Gezonde planten uit gezond en krachtig zaad

GEZONDE PLANTEN UIT GEZOND EN KRACHTIG ZAAD DE VERENIGDE NATIES HEBBEN 2020 UITGEROEPEN TOT HET INTERNATIONALE JAAR VAN DE PLANTGEZONDHEID, MET ALS DOEL MENSEN WERELDWIJD TE DOEN BESEFFEN HOE DE GOEDE ZORG VOOR PLANTEN KAN BIJDRAGEN AAN HET STOPPEN VAN HONGER, HET BEPERKEN VAN ARMOEDE, HET BESCHERMEN VAN HET MILIEU EN HET STIMULEREN VAN ECONOMISCHE GROEI.

Margreet Asma, Senior Researcher bij Seed Pathology Research

Dat zijn prachtige doelen waar groenteverede­l aars en -telers graag aan bijdragen en dat ook doen. Bij Bejo zijn we gespecialiseerd in het ontwikkelen en leveren van hoge kwaliteit uitgangsmateriaal. En dat uitgangsmateriaal helpt groentetelers bij de succesvolle teelt van gezonde groenten. Binnen deze dynamieken spelen ontwikkelingen in regelgeving, technologische innovatie en toenemende kennis en ervaring een grote rol.

In dit artikel leggen we uit hoe we dat doen voor wortelzaad.

Regelgeving

Als het gaat om plantgezondheid is het beschermen tegen plagen en ziekten veel meer kosteneffectief dan het oplossen van een noodsituatie.

Preventie is cruciaal om de verwoestende gevolgen van plagen en ziekten te voorkomen en dit begint met gezond zaad. Bovendien hebben we te maken met steeds strenger wordende regelgeving aangaande toepassing van gewasbeschermingsmiddelen en wordt ingrijpen steeds minder mogelijk. Zo wordt het gebruik van bijvoorbeeld Metalaxyl en Thiram aan banden gelegd en kunnen wij deze bescherming ook niet meer meegeven in de zaadcoating. Vanuit onderzoek zet Bejo al jaren vol in op niet chemische behandelingen. We zijn gedreven om duurzame oplossingen te ontwikkelen en worden nog extra gestimuleerd door ons biologische programma. Desalniettemin maken de beperking in mogelijkheden de teelt kwetsbaarder en risicovoller voor de teler. En dat is met name merkbaar in gronden die in onbalans en verzwakt zijn. Het zorgen voor een goede bodemgezondheid wordt daarmee ook steeds belangrijker. Wij adviseren telers om rustgewassen en zorgvuldige gewasrotatie te gebruiken. Ook het kiezen van de juiste percelen is van groot belang voor een stabiele groei en voor een mooi en gezond eindresultaat.

Excellente genetica

De basis van gezonde planten is sterke genetica. In de veredeling van nieuwe rassen gaat Bejo voor productieve rassen die robuust zijn.

Dit zijn rassen die zowel tijdens de teeltperiode, onder verschillende en variërende weersomstandigheden, als bij het rooien tegen een stootje >>

BEJO WORTELMAGAZINE

7

kunnen en een betrouwbare opbrengst leveren.

Nerac heeft zich hierin uitstekend bewezen. We zetten uiteraard vol in op ziekteresistenties.

Bij peen hebben we dan vooral te maken met schimmels, zoals Alternaria en Pythium. De nieuwere Nantes rassen Nagoya en Natuna zijn hier goede voorbeelden van.

Gecontroleerde zaadproductie

De basis van gezonde planten is ook kwalitatief hoogwaardig zaad. Een nieuw ras moet daarom dus de juiste genetica hebben om kwalitatief goed zaad te kunnen produceren. Dit is een aspect waar onze veredelaars speciaal aandacht voor hebben. Daarnaast doen wij er tijdens de productie van het zaad alles aan om ervoor te zorgen dat de teelt zo optimaal mogelijk verloopt. Speciaal letten we op het voorkomen van ziekten in het gewas tijdens de zaadteelt, want dan is de kans dat het zaad besmet wordt ook klein. Indien er een ziekte in een gewas blijkt dan proberen we dat al in een vroeg stadium te ontdekken, bijvoorbeeld door het testen van bladmonsters. Met onderzoek bepalen we op welk moment en op welke manier een ziekte in het gewas terecht is gekomen en hoe het pathogeen in het zaad terecht is gekomen. Door hiervan te leren kunnen we later preventief maatregelen nemen.

8

BEJO WORTELMAGAZINE

Testen van het zaad

Na de productie wordt het zaad uitgebreid getest volgens standaard protocollen. Vervolgens wordt de partij geschoond, gesorteerd en behandeld om een optimale kwaliteit en de Bejo normen te behalen. We testen op fysische eigenschappen, zoals kiemkracht en fysieke zuiverheid, en de aanwezigheid van zaadoverdraagbare ziekteverwekkers die de zaad- en plantkwaliteit kunnen beĂŻnvloeden.

Schonen en opwaarderen van het zaad

Door schoning van het zaad zorgen we er in feite voor dat uit een zaadpartij de beste kiemkrachtige zaden geselecteerd worden en dat deze zo veel mogelijk vrij zijn van pathogenen. Bij Bejo hebben we een uitgebreid machine apparaat beschikbaar dat zaden kan schonen op basis van vorm, gewicht, huidoppervlak en/of kleur. Voor wortelzaad wordt altijd gebruik gemaakt van de kalibreermachines, deze zorgen niet alleen voor scheiding van niet bruikbaar materiaal (bijvoorbeeld dorsproduct) maar meteen ook voor de door de klant gewenste maatvoering.

De kleursorteerder maakt een sortering op basis van kleur van het zaad. Verontreinigingen zoals verkleurde, geĂŻnfecteerde of beschadigde zaden, grond en onkruid worden verwijderd.

in veel detail proeven uit om de effecten van de behandelingen te meten en het meest optimale ‘receptuur’ te bepalen. Natuurlijk letten we ook op ontwikkelingen in de laatste technieken op het gebied van desinfectie. Zo doen we momenteel onderzoek naar plasma- en ozonbehandelingen.

Behandelen van het zaad

Desinfectie volgt wanneer uit de routine­testen blijkt dat het zaad besmet is met pathogenen.

Bejo heeft hiervoor o.a. de stoom­v acuüm­ behandeling en de warmwaterbehandeling ontwikkeld. Vooral deze laatste heeft zich bij wortelzaad zeer effectief bewezen. De processen bij beide behandelingen zijn secuur: het is de kunst om de pathogeen van het zaad te krijgen en tegelijkertijd kiemkracht te behouden. Rassen reageren verschillend op de behandelingen. We voeren daarom tot

Tenslotte kunnen we het zaad op verzoek van de klant nog extra gespecialiseerde behandelingen meegeven. Een voorbeeld is de primingsbehandeling. Deze is voor wortelzaad steeds meer de standaard aan het worden.

Met priming zorgen we ervoor dat het zaad makkelijker en sneller kiemt, waardoor het jonge plantje een snellere en krachtigere start maakt tijdens deze kwetsbare eerste fase van de groei. In feite vindt bij priming een voorkieming plaats onder een optimale samenstelling van tijd, vocht en temperatuur en vervolgens een terugdroging op exact het juiste moment.

Additieven kunnen worden toegevoegd om het zaad nog iets extra’s mee te geven, zoals we bij het innovatieve B-Mox doen. Vanwege de buitengewoon goede resultaten met wortel, passen we B-Mox inmiddels altijd toe bij wortelrassen voor de Noordwest-Europese markten – ook voor biologische teelt.

Een andere behandeling is het zaad voorzien van een coating. De coating zorgt voor een makkelijkere verzaaibaarheid en geeft minder stof. We blijven ontwikkelen in het verbeteren van onze coatings. In 2018 introduceerden we een coating die duurzamer is vanwege o.a. een snellere droogtijd en die uit natuurlijke materialen bestaat die volledig afbreken. Onze biologische zaden zijn sinds kort herkenbaar door een eigen gelige kleur.

We geven de maximale bescherming die de natuur ons toelaat mee aan het zaad. Klanten mogen erop vertrouwen dat Bejo gezond, schoon en krachtig zaad levert van robuuste rassen die optimaal resultaat leveren op een verzorgde en gezonde bodem. Telers en veredelaars doen er op deze manier samen alles aan om te zorgen voor genoeg gezonde en smakelijke groenten in ons voedselpatroon.

BEJO WORTELMAGAZINE

9