NOG STEEDS VOLOP KANSEN OP DUITSE MARKT VOOR BIOPEEN
DE DUITSE MARKT VOOR BIOGROENTEN IS BOOMING. IN 2019 GAF DE CONSUMENT HIER MAAR LIEFST 22% MEER GELD AAN UIT DAN IN HET JAAR ERVOOR. INMIDDELS IS RUIM 8% VAN DE TOTALE GROENTEAFZET BIOLOGISCH. BINNEN DIT SEGMENT IS HET MARKTAANDEEL VAN PEEN MET AFSTAND HET GROOTST: HET GEWAS ZORGT VOOR BIJNA 30% VAN DE AFZET. PEEN KENDE ALS GEVOLG VAN DE EXTREME DROOGTE EEN MAGER 2018, MAAR IN 2019 GROEIDE DE AFZET WEER MET 12%. Importland
Hoewel Duitsland dankzij zijn grote oppervlakte en lage bevolkings dichtheid geschikt is voor landbouw, is het van oudsher wat groenten betreft een importland. De sterke focus op de (auto)industrie maakte dat de (bio)groenteteelt zich minder snel ontwikkelde. Maar dat is inmiddels veranderd. We spreken met Pieter Gabriëls, Directeur Bejo Duitsland: "De Duitse bioteler heeft grote stappen gemaakt in zowel productkwaliteit als productopbrengst. De binnenlandse productie van biopeen is sinds 2013 gegroeid met 26% tot ruim 53.000 ton in 2019. Toch ligt de totale vraag nog altijd zo’n 20 tot 30% hoger en is het importaandeel van de Duitse biopeenconsumptie met 42% nog steeds fors te noemen. Verreweg de grootste importvolumes komen uit Nederland. Meer dan de helft van alle in Nederland geteelde biopeen wordt afgezet op de Duitse markt. De import uit Israël en Spanje is specifiek bedoeld om het tekort aan biopeen aan het einde van het winterseizoen te compenseren."
28
BEJO WORTELMAGAZINE
Areaal
Na enige jaren van stabilisatie is het biopeen areaal in 2019 weer met 9% gestegen tot 2.377 hectaren. Dit is ongeveer 17% van het totale biogroenteareaal in Duitsland. Biopeen wordt in Duitsland geteeld als snackwortel, schaaltjes peen, winterpeen en bospeen. De teeltgebieden zijn dezelfde als die voor de conventionele wortelen. Wel blijkt het lastig om in gebieden met een hoge teeltintensiteit ook biologisch te telen. In het zuidwesten van Duitsland zorgt deze combinatie bijvoorbeeld voor een hogere ziektedruk.
Bejo-rassen • Bewaring: Norway en Nacton (biozaad) en Nerac (conventioneel kan als NCT ook gebruikt worden voor bio) • Vroeggewas: Napoli (biozaad) • Smaak: Mokum als snackwortel (NCT zaad) en Miami (biozaad)
"Meer dan de helft van alle in Nederland geteelde biopeen wordt afgezet op de Duitse markt." Pieter Gabriels
Voorkeur regionaal product
Gabriëls: "De markt stelt hoge eisen aan de kwaliteit van de biopeen en heeft bovendien een sterke voorkeur voor het regionale Duitse product. Deze voorkeur komt voort uit de behoefte aan duidelijkheid over de herkomst van het product, mede gevoed vanuit de voedselschandalen. Bij de biogroenten geldt dit in nog sterkere mate dan bij conventionele groenten. Regionaal staat dus in feite voor transparantie over de herkomst van het product, een behoefte waarin ook niet regionale telers kunnen voorzien."
Handel
De biopeen is sterk vertegenwoordigd in de verschillende verkoop kanalen. De markt wordt echter nog altijd gedomineerd door supermarkt discounters als Lidl en Aldi. Biopeen is bijna een vanzelfsprekendheid voor de Duitse discounter, sommige bieden inmiddels uitsluitend biopeen aan. Het mes snijdt daarbij aan meerdere kanten; de biopeen heeft een positieve uitstraling op het imago van de winkel, is aantrekkelijk voor een breed publiek en er kan een relatief hoge prijs voor gevraagd worden.
Prijs
Door de hogere kosten voor productie en certificering, is de biopeen gemiddeld 50 tot 60% hoger geprijsd dan het conventionele alternatief. Hoewel de Duitse consument normaal gesproken weinig uit wil geven aan voeding, maakt hij voor het biologische product een uitzondering. Mits voldaan aan de criteria kwaliteit en regionaal (lees: duidelijke herkomst), is de consument bereid een relatief hoge prijs te betalen voor biogroenten. >>
Afzet in 1.000 ton 70
Binnenlandse productie
60 50
Invoer totaal
40 30
Invoer vanuit Nederland
20 10
Afzet in 1.000 to
2015
2016
2017
2018
AMI 2020/OL-BI-238 | AMI-informiert.de
binnenlandse aanvoer 504
2019 Bron: AMI 642
527 BEJO WORTELMAGAZINE
29
Teeltoppervlakte/oogstvolume op recordniveau
Biologische groententeelt in Duitsland 2019
Teeltoppervlaktes (in ha) en oogstvolumes (in 1.000 t) van biopeen in Duitsland
Teeltoppervlaktes in de volle grond (in ha) en het biologisch aandeel in het totale areaal vollegrondsgroenten (in %), in Duitsland, 2019
Teeltoppervlakte
Oogstvolumes
© AMI 2020/OG-148 | AMI-informiert.de
Bron: Destatis
Bron: Destatis
Biologische groententeelt in Europa
Top 10 biogroenten in Duitsland
Teeltoppervlaktes in geselecteerde landen, 2018, in ha
De vraag van particuliere huishoudens naar biologische groenten en groenten totaal, 2019, in volume %
Italië Spanje Frankrijk Duitsland Polen Ver. Koninkrijk Oostenrijk Denemarken Hongarije Portugal Bulgarije Overige landen
Biologische groenten = 100%
tomaat komkommer tomaat
ui paprika courgette asperge pompoen gember champignon
Biogroententeelt in de EU-28 in 1.000 ha
overige © AMI 2020/OL-297 | AMI-informiert.de
Bewaartijd en groeiseizoen
Toekomstvisie Duitse markt
Markttrends
Wat consumptie betreft is de verwachting dat deze in de komende jaren verder zal groeien; er ontstaat meer belangstelling voor verse groenten en introducties als snackwortelen leiden tot additionele consumptie.
Om het winterseizoen met de binnenlandse biopeenproductie beter te kunnen overbruggen is zowel de bewaartermijn als de mogelijkheid vroeger verse biopeen te kunnen leveren van belang. Het assortiment biopeenrassen met een goede bewaarbaarheid heeft Bejo de laatste jaren uitgebreid met de rassen Norway en Nacton. De ontwikkeling van een nieuwe vroege biowaspeen is nog in volle gang. Vooralsnog wordt Napoli uit biozaad nog steeds op grote schaal geteeld.
Voor de Duitse consument is een goede kwaliteit belangrijk, maar ook een lage prijs. Het aandeel van convenience producten is daarom nog relatief beperkt, maar groeiende. Daarnaast zien we dat smaak de laatste jaren steeds belangrijker is geworden. De volgende stap is de groeiende aandacht voor de werking van de afzonderlijke inhoudsstoffen van groenten in relatie tot de gezondheid van de consument.
BEJO WORTELMAGAZINE
Groente totaal = 100%
wortel
Bron: AMI; Eurostat; FiBL; nationale Statistiken © AMI 2020/OL-122 | AMI-informiert.de
30
© AMI 2020/OL-117 | AMI-informiert.de
De binnenlandse productie zal verder toenemen als gevolg van de marktvraag (pull) en de steeds strenger wordende regelgeving voor conventionele teelt (push). De beschikbaarheid van grond is beperkt. De verwachting is toch dat er versneld areaal omgezet zal worden van conventionele naar biologische teelt.
Desalniettemin is Duitsland nog steeds niet zelfvoorzienend als het gaat om biopeen en op korte termijn zal dit ook zeker niet veranderen. Kortom, er zijn dus nog volop kansen op de Duitse markt voor biopeen.
wortel komkommer ui paprika ijsbergsla asperge champignons courgette bloemkool overige Bron: AMI nach Gfk-Haushaltspanel