئاخر ئیدریس پەپوولەیەك بوو بۆ خۆی‬ ‫و بەبەردەوامی لەدەوری پەروانەی مەی‬ ‫دەس���وڕایەوە‪ ،‬هەدادانی نەبوو‪ ،‬سیحری‬ ‫مەی و كاریگەرییەك���ەی بەرەو دنیای‬ ‫خۆلەبیرچوونەوە و قورساییەكانی ژیان‬ ‫لەبیرخۆبردنەوە‪ ،‬سەوداسەریان كردبوو‪،‬‬ ‫ت���ا وەك پەپوول���ە رایانكێش���ا بەرەو‬ ‫ش���ەوقی مەرگ و هەر پەپوولەئاساش‪،‬‬ ‫دواجار ئەویش لەس���ەرلەبەیانیی ‪-1-7‬‬ ‫رێكالم‬

‫بە ‪Ĭ ȃƽƢȇ‬نە میهرەبانەكە »دانيال ميتران«‬

‫‪2012‬دا رۆحی هەڵوەری‪.‬‬ ‫ئیدریس ش���ەیداهۆ تەمەنی نووسینی‬ ‫(‪ )20‬س���اڵبوو‪ ،‬تەمەنی خۆیش���ی دوو‬ ‫هێندەو ش���تێ لەوە زیاتربوو‪ .‬لەماوەی‬ ‫ئەو ساڵەی تەمەنی نووسینیدا بااڵیەكی‬ ‫بەرز و هەڵكش���اوی هەبوو‪ ،‬بەنووسینە‬ ‫رەخنەییەكان���ی لەب���اری كۆمەاڵیەت���ی‬ ‫و سیاس���ی و ‪ ..‬زۆر بەجوان���ی وەك‬ ‫رۆژنامەنووس���ێكی لێهاتوو‪ ،‬لەقاڵبێكی‬ ‫تەنز و گاڵتەجاڕیدا بابەتی جۆراوجۆری‬ ‫دەوروژان���د‪ ،‬ئەم���ەش وایكردب���وو ئەو‬ ‫س���توون و گۆش���انەی كە لێرەو لەوێ‪،‬‬ ‫لەرۆژنامەكانی ئااڵی ئازادی‪ ،‬ش���ەقام‪،‬‬ ‫بەدرخان‪ ،‬رێبازی ئازادی‪ ،‬نیومانگنامەی‬ ‫رۆژنامەنووس‪،‬هەواڵ و‪ ..‬دەینووس���ێن‬

‫ببن���ە مای���ەی راكێش���انی س���ەرنجی‬ ‫خوێن���ەران‪ .‬ش���ەیداهۆ لەو ب���وارەدا‪،‬‬ ‫لەب���واری گۆشەنووس���یندا یەكێكب���وو‬ ‫لەوانەی خوێنەری خۆی هەبوو‪.‬‬ ‫جگە لەبواری رۆژنامەنووسیش‪ ،‬شەیداهۆ‬ ‫لەبواری ئەدەبیشدا چاالكبوو‪ ،‬شاعیرێكی‬ ‫بەتواناب���وو‪ ،‬ش���یعرەكانی جێدەس���تی‬ ‫ش���اعیرێكی خاوەن وزە و سەلیقەیەكی‬ ‫ئەدەبیی ناسكیان پێوەدیارە‪.‬‬ ‫ئەگەر مەرگ م���ەودای بدابابە و بەرەو‬ ‫دنی���ای فان���ی پەلكێش���ی نەكردای���ە‪،‬‬ ‫بەدڵنیاییەوە خەرمانی نووسینەكانی كە‬ ‫ئێستاش كەم نین و كاریگەربوون‪ ،‬ئەوا‬ ‫بەرەكەتیان پتردەبوو‪.‬‬ ‫ئیدریس شەیداهۆ‪ ،‬الوێكی خوێنگەرمی‬ ‫رێكالم‬

‫گەڕەكی كورانی هەولێربوو‪ ،‬كە لەدوای‬ ‫‪31‬ی ئاب���ی ‪1996‬ەوە رووی لەش���اری‬ ‫س���لێمانی كردب���وو‪ ،‬ه���ەر لەو ش���ارە‬ ‫حەیاتەش ژنیهێنابوو‪ ،‬خۆم ئاسا‪ ،‬وەك‬ ‫هەموو جارێ بۆ س���وعبەت پێمدەگووت‬ ‫بووبووە زاوای شار‪.‬‬ ‫داخ���ی گرانم ئیدریس ش���ەیداهۆ‪ ،‬یان‬

‫وەك خ���ۆی حەزی دەكرد بەئیدۆ بانگی‬ ‫بكەین‪ ،‬سەرلەبەیانیی ‪7‬ی یەكەم مانگە‬ ‫ئەمس���اڵی دوو هەزار و دوازدەیە لەنێو‬ ‫ماڵەك���ەی خۆیدا لەخەوێكی قووڵ بێدار‬ ‫نەبووەوە‪ .‬ئیدی ئیدۆ بەجەس���تە مرد‪،‬‬ ‫بەاڵم وەك س���توونێك هەر بەپێوەیە و‬ ‫نەمردووە!‬

‫پرسه‌‬ ‫به‌ناوی ده‌زگای چاپ و باڵوكردنه‌وه‌ی به‌درخان پرسه‌ و سه‌ره‌خۆشی‬ ‫خۆمان ئاراسته‌ی بنه‌ماڵه‌ی خوالێخۆشبوو نووسەر و شاعیرو رووناكبیر‪،‬‬ ‫رەوانشاد (ئیدریس شەیداهۆ)دەكەین به‌ تایبه‌تی مامۆستا (عەلی‬ ‫عوسمان یەعقوبی)‪ ،‬هیوای تەمەن درێژ بۆ بنەماڵەكەیان دەخوازین‪.‬‬ ‫ده‌زگای چاپ و باڵوكردنەوەی به‌درخان‬


‫مرۆ (‪)139‬‬ ‫حەمید بەدرخان‬ ‫دانيال ميتران و‬ ‫دانيال پێغەمبەر‬ ‫دەگێڕن���ەوە جارێكی���ان‬ ‫سەركردەیەكی كورد لەگەڵ‬ ‫(فرانسوا میتران) سەرۆكی‬ ‫ك���ۆچ ك���ردووی فەڕەنس���ا‬ ‫دەبێت���ە‬ ‫(‪)1985-1981‬‬ ‫مش���تومڕ و گفتوگۆیەك���ی‬ ‫هەمەالیەن���ە‪ ..‬س���ەركردە‬ ‫كوردەك���ە خ���ەم دایدەگرێ‬ ‫و دەس���ت بەگری���ان دەكات‬ ‫ب���ۆ كێش���ەی رەوای كورد‪،‬‬ ‫بەتایبەت���ی كەرك���ووك‪،‬‬ ‫فرانس���وا میترانی���ش ب���ە‬ ‫هێمنییەوە پێی دەڵێ‪:‬‬ ‫«ب���را بەخوا كات���ێ ناوماڵی‬ ‫ئێ���وە رێكبێت و كێش���ەتان‬ ‫نەب���ێ‪ ،‬ماڵ���ی منی���ش ب���ێ‬ ‫كێش���ەیە‪ ،‬ئێ���وە تەب���ا ب���ن‪،‬‬ ‫منیش لەگ���ەڵ دانیال تەبام‪،‬‬ ‫خۆ ئەگەر ئێوە شەڕ بكەن و‬ ‫تەبا نەبن‪ ،‬ماڵی منیش دەبێتە‬ ‫دۆزەخ»‪.‬‬ ‫فرانس���وا میت���ران پرس���یار‬ ‫دەكات و دەڵێ‪:‬‬ ‫«بۆچی دەگ���ری بەڕێز؟»‪،‬‬ ‫س���ەركردە كوردەكەش بە‬ ‫هێمن���ی وەاڵم دەدات���ەوەو‬ ‫دەڵێ‪:‬‬ ‫«بەڕێز س���ەرۆك كۆماری‬ ‫فەڕەنس���ا‪ ،‬م���ن خەم���ی‬ ‫كەركووكم���ە‪ ،‬دەترس���م بۆ‬ ‫هەتا هەتای���ێ كەركووكمان‬ ‫لەدەست بچێ»‪.‬‬ ‫سەرۆك كۆماری فەڕەنسا بە‬ ‫لوتف و زەردەخەنەیەكەوە‬ ‫وەاڵم���ی دەدات���ەوەو پێ���ی‬ ‫دەڵ���ێ‪« :‬بەڕێ���ز‪ ..‬لەپێ���ش‬ ‫ئەوەی مەسەلەی كەركووك‬ ‫خەم���ی ئێوەبێ‪ ،‬خەمی منە‪،‬‬ ‫من شەڕ لەسەر كەركووك‬ ‫دەك���ەم و نایەڵم كەركووك‬ ‫بە یەخس���یری لەدەست من‬ ‫و ئێوە دەربچێ!!»‪.‬‬ ‫سەركردە كوردەكەش سەر‬ ‫دەهێنێ و دەبات‪ ،‬باوەڕ بەو‬ ‫قسەیە ناكات و بەنابەدڵی بە‬ ‫س���ەرۆك كۆماری فەڕەنسا‬ ‫دەڵێ‪« :‬چۆن ئێوە ش���ەڕی‬ ‫كەركووك دەكەن بۆ ئێمە؟»‪،‬‬ ‫ئەویش لەوەاڵمدا دەڵێ‪:‬‬ ‫«ت���ۆ نازانی ل���ە كەركووك‬ ‫گ���ۆڕی (دانی���ال پێغەمبەر)‬ ‫ی تێدای���ە‪ ..‬م���ن دەیپارێزم‬ ‫و شەڕیش���ی لەسەر دەكەم‬ ‫بەڕێز»‪.‬‬

‫خاوەن ئیمتیازو بەڕێوەبەری بەرپرس‪:‬‬ ‫حەمید ئەبوبەكر بەدرخان (‪)07504555878‬‬ ‫بەڕێوەبەری نووسین‪:‬‬ ‫عەبدولڕەحمان مەعروف (‪)07504638541‬‬ ‫‪www.bedrxan.net‬‬ ‫‪www.bedrxan.com‬‬ ‫‪bedrxan@yahoo.com‬‬ ‫سەرپەرشتیاری سایت‪ :‬فەرهاد باپیر ‪ -‬ئەڵمانیا‬

‫‪awrahman2002@yahoo.com‬‬

‫نەخشەساز‪ :‬ئەیوب محەمەد بابەكر‬ ‫‪abatet_85@yahoo.com 0750 402 4360‬‬

‫بەشی كۆمپیوتەر‪ :‬ئەیـوب یوسـف ئەبوبەكـر‬

‫بەدرخان یەكەم هەفتەنامەی ئەهلی ئازادە‪ ،‬دوای راپەڕین ژمارە سفری لە ‪ 2000/10/22‬لە سلێمانی دەرچووەو‬ ‫هەموو ‪ 8‬و ‪22‬ی مانگێك دەزگای چاپ و بالوكردنەوەی بەدرخان لە باشووری كوردستان دەریدەكات‬ ‫راوێژكاری‬ ‫راوێژكاری‬ ‫راوێژكاری‬ ‫راوێژكاری‬ ‫راوێژكاری‬ ‫راوێژكاری‬

‫زمانەوانیی‪ :‬د‪.‬وریا عومەر ئەمین‬ ‫رووناكبیریی‪ :‬د‪ .‬ئازاد حەمە شەریف‬ ‫كەلتووری‪ :‬د‪ .‬ئیسماعیل محەمەد قەرەداغی‬ ‫مێژوو‪ :‬د‪ .‬محەمەد عەبدوڵاڵ كاكەسوور‬ ‫هونەری‪ :‬محەمەد زادە‬ ‫یاسایی‪ :‬پارێزەر حوسامەددین یاسین سەرداری‬

‫ناونيشان‪:‬‬ ‫كوردس���تان‪ ،‬هەولێ���ر‪ ،‬ش���ەقامی‬ ‫ئاراس‪ ،‬باڵەخانەی سەرداری‬ ‫نۆرماڵ‪+ 964 66 251 0679 :‬‬ ‫مۆبایل‪+ 964 750 455 5878 :‬‬


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.