BELEGGERS BELANGEN nr. 41 | 9 oktober 2015 | €5,95
MACINTOSH blijft een zorgenkindje FAGRON voert overnamegesprekken en verdwijnt mogelijk van de beurs TNT EXPRESS mag met overnamebod FedEx zijn handen dichtknijpen VLIEGTUIGREUZEN draaien prima en schroeven hun productie verder op AP
KROONJUWEEL SIERADENHUIS PANDORA IS EEN VAN ONZE BEST RENDERENDE KOOPTIPS
15bel041z001 1
07-10-15 10:57
INHOUD | 3
WEEK 41 | 9 oktober 2015 19 | NEDERLAND
20 | NEDERLAND
28 | INTERNATIONAAL
Fagron staat open voor gegadigden
Macintosh houdt uitverkoop
Boeing en Airbus AB Inbev loopt blijven optimistisch een blauwtje
Een mogelijke overname zou gezien de resultaten en de schuldpositie een uitkomst zijn voor het farmabedrijf.
Om het hoofd boven water te houden zit er voor de retailer niet veel anders op dan de kroonjuwelen te verkopen.
Ondanks de groeivertraging in China is de markt voor commerciële vliegtuigen nog altijd booming.
14 | OMSLAGARTIKEL
Ondanks de beursmalaise in het derde kwartaal liggen de persoonlijke tips van onze redacteuren er over het algemeen goed bij. Bijna tweederde van de 49 aanbevelingen staat nog steeds in de plus. Zestien tips noteren een rendement van meer dan 20%, zeven een verlies van meer dan 20%. Het Deense sieradenhuis Pandora is de grote kwartaalwinnaar, met een totaalwinst van 56%.
SABMiller sloeg na twee niet-openbare toenaderingspogingen ook een vijandig overnamebod af.
INHOUD
5 | RIO TINTO -25,1%
Juweeltjes van tips
31 | INTERNATIONAAL
9 | ROYAL DUTCH SHELL +13,4%
04 Commentaar 04 Sociale media 05 Portefeuilles 06 Lezersvragen 08 Beurs en Economie 09 Assetallocatie 13 Tips 14 Omslagartikel 19 Aandelen Nederland 25 Update 26 Analisten 28 Aandelen Internationaal 33 Obligaties 34 Enquête 35 Derivaten 36 Technische Analyse 40 Koerswijzer 46 Educatie 48 Service 50 Tot slot
13 | KINEPOLIS STERK GROEIPERSPECTIEF 9 oktober 2015 | BELEGGERS BELANGEN 41
15bel041z003 3
07-10-15 18:43
AANDELEN NEDERLAND | 19
FAGRON %
40
AB inbev
■ Legenda
35 30 25 20
jan
mrt
mei
jul
Airbus Boeing
sep
■
Voor speculatieve beleggers is het aandeel interessant zolang het onder de €20 blijft. Farmabedrijf ziet de omzetgroei afzwakken.
OVERNAMEGESPREKKEN LEIDEN AANDACHT AF VAN OMZETWAARSCHUWING
JAGER FAGRON NU PROOI Toeleverancier van apotheekketens Fagron voert gesprekken over een mogelijke overname. Voor de juiste prijs is dat voor zowel beleggers als het bedrijf zelf een goede keuze, aangezien de groeistrategie van Fagron beter ingevuld kan worden zonder de lasten van een beursnotering. tekst: Michiel Pekelharing
F
agron heeft binnen twee maanden de rol van jager op kleine en middelgrote overnames ingeruild voor die van overnameprooi. Op vrijdag 2 oktober meldde het concern te zijn benaderd over een mogelijk bod op alle uitstaande aandelen. Fagron heeft de Amerikaanse zakenbank JPMorgan in de arm genomen als adviseur bij de overnamebesprekingen. Het bericht komt niet helemaal als een verrassing, maar het leidde die dag wel de aandacht af van de verlaging van de omzetprognose die de onderneming eveneens naar buiten bracht. In 2015 komen de inkomsten naar verwachting uit op circa €470-480 mln, terwijl aanvankelijk rekening werd gehouden met een bedrag van €500 mln. De laatste voorspelling dateert van half augustus, toen topman Ger van Jeveren vertelde dat Fagron na de tegenvallende halfjaarcijfers nieuwe aankopen uitstelt om de omzetdoelstelling te halen. Eerder die maand was bekend geworden dat de omzet in het eerste halfjaar met 16,7% gegroeid was tot €243,8 mln. Analisten hadden gerekend op een stijging van de inkomsten tot €254 mln en bovendien
was de toename volledig te danken aan de via overnames gekochte omzet. De tegenvallende resultaten vestigen de aandacht op de schuldpositie van Fagron, die veel sneller is toegenomen dan de inkomsten. Eind 2011 bedroeg de schuld nog €4,4 mln, maar vorig jaar was dat bedrag gegroeid tot meer dan €0,5 mrd. Beleggers vrezen dat het bedrijf niet langer kan voldoen aan de voorwaarden die gesteld worden door kredietverstrekkers als het tempo van de omzetgroei verder afzwakt. In de twee maanden na de publicatie van de teleurstellende halfjaarcijfers is de beurskoers gehalveerd van bijna €43 tot minder dan €20. Het bericht over de overname-interesse stuwde het aandeel op 2 oktober met 6,9% op. Die winst werd maandag door een daling met 9,2% weer helemaal uitgewist.
ONGEWIS Vandaag (9 oktober) maakt het concern de resultaten over het derde kwartaal bekend, maar de koers zou weleens flink kunnen blijven schommelen totdat er meer duidelijkheid komt over de voorwaarden van een
eventuele overname. De kans is groot dat de geïnteresseerde partijen investeringsmaatschappijen zijn. De Europese durfinvesteerder Cinven heeft de onderneming in 2012 al eens benaderd met een bod van €15 per aandeel, terwijl de beurskoers toen €10,50 was. Indertijd ketste een overname af omdat Arseus, zoals het concern tot eind 2014 heette, volop ruimte zag om op eigen kracht te groeien. Die groeiruimte is de laatste tijd enorm geslonken. De flinke daling van de aandelenkoers maakt het onaantrekkelijk om nieuwe stukken uit te geven voor de financiering van een overname en de hoge schuld staat het uitgeven van nieuwe leningen in de weg. In handen van een private-equitybedrijf ontstaat meer manoeuvreerruimte voor Fagron. Hoewel een overnamepremie van 40% zoals in 2012 in de huidige situatie niet realistisch is, zou een bod zeker 20% tot 25% boven de huidige koers moeten liggen om de zittende aandeelhouders over de streep te trekken. Volgens de Belgische krant De Tijd zou Cinven net als drie jaar geleden nu ook interesse hebben, terwijl ook Bain Capital, EQT, CVC en Waterland als mogelijke kopers worden genoemd. <
CONCLUSIE
De grote kans op een overname maakt Fagron voor speculatief ingestelde beleggers de moeite waard zolang de koers onder de €20 staat. Daarbij moet wel ingecalculeerd worden dat de koers flink onder druk komt te staan als er toch geen akkoord komt.
Fagron: kopen openingskoers 7 oktober: €17,15 9 oktober 2015 | BELEGGERS BELANGEN 41
15bel041z019 19
07-10-15 18:26
weken
10 euro atisch stopt autom
BELEGGERS BELANGEN nr. 36 | 5 september 2014 | â&#x201A;Ź5,95
HAL raakt zijn onderwaardering kwijt ING is als belegging aantrekkelijker zonder de verzekeringsactiviteiten VIVENDI rondt zijn herpositionering af en moet nu op overnamepad KOFFIE heeft een sterke rally gehad maar de prijs kan nog verder stijgen
dividENd E-MAGAZiNE BELEGGERS BELANGEN nr. 39 | 26 september 2014 | â&#x201A;Ź5,95
26 SEptEMBER 2014
BELEGGERS BELANGEN
ROODMICROTEC wil een doorbraak forceren door diensten te integreren SBM OFFSHORE is nog altijd door veel onzekerheden omgeven TNT EXPRESS ziet zich genoodzaakt de margedoelstelling aan te passen ORACLE kampt met groeipijnen
BIJ PHILIPS SCHEIDEN ZICH DE WEGEN
GOED VOOR UW PORTEFEUILLE
OPSPLITSING VERLICHTING EN GEZONDHEIDSZORG MOET BEIDE TAKKEN WINSTGEVENDER MAKEN
%(/ S &29(5
GOUDEN TIPS E-MAGAZINE
dEZE MAANd BELEGGERS BELANGEN nr. 38 1 | |419 januari september 2014 |2014 â&#x201A;Ź5,75| â&#x201A;Ź5,95
OVERNAMEKANDIDATEN zijn plannen er AIR FRANCE-KLM heeft mooie genoeg; wij presenteren erintien. maar stakingen gooien roet het eten ARCADIS heeft quadekoers een tijd te TNT EXPRESS blijft komende terechte inhaalrace gemaakt, die veel leunen op kostenbesparingen zelfs nog onvoldoende is. MCDONALD'S verliest omzet en zet in CISCO achten wijen niet in staat op gezonder eten betere service om met de resultaten te blijven verrassen. FARMAFONDSEN zijn duur geworden
GROEIMARKT MET GEBRUIKSAANWIJZING E-COMMERCE IS COMPLEX MAAR BIEDT PRACHTIGE KANSEN
SPECIAL
OPKOMENDE MARKTEN HET RENTESPOOK Opkomende markten zijn nog steeds kwetsbaar
2 5 8
9 10 12
pRAktijkvooRBEELd ShELL ELL iS vEELZEGGEN vEELZEGGENd EELZEGGENd
Extreme verschillen
2014 ZET STRATEGEN OP VERKEERDE BEEN JAAR VAN VERRASSINGEN MET MOGELIJKE MONETAIRE VERRUIMING EN GROTE GEOPOLITIEKE SPANNINGEN
D
Dividendportefeuille Nieuws Tip van de maand: Yum! Brands
13 14 15
ETF: S&P500 High Quality Portfolio Tips terugblik Een bondig endividend actueel overzicht van de beste Educatie: groei (Chevron) van Beleggers Belangen. Dat is wat het istips belangrijker dan hoogte (Shell). Gouden Tips E-magazine om de twee weken Lezersvragen voor deagenda particuliere belegger biedt. Inclusief Service: de resultaten van onze eerdere tips en een Service: rendementen overzicht van onze voorbeeldportefeuilles. johan Brinkman, hoofdredacteur Beleggers Belangen
01 Delta Lloyd
at dividendgroei op lange termijn veel belangrijker is dan tip: freek Tewes de hoogte (bij aanvang) van dat dividend is geen wereld wereldnieuws. Toch kiezen veel beleggers in de praktijk vaker het TWEETs OVER DIVIDEnD aandeel met het hogere dividendrendement, zeker als er Verzekeraar snijdt verder in de kosten, verbetert zijn solOp Twitter wordt u dagelijks op de hoogte binnen een bepaalde sector keuze is uit meerdere aandelen. EĂŠn van Delta Lloyd van op de dividendportefeuille doorresultaat valt de beste voorbeelden is wat dat betreft natuurlijk Shell, dat de hoek hoek-en houdt gehouden vabiliteit het dividend peil. Het operationeel @mennovanhoven steen vormt binnen veel beleggingsportefeuilles. De achterliggende wat tegen, maar dat moet in de tweede jaarhelft beter kunnen. gedachte is logisch: het dividendrendement is altijd aantrekkelijk, @mennovanhoven Novartis, Roche en Microhet aandeel doet het redelijk en, last but not least, Shell is al decen decensoft zijn als de drie zwaarstwegende aandelen nialang een van de meest stabiele en betrouwbare dividen dividendbetalers het tweede uitweging op â&#x201A;Ź280van mln11,6% (consensus nu in samen goedkwartaal voor een in 77) vergeop de Nederlandse beurs. Wie een blik werpt op de performancee nettowinst kwam leken met een verlies van â&#x201A;Ź92 mln in dezelfde periode vorig jaar. Dat was vooral te de dividendportefeuille. van het aandeel ziet echter dat Shell het qua totaalrendement een aan beleggingen voor eigen risico die een rendement opleverden van 8,4%. @mennovanhoven Interesting: Credit Suisse stuk minder goed heeft gedaan dan Amerikaanse concurrentendanken als winst bleef wat achter; datvoor lag aan de lagere$GG marktrente en een daling van verhoogt advies Goldcorp van neuChevron. Zo deed Chevron het gemiddeld genomen overDe deoperationele laatste de premie-inkomsten op levensen schadeverzekeringen. De hypotheekproductie groeitral naar outperform. Aandeel is top senior 3, 5 en 10 jaar aanmerkelijk beter dan Shell, met een steeds verder devan daarentegen met 53%gold tot â&#x201A;Ź564 er werden$33. verschillende nieuwe collectieve penpick mln meten koersdoel oplopend verschil in totaalrendement met het verstrijken de ja jasioencontracten gesloten. Delta Lloyd wist opnieuw de kosten te verlagen, ditmaal met 3% @mennovanhoven Drie weken geleden stond ren. Shell was de laatste tien jaar goed voor een totaalrendement van â&#x201A;Ź369 mln, en koerstGoldcorp op dit punt af op zijn doelstelling. Delta nog $28, vandaag $23,20 enLloyd weerwist de solvabiliongeveer 140%, terwijl Chrevon het met +200% een stuk tot beter deed. teit dividend, te verbeteren van 84 naar stopniveau. 207%, ruim boven de doelstelling van 200%. onder Het kan erg snel gaan.... #di-Goed nieuws De koers van een aandeel volgt normaal gesproken ook het is verder het dividend $GG stabiel wil houden. Voor 20 4 wordt uitgegaan van zeker op langere termijn. Indien een aandeel het dividend maar dat Delta Lloydvidend een ongeveer gelijkblijvend operationeel resultaat. Wij verwachten een iets @mennovanhoven Deutsche Bank heeft koers-betere tweede jaarlijks blijft verhogen, zal de koers uiteindelijk volgen. Anders dan jaarhelft. waardering blijven aandelenvan koopwaardig. Dupont $DDde verhoogd $75 naar <$80 Shell heeft Chrevron een prachtig trackrecord opgebouwd van 27Bij de huidige doel
OP kOERs mET VERsObERInG
D
n.a.v. 'Activism' ontwikkelingen. jaar aan onafgebroken jaarlijkse dividendverhogingen. Minstens zo Microsoft verhoogt divibelangrijk is dat de jaarlijkse dividendgroei bij Chevron gemiddeld TWEEDE jAARhELfT@mennovanhoven WoRDT BETER DELTA LLoyD dend met 11%, kwartaaldividend naar $0,31. genomen veel hoger uitvalt dan bij Shell. In het educatie-artikel op Euronext A'dam #dividend $MSFT Beurs: pagina 12 zet ik de ontwikkeling van het jaarlijkse dividendinko dividendinkoFondscode:heeft vandaag NL0009294552 @mennovanhoven Citigroup men van Shell af tegen Chevron. Niet voor niets staat dividendgroei Jaaromzet 2013: â&#x201A;Ź5,9 mrd koersdoel voor #SABMiller verhoogd naar op lange termijn centraal bij de dividendportefeuille, zeker bij de Nettowinst 2013: â&#x201A;Ź168,3 mln 3900p, ziet bod van #ABInbev nog steeds als nieuwe aankopen.< 20 Koers 16-9: â&#x201A;Ź18,12 menno.van.hoven@reedbusiness.nl meest waarschijnlijke scenario. Hoogste koers 12 mnd*: â&#x201A;Ź21,10 Laagste koers 12 mnd*: â&#x201A;Ź15,05 Beurswaarde: â&#x201A;Ź2,3 mrd 15 Koers-winstverhouding: 6,06 Dividendrendement: 5,71% *intraday
DIVIDEND E-MAGAZINE 26 september 2014 okt
dec
feb
koopadvies 16 september
Profiteer ook. Ga nu naar www.beleggersbelangen.nl/proefabonnement
9 september 20 4
iNhoud
BELEGGERS BELANGEN
Tipterugblik: Microsoft GOED VOOR UW PORTEFEUILLE
KEUZESTRESS Het aantal beleggingsfondsen groeit maar door BESCHERMING Portefeuilles die tegen politieke onrust kunnen VASTGOED Grote risico's en beperkte mogelijkheden
%(/ S &29(5 63(&
Menno van hoven oven
apr
jun
aug
TIPS VAN DE WEEK 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10
Delta Lloyd Aalberts HAL Hornbach Sprint FMC Corporation LO Sel. Vantage 3000 Preferred Stock ETF Health Care REIT Asia Pacific Equity
Met bovenstaande fondsen kunt u in onze visie het komende jaar een positief rendement behalen. We hebben de fondsen gerangschikt van 'eenvoudig' (ĂŠĂŠn ster) tot 'ingewikkeld' (vijf sterren). De belangrijkste les: beleg alleen met instrumenten die u begrijpt.
TIPS TERUGBLIK TIPS 5 SEPTEmBER 2014
IN %
GLG Japan Equity (k) Embraer (k) Dollar General (k) NestlĂŠ (k) William Hill (k) Air Liquide (k) Beter Bed (k) Bekaert (k) Energias de Portugal (k)
+ ,74 + ,42 + ,24 -0,84 - ,65 - ,7 -2,9 -4,6 -7,58
TIPS 22 AUGUSTUS 2014 Arcadis (h) Nucor (k) JPMorgan Chase (k) Total (k) Pandora (k) Schlumberger (k) Pets at Home (k) Tenneco (k)
TIPS 8 AUGUSTUS 2014 Wessanen (k) Novartis (k) Zurich Insurance (k) Ten Cate (k) Invesco Greater China (k) Docdata (k) Cameron (k) Manpower (k) CBS Corp. (k)
IN % + 4,69 +5,67 +4,74 +4,07 +3,49 - ,33 -3,29 -9, 0
IN % + 7, + 4,50 +5,8 +4,76 +4, 7 +2,72 +2, 5 + ,44 -0,34